İMMÜNOLOJİ

1
2
 CD4+ T lenfositler

 Sellüler ve hümoral immünitede major rol

oynarlar
 Periferik kandaki lenfositlerin % 60-70’i T
lenfosittir
 Lenf nodunda parakortikal, dalakta
periarterioler lokalizasyondadır
 Spesifik bir antijen bağlayıcı bölgeye (TCR)
sahiptirler
 Yüzeylerinde CD proteinleri vardır(cluster
diferentiation)
3
4
T lenfositlerin %60'ında CD4,
%30'unda ise CD 8 bulunur.

Yetişkin bireyde CD4/CD8 lenfosit

oranı 2/1 dir.

5
CD4 hücrenin TCR’ü, antijen
prezentasyonu yapan hücrelerin
yüzeyinde bulunan MHC Class II
molekül kompleksine bağlı olan
antijenlere bağlanır ve T lenfosit
fonksiyonunu ancak böyle
gerçekleştirebilir.

6
7
CD4 + Lenfositler 2 alt guruba ayrılır.

1- Memory cell (TH1 CD 4+)

2- Helper hücreler (TH2 CD4+)

8
CD4+ T2 hücreleri (helper) sitokinleri
salgılayarak immun sistemin diğer
hücrelerini
(Plazma hücreleri, Makrofajlar, Naturel
killer, Sitotoksik T hücreleri)
aktive eder.

9
 CD8+ T HÜCRELER
Fonksiyonlarını Class I MHC molekülleri ile
bağlanarak yapabilirler.

Viruslar, viruslarla infekte hücreler ve tümör

hücrelerine direkt sitotoksik etkiyle öldürür.

Sitotoksik ve süpresör olarak 2 alt grupları

vardır.

10
 Sitotoksik apopitozis
T hücreleri
 Süpresor T hücreleri immün
supresyon yapar

11
Aşağıdaki antijen reseptörlerinden hangisi B lenfositleri
için özgüllük gösterir?( N 2002)

a) CD3
b) CD4
c) CD8
d) CD16
e) CD20

12
 B lenfositler

 Periferik kandaki lenfositlerin %10-20 sidir

 LN larında kortekste, dalakta beyaz
pulpada bulunurlar.
 Uyarı sonucu Ig sentezleyen Plazma
hücrelerine dönüşürler.
 Ig M, B hücre yüzeyinde bulunur ve B
hücresinin antijen bağlayıcı reseptörünü
oluşturur (BCR).
 Yüzeyinde CD19-CD20-CD21 bulunur.
13
Ig üreten ve yüzeyinde taşıyan hücre
aşağıdakilerden hangisidir?(N 2000)

a) B Lenfosit
b) Plazma hücresi
c) NK hücresi
d) Eozinofil
e) Mast hücresi

14
CD21 molekülü B hücre associated
protein olup kompleman
reseptörüdür.
Aynı zamanda Epstein-Barr Virus
reseptörüdür.

15
Makrofajlardan salınan hangisi molekül
T helper hücrelerine antijen sunar?
(N-2001)
a) CD4
b) CD8
c) CD3
d) MHC1
e) MHC2 

16
 MAKROFAJLAR
 Kronik iltihabın temel hücrsidir.
 Yüzeylerinde Class II MHC antijeni bulunur ve
CD4 T lenfositlere antijen prezentasyonu
yaparlar.
 İmmun gözetimde rol alır.
 Hücresel immünitede sitokinler aracılığıyla
önemli rolleri vardır.
 Hümoral immünitede de etkindirler, opsonize
edilen mikropları fagosite ederler.
 TNF  ve IL-I salgılarlar.

17
 Dentritik Hücreler
 Bu hücreler monositlerden (makrofaj) gelişir,
MHC II molekülleri taşırlar ve antijenleri T
lenfositlere prezente ederler.
 İnterdigitating hücreler (dentritik)
nonfagositik hücrelerdir. Lenfoid dokularda
ve parankimal organlarda bulunur.
 Langerhans hücreleri epidermisde bulunur.
 Folliküler dentritik hücreler dalakta ve lenf
nodlarının folliküllerinde bulunurlar. IgG Fc
için reseptörü taşır, antikora bağlı antijeni
yakalar.

18
 Natürel killer hücreleri

 Periferik lenfositlerin %10-15’sini

oluşturur.
 Tümör hücresi virus ve normal hücreleri
önceden sensitize olmaksızın lizis ederek
öldürür.
 İnhibitör reseptör MHC I’e bağlanır ve NK
hücresinin aktivitesini engeller.
 Aktivatör reseptörleri vardır.

19
 Yüzeyindeki CD16 IgG için Fc reseptörü
görevi yapar.

 Antikora bağlı sellüler sitotoksitite

(ADCC) yapar.

