You are on page 1of 337

T.ME/EGİTİMKİTAPLARİ T.

ME/EGİTİMKİTAPLARİ

T.ME/EGİTİMKİTAPLARİ T.ME/EGİTİMKİTAPLARİ
T.ME/EGİTİMKİTAPLARİ T.ME/EGİTİMKİTAPLARİ

T.ME/EGİTİMKİTAPLARİ T.ME/EGİTİMKİTAPLARİ
T.ME/EGİTİMKİTAPLARİ T.ME/EGİTİMKİTAPLARİ

T.ME/EGİTİMKİTAPLARİ T.ME/EGİTİMKİTAPLARİ
T.ME/EGİTİMKİTAPLARİ T.ME/EGİTİMKİTAPLARİ

T.ME/EGİTİMKİTAPLARİ T.ME/EGİTİMKİTAPLARİ
T.ME/EGİTİMKİTAPLARİ T.ME/EGİTİMKİTAPLARİ

T.ME/EGİTİMKİTAPLARİ T.ME/EGİTİMKİTAPLARİ
T.ME/EGİTİMKİTAPLARİ T.ME/EGİTİMKİTAPLARİ

T.ME/EGİTİMKİTAPLARİ T.ME/EGİTİMKİTAPLARİ
T.ME/EGİTİMKİTAPLARİ T.ME/EGİTİMKİTAPLARİ

T.ME/EGİTİMKİTAPLARİ T.ME/EGİTİMKİTAPLARİ
T.ME/EGİTİMKİTAPLARİ T.ME/EGİTİMKİTAPLARİ

T.ME/EGİTİMKİTAPLARİ T.ME/EGİTİMKİTAPLARİ
T.ME/EGİTİMKİTAPLARİ T.ME/EGİTİMKİTAPLARİ

T.ME/EGİTİMKİTAPLARİ T.ME/EGİTİMKİTAPLARİ
T.ME/EGİTİMKİTAPLARİ T.ME/EGİTİMKİTAPLARİ

T.ME/EGİTİMKİTAPLARİ T.ME/EGİTİMKİTAPLARİ
Bu sayfayı nasıl kullanacağını öğrenmek için

Çalışma Planım QR kodu okutabilirsin.

_ /_ /_ . . . . . . . _ /_ /_ . . . . . . . _ /_ /_ . . . . . . .

_ /_ /_ . . . . . . . _ /_ /_ . . . . . . . _ /_ /_ . . . . . . .

_ /_ /_ . . . . . . . _ /_ /_ . . . . . . . _ /_ /_ . . . . . . .

_ /_ /_ . . . . . . . _ /_ /_ . . . . . . . _ /_ /_ . . . . . . .
Bu sayfayı nasıl kullanacağını öğrenmek için

Çalışma Planım QR kodu okutabilirsin.

_ /_ /_ . . . . . . . _ /_ /_ . . . . . . . _ /_ /_ . . . . . . .

_ /_ /_ . . . . . . . _ /_ /_ . . . . . . . _ /_ /_ . . . . . . .

_ /_ /_ . . . . . . . _ /_ /_ . . . . . . . _ /_ /_ . . . . . . .

_ /_ /_ . . . . . . . _ /_ /_ . . . . . . . _ /_ /_ . . . . . . .
Bu sayfayı nasıl kullanacağını öğrenmek için

Çalışma Planım QR kodu okutabilirsin.

_ /_ /_ . . . . . . . _ /_ /_ . . . . . . . _ /_ /_ . . . . . . .

_ /_ /_ . . . . . . . _ /_ /_ . . . . . . . _ /_ /_ . . . . . . .

_ /_ /_ . . . . . . . _ /_ /_ . . . . . . . _ /_ /_ . . . . . . .

_ /_ /_ . . . . . . . _ /_ /_ . . . . . . . _ /_ /_ . . . . . . .
Bu sayfayı nasıl kullanacağını öğrenmek için

Çalışma Planım QR kodu okutabilirsin.

_ /_ /_ . . . . . . . _ /_ /_ . . . . . . . _ /_ /_ . . . . . . .

_ /_ /_ . . . . . . . _ /_ /_ . . . . . . . _ /_ /_ . . . . . . .

_ /_ /_ . . . . . . . _ /_ /_ . . . . . . . _ /_ /_ . . . . . . .

_ /_ /_ . . . . . . . _ /_ /_ . . . . . . . _ /_ /_ . . . . . . .
Bu sayfayı nasıl kullanacağını öğrenmek için

Çalışma Planım QR kodu okutabilirsin.

_ /_ /_ . . . . . . . _ /_ /_ . . . . . . . _ /_ /_ . . . . . . .

_ /_ /_ . . . . . . . _ /_ /_ . . . . . . . _ /_ /_ . . . . . . .

_ /_ /_ . . . . . . . _ /_ /_ . . . . . . . _ /_ /_ . . . . . . .

_ /_ /_ . . . . . . . _ /_ /_ . . . . . . . _ /_ /_ . . . . . . .
Bu sayfayı nasıl kullanacağını öğrenmek için

Çalışma Planım QR kodu okutabilirsin.

_ /_ /_ . . . . . . . _ /_ /_ . . . . . . . _ /_ /_ . . . . . . .

_ /_ /_ . . . . . . . _ /_ /_ . . . . . . . _ /_ /_ . . . . . . .

_ /_ /_ . . . . . . . _ /_ /_ . . . . . . . _ /_ /_ . . . . . . .

_ /_ /_ . . . . . . . _ /_ /_ . . . . . . . _ /_ /_ . . . . . . .
Bu sayfayı nasıl kullanacağını öğrenmek için

Çalışma Planım QR kodu okutabilirsin.

_ /_ /_ . . . . . . . _ /_ /_ . . . . . . . _ /_ /_ . . . . . . .

_ /_ /_ . . . . . . . _ /_ /_ . . . . . . . _ /_ /_ . . . . . . .

_ /_ /_ . . . . . . . _ /_ /_ . . . . . . . _ /_ /_ . . . . . . .

_ /_ /_ . . . . . . . _ /_ /_ . . . . . . . _ /_ /_ . . . . . . .
Bu sayfayı nasıl kullanacağını öğrenmek için
QR kodu okutabilirsin.

AYI GÜNLÜK SORU GRAFİĞİM


Soru Sayısı

200
180
160
140
120
100
80
60
40
20

Günler
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31

AYI GÜNLÜK SORU GRAFİĞİM


Soru Sayısı

200
180
160
140
120
100
80
60
40
20

Günler
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31
Bu sayfayı nasıl kullanacağını öğrenmek için
QR kodu okutabilirsin.

AYI GÜNLÜK SORU GRAFİĞİM


Soru Sayısı

200
180
160
140
120
100
80
60
40
20

Günler
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31

AYI GÜNLÜK SORU GRAFİĞİM


Soru Sayısı

200
180
160
140
120
100
80
60
40
20

Günler
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31
Bu sayfayı nasıl kullanacağını öğrenmek için
QR kodu okutabilirsin.

Bilgi eksikliğim olan


konular

Tekrar yapmam gereken


konular

Daha fazla soru tipi


görmem gereken
konular

Pratik yapmam gereken


konular

Özel uyarım olan ve


riskli gördüğüm
konular
Bu sayfayı nasıl kullanacağını öğrenmek için
QR kodu okutabilirsin.

SORU AVI
Zorlandığını düşündüğün soru tiplerini ayır, önlemini al.
Sayı ve Genel Yetenek Problemleri

Kesir Problemleri

Yaş Problemleri

İşçi Problemleri

Hız Problemleri

Yüzde Problemleri

Karışım Problemleri

Grafik Problemleri
DİKKAT!
ÖNCEDEN ÖSYM
SORUSU ÇIKABİLİR.

2020 TYT’nin paragraf soru- Paragrafın Ritmi’nin parag-


larında, “edebiyat dışı” raf sorularında, “edebiyat
konulardan oluşturulan me- dışı” konulardan oluşturulan
tinlerin oranı şöyledir: metinlerin oranı şöyledir:

80 96

ÖSYM’nin soru tiplerini, soru dilini, seçenek kurgusunu tek tek analizlerle incelediğimiz
gibi; paragraf sorularında yer verilen metinlerin de hangi kaynaklardan, hangi metin
türlerinden alındığına dair detaylı bir çalışma yaparak kitabımızda yer verdik.
23

DÜZEY BELİRLEME SINAVI


Kitabı çözmeye “Düzey Belirleme Sınavı”nı uygulayarak başlayınız.

▶ Bu testte 20 soru yer almaktadır.


▶ Bu testi, tek oturumda, 20 dakika süre tutarak çözünüz.
▶ Testi çözmeyi tamamladığınızda sayfa 333’teki istenilen bilgileri giriniz.

1. Emine Hanım komşusuyla konuşurken eşi ve çocuklarının yaşla- 2. Bir malın maliyeti, indirimli satış fiyatı ve etiket fiyatı arasında
rı ile ilgili aşağıdakileri söylemiştir. aşağıdaki bağıntılar vardır.
` Üç çocuğum var. ` İndirimli satış fiyatı, maliyet fiyatının % 20 fazlasıdır.
` Geçen yıl; benim yaşım ile çocuklarımın yaşları toplamı eşit- ` Etiket fiyatı maliyet üzerinden % 50 kâr edilecek şekilde be-
ti. lirlenmiştir.
` Bu yıl; eşimin yaşı ile çocuklarımın yaşları toplamı eşit. Buna göre, bu mal yüzde kaç indirimli satılmaktadır?
Buna göre, Emine Hanım eşinden kaç yaş küçüktür?
A) 20 B) 25 C) 30 D) 35 E) 40
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
DÜZEY BELİRLEME SINAVI
3. 5. Farklı markalardaki karışık üç çerez paketindeki fındık, üzüm ve
leblebi miktarları gram olarak aşağıdaki tabloda verilmiştir. Pa-
ketlerin fiyatı ağırlığı ile doğru orantılıdır.

A B C

Fındık 30 50 70

Ortam sıcaklığını çalışmaya başladığı andaki oda sı- Üzüm 40 60 80


caklığının; ilk 5 dakikada % 20’si kadar, ikinci 5 da-
Leblebi 50 70 90
kikada ise % 25’i kadar düşürür.

Üç arkadaştan, Fatih en çok fındığı, Ömer en çok üzümü, Hüsnü


Yukarıda reklam afişi görülen klima bir odada 10 dakika boyunca ise en çok leblebiyi sevmektedir. Bu üç arkadaş en çok sevdikle-
aralıksız çalıştırıldığında ilk 5 dakika odanın sıcaklığındaki azalma ri ürün açısından fiyatı en ekonomik olan paketi seçecektir.
miktarı, son 5 dakikadaki azalma miktarından 2 derece daha azdır.
Buna göre,
Buna göre klimanın çalıştığı 10 dakikalık süre içerisinde oda-
nın sıcaklığında kaç derece azalma olmuştur? I. Fatih C marka çerez paketini tercih etmelidir.
II. Ömer için çerezin markasının önemi yoktur.
A) 14 B) 15 C) 16 D) 17 E) 18 III. Hüsnü B marka çerez paketini tercih etmelidir.

ifadelerinden hangileri doğrudur?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

D) I ve III E) II ve III

4. A ve B marka sıvı sabunların zeytinyağı ve diğer katkılarının ora- 6. Ali ve Metin bir iş yerinde her gün belli miktardaki işi birlikte
nı aşağıdaki tabloda verilmiştir. yapmaktadır. Ali’nin mesai bitiminden 2 saat önce işten çıktığı
bir gün Metin o günkü işleri bitirebilmek için Ali çıktıktan sonra
A marka B marka 3 saat daha çalışmıştır. Metin’in mesai bitiminden 3 saat önce
işten çıktığı bir gün Ali kalan işleri bitirebilmek için Metin çıktık-
Zeytinyağı oranı %3 tan sonra hızını 2 katına çıkarmasına rağmen 19.30’da tüm işi
ancak bitirebilmiştir.
Diğer katkıların oranı % 93
Buna göre, Metin ve Ali’nin normal mesaisi saat kaçta bitmek-
Tamamı dolu olan A marka bir kutu sıvı sabun ile tamamı do- tedir?
lu olan B marka bir kutu sıvı sabun karıştırıldığında elde edi-
A) 17.00 B) 17.30 C) 18.00
len yeni sabunun zeytinyağı oranı % 4 olduğuna göre, A ve B
marka sıvı sabun kutularının hacimlerinin oranı aşağıdakiler- D) 18.30 E) 19.00
den hangisi olabilir?

A) 1\ß B) 2\ß C) 3\à D) 2\á E) 3\ä

24
DÜZEY BELİRLEME SINAVI
7. Aşağıdaki gibi bir adanın A noktasında yaşayan Tufan birinci yol- 9. 2 2 2 1
dan sabit hızla yürüyerek B noktasında yaşayan Mert’in yanına
8 saatte gidebilmektedir. Mert ise ikinci yoldan yürüyerek 6 sa- 2
atte A noktasındaki Tufan’ın yanına gelebilmektedir.

1
1. yol
B
A
3

2. yol 3

Tufan’ın birinci yoldan yürüyerek Mert’in yanına gidip Mert ile


Yukarıda verilen iki bölmesi boyanmış 4x4’lük tablodaki karele-
birlikte ve Mert’in yürüme hızında birinci yoldan A noktasına
rin tamamı kırmızıya veya yeşile boyanacaktır. Tablonun solun-
gelmesi toplam 12 saat sürmektedir.
daki rakamlar o satırdaki yeşil karelerin sayısını, tablonun üst
Buna göre Tufan’ın birinci yoldan yürüyerek Mert’in yanına gi- kısmındaki rakamlar o sütundaki kırmızı karelerin sayısını gös-
dip Mert ile birlikte ve kendi yürüme hızında ikinci yoldan A termektedir.
noktasına gelmesi toplam kaç saat sürer?
Tablo tamamen doldurulduğunda yeşil boyalı tüm karelerin
A) 12 B) 16 C) 18 D) 20 E) 24 kaçta kaçının hemen üstündeki kare kırmızıya boyalı olur?

A) 1\å B) 2\å C) 1\ß D) 4\å E) 5\å

8. 10. Halterciler ve güreşçilerden oluşan 17 kişilik bir sporcu kafilesi


bir turnuvaya katılmış ve turnuva sonunda
` haltercilerden 3’ü dışında diğerleri ikişer madalya
` güreşçilerden 4’ü dışında diğerleri üçer madalya

Annesi Defne’nin yemek tabağına koyduğu 2 küçük köfteyi 4 almıştır.


parçaya, 1 büyük köfteyi ise 6 parçaya böldüğünde tüm parça- Alınan toplam madalya sayısı 23 olduğuna göre, kafiledeki gü-
lar eşit boyutta olmaktadır. reşçi sayısı kaçtır?
Defne köftelerin 10 parçasını yediğine göre, büyük köftenin en
A) 7 B) 8 C) 9 D) 10 E) 11
az kaçta kaçını yemiştir?

A) 1\à B) 1\ß C) 1\Ş D) 2\ß E) 3\à

25
DÜZEY BELİRLEME SINAVI
11. Ahmet’in kumbarasında sadece 5 TL ve 10 TL’lik banknotlar, 13. A, B, C, D ve E köyleri ve aralarındaki yolların krokisi aşağıda gös-
Mehmet’in kumbarasında ise sadece 10 TL ve 20 TL’lik banknot- terilmiştir. Krokide görülen yollardan başka köyleri birbirine bağ-
lar bulunmaktadır. Ahmet ve Mehmet’in kumbaralarındaki bank- layan yol bulunmamaktadır.
notların sayıca dağılımı sırasıya Şekil 1 ve Şekil 2’deki daire gra- C D
fiklerle gösterilmiştir.

A B

5 TL’lik 10 TL’lik

120° 20 TL’lik E
10 TL’lik ` A köyünden D köyüne; E’ye uğrayarak giden bir araç C’ye uğ-
rayarak giden bir araçtan 60 km fazla
` C köyünden E köyüne; D’le uğrayarak giden bir araç B’ye uğ-
Şekil 1 Şekil 2
rayarak giden bir araçtan 20 km fazla yol almıştır.
İki kumbaradaki banknot sayıların toplamı 46 ve her iki kumba- C ile D arasındaki yol B ile E arasındaki yoldan kaç km daha kı-
radaki para tutarları birbirine eşittir. sadır?
Buna göre, Ahmet’in kumbarasında kaç tane banknot vardır?
A) 10 B) 20 C) 30 D) 40 E) 50
A) 20 B) 24 C) 28 D) 30 E) 32

12. Bir mağazadan alışveriş yapan Kerem 3 kazak, 4 pantolon ve 2 14. 1’den 9’a kadar doğal sayıların tamamı aşağıdaki tablonun böl-
gömlek satın almıştır. Kerem’in aldığı ürünlerin birim fiyatlarını melerine her bir bölmeye bir sayı gelecek biçimde yazılacaktır.
gösteren tablo aşağıda verilmiştir.

Ürün Birim fiyat 3

Kazak 40 TL
Pantolon 90 TL 2

Gömlek 60 TL
1 x
Kerem son anda karar verip bir miktar da kravat satın aldığında
` aldığı toplam ürün sayısı, aldığı kravat sayısının 4 katına
Tablo doldurulduğunda her satır ve sütundaki sayıların topla-
` ödediği toplam hesap ise, kravatlar için ödediği toplam mik- mı birbirine eşit olacağına göre, x yerine yazılabilecek değer-
tarın 9 katına eşit olmuştur.
lerin toplamı kaçtır?
Buna göre, 1 adet kravatın fiyatı kaç TL’dir?
A) 10 B) 11 C) 12 D) 13 E) 14
A) 15 B) 20 C) 25 D) 30 E) 35

26
DÜZEY BELİRLEME SINAVI
15. Aşağıdaki tablo 1’den 9’a kadar olan doğal sayılar birer kez kul- 17. Bir yerleşim yerinin 5 günlük hava sıcaklığını gösteren çizgi gra-
lanılarak doldurulacaktır. fiği aşağıda verilmiştir.

un

un
n
tu
Sıcaklık (°C)

t


1.

2.

3.
1. satır 7 x 32

26
2. satır
24

3. satır 20

Tablo tamamen doldurulduğunda


` 1. satır ve 1. sütundaki sayıların çarpımının birbirine eşit ol- Günler

ba
si

be

a
Sa

m
te
duğu

am

Cu
r
za

rşe

Pa

Ça

Pe
` 3. sütundaki sayıların çarpımının 90 olduğu görülüyor.

Buna göre, x yerine yazılan sayı kaçtır?


Bu 5 gün boyunca sıcaklık, 2 gün 5 günlük ortalamanın altında
A) 1 B) 2 C) 3 D) 6 E) 9 2 gün 5 günlük ortalamanın üstünde olduğuna göre, perşem-
be günü sıcaklık kaç °C’dir?

A) 19 B) 18 C) 17 D) 16 E) 15

16. Aşağıda birbirine eş on altışar bölümden oluşan iki şeffaf tablo 18. Bir okulun öğrencileri okuldaki 12 sınıfa eşit sayıda yerleştiril-
gösterilmiştir. Tabloların bazı bölümleri maviye boyalıdır. mek istendiğinde sınıfların ikisindeki öğrenci sayısı diğer sınıf-
lardan üçer eksik olmaktadır.
Aynı öğrenciler sınıfların ikisi boş bırakılıp diğer sınıflara eşit sa-
yıda yerleştirilmek istendiğinde boş olmayan sınıfların birinde-
ki öğrenci sayısı, diğer sınıflardan 6 eksik olmaktadır.

Öğrenci sayısı 100’den fazla ve 150’den az olan bu okulun öğ-


rencileri sınıfların 6 tanesine, her sınıfta eşit sayıda öğrenci
olacak biçimde yerleştirilirse bir sınıfta kaç öğrenci olur?

A) 15 B) 16 C) 17 D) 18 E) 19
Soldaki tablo saat yönünde 90° döndürülerek sağdakinin üzeri-
ne yapıştırılıyor.

Buna göre, son durumda oluşan şekilde kaç tane mavi boyalı
birim kare vardır?

A) 5 B) 6 C) 7 D) 8 E) 9

27
DÜZEY BELİRLEME SINAVI
19. Bir okulda sınava hazırlanan öğrencilerin sayısal, eşit ağırlık ve 20. Bir çiftçi tarlasına iki hasat döneminde de sadece domates ve
sözel alanlarına göre dağılımı aşağıdaki daire grafikte gösteril- biber ekmiştir. Bu iki dönemde tarladaki ürünlerin ekildiği alan-
miştir. ların dağılımını gösteren daire grafikleri aşağıda verilmiştir.

Eşit Domates Domates


ağırlık Sözel

156° 120°
Sayısal Biber Bber

1. hasat dönemi 2. hasat dönemi


Okuldaki 2. hasat döneminde ekilen domates, 1. hasat döneminde eki-
` sözel öğrenci sayısı, sayısal öğrenci sayısının yarısından 4 faz- len domatesten 3 dönüm daha fazladır.
la
Buna göre, tarlanın yüz ölçümü kaç dönümdür?
` eşit ağırlık öğrenci sayısı, sayısal öğrenci sayısının 2 katından
14 eksiktir. A) 18 B) 20 C) 24 D) 30 E) 36
Grafikte sayısal öğrencileri gösteren dilimin merkez açısı, sö-
zel öğrencileri gösteren dilimin merkez açısından 36° fazla, eşit
ağırlık öğrencileri gösteren dilimin merkez açısından 36° az ol-
duğuna göre, okuldaki sınava hazırlanan toplam öğrenci sayı-
sı kaçtır?

A) 30 B) 36 C) 48 D) 60 E) 72

28
y ı v e G e n e l
S a i
P r o bl e m l e r
Ye te n e k

Kesir Problemleri Yaş Problemleri İşçi Problemleri


Sayı ve Genel
Yetenek Problemleri

Çıkma Durumu Çıkan Soru Oranı


2020 2019 2018 2020 2019 2018

13,3 26,7 26,7

Müfredatta Önerilen Matematik Ders Saati Bu konuya dair ÖSYM’nin

Süre İçerisindeki Oranı bakış açısını ve bu konunun çalışma


tekniklerini öğrenmek için QR kodu
okutunuz.

15 ders saati % 5,1


Sayı ve Genel Yetenek Problemleri TEST -

Sayı ve Genel Yetenek Problemleri } Aşağıda verilen cebirsel ifadeleri Türkçe cümlelerle yazınız.

} Bir sayının 1 fazlası: x + 1 ‡ 5(x – 2)

} Bir sayının 2 katının 3 fazlası: 2x + 3

} Bir sayının 5 eksiğinin 2 katı: 2(x – 5) ‡ 2 . (3x + 4)

} Bir sayının karesinin 7 fazlası: x2 + 7 biçiminde ifade edilir.

} “İki sayıdan biri diğerinin 3 katının 1 fazlasına eşit” ise sayılardan ‡ (x + 2)2
biri x, diğeri y olmak üzere bu ifadenin belirttiği denklem: x = 3y
+ 1 dir.
‡ x2 + 1
} “Toplamları 5 olan iki sayıdan biri diğerinin 3 katına eşittir.” ifade-
sinde sayılardan birine x, diğerine 5 – x diyebiliriz. Denklemi kur-
mak istersek, 5 – x = 3x şeklinde ifade ederiz. ‡ 2x2 + 3
Sayı ve Genel Yetenek Problemleri konusu, çok geniş yelpazede soru-
ları barındıran bir konudur. Soruların hepsini standart bir çözüm yön-
temiyle tanımlamak oldukça güçtür. Problem çözme becerisini geliş- ‡ 2(x + 3)2 – 1
tirmenin yolu mümkün olduğunca fazla soru çeşidini görmek, ÖSYM
sorularını çözümleriyle irdelemek ve çıkmış soru tiplerinin üslubunu
‡ (x2 – 3)2 + 1
yakalamaktan geçer.

} Aşağıda verilen cümleleri cebirsel ifade biçiminde yazınız.


} Aşağıda verilen cümleleri matematik diline çeviriniz.
‡ A sayısı B’nin 3 katından 1 eksiktir.
‡ Bir sayının 3 katının 1 eksiği

‡ x sayısı, y’nin karesinin 1 fazlasına eşittir.


‡ Bir sayının 2 fazlasının 3 katı

‡ x’in 2 katı, y’nin 3 katına eşittir.


‡ Bir sayının 2 eksiğinin 3 katının 1 fazlası

‡ x’in 3 katı ile y’nin 5 katının toplamı 20’dir.

‡ Bir sayının 2 katının 1 eksiğinin 3 katı


‡ x’in 1 eksiğinin 3 katı, y’nin 2 fazlasına eşittir.

‡ Bir sayının 1 eksiğinin karesi


} Aşağıda verilen boşlukları verilen ifadelere göre doldurunuz.

‡ Birinci sayı, ikinci sayının 3 katına, üçünçü sayının 4 katına eşit-


‡ Bir sayının karesinin 1 fazlasının 3 katı tir.

Birinci Sayı İkinci Sayı Üçüncü Sayı


‡ Bir sayının 1 fazlasının karesinin 2 katı

30 PROBLEMLERİN RİTMİ
TEST - Sayı ve Genel Yetenek Problemleri

‡ A sayısı B’nin 3 katına, B sayısı C’nin 2 katına eşittir. } A bitkisinin boyu her yıl 10 cm uzamaktadır.

Başlangıçtaki boyu x cm olan bitkinin birinci ve ikinci yılın sonun-


A B C
daki boylarını ifade ediniz.

Başlangıç 1. Yıl 2. YIl


x cm

} Aşağıda verilen bilgilere göre, beş kişinin boylarını ifade ediniz.

‡ Ahmet’in boyu Mehmet’in boyundan 2 cm kısadır.


} Bir bitkinin boyu her yıl 20 cm uzamaktadır.
‡ Cem’in boyu Deniz’in boyundan 1 cm uzundur.
2. yılın sonunda boyu x cm olan bitkinin boyunun başlangıç ve 1.
‡ Deniz’in boyu Mehmet’in boyundan 3 cm kısadır.
yıl sonundaki değerlerini ifade ediniz.
‡ Eren ve Ahmet’in boyları birbirine eşittir.

Başlangıç 1. Yıl 2. YIl


Ahmet Cem Eren Deniz Mehmet
x cm

} A kutusundaki bilye sayısı, B kutusundaki bilye sayısının 3 katın- } A deposundaki su miktarı, B deposundaki su miktarının 2 katına,

dan 3 eksiktir. C kutusundaki bilye sayısı ise A ve B’deki bilye sa- B deposundaki su miktarı ise C deposundaki su miktarının 100 L
yıların toplamından 1 fazladır. Buna göre, aşağıdaki tabloyu dol- fazlasına eşittir.
durunuz. A deposundan B deposuna 10 L, daha sonra B deposundan C de-
posuna 20 L su aktarılıyor. Buna göre, aşağıdaki tabloyu doldur-
A Kutusu B Kutusu C Kutusu nuz.

A deposu B deposu C deposu


Başlangıç
Son durum

} Ahmet’in parası, Mehmet’in parasının yarısına, Hasan’ın parası,


Ahmet’in parasının 3 katına eşittir. Buna göre, aşağıdaki tabloyu
doldurunuz.

Ahmet Mehmet Hasan

PROBLEMLERİN RİTMİ 31
Sayı ve Genel Yetenek Problemleri TEST - 1

SORU DETAYI

1
¤ ÖSYM tarihinde bu soru tipinden 13 soru çıkmıştır.

¤ Bu soru tipi en son 2013 YGS’de çıkmıştır.

SO
2013 - YGS

RU
Problemi oku
Ahmet’in maaşına Deniz’in maaşının yarısı kadar zam yapılırsa ikisinin
maaşları toplamı, Ahmet’in başlangıçtaki maaşının 2 katı oluyor. Denklemi kur
Ahmet’in maaşı A TL, Deniz’in maaşı D TL olduğuna göre, A ile D ara-
sındaki ilişki nedir? Bu soru tipine dair detaylı
Denklemi çöz çözüm videosunu izlemek
A) 5A = 8D B) 5A = 6D C) 4A = 5D için QR Kodu okutunuz.

D) 3A = 4D E) 2A = 3D

ÇÖZÜM
Ahmet Deniz
İlk durum ® A D

Son durum ® A + d\Ş D

Denklem ® A + d\Ş + D = 2 · A

3D
 =A
2
 3D = 2A bulunur.
Cevap E

NASIL ÇÖZÜLÜR NASIL ÇÖZÜLMEZ


\ Bu tip sorularda başlangıçtaki durumlara göre değiş-  Başlangıçtaki durumla, son durum birbirine karıştırı-
kenler belirlenip son duruma göre denklem kurulur. lırsa basit sorularda bile hatalar kaçınılmaz olur.
Basit denklemlerle sonuca gidilir.

32 PROBLEMLERİN RİTMİ
TEST - 1 Sayı ve Genel Yetenek Problemleri

Bu testi süre tutmadan, sadece soru tipinin mantığını anlayarak doğru çözmeye çalışınız.

1. Aynı işte çalışan iki işçiden Veysel’in yevmiyesine Arif’in yevmi- 4. Aşağıda bir pizzacıdaki menüler ve fiyat listesi verilmiştir.
yesinin yarısı kadar zam yapılırsa ikisinin yevmiyelerinin topla-
mı Veysel’in başlangıçtaki yevmiyesinin 4 katı oluyor.

Veysel’in yevmiyesi V TL, Arif’in yevmiyesi a TL olduğuna gö-


re, a ile V arasındaki ilişki aşağıdakilerden hangisidir? p
A) a = 2V B) V = 2a C) a = 3V
Pizzacı
D) 3a = 4V E) a = 4V

Menü....................................... yat (TL)

Afacan....................................... 8 TL

Doydoy................................... TL

Koykoy.................................... 12 TL
2. Bir mağazada kırmızı ile mavi renkli toplam 43 sandalye vardır.
Kırmızı sandalye sayısı, mavi sandalye sayısından 5 fazladır.

Bu mağazadan bir miktar sandalye satıldıktan sonra geriye ka- Fiyat listesindeki Doydoy menünün fiyatının üzerine boya dü-
lan kırmızı sandalye sayısı, mavi sandalye sayısından 8 eksik küldüğü için okunamamaktadır.
olduğuna göre, son durumda mağazada en çok kaç kırmızı san-
Bilal elindeki parayla kaç adet pizza alabileceğini sorduğunda,
dalye kalmış olabilir?
Bilal’e 2 seçenek sunuluyor;
A) 14 B) 13 C) 12 D) 11 E) 10
1. Seçenek: 20 adet Afacan menü ve 5 adet Doydoy menü

2. Seçenek: Sadece 20 adet Koykoy menü

Buna göre Bilal, elindeki parayla sadece Doydoy menüden kaç


adet alabilir?

A) 8 B) 10 C) 14 D) 15 E) 16

3. Aycan, Nurcan ve Ercan babalarının verdiği cevizden önce 80 er 5. 45 yolcusu bulunan bir otobüsten 4 erkek ve 13 kadın yolcu iner-
tane alıyorlar. Kalan cevizlerin yarısını Aycan aldıktan sonra ar- se geriye kalan erkek yolcu sayısı kadın yolcu sayısının 3 katı olu-
tan cevizleri de Nurcan ve Ercan eşit olarak paylaşıyorlar. yor.

Ercan toplam 95 ceviz aldığına göre, babalarının verdiği top- Buna göre, başlangıçta otobüste kaç kadın yolcu vardır?
lam ceviz sayısı kaçtır?
A) 18 B) 20 C) 21 D) 22 E) 23
A) 300 B) 280 C) 275 D) 260 E) 240

PROBLEMLERİN RİTMİ 33
Sayı ve Genel Yetenek Problemleri TEST - 2

SORU DETAYI

2
¤ ÖSYM tarihinde bu soru tipinden 4 soru çıkmıştır.

¤ Bu soru tipi en son 2018 TYT’de çıkmıştır.

SO
2018 - TYT

RU
Problemi oku
Kirazın kilogramını K TL’den, muzun kilogramını ise M TL’den satan bir
manava gelen bir müşteri, 3 kg kiraz ve 3 kg muz alıp manava 30 TL ve- Denklemi kur
riyor. Sonrasında manav ile müşteri arasında aşağıdaki konuşma geçi-
yor.
Bu soru tipine dair detaylı
Manav: “Hiç bozuk param yok. Bunun yerine 1 kg kiraz daha vereyim.”
Denklemi çöz çözüm videosunu izlemek
için QR Kodu okutunuz.

Müşteri: “Daha fazla kiraz istemiyorum. Bunun yerine 1 kg muz daha


ver, ben de sana 3 TL daha vereyim.”

Buna göre, K + M toplamı kaçtır? ÇÖZÜM


A) 7 B) 7,5 C) 8 D) 8,5 E) 9
Manav “1 kg kiraz daha vereyim” diyorsa,
K + 3K + 3M = 30 olacağı açıktır.
Yani 4K + 3M = 30 dur. (R)
Müşteri “1 kg muz daha ver, ben sana 3 TL daha
vereyim” diyorsa, 3K + 3M + M = 33 olur.
Yani 3K + 4M = 33’tür. (RR)
(R) ve (RR) denklemleri taraf tarafa toplanırsa,
4K + 3M = 30
+ 3K + 4 M = 33

NASIL ÇÖZÜLÜR 7K + 7M = 63
7(K + M) = 63
\ Bu tip sorularda, K ve M değerlerini bulmadan soruda istenilen değe-  K + M = 9 bulunur.
ri (K + M = ?) kurulan denklemler arasında işlem yaparak doğrudan el- Cevap E
de edebiliriz.

NASIL ÇÖZÜLMEZ
 Bu soruda K ve M değerlerini ayrı ayrı bulmak zaman kaybına yol aça-
caktır.

34 PROBLEMLERİN RİTMİ
TEST - 2 Sayı ve Genel Yetenek Problemleri

Bu testi süre tutmadan, sadece soru tipinin mantığını anlayarak doğru çözmeye çalışınız.

1. Alışverişten dönen eşi ile Meral arasında aşağıdaki konuşma geç- 3. Miktar (kg) Miktar (kg)
miştir.
Hamsi 5 4
Eşi: 2 paket büyük boy, 1 paket de küçük boy deterjan alacak- Palamut 4 5
tım, 30 liram eksik geldi. Toplam Tutar 124 TL 128 TL
Meral: O zaman 2 paket küçük boy, 1 paket de büyük boy alsay-
Tabloda verilen tutarlara göre, 1 kg palamut 1 kg hamsiden kaç
dın.
TL daha pahalıdır?
Eşi: O zaman da 10 liram eksik geliyordu.
A) 5 B) 4 C) 3 D) 2 E) 1
Buna göre, 1 paket büyük boy deterjanın fiyatı, 1 paket küçük
boy deterjanın fiyatından kaç lira fazladır?

A) 5 B) 10 C) 15 D) 20 E) 25

2. Birbirine eş dikdörtgenler prizması biçimindeki iki blok, iki fark- 4. Can ve Selim isimli iki arkadaşın bir ay boyunca sosyal medya
lı şekilde birleştirilerek aşağıdaki kürsüler oluşturuluyor. üzerinden paylaştıkları fotoğraflara aldıkları beğenilerle ilgili aşa-
ğıdakiler bilinmektedir.

• Can, gündüz paylaştığı fotoğraflara ortalama 300 beğeni alır-


ken akşam paylaştığı fotoğraflara ortalama 500 beğeni al-
maktadır.

• Selim, gündüz paylaştığı fotoğraflara ortalama 100 beğeni


alırken akşam paylaştığı fotoğraflara ortalama 700 beğeni
almaktadır.

• Bir ay boyunca her ikisi de gündüz toplam x’er adet, akşam-


ları toplam y’şer adet fotoğraf paylaşmışlardır.

Can toplam 10 600, Selim ise toplam 13 000 beğeni aldığına


1. şekil 2. şekil göre, y – x kaçtır?

A) 12 B) 11 C) 10 D) 9 E) 8
Konuşma yapmak için 1.ve 2. kürsülere çıkan Ahmet’in vücudu-
nun mikrofon konulan zeminin üstünde kalan kısmı sırasıyla 72
cm ve 50 cm olmuştur.

Buna göre, Ahmet’in üzerinde durduğu zeminin yerden yük-


sekliği kaç cm’dir?

A) 18 B) 20 C) 22 D) 24 E) 26

PROBLEMLERİN RİTMİ 35
Sayı ve Genel Yetenek Problemleri TEST - 3

SORU DETAYI

3
¤ ÖSYM tarihinde bu soru tipinden 12 soru çıkmıştır.

¤ Bu soru tipi en son 2019 TYT’de çıkmıştır.

SO
2019 - TYT

RU
Problemi oku
Onur, tamamı büyük harflerle yazılmış 80 kelimeden oluşan bir metin
okumuş ve bu metinde bulunan “A” harflerinin toplam sayısını merak Denklemi kur
edip bunları saymıştır. Onur, bu sayma işleminde toplam 105 tane “A”
harfi bulunduğunu görmüştür.
Bu soru tipine dair detaylı
Ayrıca, Onur her bir kelimenin en fazla 2 tane “A” harfi içerdiğini ve “A”
Denklemi çöz çözüm videosunu izlemek
için QR Kodu okutunuz.
harfi içeren kelime sayısının, “A” harfi içermeyen kelime sayısının 3 katı
olduğunu fark etmiştir.

Buna göre, Onur’un okuduğu metinde yalnızca 1 tane “A” harfi içeren
kelime sayısı kaçtır? ÇÖZÜM
A) 12 B) 15 C) 18 D) 21 E) 24
80 kelime içinde A harfi içeren kelime sayısı A har-
fi içermeyen kelime sayısının 3 katı olduğuna gö-
re, a + 3a = 80 ´ a = 20 olup A harfi içeren kelime
sayısı 3 . a = 3 . 20 = 60 olur. Her kelime en fazla 2
tane A harfi içerdiğinden bu 60 kelimenin x tane-
si 1 tane A harfi içersin, y tanesi de 2 tane A harfi
içersin diyebiliriz. Yani x + y = 60 (R) olur.
Toplam A harfi sayısı 105 olduğundan,
x + 2y = 105 (RR) olur.

NASIL
(R) ve (RR) denklemleri ortak çözülürse,
ÇÖZÜLÜR – 2 / x + y = 60
+  x + 2y = 105
\ Bu tip sorular genellikle iki bilinmeyenli denklemler yardımıyla çözü-
– x = – 15
lür. Bazı durumlarda sorunun çözümü için tek değişken de yeterlidir.
x = 15 olup 1 tane A harfi içeren kelime sayısı 15
bulunur.
Cevap B

NASIL ÇÖZÜLMEZ
 Bu soru tipinde bilinmeyen sayısını mümkün olduğunca az tutmak çö-
zümü kolaylaştırır. Örneğin bu soru 3 bilinmeyenle de çözülür fakat
bu durumda işlem sayısı ve hata yapma riski artar.

36 PROBLEMLERİN RİTMİ
TEST - 3 Sayı ve Genel Yetenek Problemleri

Bu testi süre tutmadan, sadece soru tipinin mantığını anlayarak doğru çözmeye çalışınız.

1. Hayri Bey 40 gün boyunca eve geldiğinde varsa cebindeki 1 TL’lik 3. Bir pizzacı yeni açtığı iş yerine 68 bin TL ödeyerek fiyatları 5 bin,
madeni paraları kapı girişindeki kumbaraya atmıştır. 6 bin ve 8 bin TL olan motosikletlerden toplam 11 adet satın alı-
yor.
• Hayri Bey kumbaraya günlük en fazla 2 adet 1 TL’lik made-
ni para atmıştır. Fiyatı 5 bin ve 6 bin TL olan motosikletlerden eşit sayıda alın-
dığına göre, fiyatı 8 bin TL olan motosikletlerden kaç tane alın-
• Eve geldiğinde cebinde 1 TL’lik madeni paranın olduğu gün
mıştır?
sayısı, olmadığı gün sayısının 4 katıdır.
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
Bu 40 gün sonunda kumbarada 56 TL para biriktirdiğine göre,
Hayri Bey’in kumbaraya 2 TL attığı gün sayısı kaçtır?

A) 18 B) 20 C) 24 D) 26 E) 28

4. Taşıma işi yapan bir kurye, müşterilerinden taşıma mesafesinin


ilk 10 kilometresinde her bir km için sabit bir ücret, 10 km’den
sonraki her bir km için de farklı ve yine sabit bir ücret almakta-
dır.

16 km mesafeye gönderdiği bir paket için 30 TL, 18 km mesa-


feye gönderdiği bir paket için 35 TL ödeyen bir firma 8 km me-
safeye bir paket gönderirse kuryeye kaç TL ücret öder?

A) 10 B) 12 C) 13 D) 14 E) 15

2.

5. Bir toptancıda 100 pet bardak ve 150 pet tabak 18 TL’ye satıl-
maktadır. Bir esnaf, 120 pet bardak ve 150 pet tabak alıp top-
tancıya 20 TL veriyor.

Aynı miktardaki kumu iki işçiden biri kova ile 5 sefer, el arabası Toptancı, esnaftan x TL daha para ödemesini istiyor.
ile 3 sefer yaparak, diğer işçi ise kova ile 1 sefer, el arabası ile 4 Buna göre, 1 pet tabağın fiyatının x cinsinden eşiti aşağıdaki-
sefer yaparak taşımıştır. lerden hangisidir?
Buna göre, aynı miktardaki kum sadece kova ile kaç seferde 8–x 8 – 3x 5x + 8
A) B) C)
taşınır? 120 150 150
8 – 5x 6 – 5x
A) 13 B) 14 C) 15 D) 16 E) 17 D) E)
150 120

PROBLEMLERİN RİTMİ 37
Sayı ve Genel Yetenek Problemleri TEST - 4

SORU DETAYI

4
¤ ÖSYM tarihinde bu soru tipinden 3 soru çıkmıştır.

¤ Bu soru tipi en son 1994 ÖYS’de çıkmıştır.

SO
1994 - ÖYS

RU
Problemi oku
Bir miktar kumaştan eş boyda 9 perde çıkmaktadır. Boyu bunlardan
60 cm daha kısa olan perdelerden ise 12 tane çıkmaktadır. Denklemi kur
Buna göre, toplam kumaş kaç metredir?
Bu soru tipine dair detaylı
A) 21,2 B) 21,3 C) 21,4 D) 21,5 E) 21,6 Denklemi çöz çözüm videosunu izlemek
için QR Kodu okutunuz.

ÇÖZÜM
9 perdenin herbirinin uzunluğu x cm olsun.
Kumaşın tamamı = 9 . x olur.
12 perde çıktığı durumda her bir perdenin uzun-
luğu x − 60 cm olup,
Kumaşın tamamı = 12 . (x − 60) cm olur.
Bu durumda, 9x = 12 (x − 60)
9x = 12x − 720
3x = 720

NASIL ÇÖZÜLÜR x = 240 cm


Toplam kumaş = 9.240 = 2160 cm = 21,6 m bulunur.
\ Bu soru tipi denklem kurmanın kolay olduğu bir soru tipidir. Tek de- Cevap E
ğişken kullanarak denklem kurup çözebileceğimiz gibi seçeneklerden
de çözülebilir. Böyle bir soruda herbir parçanın boyu x kabul edilerek
çözüme daha kolay ulaşılabilir.

NASIL ÇÖZÜLMEZ
 Kumaşın tamamı x kabul edildiğinde kesirli denklemle karşılaşılaca-
ğından bazı sorularda işlemler zahmetli olabilir.

38 PROBLEMLERİN RİTMİ
TEST - 4 Sayı ve Genel Yetenek Problemleri

Bu testi süre tutmadan, sadece soru tipinin mantığını anlayarak doğru çözmeye çalışınız.

1. Bir tekstil atölyesinde aşağıdaki gibi kırmızı düğmeli gömlekler 3. Bir yumurta satıcısının elindeki yumurtaları özdeş kolilere yer-
dikilmektedir. leştirmesi hakkında iki durum aşağıdaki şekillerde verilmiştir.

Kolilerin Kapasitesi : 15 Kolilerin Kapasitesi : 20


Artan yumurta sayısı : 10 Artan yumurta sayısı : 0
Artan koli sayısı : 0 Artan koli sayısı : 1
Gömleğin ön kısmındaki düğmelerin dikildiği noktalar arası me-
safeler eşittir. Dikilen bu gömlekte en alt ve en üstte bulunan
Buna göre, yumurta satıcısının elindeki koli sayısı kaçtır?
düğmelerin yerleri sabit olacak şekilde düğmeler arasındaki me-
safeler 3 cm daha az olsaydı gömlekte kullanılar düğme sayısı A) 4 B) 5 C) 6 D) 7 E) 8
üç fazla olacaktı.

Buna göre gömleğin en üst ve en alttaki düğmelerin dikildiği


noktalar arasındaki mesafe kaç cm’dir?

A) 48 B) 52 C) 54 D) 60 E) 66

2. Ayşe tatil boyunca çözmeyi planladığı bir soru kitabını her gün 4. Halı sahada maç yapan 16 kişilik bir gruptaki kişilerin bazıları pa-
eşit sayıda sayfa çalışarak bitirecektir. ra getirmeyi unuttukları için ücret ödememişler, bu yüzden grup-
taki diğer kişiler 6’şar TL fazla ödeyerek kişi başı 24 TL ödemiş-
Ayşe,
lerdir.
• her gün planladığı sayfa sayısından 2 sayfa daha fazla çalı-
Buna göre, para getirmeyi unutan kişi sayısı kaçtır?
şırsa 48 günde,
A) 4 B) 5 C) 6 D) 7 E) 8
• her gün planladığı sayfa sayısından 2 sayfa daha az çalışırsa
60 günde kitabı bitirebilecektir.

Buna göre, Ayşe’nin tatilde çözeceği soru kitabı kaç sayfadır?

A) 960 B) 840 C) 780 D) 720 E) 700

PROBLEMLERİN RİTMİ 39
Sayı ve Genel Yetenek Problemleri TEST - 5

SORU DETAYI

5
¤ ÖSYM tarihinde bu soru tipinden 5 soru çıkmıştır.

¤ Bu soru tipi en son 2009 ÖSS’de çıkmıştır.

SO
2009 - ÖSS

RU
Problemi oku
Bir pantolonu 50 TL, bir gömleği ise 30 TL ye satan bir mağaza her bir
pantolon ya da gömlek alana bir adet mendil hediye etmektedir. Denklemi kur
Buna göre, toplam 310 TL’lik pantolon ve gömlek alan bir müşteri en
fazla kaç hediye mendil alabilir? Bu soru tipine dair detaylı
Denklemi çöz çözüm videosunu izlemek
A) 7 B) 8 C) 9 D) 10 E) 11 için QR Kodu okutunuz.

ÇÖZÜM
Müşteri x tane pantolon, y tane gömlek alsın. Her
ikisine de bir mendil hediye edildiğinden eldeki
parayla daha ucuz olan gömlekten fazla almak da-
ha çok hediye almayı sağlar.
310 TL’lik pantolon ve gömlek alındığından,
50x + 30y = 310 denkleminde x = 2 ve y = 7
seçilirse en çok 9 hediye mendil alınabileceği bu-
lunmuş olur.
Cevap C

NASIL ÇÖZÜLÜR NASIL ÇÖZÜLMEZ


\ Bu tip sorularda x ve y gibi iki değişkene bağlı denk-  Denklemi kurmadan, pantolon ve gömlek sayılarını
lemde istenen değişkenin en küçük ya da en büyük seçmek pratik görünse de işlem hatalarına yol açabi-
değeri elde edilmeye çalışılır. lir. Ayrıca soru cümlesinde hem pantolon hem göm-
lek alındığı söylendiğinden “10 gömlek alıp 10 men-
dil hediye alsın. 10 lira artsın” mantığı yanlış olur.

40 PROBLEMLERİN RİTMİ
TEST - 5 Sayı ve Genel Yetenek Problemleri

Bu testi süre tutmadan, sadece soru tipinin mantığını anlayarak doğru çözmeye çalışınız.

1. Bir kırtasiye daha kolay satılsın diye 66 çocuk kitabını, 5’lik, 6’lık 3. Bir kasapta iki boy sucuk vardır. Küçük boy sucukların tanesi
ve 8’lik gruplama yaparak paketlemiştir. 250 gr, büyük boy sucukların tanesi 375 gr’dır.

Toplam paket sayısı 10 olduğuna göre, içinde 5 kitap bulunan Bu kasaptan tam 2 kg sucuk alan bir kişi en çok kaç tane sucuk
paket sayısı en çok kaçtır? almış olabilir?

A) 5 B) 4 C) 3 D) 2 E) 1 A) 5 B) 6 C) 7 D) 8 E) 9

2. 4. Tür Net Ağırlık Adet Fiyatı (TL)


Kapasite: 1800 kg Hindi 120 gr 1,20
Ücret: 400 TL Tavuk 90 gr 1
Bıldırcın 60 gr 0,90

Kapasite: 2250 kg Yukarıdaki tabloda hindi, tavuk ve bıldırcın yumurtalarının net


Ücret: 450 TL ağırlık ve adet fiyatları verilmiştir.

Her üç cins yumurtadan en az bir tane almak şartıyla toplam


900 gram yumurta için en az kaç TL ödenmesi gerekir?
Bir taşımacılık firması iki ayrı araç modeli ile yük taşımaktadır.
A) 9,20 B) 9,30 C) 9,70 D) 9,80 E) 10
• 1. araç modeli tek seferde en çok 1800 kg yük taşımakta ve
sefer başına 400 TL ücretlendirme yapmaktadır.

• 2. araç modeli tek seferde en çok 2250 kg yük taşımakta ve


sefer başına 450 TL ücretlendirme yapmaktadır.

Buna göre, 10800 kg yük bu firmadaki araçlarla en az kaç TL’ye


taşınabilir?

A) 2200 B) 2100 C) 2000 D) 1960 E) 1850

PROBLEMLERİN RİTMİ 41
Sayı ve Genel Yetenek Problemleri TEST - 6

SORU DETAYI

6
¤ ÖSYM tarihinde bu soru tipinden 2 soru çıkmıştır.

¤ Bu soru tipi en son 2016 YGS’de çıkmıştır.

SO
2016 - YGS

RU
Problemi oku
Bir meyve suyu fabrikasında üretilen portakal suyu 1 litrelik cam şişele-
re veya 1,5 litrelik karton kutulara doldurulmaktadır. Bu fabrikaya Denklemi kur
• bir şişe portakal suyunun maliyeti 2,5 TL
Bu soru tipine dair detaylı
• bir kutu portakal suyunun maliyeti 2,7 TL olmaktadır. Denklemi çöz çözüm videosunu izlemek
için QR Kodu okutunuz.
Bu fabrikaya; bir şişenin maliyeti, bir kutunun maliyetinden 0,6 TL faz-
ladır.

Buna göre, bir şişenin maliyeti kaç TL’dir?

A) 1,2 B) 1,1 C) 1 D) 0,9 E) 0,8


ÇÖZÜM
1 litre portakal suyunun maliyeti x TL olsun.
3x
1,5 litre portakal suyunun maliyeti TL olur.
2
1 şişenin maliyeti y TL olsun.
1 kutunun maliyeti (y ‒ 0,6) TL olur.
1 şişe portakal suyunun maliyeti 2,5 TL ise
x + y = 2,5 (R) olur.

NASIL ÇÖZÜLÜR
1 kutu portakal suyunun maliyeti 2,7 TL ise
3x
+ y ‒ 0,6 = 2,7 (RR) olur.
2
\ Soru karışık gibi gözükse de verilen bilgiler iki bilinmeyenli iki denk-
(R) ve (RR) denklemleri ortak çözülürse y = 0,9
lem kurmaya yeterlidir. Bu tip sorular iki bilinmeyenli denklem yardı-
TL (bir şişenin maliyeti) bulunur.
mıyla kolaylıkla çözülebilir.
Cevap D

NASIL ÇÖZÜLMEZ
 Şişe ve kutunun maliyetlerini tek değişkene bağlı yazmalıyız, iki de-
ğişken kullanırsak bir de portakal suyunun maliyetine değişken seçe-
ceğimizden değişken sayısı üçe çıkar. Bu da işlem fazlalığına sebep
olur.

42 PROBLEMLERİN RİTMİ
TEST - 6 Sayı ve Genel Yetenek Problemleri

Bu testi süre tutmadan, sadece soru tipinin mantığını anlayarak doğru çözmeye çalışınız.

1. Bir un fabrikası çiftçiden aldığı buğdayı kapasitesi 10 ton olan 3. Bir ülkede yerli ve ithal otomobiller üzerinde yapılan dayanıklı-
traktör ve kapasitesi 25 ton olan kamyon ile fabrikaya taşımak- lık araştırmasında aşağıdaki sonuçlara ulaşılmıştır.
tadır. Bu fabrikaya,
• Yerli araçlar ortalama her 8 ayda 1 arıza, ithal araçlar ise or-
• bir traktör buğdayın maliyeti 23 300 TL, talama her 6 ayda 1 arıza vermektedir.

• bir kamyon buğdayın maliyeti 57 600 TL’dir. • Yerli araçlarda arıza başına masraf ortalama 50 TL, ithal araç-
larda arıza başına masraf ortalama 60 TL’dir.
Bu fabrikaya, bir traktörün nakliye masrafı bir kamyonun nak-
liye masrafının yarısı olduğuna göre, bir traktör buğdayın nak- • Bu araçlarda 12 yılda toplam 1260 arıza tespit edilmiş ve bu
liye masrafı kaç TL’dir? arızaların toplam maliyeti 66 600 TL olduğu görülmüştür.

A) 1100 B) 1200 C) 1300 Buna göre, bu araştırmada toplam kaç araç kullanılmıştır?

D) 1400 E) 2300 A) 65 B) 60 C) 55 D) 50 E) 45

2. İki yakıt tankı bulunan bir benzin istasyonunda bu tanklardaki 4. Takas yoluyla eski aracını satan İdris öğretmen 30 bin TL fark ve-
yakıt miktarını gösteren ekran görüntüsünün iki farklı tarihteki rerek yeni aracını almıştır. Yeni aracı gören arkadaşı Dursun ara-
durumu aşağıdaki tabloda görülmektedir. cı kaça aldığını sorduğunda İdris şu şekilde cevap vermiştir.

` “Eski aracımın üzerine 30 bin TL verip takasla aldım. Eski ara-


02.09.2019 02.10.2019
cım (A + 15) bin TL ye, bu da (2B – 5) bin TL ye geldi.”
Tanklar Ton Tanklar Ton
1. Tank 23 1. Tank 35 Aracı satan galerici ise aynı şekilde soru soran kendi arkadaşına
şu şekilde cevap vermiştir.
2. Tank 11 2. Tank 19
` “Eski aracımın üzerine 30 bin TL fark aldım. Bu araç 2A bin
Bu iki tarih arasında bu istasyona yapılan dolum miktarı ile bu
TL ye, sattığım araç ise (B + 35) bin TL ye geldi.”
istasyondan satılan yakıt miktarının toplamı 62 tondur.
Buna göre, değeri yüksek olan araca İdris öğretmen ve galeri-
Buna göre, bu iki tarih arasında bu istasyona yapılan dolum
cinin biçtikleri fiyatların farkı kaç bin TL dir?
miktarı kaç tondur?
A) 3 B) 4 C) 5 D) 8 E) 10
A) 36 B) 40 C) 41 D) 45 E) 48

PROBLEMLERİN RİTMİ 43
Sayı ve Genel Yetenek Problemleri TEST - 7

SORU DETAYI

7
¤ ÖSYM tarihinde bu soru tipinden 3 soru çıkmıştır.

¤ Bu soru tipi en son 2018 TYT’de çıkmıştır.

SO
2018 - TYT

RU
Problemi oku
Eline bir oyun hamuru alan Melis şekilde gösterildiği gibi her adımda
elindeki her bir oyun hamurunu 2 parçaya ayırıyor ve 3. adım sonunda
Denklemi kur
8 parça oyun hamuru elde ediyor.

Bu soru tipine dair detaylı


Denklemi çöz çözüm videosunu izlemek
için QR Kodu okutunuz.

ÇÖZÜM
Dikkat edilirse hamur sayısı her aşamada 2 katına
çıkmaktadır.
1. adım sonu 21 = 2 parça
Melis başlangıçtan itibaren her adımda, elindeki her bir oyun hamu- 2. adım sonu 22 = 4 parça
runu 2 yerine 3 parçaya ayırsaydı 4. adım sonunda kaç parça oyun ha- 3. adım sonu 23 = 8 parça
muru elde ederdi?
n. adım sonunda 2n parça elde edilir.
A) 12 B) 36 C) 51 D) 72 E) 81 Eğer her bir oyun hamuru 2 yerine 3 parçaya ay-
rılırsa, her aşamada hamur sayısı 3 katına çıkar.
1. adım sonu 31 = 3 parça
2. adım sonu 32 = 9 parça

NASIL ÇÖZÜLÜR 3. adım sonu 33 = 27 parça


4. adım sonu 34 = 81 parça oluşur.
\ Bu tip sorulara bir çeşit sayı örüntüsü problemi diyebiliriz. Her bir aşa- Cevap E
ma sonrasında nesnelerin sayısında nasıl değişiklik olduğu tespit edil-
diğinde bu tip sorular kolaylıkla çözülebilir.

NASIL ÇÖZÜLMEZ
 Bu soruda hamur parçalarının artma miktarına değil kaç katına çıktı-
ğına odaklanmak gerekir.

44 PROBLEMLERİN RİTMİ
TEST - 7 Sayı ve Genel Yetenek Problemleri

Bu testi süre tutmadan, sadece soru tipinin mantığını anlayarak doğru çözmeye çalışınız.

1. 3.

. . .

1. şekil 2. şekil
3. şekil

Bir okulda görsel düşünme eğitimi kapsamında yapılan bir et-


kinlikte şekildeki gibi her adımda her bir üçgenin boş olan köşe-
Bir robot teknik arıza sebebiyle 4 adım ileri gittikten sonra 1
lerine birer üçgen çizilerek ikinci, üçüncü, ... şekiller elde edil-
adım geri gitmektedir.
mektedir.
Bir adımı 20 cm olan bu robotun 4,20 metre ilerleyebilmesi
Buna göre, kaçıncı şekilde toplam 121 adet üçgen vardır?
için toplamda en az kaç adım atması gerekir?
A) 4 B) 5 C) 6 D) 7 E) 8
A) 21 B) 23 C) 28 D) 31 E) 33

2. Bir kültürdeki bakteri sayısı her 1 saatlik süre sonunda 2 katına 4. Bir öğrenci her gün bir önceki günün 3 katı sayfa okuyarak bir
çıkmaktadır. kitabı 6 günde bitirmiştir.

Bu kültürde 10. saatin sonunda 75 . 211 bakteri bulunduğuna 5. gün 243 sayfa kitap okuyan bu öğrenci ilk üç gün kaç sayfa
göre, başlangıçtaki bakteri sayısı kaçtır? kitap okumuştur?

A) 175 B) 150 C) 144 D) 135 E) 125 A) 39 B) 36 C) 35 D) 30 E) 27

PROBLEMLERİN RİTMİ 45
Sayı ve Genel Yetenek Problemleri TEST - 8

SORU DETAYI

8
¤ ÖSYM tarihinde bu soru tipinden 4 soru çıkmıştır.

¤ Bu soru tipi en son 2018 TYT’de çıkmıştır.

SO
2018 - TYT

RU
Problemi oku
Belirli bir bölgede ev ve arsa alım satım işlemi yapan Ali Bey’in bu işlem-
lerde kullandığı birim fiyatlar tabloda verilmiştir. Denklemi kur
Alış fiyatı (TL) Satış fiyatı (TL)
2 Bu soru tipine dair detaylı
Ev (1m ) 3000 3200 Denklemi çöz çözüm videosunu izlemek
için QR Kodu okutunuz.
Arsa (1 dönüm) 20000 25000

Ali Bey, 450 000 TL’ye aldığı bir evin satışından elde ettiği paranın tama-
mı ile bir arsa almış ve sonra bu arsayı da satmıştır.

Buna göre, Ali Bey’in bu arsa satışından elde ettiği kâr kaç TL’dir?
ÇÖZÜM
450000
A) 90000 B) 105000 C) 110000 450 000 TL’ye = 150 m2 ev alır.
3000
D) 120000 E) 125000
Bu evi 150.3200 = 480 000 TL’ye satar.

480000
480 000 TL’ye = 24 dönüm arsa alır.
20000
Bu arsayı 24.25 000 = 600 000 TL’ye satar.

480 000 TL aldığı arsayı 600 000 TL’ye satınca

600 000 ‒ 480 000 = 120 000 TL kâr elde eder.

NASIL ÇÖZÜLÜR
Cevap D

\ Bu soru tiplerinin çözümünde denklem kurulmaz. Yani sorudaki her-


hangi bir değişkene “x diyelim” denilmez. Sadece ve sadece dört iş-
lem yaparak çözüme gidilir.

NASIL ÇÖZÜLMEZ
 Bu tip sorularda işlemleri zihinden yapmak basit fakat ciddi hatalara
sebep olmaktadır. Bu yüzden işlemler mutlaka yazarak yapılmalıdır.

46 PROBLEMLERİN RİTMİ
TEST - 8 Sayı ve Genel Yetenek Problemleri

Bu testi süre tutmadan, sadece soru tipinin mantığını anlayarak doğru çözmeye çalışınız.

1. Bir manav limonları, her birinde 24 limon bulunan çuvallarla al- 3. 80 kiloluk bir çuval çayı 1300 liraya alan bir bakkal, bunu net
mış ve üçer üçer satmıştır. ağırlığı 400 gr olan paketler halinde satacaktır. Her paket için
25 kuruş paketleme masrafı olmaktadır.
Manav,
Bu bakkal, 80 kilo çayın satışından 1050 lira kâr elde etmek is-
• bir çuval limonu 15 liraya almıştır.
tediğine göre, bir paket çayı kaç liradan satmalıdır?
• 3 adet limonu 3,50 liraya satmıştır.
A) 10 B) 11 C) 12 D) 13 E) 14
Bu manav 5 çuval limonun satışından kaç lira kâr elde etmiş-
tir?

A) 50 B) 55 C) 60 D) 65 E) 70

2. Laboratuvarda sabun eldesi yapan Nalan’ın kullandığı malzeme 4. Bakkal Toptancı


oranları aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.
Çikolata Tanesi 60 krş 12 tanesi 5 TL
Peçete Tanesi 90 krş 16 tanesi 11 TL
Malzeme Oranları
Yukarıdaki tabloda çikolata ve peçetenin bakkal ve toptancıda-
ki satış fiyatları verilmiştir.
1 bardak kosk
Toptancıdan 24 tane çikolata ve 32 tane peçete alan Celil, bun-
6 bardak su ları bakkaldan alsaydı fazladan kaç lira öderdi?
3 bardak zeynyağı ya da lavanta yağı A) 11,40 B) 11,60 C) 11,80 D) 11,20 E) 12,40

Elinde 4 bardak kostik, 25 bardak su, 9 bardak zeytinyağı ve ye-


terli miktarda lavanta yağı olan Nalan, önce yapabildiği kadar
zeytinyağlı sabun, daha sonra yapabildiği kadar lavantalı sabun
yapmıştır.

Buna göre, Nalan’ın elinde kalan su miktarı kaç bardaktır?

A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5

PROBLEMLERİN RİTMİ 47
Sayı ve Genel Yetenek Problemleri TEST - 9

SORU DETAYI

9
¤ ÖSYM tarihinde bu soru tipinden 2 soru çıkmıştır.

¤ Bu soru tipi en son 2016 YGS’de çıkmıştır.

SO
2016 - YGS

RU
Problemi oku
Banu, üç vagonlu bir yolcu treni için bilet satışı yapmaktadır. Belirli sayı-
da bilet sattıktan sonra Banu; ilk vagonda 6, ikinci vagonda ise 13 koltu- Denklemi kur
ğun boş kaldığını görüyor.

Banu, her üç vagondan da birer bilet satışını garantilemek için en az kaç Bu soru tipine dair detaylı
bilet satması gerektiğini hesaplıyor ve sonucu 23 buluyor.
Denklemi çöz çözüm videosunu izlemek
için QR Kodu okutunuz.

Buna göre, trendeki toplam boş koltuk sayısı kaçtır?

A) 24 B) 28 C) 30 D) 33 E) 35
ÇÖZÜM
İlk vagonda 6 boş,
İkinci vagonda 13 boş,
Üçüncü vagonda x boş koltuk kalsın.
Banu her üç vagondan da birer bilet satışını garan-
tilemek için en az 23 bilet satması gerektiğini he-
sapladığına göre, herhangi iki vagondaki boş kol-
tuk sayısı en çok 22 olmalıdır.
Bu durumda x = 9 olması gerekir. Sonuç olarak top-
lam boş koltuk sayısı 6 + 13 + 9 = 28 bulunur.
Cevap B

NASIL ÇÖZÜLÜR
\ İki veya daha çok ifadeden birinin en az ya da en çok NASIL ÇÖZÜLMEZ
değerinin sorulduğu sorular her ne kadar birbirine
benzer gözükse de herbirinde farklı muhakeme yap-  Bu tip sorularda soru metnini iyi anlayamadıysanız se-
mak gerekir. Bu tip sorularda matematiksel mantık çenekler yardımıyla sonuca gitmek işe yaramayacak-
kullanarak sonuca gidilmeye çalışılır. tır.

48 PROBLEMLERİN RİTMİ
TEST - 9 Sayı ve Genel Yetenek Problemleri

Bu testi süre tutmadan, sadece soru tipinin mantığını anlayarak doğru çözmeye çalışınız.

1. Bir aktar aşağıdaki gibi sıra ile dizip numaralandırdığı kavanoz- 3. Bir oto galeride 3 elektrikli, 2 dizel ve x adet benzinli araç bulun-
larda bulunan farklı çeşit bitkileri karıştırarak bir çay hazırlamak- maktadır.
tadır.
Bir aylık süre içinde bu üç tip aracın herbirinden en az birer
aracın satılmış olması için toplamda en az 9 aracın satılması
gerektiğine göre x kaçtır?
1 2 . . . 9
A) 5 B) 6 C) 7 D) 8 E) 9

Aktar kavanoz numarası tek sayı olanlardan en az iki tutam, ka-


vanoz numarası çift sayı olanlardan en az üç tutam kullanmıştır.

Aktar çayı hazırlarken 26 tutam bitki kullandığına göre bir çe-


şit bitkiden en fazla kaç tutam kullanmış olabilir?

A) 10 B) 9 C) 8 D) 7 E) 6

2. Beş arkadaş, her birinde 15 şeker bulunan dört kavanozdan şe- 4. Düz bir ipe soldan sağa doğru 5 kırmızı, 4 mavi, 6 yeşil, 3 sarı ve
ker alma oyunu oynayacaktır. 9 turuncu boncuk dizilidir. Bu ipin sağ ucundan boncuklar birer
birer çıkarılıyor.

En az kaç boncuk çıkarıldığında kalan boncukların tam ortasın-


da mavi boncuk bulunur?

A) 12 B) 11 C) 10 D) 9 E) 8

I II III IV

Bu oyuna göre, sırası gelen kişi bir kavanoz seçip o kavanozda


bulunan şekerin sadece yarısından biraz fazlasını almakta fakat
tamamını almamaktadır.

Beş kişinin hepsi birer kez bu oyunu oynadığında kavanozlar-


da kalan toplam şeker sayısı en fazla kaç olabilir?

A) 28 B) 30 C) 34 D) 36 E) 45

PROBLEMLERİN RİTMİ 49
Sayı ve Genel Yetenek Problemleri TEST - 10

SORU DETAYI

10
¤ ÖSYM tarihinde bu soru tipinden 5 soru çıkmıştır.

¤ Bu soru tipi en son 2019 TYT’de çıkmıştır.

SO
2019 - TYT

RU
Problemi oku
Elinde yeterli sayıda sarı, mavi ve kırmızı renkte taş bulunan Aylin; sıra-
sıyla 3 sarı, 2 mavi ve 1 kırmızı taşı bir ipe dizmiş, sonra taşların bu renk Denklemi kur
dizilimi korunacak şekilde aynı işlemi belirli sayıda tekrarlayarak bir bi-
leklik yapmıştır. Aylin, bu bilekliği boş bir takı kutusunun içine yerleştir-
Bu soru tipine dair detaylı
diğinde bileklikteki bazı taşların kutunun iç kısmında, diğerlerinin ise şe- Denklemi çöz çözüm videosunu izlemek
kildeki gibi kutunun dış kısmında kaldığını görmüştür. için QR Kodu okutunuz.

ÇÖZÜM
3 sarı, 2 mavi, 1 kırmızı taş dizilimini bir grup ola-
rak kabul edelim.
Kutunun içindeki sarı taşların sayısı, kutunun içindeki mavi taşların sa-
Sol uçta en üstteki 3 sarı boncuk dikkate alınarak
yısından 2 fazla olduğuna göre, bileklikte kullanılan toplam taş sayısı
kutu içinde 2 mavi, 1 kırmızı boncuk olup x adet
kaçtır? de grup olsun.
A) 30 B) 36 C) 42 D) 48 E) 54 Kutunun İçi
3s,2m,1k,3s 2m,1k 3s2m1k ... 3s2m1k 3s,2m,1k
x adet grup

Kutu içindeki sarı taş sayısı 3x, mavi taş sayısı 2x + 2


NASIL ÇÖZÜLÜR adettir. Sarı taş sayısı, mavi taş sayısından 2 fazla
olduğundan, 3x – (2x + 2) = 2 ´ x = 4’tür.
\ Bu tip sorularda tek değişken kullanmak soruda işlem kolaylığı sağla- Tüm taşların sayısı = 9 + 3 + 4 . 6 + 6 = 42 bulunur.
dığı gibi zaman tasarufu da sağlar. Bazı durumlarda iki değişken de
Cevap C
kullanılabilir. Sorulardaki uzun metinler sorunun zor olduğu önyargı-
sına yol açmamalıdır.

NASIL ÇÖZÜLMEZ
 Bu tip sorular zihinsel işlem yaparak tek hamleyle çözülebilecek soru-
lar değildir. Mantıklı bir modelleme yapılarak çözüme gidilmesi gerekir.

50 PROBLEMLERİN RİTMİ
TEST - 10 Sayı ve Genel Yetenek Problemleri

Bu testi süre tutmadan, sadece soru tipinin mantığını anlayarak doğru çözmeye çalışınız.

1. Sarı, yeşil ve pembe renkli klasik otomobillerin katıldığı bir fes- 3. Kitap (55)
tivalde araçlar sırasıyla 2 sarı, 2 yeşil ve 1 pembe olacak şekilde
Konu Anlatım Kitabı Test Kitabı
dizilmiş ve bu düzen içerisinde geçit töreni yapmaktadırlar.
İlkokul (15) Ortaokul
Otomobiller ağaçlık bir yerden geçerken konvoyun arka ve ön
kısımlarının görüntüsü aşağıdaki gibidir. Ortaokul (10) Lise
Lise

Bir kırtasiyede bir günde satılan kitapların çeşitleri yukarıdaki


tabloda verilmiştir.

• Toplam 55 kitap satılmıştır.

• Satılan konu anlatım kitaplarının 15’i ilkokul, 10’u ortaokul


kitabıdır.

Satılan ortaokul kitaplarının toplamı, satılan lise kitaplarının


toplamının 3 katı olduğuna göre, kaç adet ortaokul test kitabı
satılmıştır?
Ağaçların arkasındaki sarı renkli araç sayısı, ağaçların arkasın- A) 14 B) 17 C) 20 D) 23 E) 26
daki pembe renkli araçların sayısından 7 fazla olduğuna göre,
konvoydaki yeşil renkli araç sayısı kaçtır?

A) 6 B) 8 C) 10 D) 12 E) 14

2. Bir hastanede her bir birimde 20 personel çalışmaktadır. Bu bi- 4. Merve, boncuklar ve düğmeler kullanarak bir kumaş üzerine tek
rimlerin bazılarında yalnız baylar, bazılarında yalnız bayanlar, ba- sıra halinde işleme yapmıştır.
zılarında da eşit sayıda olmak şartıyla bay ve bayanlar çalışmak-
Bu işlemenin bir kısmında 3 boncuk, diğerlerinde ise 4 boncuk
tadır.
kullanarak motifler oluşturmuş ve her iki motif arasına birer düğ-
Bu hastanede bayan personel sayısı 300 olup toplam personel me koymuştur. Düğmeyle başladığı işlemeyi yine düğmeyle bi-
sayısı 700’dür. tiren Merve, toplam 199 adet boncuk ve düğme kullanarak
42 adet motif oluşturmuştur.
Bu hastanede yalnız bayanların çalıştığı birim sayısı ile bay ve
bayanların birlikte çalıştığı birim sayısı birbirine eşit olduğuna Buna göre, Merve’nin 4 boncuk kullanarak oluşturduğu motif
göre, yalnız bayların çalıştığı birim sayısı kaçtır? sayısı kaçtır?

A) 15 B) 16 C) 17 D) 18 E) 19 A) 28 B) 29 C) 30 D) 31 E) 32

PROBLEMLERİN RİTMİ 51
Sayı ve Genel Yetenek Problemleri TEST - 11

SORU DETAYI

11
¤ ÖSYM tarihinde bu soru tipinden 7 soru çıkmıştır.

¤ Bu soru tipi en son 2016 YGS’de çıkmıştır.

SO
2016 - YGS

RU
Problemi oku
Bir taş sanatçısı renkli taşları üst üste koyarak çiçek veya yıldız motifleri
elde ediyor. Denklemi kur
Bu sanatçı, her sırada
Bu soru tipine dair detaylı
• 25 tane olmak üzere 4 sıra taşla bir çiçek motifi Denklemi çöz çözüm videosunu izlemek
için QR Kodu okutunuz.
• 30 tane olmak üzere 3 sıra taşla bir yıldız motifi oluşturuyor.

Bu sanatçı, toplam 1150 tane taş kullanarak 12 tane motif oluşturmuş-


tur.
ÇÖZÜM
Buna göre, sanatçının oluşturduğu çiçek motifi sayısı kaçtır?

A) 4 B) 6 C) 7 D) 9 E) 10 Toplam 12 motif oluşturulmuş. Soruda istenen


çiçek motifi sayısına x dersek, yıldız motifi sayısı
12 ‒ x olur.
Bir çiçek motifi için 25 . 4 = 100 taş,
Bir yıldız motifi için 30 . 3 = 90 taş kullanılıyor.
Toplam kullanılan taş sayısı 1150 olduğundan,
100 . x + 90 . (12 ‒ x) = 1150
100 . x + 1080 ‒ 90 . x = 1150
 10 . x = 70
NASIL ÇÖZÜLÜR  x = 7 bulunur.
Cevap C
\ Bu soru tipi her ne kadar iki bilinmeyen yardımıyla çözülecek gibi gö-
rünse de bu tip sorular tek değişken yardımıyla daha hızlı çözülebilir.

NASIL ÇÖZÜLMEZ
 Soruda verilen sıra sayıları bizi meşgul etmemelidir. Burada önemli
olan 100 taşla 1 çiçek motifi, 90 taşla bir yıldız motifi yapılabildiğidir.

52 PROBLEMLERİN RİTMİ
TEST - 11 Sayı ve Genel Yetenek Problemleri

Bu testi süre tutmadan, sadece soru tipinin mantığını anlayarak doğru çözmeye çalışınız.

1. Bir hastanede toplumu bilinçlendirme sosyal projesi kapsamın- 3.


da, çalışan personel gruplandırılmak suretiyle ilaçta israfı önle-
me ve temizlik bilincini artırma komisyonları oluşturuluyor.

Komisyonlar oluşturulurken her birimde,

• 5 eleman olmak üzere israfı önleme komisyonları 3 alt bi- Şekil - 1


rimden

• 8 eleman olmak üzere temizlik bilincini artırma komisyon-


ları 5 alt birimden oluşturulmaktadır.

Bu hastanede toplam 235 personelin katılımıyla 9 komisyon


oluşturulduğuna göre, komisyonların kaçı ilaçta israfı önleme
komisyonudur? Şekil - 2

A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 7 Bir düğün salonunda;

• Her bir masa Şekil - 1’deki gibi tek başına ve dört sandalye
ile kullanıldığı takdirde 18 tane daha sandalyeye ihtiyaç var-
dır.

• Masalar Şekil - 2’deki gibi ikili olarak birleştirilerek 6 sandal-


ye ile kullanıldığı takdirde ise 32 sandalye artmaktadır.

Buna göre, bu düğün salonunda kaç tane masa vardır?

A) 35 B) 40 C) 45 D) 50 E) 55

2. Bir otelde bazı katlarda 4 er kişilik 18 oda, bazı katlarda 3 er ki- 4. Bir bilgi yarışmasında, kurallara göre, yarışmacılar her doğru ce-
şilik 30 oda bulunmaktadır. vap için 25 puan kazanıyor, her yanlış cevap için 20 puan kaybe-
diyorlar.
Bu otelin toplam 8 katı olup müşteri kapasitesi 630 kişi oldu-
ğuna göre, 4 er kişilik odaların bulunduğu kat sayısı kaçtır? 21 soruya cevap veren bir yarışmacı, 120 puan kazandığına gö-
re bu yarışmacının doğru cevaplarının sayısı kaçtır?
A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6
A) 10 B) 11 C) 12 D) 13 E) 14

PROBLEMLERİN RİTMİ 53
Sayı ve Genel Yetenek Problemleri TEST - 12

SORU DETAYI

12
¤ ÖSYM tarihinde bu soru tipinden 5 soru çıkmıştır.

¤ Bu soru tipi en son 2016 YGS’de çıkmıştır.

SO
2016 - YGS

RU
Problemi oku
Bir hava yolu şirketinde bir adet tek yön bilet fiyatı 150 TL, bir adet gi-
diş - dönüş bilet fiyatı ise 200 TL’dir. Aşağıdaki tabloda, Ali ve Buket’in Denklemi kur
bu hava yolu şirketinden aldığı biletlerin sayısı ile ilgili bazı bilgiler veril-
miştir.
Bu soru tipine dair detaylı
Denklemi çöz çözüm videosunu izlemek
Ali Buket için QR Kodu okutunuz.
Tek yön bilet sayısı x+4
Gidiş - dönüş bilet sayısı x
Toplam bilet sayısı 17 16
ÇÖZÜM
Bu kişilerin biletler için ödedikleri ücretler eşit olduğuna göre, x kaç-
tır? Ali’nin tek yön bilet sayısı x + 4, toplam bilet sayı-
sı 17 ise gidiş - dönüş bilet sayısı
A) 6 B) 7 C) 8 D) 9 E) 10
17 ‒ (x + 4) = 13 ‒ x olup ödediği ücret,
A = 150 . (x + 4) + 200 . (13 ‒ x) olur.
Buket’in gidiş - dönüş bilet sayısı x, toplam bilet
sayısı 16 ise tek yön bilet sayısı 16 ‒ x olup ödedi-
ği ücret, B = 200 . x + 150 . (16 ‒ x) olur.
Ödedikleri ücretler eşit olduğundan,
150 . (x + 4) + 200 . (13 ‒ x) = 200x + 150 . (16 ‒ x)
NASIL ÇÖZÜLÜR 3200 ‒ 50x = 2400 + 50x

\ Bu soru tipinde soruda bahsi geçen iki ifade eşitlenerek yada belli bir 100x = 800
çokluğun (fiyat, ağaç boyu, merdivenin basamakları) iki ayrı şekilde x = 8 bulunur.
ifade edilip eşitlenmesiyle çözüme gidilir.
Cevap C

NASIL ÇÖZÜLMEZ
 Eşitlenecek ifadelerin yanlış seçilmesi bu tip bir soruyu çıkmaza soka-
caktır.

54 PROBLEMLERİN RİTMİ
TEST - 12 Sayı ve Genel Yetenek Problemleri

Bu testi süre tutmadan, sadece soru tipinin mantığını anlayarak doğru çözmeye çalışınız.

1. Bir markette 1 paket toz şeker 5 TL, 1 paket küp şeker 6 TL’dir. 3. Bir merdivenin basamaklarını 3er 3er çıkıp, 4er 4er inen bir ki-
şinin, çıkarken attığı adım sayısı inerken attığı adım sayısından
Aşağıdaki tabloda bu marketten toz şeker ve küp şeker alan Can
3 fazladır.
ve Cem’in hangi paket türünden kaç adet aldığı verilmiştir.
Buna göre, bu merdiven kaç basamaklıdır?
Can Cem
Toz Şeker x A) 18 B) 24 C) 36 D) 48 E) 60

Küp Şeker x–3


Toplam 18 19

Şekerler için Can ve Cem eşit miktarda ücret ödediğine göre,


Cem kaç paket toz şeker almıştır?

A) 5 B) 6 C) 8 D) 10 E) 14

2. 4. Satın Alınan Bilet Sayısı Boş Koltuk Sayısı


1. Durum x 2x + 2
2. Durum y x + 10

50 koltuklu bir otobüsten x adet bilet satın alındığında


2x + 2 adet koltuk boş kalmaktadır. y adet bilet satın alındığın-
da ise x + 10 adet koltuk boş kalmaktadır.

