700 ΘΕΣΠΙΕΙΣ

1
2
700 Θεσπιείς
2500 χρόνια μετά τη μεγάλη θυσία
480 π.Χ. – 2020 μ.Χ.
Επετειακό τεύχος αφιέρωμα

στους 700 Θεσπιείς
Επιμέλεια: Μαρία Χρ. Καλόγρηα
Αθήνα 2021
3
Τα χαρακτικά στο εξώφυλλο και το οπισθόφυλλο
είναι της Ελένης Κάπρου.
" ΘΕΡΜΟΠΥΛΕΣ" 2021, ΟΞΥΓΡΑΦΙΑ
&
"ΑΣΠΙΔΑ" 2021, ΟΞΥΓΡΑΦΙΑ
4
700 Θεσπιείς
2500 χρόνια μετά τη μεγάλη θυσία!!!

480 π.Χ. – 2020 μ.Χ.
Επετειακό τεύχος αφιέρωμα στους

700 Θεσπιείς!!!
Επιμέλεια: Μαρία Χρ. Καλόγρηα
Αθήνα 2021
5
Πληροφορίες:
Νικόλαος Ι. Δημητρίου
Καλλιστράτους 54 - ΤΚ. 15771 – Ζωγράφου – Αττική
E-mail: kaskaveli1@yahoo.gr
ISBN: 978-960-89762-9-0
6
7
8
ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΤΟΥ ΕΚΔΟΤΗ
“Ανδρών αγαθών έργω γενομένων έργω

και δηλούσθαι τας τιμάς”
Θουκυδίδης «Περικλέους Επιτάφιος Β.35»
Όπως πολύ σωστά μας επισημαίνει ο Περικλής,

στον Επιτάφιο που μας διέσωσε ο Θουκυδίδης, ότι με
έργα πρέπει να τιμούμε τους άνδρες που οι πράξεις
τους ήταν αγαθές, ο Δήμος μας διοργάνωσε με
αφορμή την επέτειο των 2.500 χρόνων από τη Μάχη
των Θερμοπυλών και την εκεί θυσία των 700
Θεσπιέων, διάφορες εκδηλώσεις με στόχο, να
θυμηθούμε, να μάθουμε, να τιμήσουμε, μα
προπαντός να αισθανθούμε συνεχιστές των αρχαίων
προγόνων μας, θα τολμήσω να πω συνδημοτών μας,
να νοιώσουμε ότι κρατάμε τη δάδα αναμμένη για να
την παραδώσουμε στις επερχόμενες γενιές.
Στο μικρό αυτό επετειακό τεύχος που κρατάτε στα
χέρια σας, συγκεντρώθηκαν όλα τα πολύ σημαντικά
που ειπώθηκαν στη διάρκεια δύο πολύ σημαντικών
εκδηλώσεων. Του αθλητικού αγώνα που έγινε την 1η
Αυγούστου 2020 και της μουσικοθεατρικής
εκδήλωσης «Τα δώρα των Μουσών» που έγινε την
16η Σεπτεμβρίου 2020, αλλά και τον «χαριστήριον
λόγον» που εκφωνήθηκε στο μνημόσυνο του Κώστα
Λιάκου, την 16η Αυγούστου 2020, μέσα στο ναό του
9
Αγίου Δημητρίου. Ευχαριστώ όλους τους ομιλητές
που μας τίμησαν με την παρουσία τους.
Θέλω να εκφράσω τις ευχαριστίες μου στη
συμμαθήτριά μου Αθηνά Κώτσαινα, που μέσα από
τις συζητήσεις μας διάλυσε όλες τις αμφιβολίες που
είχα για αυτήν την εκδοτική μου προσπάθεια, στον
Άγγελο Στάθη, σημαντικό βοηθό στο εγχείρημα,
στους χορηγούς μας Νικόλαο Στάμο, Σωτήριο
Δρίτσα, Χρήστο Καλόγρηα, Χαρίτο Πετρούλια, στην
Ελένη Κάπρου που φιλοτέχνησε τα χαρακτικά, και
τέλος στην Μαρία Χρ. Καλόγρηα που επιμελήθηκε
την έκδοση. Θερμές ευχαριστίες και στην φίλη
Ευαγγελία Μαλτούδογλου για την
απομαγνητοφώνηση κειμένων.
Τέλος, θέλω να κάνω ξεχωριστή μνεία στον
αείμνηστο Θεσπιέα Κώστα Λιάκου ή Κελέπη, που
κάτω από το άγαλμα του Δημόφιλου που έστησε, σε
χώρο ιδιοκτησίας του, μας εξασφάλισε τον υπέροχο
αυτό χώρο για να λάβουν χώρα οι τιμητικές
εκδηλώσεις.
Ο εκδότης
Νικόλαος Ι. Δημητρίου
26-10-2021
Εορτή του Αγίου Δημητρίου
10
ΜΗΝΥΜΑ
Τα ιστορικά γεγονότα διδάσκουν. Φανερώνουν το

μεγαλείο ή τις αδυναμίες των πρωταγωνιστών και
αναδεικνύουν τα χαρακτηριστικά τους.
Στην εμβληματική Μάχη των Θερμοπυλών
αναδείχτηκαν σπουδαία χαρακτηριστικά των
Ελλήνων, όπως η Πειθαρχία στους Νόμους της
Πατρίδας από τους 300 Σπαρτιάτες, η Αλληλεγγύη
και η Αυτοθυσία από τους 700 Θεσπιείς. Στη
Ναυμαχία της Σαλαμίνας, αναδείχτηκαν, η
Ναυτοσύνη των Ελλήνων και η Ομοψυχία. Και στα
δύο η Φιλοπατρία, η Ενότητα ενώπιον του κοινού
κινδύνου, η Στρατηγική Σκέψη και η Γενναιότητα.
Στη μακραίωνη ιστορία του λαού μας, υπήρξαν
ιστορικά γεγονότα που ξεπέρασαν τα σύνορά μας και
έπαιξαν σπουδαίο ρόλο. Οι Περσικοί Πόλεμοι, όμως,
καθόρισαν τα όρια του Δυτικού Πολιτισμού.
Είναι χαρακτηριστικό πως, ενώ στη Μάχη των
Θερμοπυλών οι Έλληνες ηττήθηκαν στο πεδίο, στην
ιστορία κατεγράφη η νίκη των ιδανικών, για τα οποία
έπεσαν.
Είμαι ευτυχής που από τις σημερινές Θεσπιές,
αντικρύζω την ίδια εικόνα με την οποία έφυγε ο
Δημόφιλος με τους 700 για τις Θερμοπύλες. Του
ιερού Ελικώνα, από τον οποίο έδωσαν οι Μούσες τα
δώρα τους στον άνθρωπο. Την Ποίηση, την
11
Υποκριτική, την Επιστήμη, τη Μουσική. Είναι
προφανώς αυτά που κράτησαν τους 700 Θεσπιείς
στην άνιση Μάχη. Η υπεράσπιση ενός τρόπου ζωής,
που δίχως αυτόν τίποτα δεν αξίζει. Του Πολιτισμού
και του Φωτός. Γι’ αυτά θυσιάστηκαν, γι’ αυτό ζουν
για πάντα στη μνήμη μας.
Ο ΔΗΜΑΡΧΟΣ ΑΛΙΑΡΤΟΥ-ΘΕΣΠΙΕΩΝ
Γεώργιος Ντασιώτης
ΥΓ. Το μήνυμα δημοσιεύτηκε στον επετειακό τόμο της επιτροπής

για τα 2.500 χρόνια
12
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Στις γραφικές παρυφές του λόφου των σύγχρονων

Θεσπιών, πλάι στους ιστορικούς και γόνιμους
πρόποδες του Ελικώνα, εκεί που ορθώνεται
υπερήφανο το άγαλμα του Στρατηγού Δημόφιλου
γιού του Διαδρόμου και αρχηγού των 700 Θεσπιέων
στη μάχη των Θερμοπυλών, την 1η Αυγούστου του
έτους 2020, αρκετοί φίλοι των Θεσπιών και της
Ιστορίας, μαζί με τους κατοίκους της περιοχής που
κάποτε φιλοξενούσε την αρχαία πόλη-κράτος των
Θεσπιών, συγκεντρώθηκαν για να τιμήσουν τους
προγόνους μας, τους 700 Θεσπιείς σε μια σημαντική
επέτειο.
Εκεί, στον ίδιο ευρύτερο χώρο που ξεκίνησαν οι
Ήρωες της αρχαίας πόλης των Θεσπιών και την ίδια
εποχή του χρόνου, μήνα Αύγουστο, εκκίνησαν οι
σύγχρονες εκδηλώσεις μνήμης της αιματηρής θυσίας
των 700 Θεσπιέων, που έμελλε να κρίνει τη μοίρα
της Ελλάδας και ίσως όλης της Ευρώπης. Αθλητές
από όλη την Ελλάδα προσήλθαν για να
συμμετάσχουν στους αθλητικούς αγώνες δρόμου, με
τίτλο «ΣΤΑ ΧΝΑΡΙΑ ΤΩΝ ΗΡΩΩΝ» ΘΕΣΠΙΕΣ–
ΘΕΡΜΟΠΥΛΕΣ, εν μέσω μιας νέας σύγχρονης
μάστιγας, της πανδημίας του COVID-19,
πασχίζοντας με κάθε μέσο, υλικό και ψυχικό, να
αποτίσουν φόρο τιμής στους ηρωικούς προγόνους
13
μας, τηρώντας τα προβλεπόμενα υγειονομικά μέτρα
προστασίας.
Πολίτες και άρχοντες, εθελοντές και λοιποί
συμμετέχοντες, 2.500 χρόνια μετά την ιστορική μάχη
των Θερμοπυλών του 480 π.Χ., απέδωσαν με τον
δικό τους τρόπο Φόρο Τιμής στους 700 Θεσπιείς,
που, με αρχηγό το Δημόφιλο γιό του Διαδρόμου,
εθελοντικά παρέμειναν στο πλάι, των 300
Σπαρτιατών και λίγων άλλων Ελλήνων για να
αντιμετωπίσουν μαζί τις ορδές του περσικού
στρατού, που οδηγούνταν από τον Ξέρξη, με σκοπό
να υποτάξουν το σύνολο των αρχαίων πόλεων –
κρατών.
Η σημαντική αυτή επέτειος, της μάχης των
Θερμοπυλών του 480 π.Χ., που κατά κοινή ομολογία
έδωσε το πλεονέκτημα στον ελληνικό κόσμο της
εποχής και κατ’ επέκταση των ευρωπαϊκό για να
αντιμετωπίσει την κοινή εχθρική απειλή, αποτελεί
βάση της Ιστορικής Μνήμης των σύγχρονων
Θεσπιέων και του συνόλου των Ελλήνων. Το
ιστορικό αυτό γεγονός, που ένωσε σχεδόν το σύνολο
του αρχαίου ελληνικού κόσμου, έλαβε χώρα στο
στενό των Θερμοπυλών, μιας λωρίδας γης ανάμεσα
σε βουνά και στη θάλασσα, τον Αύγουστο του 480
π.Χ. Όταν έφτασαν τα νέα της περσικής εισβολής
στην Ελλάδα, η αρχική αντίδραση των Ελλήνων ήταν
να στείλουν μια δύναμη 10.000 οπλιτών να
περιμένουν στην κοιλάδα των Τεμπών, κοντά στον
14
Όλυμπο, αλλά αυτοί υποχώρησαν μόλις διαφάνηκε ο
τεράστιος όγκος του στρατού εισβολής. Τότε, μετά
από πολλή συζήτηση και συμβιβασμούς μεταξύ των
καχύποπτων ελληνικών πόλεων – κρατών, μια κοινή
στρατιωτική δύναμη 6.000 – 7.000 ανδρών ανέλαβε
να υπερασπιστεί το στενό των Θερμοπυλών, από το
οποίο έπρεπε να περάσουν οι Πέρσες για να
εισβάλλουν στον κυρίως ελλαδικό χώρο.
Οι γενναίοι Έλληνες που κλήθηκαν να
υπερασπιστούν τα πάτρια εδάφη, σύμφωνα με τις
ιστορικές πηγές, ήταν 300 Σπαρτιάτες με τους
είλωτές τους, 2.120 Αρκάδες, 1.000 Λοκροί, 1.000
Φωκείς, 700 Θεσπιείς, 400 Κορίνθιοι, 400 Θηβαίοι,
200 άνδρες από τον Φλειούντα και 80 Μυκηναίοι.
Είχαν απέναντί τους τον πολυάριθμο περσικό
στρατό, με 80.000 πολεμιστές, που επιχειρούσε να
κατακτήσει τις πόλεις τους και να επιβάλλει τον
πολιτισμό του.
Διάλεξαν δε να πολεμήσουν στον ηρωικό αυτό
τόπο, λόγω της στρατηγικής του θέσης, καθώς τα
απότομα βουνά κατέληγαν στη θάλασσα, αφήνοντας
ελεύθερη μόνο μια στενή ελώδη περιοχή κατά μήκος
της ακτής. Επίσης, οι ντόπιοι Φωκείς είχαν χτίσει ένα
αμυντικό τείχος από τη λεγόμενη Μεσαία Πύλη
μέχρι τη θάλασσα, το οποίο ενίσχυσαν οι Σπαρτιάτες
με όλες τις δυνατές επιδιορθώσεις, δεδομένων των
συνθηκών. Ήταν εκεί, σε μια λωρίδα φάρδους 15
μέτρων, με τα απότομα βράχια να υψώνονται στα
15
αριστερά τους και τη θάλασσα στα δεξιά τους, που οι
Έλληνες επέλεξαν να αντιμετωπίσουν τον εχθρό,
γνωρίζοντας ότι δεν θα γυρίσουν πίσω στις πατρίδες
και τις οικογένειες τους.
Ο Πέρσης βασιλιάς Ξέρξης, ο οποίος διηύθυνε
προσωπικά την εισβολή, περίμενε τέσσερις μέρες με
την προσδοκία ότι οι Έλληνες θα αποχωρήσουν
πανικόβλητοι. Ωστόσο, οι Έλληνες παρέμειναν στη
θέση τους και ο Ξέρξης επέμεινε με τους
απεσταλμένους του στην προσφορά του για
υποχώρηση χωρίς αιματοχυσία, αφού του
παραδώσουν τα όπλα. Η σθεναρή απάντηση του
Σπαρτιάτη Στρατηγού Λεωνίδα, στο όνομα όλων των
Ελλήνων, ήταν «ΜΟΛΩΝ ΛΑΒΕ», δηλαδή, «έλα να
τα πάρεις» και έτσι, η μάχη ξεκίνησε.
Οι ελληνικές δυνάμεις πολέμησαν ηρωικά και
είχαν το πλεονέκτημα απέναντι στους Πέρσες, μέχρι
τη δεύτερη μέρα της μάχης, που ο Εφιάλτης,
ζητώντας ανταμοιβή από τον Ξέρξη, πληροφόρησε
τους Πέρσες για μια εναλλακτική οδό – την Ανοπαία
Ατραπό – η οποία τους επέτρεψε να παρακάμψουν
τις κύριες δυνάμεις των Ελλήνων και να επιτεθούν
στα νώτα τους. Βρισκόμενοι πλέον σε απελπιστική
θέση και πριν η υποχώρησή τους καταστεί αδύνατη,
το μεγαλύτερο μέρος των ελληνικών δυνάμεων
διατάχθηκε από το Λεωνίδα να αποσυρθεί.
Παρέμειναν στο πλευρό του οι συμπολεμιστές του
κατά τα δίκαια της πατρίδας τους, μαζί με 400
16
Θηβαίους που παρέμειναν αναγκαστικά και 700
Γενναίοι Θεσπιείς, που, μοναδικοί πανελληνίως και
πρώτοι διαπιστωμένα διαχρονικώς, παρέμειναν
εθελοντικά για να υπερασπιστούν τη Γη και τον
Πολιτισμό τους, εν γνώσει του επερχόμενου
θανάτους τους, καθιστώντας εαυτούς ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΟ
ΠΡΟΤΥΠΟ ΕΘΕΛΟΝΤΙΣΜΟΥ.
Το ιστορικό της μάχης και η ηρωική θυσία των
πολεμιστών περιγράφηκε με γλαφυρό και
συγκινητικό ύφος καθ’ όλη τη διάρκεια των
εκδηλώσεων μνήμης, οι οποίες πραγματοποιήθηκαν
υπό την αιγίδα του Δήμου Αλιάρτου – Θεσπιέων
και, παρά τις δυσκολίες που αντιμετωπίστηκαν λόγω
της τρέχουσας πανδημίας, χάρη στην επιμονή των
αρχών και τη συμμετοχή πολλών και άξιων
εθελοντών.
Κατά την πρώτη ημέρα των εκδηλώσεων μνήμης,
πραγματοποιήθηκε, με ιδιαίτερη συγκίνηση και
υπερηφάνεια, η έναρξη αυτών με την υποδοχή των
συμμετεχόντων, των εθελοντών και του κοινού που
παρακολουθούσε την εκδήλωση, από τους τοπικούς
φορείς. Την εναρκτήρια εκδήλωση τίμησαν με την
παρουσία τους οι κ.κ. Γεώργιος Μουλκιώτης
Βουλευτής ΚΙΝ.ΑΛ. εκ Θεσπιών ορμώμενος, ο
Δήμαρχος Σπάρτης Πέτρος Δούκας, ο Δήμαρχος
Λεβαδέων Ιωάννης Ταγκαλέγκας, ο Δήμαρχος
Αμφίκλειας – Ελάτειας Αθανασία Στιβακτή, ο
Αντιδήμαρχος του Δήμου Λαμιέων, ο Αντιδήμαρχος
17
του Δήμου Θηβαίων, ο Αντιδήμαρχος του Δήμου
Τανάγρας, ο Πρόεδρος του παραρτήματος του
Ερυθρού Σταυρού, καθώς και οι Πρόεδροι και
Εκπρόσωποι των Αθλητικών και Πολιτιστικών
Συλλόγων και Φορέων που συμμετείχαν στην
εκδήλωση, πλαισιωμένοι από μεγάλο αριθμό
εθελοντών και φίλων της Ιστορίας.
Στη συνέχεια, πραγματοποιήθηκαν αθλητικοί
αγώνες δρόμου, με τη συμμετοχή 476 άξιων
αθλητών, από αθλητικούς συλλόγους όλης της
Ελλάδας, οι οποίοι με ιδιαίτερο ζήλο και σθένος
κάλυψαν την απόσταση 102χλμ. Θεσπιές –
Θερμοπύλες, είτε στο σύνολό της κατά μόνας είτε
ομαδικά (2 x 51χλμ. ή 4 x 25,5χλμ.). Κατά τον
τερματισμό, που πραγματοποιήθηκε την επόμενη
ημέρα, με τη συνεργασία των τοπικών αρχών του
Δήμου Λαμίας, στο χώρο των μνημείων των
ΗΡΩΩΝ, Σπαρτιατών και Θεσπιέων, οι αθλητές
έτυχαν θερμής υποδοχής από τους οργανωτές και
απονεμήθηκαν σε αυτούς τιμητικά μετάλλια και
αναμνηστικά σε όσους συμμετείχαν στην ιστορική
εκδήλωση.
Οι αγώνες δρόμου «ΣΤΑ ΧΝΑΡΙΑ ΤΩΝ ΗΡΩΩΝ»
ΘΕΣΠΙΕΣ – ΘΕΡΜΟΠΥΛΕΣ στέφθηκαν με απόλυτη
επιτυχία, με υψηλή συμμετοχή αθλητών και
εθελοντών, με πλήρη τήρηση των μέτρων ασφαλείας
κατά της τρέχουσας πανδημίας και με ευτυχή έκβαση
για την Υγεία του συνόλου των συμμετεχόντων.
18
Κατόπιν ευλόγου χρονικού διαστήματος, με
καθυστέρηση ολίγων ημερών λόγω των πολιτειακών
αποφάσεων και περιορισμών επί της πανδημίας,
έλαβαν χώρα οι προγραμματισμένες πολιτιστικές
εκδηλώσεις στον ίδιο χώρο του Μνημείου του
Δημόφιλου, στις παρυφές του λόφου των σύγχρονων
Θεσπιών. Παρά τον περιορισμό του αριθμού των
παρόντων και την ακύρωση μέρους του
προγράμματος, ο σκοπός της απόδοσης του
αναλογούντος ΦΟΡΟΥ ΤΙΜΗΣ επετεύχθη με την
παρουσίαση σύντομων αλλά δυνατών σε περιεχόμενο
ομιλιών, καθώς και με την καλλιτεχνική εκδήλωση
μουσικού, αφηγηματικού και θεατρικού λόγου που
ακολούθησε. Η τελευταία, μάλιστα, μεταδόθηκε
ζωντανά και ενεργοποίησε συναισθηματικά χιλιάδες
θεατές από όλο τον κόσμο. Αξίζει να σημειωθεί ότι
αποτελεί πλέον ΑΡΧΕΙΑΚΟ ΥΛΙΚΟ του Δήμου
Αλιάρτου - Θεσπιέων, διαθέσιμο στο διαδίκτυο, ως η
πρώτη εκδήλωση τέτοιου είδους, που έγινε στο
επετειακό έτος των 2.500 χρόνων από τη Μάχη των
Θερμοπυλών. Την ημέρα πλαισίωσαν με τις
αξιομνημόνευτες ομιλίες, αφηγήσεις και ερμηνείες
τους οι Θανάσης Χρήστου – Καθηγητής Νεότερης
και Σύγχρονης Ιστορίας Πανεπιστημίου
Πελοποννήσου, Καλλιοντζής Ιωάννης –
Αρχαιολόγος, Στέλιος Ελληνιάδης – Δημοσιογράφος,
Ερευνητής και ο Σάκης Παπαδημητρίου –
Μουσικοσυνθέτης, Φιλόλογος. Ο ιστορικός χώρος
19
πλημμύρισε από τους θεϊκούς ήχους της θαυμάσιας
ορχήστρας Polis Ensemble και της φωνής του
εκφραστικού Βασίλη Λέκκας στην ερμηνεία αρχαίας
λυρικής ποίησης. Ιδιαίτερη συγκίνηση προκάλεσαν
οι αφηγήσεις της Χρύσας Διαμαντοπούλου, του
Στέλιου Ελληνιάδη και οι ερμηνείες του Μιχάλη
Καραβασίλη στη «Λύρα του Απόλλωνα», με την
κατακλείδα της εκδήλωσης να στέφεται από την
παράσταση «9 Μούσες» από τη Θεατρική Ομάδα του
Συλλόγου Πολιτιστικής Ανάπτυξης της Θήβας
«Λάιος» .
Η εξαιρετική αυτή σειρά εκδηλώσεων
πραγματοποιήθηκε με συνδιοργανωτές το Δήμο
Αλιάρτου Θεσπιέων, την Περιφέρεια Στερεάς
Ελλάδας Περιφερειακή Ενότητα Βοιωτίας, τον
Οργανισμό Πολιτιστικής Ανάπτυξης Στερεάς
Ελλάδας (ΟΠΑΣΤΕ), σε συνεργασία με την Εφορεία
Αρχαιοτήτων. Την καλλιτεχνική οργάνωση της
εκδήλωσης ανέλαβε η εταιρεία MESO.
Ιδιαίτερη μνεία πρέπει να γίνει στους τοπικούς
φορείς που αγωνίστηκαν για τη διενέργεια των
ιστορικών εκδηλώσεων, μαζί με ένα μεγάλο
ευχαριστώ για την ανεξίτηλη εμπειρία που
προσέφεραν σε όλους τους παρευρισκόμενους και εν
γένει συμμετέχοντες και συγκεκριμένα στους κ.κ.
Γεώργιο Ντασιώτη Δήμαρχο Αλιάρτου – Θεσπιέων,
Σωτήριο Δρίτσα Πρόεδρο του Τοπικού Συμβουλίου
Θεσπιών, Άγγελο Στάθη Συντονιστή 1ης Ημέρας
20
Εκδηλώσεων και Γεώργιο Καλόγρηα Συντονιστή
Ομάδας Εθελοντών.
Έπειτα, δεν θα μπορούσε να μη γίνει ειδική
αναφορά στον εμπνευστή της δημιουργίας του
Μνημείου του Δημόφιλου, στο χώρο του οποίου
πραγματοποιήθηκαν οι σύγχρονες εκδηλώσεις
μνήμης για τα 2.500 χρόνια από τη μάχη, που έπεσαν
εκείνος και συμπολεμιστές του Θεσπιείς. Πρόκειται
για τον αείμνηστο Κωνσταντίνο Λιάκου ή Κελέπη, ο
οποίος προσέφερε το χώρο ιδιοκτησίας του για την
ανέγερση του μνημείου και κονδύλια για τη
φιλοτέχνησή του. Το μνημόσυνό του τελέστηκε μετά
τις ιστορικές εκδηλώσεις μνήμης και στον παρόντα
τόμο παρατίθεται η ομιλία που εκφωνήθηκε στη
μνήμη του από το Φιλόλογο Μελισσάρη Χαράλαμπο,
κλείνοντας αυτόν τον κύκλο τιμής των προγόνων
μας.
Μεγάλη ευγνωμοσύνη δε, χρωστάμε στον εκδότη
αυτού του τιμητικού τόμου, Νικόλαο Δημητρίου, που
συγκεντρώνει τις ομιλίες των εκδηλώσεων στη
μνήμη των 700 Θεσπιέων και των Ηρώων της Μάχης
των Θερμοπυλών, για την εξαιρετική πρωτοβουλία
του και την επιμονή του για την έντυπη απόδοση του
τμήματος αυτού των εκδηλώσεων. Προσωπικώς, τον
ευχαριστώ ιδιαιτέρως, ως γέννημα των Θεσπιών, που
με τίμησε με την εμπιστοσύνη του και μου ανέθεσε
την επιμέλεια κειμένου του τόμου αυτού. Θα το
21
θεωρώ πάντα προσφορά - κόσμημα στο ενεργητικό
μου.
Με τις ισχυρές αυτές μνήμες, όλοι εμείς, οι
Θεσπιείς κι όλοι οι δημότες του ιστορικού Δήμου
Αλιάρτου – Θεσπιέων, αλλά και οι φίλοι της
Ιστορίας, με σεβασμό στην Ιστορία μας, αλλά και
ευγνωμοσύνη για το δώρο της «Εν Ελλάδι Ζωής»
που μας χάρισαν οι πρόγονοί μας, τηρήσαμε την
υπόσχεση στη Μνήμη των Πατέρων μας. Θα
προσπαθούμε πάντα να τιμούμε την Ένδοξη Θυσία
τους και να φανούμε αντάξιοι του Μεγαλείου τους.
Μαρία Χρ. Καλόγρηα

