Grupa A Klasa .................... Liczba punktów ......

/ 131
Imię i nazwisko ....................................................

1 W którym obwodzie płynie prąd o największym natężeniu? Wybierz właściwą ( ... / 1 p.)
odpowiedź.

2 Oceń prawdziwość poniższych wypowiedzi. Zaznacz, które zdania są prawdziwe, ( ... / 2 p.)
a które fałszywe.

1.Opór elektryczny przewodu zależy od jego długości. P F

Im większy jest opór przewodnika, tym mniejsze napięcie należy
2. P F
przyłożyć, aby popłynął prąd elektryczny o określonym natężeniu.
3. Jednostką oporu elektrycznego jest om. P F
Pomiar oporu elektrycznego wykonuje się za pomocą
4. P F
amperomierza.
3 Uzupełnij tabelę. ( ... / 5 p.)

Ω kΩ MΩ
1. 1200 1,2 0,0012
2. 500
3. 15
4. 0,75
4 Który z przewodników prądu elektrycznego przedstawionych na rysunku ma większy ( ... / 1 p.)
opór elektryczny?
A. B.

5 Oblicz opór elektryczny przewodnika, jeśli po podłączeniu go do źródła o napięciu 12 V ( ... / 3 p.)
płynie przezeń prąd o natężeniu 10 mA.
6 Jakie napięcie należy przyłożyć do opornika o oporze 60 Ω, aby popłynął przezeń prąd ( ... / 3 p.)
o natężeniu 200 mA?
7 Dwa oporniki o oporze 50 Ω i 100 Ω kolejno podłączono do tego samego źródła napięcia ( ... / 1 p.)
o wartości 4,5 V. Przez który z nich popłynął prąd o większym natężeniu?
8 Uzupełnij zdania. ( ... / 3 p.)
Jeśli temperatura przewodnika się nie zmienia, to natężenie prądu płynącego przez
przewodnik jest A/ B do przyłożonego napięcia. Opór przewodnika wyznaczamy
ze wzoru C/ D. Jednostką oporu elektrycznego jest E/ F.
U
A. wprost proporcjonalne D. R  =
I
B. odwrotnie proporcjonalne E. 1 A/V
I
C. R  = F. 1 Ω
U
9 Oblicz opór opornika na podstawie zapisanych na schemacie ( ... / 3 p.)
wskazań mierników.

Grupa A | strona 1 z 8
10 Na wykresie przedstawiono zależność natężenia ( ... / 4 p.)
prądu od napięcia dla dwóch różnych odbiorników.
Oceń prawdziwość poniższych wypowiedzi.
Zaznacz, które zdania są prawdziwe, a które
fałszywe.

Przez odbiornik II płynie prąd o natężeniu 0,1 A, jeśli napięcie na

1. P F
nim wynosi 12 V.
Zwiększenie na odbiorniku I napięcia z 6 V do 18 V spowodowało
2. P F
dwukrotny wzrost natężenia przepływającego prądu.
3. Opór elektryczny odbiornika I jest równy 30 Ω. P F
Opór elektryczny odbiornika II jest 4 razy mniejszy niż opór
4. P F
elektryczny odbiornika I.
11 Według którego schematu należy zbudować obwód, aby wyznaczyć opór elektryczny ( ... / 1 p.)
grzałki? Wybierz właściwą odpowiedź.

12 Zaznacz właściwe dokończenia zdań. ( ... / 3 p.)

a) Opór elektryczny przewodnika można wyznaczyć za pomocą
A. woltomierza. B. omomierza.
b) Aby wyznaczyć opór elektryczny przewodnika, mierzy się
A. napięcie na końcach tego przewodnika i jego temperaturę.
B. napięcie na końcach tego przewodnika i natężenie płynącego przez niego prądu.
c) Do budowy układu doświadczalnego służącego do wyznaczania oporu elektrycznego
opornika należy wykorzystać
A. kilka baterii, przewody łączące, opornik, krokodylki, amperomierz i woltomierz.
B. kilka baterii, przewody łączące, opornik, krokodylki i dwa woltomierze.
13 W celu wyznaczenia wartości oporu elektrycznego pewnego opornika uczniowie ( ... / 3 p.)
zmierzyli napięcie na jego końcach i natężenie płynącego przez niego prądu. Niestety,
kartka zamokła i część zapisu stała się nieczytelna. Odtwórz brakujące dane.

