Hidden

BELGIUM
Outdoor ontdekkingen
D E R E K B LY T H
 Hidden
BELGIUM
Outdoor ontdekkingen
D E R E K B LY T H

Deze gids wordt uitgegeven in het kader van een exclusieve samenwerking
tussen nieuwsmagazine Knack en uitgeverij Luster.
 VOORAF

Er zijn mensen die durven beweren dat België een saai land is. Hidden
Belgium is hier om het tegendeel te bewijzen. Deze alternatieve reisgids
van uitgeverij Luster verschijnt nu in drie delen bij Knack. Dit is deel 3,
gewijd aan O U T D O O R O N T D E K K I N G E N . Auteur Derek Blyth
selecteerde 73 avontuurlijke dingen om te doen en mooie landschappen
om van te genieten in België. Het zijn heerlijke plekken in de buitenlucht
die weinig mensen kennen, zoals hangende tuinen achter een wijngaard
in Wallonië, een voormalige microstaat waar ooit Esperanto werd
gesproken, of een wandelroute langs ‘het bad van de bevers’.

Deel 1 en deel 2 van Hidden Belgium zijn gewijd aan respectievelijk kunst
& geschiedenis en bijzondere plekken & gebouwen. In elk boekje ontdek
je een persoonlijke selectie van de plaatsen en adressen in België die de
auteur zou aanraden aan een vriend die op zoek is naar een verrassende
bestemming of een originele belevenis. In tegenstelling tot in andere
gidsen zijn de plekken in dit boek ingedeeld in originele lijstjes en niet
volgens locatie. De K A A R T van België met legende op p. 4–7 is echter de
perfecte leidraad voor wie een daguitstap wil plannen naar een bepaalde
bestemming en de verborgen plekken daar in de buurt wil ontdekken.
Elk adres of elke plek in dit boek heeft een nummer; die nummers vind
je terug op de kaart en in de legende, voor een snel overzicht van de
locaties die aan bod komen. De meeste bestemmingen zijn te bereiken
met het openbaar vervoer, met de fiets of te voet. De auteur is fan van
het fietsknooppuntennetwerk en verwijst er regelmatig naar; historische
steden verkent hij liefst te voet. Enkele van de meest verborgen plekken
in dit boek zijn echter zo afgelegen dat een auto onontbeerlijk is.
Hidden Belgium biedt geen volledig overzicht van alles wat er te zien en
te doen is in België; voor meer informatie over de meer toeristische
bestemmingen verwijzen de makers je graag naar de verschillende
toeristische diensten of Belgische blogs. De bedoeling van dit boek is net
om de lezer te verleiden om het bekende achter te laten en plekken te
gaan ontdekken die weinig mensen kennen. Al kan dat soms frustrerend
zijn: sommige van de locaties in dit boek zijn immers onbekend omdat
ze moeilijk te vinden zijn, of omdat ze zelden open zijn. Het zou kunnen
dat je ergens voor een gesloten deur staat, of dat datgene wat je zoekt
ondertussen helemaal verdwenen is. Steden en plaatsen evolueren
nu eenmaal voortdurend en een reisgids is altijd het verslag van een
M O M E N T O P N A M E ; bepaalde zaken kunnen veranderd zijn tussen
het moment waarop dit boek geschreven is en het moment waarop je
het leest. Het is echter de ervaring van de auteur dat het geduld van een
dagtripper in België altijd beloond wordt: wie wat verder kijkt of wat
langer zoekt, stoot vroeg of laat op iets verbazingwekkends.

Auteur D E R E K B L Y T H is afkomstig uit Schotland maar woont al

meer dan 25 jaar in België. Als journalist leerde hij het land persoonlijk
kennen, tot in de kleinste hoekjes. Hij is bijna overal geweest, van in de
mooiste kuststad aan de Noordzee tot in het kleinste slaperige dorpje
diep in de Ardennen. Als voormalig hoofdredacteur van The Bulletin, een
magazine en platform voor de internationale gemeenschap in België,
schreef Derek talloze stukken over België. Hij is ook de auteur van
verschillende boeken zoals The 500 Hidden Secrets of Brussels, Antwerp, Ghent
en Bruges en organiseert regelmatig gegidste wandelingen en lezingen in
Brussel, Antwerpen en Gent.
 45
41 40 5 13
22
28 55
35 58 10 30 54
56 ●
●
Brugge Antwerpen

20 31 33 57
● Gent 4
1

2 15 18 42
6 47
65 49
6
62

8
●
Bergen 67

51
1 WEST-
VLAANDEREN

2 OOST-
VLAANDEREN 7 WAALS-
BRABANT
3 ANTWERPEN
8 HENEGOUWEN
4 LIMBURG
9 NAMEN
5 VLAAMS-
BRABANT 10 LUIK

6 BRUSSEL 11 LUXEMBURG
 25

17 21
39
3 43 63

37
4
29
7
46
12 48 34
36 59 2 ● 38
Hasselt
● Leuven
44 64 5 69

26

● 23
Waver 7 Luik
●
10 3 9 11 16
19 27 50 60 24
66
Namen
● 68
70
14 53 1
71

52

9 32

72
61

11
73

●
Aarlen
 LEGENDE

WEST-VLAANDEREN GENT LIMBURG

# BLANKENBERGE 20 Voorhaven BOKRIJK (GENK)
41 De Lustige 31 Lichtplan­wandeling 34 Fietsen door
Velodroom 33 Fietsen langs het water
BRUGGE de Leie EISDEN
10 Oliebaan 57 Sint-Pietersabdij (MAASMECHELEN)
30 Brugse vesten RONSE 46 Nationaal Park
wandeling 65 Muziekbos Hoge Kempen
54 Godshuis Sint-Jozef HASSELT
DE HAAN ANTWERPEN 7 Kadettesteegje
22 De Haan concessie ANTWERPEN 48 Japanse tuin
KNOKKE-HEIST 5 Dak van het MAS HECHTEL-EKSEL
45 Het Zwin 13 Uitzicht op 37 Fietsen door
KORTRIJK Antwerpen van de bomen
6 Begijnhof het Noordkasteel KANNE
47 Baggaertshof 17 Joodse buurt 69 Sint-Pietersberg
OOSTENDE 21 Cogels-Osylei LOMMEL
35 Fietsen door 28 Sint-Annatunnel 43 Lommelse Sahara
het Oostendse 55 Plantin-Moretus­ NEERPELT
achterland tuin 63 Klankenbos
58 Koningspark BAARLE-HERTOG ZUTENDAAL
ZEEBRUGGE 25 Baarle-Hertog 38 Blotevoetenpad
40 Seafront DEURNE Lieteberg
39 Zwemvijver
OOST-VLAANDEREN Boekenberg VLAAMS-BRABANT
BEVEREN MECHELEN DILBEEK
56 Hof ter Saksen 4 Sint-Rombouts­ 15 Uitzicht op
toren Brussel vanop
29 Dijlepad de Thaborberg
 GROENENDAAL NAMEN MALMEDY
62 Zoniënwoud ANNEVOIE-ROUILLON 71 Waterval van
LEUVEN 52 Tuinen van de Bayehon
12 Park Keizersberg Annevoie ROBERTVILLE
36 Fietsen door NAMEN 68 GR 573
het Leuvense 14 Fort van Namen SANKT VITH
heuvelland 53 Geurentuin 32 Vennbahn fietspad
59 Janseniuspark NISMES SART
NEERIJSE 72 Fondry des Chiens 66 Vallée de la Hoëgne
44 Doode Bemde SEDOZ
OUD-HEVERLEE LUIK 70 Ninglinspo
64 Zoetwaterpark KELMIS WAIMES
SINT-PIETERS-LEEUW 23 Neutraal Moresnet 1 Signal de Botrange
49 Coloma rozentuin KLEIN-TERNAAIEN
TIELT-WINGE 26 Schiereiland LUXEMBURG
2 Vlooybergtoren in de Maas FOY
LEYKAUL 61 Bois Jacques
BRUSSEL 24 Vennbahn enclave ROCHEHAUT
ELSENE LUIK 73 Crêtes de Frahan
18 Matongewijk 3 Montagne
SCHAARBEEK de Bueren
42 Josaphat-minigolf 9 Impasse de l’Ange
11 Rue Roture
HENEGOUWEN 16 Belvedere Luik
BERGEN 19 Outremeuse
8 Ruelle César 27 Les Coteaux de
CHARLEROI la Citadelle
67 La Boucle Noir 50 Tuinen van
THUIN Rue Naimette
51 Hangende tuinen 60 Parc de la Boverie
van Thuin
MONTAGNE DE BUEREN
 ONTDEKKINGEN

Ongewone T R A P P E N —————————————————————————————— 10

Verloren S T R A T E N ———————————————————————————————— 12

Verrassende U I T Z I C H T E N ————————————————————————— 16

Unieke B U U R T E N ———————————————————————————————— 19
 Ongewone T R A P P E N

1 SIGNAL DE Achter de parking aan het Signaal van Botrange

BOTRANGE staat een onverklaarbare stenen trap die nergens
Route de heen leidt. Hij werd gebouwd in 1923 op het
Botrange 133-B hoogste punt van België, temidden van de sombere
Waimes heides van de Hoge Venen. Het punt ligt 694 meter
Luik boven de zeespiegel, waar de trap nog eens 6 meter
aan toevoegt, dus een keurige 700 meter hoogte
in totaal. Elf jaar later werd er vlakbij een stenen
kijktoren gebouwd van 18 meter hoog, waardoor
het kleine stenen trapje geen doel meer heeft.

