Luyn Nghe Ting Anh Qua Video VOA Unit

Luyện nghe tiếng Anh qua video VOA Unit 2
Designing a Quake Resistant Thiết kế một toà nhà chống động

Building Starts at the Soil đất cần bắt đầu từ việc nghiên cứu
đất
I’m Alex Villarreal with the VOA Tôi là Alex Villareal với bản tin về
Special English Technology Report. công nghệ của chương trình tiếng
Anh đặc biệt của đài VOA.
Builders in developing countries are Công nhân xây dựng ở các nước đang
often not required to build strong phát triển thường không được yêu cầu
buildings. phải xây những toà nhà kiên cố.
So, when a disaster strikes, the Vì vậy, khi thiên tai xảy ra, sự tàn phá
damage is often widespread. thường rất lớn.
Yet, Japan is one of the most Tuy Nhật Bản là một trong những
developed countries in the world. quốc gia phát triển nhất trên thế giới.
Still, the March eleventh tsunami Vậy nhưng trận sóng thần ngày 11
waves destroyed more than fourteen tháng 3 đã phá huỷ hơn 14 nghìn ngôi
thousand buildings. nhà.
Brandy Cox is an assistant professor Brandy Cox là trợ lý giáo sư về kỹ

of civil engineering at the University thuật xây dựng ở Đại học Arkansas.
of Arkansas.
He is also an earthquake expert with Ông ấy cũng là chuyên gia về động

an organization called Geotechnical đất với một tổ chức có tên gọi là
Extreme Events Reconnaissance, or Geotechnical Extreme Events
GEER. Reconnaissance, (khảo sát các sự kiện
địa kĩ thuật cực đại) hay viết tắt là
GEER.
The group studies major disasters. Nhóm này nghiên cứu các thảm hoạ
thiên tai lớn.
Professor Cox says Japan has one of Giáo sư Cox nói rằng Nhật Bản sở
the best building code systems in the hữu một trong những hệ thống quy
world. chuẩn xây dựng tốt nhất trên thế giới.
However, he says, this earthquake Tuy vậy, ông cũng cho rằng trận động
was huge, one of the top five đất này quá lớn, là một trong năm
earthquakes in recorded history. trận động đất lớn nhất được ghi nhận
trong lịch sử.
So anytime there is an earthquake Vì vậy bất cứ khi nào một trận động
that large, there is going to be đất lớn xảy ra cũng sẽ mang theo sự
damage. tàn phá.
The quake measured magnitude nine. Trận động đất đo được đạt cấp độ 9.
He says one thing many people don’t Ông nói rằng một điều mà nhiều
understand is that building codes are người không hiểu là quy chuẩn xây
meant to prevent loss of life in dựng có ý nghĩa trong việc ngăn chặn
earthquakes. thiệt hại về tính mạng trong các trận
động đất.
That doesn’t mean that the buildings Điều này không có nghĩa là các toà
won’t have major damage. nhà không phải chịu những thiệt hại
lớn.
Mr. Cox says Japan has invested a Ông Cox cho biết Nhật đã đầu tư khá
lot in seismic research and design nhiều vào việc nghiên cứu địa chấn
since a magnitude seven point five và thiết kế kể từ một trận động đất 7,5
earthquake in Niigata in nineteen độ xảy ra tại Niigata vào năm 1964.
sixtygfour. That same year a nine Cùng năm đó một trận động đất 9,2
point two quake shook the American độ làm rung chuyển bang Alaska của
state of Alaska. Mĩ.
He says those two earthquakes Ông ấy nói rằng hai trận động đất mở
opened up a lot of new research on ra hướng nghiên cứu mới về quá trình
something called soil liquefaction. hoá lỏng đất.
Soil liquefaction is the process by Hoá lỏng đất là quá trình trong đó độ
which the strength of stiffness of soil cứng của đất bị làm cho yếu đi bởi sự
is weakened by an event like the rung lắc của trận động đất.
shaking of an earthquake.
The soil begins to move like liquid. Đất bắt đầu chuyển động giống như
chất lỏng.
Professor Cox says the first step to Giáo sư Cox nói rằng bước đầu tiên
designing an earthquakegresistant để thiết kế một toà nhà có khả năng
building is to study the soil. chống động đất là nghiên cứu đất.
Then the structural engineers take Sau đó các kỹ sư kết cấu sẽ sử dụng
that information and decide the các thông tin đó và quyết định chi tiết
details of the construction, such as, is của công trình, ví dụ như có sử dụng
this going to be a steel structure? kết cấu thép hay không?
Is it going to be reinforced concrete? Bê tông cốt thép có được sử dụng để

xây dựng hay không?
How will the framing of the building Cấu trúc khung của toà nhà sẽ được
be designed? thiết kế như thế nào?
A team from Geotechnical Extreme Một đội khảo sát các sự kiện địa kĩ
Events Reconnaissance is going to thuật cực đại sẽ đến Nhật Bản để
Japan to examine the destruction. kiểm tra sự tàn phá gây ra bởi trận
động đất.
Mr. Cox says they will also be Ông Cox nói rằng họ cũng sẽ tham
working on rebuilding efforts. They gia các nỗ lực tái xây dựng. Họ muốn
want to make sure that schools, đảm bảo rằng trường học, bệnh viện,
hospitals, police and fire stations and sở cảnh sát, trạm cứu hoả và các toà
government buildings are rebuilt nhà của chính phủ được tái xây dựng
well. tốt.
Mr. Cox and other members of Ông Cox và các thành viên khác của
GEER went to Haiti after the tổ chức GEER đã đến Haiti sau trận
powerful earthquake last year, and động đất khủng khiếp năm ngoái, và
continue to work with Haitian đang tiếp tục làm việc với các quan
officials. chức Haiti.
For VOA Special English, I’m Alex Chương trình tiếng Anh đặc biệt của
Villarreal. đài VOA, tôi là Alex Villareal.
Luy n nghe ti ng Anh qua video VOA Unit 3
Microsoft Says Google Blocks Microsoft cho r&ng Google gây tr(
Competition in Europe Search ng)i cho c)nh tranh trên th+ trư-ng
Market tìm ki m online ( Châu Âu
This is VOA Special English ðây là b)n tin kinh t* trong chương
Economics Report trình ti*ng Anh ñ/c bi0t c1a ñài VOA.
Microsoft has fought legal battles Hãng Microsoft ñã gây nên tr5n chi*n
with officials in Europe and the pháp lu5t v7i các quan ch9c : Châu Âu
United States over competition in và Hoa Kỳ v? cu@c cAnh tranh trong thB
the personal computer market. trưCng máy tính cá nhân.
But at the end of March, Nhưng vào cuFi tháng ba, Microsoft ñã
Microsoft accused Google of bu@c t@i Google v? vi0c cAnh tranh
being anti$competitive. không lành mAnh.
A complaint to the European
Commission accused Google of LCi khi*u nAi ñưOc gPi t7i Qy ban
unfairly controlling the Internet Châu Âu ñã bu@c t@i Google v? vi0c
search market in Europe. kiRm soát bSt bình ñTng thB trưCng tìm
ki*m trên Internet : Châu Âu.
Google was already talking to the Google ñã trao ñUi v7i Qy ban v? vSn
Commission about the issue and ñ? này và nói rWng công ty rSt vinh
said it was happy to explain to hAnh ñưOc gi)i thích v7i mXi ngưCi v?
anyone how its business works. cơ ch* v5n hành công vi0c kinh doanh.
Nhưng Google cũng ph)i ñFi m/t v7i
But Google also faced other các vSn ñ? khác
issues NgưCi sP dZng Gmail : Trung QuFc
Gmail users in China began b\t ñ]u ghi nh5n các vSn ñ? v7i dBch vZ
reporting problems with Google’s email c1a Google vào cuFi tháng hai.
email service in late February. VSn ñ? : ñây là các thông tin v? cu@c
The problems came as news of cách mAng trong th* gi7i A$r5p tràn
the revolution in the Arab world ng5p Internet và xuSt hi0n các cu@c lCi
filled the Internet and there were kêu gXi biRu tình ph)n kháng : Trung
online calls for protests in China. QuFc.
Google nói rWng chính ph1 ñang can

thi0p vào dBch vZ email c1a hãng
Google said the government was
interfering with its email service Phát ngôn viên c1a b@ NgoAi Giao
Trung QuFc Jiang Yu cho rWng nh_ng
Chinese Foreign Ministry
lCi bu@c t@i ñó là không thR chSp nh5n
spokewoman Jiang Yu called
ñưOc.
those accusations unacceptable
Nhưng phát ngôn viên c1a Google
Jessica Powell thì lAi cho rWng, “ðây là

m@t vSn ñ? trZc tr/c c1a chính ph1, ñã
But Google spokewoman Jessica
ñưOc s\p x*p lAi m@t cách cbn th5n ñR
Powell said, “This is a
trông có vc như là vSn ñ? c1a Gmail.”
government blockage, carefully
designed to look like the problem Google ñang den ñ]u th* gi7i v? tìm
is with Gmail. ki*m trên Internet.
Google is the world leader in Nhưng : Trung QuFc, công cZ tìm
Internet search ki*m l7n nhSt là Baidu.
But in China the biggest search Vào cuFi tháng ba, công ty truy?n
engine is Baidu thông l7n nhSt trên Internet, Sina, ñã

loAi bf công cZ tìm ki*m c)u Google ra
And in the late March, Chinese’s
khfi website c1a hãng.
largest Internet media company,
Sina, dropped Google’s search Sina cho bi*t công ty sg sP dZng công
engine from its website. ngh0 c1a riêng mình.
Sina said it would use its own Ư7c tính có kho)ng bFn trăm năm
technology mươi tri0u ngưCi Trung QuFc ñang

ñăng ký trkc tuy*n – chi*m kho)ng
An estimated four hundred fifty
m@t nPa tUng sF ngưCi sP dZng Internet
million Chinese are online –
: Châu Á.
about half of all Internet users in
Asia. Google nói rWng, năm 2010, m@t cu@c
tSn công công ngh0 tp Trung QuFc ñã
In two thousand ten, Google said,
cF g\ng lSy thông tin tài kho)n Gmail
a cyberattack from China had
c1a nh_ng nhà hoAt ñ@ng xã h@i vì
attempted to get the information
quy?n con ngưCi.
from the Gmail accounts of
human rights activists. Google cũng bày tf nh_ng lo ngAi v?
Google also express concerns công tác kiRm duy0t
about censorship. Do v5y Google ñã tái ñBnh vB công cZ
So Google relocated its Chinese tìm ki*m tAi Trung QuFc c1a mình tp
search engine from the mainland Trung QuFc ñAi lZc sang Hong Kong.
to Hong Kong. Vào tháng ba, Google cũng ph)i ñFi
In March, Google also faced new m/t v7i nh_ng vSn ñ? m7i ngay trên
problems at home. quê nhà.
M@t vB thbm phán liên bang : New

York ñã ra l0nh chFng lAi k* hoAch ñưa
A federal judge in New York
hàng tri0u cuFn sách lên mAng c1a
ruled against its plan to put
Google.
millions of books online.
Google muFn tAo ra m@t thư vi0n kĩ
Google wants to create a digital
thu5t sF bao gtm tSt c) các cuFn sách
library of all the world’s books.
trên th* gi7i.
It reached one hundred twenty
Hãng ñã ñAt doanh thu m@t trăm hai
five million dollar deal in two
mươi năm tri0u ñô la trong năm 2008
thousand eight with groups
v7i các nhóm ñAi di0n cho tác gi) và
representing writers and
nhà xuSt b)n
publishers.
Google ñã ñtng ý thi*t l5p m@t h0
Google agreed to create a system
thFng chi tr) b)n quy?n cho ngưCi s:
to pay copyright holders when
h_u khi các tác phbm c1a hX ñưOc sP
their works are used online.
dZng trên mAng.
Nhưng thbm phán Denny Chin ñã

But judge Denny Chin rejected khư7c tp ñ? nghB thfa thu5n trên.
the proposed settlement.
Ông nói rWng ñi?u này sg mang lAi cho
He said it would give Google Google kh) năng kiRm soát ñ@c quy?n
monopoly control of the book thB trưCng tìm ki*m sách
search market Nhưng ông ven ñR ngf kh) năng cho
But he left open the possibility for m@t k* hoAch m7i.

a new plan Trong m@t sk ki0n, Baidu : Trung
On a similar issue, Baidu in China QuFc nói rWng hãng ñã gx bf g]n ba

said it removed almost three tri0u văn b)n tp thư vi0n c1a mình.
million documents from its

library. Các tác gi) ñã khi*u nAi v? vi0c Baidu
Writers have complained that không nh5n ñưOc sk cho phép ñR
Baidu did not have permission for nh_ng tác phbm c1a hX xuSt hi0n trên
their works to appear on its trang web chia sc tài li0u văn b)n.
document$sharing site. ðây là chương trình ti*ng Anh ñ/c bi0t
For VOA Special English, I’m c1a ñài VOA, tôi là Alex Villarreal.
Alex Villarreal BAn có thR ñXc và nghe chương trình
You can read and listen to our c1a chúng tôi v? thương mAi và các ch1
program about business and other ñ? khác trên trang
subjects at voaspeacialenglish.com.
voaspeacialenglish.com. Và click vào l7p hXc ñR xem các bài
And click on the classroom for hXc tương tác cho ngưCi hXc ti*ng Anh.
interactive exercises for English
learners.
Test of Big Space Rocket Set for Th% nghi m b( thi t b) phóng tên
Late 2012 l%a không gian c. l/n vào cu1i năm
2012
This is VOA Special English ðây là b'n tin công ngh) trong chương
Technology Report. trình ti-ng Anh ñ/c bi)t c0a ñài VOA.
An American space company says M2t công ty v4 không gian c0a Hoa Kỳ
a powerful new rocket should be nói r9ng h: ñang s;n sàng cho vi)c
ready for a test launch by the end of phóng th< nghi)m m2t tên l<a có s>c
next year. m?nh l@n.
The company is Space Exploration Công ty có tên là Space Exploration
Technologies, or SpaceX. Technologies (công ngh) khám phá

không gian) hay SpaceX.
Its new rocket is called the Falcon
Heavy. Tên l<a m@i có tên là Falcon Heavy.

Company officials say it will be Các nhân viên công ty cho bi-t tên l<a
able to transport satellites or sK có kh' năng vMn chuyNn các v) tinh
spacecraft weighing up to fiftyE nhân t?o ho/c các tàu vũ trP n/ng t@i
three metric tons into orbit. 53 tRn mêEtric vào quT ñ?o.
That load weight is double the Kh' năng t'i tr:ng ñó l@n gRn hai lUn
capacity of NASA space shuttles. các tàu con thoi không gian c0a NASA.
The space agency is retiring its Cơ quan không gian vũ trP này ñang
shuttles after thirty years. thu hVi các tàu con thoi c0a mình v4
hưu sau ba mươi năm ho?t ñ2ng.
Elon Musk is the chief executive Elon Musk là giám ñWc ñi4u hành c0a
officer of SpaceX. SpaceX.
He says fiftyEthree metric tons is Ông nói năm mươi ba tY tRn mê – tric là
more than the weight of a fully nhi4u hơn c' tr:ng lư[ng c0a m2t máy
loaded Boeing 737 with one bay Boeing 737 v@i m2t trăm ba mươi
hundred thirtyEsix passengers, sáu hành khách, hành lý và nhiên li)u.
luggage and fuel. Ông nói, nó có kh' năng ñáp >ng chi
It's more payload capability than phí vMn t'i l@n hơn bRt kỳ lo?i phương
any space vehicle in history, he ti)n không gian nào t^ng có trong l_ch
says, apart from the Saturn Five. s<, ngo?i tr^ Saturn Five.
NASA used Saturn Five rockets NASA s< dPng tên l<a Saturn Five
during its Apollo and Skylab trong suWt chương trình Apollo và
programs in the nineteen sixties Skylab c0a mình vào nh`ng năm 1960
and seventies. và 1970.
A Saturn Five launched the Apollo Tên l<a Saturn Five ñã phóng tàu
11 mission that landed the first Apollo 11, làm nên cu2c ñ/t chân ñUu
humans on the moon in nineteen tiên c0a con ngưfi trên m/t trăng vào
sixtyEnine. năm 1969.
The rockets were removed from Nh`ng tên l<a này ñã ñư[c ng^ng ho?t
service in nineteen seventyEthree. ñ2ng vào năm 1973.
But they remain the most powerful Nhưng chúng vhn là nh`ng tên l<a
ever built. m?nh nhRt t^ng ñư[c s'n xuRt.
Elon Musk says the Falcon Heavy Elon Musk nói Falcon Heavy sK là tên
will be the second most powerful l<a m?nh th> hai t^ng xuRt hi)n.
rocket ever. Ông nói nó ñã ñư[c thi-t k- ñN làm
He says it was designed to do more nhi4u hơn công vi)c vMn chuyNn các v)
than carry satellites and other tinh nhân t?o và các thi-t b_ khác vào
equipment into space. không gian.
He says the rocket was designed to Ông nói tên l<a ñã ñư[c thi-t k- ñN ñáp
meet NASA's ratings for human >ng ñư[c tiêu chuin c0a NASA cho sj
flight safety. an toàn c0a nh`ng chuy-n bay có sj
tham gia c0a con ngưfi.
So it could someday be used to Vì vMy m2t ngày nào ñó nó có thN ñư[c
carry astronauts and other travelers s< dPng ñN mang theo các phi hành gia
into space. và khách du l_ch vào không gian.
Mr. Musk says the Falcon Heavy Ông Musk nói Falcon Heavy có thN
could also be used for missions like ñư[c s< dPng cho các nhi)m vP như
carrying a robotic lander to collect mang theo các rôEbWt h? cánh xuWng
sao Ho' ñN thu thMp các mhu vMt.
samples from Mars.
He says a mission like that requires Ông nói m2t nhi)m vP như vMy ñòi hli
a great amount of lift capability. m2t kh' năng chuyên chm rRt l@n.
The lander has to reach Mars and Thi-t b_ sau khi ñáp xuWng sao Ho' vhn
still have enough fuel to return to ph'i có ñ0 nhiên li)u ñN quay trm vè trái
Earth. ñRt.
The first launch is planned from the Cu2c phóng tàu ñUu tiên ñã ñư[c lên k-
company's launch site at ho?ch thjc hi)n m ñ_a ñiNm c0a công ty
Vandenberg Air Force Base in m Vandenberg Air Force Base m
California. California.
A launch from Cape Canaveral, Cu2c phóng tàu t^ Cape Canaveral,
Florida, is expected in late twentyE Florida ñư[c dj ki-n vào năm 2013
thirteen or fourteen. ho/c 2014.
In time, SpaceX hopes to launch Trong tương lai, SpaceX hi v:ng sK
ten Falcon Heavy rockets a year. phóng ñư[c 10 tên l<a Falcon Heavy
trong m2t năm.
It says the rocket should reduce Công ty nói r9ng chi phí cho các cu2c
launch costs to about two thousand phóng tên l<a nên cqt gi'm xuWng vào
dollars a kilogram. kho'ng 2000 ñôEla/ kilogram.
That is about oneEtenth the cost of Con sW ñó b9ng kho'ng 1/10 chi phí
carrying loads into orbit on a space vMn chuyNn vào quT ñ?o trên m2t tàu
shuttle. con thoi không gian.
SpaceX already has a billionEandEaE SpaceX ñã có tho' thuMn thương m?i

halfEdollar deal with NASA to use 1500 ñô la v@i NASA s< dPng m2t tên
a smaller rocket to transport cargo l<a nhl ñN vMn chuyNn hàng hoá lên
to the International Space Station. tr?m vũ trP không gian quWc t-.
The rocket is the Falcon 9, and the Tên l<a thjc hi)n sK là Falcon 9, và
deal is for after the two last shuttles tho' thuMn này sK ñư[c thjc thi sau khi
EE Endeavour and Atlantis EE are hai tàu không gian cuWi cùng E
retired this year. Endeavour và Atlantis E ñư[c rút v4
trong năm nay.
For VOA Special English, I'm Chương trình ti-ng Anh ñ/c bi)t c0a
Carolyn Presutti. ñài VOA, tôi là Carolyn Presutti.
For more ways to learn American ðN bi-t thêm nhi4u cách h:c ti-ng Anh
English and stay informed every MT và cMp nhMt thông tin hàng ngày,
day, go to voaspecialenglish.com hãy vào trang voaspeacialenglish.com
from your computer or mobile t^ máy tính ho/c thi-t b_ di ñ2ng c0a
device. b?n.
Nuclear Crisis in Japan Raises Kh&ng ho'ng h(t nhân * Nh+t làm
Worries About Radiation Risks. d.y lên m0i lo ng(i v1 nguy cơ
nhi3m ñ5c phóng x(.
I'm Alex Villarreal with the VOA Tôi là Alex Villarreal v.i b/n tin v0
Special English Health Report. s1c kh2e trong chương trình ti6ng
Anh ñ8c bi9t c:a ñài VOA.
The crisis at the damaged Fukushima Kh:ng ho/ng < nhà máy ñi9n h?t
Dai"Ichi Nuclear Power Station in nhân Dai"Ichi bA phá h:y <
northern Japan has raised worries Fukushima mi0n BCc NhDt B/n ñã
about radiation risks. làm dFy lên mHi lo ng?i v0 nguy cơ
nhiIm ñJc phóng x?.
We spoke with Jonathan Links, an Chúng tôi ñã có cuJc trò chuy9n v.i
expert in radiation health sciences. Jonathan Links, mJt chuyên gia v0
khoa hOc s1c kh2e phóng x?.
He is a professor at the Johns Ông là giáo sư < trưQng s1c kh2e
Hopkins Bloomberg School of cJng ñUng Johns Hopkins

Public Health in Baltimore, Bloomberg, < Baltimore, Maryland.
Maryland.
Professor Links says workers within Giáo sư Links nói rWng các công nhân
the nuclear plant are the only people làm vi9c trong nhà máy ñi9n h?t nhân
at risk of extremely high doses of là nhXng ngưQi duy nhFt có nguy cơ
radiation. nhiIm phóng x? v.i li0u lưYng cZc
cao.
For other people, he says, there may Ông nói rWng nhXng ngưQi khác có
be a long"term worry. th[ ph/i lo ng?i ñ6n nhXng /nh hư<ng
v0 lâu dài.
People can get cancer from low Con ngưQi có th[ bA ung thư n6u bA
doses of ionizing radiation, the kind nhiIm b1c x? iôn hóa cưQng ñJ thFp,
released in a nuclear accident. lo?i phóng x? thưQng ñưYc gi/i
phóng trong mJt v\ tai n?n h?t nhân.
Professor Links says scientists can Giáo sư Links nói các nhà khoa hOc
use computers to quickly model có th[ s] d\ng máy ñi9n toán ñ[ mô
where radioactive material has blown hình hóa và ñAnh vA nơi chFt phóng x?
and settled. bA rò r^.
Then they measure how large an area Sau ñó hO ño ñ?c m1c ñJ rJng l.n
is contaminated. c:a khu vZc bA nhiIm ñJc.
He says if the situation is serious Ông nói n6u tình hình thZc sZ nghiêm
enough, officials could take steps trOng, các quan ch1c có th[ hành
like telling people not to eat locally ñJng bWng cách nói v.i ngưQi dân
grown food or drink the water. không ăn thZc ph`m ho8c uHng nư.c
có nguUn gHc t?i ñAa phương bA /nh
hư<ng phóng x?.
But he said that would only be the Nhưng ông nói rWng ñi0u ñó ch^ ccn
case if there was a major release of thi6t trong trưQng hYp có sZ rò r^
radiation. phóng x? l.n x/y ra.
And if it was shown that the Và n6u như chFt phóng x? rò r^ ra
radioactive material was blown over ngoài khu vZc ki[m soát và thâm
the area and then settled into and nhDp vào trong nư.c, các loài thZc
onto water, plants, fruits and vDt, và rau qu/.
vegetables.
The reactors at Fukushima are on the Lò ph/n 1ng h?t nhân < Fukusima
Pacific coast. nWm trên bQ bi[n Thái Bình Dương.
But Professor Links says people Nhưng giáo sư Links nói ngưQi dân
should not worry about any không nên lo lCng v0 bFt c1 chFt
radioactive material leaking into the phóng x? nào rò r^ ch/y ra ñ?i dương.
ocean.
He said even in the worst accident, Ông nói ngay c/ trong tình huHng tUi
the sea dilutes the radiation. So the t9 nhFt, nư.c bi[n cũng se pha loãng
amount of radioactivity in the chFt phóng x?.
seawater would still be quite low. Vì vDy lưYng phóng x? trong nư.c
bi[n se ch^ còn khá thFp.
Japan is the only country to have had NhDt B/n là quHc gia duy nhFt ph/i
atomic bombs dropped on it. h1ng chAu bom nguyên t].
That memory from World War Two Giáo sư Links nói rWng ký 1c ñó tg
would create a stronger th6 chi6n th1 hai t?o nên “sZ nh?y
"psychological sensitivity" to c/m tâm lý” ñHi v.i nhXng tjn thFt
radiation exposure, Professors Links mà phóng x? gây ra.
says.
The twenty"fifth anniversary of the LI kk ni9m lcn th1 25 v\ cháy nj phá
explosion and fire that destroyed a h:y lò ph/n 1ng < nhà máy ñi9n h?t
reactor at Chernobyl in Ukraine was nhân Cherbobyl < Ukraine ñã diIn ra
in April. vào tháng tư.
The nineteen eighty"six event was SZ ki9n năm 1986 là tai n?n tUi t9
the world's worst accident in the nhFt trong lAch s] ngành ñi9n h?t
nuclear power industry. nhân.
A new United Nations report says MJt báo cáo m.i ñây c:a Hoa Kỳ cho
more than six thousand cases of thFy hơn 6000 trưQng hYp ung thư
thyroid cancer have been found. tuy6n giáp ñã ñưYc tìm thFy.
These are in people who were ðó là nhXng ngưQi dân ñã tgng là
children in affected areas of Belarus, nhXng ñúa trv sHng trong nhXng khu
Russia and Ukraine. vZc bA /nh hư<ng c:a Belarus, Nga,
và Ukraine.
The report says that by two thousand Báo cáo nói rWng tính ñ6n năm 2005,
five the cancers had resulted in 15 ngưQi ñã ch6t vì ung thư
fifteen deaths.
The cancers were largely caused by Các ch1ng b9nh ung thư lan truy0n
drinking contaminated milk. trên di9n rJng vì ngưQi dân uHng sXa
ñã bA nhiIm ñJc.
The milk came from cows that ate SXa ñưYc lFy tg nhXng con cgu ăn c2
grass where radioactive material had < nhXng nơi bA /nh hư<ng chFt phóng
fallen. x?.
For VOA Special English I'm Alex Chương trình ti6ng Anh ñ8c bi9t c:a
Villarreal. ñài VOA, tôi là Alex Villarreal.
To get the latest updates, go to ð[ cDp nhDt nhXng tin t1c m.i nhFt,
voaspecialenglish.com. hãy vào trang voaspecialenglish.com.
Comparing American and So sánh cách giáo d!c con cái c"a
Chinese Parents các b$c cha m% ngư'i M) và ngư'i
Hoa
I'm Mario Ritter with the VOA Tôi là Mario Ritter v&i b'n tin v( giáo
Special English Education Report. d*c trong chương trình ti.ng Anh ñ0c
bi1t c2a ñài VOA.
Some American parents might M3t s4 bà m5 ngư6i M7 có th9 nghĩ
think their children need better r;ng con cái c2a h< c=n s> giáo d*c t4t
educations to compete with China hơn ñ9 c?nh tranh v&i Trung Qu4c và
and other countries. các qu4c gia khác.
But how much do the parents Nhưng các bCc cha m5 c=n ph'i thay
themselves need to change? ñEi b'n thân h< bao nhiêu m&i là ñ2?
A new book called "Battle Hymn M3t cu4n sách m&i có tên "Battle
of the Tiger Mother" by Amy Chua Hymn of the Tiger Mother" (Chi.n ca
has caused a debate about cultural c2a M5 HE) c2a Amy Chua ñã gây nên
differences in parenting. cu3c tranh cãi v( s> khác bi1t v( văn
hóa trong cách d?y dT con cái.
Ms. Chua is a professor at the Yale Bà Chua là giáo sư LuCt U ñ?i h<c
Law School in New Haven, Yale, New Haven, bang Connecticut,
Connecticut, and the mother of two và là m5 c2a hai cô con gái.
daughters.
She was raised in the American Bà ñưVc nuôi d?y bUi cha m5 nhCp cư
Midwest by immigrant Chinese ngư6i Hoa và l&n lên U mi(n Trung
parents. Tây nư&c M7.
In the Chinese culture, the tiger Trong văn hóa Trung Hoa, “hE” tưVng
represents strength and power. trưng cho sYc m?nh và quy(n l>c.
In her book, Ms. Chua writes about Trong cu4n sách c2a mình, bà Chua
how she demanded excellence from vi.t v( cách bà ñòi h[i s> xu\t s]c t^
her daughters. các cô con gái c2a mình
For example, she threatened to burn Ví như bà d<a ñ4t thú nhai bông c2a
her daughter's stuffed animals con gái khi cô bé không chơi ñưVc b'n
unless she played a piece of music nh?c m3t cách hoàn h'o.
perfectly. Bà sc chdi m]ng con gái mình n.u
She would insult her daughters if chúng không ñáp Yng ñưVc kỳ v<ng
they failed to meet her c2a m5.
expectations.
Ms. Chua says she had a clear list Bà Chua nói bà có m3t danh sách rõ
of what her daughters, Sophia and ràng nhing ñi(u mà hai cô con gái,
Louisa, were not permitted to do. Sophia và Louisa, không ñưVc phép
làm.
They could not attend a sleepover, Chúng không ñưVc ng2 qua ñêm U nơi
have a play date, watch TV or play không ph'i nhà mình, không ñưVc t>
computer games, be in a school do l>a ch<n b?n bè, không ñưVc xem
play or get any grade less than an tikvi hay chơi game, không ñưVc t> do
A. l>a ch<n các ho?t ñ3ng ngo?i khóa U

trư6ng, ñi9m s4 các môn h<c không
ñưVc dư&i A.
Many people have criticized Amy
Nhi(u ngư6i ñã chl trích Amy Chua.
Chua.
M3t s4 ngư6i nói phương pháp d?y dT
Some say her parenting methods
c2a bà là ngưVc ñãi.
were abusive.
Bà thCm chí thú nhCn r;ng chang mình,
She even admits that her husband,
không ph'i là ngư6i Hoa, ñôi khi cũng
who is not Chinese, sometimes
ph'n ñ4i bà cách d?y con theo cách ñó.
objected to her parenting style.
Nhưng bà nói ñó là cách mà cha m5
But she says that was the way her
c2a bà ñã nuôi d?y bà và ba chn em gái.
parents raised her and her three
sisters.
Ms. Chua makes fun of her own Bà Chua nói m3t cách hài hư&c v( cách
extreme style of parenting. d?y con kh]c nghi1t c2a riêng mình.
She says she eased some of the Bà nói bà ñã gi'm b&t m3t chút áp l>c
pressure after her younger daughter sau khi con gái út c2a mình ch4ng ñ4i
rebelled and shouted "I hate my và hét lên “Con ghét cu3c s4ng c2a
life! I hate you!" mình! Con ghét m5!”
Ms. Chua says she decided to Bà Chua nói bà quy.t ñnnh th' l[ng khi
retreat when it seemed like there nhCn th\y nguy cơ bà có th9 m\t con
was a risk that she might lose her gái mình.
daughter.
But she also says American parents Nhưng bà cũng nói các bCc cha m5
often have low expectations of their ngư6i M7 thư6ng không kỳ v<ng nhi(u
children's abilities. vào năng l>c c2a con cái h<
She says: "One of the biggest Bà nói: “M3t trong nhing khác bi1t l&n
differences I see between Western nh\t mà tôi th\y giia các bCc cha m5
and Chinese parents is that Chinese phương Tây và Trung Qu4c là cha m5
parents assume strength rather than ngư6i Hoa l>a ch<n sYc m?nh hơn là
fragility." s> m(m m[ng.”
Stacy DeBroff has written four Stacy DeBroff ñã vi.t b4n cu4n sách v(
books on parenting. giáo d*c con cái.
She says the debate over Ms. Bà nói r;ng cu3c tranh luCn v( cu4n
Chua's book has to do with two sách c2a bà Chua ñ0t ra hai câu h[i.
questions.
Như th. nào thì có nghĩa là m3t bCc

What does it mean to be a cha m5 thành công, và th. nào là m3t
successful parent, and what does it ñYa trs thành công?
mean to be a successful child?
Ms. DeBroff says Amy Chua's Bà DeBroff nói cách d?y con c2a Amy
parenting style is not limited to Chua không chl gi&i h?n trong các gia
Chinese families. ñình Trung Qu4c.
She says it represents a traditional Bà nói nó ñ?i di1n cho cách d?y con
way of parenting among truy(n th4ng c2a nhing ngư6i nhCp cư
immigrants seeking a better future tìm ki.m m3t tương lai t4t hơn cho con
for their children. cái c2a mình.
But she also sees a risk. Nhưng bà cũng th\y có s> r2i ro trong
ñó.
When children have no time to be Khi nhing ñYa trs không có th6i gian
social or to follow their own hòa ñang vào các ho?t ñ3ng xã h3i
interests, they might not develop ho0c theo ñuEi sU thích riêng, chúng sc
other skills that they need to khó phát tri9n ñưVc các kĩ năng khác
succeed in life. c=n thi.t ñ9 thành công trong cu3c

s4ng.
Stacey DeBroff advises parents to
develop their own style of Stacey DeBroff khuyên các bCc cha m5
parenting and not just repeat the hãy phát tri9n cách giáo d*c con cái
way they were raised. c2a riêng mình và không chl l0p l?i
cách mà chính h< ñã ñưVc nuôi d?y.
Và ñây là b'n tin giáo d*c trong

And that's the VOA Special
chương trình ti.ng Anh ñ0c bi1t c2a ñài
English Education Report.
VOA.
What are your thoughts about
Quan ñi9m c2a b?n v( phương pháp
parenting styles and cultural
nuôi d?y con cái và s> khác bi1t văn
differences? hóa như th. nào?
Tell us at voaspecialenglish.com or Hãy chia ss v&i chúng tôi trên trang

on Facebook at VOA Learning voaspecialenglish.com ho0c trên
English. Facebook U ñna chl VOA Learning
English.
For VOA Special English, I'm Chương trình ti.ng Anh ñ0c bi1t c2a
Mario Ritter. ñài VOA, tôi là Mario Ritter.

Using Computer Games to Dùng computer game ñ& 'ng h(

Support Democracy and Conflict dân ch' và gi+i quy t xung ñ(t
Resolution
Video games can be fun to play. Chơi video"game có th$ r%t thú v'.
They also can teach people how to Chúng có th$ d(y cho ngư*i chơi
settle conflicts peacefully. cách hòa gi-i xung ñ0t m0t cách hòa
bình.
This is a video game called Food ðây là video"game có tên g6i Food
Force. Force.
It can be downloaded from the Web Nó có th$ ñư8c download t9 trang

site of the World Food Program. Web c:a Chương trình th;c ph<m
toàn c=u.
The group’s Jennifer Parmalee says Nhóm c:a Jennifer Parmalee nói r>ng
the game shows children the game này ch? cho tr@ em th%y s; khó
difficulty of getting food to areas of khăn khi vOn chuy$n thPc ăn ñQn
conflict. nhRng vùng x-y ra tranh ch%p xung
ñ0t.
JENNIFER PARMALEE: It helps Nó giúp ngư*i chơi c-m th%y h6 là
them feel like they can be part of a m0t ph=n c:a gi-i pháp. Nó mang l(i
solution. Thats something cho h6 c-m giác thích thú và ñư8c
empowering and fun for them. nUm quyWn.
Another video game is called A M0t video"game khác có tên g6i là A
Force More Powerful. Force More Powerful.
It takes place in a city similar to BXi c-nh là m0t thành phX tương t;
Belgrade in the former Yugoslavia. như Belgrade Y liên bang Nam Tư

trưZc ñây.
Ivan Marovic là ngư*i thiQt kQ game

Ivan Marovic designed the game.
này.
Mư*i năm trưZc ñây, ông t9ng t\

Ten years ago, he organized protests chPc các cu0c bi$u tình chXng l(i
against Yugoslav President Slobodan t\ng thXng ngư*i Nam Tư Slobodan
Milosevic. Milosevic.
The president resigned after disputed V' t\ng thXng này ñã t9 chPc sau kQt
election results in two thousand. qu- b=u c^ gây tranh cãi vào năm
2000.
He was arrested on war crimes Ông b' bUt vì cáo bu0c t0i ác chiQn
charges, but died before his trial was tranh, nhưng ñã chQt trưZc khi vb xét
completed. x^ kQt thúc.
Marovic says his game shows non" Marovic nói r>ng game c:a ông ch? ra
violent ways to help remove nhRng cách phi b(o l;c ñ$ góp ph=n
oppressive governments. df bg chính quyWn ñàn áp.
IVAN MAROVIC: Like strikes, GiXng như các cu0c bãi công, bài
boycotts, civil disobedience, street xích, b%t tuân luOt pháp, bi$u tình
protests, in order to force the regime ñư*ng phX nh>m gây sPc ép bu0c th$
to either concede or to step down. chQ c=m quyWn như8ng b0 hoic gi-i
th$.
Marovic says another goal is to win Marovic nói m0t mbc ñích khác là
public support. ph-i thUng ñư8c s; :ng h0 c:a công

chúng.
Ông nói mbc ñích hưZng tZi là chiQn

He says the goal is to win the loyalty
thUng ñư8c s; trung thành c:a nhRng
of people who support the
ngư*i dân :ng h0 chính quyWn.
government.
M0t mbc ñích khác là duy trì ñư8c s;
Another goal is to keep up the
quan tâm chú ý c:a nhRng ngư*i :ng
interest of your current supporters.
h0 hikn t(i.
This game deals with the situation in
Game này ñW cOp ñQn tình hình Y
Darfur, Sudan.
Danfur, Sudan.
The conflict in Darfur has displaced
Xung ñ0t Y Danfur ñã khiQn ba triku
three million people.
ngư*i ph-i di t-n khgi chm Y.
M0t trang web có tên Second Life ñã

A Web site called Second Life was ñư8c s: dbng ñ$ t(o ra game video
used to create the Darfur video game. Darfur.
Players can build their own make" Ngư*i chơi có th$ xây d;ng thQ giZi
believe world and contact others theo niWm tin c:a riêng mình và liên
through voice and text messages. hk vZi các thQ giZi khác thông qua
giao tiQp gi6ng nói (voice) và thông
ñikp văn b-n.
Scott Sechser làm vikc cho Linden

Scott Sechser works for Linden
Labs, công ty sáng t(o ra Second
Labs, which created Second Life.
Life.
Ông nói game này cho phép ngư*i

He says the game lets players come chơi tham gia và xem chuykn gì ñang
in and see what is taking place in dipn ra Y Darfur, nghe chuykn m0t
Darfur, listen to a family which left gia ñình ñã d*i bg khgi Danfur và
Darfur and is now in a refugee camp. hikn t(i ñang Y trong m0t tr(i t' n(n.
The Second Life Web site is able to Trang web The Second Life có th$
change text messages in English to chuy$n ñ\i thông ñikp văn b-n t9
other languages. tiQng Anh sang các ngôn ngR khác.
Sechser says he has communicated Sechser nói ông ñã trò chuykn vZi
with people from around the world. nhiWu ngư*i t9 khUp các nơi trên thQ
giZi.
Other parts of Second Life help to Các ph=n khác c:a Second Life hm tr8
support democracy and conflict :ng h0 dân ch: và gi-i quyQt xung
resolution. ñ0t.
They include a courtroom where Chúng bao gqm m0t phòng x^ án nơi
people can learn about legal systems m6i ngư*i có th$ tìm hi$u vW hk thXng
in a democracy. I'm Bob Doughty. pháp luOt trong m0t th$ chQ dân ch:.
Tôi là Bob Doughty.
New York City Celebrates Its Thành ph' New York t( ch*c k+
400th Anniversary ni m 400 năm tu(i
It is hard to believe that New York Th#t khó tin r%ng thành ph( New York
City was once a small Dutch trư*c ñây là m-t khu ñ.nh cư nh/ c0a
settlement. ngư1i Hà Lan.
An old document shows that Dutch M-t văn b5n c6 cho th7y nh8ng ngư1i
settlers did, in fact, pay for this land. ñ.nh cư Hà Lan th9c s9 ñã ; ñây và
th9c t< là ñã b/ ti=n ra mua vùng ñ7t
này.
The document can be seen at the
M?i ngư1i có th@ xem văn b5n này ;
citys South Street Seaport Museum.
b5o tàng South Street Seaport.
Martin Berense is head of the Martin Berense là giám ñ(c cCc văn
Netherlands National Archives. thư qu(c gia Hà Lan.
He says the letter tells about a ship Ông nói bKc thư nói v= m-t chuy<n tàu
arriving in Amsterdam. c#p c5ng Amsterdam.
The ships operator said, The Nhân viên v#n hành tàu nói, viMc ñ.nh
settlement is going well. And, we cư ñang ti<n tri@n t(t. Và, chúng tôi ñã
bought the island of Manhattan for mua ñ5o Manhattan v*i giá 60 gunñơn
sixty guilders. (ti=n Hà Lan).
The letter is on loan for New Yorks BKc thư ñang ñưVc cho mưVn ñ@ phCc
four hundredth anniversary. vC cho lW kX niMm 400 năm thành ph(

New York.
Berendse nói r%ng bKc thư ñ= c#p ñ<n

Berendse says the letter tells about
khu ñ.nh cư mà sau này tr; thành New
the settlement, which became New
York.
York.
B5o tàng cũng có m-t b5n ñ[ c0a khu
The museum also has a map of the ñ.nh cư.
settlement.
M-t b5n ñ[ khác cho th7y mKc ñ- nh/
Another map shows just how small bé c0a Manhattan trư*c ñây.
Manhattan was.
ði=u này ñã thay ñ6i khi Anh Qu(c
That changed when Britain took n_m quy=n ki@m soát.
control.
Nhà s` h?c Barry Lewis nói r%ng ngư1i
Historian Barry Lewis says the Anh ñã l7p ñay m-t phan sông ðông
British filled in part of the East River b%ng rác th5i vì h? can nhi=u ñ7t hơn.
with waste because more land was
needed.
BARRY LEWIS: Chúng ta chX có
BARRY LEWIS: We had only about kho5ng 100 nghìn ngư1i vào ñau th< kd
one hundred thousand people at the 19.
beginning of the nineteenth century.
By 1875, the population of ð<n năm 1875, dân s( c0a Manhattan

Manhattan is over oneimillion là trên 1 triMu ngư1i.
people.
By 1910, over two million people are

ð<n năm 1910, hơn 2 triMu ngư1i ñang
living in Manhattan island.
s(ng ; ñ5o Manhattan.
The Brooklyn Bridge was built in Cau Brooklyn ñưVc xây d9ng năm
eighteen eightyithree so people could 1883 vì th< ngư1i dân có th@ chuy@n
move to Long Island, where land was ñ<n Long Island, nơi ñ7t ñai ít ñ_t ñ/
less costly. hơn.
Lewis says people crossed the East Lewis nói r%ng ngư1i dân ñi qua sông
River by carriage or boat. Or they ðông b%ng xe ng9a hooc thuy=n. Hooc
walked across the bridge. h? ñi b- qua cau
He says New Yorks underground Ông nói tàu ñiMn ngam New York dpn
trains led to the development of land ñ<n s9 m; r-ng ñ7t ñai ra xa trung tâm
in areas far from the center of the thành ph(.
city.
Many businesses needed to be in Nhi=u hoqt ñ-ng kinh doanh thương

Manhattan. mqi can diWn ra ; Manhattan.
So developers started building up, Vì v#y, nh8ng nhà phát tri@n b_t ñau
creating the skyscraper. phát tri@n xây d9ng, tqo ra các tòa nhà
ch?c tr1i.
BARRY LEWIS: People were afraid M?i ngư1i lo sV tòa nhà ss ñ6 sCp
it would fall down in the first trong cơn gió bão ñau tiên
windstorm.
And anyone who had property in the Và b7t cK ai có b7t ñ-ng s5n trong các
commercial buildings next to it, they tòa nhà thương mqi k< bên cqnh, h?
were terrified that no one would rent cũng lo sV r%ng không ai ss thuê ;
in their buildings because that thing trong các tòa nhà c0a mình vì nhà ch?c
was next door. tr1i ñó ; ngay li=n k=.
But more and more skyscrapers were Nhưng ngày càng có nhi=u hơn các tòa
built. Each one was higher than the nhà ch?c tr1i ñưVc xây d9ng. Cái sau
next. cao hơn cái trư*c.
Lewis says the big reason for so Lewis nói lý do l*n cho viMc xây d9ng
many skyscrapers was money. nhi=u tòa nhà ch?c tr1i là ti=n.
He says New York was built by Ông nói New York ñã ñưVc xây d9ng
investments in land. b;i nh8ng kho5n ñau tư vào ñ7t ñai.
That is not why everything was built. ðó không ph5i là lí do duy nh7t ñ@
ngư1i ta xây d9ng m?i thK.
Some structures have improved the M-t s( công trình ñã c5i thiMn diMn mqo
look of the city. c0a thành ph(.
Two examples are the Washington Hai ví dC trong s( ñó là c6ng vòm công
Square Arch and the Guggenheim viên Washington Square và b5o tàng
Museum. Guggenheim.
But money is still important on the

island that began as a trading center Nhưng ti=n vpn r7t quan tr?ng trên ñ5o
four centuries ago. khi nơi ñây b_t ñau tr; thành trung tâm
thương mqi 400 năm trư*c.
The area the Dutch settled is now Khu v9c ngư1i Hà Lan ñ.nh cư gi1 ñây
Wall Street, the worlds financial là ph( Wall, trung tâm tài chính c0a th<
capital. gi*i.
Im Steve Ember. Tôi là Steve Ember.

Unwrapping the Genetic Secrets of Khám phá bí m(t ngu)n g*c c+a
a Chocolate Bar th,i sôcôla
I’m Mario Ritter with the VOA Tôi là Mario Ritter v(i b)n tin Nông
Special English Agriculture Report. nghi+p trong chương trình ti/ng Anh
ñ1c bi+t c2a ñài VOA.
Cacao or cocoa trees grow in hot, Cacao hay cây cacao m4c 5 nh6ng
rainy areas of Africa, Asia and vùng mưa nhi8u, khí h:u nóng 5
Central and South America. Châu Phi, Châu Á, Trung và Nam

M>.
H@t c2a chúng ñưBc sC dDng ñE làm

Their beans are used to make cocoa
bFt cacao, bơ cacao và tGt nhiên là c)
powder, cocoa butter and of course
sôcôla n6a
chocolate.
Có năm ñ/n sáu nghìn ngưKi trLng
There are five to six million growers,
cacao, ho1c nhi8u hơn.
maybe more.
Many are poor family farmers with RGt nhi8u trong sS ñó là nh6ng nông
only a few hectares. dân nghèo chU có vài hecta ñGt trLng.
West Africa produces more than half Vùng Tây Phi s)n xuGt hơn mFt nCa
of all cocoa beans. tVng sS h@t cacao.
Ivory Coast leads the world in BK BiEn Ngà dXn ñYu th/ gi(i v8 s)n
production, followed by its neighbor xuGt, ti/p sau ñó là nư(c láng gi8ng
Ghana. Ghana.
The trees are usually in their fifth Các cây cacao thưKng ñưBc 5 năm
year when they start to grow the pods tuVi khi chúng b[t ñYu có qu), trong
that contain the beans. ñó ch\a h@t.
The trees produce the most pods Cây cho ra nhi8u qu) nhGt khi ñưBc
when they are ten, but they are still 10 năm tuVi, nhưng cho năng suGt cao
productive long after that. nhi8u năm sau ñó.
Workers use large knives to cut the Công nhân sC dDng dao l(n ñE c[t các
lower pods and long tools to remove qu) dư(i thGp và dDng cD dài ñE lGy
pods from high on the trees. các qu) m4c trên cao.
Later they break open the pods to Sau ñó h4 ñ:p v_ qu) và lGy h@t.
remove the beans.
A halfPgram of chocolate requires 1/2 gram sôcôla tương ñương kho)ng

about four hundred beans. 400 h@t cacao.
The World Cocoa Foundation says Theo TV ch\c Cacao th/ gi(i, trung
an average pod contains twenty to bình mFt qu) cacao bao gLm 20 ñ/n
fifty beans. 50 h@t.
And experts say growers may lose Các chuyên gia nói rcng nh6ng ngưKi
perhaps onePthird of their harvest to trLng cacao có thE ph)i mGt 1/3 vD
diseases and insects. thu ho@ch vì cây bh b+nh ho1c côn
trùng phá ho@i.
But now scientists have genetic maps Nhưng giK ñây các nhà khoa h4c ñã
of two kinds of cocoa trees. có b)n ñL gen c2a hai lo@i cây cacao.
These genomes are mostly complete Nh6ng bF gen này gYn như hoàn
and could lead scientists to new ways thi+n và dXn d[t các nhà khoa h4c t(i
to increase production and prevent nh6ng phương pháp m(i nhcm tăng
disease. năng suGt và kh) năng chSng ñ_ b+nh

t:t.
L:p b)n ñL gen là bư(c ñYu tiên ñE

Mapping genes is the first step to
hiEu ñưBc v8 mFt cGu trúc sinh h4c.
understanding an organism.
Bư(c ti/p theo là nghiên c\u ch\c
Next comes learning the job of each
năng c2a tjng gen.
gene.
Công ty thkc phlm Mars c2a M> ñã
The American food company Mars
dXn ñYu trong vi+c chi tr) cho ho@t
took the lead in paying for mapping
ñFng l:p b)n ñL gen cho cây cacao
the genes of the Forastero cocoa tree.
Forastero
The Forastero provides eighty to
Cây Forastero cung cGp 80% ñ/n 90&
ninety percent of the world's cocoa
sS lưBng h@t cacao c2a th/ gi(i.
beans.
Mars phD thuFc vào nguLn h@t cacao
Mars depends on those beans for its
ñó ñE làm ra s)n phlm kpo M&M và
M&Ms and other chocolate candies.
các lo@i kpo sôcôla khác.
The company's research partners
ðSi tác nghiên c\u c2a công ty bao
included several universities and the
gLm mFt sS trưKng ñ@i h4c và CDc
United States Department of Nông Nghi+p Hoa Kỳ.

