You are on page 1of 151

1/151

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


ΚΡΙΤΑΙ - 1ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ
Αρχαίο Κείμενο Ἑρμηνεία Ἰωάννου Κολιτσάρα Ἑρμηνεία Παναγιώτη Τρεμπέλα
1,1 Καὶ ἐγένετο μετὰ τὴν Μετὰ τὸν θάνατον τοῦ Ἰησοῦ τοῦ Ναυὴ Συνέβη δὲ μετὰ τὸν θάνατον τοῦ Ἰησοῦ τοῦ Ναυῆ τοῦτο: Οἱ
τελευτὴν Ἰησοῦ καὶ ἐπηρώτων οἱ ἠρώτησαν οἱ Ἰσραηλῖται τὸν Κύριον λέγοντες· Ἰσραηλῖται συνεβουλεύθησαν τὸν Θεὸν καὶ τοῦ ἐζήτησαν
υἱοὶ Ισραὴλ διὰ τοῦ Κυρίου <ποία ἀπὸ τὰς φυλάς μας θὰ ἀναλάβῃ νὰ ὁδηγίες τὶ νὰ κάμουν. Ἐρώτησαν τὸν Θεόν: <Τώρα ποὺ
λέγοντες· τίς ἀναβήσεται ἡμῖν ἐπιτεθῇ κατὰ τῶν Χαναναίων ὡς ἀρχηγὸς τοῦ ἀπέθανεν ὁ Ἰησοῦς, ὁ ἀρχηγός μας, ποία φυλὴ θὰ προχωρήσῃ
πρὸς τοὺς Χαναναίους πολέμου ἐναντίον αὐτῶν>. πρώτη καὶ θὰ ἡγηθῇ εἰς τὸν πόλεμον ἐναντίον τῶν
ἀφηγούμενος τοῦ πολεμῆσαι Χαναναίων;>
πρὸς αὐτούς;
1,2 Καὶ εἶπε Κύριος· Ιούδας 2 Ὁ Κύριος ἀπήντησε· <ἡ φυλὴ τοῦ Ἰούδα θὰ 2 Ὁ Κύριος τοὺς ἀπάντησε: <Ἡ φυλὴ τοῦ Ἰούδα θὰ προχωρήσῃ
ἀναβήσεται. Ἰδοὺ δέδωκα τὴν ἀναλάβῃ ὡς ἀρχηγὸς τὸν πόλεμον αὐτόν. ὡς ἀρχηγὸς καὶ θὰ ἐπιτεθῇ πρώτη· νά, ἔχω ἤδη παραδώσει τὴν
γῆν ἐν χειρὶ αὐτοῦ. Ἰδού, ἔχω παραδώσει εἰς τὰ χέρια αὐτῆς τὴν χώραν τῶν Χαναναίων εἰς τὴν ἐξουσίαν τῆς φυλῆς αὐτῆς·
χώραν τῶν Χαναναίων>. προχωρεῖτε λοιπὸν καὶ μὴ φοβηθῆτε>.
1,3 Καὶ εἶπεν Ἰούδας τῷ Συμεὼν 3 Ἡ δὲ φυλὴ τοῦ Ἰούδα εἶπε τότε εἰς τὴν 3 Ἡ φυλὴ τοῦ Ἰούδα, ἂν καὶ ἦταν δυνατώτερη καὶ πιὸ τιμημένη
ἀδελφῷ αὐτοῦ· ἀνάβηθι μετ' γειτονικήν της φυλὴν τοῦ Συμεών· <ἔλα καὶ ἀπὸ τὶς ἄλλες, ἐζήτησε τὴν βοήθειαν τῆς γειτονικῆς φυλῆς τοῦ
ἐμοῦ ἐν τῷ κλήρῳ μου, καὶ σὺ μαζῆ μου εἰς τὴν κληρονομίαν μου, διὰ νὰ Συμεών· δι' αὐτὸ ἡ φυλὴ τοῦ Ἰούδα εἶπεν εἰς τοὺς ἀπογόνους
παραταξώμεθα πρὸς τοὺς ἀντιπαραταχθῶμεν μαζῆ ἐναντίον τῶν τοῦ ἀδελφοῦ τῆς Συμεών: <Ἐλᾶτε μαζί μας εἰς τὴν περιοχήν,
Χαναναίους, καὶ πορεύσομαι Χαναναίων. Ἔπειτα δὲ καὶ ἐγὼ θὰ ἔλθω μαζῆ ποὺ μᾶς ἐδόθη μὲ κλῆρον, διὰ νὰ ἐκστρατεύσωμεν ἐναντίον
κἀγὼ μετὰ σοῦ ἐν τῷ κλήρῳ σου. σου διὰ νὰ ἐκκαθαρίσωμεν τὴν ἰδικήν σου τῶν Χαναναίων. Καὶ ἐμεῖς ἐπίσης θὰ συμπαραταχθῶμεν μαζί
Καὶ ἐπορεύθη μετ' αὐτοῦ κληρονομίαν>. Πράγματι ἡ φυλὴ τοῦ Συμεὼν σας κατὰ τῶν Χαναναίων, ὅταν θὰ πολεμήσετε ἐναντίον των,
Συμεών. ἐπορεύθη μαζῆ μὲ τὴν φυλὴν Ἰούδα εἰς τὸν διὰ νὰ κατακτήσετε τὴν περιοχήν, ποὺ σᾶς ἐδόθη μὲ κλῆρον>.
πόλεμον. Ἡ φυλὴ τοῦ Συμεὼν μὲ προθυμίαν ἐσυμμάχησε μὲ τὴν φυλὴν
τοῦ Ἰούδα.
1,4 Καὶ ἀνέβη Ἰούδας, καὶ 4 Ἡ φυλὴ τοῦ Ἰούδα ἐβάδισε κατὰ τῶν 4 Ἡ φυλὴ τοῦ Ἰούδα μὲ τὴν βοήθειαν τῆς φυλῆς τοῦ Συμεὼν

2/151
παρέδωκε Κύριος τὸν Χαναναῖον Χαναναίων, ὁ δὲ Κύριος παρέδωκε τοὺς ἐπροχώρησε κατὰ τῶν Χαναναίων· καὶ ὁ Κύριος παρέδωκε

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


καὶ τὸν Φερεζαῖον εἰς τὰς χεῖρας Χαναναίους καὶ τοὺς Φερεζαίους εἰς τὰς τοὺς Χαναναίους καὶ τοὺς Φερεζαίους εἰς τὰ χέρια των. Καὶ οἱ
αὐτῶν. Καὶ ἔκοψαν αὐτοὺς ἐν χεῖρας αὐτῶν. Ἐφόνευσαν δὲ ἀπὸ αὐτοὺς εἰς Ἰσραηλῖται ἐνίκησαν καὶ ἐφόνευσαν ἀπὸ τοὺς ἐχθρούς των
Βεζὲκ εἰς δέκα χιλιάδας ἀνδρῶν. τὴν πόλιν Βεζὲκ δέκα χιλιάδας ἄνδρας. δέκα χιλιάδες εἰς τὴν πόλιν Βεζέκ.
1,5 Καὶ κατέλαβον τὸν 5 Κατέλαβαν δὲ τὸν Ἀδωνιβεζέκ δηλαδὴ τὸν 5 Καὶ εἰς τὴν πόλιν Βεζὲκ εὐρῆκαν τὸν Ἀδωνιβεζέκ, τὸν κύριον
Ἀδωνιβεζὲκ ἐν τῇ Βεζὲκ καὶ βασιλέα τῆς Βεζὲκ ἐντὸς τῆς πόλεως, καὶ δεσπότην τῆς Βεζέκ. Τοῦ ἐπετέθησαν καὶ ἐφόνευσαν τοὺς
παρετάξαντο πρὸς αὐτὸν καὶ ἐπετέθησαν ἐναντίον αὐτοῦ καὶ ἐφόνευσαν Χαναναίους καὶ Φερεζαίους.
ἔκοψαν τὸν Χαναναῖον καὶ τοὺς Χαναναίους καὶ Φερεζαίους.
Φερεζαῖον.
1,6 Καὶ ἔφυγεν Ἀδωνιβεζέκ, καὶ 6 Ὁ βασιλεὺς τῆς Βεζὲκ ἐτράπη εἰς φυγήν. 6 Καὶ ὁ Ἀδωνιβεζὲκ ἐτράπη εἰς φυγήν. Ἀλλὰ οἱ Ἰσραηλῖται τὸν
κατέδραμον ὀπίσω αὐτοῦ καὶ Ἀλλὰ τὸν κατεδίωξαν οἱ Ἰσραηλῖται, τὸν κατεδίωξαν καὶ τὸν συνέλαβαν καὶ τοῦ ἔκοψαν σύρριζα τὰ
ἐλάβοσαν αὐτὸν καὶ ἀπέκοψαν συνέλαβαν καὶ τοῦ ἔκοψαν τὰ μεγάλα δάκτυλα τῶν χεριῶν καὶ τὰ δάκτυλα τῶν ποδιῶν του (ἢ κατὰ
τὰ ἄκρα τῶν χειρῶν αὐτοῦ καὶ τὰ δάκτυλα ἀπὸ τὰς χεῖρας καὶ τοὺς πόδας του. τὸ Ἑβραϊκὸν κείμενον: Τοῦ ἔκοψαν τὰ μεγάλα δάκτυλα τῶν
ἄκρα τῶν ποδῶν αὐτοῦ. χεριῶν καὶ τῶν ποδιῶν του).
1,7 Καὶ εἶπεν Ἀδωνιβεζὲκ 7 Εἶπε δὲ ὁ Ἀδωνιβεζέκ· <ἐγὼ ἔκοψα τὰ 7 Ἡ σκληρὴ αὐτὴ τιμωρία ἦταν δίκαιη, ὅπως ὡμολόγησεν ὁ
ἑβδομήκοντα βασιλεῖς τὰ ἄκρα δάκτυλα τῶν χειρῶν καὶ τῶν ποδῶν Ἀδωνιβεζέκ, ὁ ὁποῖος εἶπεν: <Ἑβδομῆντα βασιλεῖς, τῶν ὁποίων
τῶν χειρῶν αὐτῶν καὶ τὰ ἄκρα ἑβδόμηκοντα βασιλέων, οἱ ὁποῖοι καὶ ἐγὼ ἀπέκοψα σύρριζα ὅλα τὰ δάκτυλα τῶν χεριῶν καὶ τῶν
τῶν ποδῶν αὐτῶν συνέλεγαν κάτω ἀπὸ τὴν τράπεζάν μου τὰ ποδιῶν των (ἢ κατὰ τὸ Ἑβραϊκὸν κείμενον: Τὰ μεγάλα
ἀποκεκομμένοι ἦσαν μικρὰ κομματάκια ψωμιοῦ καὶ τροφῶν ποὺ δάκτυλα τῶν χεριῶν καὶ τῶν ποδιῶν των), ἐμάζευαν κάτω ἀπὸ
συλλέγοντες τὰ ὑποκάτω τῆς ἔπιπτον. Ὅπως λοιπὸν ἐγὼ ἔκαμα ἐναντίον τὸ τραπέζι μου σὰν σκυλάκια τὰ μικρὰ κομματάκια τῶν
τραπέζης μου· καθὼς οὖν ἐκείνων, ἔτσι καὶ μὲ ἐτιμώρησε τώρα ὁ Θεός>. τροφῶν καὶ τὰ ψίχουλα, ποὺ ἔπεφταν χάμω. Ὅπως
ἐποίησα, οὕτως ἀνταπέδωκέ μοι Οἱ Ἰσραηλῖται ὠδήγησαν αὐτὸν εἰς τὴν ἀκρωτηρίαζα τοὺς ἰδικούς μου αἰχμαλώτους, ἔτσι μου
ὁ Θεός, καὶ ἄγουσιν αὐτὸν εἰς Ἱερουσαλήμ, ὅπου καὶ ἀπέθανεν. ἀνταπέδωκε τώρα καὶ μὲ ἐτιμώρησε κατὰ τὸν ἴδιον τρόπον ὁ
Ἱερουσαλήμ, καὶ ἀπέθανεν ἐκεῖ. Θεός>. Οἱ Ἰσραηλῖται μετέφεραν τὸν Ἀδωνιβεζὲκ εἰς τὴν
Ἱερουσαλήμ, ὅπου καὶ μετὰ ἀπὸ ὀλίγον χρόνον ἀπέθανε.
1,8 Καὶ ἐπολέμουν υἱοὶ Ἰούδα τὴν 8 Οἱ ἄνδρες τῆς φυλῆς τοῦ Ἰούδα ἀνέλαβον 8 Καὶ ἡ φυλὴ τοῦ Ἰούδα ἐπετέθη κατὰ τῆς Ἱερουσαλὴμ καὶ τὴν
Ἱρουσαλὴμ καὶ κατελάβοντο πόλεμον ἐναντίον τῆς Ἱερουσαλήμ, ἐκυρίευσε καὶ οἱ Ἰσραηλῖται ἐπέρασαν τοὺς κατοίκους της ἀπὸ

3/151
αὐτὴν καὶ ἐπάταξαν αὐτὴν ἐν κατέλαβον αὐτὴν καὶ ἐπέρασαν ἐν στόματι τὸ στόμα τῆς μαχαίρας, τὴν δὲ πόλιν παρέδωκαν εἰς τὴν

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


στόματι ρομφαίας καὶ τὴν πόλιν μαχαίρας τοὺς κατοίκους της, τὴν δὲ πόλιν φωτιάν.
ἐνέπρησαν ἐν πυρί. παρέδωσαν εἰς τὸ πῦρ.
1,9 Καὶ μετὰ ταῦτα κατέβησαν οἱ 9 Μετὰ ταῦτα οἱ ἄνδρες τῆς φυλῆς Ἰούδα 9 Κατόπιν ἡ φυλὴ τοῦ Ἰούδα ἐπροχώρησε πρὸς νότον, διὰ νὰ
υἱοὶ Ἰούδα πολεμῆσαι πρὸς τὸν κατέβησαν πρὸς νότον, διὰ νὰ πολεμήσουν πολεμήσουν οἱ Ἰσραηλῖται κατὰ τῶν Χαναναίων, οἱ ὁποῖοι
Χαναναῖον τὸν κατοικοῦντα τὴν τοὺς Χαναναίους, οἱ ὁποῖοι κατοικοῦσαν τὴν ἑκατοικοῦσαν εἰς τὴν ὀρεινὴν (τὴν κεντρικὴν) περιοχὴν καὶ εἰς
ὀρεινὴν καὶ τὸ νότιον καὶ τὴν ὀρεινὴν καὶ τὴν νότιον πεδινὴν περιοχήν. τὰ νότια (τὴν Νεγκὲβ) καὶ εἰς τὴν πεδιάδα.
πεδινήν.
1,10 Καὶ ἐπορεύθη Ἰούδας πρὸς 10 Ἐβάδισαν ἐναντίον τῶν Χαναναίων οἱ 10 Καὶ ἡ φυλὴ τοῦ Ἰούδα ἐπροχώρησε ἐναντίον τῶν
τὸν Χαναναῖον τὸν κατοικοῦντα ὁποῖοι κατοικοῦσαν εἰς Χεβρών. Οἱ Χαναναίων, ποὺ ἑκατοικοῦσαν εἰς τὴν Χεβρὼν καὶ οἱ
ἐν Χεβρών, καὶ ἐξῆλθε Χεβρὼν ἐξ πολεμισταὶ τῆς Χεβρὼν ἐξῆλθον νὰ πολεμισταὶ τῆς Χεβρὼν ἐβγῆκαν διὰ νὰ ἀντιπαραταχθοῦν καὶ
ἐναντίας· καὶ τὸ ὄνομα ἦν ἀντιπαραταχθοῦν ἐναντίον ἐκείνων τὸ ὄνομα προβάλουν ἀντίστασιν εἰς τοὺς Ἰσραηλῖτες, Ἡ πόλις Χεβρὼν
Χεβρὼν τὸ πρότερον τῆς Χεβρὼν ἦτο προηγουμένως ὠνομάζετο προηγουμένως Καριαθαρβοκσεφέρ. Οἱ ἀπόγονοι
Καριαθαρβοκσεφέρ. Καὶ Καριαθαρβοκσεφέρ. Ἐκεῖ ἐκτύπησαν οἱ τῆς φυλῆς τοῦ Ἰούδα ἐκτύπησαν καὶ ὑπέταξαν τὴν φυλὴν τοῦ
ἐπάταξαν τὸν Σεσσὶ καὶ Ἀχιναὰν Ἰουδαῖοι καὶ κατέλαβον τὰς φυλὰς Σεσσί, Σεσσὶ καὶ τοῦ Ἀχιναὰν καὶ τοῦ Θολμί, οἱ ὁποῖοι ἦσαν ἀπόγονοι
καὶ Θολμί, γεννήματα τοῦ Ἐνάκ. Ἀχιναὰν καὶ Θολμί, ἀπογόνους τῶν Ἐνακίμ, τοῦ Ἐνάκ, δηλαδὴ τῆς φυλῆς τῶν Γιγάντων.
τῆς φυλῆς τῶν γιγάντων.
1,11 Καὶ ἀνέβησαν ἐκεῖθεν πρὸς 11 Ἀπὸ ἐκεῖ ἐβάδισαν πρὸς τοὺς κατοίκους τῆς 11 Ἀπὸ ἐκεῖ οἱ Ἰσραηλῖται ἐπροχώρησαν ἐναντίον τῶν
τοὺς κατοικοῦντας Δαβίρ· τὸ δὲ Δαβίρ. Τὸ ὄνομα τῆς Δαβὶρ ἦτο προηγουμένως κατοίκων τῆς πόλεως Δαβίρ. Ἡ Δαβὶρ ὠνομάζετο
ὄνομα τῆς Δαβὶρ ἦν ἔμπροσθεν Καριαθσεφάρ, Πόλις Γραμμάτων. προηγουμένως Καριαθσεφάρ, Πόλις τῶν Γραμμάτων.
Καριαθσεφάρ, Πόλις
γραμμάτων.
1,12 Καὶ εἶπε Χάλεβ· ὃς ἂν 12 Ὁ Χάλεβ εἶπεν· <εἰς ἐκεῖνον, ὁ ὁποῖος θὰ 12 Καὶ ὁ Χάλεβ εἶπεν: <Εἰς ἐκεῖνον ποὺ θὰ ἐπιτεθῇ καὶ θὰ
πατάξῃ τὴν Πόλιν τῶν κτυπήσῃ καὶ θὰ κυριεύσῃ τὴν Πόλιν τῶν κυριεύσῃ τὴν Πόλιν τῶν Γραμμάτων, θὰ τοῦ δώσω ὡς σύζυγον
γραμμάτων καὶ προκαταλάβηται Γραμμάτων, θὰ δώσω ἐγὼ ὡς σύζυγόν του τὴν τὴν κόρην μου Ἀσχά>.
αὐτήν, δώσω αὐτῷ τὴν Ἀσχὰ θυγατέρα μου Ἀσχά>.
θυγατέρα μου εἰς γυναῖκα.

4/151
1,13 Καὶ προκατελάβετο αὐτὴν 13 Ἐκυρίευσε τὴν πόλιν ὁ Γοθονιήλ, υἱὸς τοῦ 13 Καὶ ἐκτύπησε τὴν πόλιν Δαβὶρ καὶ τὴν ἐκυρίευσεν ὁ

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


Γοθονιὴλ υἱὸς Κενὲζ ἀδελφοῦ Κενὲζ ὁ ὁποῖος ἦτο ἀδελφὸς νεώτερος τοῦ Γοθονιήλ, ὁ υἱὸς τοῦ Κενέζ, νεωτέρου ἀδελφοῦ τοῦ Χάλεβ. Καὶ
Χάλεβ ὁ νεώτερος, καὶ ἔδωκεν Χάλεβ. Ὁ δὲ Χάλεδ ἔδωκε σύμφωνα μὲ τὴν ὁ Χάλεβ ἔδωκεν εἰς αὐτὸν ὡς σύζυγον τὴν θυγατέρα τοῦ Ἀσχά.
αὐτῷ Χάλεβ τὴν Ἀσχὰ θυγατέρα ὑπόσχεσίν του, εἰς αὐτὸν ὡς σύζυγον τὴν
αὐτοῦ εἰς γυναῖκα. θυγατέρα του.
1,14 Καὶ ἐγένετο ἐν τῇ εἰσόδῳ 14 Ὅταν δὲ αὐτὴ ἐβάδιζε νὰ εἰσέλθῃ εἰς τὸν 14 Ὅταν δὲ αὐτὴ ἐπροχωροῦσε διὰ νὰ μπῇ εἰς τὸ σπίτι τοῦ
αὐτῆς καὶ ἐπέσεισεν αὐτὴν οἶκον τοῦ Γοθονιὴλ ἐκεῖνος τὴν ἐπίεσε νὰ συζύγου της Γοθονιήλ, ὁ Γοθονιὴλ τὴν παρεκίνησε νὰ ζητήσῃ
Γοθονιὴλ τοῦ αἰτῆσαι παρὰ τοῦ ζητήσῃ ἀπὸ τὸν πατέρα της ἕνα ἀγρόν. Αὐτὴ ἀπὸ τὸν πατέρα της ἕνα χωράφι. Καὶ αὐτὴ ἐβογγοῦσε ἀπὸ
πατρὸς αὐτῆς ἀγρόν, καὶ δὲ ἀπὸ τὸν ὄνον, ἐπὶ τοῦ ὁποίου ἐκάθητο, στενοχωρίαν, ἀνεστέναζε ἀπὸ τὸ ὑποζύγιον, ἐπάνω εἰς τὸ
ἐγόγγυζε καὶ ἔκραξεν ἀπὸ τοῦ ἐγόγγυσε καὶ ἔκραξε δῆθεν παραπονουμένη· ὁποῖον ἦταν καθισμένη, καὶ ἐφώναξε μὲ παραπόνον: < Μὲ
ὑποζυγίου· εἰς γῆν νότου <μὲ ἔδωκες ὡς σύζυγον εἰς χώραν μακρυνὴν παραδίδεις καὶ μὲ στέλλεις νὰ ζήσω εἰς περιοχήν, ποὺ
ἐκδέδοσαί με. Καὶ εἶπεν αὐτῇ πρὸς νότον>. Ὁ δὲ Χάλεβ τὴν ἠρώτησε· <τί σοῦ εὑρίσκεται εἰς τὸ νότιον μέρος>. Καὶ ὁ Χάλεβ τὴν ἐρώτησε: <Τί
Χάλεβ· τί ἐστί σοι; συμβαίνει;> σοῦ συμβαίνει; Τί θέλεις;>
1,15 Καὶ εἶπεν αὐτῷ Ἀσχά· δὸς δή 15 Ἡ Ἀσχὰ τοῦ ἀπήντησε· <δός μου μίαν 15 Ἡ Ἀσχὰ τοῦ ἀπάντησε: <Κάμε μου μίαν χάριν· δῶσε μου
μοι εὐλογίαν, ὅτι εἰς γῆν νότου εὐλογημένην περιοχὴν γῆς διότι μὲ στέλνεις περιοχὴν εὐλογημένην καὶ καλὴν διότι μὲ παραδίδεις καὶ μὲ
ἐκδέδοσαί με, καὶ δώσεις μοι εἰς τὴν κατάξηρον γῆν τοῦ νότου· θέλω νὰ στέλλεις νὰ ζήσω εἰς περιοχήν, ποὺ εὑρίσκεται εἰς τὰ νότια, εἰς
λύτρωσιν ὕδατος. Καὶ ἔδωκεν μοῦ δώσῃς μέρος νὰ ποτίζεται ἀπὸ ὕδατα>. Ὁ τὴν ἔρημον Νεγκέβ, δηλαδὴ εἰς τόπον ξηρόν. Ζητῶ νὰ μοῦ
αὐτῇ Χάλεβ κατὰ τὴν καρδίαν Χάλεβ ἔδωκεν εἰς αὐτήν, σύμφωνα μὲ τὴν δώσῃς περιοχήν, ἡ ὁποία νὰ ποτίζεται ἀπὸ νερόν>. Καὶ ὁ
αὐτῆς λύτρωσιν μετεώρων καὶ ἐπιθυμίαν τῆς καρδίας της, περιοχὴν εἰς Χάλεβ τῆς ἔδωκε, σύμφωνα μὲ τὴν ἐπιθυμίαν τῆς καρδίας της,
λύτρωσιν ταπεινῶν. ὑψηλὰ καὶ χαμηλὰ μέρη διαρρεόμενα ἀπὸ περιοχὴν ἐπάνω εἰς ὑψηλοὺς τόπους καὶ εἰς πεδιάδες, ποὺ
ὕδατα. ἐποτίζοντο ἀπὸ ἄφθονο νερόν.
1,16 Καὶ οἱ υἱοὶ Ἰοθὸρ τοῦ Κιναίου 16 Οἱ ἀπόγονοι τοῦ Ἰοθόρ, τοῦ Κιναίου, 16 Οἱ ἀπόγονοι τοῦ Ἰοθὸρ τοῦ Κιναίου, πενθεροῦ τοῦ Μωϋσῆ,
τοῦ γαμβροῦ Μωυσῆ ἀνέβησαν πενθεροῦ τοῦ Μωϋσέως ἀνέβησαν ἀπὸ τὴν ἐπροχώρησαν ἀπὸ τὴν Ἱεριχώ, τὴν πόλιν τῶν φοινικοδένδρων,
ἐκ πόλεως τῶν φοινίκων μετὰ πόλιν τῶν Φοινίκων, δηλαδὴ τὴν Ἱεριχώ, μαζῆ μαζὶ μὲ τοὺς ἀπογόνους τῆς φυλῆς τοῦ Ἰούδα εἰς τὴν ἔρημον
τῶν υἱῶν Ἰούδα εἰς τὴν ἔρημον μὲ τὴν φυλὴν Ἰούδα εἰς τὴν ἔρημον νοτίως εἰς ποὺ εὑρίσκεται εἰς τὰ νότια τῆς φυλῆς τοῦ Ἰούδα, ἡ ὁποία
τὴν οὖσαν ἐν τῷ νότῳ Ἰούδα, ἥ τὴν περιοχὴν τῆς φυλῆς Ἰούδα, ἡ ὁποία εὑρίσκεται εἰς τὴν κατωφέρειαν τῆς πόλεως Ἀράδ· καὶ ἐπῆγαν
ἐστιν ἐπὶ καταβάσεως Ἀράδ, καὶ εὑρίσκεται εἰς τὴν κατωφέρειαν τῆς Ἀράδ, καὶ καὶ ἐγκατεστάθησαν μαζὶ μὲ τὸν λαόν, ποὺ εὑρίσκετο ἐκεῖ.

5/151
κατῴκησαν μετὰ τοῦ λαοῦ. ἐγκατεστάθησαν ἐκεῖ μαζῆ μὲ τὸν λαόν.

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


1,17 Καὶ ἐπορεύθη Ἰούδας μετὰ 17 Ἡ φυλὴ τοῦ Ἰούδα μαζῆ μὲ τὴν γειτονικήν 17 Κατόπιν ἡ φυλὴ τοῦ Ἰούδα ἐπροχώρησε μὲ τὴν φυλὴν τοῦ
Συμεὼν τοῦ ἀδελφοῦ αὐτοῦ καὶ της φυλὴν τοῦ Συμεὼν ἐβάδισε καὶ κατέκοψε Συμεών, τοῦ ἀδελφοῦ της καὶ ἐπετέθη καὶ κατέκοψε τοὺς
ἔκοψε τὸν Χαναναῖον τὸν τοὺς Χαναναίους, οἱ ὁποῖοι, κατοικοῦσαν τὴν Χαναναίους, οἱ ὁποῖοι ἑκατοικοῦσαν εἰς τὴν Σεφέκ·
κατοικοῦντα Σεφέκ· καὶ Σεφέκ· ἐξωλόθρευσεν αὐτοὺς καὶ ὠνόμασαν ἐξωλόθρευσε δὲ τοὺς Χαναναίους ἐντελῶς καὶ ὠνόμασε τὴν
ἐξωλόθρευσεν αὐτούς, καὶ τὴν πόλιν ἐκείνην <Ἀνάθεμα>. πόλιν ἐκείνην <Ἀνάθεμα> (= καταστροφή).
ἐκάλεσε τὸ ὄνομα τῆς πόλεως
Ἀνάθεμα.
1,18 Καὶ οὐκ ἐκληρονόμησεν 18 Ἀλλὰ ἡ φυλὴ τοῦ Ἰούδα δὲν κατέκτησε τὴν 18 Ὅμως ἡ φυλὴ τοῦ Ἰούδα δὲν κατέλαβε τὴν Γάζαν καὶ τὴν
Ἰούδας τὴν Γάζαν οὐδὲ τὰ ὅρια Γάζαν οὔτε τὴν γύρω αὐτῆς περιοχήν, οὔτε γύρω ἀπὸ αὐτὴν περιοχήν, οὔτε τὴν Ἀσκάλωνα καὶ τὴν γύρω
αὐτῆς, οὐδὲ τὴν Ἀσκάλωνα οὐδὲ τὴν Ἀσκάλωνα μὲ τὴν περιοχήν της, οὔτε τὴν ἀπὸ αὐτὴν περιοχήν, οὔτε τὴν Ἀκκαρὼν καὶ τὴν γύρω ἀπὸ
τὰ ὅρια αὐτῆς, οὐδὲ τὴν Ἀκκαρών μὲ τὴν περιοχήν της, οὔτε τὴν αὐτὴν περιοχήν, οὔτε τὴν Ἄζωτον καὶ τὴν γύρω ἀπὸ αὐτὴν
Ἀκκαρὼν οὐδὲ τὰ ὅρια αὐτῆς, Ἄζωτον μὲ τὴν γύρω αὐτῆς καλλιεργήσιμον καλλιεργήσιμον περιοχήν.
τὴν Ἄζωτον οὐδὲ τὰ περισπόρια περιοχήν.
αὐτῆς.
1,19 Καὶ ἦν Κύριος μετὰ Ἰούδα 19 Ὁ Κύριος ἦτο μὲ τὴν φυλὴν Ἰούδα, ἡ ὁποία 19 Καὶ ὁ Κύριος ἦταν μαζὶ μὲ τὴν φυλὴν τὸν Ἰούδα, ἡ ὁποία
καὶ ἐκληρονόμησε τὸ ὄρος, ὅτι κατέλαβε καὶ ἐκληρονόμησε τὴν ὀρεινὴν ἐκυρίευσε τὴν ὀρεινὴν περιοχήν, διότι δὲν ἠμπόρεσε νὰ
οὐκ ἠδυνάσθησαν ἐξολοθρεῦσαι περιοχήν· ἐγκατεστάθη δὲ ἐκεῖ διότι δὲν ἐξολοθρεύσῃ αὐτοὺς ποὺ ἐκατοικοῦσαν εἰς τὴν πεδινὴν
τοὺς κατοικοῦντας τὴν κοιλάδα, ἠμπόρεσαν νὰ ἐξολοθρεύσουν τοὺς περιοχὴν διότι ὁ εὐσεβὴς Ρηχὰβ τοὺς ἐσομβούλευσε νὰ
ὅτι Ρηχὰβ διεστείλατο αὐτοῖς. κατοικοῦντας εἰς τὰ πεδινὰ μέρη, ὁ δὲ Ρηχὰβ κατακτήσουν τὴν ὀρεινὴν περιοχὴν καὶ νὰ ἀφήσουν τὴν
συνέστησεν εἰς αὐτοὺς νὰ μὴ καταλάβουν τὴν πεδιάδα ἕνεκα τῆς ἀσεβείας τῶν περιοίκων καὶ διότι ἡ περιοχὴ
πεδινὴν περιοχήν. αὐτὴ συνώρευε μὲ τὴν θάλασσαν.
1,20 Καὶ ἔδωκαν τῷ Χάλεβ τὴν 20 Οἱ Ἰσραηλῖται ἔδωκαν εἰς τὸν Χάλεβ τὴν 20 Ἡ φυλὴ τοῦ Ἰούδα ἔδωκεν εἰς τὸν Χάλεβ τὴν Χεβρών, ὅπως
Χεβρών, καθὼς ἐλάλησε Χεβρὼν ὅπως εἶχε παραγγείλει ὁ Μωϋσῆς, ὁ τοὺς εἶχε δώσει παραγγελίαν ὁ Μωυσῆς· ἀπὸ ἐκεῖ ὁ γενναῖος
Μωυσῆς, καὶ ἐκληρονόμησεν δὲ Χάλεβ ἐξώρμησεν ἀπὸ ἐκεῖ καὶ κατέλαβε Χάλεβ ἐκυρίευσε τὶς τρεῖς πόλεις τῶν τριῶν υἱῶν τοῦ Ἐνάκ,
ἐκεῖθεν τὰς τρεῖς πόλεις τῶν τὰς τρεῖς πόλεις τῶν ἀπογόνων τοῦ Ἐνάκ. δηλαδὴ τῶν Γιγάντων.
υἱῶν Ἐνάκ.

6/151
1,21 Καὶ τὸν Ἰεβουσαῖον τὸν 21 Ἡ φυλὴ Βενιαμὶν δὲν ἐξεδίωξαν τοὺς 21 Ὅμως οἱ ἀπόγονοι τῆς φυλῆς Βενιαμὶν δὲν ἔδιωξαν τοὺς

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


κατοικοῦντα ἐν Ἱερουσαλὴμ οὐκ Ἰεβουσαίους οἱ ὁποῖοι κατοικοῦσαν εἰς τὴν Ἰεβουσαίους, οἱ ὁποῖοι ἑκατοικοῦσαν εἰς τὴν Ἱερουσαλήμ· ἔτσι
ἐκληρονόμησαν οἱ υἱοὶ Βενιαμίν, Ἱερουσαλὴμ καὶ δὲν κατέλαβαν τὴν περιοχήν οἱ Ἰεβουσαῖοι συνέχισαν νὰ κατοικοῦν μὲ τοὺς ἀπογόνους τῆς
καὶ κατῴκησεν ὁ Ἰεβουσαῖος των· ἔτσι δὲ οἱ Ἰεβουσαῖοι κατοικοῦσαν μαζῆ φυλῆς Βενιαμὶν εἰς τὴν Ἱερουσαλὴμ μέχρι τῆς ἡμέρας αὐτῆς,
μετὰ τῶν υἱῶν Βενιαμὶν ἐν μὲ τὴν φυλὴν Βενιαμὶν εἰς τὴν Ἱερουσαλὴμ ποὺ γράφονται οἱ γραμμὲς αὐτές.
Ἱερουσαλὴμ ἕως τῆς ἡμέρας καὶ τὴν περιοχὴν μέχρι τῆς ἡμέρας αὐτῆς.
ταύτης.
1,22 Καὶ ἀνέβησαν οἱ υἱοὶ Ἰωσὴφ 22 Ἡ φυλὴ τῶν υἱῶν τοῦ Ἰωσὴφ ἐβάδισε καὶ 22 Οἱ ἀπόγονοι τῆς φυλῆς τοῦ Ἰωσὴφ ἐπροχώρησαν καὶ αὐτοὶ
καὶ γε αὐτοὶ εἰς Βαιθήλ, καὶ αὐτὴ ἐναντίον τῆς Βαιθὴλ ὁ δὲ Κύριος ἦτο πρὸς τὴν Βαιθὴλ καὶ ὁ Κύριος ἦταν μαζί των.
Κύριος ἦν μετ' αὐτῶν. μαζῆ των.
1,23 Καὶ παρενέβαλον καὶ 23 Ἐπολιόρκησαν καὶ κατεσκόπευσαν τὴν 23 Καὶ ἐκύκλωσαν τὴν πόλιν, τὴν ἐπολιόρκησαν καὶ τὴν
κατεσκέψαντο Βαιθήλ· τὸ δὲ Βαιθήλ, τῆς ὁποίας τὸ ὄνομα προηγουμένως κατεσκόπευσαν. Τὸ δὲ ὄνομα τῆς Βαιθὴλ ἦταν προηγουμένως
ὄνομα τῆς πόλεως ἦν ἔμπροσθεν ἦτο Λουζά. Ἀουζά.
Λουζά.
1,24 Καὶ εἶδον οἱ φυλάσσοντες, 24 Οἱ Ἰσραηλῖται κατάσκοποι ἐπρόσεξαν καὶ 24 Ὅταν οἱ κατάσκοποι εἶδαν ἕνα ἄνθρωπον νὰ βγαίνῃ ἀπὸ
καὶ ἰδοὺ ἀνὴρ ἐξεπορεύετο ἐκ τῆς εἶδον καὶ ἰδοὺ ἔνας ἄνδρας ἐξήρχετο ἀπὸ τὴν τὴν πόλιν, τὸν συνέλαβαν καὶ τοῦ εἶπαν: <Δεῖξε μας τὴν
πόλεως· καὶ ἔλαβον αὐτὸν καὶ πόλιν. Τὸν συνέλαβαν καὶ τοῦ εἶπον <δεῖξε εἴσοδον εἰς τὴν πόλιν, τὴν ὁποίαν ἠμποροῦμεν νὰ
εἶπον αὐτῷ· δεῖξον ἡμῖν τῆς μας τὴν εἴσοδον τῆς πόλεως καὶ ἡμεῖς θὰ προσβάλωμεν εὔκολα καὶ νὰ τὴν καταλάβωμεν χωρὶς
πόλεως τὴν εἴσοδον, καὶ δείξωμεν πρὸς σὲ ἔλεος καὶ δὲν θὰ σὲ ἀπώλειες, καὶ δὲν θὰ σοῦ κάμωμεν κακὸν θὰ σοῦ χαρίσωμεν
ποιήσομεν μετὰ σοῦ ἔλεος. φονεύσωμεν>. τὴν ζωήν>.
1,25 Καὶ ἔδειξεν αὐτοῖς τὴν 25 Ἐκεῖνος τοὺς ἔδειξε τὴν εἴσοδον τῆς 25 Ὅταν δὲ ἐκεῖνος τοὺς ἔδειξε κάποιαν εἴσοδον εἰς τὴν πόλιν,
εἴσοδον τῆς πόλεως, καὶ πόλεως, ἀπὸ τὴν ὁποίαν οἱ Ἰσραηλῖται ἀπὸ τὴν ὁποίαν ἠμποροῦσαν νὰ τὴν προσβάλουν εὔκολα,
ἐπάταξαν τὴν πόλιν ἐν στόματι εἰσῆλθον καὶ κατέλαβον τὴν πόλιν καὶ ὥρμησαν μέσα αἰφνιδίως καὶ ἐπέρασαν ὅλονς τοὺς κατοίκους
ρομφαίας, τὸν δὲ ἄνδρα καὶ τὴν ἐπέρασαν ἐν στόματι μαχαίρας ὅλους τοὺς τῆς πόλεως ἀπὸ τὸ στόμα τῆς μαχαίρας· τὸν ἄνθρωπον ὅμως,
συγγένειαν αὐτοῦ ἐξαπέστειλαν. κατοίκους της. Ἀφῆκαν ὅμως ἐλευθέρους τὸν ὁ ὁποῖος τοὺς ἐβοήθησε καὶ τοὺς ὠδήγησε μυστικὰ εἰς τὴν
ἄνδρα ἐκεῖνον ποὺ τοὺς ἔδειξε τὴν εἴσοδον καὶ πόλιν, καθὼς καὶ τὴν οἰκογένειάν του δὲν τοὺς ἐπείραξαν·
τοὺς συγγενεῖς του. τοὺς ἀφῆκαν ἐλευθέρους νὰ φύγουν.

7/151
1,26 Καὶ ἐπορεύθη ὁ ἀνὴρ εἰς γῆν 26 Ὁ ἄνθρωπος δὲ ἐκεῖνος μετέβη εἰς τὴν 26 Ἔτσι ὁ ἄνθρωπος ἐκεῖνος ἔφυγεν ἀπὸ τὴν Βαιθὴλ καὶ

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


Χεττὶν καὶ ᾠκοδόμησεν ἐκεῖ χώραν τῶν Χετταίων, ἔκτισεν ἐκεῖ πόλιν καὶ ἐπῆγεν εἰς τὴν χώραν τῶν Χετταίων καὶ ἐκεῖ ἔκτισε μίαν
πόλιν καὶ ἐκάλεσε τὸ ὄνομα τῆς ἔδωσε τὸ ὄνομα Λουζά. Αὐτὸ δὲ καὶ εἶναι πόλιν, τὴν ὁποίαν ὠνόμασε Λουζά. Τὸ ὄνομα τοῦτο τῆς
αὐτῆς Λουζά· τοῦτο ὄνομα αὐτῆς τὸ ὄνομα τῆς πόλεως μέχρις αὐτῆς τῆς πόλεως ὑπάρχει μέχρι τῆς ἡμέρας αὐτῆς, ποὺ γράφονται οἱ
ἕως τῆς ἡμέρας ταύτης. ἡμέρας. γραμμὲς αὐτές.
1,27 Καὶ οὐκ ἐξῇρε Μανασσῆ τὴν 27 Ἡ ἡμίσεια φυλὴ τοῦ Μανασσῆ δὲν ἐξεδίωξε 27 Καὶ τὸ ἥμισυ τῆς φυλῆς τοῦ Μανασσῆ δὲν ἔδιωξε τοὺς
Βαιθσάν, ἥ ἐστι Σκυθῶν πόλις, τοὺς κατοίκους τῆς πόλεως Βαιθσάν - αὐτὴ κατοίκους τῆς Βαιθσάν (αὐτὴ εἶναι ἡ Σκυθόπολις) οὔτε τοὺς
οὐδὲ τὰς θυγατέρας αὐτῆς οὐδὲ εἶναι ἡ Σκυθόπολις - οὔτε τοὺς κατοίκους τῶν κατοίκους, οἱ ὁποῖοι ἦσαν εἰς τὰ χωριά, ποὺ ἐξηρτῶντο ἀπὸ
τὰ περίοικα αὐτῆς οὐδὲ τὴν χωρίων της καὶ τῆς γύρω περιοχῆς. Δὲν αὐτὴν καὶ ἐγειτόνευαν μὲ αὐτήν. Δὲν ἔδιωξε ἐπίσης τοὺς
Θανὰκ οὐδὲ τὰς θυγατέρας ἐξεδίωξεν ἐπίσης τοὺς κατοίκους τῆς Θανὰκ κατοίκους τῆς Θανὰκ οὔτε τοὺς κατοίκους, οἱ ὁποῖοι ἦσαν εἰς
αὐτῆς, οὐδὲ τοὺς κατοικοῦντας οὔτε τοὺς κατοίκους τῶν χωρίων της καὶ τῆς τὰ χωριά, ποὺ ἐξηρτῶντο ἀπὸ αὐτήν· δὲν ἔδιωξε ἐπίσης τοὺς
Δὼρ οὐδὲ τὰς θυγατέρας αὐτῆς, γύρω περιοχῆς· δὲν ἐξεδίωξε τοὺς κατοίκους κατοίκους τῆς πόλεως Δὼρ καὶ τοὺς κατοίκους, οἱ ὁποῖοι ἦσαν
οὐδὲ τὸν κατοικοῦντα Βαλὰκ τῆς Δὼρ οὔτε τοὺς κατοίκους τῶν γύρω εἰς τὰ χωριά, ποὺ ἐξηρτῶντο ἀπὸ αὐτήν. Δὲν ἔδιωξε τοὺς
οὐδὲ τὰ περίοικα αὐτῆς οὐδὲ τὰς χωρίων της, οὔτε καὶ τοὺς κατοικοῦντας εἰς κατοίκους τῆς Βαλὰκ οὔτε αὐτούς, οἱ ὁποῖοι ἑκατοικοῦσαν εἰς
θυγατέρας αὐτῆς, οὐδὲ τοὺς τὴν Βαλάκ, εἰς τὴν γύρω περιοχὴν καὶ τὰ τὰ γειτονικὰ μὲ αὐτὴν χωριὰ καὶ ἐκεῖνα ποὺ ἐξηρτῶντο ἀπὸ
κατοικοῦντας Μαγεδὼ οὐδὲ τὰ χωρία της, οὔτε τοὺς κατοικοῦντας εἰς αὐτήν. Δὲν ἔδιωξε τοὺς κατοίκους τῆς Μαγεδὼ οὔτε αὐτοὺς
περίοικα αὐτῆς καὶ τὰς Μαγεδὼ εἰς τὴν γύρω περιοχὴν καὶ τὰ χωρία ποὺ ἑκατοικοῦσαν εἰς τὰ γειτονικὰ μὲ αὐτὴν χωριὰ καὶ ἐκεῖνα
θυγατέρας αὐτῆς, οὐδὲ τοὺς της, οὔτε τοὺς κατοικοῦντας εἰς τὴν Ἰεβλαὰμ ποὺ ἐξηρτῶντο ἀπὸ αὐτήν. Δὲν ἔδιωξε τοὺς κατοίκους τῆς
κατοικοῦντας Ἰεβλαὰμ οὐδὲ τὰ εἰς τὴν γύρω περιοχὴν καὶ τὰ χωρία της. Διὰ Ἰεβλαὰμ οὔτε αὐτοὺς ποὺ ἑκατοικοῦσαν εἰς τὰ γειτονικὰ μὲ
περίοικα αὐτῆς οὐδὲ τὰς τοῦτο οἱ Χαναναῖοι ἀνεθάρρησαν, αὐτὴν χωριὰ καὶ ἐκεῖνα ποὺ ἐξηρτῶντο ἀπὸ αὐτήν. Ἡ ἀμέλεια
θυγατέρας αὐτῆς· καὶ ἤρξατο ὁ κατοικοῦσαν καὶ ἤρχισαν νὰ ἐπεκτείνωνται αὐτὴ τῆς φυλῆς τοῦ Μανασσῆ νὰ διώξῃ τοὺς Χαναναίους
Χαναναῖος κατοικεῖν ἐν τῇ γῇ εἰς τὴν περιοχὴν αὐτήν. ἐνεθάρρυνε τοὺς εἰδωλολάτρες αὐτούς, ὥστε νὰ παραμείνουν
ταύτῃ· καὶ νὰ κατοικοῦν εἰς τὴν περιοχὴν αὐτήν.
1,28 καὶ ἐγένετο ὅτε ἐνίσχυσεν 28 Οἱ Ἰσραηλῖται ἔγιναν βεβαίως ἰσχυροὶ ἀλλὰ 28 Ὅταν ὄμως οἱ Ἰσραηλῖται ἔγιναν ἰσχυροί, ὑπέταξαν τοὺς
Ἰσραήλ, καὶ ἐποίησε τὸν δὲν ἐξώντωσαν τοὺς Χαναναίους τελείως. Χαναναίους καὶ τοὺς ἔκαμαν μόνον φόρου ὑποτελεῖς, χωρὶς νὰ
Χαναναῖον εἰς φόρον καὶ Ἠρκέσθησαν νὰ τοὺς κάμουν φόρου τοὺς ἐξολοθρεύσουν τελείως, ὅπως τοὺς εἶχε δώσει ἐντολὴν ὁ
ἐξαίρων οὐκ ἐξῇρεν αὐτόν. ὑποτελεῖς. Κύριος νὰ διώξουν ἐντελῶς τοὺς εἰδωλολάτρες ἀπὸ τὴν γῆν

8/151
τῆς Ἐπαγγελίας καὶ νὰ ξεκαθαρίσουν τὴν χώραν τελείως ἀπὸ

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


τὸ εἰδωλολατρικὸν μίασμα.
1,29 Καὶ Ἐφραὶμ οὐκ ἐξῇρε τὸν 29 Καὶ οἱ τῆς φυλῆς Ἐφραὶμ δὲν ἐξεδίωξαν 29 Ἀλλὰ καὶ ἡ φυλὴ τοῦ Ἐφραὶμ δὲν ἔδιωξε ἀπὸ τὴν περιοχήν
Χαναναῖον τὸν κατοικοῦντα ἐν τοὺς Χαναναίους τοὺς κατοικοῦντας εἰς της τοὺς Χαναναίους, ποὺ ἑκατοικοῦσαν εἰς τὴν πόλιν Γαζέρ·
Γαζέρ· Καὶ κατῴκησεν ὁ Γαζέρ. Ἔτσι δὲ οἱ Χαναναῖοι ἐγκατεστάθησαν δι' αὐτὸ οἱ Χαναναῖοι συνέχιζαν νὰ κατοικοῦν μεταξὺ τῶν
Χαναναῖος ἐν μέσῳ αὐτοῦ ἐν ἐν μέσῳ τῶν Ἰσραηλιτῶν καὶ εἰς τὴν Γαζὲρ Ἰσραηλιτῶν εἰς τὴν Γαζὲρ καὶ ἔγιναν μόνον φόρου ὑποτελεῖς
Γαζὲρ καὶ ἐγένετο εἰς φόρον. γενόμενοι μόνον φόρου εἰς τοὺς Ἰσραηλῖτες.
ὑποτελεῖς εἰς αὐτούς.
1,30 Καὶ Ζαβουλὼν οὐκ ἐξῇρε 30 Καὶ ἡ φυλὴ Ζαβουλὼν δὲν ἐξεδίωξε τοὺς 30 Ἐπίσης ἡ φυλὴ τοῦ Ζαβουλὼν δὲν ἔδιωξε ὅσους
τοὺς κατοικοῦντας Κέδρων, οὐδὲ κατοίκους τῆς πόλεως Κέδρων οὔτε τοὺς ἑκατοικοῦσαν εἰς τὴν πόλιν Κέδρων, οὔτε αὐτοὺς ποὺ
τοὺς κατοικοῦντας Δωμανά· καὶ κατοίκους Δωμανά. Διὰ τοῦτο οἱ Χαναναῖοι ἑκατοικοῦσαν εἰς τὴν πόλιν Λωμανά· δι' αὐτὸ οἱ Χαναναῖοι
κατῴκησεν Χαναναῖος ἐν μέσῳ κατοικοῦσαν ἐν μέσῳ τῶν Ἰσραηλιτῶν, συνέχισαν νὰ κατοικοῦν μεταξὺ τῶν Ἰσραηλιτῶν καὶ
αὐτῶν καὶ ἐγένετο αὐτῷ εἰς πληρώνοντες μόνον εἰς αὐτοὺς φόρον ἐπλήρωναν μόνον φόρον ὑποτελείας εἰς τοὺς Ἰσραηλῖτες.
φόρον. ὑποτελείας.
1,31 Καὶ Ἀσὴρ οὐκ ἐξῇρε τοὺς 31 Καὶ ἡ φυλὴ τοῦ Ἀσὴρ δὲν ἐξεδίωξε τοὺς 31 Ἐπίσης ἡ φυλὴ τὸν Ἀσὴρ δὲν ἔδιωξε ὅσους ἑκατοικοῦσαν εἰς
κατοικοῦντας Ἀκχώ, καὶ ἐγένετο κατοίκους τῆς Ἀκχὼ οἱ ὁποῖοι ἔγιναν μόνον τὴν πόλιν Ἀκχώ, καὶ οἱ εἰδωλολάτραι ἔγιναν μόνον φόρου
αὐτῷ εἰς φόρον, καὶ τοὺς φόρου ὑποτελεῖς εἰς αὐτήν. Δὲν ἐξεδίωξαν ὑποτελεῖς εἰς τοὺς Ἰσραηλίτες· δὲν ἔδιωξε ἐπίσης ὅσους
κατοικοῦντας Δὼρ καὶ τοὺς ἐπίσης τοὺς κατοίκους τῆς Δώρ, τοὺς ἑκατοικοῦσαν εἰς τὴν πόλιν Δὼρ καὶ ὅσους ἐκατοικοῦσαν εἰς
κατοικοῦντας Σιδῶνα καὶ τοὺς κατοίκους τῆς Σιδῶνος, τοὺς κατοίκους τῆς τὴν Σιδῶνα καὶ ὅσους ἐκατοικοῦσαν εἰς τὴν Ἀαλάφ, καὶ τὶς
κατοικοῦντας Ἀαλάφ, τὸν Ἀαλάφ, τὰς φυλὰς Ἀσχαζί, Χελβά, Ναῒ καὶ φυλὲς Ἀσχαζί, Χελβά, Ναῒ καὶ Ἐρεώ.
Ἀσχαζὶ καὶ τὸν Χελβὰ καὶ τὸν Ἐρεώ.
Ναῒ καὶ τὸν Ἐρεώ.
1,32 Καὶ κατῴκησεν ὁ Ἀσὴρ ἐν 32 Ἔτσι δὲ ἡ φυλὴ τοῦ Ἀσὴρ συγκατῴκησε 32 Ἔτσι ἡ φυλὴ τοῦ Ἀσὴρ ἐκατοίκησε μεταξὺ τῶν ἐντοπίων
μέσῳ τοῦ Χαναναίου τοῦ μαζῆ μὲ τοὺς Χαναναίους, τοὺς κατοίκους τῆς Χαναναίων, ποὺ ἐκατοικοῦσαν εἰς τὴν περιοχήν, ἐπειδὴ δὲν
κατοικοῦντος τὴν γῆν, ὅτι οὐκ περιοχῆς, διότι δὲν ἔδειξε διάθεσιν νὰ ἐκδιώξῃ ἠμπόρεσε οὔτε καὶ ἐπροθυμοποιήθη νὰ διώξῃ τοὺς
ἠδυνήθη ἐξᾶραι αὐτόν. αὐτούς. Χαναναίους.

9/151
1,33 Καὶ Νεφθαλὶ οὐκ ἐξῇρε τοὺς 33 Ὁμοίως καὶ ἡ φυλὴ τοῦ Νεφθαλὶ δὲν 33 Ἐπίσης ἡ φυλὴ τοῦ Νεφθαλὶ δὲν ἔδιωξε ὅσους
κατοικοῦντας Βαιθσαμὺς καὶ ἐξεδίωξε τοὺς κατοίκους τῆς Βαιθσαμὺς καὶ ἐκατοικοῦσαν εἰς τὴν Βαιθσαμὺς καὶ ὅσους ἐκατοικοῦσαν εἰς

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


τοὺς κατοικοῦντας Βαιθανάθ, τοὺς κατοίκους τῆς Βαιθανάθ. Ἔτσι δὲ ἡ φυλὴ τὴν Βαιθανάθ· ἔτσι ἡ φυλὴ τοῦ Νεφθαλὶ ἐγκατεστάθη μεταξὺ
καὶ κατῴκησε Νεφθαλὶ ἐν μέσῳ αὐτὴ κατῴκησεν ἐν μέσῳ τῶν Χαναναίων, οἱ τῶν ἐντοπίων Χαναναίων, ποὺ ἐκατοικοῦσαν εἰς τὴν περιοχήν
τοῦ Χαναναίου τοῦ κατοικοῦντος ὁποῖοι ἦσαν ἐγκατεστημένοι εἰς τὴν χώραν των. Οἱ δὲ κάτοικοι τῶν πόλεων Βαιθσαμὺς καὶ Βαιθενὲθ
τὴν γῆν· οἱ δὲ κατοικοῦντες των. Μόνον ὅτι οἱ κάτοικοι τῆς Βαιθσαμὺς καὶ ἐπλήρωναν φόρον ὑποτελείας εἰς τοὺς Ἰσραηλῖτες.
Βαιθσαμὺς καὶ τὴν Βαιθανὲθ τῆς Βαιθανὰθ ἔγιναν φόρου ὑποτελεῖς εἰς τὴν
ἐγένοντο αὐτοῖς εἰς φόρον. φυλὴν Νεφθαλί.
1,34 Καὶ ἐξέθλιψεν ὁ Ἀμορραῖος 34 Οἱ Ἀμορραῖοι μάλιστα ἀνεθάρρησαν καὶ 34 Οἱ δὲ Ἀμορραῖοι ἀπώθησαν, περιώρισαν καὶ ἐπίεζαν πολὺ
τοὺς υἱοὺς Δὰν εἰς τὸ ὄρος, ὅτι ἐστενοχώρησαν πολὺ τοὺς υἱοὺς τῆς φυλῆς τοὺς ἀπογόνους τῆς φυλῆς Δάν, ποὺ ἐκατοικοῦσαν εἰς τὴν
οὐκ ἀφῆκαν αὐτὸν καταβῆναι εἰς Δὰν ποὺ κατοικοῦσαν εἰς τὸ ὄρος καὶ δὲν τοὺς ὀρεινὴν περιοχήν, διότι δὲν τοὺς ἐπέτρεπαν νὰ κατεβαίνουν
τὴν κοιλάδα. ἐπέτρεπαν νὰ κατέρχωνται εἰς τὴν πεδιάδα. ἀπὸ ἐκεῖ εἰς τὴν πεδιάδα.
1,35 Καὶ ἤρξατο ὁ Ἀμορραῖος 35 Ἤρχισαν δὲ οἱ Ἀμορραῖοι νὰ ἀνέρχωνται 35 Ἀπὸ τὸ γεγονὸς αὐτὸ ἔλαβαν θάρρος οἱ Ἀμορραῖοι καὶ
κατοικεῖν ἐν τῷ ὅρει τῷ καὶ νὰ κατοικοῦν εἰς τὸ ὄρος τὸ ὀστρακῶδες ἀπεφάσισαν νὰ ἐγκατασταθοῦν εἰς τὸ ὅρος τὸ γεμᾶτον
ὀστρακώδει, ἐν ᾧ αἱ ἄρκοι καὶ ἐν εἰς τὸ ὁποῖον ὑπῆρχον ἄρκτοι καὶ ἀλώπεκες, ὄστρακα, εἰς τὸ ὁποῖον ὑπάρχουν ἀρκούδες καὶ ἀλεπούδες, εἰς
ᾧ αἱ ἀλώπεκες, ἐν τῷ Μυρσινῶνι εἰς τὸν Μυρσινῶνα καὶ Θαλαβίν. Οἱ ἀπόγονοι τὸν Μυρσινώνα καὶ Θαλαβίν. Ὑπερίσχυσαν ὅμως οἱ ἀπόγονοι
καὶ ἐν Θαλαβίν· καὶ ἐβαρύνθη ἡ ὅμως τῆς φυλῆς τοῦ Ἰωσὴφ ἐπεβλήθησαν μὲ τῆς φυλῆς τοῦ Ἰωσήφ, ἐπεβλήθησαν εἰς τοὺς Ἀμορραίους καὶ
χεὶρ οἴκου Ἰωσὴφ ἐπὶ τὸν τὴν ἰσχύν των εἰς τοὺς Ἀμορραίους καὶ τοὺς τοὺς ἐπίεσαν, ὥστε οἰ τελευταῖοι ἔγιναν φόρου ὑποτελεῖς εἰς
Ἀμορραῖον, καὶ ἐγενήθη αὐτοῖς ἠνάγκασαν νὰ γίνουν φόρου ὑποτελεῖς εἰς τοὺς Ἰσραηλίτες.
εἰς φόρον. αὐτούς.
1,36 Καὶ τὸ ὅριον τοῦ Ἀμορραίου 36 Ἡ δὲ περιοχὴ τὴν ὁποίαν κατεῖχον οἱ 36 Ἡ δὲ περιοχή, εἰς τὴν ὁποίαν ἐκυριαρχοῦσαν οἱ Ἀμορραῖοι,
ἀπὸ τῆς ἀναβάσεως κραβὶν ἀπὸ Ἀμορραῖοι ἐξετείνετο ἀπὸ τὴν ἀνωφέρειαν ἁπλώνετο ἀπὸ τὸν ἀνήφορον τῆς Ἀκραβίν, ἀπὸ τὴν Πέτραν,
τῆς Πέτρας καὶ ἐπάνω. Ἀκραβίν, ἀπὸ τὴν πόλιν Πέτρα καὶ ἐπάνω. τὴν πρωτεύουσαν τῆς Ἰδουμαίας, καὶ ἐπάνω.

ΚΡΙΤΑΙ - 2ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ
Αρχαίο Κείμενο Ἑρμηνεία Ἰωάννου Κολιτσάρα Ἑρμηνεία Παναγιώτη Τρεμπέλα

10/151
2,1 Καὶ ἀνέβη ἄγγελος Κυρίου Άγγελος Κυρίου ἀνέβη ἀπὸ τὰ Γάλγαλα εἰς Άγγελος δὲ Κυρίου ἀνέβη ἀπὸ τὰ Γάλγαλα εἰς τὴν
ἀπὸ Γαλγὰλ ἐπὶ τὸν Κλαυθμῶνα τοποθεσίαν τὴν ὁποίαν ὠνόμαζον τοποθεσίαν <Κλαυθμώνας> καὶ εἰς τὴν Βαιθήλ, ὅπου ἦταν

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


καὶ ἐπὶ Βαιθὴλ καὶ ἐπὶ τὸν οἶκον <Κλαυθμῶνα> καὶ εἰς τὴν Βαιθήλ, ὅπου συγκεντρωμένος ὁ Ἰσραηλιτικὸς λαός, καὶ εἶπε πρὸς αὐτούς:
Ἰσραὴλ καὶ εἶπε πρὸς αὐτούς· κατοικοῦσαν οἱ Ἰσραηλῖται, καὶ εἶπεν εἰς <Αὐτὰ λέγει ὁ παντοδύναμος Κύριος: <Σᾶς ἐλευθέρωσα καὶ
τάδε λέγει Κύριος· ἀνεβίβασα αὐτούς· <αὐτὰ λέγει ὁ Κύριος· σᾶς ἔβγαλα σᾶς ἔβγαλα ἀπὸ τὴν Αἴγυπτον, τὴν χώραν τῆς σκληρῆς
ὑμᾶς ἐξ Αἰγύπτου καὶ εἰσήγαγον ἐλευθέρους ἀπὸ τὴν Αἴγυπτον καὶ σᾶς δουλείας, καὶ σᾶς ἔφερα εἰς τὴν χώραν, τὴν ὁποίαν
ὑμᾶς εἰς τὴν γῆν, ἥν ὤμοσα τοῖς ὠδήγησα εἰς τὴν χώραν αὐτήν, διὰ τὴν ὁποίαν ὑποσχέθηκα μὲ ὅρκον εἰς τοὺς προγόνους σας, τοὺς
πατράσιν ὑμῶν, καὶ εἶπα· οὐ ὠρκίσθηκα εἰς τοὺς προπάτοράς σας καὶ εἶπα: Πατριάρχας, καὶ εἶπα· δὲν θὰ παραβῶ καὶ δὲν θὰ λύσω ποτὲ
διασκεδάσω τὴν διαθήκην μου Οὐδέποτε θὰ ἀθετήσω τὴν συμφωνίαν μου μὲ εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων τὴν συμφωνίαν, ποὺ ἔκαμα μαζί
τὴν μεθ' ὑμῶν εἰς τὸν αἰῶνα· σᾶς. σας.
2,2 καὶ ὑμεῖς οὐ διαθήσεσθε 2 Οὔτε ὅμως καὶ σεῖς θὰ ἔλθετε εἰς συμφωνίαν 2 Ἡ συμφωνία ἐκείνη περιεῖχε τὸν ὅρον καὶ τὴν ὑποχρέωσιν,
διαθήκην τοῖς ἐγκαθημένοις εἰς μὲ τοὺς κατοίκους τῆς χώρας αὐτῆς, οὔτε καὶ ὅτι καὶ σεῖς δὲν θὰ συνάψετε συμφωνίαν μὲ αὐτούς, ποὺ εἶναι
τὴν γῆν ταύτην, οὐδὲ τοῖς θεοῖς τοὺς θεούς των ποτὲ θὰ προσκυνήσετε ἀλλὰ τὰ ἐγκατεστημένοι εἰς τὴν χώραν αὐτήν, οὔτε θὰ λατρεύσετε
αὐτῶν προσκυνήσετε, ἀλλὰ τὰ εἴδωλά των θὰ συντρίψετε καὶ τὰ θυσιαστήριά τοὺς εἰδωλολατρικοὺς θεούς των, ἀλλὰ θὰ συντρίψετε τὰ
γλυπτὰ αὐτῶν συντρίψετε, τὰ των θὰ καταστρέψετε. Σεῖς ὅμως δὲν ἀγάλματά των καὶ θὰ κατεδαφίσετε τὰ θυσιαστήριά των.
θυσιαστήρια αὐτῶν καθελεῖτε. ὑπηκούσατε εἰς τὴν ἐντολήν μου καὶ ἐκάματε Σεῖς ὅμως δὲν ἐπειθαρχήσατε εἰς τὴν ἐντολήν μου, διότι
Καὶ οὐκ εἱσηκούσατε τῆς φωνῆς αὐτὰ ποὺ σᾶς εἶχα ἀπαγορεύσει. ἐκάματε ὅσα σᾶς ἀπηγόρευσα.
μου, ὅτι ταῦτα ἐποιήσατε.
2,3 Κἀγὼ εἶπον· οὐ μὴ ἐξάρω 3 Καὶ ἐγὼ εἶπα καὶ ἀπεφάσισα· Δὲν θὰ ἐκδιώξω 3 Δι' αὐτὸ ἀπεφάσισα καὶ εἶπα τοῦτο: Δὲν θὰ διώξω τοὺς
αὐτοὺς ἐκ προσώπου ὑμῶν, καὶ καὶ δὲν θὰ ἐξαφανίσω ἀπὸ ἐμπρός σας τοὺς εἰδωλολάτρες ἀπ’ ἐμπρός σας· οἱ εἰδωλολάτραι θὰ ζοῦν
ἔσονται ὑμῖν εἰς συνοχάς, καὶ οἱ Χαναναίους, καὶ ἔτσι αὐτοὶ παραμένοντες μεταξύ σας καὶ θὰ σᾶς εἶναι ἀντίπαλοι, πειρασμὸς καὶ
θεοὶ αὐτῶν ἔσονται ὑμῖν εἰς μεταξύ σας θὰ εἶναι διὰ σᾶς διαρκὴς ἀγκάθια, ποὺ θὰ σᾶς ἀγκελώνουν συνεχῶς· θὰ σᾶς
σκάνδαλον. στενοχωρία, οἱ δὲ θεοί των θὰ εἶναι διὰ σᾶς δημιουργοῦν ἐπεισόδια καὶ προβλήματα. Καὶ οἱ
συνεχὲς σκάνδαλον πρὸς τὸ πονηρόν>. εἰδωλολατρικοί των θεοὶ θὰ γίνουν εἰς σᾶς παγίδες, ποὺ θὰ
σᾶς ὁδηγοῦν εἰς πτῶσιν, πλάνην καὶ ἁμαρτίες>.
2,4 Καὶ ἐγένετο ὡς ἐλάλησεν ὁ 4 Ὅταν ὁ ἄγγελος διελάλησε τὰ λόγια αὐτὰ 4 Τότε συνέβη τοῦτο: Ὅταν ὁ ἄγγελος τοῦ Κυρίου εἶπε τὰ
ἄγγελος Κυρίου τοὺς λόγους πρὸς ὅλους τοὺς Ἰσραηλίτας, ὅλος ὁ λαὸς λόγια αὐτὰ πρὸς ὅλον τὸν Ἰσραηλιτικὸν λαόν, ὁ λαός,

11/151
τούτους πρὸς πάντας υἱοὺς ἔβγαλε κραυγὴν καὶ ἔκλαυσε. Διὰ τοῦτο δὲ καὶ ἀναγνωρίζων τὴν ἁμαρτίαν του, ἐφώναξε δυνατὰ καὶ
Ἰσραήλ, καὶ ἐπῇραν ὁ λαὸς τὴν ὠνόμασαν τὸν τόπον ἐκεῖνον <Κλαυθμῶνες>. ἐθρήνησε μὲ δάκρυα μετανοίας.

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


φωνὴν αὐτῶν καὶ ἔκλαυσαν. Ἐκεῖ προσέφεραν θυσίας πρὸς τὸν Κύριον.
2,5 Καὶ ἐπωνόμασαν τὸ ὄνομα τοῦ 5 Διὰ τοῦτο δὲ καὶ ὠνόμασαν τὸν τόπον ἐκεῖνον 5 Δι' αὐτὸ ὠνόμασαν τὸν τόπον ἐκεῖνον <Κλαυθμῶνες>· καὶ
τόπου ἐκείνου, Κλαυθμῶνες· καὶ <Κλαυθμῶνες>. Ἐκεῖ προσέφεραν θυσίας πρὸς ἐπειδὴ ἐπίκραναν καὶ ἐξώργισαν τὸν Θεόν, προσέφεραν ἐκεῖ
ἐθυσίασαν ἐκεῖ τῷ Κυρίῳ. τὸν Κύριον. ἀμέσως θυσίαν εἰς τὸν Κύριον.
2,6 Καὶ ἐξαπέστειλεν Ἰησοῦς τὸν 6 Ὁ Ἰησοῦς τοῦ Ναυὴ ἀπέλυσε τὸν λαὸν καὶ 6 Ὁ Ἰησοῦς τοῦ Ναυῆ ἀπέλυσε τὸν Ἰσραηλιτικὸν λαόν, καὶ
λαόν, καὶ ἦλθεν ἀνὴρ εἰς τὴν κάθε Ἰσραηλίτης μετέβη εἰς τὴν κληρονομίαν κάθε Ἰσραηλίτης ἐπῆγε εἰς τὴν περιοχήν, ποὺ τοῦ ἐδόθη ὡς
κληρονομίαν αὐτοῦ του, διὰ νὰ γίνῃ κύριος τῆς χώρας. κληρονομία, διὰ νὰ γίνῃ κληρονόμος καὶ κύριος τῆς χώρας.
κατακληρονομῆσαι τὴν γῆν.
2,7 Καὶ ἐδούλευσεν ὁ λαὸς τῷ 7 Ὁ ἰσραηλιτικὸς λαὸς ὑπήκουε καὶ ἐλάτρευε 7 Ὁ δὲ Ἰσραηλιτικὸς λαὸς μὲ τὴν εὐλαβῆ τήρησιν τῶν θείων
Κυρίῳ πάσας τὰς ἡμέρας Ἰησοῦ τὸν Κύριον ὅλον τὸ διάστημα κατὰ τὸ ὁποῖον ἐντολῶν ἐδούλευσεν εἰς τὸν Κύριον καθ' ὅλον τὸν χρόνον,
καὶ πάσας τὰς ἡμέρας τῶν ἐζοῦσεν ὁ Ἰησοῦς τοῦ Ναυή, καὶ ὅλον τὸ ποὺ ἔζησεν ὁ Ἰησοῦς, καὶ καθ' ὅλην τὴν διάρκειαν τῆς ζωῆς
πρεσβυτέρων, ὅσοι διάστημα κατὰ τὸ ὁποῖον ἐζοῦσαν οἱ τῶν πρεσβυτέρων, οἱ ὁποῖοι ἔζησαν κατὰ τὴν μακρὰν
ἐμακροημέρευσαν μετὰ Ἰησοῦ, γεροντότεροι, οἱ σύγχρονοι τοῦ Ἰησοῦ τοῦ περίοδον, ποὺ ἔζησεν ὁ Ἰησοῦς, καὶ οἰ ὁποῖοι εἶδαν καὶ
ὅσοι ἔγνωσαν πᾶν τὸ ἔργον Ναυή, οἱ ὁποῖοι εἶχον ἴδει καὶ γνωρίσει ὅλα τὰ ἐγνώρισαν ὅλα τὰ μεγάλα καὶ θαυμαστὰ ἔργα τοῦ Κυρίου, τὰ
Κυρίου τὸ μέγα, ὃ ἐποίησεν ἐν τῷ μεγάλα καὶ θαυμαστὰ ἔργα, τὰ ὁποῖα ἔκαμεν ὁ ὁποῖα ἔκαμε χάριν τοῦ Ἰσραηλιτικοῦ λαοῦ.
Ἰσραήλ. Κύριος πρὸς χάριν τοῦ Ἰσραηλιτικοῦ λαοῦ.
2,8 Καὶ ἐτελεύτησεν Ἰησοῦς υἱὸς 8 Ὁ Ἰησοῦς τοῦ Ναυή, ὁ πιστὸς αὐτὸς δοῦλος 8 Καὶ ὁ Ἰησοῦς, ὁ υἱὸς τοῦ Ναυῆ, ὁ πιστὸς καὶ ἀφωσιωμένος
Ναυὴ δοῦλος Κυρίου, υἱὸς ἑκατὸν τοῦ Κυρίου, ἀπέθανε εἰς ἡλικίαν ἑκατὸν δέκα ὑπηρέτης τοῦ Κυρίου, ἀπέθανεν εἰς ἡλικίαν ἑκατὸν δέκα
δέκα ἐτῶν. ἐτῶν. ἐτῶν.
2,9 Καὶ ἔθαψαν αὐτὸν ἐν ὁρίῳ τῆς 9 Ἔθαψαν δὲ αὐτὸν οἱ Ἰσραηλῖται εἰς τὴν 9 Οἱ Ἰσραηλῖται τὸν ἔθαψαν εἰς τὴν περιοχήν, ποὺ ἔλαβεν ὡς
κληρονομίας αὐτοῦ ἐν περιοχὴν τῆς κληρονομίας του, τὴν πόλιν κληρονομίαν εἰς τὴν πόλιν Θαμναθαρές, ποὺ βρίσκεται εἰς
Θαμναθαρές, ἐν ὅρει Ἐφραὶμ ἀπὸ Θαμναθαρές, εἰς τὸ ὄρος Ἐφραὶμ βορείως τοῦ τὴν ὀρεινὴν περιοχὴν Ἐφραίμ, εἰς τὰ βόρεια τοῦ ὄρους Γαάς.
βορρᾶ τοῦ ὄρους Γαάς. ὅρους Γαάς.
2,10 Καί γε πᾶσα ἡ γενεὰ ἐκείνη 10 Ἀλλὰ καὶ ὅλη ἐκείνη ἡ γενεὰ ἡ σύγχρονος 10 Ἐπίσης καὶ ὅλη ἐκείνη ἡ γενεά, ἡ σύγχρονος τοῦ Ἰησοῦ τοῦ
προσετέθησαν πρὸς τοὺς τοῦ Ἰησοῦ τοῦ Ναυὴ προσετέθη μὲ τὴν σειράν Ναυῆ, ἀπέθαναν καὶ προσετέθησαν εἰς τοὺς προγόνους των,

12/151
πατέρας αὐτῶν, καὶ ἀνέστη γενεὰ της εἰς τοὺς προγόνους της, καὶ ὕστερα ἀπὸ ποὺ ἀπέθαναν πρὶν ἀπὸ αὐτούς· καὶ ἔπειτα ἀπὸ αὐτοὺς τοὺς
ἑτέρα μετ' αὐτούς, οἳ οὐκ αὐτοὺς ἀνεφάνη ἄλλη γενεά, τῆς ὁποίας οἱ γεροντοτέρους ἐγεννήθη ἄλλη γενεά, ἡ ὁποία δὲν ἐγνώρισε

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


ἔγνωσαν τὸν Κύριον καί γε τὸ ἄνθρωποι δὲν ἐγνώριζαν τὸν Κύριον οὔτε καὶ τὸν Κύριον, ὅπως ἐπίσης καὶ τὰ μεγάλα καὶ θαυμαστὰ ἔργα,
ἔργον, ὃ ἐποίησεν ἐν τῷ Ἰσραήλ. τὰ μεγάλα ἔργα, τὰ ὁποῖα εἶχε κάμει πρὸς τὰ ὁποῖα ἔκαμε χάριν τοῦ Ἰσραηλιτικοῦ λαοῦ, καὶ γενικῶς δὲν
χάριν τῶν Ἰσραηλιτῶν. Ἔπαυσαν νὰ τὸν εἶχεν ἰδεῖ τὰ θαύματα τοῦ Θεοῦ, οὔτε τὸν εἶχεν αἰσθανθῆ ὡς
λατρεύουν. σύμμαχον καὶ συμπολεμιστὴν καὶ ἄρα ἦταν ξένη πρὸς τὴν
πλουσίαν παράδοσιν τοῦ Ἰσραήλ.
2,11 Καὶ ἐποίησαν οἱ υἱοὶ Ἰσραὴλ 11 Ἔτσι δὲ οἱ Ἰσραηλῖται ἐξέκλιναν καὶ 11 Ἔτσι ἡ νεωτέρα αὐτὴ γενεὰ τῶν Ἰσραηλιτῶν, ἐπειδὴ
τὸ πονηρὸν ἐνώπιον Κυρίου καὶ ἔπραξαν ἔργα πονηρά, μισητὰ ἐνώπιον τοῦ ἐλησμόνησαν τὰ παραδείγματα καὶ τὶς συμβουλὲς τῶν
ἐλάτρευσαν τοῖς Βααλίμ. Κυρίου, καὶ ἐλάτρευσαν τὸν εἰδωλολατρικὸν πατέρων των, παρεσύρθησαν εἰς παρεκτροπὲς καὶ
θεὸν Βάαλ. ἁμαρτωλὲς πράξεις καὶ ἔκαμαν ἐκεῖνο, τὸ ὁποῖον εἶναι
πονηρὸν εἰς τὰ μάτια τοῦ Θεοῦ. Κατήντησαν εἰς τὴν
εἰδωλολατρίαν καὶ ἀντὶ τοῦ ἑνὸς καὶ μόνου ἀληθινοῦ Θεοῦ
ἐλάτρευσαν τὰ ἀγάλματα τοῦ θεοῦ Βάαλ.
2,12 Καὶ ἐγκατέλιπον τὸν Κύριον 12 Ἐγκατέλιπον Κύριον τὸν Θεὸν τῶν 12 Οἱ Ἰσραηλῖται ἐγκατέλειψαν τὸν παντοδύναμον Κύριον,
τὸν Θεὸν τῶν πατέρων αὐτῶν τὸν προγόνων των, ὁ ὁποῖος τοὺς εἶχε βγάλει τὸν Θεὸν τῶν πατέρων των, ὁ ὁποῖος τοὺς ἐλευθέρωσε καὶ
ἐξαγαγόντα αὐτοὺς ἐκ γῆς ἐλευθέρους ἀπὸ τὴν χώραν τῆς Αἰγύπτου καὶ τοὺς ὠδήγησεν ἔξω ἀπὸ τὴν χώραν τῆς Αἰγύπτου· οἱ
Αἰγύπτου καὶ ἐπορεύθησαν ἠκολούθησαν ἄλλους θεοὺς ἀπὸ τοὺς Ἰσραηλῖται ἀκολούθησαν ἄλλους θεούς, ἀπὸ τοὺς θεοὺς τῶν
ὀπίσω θεῶν ἑτέρων ἀπὸ τῶν εἰδωλολατρικοὺς θεοὺς τῶν γύρω ἐθνῶν καὶ γύρω ἀπὸ αὐτοὺς εἰδωλολατρικῶν ἐθνῶν, καὶ ἐλάτρευσαν
θεῶν τῶν ἐθνῶν τῶν περικύκλῳ προσεκύνησαν αὐτούς. Ἔτσι ὅμως ἐξώργισαν αὐτούς. Ἔτσι ἐξώργισαν τὸν Κύριον,
αὐτῶν καὶ προσεκύνησαν αὐτοῖς τὸν Κύριον,
καὶ παρώργισαν τὸν Κύριον
2,13 καὶ ἐγκατέλιπον αὐτὸν καὶ 13 διότι ἐγκατέλιπον αὐτὸν καὶ ἐλάτρευσαν ὡς 13 διότι τὸν ἐγκατέλειψαν καὶ ἐχωρίσθησαν ἀπὸ αὐτὸν καὶ
ἐλάτρευσαν τῷ Βάαλ καὶ ταῖς θεοὺς τὸν Βάαλ καὶ τὴν Ἀστάρτην. ἐλάτρευσαν τὸν Βάαλ καὶ τὶς Ἀστάρτες.
Ἀστάρταις.
2,14 Καὶ ὠργίσθη θυμῷ Κύριος ἐν 14 Διὰ τὴν ἀσέβειαν καὶ ἀχαριστίαν των αὐτὴν 14 Διὰ τοῦτο ὠργίσθη πάρα πολὺ ὁ Κύριος, ἄναψε ὁ θυμὸς
τῷ Ἰσραὴλ καὶ παρέδωκεν αὐτοὺς ὠργίσθη ὀργὴν μεγάλην ἐναντίον των ὁ Θεὸς τοῦ κατὰ τοῦ Ἰσραηλιτικοῦ λαοῦ, τὸν ἐγκατέλειψε καὶ τὸν

13/151
εἰς χεῖρας προνομευόντων, καὶ καὶ τοὺς παρέδωκεν εἰς χεῖρας ἐπιδρομέων οἱ παρέδωκεν εἰς τὰ χέρια ἀνθρώπων ἐπιδρομέων, οἱ ὁποῖοι τὸν
κατεπρονόμευσαν αὐτούς· καὶ ὁποῖοι ἐλεηλατοῦσαν τὴν χώραν των, καὶ τοὺς ἐλεηλάτησαν καὶ τὸν ἐλαφυραγώγησαν· ὁ Κύριος εἶχε τόσον

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


ἀπέδοτο αὐτοὺς ἐν χερσὶ τῶν κατελήστευσαν. Τοὺς παρέδωσεν ἐξ ὁλοκλήρου πολὺ ὀργισθῆ ἐναντίον των, ὥστε τοὺς παρέδωκε τελείως
ἐχθρῶν αὐτῶν κυκλόθεν, καὶ οὐκ εἰς τὰ χέρια τῶν γύρω ἐχθρῶν των καὶ δὲν (κατὰ τὸ ἑβραϊκόν: Τοὺς ἐπώλησε) ὡς δούλους εἰς τὰ χέρια
ἠδυνήθησαν ἔτι ἀντιστῆναι κατὰ ἠμπόρεσαν πλέον νὰ ἀντισταθοῦν ἐνώπιον τῶν γύρω ἀπὸ αὐτοὺς ἐχθρῶν. Ἔτσι οἱ Ἰσραηλῖται δὲν
πρόσωπον τῶν ἐχθρῶν αὐτῶν. αὐτῶν. ἠμπόρεσαν πλέον νὰ ἀντισταθοὺν εἰς τοὺς ἐχθρούς των καὶ
νὰ προστατεύσουν τοὺς ἑαυτούς των.
2,15 Ἐν πᾶσιν, οἷς ἐπορεύοντο, καὶ 15 Ὅπου καὶ ἂν ἐπήγαιναν, ἡ παντοδύναμος 15 Παντοῦ ὅπου ἐπήγαιναν, εἰς ὅποιαν μάχην καὶ ἂν
χεὶρ Κυρίου ἦν ἐπ' αὐτοὺς εἰς καὶ τιμωρὸς χεὶρ τοῦ Κυρίου ἦτο ἐναντίον των ἐλάμβαναν μέρος, τὸ χέρι τοῦ Κυρίου ὑψώνετο τιμωρητικὸν
κακά, καθὼς ἐλάλησε Κύριος καὶ καὶ τοὺς παρέδιδεν εἰς θλίψεις, ὅπως ἄλλωστε ἐναντίον των, ὅπως ἀκριβῶς τοὺς τὸ εἶχεν εἶπει ὁ Κύριος καὶ
καθὼς ὤμοσε Κύριος αὐτοῖς, καὶ εἶχε μὲ ὅρκον προαναγγείλει εἰς αὐτοὺς ὁ ὅπως ἀκριβῶς τοὺς εἶχε βεβαιώσει μὲ ὅρκον· ἔτσι τοὺς
ἐξέθλιψεν αὐτοὺς σφόδρα. Κύριος. Δι' αὐτὸ καὶ τοὺς κατέθλιψε πολύ. ἔσφιγξε καὶ τοὺς ἔλειωσε κυριολεκτικῶς, ὥστε κατήντησαν
εἰς ἀνυπόφορον ἀπελπισίαν καὶ φοβερὰν ἀμηχανίαν,
2,16 Καὶ ἤγειρε Κύριος κριτάς, καὶ 16 Ὁ Κύριος ὅμως, διὰ τὸ πολύ του ἔλεος, 16 Ἐν τούτοις ὁ Κύριος παρουσίασε μεταξὺ τῶν Ἰσραηλιτῶν,
ἔσωσεν αὐτοὺς Κύριος ἐκ χειρὸς ἀνέδειξεν εὐσεβεῖς ἡγέτας, τοὺς Κριτάς, καὶ δι' ἀνέδειξε καὶ ἐνέπνευσε ἀνθρώπους Κριτάς· καὶ διὰ τῶν
τῶν προνομευόντων αὐτούς. Καί αὐτῶν τοὺς ἔσωσεν ἀπὸ τὰ χέρια τῶν ἐχθρῶν Κριτῶν ἐκείνων τοὺς ἔσωσε ὁ Κύριος ἀπὸ τὰ χέρια τῶν
γε τῶν κριτῶν οὐχ ὑπήκουσαν, οἱ ὁποῖοι τοὺς ἐλεηλατοῦσαν. Δυστυχῶς ὅμως ἐπιδρομέων, ποὺ τοὺς ἐλεηλατοῦσαν. Δυστυχῶς ὅμως οἱ
οἱ Ἰσραηλῖται καὶ εἰς αὐτοὺς ἀκόμη τοὺς Κριτὰς Ἰσραηλῖται ἐπέμειναν εἰς τὴν εἰδωλολατρίαν καὶ δὲν ἔδειξαν
δὲν ὑπήκουσαν πάντοτε. ὑπακοὴν οὔτε εἰς αὐτοὺς ἀκόμη τοὺς Κριτάς,
2,17 ὅτι ἐξεπόρνευσαν ὀπίσω 17 Διότι ἐξετράπησαν καὶ ἐλάτρευσαν ἄλλους 17 διότι ἐγκατέλειψαν τὸν ἀληθινὸν Θεὸν καὶ ἐχωρισθησαν
θεῶν ἑτέρων καὶ προσεκύνησαν θεοὺς καὶ προσεκύνησαν αὐτούς. Πολὺ ἀπὸ Αὐτόν, μὲ τὸν ὁποῖον εἶχαν συνδεθῆ στενότατα, καὶ
αὐτοῖς· καὶ ἐξέκλιναν ταχὺ ἐκ τῆς σύντομα παρεξέκλιναν ἀπὸ τὸν δρόμον, ποὺ ἔφθασαν εἰς τέτοιο σημεῖον ἑξαχρειώσεως καὶ
ὁδοῦ, ἧς ἐπορεύθησαν οἱ πατέρες εἶχαν ἀκολουθήσει οἱ πατέρες των οἱ ὁποῖοι ἀποχαλινώσεως, ἐξέπεσαν τόσον πολύ, ὥστε ἀκολούθησαν
αὐτῶν τοῦ εἰσακούειν τῶν λόγων ὑπήκουαν εἰς τὰς ἐντολὰς τοῦ Κυρίου. Αὐτοὶ ἄλλους θεούς, τοὺς ὁποίους καὶ ἐλάτρευσαν. Παρεξέκλιναν
Κυρίου, οὐκ ἐποίησαν οὕτως. ὅμως δὲν ἔπραξαν σύμφωνα μὲ τὸ καλὸν δὲ πολὺ γρήγορα ἀπὸ τὸν δρόμον τοῦ Θεοῦ, τὸν ὁποῖον
παράδειγμα ἐκείνων. ἀκολούθησαν οἰ πατέρες των, οἱ ὁποῖοι ἦσαν ὑπάκουοι καὶ
τηρηταὶ τῶν ἐντολῶν τοῦ Θεοῦ· ἡ γενεὰ αὐτὴ τῶν

14/151
Ἰσραηλιτῶν δὲν ἔκαμε τὸ ἴδιον, ὅπως ἔλαβεν ἐντολὴν ἀπὸ τὸν
Θεόν.

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


2,18 Καὶ ὅτι ἤγειρε Κύριος αὐτοῖς 18 Κάθε φορὰν που ὁ Κύριος ἀνεδείκνυε 18 Κάθε φορὰν ποὺ ὁ Κύριος παρουσίαζε, ἀνεδείκνυε καὶ
κριτάς, καὶ ἦν Κύριος μετὰ τοῦ Κριτάς, ἦτο μαζῆ μὲ τὸν ἑκάστοτε Κριτὴν καὶ ἐνέπνεε ἀνθρώπους Κριτὰς διὰ νὰ ἠγοῦνται τοῦ λαοῦ, ὁ
κριτοῦ καὶ ἔσωσεν αὐτοὺς ἐκ ἔτσι ἔσωζε καὶ ἠλευθέρωνεν αὐτοὺς ἀπὸ τὰ Κύριος ἦταν μαζὶ μὲ τὸν Κριτήν. Ἔτσι τοὺς ἔσωζε ἀπὸ τὰ
χειρὸς ἐχθρῶν αὐτῶν πάσας τὰς χέρια τῶν ἐχθρῶν των, ὅσον χρόνον ἐζοῦσεν ὁ χέρια τῶν ἐχθρῶν των, ὅσον καιρὸν ἐζοῦσε ὁ Κριτὴς ἡγέτης.
ἡμέρας τοῦ κριτοῦ, ὅτι Κριτής. Τοῦτο δὲ διότι ὁ Κύριος τοὺς ἐλυπεῖτο Τοῦτο ἐγίνετο, διότι ὁ Κύριος ἐδεικνύετο ἵλεως καὶ συμπαθής,
παρεκλήθη Κύριος ἀπὸ τοῦ βλέπων αὐτοὺς νὰ θλίβωνται καὶ νὰ στενάζουν ὅταν ἔβλεπε καὶ ἄκουε τοὺς ἀναστεναγμοὺς καὶ τὰ βογγητά
στεναγμοῦ αὐτῶν ἀπὸ προσώπου ἐξ αἰτίας τῶν ἐχθρῶν των, οἱ ὁποῖοι τοὺς των, ποὺ προήρχοντο ἐξ ἀφορμῆς ἐκείνων ποὺ τοὺς
τῶν πολιορκούντων αὐτοὺς καὶ κατέθλιβον καὶ τοὺς ἐβασάνιζον. ἐπολιορκοῦσαν, τοὺς κατεπίεζαν καὶ τοὺς ἐτυραννοῦσαν.
ἐκθλιβόντων αὐτούς.
2,19 Καὶ ἐγένετο ὡς ἀπέθνησκεν ὁ 19 Ὅταν ὅμως ὁ Κριτὴς ἀπέθνησκεν, οἱ 19 Συνέβαινε ὅμως τοῦτο: Ὅταν ὁ Κριτῆς ἀπέθνησκεν, οἱ
κριτής, καὶ ἀπέστρεψαν καὶ πάλιν Ἰσραηλῖται ἀπεμακρύνοντο ἀπὸ τὸν Θεόν, Ἰσραηλῖται ἀπεμακρύνοντο πάλιν ἀπὸ τὸν νόμον τοῦ Θεοῦ,
διέφθειραν ὑπὲρ τοὺς πατέρας ἐξέκλιναν πρὸς τὸ κακόν, διεφβείροντο ἐγύριζαν πίσω εἰς τὴν εἰδωλολατρίαν καὶ τὸ κακὸν
αὐτῶν πορεύεσθαι ὀπίσω θεῶν περισσότερον ἀπὸ τοὺς πατέρας των, ὥστε νὰ ἐπληθύνετο ἀπὸ γενεᾶς εἰς γενεὰν διότι οἰ νεώτεροι
ἑτέρων, λατρεύειν αὐτοῖς καὶ πορεύωνται ὀπίσω ἄλλων θεῶν, νὰ λατρεύουν διεφθείροντο περισσότερον ἀπὸ τοὺς πατέρας των μὲ τὸ νὰ
προσκυνεῖν αὐτοῖς· οὐκ αὐτοὺς καὶ νὰ προσκυνοῦν αὐτούς. Δὲν ἤθελαν ἀκολουθοῦν ἄλλους θεούς, μὲ τὸ νὰ λατρεύουν καὶ νὰ
ἀπέρριψαν τὰ ἐπιτηδεύματα νὰ ἀπαρνηθοῦν τὰς πονηρὰς συνηθείας των, προσκυνοῦν τοὺς θεοὺς αὐτούς. Δὲν ἐσταμάτησαν καὶ
αὐτῶν, καὶ τὰς ὁδοὺς αὐτῶν τὰς τοὺς σκληροὺς καὶ διεστραμμένους τρόπους ἀρνήθηκαν νὰ ἀφήσουν τὰ πονηρά των ἔργα καὶ τὶς
σκληράς. τῆς ζωῆς των. ἁμαρτωλές των συνήθειες, εἰς τὰ ὁποῖα ἐπέμεναν μὲ
ἰσχυρογνωμοσύνην, σκληρότητα, ἀνυποχωρητικότητα καὶ
ἀναισθησίαν.
2,20 Καὶ ὠργίσθη θυμῷ Κύριος ἐν 20 Δι' αὐτὸ καὶ ὠργίσθη ὀργὴν μεγάλην ὁ 20 Ἕνεκα τούτου ὁ Κύριος ὠργίσθη πάρα πολύ, ἄναψε ὁ
τῷ Ἰσραὴλ καὶ εἶπεν· ἀνθ' ὦν ὅσα Κύριος ἐναντίον τῶν Ἰσραηλιτῶν καὶ εἶπεν· θυμός του κατὰ τοῦ Ἰσραηλιτικοῦ λαοῦ καὶ εἶπεν: <Ἐπειδὴ ὁ
ἐγκατέλιπον τὸ ἔθνος τοῦτο τὴν <ἐπειδὴ ὁ λαὸς αὐτὸς ἐγκατέλειψε καὶ λαὸς αὐτὸς ἀθέτησε καὶ παρέβη τὴν συμφωνίαν μου, τὴν
διαθήκην μου, ἣν ἐνετειλάμην κατεπάτησε τὴν διαθήκην μου, τὴν ὁποίαν ἐγὼ ὁποίαν ἔκαμα μὲ τοὺς πατέρας των, καὶ δὲν ὑπήκουσαν εἰς
τοῖς πατράσιν αὐτῶν, καὶ οὐκ εἶχα διατάξει πρὸς τοὺς προγόνους των, καὶ δὲν τὴν ἐντολήν μου,
εἱσήκουσαν τῆς φωνῆς μου, ὑπήκουσαν εἰς τὴν ἐντολήν μου,

15/151
2,21 καὶ ἐγὼ οὐ προσθήσω τοῦ 21 ἐγὼ δὲν θὰ ἐνδιαφερθῶ πλέον διὰ νὰ 21 διὰ τοῦτο καὶ ἐγὼ δὲν θὰ σννεχίσω πλέον νὰ διώχνω ἀπὸ

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


ἐξᾶραι ἄνδρα ἐκ προσώπου ἐκδιώξω ἀπὸ ἐμπρός των οὔτε ἕνα ἄνδρα ἀπὸ τὸν δρόμον των οὔτε ἕνα ἄνθρωπον ἀπὸ τὰ εἰδωλολατρικὰ
αὐτῶν ἀπὸ τῶν ἐθνῶν, ὧν τὰ εἰδωλολατρικὰ ἔθνη, τὰ ὁποῖα ἀφῆκεν εἰς ἔθνη, τὰ ὁποῖα ἀφῆκεν ὁ Ἰησοῦς, ὁ υἱὸς τοῦ Ναυῆ, εἰς τὴν
κατέλιπεν Ἰησοῦς υἱὸς Ναυὴ ἐν τὴν χώραν των ὁ Ἰησοῦς τοῦ Ναυή>. χώραν (τὴν Παλαιστίνην), ὅταν ἀπέθανε!>
τῇ γῇ
2,22 καὶ ἀφῆκε, τοῦ πειράσαι ἐν 22 Ὁ Θεὸς ἐπέτρεψε νὰ μείνουν οἱ λαοὶ αὐτοὶ 22 Καὶ ὁ Θεὸς ἀφῆκε τὰ εἰδωλολατρικὰ ἔθνη, ὥστε νὰ
αὐτοῖς τὸν Ἰσραήλ, εἰ διὰ νὰ δοκιμάσῃ δι' αὐτῶν τοὺς Ἰσραηλίτας, ἐὰν δοκιμάσῃ δι' αὐτῶν τὸν Ἰσραηλιτικὸν λαόν, κατὰ πόσον θὰ
φυλάσσονται τὴν ὁδὸν Κυρίου θὰ ἐνδιαφερθοῦν καὶ θὰ φροντίσουν νὰ φροντίσῃ νὰ μείνῃ πιστὸς εἰς τὶς ἐντολὲς τοῦ Θεοῦ καὶ Θὰ
πορεύεσθαι ἐν αὐτῇ, ὃν τρόπον βαδίζουν τὴν ὁδὸν τοῦ Κυρίου καὶ νὰ τηροῦν ἀκολουθῇ τὸν δρόμον αὐτόν, ὅπως ἀκριβῶς ἔμειναν πιστοί οἰ
ἐφύλαξαν οἱ πατέρες αὐτῶν, ἢ οὔ. τὰς ἐντολάς του, ὅπως τὰς εἶχαν τηρήσει οἱ πατέρες των καὶ τὸν ἀκολούθησαν ἢ ὄχι.
πατέρες των ἢ ὄχι.
2,23 Καὶ ἀφῆκε Κύριος τὰ ἔθνη 23 Δι' αὐτὸ καὶ ἀφῆκεν ὁ Κύριος τὰ ἔθνη αὐτὰ 23 Ἔτσι ὁ Κύριος ἐπέτρεψεν εἰς τοὺς ἐθνικοὺς αὐτοὺς λαοὺς
ταῦτα τοῦ μὴ ἐξᾶραι αὐτὰ τὸ καὶ δὲν τὰ ἐξεδίωξεν ἀμέσως καὶ δὲν τὰ νὰ μείνουν εἰς τὴν Παλαιστίνην καὶ δὲν τοὺς ἔδιωξε ἀμέσως
τάχος καὶ οὐ παρέδωκεν αὐτὰ ἐν παρέδωκεν εἰς τὰ χέρια Ἰησοῦ τοῦ Ναυή. καὶ ἐσπευσμένα· καὶ δὲν τοὺς παρέδωκεν εἰς τὴν ἐξουσίαν
χειρὶ Ἰησοῦ. τοῦ Ἰησοῦ τοῦ Ναυῆ, πρὶν ἀποθάνῃ.

ΚΡΙΤΑΙ - 3ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ
Αρχαίο Κείμενο Ἑρμηνεία Ἰωάννου Κολιτσάρα Ἑρμηνεία Παναγιώτη Τρεμπέλα
3,1 Καὶ ταῦτα τὰ ἔθνη, ἃ ἀφῆκε Αὐτὰ δὲ εἶναι τὰ ἔθνη, τὰ ὁποῖα ἀφῆκεν Αὐτα δὲ εἶναι τὰ ἔθνη, τὰ ὁποῖα ἀφῆκεν ὁ Κύριος εἰς τὴν
Κύριος αὐτὰ ὥστε πειράσαι ἐν ἀνυπότακτα ὁ Κύριος μεταξὺ τῶν Ἰσραηλιτῶν, Παλαιστίνην, διὰ νὰ δοκιμάζῃ δι' αὐτῶν τὸν Ἰσραήλ· δηλαδὴ
αὐτοῖς τὸν Ἰσραήλ, πάντας τοὺς ὥστε νὰ δοκιμάζῃ τὴν πίστιν καὶ τὴν ὑπακοὴν νὰ δοκιμάζῃ καὶ ἀσκῇ ὅλους ἐκείνους τοὺς Ἰσραηλίτες, ποὺ
μὴ ἐγνωκότας τοὺς πολέμους ὅλων αὐτῶν, οἱ ὁποῖοι δὲν ἐγνώρισαν καὶ δὲν δὲν ἔλαβαν μέρος εἰς τοὺς πολέμους κατὰ τῶν Χαναναίων.
Χαναάν. ἔλαβον μέρος εἰς τοὺς κατὰ τῶν Χαναναίων
πολέμους.
3,2 Πλὴν διὰ τὰς γενεὰς υἱῶν 2 Ἀκόμη δὲ καὶ διὰ νὰ διδάξῃ τὰς κατόπιν 2 Τοῦτο δὲ τὸ ἔκαμεν ὁ Κύριος ἁπλῶς καὶ μόνον διὰ νὰ

16/151
Ἰσραὴλ τοῦ διδάξαι αὐτοὺς γενεὰς τῶν Ἰσραηλιτῶν πρὸς πόλεμον, διότι αἱ διδάξῃ τὶς μεταγενέστερες γενεὲς τῶν Ἰσραηλιτῶν τὸν
πόλεμον, πλὴν οἱ ἔμπροσθεν μεταγενέστεροι αὖται γενεαὶ δὲν ἔλαβον μέρος πόλεμον, ἰδιαιτέρως τὶς νεώτερες γενεές, οἱ ὅποιες δὲν

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


αὐτῶν οὐκ ἔγνωσαν αὐτά· καὶ δὲν ἐγνώρισαν τὰς πολεμικὰς ἐπιχειρήσεις ἐγνώρισαν καθόλου τοὺς πολέμους αὐτούς, οὔτε ἔλαβαν
τῶν προγόνων των. μέρος εἰς πολεμικὲς ἐπιχειρήσεις.
3,3 τὰς πέντε σατραπείας τῶν 3 Τὰ εἰδωλολατρικὰ δὲ αὐτὰ ἔθνη εἶναι τὰ ἐξῆς· 3 Τὰ εἰδωλολατρικὰ ἔθνη, ποὺ ἀφῆκεν ὁ Θεὸς εἰς τὴν
ἀλλοφύλων καὶ πάντα τὸν Αἱ πέντε σατραπεῖαι τῶν ἀλλοφύλων Παλαιστίνην, ἦσαν ὀνομαστικῶς τὰ ἀκόλουθα: Οἱ πέντε
Χαναναῖον καὶ τὸν Σιδώνιον καὶ (Φιλισταίων), ὅλοι οἱ Χαναναῖοι, οἱ Σιδώνιοι καὶ σατραπεῖες (= ἠγεμονίες) τῶν Φιλισταίων καὶ ὅλοι οἱ
τὸν Εὐαῖον τὸν κατοικοῦντα τὸν οἱ Εὐαῖοι οἱ ὁποῖοι κατοικοῦσαν τὸ ὄρος Χαναναῖοι, καὶ οἱ κάτοικοι τῆς Σιδῶνος, καὶ οἱ Εὐαῖοι, ποὺ
Λίβανον ἀπὸ τοῦ ὄρους τοῦ Λίβανον, ἀπὸ τὸ ὄρος Ἀερμὼν μέχρι τῆς ἑκατοικοῦσαν εἱς τὸ ὅρος Λίβανον, ἀπὸ τὸ ὅρος Ἀερμὼν
Ἀερμὼν ἕως Λαβωεμάθ. Λαβωεμάθ. μέχρι τὴν Λαβωεμάθ, εἰς τὸν Ὀρόντην ποταμόν.
3,4 Καὶ ἐγένετο ὥστε πειράσαι ἐν 4 Ἀφῆκε δηλαδὴ ὁ Κύριος αὐτὰ τὰ ἔθνη διὰ νὰ 4 Τοῦτο τὸ ἐπέτρεψεν ἀκόμη ὁ Κύριος διὰ νὰ δοκιμασθῇ ὁ
αὐτοῖς τὸν Ἰσραήλ, γνῶναι εἰ δοκιμάσῃ δι' αὐτῶν τοὺς Ἰσραηλίτας καὶ νὰ Ἰσραηλιτικὸς λαός, καὶ νὰ φανερωθῇ κατὰ πόσον οἱ
ἀκούσονται τὰς ἐντολάς Κυρίου, μάθῃ ἐὰν αὐτοὶ ὑπακούουν καὶ τηροῦν τὰς Ἰσραηλῖται θὰ ὑπακούσουν εἰς τὶς ἐντολὲς τοῦ Κυρίου, τὶς
ἃς ἐνετείλατο τοῖς πατράσιν ἐντολὰς τὰς ὁποίας διὰ μέσου τοῦ Μωϋσέως ὁποῖες ἔδωκεν εἰς τοὺς προπάτορές των διὰ τοῦ Μωϋσῆ.
αὐτῶν ἐν χειρὶ Μωυσῆ. εἶχε δώσει ὁ Κύριος εἰς τοὺς προγόνους των.
3,5 Καὶ οἱ υἱοὶ Ἰσραὴλ κατῴκησαν 5 Οἱ Ἰσραηλῖται κατῴκησαν καὶ ἀνεμίχθησαν 5 Ἔτσι οἱ Ἰσραηλῖται ἑκατοίκησαν μεταξὺ τῶν Χαναναναίων
ἐν μέσῳ τοῦ Χαναναίου καὶ τοῦ μαζῆ μὲ τοὺς Χαναναίους, τοὺς Χετταίους, τοὺς καὶ τῶν Χετταίων καὶ τῶν Ἀμορραίων καὶ τῶν Φερεζαίων καὶ
Χετταίου καὶ τοῦ Ἀμορραίου καὶ Ἀμορραίους, τοὺς Φερεζαίους, τοὺς Εὐαίους καὶ τῶν Εὐαίων καὶ τῶν Ἰεβουσαίων καὶ ἀνεμίχθησαν μαζί τους·
τοῦ Φερεζαίου καὶ τοῦ Εὐαίου καὶ τοὺς Ἰεβουσαίους.
τοῦ Ἰεβουσαίου
3,6 καὶ ἔλαβον τὰς θυγατέρας 6 Οἱ Ἰσραηλῖται ἔλαβον ὡς συζύγους των τὰς 6 οἱ Ἰσραηλῖται ἐνυμφεύθησαν τὶς θυγατέρες τῶν
αὐτῶν ἑαυτοῖς εἰς γυναῖκας καὶ θυγατέρας ἐκείνων καὶ ἔδωκαν εἰς ἐκείνους ὡς εἰδωλολατρῶν αὐτῶν ὡς γυναῖκας των καὶ ἔδωκαν τὶς ἰδικές
τὰς θυγατέρας αὐτῶν ἔδωκαν τοῖς συζύγους τὰς θυγατέρας των, καὶ ἐλάτρευσαν των θυγατέρες ὡς γυναῖκας εἰς τοὺς υἱοὺς τῶν
υἱοῖς αὐτῶν καὶ ἐλάτρευσαν τοῖς τοὺς εἰδωλολατρικοὺς θεοὺς ἐκείνων. εἰδωλολατρικῶν αὐτῶν λαῶν καὶ ἔτσι ἐλάτρευσαν τοὺς
θεοῖς αὐτῶν. θεοὺς τῶν εἰδωλολατρικῶν αὐτῶν ἐθνῶν.
3,7 Καὶ ἐποίησαν οἱ υἱοὶ Ἰσραὴλ τὸ 7 Διέπραξαν ἔτσι οἱ Ἰσραηλῖται φαῦλα καὶ 7 Οἱ Ἰσραηλῖται παρεσύρθησαν ἔτσι εἰς παρεκτροπὲς καὶ
πονηρὸν ἐναντίον Κυρίου καὶ παράνομα ἐνώπιον τοῦ Κυρίου, ἐλησμόνησαν ἁμαρτωλὲς πράξεις καὶ ἔκαμαν ἐκεῖνο, τὸ ὁποῖον εἶναι

17/151
ἐπελάθοντο Κυρίου τοῦ Θεοῦ Κύριον τὸν Θεόν των καὶ ἐλάτρευσαν τὰ πονηρὸν εἰς τὰ μάτια τοῦ Θεοῦ. Ἐλησμόνησαν τὸν Κύριον καὶ
αὐτῶν καὶ ἐλάτρευσαν τοῖς εἴδωλα τοῦ Βάαλ καὶ τὰ ἱερὰ ἄλση ὅπου Θεόν των καὶ ἐλάτρευσαν τὰ πολλὰ ἀγάλματα τοῦ

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


Βααλὶμ καὶ τοῖς ἄλσεσι. ὑπῆρχον καὶ οἱ βωμοὶ τῶν εἰδώλων. εἰδωλολατρικοῦ θεοῦ Βάαλ καὶ τὰ ξύλινα ἀγάλματα τῆς
εἰδωλολατρικῆς θεᾶς Ἀστάρτης, ποὺ εὑρίσκοντο εἰς τὰ ἱερὰ
ἄλση.
3,8 Καὶ ὠργίσθη θυμῷ Κύριος ἐν 8 Δι' αὐτὸ καὶ ἤναψεν ἡ ὀργὴ τοῦ Κυρίου 8 Διὰ τοῦτο ὠργίσθη πάρα πολὺ ὁ Κύριος, ἄναψε ὁ θυμός του
τῷ Ἰσραὴλ καὶ ἀπέδοτο αὐτοὺς ἐν ἐναντίον τῶν Ἰσραηλιτῶν καὶ παρέδωσεν κατὰ τοῦ Ἰσραηλιτικοῦ λαοῦ, τὸν ἐγκατέλειψε καὶ παρέδωσε
χειρὶ Χουσαρσαθαὶμ βασιλέως αὐτοὺς δούλους εἰς τὰ χέρια τοῦ τοὺς Ἰσραηλίτες ὡς δούλους εἰς τὴν ἐξουσίαν τοῦ
Συρίας ποταμῶν. Καὶ ἐδούλευσαν Χουσαρσαθαίμ, βασιλέως τῆς Μεσοποταμίας. Χουσαρσαθαίμ, βασιλιᾶ τῆς Συρίας, δηλαδὴ τῆς
οἱ υἱοὶ Ἰσραὴλ τῷ Χουσαρσαθαὶμ Καὶ ἔγιναν οἱ Ἰσραηλῖται δοῦλοι καὶ φόρου Μεσοποταμίας, ποὺ εὑρίσκετο μεταξὺ δύο μεγάλων
ἔτη ὀκτώ. ὑποτελεῖς ἐπὶ ὀκτὼ ἔτη εἰς τὸν Χουσαρσαθαίμ. ποταμῶν, τοῦ Τίγρητος καὶ τοῦ Εὐφράτου. Καὶ οἱ ἀπόγονοι
τοῦ εὐλογημένου Ἰσραὴλ ἔμειναν δοῦλοι εἰς τὸν
εἰδωλολάτρην βασιλιᾶ Χουσαρσαθαὶμ ἐπὶ ὀκτὼ χρόνια.
3,9 Καὶ ἐκέκραξαν οἱ υἱοὶ Ἰσραὴλ 9 Οἱ Ἰσραηλῖται μέσα ἀπὸ τὴν κάμινον τῆς 9 Καὶ οἱ Ἰσραηλῖται ὕψωσαν κραυγὴν ἰσχυρὰν καὶ ἐφώναξαν
πρὸς Κύριον· καὶ ἤγειρε Κύριος θλίψεώς των ἔκραξαν πρὸς τὸν Κύριον μὲ ἱκεσίαν δυνατὴν πρὸς τὸν Κύριον διὰ νὰ τοὺς λυτρώσῃ.
σωτῆρα τῷ Ἰσραήλ, καὶ ἔσωσεν ζητοῦντες τὴν λύτρωσιν. Ὁ δὲ Κύριος ἀνέδειξε Καὶ ὁ Κύριος ἐνέπνευσε, παρουσίασε, ἀνέδειξε διὰ τὸν
αὐτούς, τὸν Γοθονιὴλ υἱὸν Κενὲζ τότε σωτῆρα τοῦ ἰσραηλιτικοῦ λαοῦ τὸν Ἰσραηλιτικὸν λαὸν ἄνθρωπον, ὁ ὁποῖος τοὺς ἔσωσε· ὁ
ἀδελφοῦ Χάλεβ τὸν νεώτερον Γοθονιήλ, υἱὸν τοῦ Κενέζ, νεωτέρου ἀδελφοῦ σωτῆρας αὐτός, ποὺ ἔσωσε τοὺς Ἰσραηλίτες, ἦταν ὁ
ὑπὲρ αὐτόν, τοῦ Χάλεβ. Γοθονιήλ, ὁ υἱὸς τοῦ Κενέζ, νεωτέρου ἀδελφοῦ τοῦ Χάλεβ.
3,10 καὶ ἐγένετο ἐπ' αὐτὸν πνεῦμα 10 Πνεῦμα Κυρίου ἦλθεν εἰς αὐτὸν καὶ τὸν 10 Καὶ τὸ Πνεῦμα τοῦ Κυρίου ἐκυρίευσε ὅλην τὴν ὕπαρξίν
Κυρίου, καὶ ἔκρινε τὸν Ἰσραήλ. ἀνέδειξε Κριτὴν τοῦ ἰσραηλιτικοῦ λαοῦ. Τότε του, τὸν ἐφώτισε, τὸν ἐχαρίτωσε, τὸν εὐλόγησε καὶ τὸν ἔκαμε
Καὶ ἐξῆλθεν εἰς πόλεμον πρὸς αὐτὸς ἐξῆλθεν μαζῆ μὲ Ἰσραηλίτας πολεμιστὰς ἱκανὸν νὰ γίνῃ Κριτὴς τοῦ Ἰσραηλιτικοῦ λαοῦ. Καὶ ὁ
Χουσαρβαθαίμ· καὶ παρέδωκε εἰς πόλεμον ἐναντίον τοῦ Χουσαρσαθαίμ. Ὁ δὲ Γοθονιὴλ ἔκρινε τὸν Ἰσραηλιτικὸν λαόν. Ὁ εὐλογημένος
Κύριος ἐν χειρὶ αὐτοῦ τὸν Κύριος παρέδωκεν εἰς τὰ χέρια αὐτοῦ αὐτὸς ἄνθρωπος μὲ τὴν ἐλπίδα του εἰς τὸν Θεὸν ἐπροχώρησε
Χουσαρσαθαὶμ βασιλέα Συρίας νικημένον τὸν Χουσαοσαθαίμ, βασιλέα τῆς μὲ Ἰσραηλίτας πολεμιστὰς εἰς πόλεμον κατὰ τοῦ
ποταμῶν, καὶ ἐκραταιώθη χεὶρ Μεσοποταμίας, καὶ ἀνεδείχθη ἔτσι ἡ ἐξουσία Χουσαρσαθαίμ. Καὶ ὁ Κύριος παρέδωκεν εἰς τὰ χέρια τοῦ
αὐτοῦ ἐπὶ τὸν Χουσαρσαθαίμ. καὶ ἡ δύναμις τοῦ Γοθονιὴλ ἰσχυρὰ καὶ μεγάλη Γοθονιὴλ τὸν Χουσαρσαθαίμ, τὸν βασιλιᾶ τῆς

18/151
ἐπὶ τοῦ Χουσαρσαθαίμ. Μεσοποταμίας. Ὁ Κύριος τὸν ἐνίσχυσε καὶ τὸν ἐνδυνάμωσε,
ὥστε ἡ ἐξουσία του νὰ γίνῃ μεγάλη καὶ πολὺ ἰσχυρὴ ἐπὶ τοῦ

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


Χουσαρσαθαίμ.
3,11 Καὶ ἡσύχασεν ἡ γῆ ἔτη 11 Ἡσύχασε δὲ τότε ἡ χώρα ἀπὸ τὰς ἐπιδρομὰς 11 Καὶ ἔτσι ἡ χώρα τῶν Ἰσραηλιτῶν ἔμεινεν ἥσυχη καὶ
τεσσαράκοντα· καὶ ἀπέθανε ἐπὶ τεσσαράκοντα ἔτη· καὶ ἀπέθανεν ὁ εἰρηνικὴ ἀπὸ ἐχθρικὲς ἐπιθέσεις ἐπὶ σαράντα χρόνια·
Γοθονιὴλ υἱὸς Κενέζ. Γοθονιὴλ ὁ υἱὸς τοῦ Κενέζ. κατόπιν δὲ ἀπέθανε ὁ κριτὴς Γοθονιήλ, ὁ υἱὸς τοῦ Κενέζ.
3,12 Καὶ προσέθεντο οἱ υἱοὶ 12 Καὶ πάλιν ὅμως οἱ Ἰσραηλῖται διέπραξαν 12 Οἱ Ἰσραηλῖται παρεσύρθησαν πάλιν εἰς παρεκτροπὲς καὶ
Ἰσραὴλ ποιῆσαι τὸ πονηρὸν φαῦλα καὶ ἁμαρτωλὰ ἐνώπιον τοῦ Κυρίου. Ὁ δὲ ἁμαρτωλὲς πράξεις καὶ ἔκαμαν ἐκεῖνο, τὸ ὁποῖον εἶναι
ἐνώπιον Κυρίου, καὶ ἐνίσχυσε Κύριος ἐνεδυνάμωσε τὸν Ἐγλώμ, τὸν βασιλέα πονηρὸν εἰς τὰ μάτια τοῦ Θεοῦ, δηλαδὴ ἐλάτρευσαν τὰ
Κύριος τὸν Ἐγλὼμ βασιλέα Μωὰβ τῶν Μωαβιτῶν νὰ ἐπέλθῃ ἐναντίον τῶν εἴδωλα. Διὰ τοῦτο ὁ Κύριος ἐνίσχυσε καὶ ἐνδυνάμωσε τὸν
ἐπὶ τὸν Ἰσραὴλ διὰ τὸ Ἰσραηλιτῶν, διότι αὐτοὶ εἶχαν διαπράξει τὸ Ἐγλώμ, τὸν βασιλιᾶ τῆς Μωάβ, ὥστε νὰ ἐπιτεθῇ κατὰ τῶν
πεποιηκέναι αὐτοὺς τὸ πονηρὸν πονηρὸν ἐνώπιον τοῦ Κυρίου. Ἰσραηλιτῶν, διότι αὐτοὶ ἔκαμαν ἐκεῖνο, τὸ ὁποῖον εἶναι
ἔναντι Κυρίου. πονηρὸν εἰς τὰ μάτια τοῦ Κυρίου, δηλαδὴ τὸ μεγάλο
ἁμάρτημα τῆς εἰδωλολατρίας.
3,13 Καὶ συνήγαγε πρὸς ἑαυτὸν 13 Ὁ Ἐγλὼμ συνεκέντρωσε γύρω του τοὺς 13 Ὁ Ἐγλὼμ συνεκέντρωσε γύρω του τοὺς Ἀμμωνῖτες καὶ
πάντας τοὺς υἱοὺς Ἀμμὼν καὶ Ἀμμωνίτας καὶ Ἀμαληκίτας, ἐβάδισεν ἐναντίον Ἀμαληκῖτες καὶ ἐβάδισε κατὰ τῶν Ἰσραηλιτῶν· τοὺς ἐπετέθη
Ἀμαλὴκ καὶ ἐπορεύθη καὶ τῶν Ἰσραηλιτῶν, τοὺς ἐνίκησε καὶ κατέλαβε καὶ ἐκυρίευσε τὴν Ἱεριχώ, τὴν πόλιν τῶν φοινικοδένδρων.
ἐπάταξε τὸν Ἰσραὴλ καὶ τὴν Ἱεριχώ.
ἐκληρονόμησε τὴν πόλιν τῶν
φοινίκων.
3,14 Καὶ ἐδούλευσαν οἱ υἱοὶ 14 Οἱ Ἰσραηλῖται ἔγιναν δοῦλοι, φόρου 14 Ἔτσι οἱ Ἰσραηλῖται ὑπετάγησαν καὶ ἔγιναν δοῦλοι εἰς τὸν
Ἰσραὴλ τῷ Ἐγλὼμ βασιλεῖ Μωὰβ ὑποτελεῖς εἰς τὸν Ἐγλώμ, βασιλέα τῶν Ἐγλώμ, τὸν βασιλιᾶ τῆς Μωάβ, ἐπὶ δεκαοκτῶ χρόνια.
ἔτη δεκαοκτώ. Μωαβιτῶν, ἐπὶ δέκα ὀκτὼ ἔτη.
3,15 Καὶ ἐκέκραξαν οἱ υἱοὶ Ἰσραὴλ 15 Ἔκραξαν οἱ Ἰσραηλῖται πρὸς τὸν Κύριον 15 Καὶ οἱ Ἰσραηλῖται ὕψωσαν κραυγὴν ἰσχυρὰν καὶ
πρὸς Κύριον· καὶ ἤγειρεν αὐτοῖς ζητοῦντες τὴν ἐπέμβασίν του, ὁ δὲ Κύριος ἐφώναξαν μὲ ἱκεσίαν δυνατὴν ἀπὸ τὰ βάθη τῆς ψυχῆς των
σωτῆρα τὸν Ἀὼδ υἱὸν Γηρὰ υἱὸν ἀνέδειξε τότε δι' αὐτοὺς σωτῆρα τὸν Ἀώδ, υἱὸν πρὸς τὸν Κύριον, διὰ νὰ τοὺς λυτρώσῃ. Καὶ ὁ Κύριος
τοῦ Ἰεμενί, ἄνδρα Γηρά, υἱὸν τοῦ Ἰεμενί, ἄνδρα ποὺ ἐχρησιμοποίει ἐνέπνευσε, παρουσίασεν, ἀνέδειξε διὰ τὸν Ἰσραηλιτικὸν

19/151
ἀμφοτεροδέξιον. Καὶ καὶ τὴν ἀριστερὰν χεῖρα του ὡς δεξιάν. Οἱ λαὸν ἄνθρωπον, ὁ ὁποῖος τοὺς ἔσωσε· ὁ σωτῆρας αὐτὸς ἦταν
ἐξαπέστειλαν οἱ υἱοὶ Ἰσραὴλ δῶρα Ἰσραηλῖται ἔστειλαν δῶρα πρὸς τὸν Ἐγλὼμ ὁ Ἀώδ, ὁ ἀπόγονος τοῦ Γηρά, ἔγγονος τοῦ Ἰεμενί· ὁ ἄνδρας

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


ἐν χειρὶ αὐτοῦ τῷ Ἐγλὼμ βασιλεῖ βασιλέα τῶν Μωαβιτῶν, δι' ἐπιτροπῆς τῆς αὐτὸς ἠμποροῦσε νὰ χρησιμοποιῇ καὶ τὸ ἀριστερόν του χέρι
Μωάβ. ὁποίας ἀρχηγὸς ἦτο ὁ Ἀώδ. τόσον εὔκολα καὶ γρήγορα καὶ δυνατά, ὅσον καὶ τὸ δεξιόν.
Καὶ οἱ Ἰσραηλῖται ὡς φόρου ὑποτελεῖς ἔστειλαν εἰς τὸν
Ἐγλώμ, τὸν βασιλιᾶ τῆς Μωάβ, δῶρα μὲ μίαν ὁμάδα, ἐπὶ
κεφαλῆς τῆς ὁποίας ἦταν ὁ Ἀώδ.
3,16 Καὶ ἐποίησεν ἑαυτῷ Ἀὼδ 16 Ὁ Ἀὼδ κατεσκεύασε μίαν δίκοπον μάχαιραν 16 Ὁ Ἀὼδ εἶχε κατασκευάσει ἕνα δίκοπον μαχαίρι μήκους
μάχαιραν δίστομον, σπιθαμῆς τὸ μήκους μιᾶς σπιθαμής, καὶ πρὶν ἀναχωρήσῃ μιᾶς σπιθαμῆς, δηλαδὴ εἴκοσι πέντε περίπου ἐκατοστῶν
μῆκος αὐτῆς, καὶ περιεζώσατο διὰ τὸν Ἐγλὼμ ἐκρέμασεν αὐτὴν κάτω ἀπὸ τὸν (κατὰ τὸ Ἑβραϊκόν· πενῆντα δύο ἑκατοστῶν)· τὸ φονικὸ αὐτὸ
αὐτὴν ὑπὸ τὸν μανδύαν ἐπὶ τὸν μανδύαν εἰς τὸν δεξιὸν μηρόν του. μαχαίρι τὸ ἐζώσθη γύρω ἀπὸ τὴν μέσην του καὶ τὸ ἐκρέμασε
μηρὸν αὐτοῦ τὸν δεξιόν. εἰς τὸν δεξιὸν μηρόν του κάτω ἀπὸ τὸν μανδύαν του.
3,17 Καὶ ἐπορεύθη καὶ 17 Μετέβη μαζῆ μὲ τοὺς ἄλλους ἄνδρας τῆς 17 Καὶ ὁ Ἀὼδ ἐπῆγε μὲ τὴν συνοδείαν του καὶ προσέφερε τὰ
προσήνεγκε τὰ δῶρα τῷ Ἐγλὼμ ἀποστολῆς καὶ παρέδωσε τὰ δῶρα, τὸν φόρον δῶρα (ὡς φόρον ὑποτελείας) εἰς τὸν Ἐγλώμ, τὸν βασιλιᾶ τῆς
βασιλεῖ Μωάβ· καὶ Ἐγλὼμ ἀνὴρ δηλαδὴ ὑποτελείας, εἰς τὸν Ἐγλὼμ τὸν βασιλέα Μωάβ. Ὁ δὲ Ἐγλὼμ ἦταν πολὺ ὠραῖος ἄνδρας, εὐτραφής,
ἀστεῖος σφόδρα. τῶν Μωαβιτῶν. Ὁ δὲ Ἐγλὼμ ἦτο πολὺ ὡραῖος καλοθρεμμένος.
καὶ εὔσωμος ἀνήρ.
3,18 Καὶ ἐγένετο ἡνίκα 18 ῞Οταν ἐτελείωσεν ὁ Ἀὼδ προσφέρων τὰ 18 Καὶ ὅταν ὁ Ἀὼδ μὲ τοὺς ἄλλους ἄνδρες τῆς ἀποστολῆς
συνετέλεσεν Ἀὼδ προσφέρων τὰ δῶρα, διέταξε τοὺς ἄνδρας ποὺ τὰ ἔφεραν νὰ ἐπρόσφεραν τὰ δῶρα, διέταξε τοὺς ἄνδρες του, ποὺ ἔφεραν
δῶρα, καὶ ἐξαπέστειλε τοὺς ἀπέλθουν. Μαζῆ δὲ μὲ αὐτοὺς ἀνεχώρησε καὶ ὁ τὰ δῶρα, νὰ φύγουν. Τοὺς ἀκολούθησε δὲ καὶ ὁ Ἀὼδ μέχρι τὰ
φέροντας τὰ δῶρα· ἴδιος μέχρι πλησίον εἰς τὴν τοποθεσίαν Γάλγαλα.
Γαλγάλ.
3,19 καὶ αὐτὸς ὑπέστρεψεν ἀπὸ 19 Ὁ Ἀὼδ ὅμως ἐπέστρεψε μόνος του ἀπὸ τὴν 19 Εἰς τὰ Γάλγαλα ὅμως, κοντὰ εἰς τὴν περιοχὴν ἐκείνην ποὺ
τῶν γλυπτῶν τῶν μετὰ τῆς περιοχὴν τῶν εἰδωλολατρικῶν ἀγαλμάτων, ὑπῆρχαν (τώρα) εἰδωλολατρικὰ ἀγάλματα, ἐξεπροβόδισε
Γαλγάλ. Καὶ εἶπεν Ἀώδ· λόγος μοι ποὺ ἦσαν πλησίον τῆς Γαλγὰλ πρὸς τὸν τοὺς συντρόφους του καὶ αὐτός (ὁ Ἀώδ) ἐγύρισε πίσω μόνος
κρύφιος πρός σε, βασιλεῦ. Καὶ βασιλέα Ἐγλώμ. Εἶπε δὲ πρὸς αὐτόν· <βασιλεῦ, του εἰς τὸν βασιλιᾶ τῆς Μωάβ. Χωρὶς καμμίαν δυσκολίαν καὶ
εἶπεν Ἐγλὼμ πρὸς αὐτόν· σιώπα· ἔχω κάποιο μυστικὸν νὰ ἀνακοινώσω πρὸς σέ>. κανένα ἐμπόδιον παρουσιάσθη εἰς τὸν Ἐγλὼμ καὶ τοῦ εἶπε:

20/151
καὶ ἐξαπέστειλεν ἀφ' ἑαυτοῦ Ὁ Ἐγλώμ τοῦ εἶπε· <σιώπα, μὴ ὁμιλῇς>. <Ἔχω κάτι κρυφὸ καὶ μυστικὸ νὰ σοῦ εἰπῶ, βασιλιᾶ>. Ἐπειδὴ
πάντας τοὺς ἐφεστῶτας ἐπ' Ἀμέσως δὲ διέταξε καὶ ἔφυγαν ἀπὸ κοντά του ὅμως ἦσαν καὶ ἄλλοι ἐκεῖ, ὁ Ἐγλὼμ τοῦ ἀπάντησε: Σιώπα· μὴ

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


αὐτόν. ὅλοι ὅσοι ὑπῆρχον γύρω του. ἀνακοινώσῃς ἐδῶ τὸ μυστικόν>. Ἀμέσως δὲ ὁ Ἐγλὼμ ἔβγαλε
ἔξω καὶ ἀπέπεμψε ἀπὸ κοντά του ὅλους, ὅσοι ἦσαν παρόντες
εἰς τὴν αἴθουσαν. Αὐτὸς δέ (ὁ Ἐγλώμ) ἐσηκώθη ἀπὸ ἐκεῖ,
ὅπου ἐκάθητο, καὶ ἀνέβηκε εἰς κάποιο ὑψηλότερον
(δροσερὸν) δωμάτιον, εἰς τὸ ὁποῖον ἡσύχαζε κατὰ τὸ
καλοκαίρι, καὶ ἐκεῖ ἐκάλεσε τὸν Ἀώδ.
3,20 Καὶ Ἀὼδ εἰσῆλθε πρὸς αὐτόν, 20 Ὁ Ἀὼδ κατὰ διαταγὴν τοῦ Ἐγλὼμ ἀνῆλθεν 20 Καὶ ὁ Ἀὼδ ἐμπῆκε εἰς τὸ θερινόν (δροσερόν) δωμάτιον τοῦ
καὶ αὐτὸς ἐκάθητο ἐν τῷ ὑπερῴῳ εἰς τὸ ὑπερῶον πρὸς τὸν Ἐγλώμ, ὁ ὁποῖος Ἐγλώμ· αὐτὸς δὲ ἐκάθητο εἰς τὸ θερινὸν δωμάτιόν του
τῷ θερινῷ τῷ ἑαυτοῦ μονώτατος. ἐκάθητο εἰς τὸ θερινὸν ὑπερῶον του ἐντελῶς ἐντελῶς μόνος, χωρὶς κανένα σωματοφύλακα. Καὶ ὁ Ἀὼδ τοῦ
Καὶ εἶπεν Ἀώδ· λόγος Θεοῦ μοὶ μόνος. Ὁ Ἀὼδ τότε τοῦ εἶπε· <βασιλεῦ, ὁ Θεός εἶπε: <Βασιλιᾶ· ὁ Θεὸς μοῦ εἶπε νὰ σοῦ ἀναγγείλω κάποιο
πρός σε, βασιλεῦ· καὶ ἐξανέστη μου μὲ ἔστειλε νὰ σοῦ φανερώσω θείαν μήνυμα, ποὺ μοῦ ἀπεκάλυψε καὶ τὸ ὁποῖον σὲ ἀφορᾷ>. Ὁ
ἀπὸ τοῦ θρόνου Ἐγλὼμ ἐγγὺς ἀποκάλυψιν>. Ὁ Ἐγλὼμ ἠγέρθη μὲ ὁρμὴν ἀπὸ Ἐγλὼμ γεμᾶτος περιέργειαν ἐσηκώθη ἀπὸ τὸν θρόνον του
αὐτοῦ. τὸν θρόνον του καὶ ἐπλησίασε μὲ ἐνδιαφέρον καὶ ἐπλησίασε ἀνυποψίαστος τὸν Ἀώδ, διὰ νὰ ἀκούσῃ τί τοῦ
τὸν Ἀώδ. παραγγέλλει ὁ Θεός.
3,21 Καὶ ἐγένετο ἅμα τῷ 21 Ὅταν ὁ Ἐγλὼμ ἠγέρθη, ἥπλωσε τὴν 21 Τὴν στιγμὴν ὅμως ἐκείνην, μόλις ἐσηκώθη ὁ Ἐγλώμ, ὁ
ἀναστῆναι αὐτὸν καὶ ἐξέτεινεν ἀριστεράν του χεῖρα ὁ Ἀὼδ ἐτράβηξε τὴν Ἀὼδ ἀπλωσε τὸ ἀριστερό του χέρι καὶ ἐτράβηξε τὸ μαχαίρι,
Ἀὼδ τὴν χεῖρα τὴν ἀριστερὰν μάχαιραν, ἡ ὁποία ἐκρέματο ἐπάνω εἰς τὸν ποὺ ἐκρέμετο πάνω ἀπὸ τὸν δεξιὸν μηρόν του, καὶ τὸ ἔμπηξε
αὐτοῦ καὶ ἔλαβε τὴν μάχαιραν δεξιὸν μηρόν του καὶ τὴν ἐβύθισεν εἰς τὴν εἰς τὴν κοιλίαν τοῦ Ἐγλώμ.
ἐπάνωθεν τοῦ μηροῦ αὐτοῦ τοῦ κοιλίαν τοῦ Ἐγλώμ.
δεξιοῦ καὶ ἐνέπηξεν αὐτὴν ἐν τῇ
κοιλίᾳ αὐτοῦ
3,22 καὶ ἐπεισήνεγκε καί γε τὴν 22 Ὤθησε δὲ καὶ τὴν λαβὴν τῆς μαχαίρας καὶ 22 Ἔσπρωξε δὲ καὶ αὐτὴν ἀκόμη τὴν λαβὴν τοῦ μαχαιριοῦ,
λαβὴν ὀπίσω τῆς φλογός, καὶ τὴν εἰσήγαγεν εἰς τὴν κοιλίαν μαζῆ μὲ τὴν ὥστε ἐμπῆκε καὶ αὐτὴ μαζὶ μὲ τὴν δίκοπη λεπίδα εἰς τὴν
ἀπέκλεισε τῷ στέαρ κατὰ τῆς λεπίδα. Τὸ δὲ λίπος τῆς κοιλίας τοῦ Ἐγλὼμ κοιλίαν τοῦ Ἐγλώμ. Καὶ τὸ πολὺ λίπος τοῦ παχύσαρκου
φλογός, ὅτι οὐκ ἐξέσπασε τὴν ἐσκέπασε ὅλην τὴν μάχαιραν, διότι ὁ Ἀὼδ δὲν Ἐγλὼμ ἐσκέπασε ὅλην τὴν λεπίδα τοῦ μαχαιριοῦ, διότι ὁ Ἀὼδ

21/151
μάχαιραν ἐκ τῆς κοιλίας αὐτοῦ. τὴν ἀνέσπασε ἀπὸ τὴν κοιλίαν ἐκείνου. δὲν ἐτράβηξε τὸ μαχαίρι ἀπὸ τὴν κοιλίαν τοῦ Ἐγλώμ. Ἔτσι τὸ
κτύπημα, ποὺ κατέφερεν ὁ Ἀὼδ κατὰ τοῦ Ἐγλώμ, ἦταν

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


καίριον, θανάσιμον.
3,23 Καὶ ἐξῆλθεν Ἀὼδ τὴν 23 Κατόπιν ὁ Ἀὼδ ἐβγῆκεν εἰς τὸν 23 Τότε ὁ Ἀὼδ ἐβγῆκε ἀπὸ τὸ θερινὸν δωμάτιον εἰς τὸ
προστάδα καὶ ἐξῆλθε τοὺς προθάλαμον, ἐπέρασεν ἐμπρὸς ἀπὸ τοὺς πρόστεγον καὶ ἐπέρασεν ἀτάραχος ἐμπρὸς ἀπὸ τοὺς
διατεταγμένους καὶ ἀπέκλεισε φρουρούς, ἀφοῦ προηγουμένως ἔκλεισε τὴν σωματοφύλακες, οἱ ὁποῖοι δὲν ἄκουσαν οὔτε ἀντελήφθησαν
τὰς θύρας τοῦ ὑπερώου κατ' θύραν τοῦ ὑπερώου καὶ ἔσυρε τὸ σχοινί, ὥστε τίποτε· ἐβγῆκε, ἀφοῦ προηγουμένως ἔκλεισε χωρὶς
αὐτοῦ καὶ ἐσφήνωσε· νὰ σφηνώσῃ ἐκ τῶν ἔσω ἡ θύρα. νευρικότητα τὴν πόρταν τοῦ θερινοῦ δωματίου, ὅπου τὸν
ἐδέχθη ὁ Ἐγλώμ· τὴν ἔκλεισεν ἔτσι, ὥστε ἔπεσεν ὁ
ἐσωτερικὸς σύρτης καὶ ἡ πόρτα ἔκλεισεν ἀπὸ μέσα.
3,24 καὶ αὐτὸς ἐξῆλθε. Καὶ οἱ 24 Ὅταν ὁ Ἀὼδ ἐξῆλθεν, οἱ σωματοφύλακες 24 Ἔτσι ὁ Ἀὼδ ἐβγῆκε καὶ ἔφυγε χωρὶς νὰ δώσῃ καμμίαν
παῖδες αὐτοῦ εἰσῆλθον καὶ εἶδον τοῦ βασιλέως εἰσῆλθον εἰς τὸν προθάλαμον καὶ ὑποψίαν. Ὕστερα ἀπὸ λίγο οἱ σωματοφύλακες τοῦ Ἐγλὼμ
καὶ ἰδοὺ αἱ θύραι τοῦ ὑπερῴου εἶδον ὅτι αἱ θύραι τοῦ ὑπερώου, ὅπου ἔμενεν ὁ ἐπῆγαν εἰς τὸ προστέγον καὶ εἶδαν ὅτι οἱ πόρτες τοῦ θερινοῦ
ἐσφηνωμέναι, καὶ εἶπαν· μή ποτε βασιλεύς, ἦσαν κλεισταὶ ἐσωτερικῶς. Εἶπαν δὲ δωματίου ἦσαν κλειδωμένες καὶ εἶπαν: <Ἴσως ὁ βασιλιᾶς
ἀποκενοῖ τοὺς πόδας αὐτοῦ ἐν τῷ μεταξύ των· <αἱ θύραι εἶναι κλεισμέναι· μήπως εἶναι ξαπλωμένος εἰς τὸ θερινὸν δωμάτιόν του καὶ
ταμείῳ τῷ θερινῷ; ὁ βασιλεὺς βγάζῃ τὰ πόδια του ἀπὸ τὰ ξεκουράζει τὰ πόδια του>.
ὑποδήματα πρὸς ἀνάπαυσιν εἰς τὸ ἰδιαίτερον
μέρος τοῦ θερινοῦ δωματίου του;>
3,25 Καὶ ὑπέμειναν ἕως 25 Ἐπερίμεναν εἰς τὸν προθάλαμον, μέχρις 25 Καὶ ἐπερίμεναν ἔξω ἀπὸ τὸ δωμάτιον μέχρις ὅτου
ᾐσχύνοντο, καὶ ἰδοὺ οὐκ ἔστιν ὁ ὅτου ἀνησύχησαν καὶ ἐντράπησαν νὰ ἀνησύχησαν καὶ ἐντρέποντο πλέον νὰ περιμένουν. Καὶ νά·
ἀνοίγων τὰς θύρας τοῦ ὑπερῴου· περιμένουν περισσότερον. Ἐκτύπησαν, καὶ ἰδοὺ (ενῷ κτυποῦν) κανεὶς δὲν ἀνοίγει τὴν πόρταν τοῦ θερινοῦ
καὶ ἔλαβον τὴν κλεῖδα καὶ κανεὶς δὲν ἀνοίγει ἀπὸ μέσα τὰς θύρας τοῦ δωματίου. Δι' αὐτὸ ἐπῆραν τὸ κλειδί, ποὺ δὲν τὸ εἶχε πάρει
ἤνοιξαν, καὶ ἰδοὺ ὁ κύριος αὐτῶν ὑπερώου. Ἐπῆραν τὸ κλειδί, ἤνοιξαν καὶ εἶδον μαζί του ὁ Ἀώδ, καὶ ἐξεκλείδωσαν τὴν πόρταν. Καὶ νά· ὁ
πεπτωκὼς ἐπὶ τὴν γῆν τεθνηκώς. αἴφνης τὸν βασιλέα των νεκρὸν πεσμένον κατὰ κύριος των, ὁ βασιλιᾶς, ἦταν ξαπλωμένος κατὰ γῆς νεκρός!
γῆς.
3,26 Καὶ Ἀὼδ διεσώθη ἕως 26 Ὁ Ἀώδ, μέχρις ὅτου ἐκεῖνοι συνέλθουν ἀπὸ 26 Ἔτσι, μέχρις ὅτου ἐκεῖνοι ἀντιληφθοῦν τὶ συνέβη καὶ μὲ
ἐθορυβοῦντο, καὶ οὐκ ἦν ὁ τὴν ταραχήν των, ἐσώθη διὰ τῆς φυγῆς καὶ τὴν πάροδον τοῦ χρόνου ἀπὸ τὴν ταραχήν, ποὺ

22/151
προσνοῶν αὐτῷ· καὶ αὐτὸς κανεὶς δὲν ἔστρεψε πρὸς αὐτὸν τὸν νοῦν καὶ ἐδημιουργήθη, ὁ Ἀὼδ διέφυγε τὴν ἀνακάλυψιν καὶ ἐσώθη.
παρῆλθε τὰ γλυπτὰ καὶ διεσώθη τὴν προσοχήν του. Διῆλθεν ἀπὸ τὴν Μὲ ὅλα αὐτὰ τοῦ ἐδόθη χρόνος ἀρκετός, ὥστε νὰ διαφύγῃ

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


εἰς Σετειρωθά. τοποθεσίαν τῶν εἰδωλολατρικῶν ἀγαλμάτων τὴν προσοχήν των, νὰ προσπεράσῃ τὰ εἰδωλολατρικὰ
καὶ ἔφθασε σῶος καὶ ἀνενόχλητος εἰς ἀγάλματα, ποὺ ἦσαν εἰς τὰ Γάλγαλα, νὰ ζεφύγῃ καὶ νὰ
Σετειρωθά. φθάσῃ ἀσφαλὴς εἰς τὰ Σετειρωθά.
3,27 Καὶ ἐγένετο ἡνίκα ἦλθεν Ἀὼδ 27 Ὅταν δὲ ὁ Ἀὼδ ἔφθασεν εἰς τὸ ἰσραηλιτικὸν 27 Μόλις δὲ ἔφθασε σῶος εἰς τὸ Ἰσραηλιτικὸν ἔδαφος,
εἰς γῆν Ἰσραὴλ, καὶ ἐσάλπισεν ἐν ἔδαφος, ἐσάλπισα μὲ κερατίνην σάλπιγγα ἔτρεξεν εἰς τὸ ὅρος Ἐφραίμ, ἔδωκε σύνθημα μὲ σάλπισμα,
κερατίνῃ ἐν τῷ ὄρει Ἐφραίμ· καὶ πολεμικὸν σάλπισμα εἰς τὸ ὄρος Ἐφραίμ. Οἱ ποὺ ἐσάλπισε μὲ κερατίνην σάλπιγγα, καὶ ἐκάλεσε τοὺς
κατέβησαν σὺν αὐτῷ οἱ υἱοὶ Ἰσραηλῖται ἤκουσαν καὶ ὑπήκουσαν εἰς τὸ Ἰσραηλῖτες εἰς πολεμικὸν συναγερμόν. Οἱ Ἰσραηλῖται
Ἰσραὴλ ἀπὸ τοῦ ὄρους, καὶ αὐτὸς πολεμικὸν ἐγερτήριον, συνεκεντρώθησαν γύρω ἀνταπεκρίθησαν εἰς τὸ κάλεσμά του καὶ ἐμαζεύθησαν· καὶ
ἔμπροσθεν αὐτῶν. του, κατέβησαν μαζῆ του ἀπὸ τὸ ὄρος καὶ αὐτὸς κατέβηκαν μαζί του ἀπὸ τὸ ὅρος Ἐφραίμ, μὲ ἐπὶ κεφαλῆς τὸν
προηγεῖτο ὡς ἀρχηγὸς καὶ ὁδηγός των ἐμπρὸς ἴδιον.
ἀπὸ αὐτούς.
3,28 Καὶ εἰπὲ πρὸς αὐτούς· 28 Εἶπε δὲ πρὸς αὐτούς· <καταβῆτε ἀπὸ τὸ ὄρος 28 Ὁ Ἀὼδ τοὺς εἶπε: <Κατεβῆτε μαζί μου· ἀκολουθῆστέ με·
κατάβητε ὀπίσω μου, ὅτι καὶ ἐλᾶτε μαζῆ μου, διότι Κύριος ὁ Θεὸς διότι Κύριος ὁ Θεὸς παρέδωκε τοὺς ἐχθρούς μας, ὅλους τοὺς
παρέδωκε Κύριος ὁ Θεὸς τοὺς παρέδωσεν εἰς τὰ χέρια μας τοὺς ἐχθρούς μας κατοίκους τῆς Μωάβ, εἰς τὰ χέρια μας>. Πράγματι· οἱ
ἐχθρούς ἡμῶν τὴν Μωὰβ ἐν χειρὶ Μωαβίτας>. Οἱ Ἰσραηλῖται πολεμικῶς Ἰσραηλῖται ὡς ἕνας ἄνθρωπος τὸν ἀκολούθησαν καὶ
ἡμῶν. Καὶ κατέβησαν ὀπίσω συντεταγμένοι τὸν ἠκολούθησαν, κατέλαβον κατέβησαν μαζί του καὶ προκατέλαβαν ὅλα τὰ σημεῖα τοῦ
αὐτοῦ καὶ προκατελάβοντο τὰς τὰς πρὸς τὴν Μωὰβ διαβάσεις τοῦ Ἰορδάνου καὶ ποταμοῦ Ἰορδάνη, ἀπὸ τὰ ὁποῖα ἠμποροῦσε κανεὶς νὰ
διαβάσεις τοῦ Ἰορδάνου τῆς ἀπέκλεισαν τὴν δίοδον εἰς ὅλους τοὺς ἐχθρούς περάσῃ ἀπὸ τὴν Χαναάν (τὴν χώραν τῶν Ἰσραηλιτῶν) εἰς τὴν
Μωάβ, καὶ οὐκ ἀφῆκεν ἄνδρα των. Μωάβ. Ἔτσι ἐμπόδισε καὶ ἀπέκλεισε τὴν διάβασιν ἀπὸ τὰ
διαβῆναι. σημεῖα αὐτὰ ὁποιουδήποτε ἀνθρώπου.
3,29 Καὶ ἐπάταξαν τὴν Μωὰβ τῇ 29 Ἐκτύπησαν δὲ τοὺς Μωαβίτας τοὺς ἐντεῦθεν 29 Μὲ τὸν τρόπον αὐτὸν εὑρέθησαν ἀποκλεισμένοι οἱ
ἡμέρα ἐκείνῃ ὡσεὶ δέκα χιλιάδες τοῦ Ἰορδάνου κατὰ τὴν ἡμέραν ἐκείνην καὶ Μωαβῖται εἰς τὴν γῆν Ἰσραήλ. Καὶ ὅταν (οἱ Μωαβῖται),
ἀνδρῶν, πᾶν λιπαρὸν καὶ πάντα ἐφόνευσαν δέκα περίπου χιλιάδας ἄνδρας. κυριευμένοι ἀπὸ τὸν πανικόν, ἔτρεξαν νὰ καταφύγουν εἰς
ἄνδρα δυνάμεως, καὶ οὐ διεσώθη Ἐφόνευσαν κάθε εὔρωστον καὶ ἰσχυρὸν ἄνδρα τὴν χώραν των διὰ νὰ σωθοῦν, οἱ Ἰσραηλῖται τοὺς ἐκτύπησαν
ὁ ἀνήρ. καὶ δὲν διέφυγε κανεὶς ἀπὸ τοὺς Μωαβίτας τὸν σκληρὰ καὶ ἐφόνευσαν κατὰ τὴν ἡμέραν ἐκείνην περίπου

23/151
θάνατον. δέκα χιλιάδες Μωαβῖτες. Ἐφόνευσαν ὅλους τοὺς εὐρώστους,
ὅλους τοὺς γενναίους, ὅλα τὰ παλληκάρια. Ἡ καταστροφὴ

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


τῶν Μωαβιτῶν ἦταν ὁλοκληρωτική. Δὲν ἐσώθη οὔτε ἕνας
ἀπὸ αὐτούς.
3,30 Καὶ ἐνετράπη Μωὰβ ἐν τῇ 30 ῎Ετσι δὲ ἐταπεινώθη καὶ ἐφοβήθη ἡ χώρα 30 Κατὰ τὴν ἡμέραν ἐκείνην οἱ Μωαβῖται ὑπετάγησαν καὶ ἡ
ἡμέρᾳ ἐκείνῃ ὑπὸ χεῖρα Ἰσραήλ, τῶν Μωαβιτῶν κατὰ τὴν ἡμέραν ἐκείνην κάτω χώρα των ὑπεδουλώθη εἰς τοὺς Ἰσραηλῖτες· καὶ ἔτσι ἡ χώρα
καὶ ἡσύχασεν ἡ γῆ ὀγδόηκοντα ἀπὸ τὰ χέρια τῶν Ἰσραηλιτῶν. Ἡσύχασε δὲ ἡ τῶν Ἰσραηλιτῶν ἔμεινεν ἥσυχη καὶ εἰρηνικὴ ἀπὸ ἐχθρικὲς
ἔτη, καὶ ἔκρινεν αὐτοὺς Ἀὼδ ἕως χώρα τῶν Ἰσραηλιτῶν ἐπὶ ὀγδοήκοντα ἔτη. Ὁ ἐπιθέσεις ἐπὶ ὀγδόντα χρόνια. Καὶ ὁ Ἀὼδ ὑπῆρξε Κριτῆς τοῦ
οὖ ἀπέθανε. Ἀὼδ ἔμεινε Κριτὴς εἰς αὐτούς, μέχρις ὅτου Ἰσραηλιτικοῦ λαοῦ μέχρι τὴν ἡμέραν τοῦ θανάτου του.
ἀπέθανε.
3,31 Καὶ μετ' αὐτὸν ἀνέστη 31 Ἔπειτα ἀπὸ αὐτὸν ἐνεφανίσθη ὡς Κριτὴς 31 Μετὰ τὸν Ἀὼδ παρουσιάσθη ὡς Κριτὴς ὁ Σάμεγαρ, ὁ υἱὸς
Σαμεγὰρ υἱὸς Δινὰχ καὶ ἐπάταξε τῶν Ἰσραηλιτῶν ὁ Σαμεγάρ, υἱός του Δινάχ, ὁ τοῦ Δινάχ. Αὐτὸς ἐπάνω εἰς τὸν ζῆλον του ἐπετέθη καὶ
τοὺς ἀλλοφύλους εἰς ἑξακοσίους ὁποῖος ἐφόνευσε μὲ ἕνα ἀλετροπόδι ἑξακοσίους ἐφόνευσεν ἑξακοσίους Φιλισταίους μὲ τὴν βουκέντραν (ἢ
ἄνδρας ἐν τῷ ἀροτρόποδι τῶν ἀλλοφύλους Φιλισταίους, καὶ ἔσωσε καὶ αὐτὸς κατ' ἄλλην ἑρμηνείαν: Μὲ ἕνα ἀλετροπόδι). Ἔτσι ἔγινε καὶ
βοῶν· καὶ ἔσωσε καί γε αὐτὸς τὸν τοὺς Ἰσραηλίτας ἀπὸ τοὺς ἐχθρούς των. αὐτὸς σωτῆρας καὶ ἐλευθερωτὴς τοῦ Ἰσραήλ.
Ἰσραήλ.

ΚΡΙΤΑΙ - 4ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ
Αρχαίο Κείμενο Ἑρμηνεία Ἰωάννου Κολιτσάρα Ἑρμηνεία Παναγιώτη Τρεμπέλα
4,1 Καὶ προσέθεντο οἱ υἱοὶ Ἰσραὴλ Καὶ πάλιν ὅμως οἱ Ἰσραηλῖται διέπραξαν τὸ Οἱ Ἰσραηλῖται μετὰ τὸν θάνατον τοῦ Ἀὼδ παρεσύρθησαν
ποιῆσαι τὸ πονηρὸν ἐνώπιον κακὸν τῆς εἰδωλολατρείας καὶ τῆς ἁμαρτίας πάλιν εἰς παρεκτροπὲς καὶ ἁμαρτωλὲς πράξεις καὶ ἔκαμαν
Κυρίου· καὶ Ἀὼδ ἀπέθανε. ἐνώπιον τοῦ Κυρίου, ἀφοῦ ἤδη εἶχεν ἐκεῖνο, τὸ ὁποῖον εἶναι πονηρὸν εἰς τὰ μάτια τοῦ Θεοῦ,
ἀποθάνει ὁ Ἀώδ. δηλαδὴ ἐλάτρευσαν τὰ εἴδωλα· ἀπέθανε καὶ ὁ Ἀώδ.
4,2 Καὶ ἀπέδοτο τοὺς υἱοὺς Ἰσραὴλ 2 Ὁ Κύριος παρέδωκεν αὐτοὺς εἰς τὰ χέρια 2 Διὰ τοῦτο ὁ Κύριος ἐγκατέλειψε καὶ παρέδωσε τοὺς
Κύριος ἐν χειρὶ Ἰαβὶν βασιλέως τοῦ Ἰαβίν, βασιλέως τῆς Χαναάν, ὁ ὁποῖος Ἰσραηλῖτες ὡς δούλους εἰς τὴν ἐξουσίαν του Ἰαβίν, βασιλιᾶ
Χαναάν, ὃς ἐβασίλευσεν ἐν Ἀσώρ· εἶχεν ὡς πρωτεύουσαν τοῦ βασιλείου του τῆς Χαναάν, ὁ ὁποῖος εἶχε τὸν βασιλικόν το θρόνον εἰς τὴν

24/151
καὶ ἄρχων τῆς δυνάμεως αὐτοῦ τὴν Ἀσώρ. Ἀρχιστράτηγος τῶν πολεμικῶν πόλιν Ἀσώρ. Ἀρχιστράτηγος δὲ τοῦ στρατοῦ του ἦταν ὁ
Σισάρα, καὶ αὐτὸς κατῴκει ἐν του δυνάμεων τὸ ὁ Σισάρα, ὁ ὁποῖος Σισάρα, ὁ ὁποῖος εἶχε τὴν ἕδραν του εἰς τὴν πόλιν Ἀρισώθ,

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


Ἀρισὼθ τῶν ἐθνῶν. κατοικοῦσεν εἰς τὴν πάλιν Ἀρισώθ, εἰς ποὺ εὑρίσκετο εἰς τὴν περιοχὴν τῆς Γαλιλαίας, εἰς τὴν ὁποίαν
περιοχὴν ὀνομαζομένην <Χώρα Ἐθνῶν>. ἑκατοικοῦσαν πολλοὶ ἐθνικοί.
4,3 Καὶ ἐκέκραξαν οἱ υἱοὶ Ἰσραὴλ 3 Οἱ Ἰσραηλῖται μὲ κραυγὴν μεγάλην 3 Καὶ οἱ Ἰσραηλῖται ὕψωσαν κραυγὴν ἰσχυρὰν καὶ ἐφώναξαν
πρὸς Κύριον, ὅτι ἐννακόσια παρεκάλεσαν τὸν Κύριον διότι ὁ ἐχθρός, μὲ ἱκεσίαν δυνατὴν πρὸς τὸν Κύριον διὰ νὰ τοὺς λυτρώσῃ,
ἅρματα σιδηρᾶ ἦν οὕτω, καὶ αὐτὸς πολὺ δυνατὸς μὲ τὰ ἐννεακόσια σιδηρᾶ διότι ὁ ἐχθρὸς αὐτὸς ἦταν πολὺ δυνατός, ἀφοῦ εἶχε
ἔθλιψε τὸν Ἰσραὴλ κατὰ κράτος ἅρματα ποὺ εἶχε, κατέθλιβε τοὺς Ἰσραηλίτας ἐννιακόσια σιδερένια ἅρματα ὑπὸ τὶς διαταγές του. Καὶ
εἴκοσιν ἔτη. πάρα πολὺ ἐπὶ εἴκοσιν ἔτη. αὐτὸς συνέθλιψε μὲ ὅλην τὴν σκληρότητα, τὴν βιαιότητα καὶ
τὴν δύναμίν του καὶ κατεπίεσεν ἐξ ὁλοκλήρου τοὺς
Ἰσραηλῖτες ἐπὶ εἴκοσι χρόνια.
4,4 Καὶ Δεββώρα γυνὴ προφῆτις 4 Τότε ἔζη μία γυνὴ Δεββώρα ὀνόματι 4 Καὶ ἡ Δεββώρα, μία γυναῖκα ποὺ ἐφωτίσθη ἀπὸ τὸν Θεὸν
γυνὴ Λαφιδώθ, αὕτη ἔκρινε τὸν προφήτις σύζυγος τοῦ Λαφιδώθ, ἡ ὁποία ἦτο καὶ ἀνεδείχθη προφήτις καὶ ἡ ὁποία ἦταν σύζυγος τοῦ
Ἰσραὴλ ἐν τῷ καιρῷ ἐκείνῳ. Κριτὴς τοῦ ἰσραηλιτικοῦ λαοῦ κατὰ τὸν Λαφιδώθ, ἔκαμνε χρέη Κριτοῦ μεταξὺ τοῦ Ἰσραηλιτικοῦ λαοῦ
καιρὸν ἐκεῖνον. κατὰ τὴν ἐποχὴν ἐκείνην.
4,5 Καὶ αὐτὴ ἐκάθητο ὑπὸ φοίνικα 5 Ἡ γυνὴ αὐτή, ἡ Δεββώρα, εἶχε τὴν 5 Ἡ γυναῖκα αὐτή, ἡ Δεββώρα, ἦταν ἐγκατεστημένη κάτω
Δεββώρα ἀνὰ μέσον τῆς Ραμὰ καὶ κατοικίαν της κάτω ἀπὸ ἕνα φοίνικα, μεταξὺ ἀπὸ μιὰ φοινικιὰ μεταξὺ τῶν πόλεων Ραμᾶ καὶ Βαιθήλ, εἰς
ἀνὰ μέσον τῆς Βαιθὴλ ἐν τῷ ὅρει τῶν πόλεων Ραμὰ καὶ Βαιθὴλ εἰς τὸ ὄρος τὴν ὀρεινὴν περιοχὴν τοῦ Ἐφραίμ· καὶ ἐπήγαιναν εἰς αὐτὴν
Ἐφραίμ, καὶ ἀνέβαινον πρὸς αὐτὴν Ἐφραὶμ καὶ ἀνέβαιναν πρὸς αὐτὴν οἱ οἱ Ἰσραηλῖται, διὰ νὰ κρίνῃ καὶ δικάζῃ τὶς ὑποθέσεις των.
οἱ υἱοὶ Ἀσραὴλ εἰς κρίσιν. Ἰσραηλῖται, διὰ νὰ κρίνῃ καὶ δικάσῃ τὰς
μεταξύ των διαφοράς.
4,6 Καὶ ἀπέστειλε Δεββώρα καὶ 6 Ἡ Δεββώρα ἔστειλε καὶ ἐκάλεσεν ἀπὸ τὴν 6 Ἡ προφήτις Δεββώρα, φωτιζομένη ἀπὸ τὸν Θεόν, ἔστειλε
ἐκάλεσε τὸν Βαρὰκ υἱὸν Ἀβινεὲμ πόλιν Κάδης τῆς φυλῆς Νεφθαλί, τὸν Βαράκ, καὶ ἐκάλεσε τὸν Βαράκ, τὸν υἱὸν τοῦ Ἀβινεέμ, ἀπὸ τὴν πόλιν
ἐκ Κάδης Νεφθαλὶ καὶ εἶπε πρὸς υἱὸν τοῦ Ἀβινεέμ, καὶ εἶπε πρὸς αὐτόν· Κάδης Νεφθαλὶ καί, μὲ πεποίθησιν ὅτι τοῦ δίδει ἐντολὴν καὶ
αὐτὸν οὐχὶ ἐνετείλατο Κύριος ὁ <ἐσένα δὲν σὲ διέταξε Κύριος ὁ Θεὸς νὰ παραγγελίαν τοῦ Κυρίου, τοῦ εἶπε: <Σοῦ τὸ λέγω ἐγώ, ἀλλ'
Θεὸς Ἰσραήλ σοι καὶ ἀπελεύσῃ εἰς μεταβῇς εἰς τὸ ὄρος Θαβώρ, ἀφοῦ πρῶτον αὐτὸ μήπως δὲν εἶναι ἐντολὴ Κυρίου τοῦ Θεοῦ Ἰσραήλ;
ὄρος Θαβὼρ καὶ λήψῃ μετὰ συγκαλέσῃς καὶ καταρτίσῃς στρατὸν ἐκ δέκα Πρόσεξε· Ἐκεῖνος μήπως δὲν λέγει νὰ μεταβῇς εἰς τὸ Θαβώρ,

25/151
σεαυτοῦ δέκα χιλιάδας ἀνδρῶν ἐκ χιλιάδων ἀνδρῶν ἀπὸ τὰς φυλὰς Νεφθαλὶ ἀφοῦ προηγουμένως στρατολογήσεις καὶ πάρῃς μαζί σου
τῶν υἱῶν Νεφθαλὶ καὶ ἐκ τῶν υἱῶν καὶ Ζαβουλών; δέκα χιλιάδες ἄνδρες ἀπό τὶς φυλὲς τοῦ Νεφθαλὶ καὶ τοῦ

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


Ζαβουλών; Ζαβουλών;
4,7 Καὶ ἐπάξω πρὸς σὲ εἰς τὸν 7 Ἐγὼ θὰ ὁδηγήσω πρὸς σέ, εἰς τὸν 7 Σοῦ ὑπόσχομαι δὲ ὅτι ἐγὼ θὰ ὁδηγήσω κοντά σου εἰς τὸν
χειμάρρουν Κισῶν τὸν Σισάρα χείμαρρον Κισῶν, τὸν Σισάρα, ξεροπόταμον Κισὼν τὸν Σισάρα, ἀρχιστράτηγον τοῦ στρατοῦ
ἄρχοντα τῆς δυνάμεως Ἰαβὶν καὶ ἀρχιστράτηγον τοῦ στρατοῦ τοῦ βασιλέως τοῦ Ἰαβίν, καὶ τὰ ἐννιακόσια ἅρματά του καὶ τὸ πλῆθος τῶν
τὰ ἅρματα αὐτοῦ καὶ τὸ πλῆθος Ἰαβίν, τὰ ἅρματά του καὶ τὸ πλῆθος τῶν στρατιωτῶν του· καὶ θὰ τὸν παραδώσω εἰς τὰ χέρια σου, μὲ
αὐτοῦ καὶ παραδώσω αὐτὸν εἰς στρατιωτῶν του, καὶ θὰ παραδώσω αὐτὸν εἰς ὅλην τὴν δύναμίν του, νικημένον καὶ κατεντροπιασμένον>.
χεῖράς σου. τὰ χέρια σου>.
4,8 Καὶ εἶπε πρὸς αὐτὴν Βαράκ· ἐὰν 8 Ἀπήντησε δὲ πρὸς αὐτὴν ὁ Βαράκ· <ἐὰν 8 Καὶ ὁ Βαρὰκ εἶπεν εἰς τὴν Δεββώραν: <Ναί· θὰ πάω, ἀλλὰ
πορευθῇς μετ' ἐμοῦ, πορεύσομαι, πορευθῇς καὶ σὺ μαζῆ μου, θὰ πορευθῶ καὶ ὑπὸ ἕνα ὅρον θὰ πάω, ἐὰν ἔλθῃς καὶ σὺ μαζί μου· ἐὰν ὅμως
καὶ ἐὰν μὴ πορευθῇς, οὐ ἐγώ. Ἐὰν ὅμως δὲν ἔλθῃς μαζῆ μου, οὔτε δὲν ἔλθῃς μαζί μου καὶ δὲν μὲ συνοδεύσῃς, δὲν θὰ
πορεύσομαι· ὅτι οὐκ οἶδα τὴν ἐγὼ θὰ προχωρήσω· διότι δὲν γνωρίζω τὴν προχωρήσω. Διότι δὲν γνωρίζω τὴν ἡμέραν, κατὰ τὴν ὁποίαν
ἡμέραν, ἐν ᾗ εὐοδοῖ Κύριος τὸν ἡμέραν, κατὰ τὴν ὁποίαν μὲ τὸν ἄγγελόν ὁ Θεὸς θὰ στείλῃ τὸν ἄγγελόν του, διὰ νὰ μὲ ἐνισχύσῃ καὶ νὰ
ἄγγελον μετ' ἐμοῦ. του ὁ Θεὸς θὰ κατευοδώσῃ εἰς ἐπιτυχίαν τὰς κατευθύνῃ μὲ ἐπιτυχίαν τὴν ἐπίθεσίν μου· σὺ ὅμως, ὡς
προσπαθείας μου>. προφήτις ποὺ εἶσαι, ὅταν εἶσαι μαζί μου θὰ μὲ
πληροφορήσεις καὶ ἔτσι θὰ μὲ ἐνθαρρύνῃς μὲ τὴν βεβαίαν
ὑπόσχεσιν, ὅτι ἐκείνην τὴν ὥραν ὁ Θεὸς πολεμεῖ μαζί μου>.
4,9 Καὶ εἶπε· πορευομένη 9 Ἡ Δεββώρα τοῦ εἶπε· <μάλιστα, θὰ 9 Ἡ Δεββώρα ἐδέχθη τὸν ὅρον καὶ τοῦ εἶπε: <Μάλιστα· θὰ
πορεύσομαι μετὰ σοῦ· πλὴν πορευθῶ ὀπωσδήποτε μαζῆ σου. Πλὴν ὅμως ἔλθω μαζί σου. Μάθε ὅμως ὅτι, ἂν ἔλθω μαζί σου, ὁ δρόμος
γίνωσκε ὅτι οὐκ ἔσται τὸ γνώριζε τοῦτο, ὅτι ἡ δόξα διὰ τὸ κατόρθωμά ποὺ ἀκολουθεῖς, διὰ νὰ ἐκτελέσῃς τὴν στρατιωτικὴν αὐτὴν
προτέρημά σου ἐπὶ τὴν ὁδόν, ἣν σὺ σου εἰς τὸν δρόμον, τὸν ὁποῖον σὺ τώρα ἀποστολήν, δὲν θὰ ὁδηγήσῃ εἰς ἰδικήν σου δόξαν· τὸ
πορεύῃ, ὅτι ἐν χειρὶ γυναικὸς βαδίζεις δὲν θὰ εἶναι ἰδική σου, διότι εἰς τὰ κατόρθωμα δὲν θὰ εἶναι ἰδικόν σου, οὔτε ἰδική σου ἐπιτυχία.
ἀποδώσεται Κύριος τὸν Σισάρα. χέρια γυναικὸς θὰ παραδώσῃ ὁ Κύριος τὸν Διότι ὄχι μὲ τὴν δύναμίν σου, ἀλλὰ μὲ τὸ χέρι μιᾶς γυναίκας
Καὶ ἀνέστη Δεββώρα καὶ ἐπορεύθη Σισάρα>. Ἠγέρθη ἡ Δεββώρα ἡτοιμάσθη καὶ θὰ σοῦ παραδώσῃ ὁ Κύριος τὸν Σισάρα. Ἂν ἔλθω μαζί σου,
μετὰ τοῦ Βαράκ ἐκ Κάδης. ἐβάδισε μαζῆ μὲ τὸν Βαρὰκ ἐκ Κάδης. δὲν θὰ ἠμπορέσῃς νὰ καυχηθῇς ὅτι ἐνίκησες τὸν
ἀρχιστράτηγον τοῦ Ἰαβίν>. Καὶ ἡ Δεββώρα ἐτοιμάσθη καὶ

26/151
ἐπῆγε μὲ τὸν Βαρὰκ εἰς τὴν Κάδης,
4,10 Καὶ ἐβόησε Βαρὰκ τὸν 10 Μεγαλοφώνως δὲ ὁ Βαρὰκ προσεκάλεσε 10 Καὶ ὁ Βαρὰκ ἐκήρυξεν ἀπὸ τὴν Κάδης ἐπιστράτευσιν

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


Ζαβουλὼν καὶ τὸν Νεφθαλὶ ἐκ τὰς φυλὰς Ζαβουλὼν καὶ Νεφθαλὶ εἰς Κάδης μεταξὺ τῶν φυλῶν Ζαβουλὼν καὶ Νεφθαλί. Καὶ πολὺ
Κάδης, καὶ ἀνέβησαν κατὰ πόδας καὶ ἐστρατολόγησεν ἄνδρας, οἱ ὁποῖοι τὸν γρήγορα ἐμαζεύθησαν καὶ τὸν ἀκολούθησαν δέκα χιλιάδες
αὐτοῦ δέκα χιλιάδες ἀνδρῶν· καὶ ἠκολούθησαν δέκα χιλιάδας. Μαζῆ του πολεμισταί. Μαζί του δὲ ἀκολούθησε καὶ ἡ Δεββώρα.
ἀνέβη Δεββώρα μετ' αὐτοῦ. ἐπορεύθη καὶ ἡ Δεββώρα.
4,11 Καὶ Χαβὲρ ὁ Κιναῖος ἐχωρίσθη 11 Ὁ Χαβὲρ ὁ Κιναῖος ἐχωρίσθη ἀπὸ τοὺς 11 (Ἐν τῷ μεταξύ) ὁ Χαβὲρ ὁ Κιναῖος ἐχωρίσθη ἀπὸ τοὺς
ἀπὸ Καινᾶ ἀπὸ τῶν υἱῶν Ἰωβὰβ ἄλλους Κιναίους, ἀπογόνους τοῦ Ἰωβάβ, τοῦ ἄλλους Κιναίους, τοὺς ἀπογόνους τοῦ Ἰωβάβ, πενθεροῦ τοῦ
γαμβροῦ Μωυσῆ καὶ ἔπηξε τὴν πενθεροῦ τοῦ Μωϋσέως καὶ ἐγκατεστάθη Μωϋσῆ (ποὺ ἐκατοικοῦσαν εἰς τὰ νότια τῆς ἐρήμου τῆς
σκηνὴν αὐτοῦ ἕως δρυὸς μέχρι τῆς τοποθεσίας, ποὺ λέγεται <Δρῦς Ἰουδαίας), ἦλθε πρὸς βορρᾶν καὶ ἔστησε τὴν σκηνήν του εἰς
πλεονεκτούντων, ἥ ἐστιν ἐχόμενα τῶν πλεονεκτούντων> ἡ ὁποία τοποθεσία τὴν τοποθεσίαν <Βελανιδιὰ τῶν πλεονεκτούντων> καὶ
Κεδές. εἶναι πλησίον τῆς πόλεως Κεδές. ἐγκατεστάθη ἐκεῖ. Ἡ τοποθεσία αὐτὴ εἶναι κοντὰ εἰς τὴν
πόλιν Κεδές.
4,12 Καὶ ἀνηγγέλη Σισάρᾳ, ὅτι 12 Ἀνηγγέλθη δὲ εἰς τὸν ἀρχιστράτηγον 12 Καὶ ἐπληροφόρησαν τὸν Σισάρα, ὅτι ὁ Βαράκ, ὁ υἱὸς τοῦ
ἀνέβη Βαρὰκ υἱὸς Ἀβινεὲμ εἰς ὄρος Σισάρα, ὅτι ὁ Βαράκ, ὁ υἱὸς τοῦ Ἀβινεέμ, Ἀβινεέμ, ἀνέβηκε μὲ τὸν στρατόν του εἰς τὸ ὅρος Θαβώρ.
Θαβώρ. ἀνέβη εἰς τὸ ὄρος Θαβώρ μὲ στρατόν.
4,13 Καὶ ἐκάλεσε Σισάρα πάντα τὰ 13 Ἐκάλεσε τότε ὁ Σισάρα καὶ ἐπῆρε μαζῆ 13 Ὁ Σισάρα, ποὺ εἶχε καταστρώσει σχέδιον διὰ νὰ κυκλώσῃ
ἅρματα αὐτοῦ ἐννακόσια ἅρματα του ὅλα τὰ ἐννεακόσια σιδηρᾶ ἅρματα καὶ τοὺς Ἰσραηλῖτες, ἐκάλεσε καὶ συνεκέντρωσε ὅλα τὰ
σιδηρᾶ, καὶ πάντα τὸν λαὸν τὸν ὅλον τὸν στρατόν του ἀπὸ τὴν Ἀρισὼθ τῆς σιδερένια ἅρματά του, ἐννιακόσια συνολικῶς ἅρματα, καὶ
μετ' αὐτοῦ ἀπὸ Ἀρισὼθ τῶν ἐθνῶν περιοχῆς τῶν ἐθνῶν, καὶ ἦλθεν εἰς τὸν ὅλον τὸν στρατὸν ποὺ διέθετε, καί (ἐπροχώρησεν) ἀπὸ τὴν
εἰς τὸν χειμάρρουν Κισῶν. χείμαρρον Κισῶν. Ἀρισώθ, ποὺ εὑρίσκετο εἰς τὴν περιοχὴν τῆς Γαλιλαίας, εἰς
τὴν ὁποίαν ἑκατοικοῦσαν πολλοὶ ἐθνικοί, καὶ ἦλθεν εἰς τὸν
ξεροπόταμον Κισῶν.
4,14 Καὶ εἶπε Δεββώρα πρὸς Βαράκ· 14 Εἶπε δὲ ἡ Δεδδώρα πρὸς τὸν Βαράκ· <σήκω 14 Τότε ἡ Δεββώρα ἐφώναξε καὶ εἶπεν εἰς τὸν Βαράκ: <Τί
ἀνάστηθι, ὅτι αὕτη ἡ ἡμέρᾳ, ἐν ᾗ καὶ ἐτοιμάσου, διότι αὐτὴ ἡ ἡμέρα εἶναι κάθεσαι; Σήκω γρήγορα καὶ ἐτοιμάσου. Διότι αὐτὴ εἶναι ἡ
παρέδωκε Κύριος τὸν Σισάρα ἐν τῇ ἐκείνη, κατὰ τὴν ὁποίαν ὁ Κύριος παρέδωσε ἡμέρα, κατὰ τὴν ὁποίαν ὁ Κύριος παρέδωκεν εἰς τὰ χέρια σου
χειρί σου, ὅτι Κύριος ἐξελεύσεται τὸν Σισάρα εἰς τὰ χέρια σου· διότι ὁ Κύριος τὸν Σισάρα· διότι ὁ παντοδύναμος Κύριος θὰ προχωρήσῃ

27/151
ἐμπροσθέν σου. Καὶ κατέβη Βαρὰκ σὰν παντοδύναμος ἀρχιστράτηγος, θὰ ἐμπρὸς εἰς τὴν μάχην ὡς ἀρχηγὸς τοῦ στρατοῦ σου>. Καὶ ὁ
κατὰ τὸ ὄρος Θαβὼρ καὶ δέκα προηγῆται ἀπὸ σὲ καὶ τὸν στρατόν σου>. Ὁ Βαρὰκ χωρὶς κανένα δισταγμὸν ἐξεκίνησεν ἀμέσως καὶ

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


χιλιάδες ἀνδρῶν ὀπίσω αὐτοῦ. Βαρὰκ κατέβη ἀπὸ τὸ ὄρος τὸ Θαβὼρ καὶ κατέβη μὲ ὅλον τὸν στρατόν του ἀπὸ τὸ ὅρος Θαβώρ· πίσω
μαζῆ του ἀκολουθοῦσαν αἱ δέκα χιλιάδες του δὲ ἀκολουθοῦσαν δέκα χιλιάδες πολεμισταί.
τῶν στρατιωτῶν του.
4,15 Καὶ ἐξέστησε Κύριος τὸν 15 Ἐνέβαλε δὲ ὁ Κύριος φόβον καὶ τρόμον εἰς 15 Καὶ ὁ Κύριος ἐνέπνευσε τρόμον, πανικὸν καὶ σύγχυσιν εἰς
Σισάρα καὶ πάντα τὰ ἅρματα τὸν Σισάρα, εἰς ὅλα τὰ ἅρματά του καὶ εἰς τὸν Σισάρα καὶ εἰς ὅλα τὰ σιδερένια ἅρματά του καὶ εἰς ὅλον
αὐτοῦ καὶ πᾶσαν τὴν παρεμβολὴν ὅλον τὸν στρατόν του, ὅταν ἀντίκρυσαν τὰς τὸ στράτευμά του, μόλις ἐδέχθησαν τὴν ἐπίθεσιν ἀπὸ τὰ
αὐτοῦ ἐν στόματι ρομφαίας ρομφαίας τοῦ στρατοῦ τοῦ Βαράκ. Ὁ Σισάρα ξίφη τοῦ στρατοῦ τοῦ Βαράκ. Ἐδημιουργήθη δὲ τέτοια
ἐνώπιον Βαράκ· καὶ κατέβη Σισάρα τόσον ἐτρόμαξε καὶ ἐταράχθη, ὥστε κατέβη σύγχυσις καὶ φυγὴ ἀπὸ τὸν πανικὸν αὐτόν, ὥστε
ἐπάνωθεν τοῦ ἅρματος αὐτοῦ καὶ ἀπὸ τὸ ἅρμα του καὶ ἐτράπη πεζὸς εἰς ἐπανικοβλήθη καὶ αὐτὸς ὁ Σισάρα καὶ ἐπήδησεν ἀπὸ τὸ ἅρμα
ἔφυγε τοῖς ποσῖν αὐτοῦ. φυγήν. του, εἰς τὸ ὁποῖον ἐκάθητο, καί, διὰ νὰ σωθῇ γρηγορότερα,
ἔτρεχε μὲ τὰ πόδια του.
4,16 Καὶ Βαρὰκ διώκων ὀπίσω τῶν 16 Ὁ Βαρὰκ ἤρχισεν ἀμέσως νὰ καταδιώκῃ 16 Καὶ ὁ Βαρὰκ κατεδίωκε τὰ σιδερένια ἅρματα καὶ τοὺς
ἁρμάτων καὶ ὀπίσω τῆς πίσω ἀπὸ τὰ ἅρματα καὶ πίσω ἀπὸ τὸν πολεμιστὰς τοῦ Σισάρα μέχρι τὴν Ἀρισώθ, ποὺ εὑρίσκετο εἰς
παρεμβολῆς ἕως Ἀρισώθ τῶν ἐχθρικὸν στρατὸν μέχρι εἰς τὴν Ἀρισώθ, τῆς τὴν περιοχὴν τῆς Γαλιλαίας, εἰς τὴν ὁποίαν ἑκατοικοῦσαν
ἐθνῶν· καὶ ἔπεσε πᾶσα παρεμβολὴ περιοχῆς τῶν ἐθνῶν. Ὅλος ὁ στρατὸς τοῦ πολλοὶ ἐθνικοὶ καὶ ὅλοι οἱ πολεμισταὶ τοῦ Σισάρα
Σισάρα ἐν στόματι ρομφαίας, οὐ Σισάρα ἔπεσεν ἐν στόματι μαχαίρας ἀπὸ τὸν ἐσφάγησαν (ἐπέρασαν ἀπὸ τὸ στόμα τῆς μαχαίρας) ἀπὸ τοὺς
κατελείφθη ἕως ἑνός. στρατὸν τοῦ Βαράκ, καὶ δὲν διεσώθη οὔτε Ἰσραηλίτες· δὲν ἔμεινε οὔτε ἕνας, ποὺ νὰ γλυτώσῃ.
ἕνας.
4,17 Καὶ Σισάρα ἔφυγε τοῖς ποσὶν 17 Ὁ δὲ Σισάρα ἔφυγε πεζὸς καὶ ἔφθασεν εἰς 17 Ὁ δὲ Σισάρα κατέφυγε τρέχοντας εἰς τὴν σκηνὴν τῆς Ἰαήλ,
αὐτοῦ εἰς σκηνὴν Ἰαὴλ γυναικὸς τὴν σκηνὴν τῆς Ἰαὴλ συζύγου τοῦ Χαβὲρ τοῦ τῆς συζύγου τοῦ φίλου Χαβὲρ τοῦ Κιναίου· διότι οἱ σχέσεις
Χαβὲρ ἑταίρου τοῦ Κιναίου, ὅτι Κιναίου, διότι ὑπῆρχεν εἰρήνη μεταξὺ Ἰαβὶν μεταξὺ τοῦ Ἰαβίν, βασιλιᾶ τῆς Ἀσώρ, καὶ τῆς οἰκογενείας τοῦ
εἰρήνη ἦν ἀναμέσον Ἰαβὶν του βασιλέως Ἀσὼρ καὶ τοῦ οἴκου τοῦ Χαβὲρ Χαβὲρ τοῦ Κιναίου, ἦσαν φιλικὲς καὶ εἰρηνικές.
βασιλέως Ἀσὼρ καὶ ἀναμέσον τοῦ τοῦ Κιναίου.
οἴκου Χαβὲρ τοῦ Κιναίου.
4,18 Καὶ ἐξῆλθεν Ἰαὴλ εἰς 18 Ἠ Ἰαὴλ ἐβγῆκεν ἀπὸ τὴν σκηνήν της εἰς 18 Καὶ ἡ Ἰαὴλ ἐβγῆκε ἀπὸ τὴν σκηνήν της εἰς προϋπάντησιν

28/151
συνάντησιν Σισάρα καὶ εἶπεν συνάντησιν τοῦ Σισάρα καὶ εἶπε πρὸς αὐτόν· τοῦ Σισάρα καὶ τοῦ εἶπε: <Ἔλα μέσα, κύριέ μου, ἔλα μέσα εἰς
αὐτῷ· ἔκκλινον, κύριέ μου, < κύριέ μου, ἔλα πρὸς τὸ μέρος μου, ἔλα εἰς τὴν σκηνήν μου· μὴ φοβᾶσαι>. Ὁ Σισάρα ἐμπῆκε εἰς τὴν

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


ἔκκλινον πρός με, μὴ φοβοῦ· καὶ τὴν σκηνήν μου νὰ ἀναπαυθῇς καὶ μὴ σκηνήν της, αὐτὴ δὲ τὸν ἐσκέπασε μὲ ἕνα σκέπασμα.
ἐξέκλινε πρὸς αὐτὴν εἰς τὴν φοβῆσαι>. Ὁ Σισάρα εἰσῆλθε πράγματι εἰς
σκηνήν. Καὶ περιέβαλεν αὐτὸν τὴν σκηνὴν αὐτῆς διὰ νὰ ἀναπαυθῇ καὶ
ἐπιβολαίῳ. ἐκείνη τὸν ἐσκέπασε μὲ ἕνα σκέπασμα.
4,19 Καὶ εἶπε Σισάρα πρὸς αὐτήν· 19 Εἶπε δὲ ὁ Σισάρα πρὸς αὐτήν· <δός μου 19 Καὶ ὁ Σισάρα εἶπε πρὸς τὴν Ἰαήλ: <Σὲ παρακαλῶ, δῶσε
πότισόν με δὴ μικρὸν ὕδωρ, ὅτι λίγο νερὸ νὰ πίω, διότι ἐδίψησα>. Ἐκείνη μου λίγο νερὸ νὰ πιῶ, διότι διψῶ>. Καὶ ἡ Ἰαὴλ ἄνοιξε τὸ ἀσκὶ
ἐδίψησα· καὶ ἤνοιξε τὸν ἀσκὸν τοῦ ἤνοιξε τὸν ἀσκὸν ποὺ περιεῖχε γάλα, ἔδωσεν μὲ τὸ γάλα (= ξινόγαλο τῶν νομάδων τῆς ἐρήμου) καὶ τοῦ
γάλακτος, καὶ ἐπότισεν αὐτὸν καὶ εἰς αὐτὸν νὰ πίῃ καὶ ἐσκέπασεν αὐτόν. ἔδωκε νὰ πιῇ· κατόπιν τὸν ἐσκέπασε πάλιν.
περιέβαλον αὐτόν.
4,20 Καὶ εἶπε πρὸς αὐτὴν Σισάρα· 20 Ὁ δὲ Σισάρα εἶπε πρὸς αὐτήν· <στάσου 20 Καὶ ὁ Σισάρα εἶπε πρὸς τὴν Ἰαήλ: <Τώρα στάσου εἰς τὴν
στῆθι δὴ ἐπὶ τὴν θύραν τῆς τώρα εἰς τὴν θύραν τῆς σκηνῆς· καὶ ἐὰν πόρταν τῆς σκηνῆς. Ἐὰν δὲ παρουσιασθῇ κανένας ἄνθρωπος
σκηνῆς, καὶ ἔσται ἐὰν ἀνὴρ ἔλθῃ τυχὸν παρουσιασθῇ κανένας ἄνθρωπος καὶ καὶ σοῦ ζητήσῃ πληροφορίαν καὶ σὲ ἐρωτήσῃ καὶ σοῦ εἰπῇ·
πρός σε καὶ ἐρωτήσῃ σε καὶ εἴπῃ· εἰ σὲ ἐρωτήσῃ. Μήπως εἶναι κανένας ἄνδρας <ὑπάρχει ἐδῶ εἰς τὴν σκηνὴν κανένας ἄνθρωπος;>, Σὺ θὰ
ἔστιν ὧδε ἀνήρ; Καὶ ἐρεῖς· οὐκ ἔστι. ἐντὸς τῆς σκηνῆς; Ἐσὺ θὰ ἀπαντήσῃς, δὲν ἀπαντήσῃς· <ὄχι, δὲν ὑπάρχει >.
εἶναι>.
4,21 Καὶ ἔλαβεν Ἰαὴλ γυνὴ Χαβὲρ 21 Ἡ Ἰαήλ, ἡ σύζυγος τοῦ Χαβέρ, ἐβγῆκεν 21 Σὲ λίγο ὁ Σισάρα ἀπὸ τὴν πολλὴν κατάπτωσιν, τὸν
τὸν πάσσαλον τῆς σκηνῆς καὶ ἀπὸ τὴν σκηνὴν ἐπῆρε εἰς τὸ ἕνα χέρι της μεγάλον κόπον καὶ τὴν βαθειὰν λύπην ἐβυθίσθη εἰς τὸν
ἔθηκε τὴν σφῦραν ἐν τῇ χειρὶ πάσσαλον τῆς σκηνῆς καὶ εἰς τὸ ἄλλο χέρι ὕπνον μὲ τὸ κεφάλι γυρμένον εἰς τὸ πλάϊ. Τότε ἡ Ἰαήλ, ἡ
αὐτῆς καὶ εἰσῆλθε πρὸς αὐτὸν ἐν της τὸ σφυρὶ καί, ἐνῶ ὁ Σισάρα ἐκοιμᾶτο, γυναῖκα τοῦ Χαβέρ, ἐβγῆκε ἀπὸ τὴν σκηνήν· ἐπῆρε ἕνα
κρυφῇ καὶ ἔπηξε τὸν πάσσαλον ἐν εἰσῆλθεν ἥσυχα εἰς τὴν σκηνὴν ἐπλησίασε πάσσαλον τῆς σκηνῆς καὶ εἰς τὸ ἄλλο χέρι ἐπῆρε ἕνα σφυρὶ
τῷ κροτάφῳ αὐτοῦ, καὶ διεξῆλθεν τὸν Σισάρα καὶ ἐκάρφωσε τὸν πάσσαλον διὰ καὶ ἐμπῆκε ἐλαφρὰ καὶ ἀθόρυβα εἰς τὴν σκηνὴν καὶ τὸν
ἐν, τῇ γῇ· καὶ αὐτὸς ἐξεστὼς τῆς σφύρας εἰς τὸν κρόταφον αὐτοῦ, ἐξῆλθεν ἐπλησίασε. Καὶ καθὼς ὁ Σισάρα ἐκοιμᾶτο, ἐκάρφωσε τὸν
ἐσκοτώθη καὶ ἀπέθανε. ὁ πάσσαλος ἀπὸ τὸ ἄλλο μέρος καὶ πάσσαλον εἰς τὸν κρόταφον τοῦ Σισάρα· ὁ πάσσαλος μὲ τὸ
ἐσφηνώθη εἰς τὴν γῆν. Ὁ δὲ Σισάρα, δυνατὸν κτύπημα ἐτρύπησε τὸ κεφάλι τοῦ Σισάρα καὶ
κοιμισμένος καθὼς ἦτο, περιῆλθεν ἀμέσως ἐκαρφώθη εἰς τὸ ἔδαφος. Καὶ ὁ Σισάρα, ποὺ εἶχε βυθισθῆ εἰς

29/151
εἰς τὸ ἐπιθανάτιον σκότος καὶ ἀπέθανε. βαρὺν ὕπνον, μὲ τὸ κάρφωμα τοῦ πασσάλου ἐκυριεύθη ἀπὸ
τὸ σκοτάδι τοῦ θανάτου καὶ ἀπέθανε!

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


4,22 Καὶ ἰδοὺ Βαρὰκ διώκων τὸν 22 Καὶ ἰδοὺ ὁ Βαράκ, καταδιώκων τὸν Σισάρα 22 Καὶ νά· ἀκριβῶς τότε ἔφθασεν ὁ Βαράκ, ποὺ κατεδίωκε τὸν
Σισάρα, καὶ ἐξῆλθεν Ἰαὴλ εἰς παρουσιάσθη ἐκεῖ, ἡ δὲ Ἰαὴλ ἐξῆλθεν εἰς Σισάρα, τὸν ὁποῖον ἐνόμιζεν ὅτι ἐζοῦσε. Ὅταν ἡ Ἰαὴλ
συνάντησιν αὐτῷ καὶ εἶπεν αὐτῷ· συνάντησίν του καὶ τοῦ εἰπε· <ἔλα νὰ σοῦ διέκρινεν ἀπὸ μακριὰ τὸν Βαράκ, ἔτρεξε νὰ τὸν
δεῦρο καὶ δείξω σοι τὸν ἄνδρα, ὃν δείξω τὸν ἄνδρα τὸν ὁποῖον καταδιώκεις>. Ὁ προϋπαντήσῃ καὶ τοῦ εἶπεν: <Ἔλα ἐδῶ καὶ θὰ σοῦ δείξω τὸν
σὺ ζητεῖς. Καὶ εἰσῆλθε πρὸς αὐτήν, Βαρὰκ εἰσῆλθεν εἰς τὴν σκηνὴν καὶ ἰδοὺ ὅτι ὁ ἄνδρα, τὸν ὁποῖον ἀναζητεῖς>. Καὶ ὁ Βαρὰκ ἐμπῆκε εἰς τὴν
καὶ ἰδοὺ Σισάρα ἐρριμμένος νεκρὸς Σισάρα ἦτο ξαπλωμένος κάτω νεκρός, ὁ δὲ σκηνήν της καὶ νά· ὁ Σισάρα ἦταν ριγμένος κάτω νεκρὸς καὶ
καὶ ὁ πάσσαλος ἐν τῷ κροτάφῳ πάσσαλος ἕμενε σφηνωμένος εἰς τὸν ὁ πάσσαλος ἦταν καρφωμένος εἰς τὸν κρόταφόν του.
αὐτοῦ. κρόταφόν του.
4,23 Καὶ ἐτρόπωσεν ὁ Θεὸς τὸν 23 Ἔτσι ὁ Θεὸς κατετρόπωσε κατὰ τὴν 23 Μὲ αὐτὸν τὸν τρόπον κατετρόπωσεν ὁ Θεὸς τὸν Ἰαβίν, τὸν
Ἰαβὶν βασιλέα Χαναὰν ἐν τῇ ἡμέρα ἡμέραν ἐκείνην ἐνώπιον τῶν Ἰσραηλιτῶν βασιλιᾶ τῆς Χαναάν, κατὰ τὴν ἡμέραν ἐκείνην ἐμπρὸς εἰς
ἐκείνῃ ἔμπροσθεν τῶν υἱῶν τὸν Ἰαβὶν τὸν βασιλέα τῆς Χαναάν. τοὺς Ἰσραηλῖτες.
Ἰσραήλ.
4,24 Καὶ ἐπορεύετο χεὶρ τῶν υἱῶν 24 Ἀπὸ τὴν ἡμέραν δὲ ἐκείνην ἐγίνοντο 24 Ἀπὸ τὴν ἡμέραν τῆς μεγάλης ἐκείνης νίκης τὸ χέρι τῶν
Ἰσραὴλ πορευομένη καὶ ὁλονὲν καὶ ἰσχυρότεροι οἱ Ἰσραηλῖται Ἰσραηλιτῶν ἐπίεζε συνεχῶς τὸν Ἰαβίν, τὸν βασιλιᾶ τῆς
σκληρυνομένη ἐπὶ Ἰαβὶν βασιλέα ἐναντίον τοῦ Ἰαβὶν βασιλέως τῆς Χαναάν, Χαναάν· ἡ πίεσις αὐτὴ ἐμεγάλωνε συνεχῶς καὶ
Χαναάν, ἕως οὐ ἐξωλόθρευσαν τὸν μέχρις ὅτου αὐτοὶ ἐξωλόθρευσαν τὸν Ἰαβὶν περισσότερον, μέχρις ὅτου οἱ Ἰσραηλῖται ἐξωλόθρευσαν,
Ἰαβὶν βασιλέα Χαναάν. βασιλέα τῆς Χαναάν. ἐξεπάστρεψαν ἐντελῶς τὸν Ἰαβίν, τὸν βασιλιᾶ τῆς Χαναάν,
καὶ τὴν δύναμίν του.

ΚΡΙΤΑΙ - 5ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ
Αρχαίο Κείμενο Ἑρμηνεία Ἰωάννου Κολιτσάρα Ἑρμηνεία Παναγιώτη Τρεμπέλα
5,1 Καὶ ἐγένετο ὡς ἤκουσαν οἱ Οἱ βασιλεῖς τῶν Ἀμορραίων, οἱ ὁποῖοι ἦσαν Μετὰ τὴν διάβασιν τοῦ Ἰορδάνη συνέβη τοῦτο: Μόλις οἱ
βασιλεῖς τῶν Ἀμορραίων, οἳ ἦσαν δυτικῶς ἀπὸ τὸν Ἰορδάνην ποταμόν, καὶ οἱ βασιλεῖς τῶν Ἀμορραίων, ποὺ ἑκατοικοῦσαν εἰς τὰ δυτικὰ
πέραν τοῦ Ἰορδάνου, καὶ οἱ βασιλεῖς τῆς Φοινίκης, οἱ ὁποῖοι κατοικοῦσαν τοῦ Ἰορδάνη, καὶ οἱ βασιλεῖς τῆς Φοινίκης, ποὺ
βασιλεῖς τῆς Φοινίκης οἱ παρὰ τὴν πλησίον τῆς Μεσογείου Θαλάσσης, ὅταν ἑκατοικοῦσαν εἰς τὰ παράλια τῆς Μεσογείου Θαλάσσης,

30/151
θάλασσαν, ὅτι ἀπεξήρανε Κύριος ἐπληροφορήθησαν ὅτι Κύριος ὁ Θεὸς ἐπληροφορήθησαν ὅτι Κύριος ὁ Θεὸς διήρεσε καὶ

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


ὁ Θεὸς τὸν Ἰορδάνην ποταμὸν ἒκ ἀπεξήρανε τὸν Ἰορδάνην ποταμὸν ἐνώπιον τῶν ἀπεξήρανε τὰ νερὰ τοῦ Ἰορδάνη ποταμοῦ, ὅταν τὸν
τῶν ἔμπροσθεν τῶν υἱῶν Ἰσραὴλ Ἰσραηλιτῶν, καθ' ὃν χρόνον τὸν διέβαιναν, ἐπερνοῦσαν οἱ Ἰσραηλῖται, κυριολεκτικὰ διελύθησαν
ἐν τῷ διαβαίνειν αὐτούς, καὶ ἔμειναν κατάπληκτοι, ἔλυωσαν οἱ καρδιές των ψυχικά, ἐλιποψύχησαν, ἐτρομοκρατήθησαν καὶ ἦλθαν εἰς
ἐτάκησαν αὐτῶν αἱ διάνοιαι καὶ ἀπὸ τὸν φόβον, τὰ ἔχασαν καὶ ἔπεσαν εἰς πλήρη ἀμηχανίαν ἐξ αἰτίας τοῦ λαοῦ τῶν Ἰσραηλιτῶν.
κατεπλάγησαν καὶ οὐκ ἦν ἐν πλήρη ἀμηχανίαν ἀπέναντι τῶν Ἰσραηλιτῶν.
αὐτοῖς φρόνησις οὐδεμία ἀπὸ
προσώπου τῶν υἱῶν Ἰσραήλ.
5,1 Καὶ ἦσαν Δεββώρα καὶ Βαρὰκ Η Δεββώρα καὶ ὁ Βαρὰκ υἱὸς τοῦ Ἀβινεέμ Εξ ἀφορμῆς τῆς λαμπρᾶς ἐκείνης νίκης, ἡ Δεββώρα καὶ ὁ
υἱὸς Ἀβινεὲμ ἐν τῇ ἡμέρᾳ ἐκείνῃ ἔψαλαν ἐπινίκιον ὕμνον κατὰ τὴν ἡμέραν Βαράκ, ὁ υἱὸς τοῦ Ἀβινεέμ, ἔψαλαν τὴν ἡμέραν ἐκείνην
λέγοντες· ἐκείνην λέγοντες· ἐπινίκιον ὕμνον εὑχαριστίας καὶ δοξολογίας πρὸς τὸν
Κύριον, λέγοντες:
5,2 Ἀπεκαλύφθη ἀποκάλυμμα ἐν 2 <ἐλευθέρα καὶ χαρούμενη ἀπεκαλύφθη ἡ 2 <Ἡ κεφαλὴ τοῦ Ἰσραηλιτικοῦ λαοῦ ὑψώθη ἐλεύθερη, ὅταν
Ἰσραήλ· ἐν τῷ ἐκουσιασθῆναι κεφαλὴ τοῦ ἰσραηλιτικοῦ λαοῦ ὕστερα ἀπὸ τὸν ὁ λαὸς ὁλοπρόθυμος καὶ ὑπάκουος εἰς τοὺς ἄρχοντές του
λαόν, εὐλογεῖτε Κύριον. ὁλοπρόθυμον καὶ νικηφόρον πόλεμον ποὺ ἔτρεξε νὰ θυσιασθῆ αὐθόρμητα εἰς τὸν πόλεμον· εὐλογεῖτε
ἔκαμαν. Εὐλογεῖτε τὸν Κύριον· καὶ ὑμνεῖτε τὸν Κύριον!
5,3 Ἀκούσατε, βασιλεῖς, καὶ 3 βασιλεῖς ἀκούσατε, σατράτται ἀνοίξατε τὰ 3 Ἀκοῦστε, βασιλεῖς! βάλετε αὐτί, σατράπες, καὶ προσέξετε!
ἐνωτίσασθε, σατράπαι· ἐγὼ εἰμι αὐτιά σας· ἐγὼ ἀνήκω εἰς τὸν Κύριον, ἐγὼ Ἐνίκησα ὄχι μὲ τὴν ἰδικήν μου δύναμιν· ἐνίκησα μὲ τὴν
τῷ Κυρίῳ, ἐγώ εἰμι, ἄσομαι, ψαλῶ ὑπάρχω χάρις εἰς αὐτόν. Θὰ τραγουδήσω καὶ μὲ βοήθειαν τοῦ Κυρίου, εἰς τὸν ὁποῖον ὀφείλω τὴν ὕπαρξίν
τῷ Κυρίῳ τῷ Θεῷ Ἰσραήλ. μουσικὰ ὅργανα θὰ ψάλω δοξολογίας εἰς τὸν μου. Εἰς αὐτὸν λοιπὸν τὸν Κύριον, τὸν Θεὸν τοῦ Ἰσραήλ, θὰ
Κύριον τὸν Θεὸν Ἰσραήλ. ἀναπέμψω ἆσμα δοξολογίας καὶ θὰ ψάλω μελωδικοὺς
ὕμνους μὲ ὄργανα μουσικά!
5,4 Κύριε, ἐν τῇ ἐξόδῳ σου ἐν 4 Κύριε, κατὰ τὴν ἔξοδόν σου ἀπὸ τὸ ὄρος 4 Κύριε, ὅταν ἔβγαινες καὶ ἐπροχωροῦσες ἀπὸ τὸ ὅρος τῆς
Σηείρ, ἐν τῷ ἀπαίρειν σε ἐξ ἀγροῦ Σηείρ, ὅταν ἐξεκινοῦσες καὶ ἀναχωροῦσες ἀπὸ Ἰδουμαίας Σηείρ, ὅταν ἀναχωροῦσες μὲ πορείαν ἐπίσημον
Ἐδώμ, γῆ ἐσείσθη καὶ ὁ οὐρανὸς τὰς πεδιάδας τῆς Ἰδουμαίας, ἡ γῆ ἐσείσθη, ὁ καὶ ἀργὴν ἀπὸ τὶς πεδιάδες τῆς Ἰδουμαίας, ἡ γῆ ἐσείσθη καὶ
ἔσταξε δρόσους, καὶ αἱ νεφέλαι οὐρανὸς ἔσταξε δροσιὲς καὶ αἱ νεφέλαι ἔβρεξαν ὁ οὐρανὸς σὰν εἶδος βροχῆς σιγαλὴς ἔσταξε δροσιὰ καὶ τὰ

31/151
ἔσταξαν ὕδωρ· ὕδωρ. νέφη ἔβρεξαν νερόν·
5,5 ὄρη ἐσαλεύθησαν ἀπὸ 5 Τὰ ὄρη συνεκλονίσθησαν ἐνώπιον Κυρίου 5 τὰ ὅρη ἐσείσθησαν καὶ ἐσυνταράχθησαν ἀπὸ τὴν

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


προσώπου Κυρίου Ἐλωΐ, τοῦτο Ἐλωΐ. Τοῦτο τὸ ὄρος Σινὰ ἐσείσθη ἀπὸ τὴν ἐμφάνισιν καὶ τὴν παρουσίαν τοῦ Κυρίου Ἐλωΐ. Ἐκεῖ τὸ ὅρος
Σινὰ ἀπὸ προσώπου Κυρίου Θεοῦ ἐμφάνισιν Κυρίου τοῦ Θεοῦ τοῦ Ἰσραὴλ ὅπως αὐτό, δηλαδὴ τὸ Σινᾶ, ἐσείσθη ἀπὸ τὴν παρουσίαν Κυρίου
Ἰσραήλ. καὶ τώρα ποὺ μὲ τὴν δύναμιν τοῦ Κυρίου τοῦ Θεοῦ, ὁ ὁποῖος ἔγινε γνωστὸς εἰς τὸν Ἰσραὴλ καὶ
συνετρίβη ὁ Σισάρα. λατρεύεται ἀπὸ αὐτόν.
5,6 Ἐν ἡμέραις Σαμεγὰρ υἱοῦ 6 Κατὰ τὴν ἐποχὴν Σαμεγὰρ τοῦ υἱοῦ Ἀνάθ, 6 Τίς ἡμέρες ποὺ ἦταν Κριτὴς τοῦ Ἰσραηλιτικοῦ λαοῦ ὁ
Ἀνάθ, ἐν ἡμέραις Ἰαὴλ ἐξέλιπον κατὰ τὰς ἡμέρας ἐκείνας τῆς Ἰαήλ, ἦσαν χωρὶς Σαμεγάρ, ὁ υἱὸς τοῦ Ἀνάθ, τὶς ἡμέρες ποὺ ἐζοῦσε ἡ Ἰαήλ, οἱ
ὁδοὺς καὶ ἐπορεύθησαν ἀνθρώπους αἱ μεγάλαι ὁδοί, διότι οἱ ἄνθρωποι ἐμπορικοὶ δρόμοι ἔμειναν ἔρημοι ἀπὸ ἀνθρώπους ἕνεκα τοῦ
ἀτραπούς, ἐπορεύθησαν ὁδοὺς ἕνεκα φόβου ἐβάδιζαν ἀπὸ τὰ μονοπάτια, φόβου ἀπὸ τοὺς ἐχθρούς, δι' αὐτὸ τὰ καραβάνια
διεστραμμένας· ἐκυκλοφοροῦσαν ἀπὸ ἀνωμάλους παρόδους. ἀκολουθοῦσαν μονοπάτια καὶ ἐπροχωροῦσαν ἀπὸ
ἀνωμάλους καὶ δυσβάτους πλαγίους δρόμους.
5,7 ἐξέλιπον δυνατοὶ ἐν Ἰσραήλ, 7 Δὲν ὑπῆρχον τότε ἰσχυροὶ ἄνδρες μεταξὺ τῶν 7 Τότε δὲν ὑπῆρχαν ἄνδρες δυνατοί ἄρχοντες καὶ ἡγέτες
ἐξέλιπον, ἕως οὖ ἀνέστη Ἰσραηλιτῶν, μέχρις ὅτου ἐνεφανίσθη ἡ μεταξὺ τοῦ Ἰσραηλιτικοῦ λαοῦ, μέχρις ὅτου παρουσιάσθη ἡ
Δεββώρα, ἕως οὖ ἀνέστη μήτηρ ἐν Δεββώρα, μέχρις ὅτου παρουσιάσθη αὐτή, ἡ Δεββώρα· μέχρις ὅτου παρουσιάσθη ἡ Δεββώρα,
Ἰσραήλ. μητέρα τοῦ ἰσραηλιτικοῦ λαοῦ. πραγματικὴ μητέρα διὰ τὸν Ἰσραηλιτικὸν λαόν!
5,8 Ἐξελέξαντο θεοὺς καινούς· 8 Εἶχον παραστρατήσει οἱ ᾿Ισραηλῖται εἰς τὴν 8 Τότε οἱ Ἰσραηλῖται εἶχαν ἐγκαταλείψει τὸν ἀληθινὸν Θεὸν
τότε ἐπολέμησαν πόλεις εἰδωλολατρείαν. Ἐξέλεξαν νέους ψευδεῖς καὶ ἐδιάλεξαν ὡς θεούς, θεοὺς καινούργιους,
ἀρχόντων· θυρεὸς ἐὰν ὀφθῇ καὶ θεούς. Αἱ πόλεις ἀντεμάχοντο ἡ μία τὴν ἄλλην εἰδωλολατρικούς (τοὺς Βάαλ καὶ τὶς Ἀστάρτες)· (δι' αὐτό)
λόγχη ἐν τεσσαράκοντα χιλιάσιν διὰ τοὺς ἄρχοντας. Οὔτε μία ἀσπίδα, οὔτε μία τότε οἱ πόλεις ἐπολεμοῦσαν μεταξύ των (ἢ κατ' ἄλλην
ἐν Ἰσραήλ. λόγχη δὲν ὑπῆρχε εἰς σαράντα χιλιάδας ἑρμηνείαν: Ἐπολεμοῦσαν, διότι ἐφιλονικοῦσαν δι'
Ἰσραηλίτας! ἄρχοντες). Ἔφθασαν εἰς τέτοιαν ἀθλίαν κατάστασιν καὶ
τόσον ἐξευτελισμόν, ὥστε μεταξὺ σαράντα χιλιάδων
ἀνδρῶν δὲν εὑρίσκετο οὔτε μία ἀσπίδα οὔτε μία λόγχη!
5,9 Ἡ καρδία μου εἰς τὰ 9 Ἡ ἰδική μου ὅμως καρδιὰ ἦτο πειθαρχικὴ εἰς 9 Ἡ ἰδική μου καρδιὰ ὅμως ἦταν ἀφωσιωμένη εἰς ὅσα
διατεταγμένα τῷ Ἰσραήλ· οἱ τὰς ἐντολὰς τοῦ Θεοῦ πρὸς τὸν ἰσραηλιτικὸν ἐνομοθέτησε καὶ διέταξεν ὁ Θεὸς εἰς τὸν Ἰσραηλιτικὸν
ἐκουσιαζόμενοι ἐν λαῷ εὐλογεῖτε λαόν. Ὅσοι ἀπὸ τὸν λαὸν αὐτὸν μὲ τὴν θέλησίν λαόν· ὅσοι ἀπὸ τὸν λαὸν μὲ προθυμίαν ἀφοσιώνεσθε εἰς

32/151
Κύριον. σας λατρεύετε τὸν Θεόν, εὐλογεῖτε τὸν Κύριον. τὸν Θεὸν καὶ μὲ αὐθορμητισμὸν ἐλάβετε μέρος εἰς τὸν
πόλεμον, εὐλογεῖτε τὸν Κύριον.

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


5,10 Ἐπιβεβηκότες ἐπὶ ὄνου 10 Ὅσοι εἶσθε ἀνεβασμένοι ἐπάνω εἰς θήλειαν 10 Ἀναπέμψατε ἐπινίκιον ὠδὴν εἰς τὸν Κύριον, ὅσοι
θηλείας μεσημβρίας, καθήμενοι ὄνον, ὅσοι καθέσθε εἰς δικαστικὴν ἔδραν καὶ οἱ ἀνεβαίνετε καὶ κάθεσθε εἰς τὴν θηλυκὴν ὄνον λαμπροὶ
ἐπὶ κριτηρίου καὶ πορευόμενοι ἐπὶ πεζοὶ ποὺ βαδίζετε τὴν ὁδὸν τῶν δικαστηρίων, ὅπως τὸ μεσημέρι (ἢ κατ' ἄλλην ἑρμηνείαν: Εἰς τὴν ἄσπρην
ὁδοὺς συνέδρων ἐφ' ὁδῷ, θηλυκὴν ὅνον), ὅσοι εἶσθε ταγμένοι νὰ κρίνετε καὶ νὰ
δικάζετε τὸν λαὸν καὶ ὅσοι πηγαίνετε πεζῇ εἰς τὰ
δικαστήρια διὰ νὰ κριθῆτε·
5,11 διηγεῖσθε ἀπὸ φωνῆς 11 διηγηθῆτε τὴν μεγάλην αὐτὴν νίκην μὲ ἦχον 11 διηγηθῆτε τὴν μεγάλην αὐτὴν νίκην μαζὶ μὲ τοὺς ἤχους
ἀνακρουομένων ἀνὰ μέσον μουσικῶν ὀργάνων, ἐν μέσῳ γυναικῶν ποὺ τῶν μουσικῶν ὀργάνων, τὰ ὁποῖα ἀνακρούουν οἱ μουσικοί
ὑδρευομένων· ἐκεῖ δώσουσι παίρνουν νερὸ ἀπὸ τὰς πηγάς· ἱστορήσατε τὴν (ἢ κατ' ἄλλην ἑρμηνείαν: Μαζὶ μὲ τοὺς ἤχους τῶν
δικαιοσύνας Κυρίῳ, δικαιοσύνας νίκην. Ἔτσι θὰ ἐκφράσετε τὴν εὐγνωμοσύνην πολεμικῶν ἀσπίδων), μεταξὺ τῶν γυναικῶν, οἱ ὁποῖες
αὔξησον ἐν Ἰσραήλ. Τότε κατέβη καὶ θὰ δοξολογήσετε τὸν Θεὸν τὸν εὐεργέτην πηγαίνουν εἰς τὶς πηγὲς διὰ νὰ πάρουν νερόν. Ἐκεῖ θὰ
εἰς τὰς πόλεις λαὸς Κυρίου. τοῦ Ἰσραήλ. Ὤ! Κύριε, πολλαπλασίασε τὰς ἀναγγείλουν καὶ θὰ ἀποδώσουν τὸν δίκαιον ἔπαινον καὶ
εὐεργεσίας σου εἰς τὸν λαόν σου. Τότε εἶχε τὴν ὀφειλομένην εὐγνωμοσύνην καὶ δοξολογίαν εἰς τὸν
κατεβῆ εἰς τὰς πόλεις ὁ λαὸς τοῦ Κυρίου καὶ νικητὴν Κύριον. Ὦ Κύριε, πλήθυνε τὶς εὐεργεσίες σου καὶ
ἔκαμε τὸν νικηφόρον πόλεμον. τὶς νίκες εἰς τοὺς Ἰσραηλῖτες! Τότε, μετὰ τὴν θριαμβευτικὴν
νίκην, κατέβη καὶ ἐγκατεστάθη εἰς τὶς πόλεις του ὁ λαὸς τοῦ
Κυρίου (ἢ κατ' ἄλλην ἑρμηνείαν: Τότε κατέβη καὶ ὥρμησεν
ὁ λαὸς ἀπὸ τὶς πόλεις του εἰς τὸν νικηφόρον πόλεμον).
5,12 Ἐξεγείρου, ἐξεγείρου, 12 Σήκω ὀρθή, σήκω Δεββώρα! Σήκω, σήκω καὶ 12 Σήκω ἐπάνω, σήκω ἐπάνω, Δεββώρα, ἐνίσχυσε τὸν λαόν·
Δεββώρα. Ἐξεγείρου, ἐξεγείρου, ψάλε τὴν ὠδήν. Σήκω καὶ σὺ Βαράκ, καὶ δεῖξε σήκω ἐπάνω, σήκω ἐπάνω, ψάλε ἐπινίκιον ὠδὴν εἰς δόξαν
λάλησον ὠδήν· ἀνάστα Βαράκ, τὸ πλῆθος τῶν αἰχμαλώτων σου, υἱὲ Ἀβινεέμ. τοῦ Θεοῦ. Ἐμπρός, σήκω ἐπάνω, ἐνδυναμώσου, λάβε
καὶ αἰχμαλώτισον αἰχμαλωσίαν θάρρος, Βαράκ· δέσε καὶ σῦρε δεμένους τοὺς αἰχμαλώτους
σου, υἱὸς Ἀβινεέμ. σου εἰς τὴν αἰχμαλωσίαν, υἱὲ τοῦ Ἀβινεέμ.
5,13 Τότε κατέβη κατάλειμμα τοῖς 13 Τότε κατὰ τὸν πόλεμον κατέβη ἡ ὑπόλοιπος 13 Τότε, ποὺ ἀνεδείχθη ἔνδοξος ὁ Κύριος καὶ ἔλαμψεν ἡ
ἰσχυροῖς, λαὸς Κυρίου κατέβη δύναμις τῶν ἰσχυρῶν τοῦ Ἰσραήλ, κατέβη ὁ δύναμίς του, ὅσοι ἀπὸ τοὺς ἰσχυροὺς ἔμειναν πιστοὶ εἰς τοὺς

33/151
αὐτῷ ἐν τοῖς κραταιοῖς. λαὸς τοῦ Κυρίου ὁ ἰσχυρὸς μαζῆ μὲ τὸν Βαράκ. ἄρχοντες, κατέβησαν ἀπὸ τὸ ὅρος Θαβώρ, ὁ λαὸς αὐτὸς τοῦ
Κυρίου κατέβη ὡς φῶς μαζὶ μὲ τὸν Βαρὰκ εἰς τὸν πόλεμον

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


κατὰ τῶν πολυαρίθμων καὶ ἰσχυρῶν ἐχθρῶν.
5,14 Ἐξ ἐμοῦ Ἐφραὶμ ἐξερρίζωσεν 14 Ἀπὸ τὴν φυλὴν Ἐφραὶμ ἦλθον καὶ ἔλαβον 14 Ἀπὸ τὴν φυλὴν τοῦ Ἐφραὶμ ἔλαβαν μέρος εἰς τὸν
αὐτοὺς ἐν τῷ Ἀμαλήκ· ὀπίσω σου μέρος εἰς τὸν πόλεμον ὅσοι εἶχον ἐγκατασταθῆ πόλεμον ἐκεῖνοι, οἱ ὁποῖοι ἔχουν τὶς ρίζες των καὶ εἶναι
Βενιαμὶν ἐν τοῖς λαοῖς σου. Ἐν εἰς τὴν περιοχὴν τῶν Ἀμαληκιτῶν. Ὤ! Ἐφραίμ, ἐγκατεστημένοι εἰς τὴν χώραν τῶν Ἀμαληκιτῶν πίσω σου,
ἐμοὶ Μαχὶρ κατέβησαν πίσω ἀπὸ σὲ ἀκολουθοῦσε ἡ φυλὴ τοῦ Βενιαμὶν φυλὴ τοῦ Ἐφραίμ, ἀκολούθησαν οἰ ἀδελφοί σου τῆς φυλῆς
ἐξερευνῶντες καὶ ἀπὸ Ζαβουλὼν μαζῆ μου κατέβησαν ἡ φυλὴ τοῦ Μαχίρ μὲ τοὺς τοῦ Βενιαμίν. Μαζί μου κατέβησαν εἰς τὸν πόλεμον καί οἰ
ἕλκοντες ἐν ράβδῳ διηγήσεως προπορευομένους της διὰ τὴν ἀνακάλυψιν τῶν ἄνδρες τῆς φυλῆς Μαχίρ (δηλαδὴ τῆς φυλῆς τοῦ Μανασσῆ)
γραμματέως. ἐχθρῶν καὶ ἀπὸ τὴν φυλὴν Ζαβουλὼν οἱ μὲ τοὺς ἀρχηγούς των ἀπὸ δὲ τὴν φυλὴν τοῦ Ζαβουλών
κρατοῦντες γραφίδα, διὰ νὰ ἱστοροῦν ὡς (κατέβησαν εἰς τὸν πόλεμον) ἐκεῖνοι ποὺ κρατοῦν τὴν
γραμματεῖς τὰ γεγονότα. πένναν τοῦ γραμματέως, διὰ νὰ περιγράψουν τὰ γεγονότα
(ἢ κατ' ἄλλην ἑρμηνείαν: Ἐκεῖνοι ποὺ κρατοῦν τὴν
στραταρχικήν ράβδον), δηλαδὴ ἄνθρωποι μὲ ἀξιώματα.
5,15 Καὶ ἀρχηγοὶ ἐν Ἰσσάχαρ μετὰ 15 Εἰς τὸν πόλεμον αὐτὸν ἠκολούθησαν οἱ 15α Εἰς τὸν πόλεμον αὐτὸν ἀκολούθησαν ἐπίσης τὴν
Δεββώρας καὶ Βαράκ, οὕτω Βαρὰκ ἀρχηγοὶ τῆς φυλῆς Ἰσσάχαρ μαζῆ μὲ τὸν Βαρὰκ Δεββώραν καὶ τὸν Βαρὰκ οἱ ἀρχηγοὶ τῆς φυλῆς Ἰσσάχαρ·
ἐν κοιλάσιν ἀπέστειλεν ἐν ποσὶν καὶ τὴν Δεββώραν. Ἔτσι ὁ Βαρὰκ ἔστειλε τὸν ἔτσι ὁ Βαρὰκ διέταξε νὰ προχωρήσῃ ὁ στρατός του καὶ νὰ
αὐτοῦ. Εἰς τὰς μερίδας Ρουβὴν στρατὸν διὰ μέσου τῆς πεδιάδος καὶ αὐτὸς μαζῆ τὸν ἀκολουθήσῃ κατὰ πόδας εἰς τὴν κοιλάδα τοῦ ποταμοῦ
μεγάλοι ἐξικνούμενοι καρδίαν. μὲ αὐτούς. Ἡ φυλὴ Ρουβὴν εἶχε διασπασθῆ εἰς Κισών, τὴν πεδιάδα Ἐσδραελών.
φατρίας· δὲν ἔλαβε μέρος εἰς τὸν πόλεμον ἕως 15β Ἡ φυλὴ τοῦ Ρουβὴν δὲν ἔλαβε μέρος εἰς τὸν πόλεμον
εἰς τὰ βάθῆ τῆς καρδιᾶς της μεγάλοι οἱ αὐτόν, ἕνεκα τῶν διαιρέσεων καὶ τῶν μεγάλων δισταγμῶν
ἐνδοιασμοί της. καὶ ἀμφιβολιῶν, ποὺ φθάνουν μέχρι τὰ βάθη τῆς καρδιᾶς!
5,16 Εἰς τί ἐκάθισαν ἀνὰ μέσον 16 Διατὶ ἐκάθησαν ἀνὰ μέσον τῶν φορτωμένων 16 Διατὶ ἐπροτίμησαν οἱ ἄνδρες τῆς φυλῆς Ρουβὴν νὰ
τῆς διγομίας τοῦ ἀκοῦσαι ζώων των καὶ ἐπερίμεναν ἀργοὶ νὰ ἀκούσουν ἠσυχάζουν μεταξὺ τῶν φορτωμένων ζώων (ἢ κατ' ἄλλην
συριγμοῦ ἀγγέλων; Εἰς διαιρέσεις εἰδοποίησιν ἀγγέλων; Οἱ μεγάλοι ἐνδοιασμοὶ ἑρμηνείαν: Μεταξὺ δύο φαραγγιῶν) καὶ νὰ περιμένουν νὰ
Ρουβὴν μεγάλοι ἐξετασμοὶ ἔφεραν εἰς αὐτοὺς διάσπασιν. ἀκούσουν ἀγγελικὴν εἰδοποίησιν, διὰ νὰ κατέβουν εἰς τὸν
καρδίας. πόλεμον; (ἢ κατ' ἄλλην ἑρμηνείαν: Διατὶ ἐπροτίμησαν νὰ

34/151
ἀκού(σ)ουν σφυρίγματα βοσκῶν, ἀντὶ νὰ κατέβουν εἰς τὸν
πόλεμον;) (Διότι) οἱ μεγάλες ἀμφιβολίες καὶ δισταγμοὶ

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


ὠδήγησαν τὴν φυλὴν τοῦ Ρουβὴν εἰς διαιρέσεις καὶ φατρίες.
5,17 Γαλαὰδ ἐν τῷ πέραν τοῦ 17 Καὶ ἡ φυλὴ τοῦ Γαλαὰδ ἀδιάφορος ἔμενεν 17 Ἡ φυλὴ τοῦ Γαλαὰδ ἔστησε τὶς σκηνές της ἀδιάφορος εἰς
Ἰορδάνου ἐσκήνωσε· καὶ Δὰν εἰς εἰς τὰς κατασκηνώσεις τῆς πέραν τοῦ τὰ ἀνατολικὰ τοῦ Ἰορδάνη. Καὶ σύ, φυλὴ τοῦ Δάν, διατὶ
τί παροικεῖ πλοῖοις; Ἀσὴρ ἐκάθισε Ἰορδάνου. Σὺ δὲ ἡ φυλὴ τοῦ Δὰν διατὶ μένεις μένεις ἀδρανὴς καὶ ἀδιάφορος εἰς τὰ παράλια τῆς
παραλίαν θαλασσῶν καὶ ἐπὶ ἀσυγκίνητος πλησίον εἰς τὰ πλοῖα σου; Ἡ φυλὴ Μεσογείου θαλάσσης, κοντὰ εἰς τὰ ξένα ἐμπορικὰ πλοῖα; Ἡ
διεξόδοις αὐτοῦ σκηνώσει. τοῦ Ἀσὴρ ἐκάθησε καὶ αὐτὴ ἀδιάφορος εἰς τὰ φυλὴ τοῦ Ἀσὴρ παρέμεινε ἄπρακτος εἰς τὰ παραθαλάσσια
παράλιά της καὶ εἰς τοὺς λιμένας, διεξόδους τῆς Παλαιστίνης καὶ ἔστησε τὶς σκηνές της εἰς τὰ λιμάνια
τῶν πλοίων, ἔχει ἐγκατασταθῇ. της!
5,18 Ζαβουλὼν λαὸς ὠνείδισε 18 Αἱ φυλαὶ ὅμως Ζαβουλὼν καὶ Νεφθαλὶ 18 Ἐνῷ οἱ φυλὲς τοῦ Ρουβήν, τοῦ Γαλαάδ, τοῦ Δὰν καὶ τοῦ
ψυχὴν αὐτοῦ εἰς θάνατον καὶ ἐξέθεσαν εἰς κίνδυνον τὴν ζωήν των ἐπάνω εἰς Ἀσὴρ εἶναι διηρημένες ἢ ἀναπαύονται κοντὰ εἰς τὰ κοπάδια
Νεφθαλὶ ἐπὶ ὕψη ἀγροῦ. τὰ ὀροπέδια. των ἢ εἰς τὴν παραλίαν καὶ τὰ λιμάνια κοντὰ εἰς τὰ ξένα
πλοῖα, ὁ λαὸς τῆς φυλῆς τοῦ Ζαβουλὼν καὶ τοῦ Νεφθαλὶ
ἐρριψοκινδύνευσε τὴν ζωήν του μέχρι θανάτου εἰς τὸ πεδίον
τῆς μάχης, εἰς τὰ ὀροπέδια (ἢ τοὺς πρόποδες) τοῦ Θαβώρ.
5,19 Ἦλθον αὐτῶν βασιλεῖς, 19 Ἦλθον ἐναντίον των οἱ ἀρχηγοὶ τῶν 19 Ἦλθαν οἱ βασιλεῖς τῶν ἐχθρῶν, παρετάχθησαν εἰς
παρετάξαντο, τότε ἐπολέμησαν ἐχθρικῶν δυνάμεων, παρετάχθησαν κατ' πόλεμον· τότε ἐπολέμησαν οἱ βασιλεῖς τῶν Χαναναίων
βασιλεῖς Χαναὰν ἐν Θαναὰχ ἐπὶ αὐτῶν, ἐπολέμησαν οἱ ἡγεμόνες τῶν ἐναντίον τῶν φυλῶν Ζαβουλὼν καὶ Νεφθαλὶ εὶς τὴν
ὕδατι Μαγεδδώ· δῶρον ἀργυρίου Χαναναίων κατὰ τῶν φυλῶν Ζαβουλὼν καὶ Θαναάχ, κοντὰ εἰς τὰ ὕδατα (τὸν χείμαρρον) τῆς πόλεως
οὐκ ἔλαβον. Νεφθαλὶ πλησίον τῆς Θαναὰχ καὶ τῶν ὑδάτων Μαγεδδῶ· δὲν ἐπῆραν ὅμως καθόλου λάφυρα, διότι
τῆς Μαγεδδώ. Ἡττήθησαν ὅμως καὶ κανένα ἐνικήθησαν!
λάφυρον δὲν ἔλαβον.
5,20 Ἐξ οὐρανοῦ παρετάξαντο οἱ 20 Ἀπὸ τὸν οὐρανὸν ἀντιπαρετάχθησαν 20 Ἐναντίον τῶν Χαναναίων παρετάχθη πρὸς μάχην καὶ
ἀστέρες, ἐκ τρίβων αὐτῶν ἐναντίον αὐτῶν οἱ ἀστέρες, αἱ ὁδοί των ἐπολέμησεν ἡ στρατιὰ τῶν ἀστέρων τοῦ οὐρανοῦ· ἀπὸ τὶς
παρετάξαντο μετὰ Σισάρα. ἐστράφησαν κατὰ τοῦ Σισάρα. οὐράνιες τροχιές των ἐκινήθησαν καὶ ἐστράφησαν ἐναντίον
τοῦ Σισάρα.

35/151
5,21 Χειμάρρους Κισῶν ἐξέσυρεν 21 Ὁ χείμαρρος Κισῶν παρέσυρε τὰ πτώματά 21 Ὁ χείμαρρος Κισὼν τοὺς ἔπνιξε καὶ τοὺς παρέσυρε
αὐτούς, χειμάρρους ἀρχαίων, των, ὁ ἀρχαῖος αὐτὸς χείμαρρος, ὁ χείμαρρος μακριά, ὁ ἀρχαῖος αὐτὸς καὶ ἱστορικὸς χείμαρρος, ὁ

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


χειμάρρους Κισῶν· καταπατήσει Κισῶν. Ἡ ψυχή μου, ἰσχυρὰ καὶ ἀκατάβλητος χείμαρρος Κισῶν! Ὤ, ἡ ψυχή μου τώρα, ποὺ ἔλαβε θάρρος
αὐτὸν ψυχή μου δυνατή. μὲ τὴν συμπαράστασιν τοῦ Θεοῦ, θὰ καὶ ἔγινε δυνατὴ μὲ τὴν θείαν βοήθειαν, θὰ προχωρήσω μὲ
καταπατήσῃ τὸν ἐχθρόν. ὁρμὴν καὶ θὰ καταπατήσω τὸν ἐχθρόν!
5,22 Ὅτε ἐνεποδίσθησαν πτέρναι 22 Ὅταν οἱ πόδες τῶν ἵππων περιεπλάκησαν, 22 Τότε, ὅταν τὰ πόδια τῶν ἵππων τοῦ ἐχθροῦ
ἵππου, σπουδῇ ἔσπευσαν ἰσχυροὶ πεζῆ ἔσπευσαν νὰ σωθοῦν διὰ τῆς φυγῆς οἱ περιεπλάκησαν μέσα εἰς τὴν σύγχυσιν (ἢ κατ' ἄλλην
αὐτοῦ. ἰσχυροὶ ἐχθροί. γραφήν: Ἀπεκόπησαν), οἱ δυνατοὶ ἄνδρες τοῦ ἐχθροῦ διὰ νὰ
σωθοῦν ἔτρεξαν πεζῇ.
5,23 Καταρᾶσθε Μηρώζ, εἶπεν 23 Καταρασθῆτε τὴν Μηρὼζ εἶπεν ὁ ἄγγελος 23 Καταρασθῆτε τὴν πόλιν Μηρώζ, εἶπεν ὁ ἄγγελος τοῦ
ἄγγελος Κυρίου, καταρᾶσθε, Κυρίου, καταρασθῆτε την· κατηραμένος ἂς Κυρίου, καταρασθῆτε την· ἂς εἶναι καταράμενος κάθε ἕνας,
ἐπικατάρατος πᾶς ὁ κατοικῶν εἶναι κάθε κάτοικος αὐτῆς, διότι δὲν ἦλθον νὰ ποὺ κατοικεῖ εἰς αὐτήν, διότι δὲν ἦλθαν εἰς βοήθειαν τῶν
αὐτήν, ὅτι οὐκ ἤλθοσαν εἰς βοηθήσουν τοὺς Ἰσραηλίτας εἰς τὸν παρὰ Ἰσραηλιτῶν, οἱ ὁποῖοι ἐπολεμοῦσαν κάτω ἀπὸ τὴν ἀρχηγίαν
βοήθειαν Κυρίου, εἰς βοήθειαν ἐν Κυρίου ἱερὸν αὐτὸν πόλεμον, δὲν ἦλθον εἰς τοῦ Κυρίου· διότι δὲν ἔτρεξαν εἰς βοήθειαν τῶν ἄλλων
δυνατοῖς. βοήθειαν τῶν ἀδελφῶν των μὲ τὰς δυνάμεις Ἰσραηλιτῶν μὲ τὶς στρατιωτικές των δυνάμεις.
των.
5,24 Εὐλογηθείη ἐν γυναιξὶν Ἰαὴλ 24 Ἂς εἶναι εὐλογημένη μεταξὺ τῶν γυναικῶν ἡ 24 Ἂς εἶναι εὐλογημένη μεταξὺ τῶν γυναικῶν ἡ Ἰαήλ, ἡ
γυνὴ Χαβὲρ τοῦ Κιναίου, ἀπὸ Ἰαήλ, ἡ σύζυγος Χαβὲρ τοῦ Κιναίου. Αὐτὴ ἂς σύζυγος τοῦ Χαβὲρ τοῦ Κιναίου. Ἡ γυναῖκα αὐτὴ ἂς εἶναι
γυναικῶν ἐν σκηναῖς εὐλογηθείη. εἶναι εὐλογημένη μεταξὺ τῶν ἄλλων γυναικῶν εὐλογημένη μεταξὺ ὅλων τῶν ἄλλων νομάδων γυναικῶν,
ποὺ ζοῦν εἰς σκηνάς. ποὺ κατοικοῦν εἰς σκηνές.
5,25 Ὕδωρ ᾔτησε, γάλα ἔδωκεν, ἐν 25 Νερὸ τῆς ἐζήτησεν ὁ Σισάρα, γάλα τοῦ 25 (Ὁ στρατηγὸς Σισάρα) τῆς ἐζήτησε νερόν, διὰ νὰ σβήσῃ
λεκάνῃ ὑπερεχόντων προσήνεγκε ἔδωκεν αὐτὴ καὶ μὲ λεκάνην ἀρχοντικὴν τοῦ τὴν δίψαν του, καὶ αὐτὴ τοῦ ἔδωκε ξινόγαλο· μέσα εἰς
βούτυρον. προσέφερε βούτυρον. ἐπίσημον κύπελλον, ἀπὸ τὸ ὁποῖον πίνουν οἱ ἄρχοντες καὶ
οἱ ἰσχυροί, τοῦ προσέφερε βούτυρον.
5,26 Χεῖρα αὐτῆς ἀριστερὰν εἰς 26 Κατόπιν ὅμως ἥπλωσε τὸ ἀριστερὸν της χέρι 26 Ἅπλωσε τὸ ἀριστερό της χέρι καὶ ἔλαβεν ἕνα πάσσαλον
πάσσαλον ἐξέτεινε καὶ δεξιὰν καὶ ἐπῆρε πάσσαλον καὶ μὲ τὸ δεξί της τὴν τῆς σκηνῆς, καὶ εἰς τὸ δεξιόν της ἔλαβε σφυρί, ποὺ
αὐτῆς εἰς σφῦραν κοπιώντων καὶ σφῦραν τῶν ἐργατῶν καὶ ἐσφυροκόπησε τὸν χρησιμοποιοῦν οἱ ἐργάτες· μὲ τὸ σφυρὶ ἐκτύπησε τὸν

36/151
ἐσφυροκόπησε Σισάρα, διήλωσε Σισάρα. Διεπέρασε σὰν μὲ τεράστιο καρφὶ τὴν πάσσαλον εἰς τὸν κρόταφον τοῦ Σισάρα. Ὁ πάσσαλος
κεφαλὴν αὐτοῦ καὶ ἐπάταξε, κεφαλήν του, ἐκτύπησε τὸν πάσσαλον, ἐτρύπησε τὴν κεφαλήν του καὶ ἐκαρφώθη εἰς τὴν γῆν· (ἡ

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


διήλωσε κρόταφον αὐτοῦ. διεπέρασε καὶ ἐκάρφωσε τὸν κρόταφόν του. Ἰαήλ) ἐκτύπησε τὸν πάσσαλον καὶ τοῦ διεπέρασε τὸν
κρόταφον!
5,27 Ἀνὰ μέσον τῶν ποδῶν αὐτῆς 27 Ὁ Σισάρα ἐμπρὸς εἰς τὰ πόδια της ἐκυλίσθη 27 (Ὁ Σισάρα) ἐκυλίσθη μὲ σπασμοὺς καὶ σπαρταρίσματα
κατεκυλίσθη, ἔπεσε καὶ ἐκοιμήθη· μὲ σφαδασμούς, ἕως ὅτου ἀπέθανε. Μπροστὰ μέσα εἰς τὰ πόδια της καὶ ἀπέθανε· μάλιστα! ὁ φοβερὸς
ἀνὰ μέσον τῶν ποδῶν αὐτῆς εἰς τὰ πόδια της ἔπεσε καὶ ἐξεψύχησεν ὁ στρατηγὸς ἔπεσε νεκρὸς εἰς τὰ πόδια της· εἰς τὰ πόδια μιᾶς
κατακλιθεὶς ἔπεσε· καθὼς περίφημος Σισάρα. Ἀπὸ ἐκεῖ ποὺ ἔπεσε νεκρὸς γυναίκας! Ἀφοῦ ἑξάπλωσε κάτω νεκρὸς καὶ ἔπεσε ἀκίνητος,
κατεκλίθη, ἐκεῖ ἔπεσεν μετεφέρθη ἔπειτα διὰ νὰ κηδευθῇ εἰς τὴν μετεφέρθη διὰ νὰ κηδευθῇ μὲ τιμές!
ἐξοδευθείς. πατρίδα του.
5,28 Διὰ τῆς θυρίδος παρέκυψε 28 Ἡ μητέρα τοῦ Σισάρα ἔσκυψε ἀπὸ τὴν 28 Ἡ μητέρα τοῦ Σισάρα ἔσκυψε ἔξω καὶ ἐκύτταξε διὰ νὰ
μήτηρ Σισάρα ἐκτὸς τοῦ τοξικοῦ, θυρίδα ἔξω ἀπὸ τὴν πολεμίστρα καὶ διακρίνῃ καλύτερα μέσα ἀπὸ ἕνα παραθυρον τοῦ
διότι ᾐσχύνθη ἅρμα αὐτοῦ, διότι παρατηροῦσε· ἐκουράσθη περιμένουσα νὰ ἴδῃ δικτυωτοῦ, διότι ἐκουράσθη νὰ περιμένῃ νὰ ἰδῇ τὸ
ἐχρόνισαν πόδες ἁρμάτων αὐτοῦ. ἐπιστρέφον τὸ ἅρμα τοῦ παιδιοῦ της, διότι πολεμικὸν ἅρμα τοῦ υἱοῦ της νὰ ἐπιστρέφῃ. Διότι
ἐβράδυναν πολὺ οἱ τροχοὶ τοῦ ἅρματος διὰ τὴν ἐβράδυναν πάρα πολὺ οἱ τροχοὶ τοῦ ἅρματος νὰ φέρουν τὸν
μεταφορὰν αὐτοῦ. υἱόν της ἀπὸ τὸν πόλεμον.
5,29 Αἱ σοφαὶ ἄρχουσαι αὐτῆς 29 Αἱ συνεταὶ ἀρχόντισσαι ποὺ τὴν 29 Οἱ σοφὲς κυρίες τῆς τιμῆς τῆς ἀπάντησαν μὲ λόγια
ἀπεκρίθησαν πρὸς αὐτήν, καὶ περιεστοίχιζαν ἀπηύθυναν πρὸς αὐτὴν λόγους παρηγορητικά, αὐτὴ δέ (ἡ μητέρα τοῦ Σισάρα) παρηγοροῦσε
αὐτὴ ἀπέστρεψε λόγους αὐτῆς παρηγορίας καὶ αὐτὴ πενθοῦσα ἔλεγε πρὸς τὸν τὸν ἑαυτόν της μὲ τὰ ἑξῆς:
ἑαυτῇ. ἑαυτόν της·
5,30 Οὐχ εὑρήσουσιν αὐτὸν 30 <ἐὰν μεταβοῦν μερικοὶ πρὸς συνάντησίν του 30 < Ἐᾶν μεταβῇ κανεὶς εἰς τὸ πεδίον τῆς μάχης, δὲν θὰ τὸν
διαμερίζοντα σκύλα; Οἰκτίρμων δὲν θὰ τὸν εὔρουν νὰ διαμοιράζῃ τὰ λάφυρα εὕρῃ νὰ μοιράζῃ τὰ λάφυρα τοῦ πολέμου; Ὡς
οἰκτειρήσει εἰς κεφαλὴν ἀνδρός· τῆς νίκης; Μεγολόκαρδος, θὰ λυπηθῇ καὶ δὲν εὐσπλαγχνικὸς ποὺ εἶναι, ὁ υἱός μου θὰ εὐσπλαγχνισθῇ
σκῦλα βαμμάτων τῷ Σισάρᾳ, θὰ κόψῃ τὰς κεφαλὰς τῶν αἰχμαλώτων. Πολλὰ ὅλους τοὺς αἰχμαλώτους καὶ τὸ κεφάλι ἔστω καὶ ἐνὸς ἐκόμη
σκῦλα βαμμάτων ποικιλίας, λάφυρα, ἐνδύματα διαφόρων χρωμάτων, αἰχμαλώτου! Διὰ τὸν Σισάρα λάφυρα ποικιλοχρώμων
βάμματα ποικιλτῶν αὐτά, τῷ κεντητὰ πολύχρωμα, λάφυρα τοῦ πολέμου θὰ ἐνδυμάτων, λάφυρα πολλῶν καὶ διαφόρων ἐνδυμάτων,
τραχήλῳ αὐτοῦ σκῦλα. κρέμωνται εἰς τὸν λαιμὸν αὐτοῦ! Ἀλλὰ ὁ υἱός λάφυρα διαφόρων χρωματιστῶν κεντημάτων θὰ κρέμωνται

37/151
μου εἶναι νεκρός>. ἀπὸ τὸν λαιμόν του· πολλὰ λάφυρα!> Αὐτὰ ἐσκέπτετο καὶ
ἐπαρηγορεῖτο ἡ μητέρα τοῦ Σισάρα· ἐκεῖνος ὅμως οὔτε

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


λάφυρα ἐμοίραζε οὔτε μὲ λάφυρα ἐστολίζετο· ἦταν νεκρός!
5,31 Οὕτως ἀπόλοιντο πάντες οἱ 31 Εἴθε, Κύριε, ἔτσι, ὅπως ὁ Σισάρα νὰ 31 Ἔτσι, ὅπως ἐχάθη ὁ Σισάρα, ἂς ἑξαφανισθοῦν ὅλοι οἱ
ἐχθροί σου, Κύριε· καὶ οἱ ἀπολεσθοῦν ὅλοι οἱ ἐχθροί σου. Ὅσοι δὲ σὲ ἐχθροί σου, Κύριε! Ἐνῷ ὅσοι ἀγαποῦν τὸν Κύριον, ἂς
ἀγαπῶντες αὐτὸν ὡς ἔξοδος ἀγαποῦν, ἂς λάμψουν ὡσὰν τὸν ἀνατέλλοντα λάμψουν ὅπως ὁ ἥλιος ποὺ ἀνατέλλει· ὅπως ὁ δυνατὸς καὶ
ἡλίου ἐν δυνάμει αὐτοῦ. Καὶ ἥλιον κατὰ τὴν μεγάλην του δύναμιν>. Ἔπειτα λαμπρὸς ἥλιος κατὰ τὶς ὦρες ποὺ μεσουρανεῖ>.
ἡσύχασεν ἡ γῆ τεσσαράκοντα ἀπὸ αὐτὰ ἡσύχασεν ἡ χώρα ἐπὶ τεσσαράκοντα Μετὰ τὴν θαυμαστὴν αὐτὴν νίκην ἡ χώρα τῶν Ἰσραηλιτῶν
ἔτη. ἔτη. ἔμεινεν ἥσυχη καὶ εἰρηνικὴ ἀπὸ ἐχθρικὲς ἐπιθέσεις ἐπὶ
σαράντα χρόνια.

ΚΡΙΤΑΙ - 6ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ
Αρχαίο Κείμενο Ἑρμηνεία Ἰωάννου Κολιτσάρα Ἑρμηνεία Παναγιώτη Τρεμπέλα
6,1 Καὶ ἐποίησαν οἱ υἱοὶ Πάλιν ὅμως οἱ Ἰσραηλῖται ἡμάρτησαν, Οἱ Ἰσραηλῖται παρεσύρθησαν καὶ πάλιν εἰς παρεκτροπὲς καὶ
Ἰσραὴλ τὸ πονηρὸν ἐνώπιον ἐξέκλιναν εἰς τὴν εἰδωλολατρείαν καὶ τὴν ἁμαρτωλὲς πράξεις καὶ ἔκαμαν ἐκεῖνο, τὸ ὁποῖον εἶναι πονηρὸν εἰς
Κυρίου, καὶ ἔδωκεν αὐτοὺς ἁμαρτίαν ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ, δι' αὐτὸ καὶ τοὺς τὰ μάτια τοῦ Θεοῦ, δηλαδὴ ἐλάτρευσαν τὰ εἴδωλα· δι' αὐτὸ ὁ Κύριος
Κύριος ἐν χειρὶ Μαδιὰμ ἑπτὰ παρέδωκεν ὁ Θεὸς εἰς τὰ χέρια τῶν τοὺς ἐγκατέλειψε καὶ τοὺς παρέδωκεν εἰς τὴν ἐξουσίαν τῶν
ἔτη. Μαδιανιτῶν ἐπὶ ἑπτὰ ἔτη. Μαδιανιτῶν ἐπὶ ἑπτὰ χρόνια.
6,2 Καὶ ἴσχυσε χεὶρ Μαδιὰμ ἐπὶ 2 Οἱ δὲ Μαδιανῖται τοὺς κατέθλιβον πάρα 2 Καὶ ἡ καταπίεσις τῶν Μαδιανιτῶν ὑπῆρξε μεγάλη καὶ βαρεῖα
Ἰσραήλ· καὶ ἐποίησαν ἑαυτοῖς πολύ. Οἱ Ἰσραηλῖται φεύγοντες τὰς ἐπανῶ εἰς τοὺς Ἰσραηλίτες· ἕνεκα τῆς καταπιέσεως αὐτῆς οἱ
οἱ υἱοὶ Ἰσραὴλ ἀπὸ προσώπου καταπιέσεις τῶν Μαδιανιτῶν ἐτράπησαν καὶ Ἰσραηλῖται διὰ νὰ σωθοῦν κατέφευγαν εἰς τὶς τρῶγλες καὶ τὰ
Μαδιὰμ τὰς τρυμαλιὰς τὰς ἐν ἐκρύβησαν εἰς ὀπὰς ποὺ ἤνοιγον εἰς τὰ ὄρη, ἄντρα, ποὺ ὑπάρχουν εἰς τὰ βουνά, καὶ εἰς τὰ σπήλαια καὶ εἰς τοὺς
τοῖς ὅρεσι καὶ τὰ σπήλαια καὶ εἰς τὰ σπήλαια καὶ εἰς ἀποτόμους βράχους. ἀποκρήμνους βράχους, ποὺ εἶναι ἀσφαλῆ σὰν φρούρια.
τὰ κρεμαστά.
6,3 Καὶ ἐγένετο ἐὰν ἔσπειραν 3 Ὅταν οἱ Ἰσραηλῖται ἔσπερναν καὶ 3 Καὶ συνέβαινε τοῦτο: Ὅταν ἔσπερναν οἱ Ἰσραηλῖται καὶ τὰ
οἱ υἱοὶ Ἰσραήλ, καὶ ἀνέβαινον ἐπλησίαζεν ὁ καιρὸς τοῦ θερισμοῦ, ἤρχοντο οἱ στάχυα ἦσαν ἕτοιμα διὰ τὸν θερισμόν, ἤρχοντο οἱ Μαδιανῖται καὶ οἱ

38/151
Μαδιὰμ καὶ Ἀμαλήκ, καὶ οἱ Μαδιανῖται καὶ οἱ Ἀμαληκῖται μαζῆ δὲ μὲ Ἀμαληκῖται· μαζί τους δὲ ἀνέβαιναν καὶ οἱ νομάδες τῆς Ἀραβικῆς
υἱοὶ ἀνατολῶν συνανέβαινον αὐτοὺς καὶ νομάδες τῆς ἀραβικῆς ἐρήμου καὶ ἔρημου· καὶ ὅλοι αὐτοὶ ἐπετίθεντο ἐναντίον τῶν Ἰσραηλιτῶν.