2 VLOOYBERGTOREN Deze vreemde ijzeren trap zonder ondersteuning

Oude Pastorie­ is een werk van beeldhouwer Yves Willems uit
straat 22 2013. De zogenoemde Vlooybergtoren staat op
Tielt-Winge een heuvel in een afgelegen deel van Vlaams-
Vlaams-Brabant Brabant. Je bereikt de trap langs een smal paadje
achter de voormalige pastorie (nu het plaatselijke
toerismekantoor). De roestige metalen structuur
rammelt luidruchtig wanneer je de 57 treden
beklimt. Vanop de top heb je een spectaculair
uitzicht op weelderige maïsvelden en wijngaarden.
Tussen fietsknooppunten 209 en 210.

10
3 MONTAGNE Deze ongelofelijk steile trap met 373 stenen treden
DE BUEREN werd in Luik gebouwd in 1881. The Huffington Post
Hors-Château beschreef hem als ‘de meest extreme trap ter
Luik wereld’. Hij gaat vanuit de oude stad recht de steile
heuvel op tot aan de citadel op de top. De Montagne
de Bueren werd oorspronkelijk aan­gelegd zodat
soldaten het garnizoen konden bereiken zonder
de oude kleine steegjes vol cafés en bordelen te
moeten door­kruisen. Hij ontleent zijn naam aan
de 15de-eeuwse aristocraat Vincent de Bueren
die de stad redde van een aanval door de Hertog
van Bourgogne. De trap verbindt Féronstrée met
Au Péri en de citadel.

4 SINT-ROMBOUTS­ Om de top van de Sint-Romboutstoren in Mechelen

TOREN te bereiken moet je een eeuwenoude draaitrap met
Onder den Toren 12 538 treden beklimmen. Maar het is de inspanning
Mechelen waard om de top van de 97 meter hoge gotische
Antwerpen toren te halen. Als het weer goed is kan je zelfs het
+32 (0)70 22 00 08 Atomium in Brussel en de haven van Antwerpen
toerismemechelen.be zien. In 2009 werd er een glazen platform, de
Skywalk, bijgebouwd zodat je de leegte in kan
stappen voor een sensationeel uitzicht.

5 DAK VAN HET MAS Een reeks roltrappen in het MAS brengen je naar
Hanzesteden- het dakterras op de tiende verdieping. Het uitzicht
plaats 2 wordt steeds spectaculairder naarmate je hoger in
Antwerpen het gebouw klimt. Eens je op het dak staat kan je
+32 (0)3 338 44 00 de oude binnenstad, het enorme havengebied en
mas.be de buurt het Eilandje rond het MAS bewonderen.
Het dakterras bezoeken is gratis, en het is meestal
open tot ’s avonds laat.

11
 Verloren S T R A T E N

6 BEGIJNHOF, Je zou zo voorbij de ingang van het Kortrijkse

KORTRIJK Begijnhof lopen. Een klein poortje leidt naar een
Begijnhofstraat verborgen doolhof van kasseiwegen vol wit­
Kortrijk geschilderde huisjes. Aan de ingang staat een
West-Vlaanderen stand­beeld van Johanna van Constantinopel, die
het Begijn­hof stichtte in 1238.
Je vindt dit soort gesloten gemeenschappen in
veel Vlaamse en Nederlandse steden. Het waren
beschermde plaatsen, afgeschermd door hoge
muren, als steden in steden. Ze werden gebouwd
voor alleenstaande vrouwen die tot de orde van
de begijnen behoorden. Er is weinig geweten over
deze religieuze orde, hoewel het volgens sommige
geleerden radicale feministische communes waren.
Het laatste lid van de orde stierf in Kortrijk in
2013. Het complex werd recent gerestaureerd
om betaalbare woningen te creëren, maar een
klein gebouw naast de poort werd bewaard als
museumpje. Bezoekers kunnen door de ramen de
gerestaureerde eenvoudige ruimtes bekijken.

7 KADETTESTEEGJE Het Kadettesteegje in Hasselt is gemakkelijk te

Straat loopt langs missen. Dit verborgen zijstraatje van de Maas­
de Maastrichter­ trichter­straat leidt naar het afgelegen Kadetjes­
straat 38 plein. Hier sta je plots op een ommuurde binnen­
Hasselt plaats met oude bomen, bankjes waar studenten
Limburg lunchen, enkele vreemde standbeelden en een
Little Free Library aan een bakstenen muur.

12
 Het pleintje werd enkele jaren geleden door de
Hasselaren verkozen als een van de 25 leukste
plekken van de stad.

8 RUELLE CÉSAR De eeuwenoude stenen trap Ruelle César kronkelt

Ruelle César langs een heuvel naar boven in het hart van Bergen
Bergen (Mons). Hij loopt langs oude huizen en verborgen
Henegouwen tuinen en komt uit op een uitzicht waar je neer
kan kijken op de oude daken van de stad. In de
verte zie je de Borinagestreek, waar Van Gogh
woonde van 1879 tot 1880.

9 IMPASSE Luik mag er dan hier en daar lelijk en verwaarloosd

DE L’ANGE uitzien, het heeft ook prachtige verborgen plekjes,
Impasse de l’Ange zoals de historische straten rond de eeuwenoude
Luik wijk Hors-Château. Een van de meest intrigerende
steegjes is de Impasse de l’Ange, dat zijn naam
ontleent aan het beeldje van een engel op een
huis naast het straatje. De smalle steeg loopt langs
voormalige arbeidershuizen naar een verborgen
binnenplaats waar de bewoners een stadstuintje
hebben geknutseld uit versleten driewielers,
verroeste barbecuetoestellen en stapels hout.
Een ander straatje, Impasse de la Couronne, komt
uit op dezelfde binnenplaats. Iemand heeft een
bankje in de steeg geplaatst met daarboven de
neppe straatnaam ‘Place des Amoureux’. Vlakbij
leidt de smalle Impasse Venta langs hoge wit­
geschilderde muren naar een kleine binnenplaats.

13
10 OLIEBAAN Er zijn in Brugge geheime straatjes waar toeristen
Oliebaan nooit komen. De Oliebaan is er zo eentje. Het voelt
Brugge alsof je de drukke stad hebt achtergelaten als je
West-Vlaanderen dit eeuwenoude pad inslaat. Het smalle weg­getje
tussen bakstenen muren lijkt nergens heen te
leiden. Maar als je blijft wandelen kom je aan een
modderachtig veld met fruitbomen en grazende
koeien, een stuk land dat ooit eigendom was van
de cisterciënzermonniken.

10 OLIEBAAN

14
11 RUE ROTURE Een smal middeleeuws paadje dat afgesloten is
Bij Rue met een ijzeren bareel leidt naar een onverwachte
Puits-en-Sock enclave in het hart van Luik. De smalle kasseiweg
Luik Roture loopt langs eeuwenoude huizen in
Maaslandse renaissancestijl. Het leidt naar een
charmant pleintje met een klein Mariabeeld en
een fontein met vier leeuwenkoppen. Veel van
de huizen zijn omgebouwd tot kleine theaters,
restaurants en bars, waardoor Roture een levendige
uitgaansplek is in de Outremeuse wijk.

15
 Verrassende U I T Z I C H T E N

12 PARK Een oude poort die haast niemand kent, leidt over
KEIZERSBERG een heuvel naar boven tot aan Park Keizersberg
Leuven in Leuven. Vanop de top heb je zicht op de oude
Vlaams-Brabant torenspitsen en de uitgestrekte Stella Artois
brouwerij. Ooit stond er op deze plek een kasteel,
maar daar blijft niets van over behalve een
waterput en een ruïnemuur. Op de site staat nu een
sombere 19de-eeuwse benedictijnenabdij. In 2010
werd het terrein omgevormd tot een openbaar
park. Het is een fijne plek om wat rond te
wandelen met mysterieuze ruïnes, een verborgen
kerkhof, een boom­gaard met zeldzame appel­
bomen en een paar schapen. Hoofd­ingang aan de
Mechelsestraat 202, of neem de trap achter het
OPEK cultuurcentrum, naast het Tramweg voetpad.

13 UITZICHT OP Het kost wat moeite om het uitzichtpunt aan het

ANTWERPEN Noordkasteel te vinden. Vanuit het centrum moet
VAN HET je noordwaarts, voorbij het Red Star Line museum,
NOORDKASTEEL en over de smalle Royersbrug. Een pad aan de
Noordkasteel Zuid linkerkant leidt naar een bocht in de Schelde van
Antwerpen waar je een spectaculair zicht op de stad hebt. Je
ziet er de kathedraal, de Boerentoren, het MAS en
de oude havenkranen. De site wordt Noordkasteel
genoemd naar een 19de-eeuws fort dat hier stond
om de stad te beschermen, maar er blijft niets
van over buiten een gracht die soms als zwembad
gebruikt wordt. Tussen fietsknooppunten 54 en 55.

16
14 FORT VAN NAMEN Vanop de citadel hoog boven de stad heb je een
START BIJ: prachtig uitzicht op Namen. Maar het beste
Rue du Grognon uitkijkpunt is een plek waar de meeste mensen
Namen op weg naar boven gewoon voorbijlopen: je vindt
+32 (0)81 24 73 70 het door het kasseiweggetje te nemen aan de
citadelle.namur.be open ruimte Grognon, naast de rivier. De route
leidt langs een poort die Vieux Puits heet en een
reeks brede trappen bedoeld voor paarden. Zoek
de vierkante toren op de top, vanwaar je een
spectaculair uitzicht hebt op de oude Naamse
huizen en kerken. Klim nog wat verder omhoog
om een tweede uitkijkpunt te bereiken op een
grasachtig plateau vlak bij een parfumatelier.

