‫دوﻣﻴﻦ ارزﻳﺎﺑﻲ‬

‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﭘﻴﺸﮕﺎﻣﻲ ﻣﻠﻲ ﻓﻨﺎوري ﻧﺎﻧﻮ‬

‫در آﻣﺮﻳﻜﺎ‬

‫ﺷﻮراي ﻣﺸﺎوران ﻋﻠﻢ و ﻓﻨﺎوري رﻳﺎﺳﺖﺟﻤﻬﻮري‬

‫آورﻳﻞ ‪2008‬‬
 ‫♦ درﺑﺎره ﺷﻮراي ﻣﺸﺎوران ﻋﻠﻢ و ﻓﻨﺎوري رﺋﻴﺲ ﺟﻤﻬﻮر‬
‫ﺷﻮراي ﻣﺸﺎوران ﻋﻠﻢ و ﻓﻨﺎوري رﺋﻴﺲ ﺟﻤﻬﻮر )‪ 1(PCAST‬ﻃﻲ ﻓﺮﻣﺎن ‪ 13226‬رﺋﻴﺲ ﺟﻤـﻬـﻮر‬
‫آﻣﺮﻳﻜﺎ در ﺳﭙﺘﺎﻣﺒﺮ ‪ 2001‬ﺗﺄﺳﻴﺲ ﺷﺪ و ﻫﺪف آن اراﺋﻪ ﻣﺸﺎوره ﺑﻪ رﺋﻴـﺲ ﺟـﻤـﻬـﻮر در زﻣـﻴـﻨـﻪ‬
‫ﺳﻴﺎﺳﺘﮕﺬاري ﻋﻠﻢ و ﻓﻨﺎوري اﺳﺖ‪ .‬ﺷﻮراي ﻣﺸﺎوران ﺑﺎ ﻫﻤﻜﺎري ﺷﻮراي ﻣﻠﻲ ﻋﻠﻢ و ﻓـﻨـﺎوري ﻳـﺎ‬
‫‪) ،NSTC 2‬ﺷﻮراﻳﻲ در ردﻳﻒ ﻫﻴﺌﺖ دوﻟﺖ ﻛﻪ وﻇﻴﻔﻪ آن ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ ﻧﻤﻮدن ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎي ﺗﺤـﻘـﻴـﻖ و‬
‫ﺗﻮﺳﻌﻪ درون ﺳﺎزﻣﺎﻧﻲ و ﺳﻴﺎﺳﺘﮕﺬاري ﻋﻠﻢ و ﻓﻨﺎوري ﻣﺆﺳﺴﺎت و وزارﺗﺨﺎﻧﻪﻫﺎي دوﻟـﺖ ﻓـﺪرال‬
‫اﺳﺖ( ﺑﺨﺶ ﺧﺼﻮﺻﻲ را ﺑﺮاي ﻣﺸﺎرﻛﺖ در ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎي ﺧﻮد ﺗﺮﻏﻴﺐ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ .‬رﺋﻴﺲ ﺟـﻤـﻬـﻮر از‬
‫ﻃﺮﻳﻖ ﺷﻮراي ﻣﺸﺎوران ﻋﻠﻢ و ﻓﻨﺎوري‪ ،‬از ﻧﻈﺮات ﺑﺨﺶ ﺧﺼﻮﺻﻲ و از ﺟﻤﻠﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ داﻧﺸـﮕـﺎﻫـﻲ‬
‫ﻛﺸﻮر در زﻣﻴﻨﻪ ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت ﻣﻬﻢ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﻓﻨﺎوري‪ ،‬ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﻋﻠﻤﻲ‪ ،‬آﻣﻮزش ﻋﻠﻢ‪ ،‬رﻳﺎﺿﻴﺎت و ﺳﺎﻳﺮ‬
‫ﻣﻮﺿﻮﻋﺎﺗﻲ ﻛﻪ در ﺳﻄﺢ ﻣﻠﻲ ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻣﻄﻠﻊ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬
‫در واﻗﻊ از ﻃﺮﻳﻖ اﻳﻦ ﺷﻮرا اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺨﺶﻫﺎي ﺧﺼﻮﺻﻲ و دوﻟﺘﻲ ﻣﻲﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﺑﻪ ﺗﺒﺎدل‬
‫ﻧﻈﺮ ﭘﺮداﺧﺘﻪ و در ﻧﻬﺎﻳﺖ ﻧﺘﺎﻳﺞ آن ﺑﻪ اﻃﻼع ﺳﻴﺎﺳﺘﮕﺬاران ﻋﻠﻢ ﻓﻨﺎوري ﺑﺮﺳﺪ‪ .‬از آﻧﺠﺎ ﻛـﻪ ﺷـﻮراي‬
‫ﻣﺸﺎوران ﻋﻠﻢ و ﻓﻨﺎوري رﺋﻴﺲ ﺟﻤﻬﻮر ﻳﻚ ﮔﺮوه ﻣﺸﻮرﺗﻲ ﺗﻠﻘﻲ ﻣﻲﺷﻮد‪ ،‬ﻧﻈﺮات آن ﺑـﻪ ﻣـﻨـﺰـﻟـﻪ‬
‫ﺳﻴﺎﺳﺖﻫﺎي ﻣﺪﻳﺮﻳﺘﻲ ﻧﻴﺴﺖ و ﺗﻨﻬﺎ ﺗﻮﺻﻴﻪﻫﺎﻳﻲ ﺑﺮاي ﻣﺴﺌﻮﻻن ﻋﻠﻢ و ﻓﻨﺎوري ﻛﺸـﻮر ﺑـﻪ ﺷـﻤـﺎر‬
‫ﻣﻲآﻳﺪ‪.‬‬
‫اﻳﻦ ﺷﻮرا ﻣﺮﻛﺐ از ‪ 35‬ﻋﻀﻮ از ﺑﺨﺶﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ اﻋﻢ از ﻣﺆﺳﺴﺎت آﻣﻮزﺷﻲ‪ ،‬ﺗﺤـﻘـﻴـﻘـﺎﺗـﻲ‪،‬‬
‫ﺻﻨﻌﺘﻲ و ﺳﺎﻳﺮ ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎي ﻏﻴﺮ دوﻟﺘﻲ اﺳﺖ )ﻛﻪ ﻫﻤﮕﻲ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪي رﺋﻴﺲ ﺟـﻤـﻬـﻮر اﻧـﺘـﺨـﺎب‬
‫ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ( و ﻫﻤﺎن ﻣﺒﻨﺎﻳﻲ ﻛﻪ در دوره رﻳﺎﺳﺖ ﺟﻤﻬﻮري ﺗﺮوﻣﻦ و آﻳﺰﻧﻬﺎور ﺑﺮاي ﻫﻴﺌﺖﻫﺎي ﻣﺸﻮرﺗﻲ‬
‫ﻋﻠﻢ و ﻓﻨﺎوري وﺟﻮد داﺷﺖ را دﻧﺒﺎل ﻣﻲﻛﻨﺪ و رﻳﺎﺳﺖ آن ﺑﻪﻃﻮر ﻣﺸﺘﺮك ﺑﺮ ﻋـﻬـﺪه ﻣـﺪﻳـﺮ اداره‬
‫ﺳﻴﺎﺳﺖﻫﺎي ﻋﻠﻤﻲ و ﻓﻨﺎوري اﺳﺖ‪.‬‬
 ‫♦ درﺑﺎره ﻫﻴﺌﺖ ﻣﺸﻮرﺗﻲ ﻓﻨﺎوري ﻣﻠﻲ ﻧﺎﻧﻮ‬
‫ﻛﻨﮕﺮه آﻣﺮﻳﻜﺎ در ﻣﺼﻮﺑﻪ ﺧﻮد در زﻣﻴﻨﻪ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎي ﺗﺤﻘﻴﻖ و ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ در ﻗﺮن ‪) 21-‬ﻗﺎﻧـﻮن‬

‫ﻋﻤﻮﻣﻲ‪ (108-153‬ﻛﻪ ﺑﻪ اﻣﻀﺎي رﺋﻴﺲ ﺟﻤﻬﻮر ﻫﻢ رﺳﻴﺪ‪ ،‬در ﺧﻮاﺳﺖ ﻧﻤﻮده ﺑﻮد ﺗﺎ ﻳﻚ ﻫﻴﺌﺖ ﻣﺸﻮرﺗـﻲ‬

‫در ﺳﻄﺢ ﻣﻠﻲ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺑﺎزﺑﻴﻨﻲ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﺤﻘﻴﻖ و ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ در ﻛﺸﻮر ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺷﻮد‪ .‬ﺳﺮاﻧﺠﺎم در ‪23‬‬

‫ﺟﻮﻻي ‪ 2004‬رﺋﻴﺲ ﺟﻤﻬﻮر آﻣﺮﻳﻜﺎ ﻃﻲ ﻓﺮﻣﺎﻧﻲ‪ ،‬ﻫﻴﺌﺖ ﻣﺸﻮرﺗﻲ ﻋﻠﻢ و ﻓﻨﺎوري ) ‪ 3 (NNAP‬را ﺑـﻪ ﻃـﻮر‬

‫رﺳﻤﻲ ﻣﺎﻣﻮر اﻧﺠﺎم اﻳﻦ ﻛﺎر ﻧﻤﻮد‪.‬‬

‫♦ درﺑﺎره اﻳﻦ ﮔﺰارش‬

‫در ﻣﺼﻮﺑﻪ ﻛﻨﮕﺮه‪ ،‬ﻣﻮارد زﻳﺮ ازﺟﻤﻠﻪ اﻫﺪاف ﺗﺸﻜﻴﻞ ‪ NNAP‬ﺷﻤﺮده ﺷﺪه اﺳﺖ‪:‬‬

‫ﺑﺮرﺳﻲ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﭘﻴﺸﮕﺎﻣﻲ ﻣﻠﻲ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ) ‪ ،(NNI‬ارزﻳﺎﺑﻲ از روﻧﺪﻫﺎ و ﭘـﻴـﺸـﺮﻓـﺖﻫـﺎي‬

‫ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ در ﻛﺸﻮر و ﻧﻴﺰ ﺟﻬﺖﮔﻴﺮي راﻫﺒﺮدي اﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ) ﺗﺎ آﻧﺠﺎ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺣﻔﻆ ﺟﺎﻳﮕﺎه ﭘﻴﺸﮕﺎﻣﻲ آﻣﺮﻳﻜﺎ‬
‫در ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﻣﺮﺑﻮط ﻣﻲﺷﻮد(‪ ،‬ﺗﺸﺮﻳﺢ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎي ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﻲ ﺷﺪه در ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ ‪ ،NNI‬ﺑـﺮرﺳـﻲ‬

‫ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ‪ ،‬ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ ﺳﺎزي و اﺟﺮاي آن و ﻣﻴﺰان ﻧﻈﺎرت ‪ NNI‬ﺑﺮ ﭘﻴﺎﻣﺪﻫﺎي اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ‪ ،‬اﺧﻼﻗﻲ‪ ،‬ﻗـﺎﻧـﻮﻧـﻲ‪،‬‬
‫زﻳﺴﺖﻣﺤﻴﻄﻲ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ و آﺛﺎر آن ﺑﺮ ﻧﻴﺮوي ﻛﺎر و ﻧﻴﺰ اراﺋﻪ ﮔﺰارﺷﻲ دوﺳﺎﻻﻧﻪ از ﻧﺘﺎﻳﺞ اﻳﻦ ﺑﺮرﺳﻲﻫﺎ ﺑﻪ‬
‫ﻫﻤﺮاه ﻧﻘﻄﻪ ﻧﻈﺮات اﺻﻼﺣﻲ ﺧﻮد ﺑﻪ رﺋﻴﺲ ﺟﻤﻬﻮر‪.‬‬
‫ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ از ﻣﺪﻳﺮ اداره ﺳﻴﺎﺳﺘﮕﺬاري ﻋﻠﻢ و ﻓﻨﺎوري ﻧﻴﺰ ﺧﻮاﺳﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ ﺗﺎ ﻧﺴﺨﻪاي از اﻳﻦ ﮔﺰارش‬
‫را ﺑﻪ ﻛﻨﮕﺮه اراﺋﻪ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ .‬ﻣﺘﻨﻲ ﻛﻪ ﭘﻴﺶ رو دارﻳﺪ‪ ،‬دوﻣﻴﻦ ﮔﺰارش ‪ NNAP‬در اﻳﻦ ﻣﻮرد اﺳﺖ‪.‬‬
‫اﻃﻼﻋﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻛﭙﻲ راﻳﺖ )ﺣﻖ ﺗﻜﺜﻴﺮ( ‪:‬‬

‫ﺷﻜﻞﻫﺎي ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده در اﻳﻦ ﮔﺰارش ﺑﺎ اﺟﺎزه ﺻﺎﺣﺒﺎن اﺻﻠﻲ آﻧﻬﺎ ﻳﺎ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ اﻣﺘﻴﺎز آن را داﺷﺘﻪاﻧﺪ‬
‫ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬
 ‫ﭘﻴﺸﮕﺎﻣﻲ ﻣﻠﻲ ﻓﻨﺎوري ﻧﺎﻧﻮ‬

‫ارزﻳﺎﺑﻲ دوم و ﺗﻮﺻﻴﻪﻫﺎي‬

‫ﻫﻴﺌﺖ ﻣﺸﻮرﺗﻲ ﻣﻠﻲ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ )‪(NNAP‬‬

‫ﺷﻮراي ﻣﺸﺎوران ﻋﻠﻢ و ﻓﻨﺎوري رﻳﺎﺳﺖﺟﻤﻬﻮري‪،‬‬

‫آورﻳﻞ ‪2008‬‬
 ‫ادارة اﺟﺮاﻳﻲ رﻳﺎﺳﺖﺟﻤﻬﻮري‬
‫ﺷﻮراي ﻣﺸﺎوران ﻋﻠﻢ و ﻓﻨﺎوري رﺋﻴﺲﺟﻤﻬﻮر‬
‫‪ 7‬آورﻳﻞ ‪2008‬‬
‫رﺋﻴﺲﺟﻤﻬﻮر ﺟﻮرج دﺑﻠﻴﻮ ﺑﻮش‬
‫ﻛﺎخ ﺳﻔﻴﺪ‬
‫واﺷﻨﮕﺘﻦ دي ﺳﻲ ‪20502‬‬

‫آﻗﺎي رﺋﻴﺲﺟﻤﻬﻮر‪:‬‬
‫اﻓﺘﺨﺎر دارﻳﻢ دوﻣﻴﻦ ﮔﺰارش از ارزﻳﺎﺑﻲﻫﺎ و ﺗﻮﺻﻴﻪﻫﺎي ﻫﻴﺌﺖ ﻣﺸﻮرﺗﻲ ﻋﻠﻢ و ﻓﻨﺎوري از وﺿﻌﻴﺖ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻣﻠﻲ ﭘﻴﺸﮕﺎﻣﻲ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ‬
‫ﻛﻪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪي ﺷﻮراي ﻣﺸﺎوران ﻋﻠﻢ و ﻓﻨﺎوري )‪) (PCAST‬ﻛﻪ ﭘﺲ از اﺑﻼغ دﺳﺘﻮر رﺳﻤﻲ ﺟﻨﺎبﻋﺎﻟﻲ در ﺟﻮﻻي ‪ 2004‬آﻏﺎز ﺑﻪ ﻛـﺎر‬

‫ﻛﺮده اﺳﺖ( ﺗﻬﻴﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ را ﺗﻘﺪﻳﻢ ﻧﻤﺎﺋﻴﻢ‪.‬‬

‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﭘﻴﺸﮕﺎﻣﻲ ﻓﻨﺎوري ﻣﻠﻲ ﻧﺎﻧﻮ )‪ (NNI‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪاي ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺑﺎ زﻳﺮﺳﺎﺧﺖﻫﺎﻳﻲ در ﺳﻄﺢ ﺑﻴﻦاﻟﻤﻠﻠﻲ اﺳﺖ ﻛـﻪ در داﻧﺸـﮕـﺎهﻫـﺎ و‬

‫آزﻣﺎﻳﺸﮕﺎهﻫﺎي ﻣﻠﻲ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ داﺷﺘﻪ و از ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ و ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ ﻗﻮي درون ﺳﺎزﻣﺎﻧﻲ ﺑﺮﺧﻮردار اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻃﻮر ﺧﻼﺻﻪ ﺑﺮرﺳﻲﻫـﺎي ﻣـﺎ‬
‫ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺷﺎﻣﻞ ﻣﻮارد زﻳﺮ اﺳﺖ‪:‬‬
‫اﻳﺠﺎد ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ ﻣﺆﺛﺮ ﺑﻴﻦ دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎي دوﻟﺘﻲ ﺑﺎ ﺑﺨﺶ ﺻﻨﻌﺖ و ﻧﻴﺰ ﺑﺎ ﺳﺎﻳﺮ ﻛﺸﻮرﻫﺎ؛‬ ‫•‬

‫ﺗﺴﻬﻴﻞ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎي ﻣﻌﻄﻮف ﺑﻪ ﮔﺴﺘﺮش اﻧﺘﻘﺎل ﻓﻨﺎوري و ﻧﻴﺰ اﻳﺠﺎد ارﺗﺒﺎط ﺑﻴﻦ ﻣﺤﻴﻂﻫﺎي ﻧﻮآوري ﻏﻴﺮﻣﻮازي در آﻣﺮﻳﻜﺎ‪ 4‬و‪. . .‬؛‬ ‫•‬

‫اوﻟﻮﻳﺖ دادن ﺑﻪ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ اﻳﻤﻨﻲ‪ ،‬ﺑﻬﺪاﺷﺖ و آﺛﺎر زﻳﺴﺖﻣﺤﻴﻄﻲ ﺑﺎ اﻣﻜﺎن ﺗﺤﻠﻴﻞ و ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻣﻨﺎﺳـﺐ ﻣـﺨـﺎﻃـﺮات‬ ‫•‬

‫ﻫﻤﮕﺎم ﺑﺎ ﻧﻮآوريﻫﺎي ﻓﻨﺎوري‬

‫ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺗﻘﻮﻳﺖ ‪) NNI‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﭘﻴﺸﮕﺎﻣﻲ ﻓﻨﺎوري ﻣﻠﻲ ﻧﺎﻧﻮ( و ﺣﻤﺎﻳﺖ از ﺗﺤﻘﻖ اﻫﺪاف آن‪ ،‬راﻫﻜﺎرﻫﺎي ذﻳﻞ اراﺋﻪ‬
‫ﻣﻲﮔﺮدد‪:‬‬
‫ﺗﻮﺳﻌﻪ ارﺗﺒﺎﻃﺎت و ﺗﻼش ﺑﺮاي ﮔﺴﺘﺮش آن ﺑﻪ وﻳﮋه ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﺨﺎﻃﺮات ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ و ﻣﻨﺎﻓﻊ واﻗﻌﻲ و ﻣﺤﺴﻮس آن‬ ‫•‬

‫ﺗﻮﺳﻌﻪ و ﺗﺤﻘﻖ اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎي ﺿﺮوري و ﻻزم ﺑﺮاي ﺗﻌﺮﻳﻒ‪ ،‬ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﺸﺨﺼﺎت و ارزﻳﺎﺑﻲ ﻣﺨﺎﻃﺮات ﻧﺎﻧﻮﻣﻮاد‬ ‫•‬

‫ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ ﻧﻤﻮدن ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت راﻫﺒﺮي در زﻣﻴﻨﻪ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ در ﺑﺨﺶﻫﺎي ﻣﺤﻴﻂ زﻳﺴﺖ‪ ،‬ﺑﻬﺪاﺷﺖ و اﻳﻤﻨﻲ ﺑـﻴـﻦ دﺳـﺘـﮕـﺎهﻫـﺎ‪،‬‬ ‫•‬

‫ﻣﺆﺳﺴﺎت و ﻛﺸﻮرﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ و در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ ارزﻳﺎﺑﻲ ﻣﺘﻮازﻧﻲ از ﻣﺨﺎﻃﺮات و ﻣﻨﺎﻓﻊ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﺑـﻪ وﻳـﮋه در زﻣـﻴـﻨـﻪ‬
‫ﻛﺎرﺑﺮدﻫﺎي آن در دﻧﻴﺎي واﻗﻌﻲ‪،،‬‬
‫اﻳﻦ ﮔﺰارش ﻫﺸﺘﻢ ژاﻧﻮﻳﻪ ‪2008‬در ﻣﺠﻤﻊ ﻋﻤﻮﻣﻲ ‪ PCAST‬ﺑﻪ ﺑﺤﺚ ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺷﺪ و ﺑﻪ اﺗﻔﺎق ﻣﻮرد ﺗﺼﻮﻳﺐ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ‪.‬‬

‫ﻣﺎ ﻫﻤﭽﻨﺎن ﺑﻪ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺧﻮد در زﻣﻴﻨﻪ ﭘﻴﺶﺑﻴﻨﻲ ﻓﻮاﻳﺪ ﮔﺴﺘﺮده و ﻣﻬﻢ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ اداﻣﻪ ﻣﻲدﻫﻴﻢ واز ﺟﺎﻧﺐ ﺷﻤﺎ ﭘﻴﺸـﺮﻓـﺖ‬
‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎي دوﻟﺖ ﻓﺪرال در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ را ﺗﺎ ﺑﻪ اﻳﻨﺠﺎ زﻳﺮ ﻧﻈﺮ داﺷﺘﻪ و دارﻳﻢ‪.‬‬
‫ﺟﺎن اچ ﻣﺎرﺑﺮﮔﺮاي ﻓﻠﻮﻳﺪ ﻛﻮاﻣﻲ‬ ‫‪III‬‬ ‫ﺟﺎن اچ ﻣﺎرﺑﺮﮔﺮ‬

‫ﻋﻀﻮ ﻫﻴﺌﺖ رﺋﻴﺴﻪ‬ ‫ﻋﻀﻮ ﻫﻴﺌﺖ رﺋﻴﺴﻪ‬

 ‫اﻋﻀﺎي ﺷﻮراي ﻣﺸﺎوران ﻋﻠﻢ و ﻓﻨﺎوري رﺋﻴﺲﺟﻤﻬﻮر‬

‫رؤﺳﺎ‬ ‫◊‬

‫اي ﻓﻠﻮﻳﺪ ﻛﻮاﻣﻲ‬ ‫ﺟﺎن اچ ﻣﺎرﺑﺮﮔﺮ اي ﻓﻠﻮﻳﺪ ﻛﻮاﻣﻲ‪:‬‬

‫ﻋﻀﻮ ﻫﻴﺌﺖ رﺋﻴﺴﻪ و ﺳﻬﺎمدار ﻛﻠﻴﻨﺰ ﭘﺮ ﻛﻴﻨﺰ ﻛﺎﻓﻴﻠﺪ و‬ ‫ﻋﻀﻮ ﻫﻴﺌﺖ رﺋﻴﺴﻪ و ﻣﺪﻳﺮ اداره ﺳﻴﺎﺳﺖﻫﺎي ﻋﻠﻢ و‬
‫ﺑﺎﻳﺮز‬ ‫ﻓﻨﺎوري‬

‫اﻋﻀﺎء‬ ‫◊‬

‫ﻣﺎﻳﻜﻞ اس دل‬ ‫اف دوان آﻛﺮﻣﺎن‬

‫رﺋﻴﺲ ﻫﻴﺌﺖ ﻣﺪﻳﺮه ﺷﺮﻛﺖ دل‬ ‫ﺑﻞ ﺳﺎوت) ‪Bel‬‬ ‫رﺋﻴﺲ ﺳﺎﺑﻖ و ﻣﺪﻳﺮ اﺟﺮاﻳﻲ ﺷﺮﻛﺖ‬
‫ﻧﺎﻧﺴﻲ ﻛﻲ دﻳﺴﻴﺎﻧﻲ‬ ‫‪(South‬‬
‫رﺋﻴﺲ و ﻣﺪﻳﺮ اﺟﺮاﻳﻲ ﺷﺮﻛﺖ ﻫﺎﻧﻲ ول اﺳﭙﺸﻴﺎﻟﺘـﻲ‬ ‫ﭘﺎول ام آﻧﺪرﺳﻮن‬
‫ﻣﺘﺮﻳﺎل )‪(Honeywell Specialty Materials‬‬ ‫رﺋﻴﺲ و ﻣﺪﻳﺮ اﺟﺮاﻳﻲ دوك اﻧﺮژي )‪(Duke Energy‬‬
‫راﺋﻮل ﺟﻲ ﻓﺮﻧﺎﻧﺪز‬ ‫ﭼﺎرﻟﺰ ﺟﻲ آرﻧﺘﺰن‬
‫ﻣﺪﻳﺮ اﺟﺮاﻳﻲ ﺷﺮﻛﺖ ‪Object Video‬‬ ‫) ‪Florence‬‬ ‫اﺳﺘﺎدﻳﺎر و رﺋﻴﺲ ﻓﻠﻮرﻧﺲ اﻟﻲ ﻧﻠﺴﻮن‬
‫ﻣﺎرﻳﻪ آن ﻓﺎﻛﺲ‬ ‫‪ (Ely Nelson‬ﻣﺆﺳﺴﻪ ﻃﺮاﺣﻲﻫﺎي زﻳﺴﺘﻲ) ‪(Biodesigh‬‬
‫رﺋﻴﺲ داﻧﺸﮕﺎه ﻛﺎﻟﻴﻔﺮﻧﻴﺎ‪ ،‬واﺣﺪ ﺳﺎﻧﺪﻳﺎﮔﻮ‬ ‫داﻧﺸﮕﺎه اﻳﺎﻟﺘﻲ آرﻳﺰوﻧﺎ‬
‫ﻣﺎرﺗﺎ ﺟﻴﻠﻴﻼﻧﺪ‬ ‫ﻧﻮرﻣﻦ آر آﮔﻮﺳﺘﻴﻦ‬
‫ﻋﻀﻮ ارﺷﺪ ﺷﻮراي آﻣﻮزش‬ ‫رﺋﻴﺲ ﺳﺎﺑﻖ و ﻣﺪﻳﺮ اﺟﺮاﻳﻲ ﺷـﺮﻛـﺖ ﻻﻛـﻬـﻴـﺖ‬
‫راﻟﻒ ﮔﻮﻣﻮري‬ ‫ﻣﺎرﺗﻴﻦ‬
‫رﺋﻴﺲ ﺑﻨﻴﺎد آﻟﻔﺮد ﭘﻲ اﺳﻠﻮن‬
‫ﻛﺎرول ﺑﺎرﺗﺰ‬
‫ﺑﺮﻧﺎﻧﺪﻳﻦ ﻫﻴﻠﻲ‬ ‫رﺋﻴﺲ ﻫﻴﺌﺖ ﻣﺪﻳﺮه آﺗﻮدﺳﻚ‬
‫‪U. S News‬‬ ‫روزﻧﺎﻣﻪﻧﮕﺎر و ﺳﺮدﺑﻴﺮ ﺑﺨﺶ ﺑﻬﺪاﺷـﺖ‬
‫ام ﻛﺎﺗﻠﻴﻦ ﺑﻬﺮﺗﺮ‬
‫‪and World Report‬‬
‫روﺑﺮت ﺟﻲ ﻫﺮ ﺑﻮﻟﺪ‬ ‫ﻣﺪﻳﺮ اﻣﻮر ﻣﺪﻳﺮﻳﺘﻲ ﺷﺮﻛﺖ روﺑﺮﺗﺴﻮن اﺳﺘﻴﻠﻨﺰ‬
‫ﻗﺎﺋﻢ ﻣﻘﺎم ﺳﺎﺑﻖ اﺟﺮاﻳﻲ ﺷﺮﻛﺖ ﻣﺎﻳﻜﺮوﺳﺎﻓﺖ‬ ‫ارﻳﻚ ﺑﻼخ‬

‫رﻳﭽﺎرد اچ ﻫﺮﻣﺎن‬ ‫ﻣﺪﻳﺮ ﮔﺮوه ﻣﺸﺎوران واﺷﻨﮕﺘﻦ‬

‫رﺋﻴﺲ ﺷﻌﺒﻪ ارﺑﺎﻧﺎ ﺷﺎﻣﭙﺎﻳﻦ ) ‪(Urbana- champaign‬‬ ‫روﺑﺮت آ ﺑﺮاون‬

‫رﺋﻴﺲ داﻧﺸﮕﺎه ﺑﻮﺳﺘﻮن‬
‫داﻧﺸﮕﺎه اﻳﻠﻴﻨﻮﻳﺰ‬
‫ﺟﻲ واﻳﻦ ﻛﻼف‬
‫ﻣﺎرﺗﻴﻦ ﺟﻲ ﺟﻴﭽﻚ‬
‫رﺋﻴﺲ ﻣﺆﺳﺴﻪ ﻓﻨﺎوي ﺟﻮرﺟﻴﺎ‬
‫رﺋﻴﺲ داﻧﺸﮕﺎه ﭘﻮردو‬
 ‫ﺟﻮرج اﺳﻜﺎﻧﻴﺮ‬ ‫ﻓﺮد اوﻟﻲ‬
‫رﺋﻴﺲ اﺗﺤﺎدﻳﻪ ﺻﻨﺎﻳﻊ ﻧﻴﻤﻪﻫﺎدي‬ ‫ﭘﺎﻳﻪﮔﺬار و رﺋﻴﺲ ﺑﻨﻴﺎد ﻛﺎوﻟﻲ‬
‫اﺳﺘﺮاﺗﻮن دي اﺳﻜﻼوس‬ ‫ﺑﻮﺑﻲ ﻛﻴﻠﺒﺮگ‬
‫‪Veri Sign‬‬ ‫ﻣﺪﻳﺮ ﻋﺎﻣﻞ و رﺋﻴﺲ ﻫﻴﺌﺖ ﻣﺪﻳﺮه‬ ‫رﺋﻴﺲ ﺷﻮراي ﻓﻨﺎوري وﻳﺮﺟﻴﻨﻴﺎي ﺷﻤﺎﻟﻲ‬
‫ﺟﺎن ﺑﺮوﻛﺲ اﺳﻼﺗﺮ‬ ‫واﻟﺘﺮ اي ﻣﺎﺳﻲ‬
‫رﺋﻴﺲ و ﻣﺪﻳﺮ اﺟﺮاﻳﻲ ﺷﻮراي ﻣﻠﻲ اﻗـﻠـﻴـﺖ ﻫـﺎي‬ ‫رﺋﻴﺲ داﻧﺸﻜﺪه ﻣﻮرﻫﺎوس‬
‫ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ‬ ‫اي ﻛﻨﻴﺲ ﻧﻮاﺑﻮﻧﻴﺰ‬

‫ﺟﻮزف ام ﺗﻮﻛﺴﻲ‬ ‫‪SageMetrics‬‬ ‫ﻣﺪﻳﺮ اﺟﺮاﻳﻲ‬

‫‪EMC‬‬ ‫رﺋﻴﺲ و ﻣﺪﻳﺮ اﺟﺮاﻳﻲ ﺷﺮﻛﺖ‬ ‫اﺳﺘﻴﻮان ﺟﻲ ﭘﺎﻳﺮﻣﺎﺳﺘﺮ‬

‫ﭼﺎرﻟﺰ ام وﺳﺖ‬ ‫‪Powershift Ventures‬‬ ‫رﺋﻴﺲ ﺷﺮﻛﺖ‬

‫رﺋﻴﺲ آﻛﺎدﻣﻲ ﻣﻠﻲ ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ‬ ‫ﻟﻮﺋﻴﺲ ام ﻳﺮوﺛﻨﺰا‬

‫روﺑﺮت اي وﻳﺖ‬ ‫رﺋﻴﺲ داﻧﺸﮕﺎه آﻛﺮون‬

‫رﺋﻴﺲ داﻧﺸﮕﺎه آﻻﺑﺎﻣﺎ‬ ‫داﻧﻴﻞ اي رﻳﺪ‬

‫ﺗﺎداﺗﺎﻛﺎ ﻳﺎﻣﺎدا‬ ‫ﻣﺪﻳﺮ راﻫﺒﺮد ﻣﺤﺎﺳﺒﺎت ﻣﻘﻴﺎس ﭘﺬﻳﺮ و ﭼﻨﺪ ﺑﺨﺸـﻲ‬

‫رﺋﻴﺲ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﻬﺪاﺷﺖ ﺟﻬﺎﻧﻲ‪ ،‬ﺑﻨﻴﺎد ﺑﻴﻞ و ﻣﻠﻴـﻨـﺪا‬ ‫ﺷﺮﻛﺖ ﻣﺎﻳﻜﺮوﺳﺎﻓﺖ‬
‫ﮔﻴﺘﺲ‬

‫ﻣﺪﻳﺮ اﺟﺮاﻳﻲ‬ ‫◊‬

‫اﺳﻜﺎت ﺟﻲ اﺳﺘﻴﻞ‬

‫راﺑﻂ ﻛﺎرﻛﻨﺎن اداره ﺳﻴﺎﺳﺖﻫﺎي ﻋﻠﻢ و ﻓﻨﺎوري ﻛﺎخ ﺳﻔﻴﺪ‬ ‫◊‬

‫ﺗﺮاوﻳﺲ ام ارﻟﺰ‬
 ‫ﻓﻬﺮﺳﺖ ﻣﻄﺎﻟﺐ‬

‫ﺧﻼﺻﻪ ﻣﺪﻳﺮﻳﺘﻲ ‪1 .....................................................................................................................................................................................‬‬

‫‪ .1‬ﻣﻘﺪﻣﻪ ‪6 .....................................................................................................................................................................................................‬‬
‫ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﭼﻴﺴﺖ؟ ‪6 ...................................................................................................................................................................‬‬
‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻣﻠﻲ ﭘﻴﺸﮕﺎﻣﻲ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ )‪6 ................................................................................................................................. (NNI‬‬
‫ﻫﻴﺌﺖ ﻣﺸﻮرﺗﻲ ﻣﻠﻲ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ )‪7 .............................................................................................................................. (NNAP‬‬
‫‪ .2‬ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ‪ NNI‬و وﺿﻌﻴﺖ ﻛﻨﻮﻧﻲ آن ‪12 .............................................................................................................................................‬‬
‫ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي ﻣﺒﻨﺎﻳﻲ ‪12 .......................................................................................................................................................................‬‬
‫ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬاري رو ﺑﻪ رﺷﺪ ‪12 .......................................................................................................................................................‬‬
‫اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ‪13 .................................................................................................................................................................‬‬
‫ﻣﻘﺎﻻت و ﻣﻴﺰان ارﺟﺎﻋﺎت ‪16 .........................................................................................................................................................‬‬
‫اﻳﺪهﻫﺎ و اﺧﺘﺮاﻋﺎت ‪18 ....................................................................................................................................................................‬‬
‫ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻣﻨﺎﺑﻊ و ﺗﺮﻏﻴﺐ ذﻳﻨﻔﻌﺎن ‪20 .............................................................................................................................................‬‬
‫ﻫﻤﻜﺎريﻫﺎي ﺻﻨﻌﺘﻲ ‪20 ................................................................................................................................................................‬‬
‫ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ ﺟﻬﺎﻧﻲ ‪20 ........................................................................................................................................................................‬‬
‫ﺑﻪ روزرﺳﺎﻧﻲ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ راﻫﺒﺮدي ‪21 .................................................................................................................................... NNI‬‬
‫‪ -3‬ﻛﺎرﺑﺮدﻫﺎ‪ :‬ﺗﻘﻮﻳﺖ ﺗﺠﺎريﺳﺎزي ﻣﻮﺟﻮد و اﺑﺪاﻋﺎت ﻧﻮﻇﻬﻮر ‪22 ......................................................................................................‬‬
‫ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي ﻣﺒﻨﺎﻳﻲ ‪22 ........................................................................................................................................................................‬‬
‫زﻣﻴﻨﻪ ﺗﺠﺎريﺳﺎزي ‪22 ..................................................................................................................................................................‬‬
‫ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻣﻮردي ‪25 .......................................................................................................................................................................‬‬
‫ﻛﺎﻻﻫﺎي ﻣﺼﺮﻓﻲ ‪25 ........................................................................................................................................................‬‬
‫زﻳﺴﺖ ﭘﺰﺷﻜﻲ ‪27 ............................................................................................................................................................‬‬
‫اﻧﺮژي ‪30 ..........................................................................................................................................................................‬‬
‫اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻚ ‪31 ...................................................................................................................................................................‬‬
‫ﻓﻨﺎوري ﺟﺎﻳﮕﺎﻫﻲ ‪32 ........................................................................................................................................................‬‬
‫ﭼﺎﻟﺶﻫﺎي ﺗﺠﺎري ﺳﺎزي‪33 .........................................................................................................................................................‬‬
‫‪ -4‬اﺛﺮات‪ :‬زﻳﺴﺖﻣﺤﻴﻄﻲ‪ ،‬ﺑﻬﺪاﺷﺘﻲ و اﻳﻤﻨﻲ )‪ (EHS‬و اﺧﻼﻗﻲ ‪35 ......................................................................................................‬‬
‫ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي اﺻﻠﻲ ‪35 .........................................................................................................................................................................‬‬
‫ﻣﺒﺎﺣﺚ زﻳﺴﺖﻣﺤﻴﻄﻲ‪ ،‬ﺑﻬﺪاﺷﺘﻲ و اﻳﻤﻨﻲ )‪35 .................................................................................................................. (EHS‬‬
‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎي دوﻟﺖ ﻣﺮﻛﺰي در ﻣﺤﻴﻂزﻳﺴﺖ‪ ،‬ﺑﻬﺪاﺷﺖ و اﻳﻤﻨﻲ ﻓﻨﺎوري ﻧﺎﻧﻮ ‪37 .......................................................................‬‬
‫ﻣﺤﻴﻂ زﻳﺴﺖ ‪40 .............................................................................................................................................................................‬‬
‫ﺳﻼﻣﺖ ‪41 .......................................................................................................................................................................................‬‬
‫اﻳﻤﻨﻲ ‪42 ..........................................................................................................................................................................................‬‬
‫اﺧﻼق ‪42 .........................................................................................................................................................................................‬‬
‫ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ و ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ آﺛﺎر ﺟﺎﻧﺒﻲ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ‪43 .........................................................................................‬‬
‫‪ -5‬ﺗﻮﺻﻴﻪﻫﺎ‪ :‬ﺣﻔﻆ ﭘﻴﺸﮕﺎﻣﻲ از ﻃﺮﻳﻖ ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ‪ ،‬راﻫﺒﺮد‪ ،‬ارﺗﺒﺎﻃﺎت ‪45 ...........................................................................................‬‬
‫زﻳﺮﺳﺎﺧﺖﻫﺎ‪ ،‬ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ و ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ ‪46 .................................................................................................................................‬‬
‫ﺗﻮﺳﻌﻪ اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎ ‪47 ............................................................................................................................................................‬‬
‫ﺗﺠﺎريﺳﺎزي و اﻧﺘﻘﺎل ﻓﻨﺎوري ‪48 .........................................................................................................................................‬‬
‫آﺛﺎر ﺟﺎﻧﺒﻲ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ در ﺣﻮزهﻫﺎي ﻣﺤﻴﻂزﻳﺴﺖ‪ ،‬ﺳﻼﻣﺖ و اﻳﻤﻨﻲ ‪49 ...............................................................‬‬
‫آﺛﺎر ﺟﺎﻧﺒﻲ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ و اﺧﻼﻗﻲ‪50 .........................................................................................................................................‬‬
‫ارﺗﺒﺎﻃﺎت و ﺗﻮﺳﻌﻪ ‪50 .............................................................................................................................................................‬‬
‫ﺿﻤﻴﻤﻪ اﻟﻒ‪ :‬ﻓﻬﺮﺳﺖ ﻋﻼﺋﻢ اﺧﺘﺼﺎري‪52 .........................................................................................................................................‬‬
‫ﺿﻤﻴﻤﻪ ب‪ :‬ﺣﻮزهﻫﺎي ﺗﺸﻜﻴﻞ دﻫﻨﺪه ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ‪53 .................................................................................................................... NNI‬‬
‫ﺿﻤﻴﻤﻪ ج ‪ :‬ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬاري ‪ NNI‬در ﺳﺎل ‪55 ........................................................................................................................ 2009‬‬
‫ﺿﻤﻴﻤﻪ د‪ :‬ﺧﻼﺻﻪاي از ﺗﻮﺻﻴﻪﻫﺎ و ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎ ﻛﻠﻴﺪي اﻳﻦ ﺑﺮرﺳﻲ ‪56 .........................................................................................‬‬
 ‫ﭘﻴﺸﮕﺎﻣﻲ ﻣﻠﻲ ﻓﻨﺎوري ﻧﺎﻧﻮ؛ ارزﻳﺎﺑﻲ دوم و ﺗﻮﺻﻴﻪﻫﺎ‬

‫ﺧﻼﺻﻪ ﻣﺪﻳﺮﻳﺘﻲ‬ ‫♦‬

‫در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﺤﻘﻴﻖ و ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ در ﻗﺮن ‪ 21‬ﻛﻪ در ﺳﺎل ‪ 2003‬ﺑﻪ ﺗﺼﻮﻳﺐ رﺳﻴﺪه اﺳﺖ )ﻗﺎﻧﻮن ﻋـﻤـﻮﻣـﻲ‬
‫‪ (108-153‬ﻫﻴﺌﺖ ﻣﺸﻮرﺗﻲ ﻋﻠﻢ و ﻓﻨﺎوري )‪ (NNAP‬ﻣﻮﻇﻒ ﺷﺪه اﺳﺖ ﺗﺎ ﺑﻪ ﻃﻮر دورهاي‪ ،‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﺤﻘﻴﻖ و ﺗﻮﺳـﻌـﻪ‬
‫ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﻣﻌﺮوف ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﭘﺒﺸﮕﺎﻣﻲ ﻣﻠﻲ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ )‪ (NNI‬را ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ ﻗﺮار دﻫﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻣﻨﻈـﻮر ﺷـﻮراي‬
‫ﻣﺸﺎوران ﻋﻠﻢ و ﻓﻨﺎوري ﺑﻪ ﻓﺮﻣﺎن رﺋﻴﺲﺟﻤﻬﻮر ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻫﻴﺌﺖ ﻣﺸﻮرﺗﻲ ﻋﻠﻢ و ﻓﻨﺎوري ) ‪ (NNAP‬ﺗﻌﻴﻴـﻦ ﮔـﺮدﻳـﺪ‪.‬‬
‫ﮔﺰارش ﻣﻮﺟﻮد ﺣﺎﺻﻞ دوﻣﻴﻦ ﺑﺮرﺳﻲ اﻳﻦ ﻫﻴﺌﺖ از وﺿﻌﻴﺖ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﭘﻴﺸﮕﺎﻣﻲ ﻣﻠﻲ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ اﺳﺖ‪ .‬ﮔﺰارش اول آن‬
‫در ﺳﺎل ‪ 2003‬ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻣﺠﻤﻮع ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬاري ‪ NNI‬از ﺑﺪو ﺗﺄﺳﻴﺲ آن در ﺳﺎل ‪ 2001‬ﺑﺎ اﺣﺘﺴﺎب ﺑﻮدﺟﻪ ‪ 1/5‬ﻣﻴﻠﻴﺎرد دﻻري ﺳﺎل ﻣـﺎﻟـﻲ‬
‫‪ 2009‬ﺑﻪ ‪ 10‬ﻣﻴﻠﻴﺎرد دﻻر ﻣﻲرﺳﺪ‪ .‬اﻳﻦ در ﺣﺎﻟﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻛﻞ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬاري ﺳﺎﻻﻧﻪ ﺟﻬﺎﻧﻲ‪ ،‬در ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﺑـﻪ ﻃـﻮر‬
‫ﺗﻘﺮﻳﺒﻲ ‪ 13/9‬ﻣﻴﻠﻴﺎرد دﻻر اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺴﺎوي ﺑﻴﻦ اروﭘﺎ‪ ،‬آﺳﻴﺎ و آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺗﺤﻠﻴﻞﻫﺎي ﺻﻨـﻌـﺘـﻲ‬
‫اﻧﺠﺎم ﺷﺪه ﺣﺎﻛﻲ از ﭘﻴﺸﺘﺎزي ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬاري ﺑﺨﺶ ﺧﺼﻮﺻﻲ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺑﺨﺶ دوﻟﺘﻲ از ﺣﺪود ﺳﺎل ‪ 2006‬اﺳﺖ‪.‬‬
‫آﻧﭽﻪ در اﻳﻦ ﮔﺰارش ﺑﻪ آن ﭘﺮداﺧﺘﻪ ﺷﺪه‪ ،‬ﻋﺒﺎرﺗﺴﺖ از‪:‬‬
‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎ‪ ،‬ﺗﻮازن و ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ‪ NNI‬در ﺑﻴﻦ ‪ 25‬دﺳﺘﮕﺎه و ﻣﺆﺳﺴﻪ آﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲ ﻓﻌﺎل در ﻋﺮﺻـﻪ ي ﻓـﻨـﺎوري ﻧـﺎﻧـﻮ‪،‬‬
‫‪1‬‬
‫ﺗﻼشﻫﺎي اﻧﺠﺎم ﺷﺪه ﺑﺮاي ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ ﺑﺎ ﺳﻬﺎﻣﺪاران ﻏﻴﺮدوﻟﺘﻲ )از ﺟﻤﻠﻪ ﺻﻨﻌﺖ و ﺳﺎﻳﺮ دوﻟﺖﻫﺎ(‬

‫در ﮔﺰارش اول ﺑﻪ ﭼﻬﺎر ﺳﻮال زﻳﺮ ﭘﺎﺳﺦ داده ﺷﺪه ﺑﻮد‪:‬‬
‫ﭼﮕﻮﻧﻪ در زﻣﻴﻨﻪي ﻧﺎﻧﻮ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ؟‬ ‫‪.1‬‬
‫آﻳﺎ ﭘﻮلﻫﺎي اﺧﺘﺼﺎص ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺑﻪ ﺧﻮﺑﻲ ﻫﺰﻳﻨﻪ ﻣﻲﺷﻮد و آﻳﺎ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪي در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷـﺪه ﺑـﻪ ﺧـﻮﺑـﻲ اﺟـﺮا‬ ‫‪.٢‬‬
‫ﻣﻲﮔﺮدد؟‬
‫آﻳﺎ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎي ﻣﻌﻄﻮف ﺑﻪ رﻓﻊ ﻧﮕﺮاﻧﻲﻫﺎي اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ و ﻣﺨﺎﻃﺮات ﻛﺎﻓﻲ ﺑﻮده اﺳﺖ؟‬ ‫‪.٣‬‬
‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﻲﺗﻮاﻧﻴﻢ ﺑﻬﺘﺮ ﻛﺎر ﻛﻨﻴﻢ؟‬ ‫‪.۴‬‬
‫ﮔﺰارش ﺣﺎﺿﺮ در ﻧﺘﻴﺠﻪﮔﻴﺮي ﺧﻮد دﻳﺪﮔﺎه ﻣﺜﺒﺘﻲ داﺷﺘﻪ اﺳﺖ وﻟﻲ در ﻋﻴﻦ ﺣﺎل ﺗﻮﺻﻴﻪﻫﺎﻳﻲ ﻫﻢ ﺑﺮاي ﺑﻬـﺒـﻮد و‬
‫ﺗﻘﻮﻳﺖ ﺗﻼش در زﻣﻴﻨﻪﻫﺎي زﻳﺮ اراﺋﻪ ﻛﺮده اﺳﺖ ﻛﻪ ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از‪:‬‬
‫اﻧﺘﻘﺎل ﻓﻨﺎوري‪ ،‬اﻧﺠﺎم ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺗﻲ در زﻣﻴﻨﻪي ﻣﺤﻴﻂ زﻳﺴﺖ‪ ،‬ﺳﻼﻣﺖ و اﻳﻤﻨﻲ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ )‪ (EHS‬و ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲﻫـﺎي‬
‫آن‪ ،‬آﻣﻮزش و ﻧﻴﺰ ﻓﺮاﻫﻢ ﻛﺮدن ﻧﻴﺮوي ﻛﺎر و ﻧﻴﺰ ﺑﺮرﺳﻲ اﺑﻌﺎد اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ اﻳﻦ ﻓﻨﺎوري‪.‬‬
‫از زﻣﺎن اﻧﺘﺸﺎر ﮔﺰارش اول‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﺨﺎﻃﺮات ﺑﺎﻟﻘﻮه ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﺑﻪ ﺧﺼﻮص ﺿﺮرﻫﺎي اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ ﻧﺎﻧﻮﻣﻮاد ﺑﺮاي ﺳﻼﻣﺖ‬
‫ﺑﺸﺮ و ﻣﺤﻴﻂ زﻳﺴﺖ ﺗﻮﺟﻪ زﻳﺎدي ﺷﺪه اﺳﺖ و از ﻫﻤﻴﻦ رو ‪ NNAP‬ﻫﻢ در ﮔﺰارش ﺣﺎﺿﺮ ﺗـﻮﺟـﻪ ﺧـﺎﺻـﻲ ﺑـﻪ‬
‫ﺗﻼشﻫﺎي ‪ NNI‬در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ داﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬
 ‫ﭘﻴﺸﮕﺎﻣﻲ ﻣﻠﻲ ﻓﻨﺎوري ﻧﺎﻧﻮ؛ ارزﻳﺎﺑﻲ دوم و ﺗﻮﺻﻴﻪﻫﺎ‬

‫در ﺑﺮرﺳﻲ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎي ‪ ،NNI‬از ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﺨﺘﻠﻔﻲ ﺑﺮاي ﻛﺴﺐ اﻃﻼﻋﺎت در اﻳﻦﺑﺎره اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪ ﻛـﻪ از آن ﺟـﻤﻠـﻪ‬
‫ﻣﻲﺗﻮان ﺑﻪ دﻋﻮت از ﻫﻴﺌﺖﻫﺎي ﺗﺨﺼﺼﻲ و ﺑﻬﺮهﮔﻴﺮي از ﻧﻈﺮات ﮔﺮوه ﻣﺸﻮرﺗﻲ ﺗﺨﺼﺼﻲ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧـﻮ ) ‪ (nTAG‬و‬
‫ﺷﻮراي اﺧﻼق زﻳﺴﺘﻲ )‪ (Bioethics‬رﻳﺎﺳﺖﺟﻤﻬﻮري اﺷﺎره ﻧﻤﻮد‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ دﺳﺘـﮕـﺎﻫـﻬـﺎي ﻋﻀـﻮ ‪ NNI‬و اداره‬
‫ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ ﻣﻠﻲ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ )‪ (NNCO‬ﻧﻴﺰ اﻃﻼﻋﺎت ارزﺷﻤﻨﺪي ﺑﺮاي اﻳﻦ ﮔﺰارش ﻓﺮاﻫﻢ ﻛﺮدهاﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي ‪ NNAP‬ﺣﺎﻛﻲ از آن اﺳﺖ ﻛﻪ اﻳﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪه آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﻌﻴـﺎرﻫـﺎي ﻣـﺨـﺘـﻠـﻒ )از ﺟـﻤﻠـﻪ‬
‫ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬاري در ﺑﺨﺶ ﺗﺤﻘﻴﻖ و ﺗﻮﺳﻌﻪ و ﺧﺮوﺟﻲﻫﺎﻳﻲ از ﻗﺒﻴﻞ ﻣﻴﺰان ﻣﻘﺎﻻت و اﺧﺘﺮاﻋﺎت ﺛﺒﺖ ﺷﺪه( ﻫـﻤـﭽـﻨـﺎن‬
‫ﭘﻴﺸﮕﺎم ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﺣﺎل اروﭘﺎ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺑﺨﺸﻲ ﻣﻘﺎﻻت ﺑﻴﺸﺘﺮي داﺷﺘﻪ و ﺧﺮوﺟﻲﻫﺎي ﭼﻴـﻦ در‬
‫اﻳﻦ ﺑﺨﺶ ﻧﻴﺰ در ﺣﺎل اﻓﺰاﻳﺶ اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻮارد زﻳﺎدي از ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬاريﻫﺎي ‪ NNI‬ﻫﻢ اﻛﻨﻮن ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﻛﺎرﺑﺮدﻫﺎي ﺗﺠﺎري‬
‫ﺳﻮق ﻳﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ؛ اﻣﺎ ﺑﺎ اﻳﻦ ﺣﺎل )ﺑﻪدﻟﻴﻞ ﻋﺪم وﺟﻮد ﻳﻚ ﻣﻌﻴﺎرﻣﺸﺨﺺ ﺑﺮاي ﺗﻌﻠﻖ ﻋﻨﻮان ﻧﺎﻧﻮ ﺑﺮ ﻳـﻚ ﻣـﺤـﺼـﻮل(‬
‫ﻣﻼك ﻣﻌﻴﻨﻲ ﺑﺮاي ﺳﻨﺠﺶ اﻧﺘﻘﺎل ﻓﻨﺎوري و ﺗﺄﺛﻴﺮ ﺗﺠﺎري اﻳﻦ ﻓﻨﺎوري وﺟﻮد ﻧﺪارد‪.‬‬
‫‪ NNAP‬ﺿﻤﻦ ﺗﺎﻳﻴﺪ روﻧﺪ ﺟﺎري ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬاريﻫﺎي ‪ NNI‬در زﻳﺮﺳﺎﺧﺖﻫﺎ و اﺑﺰارآﻻت‪ ،‬از اداﻣﻪ آن ﺣـﻤـﺎﻳـﺖ‬

‫ﻣﻲﻧﻤﺎﻳﺪ؛ ﭼﺮا ﻛﻪ ﭘﻴﺸﺮﻓﺘﻪﺗﺮﻳﻦ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﻧﺎﻧﻮﻣﻘﻴﺎس ﻏﺎﻟﺒﺎً ﻧﻴﺎزﻣﻨﺪ اﺑﺰارﻫﺎ و ﺗﺠﻬﻴﺰات ﭘﻴﺸﺮﻓﺘﻪ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬در اﻳﻦ راﺳـﺘـﺎ‬

‫ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬاري ‪ NNI‬در ﺑﻴﺶ از ‪ 81‬ﻣﺮﻛﺰ در ﺳﻄﺢ ﻛﺸﻮر ﻛﻪ ﻫﺮ ﻛﺪام از آﻧﻬﺎ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪي دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ و ﺑـﻪ‬
‫‪2‬‬ ‫ﻣﻨﻈﻮر اﻧﺠﺎم ﻛﺎرﻫﺎي ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن ﺗﺄﺳﻴﺲ ﺷﺪهاﻧﺪ و ﺗﺠﻬﻴﺰات ﻛﺎرﺑﺮدي ﻻزم را در اﺧﺘﻴـﺎر دارﻧـﺪ ﺑﺴـﻴـﺎر ﻣـﻬـﻢ و‬

‫ﻣﻮﻓﻘﻴﺖآﻣﻴﺰ ﺑﻮده اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ اﻣﻜﺎن دﺳﺘﺮﺳﻲ ﮔﺴﺘﺮده ﺑﻪ اﺑﺰارآﻻت ﮔﺮاﻧﻘﻴﻤﺖ‪ ،‬آﺧﺮﻳﻦ ﺗﺠﻬﻴﺰات ﭘﻴﺸﺮﻓﺘﻪ و‬

‫ﻣﺘﺨﺼﺼﺎن ﺧﺒﺮه ﺑﺮاي دﻳﮕﺮ ﻛﺎرﺑﺮان ﻫﻢ ﻓﺮاﻫﻢ ﺷﺪه و ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﮔﺴﺘﺮهي وﺳﻴﻌﻲ از ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﺻﻨﻌـﺘـﻲ‪ ،‬دوﻟـﺘـﻲ و‬

‫داﻧﺸﮕﺎﻫﻲ را ﭘﻮﺷﺶ دﻫﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬاري اﺧﻴﺮ‪ ،‬ﻧﻘﺶ ﻣﻮﺛﺮي در ﺟﻠﺐ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﺑﻴﺸﺘﺮ داﻧﺸﮕﺎهﻫﺎ‪ ،‬دوﻟـﺖ ﻫـﺎي‬

‫اﻳﺎﻟﺘﻲ و ﺑﺨﺶ ﺧﺼﻮﺻﻲ داﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﭘﻴﺸﺮﻓﺖﻫﺎي ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﻣﺪﻳﻮن رﺷﺪ روزاﻓﺰون ﻛﺎرﺑﺮدﻫﺎ و ﻣﺤﺼﻮﻻت ﺻﻨﺎﻳﻊ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن‪:‬‬

‫ﺑﺴﻴﺎري از ﻛﺎرﺑﺮدﻫﺎي اوﻟﻴﻪ ﺑﻴﺶ از آﻧﻜﻪ ﺟﻨﺒﻪ ﺗﺤﻮل آﻓﺮﻳﻨﻲ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ روﻧﺪ ﺗﻜﺎﻣﻠﻲ را ﻃﻲ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﺣﺎل‬
‫ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺗﻲ ﻛﻪ اﻣﺮوزه ﺑﺎ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬاري ‪ NNI‬اﻧﺠﺎم ﻣﻲﺷﻮد ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ آن را دارد ﻛﻪ ﺑﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮات ﻋﻤﺪه در زﻣﻴﻨﻪﻫﺎي ﻣﺘﻌﺪد‬
‫از ﻗﺒﻴﻞ اﻧﺮژي و ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺑﻴﺎﻧﺠﺎﻣﺪ‪ .‬ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻫﺮ ﻓﻨﺎوري ﻧﻮﻇﻬﻮر دﻳﮕﺮ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﺎ ﺗﺒﻌﺎت ﻧﺎﺧﻮاﺳـﺘـﻪ ﻳـﺎ‬
‫ﻛﺎرﺑﺮدﻫﺎﻳﻲ ﭼﻪ ﺑﺴﺎ زﻳﺎﻧﺒﺎر ﺑﺮاي ﺳﻼﻣﺖ ﺑﺸﺮ ﻳﺎ ﻣﺤﻴﻂ زﻳﺴﺖ و ﻳﺎ ﺣﺘﻲ ﭘﻴﺎﻣﺪﻫﺎي اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ دﻳﮕﺮ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﺑﺎور ‪ NNAP‬اﮔﺮﭼﻪ در ﻗﻮاﻧﻴﻦ و ﻗﻮاﻋﺪ ﻓﻌﻠﻲ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ و ﻧﻴﺰ ﻣﻘـﺮرات ﻣـﺮﺑـﻮط ﺑـﻪ‬
‫ﺗﻮﻟﻴﺪﻛﻨﻨﺪﮔﺎن و ﻓﺮوﺷﻨﺪﮔﺎن اﻳﻦ ﻗﺒﻴﻞ ﻣﺤﺼﻮﻻت‪ ،‬ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖﻫﺎﻳﻲ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ اﻳﻤﻨﻲ ﻣﺤﻴﻂ ﻛﺎر و ﻣﺤﺼﻮل ﭘﻴﺶﺑـﻴـﻨـﻲ‬
‫ﺷﺪه اﺳﺖ؛ اﻣﺎ ﻫﻤﺎنﻃﻮر ﻛﻪ در ﮔﺰارش ﺳﺎل ‪ 2005‬ﻫﻢ ﺑﻴﺎن ﺷﺪه اﺳﺖ ﻛﺎرﮔﺮاﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺗﻮﻟﻴﺪ اﻳﻦ ﻣﻮاد ﻣﺸﻐﻮﻟﻨﺪ ﺑﻴﺶ‬
‫از ﻫﻤﻪ ﺑﺎ ﺧﻄﺮات اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ ﻧﺎﺷﻲ از ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻦ در ﻣﻌﺮض ﻧﺎﻧﻮﻣﻮاد روﺑﺮو ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﺣﺎل ﻣﺨﺎﻃﺮات اﻳـﻤـﻨـﻲ‪،‬‬
 ‫ﭘﻴﺸﮕﺎﻣﻲ ﻣﻠﻲ ﻓﻨﺎوري ﻧﺎﻧﻮ؛ ارزﻳﺎﺑﻲ دوم و ﺗﻮﺻﻴﻪﻫﺎ‬

‫ﺑﻬﺪاﺷﺘﻲ و زﻳﺴﺖﻣﺤﻴﻄﻲ ) ‪ (EHS‬اﻳﻦ ﻓﻨﺎوري ﻫﻨﻮز ﺑﻪ درﺳﺘﻲ ﻣﺸﺨﺺ ﻧﻴﺴﺖ و ﺷﻨﺎﺧﺖ و ﻣﻘﺎﺑﻠﻪي ﻣـﻨـﺎﺳـﺐ آن‬
‫ﻣﺴﺘﻠﺰم اﻧﺠﺎم ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﺑﻴﺸﺘﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ NNAP‬روﻳﻜﺮدﻫﺎي ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺗﻲ ‪ NNI‬را در راﺑﻄﻪ ﺑﺎ ﺗﺒﻌﺎت زﻳﺴﺖﻣﺤﻴﻄﻲ‪ ،‬ﺳﻼﻣﺘﻲ و اﻳﻤﻨﻲ ) ‪ (EHS‬ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ‬
‫ﺧﻮب و ﻛﺎﻣﻞ ﻣﻲداﻧﺪ‪:‬‬
‫اﻧﺘﺸﺎر ﮔﺰارشﻫﺎي اﺧﻴﺮ ﻛﺎرﮔﺮوه ﻣﻴﺎن ﺑﺨﺸﻲ ﻛﻪ در زﻣﻴﻨﻪي ﺑﺮرﺳﻲ آﺛﺎرﺟﺎﻧﺒﻲ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﺑﺮ ﻣﺤﻴـﻂ زﻳﺴـﺖ و‬
‫ﺳﻼﻣﺘﻲ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ دارد از ﺟﻤﻠﻪ ﮔﺎمﻫﺎي ﺧﻮﺑﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﻮﺳﻂ ‪ NNI‬ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر اوﻟﻮﻳﺖﺑﻨﺪي ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ و‬
‫ﻧﻴﺰ ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ ﻛﺮدن ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ آن در ﺳﻄﺢ دوﻟﺖ ﻓﺪرال ﺑﺮداﺷﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﻋﻘﻴﺪه ‪ NNAP‬اﻳﺠﺎد ﺳﺎزﻣﺎن ﻳﺎ ادارهي ﻣﺴﺘﻘﻠﻲ ﻛﻪ ﺑﻪﻃﻮر ﺧﺎص ﺑﻪ ﺗﺤﻘﻴﻖ در راﺑﻄﻪ ﺑﺎ ﺗﺒﻌﺎت زﻳﺴﺖﻣﺤﻴﻄﻲ‪،‬‬
‫ﺑﻬﺪاﺷﺘﻲ و اﻳﻤﻨﻲ )‪ (EHS‬ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﺑﭙﺮدازد و ﻧﻴﺰ اﺧﺘﺼﺎص ﺑﻮدﺟﻪي ﻣﺸﺨﺺ ﺑﻪ آن‪ ،‬ﺿﺮورت ﻧﺪاﺷﺘﻪ و ﺑـﻪ ﻃـﻮر‬
‫ﻧﺎﺧﻮاﺳﺘﻪ ﻣﻮﺟﺐ ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻴﺰان ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت در زﻣﻴﻨﻪي ﻛﺎرﺑﺮدﻫﺎي ﺳﻮدﻣﻨﺪ و ﻣﺨﺎﻃﺮات ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﻣﻲ ﺷـﻮد‪NNAP .‬‬

‫ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺟﻨﺒﻪﻫﺎي اﺧﻼﻗﻲ و آﺛﺎر اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ را ﻫﻢ در ﺑﺮرﺳﻲ ﺧﻮد ﻣﺪﻧﻈﺮ ﻗﺮار داده اﺳﺖ‪.‬‬
‫در ﻣﺸﻮرت ﺑﺎ ﺷﻮراي اﺧﻼق زﻳﺴﺘﻲ )‪ (Bioethics‬رﻳﺎﺳﺖﺟﻤﻬﻮري‪ ،‬اﻳﻦ ﻫﻴﺌﺖ درﻳﺎﻓﺖ ﻛﻪ ﻧﮕﺮاﻧﻲ ﻧﺴـﺒـﺖ ﺑـﻪ‬
‫ﺗﺒﻌﺎت اﺧﻼﻗﻲ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ )ﻣﻮاردي از ﻗﺒﻴﻞ آﺛﺎر ﺟﺎﻧﺒﻲ اﻳﻦ ﻓﻨﺎوري ﺑﺮ زﻧﺪﮔﻲ ﺧﺼﻮﺻﻲ اﻓﺮاد و ﻧـﻴـﺰ دﺳـﺘـﺮﺳـﻲ‬
‫ﻣﺴﺎوي ﺑﻪ ﻣﻨﺎﻓﻊ آن( ﻓﻘﻂ ﻣﻨﺤﺼﺮ ﺑﻪ اﻳﻦ رﺷﺘﻪ ﻧﺒﻮده ﺑﻪ ﻃﻮر ﻛﻠﻲ ﺷﺎﻣﻞ ﺗﻤﺎﻣﻲ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖﻫﺎ در ﻫﺮ ﻓﻨﺎوري ﻣـﻲ ﺷـﻮد‪.‬‬
‫‪3‬‬
‫اﻟﺒﺘﻪ اﻳﻦ ﻧﻜﺘﻪ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎي ﻧﺎدﻳﺪه ﮔﺮﻓﺘﻦ اﻫﻤﻴﺖ ﭘﻴﮕﻴﺮي ﺑﺤﺚ‪ ،‬ﺗﺤﻘﻴﻖ و ﮔﻔﺘﮕﻮ در زﻣﻴﻨﻪ اﺛﺮات اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻓﻨﺎوريﻧـﺎﻧـﻮ‬
‫ﻧﻴﺴﺖ‪.‬‬
‫دﻳﺪﮔﺎه ﻛﻠﻲ اﻋﻀﺎي ‪ NNAP‬آن اﺳﺖ ﻛﻪ ‪) NNI‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﭘﻴﺸﮕﺎﻣﻲ ﻓﻨﺎوري ﻣﻠﻲ ﻧﺎﻧﻮ( ﺑﻪدﻟﻴﻞ ﺳﺎزﻣﺎن ﻳـﺎﻓـﺘـﮕـﻲ و‬
‫ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺧﻮب ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﻫﻤﭽﻨﺎن ﺑﻪﻋﻨﻮان ﻣﺪل ﺑﺴﻴﺎر ﻣﻮﻓﻘﻲ از ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻣﻴﺎن ﺳﺎزﻣﺎﻧﻲ ﻣﻄـﺮح ﺑـﺎﺷـﺪ‪ .‬ﺳـﺎﺧـﺘـﺎر‬
‫زﻳﺮﻛﻤﻴﺘﻪي ﻣﻴﺎن ﺳﺎزﻣﺎﻧﻲ ﻋﻠﻢ‪ ،‬ﻓﻨﺎوري و ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ ﻧﺎﻧﻮﻣﻘﻴﺎس ) ‪ (NSET‬واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﺷﻮراي ﻣﻠﻲ ﻋﻠﻢ و ﻓـﻨـﺎوري ﺑـﻪ‬
‫ﮔﻮﻧﻪاي اﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ ﺧﻮب و ﻣﺆﺛﺮي ﺑﻴﻦ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎي دوﻟﺖ ﻓﺪرال در زﻣﻴﻨﻪ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ اﻳﺠﺎد ﻛﺮده اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻫﺪف ﻛﺎرﮔﺮوه ‪ NSET‬ﭘﺮداﺧﺘﻦ ﺑﻪ ﺣﻮزهﻫﺎي ﻛﺎرﺑﺮدياي اﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﻤﺮﻛﺰ ﺑﻴﺸﺘﺮي ﻣﻲﻃﻠﺒﻨـﺪ‪ .‬در اﻳـﻦ راﺳـﺘـﺎ‬
‫‪NNCO‬ﺣﻤﺎﻳﺖ وﻳﮋهاي از اﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻤﻮده اﺳﺖ ﻛﻪ اﻳﻦ اﻣﺮ ﻛﻤﻚ ﺷﺎﻳﺎﻧﻲ ﺑﻪ ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ آن ﻣﻲﻧﻤﺎﻳﺪ‪.‬‬
‫در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪي راﻫﺒﺮي ﺑﻪ روز ﺷﺪهي ﺳﺎل ‪ ،2007‬اﻫﺪاف و اوﻟﻮﻳﺖﻫﺎي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻣﻠﻲ ﭘﻴﺸﮕﺎﻣﻲ ﺑﻪ ﺧﻮﺑﻲ ﻣﺸـﺨـﺺ‬
‫ﺷﺪه و ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎﻳﻲ ﺑﺮاي ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ آن در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ‪ NNAP‬درﻳﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑـﺎ ﺗـﻔـﻜـﻴـﻚ‬
‫ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ‪ EHS‬از ﺳﺎﻳﺮ اﺑﻌﺎد اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ راﻫﺒﺮدي‪ ،‬ﺣﻮزهﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻔﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣـﻨـﻈـﻮر اﺟـﺮاي‬
‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎ و ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬاريﻫﺎ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺷﺪهاﻧﺪ )‪ 5(PCA‬ﻛﻤﻚ ﺧﻮﺑﻲ ﺑﻪ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ‪ NNI‬ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺗﻮﺻﻴﻪﻫﺎي ‪ NNAP‬ﺑﺮاي ﺗﻘﻮﻳﺖ ‪ NNI‬در ﺷﺶ دﺳﺘﻪ زﻳﺮ ﺧﻼﺻﻪ ﻣﻲﺷﻮد‪:‬‬ ‫◊‬

