PN-B-01042:1999 Rysunek konstrukcyjny budowlany Konstrukcje drewniane

Powielanie dokumentu zabronione. Wszelkie prawa zastrzeżone.

wrzesień 1999

POLSKA NORMA PN-B-01042

POLSKI
Rysunek konstrukcyjny budowlany Zamiast:
KOMITET PN-64/B-01042
NORMALIZACYJNY Konstrukcje drewniane
Grupa katalogowa

ICS 01.080.30
01.100.30
91.080.20

Deskryptory: 0631027 - projekty budowlane, 0026985 - rysunek, 0174193 - konstrukcje drewniane, 0054768 -
konstrukcje budowlane.

PRZEDMOWA
Niniejsza norma zastępuje normę PN-64/B-01042 Rysunek konstrukcyjny budowlany - Konstrukcje drewniane i jest
opracowana zgodnie z kierunkami normalizacji międzynarodowej.
W stosunku do normy PN-64/B-01042 w niniejszej normie nie wprowadzono zasadniczych zmian merytorycznych.
Postanowienia normy dostosowano do wprowadzonych już norm PN-ISO dotyczących rysunku budowlanego.

1 Wstęp

1.1 Zakres normy

W niniejszej normie podano zasady sporządzania rysunków konstrukcji budowlanych wykonywanych z drewna i
materiałów drewnopochodnych lub z zastosowaniem tych materiałów.
Normę stosuje się przy opracowywaniu dokumentacji technicznej (konstrukcyjnej) obiektów budowlanych, w których
zastosowano drewno i materiały drewnopochodne.

1.2 Normy powołane

PN-94/B-01040 Rysunek budowlany - Zasady ogólne
PN-70/B-01030 Projekty budowlane - Oznaczenia graficzne materiałów budowlanych

2 Rodzaje rysunków
Rodzaje rysunków wg PN-94/B-01040.

3 Wytyczne opracowania rysunków

3.1 Zasady ogólne

Zasady ogólne wykonywania rysunków wg PN-94/B-01040.

3.2 Rysunki schematyczne i zestawieniowe

Na rysunkach schematycznych i zestawieniowych (montażowych), na przekrojach lub widokach, należy przedstawiać
wszystkie zasadnicze elementy konstrukcyjne oraz ich wzajemne usytuowanie.
Poszczególne elementy należy rysować w sposób uproszczony, z pominięciem elementów drugorzędnych, takich jak
nakładki, przekładki. Elementy te przedstawia się:
a) na rysunkach schematycznych (rysunek 1)
- na widoku i przekroju podłużnym - pojedynczymi liniami;
- na przekroju poprzecznym - kropką,
b) na rysunkach zestawieniowych (rysunek 2) liniami obrysu elementów.

INTEGRAM BUDOWNICTWO Strona 1

PN-B-01042:1999 Rysunek konstrukcyjny budowlany Konstrukcje drewniane
Powielanie dokumentu zabronione. Wszelkie prawa zastrzeżone.

Rysunek 1 - Rysunek schematyczny fragmentu konstrukcji dachu

Wymiary w milimetrach

INTEGRAM BUDOWNICTWO Strona 2

PN-B-01042:1999 Rysunek konstrukcyjny budowlany Konstrukcje drewniane
Powielanie dokumentu zabronione. Wszelkie prawa zastrzeżone.

Rysunek 2 - Rysunek zestawieniowy fragmentu więźby dachowej

3.3 Rysunki robocze elementów

Elementy stanowiące część konstrukcji lub zespołu konstrukcji należy rysować:
- na widoku lub przekroju podłużnym - linią cienką ciągłą przedstawiającą obrys elementu,
- na przekroju poprzecznym - linią cienką ciągłą przedstawiającą przekrój elementu.
W uzasadnionych przypadkach na widokach lub przekrojach elementów można oznaczać kierunek usłojenia drewna
zgodnie z PN-B-01030.
Przykłady rysunków fragmentów przedstawiono na rysunkach od 3 do 8.

INTEGRAM BUDOWNICTWO Strona 3

PN-B-01042:1999 Rysunek konstrukcyjny budowlany Konstrukcje drewniane
Powielanie dokumentu zabronione. Wszelkie prawa zastrzeżone.

Rysunek 3 - Złącze krokwi na zakładkę

INTEGRAM BUDOWNICTWO Strona 4

PN-B-01042:1999 Rysunek konstrukcyjny budowlany Konstrukcje drewniane
Powielanie dokumentu zabronione. Wszelkie prawa zastrzeżone.

a) schemat; do b) do e) węzły
Rysunek 4 - Dźwigar kratowy o elementach łączonych na płytki kolczaste

INTEGRAM BUDOWNICTWO Strona 5

PN-B-01042:1999 Rysunek konstrukcyjny budowlany Konstrukcje drewniane
Powielanie dokumentu zabronione. Wszelkie prawa zastrzeżone.

