You are on page 1of 11

1.

Buktikan bahwa fungsi dua peubah f ( x , y )=ln (x 2 + xy + y 2 )


Memenuhi persamaan x f x ( x , y ) + y f y ( x , y ) =2.
(K.Martono, 1992 : 129)
2 2 2 2
∂ f ∂ f ∂ f ∂ f
2. Tentukan 2
, , , 2 dari f ( x , y )=x 2 y 3 +cos x sin y .
∂x ∂ x ∂ y ∂ y ∂ x ∂y
(Berkey, Calculus, 1988 : 788)
3. Buktikan bahwa fungsi dua peubah f ( x , y )=ln (x 2 + xy + y 2 )
Memenuhi persamaan x f x ( x , y ) + y f y ( x , y ) =2
Penyelesaian :
∂f 1 2x+ y
jelas f x ( x , y ) = ( x , y )= 2 ( 2 x +1 )= 2
∂x x + xy + y
2
x + xy+ y
2

∂f 1 x+ 2 y
jelas f y ( x , y )= ( x , y )= 2 ( x+ 2 y ) = 2
∂y x + xy + y 2
x + xy + y 2

x ( 2 x+ y ) 2
2 x + xy
jelas x f x ( x , y )= =
x2 + xy + y 2
x2 + xy + y 2
y ( x +2 y ) xy +2 y
2
jelas y f y ( x , y )= =
x2 + xy + y 2
x2 + xy + y 2

2 2
2 x + xy xy +2 y
jelas x f x ( x , y )+ y f y ( x , y )= 2 2
+ 2 2
x + xy + y x + xy + y

2 2
2( x + xy + y )
¿ 2 2
=2.
x + xy + y

Jadi terbukti persamaan x f x ( x , y ) + y f y ( x , y ) =2.


(K.Martono : 129)

2 2 2 2
∂ f ∂ f ∂ f ∂ f
4. Tentukan , , , 2 dari f ( x , y )=x 2 y 3 +cos x sin y
∂x ∂ x∂ y ∂ y∂ x ∂ y
2

Penyelesaian :
Dipunyai f ( x , y )=x 2 y 3 +cos x sin y

Jelas
∂2 f (
∂x 2
x , y )=

∂ ∂f (
x ∂ x(x , y) =

∂ (
x )
2 x y −sin x sin y )
3

¿ 2 y 3−cos x sin y
( )
2
∂ f
Jelas ( x , y )= ∂ ∂ f ( x , y ) = ∂ ( 3 x 2 y 2 −cos x sin y )
∂y
2
∂y ∂y ∂y

¿ 6 x 2 y −cos x sin y

( )
2
∂ f ( ∂ ∂f ( ∂ ( 2 2
Jelas x , y )= x , y) = 3 x y −cos x sin y )
∂x ∂ y ∂x ∂ y ∂x

¿ 6 xy 2−sin x c os y

( )
2
∂ f ( ∂ ∂f ( ∂ (
2 x y −sin x sin y )
3
Jelas x , y )= x , y) =
∂ y∂ x ∂ y ∂x ∂y

2
¿ 6 xy −sin x c os y .

(Berkey, Calculus, 1988 : 788)

1. Tentukan keterdeferensialan dari fungsi f(x)=[ sin cos ( sin 2 2 x ) ] !


4 5 2 2 2
Dipunyai F( x , y, z)=x y z +4 xy z−2 xy =0
2.

a. Tentukan fx (x,z) dan fz (x,z).


b. Tentukan fy (y,z) dan fz (y,z).
c. Tentukan fx (x,y) dan fy (x,y).
dy
2 2 2 2
3. Tentukan dx dari persamaan x y +3 x +3 xy =5 x
KUNCI TUGAS AWAL KELOMPOK 6

1. Menentukan keterdiferensialan dari [ sin cos ( sin2 2 x ) ]

d [ sincos ( sin2 2 x ) ]
f ' (x )=
Jelas dx
d [ sincos ( sin 2 2 x ) ] d [ cos ( sin2 2 x ) ] d ( sin 2 2 x ) d ( sin 2 x ) d ( 2 x )
= ⋅ ⋅ ⋅ ⋅
d [ cos ( sin2 2 x ) ] d ( sin 2 x ) d ( sin 2 x ) d (2 x ) dx
2