Agriculture.
The average West African cocoa Trung bình nông dân trLng cacao 5
farmer produces about four hundred Tây Phi s)n xuGt ra kho)ng 400 ki lô
kilos of beans per hectare. h@t trên 1 hecta.
But HowardPYana Shapiro, head of Nhưng HowardPYana Shapiro, giám
plant science and external research at ñSc trung tâm nghiên c\u khoa h4c
Mars, thinks that science could cây trLng và nghiên c\u ngo@i vi 5
greatly increase the yield. Mars, cho rcng khoa h4c có thE gia
tăng ñáng kE s)n lưBng cây trLng.
A competitor of Mars, Hershey's, ðSi th2 c@nh tranh c2a Mars,

supported the gene mapping of the Hershey’s, hw trB cho vi+c l:p b)n ñL
Criollo, a far less common cacao gen c2a Criollo, mFt giSng cây cacao
tree. ít phV bi/n hơn rGt nhi8u.
Cirad, a French government research Cirad, mFt trung tâm nghiên c\u c2a
center, led scientists from six chính ph2 Pháp, ñã dXn d[t nhi8u nhà
countries in creating that genome. khoa h4c tj 6 quSc gia tham gia thi/t
l:p bF gen ñó.
We'll talk more about the cocoa Chúng ta sy ñ8 c:p nhi8u hơn ñ/n
industry next week, when we look at ngành công nghi+p cacao vào tuYn
efforts to help child laborers in Ivory t(i, và sy xem các nw lkc giúp ñ_ lao
Coast and Ghana. ñFng trz em 5 BK BiEn Ngà và

Ghana.
Tôi là Mario Ritter trong chương

For VOA Special English I'm Mario
trình ti/ng Anh ñ1c bi+t c2a ñài VOA.
Ritter. You can read and listen to our B@n có thE ñ4c và nghe các b)n tin
reports at voaspecialenglish.com. c2a chúng tôi trên trang
voaspecialenglish.com.
Are You Learning English? These B%n ñang h'c ti ng Anh? Nh*ng
Songs May Help bài hát này có th/ giúp ích cho vi c
h'c c2a b%n
I’m Alex Villarreal with the VOA Tôi là Alex Villarreal v)i b*n tin giáo
Special English Education Report. d,c trong chương trình ti0ng Anh ñ2c
bi3t c4a ñài VOA.
Songs teach language. Các bài hát có th6 d7y b7n h8c ngôn
ng9.
Hãy th< m=t bài hát, ví d, như

Consider a song like "Tom's Diner"
“Tom’s Diner” (quán ăn c4a Tom) do
by Suzanne Vega.
Suzanne Vega hát.
M=t ngưGi MH d7y ti0ng Anh I nư)c

An American teaching English ngoài có lJn ñã nói cho chúng tôi bi0t
overseas once told us that students rLng h8c sinh thích bài hát ñó.
love that song.
Recently we asked people on the GJn ñây chúng tôi có hXi m8i ngưGi
Special English Facebook page to trên trang Facebook c4a chương trình
suggest other songs that English ti0ng Anh ñ2c bi3t ñZ g[i ý m=t s] bài
learners might like. hát mà ngưGi h8c ti0ng Anh có th6
yêu thích.
Noemi Nito wrote: I'm one of those Noemi Nito vi0t: Tôi là m=t trong
English students who love "Tom's nh9ng ngưGi h8c ti0ng Anh yêu thích
Diner." bài hát “Tom’s Diner”
I started learning English with Tôi b^t ñJu h8c ti0ng Anh v)i
"Lemon Tree" by Fool's Garden. “Lemon Tree” c4a Fool’s Garden.
Another favorite is "Truly Madly M=t bài hát khác tôi yêu thích là
Deeply" by Savage Garden. “Truly Madly Deeply" c4a Savage

Garden.
M=t ngưGi khác Asi TamBunan, g[i ý

Another person, Asi Tambunan,
bài hát “God Only Knows” c4a
suggested the song "God Only
Orianthi.
Knows" by Orianthi.
Gyongyi Jako vi0t rLng các bài hát
Gyongyi Jako wrote that ABBA's
c4a nhóm ABBA ñ0n t_ Th,y ði6n
songs from Sweden are perfect for
rat phù h[p ñ6 s< d,ng trong l)p h8c.
class work.
Nh9ng bài hát khác rat t]t cho vi3c
Other good songs for learning
h8c ti0ng Anh là các bài hát c4a
English are songs by the Beatles and
nhóm Beatles và John Lennon, và c*
John Lennon, as well as Louis
bài “Wonderful World” c4a Louis
Armstrong's "Wonderful World."
Amstrongs.
Paul Cifuentes says Bob Marley's Paul Cifuentes nói các bài hát c4a
songs are amazing for teaching. Bob Marley là lfa ch8n tuy3t vGi ñ6
d7y ti0ng Anh.
Another teacher, Joseph Deka, says M=t giáo viên khác, Joseph Deka, nói
songs by Johnny Cash have always rLng các bài hát c4a Johnny Cash
worked in his classroom. luôn rat hi3u qu* trong l)p h8c c4a
c4a mình.
Ông nói h8c sinh c4a mình có th6

He says his students can hear the
nghe rõ các t_ và hơn n9a các bài hát
words, plus the songs often have
thưGng có n=i dung c4a m=t câu
stories.
chuy3n.
Ông cũng thích bài “We Will Rock

He also likes "We Will Rock You" You” c4a Queen và “Beautiful Girls”
by Queen and "Beautiful Girls" by c4a Sean Kingston.
Sean Kingston.
Ông nói trj nhX thích bài “C Is for
He says young children love "C Is Cookie" c4a Cookie Monster trong
for Cookie" by Cookie Monster from chương trình truyZn hình "Sesame
the TV show "Sesame Street." Street”.
Nina John Smith suggested these Nina John Smith g[i ý các bài hát:
songs: "It's My Life" and "We "It's My Life" và "We Weren't Born
Weren't Born to Follow" by Bon to Follow" c4a Bon Jovi. Và c* bài
Jovi. Also "Nothing Else Matters" by "Nothing Else Matters" c4a Metallica
Metallica. n9a.
Aurelio Lourenco Costa Gusmao Aurelio Lourenco Costa Gusmao nói
says he began to like English after anh b^t ñJu h8c ti0ng Anh sau khi
his teacher played the Westlife song giáo viên mI bài hát c4a Westlife “I
"I Have a Dream." Have a Dream”.
He wrote: That was eight years ago. I Anh nói ñó là 8 năm trư)c ñây. Khi
was in the seventh grade. ñó tôi là h8c sinh l)p 7
And from that day on, my dream of Và k6 t_ ngày ñó, ư)c mơ c*i thi3n kĩ
improving my English skills became năng ti0ng Anh c4a tôi luôn thưGng
attached in my mind. trfc trong tâm trí.
Teachers can use this song to convey Giáo viên có th6 s< d,ng bài hát này
the message to their students that ñ6 chuy6n t*i thông ñi3p ñ0n h8c sinh
they should have their own dream for rLng h8 nên có ư)c mơ c4a riêng
the future. mình cho tương lai.
Aurelio's story was no surprise to Câu chuy3n c4a Aurenlio cũng không
another commenter, Katie Kivenko. quá ng7c nhiên ñ]i v)i m=t ngưGi
bình luon khác, Katie Kivenko.
She especially likes songs by Cô ñ2c bi3t yêu thích các bài hát c4a
Michael Jackson and Queen. Michael Jackson và Queen.
She wrote: When you listen to your Cô vi0t: Khi b7n l^ng nghe bài hát
favorite songs, you feel emotionally mình yêu thích, b7n sp c*m thay c*m
high and it moves you to action. xúc trào dâng và nó thúc ñqy b7n ph*i
hành ñ=ng.
Tôi là Alex Villarreal, trong chương

For VOA Special English, I'm Alex
trình ti0ng Anh ñ2c bi3t c4a ñài VOA.
Villarreal. Do you have any favorite
songs for learning English? You can B7n có bài hát yêu thích nào giúp
share other music suggestions for mình h8c ti0ng Anh hay không? B7n
có th6 chia sj nh9ng g[i ý âm nh7c
English learners at our website, khác cho ngưGi h8c ti0ng Anh trên
voaspecialenglish.com or on trang web c4a chúng tôi,
Facebook at VOA Learning English. voaspecialenglish.com ho2c trên
We are also on Twitter and iTunes. Facebook I ñra chs VOA Learning
English. Chúng tôi cũng có ñra chs
trên Twitter và iTunes.
Teaching Children How to Think D"y tr# nh$ cách tư duy toàn c(u
Internationally
I'm Carolyn Presutti with the VOA Tôi là Carolyn Presutti v+i b,n tin
Special English Education Report. giáo d.c trong chương trình ti2ng
Anh ñ4c bi5t c6a ñài VOA.
The International Primary
Chương trình ti7u h8c qu:c t2 là m;t
Curriculum is an idea that began in
ý tư=ng b>t ngu?n = Anh tám năm
Britain eight years ago.
trư+c.
Today this curriculum is taught in
Hi5n tBi, chương trình này ñang ñưCc
more than one thousand primary
gi,ng dBy = hơn 1000 trưFng ti7u h8c
schools in fifty#eight countries,
= 58 qu:c gia, trong ñó có Hoa Kỳ.
including the United States.
Chuyên gia giáo d.c Martin Skelton
Educator Martin Skelton co#wrote the
là ñ?ng tác gi, chương trình ti7u h8c
International Primary Curriculum, or
qu:c t2, vi2t t>t là IPC.
IPC.
He says for children to learn and Ông nói ñ7 trR nhS h8c tTp và thành
succeed, they need a program that công, chúng cVn có m;t chương trình
permits them to learn individually. cho phép chúng h8c theo tXng cá
nhân.
He says the idea with the curriculum Ông nói ý tư=ng v+i chương trình là
is to help today's children become nhZm h[ trC trR em c6a ngày hôm
good citizens of the world and nay tr= thành nh\ng công dân t:t c6a
twenty#first century leaders. th2 gi+i và nh\ng nhà lãnh ñBo trong
th2 k^ 21.
Ông nói phVn l+n các v`n ña c6a th2

He says most of world problems are
gi+i ñang ñưCc gi,i quy2t = quy mô
going to be solved internationally.
qu:c t2.
Không m;t qu:c gia ñơn lR nào có

No single country is going to solve th7 gi,i quy2t v`n ña môi trưFng và
the environment or terrorism. kh6ng b: m;t mình.
Mr. Skelton says the curriculum has Ông Skelton nói rZng chương trình
activities built around the có các hoBt ñ;ng ñưCc xây dcng dca
development of "international trên sc phát tri7n c6a “tư duy qu:c
mindedness" starting from the age of t2” b>t ñVu tX khi trR lên năm tufi.
five.
The British American School of Los

TrưFng Anh#Mg = Los Angeles là
Angeles is one of a few American
m;t trong s: ít trưFng = Hoa Kỳ ñang
private schools that teach the
gi,ng dBy chương trình ti7u h8c toàn
International Primary Curriculum.
cVu.
Second grade teacher Alison Kerr Giáo viên l+p hai Alison Kerr nói
says the main goal is to engage rZng m.c tiêu chính là thu hút h8c
children in the learning process. sinh vào quá trình h8c tTp.
This term, for example, her class is Ví d. như h8c kỳ này, l+p c6a cô
learning about people important in ñang h8c va nh\ng nhân vTt quan
history. tr8ng trong llch sm.
She says the children dressed like Cô nói h8c sinh ăn m4c gi:ng nh\ng
famous people. ngưFi nfi ti2ng.
They had to research and bring ten Chúng ph,i tìm hi7u và ñưa ra 10 gCi
written clues and the rest of the class ý và các bBn còn lBi trong l+p ph,i
had to guess who the people were. ñoán xem ñó là ngưFi nfi ti2ng nào
The British School in Boston held a TrưFng Anh Ng\ = Boston ñã tf

fair for students and parents called choc m;t h;i chC cho h8c sinh và cha
Around the World in a Day. mp có tên g8i “Vòng quanh th2 gi+i
trong m;t ngày”.
Emma Northey, head of primary Emma Northey, hi5u trư=ng trưFng
learning at the school, says fifty#one ti7u h8c, cho bi2t 51 qu:c gia ñã
nationalities were represented. ñưCc trưng bày.
She described one activity designed Bà mô t, m;t hoBt ñ;ng ñưCc thi2t k2
to teach about similarities among ñ7 dBy va sc tương ñ?ng trong khác
different cultures. bi5t văn hóa.
She says the children were each Bà nói m[i ñoa trR ñưCc giao cho
given a passport. m;t cu:n h; chi2u.
They knew that they were going Chúng bi2t rZng chúng sq du ngoBn
around the world in a day. vòng quanh th2 gi+i trong m;t ngày.
Ms. Northey said: "We told them Bà Northhey cho bi2t: “Chúng tôi nói
'You have to come back with two v+i b8n trR rZng ‘Các con sq ph,i tr=
similarities that you had seen va mang theo hai sc khác bi5t mà
between the different cultures.' mình ñã quan sát ñưCc tX nh\ng nan
văn hóa khác nhau.’
Even the three#year#olds came back Ngay c, nh\ng ñoa trR ba tufi cũng
to me saying 'Gosh, you know quay lBi nói v+i tôi ‘Chúa ơi, cô bi2t
everybody writes. Some people write không ngưFi dân kh>p nơi ñau vi2t.
going down. Some people write from M;t s: nơi ngưFi ta vi2t tX trên
left to right, some from right to left.'" xu:ng dư+i, m;t s: khác vi2t tX bên
trái qua bên ph,i, và m;t s: ngưFi
vi2t tX ph,i qua trái.
M;t chuyên gia giáo d.c khác, Kate

Another educator, Kate Foy of the
Foy c6a trưFng Anh Ng\ =
British School in Washington, says
Washington, nói rZng vai trò c6a giáo
the teacher's role is to enable students
viên là ñ;ng viên, khuy2n khích h8c
to discover for themselves.
sinh tc khám phá cho chính b,n thân
chúng.
For VOA Special English, I'm Chương trình ti2ng Anh ñ4c bi5t c6a
Carolyn Presutti. Tell us if you have ñài VOA, tôi là Carolyn Presutti.
experience with the International
Hãy chia sR v+i chúng tôi nh\ng kinh
Primary Curriculum and what you
nghi5m và suy nghĩ c6a bBn va
think of it. Share your comments at
chương trình ti7u h8c qu:c t2. Chia
voaspecialenglish.com or on
sR nh\ng bình luTn c6a bBn trên trang
Facebook and Twitter at VOA
Learning English. voaspecialenglish.com ho4c trên

Facebook và Twitter = ñla chy VOA
Learning English.
How High Will the Price of Oil Go Giá d'u s( tăng cao t*i m+c nào
This Time? trong th-i ñi/m này?
I’m Carolyn Presutti with the VOA Tôi là Carolyn Presutti v-i b.n tin
Special English Economics Report. kinh t/ trong chương trình ti/ng Anh
ñ4c bi5t c6a ñài VOA.
Unrest in North Africa and the B7t 8n 9 B:c Phi và Trung ðông ñã
Middle East pushed oil prices back ñ=y giá d?u quay tr9 lAi là mBt v7n ñC
into the news. thDi sE.
Prices rose at their fastest level since Giá d?u ñã tăng cao v-i mGc nhanh
two thousand eight. nh7t kH tI năm 2008.
Libya is not among the ten largest oil Libi không nMm trong 10 nư-c xu7t
exporters. kh=u d?u l-n nh7t.
But the rebellion against Libyan Nhưng bAo loAn chOng lAi nhà lãnh
leader Moammar Gadhafi reduced ñAo ngưDi Libi Moammar Gadhafi ñã
production, affecting the global làm sTt gi.m s.n xu7t d?u, .nh
market. hư9ng ñ/n thU trưDng toàn c?u.
In March, oil prices rose above one Giá d?u ñã tăng lên hơn 100 ñô la MW
hundred dollars a barrel. mBt thùng vào tháng ba.
Prices went above one hundred fortyQ Giá d?u cũng ñã leo lên mGc hơn 145
five dollars a barrel in two thousand ñô la MW mBt thùng vào năm 2008.
eight.
The price of oil affects prices and Giá d?u .nh hư9ng ñ/n giá c. và nhu
demand for energy, plastics, farm c?u năng lư\ng, nhEa, hóa ch7t cho
chemicals and many other products nông nghi5p và nhiCu s.n ph=m khác
made with petroleum. làm tI d?u m^.
During the last week of February, Trong tu?n cuOi cùng c6a tháng hai,
Americans paid the second biggest ngưDi MW ñã ph.i chUu ñ\t tăng giá
weekly increase in gasoline prices in nhiên li5u trong tu?n l-n thG hai
twenty years. trong vòng hai mươi năm qua.
The United States has a Strategic Nư-c MW có kho dE tr` d?u h^a
Petroleum Reserve that contains chi/n lư\c chGa hơn 700 tri5u thùng
more than seven hundred million d?u.
barrels of oil.
T8ng thOng Obama có thH sb dTng
President Obama could use some of mBt sO trong kho cung c7p dE phòng
this emergency supply to help ease này ñH góp ph?n gi.m b-t căng thcng
fuel prices. giá nhiên li5u.
But intervening in the market could Nhưng can thi5p vào thU trưDng có
hurt oil production in the United thH gây thi5t hAi cho s.n xu7t d?u
States.
trong nư-c MW.
Oil prices have been rising at a bad Giá d?u ñã tăng mAnh ngay khi nhiCu
time, just as many economies have nCn kinh t/ có d7u hi5u phTc hii kh^i
been recovering from the global kh6ng ho.ng kinh t/ toàn c?u.
recession.
Also, several countries in the euro MBt sO quOc gia sb dTng ñing tiCn
area are still struggling with debt chung Châu Âu cũng ñang chkt vkt
crises. v-i kh6ng ho.ng n\.
European Central Bank President Ch6 tUch ngân hàng trung ương Châu
JeanQClaude Trichet said in March Âu JeanQClaude Trichet phát biHu
that "strong vigilance" is needed to trong tháng ba rMng ñH kìm ch/ lAm
contain inflation. phát c?n ph.i cEc kỳ thkn trmng.
That could mean raising interest rates ðiCu này có nghĩa rMng vi5c tăng lãi
which could hurt European countries xu7t có thH khi/n các quOc gia Châu
heavily in debt. Âu chìm ngkp trong n\ n?n.
In the United States, higher fuel o MW, giá nhiêu li5u tăng cao ngay
prices come just as General Motors khi General Motors và Chrysler cho
and Chrysler show signs of recovery th7y d7u hi5u phTc hii sau khi tái t8
after their reorganizations. chGc.
American car sales in February were Doanh sO ô tô c6a MW trong tháng hai
twentyQseven percent higher than last cao hơn cùng kỳ năm ngoái 27%.
February.
GM led all carmakers with a fortyQ

GM dqn ñ?u trong sO t7t c. các hãng
seven percent increase.
s.n xu7t ô tô v-i mGc tăng 47%.
High fuel prices reduce demand for Giá nhiên li5u cao làm gi.m nhu c?u
big cars and trucks. v-i các loAi ô tô cu l-n và xe t.i.
But economist George Magliano says Nhưng nhà kinh t/ hmc George
this time, high prices may be good Magliano nói rMng thDi ñiHm này,
for carmakers. vi5c giá c. tăng cao có thH mang lAi
thukn l\i cho nh`ng nhà s.n xu7t xe
hơi.
Ông nói v-i giá nhiên li5u tăng cao,

He says with gasoline prices higher,
mBt sO ngưDi có thH sw muOn mBt
some people might want to get a
phương ti5n ñi lAi có hi5u su7t nhiên
much more fuelQefficient vehicle.
li5u tOt hơn.
Ông nói các phương ti5n giao thông

He says gasoline vehicles get twentyQ hi5n nay ñAt hi5u su7t quãng ñưDng
five to thirty percent better mileage cao hơn 25Q30% so v-i ba ho4c bOn
today than they did three or four năm trư-c ñây.
years ago.
Chương trình ti/ng Anh ñ4c bi5t c6a
For VOA Special English, I'm ñài VOA, tôi là Carolyn Presutti.
Carolyn Presutti.
Hãy chia sy câu chuy5n vC vi5c giá
Share your stories about what high nhiên li5u tăng cao có .nh hư9ng như
fuel prices mean to you. th/ nào v-i bAn.
You can comment at BAn có thH bình lukn trên trang
voaspecialenglish.com or on voaspecialenglish.com ho4c trên
Facebook at VOA Learning English. Facebook 9 ñUa chz VOA Learning
You can also download podcasts on English. BAn cũng có thH download
our website and watch videos on our podcast trên trang web c6a chúng tôi
YouTube channel at VOA Learning và xem video trên kênh Youtube 9
English. ñUa chz VOA Learning English.
A Whole New World, Brought to Nh%ng ñ' dùng và thi t b* mang l+i
Us by Gizmos and Gadgets cho chúng ta m.t th gi/i s0ng
hoàn toàn m/i
I'm Alex Villarreal with the VOA Tôi là Alex Villarreal v'i b(n tin
Special English Technology Report. công ngh) trong chương trình ti-ng
Anh ñ/c bi)t c0a ñài VOA.
Today we tell about some of the top Hôm nay chúng ta s3 nói v5 m6t
technology developments of the last trong s7 nh8ng ti-n b6 v5 công ngh)
ten years. n9i b:t trong 10 năm v>a qua.
The technological revolution is Cu6c cách mBng công ngh) ñang
changing the way we work and play. thay ñ9i cách chúng ta làm vi)c và
vui chơi.
ði)n thoBi di ñ6ng trD thành nh8ng

Mobile phones became smartphones,
chi-c ñi)n thoBi thông minh, v'i các
with abilities like computers.
chLc năng như máy tính.
Many people started reading books Nhi5u ngưNi bOt ñPu ñQc sách trên
on electronic readers. các máy ñQc sách ñi)n tS.
Televisions became highEdefinition TiEvi có ñ6 nét cao và màn hình trD

and the screens became flat. nên phUng.
Digital music players got smaller in Máy nghe nhBc s7 có kích cV nhW
size but large enough for people to hơn nhưng dung lưXng ñ0 l'n cho
download their entire music phép ngưNi sS dYng download trQn
collections. vZn các b6 sưu t:p âm nhBc.
Worldwide broadband subscriptions Thuê bao băng thông r6ng toàn cPu
passed five hundred million. ñã vưXt qua con s7 5 trăm tri)u.
And, at least two billion people were Và ư'c ñoán ít nh^t 2 t` ngưNi ñã
expected to be online by the end of ñăng ký trbc tuy-n vào cu7i năm
two thousand ten. 2010.
Stephen Baker is the vice president of Stephen Baker là phó ch0 tcch v5
industry analysis for the consumer phân tích công nghi)p cho thc trưNng
electronics market research group tiêu dùng ñi)n tS thu6c nhóm nghiên
NPD. cLu NPD.
He says the technological Ông nói sb phát trifn công ngh)

developments of the twentyEfirst trong th- kg 21 ñã mang lBi nh8ng
century have brought about some ti-n b6 lcch sS ñ7i v'i ngưNi sS dYng
historic advances in consumer ñh ñi)n tS.
electronics.
He said ten years ago might as well Ông nói 10 năm qua có thf so sánh
be a hundred years. như 100 năm phát trifn.
If you look back at the way people N-u nhìn lBi cách mQi ngưNi tương
interacted with electronics in two tác v'i các thi-t bc ñi)n tS vào năm
thousand and the way they interact 2000 và cách chúng ta sS dYng chúng
with them today, there is no bây giN, mQi sb so sánh th:t là vô
comparison. nghĩa.
Ten years ago there were no flat 10 năm trư'c không có tiEvi mWng
panel televisions. như m6t chi-c b(ng.
There were no mobile web devices or Không có các thi-t bc duy)t web di
smartphones. ñ6ng hay ñi)n thoBi thông minh.
There were no eEbook readers. Không có các loBi máy ñQc sách ñi)n
tS.
And very few people had notebook Và cũng r^t ít ngưNi có máy tính
computers. notebook.
Bruce Bachenheimer is with the MIT Bruce Bachenheimer ñang hoBt ñ6ng
Enterprise Forum in New York City. tBi Dion ñàn doanh nghi)p MIT tBi
thành ph7 New York.
Ông cũng là ch0 tcch h6i doanh

He is also the director of
nghi)p D ñBi hQc Pace.
entrepreneurship at Pace University.
He talked about what he believes are Ông ñã ñ5 c:p ñ-n nh8ng ti-n b6
the most important technological công ngh) mà ông tin là quan trQng
developments of the twentyEfirst b:c nh^t trong th- kg 21.
century.
They are mobile computing, digital ðó là máy tính di ñ6ng, d8 li)u

media content, broadband, social truy5n thông dBng s7, băng thông
media platforms and userEgenerated r6ng, mBng truy5n thông xã h6i và d8
content. li)u do ngưNi dùng tBo ra.
Also, digital photography and global Còn c( chYp (nh kĩ thu:t s7 và h)

positioning systems for consumers. th7ng ñcnh vc toàn cPu cho ngưNi tiêu
dùng n8a.
Mr. Bachenheimer says all of these Ông Bachenheimer nói t^t c( các ti-n
things have worked together to b6 ñó k-t hXp lBi ñã tBo ra cu6c cách
revolutionize technology. mBng công ngh).
And, he says the technology is Ông nói rtng công ngh) cũng ñang
constantly changing, faster than at thay ñ9i liên tYc, nhanh hơn b^t cL
any other time in history. thNi ñifm nào trong lcch sS.
He said telephones had not changed Ông nói ñi)n thoBi bàn ñã không thay
for three or four decades. ñ9i trong ba hay b7n th:p kg qua.
They could be on a wall or on a table Chúng có thf ñưXc treo trên tưNng
top. ho/c ñ/t trên m/t bàn.
But now cell phone technology is Nhưng giN ñây công ngh) ñi)n thoBi
changing every year. di ñ6ng ñang thay ñ9i theo t>ng năm.
He asked: "How many people have a Ông ñ/t ra câu hWi li)u bao nhiêu
cell phone that is more than a year or ngưNi dùng m6t muu ñi)n thoBi di
two old?" ñ6ng nhi5u hơn m6t hay hai năm?
For VOA Special English I'm Alex Chương trình ti-ng Anh ñ/c bi)t c0a
Villarreal. ñài VOA, tôi là Alex Villarreal.
You can learn more about technology BBn có thf tìm hifu thêm v5 công
on our website, ngh) trên trang web c0a chúng tôi

voaspecialenglish.com. And you can voaspecialenglish.com. Và bBn cũng
follow us on Facebook, Twitter and có thf ñhng hành cùng chúng tôi trên
iTunes at VOA Learning English. Facebook, Twitter và iTunes D ñca
ch` VOA Learning English.
Pads, E Readers, Notebook Máy Pad, máy ñ*c sách ñi n t,,

Computers Topped Wish Lists máy tính notebook ñ.ng ñ/u danh
sách quà t1ng ñáng mơ ư4c
I'm Alex Villarreal with the VOA Tôi là Alex Villarreal v%i b&n tin v'
Special English Technology Report. công ngh( trong chương trình ti,ng
Anh ñ.c bi(t c/a ñài VOA.
M1t b&n báo cáo c/a Hi(p h1i ngư4i

A report by the Consumer tiêu dùng ñi(n t7 nói r9ng ñ: ñi(n t7
Electronics Association says là m1t trong nh;ng món quà t.ng
electronics were among the most ñư=c mua nhi'u nh>t trong d?p ngh@
popular gifts bought this holiday lA này.
season.
B&n báo cáo cũng dD ñoán r9ng chi
It also predicted that spending on tiêu cho nh;ng thi,t b? ñi(n t7 này
these devices would set new records.
sQ lRp nên kS lTc m%i.
The CEA said consumers were CEA dD ñoán ngư4i tiêu dùng dành
expected to spend an average of trung bình kho&ng 230 ñôPla ñX mua
about two hundred thirty dollars on sYm các ñ: dùng ñi(n t7.
electronics.
This is five percent more than in two Con sZ này cao hơn 5% so v%i năm
thousand nine and the highest level 2009 và là m_c cao nh>t kX t` khi ta
since the organization began ch_c này bYt ñbu thZng kê v' tiêu
keeping records of holiday dùng trong các d?p ngh@ lA.
spending.
Jim Barry is a spokesman for the

Jim Barry là phát ngôn viên c/a
Consumer Electronics Association.
Hi(p h1i ngư4i tiêu dùng ñi(n t7.
Ông nói r9ng nghiên c_u c/a CEA

He said the CEA study found that cho th>y các ñ: dùng ñi(n t7 ñ_ng
electronics represented three of the th_ ba trong năm món ñ: ñư=c mua
top five things on its Holiday Gift sYm nhi'u nh>t trong danh sách quà
Wish List in two thousand ten. t.ng mơ ư%c cho kì ngh@ lA vào năm
2010.
He said: "Notebook computers are at Ông nói máy tính notebook x,p th_
the top, followed by iPads and then nh>t, sau ñó là iPads và ñ,n máy ñfc
ePreaders. IPad is a touchPscreen sách ñi(n t7. IPad là máy tính b&ng
tablet computer and that's really the v%i màn hình c&m _ng và thDc sD là
big player in that category." m1t thi,t b? vô cùng h>p dgn trong
danh sách ñó.
Công ty máy tính Apple ñã bYt ñbu

The computer company Apple cho ra mYt th? trư4ng loji máy tính
began selling its small, touchPscreen nhk v%i màn hình c&m _ng vào
computers in April. tháng tư.
People use the touchPscreen Ngư4i s7 dTng có thX lư%t Web, vi,t
computers to surf the Web, write eP ePmail, xem phim và ñfc sách v%i
mails, watch movies and read books. máy tính màn hình c&m _ng.
Since the iPad's release, several KX t` khi iPads ra mYt, m1t vài công
other companies came out with their ty máy tính khác cũng công bZ
own tablet computers just in time for nh;ng s&n phmm máy tính b&ng c/a
Christmas. riêng mình cùng th4i ñiXm Giáng
Sinh.
A report from the ePMarketer M1t b&n báo cáo c/a nhóm nhiên
research group predicts that c_u phát triXn th? trư4ng trDc tuy,n
worldwide tablet sales will reach phkng ñoán r9ng doanh sZ máy tính
more than eightyPone million in two b&ng trên toàn cbu sQ ñjt hơn 81
thousand twelve. tri(u trong năm 2012.
Still, Jim Barry says these devices M.c dbu vRy, Jim Barry nói r9ng
faced tough competition from máy tính b&ng cũng ph&i ñZi m.t v%i
another Christmas favorite. cu1c cjnh tranh khZc li(t t` các m.t
hàng Giáng Sinh ñư=c ưa chu1ng
khác.
Ông nói r9ng m1t m.t hàng r>t ñư=c

He said: "Another hot category right ưa chu1ng khác ngay sau ñó là máy
behind that are the ePreaders. ñfc sách ñi(n t7.
So you can read on an iPad or a Bjn có thX ñfc sách trên iPad ho.c
touchPscreen tablet, but the ePbook m1t máy tính b&ng c&m _ng, nhưng
readers are less expensive. máy ñfc sách ñi(n t7 thì chi phí ro
hơn .
The Kindle is the market leader Máy ñfc sách Kindle ñang dgn ñbu
there from Amazon. th? trư4ng trên trang mua sYm trDc
tuy,n Amazon.
Nhưng bjn cũng có thX lDa chfn các

But you also have the Nook from
s&n phmm khác như máy Nook c/a
Barnes and Noble and the ePreader
hãng Barnes & Noble hay máy ñfc
from Sony."
sách c/a Sony.
Jim Barry nói r9ng công ngh( hi(n

Jim Barry says modern technology ñji ñang thay ñai cách mfi ngư4i
is changing the way people relate liên ljc và gia tăng kỳ vfng c/a
and increasing their expectations for ngư4i dùng vào các thi,t b? ñi(n t7
their electronic devices. mà hf s7 dTng.
He said: "It's really the ability to Ông nói ñó là tính năng cho phép
take your information and ngư4i s7 dTng mang theo d; li(u
entertainment with you just about thông tin và gi&i trí bên mình t%i b>t
anywhere to stay connected to your c_ ñâu và luôn k,t nZi v%i công vi(c
work and your family." và gia ñình.
The Consumer Electronics Báo cáo c/a Hi(p h1i ngư4i tiêu
Association report found that iPod dùng ñi(n t7 ch@ ra r9ng nhu cbu
music players were also in high mua sYm máy nghe nhjc iPod cũng
demand this holiday season. r>t cao trong mùa ngh@ lA này.
So were video game systems and H( thZng chơi game video và máy
digital cameras. chTp &nh kĩ thuRt sZ cũng vRy.
But not all of the things on the Nhưng không ph&i t>t c& các t.ng
holiday gift wish list involved phmm cho kì ngh@ lA ñ'u bao g:m
electronics. các thi,t b? ñi(n t7.
The one thing that people wanted M1t th_ mà mfi ngư4i mong
most? muZn nh>t?
Jim Barry said: "At the top of the Jim Barry nói r9ng quan trfng nh>t
list was peace and happiness." vgn là bình yên và hjnh phúc.
For VOA Special English, I'm Alex Tôi là Alex Villarreal trong chương
Villarreal. trình ti,ng Anh ñ.c bi(t c/a ñài
VOA.
Kids in Britain + Online Tutors in Tr$ em & Anh h'c ph) ñ+o qua
India = Divided Opinions m+ng v,i giáo viên & /n ð1
nh2ng quan ñi3m ña chi4u
This is the VOA Special English ðây là b$n tin giáo d&c trong chương
Education Report. trình ti*ng Anh ñ,c bi-t c.a ñài

VOA.
/n ð0 trư1c ñây t2ng là thu0c ñ3a

India was once a colony in the British
c.a th4c dân Anh.
Empire.
Nhưng hi-n nay các giáo viên ph&
But now Indian tutors are helping to
ñ7o ngư8i /n ñ0 ñang h9 tr: vi-c
teach math to some British children
d7y toán cho m0t s; h<c sinh ngư8i
over high speed Internet connections.
Anh qua k*t n;i Internet t;c ñ0 cao.
Nh?ng k*t qu$ g@n ñây cho thAy d7y

Early results suggest that online h<c ph& ñ7o tr4c tuy*n có thC giúp
tutoring may improve student
performance. h<c sinh ti*n b0.
But not everyone is happy at this so Nhưng không ph$i tAt c$ m<i ngư8i
called outsourcing of tutors. ñNu vui vO v1i cách d7y h<c phi
chính th;ng này.
Students at Raynham Primary School H<c sinh R trư8ng tiCu h<c Raynham
in London gather at three thirty for R Luân ðôn cùng t& h<p l7i vào lúc
their after school math lessons. 3h30 ñC h<c Toán sau gi8 h<c chính
khóa R trư8ng.
Cách xa 5 múi gi8 và hàng nghìn ki

Five time zones and thousands of
lô mét, giáo viên ph& ñ7o môn Toán
kilometers away, their math tutors are
cũng ñang lên l1p.
also arriving for class.
M9i h<c sinh có m0t giáo viên kèm
Each pupil gets an individual online
riêng qua m7ng.
tutor.
H<c sinh làm vi-c v1i các ho7t ñ0ng
The students work with activities on
trên màn hình máy tính và ñeo m0t
their computer screen and wear a
b0 headphone và micro ñC nói
headset and microphone to talk to
chuy-n v1i giáo viên c.a mình.
their tutor.
Giáo viên trên l1p c.a nh?ng h<c
Their classroom teacher, Altus
sinh này, Altus Basson, nói r]ng ông
Basson, says he has seen an
ñã trông thAy s4 ti*n b0 trong k*t qu$
improvement in results.
h<c t_p.
Ông nói nh?ng h<c sinh g,p khó

"Children who struggle to focus in khăn v1i vi-c t_p trung trên l1p thì
class focus a lot better on the t_p trung t;t hơn trên máy tính xách
laptops," he says. tay.
Nine year old Samia Abdul Kadir Samia Abdul Kadir, 9 tufi, nói cô bé
says she enjoys the online lessons. rAt thích h<c tr4c tuy*n.
"It helps me because sometimes Cô bé nói bài h<c giúp ích rAt nhiNu
when we're doing it in class, I don't bRi vì ñôi lúc h<c trên l1p, cô bé
hear the teacher very much and I không nghe rõ giáo viên nói và
don't understand, but online is không hiCu ñiNu giáo viên gi$ng,
better," she says. nhưng h<c tr4c tuy*n thì hi-u qu$
hơn nhiNu.
Her friend, Abdul Fadil Badori, B7n c.a cô bé, Abdul Fadil Badori,
agrees. cũng ñhng ý như v_y.
He says, "Online, you can hear it, it's C_u bé nói r]ng h<c tr4c tuy*n b7n
not shared by everyone, everyone has có thC nghe ñư:c bài gi$ng nhưng
different topics they're learning. không ph$i chia sO v1i tAt c$ m<i
ngư8i, m9i ngư8i có m0t ch. ñN bài
h<c khác nhau.
Tom Hooper ñã bjt ñ@u gây d4ng

"Tom Hooper started the company công ty cung cAp d7y h<c ph& ñ7o
that provides the online tutoring. tr4c tuy*n.
Công ty có tên g<i là ðào t7o

The company is called BrightSpark BrightSpark.
Education. Ông nói r]ng lũ trO ngày nay rAt t4
He says "Children today feel very tin v1i h<c t_p tr4c tuy*n, chúng c$m
confident online, they feel very thAy rAt thu hút và làm ch. vi-c h<c
engaged, they feel very in control. t_p c.a mình.
And that's half the battle with Và ñó là m0t nka c.a chi*n thu_t
education. giáo d&c.
Give them control, make them feel Hãy giao cho chúng quyNn làm ch.,
confident and enjoy their learning t7o cho chúng c$m thAy t4 tin và
and you'll see them start to improve thích thú v1i vi-c h<c và b7n sn thAy
and embrace it. chúng bjt ñ@u ti*n b0 và t_p trung
h<c t_p
"Online tutoring costs between Chi phí cho ph& ñ7o tr4c tuy*n vào
twenty and twenty five dollars an kho$ng 20 ñ*n 25 ñô la m0t gi8.
hour.
An online tutor is about half the cost Chi phí cho m0t giáo viên d7y ph&
of traditional face to face coaching. ñ7o qua m7ng chp b]ng kho$ng m0t
nka ñào t7o tr4c ti*p.
But some people say an Internet Nhưng m0t s; ngư8i cho r]ng k*t n;i
connection is not enough of a Internet là không ñ. cho s4 liên h-
connection for teaching and learning. c@n thi*t c.a vi-c d7y h<c h<c.
Kevin Courtney is deputy general Kevin Courtney là phó tfng thư ký

secretary of Britain's National Union liên hi-p giáo viên qu;c gia Anh.
of Teachers.
He says there's a "really important Ông nói có m0t m;i liên h- tình c$m
emotional connection between a rAt c@n thi*t gi?a giáo viên và h<c
teacher and a child, whether it's a trò, cho dù ñó là c$ m0t l1p h<c hay
whole class or whether it's one to h<c m0t th@y – m0t trò.
one.
B7n c@n có s4 ph$n hhi g@n gũi và
You need that immediacy of tr4c ti*p ñó, và th_t khó có thC nói
feedback, and we're not convinced
that that can happen across an r]ng k*t n;i Internet có thC làm ñư:c
Internet connection. ñiNu ñó.
In one of the wealthiest countries in Là m0t trong nh?ng qu;c gia th3nh
the world, we think that we can vư:ng nhAt th* gi1i, chúng ta có thC
afford to have teachers with the ñ$m b$o có ñ. giáo viên v1i s4 liên
genuine emotional connection there h- tình c$m th_t s4 luôn svn sàng ñ*n
with the children. v1i h<c sinh.
"BrightSpark Education says the ðào t7o BrightSpark nói r]ng d7y
online tutoring is used only as an h<c ph& ñ7o tr4c tuy*n chp là m0t
addition to supplement regular cách d7y h<c bf sung cho giáo d&c
teaching. chính th;ng.
The company says its service does Công ty nói r]ng d3ch v& c.a mình
not represent a threat to teachers' jobs không làm $nh hưRng ñ*n vi-c làm
in Britain. c.a giáo viên R Anh.
Some parents say they are satisfied M0t s; ph& huynh nói r]ng h< hài
with the results. lòng v1i k*t qu$ h<c t_p c.a con cái.
And what about the children? Nhưng còn h<c sinh thì sao?
Some say they love it. M0t s; nói chúng thích h<c.
But at least one declared: "I hate Nhưng ít nhAt m0t h<c sinh ñã tuyên
maths!" b;: “Cháu ghét môn Toán!”
So math or maths, as the British Như v_y môn Toán vyn là môn h<c
call it is still not everyone's mà không ph$i tAt c$ m<i ngư8i ñNu
favorite subject even with the latest yêu thích th_m chí là v1i c$ công
technology to teach it. ngh- t;i tân nhAt h9 tr: vi-c d7y h<c.
For VOA Special English, I'm Alex Tôi là Alex Villareal trong chương
Villareal. trình ti*ng Anh ñ,c bi-t c.a ñài
VOA.
You can watch a video of the online B7n có thC xem video hư1ng dyn h<c
tutoring by going to tr4c tuy*n b]ng cách vào trang web
voaspecialenglish.com. You can also voaspecialenglish.com. B7n cũng có
find English teaching activities plus thC tìm thAy các ho7t ñ0ng d7y h<c
MP3s, podcasts and transcripts of our ti*ng Anh kèm theo MP3, podcasts
programs. và b$n ghi các chương trình c.a
chúng tôi.
Business English Speakers Can Ngư'i nói ti ng Anh thương m*i có

Still Be Divided by a Common th, v-n b. chia cách b0i m1t ngôn
ng3 ph4 bi n
I'm Alex Villarreal with the VOA Tôi là Alex Villarreal v)i b*n tin
Special English Economics Report. kinh t, trong chương trình ti,ng Anh
Business is the most popular subject Thương m4i là ngành h5c ph6 bi,n
for international students in the nh7t c3a sinh viên qu:c t, ; Hoa Kỳ.
United States.
At last count, twenty$one percent of Trong l?n th:ng kê g?n ñây nh7t,
foreign students at American colleges 21% sinh viên qu:c t, ; các trưEng
and universities were studying cao ñFng và ñ4i h5c ; MH ñang theo
business and management. h5c ngành Qu*n trJ kinh doanh.
The Institute of International H5c vi2n ðào t4o Qu:c t, ; New
Education in New York says York cho bi,t n,u như b4n còn ñang
engineering is the second most băn khoăn lQa ch5n thì kH thuRt công
popular field, in case you were trình là ngành h5c ph6 bi,n thS hai.
wondering.
Thomas Cosse is a professor of Thomas Cosse là giáo sư vT kinh

marketing and business at the doanh và ti,p thJ ; ñ4i h5c Richmond
University of Richmond in Virginia. ; Virginia.
He says international students who Ông nói rWng sinh viên qu:c t, mu:n
want to study business need to have theo h5c kinh doanh thương m4i c?n
good English skills $$ and not just to ph*i có kĩ năng ti,ng Anh t:t, và
study at his school. không ph*i chY h5c ; trưEng.
But the world has more non$native Nhưng th, gi)i có nhiTu ngưEi nói
speakers of English than native ti,ng Anh phi b*n ngZ hơn là ngưEi
speakers. b*n ngZ.
As a result, Americans working with K,t qu* là ngưEi MH làm vi2c trong
foreign companies may need to learn các công ty nư)c ngoài cũng có th\
some new English skills themselves. c?n ph*i h5c m]t s: kĩ năng ti,ng
Anh.
At the University of Richmond, ^ ñ4i h5c Richmond, nhóm các sinh

teams of graduate students work with viên t:t nghi2p làm vi2c v)i các công
companies seeking to enter the ty ñang tìm cách thâm nhRp thJ
American market. trưEng MH.
The students learn about writing Sinh viên h5c cách vi,t các nghiên
market entry studies. cSu thâm nhRp thJ trưEng.
NhZng báo cáo này ñư_c vi,t bWng

The reports are written in English. ti,ng Anh.
But Professor Cosse tells his students Nhưng giáo sư Cosse nói v)i sinh
to consider who will read them. viên c3a mình c?n ph*i cân nhdc xem
ai se ñ5c nhZng b*n báo cáo ñó.
He said his students have to write the Ông nói rWng sinh viên c3a mình ph*i
report so that it can be understood by vi,t b*n báo cáo sao cho m]t ngưEi
someone who is an English speaker nói ti,ng Anh thông thưEng cũng có
but not a native English speaker. th\ hi\u ñư_c chS không ph*i cho
m]t ngưEi nói ti,ng Anh b*n ngZ.
Ví dg như, ông nói v)i các sinh viên

For example, he tells his students to
c3a mình tránh dùng bi2t ngZ và các
avoid jargon and other specialized
thuRt ngZ ñ1c bi2t khác mà ngưEi ñ5c
terms that people might not know in
có th\ không bi,t trong ngôn ngZ c3a
their own language.
mình.
ðây có th\ là lEi khuyên t:t ngay c*

This can be good advice even when khi vi,t cho nhZng ngưEi b*n ngZ
writing for other native speakers. khác.
But effective communication Nhưng giao ti,p hi2u qu* c?n nhiTu
involves more than just words. hơn là chY ngôn ti.
Kay Westerfield is director of the Kay Westerfield là giám ñ:c chương
international business communication trình thương m4i qu:c t, ; ñ4i h5c
program at the University of Oregon. Oregon.
She says you must have the language Bà nói rWng b4n ph*i có kĩ năng ngôn
skills as well as cultural intelligence. ngZ cũng như là hi\u bi,t vT văn hóa.
Cultural intelligence means the need Hi\u bi,t vT văn hóa có nghĩa là sQ
to consider local behaviors in c?n thi,t ph*i cân nhdc các cách Sng
everything from simple handshakes xl ñJa phương trong m5i hành vi;
to speaking to large groups. ñơn gi*n ti cách bdt tay cho t)i cách
nói chuy2n v)i nhZng nhóm ñông
ngưEi.
Kay Westerfield nói kh* năng nói

Still, Kay Westerfield says the ability
ti,ng Anh c3a công nhân nư)c ngoài
of foreign workers to speak English
ngày càng quan tr5ng hơn v)i các
is becoming more important to
công ty ñang tìm ki,m cơ h]i m;
companies looking to move
r]ng ho4t ñ]ng kinh doanh ra các
operations to other countries.
qu:c gia khác.
Ho1c như bà miêu t* là “xu7t khou

Or, as she puts it, to "off$source." s*n xu7t”
Also, she says English skills often Bà cũng nói rWng kĩ năng ti,ng Anh
provide a competitive edge for thưEng cung c7p cho sinh viên
business students when they seek thương m4i m]t ưu th, c4nh tranh khi
jobs. h5 ñi tuy\n dgng.
She said: "As one business student in Bà nói: “Gi:ng như m]t sinh viên
West Africa put it, 'English is a thương m4i ; Tây Phi ting mô t*,
lifeline.'" ti,ng Anh là cSu cánh c3a cu]c ñEi”
For VOA Special English I'm Alex Tôi là Alex Villarreal trong chương
Villarreal. trình ti,ng Anh ñ1c bi2t c3a ñài
VOA.
You can read and listen to our B4n có th\ ñ5c và nghe các chương
programs and find activities for trình c3a chúng tôi và tìm th7y các
English learners at ho4t ñ]ng cho ngưEi h5c ti,ng Anh

voaspecialenglish.com. We're also on trên trang voaspecialenglish.com.
Facebook and Twitter at VOA Chúng tôi cũng có ñJa chY VOA
Learning English. Learning English trên trang Facebook
và Twitter.
Meet Some Top Students in the G$p g% các h'c sinh d(n ñ*u trong
Intel Science Talent Search cu+c thi tìm ki m tài năng khoa
h'c c0a Intel
I'm Carolyn Presutti with the VOA Tôi là Carolyn Presutti v'i b)n tin
Special English Education Report giáo d+c trong chương trình ti/ng
Anh ñ1c bi2t c3a ñài VOA.
The Intel Science Talent Search is the Cu4c thi tìm ki/m tài năng khoa h7c
top science competition for high Intel là cu4c thi khoa h7c hàng ñ8u
school students in the United States. dành cho h7c sinh trung h7c 9 M:.
The forty finalists were honored in 40 thí sinh l7t vào chung k/t ñã ñư?c
Washington in March. vinh danh t@i Washington vào tháng
ba.
They met with scientists and H7 ñã g1p gB các nhà khoa h7c và
politicians. chính trC gia.

President Obama welcomed them to TIng thJng Obama ñã chào ñón h7

the White House. ñ/n Nhà TrMng.
These forty students were selected 40 h7c sinh này ñư?c tuyNn ch7n tO
from almost two thousand contestants g8n 2000 thí sinh trên c) nư'c.
nationwide.
They had to present original research H7 ph)i trình bày nghiên cRu gJc ñN
to be judged by professional nhSng nhà nghiên cRu khoa h7c
scientists. chuyên nghi2p ñánh giá.
The students showed their research H7c sinh trình bày ñT án nghiên cRu
projects on large posters. c3a mình trên áp phích khI l'n.
The winners were announced March NgưUi thMng cu4c ñư?c thông báo
fifteenth. vào ngày 15 tháng 3.
Wendy Hawkins is executive director Wendy Hawkins là giám ñJc ñiTu
of the Intel Foundation. hành c3a Qu: tài tr? Intel.
She says the forty finalists Bà nói r[ng 40 thí sinh chung k/t ñ@i
represented excellence across many di2n cho s\ xu]t sMc trong nhiTu lĩnh
areas of science. v\c khoa h7c.
Their projects are deep and rich and Nghiên cRu c3a h7 r]t sâu sMc.
insightful.
Selena Li ñ/n tO Fair Oaks,

Selena Li is from Fair Oaks, California.
California.
Cô muJn tìm ra m4t cách chSa trC
She wanted to find a more effective hi2u qu) hơn cho căn b2nh ung thư
treatment for liver cancer. gan.
She began her research four years Cô bMt ñ8u nghiên cRu c3a mình 4
ago. năm trư'c.
A scientist at the University of M4t nhà khoa h7c 9 trưUng ñ@i h7c
California, Davis, taught her how to California, Davis ñã d@y cô cách thi/t
design and do experimental work in k/ và th\c hi2n công vi2c th\c
the laboratory. nghi2m trong phòng thí nghi2m.
She says: "I researched a new Cô nói r[ng cô ñã nghiên cRu m4t
approach to targeting liver cancer by cách ti/p cfn m'i v'i căn b2nh ung
basically starving the liver cancer thư gan b[ng cách cơ b)n là bg ñói
cells to death, while leaving the các t/ bào ung thư t'i khi chúng ch/t,
normal cells unaffected. trong khi vin không làm )nh hư9ng
ñ/n các t/ bào bình thưUng.
And, to go one step further, I blocked Và, m4t bư'c ti/n xa hơn nSa là cô
a survival pathway to make the ñã ngăn ch1n ñư?c m4t con ñưUng
treatment more effective." sJng sót c3a các t/ bào ung thư khi/n
cho vi2c ñiTu trC hi2u qu) hơn.
Li ñRng thR 5 trong cu4c thi tìm ki/m

Ms. Li placed fifth in the Intel
tài năng c3a Intel và ñư?c trao gi)i
Science Talent Search and was
thư9ng 30 nghìn ñôjla.
awarded thirty thousand dollars.
Scott Boisvert sJng g8n Phoenix,
Scott Boisvert lives near Phoenix,
Arizona.
Arizona.
Cfu bMt ñ8u sk d+ng phòng thí
He began using a laboratory at the
nghi2m 9 trưUng ñ@i h7c Arizona lúc
University of Arizona at the age of
14 tuIi.
fourteen.
Over four years, he completed a Tr)i qua 4 năm, cfu ñã hoàn thành d\
project studying a fungus linked to án nghiên cRu m4t lo@i n]m có liên
the decrease in amphibians around h2 t'i vi2c s+t gi)m sJ lư?ng các loài
the world. lưBng cư trên khMp th/ gi'i.
He was trying to find out if different Cfu ñã cJ gMng tìm ra các ch]t hóa
chemicals and substances in the h7c khác nhau có trong nư'c có thN
water could kill the fungus. gi/t ch/t n]m.
He collected and tested water Cfu ñã thu thfp và kiNm tra miu
samples across Arizona. nư'c quanh khu v\c bang Arizona.
He says: "My results were able to Cfu nói r[ng k/t qu) c3a mình có thN
identify a list of chemicals that were nhfn di2n ñư?c m4t danh sách các
significant in the growth and in the ch]t hóa h7c có ý nghĩa trong s\ sinh
movement of the fungus." trư9ng và phát triNn c3a n]m.
He placed tenth in the Intel Cfu ñRng thR 10 trong cu4c thi c3a
competition and was awarded twenty Intel và ñư?c trao gi)i thư9ng 20
thousand dollars. nghìn ñôjla.
Evan O'Dorney of Danville, Evan O'Dorney ñ/n tO Danville,

California, won the top award of one California giành gi)i thư9ng cao nh]t
hundred thousand dollars in this 100 nghìn ñôjla trong cu4c thi tìm
year's Intel Science Talent Search. ki/m tài năng khoa h7c Intel năm
nay.
For his mathematical project, he Trong ñT án toán h7c c3a mình, cfu
compared two ways to estimate the so sánh 2 cách ư'c tính căn bfc hai
square root of an integer, a number c3a m4t sJ nguyên, m4t sJ không có
with no fractional parts. ph8n phân sJ.

Wendy Hawkins at the Intel Wendy Hawkins c3a Qu: tài tr? Intel
Foundation says these young people nói r[ng nhSng ngưUi trm tuIi này ñ@i
represent the next generation of di2n cho th/ h2 nhSng nhà khoa h7c
scientists who will help shape k/ ti/p giúp gây d\ng lên tương lai
America's future. c3a nư'c M:.
For VOA Special English, I'm Tôi là Carolyn Presutti v'i chương
Carolyn Presutti. trình ti/ng Anh ñ1c bi2t c3a ñài
VOA.
How an Allowance Helps Children Kho$n ti%n tiêu v't giúp con tr)
Learn About Money h*c cách s, d-ng ti%n b.c như th
nào
This is the VOA Special English ðây là b%n tin kinh t& trong chương
Economics Report. trình ti&ng Anh ñ+c bi,t c-a ñài

VOA.
Nhi/u ñ0a tr1 l2n ñ2u tiên hi4u ñư5c

Many children first learn the value of
v/ giá tr7 ñ8ng ti/n qua vi,c nh:n
money by receiving an allowance.
ñư5c m;t kho%n ti/n tiêu v+t.
M<c ñích là ñ4 cho nh>ng ñ0a tr1

The purpose is to let children learn h?c ñư5c t@ nh>ng kinh nghi,m A ñ;
from experience at an age when tuBi mà nh>ng sai l2m v/ tài chính
financial mistakes are not very costly. không gây ra nh>ng tBn thDt lEn.
Lư5ng ti/n mà cha mG ñưa cho con

The amount of money that parents cái c-a mình tiêu xài như chúng
give to their children to spend as they mong muMn A mNi gia ñình là khác
wish differs from family to family. nhau.
Timing is another consideration. ThOi gian cũng là m;t vDn ñ/ ñáng

xem xét.
Some children get a weekly M;t sM tr1 có kho%n tiêu v+t hàng
allowance. tu2n.
Others get a monthly allowance. M;t sM khác ñư5c cho ti/n tiêu v+t
theo tháng.
Dù trong trưOng h5p nào, cha mG

In any case, parents should make
cũng nên bi&t rõ con cái mình sV tiêu
clear what, if anything, the child is
ti/n vào vi,c gì.
expected to pay for with the money.
Lúc ñ2u, tr1 nhW sV có th4 tiêu h&t sM
At first, young children may spend
ti/n tiêu v+t ngay sau khi chúng khi
all of their allowance soon after they
v@a nh:n ñư5c.
receive it.
N&u tiêu ti/n như v:y, chúng sV ph%i
If they do this, they will learn the
h?c cách chi tiêu có giEi hXn m;t
hard way that spending must be done
cách khó khăn.
within a budget.
M?i ngưOi thưOng khuyên rZng cha
Parents are usually advised not to
mG không nên cho con cái thêm ti/n
offer more money until the next
cho tEi l2n k& ti&p.
allowance.
M<c ñích là ñ4 ch[ cho tr1 thDy rZng
The object is to show young people
kho%n ti/n giEi hXn ñòi hWi chúng
that a budget demands choices
ph%i l]a ch?n vi,c tiêu ti/n hay ñ4
between spending and saving.
dành.
Older children may be responsible Nh>ng ñ0a tr1 lEn hơn có th4 ph%i
enough to save money for larger h?c cách hình thành trách nhi,m ti&t
costs, like clothing or electronics. ki,m ti/n cho các món ñ8 lEn ñ^t ti/n
như qu2n áo hay ñ8 ñi,n t_.
Many people who have written on the Nhi/u ngưOi t@ng vi&t v/ ñ/ tài ti/n
subject of allowances say it is not a tiêu v+t nói rZng vi,c cho ti/n con cái
good idea to pay your child for work khi ñ4 chúng làm vi,c nhà không
around the home. ph%i là m;t ý hay.
These jobs are a normal part of Nh>ng công vi,c này là m;t ph2n
family life. bình thưOng c-a cu;c sMng gia ñình.
Paying children to do extra work Tuy nhiên, tr% ti/n cho tr1 làm thêm
around the house, however, can be nh>ng công vi,c khác trong phXm vi
useful. gia ñình có th4 có tác d<ng tMt.
It can even provide an understanding Nó th:m chí có th4 giúp tr1 hi4u
of how a business works. ñư5c công vi,c kinh doanh v:n hành
như th& nào.
Ti/n tiêu v+t tXo cho tr1 cơ h;i tr%i

Allowances give children a chance to
nghi,m nh>ng vi,c chúng có th4 làm
experience the things they can do
vEi ti/n bXc.
with money.
Chúng có th4 chia s1 nó dưEi dXng
They can share it in the form of gifts
quà t+ng hay cho t+ng ai ñó ho+c vào
or giving to a good cause.
vi,c gì ñó vEi m<c ñích tMt.
Chúng có th4 tiêu xài bZng cách mua

They can spend it by buying things
they want. nh>ng th0 chúng thích.
Or they can save and maybe even Ho+c chúng có th4 ñ4 dành và th:m
invest it. chí dùng ti/n ñ4 ñ2u tư.
Saving helps children understand that Ti&t ki,m ti/n giúp tr1 hi4u rZng các
costly goals require sacrifice: you m<c tiêu hao tMn ti/n bXc ñòi hWi s]
have to cut costs and plan for the hy sinh: chúng ph%i c^t gi%m chi tiêu
future. và lên k& hoXch cho tương lai.
Requiring children to save part of Vi,c ñòi hWi con tr1 ti&t ki,m m;t
their allowance can also open the ph2n sM ti/n tiêu v+t c-a chúng cũng
door to future saving and investing. có th4 mA ra cánh c_a cho vi,c dành
d<m và ñ2u tư trong tương lai.
Many banks offer services to help Nhi/u ngân hàng cung cDp các d7ch
children and teenagers learn about v< ñ4 giúp tr1 em và thanh thi&u niên
personal finance. tìm hi4u v/ tài chính cá nhân.
A savings account is an excellent M;t tài kho%n ti&t ki,m là cách tuy,t
way to learn about the power of vOi ñ4 h?c hWi v/ s0c mXnh c-a lãi
compound interest. kép.
Compounding works by paying Lãi kép hoXt ñ;ng bZng cách tính lãi
interest on interest. trên sM ti/n lãi do ti/n gMc sinh ra.
So, for example, one dollar invested Ví d< m;t ñôela ñ2u tư vEi lãi xuDt
at two percent interest for two years 2% trong hai năm sV thu v/ 2 xu
will earn two cents in the first year. trong năm ñ2u tiên.
The second year, the money will earn Trong năm th0 hai, sM ti/n ki&m ñư5c
two percent of one dollar and two sV là 2% c-a 1 dôela và 2 xu, và c0
cents, and so on. ti&p t<c như v:y.
That may not seem like a lot. Con sM ñó có v1 không nhi/u.
But over time it adds up. Nhưng qua thOi gian, sM ti/n sV tăng
d2n lên.
For VOA Special English, I'm Alex Tôi là Alex Villareal trong chương
Villareal. trình ti&ng Anh ñ+c bi,t c-a ñài

VOA.
BXn có th4 tìm hi4u thêm v/ kinh t&

You can learn more about economics
vEi các file MP3 và b%n ghi các
with MP3s and transcripts of our
chương trình c-a chúng tôi trên trang
programs at voaspecialenglish.com.
BXn có th4 thDy chúng tôi trên

And you can find us on Facebook Facebook và Twitter A ñ7a ch[ VOA
and Twitter at VOA Learning Learning English.
English.
Obama Enters 2012 Race on Good T(ng th)ng Obama bư+c vào cu-c
News About Jobs. ñua tranh c/ năm 2012 v+i nh1ng
tin t2c kh4 quan v5 lao ñ-ng vi c
làm.
ðây là b*n tin kinh t+ trong chương

This is the VOA Special English
trình ti+ng Anh ñ0c bi1t c2a ñài
Economics Report
VOA.
In early April, President Obama
ð3u tháng tư, t5ng th6ng Obama ñã
announced his plans to seek re
thông báo k+ ho9ch tái tranh c: vào
election in November of next year.
tháng 11 năm sau.
Trong e mail g:i cho nh=ng ngư>i

In an e mail to supporters, Mr. 2ng h?, ông Obama nói rAng “cu?c
Obama said "the race may not reach ñua có thC không ñ9t ñưDc tEi t6c ñ?
full speed for a year or more." t6i ña trong m?t năm ho0c hơn”.
Nhưng ông nói rAng công vi1c xây
But he said the work of building the dOng chi+n dPch tranh c: ph*i bQt ñ3u
campaign "must start today." ngay hôm nay.
Some of that work will depend on M?t ph3n trong công vi1c ñó sR phS
how many jobs are created in the thu?c vào vi1c bao nhiêu công ăn
months ahead. vi1c làm sR ñưDc t9o ra vào các tháng

tEi sQp tEi.
Mr. Obama welcomed a report that
the United States economy added two Ông Obama chào mVng m?t b*n báo
hundred sixteen thousand jobs in cáo nói rAng kinh t+ MW ñã có thêm
March. 216 nghìn vi1c làm trong tháng ba.
The unemployment rate dropped one TZ l1 th[t nghi1p ñã gi*m xu6ng 1/10
tenth of one percent for the second trong hai tháng liên ti+p.
straight month.
The unemployment rate edged down TZ l1 th[t nghi1p gi*m xu6ng 8.8%,
to 8.8 percent, the lowest in two m_c th[p nh[t trong hai năm.
years.
And some economists say this spring M?t vài nhà kinh t+ nói rAng mùa
may be the start of better news to xuân này là khai ñ3u cho nh=ng tin
come. t_c kh* quan hơn.
Consumer spending has been M_c tiêu dùng cũng ñã ñang gia tăng.
increasing.
Stephen Hess là m?t nhà khoa hdc
Stephen Hess is a political scientist chính trP, chuyên nghiên c_u các
who studies the presidency at the nhi1m kỳ t5ng th6ng a Vi1n
Brookings Institution in Washington. Brookings a Washington.
He says, "The next election will, Ông nói rAng cu?c b3u c: vào năm
more than anything else, depend on tEi phS thu?c vào tình hình vi1c làm
employment in the United States." a MW hơn b[t c_ ñilu gì khác.
Labor Secretary Hilda Solis pointed B? trưang Lao ñ?ng Hilda Solis chZ
out that the economy has added jobs ra rAng nln kinh t+ ñã có thêm nhilu
for twelve months in a row. công ăn vi1c làm trong 12 tháng liên
ti+p.
She says the economy has added a Bà nói rAng nln kinh t+ ñã tăng thêm
million and a half private sector jobs. m?t tri1u năm trăm vi1c làm trong
lĩnh vOc tư nhân.
Nhưng bà cũng nói thêm “chúng ta

But, she added, "we need to continue
c3n có ti+p tSc c6 gQng theo sát mSc
to not lose sight of where we need to
tiêu c3n ñ9t ñ+n là tăng thêm nhilu
go to increase opportunities for
cơ h?i vi1c làm mEi cho mdi ngư>i.
people to get employed in new jobs."
T5ng th6ng Obama ñã b5 sung vP trí
President Obama has filled a top job
ch2 ch6t trong ñ*ng c2a mình khi
in his party as he prepares to seek a
ông chuon bP tranh c: nhi1m kỳ th_
second term.
hai.
He chose Representative Debbie
Ông ñã chdn h9 nghP sĩ Debbie
Wasserman Schultz of Florida to
Wasserman Schultz c2a bang Floria
head the Democratic National
ñC lãnh ñ9o ð*ng Dân ch2.
Committee.
Bà thay th+ ông Tim Kaine – ngư>i
She replaces Tim Kaine who plans to
ñã lên k+ ho9c ch9y ñua vào ThưDng
run for the Senate from Virginia next
vi1n tV bang Virginia vào năm sau.
year.
Among Republicans, former Trong s6 các ñ*ng viên ð*ng C?ng

