ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ

ΣΧΟΛΗ ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ

TΟΜΕΑΣ ΜΗΧΑΝΙΚΗΣ, ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΑΝΤΟΧΗΣ ΚΑΙ ΥΛΙKΩΝ
Ηρώων Πολυτεχνείου 5, Κτίριο Θεοχάρη
Πολυτεχνειούπολη Ζωγράφου, 157 73 Ζωγράφου
Δρ Σταύρος Κ. Κουρκουλής, Καθηγητής Πειραματικής Μηχανικής
Τηλέφωνα: +210 772 1313, +210 772 1263 (γραφείο)
+210 772 4025, +210 772 4235, +210 772 1317, +210 7721310 (εργαστήρια)
Τηλεομοιότυπο (Fax): +210 7721302
Διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου (e-mail): stakkour@central.ntua.gr

ΜΗΧΑΝΙΚΗ II (ΠΑΡΑΜΟΡΦΩΣΙΜΟ ΣΤΕΡΕΟ)

3η σειρά ασκήσεων
Η «ΤΑΣΗ» ΚΑΙ Η «ΑΝΗΓΜΕΝΗ ΠΑΡΑΜΟΡΦΩΣΗ» – ΤΟ ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ σ-ε
Άσκηση 1
Το διάγραμμα τάσεων - παραμορφώσεων του Σχ.1 ελήφθη από τα δεδομένα πειράματος μο-
νοαξονικού εφελκυσμού μεταλλικού δοκιμίου, αρχικού μήκους 100 mm. Στηριζόμενοι στο
διάγραμμα εκτιμήστε την τιμή των κάτωθι μεγεθών για το υλικό του δοκιμίου:
α. Mέτρο ελαστικότητας, β. Όριο αναλογίας, γ. Συμβατική τάση διαρροής,
δ. Ελαστική ανάπαλση, ε. Υπερελαστική ανάπαλση, στ. Ολκιμότητα.
ζ. Το τελικό μήκος του δοκι-
500
μίου ελάχιστα προ τη θραύ-
σεως.
η. Το μήκος του δοκιμίου με- 400

τά τη θραύση.
θ. Το μήκος του δοκιμίου αν 300
σ [MPa]

αυτό αποφορτιζόταν από ε-

πίπεδο τάσεως ίσο με 350 200
MPa.
ι. Τη συνολικώς δαπανηθείσα Σχήμα 1
100
ενέργεια ανά μονάδα όγκου
για την θραύση του δοκι-
μίου. 0
0 0,01 0,02 0,03 0,04 0,05
ε

Άσκηση 2
Κυλινδρικό δοκίμιο μήκους Lο=100 mm και ακτίνας rο=5.63 mm υποβάλλεται σε εφελκυσμό.
Η συμπεριφορά του υλικού (θεωρείται όλκιμο) περιγράφεται ικανοποιητικά από το γραμμι-
κώς ελαστικό - γραμμικώς κρατυνόμενο μοντέλο με μέτρο ελαστικότητας E=200 GPa, όριο
διαρροής σy=300 MPa, μέτρο κράτυνσης H= 40 GPa και λόγο Poisson ν=0.3.
α. Το δοκίμιο υφίσταται εφελκυσμό.
1. Nα ευρεθεί η δύναμη που απαιτείται για να αστοχήσει το υλικό.
2. Να ευρεθεί η δαπανηθείσα ενέργεια.
3. Να ευρεθεί το τρέχον μήκος και η τρέχουσα διάμετρος του δοκιμίου.
β. Η δύναμη αυξάνει κατά 33.33%.
1. Nα ευρεθεί η δαπανηθείσα ενέργεια.
2. Να ευρεθεί το τρέχον μήκος του δοκιμίου.
γ. Το δοκίμιο αποφορτίζεται πλήρως.
1. Να ευρεθεί το τελικό μήκος του (αφόρτιστου) δοκιμίου.
2. Nα ευρεθεί η ανακτηθείσα ενέργεια.
3. Να ευρεθεί η απωλεσθείσα (με μορφή θερμότητας) ενέργεια.
δ. Στη συνέχεια το δοκίμιο επαναφορτίζεται θλιπτικά.
1. Να ευρεθεί η δύναμη στην οποία το δοκίμιο θα αστοχήσει (υπό τη θλιπτική φόρτιση).
2. Να ευρεθεί το μήκος του δοκιμίου τη στιγμή της διαρροής υπό θλίψη.
ε. Η θλιπτική δύναμη αυξάνει περαιτέρω.
 Να ευρεθεί η δύναμη υπό την οποία το δοκίμιο θα επανακτήσει το αρχικό αφόρτιστο μήκος.
στ. Να ευρεθεί η θλιπτική δύναμη που απαιτείται, ώστε αν στη συνέχεια αυτή αφαιρεθεί, το
δοκίμιο (αφόρτιστο πλέον) να έχει το αρχικό του μήκος.
Να αγνοηθεί κάθε παρασιτικό φαινόμενο και φαινόμενα λυγισμού, βαρελοποίησης και λαίμωσης.