Buna göre, y değeri kaçtır?


Bir tekerlekli sandalyenin büyük (arka) tekerleğinin yarıçapı, kü-
çük (ön) tekerleğinin yarıçapının 3 katıdır. A) 18 B) 20 C) 22 D) 24 E) 26

15 metrelik mesafede küçük tekerlek büyük tekerlekten 20 de-


vir fazla yaptığına göre, küçük tekerleğin çevresi kaç metredir?

A) 1,3 B) 1,2 C) 0,8 D) 0,6 E) 0,5

PROBLEMLERİN RİTMİ 55
Sayı ve Genel Yetenek Problemleri TEST - 13

SORU DETAYI

13
¤ ÖSYM tarihinde bu soru tipinden 3 soru çıkmıştır.

¤ Bu soru tipi en son 2004 ÖSS’de çıkmıştır.

SO
2004 - ÖSS

RU
Problemi oku
Beş sorudan oluşan bir ankette her soruya A, B, C, D, E yanıtlarından bi-
rinin verilmesi gerekmektedir. Aşağıdaki tabloda Arzu, Burcu, Ceren, De- Denklemi kur
niz ve Ebru’nun bu anketteki sorulara vermiş oldukları yanıtlarının bazı-
ları gösterilmiştir.
Bu soru tipine dair detaylı
Denklemi çöz çözüm videosunu izlemek
1. soru 2. soru 3. soru 4. soru 5. soru için QR Kodu okutunuz.
Arzu A C
Burcu B C
Ceren
Deniz
D B
ÇÖZÜM
Ebru E B A
Bu sorunun kritik cümlesi “her satır ve sütunda
Tablo, bu kişilerin verdikleri diğer yanıtlarla tümüyle doldurulduğun- harf tekrarı olmayacak” ifadesidir.
da hiçbir satır ve hiçbir sütunda harf tekrarı bulunmadığına göre, Ce- 2. soru sütununda ve Ceren’in yanıt satırında E, B,
ren’in 3. soruya verdiği yanıt nedir? C, D mevcut olduğundan Ceren 2. soruya A yanı-
tını vermiştir.
A) A B) B C) C D) D E) E
3. soru soru sütununda ve Ceren’in yanıt satırın-
da A, B, C, D mevcut olduğundan Ceren 3. soruya
E yanıtını vermiştir.
Cevap E

NASIL ÇÖZÜLÜR NASIL ÇÖZÜLMEZ


\ Bu tip sorularda metinde verilen özel şartlara riayet  Bu tip soruları belli bir kalıba sokmak mümkün olma-
edilerek sonuca gidilir. Her soruda istenen şartlar fark- dığından genel bir çözüm yolu ortaya konamaz.
lı olacağından alternatif üretme becerisi öne çıkmak-  Dolayısıyla her soruda aynı çözüm stratejisini kullan-
tadır. mak zaman kayıplarına sebep olur.

56 PROBLEMLERİN RİTMİ
TEST - 13 Sayı ve Genel Yetenek Problemleri

Bu testi süre tutmadan, sadece soru tipinin mantığını anlayarak doğru çözmeye çalışınız.

1. 1 2 3 4 5 3. Sorular
Ali D A 1 2 3 4 5

Cevaplama Biçimleri
Banu B D I D Y D Y Y
Can E B II Y D D Y D
Cem D III D Y D D D
Eda B IV Y Y Y D Y
Her biri 5 seçenekli 5 soruya Ali, Banu, Can, Cem ve Eda’nın ver- V Y D Y D Y
diği cevaplar tablodaki gibidir.
Bir kişiye, doğru olanlara (D), yanlış olanlara (Y) yazarak cevap-
• Her bir öğrencinin, kendi cevap kâğıdında her bir sorunun
layacağı beş soru veriliyor. Bu beş sorunun doğru cevaplarının,
cevabı farklıdır.
tabloda verilen beş cevaplama biçiminden biri olduğu söyleni-
• Her bir soru için farklı kişiler tarafından verilen cevaplarda yor. Bu kişi 2. sorunun cevabının yanlış (Y) olduğunu biliyor.
seçenek tekrarı yoktur. 5. sorunun doğru cevabını da bulunca, diğerlerine bakmadan
Buna göre, Banu’nun 2. soruya verdiği cevap aşağıdakilerden uygun cevaplama biçimini doğru olarak seçiyor.
hangisidir? Buna göre, doğru olan cevaplama biçimi aşağıdakilerden han-
gisidir?
A) E B) D C) C D) B E) A
A) I B) II C) III D) IV E) V

2. Bir kağıda, 2458 sayısının rakamlarının yerlerinin değiştirilme-


siyle elde edilen dört basamaklı sayılardan biri yazılıyor. Bu sa-
yıyı tahmin etmeleri istenen dört kişinin yaptığı tahminler tab-
loda gösterilmiştir.

Binler Yüzler Onlar Birler


Basamağı Basamağı Basamağı basamağı 4.
x + y + z = 12
Can 2 5 8 4
Cem 8 5 4 2 x+y=7
Ali 4 8 5 2 y + t = 10
Gül 5 4 2 8

Bu tahminlerde, bu sayının Yukarıda x, y, z ve t değerleri ile elde edilen bazı işlemler ve so-
nuçları verilmiştir.
• Yüzler basamağını iki kişi yanlış bilmiş.
Bu değerlerden hangisinin değeri tek bilgi olarak verildiğinde
• Birler basamağını üç kişi yanlış bilmiştir.
diğer üçünün değerinin bulunabilmesi için bu denklemler ye-
Buna göre, kağıda yazılan sayı aşağıdakilerden hangisi olabilir? terlidir?

A) 2584 B) 4582 C) 5428 A) Sadece x B) Sadece y C) x ve z

D) 8542 E) 8254 D) x, y veya t E) y veya z

PROBLEMLERİN RİTMİ 57
Sayı ve Genel Yetenek Problemleri TEST - 14

SORU DETAYI

14
¤ ÖSYM tarihinde bu soru tipinden 5 soru çıkmıştır.

¤ Bu soru tipi en son 2019 TYT’de çıkmıştır.

SO
2019 - TYT

RU
Problemi oku
Çevresi 320 cm olan dikdörtgen şeklindeki bir kartonun kenar uzunluk-
larını, dikdörtgen biçimindeki bir kitap ayracıyla ölçen Esra, bu ayracın Denklemi kur
kenar uzunluklarını hesaplamak istiyor. Kartonun uzun kenarının ayra-
cın uzun kenarının 10 katı, ayracın kısa kenarının ise 25 katı olduğunu
Bu soru tipine dair detaylı
ölçen Esra, kartonun kısa kenarının ayracın kısa kenarının 15 katı oldu- Denklemi çöz çözüm videosunu izlemek
ğunu hesaplıyor. için QR Kodu okutunuz.

Buna göre, kitap ayracının çevresi kaç cm’dir?

A) 20 B) 24 C) 28 D) 32 E) 36
ÇÖZÜM
b

a
y
x

Kartonun kısa kenarı a cm, uzun kenarı b cm olsun.


Ayracın kısa kenarı x cm, uzun kenarı y cm olsun.
Kartonun çevresi 320 cm ise

NASIL ÇÖZÜLÜR
2(a + b) = 320 ´ a + b = 160 cm olur.
Kartonun uzun kenarı, ayracın uzun kenarının 10,
kısa kenarının 25 katı ise, b = 10y = 25x
\ Bu tip sorularda bütün ile bütünü oluşturan parçalar arasındaki ilişki
Kartonun kısa kenarı ayracın kısa kenarının 15 ka-
tespit edilir. Bu parçaların kenar uzunluklarının katları ile sonuca ulaş-
tı ise, a = 15x
maya çalışmak işimizi kolaylaştıracaktır.
a + b = 15x + 25x
160 = 40x ´ x = 4 cm olur.
10y = 25 x ´ 10y = 25 . 4

NASIL ÇÖZÜLMEZ
´ y = 10 cm olur.
Ayracın çevresi = 2 (x + y) = 2. 14 = 28 cm bulunur.
Cevap C
 Bu tip soruları hep aynı yöntemle çözülebileceğini düşünmek yanlış
bir kabuldür. Bu tip genel yetenek soruları benzer gözükse de farklı
olabilirler.

58 PROBLEMLERİN RİTMİ
TEST - 14 Sayı ve Genel Yetenek Problemleri

Bu testi süre tutmadan, sadece soru tipinin mantığını anlayarak doğru çözmeye çalışınız.

1. Çevresi 450 cm olan dikdörtgen biçimindeki sınıf tahtasının ke- 3.


nar uzunlukları ile dikdörtgen biçimindeki tahta silgisinin kenar
uzunlukları arasında aşağıdaki bağlantıların olduğunu öğrenci-
lere söyleyen bir öğretmen bu bağlantılar yardımıyla tahta sil-
gisinin kenar uzunluklarını buldurmak istiyor.

• Tahtanın uzun kenarı; silginin uzun kenarının 15 katı, silgi-


nin kısa kenarının ise 27 katıdır.

• Tahtanın kısa kenarı, silginin uzun kenarının 10 katıdır.


Şekildeki gibi özdeş eşkenar üçgenlerden oluşan eşkenar üçgen
Buna göre, silginin uzun kenarı kısa kenarından kaç cm daha biçimindeki tel ızgara için 900 cm tel kullanılmıştır.
uzundur?
Buna göre, bu ızgaranın çevresi kaç cm’dir?
A) 7 B) 6 C) 5 D) 4 E) 3
A) 270 B) 300 C) 330 D) 350 E) 360

2. 5 5 4. Basamakları şekilde verildiği gibi 24 cm yüksekliğe ve 40 cm ge-


nişliğe sahip olan bir merdivenin yan yüzü, boyutları 8 cm ve
3 ...
20 cm olan dikdörtgen biçimindeki fayanslarla kaplanacaktır.
5 ... 40

3 ... 24
40
...

24
40

Yukarıda verilen kare biçimindeki çikolata kutusu boyutları 3 cm 24


ve 5 cm olan dikdörtgen çikolatalarla bir köşesinden başlanarak 40
şekildeki gibi dolduruluyor.
24
Çikolatalar 1. sırada yatay, 2. sırada da düşey olmak üzere bir ya- 8
20 20
tay, bir düşey olacak şekilde yerleştiriliyor.
Merdivenin yan yüzü tamamen kaplandığında toplam kaç fa-
Bu çikolata kutusu, çikolatalarla hiç boşluk kalmayacak şekil-
yans kullanılmış olur?
de doldurulabildiğine göre, bu kutunun yüzey alanı en az kaç
cm2’dir? A) 36 B) 40 C) 48 D) 50 E) 60

A) 5625 B) 5225 C) 3600

D) 1600 E) 1225

PROBLEMLERİN RİTMİ 59
Sayı ve Genel Yetenek Problemleri TEST - 15

SORU DETAYI

15
¤ ÖSYM tarihinde bu soru tipinden 3 soru çıkmıştır.

¤ Bu soru tipi en son 2018 TYT’de çıkmıştır.

SO
2018 - TYT

RU
Problemi oku
Üzerlerinde kütleleri yazılı olan ağırlıklar, eşit kollu bir terazinin kefele-
rine şekildeki gibi yerleştirilerek terazi dengelenmiştir. Denklemi kur

Bu soru tipine dair detaylı


Denklemi çöz çözüm videosunu izlemek
için QR Kodu okutunuz.

45 gram 20 gram 25 gram

ÇÖZÜM
Aşağıda verilen ağırlıklardan biri terazinin B kefesine eklenip B kefesin- Mevcut haliyle dengede olan bu terazide B kefe-
deki ağırlıklardan biri A kefesine aktarıldığında bu terazi yine dengede sindeki ağırlıklardan hangisi A kefesine aktarılırsa
kalmaktadır. bu ağırlığın iki katı B kefesine konmalıdır ki denge
bozulmasın
Yani A kefesine aktarılan 20 gramlık ağırlık ise B’ye
40 gram, 25 gramlık ağırlık ise B’ye 50 gram eklen-
10 gram 15 gram 30 gram 35 gram 40 gram melidir.
Buna göre, bu işlem sırasında B kefesine eklenen ağırlık kaç gramdır? Soruda verilen değerlerde 50 gramlık ağırlık olma-
dığından cevap 40 gram olacaktır.
A) 10 B) 15 C) 30 D) 35 E) 40
Cevap E

NASIL ÇÖZÜLÜR NASIL ÇÖZÜLMEZ


\ Bu tip sorularda terazinin dengede olmasını bir denk-  Ağırlıkların toplamını büyüklükleri nispetinde kıyasla-
lemin her iki tarafının eşit olması mantığıyla yorumla- madan sadece seçeneklerden sonuca gitmeye çalış-
yabiliriz. mak vakit kaybına sebep olabilir.

60 PROBLEMLERİN RİTMİ
TEST - 15 Sayı ve Genel Yetenek Problemleri

Bu testi süre tutmadan, sadece soru tipinin mantığını anlayarak doğru çözmeye çalışınız.

1. 55 gram 3. Elinde 3, 5, 6 ve 10 kilogramlık birer ağırlık ve yeterli sayıda 1 ki-


logramlık ağırlık bulunan bir kişi bu ağırlıkların tamamını eşit
30 gram 25 gram kollu bir terazinin boş olan kefelerine, her bir kefede bulunan
ağırlıkların çarpımı birbirine eşit olacak şekilde koyduğunda te-
razi dengede kalmaktadır.

Buna göre, bu kişinin elindeki 1 kilogramlık ağırlıkların sayısı


en az kaçtır?
Yukarıdaki eşit kollu terazi, sol ve sağ kefelerindeki ağırlıklar ile
dengelenmiştir. A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
Bu terazinin sağ kefesine x gramlık bir ağırlık konulduktan son-
ra sağ kefesindeki 30 ve 25 gramlık ağırlıklardan biri sol kefeye
aktarıldığında terazi yine dengede kalmaktadır.

Buna göre, x’in alacağı değerlerin toplamı kaçtır?

A) 80 B) 90 C) 100 D) 110 E) 120

4.

2. Üçünün kütlesi aynı olan X, Y, Z ve T ağırlıkları eşit kollu bir te-


razinin sağ ve sol kefelerine tablodaki biçimlerde yerleştirildi-
ğinde hep sol kefe ağır gelmektedir. II

Şekil I ve Şekil II’de verilen eşit kollu teraziler dengededir.


Sol Sağ
1. Durum X ve T Y ve Z Buna göre,
2. Durum Z ve T X ve Y

Buna göre,

I. T’nin kütlesi, Y’nin kütlesinden fazladır.

II. X ile Z eşit kütlelidir.


terazisinin dengeye gelebilmesi için sağdaki kefeye aşağıdaki-
III. T ve Z eşit kütlelidir.
lerden hangisi eklenmelidir?
ifadelerinden hangisi ya da hangileri kesinlikle doğrudur?
A) B) C)
A) I ve II B) I ve III C) II ve III
D) E)
D) Yalnız I E) Yalnız II

PROBLEMLERİN RİTMİ 61
Sayı ve Genel Yetenek Problemleri TEST - 16

SORU DETAYI

16
¤ ÖSYM tarihinde bu soru tipinden 3 soru çıkmıştır.

¤ Bu soru tipi en son 2014 YGS’de çıkmıştır.

SO
2014 - YGS

RU
Problemi oku
Bir koşuya katılan atletlerle ilgili olarak aşağıdakiler bilinmektedir.

• Erkek atletlerin forma numarası 1’den itibaren ardışık tek sayılardır. Denklemi kur

• Kadın atletlerin forma numarası 2’den itibaren ardışık çift sayılardır.


Bu soru tipine dair detaylı
Denklemi çöz çözüm videosunu izlemek
• Erkek atlet sayısı, kadın atlet sayısının 3 katıdır. için QR Kodu okutunuz.

• Erkek atletlere verilen en büyük forma numarası 83’tür.

Buna göre, kadın atletlere verilen en büyük forma numarası kaçtır?

A) 28 B) 30 C) 32 D) 34 E) 36
ÇÖZÜM
Erkeklerin forma numaraları 1’den itibaren ardışık
tek sayılar olup erkek atletlere verilen en büyük
forma numarası 83 olduğundan erkek atlet sayısı,
Son terim - İlk terim
SE = +1
Artış miktarı
83 – 1
SE = +1
2
SE = 42 olur.
Erkek atlet sayısı, kadın atlet sayısının 3 katı oldu-
ğundan,
Erkek Atlet sayısı = 3 . (Kadın Atlet Sayısı)

NASIL ÇÖZÜLÜR 42 = 3 . (Kadın Atlet Sayısı)


14 = Kadın Atlet Sayısı
14 = SK bulunur.
\ Bu tip sorular ardışık tek ya da ardışık çift sayıların toplam formülü
Kadın atletlerin forma numarası 2’den itibaren ar-
yardımıyla çözülür. Ardışık tek ve ardışık çift sayıların özelliklerini bil-
dışık çift sayılar olup 14. sıradaki çift sayı, kadın at-
mek bu tip soruların çözümünü kolaylaştıracaktır. letlere verilen en büyük forma numarası olacaktır.
Son terim - İlk terim
SK = +1
Artış miktarı
Son terim – 2

NASIL
14 = +1
2
ÇÖZÜLMEZ Son terim – 2
13 =
2
 Bu tip soruların çözümünde sayıların art arda yazılmasıyla çözüme gi- 28 = Son terim
dilebileceğini düşünmek ciddi zaman kayıplarına neden olacaktır. Cevap A

62 PROBLEMLERİN RİTMİ
TEST - 16 Sayı ve Genel Yetenek Problemleri

Bu testi süre tutmadan, sadece soru tipinin mantığını anlayarak doğru çözmeye çalışınız.

1. Bir bisiklet yarışına katılan sporcularla ilgili olarak aşağıdakiler 3. Arif, kumbarasına ayın tek günlerinde 5 kuruş, 10 kuruş, 25 ku-
bilinmektedir. ruş ve 50 kuruşluk madeni paralardan atmaktadır. O gün ayın
kaçıncı günü ise herbir madeni paradan o kadar sayıda kumba-
• Erkek sporcuların forma numaraları 8’den itibaren ardışık
rasına koymaktadır. Örneğin, ayın 11’inde bu madeni paraların
çift sayılardır.
herbirinden 11’er adet atmaktadır.
• Kadın sporcuların forma numaraları, en büyüğü 47 sayısı
Buna göre, ayın kaçıncı gününün sonunda kumbaraya atılan
olan ardışık tek sayılardır.
para miktarı toplamı 44,10 TL olur?
• Erkek sporcu sayısı, kadın sporcu sayısından 5 eksiktir.
A) 9 B) 11 C) 13 D) 15 E) 17
• Kadın sporcuların forma numaralarının en küçük olanı 13’tür.

Buna göre, erkek sporculara verilen en büyük forma numara-


sı kaçtır?

A) 32 B) 30 C) 28 D) 26 E) 24

2. Bir apartmanın posta kutularının olduğu pano iki sıradan oluş- 4.


maktadır. Üst raftaki posta kutuları ardışık tek sayılarla, alt raf-
taki posta kutuları ise ardışık çift sayılarla numaralandırılmıştır.
Numaralar soldan sağa doğru artacak şekilde belirlenmiştir.

A B

Yukarıdaki şekilde, eş kare fayanslarla döşenmiş bir balkonun


zemini görülmektedir. Bu zeminde yan yana bulunan fayansla-
C D rın biri mavi diğeri beyaz olacak şekilde döşeme yapılmıştır.

Balkon zeminindeki mavi kare fayansların sayısı 465 olduğuna


göre, beyaz kare fayansların sayısı kaçtır?
A ve D kutularının numaraları için D ‒ A = 5 olduğuna göre, B
A) 455 B) 450 C) 445 D) 440 E) 435
ve C kutularının numaraları için B ‒ C kaçtır?

A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 7

PROBLEMLERİN RİTMİ 63
Sayı ve Genel Yetenek Problemleri TEST - 17

SORU DETAYI

17
¤ ÖSYM tarihinde bu soru tipinden 4 soru çıkmıştır.

¤ Bu soru tipi en son 2018 TYT’de çıkmıştır.

SO
2018 - TYT

RU
Problemi oku
Aşağıda, 12 kalem ve 1’den 9’a kadar birbirinden farklı rakamlarla nu-
maralandırılacak 9 topun görünümü verilmiştir. Denklemi kur
A B C
Bu soru tipine dair detaylı
Denklemi çöz çözüm videosunu izlemek
için QR Kodu okutunuz.
D E F

G H I ÇÖZÜM
Şekilde, her bir kalemin yazan ucunun gösterdiği topun numarası kale-
min yazmayan ucunun gösterdiği topun numarasından büyüktür. Kalemlerin sivri uçları büyük olan sayıyı gösteri-
yor. Bu bilgiye dikkat ederek bulmaca çözer gibi
Örneğin, yukarıdaki şekilde B sayısı A sayısından büyüktür.
soruyu çözelim. 1’den 9’a kadar olan sayıları sıra-
Buna göre, A + E + G toplamı kaçtır? layacağız.
A B C
A) 13 B) 14 C) 15 D) 16 E) 17

D E F

G H I

NASIL ÇÖZÜLÜR Kalemlerin sivri uçlarını takip edersek,


F<I<H<G<D
\ Bu tip sorular soruda verilen sayılar arasında bağıntı kurma ve akıl
olduğunu ve C = 9 olmak zorunda olduğunu görürüz.
yürütme gibi yöntemlerle çözülür. Bu ve benzeri soruların çözümü için
Bu arada A ve E’nin sıralaması iki şekilde ayarla-
alışagelmiş bir çözüm yolu yoktur.
nabilir. Yani, F < I < H < G < D < A < E < B < C veya
F < I < H < G < D < E < A < B < C biçiminde olabilir.

NASIL
Soruda istenen A + E + G olup yukarıdaki sıralama-
ÇÖZÜLMEZ larda 1’den 9’a kadar olan sayıları harflerle eşler-
sek, A = 6, E = 7, G = 4 yada A = 7, E = 6, G = 4 ola-
 Bu tip sorularda sadece soruda istenen değerlere odaklanmamalıyız. caktır. Her iki durumda da, A + E + G = 17 bulunur.
Tüm durumların irdelenmesi hata ihtimalini azaltacaktır. Cevap E

64 PROBLEMLERİN RİTMİ
TEST - 17 Sayı ve Genel Yetenek Problemleri

Bu testi süre tutmadan, sadece soru tipinin mantığını anlayarak doğru çözmeye çalışınız.

1. 3. Bir bahçede bulunan A, B, C, D ve E ağaçları doğrusal ve en sol-


B C
da A ağacı olacak şekilde dikilmiştir.

Ağaçlar arasındaki mesafeler metre cinsinden aşağıdaki tablo-


da gösterilmiştir.
A G D
A

5 B
F E
3 C
Birbirinden farklı pozitif tam sayılar yukarıdaki A, B, C, D, E, F ve
G ile gösterilmiş kutuların herbirine yazılacaktır. 6 D

Bu yazılışta her sayı ok yönündeki sayının tam katıdır. Örneğin, 9 7 E


G sayısı E, D ve F’nin tam katıdır.
Örneğin; B ile D arası 6 metre, A ile B arası 5 metredir.
Buna göre, A sayısı en az kaçtır?
Bu tablodaki bilgilere göre, soldan 3. ağaç ile sağdan 2. ağaç
A) 36 B) 24 C) 21 D) 18 E) 15
sırasıyla aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?

A) C ve B B) C ve E C) B ve D

2. Sınıfta sayılarla ilgili oyun oynayan Ayşe, Betül, Ceren ve Derya D) B ve E E) C ve D


isimli öğrenciler oturdukları apartmanların numaralarını birer 4. Aşağıdaki tablo
kağıda yazıp Ece isimli arkadaşlarına bu kağıtları veriyorlar.

• Bu öğrencilerin apartman numaları sırasıyla A, B, C ve D’dir. 4 5 6 7 8 9

• Hiçbiri diğer arkadaşlarının oturdukları apartmanın numa-


rakamlarından beş tanesi kullanılarak;
rasını bilmemektedir.
• Aşağıdan yukarıya artan sırada
• Ece aşağıdaki işlemlerin sonucunu yazıp arkadaşlarına gös-
termiş ve onlardan diğer arkadaşlarının apartmanlarının nu- • Soldan sağa azalan sırada
maralarını bulmalarını istemiştir. • A+C=D+E

olacak biçimde doldurulacaktır.


A‒B=
B+C=
C
(A + C) . D =

B D E
Buna göre, hiçbir arkadaşının apartman numarasını bulama-
yan öğrenci ya da öğrenciler aşağıdakilerden hangisinde doğ-
A
ru verilmiştir?

A) Betül B) Ceren ve Ayşe C) Ceren Bu tabloda A = 4 olduğuna göre, B+E toplamı kaçtır?

D) Ayşe ve Betül E) Derya A) 17 B) 16 C) 15 D) 14 E) 13

PROBLEMLERİN RİTMİ 65
Sayı ve Genel Yetenek Problemleri TEST - 18

SORU DETAYI

18
¤ ÖSYM tarihinde bu soru tipinden 3 soru çıkmıştır.

¤ Bu soru tipi en son 2018 TYT’de çıkmıştır.

SO
2018 - TYT

RU
Problemi oku
Defne soldaki hesap makinesinde 29 sayısı ile iki basamaklı bir doğal sa-
yıyı topluyor. Denklemi kur

Bu soru tipine dair detaylı


Denklemi çöz çözüm videosunu izlemek
7 8 9 1 2 3 için QR Kodu okutunuz.

4 5 6 4 5 6

+
2

0
3

=
7

+
8

0
9

=
ÇÖZÜM
Defne ve Burcu’nun yaptığı işlemleri aşağıdaki bi-
Defne’nin kardeşi Burcu ise rakamları bilmediği için ablasının bastığı taş- çimde yazarsak, Burcu, ablasının 29 sayısını tuşla-
larla aynı konumdaki tuşlara aynı sırada sağdaki hesap makinesinde ba- dığı yerde 83 sayısını tuşlamıştır.
sıyor. Burcu sonucu 95 bulduğuna göre,
Burcu’nun elde ettiği sonuç 95 olduğuna göre, Defne’nin elde ettiği so- 83 + xy = 95 ´ xy = 12 olup
nuç kaçtır? Burcu 12’yi tuşladığına göre resimlerin konumu-
A) 100 B) 103 C) 105 D) 107 E) 110 na bakarsak ablası 78’i tuşlamıştır.
Bu durumda Defne’nin elde ettiği sonuç
29 + 78 = 107 bulunur.
Cevap D

NASIL ÇÖZÜLÜR NASIL ÇÖZÜLMEZ


\ Bu tip sorularda metindeki hikaye matematiksel ola-  Zihinden işlem yaparak bu tip soruları yapmaya çalış-
rak yazıldığında sonuç kolaylıkla bulunabilir. Metni iyi mak çok basit işlem hatalarına yol açabilir.
anlama ve yorumlama çözüm süresini ciddi anlamda
kısaltacaktır.

66 PROBLEMLERİN RİTMİ
TEST - 18 Sayı ve Genel Yetenek Problemleri

Bu testi süre tutmadan, sadece soru tipinin mantığını anlayarak doğru çözmeye çalışınız.

1. Soner soldaki hesap makinesinde 81 sayısı ile rakamları farklı iki 3. Bir hırdavatçıda satılan sera naylonu, çift katlı şekilde rulo ma-
basamaklı bir doğal sayıyı çarpıyor. kara üzerinden kesilerek müşterilerin istediği uzunlukta satıl-
maktadır. Rulonun genişliği 1,25 metre olup naylonun metreka-
re fiyatı 4 liradır.

9 8 7 1 2 3 Bir müşteri hırdavatçıya bu sera naylonundan 6 metre uzunlu-


ğunda naylon almak istediğini söylemiştir. Hırdavatçı ölçüm ko-
6 5 4 6 5 4 lay olsun diye önce 50 cm’lik bir parça işaretleyip bu parçayı üst
üste katlayarak siparişi müşteriye vermiştir.
3 2 1 9 8 7
Müşteri gittikten sonra hırdavatçı ilk ölçtüğü 50 cm’lik parçayı
x 0 = x 0 =
yanlışlıkla 5 cm eksik ölçtüğünü farketmiştir.

Buna göre, hırdavatçı müşteriden kaç TL fazla ücret almıştır?


Soner’in kardeşi Caner ise rakamları bilmediği için abisinin bas-
tığı tuşlarla aynı konumdaki tuşlara aynı sırada sağdaki hesap A) 5,25 B) 5,50 C) 5,75 D) 6,00 E) 6,25
makinesinde basıyor.

Soner’in elde ettiği sonuç ile Caner’in elde ettiği sonuç aynı ol-
duğuna göre, Soner’in 81 ile çarptığı sayının rakamları çarpı-
mı kaçtır?

A) 0 B) 6 C) 12 D) 16 E) 18

2. Cezmi Amca su faturasını yatırmak için gittiği vezneye bir mik- 4. Yüzey alanı 0,48 metrekare olan dikdörtgen biçimindeki bir tep-
tar para vermiştir. Vezne, fatura tutarındaki TL ile Kuruş bölüm- si börek, kısa kenarı 8 cm, uzun kenarı 12 cm olan dikdörtgen
lerini karıştırmış (Örneğin, fatura tutarı 20,25 ise vezne tutarı biçiminde dilimlere ayrılacaktır. Bu işi yapan aşçı, dilimlerin kı-
25,20 olarak görmüş.) ve Cezmi Amca’ya 14,60 TL yerine yanlış- sa kenarını yanlış kesiyor ve dilim sayısını olması gerekenden 30
lıkla 29,45 TL paraüstü vermiştir. fazla elde ediyor.

Faturanın gerçek tutarıyla veznenin gördüğü tutarın toplamı Buna göre, aşçı dilimlerin kısa kenarını olması gerekenden kaç
95,95 TL olduğuna göre, faturanın gerçek tutarı kaç TL’dir? cm kısa kesmiştir?

A) 40,55 B) 45,50 C) 55,40 A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5

D) 56,45 E) 60,35

PROBLEMLERİN RİTMİ 67
Sayı ve Genel Yetenek Problemleri TEST - 19

SORU DETAYI

19
¤ ÖSYM tarihinde bu soru tipinden 4 soru çıkmıştır.

¤ Bu soru tipi en son 2019 TYT’de çıkmıştır.

SO
2019 - TYT

RU
Problemi oku
Bir asansör, içinde yer alan kişilerin ağırlıkları toplamı yük taşıma kapa-
sitesini geçerse uyarı vermektedir. Denklemi kur
Boş olan bu asansöre; ağırlıkları, 25, 40, 50, 60 ve 63 kilogram olan beş
kişiden hangi dördü binerse binsin asansörün uyarı verdiği, hangi üçü Bu soru tipine dair detaylı
binerse binsin asansörün uyarı vermediği görülmüştür.
Denklemi çöz çözüm videosunu izlemek
için QR Kodu okutunuz.

Buna göre bu asansörün yük taşıma kapasitesi kilogram türünden aşa-


ğıdakilerden hangisi olabilir?

A) 170 B) 172 C) 174 D) 176 E) 178 ÇÖZÜM


Asansörün yük taşıma kapasitesi M kg olsun. 5 ki-
şiden hangi dördü binerse binsin asansör uyarı
verdiğine göre M değeri bu beş kişiden ağırlıkları
en az olan dördünden daha küçük demektir.
Yani, M < 25 + 40 + 50 + 60
M < 175 olmalıdır. (R)
5 kişiden hangi üçü binerse binsin asansör uyarı
vermediğine göre M değeri bu beş kişiden ağırlık-
ları en çok olan üçünden daha büyük demektir.
Yani M > 50 + 60 + 63

NASIL ÇÖZÜLÜR M > 173 olmalıdır. (RR)


(R) ve (RR) şartlarını birlikte düşünürsek
\ Bu soru tipinde metinde verilen değerler birbiriyle kıyaslanarak çö- 173 < M < 175 olup M değeri 174 olabilir.
züm yapılır. Cevap C

NASIL ÇÖZÜLMEZ
 Bu tip sorular sayısal mantık ve akıl yürütmeye dayalı olduğundan
denklem kurma yöntemi genel bir çözüm yolu değildir. Doğrudan
denklem kurmaya yönelmek çözümü zorlaştırır.

68 PROBLEMLERİN RİTMİ
TEST - 19 Sayı ve Genel Yetenek Problemleri

Bu testi süre tutmadan, sadece soru tipinin mantığını anlayarak doğru çözmeye çalışınız.

1. 3. Bir mülakat sınavında üç kişiden oluşan heyet, adaylara evet ya


da hayır oyu vermektedir.
19 L 40 kişinin katıldığı bu sınavda bir adayın başarılı olabilmesi için
12 L 13 L
10 L 11 L en az iki evet oyu alması gerekmektedir.

• Heyetteki üyeler toplam 50 evet oyu vermiştir.


Zeytinyağı ile doldurulmuş 10, 11, 12, 13 ve 19 litrelik beş bidon
• Sınavda 6 aday mülakatı geçmiş ve hiçbir aday üç hayır oyu
tek bir kapta birleştirilecektir.
almamıştır.
• Bu beş bidonun hangi dördü boşaltılırsa boşaltılsın kap taş-
Buna göre, iki evet oyu alan aday sayısı kaçtır?
maktadır.
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
• Bu beş bidonun hangi üçü boşaltılırsa boşaltılsın kap tam
olarak dolmamaktadır.

Zeytinyağlarının birleştirilmek istendiği kabın hacmi tam sayı


olduğuna göre bu kabın tüm zeytinyağlarını alabilmesi için ka-
pasitesi kaç lt artırılmalıdır?

A) 10 B) 15 C) 20 D) 25 E) 27

2. A, B, C, D, E partilerinin oluşturduğu bir parlemantoda bu par- 4. 200 üyeli bir mecliste 3 parti mevcuttur.
tilerin milletvekili sayıları arasındaki bağıntılar aşağıdaki gibidir.
• Her partinin milletvekili sayısı birbirinden farklıdır.
A + B + C = 133
• Bu mecliste bir kanunun onaylanması için milletvekili sayı-
A + B + E = 104 sının yarıdan fazlasının oyu gerekmektedir.

C + D + E = 110 • Kanun onayı için herhangi iki partinin milletvekili sayısı ye-
terlidir.
C + E + B = 97
Buna göre meclisteki en büyük partinin milletvekili sayısı en
E partisinin milletvekili sayısı 14 olduğuna göre çoğunluğu elin-
çok kaçtır?
de bulunduran iki parti aşağıdakilerden hangisidir?
A) 101 B) 100 C) 99 D) 98 E) 97
A) B ile C B) A ile C C) A ile B

D) D ile E E) A ile D

PROBLEMLERİN RİTMİ 69
TEST
1
 Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 6 dakikadır.
 Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 326’daki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. 3. Erdal ve İsmail, bilyelerinin x ‘er tanesini bir arkadaşına veriyor.


a a a a b b Daha sonra kalan tüm bilyeleri aralarında eşit olarak paylaşıyor-
lar.

Erdal’ın başlangıçta y, son durumda ise z tane bilyesi olduğu-


Doğrusal bir yol boyunca şekildeki gibi 7 sokak lambası yerleş-
na göre, İsmail’in başlangıçta kaç bilyesi vardır?
tirilmiştir. Bu sokak lambaları arasındaki ilk dört aralığın her bi-
ri a metre, son iki aralığın her biri b metredir. A) x + y + z B) 2z + x – y C) 2x + 2z – y
a sayısı, b sayısından 3 fazla ve soldan 3. Sokak lambası ile sağ- D) 2y + x – z E) 2x + 2y – z
dan 2. Sokak lambası arasındaki aralıkların uzunlukları topla-
mı 27 metre olduğuna göre a sayısı kaçtır?

A) 7 B) 8 C) 9 D) 10 E) 11

2. Tamamen dolu olan bir cep telefonunun bataryası ; 4. Aysima bir miktar özdeş tabureyi iç içe koyarak tabure kuleleri
oluşturuyor. Üst üste olan her iki taburenin arasındaki boşluk,
oluşturduğu tüm tabure kulelerinde birbirine eşit oluyor.

Uçak
Modu

Sadece uçak moduna alındığın Sadece konuşma yapıldığında


da 48 saae tamamen biyor. 4 saae tamamen biyor.
5’li 8’li 20’li
Bu telefonun bataryası uçak modunda da konuşma yapıldığın-
da da sabit hızla azalıyor. Aysima, 5 ve 8 tabureli iki kulenin yükseklikleri toplamının 20
tabureli kulenin yüksekliğine eşit olduğunu görüyor.
Bataryası tamamen dolu olan bu telefon 16 saat sadece uçak
moduna alınıyor ve hemen ardından telefonla 72 dakika boyun- Her bir taburenin yüksekliği 56 cm olduğuna göre, her iki ta-
ca sadece konuşma yapılıyor. bure arasındaki boşluk kaç cm’dir?

Buna göre, bu telefonun kalan bataryası ile en fazla kaç daki- A) 4 B) 5 C) 6 D) 7 E) 8


ka konuşma yapılabilir?

A) 96 B) 88 C) 84 D) 82 E) 76

70 PROBLEMLERİN RİTMİ
TEST
2
 Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 6 dakikadır.
 Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 326’daki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. Hacmi 410 litre olan bir depo, 20 ve 25 litrelik iki bidonla su ta- 3. Bir hırdavatçı salı günü kurulan semt pazarına sadece her ayın
şınarak doldurulmuştur. üçüncü salı günü seyyar satış için çıkmaktadır.

Toplam 18 bidon su taşınınca depo tam olarak dolduğuna gö- Bu hırdavatçı semt pazarına en geç ayın kaçıncı günü çıkabilir?
re, 25 litrelik bidonla kaç bidon su taşınmıştır?
A) 18 B) 19 C) 20 D) 21 E) 22
A) 10 B) 9 C) 8 D) 7 E) 6

2. Aşağıda ev dekorasyonu ürünleri satan bir mağazanın ürün ta- 4. Yerli malı haftasında , Ayşe, Berna ve Cemile nin elmalı, muzlu
nıtım kataloğunun bir parçası gösterilmiştir. ve çilekli pastalardan hangilerini hazırladığı ile ilgili aşağıdakiler
bilinmektedir:

• Her biri pasta yapımında yalnızca bir çeşit meyve kullanmış-


1 masa + 4 sandalye
tır.

640 TL
• Berna, çilekli pastayı hazırlamamıştır.

• Ayşe ne elmalı ne de çilekli pasta hazırlamıştır.

Buna göre, Ayşe, Berna ve Cemile ‘nin hazırladığı pastalar aşa-


ğıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir?

Ayşe Berna Cemile

A) Muzlu Elmalı Çilekli


B) Elmalı Çilekli Muzlu
C) Muzlu Çilekli Elmalı
Bu takımın sandalyeleri tek olarak da salmaktadır.
D) Çilekli Elmalı Muzlu
E) Çilekli Muzlu Elmalı
Yeni açtığı lokantasına masa ve sandalye almak için bu mağaza-
ya gelen Mehmet, 12 masa ve 56 sandalye alarak toplam 8400
TL ödemiştir.

Buna göre, tek satılan sandalyelerin 1 tanesinin fiyatı kaç TL’dir?

A) 90 B) 85 C) 80 D) 75 E) 70

PROBLEMLERİN RİTMİ 71
TEST
3
 Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 6 dakikadır.
 Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 326’daki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. Ülkeler arası seyahat edilen bir trende 14 vagon vardır. Her va- 3. Levent her gün 50 soru çözerek bir test kitabını bitirmeyi plan-
gonda da eşit sayıda oda vardır. lıyor, ilk 5 gün boyunca her gün 40, sonraki her gün ise 160 so-
ru çözerek test kitabının tamamını planladığı sürenin yarısında
Bu trende;
bitiriyor.
• Mustafa, baştan dördüncü vagonda ve 42. odada seyahat
Buna göre, bu test kitabında toplam kaç soru vardır?
ediyor.
A) 600 B) 800 C) 1000 D) 1200 E) 1400
• Hamza sondan beşinci vagonda ve 111. odada seyahat edi-
yor.

Buna göre, her vagonda kaç oda vardır?

A) 9 B) 10 C) 11 D) 12 E) 13

2. 4.

11 kg 7 kg

Şekil - I Şekil - II

x kg

Şekil - III
Bir aksiyon yarışmasında her biri 3 ya da 5 dakika zaman alan
16 parkurda yarışılıyor. Yukarıdaki şekillerde özdeş süt ve özdeş tereyağı paketleri has-
Her iki parkur arası 40 saniye molalar verilmektedir. sas tartı ile ölçülmektedir.

Çaylaklar takımı ilk parkurun başından son parkurun bitimine Şekil I ve Şekil II deki ölçümlere göre, Şekil III’deki ölçüm (x)
kadar toplam 72 dakikada parkuru tamamlıyor. kaç kilogramdır?

Buna göre, Çaylaklar takımı bu yarışmada 5 dakikalık toplam A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6


kaç parkurdan geçmiştir?

A) 6 B) 7 C) 8 D) 9 E) 10

72 PROBLEMLERİN RİTMİ
TEST
4
 Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 6 dakikadır.
 Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 326’daki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. Sıcaklık ölçü birimlerinden olan Fahrenheit (F) ile Celsius (C) ara- 3. A ya da B adında sosyal medya programlarını kullanan öğrenci-
sında; lerin bulunduğu bir grupta;

• Tüm kız öğrencilerin sayısı, A programını kullanan erkek öğ-


renci sayısına
F – 32 C
=
180 100 • B programını kullanan erkek öğrenci sayısı, A programını kul-
lanan kız öğrenci sayısına eşittir.

B programını kullanan 40 öğrenci olduğuna göre A programı-


bağıntısı vardır. nı kullanan erkek öğrenci sayısı kaçtır?
Buna göre – 40 Fahrenheit (F) kaç Celsius (C) değerine eşittir? A) 40 B) 20 C) 18 D) 15 E) 10
A) – 36 B) – 32 C) – 40 D) – 42 E) – 45

2. Aşağıdaki görselde 150 kişilik bir sinema salonundaki bilet fiyat- 4. Ali , Berk ve Cem birlikte pizza yemeye gidip üçü de aynı pizza-
ları verilmiştir. dan sipariş veriyorlar.

Ali’nin pizzası 4 eş dilime , Berk’in pizzası 6 eş dilime ve Cem’in


Sinema Bile pizzası 8 eş dilime bölünerek geliyor.
Tam Bilet

Tam Bilet

1 0 TL Üçü de pizzalarının ikişer dilimi hariç kalanını yiyorlar.


Tam Bilet Buna göre,

I. Ali’nin pizzasının dilimleri daha büyüktür.


Sin ema
Bil e
İndirimli

II. En az pizzayı Cem yemiştir.

8 TL III. Geriye kalan pizza dilimlerinden Ali ve Cem ‘in toplam piz-
zası Berk’in pizzasının 2 katıdır.

ifadelerinden hangileri doğrudur ?


Bu sinema salonundaki bir film gösterimi sırasında 12 koltuğun
boş olduğu ve tam bilet alan izleyici sayısının indirimli bilet alan A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
izleyici sayısının 3 katından 6 eksik olduğu görülmüştür. D) II ve III E) I ve II
Buna göre, bu film gösterimi için indirimli bilet alan izleyicile-
rin ödediği toplam ücret kaç TL dir?

A) 240 B) 248 C) 272 D) 280 E) 288

PROBLEMLERİN RİTMİ 73
TEST
5
 Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 6 dakikadır.
 Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 326’daki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. Dört kardeşin toplam 51 TL parası vardır. Bu kardeşlerin ellerin- 3. Bir kitapçıda soru bankası reyonunda yan yana 23 adet kitap var-
deki paralar hakkında aşağıdakiler bilinmektedir. dır. Bu reyondaki kitaplar ile ilgili aşağıdakiler bilinmektedir.

• Her birinin en az 1 TL’si vardır ancak herhangi ikisi eşit mik- • Her bir kitabın fiyatı tam sayıdır.
tarda paraya sahip değildir.
• Kitapların tanesi en az 10 TL’dir.
• Kardeşlerden Ali’nin 6 TL’si vardır.
• Yan yana duran iki kitabın toplam fiyatı en fazla 60 TL’dir.
• Dört kardeşin de ellerindeki paraların değerleri TL cinsinden
Buna göre, bu reyondaki kitapların toplam fiyatı en fazla kaç
tam sayıdır.
TL’dir?
Buna göre, en fazla paraya sahip olan kardeşin kaç TL’si vardır?
A) 669 B) 670 C) 701 D) 710 E) 711
A) 39 B) 40 C) 41 D) 42 E) 43

2. 4.

SU SU
Hilal’in evinde yandaki gibi üst üste konulmuş bardaklar bulun-
maktadır.

Ali Bey: Her yudumda 50 ml Elif Hanım: Her yudumda 30 ml Her bardağın yüksekliği 18 birimdir. İki bardak üst üste konuldu-
ğunda yükseklik 22 birim olmaktadır.
Birlikte yürüyüşe çıkan Ali Bey ve Elif Hanım marketten eşit ha-
Buna göre, 9 bardak üst üste konulduğunda en üstte bulunan
cimde birer su almışlardır. Yürüyüş boyunca bu suların tamamı-
bardağın yerden yüksekliği kaç birim olur?
nı tüketen çiftten Ali Bey, her yudumda 50 ml, Elif Hanım ise her
yudumda 30 ml su içmiştir. A) 44 B) 48 C) 50 D) 52 E) 54

Elif Hanım’ın yudum sayısı, Ali Bey’in yudum sayısından 6 faz-


la olduğuna göre, su şişeleri kaçar ml’dir?

A) 180 B) 225 C) 300 D) 450 E) 600

74 PROBLEMLERİN RİTMİ
TEST
6
 Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 6 dakikadır.
 Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 326’daki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. Bir internet sağlayıcısının aylık tarifeleri aşağıdaki tabloda veril- 3. Gebze - İzmit arası tren biletlerinin fiyatları aşağıda verilmiştir.
miştir.
Fiyat
A Tarifesi B Tarifesi Öğrenci 4 TL
Sabit Ücret 20 TL 15 TL Çalışan 10 TL
İlk 40 GB’ın her bir GB için 0,5 Emekli 6 TL
GB Başı Ücret 0,4 TL
TL sonraki her bir GB için 0,3 TL
Buna göre, aşağıdakilerden hangisi Gebze’den İzmit’e gitmek
Aylık 60 GB internet kullanan bir internet abonesi, A tarifesi isteyen 5 kişilik bir grubun ödeyeceği para miktarlarından biri
yerine B tarifesini seçerse bir yılda kaç TL kâr elde eder? olamaz?

A) 12 B) 18 C) 24 D) 36 E) 48 A) 22 B) 30 C) 36 D) 42 E) 48

2. Boyları sabit hızlarda uzayan A ve B bitkilerinden A’nın aylık uza- 4. Aşağıdaki şekilde üzerine konan ağırlıkları daima belli bir oran-
ma hızı, B’nin aylık uzama hızının 3 katıdır. da eksik tartan bozuk bir terazide tartılan 1 kg’lık karpuzun kaç
gram olarak hesaplandığı ekranda görünmektedir.

A Bitkisi B Bitkisi 950 gr


Başlangıçta herbirinin boyu 20 cm olan bu iki bitkinin 6 ay so-
nunda boyları toplamı 3 metre oluyor. Bu bozuk terazide tartılıp 3,80 TL ye satılan bir karpuz , sağlam
bir tartıda tartılsaydı kaç TL ye satılırdı?
Buna göre, A bitkisinin 8 ay sonundaki boyu kaç cm’dir?
A) 4 B) 5 C) 6 D) 7 E) 8
A) 180 B) 240 C) 260 D) 280 E) 300

PROBLEMLERİN RİTMİ 75
TEST
7
 Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 6 dakikadır.
 Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 326’daki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. Bir manavda; 3. Bir kırtasiyede satılan kalemlerin fiyatları ile ilgili aşağıdaki bil-
giler verilmiştir.
• 1 kg elmanın alış fiyatı, 1 kg portakalın alış fiyatından 1,5 TL
fazla, • 3 kırmızı ve 4 mavi kaleme ödenen toplam para 6 siyah ka-
leme ödenen paraya eşittir.
• 1 kg elmanın satış fiyatı, 1 kg portakalın satış fiyatından 1 TL
azdır. • 1 siyah ve 4 mavi kaleme ödenen toplam para 2 kırmızı ka-
leme ödenen paraya eşittir.
Bu manav 100 kg elma sattığında bu satıştan maliyet üzerinden
50 TL kâr ediyor. Buna göre, 1 kırmızı ve 8 mavi kaleme ödenen para kaç siyah
kaleme ödenen paraya eşittir?
Buna göre manav 1 kg portakalın satışından maliyet üzerinden
kaç lira kâr eder? A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6

A) 0,5 B) 1 C) 1,5 D) 2 E) 3

2. Aşağıda gösterilen eşit kollu terazilerin ikisi de, üzerlerinde küt- 4. Ali, Berna, Cem, Deniz ve Eren aşağıdaki kutudan sırayla birer
leleri yazılı olan ağırlıklarla dengelenmiştir. bilye çekiyor.

A A B C B A C

Kutudaki 23 kırmızı, 27 mavi ve 32 sarı bilye vardır.


Buna göre;
Aynı renkten en az dört bilyenin alındığından emin olmak için
I. A = 2 . C en son hangi öğrencinin bilye çekmesi gerekir?

II. B = 3 . C A) Ali B) Berna C) Cem


III. 2 . A = 3 . B D) Deniz E) Eren
eşitliklerinden hangileri doğrudur?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) I ve II E) I, II ve III

76 PROBLEMLERİN RİTMİ
TEST
8
 Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 6 dakikadır.
 Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 326’daki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. Bir sağlık kuruluşundaki doktorlardan 6 tanesi izine ayrıldığında 3. Bir okulda A ve B sınıflarındaki kız öğrenci sayılarının toplamı 24,
geriye kalan her doktor başına 18 yatılı hasta, hemşirelerden 4 erkek öğrenci sayılarının toplamı 26’dır. A sınıfından B sınıfına 3
tanesi izine ayrıldığında geriye kalan her hemşire başına 12 ya- kız, 4 erkek öğrenci geçtiğinde A’daki erkek öğrenci sayısı, B’de-
tılı hasta düşmektedir. ki kız öğrenci sayısına eşit olmuştur.

Bu sağlık kuruluşunda kimse izinde değilken hemşire sayısı, Buna göre, başlangıçta B sınıfındaki öğrenci sayısı kaçtır?
doktor sayısından 5 fazla olduğuna göre, çalışan doktor sayısı
A) 17 B) 19 C) 20 D) 24 E) 25
kaçtır?

A) 15 B) 18 C) 20 D) 22 E) 25

2. 4. Aşağıda üzerinde sayılar bulunan 5 anahtardan her biri, üzerin-


a de harfler bulunan 5 asma kilidin birini açmaktadır.

Hangi anahtarın hangi asma kilidi açacağı, anahtarların üzerle-


x
b c rinde yazan rakamların, asma kilitlerin üzerlerinde yazan harf-
lerle eşleştirilmesi sonucunda bulunabilir.

Yukarıda verilen sayılar x = a – b\C eşitliğini sağlanmaktadır.


812

12 LEL GML
282 184
7
10 x 842
EGL EML MEG ?
Yukarıda verilenlere göre, x kaçtır?

A) 10 B) 5 C) 3 D) 2 E) 1
Buna göre, son anahtarın üzerindeki sayı aşağıdakilerden han-
gisidir?

A) 182 B) 282 C) 412 D) 824 E) 814

PROBLEMLERİN RİTMİ 77
TEST
9
 Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 6 dakikadır.
 Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 326’daki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. Hamza’nın 15 bölmeli bir oyuncak rafı vardır. 3. Ayşe, şekildeki tabloya her satır ve sutünda 1, 2 ve 3 rakamla-
rından birer tane olacak şekilde yazmaya başlıyor.
Hamza elindeki 9 oyuncağı her bölmede bir oyuncak olacak şe-
kilde ve iki dolu bölme arasında boş bölme olmayacak şekilde
komşu bölmelere yerleştiriyor. 2

3 N

Buna göre, şekildeki bölmelerden kesin oyuncak konulacağını Buna göre, M ve N rakamlarının olduğu yerlere gelecek rakam-
bildiğimiz kaç bölme vardır? ların toplamı kaçtır?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6

2. İsmail şekilde gösterildiği gibi on daireden beşinin içine sayılar 4. Yüzleri numaralandırılmış bir küpün açılımı şekildeki gibi verili-
yazmıştır. yor.

8
3
6
X 1 2 4 5

2 3 6

7 Küpün karşılıklı yüzlerinde bulunan sayılar toplandığında han-


gi üç sayı bulunur?
Geriye kalan beş dairenin içine öyle sayılar yazmalı ki beşgenin
A) 5,7,9 B) 6,6,9 C) 6,7,8
her bir kenarındaki dairelerin içindeki sayıların toplamı birbiri-
ne eşit olsun. D) 6,8,11 E) 5,6,9

Bu durumda İsmail, X yerine hangi sayıyı yazmalıdır?

A) 11 B) 13 C) 16 D) 18 E) 21

78 PROBLEMLERİN RİTMİ
TEST
10
 Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 6 dakikadır.
 Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 326’daki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. Erman 3 x 3 boyutlarında bir tablonun içindeki karelere sayılar 3. Altı yüzünde de sayılar bulunan özel bir zar vardır.
yerleştiriyor.
Bu zarın karşılıklı yüzlerindeki sayıların toplamı eşittir.

2 5 Bu zarın altı yüzünde yazılı olan sayılar 4, 6 , 11, 3, 13 ve X ol-


duğuna göre , X kaçtır?

A) 9 B) 10 C) 12 D) 14 E) 15

A 3

Tabloda 2 x 2 karelerdeki sayıların toplamı eşit olduğuna gö-


re, A ile gösterilen hücreye kaç yazılmalıdır?

A) 0 B) 1 C) 2 D) 3 E) 5

2. Şekilde görüldüğü gibi 25 kareden oluşan kare bir kağıdın bö- 4. Aşağıda bir mahallenin farklı sokaklarının ve bu sokakları birbi-
lümlerine sayılar yerleştirilmiştir. rine bağlayan bazı yolların planı verilmiştir.

Bu planda, mahallede bulunan 6 sokak; rakamlarla numaralan-


3 2 1 4 1
dırılmıştır, sokakları birbirine bağlayan 7 yol ise harflerle göste-
rilmiştir.
4 1 3 2 3
6
1 5 4 6 3 5 G
4 F
7 3 2 4 1 3 E
2 D
3 1 1 2 8 1 A B C

Buna göre, 7 yoldan en fazla kaç tanesi trafiğe kapatılırsa di-


Aysima, dört karedeki sayılar toplamının en büyük olduğu 2 x 2
ğer tüm sokaklara geçiş yine mümkün olur?
lik kareyi karalıyor.
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
Buna göre, Aysima’nın karaladığı sayıların toplamı kaçtır?

A) 13 B) 14 C) 15 D) 16 E) 17

PROBLEMLERİN RİTMİ 79
TEST
11
 Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 6 dakikadır.
 Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 326’daki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. Aşağıdaki şekilde üçgen ve çemberlerin içine şu kurala göre po- 3. Bir okulun beş sınıfındaki öğrenci sayıları aşağıdaki tabloda gös-
zitif tam sayılar yazılacaktır. terilmiştir.

Kural: Her bir üçgenin içine yazılacak olan sayı, kendisine çizgi Sınıf Öğrenci Sayısı
ile bağlı olan iki çemberin içine yazılan sayıların toplamına eşit A 23
olacaktır. B 26
C 27
D 30
E 24
15 17
Buna göre, en az kaç öğrencinin sınıfı değiştirilirse bu beş sı-
nıftaki öğrenci sayıları birbirine eşit olur?
16
A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 7
Buna göre, çemberlerin içine yazılacak olan sayıların toplamı
kaçtır?

A) 18 B) 20 C) 22 D) 24 E) 26

2. Dört tane kart aşağıda görüldüğü gibi sıralanmışlardır. 4. Öğrencilere “Matematik, sayıları kullanarak şiir yazmaktır.” di-
yen İlker Öğretmen aşağıdaki örüntüyü buna örnek olarak ver-
2 0 1 9 miştir.

1.8 + 1 = 9
Yalnızca iki kartın yerleri birbiriyle değiştirilerek aşağıdaki sı-
1 2.8 + 2 = 9 8
ralamalardan hangisini elde etmek mümkün değildir?
1 2 3.8 + 3 = 9 8 7
A) B)
2 9 1 0 0 1 2 9 1 2 3 4.8 + 4 = 9 8 7 6

1 2 3 4 5.8 + 5 = 9 8 7 6 5
C) D)
1 0 2 9 0 2 1 9 Buna göre, 123456789 sayısının 8 ile çarpımından elde edilen
sonucun rakamlarının toplamı kaçtır?
E)
2 0 9 1 A) 45 B) 42 C) 40 D) 38 E) 35

80 PROBLEMLERİN RİTMİ
TEST
12
¤ Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 5 dakikadır.
¤ Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 326’daki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. Bir okuldaki A ve B şeklinde iki farklı notlandırma sistemi aşağı- 3. Bir askeri birliğe gelen a tane asker , askeri birlikte bulunan b ta-
daki tabloda verilmiştir. ne bölüğe , her bir bölükte eşit sayıda asker olacak şekilde yer-
leştiriliyor.
A B
Her bir bölükteki askerler de c kişilik takımlara ayrılıp her bir ta-
En Düşük Not 10 72
kıma bir komutan seçiliyor.
En Yüksek Not 50 124
Bu askeri birliğe d tane yeni komutan gelirse, son durumdaki
Bu okuldaki not sistemlerini birbirine dönüştüren fonksiyon doğ- komutan sayısı hangisiyle ifade edilir?
rusaldır. a a.b a + c. d
A) +d B) +d C)
A sistemine göre notu 20 olan bir öğrencinin B sistemine göre b.c c c
c b + c.d
notu kaçtır? D) +d E)
a.b c
A) 75 B) 80 C) 85 D) 90 E) 95

2. Dikdörtgen şeklindeki bir toplantı salonuna özdeş koltuklar ara- 4.


larında 20 şer birim boşluk bulunacak şekilde aynı doğru boyun-
ca yerleştirilecektir.

Bu yerleştirmede duvarın sağında ve solunda 150 şer birim boş-


luk bırakılmıştır.

Duygu 5 çeşit yemeği sadece iki gözü olan bir ocakta pişirmek
istiyor.

• Yemeklerin pişirme süreleri 50 dakika, 40 dakika, 35 dakika,


55 dakika ve 10 dakikadır.

• Her iki göz özdeştir.

• Her yemek ocaktan ancak piştikten sonra kaldırılacaktır.

Duygu bu beş çeşit yemeği en az kaç dakikada pişirebilir? (Bir


yemeğin ocaktan indirilip diğer yemeğin ocağa konması sırasın-
Bu toplantı salonunda duvarın sağında ve solunda 30 ar birim da harcanan süre ihmal edilecektir.)
boşluk bırakıldığında, aynı doğru boyunca fazladan 3 koltuk yer-
A) 80 B) 85 C) 90 D) 95 E) 100
leştirilebilmektedir.

Buna göre, koltukların bir tanesinin genişliği kaç birimdir ?

A) 80 B) 75 C) 70 D) 60 E) 50

PROBLEMLERİN RİTMİ 81
TEST
13
¤ Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 5 dakikadır.
¤ Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 326’daki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. Seyit, aşağıda verilen kutuların her birine bir sayı yazmak istiyor. 3.
Şekilde görüldüğü gibi ilk ve son kutuya 5 ve 8 sayılarını yerleş-
tiriyor.
1. kutu 2. kutu 3. kutu 4. kutu 5. kutu
5 8
Yukarıdaki kutulardan dört tanesinin içinde her birinin kütlesi 5
• Seyit’in yazacağı tüm sayıların toplamı 49, gram ve bir tanesinin içinde ise her birinin kütlesi 4 gram olan
• İlk üç kutuya yazılacak sayıların toplamı 28 bilyeler vardır.

• Son üç kutuya yazılacak sayıların toplamı 33 olacağına göre, 1. kutudan 5 tane, 2. kutudan 4 tane, 3 kutudan 3 tane, 4. ku-
tudan 2 tane ve 5. kutudan 1 tane bilye alınıp tartıldığında top-
Buna göre, Seyit’in mavi kutulara yazması gereken sayıların
lam kütlenin 71 gram olduğu görülüyor.
çarpımı kaçtır?
Buna göre, kutuların hangisinde kütlesi 4 gram olan bilyeler
A) 108 B) 124 C) 132 D) 143 E) 156
vardır?

A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5

2. 70 cm 4.

32 cm
h cm

8 cm 8 cm

Silindirin hacmi V = p . r2 . h formülü ile hesaplanmaktadır.

Taban çapı 8 cm olan silindir biçimindeki bir kapta, başlangıçta


x cm 64π cm3 su vardır.

Bu kaba yeniden su konulmakta ve kaptaki suyun h yüksekliği,


Birbirine özdeş olan kitapların dikey ve yatay olarak 70 cm uzun- t zamanına göre, h = a . t + b bağıntısı ile değişmektedir.
luğundaki raflara dizilişi şekilde gösterilmiştir.
Bu kaba su koymaya başladıktan 3 saniye sonra suyun yüksek-
Birinci rafta 32 cm, ikinci rafta 8 cm boşluk kaldığına göre, üçün- lği 13 cm olduğuna göre, kaba su koymaya başladıktan 7 sani-
cü raftaki boşluk kaç santimetredir? ye sonra suyun yüksekliği kaç cm olur?
A) 36 B) 40 C) 48 D) 52 E) 54 A) 16 B) 18 C) 23 D) 25 E) 28

82 PROBLEMLERİN RİTMİ
TEST
14
¤ Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 5 dakikadır.
¤ Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 326’daki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. Bir miktar fındık bir gruptaki çocukların herbirine a tane olacak 3. Yaş sabunun 5 kalıbı 1 kg gelirken kuru sabunun 8 kalıbı 1 kg gel-
biçimde dağıtılırsa 4 fındık artıyor, her çocuğa b tane olacak bi- mektedir. Yaş sabunun kilosunu 12 TL’den alan bir kişi sabunla-
çimde dağıtılırsa 3 çocuğa hiç fındık kalmıyor. rı kurutup kilosunu 26 TL’den satmıştır.

Buna göre, gruptaki çocuk sayısı aşağıdakilerden hangisidir? Buna göre bu kişi 1 kalıp sabunun satışından kaç kuruş kâr el-
3b + 4 4b + 3 3b – 4 de etmiştir?
A) B) C)
b–a b–a b–a A) 70 B) 75 C) 80 D) 85 E) 90
3b + 4 2b + 3
D) E)
a–b b–a

2. Şekilde gösterilen beş karttan iki tanesi Ali’ye diğerleri Veli’ye 4. Bir kelime yarışmasında her harfin belli bir puan değeri vardır
verilecektir. ve oyuncular ürettikleri kelimenin harflerinin toplam puanı ka-
dar puan almaktadır.

Bu yarışmada yazılan bazı kelimelerin puanları aşağıda gösteril-


miştir.

K A B U S 18 Puan

K A B U K 15 Puan

B U D A K 14 Puan

Buna göre,

I. DAMA kelimesinin puanı MASA kelimesinin puanından 4 az-


dır.

II. SORU kelimesinin puanı KORU kelimesinin puanından 3 faz-


ladır.

III. KAR kelimesinin puanı DAR kelimesinin puanından 1 azdır.


Ali çift numaralı iki kart almış ve üzerindeki sayıları çarpmıştır.
Veli de kalan üç kartı almış ve üzerindeki sayıları çarpmıştır. ifadelerinden hangisi ya da hangileri doğrudur?

Bu iki çarpımın sonuçları toplamından elde edilen sayının 8 ta- A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
ne pozitif tam sayı böleni olduğuna göre, Veli’nin kartlarının
D) I ve II E) I, II ve III
üzerindeki değerlerin toplamı kaçtır?

A) 5 B) 6 C) 8 D) 10 E) 12

PROBLEMLERİN RİTMİ 83
TEST
15
¤ Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 5 dakikadır.
¤ Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 326’daki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. Bir mobilya mağazası, aynı malzemeden ürettiği oturma ve kol 3. Bir sinema salonunda günün üç seansında dolu ve boş koltuk
kısımları aynı olan üçlü kanepeler, ikili kanepeler ve tekli koltuk sayılarıyla ilgili bazı bilgiler aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.
satmaktadır.
Dolu Boş
1. Seans x
2. Seans x+8
3. Seans
140 cm
• 1. seansta salonun 1\à ü, 2. seansta salonun 1\ß ü, 3. seans-
190 cm

ta ise salonun 2\ß ü doludur.


Yukarıdaki şekilde görüldüğü gibi kol kısımları da dahil olmak Buna göre, 3. seansta salondaki boş koltuk sayısı kaçtır?
üzere, üçlü kanepenin genişliği 190 cm, ikili kanepenin geniş-
A) 18 B) 21 C) 24 D) 27 E) 32
liği 140 cm olduğuna göre tekli koltuğun genişliği kaç cm’dir?

A) 50 B) 70 C) 90 D) 110 E) 120

2. Bir fotoğrafçıda boyutlarına göre fotoğraf basım ücretleri aşağı- 4.


daki tabloda gösterilmiştir. • Bu sınav, Türkçe ve Matematik sorularından oluşmak-
tadır.
Boyut Fiyatı (1 adet)
• Sınav süresi 70 dakikadır.
Küçük boy 8 TL
Büyük boy 12 TL
Açıklama kısmı yukarıda görülen sınava giren Burak,
Aşağıdaki tabloda ise, bu fotoğrafçıya giden Aslı ve Nedim’in
bastırdıkları fotoğraf sayıları ile ilgili bilgiler verilmiştir. • her bir Türkçe sorusuna 1 dakika, her bir Matematik soru-
suna 1,5 dakika ayırdığında sınavı normal süresinden 5 da-
Aslı Nedim kika önce
Küçük boy fotoğraf sayısı x+1
• her bir Türkçe sorusuna 1,5 dakika, her bir Matematik soru-
Büyük boy fotoğraf sayısı x–1 suna 1 dakika ayırdığında sınavı normal süresinden 10 daki-
Toplam fotoğraf sayısı 15 14 ka önce bitiriyor.

Aslı ve Nedim’in fotoğraflar için ödedikleri ücretler eşit oldu- Buna göre, sınavdaki toplam soru sayısı kaçtır?
ğuna göre, x kaçtır?
A) 30 B) 40 C) 45 D) 50 E) 60
A) 4 B) 5 C) 6 D) 7 E) 8

84 PROBLEMLERİN RİTMİ
TEST
16
¤ Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 5 dakikadır.
¤ Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 326’daki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. Bir elektrik şirketinin abonelerine uyguladığı tarife aşağıda ve- 3. Sıcaklık birimleri olan Celcius (°C) ve Fahrenheit (°F) değerleri
rilmiştir.

Tarife
9
Gündüz Gece °F – 32 = °C
5
kW kW
Kullanım (kW) Kullanım (kW)
Fiyatı (TL) Fiyatı (TL)
80 kW’ta 50 kW’ta formülü kullanılarak birbirine dönüştürülür.
0,6 0,4
kadar kadar Emir, cep telefonundaki hava durumu uygulamasının sıcaklık bi-
80 kW ve 50 kW ve rimini °C’den °F’ye çeviriyor. Bu durumda bulunduğu yerdeki ha-
0,8 0,5
üstü üstü va sıcaklığının iki birimdeki sayısal değerlerinin toplamının 60
olduğunu görüyor.
Güney Ailesi’ne gelen elektrik faturasında 1 aylık gündüz ve ge-
ce tüketimi için toplam tutarın 82 TL olduğu görülmüştür. Buna göre, Emir’in bulunduğu yerde hava sıcaklığı kaç °C’dir?

Ailenin 1 aylık gündüz tüketimi toplam 70 kW olduğuna göre, A) 8 B) 10 C) 15 D) 20 E) 24


gece tüketimi toplam kaç kW olmuştur?

A) 100 B) 95 C) 90 D) 80 E) 70

2. 4. Birbirine eş dikdörtgen şeklindeki üç resim çerçevesinin eş ara-


lıklarla tutturulmasıyla oluşan dört albüm duvara aşağıda gös-
76 57
terilen iki şekilde asılmıştır.

76 cm
96 cm
Ahmet Mehmet

Şekilde gösterilen tartıların biri doğru tartmakta, diğeri ise arı- Şekil 1
zalı olup % 5 eksik tartmaktadır.
Şekil 2
Ahmet bu tartılardan biri ile tartılmış, ekranda 76 kg yazdığı gö-
rülmüş, Mehmet diğeri ile tartılmış, ekranda 57 kg yazdığı gö- En üstteki çerçevenin üst kenarı ile en alttaki çerçevenin alt ke-
rülmüştür. narı arasındaki uzaklık şekil 1 ve şekil 2 de görüldüğü gibi sıra-
Buna göre, Ahmet ve Mehmet’in gerçek ağırlıklarının toplamı- sıyla 76 cm ve 96 cm’dir.
nın alabileceği değerler arasındaki fark kaç kilogramdır? Buna göre, resim çerçevelerinden birinin yüksekliği kaç cm’dir?
A) 0,5 B) 1 C) 1,5 D) 2 E) 2,5 A) 19 B) 18 C) 17 D) 16 E) 14

PROBLEMLERİN RİTMİ 85
TEST
17
¤ Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 5 dakikadır.
¤ Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 326’daki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. El işi sabun üretimi yapan Salim Usta, sabunları 2’li veya 4’lü pa- 3. Bir işyerinde aynı gün işe başlayan Özgür ve Serkan’ın aylık ma-
ketler hâlinde satmaktadır. aşlarıyla ilgili olarak aşağıdakiler bilinmektedir.

Salim Usta öğleden sonra, öğleden önce ürettiğinin 3 katı kadar • Serkan’ın ilk maaşı 2000 TL’dir.
sabun üretmiş ve sabahkileri 2’li öğleden sonrakileri 4’lü paket-
• Serkan’ın maaşı her 8 ayda bir 120 TL artıyor.
ler hâlinde hazırlamıştır. Gün sonunda tüm sabunları paketle-
miştir. • Özgür’ün maaşı her 3 ayda bir 40 TL artıyor.

Salim Usta 1. günün sonunda toplam 200 paket sabun hazırla- Bu kişilerin, ilk maaşlarını aldıktan 8 yıl sonra maaşları eşit ol-
dığına göre, 1 günde toplam kaç kalıp sabun üretmiştir? duğuna göre, Özgür’ün ilk maaşı kaç TL’dir?

A) 640 B) 620 C) 600 D) 580 E) 560 A) 2210 B) 2200 C) 2190

D) 2180 E) 2160

2. Ahmet bir kitabın sayfalarını sondan başa doğru numaralandı- 4.


rarak, her sayfanın normal sayfa numarasının yanına parantez Bir kişinin kilogram cinsinden kütlesinin, metre cinsin-
içinde yazıyor. den boyunun karesine bölünmesiyle elde edilen değe-
re “Vücut Kitle İndeksi” denir ve (VKİ) kısaltmasıyla ifa-
de edilir.

Dünya Sağlık Örgütü’nün referans aralıklarına göre, ki-


şiler

VKİ < 18,5 ise zayıf

18,5 ≤ VKİ < 25 ise normal kilolu

72 (102) 25 ≤ VKİ < 30 ise fazla kilolu

30 ≤ VKİ ise obez olarak kabul edilirler.

Bu kitabın 72. sayfası, sondan numaralandırma işlemi yapıldı-


170 cm boyunda ve 76 kilo ağırlığında olan Selin, Dünya sağlık
ğında 102. sayfaya denk geliyor.
Örgütü’nün referans aralığına göre normal kilolu olabilmek için
Buna göre, kitaptaki kaçıncı sayfanın numarası, normal numa- diyete başlamıştır.
ralandırmada ve sondan başa doğru numaralandırmada aynı
Buna göre, Selin tamsayı olmak şartıyla en az kaç kilo verme-
olur?
lidir?
A) 83 B) 84 C) 85 D) 86 E) 87
A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6

86 PROBLEMLERİN RİTMİ
TEST
18
¤ Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 5 dakikadır.
¤ Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 326’daki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. Bir kafeye giden dört arkadaşın içtiği çay ve kahve sayıları aşa- 3. Buse, doğum günü partisine davet edeceği en yakın 16 arkada-
ğıdaki tabloda gösterilmiştir. şının isimlerini bir listeye yazmıştır. Buse bu listeye baktığında,

Tablodaki “/” işareti 1, “X” işareti 2 adedi göstermektedir. • sessiz harf ile başlayıp sessiz harf ile biten bir isim olmadı-
ğını
Çay Kahve
• sesli harf ile biten 11 tane isim olduğunu
Akın X /
• sessiz harf ile başlayan 4 tane isim olduğunu görmüştür.
Burak / X
Cengiz X Buna göre, listede sesli harf ile başlayıp sessiz harf ile biten kaç
Deniz / isim vardır?

A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
Burak’ın ödediği hesap Akın’ın ödediği hesaptan 4,5 TL fazla, Cen-
giz’in ödediği hesap Deniz’in ödediği hesaptan 12 TL fazladır.

Buna göre, 1 fincan kahvenin fiyatı kaç TL’dir?

A) 5 B) 6 C) 6,5 D) 7 E) 7,5

2. Bir sinema gişesinde fiyatları gösteren pano aşağıda verilmiştir. 4. Canan şekilde gösterildiği gibi 12 daireden 6 tanesinin içine sa-
yılar yazmıştır.

` Film ......................................... 15 TL 3 2
TA R İ F E

4 a
` Film + Mısır ............................. 18 TL

` Film + Mısır + Meşrubat .......... 20 TL b

5 1

Bu gişeye gelen bir gruptaki kişilerden 3 tanesi meşrubat, 7 ta- Canan, geriye kalan 6 dairenin içine öyle sayılar yazmalı ki, altı-
nesi mısır almış ve grup toplam olarak 252 TL ödemiştir. genin her bir kenarındaki dairelerin içindeki sayıların toplamı
birbirine eşit olsun.
Film bileti almayan kişilere mısır ve meşrubat satılmadığına
göre, grupta sadece film için para ödeyen kaç kişi vardır? Bu durumda, a . b çarpımı kaçtır?

A) 5 B) 6 C) 7 D) 8 E) 9 A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 7

PROBLEMLERİN RİTMİ 87
TEST
19
¤ Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 5 dakikadır.
¤ Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 326’daki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. Bir mağazanın vitrinindeki dört çift ayakkabıdan bayan ayakka- 3. Mert, şekildeki altıgenin köşelerindeki dairelere altıgenin ayrıt-
bılarının satış fiyatları birbirine eşit, bay ayakkabılarının satış fi- larında verilen işlemleri saat yönünde yaparak sayılar yazmıştır.
yatları birbirine eşittir. Bu ayakkabıların kahverengi olanlarının
x4
satış fiyatına x TL zam, siyah olanların satış fiyatlarına y TL zam
yapıldığında aşağıda gösterilen fiyatlar elde ediliyor.
+3 –10

L L L
210 T 265 T 190 T x0 +6

Buna göre, etiketinde fiyat yazmayan siyah ayakkabının satış A


–3
fiyatı kaç TL’dir?
Buna göre, Mert A ile gösterilen daireye kaç yazmalıdır?
A) 225 B) 235 C) 245 D) 255 E) 265
A) 2 B) 3 C) 5 D) 6 E) 8

2. Aşağıdaki şekilde oklarla gösterilen sayılar, o satır ve sütundaki 4. Aşağıda küplerle yapılmış bir şekil ve şeklin üstten görünüm pla-
sayıların toplamlarını göstermektedir. nı verilmiştir. Planda her kareye o bölümdeki küp sayısı yazılmış-
tır.
a b 3

c d 5
4 2

1 3
2 6
Buna göre, 1

I. d, a’dan büyüktür.

II. a ve c eşittir.
Şekilde görüldüğü gibi plandaki bazı yerlere mürekkep dökül-
III. b, c’den büyüktür.
müştür.
ifadelerinden hangisi ya da hangileri kesinlikle doğrudur?
Mürekkep dökülmüş olan bölümlerde yazan sayıların toplamı
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III kaçtır?

D) I ve II E) I ve III A) 10 B) 11 C) 12 D) 13 E) 14

88 PROBLEMLERİN RİTMİ
TEST
20
¤ Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 5 dakikadır.
¤ Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 326’daki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. Bahçesinden topladığı vişneleri her gün vişne alım merkezine 3. Bir iş hanının her katındaki kapı sayısı, binadaki kat sayısının ya-
satmaya götüren Kemal Amca, salı günü 32 kg, çarşamba günü rısı kadardır.
36 kg vişne satışı yapmıştır. Eğer salı günü 36 kg, çarşamba gü-
Bu binada toplam a tane kapı olduğuna göre, bu iş hanı kaç
nü 32 kg vişne satışı yapsaydı ilk duruma göre eline 1 TL eksik
katlıdır?
para geçecekti.
3a
A) a2 B) C) 3a2 D) ò2a E) ña
Buna göre, vişnenin çarşamba günkü kilogram fiyatı salı gün- 2
küne göre kaç TL artmıştır?

A) 0,10 B) 0,15 C) 0,20 D) 0,25 E) 0,30

2. Mustafa’nın elinde yanda görülen özdeş legolardan 4. Bir uçaktaki koltuklar , 1 den başlanarak ve soldan sağa doğru
3 adet vardır. artarak aşağıda verilen şekildeki gibi numaralandırılıyor.

İç içe geçirilebilen bu legoların üstten görünüşü yan- Her sıra alfabemizin harflerinin sırasıyla belirlenmiştir.
da verilmiştir. C B A

Buna göre, bu üç lego iç içe geçirilip üstten görüntüsüne bakıl-

1 2 3 4 5 6
7 8 9 10 11 12
dığında; Koridor

I.

Bu uçakta koridor tarafında oturan yolcuların koltuk numara-


II.
sı,

I. Ç – 23

II. K – 81
III.
III. O – 104

İfadelerinden hangileri olabilir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) II ve III E) I ve II

görünümlerinden hagnisi yada hangileri elde edilebilir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III

D) I ve II E) I, II ve III

PROBLEMLERİN RİTMİ 89
TEST
21
¤ Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 5 dakikadır.
¤ Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 326’daki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. Yandaki kutuların içine 3.


1’den 5’e kadar olan ra-
kamlar bir defa kullanıla-
C
rak yazılmıştır.

(1) (2)

(1) yönünde yazılan sayıların toplamı A, (2) yönünde yazılan sa- Yandaki karelere 3,4,6,7,9 rakamları yazıldığında yatay sıradaki
yıların toplamı B dir. rakamların toplamı, düşey sütundaki rakamların toplamına eşit
A + B = 19 olduğuna göre, C kaçtır? oluyor.

A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 Buna göre, ortadaki kareye hangi rakam yada rakamlar gele-


bilir?

A) 4 B) 6 C) 4 veya 7 D) 3 veya 9 E) 9

2. 4. Cihan kağıtları katlayarak bir küp elde etmek istiyor.

Yanlışlıkla 6 kare çizeceğine şekildeki gibi 7 kare çiziyor.

Normal bir zarın karşılıklı iki yüzünde bulunan sayıların toplamı


7 dir. 2 3 6

Şekilde iki adet özdeş zarın sağ üst köşeden bakıldığındaki gö-
4
rüntüsü verilmiştir.

Buna göre soldaki zarın sol yüzüne, 5 7


I. 1

II. 4 Cihan, aşağıdakilerden hangi nolu kareyi çıkarırsa kalan kâğıt-


ları katlayarak bir küp oluşturabilir?
III. 6
A) 1 B) 2 C) 3 D) 5 E) 7
sayılarından hangileri gelebilir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) I ve II E) I ve III

90 PROBLEMLERİN RİTMİ
TEST
22
¤ Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 5 dakikadır.
¤ Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 326’daki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. Hamza, Şekil 1 deki kareyi keserek Şekil 2 deki parçalardan elde 3. Yan yana yedi tane birim karenin içine doğal sayılar şu kurallara
etmek istiyor. göre yazılacaktır.

• İçinde (+) işareti bulunan karelerdeki sayılar, o karenin her


iki yanındaki karelerin içindeki sayıların toplamına eşittir.

• İçinde (x) işareti bulunan karedeki sayı, o karenin her iki ya-
nındaki karelerin içindeki sayıların çarpımına eşittir.

+ x +
a 6 10 8 b

Şekil - 1 Şekil - 2 Buna göre, a + b toplamı kaçtır?

Buna göre, Hamza en fazla kaç parça elde edebilir? A) 5 B) 6 C) 7 D) 8 E) 9

A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6

2. 1 den 9 a kadar olan tamsayılar yukarıda verilen kutucuklara 4. Bir zarın karşılıklı yüzlerindeki sayıların toplamı 7’dir.
aşağıdaki kurala göre yerleştiriliyor.
5 x 5 lik kare zemine yerleştirilen zar aşağıda verilmiştir.

1 9

• Her kutucukta farklı bir sayı olmalıdır.