‫‪ -1‬زﻳﺮﺳﺎﺧﺖﻫﺎ‪ ،‬ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ و ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ‪:‬‬
‫ﺑﻪ ﻋﻘﻴﺪه ‪ NNAP‬زﻳﺮﺳﺎﺧﺖﻫﺎي ﻓﺮاوان ﻣﺮاﻛﺰ ﻣﻴﺎنرﺷﺘﻪاي و اﻣﻜﺎﻧﺎت وﻳﮋه ﻛﺎرﺑـﺮان ﺑـﻪ ﻫـﻤـﺮاه اﺑـﺰارآﻻت‪،‬‬
 ‫ﭘﻴﺸﮕﺎﻣﻲ ﻣﻠﻲ ﻓﻨﺎوري ﻧﺎﻧﻮ؛ ارزﻳﺎﺑﻲ دوم و ﺗﻮﺻﻴﻪﻫﺎ‬

‫ﺗﺠﻬﻴﺰات و ﻧﻴﺮوﻫﺎي ﻣﺘﺨﺼﺺ و ﻛﺎردان از ﻣﻮارد ﺿﺮوري ﺑﺮاي اداﻣﻪ رﻗﺎﺑﺖ آﻣﺮﻳﻜﺎ در ﺣﻮزه ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﺑـﻮده و‬
‫ﺑﺎﻳﺪ ﺗﺄﻣﻴﻦ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﻣﺆﺳﺴﺎت ﻣﺸﺎرﻛﺖ ﻛﻨﻨﺪه در ‪ NNI‬ﻋﻤﻮﻣﺎً از ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ و ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻗﻮي و ﺧﻮﺑﻲ ﺑﺮﺧﻮردارﻧـﺪ اﻣـﺎ‬

‫ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ درون ﺳﺎزﻣﺎﻧﻲ آﻧﻬﺎ )ﺑﻪ وﻳﮋه در ﻣﺆﺳﺴﺎت ﺑﺰرگ داراي ﺑﺨﺶﻫﺎي ﻣﺘﻌﺪد( ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻬﺒﻮد ﻳﺎﺑﺪ‪ .‬ﺳـﺎزﻣـﺎن ﻫـﺎي‬

‫ﻋﻀﻮ ‪ NNI‬ﺑﺎﻳﺪ از ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲﻫﺎي ﺑﻴﻦاﻟﻤﻠﻠﻲ اﻳﺠﺎد ﺷﺪه از ﻃﺮﻳﻖ ﻧﺸﺴﺖﻫﺎي ﻣﻮﺛﺮ ﺑﻴﻦاﻟﻤﻠﻠﻲ از ﻗـﺒـﻴـﻞ ﺳـﺎزﻣـﺎن‬

‫ﻫﻤﻜﺎري ﻣﺸﺘﺮك و ﺗﻮﺳﻌﻪ اﻗﺘﺼﺎدي ) ‪ 6 (OECD‬ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ .‬ﭼﻨﻴﻦ ﺗﻼشﻫﺎﻳﻲ ﺑﻪ ﺗﻮﺳﻌﻪي اﻃﻼﻋﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑـﻪ‬

‫ﺳﻼﻣﺘﻲ و اﻳﻤﻨﻲ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ و رﻓﻊ ﻣﻮاﻧﻊ و ﺗﺄﺛﻴﺮات اﻗﺘﺼﺎدي آن ﻛﻤﻚ ﺧﻮاﻫﺪ ﻛﺮد‪ .‬ﺑﻪﻛﺎرﮔﻴﺮي اﻳﻦ ﺗﻮﺻﻴﻪ و ﻧﻈﺎرت‬

‫ﺑﺮ آن ﺑﻪ اﺳﺘﻔﺎدهي ﺑﻬﺘﺮ از ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺳﺎزﻣﺎﻧﻲ ﻣﻨﺠﺮ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫‪ -2‬ﺗﻮﺳﻌﻪ اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎ‪:‬‬
‫وﺟﻮد اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎﻳﻲ ﺑﺮاي اﻧﺠﺎم ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎي ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ در ﻫﻤﻪي زﻣﻴﻨﻪﻫﺎ از ﺗﺤﻘﻴﻖ و ﺗﻮﺳﻌﻪ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺗﺎ ﺗﺠﺎرت‬
‫و ﻗﺎﻧﻮنﮔﺬاري ﺿﺮوري اﺳﺖ و ﻣﺆﺳﺴﺎت ﻓﺪرال ﺑﺎﻳﺪ ﻫﻤﭽﻨﺎن ﺑﻪ ﻣﺸﺎرﻛﺖ ﺧﻮد در ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺗﻮﺳـﻌـﻪ‬
‫اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎي ﻣﻠﻲ و ﺑﻴﻦاﻟﻤﻠﻠﻲ اداﻣﻪ دﻫﻨﺪ‪ NNI .‬ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻓﻌﺎل ﺑﻪ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﻲ از دوﻟﺖ آﻣﺮﻳﻜﺎ در ﻧﺸـﺴـﺖ ﻫـﺎي‬
‫ﺑﻴﻦاﻟﻤﻠﻠﻲ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮع ﺷﺮﻛﺖ ﻛﻨﺪ ﺗﺎ از دوﺑﺎرهﻛﺎري در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي ﺷﻮد‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴـﻦ در ﻣـﻮاﻗـﻊ‬
‫‪4‬‬
‫ﺿﺮوري‪ NIST ،‬و دﻳﮕﺮ ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎي ‪ NNI‬ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻨﺎﺑﻊ اوﻟﻴﻪ‪ ،‬روشﻫﺎي آزﻣﺎﻳﺶ و ﺳﺎﻳﺮ اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎ را ﺑـﻪ ﻣـﻨـﻈـﻮر‬
‫ﺣﻤﺎﻳﺖ ﮔﺴﺘﺮده از ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺻﻨﻌﺘﻲ ﻣﺤﺼﻮﻻت اﻳﻤﻦ در ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﻓﺮاﻫﻢ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪.‬‬
‫‪ -3‬ﺗﺠﺎريﺳﺎزي و اﻧﺘﻘﺎل ﻓﻨﺎوري‪:‬‬
‫‪ NNI‬ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬاري ﺧﻮد در زﻣﻴﻨﻪي ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺗﻲ ﻛﻪ در ﺳﻄﺢ ﺟﻬﺎﻧﻲ ﻗﺮار دارﻧﺪ اداﻣﻪ دﻫﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ اﻳﻦ وﺳﻴﻠـﻪ‬
‫ﺑﻪ ﺗﻮﺳﻌﻪ اﻧﺘﻘﺎل ﻓﻨﺎوري ﻛﻤﻚ ﻛﻨﺪ؛ زﻳﺮا ﻇﻬﻮر داﻧﺸﻤﻨﺪان‪ ،‬ﻣﻬﻨﺪﺳﺎن و ﻛﺎرآﻓﺮﻳﻨﺎن ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ در ﺣﻮزهي ﻓﻨﺎوري ﻧـﺎﻧـﻮ‬
‫) ﻛﻪ در ﻋﻴﻦ ﺣﺎل از داﻧﺶ‪ ،‬ﻣﻬﺎرت و اﻳﺪهﻫﺎي ﻧﻮآوراﻧﻪ ﺑﺮﺧﻮردارﻫﺴﺘﻨﺪ( در ﭼﻨﻴﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎي ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺗﻲ ﻗﻮي اﻣﻜـﺎن‬
‫ﭘﺬﻳﺮ ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎي ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺗﻲ ﻓﻮق ﻣﻲﺗﻮاﻧﻨﺪ ﻋﺎﻣﻞ ﺑﺎﻟﻘﻮهاي در ﺟﺬب ﺑﻴﺸﺘﺮ داﻧﺸﺠﻮﻳﺎن آﻣﺮﻳﻜﺎﻳـﻲ در‬
‫رﺷﺘﻪﻫﺎي ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺳﺎﺧﺘﺎر ﻣﺮاﻛﺰي ﻛﻪ ﺑﺎ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬاري ‪ NNI‬اﻳﺠﺎد ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪاي ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻣﺸﺎرﻛﺖ ﺑﺨﺶ ﺻﻨﻌﺘـﻲ‬
‫اﻳﺠﺎد اﻧﮕﻴﺰه ﻧﻤﻮده و در ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺑﻪ اﻓﺰاﻳﺶ اﻧﺘﻘﺎل ﻓﻨﺎوري ﻣﻨﺠﺮ ﺷﻮد‪ NNI .‬ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ دﻧﺒﺎل راهﻛﺎرﻫﺎﻳﻲ ﺑـﺮاي ارزﻳـﺎﺑـﻲ‬
‫دﻗﻴﻖﺗﺮ ﻧﻮآوريﻫﺎي ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ و ﺗﺠﺎريﺳﺎزي ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت اﻧﺠﺎم ﺷﺪه‪ ،‬ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑـﺮاي ﺣﺼـﻮل‬
‫ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺑﻬﺘﺮ ﻻزم اﺳﺖ ﺗﺎ اﻳﻦ ﺗﻼشﻫﺎ ﺑﺎ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎي ‪ OECD‬در زﻣﻴﻨﻪ ارزﻳﺎﺑﻲ ﺑﻴﻦاﻟﻤﻠﻠﻲ ﺗﺄﺛﻴﺮات اﻗﺘﺼﺎدي ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ‬
‫ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫‪-4‬آﺛﺎر ﺟﺎﻧﺒﻲ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﺑﺮ ﻣﺤﻴﻂ زﻳﺴﺖ‪ ،‬ﺳﻼﻣﺘﻲ و اﻳﻤﻨﻲ )‪: (EHS‬‬
‫ﺑﻪ ﻋﻘﻴﺪه ‪ ،NNAP‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻣﻠﻲ ﭘﻴﺸﮕﺎﻣﻲ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ )‪ (NNI‬از زﻣﺎن اﻧﺘﺸﺎر ﮔﺰارش ﻗﺒﻠﻲ اﻳﻦ ﮔﺮوه‪ ،‬ﭼﻪ ﺑﻪ ﻟﺤـﺎظ‬
 ‫ﭘﻴﺸﮕﺎﻣﻲ ﻣﻠﻲ ﻓﻨﺎوري ﻧﺎﻧﻮ؛ ارزﻳﺎﺑﻲ دوم و ﺗﻮﺻﻴﻪﻫﺎ‬

‫ﺳﻄﺢ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎ و ﭼﻪ ﺑﻪ ﻟﺤﺎظ ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ‪ EHS‬ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻧﺎﻧﻮﻣﻮاد ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﻗﺎﺑﻞ ﻣﻼﺣﻈﻪاي داﺷﺘﻪ اﺳﺖ و‬
‫ﻻزم اﺳﺖ ﺗﺎ اﻳﻦ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎ ﻫﻤﭽﻨﺎن اداﻣﻪ ﻳﺎﺑﺪ‪ .‬در ﻋﻴﻦ ﺣﺎل ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﭘﺮﻫﻴﺰ از اﻧﺠﺎم ﻛﺎرﻫﺎي ﻏﻴﺮﺿﺮوري و دوﺑـﺎره‬
‫ﻛﺎري و ﺑﺮوز ﺷﻜﺎف ﻻزم اﺳﺖ ﺗﺎ ﺗﻤﺎم اﻳﻦ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎ ﺑﺎ آﻧﭽﻪ در ﺻﻨﻌﺖ اﻧﺠﺎم ﻣﻲﺷﻮد و ﻧﻴﺰ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫـﺎﻳـﻲ ﻛـﻪ ﺑـﺎ‬
‫ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬاري دوﻟﺖ ﺻﻮرت ﻣﻲﮔﻴﺮد ﻛﺎﻣﻼ ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﻪﻋﻼوه ﺑﺮاي ﺑﺮرﺳﻲ ﻫﻢزﻣﺎن ﻓـﻮاﻳـﺪ و ﻣـﺨـﺎﻃـﺮات‬
‫ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ‪ ،‬ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت و ﻛﺎرﺑﺮدﻫﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪﻫﻤﺮاه ﻫﻢ و ﻧﻪ ﺑﻪﻃﻮر ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ ﻗﺮار ﮔﻴﺮد‪ .‬ﻧﻜﺘﻪ ﻓﻮق ﺑﻪوﻳﮋه در‬
‫ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺗﻮﺳﻌﻪ و ارزﻳﺎﺑﻲ ﻣﺨﺎﻃﺮات ﻛﻨﻮﻧﻲ اﻳﻦ ﻓﻨﺎوري ﻛﻪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﻮازي ﺑﺎ ﻫﻢ اﻧﺠﺎم ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ اﻫﻤـﻴـﺖ‬
‫ﺑﻴﺸﺘﺮي دارد‪ NNI .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ اﻳﺠﺎد اﻃﻼﻋﺎت ﮔﺴﺘﺮده ﻏﻴﺮاﻧﺤﺼﺎري درﺑـﺎره ﺧـﻮاص ﻧـﺎﻧـﻮﻣـﻮاد و‬
‫روشﻫﺎي ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻓﻮاﻳﺪ‪ /‬ﻣﺨﺎﻃﺮات آن ﮔﺎم ﺑﺮدارد‪.‬‬
‫‪ -5‬آﺛﺎر ﺟﺎﻧﺒﻲ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ‪ ،‬اﺧﻼﻗﻲ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ‪:‬‬
‫ﺗﺤﻘﻴﻖ در زﻣﻴﻨﻪ ﺗﺄﺛﻴﺮات اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ‪ ،‬اﺧﻼﻗﻲ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﺑﺎﻳﺪ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﺗﺤﻘﻴﻖ و ﺗﻮﺳﻌـﻪ ﻓـﻨـﺎوري و در ﻣـﺘـﻦ‬
‫ﭘﮋوﻫﺶﻫﺎي اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ اﺧﻼﻗﻲ ﻛﻼنﺗﺮ ﺻﻮرت ﮔﻴﺮد‪ .‬ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ‪ NNAP‬ﺑﺎ اﻳﻦ روش‪ ،‬داﻣﻨﻪ ﻧﻔﻮذ اﻳﻦ ﻓﻨﺎوري ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺷﺪه‬
‫و زﻣﻴﻨﻪ ﺗﺒﺎدل دﻳﺪﮔﺎهﻫﺎ در ﻣﻮﺿﻮﻋﺎﺗﻲ ﻛﻪ ﺗﺄﺛﻴﺮ زﻳﺎدي ﺑﺮ ﺟﺎﻣﻌﻪ دارﻧﺪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬
‫‪ -6‬ارﺗﺒﺎط و ﺗﻮﺳﻌﻪ‬
‫‪ NNAP‬ﻧﮕﺮان ﺷﺎﻳﻌﺎت اﻏﺮاقآﻣﻴﺰ ﻣﺜﺒﺖ و ﻣﻨﻔﻲ درﺑﺎره ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ اﻓﻜﺎر ﻋﻤﻮﻣﻲ را ﺗﺤﺖ ﺗﺄﺛﻴﺮ‬
‫ﻗﺮار دﻫﺪ‪ .‬ﻟﺬا ‪ NNI‬ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺮﺟﻌﻲ ﻣﻄﻤﺌﻦ و ﻗﺎﺑﻞ اﻋﺘﻤﺎد ﺑﺮاي اﻃﻼﻋﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﺑـﻮده و اﻳـﻦ‬ ‫‪5‬‬

‫اﻃﻼﻋﺎت را در دﺳﺘﺮس ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ﮔﺬاران و ﻋﻤﻮم ﻣﺮدم ﻗﺮار دﻫﺪ‪.‬‬

‫‪ NNI‬ﺑﺎﻳﺪ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎي ارﺗﺒﺎﻃﻲ و ﺧﺎرﺟﻲ ﺧﻮد را ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ‪ NNCO‬و ﻛﺎرﮔﺮوه ارﺗﺒﺎﻃﺎت و ﻣﺸﺎرﻛﺖ ﻋـﻤـﻮﻣـﻲ‬
‫ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﮔﺴﺘﺮش داده و در اﻳﻦ ﻣﺴﻴﺮ ﺑﻪ ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ ﻛﺮدن ﺗﻼشﻫﺎي ﻣﻌﻄﻮفﺑﻪ ﺗﻮﺳﻌﻪ ارﺗﺒﺎط ﻣﺆﺳﺴﺎت ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ‬
‫ﺑﭙﺮدازد‪ .‬ﺑﺮاي اﻓﺰاﻳﺶ ﻛﺎرآﻣﺪي‪ ،‬اﻃﻼﻋﺎت ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ورود دادهﻫﺎي ﮔﺴﺘﺮده و ارﺗﺒﺎﻃﺎت ﺗﻌﺎﻣﻠﻲ ﺑﺎ ﻣﺨـﺎﻃـﺒـﺎن ﻫـﺪف‪،‬‬
‫ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻳﺎﺑﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺮرﺳﻲ اﺧﻴﺮ‪ ،‬ﻛﺎﻣﻞ ﻛﻨﻨﺪه ارزﻳﺎﺑﻲ اﻧﺠﺎم ﺷﺪه ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﺷﻮراي ﻣﻠﻲ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت )‪ (NRC‬آﻛﺎدﻣﻲﻫﺎي ﻣﻠﻲ اﺳـﺖ و‬
‫‪ NNAP‬ﺑﺎ ﺑﺴﻴﺎري از ﻧﻈﺮات اﻳﻦ ‪NRC‬ﻫﺎ ﻣﻮاﻓﻖ اﺳﺖ؛ ﺑﺎ اﻳﻦ ﺣﺎل ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺗﻮﺻﻴﻪ آﻧﻬﺎ ﺑﺮاي اﻳﺠﺎد ﻳـﻚ ﻫـﻴـﺌـﺖ‬
‫رﺳﻤﻲ ﻣﺸﻮرﺗﻲ ﻣﺴﺘﻘﻞ ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻛﺎر ﺗﺮدﻳﺪ دارد‪ .‬ﻫﻴﺌﺖ ﻣﺸﻮرﺗﻲ ﻋﻠﻢ و ﻓﻨﺎوري ﺑﺮ اﻳﻦ ﺑﺎور اﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻛﻨﻮﻧـﻲ‬
‫ﺗﻬﻴﻪ ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ دادهﻫﺎ و وروديﻫﺎي ﻣﻔﻴﺪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﻫﻴﺌﺖﻫﺎي ﻓﻨﻲ ﺗﺨﺼﺼﻲ ‪ NRC‬و ﻣﺪﻳﺮان ﺳﻄﺢ ﺑﺎﻻي ﻣﻮﺳﺴـﺎت‬
‫ﭘﻴﺸﮕﺎم ﻋﻠﻢ و ﻓﻨﺎوري ﻛﻪ در ‪PCAST‬ﻋﻀﻮﻳﺖ دارﻧﺪو ﻧﻴﺰ ﻣﺘﺨﺼﺼﺎن ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﻋﻀﻮ ‪ nTAG‬ﮔﺴﺘﺮدﮔﻲ ﺑﻴﺸﺘﺮي‬
‫ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺣﺎﻟﺘﻲ ﺧﻮاﻫﺪ داﺷﺖ ﻛﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﻳﻚ ﮔﺮوه ﺧﺎص ﺷﺎﻣﻞ ﺗﻌﺪاد ﻛﻤﺘﺮي ﻣﺸﺎور ﺑﻪ ﺗﻬﻴﻪ اﻃﻼﻋﺎت ﺑﭙﺮدازد‪.‬‬
 ‫ﭘﻴﺸﮕﺎﻣﻲ ﻣﻠﻲ ﻓﻨﺎوري ﻧﺎﻧﻮ؛ ارزﻳﺎﺑﻲ دوم و ﺗﻮﺻﻴﻪﻫﺎ‬

‫‪ .1‬ﻣﻘﺪﻣﻪ‬ ‫♦‬
‫ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﭼﻴﺴﺖ؟‬ ‫◊‬
‫ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﻋﺒﺎرت اﺳﺖ از ﺷﻨﺎﺧﺖ‪ ،‬ﻛﻨﺘﺮل و ﻛﺎرﺑﺮد ﻣﺎده در اﺑﻌﺎد ﺗﻘﺮﻳﺒﺎً ﻳﻚ ﺗﺎ ‪ 100‬ﻧﺎﻧﻮﻣﺘﺮ )ﻳﻚ ﻧﺎﻧﻮﻣﺘﺮ ﻳـﻚ‬
‫ﻣﻴﻠﻴﺎردﻳﻢ ﻣﺘﺮ اﺳﺖ و ﺑﺮاي درك ﺑﻬﺘﺮ ﻻزم اﺳﺖ ﺑﺪاﻧﻴﺪ ﻛﻪ ﻗﻄﺮ ﻳﻚ ﺗﺎر ﻣﻮي اﻧﺴﺎن ﺻﺪ ﻫﺰار ﻧﺎﻧﻮﻣﺘـﺮ اﺳـﺖ( ‪ .‬در‬
‫ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻘﻴﺎﺳﻲ ﻣﺸﺨﺼﻪﻫﺎي ﻣﻨﺤﺼﺮ ﺑﻪ ﻓﺮد ﻣﻮاد ﻣﻮﺟﺐ ﭘﻴﺪاﻳﺶ ﻛﺎرﺑﺮدﻫﺎي ﻧﻮﻳﻨﻲ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‪ .‬دراﻳﻦ ﻣﻘﻴﺎس ﺧـﻮاص‬
‫ﻓﻴﺰﻳﻜﻲ‪ ،‬ﺷﻴﻤﻴﺎﻳﻲ و زﻳﺴﺘﻲ ﻣﻮاد ﺑﺎ ﺧﻮاص ﺗﻚﺗﻚ اﺗﻢﻫﺎ‪ ،‬ﻣﻮﻟﻜﻮلﻫﺎ و ﻳﺎ ﺧﻮاص ﺗﻮده ﻣﺎده ﻛﺎﻣﻼً ﻣﺘﻔﺎوت اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ در دﻫﻪﻫﺎي آﺧﺮ ﻗﺮن ﺑﻴﺴﺘﻢ و ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻓﻨﺎوريﻫﺎي ﺟﺪﻳﺪ ﺗﺼﻮﻳﺮﺑـﺮداري‪ ،‬دﺳـﺘـﻜـﺎري و‬
‫ﺷﺒﻴﻪﺳﺎزي ﻣﺎده در ﻣﻘﻴﺎس اﺗﻤﻲ ﭘﺪﻳﺪ آﻣﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻗﻠﻤﺮو ﺗﺤﻘﻴﻖ و ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﻃﻴﻒﮔﺴﺘﺮدهاي از ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎي ﻋﻠﻤﻲ و ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ ﻛﻪ در راﺳﺘﺎي ﺷﻨـﺎﺧـﺖ و‬
‫اﻳﺠﺎد ﻣﻮاد‪ ،‬اﺑﺰارﻫﺎ و ﺳﻴﺴﺘﻢﻫﺎي ﺑﻬﺘﺮ در ﻣﻘﻴﺎس ﻧﺎﻧﻮ و ﺑﻬﺮهﮔﻴﺮي از ﺧﻮاص ﻣﺎده در ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻘﻴﺎﺳﻲ ﺻﻮرت ﻣﻲﮔﻴﺮد‪،‬‬
‫را ﺷﺎﻣﻞ ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺣﺎﺻﻞ از اﻳﻦ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎ ﻧﻮﻳﺪﺑﺨﺶ ﻓﻮاﻳﺪ و ﻣﻨﺎﻓﻌﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣـﻮﺟـﺐ ﺗـﺤـﻮﻟـﻲ اﺳـﺎﺳـﻲ‬
‫درﺑﺨﺶﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ از ﺟﻤﻠﻪ زﻳﺴﺖ ﭘﺰﺷﻜﻲ ) ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل ﺗﺼﻮﻳﺮﺑﺮداري‪ ،‬ﺗﺸﺨﻴﺺ‪ ،‬درﻣﺎن و ﭘﻴﺸﮕﻴﺮي(‪ ،‬اﻧـﺮژي‬
‫) ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل ﺗﺒﺪﻳﻞ و ذﺧﻴﺮه اﻧﺮژي( ‪ ،‬اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻚ )ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل راﻳﺎﻧﻪﻫﺎ و ﻧﻤﺎﻳﺸﮕﺮﻫﺎ(‪ ،‬ﺣﻔﻆ‪ ،‬اﺻﻼح و ﺗـﺮﻣـﻴـﻢ‬
‫‪6‬‬
‫ﻣﺤﻴﻂزﻳﺴﺖ و ﻛﺎرﺑﺮدﻫﺎ و ﻣﺤﺼﻮﻻت ﻣﺘﻨﻮع دﻳﮕﺮ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺗﺤﻘﻴﻖ و ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﺑﺎ ﭼﻨﻴﻦ ﻃﻴﻒ ﮔﺴﺘﺮدهاي از ﻛﺎﺑﺮدﻫﺎ در آزﻣﺎﻳﺸﮕﺎهﻫﺎي داﻧﺸﮕﺎﻫﻲ دوﻟﺘﻲ و ﺻﻨﻌـﺘـﻲ‬
‫ﭼﻪ در آﻣﺮﻳﻜﺎ و ﭼﻪ ﺳﺎﻳﺮ ﻧﻘﺎط ﺟﻬﺎن در ﺣﺎل اﻧﺠﺎم اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﻏﺎﻟﺒﺎً در ﻓﺼﻞ ﻣﺸﺘﺮك رﺷﺘﻪﻫﺎي ﻣﺮﺳﻮم از‬
‫ﻗﺒﻴﻞ ﻋﻠﻮم ﺷﻴﻤﻲ‪ ،‬زﻳﺴﺖﺷﻨﺎﺳﻲ و ﻣﻮاد و راﻳﺎﻧﻪ ﻗﺮار دارد وﺑﻪ ﺗﻌﺒﻴﺮ دﻳﮕﺮ ﻳﻚ ﻓﻨﺎوري ﻣﻴﺎن رﺷـﺘـﻪ اي اﺳـﺖ‪ .‬ﺑـﺎ‬
‫ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﻧﻮﻳﻦ‪ ،‬ﻛﺎرﺑﺮدﻫﺎي ﺗﺠﺎري اوﻟﻴﻪاي ﻧﻮﻋﺎً در ﺣﺪ ﺑﻬﺒﻮد ﻛﺎﻻﻫﺎ و ﻓﺮآﻳﻨﺪﻫـﺎي ﻣـﻮﺟـﻮد از ﻗـﺒـﻴـﻞ‬
‫روﻛﺶدﻫﻲ و ﻣﻮاد ﻛﺎﻣﭙﻮزﻳﺘﻲ ﺑﻪ ﺑﺎزار راه ﻳﺎﻓﺘﻪاﻧﺪ‪.‬‬

‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻣﻠﻲ ﭘﻴﺸﮕﺎﻣﻲ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ )‪(NNI‬‬ ‫◊‬

‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﭘﺸﮕﺎﻣﻲ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ در ﺳﺎل ﻣﺎﻟﻲ ‪ 2001‬ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ ﺳﺎﺧﺘﻦ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎي ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻧﻲ ﻛﻪ در ﺳـﻄـﺢ‬
‫ﻛﺸﻮر در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ اﻧﺠﺎم ﻣﻲﺷﻮد ﺗﺄﺳﻴﺲ ﺷﺪ و در اﺑﺘﺪا ﻫﺪف آن ﻫﺪاﻳﺖ ﻣﺘﺨﺼﺼﺎن و ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﻫﺎي ﻣﺆﺳﺴﺎت دوﻟﺘﻲ‬
‫و ﺗﺮﻏﻴﺐ آﻧﻬﺎ ﺑﻪ اﻧﺠﺎم ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎي رﻗﺎﺑﺘﻲ و ﻏﻴﺮرﻗﺎﺑﺘﻲ در ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﺑﻮد‪.‬‬
‫اﻳﻦ ﭘﻴﺸﮕﺎﻣﻲ ﺑﻌﺪﻫﺎ اداﻣﻪ ﻳﺎﻓﺖ و ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻳﻚ اوﻟﻮﻳﺖ ﺗﺤﻘﻴﻖ و ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺑﺮاي ﻣﺴﺌﻮﻻن ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬در ﺣـﺎل‬
‫ﺣﺎﺿﺮ ‪ 25‬ﺳﺎزﻣﺎن ﻓﺪرال در اﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻋﻀﻮﻳﺖ دارﻧﺪ ﻛﻪ از ﺑﻴﻦ آﻧﻬﺎ ‪ 13‬ﺳﺎزﻣﺎن‪ ،‬ﺑﻮدﺟﻪﻫﺎي ﻣﺸﺨﺼﻲ را ﺑﻪ ﺗﺤﻘﻴﻖ‬
‫و ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ اﺧﺘﺼﺎص دادهاﻧﺪ‪ .‬در ﻣﺠﻤﻮع ﺑﻮدﺟﻪ ﺗﺤﻘﻴﻖ و ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ در ﺳﺎل ﻣﺎﻟﻲ ‪ 2009‬ﺑﻪ ﻣﻴﺰان‬
‫ﻣﻮرد ﺗﻘﺎﺿﺎي ‪ 1/5‬ﻣﻴﻠﻴﺎرد دﻻر ﺧﻮاﻫﺪ رﺳﻴﺪ و ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻛﻞ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬاري دوﻟﺖ در ﺗﺤﻘﻴﻖ و ﺗـﻮﺳـﻌـﻪ اﻳـﻦ‬
 ‫ﭘﻴﺸﮕﺎﻣﻲ ﻣﻠﻲ ﻓﻨﺎوري ﻧﺎﻧﻮ؛ ارزﻳﺎﺑﻲ دوم و ﺗﻮﺻﻴﻪﻫﺎ‬

‫ﻓﻨﺎوري از اﺑﺘﺪاي ﺗﺄﺳﻴﺲ ‪ NNI‬در ﺳﺎل ‪ 2001‬ﺑﻪ ﻣﻘﺪار ﺗﻘﺮﻳﺒﺎً ‪ 10‬ﻣﻴﻠﻴﺎرد دﻻر ﺑﺎﻟﻎ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬
‫ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲﻫﺎي ﻋﻤﻠﻲ ﻣﻴﺎن ﺳﺎزﻣﺎﻧﻲ ‪ NNI‬از ﻃﺮﻳﻖ زﻳﺮ ﻛﻤﻴﺘﻪ ﺷﻮراي ﻋﻠﻮم‪ ،‬ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ و ﻓﻨـﺎوري ﻧـﺎﻧـﻮﻣـﻘـﻴـﺎس)‬
‫‪ (NSTC‬اﻧﺠﺎم ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬اﻳﻦ ﮔﺮوهﻫﺎ ﻣﺘﺸﻜﻞ از ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻧﻲ از ﺗﻤﺎﻣﻲ ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎي ﻓﺪرال ﻋﻀﻮ ‪ NNI‬ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬زﻳﺮﻛﻤﻴﺘﻪ‬
‫‪ NSET‬ﺑﺮاي ﻣﺸﺨﺺ ﻛﺮدن ﺟﻨﺒﻪﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪاي ‪ ،NNI‬ﭼﻬﺎر ﻛﺎرﮔﺮوه اﻳﺠﺎد ﻧﻤﻮده اﺳﺖ‪:‬‬
‫ﻛﺎرﮔﺮوه ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت ﺟﻬﺎﻧﻲ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ) ‪7 (GIN‬ﻛﻪ از ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ دوﻟﺖ در ﻧﺸﺴﺖﻫﺎي ﺑﻴﻦاﻟﻤﻠﻠﻲ ﻣـﺮﺗـﺒـﻂ ﺑـﺎ‬ ‫•‬

‫ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻣﻲﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻛﺎرﮔﺮوه ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﭘﻴﺎﻣﺪﻫﺎي زﻳﺴﺖﻣﺤﻴﻄﻲ و ﺑﻬﺪاﺷﺘﻲ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ )‪ 8 (NEHI‬ﻛﻪ ﺑﻪ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت دوﻟﺖ ﻓـﺪرال‬ ‫•‬

‫در زﻣﻴﻨﻪﻫﺎي ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﻣﺤﻴﻂ زﻳﺴﺖ‪ ،‬ﺳﻼﻣﺘﻲ و اﻳﻤﻨﻲ )‪ (EHS‬اﺧﺘﺼﺎص دارد و وﻇﻴﻔﻪ آن ﺗﻮﺳﻌﻪ راﻫﺒﺮدﻫﺎي‬
‫ﭘﮋوﻫﺸﻲ ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ و ﺗﺴﻬﻴﻞ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎي ﻣﻴﺎن ﺳﺎزﻣﺎﻧﻲ ﻣﺮﺗﺒﻂ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻛﺎرﮔﺮوه ﺗﻮﻟﻴﺪ‪ ،‬ﺻﻨﻌﺖ و ﻧﻮآوري )‪ ،9 (NILI‬وﻇﻴﻔﻪ اﻳﻦ ﻛﺎرﮔﺮوه اﻳﺠﺎد ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ ﺑﻴﻦ ﻫﻤﻜﺎريﻫﺎي ﺻﻨﻌﺘﻲ و‬ ‫•‬

‫ﺣﻤﺎﻳﺖ از ﺗﺠﺎريﺳﺎزي ﺗﻮﻟﻴﺪ و اﻧﺘﻘﺎل ﻓﻨﺎوري اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻛﺎرﮔﺮوه ارﺗﺒﺎﻃﺎت و ﺗﺮوﻳﺞ ﻋﻤﻮﻣﻲ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ )‪ :10 (NPEC‬وﻇﻴﻔﻪ اﻳﻦ ﻛﺎرﮔﺮوه ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ ﺳﺎﺧﺘﻦ ﺗﻼشﻫﺎي‬ ‫•‬

‫اﻧﺠﺎم ﺷﺪه در زﻣﻴﻨﻪ ارﺗﺒﺎط و ﺗﻮﺳﻌﻪ در ﺳﻄﺢ ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎ و ﻳﺎ در ﺳﻄﺢ ﺑﻴﻦاﻟﻤﻠﻠﻲ اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ ﺗﻼشﻫﺎ ﻣـﻮارد‬
‫ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت اﺧﻼﻗﻲ و اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ را ﻧﻴﺰ ﺷﺎﻣﻞ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬
‫‪7‬‬
‫اداره ﻣﻠﻲ ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ) ‪ (NNCO‬ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻓﻨﻲ و ﺳﺎزﻣﺎن ﻳﺎﻓﺘﻪاي از زﻳﺮﻛﻤﻴﺘﻪ ‪ ،NSET‬ﭼﻬﺎر ﻛـﺎرﮔـﺮوه‬
‫ﻓﻮق و ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎي واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ‪) NNI‬در زﻣﻴﻨﻪ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ ‪ NNI‬ﻣﺮﺗﺒﻂ اﺳﺖ و ﻳﺎ در راﺳﺘﺎي ﻫﻤـﺎﻫـﻨـﮕـﻲ و‬
‫ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ ﻋﺎﻣﻪ در ﺣﻮزه ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ اﺳﺖ( ﺑﻪ ﻋﻤﻞ ﻣﻲآورد‪.‬‬
‫در ﻗﺎﻧﻮن ﻧﻈﺎرتﻫﺎي ﻣﺴﺘﻤﺮ ﮔﺴﺘﺮدهاي ﺑﺮاي ‪ NNI‬ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﻲ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻣﻨﻈﻮر ﺷﻮراي ﻣﺸﺎوران ﻋﻠﻢ و‬
‫ﻓﻨﺎوري ) ‪ (PCAST‬رﻳﺎﺳﺖﺟﻤﻬﻮري در ﻣﻘﺎم ﻫﻴﺌﺖ ﻣﺸﻮرﺗﻲ ﻣﻠﻲ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ )ﻛﻪ در زﻳﺮ ﺗﻮﺿﻴﺢ داده ﻣﻲﺷﻮد( ﻫـﺮ‬
‫دو ﺳﺎل ﻳﻜﺒﺎر ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎي ‪ NNI‬را ﺑﺮرﺳﻲ و ﮔﺰارﺷﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﮔﺰارش ﺣﺎﺿﺮ ﺗﻬﻴﻪ ﻣﻲﻧﻤﺎﻳﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ آﻛﺎدﻣﻲﻫﺎي ﻣﻠﻲ‬
‫ﻧﻴﺰ ﻫﺮ ﺳﻪ ﺳﺎل ﻳﻜﺒﺎر ارزﻳﺎﺑﻲﻫﺎﻳﻲ ﺧﺎرج از اﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺟﻨﺒﻪﻫﺎي ﺧﺎﺻﻲ از ‪ NNI‬اﻧﺠﺎم ﻣﻲدﻫﻨﺪ‪ .‬ﻋﻼوه ﺑـﺮ‬
‫اﻳﻦ ﺑﺮرﺳﻲﻫﺎ ﻛﻪ از وﺿﻌﻴﺖ ‪ NNI‬اﻧﺠﺎم ﻣﻲﺷﻮد‪ ،‬اداره ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ‪ 11‬دوﻟﺖ ﻧﻴﺰ ﻫﻢاﻛﻨﻮن در ﺣـﺎل ﺑـﺮآورد ﻣـﻴـﺰان‬
‫ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ ‪ NNI‬و ﺗﻬﻴﻪ ﮔﺰارﺷﻲ از ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ‪ EHS‬ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻫﻴﺌﺖ ﻣﺸﻮرﺗﻲ ﻣﻠﻲ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ )‪(NNAP‬‬ ‫◊‬

‫در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﺤﻘﻴﻖ و ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻗﺮن ‪ 21‬ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ )ﻣﻮاد ‪ 108-153‬ﻗﺎﻧﻮن ﻋﻤﻮﻣﻲ ﻣﺼﻮب ﺟﻠﺴﻪ ‪ 108‬ﺳـﺎل ‪2003‬‬
‫ﻛﻨﮕﺮه( از رﺋﻴﺲﺟﻤﻬﻮر ﺧﻮاﺳﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ ﺗﺎ ﻫﻴﺌﺘﻲ ﻣﺸﻮرﺗﻲ ﻣﻠﻲ در زﻣﻴﻨﻪ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﺗﺸﻜﻴﻞ دﻫﺪ‪ .‬رﺋﻴﺲﺟﻤـﻬـﻮر‬
‫ﻧﻴﺰ در ﺳﺎل ‪ 2004‬ﻃﻲ ﻓﺮﻣﺎﻧﻲ رﺳﻤﻲ‪ ،‬ﺷﻮراي ﻣﺸﺎوران ﻋﻠﻢ و ﻓﻨﺎوري ﺧﻮد )‪ (PCAST‬را ﻣﺎﻣﻮر اﻧﺠﺎم اﻳﻦ ﻛﺎر ﻧﻤﻮد‪.‬‬
‫ارزﻳﺎﺑﻲ ﻣﻮارد زﻳﺮ از وﻇﺎﻳﻒ ‪ NNAP‬اﺳﺖ‪:‬‬
 ‫ﭘﻴﺸﮕﺎﻣﻲ ﻣﻠﻲ ﻓﻨﺎوري ﻧﺎﻧﻮ؛ ارزﻳﺎﺑﻲ دوم و ﺗﻮﺻﻴﻪﻫﺎ‬

‫روﻧﺪﻫﺎ و ﺗﻮﺳﻌﻪﻫﺎي ﭘﺪﻳﺪ آﻣﺪه در ﻋﻠﻢ و ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ ﻧﺎﻧﻮ‬ ‫•‬

‫ﻣﻴﺰان ﺗﺤﻘﻖ و ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎ‬ ‫•‬

‫ﻫﺮ ﻧﻮع ﻧﻴﺎز ﺑﻪ ﺑﺎزﻧﮕﺮيﻫﺎي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﻳﺰي ﺷﺪه‬ ‫•‬

‫اﻳﺠﺎد ﺗﻮازن ﺑﻴﻦ ﺑﺨﺶﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ‪ NNI‬و از ﺟﻤﻠﻪ ﺳﻄﺢ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬاري در ﻗﺴﻤﺖﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺗﺸـﻜـﻴـﻞ‬ ‫•‬

‫دﻫﻨﺪه ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‬
‫ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ ﻛﻤﻚ ‪ NNI‬ﺑﻪ ﺣﻔﻆ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﭘﻴﺸﮕﺎﻣﻲ آﻣﺮﻳﻜﺎ در ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ‬ ‫•‬

‫ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ‪ ،‬ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ و ﻣﺤﻘﻖ ﺳﺎﺧﺘﻦ اﻫﺪاف و اﻧﺠﺎم ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‬ ‫•‬

‫ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ ﺗﻼش ‪ NNI‬در رﻓﻊ ﻧﮕﺮاﻧﻲﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻋﻮارض اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ اﺧﻼﻗﻲ‪ ،‬ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ و زﻳﺴﺖﻣﺤﻴﻄـﻲ‬ ‫•‬

‫ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ وﺗﺄﺛﻴﺮ آن ﺑﺮ ﻧﻴﺮوي ﻛﺎر آن وﺟﻮد دارد‪.‬‬

‫در ﻣﻲ‪ PCAST ،2005‬اوﻟﻴﻦ ﮔﺰارش ﺧﻮد از ﺑﺮرﺳﻲ دوﺳﺎﻻﻧﻪ ‪ NNI‬را ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺘﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻫـﻴـﺌـﺖ‬
‫ﻣﺸﻮرﺗﻲ ﻣﻠﻲ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﺑﺮ ﻋﻬﺪه داﺷﺖ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﻧﻤﻮد )‪ (PCAST 2005‬در آن ﮔﺰارش ﺑﻪ ﭼﻬﺎر ﺳﻮال ﭘـﺎﺳـﺦ داده‬
‫ﺷﺪه ﺑﻮد‪:‬‬
‫ﺟﺎﻳﮕﺎه ﻓﻌﻠﻲ ﻣﺎ ﻛﺠﺎﺳﺖ؟‬ ‫•‬

‫آﻳﺎ اﻳﻦ ﭘﻮل ﺑﻪ ﺧﻮﺑﻲ ﻫﺰﻳﻨﻪ ﻣﻲﺷﻮد و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎ ﺑﻪ ﺧﻮﺑﻲ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻣﻲﺷﻮد؟‬ ‫•‬
‫‪8‬‬
‫آﻳﺎ ﺗﻮاﻧﺴﺘﻪاﻳﻢ در رﻓﻊ ﻧﮕﺮاﻧﻲﻫﺎي اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ و ﻣﺨﺎﻃﺮات اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ ﺗﻼش ﻧﻤﺎﺋﻴﻢ؟‬ ‫•‬

‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﻲﺗﻮاﻧﻴﻢ ﺑﻬﺘﺮ ﻛﺎر ﻛﻨﻴﻢ؟‬ ‫•‬

‫رﺋﻮس ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي اﻳﻦ ﻫﻴﺌﺖ در آن زﻣﺎن ﺑﻪ ﺷﺮح زﻳﺮ ﺑﻮد‪:‬‬

‫آﻣﺮﻳﻜﺎ ﭘﻴﺸﮕﺎﻣﻲ ﺗﺤﺴﻴﻦ ﺑﺮاﻧﮕﻴﺰي در ﺗﺤﻘﻴﻖ و ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻓﻨﺎوي ﻧﺎﻧﻮ دارد‪ .‬ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬاريﻫﺎي ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺗﻲ دوﻟـﺖ‬ ‫•‬

‫ﻓﺪرال ﺑﻪ ﺗﻨﻬﺎﻳﻲ ﺣﺪود ﻳﻚ ﭼﻬﺎرم ﻣﺠﻤﻮع ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬاريﻫﺎي ﻛﻨﻮﻧﻲ دوﻟﺘﻲ در ﺳﺎﻳﺮ ﻛﺸﻮرﻫﺎ اﺳﺖ‪ .‬در اﻳـﻦ‬
‫زﻣﻴﻨﻪ از ﺑﺨﺶ ﺧﺼﻮﺻﻲ و دوﻟﺖﻫﺎي اﻳﺎﻟﺘﻲ و ﻣﺤﻠﻲ ﻧﻴﺰ ﻛﻤﻚ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺷﺮﻛﺖﻫﺎي ﻧـﻮﭘـﺎي‬
‫ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ‪ ،‬در آﻣﺮﻳﻜﺎ ﻗﺮار دارﻧﺪ و ﺗﺎﻛﻨﻮن ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ آﻣﺎر ﺛﺒﺖ اﺧﺘﺮاع و اﻧﺘﺸﺎر ﻛﺘﺎب و ﻣﻘـﺎﻟـﻪ در زﻣـﻴـﻨـﻪ‬
‫ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﺑﻪ آﻣﺮﻳﻜﺎ اﺧﺘﺼﺎص داﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﺣﺎل اﻓﺰاﻳﺶ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬاريﻫﺎي دوﻟﺘﻲ و ﺧﺼﻮﺻـﻲ در‬
‫ﮔﻮﺷﻪ و ﻛﻨﺎر ﺟﻬﺎن در ﺣﺎل رﻗﺎﺑﺖ ﺑﺎ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﭘﻴﺸﮕﺎﻣﻲ آﻣﺮﻳﻜﺎ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬاري دوﻟﺖ ﻓﺪرال در ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﻗﻮي ﺑﻮده و ﺑﻪ ﺧﻮﺑﻲ ﻫﺰﻳﻨﻪ ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ راﻫـﺒـﺮدي ‪NNI‬‬ ‫•‬

‫راﻫﻨﻤﺎﻳﻲﻫﺎي ﻣﻨﺎﺳﺒﻲ ﺑﺮاي ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ و در ﻫﻤﻴﻦ راﺳﺘﺎ زﻳﺮﻛﻤﻴﺘﻪ ﻣﻴﺎن ﺳﺎزﻣﺎﻧـﻲ‬
‫‪ NSET‬ﺑﺎ ﺣﻤﺎﻳﺖ ‪ NNCO‬ﺗﻮاﻧﺴﺘﻪ اﺳﺖ ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ ﻣﻮﺛﺮ و زﻳﺎدي در ﺗﺤﻘﻖ و ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ اﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ و ﺗﺴﻬﻴـﻞ‬
‫ﺗﻌﺎﻣﻞ آن ﺑﺎ ﺻﻨﻌﺖ و اﻓﻜﺎر ﻋﻤﻮﻣﻲ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ و اداﻣﻪ اﻳﻦ روﻧﺪ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر دﺳﺘﻴﺎﺑﻲ ﺑﻪ ﻓﻮاﻳﺪ ﺑـﻠـﻨـﺪ ﻣـﺪت‬
‫ﻫﻤﭽﻨﺎن ﺿﺮوري اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ NNI‬در راﺳﺘﺎي ﺗﻌﺮﻳﻒ‪ ،‬اوﻟﻮﻳﺖﺑﻨﺪي و ﺑﻪ وﻳﮋه رﻓﻊ ﺗﺒﻌﺎت زﻳﺴﺖﻣﺤﻴﻄﻲ و ﺑﻬﺪاﺷﺘﻲ و ﻧﻴﺰ دﻳﮕﺮ ﻣﺴـﺎﺋـﻞ‬ ‫•‬
 ‫ﭘﻴﺸﮕﺎﻣﻲ ﻣﻠﻲ ﻓﻨﺎوري ﻧﺎﻧﻮ؛ ارزﻳﺎﺑﻲ دوم و ﺗﻮﺻﻴﻪﻫﺎ‬

‫اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ و اﺧﻼﻗﻲ آن ﺗﻼش ﻣﻲﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫‪ NNAP‬ﺑﺮ اﺳﺎس ﮔﺰارش اول ﺧﻮد‪ ،‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﻧﺘﻴﺠﻪ رﺳﻴﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮﺧﻲ ﺣﻮزهﻫﺎي ﺧﺎص ﻧﻴﺎزﻣﻨﺪ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻴﺸـﺘـﺮ‬
‫ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ دﻟﻴﻞ ﺗﻮﺻﻴﻪﻫﺎﻳﻲ در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ اراﺋﻪ ﻧﻤﻮده اﺳﺖ‪.‬‬
‫اﻧﺘﻘﺎل ﻓﻨﺎوري‪ NNI :‬ﺑﺎﻳﺪ ارﺗﺒﺎط ﺑﻴﺸﺘﺮي ﺑﺎ ﺻﻨﺎﻳﻊ آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺑﺮﻗﺮار ﻛﺮده و ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ دوﻟﺖ ﻓﺪرال و اﻳﺎﻟﺖﻫﺎ را‬ ‫•‬

‫در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ اﻓﺰاﻳﺶ دﻫﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ در اﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺑﻬﺒﻮد ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ داﻧﺶ و در دﺳﺘﺮس ﻗـﺮارﮔـﺮﻓـﺘـﻦ‬
‫اﻣﻜﺎﻧﺎت ‪) NNI‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل اﺑﺰارآﻻت و ﻣﻜﺎنﻫﺎي ﻣﺠﻬﺰ ﺑﺮاي ﻛﺎرﺑﺮان( ﺗﻮﺟﻪ ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﭘﻴﺎﻣﺪﻫﺎي زﻳﺴﺖﻣﺤﻴﻄﻲ و ﺑﻬﺪاﺷﺘﻲ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ‪ NNI :‬ﺑﺎﻳﺪ ﻫﻤﭽﻨﺎن ﺑﻪ ﺗﻼش ﺧﻮد ﺑﺮاي درك آﺛﺎر ﻣـﺨـﺮب‬ ‫•‬

‫اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﺑﻪ وﻳﮋه در ﻣﻮاردي ﻛﻪ اﺣﺘﻤﺎل ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻦ در ﻣﻌﺮض اﻳﻦ ﻧﺎﻧﻮﻣﻮاد ﺑﻴﺸﺘﺮ اﺳﺖ )ﻧـﻈـﻴـﺮ‬
‫ﻛﺎرﮔﺎهﻫﺎي ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻧﺎﻧﻮﻣﻮاد ﻳﺎ ﻣﺤﻴﻂﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ در آن از اﻳﻦ ﻣﻮاد اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲﺷﻮد( اداﻣﻪ دﻫﺪ‪ .‬ﺑﺮ اﻳﻦ ﻣﺒﻨﺎ ﻫﺮ ﻛﺠﺎ‬
‫ﻛﻪ ﺷﻮاﻫﺪي ﻣﺒﻨﻲ ﺑﺮ وﺟﻮد آﺛﺎر زﻳﺎﻧﺒﺎر اﻳﻦ ﻣﻮاد ﺑﺮ ﻣﺤﻴﻂ زﻳﺴﺖ ﻳﺎ ﺳﻼﻣﺖ ﺑﺸﺮ ﺑﻪ دﺳﺖ آﻳـﺪ‪ ،‬ﻣـﻘـﺎﻣـﺎت‬
‫ﻣﺴﺌﻮل ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻜﺎﻧﻴﺴﻢﻫﺎي ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﻣﻨﺎﺳﺒﻲ را در ﺟﻬﺖ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي از اﻳﻦ آﺳﻴﺐﻫﺎ ﺑﻪﻛﺎر ﮔﻴﺮﻧﺪ ﻛـﻪ اﻳـﻦ اﻣـﺮ‬
‫ﻋﻼوه ﺑﺮ ﻫﻤﻜﺎري ﻗﻮي ﻣﻴﺎن ﺳﺎزﻣﺎﻧﻲ ﻧﻴﺎزﻣﻨﺪ ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲﻫﺎي ﺑﻴﻦاﻟﻤﻠﻠﻲ ﻧﻴﺰ ﻫﺴﺖ‪.‬‬
‫آﺛﺎر اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﺟﺎﻧﺒﻲ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ‪ NNI :‬ﺑﺎﻳﺪ از ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺗﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻫﺪف ﺷﻨﺎﺧﺖ آﺛﺎر ﺟـﺎﻧـﺒـﻲ اﺟـﺘـﻤـﺎﻋـﻲ‬ ‫•‬

‫ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ )ﺷﺎﻣﻞ ﺗﺄﺛﻴﺮات اﺧﻼﻗﻲ‪ ،‬اﻗﺘﺼﺎدي و ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ( اﻧﺠﺎم ﻣﻲﺷﻮد ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻛﺮده و ﺗﻼش ﭼﺸﻤﮕﻴﺮي در‬ ‫‪9‬‬
‫ﺟﻬﺖ آﮔﺎه ﻧﻤﻮدن ﻣﺮدم درﺑﺎره اﻳﻦ ﻓﻨﺎوري اﻧﺠﺎم دﻫﺪ‪.‬‬
‫آﻣﻮزش و ﻓﺮاﻫﻢ ﻛﺮدن ﻧﻴﺮوي ﻛﺎر‪ :‬ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺑﻬﺒﻮد ﺑﺎزدﻫﻲ ﻓﻨﻲ ﻛﺸﻮر در زﻣﻴﻨﻪﻫﺎي ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﻓﻨﺎوريﻧـﺎﻧـﻮ‪،‬‬ ‫•‬

‫ﻻزم اﺳﺖ ﺗﺎ ‪ NNI‬ﺑﺎ ﻫﻤﻜﺎري وزارت آﻣﻮزش )‪ (DOEd‬و وزارت ﻛﺎر )‪ (DOL‬ﺳﻴﺴﺘﻢﻫﺎي ﻣﻨﺎﺳﺒﻲ را ﺟﻬﺖ‬
‫آﻣﻮزش و ﺗﺮﺑﻴﺖ ﻧﻴﺮوي ﻛﺎر اﻳﺠﺎد ﻧﻤﺎﻳﺪ‪.‬‬
‫ﮔﺰارش ﺷﻮراي ﻣﻠﻲ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت )‪ (NRC‬از آﻛﺎدﻣﻲﻫﺎي ﻣﻠﻲ‪ ،‬ﻣﻜﻤﻞ ﺑﺮرﺳﻲ اﻧﺠﺎم ﺷﺪه ﺑﻪوﺳﻴﻠﻪي ‪ NNAP‬اﺳـﺖ‪.‬‬
‫در دﺳﺎﻣﺒﺮ ‪ NRC ،2006‬اوﻟﻴﻦ ﮔﺰارش ﺳﻪ ﺳﺎﻻﻧﻪ ﺧﻮد از وﺿﻌﻴﺖ ‪ NNI‬را ﻣﻨﺘﺸﺮ ﻧﻤﻮد ﻛﻪ ﺗﺎ ﺣﺪ زﻳﺎدي ﻣﻮازي ﺑـﺎ‬
‫‪12‬‬
‫ﺑﺮرﺳﻲ اوﻟﻴﻪ ‪ NNAP‬ﺑﻮد؛ اﻣﺎ در آن ﺑﺮﺧﻲ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻣﻮردي در ﻣﻮرد اﻣﻜﺎن ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﻮﻟﻜﻮﻟﻲ و ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻣﺴـﺌـﻮﻻﻧـﻪ‬
‫ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ آﻣﺪه اﺳﺖ‪ (NRC 2006) .‬در ﺿﻤﻴﻤﻪ )د( ﺑﻪ ﺧﻼﺻﻪاي از ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي ﻛﻠﻴﺪي اﻳﻦ ﮔﺰارش اﺷﺎره ﺷﺪهاﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻧﻘﻄﻪ ﻧﻈﺮات ‪ NNAP‬در ﻣﻮرد ﺗﻮﺻﻴﻪﻫﺎي ‪ NRC‬ﺑﻪ ﻗﺮار زﻳﺮ اﺳﺖ‪:‬‬
‫اﻋﻀﺎي ‪ NNAP‬ﺑﺮ اﻳﻦ ﺑﺎورﻧﺪ ﻛﻪ دوﻟﺖ ﻓﺪرال ﻧﻘﺶ ﻣﻨﺤﺼﺮ ﺑﻪ ﻓﺮدي در ﺣﻤﺎﻳﺖ از ﺗﺤﻘـﻴـﻖ و ﺗـﻮﺳـﻌـﻪ‬ ‫•‬

‫ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ دارد‪ .‬اﻳﻦ ﻛﺎر ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺣﻤﺎﻳﺖ از ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﭘﺎﻳﻪ و ﻛﺎرﺑﺮدي اﻧﺠﺎم ﻣﻲﺷﻮد ﻣـﻮﺟـﺐ ﺗـﻮازن‬
‫اﻫﺪاف ﺑﻠﻨﺪ ﻣﺪت و ﻛﻮﺗﺎه ﻣﺪت ﺷﺪه و ﺑﻪ اﻳﺠﺎد زﻳﺮﺳﺎﺧﺖﻫﺎي ﺣﻤﺎﻳﺘﻲ ﻗﻮي ﻣﻨﺠﺮ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ‪ NNAP‬ﻫﻨﻮز ﻧﻤﻲﺗﻮان ﻗﺎﻃﻌﺎﻧﻪ درﺑﺎره ﻣﻴﺰان اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ ﻣﺨﺎﻃﺮات اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ ﻧﺎﻧﻮﻣﻮاد ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ ﺷﺪه اﻇﻬﺎر‬ ‫•‬

‫ﻧﻈﺮ ﻛﺮد‪ .‬اﮔﺮ ﭼﻪ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻨﻈﻮر اﺑﺰارﻫﺎي ﻣﻨﺎﺳﺒﻲ در دﺳﺖ ﺗﻬﻴﻪ اﺳﺖ‪ ،‬اﻣﺎ ﻫﻨﻮز ﺟﺎﻳﮕﺎه ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺧﻮد را ﻧﻴﺎﻓﺘﻪ‬
 ‫ﭘﻴﺸﮕﺎﻣﻲ ﻣﻠﻲ ﻓﻨﺎوري ﻧﺎﻧﻮ؛ ارزﻳﺎﺑﻲ دوم و ﺗﻮﺻﻴﻪﻫﺎ‬

‫اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ اﻧﺠﺎم ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﮔﺴﺘﺮده در زﻣﻴﻨﻪ آﺛﺎر ﺟﺎﻧﺒﻲ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﺑﺮ ﻣﺤﻴﻂ زﻳﺴﺖ و ﺳﻼﻣﺘﻲ و ﺑﺮرﺳﻲ‬
‫اﻳﻤﻨﻲ آﻧﻬﺎ ) ‪ (EHS‬و اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻧﻤﻮدن ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ و ﺗﻬﻴﻪ ﻗﻮاﻧﻴﻦ ﮔﺴﺘﺮده در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ ﻫﻤـﭽـﻨـﺎن ﺿـﺮوري‬
‫اﺳﺖ‪.‬‬
‫اﻋﻀﺎي ‪ NNAP‬ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻟﺰوم ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻫﻴﺌﺖ ﻣﺸﻮرﺗﻲ رﺳﻤﻲ و ﻣﺴﺘﻘﻞ ﺑﺮاي ﻓﻨﺎوريﻧـﺎﻧـﻮ ﻣـﺘـﺸـﻜـﻞ از‬ ‫•‬

‫ﻣﺘﺨﺼﺼﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺗﺠﺮﺑﻪ ﻛﺎر در ﺧﺼﻮص ﻋﻠﻢ و ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ ﻧﺎﻧﻮ ﻣﻘﻴﺎس‪ ،‬ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻣﺮاﻛﺰ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺗـﻲ‪ ،‬اﺑـﺰارﻫـﺎ و‬
‫اﻣﻜﺎﻧﺎت و ﻫﻤﻜﺎريﻫﺎي ﻣﻴﺎن رﺷﺘﻪاي و ﻣﺸﺎرﻛﺖ در ﻃﺮحﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ را داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ اﺑﺮاز ﺗﺮدﻳﺪ ﻧﻤﻮدهاﻧﺪ؛‬
‫ﺑﺨﺼﻮص آﻧﻜﻪ دو ﻣﻮرد اﺧﻴﺮ ) ﻫﻤﻜﺎري ﻣﻴﺎن رﺷﺘﻪاي و ﻣﺸﺎرﻛﺖ( ﺗﻨﻬﺎ ﺧﺎص ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻋـﻼوه‬
‫ﻫﻢ اﻛﻨﻮن ﮔﺮوه ﻣﺘﺨﺼﺼﺎن ‪ ،NRC‬ﻣﺘﺨﺼﺼﺎن و ﻣﺪﻳﺮان ﺳﻄﺢ ﺑﺎﻻي ﻋﻠﻢ و ﻓﻨﺎوري ‪ PCAST‬و ﻣﺘﺨﺼﺼـﺎن‬
‫ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ در ﮔﺮوه ﻣﺸﻮرﺗﻲ ﻓﻨﻲ ) ‪ (nTAG‬ﻫﺮ ﻛﺪام ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ را ﺑﺮاي ‪ NNI‬ﻓﺮاﻫﻢ ﻣـﻲ آورﻧـﺪ و‬
‫ﺑﻪﻃﺒﻊ در ﭼﻨﻴﻦ وﺿﻌﻴﺘﻲ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺣﺎﻟﺘﻲ ﻛﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﻳﻚ ﮔﺮوه ﺧﺎص )آن ﻫﻢ ﺑﺎ ﺗﻌﺪاد ﻣﺸﺎوران ﻛﻤﺘﺮ( ﺑـﻪ اﻳـﻦ‬
‫ﻛﺎر اﻗﺪام ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ ،‬دورﻧﻤﺎي وﺳﻴﻊﺗﺮي ﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﻲآﻳﺪ‪ .‬ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ ﻧﻘﻄﻪ ﻧﻈﺮات راﻫﺒﺮدي ﻛﻤﻴﺘﻪ ﻣﺸﻮرﺗﻲ ﻓﺪرال )‬
‫‪ ، (FACA‬ﺗﻌﺪاد اﻳﻦ ﻫﻴﺌﺖﻫﺎي ﻣﺸﻮرﺗﻲ ﻛﺎﻣﻼً ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺷﺪه اﺳﺖ و ﺗﻨﻬﺎ در ﺻﻮرت ﺿﺮورت و ﻣﻄﺎﺑـﻖ ﺑـﺎ‬
‫اوﻟﻮﻳﺖﻫﺎي دوﻟﺖ ﻓﺪرال ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺷﺪ‪ .‬ﻋﻼوه ﺑﺮ اﻳﻦ ‪ NRC‬و ‪ NNAP‬و ﺑﺎ در اﺧﺘﻴﺎر داﺷﺘﻦ ﻃـﻴـﻒ‬
‫ﮔﺴﺘﺮدهاي از ﻣﺸﺎوران ﻓﻨﻲ ﺑﺎ ﺗﺨﺼﺺﻫﺎي وﻳﮋه ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ‪ ،‬ﻫﻤﭽﻨﺎن ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﻨﻈﻢ ﻧﻘﻄﻪ ﻧﻈﺮات و‬
‫‪10‬‬
‫ﭘﻴﺸﻨﻬﺎدات ﺧﻮد را اراﺋﻪ ﺧﻮاﻫﻨﺪ داد‪.‬‬
‫ارزﻳﺎﺑﻲ و ﭘﻴﺶﺑﻴﻨﻲ آﺛﺎر ﺟﺎﻧﺒﻲ اﻗﺘﺼﺎدي ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬاري در ﺣﻮزه ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ در واﻗﻊ ﻛﺎري ﭼﺎﻟﺶ ﺑﺮاﻧـﮕـﻴـﺰ‬ ‫•‬

‫اﺳﺖ‪ .‬در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ ‪ NNAP‬از ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت اﻣﻜﺎنﺳﻨﺠﻲ ﺑﻪﻣﻨﻈﻮر ﺗﺪوﻳﻦ ﻣﻌﻴﺎرﻫﺎﻳﻲ ﺑﺮاي ﻛﻤﻲ ﻧﻤﻮدن ﺑﻬﺘﺮ ﻣﻴﺰان‬
‫ﺑﺎزدﻫﻲ اﻗﺘﺼﺎدي ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬاريﻫﺎي دوﻟﺖ در ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ اﺳﺘﻘﺒﺎل ﻣﻲﻧﻤﺎﻳﺪ‪.‬‬
‫‪ NNAP‬از ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺣﻮزه ﺗﻤﺮﻛﺰ‪ NNI‬ﺑﺮ آﻣﻮزش و ﺗﺮﺑﻴﺖ ﻧﻴﺮوي ﻛﺎر ﻣـﺘـﺨـﺼـﺺ و ﻫـﻤـﻜـﺎري ﺑـﺎ‬ ‫•‬

‫وزارﺗﺨﺎﻧﻪﻫﺎي آﻣﻮزش و ﻛﺎر ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر اﻓﺰاﻳﺶ ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎي ﻓﻌﺎل در زﻣﻴﻨﻪ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﺣـﻤـﺎﻳـﺖ‬
‫ﻣﻲﻛﻨﺪ‪.‬‬
‫ﮔﺰارش ﺣﺎﺿﺮ ﻧﺘﻴﺠﻪ دوﻣﻴﻦ ﺑﺮرﺳﻲ دو ﺳﺎﻻﻧﻪ از وﺿﻌﻴﺖ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﭘﻴﺸﮕﺎﻣﻲ ﻣﻠﻲ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ) ‪ (NNI‬اﺳـﺖ ﻛـﻪ‬
‫ﺗﻮﺳﻂ ﺷﻮراي ﻣﺸﺎوران ﻋﻠﻢ و ﻓﻨﺎوري رﻳﺎﺳﺖﺟﻤﻬﻮري ﺗﻬﻴﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ ﮔﺮوه در ﺑﺮرﺳﻲ ﺧﻮد از ﺗﻌﺪاد زﻳـﺎدي‬
‫از ﻣﺘﺨﺼﺼﺎن ﺑﺎ زﻣﻴﻨﻪﻫﺎي ﺗﺨﺼﺼﻲ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻧﻲ از ﻗﺒﻴﻞ اﻓﺮاد داراي ﺗﺠﺮﺑﻪ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻪ در ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻛﻼن ﻃـﺮح ﻫـﺎي‬
‫ﺗﺤﻘﻴﻖ و ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻣﻴﺎن رﺷﺘﻪاي و ﺗﺠﺎريﺳﺎزي آن اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﻮده اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ NNAP‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ از ارزﻳﺎﺑﻲﻫﺎ و ﺗﻮﺻﻴﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎن ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺻﻨﻌﺘﻲ و داﻧﺸﮕﺎﻫﻲ )در رﺷﺘﻪﻫﺎي ﻋﻠﻮم ﭘﺎﻳـﻪ و‬
‫ﻋﻠﻮم اﻧﺴﺎﻧﻲ( ﻋﻀﻮ ‪ nTAG‬و زﻳﺮﻛﻤﻴﺘﻪ ‪ NSET‬و ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎن ﺳﺎﻳﺮ دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎ و ﻣﺆﺳﺴﺎت ﺑﻬﺮه زﻳﺎدي ﺑـﺮده اﺳـﺖ‪.‬‬
‫ﺗﻤﺎم اﻳﻦ اﻓﺮاد ﻣﺴﺎﺋﻠﻲ را در راﺑﻄﻪ ﺑﺎ ﮔﺴﺘﺮدﮔﻲ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ‪ ،‬ﺗﻮﺳﻌﻪ آن‪ ،‬آﻣـﻮزش‪ ،‬اﻧـﺘـﻘـﺎل ﻓـﻨـﺎوري‪،‬‬
‫ﺗﺠﺎريﺳﺎزي و ﻧﮕﺮاﻧﻲﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ در راﺑﻄﻪ ﺑﺎ آﺛﺎر ﺟﺎﻧﺒﻲ زﻳﺴﺖﻣﺤﻴﻄﻲ‪ ،‬ﺑﻬﺪاﺷﺘﻲ‪ ،‬اﻳﻤﻨﻲ و اﺧﻼﻗﻲ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ آن وﺟﻮد‬
 ‫ﭘﻴﺸﮕﺎﻣﻲ ﻣﻠﻲ ﻓﻨﺎوري ﻧﺎﻧﻮ؛ ارزﻳﺎﺑﻲ دوم و ﺗﻮﺻﻴﻪﻫﺎ‬

‫دارد و ﺑﻪ ‪ NNI‬ﻣﺮﺑﻮط ﻣﻲﺷﻮد را ﻣﻄﺮح ﻛﺮدهاﻧﺪ‪ NNAP .‬در ﺟﻠﺴﻪ ﻣﺠﻤﻊ ﻋﻤﻮﻣﻲ ﺧﻮد در ‪ 25‬ژوﺋﻦ ‪ 2007‬ﺗﻤـﺎم‬
‫اﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت را ﺑﻪ ﺑﺤﺚ ﮔﺬاﺷﺖ‪.‬‬
‫)ﺑﺮاي آﮔﺎﻫﻲ از ﻣﺸﺮوح ﻣﻄﺎﻟﺐ اراﺋﻪ ﺷﺪه در آن ﺟﻠﺴﻪ رﺟﻮع ﻛﻨﻴﺪ ﺑﻪ‪:‬‬
‫)‪(http://www.ostp.gov/pdf/agenda607.pdf‬‬

‫در واﻗﻊ ﻣﻲﺗﻮان ﮔﻔﺖ ﺗﺨﺼﺺﻫﺎي ﮔﺴﺘﺮده و ﻋﻤﻴﻖ اﻳﻦ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎزﺧﻮرد و دورﻧﻤﺎﻳﻲ ﻛﻪ در ﻣﺤﺪودهاي‬
‫از ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت ﻓﻨﻲ و اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﻲآورﻧﺪ‪ ،‬ﻣﻜﻤﻞ ﻧﻈﺮﻳﺎت دﻗﻴﻖ و ﻛﺎرﺷﻨـﺎﺳـﺎﻧـﻪ اﻋﻀـﺎي‬
‫‪ NNAP‬ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪.‬‬
‫آﻣـﺪه‬ ‫اﻳﻦ ﮔﺰارش در ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺑﻪ روز ﺷﺪهي ارزﻳﺎﺑﻲﻫﺎ و ﺗﻮﺻﻴﻪﻫﺎﻳﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ در ﮔﺰارش ﻣﺎه ﻣﻲ ﺳﺎل ‪2005‬‬
‫اﺳﺖ‪ .‬در آن ﮔﺰارش ﺗﻮﺟﻪ وﻳﮋهاي ﺑﻪ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﻧﺴﺒﻲ وﺿﻌﻴﺖ ﺗﺤﻘﻴﻖ و ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ‪ ،‬ﻛﺎرﺑﺮدﻫﺎ و ﻧﻴـﺰ ارﺗـﻘـﺎ‬
‫ﺗﻘﻮﻳﺖ ﺗﺠﺎريﺳﺎزي آن و آﺛﺎر ﺟﺎﻧﺒﻲ اﻳﻦ ﻓﻨﺎوري ﺑﺮ ﻣﺤﻴﻂ زﻳﺴﺖ‪ ،‬ﺑﻬﺪاﺷﺖ و اﻳﻤﻨﻲ ) ‪ (HSE‬ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴـﻦ‬
‫ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت اﺧﻼﻗﻲ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ و ﺗﻠﻘﻲ اﻓﻜﺎر ﻋﻤﻮﻣﻲ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ آن و ﻧﻴﺰ اﻫﻤﻴﺖ اﻳﺠﺎد ارﺗﺒﺎط ﮔﺴـﺘـﺮده و‬
‫ﺗﺮوﻳﺞ ﻋﻤﻮﻣﻲ اﻳﻦ ﻓﻨﺎوري از ﻣﻮاردي ﺑﻮد ﻛﻪ آﻧﺠﺎ ﻣﻮرد ﺑﺤﺚ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮد‪.‬‬