14 Zaznacz schemat przedstawiający układ doświadczalny służący do wyznaczania oporu ( ... / 1 p.)
elektrycznego opornika.

( ... / 4 p.)

Grupa A | strona 2 z 8
15 W tabeli zamieszczono wyniki pomiarów napięcia i natężenia prądu dla pewnego
opornika. Uzupełnij tę tabelę, oblicz wartość średnią oporu i podaj wynik z dokładnością
do dwóch cyfr znaczących wraz z niepewnością (różnicą między wartością średnią
a wartościami skrajnymi).
Pomiar U [V] I [mA] R [Ω] Rśr [Ω]
1. 3,05 42,6 71,6
2. 4,52 62,4
_____ ± _____
3. 6,02 83,7
4. 7,48 103,6
16 Na podstawie wyników pomiarów napięcia i natężenia prądu przedstawionych w tabeli ( ... / 4 p.)
sporządź wykres zależności I(U).
Pomiar 1. 2. 3. 4. 5.
U [V] 1,55 3,02 4,48 6,04 7,53
I [mA] 17,1 33,2 49,7 67,9 84,1
17 Na podstawie wykresu zależności natężenia prądu od napięcia dla pewnego opornika ( ... / 6 p.)
uzupełnij tabelę pomiarów i wyznacz opór elektryczny opornika.
Pomiar U [V] I [mA]
1. 0,5 40
2. 1,0
3. 1,5
4. 160
5. 200
6. 3,0
7. 280
18 Wykresy przedstawiają zależność natężenia ( ... / 2 p.)
prądu płynącego przez różne oporniki od
przyłożonego do nich napięcia. Który z
oporników ma największy, a który –
najmniejszy opór elektryczny?
Największy opór ma opornik A/ B/ C.
Najmniejszy opór ma opornik D/ E/ F.

A. 1 B. 2 C. 3 D. 1 E. 2 F. 3
19 Na podstawie wykresu U(t) prądu ( ... / 3 p.)
przemiennego określ wartość napięcia po:
5 2 15
s, si s od chwili t = 0 s.
1000 100 1000

20 Uzupełnij zdania, wybierając odpowiedź spośród podanych. ( ... / 2 p.)

Jedna z końcówek w gniazdku elektrycznym ma napięcie A/ B, a druga – napięcie
skuteczne A/ B względem ziemi.
Podstawowym C/ D chroniącym przed porażeniem elektrycznym jest metalowy bolec
w gniazdku nazywany C/ D.
A. 0 V B. 230 V C. uziemieniem D. zabezpieczeniem
21 Zaznacz rysunek prawidłowo przedstawiający zmiany napięcia w domowej sieci ( ... / 1 p.)
elektrycznej.