¿ coscos ( sin2 2 x ) [−sin ( sin 2 2 x ) ] ( 2 sin 2 x ) ( cos 2 x ) 2


¿ 4 coscos ( sin 2 2 x ) [−sin ( sin2 2 x ) ] ( sin 2 x ) ( cos 2 x )
¿ 2 coscos ( sin 2 2 x )⋅[−sin ( sin 2 2 x ) ]⋅sin 4 x .
f ' (x ) = 2 coscos ( sin 2 2 x )⋅[−sin ( sin2 2 x ) ]⋅sin 4 x .
Jadi

4 5 2 2 2
2. Menentukan turunan dari F ( x , y , z )= x y z + 4 xy z−2 xy =0
Jelas turunan parsial fungsi F:

F x ( x , y , z)=4 x 3 y 5 z 2 +4 y 2 z−2 y 2
F y ( x , y , z)=5 x 4 y 4 z 2 +8 xyz−4 xy
4 5 2
F z (x , y , z )=2 x y z+4 xy

a. Penyelesaian
Fx ( x , y , z ) 4 x3 y 5 z 2 +4 y 2 z−2 y 2
f x ( x , z )=− =− 4 4 2
F y ( x , y, z) 5 x y z +8 xyz−4 xy
F x ( x, y , z) 2 x 4 y 5 z+4 xy 2
f z ( x , z)=− =− 4 4 2
F y ( x , y , z ) 5 x y z +8 xyz−4 xy
F y (x , y , z )
5 x 4 y 4 z 2 +8 xyz−4 xy
f y ( y , z)=− 3 5 2
=− 2 2
F x( x , y , z ) 4 x y z +4 y z−2 y
F z (x , y , z ) 2 x 4 y 5 z+4 xy 2
f z ( y , z )=− =− 3 5 2
b. Penyelesaian: Fx( x , y , z ) 4 x y z + 4 y 2 z−2 y 2
c. Penyelesaian
F x( x , y , z ) 4 x 3 y 5 z 2 +4 y 2 z−2 y 2
f x ( x , y )=− =−
F z ( x , y , z) 2 x 4 y5 z+4 xy 2
F y (x , y , z) 5 x 4 y 4 z 2 +8 xyz−4 xy
f y ( x , y )=− =− 4 5
F z ( x , y , z) 2 x y z+4 xy 2
dy
2 2 2 2
3. menentukan dx dari persamaan x y +3 x +3 xy =5 x
Penyelesaian :

d ( x 2 y 2 +3 x 2 +3 xy 2 ) d ( 5 x )
=
Jelas dx dx

d (x 2 y 2 ) d ( 3 x 2 ) d ( 3 xy 2 )
+ + =5
dx dx dx

[ x2
d ( y2) 2 d ( x2 )
dx
+y
dx ] [
+ 6 x+ 3 x
d ( y2 ) 2 d (3 x)
dx
+y
dx ]
=5

[ x2
d ( y 2 ) dy
dy dx ] [
. +2 y 2 +6 x+ 3 x
dx
+y
dx ]
d ( y 2) 2 d ( 3 x )
=5

dy dy
2 x2 y +2 xy 2 +6 x +6 xy +3 y 2=5
dx dx

( 2 x2 y +6 xy ) dy =5−3 y 2 −6 x−2 xy 2
dx

dy 5−3 y 2−6 x −2 xy 2
=
dx 2 x 2 y+6 xy

Tugas Akhir Kelompok 6


dy
2 2 2 2
1. Tentukan dx dari persamaan x y +3 x +3 xy =5 x
2. Diketahui fungsi implisit 2xy+π .sin y=2π
dy π
y=
Tentukan dx dengan x=1 dan 2
3. Tentukan matriks Jacobi fungsi vektor dari fungsi vektor dengan peubah vektor
3 2
F : R →R , F ( x , y , z )=