‫‪11‬‬
 ‫ﭘﻴﺸﮕﺎﻣﻲ ﻣﻠﻲ ﻓﻨﺎوري ﻧﺎﻧﻮ؛ ارزﻳﺎﺑﻲ دوم و ﺗﻮﺻﻴﻪﻫﺎ‬

‫‪ -2‬ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ‪ NNI‬و وﺿﻌﻴﺖ ﻛﻨﻮﻧﻲ آن‪ :‬ﺗﻐﻴﻴﺮات ﭘﻴﺸﮕﺎﻣﺎﻧﻪ از ﺳﺎل ‪2005‬‬ ‫♦‬
‫ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي ﻣﺒﻨﺎﻳﻲ‬ ‫◊‬
‫روﻧﺪ اﻓﺰاﻳﺶ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬاري در ﺗﺤﻘﻴﻖ و ﺗﻮﺳﻌﻪ و ﺗﺠﺎريﺳﺎزي ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ در آﻣﺮﻳﻜﺎ و ﮔﻮﺷﻪ و ﻛﻨـﺎر ﺟـﻬـﺎن‬
‫اداﻣﻪ دارد‪.‬‬
‫ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﻋﻠﻤﻲ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ زﻳﺎدي در اﻳﺠﺎد ﺗﻐﻴﻴﺮات ﺗﺤﻮل آﻓﺮﻳﻦ و ﺗﻜﺎﻣﻠﻲ ﺑﺮاي اﻓﺰاﻳـﺶ ورود‬ ‫•‬

‫ﻣﺤﺼﻮﻻت ﻣﺒﺘﻨﻲ ﺑﺮ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﺑﻪ ﺑﺎزار دارﻧﺪ‪.‬‬

‫اداﻣﻪ رﺷﺪ و ﺗﻘﻮﻳﺖ زﻳﺮﺳﺎﺧﺖﻫﺎي ﺗﺤﻘﻴﻖ و ﺗﻮﺳﻌﻪ ‪ NNI‬در ﺳﻄﺢ ﺟﻬﺎﻧﻲ‪ ،‬ﻣﻮﺟﺐ ﮔﺴﺘﺮش ﻣﺸـﺎرﻛـﺖ‬ ‫•‬

‫در ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﭘﻴﺸﺮﻓﺘﻪ و ﺗﻌﺎﻣﻼت ﻣﻴﺎن رﺷﺘﻪاي ﺷﺪه و اﻳﺠﺎد ﻧﻮآوري در ﻓﻨﺎوري و ﺟﻬﺖﮔﻴـﺮي آن ﺑـﻪ‬
‫ﺳﻤﺖ ﻛﺎرﺑﺮدﻫﺎي ﻋﻤﻠﻲ را ﺳﺮﻋﺖ ﻣﻲﺑﺨﺸﺪ‪.‬‬
‫ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ در ﺑﺴﻴﺎري از ﺣﻮزه ﻓﺮﺻﺖﻫﺎي ﻓﻨﺎروي ﻧﺎﻧﻮ ﻫﻤﺎﻧﮕﻮﻧﻪ ﻛﻪ در ﮔﺰارش ‪) nTAG‬ﮔﺮوه ﺗﺨﺼﺼـﻲ‬ ‫•‬

‫ﻣﺸﻮرﺗﻲ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ( ﻧﻴﺰ ﺑﻴﺎن ﺷﺪه اﺳﺖ ﻛﺎﻣﻼً ﻣﺸﻬﻮد ﺑﻮده و اﻳﻦ ﻣﺴﺌﻠﻪ را ﻣﻲﺗﻮان ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺑـﻜـﺎرﺑﺴـﺘـﻦ‬
‫ﺗﻮﺻﻴﻪﻫﺎي ﻣﻄﺮح ﺷﺪه در ﮔﺰارش ﺳﺎل ‪ NNAP 2005‬داﻧﺴﺖ‪.‬‬
‫ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬاري ‪ NNI‬اﻓﺰاﻳﺶ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬﻲ داﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﭘﻴﺸﮕﺎﻣﻲ ‪ NNI‬ﻣﻮﺟﺐ رﺷﺪ ﺳﺮﻳﻊ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﮔـﺬاري‬ ‫•‬
‫‪12‬‬
‫در ﺑﺨﺶ ﺧﺼﻮﺻﻲ و ﻧﻴﺰ در ﺳﻄﺢ ﺟﻬﺎن ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺗﻮﺻﻴﻪ ‪ NNAP‬آن اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺆﺳﺴﺎت ﻋﻀﻮ ‪NNI‬‬

‫ﺑﺮاي ﺣﻔﻆ ﭘﻴﺸﮕﺎﻣﻲ ﺧﻮد ﺑﺎﻳﺪ در ﻫﻤﺎﻳﺶﻫﺎي ﺑﻴﻦاﻟﻤﻠﻠﻲ از ﻗﺒﻴﻞ ﺳﺎزﻣﺎن ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻫﻤﻜﺎريﻫﺎي ﻣﺸـﺘـﺮك‬
‫اﻗﺘﺼﺎدي )‪ (OECD‬و ﺳﺎزﻣﺎن ﺑﻴﻦاﻟﻤﻠﻠﻲ اﺳﺘﺎﻧﺪاردﺳﺎزي )‪ (ISO‬ﺣﻀﻮري ﻓﻌﺎل داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬاري رو ﺑﻪ رﺷﺪ‬ ‫◊‬

‫ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬاري آﻣﺮﻳﻜﺎ در ﻃﺮحﻫﺎي ﺗﺤﻘﻴﻖ و ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﻫﻤﭽﻨﺎن روﺑﻪ رﺷﺪ اﺳـﺖ‪ .‬ﻣـﻴـﺰان ﻛـﻞ اﻳـﻦ‬

‫ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬاري ﺗﻮﺳﻂ دوﻟﺖ ﻓﺪرال از ‪ 982‬ﻣﻴﻠﻴﻮن دﻻر در ﺳﺎل ﻣﺎﻟﻲ ‪ 2005‬ﺑﻪ ‪ 1/53‬ﻣﻴﻠﻴﺎرد دﻻر در ﺳـﺎل ‪2009‬‬

‫ﺧﻮاﻫﺪ رﺳﻴﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ رﺷﺪي ﺑﻴﺶ از ﭘﻨﺠﺎه درﺻﺪ )‪ (%50‬داﺷﺘﻪ اﺳﺖ و ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬاري اوﻟﻴﻪ ‪NNI‬‬

‫ﺳﻪ ﺑﺮاﺑﺮ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .13‬ﺑﻮدﺟـﻪ ﻫـﺎي‬ ‫‪NSTC/NSET‬‬ ‫در ﺳﺎل ‪) 2001‬ﻧﮕﺎه ﻛﻨﻴﺪ ﺑﻪ ﺷﻜﻞ ‪ (1-2‬ﺑﻮدﺟﻪ ﺳﺎل ﻣﺎﻟﻲ ‪2009‬‬

‫ﻓﻮق در ﺣﻮزهﻫﺎي ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺷﺪه در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ‪) NNI‬ﺑﺮاي اﻃﻼع از ﻓﻬﺮﺳﺖ اﻳﻦ ﺣﻮزهﻫﺎ ﺑﻪ ﺿﻤﻴﻤﻪ ب ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻛﻨﻴـﺪ( و‬

‫در ‪ 13‬ﺳﺎزﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﻮدﺟﻪﻫﺎي ﺗﺤﻘﻴﻖ و ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺷﺪه و ﻣﺸﺨﺼﻲ دارﻧﺪ ﺗﻮزﻳﻊ ﻣﻲﺷﻮد ﻛﻪ ﺣﺎﻛﻲ از اﻫﻤـﻴـﺖ‬

‫ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﻫﻤﺰﻣﺎن در ﺗﻤﺎم اﻳﻦ ﺣﻮزهﻫﺎ ﺑﺮاي ‪ NNI‬اﺳﺖ‪) .‬ﻧﮕﺎه ﻛﻨﻴﺪ ﺑﻪ ﺷﻜﻞ ‪ 2-2‬و ﺿﻤﻴﻤﻪ ج ﻛﻪ ﻧﻤﻮدي از ﻧﻴﺎز ﻫﺮ‬

‫ﺑﺨﺶ در ﺳﺎل ﻣﺎﻟﻲ ‪ 2009‬اﺳﺖ(‬

‫ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬاري ﺑﺨﺶ ﺧﺼﻮﺻﻲ در ﺳﻄﺢ ﺑﻴﻦاﻟﻤﻠﻠﻲ )ﭼﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺷﺮﻛﺘﻲ و ﭼﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺧﻄﺮﭘﺬﻳﺮ(‬
 ‫ﭘﻴﺸﮕﺎﻣﻲ ﻣﻠﻲ ﻓﻨﺎوري ﻧﺎﻧﻮ؛ ارزﻳﺎﺑﻲ دوم و ﺗﻮﺻﻴﻪﻫﺎ‬

‫ﺷﻜﻞ ‪ 1-2‬ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬاري ﺗﺠﻤﻌﻲ ‪) NNI‬ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﻣﻴﻠﻴﻮن دﻻر( از اﺑﺘﺪاي ﺗﺄﺳﻴﺲ ﺗﺎﻛﻨﻮن )ﻧﻤﻮدار ‪ 2008‬ﺗﻘﺮﻳﺒﻲ و ﻧـﻤـﻮدار ‪ 2009‬ﻣـﻘـﺪار ﻣـﻮرد‬
‫درﺧﻮاﺳﺖ اﺳﺖ(‬
‫‪13‬‬

‫از ﻣﻘﺪار ﺗﻘﺮﻳﺒﻲ ‪ 5‬ﻣﻴﻠﻴﺎرد دﻻر در ﺳﺎل ‪ 2005‬ﺑﻪ ﺑﻴﺶ از ‪ 7‬ﻣﻴﻠﻴﺎرد دﻻر در ﺳﺎل ‪ 2007‬رﺳﻴﺪه اﺳـﺖ‪ .‬ﻣـﻴـﺰان ﻛـﻞ‬
‫ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻣﺎﻟﻲ ﺑﺨﺶ ﺧﺼﻮﺻﻲ و دوﻟﺘﻲ در ﺳﻄﺢ ﺟﻬﺎن از ﺗﺤﻘﻴﻖ و ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﻧﻴﺰ اﻓﺰاﻳﺶ ﻳﺎﻓﺘـﻪ و ﻃـﺒـﻖ‬
‫ﮔﺰارش ﺳﺎل ‪ Lux Research 2007‬ﺑﻪ ﻣﻘﺪار ﺗﻘﺮﻳﺒﻲ ‪ 13/9‬ﻣﻴﻠﻴﺎرد دﻻر ﻣﻲرﺳﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻣﻴﺰان ﺗﻘﺮﻳﺒﺎً ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺴﺎوي ﺑﻪ‬
‫آﻣﺮﻳﻜﺎ‪ ،‬اروﭘﺎ و آﺳﻴﺎ اﺧﺘﺼﺎص دارد‪.‬‬
‫اﻓﺰاﻳﺶ ﻓﻮق ﺣﺎﻛﻲ از آن اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻨﺎﻓﻊ ﺑﺎﻟﻘﻮه ﮔﺴﺘﺮده اﻳﻦ ﻓﻨﺎوري )اﻋﻢ از ﻛﻮﺗﺎه ﻣﺪت و ﺑﻠﻨﺪ ﻣﺪت( در ﺳﻄـﺢ‬
‫ﺟﻬﺎن ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ؛ ﺑﻪ ﻃﻮري ﻛﻪ ﺑﻪ اذﻏﺎن اﻋﻀﺎي ‪ NNAP‬و ‪ Ntag‬ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﺑﺎر در ﺻﻨﻌﺖ ﻓﻨﺎورﻳﻦ ﻧﺎﻧﻮ اﺳﺖ‬
‫ﻛﻪ ﻣﻴﺰان ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬاري اروﭘﺎ و آﺳﻴﺎ ﺗﺎ اﻳﻦ ﺣﺪ ﺑﻪ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬاري آﻣﺮﻳﻜﺎ ﻧﺰدﻳﻚ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻻزم اﺳﺖ ﺗﺎ ﻧﮕﺎه دﻗﻴﻖﺗﺮي ﺑﻪ وﺿﻌﻴﺖ رﻗﺎﺑﺘﻲ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎي آﻣﺮﻳﻜﺎ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﻢ‪ .‬ﺗﻐﻴﻴﺮات ﺗﺪرﻳـﺠـﻲ‬
‫ﺣﺎﺻﻞ از ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ را ﻫﻢ اﻛﻨﻮن ﻣﻲﺗﻮان در ﺑﺎزار ﻣﺼﺮف و در اﻧﻮاع ﻣﺨﺘﻠﻔﻲ از ﻣﻮاد و ﻛﺎﻻﻫﺎي ﻣﺼﺮﻓﻲ از ﺟﻤﻠـﻪ‬
‫ﭘﺎرﭼﻪﻫﺎ‪ ،‬ﺻﻨﻌﺖ ﺑﺴﺘﻪﺑﻨﺪي‪ ،‬وﺳﺎﻳﻞ ﺧﺎﻧﮕﻲ‪ ،‬ﻛﺎﻻﻫﺎي ورزﺷﻲ‪ ،‬داروﻫﺎﻳﻲ ﺑﺎ ﻓﺮﻣﻮلﻫﺎي ﺟﺪﻳﺪ و ﻗـﻄـﻌـﺎت ﺧـﻮدرو‬
‫ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻧﻤﻮد‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ اداﻣﻪ روﻧﺪ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖﻫﺎي ﺑﻲوﻗﻔﻪ در ﺗﺤﻘﻴﻖ و ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ‪ ،‬ﻧﻮﻳﺪ ﺑﺨﺶ ﺗﻐﻴﻴﺮاﺗﻲ ﺗﺤﻮل‬
‫آﻓﺮﻳﻦ در ذﺧﻴﺮه و ﻣﺼﺮف اﻧﺮژي‪ ،‬اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻚ ﻣﻮﻟﻜﻮﻟﻲ‪ ،‬ﺣﺴﮕﺮﻫﺎي زﻳﺴﺖﻣﺤﻴﻄﻲ‪ ،‬درﻣﺎن و داروﻫﺎي ﻓﺮدي اﺳﺖ‪.‬‬
‫زﻳﺮﺳﺎﺧﺖﻫﺎي ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺗﻲ ﻛﻪ ﺗﺎﻛﻨﻮن ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ‪ NNI‬اﻳﺠﺎد ﺷﺪهاﻧﺪ ﻫﻤﭽﻨﺎن ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﭼﺎرﭼﻮب ﺿﺮوري ﻧﻮآوري‬
 ‫ﭘﻴﺸﮕﺎﻣﻲ ﻣﻠﻲ ﻓﻨﺎوري ﻧﺎﻧﻮ؛ ارزﻳﺎﺑﻲ دوم و ﺗﻮﺻﻴﻪﻫﺎ‬
‫‪ -7‬ﻣﺤﻴﻄﺰﻳﺴﺖ‪ ،‬ﺑﻬﺪاﺷﺖ‬
‫‪ -8‬آﻣﻮزش و ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ‬
‫اﺑـــﺰارﻫـــﺎ‬ ‫و‬ ‫‪ -6‬اﻣـــﻜـــﺎﻧـــﺎت‬ ‫و اﻳﻤﻨﻲ )‪(HSE‬‬
‫‪ 40/7‬ﻣﻴﻠﻴﻮن دﻻر‬
‫‪ 161/3‬ﻣﻴﻠﻴﻮن دﻻر‬ ‫‪ 76/4‬ﻣﻴﻠﻴﻮن دﻻر‬
‫‪ -1‬ﭘﺪﻳﺪهﻫﺎي ﺑﻨﻴﺎدي‬
‫ﺗــــﻮﻟــــﻴــــﺪ‬ ‫‪ -5‬ﻧــــﺎﻧــــﻮ‬
‫ﻧﺎﻧﻮﻣﻘﻴﺎس‬
‫‪ 62/1‬ﻣﻴﻠﻴﻮن دﻻر‬
‫‪ 550/8‬ﻣﻴﻠﻴﻮن دﻻر‬
‫‪ -4‬اﺑــﺰارآﻻت‪ ،‬ﺗــﺤــﻘــﻴــﻖ‪،‬‬
‫ﻣﻘﻴﺎس ﺳﻨﺠﻲ و اﺳـﺘـﺎﻧـﺪاردﻫـﺎ‬
‫‪ 81/5‬ﻣﻴﻠﻴﻮن دﻻر‬
‫‪ -3‬ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎ و دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎي ﻧـﺎﻧـﻮﻣـﻘـﻴـﺎس‬
‫‪ -2‬ﻧﺎﻧﻮﻣﻮاد ‪ 227/2‬ﻣﻴﻠﻴﻮن دﻻر‬
‫‪ 327‬ﻣﻴﻠﻴﻮن دﻻر‬

‫ﺷﻜﻞ ‪ 2-2‬ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬاري ‪) NNI‬ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﻣﻴﻠﻴﻮن دﻻر( ﺑﻪ ﺗﻔﻜﻴﻚ ﺣﻮزهﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﺳﺎل ﻣﺎﻟﻲ ‪ 2009‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﻳﺰي ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫و ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﺑﻨﻴﺎدي ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺑﺎﻗﻲ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻣﺎﻧﺪ و ﻧﻤﺎد ﺑﺎرز ﭘﻴﺸﮕﺎﻣﻲ آﻣـﺮﻳـﻜـﺎ در اﻳـﻦ رﺷـﺘـﻪ اﺳـﺖ‪.‬‬

‫زﻳﺮﺳﺎﺧﺖﻫﺎ ﺑﻌﺪ از ﺳﺎل ‪ 2005‬ﮔﺴﺘﺮش ﺑﻴﺸﺘﺮي ﻳﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ؛ ﺑﻪﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل ﻣﺆﺳﺴﻪ ﻣﻠﻲ ﺑﻬﺪاﺷﺖ )‪ 21 ،14(NIH‬ﻣﺮﻛﺰ‬

‫ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺗﻲ ﺟﺪﻳﺪ راه اﻧﺪازي ﻧﻤﻮده اﺳﺖ ﻛﻪ ﺣﻮزه ﺗﻤﺮﻛﺰ ﺗﻤﺎﻣﻲ آﻧﻬﺎ ﻛﺎرﺑﺮد ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ در درﻣﺎن ﺳﺮﻃﺎن و ﺗﻮﺳـﻌـﻪ‬

‫ﻧﺎﻧﻮداروﻫﺎ اﺳﺖ و آزﻣﺎﻳﺸﮕﺎه ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﺸﺨﺼﺎت ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﻣﺆﺳﺴﻪ ﻣﻠﻲ ﺳﺮﻃﺎن ﻳﻜﻲ از آﻧﻬﺎ اﺳـﺖ‪ .‬ﭘـﻨـﺞ ﻣـﺮﻛـﺰ‬
‫‪14‬‬
‫ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﻧﻲ ﻧﺎﻧﻮﻋﻠﻢ )‪ (NSRC‬در آزﻣﺎﻳﺸﮕﺎهﻫﺎي ﻣﻠﻲ وزارت اﻧﺮژي )‪ (DOE‬ﺗﺄﺳﻴﺲ ﺷﺪه و در اﺧﺘﻴﺎر ﻣﺤﻘﻘـﺎن ﻗـﺮار‬

‫ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ ﻛﻪ اﻣﻜﺎﻧﺎت ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺗﻲ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬﻲ را در اﺧﺘﻴﺎر ﻛﺎرﺑﺮان ﻗﺮار ﻣﻲدﻫﺪ؛ ﻣﺆﺳﺴﻪ ﻣﻠﻲ اﺳﺘﺎﻧﺪارد و ﻓﻨﺎوري )‬

‫‪ (NIST‬ﻣﺮﻛﺰي ﺑﺮاي ﻋﻠﻢ و ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه آزﻣﺎﻳﺸﮕﺎه ﻣﺠﻬﺰ اﻧﺪازهﮔﻴﺮيﻫﺎي ﭘﻴﺸﺮﻓﺘﻪ ﺗﺄﺳﻴﺲ ﻛﺮده اﺳـﺖ و‬

‫ﺑﻨﻴﺎد ﻣﻠﻲ ﻋﻠﻮم ) ‪ (NSF‬ﻧﻴﺰ دو ﻣﺮﻛﺰ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺗﻲ در ﺣﻮزه ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ و ﺗﺒﻌﺎت اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ آن و ﻧﻴﺰ ﺷﺒﻜﻪ آﻣﻮزش ﻏـﻴـﺮ‬

‫رﺳﻤﻲ ﻋﻠﻢ ﻧﺎﻧﻮﻣﻘﻴﺎس و ﺷﺒﻜﻪ ﻣﻠﻲ ﻧﺎﻧﻮﺗﻮﻟﻴﺪ را راه اﻧﺪازي ﻛﺮده اﺳﺖ‪) .‬ﻧﮕﺎه ﻛﻨﻴﺪ ﺑﻪ ﺷﻜﻞ ‪ (3-2‬در ﻣﺠﻤﻮع ‪ NNI‬ﺑﺎ‬

‫ﺣﻤﺎﻳﺖ از ﺑﻴﺶ از ‪ 81‬ﻣﺮﻛﺰ و ﺷﺒﻜﻪ‪ ،‬و ﺗﺄﻣﻴﻦ ﺗﺠﻬﻴﺰات ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز ﻛﺎرﺑﺮان ﺑﻪﻣﻨﻈﻮر ﺗﺪاوم ﺗﺤﻘﻴﻖ و ﺗﻮﺳﻌﻪ و آﻣﻮزش‬

‫ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ )ﻃﺒﻖ ‪ ،(NSTC/NSET 2007‬ﭘﻴﺸﮕﺎﻣﻲ ﺟﻬﺎﻧﻲ را در اﻳﻦ ﻋﺮﺻﻪ از آن ﺧﻮد ﻛﺮده اﺳﺖ‪ NNI .‬ﺑﺎ ﭼﻨـﻴـﻦ‬

‫ﻇﺮﻓﻴﺖ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺗﻲ ﮔﺴﺘﺮده‪ ،‬ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ از ﻣﺠﺎﻣﻊ ﻋﻠﻤﻲ زﻳﺎدي ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻛﺮده و زﻣﻴﻨﻪ را ﺑﺮاي اﻧﺠﺎم ﮔﺴﺘﺮده ﺗﺤﻘـﻴـﻖ و‬

‫ﺗﻮﺳﻌﻪي ﻣﻴﺎن رﺷﺘﻪاي ﻓﺮاﻫﻢ آورد ﻛﻪ ﺑﺮاي ﺣﻔﻆ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ رﻗﺎﺑﺘﻲ آﻣﺮﻳﻜﺎ ﭼﻪ در زﻣﻴﻨﻪ ﻋﻠﻮم ﺑﻨﻴﺎدي و ﭼﻪ در زﻣﻴـﻨـﻪ‬

‫ﻛﺎرﺑﺮدﻫﺎي ﻧﻮﻇﻬﻮر ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﺿﺮوري اﺳﺖ‪ .‬وﺟﻮد ﭼﻨﻴﻦ ﺗﺴﻬﻴﻼﺗﻲ‪ 14‬ﺑﺮاي ﻛﺎرﺑﺮان‪ ،‬ﺳﺒﻘﺖ ﺻﻨﺎﻳﻊ آﻣﺮﻳﻜـﺎ را در‬

‫رﻗﺎﺑﺖ ﺑﺮاي ﻛﺴﺐ ﻋﻨﻮان ﭘﻴﺸﮕﺎﻣﻲ در ﺗﺠﺎريﺳﺎزي ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﺗﺴﻬﻴﻞ ﻣﻲﻛﻨﺪ‪.‬‬

 ‫ﭘﻴﺸﮕﺎﻣﻲ ﻣﻠﻲ ﻓﻨﺎوري ﻧﺎﻧﻮ؛ ارزﻳﺎﺑﻲ دوم و ﺗﻮﺻﻴﻪﻫﺎ‬

‫ﺷﻜﻞ ‪ 3-3‬ﻣﺮاﻛﺰ‪ ،‬ﺷﺒﻜﻪﻫﺎ و ﺗﺴﻬﻴﻼت ﭘﻴﺸﮕﺎﻣﻲ ﻣﻠﻲ ﻓﻨﺎوري ﻧﺎﻧﻮ )‪(NNI‬‬

‫‪15‬‬
‫اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ‬ ‫♦‬
‫ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﻌﻴﺎرﻫﺎي ﻣﻌﻨﺎدار و اﺳﺘﺨﺮاج دادهﻫﺎﻳﻲ ﻣﺒﺘﻨﻲ ﺑﺮﭘﻴﺸﺮﻓﺖﻫﺎي ﺣﺎﺻﻞ از ﻃﻴﻒ ﮔﺴﺘﺮده ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺗﺤـﻘـﻴـﻖ و‬
‫ﺗﻮﺳﻌﻪ و ﻧﻴﺰ ﺗﺠﺎريﺳﺎزي ﻛﻪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﺧﺎص ﺑﻪ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻫﻤﭽﻨﺎن از ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت ﭼﺎﻟﺶ ﺑـﺮاﻧـﮕـﻴـﺰ‬
‫اﺳﺖ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ اﻳﻦ ﻣﺸﻜﻞ ﻛﻢ و ﺑﻴﺶ در ﺳﺎﻳﺮ ﻓﻨﺎوريﻫﺎي ﻧﻮﻳﻦ ﻫﻢ وﺟﻮد دارد و ﺧﺎص ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﻧﻴﺴﺖ‪.‬‬
‫ﻫﻢاﻛﻨﻮن ﻣﺘﺨﺼﺼﺎن داﻧﺸﮕﺎﻫﻲ ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﻳﺎﻓﺘﻦ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ راه اﻧﺪازهﮔﻴﺮي و ﺳﻨﺠﺶ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖﻫﺎي ﻋﻠﻤﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬اﻣـﺎ‬
‫در ﺣﻮزة ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ اﻳﻦ ﺗﻼشﻫﺎ ﺑﺎ ﻋﻮاﻣﻞ ﭘﻴﭽﻴﺪهي ﻣﺘﻌﺪدي روﺑﺮوﺳﺖ‪ .‬اﻳﻨﻜﻪ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﺗﻘﺮﻳﺒﺎً ﺑﻪ ﻋﻨﻮان‬
‫ﺑﺨﺸﻲ از آﺧﺮﻳﻦ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت رﺷﺘﻪﻫﺎي ﻋﻠﻤﻲ ﺑﺴﻴﺎري از ﻗﺒﻴﻞ ﻓﻴﺰﻳﻚ‪ ،‬ﺷﻴﻤﻲ‪ ،‬ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ ﻣﻮاد ‪ ،‬ﭘﺰﺷﻜﻲ و زﻳﺴﺖﺷﻨﺎﺳﻲ‬
‫اﺳﺖ‪ ،‬ﻣﻮﺟﺐ ﻣﻲﺷﻮد ﺗﺎ ﺑﻪ ﺳﺨﺘﻲ ﺑﺘﻮان ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺗﻲ ﺑﻪ دﺳﺖ آﻣﺪه را از اﻳﻦ رﺷﺘﻪﻫﺎ ﺗﻔﻜﻴﻚ ﻛﺮده و ﻣﺴﺘﻘﻴﻤﺎً ﺑـﻪ‬
‫ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﻧﺴﺒﺖ داد‪ .‬ارزﻳﺎﺑﻲ آﺛﺎر ﺗﺠﺎري ﻓﻨﺎروي ﻧﺎﻧﻮ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ دﺷﻮاري اﺳﺖ‪ .‬در واﻗﻊ ﺻﻨﻌﺖ ﻣﺴﺘﻘﻠﻲ ﺑﻪ ﻧـﺎم‬
‫ﺻﻨﻌﺖ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ وﺟﻮد ﻧﺪارد و در ﻋﻮض اﻳﻦ ﻓﻨﺎوري ﺗﻘﺮﻳﺒﺎً در ﺗﻤﺎﻣﻲ ﺑﺨﺶﻫﺎي ﺻﻨﻌﺖ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻳﺎﻓﺘﻪ و ﻛﺎرﺑﺮدي‬
‫ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻟﺬا ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺗﻌﺪاد ﻣﺤﺼﻮﻻت ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ و ﻳﺎ ﺗﻌﺪاد ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﺑﺨﺶ ﻣﺸﻐﻮل ﻛﺎر ﻫﺴـﺘـﻨـﺪ اﻣـﺮ‬
‫ﻧﺎﻣﻌﻘﻮﻟﻲ ﻣﻲﻧﻤﺎﻳﺪ‪ .‬ﻧﺎﻫﻤﮕﻮﻧﻲ ﻣﺮز ﻣﻴﺎن ﻣﺤﺼﻮﻻت و رﺷﺘﻪﻫﺎ‪ ،‬ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬاري‪ ،‬ﺗﺠﺎريﺳﺎزي و ﺗﻮﻟﻴﺪ آﻧﻬـﺎ ﺑـﺎ‬
‫ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ را ﺑﺎ ﻣﺸﻜﻞ روﺑﺮو ﻛﺮده و اﻫﻤﻴﺖ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻧﻤﻮدن اﺻﻄﻼﺣﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ اﻳﻦ ﻓﻨﺎوري )ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﺑﻪ ﻣـﻨـﻈـﻮر‬
‫ارزﻳﺎﺑﻲ ﺑﻠﻜﻪ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺗﺴﻬﻴﻞ ﺑﻪ اﺷﺘﺮاك ﮔﺬاري داﻧﺶﻫﺎي ﻫﺮ رﺷﺘﻪ( را دوﭼﻨﺪان ﻣﻲﻧﻤﺎﻳﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻫـﺮ ﺣـﺎل وﺟـﻮد‬
 ‫ﭘﻴﺸﮕﺎﻣﻲ ﻣﻠﻲ ﻓﻨﺎوري ﻧﺎﻧﻮ؛ ارزﻳﺎﺑﻲ دوم و ﺗﻮﺻﻴﻪﻫﺎ‬

‫ﻣﻌﻴﺎرﻫﺎي ﺳﻨﺠﺶ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮاي ارزﻳﺎﺑﻲ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ داﺧﻠﻲ و ﻧﻴﺰ وﺿﻌﻴﺖ رﻗﺎﺑﺘﻲ آﻣﺮﻳﻜﺎ در زﻣﻴﻨﻪ ﺣﻤﺎﻳﺖ از ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت‬
‫و ﺧﺮوﺟﻲ آن‪ ،‬ﺗﻮﺳﻌﻪ زﻳﺮﺳﺎﺧﺖﻫﺎ و ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﻧﻮآوريﻫﺎ و در ﻧﻬﺎﻳﺖ ارزﻳﺎﺑﻲ ﻣﻨﺎﻓﻊ اﻗـﺘـﺼـﺎدي و اﺟـﺘـﻤـﺎﻋـﻲ‬
‫ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﺿﺮوري اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻌﻴﺎرﻫﺎي ﻛﻨﻮﻧﻲ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده در اﻳﻦ راﺑﻄﻪ ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از‪ :‬ﻣﻌﻴﺎر ﻛﺘﺎبﺷﻨﺎﺧﺘﻲ از ﻗﺒﻴﻞ ﻣﻴﺰان‬
‫ﻣﻘﺎﻻت و ﻧﺸﺮﻳﺎت‪ ،‬ﺗﻌﺪاد اﺧﺘﺮاﻋﺎت ﺛﺒﺖ ﺷﺪه‪ ،‬ﺗﻌﺪاد ارﺟﺎﻋﺎت‪ ،‬ﻧﮕﺎﺷﺖ داﻧﺶ‪ ،15‬ﺗﻌﺪاد ﻣﺮاﻛﺰ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺗﻲ‪ ،‬ﺷﺒﻜﻪﻫﺎ و‬
‫اﻣﺎﻛﻦ ﻣﺠﻬﺰ‪ ،‬ﻣﺤﻘﻘﺎن‪ ،‬ﺷﺮﻛﺖﻫﺎي ﻧﻮﭘﺎ و ﺗﻌﺪاد ﻛﺎرآﻣﻮزان ﺟﺪﻳﺪ‪ ،‬ﻗﻴﻤﺖ ﭘﺎﻳﻪ ﺳﻬﺎم‪ ،16‬ﻣﻴﺰان ﺗﻤﻠـﻚ ﻫـﺎ و ﻣـﻴـﺰان‬
‫ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﻫﺎي ﺣﻤﺎﻳﺘﻲ ﺑﺨﺶﻫﺎي دوﻟﺘﻲ و ﺧﺼﻮﺻﻲ‪) .‬ﭼﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺷﺮﻛﺘﻲ و ﭼﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺧﻄﺮﭘﺬﻳﺮ(‬
‫در ﮔﺰارش ﺣﺎﺿﺮ‪ ،‬ﮔﺮوه ‪ NNAP‬ﺗﻤﺎم ﺗﻼشﻫﺎي اﻧﺠﺎم ﺷﺪه ﺑﺮاي ﺟﻤﻊآوري و ﺗﺤﻠﻴﻞ اﻳﻦ ﻗﺒﻴﻞ دادهﻫﺎ ﻛـﻪ ﺑـﻪ‬

‫ﺧﺮوﺟﻲ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت و ﺗﺠﺎريﺳﺎزيﻫﺎي در دﺳﺖ اﻗﺪام در آﻣﺮﻳﻜﺎ و ﺳﺎﻳﺮ ﻧﻘﺎط ﺟﻬﺎن ﻣﺮﺑﻮط ﻣﻲﺷﻮد را در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ‬

‫اﺳﺖ‪ .‬اﮔﺮ ﭼﻪ دادهﻫﺎي در دﺳﺘﺮس و ﻣﻌﻴﺎرﻫﺎي ﻗﺎﺑﻞ اﻋﺘﻤﺎد در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ ﻣﺤﺪود ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﺑﻪ ﻧﻈـﺮ اﻳـﻦ ﮔـﺮوه‪،‬‬

‫دادهﻫﺎي ﻛﺘﺎبﺷﻨﺎﺧﺘﻲ )ﺗﻌﺪاد ﻣﻘﺎﻻت و ارﺟﺎﻋﺎت( و ﻧﻴﺰ ﺗﻌﺪاد اﺧﺘﺮاﻋﺎت ﺛﺒﺖ ﺷﺪه‪ ،‬ﻣﻄﻤﺌﻦﺗﺮﻳﻦ ﻣﻌﻴﺎرﻫﺎﻳﻲ ﻫﺴﺘﻨـﺪ‬

‫ﻛﻪ ﻣﻲﺗﻮان از آﻧﻬﺎ در ارزﻳﺎﺑﻲ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ‪ NNI‬و ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ آﻣﺮﻳﻜﺎ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺳﺎﻳﺮ ﻧﻘﺎط ﺟﻬﺎن اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﻮد‪.‬‬

‫ﻣﻘﺎﻻت و ﻣﻴﺰان ارﺟﺎﻋﺎت‬ ‫◊‬

‫‪16‬‬ ‫دادهﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺗﻌﺪاد ﻧﺸﺮﻳﺎت و ارﺟﺎﻋﺎت ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺗﺎ ﺣﺪودي ﻣﻌﻴﺎري ﺑﺮاي ﺧﺮوﺟﻲ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﭼﻪ ﺑﻪ ﻟﺤﺎظ‬
‫ﻛﻤﻲ و ﭼﻪ ﺑﻪ ﻟﺤﺎظ ﻛﻴﻔﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﺮاﺳﺎس ﻫﻤﻴﻦ ﻣﻌﻴﺎر و ﺑﺎ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ دادهﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻫﺮ ﻛﺸـﻮر‪ ،‬ﺑـﺎز ﻫـﻢ‬
‫آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺑﻪ ﻟﺤﺎظ ﻣﻘﺎﻻت ﻧﺎﻧﻮ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺳﺎﻳﺮ ﻛﺸﻮرﻫﺎ ﭘﻴﺸﺘﺎز اﺳﺖ‪) .‬ﻧﮕﺎه ﻛﻨﻴﺪ ﺑﻪ ﺷﻜﻞﻫﺎي ‪ 4-2‬و ‪ 17 (5-2‬آﻣـﺮﻳـﻜـﺎ‬
‫ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﻪ ﻟﺤﺎظ درﺻﺪ ﺗﻌﺪاد ارﺟﺎﻋﺎت ﻣﻘﺎﻻت )ﻧﻤﻮدار ‪ (6-2‬ﻛﻪ ﻣﻌﻴﺎر ﻛﻴﻔﻲ دﻳﮕﺮي ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﻣﻲآﻳﺪ ﺑﺎز ﻫﻢ ﭘﻴﺸﺘﺎز‬
‫اﺳﺖ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ وﻗﺘﻲ ‪ 27‬ﻛﺸﻮر اﺗﺤﺎدﻳﻪ اروﭘﺎ را ﻳﻜﺠﺎ در ﻧﻈﺮ ﺑﮕﻴﺮﻳﻢ ﺑﻪ ﻟﺤﺎظ ﻛﻞ ﻣﻘﺎﻻت‪ ،‬آﻣﺎر ﺑﻴﺸﺘﺮي ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ آﻣﺮﻳﻜﺎ‬
‫ﺧﻮاﻫﻨﺪ داﺷﺖ‪) .‬ﺷﻜﻞ ‪ (4-2‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ درﺻﺪ ﻣﻘﺎﻻت ﭼﻴﻦ و ﺗﺎﻳﻮان از ﺳﺎل ‪) 2004‬ﺷﻜﻞ ‪ (6-2‬اﻓﺰاﻳﺶ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬﻲ‬
‫داﺷﺘﻪ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺣﺎﻛﻲ از اﻓﺰاﻳﺶ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت در ﺣﻮزه ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ و ﻧﻴﺰ رﺷﺪ و ﺗﻮﺳﻌﻪ در آن ﻛﺸﻮرﻫﺎﺳﺖ‪ .‬اﻣﺎ‬
‫ﺑﺎ اﻳﻦ ﺣﺎل درﺻﺪ اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻘﺎﻻت آﻧﻬﺎ ﺑﺎ اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻴﺰان ارﺟﺎﻋﺎت آﻧﻬﺎ ﻫﻤﺮاه ﻧﺒﻮده اﺳﺖ‪) .‬ﺷﻜﻞ ‪(7-2‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪ 4-2‬ﻣﻴﺰان ﻣﻘﺎﻻت ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ در ﺟﺪول ارﺟﺎﻋﺎت ﻋﻠﻤﻲ )‪) (SCI‬ﭼﻴﻦ ﺗﺎﻳﻮان را ﻫﻢ ﺷﺎﻣﻞ ﻣﻲﺷﻮد(‬
 ‫ﭘﻴﺸﮕﺎﻣﻲ ﻣﻠﻲ ﻓﻨﺎوري ﻧﺎﻧﻮ؛ ارزﻳﺎﺑﻲ دوم و ﺗﻮﺻﻴﻪﻫﺎ‬

‫‪Nature ،Science‬و ‪Proceedings of‬‬ ‫ﺷﻜﻞ ‪ 5-2‬درﺻﺪ ﻣﺸﺎرﻛﺖ ﻫﺮ ﻛﺸﻮر در ﻣﻘﺎﻻت ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ )ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎي ﻋﻨﻮان و ﭼﻜﻴﺪه ﻣﻘﺎﻟﻪ( در ﻧﺸﺮﻳﺎت‬
‫‪)the National Academies of science‬ﺳﻪ ﻧﺸﺮﻳﻪ ﺑﺮﺗﺮ ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﻣﻴﺰان ارﺟﺎﻋﺎت دﻳﮕﺮ ﻣﻘﺎﻻت و اﺧﺘﺮاﻋﺎت ﺛﺒﺖ ﺷﺪه ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﺑﻪ آﻧﻬﺎ(‬

‫‪17‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪ -6-2‬ﻣﻴﺰان ﻣﻘﺎﻻت ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ در ﺟﺪول ارﺟﺎﻋﺎت ﻋﻠﻤﻲ ﺑﺮ ﺣﺴﺐ زﻣﺎن )ﭼﻴﻦ ﺷﺎﻣﻞ ﺗﺎﻳﻮان ﻫﻢ اﺳﺖ( ‪.‬‬
 ‫ﭘﻴﺸﮕﺎﻣﻲ ﻣﻠﻲ ﻓﻨﺎوري ﻧﺎﻧﻮ؛ ارزﻳﺎﺑﻲ دوم و ﺗﻮﺻﻴﻪﻫﺎ‬

‫ﺷﻜﻞ ‪ 7-2‬ارﺟﺎﻋﺎت ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﻛﺸﻮر‬

‫اﻳﺪهﻫﺎ و اﺧﺘﺮاﻋﺎت‬ ‫◊‬

‫‪18‬‬
‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﻘﺎﻟﻪاي ﻛﻪ اﺧﻴﺮاً ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﺗﻌﺪاد اﺧﺘﺮاﻋﺎت ﺛﺒﺖ ﺷﺪه ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ در اداره ﺛـﺒـﺖ‬

‫اﺧﺘﺮاﻋﺎت و ﻋﻼﺋﻢ ﺗﺠﺎري آﻣﺮﻳﻜﺎ )‪ (USPTO‬و اداره ﺛﺒﺖ اﺧﺘﺮاﻋﺎت اروﭘﺎ ) ‪ (EPO‬از ﺳﺎل ‪ 1980‬ﺗﺎ ‪ 2004‬ﺑﻪ ﻃـﻮر‬

‫ﻧﻤﺎﻳﻲ اﻓﺰاﻳﺶ ﻳﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ ) .‬ﺗﻌﺪاد اﺧﺘﺮاﻋﺎت ﺛﺒﺖ ﺷﺪه ﻣﺸﺎﺑﻪ در اداره ﺛﺒﺖ اﺧﺘﺮاﻋﺎت ژاﭘﻦ ) ‪ (JPO‬در ﻫﻤﻴﻦ ﻣـﺪت‬

‫وﺿﻌﻴﺖ ﺛﺎﺑﺘﻲ ﻧﺪاﺷﺘﻪ اﺳﺖ( ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﻼوه ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ دادهﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻛﺸﻮري ﻛﻪ اﺧﺘﺮاع در آن ﺛﺒﺖ ﻣﻲﺷﻮد‪ ،‬را ﻫﻢ‬

‫در ﻧﻈﺮ ﺑﮕﻴﺮﻳﻢ ﺑﺎز ﺗﻌﺪاد اﺧﺘﺮاﻋﺎت ﺛﺒﺖ ﺷﺪه در آﻣﺮﻳﻜﺎ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﻣﺮﺑﻮط اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻴﺸﺘﺮ اﺳﺖ‪) .‬ﺑﺎ ﺗـﻮﺟـﻪ ﺑـﻪ‬

‫دادهﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد در ﭘﺎﻳﮕﺎه داده ‪ USPTO‬و ‪.(EPO‬‬

‫ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻣﺴﺘﻘﻠﻲ ﻛﻪ ﺗﻮﺳﻂ ‪ USPTO‬اﻧﺠﺎم ﺷﺪه اﺳﺖ ﺑﺮ اﻳﻦ ﻧﻜﺘﻪ ﺻﺤﻪ ﻣﻲﮔﺬارد ﻛﻪ ﻣﺨﺘﺮﻋﺎن آﻣـﺮﻳـﻜـﺎﻳـﻲ و‬

‫ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ در آن ﻛﺸﻮر درﺧﻮاﺳﺖ ﺛﺒﺖ اﺧﺘﺮاع دادهاﻧﺪ ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﺗﻌﺪاد اﺧﺘﺮاﻋﺎت ﺛﺒﺖ ﺷﺪه ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ در‬

‫ﺳﻄﺢ ﺟﻬﺎن را دارﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﻼوه اﻳﻦ اﻓﺮاد ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﻣﻴﺰان ﺛﺒﺖ اﺧﺘﺮاع درﺳﻪ ﻛﺸﻮر ﻳﺎد ﺷﺪه ﻳﺎ ﻛﺸﻮرﻫـﺎي دﻳـﮕـﺮ را‬

‫دارﻧﺪ و اﻳﻦ ﺣﺎﻛﻲ از ﺗﻼش ﺟﺪيﺗﺮ آﻧﻬﺎ درﺳﻄﺢ ﺑﻴﻦاﻟﻤﻠﻠﻲ ﺑﺮاي ﺣﻔﺎﻇﺖ از اﺧﺘﺮاﻋﺎت ﺛﺒﺖ ﺷﺪه اﺳﺖ‪) .‬ﺷﻜﻞ ‪-2‬‬

‫‪ (9‬ﺑﺎ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻣﻴﺰان ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺑﺎزار ﺟﻬﺎﻧﻲ و ارزش ﺗﺠﺎري ﺑﺎﻟﻘﻮه ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ‪ ،‬ﺑﺎز ﻫﻢ آﻣﺮﻳﻜﺎ اﻳﺪهﻫﺎي ﺑﻴﺸﺘﺮي‬

‫ﺑﺮاي ﺗﺠﺎريﺷﺪن و ﺗﻮﻟﻴﺪ اﻧﺒﻮه در اﺧﺘﻴﺎر دارد‪ .‬ﻛﺸﻮرﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﭘﺲ از آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ را در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ دارﻧـﺪ‬

‫ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از‪ :‬ژاﭘﻦ‪ ،‬ﻛﺮه و ﻓﺮاﻧﺴﻪ‪.‬‬

 ‫ﭘﻴﺸﮕﺎﻣﻲ ﻣﻠﻲ ﻓﻨﺎوري ﻧﺎﻧﻮ؛ ارزﻳﺎﺑﻲ دوم و ﺗﻮﺻﻴﻪﻫﺎ‬

‫ﺷﻜﻞ ‪ -8-2‬ﺗﻌﺪاد اﺧﺘﺮاﻋﺎت ﺛﺒﺖ ﺷﺪه ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﻋﻨﻮان و ﭼﻜﻴﺪه‬

‫‪19‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪ -9-2‬ﮔﻮاﻫﻲﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺛﺒﺖ اﺧﺘﺮاع ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ در ﻳﻚ ﻣﻮﺿﻮع در ﺳﻪ ﻛﺸﻮر و ﻏﻴﺮ از آن ﺑﻪ ﺗﻔﻜﻴﻚ ﻛﺸﻮرﻫﺎي ﺻﺎدر ﻛﻨﻨﺪه ﮔﻮاﻫﻲ‬
 ‫ﭘﻴﺸﮕﺎﻣﻲ ﻣﻠﻲ ﻓﻨﺎوري ﻧﺎﻧﻮ؛ ارزﻳﺎﺑﻲ دوم و ﺗﻮﺻﻴﻪﻫﺎ‬

‫ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻣﻨﺎﺑﻊ و ﺗﺮﻏﻴﺐ ذيﻧﻔﻌﺎن‬ ‫◊‬

‫ﻣﺆﺳﺴﺎت ‪ NNI‬ﻫﻤﭽﻨﺎن ﺑﻪ ﮔﺴﺘﺮش دﺳﺘﺮﺳﻲ ﺑﻪ داﻧﺶ ﭘﺎﻳﻪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت زﻳـﺮﺑـﻨـﺎﻳـﻲ و اﺑـﺰارآﻻت در‬
‫دﺳﺘﺮس در آزﻣﺎﻳﺸﮕﺎهﻫﺎي ﺗﺤﺖ ﺣﻤﺎﻳﺖ دوﻟﺖ اداﻣﻪ ﻣﻲدﻫﺪ‪ .‬وزارت آﻣﻮزش آﻣﺮﻳﻜﺎ ) ‪ (DEO‬ﺑﻪ ﻃﻮر ﭼﺸﻤﮕﻴـﺮي‬
‫دﺳﺘﺮﺳﻲ ﻛﺎرﺑﺮان ﺑﻪ ﺗﺠﻬﻴﺰات ﻣﻮرد ﻧﻴﺎزﺷﺎن در ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﻧﺎﻧﻮﻣﻘﻴﺎس و ﻫﻤﻜﺎري ﺑﺎ ‪NSRC‬ﻫـﺎﻳـﻲ ﻛـﻪ در ﻛـﻨـﺎر‬
‫آزﻣﺎﻳﺸﮕﺎهﻫﺎي ﻣﻠﻲ آرﮔﻮن‪ ،‬ﺑﺮﻛﻠﻲ‪ ،‬آك رﻳﺞ و ﺳﺎﻧﺪﻳﺎ ﻟﻮﺳﺎﻟﻮﻣﻮس ﻗﺮار دارد را ﮔﺴﺘﺮش داده اﺳﺖ‪) .‬در اﻳﻦ زﻣﻴـﻨـﻪ‬
‫ﻧﮕﺎه ﻛﻨﻴﺪ ﺑﻪ‪(http://www.science.doe.gov/nano/):‬‬
‫) ‪( NNIN,http://www.nnin.org/‬‬ ‫ﺑﻨﻴﺎد ﻣﻠﻲ ﻋﻠﻮم )‪ (NSF‬ﺑﻪ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﺧﻮد از ﺷﺒﻜﻪ ﻣﻠﻲ زﻳﺮ ﺳﺎﺧﺘﻲ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ‬
‫ﻛﻪ در ﺳﺎل ‪ 2004‬راه اﻧﺪازي ﺷﺪه اداﻣﻪ ﻣﻲدﻫﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﺷﺒﻜﻪ ﻣﺘﺸﻜﻞ از ﻣﺠﻤﻮﻋﻪاي از ﺗﺠﻬﻴﺰات آزﻣﺎﻳﺸﮕﺎﻫﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ‬
‫ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر اراﺋﻪ ﺧﺪﻣﺎت ﺑﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺗﻲ در ﻫﺮ دو ﺑﺨﺶ داﻧﺸﮕﺎه و ﺻﻨﻌﺖ ﻃﺮاﺣﻲ ﺷﺪهاﻧﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻣـﺮاﻛـﺰ رﻛـﻦ‬
‫اﺻﻠﻲ ‪ NNI‬را ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻲدﻫﻨﺪ و ﻧﻘﺶ ﺑﺴﻴﺎر ﻣﻬﻤﻲ در ﺗﻮﺳﻌﻪ اوﻟﻴﻪ و ﻧﻴﺰ در ﻓﺮاﻫﻢ آوردن اﻣﻜـﺎﻧـﺎت ﻣـﺮﺑـﻮط ﺑـﻪ‬
‫ﻧﻮآوريﻫﺎي ﺗﺠﺎري )ﺑﻪ وﻳﮋه ﺗﻮﺳﻂ ﻛﺴﺐ و ﻛﺎرﻫﺎي ﻛﻮﭼﻚ و ﻧﻴﺰ ﺷﺮﻛﺖﻫﺎي ﺑﺰرگ( دارد و در دﺳﺘﺮس ﺑﻮدن اﻳﻦ‬
‫ﺗﺠﻬﻴﺰات ﻛﻤﻚ زﻳﺎدي ﺑﻪ ﺣﻔﻆ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ رﻗﺎﺑﺘﻲ آﻣﺮﻳﻜﺎ ﻣﻲﻧﻤﺎﻳﺪ‪.‬‬

‫ﻫﻤﻜﺎريﻫﺎي ﺻﻨﻌﺘﻲ‬ ‫◊‬

‫‪20‬‬ ‫ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﻣﻮﻓﻖ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ از ﻣﺮﺣﻠﻪ اﻛﺘﺸﺎف ﺗﺎ ﻛﺎرﺑﺮد ﺑﻪ ﺗﻌﺎﻣﻞ‪ ،‬ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ و ارﺗﺒﺎط ﻣﺆﺛﺮ و وﻳـﮋه دوﻟـﺖ و‬

‫ﺻﻨﻌﺖ ﺑﺴﺘﮕﻲ دارد‪ NNI .‬ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺗﺴﻬﻴﻞ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﺑﺎ در اﺧﺘﻴﺎر داﺷﺘﻦ ﺗﺠﻬﻴﺰات زﻳﺮ ﺳﺎﺧﺘﻲ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑـﻪ‬

‫ﻫﻤﻜﺎري ﺑﺎ ﮔﺮوهﻫﺎي ﺻﻨﻌﺘﻲ ﻣﺨﺘﻠﻒ )ﺑﻪﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل ﻧﻴﻤﻪ رﺳﺎﻧﺎ‪ ،‬ﺻﻨﺎﻳﻊ ﺷﻴﻤﻴﺎﻳﻲ و ﻣﺤﺼﻮﻻت ﺟﻨﮕﻠﻲ( ﺑﻪﻃﻮرﻋﻤـﺪه‬

‫از ﻃﺮﻳﻖ ﻛﺎرﮔﺮوه ‪ NINI‬ﻣﻲﭘﺮدازد‪ .‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺗﻲ ﭘﻴﺸﮕﺎﻣﻲ ﻧﺎﻧﻮاﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻚ )‪ (NRI, http://nri.src.org‬ﻧﻤﻮﻧﻪاي از‬

‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﻤﻜﺎري ﻣﺸﺘﺮك و ﻧﻮﻳﺪ ﺑﺨﺶ دوﻟﺖ و ﺻﻨﻌﺖ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺣﻮزه ﺗﻤﺮﻛﺰ آن‪ ،‬ﻣﺤﻘﻖ ﺳـﺎﺧـﺘـﻦ ﻧﺴـﻞ ﺑـﻌـﺪي‬

‫ﻓﻨﺎوريﻫﺎي ﭘﺮدازش اﻃﻼﻋﺎت )ﻛﻪ ﺑﺎﻻﺗﺮ از ‪cmos‬ﻫﺎي‪ 18‬ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده در ﻣﺪارﻫﺎي ﻣﺠﺘﻤﻊ ﻛﻨﻮﻧﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ( اﺧﺘﺼﺎص‬

‫دارد و از ﻃﺮﻳﻖ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎي ﻣﺸﺘﺮك ﺑﺎ ﻣﺮاﻛﺰ ﺻﻨﻌﺘﻲ و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎي آﻣﻮزﺷﻲ ﻣﺸﺘﺮك ﺑﺎ داﻧﺸﮕﺎهﻫﺎي آﻣﺮﻳﻜـﺎ اﻧـﺠـﺎم‬

‫ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ ﺟﻬﺎﻧﻲ‬ ‫◊‬

‫آﻣﺮﻳﻜﺎ در ﺗﺄﺳﻴﺲ و رﻫﺒﺮي ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎي ﻓﻌﺎل در زﻣﻴﻨﻪ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ازﻗﺒﻴﻞ‪ ١٩WPM‬واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ‪ OECD‬و ‪WPMN‬‬

‫)ﻓﻌﺎل در زﻣﻴﻨﻪ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻧﺎﻧﻮﻣﻮاد( ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ زﻳﺎدي دارد‪ .‬در واﻗﻊ آﻣﺮﻳﻜﺎ ﻧﻘﺶ ﭘﻴﺸﮕﺎﻣﺎﻧﻪاي در ﻫﻤﺎﻫﻨﮓﺳﺎزي ﺗﺤﻘﻴـﻘـﺎت‬
‫ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﭘﻴﺎﻣﺪﻫﺎي زﻳﺴﺖﻣﺤﻴﻄﻲ‪ ،‬ﺑﻬﺪاﺷﺘﻲ و اﻳﻤﻨﻲ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ‪) WPMN‬ﻛﻪ رﻳﺎﺳﺖ آن را ﻧﻤﺎﻳﻨﺪه ‪ EPA‬ﻋﻬﺪهدار‬
‫اﺳﺖ( اﻳﻔﺎ ﻣﻲﻛﻨﺪ‪ WPMN .‬ﻫﺪاﻳﺖ ﻛﻨﻨﺪه ﺗﻼشﻫﺎﻳﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺑﻪ اﺷﺘﺮاك ﮔﺬاﺷﺘﻦ اﻃﻼﻋﺎت ﻣﺮﺑـﻮط ﺑـﻪ‬
‫ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت ‪ EHS‬ﺻﻮرت ﻣﻲﮔﻴﺮد و ﻋﻼوه ﺑﺮآن وﻇﻴﻔﻪ ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ و ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻣﺸﺘﺮك اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ راﻛﻪ در اﺧﺘﻴﺎر داﺷﺘﻦ‬
 ‫ﭘﻴﺸﮕﺎﻣﻲ ﻣﻠﻲ ﻓﻨﺎوري ﻧﺎﻧﻮ؛ ارزﻳﺎﺑﻲ دوم و ﺗﻮﺻﻴﻪﻫﺎ‬

‫آﻧﻬﺎ ﺑﺮاي دوﻟﺖﻫﺎ و ﺻﻨﺎﻳﻊ در ﺳﻄﺢ ﺟﻬﺎن ﺿﺮوري اﺳﺖ‪ ،‬ﻋﻬﺪهدار اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺗﻮﺳﻌﻪ اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎي ﻣﻮﺛﺮ از ﺟﻤﻠﻪ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺑﻨﻴﺎدي ﺿﺮوري ﺑﺮاي رﺷﺪ ﻛﻼن ﺗﺠﺎريﺳﺎزي ﻓﻨﺎوريﻧـﺎﻧـﻮ و ﻧـﻴـﺰ‬
‫ﭘﻴﺶﺑﻴﻨﻲ‪ ،‬ارﺗﺒﺎط و ﺷﻨﺎﺧﺖ ﺑﻬﺘﺮ آن اﺳﺖ‪ .‬در ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ اﺳﺘﺎﻧﺪاردﺳﺎزي ﻛﻪ از ﻃﺮﻳﻖ ‪ ISO‬در ﺳﻄﺢ ﻣﻠﻲ‬
‫و ﺑﻴﻦاﻟﻤﻠﻠﻲ ﺻﻮرت ﻣﻲﮔﻴﺮد‪ ،‬ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻧﻲ از زﻳﺮ ﻛﻤﻴﺘﻪ ‪ NSET‬و ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎي ﻋﻀﻮ ‪ NNI‬ﻣﺸﺎرﻛﺖ دارﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻛﻤﻴﺘﻪ ﻓﻨﻲ ‪ ISO‬در زﻣﻴﻨﻪ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﺳﻌﻲ دارد ﺗﺎ اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎﻳﻲ را ﺑﺮاي ﺗﻌﺮﻳﻒ واژهﻫﺎ و اﺻﻄﻼﺣﺎت ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ‬
‫اﻳﻦ رﺷﺘﻪ و اﺑﺰارآﻻت و ﻣﻘﻴﺎسﺳﻨﺠﻲ آن و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻣﻮارد ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺳﻼﻣﺘﻲ‪ ،‬ﻣﺤﻴﻂ زﻳﺴﺖ و اﻳـﻤـﻨـﻲ ﺑـﻴـﺎﺑـﺪ‪.‬‬
‫اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎي اﻳﺰو ﻏﺎﻟﺒﺎً ﻛﺎرﺑﺮد ﮔﺴﺘﺮدهاي ﻣﻲﻳﺎﺑﻨﺪ و ‪ NNAP‬در ﻣﺠﻤﻮع ﺑﺮ اداﻣﻪ ﻣﺸﺎرﻛﺖ ‪ NNI‬و ﭘﻴﺸﮕﺎﻣﻲ آن در‬
‫اﻳﻦ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎ ﺗﺄﻛﻴﺪ دارد‪.‬‬

‫‪NNI‬‬ ‫ﺑﻪ روزرﺳﺎﻧﻲ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ راﻫﺒﺮدي‬ ‫◊‬

‫زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ اﻳﻦ ﮔﺰارش ﻧﻬﺎﻳﻲ ﻣﻲﺷﺪ‪ NNI ،‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ راﻫﺒﺮدي ﺑﻪ روز ﺷﺪهاي از آﻧﭽﻪ اوﻟﻴﻦ ﺑﺎر در ﺳﺎل ‪ 2004‬ﻣﻨﺘﺸﺮ‬
‫ﺷﺪه ﺑﻮد را ﺑﻪ ﻃﻮر رﺳﻤﻲ اﺑﻼغ ﻧﻤﻮد‪ .‬در اﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ راﻫﺒﺮدي ﭼﺎرﭼﻮﺑﻲ ﺑﺮاي دوﻟﺖ آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺗﺤﻘﻖ اﻫﺪاف‬
‫ﺑﻨﻴﺎدي و اوﻟﻮﻳﺖﻫﺎي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﭘﻴﺸﮕﺎﻣﻲ ﻣﻠﻲ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ) ‪ (NNI‬ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮﺧﻲ از ﻣﻮارد آن ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از‪:‬‬
‫اﻧﺠﺎم ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﭘﻴﺸﺮﻓﺘﻪ ﺟﻬﺖ رﻓﻊ ﻧﮕﺮاﻧﻲﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻋﻮارض اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﺑﺮ ﺣﻮزه ﺳﻼﻣﺖ‪ ،‬ﻣﺤﻴـﻂ‬
‫زﻳﺴﺖ و اﻳﻤﻨﻲ )‪ (HES‬وﺟﻮد دارد‪.‬‬ ‫‪21‬‬
‫در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ راﻫﺒﺮدي ﺗﺠﺪﻳﺪ ﻧﻈﺮ ﺷﺪه ‪ NNI‬ﻛﻪ در دﺳﺎﻣﺒﺮ ‪ 2007‬ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺷﺪه ﻫﻤﺎن ﺣﻮزهﻫﺎي ﺳـﺮﻣـﺎﻳـﻪ ﮔـﺬاري‬
‫راﻫﺒﺮدي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻗﺒﻠﻲ ﻟﺤﺎظ ﺷﺪه اﺳﺖ؛ اﻣﺎ ﺑﺎ اﻳﻦ ﺣﺎل ﺑﺮاي ﺳﺎزﮔﺎري ﻋﻤﻠﻲ و وﺿﻮح ﺑﻴﺸﺘﺮ‪ ،‬ﺣﻮزهﻫﺎ ﺑﻪ دو ﺑـﺨـﺶ‬
‫ﺗﻘﺴﻴﻢ ﺷﺪهاﻧﺪ‪) HSE :‬ﻣﺤﻴﻂ زﻳﺴﺖ‪ ،‬ﺑﻬﺪاﺷﺖ و اﻳﻤﻨﻲ( و اﺑﻌﺎد آﻣﻮزﺷﻲ اﺟﺘﻤـﺎﻋـﻲ )ﺷـﺎﻣـﻞ آﻣـﻮزش‪ ،‬اﺧـﻼق‪،‬‬
‫ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ و اﻗﺘﺼﺎد( ‪ .‬در ﻧﺴﺨﻪ ﺟﺪﻳﺪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ راﻫﺒﺮدي ) ‪ (2007‬ﻣﺠﻤﻮﻋﻪاي از ﻓﺮﺻﺖﻫﺎي ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺗﻲ ﺑﺴﻴـﺎر‬
‫ﻣﻮﺛﺮ ﮔﻨﺠﺎﻧﺪه ﺷﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﻣﻮاردي از ﻛﺎرﺑﺮدﻫﺎ ﻛﻪ اﺳﺘﻔﺎده از ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ در آﻧﻬﺎ ﻣﻮﺟﺐ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﮔﺮدﻳـﺪه‬
‫و در ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬﻲ ﺑﺮ اﻗﺘﺼﺎد و ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﮕﺬارد را ﺑﻪ ﻣﺎ ﻧﺸﺎن دﻫﺪ‪ .‬ﭼﻨﻴﻦ ﺗﻐﻴﻴﺮاﺗﻲ در ﺑﺮﻧـﺎﻣـﻪ راﻫـﺒـﺮدي‬
‫ﻣﻮﺟﺐ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﻋﻠﻤﻲ و ﻣﺪﻳﺮﻳﺘﻲ ‪ NNI‬ﺷﺪه و ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎي ﮔﺴﺘﺮده ﻣﻴﺎن ﺳﺎزﻣﺎﻧﻲ آن و ﺗﺄﺛﻴﺮاﺗﻲ ﻛﻪ ﺑﺮ ﺗﺤﻘـﻴـﻖ و‬
‫ﺗﻮﺳﻌﻪ و ﻧﻮآوريﻫﺎي ﺻﻨﻌﺘﻲ و داﻧﺸﮕﺎﻫﻲ ﻣﻲﮔﺬارد را ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ ﻣﻲﻛﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﻋﻘﻴﺪه ﮔﺮوه ‪ NNAP‬روﻧﺪ ﺗﺪوﻳﻦ و ﺗﺼﻮﻳﺐ ‪ NNI‬ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪاي اﺻﻼح ﺷﻮد ﻛﻪ ﺑﺮرﺳﻲﻫﺎي ﻣﺮﺑـﻮﻃـﻪ ﺑـﻪ‬
‫ﺟﺎي دو ﺳﺎل ﻳﻜﺒﺎر ﺑﻪ ﻣﺒﻨﺎي ﻫﺮ ﺳﻪ ﺳﺎل ﻳﻜﺒﺎر )ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﺑﺮرﺳﻲ ‪ (NRC‬اﻧﺠﺎم ﺷﻮد ﺗﺎ ﺑﺘﻮان از ﻧﺘـﺎﻳـﺞ ﺣـﺎﺻـﻞ از‬
‫ﺗﺠﺪﻳﺪﻧﻈﺮي ﻛﻪ ﻫﺮ ﺳﻪ ﺳﺎل ﻳﻜﺒﺎر در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ راﻫﺒﺮدي ‪ NNI‬اﺗﻔﺎق ﻣﻲاﻓﺘﺪ‪ ،‬اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﻮده و در ﻧـﺘـﻴـﺠـﻪ ﮔـﺰارش‬
‫ﻛﺎﻣﻞﺗﺮي ﺗﻬﻴﻪ ﮔﺮدد‪.‬‬
 ‫ﭘﻴﺸﮕﺎﻣﻲ ﻣﻠﻲ ﻓﻨﺎوري ﻧﺎﻧﻮ؛ ارزﻳﺎﺑﻲ دوم و ﺗﻮﺻﻴﻪﻫﺎ‬

‫‪ -3‬ﻛﺎرﺑﺮدﻫﺎ‪ :‬ﺗﻘﻮﻳﺖ ﺗﺠﺎريﺳﺎزي ﻣﻮﺟﻮد و اﺑﺪاﻋﺎت ﻧﻮﻇﻬﻮر‬ ‫♦‬

‫ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي ﻣﺒﻨﺎﻳﻲ‬ ‫◊‬
‫ﺗﺎﺛﻴﺮ روﺑﻪ رﺷﺪ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﺑﻪ ﻃﻮر ﮔﺴﺘﺮده در ﺻﻨﻌﺖ و اﻧﻮاع ﻣﺤﺼﻮﻻت ﻗﺎﺑﻞ ﻣﺸﺎﻫﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻣﺤﺪودهاي ﻛﻪ ﻃﻲ آن ﻳﻚ ﻣﺤﺼﻮل ﻳﺎ ﻓﺮآﻳﻨﺪ ﺑﺎ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﺗﻮاﻧﻤﻨﺪ ﺷﺪه ﻳﺎ از ﻧﺎﻧﻮﻣﻮاد ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ ﺑﺴـﻴـﺎر‬
‫ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ اﺳﺖ و ﺑﻪ ﺗﻮﺳﻌﻪ اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎي ﭘﻴﭽﻴﺪه‪ ،‬ﺑﺮآورد ﺑﺎزار و ارزﻳﺎﺑﻲ دورهاي ﺑﺴﺘﮕﻲ دارد‪.‬‬
‫اﮔﺮ ﭼﻪ ﺑﺴﻴﺎري از ﻛﺎرﺑﺮدﻫﺎي اوﻟﻴﻪ ﻣﺎﻫﻴﺘﻲ ﺗﻜﺎﻣﻠﻲ دارﻧﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﺑﺎ اﻳﻦ وﺟﻮد ﻧﻮآوريﻫﺎي ﺣﻮزه ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﻧـﻮﻳـﺪ‬
‫ﺑﺨﺶ ﻛﺎرﺑﺮدﻫﺎﻳﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ در آﻳﻨﺪه ﻧﺰدﻳﻚ ﻣﻮﺟﺐ ﺗﻐﻴﻴﺮ اﻟﮕﻮ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫‪ NNI‬از ﻧﻘﺸﻲ ﻣﺤﻮري در رﻓﻊ ﻣﻮاﻧﻊ ﻣﻮﺟﻮد ﺑﺮ ﺳﺮ راه ﺗﻜﺎﻣﻞ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ و ﺗﺠﺎريﺳﺎزي آن ﺑﺮﺧﻮردار ﺑﻮده و‬
‫اﻳﻦ ﻛﺎر را از ﻃﺮﻳﻖ ﺣﻤﺎﻳﺖﻫﺎي ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺗﻲ ﭘﺎﻳﻪ و ﻛﺎرﺑﺮدي‪ ،‬ﺗﻮﺳﻌﻪ زﻳﺮﺳﺎﺧﺖﻫﺎي ﺿﺮوري و آﻣﻮزش و ﺗـﺮﺑـﻴـﺖ‬
‫ﻧﻴﺮوﻫﺎي ﻣﺘﺨﺼﺺ اﻧﺠﺎم ﻣﻲدﻫﺪ‪.‬‬

