DC GERİLİM DÜŞÜMÜ VE GÜÇ KAYBI HESABI - 01

Dizi-1 Verileri Formül Açıklama

Dizi Gücu PDİZİ 3840 W Pk Güç Kaybı (W)
Dizi Gerilimi UDİZİ 402.6 V K Elektrik İletkenlik (Bakır:56 m/Ώ.mm²)
Dizi Akımı IDİZİ 9.54 A %e Gerilim Düşümü Oranı
Dizi Kablo Uzunluğu LDİZİ 41 m ITK Solar Kablo Akım Taşıma Kapasitesi
Dizi Kısa Devre Akımı Isc 10.11 A %Pk %Güç Kaybı
Dizi Kısa Kablo Kesiti SDC 6 mm2

Dizi-2 Verileri
Dizi Gücu PDİZİ 3840 W
Dizi Gerilimi UDİZİ 402.6 V
Dizi Akımı IDİZİ 9.54 A
Dizi Kablo Uzunluğu LDİZİ 39 m
Dizi Kısa Devre Akımı Isc 10.11 A
Dizi Kısa Kablo Kesiti SDC 6 mm2

Güç Kaybı Hesabı- (Dizi-1)

LDİZİ.IDİZİ2 41 x 9.54 x 9.54

Pk = = = 11.11 W
SDC.K 6 x 56

Pk x 100 11.11 x 100

%Pk = = = 0.29
Pdizi 3840

Gerilim Düşümü Hesabı- (Dizi-1)

100.LDİZİ.IDİZİ 100 x 41 x 9.54

%e1 = = = 0.29
SDC.UDİZİ.K 6 x 402.6 x 56

Güç Kaybı Hesabı- (Dizi-2)

LDİZİ.IDİZİ2 39 x 9.54 x 9.54

Pk = = = 10.56 W
SDC.K 6 x 56

Pk x 100 10.56 x 100

%Pk = = = 0.28
Pdizi 3840

Gerilim Düşümü Hesabı- (Dizi-2)

100.LDİZİ.IDİZİ 100 x 39 x 9.54

%e1 = = = 0.28
SDC.UDİZİ.K 6 x 402.6 x 56

Geilim düşümü ve güç kaybı %2 den küçük olduğu için, seçilen kablo UYGUNDUR.
 Solar Kablo Katalog Bilgileri (Tablo-1)

Kablo Kesiti Taşıma Direnç (20⁰C) Anma

Dış Çap mm
mm2 Kapasitesi (A) (Ώ/km) Gerilimi(V)
Kablo Tipi
BC-SUN PV1-F 2.5 4.9 41 7.70 1000
BC-SUN PV1-F 4 5.4 55 4.75 1000
BC-SUN PV1-F 6 5.9 70 3.39 1000
BC-SUN PV1-F 10 7.0 98 1.91 1000

K1: Tek damarlı kablolar için düzeltme faktörleri(Tablo-2)

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 20
1.00

0.80

0.70

0.65

0.60

0.57

0.54

0.52

0.50

0.48
12 14 16 18 20
0.45

0.41

0.41

0.39

0.38

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
1.00

0.85

0.79

0.75

0.73

0.72

0.72

0.71

0.70

0.70
12 14 16 18 20
0.70

0.70

0.70

0.70

0.70

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
1.00

0.94

0.90

0.90

0.90

0.90

0.90

0.90

0.90

0.90

12 14 16 18 20
0.90

0.90

0.90

0.90

0.90

K2: Kabloda izin verilen veya önerilen çalışma sıcaklığı (Tablo-3)

40°C 60°C 70°C 80°C 85°C 90°C
30°C 1 1 1 1 1 1
35°C 0.71 0.91 0.95 0.95 0.95 0.96
40°C - 0.82 0.89 0.89 0.95 0.91
45°C - 0.71 0.84 0.84 0.90 0.87
50°C - 0.58 0.77 0.77 0.85 0.82
55°C - 0.41 0.71 0.71 - 0.76
60°C - - 0.63 0.63 - 0.71
65°C - - 0.55 0.55 - 0.65
70°C - - 0.45 0.45 - 0.58
75°C - - - - - 0.50
80°C - - - - - 0.41
85°C - - - - - 0.29
 6 mm² PV1-F kablo için akım taşıma değeri;