Μέλος του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους
22
23
24
ΗΜΕΡΑ ΠΡΩΤΗ
01/08/2020 - «ΣΤΑ ΧΝΑΡΙΑ ΤΩΝ ΗΡΩΩΝ»
Άγαλμα Δημόφιλου Θεσπιές
25
26
ΕΝΑΡΞΗ ΕΚΔΗΛΩΣΕΩΝ –
ΚΑΛΩΣΟΡΙΣΜΑ ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗ
ΑΓΓΕΛΟΥ ΣΤΑΘΗ
Κυρίες και Κύριοι, σας καλωσορίζουμε στις

Ιστορικές Θεσπιές, στη Νότιο-Δυτική είσοδο του
χωριού, όπου βρίσκεται το άγαλμα του Στρατηγού
των 700 Θεσπιέων Δημόφιλου, γιού του Διαδρόμου.
Βρισκόμαστε εδώ για τον εορτασμό του
επετειακού ιστορικού γεγονότος των 2.500 χρόνων
από τη Μάχη των Θερμοπυλών, στην οποία έπεσαν
για την Πατρίδα, την Ελευθερία, τις Αξίες και τα
Ιδανικά οι 700 Θεσπιείς, μαζί με τους 300
Σπαρτιάτες ή οι 300 Σπαρτιάτες μαζί με τους 700
Θεσπιείς, και άλλους Έλληνες.
Εάν το καλοσκεφτούμε Εκείνοι τότε ήταν μια
γροθιά και πολεμούσαν δίπλα-δίπλα, ο ένας για τον
άλλο, σαν αδέρφια, θυσιάζοντας εαυτούς για έναν
και μόνο σκοπό, να ανακόψουν τους Πέρσες και τη
βαρβαρότητα που έφερναν μαζί τους.
Μετά από τόσες χιλιάδες χρόνια, εμείς οι
Θεσπιείς, αλλά και όλοι οι Έλληνες πιστεύω,
νιώθουμε υπερήφανοι και οφείλουμε να τους
θυμόμαστε και να τους τιμάμε για τη γενναία και
ηρωική πράξη τους, γιατί, εν πολλοίς, εμείς αλλά και
ολόκληρος ο δυτικός κόσμος, τους οφείλουμε πάρα
μα πάρα πολλά.
27
Οι 700 Θεσπιείς, με επικεφαλής το Δημόφιλο, γιό
του Διαδρόμου και το γενναιότερο όλων Διθύραμβο,
γιό του Αρματίδη, μαζί με τους 300 Σπαρτιάτες με
Στρατηγό το Λεωνίδα, έδωσαν μια μάχη, για την
οποία τους έγραψε με χρυσά γράμματα η παγκόσμια
ιστορία και είναι φάρος ελπίδας και ενότητας, ώστε
να μην ξεχνάμε από πού προερχόμαστε, αλλά και
πως όταν είμαστε ενωμένοι μπορούμε να πετύχουμε
πολλά.
Είναι αξιοσημείωτο το γεγονός ότι οι Θεσπιείς
έμειναν στη μάχη χωρίς να τους το επιβάλλει κάποιος
νόμος και, ενώ γνώριζαν ότι θα πέθαιναν, ποτέ δεν
εγκατέλειψαν το Λεωνίδα και τους άντρες του. Αυτό
μας δείχνει το Ήθος τους, τη Γενναιότητα τους και
την πίστη τους για την Ελευθερία. Η εθελούσια
θυσία τους θα μείνει για πάντα στην ιστορία.
Ευχαριστούμε όλους τους αθλητές που ήρθαν από
όλη την Ελλάδα, ώστε να τιμήσουν το επετειακό
γεγονός τρέχοντας την υπεραπόσταση των 102
χιλιομέτρων, στα χνάρια των Ηρώων· των 700
Θεσπιέων.
Τέλος, ευχαριστούμε το Δήμο μας, τον Αθλητικό

και Πολιτιστικό Σύλλογο «Απόλλων» Δυτικής
Αττικής για την εξαιρετική διοργάνωση, αλλά και
τους εθελοντές και τους φορείς που συνέβαλλαν τα
μέγιστα, ώστε να διαμορφωθεί αυτός ο εξαιρετικός
28
χώρος και να είναι έτοιμος για να υποδεχθεί τους
καλεσμένους μας.
Σας ευχαριστώ.
Άγγελος Ε. Στάθης
Εκπρόσωπος Νέων - Εθελοντών
29
30
ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΤΟΠΙΚΟΥ
ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΘΕΣΠΙΩΝ ΣΩΤΗΡΙΟΥ
ΔΡΙΤΣΑ
Κύριε Βουλευτά,
Κύριοι Δήμαρχοι,
Σας καλωσορίζουμε στον τόπο μας και χαιρόμαστε
ιδιαίτερα για την καθιέρωση αυτού του θεσμού, που
ξυπνάει ιστορικές μνήμες ηρωισμού, προσφοράς
αυτοθυσίας. Θα ήθελα να ευχαριστήσω και να
συγχαρώ τους αθλητές μας για τη συμμετοχή και την
προσπάθεια τους και να ευχηθώ σε αυτούς, αλλά και
σε όλους μας καλή δύναμη.
Σας ευχαριστώ πολύ.
Σωτήριος Σ. Δρίτσας
Πρόεδρος Τοπικού Συμβουλίου
Δ.Ε. Θεσπιών
31
32
ΟΜΙΛΙΑ ΔΗΜΑΡΧΟΥ ΑΛΙΑΡΤΟΥ –
ΘΕΣΠΙΕΩΝ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΝΤΑΣΙΩΤΗ
Κύριοι Βουλευτές,
κ. Δήμαρχε του Αδελφού Ιστορικού Δήμου
Σπάρτης,
κ. Δήμαρχε Λεβαδέων,
κα Δήμαρχε Αμφίκλειας - Ελάτειας,
κ. αντιδήμαρχε του Αδελφού Δήμου Λαμιέων,
κ. Αντιδήμαρχε του Αδελφού Δήμου Θηβαίων,
κ. Αντιδήμαρχε του Δήμου Τανάγρας ,
κ. Πρόεδρε του παραρτήματος του Ερυθρού
Σταυρού,
κκ. Πρόεδροι και Εκπρόσωποι Συλλόγων και
Φορέων,
Κυρίες και κύριοι,
Σας καλωσορίζω στο Δήμο Αλιάρτου –Θεσπιέων

και στις ιστορικές Θεσπιές. Σας ευχαριστώ που μας
τιμάτε με την παρουσία σας.
Η ιστορία μας σφύζει από λαμπρά γεγονότα. Από
χρυσές σελίδες που καταγράφουν μάχες, οι οποίες
καθόρισαν το παγκόσμιο γίγνεσθαι. Και είναι τόσα
πολλά, που πολλές φορές η ανάμνησή τους μας
διαφεύγει.
Φέτος συμπληρώνονται 2.500 χρόνια από τη Μάχη
των Θερμοπυλών και τη Ναυμαχία της Σαλαμίνας.
33
Γεγονότα που καθόρισαν, σύμφωνα με τους
ιστορικούς, τα όρια του Δυτικού Πολιτισμού και τις
αξίες του.
Ταυτόχρονα, ζούμε την ισοπεδωτική επέλαση μιας
πανδημίας και ο κύριος στόχος όλων μας είναι η
λήψη μέτρων, προκειμένου να αποτρέψουμε τις
ολέθριες συνέπειες της και να προστατέψουμε τον
πληθυσμό μας. Όλοι αισθανθήκαμε την ανασφάλεια
και το φόβο, αν θα τα καταφέρουμε και όλοι έχουμε
υποστεί τεράστιες θυσίες, δίνοντας μια άνιση μάχη
που είναι βέβαιο πως θα την καταγράψει και αυτήν η
ιστορία.
Όμως η ζωή μας πρέπει να συνεχιστεί και με όλα
τα προβλεπόμενα μέτρα ασφάλειας και αξίζει να
προσπαθήσουμε στο μέτρο του δυνατού να την
ανακτήσουμε. Σε πολλά πράγματα, το γνωρίζετε
καλά, η ευκαιρία είναι μοναδική.
Τα εμβληματικά γεγονότα της ιστορίας μας, που
γιορτάζουμε φέτος , κατά πολλούς καθόρισαν τον
Ευρωπαϊκό Πολιτισμό και τα σύνορα Ανατολής-
Δύσης. Είναι γενική παραδοχή πως τα ιστορικά
γεγονότα διδάσκουν και Φανερώνουν το μεγαλείο ή
τις αδυναμίες των πρωταγωνιστών και αναδεικνύουν
τα χαρακτηριστικά τους.
Στη Μάχη των Θερμοπυλών είναι γνωστό πως
πολέμησε ο Λεωνίδας με 300 γενναίους Σπαρτιάτες
που θυσιάστηκαν πιστοί στους νόμους της Σπάρτης
που όριζαν «ή Ταν ή επί Τας», δίνοντας αιώνιο
34
μάθημα γενναιότητας, αλλά και υπακοής στους
νόμους της πατρίδας, για να προστατευτεί το
συμφέρον της. Είναι όμως λιγότερο γνωστό ότι 700,
επίσης γενναίοι, Θεσπιείς, έπεσαν μαζί του,
παραμένοντας, παρά την εντολή που τους έδωσε να
φύγουν, πιστοί στα ιδανικά και στον πολιτισμό που
δημιουργήθηκε αιώνες πριν τη Μάχη, όταν οι
Ελικωνιάδες Μούσες, έδιναν τα δώρα τους στον
άνθρωπο. Την Ποίηση, την Ιστορία, τη Μουσική, το
Θέατρο, την Επιστήμη. Θυσιάστηκαν, δηλαδή,
υπερασπιζόμενοι έναν τρόπο ζωής, ο οποίος είναι η
βάση του δυτικού πολιτισμού και που χωρίς αυτόν η
ζωή αποτελεί ανυπόφορη σκλαβιά.
Η σκληρή καθημερινότητα όλων εξαντλεί τις
δυνάμεις μας στην αντιμετώπισή της. Όμως, είναι
πολύ σπουδαίο να καταλάβουμε πως τα σημαντικά
γεγονότα δεν είναι τοποθετημένα αόριστα μέσα στην
ιστορία, αλλά έχουν τόπο που συνέβησαν και
ανθρώπους που τα δημιούργησαν· και αυτός ο τόπος
είναι η Πατρίδα μας, ενώ οι άνθρωποι είναι οι
Προγονοί μας.
Με αυτόν τον τρόπο, ενισχύουμε την Ιστορική
Υπερηφάνεια και την Ταυτότητα μας, που τόσο
έχουμε ανάγκη.
Η Θυσία των 300 Σπαρτιατών είναι μια Ισχυρή
Παρακαταθήκη στην ιστορία πως η κοινωνία
λειτουργεί με νόμους και ο νόμος είναι πάνω απ’
35
όλα. Για την υπεράσπισή του απαιτείται οποιαδήποτε
θυσία.
Η Αυτοθυσία των 700 Θεσπιέων είναι Ιστορικό
Παράδειγμα πως για σπουδαία ιδανικά αξίζει να
δώσεις και τη ζωή.
Η μάχη των Θερμοπυλών κατέδειξε πως στα
ιδεώδη βρίσκεται το κίνητρο να αγωνίζεσαι.
Αυτή τη στιγμή βρισκόμαστε σε έναν τόπο που
αναβλύζει ιστορία. Αντικρίζουμε τον ίδιο ορίζοντα
και πατάμε το ίδιο χώμα με τους 700 Ήρωες. Η
ιστορία μας είναι ζωντανή και έχουμε χρέος να τη
συνεχίσουμε.
Νομίζω πως είναι ευλογία για όλους και είμαι
ευτυχής, που κοιτάζοντας απέναντι, βλέπουμε τον
ιερό Ελικώνα, τόπο κατοικίας των Μουσών, που μας
χάρισαν την Ποίηση, την Υποκριτική, την Επιστήμη,
τη Μουσική.
Είναι προφανώς αυτά που κράτησαν τους 700
Θεσπιείς στην άνιση Μάχη. Η υπεράσπιση ενός
τρόπου ζωής, που δίχως αυτόν τίποτα δεν αξίζει. Του
Πολιτισμού και του Φωτός. Γι’ αυτά θυσιάστηκαν,
γι’ αυτό ζουν για πάντα στη μνήμη μας.
Με σύνθημά μας «Η ΜΑΧΗ ΤΗΣ ΜΝΗΜΗΣ
ΕΙΝΑΙ ΔΙΚΗ ΜΑΣ» ζούμε φέτος 2.500 χρόνια μετά,
τη ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΤΟΥ ΔΗΜΟΦΙΛΟΥ ΜΕ ΤΟ
ΛΕΩΝΙΔΑ, με τα ίδια ιδανικά να χρειάζονται
υπεράσπιση, με τις ίδιες αξίες να θέλουν υπενθύμιση.
Αγαπητοί αθλητές,
36
Την αποψινή νύχτα, που, εξαντλημένοι σωματικά,
αλλά με απίστευτη ψυχική δύναμη θα τρέχετε προς
το πεδίο της δόξας, να έχετε στο νου σας πως
βαδίζετε «ΣΤΑ ΧΝΑΡΙΑ ΤΩΝ ΗΡΩΩΝ» και μας
δίνετε λαμπρό παράδειγμα επιμονής στην επίτευξη
του στόχου.
Σας ευχαριστούμε και σας ευχόμαστε Καλόν
Αγώνα.
Κηρύσσω, λοιπόν, την έναρξη του 3ου Αγώνα «
ΣΤΑ ΧΝΑΡΙΑ ΤΩΝ ΗΡΩΩΝ» και ξεκινάμε την
πορεία, όπου ο ΣΤΡΑΤΗΓΟΣ ΔΗΜΟΦΙΛΟΣ με
τους 700 ΘΕΣΠΙΕΊΣ , θα συναντήσει στο πεδίο της
αιώνιας μνήμης το ΒΑΣΙΛΙΑ ΛΕΩΝΙΔΑ με τους 300
ΣΠΑΡΤΙΑΤΕΣ.
Γεώργιος Ντασιώτης
Δήμαρχος Αλιάρτου-Θεσπιέων
37
38
ΟΜΙΛΙΑ ΔΗΜΑΡΧΟΥ ΣΠΑΡΤΗΣ
ΠΕΤΡΟΥ ΔΟΥΚΑ
Αδελφέ μου Δήμαρχε των Θεσπιέων Γεώργιε