Grupa A | strona 3 z 8
 A B C

22 Natężenie skuteczne prądu elektrycznego płynącego przez grzałkę akwarystyczną o mocy ( ... / 1 p.)
10 W, podłączoną do zwykłego gniazdka elektrycznego, wynosi
A. 2300 A. B. około 0,04 V. C. około 0,04 A. D. 23 A.
23 Zaznacz właściwe uzupełnienia zdań. ( ... / 3 p.)
Wartość napięcia A/ B domowej sieci elektrycznej maleje C/ D, a następnie rośnie E/ F.
Cykl zmian napięcia prądu w domowej sieci elektrycznej powtarza się G/ H na sekundę.
A. stałego E. od –325 V do +325 V
B. przemiennego F. od –230 V do +230 V
C. od +325 V do –325 V G. 100 razy
D. od +230 V do –230 V H. 50 razy
24 Instalacja elektryczna w garażu, zabezpieczona bezpiecznikiem 16 A, jest zasilana ( ... / 2 p.)
napięciem 230 V. Jednocześnie włączono kilka urządzeń: grzejnik o mocy 2 kW,
wiertarkę o mocy 800 W i oświetlenie o łącznej mocy 200 W.
Wybierz właściwe uzupełnienie zdania.
Jednoczesne włączenie wszystkich wymienionych urządzeń elektrycznych A/ B prądu,
ponieważ przez bezpiecznik popłynie prąd o natężeniu C/ D niż 16 A.
A. spowoduje wyłączenie B. nie spowoduje wyłączenia C. większym D. mniejszym
25 Czy jednoczesne włączenie do domowej instalacji elektrycznej pralki (2000 W), ( ... / 2 p.)
odbiornika telewizyjnego (150 W) i kuchenki mikrofalowej (1100 W) spowoduje
wyłączenie prądu przez bezpiecznik 10 A?
26 Utwórz poprawną wypowiedź. ( ... / 1 p.)
W domowej sieci elektrycznej bezpieczniki montuje się w celu ochrony A/ B. Przerywają
one obwód elektryczny np. wtedy, gdy C/ D.
A. instalacji przed przepaleniem
B. użytkowników przed porażeniem prądem
C. nastąpi zwarcie
D. natężenie prądu wpływającego do sieci jest inne niż natężenie prądu wypływającego
27 W domowej instalacji zamontowano bezpiecznik 6 A. Ogranicza on moc włączonych ( ... / 2 p.)
równocześnie urządzeń do
A. 38,3 W. B. 0,03 W. C. 1380 W. D. 3 kW.
28 Oceń prawdziwość poniższych wypowiedzi. Zaznacz, które zdania są prawdziwe, a które ( ... / 1 p.)
fałszywe.
1. Każdy magnes ma dwa bieguny. P F
2. Planeta Ziemia jest magnesem. P F
3. Magnes przyciąga tylko przedmioty żelazne. P F
4. Magnesy odpychają się biegunami jednoimiennymi. P F
29 Do jednego z biegunów magnesu zbliżono żelazne gwoździe. ( ... / 2 p.)
Ustawiły się one tak, jak na rysunku.
Oceń prawdziwość poniższych wypowiedzi. Zaznacz,
które zdania są prawdziwe, a które fałszywe.

Grupa A | strona 4 z 8
 1. Biegun magnesu oznaczony nr 1 jest biegunem północnym. P F
Gwoździe nie zostaną przyciągnięte przez magnes, jeśli zbliżymy je
2. P F
do miejsca oznaczonego nr 2.
30 Cztery dziewczynki, zwrócone twarzami w stronę ( ... / 1 p.)
kompasu, obserwowały ustawienie igły magnetycznej
(rysunek przedstawia kompas widziany z góry).
Która z dziewczynek była ustawiona twarzą w stronę
północnego bieguna magnetycznego Ziemi?
Wybierz właściwą odpowiedź.

A. Zosia B. Basia C. Asia D. Kasia

31 Z czego nie należy wykonywać obudowy kompasu? Uzupełnij zdanie. Wybierz poprawną ( ... / 2 p.)
odpowiedź spośród podanych. Obudowy kompasu nie można wykonywać A/ B,
ponieważ C/ D/ E.
A. z plastiku
B. z żelaza
C. łatwo można by ją było uszkodzić
D. nie byłaby odporna na czynniki atmosferyczne, np. deszcz
E. uniemożliwiłoby to prawidłowe działanie przyrządu
32 Zaznacz właściwe dokończenia zdań. ( ... / 3 p.)
Magnes ma tylko A/ B. Północny biegun magnetyczny oznaczamy C/ D. Południowy
biegun magnetyczny oznaczamy E/ F.
A. jeden biegun magnetyczny D. kolorem czerwonym lub literą S
B. dwa bieguny magnetyczne E. kolorem niebieskim lub literą N
C. kolorem niebieskim lub literą N F. kolorem czerwonym lub literą S
33 Jak zachowają się magnesy przedstawione na rysunku, jeśli je zbliżymy? Zaznacz ( ... / 2 p.)
właściwą odpowiedź.
1. 2.

A/ B A/ B
A. magnesy się odepchną B. magnesy się przyciągną
34 Jak zachowają się magnesy przedstawione na rysunku, jeśli je zbliżymy? Zaznacz ( ... / 2 p.)
właściwą odpowiedź.
1. 2.

A/ B A/ B
A. magnesy się odepchną B. magnesy się przyciągną
35 Zaznacz urządzenia, do budowy których wykorzystano magnesy. ( ... / 3 p.)

