You are on page 1of 83

Projekt SKILLS

PROJEKTOWANIE PODSTAW SŁUPÓW


OMAWIANE ZAGADNIENIA

Procedura projektowania przegubowych i utwierdzonych


podstaw słupów
Nośność blachy podstawy
Nośność śrub kotwiących
Nośność podłoża betonowego
Nośność połączeń spawanych

Zastosowanie metody składnikowej do obliczania


przegubowych i utwierdzonych podstaw słupów.

3
SPIS TREŚCI

Wprowadzenie

Przegubowa podstawa słupa

Utwierdzona podstawa słupa

Zastosowanie

Podsumowanie

4
WPROWADZENIE
WPROWADZENIE
Przykład przegubowej podstawy słupa

6
WPROWADZENIE
Przykład utwierdzonej podstawy słupa

7
WPROWADZENIE
Analiza węzła zgodnie z PN-EN 1993-1-8
Węzeł jest modelowany za pomocą części podstawowych:
króćców teowych
Dwa modele obciążenia:
Nośność na ściskanie: króciec teowy w strefie docisku z betonem,
Nośność na rozciąganie: króciec teowy w strefie rozciągania
(śruby kotwiące + blacha podstawy + środnik słupa).

FT,Rd

8
WPROWADZENIE
Zalecane współczynniki częściowe zgodnie z PN-EN 1993-1-8:

γM0 =1,00 : do obliczania nośności środnika słupa przy rozciąganiu,


blachy podstawy przy zginaniu
γM2 =1,25 : do obliczania nośności śrub kotwiących przy
rozciąganiu/ścinaniu i nośności spoin

Zalecane częściowy współczynnik bezpieczeństwa według PN-EN


1992-1-1 :

γC =1,5 : do obliczania nośności na ściskanie i przyczepności betonu

9
PRZEGUBOWA PODSTAWA SŁUPA
PRZEGUBOWA PODSTAWA SŁUPA – NOŚNOŚĆ STREFY DOCISKU
Określenie nośności obliczeniowej króćców teowych na docisk
do podłoża betonowego. PN-EN 1993-1-8 § 6.2.5

Nośność węzła w strefie ściskania: złożenie nośności


ściskanych króćców teowych.
Osiągnięto obliczeniową wytrzymałość
połączenia na docisk: fjd
Fc,Rd

leff
Króciec teowy
fjd odwzorowujący środnik
beff
Fc,bw,Rd
Króćce teowe
odwzorowujące pasy Fc,fc,Rd
11
PRZEGUBOWA PODSTAWA SŁUPA – NOŚNOŚĆ STREFY DOCISKU
Obliczeniowa wytrzymałość połączenia na docisk
PN-EN 1993-1-8 § 6.2.5
fjd = α bf ⋅ β j ⋅ fcd
PN-EN 1992-1-1 § 6.7

gdzie:
αbf parametr opisujący zależność między powierzchnia docisku
a obliczeniową powierzchnią rozdziału
βj można przyjąć jako 2/3 (uwaga na następnym slajdzie)
fcd obliczeniowa wytrzymałość betonu na ściskanie:
fck
fcd = α cc
γc
fck charakterystyczna wytrzymałość na ściskanie betonu
mierzona na próbkach walcowych po 28 dniach
αcc = 1
γc = 1,5 12
PRZEGUBOWA PODSTAWA SŁUPA – NOŚNOŚĆ STREFY DOCISKU

Określenie αbf :

 df   eh   eb  
αbf = min  1+  ;  1+2  ;  1+2  ; 3
 max(hp ,bp )   hp   bp  
Uwaga: βj = 2/3 jeżeli :
50 mm

em ≤ min 0,2bp
0,2h
 p

Wytrzymałość podlewki ≥ 0,2×fcd

to: fjd = fcd

13
PRZEGUBOWA PODSTAWA SŁUPA – NOŚNOŚĆ STREFY DOCISKU

Obliczeniowa nośność przy ściskaniu króćca teowego:


FC,Rd = fjdbeff leff PN-EN 1993-1-8 (6.4)

gdzie:
leff długość efektywna półki króćca teowego
beff szerokość efektywna półki króćca teowego: beff ≤ t + 2c
c maksymalny wysięg strefy docisku: Fc,Rd

fyp
c = tp c
3 fjdγ M0 t

c
γM0 = 1 leff
tp fjd
fyp granica plastyczności blachy podstawy beff
14
PRZEGUBOWA PODSTAWA SŁUPA – NOŚNOŚĆ STREFY DOCISKU

Duży i mały wysięg blachy PN-EN 1993-1-8 §6.2.5

t = tfc t = tfc lub twc

beff beff

tp tp

fjd fjd
c c
βc≤c c

a) Mały wysięg blachy b) Duży wysięg blachy


Króciec reprezentujący pas: Króciec reprezentujący pas:
beff = t fc + c + β c beff = t fc +2c
Króciec reprezentujący środnik:
beff = t wc +2c
15
PRZEGUBOWA PODSTAWA SŁUPA – NOŚNOŚĆ STREFY DOCISKU

Obliczeniowa nośność przy ściskaniu króćca teowego


reprezentującego pas słupa: Fc,fc,Rd = fjdbeff leff
gdzie: leff = min ( bp ; bfc + 2c )