Minnesota governor Tim Pawlenty hòa, cOu th6ng ñ6c bang Minnesota,
recently formed a committee to Tim Pawlenty, g3n ñây ñã thành ltp
explore a presidential campaign. m?t 2y ban ñC thăm dò chi+n dPch
tranh c: t5ng th6ng.
Several other Republicans are also M?t s6 ñ*ng viên C?ng hòa khác
considering races for their party's ñang xem xét các cu?c ch9y ñua cho
nomination. ñl c: c2a ñ*ng mình.
The latest jobs report showed that Báo cáo vl lao ñ?ng vi1c làm g3n
thirteen and a half million Americans ñây nh[t chZ ra rAng 13,5 tri1u ngư>i
remained unemployed in March. MW vxn trong tình tr9ng th[t nghi1p
vào tháng ba.
Another concern is that oil prices
remained over one hundred dollars a M?t lo ng9i khác là giá d3u vxn gi= a
barrel. m_c trên 100 ñô la m?t thùng.
High energy prices could threaten the Giá năng lưDng cao có thC ñe dda sO
recovery from the recession. phSc hyi kinh t+ sau kh2ng ho*ng.
In another development, Portugal Trong m?t dizn bi+n khác, By ðào
became the latest member of the Nha ñã tra thành thành viên g3n ñây
European Union with heavy debts to nh[t trong Liên minh Châu Âu vEi
request emergency loans. các kho*n nD lEn ñl nghP các kho*n

vay khon c[p.
By ðào Nha cùng vEi Hy L9p và Ai

Portugal joined Greece and Ireland
Len là qu6c gia ti+p theo ph*i nhtn
which have also received aid.
vi1n trD.
ð*ng ñ6i ltp ngư>i By ðào Nha ñã

Portuguese opposition parties refused tV ch6i ch[p nhtn ñl nghP cQt gi*m
to accept budget cuts proposed by ngân sách c2a th2 tưEng Jose
Prime Minister Jose Socrates. Socrates.
For VOA Special English, I'm Tôi là Carolyn Presutti trong chương
Carolyn Presutti. trình ti+ng Anh ñ0c bi1t c2a ñài
VOA.
For more ways to learn American B9n hãy vào trang
English and stay informed every day, voaspecialenglish.com tV máy tính
go to voaspecialenglish.com from ho0c thi+t bP di ñ?ng c2a mình ñC
your computer or mobile device. xem thêm các cách hdc ti+ng Anh
MW và ctp nhtt tin t_c hàng ngày.
What Do You Know About the Li u b#n ñã hi&u ñúng v( c*m cúm
Common Cold? thông thư-ng?
This is the VOA Special English ðây là b+n tin s,c kh-e trong chương
Health Report. trình ti1ng Anh ñ3c bi4t c5a ñài
VOA.
Do you think getting cold can give B7n có cho r9ng b7n b: c+m l7nh là
you a cold? do mình ñã b: nhi<m l7nh không?
Is it bad to drink milk when you have U>ng s?a khi b7n b: c+m l7nh li4u có
a cold? h7i hay không?
Can chicken soup cure a cold? Món súp gà li4u có thA giúp b7n kh-i
c+m l7nh?
Ranit Mishori là ti1n sB y khoa gia

Ranit Mishori is a family medicine
ñình c5a trung tâm Y t1 thuDc ñ7i hEc
doctor at Georgetown University
Georgetown F Washington.
Medical Center in Washington.
She says colds are more common in Bà nói r9ng c+m l7nh rMt phN bi1n
winter, but not because of low vào mùa ñông, nhưng không hPn là
temperatures. do nhi4t ñD xu>ng thMp.
The cold weather just means people ThRi ti1t l7nh chS có nghĩa là mEi
stay inside more, often with other ngưRi F trong nhà nhiUu hơn, thông
people. " thưRng cùng vVi nhiUu ngưRi khác.
And the way the common cold virus ViXrút c+m l7nh thông thưRng lây lan
is transmitted from one person to tY ngưRi này sang ngưRi khác qua b[t
another is through handshakes, tay, h[t hơi, ho3c ho khi ti1p xúc vVi
through sneezing, or through ngưRi khác.
coughing on one another."
Adults generally get two to three Thông thưRng ngưRi lVn b: c+m l7nh
colds a year. hai ho3c ba l\n trong mDt năm.
Children are likely to catch four or Tr^ nh- có thA b: b>n ho3c năm l\n.
five.
Ti1n sB Mishori nói r9ng mDt s>
Dr. Mishori says some people ngưRi nh\m l_n tin r9ng hE có thA t`
mistakenly believe they can become hình thành s,c ñU kháng vVi c+m
resistant to colds. l7nh.
She says, "There are about two Bà nói r9ng có kho+ng 200 lo7i viXrút
hundred different viruses that cause khác nhau gây ra c+m l7nh thông
the common cold. thưRng.
People think that once you get MEi ngưRi nghĩ r9ng khi ñã b: nhi<m
infected one time you develop b4nh mDt l\n thì cơ thA sc t` t7o ñưdc
immunity for the rest of your life." kh+ năng mi<n d:ch su>t c+ ñRi.
This is wrong." ðiUu này là sai.
There is still no cure for the common V_n chưa có cách ch?a tr: nào cho
cold. c+m l7nh thông thưRng c+.
But Dr. Mishori says there are ways Nhưng ti1n sB Mishori nói r9ng có
to feel better sooner. nhiUu cách ñA nhanh c+m thMy kh-e
hơn.
"So if you catch a cold and on day Vì vfy n1u b7n b: c+m l7nh và sau ñó
one you start taking about two grams b7n b[t ñ\u u>ng 2 gram vitamin C
of vitamin C a day, there is evidence mgi ngày, th`c t1 cho thMy r9ng s>
you might shorten the number of ngày b7n >m m4t vVi các tri4u ch,ng
days that you will be suffering with sc gi+m xu>ng.
these symptoms."
She says honey can also help. Bà nói r9ng mft ong cũng có thA giúp
ích.
There is evidence that it can shorten Th`c t1 cho thMy, mft ong có thA
the length of the common cold giúp rút ng[n thRi gian b: c+m l7nh,
sometimes even by two to three days. ñôi khi thfm chí ñ1n hai ho3c ba
ngày.
Bà nói r9ng có v^ như mft ong ñ3c

She says honey seems to be
bi4t hi4u qu+ vVi tr^ nh- khi chúng b:
especially effective in children with
c+m l7nh.
colds.
Nhưng BD Nông Nghi4p nói không
But the Agriculture Department says
ñưdc cho tr^ nh- dưVi mDt tuNi ăn
never to feed honey to babies less
than one year old. mft ong.
It says even honey in prepared foods Cơ quan này nói r9ng thfm chí mft
may contain substances that can ong trong các th`c phkm ñã ch1 bi1n
make babies very sick. cũng có thA bao glm các chMt có thA
khi1n cho tr^ b: >m.
Some people believe in treating a MDt s> ngưRi tin r9ng súp gà có thA
cold with chicken soup. giúp ch?a c+m l7nh.
Does it work? Li4u có hi4u qu+ th`c không?
Dr. Mishori says, "Chicken soup has Ti1n sB Mishori nói r9ng súp gà có
antiXinflammatory properties, so it thành ph\n kháng viêm, vì th1 nó
helps reduce the duration but also it giúp rút ng[n thRi gian b: b4nh và
helps clear the mucus." gi+m bVt d:ch niêm m7c.
Mucus is the sticky substance that D:ch niêm m7c là chMt nh\y dính có
can make you cough and have trouble thA làm cho b7n ho và hơi thF khó
breathing during a cold. khăn khi b: c+m l7nh.
Have you ever heard the old saying Li4u b7n ñã tYng nghe câu nói cN
"feed a cold, starve a fever"? “hãy ăn ñA gi? s,c khi b: c+m l7nh và
m3c k4 cơn s>t”?
Ti1n sB Mishori nói r9ng ñây không

Dr. Mishori says this is not
hPn là lRi khuyên t>t nhMt mà b7n nên
necessarily a good guideline to
làm theo.
follow.
Bà nói n1u b7n b: c+m l7nh nhưng
She says if you have a cold but do
không thMy ñói thì không nên ăn.
not feel hungry, then don't eat.
Nhưng b7n nên u>ng nhiUu nưVc
"But you have to drink a lot and you
can drink water or tea XX anything that ho3c trà – bMt c, chMt l-ng nào d<
gets fluids into your body. hMp thu vào cơ thA.
That's very important." ðiUu này rMt quan trEng.
But what about drinking milk during Nhưng có nên u>ng s?a khi b: c+m
a cold? l7nh hay không?
Some people think it only causes MDt s> ngưRi cho r9ng nó chS gây ra
more mucus. thêm d:ch nh\y niêm m7c.
Dr. Mishori says yes and no. Ti1n sB Mishori cho r9ng có mà cũng
không.
Dairy products do not cause Bà nói r9ng các s+n phkm tY s?a
increased mucus, she says, but they không làm phát sinh thêm d:ch niêm
can thicken the mucus. m7c nhưng có thA làm cho d:ch nh\y
d\y ñ3c l7i.
She says, "It's possible that
discomfort is somewhat more Bà nói khi b7n u>ng s?a thì có kh+
enhanced when you drink milk. năng là c+m giác khó ch:u sc tăng lên
But obviously, if you're a baby and Nhưng hiAn nhiên, ñ>i vVi tr^ nh- và
that's all you drink, you should not th, duy nhMt chúng u>ng là s?a thì
stop giving babies milk." không nên ngYng cho tr^ u>ng s?a.
For VOA Special English, I'm Alex Tôi là I'm Alex Villareal trong
Villareal. MP3s, podcasts and chương trình ti1ng Anh ñ3c bi4t c5a
transcripts our reports are at ñài VOA. Các file MP3, podcasts, và
voaspecialenglish.com. We're also on b+n ghi các chương trình c5a chúng
Facebook and Twitter at VOA tôi có trên trang
Learning English. voaspecialenglish.com. Chúng tôi

cũng có ñ:a chS trên Facebook và
Twitter là VOA Learning English.

Facebook Finds New Friends in the Facebook có thêm b(n ñ*ng hành
World of Private Finance trong khu v,c tài chính tư nhân.
I'm Alex Villarreal with the VOA Tôi là Alex Villarreal v/i b0n tin
Special English Economics Report. kinh t1 trong chương trình ti1ng Anh
Facebook is the world's biggest social Facebook là m9ng xã h;i l/n nh<t th1
network and the subject of the gi/i – và là ch8 ñ> c8a b; phim
movie "The Social Network." “M9ng Xã h;i”.
The real Mark Zuckerberg and his Nhân vCt có thCt Mark Zuckerberg và
friends at Harvard University các b9n c8a mình F ñ9i hGc Harvard
launched the site in two thousand ñã khFi ñ;ng trang web tH năm 2004.
four.
Facebook says it reached five Facebook cho bi1t sM ngưNi sO dPng

hundred million users last July. ñã ñ9t ñ1n 500 tri7u trong tháng 7
vHa qua.
Now, the American bank Goldman GiN ñây, ngân hàng ñWu tư MX
Sachs and the Russian company Goldman Sachs và công ty công ngh7
Digital Sky Technologies have Digital Sky c8a Nga ñã bYt tay liên
friended Facebook. k1t v/i Facebook.
They are investing a total of five HG ñang ñWu tư t[ng c;ng 500 tri7u
hundred million dollars in the ñô la MX vào công ty.
company.
The deal values Facebook at fifty Thương vP v/i Facebook tr\ giá 50 t]
billion dollars more than many ñô la – nhi>u hơn nhi>u công ty
publicly traded Internet companies. thương m9i ñ9i chúng trên m9ng
khác.
Goldman Sachs is expected to raise a Goldman Sachs kỳ vGng doanh thu s`

billion and a half dollars more by tăng thêm 1,5 tb ñô la qua vi7c bán
selling shares of ownership in l9i quy>n sF hcu c[ phi1u Facebook
Facebook to rich investors. cho nhcng nhà ñWu tư l/n.
The plan does not include a public K1 ho9ch không bao gem vi7c chào
stock offering at least not right bán c[ phWn m;t cách r;ng rãi – ít
now. nh<t là t9i thNi ñigm này.
For now, Facebook would remain a Hi7n t9i, Facebook vhn ti1p tPc duy
private company meaning a trì là m;t công ty tư nhân – ñeng
company that does not sell shares to nghĩa v/i vi7c công ty không chào
the public. bán c[ phWn r;ng rãi.
The plan has brought new attention to K1 ho9ch ñã khơi gji ñưjc sk quan
the largely secretive world of private tâm m/i ñ1n lĩnh vkc tài chính tư
financing and the rules for private nhân r;ng l/n còn chưa ñưjc khám
companies in the United States. phá nhi>u và luCt l7 gica các công ty
tư nhân F MX.
The idea is that investors in public V<n ñ> ñưjc quan tâm là nhà ñWu tư
companies have protections that trong các công ty quMc doanh có
investors in private companies do ñưjc quy>n b0o h; mà nhcng nhà
not. ñWu tư trong các công ty tư nhân

không có.
The Securities and Exchange
Commission says a private company oy ban giao d\ch chpng khoán nói
must report financial information if it rqng m;t công ty tư nhân ph0i báo
has more than five hundred cáo thông tin tài chính n1u có hơn
shareholders. 500 c[ ñông.
A new business, a startup company, M;t công vi7c kinh doanh m/i hay
is usually considered too risky for khFi sk m;t doanh nghi7p thưNng
average investors. ñưjc coi là quá m9o higm ñMi v/i nhà
ñWu tư trung bình.
Nhưng khFi nghi7p hpa hrn nhi>u cơ

But a promising startup may find a
h;i kinh doanh có thg thu hút ñưjc
small number of private investors,
m;t sM lưjng nh<t ñ\nh nhcng nhà
often known as "angels."
ñWu tư tư nhân, thưNng ñưjc gGi là
“thWn h; m7nh”.
These investors are willing to lose Nhcng nhà ñWu tư này ssn sàng ñánh
everything for a chance at big ñ[i mGi thp n1u có cơ h;i thu hei lãi
returns. su<t cao.
Rikki Tahta has been involved in Rikki Tahta ñã tr0i nghi7m quá trình
raising money for startups. huy ñ;ng vMn khi khFi nghi7p.
He is now chairman of his own Ông hi7n t9i là ch8 t\ch công ty ñWu
investment company, Covestor, with tư c8a riêng mình, Covestor, v/i văn
offices in New York and London. phòng ñ9i di7n F New York và
London.
Mister Tahta compares the difference Ông Tahta so sánh sk khác bi7t gica
between public and private các công ty quMc doanh và các công
companies to the difference between ty tư nhân v/i sk khác bi7t gica hôn
marriage and dating. nhân và hrn hò.
When people are dating, he says, Ông nói rqng khi ngưNi ta hrn hò, có
there are understandings but few sk thông higu nhưng không nhi>u
rules. quy ñ\nh ràng bu;c.
In marriage, the rules are more clear Trong quan h7 hôn nhân, các luCt l7
and well defined. ràng bu;c rõ ràng hơn và ñưjc xác

ñ\nh m;t cách cyn thCn, chYc chYn.
Theo quan ñigm c8a ông, lji ích thkc

In his opinion, the only real benefit
sk duy nh<t c8a công ty tư nhân là
for a private company is lower
chi phí cho văn thư và hành chính ít
administrative and record keeping
hơn.
costs.
Tuy vCy ông nói rqng Covestor vhn
Yet he tells us Covestor remains a
duy trì là m;t công ty tư nhân sau vài
private company after a few years
năm vì vhn nó vhn quá m9o higm ñMi
because it is still too risky for most
v/i ña sM nhà ñWu tư.
investors.
Tôi là Alex Villarreal trong chương
For VOA Special English I'm Alex
trình ti1ng Anh ñ6c bi7t c8a ñài
Villarreal. You can comment on our VOA. B9n có thg ñăng bình luCn v>
programs and find transcripts and các chương trình c8a chúng tôi và tìm
MP3s at voaspecialenglish.com. thêm các b0n ghi và MP3 trên trang
We're on Facebook and Twitter at voaspecialenglish.com. Chúng tôi
VOA Learning English. cũng có ñ\a ch] Facebook và Twitter
là VOA Learning English.
A Stock Market Big Enough to Th" trư$ng ch%ng khoán phát tri(n
Stretch Across the Atlantic ñ* m,nh vư-t qua ð,i Tây Dương.
I'm Alex Villarreal with the VOA Tôi là Alex Villarreal v-i b.n tin
Special English Economics Report. kinh t/ trong chương trình ti/ng Anh
A ten billion dollar deal aims to M8t th9a thu:n thương m;i tr< giá 10
create the world's largest exchange t@ ñô la nhAm t;o ra m8t công ty giao
company. d<ch l-n nhBt th/ gi-i.
The plan would combine the K/ ho;ch sD bao gEm vi5c k/t hFp
operators of the New York Stock ho;t ñ8ng c6a sàn giao d<ch chGng
Exchange and Germany's Frankfurt khoán New York và sàn Frankfurt
Stock Exchange. c6a ðGc.
The two companies, NYSE Euronext Hai công ty, NYSE Euronext và
and Deutsche Borse, announced the Deutsche Borse ñã công bK th9a
agreement in February. thu:n này vào tháng hai.
Deutsche Borse shareholders would Các cO ñông c6a Deutsche Borse sD

own about sixty percent of the sP hQu kho.ng 60% t:p ñoàn ñưFc
combined group. sát nh:p.
One thing it still needs is a name. ðiTu còn l;i là cVn có m8t cái tên
The new company would have Công ty m-i sD có trY sP P Frankfurt

headquarters in Frankfurt and New và New York City.
York City.
The New York Stock Exchange is the Sàn giao d<ch New York là th< trưZng
world's most famous stock market chGng khoán nOi ti/ng nhBt th/ gi-i
and a symbol of American và là bi[u tưFng c6a tư b.n M\.
capitalism.
B8 trưPng tài chính Tim Geithner nói
Treasury Secretary Tim Geithner rAng New York sD ti/p tYc duy trì là
says New York will remain at the trung tâm c6a h5 thKng tài chính th/
heart of the world's financial system gi-i trong thZi gian dài s_p t-i.
for a long time to come.
Nhưng giao d<ch thương m;i ngày
But the exchange business has nay ñã thay ñOi trong thZi buOi thông
changed in these days of high speed thương nhanh chóng qua máy tính
trading by computers in a globally trong nTn kinh t/ ñưFc k/t nKi toàn
connected economy. cVu.
The Big Board now has to compete Sàn giao d<ch lâu ñZi và l-n nhBt
with smaller exchanges. nư-c M\ giZ ñây sD ph.i c;nh tranh
v-i các sàn giao d<ch nh9 hơn.
Where stocks are traded has become Giao d<ch chGng khoán P ñ<a ñi[m
less important than how much those nào ñã trP nên ít quan trang hơn là
trades cost. giá tr< giao d<ch ñưFc thbc hi5n.
NYSE Euronext and Deutsche Borse NYSE Euronext và Deutsche Borse

had profits of almost four and a half có lFi nhu:n gVn 4.5 t@ ñô la năm
billion dollars last year. ngoái.
They expect to save four hundred Ha trông ñFi sD ti/t ki5m ñưFc 400
million dollars a year by combining tri5u ñô la thông qua sát nh:p ho;t
their operations. ñ8ng.
These savings could lower the cost of Kho.n ti/t ki5m này có th[ giúp gi.m
stock orders. chi phí thbc hi5n các l5nh khai báo
chGng khoán.
But the size of the company could Nhưng quy mô c6a công ty có th[
raise concerns about competition in làm gia tăng mKi quan tâm ñ/n sb
the exchange industry. c;nh tranh trong giao d<ch thương

m;i.
Công ty m-i cũng sD có ho;t ñ8ng

The new company would also have
thương m;i P Anh, Pháp và các quKc
trading operations in Britain, France
gia Châu Âu khác.
and other European countries.
Giao d<ch chGng khoán và các d<ch
Stock trading and other financial
vY tài chính khác sD ti/p tYc là trang
services would remain important to
tâm c6a công ty m-i sát nh:p.
the combined company.
Nhưng phVn nhiTu trong lFi tGc c6a
But much of its income is expected to
công ty ñưFc trông ñFi ñ/n tj vi5c
come from trading complex financial
kinh doanh các s.n phkm tài chính
products called derivatives.
tOng hFp là vKn phái sinh.
The deal requires approval by Thương vY cVn có sb tán ñEng c6a

American and European officials and các quan chGc Châu Âu và M\ cũng
by shareholders. như các cO ñông.
Other exchange operators, like the Các nhà ñiTu hành giao d<ch khác,
CME Group, could try to offer a như t:p ñoàn CME, có th[ cK g_ng
higher price for NYSE Euronext. ñưa ra mGc giá cao hơn cho NYSE
Euronext.
The CME Group, operator of the T:p ñoàn CME, nhà ñiTu hành c6a
Chicago Mercantile Exchange, is one sàn giao d<ch hàng hóa Chicago, m8t
of the world's largest traders of trong nhQng nhà kinh doanh vKn phái
derivatives. sinh l-n nhBt trên th/ gi-i.
Duncan Niederauer, chief executive Duncan Niederauer, giám ñKc ñiTu
of NYSE Euronext, is expected to hành NYSE Euronext, ñang trông ñFi
keep that job in the new company. ti/p tYc n_m giQ cương v< trong công
ty m-i.
Ông nói rAng vi5c sát nh:p v-i

He says combining with Deutsche
Deutsche Borse sD gia tăng tính c;nh
Borse will make the company more
tranh cho công ty.
competitive.
Vào tháng hai, các nhà ñiTu hành sàn
In February, the operators of the
giao d<ch chGng khoán London và
London and Toronto stock exchanges
Toronto ñã thông báo th9a thu:n
announced a deal to combine their
thương m;i sát nh:p các công ty c6a
companies.
ha.
And in October the Singapore
Vào tháng 10, sàn giao d<ch
Exchange offered to merge with
Singapore ñã ñT xuBt [dich]hFp nhBt
Australia's exchange. v-i sàn giao d<ch c6a Úc.
For VOA Special English I'm Alex Tôi là Alex Villarreal trong chương
Villarreal. trình ti/ng Anh ñ4c bi5t c6a ñài
VOA.
Lecture or Interactive Teaching? Thuy t gi$ng hay d%y h&c theo

New Study of an Old Issue hư(ng tương tác? Nghiên c,u m(i
v. m/t v0n ñ. cũ
This is the VOA Special English ðây là b'n tin giáo d)c trong chương
Education. trình ti-ng Anh ñ/c bi0t c1a ñài

VOA.
Professors have lectured for Các giáo sư ñã thuy-t gi'ng trong
centuries. su3t nhi4u th- k5.
But how effective is lecturing to Nhưng thuy-t gi'ng v7i sinh viên có
students compared to working with hi0u qu' như th- nào so v7i cùng làm
them? vi0c v7i h<?
A new study compared two classes of M>t nghiên c?u m7i so sánh hai l7p
a beginning physics course at the h<c c1a khóa v@t lý cơ b'n B trưCng
University of British Columbia in ñDi h<c British Columbia B Canada.

Canada.
There were more than two hundred Có hơn 260 sinh viên tham gia trong
sixty students in each section. mMi buNi h<c.
Both were taught by popular and C' hai l7p ñ4u có sO gi'ng dDy c1a
experienced professors. các giáo sư nNi ti-ng và giàu kinh
nghi0m.
The study took place for one week Nghiên c?u ñưPc ti-n hành trong m>t
near the end of the year. tuQn gQn cu3i năm.
One class continued to be taught in M>t l7p h<c ti-p t)c ñưPc gi'ng dDy
the traditional lecture style. theo phương pháp thuy-t gi'ng

truy4n th3ng.
Trong l7p h<c khác, giáo sư ñưPc

The other professor was replaced by
thay th- bSng hai giáo viên.
two teachers.
H< có ít kinh nghi0m gi'ng dDy
They had little teaching experience
nhưng ñã ñưPc ñào tDo v4 phương
but received training in interactive
pháp dDy h<c tương tác.
teaching methods.
Nghiên c?u ñưPc dVn ñQu bBi Carl
The training was led by Carl
Wieman, nhà v@t lý h<c tWng gi'i
Wieman, a Nobel PrizeIwinning
Nobel, ngưCi ñang chX ñDo m>t
physicist who leads a science
chương trình ñào tDo khoa h<c.
education program.
HQu như không có thuy-t gi'ng.
There was almost no lecturing.
Các giáo viên chia h<c sinh thành các
The teachers put the students in small
nhóm nhZ ñ[ th'o lu@n và tr' lCi các
groups to discuss and answer
câu hZi.
questions.
The instructors always gave feedback Giáo viên luôn ñưa ra nh@n xét sau
after the groups did tasks. khi các nhóm hoàn thành nhi0m v).
And they gave readings and quizzes H< ñưa ra các bài ñ<c và các câu hZi
to finish before class so the students ki[m tra v^n ñáp trư7c buNi h<c do
would come prepared to discuss the v@y sinh viên ph'i chu_n b` trư7c ñ[
material. th'o lu@n v4 tài li0u.
Professor Wieman says there was a Giáo sư Wieman nói rSng có r^t
great deal of data showing how nhi4u da li0u cho th^y m?c ñ> ñbng
identical these two large sections of nh^t c1a hai n>i dung quan tr<ng
the class were before the study. trong buNi h<c trư7c khi ti-n hành
nghiên c?u.
At the end of the experiment, both Cu3i cu>c thc nghi0m, c' hai l7p làm
classes took the same test. chung m>t bài ki[m tra.
Students in the interactive class Sinh viên trong l7p h<c tương tác ñDt
scored nearly twice as high as those ñi[m s3 gQn như cao g^p ñôi sinh
in the traditional class. viên trong l7p h<c theo phương pháp
truy4n th3ng.
S3 sinh viên có m/t cũng tăng lên

Attendance also increased that week.
vào tuQn ñó.
Sinh viên m7i t3t nghi0p Ellen

Graduate student Ellen Schelew was Schelew là m>t trong s3 các giáo
one of the teachers. viên.
She says the methods they used are Cô nói rSng phương pháp h< ñang sc
designed to encourage students to d)ng ñưPc thi-t k- ñ[ khuy-n khích
think like scientists. sinh viên tư duy như nhang nhà khoa
h<c thOc sO.
Also, as part of the teaching, The Nghiên c?u ñưPc công b3 trong tDp
study appeared in May in the journal chí khoa h<c tháng năm.
Science.
It seems to confirm earlier findings Nghiên c?u này có vi ñã xác nh@n

about lecturing to large classes. thêm v4 k-t qu' c1a các nghiên c?u
trư7c ñó v4 vi0c thuy-t gi'ng v7i các
l7p h<c l7n.
But some experts have criticized the Nhưng m>t s3 chuyên gia ñã phê
way the study was done. bình cách ti-n hành nghiên c?u.
Both of the researchers who taught Hai nhà nghiên c?u ñã gi'ng dDy l7p
the class, Ms. Schelew and Louis ñó là cô Schelew và Louis
Deslauriers, were also authors of the Deslauriers ñ4u là nhang ngưCi thOc
study. hi0n ñ4 tài.
This could raise questions about ði4u này ñ/t ra câu hZi là li0u sO
whether their involvement might tham gia c1a h< có làm 'nh hưBng
have influenced the results. ñ-n k-t qu' nghiên c?u.
Professor Wieman is currently on Giáo sư Wieman ñang trong quá trình
leave from the University of British chuy[n công tác tW ñDi h<c British
Columbia and the University of Columbia sang ñDi h<c Colorado.
Colorado.
He is the associate director for Ông là phó ch1 nhi0m v4 các v^n ñ4
science in the White House Office of khoa h<c trong văn phòng khoa h<c
Science and Technology Policy. và chính sách công ngh0 c1a Nhà
Trong.
He says research has shown better Ông nói rSng nghiên c?u ñã chX ra
ways to teach based on evidence các phương pháp gi'ng dDy hi0u qu'
about how the brain learns. hơn dOa vào các minh ch?ng v4 vi0c
v@n hành c1a não b>.
And he hopes more professors will Và ông hy v<ng sp có thêm nhi4u
learn that how someone teaches may giáo sư nh@n ra rSng vi0c ngưCi dDy
be more important than who does the áp d)ng phương pháp như th- nào có
teaching. th[ quan tr<ng hơn ai là ngưCi ñ'm

nh@n công vi0c gi'ng dDy ñó.
Tôi là Alex Villarreal trong chương

For VOA Special English, I'm Alex
trình ti-ng Anh ñ/c bi0t c1a ñài
Villarreal.
VOA.
BDn có th[ tìm th^y liên k-t ñ-n các

You can find a link to the physics test bài ki[m tra v@t lý mà nhang sinh
that the students took at viên trên thOc hi0n trên trang
voaspecialenglish.com. voaspecialenglish.com.
Luyện nghe tiếng Anh video VOA Bài 24
Putting Worms to Work to Help Để giun đất giúp ích cho khu vườn
Your Garden của bạn
This is the VOA Special English Đây là Bản tin Nông nghiệp của
Agriculture Report. chuơng trình học tiếng Anh của đài
VOA
What can you do with earthworms? Bạn có thể làm gì với loài giun đất?
Some people use the creepy crawlers Nhiều người dùng những loài côn
to catch fish. But others put worms trùng kinh dị để bắt cá, nhưng những
to work making compost. người khác thì lại dùng giun đất để
làm phân trộn.
Compost looks and feels like good Phân trộn mùi và hình dạng giống
soil. Gardeners and farmers add it to loài đất trồng tốt. Nông dân dùng
soil to make plants grow better. phân này để bón vào đất trồng cho
cây trồng tươi tốt hơn.
You can make compost from food Có hay không có sự góp mặt của giun
waste at home with or without the đất, bạn vẫn có thể làm phân trộn từ
help of worms. How the worms help thức ăn thừa ở nhà. Vai trò của giun
is by first eating and processing the đất là ở giai đoạn tiêu thụ và xử lý
food. thức ăn.
It comes out the other end of the Sau khi giun xử lý và thải ra thành
worm as rich compost. phân trộn tốt
Kim Gabel from the University of Bà Kim Gabel từ Đại học Tổng hợp
Florida Extension service in Key Florida ở Key West cho rằng giun đất
West says worms known as red được biết đến như là một con bò sát
wigglers are the best varieties to use. màu đỏ ngọ nguậy
You need a container to hold the Bạn cần một cái thùng để đựng rác
waste and the worms. The size of the thải và giun. Kích thước của thùng
composting bin depends on how phụ thuộc vào số lượng phân làm
much compost you want to make. muốn sản xuất
You need about a kilogram of worms Cứ nửa kilogam rác thải hàng ngày
for each half a kilogram of daily food thì lại cần 1 kilogam giun đất. Bà
waste that you add.Kim Gabel says Kim Gabel cũng cho biết bạn cũng
the bin needs holes so the worms can cần tạo ra những lỗ nhỏ để giun có
breathe. thể thở.
And they also like to be in the dark, Một điều nữa là giun đất thích bóng
so cover the bin to keep out the light. tối nên hãy che thùng chứa lại để
One thing worms do not like is very ngăn ánh sáng vào. Giun đất cũng
high temperatures. không thích nhiệt độ quá cao.
Kim Gabel lives in the warm climate Bà Kim Gabel sống ở vùng có khí
of southern Florida. She keeps her hậu ấm áp ở phía nam Florida. Bà giữ
worm bin indoors. Unpleasant smells những con giun đất ở trong nhà. Có
can be prevented by controlling the thể có mùi khó chịu, bạn có thể ngăn
amount of food waste added to the bằng cách điều chỉnh lượng rác thải
bin and avoiding meat or bones. mà bạn cho vào hoặc tránh dùng
những nguyên liệu như xương hoặc
thịt thừa.
For composting with worms, you Để làm phân băng giun đất, bạn làm
need bedding that is moist but not bọc hoặc ổ, ẩm một chút nhưng đừng
too wet. quá ướt
The amount of water you add will Lượng nước sẽ phụ thuộc vào nguyên
depend on the bedding material you liệu bạn làm bọc. Bà Kim Gabel thì
use. Kim Gabel uses newspaper cut dùng giấy cắt ra thành những mảnh
into strips about two and a half rộng khoảng 2,5 cm
centimeters wide.
Add two handfuls of soil for every Cứ nửa mét vuông nguyên liệu làm ổ
half square meter of bedding material thì cho khoảng hai nắm đất và trộn
and mix well. Spread the worms over đều.
the bedding.
The worms will start to wiggle their Giun sẽ quay mình xuống dưới. Bỏ đi
way down. Remove any worms that những con giun mà vẫn còn ở phía
remain on top of the bedding after trên sau hai giờ đồng hồ.
two hours.
When you feed the worms, place the Khi bạn cho giun ăn, hãy đặt thức ăn
food about two and a half dưới bề mặt của bọc khoảng hai
centimeters below the surface of the centimet và đậy nó lại.
bedding and cover it.
The worm's waste, or castings, Phế thải của giun đất nên được chuẩn
should be ready to use as compost bị để sử dụng như là phân trộn trong
within two to six months. vòng hai hoặc sáu tháng.
To remove the compost, you can Để lấy phân ra thì bạn cần để tất cả
push it all to one side of the bin. vào một phía của thùng chứa, để bọc
Place new bedding and food on the mới và thức ăn vào một phía.
other side.
Within a few weeks the worms will Trong vòng vài tuần, giun sẽ di
move to the new bedding. chuyển sang bọc mới
Now you can remove the compost Bây giờ bạn có thể lấy phân ra và cho
and fill the empty space with new ổ mới vào.
bedding.
For VOA Special English, I'm Mario Trên đây là bản tin tiếng anh đặc biệt
Ritter. For more gardening advice, VOA, tôi là Mario Ritter. Để thêm
and for more programs and activities thông tin về kỹ thuật làm vườn, hoặc
for English learners, go to về chương trình, hoạt động cho các
voaspecialenglish.com. We're on học viên tiếng Anh, hãy truy cập cào
Facebook, Twitter and iTunes at trang web : voaspecialenglish.com.

VOA Learning English. Chúng tôi có chương trình học tiếng
Anh ở Facebook, Twitter và iTunes.
Trying to Improve Food Safety Nâng Cao An Toàn Lương Thực

With a Camera Với Máy Quay Phim.
This is the VOA special English Đây là Bản tin Nông nghiệp của
Agriculture Report. chuơng trình học tiếng Anh của đài
VOA
Europe's deadly outbreak of a rare Sự bùng phát chết người của một
form of E.Coli bacteria has brought dạng vi khuẩn E.Coli ở Châu Âu đã
new attention to food safety issues. thu hút sự chú ý của dư luận về vấn
đề an toàn thực phẩm.
One of the problems when people get Một trong những câu hỏi đơn giản
sick from food is that the simplest nhất là khi nào thì con người mắc
question is often difficult or even bệnh từ thức phẩm lại có vẻ như khó
impossible to answer. hoặc không thể trả lời.
Just what did the people eat that Con người ăn thức ăn gì sẽ làm họ
made them sick? Of course, one way bệnh tật? tất nhiên, một trong những
to avoid these medical mysteries is to cách để tránh những những nguy cơ
keep dangerous organisms out of the tiềm ẩn về sức khỏe là không sử dụng
food supply những loài sinh vật nguy hiểm làm
thức ăn.
This is easier said than done, but Nói thì dễ, làm thì khó, nhưng các
scientists keep trying. nhà khoa học vẫn đang tiếp tục cố
gắng.
Scientists in the United States have Các nhà khoa học ở Mỹ đã phát triển
developed an experimental system một hệ thống thí nghiệm ứng dụng
that uses a highUtech optical scanner. một máy quét quang học công nghệ
cao.
This inspection system is meant for Hệ thống này có ý nghĩa trong việc
packing houses where produce is quản lý những nhà máy nơi mà sản
sorted for market. phẩm sẽ được phân loại ra thị trường.
The system is designed to identify Hệ thống này được thiết kế để xác

the presence of contaminants like định sự hiện diện của chất gây ô
soil or animal waste on fresh produce nhiễm như đất hoặc chất thải động vật
trên những thực phẩm tươi.
These can be sources of Escherichia Đây có thể là từ Escherichia coli,

coli, better known as E.coli. E. coli thường được gọi là E.coli. Vi khuẩn
bacteria naturally live in the E. coli thường sống trong ruột của
intestines of humans and many con người và nhiều loài động vật
animals. khác.
Most kinds of E. coli are harmless, Hầu hết các loại vi khuẩn E. coli vô
but some can make people sick. hại, nhưng một số có thể làm cho con
người mắc bệnh.
The new scanner can also show Máy quét mới cũng có thể bị hỏng và
damage and imperfections that might không hoàn hảo, điều này có thể làm
make the produce unappealing to cho sản phẩm này sẽ không hấp dẫn
shoppers. người tiêu dùng.
Scientists designed the system at a Các nhà khoa học đã thiết kế hệ thống
Department of Agriculture research tại trung tâm nghiên cứu của Sở Nông
center in Beltsville, Maryland. nghiệp ở Beltsville, Maryland.
Moon Kim of the Agricultural Ông Moon Kim làm ở Dịch Vụ

Research Service led the team. He Nghiên cứu Nông nghiệp chỉ đạo đội
says they were asked to develop a nghiên cứu này. Ông nói họ có nhiệm
method to detect contamination in vụ phát triển một phương pháp dò tìm
produce chất ô nhiễm trên thực phẩm
So they started with the apple as their Vì thế họ bắt đầu sử dụng táo làm thí
model sample.The scanner uses a nghiệm. máy quét sẽ dùng máy quay
highUspeed camera placed over the tốc độ cao, được đặt trên băng tải và
conveyer belt that moves the produce sẽ chuyển động theo sản phẩm.
along.
As the apples move along the belt, Khi táo chuyển động theo băng tải,
the scanner captures images of each máy quét sẽ chụp lại hình ảnh của
piece of fruit. mỗi mẩu táo.
The system is equipped with an Hệ thống được trang bị một đèn cực
ultraviolet lamp and a halogen lamp tím và đèn halogen có thể phát ra tia
that produces nearUinfrared light. sáng cận hồng ngoại.
A spectrograph device can use the Một thiết bị quang phổ có thể sử dụng
nearUinfrared light bouncing off an ánh sáng cận hồng ngoại đi xuyên
apple to show evidence of damage. qua quả táo để hiển thị kết quả của tác
The ultraviolet light can show hại . Ánh sáng tia cực tím có thể cho
contaminants. thấy các chất gây ô nhiễm.
Moon Kim says the team hopes the Ông Moon Kim cho biết nhóm
system will be available to the food nghiên cứu hy vọng hệ thống sẽ sẵn
industry in the next several years. sàng cho ngành công nghiệp thực
phẩm trong vài năm tới.
The scanner can direct a sorting Máy quét có thể ra lệnh cho máy
machine to separate the bad apples phân loại tách những quả táo tốt riêng
from the good ones. với những quả táo hỏng.
The system is currently able to show Hệ thống này hiện tại có khả năng chỉ
the surface of only half the apple as ra bề mặt của một nửa quả táo khi nó
it speeds by. đi qua.
The inventers hope to improve the Những nhà phát minh hy vọng sẽ cải
process so it can show the whole thiện quá trình này qua đó có thế nhìn
surface. thấy toàn bộ bề mặt của quả táo.
For VOA Special English, I'm Alex Trên đây là bản tin tiếng anh đặc biệt
Villarreal. VOA, tôi là Alex Villarreal .
You can learn American English and Bạn có thể học tiếng Anh Mỹ và
much more every day at nhiều chương trình khác tại trang web
voaspecialenglish.com. : voaspecialenglish.com.
Looking to Africa for Ideas About Những Bài Học Từ Châu Phi về
How to Fight Hunger Biện Pháp Chống Đói Nghèo
I'm Alex Villarreal with the VOA Tôi là Alex Villarreal, đây là bản tin
Special English Agriculture Report Nông nghiệp của chương trình tiếng
Anh Đặc biệt của VOA.
Sub Saharan Africa has the world's Vùng Châu Phi cận Sahara có tỷ lệ
highest hunger rate. The United đói cao nhất thế giới. Liên Hợp Quốc
Nations says thirty percent of the cho biết, riêng vào năm ngoái, có đến
people were undernourished last ba mươi phần trăm người người dân
year. bị suy dinh dưỡng.
But a new report says African Nhưng một bản tin gần đây cho hay
farmers also have ideas that could rằng nông dân Châu Phi gần đây có
help the world fight hunger and những ý tưởng góp phần chống lại
poverty. dịch đói.
Danielle Nierenberg from the Danielle Nierenberg từ viện

Worldwatch Institute in Washington Worldwatch ở Washington đã dành
spent a year visiting twenty five một năm để thăm 25 nước phía nam
countries south of the Sahara của vùng Sahara.
In Nairobi, Kenya, for example, Ms. Ví dụ ở Nairobi, Kenya Bà

Nierenberg found women farmers Nierenberg thấy những người nông
growing vegetables just outside their dân là phụ nữ trồng rau ngay ngoài
doorsteps in the Kibera settlement cửa ở khu đất mới Kibera.
She says the area is crowded, dirty Bà cho rằng vùng này rất đông đúc,
and noisy. But the people are finding bẩn và ồn ào. Nhưng người dân đang
ways to make their lives better. The tìm cách làm cho cuộc sống của họ
women use old sacks filled with soil. tốt hơn. Những người phụ nữ này
dùng bao tải cũ, đổ đầy đất.
They cut holes in the sides of the tall Họ đã cắt lỗ trong các mặt của túi cao
bags so air gets to the seeds. The để không khí đi vào hạt giống. Những
women feed the vegetables to their người phụ nữ lấy rau làm đồ ăn cho
families and sell their surplus gia đình và bán đi nếu không dùng
đến.
They use the money to send their Họ lại lấy tiền để cho con đến trường.
children to school. Last year, an Năm ngoái, ước tính khoảng 925 triệu
estimated nine hundred twenty five người trên toàn thế giới không đủ ăn.
million people worldwide did not get
enough to eat.
Half of all people in the world now Nửa dân số thế giới hiện nay đang
live in and around cities. Researchers sống trong hoac xung quanh khu vực
like Ms. Nierenberg are looking thành thị. Những nhà nghiên cứu như
increasingly at creative ideas to feed bà Nierenberg đang không ngừng tìm
those who are malnourished kiếm những ý tưỡng sáng tạo để giúp
đỡ những người dân thiếu ăn.
She said there are a lot of lessons Bà nói, có nhiều bài học mà người
that people in the Western world can phương tây có thể học được từ châu
learn from Africa. Phi.
And what they are doing can be done Và những gì họ đang làm cũng có thể
in other developing countries. áp dụng được ở các nước đang phát
Farmers in the developing world lose triển khác. Nông dân ở những nước
between twenty and forty percent of đang phát triển mất từ 20 đến 40%
their harvest before it ever reaches mùa vụ của họ trước khi đến với thị
market. trường.
Asma Lateef from the group Bread Asma Lateef từ tổ chức “bánh mỳ
for the World says there are many cho nhân loại” đã cho biết có nhiều lý
reasons why food gets wasted. do tại sao thức ăn lại bị lãng phí như
vậy.
Farmers are without electricity and Nông dân không có điện và kho lạnh.
cold storage. They lack good seeds Họ thiếu hạt giống, phân bón tốt. Họ
and fertilizer. They lack good roads. thiếu đường giao thông chất lượng.
Ms. Lateef says conditions like these Bà Lateef cho rằng những điều kiện
keep small farmers in poverty. như thế này đã kìm hãm nông dân
Danielle Nierenberg says more trong khó khăn. Bà Danielle
attention needs to be paid to Nierenberg cho biết, cần phải quan
protecting harvests tâm hơn nữa để bảo vệ mùa màng.
In Nigeria, village processing centers Ở Nigeria, trung tâm chế biến ở làng
are helping farmers reduce their đang cố gắng giảm mất mát và giúp
losses and earn more money. nông dân tăng kiếm được nhiều tiền
hơn.
The centers process cassava, a root Những trung tâm đó chế biến sắn,
vegetable, into basic food products. một loại rau củ, ra thành những sản
In Uganda, the Worldwatch report phẩm lương thực cơ bản. ở Uganda,
says some schools are teaching báo cáo của Wolrdwatch đã cho biết
children how to grow local crops. một vài trường học đang dạy cho trẻ
em cách trồng vụ mùa ở địa phương.
And in South Africa and Kenya the Và ở Nam Phi và Kenya báo cáo đã
report praises the breeding of local khen ngợi nước này đã gây giống
kinds of livestock. được những loài vật nuôi ở địa
phương.
These animals may produce less milk Những động vật này có thể sản xuất ít
or meat than other breeds, but they sữa hoặc thịt hơn những loài vật sinh
can survive heat and drought sản khác, nhưng chúng có thể tồn tại
conditions được trong điều kiện nóng hoặc khô
hạn.
The report is called "State of the Báo cáo này còn có tên gọi “giai đoạn
World 2011: Innovations That thế giới 2011: Cải cách nuôi dưỡng
Nourish the Planet. hành tinh.
For VOA Special English I'm Alex Trên đây là chương trình học tiếng
Villarreal Anh đặc biệt của VOA. Tôi là Alex
Villarreal.
Inventor of Weed Eater Started a Nhà Phát Minh Máy Nhổ Cỏ Khởi
Revolution Đầu Cho Một Cuộc Cách Mạng
This is the VOA Special English Đây là bản tin Nông nghiệp của
Agriculture Report. chương trình tiếng Anh đặc biệt của
đài VOA
George Ballas of Houston, Texas, George Ballas là người Houston,

lived a long life. He was a Texas, ông đã sống rất thọ trong
businessman and property developer. cuộc đời của mình. Ông là một doanh
A university lecturer and author. nhân, một nhà phát triển bất động
sản, một giảng viên đại học, một nhà
viết sách
A dancer and dance studio owner một vũ công, một ông chủ phòng
whose son Corky and grandson Mark khiêu vũ, và là người có con trai
followed in his footsteps into the Corky và cháu là Mark đã tiếp tục sự
dance world. nghiệp của ông vào thế giới khiêu vũ.
And Mr. Ballas was the inventor of Và ông cũng là người phát minh ra
the Weed Eater. The man who found máy nhổ cỏ. Ông đã tìm ra cách cắt
an easier way for people to cut grass cỏ một cách dễ dàng hơn. Ông đã qua
and weeds died in Houston on June đời vào ngày 25 tháng sáu tại
twentyOfifth. Houston.
He was eightyOfive years old. George Ông thọ 85 tuổi, George Ballas sinh
Ballas was born in Louisiana. He ra tại Louisiana. Ông gia nhập quân
joined the military at seventeen. đội năm 17 tuổi.
He served in World War Two and Ông đã từng tham gia trong chiến
the Korean War. After the military, tranh thế giới thứ hai và chiến tranh
he became a dance teacher and Triều Tiên. Sau khi xuất ngũ, ông trở
executive in the dance school thành một giáo viên khiêu vũ và là
industry. nhà điều hành trong ngành công
nghiệp các trường khiêu vũ
In the nineteen fifties, he built a vào những năm 1950, ông tự mình
dance studio of his own in Houston. gây dựng một studio khiêu vũ ở
People called it the biggest in the Houston. Studio này được đánh giá
world. là studio khiêu vũ lớn nhất trên thế
giới.
Dance City USA had one hundred Phòng khiêu vũ của ôngO Dance City
twenty teachers. Mr. Ballas sold the USA có hơn 100 giáo viên. Ông đã
studio in nineteen sixtyOfour. bán đi năm 1964.
By the early seventies, he was on to vào đầu những năm 1970, ông lại
the next big thing. tiếp tục bước sang giai đoạn thành
công tiếp theo.
The idea had come to him at a car Ý tưởng này xuất phát từ bãi rửa xe.
wash. He watched the needleOlike Ông quan sát thấy những cái sợi lông
bristles of the brushes as they went giống hình những cái kim của bàn
round and round against his car. chải khi chúng quay vòng qua chiếc
xe của mình.
Could a similar idea be used to cut Liệu một ý tưởng tương tự để cắt cỏ
grass in places out of reach of ở những nơi xa tầm với với người
someone pushing a lawn mower? đang dùng máy cắt cỏ?
To find out, he placed lengths of Để tìm ra câu trả lời, ông đặt chiều
fishing line through holes in a tin dài của dây đánh cá qua các lỗ của
can. He attached the can to the hộp thiếc. ông gắn hộp đó vào bộ
spinning part of a motorized grass phận quay của máy cắt cỏ đã được cơ
edger. giới hóa.
The result? A revolution for millions Kết quà? Đã có một thay đổi lớn cho
of people who cut grass for a living hàng triệu người, dù họ cắt cỏ để
or just to keep their neighbors happy. kiếm sống hay chỉ là để không làm
ảnh hưởng đến ông hàng xóm.
George Ballas became known as the George Ballas trở nên nổi tiếng với
"Weed King." As he once told the cái tên “Vua Cỏ”. Ông đã từng chia
Houston Chronicle, "A Weed Eater sẻ với tờ báo Houston Chronicle rằng
comes along once in a lifetime." “ý tưởng máy cắt cỏ chỉ xuất hiên
một lần trong đời
His invention grew into a company Phát minh của ông phát triển thành
which he later sold. Today his idea công ty nhưng sau đó ông lại bán.
lives on in a new generation of string Ngày nay ý tưởng của ông vẫn giúp
trimmers and edgers that people ích cho những người làm công việc
often call weed whackers. cắt tỉa mà người ta còn gọi là máy
nuốt cỏ.
The noise may not be the nicest, but Có thể nó sẽ tạo ra tiếng ồn, một
neither is a loud mower. Trimmers điểm không hay lắm, nhưng nó cũng
work well in corners and along walls không hẳn quá lớn. Người ta có thể
and fences. cắt dễ dàng ở các góc gách, dọc bờ
tường và hàng rào.
They also avoid the use of chemicals Họ đồng thời tránh sử dụng hóa chất
and the labor of pulling weeds by (thuốc diệt cỏ) hoặc nhổ cỏ bằng tay.
hand.
Of course, in the wrong hands, a Tất nhiên, máy nhổ cỏ cũng có mặt
weed whacker can do damage like trái, nó có thể gây hại giống như các
any other power tool. công cụ chạy bằng điện khác.
The highOspeed cutting line can Dòng cắt tốc độ cao có thể cắt từng
whack pieces out of trees, wood mảng ra khỏi cây, hàng rào gỗ, mặt
fences, stone surfaces or birdbaths. đá hoặc bể cá.
In nineteen fiftyOtwo, George Ballas Vào năm 1952, George kết hôn với
married Maria Louisa Marulanda, a Maria Louisa, một vũ công Flameco
flamenco dancer and film actress. và là một diễn viên truyền hình.
They were together for fiftyOnine Họ sống với nhau được 59 năm cho
years until his death. đến khi ông qua đời
For VOA Special English, I'm Trên đây là bản tin của chương trình
Carolyn Presutti. tiếng Anh đặc biệt của VOA. Tôi là
Carolyn Presutti
You can find Voice of America's Các bạn có thể nghe nhật báo của
daily news and information service Voice of America và thông tin dịch
for people learning English at vụ cho các bạn học tiếng Ạnh ở địa
voaspecialenglish.com. chỉ voaspecialenglish.com
Ideas for Getting a Firm Grip on Ý Tưởng Cho Việc Kiểm Soát Cỏ
Weed Control Dại
đài VOA
Weeds compete with plantings for Cỏ hút nước và chất dinh dưỡng của
water and nutrients. cây trồng.
So farmers and gardeners may have Vì thế nên người nông dân và người
good reason to hate them. làm vườn có nhiều lý do chính đáng
để ghét bỏ loài thực vật này
But weeds can also bring pretty Nhưng cỏ có thể mang lại những nụ
flowers and wild beauty to places hoa cực đẹp và vẻ đẹp hoang dã cho
lacking either. những nơi thiếu một trong hai thứ đó.
British nature writer Richard Mabey Nhà văn chuyên viết về thiên nhiên
offers support for them in his new người Anh Richard Mabey đã minh
book. chứng cho nhận đinh trên trong cuốn
sách mới của mình.
The title says it all. "Weeds: In Cuốn sách đã bàn luận xung quanh
Defense of Nature's Most Unloved vấn đề này. Cỏ: sự phòng ngự của
Plants. những cây cối không được yêu thích
nhất trong tự nhiên.
" But when exactly is a plant Nhưng chính xác thế nào được gọi là
considered a weed?” Experts at Penn cỏ?Chuyên gia từ trường đại học
State University say the answer is Penn State cho rằng câu trả lời rất
simple: đơn giản:
when the undesirable qualities Là khi những đặc tính không mong
outweigh the good qualities. A crop đợi nhiều hơn đặc tính tốt. Một vụ
plant generally produces several mùa của cây trồng nói chung thường
hundred seeds. chỉ cho ra vài trăm hạt.
But a weed plant can produce tens or Nhưng với cỏ thì chúng có thể cho ra
even hundreds of thousands of seeds. hàng chục, thậm chí là hàng trăm
And if seeds get buried, they may ngìn hạt. Và nếu hạt vẫn còn trong
survive for many years underground. đất chúng có thể sống sót trong vài
năm dưới mặt đất.
Eradicating weeds means that you Diệt cỏ nghĩa là bạn phải diệt hết
have to remove all the seeds and những hạt, rễ không cho cỏ mọc lại.
roots so the plants will not grow
back.
But birds or the wind can reintroduce Nhưng chim hoặc loài động vật
them to the land. hoang dã khác có thể lại làm cho cỏ
phát triển trở lại.
A more common way to deal with Cách thông thường để xử lý cỏ là

weeds is to control them enough so kiểm soát chúng và để đất phục vụ
that the land can be used for cho cây trồng.
planting.
Experts advise using two or more Các chuyên gia khuyên dùng hai hoặc
control methods to deal with weeds. hơn những phương pháp khác nhau
để giải quyết với nạn cỏ dại.
Chemical weed killers or natural Diệt cỏ bằng hóa chất hoặc các
treatments like corn gluten can phương thức tự nhiên. Ví dụ chất
suppress weed growth. But so can Gluten có thể giúp ngăn ngừa sự phát
dense planting. triển của cỏ.
Bill Curran is a professor of weed Bill Curran là một giáo sư trong

science at Penn State. nghiên cứu về cỏ ở đại học Penn
State.
He says a dense, competitive crop Ông cho rằng nếu cây trồng cây trồng
that quickly shades the soil from the rậm rạp, tươi tốt thì nó có thể nhanh
sun will help reduce weed growth. chóng che ánh mặt trời không cho
vào đất, điều này làm giảm sự sinh
trưởng của cỏ.
Other controls include turning over Những biện pháp khác như lật úp đất,
the soil, pulling the weeds or nhổ cỏ hoặc che phủ lớp phủ làm từ
covering them with mulch made of gỗ, rác thải từ vườn hoặc nguyên liệu
wood, garden waste or other khác.
material.
But even mulch has its limits. Nhưng ngay cả lớp phủ cũng có mặt
Natural resource specialists point out hạn chế của nó, Chuyên gia về tài
that weeds can be transported in nguyên thiên nhiên chỉ ra rằng cỏ dại
mulch. vẫn có thể mọc được trong lớp phủ.
This is also true of soil, grain, hay Điều này cũng đúng với đất, hạt, cỏ
and animals. khô và động vật.
Yet animals like sheep or goats eat Những động vật như là cừu hay dê ăn
weeds, so they can provide a cỏ, nên chúng có thể giúp ích trong
biological control. việc kiểm soát sinh học.
Insects and other organisms can also Côn trùng và những sinh vật khác
act as biological controls. cũng có thể đóng vai trò trong kiểm
soát sinh học.
Preventing the spread of weeds is an Ngăn ngừa sự lan tràn của cỏ cũng là
important part of weed management. một phần quan trọng trong việc kiểm
soát cỏ.
Farm vehicles should be kept out of Những phương tiện trên đồng ruộng
areas with weeds. If that is not nên tránh các vùng có cỏ, nếu không
possible, then clean off the tránh được thì trước khi rời khỏi khu
equipment and your shoes when vực đó cần phải giũ sạch phương tiện
leaving. và giầy dép.
Some people burn weeds or bury Một số người đốt cỏ hoặc chôn dười
them deep in the ground or make bùn. Nhưng Giáo sư Curran chia sẻ
them into mulch. Professor Curran rằng có một cách nữa lại có thể tận
says another way to make use of dụng cỏ đó là làm phân trộn.
weeds is to compost them.
The process of making organically Quá trình làm phân trộn giàu chất hữu
rich compost produces heat. This cơ sẽ sản sinh ra nhiệt. Nhiệt này sẽ
heat kills many, though not all, weed làm chết rất nhiều, mặc dù không
seeds. phải tất cả, các hạt cỏ.
The same is true for seeds that pass Tương tự khi động vật ăn cỏ và hạt
through animals that graze on weeds. cũng trải qua quá trình tương tự.
For VOA Special English, I'm Trên đây là chương trình Tiếng Anh
Carolyn Presutti. Đặc biệt, tôi là Caralyn Preutti.
Economy Pushes Spanish to Learn Tình Hình Kinh Tế Buộc Người

English Dân Tây Ban Nha Phải Học Tiếng
Anh
This is the VOA Special English Đây là bản tin Giáo dục của chương
Education Report. trình tiếng Anh đặc biệt VOA
Spain is struggling with a recession. Tây Ban Nha đang đối mặt với tình
More than one in five Spaniards are trạng suy thoái kinh tế. Hơn 1/5
out of work. người dân Tây Ban Nha không có
việc làm.
The unemployment rate is the Trong 17 quốc gia sử dụng đồng tiền
highest of the seventeen nations that Euro, con số này đang là mức cao
use the euro. nhất.
But one area of the economy that Tuy nhiên, một lĩnh vực của nền kinh
seems to be doing well is English tế này lại khá phát triển đó là các lớp
classes. học tiếng Anh.
A report this year from the EF Một báo cáo trong năm nay từ
Education First company listed Spain EF(Công ty Giáo dục Hàng đầu) đã
is a "low proficiency" country in xếp Tây Ban Nha vào danh sách đất
English. nước có trình độ tiếng Anh thấp.
Spain ranked just below Italy and Tây Ban Nha chỉ đứng sau Italy và
just above Taiwan. About a fifth of trên Đài Loan. Khoảng 1/5 dân số
the world speaks Spanish. thế giới nói tiếng Tây Ban Nha.
There are many Spanish language Có nhiều chương trình và phim

