Mình đã luyện IELTS 7.5 trong 3 tháng như thế nào?

Khi mình luyện IELTS, mình đã sáng tỏ được một làm tưởng bấy lâu, việc bạn trở nên giỏi
tiếng Anh hoàn toàn không phụ thuộc vào tài năng, khả năng ngôn ngữ thiên bẩm hay may
mắn. Mình tin rằng tiếng Anh, như mọi sự rèn luyện khác, bạn cần có một chiến lược phù
hợp, cũng là điều mình chia sẻ với các bạn hôm nay. Và trên hết, không có quá trình biến đổi
nào là dễ dàng và êm đềm, bạn sẽ luôn ở trong tư thế sẵn sàng bỏ cuộc, do đó, “commitment”
cho mục tiêu là điều quan trọng thứ hai bạn phải có hành trình này.

Đầu tiên, mình muốn chia sẻ với các bạn về background để các bạn hiểu về “điểm xuất phát”
của mình trong hành trình này. Mình tốt nghiệp kỹ sư (ĐH Sư Phạm Kỹ Thuật), các bạn chắc
cũng đều hiểu vấn nạn chung của sinh viên kỹ thuật Việt Nam luôn là…Tiếng Anh. Dù mình
làm công ty nước ngoài nhưng mình chưa bao giờ tự tin với tiếng Anh kiểu bồi của mình. Khi
bắt đầu tìm hiểu học bổng, mình nhận thấy mức minimum tiếng Anh mình cần phải có được
là IETLS 6.5 (hơi hoảng loạn lúc đó). Trước khi bắt đầu dấn thân vào hành trình IELTS,
mình đi thử thi ở 1 trung tâm tiếng Anh (là một trung tâm ở đường Nguyễn Đình Chiểu và
giờ đã…đóng cửa) và được đánh giá là trình mình ở mức IELTS 5.5 (mình nghĩ đây cũng là
mức đa số các bạn đang trầm luân). Quá trình trầm luân, tìm chân kinh để tiến về IELTS 7.5
của mình bắt đầu từ đây:

Kỹ năng Reading và Listening:

Đây là hai kỹ năng mình nghĩ là dễ luyện nhất và cách luyện cực kì đơn giản - đó là giải đề
(yes, tập giải đề như hồi luyện thi đại học vậy). Theo như mình thấy cách giải đề này ngoài
việc giúp bạn tăng khả năng reading (trong môi trường thi IELTS), nó cũng giúp bạn trở nên
quen thuộc với dạng đề thi hơn. Việc bạn làm quen với đề thi có tác động rất lớn đến khả
năng làm bài của bạn, vì bạn chỉ cần lướt qua các câu hỏi bạn đã xác định được mình khi phải
tiến hành đọc bài như thế nào rồi (tìm cụm key words nào, đoạn này nên tập trung, chiến lược
cho từng nhóm câu hỏi). Đa số các bạn khi làm bài Reading sẽ lao thẳng vào đọc các đoạn
văn mà không biết phải tìm cái gì, sau đó đọc câu hỏi rồi lại phải đọc lại đoạn văn, rõ ràng
quá mất thời gian trong khi bài IELTS Reading rất dài mà chỉ có 60' thi. Việc bạn quen với
dạng câu hỏi sẽ giúp bạn đọc bài có định hướng hơn vì bạn biết phải tìm thông tin ở đâu, nên
số lần bài phải “đọc tới đọc lui” là ít nhất.
Luyện đề không phải chỉ đơn giản bạn làm bài và dò đáp án là xong. Sau khi bạn luyện xong
1 đề, mình gợi ý các bạn nên rà lại các câu mình đã làm sai và cố gắng hiểu các điểm ngữ
pháp mình đã làm sai ở đâu. Nếu là bài nghe thì bạn nên cố gắng nghe đi nghe lại, thậm chí
lấy giấy viết lại, đừng mở script ra liền. Việc bạn làm xong một đề, dò đáp án rồi gấp sách lại
hoàn toàn không đem lại cho bạn một sự tiến bộ nào cả (vì bạn cũng có biết mình đang sai
chỗ nào đâu mà sửa!).

Bộ tài liệu mình khuyến khích các bạn dùng nhất đó là bộ IELTS Cambridge. Đây là bộ sách
tổng hợp các đề IELTS đã ra, mình khuyến khích các bạn dùng bộ càng mới càng tốt vì nó sẽ
phản ánh được cách ra đề gần nhất. Mình nhớ khi xưa một tuần mình dành 3 ngày để luyện
reading/listening và mình thường hoàn thành 1 cuốn/4 đề trong 1 tuần và một buổi luyện của
mình thường không dưới 3 tiếng (1,5hr để làm bài Readling/Listening và 1,5hr nữa để rà lại
các điểm ngữ pháp mình đã làm sai). Mình hiểu cách luyện này nghe có vẻ rất chi là “bào
sức”, nhưng mình tin đây là cách làm khá hiệu quả vì bạn ngay lập tức đánh giá được kiến
thức của mình theo thang của IETLS và hay hơn, bạn biết được mình phải tập trung cải thiện
chỗ nào, thay vì ra trung tâm và “tàn tàn” học hết lại 12 năm chương trình tiếng Anh :”D

Kỹ năng Writing & Speaking

Tương tự như việc bạn học Reading và Listening, tức bạn phải có feedback về bài làm của
mình để biết trình độ mình đang ở đâu và mình cải thiện ở chỗ nào. Ở bài Reading và
Listening, bạn đã có đáp án, script để làm feedback cho mình, nhưng với Writing và
Speaking bạn sẽ tìm feedback và luyện như thế nào đây?

