УРОК 14

Новые слова, Краткие ответы на вопросы с

личными местоимениями, Цвета,
Nasıl, Arkasında,Altında, Önünde.
Altında под ağacın altında bir adam var
Arkasında позади, сзади polis evin arkasındadır
Önünde перед öğrenciler okulun önünde midir?
Renk цвет elbise ne renktir?
Mavi голубой o top mavidir
Siyah черный araba siyah mıdır?
Yeşil зеленый yeşil elbise nerededir?
Beyaz белый kediler beyazdır
Kırmızı красный kırmızı çanta sandalyenin üstündedir
Sarı желтый sarı kutu buradadır
Nasıl как bugün nasılsınız?
Kahverengi коричневый kahverengi ev sinemanın yanındadır
Bugün сегодня ben bugün evdeyim

КРАТКИЕ ОТВЕТЫ НА ВОПРОСЫ С ЛИЧНЫМИ

МЕСТОИМЕНИЯМИ
На вопрос: Sen bir öğretmen misin?
Можно ответить Evet, ben bir öğretmenim
Или Hayır, ben bir öğretmen değilim.
На этот вопрос также можно ответить и кратко:Evet, öğretmenim или Hayır, değilim.

Рассмотрим следующие предложения:

O bir doktor mudur?.....evet doktordur.....он доктор?.....да, доктор
O hastanede midir?.....hayır, değildir.....она в больнице?.....нет.
Sen bahçede misin?.....evet, bahçedeyim.....ты в саду?.....да, в саду.
Sen bir avukat mısın?.....hayır, değilim.....ты адвокат?.....нет.
Siz işçi misiniz?.....evet, işçiyiz.....вы рабочие?.....да, рабочие
Siz lokantada mısınız?.....hayır, değiliz.....вы в ресторане?.....нет.
Onlar hemşire midir?.....evet, hemşiredir.....они медсестры?.....да, медсестры
Onlar sinemada mıdır?.....hayır, değildir.....они в кино?.....нет.
Ben bir öğretmen miyim?.....evet, öğretmenim......я учитель?.....да, учитель.
Biz öğrenci miyiz?.....hayır, değiliz.....мы студенты?.....нет
Köpek bahçede midir?.....evet, bahçededir.....собака в саду?.....да, в саду
Sen bir işçi misin?.....hayır, değilim. Ben işadamıyım.....ты рабочий?.....нет, я бизнесмен
Siz mühendis misiniz?.....hayır, değiliz. Biz doktoruz.....вы инженеры?.....нет, мы врачи

ЦВЕТА
Слова beyaz, sarı, mavi и т.д. могут выступать как в качестве существительного, так и в качестве
прилагательного. В качестве прилагательного, они ставятся перед существительными.

Sarı elbise желтое платье

Kırmızı çanta красная сумка
Beyaz top белый мяч
Mavi deniz голубое море
Yeşil ağaç зеленое дерево
Siyah sandalye черный стул
Kahverengi halı коричневый ковер

Sarı elbise buradadır желтое платье здесь

Kırmızı çantalar dükkandadır
Beyaz top odadadır
Yeşil ağaç bahçededir
Kahverengi halı nerededir?
В качестве существительного это слова строят предложения с помощью окончаний –dır, -dir, -dur, dür.
Elbise sarıdır
Top beyazdır
Ağaç yeşildir
Deniz mavidir
Sandalye siyahtır
Halı kahverengi midir?
Çantalar kırmızı değildir
красные сумки в магазине
белый мяч в комнате
зеленое дерево в саду
Где коричневый ковер?
платье - желтое
мяч - белый
дерево - зеленое
море - голубое
стул – черный
Ковер коричневый?
сумки не красные

КАКОГО ЦВЕТА?
Для того, чтобы спросить о цвете предмета используется выражение ne renk. В русском языке его
эквивалент: какого цвета?
Çanta ne renktir?.....çanta beyazdır.....какого цвета сумка?.....сумка белая
Arabalar ne renktir?.....arabalar mavidir.....какого цвета машины?.....машины голубые
Kalem ne renktir?.....kalem kahverengidir.....какого цвета карандаш?.....карандаш коричневый
Elmalar ne renktir?.....elmalar kırmızıdır.....какого цвета яблоки?.....яблоки красные

В вопросе можно опустить окончание tir , а в ответах соответствующие окончания –dır, -dir, -dur, dür
Çanta ne renk?.....beyaz
Kutu ne renk?.....siyah

NASIL – как
NASIL является вопросительным словом. В русском языке ему соответствует слово - как.
Рассмотрим разные способы его употребления:

Sen nasılsın? Как ты (поживаешь)?

