Trường Đại học Khoa học xã hội và Nhân văn Thành phố Hồ Chí Minh

KHOA LỊCH SỬ

BỘ MÔN TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH

ĐỀ CƯƠNG MÔN HỌC

TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ CHỦ NGHĨA XÃ HỘI VÀ QUÁ ĐỘ LÊN

CHỦ NGHĨA XÃ HÔI

Chương trình đào tạo: Cử nhân lịch sử

Người biên soạn: Hồ Thị Kiều Nương

Thành phố Hồ Chí Minh, tháng 5 năm 2015

1
1. Thông tin về giảng viên

- Họ và tên: Hồ Thị Kiều Nương

- Chức danh/học vị: Giảng viên/Cử nhân

- Thời gian làm việc: Từ sáng thứ hai đến chiều thứ sáu.

Sáng 8h-10h30; Chiều 14h-16h

- Địa điểm làm việc: Tại Văn phòng Khoa Lịch sử

- Điện thoại: 0968818242 Email: hokieunuong@gmail.com

2. Thông tin về môn học

- Tên môn học: TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ CHỦ NGHĨA XÃ HỘI VÀ QUÁ
ĐỘ LÊN CHỦ NGHĨA XÃ HÔI

- Đối tượng học tập: Sinh viên năm 3, sinh viên chuyên nghành

- Số tín chỉ: 02

- Loại môn học: bắt buộc

- Môn học tiên quyết:

- Số giờ tín chỉ: 45 (20 tiết lý thuyết, 20 tiết thực hành)

+ Lý thuyết: 20

+Thực hành: 20

2
 3. Mục tiêu môn học và chuần đầu ra

3.1 Mục tiêu

Sau khi hoàn thành xong môn này, sinh viên có thể đạt được những kết quả sau đây:

3.1.1 Kiến thức

- Hiểu và phân biệt được các khái niệm có liên quan đến chủ nghĩa xã hội và quá độ
lên chủ nghĩa xã hội:

+ Xã hội là gì?

+ Xã hội xã hội chủ nghĩa là gì?

+ Thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội là gì?

- Nắm bắt được lịch sử lý luận về chủ nghĩa xã hội trong tiến trình phát triển của xã
hội loài người.

- Hiểu và phân tích các luận điểm của tư tưởng Hồ Chí Minh về chủ nghĩa xã hội và
quá độ lên chủ nghĩa xã hội.

- Giải thích được sự lựa chọn tất yếu con đường tiến lên chủ nghĩa xã hội của Chủ tịch
Hồ Chí Minh.

- Lý giải được tại sao để tiến lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam cần trải qua một thời kỳ
quá độ lên chủ nghĩa xã hội.

- Đánh giá các quan điểm của Đảng về việc vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh trong
công cuộc xây dựng và phát triển đất nước trong giai đoạn hiện nay.

3.1.2 Kỹ năng

- Phân tích, tổng hợp, nghiên cứu tư liệu.

- So sánh, đánh giá sự kiện. Từ vệc nghiên cứu, trình bày các vấn đề lịch sử nhận thấy
rõ tính tích cực và tiêu cực, đưa ra hướng giải quyết sáng tạo và đúng đắn.
3
 3.1.3. Thái độ

- Tin tưởng vào hệ thống lý luận tư tưởng Hồ Chí Minh, các chính sách của Đảng và
Nhà nước về phát triển kinh tế-xã hội.

-Ý thức được trách nhiệm của sinh viên đối với việc tuyên truyền, phổ biến các giá trị
tư tưởng Hồ Chí Minh và chính sách của Đảng và Nhà nước.

3.2. Chuẩn đầu ra

Người học cần đạt được (mức tối thiểu) các nội dung cơ bản sau:

3.2.1 Kiến thức

- Nắm bắt được lịch sử hình thành lý luận về chủ nghĩa xã hội.

-Nắm bắt được nội dung tư tưởng Hồ Chí Minh về chủ nghĩa xã hội: lựa chọn con
đường chủ nghĩa xã hội của Chủ tịch Hồ Chí Minh, khái niệm về chủ nghĩa xã hội, đặc
trưng, mục tiêu và mô hình của chủ nghĩa xã hội.

- Nắm bắt được thực chất, đặc điểm, độ dài nhiệm vụ và các yếu tố đảm bảo sự thành
công của thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội theo quan điểm của Chủ tịch Hồ Chí Minh.

- Nhận biết được các quan điểm của Đảng trong việc vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh
về chủ nghĩa xã hội và quá độ lên chủ nghĩa xã hội ở nước ta hiện nay.

3.2.2. Kỹ năng

- Phân tích các quan điểm của tư tưởng Hồ Chí Minh về chủ nghĩa xã hội và quá độ
lên chủ nghĩa xã hôi.