( )
beff = min c; ( hp − hc ) /2 + t fc + min ( c; hc /2 − t fc )

beff beff

c c c

c c
tfc

leff bfc bp leff bfc bp

c c
hc hc
hp hp

Duży wysięg blachy Mały wysięg blachy


16
PRZEGUBOWA PODSTAWA SŁUPA – NOŚNOŚĆ STREFY DOCISKU

Obliczeniowa nośność przy ściskaniu króćca teowego


reprezentującego środnik słupa : F c,bw,Rd = fjdbeff leff

gdzie: leff = hc − 2t fc − 2c ≥ 0
beff = 2c + twc
c
c c

leff

twc c
beff
c

tfc

hc

17
PRZEGUBOWA PODSTAWA SŁUPA – NOŚNOŚĆ STREFY DOCISKU

Obliczeniowa nośność węzła na ściskanie: NC,Rd = 2Fc,fc,Rd + Fc,bw,Rd

(
NC,Rd = fjd hcp bcp − lcp ( bcp − twc − 2c ) )
gdzie:
hcp = min ( hp ; hc + 2c ) c c

bcp = min ( bp ; bfc + 2c ) tfc


c

lcp = hc − 2t fc − 2c ≥ 0 twc
bfc bp

c
hc
hp

18
PRZEGUBOWA PODSTAWA SŁUPA – NOŚNOŚĆ STREFY ROZCIĄGANIA

Węzeł jest modelowany za pomocą króćców teowych (blacha


podstawy, śruby kotwiące) w strefie rozciągania
Obliczenie nośności króćca przy rozciąganiu
6 możliwych modeli zniszczenia:
Blacha podstawy/śruby kotwiące (modele 1, 2, 1-2 i 3)
Środnik słupa (model 4) i spoiny

FT,Rd

19
PRZEGUBOWA PODSTAWA SŁUPA – NOŚNOŚĆ STREFY ROZCIĄGANIA

Modele zniszczenia blachy podstawy/śrub kotwiących


Model 1: Uplastycznienie blachy podstawy Model 2: Zniszczenie śrub z uplastycznieniem blachy
FT,1,Rd FT,2,Rd

Efekt
dźwigni

Q Q
Q Q

Model 1-2 : Uplastycznienie blachy podstawy Model 3 : Zniszczenie śrub

FT,1-2,Rd F T,3,Rd
Brak
efektu
dźwigni

20
PRZEGUBOWA PODSTAWA SŁUPA – NOŚNOŚĆ STREFY ROZCIĄGANIA

Model 4 : Uplastycznienie środnika słupa przy rozciąganiu


F T,4,Rd

Efekt dźwigni ma wpływ na wybór modelu zniszczenia.


Modele zniszczenia 1 i 2 nie są możliwe bez obecności sił
efektu dźwigni i są zastępowane modelem 1-2.

21
PRZEGUBOWA PODSTAWA SŁUPA – NOŚNOŚĆ STREFY ROZCIĄGANIA

Efekt dźwigni i modele zniszczenia: PN-EN 1993-1-8 Tablica 6.2

Efekt dźwigni Obecność efektu dźwigni Brak efektu dźwigni

FT,Rd FT,Rd

Deformacja

Q Q

Warunek Lb ≤ L *
b
Lb >L*b

 FT,1,Rd ; FT,2,Rd   FT,1-2,Rd ; FT,3,Rd 


Nośność FT,Rd = min   FT,Rd = min  
króćca F ; F
 T,3,Rd T,4,Rd  F
 T,4,Rd 
PRZEGUBOWA PODSTAWA SŁUPA – NOŚNOŚĆ STREFY ROZCIĄGANIA

Baza wydłużalności śruby kotwiącej: PN-EN 1993-1-8 Tablica 6.2

Lb = 8d + em + tp + twa + 0,5k

gdzie:
twa Grubość podkładki
d Średnica śruby kotwiącej

23
PRZEGUBOWA PODSTAWA SŁUPA – NOŚNOŚĆ STREFY ROZCIĄGANIA

Ograniczenie bazy wydłużalności śruby: PN-EN 1993-1-8 Tablica 6.2


3
8,8m As
Lb =
*

leff,1tp3
gdzie:
As Pole przekroju czynnego śruby kotwiącej przy rozciąganiu
leff,1 Długość efektywna:
leff,1 =min ( leff,cp ; leff,nc )

m = p /2 − t wc /2 − 0,8 2a w

24
PRZEGUBOWA PODSTAWA SŁUPA – NOŚNOŚĆ STREFY ROZCIĄGANIA

Efektywne długości króćców teowych: PN-EN 1993-1-8 Tablica 6.6

Mechanizmy kołowe Mechanizmy niekołowe


e m m e e m m e

Linie
p uplastycznienia

twc

leff,cp = 2 × π × m leff,nc = 4m + 1,25e

25
PRZEGUBOWA PODSTAWA SŁUPA – NOŚNOŚĆ STREFY ROZCIĄGANIA

Nośność modelu 1 i modelu 1-2: PN -EN 1993-1-8 Tablica 6.2

Model
Model 1 Model 1-2
zniszczenia
FT,1,Rd FT,1-2,Rd

Uplastycznienie
m
blachy
podstawy
Q Q

4Mpl,1,Rd 2Mpl,1,Rd
Nośność króćca FT,1,Rd = FT,1-2,Rd =
m m

tp2 fyp
gdzie: Mpl,1,Rd = mpl,Rdleff,1 ; mpl,Rd = ; leff,1 =min( leff,cp ; leff,nc )
4γ M0
26
PRZEGUBOWA PODSTAWA SŁUPA – NOŚNOŚĆ STREFY ROZCIĄGANIA

Nośność modelu 2 i modelu 3: PN -EN 1993-1-8 Tablica 6.2

Model
Model 2 Model 3
zniszczenia
FT,2,Rd
FT,3,Rd
m e
Zniszczenie Ft,Rd,anchor Ft,Rd,anchor Ft,Rd,anchor
śrub
kotwiących

