MİKROBİYOLOJİ

TEMEL MİKROBİYOLOJİ

-Prokaryotların DNA/RNA’ları çemberseldir. (İSTİSNA = Borrelia’nınki lineer)

-Bakteri kromozomunda histon ve intron YOK!
-Prokaryotik hücre zarında sterol bulunmaz (İSTİSNA = Mycoplasma)

-Septal Mezozom = Septal’in S’si, S fazının S’si gibi düşün. Setal mezozom bakterinin bölünme
yeri.
-Lateral mezozom ise sporun geliştiği ve plazmit replikasyonunun olduğu yer.

Besiyerinde L tipi (Sahanda yumurta görüntüsü) oluşturanlar:

1-)Mycoplasma
2-) Ureoplasma
3-) L-form

Peptidoglikan yapısı:
A) Şekerler
1-)N-asetil muramik asit (KLAMİDYADA YOK!!!)
2-)N-asetil glukoz amin
B) Peptitler
1-)L-alanin
2-)D-alanin
3-)D-glutamik asit

Ayrıca L-lisin ve Pentaglisin ---- > gram (+)

mezodiamino pimelik asit ---- > gram (-) ---- > İSTİSNA: MEZODİAMİNO PİMELİK ASİT
bulunan gram (+) = CORYNOBACTERIUM DIPHTERIA

Dış membran sadece gram (-)’te bulunur.

Dış membran proteini omp ----- > Bakteriyofaj ve seks pilusu için reseptör görevi görür.

Dış zar alkol ve asetonla parçalanabilir.

Gram (-) bakterilerdeki lipopolisakkarit = ENDOTOKSİN

Kromozomla kodlanır.

3 kısmı var:
1-) Lipid A ----- > endotoksinin toksik etkilerinden sorumlu
2-)Kor polisakkarit ---- > tüm gram (-)’lerde aynı
3-) Polisakkarit ----- > O somatik antijen. Ig M sınıfı antikor yanıtına sebep olur. Gram (-)
bakterilerin tiplendirilmesnde kullanılır, tür spesifiktir.

Teikoik asit özellikleri

-Sadece gram (+)’lerde var
-Gliserol fosfat ve ribitol fosfat yapılıdır.
-Gram (+) bakterilerin yüzey antijenitesini sağlar.
-Faj için reseptör bulundurur ve adhezyona aracılık eder.
Lipoteikoik asitte ---- > Sadece ribitol fosfat bulunur!!

Gram (-) ‘ler vankomisine dirençlidir --- > İSTİSNA: Moraxella, flavobacterium, acinetobacter

ARB boyanan mikroorganizmalar

BAKTERİ PARAZİT
Mycobacterium Cryptosporidium parvum
Nokardiya İsospora belli
Corynobacterium diftheria Cyclospora belli
Rhodococcus Equii Microsporadia
Legionella micdadei Ekinokok protoskolekslerinin dikenleri

Pili ;
2 önemli fonksiyonu var;
1-) Bakterilerin yüzeye tutunması (ADHEZYON)
N.gonorrhea
Üropatojen E.coli ‘nin en önemli virülans faktörleridir.
2-) Sex pilusları. Konjugasyonla genetik materyal aktarımı.

Flagella;
H antijeni olarak bilinir.
Buna karşı oluşan antikorlar IgG yapıdadır.
Flagella, tannik asit tuzları ile boyanır!

Kapsül;
Kapsül polisakkarit yapıdadır. İstisna:
-Bacillus anthracis ---- > D-glutamik asit
-Yersinia pestis --- > F1 kapsüler protein

Kapsüler bakteri enfeksiyonlarında tanı;

-Çini mürekkebi veya musikarmin boyası
-Quellung testi (Kapsül şişme reaksiyonu)
-Lateks aglutinasyonu

Kapsüllü bakteriler besi yerinde Mukoid (M tipi) koloni oluşturur

Bazı kapsüller;
-Menenjit yapan E.coli ---- > K1 kapsül
-S.pyogenes --- > Hyalüronik asit kapsülü
-N.meningitidis --- > Siyalik asit kapsül

Hem kapsüllü hem sporlu tek bakteri = B.anthracis

Spor, malaşit YEŞİLİ ve karbol fuksin ile boyanabilir.

Gram (+) ve Gram (-)’lerde olan ortak yapılar:

-EKZOTOKSİN
-SİTOPLAZMA ZARI
-PEPTİDOGLİKAN
-PİLİ
-FLAGELLA
-KAPSÜL
-KROMOZOM
-PLAZMİD
-TRANSPOZON
Mikroorganizmaların immün sistemden kaçış mekanizmaları;
1-)Fagositoz inhibisyonu
-Kapsül
-S.pyogenes’in M proteini
-S.Aureus’un A proteini
-N.gonore ‘nin pili’si
2-)Kompleman aktivasyonunun inhibisyonu
-S.Aureus’un A proteini, Fc kısımlarına bağlanıp.
-Siyalik asit içeren bakteriler, faktör H’a bağlanıp alternatif komplema yolağını inhibe
ederler.
3-) IgA proteaz üretimi
-S.pnömoni
-N. gonore ve meningitidis
-H.influenza
-Prevotella
4-)Tip III sekresyon sistemi
Oluştutulan tüneller vasıtasıyla yayılma sistemi
-E.coli
-Salmonella
-Yersinia
-Pseudomonas
-Chlamydia
5-)Fagozom-Lizozom füzyon inhibisyonu
-M.tuberculosis
-Legionella pneumophylia
-Chlamydia
-N.gonore
-Toxoplasma gondii
6-)Lizozomal enzimlere direnç ve dolayısıyla fagozom-lizozom kompleksinde yaşamaya
devam etme
-Salmonella typhimirium
-Coxiella
-Ehrlichia
-M.lepra
-Leishmania
7-)Fagozom membranın yıkımı ve sitoplazmada replikasyon
-Listeria monocytogenes
-Shigella
-Ricketsia
8-)Sık antijenik değişiklik
-N.gonore
-Borrelia recurrentis (Antijenik şift ile dış membran proteinlerinde değişiklik)
-Salmonella typhimirium
 -Trypanasoma (membran antijenlerinde sürekli değişiklik, homolog rekombinasyon)
-Influenza (genetik reassortment ile antijenik şift)
-Plasmodium, babesia, giardia
-Rinovirüs , HIV
9-)Membranda por oluşturarak fagosit ölümü
-Hemolizinler
-S.aureus’un sitotoksini
-C.difficile’nin toksin B’si
-C.perfringens’in alfa toksini
10-)Immunosupresif IL-10 üretimi
-EBV

Kültürü yapılamayan bakteriler:

-M.lepra
-Treponema pallidum
-Spirillum minus (Fare ısırığı hastalığı)

Besiyerinde koloni tipleri:

S koloni = Smooth (Düzgün) kenarlıdır. Patojen suşlar oluşturur.
R koloni= Rough (Kenarları düzensizdir). Non-patojen suşlar tarafından oluşturulur. R formu
virülan olan mikroorganizmalar: M.tuberculosis, B.anthracis, V.cholera, Clostridum, Psödomonas
L koloni= Hücre duvarı olmayan bakterilerin besiyerinde oluşturduğu koloni
Bomba koloni= SHIGELLA SONNEI oluşturur.
M(mukoid) koloni= Kapsüllü suşların oluşturduğu koloni

Transkripsiyon (+) operatörü ---- > ARA OPERON ve cAMP bağımlı protein ile yapılır.
Transkripsiyon (-) operatörü ---- > Lac OPERON ve Trp operon ile yapılır.

Transpozon (sıçrayıcı genler) = Bağımsız replikasyon yeteneği olmayan ancak üzerinde olduğu
genetik materyalin replikasyonuyla çoğalabilen lineer çift iplikçikli DNA molekülüdür.
Direnç genleri, Sokulma dizileri, tekrarlayıcı genomik bölgeleri barındırır.

Moleküler tiplendirme yöntemleri;

-Pulsed-Field Gel Electrophoresis ---- > Bakteriler için ALTIN STANDART
-Amplified Fragment Length Polymorphism
-DNA baz dizi analizi ---- > Viral tiplendirme için ALTIN STANDART

Konjugasyon:
F (+) hücreden konjugasyon sonucunda alıcı ---- > F(+)
F’ hücreden konjugasyon sonucunda alıcı ----- > F’
Hfr hücreden konjugasyon sonucunda alıcı genellikle F (-) kalır istisnai olarak F(+)’da olabilir.

Endotel adezyon molekülleri;

1-) SELEKTİNLER
L-selektin ---- > Lökositte
E ve P selektin --- > Endotelde
Ayrıca P selektin ---- > Platelette bulunur.

2-) İNTEGRİNLER
 -BETA-1 İNTEGRİN (VLA-4) lenfosit yüzeyinde bulunur ve VCAM-1 ile birleşir
-BETA-2 İNTERGİN (CD18/CD11) tüm lökositlerin yüzeyinde bulunur ve ICAM-1(CD54) ile
birleşir. Eksikliğinde --- > Lökosit adhezyon eksikliği
-BETA-3 İNTEGRİN trombosit yüzeyinde bulunur ve fibrinojen ile birleşir. Eksikliğinde
Glanzmann trombastenisi gelişir.

3-) CD34 ve CD44

Adezyonu takiben damar geçirgenliği NO, bradikinin v.b. maddeler yüzünden artar, PECAM-1
(CD31) aracılığı ile nötrofiller damar dışına çıkar.

Kemotaksis = Nötrofiller CILK’ını çıkardı (C5a, IL-8, LTB4, Kallikrein) ve erimiş bakteri ürünleri
aracılığıyla olur.

DÖNEM Vasküler/Stroma Lökosit

Rolling E/P selektin Sialy-Lewis X (CD15)
Adezyon ICAM-1 ICAM-2(aktive olmuş LFA-1 (Beta 2 integrin)
endotel ve dendritik hücrede
bulunur)
Diapedez PECAM-1 (CD31) PECAM-1 (CD31)
Kemotaksis C5a, Il-8, LTB4, Kallikrein ve
bakteri yıkım ürünleri

Beta 2 İntegrin ailesi:

-LFA-1= CD18/CD11a
-Mac-1 veya CR3 = CD18/CD11b
-P150,95 veya CR4 = CD18/CD11c

İmmunoglobulin süper ailesi:

-ICAM 1-2-3
-VCAM-1
-LFA-2 (CD2)
-LFA-3 (CD58)
-MadCAM-1

BAKTERİ TOKSİNLERİ;
1-) Endotoksin
2-) Eksotoksin. Bunun da 3 tipi var.
a-)Süperantijen (Tip 1 )
b-)Eksotoksin, hedef hücre membranını hasara uğratır (Tip 2 toksin)
c-)A-B toksin, hedef hücre fonksiyonlarını etkiler (Tip 3 toksin)

Eksotoksinler ısıya duyarlıdır ---- > İSTİSNA= S.aureus, B.cereus (Bu ikisi besin zehirlenmesi
yemeği ısıtıyorsun gitmiyor gibi düşün), C.perfringens
Endotoksinler ---- > Genleri kromozomda
Eksotoksinler ---- > Plazmid ya da bakteriofaj’da

Eksotoksinlerde ateş görülmez ---- > İSTİSNA = TSST ve Eritrojenik toksin

Endotoksinin toksoid aşısı --- > YOK

Eksotoksinin toksoid aşısı ---- > VAR

Endotoksin; makrofajlardaki CD14 reseptörüne bağlanır ve uyarı TLR4 aracılığıyla hücre içine
iletilir.

Mikroorganizmaların tanınmasını sağlayan reseptörler:

A)Hücre ile ilişkili patern tanıyan reseptörler
1-)Toll-like receptors
2-)C-tip lektin --→ Mannoz reseptörü
3-)Çöpçü reseptörler ----- > CD36
4-)NLR: NOD 1 NOD 2 ve NALP3 --- > Fagositlerin sitoplazmasında bulunur ve bakteriyel
enfeksiyonlarda peptidoglikanın hücre içi reseptörleridir.
5-)N-formil metiyonin reseptör --- > Bu reseptörlere bağlanan ligandlar, lökositler için en
güçlü kemoatraktanlardır.
B)Çözünür patern tanıyan reseptörler:
1-) Pentrasiklinler: CRP ve serum Amiloid A farklı bakteri/mantarlara ligandlar aracılığıyla
bağlanır. CRP, IgG Fc reseptörüne bağlanarak opsonin gibi görev yapar ve C1q’ya
bağlanarak kompleman sistemini klasik yoldan aktive eder.
2-)Kollektinler: Mannoz bağlı lektin ve surfaktan protein A ve D
3-)Fikolinler: Gram (+) bakterilerde lipoteikoik asit ve N-asetil glukozamin

EKSOTOKSİNLER:
-Eksotoksinler, bazıları AB parçasından oluşur.
-A = Aktif parça
-B = Bağlayıcı parçala

A-B Toksinler;
A) ADP ribozilasyonu ile adenilat siklaz aktivasyonu yapan toksinler;
1-) Vibrio Cholera
2-) ETEC’in labil toksini
3-) Bordatella Pertussis toksini
4-) B. anthracis’İn anthrax toksini
5-) B.cereus’un ısıya duyarlı enterotoksini

B) ADP ribozilasyonu ile EF2 inhibisyonu sonucu protein sentezini engelleyen toksinler
1-)Difteri eksotoksini
2-)Psödomonas aureginosa’nın Eksotoksin A
C) Nörotoksinler
Tetanoz ve Botulinum toksini

Süper Antijenler
Bir toksinin süper antijen olabilmesi için gerekli şartlar:
1-)Non-spesifik bağlanma. MHC II’nin B zincirin ve T lenfositlerin TCR nin variable bölgesine
dışarıdan bağlanır. Diğer antijenler gibi SUNULMAYI BEKLEMEZ.
2-)Poliklonal T lenfosit aktivasyonu
3-)Aşırı sitokin yanıtı--- > En yüksek sitokin yanıtına sebep olan toksinler bu gruptur.

