Get started Sign In

Halk Yatırım
Jul 6, 2018 · 4 min read

Search
Mum Grafiklerin Doğuşu
Teknik analizin kullanım amaçlarının en başında hiç şüphesiz “geçmiş fiyat
verilerinin incelenerek gelecekteki fiyat hareketlerinin tahmin edilmesi
gelmektedir”. Finans tarihine baktığımızda bu eylemi gerçekleştiren ilk ve en
önemli kişilerden biri Munehisa Homma’dır. Homma 1700’lü yıllarda pirinç Halk Yatırım
402 Followers
piyasasında önemli bir servet elde etmiştir.
Halk Yatırım Menkul Değerler A.Ş
resmi Medium sayfasıdır.

Follow

More from Medium

Sivan Kinreich

Deep learning
with multi
modalities and…

TORU TANICAWA

Lyrics “lip-on a
KISS” poem
NagaBuchi…

Luiz Motta

DMN Runner
inputs
persistence

Unive… in Unive…

Meet a Husker:
John Tessalee

Help Status Writers Blog Careers

Privacy Terms About Knowable

4
Munehisa Homma, 18. yüzyılda pirinç üreten ve satan zengin bir ailenin
çocuğu olarak babası öldüğünde ailesi işlerin yeni yöneticisi olarak en genç
çocuk olan Homma’yı işin başına getirdi. Bunun elbette haklı nedenleri vardı.
Zira yaşadığı çağa göre pirinç üretimine ve ticaretine bilimsel yöntemlerle
yaklaşıyordu. Aynı zamanda kıvrak bir finansal zekası vardı. Üretime etki eden
tüm faktörleri değerlendiriyor ve hava koşulları gibi birçok değişkeni not alarak
rekolteye etkisini inceliyordu.

Japon ticaret hayatının gelişmesi pirinç piyasasının gelişmesi ile

gerçekleşmiştir. Tarımdaki gelişmeler ile büyüyen pirinç piyasası ile ticarette de
serbestleşme görülmüş ve bu pirinçlerin alınıp satıldığı kopuk piyasalar yerini
ulusal bir pazara bırakmıştır. Bu pazarda pirinçle ilgili spot işlemler yapıldığı
gibi gelecek dönemlere ait mahsullerde alınıp satılmış ve vadeli işlem
borsalarının da temeli atılmıştır. Pirinç işlemlerinin aracılığı Osaka’nın en
önemli mesleklerinden olmuştur. Köylüler depolara teslim ettikleri pirinç
karşılığında bir makbuz alıyorlardı ve bu makbuz para yerine de
kullanılıyordu. Bu kuponlar borsada faal olarak işlem görüyor ve değerleri
belirleniyordu. Bu işlemin yanında gelecekteki teslimatlar karşılığında da
kuponlar alınabiliyor, böylece vadeli işlemler gerçekleştiriliyordu. Bu durum
elbette pirinç piyasasını geliştiren çok önemli bir aşamaydı. Homma da bu
durumdan fazlasıyla yarar sağlamasını bildi. Bugün uygulama imkanı pek
bulunmayan arbitrajdan fevkalade paralar kazandı.

Arbitraj, herhangi bir ürünü ucuz bir piyasadan alıp pahalı bir piyasada
satmaktır. Bugün itibariyle teknoloji piyasalar arasında anlık enformasyon
köprüsü kurduğundan farklı fiyatlar bulabilmek ve arbitraj ticareti yapabilmek
mümkün değildir. Ancak o zamanın Japonya’sında piyasaların birbirlerinden
haberdar olması mümkün değildi. En iyi haberleşme aracı dahi saatleri
bulabilen bilgi akışı sağlayabilirdi. Homma bunun için dahiyane bir fikir
geliştirdi ve Osaka, Sakata ve Tokya arasında belli aralıklarla yerleştirilmiş
habercilerin eline bayrak vererek hava durumu hakkında bilgi sağladı. Hava
durumu ile pirinç rekoltesi arasındaki güçlü ilişki nedeniyle kişiler ellerindeki
bayrakları tutma şekilleriyle mesajı bir sonraki noktada bulunan kişiye görsel
olarak iletiyordu. Böylece bilgi akışı çok hızlı şekilde gerçekleştiriliyordu.
“Sakata’da güneş açmışsa Dojima bulutlu Tokyo ise yağmurludur.” ve eğer
üretim merkezi olan Sakata’da rekolte iyi ise ticaret merkezi ve en önemli borsa
olan Osaka’da fiyatlar düşer, Tokyo’da çöker. Geriye kalan tek şey pirincin
hangi piyasada ucuz, hangi piyasada pahalı olduğunu bulabilmekti. Bu
haberleşme ağı Munehisa Homma’ya fevkalade önemli arbitraj karları getirdi.