Q Q

Nośność 2Mpl,2,Rd + 2nFt,Rd,anchor FT,3,Rd = 2Ft,Rd,anchor


FT,2,Rd =
króćca m+n

gdzie: Mpl,2,Rd = mpl,Rdleff,2 ; leff,2 =leff,nc ; n=min( e; 1,25m )


F t,Rd,anchor Nośność pojedynczej śruby
27
PRZEGUBOWA PODSTAWA SŁUPA – NOŚNOŚĆ STREFY ROZCIĄGANIA

Nośność na rozciąganie śrub kotwiących: PN-EN 1993-1-8 §6.2.6.12

1. Blacha podstawy
2. Podlewka
3. Fundament betonowy

(a) Hak: Uwzględnia się (b) Płytka oporowa:


przyczepność Brak przyczepności
28
PRZEGUBOWA PODSTAWA SŁUPA – NOŚNOŚĆ STREFY ROZCIĄGANIA

Nośność pojedynczej śruby kotwiącej, dwa modele zniszczenia:


Nośność na rozciąganie przekroju śruby kotwiącej, Ft,Rd,
Nośność zespolenia betonu ze śrubą kotwiącą , Ft,bond,Rd.
Ft,Rd,anchor = min Ft,Rd ; Ft,bond,Rd 

Nośność obliczeniowa śruby kotwiącej na rozciąganie:


0,9 fub As PN-EN 1993-1-8 Tablica 3.4
Ft,Rd =
γ M2
gdzie:
fub Wytrzymałość na rozciąganie śruby kotwiącej
γM2 = 1,25 PN-EN 1993-1-8 Tablica 3.1

29
PRZEGUBOWA PODSTAWA SŁUPA – NOŚNOŚĆ STREFY ROZCIĄGANIA

Nośność zespolenia betonu z prostą śrubą kotwiącą :


Ft,bond,Rd = π dlb fbd
gdzie:
d Nominalna średnica śruby kotwiącej Ft,Bond,Rd
fbd Wytrzymałość obliczeniowa
na przyczepność:
Jeżeli d < 32 mm:
0,36 × fck
fbd =
γC lb
Jeżeli d ≥ 32 mm:
0,36 × fck 132 − d
γc = 1,5 fbd =
γC 100
fyb ≤ 600N /mm2
fyb Granica plastyczności śruby kotwiącej.
30
PRZEGUBOWA PODSTAWA SŁUPA – NOŚNOŚĆ STREFY ROZCIĄGANIA

Nośność zespolenia betonu ze śrubą kotwiącą z hakiem:


π dlb fbd PN-EN 1993-1-8 §6.2.6.12 (5)
Ft,bond,Rd =
0,7
Ft,Bond,Rd

Sprawdzić, czy fyb ≤ 300N /mm2

lb
≥5d

90°

31
PRZEGUBOWA PODSTAWA SŁUPA – NOŚNOŚĆ STREFY ROZCIĄGANIA

Nośność modelu 4:
Model zniszczenia Model 4

FT,4,Rd

Uplastycznienie
środnika słupa przy twc
rozciąganiu

beff,t × twc × fy,wc


Nośność króćca FT,4,Rd = Ft,wc,Rd =
γ M0

gdzie:
f y,wc Granica plastyczności środnika słupa
beff,t =leff,1 32
PRZEGUBOWA PODSTAWA SŁUPA – NOŚNOŚĆ STREFY ROZCIĄGANIA

Nośność spoiny:
fu / 3
Ft,w,Rd = lw,eff,taw
β wγ M2
gdzie:
aw grubość spoiny łączącej środnik słupa
βw współczynnik korelacji PN-EN 1993-1-8 Tablica 4.1

fu nominalna wytrzymałość na rozciąganie słabszej łączonej


części
lw,wb całkowita długość efektywna spoin łączących środnik słupa

lw,eff,t =2leff,1 ≤ lw,wb

Ostatecznie nośność złącza przy rozciąganiu:


NT,Rd = min ( FT,Rd ; Ft,w,Rd ) ≥ Nt,Ed

33
PRZEGUBOWA PODSTAWA SŁUPA – NOŚNOŚĆ PRZY ŚCINANIU
Trzy sposoby przekazywania sił poprzecznych na fundament
betonowy:
Opór tarcia w węźle między blachą podstawy a podłożem
betonowym (ściskanie),
Nośność śrub kotwiących na ścinanie (ściskanie/rozciąganie),
Zastosowanie specjalnych elementów oporowych - ostróg (przy
znacznej sile rozciągającej).

34
PRZEGUBOWA PODSTAWA SŁUPA – NOŚNOŚĆ PRZY ŚCINANIU

Obliczeniowa nośność ze względu na poślizg: PN-EN 1993-1-8 6.2.2 (6)


Ff,Rd = C f,dNc,Ed

gdzie:
N c,Ed Ściskająca siła podłużna
C f,d Współczynnik tarcia
Dla zaprawy cementowo-piaskowej:
C f,d = 0,2

35
PRZEGUBOWA PODSTAWA SŁUPA – NOŚNOŚĆ PRZY ŚCINANIU

Obliczeniowa nośność na ścinanie śruby kotwiącej:


αbc ⋅ fub ⋅ As
Fvb,Rd = PN-EN 1993-1-8 6.2.2 (7)
γ M2
gdzie:
fyb Granica plastyczności śruby kotwiącej
αbc = 0,44-0,0003fyb i 235 N/mm2 ≤ fyb ≤ 640 N/mm2