14  FORT VAN NAMEN

17
15 UITZICHT OP Het zachtjes glooiende Pajottenland ten westen
BRUSSEL VANOP van Brussel is nauwelijks veranderd sinds de 16de
DE THABORBERG eeuw toen Pieter Bruegel de Oude er de plaatselijke
Thaborstraat 11 dorpjes bezocht om werken te schilderen als
Dilbeek De parabel der blinden. Je vindt nog platteland dicht
Vlaams-Brabant bij de stad, waaronder het kleine natuurgebied
Thaborberg waar je vanop een 77 meter hoge
heuvel een onverwacht uitzicht op de Brusselse
skyline krijgt. Het gebied beslaat de grond van
een landhuis gebouwd in 1903, waar niets van
overblijft behalve een oprit en de ruïne van een
kapelmuur verborgen tussen de bomen. Tussen
fietsknooppunten 46 en 62.

16 BELVEDERE Het is een lange klim de heuvel op, maar het

VAN LUIK uitzicht op Luik vanaf de belvedere is spectaculair.
PARC SAINT-LÉONARD Het pad is gemarkeerd met rode pijltjes om je op
Rue Mathieu de juiste weg te houden. Het start in het Parc Saint-
Laensberg 32-50 Léonard, niet ver van het Grand Curtius museum,
Luik en loopt vervolgens omhoog door het Bois des
visitezliege.be Carmelites. Een ijzeren trap op de top leidt naar
een uitkijkplatform hoog boven de Maas met een
wijds uitzicht op de koepels en spitstorens van
het oude Luik.

18
 Unieke B U U R T E N

17 JOODSE BUURT In de rustige straten achter het Centraal Station

Hoveniersstraat in Antwerpen vind je een levendige Joodse
Antwerpen gemeen­schap. Dit is een van de weinige plaatsen
in Europa waar nog Jiddisch gesproken wordt.
Je ziet er mannen in orthodoxe zwarte kledij,
drukke koosjere restaurants en kleine Sefardische
synagogen. In de late 19de eeuw kwamen in
Antwerpen Joden aan die gevlucht waren voor
de pogroms in Oost-Europa. Velen hoopten om
met een Red Star Line stoomschip de Verenigde
Staten te bereiken, maar werden tegengehouden
door ziekte of geldgebrek. Ze handelden in
diamant, en maakten zo van Antwerpen de
diamant­hoofd­stad van de wereld. Zo’n 80 procent
van alle ongeslepen diamanten worden in de
Hoveniers­straat verhandeld. Je ziet de Joodse
verkopers hier rondwandelen met zwarte akte­
tassen gevuld met diamanten, veilig aan hun riem
vastgemaakt met kettingen. De orthodoxe Joden
in deze kleine wijk houden vast aan eeuwenoude
tradities die elders in Europa zijn uitgestorven.
Het is een plek vol vreemde contrasten, vooral
tijdens het Poerim feest, wanneer vaders in zwarte
pakken kleurrijk verklede kinderen vergezellen.

19
18 MATONGEWIJK De Matongewijk ligt aan de rand van de
Waversesteenweg Europese wijk, maar nergens in België is de
en Vredestraat sfeer minder Europees dan hier. Dit stukje van
Elsene Brussel werd in de late 19de eeuw aangelegd als
Brussel een elegante bourgeois buurt, met een mix van
neoclassicistische en art-nouveauarchitectuur. In
de jaren 60 evolueerde de buurt geleidelijk aan
naar een Afrikaanse wijk, die zijn naam ontleent
aan een district in Kinshasa. De gemeenschap
groeide rond het Congolese studentenhuis
Maison Africaine dat werd opgericht door een
Belgische vrouw die liefkozend ‘Mamma Monique’
wordt genoemd. Vandaag vind je hier een
kosmopolitische mix van Afrikaanse kruideniers­
zaken, Belgische cafés en Italiaanse restaurants.

19 OUTREMEUSE Weinig toeristen steken de Pont des Arches in Luik

Rue Puits-en-Sock over om de linkeroever te verkennen. Daarmee
Luik missen ze de meest authentieke buurt van de stad,
waar zich al eeuwenlang schrijvers, kunstenaars en
anarchisten vestigen. De misdaadauteur Georges
Simenon werd geboren op de meer respectabele
rechteroever, maar bracht het grootste deel
van zijn jeugd door in Outremeuse, waar hij de
inspiratie vond voor zijn Inspecteur Maigret boeken.
“Luik is aanwezig in al mijn romans, zelfs als ze
zich afspelen in Nantes of Charleroi”, schreef hij
ooit. Deze eeuwenoude wijk is nog steeds een
fascinerend doolhof van smalle straatjes, religieuze
altaars en vreemde processies, en behoudt zijn
onafhankelijkheid dankzij de Commune Libre de
Saint-Pholien-des-Prés.

20
20 VOORHAVEN Gewoonlijk botsen mensen niet zomaar op de
New-Yorkstraat 19de-eeuwse Gentse havenwijk. Deze authentieke
Gent maritieme buurt ten noorden van de oude
Oost-Vlaanderen binnenstad is een vreemd, onontdekt stadsdeel met
geplaveide kaaien, massieve kranen en verlaten
treinsporen. De straatnamen verwijzen naar een
tijd waarin schepen van hieruit naar Londen,
Liverpool en zelfs New York vaarden. Nu wordt de
buurt steeds hipper doordat jonge mensen in de
gerestaureerde industriële ruimtes trekken.

20 VOORHAVEN

21
21 COGELS-OSYLEI In deze voorname laan in een Antwerpse buiten­
Cogels-Osylei wijk staan een paar van de knapste art-nouveau­
Antwerpen huizen en enkele van de meest eclectische
architecturale parels van België. De hoofdstraat,
de Cogels-Osylei, staat vol met gebouwen in
elke mogelijke stijl, van nep-Griekse tempels tot
art nouveau. De weelderigheid loopt door in de
omliggende straten, waar welstellende bewoners
grootse huizen bouwden met torentjes, balkons en
keramische tegels. Vroeger was dit een vergeten
wijk met weinig restaurants, maar de nabijgelegen
Dageraadplaats, Tramplein en Draakplaats zijn
ondertussen bruisende horecahotspots geworden.

22 DE HAAN De meeste badsteden aan de Belgische kust zijn

CONCESSIE volgebouwd met moderne appartementen, maar
Rembrandtlaan het kleine stadje De Haan heeft zijn oorspronke­lijke
en omgeving charme behouden. De badplaats, een van de
De Haan favoriete bestemmingen van de omstreden Koning
West-Vlaanderen Leopold II, werd uitgetekend in de duinen door de
visitdehaan.be Duitse steden­bouwkundige Hermann-Josef Stübben
in 1889. Hij wilde absoluut kronkelende straatjes,
grote tuinen en bijzondere witte villa’s in de stijl
van de Engelse landhuizen. De huizen hebben
romantische namen als ‘Roodkapje’ en zien eruit
alsof ze uit een Duits sprookje komen. Albert
Einstein verbleef gedurende een paar maanden in
de Villa Savoyarde in 1933, vooraleer hij naar de
Verenigde Staten vluchtte.

22
21 COGELS-OSYLEI

23
DE LEIE
 AVONTUREN

Verbluffende G R E N Z E N ———————————————————————————— 26

Onbekende S T A D S W A N D E L I N G E N ———————————————— 31

Coole F I E T S T O C H T E N ——————————————————————————— 35

Toffe avonturen voor K I N D E R E N ————————————————————— 38

 Verbluffende G R E N Z E N

23 NEUTRAAL Dit kleine dorpje aan de grens met Duitsland is

MORESNET een van de vreemdste plekken in Europa. Bijna
GEULDALMUSEUM 100 jaar lang was het een neutrale microstaat
Maxstrasse 9 met een eigen vlag, belastingsysteem en taal. Om
Kelmis meer te weten te komen over de eigenaardige
Luik geschiedenis van dit dorp – dat nu La Calamine
+32 (0)87 65 75 04 heet in het Frans, of Kelmis in het Duits – kun je
terecht in het plaatselijke museum. In een reeks
donkere, volgestouwde kamers leer je dat Moresnet
ooit een bekend zinkwinningscentrum was; het
zink op de Parijse daken bijvoorbeeld komt uit de
enorme Vieille Montagne mijn buiten dit dorp.
Ook het basisingrediënt van calamine-lotion komt
hiervandaan, net als het metaal dat zo belangrijk is
voor de wapenindustrie.
Na de val van Napoleon werd de kaart van Europa
hertekend en kwam de waardevolle zinkgroeve
tussen Nederland en Duitsland te liggen. In 1816
werd het uitgeroepen tot neutraal terrein; het
gebied werd ‘Neutraal Moresnet’ genoemd en
afgebakend met 60 grensstenen.
Het museum heeft enkele vreemde overblijfselen
uit de periode toen Moresnet eigen wetten had, een
eigen belastingsysteem en een eigen munt. Het had
zelfs eigen postzegels, al kon je die enkel binnen
het dorp gebruiken.
Neutraal Moresnet was ook de setting van een
van de merkwaardigste utopische projecten ooit,

26
 toen de plaatselijke dokter de microstaat kon
overhalen om haar naam te veranderen in Amikejo
en Esperanto als officiële taal in te voeren. De
staat ontwierp toen een eigen vlag en maakte
een volkslied. Maar aan die droom kwam abrupt
een einde in 1914 toen Duitse troepen het dorp
bezetten. Nu blijft er niets meer over van het
neutrale landje tenzij een paar grensstenen, her en
der verspreid in het bos.