20
SİTOKİNLER

21
Doğal immüniteyi sağlayan sitokinler:
 İL-1
 TNF- 
 İL-6
 TİP 1 İnterferon

22
 Lenfosit gelişmesi, aktivasyon ve
diferansiasyonunda etkili olanlar
İL-2 T lenfosit çoğalmasını stimüle eder.

İL-15 Natürel killer aktivasyonu

İL-4
İL-5 B lenfosit çoğalmasını stimüle ederler

TGF-
İL-10 Lenfosit çoğalmasını engeller immün cevabı
baskılarlar.
23
 İltihap Hücrelerini Aktive eden
Sitokinler
 İnterferon  (İFN- ) : Makrofaj
 TNF-  : Lenfosit
 TNF α ve Lenfotoksin (TNF-) : Nötrofil
ve endotelyal hücreler için

24
 Lökosit hareketini
etkileyen sitokinler (kemokinler)

 IL- 5 Eotaksin
 İL-8 : nötrofil kemotaktik faktör

25
Hematopoezisi stimüle eden sitokinler

      Koloni stimüle edici faktörler,

GM- CSF ve G-CSF lenfoid ve
miyeloid öncüllerden matürasyonu
gelişimini stimüle ederler.

26
Aşağıdaki sitokinlerden hangisi mononükleer fagositik
hücrelerin güçlü bir aktivatörüdür ?(2003 N)

a) İnterferon gama
b) İnterlökin – 2
c) İnterlökin – 4
d) İnterlökin – 10
e) İnterlökin - 12

27
Aşağıdakilerden hangisi lenfokinlerin temel
kaynağıdır ? (2004 N)

a) B lenfosit
b) Folikül merkez hücresi
c) Plazma hücresi
d) Eozinofil lökosit
e) T lenfosit

28
MHC genleri hangi
kromozomda
bulunur? N-99
a)2
b)4
c)6
d)8
e )10

29
ClassI antijenler:

Bunlar NK hücrelere bağlanarak lizisi

önler. Tüm çekirdekli hücrelerde bulunur.
Yalnızca eritrositlerde bulunmaz.

30
Class II antijenler :

Başlıca antijen prezente eden

hücrelerde (APC) yani monosit,
makrofaj ve dentritik hücrelerde ve B
hücrelerinde bulunur. Vasküler endotel,
renal tübüler epitel ve fibroblastlarda da
bulunur.

31
Makrofajlar, aşağıdakilerden hangisi ile T helper
hücrelerine antijen sunarlar?(N 2001)

a) MHC 1
b) MHC 2
c) CD 4
d) CD 8
e) CD 3

32
33
 İMMÜN SİSTEM HASTALIKLARI

1-Hipersentivite hastalıkları
2-Otoimmün hastalıklar
3-İmmün Yetmezlik Hastalıkları
4-Amiloidozis

34
AŞIRI DUYARLILIK REAKSİYONLARI

35
Tablo.5-2

36
Tablo.5-2

37
Tablo.5-2

38
Tablo.5-2

39
Bir antijen ile daha önce sensitize edilmiş bir kişinin
aynı antijen ile tekrar karşılaşması durumunda mast
hücre yüzeyinde antijen-antikor etkileşmesi sonucu çok
kısa sürede gelişen hipersensitivite reaksiyonu
aşağıdakilerden hangisidir ?(2003 N)

a) Tip I
b) Komplemana bağımlı Tip II
c) Antikora bağımlı Tip II
d) Tip III
e) Tip IV

40
 TİP I HİPERSENSİTİVİTE
(ANAFLAKTOİD TİP)
 İgE aracılığı ile oluşur.
 Önceden sensitize mast hücre
yüzeyinde IgE Fab’a tutunur
 Mast hücre degranülasyonu olur
 Granüllerde hazır mediatörlere primer
mediatör denir. Bunlar anaflaksi
oluşumundan sorumludurlar.

41
 Sistemik anaflaksi
Allerjen (ilaç, serum, polisakkarit vs)
sensitize bir kişiye İV. yoldan girerse
dakikalar içerisinde yaygın hipotansiyon,
bronkospazm ve şok oluşur; kişi ölebilir.

42
Lokal (atopik)
anaflaksi: Atopi :
 Ürtiker İnhale edilen veya GIS
 Saman nezlesi yolu ile alınan
 Bronşial astım allerjenler ile oluşan
 Allerjik rinit lokalize anaflaksiye
 Allerjik konjonktivit kalıtsal yatkınlık
 Allerjik gastroenterit durumuna atopi denir.
(besin allerjisi)

43
44
Tip I hipersensitivite başlangıç
cavabında MAST hücresinden
salgılanan primer mediatörler:

1- Biyojenik aminler (histamin)

2- Enzimler (nötral ve asit proteazlar)
3- Proteoglikanlar (heparin, kondr.sülf)

45
Geç faz reaksiyonu CD4 + T lenfosit, eozinofil,
nötrofil, bazofil infiltrasyonu ile karakterizedir.

Sekonder mediatörler:

1- Lipid Mediatörler
 Lökotrienler (LB4, LC4, LD4)
 Prostaglandin (D2)
 PAF
2- Sitokinler (TNF, IL-1, IL-4, IL-5, IL- 6)

46
Mast hücrelerinden ve bazofillerden
salınan mediatörlerin etkileri

Damar geçirgenliği artar

Değişik organlardaki düz kaslar etkilenir
(bronkospazm)
Mukus sekresyonu artar

47
 Histaminin etkileri

Vazodilatasyon
Vasküler permeabilite artışı
Bronkokonstrüksiyon
Mukus sekresyon artışı
Hipotansiyon

48
TİP II HİPERSENSİTİVİTE
(ANTİKOR BAĞIMLI)

49
Tip II hipersensitivite 3 mekanizma ile oluşur.

A- Opsonizasyon ve fagositoz (Antikora

bağımlı hücresel sitotoksisite) (ADCC)
B- Kompleman ve Fc reseptör aracılı
C- Antikor aracılı hücresel disfonksiyon

