You are on page 1of 47

Leo Kastanas − Ρευστά σε ισορροπία και σε κίνηση 2020

Δυναμική των ρευστών


Στοιχεία θεωρίας

1. Ρευστά σε ισορροπία
Πίεση, p: Ορίζεται ως το πηλίκο του μέτρου της δύναμης dF που
ασκείται κάθετα σε μια επιφάνεια εμβαδού dΑ προς το εμβαδόν αυτό.
dF
p=
dA

2
Η πίεση στο SI μετριέται σε Pascal (Pa). 1Pa=1N/m .
Τεχνική μονάδα: η 1atm=1,013·105Pa
Aν η δύναμη που ασκείται σε μια επιφάνεια σχηματίζει γωνία θ με την κάθετο στην επιφάνεια,
τότε για τον υπολογισμό της πίεσης χρησιμοποιούμε την κάθετη συνιστώσα της δύναμης και
έχουμε:
dF dF·συνθ
p= κ =
dA dA

Η πίεση που ασκείται σε διάφορα σημεία του χώρου που καταλαμβάνει ένα υγρό αλλά και στα
τοιχώματα του δοχείου που το περιέχει μπορεί να οφείλεται σε εξωτερικό αίτιο ή στο βάρος του
υγρού ή και στα δύο μαζί.

Υδροστατική πίεση, p: Είναι η πίεση που οφείλεται στο βάρος του


ακίνητου υγρού και έχει νόημα μόνο όταν το υγρό βρίσκεται μέσα στο πεδίο
βαρύτητας.
p=ρgh

ρ, η πυκνότητα του υγρού, h το βάθος πάνω κάτω από την ελεύθερη


επιφάνεια του υγρού και g η επιτάχυνση της βαρύτητας.

Ατμοσφαιρική πίεση: Είναι η πίεση της ατμόσφαιρας της Γης, η πίεση στη βάση του αέριου
όγκου μέσα στον οποίο ζούμε. Η μέση τιμή της στην επιφάνεια της θάλασσας υπό κανονικές
συνθήκες είναι pατμ=1,013·105Pa=1atm.

Η αρχή του Pascal: Η πίεση που ασκείται σε ένα ρευστό από κάποιο εξωτερικό αίτιο
μεταδίδεται αναλλοίωτη σε όλα τα σημεία του ρευστού και στα τοιχώματα του δοχείου που το
περιέχει.

Η ολική (απόλυτη) πίεση: Είναι το άθροισμα της ατμοσφαιρικής και τη υδροστατικής πίεσης
σε βάθος h ενός ακίνητου υγρού που βρίσκεται σε ανοικτό δοχείο μέσα στο πεδίο βαρύτητας.

pολ= patm+ρgh

• Σύμφωνα με την αρχή του Pascal η ατμοσφαιρική πίεση ως εξωτερικό αίτιο μεταδίδεται
αναλλοίωτη σε όλα τα σημεία του ρευστού.
• H πίεση που δέχεται μια επιφάνεια που βρίσκεται στο βάθος ενός υγρού δεν εξαρτάται από τον
προσανατολισμό της επιφάνειας.
• Η υδροστατική πίεση στον πυθμένα ενός δοχείου δεν εξαρτάται από το σχήμα του δοχείου ή
από την ποσότητα του υγρού που περιέχει.

1
Leo Kastanas − Ρευστά σε ισορροπία και σε κίνηση 2020

Θεμελιώδης αρχή της υδροστατικής: Το δοχείο περιέχει υγρό πυκνότητας


ρ που ηρεμεί εντός πεδίου βαρύτητας g. Τα σημεία Α και Β βρίσκονται σε
βάθος h1 και h2 αντιστοίχως. Η διαφορά πίεσης μεταξύ των Α και Β είναι:

pΑ−pΒ=(pαtm+ρgh1) − (pαtm+ρgh2)→ pA−pB=ρg(h1−h2) ή Δp=ρgΔh

Η διαφορά των ολικών πιέσεων μεταξύ των σημείων Α και Β εξαρτάται μόνο από τη μεταξύ
τους κατακόρυφη απόστασης και το είδος του υγρού και είναι ανεξάρτητη από το βάθος στο
οποίο βρίσκονται.

Το υδραυλικό πιεστήριο: Επειδή οι πιέσεις στα δύο έμβολα


μεταφέρονται οι ίδιες σύμφωνα με την αρχή του Pascal, ισχύει
F F A
p1=p2→ 1 = 2 → F2=F1· 2
A1 A2 A1
Οι δυνάμεις είναι ανάλογες με τα εμβαδά. Δηλαδή στο
μεγαλύτερο εμβαδόν μεταφέρεται και μεγαλύτερη δύναμη.
Για τα έργα που κάνουν οι δυνάμεις F1 και F2 ισχύει W1=W2.

Άνωση: Όταν ένα σώμα είναι βυθισμένο ολόκληρο ή κατά ένα μέρος μέσα σε ρευστό τότε το
ρευστό εξασκεί στο σώμα μια δύναμη κατακόρυφη προς τα πάνω ίση με το
βάρος του ρευστού που εκτοπίζει το σώμα.

Α=ρ·g·V

Όπου ρ η πυκνότητα του υγρού, και V ο βυθισμένος όγκος του σώματος.

Αν η κάτω βάση του σώματος βρίσκεται σε βάθος h1 δέχεται από το


ρευστό δύναμη F1=p1A=ρgh1Α. Η πάνω βάση αντιστοίχως, βρίσκεται σε μικρότερο βάθος h2 και
δέχεται δύναμη F2=p2A=ρgh2Α. Η άνωση είναι η συνισταμένη αυτών των δύο αντίθετων
δυνάμεων, και έχει φορά προς τα πάνω, άρα: Α=F1−F2=ρgΑ(h1−h2)=ρgV.

Αρχή των συγκοινωνούντων δοχείων: Ισχύει για


υγρά που ισορροπούν και όχι για υγρά που ρέουν και
λέει ότι « εάν μια ποσότητα υγρού ισορροπεί μέσα σε
δοχεία που συγκοινωνούν μεταξύ τους, τότε η
ελεύθερη επιφάνεια του υγρού σε κάθε δοχείο θα
βρίσκεται στο ίδιο οριζόντιο επίπεδο».

Δύναμη στο πυθμένα του δοχείου: Η δύναμη που δέχεται ο πυθμένας


εμβαδού, Α, ενός δοχείου και οφείλεται στην απόλυτη υδροστατική
πίεση ισούται με:

F=pA= (patm+ρgh)Α

Το μέτρο της δύναμης δεν εξαρτάται από το σχήμα του δοχείου ή την
ποσότητα του υγρού που περιέχει. (υδροστατικό παράδοξο).

2
Leo Kastanas − Ρευστά σε ισορροπία και σε κίνηση 2020

2. Ρευστά σε κίνηση
Iδανικό ρευστό: Είναι το ρευστό που θεωρείται ασυμπίεστο και δεν παρουσιάζει εσωτερικές
τριβές (μεταξύ των μορίων του) και τριβές με τα τοιχώματα του δοχείου.

Ασυμπίεστα ρευστά: Θεωρούνται τα ρευστά που έχουν σταθερό όγκο


και σταθερή πυκνότητα ανεξάρτητα από την εξωτερική πίεση που τους
ασκείται. Τα υγρά θεωρούνται ασυμπίεστα, τα αέρια όχι.

Στρωτή ροή: Η ροή που δε παρουσιάζει στροβίλους. Τα γειτονικά


στρώματα του υγρού ρέουν απαλά μεταξύ τους. Στη στρωτή ροή η
ταχύτητα των μορίων του υγρού σε ένα σημείο του χώρου παραμένει
σταθερή.

Ρευματική γραμμή (ή γραμμή ροής) : Είναι η τροχιά ενός σωματίου


του υγρού σε κίνηση. Σε κάθε σημείο μιας ρευματικής γραμμής είναι
εφαπτόμενη η διεύθυνση της ταχύτητας του ρευστού στο σημείο αυτό.

Φλέβα ή σωλήνας ροής ή ρευματικός σωλήνας: Είναι το σύνολο των


ρευματικών γραμμών που περνάνε μέσα από μια φανταστική στοιχειώδη
επιφάνεια.

Παροχή (όγκου), Π : Ορίζεται ως το πηλίκο του όγκου του ρευστού ΔV που περνάει μέσα από
μια διατομή του σωλήνα ροής σε χρόνο Δt, προς το χρόνο αυτό.

ΔV
Π=
Δt
ΔV Α·Δx
Π= = = Αυ →
Δt Δt

Π=Α·υ

Η παροχή μιας φλέβας ισούται με το γινόμενο του εμβαδού διατομής της φλέβας επί την
3
ταχύτητα του ρευστού στη θέση αυτή. Μετριέται σε m /s στο SI.

Εξίσωση συνέχειας: Σε μια στρωτή ροή ενός ασυμπίεστου υγρού που ρέει σε σωλήνα
μεταβλητής διατομής, ισχύει:
Α1υ1=Α2υ2

• Είναι συνέπεια της αρχής διατήρησης της ύλης, και δείχνει ότι η παροχή όγκου μέσα από ένα
σωλήνα μεταβλητής διατομής είναι σταθερή. Διότι:

dm1=dm2→ ρdV1=ρdV2→A1dx1=A2dx2→A1υ1dt=Α2υ2dt→ Α1υ1=Α2υ2

Παροχή μάζας, dm/dt: Ο ρυθμός της διερχόμενης μάζας (kg/s) από μια διατομή ενός σωλήνα:

dm ρdV dV dm
= =ρ → = ρ·Π
dt dt dt dt

3
Leo Kastanas − Ρευστά σε ισορροπία και σε κίνηση 2020

Εξίσωση Bernoulli: Κατά μήκος μιας ρευματικής γραμμής το άθροισμα της πίεσης p, της
κινητικής ενέργειας ανά μονάδα όγκου (½ρυ2) και της δυναμικής ενέργειας ανά μονάδα όγκου
(ρgy) διατηρείται σταθερό.
2
ρυ
p+ + ρgy = σταθερό
2
ρυ 2 ρυ 2
ή p1 + 1 + ρgh1= p2+ 2 + ρgh2
2 2
2
(p) η στατική πίεση, (½ρυ ) η δυναμική πίεση και (ρgh) η
υψομετρική πίεση.

Είναι συνέπεια της αρχής διατήρησης της ενέργειας.


Η εξίσωση του Bernoulli συσχετίζει την πίεση, την ταχύτητα ροής και το ύψος κατά μήκος
μιας ρευματικής γραμμής.
Απόδειξη: Αν γράψουμε το ΘΜΚΕ για μια στοιχειώδη μάζα, Δm, όγκου ΔV (όπου Δm=ρ·ΔV)
που μετακινείται μέσα στο ρευστό και δέχεται τη συνισταμένη δύναμη F=F1−F2 που οφείλεται
στη διαφορά πίεσης p1−p2 και την ωθεί προς τα πάνω και τη δύναμη του βάρους, Δm·g.
Το συνολικό έργο ισούται με τη μεταβολή της κινητικής ενέργειας: WF+Wmg =ΔΚ.
Το έργο της δύναμης που οφείλεται στη διαφορά πίεσης μεταξύ των Κ και Λ:
WF=F1Δx1−F2Δx2=p1A1 Δx1− p2A2Δx2 =(p1−p2)ΔV (1)
Το έργο του βάρους: Wmg= UΚ−UΛ=Δmgh1-Δmgh2= ρgΔV(h1−h2) (2)
Τα έργα αυτά μεταβάλουν την κινητική ενέργεια της μάζας Δm, κατά

ΔΚ=Κ2−Κ1= ½Δmυ22− ½Δmυ12= ½ρΔV(υ22−υ12) (3)

Από το ΘΜΚΕ και τις (1)(2)(3): WF+ Wmg+ = ΔΚ→

(p1−p2)ΔV + ρgΔV(h1−h2) = ½ρΔV(υ22−υ12)

2 2
p1+ ½ρυ1 + ρgh1 + = p2+ ½ρυ2 + ρgh2 (4)

• Αν ο σωλήνας είναι οριζόντιος η εξίσωση γράφεται: p1+ ½ρυ12 = p2+ ½ρυ22


Τότε όπου οι ρευματικές γραμμές πυκνώνουν και η ταχύτητα αυξάνεται, η πίεση μειώνεται.

Το θεώρημα του Torricelli: Δίνει την ταχύτητα εκροής υγρού από οπή
που βρίσκεται σε βάθος h κάτω από την επιφάνεια του ρευστού με
δεδομένα ότι το υγρό στην επιφάνεια του δοχείου είναι σχεδόν ακίνητο (
(υΕ=0) και τόσο η επιφάνεια, Ε όσο και το σημείο εκροής, Κ βρίσκονται
υπό την ίδια ατμοσφαιρική πίεση, pΕ=pΚ=patm.
Αν γράψουμε το νόμο του Bernoulli κατά μήκος μιας ρευματικής
γραμμής από το Ε έως το Κ με στάθμη δυναμικής ενέργειας, UK=0 τότε
έχουμε:
2
ρυ
pE + ρgh = pK + → υ= 2gh
2
• Η ταχύτητα αυτή είναι ίση με την ταχύτητα που θα είχε το υγρό αν έπεφτε ελεύθερα από το
ίδιο ύψος h.
• Aν στο σημείο Ε η πίεση είναι μεγαλύτερη της ατμοσφαιρικής του σημείου Κ κατά Δp=pΕ-pΚ,
τότε η ταχύτητα εκροής γίνεται:

4
Leo Kastanas − Ρευστά σε ισορροπία και σε κίνηση 2020

ρυ2 2Δp
pΕ+ ρgh = pK + → υ= + 2gh
2 ρ

• Αν οι διατομές του σωλήνα στο Ε, είναι Α1 και της οπής στο Κ, Α2 και είναι συγκρίσιμες τότε
ρυ 2 ρυ 2
ισχύει Α1υΕ=Α2υΚ (1). Από το νόμο του Bernoulli έχουμε: pΕ+ρgh+ Ε = pK + Κ (2)
2 2
Από (1) και (2) υπολογίζουμε την ταχύτητα εκροής υΚ..

Ροόμετρο Ventouri: Είναι διάταξη με την οποία μετράμε


την ταχύτητα ροής σε ένα σωλήνα.
Αν είναι γνωστά τα εμβαδά διατομής Α1 και Α2 και η
υψομετρική διαφορά h1−h2=h μεταξύ των δύο σταθμών των
σωλήνων Β και Γ τότε με τη βοήθεια της εξίσωσης Bernoulli
και της εξίσωσης της συνέχειας μπορούμε να υπολογίσουμε την ταχύτητα ροής σε κάποιο
σημείο. Από τις εξισώσεις:
ρυ 2 ρυ 2
p1+ 1 = p2+ 2 (1) p1−p2=(patm+ρgh1)−( patm+ρgh2)=ρgh (2) Α1υ1=Α2υ2 (3)
2 2
2ghΑ22
έχουμε: υ1=
Α12-Α22

Η αντλία και η ισχύς της

Στο σχήμα βλέπουμε το τμήμα ΚΛ ενός σωλήνα ροής


στον οποίο παρεμβάλλεται μια αντλία. Το ιδανικό
ρευστό πυκνότητας ρ πριν την αντλία ρέει σε ύψος h1
πάνω από το οριζόντιο επίπεδο μηδενικής δυναμικής
ενέργειας βαρύτητας, με ταχύτητα υ1 και έχει πίεση p1.
Η αντλία το βοηθάει να ανέβει στο σημείο Λ σε
αντίστοιχο ύψος h2, με ταχύτητα υ2 και πίεση p2.
Πάνω σε μια ποσότητα νερού μάζας Δm και όγκου ΔV
που κάνει αυτή τη διαδρομή παράγονται τα εξής έργα:

Το έργο της δύναμης που οφείλεται στη διαφορά πίεσης μεταξύ των Κ και Λ:
WΔp=F1Δx1−F2Δx2=p1A1 Δx1− p2A2Δx2 =(p1−p2)ΔV (1)

Το έργο του βάρους: Wmg= UΚ−UΛ=Δmgh1-Δmgh2= ρgΔV(h1−h2) (2)

και το έργο της αντλίας Wαντ. (3)


Τα έργα αυτά μεταβάλουν την κινητική ενέργεια της μάζας Δm

ΔΚ=Κ2−Κ1= ½Δmυ22− ½Δmυ12= ½ρΔV(υ22−υ12) (4)

Από το ΘΜΚΕ και τις (1)(2)(3)(4): WΔp+ Wmg+ Wαντ= ΔΚ→

(p1−p2)ΔV + ρgΔV(h1−h2) + Wαντ= ½ρΔV(υ22−υ12)→

5
Leo Kastanas − Ρευστά σε ισορροπία και σε κίνηση 2020

Wαντ
p1+ ½ρυ12+ ρgh1 + = p2+ ½ρυ22+ ρgh2 (5)
ΔV

Η σχέση (5) είναι μια μεταλλαγμένη έκφραση της εξίσωσης Bernoulli αφού στο πρώτο μέλος
W
παρεμβάλλεται και το έργο της αντλίας ανά μονάδα όγκου αντ.
ΔV
Επειδή ωφέλιμη ισχύς της αντλίας είναι:
W W P Δt W P
Pαντ= αντ→ Wαντ= PαντΔt→ αντ= αντ → αντ= αντ (6)
Δt ΔV ΔV ΔV Π
ΔV
όπου Π η παροχή Π=
Δt
P
Από (5)(6)→ p1+ ½ρυ12+ ρgh1 + αντ = p2+ ½ρυ22+ ρgh2 (7)
Π
ή
Pαντ = Π(p2−p1) + Π( ½ρυ22− ½ρυ12) + Π(ρgh2−ρgh1) (8)

Όπου τα στοιχεία με δείκτη (1) αφορούν την είσοδο του υγρού στην αντλία και τα (2) την έξοδο.
Ένα κλασσικό παράδειγμα:

Για να μεταφέρουμε μια ποσότητα νερού, από μια ανοικτή δεξαμενή


χρησιμοποιούμε μια αντλία που τραβάει νερό από την επιφάνειά της
και το μεταφέρει με σωλήνα σταθερής διατομής. Το νερό έχει
πυκνότητα ρ, η μεταφορά γίνεται με σταθερή παροχή Π, και το νερό
ανεβαίνει σε ύψος h και εκρέει από το σωλήνα με ταχύτητα υ σε
ατμοσφαιρική πίεση.
Το νερό στην είσοδο της αντλίας βρίσκεται σε ύψος h1=0, έχει
ταχύτητα υ1=0, και πίεση p1=pατμ στην επιφάνεια της δεξαμενής.. Στην τελική βρίσκεται σε
ύψος h2=h με ταχύτητα υ2=υ και εκρέει στον αέρα υπό πίεση και πάλι p2=patm.
Mε εφαρμογή της σχέσης, η ωφέλιμη ισχύς της αντλίας είναι:

Pαντ=Π(p2−p1) + Π( ½ρυ2 − ½ρυ1 ) + Π(ρgh2−ρgh1) → Pαντλ=Π(ρgh+ ½ρυ2)


2 2

Πρακτικά η αντλία βοήθησε το νερό να ανέβει σε ύψος h και να αποκτήσει ταχύτητα υ αλλά
δεν επηρέασε την πίεσή του αφού τόσο στην επιφάνεια της δεξαμενής όσο και στην εκροή
του από το σωλήνα έχει ατμοσφαιρική πίεση.