24 VENNBAHN Na de Eerste Wereldoorlog werd een smal stukje

ENCLAVE nieuw Belgisch grondgebied gecreëerd. Het gaat
Leykaul om een 28,5 kilometer lange strook langs de
Luik Vennbahn-spoorweg, tussen Kalterherberg en
vennbahn.eu Raeren, die Duitsland aan België schonk conform
de afspraken in het Verdrag van Versailles. Het
station van Kalterherberg werd zoals overeen­
gekomen bij België gevoegd, maar het dorp zelf
bleef Duits. Als gevolg van het verdrag ontstonden
er ook zes Duitse enclaves binnen België,
waaronder Ruitzhof.
De verlaten spoorweg is nu een Belgisch fiets- en
wandelpad, en bijna alle sporen van de grens zijn
er uitgewist. Al zijn er wel nog enkele oude grens­
stenen te vinden (met een P voor Pruisen aan de ene
en een B voor België aan de andere kant), verlaten
wegbarrières en zelfs hier en daar een Belgische vlag
in Duitsland. Bijna niemand is zich bewust van deze
Belgische strook, ook al is die verbazingwekkend
precies aangegeven op Google maps.

27
25 BAARLE-HERTOG De gemeente Baarle-Hertog/Baarle-Nassau is een
Baarle-Hertog van de meest verwarrende plekken ter wereld. Er
Antwerpen zijn twee gemeentehuizen, twee postkantoren,
twee brandweerkazernes en zelfs twee jurisdicties,
omdat de gemeente deels Nederlands en deels
Belgisch is. Waar nu de grens loopt, is moeilijk
te weten: het gaat om 22 piepkleine Belgische
enclaves in Nederland en dan zijn er nog eens
zeven Nederlandse enclaves binnenin die Belgische
enclaves. Het resultaat is dat er tientallen grens­
lijnen door de gemeente lopen, telkens aangeduid
met een lijn van kleine witte kruisjes.
Er is een grenslijn die door een plaatselijk café
loopt; een andere grenslijn loopt dwars door het
midden van een voordeur, waardoor de woon­
kamer van dat huis in Nederland ligt, maar de
keuken in België. Het huis heeft twee deurbellen
en zelfs twee huis­nummers – het adres is Loveren 2
in Baarle-Hertog maar Loveren 19 over de grens in
Baarle-Nassau.
Deze complexe situatie is ontstaan door een aantal
middeleeuwse verdragen waarin stukken land
werden uitgewisseld tussen de Heren van Breda
en de Hertog van Brabant. Toen in de 16de eeuw
de Nederlandse Republiek zich afscheurde van de
Spaanse Nederlanden, werden die stukken grond
verdeeld onder de Nederlanders (Nassau) en de
Spanjaarden (Hertog). Na de scheiding van België
en Nederland in 1830 duurde het nog 15 jaar tot
een commissie eindelijk de grens bepaalde en zo
een einde maakte aan de oneindige discussies over
hoe deze knoeiboel nu geregeld moest worden.
Een van de vreemdste plekken in Baarle-Hertog
is de Dodendraad in een veld net buiten het dorp.

28
Deze versperring is een reconstructie uit 2008 van
een stukje van de elektrische draadversperring
met een spanning van 2000 Volt, die in de Eerste
Wereldoorlog door het Duitse leger was aan­gelegd
langs de Nederlands-Belgische grens. Als herin­ner­
ing aan deze verdwenen oorlogszone werd ook een
elektrisch onderstation heropgebouwd.

25 BAARLE-HERTOG

29
26 SCHIEREILAND Een smalle strook grond naast de Maas werd in
IN DE MAAS de jaren 1960 bij België gevoegd als gevolg van
Klein-Ternaaien baggerwerken om de rivier recht te trekken.
Luik Maar dit onbewoonde schiereilandje was enkel
bereikbaar vanaf de Nederlandse oever, en lag
daardoor buiten het bereik van de Belgische politie.
Het werd een populaire plek voor drugsdeals en
andere illegale activiteiten, maar er werd niets
aan gedaan tot er een lijk werd gevonden. De
twee landen zijn dan beginnen onderhandelen
over het uitwisselen van grond, om in 2017 tot
een overeenkomst te komen. Het Belgische
schiereiland werd Nederlands grondgebied, en
twee kleinere Nederlandse stukjes werden aan
België geschonken. Het nieuwe Belgische stukje
ligt naast de sluizen van Klein-Ternaaien; de grond
die aan de Nederlanders werd gegeven ligt aan de
andere kant van de rivier.

30
 Onbekende
STADSWANDELINGEN

27 LES COTEAUX De meeste mensen die Luik bezoeken, komen

DE LA CITADELLE nooit tot in de boomgaarden en de weides boven
START BIJ: de stad. Het is een steil hellend landschap waar
Impasse des ooit wijnstokken zijn geplant, en waar nu oude
Ursulines, een fruitbomen, grazende schapen en een paar geiten
zijstraat van te zien zijn. Maar het is niet gemakkelijk te vinden:
Montagne de je moet de aangeduide paden rond de citadel
Bueren volgen, gekend als ‘Les Coteaux de la Citadelle’.
Luik De gemakkelijkste weg naar de top is de lange
visitezliege.be Montagne de Bueren trap, maar je kunt ook kiezen
voor een meer intrigerende en minder gekende
weg. Die begint bij de Impasse des Ursulines,
links van de Montagne-trap en leidt naar een
prachtig groepje oude gebouwen in Maaslandse
renaissancestijl. Sommige hoorden bij een 16de-
eeuws begijnhof, andere werden gebouwd in de
jaren 60.
Van hier klim je op de helling langs een reeks
smalle paadjes en stenen trappen. Soms loopt
het weggetje dood en moet je een andere route
proberen, maar uiteindelijk kom je sowieso bij een
hek uit dat je naar een bos, het Bois des Mineurs,
brengt. Hier sta je hoog boven de oude stad en kijk
je uit over de daken en torens van Luik.
Er zijn nog andere paden naar de top, die nog
moeilijker te vinden zijn. Eentje gaat door de
binnen­plaats van een oud herenhuis achter het
gerechts­gebouw op Rue du Palais 60. Een ander pad

31
 begint bij een trap die in een modern huis werd
gebouwd op Rue Pierreuse 38. Bij de toeristische
dienst is een kaart van de Sentiers des Coteaux
verkrijgbaar waarop de vijf verschillende paden
zijn aangegeven.

28 SINT-ANNATUNNEL Heel wat mensen weten niet dat je in Antwerpen

Sint-Jansvliet onder de Schelde kunt wandelen. De wit-betegelde
Antwerpen Sint-Annatunnel is iets langer dan een halve
kilometer en werd gegraven in 1933. De ingang
vind je in een bakstenen art-decogebouw op
het basketbalpleintje op de Sint-Jansvliet. Een
krakerige houten roltrap brengt je naar beneden
tot in de tunnel; vanaf hier ben je in ongeveer
10 minuten aan de overkant. Vroeger wandelden
de meeste mensen na hun oversteek wat verder
langs het water tot aan het Sint-Annastrand.
In de jaren 1930 was dit een chic en populair
ontspanningsoord; vandaag is het geen echte
strandplaats meer, maar locals komen er nog graag
voor de visrestaurants, het openluchtzwembad of
een fietstocht over de dijk.

32
29 DIJLEPAD Dit recente houten wandelpad langs de Dijle in
TOEGANG VIA: Mechelen loopt langs oude huizen aan het water,
Onze-Lieve- overwoekerde tuinen en verborgen pleintjes.
Vrouwe­straat Vooral ’s avonds is dit een heel romantische plek,
(steegjes naast wanneer het pad verlicht wordt door duizenden
nummers 115 piep­kleine spotjes. Je kan beginnen op de Zout­
en 143) werf, een voormalige haven waar een indruk­wek­
Mechelen kend renaissancehuis staat dat ooit eigendom was
Antwerpen van de vissersgilde. Of je kan een van de smalle
mechelen.be straatjes induiken die vanaf de Onze-Lieve-Vrouwe­
straat naar beneden tot bij het water lopen. De
route gaat over een houten wandelpad langs een
stukje water dat je ooit enkel met de boot kon
bereiken. Het pad eindigt bij het cultureel centrum
Lamot, waar je via een brug oversteekt tot op de
oude vismarkt. Hier vlakbij is De Gouden Vis, een
bruin café met aan de achterkant een piepklein
terras dat uitkijkt op het water.

29 DIJLEPAD

33
30 BRUGSE VESTEN De miljoenen toeristen in Brugge gaan meestal
WANDELING regelrecht naar het drukke centrum; bijna niemand
Brugge wandelt over de stadsvesten. Ze werden aangelegd
West-Vlaanderen in de 19de eeuw en vormen een bijna volledige
brugge.be groene gordel rond de oude stad. Dit is waar je
moet zijn als je aan de massa wil ontsnappen.
Je komt er al eens een visser of een student op
de fiets tegen, maar bijna geen enkele toerist
komt tot hier. Een pad van 7 kilometer leidt langs
stadspoorten, vergeten windmolens en een houten
kraan; de authentieke cafés onderweg, zoals
De Windmolen, zijn perfect voor een tussenstop.

31 LICHTPLAN­ Gent is een sfeervolle stad in het donker, onder

WANDELING andere dankzij het inspirerende stedelijk lichtplan
Sint-Michielsbrug dat in 1998 werd gelanceerd. Eeuwenoude gotische
Gent gebouwen zoals het Vleeshuis en het Gravensteen
Oost-Vlaanderen worden nu op een subtiele manier verlicht zodat
gentverlicht.be middeleeuwse details in het oog springen, terwijl
spotlichten in het voetpad theatrale schaduwen
op de muren werpen. Begin je avondwandeling
op de Sint-Michielsbrug en volg dan de kade langs
het water noordwaarts, in de richting van de
Vrijdagmarkt. Ga dan oostwaarts naar de straten
rond de Sint-Jacobskerk, op zoek naar een tof café.