Süper antijen örnekleri:

-Toksik Şok Sendromu Toksini
-S.pyogenes’in eritrojenik toksini
-S.aureus’un enterotoksini
-B.cereus’un ısıya dirençli enterotoksini
-C.perfringens’in enterotoksini (Son 3’ü besin zehirlenmesi)

Hedef Hücre Membranına zarar veren toksinler;

-S.pyogenes’in STREPTOLİZİN O’su
-S.pnömoninin PNEUMOLİZİN O’su
-Listeria’nın LİSTERİOLİZİN O’su
-S.aureus’un sitotoksinleri
-C.perfringens’in beta toksini POR OLUŞTURURLAR

-C.difficile’nin toksin B’si

-C.perfringens’in alfa toksini

Sporosidal Dezenfektanlar:
*Sonunda -it olanlar (gluteraldehİT, FormaldehİT, Sodyum HipoklorİT…)

Sterilizasyonun kontrolü:
-Bakteriyolojik yöntem = Otoklav için --- > G.stearothermophilicus (içinde ısı geçiyor, otoklav
da ısıtıyor)
Etilen oksit için --- > G.subthillis (aynı zamanda Guthrie testinde de
kullanılır)

BAĞIŞIKLIK:
2 tip immunoglobulin preparatı vardır:
a)Hiper immunoglobulin --- > Hepatit B, Kuduz, Su çiçeği, RSV, tetanoz
b-)Standart immunoglobulin --- > Hepatit A, Kızamık, Sitomegalovirüs, Botulizm, Tetanoz,
Difteri

Canlı ve inaktif aşılar arasındaki farklar:

ÖZELLİKLER Canlı attenüe aşılar İnaktif Aşılar

İmmün cevap Hücresel ve Humoral Humoral
Antikor cevabı IgG ve IgA IgG
Bağışıklık Uzun Kısa
Adjuvan gerekliliği YOK VAR
Isı değişiklikleri Isıya duyarlı Dayanıklı
Aşı virüsünün mutasyonla VAR (NADİR!) YOK
virülans kazanması
İmmün yetm/hamilelikte KULLANILMAZ! Kullanılır
Yan etki Sistemik Lokal
Gerekli doz sayısı Genelde tek Çok sayıda

Canlı aşılar:
-DiGeorge’lularda Kontrendike!!
-HIV’lilere uygulanabilir (BCG önerilmez)
-Fagosit kusuru olanlara uygulanmamalı
-Evde immun yetm. Kişi varsa diğer bireylere oral polio uygulanmaz! (Gaita ile atılım olur çünkü)
-Canlı aşılarla beraber immunoglobulinler uygulanmaz – >nötralize olur çünkü
-Aynı anda uygulanmayan 2 canlı aşı arasında en az 1 ay olmalıdır.

Saf polisakkarit aşılar, 2 yaş altındakilerde yeterli koruyuculuğu sağlayamaz!

Bakteri aşıları;
AŞI CANLI İNAKTİF REKOMBİNAN KAPSÜLER TOKSOİD
AŞILAR (ÖLÜ) AŞILAR POLİSAKKARİT AŞILAR
AŞILAR AŞILARI
BAKTERİ BCG -Bacillus Borrelia Mahşerin üçlü Difteri
Tularemi anthracis burgdorferi atlısı Pertusis
Tifo (Oral) -Vibrio cholera (OspA proteini) Salmonella typhi Tetanoz
Kolera (Oral) -Yersinia pestis (Vi antijen)
-Rickettsia
prowazekii
-Coxiella
burnetti

ANTİBİYOTİKLER:

-Beta laktamlar, Makrolitler, Linkozamidler ---→ TERATOJENİK DEĞİL!!!

Beta laktam antibiyotikler:

-Çapraz alerji gelişir (İSTİSNA = Azteronam)

Bir stafilokok suşunun MRSA olabilmesi için ----- > MecA geni içermeli. Bu geni içerenler ---- >
PBP’nin yapısını değiştirir. PBP2a yaparlar.
-MRSA’ya etki edebilen beta laktamlardan sadece Seftarolin ve Seftabiprol’dür. (5. kuşak
sefalosporin)

EBV ve allopurinol kullananlara ---- > Ampisilin verme

Beta laktam bileşiklerinin antibakteriyel etkisi yoktur (İSTİSNA = Sulbaktam, acinetobacter’e karşı
etkilidir)

***YENİ ÇIKAN SEFALOSPORİN = SETİDEROCOL ( Karbapenem dirençli gram (-) bakteriler

için)

Yan etkiler;
-K vitamini ile etkileşime girerek kanama/PT zamanında uzama ---- > SEFOPERAZON
-Etanol ile alındığında disülfiram benzeri etki
-Kolesistit --- > Seftriakson
-Süperenfeksiyonlar --- > 3.Kuşak sefalosporinler
-Nefrotoksik diğer ilaçlarla beraber kullanma özellikle sefalotin (1.kuşak)

AZTERONAM;
-PBP3’e bağlanıp etki gösterir.
-Sadece aerob gram (-) bakterilere etkilidir.
KARBAPENEMLER (İmipenem, Meropenem, Ertapenem)
-En geniş spektrumlu beta laktam antibiyotiklerdir.
-Gram (+), Gram(-) ve psödomonaslara (İSTİSNA = Ertapenem) etkilidir.
-İmipenem, silastatin ile beraber kullanılmalı aksi halde renal tübüllerde inhibe olur.
-Beta laktam antibiyotikler, gram (-)’ler için Porin F ve C kanallarını kullanırlar.
Karbapenemler ayrıca porin D2 kanalını da kullanır.

-İndüklenebilir beta laktamaz enzimi salgılayan bakterilere karşı (Psödomonas, serratia,

enterobacter, citrobacter) KARBAPENEMLER kullanılır.

GABA inhibisyonu yapıp konvülsiyon eşiğini düşürenler;

İmipenem
INH
Kinolonlar

HÜCRE ZARINA ETKİLİ ANTİBİYOTİKLER

DAPTOMİSİN:
-Lipopeptit yapıda bir antibiyotiktir.
-Dirençli GRAM (+) kok enfeksiyonlarının tedavisi (MRSA, VRE)
-Sadece IV kullanılır.
-Sürfaktan inhibe eder ---- > Pnömonide kullanılamaz
-Yan etki ---- > REVERSİBLE MYOPATİ

POLİMIKSİN:
-Polimiksin B ve Polimiksin E (KOLİSTİN) Polipeptit yapıdadır.
-Sadece gram (-) enfeksiyonlarda kullanılır. (PROTEUS HARİÇ!!!)
-Psödomonas ve acinetobacter suşlarına panrezistan diyebilmek için kolistine karşı direnç olmalıdır.

AMİNOGLİKOZİDLER;
-Hidrofilikler ---- > Oral verilemezler, BOS’a kötü geçerler.
-Hücre duvarından geçişleri O2 ve ATP bağımlıdır ---- > Anaeroblar doğal dirençlidir.
-Gram (-) aerob bakterilere etkilidir.
-Psödomonasa en etkili olan TOBRAMİSİN (Psödomonas AC’yi yani torba gibi olan alveolleri tutar,
torba için tobra verirsin)
-En az direnç gelişen ve de en geniş spektrumlu ---- > Amikamisin (Amına bile koyar)
-Spektinomisin --- > Sperm’den GONORE bulaşır. (Sadece gonoreye etkilidir)
- STREPTOGRAMİNLER gibi post-antibiyotik etkileri vardır.

Yan etkiler;
-Ototoksik etki (Geri dönüşümsüz)
-Nöromuskuler blokaj (MG’de kontrendike = Kısaltma AK TV (Aminoglikozid, Kinolon, Telitromisin,
Vankomisin)
-Nefrotoksik --- > N-asetil beta glukozaminidaz varsa toksisite habercisi.

YAN ETKİ EN SIK EN AZ

OTOTOKSİK NEOMİSİN Netilmisin
NEFROTOKSİK NEOMİSİN Streptomisin
NÖROTOKSİK NEOMİSİN Tobramisin
TETRASİKLİNLER;
-İdrardan atılmazlar --- > İYE’larında kullanılmazlar.
-DOKSİSİKLİN – > En uzun etkili, proteine en çok bağlanan, oral absorpsiyonu en yüksek olan
-Gaita ile atılır.
-En lipofilik ---- > MİNOSİKLİN ---- > Yan etkileri daha fazla.

Yan etkileri;
-Kemik ve dişte birikir. <8 yaş KONTRENDİKE
-Hamilelerde hepatik nekroz yapar --- > KONTRENDİKE
-Demoklosiklin, renal tübüllerde ADH res. Blokajı yapar. --- > geçici nefrojen DI yapar.
-Fankoni sendromu benzeri tablo.

MAKROLİTLER;
Direnç mekanizmaları;
*Hücre zarında permeabilite azalması
*Enterobakterilerin makrolidleri parçalayan esteraz salgılamaları
-Gram (+) bakterilerin metilaz salgılamaları
-*****23s alt birimde metilasyon

Gram (+)’lere en etkili --- > Klaritromisin > Eritromisin > Azitromisin
Gram (-)’lere en etkili --- > Azitromisin > Klaritromisin > Eritromisin

ENTEROBACTERİCAEA AİLESİNE ETKİSİZDİR ---- > İYE tedavisinde kullanılamazlar.

İntrasellüler bakterilere en etkili antibiyotiklerdir!!!

Atipik pnömonilerin, atipik mukobakterilerin, cinsel yolla geçen hastalıkların tedavisinde kullanılır.

Makrolitlerin yan etkileri ;

M=Motilite
A=Aritmi
K=Kolestatik hepatit
R=Rash
O=eOzinofil

LİNKOZAMİDLER;
Linkomisin ve Klindamisin.
-B.fragilis’e en etkili antibiyotik.
-Gram (-) anaerob bakteri enfeksiyonlarının tedavisinde kullanılır.
-Psödomonas, acinetobacter vs DOĞAL dirençli (Bunlar aerobik)
-Psödomembranöz enterokolit yaparlar.
-Klindamisin, toksin yapımını baskılar.

Genel olarak;
Diyaframın üst kısmındaki anaerobik enfeksiyonlarda KLİNDAMİSİN
Diyaframın alt kısmındaki anaerobik enfeksiyonlarda METRONİDAZOL kullanılır.

KLORAMFENİKOL;
-Peptidil transferaz inhibisyonu.
-Bakteriyostatiktir --- > (İSTİSNA= Mahşerin 3 atlısına karşı bakterisidal)
-Kan-beyin bariyerini yüksek oranda geçer.**

Yan etkileri; Doza bağımlı kemik iliği süpresyonu; doz bağımsız aplastik anemi.

LİNEZOLİD:
-%100 biyoyaralanımı
-Doku geçişi HARİKA
-Glikopeptid dirençli Stafilokok ve Enterokok enfeksiyonlarında

STREPTOGRAMİN;
-Enterococcus fecalis, streptograminlere doğal dirençlidir!!!
-Glikopeptit dirençli enterokok ve stafilokok tedavisinde kullanılır.

KİNOLONLAR;
-DNA giraz’dak mutasyonlar. GryA gen mutasyonu.

ANTİBİYOTİK DİRENCİ

TRANSPOZONA BAĞLI;
-N.gonorrhea
-B.recurrentis(Dönek ateş)
Beta laktamaz grupları ve genel özellikleri:

Sınıf A: Genişlemiş Spektrumlu Beta Laktamazlar bu gruptadır. Genelde Antibiyotik kullanımına bağlı
plazmid kontrolünde gelişen dirençtir. En sık Klebsiella ve E.coli suşlarında olur. Bunlar
KARBAPENEM ve SEFAMİSİN’ler hariç tüm beta laktamlara dirençlidir.

Sınıf B:(Metallo beta laktamaz) Bu direnç için ÇİNKO iyonuna ihtiyaç vardır. Stenotrophomonas
maltophilia, Bacteriodes fragilis, Aeromonas ve Legionella karbapenemlere dirençlidir.

Sınıf C: Genellikle gram (-)’lerde var. İndüklenebilir beta laktamazlar bu grupta. KLAVULONİK
ASİTLE İNHİBE OLMAYAN TEK BETA LAKTAMAZ GRUBU. En sık P.aureginosa’da görülür. En
etkili antibiyotik KARBAPENEM’lerdir.

Sınıf D: Oksasilini parçalayan oksasilinazlar bu grupta

İMMUNOLOJİ

Antikora bağlı hücresel sitotoksisite yapanlar.

NEM KAPAN
-NÖTROFİL
-EOZİNOFİL
-MAKROFAJ
-NK HÜCRELERİ

T hücrelerinin gelişim sürecinde timus medullasında negatif seçim sırasında defekt:

AIRE mutasyonuna bağlı APECED = (Otoimmun poliendokrinopati, candida, ekdodermal distrofi)
T lenfositleri --- > TCR ile tanınır.
B lenfositleri --- > Yüzey immunoglobulinleri ile tanınır (IgM, IgD, IgE)

Reseptör etkileşimleri;
Antijen sunan hücre T lenfosit BLOKER
MHC-I CD8
MHC-II CD4
ICAM-1 LFA-1 Eflimizumab
LFA-3 CD2 Alefacept
B7 CD28
B7 CTLA-4 Antagonist:
-Belatacept(Renal Tx)
-Abatacept (RA)
Agonist:
-İplimimumab (Melanom)

Fas ya da FasL proteininin olmadığı veya inaktif olduğu Fas/FasL mutasyonları sonucu ortaya çıkan
hastalık = Otoimmun Lenfoproliferatif sendrom (Canale-Smith sendromu)

NK hücrelerini uyaran temel sitokin IL-15 ve IL-12’dir.

NK hücrelerinin KIR (Killing inhibitör reseptör) ve KAR (Killing activator receptor) var. Eğer hücrenin
MHC-1’i varsa KIR reseptöre bağlanır böylece hücre, NK tarafından öldürülmekten korunur.

ADCC reseptörü --- > CD16

Fagositer hücrelerin mikroorganizmaları tanımasını sağlayan reseptörler:

-Opsonizasyonu sağlayan Fc reseptörü
-Lipopolisakkarit reseptörü (CD14)
-TLR --- > TLR-4 gram (-) bakterilerde bulunan lipopolisakkarit (endotoksin) için sinyal iletimi sağlar.
-Mannoz reseptör
-Kompleman reseptörü: CR1 (CD35), C3b reseptörü
-Apopitotoik hücrelerde fosfatidil-serin reseptörü

Komplemanı klasik yoldan aktive edenler IgG1, IgG2, IgG3 ve IgM

Komplemanı alternatif yoldan aktive edenler IgA.

Epitop = Antijenin, antikora bağlandığı yerler. (Antijen üzerinde bulunur.)

Paratop= Antikor üzerinde bulunan ve antijenin gelip bağlandığı yerler.

Antikor fazlalığına bağlı aglütinasyon olmaması = PROZON (Brusella, Sifiliz)

Antijen fazlalığına bağlı aglütinasyon olmaması = POSTZON

Parsiyel albinizm görülen immun yetmezlik sendromları:

-Chediak Higashi
-Griscelli sendromu
-Paid sendromu

SELEKTİF IgA YETMEZLİĞİ;

-Giardia’ya bağlı diyare, nükseden sino-pulmoner enf. Görülebilir.
-Multiple Alerji ve vitiligo görülebilir.
-Kan ve Ig transfüzyonu KONTRENDİKE’DİR. --- > Anafilaksiye sebep olabilir.
-Çölyak hastalığına yatkınlık artar.
-IgG2 eksikliği eşlik edebilir.
-Tedavi --- > ANTİBİYOTİK.

X’e bağlı Agammaglobulinemi (Bruton hastalığı);

-B lenfosit maturasyonu için gerekli tirozin kinazı kodlayan gende defekt sonucu gelişir. (btk) (pre-B
lenfosit)
-Erkek çocuklarda, kapsüllü bakteriler nedeniyle gelişen otit, sinüzit, pnömoni atakları olur.
-Enteroviral ensefalit/enteroviral ve mycobacterial artrit görülür.
-Tedavide ömür boyu Ig kullanımı.

Hiper IgM sendromu:

-T lenfositlerde bulunan CD40L eksikliği sonucunda gelişir. IgM --- > IgG ve A’ya çevrilemez.
Nötrofil, eritrosit vs ‘ye karşı otoantikor gelişir. İntermittant nötropeni sebepli ---- > Tekrarlayan
solunum yolu enfeksiyonları.