Ντασιώτη,
Αδέλφια μας Θεσπιείς, άξιοι απόγονοι και
συνεχιστές του Δημόφιλου, του γιού του Διαδρόμου
(Αρχηγού των Θεσπιακών δυνάμεων) και του
Διθύραμβου, του γιού του Αρματίδη, που κατά τον
Ηρόδοτο «ευδοκίμεε», δηλαδή αρίστευσε, στις
φοβερές Μάχες των Θερμοπυλών,
Ήταν τόσο φοβερές και λυσσαλέες αυτές οι

Μάχες, που φονεύθηκαν πολεμώντας, ακόμα και
αδέλφια του Ξέρξη, οι πρίγκιπες - στρατηγοί
Αβροκόμης και Υπεράνθης!!
Βρίσκομαι εδώ, εκπροσωπώντας το λαό της
Σπάρτης, για να σας εκφράσω τα πιο ωραία
συναισθήματά μας απέναντί σας!
Της Αγάπης, του Σεβασμού και της Εκτίμησής μας
για τη θυσία και την προσφορά σας στη Πατρίδα
μας!
Όταν ο Εφιάλτης πρόδωσε στον Ξέρξη το
μονοπάτι πίσω από τις Θερμοπύλες, ο Λεωνίδας,
γνωρίζοντας την προφητεία του Μαντείου των
Δελφών ότι «ή θα πέσει η Σπάρτη, ή ο Βασιλιάς
της», ζήτησε απ’ όλα τα άλλα Ελληνικά στρατεύματα
39
(από Τεγέα, Μαντινεία, Ορχομενό και υπόλοιπες
κωμοπόλεις της Αρκαδίας, Κόρινθο, Φλειούντα,
Μυκήνες, Φωκίδα, και από τους Οπούντιους
Λοκρούς) να αποχωρήσουν, για να πολεμήσουν από
αλλού για την Ελλάδα!
Μόνο οι Θεσπιείς, αν και γνώριζαν ποιό θα ήταν το
τέλος, έμειναν ακλόνητοι και ακίνητοι!
Γι’ αυτό τους αξίζει το ποίημα του Καβάφη (1903):
«Τιμή σ´ εκείνους όπου στη ζωή των
όρισαν να φυλάγουν Θερμοπύλες.
Ποτέ από το χρέος μη κινούντες
.......
Και περισσότερη τιμή τους πρέπει
όταν προβλέπουν (και πολλοί προβλέπουν)
πως ο Εφιάλτης θα φανεί στο τέλος
κ’ οι Μήδοι επί τέλους θα διαβούνε»!
Εσείς Θεσπιείς σήμερα, έχοντας ως οδηγούς τους
«700», βαστάτε δυνατά! Ψηλά το κεφάλι!
Η Πατρίδα μας και η Σπάρτη σας ευγνωμονούν!
Και αν ποτέ μας χρειαστεί η Πατρίδα, Θεσπιείς και
Σπαρτιάτες, πάλι μαζί θα βρεθούν στις Επάλξεις!
Αγαπητέ Δήμαρχε, ευχαριστώ για την αλησμόνητη

υποδοχή που μου επιφύλαξες!
Δεν θα την ξεχάσω ποτέ! Εύγε για ότι έχεις κάνει!

Εύγε και στους 218 Θερμοπυλοδρόμους που θα
40
τρέξουν τώρα 102 χιλιόμετρα από τις Θεσπιές στις
Θερμοπύλες για να τιμήσουν τους Ήρωές μας!!
Ευχαριστώ!»
Πέτρος Δούκας
Δήμαρχος Σπάρτης
41
Μετά την ομιλία του Δημάρχου Σπάρτης είναι
χαρακτηριστική η δήλωση του Δημάρχου Αλιάρτου-
Θεσπιέων Γιώργου Ντασιώτη, που ανέφερε μεταξύ
άλλων:
« …σήμερα 2.500 χρόνια μετά κλείνει μια

ιστορική εκκρεμότητα. Με τον πιο επίσημο τρόπο,
δια στόματος του πρώτου πολίτη της, η Σπάρτη
ευχαριστεί τους 700 Θεσπιείς, στη γη που τους
γέννησε, για την επιλογή τους να μείνουν δίπλα στο
Βασιλιά τους και με τη θυσία τους όλοι μαζί να
περάσουν στην αιώνια μνήμη. Οι γενναίοι 300
Σπαρτιάτες και 700 Θεσπιείς, συμπυκνώνουν τα
σπουδαία χαρακτηριστικά της φυλής μας. Την
Φιλοπατρία, την Αυτοθυσία και τον Ηρωισμό.
Ευχαριστώ το Δήμαρχο Σπάρτης για τη συγκίνηση
που μας γέμισε και στο πρόσωπό του υποκλίνομαι
στον περήφανο λαό του αδελφού Δήμου Σπάρτης».
42
ΟΜΙΛΙΑ ΒΟΥΛΕΥΤΗ ΒΟΙΩΤΙΑΣ
ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΜΟΥΛΚΙΩΤΗ
Αγαπητοί Δήμαρχοι των Αδελφών Δήμων,

Αγαπητέ Δήμαρχε Αλιάρτου – Θεσπιέων,
Αγαπητοί εκπρόσωποι των Συνδιοργανωτών
Αθλητικών και Πολιτιστικών Φορέων,
Αγαπητοί Συμπολίτες Θεσπιείς,
Αγαπητοί Αθλητές και Φίλοι των Θεσπιών,
Είναι ιδιαίτερη η χαρά και η τιμή για εμένα, που

βρίσκομαι στην ευχάριστη θέση να απευθύνω
χαιρετισμό στις εκδηλώσεις της γενέτειράς μου για
τα 2500 χρόνια από τη μάχη των Θερμοπυλών και τη
θυσία των 700 Θεσπιέων. Εδώ, στην εκκίνηση του
3ου αγώνα δρόμου 102 χλμ «ΣΤΑ ΧΝΑΡΙΑ ΤΩΝ
ΗΡΩΩΝ : ΘΕΣΠΙΕΣ - ΘΕΡΜΟΠΥΛΕΣ», χαίρομαι
πολύ που, μεταξύ των λοιπών εκλεκτών Αδελφών
Δημάρχων, καλωσορίζουμε και τον αγαπητό
Δήμαρχο της Σπάρτης. Καλωσορίζουμε και όλες και
όλους σε αυτό το χωριό, στο οποίο σας καλωσορίζω
και εγώ, ασχέτως αν είμαι βουλευτής, πρωτίστως ως
Θεσπιεύς.
Χαίρομαι, λοιπόν, γιατί γίνεται μια προσπάθεια
που έχει ένα πολύ ωραίο αποτέλεσμα, σε έναν χώρο
που έχει διατηρήσει έως σήμερα αναλλοίωτο τον
43
χαρακτήρα του, σε έναν τόπο μέγιστου ιστορικού,
πολιτιστικού και αρχαιολογικού ενδιαφέροντος.
Χαίρομαι, γιατί η Σπάρτη είναι σήμερα μαζί με τις
Θεσπιές εδώ. Χαίρομαι, διότι δίνουμε ένα μήνυμα
ενότητας, ένα μήνυμα ελπίδας, ότι κάποια στιγμή η
Θυσία και ο Εθελοντισμός θα επιβραβευτούν.
Η ιστορική παρακαταθήκη των 700 Θεσπιέων, στα
πρόσωπα των αθλητών, των εθελοντών, των νέων και
όλων των συμμετεχόντων, βρίσκει έδαφος, ώστε να
θριαμβεύουν περίτρανα τα ίδια ιδανικά της
Αυτοθυσίας και του Εθελοντισμού που διακατείχαν
και τους προγόνους μας. Παραμένουν ενεργά στη
σύγχρονη εποχή και αποδεικνύουν την
διαχρονικότητα της Πίστης στα Ιδανικά της
Πατρίδας μας και του Δυτικού Πολιτισμού. Πολύ
περισσότερο κατά την τρέχουσα συγκυρία της
πανδημίας, όπου η αλληλεγγύη μεταξύ των πολιτών,
παράλληλα με την φροντίδα της πολιτείας, πρέπει να
προάγεται από όλους σε κάθε ευκαιρία.
Κλείνοντας, αυτό που πάντοτε πρέπει να
θυμόμαστε για τη συμμετοχή των 700 Θεσπιέων
στην μάχη των Θερμοπυλών, είναι ότι αυτή αποτελεί
την διαχρονική αποθέωση του Εθελοντισμού και της
Αίσθησης Πατριωτικού Καθήκοντος. Και χαίρομαι
που σήμερα βλέπω τις ίδιες αξίες να μετουσιώνονται
σε πράξη!
44
Συγχαρητήρια για την άριστη διοργάνωση και
καλή δύναμη στους αθλητές μας.
Γεώργιος Μουλκιώτης
Βουλευτής Βοιωτίας (ΚΙΝΑΛ)
45
46
ΟΜΙΛΙΑ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΟΥ ΕΥΤΥΧΙΑΣ
ΚΟΥΡΟΥΝΗ
«Η ιστορία ως κληροδότημα του μέλλοντος. 2.500

χρόνια μετά τη μάχη των Θερμοπυλών»
Το 480 π.Χ., μια δεκαετία μετά τη μάχη του

Μαραθώνα, ο ελληνικός άκμονας κλήθηκε εκ νέου
να αντιμετωπίσει την αντοχή του απέναντι στην
περσική σφύρα. Μετά από πρόταση του διορατικού
στρατηγού Θεμιστοκλή, οι Έλληνες παρατάχθηκαν
στις Θερμοπύλες, όπου διαφάνηκαν τα
πλεονεκτήματα των Σπαρτιατών στη στρατιωτική
εκπαίδευση, στο τακτικό δόγμα, στον πληρέστερο
εξοπλισμό και στην ιδιοφυή χρήση της διάπλασης
του εδάφους. Η προδοσία του Εφιάλτη με την
αποκάλυψη της Ανοπαίας ατραπού αφενός και η
αριθμητική υπεροχή των Περσών αφετέρου,
επηρέασε καταλυτικά την έκβαση της μάχης. Την
τρίτη μέρα, μετά από θυελλώδη σύσκεψη των
Ελλήνων αρχηγών, λόγω της κρισιμότητας της
κατάστασης, ο Λεωνίδας έδωσε τη λύση.
Αντιλαμβανόμενος την απροθυμία των υπόλοιπων
ελληνικών σωμάτων να διακινδυνεύσουν και
θέλοντας να τους περισώσει για να πολεμήσουν
αργότερα, τους διέταξε να αποχωρήσουν. Ο ίδιος με
47
τους επίλεκτους 300 Σπαρτιάτες στρατιώτες θα
παρέμεναν να συνεχίσουν τον αγώνα μέχρι τέλους,
καθώς αυτό υπαγόρευαν η στρατιωτική τιμή και ο
νόμος της Σπάρτης. Δίπλα του επέλεξαν να
παραμείνουν και 700 Θεσπιείς με αρχηγό το
Δημόφιλο του Διαδρόμου. Εξάλλου, σε περίπτωση
υποχώρησής τους, η πόλη τους θα παρέμενε
εκτεθειμένη στον εχθρό και οι ίδιοι θα έπαιρναν το
δρόμο της εξορίας. Έμειναν επίσης και τετρακόσιοι
Θηβαίοι, αν και ορισμένες ιστορικές πηγές, όπως ο
Ηρόδοτος, αντιλαμβάνονται την παραμονή τους ως
αναγκαστική, επειδή η πόλη τους ήταν ύποπτη
μηδισμού. Ο Μεταγενέστερος Πλούταρχος (1ος-2ος
αι. μ.Χ.) στο έργο του «Περί της Ηροδότου
κακοηθείας» τον αντικρούει λέγοντας ότι, αν ήταν
ύποπτοι, ο Λεωνίδας δεν θα είχε την πολυτέλεια να
διαθέσει φρουρά γι’ αυτούς ούτε θα έπαιρνε στη
μάχη αφερέγγυους συμπολεμιστές που μπορούσαν
πάντα να του επιτεθούν ξαφνικά.
Η ηθική αυτή νίκη συνέβαλλε σημαντικά στην
τελική έκβαση του πολέμου. Η αφοσίωση στο
καθήκον, όσων παρέμειναν, και της υπέρτατης
θυσίας των μαχητών στις Θερμοπύλες, χαλύβδωσαν
την υπόλοιπη Ελλάδα και παραμένουν παγκόσμιο
λαμπρό δείγμα αυτοθυσίας, αυταπάρνησης, υψηλών
στόχων και πειθαρχίας στην πατρίδα. Το σημαντικό
αυτό ιστορικό γεγονός της ελληνικής και της
παγκόσμιας συνάμα ιστορίας, γιορτάζεται σήμερα
48
υποδηλώνοντας την σημασία του και αναδεικνύοντας
το διαχρονικό ελληνικό πνεύμα.
Ο επετειακός εορτασμός ενός ιστορικού γεγονότος
έχει πολλαπλές ερμηνείες και εκφάνσεις. Πέραν της
απόδοσης της οφειλόμενης τιμής στον ηρωικό αγώνα
των πρωταγωνιστών του, λειτουργεί ως αφύπνιση
ιστορικής μνήμης, ως αφορμή ανασυγκρότησης του
παρελθόντος μέσα από το καλειδοσκόπιο του
παρόντος, ως ευκαιρία κριτικού αναστοχασμού και
επαναξιολόγησης των δομικών στοιχείων της
συλλογικής και προσωπικής μας ταυτότητας. Εν
τέλει, ως πεδίο αντιπαραβολής του περιεχομένου που
αποδίδουμε στους σύγχρονούς μας καιρούς σε υψηλά
ιδανικά, αρετές και κατοχυρωμένα δικαιώματα όπως
αυτά της Ελευθερίας, της Δικαιοσύνης, της
Αλληλεγγύης και της Αυτοδιάθεσης. Αυτό το σκοπό
υπηρετεί, μεταξύ άλλων και η σημερινή συνάντηση,
εδώ, στον ιστορικό χωριό των Θεσπιών. Θα
αποτελούσε μεγάλη παράλειψη, όμως, αν δεν γινόταν
μια σύντομη αναδρομή στην αρχαία πόλη των
Θεσπιών. Η αρχαία πόλη των Θεσπιών βρίσκεται στη
νότια πλευρά της Βοιωτίας, στις ανατολικές υπώρειες
του όρους Ελικώνα και νοτίως των δίδυμων λόφων
των σύγχρονων χωριών Θεσπιών και Λεονταρίου,
και του ποταμού Καναβάρη (του αρχαίου Θέσπιου).
Είναι πλαισιωμένη από λόφους σε κάθε πλευρά, με
τους ιδρυτές της να έχουν επιλέξει την τοποθεσία
λόγω της άφθονης παρουσίας νερού εξαιτίας του
49
ποταμού και των υπόγειων πηγών του. Η αρχαία
Θέσπεια (Θεσπιαί), που πήρε το όνομα της από τη
Θέσπια, κόρη του ποταμού Ασωπού ή κατά άλλους
από τον Αθηναίο βασιλιά Θέσπιο, βρισκόταν στις
υπώρειες του όρους Ελικώνα και από Θήβα αριστερά
του Θέσπιου ποταμού (σημερ. Καναβάρη).
Οι πρωιμότερες ενδείξεις κατοίκησης στην περιοχή
χρονολογούνται στους νεολιθικούς χρόνους. Για
πρώτη φορά όμως αναφορά των Θεσπιών έχουμε
στον νηών κατάλογο του Ομήρου (Όμηρος, Ιλ. ii.
498). Η συνένωση μικρών διάσπαρτων οικιστικών
πυρήνων των Γεωμετρικών χρόνων, οδήγησε στη
διαμόρφωση και την ανάπτυξη κατά το τέλος της
Αρχαϊκής εποχής μιας πόλης με αυξανόμενη
σπουδαιότητα, όπου πλέον αρχίζει να υπάρχει
διαχωρισμός των ζωνών ιδιωτικής και δημόσιας
χρήσης από τον κόσμο των νεκρών.
Με την αυγή του 5ου αι. π.Χ., η πόλη ακμάζει.
Εξωραΐζεται με δημόσια κτήρια και αποτελεί
ισχυρότατο μέλος του Βοιωτικού Κοινού από το 447
έως το 423 π.Χ. Έχει υπό τον έλεγχό της το ιερό των
Μουσών, τις πόλεις Άσκρα, Θίσβη, Λεύκτρα, τις
πολίχνες Δονακών, Κερησσό και Εύτρηση, καθώς
και τα επίνεια Σίφαι και Κρεύσις στον Κορινθιακό
κόλπο. Πρέπει να σημειωθεί, ότι η πόλη των
Θεσπιών είχε δικό της νομισματοκοπείο και χάρασσε
στα νομίσματά της την κεφαλή της Αφροδίτης. Όπως
μαρτυρεί ο Θουκυδίδης, ήταν μια πόλη
50
περιτειχισμένη, με τα όρια της οχύρωσης, νότια του
ποταμού, να εκτείνονται δυτικώς, ανατολικώς και
ελαφρώς νοτίως και βορείως του πυρήνα της αγοράς.
Το τείχος σαφώς υπήρχε πριν το 423 π.Χ., όταν οι
Θηβαίοι κατέλαβαν την πόλη και ισοπέδωσαν τα
τείχη της, κατηγορώντας τους αποδυναμωμένους
στην μάχη του Δηλίου το 424 π.Χ. Θεσπιείς για
Αττικισμό. Μετά το 386 π.Χ., οι Σπαρτιάτες τα
ανοικοδόμησαν. Κατά τη διάρκεια της Θηβαϊκής
ηγεμονίας, στον πρώιμο 4ο αι. π.Χ., οι Θεσπιές
δέχτηκαν επίθεση και τα τείχη της πόλης
καταστράφηκαν περισσότερες της μιας. Η πόλη,
παρά τα δραματικά γεγονότα, ανακτά σχετικά
γρήγορα, κατά την ελληνιστική περίοδο, την ακμή
της. Η διάλυση του Βοιωτικού Κοινού το 146 π.Χ.
επιφέρει την ευεργετική μεταχείριση της από τους
Ρωμαίους, με τον Καίσαρα να παραχωρεί το
προνομιακό καθεστώς της «civitas libera et
immunis» (47 π.Χ.), οδηγώντας την σε μια ακόμη
περίοδο ακμής. Ο πλούτος, όμως, όπως και η γη, είχε
πια συγκεντρωθεί στα χέρια λίγων, με αποτέλεσμα τη
σταδιακή δημογραφική μείωση του πληθυσμού. Η
ίδρυση το 1466 ενός νέου (αλβανικού) ημι-μόνιμου
οικισμού, στον ανατολικό λόφο πάνω από την αρχαία
θέση, με το όνομα Kobila/ Kobili - Κασκαβέλι
συνέπεσε με την εμφανή ερήμωση των μεσαιωνικών
οικισμών κάτω, συνέπεια προφανώς της μετακίνησης
των ‘Ελλήνων’ κατοίκων σε άλλη θέση, λόγω του
51
ταραγμένου 14ου και πρώιμου 15ου αι. μ.Χ. Η
επάνοδος των κατοίκων συνοδεύεται με την ίδρυση,
στον δυτικό λόφο πάνω από την αρχαία θέση, του
χωριού Ερημόκαστρο, και την αναβίωση των
οικισμών στην πεδιάδα, που πλέον εμφανίζονται ως
ενιαίος οικισμός με το όνομα Λεύκα.
Τον 19ο αι. και τον πρώιμο 20ο, οι οικισμοί στην
αρχαία θέση στην πεδιάδα έχουν πλέον
εγκαταλειφθεί και τα χωριά Ερημόκαστρο και
Κασκαβέλι, ως κληρονόμοι του ένδοξου
παρελθόντος, αλλάζουν την ονομασία σε Θεσπιές και
Λεοντάρι αντίστοιχα.
Μελετώντας τις αναφορές πολλών περιηγητών,
όπως των Leake και Dodwell, του 18ου και 19ου
αιώνα μ.Χ. για αρχιτεκτονικά και άλλα λείψανα στις
Θεσπιές, αντιλαμβανόμαστε ότι οι πληροφορίες,
εκτός από ελάχιστες ή αρκετά ασαφείς, αναφέρονται
μόνο στο σωζόμενο υστερορωμαϊκό περίβολο -
κάστρο και στο μεσαιωνικό - οθωμανικό οικισμό της
Λεύκας, καθώς και σε διάσπαρτα αρχιτεκτονικά
λείψανα, τόσο εντός του περιβόλου, όσο και στην
ευρύτερη περιοχή, που ήταν ακόμη ορατά. Σήμερα,
στη θέση των αρχαίων Θεσπιών, τίποτα από την
αρχαιότητα δεν είναι ορατό, εκτός από όστρακα και
διάσπαρτα αρχιτεκτονικά μέλη στους αγρούς. Παρά
τα διάσπαρτα αρχιτεκτονικά κατάλοιπα, η εικόνα της
αρχαίας πόλης των Θεσπιών άρχισε να ανασυντίθεται
σιγά-σιγά από τις αρχαιολογικές έρευνες , που
52
έλαβαν και λαμβάνουν χώρα στην περιοχή. Οι
πρώτες έρευνες καταγράφονται το 1882, όταν ο
έφορος Σταματάκης ανασκάπτει το Πολυάνδρειο, τον
κοινό τάφο των πεσόντων Θεσπιέων στη μάχη του
Δηλίου το 424 π.Χ., ανατολικά από το κάστρο, στο
δρόμο για τα Λεύκτρα. Ένας ορθογώνιος περίβολος
διαστάσεων 32 x 23 τ.μ., εντός του οποίου βρέθηκε
μεγάλος αριθμός αποτεφρωμένων νεκρών, αγγεία του
5ου αι. π.Χ., χάλκινα και σιδηρά αντικείμενα,
οριοθετούσε το μνημείο, την κορυφή του οποίου
επέστεφε επιτύμβιος λέων. Μπροστά στη θέση
εύρεσης του λέοντα, αποκαλύφθηκαν εννέα
ενεπίγραφες στήλες με τα ονόματα 102 Θεσπιέων
πεσόντων και λιθόστρωτο μονοπάτι με τάφους
εκατέρωθεν. Η ανασκαφή ολοκληρώθηκε το 1911
από τον Αντώνη Κεραμόπουλο.
Οι μετέπειτα έρευνες της περιόδου 1888-1891, από
τη Γαλλική Αρχαιολογική Σχολή, με επικεφαλής
τους Jamot και de Rider, οδήγησαν δυστυχώς στη
διάλυση του υστερορωμαϊκού περιβόλου - κάστρου,
που σωζόταν μέχρι τότε, με στόχο την απόσπαση
περισσοτέρων των 400 εντοιχισμένων επιγραφών,
ανάγλυφων, τμημάτων αγαλμάτων και
αρχιτεκτονικών μελών, χωρίς την παράλληλη
αποτύπωση της υπάρχουσας πριν τη διάλυση
κατάστασης.
Αφού περιηγηθήκαμε, έστω και νοερά, στην
ιστορία αυτής της γης, διαπιστώνουμε ότι η ιστορική
53
της διαδρομή έχει σηματοδοτηθεί από το
δημοκρατικό της πνεύμα και την υπεράσπιση του
καθήκοντος. Με συγκίνηση και δέος, σμίγουμε για
τρίτη συνεχή χρονιά στις Θεσπιές ως τόπο μνήμης,
ως απόγονοι, ανθρώπων που έγραψαν Ιστορία,
επιφορτισμένοι με το ιερό χρέος να την τιμήσουμε
και να φανούμε αντάξιοί της. Με αυτό το πνεύμα,
αποδέχθηκα κι εγώ, καταγόμενη από αυτόν τον τόπο,
την τιμητική πρόσκληση που μου απηύθυναν οι
διοργανωτές της σημερινής επετειακής εκδήλωσης -
τους οποίους ευχαριστώ θερμά – προσδοκώντας ότι
θα συμβάλλω, έστω και ελάχιστα, σε αυτή τη
συγκινησιακά φορτισμένη, ιστορικά τεκμηριωμένη
και επιστημονικά μελετημένη, αξιολογική εκτίμηση
της καταλυτικής επιρροής της θυσίας των προγόνων
μου.
Σήμερα και πάλι, η χώρα μας, συνεπής στην
ιστορική της μοίρα, διάγει περίοδο κρίσιμων
εξελίξεων. Καλούμαστε και πάλι, ως άτομα και ως
συλλογικότητες, να φανούμε αντάξιοι του
παρελθόντος μας και άξιοι εγγυητές του μέλλοντός
μας. Γι’ αυτό και κάθε ιστορική αναφορά, όπως αυτή
που μοιραζόμαστε σήμερα, έχει τη δική της ισχυρή
αξία. Αποτελεί μια επιπλέον ιστορική γνώση που
φωτίζει την ιστορική μνήμη και πλουτίζει τη
συνείδησή μας. Είναι μια αφορμή για
επαναδιαπραγμάτευση με το παρελθόν μας και
επαναπροσδιορισμού των ιστορικών μας καταβολών,
54
μια πρόταση διαφορετικής θέασης του κόσμου μας
και εκ νέου οριοθέτησης των δυνατοτήτων μας. Σε
ό,τι αφορά το ιστορικό παρελθόν της χώρας αυτής, η
μελέτη του, μας επιτρέπει μια αισιόδοξη προοπτική,
με εδραιωμένες στο χρόνο αντοχές. Με οδηγό την
πίστη, που τη συντηρεί η μνήμη και οι υπερβατικοί
αγώνες των προγόνων μας, ας πορευτούμε μπροστά,
ας φυλάττουμε Θερμοπύλες. Είναι μονόδρομος.
Ευτυχία Ν. Κουρούνη
Αρχαιολόγος
55
56
ΑΦΗΓΗΣΗ ΣΥΓΓΡΑΦΕΩΣ
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΣΑΜΙΟΥ
Ξημέρωνε πια στο εφιαλτικό τοπίο που πύρωνε σε