‫زﻣﻴﻨﻪ ﺗﺠﺎريﺳﺎزي‬ ‫◊‬

‫ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﺷﺎﻣﻞ ﻃﻴﻒ ﮔﺴﺘﺮدهاي از اﺑﺰارﻫﺎ و ﻣﻮاد ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ ﺑﺎ ﻣﺤﺪوده ﻛﺎرﺑﺮدﻫﺎي وﺳﻴﻊ و درﺟﺎت ﻣﻨﺎﻓـﻊ و‬
‫‪22‬‬ ‫ﻣﺨﺎﻃﺮات ﻣﺨﺘﻠﻒ اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺤﺪودهاي ﻛﻪ ﺑﺘﻮان ﻳﻚ ﻛﺎﻻ ﻳﺎ ﻓﺮآﻳﻨﺪ را ﺗﻮاﻧﻤﻨﺪ ﺷﺪه ﺑﺎ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﻳﺎ ﻣﺘﺸﻜﻞ از ﻧﺎﻧﻮﻣـﻮاد‬
‫ﺑﻪ ﺣﺴﺎب آورد‪ ،‬ﺑﺴﻴﺎر ﻣﺘﻐﻴﺮ اﺳﺖ و ﺑﻪ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﺸﺨﺼﺎت ﭘﻴﭽﻴﺪه‪ ،‬ﺗﻮﺳﻌﻪ اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎ‪ ،‬ﺑﺮآورد ﺑﺎزار و ارزﻳﺎﺑﻲ دورهاي‬
‫ﺑﺴﺘﮕﻲ دارد‪ .‬ﺑﻪﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل در ﺑﺴﻴﺎري از ﻛﺎﺑﺮدﻫﺎ از ﻧﺎﻧﻮﻣﻮاد ﺑﻪﻋﻨﻮان ﻣﺎده ﺧﺎم در ﻓﺮآﻳﻨﺪ ﺗﻮﻟﻴﺪ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲﺷﻮد اﻣـﺎ‬
‫ﻣﺤﺼﻮل ﺗﺠﺎري ﻧﻬﺎﻳﻲ دﻳﮕﺮ ﺷﺎﻣﻞ ﻧﺎﻧﻮﻣﻮاد ﻧﻴﺴﺖ ) ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺑﺴﻴﺎري از ﻓﻨﺎوريﻫﺎي ﺗﻮﻟﻴﺪ ﭘﻴﻞﻫﺎي ﺧﻮرﺷﻴﺪي و ﻣـﻮاد‬
‫ﻛﺎﻣﭙﻮزﻳﺘﻲ( ﺗﺎ ﺑﺘﻮان آن را در زﻣﺮه ﻣﺤﺼﻮﻻت ﻧﺎﻧﻮ ﺑﻪ ﺣﺴﺎب آورد‪.‬‬
‫ﺑﻪﻋﻼوه ﮔﺎﻫﻲ ﻏﻴﺮ از ﻣﻘﻴﺎس‪ ،‬ﻣﻌﻴﺎرﻫﺎي دﻳﮕﺮي )ﺑﺮﺧﻼف آﻧﭽﻪ ﻧﻮﻋﺎً ﺗﺼﻮر ﻣﻲﺷﻮد( در ﻧﺴﺒﺖ دادن ﺻﻨﻌﺖ ﻳـﺎ‬
‫ﻣﺤﺼﻮﻟﻲ ﺑﻪ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﭘﺪﻳﺪ ﻣﻲآﻳﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ اﻣﺮ ﻣﻮﺟﺐ ﻣﻲﺷﻮد ﺗﺎ ﺑﺮﺧﻲ از ﺗﻮﻟﻴﺪات ﺑﻲدﻟﻴﻞ در زﻣﺮه ﻓﻨﺎوري ﻧـﺎﻧـﻮ‬
‫ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ و ﻳﺎ از ﺷﻤﻮل آن ﺧﺎرج ﺷﻮﻧﺪ ﻛﻪ در ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت اﺻﻠﻲ ﭘﻴﺮاﻣﻮن ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ و ﻣﺤﻘﻖ ﺳﺎﺧﺘﻦ‬
‫آن دﭼﺎر اﺑﻬﺎم ﺷﺪه و ﭼﻨﺪان ﻣﺸﺨﺺ ﻧﺨﻮاﻫﻨﺪ ﺑﻮد‪ .‬ﺑﻪﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل ادﻋﺎ ﻣﻲﺷﻮد ﻛﻪ ﻫﺮ روز ﻣﺤﺼﻮل ﺟﺪﻳﺪي ﻛﻪ ﺑـﻪ‬
‫ﻇﺎﻫﺮ ﺑﺎ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ ﺑﻪ ﺑﺎزار ﻋﺮﺿﻪ ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬ﭼﻨﻴﻦ ادﻋﺎﻫﺎﻳﻲ ﻣﻮﺟﺐ اﻳﻦ ﺗﺼﻮر ﻧﺎدرﺳﺖ ﻣﻲﺷﻮد ﻛﻪ‬
‫ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻳﻚ ﻗﻄﺎر ﺳﺮﻳﻊ اﻟﺴﻴﺮ اﺳﺖ‪ ،‬ﭼﻨﻴﻦ ﭘﻨﺪارﻫﺎﻳﻲ واﻗﻌﻴﺖ ﻣﻄﻠﺐ را ﺧﺪﺷﻪ دار ﻣـﻲ ﻛـﻨـﻨـﺪ‪.‬‬
‫ﺣﻘﻴﻘﺖ آن اﺳﺖ ﻛﻪ در ﻋﻤﺪهي ﻛﺎرﺑﺮدﻫﺎي ﺗﺠﺎري ﻛﻨﻮﻧﻲ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ از دﺳﺘﻪ ﻣﻮاد اﺻﻠﻲ ﻣﺸﺨﺼﻲ اﺳﺘﻔـﺎده ﺷـﺪه‬
‫اﺳﺖ ﻛﻪ ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از‪ :‬ﻧﺎﻧﻮﺳﺎﺧﺘﺎرﻫﺎي ﻛﺮﺑﻨﻲ‪ ،‬ﻧﺎﻧﻮﺳﻴﻢﻫﺎ و ﻧﺎﻧﻮذرات ﻧﻘﺮه و ﻃﻼ‪ ،‬اﻛﺴﻴﺪﻫﺎي ﻓﻠﺰي ﻧﺎﻧﻮﻣﻘﻴﺎس و ﭼـﻨـﺪ‬
‫ﺗﺮﻛﻴﺐ ﻣﺤﺪود دﻳﮕﺮ‪ OECD) .‬ﻓﻬﺮﺳﺘﻲ از ﺣﺪود ﭼﻬﺎرده ﻣﺎده ﻛﻪ در ﻣﺠﻤﻮع در ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻛﺎرﺑﺮدﻫﺎي ﻛﻨﻮﻧﻲ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ‬
‫ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﻲﮔﻴﺮﻧﺪ ﺗﻬﻴﻪ ﻧﻤﻮده اﺳﺖ‪ (.‬دوﻟﺖ ﻓﺪرال در راﺳﺘﺎي ﺣﻤﺎﻳﺖ از ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻣﺴﺌﻮﻻﻧﻪ و ارزﻳﺎﺑﻲ ﻛﺎﻣـﻞ‬
 ‫ﭘﻴﺸﮕﺎﻣﻲ ﻣﻠﻲ ﻓﻨﺎوري ﻧﺎﻧﻮ؛ ارزﻳﺎﺑﻲ دوم و ﺗﻮﺻﻴﻪﻫﺎ‬

‫از دورﻧﻤﺎي ﻣﺨﺎﻃﺮات‪ /‬ﻓﻮاﻳﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬاري و اﻧﺠﺎم ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت درﺑﺎره اﻳﻦ ﻣﻮاد و ﻧﻴﺰ ﺳﺎﻳﺮ ﻧﺎﻧﻮﻣﻮاد و ﻛﺎرﺑﺮدﻫـﺎي‬
‫وﻳﮋه دﻳﮕﺮ اداﻣﻪ ﻣﻲدﻫﺪ‪.‬‬
‫در ﻣﺠﻤﻮع ﻣﻲﺗﻮان ﮔﻔﺖ ﭼﺎﻟﺶﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻛﻢ و ﺑﻴﺶ در ﻣﺴﻴﺮ ﺗﻮﺳﻌﻪ‪ ،‬ﺗﻮﻟﻴﺪ و ﺗﺠﺎري ﺳـﺎزي ﻣـﺤـﺼـﻮﻻت و‬
‫ﻓﺮآﻳﻨﺪﻫﺎي ﺗﻮاﻧﻤﻨﺪ ﺷﺪه ﺑﺎ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ وﺟﻮد دارد‪ ،‬ﺗﻨﻬﺎ ﺧﺎص اﻳﻦ ﻓﻨﺎوري ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬاران و ﺗﺠﺎر ﻧﻮﻋﺎً ﺑﻪدﻧﺒﺎل‬
‫ﻣﺰاﻳﺎي ﻣﺤﺼﻮﻻت ﻣﻮﺟﻮد و ﻳﺎﻓﺘﻦ راﻫﻲ ﺑﺮاي ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﻄﻤﺌﻦ‪ ،‬ﻣﻘﺮون ﺑﻪ ﺻﺮﻓﻪ و ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻜﺜﻴﺮ ﻫﺴﺘﻨـﺪ و در ﺗـﻮﻟـﻴـﺪ‬
‫ﻣﺤﺼﻮﻻت ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﻧﻴﺰﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻫﺮ ﻛﺎﻻي دﻳﮕﺮي‪ ،‬اﻳﻦ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻛﻨﻨﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺟﻮاﺑﮕﻮي اﻳﻤـﻨـﻲ و ﺳـﻼﻣـﺖ‬
‫ﻛﺎرﮔﺮان و ﻣﺸﺘﺮي ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫اﻇﻬﺎر ﻧﻈﺮ ﻗﺎﻃﻊ درﺑﺎره وﺿﻌﻴﺖ ﻓﻌﻠﻲ ﺗﺄﺛﻴﺮات اﻗﺘﺼﺎدي ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ﮔﺬاري آﻣﺮﻳﻜﺎ در ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ و ﻧﻴﺰ دورﻧـﻤـﺎي‬
‫آﻳﻨﺪه آن ﺑﻪ راﺣﺘﻲ اﻣﻜﺎن ﭘﺬﻳﺮ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﺑﺮآوردﻫﺎي ﺗﺨﻤﻴﻨﻲ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻧﻲ ﻛﻪ از وﺿﻌﻴﺖ ﺑﺎزار ﻣﺤﺼﻮﻻت ﺗﻮاﻧﻤﻨﺪ ﺷﺪه ﺑﺎ‬
‫ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ وﺟﻮد دارد ﻧﻮﻋﺎً ﺣﺎﻛﻲ از آن اﺳﺖ ﻛﻪ آﻧﻬﺎ ﻏﺎﻟﺒﺎً ﭘﺎﻳﻴﻦ دﺳﺖ ﻧﻮآوريﻫﺎي ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔـﻴـﺮﻧـﺪ‪.‬‬
‫ﭼﻨﻴﻦ ﭘﻴﺶﺑﻴﻨﻲﻫﺎﻳﻲ از وﺿﻌﻴﺖ ﺑﺎزار‪ ،‬ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎي دﺳﺘﻪ ﺑﻨﺪيﻫﺎي ﻛﺎﻣﻼً ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺷﺪهاي از ﻧﺎﻧﻮﻣﻮاد و ﻧﺎﻧـﻮاﺑـﺰارﻫـﺎ و‬
‫دﺳﺘﻪﻫﺎي ﻣﺸﺨﺼﻲ از ﻣﺤﺼﻮﻻت ﺗﻮاﻧﻤﻨﺪ ﺷﺪه ﺑﺎ آﻧﻬﺎ ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ و اﻳﻦ ﭘﻴﺶﺑﻴﻨﻲﻫﺎ در ﺻﻮرت ﺑﺮﺧﻮرداري‬
‫از ﻛﻴﻔﻴﺖ ﻣﻨﺎﺳﺐ‪ ،‬ﻣﻲﺗﻮاﻧﻨﺪ ﻣﺎ را ﺗﺎ ﺣﺪودي ﺑﻪ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻣﻌﻘﻮل و ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮل ﺑﺮﺳﺎﻧﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ اﻣﺮ ﺑﻪ ﺧﺼﻮص ﺑﺎ در ﻧـﻈـﺮ‬
‫ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻣﺎﻫﻴﺖ ﺑﻨﻴﺎدي ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ و اﺛﺮات ﮔﺴﺘﺮده و ﺑﺎﻟﻘﻮه آن ﺑﺮ ﻣﻮاد‪ ،‬ﻣﺤﺼﻮﻻت و ﻓﺮآﻳﻨﺪﻫـﺎي روزﻣـﺮه ﻓـﺮض‬
‫‪23‬‬
‫ﻣﻨﺎﺳﺒﻲ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻲرﺳﺪ‪ .‬ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻛﻨﻮﻧﻲ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﺑﺮ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎي ﺗﺠﺎري را ﻣﻲﺗﻮان از راهﻫﺎي زﻳﺮ ارزﻳﺎﺑﻲ ﻧﻤﻮد‪ :‬ﺗﻌﺪاد‬
‫ﺷﺮﻛﺖﻫﺎ و ﮔﺴﺘﺮه ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ آﻧﻬﺎ )ﻫﻢ ﻧﻘﺶ ﺧﺎﻟﺺ و ﻫﻢ ﺗﻠﻔﻴﻘﻲ‪ ،(20‬ﺗﻌﺪاد ﺷﺮﻛﺖﻫﺎي ﻧﻮﭘﺎ و ﻣﻴﺰان ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬاريﻫﺎي‬
‫ﻣﺸﺎرﻛﺘﻲ و ﺧﻄﺮ ﭘﺬﻳﺮ ) ‪ ،(VC‬ﺗﺤﻘﻴﻖ و ﺗﻮﺳﻌﻪ )اﻟﺒﺘﻪ در ﺻﻮرت در دﺳﺘﺮس ﺑﻮدن اﻳﻦ اﻃﻼﻋﺎت(‪ .‬در ﺟـﺪول ‪1-3‬‬
‫ﺧﻼﺻﻪاي از اﻳﻦ دادهﻫﺎ در ﻣﻮرد ﺷﺮﻛﺖﻫﺎي ﺟﺪﻳﺪ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﺑﻪ ﺗﻔﻜﻴﻚ ﻫﺮ اﻳﺎﻟﺖ آﻣﺪه اﺳﺖ‪.21‬‬
‫‪ NNI‬در ﺣﺎل ﮔﺴﺘﺮش ﺗﻼشﻫﺎي ﺧﻮد ﺑﺮاي ارزﻳﺎﺑﻲ ﻧﻮآوريﻫﺎي ﻣﻠﻲ و ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﻲ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻓﻨﺎوري ﻧـﺎﻧـﻮ و‬
‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎي ﺗﺠﺎري ﺳﺎزي ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ آن اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﭘﻴﺸﮕﺎﻣﻲ ﻣﻠﻲ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ )‪ (NNI‬از ﻃﺮﻳﻖ ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎي ﻋﻀﻮ و‬
‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺣﻤﺎﻳﺖ ‪ NNCO‬اﻧﺠﺎم ﻣﻲﺷﻮد‪ ،‬از ﺗﻌﺪادي از ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻫﺪف ﮔﺮدآوري و ﺗﺤﻠﻴﻞ داده در‬
‫زﻣﻴﻨﻪ ﻧﻮآوري )ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل ﮔﺮاﻳﺶ ﺑﻪ ﺛﺒﺖ اﺧﺘﺮاع و ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﺻﻨﻌﺘﻲ و ﺟﻤﻊ آوري داده( اﻧﺠﺎم ﻣﻲﺷﻮد ﺣﻤﺎﻳـﺖ‬
‫ﻣﻲﻛﻨﺪ‪ .‬ﻫﻴﺌﺖ ﻣﺸﻮرﺗﻲ ‪ NNAP‬در ﻋﻴﻦ ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ اﻳﻦ ﺗﻼشﻫﺎ را ﺗﺤﺴﻴﻦ ﻣﻲﻛﻨﺪ اﻣﺎ ﺗﻮﺻﻴﻪ اﻋﻀﺎي اﻳـﻦ ﻫـﻴـﺌـﺖ‪،‬‬
‫ﻣﺸﺎرﻛﺖ ﺑﻴﺸﺘﺮ وزارت ﺗﺠﺎرت )‪ (DOC‬در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ و اداﻣﻪ ﺣﻀﻮر ﻓﻌﺎل آﻣﺮﻳﻜﺎ در ‪ OECD‬ﺑﺮاي دﺳﺘـﻴـﺎﺑـﻲ ﺑـﻪ‬
‫دادهﻫﺎي ﺑﻬﺘﺮ در ﺳﻄﺢ ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﻲ اﺳﺖ‪.‬‬
 ‫ﭘﻴﺸﮕﺎﻣﻲ ﻣﻠﻲ ﻓﻨﺎوري ﻧﺎﻧﻮ؛ ارزﻳﺎﺑﻲ دوم و ﺗﻮﺻﻴﻪﻫﺎ‬
‫‪22‬‬
‫ﺟﺪول ‪ 1-3‬ﺷﺮﻛﺖﻫﺎي ﺟﺪﻳﺪ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ و ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ﮔﺬاري ﺧﻄﺮ ﭘﺬﻳﺮ )‪ (1995-2006‬ﺑﻪ ﺗﻔﻜﻴﻚ اﻳﺎﻟﺖ‪.‬‬
‫ﻣﺠﻤﻮع ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﻫﺎي‬ ‫ﺗﻌﺪاد‬ ‫ﺗﻌﺪاد‬ ‫اﻳﺎﻟﺖ‬
‫ﺧﻄﺮﭘﺬﻳﺮدرﺷﺮﻛﺖﻫﺎي ﻧﺎﻧﻮ‬ ‫ﺷﺮﻛﺖﻫﺎي ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ‬ ‫ﺷﺮﻛﺖﻫﺎي ﺟﺪﻳﺪ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ‬
‫)ﺑﺮﺣﺴﺐ ﻣﻴﻠﻴﻮن دﻻر(‬ ‫ﺑﺎ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬاري ﺧﻄﺮﭘﺬﻳﺮ‬
‫‪0‬‬ ‫‪0‬‬ ‫‪2‬‬ ‫آﻻﺑﺎﻣﺎ‬
‫‪40‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪5‬‬ ‫آرﻳﺰوﻧﺎ‬
‫‪0‬‬ ‫‪0‬‬ ‫‪2‬‬ ‫آرﻛﺎﻧﺰاس‬
‫‪447‬‬ ‫‪13‬‬ ‫‪42‬‬ ‫ﻛﺎﻟﻴﻔﺮﻧﻴﺎ‬
‫‪32‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪6‬‬ ‫ﻛﻠﻮرادو‬
‫‪0‬‬ ‫‪0‬‬ ‫‪2‬‬ ‫ﻛﺎﻧﻜﺘﻴﻜﺎت‬
‫‪0‬‬ ‫‪0‬‬ ‫‪1‬‬ ‫دﻟﻮار‬
‫‪4‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪7‬‬ ‫ﻓﻠﻮرﻳﺪا‬
‫‪41‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬ ‫ﺟﻮرﺟﻴﺎ‬
‫‪54‬‬ ‫‪6‬‬ ‫‪9‬‬ ‫اﻳﻠﻴﻨﻮي‬
‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬ ‫آﻳﻮوا‬
‫‪0‬‬ ‫‪0‬‬ ‫‪2‬‬ ‫ﻛﺎﻧﺰاﻧﺲ‬
‫‪0‬‬ ‫‪0‬‬ ‫‪1‬‬ ‫ﻛﻨﺘﺎﻛﻲ‬
‫‪11‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪3‬‬ ‫ﻣﺮﻳﻠﻨﺪ‬

‫‪24‬‬ ‫‪244‬‬ ‫‪7‬‬ ‫‪25‬‬ ‫ﻣﺎﺳﺎﭼﻮﺳﺖ‬

‫‪27‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪12‬‬ ‫ﻣﻴﺸﻴﮕﺎن‬
‫‪5‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪7‬‬ ‫ﻣﻴﻨﻴﺴﻮﺗﺎ‬
‫‪20‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪3‬‬ ‫ﻣﻴﺴﻮري‬
‫‪50‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪7‬‬ ‫ﻧﻴﻮﺟﺮﺳﻲ‬
‫‪46‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪10‬‬ ‫ﻧﻴﻮﻣﻜﺰﻳﻜﻮ‬
‫‪37‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪13‬‬ ‫ﻧﻴﻮﻳﻮرك‬
‫‪8‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪5‬‬ ‫ﻛﺎروﻟﻴﻨﺎي ﺷﻤﺎﻟﻲ‬
‫‪16‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪5‬‬ ‫اوﻫﺎﻳﻮ‬
‫‪0‬‬ ‫‪0‬‬ ‫‪3‬‬ ‫اوﻛﻼﻫﺎﻣﺎ‬
‫‪97‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪12‬‬ ‫ﭘﻨﺴﻴﻠﻮاﻧﻴﺎ‬
‫‪0‬‬ ‫‪0‬‬ ‫‪2‬‬ ‫رودآﻳﻠﻨﺪ‬
‫‪0‬‬ ‫‪0‬‬ ‫‪8‬‬ ‫ﺗﻨﺴﻲ‬
‫‪91‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪17‬‬ ‫ﺗﮕﺰاس‬
‫‪0‬‬ ‫‪0‬‬ ‫‪1‬‬ ‫اوﺗﺎ‬
‫‪0‬‬ ‫‪0‬‬ ‫‪7‬‬ ‫وﻳﺮﺟﻴﻨﻴﺎ‬
‫‪10‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬ ‫واﺷﻴﻨﮕﺘﻮن‬
‫‪38‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪4‬‬ ‫وﻳﺴﻜﺎﻧﺴﻴﻦ‬
‫‪0‬‬ ‫‪0‬‬ ‫‪2‬‬ ‫وﻳﻮﻣﻴﻨﮓ‬

‫‪1324‬‬ ‫‪60‬‬ ‫‪230‬‬ ‫ﻣﺠﻤﻮع‬

 ‫ﭘﻴﺸﮕﺎﻣﻲ ﻣﻠﻲ ﻓﻨﺎوري ﻧﺎﻧﻮ؛ ارزﻳﺎﺑﻲ دوم و ﺗﻮﺻﻴﻪﻫﺎ‬

‫ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻣﻮردي‬ ‫♦‬

‫اﻃﻼﻋﺎت ﺑﻪ دﺳﺖ آﻣﺪه از ﺗﻌﺪادي از ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎن ‪ nTAG‬ﺣﺎﻛﻲ از ﺗﻮاﻓﻖ آﻧﻬﺎ ﺑﺮ اﻳﻦ ﻧﻜﺘﻪ اﺳﺖ ﻛـﻪ ﺗـﻮﺳـﻌـﻪ‬

‫ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﻫﻨﻮز ﻧﺘﻮاﻧﺴﺘﻪ اﺳﺖ آﻧﮕﻮﻧﻪ ﻛﻪ ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﻲ ﻣﻲﺷﺪ اﻧﻘﻼﺑﻲ را در ﻋﺮﺻﻪ ﺗﺠﺎرت اﻳﺠﺎد ﻛﻨﺪ و ﺑﺴـﻴـﺎري از‬

‫ﻛﺎرﺑﺮدﻫﺎي اوﻟﻴﻪاي ﻛﻪ اﻣﺮوزه در ﺑﺎزار ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲﺷﻮد ﺗﻨﻬﺎ ﺻﻮرت ﺗﻜﺎﻣﻞ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺑﻬﺘﺮي از ﻣﻮاد و ﻣﺤﺼﻮﻻت ﻣﻮﺟﻮد‬

‫اﺳﺖ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ در ﻋﻴﻦ ﺣﺎل ﺑﻪﻧﻈﺮ اﻳﻦ اﻓﺮاد‪ ،‬ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ در ﺑﺴﻴﺎري از زﻣﻴﻨﻪﻫﺎ و از ﺟﻤﻠﻪ اﺑﺰارﻫﺎي دارورﺳﺎﻧﻲ و‬

‫اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻚ ﻧﻴﻤﻪﻫﺎديﻫﺎ ﺑﺴﻴﺎر ﺳﺮﻳﻊﺗﺮ از ﺣﺪ ﻣﻮرد اﻧﺘﻈﺎر ﺑﻮده اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪ NNI‬در ﺳﺎل ‪ 2001‬اﻳﺠﺎد ﺷﺪه و ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ آن اداﻣﻪ داﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺨﺸﻲ از ﻛﺎرﺑﺮدﻫﺎي ﻓﺮاوان اﻣﺮوز ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧـﻮ‬
‫و ﻧﻮآوريﻫﺎي ﺑﺮﺟﺴﺘﻪاي ﻛﻪ ﺑﻪ ﺑﺎزار ﻣﺼﺮف راه ﭘﻴﺪا ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺣﺎﺻﻞ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬاريﻫﺎﻳﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ‪ NNI‬ﺗﺎ ﺑﻪ اﻣﺮوز‬
‫اﻧﺠﺎم داده اﺳﺖ‪.‬‬
‫در اداﻣﻪ ﺑﻪ ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎﻳﻲ از ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ ﺣﻤﺎﻳﺖ ‪ NNI‬از روﻧﺪ ﺗﺠﺎري ﺳﺎزي ﻛﻨﻮﻧﻲ و اﺑﺪاﻋﺎت ﻧﻮﻇﻬﻮر در ﭼـﻬـﺎر‬
‫دﺳﺘﻪ ﻛﺎﻻﻫﺎي ﻣﺼﺮﻓﻲ‪ ،‬زﻳﺴﺖ ﭘﺰﺷﻜﻲ‪ ،‬اﻧﺮژي و اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻚ اﺷﺎره ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻛﺮد‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﭘﺲ از آن ﺑﻪ ﻣﻮردي دﻳﮕﺮ‬
‫ﻛﻪ ﺑﻪ ﻧﻘﺶ ﻣﻬﻢ ﻧﺎﻧﻮﻟﻮﻟﻪﻫﺎي ﻛﺮﺑﻨﻲ اﺷﺎره دارد ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎﻟﻲ از ﻓﻨﺎوري ﭘﺎﻳﻪ ﺑﺮاي ﻧﺎﻧﻮﻣﻮاد ﻛﻪ ﻛﺎرﺑﺮدﻫﺎي ﮔﺴﺘﺮدهاي‬
‫ﻫﻢ دارد‪ ،‬ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﭘﺮداﺧﺖ‪.‬‬ ‫‪25‬‬

‫ﻛﺎﻻﻫﺎي ﻣﺼﺮﻓﻲ‬ ‫◊‬

‫اﺳﺘﻔﺎده از اﻛﺴﻴﺪﻫﺎي ﻓﻠﺰي ﻧﺎﻧﻮﻣﻘﻴﺎس در ﻛﺮمﻫﺎي ﺿﺪ آﻓﺘﺎب‪ :‬ﻧﻤﻮﻧﻪاي ﺗﻮازن ﻣﻨﺎﻓﻊ و ﻣﺨﺎﻃﺮات ﻳﻚ ﻛﺎرﺑﺮد ﻣﺸﺨﺺ‬
‫در زﻣﻴﻨﻪ ﺳﻼﻣﺖ اﻧﺴﺎن‪.‬‬
‫ﻛﺮمﻫﺎي ﺿﺪ آﻓﺘﺎب ﺷﺎﻳﺪ ﻳﻜﻲ از ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪهﺗﺮﻳﻦ ﻛﺎﻻﻫﺎي ﻣﺼﺮﻓﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ در آن از ﻣﻮاد ﻧﺎﻧﻮﻣﻘﻴﺎس اﺳﺘﻔـﺎده‬

‫ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬دي اﻛﺴﻴﺪ ﺗﻴﺘﺎﻧﻴﻮم‪ ،‬اﻛﺴﻴﺪ ﻓﻠﺰي ﺑﺴﻴﺎر ﺧﻨﺜﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ دﻟﻴﻞ ﺑﺮﺧﻮرداري از وﻳﮋﮔﻲ اﺻـﻼح ﻧـﻮر در‬

‫ﻣﺤﺼﻮﻻت ﻣﺘﻌﺪدي ﺑﻪ ﻛﺎر ﻣﻲرود و از ﻣﻮاد ﻛﻠﻴﺪي ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده در ﺗﻬﻴﻪ ﺑﺴﻴﺎري از ﻛﺮمﻫﺎي ﺿﺪآﻓﺘﺎب ﺑﻪ ﺷـﻤـﺎر‬

‫ﻣﻲآﻳﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﻛﺎرﺑﺮد‪ ،‬ﺗﺮﻛﻴﺐ دي اﻛﺴﻴﺪ ﺗﻴﺘﺎﻧﻴﻮم را ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﻴﻜﺮوﻧﻲ و ﺑﻪ ﺷﻜﻞ ذرات ﻣﻴﻜـﺮوﻣـﻘـﻴـﺎس و ﻳـﺎ‬

‫ﻧﺎﻧﻮﻣﻘﻴﺎس در ﻣﻲآورﻧﺪ‪) .‬ﺷﻜﻞ ‪ (1-3‬اﻳﻦ ﻛﺎر دو ﻓﺎﻳﺪه دارد‪ (1 ) :‬ﻛﺮم ﺿﺪ آﻓﺘﺎب ﺑﻪ ﺟﺎي آﻧﻜﻪ ﺳﻔﻴﺪ ﺑﺎﺷﺪ ﺷـﻔـﺎف‬

‫ﺑﻮده و ﻣﻮﻗﻊ اﺳﺘﻔﺎده ﺑﻬﺘﺮ ﺑﻪ ﭘﻮﺳﺖ ﻣﻲﭼﺴﺒﺪ و ) ‪ (2‬اﻳﻨﻜﻪ ﻛﺮم ﺿﺪ آﻓﺘﺎب ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﺷﻜﻞ ﻣﺆﺛﺮﺗﺮي ﻧﺴـﺒـﺖ ﺑـﻪ‬

‫ﻛﺮمﻫﺎي ﺿﺪ آﻓﺘﺎب ﻣﻌﻤﻮﻟﻲ ﭘﺮﺗﻮﻫﺎي ﻣﻀﺮ ﻓﺮاﺑﻨﻔﺶ )‪ (UV‬را ﺟﺬب ﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻫﻢ اﻛﻨﻮن ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﻓﺮاواﻧﻲ ﻛﻪ در زﻣﻴﻨﻪ ﭘﺎﺳﺦﻫﺎي زﻳﺴﺘﻲ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ دي اﻛﺴﻴﺪ ﺗﻴﺘﺎﻧﻴﻮم ﻧﺎﻧﻮﻣﻘﻴﺎس و دﻳﮕـﺮ‬
‫اﻛﺴﻴﺪﻫﺎي ﻓﻠﺰي ﻧﺎﻧﻮﻣﻘﻴﺎس اﻧﺠﺎم ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺷﺪه و در دﺳﺘﺮس اﺳﺖ‪.‬‬
 ‫ﭘﻴﺸﮕﺎﻣﻲ ﻣﻠﻲ ﻓﻨﺎوري ﻧﺎﻧﻮ؛ ارزﻳﺎﺑﻲ دوم و ﺗﻮﺻﻴﻪﻫﺎ‬

‫در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ ﻣﺤﻘﻘﺎن درﺑﺎره اﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮع‬

‫ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ اوﻻً آﻳﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻛﺮمﻫـﺎي‬

‫ﺣﺎوي ﻧﺎﻧﻮذرات دي اﻛﺴﻴﺪ ﺗﻴـﺘـﺎﻧـﻴـﻮم روي‬

‫ﭘﻮﺳﺖ‪ ،‬ﻣﻮﺟﺐ ﻧﻔﻮذ اﻳﻦ ﻧﺎﻧﻮذرات ﺑﻪ ﭘﻮﺳـﺖ‬

‫ﻣﻲ ﺷﻮد ﻳﺎ ﺧﻴﺮ؛ و اﮔﺮ ﻫﻢ ﻧﻔﻮذ ﻛﻨﻨﺪ آﻳـﺎ ﺑـﺎ‬

‫اﺛﺮات ﺳﻤﻲ ﻫﻤﺮاه اﺳـﺖ ﻳـﺎ ﺧـﻴـﺮ‪2007) .‬‬

‫‪ (Nohynek‬ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎل ﺗﺤـﻘـﻴـﻖ در ﻣـﻮرد‬

‫ﺳﻤﻴﺖ اﻳﻦ ﻣﻮاد و روﺷﻦ ﺷـﺪن اﺑـﻬـﺎﻣـﺎت‬

‫ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺗﺒﻌﺎت ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻦ در ﻣﻌﺮض اﻳـﻦ‬

‫ﻧﺎﻧﻮذرات در ﻗﺎﻟﺐ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻣﻠﻲ ﺳﻢ ﺷﻨﺎﺳـﻲ و‬

‫ﺷــﻜــﻞ ‪ 1-3‬روﺗــﻴــﻞ ﻫــﺎي ﻧــﺎﻧــﻮﻣــﻘــﻴــﺎس دي اﻛﺴــﻴــﺪ ﺗــﻴــﺘــﺎﻧــﻴــﻮم‬
‫)اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺑﺎ اﺟﺎزه ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻣﻠﻲ ﺳﻢ ﺷﻨﺎﺳﻲ(‬ ‫ﻧﻴﺰ دﻳﮕﺮ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎي دوﻟﺖ در اﻳﻦ زﻣﻴـﻨـﻪ و‬
‫‪23‬‬
‫ﻛﺎرﻫﺎي دﻳﮕﺮ‪ ،‬ﻫﻤﭽﻨﺎن اداﻣﻪ دارد‪.‬‬
‫‪26‬‬
‫ﺑﺮاي ﺗﺤﻘﻴﻖ در اﻳﻦ ﻣﻮرد‪ ،‬ﺑﺮﺧﻲ ﻣﺤﻘﻘﺎن ﺧﻮاﺳﺘﺎر اﻇﻬﺎر ﻧﻈﺮ ﺑﺨﺶ ﺻﻨﻌﺘﻲ و دوﻟﺘﻲ در ﻣﻮرد ﺗﻤﺎﻣـﻲ ﻣـﺮاﺣـﻞ‬
‫‪25‬‬
‫ﻳـﺎ‬ ‫ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻛﺎﻻﻫﺎي ﻣﺼﺮﻓﻲ ﻛﻪ در آﻧﻬﺎ از ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه اﺳﺖ )اﺳﺘﺮداد ﻣﺤﺼﻮل‪ 24‬ﻳـﺎ ﺑـﺮﭼﺴـﺐ زﻧـﻲ‬
‫اﺳﺘﻤﻬﺎل‪ (26‬ﺷﺪهاﻧﺪ‪.‬‬
‫اﮔﺮ ﭼﻪ ﺣﻮزه ﺗﻤﺮﻛﺰ اﻏﻠﺐ اﻳﻦ درﺧﻮاﺳﺖﻫﺎ ﺑﻪ ﻣﺨﺎﻃﺮات اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ ﻣﻮاد ﻧﺎﻧﻮﻣﻘﻴﺎس ﻣﺮﺑﻮط ﻣﻲﺷﻮد‪ ،‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﺣـﺎل‬
‫ﻫﻨﻮز ﻣﺤﻘﻘﺎن ﻧﺘﻮاﻧﺴﺘﻪاﻧﺪ ﻣﺨﺎﻃﺮات ﻧﺴﺒﻲ ﮔﺴﺘﺮده و ﻓﻮاﻳﺪ ﻛﺮﻣﻬﺎي ﺿﺪ آﻓﺘﺎب‪ -‬ﭼﻪ ﻛﺮمﻫﺎي ﻧﺎﻧﻮﻣﻮاد و ﻏﻴﺮ آن – را‬
‫ﺑﺮاي ﺳﻼﻣﺖ ﺑﺸﺮ در ﻧﻈﺮ ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ‪ .‬در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻳﻚ ﻣﺆﺳﺴﻪ ﻏﻴﺮ دوﻟﺘﻲ ارزﻳﺎﺑﻲ دﻗﻴﻖ و ﮔﺴﺘﺮدهاي در ﻣﻮرد ﻛـﺮم ﻫـﺎي‬
‫ﺿﺪآﻓﺘﺎب )ﺷﺎﻣﻞ ارزﻳﺎﺑﻲ دﻳﮕﺮ ﻣﺤﺘﻮﻳﺎت ﺷﻴﻤﻴﺎﻳﻲ و ﻣﻨﺎﻓﻊ ﻛﺎرﺑﺮدي آﻧﻬﺎ( اﻧﺠﺎم داده اﺳﺖ‪.‬‬
‫اﻳﻦ ﻣﺤﻘﻘﺎن ﺑﺮ ﺧﻼف اﻧﺘﻈﺎرﺷﺎن درﻳﺎﻓﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻛﺮمﻫﺎي ﺿﺪ آﻓﺘﺎب ﺣﺎوي دي اﻛﺴﻴﺪ ﺗﻴﺘﺎﻧﻴﻮم ﻳﺎ اﻛﺴﻴﺪ روي ﻳﻜـﻲ‬
‫از ﺑﻲﺧﻄﺮﺗﺮﻳﻦ و ﻣﺆﺛﺮﺗﺮﻳﻦ ﻛﺮمﻫﺎي ﺿﺪ آﻓﺘﺎب ﻣﻮﺟﻮد ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ (EWG2007) .‬در ﺑﺮرﺳﻲ آﻧﻬﺎ ﻣﻌﻠﻮم ﺷﺪ ﻛﻪ ﻣـﻴـﺰان‬
‫ﺟﺬب و ﻣﺨﺎﻃﺮات ﻣﺤﺘﻮﻳﺎت ﻏﻴﺮ ﻣﺠﺎز ﻛﺮمﻫﺎ ﺑﺴﻴﺎر ﺑﺎﻻﺗﺮ از اﻛﺴﻴﺪﻫﺎي ﻓﻠﺰي ﻧﺎﻧﻮﻣﻘﻴﺎس اﺳﺖ‪ .‬در واﻗﻊ داده ﻫـﺎي‬
‫ﺑﻪدﺳﺖ آﻣﺪه از دي اﻛﺴﻴﺪ ﺗﻴﺘﺎﻧﻴﻮم ﺣﺎﻛﻲ از آن اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻛﺮمﻫﺎي داراي اﻳﻦ ﺗﺮﻛﻴﺐ‪ ،‬ﭘﻮﺳﺖ ﺑﻪ ﻫـﻴـﭻ‬
‫ﻋﻨﻮان در ﻣﻌﺮض ﺗﺎﺑﺶﻫﺎي ﺧﻮرﺷﻴﺪ ﻗﺮار ﻧﮕﺮﻓﺘﻪ و ﺧﻄﺮ ﭘﺮﺗﻮﻫﺎي ﻓﺮاﺑﻨﻔﺶ ﻧﻴﺰ ﺑﻬﺘﺮ ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻲﻳﺎﺑﺪ‪ .‬اﻳﻦ در ﺣـﺎﻟـﻲ‬
‫اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺴﻴﺎري از ﺗﺮﻛﻴﺒﺎت دﻳﮕﺮي ﻛﻪ در ﻛﺮمﻫﺎي ﺿﺪ آﻓﺘﺎب ﺑﻪﻛﺎر ﻣﻲرود ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺗﺮﻛﻴﺒﺎﺗﻲ ﺧﻄﺮﻧﺎك ﺷﻨـﺎﺧـﺘـﻪ‬
‫ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ و ﺣﻔﺎﻇﺖ ﻛﻤﺘﺮي در ﺑﺮاﺑﺮ ﭘﺮﺗﻮﻫﺎي ﻓﺮاﺑﻨﻔﺶ دارﻧﺪ‪.‬‬
 ‫ﭘﻴﺸﮕﺎﻣﻲ ﻣﻠﻲ ﻓﻨﺎوري ﻧﺎﻧﻮ؛ ارزﻳﺎﺑﻲ دوم و ﺗﻮﺻﻴﻪﻫﺎ‬

‫ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎل در ﺑﻴﻦ ﺗﻤﺎم ﻣﻨﺎﻓﻊ و ﻣﺨﺎﻃﺮات ﻧﺴﺒﻲ اﻳﻦ ﻣﻮاد‪ ،‬ﻓﻮاﻳﺪ ﺑﻬﺪاﺷﺘﻲ ﻛﻠﻲ آﻧﻬﺎ )ﭼﺴﺒﻨﺪﮔﻲ ﺑﻬﺘﺮ ﺑﻪ ﭘﻮﺳﺖ و‬
‫ﺣﻔﺎﻇﺖ ﻣﺆﺛﺮﺗﺮ ‪ UV‬و ﺷﻔﺎف ﺷﺪن آﻧﻬﺎ ﻛﻪ ﻣﻮﺟﺐ رﻏﺒﺖ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﺼﺮف ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن ﻣﻲﮔﺮدد‪ (.‬ﺑﻪ روﺷﻨﻲ ﺑﺮ ﻣﺨﺎﻃﺮات‬
‫ﺑﻬﺪاﺷﺘﻲ آن‪ ،‬ﭼﻪ ﻣﺨﺎﻃﺮات ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه ) ﺳﺮﻃﺎن ﻧﺎﺷﻲ از ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻦ در ﻣﻌﺮض ﭘﺮﺗﻮﻫﺎي ﻓﺮاﺑﻨﻔﺶ و ﻳﺎ ﺳـﻤـﻴـﺖ‬
‫ﻣﻮاد ﺷﻴﻤﻴﺎﻳﻲ( و ﻏﻴﺮ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه آن ﻏﻠﺒﻪ دارد‪ .‬ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ اﻳﻦ ﻓﻮاﻳﺪ آﻧﻘﺪر زﻳﺎد اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺨﺎﻃﺮات اﺣﺘﻤﺎﻟـﻲ‬
‫در ﻣﻘﺎﺑﻞ آن ﻧﺎﭼﻴﺰ ﺟﻠﻮه ﻣﻲﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫زﻳﺴﺖ ﭘﺰﺷﻜﻲ‬ ‫◊‬

‫ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻫﻤﺰﻣﺎن ﻧﺸﺎﻧﮕﺮﻫﺎي زﻳﺴﺘﻲ ﭼﻨﺪﮔﺎﻧﻪ ﺑﻴﻤﺎري‬
‫ﻓﻨﺎوري واﻛﻨﺶﻫﺎي زﻧﺠﻴﺮهاي ﭘﻠﻴﻤﺮي ) ‪ ،27 (PCR‬ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﭘﺎﻳﻪ و ﻃﺐ ﺗﺸﺨﻴﺼﻲ را دﺳﺘﺨﻮش ﺗـﺤـﻮل ﻛـﺮده‬
‫اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ ﺗﺤﻮل ﻧﺎﺷﻲ از ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ اﻳﻦ ﻓﻨﺎوري در ﺑﺰرگ ﻧﻤﺎﻳﻲ و آﺷﻜﺎرﺳﺎزي ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﺑﺴﻴﺎر اﻧﺪك رﺷﺘﻪﻫـﺎي ‪DNA‬‬

‫اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺤﻘﻘﺎن داﻧﺸﮕﺎه ﻧﻮرث وﺳﺘﺮن ﻣﻮﻓﻖ ﺑﻪ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻧﻮﻋﻲ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﺗﺸﺨﻴﺼﻲ ﺑﺎ ﻧﺎم ارزﻳﺎﺑﻲ ﺑـﺎرﻛـﺪ زﻳﺴـﺘـﻲ‬
‫ﺷﺪهاﻧﺪ ﻛﻪ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ‪ PCR‬ﺑﺮاي ﭘﺮوﺗﺌﻴﻦﻫﺎ ﻋﻤﻞ ﻣﻲﻛﻨﺪ‪) .‬ﻧﮕﺎه ﻛﻨﻴﺪ ﺑﻪ ﺷﻜﻞ ‪ (2-3‬در روش ارزﻳـﺎﺑـﻲ ﺑـﻪ ﻛـﻤـﻚ‬
‫ﺑﺎرﻛﺪﻫﺎي زﻳﺴﺘﻲ‪ ،‬ﻣﻲﺗﻮان ﺑﻪ ﻃﻮر ﻫﻤﺰﻣﺎن ﻣﻴﺰان اﺛﺮ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﻋﻼﻣﺖزن زﻳﺴﺘﻲ )از ﺟﻤﻠﻪ ‪ DNA‬و ﭘﺮوﺗﺌﻴﻦﻫﺎ( ﻛﻪ در‬
‫ﺳﻠﻮلﻫﺎي ﺳﺮﻃﺎﻧﻲ اﻧﺴﺎن وﺟﻮد دارﻧﺪ را ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از اوﻟﻴﮕﻮﻧﻮﻛﻠﺌﻮﺗﻴﺪ و ﭘﺎدﺗﻦ ﭘﻮﺷﻴﺪه ﺷﺪه ﺑﺎ ﻧﺎﻧﻮذرات ﻃﻼ آﺷﻜﺎر‬
‫‪27‬‬
‫ﻧﻤﻮد‪.‬‬
‫در ﺳﺎل ‪ 2007‬اﻳـﻦ ﻣـﺤـﻘـﻘـﺎن از‬
‫ﺑﺎرﻛﺪﻫﺎي زﻳﺴﺘﻲ اوﻟﻴﮕﻮﻧﻮﻛﻠﺌﻮﺗﻴـﺪي ﻛـﻪ‬
‫ﻧﺎﻧﻮذراﺗﻲ ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﭼﺴﺒﻴﺪه ﺑـﻮدﻧـﺪ‪ ،‬ﺑـﺮاي‬
‫آﺷﻜﺎر ﺳﺎزي ﺳﻪ ﭘﺮوﺗﺌﻴـﻦ ﻋـﻼﻣـﺖ زن‬
‫زﻳﺴﺘﻲ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺳﺮﻃﺎن اﺳﺘﻔﺎده ﻛـﺮدﻧـﺪ‪.‬‬
‫ﻋﻼﻣﺖ زن ﻫﺎي زﻳﺴﺘﻲ اﺧﻴﺮ ﻋﺒـﺎرﺗـﻨـﺪ از‪:‬‬
‫آﻧــﺘــﻲ ژن وﻳــﮋه ﭘــﺮوﺳــﺘــﺎت )‪، (PSA‬‬
‫ﺷﻜﻞ ‪ 2-3‬در ارزﻳﺎﺑﻲ زﻳﺴﺖ ﺑﺎرﻛﺪ از دو ﭘﺮوب ذرهاي‪ ،‬ﻫﺮ ﻛﺪام وﻳﮋه ﻳﻚ زﻳﺴﺖ ﻋﻼﻣﺖ‬ ‫ﮔﻮﻧﺎدوﺗﺮوﻓﻴﻦ ﭘﺮده ﺟـﻨـﻴـﻦ اﻧﺴـﺎﻧـﻲ )‬
‫زن ﻫﺪف ﮔﻴﺮي ﺷﺪه ﻣﺸﺨﺺ‪ .‬ﻳﻜﻲ از اﻳﻦ ﭘﺮوبﻫﺎ ذرهاي ﻣﻐﻨﺎﻃﻴﺴﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻲﺗـﻮاﻧـﺪ‬
‫‪ ،28 (HCG‬ﻋﻼﻣﺖزﻧﻲ ﺳﺮﻃﺎن ﺑﻴﻀﻪ و ﻓﺘـﻮ‬
‫ﻫﺪف ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ را در ﻣﺤﻴﻂﻫﺎي ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ ﺑﻪ دام اﻧﺪازد‪ .‬دﻳﮕﺮي ﻳﻚ ﻧﺎﻧﻮذره ﻃﻼ اﺳﺖ ﻛـﻪ‬
‫وﻳﮋه ﻫﺪف ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ اﺳﺖ و در ﻋﻴﻦ ﺣﺎل ﺻﺪﻫﺎ ﺗﺎ ﻫﺰاران ﺑﺎرﻛﺪ از دﻧﺒﺎﻟﻪﻫﺎي ‪ DNA‬وﻳﮋه‬ ‫ﭘﺮوﺗﺌﻴﻦ آﻧﻬﺎ )‪ ،(AFP‬ﻋﻼﻣﺖ زن ﺳـﺮﻃـﺎن‬
‫آن ﻫﺪف را ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه ﺧﻮد دارد‪ .‬اﻳﻦ زﻳﺴﺖ ﺑﺎرﻛﺪﻫﺎي رﻫﺎ ﺷﺪه را ﻣﻲﺗﻮان ﺑﺎ اﺳﺘـﻔـﺎده از‬ ‫ﻛﺒﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ‪ ،‬ﻣﺤﻘﻘﺎن از ﺳﻪ ﺟـﻔـﺖ‬
‫روشﻫﺎي ﻣﻌﻤﻮﻟﻲ آﺷﻜﺎر ﺳﺎزي ‪ ) DNA‬ﻣﻴﻜﺮو آراﻳﻪ‪ ،‬ﻓﻠﻮرﺳﺎﻧﺲ و روشﻫـﺎي اﻟـﻜـﺘـﺮو‬
‫ﺷﻴﻤﻴﺎﻳﻲ( آﺷﻜﺎر ﻧﻤﻮد‪.‬‬
‫ﻧﺎﻧﻮذره اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﻫﺮ ﻛﺪام ﺷﺎﻣـﻞ‬
‫اﺳﺘﻔﺎده از اﻳﻦ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺑﺎ اﺟﺎزه ﭼﺎد ﻣﻴﺮﻛﻴﻦ از داﻧﺸﮕﺎه ﻧﻮرث وﺳﺘﺮن‬ ‫ﻳﻚ ﺑﺎرﻛﺪ ‪ DNA‬ﻣﺘﻔﺎوت اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔـﺎده‬
‫از روش ﺑﺎرﻛﺪ زﻳﺴﺘﻲ اﻣﻜﺎن ارزﻳﺎﺑﻲ ﻫﻤﺰﻣﺎن ﻫﺮ ﻛﺪام از اﻳﻦ ﺳﻪ ﻋﻼﻣﺖ زن ﺣﺘﻲ در ﻏﻠﻈﺖﻫﺎﻳﻲ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﺑﺮاﺑﺮ ﻛﻤﺘﺮ‬
 ‫ﭘﻴﺸﮕﺎﻣﻲ ﻣﻠﻲ ﻓﻨﺎوري ﻧﺎﻧﻮ؛ ارزﻳﺎﺑﻲ دوم و ﺗﻮﺻﻴﻪﻫﺎ‬

‫از ﻣﻴﺰان اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻗﺎﺑﻞ ﺗﺸﺨﻴﺺ در ارزﻳﺎﺑﻲﻫﺎي اﻳﻤﻨﻲ ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﻲﺷﻮد‪) .‬اﺳﺘﻮﺋﻮا و ﻫﻤﻜﺎران‪(2006 ،‬‬
‫ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﻣﻴﺰان ﻧﺎﭼﻴﺰ زﻳﺴﺖ ﻋﻼﻣﺖزنﻫﺎي ﭘﺮوﺗﺌﻴﻨﻲ ﺳﺮمﻫﺎ )ﺧﻮﻧﻲ( ﺑﺎ اﻳﻦ روش ﭼﻨﺪ ﮔـﺎﻧـﻪ‪،‬‬
‫روشﻫﺎي ﺗﺸﺨﻴﺼﻲ ﻗﺪرﺗﻤﻨﺪﺗﺮي ﺑﺮاي آﺷﻜﺎر ﺳﺎزي زود ﻫﻨﮕﺎم ﻏﺪهﻫﺎي ﺑﺪﺧﻴﻢ )در ﻫﻤﺎن ﻣﺮاﺣﻞ اوﻟـﻴـﻪ ﺷـﻜـﻞ‬
‫ﮔﻴﺮي آن( را ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﻲآورد‪ .‬ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ارزﻳﺎﺑﻲ زﻳﺴﺖ ﺑﺎرﻛﺪي‪ ،‬روﺷﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﺷﺮﻛـﺖ ‪Nanosphere‬‬

‫ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻳﺎﻓﺘﻪ و ﺗﺎ ﺑﻪ اﻣﺮوز ﺳﺎزﻣﺎن ﻏﺬا و داروي آﻣﺮﻳﻜﺎ )‪ (FDA‬ﻣﺠﻮز اﺳﺘﻔﺎده از آن را در دو آزﻣﺎﻳﺶ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻃﺒﻲ‬
‫ﻣﻮﻟﻜﻮﻟﻲ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻧﺎﻫﻨﺠﺎريﻫﺎي ﺧﻮﻧﻲ ﺻﺎدر ﻧﻤﻮده اﺳﺖ‪) .‬ﺷﺮﻛﺖ ‪(2007 Nanosphere‬‬
‫ﻧﺎﻧﻮذرات ﺣﺎﻣﻞ داروي ﺿﺪ ﺳﺮﻃﺎن ﺑﻪ داﺧﻞ ﺳﻠﻮل ﺗﻮﻣﻮرﻫﺎ ﺑﺎ ﺑﺎزدﻫﻲ ﺑﻴﺸﺘﺮ و ﺳﻤﻴﺖ ﻛﻤﺘﺮ‬
‫درﺧﺖﺳﺎنﻫﺎ ) ﭘﻠﻴﻤﺮﻫﺎي ﻛﺮوي ﻧﺎﻧﻮﻣﻘﻴﺎس ﺷﺎﺧﻪاي( اﺑﺰارﻫﺎي دارورﺳﺎن ﻫﺪﻓﻤﻨﺪي ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ اﻣـﻴـﺪوار‬
‫ﻛﻨﻨﺪهاي در درﻣﺎن ﺳﺮﻃﺎن از ﺧﻮد ﻧﺸﺎن دادهاﻧﺪ‪ .‬ﻣﺤﻘﻘﺎن داﻧﺸﮕﺎه ﻣﻴﺸﻴﮕﺎن ﺑﺮاي ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﺑﺎر ﻧﺸﺎن دادهاﻧﺪ ﻛـﻪ ﻳـﻚ‬
‫درﺧﺖﺳﺎن ﻫﺪﻓﻤﻨﺪ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ داروﻫﺎي ﺿﺪﺳﺮﻃﺎن را ﺑﻪ داﺧﻞ ﺳﻠﻮلﻫﺎي ﺗﻮﻣﻮر ﺑﺮﺳﺎﻧﺪ‪ .‬در آزﻣﺎﻳﺶﻫﺎي آﻧﻬﺎ ﻣﻌﻠـﻮم‬
‫ﺷﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ اﻳﻦ روش درﻣﺎﻧﻲ ﻣﺒﺘﻨﻲ ﺑﺮ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﻛﺎرآﻳﻲ ﺑﺎﻻﻳﻲ در از ﺑﻴﻦﺑﺮدن ﺗﻮﻣﻮرﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ در ﻛﺒﺪ ﺣﻴـﻮاﻧـﺎت‬
‫در ﻃﻮل زﻧﺪﮔﻲ آﻧﻬﺎ رﺷﺪ ﻣﻲﻛﻨﺪ‪ ،‬دارد )ﻛﻮﻛﻮﺳﻜﺎ‪ -‬ﻻﺗﺎﻟﻮ و ﻫﻤﻜﺎران ‪ . (2-5‬اﻳﻦ ﺗﺤﻘﻴﻖ در ﻧﻮع ﺧﻮد اوﻟﻴﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌـﻪ‬

‫‪28‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪ 3-3‬ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺳﻤﺖ ﭼﭗ ﻣﻮشﻫﺎﻳﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﻣﺘﻮﺗﺮﻛﺴﺎت آزاد )‪ (30mg/kg‬درﻳﺎﻓﺖ ﻛﺮده ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﻣﻮﻫﺎﻳﺸﺎن رﻳﺨﺘﻪ و وزﻧﺸﺎن را از دﺳـﺖ‬
‫داده اﻧﺪ و دﭼﺎر ﻋﻮارض ﺟﺎﻧﺒﻲ دﻳﮕﺮ اﻳﻦ دارو ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬اﻣﺎ در ﺳﻤﺖ راﺳﺖ ﻣﻮشﻫﺎﻳﻲ را ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﺑﺮاي از ﺑﻴﻦ ﺑـﺮدن ﺗـﻮﻣـﻮر آﻧـﻬـﺎ از‬
‫ﻣﺘﻮﺗﺮﻛﺴﺎت ﻛﻪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﻧﺎﻧﻮذرات ﺑﻪ ﻧﻘﻄﻪ ﻫﺪف رﺳﻴﺪه اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه ﺑﻮد و ﻣﻮي آﻧﻬﺎ از ﺑﻴﻦ ﻧﺮﻓﺖ )ﻋﺎرﺿﻪ ﺟﺎﻧﺒﻲ ﺷﺎﻳﻊ در داروﻫﺎي ﺿﺪ ﺳﺮﻃـﺎن(‬
‫]ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺑﺎ اﺟﺎزه ﻛﻮﻛﻮﺳﻜﺎ ﻻﺗﻠﻮ‪ -‬ﻣﺆﺳﺴﻪ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﻣﻴﺸﮕﺎن در ﻋﻠﻮم زﻳﺴﺘﻲ و ﭘﺰﺷﻜﻲ[‬

‫اﺳﺖ ﻛﻪ ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﺪ داروﻫﺎي ﻧﺎﻧﻮذرهاي ﻫﺪﻓﻤﻨﺪ رﻫﺎ ﺷﺪه در ﺟﺮﻳﺎن ﺧﻮن‪ ،‬در ﺳﻠﻮلﻫﺎي ﺳﺮﻃﺎﻧﻲ ﺟﻤﻊ ﺷـﺪه و‬
‫اﺛﺮات زﻳﺴﺘﻲ ﺑﺮ ﺗﻮﻣﻮرﻫﺎ دارﻧﺪ‪.‬‬
‫ﮔﺮوه ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺗﻲ داﻧﺸﮕﺎه ﻣﻴﺸﮕﺎن از ﻣﺘﺨﺼﺼﺎﻧﻲ از رﺷﺘﻪﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ و ﻫﺪف آﻧﻬﺎ ﺗـﻮﺳـﻌـﻪ‬

‫درﺧﺖ ﺳﺎنﻫﺎي ﭼﻨﺪ ﻛﺎرهاي اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺣﺎﻣﻞﻫﺎي ﻫﺪﻓﻤﻨﺪ ﺑﺮاي داروﻫﺎي ﺿﺪ ﺳﺮﻃﺎﻧﻲ ﻋﻤﻞ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬
 ‫ﭘﻴﺸﮕﺎﻣﻲ ﻣﻠﻲ ﻓﻨﺎوري ﻧﺎﻧﻮ؛ ارزﻳﺎﺑﻲ دوم و ﺗﻮﺻﻴﻪﻫﺎ‬

‫اﻳﻦ ﭘﻠﻴﻤﺮﻫﺎي ﺷﺎﺧﻪاي‪ ،‬ﻧﺎﻧﻮذرات ﺑﻪ ﻫﻢ ﻓﺸﺮدهاي ﺑﺎ اﻧﺪازهﻫﺎي ﻛﺎﻣﻼً ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺷﺪه )ﺑﺎ ﻗﻄﺮ ﻛﻤﺘﺮ از ‪ 2‬ﻧﺎﻧﻮﻣﺘﺮ ﺗﺎ ﻗﻄـﺮ‬

‫ﺑﻴﺶ از ‪ 13‬ﻧﺎﻧﻮﻣﺘﺮ( را ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻲدﻫﻨﺪ‪ .‬روي ﺳﻄﺢ اﻳﻦ درﺧﺖﺳﺎنﻫﺎ ﮔﺮوهﻫﺎي ﺷﻴﻤﻴﺎﻳﻲ ﻓﻌﺎﻟﻲ ﻗـﺮار دارﻧـﺪ ﻛـﻪ‬

‫ﻣﻲﺗﻮان از آﻧﻬﺎ ﺑﺮاي اﺗﺼﺎل ﻣﻮﻟﻜﻮلﻫﺎي ﻫﺪف‪ ،‬داروﻫﺎي درﻣﺎنﮔﺮ و ﻋﺎﻣﻞﻫﺎي ﺗﺼﻮﻳﺮﺑﺮداري )ﭼﻪ ﺗـﻨـﻬـﺎ و ﭼـﻪ‬

‫ﺑﻪﺻﻮرت ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ( اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﻮد‪ .‬ﻣﺤﻘﻘﺎن ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻨﻈﻮر از درﺧﺖﺳﺎنﻫﺎي ‪ G5‬اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬اﻳﻦ درﺧﺖ ﺳـﺎن ﻫـﺎ‬

‫ﻗﻄﺮي ﺣﺪود ‪ 5‬ﻧﺎﻧﻮﻣﺘﺮ داﺷﺘﻪ و ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ‪ 110‬ﻣﻮﻟﻜﻮل ﻫﺪف‪ ،‬دارو و ﻋﺎﻣﻞ ﺗﺼﻮﻳﺮﺑﺮداري را در ﺧﻮد ﺟـﺎي دﻫـﺪ‪.‬‬

‫ﻣﺤﻘﻘﺎن‪ ،‬ﻓﻮﻻت )‪ (Folate‬را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﻮﻟﻜﻮل ﻫﺪفﮔﻴﺮ و ﻣﺘﻮﺗﺮﻛﺴﺎت را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻋﺎﻣﻞ درﻣﺎﻧﻲ ﺑﻪ درﺧـﺖ ﺳـﺎن‬

‫ﻣﺘﺼﻞ ﻛﺮدﻧﺪ‪.‬‬

‫ﻓﻮﻻت‪ ،‬ﭘﺬﻳﺮﻧﺪهﻫﺎي ﻓﻮﻟﻴﻚ اﺳﻴﺪ ﺑﺎ ﻣﻴﻞ ﺟﺬﺑﻲ ﺑﺎﻻ ﻛﻪ در ﺳﻠﻮلﻫﺎي ﺳﺮﻃﺎﻧﻲ ﻗﺮار دارد را ﻫﺪف ﻣـﻲ ﮔـﻴـﺮد و‬
‫ﻣﺘﻮﺗﺮﻛﺴﺎت ﻧﻴﺰ داروي ﺿﺪ ﺳﺮﻃﺎﻧﻲ ﺑﺴﻴﺎر ﻛﺎرآﻣﺪ اﻣﺎ ﺑﺴﻴﺎر ﺳﻤﻲ اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺤﻘﻘﺎن ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻣﻮﻟﻜﻮل ﻓﻠﻮرﺳﻨﺘﻲ را ﺑـﻪ‬
‫اﻳﻦ درﺧﺖ ﺳﺎن ﻣﺘﺼﻞ ﻛﺮدﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺴﺖ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻳﻚ ﭘﺮوب ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺑﺮداري ﻧﻮري ﻋﻤﻞ ﻛﻨﺪ و ﻣﺤﻘﻘﺎن ﺑﻪ ﻛﻤﻚ‬
‫آن ﻣﻲﺗﻮاﻧﺴﺘﻨﺪ رد ﺗﻮزﻳﻊ درﺧﺖﺳﺎنﻫﺎ در ﺑﺪن را ﺑﺎ اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ﻓﻠﻮرﺳﺎﻧﺲ ﺑﺎﻓﺖﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ دﻧﺒﺎل ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪاي ﻛﻪ روي ﻣﻮشﻫﺎي آزﻣﺎﻳﺸﮕﺎﻫﻲ ﻛﻪ ﺳﻠﻮلﻫﺎي ﺳﺮﻃﺎﻧﻲ ﻣﺨﺎﻃﻲ ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﺗﺰرﻳﻖ ﺷـﺪه ﺑـﻮد اﻧـﺠـﺎم‬

‫ﮔﺮﻓﺖ‪ ،‬ﻣﻌﻠﻮم ﺷﺪ ﻛﻪ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻣﺘﻮﺗﺮﻛﺴﺎت در ﺗﻮﻗﻒ رﺷﺪ ﺗﻮﻣﻮر در ﻣﻮشﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ آن را از ﻃﺮﻳـﻖ درﺧـﺖ ﺳـﺎن ﻫـﺎ‬ ‫‪29‬‬

‫درﻳﺎﻓﺖ ﻛﺮده ﺑﻮدﻧﺪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻣﺴﺘﻘﻴﻤﺎً درﻳﺎﻓﺖ ﻧﻤﻮده ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ده ﺑﺮاﺑﺮ اﺳﺖ‪ .‬ﻫـﻤـﭽـﻨـﻴـﻦ روش درﻣـﺎن‬

‫ﻧﺎﻧﻮذرهاي ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ روش داروﻳﻲ ﺻﺮف‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﺮاﺗﺐ ﺳﻤﻴﺖ ﻛﻤﺘﺮي دارد‪) .‬ﻧﮕﺎه ﻛﻨﻴﺪ ﺑﻪ ﺷﻜﻞ ‪ (3-3‬در ﻃﻮﻻﻧﻲﺗﺮﻳﻦ‬

‫دوره آزﻣﺎﻳﺶ )ﻛﻪ ‪ 99‬روز ﻃﻮل ﻛﺸﻴﺪ(‪ ،‬ﺑﻴﺶ از ‪ 30‬درﺻﺪ ﻣﻮشﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻧﺎﻧﻮذرات ﭼﻨﺪ ﻛﺎره را درﻳـﺎﻓـﺖ ﻛـﺮده‬

‫ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬زﻧﺪه ﻣﺎﻧﺪﻧﺪ اﻣﺎ در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺗﻤﺎم ﻣﻮشﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ دارو را ﻣﺴﺘﻘﻴﻤﺎً درﻳﺎﻓﺖ ﻛﺮده ﺑﻮدﻧﺪ ﻳﺎ ﺑﺮ اﺛﺮ رﺷﺪ ﺗﻮﻣﻮر و ﻳﺎ ﺑﺮ‬

‫اﺛﺮ ﻋﻮارض ﺳﻤﻲ دارو ﻣﺮدﻧﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ در اﻳﻦ آزﻣﺎﻳﺶ ﻫﻴﭻ ﺗﻐﻴﻴﺮي در روﻧﺪ رﺷﺪ ﺗﻮﻣﻮر در ﻣﻮشﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺗـﻨـﻬـﺎ‬

‫درﺧﺖﺳﺎنﻫﺎي ‪ G5‬ﻫﺪﻓﻤﻨﺪ اﻣﺎ ﺑﺪون داروي ﻣﺘﺎﺗﺮﻛﺴﺎت درﻳﺎﻓﺖ ﻛﺮده ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻧﺸﺪ‪ .‬در اﻳﻦ آزﻣﺎﻳﺶ اﺳﺘﻔﺎده‬

‫از ﺑﺮﭼﺴﺐ ﻓﻠﻮرﺳﻨﺖ ﻫﻴﭻ ﺗﺄﺛﻴﺮي ﺑﺮ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺿﺪ ﺳﺮﻃﺎﻧﻲ دارو ﻧﮕﺬاﺷﺖ‪.‬‬

‫ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺗﻮزﻳﻊ زﻳﺴﺘﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺑﺮﭼﺴﺐﻫﺎي ﻓﻠﻮرﺳﻨﺖ اﻧﺠﺎم ﺷﺪ ﻧﺸﺎن داد ﻛﻪ ﻧﺎﻧﻮذرات ﻫﺪﻓﻤﻨﺪ ﻓﻮﻻت‬
‫در ﺗﻮﻣﻮرﻫﺎ و ﻛﺒﺪ ﺟﻤﻊ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ و ﻏﻠﻈﺖ آﻧﻬﺎ در ﺗﻮﻣﻮر ﺗﺎ ﭼﻬﺎر روز ﭘﺲ از ﺗﺰرﻳﻖ ﻫﻤﭽﻨﺎن ﺑﺎﻻ ﻣﻲﻣﺎﻧﺪ‪ .‬در اﻳـﻦ‬
‫ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪ ﻛﻪ ﻧﺎﻧﻮذرات ﺑﺎﻗﻴﻤﺎﻧﺪه در ﺟﺮﻳﺎن ﺧﻮن )ﻛﻪ ﻳﺎ ﺑﻪ ﻫﺪف ﻣﺘﺼﻞ ﻧﺸﺪه ﻳﺎ در ﻧـﻬـﺎﻳـﺖ‬
‫دوﺑﺎره از ﻫﺪف آزاد ﺷﺪهاﻧﺪ( ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ ﺗﻮﺳﻂ ﻛﻠﻴﻪﻫﺎ دﻓﻊ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ اﻳﻦ ﻣﺤﻘﻘﺎن ﻫﻴﭻ ﺷﺎﻫﺪي ﻣﺒﻨﻲ ﺑﺮ رﺳﻴﺪن اﻳـﻦ‬
‫ﻧﺎﻧﻮذرات از ﻃﺮﻳﻖ ﺟﺮﻳﺎن ﺧﻮن ﺑﻪ ﻣﻐﺰ ﻧﻴﺎﻓﺘﻨﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻧﺎﻧﻮذرات ﻣﻮﺟﺐ ﺗﺤﺮﻳﻚ ﺳﻴﺴﺘﻢ‬
‫اﻳﻤﻨﻲ ﻣﻮشﻫﺎ ﻧﻤﻲﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺗﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻣﻴﻜﺮوﺳﻜﻮپ ﻫﻢ ﻛﺎﻧﻮن )و ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺑﺮ ﭼﺴـﺐ ﻓـﻠـﻮرﺳـﻨـﺖ روي‬
 ‫ﭘﻴﺸﮕﺎﻣﻲ ﻣﻠﻲ ﻓﻨﺎوري ﻧﺎﻧﻮ؛ ارزﻳﺎﺑﻲ دوم و ﺗﻮﺻﻴﻪﻫﺎ‬