- Đánh giá các quan điểm của Đảng và Nhà nước về xây dựng chủ nghĩa xã hội trong
giai đoạn hiện nay.

4
 3.2.3. Thái độ

- Hiểu và nhận biết rõ các hệ thống tư tưởng Hồ Chí Minh về chủ nghĩa xã hội và quá
độ lên chủ nghĩa xã hội.

- Trách nhiệm đối với quá trình xây dựng và phát triển đất nước trên con đường xây
dựng chủ nghĩa xã hội ở nước ta.

4. Tóm tắt nội dung môn học

Môn học đề cập đến lịch sử hình thành lý luận về chủ nghĩa xã hội của loài người, bao
gồm lịch sử hình thành xã hội chủ nghĩa hiện thực và lý luận về thời kỳ quá độ. Các quan
điểm cơ bản của tư tưởng Hồ Chí Minh về chủ nghĩa xã hội và quá độ lên chủ nghĩa xã hội.
Đồng thời qua đó, thấy được sự vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh về thời kỳ quá độ lên chủ
nghĩa xã hội trong công cuộc xây dựng và phát triển đất nước của Đảng ta trong giai đoạn
hiện nay.

5. Yêu cầu đối với người học

- Dự lớp học đầy đủ (tối thiểu hơn 80% số tiết học).

- Tham gia tích cực, nghiêm túc hoạt động thảo luận, thực hành học tập trên lớp theo
yêu cầu và tích cực tự nghiên cứu nội dung môn học theo hướng dẫn.

- Thực hiện các bài kiểm tra đầy đủ và đúng thời gian quy định.

6. Nội dung chi tiết môn học

1. Lược sử hình thành lý luận chủ nghĩa xã hội

a. Các khái niệm cơ bản

-Xã hội là gì?

- Xã hội xã hội chủ nghĩa là gì?

- Thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội là gì?

5
 b. Lịch sử hình thành xã hội chủ nghĩa hiện thực

- Về mặt lý luận

- Về mặt lịch sử

c. Lý luận về thời kỳ quá độ

- Mác-Ăngghen

-Lênin

2. Tư tưởng Hồ Chí Minh về chủ nghĩa xã hội

a. Lựa chọn chủ nghĩa xã hội của Hồ Chí Minh

b. Các khái niệm về chủ nghĩa xã hội của Hồ Chí Minh

c. Đặc trưng về chủ nghĩa xã hội theo quan điểm của Hồ Chí Minh

d. Muc tiêu của chủ nghĩa xã hội

e. Mô hình của chủ nghĩa xã hội

3. Tư tưởng Hồ Chí Minh về thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam

a. Thực chất, đặc điểm của thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội

b. Độ dài của thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội

c. Nhiệm vụ và các nhân tố bảo đảm thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội ở Việt
Nam

7.Tài liệu học tập

- Tài liệu học tập bắt buộc

1. Bộ giáo dục và đào tạo, (2013), Giáo trình tư tưởng Hồ Chí Minh, Nxb. Chính trị
quốc gia.

2. Đảng cộng sản Việt Nam, (1991), Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá
độ lên chủ nghĩa xã hội (Bổ sung cương lĩnh của hội nghị 11), Nxb. Sự thật.
6
 3. Võ Nguyên Giáp, (2003), Tư tưởng Hồ Chí Minh và con đường cách mạng Việt
Nam, Nxb. Chính trị quốc gia.

4. Hồ Chí Minh, (1995), Biên niên tiểu sử, Nxb. Chính trị quốc gia.

5. Hồ Chí Minh, (2011), Toàn tập, Nxb. Chính trị quốc gia, Tập 1 đến tập 15.

6. Nhiều tác giả, (2010), Hồ Chí Minh với sự nghiệp độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã
hội ở Việt Nam, Nxb. Chính trị quốc gia.

7. Vũ Việt Mỹ, (2002), Tìm hiểu tư tưởng Hồ Chí Minh về chủ nghĩa xã hội và con
đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội.

8. PGS.TS.Vũ Đình Phong, PGS.TS. Phạm Ngọc Anh (đồng chủ biên), (2011), Vận
dụng và phát triển chủ nghĩa Mác-Lênin của Hồ Chí Minh và Đảng ta, Nxb. Chính trị quốc
gia, Hà Nội

- Tài liệu tham khảo thêm

9. 45 năm thực hiện Di chúc chủ tịch Hồ Chí Minh, (2014), Nxb. Chính trị quốc gia.

10. PGS.TS.Nguyễn Bá Linh, (2005), Tư tưởng Hồ Chí Minh về độc lập dân tộc và
chủ nghĩa xã hội. Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội.