Kỹ năng Writing

Cách hiệu quả nhất (và cũng là cách xưa mình đã dùng) đó là bạn nên kiếm một người bạn
đồng hành. Người này cũng nên có trình độ tiếng Anh tương đương bạn (để không ai rơi vào
cảm giác như mình đang dạy cho người kia mà chẳng học được gì). Đầu tiên, các bạn nên
cùng nhau xem qua các tiêu chí đánh giá của IELTS Writing cho từng band điểm để đảm bảo
là hai bạn sẽ cùng chấm bài nhau theo một chuẩn chung. Ngoài ra, nếu bạn giống mình, tức
cần điểm lên nhanh trong thời gian ngắn, mình gợi ý các bạn nên nghiên cứu qua tiếp bộ tips
của Simon (có trong giveaway).
Mình nói sơ qua một chút về bộ tips này, các bạn đều hiểu IELTS dù gì cũng chỉ là một bài
thi, điều có nghĩa các giám khảo IELTS đều phải tuân theo một bộ quy tắc chấm. Các quy tắc
này định nghĩa về chất lượng của một bài Writing, dù nó không hẳn đánh giá toàn vẹn được
khả năng ngôn ngữ của một thí sinh nhưng nếu bạn nắm và tận dụng khôn khéo được các
nguyên tắc này, điểm Writing của bạn sẽ lên rất nhanh và bạn tốn ít sức nhất (mà bạn không
nhất thiết phải biết hết mọi thứ về tiếng Anh). Và bộ tips trên mình giới thiệu được tổng hợp
từ một giám khảo rất nhiều năm kinh nghiệm chấm IELTS nên các bí quyết trong này được
trình bày rất đơn giản, theo đúng tiêu chí “plug-and-play”. Mặc dù các bạn nghe mình kể thì
bộ tips nghe có vẻ đơn giản nhưng để dung nó thuần thục và áp dụng vào bài không bị gượng
gạo thì các bạn phải tập luyện rất nhiều. Ngoài ra, mặt trái của bộ tips này đó là bạn sẽ rất dễ
bị phụ thuộc vào các cấu trúc của Simon, do đó, đến lúc bạn cần thực sự dùng tiếng Anh để
viết các bài luận dài nhiều trang (như viết assignment hay presentation khi đi học), bạn sẽ
thấy mình khá lúng túng vì bạn đã quá quen với các tips Simon vốn chỉ được dung cho một
bài viết cỡ 250 chữ. Do đó, việc bạn muốn dùng hay không bộ tips này, mình để các bạn tự
quyết 😉

Cường độ mình luyện Writing khi xưa thì có phần “nhẹ nhàng” hơn Reading/Listening, đó là
mỗi tuần mình chỉ giải được 1 bộ đề thôi (1 bài Task 1 + 1 bài Task 2), nguyên nhân do mình
học nhóm, nên dù chủ yếu trao đổi qua mail nhưng vẫn rất khó để thống nhất thời gian làm
việc của cả hai, ba người được.

Nếu bạn không có partner để học? Hay đơn giản bạn chỉ không muốn ai biết mình đang luyện
IELTS và ủ mưu du học?

Tất nhiên là vẫn có cách, nhưng chắc chắn nó không đơn giản như phía trên rồi. Mình có hai
gợi ý sau đây cho các bạn:

Thứ nhất, hiện nay có khá nhiều diễn đàn giúp bạn học tiếng Anh, ở đó bạn có thể post bài
của mình lên và được người bản ngữ nhận xét. Các diễn đàn này có thể có phí hoặc miễn phí,
đương nhiên cái nào cũng có giá của nó. Các diễn đàn miễn phí theo mình thấy thì feedback
thường rất chung chung, bạn nghe xong sẽ thấy như kiểu người ta nói cái gì cũng đúng nhưng
mình không biết phải sửa làm sao (vì họ có nói gì cụ thể đâu) hoặc các feedback của họ
thường không đáng tin cậy. Các diễn đàn mất phí thì có chất lượng hơn hẳn, ít nhất bạn sẽ
luôn cảm nhận được sự “có tâm” người nhận xét. Mình kinh qua nhiều diễn đàn, mình gợi ý
các bạn có thể tìm hiểu hai diễn đàn: Hi! Native (Free) hoặc Fiverr (tốn phí). Lưu ý, Fiverr là
diễn đàn của freelancer, trên đây gần như có đủ mọi dịch vụ cho nhu cầu của bạn, IELTS
Writing cũng không ngoại lệ.