Άσκηση 3
Στο Εργαστηρίου Αντοχής Υλικών του ΕΜΠ εκτελέσθηκε πείραμα μονοαξονικού εφελκυσμού.
Για τη μέτρηση των φορτίων χρησιμοποιήθηκε η βαθμονομημένη κλίμακα της μηχανής φορ-
τίσεως ενώ για την μέτρηση των επιμηκύνσεων χρησιμοποιήθηκε μηχανικό μηκυνσιόμετρο
(βάση μετρήσεως 10 mm, συντελεστή μεγεθύνσεως 2000 mm-1. Το δοκίμιο, από όλκιμο υλικό,
ήταν κυλινδρικό με ακτίνα διατομής 5 mm και ελεύθερο μήκος (μήκος μετρήσεως) 50 mm.
Κατά τη διάρκεια του πειράματος κατεγράφησαν τα εξής δεδομένα:
 Τη στιγμή της διαρροής το φορτίο ήταν ΡΔ=15700 Ν και η ένδειξη του μηκυνσιομέτρου 20.
 Τη στιγμή της θραύσεως το φορτίο ήταν ΡΘ=18840 Ν.
Η θραύση επήλθε περίπου στη μέση του δοκιμίου και το τελικό μήκος των δύο τμημάτων του
θραυσθέντος δοκιμίου, όπως αυτό μετρήθηκε μετά το πείραμα, ευρέθη να είναι συνολικώς
ίσο με LΘ=52 mm.
Θεωρώντας ότι το υλικό του δοκιμίου προσομοιώνεται ικανοποιητικά από το υπόδειγμα του
γραμμικώς ελαστικού - γραμμικώς κρατυνομένου σώματος και αγνοώντας κάθε παρασιτικό
φαινόμενο καθώς και φαινόμενα λυγισμού, λαίμωσης και βαρελοποίησης
Α. 1. Να προσδιορισθεί το μέτρο ελαστικότητας του υλικού του δοκιμίου.
2. Να υπολογισθεί η ελαστική ανάπαλση του υλικού.
3. Να υπολογισθεί η υπερελαστική ανάπαλση του υλικού.
4. Να σχεδιασθεί το πλήρες συμβατικό διάγραμμα συμβατικών τάσεων - συμβατικών πα-
ραμορφώσεων τόσον στην περιοχή εφελκυσμού όσον και στην περιοχή της θλίψεως.
Β. Από το ως άνω υλικό πρόκειται να κατασκευσθεί αμφίπακτο πρισματικό δομικό μέλος
τετραγωνικής διατομής διαστάσεων 5cm x 5cm και μήκους 1 m. Να ελεγχθεί αν το συ-
γκεκριμένο δομικό μέλος δύναται να φέρει επιτυχώς αξονικό θλιπτικό φορτίο ίσο με
ΡΘΛ=375 kN με συντελεστή ασφαλείας 1.25. Πόσο θα είναι τότε το μήκος του;

Άσκηση 4
Κυλινδρικό δοκίμιο σκυροδέματος διαμέτρου 0.15 m και Πίνακας Α
ύψους 0.30 m καταπονείται με αξονικό θλιπτικό φορτίο. Φορτίο Ένδειξη βελομέτρων
Στη διάρκεια του πειράματος κατεγράφη το φορτίο και οι [kN] 1ου 2ου
ενδείξεις δύο αντιδιαμετρικώς τοποθετημένων ωρολογια- 0 0.1 0.0
κών βελομέτρων και συντάχθηκε ο Πίνακας Α. Τα βελό- 50 2.2 1.9
μετρα είχαν βάση μετρήσεως 150 mm και εκάστη ένδειξη 100 4.3 3.8
της κλίμακός τους αντιστοιχεί σε 0.01 mm. Το φορτίο α- 150 6.3 5.8
φαιρέθηκε ελάχιστα πριν εμφανισθεί η πρώτη ρωγμή. 200 8.4 7.7
α. Να σχεδιασθεί το συμβατικό διάγραμμα σ-ε. 250 10.3 9.8
β. Να υπολογισθεί το μέτρο ελαστικότητας του υλικού 300 12.5 12.1
του δοκιμίου. 350 14.6 14.4
γ. Να ευρεθεί το μήκος του δοκιμίου τη στιγμή της 400 17.2 16.9
ρηγμάτωσης. 450 19.9 19.7
500 22.9 22.6
δ. Να ευρεθεί το μήκος του δοκιμίου μετά την αφαίρεση
521.3 25.8 25.3(*)
του φορτίου.
(*) Εμφάνιση ρωγμής
ε. Να εκτιμηθεί η ενέργεια που απαιτήθηκε για την
φόρτιση.
στ. Να εκτιμηθεί η ανακτηθείσα ενέργεια κατά την αποφόρτιση.
ζ. Να εκτιμηθεί η απωλεσθείσα ενέργεια στον κύκλο φόρτιση-αποφόρτιση.
η. Το σκυρόδεμα αυτό θα χρησιμοποιηθεί για την κατασκευή βραχέος κυλινδρικού δομικού
μέλους το οποίο πρέπει να φέρει αξονικό θλιπτικό φορτίο ίσο με 5 ΜΝ με συντελεστή
ασφαλείας 2. Να υπολογισθεί η ελάχιστη επιτρεπτή διάμετρος του δομικού μέλους.