Diğer humoral immun yetmezlikle;

-CVID
-Immunoglobulin ağır zincir delesyonu
-Kappa zincir eksikliği

HÜCRESEL İMMUN YETMEZLİK:

-Kronik mukokutanöz kandidiyazis:
Candida’nın T lenfosit klonunda bozukluk var. Diğer T hücre fonkiyonları normal. Il-17 eksikliği
olduğu düşünülüyor.
-Deri/mukozalarda sık tekrarlayan kandida enfeksiyonları.
-Endokrin sistem bozuklukları (Hipoparatiroid, hipoadrenalizm) eşlik edebilir.
-Tedaviye EN DİRENÇLİ Kandida enfeksiyonudur.

-DiGeorge Sendromu;
-22q11 delesyonu.
-Herediter geçiş yok
Özellikleri ---- > KATCH 22
Kardiyak anomaliler (Transpozisyon, fallot)
Anormal yüz görünümü (Düşük kulak, hipertelorizm)
Timus/paratiroidlerde gelişim bozukluğu
Cleft palate
Hipoparatiroidiye bağlı hipokalsemi

Canlı aşılarr kontrendike

Nezelof sendromu:
-Hipoplastikk timus var.
-Kardiyak/endokrin anomali YOK

IL-12 ve IFN-y eksikliği:

-Dissemine mikobakteriyel (İntrasellüler) ve salmonella türlerine bağlı enfeksiyon sıklığı artar. --- >
BCG AŞISI KONTRENDİKE

MHC-1 eksikliği;
-TAP molekülünde defekt.
-Viral enf. Sıklığı artar.
-CD-8 defektli, CD 4 ve humoral sistem normal.
FAGOSİT KUSURLARI;
Kronik Granülomatoz hastalık;
-Tanıda kullanılan Nitroblue tetrazolium (NBT) testi stimülasyon sonucu %30’un altındadır. (normali
>%30)

KOMPLEMAN SİSTEMİ;
Serumda en fazla bulunan --- > C3
Serumda en az bulunan --- > C9
En sık rastlanan kompleman eksikliği --- > C2 (asemptomatik)

Herediter Anjioödem:
C1 inhibitör eksikliği sonucunda gelişir.
Faktör XII ve C2b üretimi artmasına rağmen C4 düşer
OD geçişli.
Atak tedavisi --- > DANAZOL
Profilaksi ---- > AMİNOKAPROİK ASİT

AŞIRI DUYARLILIK REAKSİYONLARI:

-En sık görülen Tip 1 aşırı duyarlılık.
-Kompleman olmadan oluşmayan aşırı duyarlılık reaksiyonu --- > Tip 3 HSR

Loeffler pnömonisi de TİP 1 HSR’dir.

Soğuk antikorlu otoimmun hemolitik anemi (IgM)

-Tip 2 HSR’dir.
-Mycoplasma’ya (IgM’in M’si, Mycoplasma’nın M’si) karşı meydana gelen antikorlar
eritrositlerde bulunan “i” antijeni ile çapraz antijenik benzerlikten dolayı eritrositlerle birleşir.

Soğuk antikorlu (IgM) otoimmun hemolitik anemi (AKUT) = Mycoplasma, EBV ve KLL’de görülür.
Sıcak antikorlu (IgG) otoimmun hemolitik anemi (KRONİK) = En sık görülen hemolitik anemi.
Genelde idiyopatik. Ayrıca SLE, KLL, metil-dopa vs. bağlı da gelişebilir. DİREKT COOMBS
(+)’tir.

Antikora bağımlı hücresel disfonksiyon ile giden hastalıklar (Tip 2 HSR alt tipidir)
-Non-sitotoksiktir.
-Kompleman bağımsızdır!!
-MG
-Graves
-Eaton-Lambert
-Tip 2 DM

KOMPLEMAN;
Klasik yol aktivatörleri --- > Antijen-antikor kompleksi, CRP, IgG1, IgG2, IgG3. Klasik kompleman
yolağı için Ca iyonu gerekir.

Alternatif yolak aktivatörleri --- > Endotoksin, IgA, Hücre duvarı polisakkariti
Bu yolak için Mg iyonu gerekir.

Mannoz bağlı lektin yolağı aktivatörleri --- > Bakterilerin mannoz residüleri gerekir.

Tip 3 HSR reaksiyonları;

SLE = Hastalığın alevlendiği durumlarda dsDNA düzeyi artar!!. Böbrek tutulumunda C3 ve C4 düşer!!
SLE’de IgG ARTAR.
Hem tip 3 hem tip 4 reaksiyonun sorumlu olduğu durumlar;
-Romatoid Artrit
-Hipersenstivite pnömonisi (Alerjik alveolit, Çiftçi AC’i)
-Pernisyöz anemi

Periferik Tolerans:
Delesyon = Fas, Fas-L etkileşimi sonucunda kaspas enzimlerinin aktivasyonuyla self reaktif T
lenfositlerinin apopitoza gönderilmesi.
İnhibisyon = B7-CD28 etkileşimi kostimülatör sinyaldir. --- > IL-2 salınımı. CD28 yerine CTLA-4
olursa ---- > Uyarı kesilir ve cevapsızlık.
Supresyon = CD25 Treg hücreler, IL-10 ve TGF-B salarak immun cevabı suprese ederler.

Merkezi tolerans:
T lenfositleri --- > Timusta önce TCR kazanırlar. Sonra kortikal epitel hücrelerinde MHC 1 ve 2
bağlanmaları sağlanır. MHC ile bağlanmazsa --- > ÖLDÜR. Pozitif Seçilim.
Sonra medüller epitel hücrelerinde self reaktif antijenle etkileşenler apopitoza gider. Negatif Seçilim.

B lenfositleri ---- > Timusa uğramaz. Self reaktif B’ler dalakta temizlenir.

Direk Immunoflorasan Yöntemi (DFA) = Alınan örneğin üzerine, florasanla işaretli antikor koyulur.
Amaç serumda antijen varlığına bakmaktır.

Indirekt Immunoflorasan Yöntem (IFA) = Antijen emdirilmiş lamların üzerine, hastadan alınan serum
damlatılır. Eğer hastanın serumunda antikor varsa, sonradan eklenecek florasanla işaretli anti-insan
immunoglobulini ile florasans verilecektir. Amaç, hasta serumunda antikor aramaktır.

BAKTERİYOLOJİ

alfa hemoliz yapanlar ---- > S.pnömoni ve Viridans strep

beta hemoliz yapanlar --- > A ve B grubu streptokoklar
gama hemoliz (hemoliz yapmayanlar) --- > D grubu ve enterokoklar

D grubunun antijenleri, diğer antijenlerden farklı olarak karbonhidrat değil, lipoteikoik asit yapıdadır.
Bu nedenle immunolojik testlerde saptanamazlar.

Streptokoklardan olan peptostreptococcus, actinomyces ile aynı klinik tabloya sahiptir. ZORUNLU
ANAEROB’tur.

M proteinine göre S.pyogenes tiplendirmesi yapılır.

ARA yapan --- > M18
Nekrotizan fasiit yapan --- > M3

Fusobacterium necrophorium = Gram (+) anaerob ağız florası elemanı. Strep boğaz benzeri tablo yapar.
Lemierre sendromuna sebep olabilir.

Arcanabocaterium hemolyticum:
-Kızıl hastalığına benzer tablo yapar. Distal ve ekstansör ekstremitede döküntüler. Strep’ten farklı olarak
gram (+) basildir.

Nekrotizan fasiit kas dokusunda yıkıma sebep olabilir. (İSTİSNA: Meleney’in sinerjistik gangreni ve
Clostridia selülit.)
Nekrotizan fasiit’te acil cerrahi debridman ve toksin yapımını baskılamak için klindamisin verilir.

Streptokokkal toksik şokun stafilokokkal toksik şoktan en önemli farkı kan kültüründe etkenin
üretilebilmesi.

Syndeham koresi --- > ARA’nın en geç komplikasyonu ve direk tanı koydurur!!. Uykuda kaybolur.

Grup B streptokok (S. agalactica) kolonizasyonu ile ilgili durum bilinmiyorsa şu durumlarda profilaksi
uygula:
1-) Membran rüptürünün uzaması (>18 saat)
2-) Prematür doğum
3-) İntrapartum ateş (38 derece>)
4-) Dissemine maternal B grup streptokok enfeksiyonu (anne sütü ile de bulaşabilir)

Yendioğanda ilk bir kaç ay içinde meydana gelen bakteriyemi ve menenjitin EN SIK SEBEBİDİR.

Endokarditte;
-IV junkie ve konjenital kalp hastası ise sefazolin + gentamisin/vankomisin
-Protez kapak endokarditinde vankomisin + gentamisin/rifampin
Doğal kapak/kan kültürü negatifse ampisilin-sulbaktam + gentamisin + siprofloksasin

Enterokoklar;

VANkomisine en fazla görülen direnç genelde hedef bölge değişikliği ile olur.
En fazla görülen direnç vanA direncidir. VanC ise doğal dirençlidir.

Pnömokoklar;
Kapsül şişme reaksiyonu (Quellung testi) lab tanısında ve serotiplendirmede kullanılan en duyarlı
yöntemdir.

Pnömokoklarda beta laktamaz üretimi yok! Direncin mekanizması PBP yapısında değişiklik.

Splenektomili ya da hipogamaglobulinemili çocuklarda aşı cevabı yeterli değildir ---- > Aşı ile beraber
oral penisilin profilaksisi ugulanmalıdır.

Staph Aureus;
-Tekrarlayan fronkül atakları ---- > DM ve Hiper IgE sendromu

Streptokokların aksine, S.aureus hem sağlam kapakta hem de hasarlı kapata endokardit yapabilir.

Sağlam kapakta ---- > Endotelde bulunan fibrinojene, koagülaz aracılığıyla tutunur.
Hasarlı kapakta ---- > Fibronektin bağlayan protein aracılığıya tutunur.

Sonuç olarak ikisinde de alfa toksini ile por oluşturur ve hasara sebep olur.

HIV’lilerde Sporothrix schenkii’ye bağlı septik artrit görülebilir.

En sık viral artrit etkenleri :

-hepatit B
-Kızamıkçık
-Parvovirüs B19
S.aureus’un sebep olduğu nekrotizan pnömöni tablosunda sorumlu --- > Panton Valentin-Lösodin
toksini.

S.aureus’un besin zehirlenmesi en çok enterotoksin A ile meydane gelir. (Bir süper antijen).

Enterotoksin B ise ---- > Psödomembranöz enterokolite sebep olur.

S.aureus’un TSST-1 --- > Isıya dirençli, süper antijen.

Streptokokun aksine, etken kan kültüründen izole edilemez.

S.aureus tanısı;

Kanlı agar besiyerinde --- > Altın sarısı renginde beta hemolitik koloniler.

Chapman besiyerinde (mannitol içerir) --- > S.aureus mannitolü fermente ettiğinden sarı koloniler
oluşturarak diğer stafilokoklardan ayrılır.

Mikrokoklar, staflar gibi Katalaz (+)’tir. Fakat onlardan farklı olarak;

-Zorunlu AEROB
-Basitrasine duyarlı
-Furazolidon ve Lizostafine dirençlidir.

S.saprophyticus’a bağlı İYE’larında E.coli aksine idrarda nitrit olmaz!

Corynebacterium;
A: ADP Ribozilasyonu
B: Bakteriyofaj
C: Corynebacterium
D: Difteri
E ve F: Elongasyon Faktör ve Elek testi
G: Granül (Ernst-Babes)
H: Harf (Çin harfine benzer)
İ: İnsan-insan bulaşı
J: Jeikaum (en fazla izole edilen corynobacterium)
K: K tellürit
L: Löffler
M: Myokardit, psödoMembranöz
N: Nörolojik semptomlar

Difterinin hedef hücre reseptörü ---- > Heparin bağlayan epidermal büyüme faktörüdür. (CD 9)

Difteride en sık ölüm sebebi, toksin aracılığıyla olan, ateşle orantısız taşikardi yapan myokardit
sebepli.

Tanı;
-Koyu kanlı agar, Löffler ve Tinsdale besiyerinde ürer.
-Neisser ve Albert boyalarıyla polimetafosfat içerikli metakromatik cisimler (ERNST-BABES)
-Kesi tanı için ----- > Üretilen bakterinin, TOKSİN ürettiğinin gösterilmesi lazım. Bunun için ELEK
testi kullanılabilir.
Difteriye duyarlılığı araştırmak için = Schick testi. Toksini ver kişide ödem yoksa kişi immun.

Listeria;
-Shigella flexneri de olduğu gibi aktin roketleriyle hücreden hücreye kompleman ve antikorla
karşılaşmadan geçiş gösterir.

Listeria, görünüm itibariyle corynobacterium ile karışabilir FAKAT;

1-) +4 derecede ürer (Soğukta zenginleştirme =Listeria ve Yersinia)
2-) 22 derecede hareketli, 37 derecede hareketsizdir (Corynebacterium hareketsiz)

Kanlı agarda beta hemolitik streptokoklar gibi beta hemoliz zonu oluşturur FAKAT onların aksine
Listeria katalaz (+)’tir.

Listeria BOS’a geçmesine rağmen BOS’ta tespit edilemez. (tespit için bakteri sayısı yetersiz)

Erysipelothrix Rhusiopathiae;
-H2S (+) olan tek gram (+) basil.
- Alfa hemolitik koloniler oluşturur.

Stafilokok/Streptokok enfeksiyonlarının aksine lezyon yerinde cerahat YOK!

Tedavide vankomisin VERME (Direnç var) , PENİSİLİN G ver geç.

GRAM (+) SPORLU BASİLLER:

1-)BACILLUS (Aerob, katalaz (+))
2-)CLOSTRIDUM (Anaerob, katalaz (-))

B.anthracis;
-Diğer bacillusların aksine HAREKETSİZ

B.anthracis’in toksini 3 parçadan oluşur;

1-)Ödem faktörü --- > Ca-kalmodulin aracıılığıyla cAMP yolu
2-)Letal faktör --- > MAPK aracılıklı hücre ölümü
3-)Koruyucu antijen ---- > Hücre membranına tutunup por oluşturur.

AC şarbonunda, AC grafide pnömoni olmadan mediastende genişlemenin olması önemli bir bulgu.

Tanı;
Kültürde bambu kamışı ya da tren vagonu gibi ardarda dizilmiş basiller.

C.perfringens;
-Anaerob bakteri.
-Hareketsiz
Besiyerinde lesitinaz sayesinde ÇİFT HEMOLİZ ZONU oluşturur

C.perfringens’in lesitinaz (alfa toksin) gazl gangren yapar.

Toksin Nagler reaksiyonu ile gösterilebilir.

Tıpkı arcanobacterium hemolyticum gibi S.aureus’un beta lizinini inhibe eder. (Ters CAMP test (+))
C.septicum --- > Spontan gazlı gangren yapabilir (çünkü flora elemanı)
-Kolon ca ve lösemililerde kan kültüründe üreme ihtimali en yüksek olan da C.septicum’dur.
C.tetani;
-Peritriköz flagella – > Hareketli
-Davul tokmağı gibi terminal sporu var
-Eksotoksini ile hastalık yapar, invazyon yapmaz.