• Satırdaki sayılar sağdan sola doğru azalmaktadır.

• Her bir satırda bulunan sayıların toplamı aynı olmalıdır..


Bu zar , her hareketinde bulunduğu karenin yanındaki kareye
Buna göre, 1 ile aynı sütunda bulunan sayıların toplamı kaç- devriliyor.
tır?
Bu zar bulunduğu konumdan kırmızı oklar boyunca devrilecek
A) 5 B) 6 C) 14 D) 15 E) 24 şekilde ilerletilerek kırmızı boyalı bölgeye getirildiğinde zarın
üst yüzeyinde yazan sayı kaçtır?

A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5

PROBLEMLERİN RİTMİ 91
TEST
23
¤ Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 5 dakikadır.
¤ Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 326’daki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. 3 litrelik meyve suyu 240 ml, 300 ml ve 400 ml lik pet pardakla- 3. Levent’in 1’den 30’a kadar tamsayılarla numaralandırılmış bir
ra tam olarak doldurulacaktır. cetveli vardır.

Levent’in cetveli yanlışlıkla kırılarak iki parçaya ayrılıyor.

Parçaların birinde kalan sayıların toplamı , diğerinde kalan sa-


yıların toplamından 45 fazla olduğuna göre, kısa olan parçada
3L 240 mL 300 mL 400 mL en az kaç sayı vardır?

En az x , en çok y tane bardak kullanıldığına göre, x + y topla- A) 7 B) 8 C) 9 D) 10 E) 11


mı kaçtır? (Tüm bardak çeşitlerinin kullanım zorunluluğu yok-
tur.)

A) 18 B) 19 C) 20 D) 21 E) 22

2. Bir kutuda 1’den 8 ’e kadar numaralandırılmış toplar bulunmak- 4. Aşağıda Ahmet’in her seferinde üç ok atarak , üç kez oynadığı
tadır. dart oyunu gösterilmiştir.

6 7
3 4 5 8
2 1

12 puan 13 puan 10 puan


Bu kutudan top çekme oyunu iki oyuncu ile şu şekilde oynanıyor.
Buna göre, Ahmet yine üç ok atarak oynadığı dördüncü oyu-
• Oyuncuların herbiri bir top çektikten sonra topu kutuya tek- nunda;
rar atıyor.
I. 9 puan
• Çekilen top numarası dışındaki sayılar toplamı bulunuyor.
II. 11 puan
• Bulunan sayı, topu çeken kişinin şanslı sayısı olarak adlandı-
III. 14 puan
rılıyor.
puanlarından hangilerini elde edebilir?
Ali ve Beyza ‘nın şanslı sayılarının toplamı 58 olduğuna göre, Ali
ve Beyza’ nın çektikleri topların numaralarının toplamı kaçtır? A) Yalnız II B) I ve II C) I ve III

A) 10 B) 11 C) 12 D) 13 E) 14 D) II ve III E) I, II ve III

92 PROBLEMLERİN RİTMİ
TEST
24
¤ Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 4 dakikadır.
¤ Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 326’daki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. 7 matematik, 6 Fizik, 5 Biyoloji, 4 Türkçe, ve 3 Kimya kitabı üç 3. Aşağıdaki 3 x 3’lük sayı tablosu, her satır ve sütundaki sayıların
raflı bir kitaplığa aşağıdaki kurallara uygun olarak yerleştirilecek- toplamı 10 olacak biçimde pozitif tam sayılarla doldurulacaktır.
tir. Köşegen üzerindeki sayılar ipucu olarak yazılmıştır.

• Her rafta en fazla 10 kitap olacaktır.


1
• Aynı branştan kitaplar yan yana dizilecektir.

• Sadece en alt rafta 10 kitap olacaktır. 2

• Matematik kitapları , Türkçe kitaplarının bir üst rafında ola- 3


caktır.

Buna göre, ikinci rafta hangi kitaplar vardır? Buna göre, tablo herhangi bir satırda veya sütunda sayı tekra-
rı olmadan kaç farklı biçimde doldurulabilir?
A) Matematik B) Türkçe C) Türkçe ve Biyoloji
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
D) Fizik E)Fizik ve Kimya

2. Evren, eleme usulü uygulanan bir turnuvanın çeyrek final, yarı 4. Yukarıda verilen 4x4 boyutlarındaki
final ve final sonuçlarını bir kağıda yazmaktadır. tablonun 16 hücresinin her biri aşa-
ğıdaki kurallara göre mavi ya da tu-
Evren’in yazdığı notların sıralaması karışık olarak aşağıdaki gibidir:
runcu renklerden biriyle boyanacak-
tır.
` Başakşehirspor, Trabzonspor’u yendi.

` Beşiktaş, Fenerbahçe’yi yendi. • Her bir sütunun üstünde bulunan mavi renkli dairenin için-
` Fenerbahçe Konyaspor’u yendi. deki sayı , dairenin bulunduğu sütunda maviye boyanmaya-
cak hücre sayısını
` Beşiktaş, Manisaspor’u yendi.
• Her bir satırın solunda bulunan turuncu renkli dairenin için-
` Fenerbahçe, Başakşehirspor’u yendi.
deki sayı , dairenin bulunduğu satırda turuncuya boyanacak
` Galatasaray, Sivasspor’u yendi. hücre sayısını

` Beşiktaş, Galatasaray’ı yendi. İfade etmektedir..

3 3 a 1
Bu notlara göre, final karşalaşması hangi takımlar arasında ol- 3
muştur? b
A) Beşiktaş - Manisaspor B) Fenerbahçe - Başakşehir 3
2
C) Beşiktaş - Galatasaray D) Fenerbahçe - Galatasaray

E) Beşiktaş - Fenerbahçe Yukarıdaki tabloya göre, a + b toplamı en az kaçtır?

A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6

PROBLEMLERİN RİTMİ 93
TEST
25
¤ Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 4 dakikadır.
¤ Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 326’daki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. Cahit ve Arf, oynadıkları bir oyunda birbirine sorular sormakta- 3. A marka sabunun bir paketinde 5 kalıp, B marka sabunun bir pa-
dır. ketinde 12 kalıp sabun bulunmakta ve her ikisinin de paketi ay-
nı fiyata satılmaktadır. Hangi marka kullanılırsa kullanırsın el yı-
Bu oyunda bir soruyu doğru cevaplayan + 5 puan, yanlış cevap-
kama başına sabun maliyeti aynıdır.
layan – 3 puan, soruya cevap veremeyen – 2 puan almaktadır.
Buna göre, A marka bir kalıp sabun ile 96 kere el yıkanabilir-
Cahit, Arf’in sorduğu soruların 18’ini doğru cevaplayıp 73 puan
ken, B marka bir kalıp sabun ile kaç kere el yıkanır? (Her iki
almıştır.
markanın kalıpları aynı büyüklüktedir)
Buna göre Arf, Cahit’e en fazla kaç soru sormuş olabilir?
A) 30 B) 36 C) 40 D) 48 E) 56
A) 24 B) 25 C) 26 D) 27 E) 28

2. Özdeş A, B ve C bardaklarından her birinde farklı miktarda su 4. Bir masanın bir kenarı, her iki tarafında eşit mesafe bulunan 30
vardır. cm’lik üç tane eş cetvel kullanılarak aşağıda gösterilen iki farklı
şekilde ölçülüyor.

0 10 20 30 0 10 20 30 0 10 20 24 30

A B C D

Bu bardaklardaki suların birbirinden bağımsız olarak boş D sü-


rahisine aktarılması ile ilgili bilgiler aşağıda veriliyor.

• A ve B bardaklarındaki su D sürahisine aktarılırsa D sürahisi


tam doluyor.
0 10 20 30

• A ve C bardaklarındaki su D sürahisine aktarılırsa D sürahi-


0 10 20 30
sinden su taşıyor.
0 10 20 30
• B ve C bardaklarındaki su D sürahisine aktarılırsa D sürahisi
tam dolmuyor.

Buna göre A, B ve C bardaklarındaki su miktarları olan SA, SB


ve SC için aşağıdakilerden hangisi doğrudur?

A) SA < SB < SC B) SB < SA < SC C) SA < SC < SB

D) SC < SA < SB E) SB < SC < SA Buna göre, bir cetvelin toplam uzunluğu kaç cm’dir?

A) 31 B) 31,8 C) 32,4 D) 32,8 E) 33

94 PROBLEMLERİN RİTMİ
TEST
26
¤ Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 4 dakikadır.
¤ Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 326’daki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. Üç etaptan oluşan bir yarışmada bir etabı başarıyla bitirenler bir 3. Arda, Burak ve Cemil isimli üç arkadaş 150 TL’yi şöyle paylaşmış-
sonraki etaba geçmekte, başarısız olanlar elenmektedir. 40 ki- tır.
şiyle başlayan yarışmada etaplarda başarılı olanlar ve elenen-
Önce Arda bir miktar para almış, aldığı paradan 5’er TL Burak ve
lerle ilgili bazı bilgiler aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.
Cemil’e vermiştir.

Başarılı Olanların Sayısı Elenenlerin Sayısı Sonra Burak, kalan paradan bir miktarını almış, aldığı paradan
1. Etap 3x – 1 x+1 Arda ve Cemil’e 10’ar TL vermiştir.
2. Etap 2y + 1 4y – 2 Son olarak kalan paranın tamamını Cemil almış, aldığı paradan
3. Etap x–y 15’er TL Arda ve Burak’a vermiştir.

Buna göre, 3. etabı başarıyla tamamlayanların sayısı kaçtır? Son durumda üç arkadaştaki para miktarları birbirine eşit ol-
duğuna göre, Arda başlangıçta 150 TL’nin kaç lirasını almıştır?
A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6
A) 25 B) 30 C) 35 D) 40 E) 45

2. 7 8 9 4.
?
? 4 5 6

1 2 3

Bir torbada 1’den 9’ a kadar numaralandırılmış kartlar bulunuyor.

Ali ve Banu bu torbadan kart çekme oyununu aşağıdaki gibi oy-


nuyorlar:

` Kartı çeken karta baktıktan sonra kartını torbaya ge-


ri atıyor. Seracılık yapan İhsan, serasındaki çiçekli ve çiçeksiz bitkilere bit-
` Aynı sayı gelirse berabere kalıyorlar ki besinini şu kurallara göre vermiştir.

` Gelen sayıların toplamı tek ise büyük kartı çeken ka- • Çiçekli bitkilerin her birine 3 günde bir 1 ölçek, çiçeksiz bit-
zanıyor. kilerin her birine 5 günde bir 1 ölçek bitki besini vermiştir.
` Gelen farklı sayıların toplamı çift ise küçük kartı çe- • Çiçekli bitkiler için 20 gramlık, çiçeksiz bitkiler için 10 gram-
ken kazanıyor. lık ölçek kabı kullanmıştır.

İhsan 1 ay boyunca tüm bitkilere 350 ölçek hâlinde 5,5 kg bitki


Ali’nin çektiği kart numarası 5 olduğuna göre, Banu’nun çekti- besini vermiştir.
ği kartta aşağıdakilerden hangi ikisi gelirse oyunu Ali kazanır?
Buna göre, seradaki çiçekli veya çiçeksiz tüm bitkilerin toplam
A) 3 veya 4 B) 5 veya 8 C) 3 veya 6 sayısı kaçtır? (1 ay, 30 gün kabul edilecektir.)

D) 2 veya 7 E) 6 veya 9 A) 30 B) 35 C) 40 D) 45 E) 50

PROBLEMLERİN RİTMİ 95
TEST
27
¤ Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 4 dakikadır.
¤ Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 326’daki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. Bir turnuvaya katılan 3. Şekil - 1’de yerde duran vazonun üst kısmı ile masanın üzerinde
duran vazonun üst kısmı arasındaki uzaklık 130 cm’dir. Şekil - 2
• haltercilerin sayısı, güreşçilerin sayısının 2 katına
deki gibi bu vazoların yerleri değiştirildiğinde masanın üzerinde
• atletizmcilerin sayısı, judocuların sayısının 2 katına eşittir. duran vazonun üst kısmı ile yerde duran vazonun üst kısmı ara-
Eleme turlarının sonunda güreşçi ve judoculardan eşit sayıda, sındaki uzaklık 90 cm oluyor.
halterci ve atletizmcilerden eşit sayıda sporcu elenmiş, kalan
sporcular bir üst tura çıkmışlardır.

Üst tura çıkan sporcu sayıları aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.

Halter Güreş Atletizm Judo


11 7 ? 8

Buna göre üst tura çıkan atletizmci sayısı kaçtır?


Şekil – 1
A) 9 B) 10 C) 11 D) 12 E) 13

2. Şekil – 2

Buna göre, masanın yüksekliği kaç cm’dir?

A) 90 B) 100 C) 110 D) 120 E) 130

Şekilde kenarları üzerinde 6 tane çember bulunan bir üçgen ve-


rilmiştir. Üçgenin her bir kenarı üzerinde bulunan sayıların çar-
pımı eşit olacak şekilde 2, 3, 4, 5, 6 ve 10 sayılarının her biri çem-
berlerden birine yerleştiriliyor.

4. Bozuk olan bir bankamatik ekrana yazılan tutarı 10 TL’lik bank-


a 6 notlar şeklinde kaç banknot olarak ödeyeceğini hesaplamakta
fakat hesapladığı sayının yarısı kadar 5 TL’lik, yarısı kadar 20 TL’lik
banknotlar vermektedir. Bu bankamatikten para çekecek olan
b
Gökçe ekrana yazdığı tutardan 550 TL fazla para almıştır.

Buna göre, a + b toplamı kaçtır? Buna göre bankamatik Gökçe’ye kaç TL ödeme yapmıştır?

A) 9 B) 10 C) 14 D) 15 E) 16 A)1100 B) 2250 C)2750 D)3250 E) 3750

96 PROBLEMLERİN RİTMİ
TEST
28
¤ Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 4 dakikadır.
¤ Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 326’daki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. Anıl, Berkay’dan bir miktar borç para almış ve geri ödemeyi de 3. Futoshiki (anlamı: eşit değildir.) oyunu ilk defa Japonya’da orta-
şu şekilde yapmıştır. ya çıkan bir zeka oyunudur. 4 x 4’lük, 5 x 5’lik vs. şeklinde deği-
şik boyutlu sayı tabloları üzerinde oynanabilir. Tablonun üzerin-
• Borcun 1\â sını Ocak ayında ödemiştir.
deki > ve < işaretleri, bu işaretlerin iki yanına yazılan sayıların
• Sonraki üç ay ise geri kalan kısmı eşit miktarlarda ödeyerek küçüklük ya da büyüklük kuralını sağlamasını gerektirir.
borcunu kapatmıştır.
Tablo dolduğunda;
Buna göre,
• satırlarda tekrar eden sayı bulunmaz.
5x
I. borcun tamamı x TL ise, Şubat ayında TL ödemiştir.
18 • sütunlarda tekrar eden sayı bulunmaz.
3x
II. Mart ayında x TL ödediyse Ocak ayında TL ödemiştir.
5 • > ve < işaretlerinin iki yanındaki sayılar ilgili koşulu sağlar.
18x
III. Şubat ayında x TL ödediyse borcun tamamı TL’dir.
5
ifadelerinden hangisi ya da hangileri doğrudur? a 1

>
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
> b
D) I ve II E) I, II ve III
4 >

>
c 4

Yukarıda verilen sayı tablosuna 1, 2, 3 ve 4 rakamları yerleştiri-


lecektir.
2. 5, 6 ve 8 harfli üç kelimeden oluşan bir cümlede Tablo bu kurallara göre doldurulduğunda a + b + c toplamı kaç
• Tüm kelimelerdeki sessiz harflerin sayısı birbirinden farklı- olur?
dır. A) 5 B) 6 C) 7 D) 8 E) 9
` Tüm kelimelerdeki sesli harflerin sayısı birbirinden farklıdır.

• her kelimedeki sessiz harflerin sayısı da ve sesli harflerin sa-


yısı da 1’den fazladır.

• her bir kelimede sessiz harflerin sayısı, sesli harflerin sayı-


sından farklıdır.

Buna göre, 4. Bir lunaparka giden bir grup çocuk çarpışan arabalar veya trene
binecektir. Çocuklar bilet almadan önce hangi oyuncağa bine-
I. cümledeki sesli harf sayısı en çok 10’dur.
ceğine karar vermiş fakat bilet alımı sırasında 16 tane çocuk fik-
II. 6 harfli kelimede 5 sessiz harf vardır. rini değiştirerek diğer oyuncağa binmek istediğini söylemiştir.
Çocuklar fikirlerini değiştirdiğinde biletler için ödenen toplam
III. cümledeki sessiz harf sayısı 10 ise 8 harfli kelimede 3 sesli
tutar 40 TL artmıştır.
harf vardır.
Bu lunaparkta çarpışan arabalar için alınan bir biletin fiyatı tren
ifadelerinden hangisi ya da hangileri kesinlikle doğrudur?
için alınan bir biletin fiyatından 4TL fazla olduğuna göre, kaç
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III tane çocuk fikrini değiştirerek çarpışan arabaya binmiştir?

D) I ve II E) I ve III A) 10 B) 11 C) 12 D) 13 E) 14

PROBLEMLERİN RİTMİ 97
TEST
29
¤ Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 4 dakikadır.
¤ Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 326’daki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. 3. Birim karelerden oluşan, sayı tekrarı olmayan n x n boyutlu bir


7 sayı tablosunda tüm satırlardaki, tüm sütunlardaki ve her iki kö-
şegen üzerindeki sayıların toplamı aynı sayıya eşit ise bu tablo-
lara “sihirli kareler” denir.

3 8 Tablonun elemanları {1, 2, 3, 4, 5, 6, . . ., n2} kümesinin elema-


nıdır. n x n boyutlu bir sihirli karede her bir satır, sütun ve köşe-
Yukarıda verilen tablo 1’den 9’a kadar olan rakamlar birer defa n(n2 + 1)
kullanılmak şartıyla aşağıdaki kurallara göre doldurulacaktır. gen üzerindeki sayıların toplamı; T = olur.
2
• Köşegenler üzerine denk gelen sayıların toplamı birbirine Aşağıda T = 34 olan bir 4 x 4’lük sihirli kare gösterilmiştir.
eşit olacaktır.
T = 34
• Her satırdaki sayıların toplamı birbirine eşit olacaktır.
1 15 14 4 T = 34
• 3, 7 ve 8 rakamları tabloya yerleştirilmiştir.
12 6 7 9 T = 34
Buna göre, tablo kaç farklı şekilde doldurulabilir?
8 10 11 5 T = 34
A) 1 B) 2 C) 4 D) 6 E) 8
13 3 2 16 T = 34

T = 34
T=34 T=34T=34 T=34

5
2. a1, a2, a3, . . . an veri grubunun aritmetik ortalaması;
4 x
a1 + a2 + a3 + . . . + an
A. O. =
n Yukarıda verilen tablo 3 x 3’lük bir sihirli kare olduğuna göre,
formülüyle bulunur. x yerine yazılabilecek sayıların toplamı kaçtır?

Toplam 30 kişiden oluşan bir sınıftaki öğrencilerin bazıları seç- A) 8 B) 9 C) 10 D) 11 E) 12


meli A, bazıları da seçmeli B dersini seçiyor.

Bu durumda A dersini seçenlerin yaşlarının ortalaması 20, B der-


sini seçenlerin yaşlarının ortalaması 24 oluyor.

Daha sonra, A dersini seçen öğrencilerden 4 kişi, B dersini se-


çen öğrencilerden 4 kişi seçtikleri dersten vazgeçip A dersini se-
çen öğrenciler B dersini, B dersini seçen öğrenciler de A dersini
seçiyor.

Son durumda, A ve B dersini seçen öğrencilerin yaşlarının orta-


laması sırasıyla 22 ve 21 oluyor.

Buna göre, başlangıçta B dersini seçen kaç öğrenci vardır?

A) 12 B) 14 C) 16 D) 17 E) 18

98 PROBLEMLERİN RİTMİ
TEST
30
¤ Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 3 dakikadır.
¤ Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 326’daki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. İçinde sadece kırmızı, mavi ve beyaz renkli topların bulunduğu 3. Aşağıdaki şekilde bir tablet ekranındaki mayın tarlası oyunu ve-
bir kutudaki toplar ile ilgili aşağıdaki bilgiler veriliyor. rilmiştir.

• kırmızı topların sayısı, mavi topların sayısından 2 fazladır.

• beyaz topların sayısı, kırmızı topların sayısının yarısı kadar- 2


dır.
3 1
Buna göre, 3 2
I. beyaz top sayısı x ise, mavi top sayısı (2x – 2)’dir. 1
x+2
II. kutudaki toplam top sayısı x ise beyaz top sayısı tir.
5
III. kırmızı ve mavi topların toplam sayısı x ise, beyaz top sayısı
x+2
tir. Oyunun kuralları:
5
ifadelerinden hangileri doğrudur? • Bazı kutucuklarda mayınlar vardır.

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III • Diğer kutulardan bazılarında komşu kutucuklarda kaç tane
mayın olduğunu gösteren sayılar verilmiştir.
D) I ve II E) I ve III
İki kutunun , ortak bir kenar veya köşesi varsa bu kutucuklar
komşu kutucuklardır.

Buna göre, bu oyunda en çok kaç tane mayın vardır?

A) 4 B) 5 C) 6 D) 7 E) 8

2. Aşağıda verilen 3 x 3’lük tablo, şu kurallara göre doldurulacak-


tır.

• 1’den 9’a kadar olan rakamların hepsi birer kez kullanılacak-


tır.

• Her satıra yazılan sayıların çarpımı o satırın sağ tarafında ya-


zılı olan sayıya, her sütuna yazılan sayıların çarpımı ise o sü-
tunun altında yazılı olan sayıya eşit olacaktır.

1 72

b 70

a 4 72

30 54 224

1 ve 4 rakamları tabloya ipucu olarak yazılmıştır.

Buna göre, tablo doldurulduğunda a + b toplamı kaç olur?

A) 8 B) 10 C) 11 D) 12 E) 13

PROBLEMLERİN RİTMİ 99
TEST
31
¤ Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 3 dakikadır.
¤ Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 326’daki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. Bir dolap, bir sehpa ve bir vazo iki farklı biçimde yerleştirilmiş 3. İki doğal sayının çarpımı şöyle değişik bir yöntem kullanılarak
ve bazı ölçüler aşağıdaki iki şekilde verilmiştir. yapılır. Örneğin, 21 ile 35 sayısını çarpalım. Bunun için önce iki
sütundan oluşan bir tablo yapacağız.

• Birinci sütunun en üst gözüne 21 yazalım. Daha sonra 21’in


2 ile bölümünden elde edilen bölümü onun altına, o sayının
125 cm 35 cm 2 ile bölümünden elde edilen bölümü de onun altına yaza-
rak 1 bulana kadar devam edelim.

• İkinci sütunun en üst gözüne 35 yazalım. Daha sonra 35’i 2


ile çarpıp onun altına yazıp sonra elde edilen sayıyı da 2 ile
çarpıp onun altına yazarak birinci sütunun bittiği yere kadar
devam edelim.

• Birinci sütundaki tek sayıların karşısına denk gelen ikinci sü-


Şekil - 1 Şekil - 2
tundaki sayıların toplamı bize 21 x 35 işleminin sonucunu
Buna göre, vazonun boyu kaç cm’dir? verecektir.
A) 25 B) 30 C) 35 D) 40 E) 45 21 35
10 70
21 x 35 = 35+ 140 + 560
5 140
= 735 olur.
2 280
1 560
3. Kütleleri üzerinde yazılı olan ağırlıklar, bir eşit kollu terazinin ke- Yukarıdaki çarpma yöntemini öğrenen Tekin, aşağıdaki tabloyu
felerine şekildeki gibi yerleştirilerek terazi dengelenmiştir. hazırlamıştır.

Daha sonra Tekin yuvarlak içindeki iki sayıyı top-


layarak işlemin sonucu bulmuştur.

10 15 20 5
1 384

Buna göre, Tekin’in çarptığı iki sayı aşağıdakilerden hangisidir?


Terazinin kefelerindeki ağırlıklardan herhangi biri diğer kefeye
alınıp, aşağıdaki ağırlıklardan bir tanesi eksilen kefeye kondu- A) 16 ile 24 B) 17 ile 24 C) 15 ile 18
ğunda terazi yine dengeleniyor. D) 13 ile 24 E) 17 ile 48

10 gr 20 gr 30 gr 40 gr 50 gr

Buna göre, bu işlem sırasında yukarıda verilen beş ağırlıktan


hangisi kullanılamaz?

A) 10 gramlık B) 20 gramlık C) 30 gramlık

D) 40 gramlık E) 50 gramlık

100 PROBLEMLERİN RİTMİ


TEST
32
¤ Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 4 dakikadır.
¤ Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 326’daki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. Aşağıda gösterilen 4 x 3’lük tablonun bazı hücrelerinde çember 3. Ahmet ve Mehmet’in bir manavdaki elma, armut ve portakal
içine yazılı olan sayılar, içinde bulundukları hücre ile ortak kena- ürünlerinden kaçar kilogram aldıklarını gösteren tablo aşağıda
ra sahip olan hücrelerin içine yazılacak sayıların toplamına eşit- verilmiştir.
tir.
Elma Armut Portakal
a 13 b
Ahmet x x+1 x+2
12 16 Mehmet x–2 x–1 ?

7 23 Manavda elma, armut ve portakalın kilogram fiyatları sırasıyla


3 TL, 4,5 TL ve 5 TL’dir.
15 12
Ahmet ve Mehmet’in bu ürünler için manava ödedikleri para
miktarları birbirine eşittir.
7 sayısı ipucu olarak tabloya yazılmıştır.
Buna göre, Mehmet’in aldığı portakal miktarı kilogram cinsin-
Buna göre, a + b toplamı kaçtır?
den aşağıdakilerden hangisidir?
A) 6 B) 7 C) 8 D) 9 E) 10
A) x + 5 B) x + 4 C) x + 3

D) x + 2 E) x + 1

2. Özdeş A, B, C ve D bardaklarından üç tanesinde aynı miktarda 4. Bir test sınavında sorulan beş sorunun doğru cevapları birbirin-
su vardır. den farklı A, B, C, D, E seçenekleridir. Bu beş soruya Mert, Cem
ve Burak isimli üç öğrencinin verdiği cevaplar aşağıdaki tabloda
• A ve B bardaklarındaki toplam su miktarı, C ve D bardakla-
gösterilmiştir.
rındaki toplam su miktarından daha fazladır.
1. soru 2. soru 3. soru 4. soru 5. soru
• A ve C bardaklarındaki toplam su miktarı, B ve D bardakla-
rındaki toplam su miktarından daha azdır. Mert C D A E B

Buna göre; Cem D B A E C


Burak E D A B C
I. B ve C bardaklarında aynı miktarda su vardır.

II. D bardağındaki su miktarı A bardağındaki su miktarından Bu öğrencilerin verdikleri cevaplar ile ilgili şu bilgiler veriliyor.
daha azdır. • Burak, hiçbir soruya doğru cevap verememiştir.
III. B bardağındaki su miktarı D bardağındaki su miktarından • Mert, üç soruya doğru cevap vermişir.
daha az değildir.
• Cem, iki soruya doğru cevap vermiştir.
ifadelerinden hangileri her zaman doğrudur?
Buna göre, ikinci sorunun doğru cevabı hangi seçenektedir?
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II
A) A B) B C) C D) D E) E
D) II ve III E) Hepsi

PROBLEMLERİN RİTMİ 101


TEST
33
¤ Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 4 dakikadır.
¤ Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 326’daki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. 3. A, B ve C tamsayıları ile ilgili aşağıdakiler bilinmektedir.


Güncel yasalara göre, bir yerin ilçe olabilmesi için köy- • A negatif ise B ve C’nin her ikisi de negatiftir.
leri hariç en az 5000 nüfusa sahip olması gerekir. Bir
• A pozitifse B negatif değildir.
köyde belde belediyesi kurulabilmesi içinse en az 2000
nüfus gerekir. • B ve C’nin en çok biri pozitiftir.

Buna göre,
Bir ilçenin nüfusu bir tam kareye eşittir. I. A pozitif ise B ve C zıt işaretlidir.
İlçenin nüfusu; II. B ve C’nin ikisi de sıfır ise A pozitiftir.
• 200 artınca bir tam karenin 3 eksiğine III. B sıfır ise A ve C pozitiftir.
• 200 daha artınca bir tam karenin 8 eksiğine eşit oluyor. ifadelerinden hangisi yada hangileri kesinlikle doğrudur?
Buna göre, ilçenin başlangıçtaki nüfusu hangi doğal sayının ka- A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
resine eşittir?
D) I ve III E) I, II ve III
A) 100 B) 101 C) 102 D) 103 E) 104

2. Aybüke’nin 20 tanesi mavi gerisi beyaz olan toplam 39 tane bon- 4. 1– 2x 1, 2 ve 3 rakamları aşağıda gösterilen
cuğu vardır. 3 x 3 tablonun her bir hücresine her
satır ve sütunda rakam tekrarı olma-
6+
yacak şekilde yazılacaktır.

1

Mavi çizgilerle belirlenen kapalı bölgelerde yazılı olan rakam ve


işlem işareti, o bölgedeki hücrelere yazılacak olan sayılara uy-
gulanacak işlemi ve işlemden elde edilecek sonucu göstermek-
Şekilde görüldüğü gibi Aybüke, sol üst köşeden mavi boncukla tedir.
başlayıp her sıra ve sütunda renk değiştirerek bir kare oluşturu- Örneğin 6 +, o bölgedeki üç hücreye yazılacak olan sayıların top-
yor. lamının 6 olacağını ifade etmektedir. Tablodaki 1 rakamı ipucu
olarak yazılmıştır.
Olabilecek en büyük kareyi tamamladıktan sonra geriye her
bir renkten kaç boncuk kalır? Buna göre, tablo doğru olarak doldurulduğunda en üst satırın
görüntüsü aşağıdakilerden hangisi olur?
A) Hiç kalmaz
B) Her ikisinden de 1 adet A) B)
1 2 3 3 2 1
C) 1 mavi ve 2 beyaz
C) D) 2 3 1
D) Her ikisinden de 2 adet 1 3 2
E) 1 beyaz ve 2 mavi
E) 2 1 3

102 PROBLEMLERİN RİTMİ


P ro b l em l eri
Kesir

Sayı ve Genel Yaş Problemleri İşçi Problemleri


Yetenek Problemleri Kesir Problemleri

Çıkma Durumu Çıkan Soru Oranı


2020 2019 2018 2020 2019 2018

6,7 6,7 3,3

Müfredatta Önerilen Matematik Ders Saati Bu konuya dair ÖSYM’nin

Süre İçerisindeki Oranı bakış açısını ve bu konunun çalışma


tekniklerini öğrenmek için QR kodu
okutunuz.

8 ders saati % 2,7


Kesir Problemleri TEST -

Kesir Problemleri ‡ Bir sayının yarısının 1 fazlasının 3\à ü

} Bir x sayısının 1\A sı : x . 1\A = x\A dır.

} Bir bütünün 1\A sı alınırsa geriye 1 – 1\A sı kalır. Örneğin, bir adam
‡ Bir sayının karesinin 1\ß ünün 3 fazlası

borcunun 1\ß ünü öderse geriye borcunun 1 – 1\ß = 2\ß ü kalır.

} Kesir problemlerinde soruda istenen ifade, metindeki kesirlerin


paydalarının ortak katı seçilirse işlemler kolaylaşır. ‡ Bir sayının 1 fazlasının 2\ß ünün karesi

} “Su dolu bir kabın ağırlığı = Kabın boş ağırlığı + Kabın kapasitesi”
dir.
1
} Bir çubuğun bir ucundan 1\A sı kesilirse orta noktası sı kadar
2a } Aşağıda verilen cebirsel ifadeleri Türkçe cümlelerle yazınız.
kayar.

‡ x\ß + 1
} Aşağıda verilen cümleleri matematik diline çeviriniz.

‡ Bir sayının 2\ß ü


3x
‡ –1
2

‡ Bir sayının 3\à ünün 1 fazlası

‡ 2\ß . (x + 1)

‡ Bir sayının 1\ß ünün 2 fazlasının 1\Ş si


2
‡ (x\ß + 1)

‡ Bir sayının 1 eksiğinin 2\ß ü


x2
‡ –1
3

‡ Bir sayının 1 eksiğinin 2\ß ü 2


‡ 1\ß . (
3x
– 1)
2

‡ Bir sayının 1\ß fazlasının 2\ß ü

104 PROBLEMLERİN RİTMİ


TEST - Kesir Problemleri

} Aşağıda verilen cümleleri cebirsel ifade biçiminde yazınız. } Bir top her zıpladığında bir önceki yüksekliğinin 2\ß üne kadar yük-
seliyor.
‡ A sayısı B sayısının 4\ß üne eşittir
Bu top x m yükseklikten bırakılırsa 1., 2. ve 3. zıplamadan sonra
‡ x sayısı, y’nin 1\ß ünün 1 eksiğine eşittir.
yükseldiği değerleri ifade ediniz.

Başlangıç 1. Zıplama 2. Zıplama 3. Zıplama


‡ x’in 3\à ü, y’nin 2\ß üne eşittir.
xm

‡ x’in 2\ß ü ile y’in 1\Ş sinin toplamı 20’dir.

‡ x’in 3\Ş sinin 1 eksiği, y’in 1 fazlasının 1\ß üne eşittir. } Aşağıda verilen bilgilere göre beş arkadaşın para miktarlarını ifa-
de ediniz.

‡ Ahmet’in parası, Berk’in parasının 3\Ş sine eşittir.

} A sınıfındaki kız öğrenci sayısı, B sınıfındaki erkek öğrenci sayısı- ‡ Berk ile Cem’in paralarının toplamı 60 TL’dir.

nın 2\ß üne eşittir. ‡ Deniz’in parası, Cem’in parasının yarısıdır.

‡ Erdem ile Deniz’in paralarının toplamı 100 TL’dir.


‡ B sınıfında toplam 36 öğrenci vardır

‡ A ve B sınıflardaki erkek öğrenci sayılarının toplamı 28’dir. Ahmet Berk Cem Deniz Erdem

Bu bilgilere göre tabloyu doldurunuz.

A Sınıfı B Sınıfı
Kız Öğrenci
} Eş bölmelerden oluşmuş aşağıdaki şekillerin istenen kadar kısmı-
Erkek Öğrenci
nı boyayınız.

‡ 2\ß ü

} A kutusundaki bilye sayısı, B kutusundaki bilye sayısının 3\Ş sine,

C kutusundaki bilye sayısının 1\à üne eşittir.

Bu bilgilere göre tabloyu doldurunuz.

A Kutusu B Kutusu C Kutusu

‡ 3\à ünün 2\á i

PROBLEMLERİN RİTMİ 105


Kesir Problemleri TEST - 20

SORU DETAYI

20
¤ ÖSYM tarihinde bu soru tipinden 3 soru çıkmıştır.

¤ Bu soru tipi en son 2019 TYT’de çıkmıştır.

SO
2019 - TYT

RU
Problemi oku
Emel, içtiği su miktarını hesaplayabilmek için şekilde ve-
rilen su şişesinin dik dairesel silindir biçimindeki 2 litre- Denklemi kur
lik kısmını önce 4 eşit parçaya, sonra da her bir parçayı
5 eşit parçaya bölerek ölçeklendirmiştir.
Bu soru tipine dair detaylı
Emel içinde 2 litre su bulunan şişesindeki suyun bir kıs-
Denklemi çöz çözüm videosunu izlemek
için QR Kodu okutunuz.
mını içtikten sonra şişede oluşan görünümü yanda ve-
rilmiştir.

Buna göre, Emel bu şişeden kaç litre su içmiştir?

1 3 2 3 4
ÇÖZÜM
A) B) C) D) E)
4 4 5 5 5
2 litrelik kısım önce 4 eşit parçaya sonra da her bir
parça 5 eşit parçaya ayrıldı ise şişedeki su 20 eşit
parçaya bölünmüştür.
2 1
Yani her iki çizgi arası = litre suya karşılık
20 10
gelir.
Şekilden görüldüğü gibi içilen su miktarı 8 parça-
ya karşılık geldiğine göre, Emel bu şişeden

NASIL ÇÖZÜLÜR 8.
1 4
= litre su içmiştir.
10 5
Cevap E

\ Bir bütünün belirli parçalara ayrılıp bu parçaların paylaştırılmasını ya


da bu parçaların bir kısmının eksiltilmesini içeren bu soru tipi, bütü-
nü oluşturan parçaların her birinin belirttiği miktar üzerinden işlem
yapılarak çözülür.

NASIL ÇÖZÜLMEZ
 Bu soru tipinde değişken kullanmaya ve denklem kurmaya genellikle
ihtiyaç kalmaz. Gereksiz durumlarda denklemle soruyu çözmeye ça-
lışmak vakit kaybına sebep olur.

106 PROBLEMLERİN RİTMİ


TEST - 20 Kesir Problemleri

Bu testi süre tutmadan, sadece soru tipinin mantığını anlayarak doğru çözmeye çalışınız.

1. Yakıt deposu 2 lt olan bir motorsikletin yakıt göstergesi aşağı- 3.


daki gibi önce 5 eş parçaya sonra da bu parçalar 3 eş parçaya
ayrılmış biçimde tasarlanmıştır.

Münevver Hanım çocukları için yaptığı pastayı şekildeki gibi 5


F E eşit dilime ayırmıştır.
Gösterge, yakıt azaldıkça saat yönünde hareket etmektedir. Pastanın 2 dilimini 3 çocuğuna, her birine eşit pasta düşecek şe-
Başlangıçta yakıt deposu dolu olan bu motor bir süre yol al- kilde paylaştırmıştır.
dıktan sonra yakıt göstergesinin görünümü yukarıdaki gibi ol- Geriye kalan 3 dilimini de 4 komşusuna eşit miktarlarda ikram
duğuna göre motor yol boyunca kaç lt yakıt harcamıştır? etmiştir.
A) 1\ß B) 2\ß C) 1 D) 3\Ş E) 5\ß Buna göre bir çocuğa düşen pasta miktarı, bir komşuya düşen
pasta miktarının kaç katıdır?

A) 3\á B) 2\ß C) 6\ã D) 7\ä E) 8\å

2. Çekildiğinde normal boyunun 5 katına ulaşan bir lastiğin çekil- 4. Dairesel bir pistte yapılacak 4 turluk bir yarışa 256 kişi katılmış-
miş ve normal haliyle görünümleri aşağıdaki gibidir. tır.

Her turun sonunda, o tura katılan koşucuların 1\à ü yarışı bırak-


Normal mıştır.
Çekilmiş Buna göre, tüm turları tamamlayan yarışçı sayısı kaçtır?

A) 34 B) 35 C) 93 D) 37 E) 94
Üzerindeki desenlerle 5 eş parçaya ayrılmış olan bu lastiğin
normal hâldeki 2 parçasının uzunluğu, çekilmiş hâldeki 3 par-
çasının uzunluğunun kaçta kaçıdır?

A) ¿/õ B) À/õ C) 1\á D) Â/õ E) 1\ß

PROBLEMLERİN RİTMİ 107


Kesir Problemleri TEST - 21

SORU DETAYI

21
¤ ÖSYM tarihinde bu soru tipinden 5 soru çıkmıştır.

¤ Bu soru tipi en son 2006 ÖSS’de çıkmıştır.

SO
2006 - ÖSS

RU
Problemi oku
Hangi sayının 3 eksiğinin 2\ß ü aynı sayının 5 eksiğine eşittir?

A) 6 B) 7 C) 8 D) 9 E) 12 Denklemi kur

Bu soru tipine dair detaylı


Denklemi çöz çözüm videosunu izlemek
için QR Kodu okutunuz.

ÇÖZÜM
Metinde 2\ß ifadesi geçtiği için istenen sayıya 3x
diyelim.
Bazı durumlarda bu seçim gereksiz bile olsa değiş-
kenin paydanın katı olarak seçilmesinin bir külfe-
ti olmaz.
Denklemi kurarsak, (3x – 3) . 2\ß = 3x – 5 olur.

3(x – 1) . 2\ß = 3x – 5

2x – 2 = 3x – 5
NASIL ÇÖZÜLÜR 3 = x bulunur.

\ Bu tip sorularda istenen sayıya, x demek yerine metinde geçen kesrin Sayımız 3x olsun demiştik bu durumda
veya kesirlerin paydalarının katı olacak şekilde bir değişken kullanmak 3 . x = 3 . 3 = 9 bulunur.
(3x, 5x gibi) işlemleri kolaylaştıracaktır.
Cevap D

NASIL ÇÖZÜLMEZ
 Denklemi kurarken kullanacağımız parantez ve işlemlere dikkat edil-
mezse çok basit hatalar bize pahalıya malolabilir.

108 PROBLEMLERİN RİTMİ


TEST - 21 Kesir Problemleri

Bu testi süre tutmadan, sadece soru tipinin mantığını anlayarak doğru çözmeye çalışınız.

1. I. Bir sayının 2 katının 2 eksiğinin yarısının 1 fazlası. 3. Hangi sayının 5 fazlasının 3\á i aynı sayının 7 eksiğine eşittir?

II. Bir sayının 3 fazlasının 1\ß ünün 1 eksiği A) 5 B) 10 C) 15 D) 18 E) 25

III. Bir sayının yarısının yarısı ile aynı sayının 3\à ünün toplamı

Yukarıdakilerden hangisinde ilgili sayıya uygulanan işlemlerin


sonucu yine aynı sayıya eşittir?

A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III

D) Yalnız III E) I, II ve II

2. 4.
C
B D

A E

Kakolu Meyveli

Yukarıda verilen aynı ağırlıktaki iki pastadan kakaolu olan 8 eşit


parçaya, meyveli olan ise 5 eşit parçaya bölünmüştür.
Şekildeki yakıt göstergesinde yakıt azaldıkça ibre saat yönünün
tersine hareket etmektedir. Yakıt deposu 60 litredir. Kakaolu pastanın 1 diliminin yarısı, meyveli pastanın 1 dilimi-
nin 1\ ß ünden 10 gram eksik olduğuna göre, 1 dilim meyveli
Yakıt göstergesinin ibresi şekildeki konumda olan bir aracın ya-
pasta kaç gramdır?
kıt deposunun dolu kısmı, boş kısmının 2\ß ü kadardır.

Bu depoya 19 litre daha yakıt ilave edilince ibrenin konumu A) 360 B) 400 C) 420 D) 440 E) 480
aşağıdakilerden hangisindeki gibi olur?

A) B ile C arasında B ye yakın


B) B ile C arasında C ye yakın
C) C noktasında
D) C ile D arasında C ye yakın
E) C ile D arasında D ye yakın

PROBLEMLERİN RİTMİ 109


Kesir Problemleri TEST - 22

SORU DETAYI

22
¤ ÖSYM tarihinde bu soru tipinden 10 soru çıkmıştır.

¤ Bu soru tipi en son 1996 ÖSS’de çıkmıştır.

SO
1996 - ÖSS

RU
Problemi oku
Bir öğrenci bir testteki soruların önce 1\à ünü, sonra da kalan soruların
1\á ini cevaplamıştır. Bu öğrenci 16 soru daha cevaplasaydı testteki so- Denklemi kur
ruların yarısını cevaplamış olacaktı.
Bu soru tipine dair detaylı
Buna göre, testte toplam kaç soru vardır? Denklemi çöz çözüm videosunu izlemek
için QR Kodu okutunuz.
A) 140 B) 150 C) 160 D) 170 E) 180

ÇÖZÜM
Testteki soruların tamamı 20x olsun.

İlk çözülen soru sayısı: 20x. 1\à = 5x

Kalan soru sayısı: 20x ‒ 5x = 15x


İkinci durumda çözülen soru sayısı: 15x . 1\á = 3x

Bu iki durumda çözülen toplam soru sayısı:

NASIL ÇÖZÜLÜR 5x + 3x = 8x
16 soru daha çözünce testteki soruların yarısı çö-
\ Testteki soruların tamamına x demek yerine metinde yer alan 1\à ve 20x
zülmüş olacağına göre, 8x + 16 =
2
1\á kesirlerinin paydalarının ortak katı olan 20x diyebiliriz. Bu tip soru-
8x + 16 = 10x
larda bu seçim işlem kolaylığı sağlar.
2x = 16
x = 8 olup
Testteki toplam soru sayısı: 20x = 20 . 8 = 160
NASIL ÇÖZÜLMEZ Cevap C

 Dikkat edilirse soruların önce 1\à ü sonra da kalan soruların 1\á i ce-
vaplanmıştır. Burada “kalan soruların” ifadesi “tüm soruların” biçi-
minde anlaşılırsa ciddi bir hataya düşülmüş olur.

110 PROBLEMLERİN RİTMİ


TEST - 22 Kesir Problemleri

Bu testi süre tutmadan, sadece soru tipinin mantığını anlayarak doğru çözmeye çalışınız.

1. Bir kişi tarifesindeki internet paketinin önce 1\â sını sonra da ka- 3. Gündüz süresinin, gecenin 2\ß ü kadar olduğu bir günde gündü-
lan internet miktarının 2\á ini kullanıyor. zün bir kısmını uyuyarak geçiren bir kedi, gecenin de 3\à ünü uyu-

Bu kişi 1 GB daha internet kullanırsa tüm internet paketinin yarak geçirmiştir.


1\ß ü kalmış oluyor. Bu kedi bir günde toplam 14 saat uyuduğuna göre, gündüz kaç
saat uyanık kalmıştır?
Buna göre, bu kişinin internet paketinin tamamı kaç GB’tır?
A) 6 B) 6,4 C) 6,8 D) 7 E) 7,2
A) 4,8 B) 5 C) 6 D) 6,4 E) 7,2

2. Ilgaz bebek, her gün A ve B marka bebek mamalarından yemek- 1 1


4. Bir memur, maaşının ünü ev kirasına geriye kalanının ünü
tedir. 3 4
kredi kartı borcuna yatırıyor.
B Son durumda memurun elinde 3 bin lirası kaldığına göre, ev
kirası, kredi kartı borcundan kaç lira fazladır?
A
A) 1000 B) 1200 C) 1500 D) 1600 E) 1800

600 gr 800 gr

A marka mama 600 gramlık, B marka mama ise 800 gramlık ku-
tularda satılmaktadır. Her iki markanın içinden birbirinden fark-
lı ölçek kaşığı çıkmaktadır ve Ilgaz A mamasından günde 1 ölçek,
B mamasından günde 2 ölçek yemektedir.

Ilgaz yeni açılan iki kutuya başladıktan 6 gün sonra A maması-


nın 1\Ş si, B mamasının 3\á i bitmiş oluyor.

Buna göre, B mamasının bittiği gün, A mamasından kaç gram


kalmıştır?

A) 50 B) 80 C) 100 D) 120 E) 140

PROBLEMLERİN RİTMİ 111


Kesir Problemleri TEST - 23

SORU DETAYI

23
¤ ÖSYM tarihinde bu soru tipinden 9 soru çıkmıştır.

¤ Bu soru tipi en son 2011 YGS’de çıkmıştır.

SO
2011 - YGS

RU
Problemi oku
Bir otobüse 3 kadın binerse yolcuların 2\ß ü kadın oluyor. Eğer otobüs-
ten 4 erkek inseydi yolcuların 1\à ü erkek olacaktı. Denklemi kur
Buna göre, otobüsteki yolcu sayısı kaçtır?
Bu soru tipine dair detaylı
A) 32 B) 24 C) 21 D) 28 E) 30 Denklemi çöz çözüm videosunu izlemek
için QR Kodu okutunuz.

ÇÖZÜM
Kadın yolcu sayısı x, erkek yolcu sayısı y olsun.
Kadın Erkek
İlk durum ´ x y
2. durum ´ x + 3 y
Denklem 1 ´ x + 3 = 2\ß . (x + y + 3)
´ x – 2y = – 3
Kadın Erkek
İlk durum ´ x y
3. durum ´ x y–4
NASIL ÇÖZÜLÜR Denklem 2 ´ y – 4 = 1\à . (x + y – 4)
´ 3y – x = 12
\ Bu tip sorularda iki çokluk arasında oranlı veya kesirli işlem becerisi
öne çıkmaktadır. Metindeki ilk ve son durum kıyaslanarak denklem Denklem 1 ve Denklem 2 ortak çözülürse,
kurulursa çözümü gayet kolay sorulardır. x – 2y = – 3
+ 3y – x = 12
y=9
y = 9 ´ x − 2 . 9 = – 3 ´ x = 15

NASIL ÇÖZÜLMEZ Otobüsteki toplam yolcu sayısı x + y = 9 + 15 = 24


bulunur.
 Seçeneklerden gitmek bazen ciddi vakit kayıplarına sebep olabilir. Hat- Cevap B

ta bazı sorularda seçeneklerden hareketle sonuca ulaşamayız.

112 PROBLEMLERİN RİTMİ


TEST - 23 Kesir Problemleri

Bu testi süre tutmadan, sadece soru tipinin mantığını anlayarak doğru çözmeye çalışınız.

1. 48 yolcusu olan bir otobüsten 5 bayan 4 erkek inince, bayan yol- 3. Bir ülkede iletişim hizmeti veren üç GSM operatörü vardır. Ocak
cu sayısının erkek yolcu sayısına oranı 5\ä oluyor. ayı içinde üç operatörden A’nın abonelerinin 1\à ü B operatörü-

Bu otobüse 4 bayan ve 4 erkek binseydi bayan yolcu sayısının ne numara taşıma işlemi yaptırmıştır. Şubat ayında ise B opera-
erkek yolcu sayısına oranı kaç olurdu? törünün abonelerinin 1\ß ü C operatörüne numara taşıma işle-
mi yapmıştır.
A) 1\à B) 1\Ş C) 1\ß D) 3\à E) 4\á
Son durumda, her üç GSM operatörünün de abone sayısı 18
milyon olduğuna göre, Ocak başı itibariyle C operatöründe kaç
abone mevcuttur? (Bu iki ay içinde operatörlerden başka abo-
ne giriş-çıkışı olmamıştır.)

A) 9 B) 8 C) 7 D) 6 E) 5

2. Şekildeki bilgisayar ekranın- 4. Pil kapasiteleri eşit olan iki telefonda aynı anda oyun oynanma-
daki oyun iki kişilik bir oyun- ya başlandığında birinin şarjı 3 saatte, diğerinin şarjı 4 saatte ta-
dur. Oyun aşağıdaki gibi oy- mamen bitmektedir.
nanmaktadır.
Bu iki telefon ile pilleri dolu iken aynı anda oyun oynanmaya
başladıktan kaç saat sonra birinin şarjı diğerinin şarjının 2\ß ü
olur?

• Tamamen boş olan tabloda herhangi bir kutucuğa tıklandı- A) Í/ó B) Î/ó C) Ñ/ï D) Ë/í E) 2
ğında bu kutucukla birlikte bitişik karelerden bazıları kırmı-
zıya boyanmaktadır.

• Yukarıdaki şekil her iki oyuncunun birer kez tıklama yaptık-


tan sonraki oluşan şekildir.

• İkinci tıklamalarında oyunculardan biri kalan boş kutuların


2\ã si, diğer oyuncu da son kalan boş kutuların 3\á i boyana-
cak şekilde tıklama yapmıştır.

Buna göre, en son durumdaki boyalı kutuların sayısının, birin-


ci tıklamalar sonrasındaki boyalı olmayan kutu sayısına oranı
kaçtır?

A) 1\Ş B) 3\à C) 1 D) 8\å E) 5\â

PROBLEMLERİN RİTMİ 113


Kesir Problemleri TEST - 24

SORU DETAYI

24
¤ ÖSYM tarihinde bu soru tipinden 9 soru çıkmıştır.

¤ Bu soru tipi en son 2019 TYT’de çıkmıştır.

SO
2019 - TYT

RU
Problemi oku
Defne’nin 7 arkadaşı, Defne’ye ortak bir hediye almaya karar vermiş ve
hediyenin tutarını aralarında eşit olarak paylaşmayı planlamışlardır. Ali, Denklemi kur
Buse ve Can’ın yeteri kadar parası olmadığından her biri payına düşen
miktarın yalnızca yarısını verebilmiştir. Bunun üzerine, diğer dört arka-
Bu soru tipine dair detaylı
daş hediyenin kalan tutarını kendi aralarında eşit olarak bölüşmüşlerdir. Denklemi çöz çözüm videosunu izlemek
için QR Kodu okutunuz.
Bu dört arkadaştan her biri planlanandan 6 TL daha fazla verdiğine gö-
re, alınan hediyenin tutarı kaç TL dir?

A) 112 B) 126 C) 140 D) 147 E) 154


ÇÖZÜM
Hediyenin tutarı x TL olsun. İlk durumda her biri-
ne x\ã TL düşüyor. Ali, Buse ve Can’ın herbiri yeter-
li paraları olmadığı için kendilerine düşen payın
yarısını yani x/ô er TL ödüyorlar.

3x
Bu üç kişinin payından kalan TL yi diğer dört
14
kişi eşit olarak paylaşıyorlar. Yani bu dört kişinin
3x
NASIL ÇÖZÜLÜR
herbiri planlanandan
56
TL fazla para ödüyor ki
bu soruda geçen 6 TL ye eşittir.
3x
= 6 ´ x = 112
56
\ Bir işin veya bir miktar paranın paylaşımını konu alan bu tip sorular- TL bulunur.
da ilk durumdaki paylaşım ile sonraki durumdaki paylaşım arasında
Cevap A
denklem kurulur.

NASIL ÇÖZÜLMEZ
 Bu tip sorularda kişi başına düşen pay esas alınarak denklem kurulur-
sa çözüm kolay olur. Paylaşılan çokluk esas alınarak işlem yapılması ba-
zen yorucu olabilir.

114 PROBLEMLERİN RİTMİ


TEST - 24 Kesir Problemleri

Bu testi süre tutmadan, sadece soru tipinin mantığını anlayarak doğru çözmeye çalışınız.

1. Bir miktar çiçekten her demette eşit sayıda çiçek olacak şekilde 3. m > 5 olmak üzere, n tane ceviz, m kişi yerine m ‒ 5 kişiye eşit
12 demet hazırlanıyor. Yine her demette eşit sayıda çiçek ola- olarak paylaştırılsa her bir kişiye düşen ceviz sayısı kaç artar?
cak şekilde 8 demet hazırlansaydı her demetteki çiçek sayısı 5
m–n m+n n
fazla olacaktı. A) B) C)
m(m + 5) m(m – n) m(m – 5)
Bu çiçeklerden, her demette eşit sayıda çiçek olacak şekilde 5n 3n
D) E)
15 demet hazırlanırsa bir demette kaç çiçek bulunur? m(m – 5) m(m – 5)

A) 4 B) 6 C) 8 D) 10 E) 12

2. 4.
B A
9x

C D
Fındıklı Fıstıklı

2x
Yukarıdaki şekilde verilen iki çikolatadan fındıklı olanı 9 eş par-
çadan, fıstıklı olanı ise 16 eş parçadan oluşmaktadır.

Yukarıda bir çivinin duvara çakılmadan önceki ve çakıldıktan son- Fındıklı çikolatanın ¿/ò si ile fıstıklı çikolatanın ¿/õ inin ağırlığı
raki resmi verilmiştir. eşittir.

Çivinin duvara çakılmadan önceki orta noktası B, çakıldıktan son- Buna göre, fıstıklı çikolatanın en az kaç dilimi fındıklı çikolata-
ra görünen kısmının orta noktası C dir. nın 45 dilimine eşit olur?

|CD| = 2x br A) 72 B) 64 C) 60 D) 56 E) 48

|AB| = 9x br

olduğuna göre, çivinin kaçta kaçı duvara çakılmıştır?

A) 1\å B) 2\å C) 1\ß D) 4\å E) 5\å

PROBLEMLERİN RİTMİ 115


Kesir Problemleri TEST - 25

SORU DETAYI

25
¤ ÖSYM tarihinde bu soru tipinden 6 soru çıkmıştır.

¤ Bu soru tipi en son 2001 ÖSS’de çıkmıştır.

SO
2001 - ÖSS

RU
Problemi oku
Bir kabın ağırlığı boşken a gram, 1\á i su ile doluyken b gramdır.

Bu kabın tamamı su ile doluyken ağırlığı kaç gramdır? Denklemi kur

A) 5b ‒ 4a B) 5b ‒ a C) 4a ‒ b
Bu soru tipine dair detaylı
Denklemi çöz çözüm videosunu izlemek
D) 5a + b E) 4a + 5b için QR Kodu okutunuz.

ÇÖZÜM
Kabın kapasitesi 5k gram olsun.
Boş kabın ağırlığı a gram verilmiş.

Kabın 1\á i doluyken ağırlığı b gram ise, k + a = b


olur.
Bizden istenen kabın tamamı su dolu iken kaç gram
geleceği olduğundan, a + 5k sorulmaktadır. Fakat
bunu a ve b cinsinden bulmalıyız çünkü seçenek-
ler bu şekilde verilmiştir.

NASIL ÇÖZÜLÜR k + a = b ´ k = b ‒ a olup a + 5k ifadesinde k ye-


rine b ‒ a yazalım.
\ Bu tip sorularda kabın boş ağırlığı ve kabın kapasitesinin durumuna a + 5k = a + 5.(b ‒ a) = 5b ‒ 4a bulunur.
göre iki denklem kurulup ortak çözüm yapılır. Kabın kapasitesi metin- Cevap A
de geçen kesrin payının katı olarak seçilirse işlem kolaylığı olur.

NASIL ÇÖZÜLMEZ
 Bu tip sorularda farklı çözüm teknikleri olsa da her yöntem her soru-
da pratiklik sağlamamaktadır. O yüzden farklı yöntem arayışı zaman
kayıplarına sebep olabilir.

116 PROBLEMLERİN RİTMİ


TEST - 25 Kesir Problemleri

Bu testi süre tutmadan, sadece soru tipinin mantığını anlayarak doğru çözmeye çalışınız.

1. Bir şurup şişesinin ağırlığı boşken x gram, 2\ß ü dolu iken y gram- 3. Tam dolu olan bir meyve suyu şişesinin ağırlığı a gramdır. Mey-
dır. ve suyunun 1\à ü içildiğinde şişenin ağırlığı b gram gelmektedir.
Buna göre, bu şişe kaç gram şurup alabilmektedir?
Buna göre, boş şişenin ağırlığı kaç gramdır?
3y – 3x 2y – 3x y–x
A) B) C) A) 4a ‒ 3b B) 4b ‒ 3a C) 3b ‒ 4a
2 2 2
2y – 3x y + 3x D) 3a + 4b E) 4b ‒ 2a
D) E)
3 2

2. 4. 1
Boşken ’ü doluyken
3
A1 x 2x ‒ 3y

A2 y 3y ‒ x

Yukarıdaki tabloda A1 ve A2 kaplarının boşken ve 1\ß ü su ile do-


Üçte biri su dolu İçteki tam dolu iç
Boş pet bardak lu iken ağırlıkları gram cinsinden verilmiştir.
pet bardak içe iki pet bardak
(x gram)
(y gram) (z gram) Bu kapların kapasiteleri eşit olduğuna göre, boş ağırlıklarının
oranı aşağıdakilerden hangisi olabilir?
Yukarıda özdeş pet bardakların değişik durumlara göre ağırlık-
ları verilmiştir. A) 2\ß B) 4\á C) 3\á D) 3\à E) 2\á
Buna göre, z’nin x ve y türünden değeri aşağıdakilerden han-
gisidir?

A) 2y ‒ 3x B) y ‒ 3x C) 2y + 3x

D) 3y ‒ x E) 3y ‒ 2x

PROBLEMLERİN RİTMİ 117


Kesir Problemleri TEST - 26

SORU DETAYI

26
¤ ÖSYM tarihinde bu soru tipinden 6 soru çıkmıştır.

¤ Bu soru tipi en son 2001 ÖSS’de çıkmıştır.

SO
2001 - ÖSS

RU
Problemi oku
Bir benzin tankının içinde bir miktar benzin vardır. Tanka 300 litre ben-
zin ilave edilirse tankın 5\å u doluyor. Oysa tanka benzin konmayıp tank- Denklemi kur
tan 100 litre benzin boşaltılırsa tankın 1\å u dolu olarak kalıyor.
Bu soru tipine dair detaylı
Buna göre, tankın tamamı kaç litre benzin alır? Denklemi çöz çözüm videosunu izlemek
için QR Kodu okutunuz.
A) 500 B) 600 C) 700 D) 800 E) 900

ÇÖZÜM
Metinde geçen kesirlerin paydası 9 olduğundan
tankın kapasitesine 9x litre diyelim. Başlangıçta
tankın içindeki benzin miktarı y litre olsun.
Tanka 300 litre benzin ilave edilince tankın 5\å u
dolduğuna göre, y + 300 = 5x (*) olur.
Tanka benzin konmayıp tanktan 100 litre benzin

NASIL ÇÖZÜLÜR boşaltılınca tankın 1\å u dolu olduğuna göre,

y ‒ 100 = x (**) olur.


\ Bu soru tipi, ÖSYM sınavlarında neredeyse birbirinin kopyası olacak
biçimde gelmiş olup tankın veya deponun kapasitesi metinde geçen (*) ve (**) denklemleri ortak çözülürse,
kesrin paydasının katı seçilir. Metinde verilen bilgilerle tek ya da iki y + 300 = 5x
denklem kurulup deponun ya da tankın kapasitesi bulunur.
– y – 100 = x
400 = 4x
100 = x olur.
NASIL ÇÖZÜLMEZ Bu durumda tankın kapasitesi, 9x = 9 . 100 = 900
litre bulunur.
 Bu tip soruların pratik çözümleri de mümkündür. Örneğin bu soru da
Cevap E
400 litrelik farkın tankın 4\å una karşılık geldiğini farketmişseniz tan-
kın kapasitesinin 900 olduğunu çok rahat görebilirsiniz. Fakat bazı so-
rularda ters-köşe olabilirsiniz dikkat!

118 PROBLEMLERİN RİTMİ


TEST - 26 Kesir Problemleri

Bu testi süre tutmadan, sadece soru tipinin mantığını anlayarak doğru çözmeye çalışınız.

1. Bir su deposunun içinde belli bir miktar su vardır. 3. Bir göletin 5\ ã si doludur. Şiddetli yağmur sonrası gölete akan

• Deponun içine 2 ton su eklenirse deponun 3\ä i dolmuş olu- 10000 ton sudan dolayı göletten hacminin 2\ã si kadar su taşmış-
yor. tır.
• Depoya su konmayıp 4 ton su boşaltılırsa deponun 1\ä i do- Buna göre, göletin hacmi kaç tondur?
lu oluyor.
A) 27500 B) 23200 C) 17500
Buna göre, bu deponun tamamı kaç ton su alır?
D) 15750 E) 15500
A) 36 B) 24 C) 18 D) 16 E) 12

2. 4. Bir kamyonun yakıt deposu başlangıçta Şekil – 1 deki gibi yarı-


sına kadar doludur.

Elektrik telleri yaz ve kış aylarında sıcak ve soğuğun etkisiyle uza- • Deponun yarısı dolu • Deponun tam dolu olması
yıp kısalmaktadır. için 90 lt yakıt gereklidir.
Şekil – 1 Şekil – 2
İki direk arasına çekilmiş olan bir telin uzunluğu,

• Kışın normal uzunluğunun ¿/ú i kadar kısalırken, Bu yakıtın 1\ä i kullanıldığında Şekil – 2 deki görüntü ortaya çıkı-
yor.
• Yazın normal uzunluğunun ¿/ú ı kadar uzamaktadır.
Buna göre, deponun tamamı kaç litre yakıt alır?
Bu telin yaz-kış uzunluk farkı 105 cm olduğuna göre, telin nor-
mal uzunluğu kaç metredir? A) 184 B) 160 C) 150 D) 144 E) 135

A) 20 B) 22 C) 24 D) 26 E) 28

PROBLEMLERİN RİTMİ 119


Kesir Problemleri TEST - 27

SORU DETAYI

27
¤ ÖSYM tarihinde bu soru tipinden 5 soru çıkmıştır.

¤ Bu soru tipi en son 2002 ÖSS’de çıkmıştır.

SO
2002 - ÖSS

RU
Problemi oku
Belirli bir yükseklikten bırakılan bir top, yere vuruşundan sonra bir ön-
ceki düşüş yüksekliğinin 2\å u kadar yükselmektedir. Denklemi kur
Top yere üçüncü vuruşundan sonra 8 cm yükseldiğine göre, başlangıç-
ta kaç cm’den bırakılmıştır? Bu soru tipine dair detaylı
Denklemi çöz çözüm videosunu izlemek
A) 621 B) 628 C) 720 D) 729 E) 738 için QR Kodu okutunuz.

ÇÖZÜM
Top x cm’den bırakılmış olsun.

1. yere vuruşundan sonra 2\å . x


2
2. yere vuruşundan sonra 2\å . 2\å . x = (2\å) . x cm
yerden yükselir.

Top 3. yere vuruşundan sonra 8 cm yükseldiğine


3
göre, (2\å) . x = 8 ´
8
.x = 8
729
x = 729 cm bulunur.
Cevap D

NASIL ÇÖZÜLÜR
NASIL ÇÖZÜLMEZ
\ Bir çokluğun art arda belli bir oranda azalmasını veya
artmasını içeren bu tip sorularda metindeki artış ve-  Bazen kalıp dışına çıkan benzer sorularla karşılaşılabi-
ya azalışın bir kaç adım sonraki durumunu formülize lir. Soruda istenen kısım dikkatli okunmazsa basit ha-
edersek kolaylıkla sonuca ulaşabiliriz. talar pahalıya malolabilir.

120 PROBLEMLERİN RİTMİ


TEST - 27 Kesir Problemleri

Bu testi süre tutmadan, sadece soru tipinin mantığını anlayarak doğru çözmeye çalışınız.

1. 3. Koray bir test kitabını aşağıdaki şekilde bitiriyor.

• Önce günde 150 soru çözerek 2\ß ünü

• Sonra günde 120 soru çözerek kalan kısmını bitiriyor.

Koray test kitabının tamamını 13 günde çözdüğüne göre, ki-


tapta kaç soru vardır?
... A) 1200 B) 1440 C) 1500 D) 1800 E) 2000

Yerden yukarı doğru atılan bir top yere her çarptığında düştüğü
yüksekliğin 2\á i kadar zıplamaktadır.

Top yere üçüncü kez çarpıncaya kadar düşey olarak 15,6 m yol
aldığına göre, top ilk atıldığında kaç metre yükselmiştir?

A) 4,4 B) 5 C) 5,2 D) 5,6 E) 6

2. Aylık geliri sabit olan bir memur, her ay maaşının 1\à ünü konut 4. Bir lastik her çekilişte önceki uzunluğunun 1\ß ü kadar uzatılmak-
tadır.
kredisi taksitine, 1\A sını da çocuğunun servis taksitine yatırmak-
tadır. Lastik dördüncü çekilişte 32 cm uzadığına göre, lastik başlan-
gıçta kaç cm uzunluktadır?
Bu memurun 6 ayda her iki taksit için yatırdığı toplam para 2
aylık maaş tutarına eşit olduğuna göre, a değeri kaçtır? A) 37,5 B) 39 C) 40,5 D) 42 E) 44

A) 12 B) 10 C) 8 D) 6 E) 4

PROBLEMLERİN RİTMİ 121


TEST
1
 Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 6 dakikadır.
 Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 327’deki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. Bir aracın yakıt göstergesi deponun 2\á inin dolu olduğunu gös- 3. Pazara çıkan Ayşe Teyze parasının 2\ á i ile 3 kilo domates ve
termektedir. 4 kilo salatalık alıyor. Kalan parası ile de 4 kilo domates ve 7 ki-
Depoya 21 litre daha yakıt konulduğunda gösterge deponun 1\à lo salatalık alabiliyor.
ünün boş olduğunu gösterdiğine göre, aracın deposu kaç litre Buna göre, 1 kilo salatalığın fiyatı 1 kilo domatesin fiyatının
kapasitededir? kaç katıdır?

A) 60 B) 56 C) 54 D) 52 E) 48 A) 3\à B) 2\ß C) 1\à D) 1\ß E) 1\Ş

4.
2.
2
3 1

4 0

5 7
6 6 eşit dilime ayrılmış olan yukarıdaki pastanın 1\ß ü yenildikten
sonra kalan pasta 5 kişiye eşit olarak paylaştırılıyor.
Özel butonu sayesinde ışık gücü ayarlanabilen bir lambanın elekt-
Son durumda kişi başına düşen pay başlangıçtaki bütün pas-
rik tüketimi, her bir kademe düşüklüğünde bir önceki kademe-
tanın kaçta kaçıdır?
ye göre 1\ß oranında azalmaktadır.

5. kademede 81 watt tüketim değerine sahip bu lamba 2. ka- A) À/õ B) 1\á C) Â/õ D) 1\ß E) ¿/õ
demede kaç watt elektrik tüketimine sahip olur?

A) 54 B) 36 C) 27 D) 24 E) 18

122 PROBLEMLERİN RİTMİ


TEST
2
 Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 6 dakikadır.
 Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 327’deki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. Hergün içindeki suyun 3 katı kadar su konulan bir deponun 1\à ü 3. Bir damacananın 3\á i su ile doludur. İçerisinde 8 litre su bulu-
üç günde doluyor. nan bir bidondaki suyun tamamı damacanaya boşaltılınca 1 lit-
reden daha az su, damacanadan taşıyor.
Buna göre, başlangıçta 1\à ton su bulunan bu deponun kapasi-
tesi kaç tondur? Başlangıçta bu damacanada bulunan su kaç litre olabilir?

A) 64 B) 60 C) 56 D) 54 E) 48 A) 9 B) 10 C) 11 D) 12 E) 13

2. 4. Bir öğrenci 4’ten başlayıp 4er 4er 100’e kadar sayacaktır.


104 cm
4 8 12 100
...
Şekilde görülen, uzunluğu 104 cm olan çubuk iki parçaya ayrılı-
yor. Söyleyeceği sayıların 1\ á ini saydıktan sonra kalan sayıların

• Parçalardan biri 1\ä oranında eksik ölçen hatalı bir cetvelle 1\à ünü daha sayan bu öğrencinin bu aşamadan sonra ilk söy-
ölçülüyor. leyeceği sayı kaçtır?

• Diğer parça ise 2\á oranında fazla ölçen hatalı bir cetvelle öl- A) 52 B) 48 C) 44 D) 42 E) 40
çülüyor.

İki parçanın ölçülen uzunlukları birbirine eşit çıktığına göre,


gerçek uzunlukları arasındaki fark kaç cm’dir?

A) 10 B) 12 C) 18 D) 20 E) 24

PROBLEMLERİN RİTMİ 123


TEST
3
 Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 6 dakikadır.
 Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 327’deki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. Bir sayı x olsun. 3. Bir mumun ucundan 1\ä i kadarı yandığında orta noktası eski ye-

• Ayşe bu sayının 2\á inin 1 fazlasını rine göre 3\Ş cm kaymıştır.

• Veysel de aynı sayının 1 fazlasının 1\ß ünü hesaplıyor. Buna göre, mumun yanmadan önceki uzunluğu kaç cm’dir?

Ayşe ile Veysel’in aynı sonucu bulması için x kaç olmalıdır? A) 36 B) 32 C) 28 D) 24 E) 22

A) – 10 B) – 9 C) 5 D) 10 E) 15

2. 4. Ayten elindeki fındıkların 1\ä ini Nurten’e verdiğinde Nurten’in


TARİF fındık sayısı Â/õ oranında artmaktadır.

• Bir miktar un koy. İkisinin fındıklarının toplamı 94 olduğuna göre, son durumda
2 Nurten’in fındık sayısı kaçtır?
• Unun i kadar şeker koy.
5 A) 19 B) 24 C) 36 D) 38 E) 57
1
• Unun ü kadar irmik koy.
4
• İrmiğin 1 u kadar kabartma tozu koy.
10

Yukarıda bir kurabiye tarfinin bir kısmı gösterilmiştir.

Tarifte kullanılan şeker miktarı x gram olduğuna göre, kabart-


ma tozunun miktarı gram cinsinden aşağıdakilerden hangisi-
dir?

A) x/ê B) x/ú C) x/ø D) x/ö E) x/õ

124 PROBLEMLERİN RİTMİ


TEST
4
 Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 6 dakikadır.
 Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 327’deki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. Yarıçapı r br olan bir dairenin alanı p . r2 formülüyle hesaplanır. 3. Bir kesrin değeri 2\á tir. Bu kesrin payından 1 çıkartılır, paydası-

Bir dairenin yarıçapı 1\ß oranında azaltılırsa, alanı hangi oran- na 5 eklenirse kesrin değeri 1\ß oluyor.
da azalır? Buna göre, ilk durumdaki kesrin pay ve paydasının toplamı kaç-
A) 1\å B) 4\å C) 5\å D) 2\ß E) 1\ß tır?

A) 56 B) 49 C) 42 D) 40 E) 35

2. 4. Roman, Hikâye ve Şiir kitaplarından oluşan bir kitaplıktaki türü-


ne göre kitap sayıları aşağıdaki gibidir.

• Hikâye kitapları, Şiir kitaplarının 2\ß ü kadardır.

100 gr 500 gr • Roman ve Şiir kitapları kitaplıktaki tüm kitapların 3\à ü ka-
dardır.

Şekil – 1 Şekil – 2 Buna göre, hikaye kitabı sayısı, roman kitabı sayısının kaçta ka-
çı kadardır?
Şekil 1 de verilen boş bardağın ağırlığı 100 gram, Şekil 2 de ve-
A) 1\à B) 2\ß C) 3\à D) 3\á E) 4\á
rilen aynı bardağın tam dolu iken ağırlığı 500 gram dır.

Buna göre, 5 te 2 si dolu olan yukarıdaki bardak kaç gram ge-


lir?

A) 150 B) 160 C) 180 D) 200 E) 260

PROBLEMLERİN RİTMİ 125


TEST
5
¤ Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 5 dakikadır.
¤ Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 327’deki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. Bir trafik lambasında sarı ışık sadece yeşil ışıktan sonra yanmak- 3. Erdem cebindeki paranın önce 1\á ini sonra kalanın 3\à ünü harcı-
tadır. yor. Alican ise cebindeki paranın önce 1\á ini sonra 1\ß ünü harcıyor.
• Kırmızı ışık yeşil ışığın 2\ß kadar, Son durumda ikisinin paraları eşit olduğuna göre, başlangıçta
Alican’ın parasının Erdem’in parasına oranı kaçtır?
• Sarı ışık kırmızı ışığın 1\â sı kadar süre yanmaktadır.

Yeşil ışık yandıktan 84 saniye sonra kırmızı ışık 3. kez yanma- A) 2\ã B) 3\ã C) 4\ã D) 5\ã E) 7\ß
ya başladığına göre, sarı ışığın yanma süresi kaç saniyedir?

A) 5\Ş B) 2 C) 3\Ş D) 1 E) 1\Ş

2. Ahmet, arabasıyla Çanakkale’ye doğru yo- 4. Çiftçi Şevket Amca bahçesindeki ağaçların 2\å unun dallarının bir
ÇANAKKALE
la çıkıyor. Yolun 2\á ini gittikten sonra aşa- kısmını kesip budadığında bu ağaçların meyve verimi önceki yı-
168 km
ğıdaki yol tabelasını görüyor. la göre ¿/ğ oranında azalmıştır. Diğer ağaçlarda ise verim değiş-
memiştir.

Buna göre Ahmet, gittiği yolun 1\Ş si kadar daha giderse aşağı- Buna göre, hasat döneminde bir önceki yıla göre, Şevket Am-
daki yol tabelalarından hangisini görür? ca’nın aldığı mahsulde hangi oranda bir değişim olmuştur?

A) Á/ğ oranında azalma B) Á/ú oranında azalma


A) B) C)
ÇANAKKALE ÇANAKKALE ÇANAKKALE
144 km 136 km 124 km C) ¿/ë oranında azalma D) À/ë oranında azalma

E) ¿/õ oranında azalma


D) E)
ÇANAKKALE ÇANAKKALE
112 km 104 km

126 PROBLEMLERİN RİTMİ


TEST
6
¤ Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 5 dakikadır.
¤ Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 327’deki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. Bir sayıya sırasıyla aşağıdaki işlemler uygulanıyor. 3. “Kışın tüketmek üzere yaz aylarında biber, patlıcan, bamya gibi
bazı sebzeleri kurutup muhafaza etmek eskiden geleneksel bir
I. 1\ß oranında artırılıyor. yöntemdi.”

II. 1\á oranında azaltılıyor. Bu geleneği devam ettiren Naciye Teyze’nin yazın aldığı patlıcan
kurutulunca Â/ñ oranında fire vermiştir.
III. 5\ä i hesaplanıyor.
Bu durumda, patlıcanın maliyeti hangi oranda artmış olur?
Son durumda başlangıçtaki sayı hangi oranda azalmış olur?
A) Å/ñ B) Â/ñ C) 3\ã D) 4\ã E) 5\ã
A) 2\å B) 1\å C) 1\ä D) 1\â E) 1\ß

2. D E C 4. Veysel Bey elektrik, su ve telefon faturalarının otomatik olarak


ödendiği banka hesabında hiç para kalmadığını farkediyor.

• Faturaların ödenmesi için önce toplam tutarın 3\ä ini sonra


kalan tutarın kalan tutarın 1\á ini hesaba yatırdığında tele-
fon faturası kadar tutarın eksik kaldığını görüyor.

• Elekrik faturası, su faturasının 3 katıdır.


A B Buna göre, telefon faturası elektrik faturasına göre hangi oran-
Yukarıdaki dikdörtgende |DE| = 7 br ve |AD| = 4 br olup taralı da fazladır?
bölgenin alanı, tüm alanın 1\ß üne eşittir.
A) 3\à B) 2\ß C) 1\Ş D) 1\ß E) 1\à
Bu oranın 1\ã ye düşmesi için |DE| mesafesi hangi oranda kı-
saltılmalıdır?

A) Å/õ B) 2\á C) 1\ß D) Â/õ E) 4\ã

PROBLEMLERİN RİTMİ 127


TEST
7
¤ Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 5 dakikadır.
¤ Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 327’deki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. İki tartıdan birincisi, gerçek ağırlığın 1\à ü kadar eksiğini, ikinci- 3. Bir ip tam ortadan ikiye katlandıktan sonra tam ortadan kesiliyor.
si ise gerçek ağırlığın 1\ß ü kadar fazlasını göstermektedir.

Birinci tartıda x gram ölçülen peynir, ikinci tartıda; (x + 350) gram


ölçülüyor.
Katlama Kesim
Buna göre, bu peynirin gerçek ağırlığı kaç gramdır?
Bu işlem elde edilen büyük parçaya bir kez daha uygulanırsa
A) 500 B) 600 C) 750 D) 1000 E) 1200 elde edilen en küçük parça ilk durumlardaki ipin kaçta kaçıdır?

A) ¿/ø B) ¿/ö C) 1\ä D) 1\â E) 1\à

2. A B C D E F G 4. Beş gün boyunca bir müzeye gelen ziyaretçi sayılarıyla ilgili aşa-
ğıdakiler bilinmektedir.

• 1. gün gelen ziyaretçi sayısı toplam ziyaretçi sayısının 1\ß ü


kadardır.

• 2. gün gelen ziyaretçi sayısı son üç gün gelen toplam ziyaret-


çi sayısının 3\á i kadardır.

Özdeş taşların bir kısmının bütün, bir kısmının yarım olarak kul- Son üç gün boyunca günlük ziyaretçi sayıları eşit olduğuna gö-
lanıldığı bir duvarın bir ucundan 3\ä i diğer ucundan da kalan kıs- re, bu müzenin günlük ziyaretçi sayısının en küçük değerinin,
en büyük değerine oranı kaçtır?
mın 1\ái yıkılıyor.
A) 1\å B) 2\å C) 1\ß D) 4\å E) Ã/ò
Buna göre, duvarın son durumdaki orta noktasının yeri ile il-
gili aşağıdakilerden hangisi doğrudur?

A) C ile D arasında C ye yakın


B) C ile D arasında D ye yakın
C) D ile E arasında D ye yakın
D) D noktasında
E) D ile E arasında E ye yakın

128 PROBLEMLERİN RİTMİ


TEST
8
¤ Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 5 dakikadır.
¤ Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 327’deki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. 1. Kampanya: “5 al, 3 öde” 3. Bir kentte gündüz sıcaklığı gece sıcaklığının 10 derece üzerinde-
dir.
2. Kampanya: “5 alana, 1 bedava”

Farklı iki kırtasiyede etiket fiyatları 5 TL olan kalemlerle ilgili iki Ertesi gün gece sıcaklığı 1\à oranında artarken, gündüz sıcaklığı 1\à
kampanya yukarıdaki gibidir. oranında azalmış ve gündüz-gece sıcaklık farkı 5 dereceye düş-
müştür.
30 kalem alan bir öğrenci 2. kampanya yerine 1. kampanyayı
tercih ederse hangi oranda daha az ücret öder? Buna göre, ilk durumda gece sıcaklığı kaç derecedir?