TV shows and movies. Spaniards can truyền hình nói tiếng Tây Ban Nha.
also watch Hollywood movies Người dân nước này cũng có thể theo
dubbed in Spanish or news from dõi những bộ phim Hollywood được
Latin America. lồng tiếng Tây Ban Nha và tin tức từ
Mỹ La tinh.
One of the few English voices on Một trong những số ít chương trình
Spanish TV belongs to Richard dạy tiếng Anh trên Đài truyền hình
Vaughan. Tây Ban Nha là chương trình của ông
Richard Vaughan.
Mr. Vaughan is from Texas but for Ông Vaughan đến từ Texas nhưng đã
thirtyWfive years has lived in Spain. sống ở Tây Ban Nha 35 năm.
He operates that country's biggest Ông đã tạo dựng nên công ty dạy
English teaching company. It even tiếng Anh lớn nhất trên đất nước này.
has its own TV channel. Thậm chí công ty này còn có riêng
một kênh truyền hình.
"Aprende Ingles" WW Learn English WW "Aprende Ingles\" – Học Tiếng Anh

is Spain's only national channel in – là kênh phủ sóng toàn quốc duy
English. nhất của Tây Ban Nha bằng tiếng
Anh.
He says people watch his channel Ông cho biết mọi người xem chương
and take his classes to get a better trình và tham gia các lớp học của ông
job. để tìm một công việc tốt hơn.
"People don't learn English here for Tuy cũng có một vài ngoại lệ nhưng
cultural reasons. Some do. But the hầu hết những người học tiếng Anh
motive is always, ninetyWnine percent không vì mục đích văn hóa mà động
of the time, professional. " cơ chính luôn luôn, 99% là công
việc.
Modern changes in the world Những thay đổi hiện đại trong nền
economy WW globalization WW may kinh tế thế giới – quá trình toàn cầu
offer chances for a better job in Những thay đổi hiện đại trong nền
another country. kinh tế thế giới – quá trình toàn cầu
hóa W mang đến cơ hội cho những
công việc tốt hơn ở các quốc gia
khác.
But economic problems at home can Nhưng những vấn đề kinh tế ở địa
also make people feel they have few phương có thể cũng làm cho người
other choices. dân cảm thấy rằng họ có ít cơ hội
khác.
The director of the language center at Giám đốc trung tâm ngôn ngữ ở
the London School of Economics Trường Đại học Kinh tế Luân Đôn
says "language learning is up" across chia sẻ rằng việc học ngôn ngữ đang
Europe. diễn ra ở khắp Châu Âu.
In Spain, some of those studying Ở Tây Ban Nha, một số người học
English hope for jobs in Britain or tiếng Anh hy vọng sẽ có được công
the United States. But others want to việc ở Anh hay Mỹ. Số khác thì
work for international companies muốn làm việc ở những công ty đa
with offices in Spain. quốc gia có chi nhánh ở Tây Ban
Nha.
Many companies now require Ngày nay có nhiều công ty đòi hỏi
workers to be bilingual. phải biết sử dụng hai ngôn ngữ
Dominic Campbell is an American Dominic Campbell là một người Mỹ

who lives in Madrid and teaches sống ở Madrid và dạy thêm tiếng
English part time Anh
He says a lot of jobs now "want at Anh cho biết hiện nay có rất nhiều
least Spanish and English. And a lot công việc đòi hỏi ít nhất tiếng Tây
of them are asking for Spanish, Ban Nha và tiếng Anh. Và rất nhiều
English and French WW especially trong số công việc đó yêu cầu cả
airlines. “ tiếng Pháp, đặc biệt là các công việc
về hàng không.
He says many of his students thought Anh còn nói thêm, nhiều học sinh
"I've got Spanish, that's all I need. của anh đã nghĩ rằng “Tôi đã có tiếng
Tây Ban Nha, đó là tất cả những gì
tôi cần”
" But people also need jobs. More Nhưng chúng ta còn cần có công
than forty percent of Spaniards in việc. Hơn 40% người Tây Ban Nha
their twenties are out of work. ngoài độ tuổi 20 đang thất nghiệp.
Inigo Gomez has an education Inigo Gomez mặc dù đã có tấm bằng

degree but could not find a teaching sư phạm nhưng vẫn không thể tìm
job. được một công việc dạy học.
"So I think it's a good idea to go to “Vì thế tôi nghĩ là sang Anh quốc và
the United Kingdom and try to find a tìm một công việc giáo viên tiếng Tây
job as a Spanish teacher." Ban Nha có thể là một ý kiến hay.”
And while he does that, many Và trong khi Inigo Gomez có suy
Spaniards for the first time will be nghĩ đó thì nhiều người dân Tây Ban
spreading their new education in Nha đầu tiên sẽ chỉ học tiếng Anh ở
English at home. trong nước.
For VOA Special English, I'm Trên đây là bản tin tiếng Anh Đặc
Carolyn Presutti. biệt của đài VOA, tôi là Caralyn
Presutti.
You can learn English and get the Các bạn có thể học tiếng Anh và đón
latest news every day at nhận tin tức mới nhất hàng ngày tại
voaspecialenglish.com. trang web voaspecialenglish.com
Social Entrepreneurs Doanh Nhân Xã Hội
This is the VOA Special English Đây là bản tin Kinh Tế của chương
Economics Report. trình Tiếng Anh Đặc biệt của đài
VOA
Small business entrepreneurs play an Những nhà doanh nghiệp nhỏ đóng
important part in American job một vai trò quan trọng trong việc tạo
growth. Small businesses have ra việc làm ở nước Mỹ. Doanh nghiệp
created almost two thirds of new nhỏ đã tạo ra khoảng 2/3 số công
jobs in the last fifteen years. việc mới trong 15 năm qua.
The economy has traditionally been Theo truyền thống. nền kinh tế được
divided into three sectors. One is the chia làm 3 khu vực. Khu vực tư
private sector, meaning businesses. nhân, hay còn gọi là các doanh
nghiệp
The second is the public sector, or Thứ hai là khu vực công, hay khu vực
government. And the third is the nhà nước. Và thứ ba là khu vực phi
nonprofit sector. lợi nhuận.
But now some people talk about a Nhưng ngày nay, người ta còn đề cập
fourth sector. It represents nonprofit đến thành phần thứ 4. Gồm có các tổ
and for profit organizations working chức lợi nhuận và phi lợi nhuận hoạt
toward goals of social change and động với hướng tới mục tiêu thay đổi
environmental activism. xã hội và cải thiện môi trường.
Universities are starting to offer Các trường đại học đã bắt đầu mở
training and degree programs to những khóa học và chương trình đào
prepare students to work in this area. tạo để chuẩn bị cho sinh viên có thể
One of these schools is Belmont làm việc trong lĩnh vực này. Một
University in Nashville, Tennessee. trong những số đó có trường Đại Học
It now offers a degree in social Belmont ở Nashville, bang
entrepreneurship. Tennessee. Hiện nay trường này đã
có ngành Doanh nghiệp xã hội.
Bernard Turner is director of the Bernard Turner là giám đốc trung

Center for Social Entrepreneurship at tâm doanh nghiệp xã hội ở ngôi
the university. He says student trường này. Ông cho biết Học sinh
interest is driving many of these new rất hứng thú tham gia nhiều khóa học
programs. mới này.
"Students are saying 'Now I want to Các học viên cũng chia sẻ ý kiến,
be an entrepreneur, but I want to do “Bây giờ tôi muốn trở thành một
something that deals with a social doanh nhân, nhưng tôi muốn làm cái
problem or a social issue that's dear gì đó để giải quyết các vấn đề xã hội
to me.'" hoặc những vấn đề xung quanh.”
William Paddock is founder and William Paddock là người thành lập

director of a business consulting và giám đốc của một công ty tư vấn
company in Tennessee called WAP doanh nghiệp ở Tennessee tên là Sự
Sustainability. He has a business bền vững WAP. Ông đã có bằng
degree and training in the area of doanh nhân và đã tham gia khóa đào
environmental sustainability. tạo về lĩnh vực sự bền vững của môi
trường.
Recently, the Custom Packaging Hiện tại, ông đã được công ty bao
company of Lebanon, Tennessee, bì ở Lebanon, Tennessee thuê để
hired him to help make its business giúp doanh nghiệp này trở nên thân
more environmentally friendly. The thiện với môi trường hơn. Công ty
company makes cardboard này tạo ra những bìa các tông để
advertising displays for sales quảng cáo cho chiến dịch bán hàng.
campaigns.
Mr. Paddock advised the company Ông Paddock tư vấn cho công ty về
on recycling and ways to create less phương pháp tái chế và cách thức để
waste. He also persuaded the hạn chế rác thải. Ông đồng thời
business to use electricity from solar thuyết phục công ty sự dụng điện từ
energy. năng lượng mặt trời.
William Paddock offers his William Paddock cung cấp dịch vụ

consulting services for profit, but tư vấn này vì lợi nhuận, tuy nhiên
says social responsibility is a big part ông cho biết, công ty ông cũng hoạt
of what his company does. động một phần lớn dựa trên trách
nhiệm với xã hội.
"For us it's about protecting the Với chúng tôi, sự hoạt động của công
environment, being better to society, ty là để bảo vệ môi trường, giúp cho
but also there's an economic piece to xã hội tốt hơn, nhưng cũng có một
it. We love to... find our passions, phần lợi ích kinh tế trong đó. Chúng
but also save somebody money." tôi muốn thực hiện đam mê của
mình, nhưng đồng thời cũng tiết kiệm
tiền bạc cho mọi người.
There are now more than sixty Ngày nay, có hơn 60 trường đại học ở
American universities offering so Mỹ tổ chức chương trình học gọi là
called green business degrees. doanh nghiệp xanh.
The definition of social Khái niệm về doanh nghiệp xã hội và

entrepreneurship and the exact nature bản chất thực của thành phần kinh tế
of this sector continue to evolve. này vẫn đang được hé mở.
Some people are more interested in Một số người thì hứng thú với các
social programs and charity. Others chương trình và từ thiện xã hội.
are more interested in business plans Những người khác thì lại thích các
and profits. kế hoạch về kinh doanh hay lợi
nhuận.
But the root of the movement seems Nhưng nguồn gốc của sự thay đổi
to be a desire to earn a living and này dường như chính là mong muốn
make a difference at the same time. kiếm sống và đồng thời tạo nên sự
khác biệt.
For VOA Special English, I’m Alex Trên đây là chương trình tiếng Anh
Villarreal. Đặc biệt của đài VOA, tôi là Alex
Villarreal.
You can watch a video report on Các bạn có thể theo dõi bản tin video
social entrepreneur at về doanh nhân xã hội tại trang web:
Apple Download Only Software Mua phần mềm bằng cách

download
This is the VOA Special English Đây là bản tin kinh tế của chương
Economic Report. trình tiếng Anh đặc biệt của đài VOA.
Apple's new version of its desktop Phiên bản mới hệ điều hành máy tính
operating system for Mac computers để bàn của dòng máy tính Mac thuộc
is called Mac OS X Lion. hãng Apple có tên gọi là Mac OS X
Lion.
Apple says this latest OS X upgrade Apple cho biết sự nâng cấp mới nhất
has over two hundred new features. của hệ điều hành X này có hơn 200
tính năng mới
But one big difference is how the Nhưng một điểm khác biệt là ở cách
company will sell it %% only by bán sản phẩm này của Apple – Chỉ
download at its Mac App Store. cần download tại Mac App Store
(gian hàng ứng dụng Mac) của nó.
The price is twenty%nine dollars and Giá của nó là 29,99 đô. Khách hàng
ninety%nine cents. Users without the đang không sử dụng phiên bản hiện
current version, Snow Leopard, will tại% Snow Leopard sẽ phải trả thêm
have to pay an extra thirty dollars to 30 đô la để tải phiên bản mới.

download the new release.
Last year, Apple had more than five Năm ngoái, Apple đã thu được hơn
hundred million dollars in sales of its 500 đô la trong doanh số bán hàng từ
desktop operating system. hệ điều hành máy tính để bàn.
Experts say download%only software Các chuyên gia cho biết phần mềm
is getting more common. bằng download ngày càng phổ biến
hơn.
Dave Wolf is a vice president at Ông Dave Wolf –là phó chủ tịch hệ
Cynergy Systems in Washington. His thống Cynergy ở Washington, công
company helps software designers to ty của ông đã giúp đỡ các nhà thiết kể
develop and market products. phần mềm phát triển và quảng bá sản
phẩm.
He says the computer that many Ông cho biết thiết bị điện tử được
people use most is their mobile khách hàng ưa chuộng nhất đó là
phone. điện thoại di động.
People who download apps to Những người tải App về smartphone

smartphones have come to expect đã hy vọng sẽ có thêm những nâng
quick and easy software updates. cấp phần mềm để nhanh hơn và dễ sử
dụng hơn.
Now, Dave Wolf says phones are Wolf cho biết điện thoại đang tạo nên
shaping expectations for other những kỳ vọng cho các máy tính khác
computers.
Downloadable programs mean fewer Chương trình có thể download giúp

trips to stores to buy software. But người mua không phải đi đến các cửa
that can also mean fewer sales for hàng để mua phần mềm. Nhưng
stores that depend on physical doanh số bán hàng cũng ít đi với
products, including most video những cửa hàng bán sản phẩm trực
games. tiếp, hầu hết là các đĩa trò chơi.
And not everyone has a high%speed Hơn nữa không phải ai cũng có kết
Internet connection to make nối internet tốc độ cao để tải về một
downloads quick and easy. cách nhanh và dễ.
But Dave Wolf says the cost savings Tuy nhiên, ông Dave Wolf cho biết
are a big help to small businesses rằng tiết kiệm chi phí cũng là một
trying to reach a wide market. "I thuận lợi với các doanh nghiệp nhỏ
think it's a boon to small software đang muốn mở rộng thị trường. “tôi
companies and entrepreneurs who nghĩ nó rất có lợi cho những công ty
have incredible ideas and want to get phần mềm nhỏ và những doanh nhân
them out to market." có ý tưởng mới lạ muốn tung ra thị
trường.
He says the Internet radio service Ông đánh giá, ví dụ dịch vụ internet
Pandora, for example, can offer free trên radio của Pandora có thể cung
music because it has no costs of cấp nhạc miễn phí bởi vì nó không
selling discs in stores. Pandora began mất phí bán đĩa ở các cửa hàng.
selling shares of stock to the public Pandora đã bắt đầu bán cổ phần vào
in June. tháng 6 vừa qua.
Next to go may be software stored on Ý tưởng tiếp theo của Apple có thể
individual computers. Many là phần mềm được lưu trữ trên máy
companies are moving to cloud tính cá nhân. Nhiều công ty đang
computing. The idea is to save chuyển hướng sang mô hình điện toán
money by storing software on đám mây. Mục đích của ý tưởng này
somebody else's servers in large data là để tiết kiệm chi phí bằng việc lưu
centers. trữ phần mềm trên máy chủ của
người khác ở trung tâm dữ liệu lớn.
This way people can easily access Bằng cách này người dùng có thể dễ
their music library or other dàng truy cập vào thư viện nhạc của
applications from any device. This is họ hoặc những ứng dụng khác từ bắt
not the case for users of Apple's kỳ thiết bị nào. Nhưng những ứng
iTunes. dụng này không dành cho người
dùng iTune của Apple
Now Apple thinks it has a solution Bây giờ Apple cho rằng họ đã có
with a cloud%computing service phương án với dịch vụ điện toán đám
called iCloud. And Microsoft has mây có tên gọi là iCloud. Và
developed Windows Azure. This Microsoft đã phát triển Windows
platform is for businesses and Azure. Nền tảng này là dành cho các
software developers to use Internet% doanh nghiệp và những nhà phát triển
based applications phần mềm để sử dụng những ứng
dụng dựa trên Internet.
For VOA Special English, I’m Alex Trên đây là chương trình tiếng Anh
Villarreal. đặc biệt của đài VOA, tôi là Alex
Villarreal.
For daily news and information plus Để biết thêm tin tức và những thông
activities for English learners, go to tin cũng như các hoạt động cho các
voaspecialenglish.com. bạn học tiếng Anh, hãy truy cập vào
trang web voaspecialenglish.com.
Grow It Yourself: Nothing To Cry Trồng Hành: Không Có Gì Khó

About
đài VOA
Onions come in different sizes, Hành có nhiều kích cỡ, hình dạng,
shapes, colors and flavors, from mild màu sắc, hương vị khác nhau, từ dịu,
and sweet to hot and strong. ngọt cho đến mạnh và nóng.
A full grown onion plant has roots, Một cây hành phát triển toàn diện thì
bulbs and leaves. The leaves are sẽ có rễ, củ, và lá. Lá hành dài,
long, thin and hollow. mỏng, và rỗng.
They stand straight up and thicken at Chúng mọc thẳng, dầy hơn ở phần
the bottom to form a bulb. Onions gốc để hình thành củ. Hành là loại
are biennials; their life cycle is two cây hai năm, chu kỳ sống của chúng
years long. là 2 năm.
But they are usually picked during Nhưng người ta thường thu hoạch
their first year after flowers form and ngay năm đầu tiên, sau khi hoa hình
the bulbs stop growing. thành và củ ngừng phát triển.
Onions grow best in loose, fertile Hành phát triển tốt nhất ở đất xốp,
soil. They can grow in many màu mỡ. Nó có thể trồng được ở
different climates. nhiều loại khí hậu khác nhau.
In cooler climates, onions may need Ở thời tiết lạnh hơn, hành cần 14 đến
fourteen to fifteen hours of daylight 15 giờ dưới ánh sáng ban ngày để bắt
to start forming bulbs. đầu hình thành củ.
In warmer climates, onions can begin Khi trời ấm, hành có thể bắt đầu phát
developing bulbs with fewer hours of triển củ sớm hơn vài giờ với ánh
daily sun. Organic material like nắng mặt trời. Chất hữu cơ như phân
compost or leaf mulch can help trộn hoặc lớp phủ lá có thể giúp
onions grow in heavy soil. hành phát triển trong đất khô cằn.
Barbara Fick is an extension agent at Barbara Fick có một đại lý mở rộng

Oregon State University in the tại Đại học Oregon State ở Tây Bắc
northwestern United States. Hoa Kỳ.
She says a faster way to grow onions Bà cho biết cách trồng hành nhanh là
is to plant small bulbs known as sets trồng bằng củ thay vì bằng hạt.
instead of seeds.
Onions can be harvested once their Hành được thu hoạch khi phần ngọn
tops have dried and fallen over. You lá đã khô và rủ xuống. Hành có thể
can store onions for months. cất được cả tháng.
But Barbara Fick says stored onions Nhưng bà Barbara Fick cũng khuyên
need to be cured first. "Curing is a rằng hành được dữ trữ cần phải sơ
way of making sure those leaves on chế trước. “Sơ chế nghĩa là đảm bảo
the outside are nice and dry." rằng những lá phía ngoài của củ hành
đều khô và không bị hỏng.”
Here are some directions from Sau đây là một vài hướng dẫn của
editors at the National Gardening biên tập viên Hiệp hội Làm vườn
Association. First, dry the onions in Quốc gia. Đầu tiên, phơi khô hành
the sun for a day or so. dưới mặt trời khoảng 1 ngày.
Then bring them out of direct sun for Sau đó để tránh ánh nắng mặt trời
two to three weeks. Spread them out khoảng 2 hay 3 tuần nữa. Trải ra nơi
in any warm, airy place that is thoáng, ấm áp và được che phủ cẩn
covered. thận.
Or cover the onions with a light Hoặc che bằng những tấm phủ sợi
cotton sheet held in place with stones nhẹ được giữ bằng những hòn đá trên
along the edge. The sheet will keep các cạnh. Tấm che sẽ ngăn ánh nắng
the sun from burning the bulbs. mặt trời làm hành bị héo.
Don't worry about rain. And do not Các bạn không phải lo về mưa, và
use a plastic or canvas sheet. Heavy cũng đừng dùng tấm phủ bằng nhựa
coverings will trap moisture and hay bạt. Nếu miếng che dầy quá nó
keep the onions from drying fully. sẽ giữ ẩm và làm cho hành không thể
khô hoàn toàn được.
Turn the bulbs a couple of times to Đảo hành vài lần để giúp chúng khô
help them dry evenly. After curing đều hơn. Sau khi sơ chế hành, bạn có
the onions, you can hang them thể treo ở cửa trong túi lưới để hành
indoors in mesh bags to dry even khô hơn.
more.
There should be no wet spots on the Không nên để củ nào bị ẩm ướt dù

onions when they are put in storage. chỉ một chút khi dự trữ hành.
Editors at the National Gardening Biên tập viên ở Hiệp hội Làm vườn
Association say the longer onions are Quốc gia cho rằng hành càng được sơ
cured, the better they will keep. chế tốt thì chúng sẽ càng giữ được
lâu hơn.
Some people cut off the top leaves Một số người cắt bỏ lá trên đầu trước
before curing onions. If you do that, khi sơ chế hành. Nhưng nếu làm vậy,
do not cut the leaves any closer than bạn đừng cắt lá gần quá 2,5 cm từ
two and a half centimeters from the phần củ.
bulb.
For VOA Special English, I'm Alex Trên đây là chương trình tiếng Anh
Villarreal. Đặc biệt của đài VOA. Tôi là Alex
Villarreal.
For more stories about gardening, Để biết thêm thông tin về làm vườn,
including more advice about growing hoặc lời khuyên về cách trồng hành,
onions, go to voaspecialenglish.com. mời các bạn hãy truy cập vào trang
web voaspecialenglish.com.
For Lots of People, Getting Older Với Nhiều Người, Càng Già Càng
Means Getting Happier Có Nhiều Niềm Vui.
This is the VOA Special English Đây là bản tin Sức khỏe của chương
Health Report. trình tiếng Anh đặc biệt của VOA.
Old age may not sound exciting. But Tuổi già nghe có vẻ không có gì thú
research findings offer good news for vị lắm. nhưng kết quả của những
older people and for people worried nghiên cứu gần đây đã đưa ra những
about getting older. tin tức tốt lành cho người già và
những người luôn lo lắng về tuổi tác.
Researchers found that people Các nhà nghiên cứu chỉ ra rằng
become happier and experience less người ta sẽ trở nên vui vẻ và ít lo lắng
worry after they reach the age of hơn sau khi họ đến tuổi 50.
fifty.
In fact, they say by the age of eighty# Thực tế, các nhà nghiên cứu cho biết
five, people are happier with their ở độ tuổi 85, người ta trở nên vui vẻ
life than they were when they were với cuộc sống hơn lúc họ 18 tuổi
eighteen years old.
The findings came from a survey of Phát hiện mới này là kết quả từ cuộc
more than three hundred forty điều tra hơn 340 ngìn người trưởng
thousand adults in the United States. thành ở Mỹ.
The Gallup Organization questioned Tổ chức Gallup đã khảo sát họ bằng

them by telephone in two thousand điện thoại vào năm 2008. Vào thời
eight. At that time, the people were điểm này, những người được phỏng
between the ages of eighteen and vấn đang ở độ tuổi từ 18 đến 85.
eighty#five.
The researchers asked questions Những nhà nghiên đặt ra những câu
about emotions like happiness, hỏi về cảm xúc như là vui vẻ, buồn
sadness and worry. They also asked phiền hay lo âu. họ còn đặt ra những
about mental or emotional stress. câu hỏi về áp lực tinh thần hoặc tình
cảm.
Arthur Stone in the Department of Arthur Stone ở Khoa Tâm thần và

Psychiatry and Behavioral Science at Khoa học hành vi tại Đại học Stony
Stony Brook University in New York Brook ở New York đã tiến hành
led the study. cuộc nghiên cứu
His team found that levels of stress Đội nghiên cứu của ông đã phát hiện
were highest among adults between ra rằng mức độ áp lực cao nhất là ở
the ages of twenty#two and twenty# những người có độ tuổi từ 22 đến 25.
five.
The findings showed that stress Kết quả này cho thấy mức độ áp lực
levels dropped sharply after people giảm mạnh sau khi người ta đến độ
reached their fifties. Happiness was tuổi 50. Con người cảm thấy vui vẻ
highest among the youngest adults nhất ở độ tuổi mới trưởng thành và
and those in their early seventies. những người ngoài 70.
The people least likely to report Những người ở độ tuổi bảy tám mươi
feeling negative emotions were those dường như ít cảm thấy bi quan nhất.
in their seventies and eighties.
The study also showed that men and Nghiên cứu còn chỉ ra rằng càng
women have similar emotional nhiều tuổi thì đàn ông và phụ nữ lại
patterns as they grow older. càng có những trạng thái cảm xúc
giống nhau.
However, women at all ages reported Tuy nhiên, phụ nữ ở bất cứ độ tuổi
more sadness, stress and worry than nào cũng có vẻ dễ có nhiều buồn
men. phiền, áp lực, lo lắng hơn đàn ông.
The findings appeared last year in Kết quả này đã từng xuất hiện trong
the Proceedings of the National bản báo cáo năm ngoái của viện khoa
Academy of Sciences. Researchers học quốc gia. Các nhà nghiên cứu cho
say they do not know why happiness rằng họ vẫn chưa biết nguyên nhân
increases as people get older. tại sao khi người ta già đi thì lại càng
cảm thấy vui vẻ hơn.
One theory is that, as people grow Một ý kiến cho rằng khi người ta già
older, they grow more thankful for đi, họ sẽ cảm thấy biết ơn hơn với
what they have and have better những gì họ có và đồng thời họ cũng
control of their emotions. kiểm soát tình cảm tốt hơn.
They also spend less time thinking Họ ít nghĩ về những chuyện buồn.
about bad experiences. Professor giáo sư Stone cho biết những biểu
Stone said the emotional patterns hiện cảm xúc có liên quan đến những
could be linked to changes in how thay đổi về cách con người ta nhìn
people see the world, or maybe even nhận thế giới, hoặc thậm chí là thay
changes in brain chemistry. đổi chất hóa học trong bộ não.
The researchers also considered Các nhà nghiên cứu cũng xem xét
possible influences like having những ảnh hưởng có thể như có con,
young children, being unemployed or thất nghiệp, hay độc thân.
being single.
But they found that influences like Nhưng họ thấy rằng những yếu tố đó
these did not affect the levels of không ảnh hưởng đến mức độ hạnh
happiness and well#being related to phúc và sức khỏe liên quan đến tuổi
age. tác.
For VOA Special English, I'm Trên đây là chương trình tiếng Anh
Carolyn Presutti.You can learn đặc biệt của VOA, tôi là Caralyn
English and stay informed every day Presutti. Các bạn có thể học tiếng
from your computer or mobile device Anh hoặc cập nhật thông tin hàng
at voaspecialenglish.com. ngày trên trang web
voaspecilaenglish.com với chiếc máy
tính hoặc bất cứ thiết bị di động nào

của các bạn.
You can also find us on Facebook, Các bạn còn có thể xem chương trình
Twitter and iTunes at VOA Learning này trên mục học tiếng Anh VOA
English. trên Fcabook, Twitter và iTunes
Websites Show Young People How Những Trang web Hướng Dẫn
to Save Cách Tiết Kiệm Tiền
Education Report. trình tiếng Anh đặc biệt của VOA.
Young people are perhaps better Giới trẻ có lẽ được biết đến là giỏi
known for spending money than for tiêu tiền hơn là tiết kiệm tiền. Nhưng
saving it. But some new banking một số trang web mới của ngành ngân
websites are seeking to change that. hàng mới đang tìm cách thay đổi tình
trạng đó.
These websites offer young people Những trang web này cung cấp cho
the information and tools they need giới trẻ các thông tin và công cụ cần
to watch over their money. These thiết giúp họ kiểm soát được tài chính
sites also let users share their của mình. Đồng thời, các trang web
financial experiences with other này cũng cho phép người sử dụng
young people. chia sẻ những kinh nghiệm tài chính
của mình cho những người trẻ tuổi
hơn.
Michael Ferrari developed Michael Ferrari cùng với một người
SmartyPig with a friend in two bạn phát triển trang SmartyPig vào
thousand seven: "SmartyPig is really năm 2007: “Smartpig với mục đích
all about helping people save for thực sự là giúp mọi người có thể tiết
very specific financial goals. So that kiệm cho những mục tiêu tài chính
could be a wedding, a vacation, an thật cụ thể. Có thể là một đám cưới,
iPhone." một kỳ nghỉ hay một chiếc iPhone. ”
Mr. Ferrari says SmartyPig began Ông Ferrari cho biết ông có ý tưởng
after he started a college savings về SmartPig sau khi ông bắt đầu tiết
account for his new baby. He says kiệm vì đứa con mới sinh của mình.
that experience helped him realize Ông nói rằng chính kinh nghiệm đó
the power of saving for a specific đã giúp ông nhận giá trị của việc tiết
goal. kiệm cho một mục tiêu cụ thể.
Helping other savers pay attention to Giúp những người gửi tiết kiệm khác
their goals is the idea behind his chú ý đến mục tiêu của họ là ý tưởng
company. Mr. Ferrari says his đằng sau của công ty này. Ông Ferrari
website also enables outsiders to add nói rằng website của ông cũng cho
money to the accounts of its users. phép người ngoài gửi tiền vào tài
khoản của người sử dụng.
"Perhaps maybe a holiday is coming Có thể một kỳ nghỉ hay sinh nhật của
up or your birthday is coming up, bạn sắp đến, thay vì mua một món
and rather than getting a gift, your quà, thì bạn bè hoặc gia đình bạn có
friends, your family can actually thể giúp bạn tiến nhanh đến bất kỳ
contribute to any of your SmartyPig một mục tiêu nào đó trong Smartpig.
goals."
A growing number of young people Ngày càng có nhiều người thể hiện
have shown an interest in personal sự quan tâm hơn đến những trang tài
finance sites like SmartyPig. chính cá nhân như Smartpig.
These sites offer tools that help users Những trang này hỗ trợ công cụ giúp
follow their spending, set up a người dùng theo dõi chi tiêu của họ,
budget and combine their lập ngân sách và kết hợp đầu tư. Và
investments. And the sites all involve những trang này thường có sự tham
social media. gia của phương tiện truyền thông.
Janet Stauble is with the personal Janet Stauble làm ở website tài chính
finance website bankrate.com. She bankrate.com. Bà cho biết rất nhiều
says a lot of people feel at ease người cảm thấy thoải mái khi chia sẻ
sharing personal information online. thông tin cá nhân trên mạng.
"It's not likely that, you know, you “Bạn biết đấy, nó không giống kiểu
might go to a friend and say, 'Hey, I bạn đến bên người bạn và nói ‘Hôm
paid off one thousand dollars on my nay tớ đã tiết kiệm được 1000 đô la
credit card today,' but people write trong tài khoản’, mà người ta sẽ viết
up blog posts about it and they lên blog và giải thích bạn đã tiết
explain how they did it, and how kiệm nó như thế nào, và bạn đang ở
much closer they are to their giai đoạn nào trên con đường đi đến
financial goal, whatever it is." mục tiêu của bạn, hay bất cứ điều gì
tương tự.
Steve Weisman teaches about Steve Weisman là giáo viên những

financial issues at Bentley University môn học tài chính ở đại học Bentley ở
in Waltham, Massachusetts. He says Waltham, Massachusetts. Ông chia
the more creative the websites are in sẻ, các trang mạng càng sáng tạo hơn
providing services, the more trong cách cung cấp các dịch vụ thì
successful they will be in competing họ càng thành công hơn trong cuộc
against traditional banks or even đua với các ngân hàng truyền thống
cooperating with them. hoặc thậm chí là sẽ có thể cộng tác
với các ngân hàng đó.
"For instance, SmartyPig, they are Ví dụ, Smartpig thực ra không phải
not actually a bank, but they are là một ngân hàng, mà là họ cộng tác
partnered with a bank. với một ngân hàng.
And what you're going to see is big Và bạn có thể thấy rằng ngân hàng
banks and little banks that are lớn, ngân hàng bé đều là những thể
legitimate financial institutions, but chế tài chính hợp pháp nhưng không
not necessarily the most savvy when nhất thiết phải hiểu rõ tường tận về
it comes to computers or the Internet, web hay máy tính , mà họ sẽ cộng tác
they will partner up with other với các công ty khác mà có thể hỗ trợ
companies that may be doing some những tài liệu về web hoặc những hỗ
of the Web material and other trợ cần thiết khác.
assistance."
For VOA Special English, I'm Alex Trên đây là chương trình Tiếng Anh
Villarreal. Đặc biệt của đài VOA, Tôi là Alex
Villarreal.
Greece's Debt Crisis and the Khủng Hoảng Nợ Công Ở Hy Lạp

Future of Europe và Tương Lai của Châu Âu.
This is the VOA Special English Đây là bản tin kinh tế của chương
Economics Report trình tiếng Anh đặc biệt của đài VOA.
Finance ministers from the euro area Bộ trưởng tài chính của các nước
met in Poland in the middle of Châu Âu đã có cuộc họp ở Ba Lan
September to discuss the Greek debt vào giữa tháng 9 để thảo luận về vấn
crisis. đề khủng hoảng nợ của Hy*lạp.
American Treasury Secretary Tim Bộ trưởng tài chính Mỹ ông Tim

Geithner joined them. Fabian Zuleeg, Geithner cũng tham gia cuộc họp.
chief economist at the European Ông Fabian Zuleeg* chuyên gia kinh
Policy Center in Brussels, said the tế trưởng của Trung tâm Chính sách
United States was right to get Châu Âu ở Brussels cho biết nước
involved. Mỹ đã có lý khi tham gia cuộc họp.
"The intervention from the US has Sự can thiệp của Mỹ ít nhất cũng đã
also shown at least a risk that the thể hiện một nguy cơ rằng sự ổn định
stability of the financial system as a của toàn bộ hệ thống tài chính* hệ
whole ** the global financial system * thống tài chính toàn cầu * có thể một
* might be under threat again." lần nữa sẽ bị đe dọa.
Earlier, the leaders of France, Trước đó, các lãnh đạo của Pháp,
Germany and Greece held a Đức và Hy Lạp đã tổ chức một hội
conference call to discuss how to thảo nhằm đề ra phương án kìm hãm
contain Europe's deepening financial quá trình khủng hoảng tài chính Châu
crisis. Germany and France are Âu. Đức và Pháp là 2 nền kinh tế lớn
Europe's two largest economies. nhất Châu Âu.
Seventeen European Union countries 17 quốc gia trong Liên minh Châu
use the euro as their currency. On Âu (EU) sử dụng đồng tiên châu âu
September fifteenth, five major làm tiền tệ của quốc gia. Vào 15
central banks agreed to lend tháng 9, năm ngân hàng trung ương
additional dollars to European banks chính đã đồng ý cho các ngân hàng
in the euro zone. châu Âu trong khu vực sử dụng đồng
tiền Euro vay đô la bổ sung.
The European Central Bank says the Ngân hàng Trung ương Châu Âu
three*month loans will provide as (ECB) cho biết các ngân hàng cần
many dollars as the banks need. The bao nhiêu đô la sẽ cho vay bấy nhiêu
operations will end in December. với các khoản vay 3 tháng. Các hoạt
động sẽ kết thúc vào tháng 12.
The European Central Bank is acting ECB đang thực hiện chính sách này
with the United States Federal với Cục dự trữ liên bang Mỹ, Ngân
Reserve, the Bank of England, the hàng Anh, Ngân hàng Nhật Bản và
Bank of Japan and the Swiss Ngân hàng Quốc gia Thụy Sỹ.
National Bank.
The announcement helped lift Thông báo này đã làm tăng giá trị cổ
European bank shares and major phiếu của ngân hàng Châu Âu và
European stock lists.The Paris*based bảng niêm yết chứng khoán Châu
Organization for Economic Âu. Tổ chức Hợp tác và Phát triển
Cooperation and Development has Kinh tế có trụ sở ở Pari đã giảm mức
lowered its growth estimates for the độ đánh giá phát triển đối với đồng
euro area. tiền Euro.
In Greece the economy has shrunk Ở Hy Lạp, nền kinh tế trong năm nay
this year. German Chancellor Angela đã đi xuống. Thủ tướng Đức Angela
Merkel urged eurozone nations to do Merkel đã thúc giục các quốc gia sử
everything possible to avoid an dụng đồng tiền euro làm mọi cách có
"uncontrolled insolvency" by Greece. thể để tránh tình trạng vỡ nợ không

thể kiểm soát được từ Hy Lạp.
On September thirteenth, she warned Vào ngày 13 tháng chín, bà đã cảnh

that problems would quickly spread báo rằng tình trạng này sẽ nhanh
if Greece failed to pay its chóng lan rộng nếu Hy Lạp không thể
international rescue loans. trả được khoản vay cứu trợ thế giới
của họ.
And, she said, "If the euro fails, Bà cho biết thêm, nếu các quốc gia
Europe fails."The next day, sử dụng đồng tiền euro không thể làm
European Commission President được việc đó, thì cả Châu Âu cũng
Jose Manuel Barroso spoke to the không thể. Ngày hôm sau, Chủ tịch
European Parliament. Ủy ban châu Âu Jose Manuel Barroso
đã có cuộc trao đổi với Nghị viện
châu Âu
He announced that the commission Ông thông báo rằng ủy ban sẽ đề

would propose creating "eurobonds." xuất phát hánh “trái phiếu châu Âu”.
The idea is for euro zone Ý tưởng này giúp các chính phủ khu
governments to jointly guarantee vực đồng tiền chung châu Âu cùng
their debts. nhau bảo vệ các khoản nợ của họ
Germany and France have opposed Tuy nhiên Đức, Pháp lại phản đối đề
such bonds. Mr. Barroso also said xuất về trái phiếu trên. Ông Barroso
the current system that lets individual cũng cho rằng hệ thống hiện hành cho
countries easily block policy is not phép các quốc gia riêng lẻ dễ dàng
working. ngăn chặn chính sách đang không
hoạt động
"I am convinced we need a deeper Tôi tin rằng chúng ta cần có những
and more results*driven integration. can thiệp sâu hơn và có hiệu quả hơn.
... A system based purely on Một hệ thống hoàn toàn dựa trên hợp
intergovernment cooperation has not tác liên chính phủ đã không có hiệu
worked in the past and will not work quả trong quá khứ và cũng sẽ không
in the future." có hiệu quả trong tương lai.
Trên đây là chương trình tiếng Anh

For VOA Special English, I'm Alex đặc biệt của VOA, tôi là Alex
Villarreal. Villareal.
South Korea Tops 'Information Hàn Quốc Dẫn Đầu trong Bảng
Society' Report Báo Cáo về "Xã Hội Thông tin"
This is the VOA Special English Đây là bản tin Công nghệ của
Technology Report chương trình tiếng Anh đặc biệt của
đài VOA.
Falling prices are fueling growth in Giá giảm đang thúc đẩy sự tăng
high speed Internet services, trưởng dịch vụ internet tốc độ cao
especially in developing countries. một cách mạnh mẽ, đặc biệt ở những
nước đang phát triển.
Recently the International Liên minh Viễn thông Quốc tế (ITU)

Telecommunication Union released gần đây đã đưa ra bản báo cáo “Đo
its "Measuring the Information lường Xã hội Thông tin 2011”
Society 2011" report.
The ITU, part of the United Nations, ITU tổ chức thuộc liên hợp quốc đã
compared access, use and skills in so sánh số lần truy cập, sử dụng và
one hundred fifty two countries.The kỹ năng công nghệ thông tin của
report says South Korea has the 152 nước. Báo cáo này cho biết Hàn
world's most developed economy in Quốc là nền kinh tế phát triển công
information and communication nghệ thông tin và truyền thông hay
technology, or ICT. còn gọi là ICT nhất trên thế giới.
Sweden, Iceland, Denmark and Thụy Điển, Ai xơ len, Đan Mạch và

Finland were also among the top five Phần Lan cũng nằm trong tốp 5 nước
in the ICT Development Index. có chỉ số phát triển ICT cao nhất.
The index compares two thousand Chỉ số này so sánh những con số đạt
eight and two thousand ten scores. được năm 2008 và 2010. Ả Rập
Saudi Arabia, Morocco, Vietnam and Saudi, Morocco, Việt Nam và Nga là
Russia had some of the biggest những nước đã có những bước tiến
improvements between those years. đáng kể nhất trong những năm này.
Susan Teltscher is head of the ICT Bà Susan Teltscher là Trưởng Ban

Data and Statistics Division at the Thống Kê và Dữ Liệu ICT tại Liên
International Telecommunication Hiệp Viễn Thông Quốc Tế ở Thụy
Union in Switzerland. She says most Sỹ. Bà cho biết hầu hết sự phát triển
of the growth has come from one này đều do một nhân tố thúc đẩy.
source.
"Mobile broadband is now leading Mạng băng rộng di động đang dẫn
the growth race among the different đầu cuộc đua tăng trưởng so với các
ICT indicators much higher than dịch vụ khác của ICT, cao hơn nhiều
the other key indicators that we look các dịch vụ quan trọng khác mà
at, like regular mobile phone chúng ta được biết như thuê bao di
subscriptions, fixed telephone or động thường xuyên, điện thoại cố
fixed broadband. ... And the good định và băng rộng cố định…và tin
news is that it's also starting to grow đáng mừng là băng rộng di động
in developing countries." cũng đang bắt đầu phát triển ở các
nước đang phát triển.
Mobile broadband subscriptions Số thuê bao băng rộng di động đã lên

reached eight hundred seventy two đến con số 872 triệu thuê bao vào
million by the end of last year. Three cuối năm ngoái. Trong đó 300 triệu
hundred million of those are in thuê bao là ở các nước đang phát
developing countries. triển.
Ms. Teltscher says "If we can bring Bà Teltscher cho biết “nếu chúng ta
Internet over the mobile phones, then có thể cung cấp dịch vụ internet qua
we can really make a difference in điện thoại di động thì chúng ta có thể
terms of improving Internet access tạo nên một sự khác biệt thực sự
also in developing countries." trong việc nâng cao khả năng truy
cập internet ở cả những nước đang
phát triển”
Falling prices are adding to the Giá giảm cũng là nhân tố góp phần
growth, she says: "Especially in the vào sự tăng trưởng đó. Bà chia sẻ
broadband area, the prices dropped rằng “Đặc biệt ở dịch vụ băng rộng,
by over fifty percent between two chỉ từ năm 2008 đến 2010 giá đã
thousand eight and two thousand ten giảm hơn 50%, điều này cũng là một
which is a very encouraging kết quả đáng khích lệ vì chủ yếu sự
finding because this was primarily giảm giá này diễn ra ở các nước đang
drops in the developing countries." phát triển. ”
Even so, the report says people in Mặc dù vậy báo cáo cũng nêu rõ
many low income countries are still người dân ở các nước có thu nhập
paying too much for high speed thấp vẫn còn phải chịu mức phí quá
Internet connections. cao cho dịch vụ kết nối internet tốc
độ cao.
In Africa, broadband service for a Ở Châu Phi, trong năm qua, phí dịch
home or office cost almost three vụ băng rộng cho cơ quan hoặc hộ gia
times an average monthly income đình cao gần gấp 3 lần thu nhập
last year. trung bình tháng của người dân nơi
đây.
That was down from six and a half Con số này đã giảm từ mức 6,5 lần
times as much in two thousand eight. vào năm 2008. Hơn nữa, tốc độ và
Also, there are big differences in chất lượng của dịch vụ băng rộng
broadband speed and quality from cũng rất khác nhau ở các nước. Hàn
country to country. South Korea has Quốc là quốc gia lớn thứ 4 ở châu Á
Asia's fourth largest economy. về lĩnh vực này.
Susan Teltscher says, "If you look at Bà Susan Teltscher cho biết thêm,
... what they have been achieving in “Nếu bạn nhìn vào những gì họ đã đạt
terms of ICT development, it's được trong lĩnh vực phát triển Công
actually higher than what you would nghệ thông tin và viễn thông, Nó thực
expect given their national income." ra còn lớn hơn rất nhiều so với thống
kê trong thu nhập quốc dân ”
For VOA Special English, I'm Chương trình tiếng Anh đặc biệt của
Carolyn Presutti. VOA xin tạm dừng tại đây, tôi là
Carolyn Presutti.
Trying a New Way to Stop Dengue Thử nghiệm phương pháp mới
phòng ngừa sốt xuất huyết
This is the VOA Special English Đây là bản tin Sức khỏe của chương
Health Report trình tiếng Anh đặc biệt của đài VOA.
Dengue fever feels like a severe case Sốt xuất huyết là một trường hợp
of the flu, including pain in the nghiêm trọng của cúm, nó sẽ làm đau
muscles and joints. các cơ và khớp.
The World Health Organization says Tổ chức y tế thế giới (WHO) cho biết
there may be fifty million dengue hàng năm có khoảng 50 triệu trường
infections every year. hợp bị sốt xuất huyết.
Deaths are rare, fewer than thirteen Tuy ít có trường hợp tử vong, dưới
thousand a year. But dengue has 13.000 ca mỗi năm, nhưng sốt xuất
spread sharply since the nineteen huyết đã lan rộng nhanh chóng kể từ
seventies. những năm 1990.
The disease is found mostly in cities. Dịch sốt xuất huyết thường gặp ở khu
The WHO says forty percent of the vực thành phố. WHO cho biết 40%
world's population is now at risk in dân số thế giới trên hơn 100 quốc gia
more than one hundred countries. đang có nguy cơ mắc dịch này.
Southeast Asia and the Western Đông Nam Á và Tây Thái Bình
Pacific are the most affected. Dengue Dương là hai khu vực hay bị nhiễm
is also found in Africa, the Americas bệnh nhất. Sốt xuất huyết còn xuất
and the eastern Mediterranean. hiện nhiều ở châu Phi, Mỹ, và đông
Địa Trung Hải
There is no vaccine against dengue Hiện vẫn chưa có loại vác xin hay
and no special treatment. Scott phương pháp chữa trị đặc hiệu nào
Ritchie of James Cook University in cho dịch sốt xuất huyết. Ông Scott
Queensland, Australia, says control Ritchie từ trường đại học Cook ở
efforts target the mosquitoes that Queensland, Australia cho biết
spread dengue. những nỗ lực đang hướng tới kiểm
soát muỗi, mầm mống lây lan dịch
sốt xuất huyết.
He says the only way to control it is Ông cho rằng cách duy nhất để kiểm
through the use of pesticides soát muỗi là dùng thuốc diệt muỗi và
chemicals and perhaps community giáo dục cộng đồng.
education.
But some mosquitoes are getting Tuy nhiên có một số loài muỗi đang
resistant to those pesticides. He and dần kháng thuốc. Ông và các nhà
other scientists from Australia and khoa học khác đến từ Úc và Mỹ tiếp
the United States are working on a tục tiến hành một kế hoạch tấn công
different plan of attack. khác.
They blocked the growth of dengue Họ ngăn chặn sự phát triển của vi rút
virus in mosquitoes by infecting sốt xuất huyết trong cơ thể muỗi bằng
them with a kind of bacteria called cách tiêm vào chúng một loại vi
Wolbachia pipientis. khuẩn có tên là Wolbachia pipientis
Wolbachia is commonly found in Khuẩn Wolbachia thường thấy ở

fruit flies and is safe for people. The ruồi giấm và nó không gây hại cho
researchers released mosquitoes người. các nhà nghiên cứu đã thả
infected with Wolbachia into an những con muỗi được tiêm
indoor test area filled with uninfected Wolbachia vào một khu vực thử
mosquitoes. nghiệm trong nhà có những con
muỗi không được tiêm
The infected ones mated with the Những con muỗi đã được tiêm khuẩn
uninfected ones and successfully giao phối với những con chưa được
spread the bacteria. The researchers tiêm và qua đó truyền vi khuẩn cho
then tried their experiment outdoors. những con chưa tiêm. Sau đó các nhà
nghiên cứu đã thử thí nghiệm này ở
ngoài trời.
Over a twormonth period they Trong 2 tháng họ đã thả hơn 300

released more than three hundred nghìn con muỗi đã tiêm vi khuẩn vào
thousand infected mosquitoes in two 2 thành phố nhỏ ở Úc. Ông Scott
Australian towns. Scott O'Neill at O'Neill từ đại học Monash ở
Monash University in Melbourne Melbourne cho biết rằng muỗi sẽ
says the mosquitoes quickly infected nhanh chóng lan truyền rộng rãi sang
wild populations just as they had in các con như thí nghiệm đã làm ở
the indoor test. trong nhà.
Once the release has stopped, the Khi họ không còn thả thêm nữa thì vi
Wolbachia continued to increase khuẩn Wolbachia vẫn tiếp tục tăng
until the experiments ended. cho đến khi thí nghiệm kết thúc.
Next, the plan is to do tests over the Tiếp theo, kế hoạch này sẽ áp dụng
next two to three years in an area phương án trên cho những vùng có
where many people are infected with nhiều người mắc dịch sốt xuất huyết
dengue. trong 2 đến 3 năm tiếp theo.
The researchers described their work Những nhà nghiên cứu đã miêu tả
in two papers published in the công việc của họ trong 2 trang giấy
journal Nature.Mosquitoes also được xuất bản trong tạp chí Nature.
spread malaria. Ngoài ra, muỗi cũng là con đường
lây lan bệnh sốt rét.
The kind of mosquito that injects the Những loài muỗi truyền ký sinh
malaria parasite into the people it trùng sốt rét vào người bị đốt thường
bites is most active around sunset hoạt động mạnh vào lúc chập tối
and sunrise. hoặc mờ sáng.
So bed nets can help protect people Vì thế dùng màn ngủ có thể giúp
while they sleep. But the mosquito phòng bệnh sốt rét. Nhưng loài muỗi
that spreads dengue, Aedes aegypti, Aedes aegyptir loài lây bệnh sốt xuất
is most active during the day. huyết lại hoạt động cả ngày lẫn đêm.
For VOA Special English, I'm , I'm Chương trình tiếng Anh đặc biệt của
Alex Villarreal. đài VOA xin tạm dừng tại đây. Tôi là
Alex Villareal.
Amazon Launches E Book Amazon Thực Hiện Dịch Vụ Cho

Lending for Libraries Thư Viện Mượn Sách Điện Tử
This is the VOA Special English Đây là bản tin Công Nghệ của
Technology Report chương trình tiếng Anh đặc biệt của
đài VOA.
Amazon.com recently launched its Trang web Amazon.com gần đây đã

Kindle library lending service in the ra mắt dịch vụ cho thư viện mượn
United States. Millions of users of sách Kindle ở Mỹ. Hàng triệu người
the Kindle reader and app can now dùng Kindle và App bây giờ có thể
borrow Kindle books from their local mượn sách của Kindle từ thư viện
public library. công cộng ở địa phương họ.
The company is working with Công ty này đang hợp tác với
OverDrive, a leading supplier of e OverDrive, nhà cung cấp sách điện tử
books and other digital content to và các nội dung kỹ thuật số hàng đầu
libraries. cho các thư viện.
The service will be available through Dịch vụ này sẽ được cung cấp qua
the websites of more than eleven các trang web của hơn 11 ngìn thư
thousand local libraries across the viện địa phương trên toàn quốc.
country.
Users of other devices including the Những người dùng các thiết bị khác
Barnes and Noble Nook and Sony như Barnes, Noble Nook và Sony
Reader have already been able to Reader đã có thể mượn sách từ những
borrow library books. thư viện này.
Experts say Amazon's entry is likely Các chuyên gia cho biết Amazon có
to reopen a debate between khả năng sẽ mở lại mục tranh luận
publishers and libraries over e book giữa các nhà xuất bản và thư viện về
lending. Bill Rosenblatt is president việc cho mượn sách điện tử. Bill
of Giant Steps Media Technology Rosenblatt là chủ tịch của một công
Strategies, a consulting company. ty tư vấn Giant Steps Media
Technology Strategies (công ty chiến
lược công nghệ truyền thông).
He says "Publishers and libraries are Ông cho biết “Nhà xuất bản và phía
enemies that occur in nature like thư viện vốn đã không đội trời chung
snakes and mongeese. Libraries giống như rắn và cầy mongoose.
would like to be able to make books Phía bên thư viện thì muốn có thể
available to everyone, all the time, cung cấp sách cho tất cả độc giả
with no limitations. And publishers, trong mọi lúc, mà không có bất cứ rào
of course, would like to sell more cản nào. Trong khi đó, phía bên xuất
books to the public." bản, tất nhiên họ lại muốn bán thêm
nhiều sách cho công chúng”.
Mr. Rosenblatt says the debate in the Ông Rosenblatt chia sẻ thêm, cuộc
United States centers on what is tranh luận này ở Mỹ tập trung vào
known as the law of first sale. vấn đề còn gọi là luật về lần bán
hàng đầu tiên.
"Once you buy any kind of media “Một khi bạn mua bất cứ một sản
product such as a book or a CD or a phẩm truyền thông nào như sách, đĩa
DVD or anything like that, you can CD hay DVD hay bất cứ cái gì tương
do whatever you want with it. You tự, thì bạn có thể làm bất cứ những gì
can read it, you can give it away, you bạn muốn. Bạn có thể đọc, vứt đi, cho
can lend it, you can resell it, you can mượn, bán lại, đốt đi hay có thể chỉ
burn it, you can use it as a Frisbee sử dụng như một chiếc dĩa đồ chơi,
whatever you want." bất cứ những gì bạn muốn.”
This law of first sale is what permits Theo luật về lần bán hàng đầu tiên thì
libraries to lend books over and over thư viện được phép cho mượn sách
again without having to pay nhiều lần mà không cần phải trả phí
publishers each time. But it does not cho nhà xuất bản mỗi lần cho mượn.
include digital products. Nhưng điều này không áp dụng cho
các sản phẩm kỹ thuật số.
Technology known as digital rights Một loại công nghệ được biết đến
management can make e books như là sự quản lý quyền về kỹ thuật
unreadable once they have reached a số có thể sẽ không cho phép độc giả
certain time or user limit. đọc các sách điện tử sau một thời
gian hoặc một giới hạn sử dụng nhất
định.
Bill Rosenblatt points out that one of Bill Rosenblatt chỉ ra rằng một trong
the major publishers made an những nhà xuất bản lớn đã ra một
announcement several months ago. thông báo cách đây mấy tháng. Ông
Harper Collins said it was only going Harper Collins cho biết sách điện tử
to allow e books to be lent out sẽ được cho phép mượn trong 26 lần
twenty six times, and then they và sau đó thì thư viện phải mua lại.
would have to be purchased by the
libraries again.
HarperCollins says it took the action Ông HarperCollins cho biết thêm họ
to protect the growing e book làm như vậy là để bảo vệ ngành công
industry and its own book sales. nghiệp sách điện tử đang lớn dần và
cũng chính là bảo vệ doanh số bán
sách của chính họ.
But Bill Rosenblatt says critics did Nhưng ông Bill Rosenblatt cho rằng
not see it that way. They think các nhà phê bình không nhìn nhận
"because a digital book lasts forever, theo cách đó. Họ cho rằng “Vì sách
as long as it's stored somewhere in điện tử thì có thể tồn tại vĩnh viễn,
digital form, that it should be miễn là nó được lưu giữ ở một nơi
lendable forever." He says the debate nào đó dưới dạng điện tử, vì thế nên
over e book lending will likely end nó nên được cho mượn mãi mãi”.
up in court. Ông nói cuộc tranh luận về việc cho
mượn sách điện tử có vẻ như chỉ có
thể kết thúc bằng một phiên tòa.
For VOA Special English, I'm Alex Trên đây là hương trình tiếng Anh
Villarreal. Đặc biệt của VOA, tôi là Alex
Villarreal.
Fukushima Children Tested for Trẻ Em Ở Fukushima Được Kiểm

Thyroid Cancer Risk Tra Nguy Cơ Ung Thư Tuyến Giáp
This is the VOA Special English Đây là bản tin Sức Khỏe của chương
Health Report trình tiếng Anh đặc biệt của đài VOA.
Japanese doctors have begun Các bác sỹ Nhật Bản đã bắt đầu kiểm
examining three hundred sixty tra 360 ngìn trẻ em ở quận
thousand children in Fukushima Fukushima.
Prefecture.
The goal is to learn the extent to Mục đích của cuộc khảo sát này là để
which radiation may increase their tìm hiểu mức độ bức xạ có thể làm
risk of thyroid cancer. Children who tăng nguy cơ ung thư tuyến giáp của
lived closest to the Fukushima&1 trẻ em những vùng này. Trẻ em sống
Nuclear Power Station were among ở gần trạm năng lượng hạt nhân
the first to be tested. Fukushima&1 nhất sẽ được kiểm tra
trước tiên.
The earthquake and tsunami that Trận động đất và sóng thần tấn công
struck northeastern Japan in March đông bắc Nhật Bản vào tháng ba vừa
left twenty thousand people dead or qua đã làm 20.000 người chết và mất
missing. tích.
So far no one has died from radiation Cho đến nay vẫn chưa có người chết
exposure. But tens of thousands do nổ bức xạ. Nhưng hàng vạn người
remain displaced from a twenty& vẫn phải sống cách ly nhà máy năng
kilometer area around the disabled lượng với bán kính 20 kilomet, mặc
power plant. dù nó đã gần như không hoạt động
nữa.
Officials say the thyroid tests will be Các nhà chức trách cho biết các em sẽ
done every two years until the được kiểm tra tuyến giáp 2 năm một
children reach the age of twenty. lần cho đến18 tuổi. Sau 20 tuổi, sẽ
After that, tests will be done every được kiểm tra 5 năm 1 lần.
five years.
Most cancers of the thyroid gland Hầu hết ung thư tuyến giáp đều có
can be treated if found early. Some thể chữa trị được nếu phát hiện sớm.
people in Tokyo and other cities are Một số người dân ở Tokyo và các
measuring radiation levels thành phố khác đang tự kiểm tra
themselves. nồng độ bức xạ cho mình.
They worry about a possible risk Họ lo lắng có thể bị ảnh hưởng từ

from Fukushima. Recently, a private Fukushima. Gần đây, một phòng thí
laboratory confirmed the presence of nghiệm tư đã xác nhận nồng độ chất
increased levels of radioactive Xêzi phóng xạ đã tăng lên trong một
cesium in some dirt at Tokyo's số bụi ở sân bóng chày Edogawa,
Edogawa ballpark. Tokyo.
The area is nearly two hundred fifty Khu vực này cách lò phản ứng gần
kilometers from the reactors. Two 250km. Hai bà mẹ ở khu vực sân
mothers at the ballpark expressed bóng chày đã bày tỏ sự ngạc nhiên
surprise when told about the khi biết tin về điểm nóng phóng xạ
radioactive hot spot. này.
The women said they had heard Hai bà mẹ này cho biết họ đã nghe
many general reports about radiation rất nhiều tin tức tổng hợp về phóng xạ
since the disaster in March. kể từ vụ thảm họa vào tháng ba vừa
qua.
They felt they could not be overly Họ cảm thấy họ không thể quá lo
concerned about those reports or they lắng về những tin tức đó và cũng sẽ
would not be able to go on with their không để nó luôn ám ảnh trong cuộc
daily lives. sống hàng ngày.
Private citizens found abnormal Người dân đã thấy mức độ phóng xạ

levels of radiation in the air on the khác thường trong không khí trên
path to a Tokyo school. However, đường đến một ngôi trường ở Tokyo.
government officials said the cause Tuy nhiên, các quan chức chính phủ
was under the floor of a nearby cho biết nguyên nhân của hiện tượng
house: old bottles containing radium này là từ bên dưới nền một ngôi nhà
powder. gần đó, do có các lọ chai cũ chứa bột
Rađi.
Radium was used in the past to make Trước đây người ta dùng Rađi để làm
watch and clock faces glow in the cho mặt đồng hồ đeo tay và treo
dark.The International Atomic tường phát sáng trong bóng tối. Cơ
Energy Agency said in October that quan năng lượng nguyên tử quốc tế
Japan must avoid becoming too (IAEA) đã phát biểu vào tháng 10
"conservative" in its clean&up efforts. vừa qua, rằng Nhật Bản cần tránh trở
nên quá bảo thủ trong những nỗ lực
thu dọn tàn dư của họ.
Japanese officials have ordered an Các quan chức Nhật Bản đã đưa ra
increase in radiation testing, but they đề nghị tăng thêm kiểm tra chất
say hot spots outside Fukushima are phóng xạ, nhưng họ còn nói thêm
not a cause for worry. những điểm nóng phía ngoài
Fukushima không phải là vấn đề
đáng lo.
They say no one spends enough time Họ cho biết không ai ở đó quá lâu để
at the sites to get enough radiation to tiếp xúc với nhiều chất phóng xạ đến
cause harm. They also say the small mức có thể gây hại. Họ còn cho rằng
dosimeters that some private citizens những dụng cụ đo lường nhỏ mà một
use to measure radiation can give a số cá nhân sử dụng có thể cho kết
wrong reading. quả sai.
Villarreal. Our programs are a way đặc biệt của đài VOA, tôi là Alex
for people to read, listen and learn Villarreal. Chương trình của chúng
American English and much more. tôi là công cụ cho các bạn đọc, nghe
và học tiếng Anh Mỹ và còn nhiều
hữu ích khác.
You can download transcripts and Các bạn có thể tải bản dịch, MP3 của
MP3s of our stories at các tin tức tại địa chỉ
voaspecialenglish.com. voaspecialenglish.com
Business Students Compete to Sinh Viên Ngành kinh Doanh

