ΣΚΑΡΑΒΑΙΟΙ

Οη δύν πην αγαπεηέο θαηεγνξίεο αηγππηηαθώλ αληηθεηκέλσλ ζηε κηλσηθή Κξήηε, νη

ζθαξαβαίνη θαη ηα ιίζηλα αγγεία, έγηλαλ αληηθείκελν κίκεζεο από ηνπο ληόπηνπο
θαιιηηέρλεο. Ο ηύπνο ηνπ πεξηάπηνπ ζε ζρήκα ζθαξαβαίνπ κε δηαθνζκεκέλε βάζε
απαληά ζηελ Αίγππην ζην ηέινο ηνπ Αξραίνπ Βαζηιείνπ ή ζηελ πξώηκε Πξώηε
Μεηαβαηηθή Πεξίνδν. Σθαξαβαίνη ρσξίο δηαθόζκεζε ζηε
βάζε ηνπο εκθαλίδνληαη σζηόζν θαη λσξίηεξα, ζην Αξραίν
Βαζίιεην. Σηε ζπληξηπηηθή ηνπο πιεηνλόηεηα
θαηαζθεπάδνληαη από καιαθά, εύθνια ζηελ θαηεξγαζία
ηνπο πιηθά -θπξίσο εηδηθά επεμεξγαζκέλν ζηεαηίηε κε
επηθάιπςε πάισζεο (ηα ιεγόκελα white pieces)- θαη
ζπαληόηεξα από θόθαιν, όζηξαθν ή ειεθαληόδνλην. Από
ηελ επνρή ηεο 12εο Γπλαζηείαο νη ζθαξαβαίνη
ρξεζηκνπνηνύληαη θαη ζαλ ζθξαγίδεο. Οη πξώηνη αηγππηηαθνί ζθαξαβαίνη εηζάγνληαη
ζηελ Κξήηε ήδε θαηά ηε δηάξθεηα ηεο Πξώηεο Μεηαβαηηθήο Πεξηόδνπ, ηελ επνρή
δειαδή ηεο εκθάληζήο ηνπο ζηελ Αίγππην. Η εηζαγσγή ηνπο ζπλερίδεηαη κέρξη θαη ηα
πζηεξνκηλσηθά ρξόληα, ε ληόπηα παξαγσγή ζθαξαβαίσλ σζηόζν θαίλεηαη πσο παύεη
ζην ηέινο ηεο Μεζνκηλσηθήο πεξηόδνπ.

Η κηλσηθή παξαγσγή ζθαξαβαίσλ έρεη πξόηππν ην αηγππηηαθό θαη όρη ην ληόπην

θξεηηθό ζθαζάξη, ην νπνίν αλήθεη ζε έλα εύθνια δηαθξηλόκελν, θεξαζθόξν είδνο. Τν
ληόπην ζθαζάξη απεηθνλίδνπλ κόλν νη κεγάινη πήιηλνη ζθαξαβαίνη πνπ βξέζεθαλ ζε
πνιιά κεζνκηλσηθά ηεξά θνξπθήο. Τν ίδην θεξαζθόξν είδνο ζθαξαβαίνπ απαληά θαη
σο επίζεηε πιαζηηθή δηαθόζκεζε ζηε κεζνκηλσηθή θεξακηθή. Δδώ πξόθεηηαη γηα έλα
θαζαξά κηλσηθό ζέκα. Ωζηόζν, κηα αηγππηηαθή επίδξαζε ζα κπνξνύζε ίζσο λα
αληρλεπζεί ζηε ζπκβνιηθή ζεκαζία ηνπ ζθαζαξηνύ. Οη κηλσηθνί ζθαξαβαίνη
δηαθξίλνληαη εύθνια από ηα αηγππηηαθά πξσηόηππα, κόλν ζηελ πεξίπησζε πνπ ε
βάζε ηνπο (ζθξαγηζηηθή επηθάλεηα) δηαθνζκείηαη κε έλα ηππηθό κηλσηθό κνηίβν. Η
θαηαγσγή ησλ ππόινηπσλ παξαδεηγκάησλ κπνξεί λα δηαθξηβσζεί κόλν κε βάζε κηα
ηερληθή ιεπηνκέξεηα, θαη πην ζπγθεθξηκέλα κε ηελ απιάθσζε πνπ πεξηηξέρεη ηελ
πεξηθέξεηα ηεο βάζεο, ε νπνία -όπσο έδεημαλ νη έξεπλεο ηνπ Ingo Pini- ζηα
αηγππηηαθά παξαδείγκαηα είλαη νξζνγώληαο δηαηνκήο ελώ ζηα κηλσηθά ινμήο,
ηξηγσληθήο δηαηνκήο. Καη ν ηξόπνο θαηαζθεπήο απηώλ ησλ ζθαξαβαίσλ αθνινπζεί
επίζεο ηα αηγππηηαθά πξόηππα, θαζώο απνηεινύληαη από θακέλν ή θνληνξηνπνηεκέλν
ζηεαηίηε κε επηθάιπςε πάισζεο.