A) 1\ä B) 1\à C) Å/ë D) 1\ß E) 2\á A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 7

2. 4. Bir deney tüpü eşit aralıklı çizgilerle ölçeklenmiştir. Sıvı seviye-


si, deney tüpündeki sıvı miktarının dolu deney tüpündeki sıvı
miktarına oranını göstermektedir.

3/4

1/2
A B C
1/4
Yukarıda eş A, B ve C bardaklarından A ve B bardakları eşit par-
çalara bölünmüş ve boyalı kısımları su ile doldurulmuştur.

Örneğin A bardağının yarısı su doludur. Tamamı sıvı dolu olan bu deney tüpünden 180 ml sıvı kullanıl-
dığında yukarıdaki şekil ortaya çıkıyor.
A ve B bardaklarındaki suyun yarısı C bardağına boşaltılıyor.
Buna göre, son durumda C bardağındaki suyun hacminin bar- Buna göre, kalan sıvının 3\ä i daha kullanılırsa tüpte kaç ml sı-
dağın tamamının hacmine oranı kaçtır? vı kalır?

A) 75 B) 80 C) 85 D) 90 E) 95
A) 1\à B) 1\ß C) 3\ä D) 5\ä E) 3\Ş

PROBLEMLERİN RİTMİ 129


TEST
9
¤ Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 5 dakikadır.
¤ Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 327’deki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. Bir bakteri kolonisi gün içinde bir önceki günün 3 katına çıktık- 3. Gece süresinin gündüz süresinin 7\å u kadar olduğu bir günden
tan sonra aynı gün sonunda 1\ß oranında kayıp yaşamaktadır. bir ay sonra gece süresi À/ç oranında uzarsa gündüz süresi kaç
saat olur?
Başlangıçta 2n adet olan bakteri sayısı, n. gün sonunda hangi
sayıya ulaşır?
A) 10,5 B) 11 C) 11,5 D) 12 E) 12,5
n! n n+3 n n
A) 2 B) n C) 2 D) 4 E) 5

2. Bir deney tüpü alt ve üst kısım olmak üzere iki eş bölümden oluş- 4. y
maktadır. Alt kısmı hacimce 3 eş bölmeye, üst kısmı ise hacim-
ce 2 eş bölmeye ayrılmış olan deney tüpü aşağıdaki şekilde ve- C
rilmiştir.

üst kısım B D

alt kısım A E

x
Şekilde deney tüpünün bölmelerinden 0

• Tamamen dolu olan mavi renk Dağ tırmanışı yapan bir grup dağcı sırasıyla A, B ve C noktaların-
• Boş olmayan ve tamemen dolu olmayan sarı renk da kamp kurmuşlardır.

• Tamamen boş olanlar beyaz renk • İlk kamp noktasının yüksekliği ikinci kamp noktasının yük-
sekliğinin 1\à ü kadardır.
ile gösterilecektir.
• İkinci kamp noktasının yüksekliği üçüncü kamp noktasının
üst kısım yüksekliğinin 1\Ş si kadardır.

C noktasının yüksekliği 1960 metre olduğuna göre, ilk kamp


alt kısım noktasının yüksekliği kaç metredir?

A) 420 B) 360 C) 320 D) 280 E) 245


Deney tüpü şekildeki gibi olduğuna göre, deney tüpünün do-
lu olan kısmının hacminin, tamamının hacmine oranı aşağıda-
kilerden hangisi olabilir?

A) 1\Ş B) 2\ß C) 3\à D) 4\á E) 5\â

130 PROBLEMLERİN RİTMİ


TEST
10
¤ Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 4 dakikadır.
¤ Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 327’deki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. Lpg sistemiyle çalışan araçlar önce benzinle çalışır daha sonra 3. Katılım oranı 7\ä olan bir seçime A, B ve C partileri katılmıştır. Oy-
motor belli bir ısıya ulaşınca otomatik olarak lpg kullanmaya baş- ların 6\ã sinin geçerli sayıldığı bu seçimde,
lar.
• A ve B partileri geçerli oyların Å/ò sini,
• Lpg’li bir araçta ilk çalıştırmadan sonra gidilen her 50 km için
tüketilen benzin miktarı lpg miktarının ¿/ò si kadardır. • B ve C partileri geçerli oyların 3\à ünü almıştır.

• Lpg’nin litre fiyatı, benzinin litre fiyatının 2\á i kadardır. B partisinin aldığı oy sayısı 10 milyon olduğuna göre, tüm seç-
menlerin sayısı kaçtır?
Ev ile işyeri arası 50 km olan bir kişinin lpg’li aracıyla bir hafta
boyunca yaptığı yol için lpg’ye ödediği para, benzine ödediği A) 40 milyon B) 35 milyon C) 30 milyon
paradan 114 TL fazla olduğuna göre, aracını sadece işe gidip
D) 28 milyon E) 24 milyon
gelirken kullanan bu kişi benzine toplam kaç TL ödemiştir?

A) 24 B) 25 C) 28 D) 30 E) 35

2. Aşağıda yarısı dolu A sürahisindeki suyun yarısı, boş olan B sü- 4.


rahisine aktarılıyor.

• İçindeki kum miktarı 200 gr • İçindeki kum miktarı 150 gr


• Kumun tamamı 5 dakikada • Kumun yarısı 3 dakikada alt
alt bölmeye geçer. bölmeye geçer.
A B A B

Bu durumda A sürahisindeki boş kısmın hacmi, B sürahisindeki


Şekildeki A ve B kum saatleri, üst bölümleri tam dolu iken aynı
boş kısmın hacminin 4 katı oluyor.
anda yere bırakılıyor.
Buna göre, A sürahisinin hacminin B sürahisinin hacmine ora-
Buna göre, 2 dakika sonra A kum saatinin alt bölmesinde biri-
nı kaçtır?
ken kum miktarının, B kum saatinin üst bölmesinde kalan kum
A) 3\Ş B) 5\ß C) 4\ß D) Í/î E) Î/í miktarına oranı kaçtır?

A) 3\á B) 4\á C) 4\ß D) 3\à E) 8\á

PROBLEMLERİN RİTMİ 131


TEST
11
¤ Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 4 dakikadır.
¤ Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 327’deki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. Bir kenarının uzunluğu 20 m olan ve tamamı çim ile kaplı olan 3. Bir öğrencinin haftalık TV izleme süresi ile ilgili aşağıdakiler bi-
dikdörtgen biçimindeki bir bahçenin bir köşesine yukarıdaki kro- linmektedir.
kide görüldüğü gibi bir kenarının uzunluğu 5 m olan dikdörtgen
• Hafta içi günlük ortalama TV izleme süresi, hafta sonu gün-
biçiminde bir havuz yapılıyor.
lük ortalama TV izleme süresinin 3\ä i kadardır.
5m
• Bu öğrenci hafta sonu günlük TV izleme süresini 1\à oranın-
Havuz da azaltırsa aynı hafta boyunca, hafta içi TV izleme süreleri
toplamı, hafta sonu TV izleme süreleri toplamından 45 da-
Çim kika fazla olmaktadır.
6m
Buna göre, bu öğrenci ilk durumda hafta sonu toplam kaç sa-
at TV izlemektedir?
20 m
A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 7
Bu durumda bahçedeki çim bölgenin alanı ¿/ğ oranında küçül-
düğüne göre, havuzun diğer kenarının uzunluğu kaç metredir?

A) 2 B) 2,5 C) 3 D) 3,5 E) 4

2. Arda, Berk, Can ve Deniz isimli dört arkadaş yemeğe gitmiş ve 4. Bir sanal alışveriş sitesinden bilgisayar ve telefon modellerine
gelen 140 TL lik hesabı nasıl ödeyecekleriyle ilgili aşağıdaki bil- bakan Sami Bey ekrandan aşağıdaki gibi bir şemayı incelemiştir.
gileri vermişlerdir.
Bilgisayar Cep Telefon
(3x adet) (x adet)
2
Ben diğerlerinin ödediği toplam miktarın ini
5
ödedim.
Arda
Masaüstü Tablet Dokunmatik Klasik
Dizüstü
1
Ben diğerlerinin ödediği toplam miktarın ünü
3 Bu şemada,
ödedim.
Berk • Bilgisayar modellerinin 1\à ü masaüstü modellerdir.

• Klasik telefon modellerinin sayısı, masaüstü bilgisayar mo-


1
Ben diğerlerinin ödediği toplam miktarın ünü dellerinin sayısının 3\á i kadardır.
4
ödedim. Dokunmatik telefon modeli sayısı 11 olduğuna göre, ekranda-
Can ki şemada kaç farklı masaüstü bilgisayar modeli vardır?

Bu bilgilere göre, Deniz kaç TL ödemiştir? A) 20 B) 18 C) 15 D) 12 E) 10

A) 31 B) 34 C) 35 D) 36 E) 37

132 PROBLEMLERİN RİTMİ


TEST
12
¤ Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 4 dakikadır.
¤ Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 327’deki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. Bir okuldaki sınavda her sınıfta iki öğretmen gözetmenlik yap- 3. Ali’nin girdiği bir sınavda,
maktadır.
• 4 yanlış bir doğruyu götürmektedir.
• Bayan gözetmen öğretmenlerin 1\à ü birer bay öğretmenle,
• Her bir doğru soru 3\Ş puandır.
• Bay gözetmen öğretmenlerin 1\ß ü birer bayan öğretmenle
• Boş bıraktığı soru sayısı tüm soruların 1\ä i kadardır.
aynı sınıfta gözetmenlik yapmaktadır. Bu sınavdan Ali, 60 puan aldığına göre, Ali’nin doğru işaretle-
Bu okulda iki bayan öğretmenin birlikte gözetmenlik yaptığı 6 diği soru sayısı en az kaçtır?
sınıf olduğuna göre, tüm sınıfların sayısı kaçtır? A) 46 B) 44 C) 40 D) 39 E) 36
A) 14 B) 13 C) 12 D) 10 E) 7

d4 4. Şekil 1
2.

d3 Şekil 2

d2 Şekil 1 deki çubuk üç parçaya ayrıldıktan sonra bu parçalar


d1 şekil 2 deki konuma getirilmiştir.
Yukarıda 8 i taralı olmak üzere 16 eş birim kareden oluşan şekil
• Şekil 2 de diğer iki parçanın üzerine konulmuş olan çubuk-
ile birlikte d1, d2, d3 ve d4 doğruları verilmiştir.
ta mavi renkli parçaların uzunlukları farkı başlangıçtaki bü-
I. d3 – alt
tün çubuğun 1\â sı kadardır.
II. d4 – üst
• Şekil 2 de sağ taraftaki mavi renkli parça ise başlangıçtaki
III. d1 – sol
bütün çubuğun 1\ß ü kadardır.
IV. d2 – alt
Buna göre, şekil 2 de soldaki mavi parçanın (kısa olan) uzun-
Verilen doğruların alt, üst, sağ ve sol kısımlarında kalan taralı luğu başlangıçtaki bütün çubuğun kaçta kaçıdır?
olmayan bölgelerin alanının, taralı bölgelerin alanına oranı bir
kesir ile ifade edilirse, yukarıdaki durumların hangisinde bu A) ¿/ö B) ¿/ò C) Ã/î D) 1\â E) Å/î
kesir tam sayı belirtir?

A) Yalnız I B) I ve II C) II ve III

D) I ve IV E) II ve IV

PROBLEMLERİN RİTMİ 133


TEST
13
¤ Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 4 dakikadır.
¤ Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 327’deki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. Bir elektrikçi az miktar kablo alan müşterilerine daima aynı ma- 3. Bir sosyal medya kullanıcısı olan Soysal Bey hesabındaki takipçi
karadan kablo kesip vermektedir. sayısının son bir haftada À/õ oranında arttığını farketmiştir.
• Daima 2 metrenin tam katları olacak şekilde satış yaparsa İkinci hafta sonunda ise önceki haftaya göre takipçi sayısının À/÷
son verdiği 2 metrelik parça 2\á oranında eksik çıkmaktadır. oranında arttığını görmüştür.

• Daima 3 metrenin tam katları olacak şekilde satış yaparsa Bu iki hafta boyunca takipçi sayısındaki artış 8000 kişi olduğu-
son verdiği 3 metrelik parça 3\á oranında eksik çıkmaktadır. na göre, Soysal Bey’in son durumdaki takipçi sayısı kaçtır?

Buna göre, bir makara kablonun uzunluğu metre cinsinden aşa- A) 72000 B) 73000 C) 74000
ğıdakilerden hangisi olabilir?
D) 76000 E) 78000
A) 247,2 B) 250 C) 250,8 D) 252,2 E) 260

2. Aşağıda, içinde bir miktar su bulunan A ve B sürahileri verilmiştir. 4. Aşağıdaki şekilde bir aracın 12 eş bölümden oluşturulmuş ben-
zin göstergesi verilmiştir.

1 1
• ü dolu • ü dolu • Yakıt azaldıkça gösterge saatin tersi yönünde hareket etmek-
3 4
• Tamamı 600 ml su alır. • Tamamı 400 ml su alır. tedir.
A B • Araçta 9 litre daha benzin olsa depo tam dolu olacaktır.
Buna göre, • Araç 90 km/sa hızla giderken 1 saatte 4 litre benzin tüket-
I. B kabındaki suyun tamamı A kabına aktarılırsa A kabının ya- mektedir.
rısı dolu olur. Buna göre, bu araç 90 km/sa hızla 4 saat yol giderse aracın ben-
II. A kabının boş kısmı B kabının boş kısmının 4 katıdır. zin göstergesi aşağıdakilerden hangisi olabilir?

III. A kabındaki suyun tamamı B kabına aktarılırsa, B kabının 3\à A) B) C)


ü dolu olur.

ifadelerinden hangileri doğrudur?


D) E)
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III

D) II ve III E) I, II ve III

134 PROBLEMLERİN RİTMİ


TEST
14
¤ Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 4 dakikadır.
¤ Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 327’deki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. Bir su şişesinin dik dairesel silindir biçimindeki kısmı 4 eş böl- 3.


meye ayrılmıştır.

I. Durum II. Durum III. Durum

1. Şekil 2. Şekil
Alt bölmesi tamamen boş olan bir kum saati, üst bölümdeki ku-
Silindir biçimindeki kısmı dolu olan bu şişedeki su ile eş hacim- mun 1\à ü alt bölmeye aktığında ters çevriliyor. Daha sonra üst
li 2 bardak tamamen doldurulduğunda 1. şekildeki görünüm el-
bölmedeki kumun 1\à ü alt bölmeye aktığında tekrar ters çevri-
de edilirken kalan su ile eş hacimli 3 fincan tamamen doldurul-
liyor.
duğunda 2. şekildeki görünüm elde edilmiştir.
Son durumda saatin üst bölmesinin boşalması 26 dakika sürü-
Buna göre, aynı fincandan dolu olan bir tanesi, aynı bardaklar-
yor.
dan boş olan birine boşaltılırsa bardağın kaçta kaçı dolar?
Buna göre, kum saatinin alt kısmının tamamı boş iken üst kıs-
A) 1\Ş B) 1\ß C) 2\ß D) 1\Ş E) 3\à mının boşalması kaç dakika sürer?

A) 28 B) 30 C) 32 D) 34 E) 36

2. Bir balıkçıda bulunan iki akvaryum ve içlerindeki balık sayıları 4. Bir internet sitesine yüklenen videoyu ilk hafta izleyen kişi sayı-
gösterilmiştir. sı, bu kişilerden videoyu beğenenlerin sayısı ile beğenmeyenle-
rin sayısı aşağıdaki tabloda verilmiştir.

Video İzleyen kişi Beğenen kişi Beğenmeyen kişi


sayısı sayısı sayısı
A 8000 3600 1200
Balık Sayısı : 60 Balık Sayısı : 2
Bu site her bir video için “tavsiye edilme oranı” olarak adlandır-
1. Akvaryum 2. Akvaryum
dığı bir oranı,
Akvaryumdaki balık sayıları iki basamaklı olup balık sayılarının Beğenen kişi sayısı – Beğenmeyen kişi sayısı
Tavsiye edilme oranı =
yazılı olduğu etiketteki birler basamağı tam olarak okunama- İzleyen kişi sayısı
maktadır. biçiminde hesaplamaktadır.

Birinci akvaryumdaki balıkların 1\ß ü diğer akvaryuma aktarıldı- İkinci hafta A videosunu 3000 kişi daha izlemiş ve bu iki hafta
ğında, ikinci akvaryumdaki balık sayısı, birinci akvaryumdaki ba- için A videosunun tavsiye edilme oranı 2\á olarak hesaplanmış-
lık sayısından 8 fazla oluyor. tır.

Buna göre, başlangıçta birinci akvaryumda en çok kaç balık Buna göre, sadece ikinci hafta için A videosunun tavsiye edil-
vardır? me oranı kaçtır?

A) 60 B) 63 C) 66 D) 68 E) 69 A) 2\ß B) Á/ğ C) 3\á D) Å/ğ E) Á/ë

PROBLEMLERİN RİTMİ 135


TEST
15
¤ Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 4 dakikadır.
¤ Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 327’deki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. Sağlıklı bir öğün tabağı oluşturmak için aşağıdaki adımlar izlen- 3. Belirli bir süreliğine memleketine tatile giden Özlem Hanım tak-
melidir. vime baktığında tatilinin 3\á inin bittiğini görmüştür.
` Tabak iki eşit parçaya bölünüp parçalardan birine sebzeler
konulur. Özlem Hanım memleketinde 3 gün daha süre geçirdikten sonra

` Boş olan parça tekrar iki eşit parçaya bölünerek bir parçası- ise tatilinin bitmesine kalan sürenin tatilinde geçen sürenin 3\ã si
na protein ağırlıklı besinler, diğer parçasına ekmek konulur. kadar olduğunu söylemiştir.

` Bölünen parçalar ağırlıkça miktarı temsil etmektedir. Buna göre Özlem Hanım kaç günlüğüne memleketine tatile git-
miştir?
Sağlıklı bir öğün tabağı hazırlayan Murat Bey’in tabağına koy-
duğu ekmek miktarının 30 gram fazlası tabağındaki sebze mik- A) 15 B) 20 C) 25 D) 30 E) 35
tarının 2\ß’üne eşit olduğuna göre, Murat Beyin hazırladığı ta-
baktaki kaç sebze miktarı ekmek miktarından kaç gram fazladır?

A) 90 B) 100 C) 120 D) 160 E) 180

2. Bir manavdan alışveriş yapan Ahmet Bey’in aldığı ürünlerin fi- 4. Bir otomobil dergisinin bir sayfasında aşağıdaki gibi iki tane gör-
yatları aşağıdaki bilgi fişinde görülmektedir. sel kullanılmıştır.

Otomobil görseli sayfanın 2\á ini , motosiklet görsel sayfanın 1\à


Bilgi Fişi
ünü kaplamaktadır.
Miktar Birim fiyatı (kg) Toplam fiyat
Sayfanın geri kalan bölümü yazıdır.
Domates 2 kg 2,5
Salatalık 1 kg 1,5
Elma x kg 2
Kiraz (x + 1) kg 6
Toplam

Ahmet Bey 1 kg daha domates almış olsaydı aldığı ürünlükleri


ağırlıkça 1\à ü kiraz olacaktır.

Buna göre Ahmet Bey kaç kg daha salatalık alırsa ödediği top-
lam tutarın 1\à ü kiraz için olur?
Bu dergi sayfasında otomobil görselinin alanı 6 br2 daha küçük ol-
saydı otomobil ve motosiklet görsellerinin alanları eşit olacaktı.
A) 12 B) 13 C) 14 D) 15 E) 16
Buna göre bu sayfada yazı için ayrılan bölümün alanı kaç br2 dir?

A) 26 B) 24 C) 20 D) 15 E) 14

136 PROBLEMLERİN RİTMİ


r o bl e ml e r i
Yaş P

Sayı ve Genel Kesir Problemleri İşçi Problemleri


Yetenek Problemleri Yaş Problemleri

Çıkma Durumu Çıkan Soru Oranı


2020 2019 2018 2020 2019 2018

3,3 0,0 3,3

Müfredatta Önerilen Matematik Ders Saati Bu konuya dair ÖSYM’nin

Süre İçerisindeki Oranı bakış açısını ve bu konunun çalışma


tekniklerini öğrenmek için QR kodu
okutunuz.

4 ders saati % 1,4


Yaş Problemleri TEST -

Yaş Problemleri } Aşağıda verilen bilgilere göre tabloyu doldurunuz.

} Bir kişinin bugünkü yaşı x ise, bu kişinin ‡ Ahmet, 2001 yılında doğmuştur.

‡ t yıl sonraki yaşı x + t dir. ‡ Berk, Ahmet’ten 3 yaş büyük, Cem’den 2 yaş küçüktür.

‡ t yıl önceki yaşı x – t dir.


Ahmet Berk Cem
Doğum Yılları 2001
} Kişilerin yaşları daima doğal sayıdır.

Yani bir kişinin yaşı 0 (sıfır) alınabilir.

} Verilen bilgilere göre aşağıdaki tabloyu doldurunuz.


} Bugün x yaşında olan bir kişi,
Arif Beren Ceyda
‡ t yıl daha önce doğsaydı x + t yaşında olurdu.
Bugünkü Yaşı x x–3 x+2
‡ t yıl daha sonra doğsaydı x – t yaşında olurdu.
Doğum Yılı 2005

} İki kişi arasındaki yaş farkı sabittir yıllara göre değişmez.

} Yaşları toplamı x olan n kişinin, } Verilen bilgilere göre aşağıdaki tabloyu doldurunuz.

‡ t yıl sonraki yaşlarının toplamı x + n . t dir. ‡ Ahsen, Melda’dan 3 yıl sonra doğmuştur.

‡ t yıl önceki yaşlarının toplamı x - n . t dir. ‡ Melda doğduğunda, Cenk 4 yaşındadır.

‡ Semra doğduğunda, Cenk’in doğmasına 2 yıl vardır.

} Bir grubun yaş ortalaması, grupta kaç kişi olursa olsun t yılda t ka- Ahsen Melda Semra Cenk
dar değişir. Şimdiki Yaşları
Bugünkü yaş ortalaması x olan bir grubun,

t yıl sonraki yaş ortalaması x + t dir.

t yıl önceki yaş ortalaması x – t dir.


} Verilen bilgilere göre aşağıdaki tabloyu doldurunuz.

‡ Babanın yaşı çocuğun yaşının 8 katına eşittir.

} Aşağıda verilen bilgilere göre, üç kişinin bugünkü yaşlarını ifade ‡ Anne ile babanın yaşlarının toplamı 63’tür.
ediniz.
Baba Anne Çocuk
‡ Alp doğduğunda, Berk 4 yaşındadır.
Şimdiki Yaşları
‡ Alp ile Ceren’in yaşlarının toplamı 17’dir.

Alp Berk Ceren

138 PROBLEMLERİN RİTMİ


TEST - Yaş Problemleri

} Verilen bilgilere göre aşağıdaki tabloyu doldurunuz. } Aşağıda bir ailenin bugünkü yaşlarını gösteren bir tablo verilmiş-
tir. AB ve BA iki basamaklı doğal sayılrdır.
‡ Ahmet’in yaşı, Mehmet’in yaşının 2\ß üne eşittir.

‡ Mehmet ile Cenk’in yaşları toplamı 20’dir. Anne Baba Çocuk


BA AB B
Ahmet’in Yaşı Mehmet’in Yaşı Cenk’in Yaşı
Babanın yaşı, annenin yaşından çocuğun yaşının 3 katı kadar da-
ha büyük olduğuna göre, A + B toplamının en küçük değerini bu-
lunuz.

} 4 kişilik bir aile için aşağıdaki tabloyu doldurunuz.

} Aşağıda verilen bilgilere göre, tabloyu doldurunuz.


Bugünkü Yaşlarının Toplamı x
3 Yıl Sonraki Yaşların Toplamı ‡ Ahu, Meriç’ten 3 yaş büyüktür.

a Yıl Sonraki Yaşlarının Toplamı ‡ Meriç, Kerem’den 2 yaş küçüktür.

Ahu Meriç Kerem


Doğum yılı 2001
Bugünkü yaşı x+1
} Aşağıda üç kişinin bugünkü yaşları verilmiştir.

Buna göre, doğru - yanlış tablosunu doldurunuz.

Arda Burak Ceren


x+3 x–2 x+1

D/Y

Arda doğduğunda Ceren’in doğmasına 2 yıl var-


dır.

Burak, Ceren’den 3 yaş büyüktür.

Arda 1997 yılında doğduysa Burak 1992 yılında


doğmuştur.

PROBLEMLERİN RİTMİ 139


Yaş Problemleri TEST - 28

SORU DETAYI

28
¤ ÖSYM tarihinde bu soru tipinden 2 soru çıkmıştır.

¤ Bu soru tipi en son 2003 ÖSS’de çıkmıştır.

SO
2003 - ÖSS

RU
Problemi oku
Oya 12 yaşında, Gül x yaşındadır.

Gül 3x + 10 yaşına geldiğinde, Oya kaç yaşında olur? Denklemi kur


A) x + 10 B) x + 14 C) x + 24 D) 2x – 10 E) 2x + 22
Bu soru tipine dair detaylı
Denklemi çöz çözüm videosunu izlemek
için QR Kodu okutunuz.

ÇÖZÜM
Oya ile Gül arasındaki yaş farkı 12 – x olup Gül
3x + 10 yaşına geldiğinde Oya y yaşında olsun. Yaş
farkı değişmeyeceğinden dolayı fark yine 12 – x
olacaktır.
y – (3x + 10) = 12 – x ise y = 2x + 22 bulunur.
Cevap E

NASIL ÇÖZÜLÜR NASIL ÇÖZÜLMEZ


\ İki kişi arasındaki yaş farkı sabit olup yıllara göre de-  x e değer vererek bu soru çözülebilir; fakat verilen x
ğişmez. Bu özellik yardımıyla bu tip sorular kolaylıkla için aynı sonucu veren iki seçenek arasında kalınabi-
çözülür. lir. Ya da ilk bulduğumuz değeri cevap olarak işaretle-
me riski vardır.

140 PROBLEMLERİN RİTMİ


TEST - 28 Yaş Problemleri

Bu testi süre tutmadan, sadece soru tipinin mantığını anlayarak doğru çözmeye çalışınız.

1. Erdem 34 yaşında, Yusuf x + 3 yaşındadır. 3. Bir babanın şimdiki yaşı, iki çocuğunun yaşları farkının 5 katıdır.
18 yıl sonra, babanın yaşı iki çocuğunun yaşları farkının 7 katı-
Erdem 2x - 12 yaşına geldiğinde Yusuf 38 yaşında olacağına gö-
nın 2 eksiğine eşit olacaktır.
re, x kaçtır?
Buna göre, bugün baba kaç yaşındadır?
A) 26 B) 27 C) 28 D) 29 E) 30
A) 40 B) 45 C) 48 D) 50 E) 55

2. Zeliha ve Kerem’in 2010 ve 2018 yıllarındaki; yaşlarının farkı, 4. Üç arkadaş olan Bilal, Selim ve Kerim arasında geçen konuşma
yaşlarının toplamı ve yaşlarının oranı aşağıdaki tabloda göste- aşağıdaki gibidir.
rilmiştir.
Bilal: “Ben doğduğumda Selim 3 yaşındaymış.”

2010 2018 Selim: “Kerim doğduğunda ben 8 yaşındaydım”

Yaşları Farkı x1 x2 Bu konuşmalara göre, Kerim 15 yaşına geldiğinde, Bilal kaç ya-
şında olur?
Yaşları Toplamı y1 y2
A) 18 B) 19 C) 20 D) 22 E) 23
Yaşları Oranı z1 z2

Tabloda verilenlere göre,

I. y1 < y2

II. x1 < x2

III. z1 < z2

ifadelerinden hangisi ya da hangileri kesinlikle doğrudur?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

D) I ve III E) I, II ve III

PROBLEMLERİN RİTMİ 141


Yaş Problemleri TEST - 29

SORU DETAYI

29
¤ ÖSYM tarihinde bu soru tipinden 4 soru çıkmıştır.

¤ Bu soru tipi en son 2000 ÖSS’de çıkmıştır.

SO
2000 - ÖSS

RU
Problemi oku
Murat ve annesinin bugünkü yaşları oranı 1\ß tür.

5 yıl sonra bu oran 3\ã olacağına göre, Murat ile annesinin bugünkü yaş- Denklemi kur
larının toplamı kaçtır?
Bu soru tipine dair detaylı
A) 60 B) 55 C) 50 D) 45 E) 40 Denklemi çöz çözüm videosunu izlemek
için QR Kodu okutunuz.

ÇÖZÜM
Yaşları oranı 1\ß olduğundan Murat’ın bugünkü ya-
şına x, annesinin bugünkü yaşına 3x diyelim. 5 yıl
sonraki yaşları x + 5 ve 3x + 5 olup oranları 3\ã ola-
cağından,
x+5
= 3\ã ´ 9x + 15 = 7x + 35
3x + 5
2x = 20
x = 10 olur.
Buna göre, Murat ve annesinin bugünkü yaşları
toplamı, x + 3x = 4x = 4 . 10 = 40 bulunur.
Cevap E

NASIL ÇÖZÜLÜR NASIL ÇÖZÜLMEZ


\ “Bir kişinin bugünkü yaşı x ise t yıl sonra bu kişi x+t ya-  Değer vererek soruyu çözmek bazı soru tiplerinde da-
şındadır.” bilgisini kullanarak bu tip soruları çözebili- ha yorucu olabilir.
riz.

142 PROBLEMLERİN RİTMİ


TEST - 29 Yaş Problemleri

Bu testi süre tutmadan, sadece soru tipinin mantığını anlayarak doğru çözmeye çalışınız.

1. Bir anne 32 yaşında iken oğlu 12 yaşındadır. 3. Nermin ile annesinin bugünkü yaşlarının toplamı 30 dur.

Buna göre, kaç yıl sonra anne ile oğlunun yaşları oranı 9\à olur? 2 yıl önce Nermin ile annesinin yaşları oranı ¿/ò olduğuna gö-
re, Nermin şimdi kaç yaşındadır?
A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5

2. 3 Yıl Sonraki Yaşları 4. İki kardeş arasında geçen konuşma aşağıdaki gibidir.
Şimdiki Yaşları Oranı
Oranı Alper: Şimdiki yaşlarımız 5 ve 6 ile orantılı.

Can ile Babası 2\á Dilek: Evet. 6 yıl sonraki yaşlarımız ise 8 ve 9 ile orantılı olacak.

Buna göre, küçük kardeş doğduğunda büyük kardeş kaç yaşın-


Canan ile Annesi 1\â dadır?

A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
Yukarıdaki tabloda Can ile babasının ve Canan ile annesinin yaş-
ları oranı ile ilgili bilgiler verilmiştir.

• Bu ailenin şimdiki yaşlarının toplamı 71 dir.

• Canan ile babasının 3 yıl sonraki yaşları toplamı 38 dir.

Buna göre, Canan doğduğunda babası kaç yaşındadır?

A) 28 B) 27 C) 26 D) 25 E) 24

PROBLEMLERİN RİTMİ 143


Yaş Problemleri TEST - 30

SORU DETAYI

30
¤ ÖSYM tarihinde bu soru tipinden 3 soru çıkmıştır.

¤ Bu soru tipi en son 1991 ÖSS’de çıkmıştır.

SO
1991 - ÖSS

RU
Problemi oku
Bir adamın yaşı iki basamaklı AB sayısıdır. 18 yıl sonraki yaşı, 5’in katı
olan BA sayısıdır. Denklemi kur
Buna göre, BA sayısı aşağıdakilerden hangisidir?
Bu soru tipine dair detaylı
A) 55 B) 65 C) 75 D) 85 E) 95 Denklemi çöz çözüm videosunu izlemek
için QR Kodu okutunuz.

ÇÖZÜM
Şimdiki yaşı AB ise 18 yıl sonraki yaşı AB + 18 dir.
BA = AB + 18 dir.
BA = AB + 18 ´ BA – AB = 18
´ 10B + A – (10A + B) = 18
´ 9(B – A) = 18
´ B – A = 2 olur.
BA, 5’in tam katı olduğundan B = 7, A = 5 seçersek
BA sayısı 75’tir.
Cevap C

NASIL ÇÖZÜLÜR NASIL ÇÖZÜLMEZ


\ Sayı basamakları bilgisi ile “Bir kişinin yaşı t yılda t ka-  Sayıları çözümlerken işlem hatası yapmamaya dikkat
dar artar” bilgisini kullanarak bu tip soruları kolaylık- edilmelidir.
la çözebiliriz.

144 PROBLEMLERİN RİTMİ


TEST - 30 Yaş Problemleri

Bu testi süre tutmadan, sadece soru tipinin mantığını anlayarak doğru çözmeye çalışınız.

1. Barış ile Serkan arasında aşağıdaki konuşma geçmiştir. 3. Yaşı AB iki basamaklı sayısı olan bir annenin iki çocuğunun yaş-
ları A ve B dir.
Barış: Benim yaşım iki basamaklı yx asal sayısıdır.
7 yıl sonra; annenin yaşı çocuklarının yaşları toplamının 2 ka-
Serkan: Benim yaşım iki basamaklı xy sayısıdır.
tı olacağına göre, annenin şimdiki yaşı kaçtır?
Barış: Ben senden 27 yaş büyüğüm.
A) 35 B) 34 C) 33 D) 32 E) 30
Buna göre, Barış’ın yaşı aşağıdakilerden hangisidir?

A) 23 B) 29 C) 31 D) 41 E) 53

2. Baba ile oğlunun yaşları sırasıyla iki basamaklı BA ve AB sayıla- 4. A ve B birer rakam olmak üzere aşağıdaki birinci arabanın üre-
rıdır. tim yılı 19AB, ikinci arabanın üretim yılı 19BA’dır.

1. araba 2. araba
AB
= 4\ã
BA

Ürem yılı: 19AB Ürem yılı: 19BA


Buna göre, oğlu doğduğunda baba en çok kaç yaşında olabilir?
` İkinci arabanın üretildiği yıl birinci arabanın üretiminin 18.
A) 25 B) 27 C) 30 D) 35 E) 36
yılı kutlanmıştır.

` 2020 yılındaki bir konuşmada ‘ikinci araba 50 yaş üzeri kla-


sikler sınıfındadır’ ifadesi kullanılmıştır.

Buna göre 2020 yılında birinci model arabanın yaşı en az kaç


olabilir?

A) 74 B) 75 C) 76 D) 77 E) 78

PROBLEMLERİN RİTMİ 145


Yaş Problemleri TEST - 31

SORU DETAYI

31
¤ ÖSYM tarihinde bu soru tipinden 5 soru çıkmıştır.

¤ Bu soru tipi en son 1996 ÖSS’de çıkmıştır.

SO
1996 - ÖSS

RU
Problemi oku
Yaşları 5 ten büyük olan 3 kardeşin bugünkü yaşları toplamı 37 oldu-
ğuna göre, 5 yıl önceki yaşları toplamı kaçtır? Denklemi kur
A) 20 B) 22 C) 28 D) 30 E) 42
Bu soru tipine dair detaylı
Denklemi çöz çözüm videosunu izlemek
için QR Kodu okutunuz.

ÇÖZÜM
3 kardeşin yaşları toplamından bahsedildiğinden,
bugünkü yaşları toplamı 37 ise 5 yıl önceki yaşla-
rı toplamı, 37 – 3 . 5 = 37 – 15 = 22 olacaktır.
Cevap B

NASIL ÇÖZÜLÜR NASIL ÇÖZÜLMEZ


\ n kişinin bugünkü yaşları toplamı x ise t yıl önceki yaş-  “Sorudaki yaşları 5 ten büyük” ifadesine takılırsak çö-
ları toplamı x – n . t dir. zümde farklı yollara sapma yanılgısına düşeriz. Bu ifa-
denin verilme sebebi soruya edilebilecek itirazın önü-
ne geçmekdir.

146 PROBLEMLERİN RİTMİ


TEST - 31 Yaş Problemleri

Bu testi süre tutmadan, sadece soru tipinin mantığını anlayarak doğru çözmeye çalışınız.

1. Bir annenin bugünkü yaşı, iki çocuğunun bugünkü yaşları topla- 3. 2010 2015
mının 3 katıdır. Yaşları Toplamı 3x + 5 4x + 5
5 yıl sonra, annenin yaşı çocuklarının yaşları toplamının 2 ka- Yaşları Farkı y–5 3y – 25
tının 3 eksiğine eşit olacağına göre, anne bugün kaç yaşında-
dır? İki kişinin yaşları toplamı ve yaşları farkının 2010 ve 2015 yılla-
rındaki değerleri x ve y cinsinden yukarıdaki tabloda verilmiştir.
A) 28 B) 32 C) 36 D) 38 E) 42
Buna göre, bu iki kişinin 2010 yılındaki yaşlarının oranı aşağı-
dakilerden hangisi olabilir?

A) 6\á B) 5\à C) 5\ß D) 3\Ş E) 4\ß

2. Doğum tarihleri Tablo 1 deki gibi olan 5 kişi, Tablo 2 de verilen


şartlara uygun birer kişinin alınacağı iş için bir firmanın iki bölü-
müne başvuru yapacaktır.

İsimler Doğum tarihi


Ali 20 Ocak 1992
Berkay 21 Şubat 1992
Cengiz 19 Ocak 1990
Duman 21 Şubat 1985
Erkan 20 Mart 1995
Tablo 1

Bölüm Yaş şartları


4. Merve ile Ahsen’in bugünkü yaşları toplamı 32, Cemal ile Mer-
30 yaşını geçmemiş olmak
Pazarlama ve’nin bugünkü yaşları toplamı 30 dur.
25 yaşından gün almış olmak
28 yaşını doldurmuş olmak Buna göre,
Kargo
35 yaşına girmemiş olmak I. Merve ile Ahsen’in 4 yıl önceki yaşları toplamı 28 dir.
Tablo 2
II. Cemal ile Merve’nin 5 yıl sonraki yaşları toplamı 40 tır.
İşe alınacak iki kişinin yaşları farkı en çok 5 olmak şartıyla bu
III. Ahsen ile Cemal’in 3 yıl sonraki yaşları farkı 2 dir.
beş kişiden aşağıda verilen hangi ikisi 20 şubat 2020 tarihi iti-
bariyle firmanın işe alma şartlarını birlikte sağlar? ifadelerinden hangisi ya da hangileri doğrudur?

A) Ali - Duman B) Berkay - Erkan C) Erkan - Cengiz A) Yalnız I B) Yalnız II C) II ve III

D) Cengiz - Duman E) Berkay - Ali D) I ve III E) I, II ve III

PROBLEMLERİN RİTMİ 147


Yaş Problemleri TEST - 32

SORU DETAYI

32
¤ ÖSYM tarihinde bu soru tipinden 4 soru çıkmıştır.

¤ Bu soru tipi en son 2004 ÖSS’de çıkmıştır.

SO
2004 - ÖSS

RU
Problemi oku
Aslı, Hakan ve Tolga’nın bugünkü yaşları toplamı 72 dir. Aslı, Hakan’ın
bugünkü yaşına geldiğinde, Tolga’nın yaşı da Hakan’ın yaşının iki katı ola- Denklemi kur
caktır.

Buna göre, Hakan’ın bugünkü yaşı kaçtır? Bu soru tipine dair detaylı
Denklemi çöz çözüm videosunu izlemek
A) 12 B) 16 C) 18 D) 24 E) 32 için QR Kodu okutunuz.

ÇÖZÜM
Üçünün yaşları toplamı 72 olduğundan Aslı, Ha-
kan ve Tolga’nın bugünkü yaşları sırasıyla x, y ve
72 – (x + y) olsun.
Aslı Hakan’ın bugünkü yaşına y – x yıl sonra gele-
ceğinden herbirinin yaşlarına y – x ekleyerek o ta-
rihteki yaşlarını yazalım.

NASIL ÇÖZÜLÜR Bugün


Aslı
x
Hakan
y
Tolga
72 – (x + y)
y – x yıl sonra y 2y – x 72 – 2x
\ Bu tip sorularda bahsi geçen kişilerin yaşları, ileri ya da geçmiş yıllara
hayalen taşınarak denklem kurulur. y – x yıl sonra Tolga’nın yaşı Hakan’ın yaşının iki
\ Örneğin bu soruda Aslı, Hakan’ın bugünkü yaşına kaç yıl sonra gele- katı olacağından,
cekse Tolga ve Hakan’ın o yılki yaşlarını kullanarak denklem kurmalı- 72 – 2x = 2 (2y – x) ´ 72 – 2x = 4y – 2x
yız.
72 = 4 y
y = 18

NASIL
Cevap C

ÇÖZÜLMEZ
 “Tolga’nın yaşı da Hakan’ın yaşının iki katı olacaktır.” cümlesindeki ‘Ha-
kan’ın yaşını” Hakan’ın bugünkü yaşı olarak yorumlarsak cevaba ula-
şamayız.

148 PROBLEMLERİN RİTMİ


TEST - 32 Yaş Problemleri

Bu testi süre tutmadan, sadece soru tipinin mantığını anlayarak doğru çözmeye çalışınız.

1. Ahsen’in yaşı Hasan’ın yaşının 4 katıdır. 3. Ayhan ile Seyhan’ın bugünkü yaşları toplamı 30 dur.

Hasan, Ahsen’in bugünkü yaşına geldiğinde ikisinin yaşları top- Seyhan, Ayhan’ın bugünkü yaşına geldiğinde ikisinin yaşları
lamı 22 olacağına göre, Ahsen’in bugünkü yaşı kaçtır? toplamı 42 olacağına göre, Ayhan’ın bugünkü yaşı kaçtır?

A) 4 B) 8 C) 12 D) 13 E) 14 A) 16 B) 17 C) 18 D) 19 E) 20

2. Yusuf ile İdris bugünkü yaşları ile ilgili aşağıdaki bilgileri vermiş- 4. Ayşe ile Hatice’nin yaşları toplamı 20 dir. Ayşe bugünkü yaşının
tir. 3 katına geldiğinde, Hatice de bugünkü yaşının 4 katına gelmek-
tedir.
İkimizin bugünkü Ben senin şimdiki yaşın-
Buna göre, Hatice doğduğunda Ayşe kaç yaşındadır?
yaşları toplamı 70. dayken sen 20 yaşındaydın
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5

İdris Yusuf
Buna göre, Yusuf bugün kaç yaşındadır?

A) 40 B) 38 C) 37 D) 36 E) 35

PROBLEMLERİN RİTMİ 149


Yaş Problemleri TEST - 33

SORU DETAYI

33
¤ ÖSYM tarihinde bu soru tipinden 1 soru çıkmıştır.

¤ Bu soru tipi en son 2005 ÖSS’de çıkmıştır.

SO
2005 - ÖSS

RU
Problemi oku
1977 yılında doğan bir matematikçi, yaşını soran bir arkadaşına, “Bugün-
kü yaşım doğum yılımın rakamlarının toplamına eşit” yanıtını veriyor. Denklemi kur
Buna göre, bu konuşma hangi yılda yapılmıştır?
Bu soru tipine dair detaylı
A) 2000 B) 2001 C) 2002 D) 2003 E) 2004 Denklemi çöz çözüm videosunu izlemek
için QR Kodu okutunuz.

ÇÖZÜM
Konuşma x yılında yapılmış olsun.
Bugünkü yaşı = x – 1977
Doğum yılının rakamları toplamı = 24 olup bugün-
kü yaşına eşit olduğundan,
x – 1977 = 24 ´ x = 2001 bulunur.
Cevap B

NASIL ÇÖZÜLÜR NASIL ÇÖZÜLMEZ


\ Fazla detay olmayan bu tip sorularda konuşmanın geç-  Bu tip sorularda metin dikkatli okunmazsa kolay so-
tiği yıl ve doğum tarihi dikkate alınarak denklem kur- rularda bile hata kaçınılmaz olur.
mak en pratik yoldur.

150 PROBLEMLERİN RİTMİ


TEST - 33 Yaş Problemleri

Bu testi süre tutmadan, sadece soru tipinin mantığını anlayarak doğru çözmeye çalışınız.

1. Amcası ile Kerem arasında geçen konuşmada amcası, Kerem’e 3. Ali Veli’ye “Sen doğduğunda ben 5 yaşındaymışım”
“Ben senin şimdiki yaşındayken senin yaşın şimdiki yaşının yarı-
Veli Cengiz’e “Sen doğduğunda benim doğmama 7 yıl varmış”
sı idi” demiştir.
demiştir.
Buna göre, amcası ile Kerem’in şimdiki yaşları toplamı aşağı-
Ali, Veli ve Cengiz’in bugünkü yaşları toplamı 60 olduğuna gö-
dakilerden hangisi olabilir?
re, Ali’nin bugünkü yaşı kaçtır?
A) 63 B) 66 C) 68 D) 70 E) 72
A) 20 B) 21 C) 22 D) 23 E) 24

2. Yaşları iki basamaklı sayılar olan Murat ve Mahmut kardeştir. İki 4. Eren ile Cenk arasında aşağıdaki şekilde bir konuşma geçmiştir.
kardeş yaşları ile ilgili şu bilgileri vermişlerdir.
Eren: Ben, senin şimdiki yaşına geldiğimde kaç yaşında olacak-
sın?
Benim yaşım da bir asal
Yaşım bir asal sayı ve ra- Cenk: 28 yaşında olacağım: Peki, ben senin şimdiki yaşındayken
sayı ve rakamlarının top-
kamlarının toplamı 7 sen kaç yaşındaydın?
lamı 7
Eren: 13 yaşındaydım.

Buna göre, Eren ve Cenk’ten kaç yaş küçüktür?

A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 7
Murat Mahmut

Bu konuşma 2019 yılında yapılmıştır ve Murat, Mahmut’tan yaş-


ça büyüktür.

Buna göre, iki kardeşin doğum yılları aşağıdakilerden hangi-


sinde doğru olarak verilmiştir?

Murat Mahmut

A) 1951 1963
B) 1958 1976
C) 1961 1977
D) 1963 1976
E) 1958 1974

PROBLEMLERİN RİTMİ 151


Yaş Problemleri TEST - 34

SORU DETAYI

34
¤ ÖSYM tarihinde bu soru tipinden 1 soru çıkmıştır.

¤ Bu soru tipi en son 2018 TYT’de çıkmıştır.

SO
2018 - TYT

RU
Problemi oku
Üniversitede tanışan üç arkadaşın, tanıştıkları zamanki yaş ortalaması
20’dir. Belirli bir süre geçtikten sonra, bu üç arkadaş birer çocuğuyla bir- Denklemi kur
likte bir araya gelmiş ve bu altı kişinin yaş ortalamasının yine 20 olduğu
görülmüştür.
Bu soru tipine dair detaylı
Bu üç arkadaşın çocuklarıyla aralarındaki yaş farklarının 28, 30 ve 32 ol-
Denklemi çöz çözüm videosunu izlemek
için QR Kodu okutunuz.
duğu bilinmektedir.

Buna göre, bu üç arkadaş tanıştıktan kaç yıl sonra bir araya gelmiştir?

A) 15 B) 16 C) 18 D) 20 E) 21 ÇÖZÜM
Yaş ortalaması 20 olan bu üç arkadaşın yaşları ilk
tanıştıklarında x, y ve z alınırsa,

x+y+z
= 20 ´ x + y + z = 60
3
t yıl sonra bir araya gelmiş olsunlar.
Tekrar bir araya geldiklerinde; üç arkadaşın yaşla-
rı toplamı = x + y + z + 3t çocukların yaşları topla-
mı ise x + y + z + 3t – (28 + 30 + 32) olur.
Hepsinin yaşları ortalaması 20 olduğundan,

NASIL ÇÖZÜLÜR x + y + z + 3t + x + y + z + 3t – 90
6
= 20

\ Bu tip sorularda aritmetik ortalama formülü ile birlikte metinde veri- olup bu denklemde x + y + z = 60 yazılırsa,
len bilgiler dikkatli şekilde yorumlanarak çözüm için gerekli denklem 6t + 30 = 120 ´ t = 15 bulunur.
kurulur.
Cevap A

NASIL ÇÖZÜLMEZ
 Fazla veri olması “bu soru zordur” önyargısı oluşturmamalıdır.

152 PROBLEMLERİN RİTMİ


TEST - 34 Yaş Problemleri

Bu testi süre tutmadan, sadece soru tipinin mantığını anlayarak doğru çözmeye çalışınız.

1. Askerde tanışan dört arkadaşın, tanıştıkları zamanki yaş ortala- 3. Bir gezi grubunda A, B ve C otobüslerindeki yolcuların yaş orta-
ması 20 dir. Belirli bir süre geçtikten sonra, bu dört arkadaş eş- laması sırasıyla 20, 16 ve 24 tür. A ve B otobüslerindeki yolcula-
lerini de yanlarına alarak tekrar biraraya gelmiş ve bu 8 kişinin rın birlikte yaş ortalaması 17, A ve C otobüslerindeki yolcuların
yaş ortalamasının 25 olduğu görülmüştür. Bu dört arkadaşın ken- birlikte yaş ortalaması 22 dir.
dilerinden küçük olan eşleriyle aralarındaki yaş farklarının 1, 2,
Buna göre, B ve C otobüslerindeki yolcuların birlikte yaş orta-
1 ve 4 olduğu bilinmektedir.
laması kaçtır?
Buna göre, bu dört arkadaş tanıştıktan kaç yıl sonra bir araya
A) 18 B) 19 C) 20 D) 21 E) 22
gelmiştir?

A) 5 B) 6 C) 7 D) 8 E) 9

2. Aşağıdaki grafikte Ali, Berna, Cem, Deniz ve Erman’ın yaşları ile 4. Yandaki tabloda bir dikiş - nakış kursundaki kursiyerlerin yaş
ilgili bazı bilgiler verilmiştir. dağılımı verilmiştir.
Yaşı
Yaş Kişi Sayısı
40 17 8
18 11
20 3

Bu kurstan seçilen 17 kişinin yaş ortalaması 18 olduğuna göre,


geriye kalan kişilerden en az kaçı 17 yaşındadır?
Kişi
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
` Erman, Ali’den 3 yaş küçüktür.

` Deniz, Berna’dan 4 yaş büyüktür.

` Berna, Cem’den 5 yaş büyüktür.

` Ali ile Cem’in yaşları eşittir.

Buna göre, bu beş kişinin yaş ortalaması kaçtır?

A) 33,2 B) 33 C) 32 D) 31,2 E) 31

PROBLEMLERİN RİTMİ 153


TEST
1
 Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 6 dakikadır.
 Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 328’deki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. Mert ve Kübra’nın 2010 ve 2020 yıllarındaki yaşlarını gösteren 3. İkisi ikiz, üçü üçüz olan beş kardeşin yaş ortalaması 5 tir.
tablo aşağıda verilmiştir.
Aşağıdakilerden hangisi bu beş kardeşten birinin yaşı olamaz?

Mert Kübra A) 1 B) 3 C) 5 D) 7 E) 11
2010 17
2020 23

Buna göre, Kübra’nın doğduğu yıl Mert kaç yaşındadır?

A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5

2. Semih ve Leyla çiftinin iki çocukları hakkında verdikleri bilgiler 4. Bekir ve Selim’in iki yıla ait yaşları ile ilgili aşağıdaki tablodaki
şöyledir. bilgiler verilmiştir.

Oğlumuz Kerem doğdu- Bekir Selim


Kızımız Zehra doğduğun-
ğunda ben 27 yaşınday- da ben 34 yaşındaydım. 2015 x+1
dım.
2020 x+3

Bekir 1998 yılında doğduğuna göre, Selim hangi yıl doğmuş-


tur?

Leyla Semih A) 2000 B) 2001 C) 2002


Zehra, Kerem’den 5 yıl sonra doğduğuna göre, aşağıdakilerden D) 2003 E) 2004
hangisi doğrudur?

A) Baba, anneden 1 yaş büyüktür.


B) Baba, anneden 2 yaş büyüktür.
C) Anne, babadan 1 yaş büyüktür.
D) Anne, babadan 2 yaş büyüktür.
E) Baba ile anne aynı yaştadır.

154 PROBLEMLERİN RİTMİ


TEST
2
 Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 6 dakikadır.
 Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 328’deki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. Ahmet 19xy yılında doğmuştur. Cemil doğduğunda Ahmet 4 ya- 3. Amcası, yaşını soran yeğenine “Sen benim şimdiki yaşıma geldi-
şındadır. ğinde yaşlarımızın oranı 3\á olacak” demiştir.
Cemil’in 2014 yılındaki yaşı Ahmet’in doğum yılının rakamları
Buna göre, amcasının yaşı yeğeninin yaşının kaç katıdır?
toplamına eşit olduğuna göre, Ahmet’in doğum yılı kaçtır?
A) 6 B) 5 C) 4 D) 3 E) 2
A) 1996 B) 1990 C) 1988

D) 1986 E) 1985

2. Semra 1977, Melda 1974 yılında doğmuştur. 4. 1992 1997


Can x+7 5y + 2
Bu seneki yaşım Melda’nın doğum yılının rakamlarının topla-
mına eşittir. Elif 2x 3y + 6

Yukarıdaki tabloda Can ve Elif’in 1992 ve 1997 yıllrındaki yaşla-


rı x ile y cinsinden verilmiştir.

Semra Buna göre, Can doğduğunda Elif kaç yaşındadır?

Semra’nın yukarıdaki konuşmayı yaptığı yıl Melda kaç yaşın- A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5


dadır?

A) 20 B) 21 C) 22 D) 23 E) 24

PROBLEMLERİN RİTMİ 155


TEST
3
 Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 6 dakikadır.
 Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 328’deki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. İki kişinin yaşları ile ilgili yıllar geçtikçe, 3. Bir ailenin tüm bireylerinin bugünkü yaşlarının toplamı 175, dört
yıl önceki yaş ortalaması 21 dir.
I. yaşları toplamı
Dört yıl içinde birey sayısı değişmeyen bu ailede kaç birey var-
II. yaşları farkı
dır?
III. yaşları oranı
A) 4 B) 5 C) 6 D) 7 E) 8
ifadelerinden hangileri kesinlikle değişir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) I ve III E) Hepsi

2. Aşağıdaki grafikte, beş kişinin yaşları ile ilgili bazı bilgiler veril- 4. Yıl Anne Oğlu Kızı
miştir. A 2x + 11 x+8 x
B 22 0 Doğmadı

15
Yukarıdaki tabloda anne, oğlu ve kızının A ve B yıllarındaki yaş-
ları verilmiştir.

Buna göre, kız çocuğun A yılındaki yaşı kaçtır?

A) 16 B) 17 C) 18 D) 19 E) 20
0 Kişi
Bu kişilerle ilgili aşağıdakiler bilinmektedir.

` Can ile Fatih ikizdir.

` Sevim, Can’dan 4 yaş küçüktür.

` Nermin, Emir’den 5 yaş büyüktür.

` Fatih, Emir’den 2 yaş küçüktür.

Buna göre, Sevim kaç yaşındadır?

A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 7

156 PROBLEMLERİN RİTMİ


TEST
4
 Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 6 dakikadır.
 Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 328’deki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. Bir annenin yaşı oğlunun yaşının 8 katıdır. 3. Bir spor okulundaki kız öğrencilerin yaş ortalaması 12, erkek öğ-
rencilerin yaş ortalaması 20 dir.
Oğlu annenin bugünkü yaşına geldiğinde ikisinin yaşlarının or-
talaması 46 olacağına göre, anne bugün kaç yaşındadır? Kız öğrencilerin sayısı erkek öğrencilerin sayısının 1\ß ü olduğu-
na göre, bu grubun yaş ortalaması kaçtır?
A) 56 B) 48 C) 40 D) 36 E) 32
A) 14 B) 15 C) 16 D) 18 E) 19

2. Ahmet ile Mehmet bugünkü yaşları ile ilgili şu bilgileri vermiş- 4. 12 ve 13 yaşındaki öğrencilerden oluşan bir sınıfta öğrencilerin
tir. yaşlarının ortalaması 12,6 dır.

Yaşlarımızın toplamı 5’in Yaşlarımızın farkı 3’ün Sınıfta 13 yaşında olan öğrenci sayısı 15 olduğuna göre, 12 ya-
tam katı tam katı şındaki öğrenci sayısı kaçtır?

A) 9 B) 10 C) 11 D) 12 E) 13

Ahmet Mehmet
Mehmet, kendinden yaşça büyük olan Ahmet’in yaşına geldi-
ğinde ikisinin yaşlarının toplamı 88 olacaktır.

Buna göre, Mehmet’in bugünkü yaşı kaçtır?

A) 7 B) 8 C) 9 D) 10 E) 11

PROBLEMLERİN RİTMİ 157


TEST
5
 Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 6 dakikadır.
 Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 328’deki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. Dört kişilik bir arkadaş grubunda yaşı en küçük olan Ahmet, ya- 3. Erkan, Ömer ve Sedat’ın bugünkü yaşlarının toplamı 58 dir. Er-
şı en büyük olan Mehmet’tir. Ahmet ve Mehmet bu grupla ilgi- kan, Ömer’in bugünkü yaşına geldiğinde, Sedat’ın yaşı Ömer’in
li şu bilgileri vermiştir. bugünkü yaşının 2 katı olacaktır.

Buna göre, Sedat’ın bugünkü yaşı kaçtır?


Diğer üç arkadaşımın yaş Diğer üç arkadaşımın yaş
ortalaması 17 dir. ortalaması 14 tür. A) 26 B) 27 C) 28 D) 29 E) 30

Ahmet Mehmet

Buna göre, Ahmet Mehmet’ten kaç yaş küçüktür?

A) 9 B) 8 C) 7 D) 6 E) 5

2. İlker, Gamze ve Nur isimli üç kardeş yaşlarıyla ilgili şu bilgileri 4. Yaş ortalaması 19 olan 10 kişilik bir sporcu kafilesi vardır.
vermiştir.
• Bu gruba Yılmaz katıldığında grubun yaş ortalaması 21 olu-
İlker: “Gamze doğduğunda ben 5 yaşındaydım.” yor.

Gamze: “Nur doğduğunda ben 7 yaşındaydım.” • Gruba Yılmaz katılmayıp, grubtan Serkan ayrılırsa grubun
yaş ortalaması 17 oluyor.
Nur: “2020 yılında 17 yaşında olacağım.”
Buna göre, Yılmaz Serkan’dan kaç yaş büyüktür?
Buna göre, iki kardeşin doğum yılları aşağıdakilerden hangi-
sinde doğru olarak verilmiştir? A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5

İlker Gamze

A) 1989 1994
B) 1990 1995
C) 1991 1996
D) 1997 1992
E) 1998 1993

158 PROBLEMLERİN RİTMİ


TEST
6
 Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 6 dakikadır.
 Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 328’deki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. Ayşe, Betül, Sevim ve Tuncer farklı yaşlardaki dört kişidir. 3. Selim’in bugünkü yaşı, Ahmet ile Bülent’in bugünkü yaşlarının
toplamına eşittir.
` Ayşe’nin yaşı diğer üçünün yaşları toplamının yarısıdır.
Ahmet, Bülent’in bugünkü yaşına geldiğinde ikisinin yaşları
` Dördünün yaşlarının ortalaması 18 dir.
oranı Å/ğ olduğuna göre, Selim bugün en az kaç yaşındadır?
` Herhangi iki kişi arasındaki yaş farkı en çok 10 dur.

Buna göre, Tuncer en çok kaç yaşındadır? A) 9 B) 10 C) 11 D) 12 E) 13

A) 16 B) 17 C) 18 D) 19 E) 20

2. Ebru, Selin ve Arda isimli üç arkadaşın bazı yıllardaki yaşlarını 4.


gösteren tablo aşağıda verilmiştir. 1 yıl 10 ay olsaydı yaşım, şimdiki yaşımdan 7 büyük olacaktı.

Ebru’nun Yaşı Selin’in Yaşı Arda’nın Yaşı


2000 x
2003 x+2
2007 x +5
1 yıl 15 ay olsaydı, yukarıdaki konuşmayı yapan kişi kaç yaşın-
x pozitif tam sayı olmak üzere, da olurdu?
I. Ebru, Selin’den yaşça büyüktür.
A) 24 B) 26 C) 28 D) 30 E) 32
II. Selin, Arda’dan 1 yaş büyüktür.

III. Arda, Ebru’dan 2 yaş büyüktür.

ifadelerinden hangisi ya da hangileri doğrudur?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) I ve II E) I ve III

PROBLEMLERİN RİTMİ 159


TEST
7
 Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 6 dakikadır.
 Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 328’deki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. Aşağıdaki tabloda Dolunay ve Aysima’nın 2018 ve 2020 yılların- 3. İkiz çocukları olan 4 kişilik bir ailede her bir kişi, kendisi dışında-
daki yaşları gösterilmiştir. ki diğer üç kişinin yaşları toplamını hesaplıyor ve 48, 71 ve 50
sayılarını buluyor.
Yıl Dolunay Aysima
Buna göre, bu ailede ikizler kaç yaşındadır?
2020 2a a
2018 3b b A) 12 B) 11 C) 10 D) 9 E) 8

Buna göre Dolunay, Aysima’dan kaç yaş büyüktür?

A) 6 B) 5 C) 4 D) 3 E) 2

2. Yaş Öğrenci Sayısı 4. x ve y sıfırdan farklı birer rakam olmak üzere, 19xy, 19yx ve 19yy
dört basamaklı sayılardır.
10 x
13 6 Ahmet’in dedesinin bazı yıllardaki yaşlarını gösteren tablo aşa-
14 y ğıda gösterilmiştir.

Yukarıdaki tabloda bir Spor okulundaki öğrencilerin yaşlarına Yıl Dedenin Yaşı
göre dağılımı gösterilmiştir. 19xy 4

Bu okulda çalışan Aysel öğretmen bu öğrenciler arasından yaş 19yx 76


ortalaması 13 olacak şekilde bir ekip seçecektir.
Buna göre, 19yy doğumlu olan Ahmet doğduğunda dedesi kaç
Ekip en az 15 kişilik olacağına göre, bu ekipte bulunacak 10 ya- yaşındadır?
şındaki öğrenci sayısı en az kaçtır?
A) 84 B) 82 C) 81 D) 80 E) 79
A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6

160 PROBLEMLERİN RİTMİ


TEST
8
 Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 6 dakikadır.
 Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 328’deki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. Melis, Eda ve Gamze isimli üç arkadaşın yaşları ile ilgili şu bilgi- 3. Aşağıdaki tabloda bir babanın ve kızının doğum tarihleri veril-
ler verilmiştir. miştir.

• 2000 yılında Melis ile Eda’nın yaşlarının toplamı 17 dir.


Baba Kızı
• 2005 yılında Melis ile Gamze’nin yaşlarının toplamı 30 dur. Doğum Yılı 19y4 200x
• 2007 yılında Eda ile Gamze’nin yaşlarının toplamı 25 tir.
Babanın 12 yıl önceki yaşı, kızının 18 yıl sonraki yaşına eşittir.
Buna göre, Melis hangi yıl doğmuştur?
Buna göre, baba ile kızının 2014 yılındaki yaşları toplamı kaç-
A) 1987 B) 1989 C) 1990 D) 1991 E) 1992 tır?

A) 50 B) 52 C) 54 D) 60 E) 64

2. Aşağıdaki tablo 2001 ve 2008 yıllarında Metin ile Seda’nın yaş- 4. Üç kardeşin aralarında geçen konuşma aşağıdaki gibidir.
larının farkını ve toplamını göstermektedir.
1. çocuk : “Biz üç kardeşiz ve üçer yıl arayla doğmuşuz.”
Yaşlarının Farkı Yaşlarının Toplamı 2. çocuk : “En büyük kardeş benim ve ben doğduğumda annem
2001 3x – 5 4x + y 23 yaşındaymış.”
2008 2x – 1 6x + 3y
3. çocuk : “Annemizin yaşı, üçümüzün yaşlarının toplamına eşit-
tir.”
Buna göre,
Buna göre, en küçük çocuk kaç yaşındadır?
I. x + y = 7 dir.
A) 10 B) 11 C) 13 D) 114 E) 15
II. Metin, Seda’dan büyüktür.

III. 2019 yılında yaşlarının toplamı 55 tir.

ifadelerinden hangisi ya da hangileri kesinlikle doğrudur?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) I ve II E) I ve III

PROBLEMLERİN RİTMİ 161


TEST
9
 Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 6 dakikadır.
 Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 328’deki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. Aşağıdaki tabloda Bihter ve Behlül’ün doğum yılları gösterilmiş- 3. Aşağıdaki tabloda bir ailedeki bireylerin doğum yılları verilmiş-
tir. tir.

Bihter Behlül Baba Anne Çocuk


Doğum Yılı a b Doğum
19ab 19ba 2011
Yılı
Behlül’ün yaşı Bihter’in yaşının 2 katı olduğuna göre, bu iki ki-
şinin yaşları toplamının a ve b türünden eşiti aşağıdakilerden 2020 yılında anne ile çocuğun yaşları toplamı babanın yaşına
hangisidir? eşit olacağına göre, b – a farkı kaçtır?

A) 2b – a B) a – b C) 2(a – b) A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5

D) 3(a – b) E) 4b – a

2. Birer yıl arayla doğmuş üç arkadaş doğum tarihleri ile ilgili aşa- 4. Ali, Berk ve Cem’in yaşları ile ilgili aşağıdakiler bilinmektedir.
ğıdaki bilgileri vermişlerdir.
• Ali 2 yıl sonra, Berk 4 yıl önce doğmuş olsaydı yaşları eşit
Ali: Cem, Beril’den önce doğmuştur. olacaktı.

Beril: Ali, benden önce doğmuştur. • Cem’in bugünkü yaşı Berk’in bugünkü yaşının 2 katından 4
eksiktir.
Cem: Ben doğduğumda Ali doğmamıştır.
• Ali, Cem’in bugünkü yaşına geldiğinde Cem 25 yaşında ola-
Buna göre,
caktır.
I. En küçükleri Ali’dir.
Buna göre, Ali’nin bugünkü yaşı kaçtır?
II. Cem, Beril’den 2 yaş büyüktür.
A) 13 B) 15 C) 17 D) 19 E) 22
III. Cem, Ali’nin şimdiki yaşındayken Ali de Beril’in şimdiki ya-
şındadır.

ifadelerinden hangisi ya da hangileri doğrudur?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) I ve II E) II ve III

162 PROBLEMLERİN RİTMİ


TEST
10
¤ Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 3 dakikadır.
¤ Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 328’deki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. Yunus, kendisinden 6 yaş küçük kardeşi, annesi ve babası ile bir- 3. Telefondan oynanan “Yaşım Kaç?” oyununun kuralları aşağıda
likte yaşamaktadır. Bu ailenin 2010 yılındaki yaş ortalaması 24 verilmiştir.
tür.
Kural: Yarışmacının karşısına 3 kişinin resmi gelir ve yarışma-
Yunus 2019 yılında üniversiteyi kazanıp evden ayrılınca geriye cı kendisine verilen öncüllere göre, bu kişilerin yaşını tahmin
kalan üç kişinin yaş ortalaması 38 olmuştur. eder.

Buna göre, Yunus’un kardeşi hangi yıl doğmuştur?


Yarışmaya başlandığında telefon ekranındaki görüntü aşağıda
A) 2004 B) 2005 C) 2006
gösterilmiştir.
D) 2007 E) 2008

Yaş 10 Yaş Yaş

Ali Burak Cem


• Burak ve Cem’in yaşlarının
aritmetik ortalaması Ali’nin
yaşına eşittir.
• Cem’in doğum yılı Ali’nin do-
ğum yılından 3 fazladır.
Buna göre, Burak kaç yaşın-
2. Ahmet, kendi yaşından başlayıp geriye doğru dörder ritmik say- dadır?
ma yaptığında dördüncü sayı olarak kardeşi Murat’ın yaşını söy-
lüyor.

Murat, kendi yaşından başlayıp ileri doğru üçer ritmik sayma


yaptığında beşinci sayı olarak kardeşi Nihat’ın yaşını söylüyor. Bu soruyu doğru cevaplayan yarışmacının cevabı kaçtır?

Buna göre, A) 7 B) 8 C) 11 D) 13 E) 15

I. Ahmet ile Nihat ikizdir.

II. Üç kardeşin yaşlarının toplamı 3 ile tam bölünen bir sayıdır.

III. İkiz kardeşler 12 yaşındayken küçük kardeş doğmuştur.

ifadelerinden hangisi ya da hangileri doğrudur?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) I ve III E) I, II ve III

PROBLEMLERİN RİTMİ 163


TEST
11
¤ Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 4 dakikadır.
¤ Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 328’deki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. Ahmet, babası ve dedesinin yaşları ile ilgili aşağıdaki bilgiler ve- 3. 2 yıl önceki yaşı 5 yıl sonraki yaşı
rilmiştir.
Tolga t+2 2y + 1
` Ahmet’in dedesinin tek çocuğu babasıdır. Tarık x–y t–4
` Ahmet, babasının iki çocuğundan küçük olanıdır. Ömer x y + 10

` Ahmet’in dedesinin baba olma yaşı, Ahmet’in babasının ilk Yukarıdaki tabloda Tolga, Tarık ve Ömer’in 2 yıl önceki ve 5 yıl
kez baba olma yaşından 1 fazladır. sonraki yaşları gösterilmiştir.
` Ahmet dünyaya geldiğinde dedesi 45 yaşındadır. Buna göre, bu üç kişinin bugünkü yaş ortalaması kaçtır?
Ahmet ile abisi arasında en az 2 yaş olduğuna göre, Ahmet’in A) 11 B) 12 C) 13 D) 14 E) 15
dedesi en çok kaç yaşında iken baba olmuştur?

A) 21 B) 22 C) 23 D) 24 E) 25

2. Necmi, Zehra, Kerem ve İnci arasında geçen konuşmalar aşağı- 4. Necla, e-devlet üzerinden soyağacı araştırması yaptığında aşa-
daki gibidir ğıdaki bilgileri görüyor.

` Necmi, Kerem’e “Ben doğduğumda senin doğmana 3 yıl var-


Yakınlık Derecesi Adı Soyadı Doğum Yılı
mış.”
Kendisi Necla Ada 2001
` Zehra İnci’ye “Ben doğduğumda sen 9 yaşındaymışsın.” Kardeşi Mustafa Ada A
` İnci, Necmi’ye “Ben senden, Kerem’in Zehra’dan büyük Kardeşi Mert Ada B
olduğu kadar fazla yaştayım.”
Necla’nın yaşı; Mert’in yaşının 2 katına, Mustafa’nın yaşının ise
Bu konuşmalara göre, Kerem İnci’ye aşağıdakilerden hangisi- 3 katına eşittir. Necla’nın yaşı Mustafa’nın şimdiki yaşının 4 katı
ni söylemiş olabilir? olduğunda, Mert 15 yaşında olacaktır.

A) Ben doğduğumda senin doğmana 6 yıl varmış. Buna göre, Mustafa ile Mert’in doğum yıllarının toplamı kaç-
B) Ben doğduğumda sen 6 yaşındaymışsın. tır?

C) Sen doğduğunda ben 8 yaşındaydım. A) 4033 B) 4032 C) 4031


D) Senin yaşın benim yaşımın 5 fazlasıdır. D) 4021 E) 4023
E) Benim yaşım senin yaşının 8 eksiğidir.

164 PROBLEMLERİN RİTMİ


TEST
12
¤ Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 4 dakikadır.
¤ Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 328’deki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. Hamza Ali Ömer 3. Bir fabrikanın A bölümünde çalışan Mehmet, B bölümüne geç-
tiğinde her iki bölümde de yaş ortalaması artmıştır.
A x y z
A+5 a+6 Buna göre,

I. Mehmet’in yaşı, A bölümünün yaş ortalamasından büyük-


Yukarıdaki tabloda Hamza, Ali ve Ömer’in A yılındaki yaşları ile
tür.
Ömer’in A + 5 yılındaki yaşı verilmiştir. Üçünün A yılındaki yaş-
larının aritmetik ortalaması a’dır. II. Mehmet’in yaşı B bölümünün yaş ortalamasından küçüktür.

A + 5 yılında Hamza, Ali’nin A yılındaki yaşına geldiğine göre, III. A bölümünün yaş ortalaması, B bölümünün yaş ortalama-
Ali’nin A yılındaki yaşının a cinsinden eşiti aşağıdakilerden han- sından büyüktür.
gisidir? ifadelerinden hangisi ya da hangileri doğrudur?
A) a – 3 B) a – 2 C) a A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) a + 2 E) a + 3 D) I ve II E) II ve III

2. Aşağıdaki tabloda Anıl, Burcu, Ceyda, Dilara ve Erkan isimli 5 ar- 4. Cansu, içinde 1’den 20’ye kadar numaralandırılmış 20 tane kart
kadaştan 1980, 1990 ve 2000 yıllarından sonra doğanlar “”, bulunan bir torbadan iki tane kart çekiyor.
sonra doğmayanlar “” işareti ile gösterilmiştir.
Cansu çektiği kartlarla ilgili olarak aşağıdaki bilgileri veriyor.

1980 yılından 1990 yılından 2000 yılından • Çektiğim kartlardan birinin numarası 3’tür.
sonra doğdu sonra doğdu sonra doğdu
• Torbada kalan kartların numaralarının aritmetik ortalaması
Anıl    tam sayıdır.
Burcu   
• Çektiğim diğer kartın numarası benim yaşımdır.
Ceyda   
Dilara    Buna göre, Cansu’nun yaşı kaçtır?
Erkan    A) 13 B) 12 C) 11 D) 10 E) 9

Bu beş kişinin 2020 yılındaki yaşları toplamı 125’tir.

Buna göre, 2020 yılında Ceyda ile Erkan’ın yaşları toplamı en


fazla kaçtır?

A) 59 B) 58 C) 57 D) 56 E) 55

PROBLEMLERİN RİTMİ 165


TEST
13
¤ Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 4 dakikadır.
¤ Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 328’deki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. Samet’in bir abisi bir de ablası olup abisi ile ablasının 2020 yı- 3. Ayşe Nine’nin bir tane ikiz ve bir tane üçüz olmak üzere 5 tane
lındaki yaşları toplamı 26’dır. Kendisinden küçük kardeşinin ol- torunu vardır. 2010 yılında torunların yaşları toplamı nineleri-
masını isteyen Samet ‘’ keşke abimden 8 yıl önce doğmuş olsay- nin yaşının yarısı, 2020 yılında ise ninelerinin yaşı kadardır. Ah-
dım. O zaman ablamdan 10 yaş büyük olurdum.’’ demiştir. met ve Enes Ayşe Nine’nin torunlarından ikisi olup Ahmet
Enes’ten 5 yaş büyüktür.
Buna göre 2020 yılında Samet’in abisi kaç yaşındadır?
Üçüz kardeşler diğerlerinden yaşça daha büyük olduğuna gö-
A) 16 B) 15 C) 14 D) 13 E) 12
re, 2020 yılında Ayşe Nine’nin ikiz torunlarının yaşları toplamı
kaçtır?

A) 28 B) 30 C) 32 D) 34 E) 36

2. Bir öğretmen öğrencilere ‘’ aile bireylerinizin yaş ortalamasını 4. Aşağıdaki tabloda Adem ile Mustafa’nın 2020 ve 2023 yılların-
hesaplayın.’’ şeklinde bir ödev vermiştir. Bu ödevi yapan Asya daki yaşları gösterilmiştir.
aile bireylerinden bazılarının yaşlarını gösteren aşağıdaki gibi bir
tablo hazırlamıştır. Adem Mustafa
2020 x y
Aile bireyi Yaşı
2023 y+1 2x + 1
Baba
Anne 40 Buna göre, hangi yılda bu iki kişinin yaşları oranı 6\ã olur?
Abla 19
A) 2028 B) 2029 C) 2030 D) 2031 E) 2032
Küçük kardeş
Asya 13
Yaş ortalaması

Asya, tabloda yaşları verilen aile bireylerinin yaşları ortalama-


sının aile bireylerinin tümünün yaş ortalamasına eşit olduğu-
nu fark ettiğine göre baba en az kaç yaşında olabilir?

A) 40 B) 39 C) 38 D) 37 E) 36

166 PROBLEMLERİN RİTMİ


r o b l e ml e r i
İşçi P

Kesir Problemleri Yaş Problemleri Hız Problemleri


İşçi Problemleri

Çıkma Durumu Çıkan Soru Oranı


2020 2019 2018 2020 2019 2018

0,0 0,0 0,0

Müfredatta Önerilen Matematik Ders Saati Bu konuya dair ÖSYM’nin

Süre İçerisindeki Oranı bakış açısını ve bu konunun çalışma


tekniklerini öğrenmek için QR kodu
okutunuz.

5 ders saati % 1,7


İşçi Problemleri TEST -

İşçi Problemleri } Aşağıdaki boşlukları doldurunuz.

} Bir işin tamamını, A işçisi tek başına a saatte, B işçisi tek başına b Ali bir işin tamamını 10 saatte bitirmektedir.
saatte, A ve B işçileri birlikte t saatte bitirsinler.
Buna göre, Ali

‡ Buna göre, A işçisi 1 saatte işin 1\A sını bitirir.


‡ İşin 3\à ünü ............................................ saatte
 B işçisi 1 saatte işin 1\B sini bitirir.

‡ İkisi birlikte 1 saatte işin 1\T sini bitirirler.


‡ İşin 2\á ini ............................................ saatte bitirir.

‡ Bu iki işçinin ayrı ayrı çalışarak 1 saatte yaptıkları iş miktarı


toplamı, birlikte çalışarak 1 saatte yaptıkları iş miktarına eşit
olduğundan,
} Aşağıdaki boşlukları doldurunuz.
1\A + 1\B = 1\T dir.
Alper bir işin 2\ß ünü 8 saatte bitiriyor.

Buna göre, Alper


‡ Bu formül, t. (1\A + 1\B) = 1 şeklinde de yazılabilir.

Burada eşitliğin sağındaki 1 sayısı işin tamamını gösterir. ‡ İşin 1\â sını ............................................ saatte

} Bir işin; 1\M sini A işçisi a saatte, 1\N sini B işçisi b saatte, ikisi birlik- ‡ İşin tamamını ............................................ saatte

te aynı işin 1\P sini t saatte yapıyorsa,


‡ İşin yarısını ............................................ saatte bitirir.
1\M 1\N 1\P
+ = dir.
a b t

‡ Burada paydaki ifadeler işin miktarını, paydadaki ifadeler sü- } Aşağıdaki boşlukları doldurunuz.
reyi gösterir.
Mert bir işi günde 6 saat çalışarak 8 günde bitirmektedir.

Buna göre, Mert


} Bir işi tek başına t saatte yapan bir işçi,

i) Hızını k katına çıkarırsa bu işi t\K saatte bitirir.


‡ İşin 1\à ünü ............................................ saatte bitirir.
ii) Hızını 1\K katına indirirse bu işi k . t saatte bitirir.

‡ Yani hız arttıkça süre azalır, hız azalırsa süre artar. ‡ 16 saat çalıştığında işin ............................................ ’i biter.

} Bir işte çalışan işçilerin kapasitesi ile işi bitirme süreleri ters oran- ‡ İşin 1\Ş sini bitirdikten sonra 6 saat daha çalışırsa işin
tılıdır.
............................................ biter.
‡ Yani kapasitesi yüksek olan işçinin bitirme süresi daha kısadır.

168 PROBLEMLERİN RİTMİ


TEST - İşçi Problemleri

} Aşağıdaki boşlukları doldurunuz. } Aşağıda eş bölmelere ayrılmış dikdörtgen şeklinde bir duvar ve-
rilmiştir.
Ahmet’in çalışma hızı, Mehmet’in çalışma hızının 2\ß katıdır.

Buna göre,

‡ Ahmet’in 12 saatte bitirdiği bir işi Mehmet ...........................


................. saatte bitirir.

‡ Mehmet’in 6 saatte bitirdiği bir işi Ahmet .............................


............... saatte bitirir. Ahmet kırmızı boyalı bölgeyi tek başına 4 saatte, Mehmet ise sa-
rı boyalı bölgeyi tek başına 3 saatte boyayabiliyor.

Buna göre, aşağıdaki boşlukları doldurunuz.

} Aşağıdaki boşlukları doldurunuz.


‡ Ahmet sarı boyalı bölgesi tek başına ......................................
Arzu bir işi tek başına çalışarak 10 saatte, Kübra ise aynı işi tek ba- .......................................... saatte boyar.
şına çalışarak 15 saatte bitiriyor. Buna göre,

‡ Mehmet kırmızı boyalı bölgeyi tek başına ..............................


‡ Arzu ile Kübra birlikte çalışarak bu işi ..................................... .......................................... saatte boyar.
....... saatte bitirir.

‡ Ahmet ve Mehmet birlikte duvarın tamamını ........................


‡ Arzu ve Kübra birlikte çalışarak işin 2\ß ünü ............................ ........................................ dakikada boyar.
................ saatte bitirir.

‡ Arzu 2 saat, Kübra 3 saat çalışırsa işin ....................................


........ ünü bitirirler. } Aşağıdaki tabloda eksik verilen kısımları doldurunuz.