Fvb,Rd

36
PRZEGUBOWA PODSTAWA SŁUPA – NOŚNOŚĆ PRZY ŚCINANIU

Obliczeniowa nośność przy obciążeniu siłą poprzeczną i ściskaniu:


PN-EN 1993-1-8 6.2.2 (8)

Suma nośności ze względu na poślizg i nośności na ścinanie śrub


kotwiących:
Fv,Rd = Ff,Rd + nFvb,Rd ≥ VEd
gdzie:
n Liczba śrub kotwiących w blasze podstawy

37
PRZEGUBOWA PODSTAWA SŁUPA – NOŚNOŚĆ PRZY ŚCINANIU

Nośność na ścinanie przy jednoczesnym rozciąganiu:


VEd N
+ t,Ed < 1
nFvb,Rd 1,4FT,Rd
gdzie:
FT,Rd Nośność na rozciąganie króćca teowego w strefie rozciągania

38
PRZEGUBOWA PODSTAWA SŁUPA – NOŚNOŚĆ PRZY ŚCINANIU

Nośność spoin przy ścinaniu (w przypadku ściskania) :


Vw,Rd = fvw,d × a × lw,eff ≥ VEd

gdzie: fvw,d = fu / 3
β wγ M2
lw,eff całkowita efektywna długość spoin w kierunku ścinania
a efektywna grubość spoiny pachwinowej w kierunku ścinania
Sprawdzenie nośności spoin przy ścinaniu (w przypadku
rozciągania) :
2 2
 Nt,Ed   VEd 
Fw,Ed =   +   ≤ fvw,d × a
 lw,eff,t   lw,eff 

39
UTWIERDZONA PODSTAWA SŁUPA
UTWIERDZONA PODSTAWA SŁUPA - WPROWADZENIE
Obliczenie nośności przy zginaniu i początkowej sztywności
obrotowej z uwzględnieniem siły podłużnej:
Mj,Ed
Nj,Ed Mj,Ed ≤ Mj,Rd
Mj,Rd

φj,Ed

Sj,ini φj,Ed

Początkowa sztywność obrotowa: M j,Ed


S j,ini =
φj,Ed

41
UTWIERDZONA PODSTAWA SŁUPA - WPROWADZENIE
Zastosowanie metody składnikowej:
Nj,Ed Mj,Ed ≤ Mj,Rd

FT Fc
φj,Ed

Króciec teowy w strefie rozciągania: Króciec teowy w strefie ściskania:


FT FC

leff
beff
42
UTWIERDZONA PODSTAWA SŁUPA - WPROWADZENIE
Ramiona dźwigni:
Siła rozciągająca umieszczona w środku śruby kotwiącej,
Siła ściskająca w środku pasa słupa.

hc
Moment zginający:
Mj,Ed = zC FC + zT FT
Mj,Ed
Nośność przy zginaniu: nośność
tfc
osiągnięta przez króciec teowy.

FC = FC,Rd or FT = FT,Rd zT zC
FT FC
43
UTWIERDZONA PODSTAWA SŁUPA – NOŚNOŚĆ PRZY ZGINANIU

Nośność przy zginaniu zależy od mimośrodu: e = Mj,Ed = Mj,Rd


N
N j,Ed N j,Rd
Dominująca siłą rozciągająca: Dominująca siła ściskająca:
0 ≤ eN ≤ zT − zC ≤ eN ≤ 0

Nj,Rd Nj,Rd

Mj,Rd Mj,Rd

zT zT zC zC
FT
FT,Rd FC FC,Rd

2 króćce teowe 2 króćce teowe


w strefie rozciągania 44 w strefie ściskania
UTWIERDZONA PODSTAWA SŁUPA – NOŚNOŚĆ PRZY ZGINANIU

Dominujący moment zginający: eN ≥ zT lub eN ≤ -zC


Węzeł złożony z części rozciąganej i części ściskanej:
Nośność jest osiągana w jednej z tych części,

Nj,Rd Nj,Rd

Mj,Rd Mj,Rd

zT zC zT zC
FT,Rd FC FT FC,Rd

krytyczny króciec krytyczny króciec


w strefie rozciąganej 45 w strefie ściskanej
UTWIERDZONA PODSTAWA SŁUPA – NOŚNOŚĆ PRZY ZGINANIU

Obliczeniowa nośność przy ściskaniu króćca teowego:


FC,Rd = fjdbeff leff PN-EN 1993-1-8 (6.4)

gdzie:
leff = min ( bp ; bfc + 2c )
 hc   hp − hc 
beff = min  c , − t fc  + t fc + min  c , 
 2   2 
fyp
c = tp
3 fjdγ M0 c c
c
tfc

twc
leff
bfc bp

beff c
hc
hp
46
UTWIERDZONA PODSTAWA SŁUPA – NOŚNOŚĆ PRZY ZGINANIU

Nośność części rozciąganej węzła (2 śruby kotwiące):


Analiza nośności zastępczego króćca teowego:

PN-EN 1993-1-8 Rys. 6.10

Takie same obliczenia jak dla przegubowej podstawy słupa:


Inna długość efektywna, leff
Należy zastąpić m przez mx, e przez ex przy ustalaniu nośności
króćca teowego 47
UTWIERDZONA PODSTAWA SŁUPA – NOŚNOŚĆ PRZY ZGINANIU
Efektywne długości króćca teowego:
PN-EN 1993-1-8 Tablica 6.6