6
Leo Kastanas − Ρευστά σε ισορροπία και σε κίνηση 2020

1. Υγρά σε ισορροπία

ΘΕΜΑΤΑ ΘΕΩΡΙΑΣ

Θ1.1 Να συμπληρωθούν τα κενά στις προτάσεις που ακολουθούν:

α. Η πίεση στο εσωτερικό ενός υγρού και στα ……………….. του δοχείου που το περιέχει
οφείλεται ή στο …………….. του υγρού ή σε εξωτερικό ………….
β. Η πίεση που οφείλεται στο βάρος του υγρού ονομάζεται ……………….. πίεση.
γ. Η σχέση που δίνει την υδροστατική πίεση σε βάθος h ενός υγρού πυκνότητας ρ, που βρίσκεται
σε ισορροπία εντός πεδίου βαρύτητας έντασης g, είναι p=…………
δ. Σύμφωνα με την αρχή του Pascal η πίεση που δημιουργεί ένα εξωτερικό αίτιο σε κάποιο
σημείο του υγρού μεταφέρεται ………………. σε όλα του τα σημεία.

Θ1.2 Αν η ατμοσφαιρική πίεση είναι patm να αποδείξετε


ότι:
α. σε βάθος h ενός υγρού πυκνότητας ρ, που ισορροπεί σε
πεδίο βαρύτητας g, η συνολική πίεση ισούται με

p=patm+ρgh.

β. η δύναμη της άνωσης, Α, που δέχεται ένα σώμα βυθισμένο σε υγρό ισούται με

Α=ρgV
όπου V o βυθισμένος όγκος.

Θ1.3 Να περιγράψετε την αρχή λειτουργίας του υδραυλικού πιεστηρίου


και να αποδείξετε τη σχέση που συνδέει τις δυνάμεις που ασκούνται στα
δύο έμβολα με τα εμβαδά αυτών.
Σε ποια αρχή στηρίζεται η λειτουργία του και ποια άλλα συστήματα
εργάζονται με βάση την ίδια αρχή;

Θ1.4 Πως ορίζεται η μονάδα μέτρησης της πίεσης το 1 Pa (Pascal).

7
Leo Kastanas − Ρευστά σε ισορροπία και σε κίνηση 2020

ΘΕΜΑΤΑ Α

Α1.1 Η πίεση ορίζεται


α. ως το πηλίκο της δύναμης dF που ασκείται σε μια επιφάνεια προς το εμβαδόν, dΑ της
επιφάνειας αυτής.
β. ως το γινόμενο της δύναμης dF που ασκείται κάθετα σε μια επιφάνεια επί το εμβαδόν, dΑ
της επιφάνειας αυτής
γ. ως το πηλίκο της δύναμης dF που ασκείται κάθετα σε μια επιφάνεια προς το εμβαδόν dΑ
της επιφάνειας αυτής
δ. ως το πηλίκο της δύναμης dF που ασκείται κάθετα σε μια επιφάνεια προς το τετράγωνο του
εμβαδού dΑ2 της επιφάνειας αυτής.

Α1.2 Η ολική πίεση pολ (απόλυτη) σε βάθος h κάτω από την επιφάνεια ενός ακίνητου υγρού
πυκνότητας ρ το οποίο είναι ανοικτό στην ατμόσφαιρα και βρίσκεται εντός του πεδίου
βαρύτητας έντασης g, είναι
α. μεγαλύτερη από την ατμοσφαιρική πίεση κατά ρg.
β. μικρότερη από την ατμοσφαιρική πίεση κατά ρgh.
γ. μεγαλύτερη από την ατμοσφαιρική πίεση κατά gh
δ. μεγαλύτερη από την ατμοσφαιρική πίεση κατά ρgh.

Α1.3 Η μονάδα μέτρησης της πίεσης 1Pa (Pascal) ισούται με


2
α. 1Ν/cm β. 1Ν/m2 γ. 10Ν/m2 δ. 1Ν/dm2

Α1.4 Η πίεση στο βάθος h ενός ακίνητου υγρού, πυκνότητας ρ


α. επηρεάζεται από το σχήμα του δοχείου
β. είναι ανεξάρτητη από την ένταση του πεδίου βαρύτητας, g.
γ. είναι ανεξάρτητη από την πυκνότητα του υγρού, ρ.
δ. είναι ίδια σε όλα τα σημεία που βρίσκονται στο ίδιο βάθος.

Α1.5 Σημείο Α βρίσκεται σε βάθος h κάτω από την επιφάνεια ενός


ακίνητου υγρού πυκνότητας ρ το οποίο είναι ανοικτό στην ατμόσφαιρα και
βρίσκεται εντός του πεδίου βαρύτητας έντασης g. Η ατμοσφαιρική πίεση
είναι patm.
Ι. Η υδροστατική πίεση στο Α είναι:
α. p=patm + ρgh β. p=ρgh γ. p=patm − ρgh

ΙΙ. Η (απόλυτη) πίεση στο Α είναι:


α. p=patm + ρgh β. p=ρgh γ. p=patm − ρgh

Α1.6 Σύμφωνα με την αρχή του Pascal κάθε μεταβολή στην πίεση ενός αποθηκευμένου
ακίνητου ρευστού
α. μεταδίδεται σε κάθε σημείο του ρευστού μειούμενη.
β. δεν μεταδίδεται στα άλλα σημεία του ρευστού.
γ. μεταδίδεται αναλλοίωτη σε κάθε σημείο του ρευστού και στα τοιχώματα του δοχείου
αποθήκευσης
δ. μεταδίδεται ίδια μόνο στα τοιχώματα του δοχείου αποθήκευσης και όχι στα σημεία του
υγρού.

8
Leo Kastanas − Ρευστά σε ισορροπία και σε κίνηση 2020

Α1.7 Στο υδραυλικό πιεστήριο που φαίνεται στο σχήμα, η δύναμη F1


ασκείται εξωτερικά στο μικρό έμβολο εμβαδού Α1, ενώ το μεγαλύτερο
έμβολο Α2 δέχεται από το υγρό δύναμη F2. Τα έμβολα θεωρούνται
αβαρή. Η σχέση που συνδέει τις δυνάμεις F1 και F2 είναι
F Α F Α F1 Α22
α. 1 = 1 β. 1 = 2 γ. =
F2 Α2 F2 Α1 F2 Α12

A1.8 Ποιες από τις επόμενες προτάσεις είναι σωστές;


Στο υδραυλικό πιεστήριο που φαίνεται στο προηγούμενο σχήμα
α. η πρόσθετη πίεση που προκαλεί η δύναμη F1 μεταφέρεται η ίδια από το μικρότερο στο
μεγαλύτερο έμβολο.
β. η δύναμη F1 μεταφέρεται η ίδια από το μικρότερο στο μεγαλύτερο έμβολο.
γ. η δυνάμεις στα δύο έμβολα είναι ανάλογες των εμβαδών των εμβόλων.
δ. ισχύει η αρχή του Pascal.

Α1.9 Ποιες από τις προτάσεις που ακολουθούν είναι σωστές και ποιες λανθασμένες;
α. Τα υγρά είναι πρακτικά ασυμπίεστα.
β. Τα υγρά και τα αέρια είναι συμπιεστά.
γ. Η αρχή του Pascal βρίσκει εφαρμογή στα υδραυλικά φρένα.
δ. Η υδροστατική πίεση έχει νόημα μόνο όταν το υγρό βρίσκεται μέσα στο πεδίο βαρύτητας.
ε. Η πίεση στα διάφορα σημεία του χώρου που καταλαμβάνει ένα υγρό οφείλεται μόνο στο
βάρος του υγρού.
στ. Όσο μειώνεται το βάθος ενός υγρού τόσο μειώνεται και η πίεση.
ζ. Η πίεση μετριέται σε Ν/m.

Α1.10 Τα τρία ισοϋψή δοχεία περιέχουν μέχρι πάνω το


ίδιο υγρό, ενώ τα εμβαδά βάσης είναι διαφορετικά. Η
σχέση των πιέσεων που ασκούν τα υγρά στον πυθμένα
είναι:

α. pA=pB=pΓ β. pΓ>pB>pΓ γ. pΓ>pΑ>pΒ

• Α1.11 κυλινδρικό δοχείο είναι γεμάτο με υγρό πυκνότητας, ρ έχει ύψος h και
εμβαδόν βάση Α.
Ι. Η δύναμη που δέχεται ο πυθμένας του δοχείου από το υγρό, αν δεν λάβουμε
υπόψη την ατμοσφαιρική πίεση είναι:

α. F=ρgh β. F=ρghA γ. F=ρgA

II. H συνισταμένη δύναμη που δέχεται η κυλινδρική επιφάνεια είναι:

ρghA
α. F=0 β. F= ρghA γ. F=
2

•Α1.12 Το κλειστό δοχείο του σχήματος περιέχει υγρό και ισορροπεί. Η


συνισταμένη δύναμη που δέχεται το δοχείο από το υγρό είναι
α. ίση με το βάρος του υγρού
β. μεγαλύτερη από το βάρος του υγρού
γ. μικρότερη από το βάρος του υγρού

9
Leo Kastanas − Ρευστά σε ισορροπία και σε κίνηση 2020

Α1.13 Το δοχείο του σχήματος περιέχει υγρό σε ισορροπία και


βρίσκεται εκτός του πεδίου βαρύτητας.
Ι. Αν στο έμβολο εμβαδού Α δεν ασκείται καμία εξωτερική δύναμη
αλλά αυτό είναι κολλημένο στο υπόλοιπο δοχείο, τότε
α. pΒ=pΓ=pΔ=0 β. pΒ=pΓ=pΔ ≠0 γ. pΒ>pΔ>pΓ

ΙΙ. Αν το έμβολο απελευθερωθεί και του ασκηθεί δύναμη F τότε:

F F
α. pΒ=pΓ=pΔ= β. pΒ=pΓ=pΔ ≠ γ. pΒ>pΔ>pΓ
A A
ΙΙΙ. Αν η δύναμη F αυξηθεί κατά dF, τότε η πίεση στο σημείο Β θα γίνει:

F F+dF dF
α. p= β. p= γ. p=
A A A

Α1.14 Το δοχείο του σχήματος βρίσκεται εντός του πεδίου βαρύτητας και
ασκείται στο έμβολο δύναμη F τότε:
Ι. Για τις πιέσεις στα σημεία Β, Γ, Δ ισχύει
F F
α. pΒ=pΓ=pΔ= β. pΒ=pΓ=pΔ ≠ γ. pΒ>pΔ>pΓ
A A

ΙΙ. Αν η δύναμη F αυξηθεί κατά dF τότε η μεταβολή της πίεσης θα είναι


α. ίδια σε όλα τα σημεία
β. μεγαλύτερη στο σημείο Β
γ. μεγαλύτερη στο σημείο Δ
δ. μικρότερη στο σημείο Γ.

Α1.15 Η υδροστατική πίεση στο πυθμένα ενός ανοικτού δοχείου το οποίο περιέχει υγρό δεν
εξαρτάται από
α. το μέτρο της επιτάχυνσης της βαρύτητας
β. το εμβαδόν της βάσης του δοχείου
γ. το ύψος του υγρού μέσα στο δοχείο
δ. Από το είδος του υγρού

Α1.16 Το πάχος του φράγματος είναι μεγαλύτερο στη βάση του απ’
ότι στην κορυφή διότι
α. η πίεση λόγω της ατμόσφαιρας είναι μεγαλύτερη στη βάση.
β. η υδροστατική πίεση στη βάση είναι μεγαλύτερη απ΄ ότι στην
κορυφή
γ. η υδροστατική πίεση στη βάση είναι μικρότερη απ΄ ότι στην κορυφή
δ. η υδροστατική πίεση είναι ίδια σε κάθε σημείο του υγρού.

Α1.17 Αν ρ είναι η πυκνότητα του υδραργύρου και το υγρό του


σχήματος ισορροπεί τότε, η ατμοσφαιρική πίεση στο σημείο Α είναι

α. p>ρgh β. p<ρgh γ. p=ρgh

10
Leo Kastanas − Ρευστά σε ισορροπία και σε κίνηση 2020

ΘΕΜΑΤΑ Β

Β1.1 Ανοικτό και ακίνητο κυβικό δοχείο ακμής h είναι γεμάτο με υγρό
πυκνότητας ρ. Η δύναμη που δέχεται η βάση του δοχείου είναι
3
α. F= ρgh β. F=patm+ρgh3 γ. F=patmh2+ρgh3

Β1.2 Δύο σημεία Α και Β ενός ακίνητου υγρού, πυκνότητας ρ, απέχουν


κατακόρυφη απόσταση h. Η διαφορά πίεσης Δp=pΑ−pΒ ισούται με

α. pΑ−pΒ=ρgh β. pΑ−pΒ= −ρgh γ. pΑ−pΒ=0

Β1.3 Ένα ομογενές ορθογώνιο πρίσμα ύψους h αποτελείται από υλικό


πυκνότητας ρπ. Το πρίσμα ισορροπεί στην επιφάνεια υγρού πυκνότητας ρυ
όπως στο σχήμα. Το ύψος του τμήματος που είναι βυθισμένο στο υγρού είναι

ρπ ρυ ρ2 π
α. h′=h β. h′=h γ. h′=h
ρυ ρπ ρ2 υ

B1.4 Στο υδραυλικό πιεστήριο που φαίνεται στο σχήμα τα δύο έμβολα
αρχικά ισορρoπούν. Ασκoύμε στο έμβολο εμβαδού Α1, δύναμη F1 και
το βυθίζουμε κατά y1. Η δύναμη F1 κάνει έργο W1. Η δύναμη F2 που
ασκείται από το υγρό στο έμβολο εμβαδού Α2 κάνει αντίστοιχα έργο W2
τέτοιο ώστε
α. W1=W2 β. W2>W1 γ. W2<W1

Β1.5 Υποθέτουμε ότι το θαλασσινό νερό είναι πυκνότητας ρ=103kg/m3. Κάθε πόσα μέτρα βάθος
η πίεση του νερού αυξάνεται κατά 1 atm;

α. 1m β.10m γ.100m δ. 1000m


Δίνονται 1atm=10 Ν/m και g=10m/s2.
5 2

Β1.6 Η πυκνότητα του αίματος είναι ρ=1,06·103kg/m3. Η διαφορά πίεσης μεταξύ του πάνω
μέρους της κεφαλής και των δαχτύλων των ποδιών ενός ανθρώπου ύψους 1,80m που στέκεται
όρθιος είναι:
α. 1atm β. 1,80atm γ. 0,1908atm
5 2 2
Δίνονται 1atm=10 Ν/m και g=10m/s .

B1.7 Στο δοχείο σχήματος U περιέχεται νερό πυκνότητας ρ2 και λάδι


πυκνότητας ρ1, όπως στο διπλανό σχήμα. Το ύψος της στήλης του λαδιού
είναι h1, ενώ το ύψος του νερού, πάνω από το επίπεδο διαχωρισμού των δύο
υγρών, h2. Aν τα υγρά ισορροπούν τότε ισχύει:
ρ h ρ h ρ h2
α. 1 = 2 β. 1 = 1 γ. 1 = 22
ρ2 h1 ρ2 h2 ρ2 h1

11
Leo Kastanas − Ρευστά σε ισορροπία και σε κίνηση 2020

•Β1.8 Ο σωλήνας του σχήματος, με ισοπαχή σκέλη διατομής Α, περιέχει


νερό, ενώ στο αριστερό σκέλος του ισορροπεί ένα έμβολο, βάρους w το
οποίο μπορεί να κινείται χωρίς τριβές. Το ύψος του νερού στα δυο σκέλη,
είναι h1 και h2 και η ατμοσφαιρική πίεση είναι patm.
I. Να χαρακτηρίστε ως σωστές ή λανθασμένες τις παρακάτω προτάσεις:
α. Η πίεση στο σημείο Ε στην επιφάνεια του νερού, στο δεξιό σκέλος
του σωλήνα, είναι ίση με την ατμοσφαιρική πίεση.
β. Η πίεση του υγρού στο σημείο Δ στη βάση του σωλήνα είναι ίση με
ρgh2.
γ. Η πίεση του νερού στο σημείο Δ του σωλήνα, είναι μεγαλύτερη από την πίεση του υγρού από
στο σημείο Ζ ακριβώς κάτω από το έμβολο.

II. Η δύναμη που ασκείται από το νερό στο έμβολο, έχει μέτρο:

α. F=ρgh1Α, β. F=ρgh2Α, γ. F=ρg(h2-h1)Α, δ. F=[pαtm+ρg(h2-h1)]Α

●Β1.9 Στο δοχείο σχήματος U περιέχεται νερό πυκνότητας


ρ=1.000kg/m3, ενώ η υψομετρική διαφορά μεταξύ των ελεύθερων
επιφανειών του νερού, είναι h=0,4m. Αν η πίεση πάνω από το αριστερό
ανοικτό σκέλος του σωλήνα είναι η ατμοσφαιρική πίεση
patm=105Ν/m2 και g=10m/s2, η πίεση στον κλειστό χώρο, x, θα είναι:

α. px=105N/m2, β. px=0, γ. px=104·103N/m2 δ. px=96·103Ν/m2

!Β1.10 Στο δοχείο σχήματος U περιέχεται νερό πυκνότητας ρ2 και λάδι


πυκνότητας ρ1, όπως στο διπλανό σχήμα. Το ύψος της στήλης του
λαδιού είναι h1, ενώ το ύψος του νερού, πάνω από το επίπεδο
διαχωρισμού των δύο υγρών, h2. Αν patm η ατμοσφαιρική πίεση, τότε η
πίεση του εγκλωβισμένου αέρα, στο δεξιό σκέλος, πάνω από το νερό
είναι ίση:
α. px= patm + ρ1gh1 – ρ2gh2,
β. px=patm − ρ1gh1 − ρ2gh2,
γ. px= patm + ρ2gh2− ρ1gh1

Β1.11 Στο σχήμα βλέπουμε δύο ίδιους σωλήνες με έμβολα στο κάτω μέρος τους που περιέχουν
τις ίδιες ποσότητες του ίδιου υγρού στο ίδιο ύψος h. Στο σωλήνα Α πάνω από το υγρό και κάτω
από το έμβολο επικρατεί ατμοσφαιρική πίεση ενώ στο σωλήνα Β πάνω από το υγρό και κάτω
από το έμβολο υπάρχει κενό αέρος. Ασκούμε στα έμβολα δυνάμεις FA και FB κατακόρυφες προς
τα πάνω ώστε τα συστήματα να ισορροπούν.