μια αλλόκοτη ζεστή ...
Ήταν η τρίτη ημέρα που αυτοί οι λίγοι χιλιάδες
ΕΛΛΗΝΕΣ είχαν σταθεί απέναντι σε εκατοντάδες
χιλιάδες της ΠΕΡΣΙΚΗΣ ΣΤΡΑΤΙΑΣ που ήθελαν να
περάσουν, να συντρίψουν αυτούς που στέκονταν
αγέρωχα να φυλάνε τις πύλες ΤΗΣ ΦΩΤΙΑΣ, τις
ΘΕΡΜΟΠΥΛΕΣ εκεί που ζεστό νερό ανάβλυζε μέσα
από τα έγκατα του Καλλίδρομου και χυνόταν στην
θάλασσα. Λίγες δεκάδες μετρά πιο πέρα χιλιάδες
πτώματα Περσών στοιβαζόταν στις άκρες του
πεδίου, εκεί που τους είχαν εναποθέσει οι κατάκοποι
σύντροφοι των αήττητων 301 ΣΠΑΡΤΙΑΤΩΝ αλλά
και των 700 ΘΕΣΠΙΕΩΝ καθώς και των υπολοίπων
περίπου 5.000 ΕΛΛΗΝΩΝ που κατά κύματα επι δυο
συνεχείς μέρες αφάνιζαν τα πιο διαλεχτά
στρατιωτικά τμήματα της ατέλειωτης περσικής
στρατιάς...
Πάνω από 20.000 οι νεκροί και οι οικτρά
τραυματισμένοι στρατιώτες του ΞΕΡΞΗ που
αμήχανος παρακολουθούσε τον στρατό του να
σφαγιάζεται άγρια από αυτούς που είχαν τολμήσει
να σταθούν απέναντι του, να απορρίψουν τις
δελεαστικές του προτάσεις και να τον
57
αντιμετωπίζουν, νικώντας επι δυο ημέρες τον στρατό
του. Η βραδινή άφιξη ενός κουρελή αχρείου από την
Τράχυνα, του ΕΦΙΑΛΤΗ, που είχε ζητήσει στον
ΞΕΡΞΗ το βάρος του σε χρυσάφι για να του
υποδείξει ένα πέρασμα επάνω από το βουνό που θα
επέτρεπε να περάσει απαρατήρητος ο στρατός του
στα νώτα των πολεμιστών και έτσι να τους κυκλώσει
από πίσω, τον είχε κάνει να αναθαρρήσει. Όταν
βαθιά μέσα στο σκοτάδι ήλθαν οι αγγελιοφόροι του
που τον πληροφορήσαν ότι είχαν περάσει από τους
λόφους και προχωρούσαν να κυκλώσουν τους
ΕΛΛΗΝΕΣ από πίσω, χαμογέλασε ευτυχισμένος.
Στο στρατόπεδο των Ελλήνων δεν είχε ακόμα
ξημερώσει όταν έφτασαν λίγοι περίτρομοι Φωκαείς
να πληροφορήσουν τους συμπολεμιστές τους να
υποχωρήσουν, αφού οι Πέρσες κατέβαιναν από το
βουνό και σε λίγες ώρες θα τους έχουν κυκλώσει
οδηγώντας του σε σίγουρη σφαγή. Ο αρχιστράτηγος
Λεωνίδας ο Σπαρτιάτης έφτανε πια στα 60 του
χρονιά. Έσφιξε τα ματωμένα χείλια του και φώναξε
κοντά του τον Μεγιστία τον Ακαρνάνα, το
φημισμένο ιερέα του Απόλλωνα. Ο ΜΕΓΙΣΤΙΑΣ
έκανε την ιερή του προσευχή. Έπειτα από λίγο
στράφηκε στον βασιλιά και του είπε με σταθερή
αργή φωνή: «Σήμερα θα δοξασθείς για πάντα
βασιλιά μου, είναι η τελευταία σου ημέρα, και εσύ
και όσοι σε ακολουθούμε.» Αγκαλιάσθηκαν, γύρισε
και συγκέντρωσε όλο το στράτευμα. Στέκονταν όλοι
58
όρθιοι να τον ακούσουν. «Αδέλφια προστάζει η
κοινή πατρίδα, να φύγετε από αυτόν τον τόπο για να
μπορέσετε αύριο, σε λίγους μήνες, να νικήσετε και
να διώξετε τον τύραννο και τον στρατό του από τα
Άγια χώματα των προγόνων μας. Εμείς θα μείνουμε
εδώ. Οι νομοί του ΛΥΚΟΥΡΓΟΥ μας το
επιβάλλουν. Θα νικήσουμε τον θάνατο πολεμώντας,
και όσους πάρουμε μαζί μας από τους εχθρούς μας
θα είναι προσφορά για σας στην επόμενη μάχη που
θα τους αντιμετωπίσετε.» Σταμάτησε, σιωπή
ακολουθήσε τα λόγια του, κάποιοι αρχίσαν να
αγκαλιάζουν τους πολεμιστές του και άρχισαν να
αποχωρούν. Ξάφνου ένας πολεμιστής που είχε
διακριθεί τις προηγούμενες ημέρες, ο αρχηγός των
ΘΕΣΠΙΕΩΝ ο ΔΗΜΟΦΙΛΟΣ του ΔΙΑΔΡΟΜΟΥ,
μίλησε: «Βασιλιά ΛΕΩΝΙΔΑ, εμείς οι ΘΕΣΠΙΕΙΣ
όταν κινήσαμε δίπλα σου πριν λίγες μέρες,
γνωρίζαμε ότι ή θα γυρίζαμε νικητές στο χωριό μας
δαφνοστεφανωμένοι με την νίκη, ή θα πέφταμε εδώ
μαζί σας στις πύλες της φωτιάς, υπερασπιζόμενοι
την κοινή πατρίδα, γιαυτό και να το ξέρεις, όπως
πολεμήσαμε γενναία τις δυο προηγούμενες ημέρες,
έτσι θα πολεμήσουμε και σήμερα. Και οι 700 θα σας
ακολουθήσουμε στα ΗΛΥΣΙΑ ΠΕΔΙΑ. Και
άμπωτες τα παιδιά μας να υπερηφανεύονται για σας
τα 301 αδέλφια μας, αλλά και για μας τους 700
ΘΕΣΠΙΕΙΣ που σφιχταγκαλιασμένοι θα μας βρει ο
ηρωικός θάνατος που θα μας περάσει στην αθανασία.
59
Εκεί που θα συναντηθούν οι ψυχές μας με τους192
του ΜΑΡΑΘΩΝΑ και τους χιλιάδες ΕΡΕΤΡΙΕΙΣ
που αντιστάθηκαν και έπεσαν, και με τους άλλους
Έλληνες των ΙΩΝΙΚΩΝ ΠΟΛΕΩΝ, και των
ΝΗΣΙΩΝ, με όλους και όλες που μας ανάθρεψαν να
μην φοβόμαστε τον θάνατο για την γλυκιά
ΠΑΤΡΙΔΑ.» Ο Λεωνίδας δάκρυσε, γύρισε, τον
αγκάλιασε, έμειναν εκεί για ένα λεπτό που φάνηκε
αιώνας. Με μιας ένα κουβάρι 1000 περίπου άνδρες -
εκτός αυτών που ήδη είχαν πέσει τις προηγούμενες
μέρες- είχαν γίνει μια κινουμένη τεράστια αγκαλιά.
Οι υπόλοιποι υποχώρησαν κοιτώντας πίσω τους
αυτούς που ήδη προετοιμάζονταν για την τελική
μάχη. Το σχέδιο απλό. Προχωράμε σαν μια συμπαγή
δύναμη μπροστά στο ανοικτό πεδίο, κατευθείαν στο
κέντρο των εχθρών και προξενούμε όσο περισσότερη
φθορά μπορούμε!!! Ξημέρωσε πια, πέρασαν το
προστατευτικό τείχος, μπροστά τους οι μυριάδες που
στέκονταν αμήχανα μπροστά στο θέαμα της
διαφαινόμενης ανθρωποσφαγής, της δίκης τους και
των αλλοπαρμένων Ελλήνων που τολμούσαν το
αδιανόητο, αψηφώντας την ζωή τους να βγουν
ανοιχτά μπροστά τους και να τους επιτεθούν. Τους
είδαν να έρχονται τρέχοντας να πέφτουν πάνω στις
πρώτες γραμμές μια ατελείωτης σειράς χιλιάδων
στρατιωτών από όλη την αχανή ανατολική
αυτοκρατορία. Λιοντάρι σωστό ο Λεωνίδας χτύπαγε
με το σπαθί του, δεξιά και αριστερά, δίπλα του ο
60
αχώριστος λοχαγός του ΔΙΗΝΕΚΗΣ, από μικρά
παιδιά μαζί, 50 χρόνια, μοναδικός φύλακας, φίλος,
συμπολεμιστής, πάρα δίπλα τους ο ΑΛΦΕΟΣ, ο
ΕΥΡΥΤΟΣ, ο ΜΑΡΩΝΑΣ, ο ΜΕΓΙΣΤΙΑΣ. Δεξιά της
γραμμής ο ΔΗΜΟΦΙΛΟΣ, ο ΔΙΘΥΡΑΜΒΟΣ, ο
ΠΡΩΤΟΚΡΕΟΝΤΑΣ, όλοι οι Θεσπιείς
συμπολεμιστές, σε μια ιερή έκσταση προχωρούσαν
σαν μια μηχανή θανάτου. Σε λίγο τα σπαθιά είχαν
στομώσει, έσπαζαν μπροστά στις ασπίδες των
εχθρών που πισωπατουσαν, μπροστά σε σπασμένα
κόκκαλα, σε χεριά κομμένα, σε πτώματα
διαμελισμένα. Η σφαγή προχωρούσε επί ώρες. Η
ατέλειωτη στρατιά του Πέρση βασιλιά έδειχνε να
πισωπατάει, ξάφνου εκεί που ο ΛΕΩΝΙΔΑΣ είχε
απομείνει μπροστά μονάχος του με ένα σπασμένο
σπαθί να αποτελειώνει έναν Πέρση, τον είδαν να
πέφτει. Δύο ακόντια τον είχαν τρυπήσει από πίσω.
Το άψυχο σώμα του έστεκε εκεί στο κέντρο της
μάχης όρθιο με τον βασιλιά να κοιτάει στον ουρανό.
Με μιας οι εχθροί αναθάρρησαν, προσπάθησαν να
τον περικυκλώσουν και να σύρουν το άψυχο πτώμα
του μπροστά στον ΞΕΡΞΗ που είχε υποσχεθεί μια
τεράστια αμοιβή σε όποιον του έφερνε το κεφάλι
του. Ο Διηνέκης και ο Δημόφιλος είδαν φευγαλέα
τον βασιλιά να πέφτει. Τον βασιλιά κραύγασαν στους
κοντινότερους συντρόφους. Δεν θα μας πάρουν τον
βασιλιά μας, εκεί στο ανοικτό πεδίο
διαδραματίσθηκε η απίστευτη εκείνη τελευταία μάχη
61
που τους πέρασε στην ιστορία. Σαν πληγωμένα θηρία
όλοι ένα σώμα επί πολλές ώρες πολλές προστάτευαν
τον πεσμένο βασιλιά τους. Ένας - ένας έπεφτε
πολεμώντας παίρνοντας μαζί του όσους
περισσοτέρους μπορούσε. Τον κράτησαν, τον πήραν
από τα χέρια των έντρομων εχθρών τους.
Από πίσω είχαν έλθει πια αυτοί που είχαν κατεβεί
από το βουνό με τον Εφιάλτη. Είχαν απομείνει πια
λιγότεροι από 100. Ο ήλιος είχε φτάσει πια στην
μέση της ημέρας. Ανοίγοντας δρόμο υποχώρησαν
στον Λοφίσκο που ήταν λίγο αριστερά από το τείχος
που είχαν στα δεξιά τους μέχρι την θάλασσα.
Στάθηκαν όρθιοι με τον Λεωνίδα στα χέρια τους.
Από κάτω τους γύρω – γύρω χιλιάδες οι εχθροί,
στέκονταν εκεί για ώρα. Κανένας τους δεν τολμούσε
να ανέβει στον λόφο και να επιτεθεί στους
τελευταίους αυτούς που τους προκαλούσαν για να
πάρουν και άλλους μαζί τους στον Άδη. Απέναντι
στον Κολωνό έφεραν τον Ξέρξη και τους είδε,
σήκωσε το χέρι, μετά το κατέβασε και ξάφνου
δεκάδες χιλιάδες βέλη έσκισαν τον αγέρα. Το
ξανανέβασε, το ξανακατέβασε δεκάδες φορές.
Σιωπή… Προχώρησαν ανέβηκαν, και τους είδαν
όλους, τον Λεωνίδα, τον Δημόφιλο, τον Διηνέκη,
όλοι τους ήταν νεκροί, με δεκάδες βέλη στα σώματα
τους. Από πάνω ένας αετός πέταγε προς τα νότια.
Κρυμμένοι μέσα στα πουρνάρια και τα βάτα λίγοι
ντόπιοι τον είδαν να κόβει το κεφάλι του βασιλιά
62
Λεωνίδα. Έφυγαν μέσα στην σύγχυση που
επακολούθησε την βάρβαρη πράξη του Ξέρξη.
Έπρεπε να διασώσουν την μνήμη του και το
έκαναν.
2500 ΧΡΟΝΙΑ μετά, εκεί στις πύλες της φωτιάς,
οι αθάνατες σκεπτόμορφες τους τέτοιο καιρό,
τέτοιες μέρες, περπατάνε στον ίδιο χώρο, και μας
ξυπνούν από την αμνησία και το λήθαργο. Γιατί η
ΜΑΧΗ ΤΗΣ ΜΝΗΜΗΣ είναι αυτή που οφείλουμε
στους εαυτούς μας και στις μέλλουσες γενιές να
κερδίσουμε, όπως εκείνοι που μας κληροδότησαν
αιώνιες αξίες και αρετές, με κυριότερη την πίστη
στην Λευτεριά, «από τα κόκκαλα βγαλμένη των
Ελλήνων τα ιερά και σαν πρώτα ανδρειωμένη Χαίρε
ώ Χαίρε λευτεριά».
ΥΓ. Προδημοσίευση από το ανέκδοτο βιβλίο μου για