Eksotoksini 2 bölümden oluşur;

-Tetanolizin
**-TETANOSPASMİN;
-Retrograd aksonal transport ile MSS’ye gider. Sinaptobrevin’i parçalar, inhibitör nöronlardan GABA ve
glisin salınımı engeller. Ach salınır ve spastik felç olur.

Yenidoğan tetanozunda ilk bulgu emme güçlüğü.

Tedavi;
-Penisiliin verme---- > GABA’yı inhibe edip tabloyu ağırlaştırır.
-Diazem, yara bakımı, antitoksin, metronidazol.

C.botulinum;
İnsanda hastalık yapan serotipleri; A,B,E ve F.
-Toksin, SNARE molekülüne benzerliği ile asetilkolin salınımını engeller.
-Toksin üretimi bakteriyofaj kontrolündedir.

4 botulizm tablosu var.

1-)Besin zehirlenmesi
-İlk bulgu AĞIZ KURULUĞU
-Simetrik kranial sinir felcini takiben, bilateral desendan paraliz tipiktir.

2-)İnfantil botulizm
-İlk bulgu kabızlık.
-En iyi tanı gaitada etkeni göstermek (Toksini üretmeye gerek yok.)

3-) Yara botulizmi

4-) İnhalasyon botulizmi

C.DİFFİCİLE;

-Nosokomial AGE’in en sık etkeni

-Psödomembranöz enterokolit yapar. (C.perfringens ve S.aureus’da yapar.)
-1 yaş altı çocuklarda kesinlikle psö. Ent. Sebebi degildir!! Bu bebeklerde S.aureus düşün.

Tanı; --- > Dışkıda toksinin gösterilmesi ile konur.

Altın standart --- > Toksin B’nin hücre kültüründe sitopatik etkisinin gösterilmesi
Psödomembranöz Enterokolitin altın standart tanısı ise --- > KOLONOSKOPİ

Tedavi;
-Antibiyotiği kes.
-Metronidazol ver
-Oral vankomisin verebilirsin

FLAMENTÖZ YAPIDAKİ GRAM (+) BAKTERİLER

NOCARDİA;

-Tipik lezyonu ---- > Ağrısız apse formasyonu (Actinomyces gibi)

2 tipi var;
a-) Nocardia asteroides --- > AC’de kaviter lezyonu olan bir kişide beyin apsesi tespit edilmişse
nokardia düşün.
b-) N. brasiliensis ---- > Myçetoma ve kontak lensle ilişkili keratite sebep olur.

Lenfokutanöz hastalığa sebep olabilir. (Sporothrix schenkii ve mikobakteriyal enf. Ile karışır)

ACTİNOMYCES;
-A. israelii --- > ANAEROB’tur. Mantar hiflerine benzer (Çünkü filamentöz yapı oluşturur)
-Flora elemanıdır.

Tanı --- > Apse örneğinde filamentöz yapılar ve sarı sülfür granüllerinin gösterilmesiyle tanı konur.

RHODOCOCCUS EQUİİ;
-AEROB
-Non-hemolitik somon pembesi şeklinde koloniler oluşturur.

GRAM (-) BAKTERİLER;

N.meningitidis = maltoz ve glukoz fermente eder.

N. gonore = glukoz fermente eder.
Moraxella catarrhalis = Fermente etmez. Diğerlerinin aksine DNAase (+), çoğunlukla beta laktamaz ı
var.

N. meningitidis;
-Boğazdan alınan kültür tanı koydurmaz çünkü taşıyıcılarda pozitif AMA BOS ve kan kültürü tanı
koydurucudur.

ENTEROBACTERICAEA AİLESİ;

Laktozu fermente edenler Yavaş laktoz fermentasyonu Laktozu fermente etmeyenler

E.coli (mavi-yeşil refle) Serratia Shigella
Salmonella
Klebsiella Citrobacter Proteus
Providencia
Arizona
Enterobacter aerogenes Edwardsiella Yersinia
Erwinia Morganella

-Oksidaz (-)’tirler.
-Hareketlidirler (İSTİSNA : Shigella ve Klebisella)
Şşşhi gel la
Gelemem la hareketsizim (Shigella)
-Nitratı nitrite indirgerler.
-MAC conkey ve EMB agarda iyi ürerler.

-Shigella’nın her şeyi (-)’tir.

OKSİDAZ (+) BASİLLER;
PRENSES, DENİZ KAMPINA HELİKOPTERLE GİTTİ.

PRENSES= PSEUDOMONAS
DENİZ = VİBRİO CHOLERA (Sudan geçer)
KAMP = KAMPYLOBACTER JEJUNİ
HELLKOPTER = HELİKOBAKTER PYLORİ

Üreaz (+) bakteriler:

-Helicobacter pylori (en önemli virülans faktörü üreaz)
-Proteus ( taş yapan gram (-) bakteri)
-Corynobacterium urealyticum ( taş yapan gram (+) bakteri)
-Ureaplasma urealyticum (taş yapar, gram ile boyanmaz)
-Yersinia
-Brucella
-Cryptococcus neoformans (mantar)

Enterik bakterilerin antijenleri;

-O antijeni = Lipopolisakkarit’in polisakkarit kısmını oluşturur. Bu yapıya karşı oluşan antikorlar
IgM’dir
-H antijeni = Protein yapıda flagella antijenidir. Hareketsizlerde bulunmaz.
-K antijeni = Polisakkarit yapıda.
-Vi antikjeni = Polisakkarit yapıda, kapsül antijeni. Salmonella taşıyıcılığını gösterir. Gruber-Vidal
testinde yalancı negatifliğe sebep olur.

E-COLİ;

-Üriner sistem enf. --- > P pili

-Menenjitten ---- >K1 kapsül antijeni (siyalik asit yapısında) sorumlu.

Asemptomatik bakteriüri demek için ---- > Ardışık idrar kültürlerinde; >10*5 CFU/ml üreme olması
lazım.

Asemptomatik bakteriürinin tedavi edilmesi gereken durumlar;

-İnvazif genitoüriner bir işlem uygulanmasından önce
-Gebelik
-Renal Tx ve immunosupresyon durumlarında

En mortal gram (-) sepsis etkeni psödomonas’tır.

İYE diyebilmek için;

-bakteri sayısı >100.000
lökosit sayısı > 10
Shigella ‘da invaziflik testi --- > Sereny testi. (EIEC de de (+))

Tifo taşıyıcılarının tedavisinde;

-Kinolonlar
-Kolesistektomi

Salmonella gastroenteritinde antibiyotik tedavisinin gerekli olduğu durumlar;

-Şiddetli hastalık.
-Yaş olarak <12 ay ve >50 yaş
-HIV enfeksiyonunun olması
-Immun yetmezlik
-Kardiyak/vasküler/süregelen eklem hastalığı

NOT= Hemorajik gaita varlığı bir endikasyon teşkil etmez.

ZOONOTİK ENFEKSİYON OLUŞTURAN GRAM NEGATİF BASİLLER;

-BRUCELLA
-FRANCİSELLA TULARENSİS
-YERSİNİA
-PASTtEurella MULTOCİDA

Brucella alt tipleri;

-B.melitensis
-B.abortus
-B.suis
-B.canis

En sık görülen ve en virülan olan Brucella melitensis. Bu ajan, Sınıf 3 biyogüvenlik düzeyindeki
labaratuarda çalışılmalıdır.

Ondülan ateş görülür, öğleden sonra yükselir, gece terlemeyle düşer. Ateşli ve ateşsiz dönemler birbirini
izler. Fizik muayenede HSM sıktır.

En sık komplikasyon artrit. En sık tutulan eklem sakroileit.

Diğer septik artritlerden farklı olarak, sinovyal sıvıda lenfosit hakimiyeti vardır.

**Brucella, insan plasentasında ERİTRİTOL olmadığı için abortusa sebep olmaz!!

Önce Rose – Bengal testi yap (Lam aglutinnasyon)

(+) çıkan sonuçları Wright testi ile onayla (Tüp aglutinasyon)

Francisella;
-Üretilebilmesi için besiyerinde sistein olmalıdır ---- > BCYE agar. (Legionella’da da öyle)
-İlk tercih streptomisin’dir.

YERSİNİA,
Y.pestis dışındaki yersinia’lar 22 derecede hareketli, 37 derecede hareketsizdir (Listeria gibi). +4
derecede üreyebilir ---- > Soğukta zenginleştirme

Gram (-) Oksidaz (+) ve Hareketli Basiller;

PRENSES, DENİZ KAMPINA HELİKOPTERLE GELDİ.

-Pseudomonas
-Vibrio, aeromonas, plesiyomonas
-Helicobacter pylori
-Campylobacter

PSEUDOmonas;
P:pnömoni, S:sepsis, E:Ektima gangrenosum, U: Uriner enfeksiyon, D: Diyabet, O:Otit,
osteokondrit.

Pyosiyanin ---- > Sadece P.aureginosa’da üretilir. Yarada yeşil-mavi cerahate neden olur. Besiyerini
mavi-yeşile boyar.

Pyoverdin --- > Yanık yaralı hastalarda erken dönemde teşhise yardımcı olur.

PATOGENEZ;

-Pili --- > Respiratuar epitele tutunmasını sağlar.

-Polisakkarit kapsül
-Eksotoksin A --- > En önemli virülans faktörüdür. ADP ribozilasyonu ile EF-2’yi inhibe eder. (Difteri
gibi). Primer olarak KC’de hasar yapar.
-Elastaz --- > 2 kısımdan oluşur. LasA (serin proteaz) ve LasB (çinko metalloproteaz). İkisi de elastini
parçalar.
-Fosfolipaz C --- > Tüm membranlarda hasar sonucu doku nekrozuna sebep olabilir.

Prognozu en kötü gram (-) sepsisi

Ektima gangrenozum --- > Bakterinin salgıaldığı elastaz enzimine bağlı olarak gelişir. En sık
gluteal/perineal bölgede olur. Şarbona benzeyen hemorajik nekrotik ülsere sebep olur.

Diffüz folikülit yapan etkenler;

1-) Hot tube folliculitis --- > P. aureginosa
-2) Schistosoma’ya bağlı.

5 yaş altındaki kistik fibrozisli çocuklarda en sık pnömoni --- > S.aureus.
Kistik fibrozislilerde ise en sık psödomonas sonra S.aureus. (Hib, burkholderia(çok kötü prognoz),
MAC kompleks)

Nötropenik hastalarda en sık rastlanan enfeksiyon –--- > Koagülaz (-) gram (+) bakteriler.

Nötropenik bir hasta, nötropeniden çıkarken aniden ateşi yükselirse KC ve dalakta da çoklu apseler
görülürse ---- > Hepatosplenik KANDİDİYAZİS

Mueller-Hinton agarda mavi-yeşil pigment oluşumu ve kültürlerinde meyve kokusu tipiktir. --- >
P.aureginosa

H.İNFLUENZA TANI YÖNTEMLERİ;

-Endoskop ile biyopsi al. Kültür yaparsan özgüllük yüksek, tanıda altın standart.
-Hızlı üreaz testi de bir invazif testtir.

Non-invazif tanı testleri;

-Üre nefes testi --- > Tedavi başarısını ölçmek için kulanılan en yararlı yöntemdir. Tedaviden bir ay
sonra bakılmalıdır.
-Serolojik yöntemler --- > IgG ve IgA artar ve tedavisiz kalırsa yüksek kalır. Tedaviye yanıtı
değerlendirmede bunu kullanma, üre nefes testini kullan.
-Dışkıda antijen aranması ---- > Teşhis ve tedavinin başarısını ölçmek için kullanabilirz.

Tedavide --- > 7-14 gün boyunca PPI + Klaritromisin + Amoksisilin/Metronidazol

CAMPYLOBACTER;
-Helicobacter gibi mikroaerofiliktir.
-Oksidaz ve katalaz +
3 önemli alt tipi var:

1-) C.jejuni
2-) C.coli
3-) C.fetus

C.jejuni, toksin salgılayarak sulu ishal de yapabilir; invazyon ile dizanteriform ishal de yapabilir.

Tanı;
-Vakaların yarısında mikroskop altında görülebilir.
-Karanlık alan mikroskobunda tipik ok gibi kayma hareketi
-Kültür --- > Mikroaerofilik ortamda ürer.
-CCDA agar ve Skirrow besiyeri kullanılabilir.

** Hippurat hidrolizi (+) ve 42 derecede üreyebilir. --- > C.jejuni, diğer türlerden ayrılır.

Tedavide --- > Makrolit verilebilir. Penisilin ve kinolonlara dirençli

Endotoksini lipooligosakkarit yapısında olan bakteriler (O antijeni bulunmaz)

-Neisseria spp
H.influenza
h.ducreyi
branhamella catarrhalis

IgA proteaz salgılayanlar ;

Neisseria spp
h.influenza
s.pneumonia
prevotella spp

H.influenza üreyebilmek için; X faktör (hem) ve V faktör (NAD)’a ihtiyaç duyar.

H.ducreyi ise sadece X faktöre (hem) ihtiyaç duyar.
H.parainfluenza ise sadece V faktöre (NAD) ihtiyaç duyar.
Bordatella pertussis Nikotinamid’e ihtiyaç duyar.
L.pneumophilia ise Sistein ve demire ihtiyaç duyar. (Sistein --- > Francisella ve Lejyoner)

BORDATELLA,
-En fazla RSV ile koenfeksiyon oluşturur.

Patogenez;
-Pertussis toksini A-B toksindir. --- > Solunum epiteline en çok zarar veren toksin !

Boğmacada lenfositoz görülür, pankreastan insülin salınımı artışı sonucu hipoglisemi görülür.

Pertussis’in hem kendisi hem de toksinin cAMP salgılatır.

Pertussis’te en duyarlı tanı yöntemi ---- > PCR.

Boğaz sürüntü örneği Bordet (bordatella gibi) – Gengou besiyerine ekilir. (Duyarlılığı düşüktür ama
özgüllüğü yüksektir.)
Nazofarinks örneğinden de --- > Direkt florasan antikoruyla tanıya gidilebilir.

2 tip aşısı var

a-) Ölü bakteri aşısı --- > YETİŞKİNLERE VERME. (Konvülziyon riski)
b) Asellüler toksoid aşı (içinde hemaglutinin, pertaktin, fimbria 2 ve 3 antijeni ve detoksifiye pertussis
toksini var.)

Tedavi ve profilaksi ---- > ERİTROMİSİN

LEGIONELLA ;
-AEROB’tur.
-Gram ile boyanmaz (safranini almadığı için)
-İnsanda en sık hastalık yapan TİP 1 ve tip 6

En önemli virülans faktörü --- > Fagozom-lizozom kompleksinin engellenmesi. Böylece makrofaj
içinde yaşayabilir.
Genelde asemptomatik.
Semptomatik olduğu 2 hastalık çeşidi

a-) Lejyoner hastalığı :

Atipik pnömoni, sulu ishal. Hipofosfatemi ve hiponatremi var.

b-)Pontiac ateşi :
Grip gibidir.