50
Antikora bağımlı hücresel sitotoksisite
(ADCC)

-Transfüzyon reaksiyonları
- Eritroblastozis fetalis
- Otoimmün hemolitik anemi
- Agranülositoz
- Trombositopeni
- İlaç sonrası gelişen hemoliz

51
Akciğer alveolleri ve böbrek glomerülle-
rinde tip IV kollagene karşı antikor
gelişimi sonucu gelişen hastalık aşağı-
dakilerden hangisidir ? (2005 N)

A)  İdiopatik pulmonel fibrozis

B) İdiopatik pulmoner hemosiderozi
C) Caplan sendromu
D) Goodpasture sendromu
E) Löffler sendromu
52
Komplemana bağlı reaksiyon :
Osmotik lizis ve doku hasarı

- Glomerülonefrit
- Vasküler rejeksiyon
- Good-Pasture sendromu

53
C- Antikor aracılı selüler disfonksiyon:
- Miyastenia gravis
- Pemfigus vulgaris
- Graves hastalığı

54
 TİP III HİPERSENSİTİVİTE
(İMMÜN KOMPLEKS HASTALIĞI)

55
Hangisi Tip III hipersensitivite ile
ilişkilidir? (N-98)

a ) Mast hücresi
b ) IgE
c ) İmmun kompleks
d ) Sitotoksik hücreler
e ) ADCC

56
Kompleman aktivasyonu ve polimorf
lökosit birikimi ve
antijen-antikor depolanması ile
giden immün kompleks hastalığıdır.

57
Lokalize immün kompleks hastalığı
Glomerülonefritler(APSG, membranöz)
Vaskülitler (PAN, SLE)
Artritler
Arthus reaksiyonu

Sistemik immün kompleks hastalığı

Serum Hastalığı

58
Tip III hipersensitivite Patogenezi :

59
60
Aşağıdakilerden hangisi immun
kompleks mekanizması ile oluşmaz?
(E-98)
a ) Good Pasture sendromu
b ) Bazı akut glomerülonefrit tipleri
c ) Serum hastalığı
d ) SLE
e ) PAN

61
TİP IV (GECİKMİŞ ve HÜCRE
ARACILI) HİPERSENSİTİVİTE

62
Tip IV hipersensitivite
T hücre aracılığı ile
oluşur (nonhumoral).

Gecikmiş
ve hücresel olmak
üzere 2 tipi vardır

63
A- GECİKMİŞ TİP HİPERSENSİTİVİTE

CD4 + TH hücreleriyle
oluşur.
Morfoloji
 “Cuffing”
 Granülom
(granülomatöz
iltihap)

64
Aşağıdakilerden hangisinde, primer olarak hücresel
immünite rol oynar?(E 2000)

a) Gecikmiş tipte hipersensitivite reaksiyonu

b) Antikora bağımlı hücresel reaksiyon
c) Komplemana bağımlı hücresel reaksiyon
d) Lokal immün kompleks hastalığı
e) Sistemik anaflaksi

65
Tip IV hipersensitivite Örnekleri

        Tbc
        Fungal infeksiyonlar
        Paraziter infeksiyonlar (şistozoma)
        Sarkoidozis
        Berilyozis
        Brusellozis
        Kontakt dermatit, egzema

66
Hapten, Tip IV hipersensitivite reaksiyonunda (kontakt
dermatitte) aşağıdakilerden hangisi ile immün sisteme
taşınır?(N 2001)

a) Lenfosit
b) Monosit
c) Epiteloid
d) Langerhans hücresi
e) Mast hücresi

67
 B- Hücre aracılı sitotoksite

CD8+ T lenfositlerle oluşur.

CD8+ T hücre antikor taşıyan hücrelerde MHC
Class I antijenlerine bağlanarak aktive olur ve
hücreyi öldürür.
1-Osmotik lizis: perforin enzimi ile hedef
hücreyi perfore edip osmotik lizisle öldürebilir.
Granzim B enzimi ile apoptozise yol açar.
2- FAS-FAS ligand kompleksi ile apopitozise
yolaçabilir

68
TRANSPLANT REDDİ

69
 Hiperakut Red

Transplantasyondan sonra dakikalar içinde

görülür.
 Mikroskopi: Akut arteritis, trombüsler,
iskemik nekroz
Patogenez: Önceden varolan humoral
antikorlarla oluşur.

70
 Akut Red

 Birkaç hafta veya aylar sonra başlar.

Mikroskopi: Vaskülit ve mononükleer

hücre infiltrasyonu görülür.
Patogenez: Hücre aracılı ve hümoral
antikorlarla sitotoksisite oluşur.

71
 Kronik Rejeksiyon (red)
Transplantasyondan 4-6 ay sonra veya yıllar
sonra da oluşabilir.

Mikroskopi: İntersitisyel fibrozis, renal parankim

kaybı ve vasküler değişiklikler vardır.