το ΔΗΜΟΦΙΛΟ το ΘΕΣΠΙΕΑ, που ελπίζω να
ολοκληρώσω και να δημοσιεύσω σύντομα. Με
άπειρη ευγνωμοσύνη στους 220 συναδέλφους
δρομείς, που αύριο βράδυ θα συντρέξουν στα
ΧΝΑΡΙΑ των Αγίων προπατόρων που έπεσαν για την
Λευτεριά μας 2500 ΧΡΟΝΙΑ ΠΡΙΝ ΣΤΙΣ
ΘΕΡΜΟΠΥΛΕΣ.
Κωνσταντίνος Δ. Σάμιος
Συγγραφεύς – Πρόεδρος ΕΟΣΛΜΑΥ
63
64
ΗΜΕΡΑ ΔΕΥΤΕΡΗ
16/08/2020
Ιερός Ναός Αγίου Δημητρίου
65
66
ΜΝΗΜΟΣΥΝΟ ΚΕΛΕΠΗ
Αγαπητοί μου, συμπατριώτισσες και συμπατριώτες

και εκλεκτοί προσκεκλημένοι.
Πέρασαν 2.500 χρόνια από τη μάχη των
Θερμοπυλών, όπου οι 700 Θεσπιείς έλαβαν μέρος
στην προσπάθεια των Ελλήνων να αναχαιτίσουν την
επέλαση του Ξέρξη, του Πέρση βασιλιά, που είχε
κατακτήσει με τους μυριάδες των στρατιωτών του,
τον τότε γνωστό κόσμο.
Η ιστορία, δυστυχώς, αλλά και η Πολιτεία,
αγνόησε αιώνες τώρα την εθελοθυσία των 700
Θεσπιέων και του αρχηγού τους, του Δημόφιλου του
Διαδρόμου, και προέβαλε τον ήρωα Λεωνίδα με τους
300 ήρωες μαχητές του.
Τα τελευταία χρόνια, οι συμπατριώτες μας, με την
οικονομική τους συμβολή, κυρίως, όμως, με την
αίσθηση της ευγνωμοσύνης, στήσαμε δίπλα στο
υπερμέγεθες άγαλμα του Λεωνίδα, ένα απέριττο, με
βαθύτατο συμβολισμό, μικρό μνημείο για τους
προγόνους μας.
Κάτι, όμως, που αποτελεί περιφρόνηση για τους
700 προγόνους μας είναι το ότι στα βιβλία των
σχολείων, όλων των βαθμίδων, δε γίνεται καμία
αναφορά, και έτσι οι νέοι μας δεν έχουν σημείο
αναφοράς για τη μελέτη της μάχης των Θερμοπυλών.
67
Οι μεγαλύτεροι σε ηλικία θα ενθυμείσθε το
Δάσκαλό μας, τον αείμνηστο Περλίγκα, που, κάθε
φορά που του δινόταν η ευκαιρία μιλούσε για τους
700. Και ο υποφαινόμενος, ως Δάσκαλος,
προσπαθούσα να τον μιμούμαι.
Έφτασε, όμως, ο καιρός, μετά από 2.500 χρόνια, η
πολιτεία να ορίσει τον εορτασμό της επετείου της
μάχης των Θερμοπυλών.
«Κάλλιο αργά, παρά ποτέ», που λέει ο λαός μας.
Βρήκε, όμως, να τιμούν τους Θεσπιείς πριν κάποια
χρόνια, με τον αγώνα δρόμου «Στα χνάρια των
ηρώων».
Σημείο εκκίνησης είναι το μνημείο που δεσπόζει
στην είσοδο του χωριού μας από τη νότια μεριά.
Την περασμένη εβδομάδα, στη γιορτή της
εκκίνησης των δρομέων για «τα χνάρια των ηρώων»,
δεν άκουσα, εγώ, τουλάχιστον να γίνεται λόγος για
το δημιουργό αυτού του μνημείου.
Έτσι οι συμπατριώτες μας, σκεφτήκαμε να
τελέσουμε τούτο το μνημόσυνο, τελετή μνήμης για
τον εμπνευστή της δημιουργίας, της ίδρυσης αυτού
του μνημείου, του Κώστα Λιάκου, του
επονομαζόμενου Κελέπη.
Ο Κώστας μόνος επινόησε, μόνος διέθεσε τα
απαιτούμενα οικονομικά και προσέφερε και το χώρο.
Φίλοι, παιδιόθεν, δεν τον άκουσα ποτέ να καυχάται
για ό,τι εδημιούργησε και μέχρι να ολοκληρωθεί το
έργο. Ένα έργο, κόσμημα της γλυπτικής τέχνης και
68
σημείο αναφοράς, θαυμασμού και καμάρι για μας
τους συγχωριανούς, αλλά και όλους τους
συμπατριώτες.
Οι διερχόμενοι από το σταυροδρόμι μπορούν να
πληροφορούνται ό,τι φορά σε αυτό το μνημείο, από
μια πλάκα στην άκρη του ιερού χώρου που γράφει:
«Μνημείο Κώστα Κελέπη».
Θυμάμαι με είχε ρωτήσει: «μήπως είναι εγωιστικό

που έστησαν αυτήν την πλάκα;».
Του απάντησα: «Απεναντίας, είναι πολύ σημαντικό
να αφυπνίζει κανείς την ευγνωμοσύνη των
ανθρώπων».
Εκείνες τις ώρες, ήλθε στο νου μου το γεγονός ότι
και για την ίδρυση του μνημείου μας στις
Θερμοπύλες, ο Κώστας είχε συνεισφέρει ένα μεγάλο
ποσό.
Κώστα μας, οι συμπατριώτες μας και εμείς οι

παλιοί και οι επερχόμενοι είμαστε υπερήφανοι και
ευγνώμονες για τις ευαισθησίες σου. Δεν έχουμε κάτι
άλλο να σου προσφέρουμε, παρά τις ευχές και τις
προσευχές μας να είσαι καλά εκεί που βρίσκεσαι.
Και είμαστε βέβαιοι ότι ο ήρωάς μας, ο αρχηγός των
700 Θεσπιέων, των πρώτων εθελοντών αγωνιστών
της ιστορίας, Δημόφιλος ο Διαδρόμου, θα στέλνει το
μήνυμα:
69
«Ω ξείν, αγγέλειν Θεσπιεύσιν ότι τήδε κείμεθα,
πειθόμενοι τω πιστώ της ελευθερίης…».
Χαράλαμπος Γ. Μελισσάρης
Φιλόλογος
70
71
72
ΗΜΕΡΑ ΤΡΙΤΗ
16/09/2020-«ΤΑ ΔΩΡΑ ΤΩΝ ΜΟΥΣΩΝ»
Άγαλμα Δημόφιλου Θεσπιές
73
74
ΟΜΙΛΙΑ ΚΑΘΗΓΗΤΗ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ
ΧΡΗΣΤΟΥ
Αγαπητοί φίλοι και φίλες, κυρίες και κύριοι,
Παρουσιάζομαι με τη θεσμική ιδιότητα του