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


αὐτοῖς· καὶ παρενέβαλον εἰς ἐπετίθεντο ἐναντίον των,
αὐτοὺς
6,4 καὶ κατέφθειραν τοὺς 4 ἐθέριζαν αὐτοὶ τὰ γεννήματά των καὶ 4 Καὶ αὐτοὶ ἐθέριζαν τοὺς καρποὺς καὶ κατέστρεφαν ὅλην τὴν
καρποὺς αὐτῶν ἕως ἐλθεῖν εἰς κατέστρεφαν τὴν ἄλλην παραγωγὴν μέχρι παραγωγὴν τῶν Ἰσραηλιτῶν μέχρι τῆς πόλεως τῆς Γάζης· ἔτσι δὲν
Γάζαν καὶ οὐ κατελείποντο τῆς Γάζης καὶ δὲν ἄφηναν καμμίαν τροφὴν ἄφηναν καθόλου τροφὲς διὰ συντήρησιν ἀπὸ τὴν γεωργίαν εἰς τὴν
ὑπόστασιν ζωῆς ἐν τῇ γῇ πρὸς συντήρησιν εἰς τὴν χώραν τῶν χώραν τοῦ Ἰσραήλ, καὶ εἰς τὰ κοπάδια τῶν ζώων (δὲν ἄφηναν) οὔτε
Ἰσραὴλ οὐδὲ ἐν τοῖς ποιμνίοις Ἰσραηλιτῶν, μεταξὺ δὲ τῶν κοπαδιῶν οὔτε ταῦρον οὔτε ὄνον.
ταῦρον καὶ ὄνον· ταῦρον οὔτε ὄνον.
6,5 ὅτι αὐτοὶ καὶ αἱ κτήσεις 5 Οἱ ἐχθροὶ εἰσωρμοῦσαν εἰς τὴν Παλαιστίνην 5 Ἡ καταστροφὴ τῆς γεωργίας καὶ τῆς κτηνοτροφίας ἦταν πλήρης,
αὐτῶν ἀνέβαινον καὶ αἱ αὐτοὶ καὶ τὰ ζῶα των καὶ ὅλος ὁ ὄχλος των, διότι οἱ ἐχθροὶ αὐτοὶ εἰσέβαλλαν εἰς τὴν Χαναὰν μὲ τὰ ζῶα των καὶ
σκηναὶ αὐτῶν παρεγίνοντο πολυάριθμοι ὡσὰν τὰς ἀκρίδας. Αὐτοὶ καὶ αἱ μέ τὶς σκηνές των καὶ ἢρχοντο πάρα πολλοί, ὡσὰν τὰ στίφη τῶν
καθὼς ἀκρὶς εἰς πλῆθος, καὶ κάμηλοί των ἦσαν ἀναρίθμητοι. Εἰσωρμοῦσαν ἀκρίδων. Τόσον αὐτοί, ὅσον καὶ οἱ καμῆλες τῶν, ἦσαν ἀμέτρητοι·
αὐτοῖς καὶ ταῖς καμήλοις εἰς τὴν γῆν τοῦ Ἰσραὴλ καὶ τὴν κατέστρεφαν καὶ εἰσέβαλλαν εἰς τὴν χώραν τοῦ Ἰσραὴλ καὶ τὴν κατέστρεφαν
αὐτῶν οὐκ ἦν ἀριθμός, καὶ ἐξ ὁλοκλήρου. ἐντελῶς.
ἤρχοντο εἰς τὴν γῆν Ἰσραὴλ
καὶ διέφθειρον αὐτήν.
6,6 Καὶ ἐπτώχευσεν Ἰσραὴλ 6 Ἔτσι δὲ οἱ Ἰσραηλῖται κατήντησαν εἰς 6 Καὶ οἱ Ἰσραηλῖται ἔγιναν πάρα πολὺ πτωχοὶ ἕνεκα τῶν
σφόδρα ἀπὸ προσώπου μεγάλην πτωχείαν καὶ πεῖναν ἐξ αἰτίας τῶν ἐπιδρομῶν, τῆς ἐρημώσεως καὶ τῆς καταπιέσεως τῶν Μαδιανιτῶν.
Μαδιάμ, λεηλασιῶν καὶ καταπιέσεων ἀπὸ τοὺς
Μαδιανίτας.
6,7 Καὶ ἐβόησαν οἱ υἱοὶ Ἰσραὴλ 7 Ἔκραξαν τότε οἱ Ἰσραηλῖται πρὸς τὸν Κύριον 7 Μέσα εἰς τὴν μεγάλην των συμφορὰν οἱ Ἰσραηλῖται ὕψωσαν
πρὸς Κύριον ἀπὸ προσώπου μὲ πίστιν καὶ ἐζήτησαν σωτηρίαν ἀπὸ τὴν κραυγὴν ἰσχυρὰν καὶ ἐφώναζαν μὲ ἱκεσίαν δυνατὴν πρὸς τὸν
Μαδιάμ. μάστιγα τῶν Μαδιανιτῶν. Κύριον, διὰ νὰ τοὺς λυτρώσῃ ἀπὸ τὴν ἀφόρητον καταπίεσιν τῶν
Μαδιανιτῶν.
6,8 Καὶ ἐξαπέστειλε Κύριος 8 Τότε ὁ Κύριος ἔστειλε πρὸς τοὺς Ἰσραηλίτας 8 Καὶ ὁ Θεὸς ἀπέστειλεν ἕνα προφήτην πρὸς τοὺς Ἰσραηλῖτες, ὁ

39/151
ἄνδρα προφήτην πρὸς τοὺς ἄνδρα προφήτην, ὁ ὁποῖος καὶ εἶπε πρὸς ὁποῖος τοὺς ἐμίλησε ἐξ ὀνόματος τοῦ ἀληθινοῦ Θεοῦ καὶ τοὺς εἶπε:
υἱοὺς Ἰσραήλ, καὶ εἶπεν αὐτοῖς· αὐτούς· <αὐτὰ λέγει Κύριος ὁ Θεός τοῦ <Αὐτὰ λέγει ὁ Κύριος, ὁ Θεὸς τοῦ Ἰσραήλ: <Ἐγὼ εἶμαι ἐκεῖνος, ὁ

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


τάδε λέγει Κύριος ὁ Θεὸς Ἰσραήλ· Ἐγὼ εἶμαι ἐκεῖνος ὁ ποῖος σᾶς ὁποῖος σᾶς ἀνέβασα ἐδῶ ἀπὸ τὴν χώραν τῆς Αἰγύπτου καὶ σᾶς
Ἰσραήλ· ἐγώ εἰμι ὡς ἀνήγαγον ἀνεβίβασα ἀπὸ τὴν Αἴγυπτον, ἐγὼ σᾶς ἐλευθέρωσα ἀπὸ τὴν χώραν ἐκείνην, εἰς τὴν ὁποίαν ἦσθε σκλάβοι·
ὑμᾶς ἐκ γῆς Αἰγύπτου καὶ ἔβγαλα ἀπὸ τὴν χώραν ἐκείνην τῆς δουλείας
ἐξήγαγον ὑμᾶς ἐξ οἴκου σας.
δουλείας ὑμῶν
6,9 καὶ ἐρρυσάμην ὑμᾶς ἐκ 9 Σᾶς ἀπήλλαξα ἀπὸ τὴν τυραννίαν τῆς 9 ἐγὼ σᾶς ἐλευθέρωσα ἀπὸ τὰ χέρια τῶν Αἰγυπτίων καὶ ἀπὸ τὰ
χειρὸς Αἰγύπτου καὶ ἐκ χειρὸς Αἰγύπτου, ἀπὸ τὴν καταπίεσιν ἐκείνων ποὺ χέρια ὅλων αὐτῶν, οἱ ὁποῖοι σᾶς κατεπίεζαν· καί (ἐγὼ εἶμαι ἐκεῖνος
πάντων τῶν θλιβόντων ὑμᾶς σᾶς κατέθλιβαν· τοὺς ἀπεμάκρυνα ἀπὸ κοντά πού) τοὺς ἔδιωξα ἀπ’ ἐμπρός σας, ὥστε νὰ μὴ τοὺς βλέπετε πλέον,
καὶ ἐξέβαλον αὐτοὺς ἐκ σας, σᾶς ἔφερα εἰς τὴν γῆν τῆς Ἐπαγγελίας, καὶ σᾶς ἔδωκα τὴν χώραν αὐτήν, ποὺ κατέχετε τώρα σὰν
προσώπου ὑμῶν καὶ ἔδωκα τὴν ὁποίαν καὶ ἔδωκα ὡς ἰδικήν σας. νοικοκυραῖοι, καὶ σᾶς ἐγκατέστησα εἰς αὐτήν>.
ὑμῖν τὴν γῆν αὐτῶν
6,10 καὶ εἶπα ὑμῖν· ἐγὼ Κύριος 10 Καὶ σᾶς εἶπα· Ἐγὼ θὰ εἶμαι Κύριος ὁ Θεός 10 Καὶ σᾶς εἶπα καθαρά: <Ἐγὼ καὶ μόνον ἐγὼ εἶμαι ὁ Κύριος καὶ
ὁ Θεὸς ὑμῶν, οὐ φοβηθήσεσθε σας· δὲν θὰ σεβασθῆτε καὶ δὲν θὰ λατρεύσετε Θεός σᾶς· ἐφ' ὅσον μένετε κοντά μου, δὲν ἐπιτρέπεται κατ' οὐδένα
τοὺς θεοὺς τοῦ Ἀμορραίου, ἐν τοὺς θεοὺς τῶν Ἀμορραίων, εἰς τὴν χώραν τῶν λόγον νὰ σεβασθῆτε καὶ νὰ λατρεύσετε τοὺς ψεύτικους θεοὺς τῶν
οἷς ὑμεῖς κάθησθε ἐν τῇ γῇ ὁποίων σεῖς μεταξὺ αὐτῶν ἔχετε Ἀμορραίων, εἰς τὴν χώραν τῶν ὁποίων ἐμπήκατε ὡς κατακτηταὶ
αὐτῶν· καὶ οὐκ εἱσηκούσατε ἐγκατασταθῆ. Ἀλλὰ σεῖς δὲν ὑπηκούσατε εἰς καὶ ἐγκατασταθήκατε μόνιμα εἰς αὐτήν>. Ἀλλὰ σεῖς δὲν μὲ
τῆς φωνῆς μου. τὴν ἐντολήν μου>. ἀκούσατε οὔτε ἐπειθαρχήσατε εἰς ὅ,τι σᾶς παρήγγειλα καὶ σᾶς
διέταξα. Δι' αὐτὸ καὶ ὑποφέρετε τώρα>.
6,11 Καὶ ἦλθεν ἄγγελος Κυρίου 11 Ἄγγελος δὲ Κυρίου ἦλθε καὶ ἐκάθησε κάτω 11 Τότε ἦλθεν ἄγγελος Κυρίου μὲ μορφὴν ἀνθρωπίνην καὶ ἐκάθισε
καὶ ἐκάθισεν ὑπὸ τὴν ἀπὸ τὴν τερέβινθον τὴν εὑρισκομένην εἰς τὴν σὰν ξένος ὁδοιπόρος κάτω ἀπὸ τὸ δένδρον τερέβινθος, ποὺ
τερέμινθον τὴν ἐν Ἐφραθὰ τὴν πόλιν Ἐφραθὰ ἡ ὁποία ἀνῆκεν εἰς τὸν Ἰωάς, εὑρίσκετο εἰς τὴν Ἐφραθά, ἡ ὁποία ἀνῆκεν εἰς τὸν Ἰωάς, ποὺ
Ἰωὰς πατρὸς τοῦ Ἐσδρί, καὶ τὸν καταγόμενον ἀπὸ τὴν πατριὰν Ἐσδρί. Τὴν κατήγετο ἀπὸ τὴν φυλὴν τοῦ Ἐσδρί· τὴν ὥραν ἐκείνην ὁ Γεδεών, ὁ
Γεδεὼν ὁ υἱὸς αὐτοῦ ραβδίζων ὥραν ἐκείνην ὁ Γεδεών, υἱὸς τοῦ Ἰωὰς υἱὸς τοῦ Ἰωάς, κλεισμένος μέσα εἰς ἕνα ληνὸν ἐρράβδιζε μερικὰ
σῖτον ἐν ληνῷ, εἰς ἐκφυγεῖν ἐρράβδιζε τὰ στάχυα κρυπτόμενος ἐντὸς τοῦ στάχυα ποὺ εἶχε, τὰ ὁποῖα προσπαθοῦσε νὰ κρύψῃ ἀπὸ τοὺς
ἀπὸ προσώπου τοῦ Μαδιάμ. ληνοῦ, διὰ νὰ ἀποφύγῃ τοὺς Μαδιανίτας. Μαδιανῖτες, διὰ νὰ μὴ τοῦ τὰ ἀρπάξουν.

40/151
6,12 Καὶ ὤφθη αὐτῷ ὁ ἄγγελος 12 Εἰς αὐτὸν παρουσιάσθη ὁ ἄγγελος Κυρίου 12 Καὶ ὁ ἄγγελος Κυρίου, ποὺ εἶχεν ἔλθει μὲ μορφὴν ἀνθρώπου,
Κυρίου καὶ εἶπε πρὸς αὐτόν· καὶ τοῦ εἶπε· <ὁ Κύριος, ὁ ἰσχυρὸς καὶ κραταιὸς παρουσιάσθη εἰς τὸν Γεδεὼν καὶ τοῦ εἶπε: <Ὁ Κύριος εἶναι μαζί σου·

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


Κύριος μετά σοῦ, ἰσχυρὸς τῶν εἶναι μαζῆ σου>! ὁ Κύριος, ποὺ εἶναι παντοδύναμος καὶ ὁρίζει καὶ κυβερνᾷ τὶς
δυνάμεων. ἀγγελικὲς δυνάμεις, ὥστε κανένας νὰ μὴ ἠμπορῇ νὰ φανῇ
δυνατώτερός του> (ἢ κατ' ἄλλην ἑρμηνείαν: <Ὁ Κύριος εἶναι μαζί
σου, γενναῖε καὶ δυνατὲ ἀνθρωπε!>)
6,13 Καὶ εἶπε πρὸς αὐτὸν 13 Ὁ Γεδεὼν ἀπήντησε πρὸς τὸν ἄγγελον· 13 Ὁ Γεδεὼν ἀπεκρίθη εἰς τὸν ἄγνωστόν του, τὸν ὁποῖον δὲν
Γεδεών· ἐν ἐμοί, Κύριέ μου, καὶ <Κύριέ μου, εἶναι μαζῆ μας ὁ Θεός; Ἐὰν ἐφαντάσθη καθόλου ὅτι ἦταν ἄγγελος Κυρίου, καὶ εἶπε: <Νὰ τὸ
εἰ ἔστι Κύριος μεθ' ἡμῶν, εἰς τί πράγματι ὁ Κύριος εἶναι μαζῆ μας, τότε διατὶ πιστεύσω, Κύριέ μου, ὅτι ὁ Κύριος εἶναι μαζί μου; Ἂν ὁ Κύριος εἶναι
εὗρεν ἡμᾶς τὰ κακὰ ταῦτα; Καὶ μᾶς εὑρῆκαν τὰ φοβερὰ καὶ ἀτελείωτα αὐτὰ μαζί μας, τότε διατὶ μᾶς ηὗραν ὅλα αὐτὰ τὰ κακά, ποὺ ὑποφέρομεν;
ποῦ ἐστι πάντα τὰ θαυμάσια κακά; Καὶ ποῦ εἶναι τὰ θαυμαστὰ ἐκεῖνα ἔργα Καὶ ποὺ εἶναι τὰ τόσα θαυμαστὰ ἔργα, τὰ ὁποῖα μᾶς διηγήθησαν οἱ
αὐτοῦ, ἃ διηγήσαντο ἡμῖν οἱ αὐτοῦ, τὰ ὁποῖα διηγήθησαν εἰς ἡμᾶς οἱ πατέρες μας, οἱ ὁποῖοι μᾶς εἶπαν· <δὲν μᾶς ἔβγαλεν ὁ Κύριος ἀπὸ
πατέρες ἡμῶν λέγοντες, μὴ πατέρες μας λέγοντες· Ὁ Κύριος δὲν εἶναι τὴν χώραν τῆς Αἰγύπτου καὶ δὲν μᾶς ἀνέβασε ἐδῶ;> Τώρα ὅμως ὁ
οὐχὶ ἐξ Αἰγύπτου ἀνήγαγεν ἐκεῖνος, ὁ ὁποῖος μᾶς ἔβγαλεν ἐλευθέρους Κύριος μᾶς ἐγκατέλειψε, μᾶς ἀπεδοκίμασεν ὅλους καὶ μᾶς
ἡμᾶς Κύριος; Καὶ νῦν ἀπὸ τὴν Αἴγυπτον; Τώρα ὅμως μᾶς ἀπέρριψε παρέδωκεν εἰς τὰ χέρια τῶν Μαδιανιτῶν!>
ἐξέρριψεν ἡμᾶς καὶ ἔδωκεν καὶ μᾶς παρέδωκεν εἰς τὰ χέρια τῶν
ἡμᾶς ἐν χειρὶ Μαδιάμ. Μαδιανιτῶν>!
6,14 Καὶ ἐπέστρεψε πρὸς αὐτὸν 14 Ἐστράφη ὁ ἄγγελος Κυρίου πρὸς αὐτὸν καὶ 14 Ὁ ἄγγελος Κυρίου ἐστράφη μὲ πολλὴν οἰκειότητα καὶ
ὁ ἄγγελος Κυρίου καὶ εἶπε· τοῦ εἶπε· <πήγαινε καὶ μὲ αὐτὴν τὴν δύναμιν συμπάθειαν πρὸς τὸν Γεδεών, τὸν ἐνεψύχωσε καὶ τοῦ εἶπε:
πορεύου ἐν τῇ ἰσχύϊ σου ταύτῃ ποὺ ἔχεις θὰ ἐλευθερώσῃς τοὺς Ἰσραηλίτας <Πήγαινε μὲ τὴν δύναμιν αὐτήν, ποὺ σοῦ μεταδίδω τώρα, καὶ ἡ
καὶ σώσεις τὸν Ἰσραὴλ ἐκ ἀπὸ τὰ χέρια τῶν Μαδιανιτῶν. Ἰδοὺ ἐγὼ σὲ ὁποία θὰ σὲ ἐνισχύῃ πάντα· πήγαινε χωρὶς να δειλιάζῃς καὶ θὰ
χειρὸς Μαδιάμ· ἰδοὺ ἔχω στείλει διὰ τὸν σκοπόν αὐτόν>. ἐλευθερώσῃς τὸν Ἰσραηλιτικὸν λαὸν ἀπὸ τὴν τυραννίαν τῶν
ἐξαπέστειλά σε. Μαδιανιτῶν· νά, τὴν στιγμὴν αὐτὴν σοῦ ἀναθέτω ἐγὼ τὴν
ἀποστολὴν αὐτὴν καὶ σὲ στέλλω>.
6,15 Καὶ εἶπε πρὸς αὐτὸν 15 Ὁ Γεδεὼν εἶπε πρὸς αὐτόν· <ἐγώ, Κύριέ μου; 15 Ὁ Γεδεὼν ὅμως ἀπάντησε εἰς αὐτὸν καὶ τοῦ εἶπε: <Εἰς ἐμέ, Κύριέ
Γεδεών· ἐν ἐμοί, Κύριέ μου, ἐν Καὶ μὲ ποίαν δύναμιν θὰ σώσω τοὺς μου, ἀπέβλεψες; Πῶς καὶ μὲ τὶ ἠμπορῶ ἐγὼ ὁ ἀδύνατος καὶ
τίνι σώσω τὸν Ἰσραήλ; Ἰδοὺ ἡ Ἰσραηλίτας; Ἰδοὺ ἡ πολυάριθμος γενεά μου εἰς ἀνίσχυρος νὰ ἐλευθερώσω τὸν Ἰσραήλ; Διότι να· ἡ γενεά μου εἰς

41/151
χιλιάς μου ἠσθένησεν ἐν τὴν φυλὴν τοῦ Μανασσῆ ἔχει ἐξασθενήσει καὶ τὴν φυλὴν τοῦ Μανασσῆ λιγόστευσε καὶ ἀδυνάτισε τόσον πολύ,
Μανασσῇ, καὶ ἐγώ εἰμι ἐγὼ εἶμαι ὁ μικρότερος μέσα εἰς τὴν πατρικήν ὥστε δὲν ἠμπορεῖ κανεὶς νὰ βασίζεται εἰς αὐτήν. Ἐγὼ δὲ εἶμαι ὁ πιὸ

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


μικρότερος ἐν οἴκῳ τοῦ πατρός μου οἰκογένειαν>. ἄσημος εἰς τὴν οἰκογένειαν τοῦ πατέρα μου· ἔμενα λοιπὸν
μου. ἐδιάλεξες;>
6,16 Καὶ εἶπε πρὸς αὐτὸν ὁ 16 Ὁ δὲ ἄγγελος Κυρίου τοῦ εἶπε· <ὁ Κύριος θὰ 16 Ὁ ἄγγελος Κυρίου ἀπάντησε εἰς τὸν Γεδεών: <Μόνος σου καὶ μὲ
ἄγγελος Κυρίου· Κύριος ἔσται εἶναι μαζῆ σου καὶ θὰ ἐξοντώσῃς τοὺς ὅλην ἀκόμη τὴν οἰκογένειάν σου δὲν μπορεῖς νὰ τὰ βγάλῃς πέρα.
μετά σου, καὶ πατάξεις τὴν Μαδιανίτας, ὡσὰν νὰ εἶναι ἔνας ἄνθρωπος>. Σοῦ τὸ εἶπα, τὸ λέγω ὅμως καὶ πάλιν καθαρὰ καὶ σὲ βεβαιώνω
Μαδιὰμ ὡσεὶ ἄνδρα ἕνα. ἀπόλυτα: Ὁ παντοδύναμος Κύριος θὰ εἶναι μαζί σου. Θὰ σὲ βοηθῇ
εἰς τὶς μάχες, θὰ σὲ φωτίζῃ πῶς νὰ ἐνεργῇς καὶ ἔτσι θὰ κτυπήσῃς
καὶ θὰ ρίψῃς κάτω νικημένους καὶ νεκροὺς ὅλους τοὺς Μαδιανῖτες,
σὰν νὰ ἦσαν ἕνας ἄνθρωπος!>
6,17 Καὶ εἶπε πρὸς αὐτὸν 17 Ὁ Γεδεὼν εἶπε πρὸς αὐτόν· <ἐὰν ἐγὼ 17 Ὁ Γεδεὼν ἀπάντησε εἰς αὐτὸν καὶ τοῦ εἶπε: <Ἐὰν πραγματικὰ
Γεδεών· εἰ δὴ εὗρον ἔλεος ἐν εὑρίσκω κάποιον συμπάθειαν καὶ καλωσύνην εὑρῆκα ἔλεος εἰς τὰ μάτιά σου, ἐὰν πραγματικὰ μὲ λυπᾶσαι, καὶ
ὀφθαλμοῖς σου καὶ ποιήσεις ἐνώπιόν σου καὶ πραγματοποίησῃς εἰς ἐμὲ ἐὰν ὅσα μοῦ εἶπες σήμερα, πρόκειται νὰ πραγματοποιηθοῦν,
μοι σήμερον πᾶν ὅ,τι σήμερον ὁλα ὅσα μοῦ εἶπες,
ἐλάλησας μετ' ἐμοῦ,
6,18 μὴ χωρισθῇς ἐντεῦθεν ἕως 18 μὴ ἀπομακρυνθῇς ἀπὸ ἐδῶ, μέχρις ὅτου 18 (τότε σὲ παρακαλῶ) μὴ ἀπομακρυνθῇς ἀπὸ ἐδω, ἕως ὅτου
τοῦ ἐλθεῖν με πρός σε, καὶ ἐπανέλθω κοντά σου καὶ φέρω ζῶον πρὸς γυρῖσω πάλιν κοντά σου καὶ φέρω τὴν θυσίαν, τὴν ὁποίαν θὰ
ἐξοίσω τὴν θυσίαν καὶ θύσω θυσίαν, διὰ νὰ θυσιάσω ἐνώπιόν σου>. προσφέρω ἐδῶ ἐμπρός σου>. Καὶ ὁ ἄγγελος Κυρίου τοῦ ἀπεκρίθη: <
ἐνώπιόν σου, καὶ εἶπεν· ἐγὼ Ἐκεῖνος εἶπεν· <ναί, θὰ καθήσω ἐδῶ μέχρις Ναί· θὰ περιμένω, δὲν θὰ φύγω ἀπὸ ἐδῶ, ἕως ὅτου ἐπιστρέψῃς>.
εἰμι, καθήσομαι ἕως τοῦ ὅτου ἐπιστρέψῃς>.
ἐπιστρέψαι σε.
6,19 Καὶ Γεδεὼν εἰσῆλθε καὶ 19 Ὁ Γεδεὼν εἰσῆλθεν εἰς τὸν οἶκον του, 19 Καὶ ὁ Γεδεὼν ἐμπῆκε εἰς τὸ σπίτι του καί (γρήγορα - γρήγορα)
ἐποίησεν ἔριφον αἰγῶν καὶ ἔσφαξε καὶ ἔβρασε ἕνα ἐρίφιον, κατεσκεύασε ἐμαγείρεψε ἕνα μικρὸ καὶ τρυφερὸ κατσίκι καὶ ἐτοίμασε ἄζυμα
οἰφὶ ἀλεύρου ἄζυμα καὶ τὰ λαγάνες ἄζυμες μὲ ἕνα οἰφὶ ἀλεύρου (20 (λαγάνες) μὲ 32 περίπου ὀκάδες ἀλεύρι (- περίπου 41 κιλά· κατ'
κρέα ἔθηκεν ἐν τῷ κοφίνῳ καὶ περίπου κιλά), ἔβαλεν αὐτὰς καὶ τὰ κρέατα ἄλλους ὅμως, 20 περίπου κιλὰ καὶ κατ' ἄλλους 10 κιλά). Καὶ ἔβαλε
τὸν ζωμὸν ἔβαλεν ἐν τῇ χύτρᾳ ἐντὸς κοφίνου, τὸν δὲ ζωμὸν εἰς μίαν χύτραν τὰ κρέατα εἰς ἕνα κοφίνι (κάνιστρον ἢ καλάθι) καὶ τὸ ζουμὶ τοῦ

42/151
καὶ ἐξήνεγκεν αὐτὰ πρὸς καὶ ἔφερεν αὐτὰ εἰς τὸν ἄγγελον ὁ ὁποῖος κρέατος τὸ ἔβαλε εἰς μίαν χύτραν καὶ τὰ ἔφερεν εἰς τὸν ἄγγελον
αὐτὸν ὑπὸ τὴν τερέμινθον καὶ ἐκάθητο κάτω ἀπὸ τὴν τερέβινθον καὶ Κυρίου, ὁ ὁποῖος ἐκάθητο κάτω ἀπὸ τὴν τερέβινθον· Ἐπλησίασε καὶ

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


προσήγγισε. ἐπλησίασε πρὸς αὐτόν. τοῦ τὰ προσέφερε!
6,20 Καὶ εἶπε πρὸς αὐτὸν ὁ 20 Ὁ ἄγγελος τοῦ Θεοῦ τοῦ εἶπε· <πάρε τὰ 20 Καὶ ὁ ἄγγελος τοῦ Θεοῦ εἶπε πρὸς τὸν Γεδεώ: <Πάρε ἀπὸ τὸ
ἄγγελος τοῦ Θεοῦ· λαβὲ τὰ κρέατα καὶ τὰ ἄζυμα καὶ βάλε αὐτὰ ἐπάνω εἰς κοφίνι (κάνιστρον ἢ καλάθι) τὰ κρέατα καὶ τὰ ἄζυμά (τίς λαγάνες),
κρέα καὶ τὰ ἄζυμα καὶ θὲς τὴν πέτραν ἐκείνην, χύσε δὲ τὸν ζωμὸν κοντὰ ποὺ κρατεῖς, καὶ βάλε τα ἐπάνω εἰς ἐκείνην τὴν πέτραν. Χῦσε
πρὸς τὴν πέτραν ἐκείνην καὶ εἰς αὐτά>. Ὁ Γεδεὼν ἔκαμεν ὅπως τοῦ εἶπεν ὁ ὕστερα ἐπάνω τους καὶ τὸ ζουμὶ τοῦ κρέατος ἀπὸ τὴν χύτραν, μέσα
τὸν ζωμὸν ἐχόμενα ἔκχεε· καὶ ἄγγελος. εἰς τὴν ὁποίαν τὸ ἔφερες>. Ὁ Γεδεὼν ἔκαμεν ὅπως ἀκριβῶς τοῦ
ἐποίησεν οὕτως. παρήγγειλεν ὁ ἄγγελος Κυρίου.
6,21 Καὶ ἐξέτεινεν ὁ ἄγγελος 21 Ὁ δὲ ἄγγελος τοῦ Κυρίου ἥπλωσε τὴν 21 Τότε ὁ ἄγγελος Κυρίου ἄπλωσε τὸ ραβδὶ ποὺ ἐκρατοῦσε καὶ μὲ
Κυρίου τὸ ἄκρον τῆς ράβδου ράβδον ποὺ ἐκρατοῦσε εἰς τὸ χέρι του καὶ μὲ τὴν ἄκρη του ἄγγισε τὰ κρέατα καὶ τὰ ἄζυμα (τὶς λαγάνες) καὶ
τῆς ἐν τῇ χειρὶ αὐτοῦ καὶ τὸ ἄκρον αὐτῆς ἤγγισε τὰ κρέατα καὶ τὰ ἀμέσως ἐξεπήδησε φωτιὰ ἀπὸ τὴν πέτραν καὶ ἔκαψε τὰ κρέατα καὶ
ἥψατο τῶν κρεῶν καὶ τῶν ἄζυμα. Ἀμέσως ἀνεπήδησε φωτιὰ ἀπὸ τὴν τὰ ἄζυμα (τὶς λαγάνες) καὶ τὰ ἔκαμεν ὅλα στάχτη! Καὶ (ἔπειτα ἀπὸ
ἀζύμων, καὶ ἀνέβη πῦρ ἐκ τῆς πέτραν, ἡ ὁποία κατέκαυσε καὶ τὰ κρέατα καὶ αὐτά) ὁ ἄγγελος Κυρίου ἔφυγε καὶ ἐχάθη ἀπὸ τὰ μάτια τοῦ Γεδεών.
πέτρας καὶ κατέφαγε τὰ κρέα τὰ ἄζυμα. Ἔπειτα δὲ ὁ ἄγγελος ἀνεχώρησε
καὶ τοὺς ἀζύμους· καὶ ὁ καὶ ἐχάθη ἀπὸ τὰ μάτια τοῦ Γεδεών.
ἄγγελος Κυρίου ἐπορεύθη ἀπ'
ὀφθαλμῶν αὐτοῦ.
6,22 Καὶ εἶδε Γεδεὼν ὅτι 22 Ὁ Γεδεὼν ἐκατάλαβε ὅτι αὐτὸς ἦτο ἄγγελος 22 Τότε, μόλις ἀντελήφθη ὁ Γεδεὼν ὅτι ὁ συνομιλητής του αὐτὸς
ἀγγελος Κυρίου οὗτός ἐστι, καὶ Κυρίου καὶ εἶπε· <ἆ! ἆ, Κύριε μου, Κύριε, εἶδον ἦταν ἄγγελος Κυρίου, ἐμβρόντητος καὶ σαστισμένος ἐφώναξε:
εἶπε Γεδεών· ἆ ἆ, Κύριέ μου πρόσωπον πρὸς πρόσωπον τὸν ἄγγελον <Πωπώ! πωπώ! Κύριέ μου, Κύριε, διότι εἶδα τὸν ἄγγελον Κυρίου μὲ
Κύριε, ὅτι εἶδον τὸν ἄγγελον Κυρίου. Λοιπὸν θὰ ἀποθάνω>! τὰ ἴδια μου τὰ μάτια· τὸν εἶδα πρόσωπον πρὸς πρόσωπον· εἶδα τὸ
Κυρίου πρόσωπον πρὸς ἴδιον τὸ πρόσωπόν του· φωτιὰ θὰ πέσῃ νὰ μὲ κάψη! θὰ ἀποθάνω!>
πρόσωπον.
6,23 Καὶ εἶπεν αὐτῷ Κύριος· 23 Ὁ Κύριος ὅμως εἶπε πρὸς αὐτόν· 23 Ὁ Κύριος ὅμως τοῦ ἀπάντησε: <Ἡσύχασε· μὴ ταράσσεσαι καὶ μὴ
εἰρήνη σοι, μὴ φοβοῦ, οὐ μὴ <εἰρήνευσον, μὴ φοβῆσαι, δὲν θὰ ἀποθάνῃς>! φοβᾶσαι· δὲν θὰ πεθάνῃς, ὅπως φαντάζεσαι!>
ἀποθάνῃς.

43/151
6,24 Καὶ ᾠκοδόμησεν ἐκεῖ 24 Ὁ Γεδεὼν ἔκτισεν ἐκεῖ πρὸς τιμὴν τοῦ 24 Εἰρηνευμένος καὶ ἥσυχος πλέον ὁ Γεδεὼν καὶ εἰς ἐκδήλωσιν
Γεδεὼν θυσιαστήριον τῷ Κυρίου θυσιαστήριον καὶ ἐκάλεσεν αὐτό εὐχαριστίας καὶ εὐγνωμοσύνης πρὸς τὸν Θεόν, ἀλλὰ καὶ σεβασμοῦ

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


Κυρίῳ καὶ ἐπεκάλεσεν αὐτῷ <Εἰρήνη Κυρίου>. Μέχρι δὲ τῆς ἠμέρας αὐτῆς πρὸς τὸν τόπον, ποὺ ἁγιάσθηκε μὲ τὸ θαῦμα τοῦ ἀγγέλου, ἔκτισεν
Εἰρήνη Κυρίου ἕως τῆς ἡμέρας τὸ θυσιαστήριον αὐτὸ εὑρίσκεται εἰς Ἐφραθά, ἐκεῖ γύρω ἀπὸ τὴν πέτραν, ἀπὸ τὴν ὁποίαν ἄστραψε ἡ φωτιά,
ταύτης, ἔτι αὐτοῦ ὄντος ἐν ἡ ὁποία ἀνήκει εἰς τὴν πατριὰν τοῦ Ἐσδρί. θυσιαστήριον εἰς τὸν Κύριον καὶ τὸ ὠνόμασε <Εἰρήνη Κυρίου> (ἢ ὁ
Ἐφραθὰ πατρὸς τοῦ Ἐσδρί. Κύριος εἶναι εἰρήνη). Τὸ θυσιαστήριον τοῦτο εὑρίσκεται ἐκεῖ εἰς τὴν
Ἐφραθά, ποὺ ἀνήκει εἰς τὴν οἰκογένειαν τοῦ Ἐσδρί, μέχρι τῆς
σημερινῆς ἡμέρας, ποὺ γράφονται οἱ γραμμὲς αὐτές.
6,25 Καὶ ἐγένετο ἐν τῇ νυκτὶ 25 Κατὰ τὴν ἐπακολουθήσασαν νύκτα εἶπεν ὁ 25 Κατὰ τὴν νύκτα ἐκείνην (ποὺ ἀκολούθησε τὰ ἀνωτέρω
ἐκείνῃ καὶ εἶπεν αὐτῷ Κύριος· Κύριος πρὸς τὸν Γεδεών· <πάρε μοσχάρι ποὺ γεγονότα) συνέβη τοῦτο: Ὁ Κύριος εἶπεν εἰς τὸν Γεδεών: <Πάρε τὸ
λαβὲ τὸν μόσχον τὸν ταῦρον, ἀνήκει εἰς τὸν πατέρα σου, καὶ ἕνα ἄλλο ἀρσενικὸ νεαρὸ μοσχάρι τοῦ πατέρα σου καὶ ἕνα ἀκόμη μοσχάρι
ὅς ἐστι τῷ πατρί σου, καὶ μοσχάρι ἑπτὰ ἐτῶν. Πήγαινε νὰ κρημνίσῃς τὸ ἑπτὰ χρόνων. Καὶ πήγαινε νὰ γκρεμίσῃς καὶ νὰ καταστρέψῃς τὸ
μόσχον δεύτερον ἐπταετῆ καὶ θυσιαστήριον τοῦ Βάαλ ποὺ εὑρίσκεται εἰς θυσιαστήριον τοῦ εἰδωλολατρικοῦ θεοῦ Βάαλ, ποὺ εἶναι ὑψωμένον
καθελεῖς τὸ θυσιαστήριον τοῦ περιοχὴν ἀνήκουσαν εἰς τὸν πατέρα σου, νὰ εἰς χωράφι τοῦ πατέρα σου· θὰ καταστρέψῃς ἐπίσης τὸ ξύλινον
Βάαλ ὅ ἐστι τῷ πατρί σου, καὶ καταστρέψῃς καὶ τὸ ἱερὸν δάσος, ποὺ εἶναι ἄγαλμα (ξόανον), ποὺ εὑρίσκεται ἐπάνω εἰς τὸ θυσιαστήριον αὐτό
τὸ ἄλσος τὸ ἐπ' αὐτὸ ἐκεῖ κοντὰ εἰς τὸ θυσιαστήριον τοῦ Βάαλ. (ἢ κατ' ἄλλην γραφήν: Τὸ ἱερὸν ἄλσος, ποὺ εὑρίσκεται δίπλα ἀπὸ
ὀλοθρεύσεις. τὸν βωμόν).
6,26 Καὶ οἰκοδομήσεις 26 ῎Επειτα θὰ οἰκοδομήσῃς εἰς τὴν κορυφήν 26 Κατόπιν θά κτίσῃς ναὸν θυσιαστήριον, ἅγιον καὶ ἱερόν, εἰς τιμὴν
θυσιαστήριον τῷ Κυρίῳ τῷ τοῦ ὀχυρωμένου ὑψώματος πρὸς χάριν Κυρίου τοῦ Κυρίου, τοῦ ἀληθινοῦ Θεοῦ σου, εἰς τὴν κορυφὴν τοῦ Μαουέκ,
Θεῷ σου ἐπὶ κορυφὴν τοῦ τοῦ Θεοῦ σου θυσιαστήριον τακτοποιημένον δηλαδὴ τοῦ βουνοῦ μὲ τὴν φυσικὰ ὠχυρωμένην κορυφήν· τὸ
Μαουὲκ τούτου ἐν τῇ καθ' ὅλα. Θὰ λάβῃς τὸν δεύτερον μόσχον τὸν θυσιαστήριον τοῦτο θὰ εἶναι καλὰ κατασκευασμένον καὶ καθ' ὅλα
παρατάξει καὶ λήψῃ τὸν ὁποῖον θὰ προσφέρῃς ὡς ὁλοκαύτωμα καίων ἕτοιμον διὰ θυσίαν. (Κατόπιν) θὰ πάρῃς τὸ δεύτερον μοσχάρι καὶ
μόσχον τὸν δεύτερον καὶ αὐτό μὲ τὰ ξύλα τοῦ δάσους, τὸ ὁποῖον θὰ θὰ τὸ προσφέρῃς ὅπως προσφέρονται τὰ ὁλοκαυτώματα,
ἀνοίσεις ὁλοκαυτώματα ἐν καταστρέψῃς>. χρησιμοποιῶντας ὡς ξύλα διὰ τὴν φωτιὰν τοῦ θυσιαστηρίου τὰ
τοῖς ξύλοις τοῦ ἄλσους, οὖ ξύλα ἀπὸ τὸ ξύλινον ἄγαλμα (ξόανον) τῆς εἰδωλολατρικῆς θεὰς
ἐξολοθρεύσεις. (Ἀστάρτης) (ἢ κατ' ἄλλην γραφήν: Τὰ ξύλα τοῦ ἄλσους, ποὺ
κατέστρεψες)>.

44/151
6,27 Καὶ ἔλαβε Γεδεὼν δέκα 27 Ὁ Γεδεὼν ἐπῆρε δέκα ἀπὸ τοὺς δούλους του 27 Ὁ Γεδεὼν παρέλαβε δέκα ἔμπιστους ἄνδρες ἀπὸ τοὺς δούλους,
ἄνδρας ἀπὸ τῶν δούλων καὶ ἔκαμε, ὅπως ἀκριβῶς τοῦ εἶχεν εἴπει ὁ ποὺ εἶχεν εἰς τὴν ὑπηρεσίαν του, καὶ μὲ τὴν βοήθειάν των ἔκαμεν,

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


ἑαυτοῦ καὶ ἐποίησεν ὃν τρόπον Κύριος. Ἐπειδὴ δὲ ἐφοβήθη τοὺς ἀνθρώπους ὅπως ἀκριβῶς τοῦ παρήγγειλεν ὁ Κύριος. Ἐπειδὴ ὅμως ἐφοβεῖτο
ἐλάλησε πρὸς αὐτὸν Κύριος· τοῦ πατρικοῦ του οἴκου καὶ τοὺς ἄνδρας τῆς τοὺς ἀνθρώπους το πατρικοῦ του σπιτιοῦ καὶ τοὺς ἀνθρώπους τῆς
καὶ ἐγενήθη ὡς ἐφοβήθη τὸν πόλεως δὲν ἔκαμεν ὅ,τι τοῦ εἶπεν ὁ Θεὸς κατὰ πόλεως, δὲν ἔκαμεν αὐτό, ποὺ τὸν διέταξεν ὁ Κύριος, κατὰ τὴν
οἶκον τοῦ πατρὸς αὐτοῦ καὶ τὴν ἡμέραν, ἀλλὰ κατὰ τὴν νύκτα. διαρκειαν τῆς ἡμέρας, ἀλλὰ κατὰ τὴν νύκτα.
τοὺς ἄνδρας τῆς πόλεως τοῦ
ποιῆσαι ἡμέρας, καὶ ἐποίησε
νυκτός.
6,28 Καὶ ὤρθρισαν οἱ ἄνδρες 28 Ὅταν οἱ ἄνδρες τῆς πόλεως ἐξύπνησαν 28 Ὅταν οἱ κάτοικοι τῆς πόλεως ἐξύπνησαν ἐνωρὶς τὸ ἄλλο πρωΐ,
τῆς πόλεως τὸ πρωΐ, καὶ ἰδοὺ πρωΐ - πρωΐ, εἶδον αἴφνης ὅτι εἶχε εὑρέθησαν ἐμπρὸς εἰς πραξικόπημα: Διότι, νά· εἶχε κατεδαφισθῆ τὸ
καθῄρητο τὸ θυσιαστήριον τοῦ κατακρημνισθῆ τὸ θυσιαστήριον τοῦ Βάαλ, θυσιαστήριον τοῦ Βάαλ· καὶ τὸ ξύλινον ἄγαλμα, τὸ ξόανον, ποὺ
Βάαλ, καὶ τὸ ἄλσος τὸ ἐπ' αὐτῷ ὅπως ἐπίσης ὅτι εἶχεν ἐξαφανισθῆ καὶ τὸ ἱερὸν εὑρίσκετο ἐπάνω εἰς τὸ θυσιαστήριον αὐτό (ἢ κατ' ἄλλην γραφήν:
ὠλόθρευτο· καὶ εἶδαν τὸν δάσος αὐτοῦ. Εἶδαν ἀκόμη καὶ Τὸ ἱερὸν ἄλσος), εἶχε καταστροφῆ. Ἀκόμη εἶδαν τὴν στάχτην καὶ τὰ
μόσχον τὸν δεύτερον, ὃν ἀνοικοδομημένον νέον θυσιαστήριον ἐπάνω κομμένα κόκκαλα τοῦ δευτέρου μοσχαριοῦ, τὸ ὁποῖον (κάποιος
ἀνήνεγκεν ἐπὶ τὸ εἰς τὸ ὁποῖον ὑπῆρχον ὑπολείμματα τοῦ ἄγνωστος εἰς αὐτοὺς) εἶχε προσφέρει ὡς θυσίαν ἐπάνω εἰς τὸ
θυσιαστήριον τὸ θυσιασθέντος δευτέρου μόσχου. νεοκτισμένον θυσιαστήριον.
ὠκοδομημένον.
6,29 Καὶ εἶπεν ἀνὴρ πρὸς τὸν 29 Ἔλεγε δὲ ὁ ἕνας πρὸς τὸν ἄλλον· <ποιὸς 29 (Ἀντὶ ὅμως νὰ παρακινηθοῦν ἀπὸ αὐτὰ ποὺ ἔβλεπαν, ὥστε νὰ
πλησίον αὐτοῦ· τίς ἐποίησε τὸ ἔκαμε τὸ ἔργον αὐτό;> Ἐζήτησαν ἐπιστρέψουν εἰς τὸν ἀληθινὸν Θεόν), ὁ ἕνας ἔλεγεν εἰς τὸν ἄλλον
ρῆμα τοῦτο; Καὶ ἐπεζήτησαν πληροφορίας, ἠρεύνησαν καὶ ἔμαθαν ὅτι ὁ καὶ τὸν ἐρωτοῦσε: <Ποιὸς ἔκαμε αὐτὸ τὸ πρᾶγμα;> Καὶ ἔκαμαν
καὶ ἠρεύνησαν καὶ ἔγνωσαν Γεδεών, υἱὸς τοῦ Ἰωάς, αὐτὸς ἔκαμε τὸ ἔργον τφοσεκτικὴν ἀνάκρισιν καὶ ἐρεύνησαν μὲ λεπτομέρειαν καὶ ἔμαθαν
ὅτι Γεδεὼν υἱὸς Ἰωὰς ἐποίησε τοῦτο. ὅτι ὁ Γεδεών, ο υἱὸς τοῦ Ἰωάς, ἔκαμε τὴν πρᾶξιν αὐτήν.
τὸ ρῆμα τοῦτο.
6,30 Καὶ εἶπαν οἱ ἄνδρες τῆς 30 Εἶπαν τότε οἱ ἄνδρες τῆς πόλεως πρὸς τὸν 30 Τότε οἱ κάτοικοι τῆς πόλεως εἶπαν πρὸς τὸν Ἰωάς: <Βγάλε ἔξω τὸ
πόλεως πρὸς Ἰωάς· ἐξένεγκε Ἰωάς· <φέρε ἐδῶ τὸν υἱόν σου διὰ νὰ παιδί σου, διὰ νὰ θανατωθῇ! Διότι ἐγκρέμισε τὸ θυσιαστήριον τοῦ
τὸν υἱόν σου καὶ ἀποθανέτω, θανατωθῇ, ἐπειδὴ ἐκρήμνισε τὸ θυσιαστήριον Βάαλ καὶ κατέστρεψε τὸ ξύλινον ἄγαλμα (τὸ ξόανον), ποὺ

45/151
ὅτι καθεῖλε τὸ θυσιαστήριον τοῦ Βάαλ καὶ ἐξηφάνισε τὸ ἄλσος του> εὑρίσκετο ἐπάνω εἰς τὸ θυσιαστήριον αὐτό (ἢ κατ' ἄλλην γραφήν:
τοῦ Βάαλ καὶ ὅτι ὠλόθρευσε τὸ Τὸ ἱερὸν ἄλσος, ποὺ ἦταν γύρω ἀπὸ αὐτό)>.

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


ἄλσος τὸ ἐπ' αὐτῷ.
6,31 Καὶ εἶπε Γεδεὼν υἱὸς Ἰωὰς 31 Ὁ Γεδεὼν ὅταν ἐπληροφορήθη αὐτὰ 31 Τότε ὁ Γεδεών, ὁ υἱὸς τοῦ Ἰωάς, εἶπεν εἰς ὅλους τοὺς ἄνδρες τῆς
τοῖς ἀνδράσι πᾶσιν, οἱ παρουσιάσθη εἰς ὅλους τοὺς ἄνδρας, ποὺ πόλεως, οἱ ὁποῖοι εἶχαν ἐπαναστατήσει ἐνάντιόν του: <Τί κάνετε
ἐπανέστησαν αὐτῷ· μὴ ὑμεῖς εἶχαν ἐπαναστατήσει ἐναντίον του καὶ τοὺς τώρα; Δικηγόροι καὶ ὑπερασπισταὶ τοῦ εἰδωλολατρικοῦ θεοῦ Βάαλ
νῦν δικάζεσθε ὑπὲρ τοῦ Βάαλ; εἶπε· <σεῖς λοιπὸν τώρα θὰ ἐκδικηθῆτε τὸν γίνεσθε σεῖς τώρα; Ἢ μήπως σεῖς οἱ Ἰσραηλῖται, οἱ ἀπόγονοι τοῦ
Ἢ ὑμεῖς σώσετε αὐτόν; Ὃς ἐὰν Βάαλ; Σεῖς θὰ σώσετε αὐτόν; Ἐκεῖνος ποὺ θὰ Ἀβραὰμ καὶ τῶν Πατριαρχῶν, θὰ σώσετε καὶ θὰ προστατεύσετε τὸν
δικάσηται αὐτῷ, θανατωθήτω τολμήσῃ νὰ ἐκδικηθῇ τὸ κρήμνισμα τοῦ Βάαλ; Ὅποιος τολμήσῃ νὰ τὸν ὑπερασπιθῇ καὶ νὰ ἐκδικηθῇ τὸ
ἕως πρωΐ· εἰ Θεὸς ἐστι, θυσιαστηρίου, θὰ ἔχῃ ἀποθάνει ἕως τὸ πρωΐ. γκρέμισμα τοῦ θυσιαστηρίου του, θὰ θανατωθῇ μέχρι τὸ πρωΐ. Ἂν ὁ
δικαζέσθω αὐτῷ, ὅτι καθεῖλε Ἐὰν ὁ Βάαλ εἶναι ἀληθινὸς θεός, ἂς ἀναλάβῃ Βάαλ εἶναι πραγματικὸς Θεός, τότε θὰ ἔχῃ τὴν δύναμιν νὰ
τὸ θυσιαστήριον αὐτοῦ. ὁ ἴδιος τὴν ἐκδίκησίν του διὰ τὸ κρήμνισμα τοῦ ὑπερασπισθῇ καὶ νὰ ἐκδικηθῆ μόνος του τὸν ἑαυτόν του, διότι αὐτό,
θυσιαστηρίου του>. πού (κάποιος) ἐγκρέμισε καὶ κατέστρεψεν, εἶναι τὸ θυσιαστήριόν
του>,
6,32 Καὶ ἐκάλεσεν αὐτὸ ἐν τῇ 32 Κατὰ δὲ τὴν ἡμέραν ἐκείνην ὁ Γεδεὼν 32 Καὶ κατὰ τὴν ἡμέραν ἐκείνην ὠνόμασεν (ὁ Γεδεὼν) τὸν ἑαυτόν
ἡμέρᾳ ἐκείνῃ Ἱεροβάαλ λέγων· ὠνόμασε τὸν ἑαυτόν του Ἱεροβάαλ λέγων· < του <Ἱεροβάαλ (σημαίνει: Ἂς ὑπερασπισθῇ τὸν ἑαυτόν του ὁ Βάαλ)
δικαζέσθω ἐν αὐτῷ ὁ Βάαλ, ὅτι ἄς ἐκδικηθῇ ὁ ἴδιος ὁ Βάαλ διὰ τὸ κρήμνισμα καὶ εἶπε: <Ἂς κατηγορήσω καὶ ἂς ἐκδικηθῆ τὸν ἑαυτόν του ὁ ἴδιος ὁ
καθῃρέθη τὸ θυσιαστήριον τοῦ θυσιαστηρίου του>. Βάαλ, διότι αὐτὸ ποὺ ἐγκρέμισαν εἶναι τὸ θυσιαστήριόν του>.
αὐτοῦ.
6,33 Καὶ πᾶσα Μαδιὰμ καὶ 33 Κατὰ τὴν ἐποχὴν ἐκείνην ὅλοι οἱ 33 Τότε ὅλοι οἱ Μαδιανῖται καὶ οἱ Ἀμαληκῖται καὶ οἱ νομάδες τῆς
Ἀμαλὴκ καὶ υἱοὶ ἀνατολῶν Μαδιανῖται, οἱ Ἀμαληκῖται καὶ οἱ νομάδες τῆς Ἀραβικῆς ἐρήμου ἐμαζεύθησαν εἰς τὸν ἴδιον τόπον, ἐνώθησαν,
συνήχθησαν ἐπὶ τὸ αὐτὸ καὶ ἀνατολῆς συνηθροίσθησαν καὶ εἰσέβαλον εἰς ἐπέρασαν τὸν Ἰορδάνην καὶ εἰσέβαλαν εἰς τὴν πεδιάδα Ἰεζραέλ,
παρενέβαλον ἐν τῇ κοιλάδι τὴν πεδιάδα Ἰεζραέλ. δηλαδὴ ἔστησαν τὶς σκηνές των εἰς τὴν καρδιάν (τῆς περιοχῆς) τῆς
Ἰεζραέλ. φυλῆς τοῦ Μανασσῆ.
6,34 Καὶ πνεῦμα Κυρίου 34 Τότε πνεῦμα Κυρίου ἐνεδυνάμωσε τὸν 34 Τότε ὅμως τὸ Πνεῦμα τοῦ Κυρίου ἔδωσε δύναμιν ἀκαταγώνιστον
ἐνεδυνάμωσε τὸν Γεδεών, καὶ Γεδεὼν διὰ νὰ ἀντισταθῇ κατὰ τῶν εἰς τὸν Γεδεὼν καὶ τὸν ἔκαμε ἀνδρειότερον ἀπὸ ὅ,τι ἦταν, διὰ νὰ
ἐσάλπισεν ἐν κερατίνῃ καὶ ἐπιδρομέων. Μὲ σάλπιγγα κερατίνην ἀντισταθῇ κατὰ τῶν ἐχθρῶν. Καὶ ὁ Γεδεὼν ἐσάλπισε πολεμικὸν

46/151
ἐφοβήθη Ἀβιέζερ ὀπίσω αὐτοῦ. ἐσάλπισεν αὐτὸς συναγερμὸν εἰς πόλεμον. Οἱ συναγερμὸν τῶν Ἰσραηλιτῶν μὲ σάλπιγγα ἀπὸ κέρατο· εἰς τὸ
ἄνδρες τῶν φυλῶν Ἀβιέζερ ἐφοβήθησαν, προσκλητήριον αὐτὸ οἱ συμπολῖται του, οἱ ἀπόγονοι τῆς φυλῆς τοῦ

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


ἐτάχθησαν μὲ τὸ μέρος τοῦ Γεδεὼν καὶ τὸν Ἀβιέζερ, ἐκυριεύθησαν ἀπὸ φόβον καὶ τὸν ἀκολούθησαν.
ἠκολούθησαν.
6,35 Καὶ ἀγγέλους ἀπέστειλεν 35 Ὁ Γεδεὼν ἔστειλεν ἀγγελιαφόρους εἰς τὰς 35 Καὶ ὁ Γεδεὼν ἔστειλεν ἀπεσταλμένους εἰς ὅλην τὴν φυλὴν
εἰς πάντα Μανασσῆ καὶ ἐν φυλὰς Μανασσῆ, Ἀσήρ, Ζαβουλὼν καὶ Μανασσῆ καὶ τὴν φυλὴν Ἀσὴρ καὶ τὴν φυλὴν Ζαβουλὼν καὶ τὴν
Ἀσὴρ καὶ ἐν Ζαβουλὼν καὶ ἐν Νεφθαλί, καὶ ὁ ἴδιος μετέβη προσωπικῶς νὰ φυλὴν Νεφθαλί· ἐπῆγε ὅμως καὶ ὁ ἴδιος προσωπικῶς διὰ νὰ τοὺς
Νεφθαλὶ καὶ ἀνέβη εἰς συναντήση αὐτάς. συναντήσῃ (ἢ κατ' ἄλλην γραφήν: Καὶ αὐτοὶ ἀνταπεκρίθησαν καὶ
συνάντησιν αὐτῶν. ἐπῆγαν νὰ τὸν συναντήσουν καὶ νὰ καταταγοῦν εἰς τὸν στρατόν
του).
6,36 Καὶ εἶπε Γεδεὼν πρὸς τὸν 36 Εἶπε δὲ ὁ Γεδεὼν πρὸς τὸν Θεόν· <ἐὰν σὺ 36 Ὁ Γεδεών, διὰ νὰ στερεωθῇ καὶ αὐτὸς καὶ οἱ συμπολεμισταί του
Θεόν· εἰ σὺ σώζεις ἐν χειρί μου Κύριε θὰ σώσῃς διὰ τῆς χειρός μου τοὺς εἰς τὴν πίστιν ὅτι ὁ Θεὸς εἶναι μαζί τους, εἶπε πρὸς τὸν Θεόν: <Ἐὰν
τὸν Ἰσραὴλ καθὼς ἐλάλησας, Ἰσραηλίτας, ὅπως εἶπες, δεῖξε το μὲ τὸ ἐξῆς θὰ σώσῃς πράγματι τὸν Ἰσραὴλ μὲ τὸ ἀδύνατον χέρι μου, σύμφωνα
σημεῖον· μὲ αὐτὸ ποὺ μοῦ ἐδήλωσες, δεῖξε το μὲ τὸ ἐπόμενο σημάδι:
6,37 Ἰδοὺ ἐγὼ τίθημι τὸν πόκον 37 Ἰδοὺ ἐγὼ θέτω ἕνα ποκάρι μαλλιὰ εἰς τὸ 37 Νά· θὰ βάλω ἀπόψε ἕνα ποκάρι μαλλιὰ εἰς τὸ ἁλῶνι· ἐὰν αὔριον
τοῦ ἐρίου ἐν τῇ ἅλωνι· ἐὰν ἁλῶνι. Ἐὰν δρόσος πέσῃ μόνον εἰς τὸ ποκάρι τὸ πρωῒ μόνον τὸ ποκάρι μὲ τὰ μαλλιὰ θὰ εἶναι ὑγρὸν καὶ γεμᾶτον
δρόσος γένηται ἐπὶ τὸν πόκον αὐτό, εἰς δὲ τὴν ἄλλην γῆν θὰ εἶναι ξηρασία, ἀπὸ δροσιά, ποὺ θὰ πέσῃ τὴν νύκτα, ἐνῷ ὁλόκληρον τὸ ἁλῶνι καὶ
μόνον καὶ ἐπὶ πᾶσαν τὴν γῆν θὰ μάθω καὶ θὰ πεισθῶ, ὅτι πράγματι θὰ ὅλα τὰ τριγύρω του θὰ εὑρεθοῦν χωρὶς καμμίαν ὑγρασίαν καὶ θὰ
ξηρασία, γνώσομαι ὅτι σώσεις σώσῃς διὰ τῆς χειρός μου τὸν Ἰσραὴλ ὅπως παρουσιασθοῦν στεγνὰ καὶ κατάξερα, τότε ἐγὼ καὶ οἱ
ἐν χειρί μου τὸν Ἰσραήλ, εἶπες>. συμπολεμισταί μου θὰ πληροφορηθοῦμε καὶ θὰ βεβαιωθοῦμε ὅτι
καθὼς ἐλάλησας. πραγματικὰ θά σώσης μὲ τὸ ἀδύνατον χέρι μου τὸν Ἰσραηλιτικὸν
λαόν, σύμφωνα μὲ αὐτὸ ποὺ μοῦ εἶπες».
6,38 Καὶ ἐγένετο οὕτως· καὶ 38 Ἔτσι καὶ ἔγινε· ἐξύπνησε τὴν ἑπομένην 38 Ἔτσι καὶ ἔγινε πράγματι· ἔβαλαν ἀποβραδὺς τὸ ποκάρι εἰς τὸ
ὤρθρισε τῇ ἐπαύριον καὶ πρωΐαν ὁ Γεδεών, ἐπίεσε τὸν πόκον καὶ ἔσταξε ἁλῶνι. Τὸ ἄλλο πρωῒ ἐσηκώθη ὁ Γεδεὼν καὶ ἔστιψε τὸ ποκάρι καὶ
ἐξεπίασε τὸν πόκον, καὶ ἀπὸ τὰ μαλλιὰ τοῦ ποκαριοῦ δροσιά, μία ἔσταξεν ἀπὸ αὐτὸ τόσον πολὺ ὑγρόν, ὥστε ἐγέμισεν ἀπὸ τὴν
ἔσταξε δρόσος ἀπὸ τοῦ πόκου, λεκάνη νερὸ γεμάτη. δροσιά του (τὸ νερόν) μιὰ ὁλόκληρη λεκάνη!
πλήρης λεκάνη ὕδατος.

47/151
6,39 Καὶ εἶπε Γεδεὼν πρὸς τὸν 39 Ὁ δὲ Γεδεὼν εἶπε πάλιν πρὸς τὸν Θεόν· <ἂς 39 Ὁ Γεδεὼν εἶπε πάλιν εἰς τὸν Θεὸν μὲ εὐλάβειαν καὶ ταπείνωσιν:
Θεόν· μὴ δὴ ὀργισθήτω ὁ μὴ ἀνάψῃ ὁ θυμὸς τοῦ Κυρίου ἐναντίον μου, <Γνωρίζω ὅτι τὸ νὰ μιλήσω ἄλλη μιὰ φορὰ καὶ νὰ ζητήσω νέον

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


θυμός σου ἐν ἐμοί, καὶ λαλήσω διότι θὰ ὁμιλήσω μίαν ἀκόμη φοράν. Θὰ σημάδι, εἶναι αὐθάδεια καὶ ὀλιγοπιστία ἐκ μέρους μου· σὲ
ἔτι ἅπαξ· πειράσω δὴ καὶ γε ἔτι δοκιμάσω μίαν ἀκόμη φορὰν τὸ ποκάρι τῶν παρακαλῶ ὅμως, Κύριε, νὰ μὴ θυμώσῃς καὶ ἐκσπάσῃ ἡ ὀργή σου
ἅπαξ ἐν τῷ πόκῳ, καὶ γενέσθω μαλλιῶν. Ἂς μείνῃ κατάξηρος ὁ πόκος καὶ εἰς ἐναντίον μου διὰ τὴν τόλμην μου αὐτήν. Θὰ δοκιμάσω ἀκόμη μιὰ
ἡ ξηρασία ἐπὶ τὸν πόκον ὅλην τὴν ἄλλην χώραν ἂς πέσῃ ἡ δροσιά>. φορὰ τὸ ποκάρι αὐτὸ τοῦ μαλλιοῦ. Σοῦ ζητῶ νὰ βάλω πάλι τὸ
μόνον, καὶ ἐπὶ πᾶσαν τὴν γῆν ποκάρι εἰς τὸ ἁλῶνι καὶ νὰ εὑρεθῇ αὔριον τὸ πρωῒ στεγνὸν καὶ
γενηθήτω δρόσος. κατάξερον μόνον αὐτό, ἐνῷ ὅλη ἡ ἄλλη τριγύρω ἀπὸ αὐτὸ περιοχὴ
θὰ εἶναι γεμάτη ἀπὸ δροσιὰ καὶ ὑγρασίαν, ποὺ θὰ πέσῃ τὴν νύκτα>.
6,40 Καὶ ἐποίησεν ὁ Θεὸς 40 Ὁ Θεὸς ἔκαμε καὶ αὐτὸ τὸ σημεῖον κατὰ τὴν 40 Καὶ ὁ Θεὸς συγκατέβη εἰς τὴν νέαν ἀξίωσιν τοῦ Γεδεὼν καὶ
οὕτως ἐν τῇ νυκτὶ ἐκείνῃ· καὶ νύκτα ἐκείνην· τὸ ποκάρι ἔμεινε κατάξηρον, ἔκαμεν ἀκριβῶς αὐτό, ποὺ τοῦ ἐζήτησε, κατὰ τὴν νύκτα ἐκείνην.
ἐγένετο ξηρασία ἐπὶ τὸν πόκον ἐνῶ εἰς ὅλην τὴν ἄλλην χώραν ἔπεσε δροσιά. Ἔμεινε στεγνὸν καὶ κατάξερον μόνον τὸ ποκάρι τοῦ μαλλιοῦ, ἐνῷ
μόνον, καὶ ἐπὶ πᾶσαν τὴν γῆν εἰς ὅλην τὴν τριγύρω ἀπὸ τὸ ποκάρι περιοχὴν ἔπεσεν ἄφθονη
ἐγενήθη δρόσος. νυκτερινὴ δροσιά, σὰν νὰ εἶχε βρέξει!

ΚΡΙΤΑΙ - 7ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ
Αρχαίο Κείμενο Ἑρμηνεία Ἰωάννου Κολιτσάρα Ἑρμηνεία Παναγιώτη Τρεμπέλα
7,1 Καὶ ὤρθρισεν Ἱεροβάαλ (αὐτός ἔστι Ο Ἱεροβάαλ (αὐτὸς εἶναι ὁ Γεδεών) Ο Ἱεροβάαλ (αὐτὸς εἶναι ὁ Γεδεὼν) καὶ ὅλος ὁ λαός, ποὺ
Γεδεών) καὶ πᾶς ὁ λαὸς μετ' αὐτοῦ καὶ ἐξύπνησε πολὺ πρωῒ καὶ ὅλος ὁ λαὸς μαζῆ ἦταν μαζί του, ἐσηκώθησαν πολὺ πρωῒ καὶ
παρενέβαλον ἐπὶ πηγὴν Ἀράδ, καὶ του καὶ ἐστρατοπέδευσαν πλησίον τῆς ἐστρατοπέδευσαν δυτικῶς τοῦ Ἰορδάνη, κοντὰ εἰς τὴν πηγὴν
παρεμβολὴ Μαδιὰμ ἦν αὐτῷ ἀπὸ βορρᾶ πηγῆς Ἀράδ. Τὸ δὲ στρατόπεδον τῶν Ἀράδ, διὰ νὰ ἔχουν νερὸν οἱ πολεμισταί του.
ἀπὸ Γαβαὰθ Ἀμωρὰ ἐν κοιλάδι. Μαδιανιτῶν εὑρίσκετο βορείως, πλησίον Ἐστρατοπέδευσαν ἔτσι, ὥστε τὸ στρατόπεδον τῶν
τῆς Γαβαὰθ Ἀμωρὰ εἰς τὴν κοιλάδα. Μαδιανιτῶν ἦταν εἰς τὴν βορείαν πλευράν των, κοντὰ εἰς
τὴν Γαβαὰθ Ἀμωρά, κάτω χαμηλὰ εἰς τὴν κοιλάδα
Ἐσραελών.
7,2 Καὶ εἶπε Κύριος πρὸς Γεδεών· πολὺς 2 Εἶπε δὲ ὁ Κύριος πρὸς τὸν Γεδεών· 2 Καὶ ὁ Θεὸς εἶπεν εἰς τὸν Γεδεών: Εἶναι πολὺς ὁ λαός, ποὺ
ὁ λαὸς ὁ μετὰ σοῦ, ὥστε μὴ παραδοῦναί <πολὺς λαὸς εἶναι μαζῆ σου καὶ δὲν θέλω εἶναι μαζί σου· τόσον πολύς, ὥστε δὲν θέλω νὰ παρααδώσω

48/151
με τὴν Μαδιὰμ ἐν χειρὶ αὐτῶν, μή ποτε νὰ παραδώσω τοὺς Μαδιανίτας εἰς τὰ τοὺς Μαδιανῖτες εἰς τὰ χέρια του· διότι ἔτσι θὰ καυχηθῇ ὁ

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


καυχήσηται Ἰσραὴλ ἐπ' ἐμὲ λέγων· ἡ χέρια αὐτῶν, διὰ νὰ μὴ καυχηθῇ ἐνώπιόν Ἰσραηλιτικὸς λαὸς ἐναντίον μου καὶ θὰ ειπῇ· <τὸ δικό μου τὸ
χείρ μου ἔσωσέ με· μου ὁ Ἰσραηλιτικὸς λαὸς καὶ εἴπῃ: Ἡ χέρι, τὸ δικό μου σπαθὶ καὶ ἡ δική μου δύναμις μὲ ἔσωσε καὶ
δύναμίς μου μὲ ἔσωσε. ὄχι ὁ Θεὸς>!
7,3 καὶ νῦν λάλησαν δὴ ἐν ὠσὶ τοῦ λαοῦ 3 Εἶπε λοιπὸν τώρα δυνατὰ νὰ ἀκούσῃ μὲ 3 Θέλω νὰ ἀναγνωρίσουν ὅλοι, ὅτι ἡ νίκη ὀφείλεται εἰς τὴν
λέγων· τίς ὁ φοβούμενος καὶ δειλός; τὰ αὐτιά του ὅλος ὁ λαός· Ποὸς ἀπὸ σᾶς ἰδικήν μου παρέμβασιν καὶ προστασίαν. Δι' αὐτὸ μίλησε
Ἐπιστρεφέτω καὶ ἐκχωρείτω ἀπὸ ὄρους εἶναι φοβητσιάρης καὶ δειλός; Ἂς τώρα εἰς τὸν λαὸν καὶ διακήρυξε τοῦτο: <Ποιὸς ἀπὸ σᾶς
Γαλαάδ. Καὶ ἐπέστρεψεν ἀπὸ τοῦ λαοῦ ἐπιστρέψῃ εἰς τὸ σπίτι του, ἂς φύγῃ ἀπὸ τὸ φοβᾶται; Ποιὸς ἐδειλίασε; Ἂς ἀποχωρήσῃ καὶ ἂς ἐπιστρέψῃ
εἴκοσι καὶ δύο χιλιάδες, καὶ δέκα ὄρος Γαλαάδ>. Κατόπιν τῆς διακηρύξεως εἰς τὸ σπίτι του καὶ ἂς ἀπομακρυνθῇ τὸ γρηγορώτερον ἀπὸ
χιλιάδες ὑπελείφθησαν. αὐτῆς ἀπεχώρησαν εἴκοσι δύο χιλιάδες τὸ βουνὸ τοῦ Γαλαάδ, ὅπου εἴμαστε στρατοπεδευμένοι >.
Ἰσραηλῖται· καὶ ἀπέμειναν δέκα χιλιάδες. Μετὰ τὴν διακήρυξιν αὐτὴν τοῦ Γεδεὼν ἀπεχώρησαν καὶ
ἐπέστρεψαν εἰς τὰ σπίτια τους εἴκοσι δύο χιλιάδες, καὶ (ἔτσι)
Ἔμειναν μόνον δέκα χιλιάδες.
7,4 Καὶ εἶπε Κύριος πρὸς Γεδεών· ἔτι ὁ 4 Εἶπε πάλιν ὁ Κύριος πρὸς τὸν Γεδεών· 4 Τότε ὁ Κύριος εἶπεν εἰς τὸν Γεδεών: <Παρ' ὅλον ὅτι
λαὸς πολύς ἐστι· κατένεγκον αὐτοὺς <πολὺς εἶναι ἀκόμη ὁ λαός· κατέβασέ τους ἀπεχώρησαν τόσοι, ἐν τούτοις ὁ λαὸς ποὺ ἔμεινεν, εἶναι
πρὸς τὸ ὕδωρ, καὶ ἐκκαθαρῶ σοι αὐτὸν εἰς τὴν πηγὴν τοῦ ὕδατος καὶ ἐγὼ ἐκεῖ θὰ ἀκόμη πολύς! Δὲν μοῦ χρειάζονται ὅλοι. Κατέβασε λοιπὸν
ἐκεῖ· καὶ ἔσται ὃν ἐὰν εἴπω πρὸς σέ, σοῦ κάμω ἐκκαθάρισιν τοῦ λαοῦ. Ὅποιος ὅλους αὐτοὺς εἰς τὸ νερόν (τὴν πηγὴν τοῦ νεροῦ) καὶ ἐκεῖ θὰ
οὗτος πορεύσεται σύν σοί, αὐτὸς σοῦ εἴπω ὅτι θὰ ἔλθῃ μαζῆ σου, αὐτὸς θὰ σοῦ κάμω ἐγὼ τὴν ἐκκαθάρισιν καὶ τὸ ξεδιάλεγμα, ὥστε νὰ
πορεύσεται σύν σοί· καὶ πᾶς, ὃν ἐὰν ἔλθῃ μαζῆ σου. Καὶ καθένας διὰ τὸν μείνουν μόνον ὅσοι θὰ σὲ ἀκολουθήσουν. Ἐκεῖ θὰ συμβῇ
εἴπω πρός σε· οὗτος οὐ πορεύσεται μετὰ ὁποῖον θὰ σοῦ εἴπω ὅτι αὐτὸς δὲν θὰ τοῦτο: Δι’ ὅποιον θὰ σοῦ εἰπῶ <αὐτὸς θὰ ἔλθῃ μαζί σου εἰς
σοῦ, αὐτὸς οὐ πορεύσεται μετὰ σοῦ. πορευθῇ μαζῆ σου, αὐτὸς θὰ φύγῃ ἀπὸ τὸν πόλεμον>, αὐτὸς (καὶ ὄχι ἄλλος) θὰ ἔλθῃ μαζί σου. Καὶ
κοντά σου>. δι' ὅποιον θὰ σοῦ εἰπῶ < αὐτὸς δὲν θὰ ἔλθῃ μαζί σου εἰς τὸν
πόλεμον>, αὐτὸς δὲν πρέπει νὰ ἔλθῃ μαζί σου· πρέπει νὰ
ἀποχωρήσῃ>.
7,5 Καὶ κατήνεγκε τὸν λαὸν πρὸς τὸ 5 Ὁ Γεδεὼν κατεβίβασε τὸν λαόν του πρὸς 5 Ἔτσι ὁ Γεδεὼν ἐκατέβασε τὸν λαόν (τὸ στράτευμα τῶν
ὕδωρ· καὶ εἶπε Κύριος πρὸς Γεδεών· πᾶς, τὴν πηγὴν τοῦ ὕδατος. Εἶπεν ὁ Κύριος δέκα χιλιάδων) εἰς τὸ νερόν. Καὶ ὁ Κύριος εἶπε πρὸς τὸν

49/151
ὃς ἄν λάψῃ τῇ γλώσσῃ αὐτοῦ ἀπὸ τοῦ πρὸς τὸν Γεδεών· <ὅποιος θὰ πίῃ νερὸ ἀπὸ Γεδεών: <Ὅποιος ἀπὸ τοὺς ἄνδρες σου σκύψῃ καὶ πιῇ
ὕδατος ὡς ἐὰν λάψῃ ὁ κύων, στήσεις τὴν πηγήν μὲ τὴν γλῶσσαν του, ὅπως μὲ γρήγορα - γρήγορα νερὸν βγάζοντας ἔξω τὴν γλῶσσαν του,

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


αὐτὸν κατὰ μόνας, καὶ πᾶς, ὃς ἐὰν τὴν γλῶσσαν του πίνει ὁ κύων, αὐτὸν θὰ ὅπως βγάζει τὴν γλῶσσαν του ὁ σκύλος καὶ πίνει καὶ
κλίνῃ ἐπὶ τὰ γόνατα αὐτοῦ πιεῖν. τὸν θέσῃς χωριστά· καὶ ἐκεῖνος ποὺ θὰ χορταίνει, αὐτὸν θὰ τὸν παραμερίσῃς καὶ θὰ τὸν βάλῃς
πίνῃ νερὸ γονατιστὸς πάλιν θὰ τεθῇ χωριστά. Θὰ παραμερίσῃς ἐπίσης καὶ θὰ βάλῃς ἀλλοῦ,
χωριστά>. χωριστὰ καὶ κάθε ἕνα, ὁ ὁποῖος θὰ γονατίσῃ καὶ θὰ βουτήξῃ
τὸ στόμα του εἰς τὸ νερὸν διὰ νὰ πιῇ καὶ νὰ χορτάσῃ>.
7,6 Καὶ ἐγένετο ὁ ἀριθμὸς τῶν 6 Ὁ ἀριθμὸς τῶν ἀνδρῶν, ποὺ ἔπιαν νερὸ 6 Καὶ ὁ ἀριθμὸς ἐκείνων, ποὺ ἔσκυψαν καὶ ἤπιαν γρήγορα -
λαψάντων ἐν χειρὶ αὐτῶν πρὸς τὸ μὲ τὴν γλῶσσαν των ἀπὸ τὸ κοῖλον τῆς γρήγορα νερὸν ἀπὸ τὶς χοῦφτες των βγάζοντας ἔξω τὴν
στόμα αὐτῶν τριακόσιοι ἄνδρες, καὶ παλάμης των ἦσαν τριακόσιοι. Ὅλοι δὲ οἱ γλῶσσαν των, ὅπως βγάζει τὴν γλῶσσαν του ὁ σκύλος καὶ
πᾶν τὸ κατάλοιπον τοῦ λαοῦ ἔκλιναν ἄλλοι ἐκ τοῦ λαοῦ ἐγονάτισαν διὰ νὰ πίνει καὶ χορταίνει, (ὁ ἀριθμὸς αὐτῶν) μόλις ἔφθασε τοὺς
ἐπὶ τὰ γόνατα αὐτῶν πιεῖν ὕδωρ. πίουν ὕδωρ. τριακοσίους! Ἐνῷ ὅλοι οἱ ἄλλοι (οἱ ἐννιὰ χιλιάδες
ἑπτακόσιοι) ἐγονάτισαν καὶ ἐβούτηξαν τὸ στόμα των εἰς τὸ
νερὸν διὰ νὰ πιοῦν.
7,7 Καὶ εἶπε Κύριος πρὸς Γεδεών· ἐν τοῖς 7 Εἶπε τότε ὁ Κύριος πρὸς τὸν Γεδεών· <μὲ 7 Καὶ ὁ Κύριος εἶπεν εἰς τὸν Γεδεών: <Μὲ αὐτοὺς τοὺς
τριακοσίοις ἀνδράσι τοῖς λάψασι σώσω τοὺς τριακοσίους αὐτοὺς ἄνδρας, οἱ ὁποῖοι τριακοσίους ἄνδρες, ποὺ ἤπιαν νερὸν ἀπὸ τὴν χούφταν των,
ὑμᾶς καὶ δώσω τὴν Μαδιὰμ ἐν χειρί ἔπιαν νερὸ διὰ τῆς γλώσσης των ἀπὸ τὸ βγάζοντας ἔξω τὴν γλῶσσαν των, ὅπως τὴν βγάζει καὶ ὁ
σου, καὶ πᾶς ὁ λαὸς πορεύσονται ἀνὴρ κοῖλον τῆς παλάμης των, θά, σᾶς σώσω σκύλος, ὅταν πίνῃ νερόν, μὲ αὐτοὺς καὶ μόνον θὰ σᾶς σώσω
εἰς τὸν τόπον αὐτοῦ. καὶ θὰ παραδώσω εἰς τὰ χέρια σου τοὺς καὶ θὰ παραδώσω τοὺς Μαδιανῖτες εἰς τὰ χέρια σου. Ὅλοι οἱ
Μαδιανίτας. Ὅλοι οἱ ἄλλοι Ἰσραηλῖται ἂς ἄλλοι Ἰσραηλῖται ἂς ἀποχωρήσουν καὶ ἂς πάῃ ὁ καθένας εἰς
ἐπιστρέψουν ὁ καθένας εἰς τὸν τόπον τὸν τόπον του>.
του>.
7,8 Καὶ ἔλαβον τὸν ἐπισιτισμὸν τοῦ 8 Οἱ ἀπομείναντες αὐτοὶ τριακόσιοι 8 Οἱ τριακόσιοι ποὺ ἔμειναν, ἐπῆραν τὰ τρόφιμα ἐκείνων
λαοῦ ἐν χειρὶ αὐτῶν καὶ τὰς κερατίνας ἐπῆραν τὰ τρόφιμα καὶ τὰς κερατίνας ποὺ ἀπεχώρησαν, καὶ τὶς σάλπιγγες τὶς κατασκευασμένες
αὐτῶν, καὶ τὸν πάντα ἄνδρα Ἰσραὴλ σάλπιγγας τῶν ἄλλων Ἰσραηλιτῶν ποὺ ἀπὸ κέρατα ζώων. Ὁ δὲ Γεδεὼν ἔστειλε πίσω ὅλους τοὺς
ἐξαπέστειλεν ἄνδρα εἰς σκηνὴν αὐτοῦ ἔφυγαν. Ὅλους τοὺς ἄλλους Ἰσραηλίτας ἄλλους Ἰσραηλῖτες, τὸν καθένα εἰς τὴν σκηνήν του, καὶ
καὶ τοὺς τριακοσίους ἄνδρας κατίσχυσε. ἔστειλεν ὁ Γεδεὼν εἰς τὴν σκηνήν του τὸν ἐκράτησε μόνον τοὺς τριακοσίους, τοὺς ὁποίους ἐνίσχυσε

50/151
Καὶ ἡ παρεμβολὴ Μαδιὰμ ἦσαν αὐτοῦ καθένα· τοὺς δὲ τριακοσίους ἄνδρας καὶ ἐνεψύχωσε διὰ νὰ προχωρήσουν ἐναντίον τῶν ἐχθρῶν.
ὑποκάτω ἐν τῇ κοιλάδι. ἑκράτησε καὶ ἐνίσχυσε διὰ τὸν πόλεμον. Τὸ στρατόπεδον τῶν Μαδιανιτῶν ἦταν κάτω ἀπὸ τὸ

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


Τὸ στρατόπεδον τῶν Μαδιανιτῶν ἦτο στρατόπεδον τοῦ Γεδεών, χαμηλὰ εἰς τὴν πεδιάδα
κάτω ἀπὸ τὸ στρατόπεδον τοῦ Γεδεὼν εἰς Ἐσραελῶν.
τὴν κοιλάδα.
7,9 Καὶ ἐγενήθη ἐν τῇ νυκτὶ ἐκείνῃ καὶ 9 Κατὰ τὴν νύκτα ἐκείνην εἶπεν ὁ Κύριος 9 Καὶ κατὰ τὴν ἰδίαν ἐκείνην νύκτα συνέβη τοῦτο: Ὁ Κύριος
εἶπε πρὸς αὐτὸν Κύριος· ἀναστὰς πρὸς τὸν Γεδεών· <σήκω καὶ κατέβα εἰς τὸ εἶπε πρὸς τὸν Γεδεών: <Σήκω ἐπάνω καὶ κατέβα ἄφοβα
κατάβηθι ἐν τῇ παρεμβολῇ, ὅτι στρατόπεδον τῶν Μαδιανιτῶν, διότι ἐγὼ κάτω εἰς τὸ στρατόπεδον τῶν ἐχθρῶν σου· μὴ δειλιάζῃς,
παρέδωκα αὐτὴν ἐν τῇ χειρί σου· τὸ ἔχω ἤδη παραδώσει εἰς σέ. διότι τὸ ἔχω παραδώσει ὁλόκληρον εἰς τὰ χέρια σου.
7,10 καὶ εἰ φοβῇ σὺ καταβῆναι, 10 Ἐὰν ὅμως φοβῆσαι νὰ καταβῇς μόνος 10 Ἐὰν ὅμως φοβᾶσαι νὰ κατέβης εἰς τὸ στρατόπεδον,
κατάβηθι σὺ καὶ Φαρὰ τὸ παιδάριόν σου σου εἰς τὸ ἐχθρικὸν στρατόπεδον, πήγαινε κατέβα παίρνοντας μαζί σου καὶ τὸν Φαρά, τὸν δοῦλον σου,
εἰς τὴν παρεμβολὴν μαζῆ μὲ τὸν ὑπηρέτην σου Φορά.
7,11 καὶ ἀκούσῃ, τί λαλήσουσι· καὶ μετὰ 11 Ἐκεῖ θὰ ἀκούσῃς τί λέγουν οἱ ἐχθροί 11 καὶ ἐκεῖ θὰ ἀκούσῃς τί θὰ εἰποῦν μεταξύ των τὴν ὥραν
τοῦτο ἰσχύσουσιν αἱ χεῖρές σου, καὶ σου. Ἀπ' αὐτὰ δὲ ποὺ θὰ ἀκούσῃς θὰ αὐτὴν οἱ ἐχθροί σου. Καὶ μετὰ ἀπὸ ὅσα θὰ ἀκούσῃς, θὰ
καταβήσῃ ἐν τῇ παρεμβολῇ. Καὶ κατέβη πάρῃς θάρρος καὶ κατόπιν θὰ ἐπιτεθῇς λάβῃς πολὺ καὶ μεγάλο θάρρος καὶ θὰ κατέβῃς διὰ νὰ
αὐτὸς καὶ Φαρὰ τὸ παιδάριον αὐτοῦ ἐναντίον τοῦ στρατοπέδου>. Πράγματι ὁ ὁρμήσῃς ἐναντίον τῶν ἐχθρῶν σου>. Πράγματι ὁ Γεδεὼν
πρὸς ἀρχὴν τῶν πεντήκοντα, οἳ ἦσαν ἐν Γεδεὼν κατέβη μαζῆ μὲ τὸν ὑπηρέτην του κατέβη μαζὶ μὲ τὸν Φαρά, τὸν δοῦλον του, καὶ ἔφθασεν εἰς
τῇ παρεμβολῇ. Φαρὰ πρὸς τὴν ἐμπροσθοφυλακὴν τοῦ τὴν ἄκρην τοῦ ἐχθρικοῦ στρατοπέδου, ὅπου εὑρίσκετο ἡ
στρατοπέδου, ἡ ὁποία περιελάμβανε Ἐμπροσθοφυλακή, ἡ ὁποία ἀπετελεῖτο ἀπὸ πενῆντα ἄνδρες.
πεντήκοντα ἄνδρας.
7,12 Καὶ Μαδιὰμ καὶ Ἀμαλὴκ καὶ 12 Οἱ Μαδιανῖται, οἱ Ἀμαληκῖται καὶ οἱ 12 Οἱ Μαδιανῖται, οἱ Ἀμαληκῖται καὶ οἱ ἄλλοι νομάδες τῆς
πάντες οἱ υἱοὶ ἀνατολῶν βεβλημένοι ἐν ἄλλοι ἀπὸ ἀνατολῶν νομάδες εἶχαν Ἀραβικῆς ἐρήμου ἦσαν στρατοπεδευμένοι εἰς τὴν πεδιάδα
τῇ κοιλάδι ὡσεὶ ἀκρὶς εἰς πλῆθος, καὶ διασκορπισθῆ εἰς τὴν κοιλάδα, Ἐσραελών, ἦσαν δὲ τόσον πολλοί, ὅσες καὶ οἱ ἀκρίδες· καὶ οἱ
ταῖς καμήλοις αὐτῶν οὐκ ἦν ἀριθμὸς πολυάριθμοι ὡσὰν τὰς ἀκρίδας. Ἀλλὰ καὶ καμῆλες τους ἐπίσης ἦσαν ἀναρίθμητες. Ἦσαν τόσον
ἀλλ' ἦσαν ὡς ἡ ἄμμος ἡ ἐπὶ χείλους τῆς αἱ κάμηλοι αὐτῶν ἦσαν ἀναρίθμητοι, ὅσον πολλές, ὅσοι καὶ οἱ κόκκοι τῆς ἄμμου, ποὺ εὑρίσκεται
θαλάσσης εἰς πλῆθος. οἱ κόκκοι τῆς ἄμμου εἰς τὴν παραλίαν. ἀπλωμένη εἰς τὴν ἀκροθαλασσιάν.
7,13 Καὶ ἦλθε Γεδεών, καὶ ἰδοὺ ἀνὴρ 13 Ἐπλησίασεν ὁ Γεδεὼν εἰς τὴν 13 Παρ’ ὅλα αὐτὰ ὁ Γεδεὼν ἐπροχώρησε ἄφοβα καὶ ἔφθασεν

51/151
ἐξηγούμενος τῷ πλησίον αὐτοῦ ἐμπροσθοφυλακὴν καὶ ἰδοὺ ἀκούει ἐναν ἔξω ἀπὸ μίαν σκηνήν· ἐτέντωσε τὰ αὐτιά του καὶ νά· ἕνας
ἐνύπνιον καὶ εἶπεν· ἰδοὺ ἐνυπνιασάμην ἄνδρα νὰ διηγῆται εἰς τὸν πλησίον αὐτοῦ Μαδιανίτης διηγεῖτο εἰς τὸν σύντροφόν του τὸ ὄνειρον ποὺ

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


ἐνύπνιον, καὶ ἰδοὺ μαγὶς ἄρτου κριθίνου τὸ ὄνειρόν του καὶ νὰ τοῦ λέγῃ· <εἶδον ὅτι εἶδε. Τοῦ ἔλεγε: <Πρόσεξε· εἶδα εἰς τὸν ὕπνον μου τὸ
στρεφομένη ἐν τῇ παρεμβολῇ Μαδιὰμ ἐνας κρίθινος ἄρτος κυλιόμενος εἰς τὸ ἀκόλουθον ὄνειρον· Ἕνα κριθαρένιο ψωμί (στρογγυλό)
καὶ ἦλθεν ἕως τῆς σκηνῆς καὶ ἐπάταξεν στρατόπεδον τῶν Μαδιανιτῶν ἔφθασεν ἐκυλοῦσε εἰς τὸ στρατόπεδον τῶν Μαδιανιτῶν, ἕως ὅτου
αὐτήν, καὶ ἔπεσε, καὶ ἀνέστρεψεν ἕως τὴν σκηνὴν τοῦ ἀρχηγοῦ μας καὶ τὴν ἔφθασε μέχρι τῆς σκηνῆς (τοῦ ἀρχιστρατήγου ἢ βασιλιᾶ ἢ
αὐτὴν ἄνω, καὶ ἔπεσεν ἡ σκηνή. ἐκτύπησεν· ἡ σκηνὴ ἔπεσεν. Ὁ κρίθινος κάποιου ἰσχυροῦ), τὴν ὁποίαν ἐκτύπησε· ἡ σκηνὴ ἀμέσως
αὐτὸς ἄρτος τὴν ἀναποδογύρισεν. Ἔτσι ἔπεσε. Τὸ κρίθινο ψωμὶ τὴν ἀναποδογύρισε, καὶ ἡ σκηνὴ
ἔπεσε καὶ κατεστράφη ἡ σκηνὴ τοῦ ἔπεσε καὶ κατεστράφη>.
ἀρχηγοῦ μας>.
7,14 Καὶ ἀπεκρίθη ὁ πλησίον αὐτοῦ καὶ 14 Ὁ πλησίον αὐτοῦ στρατιώτης ποὺ 14 Ὁ ἄλλος Μαδιανίτης, ὁ σύντροφος ἐκεῖνον ποὺ διηγήθη
εἶπεν· οὐκ ἔστιν αὕτη εἰ μὴ ρομφαία ἤκουσε τὸ ὄνειρον εἶπεν· <ὁ κρίθινος αὐτὸς τὸ ὄνειρον, ἀπάντησε ἐξηγῶντας τὸ ὄνειρον: <Τὸ κρίθινο
Γεδεὼν υἱοῦ Ἰωὰς ἀνδρὸς Ἰσραήλ· ἄρτος δὲν εἶναι τίποτε ἄλλο παρὰ ἡ καρβέλι, ποὺ εἶδες εἰς τὸ ὄνειρόν σου, δὲν εἶναι τίποτε ἄλλο
παρέδωκεν ὁ Θεὸς ἐν χειρὶ αὐτοῦ τὴν ρομφαία τοῦ Γεδεών, τοῦ Ἰσραηλίτου, τοῦ παρὰ τὸ ξίφος τοῦ Γεδεών, τοῦ υἱοῦ τοῦ Ἰωάς, τοῦ
Μαδιὰμ καὶ πᾶσαν τὴν παρεμβολήν. υἱοῦ Ἰωάς. Παρέδωκεν ὁ Θεὸς εἰς τὰ χέρια Ἰσραηλίτου· εἰς αὐτὸν παρέδωκεν ὁ Θεὸς τοὺς Μαδιανῖτες
του τοὺς Μαδιανίτας καὶ ὅλον τὸ καὶ ὅλον τὸ στρατόπεδον των>,
στρατόπεδον μας>.
7,15 Καὶ ἐγένετο ὡς ἤκουσε Γεδεὼν τὴν 15 Ὅταν ὁ Γεδεὼν ἤκουσε τὴν διήγησιν καὶ 15 Καὶ τὴν ὥραν ποὺ ἄκουσε ὁ Γεδεὼν τὴν διήγησιν τοῦ
ἐξήγησιν τοῦ ἐνυπνίου καὶ τὴν τὴν ἐξήγησιν τοῦ ὀνείρου, προσεκύνησε ὀνείρου καὶ τὴν ἐξήγησίν του, γεμᾶτος εὐγνωμοσύνην
σύγκρισιν αὐτοῦ, καὶ προσεκύνησε τὸν Θεὸν καὶ ἐπέστρεψεν εἰς τὸ ἔπεσεν ἀμέσως μὲ τὸ πρόσωπον κατὰ γῆς καὶ ἐπροσκύνησε
Κυρίῳ καὶ ὑπέστρεψεν εἰς τὴν Ἰσραηλιτικὸν στρατόπεδον καὶ εἶπε· τὸν Κύριον. Καὶ (ἀμέσως) ἐγύρισε πίσω εἰς τὸ στρατόπεδον
παρεμβολὴν Ἰσραὴλ καὶ εἶπεν· <σηκωθῆτε καὶ ἐτοιμασθῆτε, διότι ὁ Κύριος τῶν Ἰσραηλιτῶν καὶ γεμᾶτος θάρρος εἶπεν εἰς τοὺς
ἀνάστητε, ὅτι παρέδωκε Κύριος ἐν χειρὶ παρέδωκεν εἰς τὰ χέρια μας τὸ τριακοσίους του: <Σηκωθῆτε καὶ ἐτοιμασθῆτε! Διότι ὁ Κύριος
ἡμῶν τὴν παρεμβολὴν Μαδιάμ. στρατόπεδον τῶν Μαδιανιτῶν>. παρέδωκεν εἰς τὰ χέρια μας τὸ στρατόπεδον τῶν
Μαδιανιτῶν!>
7,16 Καὶ διεῖλε τοὺς τριακοσίους ἄνδρας 16 Ἐχώρισεν εἰς τρία τμήματα ἀνὰ ἑκατὸ 16 Ἔπειτα ὁ Γεδεὼν γεμᾶτος θάρρος καὶ πεποίθησιν εἰς τὸν
εἰς τρεῖς ἀρχὰς καὶ ἔδωκε κερατίνας ἐν τοὺς τριακοσίους ἄνδρας καὶ τοὺς Θεὸν ἐμοίρασε, σύμφωνα μὲ τὸν θεῖον φωτισμὸν ποὺ ἔλαβε,

52/151
χειρὶ πάντων καὶ ὑδρίας κενὰς καὶ ἐτοποθέτησεν εἰς τρία σημεῖα γύρω ἀπὸ τὸ τοὺς τριακοσίους ἄνδρες του εἰς τρία τμήματα, ἀπὸ ἑκατὸν
λαμπάδας ἐν ταῖς ὑδρίαις ἐχθρικὸν στράτευμα. Ἔδωκεν εἰς τὰ χέρια ἄνδρες εἰς τὸ κάθε τμῆμα. Εἰς τὰ χέρια τοῦ καθενὸς ἔδωκε

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


τοῦ καθενὸς ἀπὸ αὐτοὺς τὰς κερατίνας ἀπὸ μιὰ κερατίνῃ σάλπιγγα καὶ ἀπὸ μιὰ στάμνα ἀδειανή,
σάλπιγγας, τὰς κενὰς ὑδρίας καὶ μέσα εἰς τὴν ὁποίαν ὑπῆρχεν ἐφαρμοσμένη μιὰ λαμπάδα,
λαμπάδας μέσα εἰς τὰς ὑδρίας,
7,17 καὶ εἶπε πρὸς αὐτούς· ἀπ' ἐμοῦ 17 καὶ εἶπε πρὸς αὐτούς· <θὰ βλέπετε πρὸς 17 καὶ εἶπε πρὸς τοὺς στρατιῶτες του: <Ἐμὲ θὰ κυττάζετε καὶ
ὄψεσθε καὶ οὕτω ποιήσετε· καὶ ἰδοὺ ἐγὼ ἐμὲ καὶ ὅ,τι ἐγὼ κάμνω θὰ κάμετε καὶ σεῖς. θὰ κάμετε ὅ,τι κάμω ἐγώ. Νά· μόλις φθάσω εἰς τὴν ἀρχὴν
εἰσπορεύομαι ἐν ἀρχῇ τῆς παρεμβολῆς, Ἐγὼ θὰ μεταβῶ εἰς τὴν τοῦ στρατοπέδου, θὰ γίνῃ τοῦτο: Ὅ,τὶ κάμω ἐγώ, τὸ ἴδιον θὰ
καὶ ἔσται καθὼς ἂν ποιήσω, οὕτω ἐμπροσθοφυλακὴν τῶν ἐχθρῶν· ὅ,τι δὲ θὰ κάμετε καὶ σεῖς.
ποιήσετε· κάμω ἐγὼ ἐκεῖ, τὸ ἰδιο θὰ κάμετε καὶ σεῖς.
7,18 καὶ σαλπιῶ ἐν τῇ κερατίνῃ ἐγώ, καὶ 18 Ἐγὼ θὰ σαλπίσω μὲ τὴν κερατίνην 18 Ὅταν δηλαδὴ ἐγὼ σαλπίσω μὲ τὴν κερατίνην σάλπιγγα,
πάντες μετ' ἐμοῦ σαλπιεῖτε ἐν ταῖς σάλπιγγα, σεῖς δὲ ὅλοι μαζῆ μὲ ἐμὲ θὰ θὰ σαλπίσετε μαζί μου καὶ ὅλοι ἐσεῖς μὲ τὶς κεράτινες
κερατίναις κύκλῳ ὅλης τῆς παρεμβολῆς σαλπίσετε μὲ τὰς κερατίνας σάλπιγγας σάλπιγγες γύρω - γύρω ἀπὸ ὅλον τὸ στρατόπεδον καὶ θὰ
καὶ ἐρεῖτε· τῷ Κυρίῳ καὶ τῷ Γεδεών. γύρω ἀπὸ τὸ ἐχθρικὸν στρατόπεδον καὶ θὰ φωνάζετε: <Τὸ σπαθί, ποὺ θὰ σφάξῃ καὶ θὰ ἐξοντώσῃ τώρα,
φωνάξετε· Ρομφαία τῷ Κυρίῳ καὶ τῷ εἶναι εἰς τὰ χέρια τοῦ Κυρίου καὶ τοῦ Γεδεών>· (ἢ κατ' ἄλλην
Γεδεών>. ἑρμηνείαν: <Ἡ νίκη θὰ κερδηθῇ τώρα καὶ ἔτσι θὰ δοξασθῇ
τώρα ὁ Κύριος μὲ τὸ σπαθὶ τοῦ Γεδεών!>)
7,19 Καὶ εἰσῆλθε Γεδεὼν καὶ οἱ ἑκατὸν 19 Ὁ Γεδεὼν μαζῆ μὲ τοὺς ἑκατὸν ἄνδρας 19 Ἔτσι ὁ Γεδεὼν καὶ οἱ ἑκατὸν ἄνδρες, ποὺ ἦσαν μαζί του,
ἄνδρες οἱ μετ' αὐτοῦ ἐν ἀρχῇ τῆς του ἐπλησίασεν ἀθέατος εἰς τὴν ἄκραν ἦλθαν εἰς τὴν ἀρχὴν τοῦ ἐχθρικοῦ στρατοπέδου ὀλίγον πρὶν
παρεμβολῆς ἐν ἀρχῇ τῆς φυλακῆς τοῦ ἐχθρικοῦ στρατεύματος κατὰ τὴν ἀπὸ τὰ μεσάνυκτα, εὐθὺς μετὰ τὴν ἀλλαγὴν τῆς μεσαίας
μέσης καὶ ἐγείροντες ἤγειραν τοὺς ἀλλαγὴν τῆς μεσαία, φουράς, καὶ ἀκριβῶς φρουρᾶς (περὶ τὴν ἑνδεκάτην νυκτερινήν), ὁπότε οἱ ἄνδρες
φυλάσσοντας καὶ ἐσάλπισαν ἐν ταῖς κατὰ τὴν στιγμὴν κατὰ τὴν ὁποίαν οἱ τῆς μιᾶς φρουρᾶς εἶχαν ξυπνήσει τοὺς ἄνδρες τῆς ἑπομένης,
κερατίναις καὶ ἐξετίναξαν τὰς ὑδρίας ἄνδρες τῆς πρώτης φρουρὰς ἐξυπνοῦσαν οἱ ὁποῖοι μόλις ἀνέλαβαν σκοπιάν. Τότε ἀκριβῶς ὁ Γεδεὼν
τὰς ἐν ταῖς χερσὶν αὐτῶν. τοὺς τῆς δευτέρας διὰ νὰ ἀναλάβουν καὶ ἡ ὁμάδα του ἐσάλπισαν μὲ τὶς κεράτινες σάλπιγγες καὶ
ὑπηρεσίαν, οἱ περὶ τὸν Γεδεὼν ἐσάλπισαν ταυτοχρόνως ἐπέταξαν κάτω μὲ δύναμιν καὶ ἔσπασαν τὶς
μὲ τὰς κερατίνας σάλπιγγας, ἔρριψαν μὲ στάμνες, ποὺ ἐκρατοῦσαν εἰς τὰ χέρια των.
ὁρμὴν κάτω καὶ ἔθραυσαν τὰς ὑδρίας ποὺ

53/151
εἶχαν εἰς τὰ χέρια των.
7,20 Καὶ ἐσάλπισαν αἱ τρεῖς ἀρχαὶ ἐν 20 Ἀμέσως ἐσάλπισαν οἱ ἄνδρες καὶ τῶν 20 Τὴν ἰδίαν στιγμὴν σάλπισαν καὶ οἰ ἄνδρες τῶν τριῶν

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


τοῖς κερατίναις καὶ συνέτριψαν τὰς τριῶν τμημάτων μὲ τὰς κερατίνας ὁμάδων (τμημάτων) μὲ τὶς κεράτινες σάλπιγγες καὶ
ὑδρίας καὶ ἐκράτησαν ἐν χερσὶν σάλπιγγάς των, συνέτριψαν τὰς ὑδρίας ταυτοχρόνως ἔσπασαν τὶς στάμνες· καὶ ἐκράτησαν εἰς τὰ
ἀριστεραῖς αὐτῶν τὰς λαμπάδας καὶ ἐν καί, κρατοῦντες εἰς τὸ ἀριστερόν των χέρι ἀριστερά των χέρια τὶς ἀναμμένες λαμπάδες καὶ εἰς τὰ
χερσὶ δεξιαῖς αὐτῶν τὰς κερατίνας τοῦ τὰς λαμπάδας εἰς τὸ δεξιὸν τὴν κερατίνην δεξιά τῶν χέρια τὶς σάλπιγγες, μὲ τὶς ὁποῖες ἐσάλπιζαν· καὶ
σαλπίζειν καὶ ἀνέκραξαν· ρομφαία τῷ σάλπιγγα, σαλπίζοντες ἐκραύγασαν· (κάποιαν στιγμὴν ποὺ ἐσταμάτησαν ὅλες οἱ σάλπιγγες)
Κυρίῳ καὶ τῷ Γεδεών. <ρομφαία τῷ Κυρίῳ καὶ τῷ Γεδεών>. τριακόσια στόματα ἐφώναξαν δυνατὰ τὸ σύνθημα: <Τὸ
σπαθί, ποὺ θὰ σφάζῃ καὶ θὰ ἐξοντώσῃ τώρα, εἶναι εἰς τὰ
χέρια τοῦ Κυρίου καὶ τοῦ Γεδεών>· (ἢ κατ' ἄλλην ἑρμηνείαν:
«Ἡ νίκη θὰ κερδηθῇ τώρα καὶ ἔτσι θὰ δοξασθῇ τώρα ὁ
Κύριος μὲ τὸ σπαθὶ τοῦ Γεδεών!>)
7,21 Καὶ ἔστησεν ἀνὴρ ἐφ' ἑαυτῷ κύκλῳ 21 Ἔμεινε δὲ ὁ καθένας των ὄρθιος καὶ 21 Καὶ κάθε στρατιώτης τοῦ Γεδεὼν ἐστάθη ἀκίνητος εἰς τὴν
τῆς παρεμβολῆς, καὶ ἔδραμε πᾶσα ἡ ἀκίνητος γύρω ἀπὸ τὸ ἐχθρικὸν θέσιν του γύρω ἀπὸ τὸ ἐχθρικὸν στρατόπεδον· καὶ ὅταν οἰ
παρεμβολὴ καὶ ἐσήμαναν καὶ ἔφυγον. στράτευμα. Ὅλοι δὲ οἱ ἐχθροί, νομίσαντες ἐχθροὶ εἶδαν νὰ τοὺς ζώνουν φλόγες καὶ νὰ σαλπίζουν
ὅτι εἶχον περικυκλωθῆ ἐτράπησαν εἰς σάλπιγγες, κατελήφθησαν ἀπὸ ἀσυγκράτητον πανικὸν καὶ
φυγήν, ἔδωσαν διὰ σαλπίγγων τὸ ἐτράπησαν εἰς ἄτακτον φυγήν· οἱ ἐχθροὶ ἐσάλπισαν
σύνθημα τῆς φυγῆς καὶ ἔφυγον ἀναχώρησιν καὶ ἔφυγαν τρομοκρατημένοι.
πανικοβλητοι.
7,22 Καὶ ἐσάλπισαν ἐν ταῖς τριακοσίοις 22 Ἀλλὰ καὶ οἱ τριακόσιοι ἐσάλπισαν 22 Καὶ ἐνῷ οἱ ἄνδρες τοῦ Γεδεὼν ἐσάλπιζαν μὲ τὶς
κερατίναις, καὶ ἔθηκε Κύριος τὴν πάλιν μὲ τὰς κερατίνας σάλπιγγας. Ὁ τριακόσιες κεράτινες σάλπιγγες, ὁ Κύριος ἐνέβαλε πανικόν,
ρομφαίαν ἀνδρὸς ἐν τῷ πλησίον αὐτοῦ Κύριος ἐνέβαλλε τέτοιαν σύγχυσιν εἰς τὸ σύγχυσιν καὶ σαστιμάρα εἰς τοὺς ἐχθρούς, ὥστε ὁ καθένας
ἐν πάσῃ τῇ παρεμβολῇ, ἐχθρικὸν στράτευμα, ὥστε εἰς ὅλον τὸ ἐνόμιζε τὸν διπλανόν του ὡς ἐχθρὸν Ἰσραηλίτην καὶ
στρατόπεδον ὁ ἕνας ἔστρεφε τὴν στρατιώτην τοῦ Γεδεὼν καὶ ἐσκότωνε μέσα εἰς τὸ
μάχαιραν ἐναντίον τοῦ ἄλλου καὶ στρατόπεδον ὁ ἕνας τὸν ἄλλον σύντροφόν του, τὸν ὁποῖον
ἀλληλοεφονεύοντο, ἐθεωροῦσε ἐχθρόν! Ἔτσι οἱ ἐχθροὶ ἀλληλοεξωντώνοντο!
7,23 καὶ ἔφυγεν ἡ παρεμβολὴ ἕως 23 Ἔτσι ἔφυγεν ὁ ἐχθρικὸς στρατὸς καὶ 23 Καὶ τὸ ἐχθρικὸν στρατόπεδον ἔφυγε καὶ ἔφθασε μέχρι τῆς

54/151
Βηθσεεδτὰ Γαραγαθὰ ἕως χείλους ἔφθασεν μέχρι τῆς Βηθσεεδτὰ Γαραγαθὰ Βηθσεεδτὰ Γαραγαθὰ καὶ μέχρι τὰ σύνορα Ἀβωμεουλὰ πρὸς
Ἀβωμεουλὰ ἐπὶ Ταβάθ. Καὶ ἐβόησαν ἕως εἰς τὸ ἄκρον τοῦ Ἀβωμεουλὰ πλησίον τὴν Ταβάθ. Καὶ συνεκεντρώθησαν Ἰσραηλῖται ἀπὸ τὴν

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


ἀνὴρ Ἰσραὴλ ἀπὸ Νεφθαλὶ καὶ ἀπὸ Ταβάθ. Τότε ἕνα μέρος ἀπὸ τὴν φυλὴν φυλὴν Νεφθαλὶ καὶ ἀπὸ τὴν φυλὴν Ἀσὴρ καὶ ἀπὸ ὅλην τὴν
Ἀσὴρ καὶ ἀπὸ παντὸς Μανασσῆ καὶ Νεφθαλὶ καὶ Ἀσὴρ καὶ ὁλόκληρος ἡ φυλὴ φυλὴν Μανασσῆ καὶ κατεδίωξαν τοὺς Μαδιανῖτες.
ἐδίωξαν ὀπίσω Μαδιάμ. Μανασσῆ κατεδίωξαν μὲ κραυγὰς καὶ
ἀλλαλαγμούς, τοὺς φεύγοντας
Μαδιανίτας.
7,24 Καὶ ἀγγέλους ἀπέστειλε Γεδεὼν ἐν 24 Ὁ Γεδεὼν ἔστειλεν ἀγγελιαφόρους εἰς 24 Καὶ ὁ Γεδεὼν ἔστειλεν ἀγγελιαφόρους εἰς ὅλην τὴν
παντὶ ὅρει Ἐφραὶμ λέγων· κατάβητε εἰς ὅλους τοὺς κατοικοῦντας τὸ ὄρος Ἐφραὶμ ὀρεινὴν περιοχὴν τοῦ Ἐφραὶμ καὶ εἶπε: <Κατέβητε κάτω διὰ
συνάντησιν Μαδιὰμ καὶ καταλάβετε καὶ εἶπε πρὸς αὐτούς· <καταβῆτε καὶ σεῖς νὰ ἐπιτεθῆτε ἐναντίον τῶν Μαδιανιτῶν· καὶ καταλάβετε
ἑαυτοῖς τὸ ὕδωρ ἕως Βαιθηρὰ καὶ τὸν ἀπὸ τὸ ὄρος εἰς καταδίωξιν τῶν σεῖς πρὶν ἀπὸ τοὺς Μαδιανῖτες τὶς διαβάσεις τῶν
Ἰορδάνην· καὶ ἐβόησε πᾶς ἀνὴρ Ἐφραὶμ Μαδιανιτῶν. Τρέξατε καὶ καταλάβετε σεῖς παραποτάμων (τῶν ρεμάτων δυτικὰ τοῦ Ἰορδάνη) μέχρι
καὶ προκατελάβοντο τὸ ὕδωρ ἕως τὰς ὑδατίνας διαβάσεις μέχρι Βαιθηρὰ καὶ Βαιθηρὰ καὶ τὸν Ἰορδάνην>. Καὶ ὅλοι οἰ ἄνδρες τῆς φυλῆς
Βαιθηρὰ καὶ τὸν Ἰορδάνην. τὸν Ἰορδάνην, ὥστε νὰ μὴ ἔχουν τόπον Ἐφραὶμ ἐμαζεύθησαν καὶ μὲ πολεμικὴν ἰαχὴν ὥρμησαν καὶ
διαφυγῆς οἱ Μαδιανῖται>. Ὅλη ἡ φυλὴ κατέλαβαν πρὶν ἀπὸ τοὺς Μαδιανῖτες τὶς διαβάσεις τῶν
Ἐφραὶμ μὲ ἀλλαλαγμὸν ὥρμησαν καὶ παραποταμων (τῶν ρεμάτων δυτικὰ τοῦ Ἰορδάνη) μέχρι
κατέλαβον ἐγκαίρως τὰς διόδους ἐντεῦθεν Βαιθηρὰ καὶ τὸν Ἰορδάνην.
τοῦ Ἰορδάνου ἕως Βαιθηρά.
7,25 Καὶ συνελάβοντο τοὺς ἄρχοντας 25 Συνέλαβαν τοὺς ἀρχηγοὺς τῶν 25 Καὶ συνέλαβαν τοὺς δύο ἀρχηγοὺς τῶν Μαδιανιτῶν, τὸν
Μαδιὰμ καὶ τὸν Ὠρὴβ καὶ τὸν Ζὴβ καὶ Μαδιανιτῶν, τὸν Ὠρὴβ καὶ Ζηβ. Τὸν μὲν Ὠρὴβ καὶ τὸν Ζήβ· καὶ ἐσκότωσαν τὸν Ὠρὴβ εἰς τὴν Σοὺρ καὶ
ἀπέκτειναν τὸν Ὠρὴβ ἐν Σοὺρ καὶ τὸν Ὠρὴβ ἐφόνευσαν εἰς Σούρ, τὸν δὲ Ζὴβ τὸν Ζὴβ ἐσκότωσαν εἰς τὴν Ἰακεφζὴφ καὶ κατεδίωξαν πέραν
Ζὴβ ἀπέκτειναν ἐν Ἰακεφζὴφ κοὶ ἐφόνευεσαν εἰς Ἰακεφζήφ, καὶ κατεδίωξαν τὸν Ἰορδάνη τοὺς Μαδιανῖτες. Καὶ ἔφεραν τὶς κεφαλὲς τοῦ
κατεδίωξαν Μοδιάμ· καὶ τὴν κεφαλὴν πέραν τοῦ Ἰορδάνου τοὺς διαφυγόντας Ὠρὴβ καὶ τοῦ Ζὴβ εἰς τὸν Γεδεών, ὁ ὁποῖος εὑρίσκετο εἰς τὴν
Ὠρὴβ καὶ Ζὴβ ἤνεγκαν πρὸς Γεδεὼν Μαδιανίτας. Ἐπιστρέφοντες δὲ ἀπὸ τὴν ἄλλην πλευράν (τὴν ἀνατολικήν) τοῦ Ἰορδάνη καὶ
ἀπὸ πέραν τοῦ Ἰορδάνου. πέραν τοῦ Ἰορδάνου περιοχὴν ἔγεραν κατεδίωκε τοὺς Μαδιανῖτες.
πρὸς τὸν Γεδεὼν τὴν κεφαλὴν τοῦ Ὠρὴβ
καὶ τοῦ Ζήβ.

55/151
Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης
ΚΡΙΤΑΙ - 8ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ
Αρχαίο Κείμενο Ἑρμηνεία Ἰωάννου Κολιτσάρα Ἑρμηνεία Παναγιώτη Τρεμπέλα
8,1 Καὶ εἶπαν πρὸς Γεδεὼν ἀνὴρ Οἱ ἄνδρες τῆς φυλῆς Ἐφραὶμ εἶπαν Οἱ ἄνδρες τῆς φυλῆς τοῦ Ἐφραὶμ μὲ τὰ τρόπαια τῆς νίκης εἰς
Ἐφραίμ· τί τὸ ρῆμα τοῦτο διαμαρτυρόμενοι πρὸς τὸν Γεδεών· <διατὶ τὰ χέρια (τὰ κεφάλια τοῦ Ὠρὴβ καὶ τοῦ Ζήβ) διεμαρτυρήθησαν
ἐποίησας ἡμῖν τοῦ μὴ καλέσαι ἐφέρθης ἔτσι ἀπέναντί μας καὶ δὲν μᾶς εἰς τὸν Γεδεὼν καὶ τοῦ εἴπαν: <Τὶ εἶναι αὐτὸ ποὺ μᾶς ἔκαμες;
ἡμᾶς, ὅτε ἐπορεύθης ἐκάλεσες εὐθὺς ἐξ ἀρχῆς ὅταν ἐξεστράτευσες Διατὶ μᾶς ἐφέρθης ἔτσι; Διατὶ δὲν ἐκάλεσες καὶ ἐμᾶς, ὅταν
παρατάξασθαι ἐν Μαδιάμ; Καὶ ἐναντίον τῶν Μαδιανιτῶν;> Καὶ ἐφιλονίκησαν ἐπῆγες νὰ πολεμήσῃς ἐναντίον τῶν Μαδιανιτῶν;>
διελέξαντο πρὸς αὐτὸν ἰσχυρῶς. ἐναντίον αὐτοῦ μὲ πολὺ ὀξὺν τρόπον. Παρεπονέθησαν δὲ πικρὰ καὶ ἐφιλονίκησαν μὲ ὀξύτητα μὲ τὸν
Γεδεών.
8,2 Καὶ εἶπε πρὸς αὐτούς· τί 2 Ὁ δὲ Γεδεὼν εἶπε πρὸς αὐτούς· <τί ἔκαμα 2 Ἄλλα ὁ Γεδεὼν τοὺς ἀπάντησε μὲ ταπείνωσιν καὶ πραότητα:
ἐποίησα νῦν καθὼς ὑμεῖς; Ἢ ἐγὼ πρὸς σᾶς καὶ τί ἐκάματε σεῖς; Δὲν εἶναι <Τί περισσότερον ἔκαμα ἐγὼ ἐν συγκρίσει πρὸς αὐτὰ ποὺ
οὐχὶ κρεῖσσον ἐπιφυλλὶς Ἐφραὶμ πλουσιώτερον τὸ τσαμπιδολόγημα ποὺ ἐκάματε σεῖς; Δὲν εἶναι μεγαλύτερον καὶ σπουδαιότερον τὸ
ἢ τρυγητὸς Ἀβιέζερ; ἔκαμαν οἱ τῆς φυλῆς Ἐφραὶμ εἰς βάρος τῶν ραχολόγημα τῶν σταφυλιῶν ἐκ μέρους τῆς φυλῆς τοῦ Ἐφραὶμ
φευγόντων Μαδιανιτῶν ἐν συγκρίσει πρὸς ἀπὸ τὸν τρυγητὸν τῆς ἰδικῆς μου οἰκογενείας, τῆς οἰκογενείας
τὸν τρυγητὸν ποῦ ἔκαμε τὸ γένος μου τοῦ Ἀβιεζέρ; (δηλαδὴ αὐτὸ ποὺ ἐκάματε σεῖς, οἱ ἄνδρες τοῦ
Ἀβιέζερ; Ἐφραίμ, νὰ κυνηγήσετε τοὺς Μαδιανῖτες, ἀξίζει περισσότερον
ἀπὸ ὅσα ἔκαμεν ὅλη ἡ ἰδική μου οἰκογένεια).
8,3 Ἐν χειρὶ ὑμῶν παρέδωκε 3 Εἰς τὰ ἰδικά σας χέρια παρέδωσεν ὁ Κύριος 3 Διὰ τοῦτο εἰς τὰ χέρια σας παρέδωκεν ὁ Κύριος τοὺς
Κύριος τοὺς ἄρχοντας Μαδιάμ, τοὺς ἀρχηγοὺς τῶν Μαδιανιτῶν, τὸν Ὠρὴβ καὶ ἀρχηγοὺς τῶν Μαδιανιτῶν, τὸν Ὠρὴβ καὶ τὸν Ζήβ· ἐγὶ τὶ
τὸν Ὠρὴβ καὶ τὸν Ζήβ· καὶ τί Ζήβ. Τί δὲ κατόρθωσα ἐγὼ ἐμπρὸς εἰς τὸ ἠμπόρεσα νὰ κάμω, τὸ ὁποῖον ἠμπορεῖ νὰ σνγκριθῇ μὲ αὐτὸ
ἠδυνήθην ποιῆσαι ὡς ὑμεῖς; ἰδικόν σας κατόρθωμα;> Μὲ αὐτὸν τὸν ποὺ ἐπετύχατε σεῖς;> Ὕστερα ἀπὸ αὐτὴν τὴν γλυκειάν,
Τότε ἀνέθη τὸ πνεῦμα αὐτῶν εἰρηνικὸν τρόπον ὡμίλησεν ὁ Γεδεὼν καὶ εἰρηνικὴν καὶ ταπεινὴν ἀπάντησιν του Γεδεὼν ὁ θυμός των
ἀπ' αὐτοῦ ἐν τῷ λαλῆσαι αὐτὸν εἰρήνευσαν τὰ πνεύματα ἐκείνων. ἔπεσε καὶ ἠρέμησε τὸ πνεῦμα των.
τὸν λόγον τοῦτον.
8,4 Καὶ ἦλθε Γεδεὼν ἐπὶ τὸν 4 Κατόπιν ὁ Γεδεὼν ἦλθεν εἰς τὸν Ἰορδάνην 4 Καὶ ὁ Γεδεὼν ἦλθεν εἰς τὸν Ἰορδάνην καὶ τὸν ἐπέρασε αὐτὸς

56/151
Ἰορδάνην, καὶ διέβη αὐτὸς καὶ οἱ ποταμόν, τὸν διέβη αὐτὸς καὶ οἱ μετ' αὐτοῦ 300 καὶ οἱ τριακόσιοι ἄνδρες, ποὺ ἦσαν μαζί του, οἱ ὁποῖοι παρὰ
τριακόσιοι ἄνδρες οἱ μετ' αὐτοῦ ἄνδρες, οἱ ὁποῖοι καίτοι πεινῶντες κατεδίωκον τὴν πεῖναν καὶ τὴν ἐξάντλησίν των κατεδίωκαν τοὺς

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


πεινῶντες καὶ διώκοντες. τοὺς ἐχθρούς. Μαδιανῖτες. Ἐμπῆκαν εἰς τὴν περιοχὴν τῆς φυλῆς Γὰδ καὶ
ἔφθασαν εἰς τὴν πόλιν Σοκχώθ,
8,5 Καὶ εἶπε τοῖς ἀνδράσι 5 Ἔφθασαν εἰς Σοκχὼθ καὶ ὁ Γεδεὼν εἶπεν εἰς 5 Καὶ ὁ Γεδεὼν εἶπεν εἰς τοὺς κατοίκους τῆς πόλεως Σοκχώθ:
Σοκχώθ· δότε δὴ ἄρτους εἰς τοὺς κατοίκους τῆς πόλεως αὐτῆς· <δώσατέ <Δῶστε, σᾶς παρακαλῶ, ψωμιὰ διὰ νὰ τραφοῦν οἱ ἄνδρες
τροφὴν τῷ λαῷ τούτῳ τῷ ἐν μας σᾶς παρακαλῶ ἄρτους, διὰ νὰ φάγουν οἱ αὐτοί, ποὺ μὲ ἀκολουθοῦν, διότι ἀπέκαμαν καὶ κινδυνεύουν νὰ
ποσί μου, ὅτι ἐκλείπουσι, καὶ ἄνδρες ποὺ μὲ ἀκολουθοῦν, διότι ἔχουν πεθάνουν ἀπὸ τὴν πεῖναν· εἶναι ἐπείγουσα ἀνάγκη, διότι,
ἰδοὺ ἐγὼ εἰμι διώκων ὀπίσω τοῦ παραλύσει ἀπὸ τὴν πεῖναν. Καὶ ὅμως πρέπει ὅπως βλέπετε, καταδιώκω τοὺς Ζεβεὲ καὶ Σελμανά, τοὺς
Ζεβεὲ καὶ Σελμανὰ βασιλέων νὰ μὲ ἀκολουθήσουν εἰς καταδίωξιν τοῦ βασιλεῖς τῶν Μαδιανιτῶν>.
Μαδιάμ. Ζεβεὲ καὶ Σελμανά, βασιλέων τῆς Μαδιάμ>.
8,6 Καὶ εἶπον οἱ ἄρχοντες 6 Οἱ ἄρχοντες τῆς Σοκχώθ, καιροσκόποι, 6 Ἄλλα οἱ ἀρχηγοὶ τῆς πόλεως Σοκχὼθ τοῦ ἀπάντησαν: <Διατὶ
Σοκχώθ· μὴ χεὶρ Ζεβεὲ καὶ ἀπήντησαν· <μήπως τάχα καὶ ἔχουν περιέλθει νὰ δώσωμεν τροφὴν εἰς τὸν στρατόν σου; Μήπως τὰ χέρια τῶν
Σελμανὰ νῦν ἐν χειρί σου; Οὐ εἰς τὰ χέρια σου ὁ Ζεβεὲ καὶ ὁ Σελμανά, ὥστε Ζεβεὲ καὶ Σελμανὰ εἶναι τώρα εἰς τὰ χέρια σου; Μήπως τοὺς
δώσομεν τῇ δυνάμει σου ἄρτους; νὰ δώσωμεν ἡμεῖς ἄρτους εἰς τοὺς στρατιώτας ἔπιασες αἰχμαλώτους, ὥστε νὰ σοῦ δώσωμεν ψωμιά; Δὲν θὰ
σου; δώσωμεν εἰς τοὺς πεινασμένους στρατιῶτες σου ψωμιά>!
8,7 Καὶ εἶπε Γεδεών· διὰ τοῦτο ἐν 7 Ἀγανακτήσας ὁ Γεδεὼν εἶπε πρὸς αὐτούς· 7 Εἰς τὴν ἀπόκρισίν των ὁ Γεδεὼν ἀπάντησε: <Διὰ τὴν
τῷ δοῦναι Κύριον τὸν Ζεβεὲ καὶ <διὰ τὴν καιροσκοπικὴν αὐτὴν συμπεριφοράν ἀφιλοτιμίαν σας αὐτήν, ὅταν ὁ Κύριος θὰ παραδώσῃ τὸν Ζεβεὲ
τὸν Σελμανὰ ἐν χειρί μου, καὶ σας, ὅταν ὁ Κύριος παραδώσῃ εἰς τὰ χέρια μου καὶ τὸν Σελμανὰ εἰς τὰ χέρια μου, ἐγὼ θὰ ἐπιστρέψω καὶ θὰ
ἐγὼ ἀλοήσω τὰς σάρκας ὑμῶν τὸν Ζεβεὲ καὶ τὸν Σελμανά, ἐγὼ θὰ ἁλωνίσω ἁλωνίσω τὰ κορμιά σας μέσα εἰς τὶς ἀγκαθιὲς τῆς ἐρήμου καὶ
ἐν ταῖς ἀκάνθαις τῆς ἐρήμου καὶ καὶ θὰ διασκορπίσω καὶ θὰ σχίσω τὰ σώματά εἰς τὰ γαϊδουράγκαθα (κατ' ἄλλους: Ρείκια ἢ βατά)>!
ἐν ταῖς Βαρκηνίμ. σας εἰς τὰ ἀγκάθια τῆς ἐρήμου καὶ εἰς τὰ
βάτα>.
8,8 Καὶ ἀνέβη ἐκεῖθεν εἰς 8 Ἀπὸ τὴν Σοκχὼθ ἀνέβη ὁ Γεδεὼν μὲ τοὺς 8 Ὁ Γεδεὼν ἀπὸ ἐκεῖ ἐπροχώρησε μὲ τὸν στρατόν του εἰς τὸν
Φανουὴλ καὶ ἐλάλησε πρὸς ἰδικούς του εἰς Φανουὴλ καὶ εἶπεν εἰς αὐτοὺς πύργον Φανουήλ (κοντὰ εἰς τὸν παραπόταμον Ἰαβώκ) καὶ
αὐτοὺς ὠσαύτως, καὶ τὰ ἴδια. Οἱ δὲ κάτοικοι τῆς πόλεως Φανουὴλ ἐμίλησε εἰς τοὺς κατοίκους Φανουὴλ μὲ τὸν ἴδιον τρόπον, ποὺ
ἀπεκρίθησαν αὐτῷ οἱ ἄνδρες ἀπήντησαν κατὰ τὸν ἴδιον τρόπον, ὅπως καὶ ἐμίλησε εἰς τοὺς κατοίκους τῆς Σοκχώθ· ἀλλὰ καὶ οἱ κάτοικοι

57/151
Φανουὴλ ὃν τρόπον οἱ κάτοικοι τῆς Σοκχώθ. τοῦ πύργου Φανουὴλ ἀπεκρίθησαν εἰς τὸν Γεδεὼν μὲ τὸν ἴδιον
ἀπεκρίθησαν ἄνδρες Σοκχώθ. τρόπον, ποὺ τοῦ ἀπεκρίθησαν οἱ κάτοικοι τῆς Σοκχώθ.

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


8,9 Καὶ εἶπε Γεδεὼν πρὸς ἄνδρας 9 Ὁ Γεδεὼν εἶπε πρὸς τοὺς ἄνδρας τῆς 9 Τότε ὁ Γεδεὼν εἶπε πρὸς τοὺς ἄνδρες τοῦ πύργου Φανουήλ:
Φανουήλ· ἐν ἐπιστροφῇ μου μετ' Φανουήλ· <ὅταν μετὰ τὴν νίκην μου θὰ Ὅταν θὰ ἐπιστρέψω μὲ τὸ καλὸ πίσω, ἀφοῦ πλέον θὰ ἔχω
εἰρήνης κατασκάψω τὸν πύργον ἐπιστρέψω, θὰ κρημνίσω καὶ θὰ κατασκάψω ἠσυχάσει ἀπὸ τὸν πόλεμον ἐναντίον τῶν Μαδιανιτῶν, θὰ
τοῦτον. τὸν πύργον τοῦτον>. κατεδαφίσω καὶ θὰ σκάψω ἀπὸ τὰ θεμέλιά του τὸν ὀχυρὸν
αὐτὸν πύργον>, ὁ ὁποῖος σᾶς ἔδωκε τόσον ἀέρα!
8,10 Καὶ Ζεβεὲ καὶ Σελμανὰ ἐν 10 Οἱ βασιλεῖς Ζεβεὲ καὶ Σελμανὰ ἦσαν εἰς 10 Οἱ βασιλεῖς τῶν Μαδιανιτῶν Ζεβεὲ καὶ Σελμανὰ εὑρίσκοντο
Καρκάρ, καὶ ἡ παρεμβολὴ αὐτῶν Καρκάρ. Μαζῆ δὲ μὲ αὐτοὺς ἦτο καὶ στρατὸς εἰς Καρκάρ, μαζί των δὲ ἦταν καὶ ὁ στρατός των, ποὺ ἔφθανε
μετ' αὐτῶν ὡσεὶ δεκαπέντε περὶ τὰς δέκα πέντε χιλιάδας. Αὐτοὶ ἦσαν ὅλοι τὶς δεκαπέντε περίπου χιλιάδες (15.000), Αὐτοὶ ἦσαν ὅλοι, ὅσοι
χιλιάδες, πάντες οἱ οἱ ἀπομείναντες ἀπὸ τὸν στρατὸν τῶν ἔμειναν ἀπὸ τὸ πολυάριθμον στράτευμα τῶν ἐχθρῶν τοῦ
καταλελειμμένοι ἀπὸ πάσης ἀλλοφύλων, ἐνῶ οἱ φονευθέντες ἔνοπλοι Ἰσραήλ. Διότι ὅσοι ἔπεσαν νεκροί, ἦσαν ἑκατὸν εἴκοσι χιλιάδες
παρεμβολῆς ἀλλοφύλων, καὶ οἱ στρατιῶται ἔφθασαν τὰς ἑκατὸν εἴκοσι ἄνδρες, οἱ ὁποῖοι ἔφεραν ρομφαίαν.
πεπτωκότες ἑκατὸν εἴκοσι χιλιάδας.
χιλιάδες ἀνδρῶν σπωμένων
ρομφαίαν.
8,11 Καὶ ἀνέβη Γεδεὼν ὁδὸν τῶν 11 Ὁ Γεδεὼν ἐπροχώρησεν ἐναντίον τῶν 11 Ὁ Γεδεών, μετὰ ἀπὸ ὅσα συνήντησεν, ἐπροχώρησε ἀπὸ
σκηνούντων ἐν σκηναῖς ἀπὸ ἐχθρῶν του ἀπὸ τὴν ὁδὸν τῶν σκηνιτῶν, ἄλλον δρόμον, κοντὰ εἰς τὸ ἄκρον τῆς ἐρήμου, ὁ ὁποῖος
ἀνατολῶν τῆς Ναβαὶ καὶ ἀνατολικὰ τῆς Ναβαὶ καὶ Ἰεγεβάλ. Ἐκεῖ δὲ ἐπερνοῦσε ἀπὸ σκηνὲς πτωχοτέρων Ἰσραηλιτῶν (τῶν
Ἰεγεβάλ· καὶ ἐπάταξε τὴν ἐκτύπησε τὸν ἐχθρικὸν στρατόν, ὁ ὁποῖος νομάδων), ποὺ ἦσαν ἐγκατεστημένοι εἰς τὰ ἀνατολικὰ τῆς
παρεμβολήν, καὶ ἡ παρεμβολὴ ἐθεώρει τὸν ἑαυτόν του ἐν ἀσφαλείᾳ. Ναβαὶ καὶ Ἰεγεβάλ. Ὁ Γεδεὼν ἐπετέθη καὶ ἐκτύπησε ξαφνικά,
ἦν πεποιθυῖα. ἐξ ἐφόδου, τὸν ἐχθρικὸν στρατόν, ὁ ὁποῖος (ἐνόμιζεν) ὅτι ἐκεῖ
ποὺ εὑρίσκετο, ἦταν ἀσφαλισμένος.
8,12 Καὶ ἔφυγον Ζεβεὲ καὶ 12 Οἱ ἐχθροὶ ἐνικήθησαν, οἱ δὲ δύο βασιλεῖς 12 Οἱ δεκαπέντε περίπου χιλιάδες ἐνικήθησαν ἀπὸ τοὺς
Σελμανά, καὶ ἐδίωξεν ὀπίσω Ζεβεὲ καὶ Σελμανὰ ἐτράπησαν εἰς φυγήν. Ὁ τριακοσίους τοῦ Γεδεών, οἱ δὲ Ζεβεὲ καὶ Σελμανὰ ἐτράπησαν
αὐτῶν καὶ ἐκράτησε τοὺς δύο Γεδεὼν τοὺς κατεδίωξε, συνέλαβε τοὺς δύο εἰς φυγήν. Ὁ Γεδεὼν ὅμως τοὺς κατεδίωξε καὶ συνέλαβε τοὺς
βασιλεῖς Μαδιάμ, τὸν Ζεβεὲ καὶ βασιλεῖς καὶ ἐπέφερεν ἀναστάτωσιν καὶ δύο βασηλεῖς τῶν Μαδιανιτῶν, τὸν Ζεβεὲ καὶ τὸν Σελμανά, καὶ

58/151
τὸν Σελμανά, καὶ πᾶσαν τὴν σύγχυσιν εἰς ὅλον τὸν ἐχθρικὸν στρατόν. εἰς ὅλον τὸ ἄλλο στράτευμα ἐδημιούργησε πανικόν, σύγχυσιν
παρεμβολὴν ἐξέστησε. καὶ διάλυσιν.