Solve Global Problems Tranh Tài Trong Cuộc Thi Giải
Quyết Các Vấn Đề Toàn Cầu
This is the VOA Special English Đây là bản tin Giáo Dục của chương
Education Report trình tiếng Anh đặc biệt của đài VOA.
Hult International Business School Trường Kinh doanh Quốc tế Hult có

has campuses in Boston, San cơ sở ở Boston, San Francisco, Luân
Francisco, London, Dubai and Đôn, Dubai và Thượng Hải.
Shanghai.
The Hult Global Case Challenge is a The Hult Global Case Challenge
competition based on the idea that (Hult GCC) là cuộc thi dựa trên ý
solving world problems requires a tưởng ‘giải quyết những vấn đề thế
good business plan. giới đòi hỏi một kế hoạch kinh doanh
tốt.’
Teams compete for prizes of one Các đội thi đấu với nhau để dành giải
million dollars to help an thưởng trị giá 1 triệu đô la nhằm giúp
organization with efforts to solve các tổ chức với nỗ lực giải quyết
problems like hunger, poverty and những vấn đề như đói nghèo và bệnh
disease. tật.
A Hult student, Ahmad Ashkar, Ahmad Ashkar, một sinh viên trường
created the challenge for teams from Hult, đã đặt ra những thách thức cho
business schools around the world. các đội đến từ các trường kinh doanh
trên thế giới.
This year's challenge deals with Chủ đề năm nay là chống đói ngèo.
poverty. Teams will compete to Các đội sẽ thi đấu để phát triển dự án
develop business plans for three cho 3 tổ chức phi chính phủ.
nongovernmental organizations.
SolarAid works on energy projects in Kế hoạch SolarAid (sử dụng nguồn

east and southern Africa. Habitat for năng lượng mặt trời) nghiên cứu về
Humanity builds low\cost housing. những dự án năng lượng ở Đông và
And One Laptop Per Child builds Nam Phi. Habitat for Humanity(Nhà
computers for governments in ở Nhân đạo) thì xây dựng nhà ở giá
developing countries to supply to thấp. Và One Laptop Per Child (Một
poor communities. máy tính xách tay cho mỗi trẻ em)
với mục đích thiết kế và bán loại máy
tính rẻ nhất để các chính phủ có điều
kiện trang bị cho cộng đồng cư dân
nghèo nhất.
That group is taking part in the Nhóm này đang tham gia cuộc thi lần
competition for the second time. thứ 2. David Batley thành viên nhóm
David Batley from SolarAid says his SolarAid cho biết nhóm của anh làm
group works with local entrepreneurs việc với các doanh nhân địa phương
to bring power from the sun to rural để mang những sản phẩm năng
communities. lượng mặt trời đến với cộng đồng cư
dân nông thôn.
"I think the winning team will be one “Tôi nghĩ đội chiến thắng sẽ là đội
that uses a combination of really biết kết hợp giữa sáng kiến thực sự
innovative thinking and taking và ý thức về tính thực tiễn khi áp
account of the practicalities of dụng ở Châu Phi cùng với thách thức
operating in Africa and the mà họ đã trình bày.”
challenges that that represents."
Sandy Parakilas took part in the first Sandy Parakilas đã tham gia trong
competition in two thousand nine. cuộc thi đầu tiên vào năm 2009.
The challenge that year was to help Nhiệm vụ năm này là giúp các tổ
an organization reach one hundred chức đạt đến con số 100 triệu người
million people in five years. trong 5 năm.
One of the three top prizes went to Đội của anh đến từ Đại học Carnegie
his team from Carnegie Mellon Mellon đã dành được một trong 3 giải
University for their business plan for lớn nhất với kế hoạch kinh doanh
One Laptop Per Child. ‘Một máy tính cho mỗi trẻ em’
"They were struggling with Họ đã vượt qua đội Microsoft và

competition from Microsoft and Intel ở cuộc thi này. Và họ gặp phải
Intel. And they were having trouble vấn đề cơ bản là kinh phí.
basically making money.
So it was a great opportunity for Vì thế về cơ bản, cơ hội tuyệt vời cho
some business students to come in một số sinh viên chuyên ngành kinh
and create some ideas for a not\for\ doanh khi đến với chương trình và
profit to be more profitable, sáng tạo ý tưởng là để biến nó từ chỗ
essentially." phi lợi nhuận thành có lợi nhuận hơn.
Howard McNally is chief executive Howard McNally là giám đốc điều

officer of the Hult Global Challenge. hành của cuộc thi the Hult Global
He says, "It's the equivalent of about Challenge. Ông cho biết, ‘Nó tương
twenty thousand hours of consulting đương với khoảng 20 nghìn giờ tư
advice from the world's smartest, vấn ý kiến từ những người trẻ nhất,
youngest people." thông minh nhất thế giới.’
Mr. McNally says the students learn Mr. McNally cho biết qua cuộc thi
about world problems and the sinh viên sẽ có cơ hội tìm hiểu thêm
opportunities that might be available về những vấn đề chung của thế giới
for them in the market. và những cơ hội cho họ trên thị
trường.
"And it's also a tremendous Và các tổ chức phi chính phủ làm
opportunity for the NGOs that we're việc với chúng tôi cũng có những cơ
working with to get the kind of hội lớn để nhận được những lời
advice that they're going to get about khuyên giúp họ tiến gần với mục tiêu
their vision and their goals." và viễn cảnh mà họ mong đợi hơn.
The five Hult campuses will hold 5 cơ sở của trường Hult sẽ tổ chức
regional competitions in February. cuộc thi vùng vào tháng 2. Những đội
Finalists will be chosen in New York được lọt vào vòng chung kết sẽ tham
in April. gia cuộc thi chung kết vào tháng 4 tới
tại New York.
Villarreal. đặc biệt của đài VOA, tôi là Alex
Villareal.
Refugees Bring Flavor of Home to Người Tị Nạn Mang Đặc Trưng

Community Farms Quê Hương Đến Với Các Nông
Trại Tập Thể
This is the VOA Special English Đây là bản tin Nông Nghiệp của
Agriculture Report chương trình tiếng Anh đặc biệt của
đài VOA.
Generations of newcomers have Những thế hệ những người mới

brought their tastes and sometimes nhập cư đã mang đến vùng đất Mỹ
their farming skills to American soil. những đặc trưng và đôi khi còn là cả
những kỹ năng canh tác mới.
These include refugees who have Họ là những người dân tị nạn đã

gotten help from government được các tổ chức chính phủ và các
agencies and private groups to grow nhóm tư nhân giúp đỡ để canh tác
crops on community farms. trên các nông trại tập thể.
These farms and gardens can be Có thể bắt gặp những nông trại và
found across the country. Bantu khu vườn này ở bất cứ đâu trên nước
refugees from Somalia helped start Mỹ. Dân tị nạn da đen đến từ
the New Roots Community Farm in Somalia đã thành lập nông trại tập
San Diego, California. thể New Roots ở San Diego,
California.
Many of them did not have much Hầu hết trong cuộc sống thường
money or much fresh produce in ngày, họ không có nhiều tiền và cũng
their lives. Some, especially young không có những đồ ăn tươi ngon. Một
people, were eating unhealthy fast số người, đặc biệt là thanh niên, ăn
food. những đồ ăn nhanh không tốt cho
sức khỏe.
The refugees wanted to grow their Những người dân tị nạn này muốn tự
own food. Cambodians and other trồng nông phẩm cho mình. Nhóm
groups in San Diego were in a dân Campuchia và những nhóm
similar situation. A community farm người khác ở San Diego cũng có hoàn
seemed like a good answer. cảnh tương tự. Và nông trại tập thể
có vẻ là giải pháp tốt cho tình trạng
này.
The refugees got help from the group Những người tị nạn đã nhận được rất
that had resettled many of them, the nhiều giúp đỡ từ một tổ chức mà đã
International Rescue Committee. But tái định cư rất nhiều những người tị
getting a permit to use some open nạn, đó là Ủy Ban Cứu Trợ Quốc tế.
land owned by the city took about Nhưng để được phép sử dụng đất
two years. trống thuộc sở hữu của thành phố
phải mất khoảng 2 năm.
The New Roots Community Farm Nông trại tập thể The New Roots
opened in two thousand nine. The được thành lập năm 2009. Nông trại
farm is almost one hectare. People này rộng khoảng 1 Héc ta. Mọi người
can learn how to grow foods from có thể học cách trồng cây lương thực
back home as well as traditional từ gia đình và từ cả những vụ mùa
American crops. truyền thống của Mỹ.
The growers sell some of their Người trồng sẽ bán một số sản phẩm
produce at a marketplace and to của họ ra thị trường và đến các nhà
restaurants. One result of the hàng. Một trong những thuận lợi của
community farm is that people are nông trại tập thể là mọi người có thể
learning about foods from other học hỏi thêm về các loại nông phẩm
people's homelands. từ những vùng quê khác.
First lady Michelle Obama hh who Đệ nhất phu nhân Michelle Obamah
has her own vegetable garden at the người có một khu vườn riêng ở Nhà
White House hh visited the farm in Trắng đã thăm nông trại ở San Diego
San Diego last year. vào năm ngoái.
A group called the Somali Bantu Một nhóm có tên là Cộng đồng Dân
Zigua Community has operated a tộc Bantu Zigua Somalia đã thành
farm for several years near Boise, lập nông trại gần Boise, Idaho được
Idaho. nhiều năm nay.
Dadiri Nuro is the group's president. Ông Dadiri Nuro là chủ tịch của
He says: "We are farming people. nhóm. Ông chia sẻ: “Chúng tôi là
We like to farm." Mr. Nuru came to những người làm nông. Chúng tôi
the United States in two thousand thích trồng trọt.” Ông Nuru đến Mỹ
four. từ năm 2004.
He and his family had been living in Trước đây, ông và gia đình đã sống
a refugee camp in Kenya. He says trong trại tị nạn ở Kenya. Ông cho
more than fifteen crops are grown biết hơn 15 vụ mùa đã được trồng mà
without pesticides at the farm, không hề có thuốc trừ sâu trong nông
including potatoes, tomatoes, kale, trại, như khoai tây, cà chua, cải, súp
lettuce, cabbage, onion and shallots. lơ, cải bắp, hành và rau hẹ.
The farm also grows two kinds of Trang trại của ông cũng trồng 2 loại
corn. Mr. Nuru explains that "we bắp. Ông Nuru giải thích rằng ‘
have African corn, and we have Chúng tôi có bắp Châu Phi, và,
American corn. chúng tôi có bắp châu Mỹ’.
Americans, they like soft corn, and Người Mỹ, họ thích bắp mềm, và
the Bantu, we like hard corn."The nhóm dân tộc da đen thích loại bắp
community group sells some of its cứng. Những nhóm tập thể này bán
produce at a farmers market and has sản phẩm của họ ra thị trường nông
now bought storage freezers. nghiệp và mua máy đông lạnh để bảo
quản.
The group has also donated food to Nhóm này còn chia sẻ lương thực của
other communities. The Idaho state mình cho các cộng đồng khác. Văn
Office for Refugees has advice on its phòng cho người tị nạn ở bang Idaho
website about starting a community đưa ra lời khuyên trên trang web của
garden. mình về việc mở một khu vườn tập

thể.
You can find a link at Các bạn có thể tìm đường dẫn ở trang
voaspecialenglish.com. For VOA web voaspecialenglish.com. Trên đây
Special English, I'm Alex Villarreal. là chương trình tiếng Anh đặc biệt
của VOA, tôi là Alex Villareal.
A Soccer Ball That Gives You Quả Bóng Cho Bạn Năng Lượng
Energy – Really Thực Sự
This is the VOA Special English Đây là bản tin Công Nghệ của chương
Technology Report trình tiếng Anh đặc biệt của đài VOA.
Have you ever heard the expression "a Bạn đã từng nghe thấy cụm từ ‘Quả
ball of energy"? People often use the bóng năng lượng’ chưa? Người ta
term to describe very active children. thường dùng cụm này để nói về những
đứa trẻ rất năng động.
But today we tell about an invention Nhưng hôm nay chúng ta sẽ nói về một
called the sOccket, that is a real ball of phát minh có tên gọi là sOccket, đây là
energy. một quả bóng thật chứa năng lượng.
A woman who developed the sOccket Người phụ nữ phát minh ra sOccket đã
calls it, a cutting'edge, portable gọi nó là, sự tân tiến nhất, là máy phát
generator in the form of a soccer ball. điện di động với hình dáng của một quả
bóng đá.
Julia Silverman developed the sOccket ý tưởng này là một phần trong dự án
with Jessica Matthews as part of a theo nhóm của Julia Silverman và
group project for an engineering class Jessica Matthews ở lớp kỹ sư của trường
at Harvard University. đại học Harvard.
To better understand what a sOccket is, Để hiểu rõ hơn thế nào là sOccket, đầu
you first need to understand how it tiên bạn cần phải hiểu cơ chế làm việc
works. When you play with a ball, a lot của nó. Khi bạn chơi bóng, rất nhiều
of energy is transferred, or moves, to năng lượng được truyền đi, hay chuyển
the ball. đến quả bóng.
Julia Silverman says the sOccket Julia Silverman cho biết quả bóng
captures this energy before it is lost or sOccket sẽ thu được năng lượng đó trước
breaks up into the environment. khi nó mất đi hoặc tan vào môi trường.
Her invention attempts to capture the Phát minh của cô ấy nhằm thu giữ năng
energy, and then store it for future use. lượng để sử dụng trong tương lai. Quả
The sOccket collects and stores this bóng này sẽ tích tụ và cất giữ năng lượng
energy with every kick, hit or throw of với mỗi cú đá, đánh hay ném bóng
the ball.
Julia Silverman says users can connect Julia Silverman cho biết người dùng có
small electrical devices, like a light, thể kết nối những thiết bị điện. ví dụ
directly into the ball. bóng đèn, trực tiếp với quả bóng .
For every fifteen minutes of game play, Cứ chơi khoảng 15 phút, quả bóng lại có
the sOccket can provide enough thể cung cấp điện đủ cho một đèn LED
electricity to power an LED lamp for chạy trong vòng 3 giờ đồng hồ
up to three hours.
The ball can store up to twenty'four Quả bóng này có chứa một lượng điện
hours' worth of power. The tương đương với 24 giờ năng lượng. Cơ
International Energy Association Quan Năng Lượng Quốc Tế năm ngoái
reported last year that nearly one and a đã báo cáo rằng gần 1,5 tỉ người không
half billion people did not have access được tiếp cận với nguồn điện.
to electricity.
Most of them live in India, other Asian Họ hầu hết là những người sống ở Ấn
nations and in Africa, south of the Độ, các nước châu Á, châu Phi và Bắc
Sahara. Julia Silverman and Jessica Sahara. Julia Silverman và Jessica
Matthews both had experience in Matthews cả hai đều có kinh nghiệm với
developing countries before they began các nước đang phát triển trước khi họ
the project. bắt đầu dự án này.
They knew that power shortages are a Họ ý thức được rằng thiếu năng lượng là
serious problem in many areas. Julia vấn đề nghiêm trọng ở nhiều khu vực.
Silverman says there is an energy crisis Julia Silverman cho biết tình trạng
in the world. khủng hoảng năng lượng đang diễn ra
trên thế giới.
She notes that one in every five people Cô lưu ý, cứ 5 người thì có một người
does not have any electricity. hoàn toàn không được tiếp cận đến
nguồn điện.
And, there are health issues because Và tình trạng này còn nảy sinh ra các vấn
those with no electricity may use đề về sức khỏe, bởi vì những người
devices like kerosene lamps, which can không có điện dùng, họ thường dùng
produce a lot of smoke. những dụng cụ khác như đèn dầu, loại
đèn thải ra rất nhiều khói.
Ms. Silverman says the sOccket is one Ms. Silverman cho biết quả bóng này là
small solution to a big problem. Jessica một giải pháp nhỏ cho một vấn đề lớn.
Matthews and Julia Silverman have Jessica Matthews và Julia Silverman đã
started a nonprofit organization called thành lập một tổ chức phi lợi nhuận có
Uncharted Play. tên gọi Trò chơi Chưa khám phá.
They hope their sOccket ball will shine Họ hy vọng quả bóng năng lượng của họ
more light on the problem of power sẽ mang lại nhiều tia sáng cho vấn đề
shortages. thiếu năng lượng.
It offers people a chance to put their Nó mang lại cho con người cơ hội gửi
energy into the world's most popular năng lượng vào môn thể thao phổ biến
sport and get some energy in return. nhất thế giới và cũng lấy lai một phần
năng lượng đã mất đi.
And that's the VOA Special English Trên đây là bản tin Công nghệ của
Technology Report. For VOA Special chương trình tiếng Anh đặc biệt của đài
English, I'm Carolyn Presutti. VOA. Tôi là Caralyn Presutti.
India on Way to Topping US in Ấn Độ Trên Đà Vượt Mỹ về Số Người

Internet Users Sử Dụng Internet
India could pass the United States in Ấn Độ có thể sẽ vượt qua Mỹ về số

the number of Internet users in less người sử dụng internet trong vòng gần 2
than two years. A new report says India năm nữa. Một báo cáo đã chỉ ra Ấn Độ
reached one hundred twelve million đã đạt đến 112 triệu người dùng vào
users in September. tháng 9 vừa qua.
India is the third largest Internet market Ấn Độ là thị trường Internet lớn thứ 3
after China and the United States. trên thế giới, sau Trung Quốc và Mỹ.
China reported four hundred eighty# Báo cáo cho biết, vào tháng 6, Trung
five million Internet users in June, and Quốc có 485 triệu người dùng và có 245
there are two hundred forty#five triệu ở Mỹ.
million in the United States.
The Internet and Mobile Association of Hiệp hội Di động và Internet Ấn Độ cho
India says Internet growth was biết Internet đặc biệt phát triển mạnh ở
especially strong among people in những thị trấn và thành phố nhỏ.
smaller towns and cities.
There was also a large increase in Ngoài ra còn có sự gia tăng lớn về số
Internet use among school#aged lượng sử dụng Internet ở trẻ em độ tuổi
children and college students. This is đến trường và các em sinh viên. Hiện
partly because of the growing number tượng này một phần là do sự phát triển
of e#learning services and educational số lượng các dịch vụ học điện tử và các
websites. trang giáo dục trực tuyến.
Subho Roy is president of the Internet Subho Roy là chủ tịch hiệp hội Di động
and Mobile Association of India. He và Internet Ấn Độ. Ông cho biết, một
says another big change this year is that thay đổi lớn trong năm nay đó là ngày
more and more people are using the càng có nhiều người sử dụng Internet ở
Internet from home, and not just at nhà hơn, không chỉ ở các quán cà phê
cyber cafes or offices. Internet hay văn phòng như trước đây.
"People are probably buying their own Người dùng thường tự mua gói cước kết
broadband connections and accessing it nối băng rộng và truy cập trực tiếp từ các
from their own devices rather than thiết bị của họ hơn là đến những điểm
going to common service points." dịch vụ công cộng.
This growth in Internet use has also Không có gì đáng ngạc nhiên khi sự
led, not surprisingly, to an increase in phát triển về số người dùng Internet này
online businesses. đã kéo theo sự phát triển của các doanh
nghiệp trực tuyến.
Deepinder Goyal owns Zomato.com. Deepinder Goyal là chủ trang web

His website provides information about Zomato.com, trang web của ông cung
restaurants and nightlife activities cấp các thông tin về nhà hàng và các
across India. Mr. Goyal got the idea for hoạt động đêm trên khắp Ấn Độ. Ông
Zomato while working at a consulting Goyal lấy ý tưởng về trang web này khi
firm three years ago. còn làm việc cho một công ty tư vấn
cách đây 3 năm.
He and his coworkers kept restaurant Ông và đồng nghiệp của ông giữ thực
menus in their office so they could đơn của các nhà hàng trên trang web vì
order lunch from different places. thế khách hàng có thể đặt bữa từ những
nơi khác nhau.
"We scanned these menu cards and put “Chúng tôi quét hình những danh mục
them online. So starting an Internet món ăn và cho lên web. Thực sự, mở
venture was actually an experiment and một công ty trực tuyến chỉ là một thử
it worked out really well, and currently nghiệm của tôi, nhưng nó đã cho kết quả
we are getting around two million rất tốt, và hiện tại, mỗi tháng chúng tôi
people just looking up menu cards on đã thu hút được khoảng 2 triệu người vào
our website every month." xem thực đơn trên trang web của chúng
tôi.”
Zomato now provides information on Hiện tại Zomato cung cấp thông tin về
more than seventeen thousand hơn 17 ngìn nhà hàng trên khắp đất nước
restaurants across India. It covers areas Ấn Độ. Bao gồm các vùng từ thủ đô
from the Dehli national capital region Dehli đến Mumbai, Bangalore và
to Mumbai, Bangalore and Chennai. Chennai.
Deepinder Goyal says Zomato used to Deepinder Goyal cho biết trước đây
depend mostly on business people Zomato thường phụ thuộc chủ yếu vào
going online at work, often to order các doanh nghiệp mà nhân viên làm việc
lunch. But now, with the rise in home trên mạng, thường là để đặt cơm trưa.
use, "weekends are also very heavy Nhưng nay, với sự gia tăng về sử dụng
traffic for us." Internet ở nhà, thì cuối tuần cũng là
những ngày bận rộn với chúng tôi.
In a separate report, GSMA, the global Trong một báo cáo khác, Đại Hội Di
trade group for the mobile industry, Động Thế Giới , hiệp hội thương mại
says Africa is the world's fastest ngành di động toàn cầu, cho biết châu
growing mobile phone market. Africa Phi là thị trường đang phát triển điện
has the second largest number of thoại di động nhanh nhất. Châu Phi có
mobile phone connections after Asia. số kết nối di động lớn thứ hai, sau châu
Á.
For VOA Special English, I'm Alex Trên đây là chương trình tiếng Anh đặc
Villarreal. biệt của VOA, tôi là Alex Villarreal.
A Room Where Nurses Learn How Phòng Cho Các Y Tá Học Cách Tránh
Not to Get Hurt Thương Tổn.
Nurses spend their lives helping other Các y tá dành cả cuộc đời của họ để giúp
people recover from injuries and đỡ người dân thoát khỏi bệnh tật, đớn
illnesses. đau.
Yet nurses suffer a surprising number Tuy nhiên chính các y tá lại phải chịu
of injuries and illnesses themselves đựng các loại bệnh và chấn thương với
because of their work. In fact, the một con số đáng ngạc nhiên do công việc
United States Department of Labor gây ra. Thực tế, Bộ Lao Động Hoa Kỳ
says nursing is the second leading cho biết y tá là công việc đứng thứ 2 về
profession for on(the(job injuries. số lượng tai nạn nghề nghiệp.
It ranks higher than construction work Con số này còn cao hơn so với công
and law enforcement. Only freight and việc xây dựng và thi hành luật. Nó chỉ
stock movers report higher injury rates. đứng sau nghề bốc vác hàng hóa.
Nurses and other health care workers Y tá và các nhân viên chăm sóc sức
do a lot of heavy lifting on the job. khỏe nói chung phải làm nhiều công việc
Lifting and moving patients improperly di chuyển nặng. Nâng đỡ và di chuyển

leads to sprains, strains and muscle bệnh nhân không đúng cách có thể dẫn
tears (( leading causes of injuries to đến bong gân, căng và trật khớp, nguyên
nurses. nhân chính dẫn đến việc bị chấn thương
của y tá.
Gretchen Gregory is an instructor at the Gretchen Gregory là trợ giáo tại trường
Sinclair School of Nursing on the Điều dưỡng Sinclair, trụ sở tại Columbia
Columbia campus of the University of của đại học Missouri.
Missouri.
She says back problems are the greatest Bà cho biết vấn đề về lưng là mối đe
threat that nurses face when they lift or dọa lớn nhất mà các y tá gặp phải khi họ
move patients. nâng hoặc di chuyển bệnh nhân.
"You're talking about people that have Chúng ta đang bàn về những người gặp
handicaps or limited mobility, that need khó khăn hoặc bị hạn chế trong việc đi
much assistance. And we have lại, những người cần rất nhiều sự giúp
untrained people to do that assisting đỡ. Và chúng ta lại có những người
and that puts them at risk for hurting không được đào tạo bài bản để làm
their backs." những công việc trợ giúp đó và chính
điều này đã làm cho những người trợ
giúp này có nguy cơ bị đau lưng.
Ms. Gregory leads a new training room Bà Gregory đã dẫn đầu một phòng huấn
where nurses can learn to keep luyện nơi các y tá sẽ học cách bảo vệ
themselves and their patients safe. She sức khỏe cho bệnh nhân và cho chính
says most nurses lack training in how bản thân họ.
to lift patients.
"That's not something that we teach in Đó không phải thứ mà chúng tôi dạy ở
school, but that's when falls happen and trường, nhưng đó là lý do mà y tá gặp
that's when nurses get hurt." phải những thương tổn và suy giảm sức
khỏe
The safe practices room has special Phòng thực hành về an toàn có những
training equipment, including a life( trang thiết bị đào tạo đặc biệt, ví dụ như
size mannequin doll. This "patient" can hình nộm to như người thật. ‘Bệnh nhân’
be filled with water and made to weigh này có thể được đổ đầy nước và được
as much as one hundred fifty(nine thiết kế nặng đến 159kg.
kilograms.
Ms. Gregory says most American Bà Gregory cho biết, hầu hết các bệnh
hospitals have lifting equipment to help viện ở Mỹ đều có trang thiết bị nâng
nurses move patients. chuyển để giúp y tá di chuyển bệnh
nhân
But she says the equipment is often Nhưng bà cho biết thêm các trang thiết
pushed back in a corner somewhere (( bị thường không được sử dụng và bị bỏ
unused and forgotten. She says the safe quên ở một góc nào đó. Bà nói rằng
practices room teaches the importance phòng thực hành về an toàn sẽ giải thích
of using the tools and skills available. tầm quan trọng của việc sử dụng những
công cụ và kỹ năng có sẵn.
The training room also seeks to Phòng hướng dẫn còn có mục tiêu nâng
improve communication skills and cao kỹ năng giao tiếp và những thực
other practices in a setting designed to hành khác trong những bối cảnh được
copy a busy hospital or clinic. thiết kế như bản sao của một bệnh viện
hay phòng khám bận rộn.
As Gretchen Gregory puts it: "If we Như Gretchen Gregory đã nói: ‘Nếu
provide an environment where chúng ta tạo ra một môi trường mà mọi
everything's nice and quiet and they thứ đều tốt đẹp và yên tĩnh, họ có thể
can give their medications or they can làm việc hay có thể trao đổi với bác sỹ
communicate to a physician when mà không có gì xảy ra xung quanh, thì
there's nothing going on, that's not đó không thực sự là một môi trường thật.
really a real(life setting. They have to Họ cần phải có khả năng làm việc kể cả
be able to do it with some distraction." khi có những điều dễ gây rối loạn xung
quanh.’
An unidentified donor gave three Một nhà tài trợ dấu tên đã quyên góp
hundred thousand dollars to build the 300.000 đô la để xây phòng huấn luyện
new room. The University of Missouri mới. Đại học Missouri đã miêu tả việc
describes it as one of the first of its này như là một trong những hoạt động
kind at a nursing school in the United đầu tiên trong việc xây dựng phòng thực
States. hành mới ở các trường Điều dưỡng ở
Mỹ.
You can find pictures of it at Các bạn có thể tìm kiếm ảnh của
voaspecialenglish.com. For VOA chương trình này tại trang web
Special English, I'm Carolyn Presutti. voaspecialenglish.com. Trên đây là
chương trình tiếng Anh đặc biệt của đài

VOA, tôi là Carolyn Presutti
Olympus' Troubles: What Would Khó khăn của tập đoàn Olympus:
Peter Drucker Have Said? Peter Drucker đã nói gì?
Economics Report trình tiếng Anh đặc biệt của đài VOA.
In December, the Japanese electronics Vào tháng 12 vừa qua công ty điện tử
company Olympus made a public Nhật Bản Olympus đã có lời xin lỗi đến
apology. công chúng.
It said company officials hid over one Qua đó được biết rằng các cán bộ của
billion dollars in losses going back to công ty phải đối mặt với khoản thất thu
the nineteen nineties. Olympus said it khoảng hơn 1 tỉ đô la, trở lại thời kỳ
was investigating and considering legal những năm 1990. Công ty này cho biết
action against some of its current and họ đang nghiên cứu và cân nhắc một vài
former officials. hành động pháp lý đối với một số cán bộ
hiện thời và cán bộ cũ.
The company's stock lost half its value Cổ phiếu của công ty mất đi nửa giá trị
between October and December. The trong khoảng tháng 10 và 12. Tình trạng
problems at Olympus seemed to come này của Olympus dường như xuất phát
from thinking more about declaring từ việc chú trọng vào lợi nhuận ngắn hạn
profits in the short%term instead of thay vì gây dựng giá trị thực cho công
building real value. ty.
This was one of the issues considered Đây là một trong những vấn đề đã được
by management expert Peter Drucker chuyên gia quản lý Peter Drucker tính
over his long career. Peter Drucker đến trong suốt quá trình dài làm việc của
died in two thousand five. But many of ông. Peter Drucker qua đời vào năm
his ideas remain very meaningful 2005. Nhưng nhiều ý tưởng của ông vẫn
today. còn rất giá trị cho đến ngày nay.
Drucker liked to share his knowledge Drucker thường chia sẻ kiến thức của
not by answering questions but by mình không phải bằng cách trả lời câu
asking them. He once said business hỏi mà bằng việc đặt câu hỏi. Ông đã
people must not ask "what do we want từng nói những người làm doanh nghiệp
to sell?" but "what do people want to không được hỏi ‘chúng ta muốn bán gì’
buy?" mà phải hỏi ‘người tiêu dùng muốn mua
gì?’
He taught at the Claremont Graduate Ông từng dạy ở trường Quản Lý sau đại
School of Management in California học Claremont trong hơn 30 năm. Ông
for over thirty years. He advised đã đưa ra những lời khuyên về phương
companies on business methods. And pháp quản lý cho các doanh nghiệp. Và
he wrote thirty%nine books on business ông cũng đã viết 39 quyển sách về các ý
and economic ideas. tưởng kinh doanh và kinh tế.
Peter Drucker was born in Austria in Peter Drucker sinh ra tại Áo vào năm
nineteen nine. In the late nineteen 1909. Vào cuối những năm 1920, ông
twenties, he worked as a reporter in làm phóng viên ở Frankfurt, nước Đức.
Frankfurt, Germany.
He also studied international law. He Ông cũng đã học luật quốc tế. Ông rời
fled Germany as Adolf Hitler came to nước Đức khi Adolf Hitler lên cầm
power in nineteen thirty%three. Drucker quyền vào 1933. Drucker làm một nhà tư
spent four years in Britain as an adviser vấn đầu tư ngân hàng ở Anh 4 năm
to investment banks.
He then came to the United States.In Sau đó ông đến Mỹ. Vào những năm
the nineteen forties, Drucker argued 1940, Drucker tranh luận rằng lợi nhuận
that the desire for profit was central to chính là động lực chính để các doanh
business efforts. nghiệp nỗ lực hơn.
He also warned that rising wages were Ông còn cảnh báo rằng tăng lương có
harming American business. He was thể sẽ gây hại cho các doanh nghiệp. Sau
later invited to study General Motors. đó ông được mời tham gia vào nghiên
He wrote about his experiences in the cứu cho tập đoàn xe hơi General Motors.
book "The Concept of the Ông đã đúc kết kinh nghiệm của mình
Corporation." trong cuốn sách ‘ Khái niệm tập đoàn’
In it, he said that workers at all levels Trong đó ông cho biết tất cả nhân viên
should take part in decision%making, các cấp đều nên tham gia vào quá trình
not just top managers. Later in his đưa ra quyết định, không chỉ riêng những
career, he warned that businesses that lãnh đạo cấp cao. Vào giai đoạn sau
seek only profit growth help their trong sự nghiệp của ông, ông đã cảnh
competitors. báo các doanh nghiệp rằng nếu chỉ theo
đuổi tìm kiếm phát triển lợi nhuận thì có
thể đó lại chính là mở lối cho các đối
thủ cạnh tranh.
Peter Drucker received the Presidential Peter Drucker đã nhận được ‘huy chương
Medal of Freedom from President tự do tổng thống’ từ tổng thống George
George W. Bush in two thousand two. W. Bush vào năm 2002.
He lived a long life; he died at the age Ông đã sống rất thọ và qua đời ở tuổi
of ninety%five. Drucker was a voice for 95. Drucker là một người có tiếng trong
change and new ways of thinking about công cuộc thay đổi và cách nghĩ tân tiến
social and business relations. về mối quan hệ doanh nghiệp và xã hội.
He used terms like "knowledge Ông thường sử dụng những thuật ngữ
workers" and "management goals." như ‘Công nhân tri thức’ và ‘Mục tiêu
Many of his ideas have become highly quản lý’. Nhiều ý tưởng của ông có giá
valued in business training and politics. trị cao trong đào tạo kinh doanh và
chính trị.
For VOA Special English, I'm Carolyn Trên đây là chương trình tiếng Anh đặc
Presutti. biệt của đài VOA, tôi là Carolyn Presutti.
'Property Ladder' Helps Poor Gain Chiếc thang Sở Hữu giúp người nghèo
Land Rights dành quyền sử dụng đất.
This is the VOA Special English Đây là bản tin Nông Nghiệp của chương
Agriculture Report trình tiếng Anh đặc biệt của đài VOA.
Less than a third of people in Ở những nước đang phát triển, chỉ 1/3
developing countries own or have any trong số những người đang có đất sinh
official right to the land they live on. sống có quyền sở hữu chính thức đối với
mảnh đất đó.
Development experts say gaining land Các chuyên gia phát triển cho biết dành
rights is important for reducing poverty quyền sử dụng đất là một trong những
and increasing economic growth and yếu tố quan trọng để giảm đói nghèo và
food production. phát triển kinh tế và tăng lương thực.
Poor people can then use the land as Từ đó, người nghèo có thể sử dụng đất
security to get bank loans. Land để thế chấp ngân hàng. Sổ đỏ còn có thể
records can also show foreign investors chứng minh với những nhà đầu tư nước
that the land and the rights of those on ngoài rằng mảnh đất và những tài sản
it are legally secure. trên đó đều được đảm bảo về pháp lý.
Foreign demand has increased in recent Ở Châu Phi, Á và Nam Mỹ nhu cầu của
years for agricultural land in Africa, các nhà đầu tư nước ngoài về đất nông
Asia and South America. nghiệp đã tăng trong những năm gần
đây.
UN\Habitat official Clarissa Tổ chức định cư liên hợp quốc trụ sở tại
Augustinus in Nairobi, Kenya, says: Clarissa Augustinus ở Nairobi, Kenya
"When an investor goes to the cho biết: ‘Khi nhà đầu tư đi đến cơ quan
government and says 'I want a piece of chính quyền và nói rằng “Tôi muốn mua
land,' the government looks on their một mảnh đất, chính quyền lúc đó mới
maps which show that that particular tìm trên bản đồ xem mảnh đất nào còn
piece of land is empty, and they give it trống rồi đưa cho nhà đầu tư.’
to an investor.
But when the investor goes there and Nhưng khi nhà đầu tư đến đó thì thấy
looks at the land, he sees that it is fully mảnh đất đó đã có người ở. Nhưng nếu
occupied by a tribe or a family or đuổi họ ra khỏi mảnh đất đó thì lại có
whatever.” Forcing the people off the thể ảnh hưởng đến hình ảnh của nhà đầu
land can harm the investor's image. tư.
Ms. Augustinus says ownership Bà Augustinus cho biết những hồ sơ về

documents like deeds and titles are rare sở hữu đất như văn bản và yêu sách rất
because establishing property lines and hiếm vì thủ tục thiết lập tài sản và
recording land is expensive. chứng nhận sở hữu đất khá tốn kém.
UN\Habitat says the answer for some Tổ chức định cư liên hợp quốc cho biết
countries is to create a series of steps in giải pháp cho vấn đề này là tạo ra một
gaining land rights \\ a so\called loạt các bước trong việc dành lại quyền
property ladder. sử dụng đất hay còn gọi là thang tài sản.
First, people could receive a simple Trước hết người dân có thể nhận được
document or starter title to the land một giấy chứng nhận hay biển hiệu gì
they are on. They would be safe from đấy để chứng nhận về mảnh đất mà họ
the threat of being forced off the land đang sinh sống. Như thế họ sẽ không lo
by the state or wealthy buyers. Higher sợ bị nhà nước hay những người mua
steps would provide greater rights. giàu có đuổi đi khỏi mảnh đất. Và bước
tiếp theo có thể sẽ chứng nhận những
quyền lợi khác.
Finally, a majority of a community Cuối cùng phần lớn người dân sẽ có thể
could decide to allow individual quyết định cho phép sở hữu cá nhân với
ownership of the land. đất ở.
Namibia, Uganda, Tanzania and Namibia, Uganda, Tanzania and Zambia

Zambia are among the countries nằm trong những nước đã áp dụng
adopting property ladders. phương pháp này.
Ms. Augustinus says Ethiopia has Bà Augustinus cho biết Ethiopia đã cấp
already provided twenty million land 20 triệu giấy chứng nhận sở hữu đất ở
certificates on the lower end of the bước đầu tiên trong chiếc thang sở hữu
property ladder for about one dollar và chi phí khoảng 1 đô la cho mỗi giấy
each. chứng nhận.
In Southeast Asia, the United States Ở Nam Á, Cơ quan Phát triển Quốc tế
Agency for International Development Hoa Kỳ đang tiến hành dự án để giúp
is working on a project to help Timor\ đất nước Đông Timor phát triển chiến
Leste develop property rights. lược quyền sở hữu.
The first step is an official certificate Bước đầu tiên là cấp giấy chứng nhận
recognizing a landholder's unopposed chính thức để thừa nhận quyền sở hữu
claim. East Timor separated from đối với chủ đất. Đông Timo đã tách
Indonesia in nineteen ninety\nine. riêng với Indonesia từ năm 1999.
The Indonesian army had destroyed Quân đội Indonesian đã hủy hết sổ đỏ và
land records and forced communities buộc các chủ đất giải tán làn sóng phản
from their land to break up resistance. đối.
Villarreal. You find live English biệt của VOA, tôi là Alex Villareal. Các
lessons Monday through Friday at the bạn có thể tìm các bài học tiếng Anh trực
VOA Learning English page on tiếp từ thứ 2 đến thứ 6 tại mục học tiếng
Facebook. Anh qua VOA trên facebook.
You can also read, listen and learn with Các bạn cũng có thể luyện đọc, nghe và
MP3s and texts of stories at học qua các video MP3 và phần lời của
voaspecialenglish.com. video trên trang web
Public Debt, Protests Made Nợ Công, Biểu tình Đã trở thành

Economic News in 2011 những chủ đề Kinh tế của năm 2011
This is the VOA Special English Đây là bản tin Kinh tế của chương trình
Economics Report tiếng Anh đặc biệt của đài VOA.
Today we look back at some of the top Hôm nay chúng ta sẽ nhìn lại những câu
stories of twenty eleven. In Europe, the chuyện nổi bật của năm 2011. Cuộc
debt crisis that started in two thousand khủng hoảng nợ công ở Châu Âu bắt
ten in Greece and Ireland spread to đầu từ năm 2010 ở Hy Lạp và cộng hòa
other countries. Ai Len đã lan tràn sang 2 đất nước
khác.
Portugal needed a financial rescue, and Bồ Đào Nha đã phải nhờ đến cứu trợ tài
Italy needed a new prime minister. chính, Ý buộc phải có một thủ tướng
Silvio Berlusconi lost his job over mới do thủ tướng Silvio Berlusconi đã từ
Italy's debt problems. chức mà lý do liên quan đến các vấn đề
về nợ công ở Ý.
Former European Union official Mario Cựu viên chức của hiệp hội châu Âu
Monti replaced him in November. Mario Monti đã thế vị ông vào tháng 11.
Pressures on Europe's financial system Những vấn đề nằm trong hệ thống tài
called into question the future of the chính châu Âu đã dấy lên mối quan ngại
euro. về tương lai của đồng tiền Euro.
European finance officials called for Nhiều quan chức tài chính châu Âu đã
greater cooperation and new rules. kêu gọi thúc đẩy hợp tác và sửa đổi luật.
World Bank President Robert Zoellick Chủ tịch ngân hàng thế giới WB ông
said Europe would have to find its own Robert Zoellick đã chia sẻ: Châu Âu sẽ
answers to its debt problems. phải tự tìm ra câu trả lời cho vấn đề nợ
công của mình.
"Europe has to rescue Europe, OK? “Châu Âu phải tự cứu lấy mình, điều này
And it's very important. If there's any rất quan trọng. Liệu có bất cứ thông
message when I'm asked, "Well, what điệp nào khi tôi được hỏi, nước Mỹ có
can the U.S. do and what can China thể làm được gì và Trung Hoa có thể làm
do?" được gì?”
The best thing they can do is clean up Điều tốt nhất họ có thể làm là giải quyết
their act at home, be a source of growth những hậu quả hành động của chính họ
at home. và hãy khởi đầu cho sự phát triển ở
chính quốc gia của họ.
"Mr. Zoellick also said it was important Ông Zoellick còn cho biết thêm những
for other big economies to deal with nền kinh tế lớn khác cũng rất cần thiết
their own budget imbalances. phải giải quyết vấn đề về mất cân bằng
ngân sách của đất nước mình.
"The downgrade of America from Sự sụt giảm độ tín nhiệm với nước Mỹ
triple A didn't affect the finances today, từ AAA không ảnh hưởng đến các nền
but it may be one of those events tài chính hiện tại, nhưng nó có thể là một
people look back on ten years from trong những sự kiện mà người ta có thể
now and say, 'Did they get the nhìn lại sau 10 năm nữa và thắc mắc
warning?'" rằng "liệu họ có được cảnh báo trước?”.
In August, a credit rating agency cut Vào tháng 8, một tổ chức xếp hạng tín
the United States' credit rating from the dụng đã hạ mức tín dụng Mỹ từ hạng cao
highest level, triple A, to double A nhất AAA xuống mức AA+.
plus.
Also in August, Steve Jobs stepped Cũng vào tháng 8, Steve Jobs đã rút chân
down as chief at Apple because of his khỏi chức chủ tịch tập đoàn tại Apple vì
failing health. He died of cancer in tình trạng sức khỏe suy yếu. Ông đã qua
October at the age of fifty six. đời do căn bệnh ung thư ở tuổi 57.
He brought the world the iPod, iPhone Ông đã mang lại cho con người những
and iPad, and helped make Apple into sản phẩm công nghệ tân tiến như the
one of the world's most valuable iPod, iPhone và iPad, và gây dựng
companies. Apple trở thành một trong trong những
công ty có giá trị nhất thế giới.
Twenty eleven will be remembered as Năm 2011 sẽ được nhớ tới như một
a year of protests. Revolutions for năm của những cuộc biểu tình. Các cuộc
political freedom swept North Africa cách mạng tự do chính trị đã lan tràn
and the Middle East in the Arab Spring. khắp Bắc Phi và Trung Đông trong làn
But protests over budget cuts and jobs sóng cách mạng Mùa Xuân Ả Rập. Tuy
were heard around the world. nhiên các cuộc biểu tình liên quan đến
cắt giảm ngân sách và việc làm thì đều
xuất hiện trên khắp thế giới.
In the United States, activists in Ở Mỹ, các nhà hoạt động trên hàng trăm
hundreds of cities protested economic thành phố đã phản đối chống lại sự bất
inequality and joblessness. bình đẳng kinh tế và tình trạng thất
nghiệp.
Protesters were angry that banks got Những người biểu tình uất ức vì các
rescued with taxpayers' money during ngân hàng nhận cứu trợ từ tiền thuế của
the financial crisis nearly four years người dân trong suốt cuộc khủng hoảng
ago. tài chính cách đây gần 4 năm
But many Americans continue to face Nhưng nhiều người Mỹ tiếp tục vẫn phải
hardship. Anger over government đối mặt với nhiều khó khăn. Sự phẫn nộ
budget cuts led to protests in Greece, đối với việc cắt giảm ngân sách nhà
Britain and elsewhere. nước đã dẫn tới các cuộc biểu tình ở Hy
Lạp, Anh và các đất nước khác trên thế
giới.
And in southeastern China, villagers in Và ở miền đông nam Trung Quốc,

Wukan rebelled against local officials người dân làng Wukan đã nổi dậy
they accused of illegally taking land. chống lại các quan chức địa phương vì
đã chiếm hữu đất trái pháp luật.
Villarreal. If your New Year's biệt của đài VOA, tôi là Alex Villarreal.
resolution is to learn English, we can Nếu quyết tâm của các bạn vào năm mới
help. là học tiếng Anh thì chúng tôi có thể
giúp các bạn.
Find out more at Để biết thêm chi tiết mời các bạn tham
voaspecialenglish.com and on khảo chuyên mục VOA Learning
Facebook, Twitter and iTunes at VOA English tại trang web
Learning English. voaspecialenglish.com hoặc trên
facebook, Twitter và iTunes
'Sexting' Study Finds Low Rate Nghiên Cứu Về “Tin Nhắn Sex” Cho
Among Young Tỷ Lệ Thấp ở Các Bạn Trẻ
A new study shows that "sexting" is Một nghiên cứu mới chỉ ra rằng “gửi tin
not as common among young people as nhắn sex” không đến mức phổ biến
earlier findings suggested. trong giới trẻ như những nghiên cứu
trước đó đã nêu.
Researchers at the University of New Các nhà nghiên cứu ở đại học New
Hampshire interviewed more than one Hampshire đã phỏng vấn hơn 1500
thousand five hundred Internet users người dùng internet độ tuổi 10 đến 17.
between the ages of ten and seventeen.
Just two and a half percent of them said Chỉ 2,5 % trong số đó nói rằng họ đã
they had either sent or received naked từng nhận hoặc gửi tranh ảnh khỏa thân
pictures over their mobile phones or the qua điện thoại di động hoặc internet.
Internet.
Earlier surveys had suggested that as Khảo sát trước đó đã nói rằng có đến
many as twenty percent of teens were 20% thanh thiếu niên tham gia vào
involved in such activities. But one những hoạt động này. Nhưng một vấn đề
problem is that some of those findings ở đây là các nghiên cứu này còn bao
included young adults [[ eighteen[ and gồm cả những thanh niên trẻ[ lứa tuổi
nineteen[year[olds. 18[ 19.
Dan Rauzi is senior director for Dan Rauzi, một giám đốc có thâm niên
technology programs for the Boys and về chương trình kỹ thuật của câu lạc bộ
Girls Clubs of America. Boys and Girls ở Mỹ.
He says another problem is confusion Ông cho cho biết, một vấn đề khác là
among teenagers about what exactly giới trẻ vẫn còn nhầm lẫn không hiểu
"sexting" means. For example, he says như thế nào được coi là “sexting”(nhắn
suggestive images like someone in a tin sex). Ông ví dụ những hình ảnh khêu
bathing suit have sometimes been gợi như hình ảnh một người đang mặc
reported as sexting. áo tắm có khi cũng được coi là hình ảnh
sex.
Marian Merritt is the Internet safety Marian Merritt là nhà tư vấn an ninh
advocate for the computer security mạng của công ty an ninh mạng Norton.
company Norton. She says the New Bà cho biết các nhà nghiên cứu của đại
Hampshire researchers considered this học New Hampshire cũng đã tính đến
confusion. yếu tố này.
"They segmented the really most Họ nhận định rằng những hình ảnh nguy
egregious or dangerous kinds of images hiểm và gây chú ý nhất mà dễ bị truyền
people might be posting and sending đi và cho lên mạng là những bức ảnh
from texts that might be more khêu gợi hơn.
suggestive."
Ms. Merritt says very few of the Bà Merritt cho biết rất ít những bức ảnh
images in this latest study would have trong nghiên cứu gần đây nhất được coi
been considered illegal. là bất hợp pháp.
"The kinds of images or videos that Hình ảnh hoặc video có thể kích thích
might constitute child pornography is hành động khiêu dâm của trẻ là rất ít.
very low. It's only one percent. So the Chỉ có khoảng 1% trong số đó. Cho nên
good news is it's a very rare tin vui cho chúng ta, đây chỉ là những
phenomenon and most young people trường hợp hy hữu và hầu hết thanh thiếu
are not engaging in these kinds of niên không tham gia vào những hoạt
behaviors." động nói trên.
Everyone knows young people are Ai cũng biết giới trẻ là đối tượng thích
early adapters of technology. Dan nghi với công nghệ nhanh nhất. Dan
Rauzi say their experimentation often Rauzi cho biết thử nghiệm của họ thường
raises concern with adults, but also has rất thu hút sự quan tâm của những người
another effect. trưởng thành, nhưng bên cạnh đó cũng
có những ảnh hưởng tiêu cực nhất định.
"We get a new technology in and teens, Chúng ta du nhập một công nghệ mới,
they push that envelope and in some và thanh thiếu niên, họ sẽ là những
ways as a society help us see all of the người đầu tiên bóc tem và bằng cách này
possibilities with new technologies, as hay cách khác như một tập thể xã hội họ
well." giúp chúng ta hiểu rõ mọi ứng dụng của
nó
The journal Pediatrics published the Tập san Thiếu Nhi đã đăng tải nghiên
new study in December. In a second cứu mới vào tháng 12. Ở nghiên cứu thứ
study, the New Hampshire researchers 2, các nhà khoa học của đại học New
found that very few sexting cases Hampshire đã nhận thấy, trong số những
investigated by police led to arrests. trường hợp nhắn tin sex mà cảnh sát
điều tra thì rất ít vụ bị bắt giữ.
Marian Merritt is glad about that. Bà Marian Merritt tỏ ra rất vui mừng vì
"Over the last several years we've seen kết quả đó. “Trong những năm qua,
law enforcement across the country chúng ta thấy các cơ quan thi hành pháp
start to take a more modulated trên nước Mỹ đã bắt đầu áp dụng nhiều
approach biện pháp linh hoạt hơn.”
and not going for full enforcement of, và cũng sẽ không áp dụng hoàn toàn các
you know, a mistake [ a momentary biện pháp pháp lý với những tội đó, vì
lapse in judgment from young people như các bạn biết đấy, đó là một sai lầm
who don't understand the power of the nhất thời của tuổi trẻ khi không hiểu
images they may be sharing." được tác động của những bức ảnh họ gửi
cho nhau.
Villarreal. biệt của đài VOA, tôi là Alex Villareal.
Obama Appoints Financial Tổng Thống Obama Bổ Nhiệm Giám

Protection Chief Đốc Bảo Vệ Tài Chính Người Tiêu
Dùng
In early January, President Obama Vào đầu tháng 1 vừa qua, tổng thống
appointed Richard Cordray as director Obama đã bổ nhiệm ông Richard
of the Consumer Financial Protection Cordray làm Giám Đốc Cục Bảo Vệ
Bureau. Tài Chính Người Tiêu Dùng.
This new government agency says it Cơ quan liên bang mới này cho biết họ
has already made home loans and đã sửa đổi nghị định các khoản vay nhà
credit card agreements easier for ở và hợp đồng thẻ tín dụng nhằm giúp
Americans to understand. But the nghị định này dễ hiểu hơn với người dân
Obama administration said the bureau Mỹ. Nhưng chính quyền Obama cho
cannot supervise financial products like rằng cơ quan này sẽ khó có thể giám sát
home loans without a director. các sản phẩm tài chính như các khoản
vay thế chấp nếu không có một giám
đốc chỉ đạo.
The president used a measure known as Tổng thống Obama đã dùng biện pháp
a recess appointment to fill the có tên gọi là ‘bổ nhiệm khi ngừng họp’
position. He nominated Mr. Cordray cho vị trí này. Ông đã bổ nhiệm ông
last July. But the opposition Corday vào tháng 7 vừa qua. Nhưng các
Republican Party blocked a vote in the thượng nghị sỹ đảng Cộng hòa tại
full Senate. Thượng viện đã không phê chuẩn.
Mr. Obama announced the appointment Tổng thống đã tuyên bố sự bổ nhiệm này
during a visit to Ohio. It was his first trong chuyến thăm bang Ohio. Đó là
political campaign trip of the year. He chuyến thăm đầu tiên trong cuộc vận
told the crowd that the severe economic động chính trị năm nay. Ngài đã tuyên
crisis three years ago did not happen bố với quần chúng rằng cuộc khủng
because of too many financial rules. hoảng kinh tế trầm trọng cách đây 3
năm đã không xảy ra do có quá nhiều
luật lệ tài chính.
Mr. Obama said: "Does anyone think Tổng thống Obama nhấn mạnh thêm:
the reason why we got into such a “Đã có ai từng suy nghĩ xem tại sao nền
financial mess, the worst financial tài chính của chúng ta lại lâm vào cảnh
crisis since the Great Depression, the hỗn loạn như thế này, đây là cuộc khủng
worst economic crisis in a generation, hoảng tài chính trầm trọng nhất kể từ
that the reason was because of too cuộc đại suy thoái, và cũng là cuộc
much oversight of the financial khủng hoảng kinh tế tồi tệ nhất ở thời
industry? chúng ta, liệu đó có phải là vì có quá
nhiều sự soi xét trong nền công nghiệp
tài chính?”
Of course not. We shouldn't be Tất nhiên là không. Chúng ta không nên

weakening oversight, we shouldn't be giảm đi sự giám sát, không nên giảm đi
weakening accountability, we should tinh thần trách nhiệm, mà chúng ta phải
be strengthening it! đẩy mạnh nó.
"Senate Minority Leader Mitch Lãnh đạo Khối Thiểu Số Thượng Viện
McConnell criticized the president's ông Mitch McConnell đã chỉ trích hành
appointment. Many Republicans động bổ nhiệm này của tổng thống.
oppose the new agency, saying its Nhiều đảng viên đảng cộng hòa đã phản
goals are not clear. đối cơ quan mới này, họ cho rằng mục
đích của cơ quan này là không rõ ràng.
They also want a group of people to Đồng thời họ muốn nó được lãnh đạo bởi
lead the agency instead of a single một nhóm người chứ không phải là một
director. The Consumer Financial cá nhân đơn lẻ. Cục Bảo Vệ Tài Chính
Protection Bureau resulted from the Người Tiêu dùng tiền thân là Luật Bảo
DoddvFrank Wall Street Reform and vệ người tiêu dùng và cải cách Phố Wall
Consumer Protection Act of twenty ten. DoddvFrank từ năm 2010.
Its goal is to make the market for Mục đích của cơ quan này là để đảm
financial products safer. Educating bảo cho thị trường tài chính được an toàn
Americans about investment and loan hơn. Giáo dục người dân Mỹ về đầu tư
products, enforcing financial laws and và các sản phẩm vay nợ, thúc đẩy luật tài
studying financial information all are chính và nghiên cứu về các thông tin tài
part of its duties. chính, tất cả đều thuộc nhiệm vụ của cơ
quan này.
The agency's budget is expected to be Cục này được kỳ vọng có khoảng 500
around five hundred million dollars. triệu đô la ngân sách. Ông Richard
Richard Cordray served as Ohio's Cordray trước đó đã giữ chức Bộ trưởng
attorney general for two years. Tư pháp tiểu bang Ohio trong 2 năm.
He has earned praise for bringing legal Ông đã dành được sự khen ngợi của
action against banks and financial quần chúng vì đã có hành động pháp lý
companies accused of harming chống lại các ngân hàng và cơ quan tài
homeowners and borrowers. chính bị cáo buộc gây hại cho chủ nhà ở
và người đi vay.
Mr. Cordray launched cases against Ông Cordray đã khởi tố vụ kiện chống
Bank of America and insurer AIG. His lại ngân hàng Mỹ và công ty bảo hiểm
recess appointment is effective only AIG. Sự bổ nhiệm này sẽ có hiệu lực
until the end of the Senate's current đến khi kết thúc nhiệm kỳ hiện tại của
term. thượng viện.
Presutti. For more business news, go to biệt của VOA, tôi là Carolyn Presutti. Để
voaspecialenglish.com, where you can cập nhật tin tức về doanh nghiệp, mời
download MP3s and texts of our các bạn truy cập trang web
programs. Read, listen and learn voaspecialenglish.com, tại đây các bạn
English and much more. có thể tải về phần nghe và phần lời các
chương trình của chúng tôi. Các bạn có
thể đọc nghe, học tiếng anh và nhiều
chuyên mục khác.
Click on The Classroom for learning Bấm vào mục “Phòng học” các bạn sẽ có
activities and interactive features. And những hoạt động học tập và trao đổi thú
join us on Facebook, Twitter and vị. Các bạn cũng có thể kết nối với
YouTube at VOA Learning English. chúng tôi qua facebook, Twitter và
YouTube tại địa chỉ VOA Learning
English.
Websites Cut Service to Protest US Một số Trang web Ngừng Dịch Vụ Để