Mechanizmy kołowe Mechanizmy niekołowe

2π mx 4mx + 1,25ex


 2m + 0,625e + w /2
leff,cp = min π mx + w  x x
leff,nc = min 
π m + 2e
 x 2mx + 0,625ex + e
bp /2
e w

ex

bp mx

48
UTWIERDZONA PODSTAWA SŁUPA – NOŚNOŚĆ PRZY ZGINANIU
Ramię dźwigni Obliczeniowa nośność przy zginaniu Mj,Rd
Oddziaływania
z dla określonej wartości eN

Dominująca Nj,Ed < 0 i 0 ≤ eN ≤ +zC Nj,Ed < 0 i -zC ≤ eN ≤ 0


Ściskająca z = zC + zC
−FC,Rdz −FC,Rdz
siła podłużna Mniejsza z wartości i
zC /eN +1 zC /eN −1

Dominująca Nj,Ed > 0 i 0 ≤ eN ≤ +zT Nj,Ed > 0 i -zT ≤ eN ≤ 0


rozciągająca z = zT + zT
siła podłużna FT,Rdz FT,Rdz
Mniejsza z wartości i
zT /eN +1 zT /eN −1
Nj,Ed ≥ 0 Nj,Ed ≤ 0
Dominujący i eN > +zT lub eN < - zT i eN < - zC lub eN > zC
moment z = zT + zC
zginający
−FC,Rdz FT,Rdz
Mniejsza z wartości i
zT /eN −1 zC /eN +1
Mj,Ed > 0 zgodnie z ruchem wskazówek zegara, Nj,Ed > 0 jest rozciąganiem.
M j,Ed M j,Rd
eN = =
N j,Ed N j,Rd
49 PN-EN 1993-1-8 Tablica 6.6
UTWIERDZONA PODSTAWA SŁUPA – SZTYWNOŚĆ POCZĄTKOWA

Podstawy słupów można sklasyfikować jako sztywne:


W ramach, których układ stężeń redukuje poziomy przechył o
min. 80% i w których wpływ deformacji może być pominięty:
- jeżeli λ0 ≤ 0,5 PN-EN 1993-1-8
(2) §5.2.2.5
- jeżeli 0,5 < λ0 < 3,93 i Sj,ini ≥ 7(2λ0 − 1)EIc / Lc
- jeżeli λ0 ≥ 3,93 i Sj,ini ≥ 48EIc / Lc

W pozostałych przypadkach: S j,ini ≥ 30EIc / Lc


gdzie:
Lc wysokość słupa rozpatrywanej kondygnacji,
Ic moment bezwładności przekroju słupa,
λ0 smukłość względna słupa, którego obydwa końce przyjmuje
się jako przegubowe.
50
UTWIERDZONA PODSTAWA SŁUPA – SZTYWNOŚĆ POCZĄTKOWA

W innym przypadku podstawa słupa jest węzłem podatnym:


Należy uwzględnić sztywność obrotową węzła w analizie
globalnej

Sztywność obrotowa

Sj Sj
Sj = Sj,ini jeżeli Mj,Ed ≤ 2Mj,Rd/3
Sj = Sj,ini/μ jeżeli 2Mj,Rd/3 ≤ Mj,Ed ≤ Mj,Rd

µ = (1,5Mj,Ed / Mj,Rd )Ψ ; Ψ = 2,7


51
UTWIERDZONA PODSTAWA SŁUPA – SZTYWNOŚĆ POCZĄTKOWA

Model do obliczania początkowej sztywności obrotowej:


Rozciągana i ściskane część podstawy słupa jest modelowana
za pomocą współczynników sztywności.
M j,Ed
Początkowa sztywność obrotowa S j,ini =
φ j,Ed

Nj,Ed Nj,Ed
Mj,Ed
Mj,Ed
FT
φj,Ed
FC
φj,Ed

kT kC
zT zC
52
UTWIERDZONA PODSTAWA SŁUPA – SZTYWNOŚĆ POCZĄTKOWA

Współczynnik sztywności węzła przy ściskaniu


Ec leff beff PN-EN 1993-1-8 Tablica 6.11
kC = k13 =
1,275E
gdzie:
leff Długość efektywna króćca teowego
beff Szerokość efektywna króćca teowego
Ec Moduł sprężystości betonu (patrz PN-EN 1992-1-1)
E Moduł sprężystości stali
FC

Półka c

Beton

Kontakt pomiędzy półką a betonem


53
UTWIERDZONA PODSTAWA SŁUPA – SZTYWNOŚĆ POCZĄTKOWA
PN-EN 1993-1-8 Tablica 6.11
Współczynnik sztywności węzła przy rozciąganiu
zależy od możliwości wystąpienia efektu dźwigni.
Efekt dźwigni występuje: Brak efektu dźwigni:
Lb ≤ L*
b
Lb >L*b

FT FT
B B B B

δT δT

Q Q

54
UTWIERDZONA PODSTAWA SŁUPA – SZTYWNOŚĆ POCZĄTKOWA

Współczynnik sztywności części rozciąganej z siłami efektu dźwigni:


1
kT = PN-EN 1993-1-8 Tablica 6.11
1 1
+
k15 k16

k16 : współczynnik sztywności rozciąganych śrub kotwiących


As
k16 = 1,6
Lb

k15 : współczynnik sztywności blachy podstawy w strefie rozciągania

0,85 leff tp3


k15 =
m3
55
UTWIERDZONA PODSTAWA SŁUPA – SZTYWNOŚĆ POCZĄTKOWA

Współczynnik sztywności części rozciąganej bez sił efektu dźwigni


1
kT = PN-EN 1993-1-8 Tablica 6.11
1 1
+
k15 k16
k16 : współczynnik sztywności rozciąganych śrub kotwiących