A. dynamo rowerowe D. mikrofon bezprzewodowy

B. elektryczny młynek do kawy E. kolumny głośnikowe
C. czajnik elektryczny F. opiekacz do kanapek
36 Zaznacz poprawnie każdy z biegunów magnetycznych ( ... / 1 p.)
Ziemi.
A. biegun południowy (S)
B. biegun północny (N)

Grupa A | strona 5 z 8
37 Uzupełnij zdania, wybierając odpowiedź spośród podanych. ( ... / 4 p.)
Południowy biegun magnetyczny Ziemi znajduje się w pobliżu A/ B bieguna
geograficznego, a północny biegun magnetyczny Ziemi – w pobliżu A/ B bieguna
geograficznego. Igła magnetyczna zwraca się biegunem północnym w kierunku A/ B
bieguna geograficznego Ziemi, a biegunem południowym – w kierunku A/ B bieguna
geograficznego Ziemi.
A. południowego B. północnego
38 Na rysunkach przedstawiono kolejne etapy magnesowania sztabki żelaza. Dopasuj opisy ( ... / 3 p.)
do rysunków.
1. 2. 3.

A/ B/ C A/ B/ C A/ B/ C
A. Zbliżamy magnes biegunem północnym do sztabki. Domeny zwrócone biegunem
południowym w prawo się powiększają, a pozostałe się zmniejszają.
B. Domeny magnetyczne ustawiły się w sposób uporządkowany – sztabka jest
namagnesowana.
C. Sztabka nie jest namagnesowana – domeny magnetyczne są ułożone chaotycznie.
39 Rysunek przedstawia magnes, do którego przylgnęło kilka stalowych gwoździ. Oznacz ( ... / 3 p.)
bieguny uzyskane przez gwoździe po namagnesowaniu. Przy literach A–F zapisz N lub S.

40 Rysunek przedstawia magnes, do którego przylgnęło kilka ( ... / 3 p.)

stalowych gwoździ. Oznacz bieguny uzyskane przez
gwoździe po namagnesowaniu. Przy literach A–F zapisz N
lub S.

41 Na dwóch końcach deski wbito długie gwoździe. ( ... / 2 p.)

Między nimi rozciągnięto przewód, a pod nim ustawiono
igłę magnetyczną (jak na rysunku). Deskę tak ustawiono,
aby kierunek igły magnetycznej był zgodny z
kierunkiem przewodu. Następnie końce przewodu
połączono z biegunami zasilacza i włączono zasilacz.
Spowodowało to zmianę ustawienia igły magnetycznej.
Wybierz właściwe uzupełnienia zdania.

Grupa A | strona 6 z 8
 Po podłączeniu napięcia do końców przewodnika igła magnetyczna mogła ustawić
się A/ B do niego, ponieważ przewodnik i igła magnetyczna oddziałują na siebie
siłami C/ D/ E.
A. prostopadle
B. równolegle
C. magnetycznymi
D. elektrycznymi i magnetycznymi
42 Na żelazny gwóźdź nawinięto kilkanaście zwojów izolowanego drutu, ( ... / 1 p.)
którego końce połączono z baterią płaską, a w obwód włączono wyłącznik.
Wybierz właściwe dokończenie zdania.
Powstały elektromagnes będzie magnesem tylko wtedy, gdy
A. drut będzie wykonany z miedzi.
B. drut będzie wykonany z żelaza.
C. obwód prądu będzie zamknięty.
D. napięcie na zaciskach baterii wyniesie co najmniej 3 V.
43 Na elektromagnesie nie oznaczono kolorami biegunów magnetycznych, uczniowie ( ... / 2 p.)
zastanawiali się więc nad sposobem sprawdzenia, który biegun elektromagnesu jest
biegunem północnym, a który – południowym. Witek zaproponował, aby do jednego
z biegunów zbliżyć igłę magnetyczną i obserwować jej ułożenie.
Wybierz właściwe uzupełnienia zdania.
Jeżeli igła ustawi się biegunem północnym w stronę elektromagnesu, będzie to oznaczało,
że zbliżono ją do bieguna A/ B, ponieważ bieguny C/ D się przyciągają.
A. północnego B. południowego C. jednoimienne D. różnoimienne
44 W budowie którego urządzenia nie stosuje się elektromagnesów? ( ... / 1 p.)
Wybierz właściwą odpowiedź.
A. W dźwigu elektromagnetycznym. C. W żelazku elektrycznym.
B. W głośniku. D. W silniku elektrycznym.
45 Spośród wymienionych elementów wybierz te, które można wykorzystać do budowy ( ... / 5 p.)
układu do demonstracji działania elektromagnesu.
A. wyłącznik E. magnes podkowiasty
B. drewniany walec F. żelazny walec
C. zwojnica G. przewody
D. igła magnetyczna H. akumulator
46 Przez wszystkie elektromagnesy przedstawione na rysunku płynie prąd o takim samym ( ... / 1 p.)
natężeniu. Uporządkuj je według wartości siły oddziaływania magnetycznego.