34
 Coole F I E T S T O C H T E N

32 VENNBAHN De Vennbahn is een voormalige spoorweg

FIETSPAD door de woeste Hoge Venen, waarlangs vroeger
Sankt Vith grondstoffen naar Duitsland werden vervoerd. De
Luik spoorweg werd gesloten in 2008; de sporen en de
vennbahn.eu stations bleven leeg achter. Maar in 2013 werd een
ambitieus project gelanceerd om de spoorweg te
transformeren in een fiets- en wandelpad. Het is
125 kilometer lang en loopt van Troisvierges in
Luxemburg tot Aken in Duitsland, door donkere
naaldwouden en desolate veengebieden. Een van
de mooiste stukken is dat tussen het verlaten
station Sourbrodt Gare en het mooie Duitse dorp
Monschau. Pauzeer hier voor de lunch en keer dan
terug via het RoerOever fietspad.

33 LANGS DE LEIE In Gent kun je een fiets huren om vervolgens

Gent op pad te gaan langs de Leie; de route leidt over
Oost-Vlaanderen stille fietspaden en vermijdt drukke wegen.
fietsnet.be Na 20 minuten rustig fietsen kom je bij een
ingewikkeld geheel van bruggen onder een spoor­
weg en over een kanaal. Vanaf dan ben je op
het platteland en fiets je door rustige dorpjes en
weilanden. Soms volgt de route de Leie die door
het landschap meandert en zo doet denken aan
de Thames in Engeland of de Vecht in Nederland.
Onderweg zijn cafés waar je even kunt uitblazen
aan het water terwijl de boten voorbijvaren. Volg
fietsknooppunten 4, 52, 56, 63, 61, 58, 57 en 52.

35
34 FIETSEN DOOR In de buurt van het openluchtmuseum Bokrijk
HET WATER loopt een fietspad met een stukje dat ‘Fietsen
Bokrijk, Genk door het water’ heet. Je fietst er over een metalen
Limburg brug die onder het waterniveau van een vijver
fietsnet.be werd aangelegd – letterlijk onder het water dus.
Langs weers­zijden zwemmen eenden voorbij op
oog­hoogte – een vreemd zicht.
De route wordt van op de parking van Bokrijk aan­
gegeven met ‘Fietsen door het water’ bordjes en ligt
tussen fiets­knoop­punten 98 en 91. Het is een van
de avontuurlijke belevenissen die ervoor moeten
zorgen dat meer toeristen de weg naar Limburg
vinden; andere initiatieven zijn fietsen door de
moerassen of fietsen in de grotten van Kanne.

35 OOSTENDSE De meeste mensen sukkelen om parkeerplaats te

ACHTERLAND vinden aan de kust, en daarvoor heeft Oostende
Oostende een slimme oplossing bedacht. Je kan parkeren
West-Vlaanderen aan de rand van de stad en dan op een gratis fiets
visitoostende.be springen. Het Park & Bike systeem bestaat sinds
1998 en voorziet op drie plaatsen opvallende gele
fietsen voor bezoekers. Van daar ben je binnen
een paar minuten op het strand of, als het wat
avontuurlijker mag, op het Groen Lint: een
traject van 30 kilometer rond Oostende langs een
racebaan, een oesterkwekerij, een visserskapel en
een gratis veerboot. Download de gratis kaart op
de website van de toeristische dienst.

36
36 LEUVENSE De universiteitsstad Leuven ligt in een vallei met
HEUVELLAND in het oosten lage heuvels. De fiets is een prima
Leuven manier om dit vredige landschap te verkennen,
Vlaams-Brabant met zijn oude abdijen, boerderijen en zelfs wijn­
fietsnet.be gaarden. Al kun je onderweg wel enkele verrassend
steile hellingen tegenkomen, zoals bij de
afschuwelijk zware Holleweg. De route leidt langs
de universiteitscampus Arenberg, de Abdij van het
Park, het park van Kessel-Lo en de authentieke
plattelandstaverne In Den Rozenkrans. Volg
fietsknooppunten 74, 75, 73, 33, 84, 83, 80 en 33.

37 FIETSEN DOOR Diep in de naaldwouden van het natuurdomein

DE BOMEN Bosland kunnen fietsers een zacht kronkelende
PIJNVEN, BOSLAND helling oprijden tot in de boomkruinen, zo’n
Kiefhoekstraat 16 10 meter boven de grond. ‘Fietsen door de Bomen’
Hechtel-Eksel kan sinds 2019; het is een recent project waarmee
Limburg Limburg fietsers wil aantrekken voor een tocht
bosland.be/ontdek- door het ongerepte, bosrijke landschap. De knappe
bosland/fietsen/3 constructie is een ontwerp van De Gregorio &
Partners; de ruige, roestkleurige stalen palen waar­
op alles steunt sluiten naadloos aan bij de indruk­
wekkend hoge boomstammen. Na je toertje door de
bomen kun je via een aantal genummerde routes
verder fietsen door de bossen van Bos­land, om te
eindigen in het fietserscafé De Lage Kempen.

37
 Toffe avonturen voor K I N D E R E N

38 BLOTEVOETENPAD In de buurt van Maastricht ligt een mooi stukje

LIETEBERG natuur dat je als je wil op blote voeten kunt
Stalkerweg verkennen. Het blotevoetenpad maakt deel uit
Zutendaal van het natuurdomein Lieteberg – een voormalige
Limburg steen- en zandgroeve – en werd gecreëerd in
+32 (0)89 25 50 60 2006. Doe je schoenen en sokken uit, berg ze op
lieteberg.be in de daarvoor voorziene lockers, en volg het pad
over verschillende types ondergrond zoals gras,
houtsnippers, modder en ondiep water. Onderweg
kom je ook een steile helling, een waterplas en
een houten uitkijktoren tegen. Kinderen vinden
het geweldig.

39 ZWEMVIJVER In 2007 werd het openluchtzwembad in het Boeken­­

BOEKENBERG berg­­park omgevormd tot het eerste eco-zwembad
Van Baurscheit- van het land. Het Duitse landschaps­­architecten­
laan 88 bureau Dongus bekleedde de zwembadbodem
Deurne met meer dan 22.000 waterplanten die het water
Antwerpen zuiveren. Dit is een van de beste plekken voor een
+32 (0)3 411 19 95 zomerse zwembeurt, maar op warme dagen kan
antwerpen.be het erg druk zijn.

38
40 SEAFRONT In de enorme industriële loodsen in Zeebrugge
Vismijnstraat 7 waar vroeger vis geveild werd, huist nu een
Zeebrugge maritiem themapark. Kinderen leren er over de
West-Vlaanderen zee en het leven van een visser; zo zie je er in een
+32 (0)50 55 14 15 levensecht decor hoe vis wordt gelost, gesorteerd
seafront.be en geveild. Wie energie teveel heeft kan zich
uitleven op het pirateneiland of in het ballenbad.

41 DE LUSTIGE Kinderen doen niets liever dan zotte toeren

VELODROOM uithalen op de krakkemikkige fietsen in de oude
Blankenberge houten velodroom uit 1933 op het strand van
Strand Blankenberge. Je kunt er de gekste fietsen huren en
West-Vlaanderen dan proberen om ermee over de hobbelige houten
+32 (0)496 25 72 54 piste te rijden. Sommige kinderen doen graag zelf
delustige mee, andere staan liever aan de kant te kijken naar
velodroom.be al die gekkigheid.

42 JOSAPHAT- De mooiste minigolf van België vind je op een

MINIGOLF smalle strook naast het Josaphatpark in Brussel.
Ambassadeur Van De Belgische landschapsarchitect René Pechère
Vollenhovenlaan ontwierp het terrein terwijl hij ook aan groot­
Schaarbeek schalige opdrachten elders in het land werkte.
Brussel Pechère hield van een intellectuele, nauwkeurige
+32 (0)486 23 70 69 aanpak: voor hij aan zijn ontwerp begon, bezocht
hij eerst verschillende minigolfterreinen in het
land. Het resultaat is een prachtig vormgegeven
terrein naast een klein café. Open op woensdag
en in het weekend.

39
VALLÉE DE LA HOËGNE
 LANDSCHAPPEN

Verloren L A N D S C H A P P E N ———————————————————————— 42

Geheime T U I N E N ————————————————————————————————— 45

Romantische P A R K E N ————————————————————————————— 49

Duistere B O S S E N ————————————————————————————————— 52

Avontuurlijke W A N D E L T O C H T E N ——————————————————— 56
 Verloren L A N D S C H A P P E N

43 LOMMELSE De Lommelse Sahara is een vreemd woestijn­

SAHARA landschap met puur wit zand en aangeplante
Lommel dennen­bomen. Ooit was dit domein in de Kempen
Limburg een industriële site waar kwartszand werd ontgind
toerismelommel.be en een vervuilende zinkfabriek alle bomen
vergiftigde. Deze troosteloze wildernis werd later
gebruikt door een wapenfabriek om granaten
te testen, maar nu is het een natuurgebied, met
wandelpaden, een uitkijktoren en een meer in de
voormalige steengroeve.

44 DOODE BEMDE Het landschap van de Doode Bemde is uniek in

Neerijse België. De Dijle kronkelt er traag door drassige
Vlaams-Brabant velden waar behalve populieren en riet weinig
groeit. Door dit eeuwenoude desolate landschap
lopen, achter de spoorweg, twee bewegwijzerde
wandelpaden (blauw of rood). Als je even afwijkt
van de blauwe route kom je bij een afgelegen
vogelkijkhut aan de rand van een meertje.
Wil je ergens lunchen? Zoek dan de grote kerk met
twee romaanse torens op een heuvel in het zuiden
van het natuurgebied. Die staat in Neerijse, waar
de dorpsbrouwerij De Kroon nieuw leven werd
ingeblazen door een prof van de KU Leuven. Het is
de perfecte tussenstop voor een hapje Belgische kost
en een biertje van De Kroon.