Itk = Kablo Akım Taşıma Kapasitesi x Düzeltme Faktörü(K1) x Sıcaklık Faktörü(K2)

Itk = 70 x 0.41 x 0.76
Itk = 21.812 A

Imax = 1.25 x Isc

Imax = 1.25 x 10.11
Imax = 12.638 A
21.81 > 12.64 olduğundan, seçilen kablo akım taşıma yönünden uygundur
 AC GERİLİM DÜŞÜMÜ VE GÜÇ KAYBI HESABI - 02

GÜÇ KAYBI FORMULLERİ

𝑝𝐾=(3 𝑥 𝐿 𝑥 𝐼²)/(𝑆
PK W = AC hattı güç kaybı
𝑥 𝐾)
L mt. = İletken uzunluğu
S mm2 = İletken kablo kesiti
K m/Ω.mm2 = Elektrik iletkenliği
(Bakır için 56, Alüminyum için 35)
I=(Nk )/(√3xU x
CosØ) I A = İşletme Akımı
Nk W = AC Kurulu Güç
U V = İşletme Gerilimi

GERİLİM DÜŞÜMÜ FORMÜLLERİ

%𝑒=(√3 𝑥 100 𝑥 𝐿 𝑥 %e = Gerilim düşümü oran

𝐼)/(𝑆 𝑥 𝑈 𝑥 𝐾) L mt. = İletken uzunluğu
S mm2 = İletken kablo kesiti
K m/Ω.mm2 = Elektrik iletkenliği
(Bakır için 56, Alüminyum için 35)
I A = İşletme Akımı
U V = İşletme Gerilimi

GÜÇ KAYBI VE GERİLİM DÜŞÜMÜ KABLO HESAPLAMALARI

Golden Sunset TR / 09-37-0472 hattı için AC Güç Kaybı Hesabı

P = 7 kW 7
I = = 10.1 A
L = 70 mt. √(3) x 0.4 x 1
S = 35 mm2
K = 35 m/Ω.mm2 3 x 70 x 10.10 ²
Pk = = 11 W
U = 0.4 kV 35 x 56

ADP / Tali Pano hattı için AC Gerilim Düşümü Hesabı

I = 10.1 A
L = 70 mt. √(3) x 100 x 70 x 10.1
%e = = % 0.2
S = 35 mm2 35 x 400 x 35
K = 35 m/Ω.mm2
U = 400 V
 09-37-0472 / ADP hattı için AC Güç Kaybı Hesabı

P = 7 kW 7
I = = 10.1 A
L = 19 mt. √(3) x 0.4 x 1
S = 16 mm2
K = 56 m/Ω.mm2 3 x 19 x 10.10 ²
Pk = = 6.5 W
U = 0.4 kV 16 x 56

ADP / Tali Pano hattı için AC Gerilim Düşümü Hesabı

I = 10.1 A
L = 19 mt. √(3) x 100 x 19 x 10.1
%e = = % 0.1
S = 16 mm2 16 x 400 x 56
K = 56 m/Ω.mm2
U = 400 V

ADP / Tali Pano hattı için AC Güç Kaybı Hesabı

P = 7 kW 7
I = = 10.1 A
L = 16 mt. √(3) x 0.4 x 1
S = 6 mm2
K = 56 m/Ω.mm2 3 x 16 x 10.10 ²
Pk = = 14.6 W
U = 0.4 kV 6 x 56

ADP / Tali Pano hattı için AC Gerilim Düşümü Hesabı

I = 10.1 A
L = 16 mt. √(3) x 100 x 16 x 10.1
%e = = % 0.2
S = 6 mm2 6 x 400 x 56
K = 56 m/Ω.mm2
U = 400 V
 Tali Pano / GES Pano hattı için AC Güç Kaybı Hesabı