Ahmet’in tek başı- Mehmet’in tek ba- Birlikte çalışarak


na bitirme süresi şına bitirme süresi bitirme süresi
‡ Arzu işin yarısını tek başına bitirdikten sonra kalan işi Kübra ..
(gün) (gün) (gün)
.......................................... saatte bitirir.
15 6

‡ Birlikte işe başlayıp 4 saat çalıştıktan sonra Arzu ayrılırsa Küb- 12 6


ra kalan kısmı ............................................ saatte bitirir.
4 6

‡ Kübra çalışma hızını yarıya indirirse işin tamamını birlikte ....


........................................ saatte bitirirler.

PROBLEMLERİN RİTMİ 169


İşçi Problemleri TEST - 35

SORU DETAYI

35
¤ ÖSYM tarihinde bu soru tipinden 5 soru çıkmıştır.

¤ Bu soru tipi en son 2004 ÖSS’de çıkmıştır.

SO
2004 - ÖSS

RU
Problemi oku
Ahmet ve Barış bir işi birlikte 6 saatte bitiriyor. Barış aynı işi tek başına
Ahmet’in tek başına bitirilebileceğinden 5 saat erken bitiriyor. Denklemi kur
Buna göre, Barış bu işi tek başına kaç saatte bitirir?
Bu soru tipine dair detaylı
A) 10 B) 13 C) 16 D) 18 E) 20 Denklemi çöz çözüm videosunu izlemek
için QR Kodu okutunuz.

ÇÖZÜM
Barış t saatte, Ahmet t + 5 saatte bu işi bitiriyor ol-
sun. İkisi birlikte 6 saatte bitirdiklerine göre,
1 2t + 5
1\T + = 1\â ´ 2 = 1\â
t+5 t + 5t
 (t + 5) (t)
 ´ t2 + 5t = 12t + 30
 ´ t2 – 7t – 30 = 0
 ´ (t – 10) . (t + 3) = 0
 ´ t = 10 veya t = – 3
olup t süre belirttiğinden t = 10 bulunur.
Cevap A

NASIL ÇÖZÜLÜR NASIL ÇÖZÜLMEZ


\ Klasik işçi problemi formülüyle çözülen bu tip sorular  Soru ikinci derece denklem içerdiğinden işlem hatası
en kolay sorulardır. Ayrıca bu soru seçeneklerden ha- yapmamaya özen gösterilmelidir.
reketle de çözülebilir.

170 PROBLEMLERİN RİTMİ


TEST - 35 İşçi Problemleri

Bu testi süre tutmadan, sadece soru tipinin mantığını anlayarak doğru çözmeye çalışınız.

1. Erdem ile Merve bir işi birlikte 4 saatte bitirebilmektedir. Erdem 3. Cemil’in kapasitesi, Kemal’in kapasitesinin 3 katıdır. İkisi bir-
aynı işi tek başına Merve’nin tek başına bitirebileceğinden 6 sa- likte bir işi 6 günde yaptıklarına göre, tek başlarına çalıştıkla-
at geç bitirebilmektedir. rında Cemil, Kemal’den kaç gün önce bu işi bitirir?

Buna göre, Merve’nin çalışma hızı Erdem’in çalışma hızının kaç A) 12 B) 14 C) 16 D) 18 E) 20


katıdır?

A) 3\Ş B) 2 C) 5\Ş D) 8\ß E) 3

2. Ahmet bir işi x günde, Tarık ise aynı işi x\Ş günde tamamlayabi- 4.
liyor. Ahmet ile Tarık bu işi birlikte yaptıklarında 2 günde bitiri-
yorlar.
20 cm2 lik taşlar 30 cm2 lik taşlar
Buran göre, Tarık bu işi tek başına kaç günde bitirir?
Yukarıda aynı büyüklükteki iki duvardan soldaki 20 cm2, sağda-
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 ki ise 30 cm2 lik taşlarla örülmüştür. Şekilde duvarların bir kısmı
temsili olarak verilmiştir.

İki duvarcı ustasından,

• Necip Usta büyüklüğüne bakılmaksızın dakikada 2 taş, Ha-


sip Usta ise 3 taş koyabilecek kapasitededir.

• Necip Usta soldaki duvarı 3 saatte örebilmektedir.

Buna göre, sağdaki duvarı ikisi birlikte kaç dakikada örebilir-


ler?

A) 36 B) 40 C) 42 D) 45 E) 48

PROBLEMLERİN RİTMİ 171


İşçi Problemleri TEST - 36

SORU DETAYI

36
¤ ÖSYM tarihinde bu soru tipinden 3 soru çıkmıştır.

¤ Bu soru tipi en son 2011 YGS’de çıkmıştır.

SO
2011 - YGS

RU
Problemi oku
Bir işi 5 kadın işçi 20 günde, 5 erkek işçi ise 30 günde bitiriyor.

Buna göre, 2 kadın ve 2 erkek işçi aynı işi birlikte kaç günde bitirir? Denklemi kur
A) 50 B) 30 C) 45 D) 40 E) 20
Bu soru tipine dair detaylı
Denklemi çöz çözüm videosunu izlemek
için QR Kodu okutunuz.

ÇÖZÜM
5 kadın işçi 20 günde bitirirse, 2 kadın işçi 50 gün-
de bitirir.
5 erkek işçi 30 günde bitirirse, 2 erkek işçi 75 gün-
de bitirir.
Formül uygulanırsa, 2 kadın işçi ile 2 erkek işçi bir-
likte,

¿/ğ + ¿/õ = 1\T


(3) (2)
5
= 1\T
150
t = 30 günde bitirir.
Cevap B

NASIL ÇÖZÜLÜR
NASIL ÇÖZÜLMEZ
\ İşin bitme süresi, işçi sayısı ile ters orantılıdır. Bu yo-
rumla birlikte klasik işçi problemi formülü kullanılarak  Soruyu sadece orantı sorusu gibi algılarsak sonuca gi-
bu tip sorular kolaylıkla çözülür. demeyiz.

172 PROBLEMLERİN RİTMİ


TEST - 36 İşçi Problemleri

Bu testi süre tutmadan, sadece soru tipinin mantığını anlayarak doğru çözmeye çalışınız.

1. Bir işi 3 usta 12 günde, 3 çırak 24 günde bitiriyor. 3. İki işçi bir işi birlikte 12 günde yapabiliyorlar.

Buna göre, 1 usta ile 1 çırak birlikte aynı işi kaç günde bitirir? İşçilerden biri bu işin 3\à ünü 27 günde yaptığına göre, diğer iş-

A) 20 B) 22 C) 23 D) 24 E) 26 çi bu işin 1\ß ünü tek başına kaç günde yapabilir?

A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6

2. Amcalarına yardım için Rize’ye çay toplamaya giden Vedat, Se- 4. İşçiler A B C D E F
dat ve Necmi arasında geçen konuşma aşağıdaki gibidir.
İşi bitirme süresi (dakika) 10 12 16 40 24 16
• Vedat, Sedat’a “Bir çuval çayı Necmi ile birlikte toplama sü-
remiz seninle toplama süremizden 15 dakika daha uzundur.” Yukarıdaki tabloda 6 işçinin bir işi tek başlarına bitirme süreleri
• Necmi, Vedat’a “İkimiz birlikte bir çuval çayı senin Sedat’la verilmiştir.

birlikte topladığınız sürenin 3\Ş katı kadar sürede topladık.” Bu işçilerden ikisi bu işi tek başlarına x dakikada ve y dakikada
yapabilirken birlikte 8 dakikada yapabilmektedir.
Bu konuşmalara göre, Vedat ile Sedat bir çuval çayı kaç daki-
kada toplamıştır? Buna göre, (x, y) sıralı ikilisi kaç farklı değer alabilir?

A) 25 B) 28 C) 30 D) 35 E) 40 A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 7

PROBLEMLERİN RİTMİ 173


İşçi Problemleri TEST - 37

SORU DETAYI

37
¤ ÖSYM tarihinde bu soru tipinden 3 soru çıkmıştır.

¤ Bu soru tipi en son 2003 ÖSS’de çıkmıştır.

SO
2003 - ÖSS

RU
Problemi oku
Tek tür mal üreten bir atölyede makinelerden biri a saatte b birim mal
üretiyor. Denklemi kur
Aynı süre içinde bu makinenin c katı mal üreten başka bir makine, b
birim malı kaç saatte üretir? Bu soru tipine dair detaylı
Denklemi çöz çözüm videosunu izlemek
ab bc
A) a\B B) a\C C) b\C D) E) için QR Kodu okutunuz.
c a

ÇÖZÜM
1. makine a saatte b birim mal üretiyorsa, 2. ma-
kine a saatte b . c birim mal üretir.
2. makine,
b . c birim malı a saatte
b birim malı x saatte üretsin.
Doğru orantı

x . b . c = b . a ´ x = a\C saat bulunur.


Cevap B

NASIL ÇÖZÜLÜR NASIL ÇÖZÜLMEZ


\ Orantı konusu işçi problemlerinde de çok karşımıza  a, b ve c ye değer vermek bizi yanlış seçeneğe
çıkmakta ve bu sorularda işimizi çok kolaylaştırmak- götürebilir. Çünkü kullandığınız değerler doğru seçe-
tadır. Bu tip sorularda çözüm için ilk olarak müracaat nek dışındaki bir seçeneğe de uyum sağlayabilir ve bi-
edilecek konu orantı konusudur. zi yanlış cevaba yönlendirebilir.

174 PROBLEMLERİN RİTMİ


TEST - 37 İşçi Problemleri

Bu testi süre tutmadan, sadece soru tipinin mantığını anlayarak doğru çözmeye çalışınız.

1. Bir makine bir işi 24 saatte bitirmektedir. 3. Öğleden önce 5 saat, öğleden sonra 4 saat çalışan marangoz
Oğuz Amca öğleden sonra daha yavaş çalışmaktadır.
2 2
Öğleden sonra yaptığı iş miktarı, öğleden önce yaptığı iş mik-
tarının 2\ß ü kadar olan Oğuz Amca öğleden sonra hızını hangi
1 3 1 3
oranda azaltmaktadır?

0 0 A) 1\à B) 1\á C) 1\â D) 2\ß E) 3\à


Önce Sonra

Makinenin hızı şekildeki oranda azaltılırsa bu işin yarısını kaç


saatte bitirir?

A) 18 B) 24 C) 30 D) 36 E) 40

2. 4. Ali usta çalıştığı bir işte 40 dk çalışıp 10 dk dinlenerek bu işi 6 sa-


at 30 dakikada bitirmiştir.

Ali usta, çalışma hızını 1\ß oranında azaltıp aynı çalışma düze-
niyle çalışarak bu işi yapsaydı iş kaç saat daha geç biterdi?

A) 3 saat 10 dakika B) 4 saat 100 dakika

C) 3 saat 20 dakika D) 3 saat 30 dakika


15 saniye x saniye E) 4 saat 20 dakika
Oduncuda çalışan Cevdet bir odunu 15 saniyede iki parçaya ayır-
maktadır.

Cevdet hızını 1\à oranında artırırsa aynı kalınlıkta başka bir odu-
nu kaç saniyede beş parçaya ayırır?

A) 36 B) 48 C) 54 D) 60 E) 72

PROBLEMLERİN RİTMİ 175


İşçi Problemleri TEST - 38

SORU DETAYI

38
¤ ÖSYM tarihinde bu soru tipinden 2 soru çıkmıştır.

¤ Bu soru tipi en son 2003 ÖSS’de çıkmıştır.

SO
2003 - ÖSS

RU
Problemi oku
Ali ile Burak, birlikte çalışarak 10 saatte bitirebilecekleri bir işi yapmaya
başlıyorlar. İkisi birlikte 4 saat çalıştıktan sonra Ali işi bırakıyor. Denklemi kur
Geriye kalan işi Burak 9 saatte bitirdiğine göre, bu işin tümünü Ali tek
başına kaç saatte bitirebilirdi? Bu soru tipine dair detaylı
Denklemi çöz çözüm videosunu izlemek
A) 30 B) 26 C) 25 D) 24 E) 18 için QR Kodu okutunuz.

ÇÖZÜM
Birlikte 10 saatte bitirdikleri bu işte 4 saat çalışır-
larsa işin Â/ğ u biter geriye Ä/ğ u kalır. Burak işin
tamamını tek başına x saatte bitirsin. Kalan işi 9
saatte bitirdiğine göre, 9 . 1\X = Ä/ğ ´ x = 15 bu-
lunur. Birlikte 10 saatte bitirdikleri işin tamamını
Ali y saatte bitirsin. Bu durumda,

¿/õ + 1\Y = ¿/ğ ´ 1\Y = ¿/ğ – ¿/õ

NASIL ÇÖZÜLÜR ´ 1\Y = ¿/ğ

\ Bu tip sorularda metin iyi anlaşılmalı ve verilenler formüle dökülüp ´ y = 30 saat bulunur.
soru çözülmelidir. Birim zamanda yapılan iş miktarı üzerinden denk- Cevap A
lem kurmaya dikkat edilmelidir.

NASIL ÇÖZÜLMEZ
 Bu tip sorularda metin iyi anlaşılmaz ve doğru denklem kurulamazsa
seçeneklerden yola çıkmak da işe yaramaz.

176 PROBLEMLERİN RİTMİ


TEST - 38 İşçi Problemleri

Bu testi süre tutmadan, sadece soru tipinin mantığını anlayarak doğru çözmeye çalışınız.

1. Esra, Büşra ve Hülya bir işi tek başlarına sırasıyla 8, 12 ve 24 sa- 3. Muhsin Amca bahçesindeki otların tamamını motorlu tırpanla
atte bitirebilmek istemektedir. 3 saatte, orakla ise 9 saatte biçebilmektedir.

Üçü beraber bu işe başladıktan 3 saat sonra Büşra hastalanıyor Otları motorlu tırpanla biçmeye başlayan Muhsin Amca 1 saat
ve işi bırakıyor. çalıştıktan sonra motorun benzini bittiği için bahçenin kalan kıs-
mını orakla biçmiştir.
Buna göre, geriye kalan işi Esra ve Hülya birlikte çalışarak kaç
dakikada bitirebilirler? Buna göre, Muhsin Amca’nın, bahçesindeki tüm otları biçme-
si toplam kaç saat sürmüştür?
A) 75 B) 84 C) 90 D) 96 E) 105
A) 5 B) É/è C) 6 D) Ë/ì E) 7

2. Özdeş birimkarelerden oluşan bir kağıt üzerinde krokisi verilen 4.


dikdörtgen şeklindeki bir alanın tamamına çim dikecek olan Ta-
rık tek başına 12 saatte tamamlayabileceği bu işte yeşil ile tara-
lı bölgeyi çimlendirdikten sonra arkadaşı Emir yardımına geliyor.
Aykut ® 8 saatte 10 saatte
Erkut ® 12 saatte 15 saatte
Aykut ve Erkut’un bir duvarı büyük ve küçük fırça ile boyama sü-
releri yukarıdaki gibidir.

Birlikte işe başlayıp, 2 saat boyunca Aykut büyük fırça ile Erkut
ise küçük fırça ile boyama yapıyorlar. Geri kalan işi yaparken Ay-
kut küçük fırçayı Erkut ise büyük fırçayı kullanıyor.

Buna göre, duvarın tamamını boyama işi kaç saatte bitmiştir?

A) 4 B) Ñ/ñ C) À/ñ D) Ñ/ñ E) 6


Kendisinden yavaş çalışan Emir ile birlikte kalan kısmı 6 saatte
tamamlayarak çimlendirme işini bitiriyorlar.

Buna göre, Emir turuncu bölgeyi tek başına kaç saatte çimlen-
direbilir?

A) 4 B) 7\Ş C) 3 D) 5\Ş E) 2

PROBLEMLERİN RİTMİ 177


İşçi Problemleri TEST - 39

SORU DETAYI

39
¤ ÖSYM tarihinde bu soru tipinden 1 soru çıkmıştır.

¤ Bu soru tipi en son 2005 ÖSS’de çıkmıştır.

SO
2005 - ÖSS

RU
Problemi oku
Canan, önce günde 10 sayfa okuyarak bir kitabın 2\á ini, sonra da günde
12 sayfa okuyarak kalan kısmını bitiriyor. Denklemi kur
Canan kitabın tamamını 36 günde okuduğuna göre, kitap kaç sayfadır?
Bu soru tipine dair detaylı
A) 360 B) 400 C) 420 D) 435 E) 450 Denklemi çöz çözüm videosunu izlemek
için QR Kodu okutunuz.

ÇÖZÜM
Kitabın tamamı 5x sayfa olsun. 2\á ini (yani 2x say-
fayı) günde 10 sayfa okuyarak a günde bitirsin.
1 günde 10 sayfa
a günde 2x sayfa
Doğru orantı
2x
2 . x = 10 . a ´ a = = x\á gün
10
Kalan 3\á ini (yani 3x sayfayı) günde 12 sayfa oku-

NASIL ÇÖZÜLÜR
yarak b günde bitirsin.
1 günde 12 sayfa
\ İşçi problemlerinde orantının önemli bir yeri olduğunu unutmamak b günde 3x sayfa
gerekir. Bu soru da onlardan biridir. Doğru orantı
3x
3 . x = 12 . b ´ b = = x\à gün
12
Toplam 36 günde bitirdiğinden,
x\à + x\á = 36 ´ x = 80 olup kitabın tamamı
NASIL ÇÖZÜLMEZ 5x = 5 . 80 = 400 sayfadır.

 Bu soruyu işçi problemlerindeki klasik formülle çözmeye çalışmak çık- Cevap B

maz sokağa girmek olur. Soru işçi probleminden çok orantı sorusudur.
Soruda bahsi geçen çokluklar arasında “ters orantı mı var yoksa doğ-
ru orantı mı?” bunun doğru tespiti çok önemlidir.

178 PROBLEMLERİN RİTMİ


TEST - 39 İşçi Problemleri

Bu testi süre tutmadan, sadece soru tipinin mantığını anlayarak doğru çözmeye çalışınız.

1. Bir okulun sıralarını boyama işini yapan bir usta önce günde 3. Düğün hazırlığı yapan Necmettin, önce günde 10 davetiye dağı-
20 sıra boyayarak işin 3\ä ini, sonra hastalandığı için günde 10 sı- tarak tüm davetiyelerin 4\å unu, sonra da günde 15 davetiye da-
ra boyayarak işin kalan kısmını yapmıştır. ğıtarak kalan davetiyeleri bitiriyor.

Bu usta almış olduğu bu işi toplam 26 günde bitirdiğine göre, Dağıtma işlemini 22 günde tamamlayan Necmettin günde 9
usta kaç gün hasta olarak çalışmıştır? davetiye dağıtsaydı tüm davetiyeleri kaç günde dağıtabilirdi?

A) 20 B) 19 C) 18 D) 15 E) 10 A) 23 B) 25 C) 27 D) 30 E) 35

2. Bir ilçede çocukları aşılama görevini yerine getiren bir gezici sağ- 4. Seyyar arabasıyla simit ve halka tatlısı satan Hilmi Amca öğleye
lık ekibi, önce günde 50 çocuk aşılayarak ilçedeki çocukların 4\ã kadar simit, öğleden sonra ise halka tatlısı satmaktadır.
sini aşılamış sonra da günde 30 çocuk aşılayarak kalan diğer ço- Tatlı sayısı, simit sayısının 2\ß ü kadardır.
cukları aşılamıştır.
Simit Halka Tatlısı
Sağlık ekibi görevi 27 günde tamamladığına göre, ilçedeki ço-
cuk sayısı kaçtır? Satış Hızı Saatte 20 adet Saatte 15 adet

A) 950 B) 980 C) 1050 D) 1100 E) 1400 Tüm simit ve tatlıları toplam 8,5 saatte bitiren Hilmi Amca öğ-
leden sonra kaç saat çalışmaktadır?

A) 2 B) 5\Ş C) 3 D) 7\Ş E) 4

PROBLEMLERİN RİTMİ 179


İşçi Problemleri TEST - 40

SORU DETAYI

40
¤ ÖSYM tarihinde bu soru tipinden 3 soru çıkmıştır.

¤ Bu soru tipi en son 2009 ÖSS’de çıkmıştır.

SO
2009 - ÖSS

RU
Problemi oku
Bir grup işçi, bir işi 3 günde bitiriyor.

İşçi sayısı % 50 azaltılır, günlük çalışma süresi % 20 artırılırsa aynı iş kaç Denklemi kur
günde biter?
Bu soru tipine dair detaylı
A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 7 Denklemi çöz çözüm videosunu izlemek
için QR Kodu okutunuz.

ÇÖZÜM
İlk durumda işçi sayısı 100 ve günlük çalışma sü-
resi 100 saat olsun.
İkinci durumda işçi sayısı 50 ve günlük çalışma sü-
resi 120 saat olur. İlk durumda iş günde 100 saat
çalışmayla 3 günde yani 300 saatte bitiyor. İkinci
durumda iş günde 120 saat çalışmayla x günde ya-
ni 120x saatte bitsin. Şimdi orantı kuralım.
100 işçi ––– 300 saatte
50 işçi ––– 120 x saatte
NASIL ÇÖZÜLÜR Ters orantı
100 . 300 = 50 . 120x
\ İşçi sayısı ile işin bitme süresi arasında ters orantı vardır. Ayrıca işçi sa-
yısı ve günlük çalışma süresi ilk durum için 100 veya 100 ün katları se- x = 5 bulunur.
çilirse işlem kolaylığı sağlanır. Cevap C

NASIL ÇÖZÜLMEZ
 İşçi sayısı %50 azalınca, işin bitme süresi %50 artar şeklindeki yorum-
lar sık yapılan hatalar arasındadır. Bu yaklaşım yanlıştır. Çözüm ince-
lenirse bu yöntemin kullanılmadığı görülecektir.

180 PROBLEMLERİN RİTMİ


TEST - 40 İşçi Problemleri

Bu testi süre tutmadan, sadece soru tipinin mantığını anlayarak doğru çözmeye çalışınız.

1. Bir grup işçi, bir işi 4 günde bitiriyor. 3. Bir ustanın kapasitesi, bir çırağın kapasitesinin 3 katıdır.

İşçi sayısı % 20 azaltılarak aynı iş yine 4 günde bitirilmek iste- Usta 3 saat, çırak 6 saat çalışınca ikisi toplam 45 çift ayakkabı
nirse günlük çalışma süresi yüzde kaç artırılmalıdır? yaptıklarına göre, usta kaç çift ayakkabı yapmıştır?

A) 10 B) 15 C) 20 D) 25 E) 30 A) 18 B) 24 C) 27 D) 33 E) 36

2. Bir fabrikadaki üretim bandı farklı üretim kapasitelerinde çalı- 4. m tane makinenin günde 7 saat çalıştırılmasıyla 30 günde biti-
şabilmekte olup kontrol panelinde yanan her ışık üretim kapa- rilebilen bir iş, makine sayısı artırılarak ve günde 8 saat çalıştırı-
sitesinin 2 katına çıktığını göstermektedir. Üretim bandı Şe- larak 15 günde bitiriliyor.
kil - 1’deki gibi iken önce 4 saat sonra Şekil - 2’deki gibi 6 saat ça-
Buna göre, m aşağıdakilerden hangisi olabilir?
lıştığında 1400 parça üretim yapabilmektedir.
A) 15 B) 10 C) 9 D) 8 E) 6

Şekil - 1

5. x tane makine her gün y saat çalıştırılarak z tane halıyı t günde


dokumaktadır.

Buna göre,

I. Makine sayısı %50 azaltılıp günlük çalışma süresi 2 katına çı-


karılırsa.
Şekil - 2
II. Günlük çalışma süresi %50 artırılıp, halı sayısı %50 azaltılırsa.
Buna göre ilk 2 saatte kaç parça üretim olmuştur? (Kontrol pa- III. Halı sayısı %50 azaltılıp makine sayısı yarıya indirilirse
nelindeki dairelerin kırmızı renkli olması yanan ışıkları göster-
mektedir.) işlemlerinden hangisi ya da hangileri tek başına yapılırsa işin
bitme süresi olan t değeri değişmez?
A) 100 B) 200 C) 300 D) 400 E) 500
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III

D) II ve III E) I, II ve III

PROBLEMLERİN RİTMİ 181


İşçi Problemleri TEST - 41

SORU DETAYI

41
¤ ÖSYM tarihinde bu soru tipinden 2 soru çıkmıştır.

¤ Bu soru tipi en son 2016 YGS’de çıkmıştır.

SO
2016 - YGS

RU
Problemi oku
Bir iş yerinde bulunan renkli yazıcı saniyede 2 sayfa, siyah - beyaz yazı-
cı ise saniyede 3 sayfa yazıyor. Denklemi kur
Bu yazıcılarda aynı anda belge yazdırmaya başlayan Ahmet renkli yazı-
cının ilk 50 sayfa yazdığı anda siyah-beyaz yazıcının yazması gereken 60 Bu soru tipine dair detaylı
sayfa daha olduğunu görüyor.
Denklemi çöz çözüm videosunu izlemek
için QR Kodu okutunuz.

Yazma işlemini aynı anda tamamlayan bu yazıcılar toplam kaç sayfa


yazmıştır?

A) 175 B) 200 C) 225 D) 240 E) 250 ÇÖZÜM


İlk 25 saniye Son 20 saniye
Renkli 50 sayfa y sayfa
Siyah-Beyaz x sayfa 60 sayfa

Yukarıdaki gibi tablo yaparsak işimiz kolaylaşır.


Renkli yazıcı 50 sayfayı 25 saniyede yazarken si-
yah-beyaz yazıcı bu sürede x = 25 . 3 = 75 sayfa ya-
zar. Siyah-beyaz yazıcının 60 sayfayı yazması için
gereken süre 20 saniye olup renkli yazıcı bu süre-
de y = 20. 2 = 40 sayfa yazar.
Sonuç olarak yazılan toplam sayfa
50 + 75 + 60 + 40 = 225 bulunur.
Cevap C

NASIL ÇÖZÜLÜR
\ Bu tip sorularda birim zamanda yapılan iş miktarına
göre hareket edilirse çözüm kolaylaşır. Ayrıca orantı NASIL ÇÖZÜLMEZ
ve akıl yürütme ile beraber işlem hatası yapmamaya
özen gösterilmelidir.  Klasik işçi problemi formülü ile bu soruyu çözemeyiz.

182 PROBLEMLERİN RİTMİ


TEST - 41 İşçi Problemleri

Bu testi süre tutmadan, sadece soru tipinin mantığını anlayarak doğru çözmeye çalışınız.

1. Bir boyama atölyesinde çalışan iki işçiden tecrübeli olanı saatte 3. Bir terzi 3 günde 4 takım elbise çırak ise 5 günde 3 takım elbise
4 masa boyarken acemi işçi saatte 3 masa boyamaktadır. İşyeri dikmektedir.
sahibinin verdiği boyama işini bitirmek üzere sabah aynı anda
İkisi birlikte, 58 takım elbiseyi kaç günde dikebilirler?
işe başlayan iki işçiden tecrübeli olanı 24 masa boyadığında, ace-
mi olan işçinin boyaması gereken 12 masası vardır. A) 15 B) 20 C) 30 D) 45 E) 50

Kendilerine verilen işi aynı anda tamamlayan bu işçilerden tec-


rübeli olan işçinin boyadığı masa sayısı, acemi olan işçinin bo-
yadığı masa sayısından kaç fazladır? (Masalar özdeştir.)

A) 10 B) 12 C) 15 D) 16 E) 20

2. Aşağıdaki grafikte A ve B yazıcılarının birim zamanda yazdıkları 4. Bir çiftlikte koyun ve keçilerden oluşan 80 hayvan vardır.
sayfa sayıları ile ilgili bilgiler grafik yardımıyla verilmiştir.
Yavrulama döneminde,
y (sayfa) • her üç günde 4 kuzu doğmuş,
B • her dört günde 3 oğlak doğmuştur.

A Koyun ve keçiler aynı süre içinde tüm yavrularını doğurmuş ve


45
16 kuzu doğduğunda henüz doğmamış 18 oğlak olduğu tespit
t (dakika) edilmiştir.
3 5
Yavrulayan her koyun ve keçinin tek yavrusu olduğuna göre,
yavru vermeyen kaç hayvan vardır?
Her iki yazıcıya da 225 sayfalık bir iş komutu aynı anda verildi-
ğinde B yazıcısı işi bitirdiğinde A yazıcısının yazması gereken A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 7
kaç sayfa vardır?

A) 80 B) 85 C) 90 D) 95 E) 100

PROBLEMLERİN RİTMİ 183


İşçi Problemleri TEST - 42

SORU DETAYI

42
¤ ÖSYM tarihinde bu soru tipinden 1 soru çıkmıştır.

¤ Bu soru tipi en son 2015 YGS’de çıkmıştır.

SO
2015 - YGS

RU
Problemi oku
Bir yumurta üretim çiftliğinde, Ayhan ve Burcu yumurtaları kolilere diz-
me ve bu kolileri paketleme işlerini yapmaktadır. Denklemi kur
` Ayhan dakikada 3, Burcu ise dakikada 4 koli yumurta dizmektedir.

` Ayhan dakikada 6, Burcu ise dakikada 5 koli paketlemektedir. Bu soru tipine dair detaylı
Denklemi çöz çözüm videosunu izlemek
için QR Kodu okutunuz.
Ayhan bir miktar koliye yumurta dizip bu kolileri paketlemiştir. Burcu ise
bu süre boyunca 60 koli yumurta dizip bu kolileri paketlemiştir.

Buna göre, Ayhan kaç koli yumurta dizmiştir?

A) 48 B) 50 C) 54 D) 60 E) 66
ÇÖZÜM
Ayhan’ın bir koliyi dizme süresi 1\ß dk, paketleme
süresi 1\â dk dır. Burcu’nun bir koliyi dizme süresi
1\à dk, paketleme süresi 1\á dk dır.

Süreyi hesaplarsak, Burcu 60 koliyi

60. (1\à + 1\á) = 60. Ç/ú = 27 dk da dizip paketler.

Ayhan 27 dk da x adet koli dizsin.

x . (1\ß + 1\â) = 27 ´ x . 1\Ş = 27

 ´ x = 54 bulunur.
Cevap C

NASIL ÇÖZÜLÜR

NASIL
\ Son yıllarda sorulan bu tip sorular klasik işçi problem-
leri mantığının dışına çıkmaktadır. İki kişinin aynı süre ÇÖZÜLMEZ
içinde yaptıkları işlerden bahsedildiği için süre üzerin-
den eşitlik kullanmalıyız. Her iki kişinin de bir koliyi diz-  Süre üzerinden değil de yapılan iş üzerinden gidersek
me ve paketleme süresi hesaplanırsa çözüm kolaylaşır. zaman kaybı yaşarız.

184 PROBLEMLERİN RİTMİ


TEST - 42 İşçi Problemleri

Bu testi süre tutmadan, sadece soru tipinin mantığını anlayarak doğru çözmeye çalışınız.

1. Bir kozmetik firmasında çalışan Erdem ve Didem, özdeş kolon- 3. Araç sayısı Araç sayısı
ya şişelerini doldurma ve şişeleri kutulama işini yapmaktadır. B
10
B A
` Erdem dakikada 9, Didem ise dakikada 6 şişe doldurmakta-
5 A 6
dır.
4
` Erdem dakikada 12, Didem ise dakikada 9 şişe kutulamak-
tadır.
Süre (saat) Süre (saat)
2 3
Erdem bir miktar şişeyi doldurup bu şişeleri kutulamıştır. Didem
İç temizlik Dış temizlik
ise bu süre boyunca 126 şişe doldurup bu şişeleri kutulamıştır.

Buna göre, Erdem kaç şişe doldurup kutulamıştır? Bir oto kuaföründe çalışan A ve B işçilerinin iç ve dış temizliğini
yaptıkları araç sayılarının, süreye bağlı olarak grafikleri yukarıda
A) 150 B) 175 C) 180 D) 196 E) 224 verilmiştir.

Aynı anda çalışmaya başlayan iki işçiden A işçisi, 7 aracın iç ve


dış temizliğini yaptığında B işçisi kaç aracın iç ve dış temizliği-
ni yapmış olur?

A) 8 B) 9 C) 10 D) 14 E) 15

2. Bir bayram öncesi sınıflarını süsleyecek olan Can ve Emir bir mik- 4. Sevim Hanım ve Elif Hanım kışa saklamak üzere pazardan aldık-
tar balonu sınıftaki bir ipe asacaklardır. ları taze patlıcanları dilimledikten sonra ipe dizip kurutmakta-
dır.
• Can dakikada 5 balon şişirirken, Emir dakikada 4 balon şişir-
mektedir. • Sevim Hanım 6 dakikada 5 patlıcan dilimleyip, 8 dakikada 3
patlıcanı ipe dizme işlemini tamamlamaktadır.
• Can dakikada 4 balonu ipe asabiliyorken, Emir dakikada 6
balonu ipe asabilmektedir. • Elif Hanım ise 9 dakikada 2 patlıcan dilimleyip, 11 dakikada
4 patlıcanı ipe dizme işlemini tamamlamaktadır.
Emir kendi payına düşen balonları 25 dakika içinde şişirmiş ve
ipe asmıştır. Aynı anda işe başlayıp aynı anda işi bitiren Sevim Hanım ile Elif
Hanım’ın ipe dizdikleri toplam patlıcan sayısı en az kaçtır?
Aynı sayıda balon şişirip ipe asacak olan Can bu işi toplam kaç
dakikada bitirir? A) 20 B) 22 C) 23 D) 35 E) 45

A) 21 B) 25 C) 27 D) 30 E) 36

PROBLEMLERİN RİTMİ 185


İşçi Problemleri TEST - 43

SORU DETAYI

43
¤ ÖSYM tarihinde bu soru tipinden 1 soru çıkmıştır.

¤ Bu soru tipi en son 2017 YGS’de çıkmıştır.

SO
2017 - YGS

RU
Problemi oku
Bir çiçekçide çalışan Aslı ve Banu’nun bir gül ve bir papatya demeti ha-
zırlama süreleri aşağıdaki tabloda verilmiştir. Denklemi kur
Aslı’nın Banu’nun
hazırlama süresi hazırlama süresi Bu soru tipine dair detaylı
Denklemi çöz çözüm videosunu izlemek
Gül demeti 2 dakika 3 dakika için QR Kodu okutunuz.

Papatya demeti 3 dakika 4 dakika

Bu çiçekçi, 40 gül ve 55 papatya demetinden oluşan bir siparişi aldıktan


sonra; Aslı gül, Banu ise papatya demetlerini hazırlamaya başlıyor. Sipa- ÇÖZÜM
rişteki sayıya ilk ulaşan kişi, vakit kaybetmeden arkadaşının diğer demet-
leri hazırlamasına yardım ediyor. Aslı, 40 gül demetini 80 dk da hazırlar. Banu bu 80
dk da 20 papatya demeti hazırlar. Kalan 35 papat-
Buna göre, çiçekçide tüm siparişin hazırlanması kaç dakika sürer?
ya demetini birlikte yapacaklar.
A) 100 B) 120 C) 140 D) 160 E) 180 1 papatya demetini birlikte,

1\à + 1\ß = 1\T ´ t = Ê/í

dakikada yapacaklarından 35 demeti 35 . Ê/í = 60


dakikada hazırlarlar.
Toplam süre: 80 + 60 = 140 dk dır.
Cevap C

NASIL ÇÖZÜLÜR NASIL ÇÖZÜLMEZ


\ Kim kime yardım edecek, bunu doğru tespit etmeli-  Birlikte papatya demeti hazırlarlarken ikisi için ayrı ay-
yiz. Aslı’nın gül demetini hazırlaması, Banu’nun pa- rı süreleri kullanırsak vakit kaybı yaşarız.
patya demeti hazırlamasından daha hızlı gerçekleşti-
ğinden Aslı, Banu’ya yardım edecektir.

186 PROBLEMLERİN RİTMİ


TEST - 43 İşçi Problemleri

Bu testi süre tutmadan, sadece soru tipinin mantığını anlayarak doğru çözmeye çalışınız.

1. Bir düğün organizasyonunda çalışan Nermin ve Sevim’in bir çe- 3.


A işi B işi
rez ve bir kına paketini hazırlama süreleri aşağıdaki tablodaki gi-
Ekrem 6 saat
bidir.
Vedat 15 saat
Nermin’in Sevim’in
A ve B işi
hazırlama süresi hazırlama süresi
İkisi birlikte 10 saat
Çerez Paketi 15 saniye 20 saniye
Kına Paketi 10 saniye 12 saniye Yukarıdaki tablolarda iki kişinin A ve B işlerini tek başına yapma
süreleri ile her iki kişinin tamamını birlikte yapma süreleri veril-
Hazırlanacak olan 180 kına ve 186 çerez paketi için çalışmaya
miştir.
başlayan bu iki kişiden Sevim kına, Nermin çerez paketi hazırla-
maya aynı anda başlıyorlar. Planlanan sayıya ilk ulaşan kişi he- Aynı anda Ekrem A işini, Vedat B işini yapmaya başlamıştır. Ken-
men diğer arkadaşının paketlerini hazırlamasına yardım ediyor. di işini bitiren Ekrem, diğer işçiye yardım etmiştir.

Buna göre, Sevim kaç dakika boyunca çerez paketi hazırlamış- Buna göre, Ekrem B işini tek başına kaç saatte bitirebilir?
tır?
A) 8 B) 9 C) 10 D) 11 E) 12
A) 5 B) 6 C) 7 D) 8 E) 9

2. Bir işhanında temizlik işi alan Erdem ve Çetin’in pencere ve ka- 4. Elif bir gömleği 6 dakikada ütülerken Nuray bir pantolunu 12 da-
pıları temizleme süreleri ile ilgili aşağıdaki bilgiler verilmiştir. kikada ütülemektedir.

• Pencere temizleme işinde Erdem, Çetin’in iki katı hızla ça- • Elif’in ütülemesi gereken 6 gömleği, Nuray’ın ise ütülemesi
lışmaktadır. gereken 8 pantolonu vardır.

• Çetin’in bir kapıyı temizleme süresi, bir pencereyi temizle- • Aynı anda çalışmaya başlayan bu iki kişiden kim elindeki işi
me süresinin 2\ß katıdır. önce bitirirse diğerine yardım edecektir.

• Erdem ile Çetin birlikte bir pencereyi 6 dakikada temizle- 6 gömlek ve 8 pantolonun ütüleme işi 1 saatte tamamlandığı-
mektedir. na göre, Elif bir pantolonu kaç dakikada ütülemektedir?

Kapı temizleme işinde Çetin, Erdem’den daha hızlı olduğuna A) 6 B) 7 C) 8 D) 10 E) 12


göre, ikisi birlikte 120 pencere ve 90 kapıyı en az kaç saatte te-
mizlerler?

A) 18 B) 24 C) 28 D) 34 E) 36

PROBLEMLERİN RİTMİ 187


TEST
1
 Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 6 dakikadır.
 Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 328’deki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. Tablodaki iki kişinin bir işin kaçta kaçını ne kadar sürede bitirdik- 3. t1 < t2 < t3 olmak üzere, üç işçi belli bir işi tek başına sırasıyla t1,
leri gösterilmiştir. t2 ve t3 saatte bitirebilmektedir.

Üçü birlikte bu işi 18 saatte bitirebildiklerine göre, en hızlı ça-


İş Miktarı Bitirme Süresi
lışan işçinin bu işi tek başına bitirme süresi aşağıdakilerden
Ayşe Yarısı 6 hangisi olabilir?
Esra Çeyreği 9
A) 53 B) 54 C) 55 D) 56 E) 57
Buna göre, ikisi birlikte 3 saat çalışırlarsa işin kaçta kaçı kalır?

A) 1\à B) 1\á C) 2\á D) 2\ß E) 3\à

2. 4. Bir cep telefonunun pil yüzde göstergesi,

• İnternete bağlı iken dakikada 2 birim

• konuşma yapılıyor iken dakikada 1 birim azalmaktadır.

Bir boyacı ustası yukarıda verilen bazıları yarım bazıları bütün %30

kullanılmış özdeş taşlarla örülmüş kare biçimindeki bir duvarı 48


dakikada boyamaktadır.

Pil doluluk yüzdesi yukarıdaki gibi olan bir telefon internete bağ-
lı iken aynı anda konuşma da yapılmaya başlanıyor.
Buna göre, aynı boyacı yine aynı taşlarla örülmüş büyük duva-
Buna göre, telefonun pili kaç dakikada biter?
rı kaç dakikada boyayabilir?
A) 8 B) 9 C) 10 D) 12 E) 15
A) 256 B) 216 C) 120 D) 108 E) 96

188 PROBLEMLERİN RİTMİ


TEST
2
 Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 6 dakikadır.
 Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 328’deki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. Sercan bir evi 12 saatte, Ercan ise başka bir evi 18 saatte boya- 3. Bir işi Fatih ile Emir birlikte çalışarak 6 günde bitirebilmektedir..
yabilmektedir.
Fatih 3 gün, Emir 1 gün çalışırsa işin Ã/ø i bitmiş oluyor.
İkisi birlikte bu iki evi 16 saatte boyayabildiklerine göre, Er-
Buna göre, Emir’in bu işi yapma hızı Fatih’in bu işi yapma hızı-
can’ın iş yapma hızı Sercan’ın iş yapma hızının kaç katıdır?
nın kaç katıdır?

A) 8\ã B) 9\á C) 3\Ş D) 2 E) 5\Ş A) 3 B) 2 C) 1\Ş D) 1\à E) 1\ä

2. A, B ve C işçilerinin bir mobilyayı üretmeleri hakkında aşağıda- 4. Bir otelde kat görevlisi olarak çalışan Melek, her gün sorumlu
kiler biliniyor; olduğu kattaki 45 odanın havlu ve çarşaf değiştirme işini yap-
maktadır. Melek bu işle ilgili aşağıdaki bilgileri vermiştir.
• Üçü birlikte mobilyayı 5 saatte

• B ve C işçileri birlikte 12 saatte Bu işi tek başıma 6 saatte yapabilirim. Bugün


• A ve C işçileri birlikte 8 saatte üretebilmektedir. Serpil yardıma geldi, aynı işi birlikte 2 saatte bi-
tirdik.
Buna göre,

I. Bu mobilyayı sadece A işçisi Ò/í saatte üretir. Buna göre, Melek ve Serpil birlikte çalıştıklarında odaların kaç
tanesinin işini Serpil yapmıştır?
II. Bu mobilyayı sadece C işçisi 120 saatte üretir.
A) 36 B) 32 C) 30 D) 27 E) 25
III. Bu mobilyayı A işçisi, B işçisinden 4 saat daha erken bitirir.

ifadelerinden hangileri doğrudur?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III

D) I ve II E) I, II ve III

PROBLEMLERİN RİTMİ 189


TEST
3
 Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 6 dakikadır.
 Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 328’deki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. Bir işte çalışan İbrahim, Hasan ve Ali isimli üç işçinin bu işi tek 3.
başlarına bitirme süreleri aşağıdaki tabloda verilmiştir.

Süre (saat)
İbrahim 6
Hasan 5
Pastacı Ali Usta şekilde görülen 3 katlı düğün pastasını toplam
Ali 4
1 saat 35 dakikada hazırlamıştır.
Bu iş için,
Pastanın her katı altındaki katın 2\ß ü büyüklüğünde olduğuna
• Önce İbrahim ile Hasan birlikte 1 saat göre, Ali Usta en alt katı kaç dakikada hazırlamıştır?
• Sonra Hasan ile Ali birlikte 1 saat çalışıyor. A) 15 B) 20 C) 30 D) 45 E) 50
Buna göre, geriye işin kaçta kaçı kalmıştır?

A) Å/ğ B) É/ğ C) Ë/ğ D) É/ú E) Ï/ú

2. Bir iş yerinde uygulanan çalışma saatleri aşağıdaki tabloda gös- 4. Bir el halısı dokuma atölyesine iş başvurusu yapan Sinem, Di-
terilmiştir. dem ve Hilal deneme amaçlı olarak bir süre çalıştırılmış ve yap-
tıkları iş miktarı aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.
Çalışma Saatleri
Çalışma Süresi (gün) Dokuduğu halı miktarı (m2)
09:00 – 17:00
Sinem 4 7
Ögle tatili Didem 5 8
Hilal 3 5
12:30 – 13:30
Buna göre, bu üç kişinin birim zamanda en çok iş yapandan en
Bu iş yerinde çalışan Ali, Ahmet ve Akif bir işi tek başlarına çalı- az iş yapana doğru sıralanışı aşağıdakilerden hangisidir?
şarak sırasıyla 18, 24 ve 36 saatte bitirebiliyor.
A) Sinem, Didem, Hilal
Üçü birlikte çalışmaya salı günü sabah 09.00 da başladıkların-
B) Sinem, Hilal, Didem
da iş hangi gün, hangi saatte biter?
C) Didem, Hilal, Sinem
A) Salı günü saat 17.00 da D) Hilal, Sinem, Didem
B) Salı günü saat 16.30 da E) Hilal, Didem, Sinem
C) Çarşamba günü saat 10.00 da
D) Çarşamba günü saat 12.00 de
E) Perşembe günü saat 10.00 da

190 PROBLEMLERİN RİTMİ


TEST
4
¤ Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 5 dakikadır.
¤ Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 328’deki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. İki işçi bir işi tek başlarına a ve b saatte bitiriyor. 3. • Ali, çim biçme makinesiyle bahçesinin 300 m2 lik çim bölü-
münü 6 saatte biçebiliyor.
a < b olmak üzere ikisi birlikte aynı işi 10 saatte bitirdiğine gö-
re a değeri, • Mehmet, aynı güçteki biçme makinesiyle kendi bahçesinde-
ki 200 m2 lik çim bölümü 5 saatte biçebiliyor.
I. 8
Buna göre Ali, Mehmet’in bahçesindeki, Mehmet de Ali’nin
II. 15
bahçesindeki çim bölmeleri aynı makineleri kullanarak biçer-
III. 20 lerse iş toplam kaç saatte biter?
değerlerinden hangisi ya da hangileri olabilir? A) 12 B) 11,5 C) 11 D) 10 E) 9,5
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) II ve III E) Hepsi

2. Bir inşaatta kum taşıyan iki kamyondan biri diğerinin 2\ß ü kadar 4. Aşağıda 8 eş bölmeye ayrılmış bir bahçenin krokisi gösterilmiş-
kum almaktadır. tir.

İnşaatın ihtiyacı olan kum için,

• önce küçük kamyon tek başına 6 sefer yapmış

• daha sonra iki kamyon birlikte 4 sefer daha yapmıştır.

Kamyonların taşıdıkları kum miktarına göre aldıkları ücret aşa-


ğıdaki tabloda gösterilmiştir.
Ahmet 2 gün, Mehmet 3 gün çalışırsa 3 bölme
Aldığı ücret (1 ton kum için) Ahmet 3 gün, Mehmet 2 gün çalışırsa 2 bölme
Küçük Kamyon 15 TL
çapalayabilmektedir.
Büyük Kamyon 20 TL
Buna göre, bahçenin tamamını Ahmet ile Mehmet birlikte ça-
İnşaatçı kum taşıma ücreti olarak iki kamyona toplam 5400 TL lışarak kaç günde çapalayabilir?
ödediğine göre, küçük kamyon 1 seferde kaç ton kum taşımak-
A) 12 B) 10 C) 9 D) 8 E) 6
tadır?

A) 20 B) 18 C) 16 D) 14 E) 12

PROBLEMLERİN RİTMİ 191


TEST
5
¤ Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 5 dakikadır.
¤ Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 328’deki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. Ömer, Halis ve Demir adındaki üç mühendisle ilgili şunlar bilin- 3. Bir iş yerinde saat başı ücret usulüne göre çalışan Tarık’ın 3 gün
mektedir. boyunca çalışma süreleri ve aldığı ücretlerle ilgili aşağıdaki bil-
giler verilmiştir.
• Ömer’in 3 saatte yaptığı işi, Halis 2 saatte yapmaktadır.
` İkinci gün ilk güne göre 1 saat az çalışmış ve 63 lira kazan-
• Ömer ve Halis’in 4 saatte yaptığı işi Demir tek başına 5 sa-
mıştır.
atte yapmaktadır.
` Üçüncü gün ise ilk güne göre 2 saat fazla çalışmış ve 90 lira
Buna göre, Demir’in 24 parça iş yaptığı sürede Halis kaç parça
kazanmıştır.
iş yapar?
Buna göre, Tarık ilk gün kaç lira kazanmıştır?
A) 9 B) 12 C) 18 D) 24 E) 36
A) 66 B) 68 C) 69 D) 72 E) 75

2. Aşağıdaki doğrusal grafik, bir fabrikadaki A ve B makinalarının 4. Yaklaşan bayram öncesi oturma odası ve salonunu boyatacak
birim zamanda dokudukları halı miktarını göstermektedir. olan Hüsnü Bey bir boyacı ustası ile saatine 20 TL işçilik ücreti
ödemek şartıyla anlaşıyor.
Halı miktarı (m2)
` Usta odaların tavanını, yan duvarlara göre 1\à oranında da-
A ha yavaş hızla boyayabilmektedir.
B
120 ` Salonun tavan alanı, yan duvarlarının alanının 2\å u, oturma
odasının tavan alanı, yan duvarlarının alanının 1\á i ölçüsünde-
dir.
Zaman (saat)
3 5 ` Usta salonun tavanını 40 dakikada, oturma odasının yan du-
varlarını 120 dakikada boyamıştır.
Sipariş verilen belli bir halıyı A ve B makineleri birlikte 3,5 saat- Buna göre, Hüsnü Bey’in ustaya ödediği işçilik ücreti kaç lira-
te dokuyabilmektedir. dır?
B makinesinin hızı 1\ß oranında azaltılırsa aynı halıyı A ve B ma-
A) 109 B) 108 C) 106 D) 105 E) 100
kineleri kaç saatte dokur?

A) 4 B) 9\Ş C) 5 D) É/è E) 6

192 PROBLEMLERİN RİTMİ


TEST
6
¤ Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 3 dakikadır.
¤ Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 328’deki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. Bir terzi milli bir bayramda kullanılmak üzere 42 gün içinde tes- 3. Evren ile Semih bir işi birlikte 5 günde bitirebiliyor. İkisi birlikte
lim etmek şartıyla 36 adet tören kıyafeti sipariş almıştır. 2 gün çalıştıktan sonra Semih işi bırakıyor ve Evren kalan işi 5
günde bitiriyor.
Usta bir süre çalışmış ve tek başına 4 günde 3 kıyafet diktiğini
tespit etmiştir. Siparişi zamanında teslim edebilmek için yanına Buna göre, yapılan işin zamana göre değişim grafiği aşağıdaki-
bir çırak almış ve kalan işi birlikte 10 günde 9 kıyafet dikerek za- lerden hangisidir?
manında bitirmiştir.
A) Yapılan iş (%) B) Yapılan iş (%)
Buna göre, çırak kaç gün çalışmıştır?
100 100
A) 27 B) 28 C) 29 D) 30 E) 31

40 50

Gün Gün
2 5 2 5

C) Yapılan iş (%) D) Yapılan iş (%)

100 100

40 50

Gün Gün
2 7 2 7

E) Yapılan iş (%)

2. Bir halı beş aşamada dokunmaktadır.


100
Aşağıdaki tabloda, herbir aşamanın bir işçi tarafından bitirilme
60
süresi gösterilmiştir.

Aşama 1. 2. 3. 4. 5. Gün
3 7
Süre (gün) 4 8 12 12 15

Bir halıyı eşit kapasiteli 4 işçi birlikte dokumaya başlamış ve ilk


üç aşamayı bitirmiştir.

Daha sonra işçilerden biri işi bırakmış ve diğerleri kalan aşama-


ları tamamlamıştır.

Buna göre, bu halı toplam kaç günde dokunmuştur?

A) 12 B) 13 C) 14 D) 15 E) 16

PROBLEMLERİN RİTMİ 193


TEST
7
¤ Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 4 dakikadır.
¤ Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 328’deki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. Bir matbaada belirli bir basım işinin yapılmasına aynı hızla çalı- 3. Bir badana ustası aldığı bir badana işinde,
şan beş makineyle, aynı anda başlanmıştır.
• Bir çırağıyla birlikte çalışırsa işi 4 günde
Makinelerden ikisi 5 saat sonra bozulmuş, öteki makinelerin 3
• 4 çırağıyla birlikte çalışırsa işi 2 günde bitirebiliyor.
saat daha çalışmasıyla iş tamamlanmıştır.
Çırakların hepsi eşit çalışma kapasitesine sahip olduğuna gö-
Hiç arıza yapmayan makinelerle işin kaçta kaçı yapılmıştır?
re, işin 1 günde bitmesi için usta kaç çırağıyla birlikte çalışma-
A) Ê/÷ B) Á/ô C) 1\Ş D) Ã/÷ E) ¿/÷ lıdır?

A) 10 B) 9 C) 8 D) 6 E) 5

2. Aşağıda Ahmet’in evinin krokisi verilmiştir. 4. Bir fabrikada üç farklı markanın kumaş dokuma makineleri bu-
lunmaktadır. Bu makinelerin adedi, her bir makinenin dokuma
Oturma Yatak hızı ve bir makara ip ile dokuduğu kumaş miktarı aşağıdaki tab-
Salon loda verilmiştir.
odası odası
(30 m2)
(12 m2) (18 m2)
Dokuma Hızı İp kapasitesi
Marka Adet
(m2 / saat) (m2)
WC
Muak Hol A 2 15 500
Banyo
(20 m2) (20 m2)
(10 m2) B 4 30 300
C 5 18 550
Evin salonu, oturma odası ve yatak odasının zeminleri parke ile
Başlangıçta makaraları tamamen dolu olan bu kumaş dokuma
geri kalan kısımların zeminleri ise fayans ile kaplanacaktır. Ah-
makineleri ip varken sürekli çalıştırılmaktadır. Herhangi bir ma-
met iş için iki usta ile anlaşıyor.
kinenin ipi bittiğinde yeni makara takılmakta ve bu işlem 30 da-
• Parke ustası Erol 1 saatte 10 m2 parke kika sürmektedir.
• Fayans ustası Çetin ise 1 saatte 5 m2 fayans döşeyebilmek- Sadece B marka makinelerin tümü kullanılarak 31 saatte ta-
tedir. mamlanan bir sipariş A ve C makinelerinin tamamı kullanıla-
Çalışmaya Çetin Usta saat 9.00 da başlayacak ve mutfağın fa- rak kaç saatte tamamlanırdı?
yans kaplaması bittikten sonra Çetin Usta diğer kısımlara devam A) 28 B) 29 C) 30 D) 32 E) 33
ederken Erdal Usta parke işine başlayacaktır. İki usta aynı anda
başlamak üzere 1 saat yemek molası verecektir.

Buna göre, tüm evin zemin kaplama işi saat kaçta sona erer?

A) 17.00 B) 17.30 C) 18.00 D) 19.30 E) 20.00

194 PROBLEMLERİN RİTMİ


TEST
8
¤ Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 4 dakikadır.
¤ Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 328’deki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. Haftanın bazı günlerinde çalışan bir seramik atölyesi her hafta 3. 1 saat çalışıp 15 dakika mola veren bir işçi her mola sonrasında
belli bir sayıda yemek takımı üretmektedir. Son iki hafta sipariş- çalışma hızını bir önceki hızının 2 katına çıkarmaktadır.
ler zamanında bitirilemeyince ustabaşı müdürüne yazılı olarak
Bu işçi bu şekilde çalışarak işi bitirinceye kadar toplam 45 daki-
aşağıdaki açıklamayı yapmıştır.
ka ara dinlenmesi yapmıştır.
• Birinci hafta 3 makine arıza yaptığı için işin bitme süresi 1
Bu işçi hiç ara vermeden başlangıçtaki hızıyla bu işi yapsaydı 5
gün uzadı.
saatlik çalışma sonrasında işin kaçta kaçını bitirirdi?
• İkinci hafta 5 makine arıza yaptığı için işin bitme süresi 2 gün
uzadı. A) 1\à B) 1\ß C) 2\ß D) 3\à E) 4\á

Buna göre, bu atölyede kaç makine vardır?

A) 15 B) 12 C) 10 D) 9 E) 8

2. Bir boya ustası ile çırağın 1 saatte yaptıkları iş miktarı ve bu iş 4. Aşağıda krokisi verilen bahçenin bir kısmına mısır tohumu, geri
için aldıkları ücret aşağıdaki tabloda gösterilmiştir. kalanına da ayçiçeği tohumu ekilecektir.

1 saatte yaptığı iş (m2) Ücret (TL / m2)


Usta 30 2,5
Çırak 20 1,5 Mısır Ayçiçeği 200 m
2
Bu usta ve çırağı birlikte çalışacakları 300 m lik bir boya işi alı-
yor.

Buna göre,
160 m 240 m
I. İş 6 saatte biter. İhsan, mısır ekilecek kısmı 2 günde, ayçiçeği ekilecek kısmı 4
II. Usta 400 TL kazanır. günde ekebilecektir.

III. Çırak 180 TL kazanır. t1, 1 m2 mısır ekimi için harcanan süre, t2 ise 1 m2 ayçiçeği eki-
t
ifadelerinden hangileri doğrudur? mi için harcanan süre olduğuna göre, 1 oranı kaçtır?
t2
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
A) 3\Ş B) 2\ß C) 1\Ş D) 3\à E) 4\ß
D) I ve II E) I ve III

PROBLEMLERİN RİTMİ 195


TEST
9
¤ Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 4 dakikadır.
¤ Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 328’deki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. Bir ekmek fırınındaki üç hamur makinesinde tek seferde toplam 3. Ayşe ve Beyza konserve yapımında annelerine yardım etmekte-
1200 ekmek yapılacak kadar hamur üretilmektedir. dir. Anneleri fasülyeleri kavanozlara konulabilecek şekilde hazır-
lamakta Ayşe ve Beyza da fasülyeleri kavanoza koyup kapakla-
Bu makinelerden,
rını takmaktadır.
• en küçüğü arıza yaptığında tek seferde üretilen ekmek mik-
Ayşe 5 dakikada 4 kavanoz doldurmakta, 2 dakikada 9 kapak ta-
tarı % 20 azalmakta
maktadır. Beyza ise 4 dakikada 3 kavanoz doldurmakta, 3 daki-
• en büyüğü arıza yaptığında ise tek seferde üretilen ekmek kada 11 kapak takmaktadır.
miktarı % 45 azalmaktadır.
Ayşe ve Beyza aynı anda işe başlamış ve Ayşe 36 kavanozu dol-
Buna göre, orta boy hamur makinesi günde 3 kez çalıştırıldı- durup kapaklarını taktığında, Beyza kaç tane kavanozu doldu-
ğında kaç ekmeklik hamur üretilir? rup kapaklarını takmış olur?
A) 1260 B) 1240 C) 1200 D) 1150 E) 1100 A) 29 B) 30 C) 31 D) 32 E) 33

2. Aşağıdaki tabloda A, B ve C işçilerinin ikişer ikişer çalıştıklarında 4. Ahmet, Mete ve Can bir işte birlikte çalıştıklarında işi 10 saatte
bir işi bitirme sürelerinin hangi sayılarla ters orantılı olduğu ve- bitiriyorlar.
rilmiştir.
Bu işte;

• Ahmet çalışmazsa işin bitmesi 2 saat

A • Mete çalışmazsa işin bitmesi 5 saat uzamaktadır.

Buna göre,
2
B I. Ahmet bu işi tek başına 60 saatte bitirebilir.

II. Mete bu işi tek başına 30 saatte bitirebilir.


3 9
C III. Can bu işi tek başına 20 saatte bitirebilir.

ifadelerinden hangisi ya da hangileri doğrudur?


Örneğin; A ile B nin bu işi birlikte bitirme süresi 2 ile ters oran-
tılıdır. A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
Buna göre; A , B ve C işçileri birlikte bu işi 9 saatte bitirebildik- D) I ve II E) I, II ve III
lerine göre, A ile C işçileri hızlarını yarıya indirirlerse ikisi bir-
likte bu işi kaç saatte bitirirler?

A) 21 B) 24 C) 28 D) 35 E) 42

196 PROBLEMLERİN RİTMİ


TEST
10
¤ Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 4 dakikadır.
¤ Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 328’deki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. Bahçelerinde aynı boyda elma ve erik ağaçları bulunan Yusuf ve 3. Baston imalat atölyesinde çalışan Şevket, Bülent ve Nuri arasın-
Arif erik ve elma toplayacaktır. Aşağıdaki tabloda Arif ve Yusuf’un da geçen konuşma aşağıdaki gibidir.
1 ağaç elmayı ve 1 ağaç eriği tek başlarına kaç dakikada topla-
` Şevket, Bülent’e “Nuri’nin 2 saatte yaptığı işi ben 3 saatte
dıkları gösterilmiştir.
yapabiliyorum.”
Yusuf Arif ` Nuri, Şevket’ e “Bülent’in 4 baston yaptığı sürede ben
Erik 40 dk 30 dk 3 baston yapabiliyorum.”
Elma x dk 15 dk Bu konuşmalara göre, üçünün birlikte 48 adet bastonu 8 saat-
te yapabilmeleri için Şevket’in bir bastonu kaç dakikada yapa-
Aynı anda çalışmaya başladıklarında Yusuf 3 ağaç erik toplada-
bilmesi gerekir?
ğında Arif y ağaç elma toplamıştır.
A) 56 B) 48 C) 45 D) 36 E) 30
Arif’in 2 saatte toplama işini bitirdiği erik ağacı sayısı, Yusuf’un
aynı sürede toplama işini bitirdiği elma ağacı sayısının 3 te 1’i
olduğuna göre, x + y toplamı kaçtır?

A) 12 B) 15 C) 18 D) 21 E) 24

2. Bir inşaatta yeni yapılan dairelerin iç ve dış sıva işlerini bitirme 4. Bir köprü inşaatında, işi yapan firmaya işin belirlenen tamamla-
süreleri ile ilgili üç ustadan alınan teklifler aşağıdaki tabloda gös- ma süresinin her bir ayı için 6 milyon TL sabit ödeme yapılacak-
terilmiştir. tır. Bu işin belirlenen tamamlama süresinden,

` erken tamamlandığı her ay için 3 milyon TL ilave ücret veri-


İç Sıva Dış Sıva
lecektir.
Osman Usta 10 gün 15 gün
Ahmet Usta 6 gün 12 gün ` geç tamamlandığı her ay için 2 milyon TL kesinti yapılacak-
tır.
Oktay Usta 12 gün 10 gün
Örneğin; tamamlama süresi 10 ay olarak belirlenen iş için, bu iş
İnşaatı yapan müteahhit,
8 ayda tamamlanırsa 66 milyon TL, 11 ayda tamamlanırsa 58
• iç sıva işini Ahmet isimli ustaya milyon TL, ödeme yapılıyor.

• dış sıva işini ise Osman ve Oktay isimli ustalara vermiştir. 2 ay erken tamamlanan bu köprü inşaatı için ilgili firmaya 54 mil-
yon TL ödeme yapılmıştır.
Buna göre, dairelerin iç ve dış sıva işi en az kaç günde biter?
Buna göre, işin belirlenen tamamlama süresi kaç aydır?
A) 4 B) 5 C) 6 D) 9 E) 12
A) 7 B) 8 C) 9 D) 10 E) 11

PROBLEMLERİN RİTMİ 197


TEST
11
¤ Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 4 dakikadır.
¤ Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 328’deki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. Ali, 08.00’de bir kamyondaki yükleri indirmeye başladığında sa- 3. Eşit sürede eşit miktar iş yapan 4 kişi aynı anda bir işe başlayıp
at 10.00’da kamyonda kalan yük miktarı indirilen yük miktarının işin yarısını tamamladıktan sonra işi bırakmıştır. Kalan işi tamam-
üç katı olmuştur. Saat 10.00’da indirme işine Hasan devam et- lamak için işe alınan 3 kişi bir önceki işçilere göre aynı sürede iki
miş ve saat 12.00’de indirilen toplam yük miktarı kamyonda ka- kat iş yaparak kalan işi 12 günde tamamlamıştır.
lan yük miktarına eşit olmuştur.
Buna göre 4 kişilik ilk gruptan bir kişi, 3 kişilik ikinci gruptan
Buna göre 08.00’de Ali ve Hasan birlikte indirme işine başla- bir kişi olacak şekilde 2 kişi bu işin tamamını birlikte kaç gün-
mış olsalardı saat kaçta yükün tamamını indirmiş olurlardı? de yapar?

A) 11.00 B) 12.00 C) 13.00 D)14.00 E E) 15.00 A) 45 B) 48 C) 50 D) 60 E) 64

2. Aşağıdaki grafiklerde duvarcı ustası ve çırağının yaptıkları birim 4. Bir dağa aşağıdaki gibi A ve B noktaları arasına bir doğru boyun-
iş için aldıkları yevmiye (ücret) ve bir saatte ördükleri duvar ile ca tünel açılacaktır. Tünel açma işleminin hızlı olması için dağın
ilgili bağıntılar verilmiştir. iki yüzünden iki farklı makine ile tünel açılmaya başlanacak olup
açılan tüneller bir noktada birleşecektir.
Usta Usta

6
5

Dağın A noktasından birinci makineyle açılmaya başlanan tünel


Çırak Çırak günde 2 metre, B noktasından ikinci makineyle açılmaya başla-
3 5
yan tünel günde 3 metre ilerlemektedir. A noktasından başla-
Aldıkları yevmiye Yapkları iş
yan tünel 36 metre olduğunda B noktasından başlayan tünel ile
Buna göre, çırağın 24 saatte aldığı yevmiyeyi usta kaç saatte aynı noktaya gelmiştir.
alır?
Tünel açma işlemi sadece A noktasından birinci makine ile ya-
A) 18 B) 17 C) 16 D) 15 E) 12 pılmış olsaydı tünel kaç günde tamamlanırdı?

A) 40 B) 45 C) 50 D) 55 E) 60

198 PROBLEMLERİN RİTMİ


P r o bl e m l e r i
Hız

Yaş Problemleri İşçi Problemleri Yüzde Problemleri


Hız Problemleri

Çıkma Durumu Çıkan Soru Oranı


2020 2019 2018 2020 2019 2018

3,3 3,3 0,0

Müfredatta Önerilen Matematik Ders Saati Bu konuya dair ÖSYM’nin

Süre İçerisindeki Oranı bakış açısını ve bu konunun çalışma


tekniklerini öğrenmek için QR kodu
okutunuz.

5 ders saati % 1,7


Hız Problemleri TEST -

Hız Problemleri } Aşağıda bir kamyon ile bir otomobilin hızları verilmiştir.

} Yol = Hız . zaman


Kamyon Otomobil
‡ x = V . t ´ V = x\T ´ t = x\V Hızı 60 km/sa 100 km/sa
‡ Bu formülde, yol sabit iken hız ile süre ters orantılıdır.
Buna göre, aşağıdaki boşlukları doldurunuz.
‡ Hız sabit iken yol ile süre doğru orantılıdır.
‡ Kamyon 15 dakikada ................................... km yol alır.
‡ Süre sabit iken yol ile hız doğru orantılıdır.
‡ Kamyonun 2,5 saatte gittiği yolu otomobil ............................
‡ Bu orantılar kullanılarak bazı sorularda formül kullanmadan ....... saatte gider.
sonuca gidilebilir.
‡ Otomobilin 12 dakikada aldığı yolu kamyon ..........................
A B ......... dakikada alır.
}
→ → ‡ Otomobil ve kamyon aynı noktadan aynı anda birbirine zıt
V1 V2
yönde hareket ederlerse 3 saat sonra aralarındaki uzaklık ....
‡ A ve B noktalarından V1 ve V2 hızları ile birbirlerine doğru ay- ............................... km olur.
nı anda harekete geçen iki araç t saat sonra karşılaşıyor ise,
|AB|
t= dir.
V1 + V2 } 80 km/sa 70 km/sa

A B C
} (V1 > V2)
→ → 300 km
V1 V2
‡ A ve B noktalarından V1 ve V2 hızları ile C ye doğru aynı anda Aralarında 300 km mesafe bulunan A ve B şehirlerinden hızları
harekete geçen iki araçtan hızlı olan yavaş olanı t saat sonra saatte 80 km ve 70 km olan iki araç aynı anda birbirine doğru ha-
yakalıyorsa, reket ediyor.
|AB| Bu iki araç kaç saat sonra karşılaşır?
t= dir.
V1 – V2

A x km B y km C }
} 96 km/sa 72 km/sa
→ →
V1 V2

‡ Bir araç A ile B arasını V1 hızı ile B ile C arasını V2 hızı ile git- A 120 km B
tiğinde A ile C arasındaki ortalama hızı,
Toplam Yol x+y Aralarında 120 km mesafe bulunan A ve B şehirlerinden hızları sı-
Vort = = dir. rayla saatte 96 km ve 72 km olan iki araç aynı yönde hareket edi-
Toplam Süre x y
+
V1 V2 yor.

Buna göre hızlı olan araç diğerine kaç saat sonra yetişir?

200 PROBLEMLERİN RİTMİ


TEST - Hız Problemleri

} }
30 m/dk A 40 m/dk
A C B

Bir araç A ile C arasını 90 km/sa hızla, C ile B arasını 60 km/sa hız-
la giderek A’dan B’ye ulaşmıştır.

|AC| = |BC| olduğuna göre, aracın tüm yol boyunca ortalama hı-
zı saatte kaç km’dir?

Çevresi 2100 m olan bir dairesel pistin aynı noktasından dakika-


daki hızları 30 m ve 40 m olan iki kişi aynı anda birbirine zıt yön-
lerde yürümeye başlıyor.

Bu iki kişi kaç dakika sonra karşılaşır?

} A 50 m/dk
1300 m
30 m/dk

} Hızı saatte 70 km olan 100 m uzunluğundaki bir tren şekildeki tü-


nele girdikten kaç saniye sonra tünelden tamamen çıkar?

Çevresi 2 km olan bir dairesel pistin aynı noktasından dakikadaki


hızları 50 m ve 30 m olan iki kişi aynı anda aynı yönde yürümeye
başlıyor.
} Dairesel bir pistin aynı noktasından aynı anda aynı yönde hareket
Buna göre, hızlı olan, yavaş olanı ilk kez kaç dakika sonra yakalar?
eden iki hareketliden yavaş olanı birinci turunu tamamladığında
hızlı olanı ikinci turun yarısına gelmiştir.

Hareketlilerin hızlarının oranını bulunuz.

}
180 km 120 km
A B C

Mehmet şekilde gösterilen A ve B şehirleri arasını saatte 90 km


hızla, B ve C şehirleri arasını saatte 120 km hızla alarak A şehrin-
den C şehrine ulaşmıştır.

Mehmet’in tüm yol boyunca ortalama hızı saatte kaç km’dir?

PROBLEMLERİN RİTMİ 201


Hız Problemleri TEST - 44

SORU DETAYI

44
¤ ÖSYM tarihinde bu soru tipinden 7 soru çıkmıştır.

¤ Bu soru tipi en son 2015 YGS’de çıkmıştır.

SO
2015 - YGS

RU
Problemi oku
Aşağıda, merkezleri aynı olan ve üzerinde eşit aralıklarla semboller ko-
numlandırılmış küçük ve büyük iki diskten oluşan hareketli bir düzenek
Denklemi kur
verilmiştir. Bu düzeneğin üzerine dikdörtgen biçiminde sabit bir göster-
ge yerleştirilmiştir.
Bu soru tipine dair detaylı
 Ok yönünde sabit hızlarla hareket eden bu iki disk- Denklemi çöz çözüm videosunu izlemek
 ten küçük disk saniyede 90° dönmektedir. Küçük için QR Kodu okutunuz.
 
disk bir tam tur döndüğünde büyük disk 90° dön-
mektedir.
Başlangıç
Örneğin; başlangıçtan 10 saniye sonra düzenekte aşağıdaki görünüm el-
ÇÖZÜM
de edilmekte ve gösterge  biçiminde görünmektedir.
Metindeki ifadeye göre, küçük disk saniyede 90°
 yani 4 saniyede bir tam tur dönmektedir. Küçük
  disk bir tam tur döndüğünde büyük disk 90° dön-
 düğünden küçük diskin hızı büyük diskin hızının 4
 
katıdır. Yani büyük disk 16 saniyede bir tam tur
Başlangıçtan 100 saniye sonra göstergenin görünümü aşağıdakilerden dönmektedir.
hangisidir? Başlangıçtaki şekli dikkate alarak önce küçük dis-
kin 100 saniye sonraki şeklini tespit edelim. Küçük
A)   B) C)  D)  E) 
disk 4 saniyede 1 tam tur atıyorsa 100 saniyede
25 tam tur atar. Yani göstergede küçük diskin sem-
bolü başlangıçtakiyle aynı olacaktır.
Büyük disk 16 saniyede bir tam tur attığına göre,
NASIL ÇÖZÜLÜR 100 = 16 . 6 + 4 olduğundan 100 saniyede 6 tam
tur ve kalan 4 saniyede de çeyrek tur atacaktır.
\ Bu ve benzeri soru tipleri hız problemi olarak sorulsa da aslında oran  
kullanarak akıl yürütme ile kolaylıkla çözülebilir. 
    

NASIL ÇÖZÜLMEZ
96 saniye sonra
büyük diskin
100 saniye sonra
her iki diskin
durumu durumu
 Oran kurularak çözülen bu tip sorularda Yol = Hız x Zaman formülünü doğ-
Cevap C
rudan uygulamak çözümü zorlaştırır.

202 PROBLEMLERİN RİTMİ


TEST - 44 Hız Problemleri

Bu testi süre tutmadan, sadece soru tipinin mantığını anlayarak doğru çözmeye çalışınız.

1. Bir lunaparkta, aşağıdaki gibi iki yarım çember ve iki paralel doğ- 3. D C
ru parçasından oluşan ve ok yönünde hareket eden palet üzeri-
ne eşit aralıklarla 12 adet vagon konulmuştur. Vagonlar birbiri-
F
ne bağlı ve ok yönünde hareket etmektedir.
N M L K H E
V2

A G A V1 B

Şekilde verilen kare şeklindeki bir pistin A noktasından V1 ve V2


hızlarıyla iki hareketli belirtilen yönlerde aynı anda harekete ge-
B C D → E F çiyorlar.
Buna göre, A ve G noktalarındaki vagonlar ilk kez karşılıklı ola- |CF| = |FE| = |EB|
rak tekrar aynı hizaya geldiklerinde M noktasındaki vagon han- V
gi konumda olur? Bu iki hareketli ilk kez F noktasında karşılaştığına göre, 1 ora-
V2
nı kaçtır?
A) A ile B arasında B) B noktasında

C) B ile C arasında D) C noktasında A) 3\à B) 4\á C) 5\â D) 6\ã E) 5\ã

E) C ile D arasında

2. A C B 4. A D B C
50 km/sa
30 km/sa
A ve B noktalarından V1 ve V2 hızlarıyla iki araç aynı anda birbir-
lerine doğru harekete geçiyorlar. Araçlar C noktasında karşılaşı- Şekildeki gibi A ve B noktalarından 50 km/sa ve 30 km/sa hızla
yorlar. aynı anda yola çıkan iki araç birbirine doğru hareket ederlerse
|AC| D noktasına, C ye doğru hareket ederlerse C noktasına aynı an-
3 . V1 = 5 . V2 olduğuna göre, oranı kaçtır? da ulaşıyorlar.
|CB|

A) 5\ß B) 3\á C) 15 D) 6\á E) 5\à |BC| = 24 km olduğuna göre, |BD| kaç km dir?

A) 6 B) 7 C) 8 D) 10 E) 12

PROBLEMLERİN RİTMİ 203


Hız Problemleri TEST - 45

SORU DETAYI

45
¤ ÖSYM tarihinde bu soru tipinden 15 soru çıkmıştır.

¤ Bu soru tipi en son 2019 TYT’de çıkmıştır.

SO
2019 - TYT

RU
Problemi oku
A şehrinde yaşayan Kerem, B şehrindeki Aslı’yı ziyaret etmek istemek-
tedir. Haritadan bu iki şehir arasındaki yolu belirleyen Kerem, planladı- Denklemi kur
ğı bir saatte yola çıkıp aracıyla saatte 100 km hızla giderse saat 09.00’da,
satte 60 km hızla giderse aynı gün saat 11.00’de B şehrine varacağını he-
Bu soru tipine dair detaylı
saplıyor. Denklemi çöz çözüm videosunu izlemek
için QR Kodu okutunuz.
Buna göre, Kerem’in planladığı bu saatte yola çıkıp aynı gün saat
10.00’da B şehrine varması için aracının saatteki hız kaç km olmalıdır?

A) 72 B) 75 C) 80 D) 85 E) 88
ÇÖZÜM
A ile B şehri arası x km olsun.
100 km/sa hızla gittiğinde 09.00’da 60 km/sa hız-
la gittiğinde 11.00’de B şehrine varıyorsa birinde
diğerine göre 2 saat daha geç B şehrine ulaşıyor
demektir. 100 km/sa hızla gittiğinde t saatte var-
sın.
Bu durumda, x = 100 . t = 60 . (t + 2) şeklinde denk-

NASIL ÇÖZÜLÜR
lem kurulabilir.
x = 100 . t = 60 . (t + 2) ´ 100t = 60t + 120
´ 40t = 120
\ Bu ve benzeri soru tiplerinde hız konusunun temel formülü olan x =
´ t = 3 bulunur.
V . t (Yol = Hız x zaman) eşitliği yalın olarak kullanılırsa sorular kolay-
lıkla çözülür. Önemli olan yol, hız ve zaman değişkenlerinden hangisi- x = 100 . t = 100 . 3 = 300 km olur.
nin referans alınacağının doğru tespit edilmesidir. Saat 10.00’da B şehrine ulaşması için hızı V olsun.
Bu durumda süre t + 1 olacak demektir.
x = V . (t + 1) ´ 300 = V . (3 + 1)
´ 300 = V . 4
NASIL ÇÖZÜLMEZ ´ V = 75 km/sa bulunur.
Cevap B
 Bu sorunun çözümünde her bir hız için denklem kurulur. Aracın ilk ha-
reket saatinin soruda verilmemiş olması bizim için çok önemli değil-
dir. Varış saatleri kıyaslanarak hangi hızla kaç saat erken ya da geç va-
rıldığı, denklem kurmak için yeterlidir.

204 PROBLEMLERİN RİTMİ


TEST - 45 Hız Problemleri

Bu testi süre tutmadan, sadece soru tipinin mantığını anlayarak doğru çözmeye çalışınız.

1. 3. Bir otomobil A ile B şehirleri arasındaki yolu 50 km/sa hızla gi-


A B dip hiç mola vermeden 40 km/sa hızla geri gelmiş ve bu yolcu-
luğunu 9 saatte tamamlamıştır.
A kentinden yola çıkan Senem aracıyla,
Buna göre, A ve B arası kaç km dir?
` Saatte 80 km hızla giderse 13.00’da
A) 160 B) 180 C) 200 D) 210 E) 240
` Saatte 120 km hızla giderse saat 11.00’da B kentinde oluyor.

Senem’in saat 12.00’da B kentinde olması için aracın saatteki


hızı kaç km olmalıdır?

A) 100 B) 96 C) 92 D) 84 E) 104

2. 4. İki araç aynı anda A noktasından B noktasına doğru hareket edi-


A 70 km B 80 km C yor.

A dan C ye doğru hareket eden bir araç 60 km/sa hızla t saatte ` Hızlı olan araç yolun 1\à üne geldiğinde yavaş olan araç yo-
C ye ulaşıyor. lun 20 km sini gitmiş oluyor.
Bu araç A ile B arasını 35 km/sa hızla gitseydi yine toplam ` Yavaş olan araç yolun 1\àüne geldiğinde ise hızlı olan araç yo-
t saatte C noktasına ulaşmak için B ile C arasını saatte kaç km
lun 80 km’sini gitmiş oluyor.
hızla gitmesi gerekirdi?
Buna göre, A ve B noktaları arası kaç km dir?
A) 100 B) 120 C) 140 D) 150 E) 160
A) 160 B) 150 C) 140 D) 130 E) 120

PROBLEMLERİN RİTMİ 205


Hız Problemleri TEST - 46

SORU DETAYI

46
¤ ÖSYM tarihinde bu soru tipinden 12 soru çıkmıştır.

¤ Bu soru tipi en son 2004 ÖSS’de çıkmıştır.

SO
2004 - ÖSS

RU
Problemi oku
Aralarındaki yol 450 km olan A ve B kentlerinden aynı anda, sabit hızla
birbirine doğru hareket eden iki araç 2,5 saat sonra karşılaşıyor. Denklemi kur
Bu iki araçtan birinin hızı değiştirilmediğine göre, diğerinin saatteki hı-
zı kaç km artırılırsa karşılaşma, hareketten 2 saat sonra gerçekleşir? Bu soru tipine dair detaylı
Denklemi çöz çözüm videosunu izlemek
A) 25 B) 30 C) 35 D) 40 E) 45 için QR Kodu okutunuz.