‫درﺧﺖﺳﺎنﻫﺎ( اﻧﺠﺎم ﺷﺪ‪ ،‬اﻳﻦ ﻧﻜﺘﻪ را ﺗﺄﻳﻴﺪ ﻧﻤﻮد ﻛﻪ ﻧﺎﻧﻮذرات ﻫﺪﻓﻤﻨﺪ ﺑﻪ ﺳﻠﻮلﻫﺎي ﺗﻮﻣﻮر رﺳﻴﺪه و ﺟـﺬب آﻧـﻬـﺎ‬
‫ﺷﺪهاﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻣﺤﻘﻘﺎن ﻣﺆﺳﺴﻪ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ داﻧﺸﮕﺎه ﻣﻴﺸﻴﮕﺎن و ﻣﺆﺳﺴﻪ درﻣﺎﻧﻲ آوﻳﺪﻳﻤﺮ )‪ (Avidimer Therapeutics‬در ﻧﻈﺮ دارﻧﺪ ﺗـﺎ‬

‫در آﻳﻨﺪه ﺑﺎ اﻧﺠﺎم ﺑﺮرﺳﻲﻫﺎﻳﻲ روي ﻣﻮشﻫﺎي آزﻣﺎﻳﺸﮕﺎﻫﻲ ﺣﺪاﻛﺜﺮ دوز درﻣﺎﻧﻲ در روش درﻣﺎن ﺑﺎ ﻧﺎﻧﻮذرات ﺣـﺎوي‬

‫ﻣﺘﻮﺗﺮﻛﺴﺎت را ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻛﺮده و دﻳﮕﺮ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت اوﻟﻴﻪاي ﻛﻪ ﻗﺒﻞ از آزﻣﺎﻳﺶ ﺑﺎﻟﻴﻨﻲ اﻳﻦ دارو در اﻧﺴﺎن ﻻزم اﺳﺖ را ﺑـﻪ‬
‫‪29‬‬
‫اﻧﺠﺎم رﺳﺎﻧﻨﺪ‪.‬‬

‫اﻧﺮژي‬ ‫◊‬
‫ﺗﻮﻟﻴﺪ ﭘﻴﻞﻫﺎي ﺧﻮرﺷﻴﺪي ﻧﺎزك و ﺳﺒﻚ ﺑﺎ ﻓﺮآوري ﭼﺎﭘﻲ‬
‫ﻓﻨﺎوري ﻻﻳﻪ ﻧﺎزك ﻓﻮﺗﻮوﻟﺘﺎﺋﻴﻚ ﻃﻲ دﻫﻪ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑـﻪ‬
‫ﺣﺪي ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ داﺷﺘﻪ ﻛﻪ ﻫﻢ اﻛﻨﻮن ﻣﻲﺗﻮان ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از‬
‫آن ﻛﻞ ﻧﻮر ﺧﻮرﺷﻴﺪ را ﺑﻪ اﻟﻜﺘﺮﻳﺴﻴﺘﻪ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻧـﻤـﻮد اﻣـﺎ‬
‫ﻋﻴﺒﻲ ﻛﻪ دارد آن اﺳﺖ ﻛﻪ ﮔﺮاﻧﺘﺮﻳﻦ ﭘﻴﻞﻫﺎي ﺧﻮرﺷﻴـﺪي‬
‫ﺳﻴﻠﻴﻜﻮﻧﻲ ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﻣﻲآﻳﻨﺪ‪ .‬ﺑﺎ دﺳﺘﻴﺎﺑﻲ ﺑـﻪ روش ﻫـﺎي‬
‫‪30‬‬
‫ﺗﻮﻟﻴﺪي ﺟﺪﻳﺪ و ﻛﻢ ﻫﺰﻳﻨﻪ‪ ،‬اﻳﻦ ﭘﻴﻞ ﻫـﺎي ﻻﻳـﻪ ﻧـﺎزك‬
‫ﻣﻲﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺳﻬﻢ ﻋﻤﺪهاي در ﺗﺄﻣﻴﻦ ﺑـﺮق ﻛﺸـﻮر داﺷـﺘـﻪ‬
‫ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﺷﺮﻛﺖ ﻧﺎﻧﻮ ﺳﻮﻻر )‪ (Nanosolar‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻨﻈـﻮر ﺑـﻪ‬
‫ﺟﺎي ﺗﺠﻬﻴﺰات رﺳﻮب دﻫﻲ ﺧﻸ ﺑﺮاي ﺳﺎﺧﺖ ﭘﺎﻧﻞﻫـﺎي‬
‫ﺧﻮرﺷﻴﺪي ﻛﻪ از ﺟﻨﺲ ﻣﺎده ﻧﻴﻤﻪ رﺳﺎﻧﺎﻳﻲ ﺑﻪ ﻧـﺎم دي‬
‫ﺷﻜﻞ ‪ 4 -3‬ﻣﺪل راﻳﺎﻧﻪاي ﻛﻪ در آن ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ اﺗﺼﺎل اﺗﻢﻫﺎي ﺗﻴﺘﺎﻧﻴﻮم )آﺑﻲ‬
‫ﺳﻠﻴﻨﺪ ﮔﺎﻟﻴﻮم اﻳﻨﺪﻳﻮم ﻣﺲ ) ‪ (CIGS‬ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬از ﻓـﺮآﻳـﻨـﺪ‬
‫ﺳﻴﺮ( ﺑﺎﻻي ﻣﺮﻛﺰ ﻧﺎﻧﻮﻟﻮﻟﻪﻫﺎي ﻛﺮﺑﻨﻲ ﺗﻚ ﺟﺪاره )آﺑﻲ روﺷﻦ( ﻧﺸـﺎن داده‬
‫ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻫﺮ اﺗﻢ ﺗﻴﺘﺎﻧﻴﻮم ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﭼﻬﺎر ﻣﻮﻟﻜﻮل ﻫﻴﺪروژن )ﻗـﺮﻣـﺰ(‬ ‫ﭼﺎﭘﻲ اﺳﺘﻔﺎده ﻛـﺮده اﺳـﺖ‪ .‬در اﻳـﻦ روش ﺟـﻮﻫـﺮ‬
‫ﻣﺘﺼﻞ ﺷﺪه و در ﻧﻬﺎﻳﺖ ﭘﻴﻞﻫﺎي ﺳﻮﺧﺘﻲ ﻛﺎرآﻣﺪي را ﺟﻬﺖ اﺳﺘﻔـﺎده در‬
‫ﻧﺎﻧﻮﺳﺎﺧﺘﺎري را درون ﭘﻴﻞ ﺧﻮرﺷﻴﺪي رﺳﻮب ﻣﻲدﻫﻨﺪ و‬
‫ﻧﺴﻞ آﻳﻨﺪه اﺗﻮﻣﺒﻴﻞﻫﺎ ﺗﺸﻜﻴﻞ دﻫﺪ‪) .‬داﻧﺸﮕﺎه ﺑﻴﻞ ﻛﻨﺖ ﺗﺮﻛﻴﻪ(‬
‫ﺗﺮﻛﻴﺐ ﺑﻪ دﺳﺖ آﻣﺪه ﻳﻚ ﻣﺎده ﺟﺎذب ﻧﻮر ﺧﻮاﻫﺪ ﺑـﻮد‪.‬‬
‫ﺷﺮﻛﺖ ﻧﺎﻧﻮﺳﻮﻻر اﺧﻴﺮاً ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﺠﻤﻮﻋﻪاي از ﻓﻨﺎوريﻫﺎي ﻧﻮﻳﻦ )ﻛﻪ ﺑﺨﺸﻲ از آﻧﻬﺎ ﺑﺎ ﺣﻤﺎﻳﺖ وزارت اﻧـﺮژي‪،‬‬
‫ﺑﻨﻴﺎد ﻣﻠﻲ ﻋﻠﻮم و ﺳﺎزﻣﺎن ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﭘﻴﺸﺮﻓﺘﻪ دﻓﺎﻋﻲ اﻧﺠﺎم ﺷﺪه اﺳﺖ( ﻣﻮﻓﻖ ﺷﺪ اوﻟﻴﻦ ﻣﺤﻤﻮﻟﻪ از اﻳﻦ ﻣﺤـﺼـﻮل را‬
‫ﺻﺎدر ﻧﻤﺎﻳﺪ‪.‬‬
‫‪Solar America‬‬ ‫اﻳﻦ ﺷﺮﻛﺖﻫﺎ ﻳﻜﻲ از ﭼﻨﺪﻳﻦ درﻳﺎﻓﺖ ﻛﻨﻨﺪه ﺗﺴﻬﻴﻼت ﻋﻤﺪهاي ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻧﻈﺎرت ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﭘﻴﺸﮕﺎﻣﻲ‬
‫وزارت اﻧﺮژي اﻋﻄﺎ ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬اﻳﻦ ﺗﺴﻬﻴﻼت در واﻗﻊ ﺑﺮاي ﺷﺮﻛﺖﻫﺎﻳﻲ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ اﺳـﺘـﻔـﺎده از‬
‫ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﺳﻌﻲ در ﭘﺎﻳﻴﻦ آوردن ﻫﺰﻳﻨﻪ ﺗﻮﻟﻴﺪ اﻧﺮژيﻫﺎي ﺗﺠﺪﻳﺪ ﭘﺬﻳﺮ دارﻧﺪ‪ .‬در واﻗﻊ ﻫﺪف ﻧﻬﺎﻳﻲ آن اﺳﺖ ﺗـﺎ اﻳـﻦ‬
 ‫ﭘﻴﺸﮕﺎﻣﻲ ﻣﻠﻲ ﻓﻨﺎوري ﻧﺎﻧﻮ؛ ارزﻳﺎﺑﻲ دوم و ﺗﻮﺻﻴﻪﻫﺎ‬

‫ﻫﺰﻳﻨﻪﻫﺎ را ﺑﻪ ﻫﻤﺎن ﻣﻘﺪاري ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻋﻤﺪه اﻧﺮژي ﻛﻨﻮﻧﻲ ﺗﺄﻣﻴﻦ ﻛﻨﻨﺪه ﺑﺮق ﻻزم اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺮﺳﺎﻧﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻧﺎﻧﻮﻟﻮﻟﻪﻫﺎي ﻛﺮﺑﻨﻲ آﻏﺸﺘﻪ ﺑﻪ ﺗﻴﺘﺎﻧﻴﻮم‪ ،‬ﻧﻮﻳﺪ ﺑﺨﺶ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﭘﻴﻞﻫﺎي ﺳﻮﺧﺘﻲ ﺑﺎ ﻇﺮﻓﻴﺖ ﺑﺎﻻي ذﺧﻴﺮه ﻫﻴﺪروژن‬
‫ﻣﺤﺎﺳﺒﺎت ﻛﻮاﻧﺘﻮﻣﻲ و ﻣﺪلﻫﺎي راﻳﺎﻧﻪاي ﺣﺎﻛﻲ از آن اﺳﺖ ﻛﻪ ﻧﺎﻧﻮﻟﻮﻟﻪﻫﺎي ﻛﺮﺑﻨﻲ )‪ CNT‬ﻫﺎ( آﻏﺸﺘﻪ ﺑﻪ ﺗﻴﺘﺎﻧﻴﻮم ﻳﺎ‬
‫دﻳﮕﺮ ﻓﻠﺰات واﺳﻄﻪ‪ ،‬ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﺟﺬب ﺗﻌﺪاد زﻳﺎدي ﻣﻮﻟﻜﻮل ﻫﻴﺪروژن )ﺑﺴﻴﺎر ﺑﻴﺸﺘﺮ از آﻧﭽﻪ ﺑﺮاي ذﺧﻴﺮه ﻣﺆﺛﺮ ﻫﻴﺪروژن‬
‫ﻻزم اﺳﺖ‪ .‬ﺷﻜﻞ ‪ (4 -3‬را دارﻧﺪ ﻛﻪ ﻗﺎﺑﻠﻴﺘﻲ ﻛﻠﻴﺪي در ﺑﻪ ﺛﻤﺮ رﺳﻴﺪن ﺗﻼشﻫﺎي ﻃﻮﻻﻧﻲ ﻣﺪت اﻧﺠـﺎم ﺷـﺪه ﺑـﺮاي‬
‫ﺗﻮﺳﻌﻪ ﭘﻴﻞﻫﺎي ﺳﻮﺧﺘﻲ ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﻣﻲآﻳﺪ‪ .‬ﻗﺮار اﺳﺖ از اﻳﻦ ﭘﻴﻞﻫﺎي ﺳﻮﺧﺘﻲ در ﻓﻨﺎوري ﻣﺪرن ﺣﻤﻞ و ﻧﻘﻞ اﺳﺘـﻔـﺎده‬
‫ﺷﻮد‪) .‬ﻳﻴﻠﻴﺪرﻳﻢ‪ 30‬و ﺳﻴﺮاﺳﻲ‪(2-5 31‬‬
‫ﻣﺤﻘﻘﺎن ‪ NIST‬و ﻫﻤﻜﺎران ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﻲ آﻧﻬﺎ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻧﻈﺮﻳﻪ ﻓﻴﺰﻳﻚ ﻛﻮاﻧﺘﻮﻣﻲ ﻣﻮﺟﻮد‪ ،‬ﻣﻌﺘﻘﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ اﻳـﻦ روش‬
‫ﻫﻴﺪروژن ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺗﺎ ﻣﻴﺰان ﻫﺸﺖ درﺻﺪ وزن ﻧﺎﻧﻮﻟﻮﻟﻪﻫﺎي ﻛﺮﺑﻨﻲ ﺗﻚ ﺟﺪاره آﻏﺸﺘﻪ ﺑﻪ ﺗﻴﺘﺎﻧﻴﻮم را ﺗﺸﻜﻴـﻞ دﻫـﺪ و‬
‫ﻃﺒﻌﺎً اﻳﻦ ﻣﻴﺰان ﺑﻬﺘﺮ از ﺣﺪاﻗﻞ ﺷﺶ در ﺻﺪي اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺤﻘﻘﺎن ‪ Free dom Car Research Partnership‬ﺑﺎ ﻣﺸﺎرﻛﺖ‬
‫وزارت اﻧﺮژي و و ﺧﻮدروﺳﺎزان آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺑﻪ آن رﺳﻴﺪهاﻧﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﻧﻜﺘﻪ ﻣﻬﻤﻲ ﻛﻪ در اﻳﻨﺠﺎ وﺟﻮد دارد آن اﺳﺖ ﻛـﻪ اﻳـﻦ‬
‫ﻣﻮﻟﻜﻮلﻫﺎي ﻫﻴﺪروژن ﺑﺎ ﮔﺮم ﺷﺪن و ﺣﺮارت دﻳﺪن ﺑﻪ راﺣﺘﻲ آزاد ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ و اﻳﻦ ﺟﺬب ﺑﺮﮔﺸﺖ ﭘـﺬﻳـﺮي ﻻزﻣـﻪ‬
‫ﻋﻤﻠﻲ ذﺧﻴﺮه ﻫﻴﺪروژن اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻧﺎﻧﻮﻟﻮﻟﻪﻫﺎي ﻛﺮﺑﻨﻲ ﺗﻚ ﺟﺪاره ﺑﺎ ﺳﺎﺧﺘﺎر ﺗﻮري ﻣﺎﻧﻨﺪ اﺳﺘﻮاﻧﻪاي ﻛﻪ دارﻧﺪ ﻳﻜﻲ از ﮔﺰﻳﻨﻪﻫﺎي ﺑﺴﻴﺎر ﻣـﻨـﺎﺳـﺐ در‬
‫‪31‬‬
‫ذﺧﻴﺮه ﻫﻴﺪروژن ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﻣﻲآﻳﻨﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﺣﺎل ﺣﺘﻲ رﺳﻴﺪن ﺑﻪ ﻣﻴﺰان ذﺧﻴﺮه ﺷﺶ در ﺻﺪ ﻫﻢ ﻛﺎر آﺳﺎﻧـﻲ ﻧـﻴـﺴـﺖ‪.‬‬
‫ﻣﺤﻘﻘﺎن ﺑﺎ ﺑﻬﺮه ﮔﻴﺮي از ﻣﺪلﻫﺎي ﻣﺤﺎﺳﺒﺎﺗﻲ )راﻳﺎﻧﻪاي( و ﺳﺎﺧﺘﺎري اﻳﻦ ﻣﻮاد ﻧﺸﺎن دادهاﻧﺪ ﻛﻪ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻳﻚ اﺗـﻢ‬
‫ﺗﻴﺘﺎﻧﻴﻮم در ﻣﺮﻛﺰ ﺳﺎﺧﺘﺎر ﺷﺶ ﮔﻮش اﺗﻢﻫﺎي ﻛﺮﺑﻦ ) ﻣﺸﺨﺼﻪ ﻫﻨﺪﺳﻲ ﻧﺎﻧﻮﻟﻮﻟﻪﻫﺎي ﻛﺮﺑﻨﻲ ﻛﻪ ﺗﻜﺮار ﻣﻲﺷﻮد( ﻣﻮﺟﺐ‬
‫ﻣﻲﺷﻮد ﺗﺎ اﻳﻦ ﻣﺎده از ﻇﺮﻓﻴﺖ ذﺧﻴﺮه ﺑﺮﮔﺸﺖ ﭘﺬﻳﺮ ﺧﻮب و ﻛﺎﻓﻲ ﺑﺮﺧﻮردار ﺷﻮد‪ .‬ﺟﺎﻟﺐ آﻧﻜﻪ ﺑﺮ ﻫﻢﻛﻨﺶ ﺑﻴﻦ ﻛﺮﺑﻦ‪،‬‬
‫ﺗﻴﺘﺎﻧﻴﻮم و ﻫﻴﺪروژن ﻣﻮﺟﺐ ﭘﻴﺪاﻳﺶ ﻧﻴﺮوﻫﺎي ﺟﺎذﺑﻪ ﻏﻴﺮ ﻣﺘﻌﺎرف ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬ﻧﺘﻴﺠﻪ آﻧﻜﻪ ﭼﻬﺎر ﻣﻮﻟﻜﻮل ﻫـﻴـﺪروژن ﺑـﻪ‬
‫وﺳﻴﻠﻪ ﻳﻚ ﭘﻴﻮﻧﺪ ﺷﻴﻤﻴﺎﻳﻲ ﻣﻨﺤﺼﺮ ﺑﻪ ﻓﺮد ﻧﻪ ﭼﻨﺪان ﻣﺤﻜﻢ ﺑﻪ اﺗﻢ ﺗﻴﺘﺎﻧﻴﻮم ﻣﺘﺼﻞ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‪ .‬در اﻳﺠﺎد ﭘﻴﻮﻧﺪ ﻫﻴﺪروژﻧﻲ‬
‫ﻣﻌﻜﻮس در اﻳﻦ ﺗﺮﻛﻴﺐ ﻫﻨﺪﺳﻲ‪ ،‬ﻧﻴﺮوﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻔﻲ ﻧﻘﺶ دارﻧﺪ‪ .‬ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎ ﺣﺎﻛﻲ از آن اﺳﺖ ﻛﻪ ﻳﻚ روش ﺑﺎﻟﻘﻮه ﺑـﺮاي‬
‫ﻃﺮاﺣﻲ ﺑﻠﻮرﻫﺎ و ﻣﻮاد ﻧﺎﻧﻮﺳﺎﺧﺘﺎري ﻧﻮﻳﻦ ﺑﺎ ﻇﺮﻓﻴﺖ ذﺧﻴﺮه ﻫﻴﺪروژن ﺑﺎﻻ وﺟﻮد دارد‪.‬‬

‫اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻚ‬ ‫◊‬
‫ﻣﺤﻘﻘﺎن اي ﺑﻲ ام )ﭘﻴﺸﮕﺎم ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ( ﮔﺰارﺷﻲ در ﻣﺠﻠﻪ ‪ Science‬ﻣﻨﺘﺸﺮ ﻛﺮدهاﻧﺪ ﻛـﻪ ﺑـﻪ روش ﻫـﺎي‬

‫راﻳﺎﻧﻪاي ﻧﻮﻳﻦ در ﻋﻠﻢ و ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ ﻧﺎﻧﻮﻣﻘﻴﺎس اﺷﺎره دارد‪ .‬آﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖﻫﺎﻳﻲ در زﻣﻴﻨﻪ اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ﻧﺎﻫﻤـﮕـﻮﻧـﻲ )‬

‫‪ (anisotropy‬ﻣﻐﻨﺎﻃﻴﺴﻲ ﺗﻚ اﺗﻢﻫﺎ دﺳﺖ ﻳﺎﻓﺘﻪاﻧﺪ و ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺑﻪ ﺗﻮاﻧﻤﻨﺪي ﺑﺎﻟﻘﻮه اﻳﻦ ﻣﻮاد در ذﺧﻴﺮه ﻣﻐﻨـﺎﻃـﻴـﺴـﻲ‬

‫اﻃﻼﻋﺎت در ﺳﻄﺢ اﺗﻤﻲ ﭘﻲ ﺑﺮدهاﻧﺪ‪) .‬ﻫﻴﺮﺟﻲ ﺑﻬﺪﻳﻦ و ﻫﻤﻜﺎران‪ (2-7 -‬ﭼﻨﻴﻦ ﻗﺎﺑﻠﻴﺘﻲ ﻣﻮﺟﺐ ﻣﻲﺷﻮد ﺗﺎ ﻓﻀﺎﻳﻲ ﻛـﻪ‬

‫ﻫﻢ اﻛﻨﻮن ﺑﺮاي ﺣﺎﻓﻈﻪﻫﺎي راﻳﺎﻧﻪاي ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻪ ﺷﺪت ﻛﺎﻫﺶ ﻳﺎﺑﺪ‪.‬‬
 ‫ﭘﻴﺸﮕﺎﻣﻲ ﻣﻠﻲ ﻓﻨﺎوري ﻧﺎﻧﻮ؛ ارزﻳﺎﺑﻲ دوم و ﺗﻮﺻﻴﻪﻫﺎ‬

‫ﻋﻼوه ﺑﺮ اﻳﻦ ﻣﺤﻘﻘﺎن اي ﺑﻲ ام ﻣﻮﻓﻖ ﺑـﻪ‬

‫ﺗﻮﺳﻌﻪ اوﻟﻴﻦ ﺳﻮﺋﻴﭻ ﻣﻮﻟﻜﻮﻟﻲ ﺷـﺪه اﻧـﺪ ﻛـﻪ‬
‫ﭼﺎرﭼﻮب ﺧﺎرﺟﻲ آن ﻫﻢ ﺣﻔـﻆ ﻣـﻲ ﺷـﻮد‪.‬‬
‫)ﻟﻴﻠﺠﺮوث‪ ،‬رپ و ﻣﻴﺮ‪(2007‬‬
‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻳﻨﻜﻪ ﭼﺎرﭼﻮب ﺧﺎرﺟﻲ اﻳـﻦ‬
‫ﻣﻮﻟﻜﻮل ﺑﺎ روﺷﻦ و ﺧﺎﻣﻮش ﺷﺪن ﺳـﻮﺋـﻴـﭻ‬
‫ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺷﻜﻞ ﻧﻤﻲدﻫﺪ )ﺷﻜﻞ ‪ ،(5-3‬ﻣﻲﺗﻮان از‬
‫آن ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻚ ﮔﻴﺖ ﻣﻨﻄﻘﻲ در ﻣـﺪارﻫـﺎي‬
‫ﺑﺰرﮔﺘﺮ اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﻮد‪.‬‬

‫ﻓﻨﺎوري ﭘﺎﻳﻪ‬ ‫◊‬

‫ﻧﺎﻧﻮﻟﻮﻟﻪﻫﺎي ﻛﺮﺑﻨﻲ‪:‬‬
‫اﮔﺮ ﭼﻪ ﻧﺎﻧﻮﻟﻮﻟﻪ ﻫﺎي ﻛﺮﺑﻨﻲ اوﻟﻴـﻦ ﻧـﺎﻧـﻮ‬
‫ﺷﻜﻞ ‪ 5-3‬ﺳﻮﺋﻴﭻ ﻣﻮﻟﻜﻮﻟﻲ ﺑﺎ ﭼﺎرﭼﻮب ﺛﺎﺑﺖ )‪ ٣٠،IBM‬آﮔﻮﺳﺖ ‪ 2007‬اﻳﻦ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺑﻪ‬
‫‪http://www.03.ibm.com/press/usen/presshit/22242.wss‬‬ ‫ﺻﻮرت آن ﻻﻳﻦ در آدرس‬ ‫ﻣﺎده اي ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺗﺠﺎري ﻣﻲرﺳﻨـﺪ‪،‬‬
‫ﻣﻮﺟﻮد اﺳﺖ‪(.‬‬
‫اﻣﺎ ﺑﺎ اﺳﺘﻘﺒﺎل ﻋﻤﻮﻣـﻲ ﮔﺴـﺘـﺮده اي روﺑـﺮو‬
‫‪32‬‬
‫ﺷﺪهاﻧﺪ و ﻣﻲﺗﻮان آن را ﻣﻈﻬﺮ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ و ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺑﺎرزي از ﺗﻮﺳﻌﻪاي ﻛﻪ از ﻃﺮﻳﻖ ﻫﻤﻜﺎري دوﻟـﺖ‪ ،‬داﻧﺸـﮕـﺎه و‬
‫ﺻﻨﻌﺖ ﭘﺪﻳﺪ آﻣﺪه داﻧﺴﺖ‪ .‬ﻧﺎﻧﻮﻟﻮﻟﻪﻫﺎ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺧﻮاص ﺳﻮدﻣﻨﺪﺷﺎن از ﻗﺒﻴﻞ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻛﺸﺸﻲ ﻧﻤﺎﻳﻲ‪ ،‬ﻣـﻜـﺎﻧـﻴـﺴـﻢ‬
‫رﺳﺎﻧﺸﻲ ﻣﻨﺤﺼﺮ ﺑﻪ ﻓﺮد ﺟﺮﻳﺎن اﻟﻜﺘﺮﻳﺴﻴﺘﻪ و ﺷﻜﻞ ﻇﺮف ﻣﺎﻧﻨﺪي ﻛﻪ دارﻧﺪ‪ ،‬داراي ﻛﺎرﺑﺮدﻫﺎي ﺑﺎﻟﻘﻮه ﻣﺘﻌﺪدي ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻫﻢ اﻛﻨﻮن اﻳﻦ ﻣﻮاد ﺗﺄﺛﻴﺮ ﺗﺠﺎري ﻓﺮاواﻧﻲ ﺑﺮ ﺻﻨﻌﺖ اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻚ و ﻛﺎﻣﭙﻮزﻳﺖﻫﺎ داﺷﺘﻪ و در ﺑﺨﺶ ذﺧﻴﺮه و ﺗـﺒـﺪﻳـﻞ‬
‫اﻧﺮژي ﻫﻢ ﻛﺎرﺑﺮدﻫﺎي اﻣﻴﺪوار ﻛﻨﻨﺪهاي ﺧﻮاﻫﻨﺪ داﺷﺖ‪ .‬در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ ﻣﺤﻘﻘﺎن ﺳﺮﮔﺮم ﺑﺮرﺳﻲ اﻣﻜﺎن اﺳﺘﻔﺎده از آﻧﻬﺎ‬
‫در دارورﺳﺎﻧﻲ و ژن رﺳﺎﻧﻲ در ﺑﺪن ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫اﮔﺮ ﭼﻪ اﻳﻦ ﻧﺎﻧﻮﻟﻮﻟﻪﻫﺎ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﻪ واﺳﻄﻪ ﻛﺎرﺑﺮد ﺷﺎن در ﻣﻮاد ﻛﺎﻣﭙﻮزﻳﺘﻲ ) ﻛﺎﻻﻫﺎي ﻣﺼﺮﻓﻲ از ﻗﺒﻴﻞ ﺳﭙﺮ ﻣﺎﺷﻴـﻦ و‬
‫ﻛﺎﻻﻫﺎي ورزﺷﻲ( ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪهاﻧﺪ اﻣﺎ ﭼﺎﻟﺶﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ در ﺗﻮﻟﻴﺪ وﺟﻮد دارد از ﻗﺒﻴﻞ ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﻛﻨﺘﺮل ﻳﻜﻨﻮاﺧﺖ و ﻃﻮﻳـﻞ‬
‫و ﺑﻪ ﻫﻢ ﻧﭽﺴﺒﻴﺪن آﻧﻬﺎ‪ ،‬ﻣﻴﺰان ﺑﻬﺒﻮد ﻣﺸﺨﺼﻪﻫﺎي ﻣﺤﺼﻮل ﺑﺎ اﻳﻦ ﻣﻮاد را ﻣﺤﺪود ﻣﻲﻛﻨﺪ‪ .‬اﻳﺠﺎد ﻣﺰاﻳﺎي ﺗﺤﻮل آﻓﺮﻳـﻦ‬
‫در ﻣﻮاد ﻛﺎﻣﭙﻮزﻳﺘﻲ ﻣﻮﺟﻮد در ﺑﺎزار‪ ،‬ﺑﻪ ﺑﻬﺒﻮد ﺷﻴﻮهﻫﺎي ﻛﻨﺘﺮﻟﻲ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺑﺴﺘﮕﻲ دارد‪) .‬اﻛﻠﻮﻧﺪ و ﻫﻤﻜﺎران‪(2007‬‬
‫اﻧﻮاع ﻣﺨﺘﻠﻔﻲ از ﻧﺎﻧﻮﻟﻮﻟﻪﻫﺎي ﻛﺮﺑﻨﻲ ﺑﺎ ﻗﻄﺮﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ‪ ،‬ﺗﻌﺪاد ﺟﺪارهﻫﺎي ﻣﺘﻔﺎوت )ﺗﻚ ﺟﺪاره ﻳﺎ ﭼﻨﺪ ﺟـﺪاره(‬
‫داراي ﻋﺎﻣﻞﻫﺎي اﻓﺰودﻧﻲ و ﻧﺎﺧﺎﻟﺼﻲ وﺟﻮد دارد‪ .‬ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻧﺎﻧﻮﻟﻮﻟﻪﻫﺎي ﻛﺮﺑﻨﻲ ﺧﺎﻟﺺ ﺗﻚ ﺟﺪاره )در ﻣـﻘـﺎﻳﺴـﻪ ﺑـﺎ‬
‫ﻧﺎﻧﻮﻟﻮﻟﻪﻫﺎي ﭼﻨﺪ ﺟﺪاره ارزان ﺗﺮ( ﺑﺴﻴﺎر دﺷﻮار و ﻫﺰﻳﻨﻪ ﺑﺮ ﺑﻮده و ﻫﻨﻮز ﺑﺎزاري ﺑﺮاي آن وﺟﻮد ﻧﺪارد‪ .‬در اﻳﻦ زﻣﻴﻨـﻪ‬
‫)ﻳﻌﻨﻲ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻧﺎﻧﻮﻟﻮﻟﻪﻫﺎي ﻛﺮﺑﻨﻲ ﭼﻨﺪ ﺟﺪاره( ﺑﻪ وﻳﮋه آﺳﻴﺎ و ژاﭘﻦ از آﻣﺮﻳﻜﺎ و اروﭘﺎ ﭘﻴﺶ اﻓﺘﺎدهاﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎزار ﻋﻤﺪه‬
‫ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻧﺎﻧﻮﻟﻮﻟﻪﻫﺎي ﭼﻨﺪ ﺟﺪاره در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ ﺑﻪ ﻛﺎرﺑﺮد آﻧﻬﺎ در اﻟﻜﺘﺮود ﺑﺎﺗﺮيﻫﺎي ﻟﻴﺘﻴﻮﻣﻲ ﺧﻼﺻﻪ ﻣﻲﺷﻮد‪ ،‬در ﺣﺎﻟﻲ‬
 ‫ﭘﻴﺸﮕﺎﻣﻲ ﻣﻠﻲ ﻓﻨﺎوري ﻧﺎﻧﻮ؛ ارزﻳﺎﺑﻲ دوم و ﺗﻮﺻﻴﻪﻫﺎ‬

‫ﻛﻪ ﺑﺎزار ﻋﻤﺪه ﻧﺎﻧﻮﻟﻮﻟﻪﻫﺎي ﺗﻚ ﺟﺪاره ﺑﻪ اﺑﺰارﻫﺎي ﻧﺸﺮ ﻣﻴﺪاﻧﻲ )ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل ﺑﺮاي ﻛﺎرﺑﺮد در ﻣﻴﻜﺮوﺳﻜـﻮپ ﻫـﺎي‬
‫ﻧﺸﺮ ﻣﻴﺪاﻧﻲ ﺑﺮاي اﻧﺠﺎم ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت و ﺑﺮرﺳﻲﻫﺎي ﺳﻄﻮح و ادوات ﻣﻴﻜﺮواﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻚ ﺧﻼء( اﺧﺘﺼﺎص دارد‪.‬‬

‫ﭼﺎﻟﺶﻫﺎي ﺗﺠﺎري ﺳﺎزي‬ ‫♦‬

‫ﺑﺎ وﺟﻮد ﻓﺮﺻﺖﻫﺎي ﺑﺴﻴﺎري ﻛﻪ ﻫﻢ اﻛﻨﻮن ﺑﺮاي ﻧﻮآوري و ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻓﻨﺎوريﻫﺎﻳﻲ ﻧﻈﻴﺮ آﻧﭽﻪ در ﺑﺎﻻ ﺑﻴﺎن ﺷﺪ وﺟﻮد‬
‫دارد‪ ،‬اﻣﺎ اﻳﻦ اﻣﺮ ﺑﺎ ﭼﺎﻟﺶﻫﺎﻳﻲ ﻧﻴﺰ روﺑﺮو اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻮاﻧﻊ ﺗﺠﺎري ﺳﺎزي ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﻛﻪ در زﻳﺮ ﺑﻪ آﻧﻬﺎ اﺷﺎره ﻣﻲﺷﻮد ﺑـﺎ‬
‫در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻛﺎرﺑﺮدﻫﺎي ﺑﺎﻟﻘﻮه اﻳﻦ ﻓﻨﺎوري و ﺑﺴﻴﺎري از ﻣﻮاد ﻧﺎﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﺳﺎﺧﺘﺎرﻫﺎي ﻣﺘﻌﺪد ﻧﺎﻧﻮﻣﻮاد ﺑـﻴـﺎن‬
‫ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ ﻣﻮاﻧﻊ ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از‪:‬‬
‫ﻧﺒﻮد اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎ‬ ‫•‬

‫اﺑﻬﺎم در زﻣﻴﻨﻪ آﺛﺎر ﺟﺎﻧﺒﻲ اﻳﻦ ﻓﻨﺎوري ﺑﺮ ﻣﺤﻴﻂ زﻳﺴﺖ‪ ،‬ﺑﻬﺪاﺷﺖ و اﻳﻤﻨﻲ ) ‪ : (EHS‬ﻣﺨﺎﻃﺮات ﻧﺎﺷﻨﺎﺧﺘﻪ )در‬ ‫•‬

‫اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ ﻣﻲﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺑﻪ ﻣﻘﺎﻻﺗﻲ ﻛﻪ در ﻗﻮاﻧﻴﻦ زﻳﺴﺖﻣﺤﻴﻄﻲ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ(‪ ،‬ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻴـﻤـﻪ ﮔـﺮﻫـﺎ‪،‬‬
‫ﺷﻮاﻫﺪي ﻣﺒﻨﻲ ﺑﺮ اﺟﺘﻨﺎب ﺷﺮﻛﺖﻫﺎ از ﺑﻪ ﻛﺎرﮔﻴﺮي واژه ﻧﺎﻧﻮ در ﺗﻮﺻﻴﻒ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﺧﻮد ﻳﺎ ﺣﺘﻲ ﺑـﺪﺗـﺮ از‬
‫ﻫﻤﻪ ﭘﻨﻬﺎن ﻛﺮدن ﺗﻼشﻫﺎﻳﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ در زﻣﻴﻨﻪ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ اﻧﺠﺎم ﻣﻲدﻫﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ﮔﺬاريﻫﺎي ﺧﻄﺮﭘﺬﻳﺮ ﻣﺤﺪود‪ :‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ آﻧﻜﻪ ﺑﺴﻴﺎري از ﺷﺮﻛﺖﻫﺎي ﻧﻮﭘﺎي ﻧﺎﻧﻮﻣﻮاد در ﻣﺮاﺣﻞ ﻧﺴﺒﺘﺎً‬ ‫•‬
‫‪33‬‬
‫اوﻟﻴﻪ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻗﺮار داﺷﺘﻪ و ﭼﺮﺧﻪﻫﺎي ﺗﻮﺳﻌﻪ در اﻳﻦ ﻓﻨﺎوري ﻃﻮﻻﻧﻲﺗﺮ اﺳﺖ )زﻣﺎن ﺑﻴﺸﺘﺮي ﺑﺮاي ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺷﺪن‬
‫ﺑﻪ ﻛﺎرﺑﺮد و ﻣﺤﺼﻮل ﻻزم اﺳﺖ( ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ﮔﺬاران ﺗﻤﺎﻳﻞ زﻳﺎدي ﺑﻪ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ﮔﺬاري در آن ﻧﺪارﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻋﺪم آﻣﻮزش ﻛﺎﻓﻲ و ﻛﻤﺒﻮد ﻧﻴﺮوي ﻛﺎر‬ ‫•‬

‫دوﻟﺖ ﻣﺮﻛﺰي از ﻧﻘﺸﻲ ﻣﺤﻮري در ﻏﻠﺒﻪ ﺑﺮ ﻣﻮاﻧﻌﻲ ﻛﻪ در روﻧﺪ ﻧﻮآوري ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ و ﺗﺠﺎري ﺳﺎزي آن وﺟـﻮد‬
‫دارد ﺑﺮﺧﻮردار اﺳﺖ‪ .‬در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﭘﻴﺸﮕﺎﻣﻲ ﻣﻠﻲ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ )‪ (NNI‬وﻇﻴﻔﻪ ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎي ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎي‬
‫دوﻟﺘﻲ در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ را ﻋﻬﺪه دار اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ‪ NNI‬ﻣﺴﺘﻘﻴﻤﺎً از ﻃﻴﻒ وﺳﻴﻌﻲ از ﺗﺤﻘﻴﻖ و ﺗﻮﺳﻌﻪﻫﺎي ﭘﺎﻳـﻪ در اﻳـﻦ‬
‫ﻓﻨﺎوري ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻛﺮده و ﺑﻪ ﻋﻼوه ﺑﻪ اﻳﺠﺎد اﻧﮕﻴﺰه ﺑﺮاي ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬاري ﺗﺠﺎري ﺑﺨﺶ ﺧﺼﻮﺻﻲ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎي ﺗﺤﻘﻴـﻖ‬
‫و ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻫﺪﻓﻤﻨﺪِ ﻛﺎرﺑﺮد ﻣﺤﻮر ﻣﻲﭘﺮدازد‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ‪ NNI‬ﺑﻪ اﻳﺠﺎد ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ ﻫـﺎي آﻣـﻮزﺷـﻲ ﻣـﻴـﺎن رﺷـﺘـﻪ اي و‬
‫زﻳﺮﺳﺎﺧﺖﻫﺎي ﺗﺤﻘﻴﻘﻲ ﻏﻴﺮ ﻣﻮازي در ﺳﻄﺢ ﻛﺸﻮر ﭘﺮداﺧﺘﻪ اﺳﺖ ﻛﻪ اﻳﻦ اﻣﺮ ﻣﻮﺟﺐ ﺳﺮﻋﺖ ﮔﺮﻓﺘﻦ روﻧﺪ ﻧـﻮآوري‬
‫ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ در آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺷﺪه و ﺗﻼشﻫﺎي ﻣﻨﻄﻘﻪاي را در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ ﭘﺎﻳﻪﮔﺬاري ﻣﻲﻛﻨﺪ‪ .‬ﺗﻮﺳﻌﻪي رواج ﻣﺤﺪود داﻧـﺶ‪/‬‬
‫ﻣﻬﺎرت‪ /‬ﺗﺨﺼﺺ در ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ از ﺟﻤﻠﻪ ﻣﻮاﻧﻊ اﺳﺎﺳﻲ در ﺗﺠﺎري ﺳﺎزي اﻳﺪهﻫﺎي ﻧﻮﻳﻨﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ از آزﻣﺎﻳﺸﮕﺎهﻫـﺎي‬
‫ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺗﻲ ﻧﺸﺄت ﻣﻲﮔﻴﺮد‪ .‬اﻧﺘﻘﺎل ﻣﻬﺎرتﻫﺎ و اﻳﺪهﻫﺎي ﻧﻮﻳﻦ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ از آزﻣﺎﻳﺸﮕﺎهﻫﺎي ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺗﻲ ﺑﻪ ﺻﻨﻌﺖ‪ ،‬ﻋﻤﺪﺗﺎً‬
‫ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ روي ﻣﻲدﻫﺪ ﻛﻪ داﻧﺸﺠﻮﻳﺎن ﺑﻪ اﺳﺘﺨﺪام ﺷﺮﻛﺖﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد درآﻣﺪه و ﻳﺎ ﺧﻮد اﻗﺪام ﺑﻪ ﺗﺄﺳﻴﺲ ﺷﺮﻛﺖ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫اﻫﻤﻴﺖ ﻧﻘﺶ دوﻟﺖ در آﻣﻮزش و ﺗﺮﺑﻴﺖ ﻣﻬﻨﺪﺳﺎن و داﻧﺸﻤﻨﺪان از ﻃﺮﻳﻖ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬاري در ﺗﺤﻘﻴﻖ و ﺗﻮﺳﻌـﻪ اﻣـﺮي‬
‫اﻧﻜﺎر ﻧﺎﭘﺬﻳﺮ اﺳﺖ‪ .‬ﻫﻤﺎن ﮔﻮﻧﻪ ﻛﻪ ﺑﻴﺎن ﺷﺪ در ﮔﺰارش راﻫﺒﺮدي و ﺟﺪﻳﺪ ‪ NNI‬در دﺳﺎﻣﺒﺮ ‪ ،2007‬ﻫﺪف اﻳﻦ ﺑﺮﻧـﺎﻣـﻪ‬
 ‫ﭘﻴﺸﮕﺎﻣﻲ ﻣﻠﻲ ﻓﻨﺎوري ﻧﺎﻧﻮ؛ ارزﻳﺎﺑﻲ دوم و ﺗﻮﺻﻴﻪﻫﺎ‬

‫اداﻣﻪ ﺣﻤﺎﻳﺖ از اﻧﺘﻘﺎل ﻓﻨﺎوري از ﻃﺮﻳﻖ اﻳﺠﺎد ﻣﺤﻴﻂ ﻣﻄﻠﻮب ﻛﺴﺐ و ﻛﺎر ﺑﺮاي ﺗﻮﺳﻌﻪ دﻫﻨﺪﮔﺎن ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ اﺳـﺖ‪.‬‬
‫ﺗﺤﻘﻖ اﻳﻦ ﻫﺪف ﺑﻪ روشﻫﺎي ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻧﻲ اﻣﻜﺎن ﭘﺬﻳﺮ اﺳﺖ‪ .‬راه ﻛﺎرﻫﺎي ﻛﻠﻴﺪي در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از‪ :‬ﻫـﻤـﻜـﺎري‬
‫ﺗﻨﮕﺎﺗﻨﮓ و ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ ﺑﺎ ﺻﻨﻌﺖ‪ ،‬رﻋﺎﻳﺖ ﺣﻘﻮق ﻣﺎﻟﻜﻴﺖ ﻣﻌﻨﻮي و ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﺴﻴﺮﻫﺎي روﺷﻦﺗﺮ ﺗـﻮﺳـﻌـﻪ و ﺑـﺎﻻﺧـﺮه‬
‫ﭘﺮداﺧﺘﻦ ﺑﻪ اﻧﺘﻈﺎراﺗﻲ ﻛﻪ از آن ﻏﻔﻠﺖ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎي ﻋﻀﻮ ‪ NNI‬ﻧﻴﺰ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮاي ﺗﺴﻬﻴﻞ در ﺑﻪ اﺷﺘﺮاك ﮔﺬاري‬
‫اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ ﻛﻪ در زﻣﻴﻨﻪي رﻗﺎﺑﺖ را در ﺳﻄﺢ ﻣﻠﻲ و ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﻲ ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﻲﻛﻨﺪ‪ ،‬ﺗﻼش ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ؛ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻛﺎر در ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺑـﻪ‬
‫رﻓﻊ ﻧﮕﺮاﻧﻲﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ در زﻣﻴﻨﻪ اﺛﺮات ﺿﻤﻨﻲ اﻳﻦ ﻓﻨﺎوري ﺑﺮ ﻣﺤﻴﻂ زﻳﺴﺖ‪ ،‬ﺑﻬﺪاﺷﺖ و اﻳﻤـﻨـﻲ ) ‪ (EHS‬وﺟـﻮد دارد‬
‫ﻛﻤﻚ ﺧﻮاﻫﺪ ﻛﺮد‪.‬‬

‫‪34‬‬
 ‫ﭘﻴﺸﮕﺎﻣﻲ ﻣﻠﻲ ﻓﻨﺎوري ﻧﺎﻧﻮ؛ ارزﻳﺎﺑﻲ دوم و ﺗﻮﺻﻴﻪﻫﺎ‬

‫‪ -4‬اﺛﺮات‪ :‬زﻳﺴﺖﻣﺤﻴﻄﻲ‪ ،‬ﺑﻬﺪاﺷﺘﻲ و اﻳﻤﻨﻲ )‪ (EHS‬و اﺧﻼﻗﻲ‬ ‫♦‬

‫ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي اﺻﻠﻲ‪:‬‬ ‫◊‬
‫دوﻟﺖ ﻣﺮﻛﺰي ﺑﻪ ﺷﺪت در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ ﻓﻌﺎل ﺑﻮده و ﺑﻪ ﻃﻮر ﮔﺴﺘﺮده از ﻃﺮحﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺗﺒﻌﺎت ﻣﺮﺑـﻮط ﺑـﻪ‬ ‫•‬

‫ﻣﺤﻴﻂ زﻳﺴﺖ‪ ،‬ﺑﻬﺪاﺷﺖ و اﻳﻤﻨﻲ)‪ (EHS‬ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ و ﺗﺤﻘﻴﻖ و ﺗﻮﺳﻌﻪ آن ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻛﺮده و ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣـﻨـﻈـﻮر‬
‫ﺳﻌﻲ دارد ﺗﺎ ﺧﻮد را ﺑﺎ ﺻﻨﻌﺖ و ﺳﻬﺎمداران ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﻲ ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪.‬‬
‫ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن ﺗﻨﻬﺎ ﻣﺴﺌﻮل اﻳﻤﻨﻲ ﻛﺎﻻ و ﻣﺤﻴﻂ ﻛﺎر ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫•‬

‫ﺷﺮﻛﺖﻫﺎي ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻛﻨﻨﺪه و اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻨﺪه از ﻧﺎﻧﻮﻣﻮاد ﺑﺎﻳﺪ اﻃﻼﻋﺎت ﻻزم درﺑﺎره ﺧﻮاص ﻧﺎﻧﻮﻣﻮاد ﻣﻮرد اﺳﺘﻔـﺎده‬ ‫•‬

‫در ﻣﺤﺼﻮﻻت ﺧﻮد را در اﺧﺘﻴﺎر ﻗﺮار دﻫﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺗﻠﻘﻲ ﻣﻨﻔﻲ اﻓﻜﺎر ﻋﻤﻮﻣﻲ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﺗﻬﺪﻳﺪي ﺑﺮاي ﺗﻮﺳﻌﻪ و ﻣﻨﺎﻓﻊ اﻗﺘﺼﺎدي اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﺑـﻌـﺪي آن‬ ‫•‬

‫اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻧﮕﺮاﻧﻲﻫﺎي اﺧﻼﻗﻲ اﺻﻮﻻً اﻣﺮوزه ﺧﺎص ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﻧﻴﺴﺖ و ﺗﻤﺎﻣﻲ ﺳﻬﺎمداران در زﻣﻴﻨﻪ ارزﻳﺎﺑﻲ آﺛﺎر ﺟﺎﻧﺒـﻲ‬ ‫•‬

‫اﺧﻼﻗﻲ‪ ،‬ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ و اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻧﺎﺷﻲ از ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻋﻠﻮم و ﻓﻨﺎوريﻫﺎي ﻧﻮﻳﻦ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ ﻣﺸﺘﺮك دارﻧﺪ‪.‬‬

‫ﻣﺒﺎﺣﺚ زﻳﺴﺖﻣﺤﻴﻄﻲ‪ ،‬ﺑﻬﺪاﺷﺘﻲ و اﻳﻤﻨﻲ )‪(EHS‬‬ ‫◊‬ ‫‪35‬‬

‫اﻣﺮوزه ﻣﺤﺼﻮﻻت ﻓﺮاواﻧﻲ در ﺑﺎزار ﻣﻮﺟﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﺗﻮاﻧﻤﻨﺪ ﺷﺪهاﻧﺪ؛ )ﻣﻮاردي از ﻗﺒﻴﻞ ﻛـﺎرﺑـﺮدﻫـﺎ و‬
‫اﺑﺰارﻫﺎي ﭘﺰﺷﻜﻲ‪ ،‬اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻚ و ﻧﻴﺰ ﻃﻴﻒ ﮔﺴﺘﺮدهاي از ﻛﺎﻻﻫﺎي ﻣﺼﺮﻓﻲ(‪ .‬آﺛﺎر ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﻗﻄﻌﺎً در آﻳﻨـﺪه اﻓـﺰاﻳـﺶ‬
‫ﻳﺎﻓﺘﻪ و اﺑﺪاﻋﺎت ﺑﻴﺸﺘﺮي ﻛﻪ در ﻧﺘﻴﺠﻪ اﻳﻦ ﻓﻨﺎوري ﭘﺪﻳﺪ ﻣﻲآﻳﻨﺪ در ﻣﺠﻤﻮع ﺑﺮ ﻣﺤﻴﻂ زﻳﺴﺖ و ﺳﻼﻣﺖ ﺑﺸﺮ ﺗـﺄﺛـﻴـﺮ‬
‫ﻣﺜﺒﺖ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻫﺮ ﻓﻨﺎوري ﻧﻮﻇﻬﻮر دﻳﮕﺮ‪ ،‬ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻣﺴﺌﻮﻻﻧﻪ اﻳﻦ ﻓﻨﺎوري و ﻛﺎرﺑﺮدﻫﺎي آن وﻇﻴﻔﻪ ﻣﺸﺘﺮك و ﻛـﻠـﻲ ﺗـﻤـﺎم‬
‫ﻣﺤﻘﻘﺎن‪ ،‬ﺗﻮﺳﻌﻪدﻫﻨﺪﮔﺎن‪ ،‬ﺗﻮﻟﻴﺪﻛﻨﻨﺪﮔﺎن‪ ،‬ﻗﺎﻧﻮنﮔﺬاران و ﻣﺼﺮفﻛﻨﻨﺪﮔﺎن اﺳﺖ‪ ،‬اﻣﺎ اﻋﻤﺎل اﻳﻦ اﺻﻞ در ﻋﻤﻞ ﺑﻪ ﻋﻠـﺖ‬
‫ﻫﺰﻳﻨﻪﺑﺮ ﺑﻮدن ﭼﺎﻟﺶ ﺑﺮ اﻧﮕﻴﺰ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪﻋﻼوه ﭘﻴﺎﻣﺪﻫﺎي ﺟﺎﻧﺒﻲ زﻳﺴﺖﻣﺤﻴﻄﻲ و ﺑﻬﺪاﺷﺘﻲ اﻳﻦ ﻓﻨﺎوري ﻣﺸﺨﺺ ﻧﻴﺴﺖ‬
‫و ﻳﺎ ﺣﺪاﻗﻞ ﺷﻨﺎﺧﺖ ﭼﻨﺪاﻧﻲ از آن وﺟﻮد ﻧﺪارد‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ‪ NNI‬ﺑﺎﻳﺪ ﻫﻤﭽﻨﺎن ﺑﻪ وﺿﻌﻴﺖ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻛﻨﻮﻧﻲ ﺧﻮد ﻛـﻪ در‬
‫ﺟﻬﺖ ﭘﻴﺸﮕﻴﺮي و ﻧﻪ اﺣﺘﻴﺎط اﺳﺖ اداﻣﻪ دﻫﺪ و ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎي ﻋﻀﻮ آن ﻧﻴﺰ ﺑﺎﻳﺪ روﻳﻜﺮدي ﻓﻌﺎل در ﺗﻮﺳﻌﻪ و ﺗـﺮوﻳـﺞ‬
‫اﻃﻼﻋﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻣﺨﺎﻃﺮات ﻧﺎﺷﻲ از اﻳﻦ ﻓﻨﺎوري داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎي دوﻟﺘﻲ ﺑﺮ اﻳﻦ ﻧﻜﺘﻪ واﻗﻒاﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﺠﻬﻮﻻت زﻳﺎدي ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ آﺛﺎر اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ ﻧﺎﺷﻲ از ﻗﺮار ﮔـﺮﻓـﺘـﻦ در‬
‫ﻣﻌﺮض ﻧﺎﻧﻮﻣﻮاد وﺟﻮد دارد‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺗﻘﻮﻳﺖ و رﺷﺪ روﻧﺪ اﻳﻦ اﻃﻼﻋﺎت ﻣﺒﻨﺎﻳﻲ‪ NNI ،‬و ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎي ﻋﻀﻮ‬
‫آن ﺑﺎﻳﺪ‪ (1) :‬ﺑﻪ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ﮔﺬاري راﻫﺒﺮدي ﺑﺎ اوﻟﻮﻳﺖ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ‪ EHS‬اداﻣﻪ دﻫﻨﺪ ) ‪ (2‬ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎي ﺗﻌﺎﻣـﻠـﻲ ‪ EHS‬ﺑـﺎ‬
‫ﺻﻨﻌﺖ و ﻣﺆﺳﺴﺎت ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺗﻲ دﻳﮕﺮ ﻛﺸﻮرﻫﺎ را ﻫﻤﭽﻨﺎن ﻣﻮرد ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻗﺮار دﻫﻨﺪ‪ NNI .‬ﺑﺎ ﻓﺮاﻫﻢ ﻧﻤﻮدن زﻣـﻴـﻨـﻪ ي‬
 ‫ﭘﻴﺸﮕﺎﻣﻲ ﻣﻠﻲ ﻓﻨﺎوري ﻧﺎﻧﻮ؛ ارزﻳﺎﺑﻲ دوم و ﺗﻮﺻﻴﻪﻫﺎ‬

‫ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮاي ﭼﻨﻴﻦ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺗﻲ‪ ،‬ﻧﻘﺶ ﺣﻴﺎﺗﻲ در ﺣﻤﺎﻳﺖ از ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎي ﻧﻈﺎرﺗﻲ ﺧﻮاﻫﺪ داﺷﺖ‪.‬‬
‫ﻫﻴﺌﺖ ﻣﺸﻮرﺗﻲ ‪ NNAP‬ﻣﺎﻫﻴﺖ و اﻫﺪاف ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ﮔﺬاريﻫﺎي ‪ NNI‬در ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺗﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ارزﻳﺎﺑﻲ آﺛﺎر ﺟﺎﻧﺒﻲ‬
‫ﻓﻨﺎوري ﻧﺎﻧﻮ ﺑﺮ ﻣﺤﻴﻂزﻳﺴﺖ‪ ،‬ﺑﻬﺪاﺷﺖ و اﻳﻤﻨﻲ اﻧﺠﺎم ﻣﻲﺷﻮد و ﻧﻴﺰ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺗﻲ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﺴـﺎﺋـﻞ اﺧـﻼﻗـﻲ‪،‬‬
‫اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ‪ ،‬ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ و ﻧﮕﺮاﻧﻲﻫﺎي ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﺗﺄﺛﻴﺮ آن ﺑﺮ ﻧﻴﺮوي ﻛﺎر ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺗﺤﻘﻴﻖ‪ ،‬ﺗﻮﺳﻌﻪ و ﺗﺠﺎريﺳﺎزي ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧـﻮ‬
‫وﺟﻮد دارد را ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ ﻗﺮار داد‪ .‬ﺑﺮاي اﻃﻤﻴﻨﺎن از ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻣﺴﺌﻮﻻﻧﻪ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ و ﻧﻴﺰ اﻳﺠﺎد ﺗﻮازن ﻣﻨﺎﺳـﺐ ﺑـﻴـﻦ‬
‫ﻣﺨﺎﻃﺮات و ﻣﻨﺎﻓﻊ‪ ،‬ﻻزم اﺳﺖ ﺗﺎ ﻧﻈﺎرت دﻗﻴﻖ و ﻣﺴﺘﻤﺮي در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﭼﻨﻴﻦ ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﺴﺘﻤـﺮ و‬
‫ﻛﺎﻣﻠﻲ از آﺛﺎر ﺟﺎﻧﺒﻲ ‪ EHS‬در ﻳﻚ ﭼﺎرﭼﻮب ﻣﻨﺎﺳﺐ و ﺑﺮ اﺳﺎس دادهﻫﺎي ورودي ﺳﻬﺎﻣﺪاران ﻣﻮﺟﺐ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﭘﺎﻳـﺪار‬
‫و ﻓﺮاﻫﻢ ﺷﺪن ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ درك ﻣﻤﻜﻦ از ﻗﺎﺑﻠﻴﺖﻫﺎي ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬
‫‪ NNAP‬در ﺑﺮرﺳﻲ ﺧﻮد‪ ،‬ﺑﻪ ﺗﻌﺪاد رو ﺑﻪ رﺷﺪ ﻣﻘﺎﻻت و ﻧﺸﺮﻳﺎﺗﻲ ﻛﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻛﺎﻓﻲ ﻧﺒﻮدن ﺗﻼشﻫﺎي آﻣﺮﻳﻜﺎ در‬
‫زﻣﻴﻨﻪ ﺑﺮرﺳﻲ آﺛﺎر ﺟﺎﻧﺒﻲ ‪ EHS‬و اﺣﺘﻤﺎل ﺑﺮوز ﻣﺨﺎﻃﺮات ﻏﻴﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮل ﻫﺸﺪار دادهاﻧﺪ ﻧﻴﺰ ﺗﻮﺟﻪ داﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﻃﻮر ﻛﻠﻲ ﺑﺮ اﺳﺎس اﻳﻦ ﮔﺰارشﻫﺎ ﻛﺎﻓﻲ ﻧﺒﻮدن ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ﮔﺬاري و ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﮕﺮاﻧﻲﻫﺎي ‪ ،EHS‬ﺧـﻮد ﻣﺸـﻜـﻞ‬
‫ﻋﻤﺪهاي ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﻣﻲآﻳﺪ‪ .‬در اﻳﻦ راﺳﺘﺎ ‪ NNAP‬در ﺑﺮرﺳﻲ ﺧﻮد ﺗﻮﺟﻪ وﻳﮋهاي ﺑﻪ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬاريﻫﺎﻳﻲ در زﻣﻴﻨﻪ ‪EHS‬‬

‫و ﺗﻼشﻫﺎي ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺗﻲ‪ ،‬ﻣﺮﺗﺒﻂ داﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﻘﻴﺪه اﻳﻦ ﮔﺮوه در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ از ﻧﻈﺮ ﻋﻠﻤﻲ ﻫﻨﻮز ﻣﻮارد زﻳﺎدي وﺟـﻮد‬
‫دارد ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ در اﻳﻦ ﺑﺎره ﻓﺮا ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮد‪ ،‬اﻣﺎ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺗﻲ ﻛﻪ در آﻧﻬﺎ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬاري ﻣﻲﺷﻮد ﺑﻴﺶ از ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺑﻪ ﮔﺴﺘـﺮش‬
‫‪36‬‬
‫ﺑﺪﻧﻪ داﻧﺶ ﻣﺴﺘﻘﻞ از ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ‪ EHS‬ﻣﻨﺠﺮ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﻮدﺟﻪ اﺧﺘﺼﺎص ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﻧﻴﺰ اﻓﺰاﻳﺶ داﺷﺘﻪ و روﻧﺪ رﺷﺪ آن ﺑﻪ ﺧﻮﺑﻲ ﺑﺎﻻﺗﺮ از ﻛﻞ ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ‬
‫‪ NNI‬ﺑﻮده اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ اﻋﻀﺎي ﻫﻴﺌﺖ ﻣﺸﻮرﺗﻲ ‪ NNAP‬ﺑﺮ اﻳﻦ ﺑﺎورﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ اﻓﺰاﻳـﺶ داﻧـﺶ ﻋـﻤـﻠـﻲ از اﻳـﻦ‬
‫ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت‪ ،‬داﻧﺶ ﻣﺎ از ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ‪ EHS‬ﻫﻢ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻧﺴﺒﺖ اﻓﺰاﻳﺶ ﻳﺎﺑﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ اﻋﻀﺎي ‪ NNAP‬ﺑﻪ اﻳﻦ‬
‫ﻧﻜﺘﻪ ﺗﻮﺟﻪ دارﻧﺪ ﻛﻪ اﮔﺮ ﻫﺰﻳﻨﻪﻫﺎي ﺻﺮف ﺷﺪه در ﻛﺸﻮرﻫﺎي دﻳﮕﺮ ﺑﺮاي ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت ‪ EHS‬ﻫﻤﺘﺮاز آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺑـﻮد‪ ،‬ﺑـﺎ‬
‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺗﻼشﻫﺎي ﻣﺴﺘﻤﺮ و ﻣﻨﺎﺳﺒﻲ ﻛﻪ ﺑﻴﻦ ﻛﺸﻮرﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ وﺟﻮد دارد‪ ،‬اﻳﻦ ﺑﺨﺶ از ﻣﻨﺎﻓﻊ ﺑﺴﻴﺎري ﺑـﺮﺧـﻮردار‬
‫ﻣﻲﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﭘﺬﻳﺮش در آﺳﺘﺎﻧﻪ ﺗﺤﻮل ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻓﻨﺎوري ﺗﻮﺳﻂ اﻓﻜﺎر ﻋﻤﻮﻣﻲ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﺎ اﻇﻬﺎر ﻧـﻈـﺮ ﺑـﺮﺧـﻲ‬
‫ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮔﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺗﺼﻮرات ﻧﺎدرﺳﺘﻲ در اﻳﻦ ﺑﺎره رواج داده و ﻣﻮﺟﺐ ﺗﺮس ﻣﺮدم ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﺧﺪﺷﻪ دار ﺷـﺪه و زﻳـﺮ‬
‫ﺳﺆال رود‪ NNAP .‬ﻧﮕﺮان از دﺳﺖ رﻓﺘﻦ اﻋﺘﺒﺎر اﻳﻦ ﻓﻨﺎوري ﻧﺰد اﻓﻜﺎر ﻋﻤﻮﻣﻲ اﺳﺖ‪ .‬ارزش ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﺑﺮاي اﻗﺘﺼﺎد‬
‫آﻣﺮﻳﻜﺎ و ﻧﻘﺶ آن در ﺑﻬﺒﻮد واﻗﻌﻲ ﺷﺮاﻳﻂ ﻣﺤﻴﻂزﻳﺴﺖ‪ ،‬ﺑﻬﺪاﺷﺖ و اﻳﻤﻨﻲ ) ‪ (EHS‬ﺗﺤﺖ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻧﻈﺮات ﺑـﻲ ﻣـﻮردي‬
‫اﺳﺖ ﻛﻪ ﻋﺪم ﻗﻄﻌﻴﺖ در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ را ﺑﺰرگ ﺟﻠﻮه ﻣﻲدﻫﻨﺪ‪ .‬از ﺳﻮي دﻳﮕﺮ ﻫﻨﻮز آزﻣﺎﻳﺶﻫﺎ و ﺑﺮرﺳﻲﻫﺎي دﻗﻴﻘﻲ در‬
‫ﻣﻮرد آﺛﺎر واﻗﻌﻲ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻦ در ﻣﻌﺮض ﻧﺎﻧﻮذرات و ﺧﻄﺮات آﻧﻬﺎ وﺟﻮد ﻧﺪارد ﺗﺎ ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎي آن ﺑﺘﻮان ﺑﺎ اﻳﻦ ﺗﺼـﻮرات‬
‫ﻧﺎدرﺳﺖ ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﻧﻤﻮد‪ .‬اﻳﻦ ﻧﮕﺮاﻧﻲﻫﺎ ﻣﻮﺟﺐ ﺷﺪه اﺳﺖ ﺗﺎ ‪ NNAP‬در اﻳﻦ ﮔـﺰارش ﺗـﻮﺟـﻪ زﻳـﺎدي ﺑـﻪ ‪ EHS‬و‬
‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎي ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ آن و آﺛﺎر ﺟﺎﻧﺒﻲ آن داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
 ‫ﭘﻴﺸﮕﺎﻣﻲ ﻣﻠﻲ ﻓﻨﺎوري ﻧﺎﻧﻮ؛ ارزﻳﺎﺑﻲ دوم و ﺗﻮﺻﻴﻪﻫﺎ‬

‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎي دوﻟﺖ ﻣﺮﻛﺰي در ﻣﺤﻴﻂزﻳﺴﺖ‪ ،‬ﺑﻬﺪاﺷﺖ و اﻳﻤﻨﻲ ﻓﻨﺎوري ﻧﺎﻧﻮ‬ ‫◊‬