P = 7 kW 7
I = = 10.1 A
L = 4 mt. √(3) x 0.4 x 1
S = 6 mm2
K = 56 m/Ω.mm2 3 x 4 x 10.10 ²
Pk = = 3.6 W
U = 0.4 kV 6 x 56

Tali Pano / GES Pano hattı için AC Gerilim Düşümü Hesabı

I = 10.1 A
L = 4 mt. √(3) x 100 x 4 x 10.1
%e = = % 0.1
S = 6 mm2 6 x 400 x 56
K = 56 m/Ω.mm2
U = 400 V

GES Pano / Evirici hattı için AC Güç Kaybı Hesabı

P = 7 kW 7
I = = 10.1 A
L = 3 mt. √(3) x 0.4 x 1
S = 6 mm2
K = 56 m/Ω.mm2 3 x 3 x 10.10 ²
Pk = = 2.7 W
U = 0.4 kV 6 x 56

GES Pano / Evirici hattı için AC Gerilim Düşümü Hesabı

I = 10.1 A
L = 3 mt. √(3) x 100 x 3 x 10.1
%e = = % 0.04
S = 6 mm2 6 x 400 x 56
K = 56 m/Ω.mm2
U = 400 V

Toplam Gerilim Düşümü = 0.2 + 0.1 + 0.2 + 0.1 + 0.04 = 0.64%

0.64% < %3 UYGUNDUR

 KABLOLARIN AKIM TAŞIMA YÖNÜNDEN KONTROLÜ

Tali Pano / GES Pano hattı için akım taşıma yönünden kontrolü

7
In = = 10.1 A
√(3) x 0.4 x 1

Kablo bilgileri;
Kullanılacak kablo = 4x6 mm2 NYY
Kablonun akım taşıma değeri = 50 A Kablo kataloğundan
Sıcaklık kat sayısı(K1) = 0.87
Kablo taşıma kat sayısı(K2) = 1.00

Itk = Kablo Akım Taşıma Kapasitesi x Düzeltme Faktörü(K1) x Sıcaklık Faktörü(K2)

Itk = 50 x 0.87 x 1.00
Itk = 43.5 A Düzeltilmiş kablo akımı

43.5 > 10.10 olduğundan, seçilen kablo akım taşıma yönünden uygundur
 GES Pano / Evirici hattı için akım taşıma yönünden kontrolü

7
In = = 10.1 A
√(3) x 0.4 x 1

Kablo bilgileri;
Kullanılacak kablo = 5x6 mm2 NYY
Kablonun akım taşıma değeri = 50 A Kablo kataloğundan
Sıcaklık kat sayısı(K1) = 0.87
Kablo taşıma kat sayısı(K2) = 0.87

Itk = Kablo Akım Taşıma Kapasitesi x Düzeltme Faktörü(K1) x Sıcaklık Faktörü(K2)

Itk = 50 x 0.87 x 0.87
Itk = 37.845 A Düzeltilmiş kablo akımı

37.85 > 10.10 olduğundan, seçilen kablo akım taşıma yönünden uygundur

TAŞIMA KATSAYISI(K2)
SICAKLIK KAT SAYISI(K1)
KABLO YERLEŞİM KABLO ( DEVRE ) SAYISI
XLPE ve DÜZENLEMESİ
°C PVC
EPR 1 2 3 4 5 6 7 8 9 12
10 1.22 1.15
15 1.17 1.12 Havada , Bir yüzey olarak
0.70

0.57
0.54
0.52
0.50
0.45
###
###

###
###

üzerinde veya gömülü olarak

20 1.12 1.08 demetlenmiş veya çevresi sarılmış
25 1.06 1.04
30 1 1
35 0.94 0.96
0.79

0.72
0.72
0.71
0.70
###
###

###
###

Tek Katlı Olarak Duvar veya Yere

-

40 0.87 0.91 Döşenmiş

45 0.79 0.87
50 0.71 0.82
55 0.61 0.76
62.00
0.72

0.64
0.63

0.61
###
###

###
###

60 0.5 0.71
Tek Katlı Olarak Ahşap Tavan
65 - 0.65 Altına Döşenmiş
70 - 0.58
75 - 0.5
0.82