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


8,13 Καὶ ἐπέστρεψε Γεδεὼν υἱὸς 13 Νικητὴς ὁ Γεδεών, ὁ υἱὸς τοῦ Ἰωάς, 13 Καὶ ὁ Γεδεών, ὁ υἱὸς τοῦ Ἰωάς, ἐπέστρεψε ἀπὸ τὸν πόλεμον
Ἰωὰς ἀπὸ τῆς παρατάξεως ἀπὸ ἐπέστρεψεν ἐκ τῆς μάχης ἀπὸ τὸ ἐπάνω μέρος ἀπὸ τὸν ἀνήφορον τῆς Ἀρὲς εἰς τὴν Σοκχώθ.
ἐπάνωθεν τῆς παρατάξεως τῆς Ἀρές, εἰς Σοκχώθ.
Ἀρές.
8,14 Καὶ συνέλαβε παιδάριον 14 Ἔξω ἀπὸ τὴν Σοκχὼθ συνέλαβεν ἕνα 14 Καὶ (ἔξω ἀπὸ τὴν πόλιν) συνέλαβεν ἕνα νέον ἄνθρωπον
ἀπὸ τῶν ἀνδρῶν Σοκχὼθ καὶ παιδάριον ἀπὸ τοὺς κατοίκους τῆς πόλεως καὶ ἀπὸ τοὺς ἄνδρες τῆς Σοκχὼθ καὶ τοῦ ἐζήτησε πληροφορίες διὰ
ἐπηρώτησεν αὐτόν, καὶ ἔγραψε τὸ ἠρώτησε διὰ τὰ ὀνόματα τῶν ἀρχόντων καὶ τοὺς ἀρχηγοὺς καὶ προεστοὺς τῆς Σοκχώθ. Καὶ ὁ νέος ἔγραψε
πρὸς αὐτὸν ὀνόματα τῶν τῶν πρεσβυτέρων τῆς πόλεως. Τὸ παιδάριον καὶ ἔδωκεν εἰς τὸν Γεδεὼν τὰ ὀνόματα τῶν ἀρχηγῶν καὶ τῶν
ἀρχόντων Σοκχὼθ καὶ τῶν ἔγραψε τὰ ὀνόματα ἕβδομήκοντα ἑπτὰ προεστῶν τῆς Σοκχώθ· ὁ ἀριθμὸς ὅλων αὐτῶν ἦσαν
πρεσβυτέρων αὐτῶν, ἀνδρῶν καὶ τὰ ἔδωκεν εἰς τὸν Γεδεών. ἑβδομῆντα ἑπτὰ (77) ἄνδρες.
ἑβδομήκοντα καὶ ἑπτὰ ἄνδρας.
8,15 Καὶ παρεγένετο Γεδεὼν 15 Εἰσῆλθεν ὁ Γεδεὼν εἰς τὴν πόλιν καὶ εἶπεν 15 Ὁ Γεδεὼν ἐπῆγε εἰς τοὺς ἀρχηγοὺς τῆς Σοκχὼθ καὶ τοὺς
πρὸς τοὺς ἄρχοντας Σοκχὼθ καὶ εἰς τοὺς ἄρχοντας Σοκχώθ· <ἰδού, εἶναι τώρα εἶπε: <Νά, εἶναι τώρα αἰχμάλωτοί μου ὁ Ζεβεὲ καὶ ὁ Σελμανά,
εἶπεν· ἰδοὺ Ζεβεὲ καὶ Σελμανά, εἰς τὰ χέρια μου ὁ Ζεβεὲ καὶ ὁ Σελμανὰ διὰ διὰ τοὺς ὁποίους μὲ ἐχλευάσατε, μὲ ἐπεριφρονήσατε καὶ μοῦ
ἐν οἷς ὠνειδίσατέ με λέγοντες· τοὺς ὁποίους τότε μὲ εἰρωνευθήκατε καὶ μοῦ εἴπατε: <Μήπως τὰ χέρια τῶν Ζεβεὲ καὶ Σελμανὰ εἶναι τώρα
μὴ χεὶρ Ζεβεὲ καὶ Ζελμανὰ νῦν εἴπατε· Μήπως τάχα καὶ εἶναι τώρα εἰς τὰ εἰς τὰ χέριά σου; Μήπως τοὺς ἔπιασες αἰχμαλώτους, ὥστε να
ἐν χειρί σου, ὅτι δώσομεν τοῖς χέρια σου ὁ Ζεβεὲ καὶ ὁ Σελμανὰ ὥστε νὰ δώσωμεν εἰς τοὺς ἄνδρες σου, ποὺ ἀπέκαμαν καὶ κινδυνεύουν
ἀνδράσι σου τοῖς ἐκλείπουσιν δώσωμεν ἄρτους εἰς τοὺς ἐξηντλημένους ἀπὸ νὰ ἀποθάνουν ἀπὸ τὴν πεῖναν, ψωμιά;>
ἄρτους; τὴν πεῖναν ἄνδρας;>
8,16 Καὶ ἔλαβε τοὺς 16 Συνέλαβε κατόπιν ὁ Γεδεὼν τοὺς 16 Καὶ ἀφοῦ τοὺς ἔδειξε πόσον ἄδικον εἶχαν νὰ τοῦ φερθοῦν,
πρεσβυτέρους τῆς πόλεως ἐν πρεσβυτέρους τῆς Σοκχώθ, ἐπῆρεν ἀγκάθια ὅπως τοῦ ἐφέρθησαν, ἐπῆρε τοὺς προεστοὺς τῆς πόλεως
ταῖς ἀκάνθαις τῆς ἐρήμου καὶ ἀπὸ τὴν ἔρημον καὶ βάτα καὶ μὲ αὐτὰ ἁλώνισε Σοκχώθ, τοὺς ἔρριψεν εἰς τις ἀγκαθιὲς τῆς ἐρήμου καὶ εἰς τὰ
ταῖς Βαρκηνὶμ καὶ ἠλόησεν ἐν τοὺς ἄνδρας τῆς πόλεως. γαϊδουράγκαθα καὶ εἰς αὐτὰ ἁλώνισε τὰ κορμιὰ τῶν
αὐτοῖς τοὺς ἄνδρας τῆς πόλεως. ἐβδομῆντα ἑπτὰ ἐκείνων ἀνδρῶν τῆς πόλεως.
8,17 Καὶ τὸν πύργον Φανουὴλ 17 Τὸν πύργον Φανουὴλ ἐκρήμνισεν ἐκ 17 Ἐπίσης κατεδάφισε καὶ ἔσκαψε ἀπὸ τὰ θεμέλιά του τὸν

59/151
κατέσκαψε καὶ ἀπέκτεινε τοὺς θεμελίων καὶ τοὺς ἄνδρας τῆς πόλεως ὀχυρὸν πύργον Φανουὴλ καὶ ἐφόνευσε τοὺς ἄνδρες τῆς
ἄνδρας τῆς πόλεως. ἐφόνευσε. πόλεως.

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


8,18 Καὶ εἶπε πρὸς Ζεβεὲ καὶ 18 Ἠρώτησε δὲ τὸν Ζεβεὲ καὶ τὸν Σελμανά· 18 Κατόπιν ὁ Γεδεὼν ἐστράφη πρὸς τοὺς Ζεβεὲ καὶ Σελμανὰ
Σαλμανά· ποῦ οἱ ἄνδρες, οὓς <πῶς ἦσαν οἱ ἄνδρες τοὺς ὁποίους καὶ τοὺς ἐρώτησε: <Σὰν ποίους ἔμοιαζαν οἱ ἄνδρες, τοὺς
ἀπεκτείνατε ἐν Θαβώρ; Καὶ ἐφονεύσατε εἰς τὸ Θαβώρ;> Ἐκεῖνοι ὁποίους ἐσκοτώσατε (τίς προάλλες) εἰς τὸ Θαβώρ;> Οἱ δύο
εἶπαν· ὡς σύ, ὡς αὐτοὶ εἰς ἀπήντησαν· <ὅπως εἶσαι σύ. Εἶχαν ὄψιν υἱῶν βασιλεῖς τοῦ ἀπάντησαν: <Ἔμοιαζαν μὲ σένα. Ἦσαν καὶ αὐτοί,
ὁμοίωμα υἱοῦ βασιλέως. βασιλέως ὅπως καὶ σύ>. ὅπως καὶ σύ, σὰν βασιλόπουλα>.
8,19 Καὶ εἶπε Γεδεών· ἀδελφοί 19 Ὁ Γεδεὼν εἶπεν· <αὐτοὶ ἦσαν πραγματικοὶ 19 Καὶ ὁ Γεδεὼν τοὺς εἶπε: <Λοιπὸν ἦσαν ὅλοι ἀδέλφια μου,
μου καὶ υἱοὶ τῆς μητρός μου ἀδελφοί μου, παιδιὰ τῆς μητρός μου. παιδιὰ τῆς ἰδίας μὲ ἑμὲ μητέρας. Ὁρκίζομαι εἰς τὸν ζωντανὸν
ἦσαν· ζῇ Κύριος, εἰ Ὁρκίζομαι εἰς τὸν ζῶντα Θεόν, ἐὰν τοὺς Θέον, ὅτι ἐὰν δὲν τοὺς ἐσκοτώνατε ἔτσι χωρὶς λόγον καὶ τοὺς
ἐζωογονήκειτε αὐτούς, οὐκ ἂν ἀφήνατε ἐν τῇ ζωῇ, οὔτε ἐγὼ θὰ σᾶς ἀφήνατε νὰ ζήσουν, δὲν θὰ σᾶς ἐσκότωνα τώρα καὶ ἐγώ· θὰ
ἀπέκτεινα ὑμᾶς. ἐφόνευα>. σᾶς ἐχάριζα τὴν ζωήν>.
8,20 Καὶ εἶπεν Ἰεθὲρ τῷ 20 Ἀμέσως δὲ εἶπεν εἰς τὸν πρωτοτόκον υἱόν 20 Ὁ Γεδεὼν εἶπε τότε εἰς τὸ πρωτότοκον παιδί του, τὸν Ἰεθέρ:
πρωτοτόκῳ αὐτοῦ· ἀναστὰς του, τὸν Ἰεθέρ· <σήκω καὶ θανάτωσέ τους>. <Ἐμπρός· προχώρει· φόνευσέ τους!> Ἀλλὰ ὁ νεαρὸς Ἰεθὲρ δὲν
ἀπόκτεινον αὐτούς· καὶ οὐκ Ἀλλὰ τὰ παιδάριον τοῦτο δὲν ἀνέσυρε τὴν ἐτράβηξε τὸ ξίφος του νὰ τοὺς φονεύσῃ, διότι ἐδίστασε καὶ
ἔσπασε τὸ παιδάριον τὴν μάχαιράν του διότι τοῦ ἔλειπε τὸ θάρρος· ἦτο ἐφοβήθη, ἐπειδὴ ἦταν ἀκὀμη πολὺ νέος καὶ δὲν εἶχε τόσην
ρομφαίαν αὐτοῦ, ὅτι ἐφοβήθη, ἀκόμη μικρός. τόλμην.
ὅτι ἕτι νεώτερος ἦν.
8,21 Καὶ εἶπε Ζεβεὲ καὶ Σελμανά· 21 Ὁ Ζεβεὲ καὶ ὁ Σελμανὰ εἶπον πρὸς τὸν 21 Ὁ Ζεβεὲ καὶ ὁ Σελμανὰ εἶπαν εἰς τὸν Γεδεών: <Ἐμπρός·
ἀνάστα σὺ καὶ συνάντησον ἡμῖν, Γεδεών· <σήκω σὺ καὶ ἔλα ἐναντίον μας νὰ προχώρει σὺ καὶ ὅρμησε ἐπάνω μας νὰ μᾶς φονεύσῃς, διότι ἡ
ὅτι ὡς ἀνδρὸς ἡ δύναμίς σου. Καὶ μᾶς φονεύσῃς διότι ἡ δύναμίς σου εἶναι ἰδική σου δύναμις καὶ τὸ θάρρος εἶναι ἀνδρικά>. Τότε ὁ Γεδεὼν
ἀνέστη Γεδεὼν καὶ ἀπέκτεινε πράγματι δύναμις ἀνδρός>. Ὁ Γεδεὼν ἠγέρθη ἐπροχώρησε καὶ ἐφόνευσε τὸν Ζεβεὲ καὶ τὸν Σελμανά. Καὶ
τὸν Ζεβεὲ καὶ τὸν Σελμανὰ καὶ καὶ ἐφόνευσε τὸν Ζεβεὲ καὶ τὸν Σελμανά. μόνον ὅταν αὐτοὶ ἔπεσαν κάτω νεκροί, ἐπῆρε (ὁ Γεδεὼν) τὰ
ἔλαβε τοὺς μηνίσκους τοὺς ἐν Ἔλαβε δὲ ἀπὸ τοὺς τραχήλους τῶν καμήλων χρυσᾶ στολίδια, ποὺ εἶχαν σχῆμα μισοφέγγαρου καὶ
τοῖς τραχήλοις τῶν καμήλων τὰ εἰς σχῆμα ἠμισελήνου κοσμήματά των. ἐκρέμοντο ἀπὸ τοὺς τραχήλους τῶν καμήλων τῶν δύο
αὐτῶν. Μαδιανιτῶν ἡγεμόνων.
8,22 Καὶ εἶπον ἀνὴρ Ἰσραὴλ πρὸ 22 Οἱ ᾿Ισραηλῖται εὐγνωμονοῦντες καὶ 22 Μετὰ ἀπὸ τὴν μεγάλην νίκην καὶ τὰ κατορθώματα τοῦ

60/151
Γεδεών· κύριε, ἄρξον ἡμῶν καὶ ἐνθουσιασμένοι διὰ τὴν νίκην τοῦ Γεδεὼν τοῦ Γεδεὼν οἱ Ἰσραηλῖται γεμᾶτοι εὐγνωμοσύνην τοῦ εἶπαν:
σὺ καὶ ὁ υἱός σου καὶ ὁ υἱὸς τοῦ εἶπαν· <κύριε, γίνε σὺ ἀρχηγός μας καὶ ἔπειτα <Κύριε, γίνε ἀρχηγός, κυβερνήτης μας καὶ σὺ καὶ κατόπιν ὁ

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


υἱοῦ σου, ὅτι σὺ ἔσωσας ἡμᾶς ἐκ ἀπό σὲ ὁ υἱός σου καὶ κατόπιν ὁ ἔγγονός σου, υἱός σου καὶ ὕστερα ὁ υἱὸς τοῦ υἱοῦ σου· γίνε βασιλιᾶς μας μὲ
χειρὸς Μαδιάμ. διότι σὺ μᾶς ἔσωσες ἀπὸ τὴν τυραννικὴν δικαιώματα κληρονομικά. Σοῦ ἀξίζει· διότι σὺ μᾶς ἔσωσες ἀπὸ
κυριαρχίαν τῶν Μαδιανιτῶν>. τὴν ἐξουσίαν καὶ τῇ τυραννίαν τῶν Μαδιανιτῶν>.
8,23 Καὶ εἶπε πρὸς αὐτοὺς 23 Ὁ Γεδεὼν ἀπήντησε πρὸς αὐτούς· <οὔτε 23 Ὁ Γεδεὼν ὅμως, ποὺ δὲν εἶχε μεθύσει ἀπὸ τὰ κατορθώματά
Γεδεών· οὐκ ἄρξω ἐγώ, καὶ οὐκ ἐγὼ θὰ γίνω ἀρχηγός σας οὔτε ὁ υἱός μου θὰ του καὶ ἐδιατηροῦσε τὸ φρόνημα ὅτι αὐτὰ ἦσαν θαυμαστὰ
ἄρξει ὁ υἱός μου ἐν ὑμῖν· Κύριος γίνῃ ἀρχηγός σας. Ὁ Κύριος θὰ εἶναι ὁ ἔργα τοῦ Θεοῦ, τοὺς ἀπάντησε: <Δὲν θὰ γίνῃ ποτὲ ἀπὸ ἐμὲ
ἄρξει ὑμῶν. μοναδικὸς ἀρχηγός σας>. αὐτό, ποὺ μοῦ προτείνετε. Δὲν θὰ γίνω ἐγὼ ἀρχηγὸς καὶ
βασιλιᾶς σας μὲ κληρονομικὰ δικαιώματα. Δὲν θὰ γίνῃ
ἑπομένως βασιλιᾶς σας οὔτε καὶ ὁ υἱός μου ὡς διάδοχος.
Μοναδικὸς ἄρχοντας, κυρίαρχος, βασιλιᾶς σας εἶναι καὶ θὰ
μείνῃ ὁ Κύριος!>
8,24 Καὶ εἶπε πρὸς αὐτοὺς 24 Εἶπε δὲ πρὸς αὐτοὺς ὁ Γεδεών· <θὰ 24 Καὶ ὁ Γεδεὼν ἐπρόσθεσε: <Θὰ σᾶς ζητήσω ὅμως μίαν χάριν·
Γεδεών· αἱτήσομαι παρ' ὑμῶν ὑποβάλω εἰς σᾶς ἕνα αἴτημα· ὁ καθένας σας θὰ σᾶς ὑποβάλω ἕνα ἄλλο αἴτημα· κάθε ἂνδρας νὰ μοῦ δώσῃ
αἴτημα καὶ δότε μοι ἀνὴρ ἂς μοῦ δώσῃ ἀπὸ τὰ λάφυρα τοῦ πολέμου ὅ,τι ὅσα σκουλαρίκια ἐπῆρε ὡς λάφυρα ἀπὸ τὸν πόλεμον. (Διότι οἱ
ἐνώτιον ἐκ σκύλων αὐτοῦ· ὅτι σκουλαρίκι ἔχει. Διότι οἱ ἐχθροί, καθ' ὃ ἐχθροί, τοὺς ὁποίους ἑνικήσαμεν, εἶχαν χρυσᾶ σκουλαρίκια,
ἐνώτια χρυσᾶ αὐτοῖς, ὅτι ἦσαν Ἰσμαηλῖται, εἶχον χρυσᾶ σκουλαρίκια>. ἐπειδὴ ἦσαν Ἰσμαηλῖται)>.
Ἰσμαηλῖται.
8,25 Καὶ εἶπαν· διδόντες 25 Οἱ ᾿Ισραηλῖται ἀπήντησαν· <μὲ ὅλην μας 25 Ἐκεῖνοι τοῦ ἀπάντησαν: <Θὰ σοῦ τὰ δώσωμεν μὲ πολλὴν
δώσομεν· καὶ ἀνέπτυξε τὸ τὴν καρδιὰ θὰ σοῦ δώσωμεν>. Ὁ Γεδεὼν προθυμίαν>. Τότε ὁ Γεδεὼν ἄνοιξε καὶ ἄπλωσε τὸν μανδύαν
ἱμάτιον αὐτοῦ, καὶ ἔβαλεν ἐκεῖ ἥπλωσε τὸ ἱμάτιόν του καὶ κάθε Ἰσραηλίτης του καὶ ἐκεῖ μέσα ἔρριψε κάθε Ἰσραηλίτης τὰ σκουλαρίκια, ποὺ
ἀνὴρ ἐνώτιον σκύλων αὐτοῦ. ἔρριψεν εἰς αὐτὸ ἀπὸ τὰ λάφυρα τοῦ πολέμου ἐπῆρεν ὡς λάφυρα ἀπὸ τὸν πόλεμον.
ὅ,τι σκουλαρίκι εἶχε.
8,26 Καὶ ἐγένετο ὁ σταθμὸς τῶν 26 Τὸ βάρος τῶν χρυσῶν σκουλαρικιῶν, τὰ 26 Καὶ τὸ βάρος τῶν χρυσῶν σκουλαρικιῶν, τὰ ὁποῖα τοὺς
ἐνωτίων τῶν χρυσῶν, ὧν ᾔτησε, ὁποῖα ἐζήτησε καὶ ἔλαβεν ὁ Γεδεών, ἔφθασε ἐζήτησε καὶ τοῦ ἔδωκαν, ἔφθασε τοὺς χιλίους ἑπτακοσίους
χίλιοι καὶ ἑπτακόσιοι χρυσοῖ, τοὺς χιλίους ἑπτακοσίους χρυσοῦς σίκλους (1.700) χρυσοῦς σίκλους, ἐκτὸς ἀπὸ τὰ χρυσᾶ στολίδια, ποὺ

61/151
πάρεξ τῶν μηνίσκων καὶ τῶν (ἤτοι ὑπὲρ τὰ δέκα ὀκτὼ χιλιόγραμμα), ἐκτὸς εἶχαν σχῆμα μισοφέγγαρου, καὶ τῶν κοσμημάτων, ποὺ εἶχαν
στραγγαλίδων καὶ τῶν ἱματίων τῶν κοσμημάτων ποὺ εἶχον σχῆμα σχῆμα βρόχου, πολυπλόκου κόμβου (ἤ, κατ' ἄλλους,

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


καὶ πορφυρίδων τῶν ἐπὶ ἠμισελήνου, τῶν πολύπλοκων κόμβων, τῶν κολλάρων), καὶ τῶν φορεμάτων τῶν πορφυρῶν, ποὺ
βασιλεῦσι Μαδιὰμ καὶ ἐκτὸς τῶν πολυτελῶν καὶ πορφυρῶν ἱματίων τῶν ἐφοροῦσαν οἱ Μαδιανῖται βασιλεῖς, καὶ ἐκτὸς ἀπὸ τὰ
περιθεμάτων, ἃ ἦν ἐν τοῖς βασιλέων τῆς Μαδιάμ, καὶ ἐκτὸς τῶν περιδέραια, ποὺ ἐκρέμοντο ἀπὸ τοὺς τραχήλους τῶν καμήλων
τραχήλοις τῶν καμήλων αὐτῶν. περιδεραίων ποὺ ἐκρέμαντο εἰς τοὺς των.
τραχήλους τῶν καμήλων.
8,27 Καὶ ἐποίησαν αὐτὸ Γεδεὼν 27 Μὲ τὸν χρυσὸν αὐτὸν ἔδωσεν ὁ Γεδεὼν καὶ 27 Ἀπὸ τὸ χρυσάφι αὐτο ὁ Γεδεὼν κατεσκεύασεν Ἐφὼδ καὶ τὸ
εἰς Ἐφὼδ καὶ ἔστησεν αὐτὸ ἐν κατεσκεύασαν Ἐφώδ (εἶδος τι ἀρχιερατικοῦ ἐτοποθέτησεν εἰς τὴν πόλιν του, τὴν Ἐφραθά. Ὅλοι ὅμως οἰ
πόλει αὐτοῦ Ἐφραθά· καὶ ἀμφίου) τὸ ὁποῖον ἐτοποθέτησεν εἰς τὴν πόλιν Ἰσραηλῖται τὸ μετέβαλαν εἰς εἰδωλολατρικὸν ἀντικείμενον καὶ
ἐξεπόρνευσε πᾶς Ἰσραὴλ ὀπίσω του τὴν Ἐφραθά. Ὁ ἰσραηλιτικὸς ὅμως λαὸς ἕνεκα τοῦ Ἐφὼδ αὐτοῦ ἔπεσαν εἰς εἰδωλολατρίαν. Ἔτσι τὸ
αὐτοῦ ἐκεῖ, καὶ ἐγένετο τῷ ἐξέκλινε καὶ πάλιν εἰς τὴν εἰδωλολατρείαν αἱ Ἐφὼδ ἐκεῖνο εἶχε δυσάρεστες συνέπειες· ἔγινε διὰ τὸν Γεδεὼν
Γεδεὼν καὶ τῷ οἴκῳ αὐτοῦ εἰς διαφθορὰν καὶ ἔγινε διὰ τὸν Γεδεὼν καὶ τὸ καὶ ὅλην τὴν οἰκογένειάν του παγίδα καὶ σκάνδαλον.
σκῶλον. γένος του σκάνδαλον καὶ πρόσκομμα.
8,28 Καὶ συνεστάλη Μαδιὰμ 28 Οἱ Μαδιανῖται, ἔπειτα ἀπὸ τὴν συντριβήν 28 Μετὰ τὸν θρίαμβον τοῦ Γεδεὼν οἱ Μαδιανῖται ἔμειναν
ἐνώπιον υἱῶν Ἰσραὴλ καὶ οὐ των, ἐταπεινώθησαν καὶ ἐσυμαζεύθησαν συμμαζευμένοι καὶ μουδιασμένοι ἀπέναντι τῶν Ἰσραηλιτῶν
προσέθηκαν ἆραι κεφαλὴν ἐνώπιον τῶν Ἰσραηλιτῶν, καὶ δὲν ἐτόλμησαν καὶ δὲν ἐτόλμησαν πλέον νὰ σηκώσουν κεφάλι καὶ νὰ
αὐτῶν. Καὶ ἡσύχασεν ἡ γῆ πλέον νὰ ξανασηκώσουν κεφάλι. ῎Ετσι δὲ ἡ ξαναεπιτεθοῦν ἐναντίον τῶν Ἰσραηλιτῶν. Ἔτσι ἡ χώρα τῶν
τεσσαράκοντα ἔτη ἐν ἡμέραις Παλαιστίνη ἡσύχασεν ἐπὶ τεσσαράκοντα ἔτη Ἰσραηλιτῶν ἔμεινεν ἥσυχη καὶ εἰρηνικὴ ἐπὶ σαράντα χρόνια,
Γεδεών. κατὰ τὰς ἡμέρας τοῦ Γεδεών. κατὰ τὰ ὁποῖα ἔζησεν ὁ Γεδεών.
8,29 Καὶ ἐπορεύθη Ἱεροβάαλ 29 Ὁ Ἱεροβάαλ, δηλαδὴ ὁ Γεδεών, ὁ υἱὸς τοῦ 29 Καὶ ὁ Ἱεροβάαλ (δηλαδὴ ὁ Γεδεών), ὁ υἱὸς τοῦ Ἰωάς, ἐπῆγε
υἱὸς Ἰωὰς καὶ ἐκάθισεν ἐν οἴκῳ Ἰωάς, ἐγκατεστάθη καὶ πάλιν εἰς τὸν οἶκον καὶ ἐγκατεστάθη εἰς τὸ σπίτι του (εἰς τὴν Ἐφραθά).
αὐτοῦ. του ἐν Ἐφραθά.
8,30 Καὶ τῷ Γεδεὼν ἦσαν υἱοὶ 30 Ἀπέκτησε δὲ ἑβδομήκοντα υἱούς, διότι εἶχε 30 Ὁ δὲ Γεδεὼν ἀπέκτησεν ἑβδομῆντα υἱούς, διότι εἶχε πολλὲς
ἑβδομήκοντα ἐκπορευόμενοι ἐκ πολλὰς συζύγους. συζύγους.
μηρῶν αὐτοῦ, ὅτι γυναῖκες
πολλοὶ ἦσαν αὐτῷ.

62/151
8,31 Καὶ παλλακὴ αὐτοῦ ἦν ἐν 31 Μία ἀπὸ αὐτὰς παλλακὴ δηλαδὴ δευτέρας 31 Μία ἀπὸ τὶς δευτέρας τάξεως συζύγους του (παλλακὴ)
Συχέμ· καὶ ἔτεκεν αὐτῷ καί γε σειρᾶς σύζυγος εὑρίσκετο εἰς Συχέμ. Καὶ αὐτὴ ἔμενεν εἰς τὴν Συχέμ. Ἐγέννησε δὲ καὶ αὐτὴ εἰς τὸν Γεδεὼν

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


αὐτὴ υἱόν, καὶ ἔθηκε τὸ ὄνομο ἐγέννησεν εἰς τὸν Γεδεὼν υἱόν, εἰς τὸν ὁποῖον υἱόν, καὶ τοῦ ἔδωσε τὸ ὄνομα Ἀβιμέλεχ.
αὐτοῦ Ἀβιμέλεχ. ἔδωσε τὸ ὄνομα Ἀβιμέλεχ.
8,32 Καὶ ἀπέθανε Γεδεὼν υἱὸς 32 Ὁ Γεδεών, ὁ υἱὸς τοῦ Ἰωάς, ἀπέθανεν εἰς 32 Καὶ ὁ Γεδεών, ὁ υἱὸς τοῦ Ἰωάς, ἀπέθανεν εἰς τὴν πόλιν του
Ἰωὰς ἐν πόλει αὐτοῦ καὶ ἐτάφη τὴν πόλιν του καὶ ἐτάφη εἰς τὸν τάφον τοῦ καὶ ἐτάφη εἰς τὸν τάφον τοῦ πατέρα του Ἰωάς, εἰς τὴν πόλιν
ἐν τῷ τάφῳ Ἰωὰς τοῦ πατρὸς πατρός του Ἰωὰς τοῦ Ἀβιεσδρίτου εἰς τὴν Ἐφραθὰ τῆς οἰκογενείας των Ἀβιεσδριτῶν.
αὐτοῦ ἐν Ἐφραθὰ Ἀβιεσδρί. Ἐφραθά.
8,33 Καὶ ἐγενήθη ὡς ἀπέθανε 33 Ὅταν ὅμως ἀπέθανεν ὁ Γεδεών, οἱ 33 Μόλις δὲ ἀπέθανε ὁ Γεδεών, συνέβη τοῦτο: Οἱ Ἰσραηλῖται
Γεδεών, καὶ ἐπέστρεψαν οἱ υἱοὶ Ἰσραηλῖται ἀπεμακρύνθησαν καὶ πάλιν ἀπὸ ἀπεστάτησαν ἀπὸ τὸν Θεὸν καὶ ἐγύρισαν πάλιν εἰς τὴν
Ἰσραὴλ καὶ ἐξεπόρνευσαν ὀπίσω τὸν Θεόν, ἐξέκλιναν εἰς τὴν εἰδωλολατρείαν εἰδωλολατρίαν μὲ τὶς διάφορες μορφὲς τοῦ Βάαλ καὶ ἔκαμαν
τῶν Βααλὶμ καὶ ἔθηκαν ἑαυτοῖς καὶ διαφθοράν, ἐλάτρευσαν τὰ εἴδωλα τοῦ συμφωνίαν μὲ τὸν εἰδωλικὸν θέον Βάαλ, διὰ νὰ εἶναι αὐτὸς
τῷ Βάαλ διαθήκην τοῦ εἶναι Βάαλ καὶ ἔκαμαν συμφωνίαν πρὸς τὸν θεός των!
αὐτοῖς αὐτὸν εἰς Θεόν. εἰδωλικὸν θεὸν Βάαλ, νὰ εἶναι αὐτὸς εἰς
αὐτοὺς θεός.
8,34 Καὶ οὐκ ἐμνήσθησαν οἱ υἱοὶ 34 Ἔτσι δὲ οἱ Ἰσραηλῖται ἐλησμόνησαν τὸν 34 Μὲ ὅλα αὐτὰ οἱ Ἰσραηλῖται ἐλησμόνησαν τὸν Κύριον, τὸν
Ἰσραὴλ Κυρίου τοῦ Θεοῦ τοῦ ἀληθινὸν Κύριον καὶ Θεὸν ὁ ὁποῖος τοὺς ἀληθινὸν Θεόν των, ὁ ὁποῖος τοὺς ἐλευθέρωσε ἀπὸ τὰ χέρια
ρυσαμένου αὐτοὺς ἐκ χειρὸς ἐγλύτωσεν ἀπὸ τὴν δυναστείαν καὶ τυραννίαν ὅλων τῶν ἐχθρῶν, ποὺ τοὺς ἐτυραννοῦσαν καὶ τοὺς ἐπίεζαν
πάντων τῶν θλιβόντων αὐτοὺς τῶν κύκλῳ ἀπὸ αὐτοὺς λαῶν. ἀπὸ ὅλα τὰ σημεῖα τῆς χώρας των.
κυκλόθεν.
8,35 Καὶ οὐκ ἐποίησαν ἔλεος 35 Σκοτισμένοι δὲ ἀπὸ τὴν εἰδωλολατρείαν 35 Ἐπίσης οἱ Ἰσραηλῖται δὲν ἐφέρθησαν μὲ εὐγνωμοσύνην
μετὰ τοῦ οἴκου Ἱεροβάαλ (αὐτός οὔτε καὶ πρὸς τὴν οἰκογένειαν του Ἱεροβάαλ, οὔτε καὶ πρὸς τὴν οἰκογένειαν τοῦ Ἱεροβάαλ (αὐτὸς εἶναι ὁ
ἐστι Γεδεών) κατὰ πάντα τὰ τοῦ Γεδεών, δὲν ἐφέρθησαν μὲ καλωσύνην καὶ Γεδεών) δὲν ἐφέρθησαν μὲ καλωσύνην καὶ σεβασμὸν
ἀγαθά, ἃ ἐποίησε μετὰ Ἰσραήλ. σεβασμὸν ἀναλόγως μὲ τὰ καλὰ τὰ ὁποῖα ἀνάλογον πρὸς ὅλες τὶς μεγάλες εὐεργεσίες, τὶς ὁποῖες
αὐτὸς εἶχε κάμει πρὸς τοὺς Ἰσραηλίτας. προσέφερεν αὐτὸς εἰς τὸν Ἰσραηλιτικὸν λαόν.

ΚΡΙΤΑΙ - 9ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ

63/151
Αρχαίο Κείμενο Ἑρμηνεία Ἰωάννου Κολιτσάρα Ἑρμηνεία Παναγιώτη Τρεμπέλα

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


9,1 Καὶ ἐπορεύθη Ἀβιμέλεχ υἱὸς Ο Ἀβιμέλεχ ὁ υἱὸς τοῦ Ἱεροβάαλ ἐπῆγεν εἰς Ο Ἀβιμελεχ, ὃ υἱός του Ἱεροβααλ, ἐπῆγε εἰς τὴν Συχὲμ εἰς τοὺς
Ἱεροβάαλ εἰς Συχὲμ πρὸς ἀδελφοὺς τὴν Συχὲμ πρὸς τοὺς ἀδελφοὺς τῆς μητρός ἀδελφοὺς τῆς μητέρας του καὶ ἐμίλησε πρὸς αὐτοὺς καὶ πρὸς
μητρὸς αὐτοῦ καὶ ἐλάλησε πρὸς του, ὡμίλησε πρὸς αὐτοὺς καὶ πρὸς ὅλους ὅλους τοὺς συγγενεῖς τοῦ πατρικοῦ οἴκου του καὶ τοὺς εἶπε:
αὐτοὺς καὶ πρὸς πᾶσαν συγγένειαν τοὺς συγγενεῖς τοῦ πατρικοῦ οἴκου τῆς
οἴκου πατρὸς μητρὸς αὐτοῦ λέγων· μητρός του καὶ εἶπε·
9,2 λαλήσατε δὴ ἐν τοῖς ὠσὶ πάντων 2 <εἴπατε σᾶς παρακαλῶ, ὥστε νὰ ἀκούσουν 2 <Πέστε, σᾶς παρακαλῶ, εἰς τοὺς ἄνδρες τῆς Συχέμ: <Τί εἶναι
τῶν ἀνδρῶν Συχέμ· τί τὸ ἀγαθὸν ὅλοι οἱ ἄνδρες τῆς Συχέμ: Τί εἶναι τὸ προτιμότερον καὶ ὠφελιμώτερον διὰ σᾶς; Νὰ σᾶς
ὑμῖν, κυριεῦσαι ὑμῶν ἑβδομήκοντα καλύτερον διὰ σᾶς, νὰ βασιλεύσουν εἰς σᾶς κυβερνήσουν ὡς βασιλεῖς ἑβδομῆντα ἄνδρες, ὅλοι δηλαδὴ οἱ
ἄνδρας, πάντας υἱοὺς Ἱεροβάαλ, ἢ ἑβδομήκοντα ἄνδρες, ὅλοι δηλαδὴ οἱ υἱοὶ τοῦ υἱοὶ τοῦ Ἱεροβάαλ, ἢ νὰ βασιλεύσῃ εἰς σᾶς ἕνας μόνον ἄνδρας;
κυριεύειν ὑμῶν ἄνδρα ἕνα; Καὶ Ἱεροβάαλ, ἢ νὰ εἶναι ἕνας ὁ ἄρχων σας, Θυμηθῆτε ἐπίσης ὅτι ἐγὼ εἶμαι ἰδκόν σας κόκκαλο καὶ ἰδική
μνήσθητε ὅτι ὀστοῦν ὑμῶν καὶ σὰρξ δηλαδὴ ἐγώ; Ἐνθυμηθῆτε δὲ ὅτι ἐγὼ εἶμαι σας σάρκα· γέννημα καὶ θρέμμα ἰδικόν σας>.
ὑμῶν εἰμι. ἰδικόν σας ὀστοῦν καὶ ἰδική σας σάρξ>.
9,3 Καὶ ἐλάλησαν περὶ αὐτοῦ οἱ 3 Οἱ θεῖοι αὐτοῦ, δηλαδὴ οἱ ἀδελφοὶ τῆς 3 Καὶ οἱ ἀδελφοὶ τῆς μητέρας του (οἱ θεῖοι του) ἐμίλησαν περὶ
ἀδελφοὶ τῆς μητρὸς αὐτοῦ ἐν τοῖς μητρός του, ὡμίλησαν περὶ αὐτοῦ καὶ τοῦ Ἀβιμέλεχ πρὸς ὅλους τοὺς ἄνδρες (ἀρχηγούς) τῆς Συχὲμ
ὠσὶ πάντων τῶν ἀνδρῶν Συχὲμ ἀνεκοίνωσαν ὅλους αὐτοὺς τοὺς λόγους του ὅλα (αὐτά) τὰ λόγια, ποὺ τοὺς εἶπε. Καὶ ἡ καρδιὰ τῶν ἀρχηγῶν
πάντας τοὺς λόγους τούτους, καὶ πρὸς ὅλους τοὺς ἄνδρας τῆς Συχέμ, καὶ ἡ τῆς Συχὲμ ἔκλινεν εἰς τὸ νὰ ταχθοῦν μὲ τὸ μέρος τοῦ
ἔκλινεν ἡ καρδία αὐτῶν ὀπίσω καρδία ἐκείνων ἔκλινεν ὑπὲρ τοῦ Ἀβιμέλεχ, Ἀβιμέλεχ· διότι εἶπαν· <αὐτὸς εἶναι ἀδελφός μας, στενώτατος
Ἀβιμέλεχ, ὅτι εἶπαν· ἀδελφὸς ἡμῶν διότι ἐσκέφθησαν καὶ εἶπαν· <ἀδελφός μας συγγενής μας>.
ἐστι. εἶναι αὐτός>.
9,4 Καὶ ἔδωκαν αὐτῷ ἑβδομήκοντα 4 Ἐπῆραν δὲ ἀπὸ τὸν ναὸν τοῦ Βάαλ καὶ 4 Καὶ οἱ ἄρχοντες τῆς Συχὲμ ἔδωκαν εἰς τὸν Ἀβιμέλεχ
ἀργυρίου ἐξ οἴκου Βααλβερίθ, καὶ ἔδωκαν εἰς αὐτὸν ἑβδομήκοντα σίκλους ἑβδομῆντα ἀργυροῦς σίκλους ἀπὸ τὸ ταμεῖον τοῦ
ἐμισθώσατο ἑαυτῷ Ἀβιμέλεχ ἀργυρίου. Μὲ τὰ χρήματα αὐτὰ εἰδωλολατρικοῦ ναοῦ τοῦ Βααλβερίθ· μὲ τὸ ποσὸν αὐτὸ ὁ
ἄνδρας κενοὺς καὶ δειλούς, καὶ ἐπεστράτευσεν ὁ Ἀβιμέλεχ ὡς μισθοφόρους Ἀβιμέλεχ ἐστρατολόγησε ὁμάδα ἀπὸ ἀναξίους
ἐπορεύθησαν ὀπίσω αὐτοῦ. του ἄνδρας ἀδιστάκτους καὶ τυχοδιώκτας οἱ παλιανθρώπους, δειλούς, ματαιοδόξους καὶ τυχοδιῶκτες, οἱ
ὁποῖοι καὶ τὸν ἠκολούθησαν. ὁποῖοι καὶ τὸν ἀκολούθησαν.

64/151
9,5 Καὶ εἰσῆλθεν εἰς τὸν οἶκον τοῦ 5 Εἰσῆλθε μαζῆ μὲ αὐτοὺς εἰς τὸν πατρικόν 5 Ὁ Ἀβιμέλεχ μὲ τοὺς μισθοφόρους του αὐτοὺς ἐπῆγε εἰς τὸ
πατρὸς αὐτοῦ εἰς Ἐφραθὰ καὶ του οἶκον εἰς Ἐφραθὰ καὶ ἐφόνευσε τοὺς σπίτι τοῦ πατέρα τοῦ (Γεδεών) εἰς τὴν Ἐφραθὰ καὶ ἐσκότωσε

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


ἀπέκτεινε τοὺς ἀδελφοὺς αὐτοῦ ἀδελφούς του, τοὺς υἱοὺς τοῦ Γεδεών, τοὺς ἀδελφούς του, τοὺς υἱοὺς τοῦ Ἱεροβάαλ, ἑβδομῆντα
υἱοὺς Ἱεροβάαλ ἑβδομήκοντα ἑβδομήκοντα ἐν ὅλῳ ἄνδρας ἐπάνω εἰς τὴν συνολικῶς ἄνδρες, ἐπάνῶ εἰς μίαν ἁπλὴν πέτραν. Ἀλλ' ἀπὸ
ἄνδρας ἐπὶ λίθον ἕνα· καὶ αὐτὴν πέτραν. Διέφυγεν ὅμως τὸν θάνατον τοὺς ἑβδομῆντα ἐσώθη ὁ Ἰωάθαμ, ὁ νεώτερος υἱὸς τοῦ
κατελείφθη Ἰωάθαμ υἱὸς Ἱεροβάαλ ὁ νεώτερος υἱὸς τοῦ Γεδεών, ὁ Ἰωάθαμ, διότι Ἱεροβάαλ, διότι κατώρθωσε νὰ κρυφθῇ.
ὁ νεώτερος. Ὄτι ἐκρύβη. ἐκρύφθη.
9,6 Καὶ συνήχθησαν πάντες ἄνδρες 6 Τότε συνεκεντρώθησαν ὅλοι οἱ ἄνδρες τῆς 6 Μετὰ τὴν δολοφονίαν αὐτὴν συνεκεντρώθησαν ὅλοι οἱ
Σικίμων καὶ πᾶς οἶκος Βηθμααλὼν Συχὲμ καὶ ὅλος ὁ οἶκος Βηθμααλών, ἄρχοντες τῆς Συχὲμ καὶ ὅλη ἡ οἰκογένεια Βηθμααλὼν καὶ
καὶ ἐπορεύθησαν καὶ ἐβασίλευσαν μετέβησαν καὶ ἀνεκήρυξαν βασιλέα τὸν ἐπῆγαν καὶ ἀνεκήρυξαν ὡς βασιλιᾶ τὸν Ἀβιμελεχ κοντὰ εἰς
τὸν Ἀβιμέλεχ πρὸς τῇ βαλάνῳ τῇ Ἀβιμέλεχ πλησίον εἰς τὴν βαλανιδιὰν τὴν τὴν (ἱεράν;) βελανιδιάν, ποὺ εὑρίσκετο εἰς κάποιον λόφον
εὑρετῇ τῆς στάσεως τῆς ἐν Σικίμοις. εὑρισκομένην εἰς κάποιαν τοποθεσίαν τῆς (κοντά) εἰς τὴν Συχέμ.
Συχέμ.
9,7 Καὶ ἀνηγγέλη τῷ Ἰωάθαμ, καὶ 7 Ἀνεκοινώθη τὸ γεγονὸς αὐτὸ εἰς τὸν 7 Τὸ γεγονὸς τοῦτο ἐγνωστοποίησαν εἰς τὸν Ἰωάθαμ, ὁ ὁποῖος,
ἐπορεύθη καὶ ἔστη ἐπὶ κορυφὴν Ἰωάθαμ, ὁ ὁποῖος ἐπῆγε καὶ ἐστάθη ὄρθιος ὅταν τὸ ἐπληροφορήθη, ἐπῆγε καὶ ἐστάθη εἰς μίαν κορυφὴν
ὅρους Γαριζὶν καὶ ἐπῇρε τὴν φωνὴν εἰς κάποιαν κορυφὴν τοῦ Γαριζὶν καὶ ἀφοῦ τοῦ ὄρους Γαριζὶν καὶ ἔκλαυσε διὰ τὰ γεγονότα αὐτά· κατόπιν
αὐτοῦ καὶ ἔκλαυσε καὶ εἶπεν αὐτοῖς· ἔκλαυσε διὰ τὰ θλιβερὰ αὐτὰ γεγονότα, ὕψωσε τὴν φωνήν του καὶ ἐφώναξε πρὸς τοὺς κατοίκους τῆς
ἀκούσατέ μου, ἄνδρες Σικίμων, καὶ ἐφώναξε δυνατὰ πρὸς τοὺς Συχεμίτας καὶ Συχέμ: <Ἀκοῦστε με, ἄνδρες τῆς Συχέμ, διὰ νὰ ἀκούσῃ καὶ σᾶς
ἀκούσεται ὑμῶν ὁ Θεός. τοὺς εἶπεν· <ἀκούσατέ μου ἄνδρες τῆς Συχὲμ ὁ Θεός!
διὰ νὰ ἀκούσῃ καὶ σᾶς ὁ Θεός.
9,8 Πορευόμενα ἐπορεύθη τὰ ξύλα 8 Τὰ δένδρα ἐπῆγαν νὰ ἀνακηρύξουν 8 Κάποτε τὰ δένδρα ἐμαζεύθησαν διὰ νὰ ἐκλέξουν καὶ νὰ
τοῦ χρῖσαι ἐφ' ἑαυτὰ βασιλέα καὶ βασιλέα των καὶ εἶπαν εἰς τὴν ἐληά· Γίνε ἐσὺ χρίσουν βασιλιᾶ ἰδικόν των. Καὶ (καθὼς ἦσαν μαζεμένα)
εἶπον τῇ ἐλαίᾳ· βασίλευσον ἐφ' βασιλεὺς μας. εἶπαν εἰς τὴν ἐλιά· <γίνε βασιλιᾶς μας!>
ἡμῶν.
9,9 Καὶ εἶπεν αὐτοῖς ἡ ἐλαία· μὴ 9 Ἡ ἐληὰ ἀπήντησεν εἰς αὐτούς· Ἐγὼ νὰ 9 Ἄλλα ἡ ἐλιὰ τοὺς ἀπάντησε: <Εἶναι σωστὸν καὶ λογικὸν νὰ
ἀπολείψασα τὴν ποιότητά μου, ἐν ᾖ ἐγκαταλείψω τοὺς καρπούς μου, τὸ ἔλαιόν ἀδιαφορήσω καὶ νὰ ἀρνηθῶ νὰ παράγω τὸν καρπόν μου, ἀπὸ
δοξάσουσι τὸν Θεὸν ἄνδρες, μου, μὲ τὸ ὁποῖον οἱ ἄνθρωποι δοξάζουν τὸν τὸν ὁποῖον βγαίνει τὸ λάδι, μὲ τὸ ὁποῖον οἱ ἄνδρες δοξάζουν

65/151
πορεύσομαι κινεῖσθαι ἐπὶ τῶν Θεὸν καὶ νὰ σείωμαι μόνον ἐπιδεικτικῶς ὡς καὶ τιμοῦν τὸν Θεόν, καὶ νὰ ἀρχίσω νὰ κοκκορεύωμαι
ξύλων; βασίλισσα τῶν ἄλλων δένδρων; Δὲν θέλω ἐπιδεικτικὰ ὡς βασιλιᾶς, μὲ εὐμετάβολον ἐξουσίαν καὶ

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


νὰ γίνω βασίλισσα. ἐπισφαλῆ θέσιν, μεταξὺ τῶν δένδρων;> Δὲν δέχομαι τὴν
προσφοράν!
9,10 Καὶ εἶπον τὰ ξύλα τῇ συκῇ· 10 Τότε τὰ δένδρα εἶπαν εἰς τὴν συκῆν· Ἔλα 10 Κατόπιν τὰ δένδρα ἐστράφησαν πρὸς τὴν συκιὰ καὶ τῆς
δεῦρο βασίλευσον ἐφ' ἡμῶν. σὺ νὰ βασιλεύσῃς εἰς ἡμᾶς. εἴπαν· <ἐμπρός, γίνε βασιλιᾶς μας σύ!>
9,11 Καὶ εἶπεν αὐτοῖς ἡ συκῆ· μὴ 11 Ἡ συκῆ ἀπήντησεν εἰς αὐτά· Ἐγὼ νὰ 11 Ἡ συκιὰ ὅμως τοὺς ἀπάντησε: <Εἶναι σωστὸν νὰ
ἀπολείψασα ἐγὼ τὴν γλυκύτητά ἀφήσω τὴν γλυκύτητά μου, τοὺς γευστικοὺς ἀδιαφορήσω καὶ λογικὸν νὰ ἀρνηθῶ νὰ παράγω τοὺς
μου καὶ τὰ γενήματά μου τὰ ἀγαθά, καὶ ὠφελίμους καρπούς μου καὶ νὰ ἀρκεσθῶ γλυκούς, εὔγευστους καὶ ὠφέλιμους καρπούς μου, καὶ νὰ
πορεύσομαι κινεῖσθαι ἐπὶ τῶν μόνον νὰ σείωμαι ἐπιδεικτικῶς ὡς ἀρχίσω νὰ κοκκορεύωμαι ἐπιδεικτικὰ ὡς βασιλιᾶς, μὲ
ξύλων; βασίλισσα τῶν ἄλλων δένδρων; Ὄχι. εὐμετάβολον ἐξουσίαν καὶ ἐπισφαλῆ θέσιν, μεταξὺ τῶν
δένδρων;> Δὲν δέχομαι τὴν προσφοράν!
9,12 Καὶ εἶπαν τὰ ξύλα πρὸς τὴν 12 Τὰ δένδρα μετέβησαν πρὸς τὴν ἄμπελον 12 Ἔτσι τὰ δένδρα ἐστράφησαν κατόπιν πρὸς τὴν ἄμπελον καὶ
ἄμπελον· δεῦρο βασίλευσον ἐφ' καὶ τῆς εἶπαν· Ἔλα σὺ νὰ γίνῃς βασίλισσά τῆς εἶπαν· <ἐμπρός, ἔλα καὶ γίνε βασιλιᾶς μας σύ!>
ἡμῶν. μας.
9,13 Καὶ εἶπεν αὐτοῖς ἡ ἄμπελος· μὴ 13 Ἡ ἄμπελος ἀπήντησεν εἰς αὐτά· Νὰ 13 Ἡ ἄμπελος ὅμως τοὺς ἀπάντησε: <Εἶναι σωστὸν νὰ
ἀπολείψασα τὸν οἶνόν μου τὸν ἐγκαταλείψω ἐγὼ τὸν οἶνον μου, ὁ ὁποῖος ἀδιαφορήσω καὶ λογικὸν νὰ ἀρνηθῶ νὰ παράγω τὸ κρασί μου,
εὐφραίνοντα Θεὸν καὶ ἀνθρώπους, εὐφραίνει Θεὸν καὶ ἀνθρώπους καὶ νὰ τὸ ὁποῖον (μὲ τὶς σπονδὲς καὲ τὶς θυσίες τοῦ οἴνου) εὐφραίνει
πορεύσομαι κινεῖσθαι ἐπὶ τῶν ἀρκεσθῶ νὰ σείωμαι μόνον ὡς βασίλισσα τὸν Θεόν, ἀλλὰ καὶ τὴν καρδιὰν τῶν ἀνθρώπων, καὶ νὰ
ξύλων; τῶν ἄλλων δένδρων; Αὐτὸ δὲν τὸ δέχομαι. ἀρχίσω νὰ κοκκορεύωμαι ἐπιδεικτικὰ ὡς βασιλιᾶς μὲ
εὐμετάβολον ἐξουσίαν καὶ ἐπισφαλῆ θέσιν, μεταξὺ τῶν
δένδρων;> Δὲν δέχομαι τὴν προσφοράν!
9,14 Καὶ εἶπαν πάντα τὰ ξύλα τῇ 14 Εἶπαν τότε ὅλα τὰ δένδρα εἰς ἕνα εὐτελῆ 14 Κατόπιν τῶν ἀρνήσεων αὐτῶν ὅλα τὰ δένδρα ἐστράφησαν
ράμνω· δεῦρο σὺ βασίλευσον ἐφ' καὶ ἀκανθώδη θάμνον, τὴν ράμνον· Ἔλα σὺ πρὸς τὸν ἀσήμαντον καὶ τιποτένιον θάμνον, τὸ παλιούρι
ἡμῶν. νὰ γίνῃς βασίλισσά μας. (ἀγκαθερὸν θάμνον) καὶ τοῦ εἶπαν· <ἐμπρός, ἔλα σὺ νὰ γίνῃς
βασιλιᾶς μας!>
9,15 Καὶ εἶπεν ἡ ράμνος πρὸς τὰ 15 Ἡ χωρὶς ἀξίαν καὶ μωροφιλόδοξος 15 Καὶ τὸ ἀσήμαντον, κουτὸν καὶ φιλόδοξον παλιούρι

66/151
ξύλα· εἰ ἐν ἀληθείᾳ χρίετέ με ὑμεῖς ράμνος εἶπε τότε εἰς τὰ δένδρα· Ἐὰν ἀπάντησε πρὸς τὰ δένδρα: < Ἐὰν πράγματι θέλετε νὰ μὲ
τοῦ βασιλεύειν ἐφ' ὑμᾶς, δεῦτε πράγματι θέλετε νὰ μὲ χρίσετε βασίλισσάν χρίσετε βασιλιᾶ σας, ἐλᾶτε καὶ μαζευθῆτε κάτω ἀπὸ τὸν ἴσκιο

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


ὑπόστητε ἐν τῇ σκιᾷ μου· καὶ εἰ μή, σας, ἐλᾶτε καὶ πέσετε κάτω ἀπὸ τὴν σκιάν μου διὰ νὰ προφυλαχθῆτε! Ἐὰν δὲν θελήσετε νὰ τὸ κάμετε,
ἐξέλοι πῦρ ἀπ' ἐμοῦ καὶ καταφάγοι μου! Εἰ δ' ἄλλως φωτιὰ θὰ βγῇ ἀπὸ ἐμὲ καὶ εἴθε νὰ ξεπεταχθῇ φωτιὰ ἀπὸ τὰ ἀγκαθερὰ κλαδιά μου καὶ νὰ
τὰς κέδρους τοῦ Λιβάνου. θὰ κατακαύσῃ τὰς κέδρους τοῦ Λιβάνου καταβροχθίσῃ τὶς κέδρους τοῦ ὄρους Λιβάνου!> (Αὐτὰ λέγει ἡ
(αὐτὸς εἶναι ὁ μῦθος). παραβολή· ἡ δὲ ἐφαρμογή της εἶναι ἡ ἀκόλουθη):
9,16 Καὶ νῦν εἰ ἐν ἀληθείᾳ καὶ 16 Καὶ τώρα ἂς σᾶς ἐρωτήσω, ἐὰν ἐν 16 <Τώρα λοιπόν>, συνέχισεν ὁ Ἰωάθαμ, <ἂς ἐξετάσωμεν
τελειότητι ἐποιήσατε καὶ ἀληθείᾳ καὶ δικαιοσύνῃ ἐπράξατε τοῦτο: Ὑπήρξατε πράγματι ἀληθινοὶ καὶ εἰλικρινεῖς μὲ τὸ νὰ
ἐβασιλεύσατε τὸν Ἀβιμέλεχ, καὶ εἰ ἀνακηρύττοντες βασιλέα τὸν Ἀβιμέλεχ· ἐὰν ἀνακηρύξετε τὸν Ἀβιμέλεχ ὡς βασιλιᾶ σας; Ἐτιμήσατε
ἀγαθωσύνην ἐποιήσατε μετὰ ἐφερθήκατε καλὰ πρὸς τὴν μνήμην τοῦ πράγματι τὴν μνήμην καὶ ἐξεδηλώσατε εὐγνωμοσύνην πρὸς
Ἱεροβάαλ, καὶ μετὰ τοῦ οἴκου Γεδεὼν καὶ πρὸς τὰ παιδιά του καὶ ἐὰν αὐτὸ τὸν Ἱεροβάαλ καὶ ἐφερθήκατε μὲ ἐκτίμησιν πρὸς τὴν
αὐτοῦ, καὶ εἰ ὡς ἀνταπόδοσις χειρὸς ποὺ ἐκάματε ἀποτελῇ ἀνταπόδοσιν τῆς οἰκογένειάν του; Ἐφερθήκατε τιρὸς αὐτὸν ἀνάλογα πρὸς τὶς
αὐτοῦ ἐποιήσατε αὐτῷ, εὐεργεσίας ποὺ ἐλάβατε ἀπὸ αὐτόν. εὐεργεσίες, ποὺ σᾶς ἔκαμε;
9,17 ὡς παρετάξατο ὁ πατήρ μου 17 Ἐνθυμεῖσθε πῶς ἐξῆλθε κατὰ τῶν 17 (Διότι ἐνθυμηθῆτε)· ὁ πατέρας μου ἐπολέμησε διὰ σᾶς καὶ
ὑπὲρ ὑμῶν καὶ ἐξέρριψε τὴν ψυχὴν ἐχθρῶν καὶ ἐπολέμησεν ὁ πατήρ μου πρὸς ἐρριψοκινδύνευσε τὴν ζωήν του πρὸς χάριν σας καὶ σᾶς
αὐτοῦ ἐξεναντίας καὶ ἐρρύσατο χάριν σας; Καὶ ἐξέθεσεν εἰς κίνδυνον τὴν ἐλευθέρωσε ἀπὸ τὴν τυραννίαν τῶν Μαδιανιτῶν·
ἡμᾶς ἐκ χειρὸς Μαδιάμ, ζωήν του ἐνώπιόν σας, καὶ πῶς σᾶς
ἐγλύτωσε ἀπὸ τὰ χέρια τῶν Μαδιανιτῶν.
9,18 καὶ ὑμεῖς ἐπανέστητε ἐπὶ τὸν 18 Σεῖς ὅμως ἐκάματε σήμερον ἐπανάστασιν 18 σήμερα ὅμως σεῖς ἐπανεστατήσατε ἐναντίον τῆς
οἶκον τοῦ πατρός μου σήμερον καὶ κατὰ τοῦ πατρικοῦ μου οἴκου, ἐφονεύσατε οἰκογενείας τοῦ πατέρα μου καὶ ἐσκοτώσατε τὰ παιδιά
ἀπεκτείνατε τοὺς υἱοὺς αὐτοῦ τοὺς υἱοὺς τοῦ Γεδεών, ἑβδομήκοντα ἄνδρας, του, ἑβδομῆντα ἄνδρες εἰς μίαν ἁπλὴν πέτραν, καὶ
ἑβδομήκοντα ἄνδρας ἐπὶ λίθον ἕνα, ἐπάνω εἰς τὴν ἰδίαν πέτραν καὶ ἀνεκηρύξατε ἀνεκηρύξατε τὸν Ἀβιμέλεχ, υἱὸν τῆς δούλης του, ὡς βασιλιᾶ
καὶ βασιλεύσατε τὸν Ἀβιμέλεχ υἱὸν βασιλέα σας τὸν Ἀβιμέλεχ, υἱὸν τῆς δούλης τῶν κατοίκων τῆς Συχέμ, διότι εἶναι ἀδελφός (συγγενής) σας.
παιδίσκης αὐτοῦ ἐπὶ τοὺς ἄνδρας του, διότι εἶναι συγγενής σας!
Σικίμων, ὅτι ἀδελφὸς ὑμῶν ἐστι,
9,19 καὶ εἰ ἐν ἀληθείᾳ καὶ τελειότητι 19 Ἐὰν λοιπὸν κατ' ἀλήθειαν καὶ 19 Ἂς ἐξετάσωμεν λοιπόν· ὑπήρξατε πράγματι ἀληθινοὶ καὶ
ἐποιήσατε μετὰ Ἱεροβάαλ καὶ μετὰ δικαιοσύνην ἐπράξατε ἀπέναντι τοῦ Γεδεὼν εἰλικρινεῖς ἀπέναντι τοῦ Ἱεροβάαλ καὶ τῆς οἰκογενείας του

67/151
τοῦ οἴκου αὐτοῦ ἐν τῇ ἡμέρᾳ ταύτῃ, καὶ τοῦ οἴκου του κατὰ τὴν ἡμέραν αὐτήν, κατὰ τὴν ἡμέραν αὐτήν; Ἐὰν ναί, τότε να εἶσθε εὐτυχεῖς μὲ
εὐφρανθείητε ἐν Ἀβιμέλεχ, καὶ νὰ χαίρεσθε σεῖς τὸν Ἀβιμέλεχ καὶ ἐκεῖνος τὸν Ἀβιμέλεχ· νὰ τὸν χαίρεσθε, νὰ σᾶς χαίρεται δὲ καὶ αὐτός!

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


εὐφρανθείη καί γε αὐτὸς ἐφ' ὑμῖν. νὰ χαίρεται σᾶς!
9,20 Εἰ δὲ οὔ, ἐξέλθοι πῦρ ἀπὸ 20 Ἐὰν ὅμως δὲν ἔχετε φερθῆ καλά, φωτιὰ 20 Ἐὰν ὅμως δὲν ὑπήρξατε ἀληθινοὶ καὶ εἰλικρινεῖς ἀπέναντι
Ἀβιμέλεχ καὶ καταφάγοι τοὺς θὰ βγῇ ἀπὸ τὸν Ἀβιμέλεχ καὶ θὰ κατακαύσῃ τοῦ Ἱεροβάαλ, εἴθε νὰ ξεπεταχθῇ φωτιὰ ἀπὸ τὸν Ἀβιμέλεχ καὶ
ἄνδρας Σικίμων καὶ τὸν οἶκον τοὺς κατοίκους τῆς Συχὲμ καὶ τὸν οἶκον εἴθε νὰ καταβροχθίσω τοὺς κατοίκους τῆς Συχὲμ καὶ τὴν
Βηθμααλὼν καὶ ἐξέλθοι πῦρ ἀπὸ Βηθμααλών. Ἀλλὰ καὶ ἀπὸ σᾶς τοὺς οἰκογένειαν Βηθμααλών. Εἴθε νὰ ξεπεταχθῇ ἐπίσης φωτιὰ
ἀνδρῶν Σικίμων καὶ ἐκ τοῦ οἴκου κατοίκους τῆς Συχὲμ καὶ ἀπὸ τὸν οἶκον ἀπὸ τοὺς κατοίκους τῆς Συχὲμ καὶ ἀπὸ τὴν οἰκογένειαν
Βηθμααλὼν καὶ καταφάγοι τὸν Βηθμααλὼν φωτιὰ θὰ βγῇ καὶ θὰ Βηθμααλὼν καὶ εἴθε νὰ καταβροχθίσω τὸν Ἀβιμέλεχ>.
Ἀβιμέλεχ. κατακαύσῃ τὸν Ἀβιμέλεχ>.
9,21 Καὶ ἔφυγεν Ἰωάθαμ καὶ ἀπέδρα 21 Ἔπειτα ἀπὸ τοὺς λόγους αὐτοὺς ἔφυγεν ὁ 21 Ἀφοῦ εἶπεν αὐτὰ ὁ Ἰωαθάμ, ἔφυγε γρήγορα καὶ ἐτράπη εἰς
καὶ ἐπορεύθη ἕως Βαιὴρ καὶ ᾤκησεν Ἰωάθαμ δρομέως, ἔφθασεν εἰς Βαιήρ, ὅπου φυγὴν καὶ ἐπῆγε εἰς τὴν Βαιήρ· καὶ ἐγκατεστάθη ἐκεῖ μακριά,
ἐκεῖ ἀπὸ προσώπου Ἀβιμέλεχ καὶ ἐγκατεστάθη, μακρὰν ἀπὸ τὸν ἀδελφόν διότι ἐφοβήθη τὸν ἀδελφόν του Ἀβιμέλεχ.
ἀδελφοῦ αὐτοῦ. του τὸν Ἀβιμέλεχ.
9,22 Καὶ ἦρξεν Ἀβιμέλεχ ἐπὶ Ἰσραὴλ 22 Ὁ Ἀβιμέλεχ τρία μόνον ἔτη ἐβασίλευσεν 22 Ὁ Ἀβιμέλεχ ἐβασίλευσεν εἰς τὸν Ἰσραηλιτικὸν λαὸν ἐπὶ
τρία ἔτη. εἰς τοὺς Ἰσραηλίτας. τρία χρόνια.
9,23 Καὶ ἐξαπέστειλεν ὁ Θεὸς 23 Διότι ἐπέτρεψεν ὁ Θεὸς νὰ ἐμφιλοχωρήσῃ 23 Κατόπιν ὁ Θεὸς παρεχώρησε νὰ εἰσχωρήσῃ πονηρὸν
πνεῦμα πονηρὸν ἀνὰ μέσον μεταξὺ τοῦ Ἀβιμέλεχ καὶ τῶν κατοίκων τῆς πνεῦμα, ὁ διάβολος, μεταξὺ τοῦ Ἀβιμέλεχ καὶ μεταξὺ τῶν
Ἀβιμέλεχ καὶ ἀνὰ μέσον τῶν Συχὲμ πνεῦμα δυσφορίας καὶ διχονοίας, ἐξ πολιτῶν τῆς Συχέμ· τοῦτο ἐδημιούργησε διχόνοιαν καὶ ἔκαμεν
ἀνδρῶν Σικίμων, καὶ ἠθέτησαν αἰτίας τοῦ ὁποίου ἀπεκήρυξαν οἱ ἄνδρες τῆς ὥστε νὰ ἐπαναστατήσουν οἱ πολῖται τῆς Συχὲμ καὶ νὰ
ἄνδρες Σικίμων ἐν τῷ οἴκῳ Συχὲμ τὸν οἶκον τοῦ Ἀβιμέλεχ. χωρισθοῦν ἀπὸ τὴν ἐξουσίαν τῆς οἰκογενείας τοῦ Ἀβιμέλεχ.
Ἀβιμέλεχ,
9,24 τοῦ ὑπαγαγεῖν τὴν ἀδικίαν τῶν 24 Ἐπέτρεψεν ὁ Θεός (νὰ ἀναστατώσῃ 24 Αὐτὸ ποὺ συνέβη μὲ τὴν παραχώρησιν τοῦ Θεοῦ, ἔγινε διὰ
ἑβδομήκοντα υἱῶν Ἱεροβάαλ καὶ τὰ ἐκείνους τὸ πνεῦμα) αὐτό (τῆς διχονοίας), νὰ τιμωρήσῃ ὁ Θεὸς τὴν ἀγνωμοσύνην καὶ τὸ ἔγκλημα κατὰ
αἵματα αὐτῶν τοῦ θεῖναι ἐπὶ διότι ἠθέλησε νὰ τιμωρήσῃ τὴν ἄδικον τῶν ἑβδομῆντα υἱῶν τοῦ Ἱεροβάαλ, καὶ νὰ ἐπιστρὲψῃ τὰ ἀθῶα
Ἀβιμέλεχ τὸν ἀδελφὸν αὐτῶν, ὃς σφαγὴν τῶν ἑβδομήκοντα υἱῶν τοῦ Γεδεὼν αἵματά των εἰς τὴν κεφαλὴν τοῦ ἀδελφοῦ των Ἀβιμέλεχ, ποὺ
ἀπέκτεινεν αὐτούς, καὶ ἐπὶ ἄνδρας ἐπιρρίπτων τὸ ἀδικοχυμένον αἷμα των εἰς τοὺς ἐσκότωσε, καὶ εἰς τὴν κεφαλὴν τῶν πολιτῶν τῆς Συχέμ,

68/151
Σικίμων, ὅτι ἐνίσχυσαν τὰς χεῖρας τὴν κεφαλὴν τοῦ ἀδελφοῦ των Ἀβιμέλεχ, ὁ οἱ ὁποῖοι τὸν ἐνεθάρρυναν καὶ τὸν ἐνίσχυσαν νὰ δολοφονήσῃ
αὐτοῦ ἀποκτεῖναι τοὺς ἀδελφοὺς ὁποῖος τοὺς ἐφόνευσεν, ἀλλὰ καὶ εἰς τοὺς τοὺς ἀδελφούς του.

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


αὐτοῦ. κατοίκους τῆς Συχὲμ οἱ ὁποῖοι ἔδωσαν εἰς
αὐτὸν τὰ μέσα καὶ τὸν ἐνίσχυσαν νὰ
φονεύσῃ τοὺς ἀδελφούς του.
9,25 Καὶ ἔθηκαν αὐτῷ οἱ ἄνδρες 25 Οἱ ἄνδρες τῆς Συχὲμ ἐτοποθέτουν 25 Καὶ οἱ κάτοικοι τῆς Συχὲμ ἔστησαν ἐνέδρες ἐναντίον τοῦ
Σικίμων ἐνεδρεύοντας ἐπὶ τὰς ἐνέδρας εἰς τὰς κορυφὰς τῶν ὀρέων Ἀβιμέλεχ εἰς τὶς κορυφὲς τῶν βουνῶν, καὶ οἱ ἐνέδρες αὐτὲς
κεφαλὰς τῶν ὀρέων καὶ διήρπαζον ἐναντίον τοῦ Ἀβιμέλεχ. Οἱ δὲ ἐνεδρεύοντες ἐλήστευαν ὅλους, ὅσοι ἐπερνοῦσαν ἀπὸ τὶς κοντινὲς μὲ
πάντα, ὃς παρεπορεύετο ἐπ' αὐτοὺς ἐλήστευαν κάθε ἄνθρωπον ὁ ὁποῖος αὐτοὺς διαβάσεις. Τὸ γεγονὸς αὐτὸ τὸ ἐγνωστοποίησαν εἰς τὸν
ἐν τῇ ὁδῷ· καὶ ἀπηγγέλῃ τῷ βασιλεῖ διήρχετο πλησίον των εἰς τὸν δρόμον. Τὰ βασιλιᾶ Ἀβιμέλεχ.
Ἀβιμέλεχ. γεγονότα αὐτὰ ἀνηγγέλθησαν εἰς τὸν
βασιλέα Ἀβιμέλεχ, ὁ ὁποῖος καὶ ἐξῆλθεν νὰ
τιμωρήσῃ ἐκείνους.
9,26 Καὶ ἦλθε Γαὰλ υἱὸς Ἰωβὴλ καὶ 26 Τότε ὁ Γάαλ, ὁ υἱὸς τοῦ Ἰωβήλ, μαζῆ μὲ 26 Τότε ὁ (τυχοδιώκτης) Γαάλ, ὁ υἱὸς τοῦ Ἰωβήλ, καὶ οἱ ἀδελφοί
οἱ ἀδελφοὶ αὐτοῦ καὶ παρῆλθον ἐν τοὺς ἀδελφούς του ἦλθον εἰς τὴν Συχέμ. Οἱ (συγγενεῖς) του ἦλθαν εἰς τὴν Συχέμ· καὶ οἱ πολῖται τῆς Συχὲμ
Σικίμοις, καὶ ἤλπισαν ἐν αὐτῷ οἱ δὲ Συχεμῖται εἰς αὐτὸν πλέον ἐστήριξαν τὰς ἐτάχθησαν μὲ τὸ μέρος του καὶ τοῦ ἔδωκαν τὴν ἐμπιστοσύνην
ἄνδρες Σικίμων. ἐλπίδας των, ἐγκαταλείψαντες τὸν των.
Ἀβιμέλεχ.
9,27 Καὶ ἐξῆλθον εἰς ἀγρὸν καὶ 27 Ἐξῆλθον δὲ ἀπὸ τὴν Συχὲμ εἰς τοὺς 27 Καὶ οἱ κάτοικοι τῆς Συχὲμ ἐπῆγαν ἔξω εἰς τὰ χωράφια καὶ
ἐτρύγησαν τοὺς ἀμπελῶνας αὐτῶν ἀγρούς των, ἐτρύγησαν τὰ ἀμπέλια των, ἐτρύγησαν τὰ ἀμπέλια των καὶ ἐπάτησαν τὰ σταφύλια καὶ
καὶ ἐπάτησαν καὶ ἐποίησαν ἐπάτησαν τὰ σταφύλια καὶ ἔκαμαν ἑορτήν. ἑώρτασαν ἑορτήν (Ἐλλουλίμ). Κατόπιν ἐμπῆκαν εἰς τὸν ναὸν
Ἐλλουλὶμ καὶ εἰσήνεγκαν εἰς οἶκον Εἰσῆλθον ἐν συνεχείᾳ εἰς τὸν ναὸν τοῦ Θεοῦ τοῦ εἰδωλολατρικοῦ θεοῦ των καὶ ἐκεῖ ἔφαγαν καὶ ἤπιαν καὶ
Θεοῦ αὐτῶν καὶ ἔφαγον καὶ ἔπιον των, ἔφαγον, ἔπιον καὶ ἐκεῖ ἐν συνεχείᾳ ἐμίλησαν περιφρονητικά, ὕβρισαν, ἀνεθεμάτισαν καὶ
καὶ κατηράσαντο τὸν Ἀβιμέλεχ. ἀνεθεμάτισαν τὸν Ἀβιμέλεχ. ἀπεκήρυζαν τὸν Ἀβιμέλεχ.
9,28 Καὶ εἶπε Γαὰλ υἱὸς Ἰωβήλ· τίς 28 Ὁ Γαάλ, ὁ υἱὸς τοῦ ᾿Ιωβήλ, ὁ ἀρχηγός των 28 Καὶ ὁ Γαάλ, ὁ υἱὸς τοῦ Ἰωβήλ, εἶπε: <Ποιὸς εἶναι τέλος
ἐστιν Ἀβιμέλεχ καὶ τίς ἐστιν υἱὸς εἶπε μὲ περιφρόνησιν· <καὶ ποιὸς εἶναι αὐτὸς πάντων αὐτὸς ὁ Ἀβιμέλεχ καὶ ποιὸς εἶναι αὐτὸς ὁ υἱὸς τῆς
Συχέμ, ὅτι δουλεύσομεν αὐτῷ; Οὐχ ὁ Ἀβιμέλεχ; Ποιὸς εἶναι αὐτὸς ὁ Συχεμίτης, Συχέμ, ὥστε νὰ εἴμεθα ὑπήκοοι καὶ δοῦλοι του; Δὲν εἶναι

69/151
υἱὸς Ἱεροβάαλ, καὶ Ζεβοὺλ ὥστε ἡμεῖς νὰ εἴμεθα εἰς αὐτὸν δοῦλοι; Δὲν αὐτὸς ὁ υἱὸς τοῦ Ἱεροβάαλ καὶ δὲν εἶναι ὁ δοῦλος του ὁ
ἐπίσκοπος αὐτοῦ δοῦλος αὐτοῦ σὺν εἶναι αὐτὸς παιδὶ τοῦ Ἱεροβάαλ ποῦ ἔχει ὡς Ζεβούλ, ὁ ἀντιπρόσωπος καὶ ἐντολοδόχος του, μαζὶ μὲ τοὺς

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


τοῖς ἀνδράσιν Ἐμμὼρ πατρὸς τοποτηρητήν του εἰς τὴν Συχὲμ τὸν δοῦλον ἄρχοντες (ἀπογόνους τοῦ) Ἐμμώρ, τοῦ προπάτορα τῆς Συχέμ;
Συχέμ; Καὶ τί ὅτι δουλεύσομεν αὐτῷ του, τὸν Ζεβούλ, μαζῆ μὲ μερικοὺς ἄνδρας Διατὶ λοιπὸν ἐμεῖς πρέπει νὰ εἴμεθα ὑπήκοοι καὶ δοῦλοι του;
ἡμεῖς; ἀπογόνους τοῦ Ἐμμώρ, πατρὸς τῆς Συχέμ;
Διατὶ ἡμεῖς νὰ εἴμεθα δοῦλοι εἰς ἐκεῖνον;
9,29 Καὶ τίς δῴη τὸν λαὸν τοῦτον ἐν 29 Ποιὸς τάχα θὰ δώσῃ ὑπὸ τὴν ἐξουσίαν 29 Ποιὸς ἄραγε θὰ μὲ κάμῃ ἀρχηγὸν τοῦ λαοῦ αὐτοῦ! Ἐὰν
χειρί μου; Καὶ μεταστήσω τὸν μου τὸν λαὸν τοῦτον τῆς Συχέμ; Ἐὰν ἐγὼ ἐγινόμουν ἀρχηγός, θὰ ἠμποροῦσα νὰ ἐκθρονίσω καὶ νὰ
Ἀβιμέλεχ καὶ ἐρῶ πρὸς αὐτόν· ἀποκτήσω αὐτὴν τὴν ἐξουσίαν, θὰ διώξω διώξω τὸν Ἀβιμέλεχ καὶ νὰ τοῦ εἰπῶ: < Ἐμπρός· αὔξησε καὶ
πλήθυνον τὴν δύναμίν σου καὶ ἀπὸ ἐδῶ τὸν Ἀβιμέλεχ καὶ θὰ τοῦ εἴπω· ἐνίσχυσε τὸν στρατόν σου καὶ ἔλα νὰ πολεμήσωμεν! Ἐγὼ θὰ
ἔξελθε. Αὔξησε ὅσον θέλεις τὸν στρατόν σου καὶ σὲ νικήσω καὶ θὰ σὲ διώξω ἀπὸ ἐδῶ!>
ἔβγα ἔξω! Ἐγὼ θὰ σὲ κάμω νὰ φύγῃς ἀπὸ
ἐδῶ>.
9,30 Καὶ ἤκουσε Ζεβοὺλ ἄρχων τῆς 30 Ὁ Ζεβούλ, ὁ ἐκπρόσωπος τοῦ Ἀβιμέλεχ 30 Ὅταν ο Ζεβούλ, ὁ διοικητὴς τῆς Συχέμ, ἄκουσε τὰ λόγια τοῦ
πόλεως τοὺς λόγους Γαὰλ υἱοῦ καὶ διοικητὴς τῆς πόλεως ἤκουσε τὰ λόγια Γαάλ, του υἱοῦ τοῦ Ἰωβήλ, ὠργίσθη πάρα πολύ, ἄναψε ὁ
Ἰωβὴλ καὶ ὠργίσθη θυμῷ αὐτός. αὐτὰ τοῦ Γαάλ, υἱοῦ τοῦ Ἰωβὴλ καὶ θυμός του·
κατελήφθη ἀπὸ μεγάλην ὀργήν.
9,31 Καὶ ἀπέστειλεν ἀγγέλους πρὸς 31 Ἀμέσως δὲ ἔστειλε κρυφίως πρὸς τὸν 31 καὶ ἔστειλε μυστικῶς ἀγγελιαφόρους πρὸς τὸν βασιλιᾶ
Ἀβιμέλεχ ἐν κρυφῇ λέγων· ἰδοὺ Ἀβιμέλεχ ἀγγελιαφόρους καὶ τοῦ εἶπε· <ἰδοὺ Ἀβιμέλεχ καὶ τοῦ ἐμήνυσε: <Νά· ὁ Γαάλ, ὁ υἱὸς τοῦ Ἰωβήλ, καὶ
Γαὰλ υἱὸς Ἰωβὴλ καὶ οἱ ἀδελφοὶ ὁ Γαάλ, ὁ υἱὸς τοῦ Ἰωβήλ, καὶ οἱ ἀδελφοί του οἱ ἀδελφοί (συγγενεῖς) του ἔχουν ἔλθει εἰς τὴν Συχέμ· καὶ νά·
αὐτοῦ ἔρχονται εἰς Συχέμ, καὶ ἰδοὺ ἦλθον εἰς τὴν Συχὲμ καὶ ἀναταράσσουν εἰς αὐτοὶ σπρώχνουν εἰς ἐπανάστασιν τὸν λαὸν τῆς πόλεως
αὐτοὶ περικάθηνται τὴν πόλιν ἐπί ἐξέγερσιν ἐναντίον σου τὴν πόλιν. ἐναντίον σου·
σέ·
9,32 καὶ νῦν ἀνάστηθι νυκτός, σὺ 32 Λοιπόν, χωρὶς νὰ χάσῃς καιρὸν σήκω 32 σήκω λοιπὸν νύκτα, σὺ καὶ οἱ στρατιῶται, ποὺ εἶναι μαζί
καὶ ὁ λαὸς ὁ μετὰ σοῦ, καὶ κατὰ τὴν νύκτα σὺ καὶ ὁ λαός ποὺ εἶναι σου, καὶ στῆσε ἐνέδραν εἰς τὰ χωράφια, ποὺ εἶναι γύρω ἀπὸ
ἐνέδρευσον ἐν τῷ ἀγρῷ, μαζῆ σου καὶ στῆσε ἐνέδραν εἰς τοὺς ἀγροὺς τὴν Συχέμ.
ἔξω ἀπὸ τὴν Συχέμ.

70/151
9,33 καὶ ἔσται τὸ πρωῒ ἅμα τῷ 33 Κατὰ δὲ τὴν πρωΐαν συγχρόνως μὲ τὴν 33 Καὶ τὴν ἑπομένην πρωΐ- πρωΐ, μόλις ἀνατείλῃ ὁ ἥλιος, σήκω
ἀνατεῖλαι τὸν ἥλιον, ὀρθριεῖς καὶ ἀνατολήν του ἡλίου θὰ βαδίσῃς κατὰ τῆς καὶ ὅρμησε μὲ αἰφνιδιαστικὴν ἐπίθεσιν κατὰ τῆς πόλεως.

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


ἐκτενεῖς ἐπὶ τὴν πόλιν, καὶ ἰδοὺ πόλεως. Αὐτὸς δὲ καὶ ὅσοι εἶναι μαζῆ του θὰ Ὅταν δὲ αὐτός (ὁ Γαάλ) καὶ οἱ ἄνδρες, ποὺ εἶναι μαζί του,
αὐτὸς καὶ ὁ λαὸς ὁ μετ' αὐτοῦ ἐξέλθουν ἐναντίον σου. Τότε σὺ θὰ τοὺς ἐπιτεθοῦν ἐναντίον σου, κτύπησέ τους σκληρὰ καὶ κάμε τους
ἐκπορεύονται πρὸς σέ, καὶ ποιήσεις καταπολεμήσῃς καὶ θὰ κάμῃς ἐναντίον των ὅ,τι ἠμπορεῖς νὰ τοὺς κάμης, ὅπως σὲ βολεύει ἡ περίστασις!>
αὐτῷ ὅσα, ἂν εὕρῃ ἡ χείρ σου. ὅσα ἠμπορεῖ τὸ χέρι σου>.
9,34 Καὶ ἀνέστη Ἀβιμέλεχ καὶ πᾶς ὁ 34 Πράγματι ὁ Ἀβιμέλεχ ἐσηκώθη αὐτὸς καὶ 34 Ἔτσι ὁ Ἀβιμέλεχ καὶ ὅλοι οἱ στρατιῶται, ποὺ ἦσαν μαζί του,
λαὸς μετ' αὐτοῦ νυκτὸς καὶ ὁ λαός ποὺ ἦτο μαζῆ του καὶ ἔστησαν ἐσηκώθηκαν νύκτα καὶ ἔστησαν ἐνέδρες γύρω ἀπὸ τὴν Συχέμ,
ἐνήδρευσαν ἐπὶ Συχὲμ τέτρασιν ἐνέδρας ἐναντίον τῆς Συχέμ μὲ τέσσαρας ἀφοῦ ἐχωρίσθησαν εἰς τέσσερις ὁμάδες.
ἀρχαῖς. ὁμάδας στρατοῦ.
9,35 Καὶ ἐξῆλθε Γαὰλ υἱὸς Ἰωβὴλ 35 Ὁ Γαάλ, υἱὸς τοῦ Ἰωβήλ, ἐβγῆκεν ἀπὸ τὴν 35 Καὶ ὁ Γαάλ, ὁ υἱὸς τοῦ Ἰωβήλ, ἐβγῆκε ἀπὸ τὴν Συχὲμ καὶ
καὶ ἔστη πρὸς τῇ θύρᾳ τῆς πύλης πόλιν καὶ ἐστάθη πλησίον εἰς τὴν πύλην τοῦ ἐστάθη κοντὰ εἰς τὴν εἴσοδον τῆς πύλης τῆς πόλεως· τότε
τῆς πόλεως, καὶ ἀνέστη Ἀβιμέλεχ τείχους. Τότε ὁ Ἀβιμέλεχ καὶ ὁ λαός ποὺ ἦτο ἐσηκώθησαν ἀπὸ τὴν ἐνέδραν (ποὺ ἦσαν κρυμμένοι) ὁ
καὶ ὁ λαὸς ὁ μετ' αὐτοῦ ἀπὸ τοῦ μαζῆ του ἐξῆλθον ἀπὸ τὰς ἐνέδρας των. Ἀβιμέλεχ καὶ οἱ στρατιῶται, ποὺ ἦσαν μαζί του.
ἐνέδρου.
9,36 Καὶ εἶδε Γαὰλ υἱὸς Ἰωβὴλ τὸν 36 Ὁ Γαάλ, υἱὸς τοῦ Ἰωβήλ, εἶδε τὸν λαὸν 36 Ὅταν ὁ Γαάλ, ὁ υἱὸς τοῦ Ἰωβήλ, εἶδε τὸν λαόν, ποὺ ἦταν μὲ
λαὸν καὶ εἶπε πρὸς Ζεβούλ· ἰδοὺ ἐκεῖνον καὶ εἶπε πρὸς τὸν Ζεβούλ· <ἰδοὺ ὁ τὸν Ἀβιμέλεχ, εἶπε πρὸς τὸν Ζεβούλ: <Κύτταξε! λαὸς
λαὸς καταβαίνει ἀπὸ τῶν κεφαλῶν λαὸς κατεβαίνει ἀπὸ τὰς κορυφὰς τῶν κατεβαίνει ἀπὸ τὶς κορυφὲς τῶν βουνῶν!> Ὁ Ζεβοὺλ ὅμως τοῦ
τῶν ὀρέων, καὶ εἶπε πρὸς αὐτὸν ὀρέων, τί συμβαίνει;> Ὁ Ζεβοὺλ τοῦ ἀπάντησε: <Αὐτοὶ δὲν εἶναι λαός· βλέπεις τὸν ἴσκιο τῶν
Ζεβούλ· τὴν σκιὰν τῶν ὀρέων σὺ ἀπήντησε· <βλέπεις τὰς σκιὰς τῶν ὀρέων καὶ βουνῶν καὶ σοῦ φαίνονται ὅτι εἶναι ἄνθρωποι>,
βλέπεις ὡς ἄνδρας. τὰς νομίζεις ὡς ἄνδρας>.
9,37 Καὶ προσέθετο ἔτι Γαὰλ τοῦ 37 Ὁ Γαὰλ ἐπανῆλθε καὶ πάλιν εἰς τὰ λόγια 37 Ἀλλὰ ὁ Γαὰλ ἐπῆρε πάλιν τὸν λόγον καὶ εἶπε: <Κύτταξε!
λαλῆσαι καὶ εἶπεν· ἰδοὺ λαὸς του καὶ εἶπε· <ἰδού, κατεβαίνει στρατὸς πρὸς λαὸς κατεβαίνει ἀπὸ τὰ βουνὰ πρὸς τὰ δυτικὰ ἀπὸ τὸ μέρος,
καταβαίνων κατὰ θάλασσαν ἀπὸ δυσμὰς ἀπὸ περιοχὴν εὑρισκομένην ποὺ εἶναι εἰς τὸ κέντρον τῆς περιοχῆς, καὶ μιὰ ἄλλη ὁμάδα
τοῦ ἐχόμενα ὀμφαλοῦ τῆς γῆς, καὶ πλησίον εἰς τὸ κέντρον τῆς χώρας, ἐνῶ ἄλλο ἀκολουθεῖ τὸν δρόμον Ἠλωνμαωνενίμ>.
ἀρχὴ ἑτέρα ἔρχεται δι' ὁδοῦ τμῆμα στρατοῦ ἔρχεται ἀπὸ τὴν ὁδὸν
Ἠλωνμαωνενίμ. Ἠλωνμαωνενίμ>.

71/151
9,38 Καὶ εἶπε πρὸς αὐτὸν Ζεβούλ· 38 Ὁ Ζεβοὺλ εἶπε τότε πρὸς αὐτὸν 38 Τότε ὁ Ζεβοὺλ ἀπάντησε εἰς τὸν Γαάλ: <Ποὺ εἶναι τώρα τὰ
καὶ ποῦ ἐστι τὸ στόμα σου ὡς εἰρωνικῶς· <ποῦ εἶναι τὸ στόμα σου ποὺ μεγάλα, ἐγωϊστικὰ καὶ ἀπειλητικὰ λόγια σου, ποὺ ἔλεγες·

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


ἐλάλησας, τίς ἐστιν Ἀβιμέλεχ, ὅτι ὠμίλησες μὲ περιφρόνησιν καὶ εἶπες: Ποιὸς <καὶ ποιὸς εἶναι τέλος πάντων ὁ Ἀβιμέλεχ, ὥστε νὰ εἴμεθα
δουλεύσομεν αὐτῷ; Μὴ οὐχὶ οὗτος ὁ εἶναι αὐτὸς ὁ Ἀβιμέλεχ, ὥστε ἡμεῖς νὰ ὑπήκοοι καὶ δοῦλοι του;> Αὐτὸς ὁ λαός, ποὺ κατεβαίνει, δὲν
λαός, ὃν ἐξουδένωσας; Ἔξελθε δὴ γίνωμεν δοῦλοι του; Ἰδέ· μήπως τάχα αὐτὸς εἶναι μήπως ἐκεῖνοι, διὰ τοὺς ὁποίους σὺ ἐμίλησες
νῦν καὶ παράταξαι αὐτῷ. ὁ λαὸς ποὺ ἔρχεται εἶναι ἐκεῖνος τὸν ὁποῖον χλευαατικῶς καὶ περιφρονητικῶς; Προχώρει λοιπὸν τώρα νὰ
σὺ κατεφρόνησες; Ἐμπρὸς λοιπὸν τώρα ἐπιτεθῇς καὶ νὰ πολεμήσῃς ἐναντίον των>.
ἔβγα νὰ τὸν πολεμήσῃς>.
9,39 Καὶ ἐξῆλθε Γαὰλ ἐνώπιον 39 Ὁ Γαάλ, ἀρχηγὸς τῶν Συχεμιτῶν ἐξῆλθε 39 Καὶ ὁ Γαὰλ ἐπὶ κεφαλῆς τῶν πολιτῶν τῆς Συχὲμ ἐβγῆκε καὶ
ἀνδρῶν Συχὲμ καὶ παρετάξατο μαζῆ των, ἐπολέμησε κατὰ τοῦ Ἀβιμέλεχ ἐπετέθη καὶ ἐπολέμησε κατὰ τοῦ Ἀβιμέλεχ.
πρὸς Ἀβιμὲλεχ. καὶ ἐνικήθη.
9,40 Καὶ ἐδίωξεν αὐτὸν Ἀβιμέλεχ, 40 Τὸν κατεδίωξεν ὁ Ἀβιμέλεχ ἀλλ' ἐκεῖνος 40 Ἀλλ' ἐνικήθη καὶ ὁ Ἀβιμέλεχ τὸν κατεδίωξε καὶ αὐτός (ὁ
καὶ ἔφυγεν ἀπὸ προσώπου αὐτοῦ· ἐτράπη εἰς φυγὴν καὶ διέφυγε τὴν σύλληψίν Γαὰλ) ἐτράπη εἰς φυγὴν καὶ ἐγλύτωσε, ἐνῷ κατεδιώκετο ἀπὸ
καὶ ἔπεσον τραυματίαι πολλοὶ ἕως του ἀπὸ τὸν Ἀβιμέλεχ. Πολλοὶ ὅμως τὸν Ἀβιμέλεχ. Καὶ πολλοὶ ἐτραυματίσθησαν (κατ' ἄλλους:
τῆς θύρας τῆς πύλης. ἐφονεύθησαν ἀπὸ τοὺς ἀνθρώπους του ἕως ἐθανατώθησαν) μέχρι τῆς εἰσόδου τῆς πύλης τῆς πόλεως
εἰς τὴν πύλην τοῦ τείχους. Συχέμ.
9,41 Καὶ εἰσῆλθεν Ἀβιμέλεχ ἐν 41 Ὁ Ἀβιμέλεχ νικητὴς εἰσῆλθεν εἰς τὴν 41 Ὁ Ἀβιμέλεχ μετὰ τὴν μάχην ἐπῆγε εἰς τὴν Ἀρημά (περίπου
Ἀρημά· καὶ ἐξέβαλε Ζεβοὺλ τὸν πόλιν Ἀρημά. Ὁ Ζεβοὺλ ἐξεδίωξε τὸν Γαὰλ 14 χιλιόμετρα νοτιοανατολικὰ τῆς Συχέμ). Καὶ ὁ Ζεβοὺλ
Γαὰλ καὶ τοὺς ἀδελφοὺς αὐτοῦ μὴ καὶ τοὺς ἀδελφούς του ὥστε νὰ μὴ μένουν ἔδιωξε τὸν Γαὰλ καὶ τοὺς ἀδελφούς (συγγενεῖς) του ἀπὸ τὴν
οἰκεῖν ἐν Συχέμ. πλέον εἰς τὴν Συχέμ. Συχὲμ καὶ δὲν τοὺς ἐπέτρεψε νὰ κατοικοῦν πλέον εἰς αὐτήν.
9,42 Καὶ ἐγένετο τῇ ἐπαύριον καὶ 42 Κατὰ τὴν ἑπομένην ἡμέραν οἱ Συχεμῖται 42 Τὴν ἑπομένην ἡμέραν τῆς μάχης ὁ λαὸς ἐβγῆκε ἀπὸ τὴν
ἐξῆλθεν ὁ λαὸς εἰς τὸν ἀγρόν, καὶ ἐξῆλθον εἰς τοὺς ἀγρούς των. Τοῦτο ἔγινε Συχὲμ εἰς τὰ χωράφια διὰ γεωργικὲς ἐργασίες· τὸ γεγονὸς
ἀνήγγειλε τῷ Ἀβιμέλεχ. γνωστὸν εἰς τὸν Ἀβιμέλεχ. αὐτὸ τὸ ἐγνωστοποίησαν εἰς τὸν Ἀβιμέλεχ.
9,43 Καὶ ἔλαβε τὸν λαόν, καὶ διεῖλεν 43 Ἐπῆρεν αὐτὸς τὸν στρατόν του τὸν 43 Τότε ὁ Ἀβιμέλεχ ἐπῆρε τοὺς στρατιῶτες του καὶ τοὺς
αὐτοὺς εἰς τρεῖς ἀρχὰς κοὶ κατένειμεν εἰς τρεῖς ὁμάδας καὶ ἔστησεν ἐχώρισεν εἰς τρεῖς ὁμάδες καὶ ἔστησαν ἐνέδρες εἰς τοὺς
ἐνήδρευσεν ἐν ἀγρῷ· καὶ εἶδε καὶ ἐνέδρας εἰς τοὺς ἀγρούς. Καὶ ἰδοὺ εἶδε λαὸν ἀγροὺς καὶ ἐπερίμενε. Κάποιαν στιγμήν (ὁ Ἀβιμέλεχ)
ἰδοὺ λαὸς ἐξῆλθεν ἐκ τῆς πόλεως, πολὺν νὰ ἐξέρχεται ἀπὸ τὴν πόλιν. ἐκύτταξε καὶ εἶδε νὰ βγαίνῃ λαὸς πολὺς ἀπὸ τὴν πόλιν· τότε

72/151
καὶ ἀνέστη ἐπ' αὐτοὺς καὶ ἐπάταξεν Ὥρμησεν ἀπὸ τὴν ἐνέδραν του, ἐπετέθη ἐσηκώθη ἀπὸ τὴν ἐνέδραν, ποὺ ἦταν κρυμμένος, τοὺς
αὐτούς. ἐναντίον των καὶ τοὺς ἐνίκησε. ἐπετέθη, τοὺς ἐκτύπησε καὶ τοὺς ἐσκότωσε.

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


9,44 Καὶ Ἀβιμέλεχ καὶ οἱ ἀρχηγοὶ οἱ 44 Ὁ Ἀβιμέλεχ καὶ οἱ ἄλλοι ἀρχηγοὶ ποὺ 44 Ὁ Ἀβιμέλεχ καὶ οἱ ἀρχηγοὶ τοῦ στρατοῦ, ποὺ ἦσαν μαζί του,
μετ' αὐτοῦ ἐξέτειναν καὶ ἔστησαν ἦσαν μαζῆ του ἐβάδισαν καὶ ἐσταμάτησαν ὥρμησαν γρήγορα πρὸς τὰ ἐμπρὸς καὶ ἐστάθη· σὰν εἰς τὴν
παρὰ τὴν θύραν τῆς πύλης τῆς πλησίον εἰς τὴν πύλην τοῦ τείχους τῆς εἴσοδον τῆς πόλης τῆς πόλεως· ταυτοχρόνως οἱ ἄλλες δύο
πόλεως, καὶ αἱ δύο ἀρχαὶ ἐξέτειναν πόλεως, ἐνῶ τὰ δυο ἄλλα τμήματα τοῦ ὁμάδες ὥρμησαν καὶ ἐπετέθησαν ἐναντίον ὅλου τοῦ λαοῦ,
ἐπὶ πάντας τοὺς ἐν τῷ ἀγρῷ καὶ στρατοῦ ὥρμησαν ἐναντίον ὅλων τῶν ποὺ εὑρίσκετο εἰς τὰ χωράφια, τοὺς ἐκτύπησαν καὶ τοὺς
ἐπάταξαν αὐτούς. Συχεμιτῶν ποὺ εὑρίσκοντο εἰς τοὺς ἀγροὺς ἐσκότωσαν.
καὶ τοὺς ἐφόνευσαν.
9,45 Καὶ Ἀβιμέλεχ παρετάσσετο ἐν 45 Ὁ Ἀβιμέλεχ ἐπετέθη καθ' ὅλην τὴν 45 Ὁ Ἀβιμέλεχ ἐπολεμοῦσε ἐναντίον τῆς Συχὲμ ὅλην ἐκείνην
τῇ πόλει ὅλην τὴν ἡμέραν ἐκείνην ἡμέραν ἐκείνην ἐναντίον τῆς πόλεως, τὴν τὴν ἡμέραν· καὶ ἐκυρίευσε τὴν πόλιν καὶ ὅλον τὸν λαόν, ποὺ
καὶ κατελάβετο τὴν πόλιν καὶ τὸν κατέλαβε καὶ τοὺς μὲν κατοίκους αὐτῆς εὑρίσκετο εἰς αὐτήν, τὸν ἐσκότωσε, κατεδάφισε δὲ καὶ
λαὸν τὸν ἐν αὐτῇ ἐπέκτεινε καὶ τὴν ἐφόνευσε, τὴν δὲ πόλιν κατεδάφισε καὶ τὴν κατέσκαψε τὴν πόλιν καὶ ἔσπειρε τὸ ἔδαφός της μὲ ἁλάτι.
πόλιν καθεῖλε καὶ ἔσπειρεν αὐτὴν ἔσπειραν ἅλατι.
ἅλας.
9,46 Καὶ ἤκουσαν πάντες οἱ ἄνδρες 46 Τὰ γεγονότα αὐτὰ ἐπληροφορήθησαν 46 Ὅταν ὅλοι οἱ ἄνδρες, ποὺ ἔμεναν εἰς τοὺς πύργους τῆς
πύργων Συχὲμ καὶ ἦλθον εἰς ὅλοι οἱ ἄνδρες, ποὺ ἔμεναν εἰς τοὺς πύργους Συχέμ, ἐπληροφορήθησαν τὸ γεγονός, ἐμαζεύθησαν εἰς τὸν
συνέλευσιν Βαιθηλβερίθ. τῆς Συχέμ, καὶ συνεκεντρώθησαν εἰς τὸν ναὸν τοῦ εἰδωλολατρικοῦ θεοῦ Βαιθηλβερίθ (ἢ Βαὰλ Βερίθ)
ναὸν τοῦ Βαιθηλβερίθ (τοῦ Βάαλ). διὰ περισσοτέραν ἀσφάλειαν.
9,47 Καὶ ἀνηγγέλη τῷ Ἀβιμέλεχ ὅτι 47 Ἐγνωστοποιήθη εἰς τὸν Ἀβιμέλεχ ὅτι ὅλοι 47 Καὶ ἐπληροφόρησαν τὸν Ἀβιμέλεχ ὅτι ἐμαζεύθησαν ἐκεῖ
συνήχθησαν πάντες οἱ ἄνδρες οἱ ἄνδρες τῶν πύργων τῆς Συχὲμ εἶχον ὅλοι οἱ ἄνδρες τῶν πύργων τῆς Συχέμ.
πύργων Συχέμ. συγκεντρωθῆ ἐκεῖ.
9,48 Καὶ ἀνέβη Ἀβιμέλεχ εἰς ὄρος 48 Ὁ Ἀβιμέλεχ καὶ ὅλος ὁ στρατὸς μαζῆ του 48 Τότε ὁ Ἀβιμέλεχ ἀνέβη εἰς τὸ ὅρος Ἐρμὼν μὲ ὅλον τὸν
Ἑρμὼν καὶ πᾶς ὁ λαὸς ὁ μετὰ ἀνέβησαν εἰς τὸ ὄρος Ἑρμών. Ἐπῆραν ὅλοι στρατόν, ποὺ ἦταν μαζί του. Καὶ ἐκεῖ ὁ Ἀβιμέλεχ ἐπῆρε εἰς τὰ
αὐτοῦ, καὶ ἔλαβεν Ἀβιμέλεχ τὰς πελέκεις εἰς τὰ χέρια των καὶ ὁ Ἀβιμέλεχ χέρια του τσεκούρι καὶ ἔκοψε κλαδί (κλαδιά) ἀπὸ ἕνα δένδρον,
ἀξίνας ἐν τῇ χειρὶ αὐτοῦ καὶ ἔκοψε ἔκοψε κλάδον ἀπὸ ἕνα δένδρον, τὸν ἔθεσεν τό (τὰ) ἔβαλε εἰς τοὺς ὤμους του καὶ εἶπεν εἰς ἐκείνους ποὺ
κλάδον ξύλου καὶ ᾖρε καὶ ἔθηκεν εἰς τοὺς ὤμους του καὶ εἶπεν εἰς τὸν λαόν, ἦσαν μαζί του· <αὐτὸ ποὺ εἴδατε νὰ κάμνω ἐγώ, τὸ ἴδιον

73/151
ἐπὶ ὤμων αὐτοῦ καὶ εἶπε τῷ λαῷ τῷ ποὺ ἦτο μαζῆ του· <αὐτὸ ποὺ μὲ εἴδατε νὰ ἀκριβῶς νὰ κάμετε γρήγορα καὶ σεῖς>.
μετ' αὐτοῦ· ὃ εἴδετέ με ποιοῦντα, κάμνω, κάμετε καὶ σεῖς ταχέως>.

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


ταχέως ποιήσατε ὡς ἐγώ.
9,49 Καὶ ἔκοψαν καί γε ἀνὴρ κλάδον 49 Καθένας ἀπὸ τοὺς ἄνδρας ἔκοψαν ἀπὸ 49 Ἔτσι κάθε ἄνδρας (στρατιώτης) ἔκοψαν κλαδιά, τὰ
πᾶς ἀνὴρ καὶ ἐπορεύθησαν ὀπίσω ἕνα κλάδον, ἔθεσαν αὐτὸν εἰς τοὺς ὤμους ἐφορτώθησαν, ὅπως ἔκαμεν ἐκεῖνος, καὶ ἀκολούθησαν τὸν
Ἀβιμέλεχ καὶ ἐπέθηκαν ἐπὶ τὴν των, ἠκολούθησαν τὸν Ἀβιμέλεχ καὶ ἔθεσαν Ἀβιμέλεχ. Καὶ ἐστοίβασαν τὰ κλαδιὰ τὸ ἕνα ἐπάνω εἰς τὸ
συνέλευσιν καὶ ἐνεπύρισαν ἐπ' τοὺς κλάδους κολλητὰ εἰς τὸν ναὸν ὅπου ἄλλο ἔξω ἀπὸ τὸν εἰδωλολατρικὸν ναόν, ὅπου ἦσαν
αὐτοὺς τὴν συνέλευσιν ἐν πυρί, καὶ ἦτο ἡ συγκέντρωσις τῶν ἀνδρῶν τῆς Συχέμ. συγκεντρωμένοι οἱ πολῖται τῆς Συχέμ, καὶ ἔβαλαν εἰς τὰ
ἀπέθανον καί γε πάντες οἱ ἄνδρες Ἤναψαν φωτιὰ καὶ ὅλοι οἱ ἄνδρες τῶν κλαδιὰ φωτιὰν καὶ ἔκαυσαν τὸν ναόν, ὅπου ἦταν ἡ
πύργου Σικίμων ὡσεὶ χίλιοι ἄνδρες πύργων τῆς Συχὲμ ἀπέθανον ἀπὸ τὸ πῦρ, συγκέντρωσις. Ἔτσι ἐκάησαν καὶ ἀπέθαναν ὅλοι οἱ πολῖται
καὶ γυναῖκες. χίλιοι περίπου ἄνδρες καὶ γυναῖκες. τοῦ πύργου τῆς Συχέμ· ὅσοι εὑρίσκοντο ἐκεῖ μέσα, ἦσαν
περίπου χίλιοι ἄνδρες καὶ γυναῖκες.
9,50 Καὶ ἐπορεύθη Ἀβιμὲλεχ ἐκ 50 Ἀπὸ τὸν ναὸν τοῦ θεοῦ Βαιθηλβερὶθ 50 Κατόπιν ὁ Ἀβιμέλεχ ἀπὸ τὸν εἰδωλολατρικὸν ναὸν τοῦ
Βαιθηλβερὶθ καὶ παρενέβαλεν ἐν ἐβάδισεν ὁ Ἀβιμέλεχ, ἐπολιόρκησε τὴν Βαιθηλβερὶθ ἐπῆγε καὶ ἐπολιόρκησε τὴν Θήβην καὶ τὴν
Θήβης καὶ κατέλαβεν αὐτήν. Θήβην καὶ τὴν κατέλαβε. ἐκυρίευσε.
9,51 Καὶ πύργος ἰσχυρὸς ἦν ἐν μέσῳ 51 Εἰς τὸ μέσον τῆς πόλεως ὑπῆρχε πύργος 51 Ὑπῆρχε ὅμως εἰς τὸ μέσον τῆς πόλεως ἕνας ἰσχυρός,
τῆς πόλεως, καὶ ἔφυγον ἐκεῖ πάντες ὀχυρός. Πρὸς αὐτὸν κατέφυγον ὅλοι οἱ ὠχυρωμένος πύργος καὶ εἰς αὐτὸν κατέφυγαν ὅλοι οἱ ἄνδρες
οἱ ἄνδρες καὶ αἱ γυναῖκες τῆς κάτοικοι τῆς πόλεως, ἄνδρες καὶ γυναῖκες, καὶ οἱ γυναῖκαις· ἀφοῦ δὲ ἔκλεισαν τὶς πόρτες τοῦ πύργου,
πόλεως καὶ ἔκλεισαν ἔξωθεν αὐτῶν ἔκλεισαν τὰς ἐξωτερικὰς θύρας καὶ ἀνέβησαν εἰς τὸ δῶμα (ταράτσαν) τοῦ πύργου.
καὶ ἀνέβησαν ἐπὶ τὸ δῶμα τοῦ ἀνέβησαν εἰς τὸ ἠλιακωτὸ τοῦ πύργου.
πύργου.
9,52 Καὶ ἦλθεν Ἀβιμέλεχ ἕως τοῦ 52 Ἔφθασεν ἕως τὸν πύργον ὁ Ἀβιμέλεχ καὶ 52 Ὁ Ἀβιμέλεχ ἦλθε μέχρι τὸν πύργον καὶ ἐπετέθη ἐναντίον
πύργου, καὶ παρετάξαντο αὐτῷ· καὶ ἐπετέθη ἐναντίον αὐτοῦ· ἐπλησίασε δὲ μέχρι του. Ὁ Ἀβιμέλεχ ἐπλησίασε τὴν πόρταν τοῦ πύργου μὲ
ἤγγισεν Ἀβιμέλεχ ἕως τῆς θύρας τῆς θύρας τοῦ πύργου, διὰ νὰ θέσῃ πῦρ εἰς σκοπὸν νὰ τὸν πυρπολήσῃ.
τοῦ πύργου τοῦ ἐμπρῆσαι αὐτὸν ἐν αὐτόν.
πυρί.
9,53 Καὶ ἔρριψε γυνὴ μία κλάσμα 53 Μία ὅμως γυνὴ ἔρριψεν ἀπὸ τὸ ἠλιακωτὸ 53 Μία γυναῖκα ὅμως, ἀπὸ αὐτὲς ποὺ εἶχαν κλεισθῇ εἰς τὸν

74/151
ἐπιμύλιον ἐπὶ κεφαλὴν Ἀβιμέλεχ τοῦ πύργου τεμάχιον μυλόπετρας εἰς τὴν πύργον, ἔρριψεν ἕνα κομμάτι μυλόπετρας εἰς τὴν κεφαλὴν
καὶ ἔκλασε τὸ κρανίον αὐτοῦ. κεφαλὴν τοῦ Ἀβιμέλεχ καὶ τοῦ ἔθραυσε τὸ τοῦ Ἀβιμέλεχ καὶ τοῦ ἔσπασε τὸ κρανίον!

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


κρανίον.
9,54 Καὶ ἐβόησε ταχὺ πρὸς τὸ 54 Ὁ Ἀβιμέλεχ ἐφώναξεν ἀμέσως πρὸς τὸν 54 Τότε ὁ Ἀβιμέλεχ ἐφώναξε γρήγορα τὸν νεαρὸν ὑπηρέτην
παιδάριον τὸ αἶρον τὰ σκεύη αὐτοῦ ὑπηρέτην του, ὁ ὁποῖος τοῦ ἐκρατοῦσε τὰ του, ὁ ὁποῖος ἐκρατοῦσε τὸν ὁπλισμόν του, καὶ τοῦ εἶπε: <Σύρε
καὶ εἶπεν αὐτῷ· σπάσον τὴν ὅπλα καὶ τοῦ εἶπε· <τράβηξε τὴν μάχαιράν τὸ σπαθί μου καὶ σκότωσέ με σύ, διὰ νὰ μὴ εἶπουν ποτέ· <τὸν
ρομφαίαν μου καὶ θανάτωσόν με, σου καὶ σκότωσέ με, διὰ νὰ μὴ εἴπουν ποτέ· ἐσκότωσε μιὰ γυναῖκα>. Καὶ ὁ νεαρὸς ὑπηρέτης του τὸν
μὴ ποτε εἴπωσι· γυνὴ ἀπέκτεινεν Γυναῖκα τὸν ἐθανάτωσε>. Πράγματι ὁ ἐτρύπησε μὲ τὸ σπαθὶ καὶ ἔτσι ἀπέθανεν ὁ Ἀβιμέλεχ.
αὐτόν. Καὶ ἐξεκέντησεν αὐτὸν τὸ ὑπηρέτης τὸν διετρύπησε μὲ τὴν μάχαιραν
παιδάριον αὐτοῦ, καὶ ἀπέθανε. καὶ ἔτσι ἀπέθανεν ὁ Ἀβιμέλεχ.
9,55 Καὶ εἶδεν ἀνὴρ Ἰσραὴλ ὅτι 55 Ὅταν οἱ Ἰσραηλῖται εἶδον ὅτι ὁ Ἀβιμέλεχ 55 Ὅταν οἰ Ἰσραηλῖται εἶδαν ὅτι ἀπέθανεν ὁ Ἀβιμέλεχ,
ἀπέθανεν Ἀβιμέλεχ, καὶ ἐφονεύθη, ἐπῆγεν ἕκαστος εἰς τὴν πατρίδα ἔφυγαν ὁ καθένας εἰς τὴν πατρίδα του.
ἐπορεύθησαν ἀνὴρ εἰς τὸν τόπον του.
αὐτοῦ.
9,56 Καὶ ἐπέστρεψεν ὁ Θεὸς τὴν 56 Ἔφερεν ὁ Θεὸς ἔτσι τὰ πράγματα, ὥστε 56 Μὲ αὐτὸν τὸν τρόπον ὁ δίκαιος Θεὸς ἐτιμώρησε τὴν
πονηρίαν Ἀβιμέλεχ, ἣν ἐποίησε τῷ νὰ ἐπιστρέψῃ εἰς τὴν κεφαλὴν τοῦ Ἀβιμέλεχ πονηρὰν πρᾶξιν, τὸ ἔγκλημα τοῦ Ἀβιμέλεχ, τὸ ὁποῖον ἔκαμεν
πατρὶ αὐτοῦ ἀποκτεῖναι τοὺς ἡ ἀδικία, τὴν ὁποίαν αὐτὸς διέπραξε εἰς τὸν πατέρα του, μὲ τὸ νὰ σκοτώσῃ τοὺς ἑβδομῆντα
ἑβδομήκοντα ἀδελφοὺς αὐτοῦ. ἐναντίον τοῦ πατρός του φονεύσας τοὺς ἀδελφούς του.
ἑβδομήκοντα ἀδελφούς του.
9,57 Καὶ τὴν πᾶσαν πονηρίαν 57 Ἀφῆκεν ἐπίσης ὁ Θεὸς νὰ πέσῃ εἰς τὰς 57 Ἔτσι ἐπίσης ὁ δίκαιος Θεὸς ἔκαμεν ὥστε καὶ ὅλη ἡ ἀδικία
ἀνδρῶν Συχὲμ ἐπέστρεψεν ὁ Θεὸς κεφαλὰς τῶν ἀνδρῶν τῆς Συχὲμ ἡ ἀδικία, καὶ κακία τῶν πολιτῶν τῆς Συχέμ, ποὺ ἔγιναν συνεργοὶ καὶ
εἰς κεφαλὴν αὐτῶν, καὶ ἐπῆλθεν ἐπ' τὴν ὁποίαν ὡς συνένοχοι τοῦ Ἀβιμέλεχ συνένοχοι τοῦ βασιλιᾶ Ἀβιμέλεχ, νὰ ἐπιστρέψῃ εἰς τὸ κεφάλι
αὐτοὺς ἡ κατάρα Ἰωάθαμ υἱοῦ εἶχαν διαπράξει. Ἔτσι δὲ ἐξέσπασεν των. Μὲ αὐτὸν τὸν τρόπον ἦλθε καὶ ἐκτύπησε τὸν Ἀβιμέλεχ
Ἱεροβάαλ. ἐναντίον των ἡ κατάρα τοῦ Ἰωάθαμ, υἱοῦ καὶ τοὺς πολίτες τῆς Συχὲμ ἡ κατάρα τοῦ Ἰωάθαμ, υἱοῦ τοῦ
τοῦ Ἱεροβάαλ, δηλαδὴ τοῦ Γεδεών. Ἱεροβάαλ (δηλαδὴ τοῦ Γεδεών).

75/151
Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης
ΚΡΙΤΑΙ - 10ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ
Αρχαίο Κείμενο Ἑρμηνεία Ἰωάννου Κολιτσάρα Ἑρμηνεία Παναγιώτη Τρεμπέλα
10,1 Καὶ ἀνέστη μετὰ Ἀβιμέλεχ Έπειτα ἀπὸ τὸν Ἀβιμέλεχ παρουσιάσθη Μετὰ τὸν θάνατον τοῦ Ἀβιμέλεχ παρουσιάσθη ὡς Κριτής, διὰ
τοῦ σῶσαι τὸν Ἰσραὴλ Κριτὴς νὰ σώσῃ τὸν ἰσραηλιτικὸν λαὸν ὁ νὰ ὑπερασπίσῃ καὶ ἐλευθερώσῃ τὸν Ἰσραηλιτικὸν λαόν, ὁ
Θωλὰ υἱὸς Φουά, υἱὸς Θωλά, υἱὸς τοῦ Φουά, ὁ ὁποῖος ἦτο ἀδελφὸς Θωλά, υἱὸς τοῦ Φουά, ποὺ ἦταν ἀδελφὸς τοῦ πατέρα τοῦ
πατραδέλφου αὐτοῦ, ἀνὴρ τοῦ Γεδεών. Αὐτὸς ἦτο ἀνὴρ τῆς φυλῆς Ἀβιμέλεχ (δηλαδὴ ἀδελφὸς τοῦ Γεδεών). Ὁ Θωλὰ ἀνῆκεν εἰς τὴν
Ἰσσάχαρ, καὶ αὐτὸς ᾤκει ἐν Ἰσσάχαρ καὶ κατοικοῦσεν εἰς τὴν Σαμὶρ ἡ φυλὴν Ἰσσάχαρ καὶ ἑκατοικοῦσε εἰς τὴν Σαμίρ, ποὺ εὑρίσκετο
Σαμὶρ ἐν ὅρει Ἐφραίμ. ὁποία εὑρίσκετο εἰς τὸ ὄρος Ἐφραίμ. εἰς τὴν ὀρεινὴν περιοχὴν τοῦ Ἐφραίμ.
10,2 Καὶ ἔκρινε τὸν Ἰσραὴλ 2 Αὐτὸς ἐκυβέρνησε τὸν ἰσραηλιτικὸν λαὸν 2 Ὁ Θωλὰ ἔκρινε τὸν Ἰσραηλιτικὸν λαὸν ἐπὶ εἴκοσι τρία χρόνια·
εἴκοσι τρία ἔτη καὶ ἀπέθανε καὶ ἐπὶ εἴκοσι τρία ἔτη, μετὰ τὰ ὁποῖα ἀπέθανε κατόπιν ἀπέθανε καὶ ἐτάφη εἰς τὴν πόλιν Σαμίρ.
ἐτάφη ἐν Σαμίρ. καὶ ἐτάφη εἰς τὴν πόλιν Σαμίρ.
10,3 Καὶ ἀνέστη μετ' αὐτὸν Ἰαῒρ 3 Ἔπειτα ἀπὸ αὐτὸν παρουσιάσθη ὁ Ἰαΐρ, ἀπὸ 3 Μετὰ τὸν Θωλὰ παρουσιάσθη ὡς Κριτὴς ὁ Ἰαῒρ ἀπὸ τὴν
ὁ Γαλαάδ, καὶ ἔκρινε τὸν Ἰσραὴλ τὴν χώραν Γαλαάδ, ὁ ὁποῖος ἐκυβέρνησε καὶ ἀπόμερη καὶ ἀπομακρυσμένη Γαλαάδ· αὐτὸς ἔκρινε τὸν
εἴκοσι δύο ἔτη. ἔσωσε τὸν Ἰσραὴλ ἐπὶ εἴκοσι δύο ἔτη. Ἰσραηλιτικὸν λαὸν ἐπὶ εἴκοσι δύο χρόνια.
10,4 Καὶ ἦσαν αὐτῷ τριάκοντα 4 Αὐτὸς εἶχε τριάκοντα δύο υἱοὺς οἱ ὁποῖοι ὡς 4 Ὁ κριτῆς Ἰαῒρ εἶχε τριάντα δύο υἱούς, οἱ ὁποῖοι, ἐπειδὴ ἦσαν
καὶ δύο υἱοὶ ἐπιβαίνοντες ἐπὶ πλούσιοι ποὺ ἦσαν, ἐπέβαιναν εἰς τριάκοντα πλούσιοι, ἐκάθοντο ἐπάνω εἰς τριάντα δύο πουλάρια. Αὐτοὶ
τριάκοντα δύο πώλους· καὶ δύο πώλους, εἶχον δὲ αὐτοὶ εἰς τὴν Γαλαὰδ εἶχαν ἐπίσης τριάντα δύο πόλεις εἰς τὴν περιοχὴν Γαλαάδ, τὶς
τριάκοντα δύο πόλεις αὐτοῖς, καὶ τριάκοντα δύο πόλεις ὅπου κατοικοῦσαν καὶ ὁποῖες ὠνόμαζαν, μέχρι τῆς ἡμέρας ποὺ γράφονται οἰ γραμμὲς
ἐκάλουν αὐτὰς ἐπαύλεις Ἰαῒρ τὰς ὁποίας ὠνόμαζαν μέχρι τῆς ἡμέρας αὐτῆς αὐτές, <ἐπαύλεις του Ἰαΐρ>.
ἕως τῆς ἡμέρας ταύτης ἐν γῇ <Ἐπαύλεις τοῦ Ἰαΐρ>.
Γαλαάδ.
10,5 Καὶ ἀπέθανεν Ἰαῒρ καὶ 5 Ὁ Ἰαῒρ ἀπέθανε καὶ ἐτάφη εἰς τὴν Ραμνών. 5 Καὶ ἀπέθανεν ὁ Ἰαῒρ καὶ ἐτάφη εἰς τὴν πόλιν Ραμνών.