A/ B/ C→ A/ B/ C→ A/ B/ C
47 Zaznacz urządzenia, do budowy których wykorzystano elektromagnesy. ( ... / 4 p.)
A. głośniki bezprzewodowe
B. prądnice
C. ręczny młynek do kawy
D. zamki stosowane w drzwiach z domofonem
48 Uzupełnij zdanie. ( ... / 2 p.)
Siły magnetyczne działają między ładunkami A/ B. Ładunki takie znajdują się C/ D/ E.
A. znajdującymi się w ruchu

Grupa A | strona 7 z 8
 B. spoczywającymi
C. tylko w magnesach
D. tylko w elektromagnesach
E. w magnesach i elektromagnesach
49 Zaznacz P, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub F, jeśli jest fałszywe. ( ... / 4 p.)

Pętla utworzona z przewodnika, przez którą nie płynie prąd

1. P F
elektryczny, ma takie same właściwości jak magnes.
Między poruszającymi się ładunkami elektrycznymi działają siły
2. P F
magnetyczne.
Do budowy elektromagnesu potrzebne są: magnes sztabkowy, drut
3. P F
i źródło prądu
Dzięki nadprzewodnikom można budować bardzo silne
4. P F
elektromagnesy.
50 Na rysunku przedstawiono schemat budowy silnika ( ... / 2 p.)
elektrycznego.
Oceń prawdziwość wypowiedzi. Zaznacz P, jeśli zdanie
jest prawdziwe, lub F – jeśli jest fałszywe.
Obok każdego zdania wstaw znak X w odpowiednim
kwadraciku.
1. Gdy odwrócimy bieguny źródła zasilania, to kierunek
obrotu ramki się nie zmieni. P F
2. Magnes i ramka z prądem oddziałują na siebie siłami
magnetycznymi. P F

51 Zaznacz właściwe dokończenia zdań. ( ... / 4 p.)

Ramka z drutu umieszczona nad biegunem północnym magnesu neodymowego
A. pozostaje w spoczynku.
B. wychyla się z położenia równowagi.
Jeśli przez taką samą ramkę przepływa prąd elektryczny, to ramka
A. wychyla się z położenia równowagi.
B. tylko się rozgrzewa.
Po odwróceniu magnesu biegunem południowym do góry, ramka z prądem
A. tylko się rozgrzewa.
B. wychyla się w przeciwnym kierunku niż nad biegunem północnym.
Siła działająca na ładunki elektryczne poruszające się w przewodniku umieszczonym nad
magnesem nazywana jest
A. siłą magnetyczna.
B. siłą elektrostatyczną.
52 Zaznacz urządzenia, w których budowie nie wykorzystano silników elektrycznych. ( ... / 2 p.)

A. kosiarka spalinowa D. skuter

B. odkurzacz E. tramwaj
C. silnik samolotu odrzutowego
53 W działaniu silnika elektrycznego kluczową rolę odgrywa ruch A/ B podłączonego do ( ... / 2 p.)
źródła prądu. Ten ruch jest spowodowany oddziaływaniem C/ D.
A. przewodnika B. magnesu trwałego C. magnetycznym D. elektrycznym
54 Silnik elektryczny to urządzenie, które zamienia energię A/ B/ C w energię A/ B/ C. ( ... / 2 p.)

A. elektryczną B. magnetyczną C. mechaniczną

Grupa A | strona 8 z 8