Çok az miktarda intersitisyumda plazma

hücresi ve lenfosit vardır.
72
Greft versus host reaksiyonu
görülmesi en olası nakil hangisidir?
(N-2000)

a ) Otolog Kİ
b ) Ototlog kök hücre
c ) Allogenik KC nakli
d ) Allogenik böbrek nakli
e ) Allogenik KI nakli
73
Allojenik hematopoetik hücre
transplantasyonunda
oluşan
Kİ transplantasyon reddi ve
GVHD hastalığını kapsar.

74
 Greft Versus Host
Reaksiyonu (GVHR)
Transplante edilen dokunun yeterince
suprese edilemeyen, sağlıklı
immün sistem hücrelerinin, alıcının
dokularına karşı gösterdikleri
reaksiyondur.

Karaciğer, deri ve barsakta hücre

nekrozuna yolaçar.
75
 Gecikmiş tipte aşırı duyarlık ve hücre
aracılı sitotoksitite oluşur.
 Akut tabloda diare, deri döküntüleri
oluşur. Kronik formda sistemik
sklerozun deri bulguları vardır.

76
OTOİMMÜN HASTALIKLAR

77
Tablo.-5.4

78
 SLE

SLE’de immünolojik olarak nükleer

elemanlara karşı antikor oluşumu söz
konusudur. Özellikle eklem, deri,
böbrekler, seröz mebranlar ve kalp sık
tutulur.

79
SLE de hangisi olmaz? (E-98)

a ) Artralji
b ) Kelebek tarzı eritem
c ) ANA düşüklüğü
d ) Fotosensitivite
e ) Anemi 

80
SLE’de hastalığın tanısına yardımcı
olan antikor hangisine karşı gelişmiştir?
(E-92)

a ) Mitokondri
b ) Tiroglobülin
c ) Düz kas
d ) DNA
e ) Ribozom
81
Tablo.5-5

82
 SLE’de olan otoantikorlar kısaca 4
kategoride toplanır:
1.    DNA’ya karşı gelişen antikorlar
2.    Histon proteinlerine karşı gelişen
antikorlar
3.    RNA’ya bağlı nonhiston proteinlerine
karşı gelişen antikorlar
4.    Nükleole karşı gelişen antikorlar

83
 SLE için tanısal otoantikorlar

Anti çift sarmal DNA antikoru

Anti-Sm antikorlar (anti Smith):
Ribonükleoproteinlere karşı gelişen
antikorlar

84
Patogenez
 SLE Tip III aşırı duyarlılık reaksiyonu ile
oluşur.
 Glomerüllerde DNA + Anti DNA Ab
kompleksi ve kompleman bulunur.
 Serum kompleman düzeyi düşüktür.
 LE cisimleri bulunur.

85
 SLE’de Mofolojik bulgular

-Küçük arter ve arteriollerde akut

nekrotizan vaskülit oluşur.
-Deride fotosensitivite
-Kalpte perikardit, miyokardit, koroner athero.
nonbakteriyel verr. endok.(Libman-Sacks)
-Splenomegali, onion skin
-Glomerülonefrit

86
Ölüm en sık böbrek tutulumu ile oluşur.

87
 SLE’de Böbrek Tutulumunu
WHO Derecelendirmesi
Class I : Normal
Class II : Mezengial lupus GN
Class III : Fokal proliferatif GN
Class IV : Diffüz proliferatif GN *
Class V : Membranöz GN

88
89
Tüm GN tiplerinde glomerüllerde
DNA - anti DNA kompleksi birikir

inflamatuar hücre artışı, endotelyal,

mezengial ve epitelyal hücre
proliferasyonu. Bazen glomerül nekrozu.

Yarımay (Crescent) oluşumu

90
Elektron mikroskopide subendotelyal immün
kompleks birikimi.

Immüfloresanda kapiller duvarda granüler

boyanma

Wire-loops : İmmün kompleks birikimi ile

kapiller duvar kalınlaşması

91
Tablo.5-6

92
 Göz ve ağız kuruluğu ile karakterize
otoimmun hastalık hangisidir?

a ) Hashimoto tiroiditi
b ) Raynaud hastalığı
c ) Skleroderma
d ) Sjögren sendromu
e ) SLE
 
93
Sjögren Sendromu

94
Keratokonjuktivitis sicca
Kserostomi
Nazal septum perforasyonu
B hücreli lenfoma glişme riskinde artış

95
Sjögren sendromuna eşlik edebilen
otoimmün hastalıklar :

RA (en sık)
SLE
PM
S.Sclerozis
Vaskülitler
Tiroiditler

96
İnfiltratta CD4+ T lenfositler, B lenfositler
ve antikor salgılayan plazma hücreleri
görülür.
Hasar CD4+ T hücreleri ile oluşur
Duktal epitel hücreleri primer hedeftir.

97
Yüksek ve spesifik olan otoantikorlar
(ribonükleoproteine karşı)
SS-A (Ro)
SS-B (La)

98
 Mikulicz Sendromu

Bu sendromda herhangi bir nedenle

lakrimal gland ve parotis büyür.
Mikulicz Sendromu nedenleri:
Sarkoidoz
Lösemi
Lenfomalar
Diğer tümöral infiltrasyonlar

99
Genellikle kadınlarda daha sık olan,
deri tutulumu başta olmak üzere, tüm
organlarda yaygın fibrozise neden olan
kollagen doku hastalığı hangisidir?(N-97)

a ) Skleroderma
b ) Dermatomyezit
c ) Polimyozit
d ) SLE
e ) Sjogren Sendromu

100
 SİSTEMİK SKLEROZİS (S Scl)

Diffuz ve sınırlı skleroderma olarak ikiye

ayrılır:
Diffuz tip: Yaygın deri bulguları ve
visseral organlara erken yayılım.
Sınırlı tip : Yüz ve parmak derisinde
lezyon bulunur. Visseral tutulum geç olur.
İyi seyirlidir. CREST sendromu olarak
adlandırılır.
101
 CREST sendromunda bulunanlar

Calsinozis (kalsifikasyon),
Raynaud fenomeni
Eosephagus (özofagus) dismotilitesi
Sclerodaktili
Telenjiektazi

Antisentromer antikoru yüksek ve diagnostik

olan antikordur.