11. Trung tướng-GS. Lê Xuân Lựu, (2005), Chủ nghĩa Mác-Lênin-Tư tưởng Hồ Chí
Minh với sự nghiệp chúng ta, Nxb. Quân đội nhân dân.

12. Trần Nhâm, (1983), Mấy vấn đề lý luận về thời kỳ quá độ đi lên chủ nghĩa xã hội ở
Việt Nam, Nxb. Khoa học xã hội, Hà Nội.

13. Hùng Thắng, Nguyễn Thành, (2005), Chủ tịch Hồ Chí Minh Người chiến sĩ tiền
phong trên mặt trận giải phóng dân tộc, Nxb. Công an nhân dân.

8. Phương pháp và phương tiện dạy học

-Phương pháp giảng dạy chủ yếu: hướng dẫn đến nghiên cứu tài liệu; hướng dẫn
thực hành và diễn giải theo chủ đề.

- Học liệu: các nguồn tài liệu được sử dụng trên lớp và máy chiếu các slide.
7
 9. Kiểm tra, đánh giá kết quả học tập

STT Thời điểm Hình thức Công cụ Trọng Than Tiêu chí
kiểm tra KTĐG KTĐG số g đánh giá
điểm
1 Giữa kỳ Nhóm Đề tài 30% 10 Các nhóm trình bày Nội
báo cáo lựa chọn (bốc thăm dung
hay phân công theo (7 điểm)
sự hướng dẫn của lớp
trưởng) một trong 4
đề tài:
1. Qúa trình hình
thành và phát triển
chủ nghĩa xã hội
khoa học.
2. Lý luận về thời
kỳ quá độ lên chủ
nghĩa xã hội của
Mác, Lênin.
3. Tư tưởng Hồ Chí
Minh về chủ nghĩa
xã hội.
4. Tư tưởng Hồ Chí
Minh về thời kỳ quá
độ lên chủ nghĩa xã
hội ở Việt Nam.
Nội dung phù hợp
với đề tài.
Đảm bảo đầy đủ nội
dung
Phân tích các luận
điểm
Đưa ra các nhận định
của nhóm về các luận
điểm
Trình bày các giải
pháp nhằm nâng cao
công tác lý luận hay
hướng vận dụng
đúng đắn các tư
tưởng Hồ Chí Minh
trong phát triển của
đất nước ta hiện nay
8
 (tùy từng đề tài của
nhóm trình bày).
Lớp phân nhóm trình
bày bày báo cáo.
Chuẩn bị bài Word
hoàn chỉnh nộp cho
giảng viên. Hình
Thuyết trình viên thức
trình bày bài mạch (2 điểm)
lạc.
Slde (nếu có) rõ ràng,
phong phú về tư liệu,
hình ảnh
2 Cuối kỳ Cá nhân Tiểu 70% 10 Sinh viên thực hiện Nội
luận bài làm tiểu luận theo dung
đề tài: (7 điểm)
Vận dụng tư tưởng
Hồ Chí Minh về chủ
nghĩa xã hội và thời
kỳ quá độ lên chủ
nghĩa xã hội trong
công cuộc xây dựng
chủ nghĩa xã hội
thời kỳ đổi mới ở
nước ta hiên nay.

Bài làm phải trình

bày được các luận
điểm của tư tưởng
Hồ Chí minh về chủ
nghĩa xã hội và quá
độ lên chủ nghĩa xã
hội.
Các quan điểm của
Đảng về xây dựng
chủ nghĩa xã hội của
Đảng ta trên cơ sở
của việc vận dụng tư
tưởng Hồ Chí Minh.
Đưa ra những nhận
định của cá nhân về
các luận điểm của tư
tưởng Hồ Chí Minh
về chủ nghĩa xã hội
và quá độ lên chủ
nghĩa xã hội (giá trị
9
 lịch sử, giá trị thực
tiễn.
Đánh giá các quan
điểm của Đảng về
việc vận dụng tư
tưởng Hồ Chí Minh
về chủ nghĩa xã hội
và quá độ lên chủ
nghĩa xã hội trong
xây dựng chủ nghĩa
xã hội thời kỳ đổi
mới ở nước ta.
Giải pháp của cá
nhân để vận dụng
đúng đắn và sáng tạo
tư tưởng Hồ Chí
Minh về chủ nghĩa xã
hội và quá độ lên chủ
nghĩa xã hội ở nước
ta hiện nay
Quan điểm của cá
nhân về con đường
xây dựng chủ nghĩa
xã hội của đất nước
ta dựa trên những
luận điểm khoa học.
-Bài làm trình bày rõ
ràng, bố cục phù hợp,
chặt chẽ gồm 3
phần: Mở đầu, nội
dung, kêt luận.
-Dung lượng thông
tin cân đối, tối thiểu
15 trang A4,
Hình
Bài làm phải ghi rõ
thức
nguồn trích dẫn, trình
(2 điểm)
bày rõ các tài liệu
tham khảo
Bài tiểu luận nộp
đúng hạn, không
chấp nhận các bài
nộp trễ hạn nếu
không có lý do chính
đáng.
Tổng điểm giữa kỳ và
3 Điểm kết 10
10
 cuối kỳ phải >=5 (trong đó cộng
điểm giữa kỳ nhân trọng số 30%
và điểm cuối kỳ nhân trọng số
thúc môn 70% rồi chia cho 100%), đồng
thời các điểm giữa kỳ và cuối kỳ
cùng phải đạt >=5 là đạt.
Ngược lại là không đạt.