Ι. Για τις πιέσεις στα σημεία Κ και Λ πολύ κοντά στα έμβολα ισχύει

α. pΚ=pΛ β. pΚ>pΛ γ. pΚ<pΛ

ΙΙ. Για τις δυνάμεις που συγκρατούν τα δύο έμβολα ισχύει:

α. FA=FB β. FA>FB γ. FA<FB

12
Leo Kastanas − Ρευστά σε ισορροπία και σε κίνηση 2020

•Β1.12 Στο διπλανό σχήμα, ένα κυλινδρικό δοχείο ύψους α είναι


γεμάτο με νερό πυκνότητας ρ, ενώ στη βάση του είναι συνδεδεμένος
ένας σωλήνας, με κατακόρυφο τμήμα το οποίο περιέχει νερό μέχρι
ύψος 1,5α. Από πάνω υπάρχει αέρας ατμοσφαιρικής πίεσης patm. Τα
σημεία Α και Β, είναι δυο σημεία του νερού πολύ κοντά στην κάτω
και πάνω βάση του κυλίνδρου.

Ι. Αν το δοχείο είναι εκτός πεδίου βαρύτητας (και προφανώς μακριά


από τη Γη) ισχύει:
α. pΑ=pΒ , β. pΑ=2pΒ, γ. pΑ-pΒ=ρgα

Αν το δοχείο είναι στην επιφάνεια της Γης, (g η επιτάχυνση της βαρύτητας), τότε:

ΙΙ. Η σχέση των πιέσεων στα σημεία Α και Β είναι:

α pΑ=pΒ , β. pΑ-pΒ=ρgα, δ. pΑ−pΒ=1,5ρgα

ΙΙΙ. Η πίεση στο Β είναι:

α PB=0 β. pB=0,5ρgα γ. pΒ=0,5ρgα+pαtm

Β1.13 Ο σωλήνας του σχήματος περιέχει υγρό πυκνότητας ρ και έχει


σταθερή διατομή εμβαδού Α. Στο αβαρές έμβολο του δεξιού σκέλους
ασκείται κατακόρυφη σταθερή δύναμη F με αποτέλεσμα το υγρό να
ισορροπεί ενώ οι στάθμες του απέχουν κατά h. Αν η επιτάχυνση της
βαρύτητας είναι g, το μέτρο της δύναμης είναι:

α. F=ρghΑ β. F=½ρgh γ. F=2ρghΑ

Β1.14 Στο υδραυλικό πιεστήριο που φαίνεται στο σχήμα τα


έμβολα θεωρούνται αβαρή και ισορροπούν έτσι ώστε να έχουν μια
υψομετρική διαφορά, h. Τα έμβολα έχουν εμβαδά Α1 και Α2 και
πάνω τους βρίσκονται δύο αντικείμενα με βάρη w1 και w2
αντιστοίχως. Το υγρό του πιεστηρίου έχει πυκνότητα, ρ. Τότε
ισχύει

w1 w2 w1 w2 w2 w1
α. = β. − = ρgh γ. − = ρgh
A1 A2 Α1 A2 A2 Α1

•Β1.15 Το δοχείο του σχήματος αποτελείται από δύο σκέλη με


εμβαδά Α1, Α2, όπου Α2=2Α1. Το δοχείο περιέχει υγρό
πυκνότητας, ρ. Στο αριστερό σκέλος προσαρμόζουμε αβαρές
έμβολο και το σύστημα ισορροπεί όπως φαίνεται στο σχήμα. Με
τη βοήθεια μιας κατακόρυφης εξωτερικής δύναμης F αναγκάζουμε
την ελεύθερη στάθμη στο δεξιό σωλήνα να ανέβει κατά h από την
αρχική στάθμη. Η πίεση που προκαλείται από το υγρό στο έμβολο είναι:

α. p=pατμ+ρgh β. p=pατμ+2ρgh γ. p=pατμ+3ρgh

13
Leo Kastanas − Ρευστά σε ισορροπία και σε κίνηση 2020

●Β1.16 Το βαρέλι του σχήματος είναι γεμάτο με νερό και φέρει οπή στο
πάνω μέρος του. Προσαρμόζουμε στην οπή κατακόρυφο σωλήνα εμβαδού
διατομής Α1 και ρίχνουμε σταδιακά μια ποσότητα νερού. Η πρόσθετη
πίεση που θα επικρατεί στα τοιχώματα του βαρελιού θα είναι Δp1. Αν
επαναλάβουμε το πείραμα με σωλήνα εμβαδού διατομής Α2=5Α1 και
ρίξουμε πάλι την ίδια ποσότητα νερού η πρόσθετη πίεση θα είναι Δp2. Οι
δύο πρόσθετες πιέσεις συνδέονται με τη σχέση:

α. Δp1=Δp2 β. Δp1=5Δp2 γ. Δp2=5Δp1

Β1.17 Κλειστό κυλινδρικό δοχείο ύψους h είναι γεμάτο με υγρό πυκνότητας ρ και εκτελεί
ελεύθερη πτώση με τις βάσεις του οριζόντιες. Αν η επιτάχυνση της βαρύτητας είναι g, η
πίεση στον πυθμένα του δοχείου θα είναι:

α. p=0 β. p=2ρgh γ. p=ρgh

Β1.18 Ανοικτό κυλινδρικό δοχείο ύψους h είναι γεμάτο με υγρό πυκνότητας ρ και ανεβαίνει
κατακόρυφα με σταθερή επιτάχυνση α με τις βάσεις του οριζόντιες. Αν η επιτάχυνση της
βαρύτητας είναι g, και η ατμοσφαιρική πίεση θεωρηθεί αμελητέα η πίεση στον πυθμένα του
δοχείου θα είναι:

α. p=ρh(g−α) β. p=ρh(g+α) γ. p=ρhg

•Β1.19 Στο διπλανό σχήμα βλέπουμε την κάθετη τομή


από ένα δοχείο με τετράγωνη βάση πλευράς (ΖΕ)=3α. Το
δοχείο περιέχει υγρό πυκνότητας ρ σε ύψος (ΑΖ)=2α. Στο
δεξιό μέρος υπάρχει μια ορθογώνια προεξοχή με ύψος
(ΔΕ)=α και πάνω βάση μήκους (ΓΔ)=α. Αρχικά το δοχείο
βρίσκεται σε θάλαμο όπου έχουμε αφαιρέσει όλο τον
αέρα. Θεωρούμε το βάρος του δοχείου αμελητέο σε σχέση
με το βάρος του υγρού.
I. Η ορθογώνια επιφάνεια με οριζόντια πλευρά την ΓΔ
δέχεται από το υγρό δύναμη F1 και και ο πυθμένας δέχεται δύναμη F2. Tα μέτρα τους
ικανοποιούν τη σχέση.

α. F2 = 3F1 β. F2 = 4F1 γ. F2 = 6F1

II. Έστω w το μέτρο του συνολικού βάρους του υγρού. Για το μέτρο της παραπάνω δύναμης
F2 ισχύει:
α. F2=w β. F2=1,2w γ. F=1,5w

III. Η συνολική δύναμη που δέχεται το δοχείο από το υγρό είναι:

α. Foλ=w β. Foλ=1,5 w γ. Foλ=1,25 w

ΙV. Ανοίγουμε την βαλβίδα ώστε η πίεση μέσα στο θάλαμο να εξισωθεί με αυτή της
ατμόσφαιρας. Αν ισχύει pατμ= 2ρgα, ποια σχέση συνδέει τις δυνάμεις του ερωτήματος Ι;

α. F2 = 3F1 β. F2 = 4F1 γ. F2 = 6F1

14
Leo Kastanas − Ρευστά σε ισορροπία και σε κίνηση 2020

•Β1.20 Δύο μη αναμειγνυόμενα υγρά υ1 και υ2 με πυκνότητες


ρ1 και ρ2 αντίστοιχα όπου ρ1 = 3ρ2 ισορροπούν όπως φαίνεται
στο διπλανό σχήμα. Το ύψος της στήλης του υγρού στο υγρό 1
είναι Η. Για να φέρουμε τα δύο υγρά στην ίδια στάθμη
τοποθετούμε από την μεριά του Υ2, εφαρμοστό έμβολο
μάζας m και εμβαδού της διατομής ίσο με Α. Το έμβολο μπορεί
να κινείται χωρίς τριβές, μέσα στον κατακόρυφο σωλήνα. Η μάζα του εμβόλου είναι δίνεται
από την σχέση:
α. m = 2ρ2ΗΑ β. m = 3ρ2ΗΑ γ. m = 4ρ2ΗΑ

•Β1.21 Κύλινδρος με εμβαδόν βάσης Α είναι δεμένος στο άκρο ελατηρίου


σταθεράς k και ηρεμεί βυθισμένος κατά ένα μέρος στο νερό λίμνης
πυκνότητας. ρ. Απομακρύνουμε τον κύλινδρο λίγο από τη θέση ισορροπίας,
κατακόρυφα προς τα κάτω και τον αφήνουμε να ταλαντωθεί υποθέτοντας
τις τριβές γενικώς αμελητέες. Ο κύλινδρος κάνει ΑΑΤ με σταθερά
επαναφοράς
α. D=k β. D=ρgΑ γ. D=k+ρgΑ δ. D=2k+ρgΑ

•Β1.22 Δοχείο εμβαδού βάσης Α1=1m2 περιέχει υγρό πυκνότητας


3 3
ρ=10 kg/m σε ύψος h=1m. Στην επιφάνεια του υγρού ισορροπεί όρθιος
κύλινδρος μάζας m=10kg. Δίνεται g=10m/s2 και pαtm=105N/m2. Η δύναμη
που δέχεται ο πυθμένας από το υγρό είναι:

α. 110.000Ν β. 11.000Ν γ. 110.100Ν

►B1.23 Ορθογώνιο ανοικτό δοχείο εμβαδού βάσης Α περιέχει


υγρό πυκνότητας ρ. Ο πυθμένας δέχεται από το υγρό και την
ατμόσφαιρα δύναμη F. Τοποθετούμε στο υγρό κύλινδρο βάρους
mg που ισορροπεί στην επιφάνεια αυτού βυθισμένος κατά το ένα
μέρος στο υγρό. Δείξτε ότι η δύναμη που δέχεται ο πυθμένας του
δοχείου από το υγρό και την ατμόσφαιρα είναι τώρα

α. F′=F β. F′=F+mg γ. F′=F-mg

►Β1.24 Στο διπλανό σχήμα, φαίνεται ένας υδραυλικός ανυψωτήρας, με χρήση νερού, όπου τα
δύο έμβολα (1) και (2), κυλινδρικού σχήματος, έχουν διατομές Α1=2cm2 και
2
Α2=40cm αντίστοιχα και ισορροπούν στο ίδιο
ύψος. Το έμβολο (1) έχει βάρος w1=10Ν. Δίνονται
το g=10m/s2 και η πυκνότητα του νερού
ρ=103kg/m3. Οι τριβές είναι μηδενικές.

Ι. Το βάρος του εμβόλου (2) είναι:


α. w2=20N β. w2=200Ν γ. w2=10Ν

ΙΙ. Ασκούμε στο έμβολο (1) κατακόρυφη δύναμη και το κατεβάζουμε κατά h1=40cm. Η τελική
τιμή της δύναμης ώστε το σύστημα να ισορροπεί είναι:

α. F=0,84N β. F=1,24N γ. F=1,62N

15
Leo Kastanas − Ρευστά σε ισορροπία και σε κίνηση 2020

ΘΕΜΑΤΑ Γ

Γ1.1 Το δοχείο του σχήματος είναι ακίνητο και κλειστό έχει δε ύψος
h=29,2cm. Ρίχνουμε μέσα δύο υγρά ίσων μαζών που δεν αναμειγνύονται.
3
Το ένα υγρό που είναι υδράργυρος έχει πυκνότητα ρ1=13,6g/cm και το
άλλο νερό με πυκνότητα ρ2=1g/cm3. Να υπολογιστούν
α. τα ύψη h1 και h2 των δύο υγρών.
β. η πίεση που δέχεται από τα υγρά ο πυθμένας του δοχείου.
γ. η δύναμη F που δέχεται από τα υγρά ο πυθμένας αν έχει εμβαδόν A=0,1m2.
α. h1=2cm, h2=27,2cm β. p=5440Ν/m2, γ. F=544N

Γ1.2 Ο μεγάλος κάτω κύλινδρος έχει εμβαδόν βάσης A1=25cm2 και ύψος
h1=1m είναι κλειστός και από το επάνω μέρος του. Στο κέντρο του φέρει
προσαρμοσμένο κλειστό σωλήνα ύψους h2=1m και εμβαδού βάσης Α2=5cm2
που προσαρμόζεται στην ανάλογη οπή του κυλίνδρου. Και τα δύο δοχεία είναι
γεμάτα με νερό πυκνότητας ρ=103kg/m3.
α. Πόσο είναι το συνολικό βάρος του νερού;
β. Πόσο είναι η υδροστατική πίεση στη βάση του σωλήνα και πόση στη βάση
του κυλίνδρου;
γ. Πόσο είναι το μέτρο της δύναμης που δέχεται το καπάκι της πάνω βάσης του μεγάλου
κυλίνδρου και πόσο της δύναμης που δέχεται ο πυθμένας του κυλίνδρου από το νερό.
Δίνεται g=10m/s2.
α. w=30Ν, β. p2=104Pa, p1=2·104Pa, γ. F2=20N, F1=50N

Γ1.3 Στον υδραυλικό ανυψωτήρα τα κυλινδρικά έμβολα θεωρούνται αβαρή και έχουν ακτίνες
r1=6cm και r2. Ο ανυψωτήρας χρησιμοποιείται για να ανυψώνει αυτοκίνητα μέγιστης μάζας
m=2tn.
α. Πόση πρέπει να είναι η ακτίνα του μεγάλου εμβόλου, r2 ώστε η ελάχιστη δύναμη στο μικρό
2
έμβολο να είναι F1=800N. Δίνεται g=10m/s .
β. Αν το μικρό έμβολο μετατοπίζεται κατά y1=0,5m κατά πόσο μετατοπίζεται το μεγάλο;
γ. Πόση είναι η μάζα του υγρού που μετατοπίζεται μέσα στο πιεστήριο κατά τη μετατόπιση του
εμβόλου κατά y1; Δίνεται η πυκνότητα του υγρού ρ=800kg/m3.
α. r2=30cm, β. y2=0,02m, γ. Δm=1,44π kg

Γ1.4 Μια ορθογώνια πλάκα πάγου επιπλέει σε γλυκό νερό. Πάνω της στέκεται μια γυναίκα
μάζας m=48kg. Να υπολογιστεί ο ελάχιστος όγκος της πλάκας έτσι ώστε η γυναίκα να μη βρέχει
τα πόδια της. Δίνονται πυκνότητα γλυκού νερού ρν=103kg/m3 και ρπ=0,92·103kg/m3.
V=0,6m3

Γ1.5 Στο δοχείο με τα δύο σκέλη που φαίνεται στο σχήμα η


στρόφιγγα είναι κλειστή και έχουμε τοποθετήσει δύο ίδιες
ποσότητες νερού, όγκου 2L η κάθε μία. Ο οριζόντιος σωλήνας
που συνδέει τα δύο σκέλη του δοχείου θεωρείται αμελητέου
όγκου. Το σκέλος Α έχει εμβαδόν διατομής A1=50cm2 και το
σκέλος Β, Α2=25cm2.
α. Πόση πίεση δέχεται ο πυθμένας του κάθε σκέλους;

16
Leo Kastanas − Ρευστά σε ισορροπία και σε κίνηση 2020

β. Αν ανοίξουμε τη στρόφιγγα και αναμιχθούν οι δύο ποσότητες πόση πίεση θα δέχεται τότε ο
πυθμένας του κάθε σκέλους;
5 2 2 3 3
Δίνονται ατμοσφαιρική πίεση PA=10 N/m , g=10m/s και πυκνότητα νερού ρ=10 kg/m

α. PA=104·103Ρa, PB=108·103Pa, β. P=105,33·103Pa

Γ1.6 Ένα κυβικό κομμάτι ξύλου με ακμή α=10cm ισορροπεί στη


διεπιφάνεια μεταξύ λαδιού και νερού όπως φαίνεται στο σχήμα. Τα
δύο υγρά ισορροπούν στο δοχείο χωρίς να αναμειγνύονται και οι
ποσότητές τους έχουν ύψη d=10cm η κάθε μία. Ό κύβος είναι
βυθισμένος στο νερό κατά 2cm. Δίνονται g=10m/s2, ρλ=650kg/m3
3 3
και ρν=10 kg/m . Να υπολογιστούν:
α. Η υδροστατική πίεση στην πάνω και στην κάτω επιφάνεια του κύβου.
β. Η μάζα του κύβου.
α. P1=130N/m2, P2=850N/m2, β. m=0,72kg

Γ1.7 Το δοχείο σχήματος U περιέχει υδράργυρο πυκνότητας ρ=13,6g/cm3 που


ισορροπεί. Προσθέτουμε στο αριστερό σκέλος ένα υγρό (1) πυκνότητας
ρ1=2g/cm3 και στο δεξιό άλλο υγρό (2) με ρ2=0,8g/cm3. Και τα δύο υγρά δεν
αναμειγνύονται με τον υδράργυρο και ισορροπούν έτσι ώστε οι στάθμες τους να
βρίσκονται στο ίδιο οριζόντιο επίπεδο. Το ύψος της στήλης του υγρού (1) είναι
h1=25,6cm.Ποια είναι η διαφορά του ύψους του υδραργύρου στα δύο σκέλη;

h=2,4cm

Γ1.8 Στο διπλανό σχήμα, φαίνεται ένας


υδραυλικός ανυψωτήρας, με χρήση νερού,
όπου τα δύο έμβολα Α και Β, κυλινδρικού
2
σχήματος, έχουν διατομές Α1=2cm και
2
Α2=40cm αντίστοιχα και ισορροπούν στο
ίδιο ύψος. Το έμβολο Α έχει βάρος
w1=10Ν.
α. Ποιο το βάρος του εμβόλου Β;
β. Τοποθετούμε πάνω στο έμβολο Β, ένα σώμα Σ μάζας 200kg.
Πόση κατακόρυφη δύναμη F πρέπει να ασκήσουμε στο Α έμβολο,
ώστε να μην μετακινηθούν τα έμβολα;
Αυξάνοντας το μέτρο της ασκούμενης δύναμης F μετακινούμε το
Α έμβολο κατά h1=80cm, φέρνοντάς το να ισορροπεί σε μια νέα
θέση.
γ. Πόσο θα ανέβει το σώμα Σ;
δ. Ποια η τελική τιμή της δύναμης F1;
ε. Να υπολογιστεί το έργο που παράγει η ατμόσφαιρα, επί του συστήματος.
στ. Να υπολογιστεί το έργο της δύναμης F. Το έργο του βάρους της στήλης του νερού που
μετακινήθηκε να μη ληφθεί υπόψη.
Δίνονται η ατμοσφαιρική πίεση patm=105Ν/m2 το g=10m/s2 και η πυκνότητα του νερού
3 3
ρ=10 kg/m ενώ οι κινήσεις των εμβόλων γίνονται χωρίς τριβές.