ÇÖZÜM
A 450 km B
→ →
V1 V2

Birbirine doğru gelen araçlar için,


Aralarındaki uzaklık
Karşılaşma Süresi = biçimin-
Hızlarının toplamı
dedir.
Bu iki araç 2,5 saat sonra karşılaştıklarına göre,

NASIL ÇÖZÜLÜR 2,5 =


450
V1 + V2
´ V1 + V2 = 180 km/sa tir.

\ Bu tip soruların belirgin özelliği iki aracın birbirine doğru hareketini İkinci durumda karşılaşma 2 saat sonra gerçekle-
veya bir aracın başka bir aracı yakalamasını konu edinmesidir. Araçlar 450
birbirine doğru gelirken hızlar toplamının, biri diğerini yakalarken hız- şirse, 2 = ´ V1 + V2 = 225 km/sa olacak-
V1 + V2
lar farkının kullanıldığını bilirsek bu soru tipinde zorlanmayız. tır.

İlk durumda hızlar toplamı 180 iken ikinci durum-


da 225 olmuş.

NASIL
Yani araçlardan biri hızını 225 – 180 = 45 km/sa ar-
ÇÖZÜLMEZ tırmıştır.
Cevap E
 Bu tip soruları çözerken metin mutlaka basit bir şekille çizime dönüş-
türülmelidir. Şekil çizmeden çözüme geçme ciddi hatalara neden ola-
bilir.

206 PROBLEMLERİN RİTMİ


TEST - 46 Hız Problemleri

Bu testi süre tutmadan, sadece soru tipinin mantığını anlayarak doğru çözmeye çalışınız.

1. Aralarında 270 km olan A ve B noktalarından aynı anda ve aynı 3. A ve B şehirlerinden saatteki hızları sırasıyla V A ve VB olan iki
yönde hareket eden iki araçtan hızlı olan yavaş olanı 6 saatte ya- araç birbirlerine doğru aynı anda hareket ederlerse 3\á saat son-
kalıyor. ra karşılaşıyorlar.
Bu araçlardan hızlı olanın hızı sabit tutulup yavaş olanın hızı
Bu araçlar aynı şehirlerden aynı hızlarla, aynı yöne doğru, aynı
saatte kaç km artırılırsa hızlı olan yavaş olanı 9 saatte yakalar?
anda harekete geçerlerse hızlı olan yavaş olanı É/ë saat sonra
A) 18 B) 15 C) 12 D) 10 E) 9
yakalıyor.
VA – VB
Buna göre, oranı kaçtır? (VA > VB)
VA + VB

A) 1\à B) À/ñ C) Á/ñ D) Â/ñ E) Ã/ò

2. Bir yarısı asfalt diğer yarısı toprak olan 140 km lik bir yolun her 4. A B C
iki ucundan aynı güce sahip iki motosiklet aynı anda hareket edi-
V1 V2
yor.

Hızları V1 ve V2 olan iki araç A ve B noktalarından aynı anda ay-


nı yöne doğru harekete başlıyorlar.
Asfalt Toprak
A dan hareket eden araç B den hareket eden aracı B noktasın-
Her iki motorsikletinde asfalt yoldaki ilerleme hızı saatte 70 km dan x km ilerideki C noktasında yakalıyor.
toprak yoldaki hızları ise saatte 35 km dir.
Araçların hızları 3V1 ve 3V2 olsaydı hızlı olan araç yavaş olanı
Buna göre, bu iki motorsiklet hareket ettikten kaç saat sonra B den kaç km ileride yakalardı?
karşılaşır?
A) 4x B) 3x C) 2x D) x E) x\ß
A) 3 B) É/ê C) 5\Ş D) 2 E) 3\Ş

PROBLEMLERİN RİTMİ 207


Hız Problemleri TEST - 47

SORU DETAYI

47
¤ ÖSYM tarihinde bu soru tipinden 2 soru çıkmıştır.

¤ Bu soru tipi en son 2015 YGS’de çıkmıştır.

SO
2015 - YGS

RU
Problemi oku
Alper çalıştığı iş yerinde sabah 08.00 de yapılacak bir toplantıya katıla-
caktır. Toplantı vaktinden bir saat önce evden yola çıkan Alper, yürüme Denklemi kur
hızını 1 saatte iş yerine varacak biçimde ayarlıyor.

Yolun yarısına geldiğinde dosyasını evde unuttuğunu fark eden Alper, Bu soru tipine dair detaylı
sabit hızla koşarak dosyasını alıyor ve durmadan aynı hızla koşarak tam
Denklemi çöz çözüm videosunu izlemek
için QR Kodu okutunuz.
zamanında iş yerine varıyor.

Alper, tüm hareketi boyunca ev ile iş yeri arasında aynı yolu kullandı-
ğına göre, dosyasını evden saat kaçta almıştır?

A) 07.35 B) 07.40 C) 07.42 D) 07.45 E) 07.48


ÇÖZÜM
Yolun yarısına geldiğinde yani iş yerine varmasına
yarım saat kaldığında geri dönen Alper’in kalan bu
yarım saatte eve dönüp tekrar yolun tamamını gi-
debilecek hızla (Vı) hareket etmesi gerekir.
V V
V km km
2 2
ı
V

NASIL ÇÖZÜLÜR V V V
+ +
2 2 2
Kalan süre =
\ Bu soru tipi “İlk hareketinden bir süre sonra, hız artırarak ilk hareket Vı
3V
noktasına geri dönüp tekrar gideceği hedefe ulaşma” durumlarını içe-
2
ren soru tipidir. Hareketlinin geri dönmesi sebebiyle kaybettiği zama- 1\Ş = ı
V
nı telafi etmek için hızını artırdığı bu tip sorularda süre referans alına-
rak denklem kurulur. Vı = 3V bulunur.
Yani dönüş hızı ilk hızının üç katıdır.
V hızıyla 7.00 - 7.30 arasında (30 dakikada) aldığı

NASIL ÇÖZÜLMEZ
yolu, 3V ile eve geri döndüğünde 10 dakikada alır.
30 + 10 = 40 dk olup, Alper dosyasını evden 7.40
ta almıştır.
 “Süre” yerine “yol” üzerinden denklem kurulursa çözüm yolu zorla-
Cevap B
şır.

208 PROBLEMLERİN RİTMİ


TEST - 47 Hız Problemleri

Bu testi süre tutmadan, sadece soru tipinin mantığını anlayarak doğru çözmeye çalışınız.

1. Havaalanından uçağa binecek olan Erkan Bey havaalanına var- 3. 6 saatte gidebileceği yolun 1\â sına geldiğinde aracı arızalanan
ması gereken saatten 1 saat önce yola çıkmış ve hızını tam 1 sa- bir kişi aracının arızasını gidermek için 1 saat vakit harcamıştır.
atte havalanına varacak şekilde ayarlamıştır.
Aracın arızası tam olarak çözülemediği için araç ilk hızının yarı-
Bir süre yol aldıktan sonra pasaportunu evde unuttuğunu hatır- sı kadar olan sabit bir hızla kalan yolu tamamlamıştır.
layan Erkan Bey hızını normal hızının 3\Ş katı olacak şekilde artı- Buna göre, araç kaç saat gecikmeli olarak gideceği yere ulaş-
rıp geri dönmüş ve evden pasaportunu aldıktan sonra zaman mıştır?
kaybetmeden aynı hızla geri dönerek ve yine olması gereken A) 6 B) 8 C) 10 D) 11 E) 8
zamanda havaalanına ulaşmıştır.

Buna göre, Erkan Bey evden ilk çıkışından kaç dakika sonra pa-
saportunu unuttuğunu hatırlamıştır?

A) 10 B) 12 C) 15 D) 20 E) 24

2. Sabit bir hızla yürüyen Ayşe Teyze, evden hastaneye giderken 4.


yolun 2\á ini gittiğinde cep telefonunu yanına almadığını fark edi-
yor.
A B
Ayşe Teyze,

` Yoluna devam ederse randevu saatinden 6 dakika önce,


A noktasından sabit hızla yola çıkan bir motosikletli yolun
` Eve dönüp telefonunu alıp vakit kaybetmeden tekrar yola 1\ß üne geldiğinde çantasını düşürmüş ve yolun yarısına geldi-
çıkarsa randevu saatinden 6 dakika sonra hastaneye vara-
ğinde bunun farkına varmıştır.
caktır.
Çantasını düşürdüğünün farkına varınca hızını 2 katına çıkarıp
Buna göre, Ayşe Teyze ev ile hastane arasını kaç dakikada yü-
çantasını alan motosikletli bu hızla geri dönerek B noktasına var-
rüyebilmektedir?
ması gereken süreden yarım saat önce ulaşmıştır.
A) 18 B) 15 C) 14 D) 13 E) 12
Buna göre, motosikletli ilk hareketinden kaç saat sonra çanta-
sını düşürmüştür?

A) 1 B) 3\Ş C) 2 D) 5\Ş E) 3

PROBLEMLERİN RİTMİ 209


Hız Problemleri TEST - 48

SORU DETAYI

48
¤ ÖSYM tarihinde bu soru tipinden 8 soru çıkmıştır.

¤ Bu soru tipi en son 2016 YGS’de çıkmıştır.

SO
2016 - YGS

RU
Problemi oku
Hızları saatte 20 km ve 24 km olan iki bisikletli dairesel bir parkur üze-
rinde aynı noktadan aynı anda aynı yöne doğru harekete başlıyor. Denklemi kur
Yavaş olan bisikletli 2. turu tamamladığında hızlı olan bisikletlinin 3. tu-
ru tamamlamasına 6 km kalıyor. Bu soru tipine dair detaylı
Denklemi çöz çözüm videosunu izlemek
Buna göre, parkurun uzunluğu kaç km’dir? için QR Kodu okutunuz.

A) 9 B) 10 C) 12 D) 15 E) 18

ÇÖZÜM
Yavaş olan bisikletlinin 2. turu tamamlaması ile
hızlı olanın 3. turu tamamlamasına 6 km kalması
aynı süre içinde gerçekleştiğinden süreleri eşitle-
yerek denklem kuralım.
2x 3x – 6
Pistin çevresi x km olsun t1 = ve t2 =
20 24
olup t1 = t2 olduğundan

NASIL ÇÖZÜLÜR
2x 3x – 6
20
5
=
24
6
\ Dairesel bir pist etrafında hareket eden araçların karşılaşması ya da 12x = 15x – 30
birinin diğerini yakalaması gibi hikâyeleri işleyen bu soru tipinin çözü-
mü diğer soru tiplerinden çok farklı değildir. Pist etrafında tur atma, 30 = 3x
aynı yönde hareket eden araçlardan birinin diğerine yetişmesi (tur
x = 10 km bulunur.
bindirmesi) gibi durumlar bu tip sorularda çözümü zorlaştırmaz. So-
Cevap B
rularda genellikle aynı süre içinde iki aracın hareketi işlendiğinden sü-
re baz alınarak çözüm yapılır.

NASIL ÇÖZÜLMEZ
 Pistin çevresi, bir tur süresi gibi çokluklara değer vererek çözüme git-
meye çalışmak zaman kayıplarına sebep olabilir.

210 PROBLEMLERİN RİTMİ


TEST - 48 Hız Problemleri

Bu testi süre tutmadan, sadece soru tipinin mantığını anlayarak doğru çözmeye çalışınız.

1. Hızları 120 m/dk ve 150 m/dk olan iki kişi dairesel bir parkurda 3. Dairesel bir pistin başlangıç noktasından aynı anda hareket eden
aynı anda ve aynı yönde yürümeye başlıyorlar. iki hareketli,

Hızlı olan kişi 2. turu tamamladığında yavaş olanın 300 metre ` aynı yönde hareket ederlerse 8 dakika sonra,
önünde olduğuna göre, parkurun çevresi kaç metredir?
` zıt yönde hareket ederlerse 4 dakika sonra,
A) 600 B) 640 C) 700 D) 720 E) 750
ilk kez yanyana geliyorlar.

Buna göre, hareketlilerin hızları oranı aşağıdakilerden hangisi


olabilir?

A) 3\à B) 3\á C) 1\Ş D) 2\á E) 1\ß

2. Yol (metre) 4. 6 m /dk A 15 m /dk


A

600

B
300

Zaman (dakika)
3 4
Hızları dakikada 6 m ve 15 m olan iki hareketli çember üzerin-
Yukarıdaki grafikte sabit hızla giden A ve B araçlarının yol - za- deki A noktasından aynı anda zıt yönde hareket ediyorlar.
man grafiği verilmiştir.
Bu iki hareketli ilk kez 5 dakika sonra karşılaştıklarına göre, hız-
Bu araçlar çevresi 375 metre olan bir dairesel pistin başlangıç lı olan hareketli bir turu kaç dakikada tamamlar?
noktasından aynı anda ve aynı yönde hareket ederlerse kaç
dakika sonra ilk kez yanyana gelirler? A) 7 B) 8 C) 9 D) 10 E) 11

A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5

PROBLEMLERİN RİTMİ 211


Hız Problemleri TEST - 49

SORU DETAYI

49
¤ ÖSYM tarihinde bu soru tipinden 1 soru çıkmıştır.

¤ Bu soru tipi en son 2002 ÖSS’de çıkmıştır.

SO
2002 - ÖSS

RU
Problemi oku
Uzunlukları sırasıyla 1 km ve 900 m olan iki tünelden, birincinin bitiş nok-
tasıyla ikincinin başlangıç noktası arasındaki uzaklık 14 km dir. Denklemi kur
Uzunluğu 100 m, saatteki hızı 80 km olan bir tren, birinci tünele girdi-
ği andan kaç dakika sonra ikinci tünelden tamamen çıkar? Bu soru tipine dair detaylı
Denklemi çöz çözüm videosunu izlemek
A) 12 B) 15 C) 16 D) 18 E) 20 için QR Kodu okutunuz.

ÇÖZÜM

100 m 1 km 14 km 900 m

Metinde trenin birinci tünelden girip ikinci tünel-


den tamamen çıkma süresi sorulduğundan yol ola-
rak iki tünel, bu iki tünel arası mesafe ve trenin
uzunluğunu almalıyız.

NASIL ÇÖZÜLÜR Hız km/sa cinsinden verildiğinden metre olarak


verilen uzunlukları km ye çevirmeliyiz.
\ Bir trenin bir tünelden t dakikada geçmesi demek, trenin bu süre için- Bu durumda,
de tünelin boyu ile kendi boyunun toplamı kadar yol alması demek- Yol = x = 0,1 + 1 + 14 + 0,9 = 16 km olur.
tir. Bu bilgi çerçevesinde x = V . t denklemi kullanılırsa bu tip sorular
kolaylıkla çözülebilir. Hız = V = 80 km/sa olarak verilmiş.

x = V . t ´ 16 = 80 . t

´ t = 1\á saat

NASIL ÇÖZÜLMEZ ´ t = 12 dakika bulunur.


Cevap A
 Sadece tünelin boyunu yol olarak alırsak yanlış sonuç bulmak kaçınıl-
maz olur. Trenin tüneli geçmesi olayı lokomatifin tünele girmesi ve en
son vagonun tünelden çıkması şeklinde tanımlanır.

212 PROBLEMLERİN RİTMİ


TEST - 49 Hız Problemleri

Bu testi süre tutmadan, sadece soru tipinin mantığını anlayarak doğru çözmeye çalışınız.

1. Hızı dakikada 350 metre olan bir trenin bir çizgiyi geçme süresi 3. Aralarında 2300 metre mesafe bulunan iki tren aynı anda birbi-
3 dakikadır. rine doğru harekete geçiyor.

Buna göre, bu trenin boyu kaç metredir? 48 km/sa 36 km/sa


A) 175 B) 1050 C) 1150 D) 1250 E) 1350

2300 m

Trenlerden birinin hızı 48 km/sa, diğerinin hızı 36 km/sa tir.

Bu iki tren ilk hareketlerinden 2 dakika sonra birbirlerini tama-


men geçtiklerine göre, trenlerin uzunlukları toplamı kaç met-
redir?

A) 500 B) 450 C) 425 D) 400 E) 375

2. Hızı 20 m/sn olan bir tırın, uzunluğu 375 metre olan bir köprü- 4. Aralarında 2830 metre mesafe bulunan kamyon ve tır aynı an-
yü tamamen geçmesi için gereken süre 21 saniyedir. da, aynı yöne doğru harekete geçiyor.

Buna göre, bu tırın uzunluğu kaç metredir? ` Kamyon, tırdan 12 m/sn daha hızlıdır.

A) 30 B) 35 C) 38 D) 40 E) 45 ` Kamyon ve tırın uzunlukları toplamı 50 metredir.

Tırdan daha geride olarak harekete başlayan kamyonun tırı ta-


mamen geçmesi kaç dakika sürer?

A) 4 B) 15 C) 60 D) 72 E) 240

PROBLEMLERİN RİTMİ 213


Hız Problemleri TEST - 50

SORU DETAYI

50
¤ ÖSYM tarihinde bu soru tipinden 2 soru çıkmıştır.

¤ Bu soru tipi en son 2000 ÖSS’de çıkmıştır.

SO
2000 - ÖSS

RU
Problemi oku
Bir araç K kentinden M kentine saatte 42 km hızla gitmiş ve saatte V km
hızla dönmüştür. Denklemi kur
Bu gidiş dönüşte aracın ortalama hızı saatte 48 km olduğuna göre, V
kaçtır? Bu soru tipine dair detaylı
Denklemi çöz çözüm videosunu izlemek
A) 48 B) 50 C) 52 D) 54 E) 56 için QR Kodu okutunuz.

ÇÖZÜM
x km
K M
→ →
42 km/sa V km/sa

Klasik formülü kullanalım.


Giderken x km, dönerken x km yol alındığından
toplam yol 2x km dir.
Toplam yol
Vort =
Toplam süre
x+x
48 =
NASIL ÇÖZÜLÜR
x
42
(V)
+
V
x

(42)
\ Ortalama hızı bulma formülü, Vort = Toplam yol 48 =
2x
Toplam süre
V . x + 42 . x
\ Bu formülü yalın haliyle kullanarak bu tip sorunların tamamına yakı- 42 . V
nı çözülebilir.
2 . x . 42 . V
48 =
x . (V + 42)
7
4
84 . V
48 =
NASIL ÇÖZÜLMEZ
V + 42
4 + 168 = 7V ´ 168 = 3V
 Ortalama hızı, hareket boyunca aracın yaptığı farklı hızların aritmetik ´ V = 56 km/sa bulunur.
ortalaması gibi hesaplarsak ciddi bir hataya düşmüş oluruz. Cevap E

214 PROBLEMLERİN RİTMİ


TEST - 50 Hız Problemleri

Bu testi süre tutmadan, sadece soru tipinin mantığını anlayarak doğru çözmeye çalışınız.

1. Bir yolun 12 km lik kısmı toprak, kalan 24 km lik kısmı ise kaya- 3. Her 1 saatte hızını iki katına çıkaran bir araç bir yolu 4 saatte al-
lıktır. mıştır.

Bu yolun toprak kısmını 6 km/sa, kayalık kısmını ise 4 km/sa Bu aracın yol boyunca ortalama hızı 45 km/sa tir.
hızla giden bir çobanın yol boyunca ortalama hızı kaç km/sa
Araç aynı yolun ilk 2 saatlik kısmını 108 km/sa hızla, kalan kıs-
tir?
mını 48 km/sa hızla gitseydi ortalama hızı kaç km/sa olurdu?
A) 4 B) 9\Ş C) Â/ë D) 5 E) É/è
A) 50 B) 52 C) 54 D) 56 E) 72

2. Bir yolun x kilometrelik kısmını 80 km/sa hızla, y kilometrelik kıs- 4. Zaman Aralığı İndirme Hızı (kb/sn)
mını 96 km/sa hızla hızı giden bir aracın yol boyunca ortalama 00 00
20 – 21 180
hızı V km/sa tir. 00 00
21 – 23 200
x < y olduğuna göre, V aşağıdakilerden hangisi olabilir? 2300 – 2400 V
A) 85 B) 86 C) 87 D) 88 E) 89
Yukarıdaki tabloda bir bölgedeki belli zaman aralıklarındaki in-
ternet hızı verilmiştir.

Bu bölgede, 2000 – 2400 saatleri arasındaki ortalama internet


hızı 185 kb/sn olduğuna göre, 2300 – 24 00 saatleri arasında
3200 kb lik bir dosya kaç saniyede indirilebilir?

A) 20 B) 18 C) 16 D) 15 E) 14

PROBLEMLERİN RİTMİ 215


TEST
1
 Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 6 dakikadır.
 Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 329’daki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. Bir bisikletli gideceği yolun 1\á ini 6 dakikada gittikten sonra hı- 3. Bir araç bir yolu,
zını 3 katına çıkarıyor.
` V km/sa hızla giderse 8 saatte,
Buna göre, bu bisikletli kalan yolu kaç dakikada gidebilir?
` V + 30 km/sa hızla giderse 5 saatte alıyor.
A) 7 B) 8 C) 9 D) 10 E) 12
Buna göre, bu yolun uzunluğu kaç km dir?

A) 300 B) 320 C) 360 D) 400 E) 440

2. Sürücülerin hızlarını denetlemek amacıyla kurulan Elektronik 4.


Denetleme Sistemi (EDS) yolların belli bölümlerinde ortalama
hız hesaplaması yapmaktadır. Bunun için yol üzerinde araların-
da belli bir mesafe bulunan iki kamera yerleştirilmekte ve ara- 2013 yılında Rusya’nın Çelyabinsk şehrinin
cın ilk kamerayı ve ikinci kamerayı geçtiği saatleri kullanarak bil- yakınlarına düşen bir göktaşının çapı 15 metre,
gisayar
kütlesinin ise 7000 ton olduğu tahmin ediliyor.
Toplam yol
Ortalama Hız = formülü ile ortalama hızı hesap- Atmosfere girdiği andaki hızı saatte 64 800 km
Toplam zaman
lamaktadır. olan göktaşının sebep olduğu ses patlamaları
Aşağıda Ahmet’in aracıyla iki kameradan geçiş anını gösteren çevredeki birçok evin camlarının kırılmasına
saatler gösterilmiştir. sebep olmuştur.
1. kamera 2. kamera

Yukarıdaki gazete küpüründe düşen bir göktaşı ile ilgili bir bel-
900 m geselden alıntı yapılmıştır.
sa dk sn sa dk sn Buna göre, sözü edilen göktaşı atmosfere girdiği anda 1 sani-
1 3 0 4 0 3 1 3 0 4 4 8
yede kaç kilometre yol almaktadır?
Buna göre, Ahmet’in aracının ortalama hızı saatte kaç kilomet- A) 8 B) 12 C) 15 D) 18 E) 20
redir?

A) 60 B) 65 C) 61 D) 72 E) 75

216 PROBLEMLERİN RİTMİ


TEST
2
 Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 6 dakikadır.
 Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 329’daki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. A 3.
B C
5V
2V A B C
→ →
Hızları saatte 5V ve 2V kilometre olan iki araç A kentinden C ken-
Hızları toplamı 160 km/sa olan iki araç aynı anda A ve C nokta-
tine doğru aynı anda yola çıkıyor. Hızlı olan araç C ye varıp vakit
larından birbirlerine doğru hareket ettikten sonra B noktasında
kaybetmeden geri dönüyor ve B noktasında yavaş olan araçla
karşılaşıyorlar.
karşılaşıyor.
8 . |BC| = 5 . |AC| olduğuna göre, C den hareket eden aracın
|BC|
Buna göre, oranı kaçtır? hızı kaç km/sa tir?
|AB|

A) 3\à B) 4\á C) 5\â D) 2\ß E) 3\á A) 150 B) 120 C) 115 D) 110 E) 100

2. 4.
12 m/sn
18 m/sn
O

Arka tekerleğinin yarıçapı 30 cm olan bir bisikletin orta dişlisi-


nin diş sayısı tekerleğe bağlı arka dişlisinin diş sayısının 2 katıdır.

Pedal çevirme hızı saniyede 5 tur olan bir çocuk bir yolu bisik- Dairesel bir pistin başlangıç noktasından şekilde belirtilen hız-
letiyle 1 dakikada gittiğine göre bu yol kaç metredir? (p = 3 alı- larla aynı anda hareket eden iki araç 12 saniye sonra tekrar baş-
nız.) langıç noktası olan O noktasında yanyana gelmiştir.

A) 1080 B) 1040 C) 960 D) 920 E) 840 Buna göre, hızı fazla olan araç ilk turunu tamamladığında ya-
vaş olan aracın ilk turunu tamamlamasına kaç metre vardır?

A) 36 B) 25 C) 24 D) 20 E) 18

PROBLEMLERİN RİTMİ 217


TEST
3
 Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 6 dakikadır.
 Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 329’daki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. Hızları sırasıyla V1, V2 ve V1 + V2 olan üç araçtan, 3. A C B


` V1 hızlı olanın t saatte aldığı yol x km 72 km/sa 54 km/sa
` V2 hızlı olanın t\ß saatte aldığı yol y km
Şekilde belirtilen hızlarla A ve B den aynı anda birbirlerine doğ-
olduğuna göre, hızı V1 + V2 olanın t saatte aldığı yol aşağıdaki- ru harekete geçen iki araç C noktasında karşılaşıyor.
lerden hangisidir?
B den hareket eden araç karşılaştıkları andan 4 saat sonra A
A) y + x\ß B) x – 3y C) 3x + y noktasına vardığına göre, A ile B arası kaç km dir?

D) x + y\ß E) x + 3y A) 288 B) 300 C) 316 D) 324 E) 378

2. 4. Yol (km)

80
A
75

Zaman (saat)
2 3
Derya, dalgalara karşı 4 m/dk hızla yüzebilirken, dalga yönünde
Sabit hızlara sahip A ve B araçlarının birim zamanda aldıkları yol-
8 m/dk hızla yüzebilmektedir.
ların grafiği yukarıda verilmiştir.
Derya, ancak 18 dakika boyunca yüzebilen bir yüzücü olduğu-
Aynı noktadan aynı yönde ve aynı anda yola çıkan bu araçla-
na göre, Derya sahilden en çok kaç metre uzağa gidip dönebi-
rın arasındaki mesafe kaç saat sonra 75 km olur?
lir?
A) 5 B) 4 C) 3 D) 2 E) 1
A) 32 B) 40 C) 42 D) 45 E) 48

218 PROBLEMLERİN RİTMİ


TEST
4
 Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 6 dakikadır.
 Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 329’daki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. Dairesel bir pistin başlangıç noktasından aynı anda koşmaya baş- 3. Dünya etrafında dairesel bir yörüngede hareket eden bir uydu
layan iki koşucu aynı yöne doğru koşarlarsa 8 dakika sonra tek- ilk turu 12V hızla, ikinci turu 4V hızla, üçüncü turu ise 2V hızla
rar yanyana gelmekte, zıt yöne doğru koşarlarsa 4 dakika sonra tamamlamıştır.
karşılaşmaktadırlar.
Bu üç tur boyunca bu uydunun ortalama hızı kaç V dir?
Buna göre, birbirine doğru koştuklarında karşılaşmalarından
18V
kaç dakika sonra yavaş olan koşucu ilk turunu tamamlamış A) B) 3V C) 4V
5
olur?
20V
D) 6V E)
A) 18 B) 15 C) 13 D) 12 E) 9 3

2. Bir araç t saatte gittiği bir yolu, 4. A (t) saat


` hızını iki katına çıkararak t1 saatte, B (t + 1) saat

` hızını iki kat artırarak t2 saatte,


Tabloda A ve B araçlarının 240 km’lik bir yolu kaç saatte aldıkla-
` hızını 1\ß oranında azaltarak t3 saatte rı gösterilmiştir.
gidebilmektedir. Buna göre araçların saatteki ortalama hızları aşağıdakilerden
Buna göre, t1, t2 ve t3 arasındaki bağıntı aşağıdakilerden han- hangisi olamaz?
gisinde doğru verilmiştir?
A aracının hızı B aracının hızı
A) 6t1 = 9t2 = 2t3 B) 3t1 = 2t2 = t3 A) 120 80
C) 4t1 = 3t2 = t3 D) 6t1 = 9t2 = t3 B) 80 60

E) 9t1 = 6t2 = 2t3 C) 60 48


D) 48 40
E) 40 30

PROBLEMLERİN RİTMİ 219


TEST
5
 Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 6 dakikadır.
 Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 329’daki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. Aşağıda iki etaptan oluşan bir yarış pisti gösterilmiştir. 3.


Gidiş Dönüş

1. Etap 2. Etap Hız V V + 30

A B C Süre (saat) 8 5

Tabloda bir aracın iki kent arasındaki gidiş ve dönüş için hız ve
` Ahmet sabit bir hızla 1. etabı 10 dakikada, 2. etabı 15 daki-
süre bilgileri verilmiştir.
kada koşmuştur.
Buna göre, bu iki kent arası kaç km’dir ?
` Mehmet yarışın tamamını saatte 12 km hızla 20 dakikada
koşmuştur. A) 550 B) 450 C) 400 D) 350 E) 300
Buna göre, yarışın 1. etabı kaç metredir?

A) 1200 B) 1400 C) 1500 D) 1600 E) 1800

2. B 4.
A B C D
` |AB|= 12 km
D
` |BC|= 9 km
7 km ` |CD|= x km
3V
Şekilde A ve C noktalarından aynı anda hareket eden iki araç ;
A 2V C ` Birbirlerine doğru hareket ettiklerinde B noktasında

Dik üçgen biçimindeki bir pistin A köşesinde bulunan iki araç 3V ` Aynı yönde hareket ettiklerinde D noktasında karşılaşıyor-
ve 2V hızlarıyla şekilde belirtilen yönlerde aynı anda hareket et- lar.
mişlerdir. Buna göre, |CD| = x kaç km’dir ?
12 . |AC| = 5 . |AB| A) 21 B) 42 C) 63 D) 72 E) 84
|DC| = 7 km

Bu iki araç ilk kez D noktasında karşılaştıklarına göre, |AC| me-


safesi kaç km dir?

A) 12 B) 8 C) 5 D) 4 E) 3

220 PROBLEMLERİN RİTMİ


TEST
6
 Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 6 dakikadır.
 Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 329’daki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. h bir aracın frene basıldıktan sonraki duruş mesafesi, V aracın 3. Hızı (km/sa) V – 30 V + 10
frene basıldığı andaki hızı, k bir sabit sayı olmak üzere, h ile V
Gittiği süre (sa) 2 3
arasında

h = k . V2 Tabloda bir aracın 5 saatlik yol boyunca hızları verilmiştir.

bağıntısı vardır. Buna göre, aracın ortalama hızı saatte kaç km dir?

Bu araç, saatte 80 km hızla giderken frene basılıyor ve araç 19,2 A) V + 18 B) V + 9 C) V


metre sonra duruyor.
D) V – 18 E) V – 6
Aracın hızı saatte 120 km olsaydı araç kaç metre sonra durur-
du?

A) 25,6 B) 28 C) 33,2 D) 36 E) 43,2

2. 4. Toprak Yol Asfalt Yol Toplam Süre


A B C D
30 km/sa 70 km/sa 12 saat
` A noktasından saatte 20 km hızla , D noktasından saatte 30
Tabloda bir aracın toprak yol ve asfalt yolda saatte hangi hızla
km hızla iki araç aynı anda karşılıklı hareket ederek C nokta-
gittiği ve yolun tamamında harcadığı toplam süre gösterilmiştir.
sında karşılaşıyorlar.
Bu araç 55 km sabit hızla gitseydi yolu 8 saatte alacaktır.
` D’deki araç saatte 35 km hızla hareket etseydi B noktasında
karşılaşacaklardı. Buna göre, asfalt yol kaç km uzunluğundadır ?
` |BC|= 60 km dir. A) 120 B) 140 C) 210 D) 280 E) 300
Buna göre, B ile D arası kaç km’dir ?

A) 600 B) 660 C) 1050 D) 1100 E) 300

PROBLEMLERİN RİTMİ 221


TEST
7
 Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 6 dakikadır.
 Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 329’daki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. Hızı 18 km/sa olan bir nehir teknesinin akıntıda aldığı yol ile il- 4. K Yolu
gili aşağıdakiler bilinmektedir.

Bu yolu,

` akıntı yönünde gittiğinde 5 dakikada almakta,

` akıntıya karşı gittiğinde 7 dakikada almaktadır.

Buna göre, nehirin akış hızı saatte kaç km dir? A şehri

A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 B şehri

L Yolu
A şehri ile B şehri arasında sadece K ve L yolları ile ulaşım sağ-
lanmaktadır. K yolu x km, L yolu y km’dir.

A şehrinden B şehrine K yolu kullanılarak V1 hızıyla 5 saatte , L


yolu kullanılarak sabit V2 hızıyla 3 saatte gidilebilmektedir.

A şehrinden sabit V1 hızıyla yola çıktıktan sonra B şehrine varıp


hiç durmadan diğer yoldan tekrar A şehrine dönen aracın tüm
2. Bir öğrenci okul ile ev arasını V m/dk hızla 20 dakikada gidiyor. yolculuğu 12 saat sürmektedir.

Bu öğrenci aynı yolun yarısını 3V m/dk hızla gittikten sonra, Buna göre,
yolun tamamını yine 20 dakikada gidebilmesi için yolun kalan
I. 7 . x = 5 . y
kısmını kaç m/dk hızla gitmelidir?
II. 7 . V1 = 3 . V2
2V 3V 4V 3V
A) v\ß B) C) D) E)
3 5 5 4 III. 7 . x = 5 . V2

İfadelerinden hangileri kesinlikle doğrudur?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

D) II ve III E) I, II ve III

3. A ile B kentleri arasındaki yolun 1\à ü toprak yoldur. Yolun geri


kalan kısmı ise asfalttır.

Bu yolun toprak kısmında saatte v\á km/sa hızla giden bir araç
yolun asfalt kısmında saatte 2V km/sa hızla gitmiştir.

A ile B arasını 13 saatte giden bu araç toprak yolu kaç saatte


gitmiştir?

A) 10 B) 9 C) 8 D) 7 E) 6

222 PROBLEMLERİN RİTMİ


TEST
8
¤ Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 5 dakikadır.
¤ Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 329’daki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. 60 km/sa 100 km/sa


3. Okula giderken otobüse binecek olan Ayhan’ın 1. durağa olan
uzaklığının 2. durağa olan uzaklığına oranı 3\à tür.
A B

C V km/sa 1. Durak Ayhan 2. Durak

Şekildeki ACB yolunun uzunluğu 180 km olup AC yolu ile CB yo- Otobüsü uzaktan gören Ayhan, 9 km/sa hızla duraklardan han-
lu eşit uzunluktadır. gisine doğru yürürse yürüsün hızı V olan otobüsle aynı anda
o durakta bulunduğuna göre, V kaçtır? (Ayhan 2. durağa doğ-
C ye doğru aynı anda hareket eden iki aracın hızları yokuş çıkar-
ru yürüdüğünde, otobüsün 1. durakta durmadığı varsayılacak-
ken 1\à oranında azalmaktadır. tır.)
Buna göre, iki aracın karşılaşmasından kaç dakika sonra B den A) 45 B) 48 C) 54 D) 60 E) 63
kalkan araç A noktasına ulaşır?

A) 56 B) 54 C) 52 D) 50 E) 48

2. 4. Düz yolda 100 km/sa hızla gidebilen bir araç,

` yokuş çıkarken düz yoldaki hızının 3\à ü kadar hızla,


A 0,4 km
` yokuş inerken düz yoldaki hızının 2\á i kadar daha hızlı bir şe-
50 metre kilde

yol almaktadır.

Bir güzargahta düz, yokuş ve iniş mesafeleri sırasıyla 2, 3 ve 14
Ali, evden 100 m/dk hızla çıkıp 50 m uzaklıktaki durağa doğru
sayılarıyla orantılıdır.
hareket ettiği anda otobüs durağa 0,4 km uzaklıktaki A nokta-
sından 60 km/sa sabit hızla geçmiştir. Bu araç bu güzergahı 48 dakikada gittiğine göre, yolun düz olan
kısmı kaç km dir?
Az bir süreyle otobüsü kaçıran Ali’nin otobüse yetişebilmesi
için evden en az kaç saniye daha önce çıkması gerekirdi? A) 5 B) 10 C) 15 D) 20 E) 25

A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6

PROBLEMLERİN RİTMİ 223


TEST
9
¤ Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 5 dakikadır.
¤ Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 329’daki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. A 105 metre B 3. A 270 km B C

V1 V2 V3
→5V 2V→
Aralarındaki uzaklık 270 km olan A ve B noktalarındaki araçlar-
A noktasındaki koyunun kuzusu A dan 105 metre uzaklıktaki B dan V1 ve V3 hızlı araçlar C ye doğru, V2 hızlı araç A ya doğru ay-
noktasındadır. A ve B den aynı anda birbirine doğru sabit hızlar- nı anda hareket ediyorlar.
la koşmaya başlayan koyun ve kuzusunun hızları oranı 2\á tir. Ko- V1 ve V2 hızlı araçlar 3\Ş saat sonra karşılaşırken, V1 hızlı araç V3
yun AB yolunun 1\ß ünü 7 saniyede koşabilmektedir.
hızlı aracı ilk hareketinden 9 saat sonra yakalıyor.
Buna göre, koyun ve kuzusu ilk hareketlerinden kaç saniye son- V2 – V3 = 20 km/sa olduğuna göre, V1 kaçtır?
ra buluşurlar?
A) 120 B) 100 C) 95 D) 80 E) 60
A) 21 B) 17 C) 16 D) 15 E) 12

2. 4. A 48 km B

İndiriliyor Başlangıç
x kb/sn

240 km

İki internet sağlayıcısından, A operatörü bir dosyayı saniyede or-


talama x kb hızla y saniyede indirmiştir. 2 saat sonra

Buna göre, ortalama hızı A operatöründen saniyede 100 kb da- Aralarında 48 km olan A ve B noktalarından aynı anda ve zıt yön-
ha az olan başka bir operatör aynı dosyayı kaç saniyede indi- de hareket eden iki aracın hareketlerinden 2 saat sonra arala-
rir? rındaki mesafe 240 km dir.

Bu iki araç aynı hızlarla yine A ve B noktalarından aynı anda


x – 100 x.y y
A) B) C)
x.y x + 100 xy – 100 birbirine doğru hareket etselerdi kaç saat sonra karşılaşırlar-
x.y x dı?
D) E)
x – 100 xy – 100 A) 1\à B) 1\Ş C) 1 D) 4\ß E) 2

224 PROBLEMLERİN RİTMİ


TEST
10
¤ Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 5 dakikadır.
¤ Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 329’daki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. A B C D 3. 500 metrelik bir yarışta tüm koşucular yarış boyunca sabit hızla
180 km 90 km
koşmuştur.
30 km/sa 15 km/sa
Bu yarışı
A ve B noktalarından sırasıyla 30 km/sa ve 15 km/sa hızlarla ay-
` Serkan 3 dakikada bitirmiştir.
nı anda yola çıkan iki motosikletliden hızlı olan C ye varınca hı-
zını iki katına çıkararak yavaş olanla aynı anda D noktasına ula- ` Emre, Serkan’dan 50 metre önde bitirmiştir.
şıyor. Buna göre, Emre yarışı ne kadar sürede bitirmiştir?
Buna göre, C ile D noktaları arası kaç km dir?
A) 2 dakika 42 saniye B) 2 dakika 36 saniye
A) 80 B) 75 C) 60 D) 45 E) 30
C) 2 dakika 30 saniye  D) 2 dakika 25 saniye

E) 2 dakika 20 saniye

2. İstanbul’dan arabasıyla Çanakkale’ye gitmek için yola çıkan Yıl- 4. İstanbul , Ankara hızlı tren hattı Pamukova ve Eskişehir istasyon-
maz, Eceabat’tan feribota binerek Çanakkale Boğazı’nı geçip Ça- larıyla şekildeki gibi 3 eşit parçaya ayrılmıştır.
nakkale’ye ulaşacaktır.
İstanbul

Pamukova

Ankara

Eskişehir

Saat 12.00 deki feribotun kalkmasından 5 dakika önce Eceabat’a


ulaşması gereken Yılmaz, aşağıdaki yol tabelasını gördüğünde İstanbul ve Ankara’dan aynı anda hareket eden iki tren bu hat
saatine bakıyor ve saatin 11.30 olduğunu görüyor. üzerinde sürekli gidiş - dönüş yapıyor.

Bu trenlerden İstanbul’dan hareket edenin hızı Ankara’dan ha-


reket edenin hızının 2 katı olduğuna göre bu trenlerin üçüncü
karşılaşmaları aşağıdakilerden hangisinde gerçekleşir?
Eceabat 40 km
A) Eskişehir - Ankara havası
B) Pamukova - Eskişehir arası
C) Eskişehir
Buna göre, gereken zamanda Eceabat’ta olabilmesi için Yılmaz D) Pamukova
saatte en az kaç km hızla gitmelidir?
E) İstanbul - Pamukova arası
A) 90 B) 96 C) 100 D) 108 E) 120

PROBLEMLERİN RİTMİ 225


TEST
11
¤ Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 5 dakikadır.
¤ Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 329’daki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. Dakika 12 dk 18 dk 3. Sabit hızlarla koşan Ece ve Tuğba ile ilgili aşağıdaki bilgiler veril-
miştir.
B kentine uzaklık 1400 metre 200 metre
` Ece’nin koşma hızı Tuğba’nın koşma hızının üç katıdır.
Yukarıdaki tabloda A kentinden B kentine giden bir aracın hare-
` Ece çembersel bir A parkurunda yarım turu; Tuğba ise çem-
ket ettikten 12 dakika ve 18 dakika sonra B kentine olan uzak-
bersel B parkurunda bir turu aynı sürede koşmaktadır.
lıkları verilmiştir.
Buna göre, aynı anda Tuğba A parkurunda, Ece B parkurunda
Buna göre, A ile B kentleri arası mesafe kaç km’dir?
koşmaya başlarsa Ece’nin bir turu tamamladığı sürede Tuğba
A) 2,5 B) 3 C) 3,8 D) 4,2 E) 5 koştuğu parkurun kaçta kaçını tamamlar ?

A) ¿/ø B) ¿/ò C) 1\å D) 1\â E) 1\à

2. Dikdörtgen biçimindeki bir parkın planı ve bu alan çevresindeki 4. İki etaptan oluşan bir doğa yürüyüşü parkurunda katılımcılar sa-
iki kişinin hareketi ile ilgili olarak aşağıdaki bilgiler verilmiştir. bit hızlarla hareket etmektedir.

` Birinci ekip, birinci etabı dakikada 48 metre hızla 30 dakika-


da tamamlamıştır.

` İkinci ekip, tüm parkuru dakikada 60 metre hızla 49 dakika-


da tamamlamıştır.

` Üçüncü ekip, ikinci etabı 25 dakikada tamamlamıştır.


1 4
Buna göre, üçüncü ekip birinci etabı kaç dakikada tamamla-
mıştır?
A 2 3 B
A) 20 B) 24 C) 25 D) 26 E) 27
` A ve B noktalarında bulunan kişilerin tüm hareketlerinde
hızları sabittir.

` A noktasındaki kişi 2 yönünde, B noktasındaki kişi 3 yönün-


de sabit hızlarla yürüdüklerinde 3 dakika sonra karşılaşmak-
tadır.

` A noktasındaki kişi 1 yönünde, B noktasındaki 4 yönünde


yürüdüklerinde 10 dakika sonra karşılaşmaktadır.

Parkın çevresi 468 m olduğuna göre A ve B noktaları arası kaç


metredir?

A) 108 B) 112 C) 120 D) 124 E) 128

226 PROBLEMLERİN RİTMİ


TEST
12
¤ Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 4 dakikadır.
¤ Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 329’daki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. 3\à ü dolu olan yakıt deposuyla yola çıkan bir araç deposundaki 3. 240 metrelik bir yarışta altın madalyayı alan sporcu, koşuyu gü-
benzinin 1\Ş sini harcadığında bir akaryakıt istasyonuna uğrayıp müş madalyayı alandan 40 metre, bronz madalyayı alandan 90
metre önde tamamlamıştır.
yarım depo benzin alıyor ve yoluna devam ediyor. İlk hareketin-
den itibaren 800 km yol gittiğinde deposundaki benzini bitiri- Buna göre, gümüş madalyayı kazanan sporcu, bronz madalya-
yı kazanan sporcudan kaç metre önde yarışı bitirmiştir? (Spor-
yor.
cuların hızları yarış boyunca sabittir.)
Benzin tüketimi sabit olan bu aracın akaryakıt istasyonundan
A) 65 B) 60 C) 55 D) 50 E) 40
benzinin bitimine kadar aldığı yol kaç km’dir?

A) 440 B) 480 C) 540 D) 560 E) 600

2. 4.
Biş
A

A B
B

Başlangıç C

Yukarıda bir ikizkenar dik üçgen ile bu üçgenin hipotenüsünü çap


Yukarıdaki şekilde bir çocuk parkında iç içe yapılmış dörder kol-
kabul eden yarım çemberden oluşan bir koşu pisti verilmiştir.
tuklu iki dönme dolabın üstten görünümü verilmiştir.
Başlangıç noktasından aynı anda koşmaya başlayan Ali A yolu-
nu, Veli B yolunu Selami de C yolunu kullanarak bitiş noktasına ` İçteki dönme dolap saat yönünde, dıştaki ise saatin tersi yö-
ulaşıyor. Ali, Veli ve Selami’nin hızları sırasıyla VA, VB, ve VC dir. nünde dönmektedir.

Bitiş noktasına varış sırası Ali, Selami, Veli şeklinde olduğuna ` Dıştaki dönme dolap 4 tam tur attığında içteki 3 tam tur at-
göre, bu üç koşucunun hızlarının doğru sıralanışı aşağıdakiler- maktadır.
den hangisidir?
Şekildeki konumda iken aynı anda dönmeye başlayan iki dön-
A) VB > VA > VC B) VB > VC > VA me dolaptan içteki 3 tam tur atıncaya kadar A koltuğunda otu-
ran çocuk ile B koltuğunda oturan çocuk kaç kez karşılaşmış-
C) VC > VA > VB D) VA > VC > VB
lardır?
E) VA > VB > VC
A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 8

PROBLEMLERİN RİTMİ 227


TEST
13
¤ Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 4 dakikadır.
¤ Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 329’daki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. A 3. Nehir kenarında yürüyüş yapan Elif şapkasını nehire düşürdü-


B C
ğünü yarım saat sonra farkediyor.
V1 V2
Elif’in yürüme hızı saatte 6 km, nehir akış hızı ise saatte 3 km-
Hızları V1 ve V2 olan iki araç sırasıyla A ve B den aynı anda ve ay- dir.
nı yönde harekete geçiyorlar.
Elif şapkasını düşürdüğünü anlayıncaya kadar akıntıya zıt yönde
Hızı fazla olan V1 hızlı araç V2 hızlı aracı ilk hareketlerinden t sa- yürümüş ve şapkasını düşürdüğünü anladığı an akıntı yönüne
at sonra C de yakalıyor.
doğru dönerek hızını 1\à oranında artırmış ve şapkasını sudan
Bu araçların hızları 3V1 ve 3V2 olsaydı hızlı olan araç diğer ara- almıştır.
cı kaç saat sonra yakalardı?
Buna göre; Elif, şapkasını düşürdüğü yerden kaç km aşağıda
A) t\å B) t\ß C) t\Ş D) t E) 3t yakalamıştır?

A) 3 B) 3,5 C) 4 D) 4,5 E) 5

4.
→→
360 m 840 m
2. A C B

Aralarında 400 metre mesafe bulunan A ve B çalılıklarına eşit


→ → uzaklıktaki C noktasından aynı anda ve ters yönde iki tazı çalılık-
600 m/dk V lara doğru koşmaya başlıyorlar. Tazıların hızları dakikada 180 ve
Ormana 840 metre uzaklıkta V m/dk hızla koşan bir tavşanı 360 220 metredir.
metre arkasından 600 m/dk hızla koşan bir kaplan kovalamak-
Bu iki tazı A ve B çalılıkları arasında durmaksızın git-gel yaptık-
tadır.
larına göre, ilk karşılaşmaları C noktasından kaç metre uzakta
Tavşanın yakalanmaması için ormana girmesi gerekmektedir. olur?

Tavşanın hızı aşağıdaki şartlardan hangisini sağlarsa kaplan bu A) 50 B) 40 C) 30 D) 25 E) 20


tavşanı yakalayamaz?

A) V < 400 B) V = 400 C) V > 400

D) V > 420 E) V < 420

228 PROBLEMLERİN RİTMİ


TEST
14
¤ Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 4 dakikadır.
¤ Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 329’daki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. 3. 5 km/sa
A x km B y km C

Bir bisiklet kullanma parkuru, x km ve y km olmak üzere iki etap-


tan oluşmaktadır.

` Birinci bisikletli x km lik etabı 12 km/sa, y km lik etabı ise


15 km/sa hızla almıştır. 125 km/sa

` İkinci bisikletli x km lik etabı 15 km/sa, y km lik etabı ise Saatte 125 km hızla giden bir trenin 10 m uzunluğundaki va-
12 km/sa hızla almıştır. gonunun ön tarafından diğer ucuna kadar 5 km/sa hızla yürü-
` İkinci bisikletli tüm parkuru birinci bisikletliden yarım saat yen bir kişi bu süre içinde kaç metre yer değiştirmiştir?
daha kısa sürede tamamlamıştır. A) 190 B) 240 C) 290 D) 400 E) 490
Buna göre, x – y farkı kaçtır?

A) 30 B) 35 C) 45 D) 50 E) 60

2. Dairesel bir pistteki 3 turluk yarışın sonucunda üç koşucunun 4.


birbirine göre durumları aşağıdaki gibidir.

` I. gelen koşucu yarışı bitirdiğinde II. gelen koşucu 2. turu bi-


tirmiştir.

` III. gelen koşucu ilk turunu bitirdiğinde II. gelen koşucu 2.


turu bitirmiştir.

Buna göre, aşağıdakilerden hangisi yapılsaydı yarış sonunda- Hızı dakikada 150 metre olan bir yolcu vapurunun 50 metre
ki sıralama değişirdi? uzunluğundaki güvertesinde bir çocuk, bisikletiyle durmaksızın
git - gel yapmaktadır.
A) Yarış 3 tur yerine 1 tur yapılsaydı
B) Her koşucunun ortalama hızları yarıya düşürülseydi Vapur 1,2 km yol alıncaya kadar çocuk güvertede 4 kez git - gel
yaptığına göre, bisikletin hızı ortalama kaç m/dk’dır?
C) Her koşucunun ortalama hızları 2 katına çıkarılsaydı
D) II. gelen koşucunun ortalama hızı yarıya düşürülseydi A) 40 B) 45 C) 50 D) 60 E) 75

E) Yarış dairesel pist yerine düz yolda yapılsaydı

PROBLEMLERİN RİTMİ 229


TEST
15
¤ Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 4 dakikadır.
¤ Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 329’daki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. Dairesel bir yarış parkurunda Ali başlangıç noktasından hareke- 3. Düz bir yolda aynı yönde giden hızları farklı iki araç bir benzin
te başlıyor. Burak ise Ali’den 7 dakika sonra aynı noktadan zıt istasyonunun önünden geçerken yan yana geliyorlar.
yönde harekete başlıyor. Her ikisi de yol boyunca hiç mola ver-
Buna göre,
meden sabit hızlarla hareket ediyorlar.
I. İstasyona varana kadar hızlı olan araç öndedir.
Ali, harekete başladıktan 16 dakika sonra Burak ile ilk kez karşı-
laşıyor. Bu karşılaşmadan bir süre sonra Ali ile Burak başlangıç II. İstasyonu geçtikten sonra yavaş olan araç öndedir.
noktasına aynı anda varıyor ve bir turu tamamlıyorlar. III. İstasyona varana kadar hızlı olan araç arkadadır.
Ali ile Burak ilk kez karşılaştıklarında saat 10.30 olduğuna gö- IV. İstasyonu geçtikten sonra hızlı olan araç öndedir.
re, bir turu tamamladıklarında saat kaçtır?
ifadelerinden hangileri daima doğrudur?
A) 10.40 B) 10.42 C) 10.53 D) 11.00 E) 11.20
A) I - II B) I - III C) I - IV

D) III - IV E) II - III

2. K L M K L M 4. Ali, Berk ve Can, bir koşu yarışmasında sırasıyla saatte 4 km, 5


km ve 7 km sabit hızlarla doğrusal bir parkur üzerinde ok yönün-
V1 V1
de aynı anda K noktasından harekete başlıyorlar.
V2 V2

V3 V3 K L M N P R
|NP| = |PR| = 3 km
Şekil 1 Şekil 2

Şekildeki doğrusal yolda V1, V2 ve V3 hızlarına sahip araçlar de- Harekete başladıktan iki saat sonra Ali, Berk ve Can sırasıyla L,
ğişmeyen hızlarla KM yönünde ilerlemektedir. M ve N noktalarına ulaşıyor ve mola vermeden yollarına devam
ediyor.
Şekil 1 ve Şekil 2’de araçların konumları verilmiştir.
Buna göre Ali, M noktasına ulaştığı anda Berk ve Can nerede
V1, V2 ve V3 hızlarına sahip bu araçların K noktasından M nok-
olur?
tasına varış süreleri sırasıyla t1, t2 ve t3’tür.

Buna göre, Berk Can

I. KL yolu LM yolundan uzundur. A) N noktasında P noktasında


B) M - N arasında P noktasında
II. V2 > V1 > V3
C) M - N arasında P - R arasında
III. t2 > t1 > t3
D) N noktasında P - R arasında
ifadelerinden hangisi yada hangileri kesinlikle doğrudur? E) N - P arasında P - R arasında
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) I ve II E) I ve III

230 PROBLEMLERİN RİTMİ


TEST
16
¤ Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 3 dakikadır.
¤ Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 329’daki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. Kadıköy ile Kartal arasında yolcu taşıyan bir minibüs Kadıköy’den 3.


Kartal’a gidip vakit kaybetmeden tekrar Kadıköy’e döndüğünde
84 metre
1 sefer yapmış gidiyor. Kerim

İlk seferini 40 km/sa hızla tamamlayan bu minibüs tekrar Kar- 88 metre


tal’a 60 km/sa hızla geliyor. Cemil
81 metre
Buna göre, yolculuk boyunca minibüsün ortalama hızı kaç Serkan
km/sa tir?

A) 38 B) 40 C) 42 D) 45 E) 48 Yukarıda gösterilen yarış pistinde yarışın bir anında üç yarışma-


nın konumları gösterilmiştir.

Bitiş çizgisine uzaklığı

` 81 m olan Serkan’ın hızı saniyede 9\ä m

` 84 m olan Kerim’in hızı saniyede 7\â m

` 88 m olan Cemil’in hızı saniyede 8\ã m’dir.

Buna göre,

2. İstanbul’da Niğde’ye gitmek için sabah yola çıkan Mehmet aynı I. Serkan ile Kerim aynı anda bitiş çizgisine ulaşır.
gün belirli bir saatte Niğde’ye ulaşmayı planlamıştır. II. Yarışı Cemil önde bitirir.

III. Kerim, Cemil’den 5 sn önce bitiş çizgisine ulaşır.

ifadelerinden hangileri doğrudur?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) I ve II E) I ve III

Mehmet, İstanbul ile Ankara arasını saatte 80 km hızla, Ankara


ile Niğde arasını saatte 120 km hızla giderse tam planladığı sa-
atte Niğde’ye ulaşıyor. Eğer tam tersini yapsaydı yani İstanbul ile
Ankara arasını saatte 120 km hızla, Ankara ile Niğde arasını sa-
atte 80 km hızla gitseydi planladığında 40 dakika önce Niğde’ye
ulaşacaktır.

Buna göre, İstanbul ile Ankara arasındaki yol, Ankara ile Niğ-
de arasındaki yoldan kaç km daha uzundur?

A) 100 B) 120 C) 140 D) 160 E) 180

PROBLEMLERİN RİTMİ 231


TEST
17
¤ Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 4 dakikadır.
¤ Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 329’daki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. Bir tren hava koşullarının iyi olduğu zamanlarda sabit hızla git- 3. Dairesel bir pist üzerinde bir noktadan ters yönde aynı anda sa-
mekte olup yağmurlu havalarda hızını yarıya düşürmektedir. Bu bit hızla koşmaya başlayan iki sporcu bir süre sonra karşılaşmış-
tren iyi hava koşullarından A istasyonundan B istasyonuna 8 sa- lardır. Sporculardan biri karşılaşmalarından 32 dakika, diğeri 8
atte gitmektedir. dakika sonra koşmaya başladıkları noktalara gelmiştir.

Bu tren A ve B istasyonları arasındaki bir yolculuğunun 6 saa- Buna göre sporcular koşmaya başladıktan kaç dakika sonra kar-
tini yağmurlu havada tamamladığına göre yolculuk toplam kaç şılaşmışlardır?
saat sürmüştür?
A) 10 B) 12 C) 14 D) 16 E) 20
A) 11 B) 12 C) 13 D) 14 E) 15

2.
V 4. Süleyman’ın kamyonu

` boş iken saatte ortalama 80 km hızla


50 m
` dolu iken saatte ortalama 50 km hızla gidebilmektedir.
30 m
Süleyman Çanakkale’den kamyonunu domatesle doldurup İs-
40 m tanbul’a gitmiş, İstanbul’da yükünü indirdikten sonra boş olarak
A Çanakkale’ye dönmüştür. Süleyman tüm yoculuk boyunca top-
lam 2 saat mola vermiş ve İstanbul’da kamyondaki yükünü bo-
Rüzgârlı bir günde uçurtma uçuran bir çocuk yukarıdaki şekilde şaltması 1 saat sürmüştür.
gösterilmiştir.
Süleyman tüm yolculuğu toplam 16 saatte tamamladığına gö-
Rüzgârın hızına dayanamayan ip kopmuş ve uçurtma rüzgârın re, İstanbul ve Çanakkale arası kaç kilometredir?
etkisiyle bir müddet sürüklenmiştir.
A) 350 B) 360 C) 380 D) 400 E) 420
İp koptuğu anda 16 km/sa hızla uçurtmanın indiği yöne doğru
koşmaya başlayan çocuk uçurtmayı tam yere düşecekken A nok-
tasında yakalamıştır.

Buna göre, uçurtmanın yere düşüş hızı (V) kaç km/sa tir?

A) 15 B) 13 C) 12 D) 10 E) 8

232 PROBLEMLERİN RİTMİ


P r o bl em l eri
Y üzde

İşçi Problemleri Hız Problemleri Karışım Problemleri


Yüzde Problemleri

Çıkma Durumu Çıkan Soru Oranı


2020 2019 2018 2020 2019 2018

3,3 6,7 3,3

Müfredatta Önerilen Matematik Ders Saati Bu konuya dair ÖSYM’nin

Süre İçerisindeki Oranı bakış açısını ve bu konunun çalışma


tekniklerini öğrenmek için QR kodu
okutunuz.

5 ders saati % 1,7


Yüzde Problemleri TEST -

Yüzde Problemleri } Aşağıdaki soruları cevaplayınız.

x A.x ‡ 250’nin % 20 fazlası kaçtır?


} A sayısının % x’i: A. =
100 100
A . (100 + x)
} A sayısının %x fazlası: A . (1 + )=
x
100 100 ‡ 750’nin % 10 eksiği kaçtır?

A . (100 – x)
} A sayısının %x eksiği: A. (1 – )=
x
100 100
‡ % 30 fazlası 630 olan sayı kaçtır?
} Yüzde problemlerinde metinde istenen ifade (örneğin malın alış
fiyatı) 100x olarak seçilirse işlemlerde kolaylık sağlanır.
‡ % 40 eksiği 300 olan sayı kaçtır?
} İndirim veya iskonto malın fiyatının düşmesi demektir. Zam ise
malın fiyatının artması anlamına gelir.
y–x
} x liraya alınıp y liraya satılan bir malın kâr yüzdesi . 100’dür. ‡ % 10 eksiği 450 olan sayının %20 fazlası kaçtır?
x
} Enflasyon bir malın fiyatındaki artış demektir. Örneğin yıllık enf-
lasyonun %20 olduğu bir ülkede sene başında 100 lira olan bir mal
} Maliyeti 400 TL olan bir ürünün etiket fiyatı maliyet üzerinden
sene sonunda 120 lira olur.
% 60 karla tespit ediliyor. Daha sonra etiket üzerinden % 10 indi-
rimle satılan bu ürün için aşağıdaki tabloyu doldurunuz.

} Aşağıdaki soruları cevaplayınız. Maliyet Fiyatı Etiket Fiyatı İndirimli Satış Fiyatı
‡ 360’ın %15’i kaçtır? 400 TL

‡ % 12’si 36 olan sayı kaçtır?

} Bir mal etiket fiyatından % 25 indirim yapılarak 360 TL’ye satılmış-


tır. Bu malın etiket fiyatı maliyet üzerinden % 20 kar ile belirlen-
‡ 180’in yüzde kaçı 27’dir? miştir. Buna göre aşağıdaki tabloyu doldurunuz.

Maliyet Fiyatı Etiket Fiyatı İndirimli Satış Fiyatı


360 TL
‡ 1200’ün %20’sinin % 10’u kaçtır?

‡ % 15’i 300 olan sayının % 20’si kaçtır?


} Aşağıdaki tabloyu doldurunuz.

Sayı % 10 u % 10 Fazlası % 10 Eksiği


‡ Hangi sayının % 20’sinin 40 fazlası 50’dir?

‡ 20 fazlasının % 30’u 60 olan sayı kaçtır?

234 PROBLEMLERİN RİTMİ


TEST - Yüzde Problemleri

} Verilen bilgilere göre A, B, C ve D sayılarını ifade ediniz. Bu ürünlerin satış fiyatlarından % 20 indirim yapılacaktır. indirim-
den sonraki satış fiyatlarına gösteren aşağıdaki tabloyu dolduru-
‡ A sayısı B’nin % 20’sine, C’nin % 11’ine eşittir.
nuz.
‡ B sayısı D’nin % 10 fazlasına eşittir.

Ürün İndirimli satış fiyatı (TL)


A B C D
Ceket
Pantolon
Etek
Çanta
} Aşağıda bazı ürünlerin alış ve satış fiyatları verilmiştir. Her bir ürün- Şapka
den elde edilen karın yüzde olarak oranını bulunuz.

Alış (TL) Satış (TL) Kar Oranı (%)


Bu ürünlerin satış fiyatlarına % 10 zam yapılacaktır. Ürünlerin
Pantolon 180 216
zamlı fiyatını gösteren aşağıdaki tabloyu doldurunuz.
Kazak 120 150
Gömlek 96 120 Ürün Zamlı satış fiyatı (TL)
Ayakkabı 160 216 Ceket
Kravat 48 60 Pantolon
Etek
Çanta

} Aşağıda bir mağazada satılan bazı ürünlerin satış fiyatları göste-


Şapka
rilmiştir.

140 TL
225 TL

185 TL
225 TL

110 TL

PROBLEMLERİN RİTMİ 235


Yüzde Problemleri TEST - 51

SORU DETAYI

51
¤ ÖSYM tarihinde bu soru tipinden 14 soru çıkmıştır.

¤ Bu soru tipi en son 2019 TYT’de çıkmıştır.

SO
2019 - TYT

RU
Problemi oku
Bir seracının elinde özdeş 30 adet boş tahta kasa ve özdeş 20 adet boş
plastik kasa bulunmaktadır. Seracı, sadece tahta kasaları kullanarak bu Denklemi kur
kasaların tamamını doldurduğunda topladığı domateslerin %60’ını, sa-
dece plastik kasaları kullanarak bu kasaların tamamını doldurduğunda
Bu soru tipine dair detaylı
ise topladığı bu domateslerin % 65’ini kasalara koymuş oluyor. Denklemi çöz çözüm videosunu izlemek
için QR Kodu okutunuz.
Dolu bir tahta kasada 8 kilogram domates olduğuna göre, dolu bir plas-
tik kasada kaç kilogram domates vardır?

A) 9 B) 10 C) 11 D) 12 E) 13
ÇÖZÜM
Tahta kasa 8 kg domates alıyor. Plastik kasa x kg
domates alsın. Seracının topladığı domateslerin
tamamı A kg olsun. 30 adet olan tahta kasaları dol-
durduğunda tüm domateslerin % 60’ını doldura-
bildiğine göre,

A.
60
= 30. 8 olur.
100
Yani A = 400 kg bulunur.

NASIL ÇÖZÜLÜR
20 adet olan plastik kasaları doldurduğunda tüm
domatelerin % 65’ini doldurabildiğine göre,
65
\ Sadece yüzde hesabını içeren bu tip sorularda klasik olarak yüzde he- A. = 20. x olur.
100
sabı yapılır. Genellikle soru metninde bahsi geçen çokluklar 100 ve
65
100’ün katı olacak şekilde seçilirse işlem kolaylığı sağlanır. A = 400 yazılırsa, 400 . = 20 . x ´ x = 13 kg
100
bulunur.
Cevap E

NASIL ÇÖZÜLMEZ
 Çok basit gözüken bazı sorularda zihinden işlemler yapma kolaylığına
kaçıp kalem kullanmamak ciddi hatalar doğurabilir. Basit gözüken so-
rular en çok hata yapılan sorulardır.

236 PROBLEMLERİN RİTMİ


TEST - 51 Yüzde Problemleri

Bu testi süre tutmadan, sadece soru tipinin mantığını anlayarak doğru çözmeye çalışınız.

1. Aşağıdaki tabloda a, b ve c sayılarının kendi içlerinde birbirleri- 3. Bir iş yerinde bayanların sayısı erkeklerin sayısının % 60’ı kadar-
nin yüzde kaçı olduğu gösterilmiştir. dır.

Erkeklerin % 20’si henüz askerlik görevini yerine getirmemiş


a b c
olduğuna göre, askerlik görevini yapmış olanların sayısı tüm
a 80 y
çalışanların yüzde kaçıdır?
b
c 40 x A) 30 B) 35 C) 40 D) 45 E) 50

Tablonun yorumu aşağıdaki örnekte verildiği gibidir.

Örneğin; a sayısı b’nin % 80’ine, c sayısı a’nın % 40 ına eşittir.

Buna göre, x + y toplamı kaçtır?

A) 250 B) 260 C) 282 D) 290 E) 300

2. Esra tamamı su ile dolu olan silindir biçimindeki bir su kabından 4. H G


suyun % 20’sini içtikten sonra kabın üzerine 1. şekildeki gibi su
D C
seviyesini belirten bir işaret koyuyor.

Daha sonra kapta kalan suyun % 30’unu daha içen Esra kabın
üzerine 2. şekildeki gibi su seviyesini belirten ikinci bir işaret ko-
yuyor. A B E F
I. Şekil II. Şekil
Yukarıdaki şekilde verilen iki dikdörtgenin alanları eşittir.

EF kenarı, AB kenarının % 20 eksiğine eşit olduğuna göre, EH


kenarı BC kenarının yüzde kaç fazlasıdır?

A) 15 B) 20 C) 25 D) 30 E) 35

1. Şekil 2. Şekil
Son durumda kapta 840 ml su kaldığına göre, iki işaret arasın-
da kalan kısmın aldığı su miktarı kaç ml’dir?

A) 320 B) 360 C) 400 D) 420 E) 450

PROBLEMLERİN RİTMİ 237


Yüzde Problemleri TEST - 52

SORU DETAYI

52
¤ ÖSYM tarihinde bu soru tipinden 3 soru çıkmıştır.

¤ Bu soru tipi en son 2015 YGS’de çıkmıştır.

SO
2015 - YGS

RU
Problemi oku
Bir sınıftaki öğrencilerin %80’i gitar çalabilmektedir.

Sınıftaki öğrencilerin %80’i erkek olduğuna göre, gitar çalabilen öğren- Denklemi kur
cilerin en az yüzde kaçı erkektir?
Bu soru tipine dair detaylı
A) 64 B) 70 C) 72 D) 75 E) 80 Denklemi çöz çözüm videosunu izlemek
için QR Kodu okutunuz.

ÇÖZÜM
Sınıf mevcudu 100x olsun.
Tablo yardımıyla çözüm yapalım.

Gitar Gitar
Çalanlar Çalamayanlar
Kızlar 20x 0
Erkekler 60x 20x

NASIL ÇÖZÜLÜR
Sınıfın %80’i gitar çalabildiğinden gitar çalanların
toplam sayısı 80x olur. Sınıfın % 80 i erkek oldu-
ğundan erkek öğrenci sayısı 80x olur. Gitar çalabi-
\ Bu tip sorularda tablo yardımıyla soruda istenen çokluğun en az olabil- len öğrencilerin en az yüzde kaçının erkek olduğu
mesi için dağılım yapılabilir. Bazı soru tiplerinde ise soruda geçen var- sorulduğundan bu sayının en az olması için gitar
lıkların sayısının tamsayı olması zorunluluğundan hareketle en az olma- çalamayan %20’nin hepsinin erkeklerden oluştu-
sı istenen ifade bulunur. ğunu varsayalım. Tabloyu incelersek gitar çalabi-
len 80x kişinin 60x’i erkek yani
60x 75
= 3\à = olup %75’i erkektir.
80x 100

NASIL ÇÖZÜLMEZ
Cevap D

 Bu tip sorular sadece yüzde hesabı yaparak çözülmez. Akıl yürütme ve


matematiksel ilişkilerden yararlanma becerisi yüzde hesabının önüne
geçer.

238 PROBLEMLERİN RİTMİ


TEST - 52 Yüzde Problemleri

Bu testi süre tutmadan, sadece soru tipinin mantığını anlayarak doğru çözmeye çalışınız.

1. Bir otobüsteki turistlerin % 90’ı yerli turisttir. 3. Bir market reyonundaki indirimde olan ürünlerin sayısı, indirim-
de olmayan ürünlerin sayısının %36’sı kadardır.
Otobüsteki turistlerin % 72’si bayan olduğuna göre, yerli tu-
ristlerin en az yüzde kaçı erkektir? Bu reyondaki indirimli ürün sayısı 16’dan fazla olduğuna göre,
indirimde olmayan ürün sayısı en az kaçtır?
A) 18 B) 20 C) 25 D) 30 E) 40
A) 36 B) 42 C) 45 D) 48 E) 50

2. Bir durakta bekleyen bayanların sayısının % 15’i, erkeklerin sa- 4. Enflasyon, piyasadaki ürün ve malların ortalama fiyat artışıdır.
yısının % 51’ine eşittir.
Örneğin, yıllık enflasyonun % 10 olduğu bir ülkede sene başın-
Buna göre, duraktaki yolcu sayısı en az kaçtır? da 100 lira olan bir malın fiyatı, sene sonunda 110 lira olacaktır.

A) 25 B) 24 C) 23 D) 22 E) 21 Buna göre, yıllık enflasyonun yüzde oranı iki basamaklı ve 4’ün


katı olan bir ülkede sene başında x liraya satılan bir ürün sene
sonunda en az kaç liraya satılır?
26x 28x 6x
A) B) C)
25 25 5
32x 7x
D) E)
25 5

PROBLEMLERİN RİTMİ 239


Yüzde Problemleri TEST - 53

SORU DETAYI

53
¤ ÖSYM tarihinde bu soru tipinden 10 soru çıkmıştır.

¤ Bu soru tipi en son 2015 YGS’de çıkmıştır.

SO
2015 - YGS

RU
Problemi oku
Bir balıkçı; 16 kg çinekop, 20 kg mezgit ve 50 kg istavrit yakalamıştır. Da-
ha sonra bu balıkların kg satış fiyatlarını Denklemi kur
• Çinekop mezgitten, mezgit de istavritten %25 daha pahalı olacak
biçimde belirlemiştir.
Bu soru tipine dair detaylı
Denklemi çöz çözüm videosunu izlemek
Balıkçı, bu balıkların tamamını belirlediği fiyatlardan satarak 1600 TL ge- için QR Kodu okutunuz.
lir elde etmiştir.

Buna göre, mezgitin kg satış fiyatı kaç TL’dir?

A) 15 B) 20 C) 24 D) 30 E) 32 ÇÖZÜM
Balıkların satış fiyatlarını aşağıdaki gibi kabul ede-
biliriz.
Çinekop Mezgit İstavrit
25x 20x 16x

%25 pahalı %25 pahalı


Balık miktarları,
Çinekop Mezgit İstavrit
16 kg 20 kg 50 kg
olup bunların satışından elde edilen gelir 1600 TL
NASIL ÇÖZÜLÜR olduğundan denklem,
16 . 25x + 20 . 20x + 50 . 16x = 1600
\ Tek veya iki değişkenli denklem kurarak çözülen bu yüzde problemi ti- şeklinde olacaktır.
pi çoğunlukla basit soru tarzlarından oluşmaktadır. 400x + 400x + 800x = 1600
1600x = 1600
x = 1 olup
mezgitin satış fiyatı 20x = 20 . 1 = 20 TL bulunur.
NASIL ÇÖZÜLMEZ Cevap B

 Bu soru tipinde değişkenler her zaman 100’ün katı olacak şekilde se-
çilecek diye bir zorunluluk yoktur. Bu şekilde seçim bazen çözümü bi-
le zorlaştırabilir.

240 PROBLEMLERİN RİTMİ


TEST - 53 Yüzde Problemleri

Bu testi süre tutmadan, sadece soru tipinin mantığını anlayarak doğru çözmeye çalışınız.

1. Ekrem Bey arkadaşları ile lokantaya gitmiş ve 6 lahmacun, 4 sa- 3. Bir çiftçinin diktiği karpuzlar ya iki ya da üç meyve vermiştir. Ha-
lata ve 3 ayran sipariş etmişlerdir. va şartları dolayısıyla iki meyveli karpuzlarda fire oranı % 40, üç
meyveli karpuzlarda fire oranı % 60 olmuştur.
Birim fiyat olarak lahmacun salatadan, salata da ayrandan % 50
daha pahalıdır. Dikilen toplam karpuz fidesi 40 adet olduğuna göre, sağlam
olarak hasat edilen karpuz adedi kaçtır?
Lokanta çıkışında tüm hesabı ödeyen Ekrem Bey kasaya 36 TL
verdiğine göre, bir lahmacunun fiyatı kaç TL’dir? A) 60 B) 54 C) 50 D) 49 E) 48

A) 3,60 B) 3,80 C) 4,40 D) 5,40 E) 6,40

2. Bir pazarcı tezgahında bulunan tişört ve gömleklerin toplam ade- 4. Bir ülkedeki otomotiv ihracatının, tüm ihracat içindeki payı 2012
di 150’dir. Tişörtlerin % 10’u gömleklerin ise % 25’i defoludur. yılında % 12, 2013 yılında ise % 15’tir.
Defolu tişört ve gömleklerin toplam adedi 27’dir.
Bu ülkede bu iki yıl arasında yaşanan 50 milyon dolarlık ihracat
Buna göre, bu tezgahta defolu olmayan gömlek sayısı kaçtır? artışının 15 milyon dolarlık kısmı otomotiv sektöründeki artış-
tan kaynaklanmaktadır.
A) 48 B) 54 C) 60 D) 64 E) 66
Buna göre, bu ülkede 2012 yılında yapılan otomotiv ihracatı-
nın miktarı kaç milyon dolardır?

A) 30 B) 32 C) 35 D) 38 E) 40

PROBLEMLERİN RİTMİ 241


Yüzde Problemleri TEST - 54

SORU DETAYI

54
¤ ÖSYM tarihinde bu soru tipinden 7 soru çıkmıştır.

¤ Bu soru tipi en son 2010 YGS’de çıkmıştır.

SO
2010 - YGS

RU
Problemi oku
Bir otomobil lastiği satıcısı, lastiklerde % 25 mevsim sonu indirimi uygu-
ladığında bir günde satılan lastik sayısının % 40 arttığını görüyor. Denklemi kur
Buna göre, satıcının kasasına bir günde giren para yüzde kaç artmış-
tır? Bu soru tipine dair detaylı
Denklemi çöz çözüm videosunu izlemek
A) 5 B) 10 C) 15 D) 20 E) 25 için QR Kodu okutunuz.

ÇÖZÜM
İndirim yapmadan önce satıcı bir lastiği 100 TL’ye
satsın ve günde 100 adet lastik satsın.
Yani günlük ciro 100 . 100 = 10 000 TL olsun.
%25 indirim uyguladığında bir lastik 75 TL’ye dü-
şecek ve günlük lastik satışları % 40 arttığından
günde 140 lastik satacaktır.
Yani günlük ciro 75 . 140 = 10500 TL olacaktır.

NASIL ÇÖZÜLÜR İndirim öncesi günlük ciro 10000 TL iken indirim


sonrası günlük ciro 10500 olup satıcının bir gün-
\ Bu soru tipi indirim veya zam sonrası satış miktarının artışı - azalışı ve- 500
de kasasına giren para yani % 5 artmıştır.
ya bir giderin daha çok kişi tarafından ortaklaşa ödenmesi durumun- 10000
Cevap A
da kişi başı düşen payın yüzde olarak azalmasını işleyen sorulardan
oluşur. Basit denklem kurma yardımı veya uygun değerler alınarak so-
rular çözülür.

NASIL ÇÖZÜLMEZ
 Bu soru tipinde mutlaka bir denklem kurulmalıdır şeklinde bir yakla-
şım her zaman doğru olmaz.

242 PROBLEMLERİN RİTMİ


TEST - 54 Yüzde Problemleri

Bu testi süre tutmadan, sadece soru tipinin mantığını anlayarak doğru çözmeye çalışınız.

1. Bir kentte yolcu taşımacılığı yapan bir şöför taşıma ücretlerine 3. Akşam bülteninde benzine ödenen vergilerle ilgili aşağıdaki ha-
%10 zam gelmesi sonrasında günlük taşıdığı yolcu sayısında %20 ber yayınlanmıştır.
azalma olduğunu görüyor.

Buna göre, bu şöförün günlük kazancı zam öncesi duruma gö-


re yüzde kaç azalmıştır?

A) 12 B) 11 C) 10 D) 9 E) 8
BENZİNE ÖDEDİĞİMİZ PARANIN
% 60’I VERGİDEN OLUŞUYOR.

Bu habere göre, litre fiyatı vergisiz olarak 2,50 tl olan benzin-


den aracına 10 lt yakan alan bir kişi kaç lira vergi ödemiştir?

A) 15 B) 17,5 C) 27 D) 32,5 E) 37,5

2. 4.

● Yıllık Enflasyon % 8 %25 + %20 % 50


● Memur maaşlarına yıllık % 35 artış İNDİRİM İNDİRİM
A Mağazası B Mağazası
Enflasyon Oranları Açıklandı
Yukarıdaki iki reklam panosunda A ve B mağazalarındaki indirim
oranları gösterilmektedir.

Etiket fiyatı her iki mağazada da aynı olan kumaşı A mağaza-


sından alan bir müşteri aynı parayla bu kumaşı B mağazasın-
Yukarıda yıllık enflasyon ve yıllık memur maaş artışları ile ilgili dan alsaydı yüzde kaç daha fazla kumaş alabilirdi?
bir haberin görseli verilmiştir.
A) 10 B) 12 C) 15 D) 18 E) 20
Bu haberdeki bilgiye göre yıl sonunda memurun alım gücü yüz-
de kaç artmıştır?

A) 18 B) 20 C) 25 D) 28 E) 35

PROBLEMLERİN RİTMİ 243


Yüzde Problemleri TEST - 55

SORU DETAYI

55
¤ ÖSYM tarihinde bu soru tipinden 17 soru çıkmıştır.

¤ Bu soru tipi en son 2008 ÖSS’de çıkmıştır.

SO
2008 - ÖSS

RU
Problemi oku
Bir satıcı bir malı %15 zararla 4250 YTL’ye satmıştır.

Satıcı, aynı malı 6250 YTL’ye satsaydı % kaç kâr elde ederdi? Denklemi kur
A) 15 B) 20 C) 25 D) 30 E) 35
Bu soru tipine dair detaylı
Denklemi çöz çözüm videosunu izlemek
için QR Kodu okutunuz.

ÇÖZÜM
Malın alış fiyatı 100x olsun.
%15 zararla 4250 YTL’ye satıldığına göre,
85x = 4250
x = 50 olur.
Yani alış fiyatı 100 . x = 100 . 50 = 5000 YTL olur.
Bu mal 6250 YTL’ye satılsaydı
6250 – 5000 = 1250 YTL kâr edilirdi.
1250 25
Yani = 1\à = olup kâr %25 olurdu.
5000 100
Cevap C

NASIL ÇÖZÜLÜR NASIL ÇÖZÜLMEZ


\ Kâr - zarar hesaplamalarını içeren bu soru tipinde alış  Bu tip sorularda alış fiyatına x demek yerine 100x gi-
ve satış değerleri üzerinden denklem kurularak çözü- bi 100’ün katı olan değerler alınmalıdır. Aksi hâlde iş-
me gidilir. En çok sorulan soru tipidir denilebilir. lemler yorucu ve hataya açık olacaktır.

244 PROBLEMLERİN RİTMİ


TEST - 55 Yüzde Problemleri

Bu testi süre tutmadan, sadece soru tipinin mantığını anlayarak doğru çözmeye çalışınız.

1. Bir emlakçı bir daireyi % 12 kârla 224 bin TL’ye satmıştır. 3. Bir müteahhitin, inşa ettiği iki evden biri olan A’nın maliyeti B’nin

Emlakçı aynı daireyi 190 bin TL’ye satsaydı yüzde kaç zarar et- maliyetinin 2\ß ü kadardır.
miş olurdu? Bu müteahhit A evini %10 zararla, B evini ise % 20 kârla satıyor.
A) 8 B) 7 C) 6 D) 5 E) 3 Müteahhitin bu iki evin satışından elde ettiği kâr yüzde kaçtır?