3 2 3
[ 3 x 4 +2 y 3 +2 z 2
e 2 xy
2
z ] , di titik (-1,1,-1)
4. jika persamaan 2 x y +3 xyz− y z =0 mendefinisikan secara implisit fungsi
z=f ( x , y ) . Tentukan turunan parsial f x dan f y
Kunci Tugas Akhir Kelompok 6

dy
2 2 2 2
1. menentukan dx dari persamaan x y +3 x +3 xy =5 x
Selesaian :

d ( x 2 y 2 +3 x 2 +3 xy 2 ) d ( 5 x )
=
Jelas dx dx

d (x y ) d ( 3 x 2 ) d ( 3 xy 2 )
2 2
+ + =5
dx dx dx

[ x2d ( y 2) 2 d ( x 2 )
dx
+y
dx ] [
+ 6 x+ 3 x
d ( y2 ) 2 d ( 3 x)
dx
+y
dx ]
=5

[ x2
d ( y 2 ) dy
dy dx ] [
. +2 y 2 +6 x+ 3 x
dx
+y
dx ]
d ( y 2) 2 d ( 3 x )
=5

dy dy
2 x2 y +2 xy 2 +6 x +6 xy +3 y 2=5
dx dx

( 2 x2 y +6 xy ) dy =5−3 y 2 −6 x−2 xy 2
dx

2 2
dy 5−3 y −6 x −2 xy
=
dx 2 x 2 y+6 xy
2. Fungsi implisit 2 xy+π . sin y=2 π
dy π
y=
menentukan dx dengan x=1 dan 2

d 2xy dπ . sin y d 2 π
+ =
dy dy dy
d 2x dx dy
. . y+2 x . +π cos y=0
dx dy dy
dx
2 y. +2 x+π . cos y=0
dy
dx
2 y =−2 x−π cos y
dy
dx −2x−π cos y
=
dy 2 y

( )
dx π −2−π . 0
dy 2
1, =
2.
π
2
dy −2
=
dx π
3. Penyelesaian:
Komponen fungsi vektor dari F adalah
f 1 ( x , y , z )=3 x 4 + 2 y 3 +2 z 2
2
f 2 ( x , y , z )=e 2 xy z
Matriks Jacobi dari fugsi F dalah
[ ]
∂f 1 ∂f1 ∂f1
∂x ∂y ∂z
J f ( x , y , z )=
∂f 2 ∂f2 ∂f2
∂x ∂y ∂z

= 2 y ze
[ 12 x 3
2 2 xy z2
2 x 2 yze
6 y2
2 xy 2 z
4z
2
2 xy e
2 xy 2 z ]
Sehingga matriks Jacobi dari fungsi F di titik (-1,1,-1) adalah

J f ( x , y , z)= [ −12 6 −4
−2e 4 e −2 e 2
2 2 ]
4. turunan parsial pertama dari fungsi F terhadap peubah x, y, dan z adalah
fx (x,y,z) = 6x2y + 3yz
fy (x,y,z) = 2x3 + 3xz – 2yz3
fz (x,y,z) = 3xy – 3y2z2

untuk fungsi yang mendefinisikan z=f(x,y), maka


Fx ( x , y , z ) 6 x 2 y +3 yz
f x ( x , y ) =− =−
Fz ( x , y , z ) 3 xy−3 y 2 z 2
F y (x , y , z) 2 x 3 +3 xz −2 yz 3
f y ( x , y )=− =−
F z ( x , y , z) 3 xy −3 y 2 z 2

untuk fungsi yang mendefinisikan y=g(x,z) , maka

Fx ( x , y , z ) 6 x 2 y +3 yz
g x ( x , z )=− =−
Fy(x, y ,z) 2 x3 +3 xz−2 yz 3
Fz ( x , y , z ) 3 xy−3 y 2 z 2
g z ( x , z )=− =−
Fy(x , y , z) 2 x 3 +3 xz−2 yz 3
untuk fungsi yang mendefinisikan x=h(y,z), maka

F y ( x , y , z) 2 x 3 +3 xz−2 yz 3
h y ( y , z )=− =−
F x( x , y , z ) 6 x 2 y +3 yz
Fz ( x , y , z ) 3 xy−3 y 2 z 2
h z ( y , z ) =− =− 2
Fx ( x , y , z ) 6 x y +3 yz

You might also like