Antipiracy Bills Phản Đối Dự Luật chống Vi Phạm
Bản Quyền của Mỹ.
Economics Report tiếng Anh đặc biệt của đài VOA
On January eighteenth, Wikipedia, the Vào 18 tháng một vừa qua, trang mạng
online encyclopedia, blacked out its bách khoa toàn thư Wikipedia đã tạm
English language website for twenty! ngừng hoạt động trang tiếng Anh của họ
four hours. trong 24 giờ.
The move was part of an organized Hành động này là một phần trong một
protest against a proposed United chiến dịch có tổ chức nhằm phản đối dự
States law to fight illegal copying of luật của Mỹ về việc phản đối các hành
intellectual property on the Internet. vi sao chép trái phép sở hữu trí tuệ trên
mạng.
Jay Walsh is head of communications Ông Jay Walsh là trưởng ban truyền
for the Wikimedia Foundation which thông của tổ chức Wikimedia, là tổ chức
operates Wikipedia. He says the quản lý trang Wikipedia. Ông cho biết
legislation "is detrimental to the free dự luật này nếu được thông qua sẽ gây
and open Web. tổn hại cho một thế giới mạng mở và tự
do như hiện nay.
It's detrimental to Wikipedia. And we Nó sẽ gây tổn hại cho trang Wikipedia
want to make sure that we send a của chúng tôi. Và chúng tôi muốn rằng
message."The blogging site Boing chúng tôi có thể gửi đến các bạn một
Boing and social news website Reddit thông điệp nào đó. Trang blog
also went black. BoingBoing và trang tin tức xã hội
Reddit cũng đã tham gia chiến dịch ‘tắt
điện’ này.
Erik Martin, the general manager of Erik Martin tổng giám đốc trang Reddit
Reddit, said: "This is a really big deal nói rằng: ‘Đây là một vấn đề thực sự
and this is something we're going to lớn, vấn đề chúng ta cần phải chống lại
fight, and this is something we think và có thể nó sẽ đe dọa nền công nghệ
threatens the entire tech sector." toàn cầu.’
Both Wikipedia and Reddit urged users Cả Wikipedia và Reddit đều hối thúc
to contact their congressional người dùng liên hệ với đại biểu quốc hội
representative. Internet search leader của họ. Trang tìm kiếm đứng đầu thế
Google also protested, although it giới Google cũng tham gia vào chiến
continued to provide service. dịch phản đối này, dù họ vẫn tiếp tục
cung cấp dịch vụ.
The protest was against two bills !! the Chiến dịch này phản đối hai dự luật!
Stop Online Piracy Act, or SOPA, and Chống vi phạm bản quyền trên mạng,
the Protect Intellectual Property Act, or hay còn gọi là SOPA, và dự luật về sở
PIPA. PIPA is the Senate version; hữu trí tuệ hay còn gọi là PIPA. PIPA là
SOPA is the version in the House of văn bản của thượng nghị viện, còn
Representatives. SOPA lại là văn bản được soạn thảo bởi
hạ viện Mỹ.
Supporters say the law is needed to Những người ủng hộ dự luật cho rằng
fight foreign websites that sell pirated cần phải chống lại những trang web nước
copies of American movies and music. ngoài vi phạm bản quyền phim và âm
Steven Tepp is a lawyer with the U.S. nhạc của Mỹ. Steve Tepp là một luật sư
Chamber of Commerce. phòng thương mại Mỹ.
He says piracy of books, music, movies Ông cho rằng việc xâm phạm bản quyền
and other forms of intellectual property sách, âm nhạc, phim ảnh và những hình
hurt the economy. "These rogue sites thức khác của sở hữu trí tuệ sẽ gây tổn
are hurting American jobs, stealing hại đến nền kinh tế. Những trang không
American jobs, they're harming chính đáng này đang gây bất lợi đối với
American consumers and they have no việc làm ở Mỹ, nó đang đánh mất cơ hội
business being on the Internet.” việc làm ở đây và chúng đang làm ảnh
hưởng đến người tiêu dùng Mỹ và
nhưng trang này không có quyền được
xuất hiện trên mạng.
But many online businesses including Nhưng những doanh nghiệp kinh doanh
blogs, news sites and search engines mạng khác như các trang blog, tin tức và
say the law would force them to trang tìm kiếm thì cho rằng dự luật này
become censors. sẽ biến họ thành những kiểm soát viên
thực sự.
David Smith is with the Potomac Ông David Smith làm việc trong Viện
Institute for Policy Studies. He says the nghiên cứu chính sách Potomac. Ông
proposed law would hurt Wikipedia cho rằng dự luật sẽ gây tổn hại cho
and other sites that depend on material Wikipedia và những trang mạng phụ
from users of the sites. thuộc nguồn tài liệu từ người dùng của
trang khác.
He says websites would be required to Ông cho biết những trang web này sẽ
police all the material they carry. "It phải kiểm soát tất cả những thông tin có
creates a legal situation in which a trên web họ. ‘Điều này tạo nên một tình
complainant can go before a judge and huống pháp lý trong đó người dân có thể
get an order, and it then makes the đi đến tòa án khiếu nại, điều này có thể
various Internet companies, the Internet làm cho nhiều công ty mạng và các nhà
service providers, responsible for what cung cấp dịch vụ mạng phải có trách
they're carrying." nhiệm với những thông tin trên mạng.’
After the online protests, some Sau những cuộc phản đối trên mạng,
lawmakers said they now had doubts một số nhà làm luật cho hay bây giờ thì
about the legislation. The bills họ đã hoài nghi về tính khả thi của dự
appeared unlikely to pass without luật này. Dự luật này khó mà được thông
changes. qua nếu như không thay đổi một số điều
khoản.
The Obama administration said it Chính quyền Obama cho biết họ sẽ phản
opposes any law that reduces freedom đối tất cả những điều luật hạn chế quyền
of expression or increases cyber tự do ngôn luận và tăng nguy cơ an ninh
security risk. không gian mạng
Villarreal. biệt của đài VOA, Tôi là Alex Villarreal.
Facebook and Its Big Stock Offering Facebook Phát Hành Lượng Cổ Phiếu
Lớn
Facebook says it aims to raise five Tập đoàn Facebook cho biết họ đang có
billion dollars through its first public mục tiêu huy động 5 tỉ đô la Mỹ thông
sale of stock. qua phát hành cổ phiếu ra công chúng.
That would be one of the biggest initial Đây là đợt phát hành cổ phiếu ra công
public offerings ever. And it would be chúng lần đầu (IPO) lớn nhất trên thế
much bigger than Google's first public giới cho đến nay. Và con số này lớn hơn
stock sale in two thousand four. That nhiều so với Google khi họ lần đầu phát
IPO raised almost two billion dollars. hành cổ phiếu công chúng vào năm
2004. IPO của Google vào năm 2004 vào
khoảng 2 tỉ đô.
The world's biggest social media Trang mạng truyền thông xã hội lớn
network filed documents with the nhất thế giới này đã đệ đơn lên Ủy ban
Securities and Exchange Commission Chứng khoán và Hối đoái vào ngày 1
on February first. tháng 2 vừa qua.
The documents are required before the Những thủ tục này là bước thiết yếu
company can launch an initial public trước khi một công ty được phép phát
offering. A date for the sale was not hành cổ phiếu ra công chúng lần đầu.
immediately announced. Ngày phát hành cổ phiếu của Facebook
vẫn chưa được thông qua.
Facebook has more than eight hundred Facebook có hơn 800 triệu người dùng
million users around the world. It trên khắp thế giới. Điều này minh chứng
represents the second most visited đây là trang mạng có số người truy cập
website after Google. lớn thứ 2 thế giới chỉ sau Google.
Now, experts say the social media Đến nay, các chuyên gia nhận định rằng
company is in a position to become one công ty truyền thông xã hội này đang có
of the world's most valuable Internet vị thế để trở thành một trong những công
companies. Stock expert Anupam Palit ty truyền thông có giá trị nhất. Chuyên
at Greencrest Capital says that among gia chứng khoán Anupam Pali tại công
social media sites, Facebook is in a ty Greencrest Capital cho biết trong số
class by itself. các trang mạng xã hội, thì Facebook là
trang nổi bật hơn cả.
"It's the biggest company in this space ‘Đây là công ty lớn nhất trên thế giới
and we believe what makes it very trong lĩnh vực này và chúng tôi tin
unique from every other company that tưởng rằng lý do sẽ làm cho nó trở nên
went public last year in this space is khác biệt với các công ty đã từng phát
that it is very, very profitable." hành cổ phiếu vào năm ngoái đó là nó
mang lại rất nhiều lợi nhuận.’
Early estimates value the social Trước đó ước tính giá trị của Facebook
network between seventyYfive and one là khoảng 75Y 100 tỉ đô la. Bao gồm các
hundred billion dollars. That includes đầu tư trước đó từ các công ty khác.
earlier investments by other companies.
David Kirkpatrick wrote the book "The Trong cuốn sách "The Facebook Effect"
Facebook Effect." He says Facebook's (Ảnh hưởng của Facebook), David
IPO will be historic: "Will Facebook's Kirkpatrick đã nhận xét IPO của
IPO be the biggest IPO in American Facebook sẽ đi vào lịch sử. ‘Liệu IPO
history? của Facebook sẽ là IPO lớn nhất trong
lịch sử nước Mỹ?’
Probably not. But it will certainly be by Có thể là không. Nhưng tất nhiên cho
far the biggest Internet or technology đến nay nhìn chung đây là công ty công
IPO we've ever seen. nghệ và truyền thông có IPO lớn nhất.
"The stock sale could also make Lượng cổ phiếu này còn giúp cho nhà
twentyYsevenYyearYold Facebook coY sáng lập 27 tuổi Mark Zucherberg trở
founder Mark Zuckerberg one of the thành một trong những tỉ phú trẻ tuổi
world's youngest billionaires. nhất thế giới.
Investment companies are likely to be Những công ty đầu tư có lẽ sẽ là những

the first to buy the stock. Investment người mua số cổ phiếu này đầu tiên.
manager Jim O'Shaugnessy points out Giám đốc đầu tư Jim O’Shaugnessy đã
that the price of some IPO stocks fall chỉ ra rằng giá các cổ phiếu IPO không
not long after they first go on sale. giảm nhiều sau ngày đầu niêm yết.
Stock in LinkedIn, Groupon and Zynga Cổ phiếu của LinkedIn, Groupon và

dropped as much as twentyYfive Zynga đều giảm tới 25% sau ngày giao
percent after going public. dịch đầu tiên.
"Many IPOs come out being very, very Rất nhiều IPO của các công ty khi được
overvalued because they get so hyped phát hành ra được đánh giá quá cao vì thị
up and investors are so taken in by the trường quá bị kích động và các nhà đầu
story that they're willing to pay any tư bị nhét vào đầu ý nghĩ rằng họ sẵn
amount just to be able to get into the sàng trả một khoản bất cứ như thế nào
stock. miễn là được mua loại chứng khoán đó.
That generally translates to being very Vì thế chúng ta có thể tạm hiểu là nó
overvalued. So we generally tell được đánh giá quá cao. Và chúng tôi
investors that they should wait cũng muốn khuyên các nhà đầu tư nên
probably a good full year before they chờ đợi có lẽ là một năm trước khi họ
look at buying stock that was recently muốn mua cổ phiếu phát hành lần đầu ra
IPO'd." công chúng.
There were similar questions eight Cũng là những câu hỏi chung giống như
years ago about Google. Today, Google cách đây 8 năm. Ngày nay,
Google is one of the world's most Google là một trong công ty công nghệ
valuable technology companies. có giá trị nhất thế giới.
For VOA Special English, I'm Carolyn Trên đây chương trình tiếng Anh đặc
Presutti. biệt của VOA, tôi là Carolyn Presutti.
IBM Thinks Minds Will Control IBM cho rằng ý nghĩ sẽ điều khiển
Machines Within 5 Years máy móc trong 5 năm tới
Controlling a device with your mind. Điều khiển thiết bị bằng ý nghĩ. Tạo ra
Powering your home with the energy of năng lượng cho ngôi nhà của bạn bằng
your own activities. chính năng lượng sản sinh từ những
hoạt động cơ thể.
These are two of the developments that Đây là hai trong số những đề án mà các
experts at IBM think will become chuyên gia của tập đoàn máy tính nổi
reality within the next five years. tiếng IBM cho rằng sẽ trở thành hiện
thực trong vòng 5 năm nữa.
The technology company has released Công ty công nghệ này vừa đưa ra báo
its latest "5 in 5" report. The experts cáo mới nhất có tên gọi “5 trong 5” (5 dự
think people will soon be able to đoán công nghệ trong 5 năm tới). Theo ý
control many electronic devices simply kiến của các chuyên gia thì con người sẽ
by using their minds. sớm có khả năng chỉ cần sử dụng tâm trí
của họ để điều khiển các thiết bị điện tử.
Scientists at IBM and other companies Các nhà khoa học của IBM và các công
are researching ways to do this in a ty khác đang cố gắng tìm ra phương thức
field of science known as để hiện thực hóa giấc mơ này trong một
bioinformatics. lĩnh vực khoa học mới gọi là tin sinh
học
They say people will soon have a way Họ cho rằng con người sẽ sớm tìm ra
to just think about calling or e\mailing cách gọi điện hay gửi thư điện tử cho
someone in order to make it happen. nhau chỉ bằng cách nghĩ về nó. Bernie
Bernie Meyerson is IBM's vice Meyerson là phó chủ tịch mảng phát
president of innovation. minh sáng tạo của IBM.
He says the idea is for "something with Ông cho biết ý tưởng này là để tạo ra “
really deep capability so that a person, một cái gì đó thực sự có khả năng để ai
for instance, a quadriplegic, a đó chẳng hạn như một người bị liệt tứ
paraplegic can actually utilize chi hay một người bị liệt hai chân cũng
brainwaves to make things happen and hoàn toàn có thể sử dụng sóng não để
basically run their own lives làm mọi việc và cơ bản có thể làm chủ
independently." cuộc sống của mình”.
Another prediction is a way for people Dự đoán tiếp theo là con người sẽ tự tạo
to power their homes and offices using ra năng lượng cho ngôi nhà của mình và
energy from activities like walking or các văn phòng có sử dụng năng lượng
running. bằng các hoạt động như đi bộ hay chạy
bộ.
Still another prediction: passwords Một dự đoán khác nữa là mật khẩu có lẽ
could soon become a thing of the past. sẽ nhanh chóng đi vào dĩ vãng. IBM cho
IBM says developments in biometric biết những tiến bộ trong công nghệ sinh
technology could soon make passwords trắc học có thể sẽ sớm biến mật khẩu
unnecessary. thành một thứ vô giá trị.
Some of the most common biometrics Một số công nghệ sinh trắc học phổ biến
used to identify people are fingerprints, nhất đã được sử dụng để nhận dạng con
face and voice recognition, and iris người như máy quét dấu vân tay, và
scans. máy nhận mặt, giọng nói và tròng mắt.
The iris is the colored part of the eye. Tròng mắt là phần có màu trong mắt. Bà
Bernie Meyerson says this technology Bernie Meyerson cho biết công nghệ
will soon be more widely used by này sẽ sớm được ứng dụng rộng rãi trong
money machines and other devices. các máy rút tiền và các thiết bị khác.
Another prediction from the experts at Dự đoán tiếp nữa của các chuyên gia từ
International Business Machines: better Tập đoàn máy tính đa quốc gia (IBM) là:
technology to prevent unwanted e\mail. chúng ta sẽ phải có một công nghệ tốt
hơn để ngăn chặn thư rác điện tử .
The fifth prediction on IBM's 5 in 5 list Dự đoán cuối cùng trong báo cáo ‘5
is an end to the "digital divide" trong 5’ của IBM là xóa bỏ ‘khoảng
between those who have technology cách số’ giữa những người có và không
and those who do not. có thiết bị công nghệ.
Bernie Meyerson says: "We anticipate Ông Bernie Meyerson chia sẻ: ‘Chúng
within five years, better than eighty tôi dự đoán trong vòng 5 năm tới, sẽ có
percent coverage of the world's hơn 80% dân số sử dụng Smartphone.’
population by cellular to smartphones.
At that point, imagine having, for Giả sử có chuyện này xảy ra, thì đến thời
instance, the ability to speak openly điểm này chúng ta có khả năng nói
with anybody anywhere, anytime and chuyện thoải mái với bất cứ ai, bất cứ
any language \\ real time translation. đâu bất cứ lúc nào và bằng bất cứ ngôn
ngữ nào\ vì điện thoại sẽ có chức năng
thông dịch tức thời.
Literally, the old 'Star Trek' idea of the Thật vậy, ý tưởng ‘Star Trek’ về phiên
universal translator coming to be, and dịch toàn cầu sẽ trở nên lỗi thời và thế
how the world would change if there giới sẽ như thế nào nếu có kiểu giao tiếp
were that kind of communication and và sự thoái mái như vậy.
openness."
And that's the VOA Special English Trên đây là bản tin Công Nghệ của đài
Technology Report. For VOA Special VOA, và tôi là Carolyn Presutti, phát
English, I'm Carolyn Presutti. thanh viên của chương trình Tiếng Anh
Đặc biệt của đài VOA.
New Effort to Fight 10 'Neglected' Nỗ lực mới chống lại 10 căn bệnh
Tropical Diseases nhiệt đới bị lãng quên
This is the VOA Special English health Đây là bản tin Y tế của chương trình
Report tiếng Anh đặc biệt của đài VOA.
A new campaign aims to fight ten Một chiến dịch mới nhằm chống lại 10
diseases that affect many of the world's căn bệnh ảnh hưởng đến rất nhiều người
poorest people but do not get much thuộc tầng lớp nghèo nhất của xã hội
attention. nhưng lại không được quan tâm thích
đáng.
At the end of January officials Vào cuối tháng 1 vừa qua các quan chức
announced the London Declaration on đã thông qua một đạo luật về các bệnh
Neglected Tropical Diseases. nhiệt đới bị lãng quên.
The diseases include conditions like Những căn bệnh này bao gồm bệnh rối
sleeping sickness, guinea ưởm and loạn giấc ngủ, giun kim và bệnh hủi.
leprosy. They affect more than a billion Những căn bệnh này ảnh hưởng nhiều
people worldwide. đến hàng tỉ người trên toàn thế giới.
The effort involves thirteen drug Nỗ lực này thu hút sự tham gia của 13
companies and the governments of the công ty dược và các chính quyền Mỹ,
United States, the United Kingdom and Anh và các tiểu vương quốc Ả Rập
the United Arab Emirates. thống nhất.
It also includes the Bill and Melinda Còn có sự tham gia của tổ chức Bill &
Gates Foundation, the World Bank and Melinda Gates, Ngân hàng thế giới và
health groups. các tổ chức y tế.
The campaign promises almost eight Chiến dịch hứa hẹn sẽ dành khoảng 8
hundred million dollars for drug trăm triệu đô cho các chương trình tặng
donation programs. Stephen O'Brien, a thuốc. Ông Stephen O\'Brien , một thành
member of the British Parliament, was viên của Nghị viện Anh, đang có mặt tại
at the launch. chiến dịch này.
He said financial investment and Ông cho biết đầu tư tài chính và chi tiêu
cumulative spending will increase five_ lũy tích sẽ tăng lên 5 lần vào năm 2015,
fold, from seventy_nine million dollars từ 79 triệu đô la lên đến 387 triệu đô
to three hundred eighty_seven million
dollars by twenty_fifteen.
'That is four treatments a second, ' he Ông chia sẻ ‘Đây là bốn biện pháp tức
said. The The United States Agency for thì’. Cơ quan Phát triển quốc tế Hoa Kỳ
International Development says (USAID) cho biết những căn bệnh nhiệt
neglected tropical diseases, or NTDs, đới, hay còn gọi là NTDs, đã lấy đi 10 tỉ
cost governments and businesses ten đô của chính phủ cũng như các doanh
billion dollars a year. nghiệp mỗi năm.
This is in lost productivity and Đó là chi phí cho việc điều trị và giảm
treatment costs. Dr. Donan Mmbando sút trong hiệu quả công việc. Bác sỹ
is with the Tanzanian Ministry of Donan Mmbando làm việc tại Bộ Y tế
Health and Social Welfare. và Phúc lợi Xã hội cộng hòa Tanzania.
He says, "The plight of people with the Ông chia sẻ ‘Những mảnh đời mang căn
neglected tropical diseases is so real in bệnh nhiệt đới hiện hữu rất phổ biến ở
my country. You need to see people đất nước tôi. Bạn phải nhìn thấy những
with severe itching, lizard skin, which người bị các triệu chứng da liễu như
is a manifestation of river blindness." ngứa nhiều, nốt như da thằn lằn, đây là
những dấu hiệu của bệnh mù sông_ hay
còn gọi là bệnh giun chỉ’.
The declaration calls for control or Đạo luật này kêu gọi vào 2020 sẽ phải
elimination of the ten diseases by kiểm soát và loại trừ được 10 căn bệnh
twenty_twenty. Margaret Chan, the này. Margaret Chan, tổng giám đốc Tổ
director_general of the World Health chức y tế thế giới WTO cho biết ‘Hãy
Organization, said, "Just think of the nghĩ đến viễn cảnh giải thoát được hàng
prospect of freeing millions of people _ triệu con người_ hầu hết là trẻ em và phụ
_ most of them are children and women nữ_ từ đó họ sẽ có được cuộc sống khỏe
__ so that they could have a healthy and mạnh và hữu ích hơn.’
productive life."
The Gates foundation is giving three Tổ chức Gates sẽ đóng góp cho chiến
hundred sixty_three million dollars to dịch này với số tiền là 63 triệu đô la.
the campaign. There have been many Trước đó cũng có nhiều chiến dịch
campaigns before against these chống lại những căn bệnh này.
diseases.
Dr. Neeraj Mistry of the Global Bác sỹ Neeraj Mistry làm việc tại ‘Mạng
Network for Neglected Tropical lưới toàn cầu về các bệnh nhiệt đới bị
Diseases says those earlier efforts were lãng quên’ đưa ra nhận định, những nỗ
not very effective because access to lực trước đó không thực sự có hiệu quả
drugs was limited. vì số lượng thuốc còn quá hạn chế.
He says now, with the increased Ông nói thêm, bây giờ với sự ủng hộ của
support, "we can actually take the nhiều ban ngành, ‘Chúng ta mới thực sự
response to NTDs to scale, which quan tâm đến các bệnh nhiệt đới bị lãng
means that we can treat more quên, nghĩa là chúng ta có thể chữa trị
communities and more people." được cho đông đảo quần chúng và cho
nhiều người hơn.’
The thirteen drug companies have also 13 công ty dược cũng đã đồng ý sẽ chia
agreed to share information that could sẻ thông tin để giúp đẩy nhanh tốc độ
speed up the development of new phát triển của các phương pháp chữa trị
treatments. mới.
For VOA Special English, I'm Mario Trên đây là chương trình tiếng Anh đặc
Ritter. For more health news, along biệt của đài VOA, tôi là Mario Ritter.
with activities for learning English, go Để biết thêm các tin tức vế sức khỏe,
to voaspecialenglish.com cùng với những hoạt động cho việc học
tiếng Anh, mời các bạn truy cập vào
trang web voaspecialenglish.com.
College Students Get Into Sinh Viên Đại Học Bước Vào Chiến
Microfinance Lending Dịch Cho Vay Tài Chính Vi Mô
Imagine that you have lost your job. Tưởng tượng rằng bạn vừa mới bị mất
You could start a sewing business at việc. Và bạn có thể mở một tiệm may ở
home if you had a better sewing nhà nếu bạn có một chiếc máy may tốt
machine and a little money to hơn và có một ít tiền để quảng cáo.
advertise. But you cannot get a loan Nhưng bạn không thể vay tiền từ ngân
from a bank. hàng.
In recent times, many people in similar Trong thời gian gần đây, nhiều người có
situations have received loans from hoàn cảnh tương tự đã vay tiền từ các
student microfinance groups. nhóm tài chính vi mô sinh viên.
Such groups make small loans for Những nhóm này cho vay những khoản
business or personal use. Twelve of the nhỏ cho mục đích kinh doanh hoặc sử
organizations are part of a national dụng cá nhân. 12 trong số những tổ chức
network called the Campus này nằm trong một mạng lưới quốc gia
Microfinance Alliance. có tên gọi là Liên hiệp Tài chính vi mô
Trường học.
The alliance provides financial aid, Liên hiệp này hỗ trợ tài chính, tư vấn kỹ
technical advice and training programs thuật và các chương trình đào tạo cho
for its member groups. thành viên của các nhóm.
Each group has between ten and Mỗi nhóm có khoảng 10 đến 70 tình
seventy volunteers, many of them nguyện viên, nhiều trong số đó là sinh
college students. viên.
They have enabled hundreds of people Họ đã giúp cho hàng trăm người khắp
across the United States to launch small nước Mỹ có thể mở doanh nghiệp nhỏ.
businesses.
Vanessa Carter is director of the Vanessa Carter là giám đốc liên hiệp
alliance. She says bad economic times này. Bà cho biết thời kỳ kinh tế khó
have sped the growth of the college khăn càng đẩy nhanh sự phát triển của
microfinance movement. các nhóm tài chính vi mô ở các trường
đại học.
"This really got started because “Chiến dịch này đã thực sự bắt đầu, sinh
students were walking off campus, it viên đã bắt đầu bước ra khỏi trường học,
was the height of the economic và đây là điểm cao của suy thoái kinh tế,
recession, and they were seeing họ đã chứng kiến những doanh nghiệp
boarded up businesses and the effects phải đóng cửa và những ảnh hưởng trực
of high unemployment first hand." tiếp từ tình trạng thất nghiệp cao. ”
In Iowa, a student microfinance group Ở bang Iowa, một nhóm tài chính vi mô
at Grinnell College helps people both của trường đại học Grinnell không
locally and internationally. The group những hỗ trợ người dân địa phương mà
started in two thousand seven. còn trên cả quy mô thế giới. Nhóm này
bắt đầu hoạt động từ năm 2007.
At that time, Grinnell student Jeff Lúc đó, một sinh viên trường Grinnell là
Raderstrong and some friends raised Jeff Raderstrong và một số sinh viên
more than six hundred dollars from khác đã kêu gọi được 600 đô la từ các
other students. sinh viên trong trường.
The SaturdayZnight Grinnell tradition Tối thứ 7 truyền thống của trường
of missing a meal to help others Grinnell với khẩu hiệu nhịn ăn một bữa
enabled the group to make loans để giúp đỡ người khác đã giúp các nhóm
through the international microfinance có được những khoản vay từ tổ chức tài
organization Kiva.org. chính vi mô quốc tế Kiva.org.
The Social Entrepreneurs of Grinnell ZZ Trước kia, các doanh nghiệp xã hội của
SEG ZZ was launched. Later, SEG trường Grinnel (SEG) đã được thành
moved toward making loans directly to lập. Sau đó SEG đã chuyển sang cho vay
international partners. But as time trực tiếp các cộng sự trên khắp thế giới.
passed, the group started helping Nhưng dần về sau, nhóm này bắt đầu
people in Iowa. chỉ hỗ trợ người dân ở bang Iowa.
Jeff Raderstrong remembers how that Jeff Raderstrong còn nhớ rõ quá trình
developed. "It sort of really quickly phát triển của nhóm. “ Nó kiểu như là rất
became clear that there was a lot that nhanh chóng để chúng tôi thấy rõ ràng
we could do in the community, in the một điều rằng chúng tôi có thể giúp ích
Grinnell community. Because, you rất nhiều cho cộng đồng nói chung, và
know, the town itself, there is some cho cộng đồng Grinnell nói riêng.
wealth but there is a lot of poverty, and Vì như các bạn biết đấy, ở ngay cái thị
it is a lot of rural poverty." trấn này, có một số người giầu nhưng
cũng có rất nhiều người nghèo, và còn
rất nhiều người nghèo ở nông thôn.
Mark RootZWiley was another early Mark RootZWiley cũng là một trong số
member of SEG. He says the group những thành viên kỳ cựu của SEG. Anh
recognized that small targeted loans at chia sẻ, nhóm nhận ra rằng những khoản
zero percent or low interest could help vay có mục đích không lãi suất hoặc với
local residents. lãi suất thấp đã có thể giúp ích rất nhiều
cho người dân địa phương.
SEG money has helped people make SEG đã góp phần giúp người dân thanh
car payments so they can get to their toán tiền mua xe từ đó họ có phương
jobs. tiện đi làm.
It also helped patients in need of Nhóm còn hỗ trợ những bệnh nhân đang
temporary housing near the medical cần chỗ ở gần trung tâm y tế họ đang
center where they receive treatment. chữa trị.
Presutti. Get more news and learn biệt của đài VOA, tôi là Carolyn Presutti.
English at voaspecialenglish.com. Các bạn có thể cập nhật tin tức và học
tiếng Anh tại trang web
Taking Medicine, With a Microchip Tiêm Thuốc Bằng Con Chip Dưới Da
Under the Skin
This is the VOA Special English Đây là bản tin Công nghệ của chương
Call it medicine on a microchip. Có thể gọi đây là một vi mạch chứa

Researchers in the United States have thuốc. Các nhà nghiên cứu ở Mỹ đã phát
developed the first wirelessly triển một thiết bị điều khiển không dây
controlled device that can supply a đầu tiên mà có thể đưa thuốc trực tiếp
drug directly into the body. vào cơ thể.
A small chip is implanted under the Một con chip nhỏ sẽ được cấy dưới da.
skin. It contains the medicine, which it Con chíp này chứa thuốc và sẽ tiết ra vào
releases at preset times. thời gian được cài đặt.
The developers say the device could Các nhà nghiên cứu cho biết thiết bị này
improve the lives of millions of people có thể cải thiện cuộc sống của hàng triệu
who take medicine for long$term người bệnh lâu năm đang phải uống
illnesses. thuốc.
A company called MicroCHIPS began Một công ty có tên là MicroCHIPS đã

developing the device about fifteen bắt đầu nghiên cứu thiết bị này từ cách
years ago. In February, the company đây 15 năm. Vào tháng 2 vừa qua, công
released the results of its first ty này đã công bố thành công của thí
successful tests in humans. nghiệm đầu tiên trên cơ thể người.
The tests took place in Denmark with Thí nghiệm này được tiến hành tại Đan
seven women with osteoporosis. Mạch cho 7 người phụ nữ bị loãng
Osteoporosis causes bones to become xương. Bệnh loãng xương làm cho
weak and break easily. xương bị yếu đi và dễ bị gẫy.
The disorder is common among older Bệnh này rất phổ biến ở người già, đặc
people, especially women. Many biệt là phụ nữ. Nhiều bệnh nhân hàng
patients have to give themselves daily ngày phải tự tiêm thuốc cho mình.
injections of medicine.
One type of treatment requires Có một phương pháp điều trị cho bệnh
injections for two years. Robert Farra is này và nó đòi hỏi phải tiêm thuốc trong 2
the president of MicroCHIPS. He says năm. Robert Farra là chủ tịch của tập
many patients stop taking the medicine đoàn MicroCHIPS. Ông cho biết nhiều
because of the pain and stress of the bệnh nhân không dùng thuốc nữa chỉ vì
injections. quá đau và sợ kim tiêm.
"As a result, only twenty$five percent Do đó, chỉ 25% bệnh nhân có thể vượt
of the patients will go through the qua được quá trình điều trị 24 tháng của
entire twenty$four months of phương pháp này.
treatment."
The microchip is a few centimeters Vi mạch này chỉ dài vài centimet. Nó có
long. It has small sections that each những ngăn nhỏ, mỗi ngăn sẽ chứa một
hold a single dose of medicine. Mr. liều thuốc. Ông Farra cho biết thiết bị
Farra says the device has to be này phải được cài đặt giờ tiết thuốc.
programmed with the times to release
the drug.
"For osteoporosis, the physician will “Với bệnh loãng xương, các bác sỹ sẽ cài
program the device, and the device has đặt thiết bị, và thiết bị sẽ có khả năng
the ability to release a dose at a given hàng ngày tiết một liều vào thời gian
time, every single day. được cài đặt nhất định.
For other diseases, where the physician Với những bệnh khác, bác sỹ có thể sẽ
may want to alter the dosing schedule, muốn thay đổi lịch tiết thuốc, họ sẽ có
they will have the ability to wirelessly khả năng cài đặt lại thời gian tiết thuốc
reprogram that dosing schedule." từ xa.”
He says doctors will be able to Ông cho biết các bác sỹ sẽ có thể cài đặt
reprogram the device from a computer lại thiết bị bằng một chiếc máy tính hoặc
or even a cell phone. The seven women thậm chí là bằng một chiếc điện thoại.
in the study were ages sixty$five to Sáu người phụ nữ trong nghiên cứu nói
seventy. trên có độ tuổi từ 65 đến 70 tuổi.
The researchers say the implants were Các nhà nghiên cứu cho biết việc cấy
just as effective as daily injections. thiết bị này cũng có tác dụng như việc
And they say the dosage amounts were tiêm thuốc hàng ngày. Và họ còn chia sẻ
more exact than patients often give thêm rằng liều lượng thậm chí còn chính
themselves. xác hơn khi bệnh nhân tự tiêm thuốc cho
họ.
The microchips in the study held only Vi mạch trong nghiên cứu này chỉ có
twenty doses of medicine. Mr. Farra khả năng chứa 20 liều thuốc. Ông Farra
says it could take four years to design cho hay để thiết kế và thử nghiệm một
and test a version with the ability to phiên bản mới có khả năng chứa thuốc
hold a year's worth of medicine. cung cấp đủ trong 1 năm có thể sẽ mất
khoảng 4 năm nữa.
He says the microchip may one day Ông còn nhấn mạnh, một ngày nào đó
free patients from having to remember nhờ thiết bị này bệnh nhân sẽ không phải
to take their medicine, or give nhớ uống thuốc hay tiêm thuốc cho
themselves injections. mình nữa.
It may also be useful in treating other Vi mạch này còn rất có ích trong việc
chronic diseases, including heart điều trị những bệnh kinh niên khác như
disease and multiple sclerosis. tim mạch hay bệnh đa xơ cứng.
Presutti. biệt của đài VOA, tôi là Carolyn Presutti.
Making Power From Coconut Shells, Sản xuất năng lượng từ vỏ dừa và hạt
Mango Pits xoài
This is the VOA Special English Đây là bản tin Nông nghiệp của chương
Seth DeBolt is a plant scientist at the Ông Seth DeBolt là một nhà khoa học
University of Kentucky in the United của trường đại học Kentucky ở Mỹ. Ông
States. He and other scientists wanted và một số nhà khoa học khác đã từng có
to find a source of fuel that poor people mong muốn tìm ra một nguồn nhiên liệu
in rural areas of developing countries mà người dân nghèo ở các vùng nông
could use to make electricity. thôn trên các nước đang phát triển có thể
tận dụng để sản xuất điện.
The United Nations Development Chương trình Phát triển Liên Hợp Quốc
Program says a billion and a half (UNDP) cho biết hiện nay có khoảng
people have no electricity. A billion 1,5 tỉ người không có điện dùng và một
others have an undependable supply. tỉ người nữa có điện dùng nhưng không
ổn định.
Professor DeBolt went on a study trip Giáo sư DeBolt đã có một chuyến đi

to rural Indonesia. He saw that, nghiên cứu đến vùng nông thôn của
everywhere he went, there was very Indonesia. Ông nhận thấy ở những nơi
little waste in the use of agricultural ông đã đi qua, hầu như không hề có sự
products. lãng phí trong việc sử dụng nông phẩm
Everything that farmers grew was used Tất cả những thứ người nông dân trồng
for something. Even the remains of lên đều được sử dụng cho một mục đích
fruit that people did not eat were fed to nào đó. Thậm chí những phần hoa quả
chickens. thừa cũng dùng làm thức ăn cho gà.
Little waste meant there was little that Rất ít đồ thừa lại nghĩa là có rất ít thứ có
could be used for fuel. Growing a thể dùng làm nhiên liệu. Trồng riêng
separate fuel crop would take land một vụ để làm nhiên liệu thì sẽ không có
away from food crops. đất để trồng nông phẩm.
That was something Professor DeBolt Đây là điều mà giáo sư DeBolt không hề
did not want to do. He says the people muốn. Ông cho biết những người trong
at most risk of energy poverty are often tình trạng thiếu năng lượng cũng chính
the same people who have food là những người đang gặp khó khăn trong
insecurity issues as well. vấn đề thiếu lương thực.
Any change in food availability would Cho nên họ chính là những người sẽ bị
hurt that group the most. But he found ảnh hưởng nhiều nhất nếu có bất kỳ sự
two items that were in plentiful supply thay đổi nào về nguồn lương thực.
and would not create competition Nhưng ông đã tìm ra được hai nguồn
between food and fuel. nhiên liệu rất dồi dào mà không tạo nên
sự cạnh tranh giữa nhiên liệu và lương
thực.
Coconut shells and mango pits are Vỏ dừa và hạt xoài dường như là những
generally thrown out. Yet Professor thứ vứt đi. Tuy nhiên theo giáo sư
DeBolt says they have a lot of energy DeBolt thì chúng lại chứa rất nhiều năng
stored in them. lượng.
He says they have an "excellent" Ông chia sẻ thêm, chúng có một sức đốt
heating value which he compares to cực kỳ lớn, ngang tầm với than loại thấp
coal of low to moderate grade. The và trung bình. Tương tự, hạt ô liu, hạt
same is true for the pit of an olive, đào, hạt anh đào hay vỏ quả hạnh nhân,
peach or cherry, or the shell of an óc chó cũng thế.
almond or walnut.
All someone needs is a way to release Và nhiệm vụ của chúng ta là làm sao để
that energy. Seth DeBolt says a giải phóng được số năng lượng đó.
company in India, Husk Power Giáo sư Seth DeBolt cho biết công ty
Systems, is using small generators in Husk Power Systems ở Ấn Độ đã bắt đầu
villages to make electricity from rice sử dụng những chiếc máy phát điện nhỏ
hulls. bằng nhiên liệu trấu.
The process used is called gasification. Quá trình này được gọi là quá trình khí
Heating plant matter in a lowloxygen hóa. Đốt nóng trấu trong khoang đốt có
chamber releases gases. lượng oxy thấp sẽ giải phóng ra khí.
These can be burned in an engine that Khí này có thể được đốt cháy trong một
turns a powerlgenerating turbine. động cơ, động cơ này dùng để quay động
Professor DeBolt says he and his team cơ sinh điện. Giáo sư DeBolt cho biết
see possibilities for coconut and mango ông cùng với đội nghiên cứu của mình
power. nhận thấy rằng năng lượng chứa trong
dừa và xoài là rất lớn.
They published a study in the Họ đã đăng tải một nghiên cứu trên tờ
Proceedings of the National Academy báo của Viện Hàn lâm Khoa học Quốc
of Sciences. It says these smalllscale gia. Nghiên cứu cho biết, những hệ
production systems could provide as thống sản xuất quy mô nhỏ như thế cũng
much as thirteen percent of the energy có thể đáp ứng được 30% nhu cầu về
needs of a country like Indonesia. năng lượng của một nước như Indonesia.
Other tropical countries with large Những đất nước nhiệt đới khác, trồng
crops of coconuts, mangoes and similar dừa, xoài và các loại hoa quả tương tự
fruit could benefit, as well. với số lượng lớn cũng sẽ có lợi từ
nghiên cứu này.
But Professor DeBolt says this is not a Nhưng giáo sư DeBolt cho hay đây
perfect solution. There are technical không phải là một biện pháp hoàn toàn
questions, like how to safely deal with triệt để. Bên cạnh đó còn tồn tại những
the hazardous waste that gasification vấn đề mang tính kỹ thuật như làm thế
can produce. And there needs to be nào để xử lý chất thải độc hại và quá
money to get these projects started. trình khí hóa tạo ra một cách an toàn.
Hay phải tìm kiếm nguồn tài chính ở đâu
để dự án này có thể bắt đầu.
Villarreal. biệt của đài VOA, tôi là Alex Villarreal.
Linking Education and Employment Kết hợp giữa giáo dục với việc làm ở
in Africa châu Phi
This is the VOA Special English Đây là Bản tin Giáo dục của đài VOA.
Education Report.
More than six hundred delegates Vừa qua, hơn 600 đại biểu đã họp mặt
recently met in Burkina Faso to discuss tại Burkine Fasa để cùng thảo luận về
education in Africa. vấn đề giáo dục ở châu Phi.
The aim is to find ways to support Mục đích của buổi thảo luận này là tìm
economic growth by improving cách hỗ trợ tăng trưởng kinh tế bằng
education and job training programs. việc cải thiện nền giáo dục và các
chương trình đào tạo nghề.
The delegates included education Đoàn đại biểu bao gồm các bộ trưởng
ministers and representatives of civil giáo dục và các đại diện của các tổ chức
society, business, labor and youth dân sự, kinh doanh, lao động và thanh
groups. thiếu niên.
The meeting, held every three years, is Buổi hội nghị được tổ chức 3 năm 1 lần,
known as the Triennial. được biết đến với cái tên Triennial.
Ahlin ByllSCataria is executive Ông Ahlin ByllSCataria là thư ký điều

secretary of the Association for the hành của Hiệp hội phát triển giáo dục ở
Development of Education in Africa. châu Phi.
His group organized the weeklong Tổ chức của ông đã tổ chức buổi hội
conference. nghị kéo dài một tuần.
He says there is a missing link between Theo ông, giữa giáo dục và việc làm hiện
education and employment in Africa. nay ở Châu Phi còn đang thiếu sự gắn
For example, schools need to improve kết, ví dụ như các trường học cần phải
technical training for students who do cải thiện chương trình đào tạo nghề cho
not continue to secondary education. những học sinh không học tiếp bậc học
phổ thông.
Mr. ByllSCataria says educational Ông ByllSCataria nói rằng các chương
programs need to be reshaped to better trình giáo dục cần được thiết kế lại để
fit the needs of employers. phù hợp hơn với nhu cầu của các nhà
tuyển dụng.
He says this is already happening in Ông cho biết việc này đang diễn ra ở
some countries including Tunisia, một số nước trong đó có cả nước Tunisia
where the association is based. S nơi đặt trụ sở của Hiệp hội phát triển
giáo dục.
"For instance, where they have to train Ví dụ, tại những trường đào tạo kỹ sư,
engineers, there is a lot of discussion cần có nhiều cuộc trao đổi giữa nhà
between the schools and the companies trường với các công ty nhằm biết được
in order to know the demands of the nhu cầu của công ty, từ đó nhà trường
company, to take them into account in đưa ra phương hướng đào tạo và quản lý
the curriculum, and even in the của mình cho phù hợp.
management of the schools."
In Mali, an association of artisans is Ở Mali, một hiệp hội các nghệ nhân
working to improve the skills of đang bắt tay vào việc cải thiện kỹ năng
mechanics, wood workers and cho những người thợ cơ khí, thợ mộc và
tradesmen. những người buôn bán nhỏ.
That association has also helped Hiệp hội này cũng đã giúp các công
workers and companies to win nhân và công ty giành được những hợp
government contracts. đồng của chính phủ.
Several West African countries are Một số quốc gia Tây Phi đang làm việc
working together to develop a network với nhau để phát triển một mạng lưới
of trade and vocational schools. thương mại và các trường dạy nghề.
The idea is based in part on a Ý tưởng này một phần dựa trên sự
successful example developed by thành công của quốc gia Nigeria trong
Nigeria. việc thiết lập mạng lưới tương tự.
Mr. ByllSCataria says educators are Ông ByllSCataria nói rằng các nhà giáo
working to connect governmentSrun dục đang nỗ lực để kết nối hệ thống các
school systems with other groups that trường công lập với những nhóm giáo
are helping educate students. dục sinh viên khác
These include nongovernmental Những nhóm này bao gồm các tổ chức
organizations, community literacy phi chính phủ, các trung tâm xóa mù chữ
centers and faithSbased groups. Among cộng đồng và các nhóm tôn giáo. Trong
these groups are Islamic schools, or số những nhóm này có các trường học
madrassas, that are expanding what Hồi giáo, hoặc madrassas đang mở rộng
they teach. việc giảng dạy.
Another subject for the conference was Một chủ đề khác cho buổi hội nghị là sự
peace education. The idea grew out of giáo dục hòa bình. Ý tưởng này hình
the violence in Kenya related to thành từ vấn đề bạo lực ở Kenya liên
elections in two thousand seven. quan đến cuộc bầu cử năm 2007.
The idea of peace education has since Ý tưởng về giáo dục hòa bình đã lan
spread to countries including Rwanda, rộng sang các nước như Rwanda,
Somalia, Ivory Coast, Sierra Leone and Somalia, Bờ Biển Ngà, Sierra Leone và
Liberia. Liberia.
New technology offers a way for Công nghệ mới đề ra cách giúp đỡ người
Africans living elsewhere in the world S dân châu Phi sống ở nhiều nơi khác
S the African diaspora SS to aid nhau trên thế giới – những người châu
development in their home country. For Phi di cư – để hỗ trợ sự phát triển ở đất
example, a professor could use video nước họ. Ví dụ, một giáo sư có thể sử
conferencing to teach a class back dụng phương pháp tổ chức hội thảo
home. video để giảng dạy lớp học tại nhà.
For VOA Special English. I'm Alex Đây là chương trình học tiếng anh qua
Villarreal. đài VOA. Tôi là Alex Villarreal.
A Call for Equal Rights for Women Kêu Gọi Bình Đẳng Về Quyền Cho Nữ
Farmers Nông Dân
A new report says if women farmers Một báo cáo mới cho biết nếu nữ nông
had the same rights as men, more could dân có quyền bình đẳng như nam giới,
be done to reduce world hunger. thì họ có thể sẽ giúp được nhiều hơn
trong công cuộc xóa đói giảm ngèo trên
toàn thế giới.
The report, "Empowering Women in Trong bản báo cáo này, nhóm chống đói
Agriculture," is from the anti!hunger nghèo có tên gọi ‘Bánh mỳ cho thế giới’
group Bread for the World. Bread for có bài viết ‘nâng cao vị thế của người
the World says equal access to phụ nữ trong nông nghiệp’. Nhóm này
agricultural resources would help chia sẻ bình đẳng quyền tiếp cận đối với
increase food security and economic các nguồn lực nông nghiệp sẽ giúp nâng
growth. cao sự bảo đảm về lương thực và phát
triển kinh tế.
Faustine Wabwire is the group's Faustine Wabwire là chuyên gia nước

foreign assistance specialist. She says ngoài hỗ trợ nhóm này. Bà cho biết
women constitute half of the phụ nữ chiếm một nửa số lao động
agricultural labor force in not just không chỉ ở Châu Phi mà ở các nước
Africa, but the developing countries as đang phát triển nói chung.
a whole.
"And when you think of Africa alone," Bà còn nhận xét thêm, nếu chỉ tính ở
she says, "it's more than sixty percent Châu Phi thôi, thì có hơn 60% nguồn lực
of the total agricultural labor force lao động trong nông nghiệp là phụ nữ.
being provided by women."
The report says in most countries, Bài báo cáo cho biết hầu hết ở các quốc
women working in rural areas are more gia, phụ nữ ở khu vực nông thôn dường
likely than men to hold seasonal, part! như chỉ có những công việc theo mùa,
time and low!wage jobs. làm thêm và lương thấp hơn đàn ông.
They also receive less pay for the same Và họ nhận được ít lương hơn đàn ông
work. Ms. Wabwire says women với cùng công việc. Bà Wabwire cho
farmers often cannot get seeds, biết phụ nữ nông dân thường không
fertilizer, proper tools, credit and, được nhận giống, phân bón, dụng cụ lao
especially, land. động, vay tín dụng và đặc biệt là đất
trồng.
She says in most of Africa, about Bà nhận định ở hầu hết các nước ở Châu
eighty percent of the population is Phi khoảng 80% dân số sống ở nông
living in rural areas and they subsist on thôn và sống chủ yếu dựa vào nông
agriculture. nghiệp.
Women make up sixty percent of the Bà nói, Phụ nữ chiếm khoảng 60%
agricultural labor force and yet they nguồn lao động trong nông nghiệp tuy
lack access to resources, she says. nhiên họ lại bị hạn chế quyền tiếp cận
với các nguồn lực khác.
She says land is one good example: Bà nhấn mạnh, đặc biệt là trong đất đai,
less than twenty percent of all phần trăm chủ sở hữu đất nông nghiệp
landholders are women. This is often là phụ nữ chỉ chưa đến 20%. Vấn đề này
because of legal as well as cultural chủ yếu do các nguyên nhân về luật
reasons. pháp và văn hóa.
She says women who have lost their Bà nói những góa phụ có thể sẽ không
husbands may have no legal rights over có quyền pháp lý đối với đất họ đang sử
their land. The only way to keep the dụng. Và cách duy nhất để giữ được đất
land, she says, is to marry, say, the là kết hôn với anh hoặc em trai của
brother of the dead husband. người chồng đã qua đời.
Restrictions like these, she says, Những hạn chế như trên tiếp tục cản trở
"continue to impede women's ability to phụ nữ không được hưởng đầy đủ quyền
fully enjoy their human rights." con người. Tuy nhiên, bà Wabwire phụ
However, Ms. Wabwire says women in nữ nông dân cũng được quan tâm hơn
agriculture are getting more attention trong thời gian gần đây.
these days.
For example, Kenya's new constitution Ví dụ, hiến pháp mới của Kenya cho
gives women the right to own land. But phép phụ nữ sở hữu đất. Nhưng bà cho
she says there is still a long way to go. biết cũng phải mất một quãng đường dài
để nó đi vào thực tế.
Bread for the World is urging the Chương trình Bánh mỳ cho thế giới
United States government to increase đang thúc dục chính quyền Mỹ tăng,
development assistance, or at least not hoặc ít ra là không cắt giảm chính sách
to decrease it. hỗ trợ phát triển.
She says Feed the Future, the U.S. Bà nói, chương trình trợ cấp nông
government's agriculture aid program, nghiệp ‘Đầu tư cho tương lai’ của chính
is helping to elevate the status of phủ đang cố gắng nâng cao vị thế của
women. phụ nữ.
But Ms. Wabwire says more African Nhưng bà Wabwire còn nói thêm các
governments must recognize the major chính quyền của các nước Châu Phi phải
role that women play in agriculture and nhận thức được vai trò quan trọng của
elsewhere. phụ nữ trong nông nghiệp và trong
những ngành khác.
Just how much could hunger be Nhưng nếu phụ nữ có quyền bình đẳng
reduced if women had equal access to trong việc tiếp cận với các nguồn lực
agricultural resources? nông nghiệp thì nạn đói sẽ giảm được
bao nhiêu?
The report estimates that hunger could Bài báo cáo này ước tính nạn đói có thể
be reduced for an extra one hundred to sẽ giảm thêm được 100 đến 150 triệu
one hundred fifty million people. người.
Villarreal. biệt của đài VOA, tôi là Alex Villarreal.
Helping Women Continue Their Giúp Phụ Nữ Tiếp Tục Theo Đuổi
Education After Prison Việc Học Tập Sau Khi Ra Tù
Some women's prisons in the United Một số nhà tù cho nữ giới ở Mỹ mở lớp
States offer classes for college credit. đào tạo cấp đại học cho tù nhân. Nhưng
But when the prisoners are released, sau khi ra tù, rất ít cơ hội để họ có thể
they may not have much chance to tiếp tục theo đuổi công việc học tập của
continue their education. mình.
In two thousand, a woman named Vào năm 2000, một phụ nữ tên là
Barbara Martinsons started a program Barbara Martinsons đã xây dựng một
to help these former prisoners. She chương trình để giúp đỡ những cựu tù
established the College and nhân này. Bà đã thành lập tổ chức có tên
Community Fellowship. gọi Đại học và Cộng đồng hữu nghị.
Ms. Martinsons taught at Manhattan Bà Martinsons đã từng giảng dạy ở