Siz nasılsınız? Как вы (поживаете)?
O nasıl? Как он (поживает)?
Çocuklar nasıl? Как дети?
Fatma nasıl? Как Фатма?
Hemşire nasıl? Как медсестра?
Ev nasıl? Как дом?
Bu araba nasıl? Как (вам) эта машина?
Şu elbise nasıl? Как (вам) это платье?
Hava nasıl? Как погода?
Посмотрим теперь на ответы на эти вопросы:
Ben iyiyim хорошо
Biz iyiyiz (мы) хорошо
O iyidir (он, она) хорошо
Çocuklar kötüdür дети плохо
Farma iyidir Фатма (поживает) хорошо
Ev büyüktür дом большой
Bu araba eskidir эта машина старая
Şu elbise uzundur то платье длинное
Hava sıcaktır погода жаркая.
 ARKASINDA – позади, за
Слово arkasında является послелогом, как и раннее изученные слова yanında, üstünde, içinde. По-
русски оно означает – позади, за. Его употребление в предложении такое же, как употребление
других пройденных нами послелогов.
Kapının arkasında за дверью
Öğrencinin arkasında за студентом
Kutunun arkasında за коробкой
Köprünün arkasında за мостом
Parkın arkasında за парком
Evin arkasında за домом
Okulun arkasında за школой
Otobüsün arkasında за автобусом

Ağacın arkasında за деревом

Bardağın arkasında за стаканом
Yatağın arkasında за кроватью
Çocuğun arkasında позади ребенка

Kapının arkasında bir adam var за дверью есть мужчина

Kedinin arkasında bir köpek var
Kutunun arkasında top var mı?
Köprünün arkasında bir ev var
Hastanenin arkasında eczane var
Parkın arkasında bir hastane yok
Evin arkasında bahçe var mı?
Doktorun arkasında hemşireler var
Otobüsün arkasında bir taksi var
Ağacın arkasında ev var mı?
Bardağın arkasında şişe var
Yatağın arkasında bir dolap var
Sözlüğün arkasında defter yok
позади кошки есть собака
За коробкой есть мяч?
за мостом есть дом
за больницей есть аптека
позади парка нет больницы
За домом есть сад?
позади врача есть медсестры
за автобусом есть такси
Позади дерева есть дом?
за стаканом есть бутылка
позади кровати есть шкаф
за словарем нет тетради

Adam kapının arkasındadır мужчина за дверью

İşçiler fabrikanın arkasındadır рабочие позади завода
Top kutunun arkasında değildir мяч не за коробкой
Ev köprünün arkasında mıdır? Дом за мостом?
Hastane parkın arkasındadır больница за парком
Bahçe evin arkasında değildir сад за домом
Hemşireler doktorun arkasında mıdır? Медсестры позади врача?
Taksi otobüsün arkasındadır такси за автобусом
Ev ağacın arkasındadır дом позади дерева
Bardak şişenin arkasında değildir стакан не за бутылкой
Dolap yatagğn arkasındadır шкаф за кроватью
Defter sözlüğün arkasında mıdır? Тетрадь за словарем?

ALTINDA – под
Послелог altında означает по-русски – под. К нему применимы все предыдущие правила для раннее
изученных послелогов.
Buzdolabının altında под холодильником
Pencerenin altında под окном
Kutunun altında под коробкой
Köprünün altında под мостом
Fincanın altında под чашкой
Sepetin altında под корзиной
Televizyonun altında под телевизором
Otobüsün altında под автобусом

Ağacın altında под деревом

Bardağın altında под стаканом
Yatağın altında под кроватью
Kitabın altında под книгой

Çantanın altında bir kitap var под сумкой есть книга

Busdolabının altında kalem var mı?
Kutunun altında ahantar yok
Kedinin altında küçük bir kutu var
Köprünün altında gemi yok
Fincanın altında tabak var
Sepetin altında halı yok
Televizyonun altında masa var mı?
Otobüsün altında küçük bir köpek var
Ağacın altında çocuklar var
Yatağın altında kedi yok
Sözlüğün altında bir kalem var
Kitabın altında kalem var mı?
Под холодильником есть карандаш?
под коробкой нет ключа
под котом есть маленькая коробка
под мостом нет корабля
под чашкой есть тарелка
под корзиной нет ковра
Под телевизором есть стол?
под автобусом есть маленькая собака
под деревом есть дети
под кроватью нет кошки
под словарем есть карандаш
Под книгой есть карандаш?

Kitap çantanın altındadır книга под сумкой

Kalem buzdolabının altında mıdır? Карандаш под холодильником?
Anahtar kutunun altında değildir ключ не под коробкой
Gemi köprünün altındadır корабль под мостом
Tabak fincanın altındadır тарелка под чашкой
Halı sepetin altında değildir ковер не под корзиной
Masa televizyonun altında mıdır? Стол под телевизором?
Küçük köpek otobüsün altındadır маленькая собака под автобусом
Çocuklar ağacın altındadır дети под деревом
Kedi yatağın altında değildir кошка не под кроватью
Defter sözlüğün altındadır тетрадь под словарем
Kalem kitabın altında mıdır? Карандаш под книгой?