α. 200N, β. 100N, γ. 4cm, δ. 101,68N, ε. 0, στ. W=80J.

17
Leo Kastanas − Ρευστά σε ισορροπία και σε κίνηση 2020

Γ1.9 Το δοχείο κυβικού σχήματος πλευράς α=2m είναι γεμάτο με


νερό και ισορροπεί σε οριζόντιο επίπεδο. Στο μέσον της μιας έδρας
του υπάρχει σωλήνας, όπου το νερό φτάνει σε ύψος επίσης α.
α. Να υπολογίσετε τη δύναμη που ασκεί το νερό στην πάνω και
κάτω έδρα του κύβου, αν g=10m/s2 ρ=103kg/m3 και pαtm=105Ν/m2.
β. Τοποθετούμε αβαρές έμβολο στην ελεύθερη επιφάνεια του νερού,
φράζοντας τον σωλήνα. Αν το εμβαδόν του σωλήνα είναι
Α1=10cm2 και ασκήσουμε στο έμβολο μια κατακόρυφη δύναμη με
φορά προς τα κάτω μέτρου F=20Ν, να βρεθεί ξανά η δύναμη στις
παραπάνω έδρες του δοχείου.
5 5 5 5
α.4,4·10 Ν και 5,2·10 Ν. β. 5,2·10 Ν και 6·10 N

Γ1.10 Το ανοικτό δοχείο (1) περιέχει νερό ενώ το (2) οινόπνευμα


σε ύψη h1=0,6m και h2 αντίστοιχα. Τα εμβαδά βάσης είναι
2 2
Α1=0,5m και Α2=0,2m . Τα δύο δοχεία συνδέονται με λεπτό
οριζόντιο σωλήνα ο οποίος φράζεται στο εσωτερικό του με μικρό
έλασμα που ισορροπεί λόγω των δυνάμεων που δέχεται από τα
ρευστά. Το έλασμα δεν έχει τριβές με το σωλήνα. Ο σωλήνας
είναι προσαρμοσμένος σε ύψος d=0,2m. Να υπολογιστούν:
α. Το μέτρο της δύναμης που ασκείται από το νερό στον πυθμένα του δοχείου (1).
β. Το ύψος h2 της στάθμης του δοχείου (2).
γ. Το μέτρο της δύναμης που δέχεται από το οινόπνευμα ο πυθμένας του δοχείου (2).
Δίνονται οι πυκνότητες οινοπνεύματος ρυ=800kg/m3 και νερού ρν=1000kg/m3, η ατμοσφαιρική
πίεση pατμ=105Pa και g=10m/s2.

α. F1=53000N, β. h2=0,7m, γ. F2=21120Ν

Γ1.11 Κλειστό κυλινδρικό δοχείο περιέχει υγρό σε ύψος Η=0,4m και στο
πάνω μέρος του αέρα σε πίεση p=110kPa. Στην πλευρική επιφάνεια του
δοχείου και σε ύψος d=20cm είναι προσαρμοσμένος λεπτός ανοικτός
σωλήνας ύψους h=70cm, όπως φαίνεται στο σχήμα.
Να υπολογιστούν:
α. Η πυκνότητα του υγρού, ρ.
β. Την ολική πίεση που ασκείται εσωτερικά στον πυθμένα του δοχείου.
γ. Τη μεταβολή ύψος Δh που φτάνει το υγρό μέσα στο σωλήνα αν η πίεση στον αέρα αυξηθεί
κατά 10%.
Η στάθμη του υγρού μέσα στο δοχείο θεωρείται αμετάβλητη μετά την αύξηση της πίεσης.
Δίνονται η pατμ=105Pa και g=10m/s2.

α.ρ=2·103kg/m3, β. p=1,18·105Pa, γ. Δh=0,55m

18
Leo Kastanas − Ρευστά σε ισορροπία και σε κίνηση 2020

2. Ρευστά σε κίνηση

ΘΕΜΑΤΑ ΘΕΩΡΙΑΣ

Θ2.1 Να συμπληρωθούν τα κενά στις προτάσεις που ακολουθούν:


α. Ένα υγρό χαρακτηρίζεται ως ιδανικό όταν δεν εμφανίζει ……………. τριβές και …….. με τα
τοιχώματα του σωλήνα που το περιέχει. Επίσης πρέπει να είναι ……………..
β. Αν οι δυνάμεις τριβής μεταξύ των μορίων ενός υγρού που ρέει, υπερβούν κάποιο όριο, το
ρεύμα δημιουργεί κατά τη ροή του …………. και η ροή λέγεται ……………….
γ. Η παροχή σωλήνα ή φλέβας σε κάποια θέση είναι ίση με το γινόμενο του ……………
διατομής επί την ………………. του ρευστού στη θέση αυτή.
δ. Η εξίσωση της συνέχειας είναι συνέπεια της αρχής διατήρησης της ……….
ε. Κατά μήκος ενός σωλήνα ή μιας φλέβας η παροχή διατηρείται ……………
στ. Στα σημεία που ο σωλήνας στενεύει η ταχύτητα ροής γίνεται …………………

Θ2.2 Να εξηγήσετε με τη βοήθεια της εξίσωσης της συνέχειας, γιατί


α. σε περιοχές που το ποτάμι είναι ρηχό το νερό κυλάει πιο γρήγορα.
β. η φλέβα του νερού μιας βρύσης γίνεται στενότερη καθώς πέφτει.
γ. όταν θέλουμε να φτάσει μακριά το νερό που βγαίνει από το λάστιχο ποτίσματος μειώνουμε με
το δάχτυλο τη διατομή του.

Θ2.3 Να συμπληρωθούν τα κενά στις προτάσεις που ακολουθούν:


α. Από την εξίσωση του Bernoulli προκύπτει ότι το άθροισμα της ……….. (p), της κινητικής
ενέργειας ανά μονάδα ……… (ρυ2/2) και της …………….. ενέργειας ανά μονάδα όγκου (ρgy)
έχει την ίδια …………. τιμή σε οποιοδήποτε σημείο μιας ρευματικής ………..
β. Σε περιοχές που ο σωλήνας έχει μικρή διατομή, οι ρευματικές γραμμές …………… η
ταχύτητα ροής …………….. και η πίεση ……………….
γ. Η ταχύτητα εκροής από στόμιο δοχείου που βρίσκεται σε βάθος h κάτω από την ελεύθερη
επιφάνεια του υγρού είναι ίση με την ταχύτητα που θα είχε το υγρό αν έπεφτε …………….. από
ύψος …..
δ. Η εξίσωση του Bernoulli είναι συνέπεια της αρχής ……………….. της ……………

Θ2.4 Δώστε ορισμούς:


α. Ποιο ρευστό λέγεται ιδανικό;
β. Πότε η ροή είναι στρωτή και πότε τυρβώδης;
γ. Τι είναι ρευματική γραμμή και τι ονομάζουμε φλέβα;

Θ2.5 α. Τι ονομάζουμε παροχή Π και σε τι μονάδες τη μετράμε στο SI;


β. Να αποδείξετε τη σχέση της παροχής με την ταχύτητα του υγρού και το εμβαδόν διατομής.
γ. Να γράψετε την εξίσωση της συνέχειας και να την αποδείξετε.
ρυ2
Θ2.7 Να αποδείξετε την εξίσωση του Bernoulli : p+ + ρgy = σταθερό.
2
Θ2.8 Να υπολογίσετε την ταχύτητα εκροής από το βάθος h ενός υγρού που
βρίσκεται σε πεδίο βαρύτητας g με τις προϋποθέσεις ότι τα σημεία Ε και Κ
βρίσκονται σε ατμοσφαιρική πίεση και η διατομή του δοχείου είναι πολύ
μεγαλύτερη από τη διατομή της οπής. Να αποδείξετε ότι είναι ίση με την
ταχύτητα ελεύθερης πτώσης από ύψος h.( θεώρημα Torricelli)

19
Leo Kastanas − Ρευστά σε ισορροπία και σε κίνηση 2020

ΘΕΜΑΤΑ Α

Α2.1 Ιδανικό ρευστό ονομάζεται κάθε ρευστό που


α. έχει μεγάλη πυκνότητα
β. είναι ασυμπίεστο
γ. είναι ασυμπίεστο και δεν παρουσιάζει εσωτερική τριβή ή τριβή με τα τοιχώματα του σωλήνα
δ. έχει σταθερή παροχή.

Α2.2 Ποιες από τις προτάσεις που ακολουθούν είναι σωστές;


α. Στρωτή λέγεται η ροή που δεν παρουσιάζει στροβίλους.
β. Κάθε ιδανικό υγρό είναι και ασυμπίεστο.
γ. Η εφαπτόμενη σε ένα σημείο μιας ρευματικής γραμμής συμπίπτει με τη διεύθυνση της
ταχύτητας του ρευστού στο σημείο αυτό.
δ. Δύο ρευματικές γραμμές μπορούν να τέμνονται.
ε. Η φλέβα είναι ένας φανταστικός σωλήνας ροής
στ. Στα ασυμπίεστα ρευστά η πυκνότητα είναι ίδια σε όλη τους την έκταση

Α2.3 Ως παροχή (όγκου), Π ορίζουμε το πηλίκο


α. της μάζας του υγρού που περνάει από μια διατομή ενός σωλήνα προς το χρόνο, Δm/Δt
β. του όγκου του υγρού που περνάει από μια διατομή ενός σωλήνα προς το χρόνο, ΔV/Δt
γ. της μετατόπισης μιας στοιχειώδους μάζας νερού προς το χρόνο, Δx/Δt.
δ. της μεταβολής ταχύτητας μιας στοιχειώδους μάζας νερού προς το χρόνο, Δυ/Δt.

Α2.4 Η παροχή ενός σωλήνα ή μιας φλέβας μετριέται σε

α. m/s β. m2/s γ. m3/s2 δ. m3/s

Α2.5 Η παροχή ενός σωλήνα ή μας φλέβας σε κάποια θέση είναι ίση με
α. το πηλίκο της ταχύτητας του ρευστού στη θέση αυτή προς το εμβαδόν διατομής
β. το γινόμενο της ταχύτητας του ρευστού στη θέση αυτή επί το τετράγωνο του εμβαδού
διατομής.
γ. το γινόμενο του τετραγώνου της ταχύτητας του ρευστού στη θέση αυτή επί το εμβαδόν
διατομής.
δ. το γινόμενο της ταχύτητας του ρευστού στη θέση αυτή επί το εμβαδόν διατομής.

Α2.6 Σύμφωνα με την εξίσωση της συνέχειας η σχέση εμβαδών


διατομής και ταχυτήτων σε ένα σωλήνα είναι:

Α1 υ2
α. Α1υ2=Α2υ1 β. = γ. Α1υ12=Α2υ22
Α2 υ1

Α2.7 Κατά μήκος ενός σωλήνα με μεταβλητό εμβαδόν διατομής


α. η ταχύτητα του υγρού είναι σταθερή
β. η παροχή είναι σταθερή
γ. η παροχή μεταβάλλεται
δ. η ταχύτητα είναι ανάλογη της διατομής.

Α2.8 Η εξίσωση της συνέχειας αποτελεί συνέπεια της αρχής διατήρησης της
α. ορμής β. ενέργειας γ . ύλης δ. στροφορμής

20
Leo Kastanas − Ρευστά σε ισορροπία και σε κίνηση 2020

Α2.9 Ποιες από τις προτάσεις που ακολουθούν είναι σωστές:


Κατά μήκος της ροής ιδανικού ρευστού εντός σωλήνα με μεταβλητό εμβαδόν διατομής
α. η πυκνότητα είναι σταθερή
β. η παροχή είναι σταθερή
γ. Η ταχύτητα είναι αντιστρόφως ανάλογη του εμβαδού διατομής
δ. Η ταχύτητα είναι μεγαλύτερη εκεί που και η διατομή είναι μεγαλύτερη.

Α2.10 Σε δύο περιοχές ενός σωλήνα, οι διατομές είναι Α1, Α2 με Α2=4Α1.


Ι. Αν η παροχή στην περιοχή Α1 είναι Π, τότε η παροχή στην περιοχή Α2 θα είναι

α. Π β. 2Π γ. Π/4 δ. 4Π

ΙΙ. Αν η ταχύτητα ροής στην περιοχή Α1 είναι υ, τότε η ταχύτητα ροής στην περιοχή Α2 θα
είναι
α. 4υ β. υ γ. υ/2 δ. υ/4

Α2.11 Καθώς το νερό τρέχει από τη βρύση η φλέβα του νερού γίνεται στενότερη διότι
α. αυξάνεται καθοδόν η πίεση του αέρα
β. μειώνεται καθοδόν η πυκνότητα του νερού
γ. μειώνεται η παροχή.
δ. λόγω της πτώσης αυξάνεται η ταχύτητα της φλέβας και μειώνεται το εμβαδόν διατομής, λόγω
της εξίσωσης της συνέχειας.

Α2.12 Στο σχήμα δίνονται οι παροχές σε m3/s και οι κατευθύνσεις στις


οποίες κινείται το νερό σε συγκεκριμένες περιοχές του σωλήνα. Η
άγνωστη παροχή στην περιοχή Α είναι:
3
α. 4m /s προς τα πάνω β. 1m3/s προς τα πάνω
β. 1m3/s προς τα κάτω γ. 2m3/s προς κάτω

Α2.13 Ένα ποτάμι έχει σταθερό πλάτος. Εκεί που το ποτάμι είναι πιο βαθύ
α. η παροχή νερού είναι μεγαλύτερη
β. η ταχύτητα είναι μικρότερη γιατί μειώνεται η παροχή
γ. η ταχύτητα είναι μεγαλύτερη
δ. η ταχύτητα είναι μικρότερη γιατί αυξάνεται το εμβαδόν διατομής

Α2.14 Φλέβα νερού εκτοξεύεται κατακόρυφα προς τα πάνω από ένα συντριβάνι. Οι τριβές
θεωρούνται αμελητέες. Η διατομή της φλέβας
α. Μειώνεται από κάτω προς τα πάνω.
β. Η διατομή της φλέβας αυξάνεται από κάτω προς τα πάνω λόγω μείωσης της πίεσης
γ. Η διατομή της φλέβας αυξάνεται από κάτω προς τα πάνω λόγω μείωσης της ταχύτητας.
δ. Η διατομή της φλέβας αυξάνεται από κάτω προς τα πάνω λόγω αύξησης της πίεσης

Α2.15 Όταν πιέζουμε με το δάχτυλο την άκρη ενός σωλήνα ποτίσματος τότε, το νερό εκρέει
α. πιο αργά λόγω μείωσης του εμβαδού διατομής
β. πιο γρήγορα λόγω αύξησης της πίεσης στο σημείο εξόδου σε σχέση με τα άλλα σημεία του
σωλήνα.
γ. πιο γρήγορα λόγω αύξησης της παροχής νερού
δ. πιο γρήγορα λόγω μείωσης του εμβαδού, ενώ η παροχή είναι σταθερή.

21
Leo Kastanas − Ρευστά σε ισορροπία και σε κίνηση 2020

Α2.16 Κατά μήκος ενός σωλήνα μεταβλητής διατομής ρέει υγρό με σταθερή παροχή.
Ι. Εκεί που η διατομή είναι Α η ταχύτητα ροής είναι υ. Σε άλλο σημείο που η διατομή είναι Α/4
η ταχύτητα ροής θα είναι:
α. υ β. υ/2 γ. 2υ δ. 4υ

ΙΙ. Εκεί που η ακτίνα διατομής του σωλήνα είναι r η ταχύτητα ροής είναι υ. Σε άλλο σημείο που
η ακτίνα διατομής γίνεται τριπλάσια, 3r, η ταχύτητα ροής γίνεται:

α. 3υ β. υ/3 γ. 9υ δ. υ/9

Α2.17 Ποιες από τις προτάσεις που ακολουθούν είναι σωστές ή λανθασμένες

α. Κατά μήκος ενός σωλήνα ή μας φλέβας η παροχή διατηρείται σταθερή.


β. Η ταχύτητα κάθε μορίου ενός ρευστού εφάπτεται στη ρευματική γραμμή πάνω στην οποία
κινείται.
γ. Όταν οι ρευματικές γραμμές μιας φλέβας παρουσιάζουν την ίδια πυκνότητα η ταχύτητα της
ροής δεν μεταβάλλεται.
δ. Η παροχή μιας φλέβας είναι διανυσματικό μέγεθος.
ε. Η ταχύτητα ροής ενός ασυμπίεστου ρευστού είναι μικρότερη εκεί που η ρευματικές γραμμές
είναι πυκνότερες.

Α2.18 Στο σωλήνα του διπλανού σχήματος στη διατομή (1) η παροχή
είναι Π1 και η ταχύτητα υ1, ενώ στη διατομή (2) είναι Π2 και υ2
αντίστοιχα. Ποιο είναι το σωστό ζεύγος σχέσεων:
α. Π1=Π2 και υ2<υ1 β. Π1>Π2 και υ1>υ2
γ. Π1<Π2 και υ1>υ2 δ. Π1=Π2 και υ2>υ1

Α2.19 Ιδανικό ρευστό ρέει μέσα σε σωλήνα μεταβλητής διατομής. Όταν ο σωλήνας έχει
εμβαδόν διατομής 6cm2 η ταχύτητα του ρευστού είναι 3m/s. Αν το εμβαδόν διατομής γίνει 2cm2
τότε η ταχύτητα θα γίνει:

α. 18m/s β. 9m/s γ. 3m/s δ. 8m/s

Α2.20 Στο διπλανό σχήμα βλέπουμε μια φλέβα ενός ιδανικού


υγρού. Ποιες από τις προτάσεις που ακολουθούν είναι σωστές;
α. Η παροχή όγκου είναι ίδια στα σημεία Α και Β.
β. Η πυκνότητα του υγρού είναι μεγαλύτερη στο Α.
γ. Η πυκνότητα του υγρού είναι μεγαλύτερη στο Β.
δ. Η ταχύτητα του υγρού είναι μεγαλύτερη στο Β.
ε. Τα kg/s που περνούν από τη διατομή Α είναι ίδια με αυτά που
περνούν από τη Β.

Α2.21 Αν η παροχή Π(L/s) μεταβάλλεται σε σχέση με το χρόνο σύμφωνα


με το διάγραμμα του σχήματος τότε ο όγκος του νερού που διέρχεται από
μια διατομή του σωλήνα μέσα σε 10s είναι:

α. 50L β. 35L γ. 70L δ. 20L

22
Leo Kastanas − Ρευστά σε ισορροπία και σε κίνηση 2020

A2.22 Κατά μήκος μιας ροής ενός ιδανικού ρευστού που δεν έχει σταθερή διατομή, η πίεση
α. είναι σταθερή
β. εξαρτάται μόνο από την ταχύτητα ροής
γ. εξαρτάται μόνο από το ύψος
δ. εξαρτάται από το ύψος και την ταχύτητα ροής.