76/151
ἐτάφη ἐν Ραμνών.
10,6 Καὶ προσέθεντο οἱ υἱοὶ 6 Οἱ Ἰσραηλῖται ὅμως διέπραξαν καὶ πάλιν τὸ 6 Οἱ Ἰσραηλῖται παρεσύρθησαν πάλιν εἰς παρεκτροπὲς καὶ

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


Ἰσραὴλ τοῦ ποιῆσαι τὸ πονηρὸν πονηρὸν ἐνώπιον τοῦ Κυρίου, ἐλάτρευσαν τὰ ἁμαρτωλὲς πράξεις καὶ ἔκαμαν ἐκεῖνο, τὸ ὁποῖον εἶναι πονηρὸν
ἐνώπιον Κυρίου καὶ ἐδούλευσαν ἀγάλματα τοῦ Βάαλ καὶ τῆς Ἀστάρτης, τοὺς εἰς τὰ μάτια τοῦ Θεοῦ, δηλαδὴ ἐλάτρευσαν τὰ εἴδωλα.
τοῖς Βααλὶμ καὶ ταῖς Ἀσταρὼθ θεοὺς τῆς Ἀράδ, τοὺς θεοὺς τῆς Σιδῶνος, τοὺς Ἐλάτρευσαν καὶ ἔγιναν δοῦλοι εἰς τὰ ἀγάλματα τοῦ θεοῦ Βαὰλ
καὶ τοῖς θεοῖς Ἀρὰδ καὶ τοῖς θεοὺς τῶν Μωαβιτῶν, τοὺς θεοὺς τῶν καὶ τῆς θεᾶς Ἀστάρτης καὶ τῶν θεῶν τῆς Ἀρὰδ καὶ τῶν θεῶν τῆς
θεοῖς Σιδῶνος καὶ τοῖς θεοῖς Ἀμμωνιτῶν καὶ τοὺς θεοὺς τῶν Φιλισταίων. Σιδῶνος καὶ τῶν θεῶν τῆς Μωὰβ καὶ τῶν θεῶν τῶν Ἀμμωνιτῶν
Μωὰβ καὶ τοῖς θεοῖς υἱῶν Ἐγκατέλειψαν τὸν Κύριον καὶ δὲν τὸν καὶ τῶν θεῶν τῶν Φιλισταίων· ἔτσι ἐγκατέλειψαν καὶ
Ἀμμὼν καὶ τοῖς θεοῖς Φυλιστιῒμ ἐλάτρευαν πλέον. ἐχωρίσθησαν ἀπὸ τὸν Κύριον, τὸν μόνον ἀληθινὸν Θέον, καὶ
καὶ ἐγκατέλιπον τὸν Κύριον καὶ ἔπαυσαν νὰ Τὸν λατρεύουν καὶ νὰ εἶναι δοῦλοι Του!
οὐχ ἐδούλευσαν αὐτῷ.
10,7 Καὶ ὠργίσθη θυμῷ Κύριος 7 Διὸ τοῦτο ὠργίσθη ὀργὴν μεγάλην ἐναντίον 7 Ἕνεκα τούτου ὁ Κύριος ὠργίσθη πάρα πολύ, ἄναψε ὁ θυμός
ἐν Ἰσραὴλ καὶ ἀπέδοτο αὐτοὺς των ὁ Κύριος καὶ τοὺς παρέδωσεν εἰς τὰ χέρια του κατὰ τοῦ Ἰσραηλιτικοῦ λαοῦ, τὸν ἐγκατέλειψε καὶ παρέδωσε
ἐν χειρὶ Φυλιστιῒμ καὶ ἐν χειρὶ τῶν Φιλισταίων καὶ εἰς τὰ χέρια τῶν τοὺς Ἰσραηλίτες ὡς δούλους εἰς τὴν ἐξουσίαν τῶν Φιλισταίων
υἱῶν Ἀμμών. Ἀμμωνιτῶν. καὶ εἰς τὴν ἐξουσίαν τῶν Ἀμμωνιτῶν.
10,8 Καὶ ἔθλιψαν καὶ ἔθλασαν 8 Ἐκεῖνοι δὲ κατέθλιψαν καὶ συνέτριψαν τοὺς 8 Καὶ ἐκεῖνοι τοὺς συνέθλιψαν μὲ ὅλην τὴν σκληρότητα, τὴν
τοὺς υἱοὺς Ἰσραὴλ ἐν τῷ καιρῷ Ἰσραηλίτας κατὰ τὴν περίοδον ἐκείνην ἐπὶ βιαιότητα καὶ τὴν δύναμίν των, τοὺς κατεπίεσαν τόσον πολύ,
ἐκείνῳ ὀχτωκαίδεκα ἔτη, τοὺς δέκα ὀκτὼ ἔτη, μάλιστα δὲ ὅλους τοὺς ὥστε κυριολεκτικῶς ἔσπασαν τὰ κόκκαλα τῶν Ἰσραηλιτῶν κατὰ
πάντας υἱοὺς Ἰσραὴλ τοὺς ἐν τῷ Ἰσραηλίτας, οἱ ὁποῖοι κατοικοῦσαν τὴν περίοδον ἐκείνην ἐπὶ δεκαοκτὼ χρόνια. Πρὸ πάντων
πέραν τοῦ Ἰορδάνου ἐν γῆ τοῦ ἀνατολικῶς πέραν ἀπὸ τὸν Ἰορδάνην εἰς τὴν κατεπίεσαν τοὺς Ἰσραηλίτες, ποὺ ἑκατοικοῦσαν εἰς τὰ
Ἀμορρὶ τοῦ ἐν Γαλαάδ. χώραν τῶν Ἀμορραίων τῆς περιοχῆς Γαλαάδ. ἀνατολικὰ τοῦ Ἰορδάνη, εἰς τὴν χώραν τῶν Ἀμορραίων, (ποὺ
ἦσαν ἐγκατεστημένοι) εἰς τὴν περιοχὴν Γαλαάδ.
10,9 Καὶ διέβησαν οἱ υἱοὶ Ἀμμών 9 Οἱ Ἀμμωνῖται ἀποθρασυνθέντες ἐπέρασαν 9 Ἡ κατάστασις ἔγινε πολὺ κρίσιμος, ὅταν οἱ Ἀμμωνῖται
τὸν Ἰορδάνην παρατάξασθαι τὸν Ἰορδάνην ποταμόν, ἐπολέμησαν καὶ ἐπέρασαν τὸν ποταμὸν Ἰορδάνην διὰ νὰ ἐπιτεθοῦν καὶ
πρὸς Ἰούδαν καὶ Βενιαμὶν καὶ ἐνίκησαν τὰς φυλὰς τοῦ Ἰούδα, τοῦ Βενιαμὶν πολεμήσουν ἐναντίον τῶν φυλῶν τοῦ Ἰούδα καὶ τοῦ Βενιαμὶν
πρὸς Ἐφραὶμ καὶ ἐθλίβη Ἰσραὴλ καὶ τοῦ Ἐφραίμ. Ἔτσι δὲ καὶ αὐταὶ αἱ φυλαὶ καὶ τοῦ Ἐφραίμ. Τότε ὁ Ἰσραηλιτικὸς λαὸς (οἱ φυλὲς αὐτές)
σφόδρα. κατετυραννήθησαν πολύ. ἐπιέσθη, ὑπέφερε πάρα πολὺ καὶ ἦταν φοβερὰ

77/151
στενοχωρημένος.
10,10 Καὶ ἐβόησαν οἱ υἱοὶ Ἰσραὴλ 10 Τότε οἱ Ἰσραηλῖται ἐφώναξαν ἐν μετανοίᾳ 10 Τότε οἱ Ἰσραηλῖται ὕψωσαν κραυγὴν ἰσχυρὰν καὶ ἐφώναξαν

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


πρὸς Κύριον λέγοντες· πρὸς τὸν Θεὸν λέγοντες· <ἡμαρτήσαμεν μὲ ἱκεσίαν δυνατὴν πρὸς τὸν Κύριον διὰ νὰ τοὺς λυτρώσῃ καὶ
ἡμάρτομέν σοι, ὅτι ἀπέναντί σου, διότι ἐγκατελείψαμεν σὲ τὸν εἶπαν: <Ἁμαρτήσαμε εἰς σέ, διότι ἐγκατελείψαμεν καὶ
ἐγκατελίπομεν τὸν Θεὸν καὶ ἀληθινὸν Θεὸν καὶ ἐλατρεύσαμεν τὰ ἐχωρισθήκαμε ἀπὸ σέ, τὸν Κύριον καὶ μόνον ἀληθινὸν Θεόν,
ἐδουλεύσαμεν τῷ Βααλίμ. ἀγάλματα τοῦ Βάαλ>. καὶ ἐλατρεύσαμεν καὶ ἐγίναμε δοῦλοι εἰς τὸν Βάαλ>.
10,11 Καὶ εἶπε Κύριος πρὸς τοὺς 11 Εἶπε δὲ ὁ Κύριος πρὸς τοὺς Ἰσραηλίτας· 11 Ὁ Κύριος ἀπάντησε εἰς τοὺς Ἰσραηλίτες: <Ἐγὼ δὲν εἶμαι
υἱοὺς Ἰσραήλ· μὴ οὐχὶ ἐξ <ἐγὼ δὲν εἶμαι ἐκεῖνος ὁ ὁποῖος σᾶς ἐκεῖνος, ποὺ σᾶς ἐλευθέρωσα ἀπὸ τοὺς Αἰγυπτίους καὶ τοὺς
Αἰγύπτου καὶ ἀπὸ τοῦ ἀπηλευθέρωσα ἀπὸ τοὺς Αἰγυπτίους καὶ σᾶς Ἀμορραίους καὶ τοὺς Ἀμμωνῖτες καὶ τοὺς Φιλισταίους
Ἀμορραίου καὶ ἀπὸ υἱῶν Ἀμμὼν ἔσωσα ἀπὸ τοὺς Ἀμορραίους τοὺς Ἀμμωνίτας
καὶ ἀπὸ Φυλιστιῒμ καὶ Φιλισταίους;
10,12 καὶ Σιδωνίων καὶ Ἀμαλὴκ 12 Ἐγὼ δὲν σᾶς ἔσωσα ἀπὸ τὰ χέρια τῶν 12 καὶ τοὺς Σιδωνίους καὶ τοὺς Ἀμαληκῖτες καὶ τοὺς Μαδιανῖτες,
καὶ Μαδιάμ, οἳ ἔθλιψαν ὑμᾶς, Σιδωνίων καὶ τῶν Ἀμαληκιτῶν καὶ τῶν ὅταν σᾶς συνέθλιψαν καὶ σᾶς κατεπίεσαν καὶ σεῖς ὑψώσατε
καὶ ἐβοήσατε πρός με, καὶ Μαδιανιτῶν, οἱ ὁποῖοι σᾶς κατατυραννοῦσαν κραυγὴν ἰσχυρὰν καὶ ἐφωνάξατε μὲ ἱκεσίαν δυνατὴν πρὸς ἐμέ;
ἔσωσα ὑμᾶς ἐκ χειρὸς αὐτῶν; ὅταν μὲ πίστιν καὶ εὐλάβειάν μὲ εἴχατε
παρακαλέσει;
10,13 Καὶ ὑμεῖς ἐγκατελίπετέ με 13 Παρ' ὅλα ὅμως αὐτὰ σεῖς ἐπανειλημμένως 13 Σεῖς ὅμως μὲ ἐγκατελείψατε καὶ ἐχωρισθήκατε ἀπὸ ἐμέ, τὸν
καὶ ἐδουλεύσατε θεοῖς ἑτέροις· μὲ ἐγκαταλείψατε καὶ ἐλατρεύσατε ἄλλους μόνον ἀληθινὸν Θεόν, καὶ ἐλατρεύσατε καὶ ἐγίνατε δοῦλοι εἰς
διὰ τοῦτο οὐ προσθήσω τοῦ θεούς. Διὰ τοῦτο ἐγὼ δὲν θὰ σᾶς σώσω ἄλλην ἄλλους θεούς, εἰς εἰδωλολατρικοὺς θεούς. Διὰ τοῦτο δὲν
σῶσαι ὑμᾶς. φοράν. πρόκειται νὰ σᾶς σώσω ἄλλην φοράν.
10,14 Πορεύεσθε καὶ βοήσατε 14 Πηγαίνετε καὶ φωνάξατε πρὸς τοὺς θεούς, 14 Φύγετε καὶ πηγαίνετε νὰ φωνάξετε δυνατὰ πρὸς τοὺς
πρὸς τοὺς θεούς, οὓς τοὺς ὁποίους σεῖς μόνοι διὰ τὸν ἑαυτόν σας εἰδωλολατρικοὺς θεούς, τοὺς ὁποίους ἐδιαλέξατε διὰ τοὺς
ἐξελέξασθε ἑαυτοῖς, καὶ αὐτοὶ ἐδιαλέξατε, καὶ ἂς ἔλθουν αὐτοὶ νὰ σᾶς ἑαυτούς σας· καὶ αὐτοὶ ἂς σᾶς σώσουν κατὰ τὴν περίοδον αὐτὴν
σωσάτωσαν ὑμᾶς ἐν καιρῷ σώσουν κατὰ τὸν καιρὸν αὐτὸν τῆς θλίψεως τῆς θλίψεως καὶ τῆς καταπιέσεώς σας>.
θλίψεως ὑμῶν. σας>.
10,15 Καὶ εἶπαν οἱ υἱοὶ Ἰσραὴλ 15 Συντετριμμένοι οἱ Ἰσραηλῖται εἶπαν πρὸς 15 Τότε οἱ Ἰσραηλῖται ταπεινωμένοι καὶ μετανοημένοι
πρὸς Κύριον· ἡμάρτομεν, τὸν Κύριον· <πράγματι ἡμαρτήσαμεν! Δὲν ἀπάντησαν εἰς τὸν Κύριον: <Ἁμαρτήσαμε· τὸ ὁμολογοῦμεν!

78/151
ποίησον σὺ ἡμῖν κατὰ πᾶν τὸ εἴμεθα ἄξιοι τῆς προστασίας σου! Κάμε πρὸς Κάμε μας σύ, αὐτὸ ποὺ ἡ ἀγαθότης σου θὰ ἀποφασίσῃ· ὅμως, σὲ
ἀγαθὸν ἐν ὀφθαλμοῖς σου, πλὴν ἡμᾶς ὅ,τι φανῇ καλὸν εἰς τοὺς ὀφθαλμούς ἱκετεύομεν, γλύτωσέ μας τώρα ἀπὸ τὴν δυστυχίαν καὶ

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


ἐξελοῦ ἡμᾶς ἐν τῇ ἡμέρᾳ ταύτῃ. σου. Ἀλλὰ σὲ παρακαλοῦμεν ἁπάλλαξέ μας καταπίεσιν αὐτήν, ποὺ ὑποφέρομεν>.
καὶ κατὰ τὴν περίοδον αὐτὴν ἀπὸ τὴν θλῖψιν
μας>.
10,16 Καὶ ἐξέκλιναν τοὺς θεοὺς 16 Οἱ Ἰσραηλῖται ἐπέταξαν τοὺς ξένους θεοὺς 16 Καὶ οἱ Ἰσραηλῖται ἀρνήθηκαν, ἀπεμάκρυναν καὶ ἐπέταξαν
τοὺς ἀλλοτρίους ἐκ μέσου αὐτῶν ἀπὸ ἀνάμεσά των καὶ ἐλάτρευσαν πάλιν τὸν τοὺς εἰδωλολατρικοὺς θεούς, ποὺ εἶχαν μεταξύ των, καὶ
καὶ ἐδούλευσαν τῷ Κυρίῳ μόνῳ, Κύριον. Ἡ καρδιὰ τοῦ Κυρίου ἐπόνεσε διὰ τὰς ἐλάτρευσαν πάλιν καὶ ἔγιναν δοῦλοι μόνον τοῦ Κυρίου, τοῦ
καὶ ὠλιγώθη ἡ ψυχὴ αὐτοῦ ἐν ταλαιπωρίας τοῦ ἰσραηλιτικοῦ λαοῦ. ἀληθινοῦ Θεοῦ· ὕστερα ἀπὸ αὐτὴν τὴν μετάνοιαν καὶ ἀλλαγὴν
κόπῳ Ἰσραήλ. τῶν Ἰσραηλιτῶν ἡ ψυχὴ τοῦ Κυρίου ἐκάμφθη, συνεκινήθη ἀπὸ
τὰ βάσανα καὶ τὴν δυστυχίαν τοῦ Ἰσραηλιτικοῦ λαοῦ καὶ τὸν
ἐσυμπάθησε,
10,17 Καὶ ἀνέβησαν οἱ υἱοὶ 17 Τότε οἱ Ἀμμωνῖται μετέβησαν καὶ 17 Τότε οἱ Ἀμμωνῖται ἐτοιμάσθηκαν διὰ πόλεμον καὶ
Ἀμμών, καὶ παρενέβαλον ἐν ἐστρατοπέδευσαν εἰς τὴν χώραν Γαλαάδ. Οἱ ἐστρατοπέδευσαν εἰς τὴν Γαλαάδ. Οἱ Ἰσραηλῖται ἐπίσης
Γαλαάδ. Καὶ συνήχθησαν οἱ υἱοὶ Ἰσραηλῖται συνεκεντρώθησαν καὶ συνεκεντρώθησαν καὶ ἐστρατοπέδευσαν εἰς τὴν Σκοπιάν.
Ἰσραὴλ καὶ παρενέβαλον ἐν τῇ ἐστρατοπέδευσαν εἰς τὴν Σκοπιάν.
σκοπιᾷ.
10,18 Καὶ εἶπον ὁ λαὸς οἱ 18 Ὁ ἰσραηλιτιτικὸς λαὸς καὶ οἱ ἄρχοντές του, 18 Καὶ ὁ λαὸς καὶ οἱ ἀρχηγοὶ τῆς φυλῆς Γαλαὰδ εἶπαν μεταξύ
ἄρχοντες Γαλαάδ, ἀνὴρ πρὸς ἐκεῖ εἰς τὴν χώραν Γαλαάδ, εἶπαν μεταξύ των· των: <Ποῖος εἶναι ὁ ἄνδρας ἐκεῖνος, ὁ ὁποῖος θὰ γίνῃ ἀρχηγός
τὸν πλησίον αὐτοῦ· τίς ὁ ἀνήρ, <ποῖος ἀνὴρ θὰ γίνῃ ἀρχιστράτηγος διὰ νὰ μας καὶ θὰ ἡγηθῇ τοῦ πολέμου ἐναντίον τῶν Ἀμμωνιτῶν;
ὅστις ἂν ἄρξεται παρατάξααθαι παραταχθῇ καὶ πολεμήσῃ κατὰ τῶν Ὅποιος βρεθῇ ἄξιος διὰ νὰ γίνῃ τέτοιος ἀρχηγός, αὐτός, ὅταν
πρὸς υἱοὺς Ἀμμών; Καὶ ἔσται εἰς Ἀμμωνιτῶν; Αὐτὸς θὰ γίνῃ καὶ ἄρχων ὅλων νικήσωμεν, θὰ γίνῃ ἰσόβιος ἀρχηγὸς ὅλων τῶν κατοίκων τῆς
ἄρχοντα πᾶσι τοῖς κατοικοῦσι ὅσων κατοικοῦν εἰς τὴν περιοχὴν Γαλαάδ>. Γαλαάδ>.
Γαλαάδ.

ΚΡΙΤΑΙ - 11ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ


Αρχαίο Κείμενο Ἑρμηνεία Ἰωάννου Κολιτσάρα Ἑρμηνεία Παναγιώτη Τρεμπέλα

79/151
11,1 Καὶ Ἰεφθάε ὁ Γαλααδίτης Υπῆρχεν ἐκεῖ μεταξὺ τῶν Ἰσραηλιτῶν ἕνας Ο Ἰσραηλίτης Ἰεφθάε, ὁ υἱὸς τοῦ Γαλαάδ, ἦταν δυνατὸς

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


ἐπῃρμένος δυνάμει· καὶ αὐτὸς Ἰσραηλίτης, Ἰεφθάε ὁ Γαλααδίτης, πολὺ σωματικά, γενναῖος καὶ θαρραλέος· αὐτὸς ὅμως ἦταν παιδὶ
υἱὸς γυναικὸς πόρνης, ἢ ἰσχυρὸς κατὰ τὸ σῶμα. Αὐτὸς ἦτο υἱὸς γυναίκας πόρνης, ἡ ὁποία ἐγέννησε εἰς τὸν Γαλαὰδ τὸν
ἐγέννησε τῷ Γαλαὰδ τὸν γυναικὸς πόρνης, ἡ ὁποία διὰ τοῦ Γαλαὰδ Ἰεφθάε.
Ἰεφθάε. ἐγέννησε τὸν Ἰεφθάε.
11,2 Καὶ ἔτεκεν ἡ γυνὴ Γαλαὰδ 2 Ἡ νόμιμος ὅμως σύζυγος τοῦ Γαλαὰδ 2 Ἀλλὰ καὶ ἡ νόμιμη γυναῖκα τοῦ Γαλαὰδ ἐγέννησε καὶ αὐτὴ
αὐτοῦ υἱούς· καὶ ἠδρύνθησαν οἱ ἐγέννησε καὶ αὐτὴ εἰς τὸν Γαλαὰδ υἱούς. Οἱ εἰς τὸν Γαλαὰδ ἄλλους υἱούς· καὶ ὅταν ἐμεγάλωσαν οἱ υἱοὶ τῆς
υἱοὶ τῆς γυναικὸς καὶ ἐξέβαλον υἱοὶ τῆς νομίμου συζύγου, ὅταν ἐμεγάλωσσν νομίμου γυναίκας τοῦ Γαλαάδ, ἔβγαλαν ἔξω καὶ ἔδιωξαν διὰ
τὸν Ἰεφθάε καὶ εἶπαν αὐτῷ· οὐ καὶ ἔγιναν ἄνδρες, ἐξεδίωξαν τὸν Ἰεφθάε καὶ τῆς βίας τὸν Ἰεφθάε ἀπὸ τὸ πατρικόν του σπίτι καὶ τοῦ εἶπαν:
κληρονομήσεις ἐν τῷ οἴκῳ τοῦ τοῦ εἶπαν· <δὲν θὰ κληρονομήσῃς καὶ σὺ μαζῆ <Δὲν θὰ πάρῃς μερίδιον ἀπὸ τὴν πατρικήν μας κληρονομίαν,
πατρὸς ἡμῶν, ὅτι υἱὸς γυναικὸς μὲ μᾶς τὴν πατρικὴν περιουσίαν, διότι εἶσαι διότι σὺ εἶσαι παιδὶ γυναίκας πόρνης>.
ἑταίρας σύ. παιδὶ γυναικὸς πόρνης>.
11,3 Καὶ ἔφυγεν Ἰεφθάε ἀπὸ 3 Ὁ Ἰεφθάε ἔφυγε μακρὰν ἀπὸ τοὺς ἀδελφούς 3 Τότε ὁ Ἰεφθάε ἔφυγε μακριὰ ἀπὸ τοὺς ἀδελφούς του καὶ
προσώπου τῶν ἀδελφῶν αὐτοῦ του καὶ ἐγκατεστάθη εἰς τὴν περιοχὴν Τώβ. ἑκατοίκησε μόνος καὶ ἔρημος εἰς τὴν χώραν Τώβ. Καὶ ἦλθαν
καὶ ᾤκησεν ἐν γῆ Τώβ, καὶ Ἐκεῖ δὲ τὸν ἠκολούθησαν καὶ καὶ ἐσυγκεντρώθησαν γύρω ἀπὸ τὸν Ἰεφθάε ἄνθρωποι
συνεστράφησαν πρὸς Ἰεφθάε συνεκεντρώθησαν γύρω του μερικοὶ ματαιόδοξοι καὶ τυχοδιώκται, οἱ ὁποῖοι τὸν ἀκολούθησαν καὶ
ἄνδρες κενοὶ καὶ ἐξῆλθον μετ' τοιχοδιῶκται. ἐπραγματοποιοῦσαν μαζί του ληηλασίες μὲ αἰφνιδιαστικὲς
αὐτοῦ. ἐπιδρομὲς ἐναντίον τῶν Ἀμμωνιτῶν.
11,4 Καὶ ἐγένετο ἡνίκα 4 Ὅταν δὲ μετὰ τινα χρόνον οἱ Ἀμμωνῖται 4 Ὅταν μετὰ ἀπὸ ὀλίγον χρόνον οἱ Ἀμμωνῖται ἐκήρυξαν τὸν
παρετάξαντο οἱ υἱοὶ Ἀμμὼν ἐξῆλθον εἰς πόλεμον ἐναντίον τῶν πόλεμον ἐναντίον τοῦ Ἰσραήλ, συνέβη τοῦτο:
μετὰ Ἰσραήλ, Ἰσραηλιτῶν,
11,5 καὶ ἐπορεύθησαν οἱ 5 οἱ ἄρχοντες τῶν Ἰσραηλιτῶν οἱ ὁποῖοι 5 Οἱ προεστοί, οἱ ἄρχοντες τῶν Ἰσραηλιτῶν, ποὺ κατοικοῦσαν
πρεσβύτεροι Γαλαὰδ λαβεῖν τὸν κατοικοῦσαν εἰς Γαλαὰδ μετέβησαν εἰς τὴν εἰς τὴν Γαλαάδ, ἐπῆγαν διὰ νὰ συναντήσουν καὶ νὰ φέρουν
Ἰεφθάε ἀπὸ τῆς γῆς Τὼβ χώραν Τώβ, διὰ νὰ πάρουν ἀπὸ ἐκεῖ μαζῆ των πίσω τὸν Ἰεφθάε ἀπὸ τὴν χώραν Τώβ.
ὡς ἀρχηγὸν τὸν Ἰεφθάε.
11,6 καὶ εἶπαν τῷ Ἰεφθάε· δεῦρο 6 Ὅταν ἔφθασαν τοῦ εἶπαν· <ἔλα μαζῆ μας 6 Μόλις τὸν συνήντησαν, εἶπαν εἰς τὸν Ἰεφθάε: <Ἔλα γύρισε

80/151
καὶ ἔσῃ ἡμῖν εἰς ἀρχηγόν, καὶ καὶ γίνε ἀρχηγός μας διὰ νὰ πολεμήσωμεν πίσω· ἡ πατρίδα σου σὲ περιμένει· ἔλα νὰ γίνῃς ἀρχιστράτηγός
παραταξόμεθα πρὸς υἱοὺς ἐναντίον τῶν Ἀμμωνιτῶν>. μας εἰς τὴν δύσκολον αὐτὴν περίστασιν· ἔτσι θὰ λάβωμεν ὅλοι

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


Ἀμμών. θάρρος καὶ θὰ ἠμπορέσωμεν νὰ ἀντιπαραταχθῶμεν ἐναντίον
τῶν Ἀμμωνιτῶν>.
11,7 Καὶ εἶπεν Ἰεφθάε τοῖς 7 Ὁ Ἰεφθάε, ἐνθυμούμενος τὴν ἀδικίαν ποὺ 7 Ἀλλὰ ὁ Ἰεφθάε ἀπάντησε εἰς τοὺς προεστούς, τοὺς ἄρχοντες
πρεσβυτέροις Γαλαάδ· οὐχὶ τοῦ ἔκαμαν, εἶπεν εἰς τοὺς ἄρχοντας τῆς τῆς Γαλαάδ, μὲ δυσπιστίαν καὶ παράπονον διὰ τὴν ἀδικίαν
ὑμεῖς ἐμισήσατέ με καὶ Γαλαάδ· <σεῖς δὲν εἶσθε ἐκεῖνοι ποὺ μὲ ποὺ τοῦ ἔκαμαν: <Δὲν εἶσθε σεῖς, ἐκεῖνοι ποὺ μὲ ἐμισήσατε καὲ
ἐξεβάλατέ με ἐκ τοῦ οἴκου τοῦ ἐμισήσατε καὶ μὲ ἐξεδιώξατε ἀπὸ τὸν οἶκον μὲ πολλὴν περιφρόνησιν μὲ ἐβγάλατε διὰ τῆς βίας ἔξω ἀπὸ τὸ
πατρός μου καὶ ἐξαπεστείλατέ τοῦ πατρός μου καὶ μὲ ἐστείλατε μακρὰν ἀπὸ σπίτι τοῦ πατέρα μου καὶ μὲ ἐδιώξατε μακριά σας, ἔξω ἀπὸ τὰ
με ἀφ' ὑμῶν; Καὶ διατὶ ἤλθατε σᾶς; Καὶ διότι ἤλθατε πρὸς ἐμὲ τώρα, ποῦ μὲ σύνορα τῆς πατρίδος μου; Πῶς λοιπὸν τώρα, ποὺ εὐρεθήκατε
πρός με νῦν, ἡνίκα χρῄζετε; ἔχετε ἀνάγκην;> εἰς ἀνάγκην καὶ μὲ χρειάζεσθε, ἤλθατε εἰς τὴν χώραν αὐτὴν
νὰ μὲ ζητήσετε;>
11,8 Καὶ εἶπαν οἱ πρεσβύτεροι 8 Οἱ ἄρχοντες τῆς χώρας Γαλαὰδ ἀπήντησαν 8 Οἱ προεστοί, οἱ ἄρχοντες τῆς Γαλαάδ, εἶπαν πρὸς τὸν Ἰεφθάε:
Γαλαὰδ πρὸς Ἰεφθάε· διὰ τοῦτο πρὸς τὸν Ἰεφθάε· <ἀκριβῶς διότι ἔχομεν τὴν <Μά, δι' αὐτὸ ἀκριβῶς, ἐπειδὴ σὲ ἔχομεν ἀνάγκην, ἤλθαμε καὶ
νῦν ἐπεστρέψαμεν πρός σε, καὶ ἀνάγκην σου ἤλθομεν πρὸς σὲ καὶ σὲ ἀπευθυνόμεθα τώρα εἰς σὲ καὶ σοῦ ζητοῦμεν νὰ γυρίσῃς πίσω
πορεύσῃ μεθ' ἡμῶν καὶ παρακαλοῦμεν νὰ ἔλθῃς μαζῆ μας διὰ νὰ εἰς τὴν Γαλαὰδ καὶ νὰ ἐκστρατεύσῃς μαζί μας καὶ νὰ
παρατάξῃ πρὸς υἱοὺς Ἀμμών· ἀντιπαραταχθῇς ἐναντίον τῶν Ἀμμωνιτῶν. ἀντιπαραταχθῇς ἐναντίον τῶν Ἀμμωνιτῶν. Σοῦ ὑποσχόμεθα
καὶ ἔσῃ ἡμῖν εἰς ἄρχοντα πᾶσι Ἡμεῖς δὲ εἰς ἐπανόρθωσιν τῆς ἀδικίας, ποὺ δέ, ὅτι εἰς τὸ ἑξῆς θὰ εἶσαι ἄρχοντας ὄχι μόνον ἰδικός μας,
τοῖς κατοικοῦσι Γαλαάδ. σοῦ ἐκάμαμεν, θὰ σὲ ἀνακηρύξωμεν ἀρχηγὸν ἀλλὰ καὶ ὅλων τῶν Ἰσραηλιτῶν, ποὺ κατοικοῦν εἰς τὴν
ὅλων τῶν Ἰσραηλιτῶν ποὺ κατοικοῦν εἰς τὴν Γαλαάδ>.
Γαλαάδ>.
11,9 Καὶ εἶπεν Ἰεφθάε πρὸς τοὺς 9 Εἶπε δὲ ὁ Ἰεφθάε πρὸς τοὺς ἄρχοντας τῆς 9 Ὁ Ἰεφθάε ἀπάντησε εἰς τοὺς προεστούς, τοὺς ἄρχοντες τῆς
πρεσβυτέρους Γαλαάδ· εἰ Γαλαάδ· <ἐὰν πράγματι θέλετε νὰ ἐπιστρέψω Γαλαάδ: <Ἐὰν πράγματι ἐπιθυμῆτε νὰ μὲ φέρετε πάλιν εἰς τὴν
ἐπιστρέφετέ με ὑμεῖς μαζῆ σας, νὰ ἀντιπαραταχθῶ ὡς ἀρχηγός σας χώραν μου διὰ νὰ ἀντιπαραταχθῶ ὡς ἀρχιστράτηγός σας
παρατάξασθαι ἐν υἱοῖς Ἀμμών ἐναντίον τῶν Ἀμμωνιτῶν καὶ εὐδοκήσῃ ὁ ἐναντίον τῶν Ἀμμωνιτῶν καὶ ἐὰν ὁ Κύριος Θελήσῃ νὰ
καὶ παραδῷ αὐτοὺς Κύριος Κύριος νὰ παραδώσῃ αὐτοὺς νικημένους ὑπὸ παραδώσῃ τοὺς Ἀμμωνῖτες εἰς τὰ χέρια μου, νὰ μοῦ
ἐνώπιον ἐμοῦ, καὶ ἐγὼ ὑμῖν τὴν ἐξουσίαν μου, τότε πρέπει νὰ μὲ ὑποσχεθῆτε τοῦτο· ὅτι θὰ συνεχίσω καὶ μετὰ τὴν νίκην νὰ

81/151
ἔσομαι εἰς ἄρχοντα. ἀναγνωρίσετε ὡς ἰσόβιον ἀρχηγόν σας>. εἶμαι ἰσόβιος ἄρχοντάς σας>.
11,10 Καὶ εἶπαν οἱ πρεσβύτεροι 10 Ἀπήντησαν οἱ ἄρχοντες Γαλαὰδ πρὸς τὸν 10 Τότε οἱ προεστοί, οἱ ἄρχοντες τῆς Γαλαάδ, εἶπαν εἰς τὸν

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


Γαλαὰδ πρὸς Ἰεφθάε· Κύριος Ἰεφθάε· <ὁ Κύριος ποὺ μᾶς ἀκούει ἂς εἶναι Ἰεφθάε: <Συμφωνοῦμεν. Ὁ ἀόρατος Κύριος, ὁ ὁποῖος, ἂν καὶ
ἔστω ἀκούων ἀνὰ μέσον ἡμῶν, μάρτυς μεταξύ μας ὅτι ἡμεῖς θὰ πράξωμεν δὲν τὸν βλέπομεν μὲ τὰ σωματικά μας μάτια, ἐν τούτοις εἶναι
εἰ μὴ κατὰ τὸ ρῆμά σου οὕτω σύμφωνα μὲ τὸν λόγον σου αὐτόν>. πάντοτε ἐμπρός μας καὶ ἀκούει ὅλα, ὅσα λέγομεν, ἂς ἀκούσῃ
ποιήσομεν. τὴν ὑπόσχεσιν, ποὺ σοῦ ἐδώκαμεν· Αὐτὸς ἂς εἶναι μάρτυρας,
ἐὰν δὲν ἐκτελέσωμεν αὐτό, ποὺ μᾶς λέγεις καὶ μᾶς
προβάλλεις ὡς ὅρον διὰ νὰ ξαναγιρίσῃς εἰς τὴν πατρίδα σου>.
11,11 Καὶ ἐπορεύθη Ἰεφθάε μετὰ 11 Τότε ὁ Ἰεφθάε μετέβη μαζῆ μὲ τοὺς 11 Μετὰ τὴν ἐπίσημον αὐτὴν ὑπόσχεσιν ὁ Ἰεφθάε ἐγύρισε εἰς
τῶν πρεσβυτέρων Γαλαάδ, καὶ Ἰσραηλίτας ἄρχοντας τῆς Γαλαὰδ εἰς τὴν πατρίδα του μὲ τοὺς προεστοὺς τῆς Γαλαὰδ καὶ ὁ
ἔθηκαν αὐτὸν ὁ λαὸς ἐπ' αὐτοὺς Μασσηφά, ὅπου ὁ ἰσραηλιτικὸς λαὸς τὸν Ἰσραηλιτικὸς λαὸς τὸν ἀνεγνώρισε καὶ τὸν ἔβαλεν ἐπάνω εἰς
εἰς κεφαλὴν καὶ εἰς ἀρχηγόν. ἀνεγνώρισε καὶ τὸν ἀνεκήρυξεν ὡς κεφαλὴν τὸ κεφάλι του ἄρχοντα καὶ τὸν ἀνεκήρυξε ἀρχηγὸν διὰ να τοὺς
Καὶ ἐλάλησεν Ἰεφθάε πάντας καὶ ὡς ἀρχηγόν του. Ἐκεῖ ὁ Ἰεφθάε διευθύνῃ καὶ τοὺς διοικῇ. Καὶ ὁ λαοπρόβλητος Ἰεφθάε ἐξέθεσε
τοὺς λόγους αὐτοῦ ἐνώπιον ἐπανέλαβεν ἐνώπιον τοῦ Κυρίου τοὺς λόγους, καὶ ἀνέφερε ὅλους τοὺς ὅρους, ποὺ ἔθεσεν εἰς τοὺς προεστούς,
Κυρίου ἐν Μασσηφά. τοὺς ὁποίους εἶχεν εἴπει εἰς τοὺς καὶ τὶς ἀξιώσεις του δι' ἰσόβιον ἀρχηγίαν, ἀλλὰ καὶ τοὺς
πρεσβυτέρους διὰ τὴν ἰσόβιον ἀρχηγίαν του. φόβους καὶ τοὺς δισταγμούς του ἐνώπιον τοῦ Κυρίου εἰς τὴν
Μασσηφά.
11,12 Καὶ ἀπέστειλεν Ἰεφθάε 12 Ἔστειλεν ὁ Ἰεφθάε ἀγγελιαφόρους πρὸς 12 Κατόπιν ὁ Ἰεφθάε ἔστειλεν ἀγγελιαφόρους εἰς τὸν βασιλιᾶ
ἀγγέλους πρὸς βασιλέα υἱῶν τὸν βασιλέα τῶν Ἀμμωνιτῶν καὶ τοῦ τῶν Ἀμμωνιτῶν καὶ τοῦ παρήγγειλε: <Ποία εἶναι ἡ διαφορά
Ἀμμών λέγων· τί ἐμοὶ καὶ σοί, παρήγγειλε· <τί διαφορὰ ὑπάρχει μεταξύ μας μας; Τί χωρίζει τὸν ἕνα μας ἀπὸ τὸν ἄλλον, ὥστε νὰ ἔλθῃς
ὅτι ἦλθες πρός με τοῦ ὥστε νὰ ἔλθῃς σὺ εἰς τὴν χώραν μου, διὰ νὰ ἐναντίον μου καὶ νὰ παραταχθῇς διὰ πόλεμον εἰς τὸ ἔδαφος
παρατάξασβαι ἐν τῇ γῇ μου; μὲ πολεμήσης;> τῆς πατρίδος μου;>
11,13 Καὶ εἶπε βασιλεὺς υἱῶν 13 Ὁ βασιλεὺς τῶν Ἀμμωνιτῶν ἀπήντησε 13 Ὁ βασιλιᾶς τῶν Ἀμμωνιτῶν ἀπάντησε πρὸς τοὺς
Ἀμμών πρὸς τοὺς ἀγγέλους πρὸς τοὺς ἀγγελιαφόρους τοῦ Ἰεφθάε· ἀγγελιαφόρους τοῦ Ἰεφθάε: <Ἦλθα ἐναντίον σου, διότι σεῖς οἱ
Ἰεφθάε· ὅτι ἔλαβεν Ἰσραὴλ τὴν <ἔρχομαι νὰ πολεμήσω ἐναντίον σου, διότι Ἰσραηλῖται, ὅταν ἤλθατε ἀπὸ τὴν Αἴγυπτον, κατελάβατε τὴν
γῆν μου ἐν τῷ ἀναβαίνειν αὐτὸν σεῖς οἱ Ἰσραηλῖται ὅταν ἀνεβήκατε ἀπὸ τὴν χώραν μου καὶ ἐγκατασταθήκατε εἰς τὴν περιοχήν μου ἀπὸ
ἐξ Αἰγύπτου ἀπὸ Ἀρνῶν ἕως Αἴγυπτον, κατελάβατε τὴν χώραν μου ἀπὸ τὸν παραπόταμον Ἀρνών (εἰς τὰ νότια) μέχρι τὸν ἄλλον

82/151
Ἰαβὸκ καὶ ἕως τοῦ Ἰορδάνου· καὶ τοῦ παραποτάμου Ἀρνὼν μέχρι τοῦ παραπόταμον Ἰαβόκ (εἰς τὰ βόρεια) καὶ μέχρι τὸν ποταμὸν
νῦν ἐπίστρεψον αὐτὰς ἐν εἰρήνῃ, ἄλλου παραποτάμου, τοῦ Ἰαβόκ, καὶ δυτικῶς Ἰορδάνην (εἰς τὰ δυτικά). Ἂν λοιπὸν θέλῃς νὰ κανονίσωμεν

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


καὶ πρρεύσομαι. μέχρι τοῦ Ἰορδάνου. Ἀπόδωσε λοιπὸν αὐτὰς τὴν διαφοράν μας, ἐπίστρεψέ μου εἰρηνικὰ τὶς περιοχὲς αὐτὲς
εἰρηνικῶς πρὸς ἡμᾶς καὶ ἐγὼ θὰ ἀναχωρήσω τώρα καὶ ἐγὼ θὰ φύγω ἀπὸ ἐδῶ, ἀφοῦ δὲν θὰ ἔχω νὰ κάμω
ἀπὸ τὴν χώραν σου>. τίποτε μαζί σας>.
11,14 Καὶ προσέθηκεν ἔτι Ἰεφθάε 14 Ὁ Ἰεφθάε ἀπέστειλε καὶ πάλιν 14 Εἰς τὴν αὐθάδη αὐτὴν ἀπάντησιν ὁ Ἰεφθάε συνεκράτησε
καὶ ἀπέστειλεν ἀγγέλους πρὸς ἀγγελιαφόρους πρὸς τὸν βασιλέα τῶν τὸν ἑαυτόν του καὶ ἔστειλε πάλιν ἀγγελιαφόρους πρὸς τὸν
βασιλέα υἱῶν Ἀμμών. Ἀμμωνιτῶν, βασιλιᾶ τῶν Ἀμμωνιτῶν
11,15 Καὶ εἶπεν αὐτῷ· οὕτω λέγει 15 διὰ νὰ τοῦ εἴπουν· <αὐτὰ παραγγέλλει ὁ 15 καὶ τοῦ παρήγγειλε: <Αὐτὰ λέγει ὁ Ἰεφθάε· ὅταν οἱ
Ἰεφθάε· οὐκ ἔλαβεν Ἰσραὴλ τὴν Ἰεφθάε· Οἱ Ἰσραηλῖται δὲν κατέλαβαν οὔτε Ἰσραηλῖται ἐπέστρεψαν ἀπὸ τὴν Αἴγυπτον διὰ νὰ κατοικήσουν
γῆν Μωὰβ καὶ τὴν γῆν υἱῶν τὴν χώραν τῶν Μωαβιτῶν οὔτε τὴν χώραν εἰς τὴν Χαναάν, δὲν κατελάβαμε τὴν χώραν τῶν Μωαβιτῶν
Ἀμμών· τῶν Ἀμμωνιτῶν (ἀλλὰ μόνον τὴν χώραν τῶν οὔτε τὴν χώραν τῶν Ἀμμωνιτῶν.
Ἀμορραίων).
11,16 ὅτι ἐν τῷ ἀναβαίνειν 16 Διότι οἱ Ἰσραηλῖται, ὅταν ἐλεύθεροι 16 Ἡ ἀλάθεια σχετικῶς μὲ τὰ γεγονότα αὐτὰ εἶναι ἡ
αὐτοὺς ἐξ Αἰγύπτου ἐπορεύθη ἐξῆλθον ἀπὸ τὴν Αἴγυπτον, ἐβάδισαν διὰ τῆς ἀκόλουθη: Ὅταν οἱ Ἰσραηλῖται ἀνέβαιναν ἀπὸ τὴν Αἴγυπτον
Ἰσραὴλ ἐν τῇ ἐρήμῳ ἕως ἐρήμου Σινὰ μέχρι τῆς Ἐρυθρᾶς Θαλάσσης εἰς τὴν γῆν Χαναάν, ἐπροχώρησαν διὰ μέσου τῆς ἐρήμου (τοῦ
θαλάσσης Σὶφ καὶ ἦλθεν εἰς καὶ ἦλθον εἰς Κάδης. Σινᾶ) μέχρι τὴν Ἐρυθρὰν θάλασσαν (τὸν Ἐλανιτικὸν κόλπον)
Κάδης. καὶ ἔφθασαν εἰς τὴν Κάδης - Βαρνή.
11,17 Καὶ ἀπέστειλεν Ἰσραὴλ 17 Ἀπὸ ἐκεῖ ἔστειλαν ἀγγελιαφόρους πρὸς 17 Ἀπὸ ἐκεῖ οἱ Ἰσραηλῖται ἔστειλαν ἀγγελιαφόρους πρὸς τὸν
ἀγγέλους πρὸς βασιλέα Ἐδὼμ τὸν βασιλέα τῶν Ἰδουμαίων καὶ τοῦ εἶπαν· βασιλιᾶ τῆς 'Ἐδὼμ καὶ τοῦ εἶπαν: < Ἐπίτρεψέ μας (διότι
λέγων· παρελεύσομαι δὴ ἐν τῇ Ἡμεῖς σκεπτόμεθα νὰ περάσωμεν διὰ μέσου σκεπτομεθα) νὰ περάσωμεν ἀπὸ τὴν χώραν σου εἰρηνικὰ καὶ
γῇ σου· καὶ οὐκ ἤκουσε βασιλεὺς τῆς χώρας σου. Ἀλλὰ ὁ βασιλεὺς τῶν φιλικά >. Ἀλλὰ ὁ βασιλιᾶς τῆς Ἐδὼμ δὲν ἐδέχθη τὴν
Ἐδώμ. Καί γε πρὸς βασιλέα Ἰδουμαίων δὲν ἐδέχθη τὴν πρότασίν μας. Τότε παράκλησίν των καὶ τοὺς ἀρνήθηκε. Ἔστειλαν ἐπίσης
Μωὰβ ἀπέστειλε, καὶ οὐκ οἱ Ἰσραηλῖται ἔστειλαν ἀγγελιαφόρους καὶ ἀγγελιαφόρους πρὸς τὸν βασιλιᾶ τῆς Μωάβ (εἰς τὸν ὁποῖον
εὐδόκησε. Καὶ ἐκάθισεν Ἰσραὴλ πρὸς τὸν βασιλέα τῶν Μωαβιτῶν, ἀλλὰ καὶ ἔκαμαν τὴν ἰδίαν πρότασιν)· ἀλλὰ καὶ ἐκεῖνος δὲν ἐδέχθη τὴν
ἐν Κάδης. ἐκεῖνος ἀπέρριψε τὴν πρότασιν αὐτήν. Ἔτσι οἱ παράκλησίν των. Οἱ Ἰσραηλῖται ἐσεβάσθησαν τὰ δικαιώματα
Ἰσραηλῖται ἠναγκάσθησαν καὶ ἔμειναν εἰς τῶν Μωαβιτῶν καὶ δὲν ἐπάτησαν τὸ ἔδαφός των, ἀλλὰ

83/151
τὴν Κάδης. ἔμειναν σταθμευμένοι εἰς τὴν Κάδης - Βαρνή.
11,18 Καὶ ἐπορεύθη ἐν τῇ ἐρήμῳ 18 Κατόπιν ἐπορεύθημεν εἰς τὴν ἔρημον, 18 Κατόπιν οἱ Ἰσραηλῖται ἐπροχώρησαν εἰς τὴν ἔρημον καὶ

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


καὶ ἐκύκλωσε τὴν γῆν Ἐδὼμ καὶ παρεκάμψαμεν τὴν χώραν τῶν Ἰδουμαίων καὶ παρέκαμψαν τὴν χώραν τῶν Ἰδουμαίων καὶ τὴν χώραν τῶν
τὴν γῆν Μωὰβ καὶ ἦλθεν ἀπὸ τὴν χώραν τῶν Μωαβιτῶν προχωροῦντες Μωαβιτῶν καὶ ἦλθαν ἀπὸ τὰ ἀνατολικὰ τῆς Μωὰβ καὶ
ἀνατολῶν ἡλίου τῇ γῇ Μωὰβ καὶ πρὸς ἀνατολὰς τῆς Μωάβ. ἐστρατοπέδευσαν εἰς τὴν ἄλλην πλευρὰν τοῦ ποταμοῦ Ἀρνῶν.
παρενέβαλεν ἐν πέραν Ἀρνὼν Ἐστρατοπεδεύσαμεν πέραν ἀπὸ τὸν Ἔτσι οἱ Ἰσραηλῖται δὲν ἐμπῆκαν εἰς τὰ σύνορα τῆς χώρας
καὶ οὐκ εἰσῆλθεν ἐν ὁρίοις χείμαρρον Ἀρνὼν καὶ δὲν εἰσήλθομεν εἰς τὴν Μωάβ, διότι ὁ παραπόταμος Ἀρνὼν εἶναι τὰ (βόρεια) σύνορα
Μωάβ, ὅτι Ἀρνῶν ὅριον Μωάβ. χώραν τῶν Μωαβιτῶν, διότι ὁ Ἀρνὼν εἶναι τὸ τῆς Μωάβ.
βόρειον σύνορον τῆς Μωάβ.
11,19 Καὶ ἀπέστειλεν Ἰσραὴλ 19 Ἀπὸ ἐκεῖ ἐστείλαμεν ἀγγελιαφόρους πρὸς 19 Κατόπιν οἱ Ἰσραηλῖται ἔστειλαν ἀγγελιαφόρους πρὸς τὸν
ἀγγέλους πρὸς Σηὼν βασιλέα Σηὼν τὸν βασιλέα τῶν Ἀμορραίων, ὁ ὁποῖος Σηών, βασιλιᾶ τῶν Ἀμορραίων, ποὺ εἶχε τὴν ἔδραν του εἰς τὴν
τοῦ Ἀμορραίου βασιλέα Ἐσεβών, εἶχεν ὡς πρωτεύουσάν του τὴν πόλιν Ἐσεβών. Οἱ ἀγγελιαφόροι τῶν Ἰσραηλιτῶν τοῦ εἶπαν:
καὶ εἶπεν αὐτῷ Ἰσραήλ· Ἐσεβὼν καὶ τοῦ εἴπομεν· Θὰ περάσωμεν <Ἐπίτρεψέ μας νὰ περᾴσωμεν ἀπὸ τὴν χώραν σου μέχρις ὅτου
παρέλθωμεν δὴ ἐν τῇ γῇ σου ἕως διὰ μέσου τῆς ἰδικῆς σου χώρας, μέχρις ὅτου φθάσωμεν εἰς τὸν προορισμόν μας, δηλαδὴ εἰς τὴν γῆν
τοῦ τόπου ἡμῶν. φθάσωμεν εἰς τὸν τόπον μας, δηλαδὴ εἰς τὴν Χαναάν>.
Χαναάν.
11,20 Καὶ οὐκ ἐνεπίστευσε Σηὼν 20 Ὁ Σηὼν ὅμως δὲν ἔδωσεν ἐμπιστοσύνην εἰς 20 Ὁ Σηὼν ὅμως δὲν ἔδωκεν ἐμπιστοσύνην εἰς τὸν
τῷ Ἰσραὴλ παρέλθειν ἐν τῷ ὁρίῳ τοὺς λόγους μας καὶ δὲν ἐπέτρεψεν εἰς τοὺς Ἰσραηλιτικὸν λαόν, ὅτι θὰ ἐπερνοῦσε εἰρηνικὰ μέσα ἀπὸ τὰ
αὐτοῦ· καὶ συνῆξε Σηὼν πάντα Ἰσραηλίτας νὰ περάσουν διὰ μέσου τῆς χώρας σύνορα τῆς χώρας του. Καὶ δὲν ἀρκέσθηκε μόνον εἰς τὴν
τὸν λαῶν αὐτοῦ, καὶ του. Ἐξ ἀντιθέτου δὲ συνεκέντρωσεν ὅλον ἄρνησιν καὶ ἀπαγόρευσιν, ἀλλὰ ἐμάζευσε καὶ ὅλον τὸν λαόν
παρενέβαλον εἰς Ἰασά, καὶ τὸν στρατόν του, ἐστρατοπέδευσεν εἰς Ἰασὰ του καὶ ἐστρατοπέδευσεν εἰς τὴν Ἰασὰ καὶ ἐπετέθη ἐναντίον
παρετάξατο πρὸς Ἰσραήλ. καὶ ἐπολέμησε, χωρὶς λόγον καὶ ἀφορμήν, τῶν Ἰσραηλιτῶν.
τοὺς Ἰσραηλίτας.
11,21 Καὶ παρέδωκε Κύριος ὁ 21 Διὰ τοῦτο καὶ ὁ Κύριος, κατὰ τὴν 21 Ἄλλα ὁ Κύριος, ὁ Θεὸς τοῦ Ἰσραήλ, παρέδωκε τὸν βασιλιᾶ
Θεὸς Ἰσραὴλ τὸν Σηὼν καὶ γενομένην σύγκρουσιν, παρέδωκε τὸν Σηὼν καὶ ὅλον τὸν λαόν του εἰς τὰ χέρια τῶν Ἰσραηλιτῶν, οἱ
πάντα τὸν λαὸν αὐτοῦ ἐν χειρὶ Σηὼν καὶ ὅλον τὸν λαόν του εἰς τὰ χέρια τοῦ ὁποῖοι τοὺς ἐκτύπησαν καὶ τοὺς ἐξωλόθρευσαν. Ἔτσι οἱ
Ἰσραήλ, καὶ ἐπάταξεν αὐτόν· καὶ Ἰσραηλιτικοῦ λαοῦ, ὁ ὁποῖος καὶ τοὺς Ἰσραηλῖται κατέκτησαν καὶ ἔλαβαν μὲ δικαίωμα

84/151
ἐκληρονόμησεν Ἰσραὴλ πᾶσαν ἐξωλόθρευσεν. Ἔτσι δὲ οἱ Ἰσραηλῖται ἐπῆραν κληρονομικῆς διαδοχῆς ὅλην τὴν χώραν τῶν Ἀμορραίων, οἱ
τὴν γῆν τοῦ Ἀμορραίου τοῦ ὑπὸ τὴν κατοχήν των ὡς κληρονομίαν ὅλην ὁποῖοι ἑκατοικοῦσαν εἰς τὴν περιοχὴν ἐκείνην.

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


κατοικοῦντος τὴν γῆν ἐκείνην. ἐκείνην τὴν χώραν, τὴν ὁποίαν κατοικοῦσαν
οἱ Ἀμορραῖοι·
11,22 Ἀπὸ Ἀρνὼν καὶ ἕως τοῦ 22 δηλαδὴ ἀπὸ τοῦ παραποτάμου Ἀρνὼν 22 Δηλαδὴ κατέκτησαν τὴν περιοχὴν ἀπὸ τὸν παραπόταμον
Ἰαβὸκ καὶ ἀπὸ τοῦ ἐρήμου ἕως μέχρι τοῦ παραποτάμου Ἰαβόκ, καὶ ἀπὸ Ἀρνών (πρὸς νότον) μέχρι τὸν ἄλλον παραπόταμον Ἰαβόκ
τοῦ Ἰορδάνου. τῆς ἐρήμου μέχρι τοῦ Ἰορδάνου. (Ἄρα οἱ (πρὸς βορρᾶν) καὶ ἀπὸ τὴν ἔρημον (ἀνατολικά) μέχρι τὸν
Ἰσραηλῖται κατέλαβον χώραν Ἀμορραίων καὶ ποταμὸν Ἰορδάνην (δυτικά). Ἑπομένως τότε δὲν
ὀχι Ἀμμωνιτῶν). ἑκατοικούσατε σεῖς οἱ Ἀμμωνῖται τὴν χώραν αὐτὴν τὴν χώραν
κατεκτήσαμεν ἀπὸ τοὺς Ἀμορραίους μὲ πόλεμον ἐδῶ καὶ
τριακόσια χρόνια ἀπὸ σήμερα.
11,23 Καὶ νῦν Κύριος ὁ Θεὸς 23 Ἐν συνεχείᾳ δὲ Κύριος ὁ Θεὸς τοῦ Ἰσραὴλ 23 Ὥστε ἦταν ὁ Κύριος, ὁ Θεὸς τοῦ Ἰσραήλ, ὁ ὁποῖος ἔδιωξε
Ἰσραὴλ ἐξῇρε τὸν Ἀμορραῖον ἐξεδίωξε τοὺς Ἀμορραίους ἀπ' ἔμπροσθεν τοῦ τοὺς Ἀμορραίους ἀπὸ τὸν δρόμον τοῦ λαοῦ του τοῦ
ἀπὸ προσώπου λαοῦ αὐτοῦ λαοῦ του. Λοιπὸν μὲ ποῖα δικαιώματα τώρα Ἰσραηλιτικοῦ· τοὺς ἔδιωξε διὰ λογαριασμόν τῶν Ἰσραηλιτῶν,
Ἰσραήλ, καὶ σὺ κληρονομήσεις σὺ θέλεις νὰ κληρονομήσῃς χώραν ποῦ μᾶς καὶ τώρα ἔρχεσαι σὺ νὰ κυριεύσῃς καὶ νὰ
αὐτόν; ἀνήκει; κληρονομήσῃς τὸν τόπον αὐτόν; Ἡ ἀπαίτησίς σου εἶναι ἄδικη·
δὲν ἔχεις κανένα τέτοιο δικαίωμα.
11,24 Οὐχὶ ἃ ἐὰν κληρονομήσει 24 Δὲν εἶναι ὀρθὸν καὶ δίκαιον, σὺ μὲν νὰ 24 Τὸ δίκαιον δὲν εἶναι σὺ μὲν νὰ κληρονομήσῃς ὅσα σὲ
σε Χαμὼς ὁ θεός σου, αὐτὰ κληρονομήσῃς ὅλα ὅσα ὁ θεός σου Χαμώς σοῦ ἐβοήθησε νὰ κατακτήσῃς ὁ Χαμώς, ὁ θεός σου, ἐμεῖς δὲ νὰ
κληρονομήσεις καὶ τοὺς πάντας, ἔδωσε, ἡμεῖς δὲ νὰ κληρονομήσωμεν ὅλους κληρονομήσωμεν τὶς χῶρες ὅλων ἐκείνων, ποὺ ἔδιωξε ἀπὸ τὸν
οὓς ἐξῇρε Κύριος ὁ Θεὸς ἡμῶν ἐκείνους, τοὺς ὁποίους ὁ ἰδικός μας Κύριος καὶ δρόμον μας ὁ Κύριος καὶ Θεός μας;
ἀπὸ προσώπου ὑμῶν, αὐτοὺς Θεὸς ἐξεδίωξεν ἀπὸ ἐμπρός μας;
κληρονομήσομεν;
11,25 Καὶ νῦν μὴ ἐν ἀγαθῷ 25 Ἀλλὰ ἐκτὸς αὐτοῦ μήπως σὺ εἶσαι 25 Καὶ τώρα μήπως νομίζεις ὅτι σὺ εἶσαι δυνατώτερος καὶ εἰς
ἀγαθώτερος σὺ ὑπὲρ Βαλὰκ υἱὸν καλύτερος καὶ ἰσχυρότερος ἀπὸ τὸν Βαλάκ, κάτι καλύτερος ἀπὸ τὸν Βαλάκ, τὸν υἱόν του Σεπφώρ, τὸν
Σεπφὼρ βασιλέως Μωάβ; Μὴ υἱὸν τοῦ Σεπφὼρ βασιλέα τῶν Μωαβιτῶν; βασιλιᾶ τῆς Μωάβ; Ἀλλὰ μήπως αὐτὸς ἐπροκάλεσε,
μαχόμενος ἐμαχέσατο μετὰ Μήπως αὐτὸς ἦλθεν εἰς ἀντιλογίαν καὶ ἐφιλονίκησε καὶ ἐπάλαισε κατὰ τοῦ Ἰσραὴλ ἢ τοῦ ἐπετέθη

85/151
Ἰσραὴλ ἢ πολεμῶν ἐπολέμησεν φιλονεικίαν μὲ τοὺς Ἰσραηλίτας ἢ ἐπολέμησεν ποτὲ καὶ τὸν ἐπολέμησε;
αὐτόν; ἐναντίον αὐτῶν, ὅταν οὖτοι κατέλαβον τὴν

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


χώραν, τὴν ὁποίαν σὺ τώρα διεκδικεῖς;
11,26 Ἐν τῷ οἰκῆσαι ἐν Ἐσεβὼν 26 Ἐπὶ τούτοις ἡμεῖς ἐπὶ τριακόσια χρόνια 26 Δὲν ἀπεκτήσαμεν μήπως κληρονομικὰ δικαιώματα κατοχῆς
καὶ ἐν τοῖς ὁρίοις αὐτῆς καὶ ἐν κατοικοῦμεν εἰς τὴν πρωτεύουσαν τῶν ἐπὶ ὅλης αὐτῆς τῆς περιοχῆς, διότι κατεκτήσαμεν καὶ
γῇ Ἀροὴρ καὶ ἐν τοῖς ὁρίοις Ἀμορραίων τὴν Ἐσεβὼν καὶ τὰς πόλεις ποὺ ἐγκατασταθήκαμε εἰς τὴν Ἐσεβὼν καὶ τὶς πόλεις, ποὺ
αὐτῆς καὶ ἐν πάσαις ταῖς πόλεσι ἐξαρτῶνται ἀπὸ αὐτήν, τὴν χώραν Ἀροήρ καὶ ἐξαρτῶνται ἀπὸ αὐτήν, καὶ εἰς τὴν Ἀροὴρ καὶ τὶς πόλεις, ποὺ
ταῖς παρὰ τὸν Ἰορδάνην τὰς πόλεις που ἐξαρτῶνται ἀπὸ αὐτὴν καὶ ἐξαρτῶνται ἀπὸ αὐτήν, καὶ εἰς ὅλες τὶς πόλεις, ποὺ
τριακόσια ἔτη, καὶ διατὶ οὐκ ὅλας τὰς πόλεις πλησίον τοῦ Ἰορδάνου, καὶ εὑρίσκονται κοντὰ εἰς τὸν Ἰορδάνην, ἐδῶ καὶ τριακόσια χρόνια;
ἐρρύσω αὐτοὺς ἐν τῷ καιρῷ ἐπομένως ἔχομεν ἤδη ἀποκτήσῃ δικαιώματα Διατὶ δὲν ἐπροσπαθήσατε νὰ τὶς κατακτήσετε καὶ νὰ τὶς
ἐκείνῳ; εἰς τὰς χώρας αὐτάς. Ἐπὶ τρεῖς αἰῶνας διατὶ ἐλευθερώσετε κατὰ τὰ τριακόσια αὐτὰ χρόνια καὶ ἔρχεσθε
σεῖς δὲν ἐπιχειρήσατε νὰ ἀποσπάσετε τὴν τώρα ἄδικα νὰ πολεμήσετε μαζί μας;
χώραν αὐτὴν καὶ νὰ τὴν κάμετε ἰδικήν σας;
11,27 Καὶ νῦν ἐγώ εἰμι οὐχ 27 Ἡμεῖς μὲν δὲν διεπράξαμεν ἀδικίαν τινὰ 27 Τώρα λοιπόν, δι' ὅλους αὐτοὺς τοὺς λόγους, ἐγὼ δὲν ἔχω
ἥμαρτόν σοι, καὶ σὺ ποιεῖς μετ' ἀπέναντί σας μένοντες εἰς τὴν χώραν ποὺ κάμει καμμίαν ἀδικίαν εἰς βάρος σου μὲ τὸ νὰ κατέχω τὴν
ἐμοῦ πονηρίαν τοῦ κατέχομεν. Σεῖς ὅμως διαπράττετε ἀδικίαν μὲ χώραν αὐτήν. Σὺ εἶσαι ὁ ἔνοχος ἀπέναντί μου, διότι ἄδικα
παρατάξασθαι ἐν ἐμοί· κρίναι τὸ νὰ θέλετε νὰ μᾶς πολεμήσετε. Κριτὴς καὶ ἔρχεσαι νὰ πολεμήσῃς ἐναντίον του Ἰσραηλιτικοῦ λαοῦ. Διὰ τὸ
Κύριος ὁ κρίνων σήμερον ἀνὰ δικαστὴς σήμερον εἰς τὴν ὑπόθεσιν αὐτὴν ἄδικον αὐτὸ ἂς ἀποφασίσῃ ὁ Θεὸς ὡς κριτὴς καὶ δικαστὴς
μέσον υἱῶν Ἰσραὴλ καὶ ἀνὰ εἶναι ὁ Κύριος. Αὐτὸς ἂς κρίνῃ καὶ ἂς δικάσῃ σήμερα μεταξὺ ἠμῶν τῶν Ἰσραηλιτῶν καὶ μεταξὺ τοῦ λαοῦ
μέσον υἱῶν Ἀμμών. μεταξὺ Ἰσραηλιτῶν καὶ Ἀμμωνιτῶν>. τῶν Ἀμμωνιτῶν. Αὐτὸς ἂς κρίνῃ καὶ ἂς ἀποδώσῃ
δικαιοσύνην>.
11,28 Καὶ οὐκ ἤκουσε βασιλεὺς 28 Ὁ βασιλεὺς ὅμως τῶν Ἀμμωνιτῶν δὲν 28 Ἀλλ' ὁ βασιλιᾶς τῶν Ἀμμωνιτῶν δὲν ἔδωκε προσοχὴν εἰς τὰ
Ἀμμὼν τῶν λόγων Ἰεφθάε, ὧν ἐδέχθη τοὺς συνετοὺς λόγους, τοὺς ὁποίους ὁ λόγια τοῦ Ἰεφθάε, τὰ ὁποῖα τοῦ παρήγγειλε μὲ τοὺς
ἀπέστειλε πρὸς αὐτόν. Ἰεφθάε δι' ἀγγελιαφόρων τοῦ παρήγγειλε. ἀγγελιαφόρους. Ἔτσι ὁ βασιλιᾶς τῶν Ἀμμωνιτῶν ἐπροχώρησε
Ἐπέμενε νὰ πολεμήσῃ. εἰς πόλεμον κατὰ τῶν Ἰσραηλιτῶν.
11,29 Καὶ ἐγένετο ἐπὶ Ἰεφθάε 29 Τὸ Πνεῦμα ὅμως τοῦ Κυρίου ἦλθεν ἐπὶ τὸν 29 Καὶ ὁ Θεὸς ἐφώτισε τὸν Ἰεφθάε, τὸν ἐχαρίτωσε μὲ τὸ
πνεῦμα Κυρίου, καὶ παρῆλθε τὸν Ἰεφθάε καὶ τὸν ἐνίσχυσε. Αὐτὸς δὲ διῆλθε τὴν Πνεῦμα του, τὸν εὐλόγησε, τὸν ἐνίσχυσε καὶ τοῦ ἔδωκε νέον

86/151
Γαλαὰδ καὶ τὸν Μανασσῆ καὶ χώραν Γαλαὰδ καὶ τὴν χώραν Μανασσῆ, διὰ θάρρος. Μὲ ἀποφασιστικότητα περιώδευσε τὴν χώραν Γαλαὰδ
παρῆλθε τὴν σκοπιὰν Γαλαὰδ νὰ ἐνισχύσῃ τοὺς Ἰσραηλίτας, ἔπειτα καὶ τὴν χώραν Μανασσῆ, διὰ νὰ ἐμψυχώσῃ τὸν Ἰσραηλιτικὸν

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


εἰς τὸ πέραν υἱῶν Ἀμμών. ἐπέστρεψεν εἰς τὴν Σκοπιὰν τῆς χώρας λαόν. Κατόπιν ἐπέστρεψεν εἰς τὴν Σκοπιὰν Γαλαὰδ καὶ ἀπὸ
Γαλαὰδ καὶ ἀπὸ ἐκεῖ ἐβάδισε πρὸς πόλεμον ἐκεῖ ἐστράφη ἐναντίον τῶν Ἀμμωνιτῶν, ποὺ ἦσαν ἀπέναντί
ἐναντίον τῶν Ἀμμωνιτῶν, οἱ ὁποῖοι του.
εὑρίσκοντο ἀπέναντι.
11,30 Καὶ ηὔξατο Ἰεφθάε εὐχὴν 30 Ἔκαμε δὲ ὁ Ἰεφθάε καὶ ἕνα τάξιμον πρὸς 30 Καὶ ὁ Ἰεφθάε ἔκαμαν εἰς τὸν Κύριον τάξιμον φρικτὸν καὶ
τῷ Κυρίῳ καὶ εἶπεν· ἐὰν διδοὺς τὸν Κύριον καὶ εἶπε· <ἐὰν θελήσῃς, Κύριε, καὶ εἶπεν: <Ἐὰν εὐδοκήσῃς νὰ παραδώσῃς εἰς τὰ χέρια μου
δῷς μοι τοὺς υἱοὺς Ἀμμὼν ἐν τῇ παραδώσῃς εἰς τὰ χέρια μου τοὺς Ἀμμωνίτας, νικημένους τοὺς Ἀμμωνῖτες,
χειρί μου,
11,31 καὶ ἔσται ὁ ἐκπορευόμενος, 31 σοῦ τάζω, ὅτι ἐκεῖνος ποὺ θὰ ἐξέλθῃ ἀπὸ 31 ὑπόσχομαι ὅτι ἐκεῖνος, ποὺ θὰ βγῇ πρῶτος ἀπὸ τὴν πόρταν
ὃς ἂν ἐξέλθῃ ἀπὸ τῆς θύρας τοῦ τὴν θύραν τῆς οἰκίας μου εἰς συνάντησίν μου, τοῦ σπιτιοῦ μου νὰ μὲ προϋπαντήσῃ, ὅταν θὰ γυρίζω νικητὴς
οἴκου μου εἰς συνάντησίν μου ἐν ὅταν θὰ ἐπιστρέψω νικητὴς ἀπὸ τὸν πόλεμον καὶ ἐν εἰρήνῃ ἀπὸ τὸν πόλεμον ἐναντίον τῶν Ἀμμωνιτῶν, θὰ
τῷ ἐπιστρέφειν με ἐν εἰρήνῃ ἀπὸ κατὰ τῶν Ἀμμωνιτῶν, θὰ προσφερθῇ ἀνήκῃ εἰς τὸν Κύριον. Αὐτὸν θὰ τὸν προσφέρω θυσίαν, ἡ ὁποία
υἱῶν Ἀμμών, καὶ ἔσται τῷ Κυρίῳ ὁλοκαύτωμα εἰς σέ, τὸν Κύριον>. θὰ καῇ ὁλόκληρη ἐπάνω εἰς τὸ θυσιαστήριον>.
ἀνοίσω αὐτὸν ὁλοκαύτωμα.
11,32 Καὶ πορῆλθεν Ἰεφθάε πρὸς 32 Ὁ Ἰεφθάε ἐβάδισεν ἐναντίον τῶν 32 Μετὰ τὸ τάξιμον αὐτὸ ὁ Ἰεφθαε ἐπέρασε τὸν ποταμὸν καὶ
υἱοὺς Ἀμμὼν παρατάξασθαι Ἀμμωνιτῶν διὰ νὰ τοὺς πολεμήσῃ, καὶ ὁ ἐπροχώρησε ἐναντίον τῶν Ἀμμωνιτῶν διὰ νὰ τοὺς πολεμήσῃ.
πρὸς αὐτούς, καὶ παρέδωκεν Κύριος παρέδωκεν αὐτοὺς νικημένους εἰς τὰ Καὶ ὁ Κύριος παρέδωκε τοὺς Ἀμμωνῖτες εἰς τὰ χέρια τοῦ
αὐτοὺς Κύριος ἐν χειρὶ αὐτοῦ. χέρια του. Ἰεφθάε.
11,33 Καὶ ἐπάταξεν αὐτοὺς ἀπὸ 33 Οἱ Ἰσραηλῖται ἐκτύπησαν αὐτοὺς ἀπὸ 33 Καὶ τοὺς ἐκτύπησε ἀπὸ τὴν πόλιν Ἀροὴρ μέχρι καὶ τὸν
Ἀροὴρ ἕως ἐλθεῖν ἄχρις Ἀρνὼν Ἀροὴρ μέχρις Ἀρνὼν κατέλαβον εἴκοσι πόλεις ποταμὸν Ἀρνών, συνολικῶς ἐκυρίευσεν εἴκοσι πόλεις μέχρι
ἐν ἀριθμῷ εἴκοσι πόλεις καὶ ἕως μέχρι τῆς χώρας Ἐβελχαρμὶμ καὶ ἐπέφεραν τὴν περιοχὴν Ἐβελχαρμὶμ καὶ τοὺς κατετρόπωσε καὶ τοὺς
Ἐβελχαρμὶμ πληγὴν μεγάλην μεγάλην καταστροφήν. Οἱ Ἀμμωνῖται ἐπροξένησε πολὺ μεγάλην σφαγήν. Ἔτσι, μετὰ τὴν
σφόδρα, καὶ συνεστάλησαν οἱ νικηθέντες ἐταπεινώθησαν καὶ καταστροφὴν αὐτὴν ἐνικήθησαν, ἐταπεινώθησαν καὶ
υἱοὶ Ἀμμὼν ἀπὸ προσώπου υἱῶν ἐσυμμαζεύθησαν ἐνώπιον τῶν Ἰσραηλιτῶν ὑπετάγησαν οἱ Ἀμμωνῖται εἰς τοὺς Ἰσραηλῖτες.
Ἰσραήλ.

87/151
11,34 Καὶ ἦλθεν Ἰεφθάε εἰς 34 Ὁ Ἰεφθάε ἐπέστρεφε νικητὴς εἰς τὴν πόλιν 34 Ὁ Ἰεφθάε ἐπέστρεψε νικητὴς καὶ θριαμβευτὴς εἰς τὴν
Μασσηφὰ εἰς τὸν οἶκον αὐτοῦ, Μασσηφά, εἰς τὸν οἶκον του. Αἴφνης εἶδε τὴν Μασσηφά, εἰς τὸ σπίτι του καὶ νά· ἡ κόρη του ἐβγῆκε νὰ τὸν

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


καὶ ἰδοὺ ἡ θυγάτηρ αὐτοῦ κόρην του νὰ ἐξέρχεται μὲ τύμπανα καὶ ὑποδεχθῇ μὲ τύμπανα καὶ μὲ χορούς! Αὐτὴ δὲ ἦταν τὸ
ἐξεπορεύετο εἰς ὑπάντησιν ἐν χοροὺς εἰς συνάντησίν του. Αὐτὴ δὲ ἦτο μοναχοπαίδι του, διότι δὲν εἶχεν ἐκτὸς ἀπὸ αὐτὴν ἄλλον υἱὸν ἢ
τυμπάνοις καὶ χοροῖς· καὶ αὕτη μονογενὴς θυγάτηρ του καὶ δὲν εἶχεν ἄλλον ἄλλην κόρην.
ἦν μονογενής, οὐκ ἦν αὐτῷ υἱὸν ἡ ἄλλην θυγατέρα.
ἕτερος υἱὸς ἢ θυγάτηρ.
11,35 Καὶ ἐγένετο ὡς εἶδεν αὐτὴν 35 Ὅταν ὁ Ἰεφθάε τὴν εἶδεν, ἔσχισε τὸ ἱμάτιά 35 Καὶ τότε συνέβη τοῦτο: Μόλις ὁ Ἰεφθάε τὴν εἶδεν, ἀπὸ τὴν
αὐτός, διέρρηξε τὰ ἱμάτια αὐτοῦ του καὶ ἔκραξεν· <πώ! πώ! κόρη μου! Σὺ μὲ μεγάλην λύπην ποὺ ἐδοκίμασε, ἔσχισε τὰ ροῦχα του καὶ
καὶ εἶπεν· ἆ ἆ, θυγάτηρ μου, συνεκλόνισες, σὺ εἶσαι ἡ πηγὴ καὶ ἡ αἰτία τῆς ἐφώναξεν: <Ἀχ, ἄχ, κόρη μου! Ἀλλοίμονον! μεγάλην ταραχὴν
ταραχῇ ἐτάραξάς με καὶ σὺ ἧς ταραχῆς μου! Ἐγὼ ὁ ταλαίπωρος ἤνοιξα τὸ μοῦ ἐπροκάλεσες· σύ, τὸ μονάκριβο παιδί μου, εἶσαι ἡ πηγὴ
ἐν τῷ ταράχω μου, καὶ ἐγώ εἰμι στόμα μου πρὸς τὸν Κύριον ἐναντίον σου καὶ τῆς μεγάλης ταραχῆς καὶ συμφορᾶς μου. Διότι ἐγώ, μονάκριβό
ἤνοιξα κατὰ σοῦ τὸ στόμα μου δὲν θὰ ἠμπορέσω τώρα νὰ ἀρνηθῶ τὸ τάμα μου κορίτσι, ἄνοιξα τὸ στόμα μου καὶ ἔκαμα διὰ σὲ τάξιμον εἰς
πρὸς Κύριον καὶ οὐ δυνήσομαι μου>. τὸν Κύριον, καὶ δὲν θὰ ἠμπορέσω τώρα νὰ πάρω πίσω τὸν
ἀποστρέψαι. λόγον μου καὶ νὰ ἀθετήσω τὴν ὑπόσχεσίν μου!>
11,36 Ἡ δὲ εἶπε πρὸς αὐτόν· 36 Ἐκείνη δὲ τοῦ εἶπε· <πατέρα μου, ἤνοιξες τὸ 36 Αὐτὴ ὅμως τοῦ ἀπάντησε: <Πατέρα μου· ἄνοιξες τὸ στόμα
πάτερ, ἤνοιξας τὸ στόμα σου στόμα σου καὶ ὑπεσχέθης κάποιο τάμα εἰς τὸν σου καὶ ἔκαμες τάξιμον εἰς τὸν Θεόν; Κάμε με, ὅπως εἶπες καὶ
πρὸς Κύριον; Ποίησόν μοι ὃν Κύριον; Κάμε ὅ,τι ἔταξες, ἀφοῦ ὁ Κύριος σοῦ ὅπως ἔταξες καὶ ὑποσχέθηκες εἰς τὸν Θεόν, ἀφοῦ ὁ Κύριος σὲ
τρόπον ἐξῆλθεν ἐκ στόματός ἔδωσε τὴν νίκην κὶ ἐτιμώρησες τοὺς ἐχθρούς ἐβοήθησε νὰ νικήσῃς τοὺς ἐχθρούς σου τοὺς Ἀμμωνῖτες καὶ
σου, ἐν τῷ ποιῆσαί σοι Κύριον σου τοὺς Ἀμμωνίτας>. ἀφοῦ Αὐτὸς ἐκδικήθηκε διὰ σοῦ ὅλες τὶς ἀδικίες καὶ τὰ
ἐκδίκησιν τῶν ἐχθρῶν σου ὀπὸ ἐγκλήματα, ποὺ ἔκαμαν αὐτοὶ εἰς βάρος τοῦ Ἰσραήλ.
τῶν υἱῶν Ἀμμών.
11,37 Καὶ ἥδε εἶπε πρὸς τὸν 37 Ὅταν δὲ ἔμαθε τὸ τάξιμον τοῦ πατρός της 37 Ἡ μονάκριβη κόρη τοῦ Ἰεφθάε ἐπρόσθεσε ἀκόμη εἰς τὸν
πατέρα αὐτῆς· ποιησάτω δὴ ὁ προσέθεσε· <ἂς μοῦ κάμῃ ὁ πατέρας μου μίαν πατέρα της: <Ἂς μου κάμῃ ὁ πατέρας μου αὐτὴν τὴν χάριν·
πατήρ μου τὸν λόγον τοῦτον· μόνην χάριν· ἄφησέ με νὰ ζήσω δύο μῆνας ἄφησε νὰ ζήσω ἀκόμη μόνον δύο μῆνες καὶ κατὰ τὸ χρονικὸν
ἔασόν με δύο μῆνας, καὶ ἀκόμη. Θέλω νὰ ἀνεβῶ καὶ νὰ κατεβῶ τὰ ὄρη αὐτὸ διάστημα θὰ ἀνεβοκατεβῶ (νὰ περιπλανηθῶ εἰς) τὰ
πορεύσομαι καὶ καταβήσομαι καὶ νὰ κλαύσω τὴν παρθενίαν μου ἐγὼ μαζῆ βουνὰ καὶ θὰ κλαύσω καὶ ἐγὼ καὶ οἱ φιλενάδες μου τὸ ὅτι δὲν

88/151
ἐπὶ τὰ ὄρη καὶ κλαύσομαι ἐπὶ τὰ μὰ ἄλλας συντρόφους μου>. ἐπρόφθασα νὰ ὑπανδρευθῶ καὶ να χαρῶ καὶ ἐγὼ παιδιὰ καὶ
παρθένιά μου, ἐγὼ εἰμι καὶ αἱ ἀπογόνους· νὰ κλαύσω, διότι νέα καὶ χωρὶς νὰ καλογευθῶ τὴν

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


συνεταιρίδες μου. ζωὴν φεύγω πρόωρα ἀπὸ τὸν κόσμον αὐτόν>.
11,38 Καὶ εἶπε· πορεύου· καὶ 38 Ὁ πατήρ της ἀπήντησε· <πήγαινε>. Καὶ τὴν 38 Ὁ Ἰεφθάε τῆς εἶπε: <Πήγαινε!> Καὶ τὴν ἔστειλε μακριὰ διὰ
ἀπέστειλεν αὐτὴν δύο μῆνας. ἔστειλεν ἐπὶ δύο μῆνας. Καὶ αὐτὴ μαζῆ μὲ τὰς δύο μῆνες. Καὶ αὐτὴ ἔφυγε μὲ τὶς φιλενάδες της καὶ ἔκλαυσεν
Καὶ ἐπορεύθη, αὐτὴ καὶ αἱ συντρόφους της μετέβη καὶ ἔκλαυσε τὴν εἰς τὰ ὅρη διὰ τὸ ὅτι δὲν ἐπρόφθασε νὰ ὑπανδρευθῇ καὶ νὰ
συνεταιρίδες αὐτῆς, καὶ παρθενικότητά της ἐπάνω εἰς τὰ ὄρη· χαρῇ παιδιὰ καὶ ἀπογόνους.
ἔκλαυσεν ἐπὶ τὰ παρθένια αὐτῆς
ἐπὶ τὰ ὄρη.
11,39 Καὶ ἐγένετο ἐν τέλει τῶν 39 Ὅταν δὲ ἐπέρασαν οἱ δύο μῆνες 39 Εἰς δὲ τὸ τέλος τῶν δύο μηνῶν συνέβη τοῦτο: Ἐπέστρεψεν
δύο μηνῶν καὶ ἐπέστρεψε πρὸς ἐπέστρεψεν εἰς τὸν πατέρα της, ὁ ὁποῖος καὶ αὐτὴ εἰς τὸν πατέρα της καὶ ὁ Ἰεφθάε μὲ σπαραγμὸν ψυχῆς
τὸν πατέρα αὐτῆς, καὶ ἐποίησεν ἐξεπλήρωσε τὸ τάξιμο ποὺ εἶχε κάμει δι' ἐπραγματοποίησεν εἰς αὐτὴν τὸ φρικτὸν καὶ ἀπαίσιον τάξιμόν
ἐν αὐτῇ εὐχὴν αὐτοῦ, ἣν ηὔξατο· αὐτήν. Αὐτὴ δὲ δὲν εἶχε γνωρίσει ἄνδρα. Ἦτο του, ποὺ ἔταξεν εἰς τὸν Θεόν· δηλαδὴ τὴν ἐθυσίασεν ὡς
καὶ αὕτη οὐκ ἔγνω ἄνδρα. Καὶ παρθένος. Ἔκτοτε ἐπεκράτησε συνήθεια ὁλοκαύτωμα εἰς τὸν Κύριον! Καὶ αὐτὴ δὲν ἐγνώρισεν ἄνδρα·
ἐγένετο εἰς πρόσταγμα ἐν μεταξὺ τῶν Ἰσραηλιτῶν, ἦταν παρθένος. Ἀπὸ τὸ γεγονὸς αὐτὸ ἐπεκράτησε συνήθεια
Ἰσραήλ· ὄχι μόνον μεταξὺ τῶν Γαλααδιτῶν, ἀλλὰ καὶ ὅλων τῶν
Ἰσραηλιτῶν
11,40 ἀπὸ ἡμερῶν εἰς ἡμέρας 40 καὶ κάθε ἔτος ἐπὶ τέσσαρας ἡμέρας αἱ 40 κάθε χρόνον, εἰς τὴν ἐπέτειον τῆς θυσίας αὐτῆς τοῦ Ἰεφθάε,
ἐπορεύοντο θυγατέρες Ἰσραὴλ ἰσραηλίτιδες θυγατέρες μετέβαινον νὰ (νὰ μαζεύωνται) τὰ κορίτσια τους (τῶν Ἰσραηλιτῶν) καὶ νὰ
θρηνεῖν τὴν θυγατέρα Ἰεφθάε θρηνοῦν τὴν θυγατέρα τοῦ Ἰεφθάε τοῦ θρηνοῦν τὴν θυγατέρα τοῦ Ἰεφθάε τοῦ Γαλααδίτου ἐπὶ
τοῦ Γαλααδίτου ἐπὶ τέσσαρας Γαλααδίτου. τέσσερις ἡμέρες.
ἡμέρας ἐν τῷ ἐνιαυτῷ.

ΚΡΙΤΑΙ - 12ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ


Αρχαίο Κείμενο Ἑρμηνεία Ἰωάννου Κολιτσάρα Ἑρμηνεία Παναγιώτη Τρεμπέλα
12,1 Καὶ ἐβόησεν ἀνὴρ Ἐφραίμ, Οἱ ἄνθρωποι τῆς φυλῆς Ἐφραίμ, ὅταν ἔμαθαν Όταν οἰ ἄνδρες τῆς φυλῆς Ἐφραὶμ ἔμαθαν τὶς νίκες τοῦ

89/151
καὶ παρῆλθαν εἰς βορρᾶν καὶ τὰς νίκας τοῦ Ἰεφθάε, ἀντὶ νὰ χαροῦν Ἰεφθάε κατὰ τῶν Ἀμμωνιτῶν, ἐφθόνησαν τὸν Ἰεφθάε· δι’
εἶπαν πρὸς Ἰεφθάε· διατὶ ἐφθόνησαν, συνεκεντρώθησαν ἀλαλάζοντες καὶ αὐτὸ συνεκεντρώθησαν μὲ ἀλαλαγμοὺς καὶ κραυγές,

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


παρῆλθες παρατάξασθαι ἐν ἐβάδισαν πρὸς βορρᾶν καί, κρύπτοντες τὸν ἐπροχώρησαν πρὸς τὰ βορειοανατολικά, ὅπου εὑρίσκετο ἡ
υἱοῖς Ἀμμὼν καὶ ἡμᾶς οὐ φθόνον των, εἶπεν πρὸς τὸν Ἰεφθάε· <διότι Γαλαάδ, καὶ εἶπαν πρὸς τὸν Ἰεφθάε: <Διατὶ ἐπροχώρησες
κέκληκας πορευθῆναι μετὰ σοῦ; ἐβγῆκες νὰ πολεμήσῃς τοὺς Ἀμμωνίτας μόνος καὶ ἐπέρασες τὰ σύνορα διὰ νὰ ἐπιτεθῇς ἐναντίον τῶν
Τὸν οἶκόν σου ἐμπρήσομεν ἐπὶ σὲ σου καὶ δὲν ἐκάλεσες καὶ ἡμᾶς νὰ πορευθῶμεν Ἀμμωνιτῶν καὶ δὲν ἐκάλεσες καὶ ἐμᾶς διὰ νὰ πολεμήσουμε
ἐν πυρί. καὶ νὰ πολεμήσωμεν μαζῆ σου; Θὰ κάψωμε τὸ μαζί σου; Φωτιὰ θὰ βάλωμεν καὶ θὰ κάψωμεν τὸ σπίτι σου,
σπίτι σου καὶ σὲ τὸν ἴδιον μαζῆ μὲ αὐτό>. μαζὶ δὲ μὲ αὐτὸ καὶ σέ!>
12,2 Καὶ εἶπε πρὸς αὐτοὺς Ἰεφθάε· 2 Ὁ Ἰεφθάε ἀπήντησε πρὸς αὐτούς· <ἀνδρεῖος 2 Ἀλλὰ ὁ Ἰεφθάε τοὺς ἀπάντησε μὲ παρρησίαν καὶ χωρὶς
ἀνὴρ μαχητὴς ἤμην ἐγὼ καὶ ὁ μαχητὴς ἤμουνα καὶ ἐγὼ καὶ ὁ λαός μου· ἀλλὰ καθόλου νὰ δειλιάσῃ: <Γενναῖος καὶ τολμηρὸς ἂνδρας
λαός μου, καὶ οἱ υἱοὶ Ἀμμὼν καὶ οἱ Ἀμμωνῖται ἦσαν πολλοὶ καὶ ἰσχυροί. ἤμουν ἐγώ, ὅπως ἐπίσης καὶ ὁ λαός μου· ἀλλὰ καὶ οἱ
σφόδρα· καὶ ἐβόησα ὑμᾶς, καὶ οὐκ Ἐφώναξα πρὸς σᾶς νὰ μᾶς σώσετε ἀπὸ τὰ χέρια Ἀμμωνῖται ἦσαν πολλοὶ καὶ δυνατοί. Ἐγὼ δὲ σᾶς ἐκάλεσα
ἐσώσατέ με ἐκ χειρὸς αὐτῶν. ἐκείνων, καὶ δὲν μᾶς ἐδώσατε καμμίαν βοήθειαν. νὰ μὲ ἐλευθερώσετε ἀπὸ τὰ χέρια τους καὶ ἐσεῖς μου τὸ
ἀρνηθήκατε.
12,3 Καὶ εἶδον ὅτι οὐκ εἶ σωτήρ, 3 Ἐπειδὴ εἶδα ὅτι καμμίαν ἐλπίδα σωτηρίας δὲν 3 Ὅταν διεπίστωσα ὅτι δὲν μοῦ προσφέρετε βοήθειαν διὰ
καὶ ἔθηκα τὴν ψυχήν μου ἐν χειρί εἶχα ἀπὸ σᾶς ἐξέθεσα ἐγὼ ὁ ἴδιος τὸν ἑαυτόν μου σωτηρίαν, ἐρριψοκινδύνευσα τὴν ζωήν μου καὶ ἐπροχώρησα
μου καὶ παρῆλθον πρὸς υἱοὺς εἰς κίνδυνον καὶ ἐβάδισα κατὰ τῶν Ἀμμωνιτῶν. καὶ ἐπέρασα τὰ σύνορα καὶ ἐπολέμησα τοὺς Ἀμμωνῖτες καὶ
Ἀμμών, καὶ ἔδωκεν αὐτοὺς Κύριος Τοὺς ἐνίκησα, διότι ὁ Κύριος τοὺς εἶχε παραδώσει ὁ Κύριος τοὺς παρέδωκε νικημένους εἰς τὰ χέρια μου.
ἐν χειρί μου· καὶ εἰς τί ἀνέβητε ἐπ' εἰς τὰ χέρια μου. Διατὶ λοιπὸν σεῖς τώρα, μετὰ Σήμερα λοιπὸν διατὶ ἀνεβήκατε καὶ ἤλθατε ἐνάντίον μου
ἐμὲ ἐν τῇ ἡμέρα ταύτῃ τὴν νίκην ἤλθατε ἐναντίον μου διὰ νὰ μὲ διὰ νὰ μὲ πολεμήσετε;>
παρατάξασθαι ἐν ἐμοί; πολεμήσετε;>
12,4 Καὶ συνέστρεψεν Ἰεφθάε 4 Συνεκέντρωσεν ὁ Ἰεφθάε ὅλους τοὺς ἄνδρας 4 Κατόπιν αὐτῶν ὁ Ἰεφθάε ἐμάζευσεν ὅλους τοὺς ἂνδρες
πάντας τοὺς ἄνδρας Γαλαὰδ καὶ τῆς χώρας Γαλαάδ, ἐπολέμησεν ἐναντίον τῆς τῆς Γαλαὰδ καὶ ἐπολέμησεν ἐναντίον τῆς φυλῆςἘφραίμ·
παρετάξατο τῷ Ἐφραίμ, καὶ φυλῆς Ἐφραὶμ καὶ ὁ στρατὸς τῶν Γαλααδιτῶν καὶ οἱ Γαλααδῖται ἐκτύπησαν καὶ ἐνίκησαν τοὺς
ἐπάταξαν ἄνδρες Γαλαὰδ τὸν ἐνίκησε τοὺς ἄνδρας τῆς φυλῆς Ἐφραὶμ οἱ ὁποῖοι Ἐφραιμῖτες, διότι οἰ Ἐφραιμῖται ἔλεγαν ὑβριστικῶς καὶ
Ἐφραίμ, ὅτι εἶπαν, οἱ κομπάζοντες ἔλεγαν· Φυγάδες τῆς φυλῆς περιφρονητικῶς πρὸς τοὺς Γαλααδῖτες: <Σεῖς οἱ Γαλααδῖτες
διασωζόμενοι τοῦ Ἐφραίμ ἡμεῖς, ᾿Εφραὶμ εἶσθε σεῖς οἱ Γαλααδῖται, οἱ ὁποῖοι εἶσθε οἱ λιποτάκται καὶ τὰ ἀπορρίμματα τῆς φυλῆς Ἐφραίμ,

90/151
Γαλαὰδ ἐν μέσῳ τοῦ Ἐφραὶμ καὶ κατοικεῖτε μεταξὺ τῶν φυλῶν Ἐφραὶμ καὶ διότι ἡ Γαλαὰδ εὑρίσκεται μεταξὺ τῶν φυλῶν Ἐφραὶμ καὶ
ἐν μέσῳ τοῦ Μανασσῆ. Μανασσῆ. Μανασσῆ!>

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


12,5 Καὶ προκατελάβετο Γαλαὰδ 5 Οἱ ἄνδρες Γαλαάδ, μετὰ τὴν νίκην των 5 Καὶ οἱ Γαλααδῖται εἶχαν καταλάβει προηγουμένως (καὶ
τὰς διαβάσεις τοῦ Ἰορδάνου τοῦ κατέλαβαν ἐγκαίρως τὰς διαβάσεις τοῦ ἐγκαίρως) τὶς διαβάσεις τοῦ Ἰορδάνη, ἀπὸ τὶς ὁποῖες θὰ
Ἐφραίμ, καὶ εἶπαν αὐτοῖς οἱ Ἰορδάνου, αἱ ὁποῖαι ἔφερον πρὸς τὴν χώραν ἐπερνοῦσαν οἱ Ἐφραιμῖται προκειμένου νὰ σωθοῦν. Ὅταν
διασωζόμενοι Ἐφραίμ· διαβῶμεν, Ἐφραίμ. Οἱ ἄνδρες τῆς φυλῆς Ἐφραίμ, οἱ δὲ ἐκεῖνοι, ποὺ ἔφευγαν ἀπὸ τὴν φυλὴν τοῦ Ἐφραὶμ διὰ νὰ
καὶ εἶπαν αὐτοῖς οἱ ἄνδρες διασωθέντες κατὰ τὴν μάχην ἦλθον εἰς τὰς σωθοῦν, ἔφθαναν εἰς τὰ περάσματα αὐτά, ἔλεγαν εἰς τοὺς
Γαλαάδ· μὴ Ἐφραθίτης εἶ; Καὶ διαβάσεις αὐτάς, διὰ νὰ περάσουν εἰς τὴν χώραν Γαλααδῖτες φρουρούς: <Ἀφῆστέ μας νὰ περάσωμεν>· οἱ
εἶπεν· οὔ. των καὶ εἶπαν εἰς τοὺς φρουροῦντας Γαλααδίτας· Γαλααδῖται ὅμως τοὺς ἐρωτοῦσαν: <Μήπως εἶσαι
<ἀφῆστε μας νὰ περάσωμεν>. Οἱ Γαλααδῖται Ἐφραιμίτης;> Ἐκεῖνος ἀπαντοῦσε: <Ὄχι!>
ἐρωτοῦσαν τὸν καθένα τους· <μήπως ἦσαι
Ἐφραθίτης;> Ἐκεῖνος ἀπαντοῦσε· <ὄχι>.
12,6 Καὶ εἶπαν αὐτῷ· εἶπον δή 6 Οἱ Γαλααδῖται ἔλεγον εἰς αὐτόν· <εἰπὲ τὴν 6 Τότε οἱ Γαλααδῖται φρουροὶ τοῦ ἔλεγαν: <Πρόφερε τὴν
Στάχυς· καὶ οὐ κατεύθυνε τοῦ λέξιν: Στάχυς>. Κανεὶς ὅμως ἀπὸ τοὺς λέξιν <Στάχυς>. Ἐπειδὴ ὅμὼς ὁ Ἐφραιμίτης δὲν ἠμποροῦσε
λαλῆσαι οὕτως. Καὶ ἐπελάβοντο Ἐφραιμίτας δὲν τὴν ἐπρόφερεν ὀρθῶς. Ἔτσι οἱ νὰ προφέρῃ καθαρὰ τὴν λέξιν <Στάχυς>, τὸν
αὐτοῦ, καὶ ἔθυσαν αὐτὸν πρὸς τὰς φρουροὶ Γαλααδῖται συνελάμβανον τὸν κάθε συνελάμβαναν καὶ τὸν ἐσκότωναν εἰς τὰ περάσματα τοῦ
διαβάσεις τοῦ Ἰορδάνου, καὶ Ἐφραιμίτην καὶ τὸν ἐφόνευον εἰς τὰ περάσματα Ἰορδάνη. Ἔτσι ἐφονεύθησαν εἰς τὸν πόλεμον ἐκεῖνον
ἔπεσαν ἐν τῷ καιρῷ ἐκεῖνα ἀπὸ αὐτὰ τοῦ Ἰορδάνου. Κατὰ τὸν πόλεμον ἐκεῖνον μεταξὺ Ἐφραὶμ καὶ Γαλαὰδ σαράντα δύο χιλιάδες (42.000)
Ἐφραὶμ δύο καὶ τεσσαράκοντα ἐφονεύθησαν σαράντα δύο χιλιάδες Ἐφραιμῖται. Ἐφραιμῖται.
χιλιάδες.
12,7 Καὶ ἔκρινεν Ἰεφθάε τὸν 7 Ὁ Ἰεφθάε ἔμεινεν ἐπὶ ἓξ ἔτη Κριτής, μετὰ τὰ 7 Ὁ δὲ Ἰεφθάε, ὑπῆρξε Κριτὴς τοῦ Ἰσραηλιτικοῦ λαοῦ ἐπὶ ἓξι
Ἰσραὴλ ἓξ ἔτη. Καὶ ἀπέθανεν ὁποῖα ἀπέθανε καὶ ἐτάφη εἰς τὴν πόλιν του, εἰς χρόνια. Κατόπιν ἀπέθανεν ὁ Ἰεφθάε ὁ Γαλααδίτης καὶ
Ἰεφθάε ὁ Γαλααδίτης, καὶ ἐτάφη τὴν χώραν Γαλαάδ. ἐτάφη εἰς τὴν πόλιν του, τὴν Γαλαάδ.
ἐν πόλει αὐτοῦ Γαλαάδ.
12,8 Καὶ ἔκρινε μετ' αὐτὸν τὸν 8 Ἔπειτα ἀπὸ τὸν Ἰεφθάε Κριτὴς τοῦ Ἰσραὴλ 8 Μετὰ τὸν Ἰεφθάε Κριτὴς τοῦ Ἰσραηλιτικοῦ λαοῦ ὑπῆρξεν
Ἰσραὴλ Ἀβαισσὰν ἀπὸ Βαιθλεέμ. ἀνεδείχθη ὁ Ἀβαισσάν, ὁ ὁποῖος κατήγετο ἀπὸ ὁ Ἀβαισσὰν ἀπὸ τὴν Βηθλεέμ.
τὴν Βηθλεέμ.

91/151
12,9 Καὶ ἦσαν αὐτῷ τριάκοντα υἱοὶ 9 Αὐτὸς εἶχε τριάκοντα υἱοὺς καὶ τριάκοντα 9 Ὁ Ἀβαισσὰν εἶχε τριάντα υἱοὺς καὶ τριάντα θυγατέρες, τὶς
κοὶ τριάκοντα θυγατέρες, ἂς θυγατέρας. Τὰς μὲν θυγατέρας του ἔδωκεν ὡς ὁποῖες ἔστειλε νὰ ὑπανδρευθοῦν ἔξω, μακριὰ ἀπὸ τὴν

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


ἐξαπέστειλεν ἔξω, καὶ τριάκοντα συζύγους εἰς ἄνδρας μακρὰν ἀπὸ τὸν οἶκον του, οἰκογένειάν του, καὶ διὰ τοὺς υἱούς του ἔφερε ἀπὸ ἔξω, ἀπὸ
θυγατέρες εἰσήνεγκε τοῖς υἱοῖς διὰ δὲ τοὺς υἱούς του ἔλαβεν ἄλλας τριάκοντα μακριά, τριάντα νεαρὲς κόρες, ὡς νύμφες εἰς τὴν
αὐτοῦ ἔξωθεν, καὶ ἔκρινε τὸν νύμφας ἐντὸς τοῦ οἴκου του. Αὐτὸς ἔκρινε τὸν οἰκογένειάν του. Ὁ Ἀβαισσὰν ὑπῆρξε Κριτῆς τοῦ
Ἰσραὴλ ἑπτὰ ἔτη. Ἰσραὴλ ἐπὶ ἑπτὰ ἔτη. Ἰσραηλιτικοῦ λαοῦ ἐπὶ ἑπτὰ χρόνια.
12,10 Καὶ ἀπέθανεν Ἀβαισσὰν καὶ 10 Ἀπέθανε δὲ καὶ ἐτάφη εἰς τὴν Βηθλεέμ. 10 Κατόπιν ἀπέθανεν ὁ Ἀβαισσὰν καὶ ἐτάφη εἰς τὴν
ἐτάφη ἐν Βαιθλεέμ. Βηθλεέμ.
12,11 Καὶ ἔκρινε μετ' αὐτὸν τὸν 11 Ἔπειτα ἀπὸ αὐτὸν Κριτὴς τοῦ Ἰσραὴλ ἔγινεν ὁ 11 Μετὰ τὸν Ἀβαισσὰν Κριτὴς τοῦ Ἰσραηλιτικοῦ λαοῦ
Ἰσραὴλ Αἰλὼμ ὁ Ζαβουλωνίτης Αἰλὼμ ὁ καταγόμενος ἀπὸ τὴν φυλὴν ὑπῆρξεν ὁ Αἰλὼμ ἀπὸ τὴν φυλὴν Ζαβουλὼν ἐπὶ δέκα
δέκα ἔτη. Ζαβουλών. Ἐκυβέρνησε τὸν λαὸν τοῦ Ἰσραὴλ ἐπὶ χρόνια.
δέκα ἔτη.
12,12 Καὶ ἀπέθανεν Αἰλὼμ ὁ 12 Ἀπέθανεν Αἰλὼμ ὁ ἐκ τῆς φυλῆς Ζαβουλὼν 12 Κατόπιν ἀπέθανεν ὁ Αἰλὼμ ἀπὸ τὴν φυλὴν Ζαβουλὼν
Ζαβουλωνίτης καὶ ἐτάφη ἐν καὶ ἐτάφη εἰς τὴν πόλιν Αἰλὼμ τῆς χώρας καὶ ἐτάφη εἰς τὴν Αἰλὼμ, εἰς τὴν περιοχὴν τῆς φυλῆς
Αἰλὼμ ἐν γῆ Ζαβουλών. Ζαβουλών. Ζαβουλών.
12,13 καὶ ἔκρινε μετ' αὐτὸν τὸν 13 Ἔπειτα ἀπὸ αὐτὸν Κριτὴς τοῦ Ἰσραὴλ 13 Μετὰ τὸν Αἰλὼμ Κριτὴς τοῦ Ἰσραηλιτικοῦ λαοῦ ὑπῆρξεν
Ἰσραὴλ Ἀβδὼν υἱὸς Ἐλλὴλ ὁ ἀνεδείχθη ὁ Ἀβδών, υἱὸς τοῦ Ἐλλήλ, ὁ ὁ Ἀβδών, ὁ υἱὸς τοῦ Ἐλλήλ, ἀπὸ τὴν πόλιν Φαραθών.
Φαραθωνίτης. καταγόμενος ἀπὸ τὴν Φαραθών.
12,14 Καὶ ἦσαν αὐτῷ 14 Αὐτὸς εἶχε σαράντα υἱοὺς καὶ τριάντα 14 Αὐτὸς (ὁ Ἀβδών) εἶχε σαράντα υἱοὺς καὶ τριάντα
τεσσαράκοντα υἱοὶ καὶ τριάκοντα ἐγγονοὺς οἱ ὁποῖοι ἐπέβαινον εἰς ἑβδομήκοντα ἐγγόνια, οἱ ὁποῖοι, ὡς πλούσιοι καὶ ἐπίσημοι, ἐκάθοντο
υἱῶν υἱοὶ ἐπιβαίνοντες ἐπὶ πώλους. Ἐκυβέρνησε τοὺς Ἰσραηλίτας ἐπὶ ὀκτὼ ἐπάνω εἰς ἑβδομῆντα πουλάρια. Ὁ Ἀβδὼν ὑπῆρξε Κριτὴς
ἑβδομήκοντα πώλους. Καὶ ἔκρινε ἔτη. τοῦ Ἰσραηλιτικοῦ λαοῦ ἐπὶ ὀκτὼ χρόνια.
τὸν Ἰσραὴλ ὀκτὼ ἔτη.
12,15 Καὶ ἀπέθανεν Ἀβδὼν υἱὸς 15 Ἀπέθανε καὶ ὁ Ἀβδών, ὁ υἱὸς τοῦ Ἐλλήλ, ὁ 15 Κατόπιν ἀπέθανεν ὁ Ἀβδών, ὁ υἱὸς τοῦ Ἐλλήλ, ἀπὸ τὴν
Ἐλλὴλ ὁ Φαραθωνίτης καὶ ἐτάφη Φαραθωνίτης καὶ ἐτάφη εἰς τὴν πόλιν Φαραθὼν πόλιν Φαραθὼν καὶ ἐτάφη εἰς τὴν Φαραθών, εἰς τὴν
ἐν Φαραθὼν ἐν γῇ Ἐφραὶμ ἐν ὅρει τῆς περιοχῆς Ἐφραὶμ εἰς ὄρος τῶν Ἀμαληκιτῶν. περιοχὴν τῆς φυλῆς Ἐφραίμ, εἰς τὴν ὀρεινὴν περιοχὴν τῶν
τοῦ Ἀμαλήκ. Ἀμαληκιτῶν.

92/151
Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης
ΚΡΙΤΑΙ - 13ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ
Αρχαίο Κείμενο Ἑρμηνεία Ἰωάννου Κολιτσάρα Ἑρμηνεία Παναγιώτη Τρεμπέλα
13,1 Καὶ προσέθηκαν ἔτι οἱ υἱοὶ Καὶ πάλιν οἱ Ἰσραηλῖται ἐξέκλιναν εἰς τὴν Οἱ Ἰσραηλῖται παρεσύρθησαν πάλιν εἰς παρεκτροπὲς καὶ
Ἰσραὴλ ποιῆσαι τὸ πονηρὸν εἰδωλολατρείαν καὶ τὴν φαυλότητα ἐνώπιον ἁμαρτωλὲς πράξεις καὶ ἔκαμαν ἐκεῖνο, τὸ ὁποῖον εἶναι
ἐνώπιον Κυρίου, καὶ παρέδωκεν τοῦ Κυρίου διὰ τοῦτο καὶ παρέδωκεν αὐτοὺς πονηρὸν εἰς τὰ μάτια τοῦ Κυρίου· ἐξανάπεσαν εἰς τὸν
αὐτοὺς Κύριος ἐν χειρὶ Φυλιστιῒμ ὁ Κύριος εἰς τὰ χέρια τῶν Φιλισταίων ἐπὶ κατήφορον τῆς εἰδωλολατρίας. Διὰ τοῦτο ὁ Κύριος τοὺς
τεσσαράκοντα ἔτη. τεσσαράκοντα ἔτη. ἐγκατέλειψε καὶ τοὺς παρέδωκεν εἰς τὴν ἐξουσίαν τῶν
γειτόνων των Φιλισταίων ἐπὶ σαράντα χρόνια.
13,2 Καὶ ἦν ἀνὴρ εἶς ἀπὸ Σαραὰ ἀπὸ 2 Ὑπῆρχε τότε μεταξὺ τῶν Ἰσραηλιτῶν ἀνὴρ 2 Τὴν ἐποχὴν ἐκείνην ἐζοῦσε ἕνας εὐσεβὴς Ἰσραηλίτης, ποὺ
δήμου συγγενείας τοῦ Δανί, καὶ καταγόμενος ἀπὸ τὴν πόλιν Σαραὰ ἡ ὁποία κατήγετο ἀπὸ τὴν Σαραά· ὁ ἄνθρωπος αὐτὸς ἀνῆκεν εἰς τὴν
ὄνομα αὐτῷ Μανωέ, καὶ γυνὴ αὐτοῦ ἀνῆκεν εἰς τὴν φυλὴν τοῦ Δάν, ὀνόματι φυλὴν τοῦ Δὰν (ἢ ὁποία ἐσυνώρευε μὲ τοὺς Φιλισταίους) καὶ
στεῖρα καὶ οὐκ ἔτεκε. Μανωέ. Ἡ σύζυγός του ἦτο στεῖρα καὶ δὲν τὸ ὄνομά του ἦταν Μανωέ. Ἡ δὲ γυναῖκα το ἦταν στεῖρα καὶ
ἐτεκνοποίει. δὲν ἐγεννοῦσε παιδιά.
13,3 Καὶ ὤφθη ἄγγελος Κυρίου πρὸς 3 Ἄγγελος Κυρίου παρουσιάσθη εἰς τὴν 3 Καὶ παρουσιάσθη ὁ ἄγγελος Κυρίου εἰς τὴν γυναῖκα καὶ τῆς
τὴν γυναῖκα, καὶ εἶπε πρὸς αὐτὴν· γυναῖκα αὐτὴν καὶ τῆς εἶπεν· <ἰδοὺ σὺ εἷσαι εἶπε: <Νά· εἶσαι στεῖρα καὶ ποτὲ δὲν ἔχεις γεννήσει παιδί·
ἰδοὺ σὺ στεῖρα καὶ οὐ τέτοκας, καὶ στεῖρα καὶ ἕως τώρα δὲν ἐγέννησες υἱόν. ἀλλὰ τώρα θὰ συλλάβῃς εἰς τὰ σπλάγχνα σου καὶ θὰ
συλλήψῃ υἱόν. Τώρα ὅμως θὰ συλλάβῃς υἱόν. γεννήσῃς υἱόν.
13,4 Καὶ νῦν φύλαξαι δὴ καὶ μὴ πίῃς 4 Ἀπὸ τώρα λοιπὸν πρόσεξε νὰ μὴ πίῃς 4 Ἀπὸ τώρα λοιπὸν φυλάξου· δὲν θὰ πιῇς κρασὶ ἢ ἄλλο
οἶνον καὶ μέθυσμα καὶ μὴ φάγῃς οἶνον ἢ ἄλλο μεθυστικὸν ποτόν· πρόσεξε ἐπὶ μεθυστικὸν ποτόν· οὔτε θὰ φάγῃς τίποτε ἀπὸ αὐτά,
πᾶν ἀκάθαρτον· πλέον νὰ μὴ φάγῃς τίποτε ἀπὸ ἐκεῖνα, τὰ ποὺ Μωσαϊκὸς νόμος θεωρεῖ ἀκάθαρτα.
ὁποῖα ὁ νόμος τοῦ Θεοῦ χαρακτηρίζει
ἀκάθαρτα.
13,5 ὅτι ἰδοὺ σὺ ἐν γαστρὶ ἔχεις καὶ 5 Διότι σὺ θὰ συλλάβῃς ἐν γαστρὶ καὶ θὰ 5 Διότι, νά· θὰ συλλάβῃς εἰς τὴν κοιλίαν σου καὶ θὰ μεῖνῃς
τέξῃ υἱόν, καὶ σίδηρος ἐπὶ τὴν γεννήσῃς υἱόν. Ψαλλίδι δὲν θὰ ἀνεβῇ εἰς τὴν ἀνελπίστως ἔγκυος καὶ θὰ γεννήσῃς υἱόν. Εἰς τὴν κεφαλὴν
κεφαλὴν αὐτοῦ οὐκ ἀναβήσεται, ὅτι κεφαλὴν αὐτοῦ διὰ νὰ κόψῃ τὴν κόμην του, τοῦ παιδιοῦ δὲν θὰ χρησιμοποιηθῇ σιδερένιο ὅργανον (ψαλίδι

93/151
ναζὶρ Θεοῦ ἔσται τὸ παιδάριον ἀπὸ διότι τὸ παιδίον τοῦτο θὰ εἶναι ναζιραῖος ἢ ξυράφι), διὰ νὰ κοποῦν μὲ αὐτὸ τὰ μαλλιά του· διότι τὸ
τῆς κοιλίας, καὶ αὐτὸς ἄρξεται σῶσαι (ἀφιερωμένος δηλαδὴ εἰς τὸν Θεόν) ἐκ παιδὶ θὰ εἶναι ἀπὸ τώρα, ποὺ θὰ συλληφθῇ εἰς τὴν κοιλία

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


τὸν Ἰσραὴλ ἐκ χειρὸς Φυλιστιΐμ κοιλίας μητρός του. Καὶ αὐτὸς θὰ κάμῃ σου, Ναζιραῖος, δηλαδὴ ἀφιερωμένος εἰς τὸν Θεόν. Καὶ τὸ
ἀρχὴν τοῦ ἔργου τῆς σωτηρίας καὶ παιδὶ αὐτό, ὁ υἱός σου, θὰ ἀρχίσῃ τὸ ἔργον τῆς
ἀπελευθερώσεως τῶν Ἰσραηλιτῶν ἀπὸ τὴν ἀπελευθερώσεως τῶν Ἰσραηλιτῶν ἀπὸ τὴν τυραννίαν τῶν
ἐξουσίαν τῶν Φιλισταίων>. Φιλισταίων>.
13,6 καὶ εἰσῆλθεν ἡ γυνὴ καὶ εἶπε τῷ 6 Ἡ γυναίκα αὐτὴ εἰσῆλθε κατόπιν εἰς τὸν 6 Κατόπιν ἡ γυναῖκα ἔτρεξε (ἦλθεν εἰς τὸ σπίτι της) καὶ
ἀνδρὶ αὐτῆς λέγουσα· ἄνθρωπος οἶκον της καὶ εἶπεν εἰς τὸν ἄνδρα της· <ἕνας ἀνεκοίνωσεν εἰς τὸν ἄνδρα της τὴν ἀνέλπιστον εἴδησιν. Τοῦ
Θεοῦ ἦλθε πρός με, καὶ εἶδος αὐτοῦ ἄνθρωπος τοῦ Θεοῦ, ὁ ὁποῖος εἶχε τὴν εἶπε: <Ἄνθρωπος ὄχι κοινὸς καὶ συνηθισμένος, ἀλλὰ
ὡς εἰδὸς ἀγγέλου Θεοῦ, φοβερὸν ἐμφάνισιν ἀγγέλου, συγκλονιστικὴν καὶ (ἄνθρωπος) τοῦ Θεοῦ ἦλθεν εἰς ἑμέ· ἡ μορφή τοῦ προσώπου
σφόδρα· καὶ οὐκ ἠρώτησα αὐτόν, πολὺ φοβεράν, ἦλθε πρὸς ἐμέ. Δὲν τὸν του ἔμοιαζε μὲ τὴν μορφὴν τοῦ προσώπου ἀγγέλου τοῦ Θεοῦ
πόθεν ἐστί, καὶ τὸ ὄνομα αὐτοῦ οὐκ ἠρώτησα πόθεν κατάγεται οὔτε καὶ ὁ ἴδιος καὶ ἡ ἔκτακτη λάμψις καὶ ἀκτινοβολία, ποὺ ἔβγαινε ἀπὸ τὸ
ἀπήγειλέ μοι. μοῦ ἐγνωστοποίησε τὸ ὄνομά του. πρόσωπόν του, ἐπροκαλοῦσε μεγάλον τρόμον, σεβασμὸν καὶ
εὐλάβειαν εἰς ἐκεῖνον, ποὺ τὸ ἔβλεπε! Καὶ δὲν ἔλαβα τὸ
θάρρος να τὸν ἐρωτήσω ἀπὸ ποὺ ἔρχεται· ἄλλα καὶ αὐτὸς δὲν
μοῦ ἀπεκάλυψε τὸ ὄνομά του!
13,7 καὶ εἶπέ μοι· ἰδοὺ σὺ ἐν γαστρὶ 7 Μοῦ εἶπεν ὅμως τὰ ἐξῆς· Ἰδοὺ σὺ θὰ μείνῃς 7 Μοῦ εἶπεν ὅμως τοῦτο: <Νά· σὺ πρόκειται νὰ συλλάβῃς εἰς
ἔχεις καὶ τέξῃ υἱόν· καὶ νῦν μὴ πίνῃς ἔγκυος καὶ θὰ γεννήσῃς υἱόν. Ἀπὸ τώρα καὶ τὴν κοιλία σου καὶ θὰ μείνῃς ἀνελπίστως ἔγκυος καὶ θὰ
οἶνον καὶ μέθυσμα καὶ μὴ φάγῃς εἰς τὸ ἐξῆς μὴ πίῃς οἶνον ἢ ἄλλο μεθυστικὸν γεννήσῃς υἱόν· ἀπὸ τώρα λοιπὸν φυλάξου νὰ μὴ πιῇς κρασὶ ἢ
πᾶν ἀκάθαρτον, ὅτι Θεοῦ ἅγιον ποτὸν οὔτε καὶ νὰ φάγῃς τίποτε ἀπὸ ἐκεῖνα, ἄλλο μεθυστικὸν ποτὸν οὔτε νὰ φάγῃς τίποτε ἀπὸ αὐτά, ποὺ
ἔσται τὸ παιδάριον ἀπὸ γαστρὸς ἕως τὰ ὁποῖα ὁ νόμος τοῦ Θεοῦ χαρακτηρίζει ὁ Μωσαϊκὸς νόμος θεωρεῖ ἀκάθαρτα, διότι τὸ παιδὶ θὰ εἶναι
ἡμέρας θανάτου αὐτοῦ. ἀκάθαρτα. Καὶ τοῦτο διότι τὸ παιδίον αὐτὸ ἀφιερωμένον εἰς τὸν Θεὸν ἀπὸ τώρα, ποὺ θὰ συλληφθῇ εἰς
θὰ εἶναι ἀφιερωμένον εἰς τὸν Κύριον ἐκ τὴν κοιλίαν σου, μέχρι τὴν ἡμέραν τοῦ θανάτου του>.
κοιλίας μητρὸς μέχρι τῆς ἡμέρας τοῦ
θανάτου του>.
13,8 Καὶ προσηύξατο Μανωὲ πρὸς 8 Ὁ Μανωὲ προσηυχήθη πρὸς τὸν Κύριον 8 Κατόπιν αὐτῶν ὁ Μανωὲ προσηυχήθη εἰς τὸν Κύριον καὶ
Κύριον καὶ εἶπεν· ἐν ἐμοί, Κύριε καὶ εἶπε· <Κύριε Ἀδωναϊέ, σὲ παρακαλῶ, ὁ εἶπε: <Σὲ παρακαλῶ, Κύριε, Κύριέ μου (-Ἀδωναϊέ), τὸν

94/151
Ἀδωναϊέ, τὸν ἄνθρωπον τοῦ Θεοῦ, ἄνθρωπος τοῦ Θεοῦ, τὸν ὁποῖον σὺ ἄνθρωπον τοῦ Θεοῦ, ποὺ ἔστειλες καὶ ἐμφανίσθηκε εἰς τὴν
ὃν ἀπέστειλας, ἐλθέτω δὴ ἔτι πρὸς ἀπέστειλες, ἂς ἔλθῃ πάλιν πρὸς ἡμᾶς καὶ ἂς γυναῖκα μου, στεῖλε τὸν νὰ παρουσιασθῇ καὶ πάλιν εἰς ἡμᾶς

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


ἡμᾶς καὶ συμβιβασάτω ἡμᾶς τί μᾶς συμβουλεύσῃ τί πρέπει νὰ πράξωμεν καὶ νὰ μᾶς πληροφορήσῃ καὶ ἐξηγήσῃ τὶ πρέπει νὰ κάμωμεν
ποιήσωμεν τῷ παιδὶ τῷ τικτομένῳ. διὰ τὸ παιδίον, τὸ ὁποῖον μέλλει νὰ γεννηθῇ. εἰς τὸ παιδί, ὅταν θὰ γεννηθῇ.
13,9 Καὶ εἰσήκουσεν ὁ Θεὸς τῆς 9 Ὁ Θεὸς ἤκουσε τὴν δέησιν τοῦ Μανωὲ καὶ 9 Ὁ Θεὸς ἄκουσε καὶ ἐδέχθη τὴν προσευχὴν τοῦ Μανωέ. Καὶ
φωνῆς Μανωέ, καὶ ἦλθεν ὁ ἄγγελος ὁ ἄγγελός του ἦλθε πάλιν πρὸς τὴν γυναῖκα, ὁ ἄγγελος τοῦ Θεου ἦλθε πάλιν καὶ παρουσιάσθη εἰς τὴν
τοῦ Θεοῦ ἔτι πρὸς τὴν γυναῖκα, καὶ ὅταν αὐτὴ ἐκάθητο εἰς τὸν ἀγρόν, ὁ δὲ γυναῖκα (τοῦ Μανωέ)· αὐτὴ εὑρίσκετο (ἐκάθητο) ἔξω εἰς τὸ
αὕτη ἐκάθητο ἐν ἀγρῷ, καὶ Μανωὲ ὁ σύζυγός της ὁ Μανωὲ δὲν εὑρίσκετο μαζῆ χωράφι καὶ ὁ Μανωέ, ὁ σύζυγός της, δὲν ἦταν μαζί της.
ἀνὴρ αὐτῆς οὐκ ἦν μετ' αὐτῆς. της.
13,10 Καὶ ἐτάχυνεν ἡ γυνὴ καὶ 10 Ἡ γυνὴ ἔσπευσε δρομέως καὶ συνήντησε 10 Τότε ἡ γυναῖκα ἔτρεξε γρήγορα - γρήγορα καὶ ἀνήγγειλεν
ἔδραμε καὶ ἀνήγγειλε τῷ ἀνδρὶ τὸν ἄνδρα της εἰς τὸν ὁποῖον ἀνήγγειλε· εἰς τὸν ἄνδρα της (τὴν ἐμφάνισιν τοῦ ἀγγέλου) καὶ τοῦ εἶπε:
αὐτῆς καὶ εἶπε πρὸς αὐτόν· ἰδοὺ <ἰδοὺ παρουσιάσθη εἰς ἐμὲ καὶ πάλιν ὁ ἀνήρ, <Νά· μοῦ παρουσιάσθη πάλιν ὁ ἄνθρωπος τοῦ Θεοῦ, ὁ ὁποῖος
ὦπται πρός με ὁ ἀνήρ, ὃς ἦλθεν ἐν ὁ ὁποῖος καὶ προηγουμένως μοῦ εἶχεν ἦλθε τὴν γνωστὴν ἐκείνην ἡμέραν καὶ μοῦ ἐμίλησε!>
ἡμέρᾳ πρός με. ἐμφανισθῆ>.
13,11 Καὶ ἀνέστη καὶ ἐπορεύθη 11 Ὁ Μανωὲ ἠγέρθη, ἠκολούθησε τὴν 11 Καὶ ὁ Μανωὲ ἐσηκώθη καὶ ἀκολούθησε τὴν γυναῖκα του
Μανωὲ ὀπίσω τῆς γυναικὸς αὐτοῦ σύζυγόν του, ἦλθε πρὸς τὸν ἄγνωστον αὐτὸν καὶ ἦλθε πρὸς τὸν ἄνθρωπον καί (νομίζοντας ὅτι εἶναι
καὶ ἦλθε πρὸς τὸν ἄνδρα καὶ εἶπεν ἄνδρα καὶ τοῦ εἶπε· <σὺ εἶσαι πράγματι ὁ ἄνθρωπος καὶ ὄχι ἄγγελος) τὸν ἐρώτησε μὲ σεβασμόν, ἀλλὰ
αὐτῷ· εἰ σὺ εἶ ὁ ἀνὴρ ὁ λαλήσας πρὸς ἀνὴρ ὁ ὁποῖος συνωμίλησες με τὴν γυναῖκα καὶ μὲ κάποιο θάρρος: Σὺ εἶσαι ὁ ἄνθρωπος, ποὺ ἐμίλησες τὶς
τὴν γυναῖκα; Καὶ εἶπεν ὁ ἄγγελος· μου;> Ὁ δὲ ἄγγελος ἀπήντησεν· <ἐγὼ εἶμαι>. ἡμέρες αὐτὲς εἰς τὴν γυναῖκα (μοῦ);> Ὁ ἄγγελος τοῦ
ἐγώ. ἀπάντησε: <Ναί, ἐγὼ εἶμαι>.
13,12 Καὶ εἶπε Μανωέ· νῦν ἐλεύσεται 12 Ὁ Μανωὲ εἶπε πρὸς αὐτόν· <τώρα ὅταν ὁ 12 Τότε ὁ Μανωὲ ἐξωτερίκευσε τὴν ἀγαθὴν διάθεσίν του καὶ
ὁ λόγος σου· τίς ἔσται κρίσις τοῦ λόγος σου γίνῃ πραγματικότης καὶ εἶπε: <Εἴθε νὰ γίνῃ σύμφωνα μὲ τὸν λόγον σου. Ὅταν
παιδίου καὶ τὰ ποιήματα αὐτοῦ; ἀποκτήσω υἱόν, ποῖος θὰ εἶναι ὁ νόμος, ποὺ (λοιπὸν) πραγματοποιηθῇ ὁ λόγος σου καὶ γεννηθῇ τὸ παιδί,
θὰ ρυθμίζῃ τὴν ζωὴν τοῦ παιδίου, καὶ ποῖα πῶς πρέπει νὰ τακτοποιηθῇ (ἀνατραφῇ); Τί εἴδους ζωὴν καὶ
τὰ ἔργα αὐτοῦ;> ἔργα πρέπει νὰ κάμῃ; Ποία ἡ ἐξέλιξίς του; Τί ὑποχρεώσεις
ἔχομεν (ἐγὼ καὶ ἡ γυναῖκα μου) ἀπέναντί του;>
13,13 Καὶ εἶπεν ὁ ἄγγελος Κυρίου 13 Ἀπήντησεν ὁ ἄγγελος τοῦ Κυρίου πρὸς 13 Καὶ ὁ ἄγγελος τοῦ Κυρίου εἶπεν εἰς τὸν Μανωέ: <Ἡ

95/151
πρὸς Μανωέ· ἀπὸ πάντων, ὧν τὸν Μανωέ· <τὸ παιδὶ ποὺ θὰ γεννηθῇ θὰ γυναῖκα σου πρέπει νὰ προσέξῃ, ὥστε νὰ τηρήσῃ μὲ
εἴρηκα πρὸς τὴν γυναῖκα, φυλαχθῇ ἀπὸ ὅλα ἐκεῖνα, ποὺ εἶπα πρὸς τὴν προσοχὴν ὅλα, ὅσα τῆς εἶπα· (ἢ κατ' ἄλλην ἑρμηνείαν: Τὸ

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


φυλάξεται· γυναῖκα σου· παιδὶ πρέπει νὰ προσέξῃ, ὥστε νὰ τηρήσῃ κλπ.).
13,14 ἀπὸ παντός, ὃ ἐκπορεύεται ἐξ 14 κάθε προϊὸν τὸ ὁποῖον παράγεται ἀπὸ 14 Δὲν πρέπει νὰ φάγῃ τίποτε ἀπὸ τὰ προϊόντα τοῦ
ἀμπέλου τοῦ οἴνου, οὐ φάγεται καὶ ἄμπελον, μὲ τὰς σταφυλὰς τῆς ὁποίας ἀμπελιοῦ, ἀπὸ τὰ σταφύλια τοῦ ὁποίου παράγεται κρασί·
οἶνον καὶ μέθυσμα μὴ πιέτω καὶ πᾶν γίνεται ὁ οἶνος, δὲν θὰ φάγῃ· οἶνον καὶ οὔτε πρέπει νὰ πιῇ κρασὶ ἢ ἄλλο μεθυστικὸν ποτόν· οὔτε
ἀκάθαρτον μὴ φαγέτω· πάντα ὅσα μεθυστικὰ ποτὰ δὲν θὰ πίῃ. Κάθε τι ποὺ ὁ πρέπει νὰ φάγῃ τίποτε ἀπὸ ἐκεῖνα, ποὺ ὁ Μωσαϊκὸς νόμος
ἐνετειλάμην αὐτῇ, φυλάξεται. νόμος τοῦ Θεοῦ χαρακτηρίζει ἀκάθαρτον, θεωρεῖ ἀκάθαρτα. Ὅλα, ὅσα τὴν διέταξα, πρέπει νὰ τὰ
δὲν θὰ φάγῃ. Ὅλα ὅσα διέταξα αὐτὴν νὰ τηρήσῃ).
φυλάξῃ, θὰ τὰ φυλάξῃ καὶ τὸ παιδίον>.
13,15 Καὶ εἶπε Μανωὲ πρὸς τὸν 15 Εἶπε τότε ὁ Μανωὲ πρὸς τὸν ἄγγελον τοῦ 15 Καὶ ὁ ἀγαθὸς καὶ ἁπλὸς Ἰσραηλίτης Μανωέ (ποὺ
ἄγγελον Κυρίου· κατάσχωμεν ὧδέ σε Κυρίου· <θὰ μᾶς ἐπιτρέψῃς νὰ σὲ ἐξακολουθοῦσε νὰ θεωρῶ τὸν συνομιλητήν του μόνον ὡς
καὶ ποιήσωμεν ἐνώπιόν σου ἔριφον κρατήσωμεν ἐδῶ, διὰ νὰ σοῦ προσφέρωμεν ἄνθρωπον τοῦ Θεοῦ) εἶπεν εἰς τὸν ἄγγελον τοῦ Θεοῦ: <Σὲ
αἰγῶν. νὰ φάγῃς ἀπὸ τὰς αἶγας μας ἐρίφιον;> παρακαλῶ, δῶσε μας τὴν ἄδειαν νὰ σὲ κρατήσωμεν ἐδῶ, διὰ
νὰ φτιάξωμεν καὶ σοῦ προσφέρωμεν ἕνα τρυφερὸ κατσίκι διὰ
νὰ φάγῃς>.
13,16 Καὶ εἶπεν ὁ ἄγγελος Κυρίου 16 Ὁ ἄγγελος τοῦ Κυρίου εἶπε πρὸς τὸν 16 Ἀλλὰ ὁ ἄγγελος Κυρίου ἀπάντησε εἰς τὸν Μανωέ: <Καὶ ἂν
πρὸς Μανωέ· ἐὰν κατάσχῃς με, οὐ Μανωέ· <ἐὰν μὲ κρατήσῃς θὰ μείνω, ἀλλὰ μὲ κρατήσῃς, ἐγὼ δὲν θὰ φάγω ἀπὸ τὸ ψωμὶ καὶ τὸ φαγητόν
φάγομαι ἀπὸ τῶν ἄρτων σου, καὶ δὲν θὰ φάγω ἀπὸ τὴν τράπεζάν σου. Ἐὰν σου. Ἐὰν θέλῃς νὰ τὸ ἐτοιμάσῃς, ἐκεῖνο ποὺ θὰ φτιάσῃς,
ἐὰν ποιήσῃς ὁλοκαύτωμα, τῷ Κυρίῳ θελήσῃς νὰ κάμῃς θυσίαν ὁλοκαυτώματος, πρόσφερέ το ὡς θυσίαν εἰς τὸν Κύριον καὶ κάψε το
ἀνοίσεις αὐτό· ὅτι οὐκ ἔγνω Μανωὲ εἰς τὸν Κύριον θὰ προσφέρῃς αὐτήν>. ὁλόκληρον εἰς λατρείαν του>. Αὐτὰ ὅλα τὰ εἶπεν ὁ Μανωέ,
ὅτι ἄγγελος Κυρίου αὐτός. Παρεκάλεσεν ὁ Μανωὲ τὸν ξένον νὰ μείνῃ, διότι δὲν εἶχεν (ἀκόμη) ἀντιληφθῇ ὅτι αὐτὸς ἦταν ἄγγελος
διότι δὲν εἶχεν ἀντιληφθῇ, ὅτι αὐτὸς ἦτο Κυρίου.
ἄγγελος Κυρίου.
13,17 Καὶ εἶπε Μωνωὲ πρὸς τὸν 17 Ὁ Μανωὲ εἶπε πρὸς τὸν ἄγγελον τοῦ 17 Ὁ Μανωὲ εἰς τὴν ἄρνησιν αὐτὴν τοῦ ἀγνώστου (ἀκόμη)
ἄγγελον Κυρίου· τί τὸ ὄνομά σοι; Ὅτι Κυρίου· <εἰπέ μου, ποῖον εἶναι τὸ ὄνομά σου, προσώπου ἐπῆρε θάρρος καὶ ἐρώτησε τὸν ἄγγελον Κυρίου:
ἔλθοι τὸ ρῆμά σου, καὶ δοξάσομέν ὥστε ὅταν ἐκπληρωθοῦν τὰ λόγια σου νὰ <Ἀφοῦ δὲν θέλεις τίποτε τώρα, πές μας· ποῖον εἶναι τὸ ὄνομά

96/151
σε. σοῦ προσφέρωμεν εἰς ἔνδειξιν ἐκτιμήσεως σου, ὥστε, ὅταν γεννηθῇ τὸ παιδὶ καὶ ἐκπληρωθῇ ὁ λόγος
καὶ εὐγνωμοσύνης ἕνα δῶρον>. σου, νὰ σὲ εὐχαριστήσωμεν ὅπως πρέπει καὶ νὰ σὲ

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


τιμήσωμεν>.
13,18 Καὶ εἶπεν αὐτῷ ὁ ἄγγελος 18 Ὁ ἄγγελος τοῦ ἀπήντησε· <διατὶ ἐρωτᾷς 18 Ὁ ἄγγελος Κυρίου τοῦ ἀπάντησε: <Διατὶ ἐρωτᾷς νὰ μάθῃς
Κυρίου· εἰς τί τοῦτο ἐρωτᾶς τὸ ὄνομά νὰ μάθῃς τὸ ὄνομά μου; Τὸ ὄνομά μου εἶναι τὸ ὄνομά μου; Τὸ ὄνομά μου εἶναι θαυμαστόν, μυστηριῶδες,
μου; Καὶ αὐτό ἐστι θαυμαστόν. σεβαστὸν καὶ ἀνέκφραστον>. τρομερὸν καὶ ἀνέκφραστον>!
13,19 Καὶ ἔλαβε Μανωὲ τὸν ἔριφον 19 Ὁ Μανωὲ ἐπῆρε τὸ ἐρίφιον ἀπὸ τὰ γίδια 19 Τότε ὁ Μανωὲ ἐπῆρε τὸ τρυφερὸ κατσίκι καὶ τὴν ἀνάλογον
τῶν αἰγῶν καὶ τὴν θυσίαν καὶ του καὶ τὴν ἄλλην ἀναίμακτον θυσίαν καὶ θυσίαν καὶ τὰ ἔβαλε ἐπάνω εἰς μίαν πέτραν, ποὺ
ἀνήνεγκεν ἐπὶ τὴν πέτραν τῷ Κυρίῳ· προσέφερεν αὐτὰ θυσίαν πρὸς τὸν Κύριον ἐχρησίμευεν ὡς θυσιαστήριον, καὶ τὰ ἐπρόσφερε ὡς θυσίαν
καὶ διεχώρισε ποιῆσαι, καὶ Μανωὲ ἐπάνω εἰς λίθον, ὁ ὁποῖος ἐπεῖχε θέσιν εἰς τὸν Κύριον. Καὶ ὁ ἄγγελος ἐχωρίσθη ἀπὸ αὐτοὺς διὰ νὰ
καὶ γυνὴ αὐτοῦ βλέποντες. θυσιαστηρίου. Ὁ ἄγγελος ἀπεμακρύνθη προσφέρῃ τὴν θυσίαν, ὁ δὲ Μανωὲ καὶ ἡ γυναῖκα του
ὀλίγον ἀπὸ αὐτοὺς διὰ νὰ προσφέρῃ τὴν παρακολουθοῦσαν μὲ θαυμασμὸν ἀπὸ κάποιαν ἀπόστασιν τί
θυσίαν, ὁ δὲ Μανωὲ καὶ ἡ γυνή του θὰ ἐπακολουθοῦσε.
παρετήρουν.
13,20 Καὶ ἐγένετο ἐν τῷ ἀναβῆναι 20 Ὅταν ἤναψεν ἡ φλόγα ἐπάνω εἰς τὸ 20 Συνέβη δὲ τοῦτο: Εἰς κάποιαν στιγμὴν ἀνέβη ἀπὸ τὴν
τὴν φλόγα ἐπάνω τοῦ θυσιαστηρίου θυσιαστήριον καὶ ἀνέβαινε πρὸς τὸν πέτραν ἐκείνην, ποὺ μετεβλήθη εἰς θυσιαστήριον, τόσον
ἕως τοῦ οὐρανοῦ καὶ ἀνέβη ὁ οὐρανόν, ἀνέβη καὶ ὁ ἄγγελος Κυρίου διὰ μεγάλη φλόγα, ποὺ ὑψώθη ἕως τὸν οὐρανόν. Συγχρόνως
ἄγγελος Κυρίου ἐν τῇ φλογὶ τοῦ τῆς φλογὸς αὐτῆς τοῦ θυσιαστηρίου. Ὁ μαζὶ μὲ τὴν φλόγα (ποὺ ἀνέβαινε ἀπὸ τὸ θυσιαστήριον)
θυσιαστηρίου, καὶ Μανωὲ καὶ ἡ γυνὴ Μανωὲ καὶ ἡ γυνή του ἔβλεπον αὐτὸν ὑψώθη καὶ ὁ ἄγγελος Κυρίου καὶ ἐχάθη. Ὁ Μανωὲ καὶ ἡ
αὐτοῦ βλέποντες καὶ ἔπεσαν ἐπὶ ἔκπληκτοι καὶ ἔπεσαν πρηνεῖς κάτω εἰς τὸ γυναῖκα του παρακολουθοῦσαν τὸ θαυμαστὸν καὶ
πρόσωπον αὐτῶν ἐπὶ τὴν γῆν. ἔδαφος. καταπληκτικὸν αὐτὸ γεγονός. Τόσον πολὺ δὲ ἐτρόμαξαν,
ὥστε ἔπεσαν καὶ οἱ δύο μὲ τὸ πρόσωπον εἰς τὴν γῆν.
13,21 Καὶ οὐ προσέθηκεν ἔτι ὁ 21 Ὁ ἄγγελος τοῦ Κυρίου δὲν ἐνεφανίσθη 21 Ὁ ἄγγελος Κυρίου οὐδέποτε πλέον παρουσιάσθη, οὔτε ες
ἄγγελος Κυρίου ὀφθῆναι πρὸς πλέον οὔτε πρὸς τὸν Μανωέ, οὔτε πρὸς τὴν τὸν Μανωὲ οὔτε εἰς τὴν γυναῖκα του. Τότε ἐκατάλαβε ὁ
Μανωὲ καὶ πρὸς τὴν γυναῖκα αὐτοῦ· γυναῖκα αὐτοῦ. Τότε ἐνόησεν ὁ Μανωὲ ὅτι ὁ Μανωέ, ὅτι δὲν εἶχε νὰ κάμῃ μὲ ἄνθρωπον, ἀλλὰ αὐτὸς ἦταν
τότε ἔγνω Μανωὲ ὅτι ἄγγελος ἄγνωστος ἐκεῖνος ἀνὴρ ἦτο ἄγγελος Κυρίου. ἄγγελος Κυρίου. Διότι μόνον ὁ ἀσώματος ἄγγελος, ποὺ δὲν
Κυρίου οὗτος. ἀνήκει εἰς τὸν φθαρτὸν κόσμον, ἠμποροῦσε νὰ ἀνέβη εἰς τὸν

97/151
οὐρανὸν μαζὶ μὲ τὴν φλόγα τοῦ βωμοῦ χωρὶς νὰ καίγεται.
13,22 Καὶ εἶπε Μανωὲ πρὸς τὴν 22 Γεμᾶτος φόβον ὁ Μανωὲ εἶπε πρὸς τὴν 22 Καὶ ὁ Μανωὲ γεμᾶτος φόβον εἶπεν εἰς τὴν γυναῖκα του:

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


γυναῖκα αὐτοῦ· θανάτῳ σύζυγόν του· <θὰ ἀποθάνωμεν, διότι εἴδομεν <Θὰ ἀποθάνωμεν ἐξάπαντος, διότι εἴδαμε τὸν Θεόν>!
ἀποθανούμεθα, ὅτι Θεὸν εἴδομεν. τὸν Θεόν>.
13,23 Καὶ εἶπεν αὐτῷ ἡ γυνὴ αὐτοῦ· 23 Ἡ γυναῖκα του ὅμως τοῦ εἶπε· <ἐὰν ὁ 23 Ἀλλ' ἡ γυναῖκα του τοῦ εἶπε: <Ἐὰν ὁ Θεὸς ἤθελε νὰ μᾶς
εἰ ἤθελεν ὁ Κύριος θανατῶσαι ἡμᾶς, Κύριος ἤθελε νὰ μᾶς θανατώσῃ, δὲν θὰ θανατώσῃ, δὲν θὰ ἐδέχετο ἀπὸ τὰ χέρια μας τὸ ὅλοκαύτωμα
οὐκ ἂν ἔλαβεν ἐκ χειρὸς ἡμῶν ἐδέχετο ἀπὸ τὰ χέρια μας τὴν αἱματηρὰν καὶ τὴν θυσίαν καὶ δὲν θὰ ἔδειχνε εἰς ἡμᾶς ὅλα αὐτὰ τὰ
ὁλοκαύτωμα καὶ θυσίαν καὶ οὐκ ἂν θυσίαν τοῦ ὁλοκαυτώματος καὶ τὴν θαυμαστά, ἀλλ' οὔτε καὶ θὰ μᾶς ἀξίωνε νὰ ἀκούσωμεν
ἔδειξεν ἡμῖν ταῦτα πάντα καὶ καθὼς ἀναίμακτον θυσίαν. Δὲν θὰ ἐφανέρωνεν εἰς ὑποσχέσεις, ὅπως αὐτὲς ποὺ ἀκούσαμε καὶ ἐλάβαμε (τώρα)
καιρὸς οὐκ ἂν ἠκούτισεν ἡμᾶς ἡμᾶς ὅλα ὅσα ἐξαίρετα εἴδομεν καὶ δὲν θὰ κατὰ τὶς ἡμέρες αὐτές>.
ταῦτα. συγκατέβαινεν ὥστε νὰ ἀκούσωμεν κατὰ
τὴν ἡμέραν αὐτὴν αὐτά, ποὺ ἠκούσαμεν>.
13,24 Καὶ ἔτεκεν ἡ γυνὴ υἱὸν καὶ 24 Ὅταν ἦλθεν ὁ καιρός, ἐγέννησεν ἡ 24 Ὅταν ἦλθεν ὁ καιρὸς τοῦ τοκετοῦ, ἐγέννησεν ἡ γυναῖκα
ἐκάλεσε τὸ ὄνομα αὐτοῦ Σαμψών· σύζυγος τοῦ Μανωὲ υἱὸν καὶ ὠνόμασεν τοῦ Μανωὲ υἱόν, τὸν ὁποῖον ὠνόμασε Σαμψών (ποὺ σημαίνει
καὶ ἡδρύνθη τὸ παιδάριον, καὶ αὐτὸν Σαμψών. Ἐμεγάλωσε τὸ παιδίον, ὁ δὲ μικρὸς ἥλιος· ἡλιακός). Καὶ τὸ μικρὸ παιδὶ ἔγινε ἄνδρας μὲ
εὐλόγησεν αὐτὸ Κύριος. Κύριος εὐλόγησεν αὐτό. δύναμιν καὶ ἀνάπτυξιν ὄχι συνηθισμένην· ὁ δὲ Κύριος τὸ
εὐλόγησε καὶ τὸ ἐχαρίτωσε, διὰ νὰ πραγματοποιήσῃ κάτι τὸ
ἔκτακτον καὶ μεγάλο μεταξὺ τοῦ Ἰσραήλ.
13,25 Καὶ ἤρξατο πνεῦμα Κυρίου 25 Πνεῦμα δὲ Κυρίου ἤρχισε νὰ συνοδεύῃ 25 Καὶ τὸ Πνεῦμα τοῦ Κυρίου ἄρχισε νὰ τὸν συνοδεύῃ καὶ νὰ
συνεκπορεύεσθαι αὐτῷ ἐν αὐτὸ ἐντὸς καὶ ἐκτὸς τοῦ στρατοπέδου τῆς τὸν ἐνδυναμώνῃ, ὥστε νὰ ἐπιτυγχάνῃ διάφορα
παρεμβολῇ Δὰν καὶ ἀνὰ μέσον φυλῆς Δάν, τὸ ὁποῖον στρατόπεδον κατορθώματα καὶ νὰ δείχνῃ τὴν γενναιότητά του εἰς τὸ
Σαραὰ καὶ ἀνὰ μέσον Ἐσθαόλ. εὑρίσκετο μεταξὺ Σαραὰ καὶ Ἐσθαόλ. στρατόπεδον τῆς φυλῆς Δάν, ποὺ εὑρίσκετο μεταξὺ Σαραὰ
καὶ Ἐσθαόλ (καὶ ἐπειδὴ ἐσυνώρευε μὲ τοὺς Φιλισταίους,
ἐγίνοντο ἐκεῖ διάφορες συγκρούσεις).