As
k16 = 2
Lb
k15 : współczynnik sztywności blachy podstawy w strefie rozciągania

0,425 leff tp3


k15 =
m3
56
UTWIERDZONA PODSTAWA SŁUPA – SZTYWNOŚĆ POCZĄTKOWA

Sztywność obrotowa zależy od mimośrodu : Mj,Ed


eN =
N j,Ed
Dominująca siła rozciągająca: Dominująca siła ściskająca :
0 ≤ eN ≤ zT − zC ≤ eN ≤ 0

Nj,Ed Nj,Ed
Mj,Ed Mj,Ed
FT,1

φj,Ed FT,2 FC,1 FC,2

φj,Ed

kT kT
zT zT kC kC
zC zC

2 króćce teowe 2 króćce teowe


w strefie rozciągania 57 w strefie ściskania
UTWIERDZONA PODSTAWA SŁUPA – SZTYWNOŚĆ POCZĄTKOWA

Dominujący moment zginający: eN ≥ zT lub eN ≤ -zC


Węzeł jest złożony z części rozciąganej i części ściskanej

Nj,Ed
Mj,Ed
FT

FC
φj,Ed

kT kC
zT zC

58
UTWIERDZONA PODSTAWA SŁUPA – SZTYWNOŚĆ POCZĄTKOWA
Ramię dźwigni Początkowa sztywność obrotowa Sj,ini
Oddziaływanie
z dla określonej wartości eN

Dominująca Nj,Ed < 0 i 0 ≤ eN ≤ +zC Nj,Ed < 0 i -zC ≤ eN ≤ 0


ściskająca
z = zC + zC
siła podłużna E ⋅ z 2 ⋅ kC
S j,ini =
2
Dominująca
Nj,Ed > 0 i 0 ≤ eN ≤ +zT Nj,Ed > 0 i -zT ≤ eN ≤ 0
rozciągająca
z = zT + zT
siła podłużna E ⋅ z 2 ⋅ kT
S j,ini =
2
Nj,Ed ≥ 0 Nj,Ed ≤ 0
i eN > +zT or eN < - zT i eN < - zC or eN > zC
Dominujący
Moment z = zT + zC E ⋅ z2 1 ek =
zC ×kC -z T ×kT
S j,ini = kT +kC
zginający  1 1  1 + αk
 +  e
 kC kT  αk = k
eN

Mj,Ed > 0 zgodnie z ruchem wskazówek zegara, Nj,Ed > 0 jest rozciąganiem. M j,Ed
eN =
N j,Ed
59
PN-EN 1993-1-8 Tablica 6.12
ZASTOSOWANIE
ZASTOSOWANIE – PREZENTACJA PRZYKŁADU OBLICZENIOWEGO
Szczegóły konstrukcyjne podstawy słupa i fundamentu
Siła podłużna NEd Słup IPE 450 - Stal S235
Blacha podstawy
480×220×10 - Stal S235
Siła poprzeczna Vz,Ed
Podlewka gr. 30 mm
Beton klasy C25/30
lb=400mm
df=500mm
Śruby kotwiace
Oś x-x M24 kl. 4.6
eh

Oś y-y
eb

400 bp=220 Oś z-z

hp =480
800

61
ZASTOSOWANIE – PREZENTACJA PRZYKŁADU OBLICZENIOWEGO

Szczegóły konstrukcyjne
15 10

14,7
2 śruby kotwiące 225
M24 kl. 4.6

9,4
225
190

15

Spoina łącząca pasy: 6 mm


40 140 40

e m 60,8 40
Spoina łącząca środnik: 4 mm

62
ZASTOSOWANIE – PREZENTACJA PRZYKŁADU OBLICZENIOWEGO

Przypadek 1 (docisk) :
Nc,Ed = 85 kN
Vz,Ed = 35 kN

1-1 – Sprawdzenie nośności na ściskanie


1-2 – Sprawdzenie nośności na ścinanie

Przypadek 2 (odrywanie) :
NT,Ed = 8,86 kN
Vz,Ed = 17,5 kN

2-1 – Sprawdzenie nośności na rozciąganie


2-2 – Sprawdzenie nośności na ścinanie

63
ZASTOSOWANIE – 1-1 NOŚNOŚĆ PRZY ŚCISKANIU
Wytrzymałość obliczeniowa betonu C25/30:
fck
fcd = α cc
γc
25
fcd = 1 × = 16,7 MPa
1,5 50 mm

Wartość βj jest równa 2/3, o ile: em = 30 mm ≤ min 0,2 × bp
0,2 × h
 p

Współczynnik αbf :
 df   eh  
 eb 
αbf = min  1+  ;  1+2  ; 3
 1+2  ;
 max(h , b
p p )  hp  
 bp 
 500   800 − 480   400 − 220  
αbf = min 1 + ;
 1 + ;
 1 + , 3 = 1,67
 480   480   220  

64
ZASTOSOWANIE – 1-1 NOŚNOŚĆ PRZY ŚCISKANIU
Obliczeniowa wytrzymałość połączenia na docisk:
fjd = α bf ⋅ β j ⋅ fcd
fjd = 1,67 × 2 / 3 × 16,7 = 18,6 MPa

Maksymalny wysięg strefy docisku:


fyp
c = tp
3 × fjd × γ M0
235
c = 10 = 20,5 mm
3 × 18,6 × 1,0

65
ZASTOSOWANIE – 1-1 NOŚNOŚĆ PRZY ŚCISKANIU
Parametr geometryczny:
hcp = min ( hp ; hc + 2c ) = min ( 480;450 + 2 × 20,5 ) = 480 mm
bcp = min ( bp ; bfc + 2c ) = min ( 220;190 + 2 × 20,5 ) = 220 mm