Marymount College in New York City. Trường Đại học Manhattan Marymount
She has also taught college courses at a ở New York. Và đến nay bà vẫn đang
women's prison in New York state. dạy cho các khóa học cấp đại học trong
một nhà tù nữ ở bang New York
The College and Community Tổ chức Đại học và Cộng đồng hữu
Fellowship provides advice to former nghị cung cấp dịch vụ tư vấn cho các
prisoners. It also helps them gain cựu tù nhân. Họ còn giúp các tù nhân
admission to college. That process can vào được các trường đại học. Các thủ tục
be very difficult for anyone, let alone a này với ai cũng đã là một quá trình khó
person with a prison record. khăn, huống hồ là những người có lý lịch
trong tù thì khó khăn đó lại càng tăng
lên gấp bội.
The group also provides financial aid to Tổ chức này còn hỗ trợ tài chính cho các
members attending college. Members thành viên đi học đại học. Các thành viên
of the College and Community của tổ chức này được gọi với cái tên là
Fellowship are called CCF Fellows. những người bạn CCF.
Some have earned not only college Một số người không chỉ nhận được tấm
degrees but master's degrees and a bằng đại học mà họ còn dành được tấm
doctorate. Selina Fulford has already bằng thạc sỹ thậm chí là tiến sỹ. Selina
earned one master's degree and is Fulford đã tốt nghiệp cao học và hiện
working on her second. đang tiếp tục theo đuổi học ngành hai.
She is now an adjunct professor at the Hiện cô đang là trợ giáo tại trường đại
College of New Rochelle in New York học New Rochelle ở bang New York.
state. About seventy percent of those in 70% những người tham gia chương trình
the program work full time while này đều có một công việc toàn thời gian
studying. trong khi theo học tại trường này.
Nationally, oneYthird of women who Toàn nước Mỹ, 1/3 phụ nữ sau khi ra tù
have been in prison are later sent back bị vào tù lần hai do phạm một tội danh
for committing other crimes or khác hoặc vi phạm các điều lệ sau khi
violating the terms of their release. By được tha bổng. Và nếu so sánh, thì
comparison, almost none of the CCF những thành viên của CFF hầu như
fellows have been sent back behind không có ai phải đứng trước vành móng
bars. ngựa lần nữa.
The Reverend Vivian Nixon, a Đức cha Vivian Nixon, là mục sư, bộ
minister, heads the College and trưởng đồng thời là người đứng đầu tổ
Community Fellowship. She once chức Đại học và Cộng đồng Hữu nghị.
spent time in prison for falsifying Bà đã phải ở tù vì tội làm giả giấy tờ.
documents.
She says the group helps people Bà cho biết tổ chức này giúp các tù nhân
reclaim the goals they had for their ý thức được những mục tiêu trong cuộc
lives before going to jail. You don't sống mà họ đã từng đặt ra trước khi họ
have to just accept any job YY at a fastY vào tù. Bà đưa ra lời khuyên, không nên
food restaurant or cleaning up a hotel chỉ biết chấp nhận bất cứ công việc nào,
or cleaning up the streets, she says. ví dụ như phục vụ ở một quán ăn nhanh
hoặc lau dọn khách sạn, lao công đường
phố.
As she puts it, "You can still have Bà nhấn mạnh thêm ‘Các bạn vẫn có thể
desires and goals, and we are going to có ước mơ, mục tiêu của riêng mình và
help you meet those desires and chúng tôi sẽ là người giúp các bạn đạt
goals."About two hundred seventy được những ước mơ và mục tiêu đó.’
people are in the program. Hiện có khoảng 270 người tham gia vào
chương trình này.
The group holds meetings where the Nhóm này đã tổ chức một cuộc hội thảo
women talk about subjects like cho các nữ tù nhân sau khi ra tù, họ trao
personal finance and developing a đổi về các chủ đề như tài chính cá nhân
career, and there is a social hour. và phát triển nghề nghiệp, và có một giờ
làm việc công ích.
Vivian Nixon says society in general is Vivian Nixon còn chia sẻ, xã hội nói
happiest when the women do not go chung cảm thấy vui mừng nhất khi phụ
back to jail. But she says her greatest nữ không phải vào tù lần nữa. Nhưng bà
hope is that members of the fellowship nói thêm, mong ước lớn nhất của bà là
members are setting high goals for các thành viên của tổ chức hữu nghị này
themselves and their children. sẽ đặt ra những mục tiêu cao hơn cho
chính bản thân họ và cho tương lai con
em họ.
We have more stories about education Chúng tôi có rất nhiều câu chuyện về
programs for people in or out of prison. các chương trình giáo dục cho những
You can find them, along with other người đang ở tù hoặc đã được ra tù. Các
reading and listening materials for bạn có thể tìm những bài này, cùng với
learning English, at những tài liệu nghe và đọc để học tiếng
voaspecialenglish.com. Anh tại trang web
Presutti. biệt của đài VOA, Tôi là Carolyn
Presutti
Obama Presses Congress on Student Tổng thống Obama nhấn mạnh với
Loan Interest Quốc hội về vấn đề lãi suất cho vay
sinh viên
Student loans and the interest that Vay nợ và lãi suất cho các khoản vay
millions of Americans pay on them sinh viên mà hàng triệu người Mỹ đang
have been getting a lot of attention phải gánh chịu đang thu hút quan tâm
recently. dư luận trong những ngày gần đây.
Americans now owe more on student Giờ đây số tiền mà người dân Mỹ nợ cho
loans than on credit cards. Interest rates khoản vay sinh viên còn nhiều hơn số
for Direct Subsidized Student Loans tiền nợ trong thẻ tín dụng. Lãi suất của
could double to almost seven percent chương trình ‘Vay nợ sinh viên được trợ
on July first. cấp trực tiếp” có thể sẽ tăng gấp đôi, đến
gần 7% vào ngày mùng 1 tháng 7 tới.
Five years ago, Congress lowered the Cách đây 5 năm, quốc hội đã hạ mức lãi
rates for these government loans. But suất cho các khoản vay sinh viên của
that law is set to expire. The president chính phủ này. Nhưng luật này đã sắp
has called for keeping the current 3.4 hết thời hạn. và Tổng thống Mỹ đã yêu
percent rate. cầu tiếp tục giữ nguyên mức lãi suất hiện
tại là 3,4 %.
The administration says more than Chính quyền Obama cho biết hơn 7 triệu
seven million students will be affected sinh viên sẽ bị ảnh hưởng nếu không tiếp
without an extension of that lower rate. tục duy trì mức lãi suất thấp đó nữa.
The government says the average cost Phía Chính phủ nhận định thêm, vào
of attending a public college was năm 2010 chi phí trung bình để đi học
almost thirteen thousand dollars in đại học ở các trường công lập là khoảng
twenty ten. The total for private 13 nghìn đô. Và tổng chi phí cho các
schools was over thirtybtwo thousand. trường dân lập là khoảng hơn 32 nghìn.
Americans owed eight hundred fortyb Vào năm 2011, người dân toàn nước Mỹ
five billion dollars in student loans in đã nợ đến 845 tỉ đô la từ khoản vay sinh
twentybeleven. Some reports say the viên. Và nhiều bản báo cáo gần đây cho
amount is now near one trillion dollars. biết con số này đã lên tới một nghìn tỉ.
President Obama has recently given Tổng thống Obama gần đây đã có nhiều
speeches on several college campuses. bài phát biểu tại một số trường đại học.
He said when he and his wife, Ông chia sẻ, khi ông và vợ ông, bà
Michelle, graduated from college and Michelle tốt nghiệp đại học và trường
law school, they had a "mountain of luật, họ đã phải gánh trên vai một \"núi
debt." He told students that college nợ\". Ông nói với các sinh viên rằng học
tuition and fees have more than phí đại học và các chi phí khác đã tăng
doubled since most of them were born. lên hơn gấp đôi so với thời điểm những
sinh viên này mới sinh ra.
He noted that the average student who Tổng thống còn lưu ý rằng trung bình
borrows to pay for college now các sinh viên vay tiền để trang trải cho
graduates with about twentybfive việc học tập khi tốt nghiệp phải gánh số
thousand dollars in student loan debt. nợ là 25 ngìn đô cho khoản vay sinh
An extension of the lower rate could viên. Tuy nhiên nếu duy trì mức lãi suất
cost the government six billion dollars. đó thì chính phủ sẽ phải bỏ ra thêm 6 tỉ
đô la nữa.
Republican presidential candidate Mitt Ứng cử viên tổng thống của đảng cộng
Romney supports an extension. hòa Mitt Romney ủng hộ cho ý kiến tiếp
Republican leaders in the House of tục gia hạn. Và những nhà lãnh đạo của
Representatives say they like the đảng cộng hòa ở Hạ viện cũng nói rằng
program. họ đồng tình với chương trình này.
But they want to pay for it with money Nhưng họ muốn chi trả chương trình
from the new health care law. vay vốn này bằng tiền của luật chăm sóc
Democrats have proposed other ways sức khỏe mới. Ngược lại những người
to pay for it, such as ending tax breaks đảng Dân chủ thì lại đề nghị thanh toán
for oil and natural gas companies. cho khoản trợ cấp này bằng những
nguồn khác nhau ví dụ như dừng chính
sách miễn thuế cho các công ty xăng
dầu.
The website edupass.org says most Trang web edupass.org cho biết những
loans, grants and scholarships from khoản vay, trợ cấp và học bổng từ các
public and private sources in the United nguồn của chính phủ hay tư nhân ở Mỹ
States are restricted to American đều còn rất hạn chế đối với người dân
citizens. nước này.
American schools that provide aid to Ở Mỹ, các trường hỗ trợ cho sinh viên
international students are more likely to quốc tế thường hỗ trợ cho sinh viên đã
provide it to graduate students than to tốt nghiệp đại học hơn là sinh viên còn
undergraduates. Some students are đang trong trường đại học. Một số sinh
supported by their home university or viên thì được trợ cấp từ trường hoặc
government. chính phủ từ nước nhà.
A small number receive support from Còn một số nhỏ thì nhận được trợ cấp từ
the United States government. chính phủ Mỹ. Các chủ doanh nghiệp,
Employers, private sponsors and các nhà tài trợ tư nhân hay các tổ chức
international organizations also help quốc tế cũng góp phần giúp các sinh viên
some students pay for school. trong việc trang trải chi phí học tập.
Edupass.org has listings of colleges and Trên trang web Edupass.org có danh
universities that offer financial aid to sách các trường cao đẳng đại học có
foreign students. Another helpful site chương trình hỗ trợ tài chính cho sinh
about American higher education and viên quốc tế. Một trang web khác rất có
financial aid is educationusa.state.gov. ích trong việc tìm thông tin về hỗ trợ tài
chính ở các bậc học sau đại học đó là
educationusa.state.gov.
For VOA Special English, I'm Carolyn Trên đây là bản tin Tiếng Anh đặc biệt
Presutti. của VOA, tôi là Carolyn Presutti.
Greece and The Euro Hy Lạp và Khối Euro
The Olympic flame was lit in Greece Ngọn lửa Olympic vừa mới được thắp
on May tenth. The ceremony marked lên tại Hy Lạp vào ngày10 tháng 5 vừa
the beginning of a long trip through qua. Nghi lễ này đã đánh dấu bước khởi
Greece and Britain, which holds the đầu của chặng đường dài từ Hy Lạp sang
Summer Olympics this year. Vương Quốc Anh, nơi sẽ diễn ra thế vận
hội Olympics mùa hè năm nay.
Greece has been at the center of a Hy Lạp đã và đang là trung tâm của cuộc
political and economic struggle that đấu tranh về kinh tế và chính trị, ảnh
also threatens other European hưởng không nhỏ đến các nền kinh tế
economies. khác trong khu vực châu Âu.
It remains unclear if Greece will Liệu Hy Lạp có tiếp tục sử dụng đồng
continue using the euro, or if its tiền chung Châu Âu hay các thành viên
eurozone partners can enact reforms của khối Euro có thể ban hành những sửa
needed to hold the currency group đổi cần thiết để tiếp tục duy trì khối tiền
together. tệ này hiện vẫn còn là một câu hỏi lớn .
On the day the Olympic flame was lit, Vào ngày ngọn lửa Olympic được thắp
Greek Socialist leader Evangelos sáng, chủ tịch đảng xã hội Hy Lạp ông
Venizelos began an attempt to form a Evangelos Venizelos đã bắt đầu nỗ lực
new government. để thành lập một chính phủ mới ở nước
này.
It marked the third attempt to form a Sự kiện này đánh dấu lần thứ ba các nỗ
government in the week after lực được thực hiện nhằm xây dựng một
parliamentary elections. Mr. Venizelos' chính phủ mới ở nước này sau tuần bầu
PASOK party finished third in the cử quốc hội. Đảng PASOK của ông
elections. Venizelos đứng thứ ba trong cuộc tổng
tuyển cử.
First, the conservative New Democracy Đầu tiên là đảng Tân Dân chủ Bảo thủ đã
party attempted to form a government cố gắng thành lập chính phủ liên minh
and failed. Then the leader of the leftist và đã thất bại. Sau đó lãnh đạo liên minh
Syriza coalition tried and failed. cánh tả Syriza cũng đã cố gắng và thất
bại lần thứ hai.
He said the election results showed the Ông cho biết kết quả bầu cử cho thấy
Greek people had rejected deep budget nhân dân Hy Lạp phản đối chính sách cắt
cuts required by international creditors. giảm ngân sách quá lớn được đề ra bởi
các nhà tín dụng quốc tế.
Budgetccutting austerity measures have Chính sách thắt lưng buộc bụng này đã
angered Greeks. The political situation làm cho nhân dân Hy Lạp tức giận.
in Greece raised the possibility of the Những rối ren về chính trị ở Hy Lạp đã
need for an emergency coalition or làm gia tăng nhu cầu thiết lập chính phủ
even new elections. liên minh khẩn cấp hoặc thậm chí là tổ
chức những cuộc bầu cử mới.
The political crisis also raised the Khủng hoảng về chính trị dẫn đến khả
possibility of punishment by Greece's năng các chủ nợ của eurozone sẽ áp dụng
eurozone creditors. hình phạt với Hy Lạp.
They could deny future payments from Có thể họ sẽ ngừng cung cấp các khoản
the financial rescue plan that they vay trong tương lai từ các dự án cứu trợ
agreed to in February. tài chính mà họ đã thỏa thuận vào hồi
tháng 2 vừa qua.
The agreement is worth about one Thỏa thuận này có giá trị là khoản nợ
hundred seventy billion dollars in loans 170 tỷ đô la và xóa nợ một số khoản vay
and cancelled debt. trước đó.
The rescue is the second for Greece Đây là gói cứu trợ thứ hai từ các chủ nợ
since its debt crisis began in two này với Hy Lạp kể từ khi cuộc khủng
thousand nine, and bigger than the first hoảng nợ bắt đầu từ năm 2009 và lần này
bailout. còn lớn hơn so với gói cứu trợ thứ nhất.
On May tenth, eurocarea governments Vào ngày 10 tháng 5 vừa qua, chính phủ
released a five and a half billion dollar các nước trong khu vực Euro đã cho Hy
loan to Greece. Lạp vay 5,5 tỉ đô la.
But Greek officials were said to have Nhưng các quan chức Hy Lạp tỏ ra
been unhappy that over one billion không hài lòng vì hơn 1 tỉ đô bị giữ lại.
dollars was withheld.
The failed efforts to form a government Sự thất bại trong các nỗ lực thành lập
raised concerns that reforms can work chính phủ liên minh ở Hy Lạp dấy lên
in Greece. The country is now in its mối quan ngại rằng các chính sách này
fifth year of recession. sẽ có hiệu lực với quốc gia này. Đây là
năm thứ 5 kể từ khi Hy Lạp rơi vào tình
trạng suy thoái.
German Chancellor Angela Merkel Thủ tướng Đức Angela Merkel cho rằng
said borrowing as a way to increase việc vay vốn để thúc đẩy tăng trưởng là
growth would be a step backward. một phương pháp đã lỗi thời.
The leader of Europe's biggest Vị nữ lãnh đạo của nền kinh tế lớn nhất
economy told her country's parliament: khu vực Châu Âu này đã phát biểu trước
"Growth through structural reform is quốc hội nước nhà: “Tăng trưởng thông
important and necessary. Growth qua tái cơ cấu là điều rất quan trọng và
through debt would throw us back to cần thiết. Nhưng tăng trưởng bằng việc
the beginning of the crisis." vay nợ có thể sẽ kéo chúng ta về điểm
khởi đầu trong chu kỳ của khủng
khoảng.”
Presutti. To read, listen and learn biệt của đài VOA, tôi là Carolyn
English with stories about economics Presutti. Để đọc, nghe và học tiếng Anh
and other topics, go to qua những tin tức kinh tế và các lĩnh
voaspecialenglish.com. vực khác, mời các bạn truy cập trang
web voaspecialenglish.com.
You can also follow us on Twitter and Các bạn có thể theo dõi chúng tôi trên
Facebook at VOA Learning English. Twitter hoặc Facebook tại địa chỉ Học
tiếng Anh qua VOA.
'FlashFood' App Wins US Finals in Ứng dụng FlashFood chiến thắng

Imagine Cup for Students trong vòng thi chung kết của cuộc thi
Imagine Cup của Mỹ dành cho Sinh
viên
Students from Arizona State University Các sinh viên từ trường Đại học Tiểu
won top honors this spring at the bang Arizona đã dành huy chương vàng
Imagine Cup finals in the United vào mùa xuân vừa rồi vòng chung kết
States. cuộc thi Imagine Cup được tổ chức tại
Mỹ.
Microsoft Corporation organizes the Tập đoàn Microsoft tổ chức cuộc thi này
competition every year. hàng năm.
The Imagine Cup asks students to use Cuộc thi Imagine Cup yêu cầu sinh viên
their imaginations and their love of dùng trí tưởng tượng và tình yêu công
technology to solve some of the world's nghệ của mình để giải quyết những vấn
biggest problems. đề lớn nhất của thế giới.
More than one hundred thousand Chỉ riêng ở Mỹ đã có hơn 100 nghìn
students in the United States alone sinh viên đăng ký tham dự cuộc thi năm
registered for the event this year. nay.
TwentyTtwo teams were chosen to take 22 đội đã được chọn tham gia vào vòng
part in the finals in Seattle, chung kết tại thành phố Seattle,
Washington. Washington.
Team FlashFood won first place in the Đội FlashFood đã dành giải nhất trong
Imagine Cup's Software Design phần thi thiết kế phần mềm Imagine
competition. Cup.
The team developed a computer Đội này đã phát triển một ứng dụng phần
software application and website to mềm máy tính và trang web để giúp vận
help speed food donations from chuyển nhanh những thực phẩm quyên
restaurants, hotels and farmers markets góp từ các nhà hàng, khách sạn và chợ
to needy families. đến những gia đình nghèo đói.
Eric Lehnhardt is the leader of Team Eric Lehnhardt là đội trưởng của đội
FlashFood. FlashFood.
He says food insecurity affects a lot of Anh cho biết tình trạng thiếu lương thực
people, especially in large population ảnh hưởng đến rất nhiều người, đặc biệt
centers. là những người ở các trung tâm đông
dân.
He notes that some people do not know Anh nói thêm một số người không biết
where their next meal is coming from. kiếm đâu ra bữa ăn tiếp theo.
His team's winning mobile application Ứng dụng và trang web đã dành chiến
and website is designed for operators of thắng của đội anh được thiết kế cho
restaurants. những người quản lý các nhà hàng.
They can enter information about the Họ có thể điền thông tin về thực phẩm
food they would like to donate. mà họ muốn quyên góp.
Then volunteer drivers go to pick up Sau đó các tài xế tình nguyện sẽ đến thu
the donations and take them to those in thực phẩm đó và mang đến cho những
need. người nghèo.
Richard Filley is director of the Richard Filley là giám đốc các dự án

Engineering Projects in Community khoa học và dịch vụ cộng đồng của bang
Service program at Arizona State. Arizona.
Team FlashFood is one of the FlashFoood là một trong số 37 dự án của

program's thirtyTseven projects. chương trình này.
Richard Filley says winning the Richard Filley cho biết chiến thắng trong
Imagine Cup's Software design lĩnh vực thiết kế phần mềm của Imagine
category is a major honor. Cup là một vinh dự lớn của đội.
But, he says, it is not what energizes Nhưng anh chia sẻ thêm rằng điều này
his students. không phải là động lực cho sinh viên của
anh.
He says they want to change the world Anh cho biết họ muốn thay đổi thế giới
and make a difference. và tạo nên sự khác biệt.
Microsoft is celebrating the tenth year Tập đoàn Microsoft đang tổ chức kỷ
of the Imagine Cup. niệm 10 năm Imagine Cup.
Mark Hindsbo is a vice president with Ông Mark Hindsbo là phó chủ tịch tập
the company. đoàn.
He says the competition has changed a Ông cho biết cuộc thi đã thay đổi nhiều
lot since it first began. so với lần đầu tiên tổ chức.
Years ago, it mainly involved computer Cách đây mấy năm, cuộc thi chủ yếu
science and almost all of the students liên quan đến khoa học công nghệ và hầu
had a computer science education. hết sinh viên đều đã học về khoa học
máy tính.
Mark Hindsbo says the students who Ông Mark Hindsbo cho biết ngày nay
compete now have different areas of sinh viên tham dự chuyên sâu về nhiều
expertise. lĩnh vực
For example, Team FlashFood had a Ví dụ đội FlashFood có một sinh viên
student who studied biomedical ngành công nghệ y sinh học.
engineering. Sinh viên nữa học chiến lược kinh doanh
bền vững.
Another student studied marketing and Và một người nữa học khoa học vật liệu
sustainability. Yet another studied và kỹ thuật.

material science and engineering.
Villarreal. biệt của VOA, tôi là Alex Villareal.
You can find more stories about the Các bạn có thể theo dõi những câu
Imagine Cup at voaspecialenglish.com. chuyện về cuộc thi Imagine Cup tại trang
web voaspecialenglish.com
A Campaign Against Alzheimer's Chiến Dịch Phòng Chống Chứng Mất

Disease Trí
This is the VOA Special English Đây là bản tin Y tế của chương trình
Health Report tiếng Anh đặc biệt của đài VOA.
The United States government recently Chính phủ Hoa Kỳ vừa mới thông qua
announced a major education and một chiến dịch nghiên cứu và giáo dục
research campaign against Alzheimer's nhằm đối phó với chứng mất trí.
disease.
The brain"wasting disease has no cure. Bệnh hao mòn trí nhớ hiện nay vẫn chưa
The plan includes more efforts to có phương thuốc chữa trị. Kế hoạch này
develop drugs to prevent it. bao gồm những nỗ lực hơn nữa để tìm
ra loại thuốc phòng trừ chứng mất trí.
In the United States, more than five Ở Mỹ, hơn 5 triệu người mắc chứng
million people have Alzheimer's or bệnh mất trí hoặc các dạng khác của
some other form of dementia. bệnh tâm thần.
As the population gets older, the Khi dân số già đi, con số này dự đoán sẽ
number is expected to reach almost tăng lên gần 8 triệu người vào năm 2030.
eight million by twenty"thirty.
By then, experts say Alzheimer's and Sau đó các chuyên gia cho biết chứng
other dementia disorders could affect mất trí và rối loạn tâm thần có thể ảnh
as many as sixty"six million people hưởng đến 66 triệu người trên toàn thế
worldwide. giới.
The national Alzheimer's plan calls on Chiến dịch quốc gia đối phó với chứng
scientists to develop treatments to mất trí đòi hỏi các nhà khoa học phải tìm
prevent the disease by twenty twenty" ra phương pháp để ngăn ngừa căn bệnh
five. này vào 2025.
Officials at the National Institutes of Các nhà chức trách ở Các Viện Y tế
Health have promised fifty million Quốc gia Hoa Kỳ (NIH) đã hứa sẽ hỗ trợ
dollars to help support that effort. cho dự án này 50 triệu đô.
NIH held a conference of the nation's Các viện này đã tổ chức một buổi hội
top Alzheimer's researchers where NIH thảo do các nhà nghiên cứu hàng đầu của
Director Francis Collins discussed the Mỹ về bệnh mất trí nhớ, tại đây Giám
plan. đốc NIH Francis Collins đã thảo luận về
kế hoạch này.
He said that researchers have learned Ông cho biết trong 5 năm gần đây các
more about the disease in the past few nhà khoa học đã nghiên cứu về căn bệnh
years than probably ever before. này nhiều hơn rất nhiều so với trước đó.
Early next year, scientists at the Banner Trong đầu năm tới, các nhà khoa học tại
Alzheimer's Institute in Arizona plan to Viện Banner Alzheimer ở Arizona dự
begin human testing of an experimental định sẽ bắt đầu thử nghiệm một loại
drug. thuốc thí nghiệm trên người.
The drug is called crenezumab, and the Loại thuốc này có tên là crenezumab, và
hope is it will prevent Alzheimer's. The các nhà khoa học hy vọng là nó sẽ
study will involve members of a large phòng ngừa được bệnh mất trí nhớ. Đối
extended family living in villages in the tượng của nghiên cứu này bao gồm các
Medellin area in Colombia. thành viên trong một gia đình nhiều thế
hệ sống ở các ngôi làng của vùng
Medellin thuộc bang Colombia.
Some of the family members have a Một số thành viên của gia đình này mắc
rare genetic disorder that causes them phải chứng rối loạn hiếm gặp liên quan
to get early"onset Alzheimer's. đến gien, chứng rối loạn này làm cho họ
sớm mắc phải chứng mất trí.
They begin to show signs of mental Họ bắt đầu có dấu hiệu của chứng mất
loss in their mid"forties and fully trí ở tuổi tứ tuần và đến đầu ngưỡng ngũ
develop the disease by their early tuần thì bệnh này đã phát triển hoàn toàn.
fifties.
Three hundred people have agreed to 300 người đã đồng ý tham gia vào
be in the study. One"third of them will nghiên cứu này. 1/3 trong số họ sẽ được
receive crenezumab. nhận thuốc crenezumab.
The others will be given a placebo, a Số còn lại sẽ nhận được 1 viên placebo,
pill that does not contain any drug. là một viên dạng thuốc nhưng không
They will not know if they have been chứa thuốc. Họ sẽ không biết viên thuốc
given the drug or the placebo. họ nhận là viên thuốc thật hay viên
thuốc thay thế.
The study will also include a smaller Nghiên cứu này được tiến hành trên một
number of people in the United States. số người Mỹ. Ông Pierre Tariot sẽ hướng
Pierre Tariot will help lead the study, dẫn đoàn nghiên cứu này, còn được gọi
known as a human trial. là thí nghiệm trên người.
He says all of the people have been Họ cho biết tất cả những người này đều
informed that the drug might not work được thông báo là thuốc có thể không có
or that they might receive a placebo. tác dụng và thuốc họ nhận được có thể
chỉ là thuốc để trấn an.
Mr. Tariot says the people still wanted Ông Tariot cho biết người tham gia thí
to be in the study because the disease nghiệm vẫn mong muốn được tham gia
has affected every generation for vào nghiên cứu này vì căn bệnh này đã
centuries. ảnh hưởng đến mọi thế hệ trong những
thế kỷ qua.
Scientists hope that if the drug works in Các nhà khoa học hy vọng rằng nếu viên
those facing early"onset Alzheimer's, thuốc này có tác dụng với những người
then it might also help older adults. có nguy cơ bị mắc chứng mất trí sớm,
thì nó cũng sẽ giúp ích cho những người
lớn tuổi hơn.
The study in Colombia could take as Nghiên cứu này ở Colombia có thể kéo
long as five years, but researchers dài mất 5 năm, nhưng các nhà khoa học
believe they could get results in two tin rằng họ có thể cho kết quả trong
years. vong 2 năm.
Presutti. biệt của đài VOA. Tôi là Carolyn
Presutti.
A Comic Book About Business Cuốn Truyện Tranh Về Tài Chính

Finance Doanh Nghiệp
Econimics Report tiếng Anh đặc biệt của đài VOA.
You probably have heard of comic Chắc hẳn các bạn đã nghe về các nhân
book heroes like Superman, Batman vật anh hùng trong truyện tranh như
and Spiderman. Siêu nhân, Người Dơi, hay Người Nhện.
But what about Tom the motorcycle Vậy còn Tom, nhân vật chủ cửa hàng xe
shop owner, Joe Knight and Karen mô tô, Joe Knight và Karen Berman thì
Berman? sao?
Tom, Joe and Karen all appear in a Tom, Joe và Karen đều xuất hiện trong
comic book called "Financial cuốn truyện tranh có tên là “Trí tuệ tài
Intelligence." But Mr. Knight and Ms. chính”
Berman are real people.
In two thousand six, they wrote a book Vào năm 2006, họ viết một cuốn sách có
called "Financial Intelligence: A tên là ‘Trí tuệ tài chính: Là hướng dẫn
Manager's Guide to Knowing What the của một nhà quản lý để có thể hiểu được
Numbers Really Mean." ý nghĩa của những con số. ’
It was written for people who need to Quyển sách này được viết cho những
learn quickly about accounting. The người cần học cấp tốc về kế toán. Quyển
book explains, in simple ways, oftenb sách này giải thích những cách thức lưu
complex methods of keeping financial giữ thông tin tài chính vốn rất phức tạp
information. bằng những cách rất đơn giản.
It became a bestbseller. In June, Nó trở thành quyển sách bán chạy nhất.
publisher SmarterComics released a Vào tháng sáu vừa qua, nhà xuất bản
comic book that provides the same SmarterComics đã phát hành cuốn truyện
information in easybtobunderstand, tranh cung cấp những thông tin tương tự
picture form. dưới dạng tranh dễ hiểu.
The new book is a combination of a Quyển sách mới này là sự kết hợp giữa
textbook and a graphic novel. sách giáo khoa và tiểu thuyết minh họa.
It tells the story of Tom, a mechanic Câu chuyện kể về Tom, một công nhân
who must quickly learn how to direct cơ khí, anh ta đã nhanh chóng học được
the motorcycle repair shop his father cách quản lý cửa hàng sửa chữa mô tô do
founded. bố anh để lại.
Tom has no experience with finance, Tom không có kinh nghiệm gì về tài
and is struggling with the business. Joe chính và anh đang phải vật lộn với cửa
Knight and Karen Berman help him. hàng đó. Thì Joe Knight và Karen
Berman đã giúp anh ấy.
Artist Dave Wachter made illustrations Nghệ sĩ Dave Wachter đã tạo nên những
for the comic book. bức tranh minh họa cho cuốn truyện
này.
Franco Arda is the founder and head of Franco Arda là người sáng lập và là
SmarterComics. He formerly worked giám đốc nhà xuất bản SmarterComics.
as an investment banker. Ông đã từng là giám đốc một ngân hàng
đầu tư.
He started the company almost three Ông đã thành lập công ty cách đây gần 3
years ago with his own money. He năm bằng túi tiền của mình. Ông mong
wanted to create educational comic muốn tạo nên những cuốn truyện tranh
books that increase understanding. mang tính giáo dục tăng tầm hiểu biết.
Franco Arda notes that many people Franco Arda cho biết nhiều người lớn
grew up with comics. He says pictures lên với những cuốn truyện tranh. Ông
combined with written text can help cho biết tranh kết hợp với chữ có thể
people learn an idea much more giúp người đọc hiểu được những ý tưởng
quickly than just text alone. nhanh hơn là chỉ có chữ.
This explains the expression, 'a picture Nó giải thích cho câu ‘Một bức hình
says a thousand words.' "Financial đáng giá hơn ngàn lời nói. Cuốn sách
Intelligence" will help readers quickly ‘Trí tuệ tài chính ’ sẽ giúp người đọc
understand many of the major areas of hiểu nhanh hơn các vấn đề chính về kế
accounting. toán.
The new comic book is available in Cuốn truyện tranh mới này chiện đang
paperback. The website có dạng giấy thường. Trang web
Entrepreneur.com named Entrepreneur.com liệt kê nhà xuất bản
SmarterComics to its list of 100 SmarterComics nằm vào danh sách 100
Brilliant Companies of 2012. công ty nổi nhất năm 2012.
The company has created comic book Nhà xuất bản này đã cho ra đời một số
versions of more than ten other books. phiên bản dưới dạng truyện tranh của
hơn 10 cuốn sách khác.
These include "Think and Grow Rich" Bao gồm cuốn ‘Suy nghĩ và làm giầu’
by Napoleon Hill, "The Prince" by của Napoleon Hill, ‘Hoàng tử’ của
Niccolo Machiavelli and "The Art of Niccolo Machiavelli và “Nghệ Thuật
War" by Sun Tzu. Chiến Tranh” của Sun Tzu.
Later this year, SmarterComics plans to Trong khoảng cuối năm nay,
release a comic book by rapper 50Cent. SmarterComics kế hoạch sẽ xuất bản
truyện tranh với bìa dày 50 cent.
Presutti. biệt của đài VOA, tôi là Carolyn
Presutti.
You can read, listen and learn English Các bạn có thể đọc, nghe và học tiếng
with more stories about business and Anh qua những tin tức về thương mại
other subjects at hay những chủ đề khác tại trang web
Pressure in Europe Builds for Áp lực ở Châu Âu Vấn đề cải cách

Banking Reform ngân hàng
Pressure for financial reform has been Sức ép về cải cách tài chính đang gia
building in Europe. tăng ở Châu Âu.
In June, the financial services company Vào tháng 6 vừa qua, công ty dịch vụ tài
Moody's Investors Service reduced chính Moody\'s Investors Service đã
Spain's credit rating. The rating was cut giảm tỉ giá tín dụng của Tây Ban Nha,
from A3 to baa3. từ A3 xuống baa3.
That means that Moody's officials Điều này có nghĩa là các quan chức của
believe the credit risk of Spanish debt Moody tin rằng mức độ rủi ro tín dụng từ
has moved from very low to moderate. khoản nợ của Tây Ban Nha đã chuyển
từ rất thấp sang mức trung bình.
The company said it acted because Công ty này cho biết họ hành động như
Spain is borrowing about one hundred vậy vì Tây Ban Nha đang vay nợ số tiền
twenty'five billion dollars in rescue 125 tỉ đô trong khoản vay cứu trợ cho
loans for its banks. các ngân hàng của họ.
Debt markets punished Spain by Thị trường cho vay đã trừng phạt Tây
pushing up the interest rate on its long' Ban Nha vì đã tăng lãi suất cho khoản nợ
term debt to about six point eight dài hạn lên đến 6,8%.
percent.
That increases Spain's borrowing costs Điều này làm tăng chi phí vay nợ của
and hurts its already troubled economy. Tây Ban Nha và làm ảnh hưởng đến nền
Spain was not the only country to get kinh tế vốn đã khó khăn của nó. Tây
downgraded by Moody's. Ban Nha không phải là quốc gia duy
nhất bị công ty này hạ bậc.
Cyprus got the same treatment. Công ty Cyprus cũng dùng biện pháp
Recently, American Treasury Secretary tương tự. Gần đây, bộ trưởng Tài chính
Tim Geithner spoke at the Council on Hoa Kỳ Tim Geithner đã phát biểu trước
Foreign Relations in Washington. Hội đồng Quan hệ Đối Ngoại tại
Washington.
He said the increase in borrowing costs Ông cho biết sự gia tăng về chi phí vay
for European countries like Spain nợ đối với các quốc gia Châu Âu như
means European officials must move Tây Ban Nha cho thấy một điều đó là
quickly to avoid growing costs. các quan chức Châu Âu sẽ phải chuyển
đổi nhanh chóng để tránh tình trạng tăng
giá.
In his words, "If you wait to move in Ông nhấn mạnh thêm ‘Nếu chúng ta chờ
these things and you let the market get đợi để chuyển đổi những quy chế này và
ahead of you, then you increase the để cho thị trường đi trước, thì chúng ta
costs of the solution, and you make it lại phải tăng chi phí để giải quyết vấn đề
harder to get there. đó, và làm cho vấn đề trở nên khó khăn
hơn.’
Once you decide," he said, "there is no Ông nói thêm, một khi chúng ta đã
argument for doing it slowly." quyết định thì không nên bàn cãi việc
tiến hành việc đó một cách từ từ.
Germany, Europe's largest economy, Đức, nền kinh tế lớn nhất của Châu Âu,
has been pushing for economic reform đã thúc đẩy cải cách kinh tế ở 17 quốc
in the seventeen countries using the gia sử dụng đồng tiền chung Châu Âu.
euro.
But German Chancellor Angela Merkel Nhưng thủ tướng Đức Angela Merkel đã
has argued that her country is unwilling tranh luận rằng nước Đức không muốn
to put money at risk unless banking mạo hiểm tiền của mình trừ khi Khu vực
reform is enacted throughout the Sử dụng đồng tiền chung Châu Âu ban
Eurozone. hành cải cách ngân hàng đối với các
nước thành viên.
She warned that Germany's economic Bà cảnh báo rằng sức mạnh kinh tế của
power was not unlimited. In early June, Đức không phải là vô hạn. Đầu tháng 6
the European Commission proposed vừa qua, Ủy ban Châu Âu đã kiến nghị
steps toward a common banking policy. các bước để hướng tới một chính sách
ngân hàng chung.
The proposals include empowering Những kiến nghị này bao gồm trao
nations to intervene when their banks quyền cho các quốc gia được phép can
are in trouble. But proposed changes thiệp khi ngân hàng gặp khó khăn.
may also bar support for failing banks. Nhưng những thay đổi trong kiến nghị
này có thể sẽ ngăn cản việc hỗ trợ cho
các ngân hàng yếu kém
Some European leaders are pressing for Một số nhà lãnh đạo Châu Âu đang gây
an expanded European bailout fund. sức ép nhằm mở rộng quỹ cứu trợ Châu
Germany has resisted providing new Âu. Đức phản đối việc cung cấp thêm
financial resources. những nguồn tài chính mới.
But details of any deal with big Nhưng chi tiết về bất cứ vụ thỏa thuận
European economies have yet to be nào với các nền kinh tế lớn của Châu Âu
decided. thì vẫn còn chưa được quyết định.
Europe's financial crisis is likely to be a Khủng hoảng tài chính Châu Âu có thể
major international issue in the weeks sẽ là vấn đề chính trên toàn câu trong
to come. những tuần tiếp theo.
For VOA Special English, I'm Alex Trên đây là chương trinh tiếng Anh đặc
Villarreal. biệt của đài VOA, tôi là Alex Villareal.
You can read, listen and learn English Các bạn có thể đọc, nghe và học tiếng
with more stories about economics and Anh với những bản tin về kinh tế và các
other subjects at chủ đề khác tại trang web
Rio+20 Brings Attention to Rio+20 Tập trung vào Sự Phát triển

Sustainable Development Bền Vững
Leaders and officials from more than Các nhà lãnh đạo và quan chức từ hơn
100 nations attended the United 100 quốc gia đã tham dự hội thảo của
Nations Conference on Sustainable Liên Hợp Quốc về Phát Triển Bền Vững
Development, in Rio de Janeiro, Brazil. diễn ra tại Rio de Janeiro, Brazil.
More than 40,000 activists and political Hơn 40 nghìn các nhà hoạt động xã hội,
and business leaders were also there. các nhà lãnh đạo chính trị, doanh nghiệp
cũng tham gia hội thảo này.
The three+day conference in June Hội thảo kéo dài trong ba ngày này diễn
marked the twentieth anniversary of the ra vào tháng Sáu đánh dấu lễ kỷ niệm 12
first UN Earth Summit, also held in năm kể từ ngày hội nghị thượng đỉnh về
Rio. trái đất của Liên Hợp Quốc lần đầu
được tổ chức, cũng tại thành phố Rio
này.
That conference helped build support Hội thảo lần đó giúp kêu gọi ủng hộ cho
for the 1997 Kyoto agreement to hiệp định Kyoto 1997 nhằm giảm lượng
reduce greenhouse gas emissions. khí thải gây hiệu ứng nhà kính.
The Rio+20 conference sought to bring Hội nghị Rio+20 nhằm thu hút sự quan
attention to seven major issues. The tâm đến 7 vấn đề chính. Liên hợp quốc
UN says jobs, energy and sustainable cho biết, việc làm, năng lượng và thành
cities are of top importance. phố bền vững là những vấn đề quan
trọng nhất.
Food security, water, oceans and An toàn thực phẩm, nước, đại dương và
dealing with disasters are other issues đối mặt với những thảm họa là những
basic to lifting people out of poverty. vấn đề cơ bản khác nhằm đưa con người
thoát khỏi tình trạng đói nghèo.
The mayor of New York City, Michael Thị trưởng của thành phố New York,
Bloomberg, took part in a discussion ông Michael Bloomberg đã tham gia
among mayors of some of the world's cuộc thảo luận với các thị trưởng của các
largest cities. thành phố lớn nhất trên toàn thế giới.
They talked about measures to cut Họ đã bàn luận về các biện pháp để
greenhouse gasses. These gasses are giảm thiểu khí thải gây hiệu ứng nhà
known to trap heat and have been kính. Khí này được coi như là mái lợp
linked to climate change. giữ nhiệt và có liên quan mật thiết đến
thay đổi khí hậu.
Cities are responsible for up to 75 Các thành phố có trách nhiệm tới 75 %
percent of the gases. Mr. Bloomberg tổng số khí thải đó. Ông Bloomberg cho
said the world's mayors are taking the rằng các thị trưởng trên thế giới đang
lead on issues like the environment and dẫn đầu với những vấn đề như môi
sustainability. trường và sự bền vững.
He said, "Even as progress at national Ông cho biết, dù sự xúc tiến trên quy
and international level has faltered, it's mô quốc gia và quy mô toàn thế giới có
fair to say that world cities have forged bị chậm trễ, thì cũng công bằng nếu
ahead. chúng ta nói rằng các thành phố lớn trên
thế giới đang tiến triển tốt.
And the reason for that is clear ++ Và lý do rất rõ ràng, đó là các thị trưởng.
mayors." He called them "the great Ông gọi họ là những người thực dụng
pragmatists on the world stage" and trên trường quốc tế và họ trực tiếp có
said they are directly responsible for trách nhiệm với sức khỏe của phần đa số
the well+being for the majority of the dân trên toàn thế giới.
world's people.
He said mayors "just don't have the Ông cho biết các thị trưởng không thể
luxury to simply talk about change" chỉ nói về sự thay đổi mà không thực
and not deliver it. hiện nó.
Mayors reported using electric Các thị trưởng cho biết rằng dùng các
vehicles, better street lighting and phương tiện bằng điện, và hệ thống đèn
improved waste management to reduce điện đường phố tốt hơn cùng với nâng
cities' greenhouse emissions. cao quản lý rác thải để giảm thiểu phát
thải khí nhà kính ở thành phố.
Bindu Lohani is a top official with the Ông Bindu Lohani là một công chức cấp
Asian Development Bank based in the cao trong Ngân Hàng Phát Triển Châu Á
Philippines. có trụ sở tại Philippines.
The bank has promised billions to Ngân hàng này hứa sẽ đầu tư hàng tỉ
sustainable development. Mr. Lohani đồng cho kế hoạch phát triển bền vững.
said Asia's fast growth places heavy Ông Lohani cho biết sự phát triển nhanh
pressure on the environment and chóng của Châu Á đã gây nên sức ép
society. nặng nề đối với môi trường và xã hội.
He said the bank predicts that by 2050, Ông chia sẻ ngân hàng này dự đoán rằng
more than 50 percent of the global vào năm 2050, hơn 50% kinh tế toàn
economy will be in Asia. cầu sẽ thuộc về Châu Á.
Some environmental activists Một số nhà hoạt động môi trường than
complained that there were many phiền rằng đã có rất nhiều hứa hẹn hành
promises of action at the Rio+20 động tại hội thảo Rio+20, nhưng vẫn
conference, but few clear targets for chưa có nhiều mục tiêu rõ ràng cho việc
reducing pollution and the use of hạn chế ô nhiễm và sử dụng tài nguyên
natural resources. thiên nhiên.
Presutti. To learn more about the biệt của đài VOA, tôi là Carolyn
Rio+20 conference, go to Presutti. Để tìm hiểu thêm về hội thảo
voaspecialenglish.com. Rio+20, mời các bạn truy cập trang web
You can also share your thoughts about Các bạn có thể chia sẻ những suy nghĩ
the meeting. And you can read, listen của mình về cuộc hội thảo này. Và các
and learn English with our programs bạn có thể đọc, nghe và học tiếng Anh
and activities. với các chương trình và hoạt động của
chúng tôi.
Microsoft Competes Against Apple Microsoft tung ra máy tính bảng cạnh
With New Tablet tranh với Apple
Microsoft has announced its first tablet Tập đoàn Microsoft vừa cho ra đời sản
computer. The device, called the phẩm máy tính bảng đầu tiên của mình.
Surface, is designed to compete Có tên gọi là Surface (Bề mặt), sản phẩm
directly with the popular iPad. này được thiết kế để cạnh tranh trực tiếp
với sản phẩm nổi tiếng iPad.
The computer software maker Nhà chế tạo phần mềm của dòng máy
announced its new tablet in June at a tính này đã công bố chiếc máy tính bảng
media event in Los Angeles. mới của họ vào hồi tháng 6 vừa qua
trong sự kiện truyền thông ở Los
Angeles.
Microsoft will offer two versions of the Microsoft sẽ tung ra hai phiên bản của
Surface. Each has a different processor. Surface. Mỗi phiên bản có một bộ vi xử
The Surface for Windows RT runs on lý khác nhau. Surface dùng cho window
an ARM processor. RT chạy trên bộ vi xử lý ARM.
It is less powerful than the Surface for Tính năng bộ vi xử lý này kém hơn
Windows 8 Pro, which uses an Intel Surface dùng Window 8 pro, sử dụng bộ
processor. vi xử lý Intel
The RT is also thinner and weighs less Bộ vi xử lý RT mỏng hơn và nhẹ hơn
than the Pro. Either tablet weighs no Pro. Cả hay loại máy tính bảng đều nặng
more than nine hundred grams. không quá 900g.
Both have screens that are about Cả hai đều có màn hình 27cm. To hơn
twentyYseven centimeters in size. That một chút so với màn hình iPad.
is a little bigger than the iPad’s screen.
Microsoft has not said exactly when the Microsoft chưa công bố chính xác thời
new Surface will appear in stores. But, gian Surface sẽ được bày bán. Nhưng
it is expected to be sometime in người ta dự đoán là vào khoảng tháng 9
September or October. hoặc tháng 10.
This is about the same time that the Đó cũng là thời điểm công ty này cũng
company plans to release its new dự tính sẽ ra mắt hệ điều hành win 8
Windows 8 computer operating system. mới.
Brenda Estrella owns a laptop Brenda Estrella sở hữu một chiếc máy
computer. She has been considering tính xách tay. Cô đang cân nhắc chuyển
switching to a tablet. sang dùng máy tính bảng.
She says for her the iPad is more of an Cô cho biết iPad với cô không chỉ là
entertainment device. một thiết bị giải trí.
In her words, “ if Microsoft is coming Cô nói, nếu Microsoft cho ra đời máy
out with a tablet that actually you can tỉnh bảng mà bạn có thể đánh máy và
type, and actually do different things thực sự có ích hơn ngoài chức năng giải
other than just swipe, then that would trí, thì nó sẽ tốt hơn.”
be better."
Many technology lovers, including Nhiều người yêu công nghệ bao gồm
Catherine Clinch, are excited about the Catherine Clinch, rất thích thú với chiếc
new device. máy tính bảng mới này.
She points out that it stands by itself, Cô ấy cho biết chiếc máy tính này có thể
you don't have buy a stand. tự đứng được, bạn không cần phải mua
thêm chân tựa cho máy.
Also there is a keyboard that can also Ngoài ra, bàn phím đóng chức năng làm
act as a cover. Those are all wonderful màn bọc ngoài luôn—đó là những điểm
things, she said. rất hay.
But what interests her most is the Nhưng điều khiến tôi thích thú nhất là,
potential to get rid of the netbook, to tôi có thể không cần đến netbook, laptop
get rid of the laptop, to maybe even hoặc có thể không dùng máy tính nữa”
down the line get rid of the full
computer."
Fox Van Allen is a technology expert. Fox Van Allen là một chuyên gia công
He agrees the Surface seems to have nghệ. Ông đồng ý rằng Surface có nhiều
more to offer than the iPad. tính năng hơn iPad.
He says “It's a device that almost Anh cho biết nó gần như là một thiết bị
serves as a replacement for a PC." có thể thay thế cho chiếc máy tính cá
nhân.”
The Surface is meant to compete with Surface được tung ra để cạnh tranh với
the iPad. But not everyone is sure it is a iPad. Nhưng không ai dám chắc liệu nó
better product. có tốt hơn không.
John Ayala says he is glad there is a John Ayala cho biết anh rất vui vì có một
competitor but he is sticking with his đối thủ với Apple, nhưng anh sẽ vẫn
Apple.” trung thành với Apple.”
For years, Microsoft made software, Trong nhiều năm, Microsoft chế tạo
not computers. A few earlier attempts phần mềm, không phải là máy tính. Một
by the company to make and sell vài nỗ lực chế tạo và bán các sản phẩm
hardware products failed. phần cứng của công ty này trước đó đã bị
thất bại.
That included the Zune music player. It Bao gồm máy nghe nhạc Zune. Nó
could not compete against Apple’s không thể cạnh tranh với iPod của
iPod. Apple.
Estimates place the value of the tablet Ước tính trong năm nay giá trị của thị
computer market at about seventyYnine trường máy tính bảng ở khoảng 79 tỉ đôY
billion dollars this year. Microsoft la. Microsoft hy vọng sẽ chiếm được một
hopes to capture a share of that market thị phần trong thị trường máy tính bảng
with its latest device. với sản phẩm mới này.
For VOA Special English, I’m Mario Trên đây là bản tin từ chương trình tiếng
Ritter. Anh đặc biệt của đài VOA, tôi là Mario
Ritter.
Some Websites Judge You by the Một số trang web đánh giá khách
Kind of Computer You Use hàng dựa trên loại máy tính mà họ sử
dụng
Recently the Wall Street Journal had a Gần đây Nhật báo Phố Wall đã có một
report about the online travel company báo cáo về công ty du lịch trực tuyến
Orbitz. Orbitz.
The newspaper said Orbitz shows Mac Tờ báo này cho biết Orbitz đã để những
users higher"priced travel choices at the lựa chọn du lịch giá cao ở ngay đầu mục
top of search results than users of kết quả tìm kiếm của người dùng Mac
Windows. hơn là người dùng Windows.
The company began doing this after Công ty này bắt đầu thực hiện điều này
research suggested that people who use sau khi một nghiên cứu đề xuất rằng
Mac computers spend up to thirty người dùng máy tính Mac chi vào tiền
percent more for hotels than people khách sạn nhiều hơn 30% so với người
with PCs. dùng máy tính bàn.
Former Orbitz employee Cameron Một nhân viên cũ của Orbitz" ông
Yuill is chief executive of a digital Cameron Yuill hiện là chủ tịch của công
media and technology company called ty truyền thông điện tử AdGent .
AdGent.
He says, "Mac users tend to be more Ông cho hay ‘Người dùng Mac thường
affluent than PC users, so why not khá giả hơn so với người dùng máy bàn,
target them with the messages that are vậy tại sao không gửi đến họ thông điệp
going to resonate with them?" mà sẽ rất thu hút họ.’
This kind of price discrimination is also Kiểu phân biệt đối xử giá cả này còn
known as dynamic pricing. Cameron được gọi là định giá chức năng. Cameron
Yuill says it is a very common Yuill cho biết đây là một công cụ quảng
marketing tool, especially in the travel cáo phổ biến, đặc biệt là trong ngành du
industry. lịch.
He puts it this way, "Next time you're Ông nói ‘Lần sau khi bạn trên một
on a flight, ask the person next to you chuyến bay, thì hãy hỏi người bên cạnh
what they paid for their ticket." rằng họ mua vé máy bay hết bao nhiêu.’
For example, if you are a business Ví dụ, nếu bạn là một lữ khách đi công
traveler or you bought your ticket at the tác hoặc bạn mua vé máy bay ở phút
last minute, you will always get cuối, thì họ sẽ lấy của bạn giá cao hơn.
charged more.
Companies have always gathered Các công ty luôn thu thập thông tin về
information about their customers. But khách hàng của họ. Nhưng ngày nay thì
now they have a lot more ways to do it. họ lại càng có nhiều cách để làm được
điều đó hơn.
Eric Martin is a partner at Boost Eric Martin là đối tác tại Boost Partners,
Partners, a management consulting một công ty tư vấn quản lý. Ông cho biết
company. He says a salesperson in a một người bán hàng trong cửa hàng có
store can only assume certain things thể đánh giá một vài điều nhất định về
about you based on your appearance. bạn dựa trên dáng vẻ bên ngoài.
Online sellers, however, have far more Tuy nhiên những người bán hàng trực
information to work with, including tuyến họ có thể có được nhiều thông tin
information about which website hơn để đánh giá về bạn, ví dụ như thông
directed you to them. tin về trang web nào đã đưa bạn đến với
họ.
Eric Martin says, "The people that you Eric Martin cho biết ‘Những người cộng
deal with you online can't see you at all tác với bạn qua internet không thể nhìn
physically. thấy bạn trực tiếp.’
But they know that, for instance, when Nhưng họ lại biết được, ví dụ như, khi
you came to Orbitz you may have been bạn đến với Orbitz thì rất có thể bạn
directed there by Kayak." được giới thiệu từ Kayak.
Kayak is itself a comparison site, and Kayak bản thân nó là một trang mạng so
that may then lead Orbitz to believe sánh, và điều này có thể làm cho Orbitz
that you're searching for deals. tin rằng bạn đang tìm kiếm các mối làm
ăn.
Information about the referring site is Các thông tin về các trang web liên quan
only one of the things that a site like có thể chỉ là một trong những thứ mà
Orbitz will consider. một trang web như Orbitz sẽ xem xét.
Is the person a return visitor? Which Đó có phải là một khách hàng cũ?
hotels has this person viewed in the Người này đã từng xem những khách sạn
past? nào?
Websites collect this kind of Trang web này sẽ tổng hợp những thông
information by placing small files tin này và sắp xếp thành những hồ sơ
known as cookies on a person's nhỏ được gọi là cookies cho máy tính cá
computer. nhân.
In the case of Orbitz, Mac and PC users Đối trường hợp của Orbitz, người dùng
were actually given the same choices. Mac và máy tính bàn thực sự có cùng lựa
However, they appeared in different chọn giống nhau. Tuy nhiên chúng lại
orders. xuất hiện ở thứ tự khác nhau.
For Mac users, the higher"priced hotels Với người dùng Mac, những khách sạn
showed up higher in the search results. giá cao hiển thị phía trên trong kết quả
tìm kiếm.
Orbitz says ninety percent of its users Orbitz cho hay 90% người dùng của họ
book a hotel that appears on the first đã đặt khách sạn đều xuất hiện ở trang
page, and mostly in the top five đầu tiên, và hầu hết trong tóp 5.
listings.
For VOA Special English, I'm Mario Trên đây là chương trình tiếng Anh đặc
Ritter. biệt của đài VOA, tôi là Mario Ritter.
Good News, Bad News on Food Tin tốt và tin xấu về giá cả và việc sản
Prices and Production xuất lương thực thực phẩm
Food prices have risen sharply in the Giá lương thực đang tăng mạnh trong
past few years. những năm vừa qua.
The good news is that the rate of Tin tốt là tỉ lệ tăng giá diễn ra chậm. Tin
increase has slowed. The bad news is xấu là giá của các mặt hàng này sẽ
that prices will not go down anytime không giảm trong tương lai gần.
soon.
Also, the rate of global agricultural Thêm vào đó, tỉ lệ sản lượng nông
production is slowing. But it needs to nghiệp toàn cầu đang chậm lại. Mà lẽ ra
increase 60 percent over the next 40 nó cần phải tăng lên 60% trong 40 năm
years to feed a growing world tới để cung cấp đủ cho lượng dân số toàn
population. cầu đang tăng lên.
These are some of the findings in the Đây là một số báo cáo của OECD và
OECD(FAO Agricultural Outlook FAO về triển vọng nông nghiệp giai
2012(2021. đoạn 2012(2021.
The OECD is the Organization for OECD là Tổ chức Hợp tác và Phát triển
Economic Cooperation and Kinh tế. Còn FAO là Tổ chức Nông
Development.The FAO is the Food and Lương, một tổ chức của Liên Hợp Quốc.
Agriculture Organization, a United
Nations agency.
FAO Director(General Jose Graziano Tổng giám đốc FAO ông Jose Graziano
da Silva spoke at a news conference in da Silva phát biểu tại cuộc họp báo ở
Rome last month when the report was Rome vào tháng trước khi báo cáo này
released. được công bố.
Mr. Da Silva said the world's poorest Ông Da Silva cho biết những người
people will feel the greatest effects of nghèo nhất trên thế giới sẽ cảm nhận rõ
higher prices. ràng nhất ảnh hưởng của việc tăng giá
này.
He said for millions of people living in Ông cho hay với hàng triệu người thuộc
extreme poverty, the meaning of higher diện cực nghèo, ảnh hưởng của giá
food prices is clear. lương thực cao đang rất rõ ràng.
They might have to change their diets, Có thể họ sẽ phải thay đổi chế độ ăn
often to ones with less nutritional uống, thường sẽ là một chế độ ít dinh
value. dưỡng hơn.
In middle(income countries, people are Ở những nước có thu nhập ở mức trung
gaining weight. They are eating fewer bình, thì người dân đang bị tăng cân. Họ
fruits and vegetables. And they are ăn ít hoa quả và rau củ. Và họ ăn thực
eating less nutritious, and cheaper food. phẩm ít chất dinh dưỡng hơn, và rẻ hơn.
The report also shows that farmers in Báo cáo cũng chỉ ra rằng nông dân ở
poorer countries will be leading efforts những quốc gia nghèo sẽ phải nỗ lực
to feed an expected 9 billion people by trong việc cung cấp lương thực cho
2050. khoàng 9 tỉ người vào năm 2050.
The Outlook predicts that farmers in Bản báo cáo này này dự đoán rằng nông
Latin America, the Caribbean and sub( dân ở Mỹ La tinh, Caribe và Châu Phi
Saharan Africa will drive agricultural cận Sahara sẽ nâng cao sản lượng nông
production in the future. nghiệp trong tương lai.
Angel Gurria is chief of the OECD. He Angel Gurria là chủ tịch của OECD. Ông
says we can feed 9 billion people by cho biết chúng ta có thể cung cấp cho 9
2050 without stretching things too far. tỉ người mà không cần phải mở quá rộng
phạm vi.
But, he said, we have to organize Nhưng ông cho biết, chúng ta phải tổ
ourselves better. Still, there are many chức hiệu quả hơn. Hiện tại vẫn có rất
problems. One(fourth of all agricultural nhiều vấn đề. ¼ đất nông nghiệp đang bị
land is damaged. tàn phá.
Many countries face water shortages. Nhiều quốc gia đang phải đối mặt với
And experts believe climate change is tình trạng thiếu nước. Các chuyên gia
driving increasingly unusual weather. tin rằng thay đổi khí hậu đang dẫn đến
thời tiết bất thường tăng cao.
The report says farmers need to use Báo cáo cho biết nông dân cần áp dụng
more environmentally sustainable các biện pháp phát triển bền vững về mặt
growing methods. môi trường hơn.
At the same time, it says governments Đồng thời báo cáo này nói rằng, các
should end economically harmful chính phủ nên chấm dứt các hỗ trợ gây
supports and invest more in agricultural tổn thất kinh tế và nên đầu tư nhiều hơn
production. vào sản xuất nông nghiệp.
Mr. Gurria says rich and poor nations Ông Gurria cho biết các quốc gia nghèo
need to treat agriculture more like a cần coi nông nghiệp như là một ngành
business.That also means reducing kinh doanh. Việc này cũng sẽ làm giảm
waste. lượng rác thải.
The FAO and the OECD estimate that FAO và OECD ước tính rằng khoảng
about one(third of world food 1/3 sản lượng bị mất.
production is lost.
This is either because of poor growing Điều này là do hai nguyên nhân, hoặc là
and harvesting methods, or because do phương pháp trồng và thu hoạch
people are throwing away good food. chưa đúng hoặc là do người dân bỏ đi
lương thực tốt.
And that's the VOA Special English Trên đây là bản tin nông nghiệp(
Agriculture Report. I'm Mario Ritter. chương trình tiếng Anh đặc biệt của đài
VOA. Tôi là Mario Ritter.
US China Trade: Calls for Reform Mối quan hệ mậu dịch Mỹ Trung:
cần phải cải cách
Last week, we told about a recent talk Tuần trước chúng tôi nói về cuộc tọa
in Washington on trade ties between đàm ở Washington về thắt chặt thương
the United States and China. mại giữa Mỹ và Trung Quốc.
Former Secretary of the Treasury Cựu bộ trưởng bộ tài chính ông Henry
Henry Paulson spoke with Former Paulson đã nói chuyện với cựu cố vấn
National Security Advisor Steve an ninh quốc gia ông Steve Hadley.
Hadley.
The two men talked about the recent Hai vị đã thảo luận về sự đi xuống của
slowdown in the Chinese economy and nền kinh tế Trung Quốc thời gian gần
the need for more personal spending in đây và thiết nhu cầu chi tiêu cá nhân
China. nhiều hơn ở Trung Quốc.
They also discussed the need for China Ngoài ra hai vị cũng thảo luận về sự cần
to reform its state)owned companies. thiết đối với Trung Quốc trong việc cải
These companies often operate with cách các công ty thuộc sở hữu nhà nước.
low interest loans and a lot of help Những công ty này thường hoạt động
from the government. với khoản vay lãi suất thấp và với nhiều
trợ giúp từ chính phủ.
In July, President Obama said China Vào tháng 7, tổng thống Obama đã phát
was creating "an unfair playing field" biểu, Trung Quốc đang tạo nên ‘một sân
in its car industry. That same month, chơi bất công bằng’ trong ngành công
the Obama administration requested nghiệp ô tô. Cùng tháng đó, chính quyền
talks, or consultations, at the World Obama đã yêu cầu các cuộc tọa đàm và
Trade Organization. hội ý từ tổ chức thương mại thế giới.
The United States says China has Mỹ cho rằng Trung Quốc đã đánh thuế
unfairly placed more than $3 billion in hơn 3 tỉ đô lên xe hơi nhập khẩu từ Mỹ
taxes on imports of American)made một cách không công bằng.
cars.
Officials say increasing the price of Các quan chức cho hay tăng giá nhập
imports helps Chinese carmakers. khẩu sẽ giúp ích cho các công ty sản xuất
Mister Paulson said Chinese xe hơi Trung Quốc. Ông Paulson nói
government aid for state)owned rằng chính phủ Trung Quốc đã hỗ trợ
companies, like oil companies and cho các công ty nhà nước, như công ty
carmakers, will end up hurting China's dầu khí và xe hơi, và chính điều này sẽ
economy. gây tổn hại cho nền kinh tế nước này.
Mr. Paulson said this: "The only way Ông Paulson nói ‘Cách duy nhất để
that the Chinese are going to be able to Trung Quốc có thể thực hiện được bước
successfully make the transition that chuyển thành công để kinh tế hoạt động
they're going to need to make to an hiệu quả hơn đó là tiếp tục cải cách các
economy that's much more efficient is doanh nghiệp nhà nước. ’
by continuing to reform the state
owned enterprises."
He said these state)owned companies Ông cho biết các doanh nghiệp nhà nước
need to compete fairly "without all the cần phải hoàn toàn công bằng, không có
subsidies and the special benefits." trợ cấp hay các chế độ ưu đãi đặc biệt.
Chinese exports to the United States Hàng xuất khẩu từ Trung Quốc sang Mỹ
remain strong. Demand for Chinese vẫn duy trì mạnh. Nhu cầu hàng Trung
goods rose more than 11 percent in Quốc tăng hơn 11% vào tháng 6.
June.
And China says total trade so far this Và Trung Quốc cho hay tổng mậu dịch
year is nearly $2 trillion. That is up cho đến năm nay đã gần 2 tỉ tỉ đô. Tăng
eight percent. China's strong imports 8%. Nhập khẩu mạnh của Trung Quốc
have helped the country raise millions đã giúp hàng triệu người ở quốc gia này
out of poverty. thoát khỏi tình trạng nghèo đói.
These gains were noted at human rights Những thành tựu đó đã được nhắc đến
talks in July between the United States trong cuộc tọa đàm về nhân quyền giữa
and China. But, American officials say Mỹ và Trung Quốc. Tuy nhiên các quan
political reforms in China have been chức Mỹ lại cho rằng các cải cách chính
slow. trị ở Trung Quốc vẫn còn rất chậm trễ.
The head of the American delegation, Trưởng đoàn đại biểu Mỹ, trợ lý của bộ
Assistant Secretary of State Michael trưởng ngoại giao ông Michael Posner
Posner noted China's economic gains. đã đề cập đến những thành tựu về kinh tế
mà Trung Quốc đã đạt được.
But he said political reforms in the Nhưng theo ông thì các cải cách chính
country have not kept up with its trị ở quốc gia này không theo kịp với các
economic changes. He said the human thay đổi kinh tế. Ông cho rằng tình trạng
rights situation in China continues to nhân quyền ở Trung Quốc tiếp tục trở
get worse. nên tồi tệ hơn.
Mr. Posner said: "Like people Ông Posner nói ‘giống như ở bất cứ đâu,
everywhere, Chinese people want to be người dân Trung Quốc muốn được đối
treated with dignity. This means they xử với thái độ tôn trọng. Nghĩa là họ tìm
seek economic opportunity and jobs. kiếm những cơ hội kinh tế và tìm kiếm
việc làm.’
At the same time, they seek a lawful Đồng thời, họ tìm kiếm con đường
way to voice legitimate grievances and chính đáng để bày tỏ nỗi bất bình và để
have a meaningful role in the political có một vai trò ý nghĩa trong phát triển
development of their own society." chính trị trong xã hội của họ.
And that's the VOA Special English Trên đây là bản tin kinh tế của đài VOA,
Economics Report. I'm Carolyn tôi là Carolyn Presutti.
Presutti.
Using Art to Make Summer School Dùng nghệ thuật để biến mùa hè ở
More Interesting trường trở nên thú vị hơn
June, July and August are vacation Tháng 6, tháng 7, tháng 8 là những
months for most American tháng nghỉ hè của hầu hết học sinh Mỹ.
schoolchildren. But some students pay Tuy nhiên một số học sinh phải trả giá
a high price for that long summer đắt cho kỳ nghỉ hè dài đó.
break.
They may forget much of what they Bọn trẻ có thể quên nhiều kiến thức đã
learned over the past year by the time học trong năm trước khi bước vào đầu
they start the next grade. This problem năm học mới. Vấn đề này thường được
is often called the summer learning gọi là lỗ hổng kiến thức qua kỳ nghỉ hè.
gap.
Growing efforts across the country aim Nỗ lực ngày càng gia tăng trên nước Mỹ
to deal with this gap by offering more nhằm mục đích đối phó với vấn đề này
interesting summer school programs. bằng việc tạo ra nhiều chương trình học
hè thú vị cho học sinh.
Some students already attend summer Một số học sinh đã tham gia học hè ở
school. But that is often because they trường. Nhưng chủ yếu là do các em bị
received bad grades during the regular điểm thấp trong năm học chính.
school year.
At Bushman Elementary in Dallas Tại trường tiểu học Bushman ở Dallas

