Tổng quan

1. Máu tụ ngoài màng cứng là gì?

- Máu tụ ngoài màng cứng (Extradural Hematoma) thường xảy ra trong
đầu (sọ). Nó là khối tụ máu trong khoang giữa hộp sọ và màng bảo vệ
bên ngoài của não (gọi là màng cứng). Thông thường nó xảy ra trong
chấn thương đầu có gãy xương sọ. Chụp CT sọ não có thể cho thấy hình
ảnh máu tụ ngoài màng cứng. Máu tụ ngoài màng cứng là một tình trạng
nghiêm trọng và việc điều trị cấp cứu là cần thiết. Phẫu thuật loại bỏ khối
máu tụ cũng có thể được chỉ định.

2. Giải phẫu:
- Màng não là các lớp màng bao bọc xung quanh và khép kín não trong
hộp sọ cũng như bao bọc tủy sống trong ống sống. Cột sống là tên được
đặt cho xương sống, ống sống là khoảng không gian trong xương sống để
bao bọc và bảo vệ tủy sống.

- Có ba lớp màng não:

 Lớp ngoài cùng nhất nằm sát xương sọ hoặc mặt trong ống sống được gọi
là màng cứng.
 Lớp trong cùng gần nhất với não hoặc tủy sống được gọi là màng mềm.
 Lớp giữa hai lớp trên được gọi là màng nhện.
Cũng có ba khoang giữa các lớp màng não:
 Khoang ngoài màng cứng là khoang giữa hộp sọ và màng cứng.
 Khoang dưới màng cứng là khoang giữa màng cứng và màng nhện.
 Khoang dưới nhện là khoang màng nhện và màng mềm.
Trong hộp sọ, vì màng cứng thường dính khá chắc vào mặt trong hộp sọ
nên khoang ngoài màng cứng là một khoang “ảo”, chỉ xuất hện khi có sự tụ máu
hay khối u giữa hộp sọ và màng cứng .
-
3. Sơ lược về lịch sử chẩn đoán máu tụ ngoài màng cứng:
- Từ thời tiền sử người ta đã biết rằng một sang chấn vào đầu có thể gây
chảy máu trong sọ và nguyên nhân chảy máu có thể do có hay không có
rạn, vỡ xương sọ.
- Hypocrates và Galien (460 – 377 TCN) đã nói đến những thương tổn não
ở bên đối xứng với bên bị chấn thương, nhưng phải đến thời Parre (1510
 – 1590) mới có các công trình thông qua mổ xác để chứng tỏ nhận định
về đặc điểm của loại tổn thương này.
- J.P.Petit (1750) là người đầu tiên mô tả một trường hợp máu tụ ngoài
màng cứng thông qua mổ xác.
- Trong quyển “Những nhận xét trong ngoại khoa” xuất bản năm 1816 của
Charles Bell có nhắc đến: bơm dịch có màu vào động mạch màng não