42
45 HET ZWIN Vlak bij het kuststadje Knokke ligt een stil gebied
Graaf Léon met drassige, schorrige en winderige duinen. Ooit
Lippensdreef 8 was dit het brede zeegat van het Zwin, waarlangs
Knokke-Heist 15de-eeuwse handelsschepen Engelse wol en
West-Vlaanderen Italiaanse zijde naar Brugge brachten. Maar in
+32 (0)50 60 70 86 de 16de eeuw slibde de rivier dicht, waardoor
zwin.be Brugge een dode haven werd. Het estuarium
evolueerde stilaan naar een leeg waterachtig land­
schap omringd door duinen en dennenbossen.
Er leven meer dan 100 verschillende vogelsoorten
in deze habitat, waaronder Kentse plevieren,
kuif­leeuweriken en kluten. Er zijn verschillende
bewegwijzerde paden te volgen doorheen dit
vreemde landschap bij de Nederlandse grens.

45  HET ZWIN

43
46 NATIONAAL PARK Dit nationaal park in een verlaten mijnbouwgebied
HOGE KEMPEN is een inspirerend conservatieproject dat al
Zetellaan 54 navolging heeft gekregen in andere landen. Het
Eisden, park heeft vier verschillende ingangen die naar
Maasmechelen uit­gestrekte bos- en heidegebieden leiden, met
Limburg hier en daar een mijnbouwoverblijfsel dat uit
+32 (0)89 44 04 44 de grond oprijst.
connecterra.be De hoofdingang ligt vlak bij een koolmijn die in
1987 verlaten werd. Hier vind je een bezoekers­
centrum, een groot café en een speeltuin. In ruil
voor een kleine inkomprijs kan je de beweg­
wijzerde paden en de terril gaan verkennen,
vanwaar je een weids uitzicht hebt over de bossen
en onder water gelopen steengroeves.

44
 Geheime T U I N E N

47 BAGGAERTSHOF Dit bescheiden armenhuisje ligt verborgen in

Sint-Jansstraat 37 het centrum van Kortrijk in de buurt van het
Kortrijk K shoppingcenter. Het is niet altijd open, dus grijp
West-Vlaanderen je kans als je het deurtje uit het slot ziet. Je komt
+32 (0)56 22 25 91 binnen in een stil complex van 13 witgekalkte
armenhuisjes die in 1638 gebouwd werden
voor ‘ongehuwde vrouwen van goede zeden’.
De prachtige overwoekerde apothekerstuin staat
vol middel­eeuwse geneeskundige kruiden en er
is een mooie moerbeiboom. De kleine huisjes
rond de tuin werden omgevormd tot een speel­dorp
voor kinderen.

48 JAPANSE TUIN De Japanse tuin in Hasselt is de grootste van Europa,

Gouv. Verwilghen- al is dat nog altijd vrij klein. De tuin ligt op een
singel 23 klein stuk grond aan de rand van de stad naast
Hasselt de ringweg. Je vindt hem misschien niet meteen,
Limburg maar dat betekent niet dat hij geen bezoekje waard
+32 (0)11 23 52 00 is, zeker in het bloesemseizoen. De tuin werd in
japansetuin.be de vroege jaren 90 ontworpen door een team van
kundige Japanse tuiniers die de bescheiden site
aanlegden met een rivier, een kleine heuvel, een
waterval, een theehuis en zelfs een kiezelstrandje.
De kersen­bloesem is extra mooi in de lente, maar
deze tuin is het hele jaar door een prachtige, vredige
plek. Jammer genoeg is hier geen lunch­gelegenheid,
maar je kan de stad intrekken waar je onder andere
de geweldige brasserie Het Smaak­salon (smaaksalon.be)
vindt, in een prachtig herenhuis.

45
49 COLOMA Deze tuin, gelegen op het domein van het kasteel
ROZENTUIN Coloma, is de grootste rozentuin van Europa. Er
Joseph Depauw­ zijn meer dan 66.000 rozen aangeplant, waar­onder
straat 25 eeuwenoude soorten en zeldzame variëteiten
Sint-Pieters-Leeuw van over de hele wereld. De tuin is ingedeeld per
Vlaams-Brabant land, dus je kan typisch Britse rozen bewonderen
+32 (0)2 454 86 30 of kuieren langs de taaie soorten die in Canada
natuurenbos.be/ kunnen overleven. Dit is een betoverende plek
coloma tijdens de zomermaanden, met geheime hoekjes,
verborgen bankjes en gekke ramen uitgesneden
uit heggen die onverwachte uitzichten opleveren.

50 TUINEN VAN De steile kasseiweg Rue Naimette in Luik staat

RUE NAIMETTE bekend als Klein Montmartre. Dat is misschien
Rue Naimette wat overdreven maar dit mooie plekje vlakbij het
Luik stadscentrum is sowieso de moeite. Achter hoge
stenen muren liggen geheime tuinen verborgen;
ze zijn privé, maar je kan wel de vogeltjes horen
fluiten, de seringen in bloei ruiken, en af en toe
binnenkijken in een romantisch toevluchts­oord.
Van boven op de heuvel kan je terug naar de oude
stad wandelen langs het Grande Randonnée pad;
volg gewoon de rood-witte markeringen.

51 HANGENDE TUINEN Het klinkt ongelofelijk, maar in Thuin, een dorpje

VAN THUIN bij Charleroi, vind je eeuwenoude hangende tuinen.
Grand’Rue Ze liggen op een steile heuvel met uitzicht op de
Thuin Samber en zijn bereikbaar via kassei­weggetjes.
Henegouwen Tijdens de recente restauratie werd een fascinerend
thuin.be wandelpad aangelegd langs volks­tuintjes en
oude stadspoorten. Onderweg stuit je ook op een
wijngaard waar elk jaar een paar honderd flessen
Clos des Zouaves worden geproduceerd.

46
52 TUINEN VAN Diep in de bossen in een afgelegen hoek van de
ANNEVOIE Ardennen liggen de bijna vergeten tuinen van
Rue des Jardins Annevoie. Op een stille ochtend ben je er misschien
d’Annevoie 37-A de enige bezoeker; nochtans zijn dit enkele van
Annevoie-Rouillon de grootste water­tuinen in heel Europa. Ze werden
Namen in de 18de eeuw aangelegd door Charles-Alexis de
+32 (0)82 67 97 97 Montpellier, die ideeën overnam van de aan­gelegde
annevoie.be tuinen die hij bezocht op zijn reizen door Italië,
Frankrijk en Engeland. De aanleg van de tuinen
begon in 1758; vandaag omvatten ze meer dan
50 waterpartijen waaronder fonteinen, watervallen
en een groot kanaal. Sommige delen zijn over­
woekerd, zoals de Engelse tuin die nu is opgegaan
in het bos, maar er zijn plannen om het landgoed
in zijn oorspronkelijke pracht te herstellen.

53 GEURENTUIN De Belgische tuinhistorica Catherine Mathys heeft

CHÂTEAU DE NAMUR een intrigerende verzameling van zes kleine tuinen
Rue de l’Ermitage 1 aangelegd op het domein van het Château de
Namen Namur op de citadelheuvel boven Namen. In de
+32 (0)81 24 64 49 tuin staan 350 plantensoorten gegroepeerd volgens
nature-namur.be verschillende eigenschappen. Je vindt er een
gevoelstuin, een lavendeltuin en een smakentuin,
maar het meest bijzonder is de ‘vreemde geuren’-
tuin met planten die onaangename geuren
verspreiden. Altijd open en de toegang is gratis.

47
54 GODSHUIS Zoek op de Nieuwe Gentweg naar een open deur; ze
SINT-JOZEF leidt naar een verborgen tuin waar in de vroege lente
Nieuwe krokussen bloeien. Het Godshuis Sint-Jozef, een van
Gentweg 24-32 de 44 armenhuisjes die in de stad verspreid liggen,
Brugge werd gebouwd in de 17de eeuw als woning voor
West-Vlaanderen de armen. De tuinen zijn afgesloten van de straat
door hoge witgekalkte muren; erachter vind je
eeuwenoude bomen, rozenperkjes en lage heggen.

55 PLANTIN- Deze prachtige baroktuin ligt verborgen tussen

MORETUSTUIN de muren van het Plantin-Moretus museum. Hij
Vrijdagmarkt 22 werd aangelegd in 1639 door de drukker Balthasar
Antwerpen Moretus naar het voorbeeld van een Italiaanse
+32 (0)3 221 14 50 geometrische tuin. In 2002 werd een klein
museumplantin tuintje toegevoegd achter de museumshop. Het
moretus.be Belgische bureau Wirtz International maakte er
een eenvoudige tuin van met een bakstenen vloer,
getrimde bomen en een golvende haag.

54  GODSHUIS SINT-JOZEF

48
 Romantische P A R K E N

56 HOF TER SAKSEN Het eigenaardige 19de-eeuwse Hof ter Saksen wordt
Haasdonkbaan 101 omgeven door een prachtig en weids domein met
Beveren eeuwenoude bomen. Het huis werd tijdens de
Oost-Vlaanderen Eerste Wereldoorlog bezet door het Duitse leger, en
+32 (0)473 27 60 85 bleef een ruïne tot een paar jaar geleden. Het is nu
hortus-ter-saksen.be met zorg gerestaureerd, samen met de voormalige
stallen en de orangerie. Je kan kuieren door de
kruidentuin, verdwalen in het arboretum of een
kronkelende promenade volgen door een klein
natuurgebied. Er is ook een kasseiweg die naar een
boomgaard leidt met grazende schapen en meer
dan zeventig soorten fruitbomen. In de voormalige
orangerie is nu een zomerbar met streekbieren op
de kaart.