Α2.23 Η εξίσωση Bernoulli μεταξύ των σημείων Α και Β κατά


μήκος του οριζόντιου σωλήνα ροής είναι:
ρυ 2 ρυ 2
α. p1+ρυ12 = p2 +ρυ22 γ. p1-p2= 2 + 1
2 2
2 2 2
ρυ ρυ ρυ ρυ 2
β. p1-p2= 2 − 1 δ. p1-p2= 1 − 2
2 2 2 2

Α2.24 Η εξίσωση Bernoulli μεταξύ των σημείων Α και Β κατά


μήκος μιας ρευματικής γραμμής του διπλανού σωλήνα ροής είναι:
ρυ 2 ρυ 2
α. p1 + 1 + ρgh1= p2 + 2 + ρgh2
2 2
2 2
ρυ ρυ
β. p1 + 1 = p2 + 2
2 2
2 2
ρυ ρυ
γ. p1 + 1 + mgh1 = p2 + 2 + mgh2
2 2

Α2.25 Η εξίσωση Bernoulli είναι συνέπεια της αρχής διατήρησης της

α. ύλης β. ενέργειας γ. ορμής δ. μάζας

A2.26 Στο σχήμα φαίνεται ένας οριζόντιος σωλήνας μεταβλητής διατομής


στον οποίο ρέει νερό.
Ι. Για την ταχύτητα ροής ισχύει
α. υ1>υ2 β. υ1=υ2 γ. υ1<υ2
ΙΙ. Για τις πιέσεις ισχύει
α. P1>P2 β. P1<P2 γ. P1=P2

Α2.27 Σε περιοχές μιας οριζόντιας φλέβας που οι ρευματικές γραμμές πυκνώνουν


α. η ταχύτητα ροής και η πίεση αυξάνονται
β. η ταχύτητα ροής και η πίεση μειώνονται
γ. η ταχύτητα ροής αυξάνεται και η πίεση μειώνεται
δ. η ταχύτητα ροής μειώνεται και η πίεση αυξάνεται

Α2.28 Ποιες από τις προτάσεις που ακολουθούν είναι σωστές ή λανθασμένες
α. Ο νόμος του Bernoulli ισχύει για ασυμπίεστη, στρωτή ροή απαλλαγμένη από στροβίλους και
τριβές.
β. Αν το μέτρο της ταχύτητας μιας στοιχειώδους μάζας ιδανικού ρευστού που ρέει κατά μήκος
μιας οριζόντιας ρευματικής γραμμής παραμένει σταθερό, τότε και η πίεση παραμένει σταθερή.
γ. Ο νόμος του Bernoulli δεν μπορεί να εφαρμοστεί όταν ένα στερεό σώμα κινείται μέσα σε ένα
ακίνητο ρευστού, όπως ένα αεροπλάνο στον αέρα.
δ. Ο νόμος του Bernoulli υποχρεώνει όταν αυξάνεται η ρευματική ταχύτητα μιας οριζόντιας
φλέβας να αυξάνεται και η πίεση.

23
Leo Kastanas − Ρευστά σε ισορροπία και σε κίνηση 2020

Α2.29 Ποιες προτάσεις είναι οι σωστές;


Ο νόμος του Bernoulli
α. μπορεί να εφαρμοστεί μεταξύ δύο σημείων μιας ρευματικής γραμμής ενός ιδανικού ρευστού
β. μπορεί να διατυπωθεί για οριζόντια φλέβα και έτσι: «η προσφερόμενη στο ρευστό ενέργεια
είναι ίση με τη μεταβολή της κινητικής του ενέργειας»
γ. υποχρεώνει εκεί όπου η διατομή μιας φλέβας αυξάνεται η ταχύτητα να μειώνεται.
δ. συσχετίζει φυσικά μεγέθη που ανήκουν στην ίδια ρευματική φλέβα και είναι η ταχύτητα, η
πίεση και το ύψος του ρευστού.

Α2.30 Στην εξίσωση Bernoulli η ποσότητα p1−p2 εκφράζει


α. το έργο που παράγεται πάνω σε μάζα ρευστού dm, ανά μονάδα μάζας
β. το έργο που παράγεται πάνω σε μάζα ρευστού dm, ανά μονάδα όγκου
γ. τη μεταβολή της κινητικής ενέργειας μιας μάζας ρευστού dm.
δ. τη μεταβολή της δυναμικής ενέργειας μιας μάζας dm ανά μονάδα όγκου.

Α2.31 Στο διπλανό σχήμα βλέπουμε μια ροή νερού σε δύο σημεία
με διαφορετικό εμβαδόν διατομής. Η εξίσωση του Bernoulli μεταξύ
των σημείων αυτών μας λέει ότι το έργο που παράγεται ανά μονάδα
όγκου, (p1−p2) ισούται με
α. μηδέν
β. το άθροισμα των μεταβολών της κινητικής και δυναμικής
ενέργειας
γ. το άθροισμα των μεταβολών της κινητικής και δυναμικής
ενέργειας ανά μονάδα όγκου
δ. τη μεταβολή της κινητικής ενέργειας ανά μονάδα όγκου.

Α2.32 Στο διπλανό σχήμα παρατηρούμε ότι η στήλη


του υγρού στο σωλήνα Γ είναι πιο χαμηλά από το
σωλήνα Β. Αυτό συμβαίνει γιατί σύμφωνα με την
εξίσωση Bernoulli
α. στην περιοχή κάτω από το Β η ταχύτητα είναι
μεγαλύτερη άρα και η πίεση μεγαλύτερη.
β. στη περιοχή κάτω από το Γ η ταχύτητα είναι μεγαλύτερη και η πίεση μικρότερη.
γ. στην περιοχή κάτω από το Γ η ταχύτητα είναι μικρότερη και η πίεση μικρότερη.

Α2.33 Ο σωλήνας ΑΒ είναι σταθερής διατομής και το ιδανικό


ρευστό ρέει στρωτά από το Α προς το Β.
Ι. Για την ταχύτητα του ρευστού ισχύει:
α. υΑ=υΒ β. υΑ>υΒ γ. υΑ<υΒ

ΙΙ. Για τις πιέσεις στα Α και Β ισχύει:


α. pΑ−pΒ=0 β. pΑ−pΒ=ρgh γ. pΑ−pΒ=−ρgh

Α2.34 Στο σωλήνα του σχήματος ρέει στρωτά ιδανικό ρευστό από
το Α προς το Β.
Ι. Για την ταχύτητα του ρευστού ισχύει:
α. υΑ=υΒ β. υΑ>υΒ γ. υΑ<υΒ

ΙΙ. Για τις πιέσεις στα Α και Β ισχύει:


α. pΑ=pΒ β. pΑ>pΒ γ. pΑ<pΒ

24
Leo Kastanas − Ρευστά σε ισορροπία και σε κίνηση 2020

Α2.35 Στο σωλήνα του σχήματος ρέει στρωτά ιδανικό ρευστό από
το Α προς το Β.
Ι. Για την ταχύτητα του ρευστού ισχύει:
α. υΑ=υΒ β. υΑ>υΒ γ. υΑ<υΒ

ΙΙ. Για τις πιέσεις στα Α και Β ισχύει:


α. pΑ=pΒ β. pΑ>pΒ γ. pΑ<pΒ
δ. Μπορεί να ισχύει οποιοδήποτε από τα α, β, γ.

Α2.36 Ποιες από τις προτάσεις που ακολουθούν είναι σωστές ή λανθασμένες;
α. Όταν η διατομή του σωλήνα είναι σταθερή, τότε μένει σταθερή και η πίεση του ρέοντος
ρευστού.
β. Η πίεση ενός υγρού σε κάποιο σημείο ενός σωλήνα εξαρτάται τόσο από το ύψος όσο και από
την ταχύτητα ροής.
γ. Στις περιοχές που η διατομή ενός οριζόντιου σωλήνα αυξάνεται, η ταχύτητα ροής μειώνεται
και η πίεση αυξάνεται.
δ. Σύμφωνα με την εξίσωση Bernoulli το άθροισμα της πίεσης, της κινητικής ενέργειας και της
δυναμικής ενέργειας μιας στοιχειώδους μάζας υγρού είναι σταθερό.
ε. Η εξίσωση του Bernoulli είναι συνέπεια της Αρχής Διατήρησης της Ενέργειας.

Α2.37 Η μαθηματική έκφραση του νόμου του Bernoulli: p+ρgh + ½ρυ2=σταθ. μας λέει ότι:
α. όπου η ταχύτητα είναι μεγαλύτερη η πίεση είναι μικρότερη
β. η μηχανική ενέργεια μιας μάζας νερού ανά μονάδα όγκου διατηρείται σταθερή
γ. το έργο ανά μονάδα όγκου που δίνει μια διαφορά πίεσης σε μια μάζα υγρού ισούται με τη
μεταβολή της μηχανικής ενέργειας της μάζας αυτής.
δ. όπου η ταχύτητα είναι μεγαλύτερη, στο ίδιο ύψος, η πίεση είναι μικρότερη.

Α2.38 Σε μια σωλήνα νερού που ανέρχεται η διαφορά πίεσης προσφέρει σε μια στοιχειώδη μάζα
νερού 200J ενώ η δυναμική της ενέργεια αυξάνεται κατά 150J. Ποιες από τις προτάσεις που
ακολουθούν είναι σωστές;
α. η διατομή του σωλήνα μειώνεται
β. ο σωλήνας ανέρχεται
γ. η διατομή του σωλήνα διατηρείται σταθερή
δ. η κινητική ενέργεια της μάζας αυξάνεται κατά 50J.

Α2.39 Η ποσότητα ρ·Α·υ εκφράζει το χρονικό ρυθμό της


α. μεταβολής της δυναμικής ενέργειας του ρευστού.
β. διέλευσης όγκου του ρευστού από μια επιφάνεια Α.
γ. μεταβολής της κινητικής ενέργειας του ρευστού
δ. διέλευσης μάζας του ρευστού από μια επιφάνεια Α.

Α2.40 Ποιες από τις προτάσεις που ακολουθούν είναι σωστές και ποιες λάθος;
α. Κατά μήκος μια στρωτής ροής ιδανικού ρευστού από το Α στο Β η διαφορά πίεσης p1−p2
μεταξύ δύο σημείων Α και Β εκφράζει το ανά μονάδα όγκου έργο που προσφέρει η διαφορά
πίεσης στο υγρό.
2
β. Η έκφραση ½ρυ δηλώνει την κινητική ενέργεια ανά μονάδα όγκου ενός ρευστού.
γ. Ο νόμος του Βernoulli είναι συνέπεια της αρχής διατήρησης της μηχανικής ενέργειας
δ. Ο νόμος του Bernouli γράφεται για δύο σημεία της ίδιας ρευματικής γραμμής ιδανικού
ρευστού.

25
Leo Kastanas − Ρευστά σε ισορροπία και σε κίνηση 2020

Α2.41 Σε ένα οριζόντιο σωλήνα μεταβλητής διατομής


α. η πίεση μειώνεται εκεί που μειώνεται η διατομή και η ταχύτητα αυξάνεται
β. η πίεση μειώνεται εκεί που αυξάνεται η διατομή και η ταχύτητα μειώνεται
γ. η πίεση διατηρείται σταθερή

Α2.42 Στο σχήμα φαίνεται ένας οριζόντιος σωλήνας μεταβλητής


διατομής στον οποίο ρέει ιδανικό ρευστό.
α. Η ταχύτητα αυξάνεται εκεί που η διατομή μειώνεται, διότι η πίεση
διατηρείται σταθερή
β. Από τη θέση (1) στη θέση (2) η μηχανική ενέργεια μιας μάζας νερού,
αυξάνεται αφού η δυναμική ενέργεια μένει σταθερή και η κινητική
αυξάνεται.
γ. Το έργο λόγω διαφορά πίεσης (p1-p2) είναι μηδέν.

Α2.43 Το νερό κινείται από το σημείο Α στο σημείο Β μέσα σε σωλήνα


σταθερής διατομής. Η υψομετρική διαφορά των δύο σημείων είναι h=40m.
α. Για την παροχή ισχύει ΠΑ>ΠΒ
β. για την ταχύτητα ισχύει υΑ>υΒ.
γ. για την πίεση ισχύει p2<p1
δ. Για τη μηχανική ενέργεια μιας μάζας νερού ισχύει EM1=EM2

Α2.44 Σε μια μάζα ιδανικού ρευστού που ρέει σε σωλήνα προσφέρεται λόγω διαφορά πίεσης
350J/L και η μάζα αυξάνει την κινητική της ενέργεια κατά 400J/L. Τότε
α. ο σωλήνας είναι οριζόντιος β. η φλέβα του ρευστού κατέρχεται
γ. η φλέβα του ρευστού ανέρχεται δ. η δυναμική ενέργεια της μάζας αυξάνεται κατά 50J/L.

Α2.45 Σε μια ανερχόμενη φλέβα ιδανικού ρευστού προσφέρονται λόγω διαφορά πίεσης 350J/L
και η φλέβα αυξάνει την κινητική της ενέργεια κατά 200J/L. Τότε
α. Η μηχανική ενέργεια της φλέβας διατηρείται σταθερή
β. Η μηχανική ενέργεια της φλέβας αυξάνεται κατά 150J/L.
γ. Η δυναμική ενέργεια της φλέβας αυξάνεται κατά 150J/L
δ. Η δυναμική ενέργεια της φλέβας μειώνεται κατά 150J/L

A2.46 Στο σχήμα δίνεται ένα τμήμα οριζόντιου σωλήνα, εντός


του οποίου ρέει ιδανικό υγρό, με σταθερή παροχή και κάποιες
ρευματικές γραμμές του. Να δώσετε απαντήσεις στις ερωτήσεις
που ακολουθούν με τη σχετική δικαιολόγηση.
α. Η ροή αυτή είναι στρωτή ή τυρβώδης;
β. Η παροχή στην περιοχή του σημείου Α είναι μεγαλύτερη,
μικρότερη ή ίση από την παροχή στην περιοχή του σημείου Γ.
γ. Κάποια στιγμή ένα σωμάτιο βρίσκεται στο σημείο Β. Να σχεδιάστε την ταχύτητα του
σωματίου αυτού. Μπορεί μετά από λίγο το σωμάτιο αυτό να περάσει από το σημείο Γ;

A2.47 Στο σχήμα βλέπουμε έναν οριζόντιο σωλήνα ροής ιδανικού υγρού πυκνότητας ρ. Η
πίεση στο σημείο Α της ροής που φαίνεται στο σχήμα είναι

α. p=patm +ρgh β. p=ρgh


γ. p= patm +ρgh + ½ρυ2 δ. p= ρgh + ½ρυ2

26
Leo Kastanas − Ρευστά σε ισορροπία και σε κίνηση 2020

Α2.48 Το υγρό εκρέει από τη δεξαμενή με σωλήνα σταθερής


διατομής που έχει προσαρμοσμένο στη βάση της. Η πίεση στο
σημείο Δ είναι ατμοσφαιρική. Το ύψος του υγρού στον κατακόρυφο
σωλήνα που βρίσκεται λίγο πριν την έξοδο είναι:

α. h=0 β. h=Η γ. h=Η/2 δ. 0<h<Η

Α2.49 Στο διπλανό σχήμα βλέπουμε μια ροή ενός ιδανικού υγρού
από το σημείο Α προς το Β. Ποιες από τις προτάσεις που
ακολουθούν είναι σωστές ή λανθασμένες και γιατί;

α. Η ταχύτητα του υγρού στο κάτω άκρο Α του σωλήνα ροής


είναι μεγαλύτερη από την αντίστοιχη ταχύτητα στο πάνω άκρο Β.
β. Η πίεση στο σημείο (Α) είναι οπωσδήποτε μεγαλύτερη από την
πίεση στο σημείο (Β) .
γ. Η μηχανική ενέργεια μιας μάζας υγρού Δm στη θέση Α είναι ίση με τη μηχανική ενέργεια
της μάζας αυτής στη θέση Β, γιατί ο νόμος Bernoulli εκφράζει ισοζύγιο ενεργειών.
δ. Ο νόμος του Bernoulli ισχύει για δύο σημεία της ίδιας ρευματικής γραμμής
ε. Αν ο σωλήνας ροής είχε την ίδια διατομή πάνω και κάτω τότε οι πιέσεις στα διάφορα
σημεία σχετίζονται μεταξύ τους όπως και στην υδροστατική.

Α2.50 Στο σχήμα βλέπουμε ένα τμήμα μιας


υδραυλικής εγκατάστασης όταν η στρόφιγγα Σ είναι
ανοικτή. Τα ύψη του ιδανικού υγρού στους σωλήνες
− μανόμετρα είναι αυτά που φαίνονται στο σχήμα.
Ι. Είναι λογική η κατανομή των σταθμών σύμφωνα
με το Bernoulli; Δικαιολογείστε την απάντησή σας.
ΙΙ. Αν η στρόφιγγα κλείσει και διακοπεί η ροή του υγρού ποια θα είναι η μεταβολή στην
εικόνα;

A2.51 Ποιες από τις ακόλουθες εικόνες είναι λογικές. Το ρευστό σε κάθε σχήμα είναι
ιδανικό, οι πιέσεις p1 και p2 είναι μεγαλύτερες από την ατμοσφαιρική pατm . Πάνω από τους
κατακόρυφους σωλήνες επικρατεί ατμοσφαιρική πίεση. Να δικαιολογηθεί η κάθε απάντηση.