0.73
0.73
0.72
0.72
###
###

###
###

80 - 0.41
85 - - Tek Katlı Olarak Dikey veya
90 - - Yatay Delikli Kablo Tavasına
Döşenmiş
0.82

0.79
0.79
0.78
0.78
###
###

###
###

95 - -
-

100 - -
 SİGORTA SEÇİM HESABI - 03

Evirici Giriş Sigortası Seçim Hesabı

7
I = = 10.1 A Seçilen sigorta 10.1 A den büyük olmalı
√(3) x 0.4 x 1

4Px20 A Sigorta ve 4Px25 A 300 mA KAKR Seçilmesi Uygundur

GES Panosu Giriş Sigortası Seçim Hesabı

7
I = = 10.1 A Seçilen sigorta 10.1 A den büyük olmalı
√(3) x 0.4 x 1

4Px25 A Sigorta Seçilmesi Uygundur

 DİZİ HESABI

Solar panel verileri inverter verileri

nominal güç (W)= 320 nominal güç (kW)= 7
nominal voltaj (V)= 33.55 min. Giriş voltajı(V)= 150
açık devre voltajı (Voc) 40.46 max.giriş voltajı (V)= 1,000
nominal akım(A)= 9.54 max. giriş akımı (A)= 16.0
kısa devre akıı (A)=Isc 10.11 çıkış voltajı (V) 230V/400V

PV Modül - Dizi Bilgileri Değer Birim

Maksimum Sıcaklık (Tmax) 70.00 °C
Minimum Sıcaklık (Tmin) -10 °C
Modülün Voc Sıcaklık Katsayısı (βV oc ) -0.29 %/°C
Modülün Vmpp Sıcaklık Katsayısı (βV mpp ) -0.29 %/°C
Standart Test Sıcaklığı (Tstc) 25 °C
Modülün STC Gücü (P) 320 Wp
Nominal Güç toleransı (W) 0/+5 W

Formül Açıklama
nMAX Dizideki Max. Panel Sayısı
nMİN Dizideki Min. Panel Sayısı
U-10 -10 ℃′deki Modül Gerilimi
U+70 70 ℃′deki Modül Gerilimi

PV Modüllerin gerilimleri ışınımla doğru orantılı, sıcaklıkla ters orantılı olarak değişir. Düşük
sıcaklıklarda yüksek gerilim, yüksek sıcaklıklarda düşük gerilim elde edilir. Buna göre;
PV Modüllerden en yüksek gerilim; minimum sıcaklık ortamında elde edilen açık devre gerilimidir.
PV Modüllerden en düşük gerilim; maksimum sıcaklık ortamında elde edilen açık devre gerilimidir.

Eviricinin kapatması durumunda eviriciyi tekrar devreye sokarken yüksek açık devre gerilimi söz
konusu olabilir. Bu gerilim, eviricideki maksimum DC giriş geriliminden küçük olmalıdır. Aksi takdirde
evirici zarar görebilir. Böylece seri devrede bulunan maksimum modül sayısı; eviricinin maksimum
giriş geriliminin, minimum sıcaklıktaki açık devre gerilimine bölünmesi ile elde edilir.

Çok düşük ışıma değerlerinde bile PV modül bir miktar ısınmaktadır. Yaz aylarında modüller
70⁰C'ye kadar ısınabilir. Isınan modüllerin gerilimleri düşecektir. Yüksek sıcaklıklarda oluşacak açık
devre gerilimi, eviricideki minimum DC giriş geriliminden büyük olmalıdır. Böylece seri devrede
bulunan minimum modül sayısı; eviricinin minimum giriş geriliminin, maksimum sıcaklıktaki açık
devre gerilimine bölünmesi ile elde edilir.

DİZİDEKİ MAKSİMUM PANEL SAYISI

*Oluşabilecek en yüksek gerilim açık devre gerilimidir. -10⁰C'deki açık devre gerilimidir.