‫در ﺳﭙﺘﺎﻣﺒﺮ ‪ NNI 2006‬ﮔﺰارﺷﻲ ﺑﺎ ﻋﻨﻮان ”ﻧﻴﺎزﻫﺎي ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺗﻲ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻣﺤﻴﻂزﻳﺴﺖ‪ ،‬ﺑﻬـﺪاﺷـﺖ‪ ،‬اﻳـﻤـﻨـﻲ در‬
‫ﺣﻮزهي ﻣﻮاد ﻧﺎﻧﻮﻣﻘﻴﺎس ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ ﺷﺪه ” ﻣﻨﺘﺸﺮ ﻧﻤﻮد‪ .‬اﻳﻦ ﮔﺰارش ﺑﺎ ﻧﻈﺎرت و ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻛﺎر ﮔـﺮوه آﺛـﺎر ﺟـﺎﻧـﺒـﻲ‬
‫ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﺑﺮ ﺳﻼﻣﺖ و ﻣﺤﻴﻂ زﻳﺴﺖ )‪32 (NEHI‬ﻛﻪ واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ زﻳﺮ ﻛﻤﻴﺘﻪ ‪ (NSTC/NSET 2006 ) NSET‬اﺳـﺖ‪،‬‬
‫ﺗﻬﻴﻪ ﺷﺪه ﺑﻮد‪.‬‬
‫در اﻳﻦ ﮔﺰارش ﻧﻈﺮات ﭼﻨﺪﻳﻦ ﺳﺎزﻣﺎن دوﻟﺘﻲ ﻛﻪ در ﺗﻀﻤﻴﻦ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻣﺴﺌﻮﻻﻧﻪ ﻓﻨﺎوريﻫﺎي ﻧﺎﻧﻮ ﻧﻘﺶ دارﻧﺪ آﻣـﺪه‬
‫اﺳﺖ‪ .‬ﻳﻜﻲ از وﻇﺎﻳﻒ اﺳﺎﺳﻲ دوﻟﺖ ﻣﺮﻛﺰي در زﻣﻴﻨﻪ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﻃﻲ ﭼﻨﺪ ﺳﺎل آﻳﻨﺪه‪ ،‬اﻧﺠﺎم ﺗﺤﻘـﻴـﻘـﺎﺗـﻲ‬
‫اﺳﺖ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﮔﺰارش ﺑﻪ آﻧﻬﺎ اﺷﺎره ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬در ﮔﺰارش ‪ NEHI‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ راﻫﻨﻤﺎﻳﻲﻫﺎﻳﻲ ﺑﺮاي ﺳـﺎزﻣـﺎن ﻫـﺎي‬
‫دوﻟﺘﻲ و ﺑﺨﺶ ﺧﺼﻮﺻﻲ و ﻧﻴﺰ ﻣﺆﺳﺴﺎت ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﻲ ﻓﻌﺎل در زﻣﻴﻨﻪ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻣﺤﻴﻂ زﻳﺴـﺖ‪،‬‬
‫ﺑﻬﺪاﺷﺖ‪ ،‬اﻳﻤﻨﻲ آﻣﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫در آﮔﻮﺳﺖ ‪ NNI ،2007‬ﺑﺮاي درﻳﺎﻓﺖ ﻧﻈﺮات ﺑﺨﺶ دوﻟﺘﻲ‪ ،‬ﮔﺰارش ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﻛﺎر ﻣﻨﺘﺸﺮ ﻛﺮد ﻛﻪ در آن ﻧﻴﺎزﻫﺎي‬
‫ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺗﻲ در راﺑﻄﻪ ﺑﺎ ‪ EHS‬در اوﻟﻮﻳﺖ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮد‪ .‬اﻳﻦ اوﻟﻮﻳﺖ ﺑﻨﺪي ﺑﺮ دو ﻣـﺒـﻨـﺎ ﻗـﺮار داﺷـﺖ‪ (1 ) :‬ارزش‬
‫اﻃﻼﻋﺎت )‪ (2‬ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﺑﻬﺮهﮔﻴﺮي از ﺳﺎﻳﺮ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺗﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬاري ﺳﺎﻳﺮ دوﻟﺖﻫﺎ و ﺑﺨﺶ ﺧﺼﻮﺻﻲ اﻧﺠﺎم ﺷـﺪه‬
‫اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪37‬‬
‫ﮔﺰارشﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ‪ NNI‬ﺗﺎ ﺑﻪ اﻣﺮوز ﻣﻨﺘﺸﺮ ﻧﻤﻮده از دﻳﺪﮔﺎه ‪ NNAP‬اوﻟﻴﻦ ﮔﺎم ﻣﻬﻢ در ﺗـﻌـﺮﻳـﻒ ﺑﺴـﻴـﺎري از‬
‫ﺣﻮزهﻫﺎي ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺗﻲ اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﺷﺎﻣﻞ ﻧﻴﺎزﻣﻨﺪيﻫﺎي ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻣﺴﺌﻮﻻﻧﻪ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ و ﻧﻴـﺰ اوﻟـﻮﻳـﺖ ﺑـﻨـﺪي‬
‫ﺣﻮزهﻫﺎي ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺗﻲ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺑﻬﺮهﮔﻴﺮي ﻣﻨﺎﺳﺐ از ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺗﻲ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ دادهﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻧﻈﺮات دوﻟﺖ درﺑﺎره ﻧﻴﺎزﻫﺎي ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺗﻲ ‪ NEHI‬و ﻧـﻴـﺰ اﺳـﻨـﺎد ﻣـﺮﺑـﻮط ﺑـﻪ‬
‫اوﻟﻮﻳﺖﺑﻨﺪيﻫﺎ و ﺗﺤﻠﻴﻞ دﻗﻴﻖ وﺿﻌﻴﺖ ﺟﺎري ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ دوﻟﺖ ﻓﺪرال در راﺑﻄﻪ ﺑﺎ ﻣﺴﺎﺋﻞ زﻳﺴﺖﻣﺤﻴﻄـﻲ‪،‬‬
‫ﺑﻬﺪاﺷﺖ و اﻳﻤﻨﻲ )‪ (EHS‬ﻛﻪ ﺗﻮﺳﻂ ‪ NEHI‬ﺗﻬﻴﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ ﻫﻤﮕﻲ در اﻧﺘﺸﺎر ﮔﺰارش ﺳﺎل ‪ NNI 2008‬ﻧﻘﺶ داﺷﺘـﻪ‬
‫اﺳﺖ‪ .‬در اﻳﻦ ﮔﺰارش ﻛﻪ در ﻓﻮرﻳﻪ ‪ 2008‬و ﺑﺎ ﻋﻨﻮان ” راﻫﺒﺮدﻫﺎي ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺗﻲ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ در زﻣﻴﻨﻪﻫﺎي ﻣـﺮﺑـﻮط ﺑـﻪ‬
‫ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻣﺤﻴﻂزﻳﺴﺖ‪ ،‬ﺑﻬﺪاﺷﺖ و اﻳﻤﻨﻲ ” )‪ (NSTC/NSET2008b‬ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬راﻫﻜﺎري ﺑﺮاي ﺑﺮرﺳﻲ‬
‫ﻣﻨﻈﻢ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ و ﻧﻴﺰ ارزﻳﺎﺑﻲ ﻣﺠﺪد ﻧﻴﺎزﻫﺎ و اوﻟﻮﻳﺖﻫﺎي ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺗﻲ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﭘﻴﺎﻣﺪﻫﺎي زﻳﺴﺖﻣﺤـﻴـﻄـﻲ‪،‬‬
‫ﺑﻬﺪاﺷﺘﻲ و اﻳﻤﻨﻲ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ اراﺋﻪ ﮔﺮدﻳﺪه اﺳﺖ‪ .‬اﻣﺎ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ آﻧﻜﻪ اﻧﺘﺸﺎر آن ﻧﺰدﻳﻚ ﺑﻪ زﻣﺎن روﻧﺪ ﺑﺮرﺳﻲ ﺟـﺎري‬
‫‪ NNAP‬ﺑﻮد‪ ،‬اﻳﻦ ﻫﻴﺌﺖ )‪ (NNAP‬ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﺮﻓﺖ ﺗﺎدﻳﺪﮔﺎهﻫﺎي ﺧﻮد را ﺑﺎ اﻓﺰودن ﺿﻤﻴﻤﻪاي ﻣﺨﺘﺼﺮ ﺑﻪ آن ﻣـﻄـﺮح‬
‫ﻧﻤﺎﻳﺪ‪.‬‬
‫از آﻧﺠﺎ ﻛﻪ در ﮔﺰارش ﺳﺎل ‪ NNAP 2005‬از ‪ NNI‬ﺧﻮاﺳﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﻮد ﺗﺎ ﺗﻮﺟﻪ وﻳﮋهاي ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ارزﻳﺎﺑﻲ و ﺗﺤﻘﻴﻖ‬
‫درﺑﺎره ﻣﺴﺎﺋﻞ ‪ EHS‬داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻟﺬا ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎي ﻋﻀﻮ ‪ NNI‬ﻛﻪ ﻣﺴﺌﻮل ﻧﻈﺎرت ﺑﺮ ﺗﺄﺛﻴﺮات ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﺑﺮ ﺳﻼﻣـﺖ‬
 ‫ﭘﻴﺸﮕﺎﻣﻲ ﻣﻠﻲ ﻓﻨﺎوري ﻧﺎﻧﻮ؛ ارزﻳﺎﺑﻲ دوم و ﺗﻮﺻﻴﻪﻫﺎ‬

‫ﺑﺸﺮ و ﻣﺤﻴﻂ زﻳﺴﺖ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬از ﻗﺒﻞ ﻧﻴﺰ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎﻳﻲ در زﻣﻴﻨﻪ ﺗﺄﻣﻴﻦ اﻃﻼﻋﺎت ﻣﻮرد ﻧـﻴـﺎز ﻣـﺮﺑـﻮط ﺑـﻪ ﺗـﺒـﻌـﺎت‬
‫زﻳﺴﺖﻣﺤﻴﻄﻲ‪ ،‬ﺑﻬﺪاﺷﺘﻲ و اﻳﻤﻨﻲ ) ‪ (EHS‬ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ داﺷﺘﻪاﻧﺪ‪ .‬ﺣﺘﻲ ﺑﺴﻴﺎري از اﻳﻦ ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎ ﺑﻪ ﻃـﻮر ﻓـﻌـﺎل ﺑـﻪ‬
‫ارزﻳﺎﺑﻲ روش ﺧﻮد در زﻣﻴﻨﻪ ﻗﺎﻧﻮنﻣﻨﺪ ﻛﺮدن و ﻧﻈﺎرت ﺑﺮ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ‪ ،‬ﺗﻮﻟﻴﺪ آﻧﻬﺎ و اﻳـﻤـﻨـﻲ ﻛـﺎرﮔـﺎه‬
‫ﭘﺮداﺧﺘﻪاﻧﺪ ﻛﻪ در زﻳﺮ ﺑﻪ ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎﻳﻲ از آن اﺷﺎره ﻣﻲﺷﻮد‪:‬‬
‫‪ OSTP‬و ﺷﻮراي ﻛﻴﻔﻴﺖ زﻳﺴﺖﻣﺤﻴﻄﻲ ) ‪33 (CEG‬در ﻧﻮاﻣﺒﺮ ‪ 2007‬ﻳﺎدداﺷﺘﻲ ﻣﺨﺘﺼﺮ ﺿﻤﻴﻤﻪ اﻳـﻦ ﮔـﺰارش‬ ‫•‬

‫ﻛﺮده و در آن ﺑﺮ اﺳﺎس ﻳﻚ ﺗﻮاﻓﻖ ﻣﻴﺎن ﻣﺆﺳﺴﻪاي اﺻﻮﻟﻲ را ﺑﺮاي ﻧﻈﺎرت ﺑﺮ ﺟﻨﺒﻪﻫﺎي زﻳﺴـﺖ ﻣـﺤـﻴـﻄـﻲ‪،‬‬
‫ﺑﻬﺪاﺷﺘﻲ و اﻳﻤﻨﻲ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻧﻤﻮدﻧﺪ‪(OSTP2007) .‬‬
‫ﻣﺆﺳﺴﻪ ﻣﻠﻲ اﻳﻤﻨﻲ و ﺑﻬﺪاﺷﺖ ﺷﻐﻠﻲ ) ‪34 (NIOSH‬در ﺟﻮﻻي ‪ 2006‬درﺧﻮاﺳﺘﻲ ﺑﺮاي درﻳﺎﻓﺖ اﻃﻼﻋﺎت در‬ ‫•‬

‫زﻣﻴﻨﻪ ”روﻳﻜﺮدﻫﺎي ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮي اﻳﻤﻦ )‪ ( NIOSH2007‬اﻋﻼم ﻛﺮد و ﻃﻲ آن از ﻣﺘﺨﺼﺼﺎن ﺻﻨﺎﻳﻊ ﺧﺼﻮﺻﻲ‬

‫و دﻳﮕﺮ ﻣﺆﺳﺴﺎت دوﻟﺘﻲ ﺧﻮاﺳﺖ ﺗﺎ ﻧﻈﺮ ﺧﻮد را در اﻳﻦ ﺑﺎره اﻋﻼم ﻛﻨﻨﺪ و در ﻧﻬﺎﻳﺖ در ژوﺋﻦ ‪ 2007‬ﮔﺰارﺷﻲ‬
‫ﺑﺎ ﻋﻨﻮان ”ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﺑﻪ ﺳﻮي ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮي اﻳﻤﻦ در ﻣﺤﻴﻂ ﻛﺎر“ )‪ ( NIOSH2007‬ﻣﻨﺘﺸﺮ ﻧﻤﻮد‪.‬‬
‫ﺳﺎزﻣﺎن ﺣﻔﺎﻇﺖ ﻣﺤﻴﻂ زﻳﺴﺖ )‪ (EPA‬در ﻓﻮرﻳﻪ ‪ ،2007‬ﭘﻴﺶﻧﻮﻳﺲ ﻻﻳﺤﻪاي را ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻧﻤﻮد )‪ ( EPA2007‬ﻛﻪ‬ ‫•‬

‫در آن ﺑﻪ ﺧﻼﺻﻪاي از روﻳﻜﺮدﻫﺎي ﭘﻴﺶﺑﻴﻨﻲ ﺷﺪه ﺳﺎزﻣﺎن در زﻣﻴﻨﻪ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ‪ EHS‬ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ اﺷﺎره ﺷـﺪه‬
‫ﺑﻮد و ﭘﺲ از آن در ﻓﻮرﻳﻪ ‪ 2008‬راﻫﺒﺮد ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ را ﻣﻨﺘﺸﺮ ﻧﻤﻮد ) ‪ .(EPA2008‬اﻳـﻦ ﺳـﺎزﻣـﺎن‬
‫‪38‬‬
‫ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻈﺎرﺗﻲ داوﻃﻠﺒﺎﻧﻪ در زﻣﻴﻨﻪ ﻣﻮاد ﻧﺎﻧﻮﻣﻘﻴﺎس راه اﻧﺪازي ﻛﺮده اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺳﺎزﻣﺎن ﻏﺬا و دارو )‪ (FDA‬در ﺟﻮﻻي ‪ 2007‬ﮔﺰارﺷﻲ از ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫـﺎي ﺧـﻮد در ﺣـﻮزه ﻓـﻨـﺎوري ﻧـﺎﻧـﻮ‬ ‫•‬

‫) ‪ (Nanotechnology Task Forces Efforts‬ﻣﻨﺘﺸﺮ ﻧﻤﻮد ﺗﺎ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺗﻮﻟﻴﺪﻛﻨﻨﺪﮔﺎن ﻣﺤﺼﻮﻻت ﺗﻮاﻧﻤـﻨـﺪ‬
‫ﺷﺪه ﺑﺎ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ‪ ،‬ﻣﺴﻴﺮي ﻗﺎﺑﻞ ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﻲ ﺑﺮاي ﻛﺎرﺑﺮد روﻳﻜﺮدﻫﺎي ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﻣﻮﺟﻮد و ﺑﺎ ﻧﻈﺎرت آن ﺳﺎزﻣﺎن ﺑﻪ‬
‫ﺻﻮرت ﻣﻮرد ﺑﻪ ﻣﻮرد در اﺧﺘﻴﺎر داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬
‫‪ NST‬ﻣﻮاد ﻣﺮﺟﻊ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺑﺮاي ﻧﺎﻧﻮذرات ﻃﻼ و ﻧﺎﻧﻮﻟﻮﻟﻪﻫﺎي ﻛﺮﺑﻨﻲ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻛﺮده اﺳﺖ‪.‬‬ ‫•‬

‫اﻳﻦ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎ در ﻛﻨﺎر ﻛﺎرﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ ﻛﺎﻣﻞ ‪ EHS‬و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﻳﺰي از ﻃﺮﻳﻖ ‪ NEHI‬اﻧﺠﺎم ﻣـﻲ ﺷـﻮد‬
‫ﺑﻴﺶ از ﭘﻴﺶ ﺣﺎﻛﻲ از رﻏﺒﺖ و ﻣﺸﺎرﻛﺖ ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎي ﻓﺪرال ﻣﺴﺌﻮل ﺑﻬﺪاﺷﺖ و اﻳﻤﻨﻲ ﻋﻤﻮﻣﻲ ﺑﻪ آﮔﺎه ﻧﻤﻮدن دﻳﮕﺮان‬
‫ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ روﻳﻜﺮدﻫﺎي ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ و ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺳﻴﺎﺳﺖﻫﺎي ﻣﺮﺗﺒﻂ اﺳﺖ‪.‬‬
‫از زﻣﺎن اﻧﺘﺸﺎر آﺧﺮﻳﻦ ﮔﺰارش ‪ ،NNI‬ﻛﻞ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬاري ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺗﻲ در ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت ‪ EHS‬از ‪ 34/8‬ﻣﻴﻠﻴﻮن دﻻر در‬
‫ﺳﺎل ‪ 2005‬ﺑﻪ ﻣﻘﺪار ﻣﻮرد ﺗﻘﺎﺿﺎي ‪ 76/4‬ﻣﻴﻠﻴﻮن دﻻر در ﺳﺎل ‪ 2009‬در ﺑﻮدﺟﻪ ﺗﺤﻘﻴﻖ و ﺗﻮﺳﻌﻪ درﺧﻮاﺳﺘﻲ رﺋـﻴـﺲ‬
‫ﺟﻤﻬﻮر رﺳﻴﺪه اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ ﻣﻨﺒﻊ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻪ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺗﻲ اﺧﺘﺼﺎص دارد ﻛﻪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﺧﺎص و ﻋﻤﺪﺗﺎً ﺑﺎ ﺣﻮزه ﺗﻤﺮﻛﺰ ﺗﺄﺛـﻴـﺮات‬
‫ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﺑﺮ ﻣﺤﻴﻂزﻳﺴﺖ و ﺑﻬﺪاﺷﺖ اﻧﺠﺎم ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‪ .‬در ﺳﺎل ‪ 2007‬زﻳﺮ ﻛﻤﻴﺘﻪ ‪ NSET‬ﺑﺎ ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ اداره ﻣﺪﻳﺮﻳـﺖ‬
‫و ﺑﻮدﺟﻪ ﺗﻼش ﻧﻤﻮد ﺗﺎ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﭘﻨﺞ دﺳﺘﻪ اوﻟﻮﻳﺖﻫﺎي ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺷﺪه درﮔﺰارش ﺳـﺎل ‪) NEHI 2006‬ﻧـﻴـﺎزﻫـﺎي‬
‫ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺗﻲ ﺑﺮاي ﻣﻮاد ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ ﺷﺪه ﻧﺎﻧﻮﻣﻘﻴﺎس( اﻋﺘﺒﺎر ﺑﻴﺸﺘﺮي را ﺟﻠﺐ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﻛﺎر ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﻣﻮﺿﻮﻋـﺎت ‪EHS‬‬
 ‫ﭘﻴﺸﮕﺎﻣﻲ ﻣﻠﻲ ﻓﻨﺎوري ﻧﺎﻧﻮ؛ ارزﻳﺎﺑﻲ دوم و ﺗﻮﺻﻴﻪﻫﺎ‬

‫ﻣﺴﺘﻘﻴﻤﺎً ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ ﺑﻠﻜﻪ درﻋﻴﻦ ﺣﺎل ﻣﻮاردي از ﻗﺒﻴﻞ ﺗﺤﻘﻴﻖ در زﻣﻴﻨﻪ اﺑﺰار آﻻت‪ ،‬ﺗـﺤـﻘـﻴـﻖ ﺑـﺮاي‬
‫ﺷﻨﺎﺧﺖ ﺑﻨﻴﺎدي رﻓﺘﺎر ﻧﺎﻧﻮﻣﻮاد ﻣﻬﻢ و روشﻫﺎي ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻣﺨﺎﻃﺮات ﻧﻴﺰ ﻣﻮرد ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪاﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ‬
‫اﻳﻦ ﻣﻮارد‪ ،‬ﻣﻘﺪار ﻛﻞ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ﮔﺬاري ﺳﺎل ﻣﺎﻟﻲ ‪ 2006‬ﻛﻪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ و ﻏﻴﺮ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺑﻪ ﻣﺴﺎﺋـﻞ ‪ EHS‬ﻣـﺮﺑـﻮط‬
‫ﻣﻲﺷﻮد در ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﺎ ‪ 37/7‬ﻣﻴﻠﻴﻮن دﻻر ﻫﺰﻳﻨﻪﻫﺎي ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺗﻲ اوﻟﻴﻪاي ﻛﻪ ﺑﺮاي ‪ EHS‬اﺧﺘﺼﺎص ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺑﻮد ﺑﻪ ‪ 68‬ﻣﻴﻠﻴﻮن‬
‫دﻻر ﻣﻲرﺳﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﭼﻪ دﺳﺘﻴﺎﺑﻲ ﺑﻪ دادهﻫﺎ ﺑﺮاي ﮔﺰارشﻫﺎي ﻣﻨﻈﻢ دورهاي ﻋﻤﻠﻲ ﻧﻴﺴﺖ اﻣﺎ ﺑﺎ اﻳﻦ ﺣﺎل‪ ،‬ﻣﻲﺗﻮاﻧـﺪ ﺗـﺎ‬
‫ﺣﺪود زﻳﺎدي ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ﮔﺬاريﻫﺎي دوﻟﺖ ﻣﺮﻛﺰي در ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﻣﺴﺎﺋﻞ ‪ EHS‬ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺑﻪ اﻋﺘﻘﺎد ‪ NNAP‬اﻳﻦ ﻣﻘﺪار ﺗﺤﻘﻴﻖ اﮔﺮ ﭼﻪ ﻣﻨﺎﺳﺐ اﺳﺖ اﻣﺎ در ﻋﻴﻦ ﺣﺎل ﺗـﻮﺻـﻴـﻪ ﻣـﻲ ﺷـﻮد ﻛـﻪ ﺳـﻄـﺢ‬
‫ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬاريﻫﺎ در اﻳﻦ ﺑﺨﺶ ﻫﻤﭽﻨﺎن ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ ﻧﻴﺎزﻫﺎ و روﻳﻜﺮدﻫﺎي ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺷﺪه در راﻫﺒﺮد ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺗﻲ ‪ NNI‬ﺑﺮاي‬
‫‪ EHS‬ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ و ﻧﻴﺰ ﻇﺮﻓﻴﺖ در دﺳﺘﺮس ﺑﺮاي ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻛﻴﻔﻲ اﻓﺰاﻳﺶ ﻳﺎﺑﺪ‪.‬‬
‫در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ دوﻟﺖ ﻓﺪرال ﻧﻈﺎرت ﻣﻨﻈﻢ و ﻣﻨﺎﺳﺒﻲ در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ دارد اﻣﺎ ﺗﻮﻟﻴﺪﻛﻨﻨﺪﮔﺎن ﻫﻢ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻛﺎﻻي ﺗﻮﻟﻴﺪي‬
‫و اﻳﻤﻨﻲ ﻣﺤﻴﻂ ﻛﺎر ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ دارﻧﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺷﺮﻛﺖﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ در زﻣﻴﻨﻪ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻧﺎﻧﻮﻣﻮاد ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ داﺷﺘﻪ و ﻳﺎ از اﻳﻦ ﻣـﻮاد‬
‫اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ﻧﻴﺰ ﺑﺎﻳﺪ در ﺗﻮﺳﻌﻪ اﻃﻼﻋﺎت درﺑﺎره ﺧﻮاص ﻣﺤﺼﻮﻻت ﺧﻮد ﻣﺸﺎرﻛﺖ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ .‬ﻫﻤﺎن ﻃـﻮر ﻛـﻪ در‬
‫ﮔﺰارش ﺳﺎل ‪ NNAP 2005‬ﻫﻢ آﻣﺪه اﺳﺖ‪ ،‬در ﻣﺤﻞ ﺗﻮﻟﻴﺪ‪ ،‬ﺑﻴﺶ از ﻫﻤﻪ اﺣﺘﻤﺎل ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻦ در ﻣﻌﺮض ﻧـﺎﻧـﻮذرات‬
‫وﺟﻮد دارد و در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ از اﻳﻦ ﺑﺎﺑﺖ ﺧﻄﺮ ﭼﻨﺪاﻧﻲ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﻣﺼﺮف ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن و ﻣﺤﻴﻂ زﻳﺴﺖ ﻧﻴﺴﺖ‪ NIOSH .‬در‬
‫‪39‬‬
‫اﻳﻦ ﺑﺎره ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﺘﻌﺪدي را در وب ﺳﺎﻳﺖ ﺧﻮد ﺑﻪ آدرس زﻳﺮ ﻗﺮار داده اﺳﺖ‪:‬‬
‫‪http://www.Cdc.gov/niosh/topics/nanotech/default.html‬‬
‫ﻛﻪ دو ﮔﺰارش ﻣﻮرد اﺷﺎره در ﺑﺎﻻ ﻫﻢ ﻛﻪ ﺑﻪ روشﻫﺎي اﻳﻤﻦ ﻛﺎر ﻛﺮدن ﺑﺎ ﻧﺎﻧﻮﻣﻮاد در ﻣﺤﻴﻂ ﻛﺎر ﭘﺮداﺧﺘﻪ ﺑﻮد‪ ،‬از‬
‫آن ﺟﻤﻠﻪ اﺳﺖ‪.‬‬
‫اﮔﺮ ﭼﻪ در ﺑﺨﺶﻫﺎي ﺑﻌﺪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ ﺑﻪ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺗﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺣﻤﺎﻳﺖ ‪ NNI‬و در زﻣﻴﻨﻪ ﺗﺄﺛﻴﺮات زﻳﺴﺖﻣﺤﻴﻄﻲ‪ ،‬و‬
‫ﻧﮕﺮاﻧﻲﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺳﻼﻣﺖ واﻳﻤﻨﻲ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ) ‪ (EHS‬ﭘﺮداﺧﺘﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﻗﺒﻞ از آن ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻔﻬﻮم ‪ EHS‬ﺑـﻪ‬
‫ﺧﻮﺑﻲ ﻓﻬﻤﻴﺪه ﺷﻮد ﺗﺎ ﺑﺘﻮان ﻣﺨﺎﻃﺮات ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ آن را ﺑﻪ ﺧﻮﺑﻲ و ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﻨﺎﺳﺐ ارزﻳﺎﺑﻲ ﻧﻤﻮد‪ .‬اﻏﻠﺐ ﺣـﻮزه ﻫـﺎي‬
‫‪ EHS‬ﺑﺎ ﻫﻢ ارﺗﺒﺎط دروﻧﻲ دارﻧﺪ‪ .‬ﻣﺴﺎﺋﻞ زﻳﺴﺖﻣﺤﻴﻄﻲ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺮ ﺳﻼﻣﺖ ﺑﺸﺮ و دﻳﮕﺮ ﻣﻮﺟـﻮدات زﻧـﺪه ﺗـﺄﺛـﻴـﺮ‬
‫ﺑﮕﺬارد‪ .‬ﻧﮕﺮاﻧﻲﻫﺎ و ﻣﻼﺣﻈﺎت اﻳﻤﻨﻲ اﻳﻦ ﻧﺎﻧﻮﻣﻮاد ﻧﻴﺰ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺮ ﺳﻼﻣﺖ اﺛﺮ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻟـﺬا در اﻳـﻦ ﮔـﺰارش‪،‬‬
‫ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت زﻳﺴﺖﻣﺤﻴﻄﻲ ﻛﻪ ﻣﺴﺘﻘﻴﻤﺎً ﺑﺮ ﻣﺤﻴﻂ زﻳﺴﺖ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻣﻲﮔﺬارﻧﺪ ﻣﻮرد ﺑﺤﺚ ﻗﺮارﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮﻋـﺎت‬
‫ﺷﺎﻣﻞ ﻣﺴﺎﺋﻠﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺴﺘﻘﻴﻤﺎً ﺑﻪ ﺑﻬﺒﻮد ﺳﻼﻣﺖ ﺑﺸﺮ ﻣﺮﺑﻮط ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬اﮔﺮﭼﻪ ﻛﺎرﺑﺮد آﻧﻬﺎ ﻣﻤﻜﻦ اﺳـﺖ ﺗـﺒـﻌـﺎت‬
‫ﻧﺎﺧﻮاﺳﺘﻪاي ﻫﻢ ﺑﻪ دﻧﺒﺎل داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ در ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت اﻳﻤﻨﻲ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﺗﺒﻌﺎت اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ ﻧﺎﺷﻲ از ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻦ‬
‫در ﻣﻌﺮض ﻧﺎﻧﻮﻣﻮاد در ﻣﺤﻴﻂ ﻛﺎر و ﻫﺮ ﻣﺤﻴﻂ دﻳﮕﺮي ﻛﻪ اﻳﻦ ﻧﺎﻧﻮﻣﻮاد ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺗﺄﺛﻴﺮ زﻳﺎﻧﺒﺎري ﺑـﺮ ﻛـﺎرﺑـﺮان و‬
‫ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ آن ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺧﺎص در ارﺗﺒﺎط ﻫﺴﺘﻨﺪ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻣﻮرد ﺑﺤﺚ ﻗﺮار ﻣﻲﮔﻴﺮد‪.‬‬
‫ﻫﻤﺎن ﻃﻮر ﻛﻪ ﻗﺒﻼً ﻫﻢ ﺑﻴﺎن ﺷﺪ‪ ،‬ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ‪ EHS‬اﻧﺠﺎم ﺷﺪه ﺑﺎ ﺣﻤﺎﻳﺖ دوﻟﺖ ﻣﺮﻛﺰي )ﻓﺪرال( ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺑـﺎﻳـﺪ ﺑـﺎ‬
 ‫ﭘﻴﺸﮕﺎﻣﻲ ﻣﻠﻲ ﻓﻨﺎوري ﻧﺎﻧﻮ؛ ارزﻳﺎﺑﻲ دوم و ﺗﻮﺻﻴﻪﻫﺎ‬

‫وﺿﻌﻴﺖ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺗﻲ ‪ EHS‬ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ اﻣﺮوز و آﻳﻨﺪه‬

‫ﻣﺆﺳﺴﺎت ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺗﻲ ﻣﻠﻲ و ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﻲ زﻳﺎدي ﻫﻢ اﻛﻨﻮن در زﻣﻴﻨﻪ آﺛﺎر ﺟﺎﻧﺒﻲ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ دارﻧﺪ و ﺗﻌﺪاد آﻧﻬﺎ رو ﺑﻪ رﺷﺪ اﺳﺖ‬
‫ﻛﻪ روﻧﺪ اﻳﻦ رﺷﺪ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ ﻧﺮخ رﺷﺪ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻫﺎي دوﻟﺖ ﻓﺪرال در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل‪ ،‬در ﺗﺤﻘﻴﻘﻲ ﻛﻪ اﺧﻴﺮاً ﺷﻮراي‬
‫ﺑﻴﻦاﻟﻤﻠﻠﻲ ﻣﺠﻼت ﻓﻨﺎوري ﻧﺎﻧﻮ در زﻣﻴﻨﻪ ‪) EHS‬ﭘﺎﻳﮕﺎه داده اي ﻛﻪ ﻧﻤﻮد اﻧﺘﺸﺎرات ﺟﻬﺎﻧﻲ اﺳﺖ( اﻧﺠﺎم داده اﺳﺖ‪ ،‬ﻣﻌﻠﻮم ﺷﺪه ﻛﻪ از ﺳﺎل‬
‫‪ 2003‬ﺗﺎ ﻛﻨﻮن ﺑﻴﺶ از ‪ 1000‬ﻋﻨﻮان ﻣﻘﺎﻟﻪ و ﮔﺰارش ﻋﻠﻤﻲ و ﻣﻘﺎﻻت دﻳﮕﺮ در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺷﺪه اﺳﺖ ) ‪http: //www. icon. vice.‬‬
‫‪(Pdu. vitrualjournal. lfm‬‬
‫ﺑﻪ ﻋﻼوه ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎي دوﻟﺘﻲ‪ ،‬ﺷﺮﻛﺖﻫﺎ و ﺗﻌﺪاد زﻳﺎدي از ﻣﺆﺳﺴﺎت ﻏﻴﺮ دوﻟﺘﻲ ﻫﻢ اﻛﻨﻮن ﺑﻪ اﻧﺠﺎم ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﮔﺴﺘﺮده ﻫﺪﻓﻤﻨﺪ در اﻳﻦ‬
‫زﻣﻴﻨﻪ ﭘﺮداﺧﺘﻪاﻧﺪ‪ .‬ﻳﻜﻲ از اﻳﻦ ﻣﺆﺳﺴﺎت‪ ،‬ﻛﺎر ﮔﺮوه ﻣﺤﻴﻂ زﻳﺴﺖ اﺳﺖ ﻛﻪ در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺧﻮد ﺑﻴﺶ از ‪ 900‬ﻧﻮع ﻛﺮم ﺿﺪ آﻓﺘﺎب را ﺑﻪ ﻟﺤﺎظ‬
‫ﻛﺎرآﻳﻲ و ﺳﻢ ﺷﻨﺎﺳﻲ ﻣﻮاد ﺑﻪ ﻛﺎر رﻓﺘﻪ در آﻧﻬﺎ ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ ﻗﺮار داد‪ (EWG 2007 b) .‬ﺑﺎ ﺗﻼش ﻫﺎي ﻫﺪﻓﻤﻨﺪي از اﻳﻦ ﻗﺒﻴﻞ‪ ،‬ﺑﻪ ﺧﻮﺑﻲ‬
‫ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﻪ ارزﻳﺎﺑﻲ ﻧﺎﻧﻮﻣﻮاد ﺑﻪ ﻛﺎر رﻓﺘﻪ در ﻣﺤﺼﻮﻻت ﻣﺨﺘﻠﻒ و ﭼﺮﺧﻪ ﻋﻤﺮ آﻧﻬﺎ ﭘﺮداﺧﺘﻪ و ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﺑﻨﻴﺎدي و ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﺸﺨﺼﺎت ﭘﺎﻳﻪ )‬
‫‪ (Baseline Characterilation‬ﻧﺎﻧﻮﻣﻮاد را ﻛﺎﻣﻞ ﻧﻤﻮد‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﺣﺎل ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت راﻫﺒﺮدي و رو ﺑﻪ رﺷﺪ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ در ﻣﺴﺎﺋﻞ ‪ EHS‬ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ در‬
‫ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻣﻮارد زﻳﺮ اﻧﺠﺎم ﺷﻮد‪:‬‬
‫‪ (1‬ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻛﺎﻣﻠﻲ از اوﻟﻮﻳﺖﻫﺎ و ﻧﻴﺎزﻣﻨﺪيﻫﺎي ﻋﻠﻤﻲ ﻣﺸﺨﺺ ﺑﺠﺎي درﺻﺪ دﻟﺨﻮاه ﻣﻴﺰان ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ﮔﺬاري‬
‫‪ (2‬وﺟﻮد روشﻫﺎ و ﻣﺠﻤﻮﻋﻪﻫﺎي دادهاي اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺑﺮاي ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﺸﺨﺼﺎت ﻧﺎﻧﻮﻣﻮاد ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر اﻳﺠﺎد ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻜﺮار و ﭘﻴﺸﺮو‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل در ﺑﺮرﺳﻲ اﺧﻴﺮي ﻛﻪ ﺑﺮ روي ﺑﻴﺶ از ‪ 400‬ﻧﺸﺮﻳﻪ اﻧﺠﺎم ﺷﺪه ﻣﺸﺨﺺ ﮔﺮدﻳﺪ ﻛﻪ ﻋﻤﺪه ي ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﺑﻪ ﺣﺪ ﻛﺎﻓﻲ ﺑﻪ‬
‫ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﺸﺨﺼﺎت ﻧﺎﻧﻮﻣﻮاد در دﺳﺖ ﺑﺮرﺳﻲ ﻧﻤﻲﭘﺮدازﻧﺪ و ﻟﺬا ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺧﻮاص ﺧﻄﺮﻧﺎك اﻳﻦ ﻣﻮاد ﺑﻪ واﻗﻊ اﻣﻜﺎن ﭘﺬﻳﺮ ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺷﺪ]ﻫﺎﻧﺴﻦ و‬
‫ﻫﻤﻜﺎران ‪ .[2007‬در ﺻﻮرت ﻧﺒﻮدن راﻫﻨﻤﺎ و ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻫﺎﻳﻲ در زﻣﻴﻨﻪ ﻣﻮادي ﻛﻪ از اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎي ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮﺧﻮردار ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت‬
‫ﻓﻨﺎوري ﻧﺎﻧﻮ در زﻣﻴﻨﻪ ‪ EHS‬ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﻧﺨﻮاﻫﺪ داﺷﺖ و اﻓﺰاﻳﺶ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ﮔﺬاريﻫﺎي دﻟﺨﻮاه ﺗﻨﻬﺎ ﻣﻮﺟﺐ اﺑﻬﺎم ﺑﻴﺸﺘﺮ در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ ﻣﻲ ﮔﺮدد‪.‬‬
‫)در واﻗﻊ ﺑﻪ ﺟﺎي ﻫﺸﺘﺎد ﺑﺮرﺳﻲ و ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻏﻴﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻜﺮار و ﻏﻴﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻛﻪ در ﻣﻮرد اﻧﻮاع ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻧﺎﻧﻮﻟﻮﻟﻪﻫﺎي ﻛﺮﺑﻨﻲ اﻧﺠﺎم ﺷﺪه‪ ،‬ﺑﺎ‬
‫اﻋﻤﺎل اﻳﻦ روش ﻫﺎ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺴﺘﻴﻢ ‪ 800‬ﻣﻮرد ﺗﺤﻘﻴﻖ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﻢ( ﺑﻪ ﻋﻼوه اﻳﻦ ﻛﺎر ﻣﺎﻧﻊ از اﻧﺠﺎم ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﺿﺮوري و ﻣﺮﺗﺒﻂ ﻛﻪ ﺗﻨﻬﺎ در‬
‫ﺻﻮرت وﺟﻮد ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت روﺷﻦ‪ ،‬اﺳﺘﺎﻧﺪارد‪ ،‬ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻜﺮار و ﻗﺎﺑﻞ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ در زﻣﻴﻨﻪ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﺸﺨﺼﺎت ﻣﻮادي ﻛﻪ در ﻛﺎرﺑﺮدﻫﺎي وﻳﮋه و ﻣﺮﺗﺒﻂ‬
‫‪40‬‬ ‫ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻣﻲﮔﺮدد‪.‬‬

‫ﺻﻨﺎﻳﻊ آﻣﺮﻳﻜﺎ و اﻳﺎﻟﺖﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﻠﻜﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻞ ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﺗﻮﺻﻴﻪ ‪ NNAP‬ﺑﻪ ‪ NNI‬ﻣﺸﺎرﻛـﺖ‬
‫در زﻣﻴﻨﻪ ‪ EHS‬و ‪ OECD‬وﻫﻤﻜﺎري ﺑﺎ دﻳﮕﺮ ﻣﺆﺳﺴﺎت و ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎي ﺑﻴﻦاﻟﻤﻠﻠﻲ اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻣﺤﻴﻂ زﻳﺴﺖ‬ ‫◊‬

‫وﺟﻮد ﻣﻮاد ﻧﺎﻧﻮﻣﻘﻴﺎس در ﻣﺤﻴﻂ زﻳﺴﺖ ﭘﺪﻳﺪهي ﺗﺎزهاي ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬در واﻗﻊ ﻣﻮاد ﻧﺎﻧﻮﻣﻘﻴﺎس ﺑﻪ ﻃﻮر ﻃﺒﻴﻌـﻲ وﺟـﻮد‬
‫دارﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﺣﺎل ﺑﺎ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻣﻮاد ﻧﺎﻧﻮﻣﻘﻴﺎس ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ ﺷﺪه اﻳﻦ ﻣﻮاد ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺗﺄﺛﻴﺮات زﻳﺴﺖﻣﺤﻴﻄﻲ ﺑـﺎﻟـﻘـﻮه و‬
‫ﻣﻨﺤﺼﺮ ﺑﻪ ﻓﺮدي داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ و ﺑﺮاي ﺗﻮﺳﻌﻪ آزﻣﺎﻳﺶﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ارزﻳﺎﺑﻲ ﺗﺄﺛﻴﺮات زﻳﺴﺖﻣﺤﻴﻄﻲ‬
‫ﻣﻮاد ﻧﺎﻧﻮﻣﻘﻴﺎس ﺑﭙﺮدازد دوﻟﺖ ﻓﺪرال و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﭘﻴﺸﮕﺎﻣﻲ ﻣﻠﻲ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ) ‪ (NNI‬از ﻧﻘﺶ ﻣﻬﻤﻲ ﺑﺮﺧﻮردار ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬در‬
‫ﺑﺴﻴﺎري از ﻣﻮارد ﻣﻌﻠﻮم ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ آﻳﺎ ﻗﻮاﻧﻴﻦ ﻣﻮﺟﻮد در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ ﻛﺎﻓﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻳﺎ ﺧﻴﺮ؟ اﮔﺮ ﭼﻪ ﺑﺮاي ﺷﺮوع ﭼﺎره اي‬
‫ﺑﻪ ﺟﺰ اﻋﻤﺎل ﻫﻤﻴﻦ ﻗﻮاﻧﻴﻦ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﻫﻢ اﻛﻨﻮن ‪ NNI‬ﺗﻼش ﻣﻲﻛﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﺎ ﺳﺎﻳﺮ ذﻳﻨﻔﻌﺎن در اﻳﻦ ﻋـﺮﺻـﻪ )ﺑـﺨـﺶ ﻫـﺎي‬
‫ﺻﻨﻌﺘﻲ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎﻫﻲ‪ ،‬ﭘﻴﺸﮕﺎﻣﺎن ﺑﻴﻦاﻟﻤﻠﻠﻲ از ﻗﺒﻴﻞ ﻛﺎر ﮔﺮوه ‪ OECD‬ﻛﻪ در زﻣﻴﻨﻪ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻧﺎﻧـﻮﻣـﻮاد ﻓـﻌـﺎﻟـﻴـﺖ دارد(‬
‫ﻫﻤﻜﺎري ﻣﺸﺘﺮﻛﻲ را آﻏﺎز ﻛﺮده و در زﻣﻴﻨﻪ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ ﺳﻨﮕﻴﻦ ﺗﻮﺳﻌﻪ آزﻣﺎﻳﺶﻫﺎي ﺗﺤﻠﻴﻠﻲ و روش ﻫـﺎي ارزﻳـﺎﺑـﻲ‬
‫ﻣﺨﺎﻃﺮات ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ و اﻃﻤﻴﻨﺎن از ﭘﺬﻳﺮش ﺟﻬﺎﻧﻲ اﻳﻦ آزﻣﺎﻳﺶﻫﺎ‪ ،‬ﺑﺎ آﻧﻬﺎ ﺷﺮﻳﻚ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﺎ ورود ﻧﺎﻧﻮﻣﻮاد ﺟﺪﻳـﺪ ﺑـﻪ‬
‫ﺑﺎزار ﻣﺤﺼﻮﻻت‪ ،‬وﻇﻴﻔﻪ اﺳﺎﺳﻲ ﺗﻮﺳﻌﻪ دﻫﻨﺪﮔﺎن ﺻﻨﻌﺘﻲ اﻳﻦ ﻣﺤﺼﻮﻻت اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻣﻨﺎﺳﺐ و ﻣﺮﺗﺒﻂ را ﺑﺮاي‬
 ‫ﭘﻴﺸﮕﺎﻣﻲ ﻣﻠﻲ ﻓﻨﺎوري ﻧﺎﻧﻮ؛ ارزﻳﺎﺑﻲ دوم و ﺗﻮﺻﻴﻪﻫﺎ‬

‫اﻃﻤﻴﻨﺎن از ﺑﻲﺧﻄﺮ ﺑﻮدن آﻧﻬﺎ ﺑﺮاي ﻣﺤﻴﻂ زﻳﺴﺖ اﻧﺠﺎم دﻫﻨﺪ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﺗﻮﺟـﻪ ﺑـﻪ ﻳـﺎﻓـﺘـﻪ ﻫـﺎ و‬
‫ارزﻳﺎﺑﻲﻫﺎي ﻋﻠﻤﻲ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﻓﻮاﻳﺪ و ﻣﺨﺎﻃﺮات ﻧﺎﻧﻮﻣﻮاد اﻧﺠﺎم ﮔﻴﺮد‪.‬‬
‫ﺑﺎ اﻳﻦ ﺣﺎل ﺑﺴﻴﺎر ﺷﻨﻴﺪه ﻣﻲﺷﻮد ﻛﻪ ﺑﺮﺧﻲ ﺑﺮ اﻳﻦ ﺑﺎورﻧﺪ ﻛﻪ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﺸﺨﺼﺎت ﻣﻮاد آزﻣﺎﻳﺸﻲ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﻧﻤﻲ ﺗـﻮاﻧـﺪ‬
‫ﻛﺎﻣﻼً و ﺑﻪ ﺧﻮﺑﻲ ﻣﺎ را ﺑﻪ درك ﻣﺒﺎﻧﻲ ﻳﺎ اﺳﺎس ﭘﺪﻳﺪهﻫﺎي ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺷﺪه ﺑﺮﺳﺎﻧﺪ‪ .‬در ﻣﻘﻴﺎس ﻧﺎﻧﻮ ﺗﻔﺎوت زﻳﺎدي ﺑـﻴـﻦ‬
‫ﺧﻮاص ﺷﻴﻤﻴﺎﻳﻲ ﻣﻮادي ﻛﻪ ﺗﺼﻮر ﻣﻲﺷﻮد ﭘﺎﻳﻪ ﻣﺸﺘﺮﻛﻲ دارﻧﺪ‪ ،‬وﺟﻮد دارد ﻛﻪ ﺑﻪ ﺷﻜﻞ‪ ،‬ﻫﺰﻳﻨﻪ و دﻳﮕﺮ ﻣﺸـﺨـﺼـﺎت‬
‫آﻧﻬﺎ ﺑﺴﺘﮕﻲ دارد‪ .‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل ﻫﺮ ﭼﻪ ذرات ﻛﻮﭼﻜﺘﺮ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ و ﻧﺴﺒﺖ ﻣﺴﺎﺣﺖ ﺳﻄﺢ ﺑﻪ ﺟﺮم آﻧﻬﺎ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﻲﺷـﻮد‬
‫ﻧﻘﺶ ﺷﻴﻤﻲ ﺳﻄﺢ در ﭘﺪﻳﺪهﻫﺎي ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺷﺪه ﻧﻴﺰ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﻲﮔﺮدد‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﺣﺎل ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺴﺌﻠﻪ آﻻﻳﻨﺪهﻫﺎي ﺳـﻄـﺤـﻲ ﻛـﻪ‬
‫ﻣﻌﻤﻮﻻً از آن ﻏﻔﻠﺖ ﻣﻲﺷﻮد را ﻧﻴﺰ در ﻧﻈﺮ داﺷﺖ؛ زﻳﺮا ﻳﻚ ﭘﺪﻳﺪه ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺷﺪه ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻧﺎﺷﻲ از ﻧﺎﺧﺎﻟﺼﻲﻫـﺎي‬
‫ﻣﻮﺟﻮد و ﻧﻪ ﻣﻮاد ﻣﻮرد ارزﻳﺎﺑﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬در واﻗﻊ ﻣﻲﺗﻮان ﮔﻔﺖ ‪ NNI‬ﺗﻨﻬﺎ ﻣﻮردي اﺳﺖ ﻛﻪ در زﻣﻴﻨﻪ اﻓﺰاﻳـﺶ آﮔـﺎﻫـﻲ‬
‫ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻟﺰوم ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﺸﺨﺼﺎت ﻓﻴﺰﻳﻜﻲ ﻧﺎﻧﻮﻣﻮاد ﺗﺄﺛﻴﺮ ﮔﺬار اﺳﺖ و اﻳﻦ ﻛﺎر را از ﻃﺮﻳﻖ ﻣﺸﺎرﻛﺖ ﺑﺎ ﺳﺎزﻣﺎن ﻫـﺎﻳـﻲ‬
‫ﻣﺎﻧﻨﺪ ‪ NIST ،EPA ، FDA‬و ﻧﻴﺰ ﻫﻤﻜﺎريﻫﺎي ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﻲ اﻧﺠﺎم ﻣﻲدﻫﺪ‪.‬‬

‫ﺳﻼﻣﺖ‬ ‫◊‬
‫ﻛﺎرﺑﺮد ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ در ﺣﻔﻆ ﺳﻼﻣﺘﻲ و ﺑﻬﺒﻮد آن ﻳﻜﻲ از ﻧﻮﻳﺪ ﺑﺨﺶﺗﺮﻳﻦ ﺣﻮزهﻫﺎي ﻛﺎرﺑﺮدي اﻳﻦ ﻓﻨﺎوري اﺳـﺖ‪.‬‬
‫ﻫﻢ اﻛﻨﻮن ﺑﺨﺶ ﻋﻤﺪهاي از ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺗﻲ ﻛﻪ در زﻣﻴﻨﻪ ﻧﺎﻧﻮﻣﻮاد اﻧﺠﺎم ﻣﻲﺷﻮد ﺑﻪ ﺗﻮﺳﻌﻪ داروﻫﺎ و اﺑﺰارﻫـﺎي ﭘـﺰﺷـﻜـﻲ‬ ‫‪41‬‬
‫ﺟﺪﻳﺪ ﻳﺎ ﺑﻬﺒﻮد روشﻫﺎي ﻧﮕﻬﺪاري ﻣﻮاد ﻏﺬاﻳﻲ اﺧﺘﺼﺎص دارد‪ .‬در واﻗﻊ اﻳﻦ ﻋﺮﺻﻪ زﻣﻴﻨﻪاي ﭘﺮ ﻫﻴﺠﺎن اﺳﺖ و ﻃﺒﻖ‬
‫ﺑﺮﺧﻲ از ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت اﻧﺠﺎم ﺷﺪه روشﻫﺎي درﻣﺎﻧﻲ ﻧﺎﻧﻮﻣﻘﻴﺎس ﻓﻮاﻳﺪ ﺑﻴﺸﺘﺮي ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ روشﻫﺎي ﻣﺸﺎﺑﻪ ﻣﺮﺳﻮم داﺷﺘﻪ و‬
‫ﻼ در‬
‫ﺣﺘﻲ در ﺑﺮﺧﻲ ﻣﻮارد ﻫﺪفﮔﻴﺮي ﺑﻬﺘﺮ و ﻋﻮارض ﺟﺎﻧﺒﻲ ﻛﻤﺘﺮي داﺷﺘﻪ اﺳﺖ )ﺑﺮاي ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺑﻪ ﻣﺜﺎلﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻗـﺒـ ً‬
‫ﺑﺨﺶ ‪ ،3‬ﻗﺴﻤﺖ ﻛﺎرﺑﺮدﻫﺎ ﺑﻴﺎن ﺷﺪ‪ ،‬ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ( ‪ .‬روﺷﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻓﻮاﻳﺪ اﮔﺮ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻛﺎﻣﻞ ﻣﺤﻘﻖ ﺷﻮد ارزش‬
‫اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ زﻳﺎدي ﺧﻮاﻫﻨﺪ داﺷﺖ‪ .‬اﻣﺎ از آﻧﺠﺎ ﻛﻪ ﻧﺎﻧﻮﻣﻮاد ﺑﻪ ﺷﻜﻞ ﮔﺴﺘﺮده و ﻓﻌﺎل در ﻣﺤﺼﻮﻻت ﺑﻬﺪاﺷﺘﻲ و زﻳﺴـﺖ‬
‫ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺑﻪ ﻛﺎر ﻣﻲروﻧﺪ و ادﻋﺎﻫﺎي ﺗﺠﺎري ﻣﺒﻨﻲ ﺑﺮ ﻋﻤﻠﻜﺮد ﺑﻬﺒﻮد ﻳﺎﻓﺘﻪ اﻳﻦ ﻛﺎﻻﻫﺎ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﻮاد ﺟﺪﻳﺪي ﻛـﻪ در‬
‫آﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﻛﺎر رﻓﺘﻪ ﮔﺴﺘﺮش ﻣﻲﻳﺎﺑﺪ‪ ،‬ﺳﺎزﻣﺎن ﻏﺬا و دارو ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﻗﻮاﻧﻴﻦ ﺧﻮد ﻣﺮاﻗﺐ اﻳﻦ وﺿﻌﻴﺖ ﺑﻮده و ﻓـﻌـﺎﻻﻧـﻪ ﺑـﻪ‬
‫ارزﻳﺎﺑﻲ و ﺗﺄﻳﻴﺪ ﻛﺎرﺑﺮد ﻣﺤﺼﻮﻻت ﻣﺤﺘﻮي ﻧﺎﻧﻮﻣﻮاد ﺑﭙﺮدازد‪ .‬ذرات ﻛﻠﻮﺋﻴﺪي ﻃﻼ و ﻧﺎﻧﻮذرات روﻛﺶ ﺷﺪه ﺑﺎ ﻃﻼ در‬
‫درﻣﺎن ﺳﺮﻃﺎن ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﻣﻼﺣﻈﻪاي داﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻫﻤﻪ ﺳﺎﻟﻪ ﻫﺰاران ﻧﻔﺮ ﻟﮕﻦ‪ ،‬زاﻧﻮ ﻳﺎ دﻳﮕﺮ اﺳﺘﺨﻮانﻫﺎي ﻣﺼﻨﻮﻋﻲ‪ ،‬اﺳﺘﻨﺖ ﻫﺎ‪ ،‬درﻳﭽﻪﻫﺎي ﻣﺼﻨﻮﻋﻲ ﻗﻠﺐ و ﻗﻄﻌﺎت‬
‫ﻛﺎﺷﺘﻨﻲ ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺑﺴﻴﺎر زﻳﺎد دﻳﮕﺮي را درﻳﺎﻓﺖ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺗﺤﻘﻴﻖ و ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺑﻬﺒﻮد ﻋﻤﻠﻜﺮد و ﻛﺎﻫﺶ ﺑـﻴـﺸـﺘـﺮ‬
‫ﻣﺨﺎﻃﺮات ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﻣﻮارد ﻓﻮق و ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻧﺎﻧﻮﻣﻮاد ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ اداﻣﻪ دارد‪ .‬ﻣﻜﺎﻧﻴﺰمﻫﺎي ﻧﻮﻳﻦ درﻳﺎﻓـﺖ اﺑـﺰارﻫـﺎي‬
‫ﻛﺎﺷﺘﻨﻲ ﺟﺪﻳﺪ ﻣﻮﺟﺐ ﺑﺮوز ﻧﮕﺮاﻧﻲﻫﺎي ﺑﻪﺟﺎ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺗﺄﺛﻴﺮ دراز ﻣﺪت ﻧﺎﻧﻮﻣﻮاد در ﺑﺪن ﺷﺪه اﺳﺖ‪ NNI .‬ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺗـﻲ‬
‫ﺑﺮاي ﺗﺸﺨﻴﺺ آﺛﺎر زﻳﺎنﺑﺎرآﻏﺎز ﻧﻤﻮده و ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﻫﺪﻓﻤﻨﺪي ﺑﻴﺸﺘﺮي داروﻫﺎ و اﺑﺰارﻫﺎي ﺗﻮاﻧﻤﻨﺪ ﺷﺪه ﺑﺎ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ را‬
 ‫ﭘﻴﺸﮕﺎﻣﻲ ﻣﻠﻲ ﻓﻨﺎوري ﻧﺎﻧﻮ؛ ارزﻳﺎﺑﻲ دوم و ﺗﻮﺻﻴﻪﻫﺎ‬

‫ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻗﺮار دﻫﺪ‪ NNI .‬ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎﻳﻲ از ﻗﺒﻴﻞ ‪ FDA‬و ‪ USDA‬ﺑﻪﻃﻮر ﻓﺰاﻳﻨﺪهاي اﻳﻦ ﻫﺪف را دﻧـﺒـﺎل‬
‫ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ و ﺳﻌﻲ دارﻧﺪ ﺗﺎ ﻧﻘﺶ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﻣﺒﺘﻨﻲ ﺑﺮ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ در ﺑﻬﺪاﺷﺖ و ﻏﺬا را ﺗﻮﺳﻌﻪ دﻫﻨﺪ‪ .‬ﻟﺬا در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ‬
‫ﻫﻴﭻ ﺷﺎﻫﺪي ﻣﺒﻨﻲ ﺑﺮ آﺛﺎر ﻣﻨﻔﻲ اﻳﻦ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﺑﺮ ﺳﻼﻣﺖ ﺑﺸﺮ وﺟﻮد ﻧﺪارد‪ ،‬اﻣﺎ ﺑﺎ اﻳﻦ ﺣﺎل ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ رﺷﺪ و اداﻣﻪ‬
‫ﻳﺎﻓﺘﻦ ﻛﺎرﺑﺮد اﻳﻦ ﻣﻮاد آزﻣﺎﻳﺶﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺗﺄﻳﻴﺪ اﻳﻦ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﺿﺮورت داﺷﺘﻪ و ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﺟﺪﻳﺖ اداﻣﻪ ﻳﺎﺑﺪ‪.‬‬

‫اﻳﻤﻨﻲ‬ ‫◊‬
‫ﻫﻤﺎنﻃﻮر ﻛﻪ در ﮔﺰارش ﺳﺎل ‪ NNAP 2005‬آﻣﺪه ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﻧﮕﺮاﻧﻲ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ وﺟﻮد ﻧﺎﻧﻮﻣﻮاد و اﻳﻤﻨﻲ آﻧـﻬـﺎ‬
‫ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻣﺤﻴﻂﻫﺎي ﻛﺎري اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﻣﺒﺘﻨﻲﺑﺮ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ در آن ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺗﻮﺳـﻌـﻪ اﻃـﻼﻋـﺎت و‬
‫ﺑﺮﻗﺮاري ارﺗﺒﺎط در زﻣﻴﻨﻪ ﺗﺄﺛﻴﺮات ﺑﺎﻟﻘﻮه ﻧﺎﻧﻮﻣﻮاد ﺑﺮ ﺳﻼﻣﺘﻲ و ﺑﻪ ﺣﺪاﻗﻞ رﺳﺎﻧﺪن ﻗﺮارﮔﺮﻓﺘﻦ ﻧﺎﺧﻮاﺳﺘﻪ ﻛـﺎرﮔـﺮان و‬
‫ﻛﺎرﺑﺮان ﻧﺎﻧﻮﻣﻮاد در ﻣﻌﺮض آﻧﻬﺎ از اﻫﻤﻴﺘﻲ ﺣﻴﺎﺗﻲ ﺑﺮﺧﻮردار اﺳﺖ‪ .‬ﻫﻤﺎنﻃﻮر ﻛﻪ در ﺑﺎﻻ اﺷﺎره ﺷﺪ ‪ NIOSH‬در زﻣﻴﻨﻪ‬
‫ارزﻳﺎﺑﻲ ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻣﺤﻴﻂ ﻛﺎر ﻧﺎﻧﻮﻣﻮاد ﺑﺴﻴﺎر ﻓﻌﺎل اﺳﺖ و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻗﺎﻃﻌﻲ ﺑﺮاي ﺗﺤﻘﻴﻖ در زﻣﻴﻨﻪ اﻳﻦ ﻧﺎﻧﻮﻣﻮاد در‬
‫دﺳﺖ اﺟﺮا دارد‪ .‬در اﻳﻦ ﺑﺮرﺳﻲ اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ درﺑﺎره ﻛﺎرﮔﺎهﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه راﻫﻨﻤﺎﻳﻲ ﺑﺮاي ﻛﺎرﮔﺮان و ﻛـﺎرﻛـﻨـﺎن‬
‫ﺗﻬﻴﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ و ﻧﺘﺎﻳﺞ آن از ﻃﺮﻳﻖ وب ﺳﺎﻳﺖ اﻳﻦ ﻣﺆﺳﺴﻪ در دﺳﺘﺮس ﻣﺘﻘﺎﺿﻴﺎن ﻗﺮار ﻣﻲﮔﻴﺮد‪) .‬ﻧﮕﺎه ﻛـﻨـﻴـﺪ ﺑـﻪ‬
‫روﻳﻜﺮدﻫﺎي ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ اﻳﻤﻦ( )‪(http://www.cdc.gov/niosh/topics/nanotech/safenano‬‬
‫‪42‬‬ ‫ﺑﺎ اﻳﻦ ﻛﺎر‪ ،‬ﻣﺆﺳﺴﻪ ﻓﻮق ﺑﻪ ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻴﺰان ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻦ در ﻣﻌﺮض ﻧﺎﻧﻮﻣﻮاد در ﺧﻂ ﺗﻮﻟﻴﺪﻫـﺎي ﻣـﻮﺟـﻮد ﻛـﻤـﻚ‬
‫ﻣﻲﻧﻤﺎﻳﺪ‪ .‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺳﺎزﻣﺎن ﺣﻔﺎﻇﺖ ﻣﺤﻴﻂ زﻳﺴﺖ در زﻣﻴﻨﻪ ﻣﻮاد ﻧﺎﻧﻮﻣـﻘـﻴـﺎس )‪http://www.epa.gov/oppt/nano/‬‬

‫‪ (stewardship.htm‬ﺑﻪ ﺗﺮﻏﻴﺐ ﺑﺨﺶ ﺻﻨﻌﺘﻲ ﺑﺮاي در اﺧﺘﻴﺎر ﮔﺬاﺷﺘﻦ داوﻃﻠﺒﺎﻧﻪ دادهﻫﺎي ﺧﻮد ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ در اﻳﻤﻨﻲ اﻳﻦ‬
‫ﻧﺎﻧﻮﻣﻮاد ﺗﺄﺛﻴﺮ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﺷﺮﻛﺖﻫﺎ در ﻋﻴﻦ اﻳﻨﻜﻪ ﻣﻠﺰم ﺑﻪ ﻓﺎش ﻧﻤﻮدن اﻃﻼﻋﺎت ﺳﺮي ﺧﻮد ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ اﻣﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺑـﻪ‬
‫ﻃﻮر ﻣﻨﻈﻢ و در ﺻﻮرت اﻣﻜﺎن دادهﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ را ﻣﻨﺘﺸﺮ ﻧﻤﻮده و در ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎي اﻧﺠﺎم ﺷﺪه در اﻳـﻦ‬
‫زﻣﻴﻨﻪ ﺳﻬﻴﻢ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬

‫اﺧﻼق‬ ‫◊‬
‫ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ و ﮔﺴﺘﺮش ﻣﺤﺼﻮﻻت آن در ﺑﺎزار ﻣﺼﺮف ﺑﻪ ﻃﻮر ﻃﺒﻴﻌﻲ ﺑﺎ ﻧﮕﺮاﻧﻲﻫﺎﻳﻲ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺗـﺒـﻌـﺎت‬

‫ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ‪ ،‬اﺧﻼﻗﻲ و اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ آن ) ‪ (ELSI‬ﻫﻤﺮاه ﺑﻮده اﺳﺖ‪ .‬در اداﻣﻪ ﺑﻪ ﻧﻤﻮﻧﻪاي از ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ در ﻣﻘﺎﻻت ﻋﻠﻤﻲ ﻛﻪ‬

‫اﺧﻴﺮاً ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ و در آﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﺗﻌﺮﻳﻒ و ارزﻳﺎﺑﻲ ﻓﻮاﺋﺪ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﭘﺮداﺧﺘﻪ ﺷﺪه‪ ،‬اﺷﺎره ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬

‫داروﻫﺎي ﺟﺪﻳﺪ ﺑﺎ ﻣﻘﺪار ﻣﺎده ﻛﻤﺘﺮ و ﻫﺰﻳﻨﻪ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﺗﺮ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ در دﺳﺘﺮس ﺗﻌﺪاد زﻳﺎدﺗﺮي از ﺑـﻴـﻤـﺎران‬ ‫•‬

‫ﻗﺮار ﮔﻴﺮد‪.‬‬
‫ﻛﺎرﺑﺮد ﻣﻮاد ﻧﺎﻧﻮﻣﻘﻴﺎس در اﺻﻼح ﻣﺤﻴﻂ زﻳﺴﺖ‪ :‬ﻛﺎر در ﻣﺤﻴﻂﻫﺎي ﺑﺎ ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﻧﻴﺎز و داراي ﻣﻌﺎﻳﺐ اﻗﺘﺼﺎدي‬ ‫•‬

‫ﻓﺮاوان را ﺗﺴﻬﻴﻞ ﻣﻲﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫روشﻫﺎي ﺑﺮﺗﺮ ﺗﻮﻟﻴﺪ اﻧﺮژي از ﻃﺮﻳﻖ ﻛﺎرﺑﺮد ﻧﺎﻧﻮﻣﻮاد اﻣﻜﺎن ﭘﺬﻳﺮ اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ ﻣـﺰﻳـﺖ ﻧـﺎﺷـﻲ از ﻛـﺎرﺑـﺮد‬ ‫•‬
 ‫ﭘﻴﺸﮕﺎﻣﻲ ﻣﻠﻲ ﻓﻨﺎوري ﻧﺎﻧﻮ؛ ارزﻳﺎﺑﻲ دوم و ﺗﻮﺻﻴﻪﻫﺎ‬

‫ﻛﺎﺗﺎﻟﻴﺰورﻫﺎي ﻓﻌﺎل ﺗﺮ در ﺗﺼﻔﻴﻪ ﻧﻔﺖ ﻳﺎ اﻟﻜﺘﺮودﻫﺎي ﺑﻬﺒﻮد ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺑﺎﺗﺮيﻫﺎ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﻤﮕﻲ ﺑﺎ اﻓﺰودن ﻧﺎﻧﻮﻣـﻮاد‬
‫ﺑﻪ دﺳﺖ آﻣﺪهاﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺑﻬﺒﻮد ﺑﺎزدﻫﻲ روشﻫﺎي ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺑﻪ اﺗﻼف ﻛﻤﺘﺮ ﻣﻨﺠﺮ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬ ‫•‬

‫در ﻫﻤﻴﻦ زﻣﺎن‪ ،‬ﻣﺴﺎﺋﻞ اﺧﻼﻗﻲ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺷﺪه در ﺑﻄﻦ ﻛﺎرﺑﺮدﻫﺎي ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﺣﻮزه ﺑﺤﺚ اﻧﮕﻴﺰ رو ﺑﻪ رﺷـﺪي را‬
‫ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻲدﻫﺪ‪ .‬ﻋﻼوه ﺑﺮ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻳﻤﻨﻲ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ‪ -‬ﭼﻪ ﺑﻪ ﻟﺤﺎظ ﺳﻼﻣﺖ اﻧﺴﺎن و ﭼﻪ ﺑﻪ ﻟﺤﺎظ زﻳﺴﺖ ﻣـﺤـﻴـﻄـﻲ‪-‬‬
‫ﺑﺮﺧﻲ ﻣﻲﭘﺮﺳﻨﺪ ” آﻳﺎ ﻛﺎرﺑﺮدﻫﺎي ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺎ ﻣﻼﺣﻈﺎت اﺧﻼﻗﻲ دﻗﻴﻖ ﻫﻢ ﺗﻄﺒﻴﻖ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ؟“ ﺑﻪ ﻋـﻨـﻮان‬
‫ﻣﺜﺎل ﺑﺴﻴﺎري از اﺑﻬﺎﻣﺎﺗﻲ ﻛﻪ در زﻣﻴﻨﻪ اﺧﻼق زﻳﺴﺘﻲ و ﺑﺎ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻓﻮاﻳﺪ و ﻛﺎرﺑﺮدﻫﺎي آن ﭘﺪﻳﺪ آﻣـﺪه اﺳـﺖ‪،‬‬
‫ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ در ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺑﻪ ﭼﻴﺰي ﻓﺮاﺗﺮ از ﻛﺎرﺑﺮد دارو در ﺑﻬﺒﻮد ﻋﻤﻠﻜﺮد ﻣﺮﺑﻮط ﺑﺎﺷﺪ و ﻣﻔﺎﻫﻴﻤﻲ اﺳﺎﺳﻲ ﻛـﻪ ﺗﺼـﻮر‬
‫ﻣﻲﺷﻮد اﻧﺴﺎﻧﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ را ﺑﻪ ﭼﺎﻟﺶ ﺑﻜﺸﺪ‪.‬‬
‫ﻫﻤﺎنﮔﻮﻧﻪ ﻛﻪ ﻗﺒﻼً ﻫﻢ در اﻳﻦ ﮔﺰارش ﺑﻴﺎن ﺷﺪ‪ ،‬اﻳﻦ ﻧﮕﺮاﻧﻲﻫﺎ از ﺑﺴﻴﺎري ﺟﻬﺎت ﺑﺎ ﻧﮕﺮاﻧﻲﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ در ﻣﻮرد ﻫـﺮ‬
‫ﻓﻨﺎوري ﻧﻮﻇﻬﻮري وﺟﻮد دارد ﻣﺸﺘﺮك اﺳﺖ و ﻣﻌﻠﻮم ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻧﮕﺮاﻧﻲﻫﺎ ﻓﻘﻂ ﻣﻨﺤﺼﺮ ﺑﻪ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻳﺎ ﺑﻪ‬
‫اﺣﺘﻤﺎل زﻳﺎد ﺑﻪ ﻫﺮ ﻓﻨﺎوري ﺟﺪﻳﺪي ﻛﻪ ﺑﻪ زﻧﺪﮔﻲ روزﻣﺮه ﻣﺎ راه ﻣﻲﻳﺎﺑﺪ‪ ،‬ﻫﻢ ﻣﺮﺑﻮط ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺑﺮاي ﭘﺎﺳﺦ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺳﻮاﻻت ‪ NNI‬ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺗﻲ را در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ و ﺑﻪ وﻳﮋه از ﻃﺮﻳـﻖ ﻣـﺮاﻛـﺰ ‪ NNI/NSF‬ﻛـﻪ در‬
‫داﻧﺸﮕﺎهﻫﺎي ﺳﻄﺢ ﻛﺸﻮر ﺑﺮاي ﻣﻮﺿﻮع ” ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ و ﺟﺎﻣﻌﻪ ” داﻳﺮ ﺷﺪهاﻧﺪ اﻧﺠﺎم داده اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﻼوه ‪ NNAP‬ﻫﻢ‬
‫‪43‬‬
‫ﻫﻨﮕﺎم اﻧﺠﺎم اﻳﻦ ﺑﺮرﺳﻲ از ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي ﺷﻮراي اﺧﻼق زﻳﺴﺘﻲ رﻳﺎﺳﺖ ﺟﻤﻬﻮري )ﻛﻪ ﺧﻮد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﺴﺘﻘﻠﻲ در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ‬
‫اﻧﺠﺎم داده و ﺧﻼﺻﻪاي از ﺑﺮرﺳﻲﻫﺎ و ﻧﻈﺮﻳﺎت ﺧﻮد در اﻳﻦ ﺑﺎره را ﻣﻨﺘﺸﺮ ﻧﻤﻮده اﺳﺖ‪ (35‬و ﺳﺎﻳﺮ ﻣﺘﺨﺼﺼﺎن رﺷـﺘـﻪ‬
‫اﺧﻼق اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﻮده اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت اﺧﻼﻗﻲ ﻣﺘﻨﻮﻋﻲ وﺟﻮد دارﻧﺪ ﻛﻪ در ﺑﻴﻦ ﻓﻨﺎوريﻫﺎي ﻧﻮﻇﻬﻮر ﻣﺸﺘﺮك ﺑﻮده و‬
‫ﻣﻲﺗﻮاﻧﻨﺪ ﻣﻮﺿﻮع ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻗﺮار ﮔﻴﺮﻧﺪ‪ .‬از ﺑﻴﻦ اﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت ﻓﺮاوان ﺑﻪ ﻣﻮارد زﻳﺮ ﻣﻲﺗﻮان اﺷﺎره ﻧﻤﻮد‪:‬‬
‫ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻛﺪﻫﺎﻳﻲ راﻫﻨﻤﺎ ﺑﺮاي ﻓﻨﺎوريﻫﺎي ﻧﻮﻇﻬﻮر‪ ،‬ﻣﺨﺎﻃﺮاﺗﻲ ﻛﻪ ﻣﺮدم را ﺑﻪ ﺣﺎﺷﻴﻪ ﻣﻲراﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺤﺚ درﺑﺎره داروﻫﺎ‬
‫ﺑﺮ اﺳﺎس اﻓﺰاﻳﺶ ﺗﻘﺎﺿﺎ‪ ،‬آﮔﺎﻫﻲ از ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﺣﺮﻳﻢ ﺧﺼﻮﺻﻲ ﺑﻮﺟﻮد آﻣﺪه ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻧﺎﻧـﻮﺣﺴـﮕـﺮﻫـﺎ‪،‬‬
‫ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت ﻣﺤﺮﻣﺎﻧﻪ‪ ،‬ﺳﻴﺎﺳﺖﻫﺎي ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﺑﺮاي ﻛﺸﻮرﻫﺎي در ﺣﺎل ﺗﻮﺳﻌﻪ و ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت ﺑﺴﻴﺎر دﻳﮕﺮ‪.‬‬
‫ارزﻳﺎﺑﻲ ‪) NNAP‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ دادهﻫﺎي ﺑﻪ دﺳﺖ آﻣﺪه از ‪ nTAG‬و ﺷﻮراي اﺧﻼق زﻳﺴﺘﻲ رﻳﺎﺳﺖ ﺟـﻤـﻬـﻮري و‬
‫ﺻﺎﺣﺐ ﻧﻈﺮان ﻣﺨﺘﻠﻒ( آن اﺳﺖ ﻛﻪ اﻣﺮوز ﻫﻴﭻ ﻧﮕﺮاﻧﻲ ﻣﻨﺤﺼﺮ ﺑﻪ ﻓﺮدي ﺧﺎص ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ وﺟﻮد ﻧﺪارد‪ .‬اﻟﺒـﺘـﻪ ﻧـﻪ‬
‫ﺑﻪﻣﻌﻨﺎي آﻧﻜﻪ ﺑﮕﻮﻳﻴﻢ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﻧﻴﺎز ﺑﻪ ارزﻳﺎﺑﻲﻫﺎي دﻗﻴﻖ اﺧﻼﻗﻲ ﻧﺪارد؛ ﺑﻠﻜﻪ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻫﺮ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻋﻠﻤﻲ و ﻓـﻨـﺎوري‪،‬‬
‫ﺗﻤﺎم اﻓﺮاد ﺳﻬﻴﻢ در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ ﻣﺸﺘﺮﻛﻲ در ﻗﺒﺎل ارزﻳﺎﺑﻲ دﻗﻴﻖ ﺗﺄﺛﻴﺮات ﺿﻤﻨﻲ اﺧﻼﻗﻲ‪ ،‬اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ و ﻗﺎﻧـﻮﻧـﻲ‬
‫ﻧﺎﺷﻲ از ﺗﻮﺳﻌﻪ آن دارﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﺣﺎل ‪ NNAP‬ﺑﺎ ﻣﺸﺎوره ﺷﻮراي اﺧﻼق زﻳﺴﺘﻲ رﻳﺎﺳﺖ ﺟﻤﻬﻮري‪ ،‬در ﺣﺎل ﺣـﺎﺿـﺮ‬
‫ﻫﻴﭻ ﻧﻴﺎز آﺷﻜﺎري ﺑﻪ اﻳﺠﺎد دوﺑﺎره اﺻﻮل ﺑﻨﻴﺎدي اﺧﻼﻗﻲ ﻳﺎ رﺷﺘﻪﻫﺎي ﺟﺪﻳﺪ ﻳﺎ ﺗﻮﺳﻌﻪ روﻳﻜﺮدﻫﺎي ﻧﻮﻳﻦ ﺑﻪ ﻣـﻨـﻈـﻮر‬
‫ارزﻳﺎﺑﻲ ﺗﺄﺛﻴﺮات اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﻧﻤﻲﺑﻴﻨﺪ‪.‬‬
 ‫ﭘﻴﺸﮕﺎﻣﻲ ﻣﻠﻲ ﻓﻨﺎوري ﻧﺎﻧﻮ؛ ارزﻳﺎﺑﻲ دوم و ﺗﻮﺻﻴﻪﻫﺎ‬