27
Leo Kastanas − Ρευστά σε ισορροπία και σε κίνηση 2020

ΘΕΜΑΤΑ Β

Β2.1 Σε ένα πλήρη αγωγό νερού σταθερής παροχής και ακτίνας διατομής R η ταχύτητα του
νερού είναι υ. Αν σε κάποια περιοχή ο αγωγός στενέψει και η ακτίνα γίνει R/4, τότε εκεί η
ταχύτητα θα γίνει

α. υ.4 β. 16υ γ. υ/16 δ. 4υ

Β2.2 Στο σωλήνα που φαίνεται στο σχήμα η σχέση διατομών είναι
Α1=2Α2.
Ι. Αν η παροχή στην περιοχή Α1 είναι Π=10m3/s, η παροχή στην
περιοχή Α2 θα είναι

3
α. 20m /s β. 5m3/s γ. 10m3/s δ. 100m2/s

ΙΙ. Αν η ταχύτητα στην περιοχή Α2 είναι υ2=5m/s στην περιοχή Α1 θα είναι:

α. 5m/s β. 10m/s γ. 2,5m/s δ. 1m/s

Β2.3 Σε σωλήνα ροής και σε κάποιο σημείο Σ1 με εμβαδόν διατομής Α=0,08m2 το νερό ρέει με
ταχύτητα 5m/s. Ο όγκος του νερού που διέρχεται από μια άλλη διατομή του ίδιου σωλήνα,
διπλάσιου εμβαδού, σε χρόνο 10min, θα είναι

α. 480m3 β. 240m3 γ. 120m3 δ. 60m3

Β2.4 Νερό ρέει σε σωλήνα μεταβλητής διατομής. Σε σημείο Σ1 του σωλήνα με ακτίνα διατομής
0,3m, η ταχύτητα ροής είναι 3m/s.
Ι. Αν διαπιστώσουμε ότι σε κάποιο άλλο σημείο, Σ2, η ταχύτητα ροής είναι 27m/s, τότε εκεί, η
ακτίνα διατομής θα είναι

α. 0,3m β. 0,9m γ. 0,1m δ. 0,6m

ΙΙ. Η μάζα νερού (ρ=103kg/m3) που θα διέρχεται κάθε 10s από μια διατομή του σωλήνα θα είναι

α. 2700kg β. 2700·π kg γ. 2,7·π kg δ. εξαρτάται από τη διατομή

Β2.5 Ο σωλήνας του σχήματος διατομής, Α, χωρίζεται σε δυο πιο στενούς σωλήνες με εμβαδά
Α1 και Α2, όπου Α1=Α/2 και Α2=Α/3. Αν η ταχύτητα της φλέβας στον κεντρικό σωλήνα είναι υ
και οι σχέση των ταχυτήτων στους άλλους δύο είναι υ2=2υ1

Ι. Η ταχύτητα υ1 είναι
α. υ1=υ/2 β. υ1=6υ/7 γ. υ1=5υ/6

ΙΙ. Ο λόγος των μαζών του νερού που εκρέουν από τους
σωλήνες (1) και (2) στον ίδιο χρόνο, είναι

α. m1/m2=2 β. m1/m2=3/4 γ. m1/m2=4/3

28
Leo Kastanas − Ρευστά σε ισορροπία και σε κίνηση 2020

Β2.6 Ο κεντρικός σωλήνας στενεύει και διαχωρίζεται σε


δύο άλλους σωλήνες με εμβαδά διατομής Α3 και Α4. Η
ταχύτητα στη διατομή Α1 είναι υ1=υ και στη διατομή Α4,
υ4=2υ. Οι σχέσεις των εμβαδών είναι Α2=2Α1/3,
Α3=Α1/3, Α4=Α1/4.

Ι. Οι ταχύτητες στις διατομές Α2 και Α3 είναι

α. υ2=υ3=3υ/2, β. υ2=υ/3 υ3=2υ/3 γ. υ2=υ/6, υ3=υ/3

ΙΙ. Ο λόγος των μαζών του νερού που εκρέουν από τους σωλήνες (3) και (4) στον ίδιο χρόνο
είναι
α. m3/m4=1 β. m3/m4=2 γ. m3/m4= ¾

Β2.7 Μια κεντρική φλέβα νερού παροχής Π=8m3/s διαχωρίζεται σε δύο μικρότερες. Η πρώτη
έχει παροχή Π1=3m3/s, η δεύτερη έχει εμβαδόν διατομής Α2=0,5m2. Η ταχύτητα ροής στη
δεύτερη είναι ίση με

α. 1m/s β. 6m/s γ. 12m/s δ. 10m/s

Β2.8 Λεπτός ομογενής δίσκος βάρους w ηρεμεί σε οριζόντια θέση με τη


βοήθεια πίδακα νερού σταθερής παροχής όπως φαίνεται στο σχήμα. Ο
πίδακας έχει εμβαδόν εγκάρσιας διατομής Α και ταχύτητα, υ. Μετά την
κρούση με το δίσκο το νερό διαχωρίζεται τελείως συμμετρικά σε δύο
φλέβες οριζόντιας διεύθυνσης. Αν ρ η πυκνότητα του νερού και g η
επιτάχυνση της βαρύτητας, ισχύει η σχέση

α. w= ½ρΑυ2 β. w=2ρΑυ2 γ. w=ρΑυ2

Β2.9 Βρύση σταθερής παροχής Π1 τροφοδοτεί ανοικτό κυλινδρικό δοχείο εμβαδού βάσης, Α,
που περιέχει νερό. Ο πυθμένας του δοχείου έχει οπή η οποία τη χρονική στιγμή t έχει παροχή Π2
με Π2>Π1. Ο ρυθμός ελάττωσης του ύψους της ελεύθερης επιφάνειας του υγρού τη χρονική
στιγμή t είναι:

dh Π2-Π1 dh Π2-Π1 dh Π -Π
α. = β. = γ. =2 2 1
dt 2Α dt Α dt Α

•Β2.10 Βρύση Α σταθερής παροχής γεμίζει μια δεξαμενή σε χρόνο t1=2h. Βρύση Β σταθερής
παροχής γεμίζει την ίδια δεξαμενής σε χρόνο t2=3h. Βρύση Γ σταθερής παροχής αδειάζει την
ίδια γεμάτη δεξαμενή σε t3=5h.
Ι. Αν λειτουργούν ταυτόχρονα οι βρύσες Α και Β η δεξαμενή γεμίζει σε χρόνο

α. t=1h β. t=2,5h γ. t=1,2h

ΙΙ. Αν λειτουργούν ταυτόχρονα και οι τρεις βρύσες σε πόσο χρόνο γεμίζει η δεξαμενή;

30 20 15
α. t= h β. t= h γ. t= h
19 19 19

29
Leo Kastanas − Ρευστά σε ισορροπία και σε κίνηση 2020

Β2.11 Στο σχήμα φαίνεται ένα ροόμετρο Ventouri. Αν είναι


γνωστή η υψομετρική διαφορά, h, των σταθμών του υγρού
στους δύο σωλήνες σ1 και σ2, οι διατομές Α1και Α2 με
Α1=2Α2 και η επιτάχυνση της βαρύτητας, g, τότε η παροχή
στην περιοχή του σωλήνα διατομής Α1 είναι

2gh 2gh 3gh


α. Π=Α1 β. Π=2Α1 γ. Π= Α1
3 3 2

•B2.12 Στο σχήμα φαίνεται ένα ροόμετρο Ventouri. Αν


είναι γνωστή η υψομετρική διαφορά, h, των σταθμών του
υγρού στους δύο σωλήνες σ1 και σ2, οι διατομές Α1 και Α2
και η επιτάχυνση της βαρύτητας, g τότε η ταχύτητα ροής,
στην περιοχή του σωλήνα διατομής Α1 είναι:

2
2gh 2gh 2ghΑ2
α. υ1= 2
β. υ1= 2 γ. υ1=
Α2 Α1 Α12-Α22
2-1 2-1
Α1 Α2
Β2.13 O σωλήνας που φαίνεται στο σχήμα έχει στο σημείο Β εμβαδόν διατομής Α1 και στο Γ
αντίστοιχο εμβαδόν Α2=2Α1. Στο σωλήνα ρέει υγρό
πυκνότητας ρ. Η διαφορά πίεση μεταξύ των σημείων Γ και Β
είναι p2−p1=Δp.

Ι. H ταχύτητα του υγρού, υ2 είναι:


Δp-ρgh 2(Δp-ρgh) Δp-ρgh
α. υ2= β. υ2= γ. υ2=
2ρ 3ρ 4ρ

ΙΙ. Οι τιμές που μπορεί να πάρει η διαφορά πίεσης Δp είναι


ρgh
α. Δp>ρgh β. Δp>2ρgh γ. Δp>
2

B2.14 Υγρό πυκνότητας ρ τρέχει σε οριζόντιο σωλήνα μεταβλητής διατομής. Στην περιοχή Α
που η ακτίνα διατομής είναι r1 η ταχύτητα της φλέβας είναι υ1 και η πίεση p1. Σε περιοχή του
σωλήνα, Β που η ακτίνα διατομής είναι r2= ½r1 η πίεση είναι p2. Η μεταβολή πίεσης Δp=p2−p1,
είναι:

α. Δp=−ρυ12 β. Δp=ρυ12 γ. Δp=7,5ρυ12 δ. Δp=−7,5ρυ12

• Β2.15 Ο κυλινδρικός σωλήνας ΓΔ του σχήματος αποτελεί τμήμα ενός μεγάλου σωλήνα
μεταβλητής διατομής και βρίσκεται σε κατακόρυφο επίπεδο. Στον σωλήνα ρέει με σταθερή
παροχή ιδανικό υγρό πυκνότητας ρ με φορά από το Γ προς το Δ. Η σχέση των εμβαδών των
εγκαρσίων διατομών του σωλήνα στα
σημεία Γ και Δ είναι ΑΓ=2ΑΔ. Το μέτρο της
ταχύτητας με την οποία κινείται το υγρό στο
σημείο Γ είναι υΓ. Τα σημεία Γ και Δ
απέχουν υψομετρικά κατά h, όπως φαίνεται
στο σχήμα. Η φλέβα του υγρού που εξέρχεται από το στόμιο Δ πέφτει σε σημείο Κ στην

30
Leo Kastanas − Ρευστά σε ισορροπία και σε κίνηση 2020

προέκταση της οριζόντιας ευθείας που διέρχεται από το σημείο Γ. Η απόσταση ΖΚ (βεληνεκές)
είναι ίση με 4h. Η διαφορά πίεσης ΔΡ μεταξύ των σημείων Γ και Δ ισούται με

α. 4ρυΓ2 β. ρυΓ2 γ. 2ρυΓ2

Β2.16 Η παροχή μιας δεξαμενής που αδειάζει μεταβάλλεται σε σχέση με


το χρόνο όπως φαίνεται στο σχήμα. Η δεξαµενή έχει κοντά στον πάτο της
δυο βρύσες. Αν ανοίξω την µία αδειάζει σε 30min. Αν ανοίξω την άλλη
αδειάζει σε 60min. Σε πόση ώρα θα αδειάσει αν ανοίξω και τις δύο µαζί;

α. 15min β. 10min γ. 20min

Β2.17 Στο σωλήνα σταθερής διατομής που φαίνεται στο σχήμα η


παροχή του υγρού είναι σταθερή. Η ταχύτητα ροής στο σημείο (1)
είναι υ1 και στο σημείο (2), υ2.
Ι. Η σχέση των ταχυτήτων είναι
α. υ1=υ2 β. υ1>υ2 γ. υ1<υ2

ΙΙ. Η σχέση των πιέσεων στα σημεία (1) και (2) είναι:
2
α. p2=p1 β. p2=p1− ½ ρυ2 γ. p2=p1−ρgh δ. p2=p1+ρgh

•B2.18 Από ανοικτό δοχείο εκρέει υγρό από στόμιο, Κ που υπάρχει στη
βάση. Στα σημεία Ε και Κ υπάρχει ατμοσφαιρική πίεση. Η ταχύτητα του
υγρού στο Ε θεωρείται μηδενική. Η ταχύτητα του υγρού τη στιγμή που
το ύψος του νερού είναι h, ισούται με

α. υκ= 2gh β. υκ= gh γ. υκ= gh/2

•Β2.19 Μια κλειστή δεξαμενή εμβαδού διατομής Α1 περιέχει βενζίνη


πυκνότητας, ρ. Ο αέρας πάνω από τη βενζίνη έχει πίεση p. H βενζίνη
εκρέει από μικρή τρύπα, B, εμβαδού Α2<<Α1, υπό ατμοσφαιρική πίεση,
p0. Η ταχύτητα του ρευστού στην επιφάνεια της δεξαμενής θεωρείται
μηδενική. Η ταχύτητα
εκροής όταν το ύψος του υγρού είναι σε ύψος h πάνω από την οπή, είναι

P-P0 P-P0
α. υ= 2 +2gh, β. υ= 2 γ. υ= 2gh
ρ ρ

•Β2.20 Ο σωλήνας του σχήματος διαρρέεται από ιδανικό


ρευστό πυκνότητας ρ. Οι διάμετροι των διατομών στα σημεία
(1) και (2) έχουν σχέση δ2=2δ1 και τα σημεία αυτά έχουν
υψομετρική διαφορά h. Για τις μεταβολές της κινητικής
ενέργειας μιας μάζας ρευστού ανά μονάδα όγκου ισχύει

α. (ΔΚ/ΔV)1= 16 (ΔΚ/ΔV)2 β. (ΔΚ/ΔV)1= 4 (ΔΚ/ΔV)2


γ. (ΔΚ/ΔV)1= 2 (ΔΚ/ΔV)2 δ. (ΔΚ/ΔV)1= 8 (ΔΚ/ΔV)2

31
Leo Kastanas − Ρευστά σε ισορροπία και σε κίνηση 2020

Β2.21 Η δεξαμενή του σχήματος αδειάζει από οπή εμβαδού Α που βρίσκεται σε βάθος h κάτω
από την επιφάνεια του νερού. Αλλά η στάθμη μένη σταθερή επειδή το υγρό αναπληρώνεται από
σταθερή παροχή Π. Το εμβαδόν της οπής πρέπει να είναι:

Π Π
α. Α= β. Α= γ. Α=Π· 2gh
2gh 2gh

Β2.22 Το δοχείο περιέχει υγρό μέχρι ύψος h. Από τα δύο πλευρικά τοιχώματα
ξεκινούν λεπτοί κατακόρυφοι σωλήνες (1) και (2) των οποίων τα στόμια
βρίσκονται κάτω από τον πυθμένα του δοχείου κατά h και 3h αντίστοιχα. Αν
θέλουμε οι παροχές από τα στόμια να είναι ίδιες τότε ο λόγος των εμβαδών
διατομής των σωλήνων πρέπει να είναι

Α1 Α1 Α1
α. =2 β. = 2 γ. =3
Α2 Α2 Α2

Β2.23 Στο ανοικτό δοχείο του διπλανού σχήματος αν ανοίξουμε τη στρόφιγγα,


σ, του σωλήνα σταθερής διατομής, το νερό θα εκρέει με ταχύτητα, υ που θα
είναι ίση με

α. υ= 2gh β. υ= gh γ. υ=2 gh

•Β 2.24 Στο διπλανό σχήμα ο σωλήνας εκροής του υγρού πυκνότητας ρ


έχει στο σημείο Γ του οριζόντιου τμήματος εμβαδόν Α1 ενώ στην έξοδο Β
έχει Α2=Α1/2. Το σημείο Β απέχει από την ελεύθερη επιφάνεια του υγρού
κατακόρυφη απόσταση, h, ενώ το Γ βρίσκεται χαμηλότερα από το Β κατά
h/2. Αν η πίεση στην επιφάνεια του υγρού και στην έξοδο, Β είναι
ατμοσφαιρική, P0, η πίεση στο σημείο Γ θα είναι P1
3ρgh 5ρgh
a.P1=P0+ρgh β. Ρ1=Ρ0 + γ. Ρ1=Ρ0 +
2 4

•Β2.25 Κυλινδρικό δοχείο ύψους H είναι γεμάτο με υγρό που


θεωρείται ιδανικό. Το ύψος, h από το έδαφος που πρέπει να
ανοίξουμε μια τρύπα έτσι ώστε το υγρό που εκρέει να φτάσει στην
μέγιστη δυνατή απόσταση από την κατακόρυφο που περνάει από την
οπή είναι
α. h=Η β. h=Η/2 γ. h=Η/4

B2.26 Δύο δοχεία, Δ1 και Δ2 με μεγάλο άνοιγμα στην κορυφή


περιέχουν διαφορετικά υγρά με πυκνότητες ρ1, ρ2 . Ανοίγουμε από
μια μικρή τρύπα στο πλευρό του καθενός δοχείου. Στο Δ1 η τρύπα
έχει εμβαδόν Α1 και είναι σε απόσταση h κάτω από την επιφάνεια
του υγρού και στο δοχείο Δ2 έχει εμβαδόν Α2 με Α1=2Α2 και σε
απόσταση 4h από την επιφάνεια.
Ι. Η σχέση μεταξύ των παροχών όγκου από τις δύο τρύπες, είναι

α. Π1=Π2 β. Π1=2Π2 γ. Π2=2Π1

32
Leo Kastanas − Ρευστά σε ισορροπία και σε κίνηση 2020

ΙΙ. Αν η παροχή μάζας από την τρύπα του δοχείου Δ1 είναι τετραπλάσια της αντίστοιχης
παροχής μάζας της τρύπας του δοχείου Δ2 τότε η σχέση των πυκνοτήτων είναι:

α. ρ1=ρ2 β. ρ1=4ρ2 γ. ρ2=2ρ1

•B2.27 To κλειστό δοχείο περιέχει υγρό πυκνότητας ρ στο πάνω μέρος του οποίου έχει
εγκλωβιστεί αέρας υπό πίεση pαερ. Από το στόμιο που έχει στη βάση
το υγρό εκρέει ενώ η στάθμη του υγρού κατεβαίνει.