Rysunek 5 - Połączenie na sworznie dolnego pasa dźwigara kratowego

Rysunek 6 - Połączenie na płytki kolczaste jednostronne

INTEGRAM BUDOWNICTWO Strona 6

PN-B-01042:1999 Rysunek konstrukcyjny budowlany Konstrukcje drewniane
Powielanie dokumentu zabronione. Wszelkie prawa zastrzeżone.

Rysunek 7 - Złącze na pierścienie

INTEGRAM BUDOWNICTWO Strona 7

PN-B-01042:1999 Rysunek konstrukcyjny budowlany Konstrukcje drewniane
Powielanie dokumentu zabronione. Wszelkie prawa zastrzeżone.

a) schemat
b) i c) rozmieszczenie śrub i sworzni w przewiązce
d) przekrój
Rysunek 8 - Słup złożony z przewiązkami wewnętrznymi, łączony śrubami

INTEGRAM BUDOWNICTWO Strona 8

PN-B-01042:1999 Rysunek konstrukcyjny budowlany Konstrukcje drewniane
Powielanie dokumentu zabronione. Wszelkie prawa zastrzeżone.

Rysunek 9 - Złącze słupa narożnego ściany ryglowej z oczepami, belką i krokwią

3.4 Oznaczenia graficzne materiałów

Oznaczenia graficzne materiałów powinny być zgodne z PN-B-01030. W przypadku konieczności rozróżnienia na
rysunkach rodzajów drewna lub materiałów drewnopochodnych należy stosować niżej wymienione oznaczenia literowe:
So - drewno sosnowe
Św - drewno świerkowe
Jd - drewno jodłowe
Bk - drewno bukowe
Db - drewno dębowe
Gd - drewno grochodrzewowe (akacjowe)
Ps - sklejka

INTEGRAM BUDOWNICTWO Strona 9

PN-B-01042:1999 Rysunek konstrukcyjny budowlany Konstrukcje drewniane
Powielanie dokumentu zabronione. Wszelkie prawa zastrzeżone.

Pw - płyta wiórowa
PT - płyta pilśniowa twarda
PMDF - płyta pilśniowa półtwarda (o średniej gęstości)
PHDF - płyta pilśniowa super twarda (o dużej gęstości)
PP - płyta paździerzowa
PC - płyta wiórowo-cementowa
PWP - płyta wiórowo-cementowa prasowana
PTM - płyta wiórowa porowata

3.5 Złącza
Połączenia części lub zespołów konstrukcyjnych należy przedstawiać, w zależności od przyjętej podziałki rysunku, w
sposób uproszczony lub szczegółowy. Oznaczenia łączników należy przyjmować wg tablicy 1, a złączy wg tablicy 2.
Rysunki szczegółów można uzupełniać rzutami aksonometrycznymi (rysunek 9).

Tablica 1

Oznaczenie łącznika
Lp. Określenie
uproszczone szczegółowe

1 2 3 4

1 Gwoździe

2 Wkręty z łbem do klucza

3 Wkręty z łbem do śrubokręta

INTEGRAM BUDOWNICTWO Strona 10

PN-B-01042:1999 Rysunek konstrukcyjny budowlany Konstrukcje drewniane
Powielanie dokumentu zabronione. Wszelkie prawa zastrzeżone.

4 Śruby z nakrętkami i podkładkami

5 Sworznie

6 Pierścienie gładkie

7 Pierścienie zębate

8 Zszywki

9 Klamry

10 Płytki kolczaste jednostronne

11 Płytki kolczaste dwustronne

INTEGRAM BUDOWNICTWO Strona 11

PN-B-01042:1999 Rysunek konstrukcyjny budowlany Konstrukcje drewniane
Powielanie dokumentu zabronione. Wszelkie prawa zastrzeżone.

12 Kleje

1) Punktami oznacza się gwoździe od strony ostrza, krzyżykami od strony łba. Rodzaje gwoździ oznacza się opisowo.
2) Podać wymiar i oznaczenie łącznika, np. M16
3) Uzupełnić danymi opisowymi określającymi typ płytek, np. P-15

Tablica 2

Oznaczenie złączy
Lp. Rodzaj złącza
uproszczone szczegółowe

1 2 3 4

1 Złącze na
gwoździe

2 Złącze na wkręty z
łbem do klucza

INTEGRAM BUDOWNICTWO Strona 12

PN-B-01042:1999 Rysunek konstrukcyjny budowlany Konstrukcje drewniane
Powielanie dokumentu zabronione. Wszelkie prawa zastrzeżone.

3 Złącze na wkręty z
łbem do śrubokręta

4 Złącze na śruby

5 Złącze na sworznie

INTEGRAM BUDOWNICTWO Strona 13

PN-B-01042:1999 Rysunek konstrukcyjny budowlany Konstrukcje drewniane
Powielanie dokumentu zabronione. Wszelkie prawa zastrzeżone.

6 Złącze na
pierścienie gładkie

7 Złącze na
pierścienie zębate

8 Złącze na zszywki

INTEGRAM BUDOWNICTWO Strona 14

PN-B-01042:1999 Rysunek konstrukcyjny budowlany Konstrukcje drewniane
Powielanie dokumentu zabronione. Wszelkie prawa zastrzeżone.