57 SINT-PIETERS­ Een oude koetspoort vormt de toegang tot dit

ABDIJ geheime romantische park achter de Sint-Pieters­
Sint-Pietersplein 12 abdij. Het ontstond in de 9de eeuw, toen op
Gent de helling boven de Schelde terrassen werden
Oost-Vlaanderen aangelegd voor een wijngaard. De site werd in 1983
sintpieters gerestaureerd en herbeplant met fruitbomen, wijn­
abdijgent.be ranken en zeldzame kweepeerbomen. Deze plek is
populair bij studenten, maar soms heb je het hele
park voor jou alleen.

49
58 KONINGSPARK Bijna niemand merkt het kleine poortje op
Koninginnelaan tegenover een verlaten zwembad in Oostende.
Oostende Het leidt naar een ommuurde tuin die in 1903
West-Vlaanderen werd aangelegd voor de controversiële Koning
Leopold II door de Franse landschapsarchitect Elie
Lainé. Nu is het een overwoekerde site met stenen
vazen en vier gietijzeren standbeelden – kopieën
van beelden in de tuinen van Versailles. Achter
een witte muur in het midden van de tuin zet de
mysterieuze sfeer zich verder: hier vind je een
kleine Japanse tuin die werd aangelegd in 2001
op de plaats van het zwembad. Enkel open in het
weekend tijdens de zomermaanden.

59 JANSENIUSPARK Dit parkje op een voormalige parkeerterrein aan de

Pater Damiaan­ Dijle werd geopend in 2017. Van hieruit zie je twee
plein oude ronde torens op de oever van de Dijle die
Leuven eeuwenlang verborgen waren. Ze werden gebouwd
Vlaams-Brabant in de 12de eeuw als deel van de stadsomwalling,
maar toen Leuven rond 1360 begon uit te breiden
bleven ze leeg achter. Eén toren werd bekend als
de Janseniustoren, naar de Nederlandse theoloog
Jansenius, die hem in 1618 renoveerde en er acht
jaar in woonde. Loop door de poort op het Pater
Damiaanplein, naast het Hollands College. Het
park ligt aan de overkant van een brug op het
einde van de straat.

50
 60  PARC DE LA BOVERIE

60 PARC DE Een van de meest romantische parken van het land

LA BOVERIE werd aangelegd in de 19de eeuw op een lang eiland
Rue du Parc in de Maas. Het Parc de la Boverie ligt vlak bij
Luik het station Luik-Guillemins en heeft kronkelende
paden, stenen bruggetjes en symbolische sculpturen.
Je kan door het park naar het puntje van het eiland
lopen en vanop een bankje enorme binnen­vaart­
schepen zien voorbijvaren. Een vredig plekje dat
een beetje als Parijs voelt.

51
 Duistere B O S S E N

61 BOIS JACQUES Aan een stille weg tussen de dorpen Bizory en Foy,
Op de weg van nabij Bastogne, ligt het dichtbegroeide dennenbos
Foy naar Bizory Bois Jacques. Je stuit er op onverwachte sporen
Luxemburg van de oorlog, zoals de gaten die de Amerikaanse
soldaten her en der in de grond gegraven hebben
tijdens de winterslag van 1944-45. Ze vochten hier
in vriestemperaturen om het dorpje Foy onder aan
de heuvel te bevrijden.
In 2015 werd een klein monument opgericht
aan de kant van de weg, dicht bij de verborgen
schutters­putjes, maar het werd beklad door
vandalen. Een pad (zonder wegwijzers) links van
het monument leidt naar een groepje hand­
gemaakte houten kruisen die in het bos gezet zijn
om de soldaten van Easy Company te herdenken,
wiens verhaal de inspiratie vormde voor de tv-serie
Band of Brothers. Het is een stille, beklijvende plek
waar bezoekers soms Amerikaanse vlaggetjes naast
de putjes achterlaten.

62 ZONIËNWOUD In het uitgestrekte oeroude beukenwoud ten zuiden

Ten zuiden van Brussel zijn afgelegen plekken te ontdekken
van Brussel waar het landschap nauwelijks veranderd is
zonienwoud.be sinds de ijstijd: diepe valleien, uit­gehouwen door
gletsjers, of beboste gebieden die al honderden
jaren onaangeroerd zijn. Drie stukken van het bos
staan op UNESCO’s Wereld­erfgoedlijst omwille van

52
 hun wetenschappelijk belang. Wil je deze verlaten
stukken bos vinden waar omgevallen bomen
wegrotten en zeldzame wilde padden­stoelen
floreren, neem dan de tijd. Het grootste gebied is
het Joseph Zwaenepoel reservaat, je vindt het diep
in het bos bij het Groenendaal station. Om het
Zoniën­woud te bereiken neem je tram 94 tot halte
Lieve­heers­beestjes (Coccinelles) of de metro tot
Herrmann-Debroux.

63 KLANKENBOS In het Klankenbos vind je her en der verspreid

DOMMELHOF meer dan 15 experimentele geluidsinstallaties van
Toekomstlaan 5 internationale kunstenaars. Er is een vibrerende
Neerpelt stapel houten dozen, een enorme fluit waar je
Limburg binnen in kunt wandelen en een glazen doos die
+32 (0)11 61 05 10 je via een ondergrondse doorgang betreedt om
klankenbos.be vervolgens pure stilte te ervaren.

64 ZOETWATERPARK De bosweggetjes van het Zoetwaterpark zijn

Maurits Noëstraat populair op zondag, maar op andere dagen zijn ze
Oud-Heverlee vaak verlaten. De vijvers in het park zijn een ideaal
Vlaams-Brabant vertrekpunt voor een wandeling langs oude paden
+32 (0)16 26 76 20 en verzonken wegen door het bos. Ze leiden naar
(Toeristische een gevarieerd landschap met oeroude stukjes
dienst Vlaams- bos en nette boerderijen. Aan het einde van de
Brabant) wandeling kan je een biertje drinken in een van
de plaatselijke cafés met zicht op het water.

53
65 MUZIEKBOS Het Hallerbos in Halle bij Brussel was ooit een
VERTREK: geheim beukenbos waar locals tussen eind april
La Salettestraat en begin mei de boshyacinten gingen bewonderen.
Ronse Maar tegenwoordig worden deze oeroude wouden
Oost-Vlaanderen nabij Brussel overspoeld door bezoekers; het is
dus een goed idee om wat verder weg van Brussel
te reizen. Probeer eens het Muziekbos bij Ronse,
op de taalgrens tussen Wallonië en Vlaanderen:
je kan er kuieren tussen de boshyacinten langs
bewegwijzerde paden.

54
65 MUZIEKBOS

55
 Avontuurlijke
WANDELTOCHTEN

66 VALLÉE DE De steile klim in de vallei van de Hoëgne is een van

LA HOËGNE de mooiste wandeltochten in de Ardennen. Het
Roquez 49 pad begint aan een parking die je bereikt door over
Sart een doorwaadbare plaats in de rivier te rijden, ter
Luik hoogte van Jalhay-Sart. Het startpunt is aangeduid
tourisme met een rustieke houten boog; die werd in 1899
jalhaysart.be geplaatst bij de inhuldiging van het wandel­pad
door koningin Marie-Henriette. Het pad volgt de
rivier stroomopwaarts langs verschillende smalle
bruggetjes en houten loopbruggen. Er zijn schaduw­
rijke stukken waar kinderen in het water kunnen
spelen en bescheiden water­valletjes vernoemd
naar Marie-Henriette en haar man Leopold II.
Hoe hoger je klimt, hoe woester en desolater het
bos wordt, tot je niets anders meer hoort dan de
rivier die langs de bemoste stenen klettert. Het
duurt ongeveer 90 minuten om de rustieke brug,
de Passerelle du Centenaire, te bereiken helemaal
boven in de vallei. Je kan doorwandelen tot aan
het dorpje Hockai, waar je meerdere cafés en
restaurants vindt, en terugkeren langs de verlaten
spoorweg die ooit tussen Stavelot en het station
van Sart liep.

56
67 LA BOUCLE NOIRE Het is misschien niet voor iedereen, maar
Charleroi onbevreesde wandelaars kunnen een 20 kilometer
Henegouwen lang pad volgen door de industriële woestenij rond
cheminsdesterrils.be Charleroi. Twee indierockmuzikanten creëerden
deze bijzondere zwerftocht langs jaagpaden naast
het kanaal, ongebruikte spoorlijnen en een verlaten
tunnel. Vanaf het station Charleroi Sud wandel je
door een onwerkelijk landschap van bovengrondse
wegen, roestende fabrieken en verlaten storthopen.
Maar de Boucle Noire wandeling brengt je ook naar
historische kastelen, streetart en een vogelreservaat.
De twee muzikanten hebben zelfs een afspeellijst
met lokale bands samen­gesteld om te beluisteren
tijdens de wan­deling.

67  LA BOUCLE NOIRE

57
 En als 20 kilometer iets te ambitieus lijkt, kan je
ook gewoon het industrie­gebied van 4 kilometer
tussen Charleroi Sud en Marchienne-au-Pont
doorkruisen, en dan de metro terug naar de stad
nemen. Op de Chemins des Terrils website vind je
een gedetailleerde kaart en een wegbeschrijving.