Tanıda;
Gram boyamada nötrofil bulunur ama bakteri görülmez (çünkü gram ile boyanmaz)
Kültür, tanıda ALTIN STANDARTTIR. Yüksek oranda SİSTEİN ve demir lazım (Francisella gibi) ---
> BCYE agar. Pozitif sonuçların direk florasan antikor testiyle doğrulanması gerekir!
**İdrarda antijen --- > Duyarlı bir test.

**Nükleik asit amplifikasyon testleri --- > Solunum yolu için en duyarlı. Fakat doku örnekleri için
kültür daha duyarlı.

Tedavide --- > Makrolitler

M.TUBERCULOSİS:

-Niasin (+) NAP testiyle diğer türlerden ayrılır. Katalaz (+)

Lab kontaminanı ve musluk suyu basili = M.gordonae

Buruli ülseri = M.ulcerans

M.tuberkulosis kompleksi:
-M.tuberculosis
-M.africanum
-M.bovis
-M.microti
-M.caprae
-M.pinnipedii

TB’de;
çoklu ilaca dirençli TB ---- > Rifampin + INH’ya dirençli.
Genişlemiş ilaç direnci ise --- > INH + Rifampin’e ek olarak kinolonlardan biri +
amikasin/kanamisin/kapreomisinden birine direnç durumudur.

TB’de ilaç direncini test etmek için uygulanabilecek ilaç --- > Lusiferaz testi.

Mycobacterium other than tuberculosis;

M.lepra ---- > Kültürde üretilemez.

AIDS’lilerde en sık rastlanan mikobakteri enfeksiyonu MAC kompleks. Sonra da M.kansasii’dir.

M.fortuitum –---- > Özellikle immun yetmezlikli, eklem/kalp kapağı protezli kişilerde enfeksiyon yapar.
En önemli özelliği besiyerinde 7 günden daha kısa sürede üremesi ve MacConkey agarda
üreyebilmesidir. Tedavide anti-TB ilaçlar değil, ampisilin + doksisiklin + cerrahi drenaj yapılır
(Çünkü anti-TB ilaçlara direnç var.)

Mycoplasma pneumonia ---- > Atipik pnömoni

M.hominis ve ureaplasma urealyticum ---- > İYE

Tedavilerinde makrolit veya tetrasiklin kullanılır. (İSTİSNA = M.hominis’de eritromisin direnci var.)

L tipi koloniler oluştururlar.

Mikoplazmaların çoğu hücre dışı ürer, M.fermentans ise hücre içi (fermente edecek enzimler insan
hücresinde gibi düşün)

Patogenez;
P1 adhezin proteini ---- > Solunum epiteline tutunmayı sağlar.
Siliyer epitelde hasar ---- > hastalığın patogenezinde hidrojen peroksite bağlı siliyer aktivite durur -
--- > inatçı öksürük.
Süper antijen aktivitesi ---- >Sistemik semptomlar.
CARDS --- > Toplum kökenli respiratuar hastalık toksinidir.

Primer atipik pnömoninin en sık etkeni --- > M.pneumoia

Genel olarak Mycoplasma pneumonia (en sık)

Legionella pneumonia
Chlamydophilia pneumonia
Coxiella brunetti
<5yaş RSV (en sık), Influenza, CMV
<3 ay Chlamydophilia trachomatis, Adenovirüs
AIDS Pneumocystis jirovecii

Atipik pnömoni komplikasyonlarından eritema multiforme, en sık HSV enfeksiyonuyla görülür.

Ureaplasma ve m.hominis, non-gonokoksik üretrit sebebidirler. Ayrıca ureaplasma, prematürelerde
bronkopulmoner displazi de yapar.

TANI:
M.pneumonia flora elemanı değil --- > Kültürde üretirsen tanıyı koyarsın.
Üremeleri için besi yerine kolesterol eklemen lazım çünkü duvarlarında sterol bulunur.
-Eaton’s agarda sahanda yumurta şeklinde koloniler oluştururlar.
-Hastalığın semptomatik olduğu zamanda soğuk aglutinasyon testi uygulanabilir. Eritrosit “i”
antijenlerine karşı gelişmiş IgM otoantikorlarının soğukta (4 derece) aglutine etmesi esasına dayanır.
Bazı viral solunum yolu hastalıkları (ebv, influenza, adenovirus, RSV kızamık, kızamıkçık) ve
psikattoz da da (+) olabilir!

-Kültür geç sonuçlanır, seroloji güvenilir sonuç vermez ----- > EN YARARLI YÖNTEM PCR!!!!

klamidya;

Tipik bir peptidoglikan tabakası yok!

N-asetil muramik asit yoktur bunun yerine sisteinden zengin proteinler bulunur.

Bakteriler ikiye bölünerek çoğalmasına rağmen, klamidya elementer ve retiküler cisimler

oluşturarak çoğalır

Elementer cisimcik = Enfektif partiküldür. Bakteri sporunun analoğu olarak kabul edilir. Metabolik
olarak da inaktif dolayısıyla.

Retiküler cisim = Replike olan partiküldür.

Elementer cisim pinositoz ile hücre içine alınır. Fagozom-lizozom füzyonu engellenir.

C.TRACHOMATIS C.PNEUMONIA C.PSICATTI

(TWAR)
BULAŞ Seksüel, perinatal veya Solunum yolu Kuş gübresinin
direk temas solunması
HASTALIK A,B, Ba, C=Trachom Atipik pnömoni Atipik pnömoni
L1,L2,L3= Myokard enfarktüsü
Lenfogranüloma
venerum ve perinaund
oküloglandüler
konjunktivit
D-K : Non gonokoksik
üretrit, servisit, PID,
infantil pnömoni,
inklüzyon konjunktiviti
Plazmid DNA’sı VAR YOK VAR
İnklüzyon cisimlerinin Tek ve periplazmik Çok sayıda, periplazmik Çok sayıda, periplazmik
özelliği
İyodinle boyanan VAR YOK YOK
glikojen içeren
inklüzyon csiimcikleri
Sülfonamidlere Duyarlı Dirençli Dirençli
Tanı Giemza ve IFA ile epitel Seroloji SEROLOJİ
hücrelerinde
intrasitoplazmik
inklüzyon cisimleri ve
McCoy hücre kültürü
Tedavi tetrasiklin Tetrasiklin Tetrasiklin

TANI;
-Girmsa ya da direk florasan antikor mikroskobuyla inklüzyon ciimcikleri (elementer cisim) boyanabilir.
Lugol ile boyanırsa ---- > Sarı-kahverengi olur çünkü glikojen var.
-Enerjiye bağımlıdır --- > Sadece canlı hücre kültüründe üretilmeli (McCoy agar gibi)
-EN İYİ TANI --- > Genomik yöntemlerle
-Neotanal pnömoni ve C.psicatti serolojik yöntem olan MIF testi ile tanıya giebilir.

TEDAVİ:
-Trakomda ---- > Tek doz azitromisin
-Üriner enf ---- > Azitromisin/doksisiklin 7 gün

VİROLOJİ
DNA virüsleri içinde sadece parvovirüs tek ipliklidir.
RNA virüsleri içinde sadece Reovirüs, çift iplikli ve çift kapsitlidir.
Diploid olan tek virüs ---- > RETROVİRÜS
-DNA virüsleri --- > Segmenter yapı ve helikal simetri göstermez!
-Sitoplazmada replike olan tek DNA virüsü ---- > POX VİRÜS
-Negatif polariteli RNA virüsleri;
Always (Arenavirüs) Bring (Bunyavirüs) Polymerase (Paramyxovirüs) Or (Ortomyxovirüs) Fail
(Filavivirüs) Replicaton (Rabies)

Viral kapsid proteini dizimine göre 3 şekil;

1-) Helikal simetri --- >Sadece zarflı negatif polariteli RNA virüsleri
2-) İkozahedral simetri
3-) Kompleks simetri --- > Tek örneği POX virüs

Virüslerin üreme döngüsü:

1-) Hücre yüzeyine tutunma:
-Zarflı virüsler --- > Glikoprotein çıkıntılarıyla
-Zarfsız virüsler --- > Kapsit proteinleriyle tutunur.

2-) Hücre içine penetrrasyon:

Zarflı virüsler --- > Füzyon
Zarfsız ve zarflı virüsler ---- > Endositoz
Yani zarfsız virü füzyon yapamaz!

3-) Erken viral mRNA sentezi

DNA virüsleri protein sentezi için DNA bağımlı RNA polimeraza ihtiyaçları var ama bu enzim yok.
Onun için çekirdeğe girip orada çoğalırlar. (İSTİSNA = POX virüs bu enzimi var yani
sitoplazmada replike olabilir.)
4-)Erken viral protein sentezi – > Replikasyon için gerekli proteinlerin sentezi
5-) Viral genom replikasyonu
6-)Geç viral mRNA sentezi
7-)Geç viral protein sentezi
8-)Hücreden virion’un salınması

İnterferona bazı virüsler dirençlidir (Adenovirüs, pox virüs)

Bazı virüsler ise duyarlıdır (İnfluenza, rabdovirüs gibi)

Alfa interferon kullanımı --- > HPV, Kaposi sarkomu, HBV ve HCV’nin neden olduğu kronik aktif
hepatit. Malign melanom

Beta interferon ---- > MS’de kullanılır.

Gama interferon --- > Kronik granülomatöz hastalık, lepromatöz lepra, leishmania tedavisi.

POX virüs;
1-) Variola --- > Eradike oldu. Papül-püstül-vezikül aşamasından geçer. Lezyonlar aynı yaştadır
(su çiçeğinde farklı yaşta) Ayrıca çiçek hastalığında lezyonlar kafadan vücuda doğrudur (su
çiçeğinde vücuttan kafaya doğru)

2-) ORF ---- > Süt sağanlarda elde şarbona benzer döküntü.

3-)Molluskum ---- > Eoziofilik inklüzyon cisimciği ---- > Henderson-Peterson oluşur.

PARVO virüs;
3 tipi var;
1-) Parvovirüs
2-) Eritrovirüs
3-)Dependovirüs --- > gen replasman tedavilerinde kullanılır.
Parvovirüs için hedef hücre reseptörü eritrositlerdeki P antijenidir.
Tek serotipi var --- > Geçirince ömür boyu bağışıklık.

Eritema infectiosum’lu hastalar döküntüden önceki dönemde bulaştırıcıdırlar, doküntü ortaya

çıkınca bulaştırıcılıkları bitmiştir.

ADENOVİRÜS;
HDV için yardımcı virüs HBV iken defektif parvo için yardımcı virüs adeno virüstür.
Kapsitinde hemaglutinin bulunduran tek virüstür.
Adenovirüs, bu hemaglutinine göre tiplendirilir.

HERPESVİRÜS AİLESİ;

HERPES SİMPLEKS;

-Latentlik sırasında eksprese edilen tek viral gen ---- > LAT genidir.

Herpes simpleksin viral gen ürünleri arasında en önemlileri;

gD ---- > Nötralizan antikorları uyarır
gC ---- > C3b bağlayan protein
gE --- > IgG’nin Fc ksımına bağlanan Fc reseptörüdür.
GG ----- > TİP SPESİKİTİR Tip 1 ve 2 ninki FARKLIDIR

HSV-1;

Korneade dendritik ülserlere sebep olur (harita şeklinde göz)

Keratokonjunktivit sonrası oluşan körlüğün ABD’de ki en sık sebebi
Ensefaliti, en sık temporal lobu tutar ve hemorajik nekrotizan karakterdedir.
BOS’ta enterosit vardır ama doğrulamak için BOS’tan alınan örnekle PCR yapılır.
-Parenteral asiklovir tedavisi.
-Ekzema herpetikum= Altta yatan deri enfeksiyonunun üzerine HSV enf. Eklenmesi. Mortalite
yüksek

VARICELLA,
En sık görülen komplikasyonu ---- > Sekonder deri enfeksiyonları (1- S.aureus, 2- S.pyegones)
2. sık görülen komplikasyonu nörolojik komplikasyonlar (özellikle serebellar ataksi)
Varisella’Nın en önllümcü komplikasyonu ise ---- > Pnömoni

Varicella sadece insan hücrelerinde ürer, hayvan hücrelerinde üretilememiştir.

SİTOMEGALOVİRÜS;
-Böbrek ve Kemik İliği transplantasyonu geçiren hastalarda en sık rastlanan pnömoni etkenidir.
-AIDS’li hastalarda en sık rastlanan viral enfeksiyondur.
-AIDS’te en sık görülen CMV enfeksiyonu CMV retinitidir.
-AIDS’lilerde viral gastroenteritlerin ve de özellikle hemorajik gastroenterin en sık sebebi de
CMV’dir.
-AIDS’li hastalarda en sık MSS enfeskiyonu poliradiküopatidir.

Tanı;
-Hem sitoplazma hem de nukleusta inklüzyon cisimleri ve dev hücreler görülür.
-Bazofilik intranükleer inklüzyonlar bir hale ile çevrilmiştir (Baykuş gözü, tıpkı Reed-Stenberg
hücreleri gibi)
Tedavi;
-GANSİKLOVİR. Sidafovir ve Foskarnet de alternatif ilaçlar.

EPSTEIN BARR VİRÜSÜ;

-Heterofil antikor (+) enfeksiyoz mononükleosis ajanı.
-Kanser gelişiminden sorumlu proteinleri EBNA (Epstein-Barr Nuclear Antigen) ve LMP (latent
membran proteinidir)
AIDS’li hastalarda;
*Oral tüylü lökoplaki (Epitel hücre hiperplazisi)
*MSS’de meydana gelen non-hodgkin lenfomaların tamamından sorumlu!
*Hodgkin lenfoma ile ilişkili. Bu popülasyonda en sık tip lenfositten fakir tip.
*Leiomyosarkom (Çocuklarda)

X’e bağlı lenfoproliferatif hastalık;

-Erkeklerde olur.
SAP geninde (erkekler saptır oradan aklında kalsın) görülen mutasyon ---- > SLAM molekülünde
aktivasyon.

Transplantasyondan sonra gelen lenfomaların en sık etkeni de EBV’dir.

-Nazal NK/T hücreli lenfoma
-Skuamöz gastrik kanser ile de ilişkilidir.

TANI;
-Heterofil antikor testi (Paul-Bunney testi) --- > Koyun eritrositi alınır, hasta kişinin kanı ile
birleştirilir. Eğer heterofil antikor (IgM) varsa hemaglutinasyon olur.
Koyun eritrositi değil de daha duyarlı olan at eritrositi ile yaparsan bu testin adı Monospot testi
olur.
**Heterofil antikor testi EBV’ye özgü değil! (NORMAL İNSANLAR; KIZAMIKÇIK, SERUM
HASTALIĞINDA DA (+) olabilir)
Bu durumda Davidson testi yapılır.
-Heterofil antikor testi özellikle çocuklarda yalancı negatif sonuç da verebilir.

Özgül antikor tespiti;

-VCA-IgM (Viral Kapsid antijeni) --- > En erken yükselen antikordur. Tek başına akut
enfeksiyonu gösterir.
-VCA-IgG ---- > Tek başına (+) ise yeni geçirilmiş enfeksiyon; EBNA IgG ile birlikte pozitifse
önceden geçirilmiş enfeksiyonu gösterir. VCA-IgG ve EBNA IgG ömür boyu kalıcıdır.
-EBNA

Tanıda ALTIN STANDART İMMUNOFLORASAN YÖNTEMİDİR.