102
 Sistemik sklerozis
DNA Topoizomeraz 1'e karşı gelişen
Scl –70, %70-75 vakada yüksektir
ve diagnostiktir.

103
 S Scl de organlarda oluşan
değişiklikler

 Deri Bulguları:
 Üst ekstremitelerin distal kısmı, kollar,
omuz, yüz ve boyun derisi sık etkilenir.
Ellerde pençe, yüzde maske görünümü
olabilir. Parmaklarda iskemik ülserler hatta
otoamputasyonlar görülebilir.

104
105
 S Scl de organlarda oluşan
değişiklikler

GIS :En sık tutulan kısım özofagustur

Progresif atrofi, Barret özofajiti ve
hortum şeklinde atrofi,
malabsorbsiyon görülür.

106
Akciğer : Diffuz intersitisyel fibrozis, pulmoner
hipertansiyon.
Böbrek : İnterlobüler arter kalınlaşması,
malign hipertansiyon, interstisyel fibrozis
Kalp : Perikardit, miyokardiyal fibrozis

107
Geç dönem:
Özellikle el parmak uçlarında dermiste
kollagen artışı oluşur.
Epidermal atrofi, deri ekleri kaybı ve damarlarda
intima kalınlaşması hyalinizasyon görülür.
Parmakalarda sklerodaktili gelişir. Dermal
sklerotik atrofi vardır.

108
Ölüm nedeni: Malign hipertansiyon
sonucu gelişen renal yetmezlik, kardiyak,
pulmoner yetmezlik veya intestinal
malabsorpsiyondur.

109
İNFLAMATUAR MİYOPATİLER

110
İç organlarda %10-20 kanserleşmeye
giden hastalık aşağıdakilerden
hangisidir? (E-98)
a ) SLE
b ) S.Sklerozis
c ) R.Artrit
d ) Polimyozit
e ) Dermatomiyozit

111
1-DERMATOMİYOZİT
 Otoimmün kökenli inflamatuvar miyopati
 Boyun, göğüs ve ekstremitelerde simetrik
kas zayıflığı
 Hafif artmış iç organ kanser riski
(akciğer,over ve mide kanseri)
 Üst göz kapağında leylak rengi
(heliotropik) eritem, periorbital ödem
 Diz ve dirsek derisinde simetrik erode
plaklar : Grotton plakları

112
113
Dermatomyozitte t-RNA sentetaz'a karşı
gelişen antikor JO-1 otoantikoru yüksek
bulunur ve tanısaldır.

114
 2-POLİMİYOZİT

 Simetrik proksimal ekstremite kas hasarı

 Deri bulguları yoktur
 Çocuklarda oluşmaz.
 Malignitelere eşlik etme oranı çok az
veya yoktur.

Patogenez: Hasar CD8+ T lenfositlerle

oluşur.

115
 3-İNKLÜZYON - BODY MİYOZİTİS

 Diğerlerinin aksine distal kasları tutar.

 Kasın içinde berrak vakuol şeklinde
inklüzyon cisimciği vardır
 Bu inklüzyonlar amiloid boyasıyla
pozitif boyanır (beta amiloid)
 Patogenez : Hasar CD8+ T hücreleri ile
oluşur.

116
Tablo.5-7

117
İMMUN YETMEZLİK HASTALIKLARI

118
 İMMUN YETMEZLİK HASTALIKLARI

Primer İmmün Yetmezlik Sendromları (genetik)

1- X’e bağlı agamaglobulinemi
2- Ortak değişken immün yetmezlik
3- İzole Ig A yetmezliği
4- Hiper Ig M sendromu
5- Timik hipoplazi (Di George sendromu)
6- Şiddetli kombine immün yetmezlik
7- Trombositopeni ve ekzamalı immün
yetmezlik (Wiscott-Aldrich Sendromu)
8- Kompleman komponent yetmezlikleri

119
 X'e Bağlı Agammaglobülinemi
(Bruton Hastalığı)
 Pre B hücreleri B hücrelerine dönüşemez.
Plazma hücresi yoktur, antikorların tümü
serumda düşüktür.
 6.aydan itibaren infeksiyon görülme sıklığı
artar.
 Erkek bebeklerde sıktır.
 Lenf düğümleri yeterince gelişmemiştir.
 Humoral immünite bozuk, hücresel
immünite normaldir.
 Bakteriyel, viral infeksiyon sıktır
120
 Ortak Değişken (Common Variable) İmmun
Yetmezlik Sendromu

 Tüm İG tipleri eksiktir .