‫ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ و ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ آﺛﺎر ﺟﺎﻧﺒﻲ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ‬ ‫◊‬

‫‪ NNAP‬ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﻴﺰان ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ ﻣﻮﺟﻮد ﻣﻴﺎن ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻛﻪ از ﻃﺮﻳﻖ ‪ NNI‬ﺻﻮرت ﻣﻲﮔـﻴـﺮد اﺑـﺮاز‬
‫رﺿﺎﻳﺖ ﻣﻲﻛﻨﺪ‪ .‬ﺗﻮان ﺑﺎﻻي روﻳﻜﺮد ﻋﻤﻮﻣﻲ ﻣﻴﺎن ﺳﺎزﻣﺎن ‪ NNI‬در آن اﺳﺖ ﻛﻪ اﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﭘﻴﺸﮕﺎﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺴﺘـﻪ اﺳـﺖ‬
‫ﺗﺨﺼﺺﻫﺎي ﮔﺴﺘﺮدهاي ﻛﻪ در ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ وﺟﻮد دارد را ﺑﺎ ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ در ﻛﻨﺎر ﻫﻢ و ﺳﺎزﮔﺎر ﺑـﺎ اﻫـﺪاف و‬
‫ﻣﺄﻣﻮرﻳﺖﻫﺎي ﻫﺮ ﻣﺆﺳﺴﻪ در ﻛﻨﺎر ﻫﻢ ﻗﺮار دﻫﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل ارزﻳﺎﺑﻲﻫﺎي دوﻟﺖ ﻓﺪرال از ﻣﺨﺎﻃﺮات ﻧﺎﺷﻲ از ﮔـﺎز‬
‫اﮔﺰوز و دﻳﮕﺮ ﻣﻮاد ﻓﺮﻋﻲ‪ ،‬ﻣﻮﺟﺐ ﻃﺮح ﺑﺮﻧﺎﻣﻪاي ﺑﺮاي ﺑﺮرﺳﻲ ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ ارزﻳﺎﺑﻲ ﻧﺎﻧﻮﻣﻮاد ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ ﺷﺪه ﮔﺮدﻳﺪ‪ .‬اﻳـﻦ‬
‫ﻛﺎر در واﻗﻊ ﺑﺮ ﺧﻼف ﺗﺼﻮر اﻳﺠﺎد ﻳﻚ ﺳﺎﺧﺘﺎر ﻣﺪﻳﺮﻳﺘﻲ ﻣﺘﻤﺮﻛﺰ ﺑﺎﻻ ﺑﻪ ﭘﺎﻳﻴﻦ اﺳﺖ زﻳﺮا ﭼﻨﺎن روش ﻣـﺪﻳـﺮﻳـﺘـﻲ‬
‫ﻣﻮﺟﺐ دوﺑﺎره ﻛﺎري و ﺑﺪﺗﺮ از آن ﺣﺬف ﻣﺸﺎرﻛﺖ ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎي ﻛﻠﻴﺪي ﻓﻌﺎل در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬
‫ﻫﻴﺌﺖ ﻣﺘﺨﺼﺼﺎن ‪ NNAP‬اﻧﺘﻈﺎر دارﻧﺪ ﻛﻪ ﻃﺮحﻫﺎي ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺗﻲ ﻛﻨﻮﻧﻲ ‪ NNI‬در زﻣﻴﻨﻪ ﺑـﺮرﺳـﻲ ﻣﺴـﺎﺋـﻞ ‪،EHS‬‬
‫آﻣﻮزﺷﻲ و اﺑﻌﺎد اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ و ﻧﻴﺰ روﻧﺪ ﻫﻤﺎﻫﻨﮓﺳﺎزي ﻛﻪ ﺗﺤﺖ ﻧﻈﺎرت زﻳﺮ ﻛﻤﻴﺘﻪ ‪ NSET‬و ﺑﻪ ﺳﺮﭘﺮﺳﺘﻲ‬
‫‪ NNCO‬اﻧﺠﺎم ﻣﻲﺷﻮد‪ ،‬ﻫﻤﭽﻨﺎن ﺑﻪ ﻋﻨﻮان راﻫﻨﻤﺎي راﻫﺒﺮدي ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ‪ EHS‬ﻓـﻨـﺎوري ﻧـﺎﻧـﻮ در ﺳـﻄـﺢ‬
‫ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎي ﻋﻀﻮ ‪ NNI‬اداﻣﻪ ﻳﺎﺑﺪ‪ .‬در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﻫﻨﻮز ﻣﻄﺎﻟﺐ زﻳﺎدي در اﻳﻦ ﺑﺎره ﻫﺴﺖ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻓﺮا ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬اﻣـﺎ‬
‫اﻳﻦ روﻧﺪ ﻗﻄﻌﺎً دﭼﺎر وﻗﻔﻪ ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪ .‬در واﻗﻊ روﻧﺪ ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ ﺑﻪ ﻛﺎر رﻓﺘﻪ در ‪ NNCO‬و روﻧﺪ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده‬

‫‪44‬‬ ‫در ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﺤﻘﻴﻖ و ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ اﻃﻼﻋﺎت و ﺷﺒﻜﻪ )‪ 36 (NITRD‬را ﻣﻲﺗﻮان ﻣﺪﻟﻬﺎي ﺧﻮﺑﻲ ﺑﺮاي اﻳﺠﺎد‬
‫ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲﻫﺎي ﻣﺸﺎﺑﻪ در رﺷﺘﻪﻫﺎﻳﻲ از ﻗﺒﻴﻞ آﻣﻮزش ‪) K-12‬ﻛﻪ در آن ﻫﺰﻳﻨﻪ ﺻﺪﻫﺎ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﺪون ﻫﻴﭻ ﻣﻜﺎﻧﻴﺴﻢ رﺳﻤﻲ‬
‫در ﺑﻴﻦ ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎي زﻳﺎدي ﺗﻮزﻳﻊ ﻣﻲﺷﻮد و ﺑﻪ ﻣﻮﺟﺐ آن ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎي ﻫﺰﻳﻨﻪ ﻛﻨﻨﺪه ﺑﺎﻳﺪ از ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎي اﻧﺠﺎم ﺷﺪه در‬
‫ﮔﺮوهﻫﺎي دوﻟﺘﻲ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺧﻮد ﻣﻄﻠﻊ ﺑﺎﺷﻨﺪ( داﻧﺴﺖ‪ NNAP .‬ﻣﻨﺘﻈﺮ ﮔﺰارش ﺗﺤﻠﻴﻠﻲ راﻫﺒﺮد ﻧﻬﺎﻳﻲ ﺗﺤﻘﻴﻘـﺎت ﻣـﺮﺑـﻮط‬
‫ﺣﻮزه ﻣﺤﻴﻂزﻳﺴﺖ‪ ،‬ﺑﻬﺪاﺷﺖ و اﻳﻤﻨﻲ و ﻧﻴﺰ ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ ﻣﻴﺎن ﺳﺎزﻣﺎﻧﻲ ﺑﺮاي ﺗﺤﻘﻖ ﻋﻤﻠﻲ آن اﺳﺖ ﺗﺎ آن را‬
‫ﺿﻤﻴﻤﻪ اﻳﻦ ﮔﺰارش ﻧﻤﺎﻳﺪ‪.‬‬
 ‫ﭘﻴﺸﮕﺎﻣﻲ ﻣﻠﻲ ﻓﻨﺎوري ﻧﺎﻧﻮ؛ ارزﻳﺎﺑﻲ دوم و ﺗﻮﺻﻴﻪﻫﺎ‬

‫‪ -5‬ﺗﻮﺻﻴﻪﻫﺎ‪ :‬ﺣﻔﻆ ﭘﻴﺸﮕﺎﻣﻲ از ﻃﺮﻳﻖ ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ‪ ،‬راﻫﺒﺮد‪ ،‬ارﺗﺒﺎﻃﺎت‬ ‫♦‬

‫ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ از ﺑﺴﻴﺎري ﺟﻬﺎت ﻋﺼﺮ ﺟﺪﻳﺪي از ﺗﺤﻘﻴﻖ‪ ،‬ﺗﻮﺳﻌﻪ و ﺗﺠﺎريﺳﺎزي ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﻣﻲآﻳﺪ‪ .‬اﻳﻦ رﺷﺘﻪ ﻳـﻜـﻲ‬
‫از ﻓﻨﺎوريﻫﺎﻳﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ داراي ﭘﺎﻳﻪ ﮔﺴﺘﺮدهاي اﺳﺖ و آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺗﺎ ﻛﻨﻮن در ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت اﻳﻦ ﺣﻮزه )و ﻧﻴﺰ ﻫﺮ ﻛـﺠـﺎ ﻛـﻪ‬
‫ﺗﻮﺳﻌﻪ و ﻛﺎرﺑﺮدﻫﺎي ﺗﺠﺎري آن از اﺑﺘﺪا و ﺑﻪروﺷﻨﻲ ﺑﻪﻋﻨﻮان اﻫﺪاف ﺿﺮوري ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﻨﺪ( ﭘﻴﺸﮕﺎم ﺑﻮده اﺳﺖ‪.‬‬
‫اﻳﻦ ﭘﻴﺸﮕﺎﻣﻲ ﻋﻤﺪﺗﺎً ﺑﻪ دﻟﻴﻞ ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ رﺳﻤﻲ و اوﻟﻮﻳﺖ ﺑﻨﺪيﻫﺎي ‪ NNI‬اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻮﺟﺐ ﺷﺪه ﺗﺎ آﻣﺮﻳﻜـﺎ ﺑـﻪ اﻳـﻦ‬
‫ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ دﺳﺖ ﭘﻴﺪا ﻛﺮده و ﻫﻤﭽﻨﺎن ﭘﻴﺸﮕﺎم ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ در ﺟﻬﺎن ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﺣﺎل‪ ،‬ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﻳـﻜـﻲ از اوﻟـﻴـﻦ‬
‫زﻣﻴﻨﻪﻫﺎﻳﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ﮔﺬاري ﻛﺸﻮرﻫﺎي اروﭘﺎﻳﻲ و آﺳﻴﺎﻳﻲ در آن ﺑﺎ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ﮔﺬاريﻫﺎي آﻣﺮﻳﻜﺎ در ﻣﺮاﺣﻞ اوﻟﻴﻪ‬
‫ﺗﻮﺳﻌﻪ اﻳﻦ ﻓﻨﺎوري ﺑﺮاﺑﺮي ﻣﻲﻛﻨﺪ‪ .‬ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﻳﻜﻲ از اﻧﮕﻴﺰهﻫﺎي اﺻﻠﻲ ﻫﻤﻜﺎريﻫﺎي ﺑﻴﻦ رﺷﺘﻪاي اﺳﺖ و روز ﺑـﻪ‬
‫روز ﺑﺮاي ﻛﻠﻴﻪ ﺗﺤﻘﻴﻖ و ﺗﻮﺳﻌﻪﻫﺎي ﻋﻠﻤﻲ ﺿﺮوريﺗﺮ ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﻫﻨﻮز ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻚ ﻓﺮﺻﺖ ﻣﺠﺰا‬
‫و ﻣﺘﻤﺎﻳﺰ در ﺗﺎرﻳﺦ ﻧﻮآوريﻫﺎ ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﻣﻲرود؛ زﻳﺮا ﻣﻲﺗﻮان آن را ﺑﻮﺳﻴﻠﻪي ﺳﻴﺎﺳﺖﻫﺎي ﻗﻮي و ﻣﺆﺛﺮ ﭘﻴﺶﻓﻌـﺎل از‬
‫اﺑﺘﺪاي ﺗﻮﺳﻌﻪ آن ﺑﻪدﺳﺖ آورد‪ .‬اﻳﻦ ﺳﻴﺎﺳﺖﻫﺎ راﻫﻨﻤﺎي ﺗﺤﻘﻴﻖ و ﺗﻮﺳﻌﻪﻫﺎي دوﻟﺘﻲ و ﺧﺼﻮﺻﻲ و ﻧﻮآوريﻫﺎﻳﻲ در‬
‫ﻃﻴﻒ وﺳﻴﻌﻲ از ﻣﻮاد و ﻛﺎﻻﻫﺎي ﺑﺎ ﻛﺎرﺑﺮد ﺗﺠﺎري ﺑﻮده اﺳﺖ‪ .‬در ﻣﺠﻤﻮع‪ ،‬اﻋﻀﺎي ‪ NNAP‬ﺑﺮ اﻳﻦ ﺑﺎورﻧﺪ ﻛﻪ ‪ NNI‬ﺑﻪ‬
‫ﺧﻮﺑﻲ ﺳﺎزﻣﺎن ﻳﺎﻓﺘﻪ و ﺑﻪ ﺧﻮﺑﻲ ﻫﻢ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬زﻳﺮ ﻛﻤﻴﺘﻪ ‪) NSET‬ﺗﺤﺖ ﺣﻤﺎﻳﺖ اداره ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﻫـﺎي‬
‫‪45‬‬
‫ﻣﻴﺎن ﺳﺎزﻣﺎﻧﻲ( )‪ (NNCO‬ﺑﻪ ﺷﻜﻞ ﻣﺆﺛﺮﺗﺮي ﺑﻪ ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎي ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ در ﺳﻄﺢ دوﻟﺖ ﻓﺪرال ﭘـﺮداﺧـﺘـﻪ‬
‫اﺳﺖ و در ﻋﻴﻦ ﺣﺎل ﺑﻪ ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎ اﻳﻦ اﻣﻜﺎن را داده ﺗﺎ ﺗﻼشﻫﺎﻳﻲ را ﻛﻪ ﺑﺎ ﻫﺪف ﺣﻤﺎﻳﺖ از اﻫﺪاف ﺳﺎزﻣﺎﻧﻲ ﺧـﻮد‬
‫دﻧﺒﺎل ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ را ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺑﺮﺳﺎﻧﻨﺪ‪ .‬ﻫﻴﺌﺖ ‪ PNNA‬ﺑﺮ اﻳﻦ ﺑﺎور اﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﺸﺖ ﺣﻮزه ﺑﺮﻧﺎﻣﻪاي ‪) NNI‬ﻛﻪ در ﺣـﺎل‬
‫ﺣﺎﺿﺮ در ﻗﺎﻟﺐ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ راﻫﺒﺮدي ‪ NNI‬ﺑﺮاي رﺻﺪ ﺣﻮزهﻫﺎي ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ﮔﺬاري در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﻧﺪ( ﺑﻪ درﺳﺘﻲ ﺗﻌﻴﻴﻦ‬
‫ﺷﺪه و اﻳﻦ دﺳﺘﻪﻫﺎ ﺑﺮاي ارزﻳﺎﺑﻲ و ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ اﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻛﺎﻓﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ NNAP .‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﻧﻜﺘﻪ ﻧﻴﺰ ﺗﻮﺟﻪ دارد ﻛﻪ ارزﻳﺎﺑـﻲ‬
‫ﻣﺜﺒﺖ ﻛﻠﻲ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ‪ NNI‬ﺑﺎ آﻧﭽﻪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﻳﺰي و ﻣﺸﻮرﺗﻲ در ﻛﺸﻮرﻫﺎي دﻳﮕﺮ ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎي ﺗﻌـﺪاد‬
‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎي ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ در ﺳﻄﺢ ﺟﻬﺎن وﺟﻮد دارد و ﭘﺲ از ﻣﺪل ‪ NNI‬اﻳﺠﺎد ﺷﺪهاﻧﺪ‪ ،‬ﺳﺎزﮔﺎر اﺳﺖ‪ .‬آﻛﺎدﻣﻲﻫﺎي ﻣﻠﻲ‬
‫ﻧﻴﺰ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ‪ NNAP‬ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ ﻧﻈﺎرت ﺑﺮ ‪ NNI‬را دارﻧﺪ‪ .‬اﻋﻀﺎي ‪ NNAP‬ﺑﺮ اﻳﻦ ﺑﺎورﻧﺪ ﻛﻪ ﺗﻼشﻫﺎي ﻧﻈﺎرﺗﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﺑـﺎ‬
‫زﻣﺎنﺑﻨﺪي ﻣﻨﺎﺳﺐ و ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﺎ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ زﻣﺎﻧﻲ ‪ NNI‬اﻧﺠﺎم ﺷﻮد )ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ ﻫﺮ دو ﺑﺮرﺳﻲ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﻫﺮ ﺳﻪ‬
‫ﺳﺎل ﻳﻜﺒﺎر و ﭘﺲ از ﺑﺎزﻧﮕﺮي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ راﻫﺒﺮدي اﻧﺠﺎم ﺷﻮﻧﺪ( ﺗﺎ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ از ﻫﻢﭘﻮﺷﺎﻧﻲ اﺟﺘﻨﺎب ﺷﺪه و ﻧـﺘـﻴـﺠـﻪ‬
‫ﺑﻬﺘﺮي از ﻫﺮ دو ﮔﺰارش ﺑﻪوﻳﮋه ﺑﺮ ﺣﺴﺐ اﻓﺰاﻳﺶ ﺳﻄﺢ آﮔﺎﻫﻲ ﻋﻤﻮﻣﻲ از ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ آﻧﻬﺎ و ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎي ‪ NNI‬ﺑﻪ دﺳﺖ‬
‫آﻳﺪ‪.‬‬
‫ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ زﻣﺎﻧﻲ ﺑﻬﺘﺮ ﻣﻮﺟﺐ اﻓﺰاﻳﺶ ﻛﺎرآﻣﺪي و ﻫﺪﻓﻤﻨﺪي ﻫﺮ دو ﮔﺮوه ﺗﺨﺼﺼﻲ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‪ .‬اﻋﻀﺎي ‪ NNAP‬ﺑـﺮ‬
‫اﻳﻦ ﺑﺎورﻧﺪ ﻛﻪ ﭘﻴﺸﮕﺎﻣﻲ آﻣﺮﻳﻜﺎ در ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﺗﺎ ﺣﺪ زﻳﺎدي ﺑﻪ ﭼﺎرﭼﻮب رﺳﻤﻲ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻣﻠﻲ ﭘﻴﺸﮕﺎﻣﻲ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ )‬
‫‪ (NNI‬ﺑﺴﺘﮕﻲ دارد‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﺣﺎل ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر اﻃﻤﻴﻨﺎن ﺣﻔﻆ وﺿﻌﻴﺖ رﻗﺎﺑﺘﻲ‪ NNAP ،‬ﻣﻮارد زﻳﺮ را ﺑﺮاي ﺑﻬﺒﻮد و ﺗﻘﻮﻳﺖ‬
 ‫ﭘﻴﺸﮕﺎﻣﻲ ﻣﻠﻲ ﻓﻨﺎوري ﻧﺎﻧﻮ؛ ارزﻳﺎﺑﻲ دوم و ﺗﻮﺻﻴﻪﻫﺎ‬

‫ﺑﻴﺸﺘﺮ ‪ NNI‬ﺗﻮﺻﻴﻪ ﻣﻲﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫‪ .1‬زﻳﺮﺳﺎﺧﺖﻫﺎ‪ ،‬ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ و ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ‬ ‫◊‬

‫ﺣﻔﻆ زﻳﺮﺳﺎﺧﺖﻫﺎي ﺗﺤﻘﻴﻖ و ﺗﻮﺳﻌﻪ در ﺳﻄﺢ ﺟﻬﺎﻧﻲ و ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ ﻣﻴﺎن ﺑﺨﺸﻲ ﻛﻪ ﺗﺤﺖ ﻧﻈﺎرت ‪ NNI‬اﻳـﺠـﺎد‬
‫ﻣﻲﺷﻮد‪ ،‬ﺑﺮاي دﺳﺘﻴﺎﺑﻲ ﺑﻪ ﻓﻮاﺋﺪ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﮔﺴﺘﺮده از ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﺿﺮوري اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .1-1‬اﻃﻤﻴﻨﺎن از اداﻣﻪ ﻳﺎﻓﺘﻦ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎي ﻋﻀﻮ ‪ NNI‬و ﻛﻨﮕﺮه از ﻣﺮاﻛﺰ ﭼﻨﺪ رﺷﺘﻪاي ‪ ،NNI‬ﺷﺒﻜﻪﻫﺎ و ﺗﺠﻬﻴﺰات‬
‫ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺗﻲ ﻧﺎﻧﻮﻣﻘﻴﺎس ‪.‬‬
‫زﻳﺮﺳﺎﺧﺖﻫﺎي ‪ NNI‬در زﻣﻴﻨﻪ ﺗﺠﻬﻴﺰات ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺎرﺑﺮان‪ ،‬ﻣﺮاﻛﺰ و ﺷﺒﻜﻪﻫﺎي آن ﻣﻨﺎﺑﻌﻲ ﻏﻴﺮﻣـﻮازي ﺑـﺮاي‬
‫ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺗﺤﻘﻴﻖ و ﺗﻮﺳﻌﻪ اﻳﻦ ﻓﻨﺎوري ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﺣﻔﻆ و اداﻣﻪ ﻛﺎر ﺧﻮد ﻧﻴﺎزﻣﻨﺪ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬاري ﻛﺎﻓﻲ ﻫﺴـﺘـﻨـﺪ‪ .‬از‬
‫اﻳﻦ رو ‪ NIH ،NSF ،DOE‬و ‪ NISI‬ﺑﺎﻳﺪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ اﻳﺠﺎد ﭼﻨﻴﻦ ﻣﺮاﻛﺰي ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﻓﺮاﻫﻢ ﻧﻤﻮدن ﺣﻤﺎﻳﺖ ﺑﻲوﻗـﻔـﻪ و‬
‫ﻓﺮاوان ﺧﻮد از اﻳﻦ ﺑﺨﺶﻫﺎي ﺿﺮوري و ارزﺷﻤﻨﺪ ﺗﻼش ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ وﻳﮋه ‪ NSF‬و ‪ NIH‬ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺳﺮﻣﺎﻳـﻪ ﮔـﺬاري در‬
‫اﻳﺠﺎد ﻣﺮاﻛﺰ ﺑﺰرگ و ﮔﺮوهﻫﺎي ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺗﻲ ﻣﺸﺘﺮك ﺑﺎ روﻳﻜﺮد ﭼﻨﺪ رﺷﺘﻪاي ﻛﻪ ﺑﺮاي ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ در ﺗﺤـﻘـﻴـﻘـﺎت ﭘـﺎﻳـﻪ‬
‫ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﺿﺮوي اﺳﺖ‪ ،‬اﻗﺪام ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ دﻟﻴﻞ وﺟﻮد ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﭼﻨﺪ رﺷﺘﻪاي ﺑﺴﻴﺎري از ﻛﺎرﺑﺮدﻫﺎ از ﻫـﻤـﮕـﺮاﻳـﻲ‬
‫ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﻓﻨﺎوريﻫﺎ و رﺷﺘﻪﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺳﺎﺑﻘﺎً از ﻫﻢ ﺟﺪا ﺑﻮدهاﻧﺪ ﺣﺎﺻﻞ ﻣﻲﺷﻮد ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ دﻟﻴﻞ ‪ NNI‬ﺑﺎﻳﺪ ﻫﻤﭽﻨﺎن ﺑـﻪ‬
‫ﺣﻤﺎﻳﺖ از ﻣﺤﻘﻘﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ روﻳﻜﺮد آﻛﺎدﻣﻴﻚ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻓﻨﺎوري ﻣﻲﭘﺮدازﻧﺪ و ﻧﻴﺰ ﻣﺤﻘﻘﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ روﻳﻜﺮد ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺑﻪ ﺗﺤﻘﻴﻖ‬
‫‪46‬‬
‫اﻳﻦ ﻓﻨﺎوري ﻣﻲﭘﺮدازﻧﺪ و ﻧﻴﺰ اﻳﺠﺎد ﺗﻌﺎﻣﻞ ﺑﻴﻦ آﻧﻬﺎ اداﻣﻪ دﻫﺪ‪.‬‬
‫‪ .2-1‬ﺗﻼش ﺑﺮاي ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ ﺑﻴﻦ ﺳﺎزﻣﺎﻧﻲ‬
‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ دور ﻧﻤﺎي ﻋﺮﺻﻪ ﺗﺄﺛﻴﺮات ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ‪ ،‬ﺗﻮﺻﻴﻪ ‪ NNAP‬آن اﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﺮ وزارﺗﺨﺎﻧﻪ و ﺳﺎزﻣﺎن ﺑﺎ ﺑﺨﺶﻫﺎي‬
‫ﻋﻤﻠﻲ ﻣﺘﻌﺪد ﻛﻪ ﻫﻤﮕﻲ ﺗﺤﺖ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﻗﺮار دارﻧﺪ )ﺷﺎﻣﻞ ‪ HHS ،EPA ،DoD ،DoC‬و ‪ (USDA‬ﻛﺎرﮔﺮوﻫـﻲ‬
‫ﻣﺸﺘﺮك و ﻳﺎ ﻣﻜﺎﻧﻴﺰمﻫﺎي ﻣﺸﺎﺑﻬﻲ را ﺑﺮاي ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ و ﺑﻬﻴﻨﻪﺳﺎزي ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎ و ﺳﻴﺎﺳﺖﮔﺬاريﻫﺎ اﻳﺠﺎد ﻧﻤﺎﻳـﻨـﺪ‪ ،‬ﺑـﻪ‬
‫ﻃﻮري ﻛﻪ اﻳﻦ ﻣﻜﺎﻧﻴﺰمﻫﺎ‪ ،‬ﻳﻜﻨﻮاﺧﺘﻲ ﺑﻴﺸﺘﺮي را درون ﺳﺎزﻣﺎن ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﭘﻴﻜﺮه واﺣﺪ اﻳﺠﺎد ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ .‬در ﺟﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﭼﻨﻴﻦ‬
‫ﮔﺮوهﻫﺎﻳﻲ وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﺑﺎﻳﺪ در ﺗﻤﺎم ﺳﻄﻮح از آﻧﻬﺎ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﺷﺪه و درون ﺳﺎزﻣﺎن آﻧﻬﺎ را ﭼـﻪ ﺑـﻪ ﺻـﻮرت‬
‫ﻋﻤﻮدي و ﭼﻪ اﻓﻘﻲ ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻧﻤﻮد‪ .‬ﻛﺎرﮔﺮوه ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﺳﺎزﻣﺎن دارو و ﻏﺬا ﻛﻪ ﻣﺘﺸﻜﻞ از ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻧﻲ از ﻫﺮ‬
‫ﻛﺪام از ﻣﺮاﻛﺰ واﺑﺴﺘﻪ ﺧﻮد اﺳﺖ‪ ،‬ﻳﻚ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻪ در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﻣﻲآﻳﺪ‪ .‬ﮔﺮوﻫﻬﺎي ﻣﻴﺎن ﺳﺎزﻣﺎﻧـﻲ ﻛـﻪ‬
‫ﺑﺎﻳﺪ داراي ﻣﺘﺨﺼﺼﺎن ﺳﻴﺎﺳﺖﮔﺬار‪ ،‬ارﺗﺒﺎﻃﺎت و ﺑﻮدﺟﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﺑﻪ ﺗﺴﺮﻳﻊ ارﺗﺒﺎﻃﺎت ﺑﻬﺒﻮد ﻳﺎﻓﺘﻪ داﺧﻞ اﻳﻦ ﺳﺎزﻣﺎن ﻫـﺎ‬
‫در ﺳﻄﺢ دوﻟﺖ ﻓﺪرال و ﻧﻴﺰ ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ ذﻳﻨﻔﻌﺎن ﺑﻴﺮون از ﺳﺎزﻣﺎن و ﻣﺸﺘﺮﻳﺎن ﺳﺎزﻣﺎن ﻛﻤﻚ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻛﺮد‪.‬‬
‫‪ .3-1‬ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻣﺸﺎرﻛﺖ در ‪ NNI‬ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ‪) DoC‬ﺑﻪ ﻏﻴﺮ از ‪ DoED ،(NIST‬و ‪DoL‬‬

‫ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﺄﻣﻮرﻳﺖﻫﺎي اداري ﻫﺮ ﻛﺪام آﻣﻮزش ﻣﻴﺎن رﺷﺘﻪاي‪ ،‬آﻣﻮزش ﺑﺎ ﭘﺎﻳﻪ ﮔﺴﺘﺮده‪ ،‬ﻓﺮاﻫﻢ آوردن‬
‫ﻧﻴﺮوي ﻛﺎر‪ ،‬ارزﻳﺎﺑﻲ و ﺑﺮآورد ﺑﺎزار و ﺗﻮﺳﻌﻪ اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎ از ﺟﻤﻠﻪ ﭼﺎﻟﺶﻫﺎي اﺳﺎﺳﻲ ﺑﺮاي ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﺑﻮده و دوﻟﺖ‬
‫آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺑﺮاي دﺳﺘﻴﺎﺑﻲ ﺑﻪ ﻓﻮاﺋﺪ اﻗﺘﺼﺎدي‪ -‬اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ‪ ،‬ﺗﻮﺳﻌﻪ و ﺗﺠﺎريﺳﺎزي آن ﺑﺎﻳﺪ ﺿﺮورﺗﺎً ﺑـﻪ‬
 ‫ﭘﻴﺸﮕﺎﻣﻲ ﻣﻠﻲ ﻓﻨﺎوري ﻧﺎﻧﻮ؛ ارزﻳﺎﺑﻲ دوم و ﺗﻮﺻﻴﻪﻫﺎ‬

‫آﻧﻬﺎ ﺗﻮﺟﻪ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻧﻴﺎزﻣﻨﺪيﻫﺎ ﻣﺴﺘﻠﺰم ﻣﺸﺎرﻛﺖ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎ در ‪ NNI‬ﺑﻪ ﻣﻴﺰاﻧﻲ ﺑﻴﺶ از آن ﭼﻪ اﻣـﺮوزه‬
‫وﺟﻮد دارد‪ ،‬اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .4-1‬زﻳﺮﻛﻤﻴﺘﻪ ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ ‪ NSET‬و ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎي ﻛﺎر ﮔﺮوﻫﻲ ﮔﺴﺘﺮدهﺗﺮ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﻛﺎرﮔﺮوهﻫﺎي درون ﺳﺎزﻣﺎﻧﻲ ‪NSTC‬‬

‫ﻣﺮﺗﺒﻂ‪ ،‬ﺑﻪوﻳﮋه ﻛﺎرﮔﺮوه ﻣﻴﺎن ﺳﺎزﻣﺎﻧﻲ ﺗﺤﻘﻴﻖ و ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻛﻪ ﻧﺎﻧﻮ ﺗﻮﻟﻴﺪ را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻚ ﺣﻮزه ﻓﺮﺻﺖ ﻣﻨﺎﺳﺐ‬
‫ﻣﻲﺷﻨﺎﺳﺪ‪.‬‬
‫‪.5-1‬اداﻣﻪ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎ ﺑﻪﻋﻨﻮان ﺳﺎﺧﺘﺎر ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ ﻣﺮﻛﺰي ﺑﺮاي ﺗﺤﻘﻴﻖ و ﺗﻮﺳﻌﻪ در ﺣﻮزه ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ‪ -‬ﺷﺎﻣﻞ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت‬
‫ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻣﺤﻴﻂ زﻳﺴﺖ‪ ،‬ﺳﻼﻣﺖ و اﻳﻤﻨﻲ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ‬
‫زﻳﺮﻛﻤﻴﺘﻪ ‪ ،NSET‬ﻛﺎر ﮔﺮوهﻫﺎي آن و‪ NNCO‬ﻫﻤﮕﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺟﺎﻳﮕﺎه ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ ﺗﻤﺎم ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ‬
‫ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﻗﺮار ﮔﻴﺮﻧﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻛﻨﮕﺮه ﺗﺎ ﺣﺪي ﻛﻪ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﻣﻲﺷﻮد ﺑﺎﻳﺪ از ﻫـﻤـﺎﻫـﻨـﮕـﻲ ﻣـﻴـﺎن‬
‫ﺳﺎزﻣﺎﻧﻲ و ﺳﺎﺧﺘﺎر ﻣﺪﻳﺮﻳﺘﻲ ‪ NNI‬از ﻃﺮﻳﻖ زﻳﺮﻛﻤﻴﺘﻪ ‪ NSET‬و ‪ NNCO‬ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪.‬‬

‫‪ .2‬ﺗﻮﺳﻌﻪ اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎ‬ ‫◊‬

‫ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﮔﺴﺘﺮة ﺗﺤﻘﻴﻖ و ﺗﻮﺳﻌﻪاي ﻛﻪ ﺑﺎ ﺣﻤﺎﻳﺖ ‪ NNI‬اﻧﺠﺎم ﻣﻲﺷﻮد ﺑﻪ ﻃﻮر اﺳﺎﺳﻲ ﺑﻪ ﺗـﻮﺳـﻌـﻪ و ﺗـﺤـﻘـﻖ‬
‫اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎﻳﻲ ﺑﺮاي ﺗﻌﺮﻳﻒ‪ ،‬ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﺸﺨﺼﺎت و ارزﻳﺎﺑﻲ ﻣﺨﺎﻃﺮات ﻧﺎﻧﻮﻣﻮاد ﺑﺴﺘﮕﻲ دارد‪.‬‬
‫‪ -1 -2‬ﻣﺸﺎرﻛﺖ در ﺗﻮﺳﻌﻪ اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎي داوﻃﻠﺒﺎﻧﻪ ﻣﻮرد ﺗﻮاﻓﻖ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﺗﺤﻘﻴﻖ‪ ،‬ﺗـﺠـﺎري ﺳـﺎزي و ﻛـﺎرﺑـﺮي‬
‫ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﺿﺮوري اﺳﺖ‪ .‬ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎي ‪ NNI‬ﻫﺮ ﻛﺪام ﺑﻪ ﻃﻮر ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ و ﻳﺎ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ از ﻃﺮﻳﻖ ‪ NNCO‬ﺑﺎﻳـﺪ‬ ‫‪47‬‬
‫از ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺗﻮﺳﻌﻪ اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪوﻳﮋه ‪ NNI‬ﺑﺎﻳﺪ از ﻣﺸﺎرﻛﺖ آﻣﺮﻳﻜﺎ در ﺳﺎزﻣـﺎن ﻫـﺎي‬
‫ﺑﻴﻦاﻟﻤﻠﻠﻲ اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎ از ﻗﺒﻴﻞ ﺳﺎزﻣﺎن ﺑﻴﻦاﻟﻤﻠﻠﻲ اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎ )‪ (ISO‬ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ NNI .‬از ﻃـﺮﻳـﻖ ﻣﺸـﺎرﻛـﺖ‬
‫ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎي ﻓﺪرال ﺑﺎﻳﺪ از دوﺑﺎره ﻛﺎري در ﺗﻮﺳﻌﻪ اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎ در ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺣﻮزه ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻣﺸـﺘـﺮك دارﻧـﺪ‪،‬‬
‫ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي ﻛﻨﺪ‪.‬‬
‫‪ -2 -2‬ﺗﻮﺳﻌﻪ اﺳﺘﺎﻧﺪارﻫﺎي ﻣﻮاد درﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﻣﺤﻴﻂزﻳﺴﺖ‪ ،‬ﺳﻼﻣﺖ و اﻳﻤﻨﻲ وﺟﻮد ﭼـﻨـﻴـﻦ‬
‫اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎﻳﻲ ﺑﺮاي ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﺸﺨﺼﺎت و ﭘﺎﻳﺶ ﺗﺄﺛﻴﺮات ﻧﺎﻧﻮﻣﻮاد ﺿﺮوري اﺳﺖ‪ NIST .‬ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ در ﻓـﻌـﺎﻟـﻴـﺖ ﻫـﺎي‬
‫ﺗﻮﺳﻌﻪ اي‪ ،‬ﭼﻪ از ﻃﺮﻳﻖ ﻣﺸﻮرت و ﭼﻪ از ﻃﺮﻳﻖ ﻫﻤﻜﺎري ﺑﺎ ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ از اﻳﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ )از‬
‫ﻗﺒﻴﻞ ‪ EPA‬و ‪ (FDA‬ﭘﻴﺸﮕﺎم ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺣﻮزه ﺗﻤﺮﻛﺰ اوﻟﻴﻪ در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻧﺎﻧﻮﻣﻮادي اﺧﺘﺼﺎص ﻳﺎﺑﺪ ﻛـﻪ در ﺣـﺎل‬
‫رﺳﻴﺪن و ﻳﺎ ﺣﺮﻛﺖ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﻛﺎرﺑﺮدﻫﺎي ﺗﺠﺎري ﮔﺴﺘﺮده ﻫﺴﺘﻨﺪ ) ﻣﻮادي از ﻗﺒﻴﻞ ﻃﻼ و ﻧﻘﺮه ﻧﺎﻧﻮﻣﻘﻴﺎس‪ ،‬اﻛﺴﻴﺪﻫـﺎي‬
‫ﻓﻠﺰي‪ ،‬ﻧﺎﻧﻮﻟﻮﻟﻪﻫﺎي ﻛﺮﺑﻨﻲ و ﻣﻮاد دﻳﮕﺮي از ﻗﺒﻴﻞ آﻧﭽﻪ در ﻓﻬﺮﺳﺖ ﭼﻬﻞ ﻧﺎﻧﻮ ﻣﺎده ﭘﺮﻛﺎرﺑﺮد ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺷـﺪه ﺗـﻮﺳـﻂ‬
‫‪ OCD‬وﺟﻮد دارد( ‪.‬‬
‫‪ -3-2‬ﺗﻼش در راﺳﺘﺎي ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺣﺪاﻗﻞ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ دادهﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺧﻮاص ﻓﻴﺰﻳﻜﻲ و ﺷﻴﻤﻴﺎﻳﻲ ﻧﺎﻧﻮﻣﻮاد‪ .‬اﻳـﺠـﺎد‬
‫ﺣﺪاﻗﻞ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ دادهﻫﺎ ﺑﺮاي ﺗﺤﻘﻴﻖ در زﻣﻴﻨﻪ ﻧﺎﻧﻮﻣﻮاد در ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ درﺳﺘﻲ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ ﺗﻀﻤﻴﻦ ﻛـﻨـﻨـﺪه‬
‫ارﺗﺒﺎط دﻗﻴﻖ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺗﻲ و ﺧﻮاص ﻣﺤﺼﻮل اﺳﺖ‪.‬‬
 ‫ﭘﻴﺸﮕﺎﻣﻲ ﻣﻠﻲ ﻓﻨﺎوري ﻧﺎﻧﻮ؛ ارزﻳﺎﺑﻲ دوم و ﺗﻮﺻﻴﻪﻫﺎ‬

‫اﻳﻦ ﻛﺎر ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ اﻣﻜﺎن ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ و ﺗﻜﺮار آزﻣﺎﻳﺸﺎت ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﻣﺤﻴﻂزﻳﺴﺖ‪ ،‬ﺳﻼﻣﺖ و اﻳﻤﻨﻲ را ﻓﺮاﻫﻢ ﻣـﻲ ﻛـﻨـﺪ‪.‬‬

‫وﺟﻮد ﭼﻨﻴﻦ اﻣﺮي ﺑﺮاي اﻃﻤﻴﻨﺎن از اﻳﻨﻜﻪ ارزﻳﺎﺑﻲﻫﺎي اﻧﺠﺎم ﺷﺪه ﻣﻌﻨﺎدار ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﺑﺮآوردﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺗـﺄﺛـﻴـﺮات‬

‫ﺑﺎﻟﻘﻮه ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﻣﺤﻴﻂ زﻳﺴﺖ‪ ،‬ﺳﻼﻣﺖ و اﻳﻤﻨﻲ دﻗﻴﻖ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺿﺮوري اﺳﺖ‪ NIST .‬ﺑﺎﻳﺪ ﻧﻘﺶ ﭘﻴﺸﮕﺎﻣﺎﻧﻪ‬

‫در ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ اﻳﻦ ﺗﻼشﻫﺎ در ﺑﻴﻦ ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎي ﻋﻀﻮ ‪ NNI‬داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫◊ ‪ - .3‬ﺗﺠﺎريﺳﺎزي و اﻧﺘﻘﺎل ﻓﻨﺎوري‬

‫ﺣﺮﻛﺖ ﻧﻮآوريﻫﺎي ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﺗﺠﺎريﺳﺎزي‪ ،‬ﺑﻪ ﺣﻔﻆ و ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻫﻤﻜﺎري ﻣﺸﺘﺮك و ﻣﺘﻘﺎﺑﻞ ﺑﺨـﺶ ﻫـﺎي‬
‫ﻣﺮﺗﺒﻂ از ﺟﻤﻠﻪ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎي ﻣﺸﺘﺮك ﺣﻮزهﻫﺎي ﺗﻮﺳﻌﻪي ﻓﻨﺎوري و ﺗﻮﺳﻌﻪي ﻛﺴﺐ و ﻛﺎر ﺑﺴﺘﮕﻲ دارد‪.‬‬
‫‪ 1-3‬ﺗﻮﺳﻌﻪي ﺗﻼشﻫﺎ ﺑﺮاي ارزﻳﺎﺑﻲ ﻧﻮآوريﻫﺎي ﻣﻠﻲ و ﺑﻴﻦاﻟﻤﻠﻠﻲ و ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎي ﺗﺠﺎريﺳﺎزي‬
‫‪ NNAP‬ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎي ﺟﺎري و ﺗﻼشﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ اﻧﺠﺎم ﻣﻲﺷﻮد را ﺗﺄﻳﻴﺪ ﻣﻲﻛﻨﺪ؛ اﻣﺎ در ﻋﻴﻦ ﺣﺎل ﺗﺄﻛﻴـﺪ‬
‫دارد ﻛﻪ ‪ NNI‬ﺑﺎﻳﺪ ﺗﺤﺖ ﻧﻈﺎرت ‪ DOC‬ﺑﻪ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﻌﻴﺎرﻫﺎﻳﻲ در اﻳﻦ راﺑﻄﻪ ﺑﭙﺮدازد و دادهﻫﺎﻳﻲ را ﺑﻪ دﺳﺖ آورد ﻛـﻪ‬
‫ﺑﺮ اﺳﺎس آن ﺑﺘﻮان ﺑﻪ ارزﻳﺎﺑﻲ دﻗﻴﻖ ﺗﺄﺛﻴﺮات آﺛﺎر ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﭘﺮداﺧﺖ‪ .‬اﻳﻦ اﻣﺮ ﻣﺴﺘﻠﺰم ﻣﺸﺎرﻛﺖ وﻫﻤﺎﻫﻨـﮕـﻲ‬
‫ﺑﻴﺸﺘﺮ از ﺳﻮي ‪ DOC‬و ﺗﺪاوم ﻫﻤﻜﺎري آن ﺑﺎ ‪ OECD‬ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺗﺎ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺑﺘﻮان ﺑﻪ دادهﻫﺎي ﺑﻬﺘﺮي در ﺳـﻄـﺢ‬
‫ﻣﻠﻲ و ﺑﻴﻦاﻟﻤﻠﻠﻲ دﺳﺖ ﻳﺎﻓﺖ‪.‬‬
‫‪48‬‬
‫ارزﻳﺎﺑﻲ ﻛﻤﻲ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﭘﺎﻳﻴﻦ دﺳﺘﻲ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﺑﺮ اﻗﺘﺼﺎد دﺷﻮار اﺳﺖ‪ ،‬اﻣﺎ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﻲﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑـﺮ‬
‫اﺳﺎس دﺳﺘﻪﺑﻨﺪيﻫﺎي ﺧﻮب ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺷﺪه از ﻧﺎﻧﻮﻣﻮاد‪ ،‬اﺑﺰارﻫﺎ و ﻣﺤﺼﻮﻻت وﻳﮋه اﻧﺠﺎم ﺷﺪه اﺳـﺖ‪ ،‬ﻣـﻲ ﺗـﻮان در‬
‫ﺻﻮرت وﺟﻮد ﺷﺮاﻳﻂ ﻣﻨﺎﺳﺐ‪ ،‬ﺑﻪ ﺑﺮآوردﻫﺎي ﻣﻌﻘﻮﻟﻲ در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ دﺳﺖ ﻳﺎﻓﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎل ﺑﻪ دﻟﻴﻞ آﻧﻜﻪ ﺻـﻨـﺎﻳـﻊ‬
‫زﻳﺎدي در ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﻣﺸﺎرﻛﺖ دارﻧﺪ ﺑﻲ ﺗﺮدﻳﺪ اﻳﻦ ﻓﻨﺎوري ﺗﺄﺛﻴﺮ اﻗﺘﺼﺎدي ﻓﺮاواﻧﻲ ﺧﻮاﻫﺪ داﺷﺖ و ﭘـﺎﻳـﺶ‬
‫ﻣﺪاوم اﻳﻦ ﺗﺄﺛﻴﺮ از ﺟﻤﻠﻪ وﻇﺎﻳﻒ ﻣﻬﻢ ‪ DOC‬ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ 2-3‬ﺿﺮورت ﺗﺪاوم اﻳﺠﺎد ﺗﻌﺎﻣﻞ در ﻣﺤﻴﻂ ﻧﻮآوري‬
‫ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻛﺎر ﻣﺮاﻛﺰ ﭼﻨﺪ رﺷﺘﻪاي ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﺻﻨﻌﺖ ﻳﺎ ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎي ﺗﻮﺳﻌﻪ اﻗﺘﺼﺎدي ﻣﺸﺎرﻛﺖ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷـﻨـﺪ‪،NSF .‬‬
‫‪ NIH‬و دﻳﮕﺮ ﺣﺎﻣﻴﺎن ﻋﻤﺪه ﻣﺮاﻛﺰي ﻛﻪ ﺣﻮزة ﺗﻤﺮﻛﺰ آﻧﻬﺎ ﻓﻨﺎوري ﭼﻨﺪ رﺷﺘﻪاي ﻧﺎﻧﻮ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﺻﺮﻳﺢ ﺑـﻪ‬
‫ﺣﻤﺎﻳﺖ‪ ،‬ﺣﻔﻆ و ﺗﻘﻮﻳﺖ ﺗﻌﺎﻣﻼت ﻣﺘﻘﺎﺑﻞ ﺑﺨﺶﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﭙﺮدازﻧﺪ‪.‬‬
‫‪ 3-3‬آﻣﻮزش ﺑﻴﺸﺘﺮ داﻧﺸﻤﻨﺪان و ﻣﻬﻨﺪﺳﺎن ‪:‬‬
‫اﻳﻦ اﻣﺮ ﺑﺮاي ﺗﺮﺑﻴﺖ ﻛﺎرآﻓﺮﻳﻨﺎن و ﻛﺎرﻛﻨﺎن ﻣﺎﻫﺮ در ﺣﻮزه ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﺿﺮورت دارد‪ .‬اﻧﺘﻘﺎل ﻣﻬﺎرتﻫﺎ و اﻳﺪهﻫﺎ از‬
‫آزﻣﺎﻳﺸﮕﺎهﻫﺎي داﻧﺸﮕﺎﻫﻲ و ﺗﺒﺪﻳﻞ آن ﺑﻪ ﻣﺤﺼﻮﻻت و ﻓﺮآﻳﻨﺪﻫﺎي داراي ارزش ﺗﺠﺎري و ﻓﻮاﻳﺪ ﻋﺎم ﻋﻤﺪﺗﺎً از ﻃﺮﻳـﻖ‬
‫آﻣﻮزشﻫﺎي داﻧﺸﮕﺎﻫﻲ و ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎي ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺗﻲ اﻣﻜﺎنﭘﺬﻳﺮ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬاري در ﺳﻄﺢ ﺟﻬﺎﻧﻲ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ‬
‫‪37‬‬
‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ آﻣﻮزﺷﻲ ﺑﺮاي ﻣﺘﺨﺼﺼﺎن و ﻣﻬﻨﺪﺳﺎن ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻣﺮﻛﺰ آﻣﻮزشﻫﺎي ﻓﺸﺮده ﺗﻜﻤﻴﻠﻲ ﻛﺎرآﻣﻮزي و ﺗﺤﻘﻴﻖ )‪ 38 (IGERT‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ وﻳﮋه ﺑﻪ آﻣﻮزش و ﺗﺤﻘﻴﻖ و ﺗﻮﺳـﻌـﻪ‬
 ‫ﭘﻴﺸﮕﺎﻣﻲ ﻣﻠﻲ ﻓﻨﺎوري ﻧﺎﻧﻮ؛ ارزﻳﺎﺑﻲ دوم و ﺗﻮﺻﻴﻪﻫﺎ‬

‫ﻣﻴﺎنرﺷﺘﻪاي ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﻣﺪل ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬﻲ در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﻣﻲآﻳﺪ‪.‬‬

‫‪ .4‬آﺛﺎر ﺟﺎﻧﺒﻲ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ در ﺣﻮزهﻫﺎي ﻣﺤﻴﻂزﻳﺴﺖ‪ ،‬ﺳﻼﻣﺖ و اﻳﻤﻨﻲ)‪(EHS‬‬ ‫◊‬

‫ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻣﺤﻴﻂزﻳﺴﺖ‪ ،‬ﺳﻼﻣﺖ و اﻳﻤﻨﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻃﻮر راﻫﺒﺮدي‪ ،‬ﻓﺸﺮده و ﻫﻤﺎﻫـﻨـﮓ و در‬
‫ﺳﻄﺢ ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎ‪ ،‬ﺑﺨﺶﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ و ﻧﻴﺰ ﺳﺎﻳﺮ ﻛﺸﻮرﻫﺎ اﻧﺠﺎم ﺷﺪه و ﺷﺎﻣﻞ ﻳﻚ ارزﻳﺎﺑـﻲ ﻣـﺘـﻮازن از ﻓـﻮاﻳـﺪ و‬
‫ﻣﺨﺎﻃﺮات ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻛﺎرﺑﺮدﻫﺎي واﻗﻌﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ 1-4‬ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ راﻫﺒﺮد ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ در ﺣﻮزه ﻣﺤﻴﻂزﻳﺴﺖ‪ ،‬ﺳﻼﻣﺖ و اﻳﻤﻨﻲ ﺑﺎ ﺻﻨﻌﺖ و ﺗﺄﺛﻴﺮﮔﺬاران‬
‫ﺗﺤﻘﻴﻖ در ﺣﻮزه ﻣﺤﻴﻂزﻳﺴﺖ‪ ،‬ﺳﻼﻣﺖ و اﻳﻤﻨﻲ زﻣﻴﻨﻪاي ﻏﻴﺮرﻗﺎﺑﺘﻲ اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻨﺎﺑﺮ اﻳﻦ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﭘﺮﻫﻴـﺰ از دوﺑـﺎره‬
‫ﻛﺎري و ﻫﻢﺳﻄﺢ ﻛﺮدن ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬاريﻫﺎ‪ NNI ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻼشﻫﺎي اﻳﻦ ﺣﻮزه را ﺑﺎ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎي ﺻﻨﻌﺘﻲ و ﻛﺎرﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ در‬
‫دﻳﮕﺮ ﻛﺸﻮرﻫﺎ اﻧﺠﺎم ﻣﻲﺷﻮد ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ .‬ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎي ﻋﻀﻮ ‪ NNI‬ﻫﻢ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺷﻜﻞ ﻣﺘﻤﺮﻛﺰ و از ﻃﺮﻳﻖ ‪ NNCO‬و‬
‫ﻳﺎ ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎي ﭘﻴﺸﮕﺎم ﻣﻮرد ﺗﻮاﻓﻖ )ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪه در راﻫﺒﺮد ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺗﻲ ‪ NNI‬در زﻣﻴﻨﻪ ‪ EHS‬ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ( ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻫـﺎي‬
‫ﺧﻮد را ﺑﺎ ﺳﺎﻳﺮ ﻣﺆﺳﺴﺎت ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪.‬‬
‫‪ 2-4‬ﺗﺄﻛﻴﺪ ﺑﺮ ﻋﺪم ﺗﻔﻜﻴﻚ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻛﺎرﺑﺮدﻫﺎ و ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺗﺄﺛﻴﺮات ﺿﻤﻨﻲ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ‬
‫در ﺑﺴﻴﺎري ﻣﻮارد ﺗﻔﻜﻴﻚ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻳﻚ ﻛﺎرﺑﺮد ﻳﺎ ﻛﺎرﺑﺮدﻫﺎي ﺧﺎص ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ از ﺗﺤﻘﻴﻘـﺎت ﺣـﻮزه‬
‫ﻣﺤﻴﻂزﻳﺴﺖ‪ ،‬ﺳﻼﻣﺖ و اﻳﻤﻨﻲ ﻧﻴﺰ ﺟﺎﻳﮕﺎه ﻛﺎرﺑﺮد ﻧﺎﻧﻮﻣﺎده ﺧﺎص‪ ،‬اﻣﻜﺎنﭘﺬﻳﺮ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬اﻳﻦ ﺗﻔﻜﻴﻚ ﻋـﻼوه ﺑـﺮ آﻧـﻜـﻪ‬
‫‪49‬‬
‫ﻏﻴﺮﻋﻤﻠﻲ اﺳﺖ ﻣﻮﺟﺐ ﻧﺎدﻳﺪه ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻓﺎﻳﺪه ﻛﻠﻲ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬در ﻧﺘﻴﺠﻪ‪ NNAP ،‬اﻧﺘﻈﺎر دارد ﻛﻪ ﺑـﺨـﺶ ﻗـﺎﺑـﻞ‬
‫ﺗﻮﺟﻬﻲ از ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺑﺮرﺳﻲ ﺗﺒﻌﺎت زﻳﺴﺖﻣﺤﻴﻄﻲ‪ ،‬ﺑﻬﺪاﺷﺘﻲ و اﻳﻤﻨﻲ آن اﺧﺘﺼﺎص دارد‪ ،‬ﻫﻤﭽﻨـﺎن‬
‫ﺗﺤﺖ ﻧﻈﺎرت ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎي ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬار در ﺗﺤﻘﻴﻖ و ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻛﺎرﺑﺮدﻫﺎ اداﻣﻪ ﻳﺎﻓﺘﻪ و ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻪ ﺷﻜﻞ اﻧﺤﺼﺎري و ﺑﺎ ﻋﻨﻮان‬
‫ﺧﺎص ﺗﺤﻘﻴﻖ ‪ EHS‬ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﻧﺸﻮد‪ .‬ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻣﺨﺎﻃﺮات ﻛﻪ ﻣﺴﺘﻘﻞ از ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻛﺎرﺑﺮدﻫﺎ اﻧﺠﺎم ﻣﻲﺷﻮد ﻧﻴـﺰ در‬
‫ﻫﺮ ﺣﺎل ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻣﺨﺎﻃﺮات و ﻓﻮاﻳﺪ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ اﻳﻦ ﻓﻨﺎوري ﻳﺎ ﻣﺎدة ﺧﺎص ﺻﻮرت ﭘﺬﻳﺮد‪ .‬ﺑـﻪ ﻋـﻼوه‪،‬‬
‫ﮔﺰارش دﻗﻴﻖ درﺑﺎرة ﻣﻴﺰان ارﺗﺒﺎط آن ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺑﺎ ﻣﺴﺎﺋﻞ ‪ EHS‬در روﻧﺪ ﻛﻞ اوﻟﻮﻳﺖﺑﻨﺪي و ﻫﻤﺎﻫﻨﮓﺳﺎزي اﻫـﻤـﻴـﺖ‬
‫ﭼﻨﺪاﻧﻲ ﻧﺪاﺷﺘﻪ و در واﻗﻊ ﺣﺘﻲ آن را ﻣﺨﺘﻞ ﻣﻲﻛﻨﺪ‪.‬‬
‫‪NNI‬‬ ‫‪ 3-4‬ﻟﺰوم ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎي ﻣﺸﺘﺮك در ﺑﻴﻦ ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎي ﻋﻀﻮ‬
‫اﻳﻦ ﻛﺎر ﺑﺮاي ﻳﻜﺴﺎنﺳﺎزي ﺳﻄﺢ ﺗﺨﺼﺺﻫﺎ و ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺗﻮزﻳﻊ ﺷﺪه در ﻫﺮ ﺳﺎزﻣﺎن ﺑﺎ روﻳﻜﺮد اﻧﺠﺎم ﺗـﺤـﻘـﻴـﻘـﺎت‬
‫ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﻣﺤﻴﻂزﻳﺴﺖ‪ ،‬ﺳﻼﻣﺖ و اﻳﻤﻨﻲ؛ و ﺣﻤﺎﻳﺖ از اﻫﺪاف آن ﺿﺮورت دارد‪ .‬ﺑﻪ ﻣـﻨـﻈـﻮر ﺳـﺮﻋـﺖ‬
‫ﺑﺨﺸﻴﺪن ﺑﻪ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ اﻳﻦ روﻧﺪ و اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﻬﺎرتﻫﺎ و داﻧﺸﻲ ﻛﻪ در ﺳﻄﺢ دوﻟﺖ ﻓـﺪرال ﺗـﻮزﻳـﻊ ﺷـﺪه اﺳـﺖ‪،‬‬
‫ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎي ﻋﻀﻮ ‪ NNI‬ﺑﺎﻳﺪ ﻫﻤﭽﻨﺎن ﻓﻌﺎﻻﻧﻪ در زﻣﻴﻨﻪ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت اوﻟﻴﻪ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﻣﺤﻴﻂزﻳﺴﺖ‪ ،‬ﺳـﻼﻣـﺖ و اﻳـﻤـﻨـﻲ‬
‫ﻣﺸﺎرﻛﺖ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪.‬‬
‫‪ 4-4‬ﺣﻤﺎﻳﺖ از ﺗﻮزﻳﻊ ﮔﺴﺘﺮده و در دﺳﺘﺮس ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻦ اﻃﻼﻋﺎت ﺟﺪﻳﺪ ﻏﻴﺮاﻧﺤﺼﺎري در زﻣﻴﻨﻪ ﺧﻮاص ﻧﺎﻧﻮﻣﻮاد‬
‫اﻳﻦ ﻗﺒﻴﻞ اﻃﻼﻋﺎت ﺷﺎﻣﻞ روشﻫﺎﻳﻲ ﺑﺮاي ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻣﺨﺎﻃﺮات‪/‬ﻓﻮاﻳﺪ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﺑﻮده و ﻣﺤﻘﻘﺎن‪ ،‬ﺗﻮﻟﻴـﺪﻛـﻨـﻨـﺪﮔـﺎن و‬
 ‫ﭘﻴﺸﮕﺎﻣﻲ ﻣﻠﻲ ﻓﻨﺎوري ﻧﺎﻧﻮ؛ ارزﻳﺎﺑﻲ دوم و ﺗﻮﺻﻴﻪﻫﺎ‬

‫ﺗﻮﺳﻌﻪدﻫﻨﺪﮔﺎن ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﻣﻲﺗﻮاﻧﻨﺪ از آن اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬

‫‪ 5-4‬ﻧﻜﺘﻪ‪:‬‬
‫ﻫﻤﺎن ﻃﻮر ﻛﻪ ﻗﺒﻼً ﻫﻢ در اﻳﻦ ﮔﺰارش ﺑﻴﺎن ﺷﺪ‪ ،‬در آﻳﻨﺪه ﻧﺰدﻳﻚ ‪ NNAP‬ﭘﺲ از ﺑﺮرﺳﻲ راﻫﺒﺮد ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺗﻲ ‪NNI‬‬

‫در زﻣﻴﻨﻪ ﻣﺤﻴﻂزﻳﺴﺖ‪ ،‬ﺳﻼﻣﺖ و اﻳﻤﻨﻲ ﻛﻪ اﺧﻴﺮاً و ﺑﻪﺗﺎزﮔﻲ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺷﺪهاﺳﺖ‪ .‬ﺿﻤﻴﻤﻪاي ﺑﺮ اﻳﻦ ﮔﺰارش ﻣﻲاﻓﺰاﻳﺪ‪.‬‬

‫◊ ‪ .-5‬آﺛﺎر ﺟﺎﻧﺒﻲ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ و اﺧﻼﻗﻲ‬

‫ﺗﺤﻘﻴﻖ در زﻣﻴﻨﻪ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﺑﺎﻳﺪ اداﻣﻪ ﻳﺎﻓﺘﻪ و ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎي ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺗﻲ ﻓﻨﻲ ﻋﺮﺿﻪ ﺷـﻮد‪ .‬اﻳـﻦ‬
‫ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﺗﺤﻘﻴﻖ و ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻓﻨﺎوري ﻫﻤﺮاه ﺑﻮده و در ﻣﺘﻦ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﻋﻠﻤﻲ اﺧﻼﻗﻲ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ وﺳﻴﻊﺗﺮ اﻧﺠﺎم‬
‫ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﺣﺎل ورود ﻣﺤﻘﻘﺎن )ﺑﻪ وﻳﮋه آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻋﻤﺪﺗﺎً درﮔﻴﺮ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﻋﻠﻮم اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ‪ ،‬اﺧـﻼق ﻓـﻨـﺎوري‬
‫ﻫﺴﺘﻨﺪ( و دﻳﮕﺮ اﻋﻀﺎي ﺟﺎﻣﻌﻪ ﮔﺴﺘﺮده داﻧﺸﮕﺎﻫﻲ و ﻧﻴﺰ ﻣﺘﺨﺼﺼﺎن ﻋﻠﻢ‪ ،‬ﻓﻨﺎوري و اﺟﺘﻤﺎع ﺑـﻪ اﻳـﻦ ﺑـﺤـﺚ‬
‫ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ آن ﻛﻤﻚ ﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫◊ ‪ .6‬ارﺗﺒﺎﻃﺎت و ﺗﻮﺳﻌﻪ‬
‫در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ ﻻزم اﺳﺖ ﺗﺎ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺑﺮرﺳﻲﻫﺎي دﻗﻴﻖ ﻋﻠﻤﻲ و ارزﻳﺎﺑﻲ ﻣﺘﻮازن از ﻣﺨﺎﻃﺮات و ﻓﻮاﻳﺪ )ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷـﺪه‬
‫و ﭘﻴﺶﺑﻴﻨﻲ ﺷﺪه( ﻧﻮآوريﻫﺎي ﺧﺎص و آﺛﺎر ﺟﺎﻧﺒﻲ آﻧﻬﺎ ﺑﺮ ﺟﺎﻣﻌﻪ‪ ،‬ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ اﺻﻼح ﺳﻄﺢ آﮔﺎﻫـﻲ و ﺗـﻠـﻘـﻲ‬

‫‪50‬‬ ‫ﻋﻤﻮﻣﻲ و اﻧﺘﻈﺎراﺗﻲ ﻛﻪ در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ وﺟﻮد دارد اﻗﺪام ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪ 1-6‬آﮔﺎه ﺗﺮ ﻛﺮدن اﻓﻜﺎر ﻋﻤﻮﻣﻲ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ارزش ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ و ﺗﺤﻘﻴﻖ و ﺗﻮﺳﻌﻪاي ﻛﻪ ﺑﺎ ﺣﻤﺎﻳﺖ ‪ NNI‬اﻧﺠﺎم ﻣﻲﺷﻮد‬
‫ارﺗﺒﺎﻃﺎت و ﺗﻼشﻫﺎي ﺗﻮﺳﻌﻪاي ﮔﺴﺘﺮدهﺗﺮ از ﺑﺨﺶﻫﺎي ﺿﺮوري ﻳﻚ ﻧﻮآوري ﻣﻮﻓﻖ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬در دﺳﺘﺮس ﻧﺒـﻮدن‬
‫اﻃﻼﻋﺎت و ﻧﺎآﮔﺎﻫﻲ اﻓﻜﺎر ﻋﻤﻮﻣﻲ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ‪ ،‬زﻣﻴﻨﻪﺳﺎز ﺗﺮوﻳﺞ ادﻋﺎﻫﺎي اﻏﺮاقآﻣﻴﺰ و درك ﻧﺎدرﺳﺖ و در‬
‫ﻧﺘﻴﺠﻪ اﻳﺠﺎد ﺗﺮس و ﻧﺎاﻣﻴﺪي ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻓﻨﺎوري ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬اﻳﻦ ﻋﻮاﻣﻞ ﻫﻢ ﺑﻪ ﻧﻮﺑﺔ ﺧﻮد ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﻣـﺎﻧـﻊ از ﻓـﻮاﻳـﺪ‬
‫اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ آﺗﻲ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﺷﺪه و ﻣﺎﻧﻊ ﻧﻮآوريﻫﺎ در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ ﮔﺮدد‪.‬‬
‫اﮔﺮ ﭼﻪ ﺗﻤﺎم ﻣﺤﻘﻘﺎن ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ اﻃﻼعرﺳﺎﻧﻲ ﺻﺤﻴﺢ در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ دارﻧﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ‪ NNI‬ﺗﻌﺪادي از ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎي‬
‫ﺧﻮد را ﭼﻪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﮔﺴﺘﺮده )ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺷﺒﻜﻪ آﻣﻮزشﻫﺎي ﻋﻠﻤﻲ ﻏﻴﺮرﺳﻤﻲ ﻧﺎﻧﻮﻣﻘﻴﺎس واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﺑﻨﻴﺎد ﻣﻠﻲ ﻋﻠﻮم ) ‪(NSF‬‬
‫و ﻳﺎ ﺷﺒﻜﻪ ‪ 39 (NISE‬و ﭼﻪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﺧﺎص در ﺣﻮزهﻫﺎي ﻛﺎرﺑﺮدي )ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺗﻼشﻫﺎﻳﻲ ﻛـﻪ ‪ Alliance‬در زﻣـﻴـﻨـﺔ‬
‫اﻃﻼعرﺳﺎﻧﻲ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪاﺳﺘﻔﺎده از ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺳﺮﻃﺎن ‪ 40 NCI‬اﻧﺠﺎم ﻣﻲدﻫﺪ( ﺑﻪ اﻳﻦ اﻣﺮ اﺧﺘﺼﺎص دادهاﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺑﺎ اﻳﻦ ﺣﺎل‪ NNI ،‬ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر اﻃﻼعرﺳﺎﻧﻲ ﺑﻬﺘﺮ و ﺗﺮﻏﻴﺐ ﺳﻴﺎﺳﺘﮕﺬاران و ذﻳﻨﻔﻌﺎن )از ﻫﺮ ﻧﻮع ﻛﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ( و ﻧﻴﺰ ارﺗـﻘـﺎ‬
‫ﺳﻄﺢ اﻓﻜﺎر ﻋﻤﻮﻣﻲ درﺑﺎره وﺿﻌﻴﺖ ﻛﺎرﺑﺮدﻫﺎ و ﻧﺴﺒﺘﻲ ﻛﻪ ﺑﻴﻦ ﻣﺨﺎﻃﺮات و ﻓﻮاﻳﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻓﻨﺎوريﻫﺎي ﺗﺠﺎري ﺷﺪه‬
‫ﻳﺎ ﻧﺰدﻳﻚ ﺑﻪ ﺗﺠﺎري ﺷﺪن وﺟﻮد دارد‪ ،‬روﻳﻜﺮد ﺻﺮﻳﺢﺗﺮي را ﺑﺮاي ﺗﻮﺳﻌﻪ دﻧﺒﺎل ﻣﻲﻧﻤﺎﻳﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻛﺎر ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر‬
‫ﺑﻴﺎن اﻫﻤﻴﺖ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖﻫﺎي ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ در ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ ﭼﺎﻟﺶﻫﺎي ﺑﺰرگ و ﻧﻴﺰ ﻓﺮﺻﺖﻫﺎي ﺑﺴﻴﺎر زﻳﺎدي ﻛﻪ در آﻳـﻨـﺪه در‬
‫ﺑﺨﺶ ﺻﻨﻌﺘﻲ اﻳﺠﺎد ﻣﻲﻛﻨﺪ‪ ،‬ﺿﺮورت دارد‪.‬‬
‫اﮔﺮ ﻧﺘﻮان ﺑﻪ ﺷﻴﻮهاي ﻣﺆﺛﺮ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻛﺎﻣﻠﻲ از ﻣﺨﺎﻃﺮات و ﻓﻮاﻳﺪ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ )ﺧﺼﻮﺻﺎً ﻛﺎرﺑﺮدﻫﺎي وﻳﮋه و ﻣﺨﺘﻠـﻒ‬
 ‫ﭘﻴﺸﮕﺎﻣﻲ ﻣﻠﻲ ﻓﻨﺎوري ﻧﺎﻧﻮ؛ ارزﻳﺎﺑﻲ دوم و ﺗﻮﺻﻴﻪﻫﺎ‬