HHV-6;
-Özellikle CD4+ T lenfositleri enfekte eder.
-Roseola infantum ---- > Ateşin düşmesiyle omuzdan başayıp gövdeye ve karın cildine yayılan
makülopapüler döküntü tipik
-Kronik yorgunuk sendromu
-MS sebebi olabilir!!

HHV-8;
EBV’ye benzer şekilde B lenfositlerini tutar. Bunun proteinleri IL-6 ya ve BCL-2 ye benzer.
-Kaposi Sarkomu;

Damar endotelinde yaygın proliferasyonla karakterize (mekik şeklinde iğsi hücreler) bir tümördür.
Deri lezyonları en çok alt ekstremitede malleol hizasında olur.
-İç organlardan en çok mide tutulur.
-AIDS’li hastalarda en sk görülen tümördür.
-Lezyonları, Baziller anjiyomatozis (bartonelle hansele) karışabilir. Kesin tanı biyopsi ile konur

Primer efüzyon lenfoması;

-AIDS ile ilişkilidir.

Multisentrik Castleman Hastalığı --- > B lenfosit kökenli proliferatif hastalık.

PAPOVAVİRÜSLER ;
1-)HPV
2-)POLYOMAVİRÜSLER
*BK virüs
*JC virüs
*SV40 virüs
*MCV (Merkel cell virüs!!!)

Human Papilloma Virüs (HPV);

-Deri ve mukoza epiteline tropizm gösterir.

-HPV tanısında altın standart Southern Blot ya da insitu hibridizasyondur.
-Serolojik tanı ve hücre kültürü tanısı YAPILMAZ

Tedavi ve Korunma;
6, 11, 16, 18 serotipi içeren aşı L1 ve L2 kapsid proteinlerini içerir.
Aşı 0-1-6. aylar olmak üzere 3 kere uygulanır. 16-26 yaş arası yapılır.

Podofilin --- > Hamilelerde kontrendikedir.

Larinks papillomunun tedavisi --- CERRAHİ.
Ağır enfeksiyonlarda sidafovir kullanılabilir.
Lilit nitojen, kriyoterapi, florourassil, imikuimoid kullanılır.

JC VİRÜS;
2 klinik tablo yapar;
astrosit tutulumu --- > Glioblastom tarzı tablo
oligodendrosit tutulumu --- > Progresif mulltifokal lökoensefalopati

BK virüs; KİT ve böbrek transplantlı hastalarda İYE ve hemorajik sistite sebep olabilir.

MC virüs --- Merkel Cell carcinoma ve nöroendokrin tümöre sebep olur.

Tanıda ---- > HE ve giemsa ile boyanan hücrelerde intranukleer bazofilik inklüzyonlar tanı
koydurucu. Bu hücrelere Decoy hücreleri denir.

RNA VİRÜSLERİ:

-Çift iplikli/ Çift kapsidli --- > ZATEN TEK VİRÜS VAR o da REOVİRÜS (ROTAVİRÜS)
-Zarfsız RNA virüsleri;
*PICORNAVIRIDAE
*CALICIVIRIDAE
*ASTROVIRIDAE
ve
*REOVIRIDAE

Negatif polariteli RNA virüslerinin hepsi ZARFLI HELİKAL virüslerdir.

-Always Bring Polymerase OR Fail Replication
(Arenavirüs, Bunyavirüs, Paramyxovirüs, Ortomyxovirüs, Flavivirüs, Rabies)

(+) Polariteli zarfsız RNA virüsleri için kısaltma;

PİCORNA gezegeninden ROTA’ya giren CALICI (taş) ASTROnomlar tarafından izleniyordu.

ORTOMİKSOVİRÜS;
-Paramiksovirüsten farkları;
a-)Segmenter genomu var (Kısaltma BORA)
b-)Dev hücre oluşturmaması
c-)Çekirdekte üremesi ****

RNA virüsleri sitoplazmada çoğalır ama ortomiksovirüs nukleusta çoğalır!!!

Bunun gibi replikasyon sırasında çekirdeğe uğrayan RNA virüsleri
Retrovirüs ve HepD’dir.

Hemaglutinin ve Nöroaminidaz INFLUENZA A ve B’de bulunur. Influenza C’de yoktur.

Antijenik farklılıklar en sık İnf A’da görülür. Inf C’de görülmez.

Hemaglutinine karşı oluşan koruyucudur ama nöraminidaza karşı oluşan antikorlar koruyucu
değil!

Antijenik shift ---- > Sadece Inf A’da olur. Pandemi sebebidir
Antijenik drift ---- > Nokta mutasyonlar ile sınırlı değişiklik.

PARAMİKSOVİRÜSLER;

Kızamık
ı
RSV
ı
Kabakulak
PARAinfluenza

VİREMİ ayapan VİRÜSLER:

Yayılım Yolu DNA virüsleri RNA virüsleri

Lenfositler EBV, CMV, HBV, JC, BK Kızamık, Kızamıkçık,
Kabakulak, HIV
Monosit/Makrofajlar CMV Polio, HIV, Kızamık
Nötrofiller - Influenza
Eritrositler Parvovirüs B19 Colorado kene ensefaliti virüsü
Plazmada serbest - Togavirüs, Pikorrnavirüs

Hem sitoplazma hem çekirdekte inkluzyonu olanlar --- > CMV ve Kızamık.
CMV çekirdekte baykuş gözü, sitoplazmada kum atığı

İnkluzyon cismi oluşturmayan virüsler ---- > INFLUENZA ve KIZAMIKÇIK (kızamıkçık =

inklüzyon-çık (yok))

KIZAMIK virüsü;
Hemagglutinini var, nöraminidazı yok.
-CD46 reseptörlerine hemaglutinin aracılığıyla bağlanır.
Intranukleer + Intrasitoplazmik inklüzyon cisimlerinin görüldüğü multinüklear dev hücreler
(Warthin Finkeldey) oluşturur.

SSPE’de EEG de periyodik yavaş dalga paterni ve her dalgaı takiben bir yatay paternin görülmesi
pathognomonik.

Kızamık aşısının sağladığı immuniteyi ölçmek için en önemli yöntem nötralizasyon testi.

Kızamıklı bir hastaya temastan sonra;

-3 gün içinde AŞI veya 6 gün içinde Ig uygulanabilir.

-Kızamık döküntüden önce/sonra 4. güne kadar bulaştırıcıdır.

KABAKULAK;
-Puberteden önceki en sık komplikasyon ---- > MENENJİT.
-Kabakulağın genel olarak rastlanan en sık komplikasyonu da MENENJİT
-Gebelikte kabakulak geçirilince bebeklerde endokardiyal fibroelastoz olabilir (restriktif cmp
sebebi)

Tedavi;
-Pasif bağışıklığın kabakulaktan korunmada etkisi yok çünkü immunoglobulinlerin etkisi zayıftır!

PARAİNFLUENZA;
-4 serotipi var.
-Viremi yapamaz ----- > PRPP + noro virüs gibi
Krup ---- > EN sık serotip 1 sebebiyle olur.
Bronşiolit ve pnömoni --- > Tip 3 ile olur.
TANI --- > Erken dönemde nazofarinksten aspirat al, immunoflorasan yöntemle antijen ara.
Serolojik/genomik tanı da olabilir.

Tedavi ---- > Serin/nemli hava, rasemik epinefrin, steroidler kullanılabilir.

RSV:
Bebeklik ve erken çocuklukta alt solunum yolu enfeksiyonu
Pediatri yoğun bakımda görülen nozokomiyal pnömonilerin en sık sebebi.
En sık saptanan komplikasyon --→ Otitis media

Tedavi;
-Palivizumab ve Motavizumab RSV profilaksisinde kullanılır.

POLİOVİRÜS;
Kapsid proteinlerine göre 3 serotipe ayrılır (tip 1 tip 2 tip 3)

COXSACKIE ve ECHO VİRÜSLER:

-En sık fekal-oral bulaşırlar.

-Solunum yoluyla da bulaşablirler. ----- > Viral menenjitlerin en sık etkenidirler.

Akut hemorajik konjunktivit en sık etkenleri ---- > Enterovirus tip 70 ve coxsackie a24
RABİES;
Taşıyıcı olup ölmeyen tek hayvan ----- > YARASA

Virüs, glikoprotein G’si ile nöronlarda CD56 veya gangliyozit reseptörlerine, kaslarda ise Asetil
kolin reseptörüne bağlanır.
Kuluçka süresi doza ve beyne uzaklığa bağlıdır.

Post mortem hipokampüs materyalinde seller boyası ile boyandığında (metilen mavisi ve fuksin)
eozinofilik intrasitoplazmik Negri inklüzyon cisimcikleri gösterilebilir.

Ense derisinden ya da kornea kazıntısından da florasan mikroskobu ile kuduz antijenleri tespit
edilebilir.

Dolaşan kanda da kuduz antikorları tespit edilebilir --- > AMA yapacak bir şey artık yok %100
mortal

Nükleik asit testi (NAT) ---- > Tükrükte PCR ile kuduz tespit edilebilir.

VİRAL GASTROENTERİT ETKENLERİ;

ROTAVİRÜS;
Çocuklarda en sık rastlanan gastroenterit etkenidir!!!
NSP4’ü enterotoksik aktiviteye sahiptir.

ADENOVİRÜS:
-Rotavirüsten sonra en sık viral gastroenterittir.

NOROVİRÜS:
-Epidemik viral enteritlerin en sık etkeni.

HIV:

RETROVİRÜS AİLESİ 3’E AYRILIR:

-Lentivirüs
-Onkovirüs
-Spumavirüs

HIV virüsü gp120 aracılığıyla CD4 reseptörüne tutunur fakat hücre içine girmesi için u yeterli
değildir. Mutlaka alfa kemokin (CXCR4) ve beta kemokin (CCR5) reseptörlerine de tutunması
gerekir.
Virüs; T lenfositlerdeki alfa kemokinlere (CXCR4) kullanıyorsa T tropik virüstür --- > Kan ürünleri
ile daha fazla bulaşır.
Virüs, makrofajalrdaki beta kemokin reseptörleri (CCR5) kullanıyorsa M tropik virüstür ---- > Seks
ile daha fazla bulaşır.

CD4 T lenfosit sayısı --- > Prognnozu belirlemek için en önemli kriter.
RNA sayısı (viral yük) ---- > Antiviral tedavinin başarısını gözlemlemek için kullanılır.

AIDS’te en sık rastlanan menenjit etkeni ---- > Cryptococcus neoformans. Çini mürekkebi ile
kapsülünün görülmesi ile tanıya gidilebilir.
AIDS tedavisine HAART protokolü uygulanır.
2 revers transkriptaz inhibitörü + 1 proteaz inhibitörü kombine edilir. (Zidovudin + Lamivudin +
İndinavir)

İğne batması durumunda ---- > Hemen üçlü antiviral terapiye başla 28 gün devam et.
AIDS’li gebe kadına 14-34 hafta arası zidovudin ver ve sezaryenle doğurt.
Doğumdan itibaren bebeğe 6 hafta zidovudin ver ve anne emzirmeyecek.

Prognozzun kötü olduğunu belirten kriterler;

-CD 4T lenfosit sayısında düşme.
-B2 mikroglobulin sayısında yükselme
-p24 antijenitsenin devamı
-HIV antikor seviyesinde düşme

Hepatit A;
-Semptomların gelişmesinden 2 hafta önce ve 2 hafta sonrasına kadar gaita ile virüs atımı devam
eder.
-HAV’ın temel immunolojik nötralizan bölgesi VP-1 ve VP-3’tür.

1 yaş altındakilere aşı uygulanmaz (yeterli koruyuculuğu sağlamaz)

Tek doz --- > 5 yıl korur
2 doz --- > 15 yıl korur.

18 yaş üstü kişilere 2 doz uygulanır.

HEPATİT B;
-Dane partikülü enfektiftir.
-Enfektif olmayan partiküller --- > flamentöz ve sferik partiküller. Sadece HbsAg içerirler. S M L
glikoproteinleri vardır. Bu partiküller aşı yapımında kullanılır.

HBV’de görülen en sık serotip --- > serotip D

HbsAg 3 glikoproteinden oluşur (S, M ve L)

Bu glikoproteinler gruba özgü (a) ve türeözgü (d ya da y ve w ya da r) determinantlar taşır
“a” determinantı --- > Tüm HbsAg’lerde ortaktır.

Hepatit B’de kronikleşme sırası:

-Yenidoğanda HBV (>%90)
-HDV süperenfeksiyonu
-HCV
-HBV
-HDV koenfeksiyonu

Tedavi;
***Abakavir --- > Diğer nükleozid analoglarına göre daha etkilidirr. Fetal HSR sebep olur. Genetik
analizle bu durum tespit edilebilir. (HLA B5701)

CD4 T lenfosit sayısı / ml Profilaksi süresi Profilakside kullanılan ilaç

CD4<250/ml
Coccidioides immitis >250 CD4, >6 ay Endemik bölgelerde serolojik
olarak tespit edilmişse
FLUKONAZOL
CD4<200/ml
Pneumocystis jirovecii >200 CD4, >3ay Kotrimaksazol, Pentamidin,
Atovaquon,
Dapson+trimetoprim veya
klindamisin+primakin
CD4<150/ml
Histoplasma capsulatum >150 CD4, 6ay> Hiperendemik bölgelerde
İTRAKONAZOL
CD4<100/ml
Toxoplasmosis >100 CD4, >3ay Kotrimaksozol
Cryptococcus (Extrapulmoner) SÜREKLİ FLUKONAZOL
CD4<50
CMV >150 CD4, >3ay GANSİKLOVİR
MAC >100 CD4, >3ay Klaritromisin + Rifabutin

HBV’de interferon kullanım endikasyonları;

-KC enzimlerinin 6 ay boyunca yüksek olması
-Hbe Ag (+), HBV DNA (>10.000 kopya/ml)
-KC biyopsisinde aktivite saptanmış hastalar.

**Dekompanse sirozda interferon UYGULANMAZ!!

HBV ‘nin immunolojik komplikasyonlarından biri de küçük çocuklarda akut hepatit sonrası olan
yüzde ve bacaklarda simetrik papüloveziküler döküntüler. (Gianotti Crosti sendromu)

Aşı --- > HepB’nin S ve PreS2 bölgesinden yapılır. (Aşıya yanıt HbSag ile ölçülür.)

0-1-6. aylarda 3 doz yapılır. Artık rapel önerilmiyor.

3 doz sonunda antikorun 10>= olması gerekiyor.
Sadece hemodiyaliz hastaları, immun yetmezliği lanlar, kronik KC hastalığı olanlarda anti-
Hbs bak ve <10 ise rapel doz yap.