ΚΡΙΤΑΙ - 14ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ


Αρχαίο Κείμενο Ἑρμηνεία Ἰωάννου Κολιτσάρα Ἑρμηνεία Παναγιώτη Τρεμπέλα

98/151
14,1 Καὶ κατέβη Σαμψὼν εἰς Όταν πλέον εἶχε μεγαλώσει ὁ Σαμψὼν κατέβη Μίαν ἡμέραν ὁ Σαμψὼν κατέβηκε ἀπὸ τὴν Σαραὰ εἰς τὴν

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


Θαμναθὰ καὶ εἶδε γυναῖκα ἐν μίαν ἡμέραν ἀπὸ τὴν πόλιν Σαραὰ εἰς τὴν Θαμναθὰ καὶ ἐκεῖ εἰς τὴν Θαμναθὰ εἶδε ἕνα κορίτσι μεταξὺ
Θαμναθὰ ἀπὸ τῶν θυγατέρων πόλιν Θαμναθά. Ἐκεῖ εἶδε μίαν γυναῖκα ἀπὸ τῶν κοριτσιῶν τῶν Φιλισταίων, τὸ ὁποῖον τοῦ ἄρεσε πολὺ
τῶν ἀλλοφύλων τὰς θυγατέρας τῶν Φιλισταίων, τὴν ὁποίαν καὶ καὶ τὸ ἠθέλησε ὡς γυναῖκα του.
συνεπάθησε.
14,2 καὶ ἀνέβη καὶ ἀπήγγειλε τῷ 2 Ἐπέστρεψεν εἰς τὴν Σαραά, ἀνήγγειλε τὸ 2 Ἐγύρισε δὲ πίσω εἰς τὴν Σαραὰ καὶ ἐγνωστοποίησε τὸν
πατρὶ αὐτοῦ καὶ τῇ μητρὶ αὐτοῦ γεγονὸς εἰς τὸν πατέρα καὶ τὴν μητέρα του καὶ πόθον τῆς καρδίας του εἰς τὸν πατέρα του καὶ τὴν μητέρα
καὶ εἶπε· γυναῖκα ἑώρακα ἐν εἶπε· <εἶδα εἰς Θαμναθὰ μίαν γυναῖκα ἀπὸ τὰς του. Τοὺς εἶπεν: <Εἶδα ἕνα κορίτσι εἰς τὴν Θαμναθὰ μεταξὺ
Θαμναθὰ ἀπὸ τῶν θυγατέρων θυγατέρας τῶν Φιλισταίων, τὴν ὁποίαν καὶ τῶν κοριτσιῶν τῶν Φιλισταίων καὶ τὴν θέλω ὡς σύζυγον· δι’
Φυλιστιΐμ, καὶ νῦν λάβετε αὐτὴν συνεπάθησα. Λάβετε λοιπὸν αὐτὴν καὶ δώσατέ αὐτό (τώρα) πηγαίνετε νὰ τὴν πάρετε ὡς σύζυγόν μου>.
ἐμοὶ εἰς γυναῖκα. την εἰς ἐμὲ ὡς σύζυγόν μου>.
14,3 Καὶ εἶπεν αὐτῷ ὁ πατὴρ 3 Ὁ πατὴρ καὶ ἡ μήτηρ αὐτοῦ τοῦ εἶπον· 3 Ἄλλα ὁ πατέρας του καὶ ἢ μητέρα του τὸν ἐρώτησαν: <Δὲν
αὐτοῦ καὶ ἡ μήτηρ αὐτοῦ· μὴ οὐκ <μήπως δὲν ὑπάρχουν θυγατέρες μεταξὺ τῶν ὑπάρχουν θυγατέρες τῶν ἀδελφῶν σου Ἰσραηλιτῶν καὶ δὲν
εἰσὶ θυγατέρες τῶν ἀδελφῶν σου ὁμοεθνῶν σου, γυνὴ κατάλληλος διὰ σὲ μεταξὺ ἠμπορεῖς νὰ διαλέξῃς γυναῖκα ἀπὸ ὅλον τὸν λαόν μου τὸν
καὶ ἐκ παντὸς τοῦ λαοῦ μου γυνή, τοῦ λαοῦ μου καὶ μετέβης νὰ ἐκλέξῃς γυναῖκα Ἰσραηλιτικὸν καὶ ἐπῆγες νὰ πάρῃς γυναῖκα ἀπὸ τοὺς
ὅτι σὺ πορεύῃ λαβεῖν γυναῖκα ἀπὸ τοὺς ἀλλοφύλους αὐτοὺς καὶ Φιλισταίους, οἱ ὁποῖοι δὲν ἔχουν περιτμηθῇ;> Ὁ Σαμψὼν
ἀπὸ τῶν ἀλλοφύλων τῶν ἀπεριτμήτους;> Ὁ Σαμψὼν ἐπιμένων εἶπε πρὸς ὅμως ἐπέμενε καὶ εἶπεν εἰς τὸν πατέρα του: <Αὐτὴν νὰ μοῦ
ἀπεριτμήτων; Καὶ εἶπε Σαμψὼν τὸν πατέρα του· <αὐτὴν πάρε δι' ἐμὲ ὡς πάρῃς ὡς γυναῖκα· διότι αὐτὴ μοῦ ἀρέσει, αὐτὴ ἔπεσεν εἰς
πρὸς τὸν πατέρα αὐτοῦ· ταύτην σύζυγον διότι αὐτὴ εἶναι ὡραία καὶ συμπαθὴς τὰ μάτια μου ὡς καλὴ καὶ ὡραία>.
λάβε μοι, ὅτι αὕτη εὐθεῖα ἐν εἰς τὰ μάτια μου>.
ὀφθαλμοῖς μου.
14,4 Καὶ ὁ πατὴρ αὐτοὺ καὶ ἡ 4 Ὁ πατὴρ καὶ ἡ μήτηρ αὐτοῦ δὲν ἐγνώριζαν, 4 Ὁ πατέρας του καὶ ἡ μητέρα του δὲν ἐγνώριζαν ὅτι ἡ
μήτηρ αὐτοῦ οὐκ ἔγνωσαν ὅτι ὅτι κατὰ παραχώρησιν Θεοῦ ἔγινε τοῦτο, διὰ νὰ ἐπιμονὴ τοῦ παιδιοῦ των τιροήρχετο ἀπὸ ἐσωτερικὸν
παρὰ Κυρίου ἐστίν, ὅτι ἐκδίκησιν γίνῃ, τὸ γεγονὸς αὐτὸ ἀφορμὴ νὰ τιμωρηθοῦν σπρώξιμο, ποὺ εἶχε τὸν φωτισμὸν καὶ τὴν ἔμπνευσιν τοῦ
αὐτὸς ζητεῖ ἐκ τῶν ἀλλοφύλων· οἱ Φιλισταῖοι. Κατὰ τὴν ἐποχὴν δὲ ἐκείνην οἱ Κυρίου, διὰ νὰ δοθῇ ἔτσι ἀφορμὴ εἰς τὸν Σαμψὼν νὰ
καὶ ἐν τῷ καιρῷ ἐκείνῳ οἱ Φιλισταῖοι ἦσαν αὐθένται καὶ κύριοι τῶν τιμωρήσῃ (μὲ τὴν βοήθειαν τοῦ Θεοῦ) τοὺς Φιλισταίους.

99/151
ἀλλόφυλοι κυριεύοντες ἐν Ἰσραηλιτῶν. Διότι τὴν ἐποχὴν ἐκείνην οἰ Φιλισταῖοι εἶχαν ὑποτάξει καὶ
Ἰσραήλ. ὑποδουλώσει τοὺς Ἰσραηλῖτες.

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


14,5 Καὶ κατέβη Σαμψὼν καὶ ὁ 5 Ὁ Σαμψὼν κατέβαινε μαζῆ μὲ τὸν πατέρα του 5 Κατόπιν κατέβη ὁ Σαμψὼν καὶ ὁ πατέρας του καὶ ἡ
πατὴρ αὐτοῦ καὶ ἡ μήτηρ αὐτοῦ καὶ τὴν μητέρα του πρὸς τὴν πάλιν Θαμναθά, μητέρα του εἰς τὴν Θαμναθὰ (εἰς τὴν πόλιν τῆς νύμφης).
εἰς Θαμναθά. Καὶ ἦλθεν ἕως τοῦ εἰς τὴν ὁποίαν ἐκεῖνοι καὶ ἐπορεύθησαν. Ὅταν Καὶ ὁ Σαμψών (ἐνῷ οἰ γονεῖς του εἶχαν προχωρήσει εἰς τὴν
Ἀμπελῶνος Θαμναθά, καὶ ἰδοὺ ὁ Σαμψὼν ἔφθασεν εἰς τοὺς ἀμπελῶνας Θαμναθά) ἦλθε μόνος του εἰς τὴν περιοχὴν μὲ τὰ περίφημα
σκύμνος λέοντος ὠρυόμενος εἰς Θαμναθά, ἰδοὺ ἕνας νεαρὸς λέων ὥρμησεν ἀμπέλια τῆς Θαμναθά. Καὶ τότε νά· ἕνα ἄγριον
συνάντησιν αὐτοῦ· ἐναντίον του ὠρυόμενος. (πεινασμένον) νεαρὸν λιοντάρι ὥρμησεν ἐπάνω του
μουγκρίζοντας.
14,6 καὶ ἥλατο ἐπ' αὐτὸν πνεῦμα 6 Πνεῦμα ὅμως Κυρίου ἐπλημμύρισε τὸν 6 Ἀλλὰ τὴν κρίσιμον ἐκείνην στιγμὴν ἦλθεν ἐπάνω εἰς τὸν
Κυρίου, καὶ συνέτριψεν αὐτόν, Σαμψών, ὁ ὁποῖος ἐνισχυθεὶς συνέτριψε τὸν Σαμψών μὲ ὁρμὴν πολλὴν καὶ μὲ δύναμιν Πνεῦμα τοῦ
ὡσεὶ συντρίψει ἔριφον αἰγῶν, καὶ λέοντα, ὅπως ἕνας ἄλλος θὰ συνέτριβεν ἕνα Κυρίου καὶ τὸν ἐνεδυνάμωσε. Καὶ ὁ Σαμψὼν ἔπνιξε τὸ
οὐδὲν ἦν ἐν ταῖς χερσὶν αὐτοῦ. ἐρίφιον, καίτοι δὲν ἐκρατοῦσεν εἰς τὰ χέρια του λιοντάρι, τὸ ἐξέσχισε καὶ τὸ ἐτσάκισε, ὅπως τσακίζει κανεὶς
Καὶ οὐκ ἀπήγγειλε τῷ πατρὶ κανένα ὅπλον. Τὸ κατόρθωμά του αὐτὸ δὲν τὸ ἕνα μικρὸ καὶ ἀδύνατο κατσίκι, παρ' ὅλον ὅτι δὲν εἶχεν εἰς
αὐτοῦ καὶ τῇ μητρὶ αὐτοῦ ὃ ἀνέφερεν ὁ Σαμψὼν εἰς τὸν πατέρα του καὶ τὴν τὰ χέρια του κανένα ἀμυντικὸν ἢ ἐπιθετικὸν ὅπλον
ἐποίησε. μητέρα του. ὅταν συνήντησε τὸν πατέρα του καὶ τὴν μητέρα του, δὲν
τοὺς εἶπε τίποτε διὰ τὸ κατόρθωμά του.
14,7 Καὶ κατέβησαν καὶ ἐλάλησαν 7 Οἱ γονεῖς του καὶ αὐτὸς ἦλθον εἰς τὴν 7 Καὶ ἔφθασαν (αὐτὸς καὶ οἰ γονεῖς του) εἰς τὸ σπίτι τῆς
τῇ γυναικῖ, καὶ ηὐθύνθη ἐν Θαμναθὰ καὶ συνωμίλησαν μὲ τὴν γυναῖκα, ἡ γυναίκας (τῆς νύμφης) καὶ ἐμίλησαν μὲ τὴν γυναῖκα· ἡ δὲ
ὀφθαλμοῖς Σαμψών. ὁποία εἶχεν ἀρέσει εἰς τοὺς ὀφθαλμοὺς τοῦ γυναῖκα ἄρεσε πολὺ εἰς τὸν Σαμψών (ἢ κατ' ἄλλην
Σαμψών. Ἐκανόνισαν τὰ τοῦ γάμου καὶ ἑρμηνείαν: Καὶ ἄρεσε πολὺ ὁ Σαμψὼν εἰς τὴν γυναῖκα καὶ
ἀνεχώρησαν. τοὺς οἰκιακούς της). Ἀφοῦ ἐκλείσθη τὸ συνοικέσιον, ἔφυγαν
ὁ Σαμψὼν μὲ τοὺς γονεῖς του.
14,8 Καὶ ὑπέστρεψε μεθ' ἡμέρας 8 Μετὰ παρέλευσιν μερικῶν ἡμερῶν 8 Καὶ ὁ Σαμψὼν ἐπέστρεψε μετὰ ἀπὸ ἡμέρες, διὰ να κάμῃ
λαβεῖν αὐτὴν καὶ ἐξέκλινεν ἰδεῖν ἐπέστρεψεν ὁ Σαμψὼν εἰς Θαμναθά, διὰ νὰ τὸν γάμον καὶ νὰ πάρῃ τὴν σύζυγον. Κατὰ τὴν ἐπιστροφὴν
τὸ πτῶμα τοῦ λέοντος, καὶ ἰδοὺ λάβῃ αὐτὴν ἐπισήμως ὡς σύζυγόν του. Καθ' ἐλοξοδρόμησε καὶ ἐπῆγε εἰς τὸ μέρος ποὺ ἐσκότωσε τὸ
συναγωγὴ μελισσῶν ἐν τῷ ὁδὸν ἐλοξοδρόμησε πρὸς τὴν ἄμπελον, διὰ νὰ λιοντάρι, διὰ νὰ ἰδῇ τὸ πτῶμα του. Καὶ νά· εἶδε μὲ ἔκπληξιν

100/151
στόματι τοῦ λέοντος καὶ μέλι. ἴδῃ τὸ πτῶμα τοῦ λέοντος. Καὶ ἰδοὺ ἕνα σμῆνος ἕνα μελίσσι εἰς τὸν σκελετὸν τοῦ ζώου καὶ εἰς τὶς σαγονιὲς
μελισσῶν εἶχε φωληάσει εἰς τὸ στόμα τοῦ τοῦ σκελετωμένου λιονταριοῦ ὑπῆρχε (κηρήθρα ἀπό) μέλι.

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


λέοντος καὶ κηρύθρα μὲ μέλι ὑπῆρχεν εἰς αὐτό.
14,9 Καὶ ἐξεῖλεν αὐτὸ εἰς χεῖρας 9 Ἐπῆρε τὴν κηρύθραν τοῦ μέλιτος εἰς τὰ χέρια 9 Ὁ Σαμψὼν ἐμάζεψε ἀπὸ αὐτὸ ἀρκετὸν εἰς τὰ χέρια του καὶ
αὐτοῦ καὶ ἐπορεύετο πορευόμενος του καὶ ἐβάδιζε τρώγων αὐτό. Ἐπέστρεψε πρὸς ἐπερπατοῦσε τρώγοντας. Ἐπῆγε δὲ εἰς τὸν πατέρα του καὶ
καὶ ἐσθίων· καὶ ἐπορεύθη πρὸς τὸν πατέρα καὶ τὴν μητέρα του, ἔδωκεν εἰς τὴν μητέρα του καὶ ἔδωκεν εἰς αὐτοὺς καὶ ἔφαγαν καὶ
τὸν πατέρα αὐτοῦ καὶ πρὸς τὴν αὐτοὺς κηρύθραν καὶ ἔφαγον, ἀλλὰ δὲν τοὺς ἐκεῖνοι. Ἀλλὰ (καὶ πάλιν) δὲν τοὺς εἶπε ὅτι ἀπὸ τὸ στόμα
μητέρα αὐτοῦ καὶ ἔδωκεν αὐτοῖς, ἀνέφερε ὅτι ἀφήρεσε τὸ μέλι ἀπὸ τὸ στόμα τοῦ τοῦ λιονταριοῦ, ποὺ ὁ ἴδιος ἐσκότωσε, ἐμάζεψε τὸ μέλι.
καὶ ἔφαγον· καὶ οὐκ ἀνήγγειλεν λέοντος. Κατόπιν μετέβη εἰς τὴν Θαμναθά.
αὐτοῖς ὅτι ἀπὸ στόματος τοῦ
λέοντος ἐξεῖλε τὸ μέλι.
14,10 Καὶ κατέβη ὁ πατὴρ αὐτοῦ 10 Κατέβηκεν ὁ πατὴρ τοῦ Σαμψὼν εἰς 10 Ὁ πατέρας τοῦ Σαμψὼν κατέβηκε εἰς τὴν Θαμναθὰ εἰς
πρὸς τὴν γυναῖκα· καὶ ἐποίησεν Θαμναθά πρὸς τὴν γυναῖκα τοῦ παιδιοῦ του. τὴν γυναῖκα (τὴν νύμφην του). Καὶ ὁ Σαμψὼν ἔκαμε
ἐκεῖ Σαμψὼν πότον ἡμέρας ἑπτά, Ἐκεῖ ὁ Σαμψὼν εἶχεν ἐπταήμερον συμπόσιον γαμήλιον συμπόσιον ἐπὶ ἑπτὰ ἡμέρες, διότι ἔτσι συνηθίζουν
ὅτι οὕτως ποιοῦσιν οἱ νεανίσκοι. εἰς πανηγυρισμὸν τοῦ γάμου του, διότι αὐτὸ τὸ νὰ κάμνουν οἱ νέοι κατὰ τοὺς γάμους των.
ἔθιμον ἐπικρατοῦσε κατὰ τὴν τέλεσιν τῶν
γάμων τῶν νέων.
14,11 Καὶ ἐγένετο ὅτε εἶδον αὐτόν, 11 Οἱ γονεῖς τῆς νύμφης ὅταν εδαν τὸν Σαμψὼν 11 Συνέβη δὲ τοῦτο: Ὅταν οἰ Φιλισταῖοι γονεῖς τῆς νύμφης
καὶ ἔλαβον τριάκοντα κλητούς, ἐκάλεσαν τριάκοντα παρανύμφους καὶ τοὺς εἶδαν τόσον χαρωπὸν καὶ λεβεντόκορμον τὸν Σαμψών, τοῦ
καὶ ἦσαν μετ' αὐτοῦ. ἔθεσαν τιμητικῶς πλησίον του. ἔφεραν ὡς τιμητικὴν συνοδείαν τριάντα παρανύμφους, οἱ
ὁποῖοι τὸν ἐσυντρόφευαν.
14,12 Καὶ εἶπεν αὐτοῖς Σαμψών· 12 Ὁ Σαμψὼν εἶπεν εἰς αὐτούς· <θὰ σᾶς 12 Καὶ ὁ Σαμψὼν τοὺς εἶπε: <Θὰ σᾶς θέσω ἕνα αἴνιγμα. Ἐὰν
πρόβλημα ὑμῖν προβάλλομαι· ἐὰν προτείνω ἕνα αἴνιγμα. Ἐὰν τὸ λύσετε κατὰ τὰς εἰς τὶς ἑπτὰ ἡμέρες, ποὺ θὰ διαρκέσῃ τὸ συμπόσιον, μοῦ τὸ
ἀπαγγέλλοντες ἀπαγγείλητε ἑπτὰ ἡμέρας τοῦ συμποσίου, ἐὰν βρῆτε τὴν ἐξηγήσετε καὶ μοῦ δώσετε τὴν ἀπάντησιν, θὰ σᾶς δώσω
αὐτὸ ἐν ταῖς ἑπτὰ ἡμέραις τοῦ ἐξήγησίν του, θὰ σᾶς δώσω τριάκοντα χιτῶνας τριάντα σινδόνια (ἢ λινὲς στολὲς ἢ ὑποκάμισα λινᾶ) καὶ
πότου καὶ εὕρητε, δώσω ὑμῖν λινοῦς καὶ τριάκοντα στολάς. τριάντα (ἐορτάσιμες) καινούργιες φορεσιές.
τριάκοντα σινδόνας καὶ

101/151
τριάκοντα στολὰς ἱματίων·
14,13 Καὶ ἐὰν μὴ δύνησθε 13 Ἐὰν ὅμως δὲν ἠμπορέσετε νὰ μοῦ τὸ 13 Ἐὰν ὅμως δὲν ἠμπορέσετε νὰ μοῦ λύσετε τὸ αἴνιγμα,

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


ἀπαγγείλαί μοι, δώσετε ὑμεῖς ἐμοὶ ἑρμηνεύσετε, θὰ μοῦ δώσετε σεῖς τριάκοντα τότε θὰ μοῦ δώσετε σεῖς τριάντα σινδόνια (ἢ λινὲς στολὲς ἢ
τριάκοντα ὀθόνια καὶ τριάκοντα λινοῦς χιτῶνας καὶ τριάκοντα καινουργεῖς ὑποκάμισα λινᾶ) καὶ τριάντα (ἐορτάσιμες) καινούργιες
ἀλλασσομένας στολὰς ἱματίων· στολάς>. Ἐκεῖνοι τοῦ εἶπαν· <πές μας τὸ φορεσιές>. Αὐτοὶ τοῦ ἀπάντησαν: <Θέσε τὸ αἴνιγμά σου καὶ
καὶ εἶπαν αὐτῷ προβάλλου τὸ αἴνιγμά σου καὶ ἡμεῖς θὰ τὸ ἀκούσωμεν>. θὰ τὸ ἀκούσωμεν>.
πρόβλημά σου, καὶ ἀκουσόμεθα
αὐτό.
14,14 Καὶ εἶπεν αὐτοῖς· τί βρωτὸν 14 Ὁ Σαμψὼν τοὺς εἶπεν· <ποῖον εἶναι τὸ 14 Καὶ ὁ Σαμψὼν τοὺς εἶπε: <Τὶ φαγώσιμον ἐβγῆκε ἀπὸ
ἐξῆλθεν ἐκ βιβρώσκοντος καὶ ἀπὸ βρώσιμον ἐκεῖνο ποὺ ἐξῆλθεν ἀπὸ αὐτὸν ποὺ τρώγει καὶ τὶ γλυκὸ ἔτρεξεν ἀπὸ στόμα πολὺ
ἰσχυροῦ γλυκύ; Καὶ οὐκ ἠδύναντο κατατρώγοντα, καὶ ποῖον τὸ γλυκὺ ποῦ δυνατόν;> Καὶ ἐκεῖνοι δὲν ἠμποροῦσαν νὰ ἐξηγήσουν καὶ νὰ
ἀπαγγεῖλαι τὸ πρόβλημα ἐπὶ ἐξῆλθεν ἀπὸ κάποιον ἰσχυρόν; Ἐκεῖνοι ἐπὶ λύσουν τὸ αἴνιγμα ἐπὶ τρεῖς ἡμέρες.
τρεῖς ἡμέρας. τρεῖς ἡμέρας δὲν ἠμπόρεσαν νὰ ἐξηγήσουν
τὸ αἴνιγμα.
14,15 Καὶ ἐγένετο ἐν τῇ ἡμέρᾳ τῇ 15 Κατὰ τὴν τετάρτην ἡμέραν εἶπαν εἰς τὴν 15 Καὶ συνέβη τοῦτο: Κατὰ τὴν τετάρτην ἡμέραν οἱ
τετάρτῃ καὶ εἶπαν τῇ γυναικὶ γυναῖκα τοῦ Σαμψών· <κύτταξε νὰ ξεγελάσῃς Φιλισταῖοι εἶπαν εἰς τὴν γυναῖκα τοῦ Σαμψών: <Ἐξαπάτησε
Σαμψών· ἀπάτησον δὴ τὸν ἄνδρα τὸν ἄνδρα σου, διὰ νὰ σοῦ ἀναγγείλῃ τὴν τὸν ἄνδρα σου, κολάκευσέ τον καὶ πεῖσε τον νὰ σοῦ εἰπῇ
σου καὶ ἀπαγγειλάτω σοι τὸ λύσιν τοῦ αἰνίγματος. Ἐὰν ὅμως καὶ δὲν τὴν λύσιν τοῦ αἰνίγματος, Ἐὰν δὲν τὸ κάμῃς, θὰ κάψωμεν
πρόβλημα, μή ποτε κάμῃς αὐτὸ ποὺ σοῦ λέγομεν θὰ καὶ σένα καὶ τὸ σπίτι τοῦ πατέρα σου. Τί μᾶς ἐφέρατε ἐδῶ
κατακαύσωμέν σε καὶ τὸν οἶκον κατακαύσωμεν σὲ καὶ τὴν πατρικήν σου εἰς τὸν γάμον σου; Μᾶς ἐκαλέσατε διὰ νὰ μᾶς ἐκβιάσετε καὶ
τοῦ πατρός σου ἐν πυρί· ἢ οἰκογένειαν. Ἢ μήπως καὶ μᾶς ἐκαλέσατε ἐδῶ νὰ πληρώσωμεν τὴν πρόσκλησν σας ἀκριβὰ μὲ τὰ
ἐκβιάσαι ἡμᾶς κεκλήκατε; διὰ νὰ μᾶς ληστεύσετε μὲ τὰ αἰνίγματα;> αἰνίγματα;>
14,16 Καὶ ἔκλαυσεν ἡ γυνὴ 16 Ἔκλαυσεν ἡ γυνὴ τοῦ Σαμψὼν ἐνώπιον 16 Καὶ ἡ γυναῖκα τοῦ Σαμψὼν ἄρχισε νὰ κλαίῃ καὶ νὰ τοῦ
Σαμψὼν πρὸς αὐτὸν καὶ εἶπε· αὐτοῦ καὶ μετὰ δακρύων τοῦ εἶπε· <μὲ ἐμίσησες λέγῃ: <Εἶμαι βέβαιη ὅτι μὲ ἐμίσησες, δὲν μὲ θέλεις καὶ δὲν
πλὴν μεμίσηκάς με καὶ οὐκ καὶ δὲν μὲ ἀγάπησες. Καὶ αὐτὸ τὸ συμπεραίνω μὲ άγαπᾶς καθόλου. Διότι τὸ αἴνιγμα, τὸ ὁποῖον ἔθεσες εἰς
ἠγάπησάς με, ὅτι τὸ πρόβλημα, ὃ ἐκ τοῦ γεγονότος, ὅτι τὸ αἴνιγμα, τὸ ὁποῖον τοὺς συμπατριῶτές μου, δὲν μοῦ τὸ ἐξήγησες καὶ δὲν μοῦ
προεβάλου τοῖς υἱοῖς τοῦ λαοῦ ἐπρότεινες εἰς τοὺς συμπατριώτας μου δὲν εἶπες τί σημαίνει>. Ὁ Σαμψὼν τῆς ἀπάντησε: <Ἀφοῦ δὲν τὸ

102/151
μου, οὐκ ἀπήγγειλάς μοι αὐτό· μοῦ τὸ ἐξήγησες>. Ὁ Σαμψὼν τῆς εἶπε· <μὴ σοῦ ἐξήγησα καὶ δὲν τὸ εἶπα οὔτε εἰς τὸν πατέρα μου καὶ τὴν
καὶ εἶπεν αὐτῇ Σαμψών· εἰ τῷ φαίνεται παράδοξον αὐτό. Ἀφοῦ οὔτε εἰς τὸν μητέρα μου, θὰ τὸ εἴπω εἰς σέ;>

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


πατρί μου καὶ τῇ μητρί μου οὐκ πατέρα μου καὶ τὴν μητέρα μου δὲν τὸ
ἀπήγγελκα, σοὶ ἀπαγγείλω; ἀνέφερα, καὶ θὰ τὸ εἴπω εἰς σέ;>
14,17 Καὶ ἔκλαυσε πρὸς αὐτὸν ἐπὶ 17 Ἡ γυνὴ ἐπὶ ἑπτὰ ἡμέρας, κατὰ τὰς 17 Αὐτὴ ὅμως ἐπέμενε νὰ τῆς τὸ φανερώσῃ καὶ ἔκλαιεν ἐπὶ
τὰς ἑπτὰ ἡμέρας, ἃς ἦν αὐτοῖς ὁ ὁποίας διήρκει τὸ συμπόσιον τοῦ γάμου, ἔκλαιε ἑπτὰ ἡμέρες, ποὺ διαρκοῦσε τὸ γαμήλιον συμπόσιον. Καὶ
πότος· καὶ ἐγένετο ἐν τῇ ἡμέρᾳ τῇ καὶ παρεκάλει τὸν Σαμψών. Κατὰ τὴν ἐβδόμην συνέβη τοῦτο: Κατὰ τὴν ἑβδόμην ἡμέραν, ποὺ ἔληγεν ἡ
ἑβδόμῃ καὶ ἀπήγγειλεν αὐτῇ, ὅτι ἡμέραν τῆς εἶπεν ὁ Σαμψὼν τὴν ἐξήγησιν τοῦ προθεσμία τοῦ αἰνίγματος, τῆς τὸ ἐφανέρωσε, διότι τὸν εἶχε
παρηνώχλησεν αὐτῷ· καὶ αὐτὴ αἰνίγματος, διότι τὸν εἶχε πολὺ στενοχωρήσει. πιέσει καὶ στενοχωρήσει πολύ. Αὐτὴ δὲ γρήγορα - γρήγορα
ἀπήγγειλε τοῖς υἱοῖς τοῦ λαοῦ Ἐκείνη δὲ κατέστησεν ἀμέσως τοῦτο γνωστὸν ἐφανέρωσε καὶ ἐπρόδωσε τὴν λύσιν τοῦ αἰνίγματος εἰς τοὺς
αὐτῆς· εἰς τοὺς συμπατριώτας της. συμπατριῶτες της.
14,18 καὶ εἶπαν αὐτῷ οἱ ἄνδρες 18 Κατὰ τὴν ἑβδόμην καὶ τελευταίαν ἡμέραν 18 Καί οἰ ἄνδρες (οἱ Φιλισταῖοι) τῆς Θαμναθὰ εἶπαν εἰς τὸν
τῆς πόλεως ἐν τῇ ἡμέρα τῇ τοῦ συμποσίου, πρὶν ἀνατείλῃ ὁ ἥλιος, οἱ Σαμψὼν κατὰ τὴν ἑβδόμην ἡμέραν πρωΐ - πρωΐ, πρὶν ἀκόμη
ἑβδόμῃ πρὸ τοῦ ἀνατεῖλαι τὸν ἄνδρες τῆς Θαμναθὰ εἶπον τὴν ἐξήγησιν ἀνατείλῃ ὁ ἥλιος: <Τί ἄλλο ὑπάρχει πιὸ γλυκὺ ἀπὸ τὸ μέλι,
ἥλιον· τί γλυκύτερον μέλιτος, καὶ τοῦ αἰνίγματος εἰς τὸν Σαμψών· <τί καὶ τὶ ἄλλο πιὸ δυνατὸν ἀπὸ τὸ λιοντάρι;> Τότε ὁ Σαμψὼν
τί ἰσχυρότερον λέοντος; Καὶ εἶπεν γλυκύτερον ὑπάρχει ἀπὸ τὸ μέλι, καὶ τί εἶπεν εἰς αὐτούς: <Τὸ αἴνιγμά μου ἔμοιαζε μὲ σκληρὸν καὶ
αὐτοῖς Σαμψών· εἰ μὴ ἰσχυρότερον ἀπὸ τὸν λέοντα;> Εἶπεν εἰς αὐτοὺς ἀπὸ πολὺν καιρὸν ἀκαλλιέργητον χωράφι. Ἂν λοιπὸν δὲν
ἠροτριάσατε ἐν τῇ δαμάλει μου, ὁ Σαμψών· <ἐὰν δὲν ἐξεβιάζατε μὲ ἀπειλὰς τὴν τὸ ὠργώνατε μὲ τὴν ἰδικήν μου δαμαλίδα (μικρὴ ἀγελάδα),
οὐκ ἂν ἔγνωτε τὸ πρόβλημά μου. σύζυγόν μου, δὲν θὰ ἠμπορούσατε νὰ εὕρετε δὲν θὰ ἐπετυγχάνατε τίποτε· (ἐὰν δηλαδὴ δὲν ἐξεβιάζατε
ποτὲ τὴν ἑρμηνείαν τοῦ αἰνίγματός μου>. καὶ δὲν ἀπειλούσατε τὴν γυναῖκα μου) δὲν θὰ ἐμαθαίνατε
τὴν ἑρμηνείαν τοῦ αἰνίγματός μου>.
14,19 Καὶ ἥλατο ἐπ' αὐτὸν πνεῦμα 19 Ἐπέπεσεν εἰς τὸν Σαμψὼν πνεῦμα Κυρίου, 19 Τότε ἦλθεν ἐπάνω εἰς τὸν Σαμψὼν τὸ Πνεῦμα τοῦ
Κυρίου, καὶ κατέβη εἰς Ἀσκάλωνα ἐνισχύθη, κατέβη εἰς τὴν Ἀσκάλωνα, πόλιν τῶν Κυρίου, τὸν ἐκυρίευσε καὶ τὸν ἐνεδυνάμωσε. Καὶ ὁ Σαμψὼν
καὶ ἐπάταξεν ἐξ αὐτῶν τριάκοντα Φιλισταίων, ἐφόνευσε τριάκοντα ἄνδρας ἐκεῖ, κατέβη εἰς τὴν πόλιν τῶν Φιλισταίων Ἀσκάλωνα καὶ
ἄνδρας καὶ ἔλαβε τὰ ἱμάτια ἐπῆρε τὰ ἱμάτια καὶ τὰς στολάς των καὶ ἐφόνευσε τριάντα ἀπὸ τοὺς Φιλισταίους καὶ ἐπῆρε τὶς
αὐτῶν καὶ ἔδωκε τὰς στολὰς τοῖς τὰ ἔδωκεν εἰς τοὺς τριάκοντα νέους ποὺ εἶχαν στολές των καὶ τὶς ἔδωκεν εἰς αὐτοὺς ποὺ τοῦ ἔλυσαν καὶ
ἀπαγγείλασι τὸ πρόβλημα. Καὶ λύσει τὸ αἴνιγμα. Ἐκυριεύθη ἀπὸ ὀργὴν διὰ τὴν ἑρμήνευσαν τὸ αἴνιγμα. Καὶ ὁ Σαμψὼν ὠργίσθη πάρα πολύ,

103/151
ὠργίσθη θυμῷ Σαμψὼν καὶ ἀνέβη ἀπάτην ποὺ τοῦ εἶχαν κάμει καὶ ἄναψε ὁ θυμός του ἀπὸ τὴν ἀπάτην τῆς συζύγου του καὶ
εἰς τὸν οἶκον τοῦ πατρὸς αὐτοῦ. ἐπέστρεψεν εἰς τὸν πατρικόν του οἶκον ἔφυγεν ἀπὸ τὴν Θαμναθά, ἐγκατέλειψε τὴν γυναῖκα του

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


ἐγκαταλείψας τὴν γυναῖκα του. καὶ ἐπῆγε εἰς τὸ πατρικόν του σπίτι.
14,20 Καὶ ἐγένετο ἡ γυνὴ Σαμψὼν 20 Ἡ σύζυγος ὅμως αὐτὴ τοῦ Σαμψὼν 20 Τότε συνέβη τοῦτο: Ἡ γυναῖκα τοῦ Σαμψών (ἀντὶ νὰ
ἑνὶ τῶν φίλων αὐτοῦ, ὧν ὑπανδρεύθη ἕνα ἀπὸ τοὺς τριάκοντα τρέξῃ εἰς τὸ σπίτι τοῦ πενθεροῦ της νὰ συμφιλιωθῇ μὲ τὸν
ἐφιλίασεν. παρανύμφους μὲ τοὺς ὁποίους προηγουμένως ἄνδρα της) τὰ ἔφτιαξε μὲ ἕνα ἀπὸ τοὺς τριάντα
εἶχε φιλικῶς συμφάγει ὁ Σαμψών. παρανύμφους, μὲ τοὺς ὁποίους ὁ Σαμψὼν εἶχε γίνει φίλος
κατὰ τὶς ἑπτὰ ἡμέρες τοῦ γαμηλίου συμποσίου· τὰ ἔφτιαξε
μὲ ἐκεῖνον καὶ τὸν ὑπανδρεύθη.

ΚΡΙΤΑΙ - 15ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ


Αρχαίο Κείμενο Ἑρμηνεία Ἰωάννου Κολιτσάρα Ἑρμηνεία Παναγιώτη Τρεμπέλα
15,1 Καὶ ἐγένετο μεθ' ἡμέρας ἐν Έπειτα ἀπὸ χρόνον τινά, κατὰ τὴν ἐποχὴν τοῦ Μετὰ τὸ ἐπεισόδιον εἰς τὸν γάμον μὲ τοὺς παρανύμφους καὶ
ἡμέραις θερισμοῦ πυρῶν καὶ θερισμοῦ τῶν σιτηρῶν, ἐπεσκέφθη ὁ Σαμψὼν τὴν φυγὴν τοῦ Σαμψών, καὶ ἀφοῦ ἐπέρασε κάποιο χρονικὸν
ἐπεσκέψατο Σαμψὼν τὴν γυναῖκα τὴν γυναῖκα του, φέρων πρὸς αὐτὴν ὡς δῶρον διάστημα, συνέβη τοῦτο: Τὴν ἐποχὴν τοῦ θερισμοῦ τῶν
αὐτοῦ ἐν ἐρίφῳ αἰγῶν καὶ εἶπεν· ἕνα ἐρίφιον. Εἶπε δὲ πρὸς τὸν πατέρα της· <θὰ σιτηρῶν ὁ Σαμψών (ὁ ὁποῖος δὲν ἐγνώριζε τὸν γάμον τῆς
εἰσελεύσομαι πρὸς τὴν γυναῖκά εἰσέλθω εἰς τὸ δωμάτιον πρὸς τὴν γυναῖκα γυναίκας του μὲ ἄλλον Φιλισταῖον) ἐπισκέφθη τὴν γυναῖκα
μου καὶ εἰς τὸ ταμιεῖον· καὶ οὐκ μου>. Ὁ πατέρας ὅμως ἐκείνης δὲν τοῦ του εἰς τὴν Θαμναθὰ μὲ ἕνα κατσίκι ὡς δῶρον καὶ εἶπεν (εἰς
ἔδωκεν αὐτὸν ὁ πατὴρ αὐτῆς ἐπέτρεψε νὰ εἰσέλθῃ, τὸν πενθερόν του): <Θὰ εἰσέλθω εἰς τὸ δωμάτιον πρὸς τὴν
εἰσελθεῖν. γυναῖκα μου>. Ἀλλὰ ὁ πατέρας της δὲν τοῦ ἐπέττεψε νὰ
εἰσέλθῃ.
15,2 Καὶ εἶπεν ὁ πατὴρ αὐτῆς 2 καὶ τοῦ εἶπεν· <ἐγὼ ἐνόμισα ὅτι ἐμίσησες 2 Ὁ πατέρας της τοῦ εἶπεν: <Ἐπειδὴ ἔφυγες, ἐνόμισα
λέγων· εἶπα ὅτι μισῶν ἐμίσησας αὐτὴν πάρα πολὺ καὶ ὅτι τὴν ἐγκατέλειψες πράγματι ὅτι τὴν ἐμίσησες πάρα πολὺ καὶ δὲν ἤθελες πλέον
αὐτήν, καὶ ἔδωκα αὐτὴν ἑνὶ τῶν ὁριστικῶς. Διὰ τοῦτο καὶ ἐγὼ τὴν ἔδωκα εἰς ἕνα νὰ τὴν γνωρίζῃς διὰ γυναῖκα. Δι' αὐτὸ τὴν ὑπάνδρευσα μὲ
ἐκ τῶν φίλων σου· μὴ οὐχὶ ἡ ἀπὸ τοὺς φίλους σου, μὲ τοὺς ὁποίους ἕνα ἀπὸ τοὺς φίλους σου. Ἀλλὰ μὴ στενοχωρεῖσαι· δὲν εἶναι
ἀδελφὴ αὐτῆς ἡ νεωτέρα συνέφαγες κατὰ τὸ ἐπταήμερον συμπόσιον. ἡ νεωτέρα ἀδελφή της πιὸ ὅμορφη ἀπὸ αὐτήν; Ἂς γίνῃ

104/151
ἀγαθωτέρα ὑπὲρ αὐτήν; ῎Εστω δή Ἀλλὰ τὸ πρᾶγμα ἠμπορεῖ νὰ τακτοποιηθῇ. Ἡ λοιπὸν αὐτὴ σύζυγός σου ἀντὶ ἐκείνης>,
σοι ἀντὶ αὐτῆς. μικροτέρα ἀδελφή της μήπως δὲν εἶναι πολὺ

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


ὡραιοτέρα ἀπὸ ἐκείνην; Ἂς εἶναι λοιπὸν αὐτὴ
ἀντὶ ἐκείνης σύζυγός σου>.
15,3 Καὶ εἶπεν αὐτοῖς Σαμψών· 3 Ὁ Σαμψὼν εἶπε τότε ὠργισμένος πρὸς 3 Εἰς τὴν ἀπροσδόκητον αὐτὴν ἀπάντησιν ὁ Σαμψὼν εἶπε:
ἠθώωμαι καὶ τὸ ἅπαξ ἀπὸ αὐτούς· <αὐτὴν τὴν φορὰν δὲν θὰ ἔχω καμμίαν <Τώρα θὰ εἶμαι ἐντελῶς ἀθῶος καὶ δὲν θὰ ἔχω καμμίαν
ἀλλοφύλων, ὅτι ποιῶ ἐγὼ μετ' ἐνοχὴν δι' ὅσα κακὰ θὰ προξενήσω ἐναντίον ἐνοχην ἀπέναντι τῶν Φιλισταίων, δι’ ὅ,τι κακὸν καὶ ἂν τοὺς
αὐτῶν πονηρίαν. τῶν Φιλισταίων>. προξενήσω!>
15,4 Καὶ ἐπορεύθη Σαμψὼν καὶ 4 Ὁ Σαμψὼν μετέβη καὶ συνέλαβε τριακοσίας 4 Τότε ὁ Σαμψὼν ἐπῆγε καὶ ἔπιασε τριακόσιες ἀλεπούδες·
συνέλαβε τριακοσίας ἀλώπεκας ἀλώπεκας καὶ κατόπιν ἐπῆρε ἐκατὸν πενῆντα ἐπῆρε ἐπίσης λαμπάδες (δαυλοὺς ἀπὸ ξύλα ρητινώδη) καὶ
καὶ ἔλαβε λαμπάδας καὶ ρητινώδεις δαυλούς. Ἐτοποθέτησεν ἀνὰ δύο ἔβαλε τὶς ἀλεποῦδες ἀνὰ δύο, οὐρὰν μὲ οὐράν, καὶ
ἐπέστρεψε κέρκον πρὸς κέρκον τὰς ἀλώπεκας, ὥστε νὰ ἔχουν τὰς οὐράς των ἐτοποθέτησε ἀπὸ μίαν λαμπάδα (δαυλὸν ἀπὸ ξύλον
καὶ ἔθηκε λαμπάδα μίαν τὴν μίαν ἀπέναντι τῆς ἄλλης, ἔθεσεν ἕνα ρητινῶδες) εἰς τὴν ἄκρην τῆς οὐρᾶς τοῦ κάθε ζεύγους καὶ τὴν
ἀναμέσον τῶν δύο κέρκων καὶ ρητινῶδες δαυλὶ ἀνάμεσα εἰς τὰς δύο οὐρὰς καὶ ἔδεσε καλὰ μὲ τὶς δύο οὐρές.
ἔδησε· ἔδεσεν αὐτὸ μὲ ἐκείνας.
15,5 καὶ ἐξέκαυσε πῦρ ἐν τοῖς 5 Ἤναψε κατόπιν τὸ ρητινῶδες δαυλὶ καὶ 5 Καὶ (τὸ βράδυ) ἄναψε φωτιὰ εἰς τὶς λαμπάδες (τοὺς δαυλοὺς
λαμπάσι καὶ ἐξαπέστειλεν ἐν τοῖς ἐξαπέλυσε τὰς ἀλώπεκας εἰς τὰ σιτηρὰ τῶν ἀπὸ ξύλον ρητινῶδες) καὶ ἀφῆκε ἐλεύθερες τὶς ἀλεποῦδες νὰ
στάχυσι τῶν ἀλλοφύλων, καὶ Φιλισταίων. Ἐκάησαν ὅλα, τόσον τὰ τρέχουν μέσα εἰς τὰ σιτηρὰ τῶν Φιλισταῖων. Τὸ ἀποτέλεσμα
ἐκάησαν ἀπὸ ἅλωνος καὶ ἕως εὑρισκόμενα εἰς τὰ ἁλώνια ὅσον καὶ τὰ ἦταν τρομερὸν διότι ἐκάησαν καὶ οἱ θημωνιές, ποὺ ἦσαν
σταχύων ὀρθῶν καὶ ὡς ἀθέριστα εἰς τοὺς ἀγρούς. Ἡ πυρκαϊὰ μαζεμένες μέσα εἰς τὰ ἁλώνια, καὶ τὰ στάχυα, ποὺ ἦσαν
ἀμπελῶνος καὶ ἐλαίας. ἐπεξετάθη μέχρι τῶν ἀμπελώνων καὶ τῶν ἀκόμη ὄρθια καὶ ἀθέριστα. Ἡ φωτιὰ ἀπλώθηκε ἐπίσης εἰς τὰ
ἐλαιώνων. ἀμπέλια καὶ εἰς τὶς ἐλιὲς καὶ τὰ ἔκαψε.
15,6 Καὶ εἶπαν οἱ ἀλλόφυλοι· τίς 6 Οἱ Φιλισταῖοι ἠρώτησαν· <ποῖος ἔκαμε αὐτά;> 6 Ἐξ ἀφορμῆς τῆς μεγάλης αὐτῆς ζημίας καὶ καταστροφῆς οἱ
ἐποίησε ταῦτα; Καὶ εἶπαν· Καὶ εἶπαν· <ὁ Σαμψών, ὁ γαμβρὸς τοῦ Θαμνί, Φιλισταῖοι ἐρώτησαν: <Ποιὸς τὰ ἔκαμεν αὐτά;> Καὶ τοὺς
Σαμψὼν ὁ νυμφίος τοῦ Θαμνί, ὅτι διότι αὐτὸς ἐπῆρε τὴν γυναῖκα τοῦ Σαμψὼν καὶ ἀπάντησαν: <Τὰ ἔκαμε ὁ Σαμψών, ὁ γαμβρὸς τοῦ Θαμνί,
ἔλαβε τὴν γυναῖκα αὐτοῦ καὶ τὴν ἔδωκεν εἰς ἕνα ἀπὸ τοὺς φίλους του>. Οἱ διότι ὁ πενθερός του ἐπῆρε τὴν γυναῖκα του καὶ τὴν
ἔδωκεν αὐτὴν τῷ ἐκ τῶν φίλων Φιλισταῖοι ἀγανακτησμένοι μετέβησαν εἰς ὑπάνδρευσε μὲ ἕνα ἀπὸ τοὺς φίλους του>. Οἱ Φιλισταῖοι

105/151
αὐτοῦ· καὶ ἀνέβησαν οἱ Θαμναθά, ἔκαυσαν τὴν γυναῖκα τοῦ Σαμψὼν ὠργισμένοι ἐπῆγαν καὶ ἔκαυσαν τὴν (δεύτεροπαντρεμένην)
ἀλλόφυλοι καὶ ἐνέπρησαν αὐτὴν καὶ ὅλον τὸν πατρικόν της οἶκον. γυναῖκα τοῦ Σαμψὼν καὶ ὅλον τὸ πατρικόν της σπίτι.

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


καὶ τὸν οἶκον τοῦ πατρὸς αὐτῆς ἐν
πυρί.
15,7 Καὶ εἶπεν αὐτοῖς Σαμψών· 7 Ὁ Σαμψὼν παρήγγειλε πρὸς αὐτούς· <ἐπειδὴ 7 Τότε ὁ Σαμψὼν εἶπεν εἰς τοὺς Φιλισταίους: <Ἔτσι λοιπὸν
ἐὰν ποιήσητε οὕτως ταύτην, ὅτι ἦ ἔτσι ἐφερθήκατε πρὸς τὴν γυναῖκα μου, ἐγὼ θὰ φέρεσθε; Παρ' ὅλον ὅτι ἐκάψατε τὴν ἄπιστη αὐτὴν γυναῖκα
μὴν ἐκδικήσω ἐν ὑμῖν καὶ ἔσχατον σᾶς ἐκδικηθῶ ὀπωσδήποτε καὶ ἔπειτα θὰ καὶ τὸ σπίτι τοῦ πατέρα της, ἐγὼ θὰ σᾶς ἐκδικηθῶ
κοπάσω. ἡσυχάσω>. ὁπωσδήποτε διὰ τὰ ὅσα ἄδικα ἐκάματε εἰς τοὺς
συμπατριῶτες μου καὶ μόνον τότε θὰ ἡσυχάσω!>
15,8 Καὶ ἐπάταξεν αὐτοὺς κνήμην 8 Καὶ πράγματι ὁ Σαμψὼν τοὺς ἐκτύπησε κατὰ 8 Πράγματι! Τοὺς ἐπετέθη καὶ τοὺς ἐθρυμμάτισε, τοὺς
ἐπὶ μηρὸν πληγὴν μεγάλην· καὶ σκληρὸν τρόπον, τοὺς ἐπέφερε μεγάλην μετέβαλεν εἰς λιανισμένα κομμάτια· τοὺς ἐκτύπησε τόσον
κατέβη καὶ ἐκάθισεν ἐν τρυμαλιᾷ καταστροφὴν καὶ ἔπειτα ἐκάθησεν εἰς ἕνα ἄγρια, σκληρὰ καὶ ἀλύπητα, ὥστε ἐθανάτωσε πολλοὺς ἀπὸ
τῆς πέτρας Ἠτάμ. σπήλαιον τοῦ βράχου Ἠτάμ. αὐτούς. Κατόπιν ἐπῆγε καὶ ἔμενεν εἰς τὴν σπηλιάν, ποὺ
εὑρίσκετο εἰς τὸν βράχον Ἠτάμ.
15,9 Καὶ ἀνέβησαν οἱ ἀλλόφυλοι 9 Οἱ Φιλισταῖοι, στρατὸς πολύς, ἀνέβησαν καὶ 9 Οἱ Φιλισταῖοι ἀνέβησαν καὶ ἐστρατοπέδευσαν εἰς τὴν
καὶ παρενέβαλον ἐν Ἰούδᾳ καὶ ἐστρατοπέδευσαν εἰς τὴν χώραν τῆς φυλῆς τοῦ περιοχὴν τῆς φυλῆς τοῦ Ἰούδα καὶ ἐσκορπίσθησαν διὰ νὰ
ἐξερρίφησαν ἐν Λεχί. Ἰούδα καὶ ἐξεχύθησαν πρὸς καταστροφὴν εἰς ἐπιτεθοῦν καὶ νὰ καταστρέψουν τὴν πόλιν Λεχί.
Λεχί.
15,10 Καὶ εἶπαν ἀνὴρ Ἰούδα· εἰς τί 10 Οἱ ἄνδρες τῆς φυλῆς τοῦ Ἰούδα ἠρώτησαν 10 Καὶ οἱ ἄνδρες τῆς φυλῆς τοῦ Ἰούδα ἐρώτησαν τοὺς
ἀνέβητε ἐφ' ἡμᾶς; Καὶ εἶπον οἱ τοὺς Φιλισταίους· <διατὶ εἰσωρμήσατε εἰς τὴν Φιλισταίους: <Διατὶ ἤλθατε ὡπλισμένοι καὶ ἐπιτίθεσθε
ἀλλόφυλοι· δῆσαι τὸν Σαμψὼν χώραν μας ἐναντίον μας;> Καὶ οἱ Φιλισταῖοι ἐναντίον μας;> Οἱ Φιλισταῖοι τοὺς ἀπάντησαν: <Ἤλθαμε διὰ
ἀνέβημεν καὶ ποιῆσαι αὐτῷ ὃν τοὺς ἀπήντησαν· <ἤλθομεν διὰ νὰ συλλάβωμεν νὰ συλλάβωμεν καὶ νὰ πάρωμεν δεμένον τὸν Σαμψὼν καὶ νὰ
τρόπον ἐποίησεν ἡμῖν. καὶ δέσωμεν τὸν Σαμψὼν καὶ νὰ κάμωμεν εἰς τοῦ κάμωμεν καὶ ἐμεῖς ὅ,τι καὶ ἐκεῖνος ἔκαμεν εἰς ἡμᾶς>.
αὐτὸν ὅ,τι αὐτὸς ἔκαμεν εἰς ἡμᾶς>.
15,11 Καὶ κατέβησαν τρισχίλιοι 11 Τρεῖς χιλιάδες ἄνδρες ἀπὸ τὴν φυλὴν Ἰούδα 11 Οἱ Ἰουδαῖοι ἐτάχθησαν τότε μὲ τὸ μέρος τῶν Φιλισταίων.
ἀπὸ Ἰούδα ἄνδρες εἰς τρυμαλιὰν κατέβησαν εἰς τὸ σπήλαιον τοῦ βράχου Ἠτὰμ Καὶ κατέβησαν τρεῖς χιλιάδες ἄνδρες ἀπὸ τὴν φυλὴν τοῦ
πέτρας Ἠτὰμ καὶ εἶπαν πρὸς καὶ εἶπαν πρὸς τὸν Σαμψών· <δὲν γνωρίζεις ὅτι Ἰούδα εἰς τὴν σπηλιάν, ποὺ εὑρίσκετο εἰς τὸν βράχον Ἠτάμ,

106/151
Σαμψών· οὐκ οἶδας ὅτι εὑρισκόμεθα κάτω ἀπὸ τὴν κυριαρχίαν τῶν καὶ εἶπαν πρὸς τὸν Σαμψών: <Δὲν γνωρίζεις ὅτι οἱ Φιλισταῖοι
κυριεύουσιν οἱ ἀλλόφυλοι ἡμῶν, Φιλισταίων; Τί εἶναι αὐτὸ τὸ ὁποῖον μᾶς μᾶς ἔχουν ὑποτάξει καὶ εἶναι οἱ κύριοί μας; Δατὶ λοιπὸν μᾶς

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


καὶ τί τοῦτο ἐποίησας ἡμῖν; Καὶ ἔκαμες;> Ἀπήντησεν εἰς αὐτοὺς ὁ Σαμψών· <ὅ,τι ἔκαμες τὸ κακὸν αὐτό;> Ὁ Σαμψὼν τοὺς ἀπάντησε: <Ὅπως
εἶπεν αὐτοῖς Σαμψών· ὃν τρόπον μου ἔκαμαν ἐκεῖνοι τὸ ἴδιο ἔκαμα καὶ ἐγὼ εἰς μοῦ ἔκαμαν καὶ ὅ,τι μοῦ ἔκαμαν ἐκεῖνοι, τὰ ἴδια τοὺς ἔκαμα
ἐποίησάν μοι, οὕτως ἐποίησα ἐκείνους>. καὶ ἐγώ>.
αὐτοῖς.
15,12 Καὶ εἶπαν αὐτῷ· δῆσαί σε 12 Οἱ ἄνδρες τῆς φυλῆς Ἰούδα τοῦ εἶπαν· <ἡμεῖς 12 Τότε οἱ Ἰουδαῖοι τοῦ εἶπαν: <Ἤλθαμε ἐδῶ νὰ σὲ δέσωμεν
κατέβημεν τοῦ δοῦναί σε ἐν χειρὶ κατέβημεν διὰ νὰ σὲ δέσωμεν καὶ δεμένον νὰ καὶ ἔτσι δεμένον νὰ σὲ παραδώσωμεν εἰς τὰ χέρια τῶν
ἀλλοφύλων. Καὶ εἶπεν αὐτοῖς σὲ παραδώσωμεν εἰς τὰ χέρια τῶν Φιλισταίων>. Καὶ ὁ Σαμψὼν τοὺς εἶπε: <Θέλετε νὲ μὲ δέσετε;
Σαμψών· ὀμόσατέ μοι μή ποτε ἀλλοφύλων>. Ὁ Σαμψὼν τοὺς εἶπε· <δέσατέ με. Δέστε με. Ὁρκισθῆτε μου ὅμως ὅτι δὲν θὰ ἐπιτεθῆτε διὰ νὰ
συναντήσητε ἐν ἐμοὶ ὑμεῖς. Ὁρκισθῆτε μου ὅμως ὅτι δὲν θὰ ἐπιτεθῆτε διὰ μὲ θανατώσετε σεῖς, ἀλλὰ θὰ μὲ παραδώσετε δεμένον εἰς
νὰ μὲ φονεύσετε>. τοὺς Φιλισταίους, καὶ δὲν θὰ ἀντισταθῶ>.
15,13 Καὶ εἶπον αὐτῷ λέγοντες· 13 Ἐκεῖνοι τοῦ ἀπήντησαν· <ὄχι δὲν θὰ σὲ 13 Οἱ Ἰουδαῖοι τοῦ ἀπάντησαν καὶ τοῦ εἶπαν: <Ὄχι· σοῦ
οὐχί, ὅτι ἀλλ' ἢ δεσμῷ δήσομέν σε φονεύσωμεν, ἀλλὰ μόνον θὰ σὲ δέσωμεν ὑποσχόμεθα ὅτι ἐμεῖς μόνον θὰ σὲ δέσωμεν καὶ θὰ σὲ
καὶ παραδώσομέν σε ἐν χειρὶ στερεὰ καὶ δεμένον θὰ σὲ παραδώσωμεν εἰς τὰ παραδώσωμεν δεμένον εἰς τὰ χέρια τους· ὄχι, νὰ εἶσαι
αὐτῶν καὶ θανάτῳ οὐ χέρια τῶν Φιλισταίων>. Πράγματι τὸν ἔδεσαν βέβαιος ὅτι δὲν θὰ σὲ θανατώσωμεν>. Ἔτσι οἱ ἄνδρες τῆς
θανατώσομέν σε· καὶ ἔδησαν μὲ δύο καινούρια σχοινιὰ καὶ μετέφεραν αὐτὸν φυλῆς τοῦ Ἰούδα ἔδεσαν τὸν Σαμψὼν μὲ δύο καινούργια
αὐτὸν ἐν δυσὶ καλωδίοις καινοῖς ἀπὸ τὸν βράχον ἐκεῖνον. σχοινια καὶ τὸν μετέφεραν ἀπὸ τὸν βράχον Ἠτάμ, ὅπου
καὶ ἀνήνεγκαν αὐτὸν ὀπὸ τῆς εὑρίσκετο.
πέτρας ἐκείνης.
15,14 Καὶ ἦλθον ἕως Σιαγόνος· καὶ 14 Ἦλθον φέροντες δεμένον τὸν Σαμψὼν ἕως 14 Καὶ ἦλθαν κοντὰ εἰς τὸ στρατόπεδον τῶν ἐχθρῶν μέχρι
οἱ ἀλλόφυλοι ἠλάλαξαν καὶ τὴν τοποθεσίαν, ἡ ὁποία λέγεται· <Σιαγών>. Οἱ τῆς τοποθεσίας, ποὺ (ἀργότερα) ἔλαβε τὸ ὄνομα <Σιαγών>.
ἔδραμον εἰς συνάντησιν αὐτοῦ· ἀλλόφυλοι ὅταν εἴδαν δεμένον τὸν Σαμψὼν Ὅταν οἱ Φιλισταῖοι εἶδαν τὸν Σαμψὼν δεμένον, ἀλάλαξαν
καὶ ἥλατο ἐπ' αὐτὸν πνεῦμα ὥρμησαν μὲ ἀλαλαγμοὺς χαρᾶς ἐναντίον του. ἀπὸ χαρὰν καὶ ὥρμησαν πρὸς τὸ μέρος του. Τότε ἦλθεν
Κυρίου, καὶ ἐγενήθη τὰ καλώδια Τότε ἦλθεν εἰς αὐτὸν Πνεῦμα Κυρίου, τοῦ ἔξαφνα ἐπάνω εἰς τὸν Σαμψὼν τὸ Πνεῦμα τοῦ Κυρίου, τὸν
τὰ ἐπὶ βραχίοσιν αὐτοῦ ὡσεὶ ἔδωσε δύναμιν μεγάλην, καὶ τὰ σχοινία μὲ τὰ ἐκυρίευσε καὶ τὸν ἐνεδυνάμωσε. Καὶ ἐξ ἀφορμῆς τῆς
στυππίον, ὃ ἐξεκαύθη ἐν πυρί, ὁποῖα εἶχαν δεθῆ τὰ χέρια του ἔγιναν σὰν ἐνισχύσεώς του μὲ τὴν θείαν δύναμιν καὶ τὴν πλουσίαν

107/151
ἐτάκησαν δεσμοὶ αὐτοῦ ἀπὸ στουπὶ ποὺ τὸ εἶχε κάψει ἡ φωτιά. Διελύθησαν ἐπίσκεψιν τοῦ Πνεύματος τὰ καινούργια σχοινιὰ, μὲ τὰ ὁποῖα
χειρῶν αὐτοῦ. καὶ ἔπεσαν ἀπὸ τὰ χέρια του. τοῦ εἶχαν δέσει τοὺς βραχίονες, ἔσπασαν καὶ ἔγιναν ὅπως

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


γίνεται στάκτη τὸ στουπί, ποὺ καίγεται ἀπὸ τὴν φωτιάν·
ἔλειωσαν τὰ δεσμά του καὶ ἔπεσαν λειωμένα ἀπὸ τὰ χέρια
του!
15,15 Καὶ εὗρε σιαγόνα ὄνου 15 Ὁ Σαμψὼν εὖρε κάπου ἐκεῖ πεταγμένην 15 Τότε ὁ Σαμψὼν εὑρῆκε πεταμένην τὴν κάτω σιαγόνα
ἐξερριμμένην καὶ ἐξέτεινε τὴν μίαν σιαγόνα ὄνου, ἄπλωσε τὸ χέρι του καὶ τὴν (σαγονιά) ἑνὸς ὅνου (ποὺ εἶχε ψοφήσει προσφάτως). Ἄπλωσε
χεῖρα αὐτοῦ καὶ ἔλαβεν αὐτὴν καὶ ἐπῆρε καὶ μὲ αὐτὴν ἐξωλόθρευσε χιλίους τὸ χέρι του καὶ ἐπῆρε τὸ γυμνὸ κόκκαλον τῆς (κάτω)
ἐπάταξεν ἐν αὐτῇ χιλίους ἄνδρας. Φιλισταίους. σιαγόνος καὶ μὲ αὐτὴν ἐκτόπησε καὶ ἐθανάτωσε χίλιους
Φιλισταίους!
15,16 Καὶ εἶπε Σαμψών· ἐν σιαγόνι 16 Εἶπε δὲ τότε ὁ Σαμψών· <μὲ μίαν σιαγόνα 16 Ὁ Σαμψὼν γεμᾶτος ἰκανοποίησιν ἀπὸ τὸν θρίαμβόν του
ὄνου ἐξαλείφων ἐξήλειψα αὐτούς, ὄνου ἐκτύπησα καὶ ἐξωλόθρευσα αὐτούς· μὲ ἐκαυχήθη καὶ εἶπε: <Μὲ τὴν σαγονιὰ μιᾶς γαϊδουροκεφαλῆς
ὅτι ἐν τῇ σιαγόνι τοῦ ὄνου τὴν σιαγόνα τοῦ ὄνου ἐξώντωσα χιλίους κυριολεκτικὰ τοὺς ἐξωλοθρεύσαμε τὴν σαγονιὰ μιᾶς
ἐπάταξα χιλίους ἄνδρας. Φιλισταίους>! γαϊδουροκεφαλῆς ἐκτύπησα καὶ ἐθανάτωσα χίλιους ἄνδρες
(Φιλισταίους)!>
15,17 Καὶ ἐγένετο ὡς ἐπαύσατο 17 Ὅταν ἐτελείωσε τὰ λόγια του αὐτά, ἐπέταξε 17 Ὅταν ἐσταμάτησε νὰ θριαμβολογῇ μὲ τὰ λόγια αὐτά,
λαλῶν, καὶ ἔρριψε τὴν σιαγόνα ἐκ τὴν σιαγόνα ἀπὸ τὸ χέρι του καὶ ὠνόμασε τὸν ἐπέταξε τὴν σιαγόνα ἀπὸ τὰ χέρια του καὶ ὠνόμασε τὸν
τῆς χειρὸς αὐτοῦ· καὶ ἐκάλεσε τὸν τόπον ἐκεῖνον· < Ἀναίρεσις σιαγόνος>. τόπον ἐκεῖνον <Ὕψωμα (λόφος) σιαγόνος> (ἢ κατ' ἄλλην
τόπον ἐκεῖνον Ἀναίρεσις ἑρμηνείαν: <Φονικὸν σαγονιᾶς>)!
σιαγόνος.
15,18 Καὶ ἐδίψησε σφόδρα, καὶ 18 Ἐκεῖ ὅμως ἐδίψασε πάρα πολὺ καὶ μετὰ 18 Ἀπὸ τὸν πολὺν κόπον, τὴν προσπάθειαν, τὴν ζεστὴν καὶ
ἔκλαυσε πρὸς Κύριον καὶ εἶπε· σὺ δακρύων παρεκάλεοε τὸν Κύριον λέγων· <σύ, τὴν ἀγωνίαν ὁ Σαμψὼν ἐδίψασε πάρα πολύ· ταπεινωμένος
εὐδόκησας ἐν χειρὶ δούλου σου Κύριε, εὐδόκησας μὲ τὸ χέρι ἐμοῦ τοῦ δούλου καὶ νικημένος ἀπὸ τὴν δίψαν παρεκάλεσε μὲ δάκρυα τὸν
τὴν σωτηρίαν τὴν μεγάλην σου νὰ πραγματοποιηθῆ ἡ μεγάλη αὐτὴ νίκη Κύριον καὶ τοῦ εἶπε: <Σὺ εὐδόκησες μὲ τὸ χέρι τοῦ δούλου σου
ταύτην καὶ νῦν ἀποθανοῦμαι τῷ κατὰ τῶν Φιλισταίων εἰς σωτηρίαν τοῦ λαοῦ νὰ χαρίσῃς τὴν μεγάλην αὐτὴν καὶ θαυμαστὴν σωτηρίαν.
δίψει καὶ ἐμπεσοῦμαι ἐν χειρὶ τῶν σου. Λοιπὸν τώρα θὰ ἀποθάνω ἀπὸ τὴν δίψαν Καὶ τώρα λοιπὸν θὰ ἀποθάνω ἀπὸ τὴν δίψαν καὶ θὰ πέσω εἰς
ἀπεριτμήτων. καὶ θὰ πέσω εἰς τὰ χέρια αὐτῶν τῶν τὰ χέρια τῶν ἀπεριτμήτων αὐτῶν Φιλισταίων>.

108/151
ἀπεριτμήτων>.
15,19 Καὶ ἔρρηξεν ὁ Θεὸς τὸν 19 Ὁ Θεὸς διέρρηξε καὶ ἤνοιξε λάκκον εἰς τὴν 19 Ὁ Θεὸς τὸν ἄκουσε καὶ τοῦ ἔδειξε τὴν πατρικήν του

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


λάκκον τὸν ἐν τῇ σιαγόνι, καὶ τοποθεσίαν <Σιαγών>, ἀνέβλυσεν ἀπὸ αὐτὴν προστασίαν. (Ὁ Θεός) ἀνοιξε τὸν λάκκον, εἰς τὸν ὁποῖον
ἐξῆλθεν ἐξ αὐτοῦ ὕδωρ, καὶ ἔπιε ὕδωρ καὶ ἔπιεν ὁ Σαμψών. Συνῆλθεν ἀπὸ τὴν ἐπέταξε τὴν σιαγόνα, καὶ ἀπὸ ἐκεῖ ἔτρεξε νερόν· ἀπὸ αὐτὸ
καὶ ἐπέστρεψε τὸ πνεῦμα αὐτοῦ κατάστασιν τῆς ἀτονίας καὶ λιποθυμίας, ἔζησε ἤπιε ὁ Σαμψὼν καὶ συνῆλθεν ἀπὸ τὴν μεγάλην δίψαν, τοῦ
καὶ ἔζησε. Διὰ τοῦτο ἐκλήθη τὸ καὶ δὲν ἀπέθανε. Διὰ τοῦτο ὠνομάσθη ἡ ἐπέρασεν ἡ λιποθυμία, ἀνεζωογονήθη καὶ ἔζησε. Διὰ τοῦτο
ὄνομα αὐτῆς Πηγὴ τοῦ τοποθεσία ἐκείνη <Πηγὴ τοῦ ἐπικαλουμένου>. ὠνομάσθη τὸ ὄνομα τῆς πηγῆς αὐτῆς Πηγὴ ἐκείνου, ὁ ὁποῖος
ἐπικαλουμένου, ἥ ἐστιν ἐν Αὐτὴ δὲ ἡ πηγὴ ὑπάρχει μέχρι σήμερον εἰς τὴν ἐπικαλεῖται (παρακαλεῖ μὲ προσευχήν) τὸν Θεόν>· ἡ πηγὴ
Σιαγόνι, ἕως τῆς ἡμέρας ταύτης. τοποθεσίαν, ποὺ λέγεται <Σιαγών>. αὐτὴ εὑρίσκεται εἰς τὴν τοποθεσίαν, ποὺ ὀνομάζεται
<Σιαγών> (-Λαχίς), μέχρι τῆς ἡμέρας ποὺ γράφονταὶ οἱ
γραμμὲς αὐτές.
15,20 Καὶ ἔκρινε τὸν Ἰσραὴλ ἐν 20 Ὁ Σαμψὼν ἔμεινε Κριτής, τοῦ Ἰσραηλιτικοῦ 20 Ὁ Θεὸς ἐφώτισε καὶ εὐλόγησε τὸν Σαμψών, τὸν ἐνίσχυσε,
ἡμέραις ἀλλοφύλων εἴκοσιν ἔτη. λαοῦ ἐπὶ εἴκοσιν ἔτη ἀπὸ τὰ τεσσαράκοντα, τὸν ἐχαρίτωσε μὲ τὸ Πνεῦμα του καὶ τὸν ἔκαμε ἱκανὸν νὰ
κατὰ τὰ ὁποῖα οἱ Φιλισταῖοι κατεῖχον τὴν γῆν γίνῃ Κριτὴς τοῦ Ἰσραηλιτικοῦ λαοῦ ἐπὶ εἴκοσι χρόνια, κατὰ
Ἰσραήλ. τὴν περίοδον ποὺ οἱ Φιλισταῖοι ἦσαν (ἐπὶ σαράντα χρόνια)
κύριοι τῶν Ἰσραηλιτῶν.

ΚΡΙΤΑΙ - 16ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ


Αρχαίο Κείμενο Ἑρμηνεία Ἰωάννου Κολιτσάρα Ἑρμηνεία Παναγιώτη Τρεμπέλα
16,1 Καὶ ἐπορεύθη Σαμψὼν εἰς Γάζαν· Ο Σαμψὼν ἐπῆγε εἰς τὴν πόλιν Γάζαν. Εἶδεν Μίαν ἡμέραν ὁ Σαμψὼν ἐπῆγε εἰς τὴν (πόλιν τῶν
καὶ εἶδεν ἐκεῖ γυναῖκα πόρνην καὶ ἐκεῖ γυναῖκα πόρνην καὶ εἰσῆλθεν εἰς τὸν οἶκον Φιλισταίων) Γάζαν· ἐκεῖ εἶδε μίαν γυναῖκα πόρνην,
εἰσῆλθε πρὸς αὐτήν. της. ἐμπῆκε εἰς τὸ σπίτι της καὶ συνευρέθη μαζί της.
16,2 Καὶ ἀνηγγέλη τοῖς Γαζαίοις 2 Διεδόθη τὸ γεγονὸς εἰς τοὺς κατοίκους τῆς 2 Τὸ γεγονὸς αὐτὸ ἐγνωστοποιήθη εἰς τοὺς κατοίκους τῆς
λέγοντες· ἥκει Σαμψὼν ὧδε. Καὶ Γάζης καὶ ἐλέχθη ὅτι ἔχει ἔλθει ἐδῶ ὁ Σαμψών. Γάζης, εἰς τοὺς ὁποίους εἶπαν: Ὁ Σαμψὼν ἔχει ἔλθει
ἐκύκλωσαν καὶ ἐνήδρευσαν ἐπ' αὐτὸν Οἱ κάτοικοι τῆς Γάζης καθ' ὅλην τὴν νύκτα ἐδῶ>. Αὐτοὶ μὲ πολλὴν περίσκεψιν καὶ προφύλαξιν
ὅλην τὴν νύχτα ἐν τῇ πύλῃ τῆς περιεκύκλωσαν τὴν πόλιν καὶ ἔστησαν ἐνέδραν περιεκύκλωσαν τὴν πόλιν (ἢ κατ' ἄλλην ἑρμηνείαν: Τὸ

109/151
πόλεως καὶ ἐκώφευσαν ὅλην τὴν εἰς τὴν πύλην τῆς πόλεως καὶ ἐτήρουν σιγὴν σπίτι τῆς πόρνης) καὶ τοῦ ἔστησαν ἐνέδραν καθ' ὅλην
νύκτα λέγοντες· ἕως διαφαύσῃ ὁ καθ' ὅλον τὸ διάστημα τῆς νυκτὸς λέγοντες τὴν νύκτα εἰς τὴν πύλην τῆς πόλεως. Ἔμειναν ἀθόρυβοι,

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


ὄρθρος, καὶ φονεύσωμεν αὐτόν. μεταξύ των· Ἂς περιμένωμεν ἐδῶ ἕως ὅτου ἥσυχοι καὶ σιωπηλοὶ ὅλην τὴν νύκτα καὶ ἔλεγαν: Θὰ
φωτίσῃ ἡ πρωΐα, διὰ νὰ φονεύσωμεν αὐτὸν περιμένωμεν ἕως τὸ πρωΐ, μέχρις ὅτου φωτίσῃ ἡ ἡμέρα
ὅταν ἐξέλθῃ. (ὁπότε θὰ βγῇ ἀπὸ τὴν πόρταν ἀνύποπτος), καὶ τότε θὰ
τὸν φονεύσωμεν>.
16,3 Καὶ ἐκοιμήθη Σαμψὼν ἕως 3 Ὁ Σαμψὼν ἐκοιμήθη μέχρι τοῦ μεσονυκτίου. 3 Ἀλλά ὁ Σαμψὼν ἐκοιμήθη εἰς τὸ σπίτι ἐκεῖνο μέχρι τὰ
μεσονυκτίου· καὶ ἀνέστη ἐν ἡμίσει τῆς Κατὰ δὲ τὸ μεσονύκτιον ἠγέρθη, ἐβγῆκεν ἀπὸ μεσάνυκτα. Τὰ μεσάνυκτα ἐσηκώθη (ἐβγῆκε ἀπὸ τὸ
νυκτὸς καὶ ἐπελάβετο τῶν θυρῶν τῆς τὴν οἰκίαν καὶ ἐλθὼν εἰς τὴν θύραν τῆς πόλεως σπίτι, ἔφθασεν εἰς τὴν πόρταν τοῦ φρουρίου τῆς πόλεως)
πύλης τῆς πόλεως σὺν τοῖς δυσὶ ἐπῆρε τὰ θυρόφυλλα τῆς πύλης μαζῆ μὲ τοὺς καὶ ἐξεκόλλησε τὰ θυρόφυλλα τῆς πόρτας τῆς πόλεως
σταθμοῖς καὶ ἀνεβάσταζεν αὐτὸς σὺν δύο ὀρθοστάτας καὶ τὸν μοχλόν, ἀνεσήκωσε ἀπὸ τὸν τοῖχον μαζὶ μὲ τὰ δύο στηρίγματα (ὀρθοστάτες)
τῷ μοχλῷ καὶ ἔθηκεν ἐπὶ ὤμων αὐτοῦ καὶ ἐφορτώθη αὐτὰ εἰς τοὺς ὤμους του, ἀνέβη της καὶ (παρὰ τὸ μεγάλο βάρος τους) τὰ ἐσήκωσε ψηλὰ
καὶ ἀνέβη ἐπὶ τὴν κορυφὴν τοῦ ὅρους εἰς τὴν κορυφὴν τοῦ ὅρους ἀπὸ ὅπου φαίνεται ἡ μαζὶ μὲ τὴν ἀμπάραν των καὶ τὰ ἔβαλεν εἰς τοὺς ὤμους
τοῦ ἐπὶ προσώπου τοῦ Χεβρὼν καὶ περιοχὴ τῆς πόλεως Χεβρὼν καὶ ἀπέθεσεν αὐτὰ του· ἔτσι φορτωμένος ἀνέβη εἰς τὴν κορυφὴν ἐνὸς λόφου,
ἔθηκεν αὐτὰ ἐκεῖ. ἐκεῖ. ποὺ εὑρίσκεται ἐμπρὸς εἰς τὴν πόλιν Χεβρῶν, καὶ τὰ
ἔβαλεν ἐκεῖ.
16,4 Καὶ ἐγένετο μετὰ τοῦτο καὶ 4 Ἔπειτα ἀπὸ τὸ γεγονὸς αὐτὸ ἠγάπησεν ὁ 4 Μετὰ τὸ περιστατικὸν αὐτὸ συνέβη τοῦτο: Ὁ Σαμψὼν
ἠγάπησε γυναῖκαν Ἀλσωρήχ, καὶ Σαμψὼν εἰς τὴν πόλιν Ἀλσωρὴχ μίαν γυναίκα, ἐρωτεύθη μίαν γυναῖκα εἰς τὴν πόλιν Ἀλσωρήχ· τὸ
ὄνομα αὐτῇ Δαλιδά. ὀνόματι Δαλιδά. ὄνομά της ἦταν Δαλιδά.
16,5 Καὶ ἀνέβησαν πρὸς αὐτὴν οἱ 5 Ἐπῆγαν πρὸς αὐτὴν οἱ ἄρχοντες τῶν 5 Οἱ δὲ ἄρχοντες (τῶν πέντε πόλεων) τῶν Φιλισταίων
ἄρχοντες τῶν ἀλλοφύλων καὶ εἶπαν Φιλισταίων καὶ τῆς εἶπαν· <κοίταξε νὰ ἐπῆγαν εἰς αὐτὴν καὶ τῆς εἶπαν: <Ἑξαπάτησέ τον,
αὐτῇ· ἀπάτησον αὐτόν, καὶ ἰδὲ ἐν τίνι ξεγελάσῃς τὸν Σαμψὼν καὶ μάθε ποῦ ἔγκειται κολάκευσέ τον καὶ πεῖσε τον, ὥστε νὰ μάθῃς ποὺ
ἡ ἰσχὺς αὐτοῦ ἡ μεγάλη καὶ ἐν τίνι ἡ δύναμις αὐτοῦ ἡ μεγάλη καὶ μὲ ποῖον τρόπον ὀφείλεται ἡ δύναμίς του ἡ μεγάλη καὶ πῶς θὰ
δυνησόμεθα αὐτῷ καὶ δήσομεν αὐτὸν θὰ κατορθώσωμεν ἡμεῖς νὰ τὸν δέσωμεν καὶ ἠμπορέσωμεν νὰ τὸν ὑποτάξωμεν καὶ τὸν συλλάβωμεν
τοῦ ταπεινῶσαι αὐτόν, καὶ ἡμεῖς ταπεινωμένον νὰ τὸν ἔχωμεν εἰς τὰ χέρια μας. καὶ νὰ τὸν δέσωμεν καὶ τὸν ἀποδυναμώσωμεν. Σοῦ
δώσομέν σοι ἀνὴρ χιλίους καὶ ἑκατὸν Ἐὰν μᾶς δώσῃς αὐτὴν τὴν πληροφορίαν, ὁ ὑποσχόμεθα δὲ ὅτι (ἐὰν τὸ ἐπιτύχῃς) θὰ σοῦ δώσωμεν ὁ
ἀργυρίου. καθένας ἀπὸ ἡμᾶς θὰ σοῦ δώσῃ χίλια ἑκατὸν καθένας μας ἀπὸ χίλια ἑκατὸν νομίσματα ἀργυρᾶ>.

110/151
ἀργυρᾶ νομίσματα (σίκλους)>.
16,6 Καὶ εἰπὲ Δαλιδὰ πρὸς Σαμψών· 6 Ἡ Δαλιδὰ ἠρώτησε τὸν Σαμψών· <πές μου 6 Ἡ Δαλιδὰ εἶπεν εἰς τὸν Σαμψών: <Πές μου, σὲ

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


ἀπάγγειλον δή μοι ἐν τίνι ἡ ἰσχύς σου λοιπὸν ποῦ ἔγκειται ἡ μεγάλη δύναμίς σου, καὶ παρακαλῶ, ποὺ ὀφείλεται ἡ δύναμίς σου ἡ τόσον μεγάλη
ἡ μεγάλη καὶ ἐν τίνι δεθήσῃ τοῦ μὲ τί τάχα εἶναι δυνατὸν νὰ δεθῇς, ὤστε νὰ σὲ καὶ μὲ τὶ θὰ ἠμποροῦσε κανεὶς νὰ σὲ ὑποτάξῃ, νὰ σὲ
ταπεινωθῆναί σε. καταστήσῃ κανεὶς ὑποχείριόν του;> καταβάλῃ καὶ νὰ σὲ δέσῃ, ὥστε νὰ σὲ ἀποδυναμώσῃ;>
16,7 Καὶ εἶπε πρὸς αὐτὴν Σαμψών· ἐὰν 7 Ὁ Σαμψὼν τῆς εἶπε· <ἐὰν μὲ δέσουν μὲ ἑπτὰ 7 Ὁ Σαμψὼν (διὰ νὰ ἀποφύγῃ καὶ νὰ ἀπαλλαγῇ ἀπὸ τὶς
δήθωσί με ἐν ἐπτά νευραῖς ὑγραῖς μὴ ὑγρὰς καινουργεῖς νευρὰς αἱ ὁποῖαι δὲν ἔχουν ἐνοχλήσεις της) τῆς ἀπάντησε: <Ἐὰν μὲ δέσουν μὲ ἑπτὰ
διεφθαρμέναις, καὶ ἀσθενήσω καὶ καθόλου φθαρῆ, τότε ἐγὼ θὰ χάσω τὴν χλωρές, φρέσκες, ἄφθαρτες χορδὲς (ἢ ἑπτὰ καινούργιες
ἔσομαι ὡς εἶς τῶν ἀνθρώπων. μεγάλην μου δύναμιν καὶ θὰ εἶμαι ὡς ἕνας ἀπὸ ὑγρὲς νευρές), ποὺ δὲν ἐξεράθηκαν ποτέ, τότε θὰ
τοὺς συνήθεις ἀνθρώπους>. ἀδυνατίσω, θὰ ἑξασθενήσω καὶ θὰ γίνω ὅπως ὅλοι οἰ
ἄλλοι ἄνθρωποι>.
16,8 Καὶ ἀνήνεγκαν αὐτῇ οἱ ἄρχοντες 8 Οἱ ἄρχοντες τῶν Φιλισταίων ἔφεραν εἰς τὴν 8 Οἱ ἄρχοντες τῶν Φιλισταίων ἔφεραν εἰς τὴν Δαλιδὰ
τῶν ἀλλοφύλων ἐπτὰ νευρὰς ὑγρὰς Δαλιδὰ ἑπτὰ σχοινία κατασκευασμένα ἀπὸ ἑπτὰ χλωρές, φρέσκες, ἄφθαρτες χορδὲς (ἢ ἑπτὰ
μὴ διεφθαρμένας, καὶ ἔδησεν αὐτὸν νεῦρα ὑγρὰ καὶ ἀχρησιμοποίητα, καὶ μὲ αὐτὰ καινούργιες ὑγρὲς νευρές), ποὺ δὲν ἐξεράθηκαν ποτέ, καὶ
ἐν αὐταῖς· ἐκείνη τὸν ἔδεσε. ἐκείνη ἔδεσε μὲ αὐτὲς τὸν Σαμψών.
16,9 καὶ τὸ ἔνεδρον αὐτῇ ἐκάθητο ἐν 9 Εἰς τὸ παράπλευρον ἐσωτερικὸν δωμάτιον 9 (Αὐτὸ ἔγινε, ἐνῷ) εἰς ἄλλο ἰδιαίτερον δωμάτιον ἦταν
τῷ ταμιείω· καὶ εἶπεν αὐτῷ· εἶχαν στήσει ἐνέδραν οἱ Φιλισταῖοι. Ἡ Δαλιδὰ κρυμμένη μία ἐνέδρα ἀπὸ Φιλισταίους (διὰ νὰ
ἀλλόφυλοι ἐπὶ σέ, Σαμψών· καὶ εἶπε τότε εἰς τὸν Σαμψών· <Σαμψών, συλλάβουν τὸν Σαμψὼν τὴν ὥραν τῆς ἀδυναμίας του).
διέσπασε τὰς νεύρας, ὡς εἴ τις ἀλλόφυλοι ὁρμοῦν ἐναντίον σου>! Ὁ Σαμψὼν Καὶ (εἰς κάποιαν στιγμήν) ἡ Δαλιδὰ τοῦ ἐφώναξε
ἀποσπάσοι στρέμμα στυπίου ἐν τῷ ἔκοψε τότε τὰς νευράς, ὅπως ἠμπορεῖ νὰ κόψῃ ἀλαφιασμένη: <Φιλισταῖοι ἦλθαν νὰ σὲ συλλάβουν,
ὀσφρανθῆναι αὐτὸ πυρός· καὶ οὐκ κανεὶς μίαν κλωστὴν ἀπὸ στουπὶ τὴν ὁποίαν Σαμψών!>
ἐγνώσθη ἡ ἰσχὺς αὐτοῦ. ἔχει ἐγγίσει ἡ φωτιά. ῎Ετσι δὲ δὲν ἔγινε Ἀλλὰ ἐκεῖνος τεντώνοντας τοὺς μυῶνες του ἔσπασε
γνωστόν πῶς θὰ ἠχρηστεύετο ἡ δύναμις αὐτοῦ. ἀμέσως τὶς χορδές (ἢ νευρές), μὲ τὶς ὁποῖες ἦταν δεμένος,
μὲ τόσην εὐκολίαν, ὅσην κόβεται τὸ νῆμα ἀπὸ στουπί,
ποὺ ἔχει ἀγγίξει ἡ φωτιά. Ἔτσι δὲν ἔγινε γνωστὸν τὸ
μυστικὸν τῆς ὑπερβολικῆς δυνάμεώς του.
16,10 Καὶ εἶπε Δαλιδὰ πρὸς Σαμψών· 10 Ἡ Δαλιδὰ εἶπεν εἰς τὸν Σαμψών· <ἰδού, ὅτι 10 Τότε ἡ Δαλιδὰ εἶπεν εἰς τὸν Σαμψών: <Νά' μὲ

111/151
ἰδοὺ ἐπλάνησάς με καὶ ἐλάλησας μὲ ἐγέλασες. Μοῦ εἶπες ψέματα. Τώρα ὅμως ἐγέλασες καὶ μοῦ εἶπες ψέματα. Πές μου λοιπόν, σὲ
πρός με ψευδῆ· νῦν οὖν ἀνάγγειλόν πές μου τὴν ἀλήθειαν· μὲ τί πρέπει νὰ δεθῇς, παρακαλῶ, τώρα τὴν ἀλήθειαν καὶ μὴ μὲ ἀπατᾷς· μὲ τί

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


μοι ἐν τίνι δεθήσῃ. ὥστε νὰ μὴ ἠμπορῇς νὰ λυθῇς>. θὰ ἠμποροῦσε κανεὶς νὰ σὲ δέσῃ, ὥστε νὰ ἐξουδετερώσῃ
τὴν δύναμίν σου;>
16,11 Καὶ εἶπε πρὸς αὐτήν· ἐὰν 11 Ὁ Σαμψὼν τῆς ἀπήντησεν· <ἐὰν μὲ δέσουν 11 Ὁ Σαμψὼν τῆς ἀπάντησε: <Ἐὰν μὲ δέσουν μὲ πολλὰ
δεσμεύοντες δήσωσί με ἐν καλωδίοις καλὰ μὲ καινούργια σχοινία τὰ ὁποῖα δὲν ἔχουν καινούργια σχοινιά, τὰ ὁποῖα δὲν ἐχρησιμοποιήθησαν
καινοῖς, οἷς οὐκ ἐγένετο ἐν αὐτοῖς καθόλου χρησιμοποιηθῆ, τότε θὰ εἶμαι ἔνας ποτέ· τότε θὰ χάσω τὴν δύναμίν μου, θὰ ἑξασθενήσω καὶ
ἔργον, καὶ ἀσθενήσω καὶ ἔσομαι ὡς ἀδύνατος ἄνθρωπος ὡσὰν τοὺς ἄλλους>. θὰ γίνω ὅπως ὅλοι οἱ ἄλλοι ἄνθρωποι>.
εἷς τῶν ἀνθρώπων.
16,12 Καὶ ἔλαβε Δαλιδὰ καλώδια 12 Ἡ Δαλιδὰ ἐπῆρε σχοινία καινούργια καὶ μὲ 12 Ἔτσι ἡ Δαλιδὰ ἐπῆρε (πολλὰ) καινούργια σχοινιὰ καὶ
καινὰ καὶ ἔδησεν αὐτὸν ἐν αὐτοῖς· καὶ αὐτὰ τὸν ἔδεσε. Οἱ ἐνεδρεύοντες Φιλισταῖοι ἔδεσε τὸν Σαμψὼν μὲ αὐτά. Ἡ δὲ ἐνέδρα ἀπὸ
τὰ ἐνέδρα ἐξῆλθεν ἐκ τοῦ ταμιείου· ἐξῆλθον ἀπὸ τὸ δωμάτιον, ἕτοιμοι νὰ τὸν Φιλισταίους ἐβγῆκε ἀπὸ τὸ ἰδιαίτερον δωμάτιον, ποὺ
καὶ εἶπεν· ἀλλόφυλοι ἐπί σέ, Σαμψών· συλλάβουν. ῾Η Δαλιδὰ ἐφώναξε πρὸς αὐτόν· ἦταν κρυμμένη (ὥστε νὰ εἶναι ἔτοιμη νὰ συλλάβῃ τὸν
καὶ διέσπασεν αὐτὰ ἀπὸ βραχιόνων <Σαμψών, ἀλλόφυλοι ἔρχονται ἐναντίον σου>. Σαμψών). Τότε ἡ Δαλιδὰ ἐφώναξεν εἰς τὸν Σαμψών:
αὐτοῦ ὡσεὶ σπαρτίον. Ἐκεῖνος ἔσπασε τὰ δεσμὰ τῶν χειρῶν του ὡς <Φιλισταῖοι ἦλθαν νὰ σὲ συλλάβουν, Σαμψών!> Ἀλλὰ
ἐὰν αὐτὰ ἦσαν κάποιο ἀδύνατον νῆμα. ἐκεῖνος τινάζοντας τὰ μπράτσα του ἔσπασε ἀμέσως τὰ
δεσμὰ ἀπὸ τὰ χέρια του, ὡσὰν νὰ ἦσαν μικρά, λεπτὰ
σχοινιὰ ἀπὸ νῆμα!
16,13 Καὶ εἶπε Δαλιδὰ πρὸς Σαμψών· 13 Τοῦ εἶπε πάλιν ἡ Δαλιδά· <ἰδού, μὲ ἐγέλασες 13 Τότε ἡ Δαλιδά (μὲ πολλὰ ἀπατηλὰ καμώματα) εἶπεν
ἰδοὺ ἐπλάνησάς με καὶ ἐλάλησας πάλιν καὶ μοῦ εἶπες ψέματα. Τώρα ὅμως πές εἰς τὸν Σαμψών: <Νά· μὲ ἐγέλασες (πάλιν) καὶ μοῦ εἶπες
πρός με ψευδῆ· ἀνάγγειλον δή μοι ἐν μου, μὲ τί πρέπει νὰ δεθῇς ὥστε νὰ μὴ σοῦ εἶναι ψέματα. Πές μου λοιπόν, σὲ παρακαλῶ, τὴν ἀλήθειαν
τίνι δεθήσῃ. Καὶ εἶπε πρὸς αὐτήν· ἐὰν δυνατὸν νὰ λυθῇς;> Ἐκεῖνος τῆς εἶπε· <ἐὰν καὶ μὴ μὲ ἀπατᾷς· μὲ τὶ θὰ ἠμποροῦσε κανεὶς νὰ σὲ δέσῃ,
ὑφάνῃς τὰς ἑπτὰ σειρὰς τῆς κεφαλῆς ὑφάνῃς τὰς ἑπτὰ πλεξίδας τῆς κεφαλῆς μου μὲ ὥστε νὰ ἐξονδετερώσῃ τὴν δύναμίν σου;> Ὁ Σαμψών
μου σὺν τῷ διάσματι καὶ ἐγκρούσῃς τὸ στημόνι τοῦ ἀργαλειοῦ σου καὶ στερεώσῃς (τῆς ἐξέφυγε διὰ τρίτην φορὰν καί) τῆς ἀπάντησε: <Ἐὰν
τῷ πασσάλω εἰς τὸν τοῖχον, καὶ αὐτὰ μὲ ἕνα πάσσαλον εἰς τὸν τοῖχον, θὰ εἶμαι πλέξῃς τὶς ἑπτὰ πλεξοῦδες (ἢ κοτσίδες) τῶν μαλλιῶν τῆς
ἔσομαι ὡς εἷς τῶν ἀνθρώπων τότε τόσον ἀδύνατος, ὅσον καὶ ἔνας ἀπὸ τοὺς κεφαλῆς μου μὲ τὸ στημόνι τοῦ ἀργαλειοῦ, καὶ τὸ
ἀσθενής. ἄλλους ἀνθρώπους>. κορδόνι ποὺ θὰ πλέξῃς μὲ αὐτὸν τὸν τρόπον τὸ

112/151
στερεώσης εἰς πάσσαλον, τὸν ὁποῖον θὰ ἐμπήξῃς εἰς τὸν
τοῖχον· τότε θὰ χάσω τὴν δύναμίν μου, θὰ ἑξασθενήσω

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


καὶ θὰ γίνω ὅπως ὅλοι οἱ ἄλλοι ἄνθρωποι>.
16,14 Καὶ ἐγένετο ἐν τῷ κοιμᾶσθαι 14 Ὅταν κατόπιν ὁ Σαμψὼν ἀπεκοιμήθη 14 Καὶ συνέβη τοῦτο: Ἐνῷ ὁ Σαμψὼν ἐκοιμᾶτο, ἐπῆρε ἡ
αὐτὸν καὶ ἔλαβε Δαλιδὰ τὰς ἑπτὰ ἐπῆρεν ἡ Δαλιδὰ τὰς ἑπτὰ πλεξίδας τῆς Δαλιδὰ τὶς ἑπτὰ πλεξοῦδες (ἢ κοτσίδες) τῶν μαλλιῶν τῆς
σειρὰς τῆς κεφαλῆς αὐτοῦ καὶ ὕφανεν κεφαλῆς του, τὰς ὕφανε μὲ τὸ στημόνι τοῦ κεφαλῆς του καὶ τὶς ἔπλεξε μὲ τὸ στημόνι τοῦ ἀργαλειοῦ,
ἐν τῷ διάσματι καὶ ἔπηξε τῷ πασσάλῳ ἀργαλειοῦ της, τὰς ἐκάρφωσεν εἰς τὸν τοῖχον καὶ τὸ κορδόνι ποὺ ἔπλεξε μὲ αὐτὸν τὸν τρόπον, τὸ
εἰς τὸν τοῖχον καὶ εἶπεν· ἀλλόφυλοι μὲ πάσσαλον καὶ ἐφώναξε· <ἀλλόφυλοι ἐπὶ σὲ ἐστερέωσεν εἰς πάσσαλον, τὸν ὁποῖον ἔμπηξε εἰς τὸν
ἐπί σέ, Σαμψών· καὶ ἐξυπνίσθη ἀπὸ Σαμψών>. Ὁ Σαμψὼν ἐξύπνησεν ἀπὸ τὸν τοῖχον. Καὶ (ἡ Δαλιδὰ) ἐφώναξεν εἰς τὸν Σαμψών:
τοῦ ὕπνου αὐτοῦ καὶ ἐξῇρε τὸν ὕπνον του καὶ ἐξεκάρφωσε τὸν πάσσαλον, ἐπὶ <Φιλισταῖοι ἦλθαν νὰ σὲ συλλάβουν, Σαμψών!> Ὁ
πάσσαλον τοῦ ὑφάσματος ἐκ τοῦ τοῦ ὁποίου ἐτυλίγετο τὸ ὕφασμα ἀπὸ τὸν Σαμψὼν ὅμως ἐξύπνησεν ἀμέσως καὶ ἐπετάχθη ὄρθιος
τοίχου. τοῖχον ὅπου ἦτο στερεωμένος. καὶ ἔβγαλε τὸν πάσσαλον, ποὺ ἦταν τυλιγμένα καὶ
στερεωμένα (καρφωμένα) τὰ μαλλιά του εἰς τὸν τοῖχον.
16,15 Καὶ εἶπε πρὸς Σαμψὼν Δαλιδά· 15 Τότε παραπονουμένη δῆθεν ἡ Δαλιδὰ τοῦ 15 Ἡ Δαλιδά (τῆς ὁποίας ἡ ἐπιμονὴ καὶ ἡ ὑποκρισία
πῶς λέγεις, ἠγάπηκά σε, καὶ ἡ καρδία εἶπε· <πῶς λέγεις ὅτι μὲ ἔχεις ἀγαπήσει ἐνῶ ἡ ἐξεπέρασαν κάθε ὅριον) εἶπε (μὲ παράπονον) εἰς τὸν
σου οὐκ ἐστὶ μετ' ἐμοῦ; Τοῦτο τρίτον καρδιά σου δὲν εἶναι μαζῆ μου; Τρίτην αὐτὴν Σαμψών: Πῶς λέγεις <σὲ ἔχω ἀγαπήσει>, ὅταν ἡ καρδιά
ἐπλάνησάς με καὶ οὐκ ἀπήγγειλάς φορν μὲ ἐγέλασες καὶ δὲν μοῦ εἶπὲς ποῦ σου δὲν εἶναι μαζί μου; (ὅταν δὲν μοῦ δείχνῃς
μοι ἐν τίνι ἡ ἰσχύς σου ἡ μεγάλη. ἔγκειται ἡ μεγάλη δύναμίς σου>. ἐμπιστοσύνην;) Αὐτὴ εἶναι ἡ τρίτη φορά, ποὺ ἐγέλασες
καὶ δὲν μοῦ εἶπες ποὺ ὀφείλεται ἡ ὑπερβολικὴ δύναμίς
σου>.
16,16 Καὶ ἐγένετο ὅτε ἐξέθλιψεν αὐτὸν 16 Μὲ τέτοιους λόγους ἐταλαιπωροῦσε κάθε 16 Καὶ συνέβη τοῦτο: Τὸν ἐπίεζε δὲ καὶ τὸν
ἐν λόγοις αὐτῆς πάσας τὰς ἡμέρας καὶ ἡμέραν ἡ Δαλιδὰ τὸν Σαμψὼν καὶ τὸν ἐστενοχωροῦσε τόσον πολὺ μὲ τὰ λόγια της ὅλες τὶς
ἐστενοχώρησεν αὐτόν, καὶ ἐστενοχωροῦσε τόσον μάλιστα πολύ, ὥστε ἡμέρες (δὲν ἄφηνε να περάσῃ ἡμέρα, ποὺ να μὴ τὸν
ὠλιγοψύχησεν ἕως τοῦ ἀποθανεῖν· ἐκεῖνος ἐλιποθύμησε μέχρι σημείου νὰ στενοχωρῇ), ὥστε να μελαγχολῇ καὶ νὰ λιγοψυχῇ ὁ
πλησίασῃ τὸν θάνατον. (γίγας) Σαμψών, μέχρι σημείου νὰ κινδυνεύῃ νὰ
ἀποθάνῃ.
16,17 καὶ ἀνήγγειλεν αὐτῇ πᾶσαν τὴν 17 Ἀποκαμωμένος πλέον ὁ Σαμψὼν ἤνοιξεν εἰς 17 Τελικῶς ὁ ἀνίκητος ἀπὸ τοὺς Φιλισταίους Σαμψὼν

113/151
καρδίαν αὐτοῦ καὶ εἶπεν αὐτῇ· αὐτὴν τὴν καρδίαν του καὶ τῆς ἐφανέρωσε τὸ ὑπεχώρησε, ἄνοιξε καὶ τῆς ἐφανέρωσε ὅλην τὴν καρδιάν
σίδηρος οὐκ ἀνέβη ἐπὶ τὴν κεφαλήν μυστικόν του λέγων· <ψαλλίδι δὲν ἔχει ἀνεβῆ του καὶ τῆς εἶπε: <Σιδερένιο ὄργανο (ψαλίδι ἢ ξυράφι) δὲν

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


μου, ὅτι ἅγιος Θεοῦ ἐγὼ εἰμι ἀπὸ εἰς τὴν κεφαλήν μου διὰ νὰ μοῦ κόψῃ τὴν ἀκούμπησε ποτὲ εἰς τὸ κεφάλι μου, διὰ νὰ κοποῦν μὲ
κοιλίας μητρός μου· ἐὰν οὖν κόμην, διότι ἐγὼ εἶμαι ἀφιερωμένος εἰς τὸν αὐτὸ τὰ μαλλιά μου, διότι εἶμαι Ναζιραῖος, ἀφιερωμένος
ξυρήσωμαι, ἀποστήσεται ἐπ' ἐμοῦ ἡ Θεὸν ἐκ κοιλίας μητρός μου. Ἐὰν λοιπὸν εἰς τὸν Θεόν, ἀπὸ τὴν στιγμὴν ποὺ μὲ συνέλαβεν ἡ
ἰσχύς μου, καὶ ἀσθενήσω καὶ ἔσομαι ξυρίσω τὴν κεφαλήν μου, θὰ φύγῃ ἀπὸ ἐμὲ ἡ μητέρα μου εἰς τὴν κοιλία της. Ἐὰν λοιπὸν ξυρίσω τὰ
ὡς πάντες οἱ ἄνθρωποι. δύναμίς μου, θὰ ἐξασθενήσω καὶ θὰ εἶμαι ὅπως μαλλιά μου (τὰ κόψω σύρριζα), παύω νὰ εἶμαι Ναζιραῖος,
ὅλοι οἱ ἄλλοι ἄνθρωποι>. σταματὰ τὸ τάξιμόν μου· (τότε θὰ σηκωθῇ ἀπ' ἐπάνω
μου ἡ χάρις τοῦ Θεοῦ, ποὺ μὲ κάμνει ἀνίκητον) ὁπότε θὰ
φύγῃ καὶ ἡ δύναμις, ποὺ μὲ κάμνει φοβερὸν εἰς τοὺς
ἐχθρούς μου. Τότε θὰ ἐξασθενήσω καὶ θὰ γίνω ὅπως
ὅλοι οἱ ἄλλοι ἄνθρωποι>.
16,18 Καὶ εἶδε Δαλιδά, ὅτι ἀπήγγειλεν 18 Ἡ Δαλιδὰ ἀντελήφθη ὅτι αὐτὴν τὴν φορὰν ὁ 18 Ὅταν ἡ Δαλιδὰ ἐκατάλαβε ὅτι ὁ Σαμψὼν τῆς
αὐτῇ πᾶσαν τὴν καρδίαν αὐτοῦ, καὶ Σαμψὼν ἤνοιξε τὴν καρδίαν του καὶ τῆς εἶπεν ἐφανέρωσε ὅλην τὴν καρδιάν του καὶ τῆς εἶπε τὴν
ἀπέστειλε καὶ ἐκάλεσε τοὺς ἄρχοντας ὅλην τὴν ἀλήθειαν. Ἔστειλεν ἀνθρώπους καὶ ἀλήθειαν, ἔστειλε μήνυμα καὶ ἐκάλεσε τοὺς ἄρχοντες
τῶν ἀλλοφύλων, λέγουσα· ἀνάβητε ἐκάλεσε τοὺς ἀρχηγοὺς τῶν Φιλισταίων, εἰς τῶν Φιλισταίων καὶ τοὺς εἶπε: <Ἐλᾶτε διὰ μίαν ἀκόμη καὶ
ἔτι τὸ ἅπαξ τοῦτο, ὅτι ἀπήγγειλέ μοι τοὺς ὁποίους εἶπεν· <ἐλᾶτε διὰ μίαν ἀκόμη τελευταίαν φοράν, διότι (ὁ Σαμψών) μοῦ ἐφανέρωσε
πᾶσαν τὴν καρδίαν αὐτοῦ· καὶ φοράν, διότι τώρα ὁ Σαμψών μοῦ ἐφανέρωσεν ὅλην τὴν καρδιάν του, μοῦ εἶπε τὴν ἀλήθειαν>. Τότε
ἀνέβησαν πρὸς αὐτὴν οἱ ἄρχοντες ὅλην τὴν ἀλήθειαν>. Ἦλθον ἀρχηγοὶ τῶν ἦλθαν εἰς αὐτήν οἰ ἄρχοντες τῶν Φιλισταίων, ἔφεραν δὲ
τῶν ἀλλοφύλων καὶ ἀνήνεγκαν τὸ Φιλισταίων φέροντες εἰς τὰ χέρια των τοὺς καὶ τὰ χρήματα, ποὺ τῆς ὑπεσχέθησαν.
ἀργύριον ἐν χερσὶν αὐτῶν. ἀργυροῦς σίκλους, ποὺ τῆς εἶχαν ὑποσχεθῆ.
16,19 Καὶ ἐκοίμησε Δαλιδὰ τὸν 19 Ἡ Δαλιδὰ ἀπεκοίμησε τὸν Σαμψὼν εἰς τὰ 19 Ἡ δὲ Δαλιδὰ ἐνανούρισε καὶ ἀπεκοίμισε τὸν Σαμψὼν
Σαμψὼν ἐπὶ τὰ γόνατα αὐτῆς· καὶ γόνατά της καὶ προσεκάλεσεν ἐναν ἄνδρα, ὁ ἐπάνω εἰς τὰ γόνατά της. Καὶ (ὅταν αὐτὸς ἀπεκοιμήθη)
ἐκάλεσεν ἄνδρα, καὶ ἐξύρησε τὰς ὁποῖος ἐξύρισε τὰς ἑπτὰ πλεξίδας τῆς κεφαλῆς ἐκάλεσεν ἕνα ἄνδρα, ὁ ὁποῖος ἐξύρισε τὶς ἑπτὰ
ἑπτὰ σειρὰς τῆς κεφαλῆς αὐτοῦ· καὶ τοῦ Σαμψών. ῾Ο Σαμψὼν ἀπὸ τότε περιῆλθεν πλεξοῦδες (ἢ κοτσίδες) τῆς κεφαλῆς τοῦ Σαμψών. Ἀπὸ
ἤρξατο ταπεινῶσαι αὐτόν, καὶ ἀπέστη εἰς τὰ χέρια τῶν Φιλισταίων καὶ ἤρχισεν ὁ τὴν στιγμὴν ἐκείνην ἄρχισε ὁ ἐξευτελισμός του, διότι ἡ
ἡ ἰσχὺς αὐτοῦ ἀπ' αὐτοῦ. ἐξευτελισμός του, διότι ἔφυγε πλέον ἀπὸ αὐτὸν μεγάλη δύναμίς του τὸν ἐγκατέλειψε. Τὸν ἐγκατέλειψεν

114/151
ἡ θεία δύναμις· ἡ δύναμις τοῦ Θεοῦ, ἀφοῦ ἔπαυσε πλέον νὰ εἶναι
Ναζωραῖος, ἐπειδὴ τοῦ ἀφήρεσαν τὴν σφραγῖδα καὶ τὸ

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


ἐξωτερικὸν γνώρισμα τοῦ ἀφιερωμένου εἰς τὸν Θεόν.
16,20 Καὶ εἶπε Δαλιδά· ἀλλόφυλοι ἐπὶ 20 διότι ὅταν εἶπεν εἰς αὐτὸν ἡ Δαλιδά· 20 Τότε ἐφώναξεν ἔξαφνα ἡ Δαλιδά: <Φιλισταῖοι ἦλθαν
σέ, Σαμψών. Καὶ ἐξυπνίσθη ἐκ τοῦ <ἀλλόφυλοι ἔρχονται ἐναντίον σου, Σαμψών>· νὰ σὲ συλλάβουν, Σαμψών!> Αὐτὸς ἐξύπνησεν ἀμέσως
ὕπνου αὐτοῦ καὶ εἶπεν· ἐξελεύσομαι ἐκεῖνος ἐξύπνησεν ἀπὸ τὸν ὕπνον του καὶ εἶπε· καὶ εἶπε: <Θὰ βγῶ ἀπὸ ἐδῶ ὅπως καὶ τὶς ἄλλες φορὲς καὶ
ὡς ἅπαξ καὶ ἅπαξ καὶ <θὰ ἐξέλθω ἀπὸ ἐδῶ ὅπως ἔκαμα καὶ τὰς θὰ πεταχθῶ ἐπάνω ἐλεύθερος>. Δὲν ἐγνώριζεν ὅμως ὅτι
ἐκτιναχθήσομαι· καὶ αὐτὸς οὐκ ἔγνω ἄλλας φορὰς καὶ θὰ ἐκτιναχθῶ μὲ δύναμιν>. ὁ Κύριος καὶ ἡ δύναμίς του εἶχαν φύγει ἀπὸ πάνω του καὶ
ὅτι ὁ Κύριος ἀπέστη ἀπάνωθεν αὐτοῦ. Ἀλλὰ δὲν ἐγνώριζεν ὅτι ὁ Κύριος καὶ ἡ δύναμις τὸν ἐγκατέλειψαν.
τοῦ Κυρίου εἶχον πλέον ἀπομακρυνθῆ ἀπὸ
αὐτόν.
16,21 Καὶ ἐκράτησαν αὐτὸν οἱ 21 Ἀδύνατον πλέον τὸν συνέλαβον οἱ 21 Οἱ Φιλισταῖοι συνέλαβαν τότε (μὲ τὴν μεγαλυτέραν
ἀλλόφυλοι καὶ ἐξέκοψαν τοὺς ἀλλόφυλοι καὶ τοῦ ἔβγαλαν τοὺς ὀφθαλμούς. εὐκολίαν) τὸν Σαμψὼν καὶ (διὰ νὰ ἀσφαλισθοῦν
ὀφθαλμοὺς αὐτοῦ· καὶ κατήνεγκαν Τὸν κατεβίβασαν εἰς τὴν Γάζαν καὶ ἔδεσαν μὲ καλύτερα) τοῦ κατέστρεψαν ἐντελῶς καὶ τοῦ ἔβγαλαν τὰ
αὐτὸν εἰς Γάζαν καὶ ἐπέδησαν αὐτὸν χαλκίνας χειροπέδας αὐτὸν καὶ τὸν μάτια. Κατόπιν τὸν μετέφεραν εἰς τὴν Γάζαν καὶ τὸν
ἐν πέδαις χαλκείαις, καὶ ἦν ἀλήθων ὑπεχρέωσαν νὰ γυρίζῃ μυλόπετραν καὶ νὰ ἀλυσόδεσαν μὲ χαλκίνους χαλκάδες εἰς τὰ χέρια καὶ τὰ
ἐν οἴκῳ τοῦ δεσμωτηρίου. ἀλέθῃ σῖτον εἰς τὴν φυλακήν. πόδια, ὥστε νὰ μὴ ἠμπορῇ νὰ κινῆται εὔκολα· ἐπὶ πλέον
τὸν ἔκλεισαν εἰς τὴν φυλακὴν καὶ ἐκεῖ (τυφλὸς καὶ
ἁλυσοδεμένος) ἐγύριζε τὴν πέτραν ἐνὸς χειρομύλου (ποὺ
ἄλεθε σιτάρι).
16,22 Καὶ ἤρξατο θρὶξ τῆς κεφαλῆς 22 Μετὰ τὸ ξύρισμα εἰς τὸ ὁποῖον ὑπεβλήθη, 22 Ἀλλὰ οἱ τρίχες τῆς κεφαλῆς του ἄρχισαν νὰ
αὐτοῦ βλαστάνειν, καθὼς ἐξυρήσατο. ἤρχισαν νὰ φυτρώνουν πάλιν καὶ νὰ αὐξάνουν μεγαλώνουν καὶ πάλιν εὐθὺς μετὰ τὸ ξύρισμά τους.
αἱ τρίχες τῆς κεφαλῆς του.
16,23 Καὶ οἱ ἄρχοντες τῶν ἀλλοφύλων 23 Μίαν ἀπὸ τὰς ἡμέρας ἐκείνας οἱ ἄρχοντες 23 Οἱ ἄρχοντες τῶν Φιλισταίων ἐμαζεύθησαν ὅλοι μαζὶ
συνήχθησαν θυσιάσαι θυσίασμα τῶν Φιλισταίων συνεκεντρώθησαν διὰ νὰ διὰ νὰ προσφέρουν μεγάλην θυσίαν εὐχαριστίας εἰς τὸν
μέγα τῷ Δαγὼν θεῷ αὐτῶν καὶ προσφέρουν μεγάλην θυσίαν εἰς τὸν θεόν των Δαγών, τὸν θεόν των, καὶ νὰ πανηγυρίσουν, νὰ χαροῦν
εὐφρανθῆναι καὶ εἶπαν· ἔδωκεν ὁ Δαγὼν καὶ νὰ εὐφρανθοῦν λέγοντες· <ὁ θεὸς καὶ νὰ διασκεδάσουν, διότι εἶπαν: <Ὁ θεὸς παρέδωκεν εἰς

115/151
Θεὸς ἐν χειρὶ ἡμῶν τὸν Σαμψὼν τὸν παρέδωσεν εἰς τὰ χέρια μας τὸν Σαμψών, τὸν τὰ χέρια μας τὸν Σαμψών, τὸν ἐχθρόν μας!>
ἐχθρὸν ἡμῶν. ἐχθρόν μας.