Ι. Για να σταματήσει η εκροή του υγρού πρέπει να ισχύει

α. pαερ=patm β. pαερ=patm- ρgh γ. pαερ= patm + ρgh

ΙΙ. Αν το δοχείο ήταν ανοικτό υπάρχει τιμή του ύψους της στάθμης h για την οποία το υγρό θα
πάψει να εκρέει από το στόμιο;

Β2.28 Αν στη διατομή (1) του σωλήνα του διπλανού σχήματος η πίεση είναι
p1 και στη διατομή (2) είναι p2 και ισχύει ότι Α2=Α1/2, τότε η διαφορά
πιέσεων p1−p2 θα είναι
α.p1−p2=0 β. p1−p2= ½ ρυ12 γ. p1−p2= 1,5ρυ12

Β2.29 Στο τμήμα της υδροροής που φαίνεται στο σχήμα δίνεται ότι για τα εμβαδά
διατομής ισχύει, Α1=2Α2. Αν η ταχύτητα στη διατομή (1) είναι υ1, τότε η διαφορά
πιέσεων p1−p2 είναι

2 2
α. p1−p2=ρgh β. p1 - p2= 1,5ρυ1 +ρgh γ. p1 - p2= 1,5ρυ1 − ρgh

•Β2.30 Σε οριζόντιο βεντουρίμετρο ρέει αέριο πυκνότητας ρ1.Για τις


διατομές του ροομέτρου ισχύει Α1=2Α2. Στα σημεία Α και Β έχει
προσαρμοστεί μανόμετρο υγρού με πυκνότητα ρ2=14,5ρ1. Η υψομετρική
διαφορά της στάθμης του υγρού στο μανόμετρο είναι h. Το μέτρο της
ταχύτητα ροής του αέρα στην έξοδο του μανομέτρου θα είναι

α. υ2=6 gh β. υ2=3 gh γ. υ2=4 gh

►Β2.31 Σε κατακόρυφο ροόμετρο Ventouri το αέριο πυκνότητας ρ1


ρέει στρωτά . Στα σημεία Α και Β είναι προσαρμοσμένο μανόμετρο που
περιέχει υγρό πυκνότητας ρ2=5ρ1.Η υψομετρική διαφορά της στάθμης
του υγρού στους δύο σωλήνες του ροομέτρου είναι h. H μεταβολή της
κινητικής ενέργειας ανά μονάδα όγκου του αερίου καθώς κινείται από
το Α στο Β είναι:

ΔΚ ΔΚ ΔΚ
α. =2ρ1gh β. =3ρ1gh γ. =4ρ1gh
ΔV ΔV ΔV

33
Leo Kastanas − Ρευστά σε ισορροπία και σε κίνηση 2020

Β2.32 Προκειμένου να μετρήσουμε την ταχύτητα ροής


ιδανικού ρευστού σε ένα οριζόντιο σωλήνα, Σ, σταθερής
διατομής και σταθερής παροχής συνδέουμε κάθετα σε αυτόν
δύο λεπτούς σωλήνες. Ο σωλήνας σ1 όπως φαίνεται στο
σχήμα συνδέεται σε μια οπή του κεντρικού σωλήνα Σ, ενώ ο
σωλήνας σ2 που παρουσιάζει μια μικρή κάμψη στο κάτω
άκρο του βυθίζεται μέσα σε αυτόν. Παρατηρούμε ότι το
ρευστό ανεβαίνει σε ύψος h1 στον σωλήνα σ1 και ύψος, h2,
h2>h1 στο σωλήνα σ2. Στο άκρο του σ2 δημιουργείται ένα
σημείο αποκοπής στο οποίο θεωρούμε ότι η ταχύτητα του ρευστού είναι μηδέν, v2=0. Αν ρ είναι
η πυκνότητα του ρευστού και g η επιτάχυνση της βαρύτητας η ταχύτητα του ρευστού v1 κάτω
από το σωλήνα σ1 είναι

α. v1= 2g(h2-h1) β. v1= g(h2-h1) γ. v1= 2g(h1+h2)

•Β2.33 Στα διπλανά σχήματα αντλούμε νερό


πυκνότητας, ρ από ανοικτή δεξαμενή
χρησιμοποιώντας ένα εύκαμπτο σωλήνα. Στο
σχήμα (α) το ένα άκρο Γ του σωλήνα βρίσκεται
κατά d και το άλλο άκρο Α κατά 2d κάτω από την
ελεύθερη επιφάνεια του υγρού. Στο σχήμα (β) το Γ
βρίσκεται κατά 2d και το Α κατά d κάτω από την
ελεύθερη επιφάνεια του υγρού.
Ι. Η ταχύτητα εκροής από το άκρο Γ είναι:
α. ίδια στις (α) και (β). β. μεγαλύτερη στην (α) γ. μεγαλύτερη στη (β)

ΙΙ. Η πίεση στο σημείο Α στο (α) σχήμα είναι:


α. pΑ=patm+ρgd β. pΑ=patm- ρgd γ. pΑ=patm
ΙΙΙ. Η πίεση στο σημείο Α στο (β) σχήμα είναι:
α. pΑ=patm+ρgd β. pΑ=patm- ρgd γ. pΑ=patm

Β2.34 Στη σύριγγα που φαίνεται στο σχήμα, τόσο αριστερά του
εμβόλου όσο και δεξιά του σημείου εκροής επικρατεί
ατμοσφαιρική πίεση. Όταν ασκήσουμε μέσω του εμβόλου πίεση
p1=p και στο σημείο Α η ταχύτητα του υγρού είναι υ1=0, το υγρό
εκρέει από το σημείο Β, με ταχύτητα υ2=υ. Αν διπλασιαστεί η
πίεση στην είσοδο, δηλαδή p1=2p υπό τις ίδιες συνθήκες, τότε η
ταχύτητα του υγρού στην έξοδο γίνεται

α. υ2′=2υ β. υ2′=4υ γ. υ2′=υ 2

•Β2.35 Στο διπλανό σχήμα βλέπουμε ένα δοχείο και δύο μικρές
πλευρικές οπές σε ύψη h1 και h2 από τον πυθμένα του δοχείου. Οι
δύο φλέβες νερού που εκρέουν από τις οπές πέφτουν στο ίδιο σημείο.
Η σχέση που πρέπει να συνδέει τα h1, h2 και το ύψος Η του δοχείου
είναι
α. h1+h2=Η/2 β. h1+h2=Η γ. h1+h2=1,5Η

34
Leo Kastanas − Ρευστά σε ισορροπία και σε κίνηση 2020

►Β2.36 Στο σχήμα διακρίνουμε μια αντλία νερού, στην οποία η


διατομή του σωλήνα απορρόφησης νερού είναι Α1 ενώ η διατομή
του σωλήνα στον οποίο οδηγείται το νερό είναι Α2 . Τα δύο
μανόμετρα δείχνουν διαφορά πίεσης Δp=p2 – p1 όταν η αντλία
αντλεί το νερό με σταθερή παροχή, Π. Αν υ1, υ2 είναι οι
ταχύτητες ροής του νερού στους σωλήνες απορρόφησης και
εκροής, αντίστοιχα, τότε για την ισχύ Ραντ της αντλίας ισχύει:

1 1
α. Ραντ= Π·Δp β. Ραντ= Π·Δp+ Π ρ(υ22−υ12) γ. Ραντ= Π ρ(υ22−υ12)
2 2

ÚΒ2.37 Για να μεταφέρουμε μια ποσότητα νερού, από μια λίμνη


χρησιμοποιούμε μια αντλία που τραβάει νερό από την επιφάνειά
της και το μεταφέρει με σωλήνα σταθερής διατομής. Το νερό
έχει πυκνότητα ρ, η μεταφορά γίνεται με σταθερή παροχή Π, και
το νερό ανεβαίνει σε ύψος h και εκρέει από το σωλήνα με
ταχύτητα υ σε ατμοσφαιρική πίεση. Η ωφέλιμη ισχύς της αντλίας
είναι:

α. Pαντλ=Π(ρgΔh+ ½ρυ2), β. Pαντλ=ρgΔh+ ½ρυ2 γ. Pαντλ=ΠρgΔh

ÚB2.38 H αντλία μεταφέρει νερό (ρ=103kg/m3) από την


επιφάνεια της λίμνης όπου επικρατεί ατμοσφαιρική πίεση
και το ρίχνει με ταχύτητα υ στην επιφάνεια δεξαμενής που
βρίσκεται σε ύψος h=15m από την επιφάνεια της λίμνης. Η
παροχή είναι σταθερή και ίση με Π=70ℓ/s και το νερό εκρέει
στο Β υπό ατμοσφαιρική πίεση. Αν η ταχύτητα του νερού
στην επιφάνεια της λίμνης είναι υ1=0 και οι τριβές
θεωρηθούν αμελητέες τότε

Ι. Η ισχύς της αντλίας για να φτάσει το νερό στο σημείο Β με μηδενική ταχύτητα είναι:
α. Pant= 10,5kW β. Pant=105 kW γ. Pant=9,5 kW

ΙΙ. Η ισχύς της αντλίας για να φτάσει το νερό στο σημείο Β με ταχύτητα υ2=10m/s είναι:

α. Pant= 7kW β. Pant=104 kW γ. Pant=14 kW

B2.39 Κοντά στον πυθμένα μιας μεγάλης


δεξαμενής, συνδέεται ένας χονδρός οριζόντιος
σωλήνας διατομής Α1, ο οποίος καταλήγει σε
δεύτερο διατομής Α2=¼ Α1. Το άκρο του δεύτερου
σωλήνα κλείνεται με μια τάπα. Το σημεία Α και
Β, απέχουν κατακόρυφη απόσταση h από την
ελεύθερη επιφάνεια της δεξαμενής, τέτοια ώστε να
ισχύει pατμ=5ρgh. Ανοίγουμε την τάπα και το νερό
εκρέει στην ατμόσφαιρα από το άκρο Α. Για την πίεση στο σημείο Β ισχύει:

95ρgh
α. pΒ=5ρgh, β. pΒ= γ. pΒ= 6ρgh.
16

35
Leo Kastanas − Ρευστά σε ισορροπία και σε κίνηση 2020

►Β2.40 Στη σύριγγα που φαίνεται στο


σχήμα το εμβαδόν της μεγάλης διατομής
του σωλήνα είναι Α και της μικρής α έτσι
ώστε Α/α=10. Η σύριγγα περιέχει υγρό
πυκνότητας ρ=1000kg/m3. Δύναμη F
πιέζει το έμβολο και αποκαθίσταται μια
σταθερή ροή στην έξοδο του μικρού σωλήνα με ταχύτητα v. Η δύναμη F σε Newton είναι:

α. F= 1000Αv2 β. F= 350Αv2 γ. F=495Αv2

►Β2.41 Στο δοχείο του σχήματος με οπή υπάρχουν δύο μη


αναμειγνυόμενα υγρά , το υγρό (1) είναι νερό με πυκνότητα ρ1= 1000
kg/m3 και το υγρό (2) είναι λάδι με πυκνότητα ρ2=900kg/m3. Η διατομή
του δοχείου είναι πολύ μεγάλη και η ταχύτητα του νερού στο σημείο
επαφής με το λάδι θεωρείται μηδενική. Δίνονται g=10m/s2 , h1=1,1m ,
h= 0,2m και h2= 1m . Η ταχύτητα εκροής του νερού από την οπή είναι

α. 6m/s β.12m/s γ. 4m/s

36
Leo Kastanas − Ρευστά σε ισορροπία και σε κίνηση 2020

ΘΕΜΑΤΑ Γ

Γ2.1 Νερό ρέει στο σωλήνα του σχήματος. Η διατομή του σωλήνα στο
σημείο Α είναι Α1=10−2m2 και στο σημείο Β η ταχύτητα της φλέβας
είναι υ2=8m/s. Η παροχή του σωλήνα είναι Π=4·10−2m3/s. Η πίεση στο
4 2
σημείο Α είναι pA=12·10 Ν/m . Να υπολογιστούν:
α. Η ταχύτητα στο σημείο Α
β. Η διατομή στο σημείο, Β
γ. Η πίεση στο σημείο, Β.
δ. Τα κυβικά μέτρα νερό που δίνει ο σωλήνας σε 1h.
Δίνεται η πυκνότητα του νερού ρ=103kg/m3.
α. υ1=4m/s, β. Α2=0,5·10−2m2, γ. pB=9,6·104N/m2, δ. V=144m3

Γ2.2 Ένας σωλήνας Venturi μπορεί να


χρησιμοποιηθεί και για τη μέτρηση παροχής υγρού.
Η διαφορά πίεσης μεταξύ των σημείων (1) και (2)
που τοποθετούνται τα δύο πιεσόμετρα Β και Γ είναι
3 2
p1−p2=21·10 Pa, τα εμβαδά διατομής είναι Α1=4cm
2
και Α2=1cm και η πυκνότητα του υγρού
ρ=700kg/m3. Να βρεθούν:
α. Oι ταχύτητες ροής στις περιοχές (1) και (2).
3
β. Η παροχή όγκου του σωλήνα σε m /s.
γ. Η παροχή μάζας του σωλήνα σε kg/s.
α. υ1=2m/s, υ2=8m/s, β. Π=8·10−4m3/s, γ. dm/dt=0,56kg/s

Γ2.3 Ο οριζόντιος σωλήνας του σχήματος


διαρρέεται από νερό. Τα εμβαδά διατομών είναι
2 2
Α1=4cm και Α2=1cm αντίστοιχα. Πάνω από τα
σημεία (1) και (2) υπάρχουν σωλήνες Β και Γ. Στο
σωλήνα Β το νερό ανεβαίνει σε ύψος h1=15cm και
η ταχύτητα ροής στο σημείο (2) είναι υ2=0,8m/s.
Δίνεται g=10m/s2. Να υπολογιστούν:
α. Η ταχύτητα της ροής στο σημείο (1).
β. Το ύψος h2 που ανεβαίνει το νερό στο σωλήνα Γ.
γ. Η διαφορά πίεσης p1−p2·
Τα ύψη h1, h2 είναι μετρημένα από τα σημεία (1) και (2) αντίστοιχα που φαίνονται στο σχήμα.

α. υ1=0,2m/s, β. h2=12cm, γ. Δp=300Pa

• Γ2.4 Ο οριζόντιος σωλήνας έχει στο φαρδύ τμήμα του εμβαδόν διατομής
Α1=40cm2 και στο στενό Α2=10cm2. Η παροχή νερού στο σωλήνα είναι
Π=4·10−3m3/s.
α. Πόση είναι η ταχύτητα της φλέβας στο φαρδύ και στενό τμήμα.
β. Πόση είναι η διαφορά πίεσης μεταξύ αυτών των τμημάτων.
γ. Στο υοειδή σωλήνα υπάρχει μικρή ποσότητα υδραργύρου. Εξηγήστε που
οφείλεται η διαφορά στάθμης του υδραργύρου στα δύο σκέλη και υπολογίστε την τιμή της, h.

37
Leo Kastanas − Ρευστά σε ισορροπία και σε κίνηση 2020

Δίνονται η πυκνότητα του νερού ρ1=103kg/m3, η πυκνότητα του υδραργύρου ρ2=13,6·103kg/m3


και το g=10m/s2.
α. υ1=1m/s, υ2=4m/s, β. Δp=7,5·103Ν/m2, γ. h≈0,06m

Γ2.5 Ο αέρας που τρέχει οριζόντια πάνω από μια επίπεδη στέγη ενός σπιτιού έχει ταχύτητα
υ=40m/s. Κάτω από τη στέγη επικρατεί νηνεμία και η πίεση είναι ατμοσφαιρική patm=105N/m2.
H στέγη έχει εμβαδόν Α=100m2 και η πυκνότητα του αέρα είναι ρ=1,2kg/m3.
α. Να υπολογιστεί η πίεση πάνω από τη στέγη, αν υποτεθεί ότι κάπου μακριά από τη στέγη η
πίεση είναι ατμοσφαιρική και η ταχύτητα του ανέμου μηδενική.
β. Να υπολογιστεί η δύναμη που δέχεται η στέγη λόγω διαφοράς πίεσης.
γ. Αν η ταχύτητα του ανέμου διπλασιαστεί, πόση θα γίνει η δύναμη που δέχεται η στέγη λόγω
διαφοράς πίεσης;
α. p=0,99·105Pa, β. F1=9,6·104N, γ. F2=4F1

•Γ2.6 Όταν η πίεση στην επιφάνεια δεξαμενής είναι ατμοσφαιρική


5 2
patm=10 N/m τότε το νερό εκρέει από οπή που βρίσκεται σε βάθος h με
ταχύτητα υ=4m/s.
α. Να υπολογιστεί το βάθος h.
β. Αν στην επιφάνεια του νερού η πίεση γίνει p=1,1·105N/m2, με πόση
ταχύτητα θα εκρέει το νερό από την ίδια οπή;
Δίνονται ρ=103Ν/m2, g=10m/s2. Στην επιφάνεια του νερού δεχτείτε ότι η
ταχύτητα του νερού είναι μηδενική.
α. h=0,8m, β. υ=6m/s

Γ2.7 Στο πυθμένα δεξαμενής νερού, ύψους h=4m υπάρχει οπή από την οποία το
νερό εκρέει με ταχύτητα, υΑ υπό ατμοσφαιρική πίεση. Η πίεση στην επιφάνεια
του νερού είναι αυξημένη της ατμοσφαιρικής κατά 104Ν/m2, λόγω της δράσης
εμβόλου. Θεωρούμε ότι η ταχύτητα του νερού στην επιφάνεια είναι υΒ=0, η
3 3 2
πυκνότητα του νερού ρ=10 kg/m και το g=10m/s . Να υπολογιστούν:
α. Η ταχύτητα εκροής του νερού, υΑ, τη χρονική στιγμή που η στάθμη του
νερού είναι h=4m.
−2 2
β. Η παροχή όγκου στη διατομή της οπής, εμβαδού Α2=10 m , την ίδια χρονική στιγμή.
γ. Η παροχή μάζας την ίδια χρονική στιγμή.
α. υΑ=10m/s, β. Π=0,1m3/s, γ. dm/dt=100kg/s

•Γ2.8 Στο σίφωνα του σχήματος δίνονται τα ύψη α=60cm και β=80cm και η
σταθερή διατομή του σωλήνα, Α=3cm2. To δοχείο περιέχει νερό με πυκνότητα
ρ=103kg/m3. Στην επιφάνεια η ταχύτητα είναι μηδέν και η πίεση
ατμοσφαιρική patm=105N/m2. Δίνεται g=10m/s2. Να υπολογιστούν:
α. Η ταχύτητα ροής υΓ από το σημείο, Γ.
β. Οι παροχές όγκου και μάζας.
γ. Η πίεση στο σημείο Β.
δ. Η πίεση στο σημείο Δ αν η υψομετρική διαφορά ΑΔ είναι 40cm.
ε. Σε πόσο χρόνο θα γεμίζαμε με το σίφωνα αυτόν ένα δοχείο 1,2L;

α. 4m/s, β. Π=12·10−4m3/s, dm/dt=1,2kg/s γ. pB=0,86·105N/m2, δ. pΔ=0,96·105pa, ε.t=1s

38
Leo Kastanas − Ρευστά σε ισορροπία και σε κίνηση 2020

• Γ2.9 Σε μια κατακόρυφη υδροροή σταθερής παροχής το εμβαδόν διατομής στο


σημείο Γ είναι Α1=12cm2 ενώ στο Δ Α2=4cm2. Τα Γ, Δ απέχουν κατακόρυφη
απόσταση h=10m και το νερό σε αυτά βρίσκεται υπό ατμοσφαιρική πίεση. Να
υπολογιστούν:
α. Η ταχύτητα της ροής στο σημείο Γ.
β. Η ταχύτητα της ροής στο σημείο, Δ.
γ. Η παροχή, Π.
δ. Τα kg/s νερού που κατεβάζει η υδροροή.
ε. Αν η διαφορά πίεσης μεταξύ των Γ και Δ είναι pΓ−pΔ=Δp=3·105Pa, πόση θα γίνει η ταχύτητα
στο σημείο Δ;
2 3 3
Δίνονται g=10m/s και ρ=10 kg/m .
α. υ1=5m/s, β. υ2=15m/s, γ. Π=6·10−3m3/s. δ. dm/dt=6kg/s, ε. 30m/s

Γ2.10 Το ισόγειο μιας κατοικίας υδροδοτείται από μια κεντρικό σωλήνα διαμέτρου d1=2cm, υπό
πίεση p1=4·105Pa με ταχύτητα ροής υ1=2m/s. Στο μπάνιο που βρίσκεται 5m ψηλότερα, ο
2 3 3
σωλήνας που φτάνει έχει διάμετρο d2=1cm. Δίνονται g=10m/s ,ρ=10 kg/m . Να υπολογιστούν:
α. Η ταχύτητα ροής στο μπάνιο.
β. Η πίεση του νερού στο μπάνιο.
γ. Η παροχή όγκου στο σπίτι.
α. υ2=8m/s, β. p2=3,2·105Pa, γ. Π=2π·10−4m3/s