 B hücre matürasyonu yoktur.
 Her iki cinste de görülür.
 Rekürren piyojenik ve viral infeksiyon
sıktır.
 Otoimmün hastalık, malignite ve
lenfoma riskinde artış olur.

121
 İzole Ig A Yetmezliği
 En sık görülen immün yetmezlik formudur
 Mukozal direnç bozulur, rekürren sinopulmoner
infeksiyonlar ve diareler sıktır
 IgA sekrete eden plazma hücreleri oluşmaz.
Serum Ig A seviyesi düşüktür.
 Serum transfüzyonu anaflaksiye yolaçabilir.

122
 Hiper IgM Sendromu

 İgM yapımı normaldir, İgA, İgG, İgE

yapımı defektiftir.
 T hücreleri defektif olup B hücrelerini bu
eksik antikorları yapmaları için yeterince
uyaramazlar.
 Yetersiz opsonizasyonla piyojenik
infeksiyonlar sıktır

123
 Timik Hipoplazi
(Di George Sendromu)

 Timus konjenital olarak gelişmemiştir, lenfoid

organ ve dolaşımda T hücreleri bulunmaz.
 B hücreleri ve fonksiyonları normaldir
 Bebekler viral, fungal ve protozoal infeksiyonlara
duyarlıdır.
 3. ve 4. brankial yarıkları etkileyen konjenital
hasar vardır (timus, dudaklar, kulaklar, aort
kavsi ve paratiroidler).
 Kardiak, vasküler ve paratiroid anomalileri yoksa
Nezelof sendromu adı verilir

124
 Ağır Kombine İmmün Yetmezlik
Hastalığı (SCID)
1- X’e bağlı tip (%50-60) erkeklerde sıktır.
Sitokin ( İL-2 nin) reseptör zinciri
defektiftir.
2-Otozomal Resesif tip: Adenozin Deaminaz
enzimi eksiktir.
3-Rekombinant aktive edici genlerde
mutasyonlu OR tip
İnfantlarda tekrarlayan bakteri, virus, mantar,
kandida, pseudomans, P. Carinii, CMV ve
pseudomans gibi fırsatçı ve ağır, hayatı tehdit
eden infeksiyonlar oluşur. Kİ transplantasyonu
gerekebilir.

125
 Wiskott - Aldrich Sendromu

 X’e bağlı geçiş gösterir. Erkek çocuklarda

görülür.
 Humoral ve selüler immünite bozuk olur.
 Timus normaldir, T hücreleri giderek azalır.
Lenf nodunda parakortikal alanlar küçülür.
 Reküren infeksiyonlar, trombositopeni ve
buna sekonder gelişen hemorajiler ile
egzama bir arada olur.
 Lenfoma riski artmıştır.

126
 Kompleman Sisteminin Genetik
Bozuklukları
 Piyojenik infeksiyon sıklığı artışı C3
 Otoimmün hastalık riskinde artış C1-2-4
 Herediter Angionörotik ödem C1 est inh.
 Neisseria infeksiyon sıklığı C5-8

127
 Sekonder İmmün Yetmezlik
Nedenleri

       Şiddetli infeksiyonlar (AİDS)

      Yaygın kanserler (kemik iliği baskılanır)
      Yaşlanma
 Kemoterapi
 İrradyasyon
 İmmünsupresif tedavi
  Malnütrisyon
  Sarkoidoz , böbrek hastalıkları, Hodgkin
      

128
AIDS (KAZANILMIŞ İMMÜN
YETMEZLİK SENDROMU)

129
 AİDS için risk gurupları

 Homoseksüel veya biseksüel erkekler

İntravenöz uyuşturucu kullanıcıları
 Hemofili hastaları
 Kan ve kan ürünü alıcıları
 Heteroseksüel riskli ilişkiler
 Sağlık çalışanları

130
HIV 3 yol ile bulaşır:

1. Seksüel temas (%75)

2. Parenteral inokülasyon,
3. Transplesantal geçiş

131
Viral nef proteini; MHC I ekspresyonunu
azaltır.

132
 Patogenez

HIV ‘in iki majör hedefi vardır:

1- İmmün sistem
2 -Santral sinir sistemi

133
İmmünpatogenez:

 Primer olarak hücresel immüniteyi

etkileyen ağır immünsüpresyon oluşur.
 İmmün yetmezlik CD4+ T hücrelerinin
şiddetli kaybı ve T Helper hücrelerinin
fonksiyonlarında bozulma ile oluşur.

 CD4 hücre azalması patogenezde

kritiktir

134
AİDS virusu için hangisi reseptör
görevi görür? (E-2001)

a ) CD3
b ) CD8
c ) CD20
d ) T hücre reseptörü
e ) CD4

135
CD4 molekülü HIV için bir
“high- affinity” reseptördür.

Virus yüzeyindeki gp120 zarf proteini

CD4 molekülüne bağlanır ve CD4
taşıyan hücreleri infekte eder.

136
137
Bağlanma işlemi tamamlanınca
Gp41 proteini CD4+ hücrenin
sitoplazmik membranını perfore
eder.
Virusun koru hücre içine girer ve
genoma entegre olur. Yıllarca
hücrede kalabilir.