Καθηγητή της Νεότερης και Σύγχρονης Ιστορίας,
που μου επιτρέπει να αναγνωρίζω στα τρέχοντα
κοινωνικοπολιτικά συμφραζόμενα τις αναταράξεις
που προξενούν σήμερα οι Τούρκοι στο Αιγαίο ως
άλλοι Ανατολίτες εισβολείς και που μας
υπενθυμίζουν πως 2500 χρόνια πριν υπήρχε ένας
άλλος Ανατολίτης εισβολέας, οι Πέρσες, με
διαφορετική κουλτούρα, αλλότροπα θέσμια και
άνομες επιδιώξεις. Ωστόσο, έρχομαι εδώ μπροστά
σας, κυρίως με την ιδιότητα του Θεσπιέα και πάνω
από όλα του Ερημοκαστραίου.
Έχοντας εκφωνήσει πολλές ομιλίες στην πατρίδα
μας, αλλά και στο εξωτερικό, μου προκαλεί ιδιαίτερη
συγκίνηση η ευκαιρία που μου δόθηκε, να μιλήσω
στο χωριό μου, την αγαπημένη μου γενέτειρα. Δεν
σας κρύβω, ότι είναι πολλά τα χρόνια που έχω να
βρεθώ ως ομιλητής αναμεσά σας. Πιθανολογώ από
το μακρινό 2006. Επιπλέον, δεν μπορώ να μην
αναφερθώ και στη χρονιά του 2002, όταν βρέθηκα
στον όμορφο χώρο του Αρχαιολογικού Μουσείου
των Θεσπιών, όπου και φιλοξενούνται σήμερα οι
75
αρχαιότητες που κάποτε βρίσκονταν σε αυτόν εδώ
τον κάμπο που απλώνεται μπροστά μας.
Το άκουσμα του Ερημοκαστραίου κινητοποιεί στη
συνείδηση και ενδεχομένως και στη συνείδηση τη
δική σας πολλούς συνειρμούς και συνδηλώσεις και
με διεγείρει το γεγονός ότι ο Ερημοκαστραίος είναι η
γέφυρα ανάμεσα στο χθες και το σήμερα. Το έρημο
Κάστρο, το οποίο εγκαταλείφθηκε στα πέτρινα
χρόνια του Μεσαίωνα, οδηγεί το συλλογισμό μας
στο χαρακτηριστικό που είχαν διαχρονικά οι
Θεσπιείς, αυτό της συνέχειας της ελληνικής
ταυτότητας μέσα από τη διαχρονική αντίσταση,
αναδεικνύοντάς την με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.
Ο σπουδαίος ιστορικός του 20ού αιώνα, ο Νίκος
Σβορώνος, στοιχειοθέτησε τη συνέχεια του
Ελληνισμού πάνω στο χαρακτηριστικό της αέναης
αντίστασης, την οποία και προέταξαν σε μεγάλο
βαθμό οι συμπατριώτες μας, οι Θεσπιείς, 2.500
χρόνια πριν.
Τη Νεότερη και Σύγχρονη Ιστορία τη νοιώθει
κανείς αισθαντικότερα, όταν ανακαλύπτει τις ρίζες
του, την καταγωγή του, τις αφετηρίες του, καθώς και
τις προσλαμβάνουσες παραστάσεις του. Ορθώς
υπογραμμίζεται, πως δεν θα είμαστε σε θέση να
κληροδοτήσουμε στους αγέννητους ή στους
επιγενόμενους το ίδιο περιβάλλον που είδαν τα
μάτια πολλών Θεσπιέων επί γενεές επί γενεών, μετά
την τοποθέτηση των ανεμογεννητριών.
76
Σίγουρα, όμως, έχουμε χρέος να τονίσουμε ότι οι
Θεσπιείς, 2.500 χρόνια πριν, δεν ήθελαν απλώς να
υποταχθούν στο πεπρωμένο και τη μοίρα, αλλά
κυρίως επιθυμούσαν να προαγάγουν τον
προαναφερθέντα χαρακτήρα της αντίστασης,
βασισμένο σε έναν άγραφο, ηθικό κανόνα, που
συνδέεται με το φιλότιμο, με την αυταπάρνηση, με
την ανδρεία και όλους εκείνους τους ανδροπρεπείς
χαρακτήρες που γέννησε και φιλοξένησε αυτός ο
όμορφος τόπος. Ερωτηθείς, για το αν ξεκίνησαν οι
συμπατριώτες μας, οι Θεσπιείς, από αυτόν το χώρο
2.500 χρόνια πριν, δεν έχω παρά να σας απαντήσω με
ένα ιστορικό και ισχυρό τεκμήριο που συνηγορεί
προς την κατεύθυνση αυτήν.
Η αρχαία οδός, η οποία ένωνε τις Θεσπιές με έναν
από τους ισχυρότερους πυλώνες του αρχαίου
κόσμου, το Μαντείο των Δελφών, ξεκινούσε από
αυτό ακριβώς το σημείο. Συνεπώς, οδηγούμαστε στο
συμπέρασμα, πως από αυτόν εδώ ακριβώς το χώρο
θα πρέπει να ξεκίνησαν οι ανδροπρεπείς και
σπουδαίοι Θεσπιείς υπό το Δημόφιλο, το γιό του
Διαδρόμου και το Διθύραμβο, το γιό του Αρματίδη.
Οι αρχαίοι Θεσπιείς δεν ατένιζαν μόνο τον
Ελικώνα, που είναι ταυτισμένος με τις Μούσες, την
Τέχνη, την Έμπνευση και τη «Θεογονία» του
Ησιόδου, αλλά είχαν και στο αριστερό τους χέρι, τον
Κιθαιρώνα, ενσαρκωτή του πολεμοχαρούς ιδεώδους,
της ανδρείας και της αυταπάρνησης. Δεν πρέπει να
77
παραβλέψουμε, πως σε αυτόν το χώρο
πραγματώθηκαν και ζωντάνευσαν και οι μοναδικοί
στην παγκόσμια ιστορία μύθοι του Ηρακλή, ο οποίος
κοιμήθηκε και με τις 50 κόρες, τις περίφημες
Θεσπιάδες.
Ας αναφερθούμε και στο Νάρκισσο, που χάρισε
μία ξεχωριστή διάσταση στους χαρακτήρες της
κοινωνίας αυτής, μιας πόλης-κράτους με
δημοκρατικές αρχές, με δική της διοίκηση και δική
της εξωτερική πολιτική. Αναρωτιέται κανείς, πως να
ήταν άραγε αυτός ο κόσμος 2.500 χρόνια πριν.
Ήταν, λοιπόν, ένας κατακερματισμένος χώρος
αποτελούμενος από πολλά μικρότερα πολίσματα,
άμεσα συνδεδεμένα μεταξύ τους, που είχαν μία
αυτάρκεια και μία αυτοτέλεια και που ορίζονταν από
τα σύνορα του βλέμματός τους. Η πατρίδα τους,
δηλαδή, ο κόσμος τους, έφθανε μέχρι εκεί που
έφθανε το βλέμμα τους. Τον ορίζοντα του βλέμματός
τους, οι άνθρωποι της εποχής εκείνης, οι πρώτοι
Έλληνες, τον όριζαν με έναν ξεχωριστό και δυναμικό
τρόπο. Αυτός ο κατακερματισμένος χώρος, όταν
έκανε την αναγωγή του, διαπίστωνε ότι είχε πολλά
κοινά στοιχεία. Είχε ένα Θεό, το Ολυμπιακό
Πάνθεον, έναν κοινό τύπο λατρευτικής ζωής, μία
γλώσσα κοινή με κάποιες μικρές διαφορές στις
ντοπιολαλιές, αλλά που όλα αυτά παρέπεμπαν στις
ίδιες βασικές λειτουργίες, στηριζόμενες στην
πολυσημία της γλώσσας 2.500 χρόνια πριν.
78
Θέλω, λοιπόν, με απλουστευμένο και όχι απλοϊκό
τρόπο, η καθαρόαιμη ακαδημαϊκή ιστορία, να βγει
έξω από τα αμφιθέατρα των πανεπιστημίων και να
επικοινωνήσει με τον κόσμο που την περιμένει εκεί
έξω. Σήμερα, εδώ σε αυτόν το γραφικό τόπο, δε
βρίσκονται πολλοί από αυτούς που πάλεψαν πολλές
γενιές νωρίτερα για να τον φτιάξουν. Γι’ αυτόν το
λόγο, θα ήθελα να μνημονεύσω με σεβασμό στο
σημείο αυτό, τον Κώστα Λιάκου, τον γνωστό σε
όλους μας Κελέπη, η στήλη του οποίου υπάρχει εδώ
για να θυμίζει σε όλους μας το όνομά του και τις
προσπάθειές του. Επιπλέον, τους υπόλοιπους
συμπατριώτες μας, που 23 χρόνια πριν, το 1997,
εμπνεύσθηκαν και προσπάθησαν, παρά τις μεγάλες
δυσκολίες, να στήσουν το άγαλμα του Θεού Έρωτα
δίπλα στο αρχαιοπρεπές πρότυπο,
αντιπαραβάλλοντάς τον με το ηρωικό ιδεώδες που
εκφράζει ο επιβλητικός Λεωνίδας.
Ένας άνδρας ιδιαίτερα εύρωστος και ανδρείος,
άξιος και σπουδαίος για τα δεδομένα της εποχής
εκείνης. Ο λόγος που αναφέρθηκα στα παραπάνω,
είναι για να αναδείξω την οξυδέρκεια που διέκρινε
τους συγχωριανούς μας τότε, προβαίνοντας σε μία
πραγματικά ευφυή κίνηση, να στήσουν δηλαδή τον
Θεό του Έρωτα δίπλα στο πολεμοχαρές πρότυπο.
Ο Ανατολίτης εισβολέας πραγματοποίησε την
εισβολή από την ανατολή. Από την Ανατολή, όμως,
προέρχεται και το φως. Είναι γνωστή η παροιμία που
79
αναφέρει : «Εξ Ανατολών το φως». Όμως,
παράλληλα με το φως ήλθε και η επιβολή, η επιβολή
από ένα διαφορετικό κόσμο. Πολλοί σήμερα θα
υποστήριζαν, ίσως, από έναν άλλο πολιτισμό.
Πράγματι, οι Πέρσες ήταν φορείς ενός άλλου
πολιτισμού, διαφορετικού και σαφέστατα
υποδεέστερου όσον αφορά τη θέση που είχε ο
άνθρωπος μέσα σε αυτόν. Στην παρούσα συγκυρία
δεν μπορεί κανείς να φείδεται χαρακτηρισμών, διότι
οι ισοϋψείς πολιτισμοί βρίσκουν πάντα τον τρόπο να
επικοινωνούν μεταξύ τους. Ο διαφορετικός αυτός
πολιτισμός μπορεί να είχε ένα πρόκριμα όσον αφορά
την τέχνη του πολέμου, στερούνταν, όμως, του
προκρίματος στον τομέα της τέχνης, των γραμμάτων,
της δημοκρατίας και της φύσης και της λειτουργίας
του ίδιου του ανθρώπου.
Να αναφερθεί πως δεν ξεκίνησαν οι Πέρσες το
480 π. Χ., αλλά πολύ νωρίτερα, όπως ξεκάθαρα
γνωστοποιεί ο Ηρόδοτος στα εννέα βιβλία του, στις
‘’Ιστορίες’’ του, να επιβουλεύονται τον ελληνικό
χώρο και να προσπαθούν να βρουν συνεργάτες.
Επιζητούσαν την Πέμπτη φάλαγγα που υπάρχει
πάντα ανάμεσά μας και δεν μπορεί κανείς να την
αναχαιτίσει. Ανάμεσα στους προαναφερθέντες
συνεργάτες συναντάμε και πρώην βασιλείς της
Σπάρτης, οι οποίοι κατάγονταν από εκείνη την πόλη
που συμβόλιζε τη στρατιωτική υπεροχή του
80
Ελληνισμού τα χρόνια εκείνα. Δεν κατάφεραν όμως
να βρουν συνεργάτες ανάμεσα στους Θεσπιείς.
Οι Αρχαίες Θεσπιές βρίσκονταν σε απόσταση
αναπνοής από τους ισχυρούς Θηβαίους, οι οποίοι
εμήδισαν, ενώ εκείνοι παρέμειναν σταθεροί στις
αξίες τους. Θα στηριχθώ, λοιπόν, μόνο στην
αφήγηση που μας διασώζει ο Ηρόδοτος, ο πατέρας
της ιστορίας. Ο Ηρόδοτος ήταν εκείνος, που με τα
γραφόμενά του μας έδωσε τη δυνατότητα να
γνωρίσουμε σε βάθος και να αναδείξουμε στον 21ο
αιώνα τον ρόλο των Αρχαίων Θεσπιέων στην
περίφημη μάχη των Θερμοπυλών το 480 π.Χ. Διότι
ήμασταν οι μεγάλοι αγνοημένοι, ήμασταν στην
αθέατη πλευρά του φεγγαριού της ιστορίας και
εκτιμώ ότι τα τελευταία 120 χρόνια πήραμε τη
ρεβάνς, πήραμε την «εκδίκηση της μεγάλης αδικίας»
που είχαμε υποστεί.
Οι Πέρσες επιβουλεύθηκαν αυτήν την πατρίδα,
διότι πολιτισμικά ο συγκεκριμένος χώρος ήταν
υπέρτερος. Στην προσπάθεια τους να βρουν
συνεργάτες, τους βρήκαν από άλλες ελληνικές
πόλεις. Διότι για να έχεις ένα αυτοδύναμο και
αυτόνομο πολιτειακό σύστημα, όπως οι αρχαίες
δημοκρατικές Θεσπιές, σημαίνει ότι είσαι ισχυρός,
ότι έχεις κουλτούρα διαχείρισης των προβλημάτων
της καθημερινότητας, έχεις γνώση, έχεις παιδεία,
έχεις εμπειρία, ότι μπορείς το εργαλείο αυτό να το
κάνεις να λειτουργήσει και να αποδώσει.
81
Άρα, το να έχουμε τόσες ανεξάρτητες και
αυτόνομες ελληνικές πόλεις την εποχή εκείνη,
σημαίνει ότι οι Έλληνες ήσαν σπουδαίοι και δυνατοί.
Οι Έλληνες, βέβαια, εξαιτίας των ανατολικών
προκλήσεων, τότε ήταν οι Πέρσες, σήμερα οι
Τούρκοι, κατάφεραν να αναζητήσουν, να
ιχνηλατήσουν και τελικά να χτίσουν την ιδέα των
Πανελλήνων. Μία ιδέα που στηρίχθηκε στους
κοινούς πολιτισμικούς κώδικες, όπως είναι η
γλώσσα, η θρησκεία μα πάνω από όλα η αντίσταση.
Σήμερα, στον 21ο αιώνα, αξία έχει η επιστήμη και
ο τρόπος με τον οποίο βλέπει κανείς τα πράγματα, να
στηρίζεσαι όχι στους δεσμούς του αίματος, αλλά
κυρίως στις κατακτήσεις του πνεύματος. Πιο
συγκεκριμένα, να βασίζεσαι στη γλώσσα, στον τρόπο
με τον οποίο μελετάς, βλέπεις και εκτιμάς αυτό που
βρίσκεται πάνω από εσένα. Στο μεταφυσικό τομέα,
στον τρόπο με τον οποίο διαχειρίζεσαι τη
μεταφυσική αγωνία, το τι συμβαίνει μετά το θάνατό
σου, τι γίνεται στην εσχατιά, στο τέρμα της ζωής
σου.
Όλα αυτά είναι πολιτισμικά στοιχεία που ένωσαν
τους Έλληνες και τους επέτρεψαν να
συλλειτουργήσουν και έτσι να συνενώσουν αυτόν
τον κερματισμένο τόπο. Ως εκ τούτου, οι
διαφορετικές αυτές Ελληνίδες πόλεις-κράτη
αποτέλεσαν την ιδέα του κοινού των Πανελλήνων, με
αποτέλεσμα, την περίοδο αυτή να διαμορφωθεί η
82
ιδέα, ότι οι Έλληνες είναι ένα γένος, ένα έθνος. Ένα
έθνος που δημιουργείται με τους όρους της
νεοτερικότητας κυρίως μετά το 1879, με τη Γαλλική
Επανάσταση και μετά το 1821.
Οι Έλληνες δεν αντιστάθηκαν μόνο απέναντι
στους Πέρσες αλλά και απέναντι σε αυτούς που τους
πρόδωσαν, όπως ο Εφιάλτης. Έτσι, ακόμη και
σήμερα, ύστερα από 2.500 χρόνια, αν θέλουμε να
χαρακτηρίσουμε κάποιον προδότη, τον αποκαλούμε,
Εφιάλτη. Επομένως, αυτή την εποχή γεννήθηκαν
νέες ιδέες, νέα σχήματα, νέα πολιτισμικά εργαλεία
και κυρίως αναδείχθηκαν οι αρχές, τα ιδεώδη, το
ήθος, ο πολιτισμός. Ένας πολιτισμός, που δεν
αναδεικνύεται μόνο από το γραπτό κώδικα της
συντεταγμένης πολιτείας, όπως εκείνης των
Σπαρτιατών, που έλεγε «τοις κείνων ρήμασι
πειθόμενοι», «ότι θα πρέπει δηλαδή να μείνουμε
πιστοί στις αρχές των πατέρων μας» και ακόμη «ή
ταν ή επι τας», αλλά κυρίως αναδεικνύεται από τη
βαθιά πίστη των ανθρώπων, που αναγνώριζαν τον
άγραφο ηθικό νόμο και υποτάσσονταν σε αυτόν.
Διότι οι αρχαίοι Θεσπιείς έμειναν ακλόνητοι
υπερασπιστές στις Θερμοπύλες το 480 π. Χ.,
υποτασσόμενοι πάνω από όλα στις προσταγές του
άγραφου ηθικού νόμου της εθελούσιας θυσίας, όπως
τους τον είχε ενσταλάξει βαθιά μέσα τους η
υπερήφανη και αγέρωχη δημοκρατική Πατρίδα των
Θεσπιών!
83
Όσες επιμιξίες και αν δεχθήκαμε σε αυτό το
όμορφο χωριό των Θεσπιών, το Ερημόκαστρο, αυτές
ήταν πάντοτε αφομοιώσιμες και πάντοτε έβγαιναν
στην επιφάνεια θαλερές και ζωντανές. Πολλοί
αναρωτιούνται και με ρωτούν: «Εσείς, οι σημερινοί
Θεσπιείς έχετε καμία σχέση με τους αρχαίους
Θεσπιείς των 2.500 χρόνων πριν;» Και τους απαντώ,
μπορεί να μην έχουμε συγγένεια αίματος, έχουμε
όμως συγγένεια πολιτισμού, του πολιτισμού που
βασίζεται στη γλώσσα, στο ήθος, στο φρόνημα, στην
πίστη στον άνθρωπο και στην αντίσταση μέσα στους
αιώνες που εδράζεται στην ελεύθερη βούληση και
υποτάσσεται στον άγραφο νόμο της τιμής και της
αξιοπρέπειας!
Αυτοί οι άνθρωποι, οι αρχαίοι Θεσπιείς, ξεκίνησαν
2.500 χρόνια πριν με τα πόδια από το σημείο αυτό,
χωρίς να διαθέτουν ρολόγια, αλλά παρατηρώντας
απλά και μόνο την κίνηση του φεγγαριού, να πάνε
στις Θερμοπύλες για να δώσουν δυναμικά το παρόν
τους στην περιώνυμη μάχη που έλαβε χώρα, στις 7
Αυγούστου ή κατά άλλους στις 8 με 10 Σεπτεμβρίου
480 π. Χ.
Λίγες μέρες αργότερα, ενώ παράλληλα διεξαγόταν
και η ναυμαχία στο Αρτεμίσιο, οι Έλληνες πήραν
εκδίκηση για την αδικία που υπέστησαν. Μπορεί να
ηττήθηκαν στο πεδίο της μάχης, αλλά σε ηθικό
επίπεδο, κέρδισαν τη νίκη για πάντα. Νίκησαν και
84
λίγο αργότερα, με αρχηγό τον σπουδαίο Θεμιστοκλή,
στη ναυμαχία της Σαλαμίνας, το 480 π.Χ.
Συνεπώς, αγαπητοί συγχωριανοί μου, παλαιοί
Ερημοκαστραίοι και Θεσπιείς, μέσα σε 20 ημέρες, ο
αρχαίος ελληνικός κόσμος έδωσε δυναμικά την
απάντησή του.
Ανακεφαλαιώνοντας, αν θα ήθελα να προσθέσω
κάτι πολύ επιγραμματικά, θα ανέφερα ότι ο
Ελληνισμός κατάφερε με τη δύναμη της καρδιάς του
το ακατόρθωτο. Κατάφερε αυτό που πολλοί
επιθυμούσαν, χύνοντας ποταμούς αίματος και
μοχθώντας για να κατακτήσουν μία θέση στο
ιστορικό γίγνεσθαι, πέτυχαν το ανέλπιστο!
Οι 700 Θεσπιείς ήταν εκείνοι που μου ενέπνευσαν,
και όχι μόνο σε εμένα, την αγάπη για την ιστορία.
Ξέρετε, όταν κάποιος ξεκινά αφανής και άσημος από
το χωριό του, στα 18 του χρόνια, για να σπουδάσει,
τον συνοδεύει πάντοτε αυτή η σφραγίδα της
αναγνωρισιμότητας των Θεσπιέων. Και μπορεί να
μην το νοιώθει από την αρχή, στη συνέχεια όμως το
συνειδητοποιεί και ταυτίζεται με αυτό, μιας και
όντας αναγκασμένος να δηλώνει το τοπωνύμιό του,
ως Θεσπιέας, αυτό τον κάνει ταυτόχρονα διακριτό
και αναγνωρίσιμο.
Αναγνωρίσιμο στη μικρή ακαδημαϊκή οικογένεια
του Πανεπιστημίου που εισέρχεται, αναγνωρίσιμο
στις άλλες μικρότερες παρέες, στις άλλες
μικροκοινωνίες ή στα μικροπεριβάλλοντα που ζει, με
85
αποτέλεσμα αυτή η αναγνωρισιμότητα υποσυνείδητα
να δίνει τη δυνατότητα στο γόνο των Θεσπιέων,
όπως ξεκινά και ανοίγει πλησίστια τα πανιά του, να
θέλει να κατακτήσει άλλες κορυφές, υψηλότερες από
αυτές που άφησε εδώ στους λόφους των αρχαίων
Θεσπιών. Αυτός ο άνθρωπος, λοιπόν, που φεύγει από
το Χωριό παίρνει μαζί του μία πολύτιμη κληρονομιά.
Την κληρονομιά εκείνη που λέει ότι ξεκίνησε από τις
Θεσπιές, οι οποίες είχαν και έχουν έναν
συντεταγμένο κώδικα ζωής και κατάφεραν,
υπακούοντας τόσο στον κώδικα αυτόν όσο και στον
άγραφο ηθικό νομό, να θυσιαστούν και ως εκ τούτου
να προκόψουν.
Ακούστηκαν από την ωραία αφηγήτριά μας απόψε
πολλές και υψηλόφρονες ιδέες, όπως η αναγνώριση
της θλίψης, του πένθους και της μνημοσύνης. Η
Μνημοσύνη, μία από τις Ελικωνιάδες Μούσες, δεν
μπορεί να υπάρξει, χωρίς να υπάρξει η λήθη. Η
Μνημοσύνη ήταν η Μούσα, η οποία γονιμοποίησε τη
σκέψη σπουδαίων δημιουργών στον ελληνικό αλλά
και στον παγκόσμιο πολιτισμικό ορίζοντα. Η
Μνημοσύνη ήταν εκείνη, η οποία όριζε τις
προϋποθέσεις για να υπάρχει ταυτόχρονα η λήθη και
η μνήμη. Η μνήμη υπάρχει εκεί που σβήνει η λήθη.
Και εμείς χρειαζόμαστε τη μνήμη, αφενός για να
τελέσουμε ένα μνημόσυνο και αφετέρου για να
ξεκινήσουμε κάτι καινούργιο. Γιατί είμαστε
άνθρωποι και δεν μπορούμε να ζήσουμε χωρίς αυτή
86
τη μικροϊστορία, τη δική μας μικρή ιστορία, αλλά και
τη μεγάλη ιστορία, που μας ενώνει και μας συνδέει
με άρρηκτους ψυχικούς δεσμούς με αυτούς τους
προγόνους που έζησαν 2.500 και παραπάνω χρόνια
πριν.
Αυτή, λοιπόν, η επέτειος, αυτή η όμορφη
εκδήλωση που ξεκίνησε με πολλές δυσκολίες και
είμαι σε θέση να τις γνωρίζω, διότι ο επιστήθιος
φίλος μου, ο Κώστας Μπαμπούλας, με τον οποίο
επικοινωνήσαμε αρκετές φορές τηλεφωνικώς,
σχετικά με το πώς θα γίνει, πότε θα γίνει, αν ο
κορωνοϊός και η πανδημία την επηρεάσουν, αν η
επέλαση των Τούρκων στο Καστελόριζο
πραγματοποιηθεί ή τα θέματα με την Α.Ο.Ζ. βάλουν
φρένο στα σχέδια μας. Επίσης, άκουσα πολλές φορές
την αγωνία του Σωτήρη Δρίτσα, για να δούμε τί θα
κάνουμε με την εκδήλωση και πώς θα καταφέρουμε
να εντάξουμε τη μικροϊστορία αυτή στον εορτασμό
της επετείου.
Αυτοί οι άνθρωποι, λοιπόν, μαζί με το Δήμο, την
Περιφέρεια και όλους τους φορείς έβαλαν όλοι ένα
μικρό λιθάρι για να πραγματοποιηθεί η εκδήλωση,
την οποία παρακολουθούμε εδώ σήμερα περίπου 50
άνθρωποι, 50 αλλά λέοντες. Βέβαια είναι αρκετοί και
εκείνοι που μας ακούνε από το ραδιόφωνο και από τα
μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Και σε αυτό το σημείο,
πρέπει να ευχαριστήσω τον Κώστα Μπαμπούλα και
το επιτελείο του, να συγχαρώ την αφηγήτρια εδώ,
87
που με τα στοχαστικά κείμενα που μας διαβάζει μας
συνδέει με όλους αυτούς τους ανθρώπους σε όλα τα
πέρατα και σε όλες τις εσχατιές της οικουμένης.
Πολλοί από αυτούς και πιθανότατα οι
περισσότεροι να μην είναι θεσπιακής καταγωγής,
αλλά όλοι, σας διαβεβαιώ, ασπάζονται την ίδια
γνώμη για τους γενναίους Θεσπιείς κόντρα στο
κλίμα της εποχής εκείνης. Τιμή, λοιπόν, στο
Δημόφιλο, το γιό του Διαδρόμου, τον εμπνευσμένο
άρχοντα της Δημοκρατίας της πόλης-κράτους των
Θεσπιών. Τιμή και στο Διθύραμβο του Αρματίδη.
Δυστυχώς είναι τα μοναδικά ονόματα που
γνωρίζουμε, τα μοναδικά που διέσωσε η Ιστορία.
Αφιερώνεται, λοιπόν, η εκδήλωση αυτή στη μνήμη
των αρχαίων Θεσπιέων, στη μνήμη των 700
Θεσπιέων, 2.500 χρόνια από τη μάχη στις
Θερμοπύλες, που θυσιάσθηκαν για το ιδεώδες της
δημοκρατίας, για τη νίκη του ενός απέναντι στη
μάζα, για τη νίκη της ελευθερίας απέναντι στο
σκοταδισμό! Και εύχομαι εκ μέσης καρδίας να
γίνεται κάθε χρόνο!
Σας ευχαριστώ!
Αθανάσιος Χρήστου
Καθηγητής της Νεότερης και
Σύγχρονης Ιστορίας
στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου
88
89
90
ΛΙΣΤΑ ΕΘΕΛΟΝΤΩΝ
Στους οποίους οφείλουμε προσωπικά θερμές
ευχαριστίες για την ανιδιοτελή προσφορά τους:
Ονοματεπώνυμο – όνομα πατρός/συζύγου – τόπος

κατοικίας
1. ΒΑΡΘΑΛΑΜΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΣΥΖ.
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ - ΘΕΣΠΙΕΣ ΒΟΙΩΤΙΑΣ
2. ΒΑΡΘΑΛΑΜΗΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ ΤΟΥ
ΓΕΩΡΓΙΟΥ - ΘΕΣΠΙΕΣ ΒΟΙΩΤΙΑΣ
3. ΓΚΙΖΙΩΤΗ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΤΟΥ ΠΑΥΛΟΥ -
ΘΕΣΠΙΕΣ ΒΟΙΩΤΙΑΣ
4. ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΤΟΥ ΙΩΑΝΝΗ -
5. ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΓΕΩΡΓΙΑ ΤΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ -
6. ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΤΟΥ
ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ - ΘΕΣΠΙΕΣ ΒΟΙΩΤΙΑΣ
7. ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΖΑΧΑΡΙΑΣ ΤΟΥ
ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥΣ - ΘΕΣΠΙΕΣ ΒΟΙΩΤΙΑΣ
8. ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΜΑΡΙΑ ΣΥΖ. ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥΣ -
9. ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΜΑΡΙΤΙΝΑ ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ -
10. ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΤΟΥ ΙΩΑΝΝΗ -
ΛΕΟΝΤΑΡΙ ΒΟΙΩΤΙΑΣ
91
11. ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΠΑΝΑΓΙΩΤΑ ΤΟΥ ΙΩΑΝΝΗ -
12. ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΣΟΦΙΑ ΣΥΖ. ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥΣ
- ΘΕΣΠΙΕΣ ΒΟΙΩΤΙΑΣ
13. ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΤΟΥ ΙΩΑΝΝΗ -
14. ΔΟΜΒΡΕΝΑΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΤΟΥ
ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥΣ - ΘΕΣΠΙΕΣ ΒΟΙΩΤΙΑΣ
15. ΔΟΜΒΡΕΝΑΙΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ ΤΟΥ ΙΩΑΝΝΗ
16. ΔΟΜΒΡΕΝΑΙΟΥ ΧΑΡΑ ΤΟΥ ΙΩΑΝΝΗ -
17. ΔΡΙΤΣΑΣ ΣΩΤΗΡΙΟΣ ΤΟΥ ΣΠΥΡΙΔΩΝΟΣ -
18. ΚΑΛΟΓΡΗΑ ΑΘΗΝΑ ΣΥΖ. ΧΡΗΣΤΟΥ -
19. ΚΑΛΟΓΡΗΑ ΜΑΡΙΑ ΤΟΥ ΧΡΗΣΤΟΥ -
20. ΚΑΛΟΓΡΗΑΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΤΟΥ ΧΡΗΣΤΟΥ -
21. ΚΑΛΟΓΡΗΑΣ ΧΡΗΣΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΟΥ -
22. ΚΑΠΡΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΤΟΥ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ -
23. ΚΑΠΩΝΗ ΧΡΥΣΑΦΩ ΤΟΥ ΙΩΑΝΝΗ -
24. ΚΑΡΑΓΙΑΝΝΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ - ΘΕΣΠΙΕΣ
ΒΟΙΩΤΙΑΣ
92
25. ΚΑΣΚΑΝΗ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΤΟΥ ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ
26. ΚΟΥΝΟΥ ΧΡΥΣΑ ΤΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ -
27. ΚΟΥΡΟΥΝΗ ΦΩΤΕΙΝΗ ΤΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ -
28. ΚΩΤΣΑΙΝΑ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ -
29. ΛΑΝΤΖΑΣ ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΤΟΥ ΙΩΑΝΝΗ -
30. ΜΑΛΕΣΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΤΟΥ
ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ - ΜΑΥΡΟΜΜΑΤΙ ΒΙΟΙΩΤΙΑΣ
31. ΜΑΡΙΑ ΑΝΝΑ ΤΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ - ΑΣΚΡΗ
ΒΟΙΩΤΙΑΣ
32. ΜΕΪΔΑΝΗ ΓΕΩΡΓΙΑ ΣΥΖ. ΠΕΤΡΟΥ -
33. ΜΕΛΙΣΣΑΡΗ ΕΥΦΡΟΣΥΝΗ ΤΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ
– ΘΕΣΠΙΕΣ ΒΟΙΩΤΙΑΣ
34. ΜΕΛΙΣΣΑΡΗ ΜΑΡΙΑ ΤΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ -
35. ΜΕΛΙΣΣΑΡΗ ΧΑΡΟΥΛΑ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΟΥ -
36. ΜΠΑΜΠΟΥΛΑΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΤΟΥ
ΓΕΩΡΓΙΟΥ - ΘΕΣΠΙΕΣ ΒΟΙΩΤΙΑΣ
37. ΜΠΑΜΠΟΥΛΑΣ ΛΟΥΚΑΣ ΤΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ
- ΑΣΚΡΗ ΒΟΙΩΤΙΑΣ
38. ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΕΛΕΝΗ ΤΟΥ ΙΩΑΝΝΗ -
93
39. ΠΑΠΑΔΟΜΑΡΚΑΚΗΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΤΟΥ
ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ - ΘΕΣΠΙΕΣ ΒΟΙΩΤΙΑΣ
40. ΠΑΠΙΔΟΥ ΘΕΟΔΩΡΑ ΤΟΥ ΣΠΥΡΙΔΩΝΟΣ -
41. ΡΟΥΣΕΤΗ ΕΛΕΝΗ ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ -
42. ΣΕΛΙΑΝΙΤΗ ΜΑΡΙΑ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΟΥ –
43. ΣΕΛΙΑΝΙΤΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ -
44. ΣΟΥΦΛΕΡΗ ΕΛΕΝΗ ΤΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ -
45. ΣΤΑΘΗ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΤΟΥ ΑΝΔΡΕΑ -
46. ΣΤΑΘΗ ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΤΟΥ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥΣ -
47. ΣΤΑΘΗΣ ΑΓΓΕΛΟΣ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΟΥ -
48. ΣΤΑΘΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΤΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ
49. ΣΤΑΘΗΣ ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΤΟΥ ΑΓΓΕΛΟΥ -
50. ΣΤΑΥΡΟΥ ΑΡΓΥΡΟΥΛΑ ΤΟΥ ΑΡΙΣΤΕΙΔΗ -
51. ΤΖΟΥΜΑΝΕΚΑ ΕΥΓΕΝΙΑ ΤΟΥ ΧΡΗΣΤΟΥ -
52. ΧΑΤΖΗ ΔΗΜΗΤΡΑ ΤΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ -
94
53. ΧΑΤΖΗ ΣΩΤΗΡΙΑ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ - ΘΕΣΠΙΕΣ
ΒΟΙΩΤΙΑΣ
54. ΧΑΤΖΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΤΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ -
Θερμές ευχαριστίες στο σύνολο των Μελών των