‫آن‪ ،‬ﻛﻪ ﺗﺎ اﻣﺮوز ﭘﺪﻳﺪ آﻣﺪهاﻧﺪ( در اﺧﺘﻴﺎر اﻓﻜﺎر ﻋﻤﻮﻣﻲ ﻗﺮار داد‪ ،‬ﺗﺤﻘﻖ ﻓﻮاﻳﺪ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ‬
‫اﻳﻦ ﻓﻨﺎوري )ﭼﻪ ﻓﻮاﻳﺪ ﻋﻴﻨﻲ و ﭼﻪ ﻓﻮاﻳﺪي ﻛﻪ در آﻳﻨﺪه ﻣﺤﻘﻖ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ( ﺑﺎ ﻣﺎﻧﻊ ﺟﺪي روﺑﺮو ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪.‬‬
‫‪ 2-6‬ﮔﺴﺘﺮش و ﺗﻘﻮﻳﺖ ﺗﻼشﻫﺎي ارﺗﺒﺎﻃﻲ ﻛﻪ در ‪ NNCO‬اﻧﺠﺎم ﻣﻲﺷﻮد‬
‫‪ NNCO‬ﺑﻪﻋﻨﻮان ﻳﻚ ﻧﻬﺎد ﺑﻴﻦ ﺳﺎزﻣﺎﻧﻲ‪ ،‬از ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺧﻮﺑﻲ ﺑﺮاي اﻳﻔﺎي ﻧﻘﺶ ﻣﺤﻮري در زﻣﻴﻨﻪ ﻓـﻌـﺎﻟـﻴـﺖ ﻫـﺎي‬
‫اﻃﻼعرﺳﺎﻧﻲ ﺑﻴﺎن ﺷﺪه ﺑﺮﺧﻮردار اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﻼوه اﻳﻦ اداره ﺑﺎﻳﺪ وﻇﻴﻔﻪ ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ ﺑﻴﻦ ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎي ‪ NNI‬را ﺑﻪﻣﻨـﻈـﻮر‬
‫اﻓﺰاﻳﺶ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎي ارﺗﺒﺎﻃﻲ ﺧﺎص ﻫﺮ ﺳﺎزﻣﺎن ﻋﻬﺪهدار ﺷﻮد‪ .‬ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎي ﻋﻀﻮ ﻧﻴﺰ ﻣﻠﺰم ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺗﺎ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺑﻴﺸﺘﺮي را‬
‫ﺑﺮاي اﻧﺠﺎم اﻳﻦ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎ ﺗﻬﻴﻪ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪.‬‬

‫‪51‬‬
 ‫ﭘﻴﺸﮕﺎﻣﻲ ﻣﻠﻲ ﻓﻨﺎوري ﻧﺎﻧﻮ؛ ارزﻳﺎﺑﻲ دوم و ﺗﻮﺻﻴﻪﻫﺎ‬

‫ﺿﻤﻴﻤﻪ اﻟﻒ‪ :‬ﻓﻬﺮﺳﺖ ﻋﻼﺋﻢ اﺧﺘﺼﺎري‬ ‫♦‬

‫وزارﺗﺨﺎﻧﻪ‪ ،‬ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎ و ﻛﻤﻴﺴﻴﻮنﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ زﻳﺮ ﻧﻈﺮ ﻣﻌﺎوﻧﺖ اﺟﺮاﻳﻲ دوﻟﺖ ﻓﺪرال آﻣﺮﻳﻜﺎ ﻗﺮار دارﻧﺪ‬ ‫ﻧﺎم ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎ‬
‫آزﻣﺎﻳﺸﮕﺎهاﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﭘﻴﺸﺮﻓﺘﻪ )‪(NIST‬‬ ‫‪AML‬‬

‫ﻣﺮاﻛﺰ ﭘﻴﺸﮕﻴﺮي و ﻛﻨﺘﺮل ﺑﻴﻤﺎري )‪(DHHS‬‬ ‫‪CDC‬‬

‫ﺷﻮراي ﻛﻴﻔﻴﺖ ﻣﺤﻴﻂ زﻳﺴﺖ )ﻣﻌﺎوﻧﺖ اﺟﺮاﻳﻲ رﺋﻴﺲﺟﻤﻬﻮر(‬ ‫‪CEQ‬‬

‫ﻧﻴﻤﻪرﺳﺎﻧﺎي ﻣﻜﻤﻞ ﻣﺘﻘﺎرن از ﻧﻮع اﻛﺴﻴﺪ ﻓﻠﺰي ﻣﺘﻘﺎرن )ﻣﺪارﻫﺎي ﻣﺠﺘﻤﻊ(‬ ‫‪CMOS‬‬

‫ﻣﺮﻛﺰ ﻋﻠﻢ و ﻓﻨﺎوي ﻧﺎﻧﻮﻣﻘﻴﺎس‬ ‫‪CNST‬‬

‫ﻧﺎﻧﻮﻟﻮﻟﻪﻛﺮﺑﻨﻲ‬ ‫‪CNT‬‬

‫ﻛﻤﻴﺴﻴﻮن اﻳﻤﻨﻲ ﻛﺎﻻﻫﺎي ﻣﺼﺮﻓﻲ‬ ‫‪CPSC‬‬

‫وزارت اﻣﻨﻴﺖ داﺧﻠﻲ‬ ‫‪DHS‬‬

‫وزارت ﺑﻬﺪاﺷﺖ و ﺧﺪﻣﺎت اﻧﺴﺎﻧﻲ‬ ‫‪DHHS‬‬

‫وزارت ﺑﺎزرﮔﺎﻧﻲ‬ ‫‪DOC‬‬

‫وزارت دﻓﺎع‬ ‫‪DOD‬‬

‫وزارت اﻧﺮژي‬ ‫‪DOE‬‬

‫وزارت آﻣﻮزش‬ ‫‪DOEd‬‬

‫وزارت دادﮔﺴﺘﺮي‬ ‫‪DOJ‬‬

‫وزارت ﻛﺎر‬ ‫‪DOL‬‬

‫‪52‬‬
‫وزارت ﻛﺸﻮر‬ ‫‪DOS‬‬

‫وزارت راه )ﻣﺤﻞ و ﻧﻘﻞ(‬ ‫‪DOT‬‬

‫ﺳﺎزﻣﺎن ﺣﻔﺎﻇﺖ ﻣﺤﻴﻂ زﻳﺴﺖ‬ ‫‪EPA‬‬

‫ﺳﺎزﻣﺎن ﻏﺬا و دارو )‪(DHHS‬‬ ‫‪FDA‬‬

‫ﻛﺎرﮔﺮوه ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺟﻬﺎﻧﻲ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ )‪(NSET‬‬ ‫‪GIN‬‬

‫ﺗﺴﻬﻴﻼت ﻣﺮﺑﻮط آﻣﻮزش‪ ،‬ﭘﮋوﻫﺶ و ﺗﺮﺑﻴﺖ ﺑﻪﺻﻮرت ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ‬ ‫‪IGERT‬‬

‫ﺑﻨﻴﺎد ﻣﻠﻲ ﻋﻠﻮم‬ ‫‪NSF‬‬

‫ﻣﺮاﻛﺰ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﻋﻠﻮم ﻧﺎﻧﻮﻣﻘﻴﺎس )ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ وزارت اﻧﺮژي(‬ ‫‪NSRC‬‬

‫ﺷﻮراي ﻣﻠﻲ ﻋﻠﻢ و ﻓﻨﺎوري‬ ‫‪NSTC‬‬

‫ﺳﺎزﻣﺎن ﺗﻮﺳﻌﻪ و ﻫﻤﻜﺎريﻫﺎي اﻗﺘﺼﺎدي‬ ‫‪OECD‬‬

‫اداره ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ و ﺑﻮدﺟﻪ )ﻣﻌﺎوﻧﺖ اﺟﺮاﻳﻲ رﺋﻴﺲﺟﻤﻬﻮر(‬ ‫‪OMB‬‬

‫اداره ﺳﻴﺎﺳﺖﮔﺬاري ﻋﻠﻢ و ﻓﻨﺎوري )ﻣﻌﺎوﻧﺖ اﺟﺮاﻳﻲ رﻳﺎﺳﺖﺟﻤﻬﻮري(‬ ‫‪OSTP‬‬

‫ﺣﻮزهﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‬ ‫‪PCA‬‬

‫ﺷﻮراي ﻣﺸﻮرﺗﻲ ﻋﻠﻢ و ﻓﻨﺎوري رﻳﺎﺳﺖﺟﻤﻬﻮري‬ ‫‪PCAST‬‬

‫ﺗﺤﻘﻴﻖ و ﺗﻮﺳﻌﻪ‬ ‫‪R&D‬‬

‫اداره ﺛﺒﺖ اﺧﺘﺮاﻋﺎت و ﻋﻼﺋﻢ ﺗﺠﺎري )وزارت ﺑﺎزرﮔﺎﻧﻲ(‬ ‫‪USPTO‬‬

‫وزات ﻛﺸﺎورزي آﻣﺮﻳﻜﺎ‬ ‫‪USDA‬‬

‫ﺗﺎﺑﺶ ﻓﺮاﺑﻨﻔﺶ‪ ،‬ﻣﻮج ﺑﻠﻨﺪ )ﻃﻮل ﻣﻮج ‪ 400 -320‬ﻧﺎﻧﻮﻣﺘﺮ(‬ ‫‪UVA‬‬

 ‫ﭘﻴﺸﮕﺎﻣﻲ ﻣﻠﻲ ﻓﻨﺎوري ﻧﺎﻧﻮ؛ ارزﻳﺎﺑﻲ دوم و ﺗﻮﺻﻴﻪﻫﺎ‬

‫‪NNI‬‬ ‫ﺿﻤﻴﻤﻪ ب‪ :‬ﺣﻮزهﻫﺎي ﺗﺸﻜﻴﻞ دﻫﻨﺪه ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‬ ‫♦‬

‫‪41‬‬
‫ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت اﺻﻠﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﭘﺮوژهﻫﺎ و ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎي ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ‪NNI‬‬ ‫ﺣﻮزهﻫﺎي ﺗﺸﻜﻴﻞ دﻫﻨﺪه ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ )‪PCA‬ﻫﺎ (‬
‫ﺗﺤﺖ آﻧﻬﺎ ﮔﺮوهﺑﻨﺪي ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‪ .‬در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ اﻫﺪاف ‪ NNI‬دﻳﺪﮔﺎﻫﺎي ﭘﻴﺸﮕﺎﻣﺎﻧﻪ را دﻧﺒﺎل ﻣﻲﻛﻨﺪ و ﺳﺎﺧﺘﺎري را ﺑـﺮاي‬
‫راﻫﺒﺮدﻫﺎ و ﻃﺮحﻫﺎي ﺧﻮد ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﻲﻛﻨﺪ‪PCA ،‬ﻫﺎ ﺑﻪ ﺣﻮزهﻫﺎﻳﻲ از ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬاري ﻛﻪ در ﺗـﺤـﻘـﻖ اﻫـﺪاف ﺑﺴـﻴـﺎر‬
‫ﺿﺮوري ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬اﻳﻦ ﺣﻮزهﻫﺎ ﺟﺪاي از ﻋﻼﻗﻪﻣﻨﺪيﻫﺎ و ﻧﻴﺎز ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎي ﺷﺮﻛﺖﻛﻨﻨﺪه در اﻳﻦ ﻃـﺮح‬
‫ﺑﻮده و ﭘﻴﺸﺮﻓﺘﻬﺎي ﻣﻮردي ﻛﻪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ از ﻃﺮﻳﻖ ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ ﻣﻮﺟﻮد ﻣﺎﺑﻴﻦ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﺳﺎزﻣﺎن ﻛﻪ ﺗﺴﺮﻳﻊ ﻃﺮحﻫﺎ ﻣﻨﺠـﺮ‬
‫ﺷﻮﻧﺪ را ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﻨﺪ‪ .‬در واﻗﻊ ﻣﻨﻈﻮر از اﻳﻦ ‪PCA‬ﻫﺎ ﻓﺮاﻫﻢآوري اﻃﻼﻋﺎت ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮاي زﻳﺮ ﻛﻤﻴﺘـﻪ ‪ NSET‬ﺑـﻪ‬
‫ﻋﻨﻮان ﺑﺪﻧﻪ ﻫﻤﺎﻫﻨﮓﻛﻨﻨﺪه اداره ﺳﻴﺎﺳﺖﻫﺎي ﻋﻠﻢ و ﻓﻨﺎوري ) ‪ (OSTP‬و اداره ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﻮدﺟﻪ )‪ ،(OMB‬ﻛـﻨـﮕـﺮه و‬
‫ﺳﺎﻳﺮﻳﻦ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺑﺘﻮان ﺑﻪ ﻫﺪاﻳﺖ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬاريﻫﺎي ﻣﻠﻲ ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ در اﻳﻦ ﺣﻮزهﻫﺎي ﻛـﻠـﻴـﺪي‬
‫ﭘﺮداﺧﺖ‪PCA .‬ﻫﺎ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﺎ اﻳﺠﺎد ﺳﺎﺧﺘﺎرﻫﺎﻳﻲ ﺑﻪ ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ و ﻫﺪاﻳﺖ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎي ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎي ﺳﺮﻣﺎﻳـﻪ ﮔـﺬار در‬
‫ﺗﺤﻘﻴﻖ و ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻛﻤﻚ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ‪PCA .‬ﻫﺎ از ﻫﺸﺖ ﺑﺨﺶ ﺑﻪ ﺷﺮح زﻳﺮﺗﺸﻜﻴﻞ ﺷﺪهاﻧﺪ‪:‬‬
‫‪ .1‬ﻓﺮآﻳﻨﺪﻫﺎ و ﭘﺪﻳﺪهﻫﺎي ﺑﻨﻴﺎدي ﻧﺎﻧﻮﻣﻘﻴﺎس‬
‫ﻛﺸﻒ و ﺗﻮﺳﻌﻪ داﻧﺶﻫﺎي ﺑﻨﻴﺎدي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﭘﺪﻳﺪهﻫﺎي ﺟﺪﻳﺪ در ﻋﻠﻮم ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ ﻓﻴﺰﻳﻚ و زﻳﺴﺖﺷﻨﺎﺳﻲ ﻛﻪ در‬
‫ﺳﻄﺢ ﻧﺎﻧﻮﻣﻘﻴﺎس روي ﻣﻲدﻫﻨﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ رﻓﻊ اﺑﻬﺎم و ﺗﻮﺿﻴﺢ درﺑﺎره اﺻﻮل ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺳﺎﺧﺘﺎرﻫﺎ‪ ،‬ﻓﺮآﻳﻨﺪﻫﺎ و‬ ‫‪53‬‬

‫ﺳﺎزوﻛﺎرﻫﺎي ﻧﺎﻧﻮﻣﻘﻴﺎس از دﻳﮕﺮ وﻇﺎﻳﻒ اﻳﻦ ﺑﺨﺶ اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪ .2‬ﻧﺎﻧﻮﻣﻮاد‬
‫ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺗﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻫﺪف ﻛﺸﻒ ﻣﻮاد ﺟﺪﻳﺪ ﻧﺎﻧﻮﺳﺎﺧﺘﺎر و ﻧﺎﻧﻮﻣﻘﻴﺎس اﻧﺠﺎم ﻣﻲﺷﻮد‪ ،‬ﺷﻨﺎﺧﺖ ﻋﻤﻴﻘـﻲ از ﺧـﻮاص‬
‫ﻧﺎﻧﻮﻣﻮاد و ﺗﺤﻘﻴﻖ و ﺗﻮﺳﻌﻪ در اﻳﻦ راﺑﻄﻪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻓﺮاﻫﻢ ﺷﺪن اﻣﻜﺎن ﻃﺮاﺣﻲ و ﺳﻨﺘﺰ ﻛﻨﺘﺮل ﺷﺪه ﻣﻮاد ﻧﺎﻧﻮﺳﺎﺧـﺘـﺎر ﺑـﺎ‬
‫ﺧﻮاص ﻫﺪﻓﻤﻨﺪ ﻣﻲاﻧﺠﺎﻣﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬اﺑﺰارﻫﺎ و ﺳﻴﺴﺘﻢﻫﺎي ﻧﺎﻧﻮ ﻣﻘﻴﺎس‬
‫ﻣﻨﻈﻮر از اﻳﻦ ﺑﺨﺶ ﺗﺤﻘﻴﻖ و ﺗﻮﺳﻌﻪاي اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ اِﻋﻤﺎل اﺻﻮل ﻋﻠﻢ و ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ ﻧﺎﻧﻮ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر اﻳﺠﺎد ﺳﻴﺴﺘﻢﻫﺎ و‬
‫اﺑﺰارﻫﺎي ﻧﻮﻳﻦ و ﻳﺎ ﺑﻬﺒﻮد اﺑﺰارﻫﺎ و ﺳﻴﺴﺘﻢﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد ﺻﻮرت ﻣﻲﮔﻴﺮد‪ .‬اﻳﻦ ﺑﺨﺶ ﺷﺎﻣﻞ ﻣـﻮاد ﻧـﺎﻧـﻮﻣـﻘـﻴـﺎس و‬
‫ﻧﺎﻧﻮﺳﺎﺧﺘﺎري اﺳﺖ ﻛﻪ از آﻧﻬﺎ ﺑﺮاي اﻧﺠﺎم ﻛﺎرﻫﺎي ﺟﺪﻳﺪ و ﺑﻬﺒﻮد ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲﺷﻮد و ﻋﻠﻢ و ﻓﻨﺎوري ﻣﻨﺎﺳﺒﻲ‬
‫ﻛﻪ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻛﺎر ﻛﻤﻚ ﻛﻨﺪ ﺑﺎﻳﺪ در ﻣﻘﻴﺎس ﻧﺎﻧﻮ ﺑﺎﺷﺪ وﻟﻲ ﺳﻴﺴﺘﻢﻫﺎ و اﺑﺰارﻫﺎ ﺑﻪ ﭼﻨـﻴـﻦ اﺑـﻌـﺎدي ﻣـﺤـﺪود‬
‫ﻧﻤﻲﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫‪ .4‬ﺗﺠﻬﻴﺰات‪ ،‬ﻣﻘﻴﺎس ﺳﻨﺠﻲ و اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎي ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ‬
‫ﺗﺤﻘﻴﻖ و ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺗﺠﻬﻴﺰات ﻻزم در ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﭘﻴﺸﺮﻓﺘﻪ ﻧﺎﻧﻮ و ﺗﺠﺎريﺳﺎزي آن )ﻧﺴﻞ آﻳﻨـﺪه اﺑـﺰارآﻻت‪،‬‬
‫ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﺸﺨﺼﺎت‪ ،‬اﻧﺪازهﮔﻴﺮي‪ ،‬ﺳﻨﺘﺰ و ﻃﺮاﺣﻲ ﻣﻮاد‪ ،‬ﺳﺎﺧﺘﺎرﻫﺎ‪ ،‬اﺑﺰارﻫﺎ و ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎ( از ﻣﻮاردي اﺳﺖ ﻛﻪ در اﻳـﻦ‬
‫ﺑﺨﺶ ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮار ﻣﻲﮔﻴﺮد‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺗﺤﻘﻴﻖ و ﺗﻮﺳﻌﻪ و دﻳﮕﺮ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺗﻮﺳﻌﻪ اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎ )از ﻗﺒﻴﻞ‬
 ‫ﭘﻴﺸﮕﺎﻣﻲ ﻣﻠﻲ ﻓﻨﺎوري ﻧﺎﻧﻮ؛ ارزﻳﺎﺑﻲ دوم و ﺗﻮﺻﻴﻪﻫﺎ‬

‫اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎﻳﻲ ﺑﺮاي ﻧﺎﻣﮕﺬاري ﻣﻮاد‪ ،‬ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﺸﺨﺼﺎت‪ ،‬آزﻣﺎﻳﺶ و ﺗﻮﻟﻴﺪ آﻧﻬﺎ( ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺣﻮزه ﻣﺮﺑﻮط ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬
‫‪ .5‬ﻧﺎﻧﻮ ﺗﻮﻟﻴﺪ‬
‫اﻳﻦ ﺑﺨﺶ ﺷﺎﻣﻞ ﺗﺤﻘﻴﻖ و ﺗﻮﺳﻌﻪاي اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻫﺪف ﺗﻮﻟﻴﺪ اﻧﺒﻮه‪ ،‬ﻗﺎﺑﻞ اﻋﺘﻤﺎد و ﻣﻘﺮون ﺑﻪ ﺻﺮﻓﻪ ﻣﻮاد‪ ،‬ﺳﺎﺧﺘﺎرﻫﺎ‪،‬‬
‫اﺑﺰارﻫﺎ و ﺳﻴﺴﺘﻢﻫﺎ در ﻣﻘﻴﺎس ﻧﺎﻧﻮ ﺻﻮرت ﻣﻲﮔﻴﺮد‪ .‬ﺗﺤﻘﻴﻖ و ﺗﻮﺳﻌﻪ و ﻳﻜﭙﺎرﭼﻪﺳﺎزي ﻓﺮآﻳﻨﺪﻫﺎي ﺑﺎﻻ ﺑـﻪ ﭘـﺎﻳـﻴـﻦ‬
‫ﻓﻮقاﻟﻌﺎده ﻛﻮﭼﻚ و ﻧﻴﺰ ﻓﺮآﻳﻨﺪﻫﺎي ﺧﻮدآراﻳﻲ ﻳﺎ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﺑﻪ ﺑﺎﻻﻳﻲ ﻛﻪ ﻫﻤﻮاره ﭘﻴﭽﻴﺪهﺗﺮ ﻣﻲﺷﻮد از دﻳﮕﺮ ﻣـﻮﺿـﻮﻋـﺎت‬
‫اﻳﻦ ﺑﺨﺶ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .6‬ﺗﺠﻬﻴﺰات و اﻣﻜﺎﻧﺎت ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺗﻲ اﺻﻠﻲ‬
‫ﺗﻤﻬﻴﺪ ﺗﺠﻬﻴﺰات ﺑﺮاي ﻛﺎرﺑﺮان‪ ،‬ﺗﻤﻬﻴﺪ اﺑﺰارآﻻت اﺻﻠﻲ و دﻳﮕﺮ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺗﻮﺳﻌﻪ‪ ،‬ﺣﻤﺎﻳﺖ و ﺗﻘﻮﻳﺖ زﻳـﺮ‬
‫ﺳﺎﺧﺘﺎرﻫﺎي ﻋﻠﻤﻲ ﻛﺸﻮر ﺑﺮاي اﻧﺠﺎم ﺗﺤﻘﻴﻖ و ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻋﻠﻢ‪ ،‬ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ و ﻓﻨﺎوري و ﻧﻴﺰ ﺗـﺪاوم ﻓـﻌـﺎﻟـﻴـﺖ‬
‫ﺗﺠﻬﻴﺰات و ﺷﺒﻜﻪﻫﺎي ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز ﻛﺎرﺑﺮان از ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت اﻳﻦ ﺑﺨﺶ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .7‬ﻣﺤﻴﻂ زﻳﺴﺖ‪ ،‬ﺳﻼﻣﺖ و اﻳﻤﻨﻲ‬
‫اﻳﻦ ﺣﻮزه ﻋﻤﺪﺗﺎً ﺑﻪ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺗﻲ ﻛﻪ در زﻣﻴﻨﻪ آﺛﺎر ﺟﺎﻧﺒﻲ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ در ﺣﻮزهي ﻣﺤﻴﻂزﻳﺴﺖ‪ ،‬ﺳﻼﻣﺖ و اﻳـﻤـﻨـﻲ‬
‫ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ و ﻣﺨﺎﻃﺮات ﻣﺘﻨﺎﻇﺮ ﺑﺎ آن اﻧﺠﺎم ﻣﻲﺷﻮد‪ ،‬ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻣﺨﺎﻃﺮات و روشﻫﺎﻳـﻲ ﺑـﺮاي ﻛـﺎﻫـﺶ آن‬
‫‪42‬‬
‫اﺧﺘﺼﺎص دارد‪.‬‬
‫‪54‬‬ ‫‪ .8‬اﺑﻌﺎد اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ و آﻣﻮزﺷﻲ‬
‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎي آﻣﻮزﺷﻲ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ از ﻗﺒﻴﻞ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎي آﻣﻮزﺷـﻲ ﺑـﺮاي ﻣـﺪارس و دوره ﻫـﺎي‬
‫ﻛﺎرﺷﻨﺎﺳﻲ و ﻧﻴﺰ آﻣﻮزشﻫﺎي ﺗﺨﺼﺼﻲ ﻓﻨﻲ و اﻃﻼعرﺳﺎﻧﻲ ﻋﻤﻮﻣﻲ )ﺷﺎﻣﻞ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻓﻨﺎوري و اﻳﺠﺎد اﻧﮕﻴﺰه ﻧﺴﺒﺖ ﺑـﻪ‬
‫آن( از ﺟﻤﻠﻪ ﻣﻮاردي اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺑﺨﺶ ﻣﺮﺑﻮط ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺗﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺗﻌﺮﻳﻒ آﺛـﺎر ﺟـﺎﻧـﺒـﻲ‬
‫ﮔﺴﺘﺮده ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﺑﺮ ﺟﺎﻣﻌﻪ )ﺷﺎﻣﻞ اﺛﺮات اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ‪ ،‬اﻗﺘﺼﺎدي‪ ،‬آﻣﻮزﺷﻲ اﺧﻼﻗﻲ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ و ﻛﺎرﮔﺮي( و ﻛﻤﻲ ﻧﻤـﻮدن‬
‫آن اﻧﺠﺎم ﻣﻲﺷﻮد ﻧﻴﺰ در اﻳﻦ ﺣﻮزه ﻗﺮار ﻣﻲﮔﻴﺮد‪.‬‬
‫ﻧﻜﺘﻪ‪:‬‬
‫ﺑﺎ اﻧﺘﺸﺎر ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ راﻫﺒﺮدي ﺑﻪ روز ﺷﺪه ‪ NNI‬در اواﺧﺮ ﺳﺎل ‪ ،2007‬اﺑﻌﺎد اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ اوﻟﻴﻪ ‪ PCA‬ﻛﻪ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ‪2004‬‬
‫ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺷﺪه ﺑﻮد ﺑﻪ دو ﺑﺨﺶ ذﻛﺮ ﺷﺪه ﺑﺎﻻ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﺷﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ ﺗﻐﻴﻴﺮ در راﺳﺘﺎي ﮔﺰارشﻫﺎ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺑـﻮدﺟـﻪ ﺳـﺎل‬
‫‪ 2006‬ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺖ‪.‬‬
 ‫ﭘﻴﺸﮕﺎﻣﻲ ﻣﻠﻲ ﻓﻨﺎوري ﻧﺎﻧﻮ؛ ارزﻳﺎﺑﻲ دوم و ﺗﻮﺻﻴﻪﻫﺎ‬

‫ﺿﻤﻴﻤﻪ ج‪ :‬ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬاري ‪ NNI‬در ﺳﺎل ‪2009‬‬ ‫♦‬

‫ﺟﺪول ج‪ :1-‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬاريﻫﺎي ﺳﺎزﻣﺎن در ﺳﺎل ‪ 2009‬ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ‪ PCA‬ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﻣﻴﻠﻴﻮن دﻻر‬

‫ﻣﺠﻤﻮع‬ ‫‪DOT‬‬ ‫‪USDA‬‬ ‫‪USDA‬‬ ‫‪DHHS‬‬ ‫‪DOC‬‬ ‫‪DHHS‬‬

‫‪DHS‬‬ ‫‪DOJ‬‬ ‫‪EPA‬‬ ‫‪NASA‬‬ ‫‪DoE‬‬ ‫‪NSF‬‬ ‫‪DoD‬‬
‫)‪(FHWA‬‬ ‫)‪(CREES‬‬ ‫)‪(FS‬‬ ‫)‪(NIOSH‬‬ ‫)‪(NIST‬‬ ‫)‪(NIH‬‬

‫ﭘﺪﻳﺪهﻫﺎ و ﻓﺮآﻳﻨﺪﻫﺎي‬
‫‪550/8‬‬ ‫‪0/9‬‬ ‫‪0/4‬‬ ‫‪1/7‬‬ ‫‪0/2‬‬ ‫‪1/2‬‬ ‫‪24/5‬‬ ‫‪55/5‬‬ ‫‪96/9‬‬ ‫‪141/7‬‬ ‫‪227/8‬‬
‫ﺑﻨﻴﺎدي ﻧﺎﻧﻮﻣﻘﻴﺎس‬

‫‪227/2‬‬ ‫‪0/8‬‬ ‫‪1/3‬‬ ‫‪0/2‬‬ ‫‪9/8‬‬ ‫‪8/5‬‬ ‫‪25/4‬‬ ‫‪63/5‬‬ ‫‪62/5‬‬ ‫‪55/2‬‬ ‫ﻧﺎﻧﻮﻣﻮاد‬

‫ﺳﻴﺴﺘﻢﻫﺎ و اﺑﺰارﻫﺎي‬
‫‪327‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪1/5‬‬ ‫‪0/7‬‬ ‫‪0/2‬‬ ‫‪7/7‬‬ ‫‪22/7‬‬ ‫‪125/8‬‬ ‫‪8/1‬‬ ‫‪51/6‬‬ ‫‪107/7‬‬
‫ﻧﺎﻧﻮﻣﻘﻴﺎس‬

‫اﺑﺰارآﻻت‪ ،‬ﻣﻘﻴﺎسﺳﻨﺠﻲ‬
‫‪81/5‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1/1‬‬ ‫‪20/9‬‬ ‫‪5/9‬‬ ‫‪32‬‬ ‫‪16‬‬ ‫‪3/6‬‬
‫و اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎ‬

‫‪62/1‬‬ ‫‪0/1‬‬ ‫‪0/2‬‬ ‫‪15/3‬‬ ‫‪0/8‬‬ ‫‪6‬‬ ‫‪26/9‬‬ ‫‪12/8‬‬ ‫ﻧﺎﻧﻮﺗﻮﻟﻴﺪ‬

‫‪161/3‬‬ ‫‪0/2‬‬ ‫‪5/7‬‬ ‫‪0‬‬ ‫‪101/2‬‬ ‫‪32/1‬‬ ‫‪22/1‬‬ ‫ﺗﺴﻬﻴﻼت و اﺑﺰارآﻻت‬

‫ﻣــﺤــﻴــﻂ زﻳﺴــﺖ‪،‬‬
‫‪7‬‬ ‫‪14‬‬ ‫‪12‬‬ ‫‪30‬‬ ‫‪1/‬‬
‫‪0/1‬‬ ‫‪6‬‬ ‫‪0/1‬‬ ‫‪7/7‬‬ ‫‪3‬‬ ‫ﺑﻬﺪاﺷـﺖ و اﻳـﻤـﻨـﻲ )‬
‫‪6/4‬‬ ‫‪3/‬‬ ‫‪8/‬‬ ‫‪6/‬‬ ‫‪8‬‬
‫‪(HSE‬‬

‫‪40/6‬‬ ‫‪4/6‬‬ ‫‪0/5‬‬ ‫‪35/5‬‬ ‫اﺑﻌﺎد اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ و آﻣﻮزﺷﻲ‬

‫‪1527‬‬ ‫‪0/9‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪6‬‬ ‫‪14/9‬‬ ‫‪19‬‬ ‫‪110/4‬‬ ‫‪225/7‬‬ ‫‪311/2‬‬ ‫‪396/9‬‬ ‫‪431/0‬‬ ‫‪NNI‬‬ ‫ﻛﻞ‬
‫‪55‬‬
 ‫ﭘﻴﺸﮕﺎﻣﻲ ﻣﻠﻲ ﻓﻨﺎوري ﻧﺎﻧﻮ؛ ارزﻳﺎﺑﻲ دوم و ﺗﻮﺻﻴﻪﻫﺎ‬

‫‪NNI‬‬ ‫ﺿﻤﻴﻤﻪ د‪ :‬ﺧﻼﺻﻪاي از ﺗﻮﺻﻴﻪﻫﺎ و ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎ ﻛﻠﻴﺪي ﺑﺮرﺳﻲ ‪ NRC‬از‬ ‫♦‬

‫در دﺳﺎﻣﺒﺮ ‪ 2006‬ﺷﻮراي ﻣﻠﻲ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت )‪ (NRC‬آﻛﺎدﻣﻲﻫﺎي ﻣﻠﻲ اوﻟﻴﻦ ﺑﺮرﺳﻲ ﺳﻪ ﺳﺎﻻﻧﻪ ﺧﻮد از وﺿﻌﻴﺖ ‪NNI‬‬

‫را اﻧﺠﺎم داد‪ .‬اﻳﻦ ﻛﺎر ﻋﻤﺪﺗﺎً ﻣﻮازي ﺑﺎ ﺑﺮرﺳﻲ اول ‪ NNAP‬اﻧﺠﺎم ﺷﺪ‪ ،‬اﻟﺒﺘﻪ ﺑﺎ اﻳﻦ ﺗﻔﺎوت ﻛﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺗﻲ ﻛﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﻳﻚ ﺑﺎر‬
‫‪43‬‬
‫در زﻣﻴﻨﻪ ﻣﻌﻘﻮل ﺑﻮدن ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﻮﻟﻜﻮﻟﻲ و ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻣﺴﺌﻮﻻﻧﻪ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ اﻧﺠﺎم ﻣﻲﺷﺪ را ﻫﻢ در ﺑﺮ ﻣﻲﮔﺮﻓﺖ‪.‬‬
‫ﺧﻼﺻﻪ ﺑﺮﺧﻲ از اﻳﻦ ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي ﻛﻠﻴﺪي ﺑﻪ ﺷﺮح زﻳﺮ اﺳﺖ‪:‬‬
‫ﺗﺤﻘﻴﻖ و ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ‪ NNI‬ﻳﻚ روﻧﺪ ﺟﻬﺎﻧﻲ اﺳﺖ و در ﺑﺴﻴﺎري ﻣﻮارد ﭘﻴﺸﮕﺎم ﺟﻬﺎﻧﻲ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ و‪ . . .‬در‬ ‫•‬

‫ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ واﻛﻨﺶ و ﻧﻮآوري در ﺳﻄﺢ آﻣﺮﻳﻜﺎ ارزش ﻏﻴﺮﻗﺎﺑﻞ وﺻﻔﻲ دارد‪.‬‬

‫اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﺸﺎرﻛﺖ ﺑﻴﻦ ﺑﺨﺸﻲ‪ -‬اﻳﻦ ﻛﺎر ﻣﻮﺟﺐ ﮔﺴﺘﺮش ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﻣﻴﺎن رﺷﺘﻪاي ﺷﺪه و ﺑـﻪ ﺑـﻬـﺒـﻮد‬ ‫•‬

‫زﻳﺮﺳﺎﺧﺖﻫﺎي ﺗﺤﻘﻴﻖ و ﺗﻮﺳﻌﻪ و اﻳﺠﺎد ﺣﻮزهﻫﺎي ﺟﺪﻳﺪ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺗﻲ ﻣﻨﺠﺮ ﺷﺪه ﻛﻪ آن را ﻣﻲﺗﻮان از ﺗﺄﺛﻴـﺮات‬
‫ﻣﻬﻢ ‪ NNI‬داﻧﺴﺖ‪.‬‬
‫ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪن اﻫﺪاف راﻫﺒﺮدي ‪) NNI‬در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ راﻫﺒﺮدي ‪ (NNI‬و ﺗﻮﺳﻌﻪ ‪PCA‬ﻫﺎي ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ آن از ﻧـﺘـﺎﻳـﺞ‬ ‫•‬

‫ﻣﻬﻢ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎي ‪ NNI‬ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﻣﻲآﻳﻨﺪ ﻛﻪ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻣﺜﺒﺘﻲ ﺑﺮ ﺟﻠﺐ ﺣﻤﺎﻳﺖ دوﻟﺖ ﻓﺪرال ﺑﺮاي رﺷﺘﻪﻫﺎي ﻓﻌﺎل در‬
‫ﺗﺤﻘﻴﻖ و ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻧﺎﻧﻮﻣﻘﻴﺎس داﺷﺘﻪاﺳﺖ‪ . . . . .‬راﻫﺒﺮد اﺧﻴﺮ ﻣﻮﺟﺐ ﻣﺸﺎرﻛﺖ ‪ NNI‬در آﻣﻮزش ﻧـﻴـﺮوي ﻛـﺎر‬
‫‪56‬‬
‫ﺗﺤﻘﻴﻖ و ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻗﺮن ‪ 21‬و ﻧﻴﺰ ﻛﻤﻚ ﺑﻪ ﺣﻞ ﻣﺸﻜﻼت اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻗﺮن ‪ 21‬و ﻧﻴﺰ ﻛﻤﻚ ﺑﻪ ﺣﻞ ﻣﺸﻜﻼت‬
‫اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ از ﻗﺒﻴﻞ ﺗﺄﺛﻴﺮات ﺑﻬﺪاﺷﺘﻲ و زﻳﺴﺖﻣﺤﻴﻄﻲ اﻳﻦ ﻓﻨﺎوري ﺷﺪهاﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺳﺎﺧﺘﺎر اﻧﻌﻄﺎفﭘﺬﻳﺮ ﻛﺎرﮔﺮوهﻫﺎي )‪ . . . (NSET‬ﺑﻪ ارﺗﻘﺎء ارﺗﺒﺎﻃﺎت ﻣﻴﺎن ﺑﺨﺸﻲ‪ ،‬ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ آﻧﻬﺎ و ﺗـﻮﺳـﻌـﻪ‬ ‫•‬

‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎي ﻣﺸﺘﺮك ﻛﻤﻚ ﻧﻤﻮده و ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ زﻳﺮ ﻛﻤﻴﺘﻪ ‪ NSET‬ﺑﺎ دﺳﺘﺮﺳﻲ آﺳﺎن ﺑﻪ ﻣﺘﺨﺼﺼﺎن ﻧـﺎﻇـﺮ و‬
‫ﻛﺎرﺷﻨﺎﺳﺎن ﺣﻮزه ﺳﻼﻣﺖ در ﺑﺨﺶﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪﻃﻮر ﻣﺆﺛﺮ در رﻓﻊ ﻣﺸﻜﻼت اﺟﺘـﻤـﺎﻋـﻲ ﺗـﻼش‬
‫ﻧﻤﺎﻳﺪ‬
‫ﺳﺎﻳﺮ ﺗﻮﺳﻌﻪﻫﺎ و ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲﻫﺎ ﻛﻪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ و ﺑﺎ ﻧﻈﺎرت ‪ NNI‬اﻧﺠﺎم ﺷﺪه ﻧﻴﺰ ﺳﻬﻢ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬﻲ در ﻫﻤﺎﻫﻨﮕـﻲ‬ ‫•‬

‫ﺗﻼشﻫﺎي ﺗﺤﻘﻴﻖ و ﺗﻮﺳﻌﻪاي ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺗﺤﻘﻖ ﺳﺎﺧﺘﻦ ﻛﺎﻣﻞ ﺗﻮاﻧﻤﻨﺪيﻫﺎي ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ اﻧﺠـﺎم ﻣـﻲ ﺷـﻮد‬
‫داﺷﺘﻪاﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻳﻜﻲ از ﺗﺄﺛﻴﺮات ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻪ ‪ NNI‬ﻋﺒﺎرﺗﺴﺖ از ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻫﻤﻜﺎريﻫﺎي ﺟﺪﻳﺪ ﺑﻴﻦ ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎ و ﺑﻴﻦ واﺣـﺪﻫـﺎي‬ ‫•‬

‫ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺗﺤﻘﻖ و ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ اﻫﺪاف ﮔﺴﺘﺮده ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪه ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ‪ NNI‬ﻣﺸﻐﻮﻟﻨﺪ‪. . .‬‬
‫ﻳﻜﻲ دﻳﮕﺮ از ﺗﺄﺛﻴﺮات ﺑﺴﻴﺎر اﺳﺎﺳﻲ ‪ NNI‬ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬاري ﻣﺘﻤﺮﻛﺰ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎي ﻋﻀﻮ در اﻳـﺠـﺎد و‬ ‫•‬

‫ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻣﺮاﻛﺰ آﻣﻮزﺷﻲ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺗﻲ ﭼﻨﺪ رﺷﺘﻪاي ﺧﺎص ﻋﻠﻢ و ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮاﺳﺖ‪ .‬ﺑﺴﻴﺎري از اﻳﻦ ﻣﺮاﻛﺰ ﺑﺎ ﻫـﺪف‬
‫در دﺳﺘﺮس ﻗﺮار دادن ﺗﺠﻬﻴﺰات ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺗﻲ ﺑﺮاي ﻛﺎرﺑﺮان و ﻣﺤﻘﻘﺎن از ﺑﺨﺶﻫﺎي ﻣﺨـﺘـﻠـﻒ ﺧﺼـﻮﺻـﻲ و‬
‫داﻧﺸﮕﺎﻫﻲ و داﻧﺸﻤﻨﺪان آزﻣﺎﻳﺸﮕﺎهﻫﺎي ﻣﻠﻲ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
 ‫ﭘﻴﺸﮕﺎﻣﻲ ﻣﻠﻲ ﻓﻨﺎوري ﻧﺎﻧﻮ؛ ارزﻳﺎﺑﻲ دوم و ﺗﻮﺻﻴﻪﻫﺎ‬

‫ﺗﺤﻘﻴﻖ و ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻋﻠﻢ و ﻓﻨﺎوري ﻛﻪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ‪ NNI‬اﻧﺠﺎم ﻣﻲﺷﻮد و ﺣﻤﺎﻳﺖ ﺷﺪﻳﺪ دوﻟﺖ ﻓﺪرال از ﺗﺤﻘﻴﻘـﺎت‬ ‫•‬

‫ﺑﺎ ﻣﺒﻨﺎي اﻛﺘﺸﺎﻓﻲ و ﻧﻴﺰ ﻫﻤﻜﺎريﻫﺎي ﻣﻴﺎن رﺷﺘﻪاي در ﻣﺮاﻛﺰ داﻧﺸﮕﺎﻫﻲ‪ ،‬داﻧﺸﺠﻮﻳﺎن زﻳﺎدي را ﺑـﻪ ﺗـﺤـﺮك‬
‫واداﺷﺘﻪ و ﺟﺬب ﺧﻮد ﻧﻤﻮدهاﺳﺖ‪) . . . . . .‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﺣﺎل( اﻳﻦ ﻛﻤﻴﺘﻪ ﺑﺮاﻳﻦ ﺑﺎور اﺳﺖ ﻛﻪ از ﻛﻨﺠﻜﺎوي اﻓـﻜـﺎر‬
‫ﻋﻤﻮﻣﻲ درﺑﺎره ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﻣﻲﺗﻮان ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺆﺛﺮﺗﺮي ﺑﻬﺮه ﮔﺮﻓﺘﻪ و ﺣﻤﺎﻳﺘﻲ ﮔﺴﺘﺮده ﺑﺮاي ﻛﺎرﻫﺎي ﺣـﻤـﺎﻳـﺘـﻲ‬
‫دوﻟﺖ ﻓﺪرال از ﺗﺤﻘﻴﻖ و ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻋﻠﻮم ﻓﻴﺰﻳﻜﻲ و زﻳﺴﺖﭘﺰﺷﻜﻲ ﺑﻪ دﺳﺖ آورد و اﺳﺘﻌﺪادﻫﺎي ﺟـﺪﻳـﺪي را‬
‫ﺟﺬب آﻣﻮزش ﻛﺎرﺷﻨﺎﺳﻲ و ﺗﻜﻤﻴﻠﻲ آﻣﺮﻳﻜﺎ ﻧﻤﻮد‪.‬‬
‫اﮔﺮ ﭼﻪ ﻧﺸﺎﻧﻪﻫﺎي ﻗﺎﺑﻞ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺧﻮﺑﻲ از ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬاري در ﺗﺤﻘﻴﻖ و ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ‪ ،‬ﻧﻮآوريﻫﺎي ﻧﺘﻴـﺠـﻪ‬ ‫•‬

‫ﺷﺪه از آن و ﺑﻬﺮهﻫﺎي اﻗﺘﺼﺎدي آن در دﺳﺖ ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬اﻣﺎ دادهﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد‪ ،‬از رﺷﺪ ﺟﻬﺎﻧﻲ اﻳﻦ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﮔـﺬاري‬
‫ﺣﻜﺎﻳﺖ دارد و ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻲرﺳﺪ اﻳﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪه ﭘﻴﺸﮕﺎم اﻳﻦ ﻋﺮﺻﻪ ﺑﺎﻗﻲ ﺑﻤﺎﻧﺪ؛ اﻣﺎ در ﻋﻴﻦ ﺣﺎل ﺳﺎﻳﺮ ﻛﺸﻮرﻫـﺎ‬
‫ﻫﻢ ﺑﻪ آن ﻧﺰدﻳﻚ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺮاي ارزﻳﺎﺑﻲ آﺛﺎر اﻗﺘﺼﺎدي ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﻫﻨﻮز ﺑﺴﻴﺎر زود اﺳﺖ و ﺗﺎ وﻗﺘﻲ دادهﻫﺎﻳﻲ ﺟﻤﻊآوري ﻧﺸﺪه ﺑﺎﺷﻨـﺪ و‬ ‫•‬

‫ﻣﻌﻴﺎرﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺗﺤﻠﻴﻞ دﻗﻴﻖ ﻧﺸﺎﻧﮕﺮﻫﺎي اﻗﺘﺼﺎدي )از ﻗﺒﻴﻞ ﺷﻐﻞﻫﺎي اﻳﺠﺎد ﺷﺪه و ﻳﺎ ﺗﻌﺪاد اﻓﺮاد ﺑﻪﻛﺎر ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه‬
‫ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻓﻨﺎوري( را اﻣﻜﺎنﭘﺬﻳﺮ ﺳﺎزﻧﺪ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻧﻴﺎﺑﺪ‪ ،‬ﻧﻤﻲﺗﻮان ﻫﻴﭻ ﺗﺤﻠﻴﻠﻲ از آﺛﺎر اﻗﺘﺼﺎدي آﻳﻨﺪه اﻳـﻦ‬
‫ﻓﻨﺎوري اراﺋﻪ داد‪.‬‬
‫‪57‬‬
‫ﺑﺎ روشﻫﺎي آراﻳﺶ ﻣﻮﻟﻜﻮﻟﻲ ﻣﻲﺗﻮان ﻣﻮاد و اﺑﺰارﻫﺎي ﻧﺴﺒﺘﺎً ﭘﻴﭽﻴﺪه را ﻃﺮاﺣﻲ و ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻧﻤﻮد‪ .‬اﮔـﺮ ﭼـﻪ ﺑـﻪ‬ ‫•‬

‫ﻟﺤﺎظ ﻧﻈﺮي ﺗﻌﻴﻴﻦ و ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﭘﻴﭽﻴﺪﮔﻲ و ﺗﻜﻤﻴﻞ ﻛﺎﻻﻫﺎي ﺗﻮﻟﻴﺪي اﻣﻜﺎن ﺧﻮاﻫﺪ داﺷﺖ اﻣﺎ ﺗﺤﻘﻖ ﻋﻤﻠﻲ آن ﺑـﺎ‬
‫اﻃﻤﻴﻨﺎن ﻗﺎﺑﻞ ﭘﻴﺶﺑﻴﻨﻲ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬاريﻫﺎي ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺗﻲ ﻣﺒﺘﻨﻲ ﺑﺮ ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﻣﺤﻘﻘﺎن ﺑﺮاي ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻧـﻤـﻮﻧـﻪ ﻫـﺎي‬
‫ﻋﻤﻠﻲ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﻣﺪلﻫﺎي ذﻫﻨﻲ و ﻫﺪاﻳﺖ دﻳﺪﮔﺎهﻫﺎي درازﻣﺪت‪ ،‬ﻣﻨﺎﺳﺒﺖﺗﺮﻳﻦ ﻛﺎر ﺑﺮاي ﺗﺤﻘﻖ اﻳﻦ ﻫﺪف اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻫﻨﻮز اﻣﻜﺎن ارزﻳﺎﺑﻲ دﻗﻴﻖ از ﻣﻴﺰان ﻣﺨﺎﻃﺮات ﻧﺎﻧﻮﻣﻮاد ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ ﺷﺪه وﺟﻮد ﻧﺪارد و ﺑﺎﻳﺪ ﻗﻮاﻧﻴﻦ ﺑﻴﺸﺘﺮي ﺑﻪ اﻳﻦ‬ ‫•‬

‫ﻣﻨﻈﻮر ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻳﺎﻓﺘﻪ و ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﺑﻴﺸﺘﺮي ﺑﺮاي ﻓﺮاﻫﻢ ﺷﺪن اﻣﻜﺎن ارزﻳﺎﺑﻲ ﻣﺨﺎﻃﺮات ﺑﺎﻟﻘﻮه ﻧﺎﻧﻮﻣـﻮاد در ﺣـﻮزه‬
‫ﻣﺤﻴﻂزﻳﺴﺖ‪ ،‬ﺳﻼﻣﺖ و اﻳﻤﻨﻲ اﻧﺠﺎم ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﺴﻴﺎري از ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي ﮔﺰارشﻫﺎ ﺑﺎ ﺗﻮﺻﻴﻪﻫﺎﻳﻲ ﻫﻤﺮاه ﺑﻮدهاﺳﺖ ﻛﻪ در اداﻣﻪ ﺑﻪ ﺧﻼﺻﻪاي از اﻳﻦ ﻳﺎﻓﺘـﻪ ﻫـﺎي‬
‫ﻛﻠﻴﺪي اﺷﺎره ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬
‫دوﻟﺖ ﻓﺪرال ﺑﺎﻳﺪ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬاريﻫﺎ در زﻣﻴﻨﻪ ﻋﻠﻢ و ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮﻣﻘﻴﺎس را ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪاي اداﻣﻪ دﻫﺪ ﻛـﻪ ﻣـﻮﺟـﺐ‬ ‫•‬

‫ﻣﺘﻮازن ﺷﺪن اﻫﺪاف ﻛﻮﺗﺎهﻣﺪت ﺑﻮده و از ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت درازﻣﺪت ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺆﺛﺮي ﺣﻤﺎﻳﺖ ﺷﻮد‪ .‬اﻳﻦ اﻣﺮ ﻣﺴﺘـﻠـﺰم‬
‫اﻳﺠﺎد ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﻫﺎي در دﺳﺘﺮس ﺟﺪﻳﺪ اﺳﺖ ﻛﻪ اﻟﺒﺘﻪ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪاي ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﻣﻴﺰان ﺳـﺮﻣـﺎﻳـﻪ ﮔـﺬاري ﻫـﺎي‬
‫ﺿﺮوري در ﻋﻠﻮم ﻓﻴﺰﻳﻜﻲ و ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ را ﺗﺤﺖ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻗﺮار دﻫﺪ‪.‬‬
‫دوﻟﺖ ﻓﺪرال ﺑﺎﻳﺪ ﻳﻚ ﻫﻴﺌﺖ ﺗﺨﺼﺼﻲ ﻣﺸﻮرﺗﻲ ﺑﺎ ﺗﺨﺼﺺﻫﺎي ﻋﻤﻠﻲ وﻳﮋه )در زﻣﻴﻨﻪ ﻋﻠﻮم و ﻣـﻬـﻨـﺪﺳـﻲ‬ ‫•‬

‫ﻧﺎﻧﻮﻣﻘﻴﺎس‪ ،‬ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻣﺮاﻛﺰ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺗﻲ وﻛﺎرﺑﺮي ﺗﺠﻬﻴﺰات و داراي ﺗﺠﺮﺑﻪ ﻣﺸﺎرﻛﺖﻫﺎ و ﻫﻤﻜﺎري ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﻴﺎن‬
 ‫ﭘﻴﺸﮕﺎﻣﻲ ﻣﻠﻲ ﻓﻨﺎوري ﻧﺎﻧﻮ؛ ارزﻳﺎﺑﻲ دوم و ﺗﻮﺻﻴﻪﻫﺎ‬

‫رﺷﺘﻪاي( ﺗﺸﻜﻴﻞ دﻫﺪ‪.‬‬

‫ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎي ﻣﺸﺎرﻛﺖﻛﻨﻨﺪه در ‪ NNI‬ﻛﻪ ﻣﺸﺎور ‪ NNCO‬و اداره ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ و ﺑﻮدﺟﻪ ﻣﻲﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﻫﻤﭽﻨﺎن ﺑـﻪ‬ ‫•‬

‫ﺗﻮﺳﻌﻪ و ﺗﻘﻮﻳﺖ وﺳﺎﻳﻠﻲ ﺑﺮاي رﺻﺪ ﻣﺪاوم و ﺗﻬﻴﻪ ﮔﺰارش ﻣﺴﺘﻤﺮ ﺳﺎﻻﻧﻪ از ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﻫﺎي ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز ﺑﭙـﺮدازﻧـﺪ‪.‬‬
‫ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ‪PCA‬ﻫﺎي ﺣﺎﺿﺮ‪ ،‬اﻟﮕﻮي اوﻟﻴﻪ ﻣﻨﺎﺳﺒﻲ ﺑﺮاي ﭼﻨﻴﻦ ﻛﺎري ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫زﻳﺮﻛﻤﻴﺘﻪ ‪ NSET‬ﺑﺎﻳﺪ ﻛﻤﻴﺴﻴﻮن ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺗﻲ در زﻣﻴﻨﻪ ﺑﺮرﺳﻲ اﻣﻜﺎن ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻣﻌﻴﺎرﻫﺎﻳﻲ ﺟﻬﺖ ﻛـﻤـﻲ ﻧـﻤـﻮدن‬ ‫•‬

‫ﺑﺎزﮔﺸﺖ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﻫﺎي اﻗﺘﺼﺎدي آﻣﺮﻳﻜﺎ از ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬاري دوﻟﺖ ﻓﺪرال در ﺗﺤﻘﻴﻖ و ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﺗﺸﻜـﻞ‬
‫دﻫﺪ‪.‬‬
‫ﺗﺤﻘﻴﻖ در زﻣﻴﻨﻪ آﺛﺎر ﺟﺎﻧﺒﻲ ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ ﺑﺮ ﻣﺤﻴﻂ زﻳﺴﺖ‪ ،‬اﻳﻤﻨﻲ و ﺳﻼﻣﺖ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻳﺎﺑﺪ‪.‬‬ ‫•‬

‫زﻳﺮﻛﻤﻴﺘﻪ ‪ NSET‬ﺑﺎﻳﺪ ﻛﺎر ﮔﺮوﻫﻲ ﺑﺮاي آﻣﻮزش و ﺗﺮﺑﻴﺖ ﻧﻴﺮوي ﻛﺎر ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺗﺮﻏﻴﺐ وزارت آﻣـﻮزش و‬ ‫•‬

‫وزارت ﻛﺎر ﺑﻪ ﻣﺸﺎرﻛﺖ ﻓﻌﺎﻻﻧﻪ ﺗﺸﻜﻴﻞ دﻫﺪ‪.‬‬

‫‪58‬‬
 ‫ﭘﻴﺸﮕﺎﻣﻲ ﻣﻠﻲ ﻓﻨﺎوري ﻧﺎﻧﻮ؛ ارزﻳﺎﺑﻲ دوم و ﺗﻮﺻﻴﻪﻫﺎ‬

‫♦ﭘﺎﻧﻮﻳﺲﻫﺎ‬

‫‪1- Presidents Council of Advisors on Science and Technology‬‬

‫‪2- National Science and technology Council‬‬
‫‪3- National Nantechnology Advisory Panel‬‬
‫‪4- Unparalleled Innovation Ecosystem‬‬
‫‪5- Program Component Area‬‬
‫‪6– Organization for Economic Co-operation and Development‬‬
‫‪7- Global Issues in Nanotechnology‬‬
‫‪8- Nanotechnology Enviromental and Health Implications‬‬
‫‪9- Nanomanufacturing , Industry Liaison and Innovation‬‬
‫‪10- Nanotechnology Public Engagement and Commumcations‬‬
‫‪11- Accountability office‬‬
‫‪12- responsible development‬‬
‫‪ -13‬اﻟﺒﺘﻪ ﺗﻮﺟﻪ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ ﻛﻪ ﻫﺰﻳﻨﻪ واﻗﻌﻲ ﺻﺮف ﺷﺪه در ﺳﺎل ‪ 2005‬ﺑﺎ رﻗﻢ ‪ 1/2‬ﻣﻴﻠﻴﺎرد دﻻر ﺑﺴﻴﺎر ﺑﻴﺶ از ﻣﻴﺰان ﻣﻮرد درﺧﻮاﺳﺖ‬
‫ﺑﻮده اﺳﺖ واﻳﻦ ﺑﻪ دﻟﻴﻞ ﺗﻐﻴﻴﺮات ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ و اﺿﺎﻓﻪ ﻫﺎي ﻣﺼﻮب ﻛﻨﮕﺮه ﻳﺎ ﻣﺒﺎﻟﻎ ﺗﺨﺼﻴﺺ ﻳﺎﻓﺘﻪ دﻳﮕﺮ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﻤﮕﻲ ﻃﻲ اﺻﻼﺣﺎت‬
‫ﺑﻮدﺟﻪ روي ﻣﻲ دﻫﻨﺪ ‪.‬‬
‫‪14- National Institutes of Health‬‬
‫‪15– Knowledge mapping‬‬
‫‪16– Initial Public offerings‬‬
‫‪ -17‬دادهﻫﺎي ﺷﻜﻞ ‪ 4-2‬ﺑﺮ اﺳﺎس ﻣﺘﻦ ﻛﺎوي ﺟﺪول ارﺟﺎﻋﺎت ﻋﻠﻤﻲ ﻧﺎﻧﻮ ﺑﺎ ﺣﺬف اﺻﻄﻼﺣﺎت ﻣﻘﻴﺎﺳﻲ داراي اﻳﻦ واژه )از ﻗﺒﻴﻞ ﻧﺎﻧﻮ‬
‫‪59‬‬
‫ﺛﺎﻧﻴﻪ‪ ،‬ﻧﺎﻧﻮﻟﻴﺘﺮ‪ ،‬ﻧﺎﻧﻮﮔﺮم‪ ،‬ﻧﺎﻧﻮﻣﻮﻻر و ﻧﺎﻧﻮ ﻧﻴﻮﺗﻦ( و در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ واژه ﻫﺎي ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺪون ﭘﻴﺸﻮﻧﺪ ﻧﺎﻧﻮ )ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻧﻘﺎط ﻛﻮاﻧﺘﻮﻣﻲ‪ ،‬ﭼﺎه‬
‫ﻛﻮاﻧﺘﻮﻣﻲ‪ ،‬اﺑﺰارﻣﻮﻟﻜﻮﻟﻲ‪ ،‬ﺳﻴﻢ ﻣﻮﻟﻜﻮﻟﻲ‪ ،‬ﻓﻮﻟﺮﻳﻦ‪ ،‬اﺳﭙﻴﻨﺘﺮوﻧﻴﻚ‪ ،‬اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻚ ﻣﻮﻟﻜﻮﻟﻲ ﻳﺎ درﺧﺖﺳﺎنﻫﺎ( ﺑﻪ دﺳﺖ آﻣﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪18- the complementary-symmetry metal-oxide-semiconductor structure‬‬

‫‪19- working parties‬‬
‫‪20- integrators‬‬
‫‪ -21‬ﺷﺮﻛﺖ ﻫﺎي ﻓﻨﺎوري ﻧﺎﻧﻮ ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از ﺷﺮﻛﺖ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ در وﻫﻠﻪ اول در ﺳﺎل ﻫﺎي ‪ 1990 -2005‬ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺗﻮﺳﻌﻪ و ﺑﻜﺎرﮔﻴﺮي‬
‫ﻓﺮآﻳﻨﺪه‪ ،‬ﻣﻮاد‪ ،‬اﺑﺰارﻫﺎ و دﺳﺘﮕﺎﻫﻬﺎي ﻧﺎﻧﻮﻓﻨﺎوري ﺗﺄﺳﻴﺲ ﺷﺪهاﻧﺪ‪ .‬ﻣﻌﻴﺎر در اﻳﻦ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻓﻬﺮﺳﺖ ﻣﻌﺘﺒﺮ و ﻓﺸﺮدهاي از ﺷﺮﻛﺖﻫﺎي ﺟﺪﻳﺪ‬
‫ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ اﺳﺖ ﻛﻪ در ﻛﺘﺎبﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ راﻫﻨﻤﺎي ﺷﺮﻛﺖﻫﺎي ﻓﻨﺎوريﻧﺎﻧﻮ آﻣﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪Price‬‬ ‫‪ -22‬ﻣﻨﺒﻊ داده ﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ﮔﺬاري ﺧﻄﺮﭘﺬﻳﺮ‪ :‬ﮔﺰارش ‪ Money TreeTM‬اﺗﺤﺎدﻳﻪ ﻣﻠﻲ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ﮔﺬاري ﺧﻄﺮﭘﺬﻳﺮ‪/‬‬
‫‪ waterhouse Coopers‬اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮ اﺳﺎس داده ﻫﺎي ‪Thomson Finan Cial‬ﺗﻬﻴﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ اﻳﻦ داده ﻫﺎ در ﺳﭙﺘﺎﻣﺒﺮ ‪ 2007‬ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ‬
‫ﺟﻮ واﻧﮓ ﻣﺮﻛﺰ ﻓﻨﺎوري ﻧﺎﻧﻮ در اﺟﺘﻤﺎع ) ‪ ،(CNS-ASU‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺳﻴﺴﺘﻢﻫﺎي ﺗﺤﻘﻴﻖ و ﻧﻮآوري‪ ،‬ﻣﺮﻛﺰ ارزﻳﺎﺑﻲ ﺳﻴﺎﺳﺖﻫﺎي ﻓﻨﺎوري‬
‫ﻣﻮﺳﺴﻪ ﻓﻨﺎوري ﺟﻮرﺟﻴﺎ اﻧﺠﺎم ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ -23‬ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻪ آﻧﻜﻪ ﺳﺎزﻣﺎن ﻏﺬا و داروي آﻣﺮﻳﻜﺎ اﺧﻴﺮاً از ﻣﺮدم ﺧﻮاﺳﺘﻪ اﺳﺖ ﺗﺎ ﻫﺮ ﮔﻮﻧﻪ داده و اﻃﻼﻋﻲ در اﻳﻦ ﻣﻮرد را ﺑﻪ آن ﺳﺎزﻣﺎن ﻣﻨﻌﻜﺲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪.‬‬
‫‪24- Withdrawal‬‬
‫‪25- Labeling‬‬
‫‪26- Moratorium‬‬
‫‪27- Polymerase chain reaction‬‬
‫‪28- human chorionic gonadotrophin‬‬
‫‪ -29‬ﺑﺮاي اﻃﻼﻋﺎت ﺑﻴﺸﺘﺮ درﺑﺎره داروي ﻧﺎﻧﻮﺳﺎﺧﺘﺎري ﻣﺘﻮﺗﺮﻛﺴﺎت رﺟﻮع ﻛﻨﻴﺪ ﺑﻪ‪:‬‬
‫‪http://www.adidimer . com/productportfolio/leadprodvctcandidate.html‬‬
 ‫ﭘﻴﺸﮕﺎﻣﻲ ﻣﻠﻲ ﻓﻨﺎوري ﻧﺎﻧﻮ؛ ارزﻳﺎﺑﻲ دوم و ﺗﻮﺻﻴﻪﻫﺎ‬

‫‪30-Yildirim‬‬
‫‪31- Ciraci‬‬
‫‪32- Nanotechnology Environmental and Health Implications‬‬
‫‪33- Council on Environmental Quality‬‬
‫‪34- National Institute of Occupational safety and health‬‬
‫‪ -35‬ﻧﮕﺎه ﻛﻨﻴﺪ ﺑﻪ‪http://www.bioethics.fov/topics/nanotech ideex.html:‬‬
‫‪36- Networking and information Technolgoy Ressearch & Development‬‬
‫‪ -37‬در ﺣﺎﻟﻴﻜﻪ ﺣﻮزة ﺗﻤﺮﻛﺰ اﻳﻦ ﮔﺰارش ﺑﻪ ﻓﻨﺎوري ﻧﺎﻧﻮ اﺧﺘﺼﺎص دارد‪ NNAP ،‬ﮔﺰارش ﻫﺎي ﻣﻔﻴﺪي را ﺑﺎ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻣﺎﻫﻴﺖ‬
‫آﻣﻮزش ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺮﺟﻊ ﻣﻌﺮﻓﻲ ﻧﻤﻮده اﺳﺖ ﻛﻪ ﮔﺰارش ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻛﺎرﮔﺎه ﻧﻮاﻣﺒﺮ ‪ 2006‬ﻫﻴﺌﺖ ﻣﻠﻲ ﻋﻠﻮم از آن ﺟﻤﻠﻪ اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪38- Integrative Gradvate Edvcation Research and Traineeship‬‬

‫‪ -39‬ﻧﮕﺎه ﻛﻨﻴﺪ ﺑﻪ ‪http://www.niset.org‬‬
‫‪ -40‬ﻧﮕﺎه ﻛﻨﻴﺪ ﺑﻪ ‪http://www.nano.cancer.gov/ :‬‬

‫‪41 -Program Component Areas‬‬

‫‪ -42‬ﺗﺤﻘﻴﻖ و ﺗﻮﺳﻌﻪ در زﻣﻴﻨﻪ آﺛﺎر ﺟﺎﻧﺒﻲ ﻓﻨﺎوري ﻧﺎﻧﻮ ﺑﺮ ﺣﻮزه ﻫﺎي ﻣﺤﻴﻂ زﻳﺴﺖ‪ ،‬ﺳﻼﻣﺖ و اﻳﻤﻨﻲ )‪ ،(EHS‬در اﻳﻦ ﻣﺴﺎﺋﻞ‬
‫ﺗﻼشﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻫﺪف اوﻟﻴﻪ آﻧﻬﺎ ﺷﻨﺎﺧﺖ و رﻓﻊ ﻣﺨﺎﻃﺮات اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ ﺑﻬﺪاﺷﺘﻲ و زﻳﺴﺖﻣﺤﻴﻄﻲ ﻓﻨﺎوري ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ را ﻧﻴﺰ ﺷﺎﻣﻞ ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬اﻳﻦ‬
‫ﻣﺨﺎﻃﺮات اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ ﻧﺎﺷﻲ از ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻦ اﻧﺴﺎن‪ ،‬ﺣﻴﻮاﻧﺎت و ﻣﺤﻴﻂ زﻳﺴﺖ در ﻣﻌﺮض ﻧﺎﻧﻮذرات )در اﻳﻨﺠﺎ ﻣﻮاد ﻧﺎﻧﻮﻣﻘﻴﺎس ﻣﻮاد‬
‫ﻧﺎﻧﻮﺳﺎﺧﺘﺎري ﻳﺎ اﺑﺰارﻫﺎي ﻣﺒﺘﻨﻲ ﺑﺮ ﻓﻨﺎوري ﻧﺎﻧﻮ و ﻣﺤﺼﻮﻻت ﺟﺎﻧﺒﻲ آﻧﻬﺎ( ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫‪60‬‬ ‫‪-43‬ﺷﻮراي ﻣﻠﻲ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت )‪ (NRC‬آﻛﺎدﻣﻲﻫﺎي ﻣﻠﻲ ﻋﻠﻮم ‪ :2006‬ﻣﻮﺿﻮع اﻧﺪازه‪ :‬ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺳﻪ ﺳﺎﻻﻧﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﭘﻴﺸﮕﺎﻣﻲ ﻣﻠﻲ ﻓﻨﺎوري ﻧﺎﻧﻮ‬
‫واﺷﻨﮕﺘﻦ ديﺳﻲ‪ :‬ﺧﺒﺮﮔﺰاري آﻛﺎدﻣﻲﻫﺎي ﻣﻠﻲ )ﻛﺸﻮري( ﻧﮕﺎه ﻛﻨﻴﺪ ﺑﻪ‪:‬‬
‫‪http://www.nap.edu/catalog.php?recard‬‬