138
139
140
AİDS’ te fonksiyonu bozulan hücre
hangisidir?

a ) CD4+T lenfosit
b ) CD8+ T lenfosit
c ) B lenfosit
d ) Makrofaj
e ) Endotel

141
 Lenfoid dokulara yerleşen virus T
hücreleri infekte eder, rezervuar görevi
yapar. T hücrelerinin lizis, sitotoksitite
ve apopitozisle yokolması sonucu CD4/
CD8 oranı normalde 2 iken, AIDS’li
hastalarda 0.5’e yakın olur.

142
Makrofajların İnfeksiyonu
 Virus monosit ve makrofajlar içinde korunur.
 Makrofajlarla HIV vücudun çeşitli
kısımlarına taşınır.
 HIV makrofajları öldüremezse de
fonksiyonlarını bozar. Kemotaksi ve fagositoz
bozulur. Antijen sunma ve sitokinlerde azalma
olur.

143
Dentritik Hücrelerin İnfeksiyonu
 HIV mukozalardan Langerhans
hücreleriyle T hücrelerini infekte ettiği
bölgesel lenf düğümüne ulaşır ve
folliküler dentritik hücreleri rezervuar
olarak kullanır.

144
B hücreleri
B hücrelerinde paradoks olarak
hipergamaglobulinemi olur. Ancak yeni
bir antijene antikor cevabı oluşmaz.

145
146
Aşağıdaki immün sistem
fonksiyonlarından hangisi AIDS’de
beklenen bir bozukluk değildir? (2005 N)

A)  Hipogammagloblünemi
B) IL-2 üretiminde azalma
C) Hafıza T hücrelerinde azalma
D) Mitojenlere karşı poliferatif aktivitede azalma
E) Gecikmiş tip hipersensitivitede azalama

147
 İnfeksiyonlar
 P. Carinii pnömonisi vakaların çoğunda ilk
ortaya çıkış belirtisidir.
 Mukozal kandidiazis (en sık mantar)
 Dissemine sitomegalovirus infeksiyonu
 Oral ve perianal herpes simpleks
 M.tuberculosis ve atipik mycobacteriler
 Toksoplasma (SSS en sık infeksiyon)
 Kriptokok menenjiti
 Cryptosporidum veya Isospora belli
 S.pneumoniae ve H.influenzea infeksiyonları

148
AİDS te oluşan kaposi sarkomu
hangi hücrelerden gelişir?(N-95,E-95)

a ) Vasküler endotel
b ) T lenfosit
c ) B Lenfosit
d ) Melanosit
e ) Fibroblast

149
AIDS'li hastalarda deri ve mukozalarda çok sayıda
kırmızı - menekşe rengi nodül ve plaklar biçiminde
gözlenen kanser aşağıdakilerden hangisidir?(2003 E)

a) Kaposi sarkomu
b) Bazal hücreli karsinom
c) Squamöz hücreli karsinom
d) Malign melonom
e) Bowen hastalığı

150
Kaposi Sarkomu Etyoloji Patogenezi:
AIDS’te en sık fırsatçı tümördür.
KS; Vasküler kanalların primitif mezenkimal
hücrelerinden veya vasküler endotelden
gelişir.
 HIV tat proteininin KS oluşumunda rolü
vardır.
 HHV-8 de suçlanmaktadır.

151
 Non-Hodgkin Lenfomalar
 AIDS’te 2. sıklıkta oluşan tümörlerdir.
 Beyin en sık tutulan ekstranodal
bölgedir, ikinci sıklıkla GIS tutulur.
 B hücre proliferasyonuna neden olan
İL-4 seviyesi yüksektir.
 Beyin lenfomaları %50 vakada EBV
ile assosiyedir.

152
 AİDS te Oluşan Tümörler

 Kaposi sarkomu (en sık)

 Non Hodgkin lenfoma (Burkits, İmmünoblastik)
 Primer beyin lenfoması
 İnvaziv serviks uteri kanseri
 Diğer beyin tümörleri

153
 AIDSte Lenf Düğümü

 LAP
 Folliküler hiperplazi, medullada plazma
hücresi artışı , hipergammaglobülinemi
 Sinüslerde histiyosit artışı
 Tam gelişmiş AIDS tablosunda B-hücre
proliferasyonu durur ve şiddetli folliküler
involüsyon ve generalize lenfosit
azalması oluşur. Folliküller küçülür, hatta
hyalinize hale gelebilir (“brunt-out”,
tükenmiş) . Fırsatçı patojen taşıyabilir.
154
İltihabi cevap lenf nodülleri ve
ekstranodal
alanlarda seyrek ve atipik olabilir
Örneğin tüberkülozda granülom
oluşmaz.

155
 AIDS’te Santral Sinir Sistemi
Tutulumu

 Beyinde sadece mikroglialar HIV ile

infekte olurlar.

156
ADC
   Meningioensefalit
   Vakuoler
miyelopati
   Periferal nöropati,
miyopati

157
AMİLOİDOZİS

158
Amiloidin Kimyasal Yapısı:
3 majör kimyasal formu vardır.

AL (amiloid hafif zincir)

AA (amiloid assosiye protein)
β Amiloid (Transtretin= prealbümin)

159
AL; amiloid B hücre diskrazileriyle birlikte
ve immünglobulin salgılayan neoplastik
hücreler tarafından yapılır. Ig hafif (light)
zincirlerinden oluşur .