κάτωθι φορέων, που μέσω των οργάνων
εκπροσώπησής τους ή και προσωπικά συνεισέφεραν
στην πραγματοποίηση των εκδηλώσεων:
ΔΗΜΟΣ ΑΛΙΑΡΤΟΥ – ΘΕΣΠΙΕΩΝ
ΤΟΠΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ Δ.Ε. ΘΕΣΠΙΩΝ
ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΓΟΝΕΩΝ ΚΑΙ

ΚΗΔΕΜΟΝΩΝ/ΜΑΘΗΤΕΣ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ
ΣΧΟΛΕΙΟΥ ΘΕΣΠΙΩΝ
ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΓΟΝΕΩΝ ΚΑΙ ΚΗΔΕΜΟΝΩΝ/

ΜΑΘΗΤΕΣ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΘΕΣΠΙΩΝ
ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΓΟΝΕΩΝ ΚΑΙ ΚΗΔΕΜΟΝΩΝ/

ΜΑΘΗΤΕΣ ΛΥΚΕΙΟΥ ΘΕΣΠΙΩΝ
ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΓΥΝΑΙΚΩΝ ΘΕΣΠΙΩΝ
95
ΕΚΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟΣ
ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΘΕΣΠΙΩΝ «Ο ΔΗΜΟΦΙΛΟΣ»
ΑΘΛΗΤΙΚΟΣ ΟΜΙΛΟΣ «ΘΕΣΠΙΑΚΟΣ»
Ένα μεγάλο ευχαριστώ και σε όλους τους αφανείς

ήρωες – εθελοντές, που εργάστηκαν για τη
διενέργεια των εκδηλώσεων μνήμης της θυσίας των
700 Θεσπιέων, ακόμη κι αν αυτή δεν αναφέρεται
ρητά παραπάνω, λόγω μη εγγραφής τους στους
επίσημους καταλόγους εθελοντών, δεδομένης της
ανεπαρκούς προσωπικής επαφής εν μέσω της
τρέχουσας πανδημίας.
96
97
98
ΛΙΣΤΑ ΑΘΛΗΤΩΝ
ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΣΥΜΜΕΤΟΧΩΝ
ΣΤΑ ΧΝΑΡΙΑ ΤΩΝ ΗΡΩΩΝ
Bib. Lastname firstname sex club contest

1. ΛΟΥΚΑΣ ΙΩΑΝΝΗΣ m ΑΠΣ ΑΠΟΛΛΩΝ
ΔΥΤΙΚΗΣ ΑΤΤΙΚΗΣ 102km
2. CURATOLO LEONARDO ΕΥΚΛΗΣ 102km
3. SEDIG DANA m 102km
4. ΑΓΑΘΟΚΛΕΟΥΣ ΕΚΤΟΡΑΣ m Γ.Σ.Ο. 102km
5. ΑΔΑΜΟΣ ΝΙΚΟΣ m Α.Π.Σ. ΑΘΗΝΑΙΟΙ
ΔΡΟΜΕΙΣ 102km
6. ΑΗΔΟΝΗΣ ΑΝΤΩΝΗΣ m ΤΕΛΜΗΣΣΟΣ 102km
7. ΑΘΗΝΑΙΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ m 102km
8. ΑΛΕΞΙΟΥ ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ m ΑΠΣ ΑΘΗΝΑΙΟΙ
9. ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΥ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ m RAFINA
RUNNERS 102km
10. ΑΝΘΗΣ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ m 102km
11. ΑΝΤΩΝΑΚΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ m ΣΔΥΜ
ΘΗΒΑΣ 102km
12. ΑΡΚΟΥΜΑΝΗΣ ΘΕΟΦΑΝΗΣ m 102km
13. ΑΥΓΕΝΙΚΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ m 102km
14. ΒΑΜΒΑΚΑΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ m 102km
15. ΒΑΡΟΤΣΗΣ ΣΤΕΦΑΝΟΣ m 102km
16. ΒΕΛΙΩΤΗΣ ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ m 102km
99
17. ΒΛΑΧΟΔΗΜΗΤΡΗΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ m ΜΑΡΑΘ
ΔΡΟΜΕΙΣ ΑΡΓΟΛΙΔΑΣ 102km
18. ΒΛΑΧΟΣ ΑΛΕΞΙΟΣ m ΕΦΥΡΑΙΟΙ
ΩΚΥΠΟΔΕΣ 102km
19. ΒΡΟΥΒΑΚΗΣ ΜΑΤΘΑΙΟΣ m 102km
20. ΓΑΡΝΕΛΗΣ ΣΠΥΡΟΣ m ΠΡΟΜΑΧΟΣ 102km
21. ΓΑΤΣΟΥΝΙΑΣ ΣΤΕΡΓΙΟΣ m ΑΠΣ ΑΠΟΛΛΩΝ
102km
22. ΓΕΡΟΛΟΥΚΑΣ ΘΕΟΧΑΡΗΣ m ΣΔΥΜ ΘΗΒΑΣ
102km
23. ΓΕΩΡΓΑΤΖΑΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ m ΟΡΕΙΒ
ΣΥΛ.ΣΠΑΤΩΝ 102km
24. ΓΙΑΝΝΙΚΟΠΟΥΛΟΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ m
OLYMPIA RUNNERS/ ΑΣΑΘ 102km
25. ΓΚΙΚΑΣ ΝΙΚΟΣ m CHORLEY ATHLETIC
102km
26. ΓΚΟΓΚΟΣ ΑΠΟΛΛΩΝΙΟΣ m ΤΡΑΧΙΝΑ
102km
27. ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΑΧΙΛΛΕΑΣ m ΣΥΛΛΟΓΟΣ
ΔΡΟΜΕΩΝ ΤΡΙΚΑΛΩΝ 102km
28. ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΓΙΩΡΓΟΣ m ΤΡΑΟΥΛΟΣ 102km
29. ΔΕΔΕΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ m ΣΔΥΑ 102km
30. ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ m ΑΓΕΥΣ ΑΣ
ΑΡΓΟΛΙΔΑΣ 102km
31. ΔΙΑΜΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ ΠΑΝΤΕΛΗΣ m ΣΕΒΑΣ
ΝΑΞΟΥ 102km
32. ΔΙΑΜΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ ΑΝΤΩΝΗΣ m 102km
100
33. ΔΙΟΝΥΣΟΠΟΥΛΟΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ m Α.Σ
ΑΓΩΝ 102km
34. ΔΡΟΣΟΣ ΓΙΩΡΓΟΣ m 102km
35. ΕΛΛΗΝΙΚΑΚΗΣ ΜΙΧΑΗΛ m ΣΗΤΕΙΑ 102km
36. ΕΜΜΑΝΟΥΗΛΙΔΗΣ ΑΝΤΩΝΗΣ m ΙΡΑ
ΠΙΕΡΙΑΣ 102km
37. ΕΦΡΑΙΜΙΔΗΣ ΘΑΝΟΣ m 102km
38. ΖΑΓΚΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ m 102km
39. ΖΑΜΠΑΡΑΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ m 102km
40. ΖΑΡΙΦΗΣ ΕΥΣΤΡΑΤΙΟΣ m ΑΔΣ ΠΕΡΙΣΣΟΥ
102km
41. ΖΑΦΕΙΡΟΠΟΥΛΟΥ ΓΕΩΡΓΙΑ f 102km
42. ΖΑΧΑΡΙΑΔΗΣ ΓΙΩΡΓΟΣ m ΣΔΟ ΕΟΡΔΑΙΑΣ
102km
43. ΖΗΝΤΡΟΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ m ΑΠΣ ΑΘΗΝΑΙΟΙ
44. ΘΑΝΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ m 102km
45. ΘΕΟΔΟΤΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ m ΑΠΣ ΤΕΛΜΗΣΣΟΣ
102km
46. ΘΕΟΧΑΡΟΠΟΥΛΟΣ ΚΟΣΜΑΣ m 102km
47. ΘΩΜΑΙΔΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ m 102km
48. ΘΩΜΑΣ ΦΩΤΗΣ m ΣΥΛΛ ΜΑΡ ΛΑΡΙΣΑΣ
102km
49. ΙΑΤΡΟΥ ΜΙΧΑΛΗΣ m 102km
50. ΚΑΒΒΑΔΑΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ m 102km
51. ΚΑΖΑΚΙΔΗΣ ΣΩΤΗΡΗΣ m ΣΔΥΜ ΘΗΒΑΣ
102km
52. ΚΑΛΙΚΑΣ ΙΩΑΝΝΗΣ m ΟΥΚ ΚΡΗΤΗΣ 102km
101
53. ΚΑΛΟΥΡΗΣ ΑΝΤΩΝΗΣ m ΣΔΥ
ΜΕΓΑΛΟΝΗΣΣΟΣ 102km
54. ΚΑΛΠΑΚΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ m 102km
55. ΚΑΛΤΣΑ ΧΡΙΣΤΙΝΑ f IFIS TEAM 102km
56. ΚΑΛΥΒΑΣ ΓΙΑΝΝΗΣ m 102km
57. ΚΑΠΠΑΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ m 102km
58. ΚΑΡΑΒΑΣΙΛΗΣ ΒΛΑΣΗΣ m ΤΕΛΜΗΣΣΟΣ
102km
59. ΚΑΡΑΓΙΑΝΝΙΔΗΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ m 102km
60. ΚΑΤΑΓΗΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ m ΑΣΛ
ΦΙΛΑΝΔΡΟΣ 102km
61. ΚΑΤΡΗΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ m ΔΡΟΜΕΙΣ ΝΕΑΣ
ΠΕΝΤΕΛΗΣ 102km
62. ΚΑΤΣΑΝΗΣ ΣΤΗΒΕΝ m DEKATHLON 102km
63. ΚΑΤΣΙΩΠΗΣ ΘΕΟΔΩΡΟΣ m 102km
64. ΚΕΦΟΚΕΡΗ ΔΗΜΗΤΡΑ f ΛΥΚΟΙ
ΚΕΧΑΓΙΟΓΛΟΥ-ΕΦΥΡΑΙΟΙ 102km
65. ΚΙΟΣΣΕΣ ΣΤΕΡΓΙΟΣ m ΣΔΥΑ 102km
66. ΚΟΛΕΤΣΙΟΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ m ΣΥΛΛΟΓΟΣ
67. ΚΟΤΣΑΜΠΑΣΗΣ ΣΠΥΡΟΣ m ΣΔΥ
ΡΕΘΥΜΝΟΥ 102km
68. ΚΟΤΣΙΦΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ m 102km
69. ΚΟΥΚΟΥΛΙΔΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ m ΣΚΥΛΙΑ ΤΟΥ
ΔΡΟΜΟΥ 102km
70. ΚΟΥΤΣΟΥΚΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ m 102km
71. ΚΡΙΠΑΡΟΠΟΥΛΟΣ ΑΝΔΡΕΑΣ m ΦΛΟΓΑ
ΠΑΤΡΑΣ 102km
102
72. ΚΡΟΚΙΔΗΣ ΓΙΩΡΓΟΣ m 102km
73. ΚΥΡΙΑΚΑΚΗΣ ΦΙΛΑΡΕΤΟΣ m V-MAX 102km
74. ΚΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ m 102km
75. ΛΑΖΑΡΙΔΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ m 102km
76. ΛΕΒΕΝΤΗΣ ΑΝΕΣΤΗΣ m ΕΥΚΛΗΣ 102km
77. ΛΥΚΟΤΡΑΦΙΤΗΣ ΦΩΤΗΣ m ΑΠΣ ΑΠΟΛΛΩΝ
102km
78. ΜΑΙΠΑΣ ΜΙΧΑΛΗΣ m 102km
79. ΜΑΚΡΥΠΙΔΗΣ ΑΝΔΡΕΑΣ m ΠΑΛΛΗΝΙΟΙ
80. ΜΑΝΙΑΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ m IFIS TEAM 102km
81. ΜΑΝΟΥΔΑΚΗΣ ΣΩΤΗΡΙΟΣ m 102km
82. ΜΑΡΑΓΚΟΣ ΣΠΥΡΟΣ m ΑΣΛ ΦΙΛΑΝΔΡΟΣ
102km
83. ΜΑΡΓΕΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ m ΔΡΟΜΕΙΣ
ΜΕΓΑΡΩΝ ΟΡΣΙΠΠΟΣ 102km
84. ΜΑΡΓΙΟΛΑΣ ΧΡΗΣΤΟΣ m 102km
85. ΜΑΥΡΟΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ m ΜΑΡ
.ΔΡΟΜΕΙΣ ΑΡΓΟΛΙΔΑΣ 102km
86. ΜΙΧΑΛΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ m 102km
87. ΜΙΧΕΛΑΚΑΚΗΣ ΣΤΥΛΙΑΝΟΣ m ΟΥΚ
ΚΡΗΤΗΣ/ΣΔΥΡ 102km
88. ΜΟΣΧΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ m ΑΠΣ ΤΕΛΜΗΣΣΟΣ
102km
89. ΜΠΑΛΑΜΩΤΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ m 102km
90. ΜΠΑΣΔΕΚΗΣ ΠΑΥΛΟΣ m ΑΠΣ ΑΠΟΛΛΩΝ
ΔΥΤ ΑΤΤΙΚΗΣ 102km
91. ΜΠΑΤΖΟΓΛΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ m 102km
103
92. ΜΠΕΛΛΑΛΗΣ ΦΩΤΙΟΣ m 102km
93. ΜΠΕΡΔΟΥΣΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ m ΠΔΣ
ΟΔΥΣΣΕΑΣ 102km
94. ΜΠΟΥΦΗΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ m 102km
95. ΜΥΛΩΝΑΚΗΣ ΝΙΚΟΣ m ΣΔΥ
ΜΕΓΑΛΟΝΗΣΣΟΣ 102km
96. ΝΑΚΟΣ ΣΤΥΛΙΑΝΟΣ m ΣΔΥΜ ΘΗΒΑΣ
102km
97. ΝΑΟΥΜ ΝΙΚΟΛΑΟΣ m 102km
98. ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ m ΑΚΟΛ
ΛΙΒΑΔΕΙΑΣ-ΚΕΔΗΛ 102km
99. ΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΣ ΜΙΧΑΛΗΣ m ΣΕΒΑΣ
ΠΑΤΡΑΣ 102km
100. ΠΑΓΙΑΝΝΙΔΗΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ m ΣΔΥΠ-
ΑΣΑΘ-ΠΑΝΟΛΥΜΠΙΑ 102km
101. ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΥ ΜΑΡΓΑΡΙΤΑ f 102km
102. ΠΑΝΑΡΙΤΗΣ ΠΑΝΤΕΛΕΗΜΩΝ m 102km
103. ΠΑΠΑΒΑΣΙΛΕΙΟΥ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ m 102km
104. ΠΑΠΑΔΑΤΟΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ m 102km
105. ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ m
ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΔΡΟΜΕΩΝ ΑΡΤΑΣ 102km
106. ΠΑΠΑΜΙΧΑΗΛ ΙΩΑΝΝΗΣ m ΣΜΚ/ΑΣΒ
102km
107. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ ΞΕΝΟΦΩΝ m ΣΔΥΜ
ΘΗΒΑΣ 102km
108. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ ΕΥΘΥΜΙΟΣ m ΑΠΣ
ΑΠΟΛΛΩΝ ΔΥΤ ΑΤΤΙΚΗΣ 102km
109. ΠΑΠΑΣΙΝΟΣ ΜΙΧΑΛΗΣ m 102km
104
110. ΠΑΠΠΑΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ m ΠΑΛΛΗΝΙΟΙ
111. ΠΑΡΛΑΠΑΝΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ m 102km
112. ΠΑΣΣΑΛΙΔΗΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ m 102km
113. ΠΑΤΕΡΑΚΗΣ ΓΙΩΡΓΟΣ m LONGRUN 245
102km
114. ΠΑΥΛΟΠΟΥΛΟΣ ΘΑΝΑΣΗΣ m ΔΡΟΜΕΙΣ
ΧΑΛΑΝΔΡΙΟΥ 102km
115. ΡΑΖΕΛΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ m ΣΔΥΑ 102km
116. ΣΑΒΒΙΔΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ m KROMMIDAS
COACHING- TRISUTTO 102km
117. ΣΑΜΑΡΤΖΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ m ΔΡΟΜΕΙΣ
ΑΡΓΟΛΙΔΑΣ 102km
118. ΣΓΟΥΡΟΠΟΥΛΟΥ ΜΑΤΙΝΑ f 102km
119. ΣΙΔΕΡΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ m 102km
120. ΣΤΑΥΡΟΠΟΥΛΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ m ΣΥΛ
ΜΑΡΑΘΩΝ ΑΡΓΟΛΙΔΑΣ 102km
121. ΣΤΑΥΡΟΠΟΥΛΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ f
ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΔΡΟΜΕΩΝ ΤΡΙΚΑΛΩΝ 102km
122. ΣΤΡΑΤΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ m 102km
123. ΣΥΡΑΚΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ m ΣΔΥ ΛΑΡΙΣΑΣ
102km
124. ΣΧΟΡΕΤΣΑΝΙΤΗΣ ΘΩΜΑΣ m ΣΥΛΛΟΓΟΣ
125. ΤΕΚΝΟΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ m 102km
126. ΤΖΑΒΕΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ m ΣΔΥΜ ΘΗΒΑΣ
102km
127. ΤΖΙΜΗΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ m ΗΛΕΙΟΣ 102km
105
128. ΤΖΙΜΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ m 102km
129. ΤΟΝΓΙΑΛΙΔΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ m ΑΠΣ Δ
ΠΙΕΡΙΑΣ ΖΕΥΣ 102km
130. ΤΣΑΚΙΡΙΔΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ m ΛΥΚΟΙ
ΚΕΧΑΓΙΟΓΛΟΥ 102km
131. ΤΣΑΜΗΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ m 102km
132. ΤΣΑΠΟΥΡΑΣ ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ m 102km
133. ΤΣΑΠΡΑΛΗΣ ΕΠΑΜΕΙΝΩΝΔΑΣ m 102km
134. ΤΣΙΚΡΙΚΗΣ ΣΥΜΕΩΝ m ΔΡΟΜΕΙΣ
ΕΛΠΙΔΑΣ/ΤΡΕΧΩ ΓΙΑ ΔΗΜΗΤ 102km
135. ΤΣΙΟΛΑΚΟΥ ΑΝΝΑ f ΣΔΥΑ 102km
136. ΤΣΟΥΛΙΑΣ ΚΩΝ/ΝΟΣ m 102km
137. ΦΟΥΤΣΙΤΖΙΔΗΣ ΧΡΣΤΟΣ m ΠΑΛΛΗΝΙΟΙ
138. ΦΩΤΟΠΟΥΛΟΣ ΑΧΙΛΛΕΑΣ m 102km
139. ΧΑΤΖΗΝΙΚΟΣ ΓΙΑΝΝΗΣ m ΣΥΛΛΟΓΟΣ
140. ΧΑΤΖΗΠΑΥΛΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ m 102km
141. ΧΡΗΣΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗΣ m ΣΔΥΜ ΘΗΒΑΣ
102km
142. ΧΡΟΝΟΠΟΥΛΟΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ m ΑΠΣ
143. ΨΑΡΟΜΥΑΛΟΥ ΕΛΕΝΗ f SKYWOMAN
102km
144. ΨΑΡΡΟΣ ΕΠΑΜΕΙΝΩΝΔΑΣ m ΑΠΣ
106
Bib. lastname firstname club contest
201. ΚΑΠΑΤΣΟΥΛΙΑΣ ΑΛΕΞΙΟΣ KN RUNNING
TEAM 2X51km
202. ΝΤΟΛΚΑΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ KN RUNNING
TEAM 2X51km
203. ΓΕΡΟΝΙΚΟΛΟΣ ΓΙΑΝΝΗΣ
ΣΥΛΛ.ΔΡΟΜΕΩΝ ΕΥΒΟΙΑΣ 2X51km
204. ΜΕΝΤΕΝΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ ΣΥΛΛ.ΔΡΟΜΕΩΝ
ΕΥΒΟΙΑΣ 2X51km
205. ΚΑΡΑΚΩΣΤΑΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ RUN
&FUN NEW BLOOD 2X51km
206. ΑΡΒΑΝΙΤΑΚΗΣ ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ RUN &FUN
NEW BLOOD 2X51km
207. ΣΟΒΑΤΖΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΣΔΥ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ
2X51km
208. ΚΟΥΡΟΣΟΥ ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΣΔΥ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ
2X51km
209. ΧΡΟΝΟΠΟΥΛΟΣ ΓΙΩΡΓΟΣ ΕΥΚΛΗΣ 3
2X51km
210. ΑΚΕΡΜΑΝΟΓΛΟΥ ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΕΥΚΛΗΣ 3
2X51km
211. ΛΕΙΒΑΔΙΤΗ ΠΑΝΑΓΙΩΤΑ ΑΣΠΡΟΠΑΡΗΣ
2X51km
212. ΜΑΝΟΥΣΙΔΗΣ ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΑΣΠΡΟΠΑΡΗΣ
2X51km
213. ΒΑΚΟΥΛΑΣ ΧΑΡΗΣ ΒΑΚΟΥΛΑΣ, ΛΥΡΑΣ
2X51km
107
214. ΛΥΡΑΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΒΑΚΟΥΛΑΣ, ΛΥΡΑΣ
2X51km
215. ΚΩΛΕΤΗΣ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΠΑΛΛΗΝΙΟΙ
ΔΡΟΜΕΙΣ 2X51km
216. ΣΑΡΔΕΛΑΣ ΔΙΟΝΥΣΗΣ ΠΑΛΛΗΝΙΟΙ
ΔΡΟΜΕΙΣ 2X51km
217. ΚΑΛΟΓΙΑΝΝΗΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΜΝΗΜΟΝΕΣ
2X51km
218. ΠΟΛΥΜΕΡΟΠΟΥΛΟΣ ΒΑΣΊΛΗΣ
ΜΝΗΜΟΝΕΣ 2X51km
219. ΚΑΦΕΤΖΗΣ ΒΑΣΙΛΗΣ ACCOUNT
MASTERS 2X51km
220. ΓΑΛΕΦΕΡΙΕΦ ΜΑΡΙΝΟΣ ACCOUNT
MASTERS 2X51km
Βib lastname firstname club contest