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


16,24 Καὶ εἶδον αὐτὸν ὁ λαὸς καὶ 24 Ὁ λαὸς τῶν Φιλισταίων εἶδον δέσμιον τὸν 24 Ὅταν δὲ ὁ λαὸς εἶδαν τὸν Σαμψών, ὕμνησαν τὸν θεόν
ὕμνησαν τὸν Θεὸν αὐτῶν, ὅτι Σαμψὼν καὶ ἐδοξολόγησαν τὸν θεόν των των Δαγών, <διότι>, ὅπως ἔψαλλαν, <παρέδωκεν ὁ θεός
παρέδωκεν ὁ Θεὸς ἡμῶν τὸν ἐχθρὸν λέγοντες ὅτι <ὁ θεός μας παρέδωκεν εἰς τὰ μας τὸν ἐχθρόν μας εἰς τὰ χέρια μας· τὸν ἐχθρόν, ὁ
ἡμῶν ἐν χειρὶ ἡμῶν, τὸν ἐρημοῦντα χέρια μας τὸν ἐχθρόν μας, αὐτόν ποὺ ἐρήμωνε ὁποῖος ἐρήμωνε καὶ κατέστρεφε τὴν χώραν μας καὶ
τὴν γῆν ἡμῶν, καὶ ὃς ἐπλήθυνε τοὺς τὴν χώραν μας καὶ ἐφόνευε πολλοὺς ἀπὸ ἐσκότωνε καὶ ἐθανάτωνε πολλοὺς ἀπὸ ἡμᾶς>.
τραυματίας ἡμῶν. ἡμᾶς>.
16,25 Καὶ ὅτε ἠγαθύνθη ἡ καρδία 25 Ὅταν δὲ αἱ καρδίαι των εἶχαν εὐφρανθῆ ἀπὸ 25 Καὶ ὅταν ἡ ψυχή τους εἶχε διασκεδάσει καὶ εὐφρανθῇ
αὐτῶν, καὶ εἶπαν· καλέσατε τὸν τὴν ἑορτήν, εἶπαν <καλέσατε καὶ φέρετε ἀπὸ πολὺ ἀπὸ τοὺς πανηγυρισμούς, εἶπαν: <Καλέστε καὶ
Σαμψὼν ἐξ οἴκου φυλακῆς, καὶ τὴν φυλακὴν ἐδῶ τὸν Σαμψὼν καὶ ἂς παίξῃ φέρτε τὸν Σαμψὼν ἀπὸ τὴν φυλακήν, διὰ νὰ παίξῃ
παιξάτω ἐνώπιον ἡμῶν· καὶ ἐκάλεσαν ἐνώπιόν μας, διὰ νὰ διασκεδάσωμεν> ἐμπρός μας καὶ νὰ μᾶς διασκεδάσῃ>. Ἐκάλεσαν καὶ
τὸν Σαμψὼν ἐξ οἴκου δεσμωτηρίου, Πράγματι μετέφεραν τὸν Σαμψὼν ἀπὸ τὴν ἔφεραν τὸν τυφλὸν Σαμψὼν ἀπὸ τὴν φυλακήν, καὶ τὸν
καὶ ἔπαιζεν ἐνώπιον αὐτῶν, καὶ φυλακήν, τὸν ὑπεχρέωναν νὰ παίζῃ ἐνώπιόν ὑπεχρέωσαν νὰ τοὺς διασκεδάζῃ (ἢ κατ' ἄλλην
ἐρράπιζον αὐτὸν καὶ ἔστησαν αὐτὸν των, τὸν ἐρράπιζαν καὶ τὸν ἐτοποθέτησαν ἑρμηνείαν: Καὶ τὸν ἐχλεύαζαν) καὶ τὸν ἐρράπιζαν
ἀνὰ μέσον τῶν κιόνων. ὄρθιον ἀνάμεσα ἀπὸ δύο στύλους τοῦ (ἄνανδρα καὶ ἀπάνθρωπα) καὶ τὸν ἔβαλαν νὰ σταθῇ
οἰκοδομήματος. ὄρθιος ἀνάμεσα σὲ (δύο) κολῶνες τοῦ ναοῦ, εἰς τὸν
ὁποῖον ἐγίνοντο οἱ πανηγυρισμοί.
16,26 Καὶ εἶπε Σαμψὼν πρὸς τὸν 26 Εἶπε δὲ ὁ Σαμψὼν πρὸς τὸν ἄνδρα ὁ ὁποῖος 26 Ὁ τυφλὸς Σαμψών (εἰς κάποιαν στιγμὴν) εἶπεν εἰς τὸν
νεανίαν τὸν κρατοῦντα τὴν χεῖρα τὸν κρατοῦσε ἀπὸ τὸ χέρι, διὰ νὰ τὸν ὁδηγῇ· νέον, ὁ ὁποῖος τοῦ ἐκρατοῦσε τὸ χέρι καὶ τὸν ὠδηγοῦσε:
αὐτοῦ· ἄφες με καὶ ψηλαφήσω τοὺς <ἄφησέ με νὰ ψηλαφήσω τοὺς δύο στύλους οἱ <Ἄφησέ με νὰ ἄγγιξω (νὰ ἀπλώσω τὰ χέριά μου καὶ νὰ
κίονας, ἐφ' οἷς ὁ οἶκος ἐπ' αὐτούς, καὶ ὁποῖοι ὑποβαστάζουν τὸ οἰκοδόμημα τοῦτο καὶ πιάσω) τις κολῶνες, ἐπανῶ εἴς τις ὅποιες στηρίζεται τὸ
ἐπιστηριχθήσομαι ἐπ' αὐτούς. νὰ στηριχθῶ ὀλίγον εἰς αὐτούς>. μεγάλο αὐτὸ οἰκοδόμημα, καὶ νὰ στηριχθῶ ἐπάνω τους
ὡσὰν σὲ ἀποκούμπι, διὰ νὰ ξεκουρασθῶ ὀλίγον>.
16,27 Καὶ ὁ οἶκος πλήρης τῶν ἀνδρῶν 27 Τὸ οἰκοδόμημὰ ἦτο γεμᾶτο ἀπὸ ἄνδρας καὶ 27 Τὸ μεγάλο οἰκοδόμημα ἦταν κατάμεστον ἀπὸ ἄνδρες
καὶ τῶν γυναικῶν, καὶ ἐκεῖ πάντες οἱ γυναῖκας. Ἐκεῖ ἦσαν ὅλοι οἱ ἄρχοντες τῶν καὶ γυναῖκες. Ἐκεῖ εὑρίσκοντο καὶ ὅλοι (οἱ πέντε)
ἄρχοντες τῶν ἀλλοφύλων, καὶ ἐπὶ τὸ Φιλισταίων, ἐπάνω δὲ εἰς τὸ ἠλιακωτὸν τρεῖς ἄρχοντες τῶν Φιλισταίων ἐπάνω δὲ εἰς τὴν ταράτσαν (τὸ

116/151
δῶμα ὡσεὶ τρισχίλιοι ἄνδρες καὶ περίπου χιλιάδες ἄνδρες καὶ γυναῖκες, οἱ ὁποῖοι δῶμα) εὑρίσκοντο τρεῖς περίπου χιλιάδες ἄνδρες καὶ
γυναῖκες οἱ θεωροῦντες ἐν παιγνίαις παρηκολούθουν τοὺς ἐμπαιγμοὺς καὶ γυναῖκες, οἱ ὁποῖοι παρηκολούθουν τὴν διασκέδασιν,

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


Σαμψών. ἐξευτελισμοὺς τοῦ Σαμψών. ποὺ τοὺς προσέφερεν ὁ Σαμψών (ἢ κατ' ἄλλην
ἑρμηνείαν: Οἱ ὁποῖοι ἐχλεύαζαν τὸν Σαμψών).
16,28 Καὶ ἔκλαυσε Σαμψὼν πρὸς 28 Ὁ Σαμψὼν μέσα εἰς τὴν θλῖψιν του 28 Τότε ὁ Σαμψὼν μὲ κλάματα πολλὰ καὶ θερμὰ
Κύριον, καὶ εἶπεν· Ἀδωναϊὲ Κύριε, συνῃσθάνθη τὸ σφάλμα του, ἔκλαυσεν παρεκάλεσε (μυστικῶς) τὸν Κύριον καὶ εἶπε: <Ἀδωναϊέ (=
μνήσθητι δή μου νῦν καὶ ἐνίσχυσόν με ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ καὶ προσηυχήθη πρὸς αὐτὸν Κύριέ μου), Κύριε, θυμήσου με, σὲ παρακαλῶ, καὶ τὴν
ἔτι τὸ ἅπαξ τοῦτο, Θεέ, καὶ λέγων· <Ἀδωναϊὲ Κύριε, μνήσθητί μου καὶ στιγμὴν αὐτὴν καὶ δῶσε μου δύναμιν καὶ ἐνίσχυσιν ἄλλη
ἀνταποδώσω ἀνταπόδοσιν μίαν περὶ τώρα, ἐνίσχυσέ με μίαν ἀκόμη φοράν, Θεέ μου, μιὰ φορά, Θεέ μου, ὥστε νὰ ἀνταποδώσω μιὰ γιὰ πάντα
τῶν δύο ὀφθαλμῶν μου τοῖς διὰ νὰ ἀνταποδώσω σκληρὰν τιμωρίαν κατὰ εἰς τοὺς Φιλισταίους τὴν τύφλωσιν, ποὺ μοῦ
ἀλλοφύλοις. τῶν Φιλισταίων οἱ ὁποῖοι μοῦ ἔβγαλαν τὰ δυό ἐπροξένησαν μὲ τὸ νὰ μοῦ βγάλουν τὰ μάτια>.
μου μάτια>.
16,29 Καὶ περιέλαβε Σαμψὼν τοὺς δύο 29 Ἀγκάλιασε ὁ Σαμψὼν τοὺς δύο στύλους 29 Καὶ ὁ Σαμψὼν ἀγκάλιασε σφιχτὰ μὲ τὰ
κίονας τοῦ οἴκου, ἐφ' οὓς ὁ οἶκος ἐπάνω εἰς τοὺς ὁποίους ὑπεβαστάζετο ὁ οἶκος, ξαναδυναμωμένα μπράτσα του τὶς δύο κολῶνες τοῦ
εἱστήκει, καὶ ἐπεστηρίχθη ἐπ' αὐτοὺς ἐστηρίχθη εἰς αὐτούς, ἐκράτησε τὸν ἕνα στῦλον μεγάλου οἰκοδομήματος, ἐπάνω εἰς τὶς ὁποῖες ἐστηρίζετο
καὶ ἐκράτησεν ἕνα τῇ δεξιᾷ αὐτοῦ καὶ μὲ τὸ δεξί του χέρι καὶ τὸν ἄλλον μὲ τὸ τὸ οἰκοδόμημα, καὶ ἐστηρίχθη γερὰ ἐπάνω τους· καὶ
ἕνα τῇ ἀριστερᾷ αὐτοῦ. ἀριστερόν, ἐκράτησε τὴν μίαν μὲ τὸ δεξί του χέρι, τὴν δὲ ἄλλην μὲ
τὸ ἀριστερό του,
16,30 Καὶ εἶπε Σαμψών· ἀποθανέτω 30 καὶ εἶπε μεγαλοφώνως· <ἂς ἀποθάνω μαζῆ 30 καὶ εἶπεν: <Ἂς ἀποθάνῃ ἡ ζωή μου (ἂς ἀποθάνω) μαζὶ
ψυχή μου μετὰ τῶν Ἀλλοφύλων· καὶ μὲ τοὺς ἀλλοφύλους>. Ἐκράτησε καὶ μὲ τοὺς ἀλλοφύλους (Φιλισταῖους)!> Καὶ ἔσφιξε μὲ ὅλην
ἐβάσταξεν ἐν ἰσχύϊ, καὶ ἔπεσεν ὁ συνεκλόνισε μὲ δύναμιν τοὺς στύλους καὶ τὴν δύναμίν του (ἢ ὀρθότερον: Ἐτράβηξε ἢ ἔσπρωξε μὲ
οἶκος ἐπὶ τοὺς ἄρχοντος καὶ ἐπὶ πάντα κατεκρημνίσθη ὅλον τὸ οἰκοδόμημα ἐπάνω εἰς δύναμίν) τὶς δύο κολῶνες· καὶ ἔπεσε τὸ οἰκοδόμημα καὶ
τὸν λαὸν τὸν ἐν αὐτῷ· καὶ ἦσαν οἱ τοὺς ἄρχοντας καὶ ἐπάνω εἰς τὸν λαὸν τῶν ἐπλάκωσε τοὺς ἄρχοντες καὶ ὅλον τὸν λαόν, ποὺ
τεθνηκότες, οὓς ἐθανάτωσε Σαμψὼν Φιλισταίων ποὺ εὑρίσκοντο ἐντὸς αὐτοῦ. Αὐτοὶ εὑρίσκοντο εἰς αὐτό. Ὅλοι δὲ ὅσοι ἐτάφησαν κάτω ἀπὸ
ἐν τῷ θανάτῳ αὐτοῦ, πλείους ἢ οὓς τοὺς ὁποίους ἐφόνευσεν ὁ Σαμψὼν ἐκεῖ κατὰ τὰ ἐρείπια, ὅλοι ὅσους ἐθανάτωσεν ὁ Σαμψὼν κατὰ τὸν
ἐθανάτωσεν ἐν τῇ ζωῇ αὐτοῦ. τὸν θάνατόν του ἦσαν περισσότεροι ἀπὸ ὅσους θάνατόν του, ἦσαν περισσότεροι ἀπὸ ἐκείνους, τοὺς
εἶχε φονεύσει κατὰ τὸ διάστημα τῆς ζωῆς του. ὁποίους ἐθανάτωσε κατὰ τὴν διάρκειαν τῆς ζωῆς του.

117/151
16,31 Καὶ κατέβησαν οἱ ἀδελφοὶ αὐτοῦ 31 Οἱ ὁμοεθνεῖς τοῦ Σαμψὼν καὶ οἱ συγγενεῖς 31 Τότε κατέβηκαν εἰς τὴν Γάζαν οἱ (ὁμοεθνεῖς)
καὶ ὁ οἶκος τοῦ πατρὸς αὐτοῦ καὶ αὐτοῦ κατέβησαν εἰς τὴν Γάζαν, ἔλαβαν τὸ συγγενεῖς του καὶ ὅλοι οἱ ἄλλοι ἀπὸ τὴν οἰκογένειαν τοῦ

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


ἔλαβον αὐτὸν καὶ ἀνέβησαν καὶ νεκρὸν σῶμα τοῦ Σαμψών, ἀνέβησαν καὶ πατέρα του καὶ παρέλαβαν τὸ πτῶμα του ἀπὸ τὰ
ἔθαψαν αὐτὸν ἀνὰ μέσον Σαραὰ καὶ ἔθαψαν αὐτὸν μεταξὺ Σαραὰ καὶ Ἐσθαὸλ εἰς χαλάσματα καὶ ἀνέβηκαν καὶ τὸν ἔθαψαν μεταξὺ τῆς
ἀνὰ μέσον Ἐσθαόλ ἐν τῷ τάφῳ τὸν τάφον τοῦ πατρός του, τοῦ Μανωέ. Ὁ Σαραὰ καὶ τῆς Ἐσθαὸλ εἰς τὸν τάφον τοῦ πατέρα του
Μανωὲ τοῦ πατρὸς αὐτοῦ. Καὶ αὐτὸς Σαμψὼν ἔκρινε τὸν Ἰσραὴλ ἐπὶ εἴκοσιν ἔτη. Μανωέ. Ὁ δὲ Σαμψὼν ὑπῆρξε (μὲ τὴν εὐλογίαν, τὴν
ἔκρινε τὸν Ἰσραὴλ εἴκοσιν ἔτη. χάριν καὶ τὴν ἐνίσχυσιν τοῦ Πνεύματος τοῦ Θεοῦ) Κριτὴς
τοῦ Ἰσραηλιτικοῦ λαοῦ ἐπὶ εἴκοσι χρόνια.

ΚΡΙΤΑΙ - 17ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ


Αρχαίο Κείμενο Ἑρμηνεία Ἰωάννου Κολιτσάρα Ἑρμηνεία Παναγιώτη Τρεμπέλα
17,1 Καὶ ἐγένετο ἀνὴρ ἀπὸ ὄρους Εζοῦσε τότε ἕνας ἄνθρωπος καταγόμενος ἀπὸ Υπῆρχε (τότε) ἕνας ἄνθρωπος, ποὺ κατήγετο ἀπὸ τὴν
Ἐφραίμ, καὶ ὄνομα αὐτῷ Μιχαίας. τὴν ὀρεινὴν περιοχὴν τῆς φυλῆς Ἐφραίμ, ὀρεινὴν περιοχὴν τῆς φυλῆς τοῦ Ἐφραίμ· τὸ ὄνομά του ἦταν
ὀνόματι Μιχαίας. Μιχαίας.
17,2 Καὶ εἶπε τῇ μητρὶ αὐτοῦ· οἱ 2 Εἶπεν αὐτὸς εἰς τὴν μητέρα του· <οἱ χίλιοι 2 Καὶ (ὁ Μιχαίας) εἶπεν εἰς τὴν μητέρα του: <Οἱ χίλιοι ἑκατὸν
χίλιοι καὶ ἑκατόν, οὓς ἔλαβες ἑκατὸν ἀργυροῖ σίκλοι, τοὺς ὁποίους ἀργυροῖ σίκλοι (νομίσματα), τοὺς ὁποίους ἐκρατοῦσες διὰ
ἀργυρίου σεαυτῇ καὶ μὲ ἠράσω καὶ ἐκρατοῦσες διὰ τὸν ἑαυτόν σου καὶ τὸν ἑαυτόν σου καὶ κατηράσθης αὐτὸν ποὺ τοὺς ἔκλεψε,
προσεῖπας ἐν ὠσί μου, ἰδοὺ τὸ
κατηράσθης αὐτὸν ποὺ σοῦ τοὺς ἐκλέψε, ἐμὲ οὐσιαστικὰ κατηράσθης ἐμέ - αὐτὸ τὸ ἄκουσα μὲ τὰ αὐτιά
ἀργύριον παρ' ἐμοί, ἐγὼ ἔλαβον
κατηράσθης, ὅπως τὸ ἤκουσα μὲ τὰ αὐτιά μου, μου - ἐγὼ τοὺς ἔκλεψα. Τώρα λοιπὸν κύτταξε, νά· τὸ ποσὸν
αὐτό. Καὶ εἷπεν ἡ μήτηρ αὐτοῦ·
εὐλογητὸς ὁ υἱός μου τῷ Κυρίῳ. διότι ἐγὼ ἔκλεψα τὰ χρήματα. Ἰδοὺ τὸ αὐτὸ τὸ κατέχω ἐγώ>. Τότε ἡ μητέρα του τοῦ εἶπεν: <Εἴθε ὁ
ἀργύριον εὑρίσκεται πλησίον μου>. Εἶπε τότε ἡ υἱός μου νὰ εἶναι εὐλογημένος ἀπὸ τὸν Κύριον>.
μητέρα του· <ἂς εἶναι εὐλογημένος ἀπὸ τὸν
Κύριον ὁ υἱός μου>.
17,3 Καὶ ἀπέδωκε τοὺς χιλίους καὶ 3 Ὁ Μιχαίας ἔδωσεν εἰς τὴν μητέρα του τοὺς 3 Ὁ Μιχαίας ἐπέστρεψε τοὺς χιλίους ἑκατὸν ἀργυροῦς
ἑκατὸν τοῦ ἀργυρίου τῇ μητρὶ χιλίους ἐκατὸν σίκλους ἀργυρίου. Ἡ δὲ μητέρα σίκλους (νομίσματα) εἰς τὴν μητέρα του· καὶ ἡ μητέρα του
αὐτοῦ· καὶ εἶπεν ἡ μήτηρ αὐτοῦ· του εἶπεν· <ἔταξα νὰ ἀφιερώσω μὲ τὰ ἴδια μου εἶπεν: <Εἶχα κάμει τάμα νὰ ἀφιερώσω τὸ ἀργυροῦν αὐτὸ
ἁγιάζουσα ἡγίασα τὸ ἀργύριον τῷ

118/151
τὰ χέρια εἰς τὸν Κύριον τὸ ἀργύριον αὐτὸ πρὸς ποσὸν μὲ τὰ χέρια μου εἰς τὸν Κύριον ὑπὲρ τοῦ υἱοῦ μου, διὰ
Κυρίῳ ἐκ τῆς χειρός μου τῷ υἱῷ μου
χάριν τοῦ υἱοῦ μου διὰ νὰ κατασκευασθῇ νὰ κατασκευασθῇ ἕνα ξύλινον ἄγαλμα σκεπασμένον μὲ
τοῦ ποιῆσαι γλυπτὸν καὶ χωνευτόν,

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


καὶ νῦν ἀποδώσω αὐτό σοι. χωνευτὸν καὶ γλυπτὸν ἄγαλμα. Τώρα ὅμως θὰ ἄργυρον. Τώρα ὅμως θὰ παραδώσω τὸ ἄγαλμα αὐτό, ποὺ θὰ
παραδώσω εἰς σὲ αὐτό>. κατασκευάσω, εἰς σέ>.
17,4 Καὶ ἀπέδωκε τὸ ἀργύριον τῇ 4 Ὁ Μιχαίας ὅμως ἐπέστρεψε τὸ ποσὸν εἰς τὴν 4 Ὁ Μιχαίας ὅμως ἐπέστρεψε τὸ ποσὸν τοῦ ἀργύρου εἰς τὴν
μητρὶ αὐτοῦ· καὶ ἔλαβεν ἡ μήτηρ μητέρα του. Ἐκείνη ἐπῆρεν ἀπὸ αὐτὸ μητέρα του. Ἡ μητέρα του ἐπῆρε (ἀπὸ τὸ ποσὸν) διακοσίους
αὐτοῦ διακοσίους ἀργυρίου καὶ διακοσίους ἀργυροῦς σίκλους, ἔδωσεν αὐτοὺς ἀργύρους σίκλους καὶ τοὺς ἔδωκεν εἰς μεταλλουργὸν (χύτην
ἔδωκεν αὐτὸ ἀργυροκόπῳ, καὶ
εἰς ἀργυροκόπον καὶ ἐκεῖνος τοὺς ἔλυωσε εἰς μετάλλων), ὁ ὁποῖος κατεσκεύασεν ἕνα ἄγαλμα, τὸ ὁποῖον
ἐποίησεν αὐτὸ γλυπτὸν καὶ
χωνευτήριον καὶ κατεσκεύασεν ἄγαλμα ἐσκάλισε (ἔγλυψε) ἀπὸ ξύλον καὶ κατόπιν ἐκάλυψέ με
χωνευτόν· καὶ ἐγενήθη ἐν οἴκῳ
Μιχαία. χωνευτὸν καὶ γλυπτόν. Αὐτὸ δὲ μετεφέρθη εἰς ἄργυρον. Τὸ ἄγαλμα αὐτὸ ἐτοποθετήθη εἰς τὸ σπίτι τοῦ
τὸν οἶκον τοῦ Μιχαία. Μιχαία.
17,5 Καὶ ὁ οἶκος Μιχαία, αὐτῷ οἶκος 5 Ἔτσι δὲ ὁ οἶκος Μιχαία ἔγινε δι' αὐτὸν ναὸς 5 Ἔτσι τὸ σπίτι τοῦ Μιχαία ἔγινε (δι' αὐτὸν) ναὸς Θεοῦ. Καὶ ὁ
Θεοῦ· καὶ ἐποίησεν ἐφὼδ καὶ Θεοῦ. Κατεσκεύασεν ἐπίσης ὁ Μιχαίας ἕνα Μιχαίας (μὲ τοὺς ὑπολοίπους ἐννιακοσίους ἀργυροῦς
θεραφὶν καὶ ἐπλήρωσε τὴν χεῖρα ἱερατικὸν ἄμφιον, ἐφὼδ καὶ ἕνα ἄγαλμα σίκλους) κατεσκεύασεν ἕνα Ἐφὼδ καὶ μικρὰ ἀγάλματα
ἀπὸ ἑνὸς ὁ υἱῶν αὐτοῦ, καὶ ἐγένετο
θεραφίν, καθιέρωσε δὲ καὶ ἐχειροτόνησεν θεραφίν, καὶ ἐχειροτόνησε (καθιέρωσεν) ἕνα ἀπὸ τοὺς υἱούς
αὐτῷ ἐξ ἱερέα.
ἔναν ἀπὸ τοὺς υἱούς του ὡς ἱερέα, τὸν ὁποῖον του, ὁ ὁποῖος καὶ ἔγινε εἰς αὐτὸν ἱερεύς.
καὶ εἶχεν ἱερέα του εἰς τὸν ναὸν αὐτόν.
17,6 Ἐν δὲ ταῖς ἡμέραις ἐκείναις οὐκ 6 Κατὰ τὴν ἐποχὴν δηλαδὴ ἐκείνην δὲν ὑπῆρχε 6 Κατὰ τὶς ἡμέρες δὲ ἐκεῖνες δὲν ὑπῆρχε βασιλιᾶς εἰς τὸν
ἦν βασιλεὺς ἐν Ἰσραήλ· ἀνὴρ τὸ βασιλεὺς εἰς τὸν ἰσραηλιτικὸν λαὸν καὶ ὁ Ἰσραηλιτικὸν λαόν· ὁ καθένας ἔκαμνε ὅ,τι ἐπιθυμοῦσε! (ὅ,τι
εὐθὲς ἐν ὀφθαλμοῖς αὐτοῦ ἐποίει. καθένας ἔκανε ὅ,τι τοῦ ἐφαίνετο ὀρθὸν καὶ τοῦ ἐκάπνιζε!).
εὐχάριστον εἰς τὰ μάτια του.
17,7 Καὶ ἐγενήθη νεανίας ἐκ 7 Ἐζοῦσεν ἐπίσης τότε ἔνας νέος ἀπὸ τὴν 7 (Τὴν ἰδίαν ἐκείνην ἐποχὴν) ὑπῆρχε ἕνας νεαρός, ποὺ
Βηθλεὲμ δήμου Ἰούδα, καὶ αὐτὸς Βηθλεὲμ τῆς φυλῆς Ἰούδα, ὁ ὁποῖος ἦτο κατήγετο ἀπὸ τὴν Βηθλεὲμ τῆς φυλῆς τοῦ Ἰούδα· αὐτὸς δὲ
Λευίτης, καὶ οὗτος παρῴκει ἐκεῖ. Λευίτης καὶ κατοικοῦσεν εἰς τὴν Βηθλεέμ. ἦταν Λευΐτης καὶ διέμενε εἰς τὴν Βηθλεέμ.
17,8 Καὶ ἐπορεύθη ὁ ἀνὴρ ἀπὸ 8 Αὐτὸς μετέβη ἀπὸ τὴν Βηθλεέμ, τὴν πόλιν 8 Καὶ ὁ νεαρὸς αὐτὸς Λευΐτης ἔφυγεν ἀπὸ τὴν Βηθλεέμ,
Βηθλεὲμ τῆς πόλεως Ἰούδα τῆς Ἰουδαίας, νὰ ἐγκατασταθῇ, ὅπου θὰ πόλιν τῆς Ἰουδαίας, διὰ νὰ ἐγκατασταθῇ κάπου ἀλλοῦ·
παροικῆσαι ἐν ᾧ ἐὰν εὕρῃ τόπῳ, καὶ εὕρισκε τόπον κατάλληλον. Ἦλθεν εἰς τὴν ὁπουδήποτε θὰ εὕρισκε κατάλληλον τόπον. Καὶ καθὼς

119/151
ἦλθεν ἕως ὅρους Ἐφραὶμ καὶ ἕως
ὀρεινὴν περιοχὴν τῆς φυλῆς Ἐφραίμ, ἔφθασε ἐπροχωροῦσε, ἔφθασε μέχρι τῆς ὀρεινῆς περιοχῆς τῆς φυλῆς
οἴκου Μιχαία τοῦ ποιῆσαι ὁδὸν
ἕως εἰς τὸν οἶκον τοῦ Μιχαία, διὰ νὰ συνεχίσῃ τοῦ Ἐφραὶμ καὶ μέχρι τοῦ σπιτιοῦ τοῦ Μιχαία (διὰ νὰ

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


αὐτοῦ. τὸν δρόμον του. ξεκουρασθῇ καί) μὲ σκοπὸν νὰ συνεχίσῃ πάλιν τὴν πορείαν
καὶ περιπλανήσή του.
17,9 Καὶ εἶπεν αὐτῷ Μιχαίας· πόθεν 9 Ἠρώτησεν αὐτὸν ὁ Μιχαίας· <ἀπὸ ποῦ 9 Ὁ Μιχαίας τὸν ἐρώτησε: Ἀπὸ ποὺ ἔρχεσαι;> Αὐτὸς δὲ τοῦ
ἔρχῃ; Καὶ εἶπε πρὸς αὐτόν· Λευίτης ἔρχεσαι;> Ἐκεῖνος τοῦ ἀπήντησεν· <ἐγὼ εἶμαι ἀπάντησε: <Εἶμαι Λευΐτης καὶ ἔρχομαι ἀπὸ τὴν Βηθλεὲμ τῆς
εἰμι ἐκ Βηθλεὲμ Ἰούδα, καὶ ἐγὼ Λευίτης ἀπὸ τὴν Βηθλεὲμ τῆς Ιουδαίας καὶ φυλῆς τοῦ Ἰούδα· ἔφυγα ἀπὸ ἐκεῖ καὶ προχωρῶ διὰ νὰ
πορεύομαι παροικῆσαι ἐν ᾧ ἐὰν
πηγαίνω νὰ ἐγκατασταθῶ ὅπου εὕρω ἐγκατασταθῶ, ὁπουδήποτε εὕρω κατάλληλον τόπον>.
εὕρω τόπῳ.
κατάλληλον δι' ἐμὲ τόπον>.
17,10 Καὶ εἶπεν αὐτῷ Μιχαίας· 10 Ὁ Μιχαίας τοῦ εἶπε· <μεῖνε μαζῆ μου καὶ 10 Ὁ Μιχαίας τοῦ εἶπε: <Μεῖνε (κατοίκησε) μαζί μου, καὶ
κάθου μετ' ἐμοῦ καὶ γίνου μοι εἰς γίνε δι' ἐμὲ πνευματικὸς πατὴρ καὶ ἱερεύς. γίνε εἰς ἐμὲ (πνευματικός μου) πατέρας (ἰδιαίτερος
πατέρα καὶ εἰς ἱερέα, καὶ ἐγὼ δώσω Ἐγὼ δὲ θὰ σοῦ δίδω κάθε ἡμέραν δέκα ἀργυρᾶ συμβουλός μου) καὶ ἱερεύς· καὶ ἐγὼ θὰ σοῦ δίδω δέκα
σοι δέκα ἀργυρίου εἰς ἡμέραν καὶ
νομίσματα, τὰ ἐνδύματά σου καὶ ὅλα ὅσα ἀργυροῦς σίκλους τὴν ἡμέραν καὶ μίαν στολὴν ἐξωτερικήν
στολὴν ἱματίων καὶ τὰ πρὸς ζωήν
χρειάζονται πρὸς συντήρησίν σου>. (ἄλλα χειρόγραφα ὑπονοοῦν στολὴν ἐπίσημον, ἱερατικὴν)
σου.
καὶ ὅσα σοῦ χρειάζονται διὰ τὴν τροφήν σου>.
17,11 Καὶ ἐπορεύθη ὁ Λευίτης καὶ 11 Ὁ Λευίτης ἐδέχθη τὴν πρότασιν καὶ χωρὶς 11 Ὁ Λευΐτης ἐσυμφώνησε νὰ μένῃ καὶ ἐπῆγε καὶ ἄρχισε νὰ
ἤρξατο παροικεῖν παρὰ τῷ ἀνδρί, ἀναβολὴν ἐγκατεστάθη πλησίον τοῦ κατοικῇ μαζὶ μὲ τὸν ἄνθρωπον ἐκεῖνον (-τὸν Μιχαίαν)· καὶ ὁ
καὶ ἐγενήθη ὁ νεανίας αὐτῷ ὡς εἶς ἀνθρώπου αὐτοῦ. Ὁ νεαρὸς αὐτὸς Λευίτης νεαρὸς Λευΐτης ἀγαπήθηκε ἀπὸ τὸν Μιχαίαν καὶ ἔγινε εἰς
ἀπὸ υἱῶν αὐτοῦ.
ἠγαπήθη ἀπὸ τὸν Μιχαίαν καὶ ἔγινεν ὡσὰν αὐτὸν ὡς ἕνας ἀπὸ τοὺς υἱούς του.
ἕνας ἀπὸ τοὺς υἱούς του.
17,12 Καὶ ἐπλήρωσε Μιχαίας τὴν 12 Ὁ Μιχαίας καθιέρωσεν αὐτὸν ὡς ἱερέα του 12 Καὶ ὁ Μιχαίας (ἐχειροτόνησε, καθιέρωσε καὶ)
χεῖρα τοῦ Λευίτου, καὶ ἐγένετο καὶ αὐτὸς ἔγινε πράγματι ἱερεὺς εἰς τὸν οἶκον ἐγκατέστησε τὸν Λευΐτην ὡς ἱερέα του καὶ ἔτσι ἔγινε ἐκεῖνος
αὐτῷ εἰς ἱερέα καὶ ἐγένετο ἐν τῷ τοῦ Μιχαία. ἱερεύς τοῦ Μιχαία καὶ ἑκατοίκησε εἰς τὸ σπίτι τοῦ Μιχαία.
οἴκῳ Μιχαία.
17,13 Καὶ εἶπε Μιχαίας· νῦν ἔγνων 13 Εἶπε δὲ τότε ὁ Μιχαίας· <τώρα ἀντελήφθην 13 Μετὰ ἀπὸ αὐτὰ ὁ Μιχαίας γεμᾶτος ἰκανοποιησιν εἶπε:
ὅτι ἀγαθυνεῖ μοι Κύριος, ὅτι καλὰ ὅτι ὁ Κύριος θὰ μὲ ἐλεήσῃ καὶ θὰ μοῦ <Τώρα γνωρίζω ὅτι ὁ Κύριος θὰ μὲ εὐλογῇ καὶ θὰ μοῦ τὰ
ἐγένετό μοι ὁ Λευίτης εἰς ἱερέα. στείλῃ ἀγαθά, διότι ἔχω αὐτὸν τὸν Λευίτην ὡς φερνει ὅλα δεξιά, διότι ὁ Λευΐτης αὐτὸς ἔγινε ἱερεύς μου>

120/151
ἱερέα.

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


ΚΡΙΤΑΙ - 18ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ
Αρχαίο Κείμενο Ἑρμηνεία Ἰωάννου Κολιτσάρα Ἑρμηνεία Παναγιώτη Τρεμπέλα
18,1 Εν ταῖς ἡμέραις ἐκείναις Κατὰ τὴν ἐποχὴν ἐκείνην δὲν ὑπῆρχε βασιλεὺς Κατὰ τὶς ἡμέρες ἐκεῖνες δὲν ὑπῆρχε βασιλιᾶς εἰς τὸν
οὐκ ἦν βασιλεὺς ἐν Ἰσραήλ. μεταξὺ τῶν Ἰσραηλιτῶν. Τὰς ἡμέρας δὲ ἐκείνας Ἰσραηλιτικὸν λαόν. Καὶ κατὰ τὶς ἡμέρες ἐκεῖνες ἡ φυλὴ τοῦ Δὰν
Καὶ ἐν ταῖς ἡμέραις ἐκείναις ἡ ἡ φυλὴ τοῦ Δάν ἀναζητοῦσε διὰ τὸν ἑαυτόν της ἐζητοῦσε νὰ εὕρῃ διὰ τὸν ἑαυτόν της περιοχὴν διὰ νὰ
φυλὴ Δάν ἐζήτει ἑαυτῇ
περιοχὴν διὰ νὰ ἐγκατασταθῇ, ἐπειδὴ ἕως τότε ἐγκατασταθῇ, διότι μέχρι τῆς ἡμέρας ἐκείνης δὲν εἶχεν εἰς τὴν
κληρονομίαν κατοικῆσαι, ὅτι
δὲν εἶχεν ὑπὸ τὴν δικαιοδοσίαν της τὴν κατοχήν της ὁλόκληρον τὸν τόπον, ποὺ τῆς εἶχε δοθῇ ὡς
οὐκ ἐνέπεσεν αὐτῇ ἕως τῆς
ἡμέρας ἐκείνης ἐν μέσῳ φυλῶν περιοχήν ποὺ εἶχε κληροδοτηθῆ εἰς αὐτὴν κληρονομία μεταξὺ τῶν φυλῶν τοῦ Ἰσραήλ.
υἱῶν Ἰσραὴλ κληρονομία. μεταξὺ τῶν ἄλλων φυλῶν τοῦ Ἰσραήλ.
18,2 Καὶ ἀπέστειλαν οἱ υἱοὶ Δὰν 2 Οἱ τῆς φυλῆς Δὰν ἐξέλεξαν ἀπὸ τὰς 2 Ἔτσι οἱ ἀπόγονοι τῆς φυλῆς Δὰν ἐδιάλεξαν ἀπὸ ὅλες τὶς
ἀπὸ δήμων αὐτῶν πέντε οἰκογενείας τῆς φυλῆς πέντε γενναίους ἄνδρας οἰκογένειες τῆς φυλῆς τῶν πέντε ἄνδρες γενναίους καὶ ἱκανοὺς
ἄνδρας υἱοὺς δυνάμεως ἀπὸ καὶ τοὺς ἔστειλαν ἀπὸ τὰς πόλεις Σαραὰ καὶ καὶ τοὺς ἀπέστειλαν ἀπό τὶς πόλεις Σαραὰ καὶ Ἐσθαόλ, διὰ νὰ
Σαραὰ καὶ ἀπὸ Ἐσσθαὸλ τοῦ
Ἐσθαὸλ νὰ κατασκοπεύσουν τὴν χώραν, νὰ κατασκοπεύσουν τὴν χώραν, νὰ τὴν ἐξετάσουν μὲ προσοχὴν
κατασκέψασθαι τὴν γῆν καὶ
ἐξερευνήσουν αὐτὴν καὶ τοὺς εἶπαν· καὶ νὰ τὴν ἐξερευνήσουν (τοὺς ἀπέστειλαν) καὶ τοὺς εἶπαν:
ἐξιχνιάσαι αὐτὴν καὶ εἶπαν
πρὸς αὐτούς· πορεύεσθε καὶ <πηγαίνετε καὶ ἐξερευνήσατε τὴν χώραν τῆς <Πηγαίνετε, ἐξερευνῆστε, ἐξετάστε μὲ ἀκρίβειαν τὴν χώραν>.
ἐξιχνιάσατε τὴν γῆν. Καὶ Παλαιστίνης>. Οἱ πέντε αὐτοὶ κατάσκοποι Οἱ πέντε κατάσκοποι ἔφθασαν μέχρι τῆς ὀρεινῆς περιοχῆς τοῦ
ἦλθον ἕως ὅρους Ἐφραὶμ ἕως ἦλθον εἰς τὴν ὀρεινὴν περιοχὴν Ἐφραίμ, Ἐφραίμ, μέχρι τὸ σπίτι τοῦ Μιχαία καὶ ἐπέρασαν τὴν νύκτα των
οἴκου Μιχαία καὶ ηὐλίσθησαν ἔφθασαν ἕως τὸν οἶκον τοῦ Μιχαία καὶ ἐκεῖ,
αὐτοὶ ἐκεῖ κατέλυσαν ἐκεῖ,
18,3 ἐν οἴκῳ Μιχαία, καὶ αὐτοὶ 3 εἰς τὸν οἶκον τοῦ Μιχαία. Αὐτοὶ ἀνεγνώρισαν 3 εἰς τὸ σπίτι τοῦ Μιχαία. Οἱ πέντε κατάσκοποι ἀνεγνώρισαν
ἐπέγνωσαν τὴν φωνὴν τοῦ ἀπὸ τὴν λαλιάν του τὸν νεαρὸν ἐκεῖνον (ἀπὸ τὴν τφοφοράν) τὴν φωνὴν τοῦ νεαροῦ Λευΐτῃ· ἔτσι
νεανίσκου τοῦ Λευίτου καὶ Λευίτην, ἐλοξοδρόμησαν ἐκεῖ καὶ τὸν ἐλοξοδρόμησαν, ἐπῆγαν κοντά του καὶ τὸν ἐρώτησαν: <Ποῖος
ἐξέκλιναν ἐκεῖ καὶ εἶπαν αὐτῷ·
ἠρώτησαν· <ποιὸς σὲ ἔφερεν ἐδῶ καὶ τί κάνεις σὲ ἔφερεν ἐδῶ; Καὶ τὶ κάμνεις ἐδῶ εἰς αὐτὸν τὸν τόπον; Καὶ τὶ
τίς ἤνεγκέ σε ὧδε, καὶ σὺ τί
εἰς τὸν τόπον τοῦτον; Ποία ἡ ἀπασχόλησίς σου ἐργασίαν ἔχεις ἐδῶ;>
ποιεῖς ἐν τῷ τόπῳ τούτῳ, καὶ τί
σοι ὧδε; ἐδῶ;>

121/151
18,4 Καὶ εἶπε πρὸς αὐτούς· 4 Ἐκεῖνος τοὺς ἀπήντησε· <αὐτὰ καὶ αὐτὰ μοῦ 4 Ὁ Λευΐτης τοὺς ἀπάντησε: <Αὐτὸ καὶ αὐτὸ μοῦ εἶπε καὶ μοῦ
οὕτω καὶ οὕτως ἐποίησέ μοι ἐπρότεινεν ὁ Μιχαίας, ἐγὼ ἐδέχθην, ἔγινα εἰς ἐπρότεινε ὁ Μιχαίας καὶ μὲ ἐμίσθωσε καὶ ἔγινα ἱερεὺς εἰς

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


Μιχαίας καὶ ἐμισθώσατό με, αὐτὸν ἱερεὺς καὶ ἐργάζομαι ἐδῶ ὡς μισθωτός αὐτόν>.
καὶ ἐγενόμην αὐτῷ εἰς ἱερέα. του>.
18,5 Καὶ εἶπαν αὐτῷ· 5 Ἐκεῖνοι εἶπαν πρὸς αὐτόν· <ἐρώτησε, σὲ 5 Οἱ πέντε κατάσκοποι τοῦ εἶπαν: <Τότε λοιπὸν ἐρώτησε, σὲ
ἐπερώτησον δὴ ἐν τῷ Θεῷ, καὶ παρακαλοῦμεν, τὸν Θεὸν διὰ νὰ μάθωμεν ἐὰν παρακαλοῦμεν, τὸν Θεόν, διὰ νὰ μάθωμεν ἐὰν θὰ εὐοδωθῇ ἡ
γνωσόμεθα εἰ εὐοδωθήσεται ἡ θὰ κατευοδωθῇ τὸ ταξίδιόν μας, ὁ σκοπὸς διὰ ἀποστολή μας καὶ ἐὰν θὰ ἐπιτύχῃ αὐτό, τὸ ὁποῖον πρόκειται νὰ
ὁδὸς ἡμῶν, ἐν ᾗ ἡμεῖς
τὸν ὁποῖον πορευόμεθα>. πραγματοποιήσωμεν>.
πορευόμεθα ἐν αὐτῇ.
18,6 Καὶ εἶπεν αὐτοῖς ὁ ἱερεύς· 6 Εἶπε δὲ πρὸς αὐτοὺς ὁ Λευίτης ἐκεῖνος ἱερεύς· 6 Ὁ ἱερεὺς τοὺς ἀπάντησε: <Πηγαίνετε εἰς τὸ καλὸν εἰρηνικοὶ
πορεύεσθε ἐν εἰρήνῃ· ἐνώπιον <πηγαίνετε εἰρηνικοί, ὁ δρόμος καὶ ὁ σκοπός καὶ ἐλεύθεροι ἀπὸ κάθε ἀνησυχίαν. Ἡ ἀποστολὴ ποὺ
Κυρίου ἡ ὁδὸς ὑμῶν, ἐν ᾗ σας εἶναι μὲ τὴν εὐλογίαν τοῦ Κυρίου>. ἐπιχειρεῖτε καὶ αὐτό, τὸ ὁποῖον πραγματοποιεῖτε, μὲ τὴν
πορεύεσθε ἐν αὐτῇ.
ἔγκρισιν, τὴν εὐλογίαν καὶ κάτω ἀπὸ τὴν προστασίαν τοῦ
Κυρίου>.
18,7 Καὶ ἐπορεύθησαν οἱ πέντε 7 Οἱ πέντε ἐκεῖνοι ἄνδρες συνέχισαν τὴν 7 Κατόπιν οἱ πέντε ἄνδρες ἀνεχώρησαν καὶ ἦλθαν εἰς τὴν πόλιν
ἄνδρες καὶ ἦλθον εἰς Λαισά· πορείαν των καὶ ἦλθον εἰς Λαισά. Εἶδον τὸν Λαισά. Καὶ εἶδαν ὅτι ὁ λαός, ποὺ ἑκατοικοῦσε εἰς αὐτήν, εἶναι
καὶ εἶδαν τὸν λαὸν τὸν ἐν μέσῳ λαὸν τὸν κατοικοῦντα εἰς τὴν πόλιν αὐτὴν νὰ ἥσυχος, ἀμέριμνος καὶ ἀσφαλής, ὅπως ἐζοῦσαν οἱ κάτοικοι τῆς
αὐτῆς καθήμενον ἐπ' ἐλπίδι,
κάθεται ἀμέριμνος καὶ ὕσυχος ὅπως ἥσυχοι (μεγάλης πόλεως τῶν Φοινίκων) Σιδῶνος ἥσυχοι καὶ ἀσφαλεῖς.
ὡς κρίσις Σιδωνίων
κατοικοῦσαν οἱ ἄνθρωποι τῆς μεγάλης πόλεως Δὲν ὑπῆρχεν εἰς τὴν πόλιν αὐτὴν (τὴν Λαισά) ἄνθρωπος, ποὺ
ἠσυχάζουσα, καὶ οὐκ ἔστι
διατρέπων ἢ καταισχύνων Σιδών. Εἰς τὴν πόλιν αὐτὴν Λαισὰ δὲν ὑπῆρχε να ἀντιλέγῃ εἰς τὸν ἄλλον ἢ νὰ ἐντροπιάζῃ μὲ τὰ λόγια του τὸν
λόγον ἐν τῇ γῇ, κληρονόμος κανεὶς ποὺ νὰ φιλονικῇ μὲ τὸν ἄλλον, νὰ ἄλλον· δὲν ὑπῆρχε ἄνθρωπος, ποὺ νὰ πιέζῃ τὸν ἄλλον, διὰ νὰ
ἐκπιέζων θησαυροὺς καὶ ἐντροπιάζῃ καὶ νὰ ἐξευτελίζῃ μὲ τὰ λόγια του ὁ κληρονομήσω τὴν περιουσίαν του. (Δι' αὐτό) ἦσαν τελείως
μακρὰν εἰσι Σιδωνίων καὶ ἕνας τὸν ἄλλον, οὔτε καὶ κληρονόμος ἐπιζητῶν εἰρηνικοὶ καὶ ἥσυχοι. Ἀκόμη οἰ κάτοικοι τῆς Λαισὰ εὑρίσκοντο
λόγον οὐκ ἔχουσι πρὸς διὰ τῆς βίας νὰ κληρονομήσῃ θησαυρούς. Ἐπὶ μακριὰ ἀπὸ τοὺς κατοίκους τῆς Σιδῶνος καὶ δὲν εἶχαν
ἄνθρωπον.
πλέον ἦσαν μακρὰν ἀπὸ τοὺς κατοίκους τῆς ἐμπορικὲς συναλλαγὲς ἢ σύνδεσμον μὲ κανένα ἄλλον
Σιδῶνος καὶ δὲν εἶχαν καμμίαν διαφορὰν πρὸς ἄνθρωπον (ἀπὸ τοὺς λαοὺς ποὺ γειτονεύουν μὲ αὐτούς).
κανένα ἄνθρωπον ἀπὸ τοὺς γύρω λαούς.

122/151
18,8 Καὶ ἦλθον οἱ πέντε ἄνδρες 8 Οἱ πέντε κατάσκοποι ἐπανῆλθαν εἰς τοὺς 8 Καὶ οἱ πέντε ἄνδρες ἐπέστρεψαν πίσω εἰς τοὺς ἀδελφούς των
πρὸς τοὺς ἀδελφοὺς αὐτῶν εἰς ἀδελφούς των εἰς Σαραὰ καὶ Ἐσθαὸλ καὶ εἶπαν εἰς τὶς πόλεις Σαραὰ καὶ Ἐσθαὸλ καὶ τοὺς εἶπαν: <Διατὶ μένετε
Σαραὰ καὶ Ἐσθοὸλ καὶ εἶπον πρὸς αὐτούς· <τί κάθεσθε ἐδῶ καὶ χάνετε τὸν ἀκίνητοι καὶ ἀδρανεῖς;>

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


τοῖς ἀδελφοῖς αὐτῶν· τί ὑμεῖς καιρόν σας;>
κάθησθε;
18,9 Καὶ εἶπαν· ἀνάστητε καὶ 9 Καὶ ἐν συνεχείᾳ τοὺς εἶπαν· <σηκωθῆτε καὶ 9 Καὶ ἀκόμη (οἱ πέντε ἄνδρες τούς) εἶπαν: <Ἐμπρός, σηκωθῆτε
ἀναβῶμεν ἐπ' αὐτούς, ὅτι ἐτοιμασθῆτε νὰ βαδίσωμεν ἐναντίον τῶν διὰ νὰ ἐπιτεθῶμεν ἐναντίον τῶν ἀνθρώπων ἐκείνων, διότι
εἴδομεν τὴν γῆν καὶ ἰδοὺ ἀνθρώπων ἐκείνων, διότι κατεσκοπεύσαμεν εἴδαμε τὴν χώραν, καὶ νά· αὐτὴ εἶναι πάρα πολὺ εὔφορη καὶ
ἀγαθὴ σφόδρα· καὶ ὑμεῖς
τὴν χώραν των καὶ τὴν εἴδομεν πολὺ εὔφορον πλουσία· καὶ σεῖς κάθεσθε ἀργοί, ἀκίνητοι καὶ ἄπρακτοι; Μὴ
ἡσυχάζετε; Μὴ ὀκνήσητε τοῦ
καὶ πλουσίαν. Καὶ σεῖς ἀκόμη ἡσυχάζετε ἐδῶ; βαρεθῆτε καὶ μὴ βραδύνετε νὰ προχωρήσετε καὶ νὰ εἰσέλθετε
πορευθῆναι καὶ εἰσελθεῖν τοῦ
κληρονομῆσαι τὴν γῆν. Μὴ ἀμελήσετε νὰ βαδίσετε καὶ νὰ εἰσέλθετε εἰς καὶ νὰ κατακτήσετε τὴν χώραν.
τὴν χώραν ἐκείνην καὶ νὰ τὴν κατακτήσετε ὡς
ἰδικήν σας πλέον.
18,10 Καὶ ἡνίκα ἐὰν ἔλθητε, 10 Ὅταν δὲ εἰσέλθετε διὰ τὴν κατάκτησιν αὐτῆς 10 Καὶ ὅταν φθάσετε ἐκεῖ, θὰ συναντήσετε ἕνα λαόν, ὁ ὁποῖος
εὐσελεύσεσθε πρὸς λαὸν ἐπ' τῆς χώρας θὰ βρῆτε ἕνα λαὸν ἥσυχον καὶ εἶναι ἀνύποπτος, εἰρηνικὸς καὶ δὲν ἔχει πεῖραν πολέμου· θὰ
ἐλπίδι, καὶ ἡ γῆ πλατεῖα, ὅτι εἰρηνικὸν καὶ μίαν χώραν εὐρεῖαν καὶ διαπιστώσετε ὅτι ἡ χώρα εἶναι ἐκτεταμένη, μεγάλη. Ἀκόμη
ἔδωκεν αὐτὴν ὁ Θεὸς ἐν χειρὶ
πλουσίαν. Ὁ δὲ Θεός, ὅπως μᾶς (πρέπει νὰ γνωρίζετε, ὅπως μᾶς ἐβεβαίωσεν ὁ Λευΐτης - ἱερεύς)
ὑμῶν, τόπος, ὅπου οὐκ ἔστιν
ἐπληροφόρησεν ὁ Λευίτης ἱερεύς, ἔχει ὅτι ὁ Θεὸς τὴν παρέδωκεν εἰς τὰ χέρια σας. Ἐπίσης ἡ χώρα αὐτὴ
ἐκεῖ ὑστέρημα παντὸς ρήματος
τῶν ἐν τῇ γῇ. παραδώσει εἰς τὰ χέρια σας τὴν χώραν αὐτήν, εἶναι πλούσια, δὲν ἔχει καμμίαν ἔλλειψιν ἀπὸ κανένα πρᾶγμα,
ἀπὸ τὴν ὁποίαν τίποτε δὲν λείπει>. ἀπὸ ὅσα ὑπάρχουν εἰς τὴν γῆν.
18,11 Καὶ ἀπῇραν ἐκεῖθεν ἀπὸ 11 Ἀμέσως ἑξακόσιοι ἄνδρες ἀπὸ τοὺς δήμους 11 Ἔτσι ἐξεκίνησαν ἀπὸ ἐκεῖ, ἀπὸ τὶς διάφορες οἰκογένειες τῆς
δήμων τοῦ Δὰν ἀπὸ Σαραὰ καὶ τῆς φυλῆς Δὰν ἐξεκίνησαν ζωσμένοι μὲ τὰ φυλῆς Δάν, ἀπὸ τὶς πόλεις Σαραὰ καὶ Ἐσθαόλ, ἑξακόσιοι
ἀπὸ Ἐσθαόλ ἑξακόσιοι ἄνδρες πολεμικά των ὅπλα, ἀπὸ τὰς πόλεις Σαραὰ καὶ ἄνδρες ὠπλισμένοι μὲ ὅπλα πολεμικά.
ἐζωσμένοι σκεύη παρατάξεως.
Ἐσθαόλ.
18,12 Καὶ ἀνέβησαν καὶ 12 Ἀνέβησαν καὶ ἐστρατοπέδευσαν εἰς τὴν 12 Αὐτοὶ ἐπροχώρησαν, ἀνέβηκαν καὶ ἐστρατοπέδευσαν εἰς τὴν
παρενέβαλον ἐν Καριαθιαρὶμ πόλιν Καριαθιαρὶμ τῆς φυλῆς Ἰούδα. Δι' αὐτὸ πόλιν Καριαθιαρίμ, εἰς τὴν περιοχὴν τῆς φυλῆς τοῦ Ἰούδα. Διὰ
ἐν Ἰούδα· διὰ τοῦτο ἐκλήθη ἐν καὶ ὁ τόπος ἐκεῖνος ὠνομάσθη <Στρατόπεδον τοῦτο ὠνομάσθη ὁ τόπος ἐκεῖνος <Στρατόπεδον τοῦ Δάν> μέχρι
ἐκείνῳ τῷ τόπῳ Παρεμβολὴ
Δάν> μέχρι τῆς ἡμέρας αὐτῆς. Ἡ τοποθεσία τῆς ἡμέρας, ποὺ γράφονταί οἱ γραμμὲς αὐτές. Καὶ ἡ τοποθεσία
Δὰν ἕως τῆς ἡμέρας ταύτης,

123/151
αὐτὴ εὑρίσκεται εἰς τὰ δυτικὰ τῆς Καριαθιαρίμ. αὐτή, νά· εὑρίσκονται εἰς τὰ δυτικὰ τῆς πόλεως Καριαθιαρίμ.
ἰδοὺ ὀπίσω Καριαθιαρίμ.
18,13 Καὶ παρῆλθον ἐκεῖθεν 13 Ἀπὸ ἐκεῖ ἀνέβησαν εἰς τὴν ὀρεινὴν περιοχὴν 13 Ἀπὸ ἐκεῖ ἐπροχώρησαν πρὸς τὴν ὀρεινὴν περιοχὴν τῆς

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


ὄρος Ἐφραὶμ καὶ ἦλθον ἕως τῆς φυλῆς Ἐφραὶμ καὶ ἦλθον ἕως εἰς τὸν οἶκον φυλῆς τοῦ Ἐφραὶμ καὶ ἔφθασαν μέχρι τὸ σπίτι τοῦ Μιχαία,
οἴκου Μιχαία. τοῦ Μιχαία.
18,14 Καὶ ἀπεκρίθησαν οἱ 14 Οἱ πέντε ἄνδρες οἱ ὁποῖοι εἶχαν 14 Κατόπιν οἱ πέντε ἄνδρες, οἱ ὁποῖοι ἐπῆγαν διὰ νὰ ἐξετάσουν
πέντε ἄνδρες οἱ πορευόμενοι προηγουμένως πορευθῇ διὰ νὰ μὲ προσοχήν, νὰ ἐξερευνήσουν τὴν χώραν, δηλαδὴ τὴν Λαισά,
κατασκέψασθαι τὴν γῆν Λαισὰ κατασκοπεύσουν τὴν χώραν Λαισά, εἶπαν τότε ἀπεκρίθησαν καὶ εἶπαν εἰς τοὺς ἀδελφούς των (τοὺς ἄλλους
καὶ εἶπαν πρὸς τοὺς ἀδελφούς·
πρὸς τοὺς ὁμοφύλους των· <γνωρίζετε ὅτι εἰς ἄνδρες τῆς φυλῆς των): <Γνωρίζετε ὅτι εἰς τὸ σπίτι αὐτὸ ὑπάρχει
ἔγνωτε ὅτι ἐστὶν ἐν τῷ οἴκῳ
τὸν οἶκον τοῦτον τοῦ Μιχαία ὑπάρχει ἱερατικὸν (ἱερατικὸν ἔνδυμα) ἐφὼδ καὶ (ἐφέστιοι θέοι, ἀγαλματίδια)
τούτῳ ἐφὼδ καὶ θεραφὶν καὶ
γλυπτὸν καὶ χωνευτόν; Καὶ ἄμφιον ἐφώδ, θεραφίν, χωνευτὸν καὶ γλυπτὸν θεραφὶν καὶ ξύλινον (σκαλιστόν) ἄγαλμα σκεπασμένον μέ
νῦν γνῶτε ὅ,τι ποιήσετε. ἄγαλμα; Μάθετέ το τώρα καὶ κάμετε ὅ,τι (χυτόν) μέταλλον; Τώρα λοιπόν, ποὺ τὸ ἐμάθατε, σκεφθῆτε καὶ
νομίζετε>. ἀποφασίσετε τὶ πρέπει νὰ κάμετε>.
18,15 Καὶ ἐξέκλιναν ἐκεῖ καὶ 15 Οἱ πέντε αὐτοὶ ἄνδρες ἐλοξοδρόμησαν πρὸς 15 Καὶ οἱ πέντε ἄνδρες ἐλοξοδρόμησαν πρὸς τὰ ἐκεῖ καὶ
εἰσῆλθον εἰς τὸν οἶκον τοῦ τὰ ἐκεῖ, εἰσῆλθον εἰς τὸν οἶκον τοῦ νεαροῦ ἐμπῆκαν εἰς τὸ διαμέρισμα τοῦ νεαροῦ, τοῦ Λευΐτῃ, εἰς τὸ σπίτι
νεανίσκου τοῦ Λευίτου, εἰς τὸν Λευίτου ἱερέως, εἰς τὸν οἶκον τοῦ Μιχαία καὶ τοῦ Μιχαία καὶ τοῦ εὐχήθηκαν εἰρήνην καὶ εὐτυχίαν.
οἶκον Μιχαία, καὶ ἠρώτησαν
ἐχαιρέτησαν αὐτὸν χαιρετισμὸν εἰρήνης.
αὐτὸν εἰς εἰρήνην.
18,16 Καὶ οἱ ἑξακόσιοι ἄνδρες 16 Οἱ δὲ ἄλλοι ἑξακόσιοι ἄνδρες, οἱ τῆς φυλῆς 16 Ἐν τῷ μεταξὺ οἱ ἑξακόσιοι ἄνδρες, οἱ ὡπλισμένοι μὲ τὰ
οἱ ἀνεζωσμένοι τὰ σκεύη τῆς Δάν, οἱ ὡπλισμένοι μὲ τὰ πολεμικά των σκεύη, πολεμικά των ὅπλα, οἱ ὁποῖοι προήρχοντο ἀπὸ τὴν φυλὴν τοῦ
παρατάξεως αὐτῶν ἑστῶτες ἔμειναν ὄρθιοι εἰς τὴν ἐξωτερικὴν πύλην τῆς Δάν, ἐστέκοντο εἰς τὴν ἐξώθυραν τοῦ σπιτιοῦ τοῦ Μιχαία.
πάρα θύρας τῆς πύλης, οἱ ἐκ
ἀγροτικῆς αὐτῆς κατοικίας.
τῶν υἱῶν Δάν.
18,17 Καὶ ἀνέβησαν οἱ πέντε 17 Ἐν τῷ μεταξὺ οἱ πέντε ἄνδρες, οἱ ὁποῖοι 17 Τότε οἱ πέντε ἄνδρες, οἱ ὁποῖοι ἐπῆγαν (προηγουμένως) διὰ
ἄνδρες οἱ πορευθέντες εἶχαν προηγουμένως κατασκοπεύσει τὴν νὰ ἐξετάσουν μὲ προσοχήν, νὰ ἐξερευνήσουν τὴν χώραν,
κατασκέψασθαι τὴν γῆν. Καὶ χώραν, εἰσῆλθον εἰς τὸν οἶκον τοῦ Μιχαία. Ὁ ἐπροχώρησαν καὶ ἐμπῆκαν εἰς τὸ σπίτι τοῦ Μιχαία· ὁ δὲ
εἰσῆλθον ἐκεῖ εἰς οἶκον Μιχαία,
Λευίτης ἱερεὺς ἦτο ὄρθιος. (Λευίτης) ἱερεὺς ἦταν ἐκεῖ ὅρθιος (εἰς τὸ διαμέρισμά του)·
καὶ ἱερεὺς ἐστώς·
18,18 καὶ ἔλαβον τὸ γλυπτὸν 18 Ἐκεῖνοι ἥρπασαν τὸ γλυπτὸν ἄγαλμα, τὸ 18 καὶ (αὐτοί) ἐπῆραν τὸ (ἱερατικὸν ἔνδυμα) ἐφώδ καὶ τὰ
καὶ τὸ ἐφὼδ καὶ τὸ θεραφὶν καὶ ἱερατικὸν ἔνδυμα ἐφὼδ καὶ τὸ χυτὸν ἄγαλμα. Ὁ (ἀγαλματίδια) θεραφιν καὶ τὸ ξύλινον (σκαλιστὸν) ἄγαλμα. Ὁ

124/151
τὸ χωνευτόν. Καὶ εἶπε πρὸς Λευίτης - ἱερεὺς εἶπε πρὸς αὐτούς· <τί εἶναι δὲ (Λευίτης) ἱερεύς, ὅταν τοὺς εἶδε νὰ παίρνουν ὅλα αὐτά, τοὺς
αὐτοὺς ὁ ἱερεύς· τί ὑμεῖς
αὐτὸ ποῦ κάνετε;> εἶπε: <Τί κάμνετε σεῖς;>

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


ποιεῖτε;
18,19 Καὶ εἶπαν αὐτῷ· 19 Ἐκεῖνοι τοῦ εἶπαν· <πάψε· βούλωσε τὸ στόμα 19 Αὐτοὶ τοῦ ἀπάντησαν: <Σιώπα, κλεῖσε τὸ στόμα σου, μὴ
κώφευσον, ἐπίθες τὴν χεῖρά σου μὲ τὸ χέρι σου, ἔλα μαζῆ μας καὶ γίνε εἰς εἰπῇς λέξιν καὶ ἀκολούθησέ μας καὶ γίνε ἰδικός μας
σου ἐπὶ τὸ στόμα σου καὶ δεῦρο ἡμᾶς πνευματικὸς πατὴρ καὶ ἱερεύς. Εἶναι, (πνευματικός) πατέρας (ἰδιαίτερός μας σύμβουλος) καὶ ἱερεύς.
μεθ' ἡμῶν καὶ γένου ἡμῖν εἰς
τάχα, καλύτερον διὰ σὲ νὰ εἶσαι ἱερεὺς εἰς τὸν Εἶναι μήπως καλύτερα διὰ σὲ νὰ εἶσαι ἱερεὺς τῆς οἰκογενείας
πατέρα καὶ εἰς ἱερέα· μὴ
οἶκον ἑνὸς μόνον ἀνδρὸς ἢ νὰ γίνῃς ἱερεὺς μιᾶς ἑνὸς μόνον ἀνθρώπου, ἢ νὰ εἶσαι ἱερεὺς μιᾶς ὁλοκλήρου φυλῆς
ἀγαθὸν εἶναί σε ἱερέα οἴκου
ἀνδρὸς ἑνὸς ἢ γενέσθαί σε ὁλοκλήρου φυλῆς, μιᾶς μεγάλης οἰκογενείας καὶ μιᾶς μεγάλης (πατριαρχικῆς) οἰκογενείας τοῦ Ἰσραηλιτικοῦ
ἱερέα φυλῆς καὶ οἴκου εἰς τοῦ ἰσραηλιτικοῦ λαοῦ;> λαοῦ;>
δῆμον Ἰσραήλ;
18,20 Καὶ ἠγαθύνθη ἡ καρδία 20 Ἡ καρδία τοῦ ἱερέως ηὐχαριστήθη ἀπὸ τὴν 20 Μὲ αὐτὰ ποὺ ἄκουσε, εὐχαριστήθη πάρα πολύ, ἐκολακεύθη
τοῦ ἱερέως, καὶ ἔλαβε τὸ ἐφὼδ πρότασιν αὐτήν. Ἐπῆρεν ὁ ἴδιος τὸ ἐφώδ, τὸ ὁ ἱερεύς· δι’ αὐτὸ ἐπῆρε τὸ (ἱερατικὸν ἔνδυμα) ἐφὼδ καὶ τὰ
καὶ τὸ θεραφὶν καὶ τὸ γλυπτὸν θεραφίν, τὸ γλυπτὸν καὶ τὸ χωνευτὸν ἄγαλμα (ἀγαλματίδια) θεραφὶν καὶ τὸ ξύλινον (σκαλιστὸν) ἄγαλμα τὸ
καὶ τὸ χωνευτὸν καὶ ἦλθεν ἐν
καὶ ἦλθε μαζῆ των ἐν μέσῳ τῶν ἑξακοσίων σκεπασμένον μέ (χυτόν) μέταλλον καὶ ἐπροχώρησε καὶ ἦλθε
μέσῳ τοῦ λαοῦ.
ἐκείνων στρατιωτῶν. μεταξὺ τοῦ λαοῦ (τῶν ἑξακοσίων ὡπλισμένων ἀνόμων).
18,21 Καὶ ἐπέστρεψαν 21 Ἐπέστρεψαν κατόπιν ὅλοι καὶ ἔφυγαν ἀπὸ 21 Αὐτοὶ δὲ ἐγύρισαν πίσω καὶ ἔφυγαν μὲ κατεύθυνσιν τὴν
καὶ ἀπῆλθαν· καὶ ἔθηκαν τὰ ἐκεῖ. Ἔβαλαν ἐμπρὸς ἀπὸ τὴν παράταξίν των Λαισά. Καὶ διὰ νὰ τὰ προφυλάξουν ἔβαλαν τὰ παιδιά των καὶ
τέκνα καὶ τὴν κτῆσιν καὶ τὸ τὰ παιδιά των, τὰ ζῶα των καὶ ὅλα τὰ ἄλλα τὰ ζῶα των καὶ ὅλες τὶς ἀποσκευές των μπροστὰ ἀπὸ τὴν
βάρος ἔμπροσθεν αὐτῶν.
πράγματά των. παράταξίν των.
18,22 Αὐτοὶ ἐμάκρυναν ἀπὸ 22 Εἶχον πλέον ἀπομακρυνθῆ ἀπὸ τὴν ἔπαυλιν 22 Ὅταν ἀπεμακρύνθησαν ἀρκετὰ ἀπὸ τὸ σπίτι τοῦ Μιχαία, ὁ
οἴκου Μιχαία καὶ ἰδοὺ Μιχαίας τοῦ Μιχαία καὶ ἰδοὺ ὁ Μιχαίας καὶ οἱ ἄνδρες οἱ Μιχαίας καὶ οἰ ἄνδρες, τῶν ὁποίων τὰ σπίτια ἐγειτόνευαν μὲ τὸ
καὶ οἱ ἄνδρες οἱ ἐν ταῖς οἰκίαις ὁποῖοι κατοικοῦσαν εἰς οἰκίας κοντὰ εἰς τὸν ἰδικόν του,(ἀφοῦ συνεκεντρώθησαν, πιθανῶς διὰ νὰ δώσουν
ταῖς μετὰ οἴκου Μιχαία
οἶκον τοῦ Μιχαία, ἐνεφανίσθησαν, ἐφώναξαν μάχην), ἔτρεξαν, ἐπρόφθασαν τοὺς ἀπογόνους τῆς φυλῆς τοῦ
ἐβόησαν καὶ κατελάβοντο τοὺς
καὶ ἐπλησίασαν τοὺς ἄνδρας τῆς φυλῆς Δάν. Δὰν καὶ τοὺς ἐφώναξαν.
υἱοὺς Δάν.
18,23 Καὶ ἐπέστρεψαν οἱ υἱοὶ 23 Οἱ ἄνδρες τῆς φυλῆς Δὰν ἐστράφησαν ὀπίσω 23 Οἱ ἄνθρωποι τῆς φυλῆς Δὰν ἐγύρισαν πίσω τὸ πρόσωπόν
Δὰν τὸ πρόσωπον αὐτῶν καὶ πρὸς αὐτοὺς καὶ εἶπαν εἰς τὸν Μιχαίαν· <τί των καὶ ἐρώτησαν τὸν Μιχαίαν: <Τί σοῦ συμβαίνει, τὶ σὲ

125/151
εἶπαν τῷ Μιχαία· τί ἐστί σοι, ἔχεις καὶ κραυγάζεις;> Ὁ Μιχαίας ἀπήντησε· στενοχωρεῖ καὶ φωνάζεις ἔτσι (μαζὶ μὲ αὐτὸν τὸν ὄχλον);>
ὅτι ἐβόησας;

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


18,24 Καὶ εἶπε Μιχαίας· ὅτι τὸ 24 <φωνάζω διότι μοῦ ἐπήρατε τὸ γλυπτὸν τὸ 24 Ὁ Μιχαίας τοὺς εἶπε: <(Φωνάζω) διότι ἐπήρατε τὸ ξύλινον
γλυπτόν μου, ὃ ἐποίησα, ὁποῖον κατεσκεύασα καὶ τὸν ἱερέα μου καὶ (σκαλιστόν) ἄγαλμά μου, τὸ ὁποῖον κατεσκεύασα διὰ τὸν
ἐλάβετε καὶ τὸν ἱερέα καὶ ἐφύγατε. Τί ἄλλο ἠθέλατε νὰ μοῦ κάμετε καὶ ἑαυτόν μου, καθὼς ἐπίσης καὶ τὸν ἱερέα καὶ ἐφύγατε. Ὕστερα
ἐπορεύθητε· καὶ τί μοι ἔτι; Καὶ
μοῦ λέγετε τώρα τί κραυγάζεις;> ἀπὸ αὐτὰ τὶ μοῦ ἔχει μείνει πιά; Καὶ διατὶ λοιπὸν μὲ ἐρωτᾶτε·
τί τοῦτο λέγετε πρός με τί
<τί φωνάζεις καὶ μᾶς ἐνοχλεῖς;>).
κράζεις;
18,25 Καὶ εἶπαν πρὸς αὐτὸν οἱ 25 Οἱ ἄνδρες τῆς φυλῆς Δὰν τοῦ εἶπαν· <μὴ 25 Οἱ ἀπόγονοι τῆς φυλῆς Δὰν τοῦ ἀπάντησαν: <Εἶναι
υἱοὶ Δάν· μὴ ἀκουσθήτω δὴ ἀκουσθῇ πλέον φωνὴ ἀπὸ τὸ στόμα σου πρὸς καλύτερον διὰ σὲ νὰ σιωπήσῃς καὶ νὰ μὴ ἀκουσθῇ πιὰ ἡ φωνή
φωνή σου μεθ' ἡμῶν, μή ποτε ἡμᾶς, διότι ὑπάρχουν μεταξύ μας ἄνδρες σου μεταξύ μας, μήπως στενοχωρηθοῦν καὶ ὀργισθοῦν ἀπὸ
συναντήσωσιν ἡμῖν ἄνδρες
ὀξύθυμοι καὶ σκληροὶ μήπως καὶ ὀρμήσουν ἡμᾶς ἄνδρες εὐέξαπτοι καὶ τρομεροὶ καὶ ὁρμήσουν ἐναντίον
πικροὶ ψυχῇ καὶ προσθήσουσι
ἐναντίον σου καὶ ἀφαιρέσουν τὴν ζωὴν τὴν σου, ὁπότε θὰ ἀφαιρέσουν τὴν ζωήν σου καὶ τὴν ζωὴν τῶν
ψυχήν σου καὶ τὴν ψυχὴν τοῦ
οἴκου σου. ἰδικήν σου καὶ τὴν ζωὴν ὅλων τῶν ἀνθρώπων μελῶν τῆς οἰκογενείας σου· ἔτσι θὰ ἀφανισθῇς καὶ σὺ καὶ ἡ
τοῦ οἴκου σου>. οἰκογένειά σου>.
18,26 Καὶ ἐπορεύθησαν οἱ υἱοὶ 26 Ἔπειτα ἀπὸ τοὺς λόγους αὐτοὺς οἱ ἄνδρες 26 Καὶ οἱ ἀπόγονοι τῆς φυλῆς Δὰν ἐπροχώρησαν καὶ συνέχισαν
Δὰν εἰς ὁδὸν αὐτῶν· καὶ εἶδε τῆς φυλῆς Δὰν συνέχισαν τὸν δρόμον των. Ὁ τὸν δρόμον των. Ὅταν δὲ ὁ Μιχαίας εἶδεν ὅτι αὐτοὶ εἶναι
Μιχαίας ὅτι δυνατώτεροί εἰσιν Μιχαίας εἶδεν ὅτι ἐκεῖνοι εἶναι ἰσχυρότεροι ἀπὸ περισσότερον δυνατοὶ ἀπὸ αὐτόν, ἐγύρισε πίσω καὶ ἐπέστρεψεν
ὑπὲρ αὐτόν, καὶ ἐπέστρεψεν εἰς
αὐτὸν καὶ ἐπέστρεψεν εἰς τὸν οἶκον του. εἰς τὸ σπίτι του.
τὸν οἶκον αὐτοῦ.
18,27 Καὶ οἱ υἱοὶ Δὰν ἔλαβον ὃ 27 Οἱ ἄνδρες τῆς φυλῆς Δὰν ἔχοντες μαζῆ των 27 Οἱ ἀπόγονοι τῆς φυλῆς Δὰν ἐπῆραν τὰ ἱερὰ ἀντικείμενα
ἐποίησε Μιχαίας, καὶ τὸν ὅσα ἱερὰ ἀντικείμενα εἶχε κατασκευάσει ὁ (εἴδωλα), ποὺ κατεσκεύασεν ὁ Μιχαίας, καὶ τὸν ἱερέα, ποὺ ἦταν
ἱερέα, ὃς ἦν αὐτῷ, καὶ ἦλθον Μιχαίας καὶ τὸν ἱερέα του, ἦλθον εἰς τὴν πόλιν κοντά του, καὶ ἦλθαν εἰς τὴν Λαισά, τῆς ὁποίας ὁ λαὸς ἦταν
ἐπὶ Λαισά, ἐπὶ λαὸν
Λαισά, τὴν ὁποίαν κατοικοῦσαν ἄνθρωποι φιλήσυχος, εἰρηνικός, ἀσφαλής, ἀμέριμνος καὶ ἀνυποψίαστος
ἠσυχάζοντα καὶ πεποιθότα ἐπ'
ἥσυχοι μὲ ἀκλόνητον τὴν ἐλπίδα διὰ τὴν διὰ πόλεμον. Ἐπετέθησαν ἐναντίον τῶν κατοίκων τῆς πόλεως
ἐλπίδι καὶ ἐπάταξαν αὐτοὺς ἐν
στόματι ρομφαίας καὶ τὴν ἡσυχίαν των. Οἱ ἄνδρες τῆς φυλῆς Δὰν καὶ τοὺς ἐπέρασαν ὅλους ἀπὸ τὸ στόμα τῆς μαχαίρας καὶ εἰς
πόλιν ἐνέπρησαν ἐν πυρί· ἐπετέθησαν ἐναντίον των καὶ τοὺς τὴν πόλιν (Λαισὰ) ἔβαλαν φωτιὰν καὶ τὴν ἔκαυσαν ἐντελῶς.
κατέστρεψαν, τὴν δὲ πόλιν των παρέδωκαν εἰς

126/151
τὸ πῦρ.
18,28 καὶ οὐκ ἦν ὁ ρυόμενος, 28 Κανεὶς δὲν ἔσπευσε νὰ τοὺς γλυτώσῃ διότι ἡ 28 Κανένας δὲν ἔτρεξε νὰ τοὺς γλυτώσῃ, διότι ἡ πόλις
ὅτι μακράν ἐστιν ἀπὸ

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


Σιδωνίων, καὶ λόγος οὐκ ἔστιν πόλις των ἦτο πολὺ μακρὰν ἀπὸ τὴν Σιδῶνα εὑρίσκεται μακριὰ ἀπὸ τὴν πόλιν Σιδῶνα καὶ δὲν ἔχει
αὐτοῖς μετὰ ἀνθρώπου, καὶ καὶ διότι ἀκόμη δὲν εἶχον καμμίαν αὐτοὶ ἐμπορικὲς συναλλαγὲς ἢ σύνδεσμον μὲ κανένα ἄλλον
αὐτὴ ἐν τῇ κοιλάδι τοῦ οἴκου ἐπικοινωνίαν μὲ ἄλλον τινὰ γειτονικὸν λαόν. ἄνθρωπον (ἀπὸ τοὺς γειτονικοὺς λαούς). Ἡ πόλις αὐτή (ἡ
Ραάβ. Καὶ ᾠκοδόμησαν τὴν
Ἐξ ἄλλου ἡ πόλις των εὑρίσκετο μεμονωμένη Λαισά) εὑρίσκεται εἰς τὴν κοιλάδα τῆς οἰκογενείας Ραάβ (ὥστε
πόλιν καὶ κατεσκήνωσαν ἐν
καὶ ἀνοχύρωτος εἰς τὴν κοιλάδα τοῦ οἴκου ἦταν ἀπομονωμένη, ἀνοχύρωτη καὶ ἑπομένως εὐάλωτη). Καὶ οἱ
αὐτῇ
Ραάβ. Οἱ ἄνδρες τῆς φυλῆς Δὰν ἀνοικοδόμησαν ἄνδρες τῆς φυλῆς Δὰν ἔκτισαν πάλιν τὴν πόλιν καὶ
τὴν πόλιν καὶ ἐγκατεστάθησαν εἰς αὐτήν. ἐγκατεστάθησαν εἰς αὐτήν.
18,29 καὶ ἐκάλεσαν τὸ ὄνομα 29 ῎Εδωσαν δὲ νέον ὄνομα εἰς αὐτήν, τὸ ὄνομα 29 Ἄλλαξαν δὲ τὸ ὄνομα τῆς πόλεως καὶ τὴν ὠνόμασαν Δάν,
τῆς πόλεως Δὰν ἐν ὀνόματι τοῦ προπάτορός των, τοῦ Δάν, ὁ ὁποῖος ἦτο υἱὸς σύμφωνα μὲ τὸ ὄνομα τοῦ ἀρχηγοῦ τῆς φυλῆς των, τοῦ Δάν, ὁ
Δὰν πατρὸς αὐτῶν, ὃς ἐτέχθη τοῦ Ἰσραήλ. Τὸ προηγούμενον ὄνομα τῆς ὁποῖος ἦταν υἱὸς τοῦ Ἰσραήλ (=Ἰακώβ). Τὰ ὄνομα τῆς πόλεως
τῷ Ἰσραήλ· καὶ ἦν Οὐλαμαῒς
πόλεως ἦτο Οὐλαμαΐς. προηγουμένως ἦταν Οὐλαμαΐς.
ὄνομα τῆς πόλεως τὸ
πρότερον.
18,30 Καὶ ἔστησαν ἑαυτοῖς οἱ 30 Ἐκεῖ οἱ ἄνδρες τῆς φυλῆς Δὰν ἔστησαν τὸ 30 Καὶ οἱ ἀπόγονοι τῆς φυλῆς Δὰν ἔστησαν ἐκεῖ πρὸς λατρείαν
υἱοὶ Δὰν τὸ γλυπτόν· καὶ γλυπτὸν ἄγαλμα. Ὁ δὲ Ἰωνάθαν, υἱὸς τοῦ τὸ ξύλινον (σκαλιστόν) ἄγαλμα. Καὶ ὁ Ἰωνάθαν, υἱὸς τοῦ
Ἰωνάθαν υἱὸς Γηρσὼν υἱὸς Γηρσών, υἱοῦ τοῦ Μανασσῆ, αὐτὸς καὶ οἱ υἱοί Γηρσών, υἱοῦ τοῦ Μανασσῆ, αὐτός (ὁ Ἰωνάθαν) καὶ τὰ παιδιά
Μανασσῆ, αὐτὸς καὶ οἱ υἱοὶ
του ἔγιναν ἱερεῖς εἰς τὴν φυλὴν Δὰν μέχρι τῆς του ὑπῆρξαν ἱερεῖς εἰς τὴν φυλὴν τοῦ Δὰν μέχρι τὴν ἡμέραν
αὐτοῦ ἦσαν ἱερεῖς τῇ φυλὴ Δὰν
ἐποχῆς κατὰ τὴν ὁποίαν αὐτοὶ ἐζοῦσαν μακρὰν ποὺ συνεχίζετο ἡ κατοχὴ τῶν Ἰουδαίων ἀπὸ τοὺς Φιλισταίους.
ἕως ἡμέρας τῆς ἀποικίας τῆς
γῆς. ἀπὸ τὴν πατρίδα των.
18,31 Καὶ ἔθηκαν ἑαυτοῖς τὸ 31 Ἐκεῖ ἐχρησιμοποίησαν διὰ τὸν ἑαυτόν των τὸ 31 Ἔτσι οἱ ἀπόγονοι τῆς φυλῆς τοῦ Δὰν ἐγκατέστησαν καὶ
γλυπτόν, ὃ ἐποίησε Μιχαίας γλυπτὸν ἄγαλμα ποὺ εἶχε κατασκευάσει ὁ ἐλάτρευσαν τὸ ξύλινον (σκαλιστόν) ἄγαλμα, τὸ ὁποῖον
πάσας τὰς ἡμέρας, ἃς ἦν ὁ Μιχαίας, ὅταν ἀκόμη ἡ Σκηνὴ τοῦ Μαρτυρίου κατεσκεύασεν ὁ Μιχαίας, καθ’ ὅλην τὴν περίοδον, κατὰ τὴν
οἶκος τοῦ Θεοῦ ἐν Σηλώμ.
εὑρίσκετο εἰς Σηλώμ. ὁποίαν ἡ Σκηνὴ τοῦ Μαρτυρίου (ὅπου ἐλατρεύετο ὁ Θεὸς)
εὑρίσκετο εἰς τὴν Σηλώμ.

127/151
ΚΡΙΤΑΙ - 19ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ
Αρχαίο Κείμενο Ἑρμηνεία Ἰωάννου Κολιτσάρα Ἑρμηνεία Παναγιώτη Τρεμπέλα

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


19,1 Καὶ ἐγένετο ἐν τοῖς Κατὰ τὴν ἐποχὴν ἐκείνην δὲν ὑπῆρχεν ἀκόμη Κατὰ τὶς ἡμέρες ἐκεῖνες δὲν ὑπῆρχε βασιλιᾶς εἰς τὸν
ἡμέραις ἐκείναις οὐκ ἦν βασιλεὺς εἰς τὸν ἰσραηλιτικὸν λαόν· ἐζοῦσεν Ἰσραηλιτικὸν λαόν, συνέβη δὲ τοῦτο: Ὑπῆρχε τότε ἕνας Λευΐτης,
βασιλεὺς ἐν Ἰσραήλ· καὶ ἕνας ἀνὴρ Λευίτης, ὁ ὁποῖος κατοικοῦσε εἰς ὁ ὁποῖος διέμενε ὡς ξένος εἰς τὶς ἀπομακρυσμένες βουνοπλαγιὲς
ἐγένετο ἀνὴρ Λευίτης
κάποιο πρανὲς τῆς ὀρεινῆς περιοχῆς τῆς τῆς ὀρεινῆς περιοχῆς (τῆς φυλῆς) τοῦ Ἐφραίμ. Ὁ Λευΐτης αὐτὸς
παροικῶν ἐν μηροῖς ὄρους
φυλῆς Ἐφραίμ. Αὐτὸς ἔλαβεν ὡς παλλακήν, ἐπῆρε ὡς σύζυγον μίαν παλλακίδα (σύζυγον δευτέρας τάξεως),
Ἐφραὶμ καὶ ἔλαβεν αὐτῷ
γυναῖκα παλλακὴν ἀπὸ σύζυγον δηλαδὴ δευτέρας σειρᾶς, μίαν μίαν γυναῖκα ἀπὸ τὴν πόλιν Βηθλεὲμ τῆς φυλῆς τοῦ Ἰούδα.
Βηθλεὲμ Ἰούδα. γυναῖκα ἀπὸ τὴν Βηθλεὲμ τῆς Ἰουδαίας.
19,2 Καὶ ἐπορεύθη ἀπ' αὐτοῦ ἡ 2 Ἡ παλλακὴ ὅμως αὐτὴ ἔφυγεν ἀπὸ αὐτόν, 2 Ἡ γυναῖκα ὅμως αὐτὴ τὸν ἐγκατέλειψεν, ἔφυγεν ἀπὸ κοντὰ τοῦ
παλλακὴ αὐτοῦ καὶ ἀπῆλθε τὸν ἐγκατέλειψε καὶ ἐπανῆλθεν εἰς τὸν οἶκον καὶ ἐπῆγε εἰς τὸ πατρικόν της σπίτι, εἰς τὴν Βηθλεὲμ τῆς φυλῆς
παρ' αὐτοῦ εἰς οἶκον πατρὸς τοῦ πατρός της, εἰς τὴν Βηθλεὲμ τῆς Ἰουδαίας. τοῦ Ἰούδα καὶ ἔμεινεν ἐκεῖ ἐπὶ τέσσερις ὁλοκλήρους μῆνες.
αὐτῆς εἰς Βηθλεὲμ Ἰούδα καὶ
Ἐκεῖ ἔμεινεν ἐπὶ τέσσαρας μῆνας.
ἦν ἐκεῖ ἡμέρας μηνῶν
τεσσάρων.
19,3 Καὶ ἀνέστη ὁ ἀνὴρ αὐτῆς 3 Κατόπιν ὁ σύζυγός της μετέβη πρὸς αὐτήν, 3 Κατόπιν ὁ σύζυγός της ἀπεφάσισε καὶ ἐπῆγε πρὸς αὐτήν, διὰ
καὶ ἐπορεύθη ὀπίσω αὐτῆς τοῦ νὰ ὁμιλήσῃ εἰς τὴν καρδίαν της καὶ νὰ τὴν νὰ τῆς ὁμιλήσῃ φιλικά, μὲ καλωσύνην, ἀγάπην καὶ τρυφερότητα
λαλῆσαι ἐπὶ καρδίαν αὐτῆς τοῦ πείσῃ νὰ ἐπιστρέψῃ πλησίον του. Μαζῆ του καὶ νὰ προσπαθήσῃ νὰ τὴν πείσῃ νὰ ἐπιστρέψῃ κοντά του. (Ὁ
ἐπιστρέψαι αὐτὴν αὐτῷ, καὶ
ἐπῆρεν ὡς συνοδὸν ἕνα νεαρὸν ὑπηρέτην του Λευΐτης) ἐπῆρε μαζί του καὶ τὸν ὑπηρέτην του καὶ δύο ὄνους. Ἡ
νεανίας αὐτοῦ μετ' αὐτοῦ καὶ
καὶ ἕνα ζεῦγος ὄνων. Ἐκείνη τὸν ὑπεδέχθη εἰς σύζυγός του, ὅταν τὸν εἶδε, τὸν ὠδήγησε μέσα εἰς τὸ πατρικόν της
ζεῦγος ὄνων· ἡ δὲ εἰσήνεγκεν
αὐτὸν εἰς οἶκον πατρὸς αὐτῆς, τὴν Βηθλεὲμ καὶ τὸν εἰσήγαγεν εἰς τὸν σπίτι, μόλις δὲ ὁ πατέρας τοῦ νεαροῦ κοριτσιοῦ εἶδε τὸν Λευΐτην,
καὶ εἶδεν αὐτὸν ὁ πατὴρ τῆς πατρικόν της οἶκον. Ὁ δὲ πατήρ της ὅταν εἶδεν ἐχάρη καὶ τὸν ὑπεδέχθη μὲ θερμότητα.
νεάνιδος καὶ ηὐφράνθη εἰς αὐτὸν ηὐχαριστήθη πάρα πολὺ ἀπὸ τὴν
συνάντησιν αὐτοῦ. συνάντησίν του.
19,4 Καὶ κατέσχεν αὐτὸν ὁ 4 Αὐτὸς ὁ πενθερός του, ὁ πατὴρ τῆς νεάνιδος, 4 Καὶ ὁ πενθερὸς τοῦ Λευΐτου, ὁ πατέρας τοῦ νεαροῦ κοριτσιοῦ,
γαμβρὸς αὐτοῦ ὁ πατὴρ τῆς τὸν ἐκράτησε μαζῆ του καὶ ἐκεῖνος ἔμεινεν ἐπὶ ἐκράτησε τὸν Λευΐτην καὶ αὐτὸς ἔμεινε μαζί του ἐπὶ τρεῖς ἡμέρες.
νεάνιδος καὶ ἐκάθισε μετ' τρεῖς ἡμέρας. Ἔφαγον, ἔπιον καὶ παρέμειναν Καὶ ὁ Λευΐτης συνέφαγε καὶ ἤπιε μαζὶ καὶ διενυκτέρευσε
αὐτοῦ ἐπὶ τρεῖς ἡμέρας, καὶ
ἐκεῖ μαζῆ. (παρέμεινεν) ἐκεῖ.

128/151
ἔφαγον καὶ ἔπιον καὶ
ηὐλίσθησαν ἐκεῖ.

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


19,5 Καὶ ἐγένετο τῇ ἡμέρᾳ τῇ 5 Κατὰ τὴν τετάρτην ἡμέραν ἠγέρθησαν πολὺ 5 Κατὰ τὴν τετάρτην ἡμέραν ἐσηκώθησαν πολὺ πρωῒ καί (ὁ
τετάρτῃ καὶ ὤρθρισαν τὸ πρωῒ πρωῒ καὶ ὁ Λευίτης ἡτοιμάσθη νὰ ἀναχωρήσῃ. Λευΐτης) ἐτοιμάσθη νὰ ἀναχωρήσῃ. Ἀλλ' ὁ πατέρας τοῦ νεαροῦ
καὶ ἀνέστη τοῦ πορευθῆναι· Ὁ πατὴρ ὅμως τῆς νεάνιδος εἶπεν εἰς τὸν κοριτσιοῦ εἶπεν εἰς τὸν γαμβρόν του: <Ἐνίσχυσε τὸ σῶμα σου μὲ
καὶ εἶπεν ὁ πατὴρ τῆς νεάνιδος
γαμβρόν του· <στήλωσε καὶ τόνωσε τὴν ἕνα κομμάτι ψωμὶ καὶ μετὰ ἀπὸ αὐτὴν τὴν τόνωσιν ἀναχωρεῖτε
πρὸς τὸν νυμφίον αὐτοῦ·
καρδία σου μὲ ἕνα κομμάτι ψωμὶ καὶ ἔπειτα διὰ τὸ ταξίδι σας>.
στήρισον τὴν καρδίαν σου
ψωμῷ ἄρτου, καὶ μετὰ τοῦτο ἀναχωρεῖτε>.
πορεύσεσθε.
19,6 Καὶ ἐκάθισαν καὶ ἔφαγον 6 Ἐκάθησαν καὶ οἱ δύο μαζῆ ἔφαγον καὶ 6 Ἔτσι ἐκάθισαν καὶ ἔφαγαν καὶ οἱ δύο μαζὶ καὶ ἤπιαν. Τότε ὁ
οἱ δύο ἐπὶ τὸ αὐτὸ καὶ ἔπιον· ἔπιον. Ἐν συνεχείᾳ δὲ τοῦ εἶπεν ὁ πατὴρ τῆς πατέρας τοῦ νεαροῦ κοριτσιοῦ εἶπεν εἰς τὸν ἄνδρα: <Σὲ
καὶ εἶπεν ὁ πατὴρ τῆς νεάνιδος νεάνιδος· <μὴ βιάζεσαι νὰ φύγῃς. Ἂς παρακαλῶ, διανυκτέρευσε τώρα καὶ θὰ εὐχαριστηθῇ ἡ ψυχή σου.
πρὸς τὸν ἄνδρα· ἄγε δὴ
περάσωμεν μαζῆ καὶ αὐτὴν τὴν νύκτα καὶ θὰ
αὐλίσθητι, καὶ ἀγαθυνθήσεται
εὐφρανθῇ ἡ καρδία σου>. Ἐκεῖνος ὑπεχώρησε.
ἡ καρδία σου.
19,7 Καὶ ἀνέστη ὁ ἀνὴρ τοῦ 7 Τὴν ἄλλην ὅμως πρωίαν ἠγέρθη ὁ γαμβρὸς 7 Ὁ Λευίτης ἔμεινε καὶ τὸ πρωῒ ἐσηκώθη διὰ να ἀναχωρήσῃ. Ὁ
πορεύεσθαι αὐτός· καὶ καὶ ἡτοιμάζετο νὰ ἀναχωρήσῃ. Ὁ πενθερός πενθερός του ὅμως τὸν παρεκάλεσεν ἐπιμόνως καὶ αὐτὸς
ἐβιάσατο αὐτὸν ὁ γαμβρὸς του ὅμως ἐπέμενε καὶ τὸν ἐπειθανάγκασε νὰ ὑπεχώρησε πάλιν καὶ ἔμεινε καὶ διανυκτέρευσε ἄλλην μίαν
αὐτοῦ, καὶ ἐκάθισε καὶ ηὐλίσθη
μείνῃ, ὁ δὲ Λευίτης ὑποχωρῶν παρέμεινε καὶ νύκτα ἐκεῖ.
ἐκεῖ.
τὴν ἡμέραν ἐκείνην.
19,8 Καὶ ὤρθρισε τὸ πρωῒ τῇ 8 Τὴν πέμπτην ἡμέραν τὸ πρωῒ ἠγέρθη διὰ νὰ 8 Τὴν δέ (ἑπομένην) πέμπτην ἡμέραν ἐσηκώθη πολὺ πρωῒ καὶ
ἡμέρᾳ τῇ πέμπτῃ τοῦ ἀναχωρήσῃ πλέον ὁριστικῶς. Ὁ πατέρας ἐτοιμάσθη δι' ἀναχώρησιν. Ἀλλ' ὁ πατέρας τοῦ νεαροῦ κοριτσιοῦ
πορευθῆναι· καὶ εἶπεν ὁ πατὴρ ὅμως τῆς νεάνιδος τοῦ εἶπε· <τόνωσε καὶ εἶπε: <Σὲ παρακαλῶ, ἐνίσχυσε τὸ σῶμά σου (μὲ ὀλίγον φαγητόν)
τῆς νεάνιδος· στήρισον δὴ τὴν
πάλιν τὴν καρδία σου μὲ φαγητὸν καὶ καὶ ἀνάβαλε τὴν ἀναχώρησίν σου μέχρι τὸ ἀπόγευμα, πρὸς τὴν
καρδίαν σου καὶ στράτευσον
ἀναχώρησε ὅταν θὰ κλίνῃ πρὸς τὴν δύσιν της δύσιν τοῦ ἡλίου>. Ἔτσι παρέμεινεν ὁ Λευΐτης καὶ ἔφαγαν (πάλιν)
ἕως κλῖναι τὴν ἡμέραν· καὶ
ἔφαγον οἱ δύο. ἡ ἡμέρα>. Ἔφαγον καὶ πάλιν οἱ δύο μαζῆ. μαζὶ καὶ οἱ δύο.
19,9 Καὶ ἀνέστη ὁ ἀνὴρ τοῦ 9 Ὁ Λευίτης ἐσηκώθη διὰ νὰ ἀναχωρήσῃ 9 Καὶ τότε ἐσηκώθη ὁ Λευΐτης καὶ ἐτοιμάσθη δι' ἀναχώρησιν·
πορευθῆναι, αὐτὸς καὶ ἡ αὐτὸς καὶ ἡ σύζυγός του καὶ ὁ νεαρὸς αὐτὸς καὶ ἡ παλλακίδα του (σύζυγος δευτέρας τάξεως) καὶ ὁ

129/151
παλλακὴ αὐτοῦ καὶ ὁ νεανίας ὑπηρέτης του. Ὁ πατέρας τῆς νεάνιδος τοῦ ὑπηρέτης του. Ἀλλ’ ὁ πενθερός του, ὁ πατέρας τοῦ νεαροῦ
αὐτοῦ· καὶ εἶπεν αὐτῷ ὁ
εἶπε· <τώρα ἡ ἡμέρα κλίνει πρὸς τὴν δύσιν της. κοριτσιοῦ τοῦ εἶπε: <Κύτταξε, νά· ἡ ἡμέρα ἐπροχώρησε καὶ

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


γαμβρὸς αὐτοῦ ὁ πατὴρ τῆς Διανυκτέρευσε πάλιν ἐδῶ, διὰ νὰ εὐφρανθῇ ἡ πλησιάζει νὰ βραδιάσῃ διανυκτέρευσε ἐδῶ καὶ θὰ εὐχαριστηθῇ ἡ
νεάνιδος· ἰδοὺ δὴ ἠσθένησεν καρδία σου καὶ αὔριον λίαν πρωῒ ἀναχωρεῖτε ψυχή σου· αὔριον δὲ σηκώνεσθε πολὺ πρωῒ διὰ τὸ ταξίδι σας καὶ
ἡμέρα εἰς τὴν ἑσπέραν· διὰ νὰ ἐπανέλθετε εἰς τὸν οἶκον σας>. ἀναχωρεῖτε διὰ τὸ σπίτι σου>.
αὐλίσθητι ὧδε, καὶ
ἀγαθυνθήσεται ἡ καρδία σου,
καὶ ὀρθριεῖτε αὔριον. Εἰς ὁδὸν
ὑμῶν, καὶ πορεύσῃ εἰς τὸ
σκήνωμά σου.
19,10 Καὶ οὐκ εὐδόκησεν ὁ ἀνὴρ 10 Ὁ Λευίτης ὅμως δὲν συγκατετέθη νὰ 10 Ἀλλὰ ὁ Λευΐτης δὲν ἐσυμφώνησε νὰ διανυκτερεύσῃ (πάλιν
αὐλισθῆναι καὶ ἀνέστη καὶ διανυκτερεύσῃ καὶ πάλιν ἐκεῖ. Ἐσηκώθη, ἐκεῖ), δι' αὐτὸ ἐσηκώθη, ἐτοιμάσθη καὶ ἀνεχώρησε καὶ ἔφθασε
ἀπῆλθε καὶ ἦλθεν ἕως ἀνεχώρησε καὶ ἔφθασεν ἀπέναντι τῆς Ἰεβούς ἀπέναντι ἀπὸ τὴν πόλιν Ἰεβούς (αὐτὴ εἶναι ἡ Ἱερουσαλήμ)· μαζί
ἀπέναντι Ἰεβούς (αὕτη ἐστὶν
(Ἰεβοὺς εἶναι ἡ Ἱερουσαλήμ), ἐπῆρε μαζῆ του του εἶχε δύο ὄνους σαμαρωμένους, ἐπίσης δὲ καὶ τὴν δευτέρας
Ἱερουσαλήμ), καὶ μετ' αὐτοῦ
τοὺς δύο σαμαρωμένους ὄνους καὶ μαζῆ του τάξεως σύζυγόν του.
ζεῦγος ὄνων ἐπισεσαγμένων,
καὶ ἡ παλλακὴ αὐτοῦ μετ' ἀνεχώρησεν ἡ τῆς δευτέρας σειρᾶς αὐτὴ
αὐτοῦ. σύζυγός του.
19,11 Καὶ ἤλθοσαν ἕως Ἰεβούς, 11 Ὅταν ἔφθασαν μέχρι τῆς Ἰεβούς, ἡ ἡμέρα 11 Ὅταν δὲ ἔφθασαν μέχρι τῆς Ἰεβούς, ἡ ἡμέρα εἶχε προχωρήσει
καὶ ἡ ἡμέρα προβεβήκει εἶχε πολὺ προχωρήσει. Εἶπε τότε ὁ νεαρὸς πολύ. Τότε ὁ ὑπηρέτης εἶπεν εἰς τὸν κύριόν του: <Ἐλα, σὲ
σφόδρα· καὶ εἶπεν ὁ νεανίας ὑπηρέτης πρὸς τὸν κύριόν του· <ἂς παρακαλῶ, νὰ λοξοδρομήσωμεν, νὰ κατευθυνθῶμεν εἰς τὴν
πρὸς τὸν κύριον αὐτοῦ· δεῦρο
λοξοδρομήσωμεν καὶ ἂς εἰσέλθωμεν εἰς τὴν πόλιν αὐτὴν τῶν Ἰεβουσαίων (-τὴν Ἱερουσαλήμ) καὶ νὰ
δὴ καὶ ἐκκλίνωμεν εἰς πόλιν
πόλιν αὐτὴν τοῦ Ἰεβουσί, διὰ νὰ διανυκτερεύσωμεν εἰς αὐτήν>.
τοῦ Ἰεβουσὶ ταύτην καὶ
αὐλισθῶμεν ἐν αὐτῇ. διανυκτερεύσωμεν εἰς αὐτήν>.
19,12 Καὶ εἶπε πρὸς αὐτὸν ὁ 12 Ὁ κύριός του τοῦ ἀπήντησε· <δὲν θὰ 12 Ὁ κύριός του ὅμως (ὁ Λευΐτης) τοῦ εἶπε: <Δὲν θὰ
κύριος αὐτοῦ· οὐκ ἐκκλινοῦμεν μεταβῶμεν νὰ μείνωμεν εἰς πόλιν ξένην, εἰς λοξοδρομήσωμεν καὶ δὲν θὰ κατευθυνθῶμεν διὰ νὰ
εἰς πόλιν ἀλλοτρίαν, ἐν ᾗ οὐκ τὴν ὁποίαν δὲν κατοικεῖ κανεὶς Ἰσραηλίτης, διανυκτερεύσωμεν εἰς ξένην πόλιν, εἰς τὴν ὁποίαν δὲν ὑπάρχει
ἔστιν ἀπὸ υἱῶν Ἰσραὴλ ὧδε, καὶ
ἀλλὰ θὰ προχωρήσωμεν ἕως εἰς τὴν πόλιν κανένας Ἰσραηλίτης· θὰ τὴν προσπεράσωμεν καὶ θὰ φθάσωμεν
παρελευσόμεθα ἕως Γαβαά.
Γαβαά>. μέχρι τὴν πόλιν Γαβαά>.