160
AA (Amiloid Asosiye Protein);
 8500 dalton m.a. nonimmünglobulin bir
proteindir.
 Başlıca SAA denilen serumda yüksek
dansiteli lipoproteinin protein
komponenti (apoprotein) olan büyük bir
prekursör proteinden gelişir.
 SSA, akut-faz reaktanı olarak davranır.
 AA proteini kronik iltihabı hastalıklarda
depolanan amiloid tipidir.

161
Transtretin: Tiroksin ve retinole
bağlanan ve onları transfer eden normal
bir serum proteinidir.

162
Uzun süre diyalize giren hastalarda
hangi tip amiloid birikimi olur?
(E-99,- N-2001)
a ) 2 – mikroglobulin
b ) Ağır zincir
c ) Transtretin
d ) Hafif zincir
e )Demir birikimi

163
Sık biriken minor amiloid tipleri
2-mikroglobulin :
 MHC class I molekülü komponentidir.
 Aynı zamanda normal bir serum proteinidir.
 Uzun süreli hemodializ hastalarınde birikir.

2-amiloid protein (A2):

 Alzheimer hastalığında serebral plaklarda ve
serebral kan damar duvarlarında depolanır.

164
Aşağıdaki hastalıklardan hangisinde, dokularda “AL”
tipi protein birikimi görülür ?(2002 E)

a) Multiple miyelom
b) Tüberküloz
c) Kronik böbrek yetmezliği
d) Alzheimer hastalığı
e) Tiroid medüller karsinomu

165
 Amiloidozise Neden Olan
İmmünosit Diskrazileri
 Bu sınıftaki amiloidozis, sistemik
dağılımdadır.
 İmmünglobulin hafif zincirleri (AL) veya
bunların fragmanları depolanır. Bu gurubun
en iyi örneği multipl miyeloma ile birlikte
olan amiloidozisdir.
 Bence Jones proteinleri MM hastanın
kanında vardır, fakat amiloidozis m.myelom
vakalarının sadece %6 -15’inde gelişir.
166
Aşağıdakilerden hangisi AL tipi amiloidoza neden olur ?
(2003 N)

a) Tüberküloz
b) Osteomyelit
c) B hücre proliferasyonu
d) Romatoid artrit
e) Ailevi akdeniz ateşi

167
Reaktif Sistemik Amiloidozis:

Bu grupta da amiloid depolanması sistemik olur.

AA proteininden meydana gelir.
Kronik iltihabi durumlara sekonder olduğuna
inanıldığından “sekonder amiloidozis”
olarak isimlendirilir.

168
 Reaktif SekonderAmiloidozis Nedenleri
 Tbc
 Kronik Osteomyelit
 Bronşiektazi
 RA* ve diğer Kollojenözler
 Ü.Colit
 Hodgkin ve diğer neoplazmlar
 FMF
 Kronik deri infeksiyonları

169
 
Amiloidozis görülmeyen hangisidir?
(N-98)

a ) A.intermitten Porfiria
b ) Sarkoidozis
c ) Hodgkin
d ) FMF
e ) Kr.Osteomyelit

170
Heredofamiyal Amiloidozis:
En iyi karakterize edilen familyal Akdeniz
ateşidir.
Yaşlılık Amiloidi:
Senil kardiyak amiloidoziste çoğu vakada
amilod fibrilleri transtretinden gelişir.

171
 Organlarda amiloid birikimi
Dalak : Sago dalağı ve lardaceous dalak.

Kalp : En karakteristik bulgu, atriumda gri-

pembe, çiğ damlası benzeri
subendokardial yükselmelerdir. Kardiyak
aritmiler kardiak amiloidozisde en önemli
ölüm nedenidir.

Gastrointestinal trakt : Tümöre benzer

kitleler görülür.
172
 Böbrekte amiloidozis

Hastalıkta en sık ve en ciddi sonuçları olan (en

sık ölüm nedeni) organ tutulumdur.
Amiloid birikimi başlıca glomerüllerde
görülür.
Dializ hastalarında (2-mikroglobulin) amiloid
depolanması en sık el bileğinde median sinir
kompresyonu ile sonlanan, karpal ligamanlarda
olur (karpal tünel sendromu).

173
AMİLOİDOZİSİN TANISI

174
Tablo.5-9

175
1-En sık görülen immün yetmezlik hastalığı
hangisidir?
İzole Ig A yetmezliği

2-Senil kardiyak amiloidozis en sık hangi

organda görülür ?
Kalpte

3- t-RNA sentetaza karşı gelişen antikor hangi

hastalığa spesifiktir ?

Jo-1 dermatomiyozitise
özgüdür
176
4-Antisentromer antikor hangi hastalık için
spesifiktir?
Sistemik sklerozis

5-Hangi immün bozuklukta tetani eşlik eder?

Di George sendromu

6-

177
 
Amiloidozis için hangisis yanlıştır?

a ) Amilaz tarafından sindirilir.

b ) Congo red ile pozitif boyanır.
c ) Bazen beta 2 mikroglobulinden
oluşur.
d ) Bazıları transtretinden oluşur.
e ) Bir kısmı atrial natriüretik faktörden
gelişir.

178
 
Aşağıdaki hangi durumda otoantikorlar
rol oynamaz?

a ) Graft-versus-host reaksiyonu
b ) Miyastenia gravis
c ) SLE
d ) Atrofik gastritli pernisiyöz anemi
e ) Tip I diabetes mellitus

179