Temas sonrası profilaksi;

-Perinatal geçişte ilk 2 gün içerisinde HBIG + Aşı takvimi
-Deri/mukoza bulaşı durumunda 2 gün içinde HBIG+Aşı takvimi
-Cinsel temas sonrası 2 hafta içinde HBIG+Aşı takvimi

Perkütan/mukozal temas sonrası HepB profilaksisi

KARŞILAŞAN KİŞİ Kaynak Hbs Ag(+) Kaynak Hbs Ag(-) Kaynak Bilinmiyor
Aşısız HBIG + Aşı takvimi Aşı takvimi Aşı takvimi
Aşı cevabı var Gerek yok Gerek yok Gerek yok
Aşı cevabı yok HBIG + Aşı takvimi Gerek yok Risk yüksekse
HbsAg(+) kabul edilir.
Aşı cevabı bilinmiyor Anti Hbs bak; >10 ise Gerek yok Anti Hbs bak; >10 ise
gerek yok, <10 ise gerek yok, <10 ise aşı
HBIG+rapel aşı takvimi

HEPATİT C;
-HCV’nin siroza ve kansere ilerleyen genotipi en çok 1b’dir. Türkiyede de en çok bu tip görülür.

1b genotipli, 40 yaş üstü şişman erkeklerde hele ki viral yük fazla ise tedaviye yanıt bayağı düşük!

HCV’nin ekstrahepatik bulguları

İg Üretimi ve depolanması Otoimmun hastalıklar Diğerleri
Esansiyel tip 2 miks Tiroidit (EN SIK) Porfiria cutanea tarda
kriyoglobulinemi (genel
olarak en sık görülen
komplikasyon), Sitemik
vaskülit,
membranoproliferatif
glomerulonefrit, periferal
nöropati
Membranoproliferatif Sjögren sendromu Artrit/myalgi
glomerulonefrit
Lökositoklastik vaskülit ITP Vitiligo
Lichen Planus DM
SPLENİK MARJİNAL ZON Mooren corneal ülserleri
LENFFOMASI!!!!
Uveit
Periferal nöropati

Splenik marjinal zon lenfoması!!!! görülebilir. Tipik olarak CD76 (+)’tir.

Tanı; tarama testi olarak ELISA ile anti-HCV antikorlarına bakılır.

Anti HCV (+) ise sana akut/kroik ayrımı yaptırmaz.
En duyarlısı HCV RNA saptanması.

ALT semptomlardan bağımsız olarak dalgalanır.

HCV’de en çok mutasyon E2 bölgesinde yer alan HVR gen (hypervariable region) bölgesinde
olur.

Tedavide; Ribavirin + İnterferon birlikte kombine tedavi uygulanır.

 - MANTARLAR-
-Cryptococcus neoformans ve Rhotodorula’nın polisakkarit kapsülü vardır.
-ZORUNLU ANAEROB MANTAR YOKTUR
-Bakteri sporları --- > Direnç ; Mantar sporları --- > Üreme ve enfeksiyondan sorumlu.

Mayoz bölünme sonucu --- > Seksüel spor

Mitoz bölünme sonucu --- > Aseksüel spor (Konidium)

SEKSÜEL SPORLAR;

Bazı Aşklar Zigot Oluşturur.

Bazidiyospor (basidomycetes) ---- > CRYPTOCOCCUS

Askospor (Askomycetes) Septalı hif ---- > Histoplasma, Blastomyces, Piedraia hortae,
Coccidioides, Candida, Saccaromyces cerevisiae
Zigospor (Zigomyces) Septasız hif ---- > Mucor rhizopus, Apsidia Pilobolus
Oospor ---- > İNSANDA HASTALIK YAPMAZ

EŞEYSİZ SPORLAR;
ASEKSÜEL SPOR ÖRNEK
BLASTOSPOR Candida albicans**
ARTROSPOR Coccidioides immitis
Ak piedra
Dermatofitler
Geotrichum candidum
KLAMİDİOSPOR Candida albicans**
SPORANGIOSPOR Mukor, Rhizopus,
Prototecha (Morula paterni)
KONİDİYOSPOR

Küfler ---- > Laktofenol pamik mavisi ile boyanır. 25 derecede saboraud dextroz agarda
ürerler.

*** Hücre duvarında melanin pigmenti bulunduran bazı mantarlar besiyerinde SİYAH PİGMENT
oluşturur.
Bu tip mantarların varlığını doğrulamak için yapılacak boyama ---- > MASSON TRİKROM
BOYAMA

Mayalar;
-Tek hücre olarak blastospor olarak ürerler.
-37 derecede iyi ürerler.
-Özel bir besiyeri olan “Mısır unu tween 80”

Maya mantarlarından bazı örnekler;

-Cryptococcus neoformans --- > BULAŞ FORMU MAYADIR!!!
-Candida
-Malessesia furfur --- > Özellikle IV lipit sıvılarıyla kateterden yayılabilir.

Mantarlar 3 yolla hastalık yapabilirler.

1-)TOKSİN ARACILIKLI

En güçlü mantar toksini ----- > Okratoksin. Penicilum ve aspergillus cinsi mantarlarca üretilir.
Nefrotoksiktir ----- > Balkan endemik nefropatisi.

Strinin adlı toksin de okratoksin ile sinerjistik ilişki halindedir. O da nefropati yapar.
–

2-) AŞIRI DUYARLILIK REAKSİYONU SONUCU:

-Örnek ---- > ÇİFTÇİ AKCİĞERİ (TİP 3 HSR) , İd reaksiyonu (Tip 4 HSR)

3-)Direk kolonizasyon ile:

T hücre yetersizliği ---- > Sistemik mantar enfeksiyonları
NÖTROPENİ ---- > Aspergillus ve Mukor insidansı artar.

Mantarlarda TANI;

-En pratik yöntem ---- > KOH

-Mantarlar çoğunlukla gram (+) boyanır (İSTİSNA = C.neoformans ve aspergillus)
***Dokudaki mantarları göstermek için en iyi boyalar;
-metanamin gümüş boyası
-periodik asid schiff (PAS)

-Küfleri, hifleri, miçelyumları göstermk için ---- > Laktofenol mavi pamuk boyası
-Florasan mikroskobu için --- > KALKOFLOR BEYAZI
-Mantarları üretmek için besiyeri ---- > Seborausd Dextroz agar!!!

İnvazif mantar enfeksiyonlarında ve özellikle immunyetmezlikli kişilerde mantar antijeni

araştırmak gerekli;
-Kriptokok menenjitinde --- > ELISA ile kapsül antijeni ara
-İnvazif Candida’da a) Mannan (DUYARLI) b) Enolaz (SENSİTİF) bak
-İnvazif Aspergillosis’te galaktomannan bak.

Aspergillus ve Candida için ---- > Limulus lizat testi yapılabilir ve beta glukan bakılabilir.

DOĞAL DİRENÇLİ MANTARLAR

İLAÇ MANTARLAR
Amfoterisin B Dermatofitler
Aspergillus terreus
Candida lusitinae
Flusitozin Aspergillus
Dimorfik mantarlar
Flukonazol Aspergillus
 Candida Krusei
Ketakonazol Aspergillus

YÜZEYEL MİKOZLAR;

TİNEA VERSİCOLOR;
-Etken M.furfur serisidir.
-İçlerinden en sık ise M.globosa’dır.
-Dikarboksilik asit üretirler. Bunun sonucunda Tirozinaz inhibe olur ve Melanin üretimi aksar ----
> PİGMENTASYON BOZUKLUĞU
-KOH incelemede --- >KISA HİFAL YAPILAR + BLASTOSPORLAR birarada görülür.

TİNEA NİGRA;
Etken Hortanea werneckii ---- > (Bu mantar siyah pigment üreten mantardır)
-Malign melanomla şekil itibariyle karışabilir.
-KOH → Mavi pigmentli maya ve hifler
Kültür – > Siyah pigmentli koloni

DERİ MİKOZLARI;
1-)DERMATOFİTLER
2-)CANDİDA

Zoofilik mikozlara örnek --- > M.canis, T.verrrkosum, T.mentagyrophes.

T.verrukosum; diğer trikofitonlardan farklı olarak EKTOTRİKS enfeksiyon oluşturur. Ayrıca

yine T. verrukosum daha derine giderek --- >Kerion tablosu da oluşturabilir. (EN KÖTÜ
DERMATOFİT enfeksiyonu, sistemik yanıtın en fazla olduğu dermatofit enfeksiyonu)
MİCROSPORİUM ---- > Ektotriks
TRİKOFİTONLAR ---- > ENDOTRİKS enfeksiyon yapar (İstisna = T.verrukosum)
Dolayısıyla microsporidium Wood lambası ile Yeşil refle verebilir ama trikofitonlar endotriks
enfeksiyon yaptığından yeşil refle VERMEZ!

Tinea capitis yapanlar ---- > MİCROSPORİUM ve TRİKOFİTON

Tinea corporis yapanlar --- > 3’Ü birden (Microsporium + Trikofiton + Dermatofiton)
Onikomikoz yapanlar --- > Trikofiton + Dermatofiton + candida + aspergillus

DERİ ALTI MİKOZLARI:

-KROMOBLASTOMİKOZ
-MYCETOMA
-FEOHİFOMİKOZ
-SPOROTRİKOZ (Deri altı mikoz olup dimorfik olan tek mantar)

SİSTEMİK MİKOZLAR;
-Tümü dimorfiktir
-Sağlıklı kişide enfeksiyn yapabilirler.
-Kişiden kişiye bulaştırmazlar (Atipik mikobakteriler ve Legionella gibi !!!)
-Konidi’nin (Eşeysiz spor) solunmasıyla bulaşırlar. --- > Primer enfeksiyon bölgesi AC.
-Vücut bu tip sistemik mantarlara cevaben granülom oluşturur.
-Tedavide azoller (özellikle itrakonazol) tercih edilmelidir. Vakalar şiddetli ise amfoterisin B.

Ayrıca paracoccidoides sülfonamidlere de cevap verir. (Ben PARA’lıyım diyor getirin ne kadar
antibiyotik varsa)

HİSTOPLASMA CAPSULATUM;
-En iyi tanı yöntemi ---- > Kemik iliği aspirasyonu
-İmmunyetmezlikli konakta idrarda antijen olabilir.
-Tedavi ---- > İtrakonazol, Sistemik olursa amfoterisin B

COCCİDİOİDES İMMİTİS;
-Diğer dimorfik mantarların aksine dokudaki morfolojik formu maya hücresi yapısında değil.
AC’de içi endosporlarla dolu kese (SFERÜL) oluşturur.
Hastalığa eritema nodozum veya artralji eklenebilir ---- > Çöl romatizması
Östrojen, bu mantarın üremesini arttırır.
Gebelik --- > Dissemine enfeksiyon için risk.
Tedavide ---- > İtrakonazol/Amfoterisin B. Menenjit olursa flukonazol

PARACOCCİDİOİDES BRASİLİENSİS:
-Östrojen mantarın maya formuna dönmesini engeller. (erkeklerde hastalık yapar)
-37 derecede bir çok noktadan dar bir sapla tomurcuklanan maya hücreleri görülür. (GEMİ
DÜMENİ)
-Tedavide --- > İtrakonazol. Co-trimaxasole ile tedavi edilebilen bir mantardır. (Sülfonamidlerin
kullanılabildiği ender mantarlardan)

BLASTOMYCES DERMATİTİDİS;
-Maya formu büyük geniş boyunlu ve çift zonludur (armut şeklinde)
-Maya mantarı C.neoformansta ise --- > Dar boyun.
-AC’de kitle benzeri lezyon oluşturur --- > AC ca ile karışır.
-Yaygın enfeksiyon en çok cildi tutar
-Blastomikoz veterinerlerde daha sık görülür köpek ve at ısırıklarıyla bulaşabilir.
-Tedavi --- > İtrakonazol

FIRSATÇI MİKOZLAR:
-Kandida flora elemanıdır diğerleri toprak/su/hava kaynaklı enfeksiyona neden olurlar.
-Genellike immunitesi baskılanmış kişilerde hastalığa sebep olurlar

-Crytococcus
-Candida
-Aspergillus
-Mucor
-Pneumocystis jirovecii
-Penicillium marfaneii
-Fusarium solani
-Pseudoallescheria boydii

CRYPTOCOCCUS NEOFORMANS:
-Kuş gübresi ile kirlenmiş topraktan mikrokonidilerin solunması ile bulaşır.
-Monomorfiktir --- > Sadece maya formunda bulunur.
-En sık izole edilen serotip A.
-C.neoformans dışında en sık izole edilen C.gattii

AC’de soliter pulmoner nodül ---- > AC kanseri ile karışabilir.

-En sık görüen klinik formu --- >> meningoensefalit
-AIDS’li hastalarda en sık rastlanan invazif fungal enfeksiyon ve en sık rastlanan fungal
menenjit etkenidir.

STAİB’S bird seed agar besiyerinde koyu kahverengi koloniler oluşturur.

TANI;
-Çini mürekkebi ya da musikarmin boyasıyla polisakkarit yapıda olann kapsülü gösterilebilir.
-Lateks aglutinasyon testi çok kısa sürede sonuç verir. (Çünkü kapsüllü)
-Fenol oksidaz ve Üreaz (+)
-En duyarlı ve en sık kullanılan; BOS örneğinden ELISA ve Latex aglutinasyon ile antijenin
tespit edilmesidir.

Tedavide ---- > Flusitozin ve Amfoterisin B 2 hafta kullan sonra ömür boyu flukonazol ile
idameye geç.!!!

KANDİDA;
-C.albicans ---- > Virülansı en yüksek kandida.
- Slime ile dokulara tutunma
-Endotoksin benzeri toksini var.
-Östrojen reseptörü --- > Vajen kolonizasyonu
Kandida’da kapsül ve melanin bulunmaz!!!

-En sık görülen klinik formu --- > Pamukçuk

**Kronik mukokutanöz kandidiyazis ---- > Kandida’nın T lenfosit klonunda problem var bundan
dolayı tedaviye en dirençli kandida’dır. Hipoparatiroidizm, hipotiroidizm gibi bozukluklarla
seyreder.
-AIDS’lilerde en sık rastlanan ösofajit etkenidir.

ASPERGİLLUS;
-Konidi’nin solunmasıyla bulaşır.
-En sık görülen aspergillus fumigatus’tur.
-Fumigatus, diğer aspergilluslardan farklı olarak ısıya dirençlidir.

Allerjik Bronkopulmoner Aspergillosis:

-Özellikle atopik kişilerde ortaya çıkar.
-Eozinofili ve IgE seviyesinde artışla karakterize.
Hem tip 1 hem tip 3 HSR’dir.
-Tedavi etmezsen --- > Proksimal bronşiektazi

Aspergilloma:
Daha önceden oluşmuş AC kavitelerinin içine mantar sporlarının yerleşmesi. En sık yapan A.niger.
En sık semptom hemoptizi.
***ANTİFUNGAL TEDAVİ YOK. TEDAVİ CERRAHİ

İnvazif aspergillosis;
-En önemli risk faktörü ---- > Nötropeni
-Özellikle KİT’liler de ve hematolojik kanserlilerde nekrotizan pnömoni yapar. En sık sebep
aspergillus fumigatus’tur.
AC grafide önce halo sonra hilal belirtisi vardır.

Serumda ;
-Galaktomannan (serumda daha az, Bronkoalveolar lavaj yaparsan yüksek oranda (+) ve kültürünü
de yapabilirsin)
-Beta glukan antijeni
-D-mannitol antijeni

Tedavi;
İnvazif aspergillosiste ilk tercih ---- >VORİKONAZOL
Alerjik formda --- > Steroid + İtrakonazol

*Flukonazol, flusitozin, ketakonazole doğal direnç vardır. Ek olarak a.terreus, amfoterisin B’ye
de doğal dirençlidir!!