recently, students read out loud about gần đây một số học sinh thường nêu cao
communities in a thirdYgrade social tinh thần tập thể trong lớp học các môn
studies class. xã hội lớp 3.
But the nineY and 10YyearYolds were Nhưng trẻ em 9, 10 tuổi còn được học cả
also studying art. Visual arts instructor nghệ thuật nữa. Giáo viên môn nghệ
Ron Oliver works to combine the two thuật trực quan Ron Oliver đã cố gắng
subjects. kết hợp hai môn học đó.
"The kids that never get it," he says, Ông nói ‘Bọn trẻ sẽ chẳng bao giờ hiểu
"like the 30 percent that always được’, ‘30% học sinh luôn phải vật lộn
struggle on testingYYthey thrive in this trong các kỳ thiY chúng sẽ tiến bộ hơn
kind of atmosphere." trong môi trường như thế.'
Ron Oliver says some kids just learn Ông Ron Oliver cho biết một số học
differently. In addition to reading, the sinh học bằng nhiều cách khác nhau.
students expressed themselves in Ngoài việc đọc sách, học sinh còn thể
picture form by drawing community hiện mình qua tranh vẽ quang cảnh cộng
scenes. đồng xung quanh.
One boy told us he was expressing his Một cậu bé đã nói với chúng tôi rằng
feeling through drawing. "You only use cậu bé đã thể hiện cảm xúc của cậu qua
the pictures," added one girl. She said việc vẽ tranh. Một học sinh nữ nói thêm
pictures can tell the words for you. ‘Bạn chỉ cần dùng tranh ảnh’. Cô bé nói
‘tranh ảnh có thể thể hiện được những gì
chúng ta muốn nói’.
"You don't need words," She said. Cô nói thêm‘ Bạn không cần phải thể
Their teacher is Gloria Pegram. She has hiện bằng lời’. Giáo viên của họ là
taught elementary school for 15 years. Gloria Pegram. Cô đã dạy ở trường tiểu
She says art helps with memory. học được 15 năm. Cô cho biết nghệ thuật
giúp ích rất nhiều cho việc ghi nhớ.
Gloria Pegram says teachers even try to Gloria Pegram chia sẻ, các giáo viên cố
be creative with math. She says gắng sáng tạo hơn trong môn toán. Cô
teachers try to use a handsYon activity cho biết các giáo viên cố gắng sử dụng
whenever possible to help students những hoạt động sôi nổi bất cứ khi nào
remember better. có thể nhằm giúp học sinh ghi nhớ tốt
hơn.
Gloria Pegram says students who do Cô Gloria Pegram cho biết những học
not take summer enrichment classes sinh không tham gia vào các lớp học bồi
often need to relearn lessons when they dưỡng hè này thường phải học lại bài
return in the fall. khi họ quay trở lại trường học vào mùa
thu.
This is especially true of lowYincome Điều này đặc biệt đúng đối với những
students. They are less likely, for học sinh trong gia đình thu nhập thấp.
example, to live near public libraries Chúng ít khi được sống gần các thư viện
offering books to read and special công cộng nơi có nhiều đầu sách để đọc
summer reading programs. và những chương trình đọc sách đặc biệt
vào mùa hè.
Ed Pauly is director of research and Ed Pauly là giám đốc phòng Nghiên cứu
evaluation at the Wallace Foundation. và Đánh giá tại tổ chức Wallace. Tổ
The nonprofit group has invested $50 chức phi lợi nhuận này đã đầu tư 50 triệu
million to study which programs work đô la vào việc nghiên cứu tìm ra chương
best to prevent summer learning loss. trình phù hợp nhất để ngăn chặn sự rơi
rớt kiến thức vào dịp hè.
Ed Pauly says poor kids can lose as Ông Ed Pauly nói rằng những trẻ em
much as three months of learning over nghèo có thể mất đến 3 tháng để học bù
the summer. He says one promising lại dịp hè. Ông nói thêm một phương
method has been to include art in pháp rất khả thi đó áp dụng nghệ thuật
summer programs. trong các chương trình hè.
Ed Pauly told us teaching through the Ed Pauly chia sẻ với chúng tôi dạy học
arts gets kids excited about being in thông qua các môn nghệ thuật làm cho
school every day. And the arts use bọn trẻ thích thú đến trường mỗi ngày.
reading and math. Và ngược lại dạy nghệ thuật thông qua
môn đọc và toán.
So they are a great way to tie together Đây là cách hay để kết hợp những kinh
learning experiences. For VOA nghiệm với nhau để dạy học. Trên đây
Learning English, I'm Laurel Bowman. là chương trình Học Tiếng Anh của đài
VOA, tôi là Laurel Bowman.
Uneven Signs of Growth in the Dấu hiệu tăng trưởng không đồng đều
Transport Industry trong ngành vận tải
A look at some industries in the United Nhìn vào một số ngành công nghiệp tại
States shows that the economic Mỹ ta thấy rằng sự hồi phục kinh tế diễn
recovery is uneven. And growth seems ra không đồng đều. Và sự tăng trưởng có
to be slowing down. vẻ như đang chậm lại.
We spoke with experts in the Chúng tôi đã nói chuyện với các chuyên
transportation industry, which is easily gia trong ngành vận tải, ngành rất dễ bị
affected by economic changes. ảnh hưởng do các thay đổi của nền kinh
Economists say trucks carry nearly 70 tế. Các nhà kinh tế nói rằng các xe tải
percent of the freight, or goods, chuyên chở gần 70% lượng hàng hoá
transported in the United States. được vận chuyển ở Mỹ.
The American Trucking Association Hiệp hội vận tải đường bộ Mỹ đã công
represents the interests of the trucking bố lợi nhuận của ngành công nghiệp vận
industry. It says freight is a good tải. Họ cho biết hàng hóa là một công cụ
measure of the economy. đo lường tốt của nền kinh tế.
This is because businesses have to Bởi vì các doanh nghiệp phải vận chuyển
move unprocessed materials, carry những hàng hóa chưa chế biến, đưa các
parts to factories, and transport imports bộ phận đến nhà máy và vận chuyển
and exports. hàng xuất nhập khẩu.
Bob Costello is the chief economist for Bob Costello là một nhà kinh tế đầu
the group. He says the trucking ngành trong nhóm này. Ông cho biết
industry is a leading economic ngành vận tải là một chỉ số kinh tế đi
indicator. đầu.
That means that it helps signal what Điều đó có nghĩa là nó giúp báo hiệu
will happen in the economy. He says it những gì sẽ xảy ra trong ngành kinh tế.
is a good sign if the amount of goods Ông cho biết sẽ là một dấu hiệu tốt nếu
carried by trucks increases. như số lượng hàng hóa được lưu thông
tăng.
And the amount of freight carried by Và lượng hàng hóa vận tải bằng xe tải
trucks is going up slowly. The đang tăng chậm. Hiệp hội vận tải Mỹ cho
American Trucking Association says biết tổng hàng hóa được vận chuyển đã
total freight tonnage increased in June, tăng vào tháng Sáu, nhưng giữ nguyên
but remained unchanged in July. vào tháng 8.
That is good news to Bob Costello. He Và đó là tin tốt cho ông Bob Costello.
says it tells him that the economy is not Ông cho biết điều đó thể hiện rằng nền
falling into another recession. kinh tế không phải là đang rơi vào một
cuộc khủng hoảng khác.
Other information about economic Một thông tin khác về tăng trưởng kinh
growth comes from air freight, or tế đó là hàng hóa vận chuyển bằng
goods transported by air. đường hàng không.
Recent reports show demand for air Những báo cáo gần đây cho thấy rằng
freight fell more than three percent nhu cầu vận chuyển hàng hóa bằng
around the world during July. đường hàng không đã giảm xuống hơn
3% trên toàn thế giới trong suốt tháng 7.
Perry Flint is with the International Air Perry Flint làm việc tại Hiệp hội Vận tải
Transport Association. That group Hàng Không Quốc tế. Tổ chức này đại
represents about two hundred forty diện cho khoảng 240 công ty hàng
airline companies worldwide. không trên toàn thế giới.
It gathers information about air Tập đoàn này thu thập thông tin về hàng
passenger travel and air freight. It says hóa và khách hàng hàng không. Họ cho
international air freight decreased in biết hàng hóa hàng không quốc tế đã
July from the same period the year giảm vào tháng 7 so với cùng kỳ năm
before. ngoái.
But other signs show increases. The Nhưng một số dấu hiệu khác thể hiện sự
same report shows that passenger tăng trưởng. Cũng bản báo cáo đó cho
traffic increased over three percent biết giao thông hành khách đã tăng hơn
from last year. 3% trong năm qua.
That may be why a top official of Có lẽ đó là lý do tại sao một công chức
Cambria Suites Hotels says all travel, đầu ngành về lĩnh vực khách sạn ở
not just business travel, is strong. Cambria Suites lại nói rằng tất cả các
chuyến đi, không riêng gì các chuyến đi
công việc đều duy trì khá mạnh.
Michael Murphy says, "We are seeing Michael Murphy cho biết, chúng ta đang
the highest demand in the history of the thấy nhu cầu đang ở mức cao nhất trong
hotel industry right now." lịch sử ngành công nghiệp khách sạn
hiện nay.
Conflicting economic signs have made Các dấu hiệu kinh tế đối lập đã làm cho
it difficult for economists to predict các nhà kinh tế khó khăn trong việc dự
future growth. đoán sự tăng trưởng trong tương lai.
For example, government experts first Ví dụ các chuyên gia chính phủ đầu tiên
said the American economy expanded tiên phán đoán rằng kinh tế Mỹ sẽ mở
at a yearly rate of 1.5 percent from rộng theo tỉ lệ hàng năm là 1.5 % từ
April to June. tháng 4 đến tháng 6.
But they amended that value as new Nhưng họ đã chỉnh lại rằng giá trị mà
information became available and thông tin mới đưa ra là đã có sẵn và sự
showed growth was higher ff more tăng trưởng ở mức cao hơn, khoảng
likely a rate of 1.7 percent. 1,7%.
Changes like that have made it harder Những thay đổi như thế làm cho nhiều
for many people to see the road ahead. người cảm thấy khó khăn hơn để lường
trước quãng đường phía trước.
For VOA Learning English, I'm Laurel Trên đây là chương trình học tiếng Anh
Bowman. của đài VOA, tôi là Laurel Bowman.
India Defends Moves Against Social Ấn Độ phòng ngự các động thái chống
Media lại
This is the VOA Special English Đây là bản tin công nghệ của chương
Technology Report. trình tiếng Anh đặc biệt của đài VOA.
The government in India is defending Chính phủ Ấn Độ đang tự bảo vệ mình

itself against charges of Internet trước trách nhiệm về cuộc kiểm duyệt
censorship. mạng internet.
The move comes after the government Động thái này là do tuần trước chính phủ
last week asked companies like đã yêu cầu các công ty như Facebook và
Facebook and Twitter to block more Twitter chặn hơn 300 trang web.
than three hundred websites.
Officials accused the websites of Các quan chức đã tố cáo những trang
posting edited images and videos of web này đã đưa lên những hình ảnh và
earthquake victims. video có nội dung đã được chỉnh sửa về
các nạn nhân của vụ động đất.
They said the websites falsely claimed Theo đó, các trang web này đã xuyên
that the images were Muslim victims tạc rằng những hình ảnh đó là các nạn
caught in recent ethnic conflict in nhân Đạo hồi bị bắt trong cuộc xung đột
India's northeastern Assam state and tôn giáo gần đây ở Đông Bắc Ấn Độ
Burma. bang Assam và Burma.
A number of the images were Một số hình ảnh được đăng tải lên từ
reportedly uploaded from Pakistan. Pakistan. Các nhà chức trách cho
Officials said the panic that resulted biếtviệc này đã tạo nên nỗi hoảng loạn
caused thousands of Hindu immigrants và khiến cho hàng ngàn người người dân
to flee the area. nhập cư Hindu bỏ trốn khỏi khu vực
này.
They feared that Muslims would Họ lo sợ rằng những tín đồ hồi giáo sẽ
answer the false reports with attacks of đáp lại những tin tức sai lệch đó bằng
their own. những cuộc tấn công .
Lawyer Pawan Duggal says this is the Luật sư Pawan Duggal cho biết đây là
first time Internet and mobileUphone lần đầu tiên mạng internet và công nghệ
technology have been used to create điện thoại di động được sử dụng để gây
fear in a community. ra sự sợ hãi với cộng đồng.
He says India has to make cyber Theo ông, Ấn Độ phải xem an ninh
security the top concern for the nation. mạng là mối quan tâm hàng đầu của
quốc gia.
"Unfortunately, India does not even Ông nói thêm, tiếc thay, Ấn Độ thậm chí
have a national cyberUsecurity policy," lại không có một chính sách quốc gia về
he says. And there is no plan, should an ninh mạng. Và nếu tình trạng khẩn
this kind of emergency happen again. cấp này có xảy ra lần nữa thì vẫn không
có lấy một kế hoạch cụ thể.
Pawan Duggal also thinks India needs Ông Pawan Duggal còn cho rằng Ấn Độ
an army of its own cyber warriors. cần một đội quân để bảo vệ ngành công
nghệ nước mình.
On Friday, India's Communication and Vào thứ 6 vừa qua, Bộ trưởng Công
Information Technology Minister nghệ thông tin và truyền thông Ấn Độ
dismissed claims that the government đã gạt bỏ tuyên bố rằng chính phủ đang
is trying to censor social media. But he cố gắng kiểm duyệt thông tin xã hội.
did say misuse of social media has to Nhưng ông cho rằng việc sử dụng truyền
be stopped. thông xã hội sai mục đích phải được
ngăn chặn.
Pranesh Prakash is with the Center for Ông Pranesh Prakash làm việc tại Trung
Internet and Society based in tâm mạng và xã hội trụ sở tại Bangalore.
Bangalore. He says some of the web Ông nói rằng một số trang mạng đã bị
pages that have been blocked include chặn bao gồm một số trang tin tức chính
official news websites. thức.
He says the current case appears to call Ông cho hay tình trạng gần đây xuất
for some action. But he thinks the hiện đòi hỏi phải hành động. Nhưng theo
government has gone too far. He says ông, chính phủ đã đi quá xa. Ông cho
the effort is limiting good news rằng nỗ lực đó đang hạn chế việc đưa tin
reporting. đang trong tình trạng tốt.
Pranesh Prakash also says some of the Ông Pranesh Prakash còn nói thêm một
websites were uploaded by people số người đã đăng tải lên những trang
trying to let others know that the web này và họ cố tình để cho mọi người
images were false. thấy rằng những hình ảnh đó là sai.
The government in India has called on Chính phủ Ấn Độ đã kêu gọi các công ty
social media companies to come up truyền thông xã hội phải đưa ra kế
with a plan to keep offensive material hoạch để không để những tài liệu dễ gây
off the web. công kích đó xuất hiện trên trang web
nữa.
Last year, it passed a law that requires Năm ngoái, chính phủ nước này đã thông
companies to remove soUcalled qua luật yêu cầu các công ty loại bỏ cái
"objectionable content" when requested gọi là ‘nội dung bị phản đối’ khi được
to do so. yêu cầu.
A Google report says that, last year, Một báo cáo của Google nói rằng năm
India topped the list of countries that ngoái Ấn Độ đã đứng đầu trong danh
make such requests. Supporters of sách các nước đã đưa ra yêu cầu đó.
online freedom have expressed concern Những người ủng hộ quyền tự do trực
that India may be restricting use of the tuyến đã bày tỏ quan ngại rằng Ấn Độ có
Web. thể đang hạn chế việc sử dụng web.
About 100 million people in India use Khoảng 100 triệu người ở Ấn Độ sử
the Internet UU that is third most in the dụng internetU nhiều thứ 3 trên thế giới.
world.
Bowman. của VOA, tôi là Laurel Bowman.
Want to Lose Weight? Try Counting Bạn muốn giảm cân? Thử tính hàm
Calories lượng ca lo
This is the VOA Special English Đây là bản tin công nghệ của chương
Technology Report. trình tiếng Anh đặc biệt của đài VOA.
How many calories we eat appears to Khi chúng ta ăn quá nhiều, việc đã tiêu
be more important than what we eat thụ bao nhiêu ca=lo có vẻ quan trọng hơn
when we eat too much. việc chúng ta ăn cái gì.
That was the finding of a new study Đó là kết quả của một nghiên cứu mà có
that should be satisfying to anyone who lẽ sẽ làm hài lòng những người tính
counts calories for weight control. lượng ca=lo để kiểm soát cân nặng.
More than one billion adults are Hơn 1 tỉ người trưởng thành bị thừa cân.
overweight. The World Health Tổ chức y tế thế giới đã gọi béo phì là
Organization calls obesity a global dịch bệnh toàn cầu.
epidemic.
Government researchers have just Các nhà nghiên cứu chính phủ vừa mới
reported their latest estimates for the đưa ra báo cáo về những ước tính mới
United States. nhất của họ về nước Mỹ.
The good news: obesity rates have not Tin tốt là: tỉ lệ béo phì không tăng trong
increased much in recent years. The những năm gần đây. Tin xấu là: nó cũng
bad news: they have not decreased không hề giảm xuống.
either.
More than one=third of adults were Hơn 1/3 người trưởng thành bị béo phì
obese in two thousand nine and two vào năm 2009 và 2010.
thousand ten.
Anyone who has ever tried to lose Những ai đã từng cố gắng giảm cân đều
weight knows there are all kinds of biết rằng có những kế hoạch ăn kiêng
conflicting diet plans. mâu thuẫn với nhau.
Some tell people not to eat Một số người khuyên rằng chúng ta
carbohydrates. Others say not to eat không nên ăn Hydrat=cacbon. Một số
fats. người lại cho rằng không nên ăn nhiều
chất béo.
Still others say to eat more protein. Or Và một số người khác lại khuyên nên ăn
to eat less protein. nhiều chất đạm. Hoặc ăn ít chất đạm đi.
Dr. George Bray at the Pennington Bác sỹ George Bray làm việc tại Trung
Biomedical Research Center in tâm nghiên cứu Y sinh Pennington tại
Louisiana led the new study. Louisiana đã tiến hành cuộc nghiên cứu
mới này.
He wanted to know if protein affects Ông muốn tìm hiểu liệu đạm có ảnh
weight gain. Twenty=five healthy hưởng đến việc tăng cân không. 25
adults were in the study. người trưởng thành khỏe mạnh đã tham
gia cuộc nghiên cứu này.
They were overfed by almost a Họ ăn hơn 2000 calo mỗi ngày so với
thousand calories a day over an eight= bình thường trong thời gian là 8 tuần.
week period. Calories in food are a Ca=lo trong thức ăn là thước đo năng
measure of energy. lượng.
The people followed diets with low, Những người tuân theo chế độ này với
normal or high levels of protein. mức đạm thấp, bình thường và cao. Mức
Normal was defined as fifteen percent bình thường là mức đạm chiếm 15%
of energy from protein. năng lượng.
Dr. Bray says all of them gained Bác sỹ Bray cho biết tất cả những người
weight: "Fat storage was exactly the tham gia nói trên đều tăng cân. ‘Sự tích
same with all three levels of protein. trữ chất béo bằng nhau đối với 3 mức
đạm nói trên.’
It was the calories that they ate that Chính những calo mà họ ăn đã ảnh
affected the body fat that they stored." hưởng đến hàm lượng chất béo tích trữ
Those who ate a higher percentage of trong cơ thể. Những người ăn nhiều đạm
protein gained more lean body mass. hơn sẽ tăng lượng cơ trong cơ thể.
Dr. Bray says the opposite happened on Bác sỹ Bray cho biết điều ngược lại xảy
a low protein diet: "If your protein ra với chế độ đạm thấp: ‘Nếu lượng hấp
intake's low, you'll actually lose body thụ đạm thấp, bạn sẽ thực sự giảm nhiều
mass even though you're eating an cân thậm chí bạn tiêu thụ rất nhiều calo.’
excess amount of calories.
"He tells his patients to weigh Ông đã khuyên bệnh nhân của ông nên
themselves regularly so they can know cân thường xuyên để có thể thể phát hiện
quickly if they gain weight. nhanh nếu như bị tăng cân.
His study appeared in the Journal of the Nghiên cứu của ông đã xuất hiện trong
American Medical Association. chuyên đề của Hiệp hội y khoa Mỹ.
Dr. Dariush Mozaffarian at the Harvard Bác sỹ Dariush Mozaffarian tại đại học
School of Public Health studies the Y tế cộng đồng Harvard đang nghiên
relationship between diet and cứu về mối quan hệ giữa chế độ ăn và
conditions like heart disease and bệnh tật như các bệnh về tim mạch và
diabetes. tiểu đường.
He says, "We don't need to go down a Ông cho biết, ‘Chúng tôi không cần đề
list of 'avoid this, avoid that' == become, ra một danh sách ‘cần phải tránh cái này,
you know, food police. tránh cái kia’ giống như một điều lệ về
thực phẩm.
It's really actually mostly foods that Có những loại thực phẩm cần phải được
should be increased. It's fruits, tăng thêm. Đó là hoa quả, rau, ngũ cốc
vegetables, whole grains, fish, chưa rây, cá, dầu thực vật và quả hạch.
vegetable oils and nuts."
He says increasing these six foods by Theo ông, tăng một phần nhỏ 6 loại thực
about one serving each day would phẩm này mỗi ngày thì sẽ giảm béo phì
reduce obesity and help slow the và sẽ giúp làm chậm nạn dịch của các
epidemic of obesity=related diseases. bệnh liên quan đến béo phì.
Villarreal. You can find a video about biệt của đài VOA, tôi là Alex Villareal.
the study at voaspecialenglish.com. Các bạn có thể tìm xem các video để
học tập trên trang
In Cambodia, Recycling Cooking Oil Tái chế dầu ăn thành diesel sinh học ở
Into Biodiesel Campuchia
From VOA Learning English, this is Chương trình học tiếng Anh của đài
the Agriculture Report in Special VOA, đây là bản tin Nông nghiệp của
English . chương trình tiếng Anh Đặc biệt.
A small non profit company in Một công ty phi lợi nhuận quy mô nhỏ ở
Cambodia is turning used cooking oil Campuchia đang tái chế dầu ăn đã sử
into high quality biodiesel fuel. dụng thành nhiên liệu diesel sinh học
chất lượng cao.
The idea is to reduce air pollution Ý tưởng này nhằm giảm bớt sự ô nhiễm
caused by low quality diesel made không khí gây ra bởi diesel chất lượng
from petroleum. thấp được làm từ dầu thô.
In Cambodia, heavy trucks usually use Ở Campuchia, những xe tải nặng thường
petroleum diesel. So do many older dùng dầu diesel. Và các xe tải cũ cũng
cars. vậy.
The diesel sold in Cambodia is a high Diesel được bán ở Campuchia là nhiên
sulfur fuel. It is banned in more liệu có chứa lưu huỳnh cao. Nó bị cấm ở
developed countries. các nước phát triển.
Experts say diesel exhaust is a big part Các chuyên gia cho biết khí thải từ diesel
of air pollution in the country. And air chiếm một phần lớn trong việc ô nhiễm
pollution causes lung disease and other không khí trên đất nước chúng ta. Và ô
respiratory problems. nhiễm không khí đã gây nên các bệnh về
phổi và các vấn đề về hô hấp.
Naga Biodiesel was set up in 2008 to Công ty Naga Biodiesel được thành lập
provide a cleaner fuel choice. The năm 2008 nhằm cung cấp nguồn nhiên
company produces high quality liệu sạch hơn. Công ty này sản xuất
biodiesel at a small factory in diesel sinh học chất lượng cao tại một
Northwest Cambodia. nhà máy nhỏ ở Tây Bắc Campuchia.
Most of the oil is supplied by local Hầu hết dầu ở đây được cung cấp miễn
restaurants at no cost. The restaurants phí bởi các nhà hàng trong nước. Sau đó
then buy back the biodiesel at a 40 các nhà hàng này mua dầu lại với giá
percent discount, or reduced price. thấp hơn 40%.
The cooking oil is washed, and cleaned Dầu ăn này được làm sạch và loại bỏ
to remove contaminants before being các chất gây ô nhiễm trước khi được chế
processed into diesel. biến thành diesel.
And the process of making biodiesel Và quá trình sản xuất diesel sẽ tạo ra
has a useful by product, glycerin, một sản phẩm phụ đó là glycerin, chất
which can be used as a cleaner. này có thể dùng làm chất tẩy rửa.
The founder of Naga Biofuels says Người sáng lập tổ chức Naga Biofuels
biodiesel burns cleaner in engines and cho biết diesel sinh học đốt cháy chất
helps improve the air quality in the tẩy trong động cơ và giúp nâng cao chất
fast growing city Siam Reap. lượng khí trong ở thành phố phát triển
nhanh Siam Reap này.
Providing used cooking oil to biodiesel Cung cấp dầu ăn đã sử dụng cho các nhà
producers makes sense to restaurants sản xuất diesel cũng mang lại lợi ích cho
too. các nhà hàng.
The manager of a restaurant in Siem Quản lý nhà hàng Blue Pumpkin ở Siem
Reap called The Blue Pumpkin says he Reap cho biết anh ta không cần phải lo
does not have to worry about what to lắng về việc xử lý số dầu ăn đã qua sử
do with used cooking oil anymore. dụng nữa.
He adds, the whole service is very Anh nói thêm, toàn bộ dịch vụ này đều
clean and professional. Naga Biofuels rất sạch sẽ và chuyên nghiệp. Naga
wants to increase production to 10,000 Biofuels muốn nâng sản lượng lên
liters by 2013. 10.000 lít vào năm 2013.
The business plans to provide its Doanh nghiệp này dự định cung cấp
service in environmentally sensitive dịch vụ này ở các vùng nhạy cảm về môi
areas, where low quality diesel can trường nơi diesel chất lượng thấp có thể
cause damage. gây ra mối nguy hại.
'Car Index' as a Measure of ‘Chỉ số xe hơi’ công cụ để đánh giá

Economic Progress for Middle Class tiến trình kinh tế của tầng lớp trung
lưu
From VOA Learning English, this is Chương trình học tiếng Anh của đài
the Economics Report in Special VOA, đây là bản tin Kinh tế phát trên
English. chuyên mục tiếng Anh đặc biệt.
The International Monetary Fund says Quỹ tiền tệ quốc tế (IMF) cho hay sự
worldwide growth is weaker than phát triển trên toàn quốc đang bị yếu hơn
expected because of economic so với dự tính vì những vấn đề về kinh
concerns in Europe and the United tế ở Mỹ và Châu Âu.
States.
But there is some positive news. The Tuy nhiên có một tin khá khả quan. Số
number of cars being made is on the lượng xe hơi được sản xuất đang có
rise. That is a sign that the world's chiều hướng tăng. Đó là một dấu hiệu
economy is moving in the right thể hiện nền kinh tế thế giới đang đi
direction. đúng hướng.
Measuring economic progress, Đánh giá tiến trình kinh tế, đặc biệt là
especially for groups like the middle cho các nhóm ở tầng lớp trung lưu là
class, is not easy. việc không hề dễ dàng.
But a little known economic indicator Nhưng có một chỉ số kinh tế đang dần
is beginning to gain acceptance. chiếm được sự đồng tình của đa số.
The soPcalled "car index" is an attempt Cái gọi là ‘chỉ số xe hơi’ là sự một nỗ
to measure the world's middle class lực nhằm đánh giá tầng lớp trung lưu
based on the number of people who trên toàn thế giới dựa vào số người sử
own cars. dụng xe hơi.
Experts say that the number of people Các chuyên gia cho hay số người sử
who own cars in the developing world dụng xe hơi ở các đất nước đang phát
is rapidly increasing. triển đang tăng lên một cách nhanh
chóng.
That is because there are about 70 Đó là vì có khoảng 70 quốc gia với dân
countries with a population of about 3 số khoảng 3 tỉ người, họ đang nhanh
billion people who are quickly chóng đạt mức thu nhập quan trọng:
approaching an important income level: 4000 USD/ người.
$4,000 per person.
Experts say when that level is reached, Các chuyên gia cho biết khi đạt đến mức
a country's middle class increases very này, thì tầng lớp trung lưu của đất nước
quickly. đó sẽ tăng rất nhanh.
This rise in average income means Thu nhập của nhóm có thu nhập bình
greater demand for goods that are quân tăng nghĩa là nhu cầu những mặt
considered nonPessential. hàng được coi là không thiết yếu cũng
tăng lên.
And many of these goods are produced Và nhiều trong số mặt hàng đó được sản
in Japan, Germany and the United xuất từ Nhật, Đức và Mỹ.
States.
The International Monetary Fund says Quỹ tiền tệ quốc tế cho biết chi tiêu của
consumer spending in developed người tiêu dùng ở các quốc gia phát triển
nations has fallen since the economic đã giảm mạnh từ sau khi suy thoái kinh
downturn of 2008. tế vào năm 2008.
The fund's managing director, Christine Giám đốc quỹ này, ông Christine
Lagarde, points to the debt crisis in Lagarde cho rằng cuộc khủng hoảng nở
Europe and problems in the United châu Âu và các vấn đề kinh tế ở Mỹ là
States economy as threats to global những mối đe dọa đối với nền kinh tế
economy. thế giới.
Growth could be slower than the IMF Sự tăng trưởng này có thể chậm hơn so
had predicted earlier in the year. với dự đoán của IMF vào năm trước.
On the other hand, recent studies show Mặt khác, các nghiên cứu gần đây lại chỉ
consumer spending in developing ra rằng chi tiêu khách hàng ở các đất
countries has increased three times nước đang phát triển đã tăng nhanh gấp 3
faster than in developed economies. lần so với các nền kinh tế đã phát triển.
For VOA Learning English, I'm Trên đây là chương trình học tiếng Anh
Carolyn Presutti. của đài VOA, tôi là Carolyn Presutt.
The Struggle With Epilepsy in the Nỗ lực chống lại bệnh động kinh ở
Developing World những nước đang phát triển
From VOA Learning English, this is Chương trình học tiếng Anh của VOA,
the Health Report in Special English. đây là bản tin Y tế của chương trình
tiếng Anh đặc biệt.
About half of all people live in Khoảng một nửa dân số sống ở những
countries that are low or lower middle quốc gia có thu nhập thấp hoặc trung
income. But these countries have more bình thấp. Nhưng những đất nước đó lại
than 85 percent of all cases of epilepsy. chiếm đến 85% các trường hợp bị động
kinh.
Medical experts say this is probably Các chuyên gia y tế cho hay bệnh này có
because of the higher rates of brain thể do tỉ lệ nhiễm trùng não cao hơn
infections and head injuries that can hoặc chấn thương ở đầu có thể gây nên
cause the disorder. tình trạng rối loạn đó.
People in developing countries are also Những người sống ở những đất nước
more likely to die of untreated epilepsy đang phát triển dễ có khả năng tử vong
than people in richer countries. do bệnh động kinh không được chữa trị
cao hơn những người ở đất nước giàu có
hơn.
Deaths often result from a series of Tử vong thường là do bị tai biến mạch
seizures. The Lancet medical journal in máu liên tục. Trang báo y tế Lancet ở
Britain just published a special issue on Anh vừa mới xuất bản số báo đặc biệt về
epilepsy in the world's poorer regions. chứng động kinh ở những khu vực
nghèo hơn trên thế giới.
The report explains that epilepsy can be Báo cáo này giải thích rằng chứng động
inherited. It can also be caused by kinh có thể do di truyền. Nó còn có thể
infections, birth traumas, head injuries do nhiễm trùng, khó sinh, chấn thương
or strokes. vùng đầu hoặc có thể do đột quỵ.
Epilepsy can affect people in different Chứng động kinh còn có thể ảnh hưởng
ways. He or she may have đến con người theo nhiều cách khác
hallucinations, lose consciousness or nhau. Bệnh nhân sẽ mắc chứng ảo giác,
go stiff, fall down and begin to shake mất ý thức hoặc rơi vào trạng thái đơ,
violently. ngã xuống và bắt đầu co giật dữ dội.
People with epilepsy have a hard time Người mắc bệnh động kinh gặp khó
for finding jobs or spouses. In some khăn để tìm việc và tìm bạn đời. Ở một
societies, families may be avoided if số quốc gia, gia đình còn có thể bị kỳ thị
one of their members has epilepsy. nếu trong gia đình có thành viên bị động
kinh.
But the Lancet points out that epilepsy Nhưng trung tâm Lancet đã chỉ ra rằng
can often be controlled with medicine bệnh động kinh thường được kiểm soát
that does not cost very much. bởi loại thuốc mà giá thành không cao
lắm.
According to the report, seizures can be Theo báo cáo này, các cơn tai biến có
controlled or reduced with medicine thể bị khống chế bằng loại thuốc chỉ 5
that costs between five and 10 dollars a đến 10 đô la 1 năm.
year.
In poorer areas of the world, health Ở những vùng nghèo hơn trên thế giới,
professionals are working to help các chuyên gia y tế đang nỗ lực để giúp
people get access to these drugs and người dân có thể tiếp cận được với loại
managing the side effects of the thuốc này và họ đang hạn chế các tác
medicines. dụng phụ của thuốc.
People with epilepsy often do not know Bệnh nhân mắc bệnh động kinh thường
that they have it or that it can be không ý thức được mình đang mắc bệnh
controlled with medicine. và cũng không biết rằng bệnh này có thể
kiểm soát được bằng thuốc.
So health professionals say their first Vì vậy các chuyên gia y tế cho rằng mục
aim is to educate people about the tiêu trước tiên của họ là giáo dục người
disorder. dân về chứng rối loạn này.
The Lancet report says that prevention Báo cáo của Lancet cho hay các nỗ lực
efforts could reduce the number of nhằm ngăn chặn này có thể giảm một
epilepsy cases in Africa by half. nửa số ca bị động kinh ở Châu Phi.
For VOA Learning English, I'm Alex Trên đây là chương trình học tiếng Anh
Villarreal. của VOA, tôi là Alex Villareal.
Teaching Children About the Value Dạy Trẻ về Giá Trị Của Đồng Tiền
of Money
the Economics Report in Special đây là bản tin kinh tế của chuyên mục
English. tiếng Anh đặc biệt.
Many children first learn the value of Nhiều trẻ em bắt đầu biết đến giá trị của
money by receiving an allowance. The tiền bạc từ việc nhận tiền tiêu vặt. Mục
purpose of an allowance is to teach đích của việc cho tiền tiêu vặt là để dạy
children about money. trẻ về đồng tiền.
Children can learn how to manage Trẻ có thể học cách quản lý tiền bạc, đặc
money, especially at an early age, when biệt là từ lúc còn nhỏ, khi những sai lầm
financial mistakes are not very costly. về tài chính không quá tai hại.
The amount of money that parents give Số tiền tiêu vặt mà bố mẹ cho để thỏa
to their children to spend as they wish mãn việc chi tiêu của các trẻ ở các gia
differs from family to family. đình là không giống nhau.
Timing is another consideration. Some Thời gian quy định cho số tiền tiêu vặt
children get a weekly allowance. cũng là một điều đáng lưu ý. Một số trẻ
Others get a monthly allowance. nhận được tiền tiêu vặt hàng tuần.
Những trẻ khác nhận được tiền tiêu hàng
tháng.
Parents should make clear what, if Bố mẹ nên nói rõ với trẻ chúng nên tiêu
anything, the child is expected to pay khoản tiền đó vào những việc gì.
for with the money.
At first, young children may spend all Lúc đầu, có thể trẻ sẽ tiêu hết ngay sau
of their allowance soon after they khi nhận được tiền tiêu vặt.
receive it.
If they do this, they will learn the hard Nếu chúng làm như vậy, chúng sẽ nhận
way that spending must be done within ra rằng phải biết chi tiêu tiết kiệm.
a budget.
Parents are usually advised not to offer Các bậc phụ huynh thường không nên
more money until the next allowance. cho trẻ thêm tiền trước lần cho tiền tiêu
vặt tiếp theo.
The object is to show young people Việc làm này nhằm giúp trẻ biết rằng số
that a budget demands choices between tiền đó đòi hỏi chúng phải lựa chọn tiêu
spending and saving. hay tiết kiệm.
Older children may be responsible Những trẻ lớn hơn thường có trách
enough to save money for larger costs, nhiệm với tiền bạc, nên chúng thường
like clothing or electronics. tiết kiệm tiền để mua những món đồ đắt
tiền hơn như quần áo hay đồ điện tử.
Many people who have written on the Nhiều người đã viết về chủ đề tiền tiêu
subject of allowances say it is not a vặt cho trẻ cho rằng không nên trả tiền
good idea to pay your child for work cho trẻ để chúng làm việc nhà.
around the home.
These jobs are a normal part of family Những công việc này chỉ là một phần tất
life. Paying children to do extra work yếu trong cuộc sống gia đình. Tuy nhiên,
around the house, however, can be trả tiền cho trẻ em để làm công việc
useful. ngoài công việc nhà lại rất hữu ích.
It can even provide an understanding of Điều này thậm chí có thể cung cấp thêm
how a business works. Allowances give cho trẻ những hiểu biết về cách việc
children a chance to experience the kinh doanh hoạt động như thế nào. Tiền
things they can do with money. tiêu vặt giúp trẻ có cơ hội trải nghiệm
những thứ liên quan tới tiền bạc.
They can share it in the form of gifts or Trẻ có thể chia sẻ số tiền của mình bằng
giving to a good cause. cách mua cho ai đó món quà hay dùng
cho một mục đích cao cả nào đó.
They can spend it by buying things Trẻ có thể mua những thứ mà chúng
they want. Or they can save and maybe muốn, hoặc tiết kiệm, thậm chí là đầu tư
even invest it. số tiền chúng có.
Saving helps children understand that Việc tiết kiệm tiền giúp trẻ hiểu ra rằng
costly goals require sacrifice: you have để đạt được mục tiêu đắt đỏ thì phải biết
to cut costs and plan for the future. hi sinh: bạn phải cắt giảm chi tiêu và lập
kế hoạch cho tương lai.
Mobile Banking in Ethiopia Ngân hàng di động ở Ethiopia
the Economics Report in Special đây là bản tin kinh tế của chuyên mục
English. tiếng Anh đặc biệt.
Ethiopia is one of the last countries in Ethiopia là một trong những đất nước
Africa to permit mobile banking. cuối cùng ở châu Phi cho phép sự hoạt
động của các ngân hàng di động.
Mobile banking has proved to be Ngân hàng di động đã chứng tỏ mang lại
profitable in the developing world, khá nhiều lợi nhuận ở những đất nước
where many people still do not use đang phát triển, nơi mà nhiều người vẫn
banks. không sử dụng các dịch vụ ngân hàng
thông thường.
Earlier this year, the World Bank Đầu năm nay, Ngân hàng Thế giới báo
reported that 75 percent of the world's cáo rằng 75 % người nghèo thế giới
poor are "unbanked." That is about 2.5 không sử dụng các dịch vụ của ngân
billion people. hàng. Tương ứng với khoảng 2,5 tỉ
người.
Banking through mobile phones lets Dịch vụ ngân hàng qua điện thoại di
people take part in financial services động cho phép người dùng sử dụng các
even if they are not near a bank. dịch vụ tài chính thậm chí khi họ không
ở gần ngân hàng.
Until recently, Ethiopia and Zimbabwe Cho đến gần đây, Ethiopia và
were the only nations in Africa without Zimbabwe là hai quốc gia duy nhất ở
mobile money services. Châu Phi không sử dụng dịch vụ chuyển
tiền qua điện thoại.
Now, that has changed for Ethiopia. Bây giờ, điều đó đã thay đổi đất nước
BelCash and M\Birr are mobile này. BelCash and M\Birr là 2 nhà cung
banking technology providers. cấp công nghệ ngân hàng di động.
They have been setting up mobile Họ đã thiết lập hệ thống ngân hàng di
banking and mobile money services in động và dịch vụ chuyển tiền qua điện
Ethiopia for the past three years. thoại di động ở Ethiopia trong 3 năm
qua.
The Dutch company BelCash is Công ty Hà Lan Belcash đang cộng tác
working in partnership with banks to với các ngân hàng khác nhằm giúp người
provide easier access to financing dân tiếp cận với tài chính qua tài khoản
through bank accounts. ngân hàng dễ dàng hơn.
Ireland\based M\Birr is a mobile Tập đoàn M\ Birr có trụ sở tại Ailen là

money service that works with một hệ thống dịch vụ chuyển tiền qua
microfinance groups where no điện thoại, họ làm việc với những nhóm
registration with a bank is needed. tài chính nhỏ mà không cần giấy đăng ký
khi làm việc với nhà băng.
Ethiopia's mobile phone industry is Ngành công nghiệp điện thoại di động ở
young. And wireless service coverage Ethiopia cũng còn khá non trẻ. Và gói
in the country is not well developed. dịch vụ không dây cũng không thực sự
phát triển tốt.
The pressure on the wireless network is Hệ thống mạng không dây được kỳ vọng
expected to increase. In the past four sẽ tăng lên. Trong 4 năm qua, số lượng
years, the number of mobile users grew người dùng di động tăng lên từ 3 triệu
from three to 17 million. lên 17 triệu.
And Ethiopia's telecommunications Ethio Telecom, nhà cung cấp viễn thông
provider, Ethio Telecom, expects that ở Ethiopia hy vọng rằng con số này sẽ
number to grow to 40 million in the tăng lên đến 40 triệu trong 3 năm tới.
next three years.
The government closely controls Chính phủ kiểm soát chặt chẽ thị trường
Ethiopia's telecommunications market. viễn thông. Điều này có nghĩa là chỉ có
That means there is only one provider. một nhà cung cấp duy nhất. Cạnh tranh
Competition is not permitted. không được phép ở đất nước này.
The National Bank of Ethiopia recently Ngân hàng quốc gia Ethiopia gần đây đã
finished a draft order on how mobile hoàn thành chỉ thị dự thảo về việc các
banking services should be structured. dịch vụ ngân hàng trên di động nên được
tổ chức như thế nào.
This comes as international companies Nguyên nhân dẫn tới điều này là do các
have shown interest in starting mobile tập đoàn quốc tế đã thể hiện sự quan tâm
banking services. đến việc mở các dịch vụ ngân hàng di
động.
Carolyn Presutti. của đài VOA, tôi là Carolyn Presutti.
Family Planning as an Economic Kế Hoạch Hóa Gia Đình Chiến Lược

Investment Strategy Đầu Tư Kinh Tế
the Health Report in Special English. đây là bản tin sức khỏe của chuyên mục
The United Nations Population Fund Quỹ Dân số Liên hợp quốc cho rằng tiếp
says greater access to family planning cận các phương pháp kế hoạch hóa gia
methods would save developing đình trên diện rộng sẽ giúp những đất
countries more than $11 billion a year. nước đang phát triển tiết kiệm hơn 11 tỉ
đô la một năm.
A new UN report says the savings Một báo cáo mới của Liên hợp quốc cho
would come from reduced costs of care hay khoản tiết kiệm đó là do giảm các
for mothers and newborn babies. khoản chi phí chăm sóc bà mẹ và trẻ sơ
sinh.
The "State of World Population 2012" Báo cáo ‘Thực trạng Dân số Thế giới
report was released in November. 2012’ đã được công bố vào tháng 11 vừa
qua.
It says over 200 million women in the Báo cáo cho biết hơn 200 triệu phụ nữ ở
developing world cannot get birth các nước đang phát triển không thể sử
control or other family planning dụng các biện pháp kiểm soát sinh đẻ
services. hoặc các dịch vụ kế hoạch hóa gia đình.
It says $4 billion a year could provide Báo cáo này cho rằng chỉ cần 4 tỉ đô
these women with reproductive một năm đã có thể cung cấp cho những
information to reduce unplanned phụ nữ này các thông tin sinh sản nhằm
pregnancies or unsafe abortions. giảm thiểu mang thai ngoài ý muốn hay
nạo phá thai không an toàn.
The report says about $2 billion a year Báo cáo giải thích thêm khoảng 2 tỉ đô
would provide enough contraceptives một năm có thể cung cấp đủ các dụng cụ
to meet the needs of developing tránh thai để đáp ứng nhu cầu của các
countries. đất nước đang phát triển.
The report says increased access to Nó cho biết mở rộng phương pháp kế
family planning is a good economic hoạch hóa gia đình là một đầu tư có lợi
investment. về kinh tế.
It says having fewer children has been Báo cáo cho biết sinh đẻ ít đã mang lại
beneficial for rich countries in Europe rất nhiều lợi ích cho các nước giàu có ở
and North America. Châu Âu và Bắc Mỹ.
The UN Population Fund says one_ Quỹ Dân số Liên hợp quốc cho biết 1/3
third of the growth of Asia's "tiger" tăng trưởng kinh tế của các “con hổ” ở
economies is the result of increased use châu Á là do tăng cường sử dụng các
of family planning services. dịch vụ kế hoạch hóa gia đình.
Sub_Saharan Africa has some of the Châu Phi Cận Sahara có những nhu cầu
biggest unmet needs for family về các dịch vụ kế hoạch hóa gia đình
planning services. không được đáp ứng lớn nhất trên thế
giới.
The report says modern contraceptives Báo cáo cho biết những dụng cụ tránh
are not widely available in countries thai hiện đại không phổ biến rộng rãi ở
such as Chad and Niger. các nước như Chad và Niger.
But contraceptives are not enough. Nhưng chỉ có dụng cụ tránh thai thì
There are social, political and legal chưa đủ. Còn có những rào cản về pháp
barriers that prevent access to birth luật, chính trị, xã hội làm cản trở sự tiếp
control. cận việc kiểm soát sinh đẻ.
In many cultures, women are Ở nhiều nền văn hóa, phụ nữ được
encouraged to have large families and khuyến khích đẻ nhiều con và tránh hoặc
to avoid or limit the use of hạn chế dùng các biện pháp tránh thai.
contraceptives.
The Population Fund says family Tổ chức Dân số cho biết kế hoạch hóa
planning helps countries reduce gia đình giúp một số đất nước giảm đói
poverty. nghèo.
A recent study said Nigeria's economy Một nghiên cứu gần đây nói rằng kinh tế
would grow by at least $30 billion của Nigeria có thể tăng được ít nhất 30
dollars if the fertility rate fell by just tỉ đô nếu tỉ lệ sinh đẻ giảm một trẻ trên
one child per woman in the next 20 một phụ nữ trong 20 năm tới.
years.
Bowman. qua VOA, tôi là Laurel Bowman.
Making a Softer and Safer Medical Chế tạo loại băng y tế mềm và an toàn
Tape hơn
the Health Report in Special English. đây là bản tin sức khỏe của chuyên mục
Babies born with serious medical Trẻ em được sinh ra trong tình trạng sức
conditions often spend their first few khỏe nghiêm trọng thường phải có chế
days in the intensive#care unit of a độ chăm sóc đặc biệt tại bệnh viện trong
hospital, so they can be cared for. những ngày đầu tiên, để các bé có thể
được chăm sóc cẩn thận.
While they are there, medical workers Khi các trẻ ở đó, các nhân viên y tế dán
put tape on the babies to hold down băng cho trẻ để giữ các ống dẫn và các
tubes and electronic devices. thiết bị điện tử.
Experts say having to change the tape Các chuyên gia cho rằng phải thay băng
daily or remove it can be painful and y tế hàng ngày hoặc tháo băng ra có thể
even dangerous. gây đau đớn và thậm chí rất nguy hiểm.
Removing the tape from a baby's Tháo băng y tế từ làn da nhạy cảm của
sensitive skin can cause injuries, in bé có thể gây tổn thương cho bé, ở một
some cases even causing the skin to số trường hợp còn làm rách da.
tear.
The Massachusetts Institute of Viện công nghệ Massachusetts cho biết

Technology says more than 1 million mỗi năm hơn một tỉ người bị tổn thương
people suffer skin injuries from vùng da do tháo băng y tế.
medical tape removal each year.
But now there is a new kind of medical Nhưng bây giờ có một loại băng y tế
tape that may end this problem. The mới có thể chấm dứt tình trạng này. Loại
new tape is much softer and safer. băng này mềm hơn và an toàn hơn rất
nhiều.
Dr. Jeff Karp helped create the new Bác sỹ Jeff Karp đã giúp tạo nên loại
tape. He works the Center for băng này. Ông làm việc tại trung tâm
Regenerative Therapeutics at Brigham sức khỏe phục hồi ở Brigham và bệnh
and Women's Hospital in Boston, viện Phụ Nữ ở Boston, Massachusetts.
Massachusetts.
He says newborns moved to the Ông cho biết những trẻ sơ sinh được
intensive#care unit are usually very chuyển qua khu vực chăm sóc đặc biệt
sick. thường rất yếu.
He says medical tape is very important Ông nói băng y tế rất quan trọng trong
to secure devices to the baby's skin for việc cố định các dụng cụ y tế với làn da
monitoring. trẻ để điều trị.
Dr. Karp says this is one of the biggest Bác sỹ Karp cho hay đây là một trong
problems facing hospitals. những vấn đề lớn nhất mà các bệnh viện
gặp phải.
So, he and his team wanted to create a Vì thế ông và các đồng nghiệp trong đội
medical tape that could be removed của mình muốn tạo ra một loại băng có
without harming the skin. thể tháo ra mà không làm ảnh hưởng
đến làn da của trẻ.
Medical tape has two layers: a non# Băng y tế có hai lớp: một lớp không có
sticky backing and the sticky part. Dr. keo dính đằng sau và một lớp có keo
Karp's new tape adds another layer of dính. Loại băng mới của bác sỹ Karp có
sticky adhesive. thêm một lớp có keo dính rất chặt nữa.
It remains on the skin after the tape is Nó sẽ nằm lại trên da sau khi băng được
removed. Dr. Karp says this adhesive tháo ra. Bác sỹ Karp cho biết chất dính
can be easily removed with talcum này có thể dễ dàng loại bỏ bằng bột hòa
powder. tan.
The new, softer adhesive tape was Loại băng mới này mềm hơn và dính
designed for newborns. hơn, được thiết kế cho trẻ sơ sinh.
But the researchers say it will also help Tuy nhiên các nhà nghiên cứu cho biết
much older patients, whose thin, weak nó cũng giúp ích rất nhiều cho các bệnh
skin can tear. nhân cao tuổi, những người có làn da
mỏng, yếu và dễ bị rách.
Carolyn Presutti. của VOA, tôi là Carolyn Presutti.

Luyn Nghe Ting Anh Qua Video VOA Unit

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Luyn Nghe Ting Anh Qua Video VOA Unit

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Luyện nghe tiếng Anh qua video VOA Unit 2

Designing a Quake Resistant Thiết kế một toà nhà chống động

Brandy Cox is an assistant professor Brandy Cox là trợ lý giáo sư về kỹ

He is also an earthquake expert with Ông ấy cũng là chuyên gia về động

Is it going to be reinforced concrete? Bê tông cốt thép có được sử dụng để

Nhưng Google cũng ph)i ñFi m/t v7i

But Google also faced other các vSn ñ? khác

issues NgưCi sP dZng Gmail : Trung QuFc

online calls for protests in China. QuFc.

Google nói rWng chính ph1 ñang can

Jessica Powell thì lAi cho rWng, “ðây là

is with Gmail. ki*m trên Internet.

Google is the world leader in Nhưng : Trung QuFc, công cZ tìm

Internet search ki*m l7n nhSt là Baidu.

engine is Baidu thông l7n nhSt trên Internet, Sina, ñã

engine from its website. ngh0 c1a riêng mình.

technology mươi tri0u ngưCi Trung QuFc ñang

Google also express concerns công tác kiRm duy0t

about censorship. Do v5y Google ñã tái ñBnh vB công cZ

to Hong Kong. Vào tháng ba, Google cũng ph)i ñFi

problems at home. quê nhà.

M@t vB thbm phán liên bang : New

Nhưng thbm phán Denny Chin ñã

monopoly control of the book thB trưCng tìm ki*m sách

search market Nhưng ông ven ñR ngf kh) năng cho

But he left open the possibility for m@t k* hoAch m7i.

On a similar issue, Baidu in China QuFc nói rWng hãng ñã gx bf g]n ba

million documents from its

The company is Space Exploration Công ty có tên là Space Exploration

Technologies, or SpaceX. Technologies (công ngh) khám phá

Heavy. Tên l<a m@i có tên là Falcon Heavy.

So it could someday be used to Vì vMy m2t ngày nào ñó nó có thN ñư[c

into space. và khách du l_ch vào không gian.

samples from Mars.

SpaceX already has a billionEandEaE SpaceX ñã có tho' thuMn thương m?i

Hopkins Bloomberg School of cJng ñUng Johns Hopkins

Some American parents might M3t s4 bà m5 ngư6i M7 có th9 nghĩ

and other countries. các qu4c gia khác.

Law School in New Haven, Yale, New Haven, bang Connecticut,

Connecticut, and the mother of two và là m5 c2a hai cô con gái.

A. l>a ch<n các ho?t ñ3ng ngo?i khóa U

Như th. nào thì có nghĩa là m3t bCc

succeed in life. c=n thi.t ñ9 thành công trong cu3c

Và ñây là b'n tin giáo d*c trong

differences? hóa như th. nào?

Tell us at voaspecialenglish.com or Hãy chia ss v&i chúng tôi trên trang

Mario Ritter. ñài VOA, tôi là Mario Ritter.

Using Computer Games to Dùng computer game ñ& 'ng h(

It can be downloaded from the Web Nó có th$ ñư8c download t9 trang

JENNIFER PARMALEE: It helps Nó giúp ngư*i chơi c-m th%y h6 là

solution. Thats something cho h6 c-m giác thích thú và ñư8c

empowering and fun for them. nUm quyWn.

Another video game is called A M0t video"game khác có tên g6i là A

Force More Powerful. Force More Powerful.

Belgrade in the former Yugoslavia. như Belgrade Y liên bang Nam Tư

Ivan Marovic là ngư*i thiQt kQ game

Mư*i năm trưZc ñây, ông t9ng t\

public support. ph-i thUng ñư8c s; :ng h0 c:a công

Ông nói mbc ñích hưZng tZi là chiQn

M0t trang web có tên Second Life ñã

Scott Sechser làm vikc cho Linden

Ông nói game này cho phép ngư*i

400th Anniversary ni m 400 năm tu(i