Mały wysięg blachy

lcp = hc − 2t fc − 2c = 450 − 2 × 14,7 − 2 × 20,5 = 379,6 mm ≥ 0

Obliczeniowa nośność połączenia między blachą podstawy


a podlewką przy ściskaniu:

(
NC,Rd = fjd hcp bcp − lcp ( bcp − twc − 2c ) )
= 18,6 × ( 480 × 220 − 379,6 × ( 220 − 9,4 − 2 × 20,5 ) ) /1000
= 766,6 kN
66
ZASTOSOWANIE – 1-1 NOŚNOŚĆ PRZY ŚCISKANIU
Sprawdzenie nośności przy ściskaniu:
NC,Rd = 766,6 kN ≥ Nc,Ed = 85 kN

hc = 450
βc =15 20,5 βc =15

c
twc = 9,4
tfc= c
bfc =190 14,7 leff = 220
c
c= 20,5
c
beff
hp = 480
67
ZASTOSOWANIE – 1-2 NOŚNOŚĆ NA ŚCINANIE (PRZYPADEK 1)

Nośność ze względu na poślizg:


Ff,Rd = C f,dNc,Ed
Ff,Rd = 0,2 × 85 = 17 kN
Nośność na ścinanie śruby kotwiącej:
αbc ⋅ fub ⋅ As
Fvb,Rd =
γ M2
(0,44 − 0,0003 × 240) × 400 × 353
Fvb,Rd = = 41,6 kN
1,25 × 10 3

Obliczeniowa nośność przy obciążeniu siłą poprzeczną


blachy podstawy słupa Fv,Rd = Ff,Rd + nFvb,Rd
Fv,Rd = 17 + 2 × 41,6 = 100,2 kN

68
ZASTOSOWANIE – 1-2 NOŚNOŚĆ NA ŚCINANIE (PRZYPADEK 1)

Nośność spoin ze względu na siłę ścinającą:


fu / 3
Vw,Rd = × a × lw,eff
βwγ M2
lw,eff = 2 × ( 450 − 2 × 14,7 − 2 × 21) = 757,2 mm
360 / 3
Vw,Rd = × 4 × 757,2/1000 = 629,5 kN
0,8 × 1,25

Sprawdzenie nośności na ścinanie:

Vz,Rd = min ( Fv,Rd ; Vw,Rd ) = 100,2 kN ≥ Vz,Ed =35kN

69
ZASTOSOWANIE – 2-1 NOŚNOŚĆ PRZY ROZCIĄGANIU (PRZYPADEK 2)

Długość m :
m = p /2 − t wc /2 − 0,8 2a w
(140-9,4)
m= -0,8 × 2 × 4 = 60,8 mm
2

Długości efektywne przy różnych


Spoina łączącą
mechanizmach zniszczenia: środnik: 4 mm
leff,cp =2 π m
leff,cp =2×π ×(60,8)=381,9 mm

leff,nc =4m+1,25e 140


40 40
leff,nc =4×60,8+1,25×40=293,1 mm

Długości efektywne w modelu 1 i 2 : e m 60,8 40

leff,1 = min ( leff,cp ; leff,nc ) = 293,1 mm


leff,2 = leff,nc = 293,1 mm
70
ZASTOSOWANIE – 2-1 NOŚNOŚĆ PRZY ROZCIĄGANIU (PRZYPADEK 2)

Czy może wystąpić efekt dźwigni?


Ograniczenie bazy wydłużalności śruby kotwiącej:
8,8m3 ⋅ As
L =
*
b
leff,1tp3
8,8 × 60,83 × 353
L =
*
≈ 2382 mm
293,1 × 10
b 3

Baza wydłużalności śruby kotwiącej :


Lb = 8d + em + tp + twa + 0,5k
Lb = 8 × 24 + 30 + 10 + 5 + 0,5 × 22 = 248 mm ≤ Lb* = 2382 mm

Efekt dźwigni może wystąpić i należy rozważyć modele


zniszczenia 1, 2, 3 i 4.

71
ZASTOSOWANIE – 2-1 NOŚNOŚĆ PRZY ROZCIĄGANIU (PRZYPADEK 2)

Nośność na zginanie blachy podstawy (na jednostkę długości) :


tp2 fyp
mpl,Rd =
4 γ M0
102 × 235
mpl,Rd = = 5,87kN.mm/mm
4 × 1,0 × 10 3

Nośność na zginanie blachy podstawy


Model 1 :
Mpl,1,Rd = leff,1 × mpl,Rd = 293,1 × 5,87 = 1722 kN.mm

Model 2 :
Mpl,2,Rd = leff,2 × mpl,Rd = 293,1 × 5,87 = 1722 kN.mm

72
ZASTOSOWANIE – 2-1 NOŚNOŚĆ PRZY ROZCIĄGANIU (PRZYPADEK 2)

Nośność pojedynczej śruby kotwiącej na rozciąganie

Obliczeniowa nośność przekroju śruby kotwiącej


na rozciąganie:
0,9 fub As
Ft,Rd =
γ M2
0,9 × 353 × 400
Ft,Rd = = 101,6 kN
1,25 × 10 3

Obliczeniowa wytrzymałość ze względu na przyczepność


0,36 × fck
fbd =
γC
0,36 × 25
fbd = = 1,2 MPa
1,5
73
ZASTOSOWANIE – 2-1 NOŚNOŚĆ PRZY ROZCIĄGANIU (PRZYPADEK 2)