ÖNÜNDE – перед
Послелог önünde по-русски означает – перед.
Lokantanın önünde перед рестораном
Pencerenin önünde перед окном
Kutunun önünde перед коробкой
Köprünün önünde перед мостом
Adamın önünde перед мужчиной
Öğretmenin önünde перед учителем
Okulun önünde перед школой
Şoförün önünde перед водителем
Ağacın önünde перед деревом
Bardağın önünde перед стаканом
Uçağın önünde перед самолетом
Kitabın önünde перед книгой

Kapının önünde bir adam var перед деврью есть мужчина

Sandalyenin önünde çanta yok
Lokantanın önünde kırmızı bir araba var
Radyonun önünde şişe var mı?
Köprünün önünde arabalar yok
Adamın önünde bir çocuk var
Öğretmenin önünde öğrenci var mı?
перед стулом нет сумки
перед рестораном есть красная машина
перед радио есть бутылка?
перед мостом нет машин
перед мужчиной есть ребенок
перед учителем есть ученик?
Okulun önünde iki kadın var
Otobüsün önünde kedi yok
Uçağın önünde arabalar var
Bardağın önünde kaşık yok
Kitabın önünde sözlük var mı?
Yatağın önünde dolap var
перед школой есть 2 женщины
перед автобусом нет кошки
перед самолетом есть машины
перед стаканом нет ложки
перед книгой есть словарь?
перед кроватью есть шкаф

Adam kapının önündedir мужчина перед дверью

Çanta sandalyenin önünde değildir сумка не перед стулом
Kırmızı araba lokantanın önündedir красная машина перед рестораном
Şişe radyonun önünde midir? бутылка перед радио?
Çocuk adamın önündedir ребенок перед мужчиной
Öğrenci öğretmenin önünde midir? ученик перед учителем?
Kedi otobüsün önünde değildir кошка не перед автобусом
O televizyonun önündedir она перед телевизором
Arabalar uçağın önündedir машины перед самолетом
Kaşık bardağın önündedir ложка перед стаканом
Sözlük kitabın önünde midir? словарь перед книгой
Dolap yatağın önünde değildir шкаф не перед кроватью

ТВОРЧЕСКОЕ ЗАДАНИЕ – СДЕЛАТЬ ПЕРЕВОД ТЕКСТА

Bir sokak
Burası Çamlık Sokak. (Сосновая улица). Eski bir sokaktır.
Büyük ve eski evler var. Yeni evler de var.
Sokakta bir araba var. Bir adam ve bir çocuk arabanın içindedir. Arabanın önünde bir köpek var.
Köpeğin yanında yaşlı bir adam var. Sokakta kedi de var. O, eski bir evin önündedir. (Подсказка, в
этом предложении речь идет о кошке).
Evin arkasında bahçe var. Ağaçlar ve çiçekler bu bahçededir
Eczane eski evin yanındadır. Eczanenin yanında bir dükkân var.
Elbiseler ve çantalar dükkânın içindedir.
Dükkânın önünde ne var? Sarı bir taksi var. Şoför taksinin yanındadır. O genç bir şofördür.
Taksinin üstünde bir köpek var. O ne renk? Beyaz bir köpektir
Taksinin önünde bir otobüs var. Küçük bir otobüstür. Otobüsün içinde dört erkek ve beş kadın var.

ДОМАШНЯЯ РАБОТА
1. Сделать перевод текста Bir sokak
2. Ответьте на вопросы, пользуясь словами в скобках
1. Adam nerededir? (araba – içinde)
2. Kadın nerededir? (ev – önünde)
3. Köpek nerededir? (ağaç – altında)
4. Bilgisayar nerededir? (masa – üstünde)
5. Şoför nerededir? (otobüs – arkasında)
6. Ev nerededir? (hastane – yanında)
3. Выберите подходящее слово, чтобы заполнить пропуск:
1. Ben …..yim. a. Doktor, b. İşadam, c. Hemşire, d. Öğretmen
2. Hakan evin …..dir a. Yanında, b. Altında, c. Arkasında, d. Önünde
3. Bu dükkân …..dir a. Küçük, b. Büyük, c. Pahalı, d. Eski
4. Sen …..sun a. Öğrenci, b. Erkek, c. Çocuk, d. Kötü
5. Siz …..sınız a. Genç, b. İyi, c. Yaşlı, d. Çirkin
6. Biz …..iz a. İyi, b. Öğrenci, c. Genç, d. Yaşlı
4. Напишите эти числа словами: 15-22-36-54-68-77-89-93
5. Заполните пропуски:
1. bu elbise ….. renktir?
2. Siz nerede…..?
 3. Ben bir hemşire…...
4. Kedi ağaç….. altındadır
5. Adam sinema…….içindedir
6. Biz şimdi parkta……
7. Araba köprü……üstündedir
6. Переведите на русский язык:
1. bu araba ne renktir?
2. Bugün nasılsınız?
3. Bahçede yirmi beş ağaç var
4. Hemşire arabanın içindedir
5. Otobüs köprünün üstündedir
6. Büyük sandalye yatağın yanındadır
7. Fabrikanın arkasında hastane var
8. Evin önünde bahçe yok
7. Переведите на турецкий язык:
1. Сумка черная или коричневая?
2. Она хорошая медсестра? Нет.
3. Ахмет сегодня дома?
4. Что есть в супермаркете?
5. Машина за автобусом
6. Дети не перед домом
7. На столе есть большие тарелки
8. Что есть в коробке?

Оценка за урок – 7х3=21 балл+5 баллов за сдачу в срок…….итого – 26 баллов