Thứ hai, bạn có thể tham gia các lớp về Writing. Lớp Writing mình chia sẻ ở đây không phải
các lớp luyện thi mà là các lớp về kĩ năng viết. Khi xưa mình được công ty cho đi training các
lớp này, dù buổi training chỉ 1 tuần nhưng kĩ năng viết của mình cải thiện rất nhiều, đặc biệt
về mặt tư duy và tổ chức ý tưởng. Một lớp học Writing có chất lượng là lớp học phải cung
cấp bạn được 3 kiến thức sau: kỹ năng brainstorm/phát triển ý tưởng, các kỹ thuật triển khai ý
tưởng và kỹ thuật viết. Lớp này không chỉ giúp các bạn qua được bài thi IELTS mà còn cải
thiện kĩ năng viết, thứ đóng góp ít nhất 80% cơ hội học bổng sau này của bạn (99% học bổng
mình biết đều phải viết luận). Các lớp này mình thấy khá phổ biến trên Facebook hiện nay.
Nếu bạn đang tìm một lớp để học 3 kỹ năng trên, page mình cũng đang có những lớp cung
cấp chính xác những kiến thức đó. Bạn có thể PM để hỏi nhé.

Kỹ năng Speaking

Tương tự như Writing, bạn không thể tự đánh giá được điểm dở của chính mình. Bạn cần
phải có partner để cùng “luyện đề” và phản hồi cho nhau. Mình cũng có để link bộ sách khi
xưa mình dùng để luyện Speaking. Điểm hay mình thích ở sách này hơn các sách khác đó là
họ chia sẻ rất kỹ những điểm nào giám khảo sẽ đánh giá bạn, ý nghĩa từng câu hỏi của giám
khảo là gì (và làm sao bạn ghi điểm) cho từng phần thi Speaking. Họ cũng cho bạn những ví
dụ rất dễ hiểu và không hề lạm dụng các từ ngữ hay cấu trúc cao siêu. Một lần nữa, Simon
cũng có một bộ tips cho Speaking (trong GiveAway). Với cách học này, khi xưa một tuần
nhóm mình gặp nhau 2 lần để trau dồi, cả nhóm mình đều được Speaking 7.5 (mình thấp nhất
chỉ có… 7.0 Speaking) xem như cũng là minh chứng thành công rùi.

Nếu bạn muốn luyện Speaking một mình? Vẫn có cách, nhưng mình hiếm thấy ai đủ “can
đảm” để dùng (kể cả mình).

Cá nhân mình thử vài lần và thấy thực sự tiến bộ rất rõ, nhưng mình cũng không “chịu đựng”
được. Mình dám cá bạn sẽ thấy mình tiến bộ chỉ qua 4-5 lần thử. Cách này có hai bước:
Bước 1: đó là khi bạn đọc được một tin tức thú vị nào đó (ví dụ gần đây như thế giới chụp
được ảnh Black Hole hoặc thời tiết nóng điên cuồng ở Saigon), bạn hãy cố gắng kể lại tin đó
theo ngôn ngữ của bạn nhưng bằng Tiếng Anh. Cách này giúp bạn phát triển kỹ năng suy
nghĩ và phản ứng bằng tiếng Anh rất hiệu quả. Bạn cũng có thể thay các topic bằng các câu
hỏi của đề thi IELTS Speaking.

Bước 2: (là bước 96.69% mọi người không chịu đựng được), đó là bạn hãy thu âm lại phần
nói phía trên của mình lại và nghe đi nghe lại. Việc nghe đi nghe lại này sẽ cho bạn cái nhìn
rất khách quan về kĩ năng nói của mình. Các phản ứng bạn sẽ có khi nghe lại ghi âm giọng
nói của mình là: “Ồ! Mình đã nói sai từ này bấy lâu như vậy mà không biết sao?!” và…
“Gớm quá, mình không chịu đựng giọng mình được nữa!”. Mình may mắn có bạn đồng hành
nên không phải trải qua cách này, dù vậy, đây vẫn là một cách học rất hiệu quả nếu bạn muốn
riêng tư. Đặc biệt ở bước 1, bạn phát triển kỹ năng dùng từ, phản xạ rất tốt.

Nếu các bạn đọc qua toàn bộ quá trình trên, các bạn sẽ thấy rằng việc lấy IETLS 7.5 trong 3
tháng không hề bất khả thi nhưng nó cũng không hề nhẹ nhàng (bạn có thể thấy qua thời
lượng mình dành cho mỗi kĩ năng mỗi tuần trong suốt 3 tháng). Do đó, lời cuối cùng mình
muốn nhắn nhủ các bạn đó là hãy giữ vững tâm lí và kiên định trong quá trình này nhé. Nhà
vô địch nào cũng được tạo ra từ hàng ngàn giờ khổ luyện chứ không phải do sinh vào đúng
lúc. Talent is made not born!!