U-10 = UOC x 1,1 kMAX = 1+(SICAKLIK FARKIxGERİLİM KATSAYISI (%))

U-10 = 40.46 x 1,1 kMAX = 1 + ((25-(-10)) x (0,275%))
U-10 = 44.35 V kMAX = 1.096
(1 Adet PV Modülde oluşabilecek maksimum gerilim)

Her bir dizide bulunan seri bağlı PV modüllerin toplam gerilimi, evirici maksimum giriş
gerilimden düşük olmalıdır. Aksi taktirde evirici zarar görebilir

nMAX = UINV-Max.Giriş / U-10

nMAX = 1,000 / 44.35
nMAX = 22.546 ~ 22 adet (1 dizide seri bağlanabilecek maksimum PV modül sayısı)
Her diziye 12 adet PV modül seri bağlanacaktır. 12 ≤ 22 olduğundan uygundur.

Gerilim Kontrolü

Her bir diziye 22 adet PV modül seri bağlandığında

12 x 44.35 = 532.3 < 1000 V olduğundan her bir diziye 12 adet PV modülün seri bağlanması
uygundur
 DİZİDEKİ MİNİMUM PANEL SAYISI

**Oluşabilecek en düşük gerilim 70⁰C'deki açık devre gerilimidir.

U70 = UMODÜL x 0,88 kMİN = 1+(SICAKLIK FARKIxGERİLİM KATSAYISI (%))

U70 = 33.6 x 0,88 kMİN = 1 + ((25-(70)) x (0,275%))
U70 = 29.398 V kMİN = 0.876
(1 Adet PV Modülde oluşabilecek minimum gerilim)

Her bir dizide bulunan seri bağlı PV modüllerin toplam gerilimi, evirici minimum giriş gerilimden
yüksek olmalıdır. Aksi taktirde evirici çalışmayacaktır.

nMİN = UINV-Min.Giriş / U70

nMİN = 150 / 29.40
nMİN = 5.1024 ~ 6 adet (1 dizide seri bağlanabilecek minimum PV modül sayısı)

6≤ Panel aralığı ≤ 22 aralığında olacaktır.

Gerilim Kontrolü

Her bir diziye 20 adet PV modül seri bağlandığında

12 x 29.4 = 352.8 > 150 V olduğundan her bir diziye 12 adet PV modülün seri bağlanması
uygundur

***Oluşabilecek en yüksek akım, 70⁰C'deki kısa devre akımıdır.

Sıcaklık Farkı X Akım-Sıcaklık Katsayısı = 45 X %0,052 = 0.0234

70⁰C'deki kısa devre akımı, 25°C'deki kısa devre akımının 0,0234 kat fazlasına yani 1,0234 katına eşittir.

I70 = ISC x1,0234

I70 = 10.11 x1,0234
I70 = 10.35 A (1 Adet PV Modülde oluşabilecek maksimum akım)

MPPT için;

MPPT girişine 4 adet dizi bağlandığında n dizi sayısı olmak üzere ;

I70 = 10.35 x1
I70 = 10.35

MPPT girişlerinin zarar görmemesi için;