Obliczeniowa nośność zespolenia betonu ze śrubą kotwiącą


Ft,bond,Rd = π dlb fbd
Ft,bond,Rd = π × 24 × 400 × 1,2/1000 = 36,2 kN
Ft,Bond,Rd

Obliczeniowa nośność śruby kotwiącej

Ft,Rd,anchor = min Ft,Rd ; Ft,bond,Rd  = 36,2 kN


lb = 400 mm

74
ZASTOSOWANIE – 2-1 NOŚNOŚĆ PRZY ROZCIĄGANIU (PRZYPADEK 2)

Nośność króćca teowego w strefie rozciąganej: modele 1 i 2


Model
Model 1 Model 2
zniszczenia
F T,1,Rd = 113,3 kN
FT,2,Rd=62,9kN

m e
Forma Ft,Rd,anchor
m
modelu
zniszczenia
Q Q
Q Q

4Mpl,1,Rd 2Mpl,2,Rd + 2nFt,Rd,anchor


FT,1,Rd = FT,2,Rd =
Nośność m m+n
króćca 4 × 1722 2 × 1722 + 40 × 2 × 36,2
FT,1,Rd = = 113,3 kN FT,2,Rd = = 62,9 kN
teowego 60,8 60,8 + 40

n = min (e ; 1,25m) = min (40 ; 1,25 × 60,8) = 40 mm


75
ZASTOSOWANIE – 2-1 NOŚNOŚĆ PRZY ROZCIĄGANIU (PRZYPADEK 2)

Nośność króćca teowego w strefie rozciąganej: modele 3 i 4


Model
Model 3 Model 4
zniszczenia
FT,3,Rd=72,4 kN FT,4,Rd = 647,5 kN

Forma Ft,Rd,anchor Ft,Rd,anchor


twc
modelu
zniszczenia

beff,ttwc fy,wc
FT,3,Rd = 2Ft,Rd,anchor FT,4,Rd =
Nośność γ M0
FT,3,Rd = 2 × 36,2 = 72,4 kN
króćca 293,1 × 9,4 × 235
teowego FT,4,Rd = = 647,5 kN
1 × 10 3

beff,t = leff,1 = 293,1 mm


76
ZASTOSOWANIE – 2-1 NOŚNOŚĆ PRZY ROZCIĄGANIU (PRZYPADEK 2)

Nośność zastępczego króćca teowego przy rozciąganiu:


FT,Rd = min ( FT,1,Rd ; FT,2,Rd ; FT,3,Rd ; FT,4,Rd ) = 62,9 kN

Nośność spoin:
fu / 3
Ft,w,Rd = lw,eff,taw
β wγ M2
360 / 3
Ft,w,Rd = 293,1 × 2 × 4 × = 487 kN
0,8 × 1,25 × 1000

Sprawdzenie nośności węzła przy rozciąganiu:

NT,Rd = min ( FT,Rd ; Ft,w,Rd ) = 62,9 kN ≥ Nt,Ed = 17 kN

77
ZASTOSOWANIE – 2-2 NOŚNOŚĆ NA ŚCINANIE (PRZYPADEK 2)

Sprawdzenie nośności na ścinanie śrub kotwiących:


VEd Nt,Ed 17,5 8,86
+ = + = 0,31 < 1
nFvb,Rd 1,4NT,Rd 2 × 41,6 1,4 × 62,9

Sprawdzenie nośności na ścinanie spoin:


2 2
 Nt,Ed   VEd 
  +  (f
vw,d × a ) ≤ 1?
 lw,eff,t   lw,eff 
2 2
 8,86   17,5   360 / 3 
 2 × 293,1  +  757,2   × 4  = 0,033 ≤ 1
     0,8 × 1,25 

78
PODSUMOWANIE
PODSUMOWANIE

Zaprezentowano procedury projektowania, oparte na


Eurokodzie 3 i Eurokodzie 2 w celu sprawdzenia nośności
przegubowej podstawy słupa dla różnych konfiguracji sił
wewnętrznych (ściskanie/rozciąganie/ścinanie).

Nośność na zginanie i początkową sztywność obrotową


sztywnej podstawy słupa określono wykorzystując podejście
z króćcami teowymi w strefie rozciągane i ściskanej.

Powyższe procedury są oparte na metodzie składnikowej


zawartej w PN-EN 1993-1-8. Wyróżniono różne części
podstawowe węzła: śruby kotwiące przy rozciąganiu i/lub
ścinaniu, zginanie blachy podstawy, docisk blachy podstawy
do betonu, spoiny.
80
BIBLIOGRAFIA
REFERENCES
PN-EN 1992-1-1 – Eurokod 2 Projektowanie konstrukcji z betonu –
Część 1-1: Reguły ogólne i reguły dla budynków

PN-EN 1993-1-1 – Eurokod 3 Projektowanie konstrukcji stalowych


- Część 1-1: Reguły ogólne i reguły dla budynków

PN-EN 1993-1-8 – Eurokod 3 Projektowanie konstrukcji stalowych


- Część 1-8: Projektowanie węzłów

82
Moduły szkoleniowe SKILLS zostały opracowane przez konsorcjum organizacji, podanych na dole slajdu.
Materiał jest w objęty licencją Creative Commons

Ten projekt został zrealizowany przy wsparciu finansowym Komisji Europejskiej.


Publikacje w ramach tego projektu odzwierciedlają jedynie stanowisko ich autorów i Komisja Europejska
nie ponosi odpowiedzialności za umieszczoną w nich zawartość merytoryczną.

You might also like