130/151
19,13 Καὶ εἶπε τῷ νεανίᾳ αὐτοῦ· 13 Εἶπε δὲ ἀκόμη ὁ Λευίτης πρὸς τὸν νεαρὸν 13 Ὁ Λευΐτης ἐπρόσθεσε ἀκόμη εἰς τὸν ὑπηρέτην του: Ἐμπρός, ἂς
δεῦρο καὶ ἐγγίσωμεν ἑνὶ τῶν ὑπηρέτην του· <ἐμπρός, ἂς πλησιάσωμεν τὸ προχωρήσωμην διὰ νὰ πλησιάσωμεν καὶ διανυκτερεύσωμεν εἰς

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


τόπων καὶ αὐλισθησόμεθα ἐν συντομώτερον εἰς μίαν ἀπὸ τὰς δύο πόλεις, μίαν ἀπὸ τὶς πόλεις Γαβαὰ ἢ Ραμάν.
Γαβαὰ ἢ ἐν Ραμά. τὴν Γαβαὰ ἢ τὴν Ραμά, διὰ νὰ
διανυκτερεύσωμεν ἐκεῖ>.
19,14 Καὶ παρῆλθον καὶ 14 Συνέχισαν τὴν πορείαν των καὶ 14 Ἔτσι ἐπροσπέρασαν τὴν Ἰεβούς, ἐπροχώρησαν καὶ συνέχισαν
ἐπορεύθησαν, καὶ ἔδυ αὐτοῖς ὁ ἐπροχώρησαν. Ὅταν δὲ ἔδυσεν ὁ ἥλιος, αὐτοὶ τὸν δρόμον των. Καὶ ὁ ἥλιος ἕδυσεν, ὅταν ἐπλησίασαν εἰς τὴν
ἥλιος ἐχόμενα τῆς Γαβαά, ἥ ἦσαν πλησίον τῆς Γαβαὰ πόλεως, ἡ ὁποία Γαβαά, ἡ ὁποία ἀνήκει εἰς τὴν περιοχὴν τῆς φυλῆς Βενιαμίν.
ἐστὶ τῷ Βενιαμίν.
ἀνήκει εἰς τὴν φυλὴν τοῦ Βενιαμίν.
19,15 Καὶ ἐξέκλιναν ἐκεῖ τοῦ 15 Ἐπροχώρησαν πρὸς τὰ ἐκεῖ διὰ νὰ 15 Καὶ ἐστράφησαν πρὸς τὰ ἐκεῖ διὰ νὰ μποῦν καὶ
εἰσελθεῖν αὐλισθῆναι ἐν εἰσέλθουν καὶ διανυκτερεύσουν εἰς τὴν διανυκτερεύσουν εἰς τὴν Γαβαά. Ἐμπῆκαν (εἰς τὴν πόλιν) καὶ
Γαβαά· καὶ εἰσῆλθον καὶ Γαβαά. Εἰσῆλθον πράγματι καὶ ἐκάθησαν εἰς ἐκάθισαν εἰς τὴν πλατεῖαν τῆς πόλεως, ἀλλὰ κανεὶς ἀπὸ τοὺς
ἐκάθισαν ἐν τῇ πλατείᾳ τῆς
τὴν πλατεῖαν τῆς πόλεως. Ἀλλὰ δὲν ἄνδρες τῆς πόλεως δὲν προσεφέρθη νὰ τοὺς φιλοξενήσῃ εἰς τὸ
πόλεως, καὶ οὐκ ἦν ἀνὴρ
παρουσιάσθη κανεὶς νὰ τοὺς παραλάβῃ διὰ σπίτι του, διὰ νὰ διανυκτερεύσουν κοντά του.
συνάγων αὐτοὺς εἰς οἰκίαν
αὐλισθῆναι. νὰ διανυκτερεύσουν εἰς τὸν οἶκον του.
19,16 Καὶ ἰδοὺ ἀνὴρ πρεσβύτης 16 Ἀλλὰ ἰδού, ὅτι κατὰ τὴν ὥραν ἐκείνην ἔνας 16 Καὶ ἐνῷ ἦσαν ἐκεῖ, νά· ἕνας γέροντας ἐπέστρεφε τὸ ἑσπέρας
ἤρχετο ἐξ ἔργων αὐτοῦ ἐξ γέρων ἐπέστρεφε τὴν ἑσπέραν ἀπὸ τὰς ἀπὸ τὴν ἐργασίαν εἰς τὸ χωράφι του· ὁ ἄνδρας αὐτὸς κατήγετο
ἀγροῦ ἐν ἑσπέρα· καὶ ὁ ἀνὴρ ἦν ἐργασίας τοῦ ἀγροῦ του. Αὐτὸς κατήγετο ἀπὸ ἀπὸ τὴν ὀρεινὴν περιοχὴν τοῦ Ἐφραίμ, ἀλλὰ διέμενε ὡς ξένος εἰς
ἐξ ὄρους Ἐφραίμ, καὶ αὐτὸς
τὴν ὀρεινὴν περιοχὴν τῆς φυλῆς Ἐφραὶμ καὶ τὴν Γαβαά· οἱ ἄλλοι ὅμως ἄνδρες (κάτοικοι) τῆς πόλεως ἀνῆκαν
παρῴκει ἐν Γαβαά, καὶ οἱ
κατοικοῦσε εἰς Γαβαά. Οἱ κάτοικοι ὅμως τῆς εἰς τὴν φυλὴν τοῦ Βενιαμίν.
ἄνδρες τοῦ τόπου υἱοὶ
Βενιαμίν. Γαβαὰ ἀνῆκον εἰς τὴν φυλὴν τοῦ Βενιαμίν.
19,17 Καὶ ἦρε τοὺς ὀφθαλμοὺς 17 Ἐσήκωσεν αὐτὸς τὰ μάτια του καὶ εἶδεν εἰς 17 Ὁ γέροντας ἐσήκωσε τὰ μάτια του καὶ εἶδε τὸν ὁδοιπόρον
αὐτοῦ καὶ εἶδε τὸν ὁδοιπόρον τὴν πλατεῖαν τὸν ὁδοιπόρον αὐτὸν ἄνθρωπον. ἐκεῖνον ἄνδρα (τὸν Λευίτην) εἰς τὴν πλατεῖαν τῆς πόλεως. Καὶ ὁ
ἄνδρα ἐν τῇ πλατείᾳ τῆς Τὸν ἐπλησίασε καὶ τὸν ἠρώτησε· <ποῦ γέροντας ἐρώτησε τὸν ταξιδιώτην: <Ποὺ πηγαίνεις καὶ ἀπὸ ποὺ
πόλεως· καὶ εἶπεν ὁ ἀνὴρ ὁ
πηγαίνεις καὶ ἀπὸ ποῦ ἔρχεσαι;> ἔρχεσαι;>
πρεσβύτης· που πορεύῃ καὶ
πόθεν ἔρχῃ;

131/151
19,18 Καὶ εἶπε πρὸς αὐτόν· 18 Ὁ Λευίτης τοῦ ἀπήντησε· <ἐρχόμεθα ἀπὸ 18 Ὁ Λευΐτης τοῦ ἀπάντησε: <Ἐρχόμαστε ἀπὸ τὴν πόλιν Βηθλεὲμ
παραπορευόμεθα ἡμεῖς ἀπὸ τὴν Βηθλεὲμ τῆς φυλῆς Ἰούδα καὶ πηγαίνομεν τῆς φυλῆς τοῦ Ἰούδα καὶ τώρα πηγαίνομεν πρὸς τὶς
Βηθλεὲμ Ἰούδα ἕως μηρῶν

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


ὀροὺς Ἐφραίμ· ἐκεῖθεν ἐγώ εἰμι εἰς τὴν ὀρεινὴν περιοχὴν τῆς φυλῆς Ἐφραίμ. ἀπομακρυσμένες βουνοπλαγιὲς τῆς ὀρεινῆς περιοχῆς (τῆς
καὶ ἐπορεύθην ἕως Βηθλεὲμ Ἀπὸ ἐκεῖ ἐγὼ κατάγομαι. Εἶχα μεταβῆ εἰς τὴν φυλῆς) τοῦ Ἐφραίμ. Ἀπὸ ἐκεῖ κατάγομαι ἐγὼ καὶ ἐπῆγα μέχρι τὴν
Ἰούδα, καὶ εἰς τὸν οἶκόν μου Βηθλεὲμ τῆς Ἰουδαίας καὶ τώρα ἐπανέρχομαι Βηθλεὲμ τῆς φυλῆς τοῦ Ἰούδα, τώρα ὅμως πηγαίνω εἰς τὸ σπίτι
ἐγὼ πορεύομαι, καὶ οὐκ ἔστιν
εἰς τὸν οἶκόν μου. Ἐδῶ ὅμως δὲν εὑρέθη μου (κατ΄ ἄλλην γραφήν: Πηγαίνω εἰς τὸν οἶκον τοῦ Θεοῦ)· ἀλλὰ
ἀνὴρ συνάγων με εἰς τὴν
κανεὶς ἄνθρωπος νὰ μὲ φιλοξενήσῃ εἰς τὸ δὲν παρουσιάσθη κανεὶς ἄνθρωπος, ὁ ὁποῖος νὰ μὲ προσκαλέσῃ
οἰκίαν·
σπίτι του. διὰ διανυκτέρευσιν εἰς τὸ σπίτι του.
19,19 καί γε ἄχυρα καὶ 19 Μολονότι ἔχω ἄχυρα καὶ ἄλλας τροφὰς διὰ 19 Καὶ ὅμως ἔχομεν ἄχυρον καὶ τροφές (ταγές) διὰ τοὺς ὄνους
χορτάσματά ἐστι τοῖς ὄνοις τοὺς ὄνους μας, ὅπως ἐπίσης ἄρτον καὶ οἶνον μας· ἔχομεν ἐπίσης καὶ ψωμὶ καὶ κρασὶ δι' ἐμὲ καὶ διὰ τὴν δούλην
ἡμῶν, καὶ ἄρτος καὶ οἶνός ἐστιν διὰ τὸν ἑαυτόν μου, διὰ τὴν δούλην μου καὶ σου καὶ διὰ τὸν ὑπηρέτην· καὶ διὰ τοὺς τρεῖς αὐτοὺς δούλους σου
ἐμοὶ καὶ τῇ παιδίσκῃ καὶ τῷ
τὸν νεαρὸν ὑπηρέτην μου. Εἰς τοὺς τρεῖς ἡμᾶς, ὑπάρχουν τροφές· ἔχομεν ὅ,τι χρειαζόμεθα καὶ δὲν μᾶς λείπει
νεανίσκῳ μετὰ τῶν παίδων
τοὺς δούλους σου, δὲν λείπει τίποτε. Ἔχομεν τίποτε>.
σου, οὐκ ἔστιν ὑστέρημα
παντὸς πράγματος. ὅσα μᾶς χρειάζονται>.
19,20 Καὶ εἶπεν ὁ ἀνὴρ 20 Ὁ γέρων ἐκεῖνος ἀπήντησε· <ἡ εἰρήνη ἂς 20 Τότε ὁ γέροντας εἶπε: <Εἰρήνευσε· μὴν ἀνησυχῇς καθόλου·
πρεσβύτης· εἰρήνη σοι, πλὴν εἶναι μαζῆ σου. Κάθε τι ποὺ σοῦ λείπει ἐγὼ θὰ εἶσαι εὐπρόσδεκτος εἰς τὸ σπίτι μου· ἐγὼ θὰ φροντίσω δι' ὅσα σοῦ
πᾶν τὸ ὑστέρημά σου ἐπ' ἐμέ· σοῦ τὸ δώσω. Καὶ εἰς τὴν πλατεῖαν δὲν θὰ λείπουν. Μόνον μὴ διανυκτερεύσῃς εἰς τὴν πλατεῖαν>.
πλὴν ἐν τῇ πλατείᾳ οὐ μὴ
διανυκτερεύσῃς>.
αὐλισθήσῃ.
19,21 Καὶ εἰσήνεγκεν αὐτὸν εἰς 21 Ὡδήγησεν αὐτὸν εἰς τὸν οἶκον του καὶ 21 Ἔτσι τὸν ὠδήγησεν εἰς τὸ σπίτι του καὶ ἐτακτοποίησε (χῶρον
τὸν οἶκον αὐτοῦ καὶ τόπον ἔκαμε τόπον εἰς τοὺς σταύλους διὰ τοὺς εἰς τοὺς σταύλους) καὶ ἔδωσε, τροφήν (ταγήν) εἰς τοὺς ὄνους. Οἱ
ἐποίησε τοῖς ὄνοις, καὶ αὐτοὶ ὄνους. Οἱ ταξιδιῶται ἔπλυναν τοὺς πόδας των δὲ φιλοξενούμενοι του, ἀφοῦ ἔπλυναν τὰ πόδια των, ἔφαγαν καὶ
ἐνίψαντο τοὺς πόδας αὐτῶν
καὶ κατόπιν ἔφαγον καὶ ἔπιον μαζῆ μὲ τὸν ἤπιαν.
καὶ ἔφαγον καὶ ἔπιον.
οἰκοδεσπότην.
19,22 Αὐτοὶ δὲ ἀγαθύνοντες 22 Καθ' ὃν χρόνον αὐτοὶ ηὐφραίνοντο εἰς τὴν 22 Ἐνῷ ὅμως αὐτοὶ ἔτρωγαν καὶ ἔπιναν καὶ διεσκέδαζαν, ἔξαφνα
καρδίαν αὐτῶν καὶ ἰδοὺ ἄνδρες κοινὴν τράπεζαν ἰδού, οἱ ἄνδρες τῆς πόλεως, (χωρὶς νὰ τὸ περιμένουν) ὡρισμένοι ἄνδρες τῆς πόλεως,
τῆς πόλεως υἱοὶ παρανόμων ἀσεβεῖς καὶ διεφθαρμένοι, υἱοὶ παρανόμων, πρόσωπα ἀσεβῇ καὶ σεξουαλικῶς διεστραμμένα, περιεκύκλωσαν
ἐκύκλωσαν τὴν οἰκίαν

132/151
περιεκύκλωσαν τὴν οἰκίαν, ἔκρουον συνεχῶς τὸ σπίτι καὶ ἄρχισαν νὰ κτυποῦν ἐπιμόνως τὴν πόρταν. Καὶ αὐτοὶ
κρούοντες ἐπὶ τὴν θύραν. Καὶ
τὴν θύραν καὶ ἐφώναζαν πρὸς τὸν γέροντα ἐφώναζαν πρὸς τὸν γέροντα, τὸν οἰκοδεσπότην, καὶ τοῦ εἶπαν:
εἶπον πρὸς τὸν ἄνδρα τὸν

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


κύριον τοῦ οἴκου τὸν οἰκοδεσπότην τῆς οἰκίας ἐκείνης· <βγάλε καὶ <Βγάλε ἔξω τὸν ἄνδρα, ὁ ὁποῖος ᾖλθεν εἰς τὸ σπίτι σου, διὰ νὰ
πρεσβύτην λέγοντες· ἐξένεγκε δός μας τὸν ἄνδρα ὁ ὁποῖος εἰσῆλθεν εἰς τὴν ἀσελγήσωμεν ἐπάνω του>!
τὸν ἄνδρα, ὃς εἰσῆλθεν εἰς τὴν οἰκίαν σου, διὰ νὰ ἀσελγήσωμεν ἐπάνω
οἰκίαν σου, ἵνα γνῶμεν αὐτόν.
εἰς αὐτόν>.
19,23 Καὶ ἐξῆλθε πρὸς αὐτοὺς ὁ 23 Ὁ γέρων ἐκεῖνος, ὁ οἰκοδεσπότης, ἐξῆλθεν 23 Ὁ οἰκοδεσπότης ἐβγῆκε ἔξω πρὸς αὐτοὺς καὶ τοὺς εἶπε: <Ὄχι,
ἀνὴρ ὁ κύριος τοῦ οἴκου καὶ ἀπὸ τὴν οἰκίαν καὶ τοὺς εἶπε· <μὴ ἀδελφοί! ἀδελφοί μου! Μὴ κάμετε, σᾶς παρακαλῶ, τέτοιο κακὸν εἰς τὸν
εἶπε· μὴ ἀδελφοί, μὴ Σᾶς παρακαλῶ μὴ κακοποιήσετε τὸν ἄνδρα ἄνδρα αὐτόν, ἀφοῦ φιλοξενεῖται ὡς ξένος εἰς τὸ σπίτι μου· μὴ
κακοποιήσητε δὴ μετὰ τὸ
αὐτὸν ὁ ὁποῖος φιλοξενεῖται εἰς τὴν οἰκίαν κάμετε αὐτὴν τὴν φοβερὰν καὶ πρόστυχον πρᾶξιν!
εἰσελθεῖν τὸν ἄνδρα τοῦτον εἰς
μου· μὴ διαπράξετε αὐτὴν τὴν ἀφροσύνην.
τὴν οἰκίαν μου, μὴ ποιήσητε
τὴν ἀφροσύνην ταύτην·
19,24 ἰδὲ ἡ θυγάτηρ μου ἡ 24 Ἰδού, ἡ παρθένος θυγάτηρ μου καὶ ἡ 24 Κυττάξτε! Νά, ἡ κόρη μου, ποὺ εἶναι παρθένος, καὶ ἡ
παρθένος καὶ ἡ παλλακὴ παλλακὴ τοῦ ἀνθρώπου αὐτοῦ εἶναι εἰς τὴν παλλακίδα (σύζυγος δευτέρας τάξεως) τοῦ φιλοξενουμένου μου.
αὐτοῦ, ἐξάξω αὐτάς, καὶ διάθεσίν σας. Θὰ τὰς φέρω πρὸς σᾶς Αὐτές θὰ φέρω ἔξω τώρα καὶ βιάσετε (συνευρεθεῖτε με) αὐτές·
ταπεινώσατε αὐτὰς καὶ
ἐξευτελίσατέ τας. Κάμετε εἰς αὐτὰς κατὰ τὰς ἰκανοποιήσετε ἐπάνω τους τὶς ὀρέξεις σας καὶ κάμετε εἰς αὐτὲς
ποιήσατε αὐταῖς τὸ ἀγαθὸν ἐν
ὀρέξεις σας, ὅ,τι σᾶς ἀρέσει. ᾿Αλλὰ εἰς τὸν ὅ,τι σᾶς ἀρέσει. Ἀλλὰ μὴ κάμετε εἰς τὸν ἄνδρα αὐτόν (τόν
ὀφθαλμοῖς ὑμῶν· καὶ τῷ ἀνδρὶ
τούτῳ μὴ ποιήσητε τὸ ρῆμα τῆς ἄνδρα αὐτὸν μὴ θελήσετε νὰ φιλοξενούμενόν μου) τέτοιο φοβερὸν καὶ πρόστυχον πρᾶγμα!>
ἀφροσύνης ταύτης. πραγματοποιήσετε τὴν ἀφροσύνην αὐτήν>.
19,25 Καὶ οὐκ εὐδόκησαν οἱ 25 Οἱ ἄνδρες ὅμως ἐκεῖνοι δὲν ἠθέλησαν νὰ 25 Ἀλλὰ οἱ (ἀσεβεῖς καὶ διεφθαρμένοι ἐκεῖνοι) ἄνδρες δὲν
ἄνδρες τοῦ εἰσακοῦσαι αὐτοῦ. ὑπακούσουν εἰς αὐτόν. Τότε ὁ Λευίτης ἔπιασε ἠθέλησαν νὰ τὸν ἀκούσουν. Ἔτσι ὁ Λευΐτης ἐπῆρε τὴν
Καὶ ἐπελάβετο ὁ ἀνὴρ τῆς τὴν γυναῖκα του καὶ τὴν ἔβγαλεν ἔξω ἀπὸ τὸ παλλακίδα του (σύζυγον δευτέρας τάξεως) καὶ τὴν ἔβγαλε ἔξω
παλλακῆς αὐτοῦ καὶ ἐξήγαγεν
σπίτι καὶ τὴν παρέδωσεν εἰς αὐτούς. Οἱ δὲ ἀπὸ τὸ σπίτι καὶ τοὺς τὴν παρέδωσε. Καὶ ἐκεῖνοι συνευρέθησαν
αὐτὴν πρὸς αὐτούς ἔξω, καὶ
διεφθαρμένοι ἐκεῖνοι ἄνδρες ἰκανοποίησαν μαζί της, τὴν ἐβίασαν καὶ τὴν ἐκακοποίησαν μὲ ἀκόλαστα
ἔγνωσαν αὐτὴν καὶ ἐνέπαιζον
ἐν αὐτῇ ὅλην τὴν νύκτα ἕως τὸ τὰς ὀρέξεις των καὶ τὴν ἐξηυτέλιζαν καθ' παιχνίδια ὅλην τὴν νύκτα μέχρι τὸ πρωΐ. Καὶ μόλις ἄρχισε νὰ
πρωΐ· καὶ ἐξαπέστειλαν αὐτήν, ὅλην τὴν νύκτα ἕως τὸ πρωΐ. Ὅταν δὲ ἤρχισε ξημερώνῃ, τὴν ἀφῆκαν ἐλεύθερη νὰ ἐπιστρέψῃ.
ὡς ἀνέβη τὸ πρωΐ. νὰ ἐξημερώνῃ τὴν

133/151
ἐγκατέλειψαν ἐλευθέραν.
19,26 Καὶ ἦλθεν ἡ γυνὴ πρὸς 26 Ἐνῶ ἀκόμη ἦτο ὄρθρος ἦλθεν ἡ γυναῖκα 26 Κατὰ τὰ χαράματα ἦλθεν ἡ γυναῖκα καὶ ἔπεσε κάτω

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


τὸν ὄρθρον καὶ ἔπεσε παρὰ τὴν ἐκείνη μέχρι τῆς θύρας τοῦ οἴκου, ὅπου ἦτο ὁ (λιπόθυμη) κοντὰ εἰς τὴν πόρταν τοῦ σπιτιοῦ, εἰς τὸ ὁποῖον
θύραν τοῦ οἴκου, οὗ ἦν αὐτῆς σύζυγός της, ἔπεσεν ἀναίσθητος ἐμπρὸς εἰς εὑρίσκετο φιλοξενούμενος ὁ σύζυγός της, καὶ ἔμεινεν ἐκεῖ μέχρις
ἐκεῖ ὁ ἀνήρ, ἕως οὗ διέφαυσε. τὴν θύραν καὶ ἔμεινεν ἐκεῖ ἕως ὅτου ὅτου ἐφώτισεν ἡ ἡμέρα.
ἐφώτισεν.
19,27 Καὶ ἀνέστη ὁ ἀνὴρ αὐτῆς 27 Τὴν πρωίαν ἐσηκώθη ὁ σύζυγός της, ἤνοιξε 27 Καὶ τὸ πρωῒ ἐσηκώθη ὁ σύζυγός της καὶ ἄνοιξε τὶς πόρτες τοῦ
τὸ πρωῒ καὶ ἤνοιξε τὰς θύρας τὰς θύρας τῆς οἰκίας καὶ ἐξῆλθε διὰ νὰ σπιτιοῦ καὶ ἐβγῆκε διὰ νὰ συνεχίσῃ τὸ ταξίδι του (σύζυγον
τοῦ οἴκου, καὶ ἐξῆλθε τοῦ συνεχίσῃ τὸν δρόμον του. Αἴφνης εἶδε τὴν δευτέρας τάξεως)· αὐτὴ ἦταν πεσμένη κάτω, κοντὰ εἰς τὶς πόρτας
πορευθῆναι τὴν ὁδὸν αὐτοῦ,
σύζυγόν του πεσμένην πρὸ τῆς θύρας καὶ τὰς τοῦ σπιτιοῦ, καὶ τὰ χέρια της (ἀνοιγμένα) ἄγγιζαν τὸ κατώφλι
καὶ ἰδοὺ ἡ γυνὴ αὐτοῦ ἡ
χεῖρας της νὰ ἐγγίζουν τὸ κατώφλιον. τοῦ σπιτιοῦ.
παλλακὴ πεπτωκυῖα παρὰ τὰς
θύρας τοῦ οἴκου, καὶ αἱ χεῖρες
αὐτῆς ἐπὶ τὸ πρόθυρον.
19,28 Καὶ εἶπε πρὸς αὐτήν· 28 Εἶπε πρὸς αὐτήν· <σήκω διὰ νὰ φύγωμεν>. 28 Ὁ Λευΐτης, ποὺ ἐνόμισεν ὅτι ἐκοιμᾶτο, τῆς εἶπε: <Σήκω ἐπάνω
ἀνάστα καὶ ἀπέλθωμεν· καὶ Ἐκείνη ὅμως δὲν ἀπεκρίθη διότι ἦτο νεκρά. καὶ ἂς ἀναχωρήσωμεν!> Ἀλλ' αὐτὴ δὲν ἀπάντησε, διότι ἦταν
οὐκ ἀπεκρίθη, ὅτι ἦν νεκρά. Τὴν ἐπῆρεν αὐτὸς καὶ τὴν ἐτοποθέτησεν νεκρή! Τότε Ὁ Λευΐτης τὴν ἐσήκωσε καὶ ἔβαλε τὴν σορόν της
Καὶ ἔλαβεν αὐτὴν ἐπὶ τὸν ὄνον
ἐπάνω εἰς τὸν ὄνον του καὶ ἐπέστρεψεν εἰς ἐπάνω εἰς τὸν ὄνον καὶ ἐπῆγε εἰς τὸν τόπον του.
καὶ ἐπορεύθη εἰς τὸν τόπον
τὸν τόπον του.
αὐτοῦ.
19,29 Καὶ ἔλαβε τὴν ρομφαίαν 29 Ὅταν ἔφθασεν ἐπῆρε τὴν μάχαιράν του, 29 Ὅταν ὁ Λευΐτης ἔφθασεν εἰς τὸ σπίτι του, ἐπῆρε τὸ μαχαίρι του
καὶ ἐκράτησε τὴν παλλακὴν ἐκράτησε τὴν νεκρὰν γυναῖκα του, τὴν καὶ ἐκράτησε τὸ νεκρὸν σῶμα τῆς παλλακίδας τοῦ (συζύγου
αὐτοῦ καὶ ἐμέλισεν αὐτὴν εἰς διεμέλισε εἰς δώδεκα τεμάχια, τὰ ὁποῖα καὶ δευτέρας τάξεως) καὶ τὸ ἔκοψεν εἰς δώδεκα κομμάτια (κατὰ τὶς
δώδεκα μέλη καὶ ἀπέστειλεν
ἀπέστειλεν εἰς ὅλην τὴν περιοχὴν τῶν φυλῶν δώδεκα φυλὲς τοῦ Ἰσραήλ) καὶ τὰ ἔστειλεν εἰς ὅλες τὶς περιοχές,
αὐτὰ ἐν παντὶ ὁρίῳ Ἰσραήλ.
τοῦ Ἰσραήλ. ποὺ ἔμεναν οἱ δώδεκα φυλὲς τῶν Ἰσραηλιτῶν.
19,30 Καὶ ἐγένετο πᾶς ὁ 30 Ὅλοι οἱ Ἰσραηλῖται οἱ ὁποῖοι εἶδον αὐτὰ καὶ 30 Καὶ συνέβη τοῦτο: Κάθε ἕνας, ποὺ ἔβλεπε τὰ κομμάτια τοῦ
βλέπων ἔλεγεν· οὐκ ἐγένετο ἔμαθαν τὸ γεγονὸς ἔλεγαν· <ποτὲ δὲν σώματος τῆς γυναῖκας, ἔλεγε: <Οὐδέποτε ἔγινε τέτοιο πρᾶγμα
καὶ οὐχ ἑώραται ἀπὸ ἡμέρας συνέβη οὔτε καὶ εἴδαμε τέτοιο φρικτὸ καὶ ποτὲ δὲν ἔχει συμβῇ οὔτε ἀκουσθῇ τέτοιο φοβερὸν
ἀναβάσεως υἱῶν Ἰσραὴλ ἐκ
κακούργημα ἀπὸ τὴν ἡμέραν ποὺ ἔφυγαν οἱ ἀνοσιούργημα καὶ ἔγκλημα ἀπὸ τὴν ἡμέραν ποὺ ἀνέβηκαν οἱ

134/151
γῆς Αἰγύπτου ἕως τῆς ἡμέρας
Ἰσραηλῖται ἐκ τῆς Αἰγύπτου μέχρι σήμερον. Ἰσραηλῖται ἀπὸ τὴν χώραν τῆς Αἰγύπτου μέχρι τῆς ἡμέρας αὐτῆς!
τούτης· θέσθε ὑμῖν αὐτοῖς
βουλὴν ἐπ' αὐτὴν καὶ Σκεφθῆτε διὰ τὸ ἔγκλημα αὐτό, πάρετε Σκεφθῆτε τὴν περίπτωσιν αὐτήν, συμβουλευθῆτε ὁ ἕνας τὸν

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


λαλήσατε. ἀπόφασιν καὶ ἀναλόγως νὰ πράξετε>. ἄλλον διὰ τὸ φοβερὸν αὐτὸ ἔγκλημα, ἀποφασίστε ἀναλόγως καὶ
ἐκτελέστε μὲ συνέπειαν καὶ εἰλικρίνειαν τὴν ἀπόφασίν σας!>

ΚΡΙΤΑΙ - 20ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ


Αρχαίο Κείμενο Ἑρμηνεία Ἰωάννου Κολιτσάρα Ἑρμηνεία Παναγιώτη Τρεμπέλα
20,1 Καὶ ἐξῆλθον πάντες οἱ υἱοὶ Όταν ὅλοι οἱ Ἰσραηλῖται ἤκουσαν τὸ Όταν οἱ Ἰσραηλῖται ἔλαβαν τὸ μήνυμα τοῦ Λευΐτου καὶ
Ἰσραήλ, καὶ ἐξεκκλησιάσθη ἡ ἀνοσιούργημα αὐτό, ἐβγῆκαν ὅλοι ὡσὰν ἔνας ἐπληροφορήθησαν τὸ γεγονός, ἐβγῆκαν ἀπὸ τὰ σπίτια καὶ τὶς
συναγωγὴ ὡς ἀνὴρ εἰς ἀπὸ ἄνθρωπος ἀπὸ τὴν περιοχὴν Δὰν μέχρι τῆς πόλεις των καὶ συνεκεντρώθη ὅλη ἡ Ἰσραηλιτικὴ κοινότης ὡς
Δὰν καὶ ἕως Βηρσαβεὲ καὶ γῆ
Βηρσαδεέ, καὶ ἀπὸ τὴν χώραν Γαλαὰδ ἕως ἕνας ἄνθρωπος ἀπὸ τὴν πόλιν Δάν (ποὺ εὑρίσκετο εἰς τὸ
τοῦ Γαλαὰδ πρὸς Κύριον εἰς
τὴν Μασσηφὰ ὅπου καὶ συνεκεντρώθησαν βορειότερον ἄκρον τῆς Παλαιστίνης) μέχρι καὶ τὴν πόλιν
Μασσηφά.
ἐνώπιον τοῦ Κυρίου Βηρσαβεὲ (ποὺ εὑρίσκετο εἰς τὸ νοτιώτερον ἄκρον τῆς
Παλαιστίνης), καθὼς ἐπίσης καὶ ἀπὸ τὴν χώραν Γαλαάδ. Ὅλοι
αὐτοὶ συνεκεντρώθησαν (ὡς ἕνας ἄνθρωπος) εἰς τὴν πόλιν
Μασσηφὰ ἐμπρὸς εἰς τὸν Κύριον.
20,2 Καὶ ἐστάθησαν κατὰ 2 Ἐστάθησαν ὅλοι οἱ ἄνδρες τοῦ ἰσραηλιτικοῦ 2 Καὶ ἐστάθησαν ὄρθιοι ἐμπρὸς εἰς τὸν Κύριον ὅλοι οἱ ἄνδρες
πρόσωπον Κυρίου πᾶσαι αἱ λαοῦ ὄρθιοι ἐνώπιον τοῦ Κυρίου. Τετρακόσιαι τῶν φυλῶν τοῦ Ἰσραήλ· εἰς τὴν γενικὴν ἐκείνην συγκέντρωσιν
φυλαὶ τοῦ Ἰσραὴλ ἐν ἐκκλησίᾳ χιλιάδες ἄνδρες πεζοὶ ὡπλισμένοι μὲ τοῦ λαοῦ τοῦ Θεοῦ ἦσαν παρόντες τετρακόσιες χιλιάδες ἀνδρῶν
τοῦ λαοῦ τοῦ Θεοῦ,
ρομφαίας ἦτο ἡ συγκέντρωσις αὐτὴ τοῦ λαοῦ πεζῶν, οἱ ὁποῖοι ἦσαν ὡπλισμένοι μὲ ρομφαῖες (μεγάλα ξίφη).
τετρακόσιαι χιλιάδες ἀνδρῶν
τοῦ Θεοῦ.
πεζῶν ἕλκοντες ρομφαίαν.
20,3 Καὶ ἤκουσαν οἱ υἱοὶ 3 Οἱ ἄνδρες τῆς φυλῆς Βενιαμὶν 3 Ἐν τῷ μεταξὺ οἱ ἄνδρες τῆς φυλῆς Βενιαμὶν
Βενιαμὶν ὅτι ἀνέβησαν οἱ υἱοὶ ἐπληροφορήθησαν ὅτι οἱ ἄλλοι Ἰσραηλῖται ἐπληροφορήθησαν ὅτι οἱ ἄλλοι Ἰσραηλῖται εἶχαν συγκεντρωθῇ
Ἰσραὴλ εἰς Μασσηφά. Καὶ ἦλθον εἰς Μασσηφά. Αὐτοὶ λοιπὸν οἱ εἰς τὴν Μασσηφά. Ὅταν δὲ οἱ Ἰσραηλῖται ἔφθαναν εἰς
ἐλθόντες εἶπαν οἱ υἱοὶ Ἰσραήλ·
Ἰσραηλῖται ὅταν ἦλθαν εἰς Μασσηφὰ Μασσηφά, ἐρώτησαν: <Μιλῆστε καὶ πέστε μας (ὅποιος γνωρίζει)
λαλήσατε, ποῦ ἐγένετο ἡ
ἠρώτησαν· <πέστε μας ποῦ διεπράχθη τὸ ποὺ ἔγινε αὐτὸ τὸ φοβερὸν καὶ βδελυρὸν κακούργημα;>
πονηρία αὐτή;

135/151
κακούργημα αὐτό;>
20,4 Καὶ ἀπεκρίθη ὁ ἀνὴρ ὁ 4 Ὁ Λευίτης, ὁ σύζυγος τῆς φονευθείσης 4 Καὶ ὁ Λευΐτης, σύζυγος τῆς γυναίκας ἐκείνης ποὺ ἐφονεύθη,

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


Λευίτης, ὁ ἀνὴρ τῆς γυναικὸς γυναικὸς ἀπήντησεν· <εἰς τὴν πόλιν Γαβαὰ ἀπάντησε καὶ εἶπεν: <Εἰς τὴν πόλιν Γαβαά, ἡ ὁποία ἀνήκει εἰς
τῆς φονευθείσης, καὶ εἶπεν· εἰς τῆς φυλῆς Βενιαμὶν ἦλθον ἐγὼ καὶ ἡ σύζυγός τὴν φυλὴν Βενιαμίν, ἦλθα ἐγὼ καὶ ἡ παλλακίδα μου (ἡ δευτέρας
Γαβαὰ τῆς Βενιαμὶν ἦλθον ἐγὼ μου νὰ διανυκτερεύσωμεν. τάξεως γυναῖκα μου) διὰ νὰ διανυκτερεύσωμεν.
καὶ ἡ παλλακή μου τοῦ
αὐλισθῆναι.
20,5 Καὶ ἀνέστησαν ἐπ' ἐμὲ οἱ 5 Οἱ ἄνδρες ὅμως τῆς πόλεως Γαβαὰ 5 Καὶ ἐσηκώθησαν ἐναντίον μου οἱ ἄνδρες (κάτοικοι) τῆς Γαβαὰ
ἄνδρες τῆς Γαβαὰ καὶ ἠγέρθησαν ἐναντίον μου, περιεκύκλωσαν καὶ περιεκύκλωσαν τὸ σπίτι κατὰ τὴν νύκτα μὲ προθέσεις κακὲς
ἐκύκλωσαν ἐπ' ἐμὲ ἐπὶ τὴν κατὰ τὴν νύκτα τὴν οἰκίαν μὲ ἐλεεινὰς ἐναντίον μου. Ἐμὲ ἠθέλησαν νὰ φονεύσουν, ἀλλὰ τὴν
οἰκίαν νυκτός· ἐμὲ ἠθέλησαν
διαθέσεις ἐναντίον μου. Ἐμὲ μὲν ἠθέλησαν νὰ παλλακίδα μου ἐβίασαν καὶ ἰκανοποίησαν ἐπάνω της τὶς
φονεῦσαι καὶ τὴν παλλακήν
φονεύσουν, τὴν δὲ σύζυγόν μου ἐξηυτέλισαν σαρκικὲς ὀρέξεις των, ὥστε αὐτὴ ἀπέθανε.
μου ἐταπείνωσαν καὶ ἀπέθανε.
κατὰ τὰς ὀρέξεις των μέχρι σημείου ποὺ
αὐτὴ ἀπέθανε.
20,6 Καὶ ἐκράτησα τὴν 6 Ἐπῆρα ἐγὼ αὐτὴν νεκρὰν πλέον, τὴν 6 Ἑγὼ τότε ἐπῆρα καὶ ἐκράτησα τὴν νεκρὰν παλλακίδα μου καὶ
παλλακήν μου καὶ ἐμέλισα ἐτεμάχισα καὶ ἀπέστειλα τὰ τὴν ἐκομμάτιασα (εἰς δώδεκα κομμάτια) καὶ αὐτὰ τὰ ἔστειλα εἰς
αὐτὴν καὶ ἐξαπέστειλα ἐν κομμάτια εἰς ὅλην τὴν χώραν τοῦ Ἰσραὴλ ὅλες τὶς περιοχές, ποὺ μένουν οἱ δώδεκα φυλὲς τοῦ Ἰσραήλ.
παντὶ ὁρίῳ κληρονομίας υἱῶν
διὰ νὰ μάθουν ὅλοι ὅτι αὐτὸ τὸ ἐξοργιστικὸν (Ἔκαμα δὲ τοῦτο) διότι οἱ κάτοικοι αὐτοὶ τῆς Γαβαὰ διέπραξαν
Ἰσραήλ, ὅτι ἐποίησαν ζέμα καὶ
καὶ ἐξευτελιστικὸν ἀνοσιούργημα διέπραξαν φοβερὸν κακὸν καὶ σιχαμερὴν ἀσέλγειαν (ποὺ προξενεῖ
ἀπόπτωμα ἐν Ἰσραήλ.
οἱ κάτοικοι τῆς Γαβαὰ ἐν μέσῳ τῶν ξεχείλισμα τοῦ κακοῦ, τὸ ὁποῖον κοχλάζει) μεταξὺ τῶν
Ἰσραηλιτῶν. Ἰσραηλιτῶν.
20,7 Ἰδοὺ πάντες ὑμεῖς, υἱοὶ 7 Ἰδοὺ λοιπὸν τώρα σεῖς ὅλοι οἱ Ἰσραηλῖται, 7 Καὶ τώρα νά· ὅλοι σεῖς, ποὺ ἔχετε συγκεντρωθῆ ἐδῶ, εἶσθε
Ἰσραήλ, δότε ἑαυτοῖς λόγον καὶ σκεφθῆτε, συζητήσατε καὶ ἀποφασίσατε ἐπ' παιδιὰ καὶ ἀπόγονοι τοῦ Ἰσραήλ. Σκεφθῆτε λοιπὸν τὴν
βουλὴν ἐκεῖ. αὐτοῦ>. περίπτωσιν αὐτήν, συμβουλευθῆτε ὁ ἕνας τὸν ἄλλον διὰ τὸ
φοβερὸν αὐτὸ ἔγκλημα, ἀποφασίσετε ἀναλόγως καὶ ἐκτελέσετε
μὲ συνέπειαν καὶ εἰλικρίνειαν τὴν ἀπόφασίν σας>
20,8 Καὶ ἀνέστη πᾶς ὁ λαὸς ὡς 8 Σύσσωμος ὁ ἰσραηλιτικὸς λαός, ὡς ἐὰν ἦτο 8 Τότε ὅλος ὁ λαὸς σύσσωμος, ὡς ἕνας ἄνθρωπος ἐσηκώθη καὶ
ἀνὴρ εἶς, λέγοντες· οὐκ ἔνας ἄνθρωπος, ἐσηκώθη καὶ εἶπε· <κανένας εἶπε: <Κανένας ἀπὸ ἡμᾶς δὲν θὰ ἐπιστρέψῃ εἰς τὴν σκηνήν του

136/151
ἀπελευσόμεθα ἀνὴρ εἰς ἀπὸ ἡμᾶς δὲν θὰ ἐπιστρέψῃ εἰς τὴν σκηνήν καὶ κανένας δὲν θὰ ἐπιστρέψῃ εἰς τὸ σπίτι του (ἂν
σκήνωμα αὐτοῦ καὶ οὐκ
του, κανεὶς δὲν θὰ ἐπανέλθῃ εἰς τὸν οἶκον του, προηγουμένως δὲν τιμωρήσωμεν τὸ ἔγκλημα).

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


ἐπιστρέψομεν ἀνὴρ εἰς τὸν ἐὰν δὲν τιμωρήσωμεν τοὺς κακοὺς ἐκείνους
οἶκον αὐτοῦ. ἀνθρώπους.
20,9 Καὶ νῦν τοῦτο τὸ ρῆμα, ὃ 9 Λοιπόν, ἰδοὺ τώρα ἡ τιμωρία τὴν ὁποίαν θὰ 9 Καὶ τώρα αὐτὸ εἶναι, ποὺ θὰ κάμωμεν εἰς τὴν Γαβαά· θὰ
ποιηθήσεται τῇ Γαβαά· ἐπιβάλωμεν εἰς τὴν πόλιν Γαβαά. Θὰ ἐκστρατεύσωμεν ἐναντίον της, ἀφοῦ προηγουμένως ἐκλέξωμεν,
ἀναβησόμεθα ἐπ' αὐτὴν ἐν ἐκστρατεύσωμεν ἐναντίον της, ὅλοι ἐκεῖνοι οἱ ὅσους θὰ λάβουν μέρος εἰς τὴν ἐκστρατείαν, μὲ κλῆρον.
κλήρῳ,
ὁποῖοι θὰ ἐπιλεγοῦν διὰ κλήρου.
20,10 πλὴν ληψόμεθα δέκα 10 Θὰ πάρωμεν δηλαδὴ ἀπὸ ὅλας τὰς φυλὰς 10 Θὰ πάρωμεν (διὰ κλήρου) δέκα ἄνδρες ἀπὸ τοὺς ἑκατὸν ἀπὸ
ἄνδρας τοῖς ἑκατὸν εἰς πάσας τοῦ Ἰσραὴλ διὰ κλήρου δέκα ἄνδρας ἐκ τῶν ὅλες τὶς φυλὲς τοῦ Ἰσραὴλ καὶ ἑκατὸν ἀπὸ τοὺς χιλίους καὶ
φυλὰς Ἰσραὴλ καὶ ἑκατὸν τοῖς ἑκατόν, ἑκατὸν ἀπὸ τοὺς χιλίους, χιλίους ἀπὸ χιλίους ἀπὸ τὶς δέκα χιλιάδες· αὐτοὶ θὰ ἐφοδιασθοῦν μὲ
χιλίοις καὶ χιλίους τοῖς μυρίοις,
τὰς δέκα χιλιάδας. Αὐτοὶ θὰ πάρουν μαζῆ των τρόφιμα, ὥστε νὰ ἐπιτεθοῦν ἐναντίον τῆς Γαβαά, ποὺ ἀνήκει εἰς
λαβεῖν ἐπισιτισμόν τοῦ ποιῆσαι
τροφάς, διὰ νὰ ἐπέλθουν κατὰ τῆς Γαβαά, τὴν φυλὴν Βενιαμίν, διὰ νὰ τῆς ἀνταποδώσουν σύμφωνα μὲ τὸ
ἐλθεῖν αὐτοὺς εἰς Γαβαὰ
Βενιαμίν, ποιῆσαι αὐτῇ κατὰ πόλεως τῆς φυλῆς Βενιαμίν, καὶ θὰ ἔγκλημα καὶ τὴν σιχαμερὴν ἀσέλγειαν, ποὺ διέπραξε μεταξὺ
πᾶν τὸ ἀπόπτωμα, ὃ ἐποίησεν ἀνταποδώσουν εἰς αὐτὴν τιμωρίαν ἀνάλογον τῶν Ἰσραηλιτῶν>.
ἐν Ἰσραήλ. πρὸς τὸ ἔγκλημα, τὸ ὁποῖον διέπραξαν μεταξὺ
τῶν Ἰσραηλιτῶν>.
20,11 Καὶ συνήχθη πᾶς ἀνὴρ 11 Ὅλοι οἱ Ἰσραηλῖται συνήχθησαν ὡς ἕνας 11 Ἔτσι ὅλοι οἱ ἄνδρες τοῦ Ἰσραηλιτικοῦ λαοῦ ἐμαζεύθησαν ὡς
Ἰσραὴλ εἰς τὴν πόλιν ὡς ἀνὴρ ἄνθρωπος εἰς τὴν πόλιν Μασσηφά. ἕνας ἄνθρωπος εἰς τὴν πόλιν Μασσηφά (ἢ κατ' ἄλλην γραφήν:
εἶς. Ἐναντίον τῆς πόλεως Γαβαά).
20,12 Καὶ ἀπέστειλαν αἱ φυλαὶ 12 Αἱ φυλαὶ τοῦ Ἰσραὴλ ἀπέστειλαν ἄνδρας 12 Οἱ φυλὲς τοῦ Ἰσραὴλ ἔστειλαν ἀπεσταλμένους εἰς ὅλες τὶς
Ἰσραὴλ ἄνδρας ἐν πάσῃ φυλὴ εἰς ὅλην τὴν φυλὴν Βενιαμὶν καὶ τοὺς εἶπαν· περιοχὲς τῆς φυλῆς Βενιαμίν, οἱ ὁποῖοι εἶπαν: <Ποῖον (τί) εἶναι
Βενιαμὶν λέγοντές· τίς ἡ <ποῖον φοβερὸν ἔγκλημα διεπράχθη ἀπὸ σᾶς; τὸ φοβερὸν ἔγκλημα, τὸ ὁποῖον ἔχετε διαπράξει;
πονηρία αὕτη ἡ γενομένη ἐν
ὑμῖν;
20,13 Καὶ νῦν δότε τοὺς ἄνδρας 13 Καὶ τώρα παραδώσατέ μας ἀμέσως τοὺς 13 Τώρα λοιπὸν παραδῶστε μας τοὺς ἄνδρες, τοὺς ἀσεβεῖς καὶ
υἱοὺς παρανόμων τοὺς ἐν διεστραμμένους αὐτοὺς κατοίκους τῆς Γαβαά, διεστραμμένους, ποὺ εὑρίσκονται εἰς τὴν Γαβαά, διὰ νὰ τοὺς
Γαβαά, καὶ θανατώσομεν διὰ νὰ τοὺς θανατώσωμεν καὶ ξεπλύνωμεν τιμωρήσωμεν μὲ θάνατον καὶ ἔτσι νὰ ἐκκαθαρίσωμεν καὶ

137/151
αὐτοὺς καὶ ἐκκαθαριοῦμεν
ἔτσι ἐκ μέσου τοῦ ἰσραηλιτικοῦ λαοῦ τὴν ἑξαλείψωμεν τὸ φοβερὸν ἔγκλημα ἀπὸ τὸν Ἰσραηλιτικὸν λαόν>.
πονηρίαν ἀπὸ Ἰσραήλ. Καὶ οὐκ

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


εὐδόκησαν οἱ υἱοὶ Βενιαμὶν φοβερὰν αὐτὴν παρανομίαν>. Οἱ ἄνθρωποι Ἀλλὰ οἱ ἄνδρες τῆς φυλῆς Βενιαμὶν δὲν ἠθέλησαν νὰ
ἀκοῦσαι τῆς φωνῆς τῶν ὅμως τῆς φυλῆς Βενιαμὶν δὲν ἠθέλησαν νὰ συμμορφωθοῦν πρὸς τὴν ἀξίωσιν τῶν ἀδελφῶν των
ἀδελφῶν αὐτῶν υἱῶν Ἰσραήλ. ἀκούσουν τοὺς λόγους αὐτοὺς τῶν ἀδελφῶν Ἰσραηλιτῶν.
τῶν Ἰσραηλιτῶν.
20,14 Καὶ συνήχθησαν οἱ υἱοὶ 14 Ἐξ ἀντιθέτου συνεκεντρώθησαν ἀπὸ ὅλας 14 Ἀντὶ λοιπόν οἱ ἄνδρες τῆς φυλῆς Βενιαμὶν νὰ συμμορφωθοῦν
Βενιαμὶν ἀπὸ τῶν πόλεων τὰς πόλεις των εἰς τὴν Γαβαά, διὰ νὰ πρὸς τὴν ἀξίωσιν τῶν ἀδελφῶν των, ἐμαζεύθησαν ἀπὸ ὅλες τὶς
αὐτῶν εἰς Γαβαὰ ἐξελθεῖν εἰς ἐξέλθουν καὶ πολεμήσουν ἐναντίον τῶν πόλεις των εἰς τὴν Γαβαά, διὰ νὰ ἐπιτεθοῦν καὶ πολεμήσουν
παράταξιν πρὸς υἱοὺς Ἰσραήλ.
Ἰσραηλιτῶν. ἐναντίον τῶν Ἰσραηλιτῶν.
20,15 Καὶ ἐπεσκέπησαν οἱ υἱοὶ 15 Οἱ ἐτοιμοπόλεμοι αὐτοὶ ἄνδρες ἀπὸ τὰς 15 Ὅσοι δὲ ἐμαζεύθησαν κατὰ τὴν ἡμέραν ἐκείνην ἀπὸ τὶς
Βενιαμὶν ἐν τῇ ἡμέρᾳ ἐκείνῃ διαφόρους πόλεις τῆς φυλῆς Βενιαμὶν πόλεις τῆς φυλῆς Βενιαμίν, ἐμετρήθησαν καὶ εὐρέθησαν εἴκοσι
ἀπὸ τῶν πόλεων εἴκοσι τρεῖς ἐμετρήθησαν κατὰ τὴν ἡμέραν ἐκείνην καὶ τρεῖς χιλιάδες ἄνδρες (2.1.000) ὡπλισμένοι μὲ ρομφαίαν (μεγάλο
χιλιάδες, ἀνὴρ ἕλκων
εὑρέθησαν εἰκοσιτρεῖς χιλιάδες ὡπλισμένοι ξίφος), ἐκτὸς ἀπὸ ἐκείνους ποὺ ἑκατοικοῦσαν εἰς τὴν Γαβαά, οἱ
ρομφαίαν, ἐκτὸς τῶν
ὅλοι μὲ ρομφαίας, ἐκτὸς τῶν ἑπτακοσίων ὁποῖοι ἦσαν (κατὰ τὴν ἀρίθμησιν) ἑπτακόσιοι (700) ἐπίλεκτοι
οἰκούντων τὴν Γαβαά, οἱ
ἐπεσκέπησαν ἑπτακόσιοι ἀνδρῶν οἱ ὁποῖοι κατοικοῦσαν εἰς τὴν Γαβαά, ἄνδρες·
ἄνδρες
20,16 ἐκλεκτοὶ ἐκ παντὸς λαοῦ 16 καὶ οἱ ὁποῖοι ἦσαν ἐκλεκτοὶ ἀπὸ ὅλον τὸν 16 αὐτοὶ ἦσαν οἱ ἐκλεκτοὶ ἀπὸ ὅλον τὸν λαὸν καὶ ἠμποροῦσαν
ἀμφοτεροδέξιοι· πάντες οὗτοι λαόν, ἀμφοτεροδέξιοι, ἱκανοὶ νὰ νὰ χρησιμοποιοῦν καὶ τὸ ἀριστερόν των χέρι τόσον εὔκολα καὶ
σφενδονῆται ἐν λίθοις πρὸς χρησιμοποιοῦν μὲ ἴσην εὐχέρειαν καὶ τὰς δύο γρήγορα καὶ δυνατά, ὅσον καὶ τὸ δεξιάν. Ὅλοι αὐτοὶ ἦσαν
τρίχα, καὶ οὐκ
χεῖρας. Ὅλοι αὐτοὶ οἱ ἑπτακόσιοι ἄνδρες ὀπλῖται ἐλαφρῶς ὡπλισμένοι μὲ σφενδόνες, ὁ καθένας δὲ ἀπὸ
ἐξαμαρτάνοντες.
ἐχρησιμοποιοῦσαν μὲ καταπληκτικὴν αὐτοὺς ἦταν τόσον καλὰ ἀσκημένος, ὥστε ἠμποροῦσε νὰ
δεξιότητα τὴν σφενδόνην, ὥστε μὲ τὸν πετάξῃ μὲ τὴν σφενδόνην ἀπὸ μακριὰ μίαν πέτραν καὶ νὰ
ριπτόμενον λίθον νὰ ἐπιτυγχάνουν καὶ τὴν κτυπήσῃ ἀκόμη καὶ τὴν τρίχαν καὶ νὰ μὴ ἀστοχήσῃ ποτέ!
τρίχα, καὶ ποτὲ δὲν ἔχαναν τὸν στόχον των.
20,17 Καὶ ἀνὴρ Ἰσραὴλ 17 Ἐκ παραλλήλου ὅμως πρὸς τοὺς ἄνδρας 17 Ἀλλὰ καὶ οἱ ἄλλοι Ἰσραηλῖται, ἐκτὸς ἐκείνων τῆς φυλῆς
ἐπεσκέπησαν ἐκτὸς τοῦ τῆς φυλῆς Βενιαμὶν ἐμετρήθησαν καὶ οἱ ἄλλοι Βενιαμίν, συνεκεντρώθησαν καὶ ἐμετρήθησαν ἐπίσης καὶ

138/151
Βενιαμίν, τετρακόσιοι χιλιάδες Ἰσραηλῖται καὶ εὑρέθησαν τετρακόσιοι εὑρέθησαν τετρακόσιες χιλιάδες (400.000) ἄνδρες, οἱ ὁποῖοι ἦσαν
ἀνδρῶν ἑλκόντων ρομφαίαν·
χιλιάδες ἄνδρες ὡπλισμένοι μὲ μαχαίρας. ὡπλισμένοι μὲ ρομφαίαν (μεγάλο ξίφος)· ὅλοι αὐτοὶ ἦσαν
πάντες οὗτοι ἄνδρες

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


παρατάξεως. Ὅλοι αὐτοὶ ἦσαν ἱκανοὶ πρὸς πόλεμον. ἐκπαιδευμένοι εἰς τὰ ὅπλα καὶ ἐτοιμοπόλεμοι.
20,18 Καὶ ἀνέστησαν καὶ 18 Συνετάχθησαν, ἀνέβησαν εἰς τὴν πόλιν 18 Κατόπιν οἱ Ἰσραηλῖται ἐξεκίνησαν καὶ ἀνέβηκαν εἰς τὴν
ἀνέβησαν εἰς Βαιθὴλ καὶ Βαιθὴλ καὶ ἐκεῖ οἱ Ἰσραηλῖται αὐτοὶ ἠρώτησαν Βαιθήλ (ὅπου εὑρίσκετο ἡ Κιβωτὸς τῆς Διαθήκης) καὶ ἐκεῖ
ἠρώτησαν ἐν τῷ Θεῷ καὶ εἶπαν τὸν Θεόν· <ποῖος θὰ εἶναι ὁ ἀρχηγὸς εἰς τὴν ἐζήτησαν συμβουλὴν καὶ ὁδηγίαν ἀπὸ τὸν Θεὸν τὸν ἐρώτησαν:
οἱ υἱοὶ Ἰσραήλ· τίς ἀναβήσεται
ἐκστρατείαν αὐτὴν κατὰ τῆς φυλῆς Βενιαμίν;> <Ποιὸς ἀπὸ ἡμᾶς πρέπει νὰ προχωρήσῃ πρῶτος εἰς τὸν πόλεμον
ἡμῖν ἐν ἀρχῇ εἰς παράταξιν
Ὁ δὲ Κύριος ἀπήντησεν· <ἡ φυλὴ τοῦ Ἰούδα θὰ ἐναντίον τῶν ἀνδρῶν τῆς φυλῆς Βενιαμίν;> Ὁ Κύριος τοὺς
πρὸς υἱοὺς Βενιαμίν; Καὶ εἶπε
Κύριος· Ἰούδας ἐν ἀρχῇ εἶναι ἀρχηγὸς τῆς ἐκστρατείας>. ἀπάντησε: <Ἡ φυλὴ τοῦ Ἰούδα θὰ τεθῇ ἐπὶ κεφαλῆς τῆς
ἀναβήσεται ἀφηγούμενος. ἐκστρατείας>.
20,19 Καὶ ἀνέστησαν οἱ υἱοὶ 19 Ἠγέρθησαν οἱ Ἰσραηλῖται τὴν πρωίαν καὶ 19 Ἔτσι οἱ Ἰσραηλῖται ἐσηκώθηκαν τὸ πρωῒ καὶ
Ἰσραὴλ τὸ πρωῒ καὶ ἐστρατοπέδευσαν ἀπέναντι τῆς πόλεως ἐστρατοπέδευσαν ἀπέναντι ἀπὸ τὴν Γαβαά.
παρενέβαλον ἐπὶ Γαβαά. Γαβαά.
20,20 Καὶ ἐξῆλθον πᾶς ἀνὴρ 20 Ὅλοι οἱ Ἰσραηλῖται ἄνδρες ἐξῆλθον εἰς 20 Καὶ ὅλοι οἱ Ἰσραηλῖται ἐπροχώρησαν εἰς πόλεμον ἐναντίον
Ἰσραὴλ εἰς παράταξιν πρὸς πόλεμον ἐναντίον τῆς φυλῆς Βενιαμὶν καὶ τῆς φυλῆς Βενιαμίν, καὶ παρετάχθησαν οἱ στρατιῶται μὲ
Βενιαμὶν καὶ συνῆψαν αὐτοῖς συνῆψαν μάχην κατὰ τῶν ἀνδρῶν τῆς πόλεως μέτωπον πρὸς τὴν Γαβαά.
ἐπὶ Γαβαά.
Γαβαά.
20,21 Καὶ ἐξῆλθον οἱ υἱοὶ 21 Οἱ ἄνδρες τῆς φυλῆς Βενιαμὶν ἐξώρμησαν 21 Τότε ἐξώρμησαν οἱ ἄνδρες τῆς φυλῆς Βενιαμὶν ἀπὸ τὴν
Βενιαμὶν ἀπὸ τῆς Γαβαὰ καὶ ἀπὸ τὴν Γαβαὰ καὶ ἐξήπλωσαν νεκροὺς εἰς Γαβαὰ καὶ ἐσκότωσαν καὶ ἔστρωσαν εἰς τὴν γῆν νεκροὺς κατὰ
διέφθειραν ἐν Ἰσραὴλ ἐν τῇ τὴν γῆν κατὰ τὴν ἡμέραν ἐκείνην εἴκοσι δύο τὴν ἡμέραν ἐκείνην εἴκοσι δύο χιλιάδες (22.000) Ἰσραηλῖτες.
ἡμέρᾳ ἐκείνῃ δύο καὶ εἴκοσοι
χιλιάδας Ἰσραηλίτας.
χιλιάδας ἀνδρῶν ἐπὶ τὴν γῆν.
20,22 Καὶ ἐνίσχυσαν ἀνὴρ 22 Οἱ Ἰσραηλῖται ὅμως δὲν ἐπτοήθησαν ἀλλὰ 22 Οἱ Ἰσραηλῖται ὅμως μετὰ ἀπὸ τὴν ἧτταν των ἀνέκτησαν
Ἰσραὴλ καὶ προσέθηκαν μὲ θάρρος ἀπεφάσισαν νὰ συνάψουν νέαν πάλιν τὸ θάρρος των καὶ ἀπεφάσισαν νὰ δώσουν καὶ δευτέραν
συνάψαι παράταξιν ἐν τόπῳ, μάχην εἰς τὸν ἴδιον τόπον, ὅπου ἐπολέμησαν μάχην εἰς τὸν τόπον, ὅπου εἶχαν συγκρουσθῇ κατὰ τὴν πρώτην
ὅπου συνῆψαν ἐν τῇ ἡμέρᾳ τῇ
προηγουμένως. ἡμέραν (τὴν προηγουμένην φοράν).
πρώτῃ.
20,23 Καὶ ἀνέβησαν οἱ υἱοὶ 23 Πρὸ τῆς μάχης ὅμως ἀνέβησαν οἱ 23 Ὅμως οἱ Ἰσραηλῖται πρὶν ἀπὸ τὴν μάχην ἀνέβηκαν πάλιν εἰς

139/151
Ἰσραὴλ καὶ ἔκλαυσαν ἐνώπιον Ἰσραηλῖται ἐκεῖ ὅπου ἦτο ἡ Κιβωτὸς τοῦ τὴν Βαιθὴλ καὶ ἔκλαυσαν ἐμπρὸς εἰς τὴν Κιβωτὸν τῆς Διαθήκης
Κυρίου ἕως ἑσπέρας καὶ Μαρτυρίου, ἔκλαυσαν ἐνώπιον τοῦ Κυρίου μέχρι τὸ ἑσπέρας. Κατόπιν ἐζήτησαν συμβουλὴν καὶ ὁδηγίαν

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


ἠρώτησαν ἐν Κυρίῳ λέγοντες μέχρι τῆς ἑσπέρας καὶ κατόπιν ἠρώτησαν τὸν ἀπὸ τὸν Θεόν, τὸν ὁποῖον ἐρώτησαν: <ΙΙρέπει να
εἰ προσθῶμεν ἐγγίσαι εἰς Κύριον· <νὰ ἐπιχειρήσωμεν καὶ πάλιν πρωχωρήσωμεν καὶ πάλιν εἰς πόλεμον ἐναντίον τῶν ἀνδρῶν
παράταξιν πρὸς υἱοὺς Βενιαμὶν πόλεμον κατὰ τῶν ἀδελφῶν μας, τῶν τῆς φυλῆς Βενιαμίν, τῶν ἀδελφῶν μας;> Ὁ Κύριος τοὺς
ἀδελφοὺς ἡμῶν; Καὶ εἶπε
ἀνδρῶν τῆς φυλῆς Βενιαμίν;> Ὁ δὲ Κύριος ἀπάντησε: <Ναί· προχωρῆστε ἐναντίον τους>.
Κύριος· ἀνάβητε πρὸς αὐτούς.
τοὺς ἀπήντησε· <βαδίσατε ἐναντίον των>.
20,24 Καὶ προσῆλθον οἱ υἱοὶ 24 Ἐβάδισαν πράγματι οἱ Ἰσραηλῖται κατὰ τὴν 24 Οἱ Ἰσραηλῖται, ἐνισχυμένοι ἀπὸ τὴν ἀπάντησιν τοῦ Θεοῦ,
Ἰσραήλ πρὸς υἱοὺς Βενιαμὶν ἐν δευτέραν ἡμέραν εἰς πόλεμον ἐναντίον τῶν ἐπροχώρησαν καὶ ἦλθαν ἐναντίον τῶν ἀνδρῶν τῆς φυλῆς
τῇ ἡμέρᾳ τῇ διευτέρᾳ. ἀνδρῶν τῆς φυλῆς Βενιαμίν. Βενιαμὶν τὴν δευτέραν ἡμέραν (ἢ διὰ δευτέραν φοράν).
20,25 Καὶ ἐξῆλθον οἱ υἱοὶ 25 Ἐκεῖνοι δὲ ἐξῆλθον ἀπὸ τὴν Γαβαὰ εἰς 25 Καὶ ἐξώρμησαν οἱ ἄνδρες τῆς φυλῆς Βενιαμὶν ἀπὸ τὴν Γαβαὰ
Βενιαμὶν εἰς συνάντησιν αὐτοῖς πολεμικὴν συνάντησιν κατὰ τὴν δευτέραν ἐναντίον τῶν Ἰσραηλιτῶν κατὰ τὴν δευτέραν ἡμέραν (ἢ διὰ
ἀπὸ τῆς Γαβαὰ ἐν τῇ ἡμέρᾳ τῇ ἡμέραν ἐναντίον τῶν Ἰσραηλιτῶν καὶ δευτέραν φορὰν) καὶ ἐσκότωσαν καὶ ἔστρωσαν εἰς τὴν γῆν
δευτέρᾳ καὶ διέφθειραν ἀπὸ
ἐφόνευσαν ἐξαπλώσαντες εἰς τὸ ἔδαφος νεκροὺς ἄλλες δεκαοκτὼ χιλιάδες (18.000) ἄνδρες (Ἰσραηλῖτες).
υἱῶν Ἰσραὴλ ἔτι ὀκτωκαίδεκα
νεκροὺς δέκα ὀκτὼ χιλιάδας ἄνδρας. Ὅλοι δὲ Ὅλοι αὐτοὶ ἦσαν στρατιῶται ἐκπαιδεύμενοι καὶ ὡπλισμένοι μὲ
χιλιάδας ἀνδρῶν ἐπὶ τὴν γῆν·
πάντες οὗτοι ἕλκοντες αὐτοὶ ἦσαν ἱκανοὶ εἰς πόλεμον διότι ρομφαίαν (μεγάλο ξίφος).
ρομφαίαν. ἐγνώριζαν νὰ χειρίζωνται τὴν ρομφαίαν.
20,26 Καὶ ἀνέβησαν πάντες οἱ 26 Ὅλοι οἱ πολεμισταὶ Ἰσραηλῖται καὶ ὅλος ὁ 26 Μετὰ ἀπὸ τὴν δευτέραν ἧτταν ὅλοι οἱ ἐμπειροπόλεμοι ἄνδρες
υἱοὶ Ἰσραὴλ καὶ πᾶς ὁ λαὸς καὶ λαὸς ἀνέβησαν καὶ ἦλθον πάλιν εἰς τὴν τῶν Ἰσραηλιτῶν καὶ ὅλος ὁ λαὸς τοῦ Ἰσραὴλ ἀνέβηκαν καὶ
ἦλθον εἰς Βαιθὴλ καὶ Βαιθήλ, ἐκάθησαν κλαίοντες ἐκεῖ ἐνώπιον ἦλθαν (πάλιν) εἰς τὴν Βαιθὴλ καὶ ἔκλαυσαν καὶ ἐκάθισαν ἐκεῖ
ἔκλαυσαν, καὶ ἐκάθισαν ἐκεῖ
τοῦ Κυρίου, ἐνήστευσαν ὅλην τὴν ἡμέραν ἐμπρὸς εἰς τὸν Κύριον (ἐμπρὸς εἰς τὴν Κιβωτὸν τῆς Διαθήκης)
ἐνώπιον Κυρίου καὶ
ἐκείνην ἕως τὴν ἑσπέραν καὶ προσέφεραν εἰς καὶ ἐνήστευσαν κατὰ τὴν ἡμέραν ἐκείνην μέχρι τὸ ἑσπέρας.
ἐνήστευσαν ἐν τῇ ἡμέρᾳ ἐκείνῃ
ἕως ἑσπέρας καὶ ἀνήνεγκαν τὸν Θεὸν ὁλοκαυτώματα καὶ εἰρηνικὰς Ἐπρόσφεραν ἐπίσης εἰς τὸν Θεὸν θυσίες ὁλοκαυτωμάτων καὶ
ὁλοκαυτώσεις καὶ τελείας θυσίας. θυσίες εἰρηνικὲς (εὐχαριστήριες).
ἐνώπιον Κυρίου·
20,27 ὅτι ἐκεῖ κιβωτὸς διαθήκης 27 Ἐκεῖ δὲ εἰς τὴν Βαιθὴλ εὑρίσκετο ἡ 27 (Ἦλθαν εἰς τὴν Βαιθὴλ καὶ ἐρώτησαν τὸν Θεόν) διότι ἐκεῖ
Κυρίου τοῦ Θεοῦ. Κιβωτὸς τῆς Διαθήκης τοῦ Κυρίου. εὑρίσκετο ἡ Κιβωτὸς τῆς Διαθήκης τοῦ Θεοῦ.

140/151
20,28 Καὶ Φινεὲς υἱὸς Ἐλεάζαρ 28 Ἐκεῖ ἐπίσης εὑρίσκετο κατὰ τὰς ἡμέρας 28 Ἐκεῖ εὑρίσκετο ἐπίσης κατὰ τὶς ἡμέρες ἔκεινες καὶ ὁ Φινεές, ὁ
υἱοῦ Ἀαρὼν παρεστηκὼς ἐκείνας, ἀρχιερεὺς ἐνώπιον τῆς Κιβωτοῦ, ὁ υἱὸς τοῦ Ἐλεάζαρ, υἱοῦ τοῦ ἀρχιερέως Ἀαρών· αὐτὸς (ὁ Φινεὲς)

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


ἐνώπιον αὐτῆς ἐν ταῖς ἡμέραις Φινεὲς υἱὸς τοῦ Ἐλεάζαρ, υἱοῦ τοῦ Ἀαρών. ὡς ἀρχιερεὺς ἐστέκετο (καὶ προσέφερε τὶς θυσίες) ἐνώπιον τῆς
ἐκείναις. Καὶ ἐπηρώτησαν οἱ Ἠρώτησαν δὲ οἱ Ἰσραηλῖται τὸν Κύριον· <νὰ Κιβωτοῦ. Οἱ Ἰσραηλῖται ἐρώτησαν τὸν Κύριον καὶ εἶπαν:
υἱοὶ Ἰσραὴλ ἐν Κυρίῳ λέγοντες· ἐξέλθωμεν καὶ πάλιν εἰς πόλεμον ἐναντίον <Πρέπει νὰ προχωρήσωμεν πάλιν εἰς μάχην καὶ πόλεμον
εἰ προσθῶμεν ἔτι ἐξελθεῖν εἰς
τῶν ἀδελφῶν μας, τῶν ἀνδρῶν τῆς φυλῆς ἐναντίον τῶν ἀνδρῶν τῆς φυλῆς Βενιαμίν, τῶν ἀδελφῶν μας, ἢ
παράταξιν πρὸς υἱοὺς Βενιαμὶν
Βενιαμὶν ἢ νὰ σταματήσωμεν;> Ὁ δὲ Κύριος πρέπει νὰ παραιτηθῶμεν καὶ νὰ μὴ ἐπιχειρήσωμεν ἄλλην
ἀδελφοὺς ἡμῶν ἢ ἐπίσχωμεν;
Καὶ εἶπε Κύριος· ἀνάβητε, ὅτι τοὺς ἀπήντησε· <πηγαίνετε, διότι ἐγὼ αὔριον ἐπίθεσιν;> Ὁ Κύριος τοὺς ἀπάντησε: <Προχωρῆστε εἰς πόλεμον,
αὔριον δώσω αὐτοὺς εἰς χεῖρας θὰ παραδώσω αὐτοὺς εἰς τὰ χέρια σας>. διότι αὔριον θὰ τοὺς παραδώσω νικημένους εἰς τὰ χέρια σας>.
ὑμῶν.
20,29 Καὶ ἔθηκαν οἱ υἱοὶ 29 Οἱ Ἰσραηλῖται ἔστησαν ἐνέδραν γύρω ἀπὸ 29 Οἱ Ἰσραηλῖται ἔστησαν ἐνέδρες γύρω ἀπὸ τὴν πόλιν Γαβαά.
Ἰσραὴλ ἐνέδρα τῇ Γαβαὰ τὴν Γαβαά.
κύκλῳ.
20,30 Καὶ ἀνέβησαν οἱ υἱοὶ 30 Ἐβάδισαν ἐναντίον τῶν ἀνδρῶν Βενιαμὶν 30 Κατόπιν οἱ Ἰσραηλῖται ἀποχώρησαν ἐναντίον τῶν ἀνδρῶν
Ἰσραὴλ πρὸς υἱοὺς Βενιαμὶν ἐν τρίτην ἡμέραν, συνῆψαν πρὸς τῆς φυλῆς Βενιαμὶν κατὰ τὴν τρίτην ἡμέραν καὶ παρετάχθησαν
τῇ ἡμέρᾳ τῇ τρίτῃ καὶ συνῆψαν αὐτοὺς μάχην ὅπως καὶ κατὰ τὰς πρὸς μάχην μὲ μέτωτον πρὸς τὴν Γαβαά (κατ' ἄλλην ἑρμηνείαν:
πρὸς τὴν Γαβαὰ ὡς ἅπαξ καὶ
δύο προηγουμένας. Συνῆψαν μάχην), ὅπως εἶχαν κάμει καὶ τὶς ἄλλες δύο φορές.
ἅπαξ.
20,31 Καὶ ἐξῆλθον οἱ υἱοὶ 31 Οἱ ἄνδρες τῆς φυλῆς Βενιαμὶν ἐξῆλθον καὶ 31 Καὶ ἐξώρμησαν οἱ (ἄνδρες τῆς φυλῆς Βενιαμὶν ἐναντίον τοῦ
Βενιαμὶν εἰς συνάντησιν τοῦ πάλιν εἰς πόλεμον καὶ ἐξεκενώθη ἡ πόλις ἀπὸ Ἰσραηλιτικοῦ λαοῦ καὶ μὲ τὴν ἐξόρμησιν των ἄδειασαν (οἱ
λαοῦ καὶ ἐξεκενώθησαν ἐκ τῆς τοὺς μαχίμους ἄνδρας της. Ἤρχισαν δὲ νὰ μάχιμοι) τὴν πόλιν. Καὶ ἄρχισαν νὰ κτυποῦν καὶ να σκοτώνουν
πόλεως καὶ ἤρξαντο
κτυποῦν καὶ νὰ φονεύουν ἀπὸ τὸν ἀπὸ τὸν Ἰσραηλιτικὸν λαόν, ὅπως καὶ τὶς δύο προηγούμενες
πατάσσειν ἀπὸ τοῦ λαοῦ
ἰσραηλιτικὸν λαὸν ὅπως ἔκαμαν καὶ κατὰ τὰς φορές, εἰς τοὺς δύο δρόμους ἔξω ἀπὸ τὴν Γαβαά· ἀπὸ τοὺς δύο
τραυματίας ὡς ἅπαξ καὶ ἅπαξ
ἐν ταῖς ὁδοῖς, ἢ ἐστι μία δύο προηγουμένας φορὰς εἰς τοὺς δρόμους, ἐκ αὐτοὺς δρόμους ὁ ἕνας ὁδηγεῖ εἰς τὴν Βαιθὴλ καὶ ὁ ἄλλος εἰς τὰ
ἀναβαίνουσα εἰς Βαιθὴλ καὶ τῶν ὁποίων ὁ ἕνας ὠδηγοῦσε πρὸς τὴν χωράφια γύρω ἀπὸ τὴν Γαβαά. Ἐκεῖ, εἰς τὸ ὕπαιθρον, οἱ ἄνδρες
μία εἰς Γαβαὰ ἐν ἀγρῷ, ὡς Βαιθήλ, ὁ δὲ ἄλλος εἰς τοὺς ἀγροὺς τῆς τῆς φυλῆς Βενιαμὶν ἐσκότωσαν περίπου τριάντα Ἰσραηλίτες.
τριάκοντα ἄνδρας ἐν Ἰσραήλ. Γαβαά. Καὶ κατὰ τὴν ἡμέραν αὐτὴν
ἐφόνευσαν τριάκοντα Ἰσραηλίτας.

141/151
20,32 Καὶ εἶπαν οἱ υἱοὶ 32 Εἶπαν τότε μεταξύ των οἱ Βενιαμῖται· 32 Καὶ εἶπαν οἱ ἄνδρες τῆς φυλῆς Βενιαμίν: <Σκοτώνονται καὶ
Βενιαμίν· πίπτουσιν ἐνώπιον <πάλιν οἱ Ἰσραηλῖται φονεύονται καὶ τρέχουν νὰ φύγουν ἀπὸ ἐμπρός μας ὅπως καὶ προηγουμένως>.

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


ἡμῶν ὡς τὸ πρῶτον. Καὶ οἱ υἱοὶ ὑποχωροῦν ἐνώπιον μας, ὅπως καὶ Ἀλλὰ οἱ Ἰσραηλῖται (ποὺ εἶχαν καταστρώσει στρατηγικὸν
Ἰσραὴλ εἶπαν· φύγωμεν καὶ προηγουμένως>. Οἱ δὲ Ἰσραηλῖται εἶπαν· <ἂς σχέδιον ὑποχωρήσεως καὶ μάχης) εἶπαν: <Ἂς ὑποκριθῶμεν ὅτι
ἐκκενώσωμεν αὐτοὺς ἀπὸ τῆς προσποιηθῶμεν ὅτι φεύγομεν διὰ νὰ φεύγομεν καὶ ἂς τοὺς παρασύρωμεν νὰ μᾶς καταδιώξουν καὶ
πόλεως εἰς τὰς ὁδούς· καὶ
ἐκκενώσουν ἐκεῖνοι τὴν πόλιν των καὶ νὰ ἔτσι νὰ ἐκκενώσουν τὴν πόλιν καὶ νὰ βγοῦν ἔξω εἰς τοὺς
ἐποίησαν οὕτω.
ἐξέλθουν ἀπ' αὐτὴν εἰς τοὺς δρόμους τῶν δρόμους τῶν χωραφιῶν>. Πράγματι αὐτὸ ἔκαμαν· (τότε οἱ
ἀγρῶν>. Ἔτσι καὶ ἔκαμαν. κάτοικοι τῆς Γαβαὰ ἄδειασαν τὴν πόλιν καὶ ἔτρεξαν εἰς
καταδίωξιν τῶν Ἰσραηλιτῶν).
20,33 Καὶ πᾶς ἀνὴρ ἀνέστη ἐκ 33 Ὅλοι οἱ Ἰσραηλῖται τότε ἐσηκώθηκαν καὶ 33 Τότε ὅλοι οἱ Ἰσραηλῖται (τὸ κύριον σῶμα τοῦ στρατοῦ)
τοῦ τόπου αὐτῶν καὶ συνῆψαν ἀνεχώρησαν ἀπὸ τὰς θέσεις ποὺ κατεῖχον καὶ ἐσηκώθησαν ἀπὸ ἐκεῖ ποὺ εὑρίσκοντο, καὶ ἐπῆγαν καὶ
ἐν Βααλθαμάρ, καὶ τὸ ἔνεδρον ἔφυγαν εἰς Βααλθαμάρ, ὅπου καὶ συνῆψαν παρετάχθησαν πρὸς μάχην (κατ' ἄλλην ἑρμηνείαν: Συνῆψαν
Ἰσραὴλ ἐπήρχετο ἐκ τοῦ τόπου
μάχην μὲ τοὺς Βενιαμίτας ποὺ τοὺς εἶχαν μάχην) μὲ τοὺς Βενιαμῖτες εἰς τὴν Βααλθαμάρ· καὶ τότε, ποὺ οἱ
αὐτοῦ ἀπὸ Μαοραγαβέ.
ἀκολουθήσει. Τότε, ὅταν οἱ Βενιαμῖται εἶχαν ἄνδρες τῆς φυλῆς Βενιαμὶν ἄδειασαν τὴν πόλιν, οἱ ἐνέδρες τῶν
πλέον ἐξέλθει ἀπὸ τὴν πόλιν των, ἐξώρμησεν Ἰσραηλιτῶν ἐξώρμησαν ἀπὸ τὸν τόπον ποὺ εὑρίσκοντο, ἀπὸ τὴν
ἡ ἐνέδρα τῶν Ἰσραηλιτῶν ἀπὸ τὸν τόπον της, Μαοραγαβέ.
ἀπὸ τὴν Μαοραγαβέ.
20,34 Καὶ ἦλβον ἐξ ἐναντίας 34 Ἔσι δέκα χιλιάδες ἐκλεκτοὶ Ἰσραηλῖται 34 Ἔτσι ἔφθασαν ἀπέναντι ἀπὸ τὴν Γαβαὰ δέκα χιλιάδες
Γαβαὰ δέκα χιλιάδες ἀνδρῶν ἄνδρες ἔφθασαν ἀπέναντι τῆς Γαβαά. Ἡ ἐπίλεκτοι στρατιῶτες ἀπὸ ὅλους τοὺς Ἰσραηλίτες καὶ ἡ μάχη,
ἐκλεκτῶν ἐκ παντὸς Ἰσραὴλ μάχη ὑπῆρξε σφοδρά. Οἱ Βενιαμῖται, ἐν μέσῳ ποὺ ἀκολούθησε, ὑπῆρξε λυσσαλέα, σκληρή! Ἀλλὰ οἱ ἄνδρες
καὶ παράταξις βαρεῖα· καὶ
τῶν δύο παρατάξεων, δὲν εἶχον ἀντιληφθῇ ὅτι τῆς φυλῆς Βενιαμίν (ἂν καὶ ἦσαν ἤδη κυκλωμένοι) δὲν εἶχαν
αὐτοὶ οὐκ ἔγνωσαν, ὅτι φθάνει
ἦλθεν ἡ ὥρα νὰ πληρώσουν τὴν κακίαν των. καταλάβει (ὑποψιασθῆ) ὅτι ἦλθεν ἡ ὤρα νὰ ἐξολοθρευθοῦν.
ἐπ' αὐτοὺς ἡ κακία.
20,35 Καὶ ἐπάταξε Κύριος τὸν 35 Ὁ Κύριος ἐκτύπησε τοὺς Βενιαμίτας 35 Τότε ὁ Κύριος ἐκτύπησε τὴν φυλὴν Βενιαμὶν ἐμπρὸς εἰς τοὺς
Βενιαμὶν ἐνώπιον υἱῶν Ἰσραήλ, ἐνώπιον τῶν Ἰσραηλιτῶν. Οἱ Ἰσραηλῖται Ἰσραηλῖτες καὶ ἔδωκεν ἔτσι τὴν νίκην εἰς τοὺς Ἰσραηλῖτες. Οἱ
καὶ διέφθειραν οἱ υἱοὶ Ἰσραὴλ ἐξώντωσαν κατὰ τὴν ἡμέραν ἐκείνην εἴκοσι Ἰσραηλῖται ἐσκότωσαν κατὰ τὴν ἡμέραν ἐκείνην εἴκοσι πέντε
ἐκ τοῦ Βενιαμὶν ἐν τῇ ἡμέρᾳ
πέντε χιλιάδας ἑκατὸν ἄνδρας Βενιαμίτας. χιλιάδες ἑκατὸν (25.100) ἄνδρες ἀπὸ τοὺς Βενιαμῖτες· ὅλοι αὐτοὶ
ἐκείνῃ εἴκοσι καὶ πέντε
Ἦσαν δὲ ὅλοι αὐτοὶ ἄξιοι πολεμισταί, διότι ἦσαν ἐμπειροπόλεμοι καὶ ὡπλισμένοι μὲ ρομφαίαν (μεγάλο

142/151
χιλιάδας καὶ ἑκατὸν ἄνδρας·
πάντες οὗτοι εἷλκον ρομφαίαν. ἐγνώριζαν νὰ χειρίζωνται τὴν ρομφαίαν. ξίφος).
20,36 Καὶ εἶδον οἱ υἱοὶ Βενιαμὶν 36 Οἱ Βενιαμῖται εἶδαν πλέον ὅτι εἶχαν νικηθῇ. 36 Τότε οἱ ἄνδρες τῆς φυλῆς Βενιαμὶν ἐκατάλαβαν ὅτι

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


ὅτι ἐπλήγησαν· καὶ ἔδωκεν Οἱ Ἰσραηλῖται ὑπεχώρησαν κατ' ἀρχὰς ἡττήθησαν. Καὶ τὸ κύριον σῶμα τῶν Ἰσραηλιτῶν ὑπεχώρησαν
ἀνὴρ Ἰσραὴλ τῷ Βενιαμὶν ἐνώπιον τῶν Βενιαμιτῶν, διότι εἶχαν ἐμπρὸς εἰς τοὺς ἄνδρες τῆς φυλῆς Βενιαμίν, διότι ἐστήριζαν τὶς
τόπον, ὅτι ἤλπισον πρὸς τὸ πεποίθησιν εἰς τὴν ἐνέδραν, ποὺ εἶχαν στήσει ἐλπίδες των εἰς τὶς ἐνέδρες, ποὺ ἔστησαν (ἐναντίον τῆς φυλῆς
ἔνεδρον, ὃ ἐθηκαν ἐπὶ τῇ
πλησίον τῆς Γαβαά. Βενιαμίν) κοντὰ εἰς τὴν Γαβαά,
Γαβαά.
20,37 Καὶ ἐν τῷ αὐτοὺς 37 Ὅταν λοιπὸν αὐτοὶ ὑποχωροῦσαν καὶ οἱ 37 Καὶ ὅταν τὸ κύριον σῶμα τῶν Ἰσραηλιτῶν ὑπεχώρησεν
ὑποχωρῆσαι καὶ τὸ ἔνεδρον Βενιαμῖται τοὺς κατεδίωκαν, ἐκινήθησαν οἱ εἰκονικῶς καὶ οἱ ἄνδρες τῆς φυλῆς Βενιαμὶν τοὺς κατεδίωκαν,
ἐκινήθη καὶ ἐξέτειναν ἐπὶ τὴν ἐνεδρεύοντες Ἰσραηλῖται, ἠπλώθησαν πρὸς τότε οἱ ἐνέδρες ἐκινήθησαν γρήγορα καὶ ὥρμησαν πρὸς τὴν
Γαβαά, καὶ ἐξεχύθη τὸ ἐνεδρον
τὴν Γαβαά, ἐξώρμησαν ἐναντίον της, Γαβαά· οἱ ἄνδρες τῆς ἐνέδρας ἔκαμαν ἕφοδον καὶ ἐκτύπησαν
καὶ ἐπάταξαν τὴν πόλιν ἐν
ἐκτύπησαν τὴν πόλιν καὶ ἐπέρασαν ἐν τὴν πόλιν καὶ ἐπέρασαν ὅλους, ὅσοι εὑρίσκοντο εἰς τὴν πόλιν,
στόματι ρομφαίας.
στόματι μαχαίρας τοὺς κατοίκους της. ἀπὸ τὸ στόμα τῆς μαχαίρας.
20,38 Καὶ σημεῖον ἦν τοῖς υἱοῖς 38 Εἶχαν δὲ συνεννοηθῆ οἱ ἄλλοι Ἰσραηλῖται 38 Εἶχε δὲ συμφωνηθῇ σημάδι (σινιάλο, σύνθημα) μεταξὺ τοῦ
Ἰσραὴλ μετὰ τοῦ ἐνέδρου τῆς μὲ τοὺς ἐνεδρεύοντας, ὥστε ὅταν αὐτοὶ θὰ κυρίου σώματος τῶν Ἰσραηλιτῶν καὶ τῶν ἀνδρῶν τῆς ἐνέδρας·
μάχης ἀνενέγκαι αὐτοὺς κατελάμβαναν τὴν πόλιν νὰ ἀνάψουν φωτιὰ ἐσυμφωνήθη, ὅταν καταληφθῇ ἡ πόλις, νὰ ἀνάψουν φωτιάν,
σύσσημον καπνοῦ ἀπὸ τῆς
τῆς ὁποίας ὁ καπνὸς θὰ ἦτο σημεῖον ὅτι ὥστε να ὑψωθῇ καπνὸς ἀπὸ τὴν Γαβαά. (Αὐτὸ καὶ ἔγινε).
πόλεως.
κατελήφθη ἡ πόλις.
20,39 Καὶ εἶδον οἱ υἱοὶ Ἰσραὴλ 39 ῎Ετσι καὶ ἔγινε. Οἱ Ἰσραηλῖται εἶδον τὸν 39 Ὅταν οἱ Ἰσραηλῖται εἶδαν τὸ σινιάλο, ἐκατάλαβαν ὅτι οἱ
ὅτι προκατελάβετο τὸ ἔνεδρον καπνόν, ἐνόησαν ὅτι οἱ ἄνδρες τῆς ἐνέδρας ἄνδρες τῆς ἐνέδρας ἐκυρίευσαν τὴν Γαβαά· δι' αὐτὸ οἱ
τὴν Γαβαά, καὶ ἔστησαν ἐν τῇ κατέλαβον τὴν πόλιν καὶ ἐσταμάτησαν νὰ Ἰσραηλῖται ἐσταμάτησαν νὰ ὑποχωροῦν καὶ νὰ φεύγουν. Τότε
παρατάξει, καὶ Βενιαμὶν
ὑποχωροῦν. Τότε οἱ Βενιαμῖται ἤρχισαν νὰ οἱ τῆς φυλῆς Βενιαμὶν ἄρχισαν νὰ κτυποῦν καὶ νὰ σκοτώνουν
ἤρξατο πατάσσειν τραυματίας
κτυποῦν τοὺς Ἰσραηλίτας, ἐφόνευσαν τοὺς ἀπὸ τὸν Ἰσραηλιτικὸν λαὸν περίπου τριάντα ἄνδρες, διότι
ἐν ἀνδράσιν Ἰσραὴλ ὡς
τριάκοντα ἄνδρας, ὅτι εἶπαν· τριάκοντα ἄνδρας καὶ εἶπαν· <πάλιν πίπτουν ἔλεγαν: <Πάλιν σκοτώνονται καὶ τρέχουν νὰ φύγουν ἀπὸ
πάλιν πτώσει πίπτουσιν ἐνώπιόν μας ὅπως καὶ κατὰ τὴν μάχην τῆς ἐμπρός μας, ὅπως καὶ κατὰ τὴν πρώτην μάχην>.
ἐνώπιον ἡμῶν ὡς ἡ παράταξις πρώτης ἡμέρας>.
ἡ πρώτη.
20,40 Καὶ τὸ σύσσημον ἀνέβη 40 Τὸ συμφωνηθὲν ὅμως σημεῖον, στῦλος 40 Τότε ὅμως τὸ συμφωνημένον σημάδι (σινιάλο), ὁ καπνός,

143/151
ἐπὶ πλεῖον ἐπὶ τῆς πόλεως ὡς καπνοῦ, ὅλονεν καὶ πυκνότερος ἀνέβαινεν ὑψώθη πάρα πολὺ ἐπάνω ἀπὸ τὴν πόλιν Γαβαὰ ὡς ὑψηλὸς
στῦλος καπνοῦ· καὶ ἐπέβλεψε ἀπὸ τὴν πόλιν. Οἱ Βενιαμῖται ἔστρεψαν τὰ στῦλος καπνοῦ. Οἱ ἄνδρες τῆς φυλῆς Βενιαμὶν ἐστράφησαν καὶ

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


Βενιαμὶν ὀπίσω αὐτοῦ, καὶ ἰδοὺ βλέμματά των πρὸς τὰ ὀπίσω καὶ εἶδαν ἐκύτταζαν πίσω καὶ ἔξαφνα εἶδαν μὲ ἔκπληξιν νὰ καίγεται καὶ
ἀνέβη συντέλεια τῆς πόλεως αἴφνης τὸν πυκνὸν καπνὸν νὰ ἀνεβαίνῃ ἕως νὰ καταστρέφεται ἡ πόλις των καὶ οἱ φλόγες τῆς πυρκαϊᾶς νὰ
ἕως οὐρανοῦ. τὸν οὐρανὸν καὶ ἀντελήφθησαν ὅτι ἀνεβαίνουν ὑψηλὰ καὶ νὰ φθάνουν μέχρι τὸν οὐρανόν.
κατεστράφη πλέον ἡ πόλις των.
20,41 Καὶ ἀνὴρ Ἰσραὴλ 41 Ἀνέκοψαν τότε τὴν ὑποχώρησίν των οἱ 41 Τότε οἱ Ἰσραηλῖται ἐσταμάτησαν νὰ ὑποχωροῦν καὶ ἐγύρισαν
ἐπέστρεψε, καὶ ἔσπευσαν Ἰσραηλῖται, ἐστράφησαν ἐναντίον τῶν (πάλιν) πίσω πρὸς τὴν Γαβαά, οἱ δὲ ἄνδρες τῆς φυλῆς Βενιαμὶν
ἄνδρες Βενιαμίν, ὅτι εἶδον ὅτι Βενιαμιτῶν, οἱ ὁποῖοι ἔσπευσαν νὰ σωθοῦν ἑξαφνιάσθησαν, ἐκυριεύθησαν ἀπὸ πανικὸν καὶ ἔτρεξαν νὰ
συνήντησεν ἐπ' αὐτοὺς ἡ
διὰ τῆς φυγῆς διότι εἶδαν ὅτι ἔφθασεν ἡ ὥρα σωθοῦν, διότι ἐκατάλαβαν ὅτι ἐπλησίασεν ἡ ὤρα των νὰ
πονηρία.
τῆς τιμωρίας των διὰ τὰς πονηρίας των. ἐξολοθρευθοῦν.
20,42 Καὶ ἐπέβλεψαν ἐνώπιον 42 Ἐστράφησαν πρὸς τὴν ἔρημον καὶ 42 Δι' αὐτὸ ὑπεχώρησαν ἐμπρὸς εἰς τοὺς Ἰσραηλῖτες καὶ ἔτρεξαν
υἱῶν Ἰσραὴλ εἰς τὴν ὁδὸν τῆς ἐτράπησαν εἰς φυγὴν ἐνώπιον τῶν εἰς τὴν ὕπαιθρον πρὸς τὸν δρόμον τῆς ἐρήμου καὶ ἔφυγαν. Ἀλλὰ
ἐρήμου καὶ ἔφυγον, καὶ ἡ Ἰσραηλιτῶν. Οἱ Ἰσραηλῖται ὅμως τοὺς (δὲν ἠμπόρεσαν νὰ σωθοῦν, διότι) ὁ στρατὸς τῶν Ἰσραηλιτῶν
παράταξις ἔφθασεν ἐπ'
κατέφθασαν, τοὺς ἐφόνευσαν, καὶ οἱ ἄνδρες τοὺς ἐπρόφθασε καὶ οἱ κάτοικοι τῶν πόλεων, εἰς τὶς ὁποῖες
αὐτούς, καὶ οἱ ἀπὸ τῶν πόλεων
ἀκόμη τῶν γύρω πόλεων, εἰς τὰς ὁποίας κατέφευγαν (οἱ φυγάδες) διὰ νὰ σωθοῦν, τοὺς ἐσκότωναν.
διέφθειρον αὐτοὺς ἐν μέσῳ
αὐτῶν. ἐζήτησαν αὐτοὶ νὰ σωθοῦν, τοὺς ἐφόνευον.
20,43 Καὶ κατέκοπτον τὸν 43 Ἐτσι δὲ οἱ Ἰσραηλῖται κατέκοπτον ἐν 43 Ἔτσι (οἱ Ἰσραηλῖται) ἐξωλόθρευαν τὴν φυλὴν τοῦ Βενιαμὶν
Βενιαμὶν καὶ ἐδίωξαν αὐτὸν συνεχείᾳ τοὺς Βενιαμίτας καὶ τοὺς καὶ τὴν κατεδίωξαν κατὰ πόδας ἀπὸ τὴν πόλιν Νουὰ μέχρι τοῦ
ἀπὸ Νουὰ κατὰ πόδα αὐτοῦ κατεδίωξαν κατὰ πόδας ἀπὸ τὴν Νουὰ μέχρι ἀνατολικοῦ τμήματος τῆς πόλεως Γαβαά.
ἕως ἀπέναντι Γαβαὰ πρὸς
καὶ τῶν ἀνατολικῶν μερῶν τῆς Γαβαά.
ἀνατολὰς ἡλίου.
20,44 Καὶ ἔπεσον ἀπὸ Βενιαμὶν 44 Ἐφονεύθησαν ἀπὸ τοὺς Βενιαμίτας δέκα 44 Ἔτσι ἐφονεύθησαν ἀπὸ τὴν φυλὴν τοῦ Βενιαμὶν δεκαοκτὼ
ὀκτωκαίδεκα χιλιάδες ἀνδρῶν· ὀκτὼ χιλιάδες ἄνδρες ἰσχυροὶ καὶ χιλιάδες (18.000) ἄνδρες· οἱ ἄνδρες αὐτοὶ ἦσαν ἀνδρεῖοι,
οἱ πάντες οὗτοι ἄνδρες ἐμπειροπόλεμοι. ἐκλεκτοί, ἐμπειροπόλεμοι
δυνάμεως.
20,45 Καὶ ἐπέβλεψαν οἱ λοιποὶ 45 Οἱ ὑπόλοιποι ἐτράπησαν εἰς φυγὴν εἰς τὴν 45 Οἱ ὑπόλοιποι ἄνδρες τῆς φυλῆς Βενιαμὶν ἐγύρισαν πίσω καὶ
καὶ ἔφευγον εἰς τὴν ἔρημον ἔρημον πρὸς τὸν βράχον Ρεμμών. Ἀλλὰ καὶ ἔτρεχαν φεύγοντες εἰς τὴν ἔρημον, πρὸς τὸν βράχον Ρεμμών·

144/151
πρὸς τὴν πέτραν τοῦ Ρεμμών, ἐκεῖ ἐπελέκησαν οἱ Ἰσραηλῖται ἀπὸ αὐτοὺς ἀλλὰ καὶ ἀπὸ αὐτούς οἱ Ἰσραηλῖται ἐπελέκησαν πέντε χιλιάδες
καὶ ἐκαλαμήσαντο ἐξ αὐτῶν οἱ
πέντε χιλιάδας. Ἄλλους ἀπὸ αὐτοὺς (5.000) ἄνδρες. Καὶ (οἱ Ἰσραηλῖται) συνέχιζαν νὰ καταδιώκουν

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


υἱοὶ Ἰσραὴλ πεντακισχιλίους κατεδίωξαν οἱ Ἰσραηλῖται μέχρι τῆς Γεδᾶν καὶ ὅσους ἔφευγαν μέχρι τῆς Γεδὰν καὶ ἐσκότωσαν ἀπὸ αὐτοὺς δύο
ἄνδρας· καὶ κατέβησαν ὀπίσω ἐφόνευσαν δύο χιλιάδας ἄνδρας. χιλιάδες (2.000) ἄνδρες.
αὐτῶν οἱ υἱοὶ Ἰσραὴλ ἕως
Γεδᾶν καὶ ἐπάταξαν ἐξ αὐτῶν
δισχιλίους ἄνδρας.
20,46 Καὶ ἐγένοντο πάντες οἱ 46 Ἀνῆλθον δὲ ὅλοι οἱ φονευθέντες Βενιαμῖται 46 Ἔτσι ὅλοι, ὅσοι ἐφονεύθησαν ἀπὸ τὴν φυλὴν τοῦ Βενιαμὶν
πεπτωκότες ἀπὸ Βενιαμὶν κατὰ τὴν ἡμέραν ἐκείνην εἰς εἴκοσι πέντε τὴν ἡμέραν ἐκείνην, ἔφθασαν συνολικῶς τὶς εἴκοσι πέντε
εἰκοσιπέντε χιλιάδες ἀνδρῶν χιλιάδας, ἄνδρες ἱκανοὶ νὰ χειρίζωνται χιλιάδες (25.000) ἄνδρες· ὅλοι αὐτοὶ ἦσαν ἀνδρεῖοι, ἐκλεκτοί,
ἑλκόντων ρομφαίαν ἐν τῇ
ἐπιτυχῶς τὴν ρομφαίαν. Ὅλοι ἦσαν ἰσχυροὶ ἐμπειροπόλεμοι.
ἠμέρᾳ ἐκείνη· οἱ πάντες οὗτοι
καὶ ἐμπειροπόλεμοι.
ἄνδρες δυνάμεως.
20,47 Καὶ ἐπέβλεψαν οἱ λοιποὶ 47 Οἱ ὑπόλοιποι, ἑξακόσιοι ἄνδρες, ἔστρεψαν 47 Οἱ ὑπόλοιποι ὅμως ἑξακόσιοι (600) ἄνδρες (τῆς φυλῆς
καὶ ἔφυγον εἰς τὴν ἔρημον τὰ νῶτα των καὶ κατέφυγον εἰς τὴν ἔρημον, Βενιαμὶν) ἐγύρισαν πίσω καὶ ἔφυγαν εἰς τὴν ἔρημον, πρὸς τὸν
πρὸς τὴν πέτραν τοῦ Ρεμμών, εἰς τὸν βράχον Ρεμμών, ὅπου καὶ ἔμειναν ἐπὶ βράχον Ρεμμὼν καὶ ἔμειναν εἰς τὸν βράχον Ρεμμὼν ἐπὶ
ἑξακόσιοι ἄνδρες καὶ ἐκάθισαν
τέσσαρας μῆνας. τέσσερις μῆνες.
ἐν πέτρᾳ Ρεμμὼν τέσσαρας
μῆνας.
20,48 Καὶ οἱ υἱοὶ Ἰσραὴλ 48 Οἱ Ἰσραηλῖται ἐκυνήγησαν τοὺς ἄνδρας τῆς 48 Οἱ δὲ Ἰσραηλῖται ἐστράφησαν πάλιν πίσω ἐναντίον τῶν
ἐπέστρεψαν πρὸς υἱοὺς φυλῆς Βενιαμίν, ἐπέρασαν ἐν στόματι ὑπολοίπων ἀνδρῶν τῆς φυλῆς Βενιαμὶν καὶ ἐπέρασαν ἀπὸ τὸ
Βενιαμὶν καὶ ἐπάταξαν αὐτοὺς μαχαίρας ὅλους, ἀπὸ ἀνθρώπους στόμα τῆς μαχαίρας ὅλους· ὅλους τοὺς ἀνθρώπους τῆς πόλεως
ἐν στόματι ρομφαίας ἀπὸ
κατοικοῦντας εἰς τὴν πόλιν Μεθλὰ μέχρι Μεθλὰ καὶ ὅλα τὰ ζῶα· ὅλους, ὅσους εὕρισκαν εἰς ὅλες τὶς
πόλεως Μεθλὰ καὶ ἕως
ζώου καὶ μέχρι παντὸς ποὺ τυχὸν εὑρίσκετο πόλεις. Ἐπίσης ὅλες τὶς πόλεις (τῆς περιοχῆς) τῶν Βενιαμιτῶν
κτήνους καὶ ἕως παντὸς τοῦ
εὑρισκομένου εἰς πάσας τὰς εἰς ὅλας τὰς πόλεις. Αὐτὰς δὲ τὰς τὶς παρέδωκαν εἰς τὴν φωτιάν.
πόλεις· καὶ τὰς πόλεις τὰς κυριευθείσας πόλεις τῶν Βενιαμιτῶν
εὑρεθείσας ἐνέπρησαν ἐν πυρί. παρέδωσαν οἱ Ἰσραηλῖται εἰς τὸ πῦρ.

ΚΡΙΤΑΙ - 21ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ

145/151
Αρχαίο Κείμενο Ἑρμηνεία Ἰωάννου Κολιτσάρα Ἑρμηνεία Παναγιώτη Τρεμπέλα

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


21,1 Καὶ οἱ υἱοὶ Ἰσραὴλ ὤμοσαν Οἱ Ἰσραηλῖται εἶχον ὁρκισθῇ εἰς Μασηφὰθ Όταν οἱ Ἰσραηλῖται ἐμαζεύθησαν εἰς Μασσηφάθ, ὡρκίσθησαν
ἐν Μασηφὰθ λέγοντες· <κανεὶς ἀπὸ ἡμᾶς δὲν θὰ δώσῃ καὶ εἶπαν: Κανένας ἀπὸ ἡμᾶς δὲν θὰ δώσῃ τὴν θυγατέρα του ὡς
λέγοντες· ἀνὴρ ἐξ ἡμῶν οὐ σύζυγον τὴν θυγατέρα του εἰς ἄνδρα τῆς σύζυγον εἰς ἀπόγονον τῆς φυλῆς Βενιαμίν>.
δώσει θυγατέρα αὐτοῦ τῷ
φυλῆς Βενιαμίν>.
Βενιαμὶν εἰς γυναῖκα.
21,2 Καὶ ἦλθεν ὁ λαὸς εἰς 2 Ὁ Ἰσραηλιτικὸς λαός, μετὰ τὴν νίκην του, 2 Καὶ ὁ (νικητής) Ἰσραηλιτικὸς λαὸς ἦλθεν εἰς τὴν Βαιθήλ. Οἱ
Βαιθὴλ καὶ ἐκάθισαν ἐκεῖ ἕως ἦλθεν εἰς Βαιθήλ, ἐκάθησαν ἐκεῖ ἕως τὴν Ἰσραηλῖται ἐκάθησαν ἐκεῖ ἐμπρὸς εἰς τὸν Θεόν (εἰς τὴν Κιβωτὸν
ἑσπέρας ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ καὶ ἑσπέραν ἐνώπιον τῆς Κιβωτοῦ τῆς Διαθήκης, τῆς Διαθήκης) μέχρι τὸ ἑσπέρας. Ὑψωσαν δὲ τὴν φωνήν των καὶ
ἦραν φωνὴν αὐτῶν καὶ
ὕψωσαν τὴν φωνήν των καὶ ἔκλαυσαν μὲ ἔκλαυσαν μὲ πικρὸν θρῆνον καὶ μεγάλον κλάμα
ἔκλαυσαν κλαυθμὸν μέγαν
μεγάλον σπαραγμόν,
21,3 καὶ εἶπαν· εἰς τί, Κύριε Θεὲ 3 καὶ εἶπαν· <διατί, Κύριε, καὶ Θεὲ τοῦ 3 καὶ εἶπαν: <Ὡ, Κύριε, Θεὲ τοῦ Ἰσραήλ· διατὶ συνέβη αὐτὴ ἡ
Ἰσραήλ, ἐγενηθη αὕτη τοῦ Ἰσραηλιτικοῦ λαοῦ ἔγινε αὐτὴ ἡ μεγάλη τιμωρία καὶ δοκιμασία, ὥστε σχεδὸν νὰ ἐξαφανισθῇ σήμερα μία
ἐπισκεπῆναι σήμερον ἀπὸ συμφορά, ὥστε νὰ ἐξοντωθῇ σήμερον φυλὴ τοῦ Ἰσραήλ (ἡ φυλὴ Βενιαμίν);>
Ἰσραὴλ φυλὴν μίαν;
ὁλόκληρος φυλὴ τοῦ Ἰσραήλ;>
21,4 Καὶ ἐγένετο τῷ ἐπαύριον 4 Τὴν ἐπομένην ἡμέραν ἠγέρθησαν οἱ 4 Συνέβη δὲ τοῦτο: Τὴν ἑπομένην ὁ λαὸς ἐσηκώθη πολὺ πρωΐ καὶ
καὶ ὤρθρισεν ὁ λαὸς καὶ Ἰσραηλῖται, οἰκοδόμησαν ἐκεῖ θυσιαστήριον ἔκτισεν ἐκεῖ θυσιαστήριον καὶ προσέφερεν εἰς τὸν Θεὸν θυσίες
ᾠκοδόμησαν ἐκεῖ θυσιαστήριον, καὶ προσέφεραν ὁλοκαυτώματα καὶ ἄλλας ὁλοκαυτωμάτων καὶ θυσίες εἰρηνικές (εὐχαριστίας).
καὶ ἀνήνεγκαν ὁλοκαυτώσεις
εἰρηνικὰς θυσίας.
καὶ τελείας.
21,5 Καὶ εἶπαν οἱ υἱοὶ Ἰσραήλ· 5 Ἐκεῖ δὲ ἠρώτησαν· <ποῖος ἀπὸ τοὺς 5 Τότε ὁ Ἰσραηλιτικὸς λαὸς ἐρώτησε: Ποιὸς ἀπὸ ὅλες τὶς φυλὲς
τίς οὐκ ἀνέβῃ ἐν τῇ ἐκκλησίᾳ Ἰσραηλίτας δὲν ἐβάδισε μαζῆ μὲ τοὺς τοῦ Ἰσραὴλ δὲν ἦλθεν εἰς τὴν συνέλευσιν τοῦ Ἰσραηλιτικοῦ λαοῦ,
ἀπὸ πασῶν φυλῶν Ἰσραὴλ πρὸς συγκεντρωθέντας Ἰσραηλίτας ἐναντίον τῶν ποὺ ἔγινε ἐμπρὸς εἰς τὸν Κύριον διὰ τὴν ἐκστρατείαν ἐναντίον
Κύριον; Ὅτι ὁ ὅρκος μέγας ἦν
Βενιαμιτῶν, ὅπως εἶχε διατάξει ὁ Κύριος;> τῆς φυλῆς Βενιαμίν;> (Ὑπέβαλαν τὴν ἐρώτησιν αὐτήν, διότι εἶχαν
τοῖς οὐκ ἀναβεβηκόσι πρὸς
Ἠρεύνησαν δὲ νὰ μάθουν, διότι εἶχαν κάμει κάμει μεγάλον ἱερόν [φοβερόν] ὅρκον σχετικῶς μὲ ἐκείνους, οἱ
Κύριον εἰς Μασσηφὰθ
λέγοντες· θανάτῳ βαρὺν ὅρκον ἐνώπιον τοῦ Κυρίου εἰς ὁποῖοι δὲν ἔλαβαν μέρος εἰς τὴν συγκέντρωσιν ἐμπρὸς εἰς τὸν
θανατωθήσεται· Μασσηφάθ, ἐναντίον ἐκείνων ποὺ δὲν εἶχαν Κύριον εἰς τὴν Μασσηφάθ· οἱ Ἰσραηλῖται εἶχαν ὁρκισθῇ τότε καὶ

146/151
ἀκολουθήσει εἰς τὴν κατὰ τῶν Βενιαμιτῶν εἶπαν <αὐτοὶ θὰ θανατωθοῦν ὁπωσδήποτε>),
ἐκστρατείαν λέγοντες· <ὅτι αὐτὸς θὰ

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


θανατωθῇ>.
21,6 καὶ παρεκλήθησαν οἱ υἱοὶ 6 Οἱ Ἰσραηλῖται, κατόπιν ὅλων αὐτῶν, 6 Οἱ Ἰσραηλῖται ὅμως ἐλυπήθησαν καὶ ἐσυμπάθησαν τοὺς
Ἰσραὴλ πρὸς Βενιαμὶν ἀδελφὸν ἐλυπήθησαν τοὺς ἀδελφούς των τοὺς ἀδελφούς των τῆς φυλῆς Βενιαμὶν καὶ εἶπαν (μετανοημένοι):
αὐτῶν καὶ εἶπαν· ἐξεκόπη Βενιαμίτας καὶ εἶπαν· <ἐξωλοθρεύθη <Ἀπεκόπη, κατεστράφη καὶ ἐχάθη σήμερα μία ὁλόκληρος φυλὴ
σήμερον φυλὴ μία ἀπὸ Ἰσραήλ·
σήμερον μία ἀπὸ τὰς φυλὰς τοῦ Ἰσραήλ. ἀπὸ τὸν Ἰσραηλιτικὸν λαόν·
21,7 τί ποιήσωμεν αὐτοῖς τοῖς 7 Τί λοιπὸν πρέπει νὰ κάμωμεν διὰ τοὺς 7 τί πρέπει νὰ κάμωμεν λοιπὸν εἰς αὐτούς (τοὺς ἑξακοσίους), οἱ
περισσοῖς τοῖς ὑπολειφθεῖσιν ὑπολειφθέντας ἑξακοσίους Βενιαμίτας; Θὰ ὁποῖοι ἀπέμειναν (ἐσώθησαν) ἀπὸ τὴν φυλὴν Βενιαμίν, ὥστε νὰ
εἰς γυναίκας; Καὶ ἡμεῖς δώσωμεν εἰς αὐτοὺς συζύγους; Ἡμεῖς ὅμως τοὺς δώσωμεν γυναῖκες ὡς συζύγους; Διότι ἐμεῖς ὠρκισθήκαμε
ὠμόσαμεν ἐν Κυρίῳ τοῦ μὴ
ὡρκίσθημεν ἐνώπιον τοῦ Κυρίου νὰ μὴ τοὺς εἰς τὸν Κύριον νὰ μὴ δώσωμεν εἰς αὐτοὺς γυναῖκες (ὡς συζύγους)
δοῦναι αὐτοῖς ἀπὸ τῶν
δώσωμεν συζύγους ἀπὸ τὰς θυγατέρας μας>. ἀπὸ τὶς θυγατέρες μας>.
θυγατέρων ἡμῶν εἰς γυναῖκας.
21,8 Καὶ εἶπαν· τίς εἷς ἀπὸ 8 Ἐσκέφθησαν ὅμως καὶ εἶπαν· <ποιὸς ἀπὸ 8 Τότε ἐσκέφθησαν καὶ εἶπαν: <Ὑπάρχει κανεὶς ἀπὸ τὶς φυλὲς τοῦ
φυλῶν Ἰσραήλ, ὃς οὐκ ἀνέβη τὰς φυλὰς τοῦ Ἰσραὴλ δὲν ἠκολούθησεν εἰς Ἰσραήλ, ὁ ὁποῖος δὲν ἦλθεν εἰς τὴν συγκέντρωσιν ἐμπρὸς εἰς τὸν
πρὸς Κύριον εἰς Μασσηφάθ; Μασσηφὰθ ἐνώπιον τοῦ Κυρίου;> Κύριον, εἰς τὴν Μασσηφάθ;> Καὶ νά· διεπιστώθη ὅτι κανεὶς
Καὶ ἰδοὺ οὐκ ἦλθεν ἀνὴρ εἰς τὴν
Ἐγνωστοποιήθη τότε εἰς αὐτοὺς ὅτι κανένας ἄνδρας ἀπὸ τὴν πόλιν Ἰαβὶς τῆς Γαλαὰδ δὲν ἦλθεν εἰς τὸ
παρεμβολὴν ἀπὸ Ἰαβὶς Γαλαὰδ
ἀπὸ τοὺς Ἰσραηλίτας τῆς πόλεως Ἰαβὶς τῆς στρατόπεδον, εἰς τὴν συνέλευσιν τῶν Ἰσραηλιτῶν (εἰς
εἰς τὴν ἐκκλησίαν.
χώρας Γαλαὰδ δὲν ἦλθεν εἰς τὸ στρατόπεδον Μασσηφάθ).
κατὰ τὴν συγκέντρωσιν τοῦ λαοῦ.
21,9 καὶ ἐπεσκέπη ὁ λαός, καὶ 9 Ἔγινεν ἔρευνα καὶ διεπιστώθη ὅτι 9 Κατὰ τὴν καταμέτρησιν, τὸ προσκλητήριον καὶ τὴν
οὐκ ἦν ἐκεῖ ἀνὴρ ἀπὸ οἰκούντων πράγματι κανεὶς δὲν εὑρέθη ἐκεῖ ἀπὸ τοὺς ἐπιθεώρησιν, ποὺ ἔγινε μεταξύ (τῶν πολεμιστῶν) τὸν λαοῦ,
Ἰαβὶς Γαλαάδ. κατοικοῦντας τὴν Ἰαβὶς τῆς χώρας Γαλαάδ. εὑρέθη ὅτι δὲν ὑπῆρχεν ἐκεῖ κανεὶς ἀπὸ τοὺς Ἰσραηλῖτες
κατοίκους τῆς πόλεως Ἰαβὶς τῆς χώρας Γαλαάδ.
21,10 Καὶ ἀπέστειλεν ἐκεῖ ἡ 10 Τότε ὁ ἰσραηλιτικὸς λαὸς ἔστειλε δώδεκα 10 Ἔτσι ἡ συνέλευσις τοῦ Ἰσραηλιτικοῦ λαοῦ ἔστειλεν εἰς τὴν
συναγωγὴ δώδεκα χιλιάδας χιλιάδας πολεμιστὰς ἄνδρας καὶ ἔδωσεν εἰς Ἰαβὶς δώδεκα χιλιάδες (12.000) ἄνδρες, ἀπὸ τοὺς πιὸ γενναίους·
ἀνδρῶν ἀπὸ υἱῶν τῆς δυνάμεως αὐτοὺς τὴν ἐντολήν· <πηγαίνετε καὶ εἰς αὐτοὺς ἔδωκαν διαταγὴν καὶ τοὺς εἶπαν: Πηγαίνετε καὶ
καὶ ἐνετείλαντο αὐτοῖς

147/151
φονεύσατε τοὺς κατοίκους τῆς Ἰαβὶς εἰς κτυπῆστε τοὺς κατοίκους τῆς Ἰαβὶς τῆς χώρας Γαλαὰδ καὶ
λέγοντες· πορεύεσθε καὶ
Γαλαὰδ περνῶντες αὐτοὺς ἐν στόματι περάστε ὅλους ἀπὸ τὸ στόμα τῆς μαχαίρας.
πατάξατε τοὺς οἰκοῦντας Ἰαβὶς

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


Γαλαὰδ ἐν στόματι ρομφαίας. μαχαίρας.
21,11 Καὶ τοῦτο ποιήσετε· πᾶν 11 Θὰ κάμετε ὅμως καὶ τοῦτο ἀκόμη· κάθε 11 Κάμετε ἐπίσης καὶ τοῦτο: Κάθε ἀρσενικὸν καὶ κάθε γυναῖκα,
ἄρσεν καὶ πᾶσαν γυναῖκα ἄνδρα καὶ κάθε γυναῖκα ἡ ὁποία ἔχει ἔλθει ποὺ ἐκοιμήθη μὲ ἄνδρα καὶ συνευρέθη μαζί του, νὰ τοὺς
εἰδυῖαν κοίτην ἄρσενος εἰς γάμον μὲ ἄνδρα, θὰ τοὺς ἀναθεματίσετε ἐξολοθρεύσετε ἐντελῶς, ὡς ἀνάθεμα· τὶς γυναῖκες ὅμως ποὺ
ἀναθεματιεῖτε, τὰς δὲ
καὶ θὰ τοὺς ἐξοντώσετε. Τὰς παρθένους εἶναι παρθένοι, νὰ περιποιηθῆτε καὶ νὰ μὴ τὶς φονεύσετε>. Οἱ
παρθένους περιποιήσεσθε. Καὶ
ὅμως θὰ τὰς διαφυλάξετε ἐν τῇ ζωῇ καὶ θὰ ἀπεσταλμένοι ἔκαμαν ὅπως τοὺς διέταξαν,
ἐποίησαν οὕτως.
τὰς περιποιηθῆτε>. Ἔτσι καὶ ἔκαμαν.
21,12 Καὶ εὖρον ἀπὸ οἰκούντων 12 Οἱ Ἰσραηλῖται ποὺ ἦλθον εἰς τὴν Ἰαβὶς τῆς 12 Εὑρῆκαν δὲ μεταξὺ τῶν κατοίκων τῆς Ἰαβὶς τῆς χώρας Γαλαὰδ
Ἰαβὶς Γαλαὰδ τετρακοσίας Γαλαὰδ εὑρῆκαν τετρακοσίας νεαρὰς τετρακόσιες (400) νεαρὲς κόρες παρθένους, οἱ ὁποῖες δὲν
νεάνιδας παρθένους, αἵτινες παρθένους, αἱ ὁποῖαι δὲν εἶχαν ἔλθει εἰς ἐκοιμήθησαν μὲ ἄνδρα καὶ δὲν συνευρέθησαν μαζί του. Αὐτὲς τὶς
οὐκ ἔγνωσαν ἄνδρα εἰς κοίτην
οὐδεμίαν συνάφειαν μὲ ἄνδρα. Τὰς ἔφεραν ἔφεραν εἰς τὸ στρατόπεδον τῶν Ἰσραηλιτῶν εἰς τὴν Σηλώμ, ποὺ
ἄρσενος, καὶ ἤνεγκαν αὐτὰς εἰς
εἰς τὸ στρατόπεδον, τὸ ὁποῖον εὑρίσκετο εἰς εὑρίσκεται εἰς τὴν χώραν τῆς Χαναάν.
τὴν παρεμβολὴν εἰς Σηλὼμ τὴν
ἐν γῇ Χαναάν. Σηλὼμ τῆς χώρας Χαναάν.
21,13 Καὶ ἀπέστειλαν πᾶσα ἡ 13 Οἱ Ἰσραηλῖται, ὅλος ὁ λαός, ἔστειλαν 13 Τότε ὅλη ἡ συνέλευσις τοῦ Ἰσραηλιτικοῦ λαοῦ ἔστειλαν
συναγωγὴ καὶ ἐλάλησαν πρὸς ἀγγελιαφόρους, οἱ ὁποῖοι ὡμίλησαν πρὸς ἀπεσταλμένους καὶ ἐμίλησαν πρὸς τοὺς ἄνδρες τῆς φυλῆς
τοὺς υἱοὺς Βενιαμὶν ἐν τῇ πέτρᾳ τοὺς Βενιαμίτας, ποὺ εὑρίσκοντο εἰς τὸν Βενιαμίν, ποὺ εἶχαν καταφύγει εἰς τὸν βράχον Ρεμμών, καὶ τοὺς
Ρεμμὼν καὶ ἐκάλεσαν αὐτοὺς
βράχον Ρεμμών, καὶ τοὺς προσεκάλεσαν εἰς ἐπρότειναν συμφιλίωσιν καὶ εἰρήνην.
εἰς εἰρήνην.
εἰρήνην καὶ συμφιλίωσιν.
21,14 Καὶ ἐπέστρεψε Βενιαμὶν 14 Οἱ Βενιαμῖται, πεισθέντες, ἐπέστρεψαν 14 Κατόπιν αὐτῶν οἱ ἄνδρες τῆς φυλῆς Βενιαμὶν ἐγύρισαν πίσω,
πρὸς τοὺς υἱοὺς Ἰσραὴλ ἐν τῷ κατὰ τὸν καιρὸν ἐκεῖνον πρὸς τοὺς κοντὰ εἰς τοὺς (ἄλλους) Ἰσραηλῖτες κατὰ τὴν ἐποχὴν ἐκείνην. Καὶ
καιρῷ ἐκείνῳ, καὶ ἔδωκαν Ἰσραηλίτας, οἱ ὁποῖοι καὶ ἔδωκαν εἰς αὐτοὺς οἱ Ἰσραηλῖται ἔδωκαν εἰς τοὺς ἄνδρες τῆς φυλῆς Βενιαμὶν ὡς
αὐτοῖς οἱ υἱοὶ Ἰσραὴλ τὰς
ὡς συζύγους τὰς παρθένους, τὰς ὁποίας ἀπὸ συζύγους τὶς θυγατέρες τῶν κατοίκων τῆς Ἰαβίς, τῆς χώρας
γυναῖκας, ἂς ἐζωοποίησαν ἀπὸ
τὰς θυγατέρας τῶν κατοίκων τῆς Ἰαβὶς εἶχον Γαλαάδ, τὶς ὁποῖες δὲν εἶχαν σκοτώσει, ἀλλὰ τὶς ἀφῆκαν
τῶν θυγατέρων Ἰαβίς Γαλαάδ·
καὶ ἤρεσεν αὐτοῖς οὖτω. διατηρήσει ἐν τῇ ζωῇ. Αὐτὸ ηὐχαρίστησε τοὺς ζωντανές. Ἡ χειρονομία αὐτὴ τῶν Ἰσραηλιτῶν ἰκανοποίησε τοὺς
Βενιαμίτας. ἄνδρες τῆς φυλῆς Βενιαμίν.

148/151
21,15 Καὶ ὁ λαὸς παρεκλήθη ἐπὶ 15 Ὁ ἰσραηλιτικὸς λαὸς ᾐσθάνθη 15 Ὁ δὲ Ἰσραηλιτικὸς λαὸς ἐλυπήθη καὶ ἐσυμπάθησε τοὺς
τῷ Βενιαμίν, ὅτι ἐποίησε Κύριος συμπάθειαν πρὸς τοὺς Βενιαμίτας καὶ ἀδελφούς του τῆς φυλῆς Βενιαμίν, διότι ὁ Κύριος μὲ τὴν τιμωρίαν,

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


διακοπὴν ἐν ταῖς φυλαῖς μετεμελήθη τρόπον τινά, διότι ὁ Κύριος ποὺ τοὺς ἐπέβαλε, ἐδημιούργησε ρῆγμα, διέκοψε τὴν ἑνότητα τῶν
Ἰσραήλ. ἤνοιξεν ἕνα ρῆγμα εἰς τὰς φυλὰς τοῦ Ἰσραήλ. φυλῶν τοῦ Ἰσραήλ (μὲ τὸ νὰ ἐξολοθρεύσῃ μίαν φυλήν).
21,16 Καὶ εἶπον οἱ πρεσβύτεροι 16 Οἱ ἄρχοντες ὅμως τῆς Ἰσραηλιτικῆς 16 Οἱ ἄρχοντες τῆς συνελεύσεως τοῦ Ἰσραηλιτικοῦ λαοῦ εἶπαν: Τί
τῆς συναγωγῆς· τί ποιήσωμεν κοινότητος εἶπον· <τί θὰ κάμωμεν τώρα διὰ πρέπει νὰ κάμωμεν, ὥστε νὰ δώσωμεν γυναῖκες εἰς ἐκείνους
τοῖς περισσοῖς εἰς γυναῖκας; Ὅτι τοὺς ὑπολοίπους Βενιαμίτας διὰ τὴν (τοὺς διακοσίους τῆς φυλῆς Βενιαμίν) ποὺ ἐπέζησαν; Διότι
ἠφανίσθη ἀπὸ Βενιαμὶν γυνή.
ἐξεύρεσιν συζύγων πρὸς αὐτούς; Διότι ἐχάθησαν πλέον ἀπὸ τὴν φυλὴν τοῦ Βενιαμὶν ὅλες οἱ γυναῖκες>.
ἐξωντώθησαν ὅλαι αἱ γυναῖκες τῆς φυλῆς
Βενιαμίν>.
21,17 καὶ εἶπαν· Κληρονομία 17 Εἶπαν καὶ ἀπεφάσισαν· <ἡ διὰ κλήρου 17 Ἀκόμη ἐσκέφθησαν καὶ εἶπαν: Πρέπει νὰ ὑπάρξῃ συνέχεια τῆς
διασῳζομένων τῶν Βενιαμίν, δοθεῖσα περιοχὴ εἰς τὴν φυλὴν Βενιαμὶν κληρονομίας (τῆς περιοχῆς ποὺ ἐδόθη εἰς τὸν Βενιαμίν) ἀπὸ
καὶ οὐκ ἐξαλιφθήσεται φυλὴ παραμένεις εἰς τοὺς διασωθέντας Βενιαμίτας ἐκείνους ποὺ ἐσώθησαν ἀπὸ τὴν φυλὴν Βενιαμίν· δὲν πρέπει νὰ
ἀπὸ Ἰσραήλ·
διότι οὐδεμία φυλὴ ἐκ τῶν Ἰσραηλιτῶν δὲν ἑξαφανισθῇ καὶ νὰ χαθῇ καμμία φυλὴ ἀπὸ τὸν Ἰσραηλιτικὸν
πρέπει νὰ ἐξαφανισθῇ. λαόν.
21,18 ὅτι ἡμεῖς οὐ δυνησόμεθα 18 Ἡμεῖς ὅμως δὲν ἠμποροῦμεν νὰ δώσωμεν 18 Ὅμως ἐμεῖς δὲν θὰ ἠμπορέσωμεν νὰ δώσωμεν εἰς αὐτούς (ποὺ
δοῦναι αὐτοῖς γυναῖκας ἀπὸ εἰς αὐτοὺς συζύγους ἀπὸ τὰς θυγατέρας μας, ἐσωθησαν ἀπὸ τὴν φυλὴν Βενιαμίν) ὡς συζύγους γυναῖκες ἀπό
τῶν θυγατέρων ἡμῶν, ὅτι διότι ὡρκίσθημεν μεταξύ μας λέγοντες: τις θυγατέρες μᾶς, διότι ὅλοι, ὅσοι ἀνήκομεν εἰς τὸν Ἰοραηλιτικὸν
ὠμόσαμεν ἐν υἱοῖς Ἰσραὴλ
Κατηραμένος θὰ εἶναι ἐκεῖνος ποὺ θὰ δώσῃ λαόν, ὠρκισθήκαμε καὶ εἴπαμε: <Καταραμένος νὰ εἶναι ὅποιος
λέγοντες· ἐπικατάρατος ὁ
σύζυγον εἰς τοὺς ἄνδρας τῆς φυλῆς δώσῃ γυναῖκα εἰς ἄνδρα τῆς φυλῆς Βενιαμίν>.
διδοὺς γυναῖκα τῷ Βενιαμίν.
Βενιαμίν>.
21,19 Καὶ εἶπαν· ἰδοὺ δὴ ἑορτὴ 19 Ἐσκέφθησαν ὅμως μεταξύ των καὶ εἶπον· 19 Τότε ἐσκέφθηκαν ὡς λύσιν τοῦ προβλήματος αὐτοῦ καὶ εἶπαν:
Κυρίου ἐν Σηλὼμ ἀφ' ἡμερῶν <ἰδού, κατὰ τὸ διάστημα τοῦ ἔτους τελοῦνται Νά· πλησιάζει ἡ ἑορτὴ τοῦ Κυρίου εἰς τὴν Σηλώμ, ποὺ γίνεται
εἰς ἡμέρας, ἥ ἐστιν ἀπὸ βορρᾶ ἑορταὶ πρὸς τιμὴν τοῦ Κυρίου εἰς Σηλώμ>. Ἡ κάθε χρόνον>. (Ἡ Σηλὼμ εὑρίσκεται εἰς τὰ βόρεια τῆς Βαιθήλ, εἰς
τῆς Βαιθὴλ κατ' ἀνατολὰς ἡλίου
πόλις αὐτὴ εὑρίσκεται πρὸς βορρᾶν τῆς τὰ ἀνατολικὰ τοῦ δρόμου, ποὺ ὁδηγεῖ ἀπὸ τὴν Βαιθὴλ εἰς τὴν
ἐπὶ τῆς ὁδοῦ τῆς ἀναβαινούσης
Βαιθήλ, ἀνατολικῶς τῆς ὁδοῦ ἡ ὁποία Συχέμ, καὶ εἰς τὰ νότια τῆς πόλεως Λεβωνά).
ἀπὸ Βαιθὴλ εἰς Συχὲμ καὶ ἀπὸ
νότου τῆς Λεβωνά. ἀνεβαίνει ἀπὸ Βαιθὴλ εἰς Συχὲμ καὶ πρὸς

149/151
νότον τῆς πόλεως Λεβωνά.
21,20 Καὶ ἐνετείλαντο τοῖς υἱοῖς 20 Παρήγγειλαν λοιπὸν εἰς τοὺς ἄνδρας τῆς 20 Δι' αὐτό (οἱ ἄρχοντες τῆς συνελεύσεως) ἔδωσαν διαταγὴν εἰς

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


Βενιαμὶν λέγοντες· πορεύεσθε φυλῆς Βενιαμὶν καὶ τοὺς εἶπαν· <πηγαίνετε τοὺς ἄνδρες τῆς φυλῆς Βενιαμὶν καὶ τοὺς παρήγγειλαν:
καὶ ἐνεδρεύσατε ἐν τοῖς καὶ στήσατε ἐνέδρας εἰς τοὺς ἀμπελῶνας ἔξω <Πηγαίνετε, κρυφθῆτε καὶ στήσετε ἐνέδραν εἰς τὰ ἀμπέλια, ποὺ
ἀμπελῶσι· ἀπὸ τὴν πόλιν. εἶναι ἔξω ἀπὸ τὴν Σηλώμ.
21 καὶ ὄψεσθε καὶ ἰδού, ἐὰν 21 Προσέξατε ὥστε ὅταν ἐξέλθουν αἱ 21 Ἀπὸ ἐκεῖ (κρυμμένοι) παρακολουθῆστε καὶ προσέξετε τοῦτο:
ἐξέλθωσιν αἱ θυγατέρες τῶν θυγατέρες τῶν κατοίκων Σηλὼμ νὰ Ὅταν βγοῦν οἱ θυγατέρες τῶν κατοίκων τῆς Σηλὼμ διὰ νὰ
οἰκούντων Σηλὼ χορεύειν ἐν χορεύσουν, ἁρπάξατε ὁ καθένας ἀπὸ σᾶς χορεύσουν εἰς τοὺς θρησκευτικούς (ἐορταστικούς) χορούς, θὰ
τοῖς χοροῖς, καὶ ἐξελεύσεσθε ἐκ
μίαν γυναῖκα ὡς σύζυγόν του ἀπὸ τὰς ὁρμήσετε ἀπὸ τὶς κρύπτες σας (ἀπὸ τὰ ἀμπέλια)· καὶ ὁ κάθε
τῶν ἀμπελώνων καὶ ἁρπάσατε
θυγατέρας τῶν κατοίκων Σηλὼμ καὶ ἄνδρας ἀπὸ σᾶς θὰ ἁρπάξῃ μίαν γυναῖκα ἀπὸ τὶς θυγατέρες (τῶν
ἑαυτοῖς ἀνὴρ γυναῖκα, ἀπὸ τῶν
θυγατέρων Σηλὼμ καὶ πηγαίνετε εἰς τὴν χώραν τῆς φυλῆς Βενιαμίν. κατοίκων) τῆς Σηλὼμ καὶ θὰ τὴν ἀπαγάγῃ μαζί του εἰς τὴν
πορεύεσθε εἰς γῆν Βενιαμίν. χώραν τῆς φυλῆς Βενιαμίν.
21,22 Καὶ ἔσται ὅταν ἔλθωσιν οἱ 22 Ἐὰν δὲ οἱ πατέρες ἢ οἱ ἀδελφοὶ αὐτῶν τῶν 22 Θὰ συμβῇ δὲ τοῦτο: Ἐὰν (ὅταν) ἔλθουν οἱ πατέρες τῶν νεαρῶν
πατέρες αὐτῶν ἢ οἱ ἀδελφοὶ γυναικῶν ἔλθουν νὰ ἀντιδικήσουν πρὸς σᾶς, αὐτῶν κοριτσιῶν ἤ οἱ ἀδελφοί των διὰ νὰ παραπονεθοῦν καὶ
αὐτῶν κρίνεσθαι πρὸς ἡμᾶς, καὶ ἡμεῖς θὰ εἴπωμεν πρὸς αὐτούς· Δείξατε διαμαρτυρηθοῦν εἰς ἡμᾶς, ἐμεῖς θὰ τοὺς εἴπουμε· <φανῆτε
ἐροῦμεν αὐτοῖς· ἔλεος ποιήσετε
κατανόησιν καὶ καλωσύνην πρὸς χάριν εὐνοϊκοὶ καὶ εὐσπλαγχνικοὶ ἀπέναντί μας καὶ ἀφῆστε τὶς
ἡμῖν αὐτάς, ὅτι οὐκ ἐλάβομεν
ἡμῶν, διότι κατὰ τὴν μάχην τῆς Ἰαβὶς δὲν γυναῖκες αὐτὲς εἰς ἡμᾶς (ἢ κατ' ἄλλην ἑρμηνείαν: Πρὸς χάριν
ἀνὴρ γυναῖκα αὐτοῦ ἐν τῇ
παρατάξει, ὅτι οὐχ ὑμεῖς ἠχμαλωτίσαμεν γυναῖκας ὥστε νὰ μας)· διότι κατὰ τὸν πόλεμον εἰς τὴν Ἰαβὶς δὲν ἠμπορέσαμεν νὰ
ἐδώκατε αὐτοῖς· ὡς κλῆρος ἐπαρκέσουν δι' ἕνα ἕκαστον ἄνδρα ἀπὸ τοὺς συλλάβωμεν καὶ νὰ ἑξασφαλίσωμεν διὰ κάθε ἄνδρα (τῆς φυλῆς
πλημμελήσατε. διασωθέντας Βενιαμίτας. Ἄλλωστε δὲν Βενιαμίν) μίαν γυναῖκα, τὴν ὁποίαν νὰ τοῦ δώσωμεν ὡς σύζυγον.
ἐδώσατε σεῖς τὰς θυγατέρας σας εἰς αὐτούς, (Ἀφῆστε τὶς γυναῖκες αὐτὲς καὶ νὰ εἶσθε ἥσυχοι ὅτι δὲν
ὥστε νὰ θεωρηθῇ αὐτὸ ἁμάρτημα τῆς φυλῆς παραβαίνετε τὸν ὅρκον σας) διότι δὲν τὶς ἐδώσατε σεῖς εἰς αὐτοὺς
σας διὰ παράβασιν ὄρκου>. ὡς συζύγους μὲ τὴν θέλησίν σας. (Ἐὰν τὶς ἐδίδατε μόνοι σας, τότε
θὰ παρεβαίνατε τὸν ὅρκον σας) καὶ θὰ ἧσθε ἔνοχοι καὶ σεῖς καὶ
ὅλη ἡ φυλή σας>.
21,23 Καὶ ἐποίησαν οὕτως οἱ υἱοὶ 23 Οἱ ἄνδρες τῆς φυλῆς Βενιαμὶν ἔτσι 23 Καὶ οἱ ἄνδρες τῆς φυλῆς Βενιαμὶν ἔκαμαν, ὅπως ἀκριβῶς τοὺς
Βενιαμὶν καὶ ἔλαβον γυναῖκας ἔκαμαν. Ἐπῆραν ἀπὸ ἐκείνας ποὺ ἐχόρευαν διέταξαν οἱ ἄρχοντες. Καὶ ἔλαβαν ὡς συζύγους γυναῖκες,

150/151
εἰς ἀριθμὸν αὐτῶν ἀπὸ τῶν τόσας εἰς ἀριθμόν, ὅσαι τοὺς ἔλειπον. σύμφωνα μὲ τὸν ἀριθμόν των, ἀπὸ τὶς χορεύτριες τῆς Σηλώμ, τὶς
χορευουσῶν, ὧν ἥρπασαν· καὶ
Ἥρπασαν τὰς γυναῖκας, ἀνεχώρησαν καὶ ὁποῖες ἀπήγαγαν. Κατόπιν ἀνεχώρησαν καὶ ἐπέστρεψαν εἰς τὴν
ἐπορεύθησαν καὶ ὑπέστρεψαν

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


εἰς τὴν κληρονομίαν αὐτῶν καὶ ἐπέστρεψαν εἰς τὴν χώραν των. περιοχήν, ποὺ τοὺς εἶχε δοθῇ ὡς κληρονομία, καὶ ἔκτισαν πάλιν
ᾠκοδόμησαν τὰς πόλεις καὶ Ἀνοικοδόμησαν τὰς κατεστραμμένας πόλεις τὶς πόλεις, ποὺ εἶχαν καταστραφῇ κατὰ τὸν πόλεμον, καὶ
ἐκάθισαν ἐν αὐταῖς. των καὶ ἐγκατεστάθησαν εἰς αὐτάς. ἐγκατεστάθησαν εἰς αὐτές.
21,24 Καὶ περιεπάτησαν ἐκεῖθεν 24 Μετὰ δὲ τὸ πέρας τῶν πολεμικῶν αὐτῶν 24 Καὶ κατὰ τὴν (ἰδίαν) ἐκείνην ἐποχήν (ἐφ' ὅσον ἔληξεν ἡ
οἱ υἱοὶ Ἰσραὴλ ἐν τῷ καιρῷ συρράξεων ἐπανῆλθον οἱ Ἰσραηλῖται ὁ συνέλευσις καὶ ἐτακτοποιήθη τὸ ζήτημα τῆς φυλῆς Βενιαμίν)
ἐκείνῳ ἀνὴρ εἰς φυλὴν αὐτοῦ καθένας εἰς τὴν φυλήν του καὶ τὴν ἀνεχώρησαν ἀπὸ ἐκεῖ καὶ οἱ ὑπόλοιποι Ἰσραηλῖται· καὶ
καὶ εἰς συγγένειαν αὐτοῦ, καὶ
οἰκογένειάν του. Ἐπέστρεψεν ἔτσι ὁ καθένας ἐπέστρεψεν ὁ καθένας εἰς τὴν φυλήν του καὶ τὴν οἰκογένειάν του.
ἐξῆλθον ἐκεῖθεν ἀνὴρ εἰς τὴν
ἀπὸ ἐκεῖ εἰς τὸν τόπον του. Ἔτσι ἀνεχώρησαν ἀπὸ ἐκεῖ ὁ καθένας εἰς τὸν τόπον, ποὺ τοῦ
κληρονομίαν αὐτοῦ.
ἐδόθη ὡς κληρονομία.
21,25 ᾿Εν δὲ ταῖς ἡμέραις 25 Κατὰ τὴν ἐποχὴν ἐκείνην δὲν ὑπῆρχεν 25 (Μὴ λησμονῶμεν ὅτι αὐτὰ ἐγίνοντο, διότι) κατὰ τὶς ἡμέρες
ἐκείναις οὐκ ἦν βασιλεὺς ἐν ἀκόμη βασιλεὺς μεταξὺ τῶν Ἰσραηλιτῶν καὶ ἐκεῖνες δὲν ὑπῆρχε βασιλιᾶς εἰς τὸν Ἰσραηλιτικὸν λαόν· ὁ
Ἰσραήλ· ἀνὴρ τὸ εὐθὲς ἐνώπιον ὁ καθένας ἀπὸ αὐτοὺς ἔκανεν ὅ,τι ἐνόμιζεν καθένας (ἕνεκα τῆς ἀναρχίας ποὺ ἐπικρατοῦσε) ἔκαμνε ὅ,τι
αὐτοῦ ἐποίει.
ὀρθόν. ἐπιθυμοῦσε (ὅ,τι τοῦ ἐκάπνιζε)!

151/151
Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης

You might also like