9 Złącze na klamry

10 Złącze na płytki
kolczaste
jednostronne

11 Złącze na płytki
kolczaste
dwustronne

INTEGRAM BUDOWNICTWO Strona 15

PN-B-01042:1999 Rysunek konstrukcyjny budowlany Konstrukcje drewniane
Powielanie dokumentu zabronione. Wszelkie prawa zastrzeżone.

12 Złącza klejone
a) ukośne

b) klinowe

c) nakładkowe

d) czołowe

Uwaga - W przypadkach uzasadnionych, zachowując jasność i jednoznaczność rysunków, dopuszcza się

stosowanie oznaczeń uproszczonych na rysunkach szczegółowych, np. oznaczenia śrub.

4 Wymiarowanie
Ogólne zasady nanoszenia wymiarów należy przyjmować wg PN-B-01040.
Na rysunkach schematycznych i zestawieniowych należy podawać tylko wymiary zasadnicze, nie podaje się natomiast
długości poszczególnych elementów konstrukcji i ich przekrojów poprzecznych. Wymiary przekrojów w zależności od
ich kształtu należy opisywać w następujący sposób:
- przekroje prostokątne - liczby wymiarowe oznaczające w kolejności: szerokość i wysokość przekroju (100 × 160),
- przekroje kołowe - liczba wymiarowa oznaczające średnicę, poprzedzona symbolem ∅ (∅100).
Na rysunkach roboczych oprócz wymiarów długości, wysokości, rozpiętości i rozstawów konstrukcji należy podawać
wymiary opisujące wielkości poszczególnych elementów i rozstawy łączników w złączach.
Na rysunkach zestawieniowych (rysunek 2) wymiary długości poszczególnych elementów można podawać razem z

INTEGRAM BUDOWNICTWO Strona 16

PN-B-01042:1999 Rysunek konstrukcyjny budowlany Konstrukcje drewniane
Powielanie dokumentu zabronione. Wszelkie prawa zastrzeżone.

wymiarami przekroju (np. w przypadku przekroju prostokątnego i w przypadku przekroju kołowego ∅

).
Liczba w mianowniku wskazuje wymiar długości.
Na rysunkach elementów konstrukcyjnych zwymiarowane przekroje należy rysować jako kłady miejscowe lub
przesunięte.
Przy wymiarowaniu długości prętów kratownicy można stosować umieszczone wewnątrz pól kratownicy trójkąty lub
czworokąty (jeśli osie prętów nie przecinają się w jednym punkcie), o bokach równoległych do boków kratownicy. Liczby
umieszczone wewnątrz trójkątów lub czworokątów oznaczają teoretyczne długości prętów, mierzone między punktami
przecięcia się ich osi, a liczby umieszczone na zewnątrz - oznaczają rzeczywiste długości prętów.

5 Opisy i oznaczenia rysunków

Opisy i oznaczenia rysunków wg PN-B-01040.

6 Wykazy materiałów i łączników

Związane z rysunkami wykazy materiałów, elementów, łączników i inne, umieszcza się w części tekstowej arkusza
rysunkowego lub na osobnych arkuszach.
Układ wykazu materiałów i łączników zależy od rodzaju zestawianych materiałów.
Przykład wykazu drewna i twardych płyt pilśniowych przeznaczonych do wykonania dwuteowej belki klejonej o pasach z
łat drewnianych i środniku z twardych płyt pilśniowych podano w tablicy 3.

Tablica 3 - Wykaz materiałów dla dwuteowej belki klejonej

Nazwa Rodzaj materiału, asortyment i Przekrój Długość Liczba Objętość Powierzchnia

Lp.
elementów klasa jakości mm × mm mm szt. m3 m2

1 Pasy Deski sosnowe III klasy 32×80 1 275 4 0,0141

2 Pasy Deski sosnowe III klasy 32×80 5 125 4 0,525

3 Żebra Deski sosnowe IV klasy 29×80 240 4 0,0022

4 Żebra Deski sosnowe IV klasy 32×80 240 10 0,0061

5 Przekładki Deski sosnowe IV klasy 35×200 240 4 0,0067

Razem drewna ∼ 0.08 m3

6 Środnik Twarde płyty pilśniowe I klasy 5×400 850 2 0,680

7 Środnik Twarde płyty pilśniowe I klasy 5×400 1 600 2 1,280

8 Środnik Twarde płyty pilśniowe I klasy 5×400 2 350 2 1,880

9 Środnik Twarde płyty pilśniowe I klasy 5×400 3 000 3 3,600

10 Nakładki Twarde płyty pilśniowe I klasy 5×200 400 4 0,320

11 Nakładki Twarde płyty pilśniowe I klasy 5×200 240 4 0,190

Razem twardych płyt pilśniowych ∼ 8,0 m 2

Masa belki 0,0816 × 600 + 7,95 × 5 = 48,96 + 39,75 ≈ 89 kg

INTEGRAM BUDOWNICTWO Strona 17