10. Kế hoạch cụ thể

Buổi Nội dung chính Hoạt động Hoạt động Kết quả
của GV của học viên cần đạt
1 - Giới thiệu khái quát về - Trình bày-giới - Dự lớp. -Nắm được nội
môn học. thiệu. - Nghiên cứu tài dung và mục
- Giới thiệu về một số khái -Gợi ý đề tài liệu. tiêu của môn
niệm liên quan đến chủ thuyết trình. học.
nghĩa xã hội và quá độ lên -Nắm bắt được
chủ nghĩa xã hội. các khái niệm
liên quan.
- Nắm được
những nội dung
cơ bản, mang
tính gợi ý
nghiên cứu
chuẩn bị đề tài
thuyết trình của
-Trình bày lý luận về chủ giảng viên:
nghĩa xã hội và quá độ lên + Lý luận về
chủ nghĩa xã hội chủ nghĩa xã hội
- Trình bày-giới
- Trình bày nội dụng cơ và quá độ lên
thiệu. - Dự lớp.
bản của tư tưởng Hồ Chí chủ nghĩa xã
2 - Hướng dẫn - Nghiên cứu tài
Minh về chủ nghĩa xã hội. hội.
nghiên cứu lý liệu.
-Trình bày những nội dung + Những nội
thuyết.
cơ bản của tư tưởng Hồ dung cơ bản của
Chí Minh về quá độ lên tư tưởng Hồ Chí
chủ nghĩa xã hội. Minh về chủ
nghĩa xã hội.
+ Những nội
dung cơ bản của
tư tưởng Hồ Chí
Minh về quá độ
lên chủ nghĩa xã
hội.

11
 -Các nhóm trình bày các - Nắm bắt được
đề tài thuyết trình theo nội dung của các
phân công của giảng viên: bài thuyết trình:
1. Qúa trình hình thành lý luận và quá
và phát triển chủ nghĩa trình hình thành
- Chuẩn bị bài
xã hội khoa học. - Điều phối chủ nghĩa xã hội
thuyết trình
3&4& 2. Lý luận về thời kỳ quá thuyết trình. và quá độ lên
- Thuyết trình
5 độ lên chủ nghĩa xã hội - Nhận xét và chủ nghĩa xã
theo đề tài nhóm
của Mác, Lênin. đóng góp bài hội; tư tưởng
theo sự phân
3. Tư tưởng Hồ Chí thuyết trình của của Hồ Chí
công của giảng
Minh về chủ nghĩa xã sinh viên. Minh về chủ
viên.
hội. nghĩa xã hội và
4. Tư tưởng Hồ Chí quá độ lên chủ
Minh về thời kỳ quá độ nghĩa xã hội ở
lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam.
Việt Nam.
6 - Tổng kết các
bài thuyết trình
của các nhóm. - Nắm bắt được
- Tổng kết nội dung bài
- Đưa ra vấn đề nội dung cơ bản
học.
thực tế về việc của môn học.
- Nghiên cứu phần vận - Dự lớp.
vận dụng của
dụng của Đảng ta về chủ - Nghiên cứu tài - Nắm bắt được
Đảng ta trong nội dung vận
nghĩa xã hội và quá độ lên liệu.
giai đoạn hiện dụng của Đảng
chủ nghĩa xã hội theo tư
nay. ta.
tưởng Hồ Chí Minh.
- Gợi ý đề tài
làm tiểu luận
cuối kỳ.

11. Ngày phê diệt

12. Cấp phê diệt

Duyệt Chủ nhiệm bộ môn TP. Hồ Chí Minh, ngày 9 tháng 11 năm 2014

(Trường/Khoa) (Ký tên) Giảng viên phụ trách bộ môn

(Ký tên)

Hồ Thị Kiều Nương

12