SMALL BASİC ÇALIŞMA NOTLARI

1
Yazılım, kullanıcıdan gelen istekleri nasıl yapacağ ını bilgisayara anlatan ve ona yol gö steren komutlar bü tü nü dü r.

Programlama dilleri örnek : C# , C++, Visual Basic, J#, Java, Pascal, Java Script, Phyton, Delphi

Small Basic de yazdığ ın kodları çalıştırmak için klavyeden F5 tuşuna basabilir veya araç çubuğ unda bulunan Çalıştır dü ğ mesini
tıklayabilirsin.

Small Basic Bölümleri:

A-Araç Çubuğ u B-Kod
Dü zenleyici C-Small
Basic Gü nceleme

Harf Duyarlı Kodlama: Bu ö zellik ile bir komutun ilk harfini yazdığ ında o harfle
ilgili başlayan tü m komutlar listelenir.

Yazdığ ımız kodları CTRL + S tuşlarına beraber basarak veya araç çubuğ unda bulunan Kaydet dü ğ mesini tıklayarak kaydedebiliriz.

Komutlar Listesi :
TextWindow : Small Basic programında ekrana yazı yazmak, mesaj vermek, yazının rengini, arka planını değ iştirmek gibi
işlemleri yapmak için kullanılan komuttur.

WriteLine : TextWindow komutunun bir ö zelliğ idir. Yazı ekranına bir satır metin yazmak için kullanılır. Metin ekrana
yazıldıktan sonra imleç bir satır alta geçer. TextWindow.WriteLine (“Merhaba Dü nya”)

Write : TextWindow komutunun bir ö zelliğ idir. Yazı ekranına bir satır metin yazmak için kullanılır. Metin ekrana yazıldıktan
sonra imleç bir satır alta geçmeden yazının yanında bekler. TextWindow.write (“Merhaba Dü nya”)

Backgroundcolor:Textwindow ekranına yazılacak yazının arkaplan rengini değ iştirir. textwindow.backgroundcolor=”red”

Foregroundcolor: Textwindow ekranına yazılacak yazının rengini değ iştirir. textwindow.foregroundcolor=”yellow”

Read: Textwindow ekranında kullanıcıya bir metin-yazı girmesini sağ lar. Girilen yazı-metin ekrandan okunup değ işkene
aktarılabilir.
Örnek : Textwindow.Write(“Adınızı giriniz: “)
isim= Textwindow.Read()
Readnumber: Textwindow ekranında kullanıcıya bir sayı girmesini sağ lar. Girilen sayı ekrandan okunup değ işkene aktarılabilir.
Ö rnek : Textwindow.Write(“Lü tfen yaşınızı giriniz = “)
yas= TextWindow.ReadNumber()
İşletim Sistemi : Bir bilgisayardaki en temel ve ö nemli yazılım işletim sistemidir. Bir işletim sistemi olmayan bilgisayara başka
program yü kleyemezsin.
İşletim Sistemine Örnek : Microsoft Windows, Linux, Unix, Android, IOS, Mac OS, Symbian.

Yazılım Hataları : Yazılımlarda 2 tü r hata ile karşılaşabiliriz; kodlama hataları ve mantık hataları. Mantık hatalarında program
çalışır ancak kodlama hatalarında program hata vererek çalışmayı durdurur.
Hatalı Kod ö rneğ i : Textwindo.write(“selam”)  Yazım hatası yapılmıştır. Doğ ru yazım : Textwindow.write(“selam”)

GİRDİ – İŞLEM – ÇIKTI – DEPOLAMA

Girdi: Bilgisayarı kontrol etmek için kullanılan verilere denir. Bilgisayarlar ancak kendilerine sö ylenen şeyleri yapan araçlardır.
Girdi-Giriş Araçları Ö rnekleri : Fare , klavye, mikrofon, joystick, dokunmatik ekran, webcam, tarayıcı

İşlem : Bilgisayarlar en temelde girdi olarak gelen veriyi işleyerek çalışıyorlar. Gelen veriler ü zerinde çeşitli hesaplamalar
gerçekleştirirler. Veri İşlem Araçları Ö rnekleri : İşlemci (CPU), Ses kartı , Ekran Kartı, Geçiçi Bellek (RAM)