68 GR 573 Het lange-afstand-wandelpad GR 573 doorkruist het

SIGNAL DE BOTRANGE gure hooggelegen gebied van de Hoge Venen waar
Rue de weinig overleeft behalve taaie heide en enkele
Botrange 133 naaldbomen. De route loopt langs het Signaal
Robertville van Botrange, een houten uitkijktoren die in 1933
Luik gebouwd werd op het hoogste punt van België,
op net geen 700 meter hoogte. In deze koude,
moerassige regio van Europa woont geen levende
ziel. Op plaatsen waar de ondergrond te zompig is
wandel je over houten paden, en op een bepaald
moment wandel je voorbij een kruis waar twee
geliefden omkwamen. Het enige gebouw onderweg
is een oude herberg waar reizigers al eeuwen
schuilen voor de wind en de regen. Zelfs in de
zomer kan er plots mist opkomen, die alles in een
onheilspellende stilte hult.

58
69 SINT-PIETERS­ De Sint-Pietersberg is een van de vreemdste
BERG grensgebieden van Europa. Deze heuvel uit zachte
VERTREK: mergelsteen, die opdoemt tussen de Maas en het
Statieplein Albertkanaal, werd gedurende eeuwen uitgegraven
Kanne zodat er een verborgen netwerk van grotten
Limburg ontstond. De grens tussen Nederland en België is
toerismelimburg.be hier aangeduid met ijzeren grenspalen uit 1843.
Maar hier loopt nog een tweede, onzichtbare,
grens: die tussen het Franstalige en het Nederlands­
talig deel van België. In dit kalkstenen landschap
zijn verschillende bewegwijzerde wandelpaden
die vertrekken in Kanne. Een van de routes,
aangegeven met oranje kruisjes, leidt je langs een
Nederlandse wijngaard, een verlaten bunker uit de
Koude Oorlog en een enorm sluizencomplex.

70 NINGLINSPO Een van de leukste wandelingen in de Ardennen

Sedoz neemt je mee door de vallei van de stroom die naar
(bij Remouchamps) de rare naam ‘Ninglinspo’ luistert. De wandeling
Luik begint in het dorpje Sedoz en maakt een lus van
7,5 kilometer door een prachtig landschap met
klaterende watervallen, enorme kwartsietkeien
en diepe poelen. De route is enorm dramatisch,
met houten bruggetjes en smalle richels waar je je
moet vasthouden aan touwen in de rotswand.
De waterpoelen hebben romantische namen als
‘Het Bad van Diana’ en ‘Het Bad van de Bevers’.
Sommige zijn diep genoeg voor een snelle frisse
duik. Het pad keert terug naar Sedoz langs een
bosweg met een uitkijkpunt dat Drouet heet.
Het café in Drouet is vrij eenvoudig, maar enkele
kilometers verder in de vallei van de Amblève in
Remouchamps zijn nog meer eetadresjes te vinden.

59
71 WATERVAL VAN Van de Moulin de Bayehon loopt er een wandelpad
DE BAYEHON omhoog naar de tweede hoogste waterval van België.
MOULIN DE BAYEHON Het is een romantische picknickplek, hoewel de
Route du waterval zelf niet bijzonder spectaculair is. Van
Bayehon 64 hieruit kan je de roestkleurige stroom verder
Malmedy volgen door de beboste vallei, langs een historische
Luik eikenboom, tot het pad uitkomt op de drassige
Hoge Venen. Dit is een vreemde verlaten plek waar
je soms herten kan spotten in de verte. Het pad
terug naar de Moulin loopt door de dramatische
ravijn van de Pouhon, een veenriviertje.

72 FONDRY Van het dorpje Nismes loopt er een pad naar

DES CHIENS een spectaculaire kalkstenen kloof diep in de
Nismes (Viroinval) Ardennen. Dit ruwe landschap werd miljoenen
Namen jaren geleden gevormd door regenwater waarin
de zachte kalksteen traag oploste. Opgravingen
hebben eeuwenoude werktuigen en menselijke
resten aan het licht gebracht van wel 20.000 jaar
oud. Het lijkt waarschijnlijk dat neolithische
stammen hun doden in de diepe kloven gooiden.
Ze kwamen in de Romeinse tijd bekend te staan
als fondrys omdat er ijzer werd ontgonnen voor de
plaatselijke gieterijen (fonderies in het Frans). De
Fondry des Chiens kreeg zijn naam naar verluidt
omdat de plaatselijke bevolking hun dode honden
in de afgrond gooiden. Het toerismekantoor heeft
een wandelpad van 4 kilometer uitgestippeld van
de dorpskerk tot aan de ravijn, maar er is ook een
langere wandeling door een kalkstenen hoogvlakte
waar in de lente zeldzame bloemen bloeien.

60
73 CRÊTES Een uitkijkpunt op de Semois nabij het dorpje
DE FRAHAN Rochehaut is het startpunt van verschillende
Route de Alle avontuurlijke wandelingen. Het ligt hoog boven
Rochehaut een bocht in de rivier en kijkt uit over het dorpje
Luxemburg Frahan. Een steil pad naar beneden leidt naar de
rivier, waar een loopbrug uit 1924 je naar Frahan
aan de overkant brengt. Het rustieke café La
Passerelle naast de brug is een charmante plek
voor een koffie met huisgemaakte taart.
Wandeling nummer 1 van Frahan beklimt de steile
beboste heuvel achter de kerk naar een heuvelrug
hoog boven de rivier. Hier zie je verschillende
vreemde rotsformaties en de verspreide over­
blijfselen van een 13de-eeuws kasteel. Het pad
keert terug naar Frahan langs de rivier, maar er
zijn andere paden die je kan volgen om meer
afgelegen plekken te bereiken. Hotel Beau Séjour
is een sympathiek traditioneel hotel in Frahan met
een typisch Ardens restaurant.

61
 De adressen in deze gids komen uit het boek
Hidden Belgium van de Belgische uitgeverij
Luster. De auteur van het boek, Derek Blyth,
schreef ook Engelstalige stadsgidsen over
Brussel, Antwerpen, Gent en Brugge.

In dezelfde serie verschenen nog 30 andere stadsgidsen. Elk boek wordt

geschreven door een local die haar of zijn stad samenvat aan de hand van
100 lijstjes van 5 adressen, feiten of weetjes op het gebied van eten,
drinken, slapen, shoppen, ontdekken en cultuur.

AMSTERDAM – BANGKOK – BARCELONA

BERLIN – BUDAPEST – COPENHAGEN – DUBLIN
HAMBURG – HAVANA – ISTANBUL – LISBON
LONDON – LOS ANGELES – MADRID – MIAMI
MIL AN – MUNICH – NEW YORK – PARIS – PRAGUE
ROME – ROTTERDAM – SAN FRANCISCO
STOCKHOLM – THE HAGUE – TOKYO – TORONTO
VANCOUVER – VENICE – VIENNA
Naast stadsgidsen geeft Luster ook regio- en landengidsen uit. Het volledige
gamma vind je terug op www.the500hiddensecrets.com.

W W W.T H E 5 0 0 H I D D E N S E C R E T S .C O M
COLOFON

A U T E U R O R I G I N E L E E N G E L S E V E R S I E — Derek Blyth

V E R TA L I N G N E D E R L A N D S — Hadewijch Ceulemans en Louise Vanderputte

G R A F I S C H E V O R M G E V I N G — Joke Gossé en Sarah Schrauwen

F O T O G R A F I E — Roel Hendrickx — www.roelh.zenfolio.com

C O V E R B E E L D — Lommelse Sahara (# 43)

P R O J E C T C O Ö R D I N AT I E — Dettie Luyten

Alle adressen in dit boek zijn geselecteerd op basis van de onafhankelijke en persoonlijke bevindingen
van de auteur, in samenwerking met uitgeverij Luster. Niets van de inhoud werd gepubliceerd in ruil
voor een betaling of voordelen van welke aard dan ook.

Hidden Belgium – originele Engelse versie

ISBN 978 94 6058 2141
© 2018 Luster, Antwerpen
Vijfde druk, juni 2020
www.lusterweb.com – WWW.THE500HID D E NS EC RE TS.CO M
info@lusterweb.com

Gedrukt in België.

Alle rechten voorbehouden.

Niets uit deze uitgave mag door middel van elektronische
of andere middelen, met inbegrip van automatische informatie-
systemen, gereproduceerd en/of openbaar gemaakt worden
zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.
Uitgezonderd zijn korte fragmenten die uitsluitend ten behoeve
van recensies geciteerd mogen worden.
Hidden Belgium – Outdoor ontdekkingen is het derde deel van een serie
van drie thematische alternatieve reisgidsen voor België, gebracht door
Knack en uitgeverij Luster. Samen vormen deze drie gidsen een ode aan
wat auteur D E R E K B LY T H ‘het eigenaardigste land ter wereld’ noemt.

Dit boekje leidt je weg van de platgetreden paden naar 73 wonderbaarlijke

locaties in de openlucht en leuke dingen om buiten te doen in België.
Het zijn ongekende landschappen die de nieuwsgierigheid prikkelen en
waar een boeiend verhaal aan vasthangt, verzameld in fijne lijstjes zoals:
— Ongewone trappen
— Verbluffende grenzen
— Coole fietstochten
— Geheime tuinen

Auteur D E R E K B LY T H werd geboren in Schotland maar woont al

meer dan 25 jaar in België. Als journalist schreef hij ontelbare stukken
en een aantal boeken over Belgische steden, waaronder de bestseller
stadsgidsen The 500 Hidden Secrets of Brussels, Antwerp, Ghent en
Bruges. De foto’s zijn van R O E L H E N D R I C K X , een fervente reiziger,
wandelaar en dagtripper. Dankzij Hidden Belgium (her)ontdekte hij
enkele van de meest wonderbaarlijke plekken in eigen land.
Ontdek nog meer markante plekken in België in deel 1 en 2 van
Hidden Belgium – Kunst & geschiedenis en Bijzondere plekken & gebouwen.

@500hiddensecrets
the500hiddensecrets.com