401. ΓΙΑΝΝΟΥΛΗ ΜΑΡΙΑ ΜΜAΖΙ 4X25.5km
402. ΠΑΜΠΕΡΗ ΖΙΝΑ ΜΜAΖΙ 4X25.5km
403. ΓΙΑΝΝΟΥΛΗ ΜΙΧΑΕΛΑ ΜΜAΖΙ 4X25.5km
404. ΓΙΑΝΝΟΥΛΗ ΙΩΑΝΝΑ ΜΜAΖΙ 4X25.5km
405. ΔΡΟΥΤΣΑΣ ΝΙΚΟΣ
ΜΠΑΡΟΥΤΟΚΑΠΝΙΣΜΕΝΟΙ 4X25.5km
406. ΖΑΧΑΡΑΤΟΣ ΓΙΑΝΝΗΣ
407. ΠΟΥΜΠΟΤΙΑΣ ΑΝΔΡΕΑΣ
108
408. ΣΤΕΦΑΝΟΠΟΥΛΟΥ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ
409. ΦΑ ΣΑΡΑ WAR ZONE RHODES 4X25.5km
410. ΧΑΤΖΗΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΕΙΡΗΝΗ WAR
ZONE RHODES 4X25.5km
411. ΚΟΣΣΥΦΑΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ WAR ZONE
RHODES 4X25.5km
412. ΣΥΡΡΑΚΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ WAR ZONE
RHODES 4X25.5km
413. ΕΞΑΡΧΟΥ ΕΛΕΝΗ ΨΑΡΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ
4X25.5km
414. ΤΖΙΜΑ ΛΕΝΑ ΨΑΡΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ
4X25.5km
415. ΓΑΛΑΝΟΠΟΥΛΟΣ ΓΙΑΝΝΗΣ
ΨΑΡΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ 4X25.5km
416. ΚΑΓΚΕΛΙΔΗΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ
ΨΑΡΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ 4X25.5km
417. ΓΑΣΤΕΡΑΤΟΣ ΣΤΕΛΙΟΣ ΑΠΣ ΑΠΟΛΛΩΝ
ΔΥΤ ΑΤΤΙΚΗΣ 4X25.5km
418. ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΛΑΜΠΡΟΣ ΑΠΣ ΑΠΟΛΛΩΝ
ΔΥΤ ΑΤΤΙΚΗΣ 4X25.5km
419. ΠΑΤΑΚΑΣ ΘΕΡΙΝΟΣ ΑΠΣ ΑΠΟΛΛΩΝ ΔΥΤ
ΑΤΤΙΚΗΣ 4X25.5km
420. ΣΚΟΥΦΑΛΗΣ ΕΥΣΤΡΑΤΙΟΣ ΑΠΣ
ΑΠΟΛΛΩΝ ΔΥΤ ΑΤΤΙΚΗΣ 4X25.5km
421. ΓΚΟΓΚΑΣ ΝΙΚΟΣ ΘΕΜΙΣΤΟΚΛΗΣ
4X25.5km
109
422. ΜΠΟΥΚΑΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΘΕΜΙΣΤΟΚΛΗΣ
4X25.5km
423. ΓΑΣΠΑΡΗΣ ΕΥΓΕΝΙΟΣ ΘΕΜΙΣΤΟΚΛΗΣ
4X25.5km
424. ΤΗΓΑΝΗΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΘΕΜΙΣΤΟΚΛΗΣ
4X25.5km
425. ΚΟΚΚΑΛΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ ΑΛΙΑΡΤΙΣΤΑΣ 1
4X25.5km
426. ΑΡΓΥΡΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΑΛΙΑΡΤΙΣΤΑΣ 1
4X25.5km
427. ΤΣΙΩΛΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΑΛΙΑΡΤΙΣΤΑΣ 1
4X25.5km
428. ΑΡΒΑΝΙΤΗΣ ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΑΛΙΑΡΤΙΣΤΑΣ 1
4X25.5km
429. ΓΑΛΑΝΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ ΕΥΚΛΗΣ 1 4X25.5km
430. ΑΝΔΡΕΑΔΗΣ ΦΡΑΓΚΟΥΛΗΣ ΕΥΚΛΗΣ 1
4X25.5km
431. ΓΑΛΑΝΟΠΟΥΛΟΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΕΥΚΛΗΣ 1
4X25.5km
432. ΣΤΑΜΑΤΙΑΔΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΕΥΚΛΗΣ 1
4X25.5km
433. ΓΚΡΟΥΝΗΣ ΘΟΔΩΡΟΣ PANORAMA
RUNNING TEAM 4X25.5km
434. ΒΑΣΑΡΑΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ PANORAMA
435. ΤΡΥΦΩΝ ΣΤΑΥΡΟΣ PANORAMA
110
436. ΚΟΤΣΙΦΑΚΗΣ ΑΓΑΜΕΜΝΩΝ PANORAMA
437. ΔΡΙΤΣΑ ΜΑΡΙΑ ALIARTISTAS 2 4X25.5km
438. ΜΩΡΑΙΤΗ ΕΛΕΝΗ ALIARTISTAS 2
4X25.5km
439. ΠΑΛΑΝΤΖΑ ΣΠΥΡΙΔΟΥΛΑ ALIARTISTAS
2 4X25.5km
440. ΚΑΠΕΛΙΟΥ ΣΩΤΗΡΙΑ ALIARTISTAS 2
4X25.5km
441. ΝΙΑΡΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ALIARTISTAS 3
4X25.5km
442. ΑΡΑΠΙΤΣΑΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ALIARTISTAS 3
4X25.5km
443. ΜΠΟΥΖΙΚΑΣ ΣΠΥΡΟΣ ALIARTISTAS 3
4X25.5km
444. ΧΡΗΣΤΟΥ ΣΩΤΗΡΗΣ ALIARTISTAS 3
4X25.5km
445. ΚΑΛΑΜΠΑΛΙΚΗΣ ΓΙΩΡΓΟΣ ALIARTISTAS
4 4X25.5km
446. ΚΑΡΑΣΑΒΑΣ ΣΤΑΜΑΤΗΣ ALIARTISTAS 4
4X25.5km
447. ΣΤΑΜΟΥΛΗΣ ΗΛΙΑΣ ALIARTISTAS 4
4X25.5km
448. ΣΤΑΜΟΥΛΗΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ ALIARTISTAS
4 4X25.5km
449. ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣ ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΑΧΗΤΕΣ
4X25.5km
111
450. ΜΕΡΚΟΥΡΗΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ ΜΑΧΗΤΕΣ
4X25.5km
451. ΚΑΡΑΓΙΑΝΝΗΣ ΝΙΚΟΣ ΜΑΧΗΤΕΣ
4X25.5km
452. ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΥ ΜΑΡΓΑΡΙΤΑ ΜΑΧΗΤΕΣ
4X25.5km
453. ΚΟΛΟΒΟΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΑΛΙΑΡΤΙΣΤΑΣ-
ΑΚΟΛ ΛΕΙΒΑΔΕΙΑΣ 4X25.5km
454. ΤΣΙΩΛΗ ΒΑΓΙΑ ΑΛΙΑΡΤΙΣΤΑΣ-ΑΚΟΛ
ΛΕΙΒΑΔΕΙΑΣ 4X25.5km
455. ΑΡΒΑΝΙΤΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΑΛΙΑΡΤΙΣΤΑΣ-
456. ΠΟΛΑΤΣΙΔΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ ΑΛΙΑΡΤΙΣΤΑΣ-
457. ΜΑΡΑΣ ΑΡΗΣ ΤΑ ΧΝΑΡΙΑ ΤΩΝ ΗΡΩΩΝ
4X25.5km
458. ΛΑΓΙΟΣ ΘΑΚΗΣ ΤΑ ΧΝΑΡΙΑ ΤΩΝ ΗΡΩΩΝ
4X25.5km
459. ΚΑΓΚΑΛΟΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΤΑ ΧΝΑΡΙΑ ΤΩΝ
ΗΡΩΩΝ 4X25.5km
460. ΣΑΜΙΟΣ ΚΩΝ/ΝΟΣ ΤΑ ΧΝΑΡΙΑ ΤΩΝ
ΗΡΩΩΝ 4X25.5km
461. ΠΙΠΙΝΗ ΓΙΩΤΑ ΝΕΜΕΑ ΚΟΡΙΝΘΟΣ
462. ΑΣΗΜΑΚΟΠΟΥΛΟΣ ΣΑΚΗΣ ΝΕΜΕΑ
ΚΟΡΙΝΘΟΣ RUNNING TEAM 4X25.5km
463. ΠΑΝΟΠΟΥΛΟΣ ΝΙΚΟΣ ΝΕΜΕΑ ΚΟΡΙΝΘΟΣ
112
464. LASSOUED MOULDI ΝΕΜΕΑ ΚΟΡΙΝΘΟΣ
465. ΙΒΑΝΟΥΣΚΑΓΙΑ ΤΑΤΙΑΝΑ ΤΕΛΜΗΣΣΟΣ
4X25.5km
466. ΓΕΩΡΓΟΠΟΥΛΟΥ ΚΑΤΕΡΙΝΑ
ΤΕΛΜΗΣΣΟΣ 4X25.5km
467. ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ-
ΕΥΧΙΔΑΣ ΤΕΛΜΗΣΣΟΣ 4X25.5km
468. ΝΤΟΒΑΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΤΕΛΜΗΣΣΟΣ
4X25.5km
469. ΜΠΟΥΤΣΙΚΑΣ ΣΠΥΡΟΣ LEVADOS
4X25.5km
470. ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ ΓΙΩΡΓΟΣ LEVADOS
4X25.5km
471. ΜΑΝΙΩΤΗΣ ΓΙΩΡΓΟΣ LEVADOS 4X25.5km
472. ΤΣΟΚΑΝΟΣ ΣΤΑΥΡΟΣ LEVADOS 4X25.5km
473. ΛΙΛΑΚΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ DESFINA RUNNERS
4X25.5km
474. ΛΙΟΝΤΟΣ ΑΝΔΡΕΑΣ DESFINA RUNNERS
4X25.5km
475. ΛΥΤΡΑΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ DESFINA
RUNNERS 4X25.5km
476. ΜΑΣΟΥΡΑΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ DESFINA
RUNNERS 4X25.5km
113
114
ΛΙΣΤΑ ΧΟΡΗΓΩΝ ΕΠΕΤΕΙΑΚΟΥ
ΤΕΥΧΟΥΣ
Δρίτσας Σωτήριος του Σπυρίδωνα
Οικογένεια Καλόγρηα Χρήστου του Αναστασίου
Πετρούλιας Χαρίτος του Βασιλείου
Στάμου Νικόλαος του Κωνσταντίνου
115
116
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΤΟΥ ΕΚΔΟΤΗ................................................................ 9

ΜΗΝΥΜΑ ........................................................................................... 11
ΕΙΣΑΓΩΓΗ .......................................................................................... 13
ΗΜΕΡΑ ΠΡΩΤΗ ................................................................................. 25
ΕΝΑΡΞΗ ΕΚΔΗΛΩΣΕΩΝ – ΚΑΛΩΣΟΡΙΣΜΑ ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗ
ΑΓΓΕΛΟΥ ΣΤΑΘΗ ............................................................................. 27
ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΤΟΠΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΘΕΣΠΙΩΝ
ΣΩΤΗΡΙΟΥ ΔΡΙΤΣΑ ........................................................................... 31
ΟΜΙΛΙΑ ΔΗΜΑΡΧΟΥ ΑΛΙΑΡΤΟΥ – ΘΕΣΠΙΕΩΝ ΓΕΩΡΓΙΟΥ
ΝΤΑΣΙΩΤΗ .......................................................................................... 33
ΟΜΙΛΙΑ ΔΗΜΑΡΧΟΥ ΣΠΑΡΤΗΣ ΠΕΤΡΟΥ ΔΟΥΚΑ .................... 39
ΟΜΙΛΙΑ ΒΟΥΛΕΥΤΗ ΒΟΙΩΤΙΑΣ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΜΟΥΛΚΙΩΤΗ ...... 43
ΟΜΙΛΙΑ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΟΥ ΕΥΤΥΧΙΑΣ ΚΟΥΡΟΥΝΗ .................... 47
ΑΦΗΓΗΣΗ ΣΥΓΓΡΑΦΕΩΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΣΑΜΙΟΥ............... 57
ΗΜΕΡΑ ΔΕΥΤΕΡΗ…………… . ...................................................... 65
ΜΝΗΜΟΣΥΝΟ ΚΕΛΕΠΗ .................................................................. 67
ΗΜΕΡΑ ΤΡΙΤΗ................................................................................... 73
ΟΜΙΛΙΑ ΚΑΘΗΓΗΤΗ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΧΡΗΣΤΟΥ ........................... 75
ΛΙΣΤΑ ΕΘΕΛΟΝΤΩΝ ....................................................................... 91
ΛΙΣΤΑ ΑΘΛΗΤΩΝ ............................................................................. 99
ΛΙΣΤΑ ΧΟΡΗΓΩΝ ΕΠΕΤΕΙΑΚΟΥ ΤΕΥΧΟΥΣ .............................. 115
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ............................................................................... 117
117
ISBN: 978-960-89762-9-0
118

700 ΘΕΣΠΙΕΙΣ

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

700 ΘΕΣΠΙΕΙΣ

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

1

Επετειακό τεύχος αφιέρωμα

" ΘΕΡΜΟΠΥΛΕΣ" 2021, ΟΞΥΓΡΑΦΙΑ

"ΑΣΠΙΔΑ" 2021, ΟΞΥΓΡΑΦΙΑ

2500 χρόνια μετά τη μεγάλη θυσία!!!

Επετειακό τεύχος αφιέρωμα στους

Επιμέλεια: Μαρία Χρ. Καλόγρηα

“Ανδρών αγαθών έργω γενομένων έργω

Θουκυδίδης «Περικλέους Επιτάφιος Β.35»

Όπως πολύ σωστά μας επισημαίνει ο Περικλής,

Τα ιστορικά γεγονότα διδάσκουν. Φανερώνουν το

ΥΓ. Το μήνυμα δημοσιεύτηκε στον επετειακό τόμο της επιτροπής

Στις γραφικές παρυφές του λόφου των σύγχρονων

Μαρία Χρ. Καλόγρηα

Κυρίες και Κύριοι, σας καλωσορίζουμε στις

Τέλος, ευχαριστούμε το Δήμο μας, τον Αθλητικό

Σας καλωσορίζω στο Δήμο Αλιάρτου –Θεσπιέων

Αδελφέ μου Δήμαρχε των Θεσπιέων Γεώργιε

Ήταν τόσο φοβερές και λυσσαλέες αυτές οι

Αγαπητέ Δήμαρχε, ευχαριστώ για την αλησμόνητη

Δεν θα την ξεχάσω ποτέ! Εύγε για ότι έχεις κάνει!

« …σήμερα 2.500 χρόνια μετά κλείνει μια

Αγαπητοί Δήμαρχοι των Αδελφών Δήμων,

Είναι ιδιαίτερη η χαρά και η τιμή για εμένα, που

Σας ευχαριστώ πολύ.

«Η ιστορία ως κληροδότημα του μέλλοντος. 2.500

Το 480 π.Χ., μια δεκαετία μετά τη μάχη του

Σας ευχαριστώ πολύ.

Ξημέρωνε πια στο εφιαλτικό τοπίο που πύρωνε σε

ΥΓ. Προδημοσίευση από το ανέκδοτο βιβλίο μου για

Αγαπητοί μου, συμπατριώτισσες και συμπατριώτες

«Μνημείο Κώστα Κελέπη».

Θυμάμαι με είχε ρωτήσει: «μήπως είναι εγωιστικό

Κώστα μας, οι συμπατριώτες μας και εμείς οι

Αγαπητοί φίλοι και φίλες, κυρίες και κύριοι,

Παρουσιάζομαι με τη θεσμική ιδιότητα του

Ονοματεπώνυμο – όνομα πατρός/συζύγου – τόπος

Θερμές ευχαριστίες στο σύνολο των Μελών των

ΔΗΜΟΣ ΑΛΙΑΡΤΟΥ – ΘΕΣΠΙΕΩΝ

ΤΟΠΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ Δ.Ε. ΘΕΣΠΙΩΝ

ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΓΟΝΕΩΝ ΚΑΙ

ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΓΟΝΕΩΝ ΚΑΙ ΚΗΔΕΜΟΝΩΝ/

ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΓΟΝΕΩΝ ΚΑΙ ΚΗΔΕΜΟΝΩΝ/

ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΓΥΝΑΙΚΩΝ ΘΕΣΠΙΩΝ

ΑΘΛΗΤΙΚΟΣ ΟΜΙΛΟΣ «ΘΕΣΠΙΑΚΟΣ»

Ένα μεγάλο ευχαριστώ και σε όλους τους αφανείς

Bib. Lastname firstname sex club contest

Βib lastname firstname club contest

Οικογένεια Καλόγρηα Χρήστου του Αναστασίου

Πετρούλιας Χαρίτος του Βασιλείου

Στάμου Νικόλαος του Κωνσταντίνου

ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΤΟΥ ΕΚΔΟΤΗ................................................................ 9

You might also like