Çıktı : Girdi araçları tarafından gö nderilen ve işlenen veriler çıktı olarak kullanıcıya sunulur. İşlenen verilerin sonuçlarının
kullanıcıya gö sterilmesi için cihazlar kullanılır. Veri Çıktı Araçları Ö rnekleri : Ekran(Monitö r), Yazıcı, hoparlö r, kulaklık

Depolama: Girdilerin işlenmesinin ardından oluşan çıktıların daha sonra kullanım için saklanmasıdır. Veri depolamak için çeşitli
cihazlar kullanılır. Veri Depolama Araçları Ö rnekleri : Sabit Disk ( Harddisk), CD-DVD-Blueray, USB bellek, harici disk

VERİ TÜRLERİ: Tam sayı ( 1-5-2569) , Ondalıklı sayı (1,5 – 4,67 – 567,841) , Metin (“okul” – “kırmızı araba” – “benim yaşım 15”)

Değişken : Bir bilgisayar programının çalışma sü resince gereksinim duyduğ u verileri depolamak için kullandığ ı bir tü r nesnedir.
Değişken Kullanımına Örnek : isim=”Onur”
Textwindow.Writeline(isim)  Ekrana Onur yazar.
 Değişken Kullanımı Örnekleri
Doğru örnek Yanlış örnek Açıklama 2
isim ısım Tü rkçe karakter kullanılmaz
Sayi1 1.sayi Sayı ile başlamaz.
Kullanici_adi Kullanıcı adı Boşluk kullanılmaz.
Değişkenlerde Sayısal Değerleri Kullanmak: Tanımladığ ımız değ işkenlere sayısal değ erler atayabiliriz. Örnek: Sayi1=5

KOŞUL VE DALLANMA
Koşul ve dallanma ile programın akışını istediğ imiz gibi değ iştirebilir, duruma gö re bazı kodların çalışmasını sağ lar veya
engelleyebiliriz.
Koşul Komutu: Değ işkende saklanan bir verinin sahip olduğ u değ ere gö re karar vermek için kullanılır.
Örnek: if (Clock.Hour > 12 ) Then ‘ Eğ er saat 12 den bü yü kse
TextWindow.WriteLine(“gü naydın”) ‘ Ekranda gü naydın Yazar
Else ‘Saat 12 den bü yü k değ ilse
TextWindow.WriteLine(“iyi akşamlar”) ‘ Ekranda iyi akşamlar Yazar
Endif ‘Koşulu sonlandırır.
Dallanma: Programın akışını yukarıdan aşağ ı veya aşağ ıdan yukarı değ iştirmemizi sağ lar.
Örnek: degisken = 1 ‘Bir değ işken tanımladık ve 1 değ erini atadık.
Basla: ‘etiket tanımladık. Basla.
TextWindow.WriteLine(degisken) ‘Ekrana değ işkenin değ erini yazdırdık
Degisken = degisken + 1 ‘değ işkenin değ erini her defasında 1 arttırdık.
If (degisken < 5) then ‘ degisken 5 ten kü çü k olduğ unda çalıştırdık.
GoTo basla ‘ yukarıdaki koşul doğ ru olduğ unda basla etiketine yö nlendirdik.
Endif ‘ if koşul cü mlesini sonlandırdık.

Döngü: Bir veya daha fazla satırı belli bir sayıda veya belli bir koşul yerine gelinceye kadar çalıştırma imkanı verir.
Döngü Çeşitleri: * For Dö ngü sü
* While Dö ngü sü

For Döngüsü: Bir veya daha fazla satırı belli bir sayıda çalıştırmak için kullanılır.

Step: Artış (adım sayısı).

Kullanımı: For değ işken adı=ilk değ er To son değ er Artış miktarı
Step Tekrar edilecek kod satırı
EndFor
Örnek:
‘degisken adında bir değişken tanımladık ve 1 başlangıç değerini verdik
For degisken = 1 To 10 Step 3
son değerimizi ise 10 olarak belirledik artış miktarını ise 3 olarak
TextWindow.Writeline(degisken) belirledik. ‘Ekrana her seferinde değişkenin değerini yazdırdık. ‘Döngüyü
EndFor sonlandırdık.

