UVOD U GEOMETRIJU

prof. dr Emilija Nexovi

Institut za matematiku i informatiku
Prirodno-matematiqki fakultet
Kragujevac

xkolska 2020/21
8. Nejednakost trougla

Poznato je da se dui, kao i uglovi, mogu uporeivati.

Prema definiciji, du AB je vea od dui CD, u oznaci
AB > CD, ako na dui AB postoji taqka E tako da je
AE ∼= CD ili BE ∼ = CD.
Analogno, ugao ^AOB je vei od ugla ^CXD, ako unutar ugla
^AOB postoji poluprava OM takva da je ^AOM ∼ = ^CXD
ili ^BOM = ^CXD.
∼
Primenom stavova podudarnosti moe se dokazati da se
naspram podudarnih stranica u trouglu nalaze podudarni
uglovi i obrnuto.
8. Nejednakost trougla

Teorema 3.9. Naspram vee stranice u trouglu nalazi se vei

ugao i obrnuto.
Dokaz. Pretpostavimo najpre da je u trouglu 4ABC stranica
AC vea od stranice AB . Tada na stranici AC postoji taqka
D takva da je AB ∼
= AD (slika 82).

Slika 82
8. Nejednakost trougla

Kako je trougao 4ABD jednakokraki, naspram podudarnih

krakova nalaze se podudarni uglovi, pa je ^ABD ∼ = ^ADB .
Poxto je ^ADB spo axi ugao trougla 4BCD, on je vei
od unutraxeg emu nesusednog ugla. Otuda je
^ADB > ^DCB . Zbog rasporeda taqaka B(A, D, C)
poluprava BD sa temenom B se nalazi unutar ugla ^ABC , pa
je ^ABC > ^ABD ∼ = ^ADB > ^DCB ∼ = ^ACB . Kako je
^ABC ugao naspram stranice AC , ^ACB ugao naspram
stranice AB i vai AC > AB , sledi da se naspram vee
stranice u trouglu nalazi se vei ugao.
Obrnuto, pretpostavimo da je ugao β kod temena B vei od
ugla γ kod temena C . Ako bi stranica AC bila podudarna
stranici AB , tada bi sledilo da je β ∼
= γ , xto je u
suprotnosti sa pretpostavkom.
8. Nejednakost trougla

S druge strane, ako bi stranica AC bila maa od stranice

AB , tada bi na osnovu dokazanog dela teoreme sledilo da je
β < γ , xto je takoe kontradikcija. Prema tome, AC > AB . 
Nejednakost data u sledeoj teoremi se naziva nejednakost
trougla. Ona ima veliku primenu u geometriji trougla.
Teorema 3.10.(nejednakost trougla) Zbir dve stranice u
trouglu vei je od tree stranice, tj. a + b > c, b + c > a,
a + c > b.
Dokaz. Dokazaemo da je u trouglu 4ABC zbir bilo koje dve
stranice, na primer AB + AC , vei od tree stranice BC .
8. Nejednakost trougla

U tom ci u, uoqimo taqku D na pravoj AB tako da je

AD ∼ = AC , pri qemu vai raspored taqaka B(B, A, D) (slika
83).

Slika 83. Nejednakost trougla

8. Nejednakost trougla

Tada je BD ∼= AB + AC . Poxto je trougao 4ACD

jednakokraki, imamo da je ^ADC ∼ = ^ACD.
Zbog rasporeda taqaka B(B, A, D) poluprava CA sa temenom
C se nalazi unutar ugla ^BCD, pa je
^BCD > ^ACD ∼ = ^ADC ∼ = ^BDC . Kako je ugao ^BCD
naspram stranice BD trougla 4BCD vei od ugla ^BDC
naspram stranice BC , primenom prethodne teoreme sledi da
je AB + AC > BC . 
Kako je na osnovu prethodne teoreme AB + AC > BC , imamo
da je AB > BC − AC , qime je dokazano sledee tvree.
Teorema 3.11. Razlika dve stranice u trouglu maa je od
tree stranice.
8. Nejednakost trougla

Primer 3.6. U prav ugao sa temenom u taqki A upisan je krug

k(O, r)koji dodiruje egove krake Ax i Ay u taqkama B i C
redom. Proizvo na tangenta t kruga k seqe krake Ax i Ay
redom u taqkama M i N , pri qemu je B(A, M, B). Dokazati da
je M B + N C < 21 (AB + AC).

Slika 87
8. Nejednakost trougla

Rexee. Pravougli trouglovi 4CN O i 4ON T su

podudarni na osnovu stava SSU, pa su tangentne dui iz taqke
N podudarne, tj. N C ∼
= N T . Analogno su i tangentne dui
M B i M T podudarne, jer su pravougli trouglovi 4OT M i
4OM B podudarni na osnovu istog stava (slika 87).Otuda je

M N = M T + T N = M B + N C.

Primenom nejednakosti trougla na trougao 4N AM , imamo da

je
AM + AN > M N.
Koristei poslede dve relacije, dobijamo da je
AB + AC = (AM + M B) + (AN + N C)
> M N + M N = 2M N = 2(M B + N C).
8. Nejednakost trougla

ZADACI ZA VEBA E
1. Dokazati da je zbir dijagonala AC i BD konveksnog
qetvorougla ABCD vei od zbira egovih naspramnih
stranica AB i CD.
2. Ako je taqka E presek stranice BC i simetrale
unutraxeg ugla α trougla 4ABC , dokazati da je AB > BE
i AC > CE .
3. Taqka M se nalazi na simetrali spo axeg ugla kod
temena C trougla 4ABC . Dokazati da je
M A + M B > CA + CB .
4. Taqka F je proizvo na taqka unutar trougla 4ABC .
Dokazati da je AC + BC > AF + BF .
8. Nejednakost trougla

ZADACI ZA VEBA E
5. Ako je taqka M unutar trougla 4ABC a s egov poluobim,
dokazati da je s < AM + BM + CM < 2s.
6. Uglovi α i β kod temena A i B redom konveksnog
qetvorougla ABCD su jednaki, a ugao δ kod temena D je vei
od ugla γ kod temena C . Dokazati da je BC > AD.
7. Dokazati da je u proizvo nom trouglu 4ABC svaka
stranica maa od poluobima tog trougla.
8. Dokazati da je u trouglu 4ABC sa stranicama
AB < AC < BC najvea stranica vea od treine obima, a
najmaa stranica maa od treine obima.