A) 5 B) 6 C) 7 D) 8 E) 10

2. Bir esnaf % 20 kârla sattığı malların satış fiyatını, pazarlık yap- 4. Alış (TL) Satış (TL) Kâr Oranı
mayı alışkanlık hâline getirmiş olan müşterilerine önce gerçe-
Domates 3,00 x %50
ğinden % 20 fazla söylüyor. Eğer müşteri pazarlık teklif ederse
Salatalık y 3,00 %25
% 25 indirimle malı satabileceğini söyleyerek satış yapıyor.
Biber 4,50 6,30 %z
Bu esnaf pazarlık yapacağını düşündüğü farklı saatlerde gelen
pazarlıkçı iki müşterisine bu şekilde fiyat veriyor. Yukarıdaki tabloda domates, salatalık ve biberin alış - satış fiyat-
ları ile kâr oranları verilmiştir.
Bu iki müşteriden acelesi olan müşteri Hüsnü amca pazarlık yap-
mayınca esnafın söylediği fiyattan malı alıyor. Diğer müşteri olan x.z
Buna göre, değeri kaçtır?
Zühtü amca ise esnafı yanıltmıyor ve pazarlık yaparak indirimli y
şekilde malı alıyor. A) 60 B) 72 C) 75 D) 81 E) 85

Buna göre, esnaf bu iki müşteriye birer adet sattığı iki aynı mal-
dan % kaç kâr elde etmiştir?

A) 20 B) 24 C) 26 D) 32 E) 44

PROBLEMLERİN RİTMİ 245


Yüzde Problemleri TEST - 56

SORU DETAYI

56
¤ ÖSYM tarihinde bu soru tipinden 6 soru çıkmıştır.

¤ Bu soru tipi en son 2011 YGS’de çıkmıştır.

SO
2011 - YGS

RU
Problemi oku
Bir yatırımcı, hesabındaki z TL’nin bir kısmıyla altın, kalan kısmıyla da dö-
viz alıyor. Yatırımcı bir süre sonra altınlarını %20 kâr elde ederek x TL’ye, Denklemi kur
dövizlerini ise %20 zarar ederek y TL’ye satıyor.

Buna göre, x, y ve z arasındaki bağıntı aşağıdakilerden hangisidir? Bu soru tipine dair detaylı
Denklemi çöz çözüm videosunu izlemek
A) 3z = 6x + 4y B) 5z = 4x + 6y C) 4z = 9x + 12y için QR Kodu okutunuz.

D) 6z = 5x + 8y E) 12z = 10x + 15y

ÇÖZÜM
z TL’nin a TL’si ile altın, b TL’si ile de döviz alsın.
Yani a + b = z olur.
Altınlarını % 20 kâr elde ederek x TL’ye sattığına
göre, a’nın % 20 fazlası x eder.
20 120.a
a + a. =x ´ =x
100 100
6a
´ =x
5
5x
´ a= olur.
6
NASIL ÇÖZÜLÜR Dövizlerini %20 zararla y TL’ye sattığına göre, b’nin
%20 eksiği y eder.
\ Alış, satış ve kâr miktarlarının sıralaması ya da bu miktarlar arasında- 20 80 . b
b – b. =x ´ =y
ki bağıntının sorulduğu bu soru tipinde verilen yüzde oranlarına göre 100 100
karşılaştırma yapılır. 4b
´ =y
5
5y
´ b= olur.
4

NASIL ÇÖZÜLMEZ
a + b = z olduğundan,
5x 5y
+ =z ´
10x + 15y
=z
6 4 12
 Seçeneklerden gitmek bu soru tipi için bir yöntem olsa da çok ekono- (2) (3)
´ 10x + 15y = 12z bulunur.
mik bir yol değildir.
Cevap E

246 PROBLEMLERİN RİTMİ


TEST - 56 Yüzde Problemleri

Bu testi süre tutmadan, sadece soru tipinin mantığını anlayarak doğru çözmeye çalışınız.

1. Bir fabrikada aynı cins mal imal eden üç makine günde x, y ve z 3. Bir tüccar, alış fiyatları sırasıyla x lira ve y lira olan iki maldan bi-
miktarda üretim yapıyor. rincisini %20 zararla, ikincisini %10 kârla satıyor.

x ve y miktarda üretim yapan makinelerin kapasitesi % 10 artı- Tüccar bu satıştan zarar ettiğine göre, x ile y arasındaki bağın-
rılıp, z miktarda üretim yapan makinenin kapasitesi % 20 azaltı- tı aşağıdakilerden hangisidir?
lırsa bu fabrikadaki günlük üretim miktarı değişmiyor.
A) 2y > x B) 2x > y C) 2x < y
Buna göre, x, y ve z arasındaki bağıntı aşağıdakilerden hangi-
D) 3y < x E) 4y < 3x
sidir?

A) 4z = 2x + y B) 3z = x + y C) 2z = x + 3y

D) 2x = y + z E) 2z = x + y

2. Bir emlakçı, elindeki a TL’nin bir kısmıyla arsa, kalan kısmıyla da 4. Tarife Bedeli Artış Teklifleri
daire alıyor.
Teklif A Net 10 lira artış
• Arsaları % 20 kârla b TL’ye satıyor. Teklif B %20 artış
• Daireleri % 25 zararla c TL’ye satıyor.
Bir telefon operatörünün kullanıcılarına gönderdiği tarife bede-
Buna göre, a, b ve c arasındaki bağıntı aşağıdakilerden hangi- li artış teklifleri yukarıdaki gibidir.
sidir?
• Aylık tarife bedeli x lira olan kullanıcı A teklifini
A) 5b + 6c = 8a B) 5b + 8c = 6a C) 3a + 4b = 5c
• Aylık tarife bedeli y lira olan kullanıcı B teklifini
D) 4b + 5c = 8a E) 2b + 3c = 4a
kabul etmiştir.

Buna göre, x ile y arasındaki bağıntı aşağıdakilerden hangisi-


dir?

A) y < 50 < x B) x < 50 < y C) 50 < x < y

D) x < y < 50 E) y < x < 50

PROBLEMLERİN RİTMİ 247


TEST
1
 Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 6 dakikadır.
 Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 330’daki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. Ülkemizdeki bazı dağların yaklaşık yükseklikleri ile ilgili aşağıda- 3. Bir miktar meyve suyunun 3\ã sini Serkan, geriye kalanını da Er-
ki bilgiler verilmiştir. kan içmiştir.

• Ağrı Dağı’nın yüksekliği, Süphan Dağı’nın yüksekliğinin %25 Serkan’ın içtiği meyve suyu Erkan’ın içtiği meyve suyundan
fazlasıdır. yüzde kaç eksiktir?

• Süphan Dağı’nın yüksekliği, Uludağ’ın yüksekliğinin %60 faz- A) 15 B) 20 C) 25 D) 30 E) 35


lasıdır.

Buna göre, Uludağ’ın yüksekliği Ağrı Dağı’nın yüksekliğinin yüz-


de kaçıdır?

A) 65 B) 60 C) 50 D) 45 E) 40

2. Bir markette çamaşır ipleri 5 metrelik ve 8 metrelik olarak iki 4. Bir mal a liraya satılırsa % 5 kâr, b liraya satılırsa % 30 zarar edi-
farklı tipte satılmaktadır. liyor.

8 metre olan tipin metre fiyatı, 5 metrelik olanın metre fiyatın- Buna göre, b liraya alınan bir mal a liraya satılırsa yüzde kaç
dan % 20 daha ucuzdur. kâr elde edilir?

Bu markette 8 metrelik çamaşır ipinin satış fiyatı 5 metrelik ça- A) 30 B) 35 C) 40 D) 45 E) 50


maşır ipinin satış fiyatından 1,40 lira daha pahalı olduğuna gö-
re, 5 metrelik çamaşır ipi kaç liraya satılmaktadır?

A) 4,50 B) 5,00 C) 5,40 D) 6,00 E) 6,40

248 PROBLEMLERİN RİTMİ


TEST
2
 Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 6 dakikadır.
 Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 330’daki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. Bir müşteri, bir ipin satış fiyatından %20 indirim yapıldığında ce- 3. 3x
x pozitif bir sayı olmak üzere, bir malın etiket fiyatı x +
TL’dir.
bindeki parayla indirimsiz olarak alabileceğinden 150 metre da- 10
ha fazla ip alabilmektedir. 39x
Yapılan bir kampanyada bu ürünün indirimli fiyatı TL ol-
40
Buna göre, bu müşteri cebindeki parayla indirimsiz fiyattan kaç duğuna göre, ürüne etiket fiyatı üzerinden yapılan indirim ora-
metre ip alabilir?
nı yüzde kaçtır?
A) 600 B) 650 C) 680 D) 720 E) 750
A) 15 B) 20 C) 25 D) 30 E) 35

2. 4. Bir satıcı alış fiyatı x TL olan bir malın satış fiyatını % 25 kârla y
Bu Hesap Tam Sana Göre! TL olarak belirlemiş daha sonra da bir indirim kampanyası dü-
zenleyerek aynı malı satış fiyatı üzerinden % 25 indirimle z TL’ye
2+2=3 satmıştır.

Üçlas’ta iki ar iki üç eder. Buna göre, x, y ve z’nin doğru sıralanışı aşağıdakilerden han-
Dört lask alan üç öder! gisidir?

A) z < y < x B) y < z < x C) y < x < z


Yukarıdaki reklamda verilen kampanyaya göre, lastik başına
D) z < x < y E) x < y = z
yapılan indirim yüzde kaçtır?

A) 20 B) 25 C) 30 D) 35 E) 40

PROBLEMLERİN RİTMİ 249


TEST
3
 Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 6 dakikadır.
 Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 330’daki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. Bir makine 12 gün boyunca günde 10 saat olacak şekilde % 96 3. • Bir çay ile bir simitin toplam fiyatı 300 kuruştur.
kapasiteyle çalıştırılarak üretim yapmıştır.
• Simitin fiyatı çayın fiyatının iki katıdır.
Bu makine aynı miktarda üretimi % 64 kapasiteyle ve günde
Çayın fiyatı % 20 artırılır, simitin fiyatı % 20 azaltılırsa çay ile
15 saat çalıştırılarak kaç günde gerçekleştirebilir?
simitin toplam fiyatı nasıl değişir?
A) 8 B) 9 C) 10 D) 12 E) 15
A) Değişmez B) 15 kuruş artar C) 15 kuruş azalır

D) 10 kuruş artar E) 20 kuruş azalır

2. Yapılan iş miktarının, işçi sayısı ve günlük çalışma süresiyle doğ- 4. Beş kardeş babalarından miras kalan bir tarlanın % 16’sını ortak
ru orantılı olduğu bir iş yerinde işçi sayısı %20 azaltılıyor. alan olarak kullanacak, geri kalan kısmı ise en büyük kardeş di-
ğerlerinin aldığı toplam payın % 20’sini alacak şekilde paylaşa-
Bu işyerinde aynı iş miktarının yapılabilmesi için günlük çalış-
caktır.
ma süresi yüzde kaç artırılmalıdır?
Buna göre, en büyük kardeşin aldığı pay ortak alanın yüzde kaç
A) 15 B) 18 C) 20 D) 25 E) 30
eksiğidir?

A) 10 B) 12,5 C) 15 D) 17,5 E) 20

250 PROBLEMLERİN RİTMİ


TEST
4
 Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 6 dakikadır.
 Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 330’daki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. Bir öğrencinin 2015, 2016 ve 2017 yıllarındaki matematik not- 3. Bir satıcı ile arkadaşı arasında aşağıdaki konuşma geçmiştir.
larının ortalaması 80’dir.
Arkadaşı: Mallarını ortalama yüzde kaç kârla satıyorsun?
Bu öğrencinin,
Satıcı: Ortalama olarak günlük yaptığım satış miktarının % 20’si
• 2018 yılı matematik notu 2015 yılına göre % 20 daha fazla- kârıma denk geliyor.
dır.
Buna göre, satıcı mallarını ortalama yüzde kaç kârla satmak-
• Bu dört yılın matematik notlarının ortalaması 81’dir. tadır?

Buna göre, bu öğrencinin 2015 yılı matematik notu kaçtır? A) 15 B) 20 C) 25 D) 30 E) 35

A) 70 B) 75 C) 80 D) 81 E) 85

2. y (indirim oranı %) 4. Bir lokantaya giden dört arkadaş hesabı eşit şekilde paylaşarak
ödeyeceklerdir.

30x + 30 Grup lokantada iken masaya bir kişi daha gelmiş ve hesap % 20
30
y= artmıştır.
x+2

15 Hesap yine başlangıçta belirlenen şekilde eşit olarak paylaşı-


x (adet) lırsa ilk duruma göre kişi başına düşen ödeme miktarındaki de-
ğişim aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?

Yukarıdaki grafikte bir malın alınan adedine göre bu mala uygu- A) %5 azalmıştır B) %5 artmıştır C) Değişmemiştir
lanan indirim oranı yüzdesinin değişimi verilmiştir. D) %4 azalmıştır E) %4 artmıştır
Satış fiyatı 100 TL olan bu malın en çok 73 TL’den alınabilmesi
için bu maldan en az kaç adet alınması gerekir?

A) 5 B) 6 C) 7 D) 8 E) 9

PROBLEMLERİN RİTMİ 251


TEST
5
 Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 6 dakikadır.
 Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 330’daki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. Bir malın satışıyla ilgili aşağıdaki bilgiler verilmiştir. 3. Kilosu 4 lira olan yaş üzüm kurutulduğunda kuru üzümün kilo-
su 5 liraya gelmiştir.
• Etiket fiyatı maliyet üzerinden % 50 kârla belirlenmiştir.
Buna göre, yaş üzüm kurutulunca yüzde kaç fire vermiştir?
• Satış fiyatı ise etiket fiyatı üzerinden % 12 indirimle belirlen-
miştir. A) 20 B) 25 C) 30 D) 35 E) 50
Bu malın satışından elde edilen kâr yüzde kaçtır?

A) 32 B) 30 C) 28 D) 26 E) 24

2. Hafıza kapasitesi 20 GB olan bir tabletin tüm uygulamaları ve 4. Bülent’in cep telefonunun pil göstergesi şekil 1 deki gibi % 80’i
kapladıkları alanlar aşağıdaki tabloda verilmiştir. dolu iken Bülent telefonuyla aralıksız oyun oynadığında telefo-
nun pili 6 saatte tamamen bitiyor.
Uygulama Adı Kapladığı Alan
Sağlık x MB
Spor 586 MB
Video 470 MB
Kitaplık 424 MB

Uygulamalar tabletin tüm hafızasının % 10’una karşılık gel-


Şekil 1 Şekil 2
diğine göre, sağlık uygulaması kaç MB alan kaplamaktadır?
(1 GB = 1024 MB) Cep telefonunun pil göstergesi şekil 2 deki gibi iken Bülent kaç
saat aralıksız oyun oynayabilir?
A) 548 B) 568 C) 572 D) 608 E) 624
A) 3 B) 3,5 C) 4 D) 4,5 E) 5

252 PROBLEMLERİN RİTMİ


TEST
6
 Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 6 dakikadır.
 Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 330’daki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. Bir manavda belirli miktarda elma ve bu elmaların iki katı kadar 3. Sadece küçükbaş ve büyükbaş hayvanların yetiştirildiği A ve B
portakal bulunmaktadır. çiftlikleri için aşağıdaki bilgiler verilmiştir.

• 1. gün portakalların % 30’u ile 10 kg elma • A çiftliğindeki hayvanların % 72’si, B çiftliğindeki hayvanla-
rın ise % 40’ı küçükbaştır.
• 2. gün kalan portakalların % 50 si ile 6 kg elma
• Bu iki çiftlikteki hayvanların tamamının % 48’i küçükbaştır.
• 3. gün kalan 28 kg portakal ile tüm elmalar satılıyor.
Buna göre, A çiftliğindeki hayvan sayısı B çiftliğindeki hayvan
Üç günde elma ve portakalların tamamı satıldığına göre, üçün-
sayısının kaç katıdır?
cü gün kaç kg elma satılmıştır?

A) 18 B) 24 C) 26 D) 28 E) 30 A) 1\ß B) 1\Ş C) 2 D) 3 E) 4

2. Hız sınırını aşan bir sürücüye kesilen idari para cezası tutanağı 4.
aşağıda verilmiştir.

T.C. TRAFİK İDARİ PARA CEZASI Seri No:


İZMİR KARAR TUTANAĞI M/A

Toplam Ceza Yukarıdaki dolu bardaktaki suyun yarısı dökülüp, geriye kalan
Sivil Trafik Sıra No:
13.06.2022 Tutarı miktarın % 30’u kadar su eklendiğinde, bardaktaki su miktarı
Ekipler Amirliği 488 TL
0277516
aşağıdakilerden hangisi gibi olur?

A) B) C)
Trafik cezalarının 15 gün içerisinde ödenmesi halinde %25 er-
ken ödeme indirimi uygulanmaktadır. % 30 % 40
% 50
Bu sürücü erken ödeme yaptığına göre , sürücüye kaç TL indi-
rim uygulanmıştır?

A) 366 B) 324 C) 280 D) 122 E) 144 D) E)

% 75
% 65

PROBLEMLERİN RİTMİ 253


TEST
7
¤ Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 5 dakikadır.
¤ Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 330’daki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. Bir market, bir çikolata markasında etiket fiyatı üzerinden %25 3. Bir sütçü daha çok para kazanma hırsıyla sattığı süte % 10 ora-
indirim yapıyor. Aynı çikolatadan 4’ün üzerinde alınan her adet nında su karıştırmaktadır. Bu şekilde daha ucuza mal ettiği sütü
için ayrıca indirimli fiyat üzerinden %20’lik bir indirim daha ya- piyasa fiyatının % 5 eksiğine satmaktadır.
pılıyor.
Süte kattığı suya para ödemeyen bu sütçü piyasa fiyatına uyan
Bu çikolatadan 9 adet alan bir müşteri 24 TL ücret ödediğine ve hile yapmayan dürüst bir satıcıyla aynı miktarda süt sattı-
göre, çikolatanın etiket fiyatı kaç TL’dir? ğında yüzde kaç daha fazla gelir elde etmiş olur?

A) 3,20 B) 3,60 C) 4,00 D) 4,20 E) 4,50 A) 3 B) 3,5 C) 4 D) 4,5 E) 5

2. 4.
Yüzdelik Dilim Hesabı
Bir sınavda başarılı olan adayların sayısı 100’e bölüne-
rek her %1’lik dilime kaç kişinin düştüğü hesaplanır.
Her bir öğrencinin başarı sırasına göre, en başarılı olan-
A B C
dan başlanarak içinde bulunduğu yüzdelik dilim tespit
edilir.
İçlerinde bir miktar su bulunan A, B ve C kapları ile ilgili aşağı-
daki bilgiler verilmiştir.

Örneğin; 82 000 kişinin başarılı olduğu bir sınavda her bir % 1’lik • B kabının kapasitesi C kabının kapasitesinin %60’ı, A kabının
dilimde 820 kişi vardır ve 1700. sıradaki öğrenci %3’lük dilim kapasitesi B kabının kapasitesinin %40’ı kadardır.
içindedir. • B kabındaki su miktarı C kabındaki su miktarının %50’si, A
kabındaki su miktarı B kabındaki su miktarının %30’u kadar-
Puanı Başarı Sırası % Dilim Başarılı Aday Sırası dır.
482,56 ? %4 48300
B ve C’nin boş kalan kısımlarının doldurulabilmesi için eşit mik-
Bu bilgiye göre, sınav sonuç belgesi yukarıdaki gibi olan bir öğ- tarda suya ihtiyaç olduğuna göre, A kabının yüzde kaçı dolu-
rencinin bu sınavdaki başarı sırası en iyi kaç olabilir? dur?

A) 1450 B) 1550 C) 1650 A) 35 B) 40 C) 45 D) 50 E) 55

D) 1750 E) 1932

254 PROBLEMLERİN RİTMİ


TEST
8
¤ Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 5 dakikadır.
¤ Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 330’daki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. Çalışanlarının 40’ı erkek olan bir firmada erkek işçilerin 15 tane- 3. Bir masanın üzerinde bulunan boş kutuların bir kısmına 30 ar
si kadrolu, diğerleri sözleşmeli işçidir. Bu iş yerindeki kadın işçi- bir kısmına 40 ar, kalan kısmına da 50 şer bilye konuluyor.
lerin % 40’ı sözleşmelidir.
İçinde 30 ve 40 bilye bulunan kutu sayısı, tüm kutuların % 70 i ,
Bu iş yerindeki tüm işçilerin %45’i kadrolu olduğuna göre, tüm 40 ve 50 bilye bulunan kutu sayısı tüm kutuların % 60 ı oluyor.
çalışanların sayısı kaçtır?
Buna göre, kutu başına düşen ortalama bilye sayısı kaçtır?
A) 75 B) 72 C) 65 D) 64 E) 60
A) 36 B) 38 C) 39 D) 42 E) 43

2. Aşağıdaki iki tartı aletinin üzerindeki ağırlığı tartma biçimleri ve- 4.


rilmiştir.
KAMPANYA
1. tartı aleti 2. tartı aleti Tüm ayakkabılarda %20 indirim

İki ayakkabı alanlara etiket fiyatı ucuz olan için indi-


rimli fiyat üzerinden %10 ekstra indirim.

Yukarıdaki kampanya tabelasını gören bir müşteri bu mağazaya


girmiş ve fiyatları farklı iki ayakkabı için toplam 92TL ödeme yap-
Ürünün gerçek Ürünün gerçek mıştır.
ağırlığının %25’i kadar ağırlığının %20’si kadar Mağaza bu müşteriye her bir ayakkabı için etiket fiyatları üze-
eksiğini gösterir. fazlasını gösterir. rinden eşit miktarda indirim yaptığına göre, yapılan toplam in-
dirim kaç TL’dir?
Birinci tartı aletinde x gram olarak tartılan bir kavun, ikinci tar-
tı aletinde (x + 450) gram olarak tartılıyor. A) 14 B) 20 C) 28 D) 30 E) 34
Buna göre, bu kavunun gerçek ağırlığı kaç gramdır?

A) 600 B) 750 C) 900 D) 1000 E) 1200

PROBLEMLERİN RİTMİ 255


TEST
9
¤ Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 5 dakikadır.
¤ Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 330’daki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. İstanbul’a iki günlük gezi için gelen turistler beğendikleri yerle- 3. • Bir ceketin etiket fiyatı maliyet üzerinden % 8 kârla hesap-
rin fotoğrafını çekerek sosyal medyada paylaşmaktadır. lanmıştır.

• Birinci gün; 80 fotoğraf paylaşılmış ve bu fotoğrafların • Bir kampanya süresince ceketin indirimli fiyatı etiket fiyatın-
% 80’ini erkek turistler paylaşmıştır. dan 24 TL daha azdır.

• İkinci gün; paylaşılan fotoğrafların yarısını bayan turistler • Bu ceket indirimli fiyatla satıldığında maliyet üzerinden % 4
paylaşmıştır. zarar edilmektedir.

Toplam paylaşılan fotoğrafların % 30’unu bayan turistler pay- Buna göre, bu ceketin etiket fiyatı kaç TL’dir?
laştığına göre, ikinci gün fotoğraf paylaşan kaç bayan turist var-
A) 200 B) 216 C) 224 D) 240 E) 244
dır?

A) 36 B) 20 C) 16 D) 64 E) 48

2. İnternetten bir oyunun bilgisayara indirilmesi sırasında, 4.


• 4. dakikada bilgisayar ekranında şekildeki durum görülüyor.

Yükleniyor

%7 YÜKLENDİ

Alış fiyatı : 2x TL Alış fiyatı : x TL


• 32. dakikaya gelindiğinde bilgisayar uyarı veriyor ve bilgisa-
yar ekranında aşağıdaki yazı çıkıyor. Yeni Çamaşır Eski Çamaşır
makinesi makinesi
Yükleme Durduruldu
Eski ve yeni çamaşır makinelerinin bulunduğu bir beyaz eşya ba-
yiinde, bütün çamaşır makineleri % 18 kârla satılmaktadır.

Bu beyaz eşya bayiinde aynı çamaşır makinesinin yenisinden 4


tane, eskisinden 5 tane satılarak toplam 1170 TL kâr elde edil-
miştir.

Bilgisayarda yeterli alan yok! Buna göre, eski çamaşır makinesinin satış fiyatı kaç TL’dir?
Yüklemenin devam etmesi için 264 MB
boş alana ihtiyaç vardır. A) 500 B) 590 C) 680 D) 1000 E) 1180

Buna göre, bu oyun kaç MB tır?

A) 336 B) 596 C) 600 D) 740 E) 684

256 PROBLEMLERİN RİTMİ


TEST
10
¤ Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 4 dakikadır.
¤ Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 330’daki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. Bir kitabevinde test kitapları reyonunda aşağıdaki tabela asılıdır. 3. %20 %25 %40

İ İ İ
N N N
BÜYÜK D D D
İ İ İ
İNDİRİM ALINAN HER DÖRT ÜRÜNDEN R R R
İ İ İ
EN UCUZUNA %60 İNDİRİM M M M

Cem, bu kitapevinden fiyatları 20 TL, 30 TL, 50 TL, 60 TL ve 80


TL olan beş test kitabından dördünü seçmiş ve kampanyadan
yararlanarak kitapevine 198 TL ödeme yapmıştır.

Buna göre, Cem’in almadığı test kitabının fiyatı kaç TL’dir?

A) 20 B) 30 C) 50 D) 60 E) 80

Bir mağazanın vitrininde görülen ceket, mont ve pardösünün


etiket fiyatları üzerinden sırasıyla % 20, % 25 ve % 40 indirim ya-
pılmaktadır. Bu ürünlerin yapılan indirim sonrası satış fiyatları
sırasıyla c, m ve p değerleri 3c = 2m = p eşitliğini sağlamaktadır.

Buna göre, bu ürünlerin sırasıyla etiket fiyatı değerleri C, M ve


P için aşağıdakilerden hangisi doğrudur?

2. Bir mağazanın nakit ve kredi kartı ile yapılan ödemelerde etiket A) 4C = 3M = P B) 5C = 2M = P C) 4C = 3M = 2P


fiyatına uyguladığı indirim oranları aşağıda gösterilmiştir.
D) 8C = 5M = 2P E) 8C = 3M = P

• Nakit ödemelerde % 20 indirim


• Kredi kartı ile yapılan ödemelerde
% 10 indirim

Yılmaz bu mağazadan kendine bir ceket, oğluna da bir pantolon


almış, ceketin ödemesini nakit, pantolonun ödemesini ise kre-
di kartıyla yapmıştır.

Pantolonun etiket fiyatı 120 TL ve Yılmaz toplam 468 TL öde-


me yaptığına göre, ceketin etiket fiyatı kaç TL’dir?

A) 540 B) 500 C) 480 D) 450 E) 400

PROBLEMLERİN RİTMİ 257


TEST
11
¤ Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 4 dakikadır.
¤ Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 330’daki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. Bir halatın birim ağırlık ve birim uzunluk için iki farklı fiyatı var- 3. İki terazinin ölçüm hatalarındaki oranlar aşağıdaki gibidir.
dır.
• Birincisi gerçek ağırlığın %4 fazlasını
• Halatın 1 kilosunun fiyatı 25 TL’dir.
• İkincisi gerçek ağırlığın %1 eksiğini göstermektedir.
• Aynı halat metre hesabına göre satılırsa 1 metresinin fiyatı
Gerçek ağırlığı 50 kg olan bir çuval şeker ikiye bölünüyor. Az olan
1,50 TL’dir.
şeker birinci terazi ile çok olan şeker ise ikinci terazi ile tartılıyor
Bu halattan bir miktar alan bir müşteri ödemeyi kg hesabına gö- ve toplam şeker miktarı yine 50 kg bulunuyor.
re yapmıştır. Bu müşteri ödemeyi metre hesabına göre yapsay-
Buna göre, çok olan şekerin ağırlığı hatalı ölçümde kaç kg gel-
dı % 20 daha fazla ödeme yapmış olacaktı.
miştir?
Buna göre, bu halatın 1 kilosu kaç metre gelmektedir?
A) 32,8 B) 34,6 C) 35,8 D) 38,6 E) 39,6
A) 15 B) 18 C) 20 D) 24 E) 25

2. 4.

Kalan Kalan Kalan


%60 %80 %75

İnternet Konuşma Mesaj

Günlük internet, konuşma ve mesaj kullanımı sabit olan bir ki-


şinin 10 günlük kullanım sonundaki kalan paketleri yukarıdaki
gibidir.

30 günlük fatura döneminin son 20 günü, günlük internet kul-


lanımını %20 azaltıp, günlük konuşma ve mesaj kullanımını
Yapılan bilimsel bir araştırmaya göre “Küresel Isınma” proble- %20 artıran bu kişinin fatura döneminin son 5 günü kalan pa-
minin sonucu olarak ortalama mevsim sıcaklıklarında her 10 yıl- ket miktarları aşağıdakilerden hangisindeki gibidir?
da ortalama %1 artış yaşanmaktadır.

Bu araştırmanın sonucuna göre ilkbahar mevsiminde ortala- İnternet Konuşma Mesaj


ma x° sıcaklığa sahip bir ülkede 20 yıl sonra ilkbahar mevsimi A) %18 %36 %30
ortalama sıcaklığı aşağıdakilerden hangisi olacaktır?
B) %18 %44 %30
101.x° 102.x° 100.x° C) %12 %44 %30
A) B) C)
100 100 101
2 D) %10 %36 %28
D) ( ) . x°
101 101.x°
E)
100 50 E) %12 %44 %24

258 PROBLEMLERİN RİTMİ


TEST
12
¤ Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 3 dakikadır.
¤ Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 330’daki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. Hayvanları için ot alacak olan bir köylüye satıcı şu şekilde bilgi 3. Bir cep telefonunun bataryasının 4 saat sadece konuşma yapıl-
vermiştir. dığında veya 4 saat sadece internete bağlı kalındığındaki iki fark-
lı durumu aşağıda gösterilmiştir.
• Yaş ot kurutulunca %40 oranında ağırlığından fire verir.

• Kuru ot saman hâline getirilirken de %10 oranında fire ve- Kalan Pil Ömrü: %44 Kalan Pil Ömrü: %40
rir.

Köylü verilen bu bilgiye göre 5,4 ton saman elde etmek için ye-
terli miktar da yaş ot almıştır.

Köylü aldığı yaş otları kuruttuktan sonra saman hâline getirdi-


ğinde istediği miktardan daha az saman elde etmiş ve bunun sa-
tıcının verdiği bilgideki hatadan kaynaklandığını %40 olarak söy-
lenen oranın gerçekte %50 olması gerektiğini fark etmiştir.

Buna göre, köylünün elde ettiği samanın miktarı kaç tondur? 4 saat sadece ko- 4 saat sadece internete
nuşma yapıldığında bağlı kalındığında
A) 4,5 B) 4,8 C) 4,9 D) 5 E) 5,2
Bu telefonun bataryası konuşma yapıldığında da internete bağ-
landığında da sabit hızla azalıyor.

Bataryası tamamen dolu olan bu cep telefonuyla 90 dakika ko-


nuşma yapılıp ardından 76 dakika internete bağlanılıyor.

Buna göre, telefonun bataryasındaki şarj durumu aşağıdaki-


lerden hangisi gibi olur?

A) B) C)

%60 %58 %56

2.
S EZON SO NU İ NDİ Rİ M İ
D) E)
% 20 + % 30 %50 %48

Bir mağazanın vitrininde yukarıdaki yazıyı gören Ebru, toplam-


da % 50 indirim yapıldığını düşünerek mağazaya giriyor ve bir
elbiseyi beğeniyor.

Kasaya geldiğinde indirimin “önce etiket fiyatından % 20, sonra


indirimli fiyat üzerinde % 30 daha indirim” şeklinde uygulandı-
ğını öğreniyor. Bu durumda elbiseyi düşündüğü fiyattan 9 TL da-
ha fazla ödeyerek alıyor.

Buna göre, elbisenin etiket fiyatı kaç TL’dir?

A) 150 B) 125 C) 120 D) 100 E) 90

PROBLEMLERİN RİTMİ 259


TEST
13
¤ Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 4 dakikadır.
¤ Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 330’daki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. Aşağıdaki tabloda A ve B hafıza kartları hakkındaki bilgiler veril- 3. Mehmet elindeki test kitabını her gün eşit sayıda soru çözerek
miştir. 30 günde bitirmeyi planlıyor. 20.günün sonunda Mehmet’in
planladığı soru sayısından %15 daha az soru çözdüğü ortaya çı-
A B
kıyor.
Hafıza Kapasitesi 40 GB 20 GB
Mehmet kalan günlerde daha fazla soru çözerek kitabı planla-
Boş Alan % 80 % 60 dığı zamanda bitirmiştir.

Bilgisayarda bulunan 20 GB lık bir veri önce B kartı tam dolana Buna göre, kalan günlerin her birinde çözülmesi gereken soru
kadar B’ye, kalan kısmı da A kartına aktarılıyor. sayısı planlanan günlük soru sayısına göre yüzde kaç arttırıl-
malıdır?
Buna göre, son durumda A kartının hafızasının yüzde kaçı do-
ludur? A) 15 B) 18 C) 20 D) 25 E) 30

A) 40 B) 42 C) 44 D) 48 E) 50

2. 4. Bir okuldaki tüm öğrencilerin oy kullandığı “Okul Öğrenci Tem-


14.10 %80 15.40 %50 silcisi” seçimleri iki turda yapılmıştır. Üç adayın yarıştığı birinci
turda Gamze, Kerem ve Mert isimli adayların aldıkları oyların
yüzdelik dağılımı aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.

Gamze Kerem Mert


% 35 % 40 % 25

Okuldaki tüm öğrencilerin oy kullandığı ikinci turda, birinci turda

• Gamze’ye oy verenlerin % 10 u Kerem’e % 20’si Mert’e

• Kerem’e oy verenlerin % 20’si Gamze’ye % 30’u Mert’e


Yukarıdaki şekilde bir telefonun farklı iki saatteki resimleri ve bu
saatlerdeki pil doluluk oranları verilmiştir. • Mert’e oy verenlerin % 10’u Gamze’ye % 10’u Kerem’e oy
vermiştir.
Birim zamandaki pil tüketimi sabit olan bu telefonda şayet oyun
oynanırsa pil tüketimi şekildeki duruma göre % 60 artıyor. Buna göre, ikinci tur sonunda adayların en yüksek oyu alan-
dan en az oyu alana doğru sıralaması aşağıdakilerden hangisi-
Buna göre, saat 13.22’de pil doluluk oranı % 96 iken bu tele- dir?
fonla pili bitine kadar oyun oynansaydı telefonun pili saat kaç-
ta tamamen tükenirdi? A) Gamze, Kerem, Mert B) Gamze, Mert, Kerem

A) 15.22 B) 15.32 C) 16.22 C) Mert, Kerem, Gamze D) Mert, Gamze, Kerem

D) 16.42 E) 16.52 E) Kerem, Gamze, Mert

260 PROBLEMLERİN RİTMİ


TEST
14
¤ Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 3 dakikadır.
¤ Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 330’daki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. Bir benzin istasyonunda yakıt fiyatlarını gösteren pano aşağıda- 3.


ki gibidir.

Motorin 6,40 TL
Benzin 6,80 TL

1. İşaret 2. İşaret
Bu fiyatları üzerinden motorine % 5 zam yapılmıştır. Zamdan Yukarıdaki trafik işaretleri hız sınırlarını göstermektedir.
sonra aracının deposunu tam doldurtan Ekrem, zam gelmeden
önce deposunu tam doldurduğu fiyattan 14,40 TL fazla ödemiş- Örneğin, 1. işaretin görülmesinden sonra hız sınırı 70 km/sa’tir.
tir. Karayollarında belirtilen hız sınırının,
Buna göre, Ekrem’in aracının deposu kaç litreliktir? • En az % 10 üzerine çıkılması durumunda hız kontrol radarı-
A) 40 B) 45 C) 48 D) 50 E) 82 na girilirse 240 TL para cezası,

• En az % 30 üzerine çıkılması durumunda hız kontrol radarı-


na girilirse 500 TL para cezası uygulaması yapılmaktadır.

• Cezanın tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde ödenen ce-


zanın tahsilatında % 25 indirim uygulanmaktadır.

Bir sürücü 1. işareti gördükten sonra 80 km/sa hızla, sonra da 2.


işareti gördükten sonra 120 km/sa hızla radarlı hız kontrol nok-
tasından geçmiştir.

Bu sürücü kendisine ulaşan ceza tutanaklarından yalnız birini


tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde ödediğine göre, en az
2. Topla Oynama Yüzdesi kaç lira ödeme yapmıştır?

A Takımı B Takımı A) 740 B) 680 C) 615 D) 555 E) 540


%60 %40

Bir futbol maçının normal süresi 90 dakikadır. 45’er dakikalık iki


devre arasında 15 dakika mola verilir. Maç içerisindeki durakla-
malar dikkate alınarak maç, hakem tarafından bir süre uzatıla-
bilir.

Maç sonu itibariyle topun oyunda kalma yüzdesi % 80 olan bir


futbol maçında takımların topla oynama yüzdeleri yukarıdaki
tabloda verilmiştir.

Topun oyunda kalma süresi içinde A takımı, B takımından 16


dakika daha fazla topla oynadığına göre, saat 21.45’te başla-
yan maç, saat kaçta bitmiştir?

A) 23.30 B) 23.35 C) 23.40

D) 23.45 E) 23.50

PROBLEMLERİN RİTMİ 261


TEST
15
¤ Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 4 dakikadır.
¤ Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 330’daki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. Bir markette etiket fiyatları aynı olan A ve B marka dondurma- 3. 80 tane dairenin bulunduğu bir sitedeki apartman görevlisi her
lar satılmaktadır. Bu markette yapılan bir kampanyada A marka daireye sabahları 2 veya 3 ekmek bırakmaktadır. Bu dairelerden
dondurmalarda bir alana ikincisi % 50 indirimli, B marka don- 10 tanesi apartman görevlisinden artık sabahları 5 ekmek bırak-
durmalarda ise etiket fiyatı üzerinden % 40 indirimli satılmakta- masını rica etmiştir. Bu durumda apartman görevlisinin dağıttı-
dır. Bu marketten A ve marka dondurmalardan ikişer tane alan ğı ekmek sayısı 200’den 222’ye çıkmıştır.
bir kişinin A marka dondurmalara ödeyeceği tutar, B marka don-
Buna göre her sabah 3 ekmek alan dairelerin sayısı yüzde kaç
durmalara ödeyeceği tutardan 3 TL fazladır.
azalmıştır?
Buna göre bu marketten bir tane A marka bir tane B marka
A) 10 B) 15 C) 15 D) 20 E) 25
dondurma alan bir kişi kaç TL ödeme yapar?

A) 10 B) 12 C)15 D)16 E)18

2. Dairesel bir koşu pistinin bazı bölümleri çim diğer bölümleri kum- 4. Metin ve Kerem’in A ve B şirketlerindeki ortaklık payları aşağı-
dur. Bu pist üzerinde çim bölümde bir nokta, toprak bölümün baş- daki tabloda gösterilmiştir.
langıcında bir nokta ve toprak bölüm üzerinde bir nokta olacak
A şirketi B şirketi
şekilde 3 tane nokta aşağıdaki gibi bayraklarla işaretlenmiştir.
Metin % 40 Metin % 70
Kerem % 60 Kerem % 30

Çim Ortaklar şirket kâr ettiğinde ortaklık payları oranında kârı bölüş-
Başlangıç
Kum mekte, zarar ettiğinde ise ortaklık payları oranında şirkete geri
ödeme yapmaktadır.

2019 yılında A şirketi kâr, B şirketi zarar ettiğinde Metin A şirke-


tinden 360 bin TL kâr payı almış, B şirketine ise 140 bin TL geri
ödeme yapmıştır.

` Pist uzunluğunun % 60’ı kumdur. Buna göre, Kerem’in A şirketinden aldığı, B şirketine verdiği
ödeme tutarları aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak veril-
` 1. ve 2. bayraklar arası mesafe pistin çevresinin % 20’sine miştir?
eşittir.
A’dan aldığı (bin TL) B’ye verdiği (bin TL)
` 3. bayrağın başlangıç çizgisine olan uzaklığı birinci bayrağın
başlangıç çizgisine olan uzaklığının % 80’i kadardır. A) 480 80

` Birinci bayrağın başlangıç çizgisine olan uzaklığı 300 m’dir. B) 500 90


C) 480 70
Yukarıda verilenlere göre 2. ve 3. bayraklar arası kaç m’dir?
D) 520 80
A) 600 B) 660 C) 680 D) 700 E) 720 E) 540 60

262 PROBLEMLERİN RİTMİ


P r ob l e m l e ri
K a r ı ş ı m

Hız Problemleri Yüzde Problemleri Grafik Problemleri


Karışım Problemleri

Çıkma Durumu Çıkan Soru Oranı


2020 2019 2018 2020 2019 2018

0,0 3,3 0,0

Müfredatta Önerilen Matematik Ders Saati Bu konuya dair ÖSYM’nin

Süre İçerisindeki Oranı bakış açısını ve bu konunun çalışma


tekniklerini öğrenmek için QR kodu
okutunuz.

3 ders saati %1
Karışım Problemleri TEST -

Karışım Problemleri b)

} x gram su ile y gram tuzun karıştırılmasıyla elde edilen tuzlu su-


y
yun tuz yüzdesi, . 100 formülü ile bulunur. .............. gram tuz
x+y
............. gram şeker
} Tuz yüzdesi % c1 olan m1 gram tuzlu su ile tuz yüzdesi % c2 olan
m2 gram tuzlu su karıştırıldığında yeni elde edilen
m1 + m2 gram tuzlu suyun tuz yüzdesi % c ise,
Kaptaki karışımın toplam ağırlığı 250 gram ve karışımın kütlece
m1 . c1 + m2 . c2 = (m1 + m2) . c
%30’u tuzdur.
eşitliği sağlanır.

} Tuz oranları % c1 ve % c2 olan eşit miktardaki iki tuzlu su karışımı


c1 + c2
karıştırılırsa yeni karışımın tuz yüzdesi, olur.
2 c)

} Aşağıda verilen boşlukları doldurunuz.


60 gram şeker
Bir kabın içine 40 gram tuz, 70 gram şeker ve 90 gram un koyulu-
yor.

40 gram tuz % 30’u şeker olan şekerli suyun içinde .........................................


70 gram şeker
90 gram un ...................... gram su vardır. Karışımın tamamı ..........................

..................................... gramdır.

Kapta oluşan karışımın kütlece

Tuz Oranı ...............................................................


} A ve B sınıflarındaki kız ve erkek öğrenci sayıları aşağıdaki tablo-
Şeker Oranı ...............................................................
larda gösterilmiştir.
Un Oranı ...............................................................
A sınıfı B sınıfı
Erkek Kız Erkek Kız
} Aşağıda verilen boşlukları doldurunuz.
12 7 14 17
a)
Bu iki sınıfın birleştirilmesiyle oluşan yeni sınıftaki

220 lt su kız öğrenci oranı % ...........................................................


180 lt alkol
erkek öğrenci oranı % ................................................. olur.

Kapta oluşan karışımın hacimce

Alkol oranı ...............................................................

Su oranı ............................................................... olur

264 PROBLEMLERİN RİTMİ


TEST - Karışım Problemleri

} Aşağıdaki boşlukları doldurunuz. } Aşağıdaki doğrusal grafikler A ve B kaplarında bulunan tuzlu su


çözeltilerinin tuz ve su miktarlarının birbirine göre değişimini gös-
termektir.

Tuz miktarı (g)


40 gram tuz

160 gram su
A

30
Yukarıda gösterilen karışımın 1\á i buharlaştırıldığında son karışı-

mın tuz oranı ................................................. olur.

Su miktarı (g)
170

Tuz miktarı (g)


30 gram tuz 20 gram tuz

120 gram su 80 gram su

B
A B

Şekilde gösterilen A ve B kaplarındaki karışımlar başka bir kapta 15


birleştiriliyor.

Elde edilen yeni karışımın tuz oranı ........................................ olur.


Su miktarı (g)
135

A kabındaki çözeltiden 300 gram, B kabındaki çözeltiden 200 gram


} alınarak karştırılıp yeni bir çözelti hazırlanıyor.

Elde edilen yeni çözeltinin tuz oranı yüzde kaç olur?

% 20’lik % 25’lik

200 gram tuzlu su 300 gram tuzlu su

A B

Şekilde gösterilen A ve B kaplarındaki karışımlar başka bir kapta


birleştiriliyor.

Elde edilen yeni karışımın tuz oranı ....................................... olur.

PROBLEMLERİN RİTMİ 265


Karışım Problemleri TEST - 57

SORU DETAYI

57
¤ ÖSYM tarihinde bu soru tipinden 4 soru çıkmıştır.

¤ Bu soru tipi en son 2019 TYT’de çıkmıştır.

SO
2019 - TYT

RU
Problemi oku
Deniz ve Eylül, ellerindeki yumurtaları ve herbirinin içinde 60 mililitre
yağ bulunan şişelerdeki yağları aşağıda verilen sıra ve oran ile karıştıra- Denklemi kur
rak birer saç maskesi karışımı elde ediyorlar.

Bu soru tipine dair detaylı


• Bir miktar badem yağı Denklemi çöz çözüm videosunu izlemek
için QR Kodu okutunuz.
• Konulan badem yağının, ya % 40'ı kadar argan yağı ya da % 75'i
kadar zeytinyağı

• Her 70 mililitrelik yağ karışımı için 1 yumurta


ÇÖZÜM
Herbirinde yalnızca iki çeşit yağın bulunduğu bu iki karışım elde edilir-
ken Deniz 1 şişe argan yağının tamamını, Eylül ise 2 şişe zeytinyağının Deniz, argan ve badem yağı, Eylül ise zeytin ve ba-
tamamını kullanmıştır. dem yağı kullanmıştır. Aşağıdaki tablo çözümün
daha kolay anlaşılmasına yardımcı olacaktır.
Buna göre, bu iki karışım için kullanılan toplam yumurta sayısı kaçtır?
Badem Yağı Argan Yağı Zeytinyağı Yumurta
A) 4 B) 5 C) 6 D) 7 E) 8
Deniz 100 x 40x m
Eylül 100 y 75 y n

Deniz, 1 şişe argan yağı yani 60 ml argan yağı kul-


landığına göre,
40 x = 60 ´ x = 3\Ş olup,
NASIL ÇÖZÜLÜR kullandığı badem yağı, 100x = 100 . 3\Ş = 150 ml
bulunur.
\ Bu tip sorular metinde geçen maddelerin yüzde oranları kullanılarak
klasik yüzde hesabıyla çözülür. Eylül, 2 şişe zeytinyağı yani 120 ml zeytinyağı kul-
landığına göre,
75y = 120 ´ y = 8\á olup,
kullandığı badem yağı, 100 y = 100 . 8\ á = 160 ml

NASIL
bulunur.
ÇÖZÜLMEZ Deniz 60 + 150 = 210 ml, Eylül ise 120 + 160 = 280
ml yağ kullanmış olup her 70 ml yağ için 1 yumurta
 Bazı soru tiplerinde, bir maddenin karışımdaki yüzde oranı bulunur- kullanıldığına göre, Deniz 3 yumurta, Eylül 4 yumur-
ken o maddenin tüm karışıma oranı hesaplanır. Burada sık yapılan ha- ta olmak üzere toplam 7 yumurta kullanılmıştır.
ta, o maddenin miktarının kalan diğer maddelere oranlanmasıdır. Cevap D

266 PROBLEMLERİN RİTMİ


TEST - 57 Karışım Problemleri

Bu testi süre tutmadan, sadece soru tipinin mantığını anlayarak doğru çözmeye çalışınız.

1. Ayşe ve annesi sirke, karbonat, limon suyu ve deniz tuzu kulla- 3. Çok sevdiği vişne suyu ve maden sodası karışımına "Vişso" adı-
narak ev temizliğinde kullanmak üzere iki ayrı karışım hazırlaya- nı veren Cavit Bey, en uygun tadı keşfetmek için aşağıdaki gibi
caktır. Karışım hazırlanırken aşağıdaki oranlar kullanılacaktır. ölçekli iki cam kap almıştır.

• Bir miktar sirke


• Kullanılan sirkenin ya % 50'si kadar limon suyu ya da
% 20'si kadar karbonat
• Her 180 gr karışımın içine bir çay kaşığı deniz tuzu

Ayşe karışımında 180 gr limon suyu kullanırken, annesi 150 gr Vişne Suyu Maden Sodası
karbonat kullanılmıştır.
• Soldaki 250 ml'lik kap her biri beş eş bölmeden oluşan beş
Buna göre, bu iki karışım için toplam kaç çay kaşığı deniz tuzu eş kısımdan oluşmaktadır.
kullanılmıştır?
• Sağdaki 320 ml'lik kap ise her biri 4 eş bölmeden oluşan 4
A) 8 B) 7 C) 6 D) 5 E) 4 eş kısımdan oluşmaktadır.

Buna göre, şekillerde verilen miktarlardaki vişne suyu ve ma-


den sodasını karıştıran Cavit Bey'in elde ettiği Vişso'daki vişne
suyu oranı yüzde kaçtır?

A) 40 B) 45 C) 50 D) 55 E) 60

2. Bir miktar sütün besin bileşenleri aşağıdaki tabloda yüzde oran- 4. Altında ayar, altının saflığını göstermek için kullanılır. 24 ayar al-
ları ve miktarlarıyla verilmiştir. tın, içinde karışık başka metal olmayan saf altındır. Saf altın çok
yumuşak olduğundan genellikle bakır ile karıştırılarak sertleşti-
Miktar Yüzde Oranı rilir.
Su 1260 gr %a
Her bir ayar, altının bütününün 24'te biridir. Örneğin 22 ayar bir
Protein x gr %b
altının 24'te 22 si altın 24'te 2 si bakırdır.
Yağ y gr %3
Buna göre, 14 gramlık 18 ayar bir bilezikteki bakır miktarı kaç
Laktoz 90 gr %6
gramdır?
Mineral Maddeler 30 gr %c
A) 4 B) 3,75 C) 3,5 D) 3 E) 2,5
Buna göre, bu sütün içindeki protein oranı yüzde kaçtır?

A) 7 B) 6 C) 5 D) 4 E) 3

PROBLEMLERİN RİTMİ 267


Karışım Problemleri TEST - 58

SORU DETAYI

58
¤ ÖSYM tarihinde bu soru tipinden 7 soru çıkmıştır.

¤ Bu soru tipi en son 2000 ÖSS’de çıkmıştır.

SO
2000 - ÖSS

RU
Problemi oku
Ağırlıkça %70 şeker olan un - yağ karışımdan x kg, %45 şeker olan baş-
ka bir un - şeker karışımdan ise y kg alınarak %65’i şeker olan yeni bir Denklemi kur
karışım elde ediliyor.

Buna göre x, y’nin kaç katıdır? Bu soru tipine dair detaylı


Denklemi çöz çözüm videosunu izlemek
A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 7 için QR Kodu okutunuz.

ÇÖZÜM
İki karışımın karıştırılması formülünü kullanırsak,
x . 70 + y . 45 = (x + y) . 65
70x + 45y = 65x + 65y
5x = 20 . y
x = 4.y
olup x, y’nin 4 katıdır.
Cevap C

NASIL ÇÖZÜLÜR NASIL ÇÖZÜLMEZ


\ Bu soru tipi iki karışımın karıştırılması formülü yardı-  Formülde c ile gösterilen oranlar daima aynı madde-
mıyla kolaylıkla çözülebilir. nin oranları olmalıdır. c değerlerinin birinde su oranı,
\ m1 . c1 + m2 . c2 = (m1 + m2) . c diğerinde şeker oranı kullanılırsa yanlış sonuca ulaşı-
lır.

268 PROBLEMLERİN RİTMİ


TEST - 58 Karışım Problemleri

Bu testi süre tutmadan, sadece soru tipinin mantığını anlayarak doğru çözmeye çalışınız.

1. Bir firmanın reklam bölümünde çalışanların %60'ı erkek, pazar- 3. Süt Türü Yoğunluk (gr/cm3) Miktar (cm3)
lama bölümünde çalışanların ise %60'ı kadındır.
İnek sütü 1,5 100
Firma bu iki bölümü tek çatı altında birleştirdiğinde çalışanla- Koyun sütü 2,5 300
rın % 46'sı erkek olduğuna göre, reklam bölümünden gelenle- Keçi sütü 2 200
rin sayısının, pazarlama bölümünden gelenlerin sayısına ora- Manda sütü 3 400
nı kaçtır?
Yukarıdaki tabloda miktarları ve yoğunlukları verilen sütlerin
A) 2\ã B) 3\ã C) 4\ã D) 5\ã E) 6\ã hepsi bir kapta toplanırsa oluşan yeni sütün yoğunluğu kaç
gr/cm3 olur?

A) 2 B) 2,2 C) 2,4 D) 2,5 E) 2,6

2. 4. Kahve oranı % 20 olan A mililitre sütlü kahve ile kahve oranı % 28


olan B mililitre sütlü kahve karıştırılıyor.

Buna göre,
ı
Tuz Oran
% 1 2 I. A > B olduğunda, yeni karışımını kahve yüzdesinin alabile-
Tuz Oranı ceği en büyük tam sayı değeri 23’tür.
%4
2 Litre II. A = B olduğunda yeni karışımın kahve yüzdesi 24’tür.

1 Litre III. A < B olduğunda yeni karışımın kahve yüzdesinin alabilece-


ği en büyük tam sayı değeri 27’dir.
Yukarıda tuz oranları verilmiş iki ayrandan büyük şişedeki ayra- ifadelerinden hangileri doğrudur?
nın yarısı ile küçük şişedeki ayranın tamamı ayrı bir kapta karış-
tırılmış sonra da bu yeni oluşturulan ayranın yarısı ile büyük şi- A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
şede kalan ayran karıştırılmıştır. D) II ve III E) I, II ve III
Buna göre, en son elde edilen ayranın tuz oranı yüzde kaç olur?

A) 8 B) 9 C) 10 D) 11 E) 12

PROBLEMLERİN RİTMİ 269


Karışım Problemleri TEST - 59

SORU DETAYI

59
¤ ÖSYM tarihinde bu soru tipinden 4 soru çıkmıştır.

¤ Bu soru tipi en son 2014 YGS’de çıkmıştır.

SO
2014 - YGS

RU
Problemi oku
Su oranı ağırlıkça %36 olan 23 kg yaş üzüm kurumaya bırakılıyor. Bir sü-
re sonra bu üzümlerdeki su oranı ağırlıkça %8 oluyor. Denklemi kur
Bu süre sonunda üzümlerin ağırlığı kaç kg olmuştur?
Bu soru tipine dair detaylı
A) 12 B) 13 C) 14 D) 15 E) 16 Denklemi çöz çözüm videosunu izlemek
için QR Kodu okutunuz.

ÇÖZÜM
Bu soruda su oranı üzerinden bilgiler verildiğin-
den çözüm denkleminde hep su oranını kullana-
cağız.
Üzümler kurumaya bırakılacağından karışımdan
NASIL ÇÖZÜLÜR su ayrılacaktır.
Buharlaşan bu suyu % 100 su olan karışım gibi yo-
\ Bir karışımdan, bu karışımı oluşturan maddelerden birinin çıkması (su rumlayacağız. Kuruma süresince x kg su buharlaş-
buharlaşması gibi) veya bu karışıma yeni bir madde eklenmesi gibi du- sın.
rumları içeren bu soru tipinde çıkan ya da giren madde karışım gibi (Su buharlaştığı için "–" aldık)
düşünülür.
23 . 36 – x . 100 = (23 – x) . 8
\ Örneğin su buharlaşıyorsa %100 ‘ü su olan bir karışım bu karışımdan
23 . 36 – 100x = 23 . 8 – 8 . x
ayrılıyor şeklinde düşünülür. Karışıma doğrudan tuz ekleniyorsa bu ka-
rışımla %100’ü tuz olan bir karışım karıştırılıyor şeklinde düşünülür. 23 . (36 – 8) = 100 . x – 8 . x
23 . 28 = 92 . x
28 = 4 . x
7=x
NASIL ÇÖZÜLMEZ Kuruma boyunca 23 kg yaş üzümden 7 kg su bu-
harlaşmış ve son durumda 23 – 7 = 16 kg üzüm
 Çözüm denkleminde hangi maddenin yüzde oranı referans alınacak- kalmıştır.
sa eklenen ya da çıkan saf maddede bu maddenin % 0 mı yoksa % 100 Cevap E
oranında mı alınacağına dikkat edilmesi gerekir.
 Bu soru tipinde karışımdaki maddelerin miktarını tek tek tespit edip
soruyu çözmeye çalışmak zor işlemlerle karşılaşmaya sebep olur.

270 PROBLEMLERİN RİTMİ


TEST - 59 Karışım Problemleri

Bu testi süre tutmadan, sadece soru tipinin mantığını anlayarak doğru çözmeye çalışınız.

1. Su oranı % 28 olan 32 kg patlıcan kurutulacaktır. 3. Kakao oranı % 10 olan 200 gram kakaolu süte bir miktar süt ve
bir miktar kakao eklenmiştir.
Bir müddet kurutulan patlıcanın su oranı % 4'e düşüyor.
• Eklenen süt miktarı, kakao miktarının 3 katıdır.
Buna göre, kurutma süresince patlıcanlardan kaç kg su buhar-
laşmıştır? • Son durumda elde edilen kakaolu sütün kakao oranı %12,5'tir.

A) 6 B) 7 C) 8 D) 9 E) 10 Buna göre son durumda eklenen kakao miktarı kaç gramdır?

A) 10 B) 12 C) 15 D) 18 E) 20

2. 4. Kafede çay içen bir müşteri gelen çaya şekeri koyup karıştırmış
fakat ilk yudumda şekeri fazla koyduğunu fark etmiştir.

Yanına garsonu çağıran bu müşteri garsona bardaktaki çayın bir


kısmını döküp yerine aynı miktarda çay eklemesini söylemiştir.

Su Oranı Garson, müşterinin dediğini yaptıktan sonra iade aldığı bu çayın

%70 şeker oranı ilk durumunun 1\ß üne inmiştir.

Buna göre, garson kendisine verilen çayın kaçta kaçını döktük-


ten sonra çay ilave etmiştir?
450 gr

Su Oranı
%30
A) 1\à B) 1\ß C) 2\ß D) 3\à E) 3\ä

Yukarıdaki şekilde verilen bir miktar yoğurdun tamamına bir mik-


tar su eklenerek sağdaki şişedeki ayran elde edilmiştir.

Buna göre, elde edilen ayran kaç gramdır?

A) 850 B) 900 C) 950 D) 1000 E) 1050

PROBLEMLERİN RİTMİ 271


TEST
1
 Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 6 dakikadır.
 Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 330’daki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. 3. Banyo Zemini Mutfak Tezgahı


150 gr Çamaşır Suyu Oranı %30 %20
300 gr 360 gr
Yukarıdaki tabloda banyo zemini ve mutfak tezgahı için kullanı-
lacak temizleme suyunun çamaşır suyu oranları verilmiştir.
Süt Kakao Şeker Buna göre, banyo zemini için hazırlanan 4 litrelik temizleme
Yukarıdaki kaplarda bulunan süt, kakao ve şeker miktarları ve- suyundaki çamaşır suyu miktarına eşit olacak şekilde çamaşır
rilmiştir. suyu katılarak hazırlanan mutfak tezgahı temizleme suyu kaç
Sütün tamamı, kakaonun % 40'ı, şekerin % 25'i kullanılarak el- litredir?
de edilen kakaolu sütün şeker oranı yüzde kaç olur? A) 5 B) 6 C) 7 D) 8 E) 9
A) 10 B) 12 C) 15 D) 18 E) 20

2. En az iki farklı metalin belirli oranlarda karıştırılmasıyla elde edi- 4. Kimya dersinde deney yapan Ilgaz bir kabın içine aşağıdaki mad-
len homojen katı karışımlara "ALAŞIM" denir. deleri koyduktan sonra kabı ocağın üzerine oturtup kaynatıyor.

Bir alaşım olan "bronz" maddesinde bulunan metallerin kütle-


ce yüzdelik oranları aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.
• 500 gram su

• 100 gram tuz

• % 82 bakır • 80 gram şeker

• % 16 kalay • 70 gram karbonat

• % 2 çinko
Karışımın 1\ß ü buharlaştığında Ilgaz, kabı ocağın üzerinden alı-
yor.
Bir yarışmada üçüncü olan Kenan, bronz madalya kazanmıştır.
Buna göre, kalan karışımın şeker oranı yüzde kaçtır?
Madalyanın içindeki kalay miktarı, çinko miktarından 49 gram
A) 10 B) 12 C) 15 D) 16 E) 20
fazla olduğuna göre, madalyanın ağırlığı kaç gramdır?

A) 250 B) 270 C) 300 D) 325 E) 350

272 PROBLEMLERİN RİTMİ


TEST
2
 Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 6 dakikadır.
 Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 330’daki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. 3. A ve B kaplarında tuzlu su karışımları vardır.

Bu karışımlarla ilgili aşağıdaki bilgiler veriliyor.


30 gr şeker 20 gr tuz
80 gr su 70 gr su • A kabındaki tuz miktarı, B kabındaki tuz miktarının 1\Ş sine
eşittir.

• A kabındaki tuz oranı % 10, B kabındaki tuz oranı % 40'tır.


1. kap 2. kap
Buna göre, bu iki kaptaki karışımlar yeni bir kapta karıştırılır-
Yukarıda içlerindeki madde miktarları gösterilen iki kaptaki ka-
sa elde edilen yeni karışımın tuz oranı yüzde kaç olur?
rışımlar yeni bir kapta birleştiriliyor.
A) 15 B) 20 C) 25 D) 27 E) 30
Elde edilen yeni karışımın tuz oranının % 28 olması istendiği-
ne göre, karışıma kaç gram tuz ilave edilmelidir?

A) 10 B) 20 C) 30 D) 40 E) 50

2. Ağzı açık bir kabın içinde bulunan iki sıvının yüzdelik oranları 4. Bir kuruyemişçide "lüx kokteyl" ve "extra kokteyl" diye adlandı-
aşağıdaki tabloda gösterilmiştir. rılan iki tür karışık çerez satılmaktadır.

Lüx Kokteyl Extra Kokteyl


• %60 Su

• %40 Etil alkol

Kap oda sıcaklığında bir süre bekletildiğinde içindeki maddeler-


den

• Suyun % 10'unun Bu kuruyemişçi % 20'si kaju fıstığı olan 20 kg lüx kokteyl ile %30'u
• Etil alkolün % 35'inin buharlaştığı görülmüştür. kaju fıstığı olan 30 kg extra kokteyli karıştırıyor.

Buna göre, kapta kalan karışımın yüzde kaçı etil alkoldür? Buna göre, elde edilen yeni karışımın kaju fıstığı oranı yüzde
kaç olur?
A) 30 B) 32,5 C) 35 D) 37,5 E) 40
A) 25,5 B) 26 C) 26,5 D) 27 E) 28

PROBLEMLERİN RİTMİ 273


TEST
3
 Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 6 dakikadır.
 Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 330’daki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. Soğuk algınlığı için annesi, Mete'ye aşağıdaki karışımı hazırlıyor. 3. Aşağıdaki daire grafikleri iki kapta bulunan karışımların içindeki
madde miktarlarının dağılımını göstermektedir.

• 5 tatlı kaşığı bal

• 2 tatlı kaşığı zencefil Şeker Su

• 1 tatlı kaşığı çörekotu Su 80°


54°
• 2 tatlı kaşığı limon suyu 120° Tuz
Tuz
Şeker

Mete, bu karışımdan sabah ve akşam 1'er tatlı kaşığı yedikten


1. kap 2. kap
sonra annesi karışıma 1 tatlı kaşığı zencefil ve 1 tatlı kaşığı çöre-
kotu ilave ediyor. Bu iki kaptan eşit miktarlarda alınan karışımlar yeni bir kapta ka-
rıştırılıyor.
Buna göre, son durumda karışımın içindeki çörekotunun ora-
nı yüzde kaçtır? Buna göre, elde edilen yeni karışımın tuz oranı yüzde kaçtır?

A) 12 B) 16 C) 18 D) 20 E) 22 A) 18 B) 19 C) 20 D) 21 E) 22

2. İçinde tuzlu su bulunan A, B ve C kaplarındaki karışımların tuz 4.


oranları aşağıdaki gibidir.

%12 %16 %28

2L 500 mL
A B C
Yukarıda farklı iki markaya ait iki farklı boy limonata kutusu gös-
I. A ve B kaplarından eşit miktarda karışım alınarak karıştırılır-
terilmiştir.
sa yeni karışımın % 14'ü tuz olur.
• 2 L'lik kutunun üzerinde "en az %15 limon suyu içerir."
II. B kabındaki karışımdan C kabındaki karışımın iki katı kadar
alınarak karıştırılırsa yeni karışımın % 20'si tuz olur. • 500 mL'lik kutunun üzerindeyse "en az % 20 limon suyu içe-
rir." yazmaktadır.
III. A, B ve C kaplarındaki karışımlardan eşit miktarda alınarak
karıştırılırsa yeni karışımın % 16'sı tuz olur. Bu iki kutudaki limonatalar yeni bir kapta karıştırılıyor.

ifadelerinden hangileri doğrudur? Buna göre, elde edilen limonatanın limon suyu oranı en az yüz-
de kaçtır?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
A) 16 B) 16,5 C) 17 D) 17,5 E) 18
D) I ve II E) Hepsi

274 PROBLEMLERİN RİTMİ


TEST
4
 Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 6 dakikadır.
 Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 330’daki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. Badem Fındık 3. % 30’u tuz olan 120 gram tuzlu su karışımının tuz miktarını ar-
tırmak için aşağıda verilen
I %60 %40
II %40 %60 I. 20 gramı dökülürse

II. 10 gram tuz ve 30 gram su ilave edilirse


Tabloda, badem ve fındıktan oluşan iki karışımdaki badem ve
fındık oranları gösterilmektedir. III. 5 gram tuz ilave edilirse

I. karışımdan 150 gram, işlemlerinden hangileri uygulanabilir?

II. karışımdan 200 gram A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

alınıp karıştırılırsa, yeni karışımdaki fındık kaç gram olur? D) I ve II E) Hiçbiri

A) 160 B) 170 C) 180 D) 190 E) 200

2. Aşağıdaki doğrusal grafik, A ve B musluklarının bir bardağa akıt- 4. Aşağıda iki farklı kahve çeşidinin içindeki maddeler ve miktarla-
tıkları elma ve portakal sularının zamana göre değişimini gös- rı verilmiştir.
termektedir.
Net: Net:
Meyve suyu miktarı (litre) 20 gram 20 gram

İÇİNDEKİLER İÇİNDEKİLER
• Kahve (10 gram) • Kahve (10 gram)
• Kahve beyazlatıcı • Kahve beyazlatıcı
B (Portakal) (10 gram) (5 gram)
A (Elma) • Şeker (5 gram)
15
2'si 1 3'ü 1
ARADA ARADA

2 3 Zaman (saniye)
Bardak boşken A ve B muslukları aynı anda açıldığında bardak
12 saniyede doluyor. Her iki paketin de yarısı alınarak 30 gram sıcak su ile karıştırılı-
yor.
Buna göre, bir bardak meyve suyu karışımındaki elma suyu
oranı yüzde kaç olur? Buna göre, yeni karışımın şeker oranı yüzde kaçtır?

A) 20 B) 25 C) 30 D) 35 E) 40 A) 2,5 B) 5 C) 7,5 D) 10 E) 12,5

PROBLEMLERİN RİTMİ 275


TEST
5
¤ Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 5 dakikadır.
¤ Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 330’daki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. Kalabalık bir arkadaş grubuna çay ikram edecek olan Kerem, 3. Şeker oranı % 20 olan 200 gram çayın şekerini azaltmak isteyen
ocaktaki çay demliğine her seferinde, çay kaç litre ise o kadar Şakir, bu çayın bir kısmını dökmüş ve üzerine aynı miktarda % 10
saf su ekleyip elde ettiği çaydan 2 litre kullanıyor. şeker oranına sahip çay eklemiştir.

Kerem üçüncü seferin sonunda demlikte çay kalmadığını fark Son durumdaki çayın şeker oranı % 19 olduğuna göre Şakir'in
ediyor ve ikramı sonlandırıyor. ilk durumda döktüğü çay miktarı kaç gramdır?

Buna göre, Kerem demliğe toplam kaç lt saf su eklemiştir? A) 15 B) 20 C) 25 D) 30 E) 40

A) 4,25 B) 5 C) 5,25 D) 6 E) 6,25

2. A Şişesi B şişesi
4. Aşağıda 1000 gramlık serum ve içindekiler gösterilmiştir.

Limon Oranı %20 %40

Tabloda A ve B şişelerinde bulunan limonataların içindeki limon


oranları gösterilmiştir.

Her iki limonatada da eşit miktarda limon vardır.

Buna göre, İÇİNDEKİLER


• 100 gram tuz
I. B şişesindeki limonata miktarı A şişesindeki limonata mik-
• 300 gram antikor
tarının 2 katıdır.
• 600 gram su
II. Her iki şişedeki limonatalar karıştırılırsa yeni karışımın limon
oranı % 30 olur.

III. A şişesindeki limonatanın yarısı dökülürse, her iki kaptaki li-


mon oranları eşit olur. Bu serum hastaya takıldığında her 10 dakikada 100 gram azal-
maktadır.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
Hastaya takılan bu seruma 1 saat sonra kaç gram antikor en-
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II jekte edilirse antikor miktarı tüm karışımın % 44'ü olur?
D) II ve III E) Hiçbiri A) 50 B) 75 C) 80 D) 100 E) 120

276 PROBLEMLERİN RİTMİ


TEST
6
¤ Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 5 dakikadır.
¤ Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 330’daki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. Küçük çocukları çaya alıştırmak için çaya soğuk su ilave edilerek 3. Üzerinde 1, 2, 3 ve 4 numaralarının yazıldığı dört özdeş barda-
çocuğun ağzını yakmayan bir karışım elde edilir. Bu karışıma halk ğa şekerli süt hazırlanıyor. Her bardağa üzerinde yazılı bulunan
arasında "paşa çayı" denir. sayı ile orantılı olacak şekilde şeker konuluyor.

Semra, % 40'ı dem, % 60'ı sıcak su olan çay ile 200 ml'lik bir bar- Toplam kullanılan şeker miktarı 125 gram olup 4 numaralı bar-
dağı dolduruyor. Daha sonra bardaktaki çayın yarısını dökerek daktaki şekerli sütün süt oranı % 60 olduğuna göre, 2 numara-
üzerine döktüğü miktar kadar soğuk su ilave ederek oğluna pa- lı bardaktaki şekerli sütün şeker oranı yüzde kaçtır?
şa çayı hazırlıyor.
A) 18 B) 20 C) 24 D) 25 E) 28
Buna göre, son durumda bardaktaki çayın yüzde kaçı demdir?

A) 15 B) 18 C) 20 D) 25 E) 30

2. 4. Aşağıdaki tablolardan birincisinde bazı denizlerimizin tuzluluk


Şeker oranları, ikincisinde ise bazı canlı türlerinin yaşayabildiği ortam-
720
SU

ların tuzluluk oranları verilmiştir.


g

Tablo 1: Denizlerimizdeki Tuz Tablo 2: A, B, C, D, E canlılarının


Yüzdeleri yaşayabildikleri tuzlu-
luk oranları
Tuz Oranı Canlı Türü Tuz Oranı (%)
(%) A 10 - 15
Marmara Denizi 24 B 16 - 20
C 21 - 25
Karadeniz 18
D 26 - 30
Kerem şekilde görülen sürahinin içine şişedeki suyun tamamını
Akdeniz 34 E 31 - 35
döküp bir miktar şeker koyarak bir şekerli su karışımı elde etmiş-
tir. Daha sonra sürahideki karışım ile bir çay bardağını doldur-
Batuhan, bir deney için eşit miktarda su alan bidonlar kullana-
muştur.
rak 2 bidon Akdeniz suyu, 1 bidon Marmara Denizi suyu ve 1 bi-
Çay bardağındaki karışımın kütlece % 20'si şeker olduğuna gö- don Karadeniz suyu karıştırıyor.
re, sürahiye konulan şeker miktarı kaç gramdır?
Buna göre, Batuhan'ın elde ettiği karışımda aşağıdaki canlı tür-
A) 100 B) 120 C) 150 D) 180 E) 200 lerinden hangisi yaşayabilir?

A) A B) B C) C D) D E) E

PROBLEMLERİN RİTMİ 277


TEST
7
¤ Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 5 dakikadır.
¤ Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 330’daki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. A, B ve C sınıflarındaki öğrenci sayıları ve sınıflardaki kız öğren- 3. Yaş incir kurutulduğunda ağırlığının % 16'sını kaybetmektedir.
ci oranları aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.
Şeker oranı % 21 olan yaş incir kurutulduğunda şeker oranı
Öğrenci Sayısı Kız Öğrenci Oranı (%) hangi oranda artar?

A 20 50 A) Â/ç B) Ã/ç C) Ä/ç D) 1\ß E) Æ/ç

B 20 25

C 15 20

Bu üç sınıfın öğrencileri bir kampa götürülüyor.

Kampa A sınıfından 3 erkek öğrenci, C sınıfından 2 kız öğrenci


katılamadığına göre, kampa katılan öğrencilerin yüzde kaçı kız-
dır?

A) 26 B) 28 C) 30 D) 32 E) 34

2. 1. Karışım 2. Karışım 4. Bir kahve makinesinde kahve ve süt akıtan iki musluk vardır. 1
Miktarı x lt y lt saniyede kahve musluğundan akan kahve miktarı, süt muslu-
Tuz Oranı %a %b ğundan akan süt miktarının 1\á ine eşittir.

Yukarıdaki tabloda iki tuzlu su karışımının miktar ve tuz oranla-


rı verilmiştir.

x = 4.y

b = 4.a

olmak üzere bu iki karışım karıştırıldığında elde edilen tuzlu


suyun tuz oranı % c olduğuna göre, aşağıdakilerden hangisi
doğrudur?

A) 2b = 5c B) 5b = 2c C) 5a = 8c Bu makineden bardağına 5 saniye kahve dolduran Ahmet, kaç


saniye süt doldurursa bardağındaki kahvenin oranı % 25 olur?
D) 3a = 4c E) 4b = 5c
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5

278 PROBLEMLERİN RİTMİ


TEST
8
¤ Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 5 dakikadır.
¤ Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 330’daki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. Ayşe portakal ve vişne sularını eşit miktarda kullanarak tamamı 3. Süt Sahlep Şeker
dolu bir bardak karışık meyve suyu hazırlamıştır. %50 %15 %35
Ayşe, bardaktaki karışımın % 60'ını içtikten sonra bu bardağa bir
miktar vişne suyu ilave etmiştir. Tabloda bir kilogramlık dondurma yapımında kullanılan, süt, sah-
lep ve şekerin yüzdelikleri gösterilmiştir.
Son durumda, bardaktaki karışımın vişne suyu oranı % 75 olmuş-
tur. Dondurmacının elinde 20 kg sahlep, 30 kg şeker ve 40 kg süt
vardır.
Buna göre, son durumda bardağın yüzde kaçı doludur?
Dondurmacı en fazla kaç kg'lık dondurma hazırlayabilir?
A) 50 B) 60 C) 70 D) 80 E) 100
A) 33,5 B) 60 C) 70 D) 80 E) 90

2. Aşağıda silindir şeklindeki bir deney kabında birbirine karışma- 4. Bir poğaça hamuru hazırlamak için kullanılacak malzeme listesi
yan su ve zeytinyağı şekildeki gibi gösterilmiştir. aşağıda verilmiştir.

• Bir miktar un
h2
zeytinyağı • Unun 2\á i kadar su

h1 • Unun % 8’i kadar maya


su
• Mayanın yarısı kadar tuz

• Mayaya eşit miktarda şeker


Elde edilen heterojen karışımın hacimce % 36'sı zeytinyağı ol-
h
duğuna göre, 2 oranı kaçtır?
h1
Buna göre, bu tarife göre hazırlanan poğaça hamurunun şeker
A) Ç/ö B) Ç/ë C) 4\å D) Æ/ë E) Ç/î oranı yüzde kaçtır?

A) 2,5 B) 3 C) 4 D) 4,5 E) 5

PROBLEMLERİN RİTMİ 279


TEST
9
¤ Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 4 dakikadır.
¤ Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 330’daki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. Tür Çimento Oranı Su Oranı Kum Oranı 3. Mavi Boya (gram) Mavi Boya (gram)
Sıva Harcı %20 %10 A B
28 x
Duvar Harcı %15 %55
Zemin Harcı %30 %50

Yukarıdaki tabloda bazı harç türlerine göre bu harçları oluştu-


0 12 Sarı Boya 0 18 Sarı Boya
ran çimento, su ve kum oranları verilmiştir.
(gram) (gram)
Bu oranlara göre hazırlanmış sıva, duvar ve zemin harcındaki
Yukarıda A ve B mavi - sarı boya karışımlarının içlerindeki boya
çimento miktarları eşit olduğuna göre,
miktarlarını gösteren grafikler verilmiştir.
• Çimento miktarı zemin harcındaki kadar,
A karışımından 400 gram, B karışımından 600 gram alınarak oluş-
• Su miktarı duvar harcındaki kadar, turulan yeni karışımın sarı boya oranı % 39 oluyor.
• Kum miktarı sıva harcındaki kadar Buna göre, B karışımındaki mavi boya oranı yüzde kaçtır?
olan bir harç karışımındaki kum oranı yüzde kaçtır? A) 35 B) 40 C) 45 D) 50 E) 55
A) 50 B) 55 C) 60 D) 65 E) 70

2. 20 g 270 g 320 g 4.

A B C

Özdeş A, B ve C bardakları ve içindeki karışımlar hakkında aşa-


ğıdakiler bilinmektedir.

• Boş olan A bardağının ağırlığı 20 gramdır. I. kap II. kap


• İçinde % 20'si kahve olan sütlü kahve bulunan B bardağının
Alt ve üst taban genişlikleri aynı olan benzer iki kabın yandan
toplam ağırlığı 270 gramdır.
görünüşü eş karelerle gösterilen şekilde verilmiştir.
• İçinde % 30'u kahve olan sütlü kahve bulunan C bardağının
Şekildeki I. kabın içinde % 20'lik tuzlu su, II. kabın içinde ise
toplam ağırlığı 320 gramdır.
% 40'lık tuzlu su vardır.
B bardağındaki sütlü kahvenin 1\Ş si ile C bardağındaki sütlü Bu iki kap karıştırılırsa elde edilen tuzlu suyun tuz oranı yüzde
kahvenin 1\à ü A bardağında karıştırılırsa yeni karışımın yüz- kaç olur?

de kaçı kahve olur? A) 24 B) 28 C) 30 D) 32 E) 34

105 125
A) Ã/è B) Í/ê
1020
C) D) E)
7 13 43

280 PROBLEMLERİN RİTMİ


TEST
10
¤ Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 3 dakikadır.
¤ Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 330’daki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. Aşağıdaki Şekil - 1'deki tabloda A ve B boya - su karışımlarının 3. İçlerinde farklı miktarda çay - şeker karışımı bulunan üç özdeş
toplam miktarı, Şekil - 2'deki dairesel grafikte ise A ve B karışım- çay bardağı ve çay bardaklarındaki karışımların şeker oranları
larındaki toplam 216 gramlık boyanın miktarlarının dağılımı gös- aşağıda verilmiştir.
terilmiştir.
%6 % 10 % 16

A 120°

A B A B C
160 gr 180 gr
Şekil 2 Buna göre,
Şekil 1
I. A ve B bardaklarındaki toplam şeker miktarı C bardağında-
A karışımındaki boya oranı MA
ki toplam şeker miktarına eşittir.
B karışımındaki boya oranı MB dir.
II. B bardağındaki şeker miktarı A bardağındaki şeker mikta-
MA rından daha fazladır.
Buna göre, oranı kaçtır?
MB
III. A ve C bardaklarındaki karışımlardan eşit miktarda alınıp ka-
rıştırılsaydı, yeni karışımın şeker yüzdesi B bardağındaki şe-
A) 9\à B) 3\á C) 2\ã D) 2\á E) Î/ï
ker yüzdesinden fazla olurdu.

ifadelerinden hangileri kesinlikle doğrudur?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III


2. Şekil 1'de sirke oranı % 20 olan A kg turşu suyu ve Şekil 2’de sir-
D) I ve II E) II ve III
ke oranı % 40 olan B kg turşu suyu bulunmaktadır.

A kg B kg
%20 %40

Şekil 1 Şekil 2
Bu iki karışım boş bir kapta karıştırılıyor.