Homma’nın en önemli buluşu hiç kuşkusuz Candlestick Charts adı verilen

mum çubuğu fiyat grafiği terminolojisidir. Bugün fiyat grafiklerinde yoğun
olarak kullanılan mum çubukları Munehisa Homma tarafından 18. yüzyılda
geliştirilmiştir. Yodoya pirinç borsasında erişebildiği noktaya kadar geçmiş
fiyatlara giden Homma, bu fiyatları belli bir metodoloji ile sınıflandırarak
grafikler üzerinde göstermeye başladı. Mum çubuklarının ortaya çıkış hikayesi
böylece başlamış oldu. Çubukların en önemli değerleri günün en düşüğü, en
yükseği, açılış fiyatı ve kapanış fiyatıydı. Zaten mumun genel görünümü bu
fiyat seviyelerinin işaretlenmesiyle ortaya çıkar. Mum gövdesinin dolgu rengi
de açılış ile kapanış fiyatı arasındaki farkla belirlenir. Kapanış, açılıştan
yüksekse mum gövdesi yükselişi betimleyen bir renkle çizilir. Açılış kapanıştan
yüksekse düşüşü betimleyen bir renk kullanılır. Homma ilk tasarımda içi boş ve
dolu gösterimler tercih etmişti. Bugün çoğu grafik renklendi ve düşüşleri
kırmızı, yükselişleri yeşil gösteren tercihler artmaya başladı.

Mum çubuğu fiyat grafiklerinin diğerlerine göre en temel farkı bir teknik analiz
yöntemi içermesidir. Homma belirgin şekilde daha önce tanımlanmış bir şekle
benzetilebilen görünümler için isimler oluşturdu. Bir veya daha fazla mum
çubuğunun bir araya gelmesi ile oluşan şekil, açıkça tanımlanmış bir görünüm
oluşturuyorsa fiyatın geleceğinden haber verebiliyordu. Örneğin önceki gün
uzun bir düşüşten sonra, bugünkü fiyat gün içi hareketlerin ardından açıldığı
fiyattan akşam kapanmışsa bu düşüşün sorgulandığı anlamına geliyordu.
Homma bu görünüme “doji yıldız” adını verdi. Böyle bir görünüm oluştuğunda
ertesi sabah oyalanmadan pirinç kontratlarını almaya başlardı. Bu belki de
bilinen en eski modern teknik analiz yöntemlerinden biriydi. Munehisa
Homma buna benzer şekilde birçok görünüm tanımladı ve marubozu,
mezartaşı doji, asılı adam, çekiç gibi çeşitli isimler verdi.

Homma’nın temel ilkeleri şunlardır:

i. Ne olduğu niçin olduğundan daha önemlidir. Diğer bir anlatımla fiyat
hareketleri haber ve bilgilerden daha önemlidir.

ii. Bilinen tüm bilgiler fiyata dahildir.

iii. Alıcı ve satıcılar piyasada çoğu zaman mantık değil korku ve hırs hisleri ile
hareket eder. iv. Piyasalar ve fiyatlar sürekli dalgalanır.
v. Piyasa fiyatı gerçek değerin bir aynası değildir.

Bu ilkeler modern teknik analizin kurucusu Dow’un ilkelerinden pek farklı

değildir. Modern teknik analizin başlangıcı Dow’a yani 1900 yılının başlarına
dayanırken 1700’lü yıllarda Japonya’da teknik analiz veya Sakata’nın kuralları
işlem yapanlar tarafından uygulanmaktaydı. Modern teknik analiz
formasyonlar üzerine kurulurken mum grafikler yatırımcı psikolojisine
dayanmaktadır. Bu özellik mum grafikleri önemli bir hale getirmektedir.

Çok eski bir geçmişi olan mum grafiklerin ve felsefesinin batı piyasalarıyla
tanışması 1990’lı yılların başında olmuştur. Bu tanışma konunun en iyi
uzmanlarından biri olan Steve Nison tarafından sağlanmıştır. Nison bu grafik
analizini bir Japon çalışma arkadaşından öğrendikten sonra Japonya’ya
giderek araştırmalarını devam ettirmiştir. Bu araştırmaların sonucunda tekrar
Amerika’ya dönen Nison, bu konuda küçük bir kitapçık hazırlamış ve bazı
kişilere dağıtmıştır. Kitapçığın büyük ilgi görmesi ile Nison’ın kariyeri de
değişmiş ve ismi mum grafiklerle anılır olmuştur.

—————————————————————————————
— — Risk Uyarısı ve Çekince: VİOP alım satım işlemleri (Türev İşlemler)
teminat karşılığında kaldıraç ile işlem yapılan bir piyasa olduğundan yüksek
oranda risk içerir. Bu işlemler sonucunda kar elde edebileceğiniz gibi zarar
riskiniz de bulunmaktadır. Bu nedenle işlem yapmaya karar vermeden önce,
karşılaşabileceğiniz riskleri anlamanız ve kısıtlarınızı dikkate alarak karar
vermeniz gerekmektedir. Burada yer alan bilgiler, örnekler, yatırım danışmanlığı
kapsamında verilmemektedir, grafikler yalnızca bilgi edinilmesi amacıyla
derlenmiştir. Bu tavsiyeler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun
olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım
kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir. Halk Yatırım, bu
bilgilerin doğru, eksiksiz ve değişmez olduğunu garanti etmez, bilgi eksikliği ve
yanlışlığından hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz. Raporda yer alan ifadeler, hiçbir
şekilde alış veya satış teklifi olarak değerlendirilemez. Halk Yatırım’ın rapordaki
bilgiler dolayısıyla ortaya çıkabilecek doğrudan ve dolaylı kazanç ve zararlarla
ilgili herhangi bir sorumluluğu yoktur.

More from Halk Yatırım Follow

Halk Yatırım Menkul Değerler A.Ş resmi Medium sayfasıdır.

Love podcasts or audiobooks? Learn on the go with our new app. Try Knowable

PDFmyURL.com - convert URLs, web pages or even full websites to PDF online. Easy API for developers!