MUKORMYCOSİS (ZYGOMYCOSİS, FİKOMİKOZİS)

Mukormikozis etkenleri
En sık --- > RİZOPUS
2.en sık --- > Mukor
Absidia
Cunninghamella

Hastada en önemli risk faktörü ASİDOZ bulunmasıdır. --- > Nötrofil fonksiyonlarında
yetersizlik --- > Enfeksiyon

Sporangiosporun inhalasyonu ile başlar , aşırı damar invazyonuna neden olur.

Rinoserebellar mukormikozis --- > Özellikle ketoasidoz geçirmiş diabeetiklilerde olur. En sık
etken rizopus’tur.

Lezyondan örnek alıp mikroskopta bakarsan 90 dereceli septasız hif görülür.

Tedavi --- > Acil cerrahi debridman + lipozomal amfoterisin B. İdame tedavisi --- >
POSAKONAZOL

PNEUMOCYSTIS JIROVECII;

Risk faktörleri;
-HIV enfeksiyonu
-Kanserler (özellikle hematolojik malignite)
-Kemoterapötik, immunsupresif, kortikosteroid tedavisi
-Hücresel immun yetmezlik
-Organ transplantlı hastalar

AIDS’lilerde en sık rastlanan fırsatçı patojen, en sık rastlanan pnömoni etkeni, en sık
rastlanan mantar, en sık ölüme neden olan etkendir.

Yaptığı pnömonin adı --- > Plazma hücreli pnömoni!

LDH yüksektir ama spesifik değil.

HIV enfeksiyonu olan birisinde pnömotoraks gelişirse ----- > P.jirovecii’den şüphelen.

TANI;
-Kültürü yok.
-Gram ile boyanmaz.
-Giemsa ve metanamim gümüş boyasıyla KİSTLERİ boyanabilir.

*** Bronkoalveolar lavaj sıvısının direk florasan mikroskobu ile antijen aranması tanıda
kullanılan en pratik ve EN DUYARLI yöntemdir.

Tedavi ve profilakside ilk ilaç = Ko-trimaksazol. Alternatif ilaçlar;

-Pentamidin
-Atovaquon
-Trimetoprim + dapson
-Klindamisin + Primakin

*Eğer pO2 < 70 ise tedaviye PREDNİZON da ekle.

HYALOHIFOMIKOZIS:
-Penicillium marneffeii
-Fusarum solani ve Pseudallesheria boydii

Penicillium marneffeii:
RES’i tutar.
Dimorfiktir.
-25 derecede yaygın pigment (kırmızı mavi) yapar.
-Özellikle Asyalı AIDS hastalarında molluskuma benzer papülelr oluşturur
-Lablarda en sık rastlanan kontaminanlardan biridir.

Fusarium solani ve Scedosporium apiospermmum

-45 dereceli açıyla dallanan septalı hif yapar --- > Aspergillusla karışır.
-Fusarium, flusitozin ve flukonazole dirençlidir. --- > Tedavide vorikonazol veya amfoterisin B ver.

Pseudallesheria ise amfoterisin B’ye dirençli.

PARAZİTLER:

PROTOZOONLAR (TEK HÜCRELİLER)

-Amipler
-Silyalılar
-Flagella (Mastigofora)
-Sporlular (sporozoa) --- > Seksüel ve aseksüel üreme gösterirler.

METAZOONLAR (ÇOK HÜCRELİLER)

A)HELMİNTLER
-Nematodes (Yuvarlak solucanlar, iki ayrı cinnse sahiptir)
→Sestot (Yassı solucanlar, hermafrodittir)
-Trematodlar (Yassı solucanlar, kan trematodları hariç hermafrodittir)
Son (kesin) konak ---- > Parazitin seksüel (eşeyli) döngüsünü geçirdiği ya da erişkin
formlarının bulunduğu konak.
Ara konak ---- > Parazitin aseksüel gelişimini tamamladığı konak
Rezervuar --- > Parazitin doğada bulunduğu canlı.
Seksüel üreme ---- > Konjugasyon ve singami (iki hücreden zigot oluşumu) vardır.
Aseksüel üreme ---- > İkiye bölünme, şizogoni ve tomurcuklanma vardır.

AMİPLER;

Entomoeba Histolytica
-Ara konak yoktur.
-Mikroaerofiliktir --- > GİS’te de az O2 var. Amip için ideal.
-Fekal-oral bulaşır.
-İnsana bulaşan enfektif formu dört çekirdekli kist formudur
-İnce barsak distalinde kist-metakist-metakistik trofozoid-trofozoid formuna dönüşür.

KC’de apse yapabilir. Apse aspiratında çukulatamsı görünüm ve trofozoid form görülür.

Tanı;
-Gaitada kist ve trofozoid görülebilir.
-Trikrom boyayla ayırt edici yapıları görülebilir.
-E.hystolica’nın patojenik olduğunu gösteren en önemli kriter ---- > Eritrositleri fagosite etmiş
trofozoidlerin gösterilmesiyle

ELISA ile E.histolytica’ya ait adezin antijenelrin tespiti ile mikroskop altında ayrılamayan non-
patojn E.dispar’dan ayrılır.
İndirej hemaglutinasyon özellikle KC absesinde etkenin E.histlytica olup olmadığını belirlemede
çok yararlı.

ACANTHOMOEBA castellani:
-Lensle ilişkili keratit ---- > Herpes keratiti aksine bunda çok ağrı vardır
-Granülomatoz amip ensefaliti --- > özellikle immunyetmezliklilerde
-KLORLAMAYA DİRENÇLİDİR.

NAEGLERİA FOWLERİ:
-Kontamine suda yüzerken bulaşan trofozoid form, olfaktor sinir bounca ilerleyerek MSS’ye geçer.
Hemorajik nekroza sebep olur ---- > BOS’ta eritrosit, nötrosit, trofozoid görülür.
-KLORLAMAYA duyarlıdır!!!

Tedavide amfoterisin B kullanılabilir.

SİLYALI;

-Balantidium Coli ;
-kistlerin fekal-oral alınmasıyla ortaya çıkar.
-Trofozoid forma dönüşür ve e.histolytica gibi dizanteriform ishal yapar.
***EKSTRA-İNTESTİNAL TUTULUM YOK.
-V şeklinde nukleus bulunur.
-Tedavide tetrasiklin.
SPORLULAR;
Kısaltma ---- > Baba (Babesia) beni sıtma ettin (plasmodium spp.) toxik (toxoplasma) ARB
boyasıyla boyadın (c.parvum, isospora belli)

MALARYA;
-P.falciparum (en mortal)
-P.vivax (en sık)
-P.ovale
-P.malaria

Duffy antijeni olmayan kişiler ---- > P.vivax’a dirençlidir.

P.vivax ve P.ovale KC’de hipnozoit forma dönerek saklı kalabilir!!.

KC’de oluşan merazoidler, kan dolaşımına geçerler ve eritrositleri infekte ederler.
MEROZOİD bir daha KC’ye geri dönemez !! ---- > Kan transfüzyonunda hipnozoid oluşamaz!!
Konjnital enfeksiyonlarda da merozoid bulaştığı için karaciğer dönemi olmaz!!!

P.vivax ve P.ovale (hipnozoid formu olanlar) --- > Retikülositleri tutarak bunlalrı büyütür.
P.malaria --- > Matür eritrositleri
P.falciparum ---- > Tüm yaştaki eritrositleri tutar!!

Eritrositer öngü;
P.malaria’da 72 saat
Diğerlerinde 48 saattir.

Malarya’ya bağlı ölümler --- > Genelde dalak rüptürü sebeplidir.

Anemi --- >Normokrom normoster.

Eritrositlerde akantosit --- > P.falciparum. Akantositler abetalipoproteinemide de var.

Bunlar kapillerlerden geçerken hemoliz olurlar --- > Hemoglobinüri --- > Kara su humması.
Bu eritrositler serebral damarları da tıkarlar --- > Serebral sıtma!!!
-P.falciparumda olgun trofozoidler dalakta yıkıma uğrarlar. Kanda sadece genç ring şeklinde
trofozoidler ve muz şeklinde gametositler görülür.

P.malaria ---- > İmmun kompleks glomerulonefriti

Tanı;
Parazit görme şansı fazla olduğundan kalın yayma --- Tarama testi.
İnce yayma --- > Tür tanımlaması

Antijen tespiti – > P.falciparum.

Poliklonal antikor yanıtı artışına bağlı tronbositopeni ve yalancı VDRL (+)’liği olabilir.

Tedavide --- > KLOROKİN (Merozoidlere etkili) + PRİMAKİN (Hipnozoid forma etkili )
kullanılır.

BABESİA MİCROTİ;
-Ixodes cinsi kene ısırığyla (B.burgdorferi gibi) buaşır. Enfektif formu – > Pyriform cisimleri.
-Plasmdium aksine KC dönemi yok, direk eritrositlere gider.
-Plasmodium aksine diyare yapmaz!
-Periferik yaymada eritrositler içinde trofozoidlerin tetrat oluşturduğu görülür.
- Tedavide temel ilaç klindamisin

TOKSOPLASMA;
-Makrofajları tutar.
İmmun ssitemi normal kişilerde en sık asemptomatik. Semptomatik olursa posteror servikal Lap
yapar.

-İmmunyetmezlikli kişilerde;
-AIDS’lilerde en sık MSS enfeksiyon sebebi toksoplazmadır.
-Ensefalit
-Serebral apse --- > MR’da multifokal hipodens alanlar.

Bulaş formları; ookist (içinde sporozoit var)

-Ara konaktan doku kisti (Bradizoid)
-Anneden transplasental trofozoid

Bir çok konjenital enfeksiyon aksine son 3 ayda bulaş riski yüksek.
-Çift taraflı koryoretinit, yaygın serebral kalsifikasyon, hidrosefali, spontan abortus.

Tedavi ---- > Primetamin + Sulfadiazin. Profilaksi ---- >Ko-trimaksazol. Gebelerde --- >
Spiramisin

CRYPTOSPORIDIUM PARVUM:
-AIDS’lilerde en sık rastlanan kronik ishal etkeni.
-Klora dirençlidir! --- > Klorlanmış sulardan bulaşır.
-Ookistlerin fekal-oral alımları ile bulaşır.

İSOSPORA BELLİ:
-ookistlerin fekal-oral alımları ile bulaşır.
-ookistleri, diğerlerininkine göre daha büyüktür!.
-Giardia gibi steatore yapar.
-Kronik intermittan diyare ve eozinofili varlığında ---- > İSOSPORA düşün.
TEDAVİ --- > Co-trimaksazol

CYCLOSPORA CAYETENSİS:
****ookistleri enfektif değil ---- > Direkt fekal-oral bulaşmaz!
Dış ortamda sporulasyona uğrayan ookistlerin su ve gıdalarla alınımı ile bulaşır.

KAMÇILI PROTOZOONLAR
-Leishmania
-Trichomonas vaginalis
-Giardia lamblia
-Trypanasoma cruzii

LEİSHMANİA;
-L.donovani (Kala-azar) Viseral leishmaniosis
-L.tropica kutanöz leishmaniosis (Şark çıbanı)
-L.brasiliensis Mukokutanöz leishhmaniasis

Toxoplasma gibi RES’i yani makrofajları tutar.

L.DONOVANİ:
-Flebotom’un insanı sokmasıyla promastigot formu insana bulaşır.
-Promasigot, makrofajları enfekte edip --- > amastigot formuna dönüşür.

Tanı;
Dalak, KC, Kİ aspiratlarının Giemsa ile boyanması sonucu --- > makrofajların içinde
amastigotların görülmesidir.
Tedavi --- > 5 değerli antimon bileşiği olan STİBUGLUKONAT (PFK ile tepkimeye girerek
glikolizi inhibe eder.)
-Hastalığı geçirenlerde kalıcı bağışıklık.

TRICHOMONAS VAGINALIS:
-Anaerob’tur.
***Kist formu yok sadece TROFOZOİD formu hastalık oluşturur.
-İdrar içinde 24 saat canlı kalabilir --- > Düşük ihtimal ama klozetten bulaşabilir. Temel bulaş
cinsel ilişki.
-Semptomlar tipik olarak mensturasyon sonrası görülür!
Yeşil vajinal akıntı, kötü koku, kaşıntı, yanma, vajinal eritem ve servikste peteşiler görülür. Vajen
ph’sı artmıştır.
-Erkekler genelde asemptomatik
Tedavi --- > Metronidazol. Mutlaka partner ile beraber tedavi edilmelidir.

GİARDİA LAMBLİA ;
-Kistin fekal-oral bulaşması.
-Duodenumda trofozoid forma döner.
-Yağ emilimini bozarak steatoreye sebep olur. (İsospora gibi)
**** IgA eksikliği ve İntestinal divertikülü olan hastalar ---- > Semptomatik hastalık için risk
faktörü. Aynı zamanda bu hasta popülasyonunda safra kesesine yerleşerek kronik
enfeksiyon olabilir.
-Kronik giardiyaziste sekonder laktoz intoleransı olur.

Tanı --- > Gaitada armut şekilli trofozoid ve hareketsiz oval kist formlar gösterilebilir.
Gaita negatif gelirse --- > İp testi veya duodenum tubajı
Fekal antijen de bakılabilir.

Tedavi --- Metronidazol kulanılır.

TRYPANASOMA CRUZİ;
-Chagas hastalığı etmeni.
-Göz enfeksiyonu gelişirse ROMANA belirtis (+) – > Şişlik,konjunktivit,lokal LAP
-Kronik enfeksiyonda --→ Mega özofagus megakolon görülür. En sık ölüm nedeni
myokardın tutulması sonucu gelişen aritmi ve kalp yetmezliğidir.
Tanı;
-Kanda görülen ekstrasellüler form tripomastigot’tur.
-İntrasellüler ve dokudaki flagellasız form – > amastigot

Kalın/ince yaymayla tripomastigotlar görülebilir.

Tanıda ksenodiagnoz kullanılır.

HELMİNTLER:

AC tutulumu yapanlar:
-Ascaris lumbricoides
-Kancalı kurtlar
-Strongyloides stercoralis
-Paragonimus westermanii (Erişkin formu AC’i tutan tek parazit)

Larvanın penetrasyonu ile bulaşanlar:

-Kancalı kurtlar
-Stronygloides stercoralis
-Ancylostoma brasiliensis
-Schistosoma spp

Artropdun ısırmasıyla bulaşan etkenler;

-Malarya (sivrisinek)
-Babesia (kene)
-leishmania (flebotom)
-Trypanasoma (çeçe sineği)
-Wunchereria ve Brugia (sivrisinek)
-Loa loa
-Mansonella
-Onchocerca volvulus

Tenia Soleum;
-Domuzlarda bulunan larvanın insanlar tarafından oral yolla alınmasıyla bulaşır.
-Yumurtası da bulaştırıcı olabilir. (T.saginatadan farklı) --- > T.soleum hem ara konak hem
de kesin konak olabilir!!
-İnsan ara konak olduğunda sistiserkoz denilen tablo ortaya çıkar.
-Bu durumda larva pek çok organa ayılım göstererek skoleks bulunan sıvı dolu kistler
oluşur