While Döngüsü: Bir veya daha fazla satırı belli bir koşul yerine gelinceye kadar çalıştırmak için kullanılır.

Kullanımı: değ işken adı= değ er

While (koşul)
Tekrar edilecek kod satırı
EndWhile
Örnek:
degisken=1 / degisken adlı değişkene 1 değerini verdik.
While (degisken<=10) / /değişkenin değeri 10’a eşit veya küçük olduğu sürece
TextWindow.WriteLine(degisken) çalışır. ‘ Ekrana her seferinde değişkenin değerini yazdırdık .
Degisken = degisken + 3 / değişkenin değerini her seferinde 3 arttırdık.
EndWhile / Döngüyü sonlandırdık.

Dikkat!
 For dö ngü sü nde artış miktarını Step komutu ile yapabilirken While dö ngü sü nde bö yle bir komut mevcut olmadığ ı
için kendimiz değ erini arttırmalıyız.
 While dö ngü sü dö nü ş sayısının ilk baştan belli olmadığ ı durumlarda kullanışlıdır.
GRAFİKLERLE ÇALIŞMAK:

GraphicsWindow nesnesi ile ekrana çeşitli şekiller çizebilir ve bunları renklendirebiliriz.

3
GraphicsWindow’un dört önemli özelliği:
 BackgroundColor ‘Arka zemin rengi
 Title ‘Başlık
 Width ‘Genişlik
 Height ‘Yü kseklik

Örnek:

GraphicsWindow.BackgroundColor =”Yellow” ‘Zemin rengini sarı yaptık.

GraphicsWindow.Width = 300
GraphicsWindow.Height = 300
GraphicsWindow.Title = “İlk Çizgim”
GraphicsWindow.PenWidth = 10
GraphicsWindow.PenColor = “Blue”
GraphicsWindow.DrawLine(10,50,100,150)
‘Pencere genişliğ ini 300 piksel olarak ayarladık.
‘ Pencere yü ksekliğ ini 300 piksel olarak ayarladık.
‘Programımıza bir başlık ekledik.
‘Çizginin kalınlığ ını 10 piksel yaptık.
‘Çizgi rengini mavi yaptık.
‘Oluşturacağ ımız çizginin başlangıç ve bitiş koordinatlarını belirledik.

Farklı Geometrik Şekiller

 DrawRectangle ‘İçi boş dikdö rtgen çizmek için kullanılan komut.
 FillRectangle ‘İçi dolu dikdö rtgen çizmek için kullanılan komut.
 DrawEllipse ‘İçi boş elips çizmek için kullanılan komut.
 FillEllipse’İçi dolu elips çizmek için kullanılan komut.
 BrushColor’Sadece çizgi rengini değ il çizginin içinde kalan alanında rengini belirler.

Örnek:

GraphicsWindow.BackgroundColor =”Yellow” ‘Zemin rengini sarı yaptık.

GraphicsWindow.Width = 300 ‘Pencere genişliğ ini 300 piksel olarak ayarladık.
GraphicsWindow.Height = 300 ‘ Pencere yü ksekliğ ini 300 piksel olarak ayarladık.

GraphicsWindow.PenColor="Blue" ‘Çizgi rengini mavi yaptık.

GraphicsWindow.DrawRectangle(10,50,30,25) ‘İçi boş dikdörtgenin kordinatlarını uzunluk ve yükseklik
ölçülerini belirttik.

GraphicsWindow.BrushColor="Red" ‘Fırça rengini kırmızı yaptık.

GraphicsWindow.FillRectangle(20,80,30,25)
GraphicsWindow.PenColor="Black"
GraphicsWindow.DrawEllipse(30,110,30,25)
GraphicsWindow.BrushColor="White"
GraphicsWindow.FillEllipse(40,140,30,25)
‘İçi dolu dikdörtgenin koordinatlarını uzunluk ve yükseklik
ölçülerini belirttik.
‘Çizgi rengini siyah yaptık.
‘İçi boş elipsin koordinatlarını uzunluk ve yükseklik ölçülerini
belirttik.
‘Fırça rengini beyaz yaptık.
‘İçi dolu elipsin koordinatlarını uzunluk ve yükseklik ölçülerini
belirttik.