Buna göre,

I. A > B ise oluşan karışımın sirke oranı % 25 olabilir.

II. A = B ise oluşan karışımın sirke oranı % 30 olur.

III. A < B ise oluşan karışımın sirke oranı % 35 olabilir.

ifadelerinden hangisi ya da hangileri doğrudur?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

D) II ve III E) I, II ve III

PROBLEMLERİN RİTMİ 281


TEST
11
¤ Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 4 dakikadır.
¤ Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 330’daki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. Bir kapta tuzlu su vardır. Bu kap güneş altına konulduğunda sa- 3. Metin’in elinde 10 tane özdeş bardak vardır. Metin bu bardak-
atte 500 ml su buharlaşmakta ve suyun tuzluluk oranı gitgide lardan 6 tanesini A maddesi ile kalanları B maddesi ile doldurup
artmaktadır. Güneş altına bırakılan bu kapta başlangıçta 6000 bardaklardaki maddeleri yeterince büyük bir kapta homojen ola-
ml su olup 4 saat sonra kaptaki tuz oranı % 50 olmuştur. cak şekilde karıştırmıştır. Metin daha sonra hazırladığı karşım-
dan 4 bardak alarak bunun yerine 4 bardak A maddesi eklemiş-
Buna göre başlangıçta kapta bulunan suyun tuzluluk oranı kaç-
tir.
tır?
Buna göre son durumda karışımdaki A maddesi oranı kaç olur?
A) % 20 B) % 25 C) % 30 D) % 35 E) % 40
A) % 60 B) % 64 C) % 70 D) % 72 E) % 76

2. 4. Dezenfektanlar hacimce alkol oranına göre aşağıdaki gibi sınıf-


A 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 B
landırılmaktadır.

Oran( %) Sınıfı
Şekildeki gibi her biri 1 birim uzunluğunda olan 10 bölmeli cam
bir tüpün A ve B uçlarından sırasıyla x ve y karbonatlı su karı- 50 ve 50’den az Zayıf
şımları enjekte edilmektedir. Cam tüpün bölmelerinin ilki 1. böl- 50’den çok 80’den az Orta
me, sonuncusu 10. bölmedir. Karışımlar bölmelerin içinde bir 80 ve 80’den çok Kuvvetli
bölmeden diğerine geçmekte ve geçtikleri bölmeleri tam olarak
doldurmaktadır. Karışımların hızı (V) ve karışımdaki karbonatın Ali, % 40’i alkol olan 2 litrelik bir dezenfektan içerisine 2 litre al-
yüzde oranı (O) arasında kol ilave ettikten sonra elde ettiği karışımı alkol oranı % A olan
4 litrelik bir dezenfektanla karıştırdığında oluşan karışımın sını-
fı kuvvetli olmaktadır.
Vx
=›
Oy Buna göre A en az kaçtır?
Vy Ox
A) 75 B) 80 C) 90 D) 95 E) 100

bağıntısı bulunmaktadır.

% 16'sı karbonat olan x karışımı tüpün A ucundan, % 25'i karbo-


nat olan y karışımı tüpün B ucundan aynı anda enjekte ediliyor.

Buna göre, bu iki karışım aşağıdaki bölmelerden hangisinde


karşılaşırlar?

A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 7

282 PROBLEMLERİN RİTMİ


P ro b l e m l eri
G rafik

Hız Problemleri Yüzde Problemleri Karışım Problemleri


Grafik Problemleri

Çıkma Durumu Çıkan Soru Oranı


2020 2019 2018 2020 2019 2018

3,3 6,7 3,3

Müfredatta Önerilen Matematik Ders Saati Bu konuya dair ÖSYM’nin

Süre İçerisindeki Oranı bakış açısını ve bu konunun çalışma


tekniklerini öğrenmek için QR kodu
okutunuz.

6 ders saati % 2,1


Grafik Problemleri TEST -

Grafik Problemleri } 200 L su alan bir depodan her gün kullanılan su miktarı aşağıda-
ki tabloda gösterilmiştir.
} Grafikler, bir veri grubunu anlamlı hale getirir. Verilerin kolay yo-
rumlanmasını sağlar. ÖSYM sınavlarında karşımıza sıklıkla çıkan
1. Gün 2. Gün 3. Gün 4. Gün
grafik tipleri; Dairesel Grafik, Sütun Grafiği ve Çizgi Grafiğidir.
40 L 20 L 80 L 50 L

} Çizgi grafiği bir çokluğun zamana göre değişimini gösterir. Bazen


farklı iki çokluğun birbirine göre değişimi de çizgi grafikle göste-
rilebilir.
a) Dört gün boyunca her gün kullanılan su miktarını gösteren
‡ Örneğin; Buğday – Un, Gidilen yol – Depoda kalan benzin gi- sütun grafiğini çiziniz.
bi
Kullanılan su miktarı (L)
Un Kalan benzin (lt)

4 40

Buğday Gidilen yol (km)


5 10 200
Günler
‡ Çizgi grafiği sorularında iki çokluk arasındaki bağıntı, verilen
grafik üzerindeki değerler kullanılarak tespit edilir.

} Dairesel grafik, bir bütünü oluşturan her bir parçanın bütün için- b) Dört gün boyunca her günün sonunda depoda kalan su mik-
deki oranını gösterir. Her bir parçayı temsil eden dilimin merkez tarını gösteren sütun grafiğini çiziniz.
açısının 360° ye oranı parçanın bütüne oranına eşittir.
Kullanılan su miktarı (L)

} Sütun grafikler birden fazla veriyi karşılaştırmak için en uygun gra-


fiklerdir. Yorumlaması en kolay grafikler sütun grafikleridir. Bazen
tek çubuklar halinde karşımıza çıkabileceği gibi bazen de gruplan-
Günler
dırılmış çubuklar olarak karşımıza çıkarlar.

284 PROBLEMLERİN RİTMİ


TEST - Grafik Problemleri

} Bir okulun lise son sınıflarında okuyan öğrencilerin alanlarına gö- } Bir şehirdeki hava sıcaklığının bir hafta boyunca değişimi aşağıda-
re dağılımı aşağıdaki daire grafikte gösterilmiştir. ki tabloda gösterilmiştir.

Sıcaklık (°C)
Eşit Pazartesi 18
Ağırlık Sayısal
Salı 20
150° 120°
Çarşamba 16
Perşembe 22
Sözel
Cuma 20
Cumartesi 24
Pazar 18
Okuldaki sözel öğrenci sayısı 24 olduğuna göre, aşağıdaki boşluk-
ları doldurunuz. Şehirdeki sıcaklık değerlerinin bir haftalık değişimini gösteren çiz-
gi grafiğini çiziniz.
Sayısal öğrenci sayısı ....................................................................

Eşit ağırlık öğrenci sayısı .............................................................. Sıcaklık (°C)

} Bir kitaplıkta

20 şiir kitabı

18 hikaye kitabı

30 roman Günler
12 masal kitabı vardır.
} Bir fabrikada çalışan personelin mezuniyet durumlarını gösteren
Bu kitaplıktaki kitapların türlerine göre dağılımını gösteren daire
tablo aşağıda gösterilmiştir.
grafiğini çiziniz.

Kişi Sayısı
İlkokul Mezunu 144
Lise Mezunu 72
Üniversite Mezunu 24

Fabrika personelinin mezuniyet durumuna göre dağılımını göste-


ren daire grafiğini çiziniz.

PROBLEMLERİN RİTMİ 285


Grafik Problemleri TEST - 60

SORU DETAYI

60
¤ ÖSYM tarihinde bu soru tipinden 15 soru çıkmıştır.

¤ Bu soru tipi en son 2012 YGS’de çıkmıştır.

SO
2012 - YGS

RU
Problemi oku
Bir mandırada bulunan 130 litre süt, peynir yapmak için kullanıldığında
kalan süt ve üretilen peynir miktarları arasındaki doğrusal bağıntının gra- Denklemi kur
fiği aşağıdaki gibi olmaktadır.

Kalan Süt (litre) Bu soru tipine dair detaylı


Denklemi çöz çözüm videosunu izlemek
130 için QR Kodu okutunuz.

25
15
Ürelen peynir (kg)

Buna göre, bu mandırada 10 kg peynir üretildiğinde kalan süt miktarı


ÇÖZÜM
kaç litredir? Grafikte görüldüğü gibi peynir üretildikçe kalan
A) 50 B) 60 C) 65 D) 75 E) 80 süt miktarı azalmaktadır.
Başlangıçta elde sıfır peynir varken 130 lt süt var.
15 kg peynir elde edildiğinde 25 lt süt kalmış.
Bize 10 kg peynir elde edildiğindeki kalan süt mik-
tarı lazım.

Kalan Süt (litre)

NASIL ÇÖZÜLÜR 130


y
\ Bu soru tipinde, x ve y eksenine tanımlanan iki ifade arasındaki deği- 25
şim incelenir. Grafikler doğru grafiğidir. Doğru grafiğinde dikkat edile- Ürelen peynir (kg)
0 10 15
cek en önemli şey, y değerindeki değişimin x değerindeki değişime
oranının sabit olduğudur. Soruların tamamına yakını bu yaklaşımla çö- Grafik doğrusal olduğundan y değerlerindeki de-
zülebilir. ğişimin x değerlerindeki değişime oranı sabittir.
130 – y 130 – 25
=
10 – 0 15 – 0

NASIL ÇÖZÜLMEZ
130 – y 105
10
2
=
15
3
 Bu tip sorularda en çok yapılan hata doğrudan x ve y arasında oran 390 – 3y = 210 ´ y = 60
kurmaktır. Bu yöntem orijinden geçen doğrusal grafikler için uygula- Cevap B
nabilir fakat orijinden geçmeyen grafikler yanlış sonuçlara götürür.

286 PROBLEMLERİN RİTMİ


TEST - 60 Grafik Problemleri

Bu testi süre tutmadan, sadece soru tipinin mantığını anlayarak doğru çözmeye çalışınız.

1. Bir elektrikli bisikletin aldığı yola göre aküsünde kalan voltaj mik- 3. Aşağıda verilen doğrusal grafiklerden birincisinde kabuklu ce-
tarını gösteren doğrusal grafik aşağıda verilmiştir. vizden elde edilen ceviz içi miktarı, ikincisinde de ceviz içinden
elde edilen ceviz yağı miktarı gösterilmektedir.
Kalan Elektrik (volt)
Ceviz İçi (kg) Ceviz Yağı (lt)
180
5
4
20
Gidilen Yol (km) Kabuklu Ceviz İçi (kg)
80 7 15
Ceviz (kg)

Başlangıçta 180 voltluk elektrik kapasitesine sahip olan bu bi- Buna göre, 12 lt ceviz yağı elde etmek için kaç kg kabuklu ce-
siklet 50 km yol aldığında aküde kalan elektrik miktarı kaç volt viz gerekir?
olur?
A) 54 B) 56 C) 57 D) 60 E) 63
A) 80 B) 75 C) 72 D) 68 E) 64

2. Alış ya 4. Aşağıda verilen doğrusal grafiklerde bir aracın birim zamanda
aldığı yol ve birim zamanda deposunda kalan benzin miktarı ve-
z rilmiştir.
Yol (km) Kalan Benzin (lt)
y
320 60
x
12
Adet
80 90 110
Saat Saat
4 4
Bir malın birim sayısına göre tüccarın ödediği fiyat yukarıdaki
Bu araç deposundaki 60 lt benzinle toplam kaç km yol alabi-
doğrusal grafikte gösterilmiştir.
lir?
y – x = 130 olduğuna göre, z – x değeri kaçtır?
A) 340 B) 360 C) 380 D) 400 E) 440
A) 195 B) 190 C) 185 D) 180 E) 175

PROBLEMLERİN RİTMİ 287


Grafik Problemleri TEST - 61

SORU DETAYI

61
¤ ÖSYM tarihinde bu soru tipinden 7 soru çıkmıştır.

¤ Bu soru tipi en son 2018 TYT’de çıkmıştır.

SO
2018 - TYT

RU
Problemi oku
Belirli sayıda A, B ve C marka topların bulunduğu bir spor salonunda ay-
nı marka olan her bir top eşit ağırlıktadır. Bu topların sayıca dağılımı 1. Denklemi kur
.grafikte, toplam ağırlıklarının dağılımı ise 2. grafikte gösterilmiştir.

Bu soru tipine dair detaylı


A Denklemi çöz çözüm videosunu izlemek
A
120° için QR Kodu okutunuz.

C
B B C

1. grak 2. grak
ÇÖZÜM
A, B ve C marka topların herbirinin ağırlığı sırasıyla KA, KB ve KC oldu- 1. grafikte sayıca dağılım verildiğinden her bir mar-
ğuna göre, aşağıdaki sıralamalardan hangisi doğrudur? kanın ilgili açısına göre sayısını tanımlayalım.
Her markanın sayısı, kendi dilimini gösteren açıy-
A) KA < KB < KC B) KA < KC < KB C) KB < KA < KC
la doğru orantılıdır. Bu yüzden top sayılarına 12x,
D) KB < KC < KA E) KC < KB < KA 9x ve 15x diyebiliriz.

A B C
Açısı 120° 90° 150°
Sayısı 12x 9x 15x

NASIL ÇÖZÜLÜR 2. grafikte her bir markanın toplam ağırlıklarının


dağılımı verildiğinden karşılık geldikleri açılara gö-
re ağırlıkları tanımlayalım.
\ Dairesel grafikler bütünü oluşturan parçaların bütün içindeki oranını
gösterir. Her bir parçayı temsil eden açının; 360°ye oranı bu parçanın A B C
bütün içindeki oranını verir. O yüzden bu tip sorularda her bir açının Açısı 180° 90° 90°
360° nin kaçta kaçı olduğunu hesaplarsanız ilgili parçanın oranını bul-
Toplam Ağırlık 18y 9y 9y
muş olursunuz.
Tabloda toplam ağırlıkların, açı değerleri ile oran-
tılı olduğuna dikkat ediniz. Şimdi farklı marka top-
ların her birinin ağırlıklarını bulalım.

NASIL ÇÖZÜLMEZ KA . 12x = 18y ´ KA =


3y
2x B
K . 9x = 9y ´ KB =
y
x
3y
KC . 15x = 9y ´ KC =
 Dairesel grafiklerde açılar kendi aralarında sadeleştirilmez. Bu durum- 5x
da 360° içindeki oranları değiştireceğinden yanlış sonuçlar elde edi- Bu durumda sıralama, KC < KB < KA
lir. Cevap E

288 PROBLEMLERİN RİTMİ


TEST - 61 Grafik Problemleri

Bu testi süre tutmadan, sadece soru tipinin mantığını anlayarak doğru çözmeye çalışınız.

1. X, Y ve Z boy yumurtaların bulunduğu bir market rafında aynı 3. A, B, C ve D isimli dört partiden oluşan bir mecliste partilerin
boy yumurtaların ağırlıkları eşittir. milletvekili sayılarının dağılımı aşağıdaki dairesel grafikte veril-
miştir.
Bu yumurtaların sayılarına göre dağılımı 1. grafikte, toplam ağır-
lıklarının dağılımı da 2. grafikte gösterilmiştir.
D
X A
X 30°
48° Y
150°
120° C B
Z Z Y

C partisindeki milletvekili sayısı A partisindeki milletvekili sayı-


1. grak 2. grak sından 80 fazla, D partisindeki milletvekili sayısı C partisindeki
milletvekili sayısından 40 eksiktir.
X, Y, Z boy yumurtaların her birinin ağırlığı sırasıyla MX, MY ve
MZ olduğuna göre, aşağıdaki sıralamalardan hangisi doğrudur? Buna göre, A partisinin milletvekili sayısı kaçtır?

A) MY < MX < MZ B) MX < MY < MZ A) 18 B) 20 C) 24 D) 25 E) 30

C) MZ < MX < MY D) MY < MZ < MX

E) MZ < MY < MX

2. Bir kütüphanede bulunan kitap türlerinin miktarca dağılımı aşa- 4. Beş kişinin aday olduğu muhtarlık seçiminde adayların aldığı oy
ğıdaki dairesel grafikte verilmiştir. sayıları a, b, c, d ve e dir.

3a = b\ß = 6c = 2d = e
Şiir
Bilim olduğuna göre, oy dağılımı dairesel grafikte gösterildiğinde
75°
60°
muhtar seçilen adayı gösteren daire diliminin merkez açısı kaç
Roman
120° derecedir?

Hikaye A) 180 B) 192 C) 216 D) 224 E) 240

Bu kütüphanede roman kitaplarının sayısı, bilim kitaplarının


sayısından 450 fazla olduğuna göre, şiir kitaplarının sayısı kaç-
tır?

A) 960 B) 800 C) 750 D) 600 E) 500

PROBLEMLERİN RİTMİ 289


Grafik Problemleri TEST - 62

SORU DETAYI

62
¤ ÖSYM tarihinde bu soru tipinden 3 soru çıkmıştır.

¤ Bu soru tipi en son 2013 YGS’de çıkmıştır.

SO
2013 - YGS

RU
Problemi oku
Aşağıdaki grafikte, beş kişinin boyları ile ilgili bazı bilgiler verilmiştir.
Boy (cm) Denklemi kur
174
Bu soru tipine dair detaylı
Denklemi çöz çözüm videosunu izlemek
için QR Kodu okutunuz.

0 Kişi

Bu kişilerle ilgili aşağıdakilerden bilinmektedir.


• Ayşe ve Kemal aynı boydadır.
ÇÖZÜM
• Bora, Kemal’den 2 cm kısadır. Grafikteki verilere göre iki kişinin boyu aynıdır. Bu
• Elif, Mehmet’ten 6 cm uzundur. kişiler Ayşe ve Kemal’dir. Bora Kemal’den 2 cm kı-
sa olduğuna göre grafikteki en kısa sütun Bora’yı
• Mehmet, Ayşe’den 3 cm uzundur. göstermektedir.
Buna göre, bu kişilerin boy ortalaması kaç cm’dir? Boy (cm)
A) 164 B) 165 C) 166 D) 167 E) 168 174

0 Kişi

NASIL ÇÖZÜLÜR Mehmet Ayşe’den, Elif de Mehmet’ten uzun ol-


duğuna göre boyu 174 cm (en uzun) olan Elif’tir.
\ Bu tip grafikler sütun grafiği olarak adlandırılır. Sütun grafikleri yorum- Elif, Mehmet’ten 6 cm uzun olduğundan Mehmet
lanması en kolay grafiklerdir. Grafikte verilen değerler birbiriyle kıyas- 174 – 6 = 168 olur. Mehmet, Ayşe’den 3 cm uzun
lanarak sonuca gidilir. olduğundan Ayşe 168 – 3 = 165 cm olur. Ayşe ve
Kemal aynı boyda yani Kemal’de 165 cm dir. Bora
Kemal’den 2 cm kısa olduğundan Bora’nın boyu
165 – 2 = 163 cm’dir. Şimdi boyların ortalamasını
bulalım.
NASIL ÇÖZÜLMEZ 174 + 168 + 165 + 165 + 163 835
5
=
5
= 167

 Grafikte eksenlerin gösterdiği çokluklar bazen değişiklik gösterebi- bulunur.


lir. Bunun doğru yorumlanması çok önemlidir. Cevap D

290 PROBLEMLERİN RİTMİ


TEST - 62 Grafik Problemleri

Bu testi süre tutmadan, sadece soru tipinin mantığını anlayarak doğru çözmeye çalışınız.

1. Aşağıdaki sütun grafiğinde, beş kişinin yaşları ile ilgili bilgiler ve- 3. Bir ülkedeki A, B, C ve D kentlerindeki konut sayıları aşağıdaki
rilmiştir. sütun grafikte verilmiştir.

Yaş Konut Sayısı

2400
6 2200
1000
800
0 Kişi
Kentler
A B C D
Bu kişilerin yaşlarıyla ilgilii aşağıdakiler bilinmektedir.
Bu kentlerdeki her bir konutun aylık ortalama su tüketimi ise
• Can ile Cem ikizdir.
aşağıdaki tabloda verilmiştir.
• Yaşı en büyük olan Erkan ikizlerden 11 yaş büyüktür.
A B C D
• Arda ile Berkay’ın yaşları farkı 2 dir. Su tüketimi (ton) 15 x 8 10
Bu beş kişinin yaşlarının ortalaması 9 olduğuna göre Arda’nın B kentindeki konutların aylık toplam su tüketimi, bu dört ken-
yaşı aşağıdakilerden hangisi olabilir? tin aylık toplam su tüketiminin % 20 sine karşılık geldiğine gö-
re, x kaçtır?
A) 7 B) 8 C) 10 D) 11 E) 12
A) 2 B) 4 C) 5 D) 6 E) 7

2. Dört öğrencinin, girdikleri iki deneme sınavında aldıkları puan- 4. Şekildeki sütun grafiğinde bir kent merkezinin aldığı yağış mik-
lar hesaplanmış ve öğrencilerin ikinci sınavda aldıkları puanla- tarının, mevsimlere göre değişimi gösterilmiştir.
rın birinci sınavda aldıkları puanlara göre değişimi aşağıdaki gra-
fikte verilmiştir. Yağış Miktarı (kg/m2)

Değişim (Puan)
410
240
8
160
4 90
0 Öğrenci Mevsim
İlkbahar Yaz Sonbahar Kış
–3
Yıllık yağış miktarının mevsimlere göre dağılımı dairesel grafi-
–5
te gösterilirse yaz mevsimindeki yağış miktarını gösteren dai-
re diliminin merkez açısı kaç derece olur?
Öğrencilerin ilk sınavdaki puanlarının ortalaması 280 olduğu-
A) 28 B) 36 C) 40 D) 44 E) 48
na göre, ikinci sınavdaki puanlarının ortalaması kaçtır?

A) 278 B) 280 C) 281 D) 282 E) 283

PROBLEMLERİN RİTMİ 291


Grafik Problemleri TEST - 63

SORU DETAYI

63
¤ ÖSYM tarihinde bu soru tipinden 3 soru çıkmıştır.

¤ Bu soru tipi en son 2019 TYT’de çıkmıştır.

SO
2019 - TYT

RU
Problemi oku
Bir yatak firması A, B ve C olmak üzere üç tür yatak üreterek satmakta
ve sattığı bu yatakların bir kısmı müşteriler tarafından firmaya iade edil- Denklemi kur
mektedir. Bir ay boyunca firmanın bu yataklara ait satış miktarının sayı-
ca dağılımı Şekil – 1’deki daire grafiğinde, satılan bu yatakların iade yüz-
Bu soru tipine dair detaylı
deleri ise Şekil – 2’deki sütun grafiğinde gösterilmiştir. Denklemi çöz çözüm videosunu izlemek
İade yüzdesi (%) için QR Kodu okutunuz.

14
12

ÇÖZÜM
A B
7
120°
C Yatak türü
A B C
Şekil – 1 Şekil – 2 B türü yataklarda iade yüzdesi % 14 olup 168 ta-
Bu ay boyunca A türü yataklardan 600 tane satılmış ve bu ay boyunca ne iade olmuştur. Satılan B türü yatak sayısına x
dersek,
satılan B türü yataklardan 168 tanesi iade edilmiştir.
x.
14
= 168 ´ x = 1200’dür.
Buna göre, bu ay boyunca satılan A ve C türü yataklardan toplam kaç 100
tanesi iade edilmiştir?
A B C
A) 90 B) 105 C) 120 D) 135 E) 150
Satış adedi 600 1200 y
İade yüzdesi 7 14 12
İade adedi a 168 c

NASIL
Dairesel grafikte C türü yatak sayısını gösteren
ÇÖZÜLÜR merkez açı 120° olduğundan C türü yatak sayısı
toplam yatak sayısının 3 te 1 i kadardır.
\ Dairesel ve sütun grafiğin birilkte verildiği bu tip sorularda grafikler- y
= 1\ß ´ y = 900’dür.
den birindeki verileri diğer grafiğe istenen şekilde aktarmak önemli- 600 + 1200 + y
dir. İşlemleri hızlı ve doğru yapmak öne çıkan diğer önemli noktadır.
Soruda istenen tablodaki a ve c değerlerinin top-
lamıdır.
a = 600 .
7
= 42,
100
NASIL ÇÖZÜLMEZ c = 900 .
12
100
= 108 olup a + c = 150 dir.
Cevap E
 Metni uzun olan bu tip sorulara önyargılı yaklaşmamak gerekir. Bu ön-
yargı soruya başlamadan yenilgiyi kabul etmek anlamına gelir.

292 PROBLEMLERİN RİTMİ


TEST - 63 Grafik Problemleri

Bu testi süre tutmadan, sadece soru tipinin mantığını anlayarak doğru çözmeye çalışınız.

1. Bir çiftçinin ürettiği fındık, ceviz ve badem miktarına ait daire- 3. Bir firma sermayesini altın, borsa ve dolar olmak üzere üç alan-
sel grafik ve bu ürünlerin kurutulması hâlinde verdiği fire oranı- da değerlendirmektedir.
nı gösteren sütun grafik aşağıda verilmiştir.
Aşağıdaki sütun grafikte, bu üç yatırım alanında firmanın elde
Fire Oranı (%) ettiği yıllık değer artışlarının oranları verilmiştir.
Ceviz Değer Arşı (%)
18 Borsa
Fındık 20
15 120°
12 Dolar
Badem 100°
Ürün 10
Fındık Badem Ceviz 140° 5
Aln
Çiftçinin yetiştirdiği yaş fındık miktarı 300 kilo olup elde ettiği 0 Yarım
Aln Borsa Dolar
Türü
kuru badem miktarı 440 kilodur.
Bir yıl sonunda bu firmanın bu üç yatırım alanındaki sermaye
Buna göre, çiftçinin elde ettiği kuru ceviz miktarı, kuru fındık
varlığının dağılımı ise dairesel grafikte verilmiştir.
miktarından kaç kilo fazladır?
Bir yıl sonunda bu firmanın sermayesi 86 milyon lira arttığına
A) 679 B) 684 C) 700 D) 720 E) 729
göre, firmanın ilk durumda altın varlığı kaç milyon liradır?

A) 280 B) 275 C) 270 D) 260 E) 240

2. A, B ve C adında üç lisesi bulunan bir ilçede 2018 yılı üniversite 4. Bir öğrencinin haftalık çözdüğü soru sayılarının üç branşa göre
sınavına giren öğrenci sayısı 1440 tır. Bu liselerin sınava giren dağılımı aşağıdaki dairesel grafikte gösterilmiştir.
öğrenci sayılarının dağılımı aşağıdaki dairesel grafikte verilmiş-
Her branş için yanlış çözülen soru yüzdesi de sütun grafikte ve-
tir.
rilmiştir.
Kazanan Yüzdesi (%) Yanlış Yüzdesi (%)
B 20
110° Matemak
40
80° A
30 Fizik 15
170°
10
C Türkçe
0 Lise 0 Dersler
A B C
k

ik

e
a


Fiz
em

2018 yılı üniversite sınavlarında bu üç liseden toplam 430 öğ-



at
M

renci sınavı kazanmıştır. Her bir lisenin sınavı kazanan öğrenci-


lerinin, sınava giren öğrenci sayısına oranı yüzde olarak yukarı-
Bu öğrenci bir haftada 300 fizik sorusu çözmüş ve çözdüğü Türk-
daki sütun grafikte verilmiştir.
çe sorularında 20 yanlışı çıkmıştır.
Buna göre, C lisesinin kazanan yüzdesi kaçtır?
Buna göre, öğrencinin çözdüğü matematik sorularından kaç
A) 15 B) 18 C) 20 D) 25 E) 27 tane yanlışı çıkmıştır?

A) 75 B) 85 C) 90 D) 105 E) 135

PROBLEMLERİN RİTMİ 293


TEST
1
 Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 6 dakikadır.
 Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 331’deki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. Boy (m) 3. Bir tarım bölgesindeki yıllk yağış miktarına (kg/m2) bağlı olarak
B
hasat edilen buğday miktarının (kg/m2) doğrusal grafiği aşağı-
6 A da verilmiştir.
5
Hasat Miktarı (kg/m2)
4
3
2 8
Yıl
2 4 7
Yağış Miktarı (kg/m2)
Yukarıdaki grafikte A ve B fidanlarının boylarının yıllara göre de- 5 10
ğişimi verilmiştir.
Buna göre, metrekare başına 9 kg buğday hasadı yapılan bir
Buna göre, kaçıncı yılda fidanların boyları toplamı 17 metre sezonda bu bölgedeki yıllık yağış miktarı kaç kg/m 2 dir?
olur?
A) 11 B) 12 C) 13 D) 14 E) 15
A) 9 B) 8 C) 7 D) 6 E) 5

2. Su Yüksekliği (m) 4. Deniz Suyu Sıcaklığı

8 26
7
24
6
23
5 22
Günler 21
1. 2. 3. 4. 5. Aylar
Ağ uz
s
an

im
ıs

lül
to
ay

mm
zir

Ek
Ey
us

Yukarıdaki grafikte bir göletteki su yüksekliğinin günlere göre


M
Ha
Te

dağılımı gösterilmiştir.

I. İkinci gün su seviyesi 1 metre yükselmiştir. Yukarıdaki grafikte aylara göre bir sahil kentindeki deniz suyu sı-
caklıkları verilmiştir.
II. Üçüncü gün su seviyesi değişmemiştir.
Buna göre, sıcaklık değişiminin en çok olduğu iki ay aşağıdaki-
III. Su seviyesi en çok dördüncü gün yükselmiştir.
lerden hangisidir?
ifadelerinden hangisi ya da hangileri doğrudur?
A) Mayıs– Haziran B) Haziran – Temmuz
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
C) Temmuz – Ağustos D) Ağustos – Eylül
D) I ve III E) I, II ve III
E) Eylül – Ekim

294 PROBLEMLERİN RİTMİ


TEST
2
 Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 6 dakikadır.
 Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 331’deki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. Öğrenci Sayısı 3. A (A°)

8
6
5 4
4
B (B°)
–5 0
Not
0 1 2 3 4 5

Yukarıdaki grafik farklı yerlerde bulunan A ve B termometrele-


Bir sınıftaki öğrencilerin aldığı notların dağılımı yukarıdaki sütun
rinin birbirine bağlı değişimlerini göstermektedir.
grafikte verilmiştir.
Buna göre, A termometresi 12° gösteriyorken B termometre-
Bu sınavda sınıf ortalamasının üzerinde not alanlar başarılı sa-
si kaç dereceyi gösterir?
yıldığına göre, başarısız öğrenci sayısı kaçtır?
A) –15 B) –3 C) 7 D) 10 E) 15
A) 4 B) 6 C) 10 D) 18 E) 23

2. y 4. h (Yükseklik)
9
8
7
6
5
4
3
2
1
x
2016 2017 2018 t (Zaman)
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
Yukarıdaki sütun grafikte üç yıla ait iki verinin karşılaştırması ve-
Yukarıdaki grafikte, su ile doldurulmakta olan dik silindir biçi-
rilmiştir.
mindeki bir kuyudaki suyun yüksekliğinin zamana göre değişimi
Buna göre, bu veri ikilisi aşağıdakilerden hangisi olamaz? verilmiştir.

A) Bir ülkenin ihracat ve ithalat miktarı Birim zamanda akan suyun en çok olduğu zaman aralığı aşağı-
dakilerden hangisidir?
B) Bir firmanın gelir ve gider miktarları
C) İki şirketin kâr miktarları A) 0 < t < 3 B) 3 < t < 5 C) 6 < t < 7
D) İki müzenin ziyaretçi sayıları D) 7 < t < 9 E) 9 < t < 10
E) Bir hastanenin yıllara göre hasta sayısı

PROBLEMLERİN RİTMİ 295


TEST
3
 Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 6 dakikadır.
 Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 331’deki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. Takipçi Sayısı 3. Bir doğal gaz şirketi her aboneden sayaç bedeli olarak her fatu-
ra döneminde 15 lira, abonenin kullandığı her metreküp gaz için
t
ise 5 lira ücret almaktadır.
z
Buna göre, harcanan doğal gaz miktarı ile ödenen ücret ara-
y
sındaki değişimi gösteren grafik aşağıdakilerden hangisidir?
x
Kişi A) Ücret (TL) B) Ücret (TL)
Gül Can Eren Kerem

Yukarıdaki sütun grafikte Gül, Can, Eren ve Kerem’in sosyal med- 35


yadaki takipçi sayıları gösterilmiştir. Kerem’in takipçi sayısı Eren 25
ve Can’ın takipçi sayısı toplamı kadardır. Gül diğer arkadaşları- 15 15
nın toplam takipçi sayısının %30 u kadar takipçiye sahiptir.
Gaz Gaz
1 2 1
Buna göre Gül, Can ve Eren’in takipçi sayıları bir dairesel gra- Miktarı (m3) Miktarı (m3)
fikte gösterilse Gül’ün takipçi sayısını gösteren dilimin merkez
açısı aşağıdakilerden hangisi olur? C) Ücret (TL) D) Ücret (TL)

A) 135° B) 120° C) 110° D) 105° E) 100° 25


20
1 15

Gaz Gaz
15 20 1 2
Miktarı (m3) Miktarı (m3)

E) Ücret (TL)

2. Bir evin su, elektrik, telefon ve doğalgaz faturalarının tutarları- 10


nın dağılımı aşağıdaki dairesel grafikte verilmiştir. 5

Gaz
1 2
Miktarı (m3)
Doğalgaz
135°
Telefon
75°
Su Elektrik

• Telefon faturası, su faturasının 4 katı kadar tutara sahiptir.

• Doğalgaz faturası, elektrik faturasından 80 TL fazla tutarda-


dır.

Buna göre, su faturasının tutarı kaç TL dir?

A) 40 B) 35 C) 30 D) 25 E) 20

296 PROBLEMLERİN RİTMİ


TEST
4
 Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 6 dakikadır.
 Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 331’deki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. Bir su deposunun dibinde bulunan bir musluk sabit hızla depo- 3. Milyar Dolar
dan su boşaltmaktadır. Depodaki su miktarının zamana göre de-
ğişimini gösteren grafik aşağıda gösterilmiştir. 120

Su miktarı (litre) 100 İthalat

80 İhracat

60

40
90
20
Zaman (saat) (Yıllar)
3 4 2000 2001 2002 2003 2004
Buna göre, depo doluyken musluk açılırsa, 1 saat sonra depo-
Yukarıdaki grafikte bir ülkenin yıllara göre ithalat ve ihracat mik-
da kalan su mitarı kaç litredir?
tarının değişimi gösterilmiştir.
A) 320 B) 300 C) 280 D) 270 E) 250
Buna göre;

I. 2000-2001 yıllarında ithalat azalırken, ihracat artmıştır.

II. 2001 yılından sonra ithalatın artış hızı yavaşlamıştır.

III. İhracat ve ithalatın birbirine en yakın olduğu yıl 2004 yılıdır.

ifadelerinden hangisi ya da hangileri doğrudur?

2. Aşağıdaki grafikte hava sıcaklığına bağlı olarak bir pantolonun A) Yalnız III B) Yalnız I C) I ve III
kuruma süresi verilmiştir. D) I ve II E) I, II ve III
x: Kuruma süresi (Saat)

y: Sıcaklık (Derece)

n reel sayı olmak üzere x ile y arasında x.y = n bağıntısı vardır.


y Sıcaklık (Derece)

30

20
x .y =n
Kuruma Süresi
1 (Saat)
2

Buna göre, hava sıcaklığının 20° olduğu bir günde pantolon kaç
dakikada kurur?

A) 36 B) 40 C) 45 D) 50 E) 60

PROBLEMLERİN RİTMİ 297


TEST
5
¤ Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 5 dakikadır.
¤ Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 331’deki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. Buğday Nişastası (kg) Mısır Nişastası (kg) 3. Aşağıdaki grafikte bir bölgede 2008 ve 2012 yıllarındaki çalışan
nüfusun iş alanlarına göre dağılımı gösterilmiştir.
5 5
Çalışan nüfus (x 1000 kişi)
2012
300 2008
Buğday (kg) Mısır (kg)
8 6 250
200
Yukarıdaki doğrusal grafiklerde buğday ve mısırdan elde edile-
150
bilen nişasta miktarlarının değişimi verilmiştir.
100
Buğday
= 2\ß 50
Mısır
İş
olacak şekilde buğday - mısır karışımından 22,5 kg nişasta el- Eğim Sanayi Turizm Sağlık İleşim alanları
de edilebildiğine göre, kullanılan mısır miktarı kaç kg dır?
Buna göre,
A) 14 B) 15 C) 16 D) 18 E) 20
I. 2012 yılında çalışanların % 25’i eğitim alanında çalışmakta-
dır.

II. Çalışan nüfustaki artış oranı en fazla olan iş alanı sağlıktır.

III. 2008 ve 2012 yıllarındaki toplam çalışan sayısı aynı kalmış-


tır.

ifadelerinden hangisi ya da hangileri doğrudur?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III


2. Mehmet amcanın bahçesinde A, B ve C olmak üzere üç tür mey- D) I ve III E) Hepsi
ve ağacı bulunmaktadır.

Bu bahçedeki ağaçların dağılımı, Şekil – 1 de daire grafiği ile


Şekil – 2’de ise sütun grafiğiyle gösterilmiştir.

Mevcut (sayı)

C
c
B
120° 27
b
A
Tür
A B C
Şekil - 1 Şekil - 2

C türü ağaç sayısı B türü ağaç sayısının 2 katıdır.

Buna göre, c – b farkı kaçtır?

A) 12 B) 18 C) 20 D) 24 E) 28

298 PROBLEMLERİN RİTMİ


TEST
6
¤ Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 5 dakikadır.
¤ Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 331’deki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. Hareketleri boyunca hızları sabit olan bir otomobil ile bir otobü- 3. Gömlek satılan bir mağazada
sün yolda geçen süreye göre depolarında kalan yakıt miktarını
• 1. gün iki
gösteren grafik aşağıdaki gibidir.
• 2. gün bir
y (Litre)
• 3. gün ise üç tezgahtar çalışmıştır.
96
72 Çalışan her tezgahtar
60
48 • 1. gün 10 tane

• 2. gün 12 tane
t (Saat) • 3. gün ise 8 tane gömlek satmıştır.
2 Otobüs Otomobil
Buna göre, mağazada her günün sonunda satılan toplam göm-
Grafiğe göre, aynı anda yola çıkan bu araçların hareketlerin-
lek sayısını gösteren grafik aşağıdakilerden hangisidir?
den kaç saat sonra depolarında kalan yakıt miktarı eşit olur?

A) 9 B) 8 C) 7 D) 6 E) 5 A) Gömlek Sayısı B) Gömlek Sayısı


42 24
28 20
20 12

Gün Gün
1. 2. 3. 1. 2. 3.

C) Gömlek Sayısı D) Gömlek Sayısı


56 24
2. 32 20
Yol (km)
20 12
405
360 Gün Gün
1. 2. 3. 1. 2. 3.
315

225 E) Gömlek Sayısı


48
180
26
90
20
Zaman (Saat)
1 2 3 4 5 7
Gün
1. 2. 3.
Yukarıda yol-zaman grafiği verilen bir aracın;

• Karlı yolda, normal yoldaki hızının yarısı hızla

• Sisli havada, karlı yoldaki hızının yarısı hızla

yol aldığı bilinmektedir.

Grafiğe göre bu aracın sisli havadaki seyahat süresi, normal


yoldaki seyahat süresinin kaç katıdır?

A) 3\à B) 2\ß C) 1\ß D) 1\à E) 1\â

PROBLEMLERİN RİTMİ 299


TEST
7
¤ Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 4 dakikadır.
¤ Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 331’deki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. Aşağıda A ve B bitkilerinin boylarının zamana göre değişimine 3. Aynı noktadan, aynı anda ve aynı yöne doğru hareket eden iki
ilişkin iki doğrusal grafik verilmiştir. otomobilin 4 saat boyunca hızlarını gösteren grafikler aşağıda
gösterilmiştir.
Boy (cm)
B Hız (km/sa)
A
25 80
20 60
40
Zaman (yıl)
0 1
Zaman
Grafiğe göre, 15 yıl sonra bu bitkilerin boylarının farkı kaç 1. 2. 3. 4.
cm’dir?
Hız (km/sa)
A) 5 B) 15 C) 60 D) 70 E) 75
90

60
40

Zaman
1. 2. 3. 4.

Buna göre, ilk hareketlerinden 4 saat sonra iki otomobil ara-


sındaki uzaklık kaç km’dir?

A)140 B) 50 C) 60 D) 70 E) 80
2. Aşağıdaki 1. grafik sütten elde edilen yoğurt miktarını, 2. grafik
ise yoğurttan elde edilen ayran miktarını göstermektedir.

Yoğurt miktarı (kg) Ayran miktarı (L)

3,5
2,5

Süt Yoğurt
5 1
miktar (L) miktar (kg)
Grak - 1 Grak - 2

Buna göre, pikniğe giden bir öğrenci grubuna gerekli olan 35


litre ayran için kaç litre süt kullanılmalıdır?

A) 10 B) 12,5 C) 13 D) 17,5 E) 20

300 PROBLEMLERİN RİTMİ


TEST
8
¤ Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 4 dakikadır.
¤ Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 331’deki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. 24 kişilik bir sınıfta serbest etkinlik saatinde oynanacak oyun ile 3.


ilgili bir oylama yapılmıştır. Oylamaya tüm sınıf katılmış olup oy
çokluğu futbolda sağlanmıştır.

Buna göre yapılan oylama soncunu gösteren daire grafiğinde


futbol oyununu isteyen öğrencileri gösteren daire diliminin
merkez açısı kaç derece olabilir?

A) 290 B) 280 C) 270 D) 260 E) 250

Yukarıda, bölgelere göre 2019 şubat ayı alansal yağışların nor-


malleri ve geçen yıl ile karşılaştırılmasının yapıldığı sütun grafi-
ği verilmiştir.

2. Asya her ay düzenli olarak tasarruf hesabına eşit miktar para ya- Grafikteki bilgilere göre, aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
tırmayı planlamıştır. 6 ay boyunca Asya’nın tasarruf hesabına ya-
tırdığı para miktarı ile planladığı para miktarı farkını gösteren A) 2019 Şubat ayı yağış miktarı en çok olan bölge Akdeniz Böl-
grafik aşağıdaki gibidir. gesidir.
B) 2018 şubat ayı yağış miktarı sadece Marmara Bölgesi’nde
Para miktarı farkı (TL) normalin üzerindedir.
C) 2019 şubat ayında sadece iki bölgede yağış normalin üze-
140
rinde gerçekleşmiştir.
D) En az yağış alan bölge İç Anadolu Bölgesi’dir.
80 E) Son iki yılın şubat ayında yağışların arttığı bölge sayısı 5’tir.

3 4 6
Zaman (ay)
1 2 5

– 60

– 110

Örneğin; Asya 1. ay planladığı para tutarından 80 TL fazla, 4. Ay


110 TL az yatırmıştır. Asya’nın ilk dört ayda planına göre hesa-
bında olması gereken para miktarı hesapta bulunan paradan 40
TL fazla olup 6 ay sonunda hesabında bulunan para miktarı pla-
nına göre hesabında olması gereken para miktarına eşittir.

Buna göre Asya 5. Ay hesabına planladığı tutardan kaç TL faz-


la para yatırmıştır?

A) 90 B) 100 C) 110 D) 120 E) 130

PROBLEMLERİN RİTMİ 301


TEST
9
¤ Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 3 dakikadır.
¤ Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 331’deki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. Bir mağazanın deposunda A, B, C ve D olmak üzere dört çeşit 3. Kemal’in kurutmak için aldığı toplam 90 kilogramlık kayısı, incir
ürün vardır. Aşağıdaki dairesel grafiklerin birincisinde depodaki ve erik meyvelerinin ağırlıkça dağılımı 1. grafikte, kurutulduktan
ürünlerin toplam sayısının; ikincisinde ise depodaki ürünlerin sonra toplam 60 kilograma düşen meyvelerin ağırlıkça dağılımı
toplam ağırlığının ürün çeşidine göre dağılımı gösterilmiştir. 2. grafikte gösterilmiştir.

A B A B Erik İncir
İncir 120° Erik 150°
120° 150°
75° D 75° 80°
75° C 95°
Kayısı Kayısı
D C

1. grak 2. grak
1. grak 2. grak
Buna göre kurutulunca bu meyvelerin ağırlıklarının hangi oran-
Bir B ürününün ağırlığı, bir A ürününün ağırlığının kaç katıdır? da azaldığı aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiş-
tir?
A) 6\á B) 3\Ş C) 2 D) 3 E) 5
Kayısı İncir Erik

A) 1\â 1\à 1\ß

B) 1\à 3\ä 1\ß

C) 1\à 1\ß 1\â


2. Bir mobilyacıda mavi, sarı ve yeşil koltuklar bulunmaktadır.
D) 1\à 1\á 1\ä
Bu koltuklardan aynı renkte olan her bir koltuk aynı fiyattadır.
Aşağıdaki dairesel grafiklerin birincisinde bu koltukların sayıla-
E) 1\ß 1\à 1\ä
rının dağılımı, ikincisinde ise toplam fiyatlarının renklere göre
dağılımı verilmiştir.

Sarı
Sarı
80°
180°
160° 135°
Yeşil Yeşil
Mavi Mavi

Grak 1 Grak 2

Mavi koltukların toplam fiyatı bir yeşil ile bir sarı koltuğun top-
lam fiyatının 36 katıdır.

Buna göre, bu mobilyacıdaki tüm koltukların sayısı kaçtır?

A) 198 B) 184 C) 170 D) 164 E) 156

302 PROBLEMLERİN RİTMİ


TEST
10
¤ Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 3 dakikadır.
¤ Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 331’deki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. Bir çiftlikteki koyun, keçi ve ineklerin dağılımı 1. grafikte, bu hay- 3. Emre’nin A ve B bankalarındaki vadesiz hesaplarında sırasıyla
vanların yavruları olan kuzu, oğlak ve buzağıların dağılımı 2. gra- 150 bin ve 50 bin TL’si vardır. Emre 6 ay boyunca her ay;
fikte verilmiştir.
• A bankasındaki hesabından 10 bin TL çekmiş

• B bankasındaki hesabına 20 bin TL yatırmıştır.


Koyun Keçi Kuzu
Oğlak Buna göre, Emre’nin A ve B bankalarındaki toplam parasının
96° 72° 108°
aylara göre değişimini gösteren çizgi grafiği aşağıdakilerden
180° hangisidir?
İnek
Buzağı
A) Toplam Para (bin TL) B) Toplam Para (bin TL)
1. Grak 2. Grak
200 240
• Doğum yapan hayvanların hepsinin tek yavrusu olmuştur.
200
• Keçilerin %40’ı yavrulamıştır.
Zaman Zaman
6. ay 6. ay
• Koyun sayısı, buzağı sayısından 20 fazladır. (ay) (ay)

Buna göre, oğlak sayısı kaçtır?


C) Toplam Para (bin TL) D) Toplam Para (bin TL)
A) 32 B) 30 C) 28 D) 24 E) 20
260

200 200

Zaman Zaman
6. ay 6. ay
(ay) (ay)

E) Toplam Para (bin TL)


2. Kum miktarı (gram)
260

80
Zaman
6. ay
60 (ay)

Zaman (saniye)
0 4
Şekil – 1 Şekil – 2

Şekil – 2”deki doğrusal grafik, Şekil – 1’deki kum saatinin üst böl-
mesinde kalan kum miktarının, zamana bağlı değişimini göster-
mektedir.

Kum saatinin alt bölmesindeki kum miktarı, üst bölmesindeki


kum miktarının 3 katı olduğunda başlangıçtan itibaren kaç sa-
niye geçmiştir?

A) 6 B) 8 C) 10 D) 12 E) 14

PROBLEMLERİN RİTMİ 303


TEST
11
¤ Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 3 dakikadır.
¤ Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 331’deki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. Bir soru bankasını çözmeye başlayan bir öğrenci her gün aynı 3. A B
sayıda soru çözmektedir. Bu öğrencinin çözdüğü soru sayısı ile 20 D1 10 D2
kalan soru sayısı arasındaki ilişki aşağıdaki grafikte gösterilmiş-
tir. A ile B şehirleri arasındaki yol üzerinde D1 ve D2 gibi iki dinlen-
Soru Sayısı me tesisi vardır.

|AD1| = 20 km,
1080 Çözülen |D1D2| = 10 km,

|AD1| > |D2B| dir.


Kalan Buna göre, A dan B ye kadar sabit hızla gidecek olan bir oto-
Gün büsün D1 ve D2 dinlenme tesislerine olan uzaklıkları toplamı-
6 nın zamana göre değişimini gösteren grafik aşağıdakilerden
Grafiğe göre, öğrenci soruların 1\ß ünü kaç günde bitirmiştir? hangisidir?

A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 8 A) Uzaklık (km) B) Uzaklık (km)


50 50

20 20

2. Bir hastanın kullandığı ilaçların günlük doz miktarları aşağıdaki Zaman Zaman
1
sütun grafiğinde verilmiştir.
C) Uzaklık (km) D) Uzaklık (km)
Doz (mg/gün)
50 50
500 10 10

x Zaman Zaman
100
E) Uzaklık (km)
İlaç
Vitamin Anbiyok Krem
50
Bu ilaçların günlük doz miktarlarının dairesel grafiği de aşağıda-
ki gibidir. 10
Zaman

Anbiyok

40°
Vitamin Krem

Buna göre, alınan vitaminin günlük dozu kaç mg dır?

A) 180 B) 200 C) 240 D) 300 E) 400

304 PROBLEMLERİN RİTMİ


TEST
12
¤ Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 2 dakikadır.
¤ Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 331’deki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. Aşağıda birer kilogram kabuklu ceviz, kabuklu fındık ve kabuklu 2. Kilogram Maliye (TL)
fıstıktan elde edilen kabuksuz kuru yemiş miktarlarının türleri-
8
ne göre dağılımı 1. grafikte verilmiştir. Bu kabuksuz kuru yemiş-
ler, 2. grafikte verilen oranlarda kullanılarak bir kuru yemiş ka- 7
rışımı hazırlanacaktır. 6
Kabuksuz kuru yemiş y=5
miktarı (kg) sk
0,9 Alınan Adet
ceviz 120° 10 20 40
0,7 80°
0,6
em 100° Yukarıdaki grafikte satın alınan limon sayısına göre limonun kg
0,4 ndık maliyeti gösterilmiştir. Grafik y = 5 doğrusu ile kesişmemektedir.
bad

Tür
Buna göre,
k
k
m
viz


de

s
ce

n

2. grak
ba

I. Her 10 adet fazla limon alımında kg maliyeti 1 TL azalmak-


1. grak tadır.
Buna göre, II. Ne kadar çok sayıda limon alınırsa alınsın limonun kg fiyatı
I. Kabuksuz kuru yemiş karışımından 9 kilogram hazırlamak 5 TL olamaz.
için, 5 kilogram kabuklu ceviz gereklidir. III. 10 adet yerine 40 adet limon alınırsa kg bazında %25 daha
II. 36 kilogramlık bir kabuksuz kuru yemiş karışımı için en çok az ücret ödenmiş olur.
kabuklu ceviz kullanılmıştır. ifadelerinden hangisi ya da hangileri doğrudur?
III. Kabuklu bademin ağırlıkça % 30’u kabuktur. A) Yalnız I B) I ve II C) Yalnız II
ifadelerinden hangisi ya da hangileri doğrudur? D) I ve III E) II ve III
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) I ve II E) I, II ve III

PROBLEMLERİN RİTMİ 305


TEST
13
¤ Bu testi çözerken süre tutmak isterseniz, sizin için önerilen süre 3 dakikadır.
¤ Bu konuya dair genel ölçme - değerlendirmenizi yapmak isterseniz sayfa 331’deki forma “D / Y / B / N / Süre”
verilerinizi giriniz.

1. Alınan Yol (km) 3. Aşağıdaki grafikte iki farklı yerleşim yerindeki 5 günlük ortala-
ma hava sıcaklıkları verilmiştir.
450
300 Hava sıcaklığı (°C)

200 Tokat
30
100 Yozgat
28
Süre (Saat) 26
1 2 4 6 8 10
24
Yukarıdaki grafik, yolculuk sırasında iki defa mola veren bir oto- 22
büsün aldığı yolun süreye göre değişimini göstermektedir. 20
18
Buna göre;
16
I. İlk 4 saatte otobüs 200 km yol gitmiştir. 14
12
II. 8. ve 10. saatler arasında otobüs en yüksek ortalama hızla
10
yol almıştır.
Günler
III. Birinci molanın başlangıcı ile ikinci molanın bitimi arasında

ba
si

be

a
Sa

m
rte

am

Cu
za

rşe
6 saat süre vardır.


Pa

Ça

Pe
ifadelerinden hangisi ya da hangileri doğrudur?
Bir su firmasında pazarlamacı olarak çalışan Fikret “hava sıcak-
A) I ve III B) I ve II C) II ve III
lığı 20 °C ile 24 °C arasında (20 °C ve 24 °C dahil) her iki şehirde
D) Yalnız I E) I, II ve III de günlük 2000 şişe su satışı olmaktadır. Hava sıcaklığı ortala-
ması 24 °C’nin üzerine çıktığında satışlarımız o ilde % 50 artmak-
2. Aşağıdaki grafik 2019 yılında bir tarlaya ekilen buğday, arpa ve ta, 20 °C’nin altına düştüğünde % 50 azalmaktadır.” demiştir.
mısır oranlarını göstermektedir. Buna göre bu su firmasında yukarıdaki 5 günlük süre içerisin-
Grafik: 2019 Ekim Oranları de su satışının bir önceki güne göre toplamda artığı günlerin
oranı kaçtır?

Arpa A) 1\â B) 1\á C) 2\á D) 3\á E) 1\Ş


160°
Buğday
100°

Mısır

Tarla sahibi 2020 yılı planlamasında tarla ve arpa ekilecek alan


sabit kalacak şekilde buğday ekili alanı iki katına çıkarmayı dü-
şünmektedir.

Yapılan plana göre 2020 yılında mısır ekilecek alan 20 hektar


olacağına göre tarlanın alanı kaç hektardır?

A) 100 B) 120 C) 150 D) 180 E) 240

306 PROBLEMLERİN RİTMİ


1. Lütfen bu denemeyi kitapta yer alan diğer testleri tamamlamadan çözmeyiniz.

2. Bu testi çözerken sizin için önerilen süre 24 dakikadır.

2018 - TYT

1. 3.

2.

307 Diğer sayfaya geçiniz.


2018 - TYT

4. 6.

5. 7.

308 Diğer sayfaya geçiniz.


2018 - TYT

8. 10.

9. 11.

309 Diğer sayfaya geçiniz.


2018 - TYT

12.

310 Diğer sayfaya geçiniz.


1. Lütfen bu denemeyi kitapta yer alan diğer testleri tamamlamadan çözmeyiniz.

2. Bu testi çözerken sizin için önerilen süre 24 dakikadır.

2019 - TYT

1. 2.

311 Diğer sayfaya geçiniz.


2019 - TYT
3. 5.

4. 6.

312 Diğer sayfaya geçiniz.


2019 - TYT
7. 9.

8. 10.

313 Diğer sayfaya geçiniz.


2019 - TYT

11. 14.

12.

15.

13.

16.

314 Diğer sayfaya geçiniz.


1. Lütfen bu denemeyi kitapta yer alan diğer testleri tamamlamadan çözmeyiniz.

2. Bu testi çözerken sizin için önerilen süre 24 dakikadır.

2020 - TYT

1. 2.

3.

315 Diğer sayfaya geçiniz.


2020 - TYT

4. 6.

5.

316 Diğer sayfaya geçiniz.


2020 - TYT

7. 9.

8.

317 Diğer sayfaya geçiniz.


2020 - TYT

10. 11.

318 Diğer sayfaya geçiniz.


319

SEVİYE BELİRLEME SINAVI


Kitabın tamamını çözmeyi bitirdikten sonra “Seviye Belirleme
Sınavı”nı uygulayınız.
▶ Bu testte 20 soru yer almaktadır.
▶ Bu testi, tek oturumda, 20 dakika süre tutarak çözünüz.
▶ Testi çözmeyi tamamladığınızda sayfa 332’teki istenilen bilgileri giriniz.

1. Dört arkadaştan Ahmet ve Ali aynı yılda, Sinan Ahmet’ten 4 yıl 2. İki aşamalı bir deneme sınavının 1. aşamasında % 7’lik dilime gi-
önce ve Emre Ali’den 4 yıl sonra doğmuştur. Arkadaşlardan en ren son öğrenci 1050. sıradadır.
küçüğü en büyük olanın şimdiki yaşına geldiğinde dört arkada-
Sınavın ikinci aşamasına, birinci aşamaya katılan öğrencilerin
şın yaşları ortalaması 18 olacaktır.
% 20’si katılmamıştır.
Buna göre, aşağıdakilerden hangisi bu dört arkadaştan birinin
Buna göre, 2. aşamada 1680. sırada olan bir öğrenci yüzde kaç-
şimdiki yaşıdır?
lık dilime girmiştir?
A) 4 B) 8 C) 10 D) 12 E) 16
A) 5 B) 6 C) 8 D) 10 E) 14
SEVİYE BELİRLEME SINAVI
3. Aşağıda tabloda bir kargo firmasının teslimat yaptığı kargo sayı- 5.
sının ilçelere göre dağılımı verilmiştir.

Su

Karşıyaka

Bornova

Balçova

Toplam
Konak

Çiğli
Kargo sayısı 900 1200
% 25
Yüzde 40 15 100

Konak ilçesine teslim edilen kargo sayısı Çiğli ilçesine teslim Tuz oranı % 25 olan tuzlu su karışımının tuz oranını % 10’a dü-
edilen kargo sayısının 5 katına eşit olduğuna göre, Karşıyaka şürmek için 60 gr su ekleniyor.
ilçesine teslim edilen kargo sayısı kaçtır?
Buna göre, elde edilen yeni karışımın miktarı kaç gramdır?
A) 840 B) 908 C) 1000 D) 1020 E) 1210
A) 80 B) 100 C) 120 D) 150 E) 180

4. a gram şeker ile b gram su karıştırılarak 300 gramlık bir karışım 6. Bir işin % 20’sini bitiren bir kişi aynı hızda 2 gün daha çalışırsa
elde ediliyor. işin % 25’ini bitiriyor.

b = 2a – 33 olduğuna göre, karışımın şeker oranı yüzde kaçtır? Buna göre, bu işin yarısı kaç günde biter?

A) 30 B) 37 C) 50 D) 63 E) 65 A) 12 B) 15 C) 16 D) 20 E) 25

320
SEVİYE BELİRLEME SINAVI
7. Bir parktaki yollar aşağıdaki gibi, yarıçapları doğrusal olan dört 9.
eş yarım daireyi çevreleyen çizgilerle gösterilmiştir.

I I I

A B II II II

Bu parkta gezintiye çıkan Nurten ile köpeği A noktasından aynı


anda koşmaya başlamışlardır. Nurten A noktasından B noktası- III III III
na en kısa yoldan, köpeği ise (aynı noktadan bir kez geçmek şar-
tıyla) en uzun yoldan gelmiştir. Şekil 1 Şekil 2 Şekil 3

İkisi de aynı anda B’ye ulaştığına göre, köpeğin hızı Nurten’in Yukarıda Şekil - 1’de bir sporcu içeceği şişesinin tasarımı veril-
hızının kaç katıdır? miştir. I ve III ile gösterilen bölümlerin hacimleri eşittir.
A) ñ2 B) 2 C) o\Ş D) p E) 2p Mert, Şekil - 2’deki şişedeki içeceğin 2\ã sini içtiğinde şişede ka-
lan içecek miktarı Şekil - 3’teki gibi oluyor.

Buna göre, Mert’in içtiği içecek miktarının, tüm şişenin hacmi-


ne oranı kaçtır?

A) 2\å B) 3\ã C) 1\â D) 1\ß E) 1\à

8. 10. Bir market çalışanı markette bulunan malların sayımını yapma-


dan önce içerisinde 24 tane çikolata bulunduğunu düşündüğü
kutulardaki toplam çikolata sayısını 600 olarak hesaplamıştır.
Market çalışanı sayım sonrası çikolata sayısını olması gereken-
den 100 adet eksik hesapladığını fark edince bir kutuda bulu-
nan çikolata sayısını yanlış bildiğini fark etmiştir.

Buna göre, ilk durumda market çalışanı bir kutudaki çikolata


sayısını gerçeğinden kaç eksik olarak düşünmüştür?

A) 10 B) 8 C) 6 D) 4 E) 2

Hazal 1 paket unla her defasında kek kabının 1\ß ünü doldura-
rak aynı büyüklükteki keklerden 5 kez kek yapmıştır.

Son durumda pakette kalan un miktarı kek kabının tamamının


alacağı un miktarına eşit olduğuna göre, Hazal 1 kek yapmak
için bir paket unun kaçta kaçını kullanır?

A) ¿/ğ B) 1\ä C) 1\â D) 1\á E) 1\à

321
SEVİYE BELİRLEME SINAVI
11. Başlangıçta içlerinde aynı miktarda su bulunan A ve B havuzla- 13. Bir fırında iki boy ekmek vardır. Küçük boy ekmekler 125 gram,
rındaki su miktarlarını geçen süreye (saat) bağlı olarak gösteren büyük boy ekmekler 225 gramdır.
çizgi grafik aşağıdaki gibidir.
Tam 1250 gram ekmek alan bir müşteri en az kaç ekmek almış-
Su miktarı (m3) tır?

28 B A) 10 B) 8 C) 7 D) 6 E) 5

24 A
22
20

Geçen süre (saat)


0 1 2 3 4

Grafiğe göre,

I. Başlangıçtan 2 saat sonra iki havuzda eşit miktarda su vardır.


14. 12 vagonlu bir trenin bir vagonunda A, B ve C harfleri ile göste-
II. A havuzundaki su miktarı daima artmıştır. rilen 3 tane kompartıman ve her kompartımanda aşağıdaki gibi
III. 4. saat içinde B havuzundaki su miktarı artışı daha fazladır. numaralandırılmış koltuk düzeninde 6 tane koltuk vardır.

ifadelerinden hangileri doğrudur? Pencere Sol Sağ


A) Yalnız I B) I ve II C) Yalnız II 16 13 10 7 4 1 Pencere
D) I ve III E) II ve III
17 14 11 8 5 2 Orta

18 15 12 9 6 3 Koridor

C B A
Koridor

Vagon Planı

Yukarıdaki plan birinci vagona ait olup koltukları tarif ederken


plan üzerinde verilen bilgiler kullanılmaktadır.

Örneğin; 1 numaralı koltuk: Birinci vagon A kompartımanı sağ


12. Ayten Hanım’ın saksıda yetiştirdiği 12 tane orkide bitkisi vardır. pencere
Her saksıda bir tane orkide olup orkidelerin bazılarının üzerin- Buna göre, bu trendeki 170. koltuk aşağıdakilerden hangisi ile
de iki, diğerlerinde üç tane çiçek vardır. Bir süre sonra üzerinde tarif edilir?
üç tane çiçek olan orkideler birer çiçeğini düşürmüş, üzerinde
iki tane çiçek olan orkideler birer tane daha çiçek açmıştır. A) 8. vagon A kompartımanı sol koridor
B) 9. vagon C kompartımanı sağ pencere
Son durumda toplam çiçek sayısı 4 azaldığına göre son durum-
C) 9. vagon B kompartımanı sağ orta
da orkidelerdeki toplam çiçek sayısı kaç olmuştur?
D) 10. vagon B kompartımanı sol koridor
A) 22 B) 24 C) 26 D) 28 E) 30 E) 10. vagon B kompartımanı sağ orta

322
SEVİYE BELİRLEME SINAVI
15. Bir masaya aşağıdaki gibi karşılıklı olarak çorba kaseleri sıralan- 16. Üç tane dairesel çark eşit aralıklara bölünüp aşağıdaki gibi nu-
mıştır. Bir servis tenceresinde bulunan çorba birinci sıradan ok maralandırılmıştır.
yönünde her kâseye 5 kepçe olacak şekilde paylaştırıldığında
son servis 10. sıradaki işaretli kaseye yapılmış ve çorba bitmiş-
1 11
tir. 8 2 18 12

7 3 17 13
1 2 3 10 11 12
. . . . . . 6 4 16 14
5 15

. . . . . . 21
28 22

27 23

Buna göre her kaseye konulan çorba miktarı 4 kepçe olmuş ol- 26 24
25
saydı son servis hangi kaseye yapılırdı?

12 13 13 14 15
Bu çarklar merkezleri çakışacak şekilde üst üste konulduğun-
A) B) C) D) E)
da 6 - 17 ve 21 sayıları üst üste geldiğine göre aşağıdakilerden
hangisi üst üste gelen sayı üçlülerinden biri değildir?

A) 3 - 14 - 26 B) 7 - 18 - 22 C) 1 - 12 - 24

D) 4 - 15 - 23 E) 2 - 13 - 25

17. İki gün süren bir seminere ilk gün davetlilerin % 40’ı katılmıştır.
İkinci gün ise ilk gün katılanların % 20’si ile ilk gün katılmayanla-
rın % 40’ı katılmıştır.

Buna göre, 1. gün ve 2. gün seminere katılım sayılarının dağı-


lımı dairesel grafikle gösterilirse 2. gün katılım sayısını göste-
ren daire diliminin merkez açısı kaç dercedir?

A) 120° B) 135° C) 150° D) 160° E) 180°

323
SEVİYE BELİRLEME SINAVI
18. Aşağıdaki eşit uzunluktaki üç çubuktan birincisinden ve ikinci- 20. 10, 20, 30, 40 ve 50 puan alanların bulunduğu bir sınavdan alı-
sinden 10 cm ve 12 cm uzunluğunda birer parça kesilip kalan nan puanların öğrenci sayısına göre dağılımı aşağıdaki sütun gra-
parçalar üçüncü çubuğa eklendiğinde üçüncü çubuğun uzunlu- fikte gösterilmiştir.
ğu 158 cm olmaktadır.
Öğrenci sayısı
10 cm

1. çubuk
12 cm
2. çubuk
2
Puan
3. çubuk
Bu sınavda,

` 30 puan alanların sayısı ile 10 puan alanların sayısı eşittir.


158 cm
` En çok alınan puan 40’tır.

` 20 puan alanların sayısı, 10 ya da 30 puan alanların sayısı-


nın 2 katına eşittir.
Buna göre üçüncü çubuğun uzunluğu parçalar eklendikten son-
ra kaç cm uzamıştır? Buna göre, sınavdan 20 puanın üzerinde puan alan en az kaç
öğrenci vardır?
A) 100 B) 98 C) 96 D) 94 E) 92
A) 22 B) 21 C) 20 D) 19 E) 18
19. Aşağıda Şekil - 1’de verilen grafik Ayşe Teyze’nin yaş olarak aldı-
ğı üzüm, fındık ve dut meyvelerinin kütlelerinin dağılımını, Şe-
kil -2’deki grafik ise bu üç meyvenin kurutulduktan sonraki küt-
lelerinin dağılımını göstermektedir.

Dut
Fındık Dut
120° Fındık 80° 120°

180°
Üzüm
Üzüm

Şekil - 1 Şekil - 2
Grafiklere göre,

I. Kurutulduğunda fire oranı en yüksek meyve üzümdür.

II. Kurutulduğunda fire oranı en düşük olan meyve fındıktır.

III. Yaş dut kurutulduğunda % 50 fire vermektedir.

ifadelerinden hangileri kesinlikle doğrudur?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) I ve III E) I ve II

324
a p A n ah t a rı
Cev

Başaracağınıza bir
inansanız inanılmaz şeyler
başaracaksınız.
Sayı ve Genel Yetenek Problemleri
Toplam Soru Sayısı 209 D Y B N
Test - 1 1-A 2-D 3-A 4-D 5-B Seviye T. - 4 1-C 2-E 3-A 4-A

Test - 2 1-D 2-C 3-B 4-A Seviye T. - 5 1-D 2-D 3-D 4-C

Test - 3 1-C 2-E 3-C 4-B 5-D Seviye T. - 6 1-D 2-D 3-E 4-A

Test - 4 1-C 2-A 3-C 4-A Seviye T. - 7 1-E 2-D 3-D 4-C

Test - 5 1-B 2-A 3-D 4-C Seviye T. - 8 1-C 2-D 3-B 4-C

Test - 6 1-C 2-C 3-A 4-C Seviye T. - 9 1-C 2-C 3-A 4-A

Test - 7 1-B 2-B 3-E 4-A Seviye T. - 10 1-A 2-D 3-D 4-E

Test - 8 1-D 2-A 3-C 4-D Seviye T. - 11 1-D 2-B 3-C 4-A

Test - 9 1-D 2-C 3-A 4-C Seviye T. - 12 1-C 2-D 3-A 4-D

Test - 10 1-E 2-A 3-C 4-C Seviye T. - 13 1-D 2-B 3-B 4-D

Test - 11 1-C 2-D 3-D 4-C Seviye T. - 14 1-A 2-D 3-D 4-D

Test - 12 1-E 2-E 3-C 4-D Seviye T. - 15 1-C 2-C 3-E 4-D

Test - 13 1-A 2-A 3-C 4-D Seviye T. - 16 1-D 2-B 3-B 4-D

Test - 14 1-D 2-A 3-B 4-E Seviye T. - 17 1-A 2-E 3-E 4-C

Test - 15 1-D 2-A 3-B 4-B Seviye T. - 18 1-E 2-D 3-E 4-D

Test - 16 1-A 2-A 3-C 4-E Seviye T. - 19 1-C 2-E 3-C 4-D

Test - 17 1-B 2-E 3-D 4-D Seviye T. - 20 1-D 2-D 3-D 4-B

Test - 18 1-A 2-C 3-D 4-C Seviye T. - 21 1-D 2-E 3-D 4-E

Test - 19 1-C 2-E 3-B 4-C Seviye T. - 22 1-B 2-A 3-C 4-D

Seviye T. - 1 1-D 2-B 3-C 4-D Seviye T. - 23 1-C 2-E 3-D 4-E

Seviye T. - 2 1-A 2-A 3-D 4-A Seviye T. - 24 1-A 2-E 3-B 4-D

Seviye T. - 3 1-D 2-B 3-C 4-D Seviye T. - 25 1-C 2-E 3-C 4-E
Seviye T. - 26 1-E 2-D 3-C 4-D Seviye T. - 30 1-D 2-A 3-C

Seviye T. - 27 1-E 2-C 3-C 4-C Seviye T. - 31 1-E 2-E 3-B

Seviye T. - 28 1-E 2-E 3-C 4-D Seviye T. - 32 1-D 2-B 3-A 4-B

Seviye T. - 29 1-D 2-A 3-C Seviye T. - 33 1-B 2-E 3-B 4-B

Kesir Problemleri
Toplam Soru Sayısı 92 D Y B N
Test - 20 1-B 2-B 3-E 4-A Seviye T. - 5 1-B 2-D 3-B 4-C

Test - 21 1-C 2-E 3-E 4-E Seviye T. - 6 1-E 2-E 3-D 4-D

Test - 22 1-C 2-C 3-B 4-A Seviye T. - 7 1-B 2-E 3-C 4-E

Test - 23 1-D 2-C 3-A 4-E Seviye T. - 8 1-C 2-D 3-C 4-A

Test - 24 1-C 2-B 3-D 4-B Seviye T. - 9 1-D 2-B 3-E 4-E

Test - 25 1-A 2-D 3-B 4-E Seviye T. - 10 1-D 2-E 3-A 4-B

Test - 26 1-B 2-E 3-C 4-B Seviye T. - 11 1-E 2-E 3-B 4-C

Test - 27 1-B 2-A 3-D 4-C Seviye T. - 12 1-A 2-D 3-A 4-D

Seviye T. - 1 1-A 2-D 3-E 4-A Seviye T. - 13 1-A 2-C 3-E 4-A

Seviye T. - 2 1-A 2-E 3-C 4-C Seviye T. - 14 1-C 2-B 3-C 4-A

Seviye T. - 3 1-A 2-D 3-D 4-D Seviye T. - 15 1-A 2-B 3-D 4-E

Seviye T. - 4 1-C 2-E 3-A 4-B


Yaş Problemleri
Toplam Soru Sayısı 79 D Y B N
Test - 28 1-B 2-A 3-D 4-C Seviye T. - 4 1-E 2-B 3-D 4-B

Test - 29 1-C 2-A 3-D 4-B Seviye T. - 5 1-A 2-C 3-D 4-D

Test - 30 1-D 2-E 3-C 4-A Seviye T. - 6 1-D 2-D 3-C 4-C

Test - 31 1-C 2-E 3-E 4-C Seviye T. - 7 1-C 2-B 3-D 4-A

Test - 32 1-B 2-A 3-C 4-D Seviye T. - 8 1-A 2-E 3-A 4-A

Test - 33 1-D 2-B 3-B 4-C Seviye T. - 9 1-D 2-E 3-A 4-D

Test - 34 1-B 2-A 3-A 4-B Seviye T. - 10 1-D 2-E 3-D

Seviye T. - 1 1-D 2-B 3-C 4-B Seviye T. - 11 1-B 2-B 3-C 4-E

Seviye T. - 2 1-D 2-E 3-D 4-B Seviye T. - 12 1-D 2-E 3-C 4-E

Seviye T. - 3 1-A 2-B 3-D 4-D Seviye T. - 13 1-C 2-E 3-B 4-A

İşçi Problemleri
Toplam Soru Sayısı 80 D Y B N
Test - 35 1-B 2-C 3-C 4-E Seviye T. - 2 1-D 2-D 3-B 4-C

Test - 36 1-D 2-C 3-E 4-D Seviye T. - 3 1-D 2-C 3-D 4-B

Test - 37 1-A 2-B 3-C 4-C Seviye T. - 4 1-B 2-A 3-B 4-D

Test - 38 1-C 2-E 3-E 4-D Seviye T. - 5 1-C 2-A 3-D 4-A

Test - 39 1-A 2-C 3-D 4-E Seviye T. - 6 1-D 2-D 3-C

Test - 40 1-D 2-A 3-C 4-D 5-C Seviye T. - 7 1-A 2-E 3-A 4-C

Test - 41 1-A 2-C 3-C 4-C Seviye T. - 8 1-A 2-E 3-B 4-D

Test - 42 1-C 2-C 3-C 4-C Seviye T. - 9 1-A 2-E 3-E 4-E

Test - 43 1-B 2-A 3-E 4-C Seviye T. - 10 1-C 2-C 3-C 4-B

Seviye T. - 1 1-D 2-B 3-A 4-C Seviye T. - 11 1-B 2-E 3-B 4-B
Hız Problemleri
Toplam Soru Sayısı 95 D Y B N
Test - 44 1-B 2-A 3-E 4-A Seviye T. - 6 1-E 2-C 3-E 4-B

Test - 45 1-B 2-E 3-C 4-A Seviye T. - 7 1-C 2-C 3-A 4-C

Test - 46 1-B 2-E 3-C 4-D Seviye T. - 8 1-A 2-E 3-E 4-B

Test - 47 1-B 2-B 3-A 4-C Seviye T. - 9 1-D 2-D 3-C 4-B

Test - 48 1-E 2-C 3-E 4-A Seviye T. - 10 1-C 2-B 3-A 4-C

Test - 49 1-B 2-E 3-A 4-A Seviye T. - 11 1-C 2-A 3-A 4-B

Test - 50 1-B 2-E 3-C 4-A Seviye T. - 12 1-D 2-D 3-B 4-E

Seviye T. - 1 1-B 2-D 3-D 4-D Seviye T. - 13 1-B 2-D 3-D 4-B

Seviye T. - 2 1-A 2-A 3-E 4-C Seviye T. - 14 1-A 2-D 3-B 4-C

Seviye T. - 3 1-E 2-E 3-E 4-A Seviye T. - 15 1-B 2-B 3-D 4-C

Seviye T. - 4 1-D 2-A 3-A 4-E Seviye T. - 16 1-D 2-D 3-E

Seviye T. - 5 1-D 2-C 3-C 4-C Seviye T. - 17 1-A 2-D 3-D 4-D
Yüzde Problemleri
Toplam Soru Sayısı 81 D Y B N
Test - 51 1-C 2-B 3-E 4-C Seviye T. - 6 1-B 2-D 3-A 4-D

Test - 52 1-B 2-D 3-E 4-B Seviye T. - 7 1-C 2-A 3-D 4-D

Test - 53 1-A 2-C 3-E 4-A Seviye T. - 8 1-E 2-D 3-C 4-C

Test - 54 1-A 2-C 3-E 4-E Seviye T. - 9 1-B 2-C 3-B 4-B

Test - 55 1-D 2-C 3-D 4-C Seviye T. - 10 1-B 2-D 3-D

Test - 56 1-E 2-B 3-B 4-A Seviye T. - 11 1-C 2-D 3-E 4-C

Seviye T. - 1 1-C 2-B 3-C 4-E Seviye T. - 12 1-A 2-A 3-A

Seviye T. - 2 1-A 2-B 3-C 4-D Seviye T. - 13 1-A 2-C 3-E 4-D

Seviye T. - 3 1-D 2-D 3-E 4-B Seviye T. - 14 1-B 2-C 3-C

Seviye T. - 4 1-A 2-D 3-C 4-D Seviye T. - 15 1-D 2-B 3-D 4-E

Seviye T. - 5 1-A 2-B 3-A 4-D

Karışım Problemleri
Toplam Soru Sayısı 55 D Y B N
Test - 57 1-A 2-C 3-A 4-C Seviye T. - 5 1-A 2-E 3-B 4-D

Test - 58 1-B 2-C 3-D 4-E Seviye T. - 6 1-C 2-D 3-B 4-D

Test - 59 1-C 2-E 3-A 4-C Seviye T. - 7 1-D 2-A 3-A 4-C

Seviye T. - 1 1-E 2-E 3-B 4-D Seviye T. - 8 1-D 2-A 3-D 4-E

Seviye T. - 2 1-E 2-B 3-B 4-B Seviye T. - 9 1-E 2-B 3-E 4-D

Seviye T. - 3 1-C 2-D 3-C 4-A Seviye T. - 10 1-A 2-E 3-C

Seviye T. - 4 1-C 2-E 3-C 4-B Seviye T. - 11 1-E 2-D 3-E 4-C
Grafik Problemleri
Toplam Soru Sayısı 56 D Y B N
Test - 60 1-A 2-A 3-E 4-D Seviye T. - 6 1-D 2-B 3-C

Test - 61 1-E 2-C 3-B 4-C Seviye T. - 7 1-D 2-E 3-D

Test - 62 1-A 2-C 3-C 4-B Seviye T. - 8 1-C 2-B 3-E

Test - 63 1-E 2-D 3-A 4-D Seviye T. - 9 1-E 2-A 3-B

Seviye T. - 1 1-B 2-C 3-E 4-D Seviye T. - 10 1-D 2-D 3-C

Seviye T. - 2 1-D 2-E 3-D 4-C Seviye T. - 11 1-C 2-D 3-C

Seviye T. - 3 1-A 2-A 3-D Seviye T. - 12 1-E 2-E

Seviye T. - 4 1-D 2-C 3-D Seviye T. - 13 1-A 2-B 3-B

Seviye T. - 5 1-D 2-B 3-A


ÖSYM - 2018 TYT
Toplam Soru Sayısı 12 D Y B N
1-D 2-E 3-E 4-E 5-D 6-A 7-E 8-E 9-A 10-D
11-A 12-A

ÖSYM - 2019 TYT


Toplam Soru Sayısı 16 D Y B N
1-E 2-B 3-C 4-C 5-D 6-D 7-A 8-D 9-E 10-E
11-C 12-D 13-C 14-B 15-C 16-B

ÖSYM - 2020 TYT


Toplam Soru Sayısı 11 D Y B N
1-C 2-A 3-D 4-C 5-D 6-B 7-C 8-E 9-E 10-E 11-D

Düzey Belirleme Sınavı


Toplam Soru Sayısı 20 D Y B N
1-B 2-A 3-E 4-A 5-C 6-C 7-D 8-B 9-D 10-A
11-D 12-C 13-B 14-D 15-B 16-C 17-B 18-E 19-D 20-D

Seviye Belirleme Sınavı


Toplam Soru Sayısı 20 D Y B N
1-C 2-E 3-D 4-B 5-B 6-D 7-C 8-B 9-C 10-D
11-D 12-D 13-D 14-E 15-B 16-D 17-D 18-B 19-E 20-E
333 Bu sayfayı nasıl kullanacağını öğrenmek için
QR kodu okutabilirsin.

GELİŞİM KONTROL TABLOSU


Düzey Belirleme Sınavı Seviye Belirleme Sınavı

SORU Tarih: . . . . . / . . . . . / . . . . . Tarih: . . . . . / . . . . . / . . . . .


D Y B D Y B
İçerik / Kazanım Adı Toplam Net Toplam Net
Yaş Problemleri D Y B D Y B
Yüzde Problemleri
Yüzde Problemleri
Karışım Problemleri
Karışım Problemleri
İşçi Problemleri
Hız Problemleri
Kesir Problemleri
Kesir Problemleri
Sayı ve Genel Yetenek Problemleri
Grafik Problemleri
Sayı ve Genel Yetenek Problemleri
Sayı ve Genel Yetenek Problemleri
Sayı ve Genel Yetenek Problemleri
Sayı ve Genel Yetenek Problemleri
Sayı ve Genel Yetenek Problemleri
Sayı ve Genel Yetenek Problemleri
Grafik Problemleri
Sayı ve Genel Yetenek Problemleri
Grafik Problemleri
Grafik Problemleri

You might also like