10.347 < Max. Giriş Akımı(MPPT) Olmalıdır

10.347 < 16.0 OLDUĞUNDAN UYGUNDUR

 PANEL- İNVERTER UYGUNLUK KONTROLÜ (12 adet x 320 Wp panel )
PV Modül - Dizi Bilgileri Değer Birim PV Modül - Dizi Bilgileri Değer Birim İnv. Bilgileri Değer Birim
Maksimum Sıcaklık (Tmax) 70 °C Paralel Bağlı Dizi Sayısı (D) 1 adet İnv. Mak. Giriş Gerilimi 1000 V
Minimum Sıcaklık (Tmin) -10 °C Dizideki Panel Sayısı (N) 12 adet İnv. Min. Giriş Gerilimi 150 V
Modülün Voc Sıcaklık Katsayısı (βVoc ) -0.29 %/°C Modülün Nominal Gerilimi (Vmpp) 33.55 V İnv. Mak. Mppt Gerilimi 800 V
Modülün Vmpp Sıcaklık Katsayısı (βVmpp ) -0.29 %/°C Modülün Açık Devre Gerilimi (Voc) 40.46 V İnv. Min. Mppt Gerilimi 228 V
Standart Test Sıcaklığı (Tstc) 25 °C Dizinin Nominal Akım (Impp) 9.54 A İnv. Mak. Giriş Akımı 16 A
Modülün STC Gücü (P) 320 Wp Dizinin Kısa Devre Akımı (Isc) 10.11 A İnv. Mak. Giriş Kısa Devre Akımı 24 A
Nominal Güç toleransı (W) 0/+5 W İnv. AC Nominal Gücü 7 kW
İNVERTERLER MPPT GİRİŞİ İÇİN HESAPLAR:
MİNİMUM VE MAKSİMUM DC GİRİŞ KONROLÜ
Maksimum Dizi Gerilimi = N x Voc x [1+ βVoc x [ Tmin - Tstc ] / 100 )]
Açık Devre = 12 x 40.5 x [1+ -0.29 x [ -10 - 25 ] / 100)] = 534.8 V < 1000 V olup uygundur.
Gerilimi Baz
Alınarak Minimum Dizi Gerilimi = N x Voc x [1+ βVoc x [ Tmax - Tstc ] / 100)]
= 12 x 40.5 x [1+ -0.29 x [ 70 - pp ] / 100)] = 422.2 V > 150 V olup uygundur.

Maksimum MPPT Gerilimi = N x Vmpp x [1+ βVmpp x [ Tmin - Tstc ] /100)]

MPP Gerilimi = 12 x 33.55 x [1+ -0.29 x [ -10 - 25 ] / 100)] = 443.5 V < 800 V olup uygundur.
Baz Alınarak Minimum MPPT Gerilimi = N x Vmpp x [1+ βVmpp x [ Tmax - Tstc ] /100)]
= 12 x 33.55 x [1+ -0.29 x [ 70 - 25 ] / 100)] = 350.061 V > 228 V olup uygundur.

MAKSİMUM DC AKIM KONTROLÜ

Dizi Maksimum Akımı = D x Impp = 1 x 9.54 = 9.54 A < 16.0 A olup uygundur.

Dizi Kısa Devre Akımı = = 1 x 10.11 = 10.11 A < 24.0 A olup uygundur.
D x Isc

Sizing Factor
Mak. DC kurulu Güç 7.68
Sizing Factor = = = 1.10
AC Nominal Güç 7
 PV Modül - Dizi Bilgileri Değer Birim Modülün Nominal Gerilimi (Vmpp)
Maksimum Sıcaklık (Tmax) 70 °C Modülün Açık Devre Gerilimi (Voc)
Minimum Sıcaklık (Tmin) -10 °C Dizinin Nominal Akım (Impp)
Modülün Voc Sıcaklık Katsayısı (βVoc ) -0.29 %/°C Dizinin Kısa Devre Akımı (Isc)
Modülün Vmpp Sıcaklık Katsayısı (βVmpp ) -0.29 %/°C
Standart Test Sıcaklığı (Tstc) 25 °C
Modülün STC Gücü (P) 320 Wp
Nominal Güç toleransı (W) 0/+5 W

Dizi-1 panel sayısı 12

Dizi-1 metrajı 41

Dizi-2 panel sayısı 12

Dizi-2 metrajı 39
al Gerilimi (Vmpp) 33.55 V İnv. Bilgileri Değer Birim
vre Gerilimi (Voc) 40.46 V İnv. Mak. Giriş Gerilimi 1000 V
Akım (Impp) 9.54 A İnv. Min. Giriş Gerilimi 150 V
e Akımı (Isc) 10.11 A İnv. Mak. Mppt Gerilimi 800 V
İnv. Min. Mppt Gerilimi 228 V
İnv. Mak. Giriş Akımı 16 A
İnv. Mak. Giriş Kısa Devre Akımı 24 A
İnv. AC Nominal Gücü 7 kW