•Γ2.11 Μια ανοικτή δεξαμενή περιέχει νερό που εκρέει από αυτήν με
τη βοήθεια σωλήνα. Η πίεση πάνω από τη δεξαμενή είναι ατμοσφαιρική
pa=105N/m2 και η ταχύτητα στην επιφάνεια αυτής θεωρείται μηδενική.
Η πίεση στο σημείο Α του σωλήνα είναι p=1,28·105N/m2 και η
ταχύτητα ροής στο σημείο Α είναι υ=12m/s.
α. Να υπολογιστεί το ύψος h.
β. Αν ο σωλήνας έχει εμβαδόν διατομής Α=2cm2 να υπολογιστεί ο
ρυθμός της μάζας νερού που τρέχει στο σημείο Α εκείνη τη στιγμή που
το ύψος της επιφάνειας του νερού είναι h.
γ. Αν την ίδια χρονική στιγμή, το ύψος της στήλης του νερού στη δεξαμενή είναι h1=8m, πόσο
θα είναι η πίεση στο σημείο Β, που αρχίζει ο σωλήνας;
Δίνονται g=10m/s2 και ρ=103kg/m3.
α. h=10m. β. dm/dt=2,4kg/s, pB=1,08·105Ν/m2

Γ2.12 Στη σύριγγα που φαίνεται στο σχήμα το εμβαδόν


της μεγάλης διατομής του σωλήνα είναι Α=2,5·10−4m2
και είναι γεμάτη με νερό πυκνότητας ρ=103kg/m3. Στο
σημείο εκροής, όσο και στο εξωτερικό μέρος του
εμβόλου επικρατεί ατμοσφαιρική πίεση, p=105N/m2.
Πιέζουμε απαλά το έμβολο με δύναμη F=2N,
θεωρώντας ότι η ταχύτητα του νερού που βρίσκεται σε επαφή με αυτό είναι μηδενική. Δίνεται
g=10m/s2. Να υπολογιστούν:
α. Η ταχύτητα με την οποία εκρέει το νερό.
β. Το έργο που παράγει η δύναμη F για να εκτοξεύσει ποσότητα νερού μάζας m=2,5g.
α. υ=4m/s, β. W=2·10−2J

39
Leo Kastanas − Ρευστά σε ισορροπία και σε κίνηση 2020

Γ2.13 Ένας θερμοπίδακας (Geyser) στο Yellowstone Park εκτοξεύει κάθε


μια ώρα μια στήλη βραστού νερού σε ύψος h=45m πάνω από το έδαφος
(σημείο, Δ). Το Geyser είναι ένα πηγάδι βάθους d=30m σταθερής διατομής
ακτίνας r=3m και το φαινόμενο διαρκεί 5min.
α. Με πόση ταχύτητα εγκαταλείπει το νερό το έδαφος (σημείο Β);
β. Πόσο πάνω από την ατμοσφαιρική είναι η πίεση στη λεκάνη (σημείο Α)
μέσα στο υπέδαφος που θερμαίνει το νερό αν δεχτούμε ότι εκεί η ταχύτητα
είναι μηδέν;
γ. Πόσος όγκος νερού εξέρχεται σε κάθε ενεργοποίησή του;
δ. Πόση είναι η ακτίνα, r1, της στήλης του νερού σε ύψος h1=25m πάνω
από το έδαφος (σημείο, Γ);
Δίνονται g=10m/s2 και ρ=103kg/m3 και patm=105 Pa.
α. υ=30m/s, β. Δp=7·105Pa, γ. V=81π·103m3. δ. r1=3 1,5m

Γ2.14 Μια βρύση έχει εσωτερική διάμετρο δ1=1cm και το νερό βγαίνει από
αυτή με ταχύτητα υ1. Σε απόσταση h=1,8m κάτω από το στόμιο της βρύσης η
διάμετρο της στήλης του νερού είναι δ2= 2/ 5 cm. Δίνεται g=10m/s2. Να
υπολογίσετε:
α. την ταχύτητα υ1.
β. την παροχή της βρύσης.
γ. τον όγκο του νερού που περιέχεται σε μήκος στήλης 1,8m κάτω από τη βρύση.
−4 3
α. υ1=8m/s, β. Π=2π·10 m /s, β. V=0,1256L

•Γ2.15 Δεξαμενή νερού διατηρεί στο πάνω μέρος της πίεση


p=1,4·105Pa και εκτοξεύει από σωλήνα που έχει στο βάση της, ένα
πίδακα νερού.
α. Πόση είναι η ταχύτητα του νερού τη στιγμή που βγαίνει από το
σωλήνα, αν το στόμιο αυτό βρίσκεται σε απόσταση Η=1m κάτω
από την επιφάνεια του νερού; Να θεωρηθεί ότι η ταχύτητα του
νερού στην επιφάνεια της δεξαμενής είναι μηδενική.
β. Σε πόσο ύψος h πάνω από το σημείο εκροής του νερού ο πίδακας
έχει εμβαδόν διατομής Α2=2Α1, όπου Α1 το εμβαδόν διατομής του
σωλήνα εκροής;
γ. Ποιος είναι ο ρυθμός μάζας με τον οποίο βγαίνει το νερό από το σωλήνα αν αυτός έχει
2
εμβαδόν διατομής Α1=10cm ;
δ. Σε ποιο μέγιστο ύψος φτάνει το νερό πάνω από το σημείο εκροής Α;
Δίνονται g=10m/s2 και ρ=1000kg/m3 και pατμ=105Pa.
α. υ1=10m/s, β. h=3,75m, γ. 10kg/s, δ hmax=5m

Γ2.16 Δίνεται ένα σύστημα οριζοντίων αγωγών, όπου το νερό


εξέρχεται από το σωλήνα Α με ταχύτητα υ=2m/s. Αν η
διατομή του σωλήνα Α είναι 1cm2, ενώ η διατομή του
κεντρικού σωλήνα στο σημείο Β 4cm2, να βρεθεί η πίεση στο
σημείο Γ, αν ο αντίστοιχος σωλήνας είναι κλειστός. Δίνεται
pατμ=105Ν/m2 και ρ=1.000kg/m3. Θεωρείστε τη ροή στρωτή και μόνιμη και το νερό ιδανικό
ρευστό.
p=1,01875·105Pa

40
Leo Kastanas − Ρευστά σε ισορροπία και σε κίνηση 2020

ΘΕΜΑΤΑ Δ

• Δ2.1 Για την κίνηση ενός νερόμυλου ακτίνας R = 1m, εκμεταλλευόμαστε φράγμα ύψους h =
7,2m. Από οριζόντιο σωλήνα εμβαδού διατομής Α = 0,1m2 στο κατώτερο σημείο του
φράγματος εκτοξεύεται το νερό και χτυπάει τα πτερύγια του νερόμυλου, ο οποίος στρέφεται με
σταθερή γωνιακή ταχύτητα ω = 6rad/s. Το νερό μετά την πρόσκρουσή του στα πτερύγια αποκτά
την ταχύτητα των πτερυγίων. Δεχόμαστε ότι το εμβαδόν κάθε πτερυγίου είναι πολύ μεγαλύτερο
από τη διατομή του σωλήνα, ώστε η φλέβα του νερού να προσπίπτει
κάθετα σε αυτό.
Να υπολογιστούν:
α. Η ταχύτητα του νερού όταν βγαίνει από το σωλήνα και η παροχή του.
β. Η δύναμη που δέχεται κάθε πτερύγιο.
γ. Η ισχύς του νερόμυλου και η ισχύς του νερού.
δ. Η απόδοση της διάταξης.
Δίνεται η πυκνότητα του νερού ρ = 103kg/m3, g = 10m/s2. Οι τριβές στον άξονα του νερόμυλου
θεωρούνται αμελητέες και η πρόσπτωση γίνεται στο άκρο του πτερυγίου.

α. υ=12m/s, Π=1,2m3/s, β. F=7,2·103N, γ.43,2kw, 86,4kw. δ. e=0,5

•Δ2.2 Ο οριζόντιος σωλήνας έχει στο φαρδύ τμήμα του


εμβαδόν διατομής Α1=40cm2 και στο στενό Α2=10cm2. Η
ταχύτητα του νερού στο φαρδύτερο τμήμα του σωλήνα είναι
υ1=1m/s. Να υπολογιστούν:
α. Η ταχύτητα, υ2, της φλέβας στο στενότερο τμήμα.
β. Η παροχή όγκου και η παροχή μάζας του σωλήνα.
γ. H διαφορά πίεσης μεταξύ δύο σημείων (1) και (2) του
φαρδύτερου και του στενότερου τμήματος.
δ. Στο υοειδή σωλήνα (σχήμα U) που επικοινωνεί με τον
οριζόντιο υπάρχει μικρή ποσότητα υδραργύρου. Εξηγήστε
που οφείλεται η διαφορά στάθμης του υδραργύρου στα δύο
σκέλη και υπολογίστε την τιμή της, h.
3 3 3 3
Δίνονται η πυκνότητα του νερού ρ=10 kg/m , η πυκνότητα του υδραργύρου ρh=13,6·10 kg/m
και το g=10m/s2.
α. υ2=4m/s β. Π=4·10−3m3/s, dm=4kg/s γ. p1−p2=7,5·103Pa, δ h≈0,6m
dt
3 3
•Δ2.3 Το κλειστό δοχείο περιέχει νερό πυκνότητας ρ=10 kg/m και πάνω από την ελεύθερη
επιφάνεια αυτού η πίεση του αέρα είναι
p=1,62·105N/m2. Το δοχείο καταλήγει σε
πλευρικό σωλήνα του οποίου το εμβαδόν
διατομής στο σημείο Α είναι Α1=6cm2 και στην
έξοδο, Γ, στενεύει και γίνεται Α2=2cm2. Πάνω
από το σημείο Α υπάρχει ανοικτός κατακόρυφος
σωλήνας ΑΒ.
Α. Αν η στρόφιγγα στο σημείο Γ είναι κλειστή
και το ύψος της δεξαμενής του νερού είναι h=1m να βρεθεί το ύψος h0 της στήλης του νερού
στον σωλήνα ΑΒ.
Β. Ανοίγουμε τη στρόφιγγα στο σημείο Γ και το νερό αρχίζει να εκρέει υπό ατμοσφαιρική
πίεση. Τη χρονική στιγμή t που το ύψος του νερού στο δοχείο, είναι h=1m να υπολογιστούν:

41
Leo Kastanas − Ρευστά σε ισορροπία και σε κίνηση 2020

Β1. Η ταχύτητα του νερού υ1 στο σημείο Α.


Β2. Η πίεση του υγρού στο σημείο Α.
Β3. Το ύψος h1 του νερού στο σωλήνα, ΑΒ.
Β4. Η παροχή του πλευρικού σωλήνα.
5 2
Δίνονται, Ρatm=10 Pa και g=10m/s .
Α. h0=7,2m, Β. 1. υ1=4m/s, 2. pA=1,64·105Pa, 3. h1=6,4m, 4. Π=24·10−4m3/s

•Δ2.4 Δύο μεγάλες ανοικτές δεξαμενές Α και Ζ


περιέχουν το ίδιο υγρό. Ο σωλήνας ΒΓΔ έχει στις
περιοχές Β και Δ εμβαδόν διατομής Α1 και στο σημείο
Γ, εμβαδόν Α2=Α1/2. Ο κατακόρυφος σωλήνας Ε
συγκοινωνεί το σημείο Γ της στένωσης με τη
δεξαμενή, Ζ. Η επιφάνεια του υγρού στη δεξαμενή Α
έχει από το σωλήνα διαφορά ύψους h1.Ο κατακόρυφος
σωλήνας περιέχει αέρα που θεωρείται αβαρής και το
υγρό από τη δεξαμενή Ζ ανεβαίνει σε αυτόν κατά h2.
Η πίεση στην έξοδο Δ του σωλήνα και στις επιφάνειες των δύο δεξαμενών είναι ατμοσφαιρική,
5 2
pA=pΔ=pZ=patm=10 Ν/m , ενώ η ταχύτητα του νερού στην επιφάνεια των δεξαμενών θεωρείται
μηδενική. Αν δίνονται h1=0,8m, ρ=103kg/m3 και g=10m/s2 να υπολογιστούν:
α. Η ταχύτητα, υ1, του υγρού στο σημείο, Δ.
β. Η πίεση του υγρού στο σημείο, Β.
γ. Η πίεση του υγρού στο σημείο, Γ.
δ. Το ύψος h2.
α. υ1=4m/s, β. PΒ=105Pa, γ. PΓ=0,76·105Pa, δ. β. h2=2,4m,

►Δ2.5 Η ορθογώνια δεξαμενή περιέχει νερό πυκνότητας


ρ=103kg/m3 σε ύψος h=3,75m. Στο κάτω μέρος της δεξαμενής
υπάρχει οριζόντιος σωλήνας σταθερής διατομής, Α1=4cm2
κλειστός με στρόφιγγα στο άκρο του Γ. Στο σημείο Β του
πλευρικού σωλήνα υπάρχει ανοικτός κατακόρυφος σωλήνας,
ΒΓ μήκους 2h, εμβαδού διατομής Α2, στον οποίο το νερό
ανεβαίνει στο ίδιο ύψος, h, με αυτό της δεξαμενής.
α. Να εξηγήσετε γιατί το νερό ανεβαίνει στο ίδιο ύψος στον
σωλήνα.
Ταπώνουμε τον κατακόρυφο σωλήνα ΒΔ και ανοίγουμε τη στρόφιγγα στο σημείο Γ και το νερό
αρχίζει να εκρέει. Με τη βοήθεια μιας βρύσης διατηρούμε σταθερή τη στάθμη της δεξαμενής
στο ύψος h.
β. Να υπολογιστεί η παροχή της βρύσης.
γ. Πόσο θα γίνει η πίεση του νερού στη βάση Β του κατακόρυφο σωλήνα;
δ. Κατά πόσο θα κατέβει η στάθμη του νερού στον κατακόρυφο σωλήνα;
ε. Πόσο θα γίνει η πίεση του αέρα στον κατακόρυφο σωλήνα;
Δίνεται g=10m/s2 και Patm=105N/m2. H θερμοκρασία του αέρα να θεωρηθεί σταθερή.

β. Π=20 3·10−4m3/s, γ. P′B=105Pa, δ. x=1,25m, ε. δ. 0,75·105Ρα

42
Leo Kastanas − Ρευστά σε ισορροπία και σε κίνηση 2020

►Δ2.6 Η ορθογώνια δεξαμενή περιέχει νερό


πυκνότητας ρ=103kg/m3 σε ύψος h=2m. Με τη βοήθεια
εμβόλου, Ε, κρατάμε την πίεση πάνω από τo νερό στην
τιμή p=1,5·105N/m2. Στο κάτω μέρος της δεξαμενής
υπάρχει οριζόντιος σωλήνας, ΓΣ, σταθερής διατομής,
εμβαδού Α=5cm2. Ο σωλήνας είναι κλειστός με τη
βοήθεια στρόφιγγας που βρίσκεται στο άκρο του Σ. Στο
σημείο Β του πλευρικού σωλήνα υπάρχει κλειστός
κατακόρυφος σωλήνας, ο οποίος είναι γεμάτος μέχρι
πάνω, χωρίς να περιέχει καθόλου αέρα.
Α. Αν το σύστημα ισορροπεί να υπολογιστεί το ύψος
της στήλης του νερού, Η, στον κατακόρυφο σωλήνα.
Β. Ανοίγουμε τη στρόφιγγα στο άκρο, Γ και το νερό εκρέει ελεύθερα υπό ατμοσφαιρική πίεση.
5 2
Αν η πίεση στη δεξαμενή είναι p=1,5·10 N/m και το ύψος του νερού h=2m, εκείνη τη στιγμή να
υπολογιστούν:
Β1. Η ταχύτητα εκροής του νερού από το άκρο, Γ.
Β2. Το νέο ύψος της στήλης Η1 του νερού στον κλειστό κατακόρυφο σωλήνα ΒΔ.
Β3. Η παροχή μάζας του νερού από το άκρο, Γ.
Δίνεται g=10m/s2, patm=105Pa.
Α. Η=17m, Β. 1. υ=11,8m/s, 2.H1=10m, 3. dm/dt=5,9kg/s

►Δ2.7 Μια δεξαμενή ανοικτή στην ατμόσφαιρα περιέχει δύο στρώματα διαφορετικών υγρών.
Ένα στρώμα νερού ύψους h1 = 2 m και ένα στρώμα λαδιού ύψους h2 = 4 m. Η δεξαμενή φέρει,
σε ύψος h3 = 1m από το οριζόντιο έδαφος, πλευρικό οριζόντιο σωλήνα με κατακόρυφο στόμιο, η
έξοδος του οποίου βρίσκεται στο ίδιο οριζόντιο επίπεδο με τη διαχωριστική επιφάνεια των δύο
υγρών, όπως στο σχήμα, με τη στρόφιγγα αρχικά κλειστή. Η διάμετρος του οριζόντιου σωλήνα
είναι 0,2 m και του άκρου του στόμιου 0,1 m. Ανοίγουμε τη
στρόφιγγα. Να υπολογιστούν:
α. Η αρχική ταχύτητα του νερού στο άκρο του κατακόρυφου στόμιου,
Γ.
β. Η αρχική ταχύτητα του νερού, στον οριζόντιο σωλήνα.
γ. Το αρχικό ύψος h του πίδακα.
δ. Η πίεση στον οριζόντιο σωλήνα, (Β).
ε. Η απόλυτη πίεση στον πυθμένα του δοχείου.
Δίνονται ρν= 1000kg/m3 , ρλ=800kg/m3 , g=10 m/s2 , η διάμετρος της
δεξαμενής πολύ μεγαλύτερη από αυτές των σωλήνων, τα υγρά θεωρούνται ιδανικά.

α. 8m/s, β. 2m/s, γ. h=3,2m, δ. 1,4·105Ν/m2, ε. 1,52·105Ν/m2


2
Δ2.8 Ανοικτό κυλινδρικό δοχείο έχει στη βάση του οπή εμβαδού Α1=3,2cm και οριζόντιο
σωλήνα προσαρμοσμένο σε αυτήν με το ίδιο εμβαδόν διατομής. Ο
πυθμένας του δοχείου απέχει από το οριζόντιο έδαφος ύψος
h=1,25m. Θεωρούμε ότι η ταχύτητα του νερού στην επιφάνεια
αυτού είναι μηδενική. Τη χρονική στιγμή που το ύψος του νερού
πάνω από τον πυθμένα είναι Η=0,8m, να υπολογιστούν.
α. Η ταχύτητα εκροής υ1 από το άκρο του σωλήνα.
β. Η απόσταση x από το άκρο του σωλήνα που πέφτει το νερό στο
έδαφος.

43
Leo Kastanas − Ρευστά σε ισορροπία και σε κίνηση 2020

γ. Η ταχύτητα, υ2, με την οποία φτάνει το νερό στο έδαφος.


δ. Το εμβαδόν της διατομής της φλέβας του νερού όταν φτάνει στο έδαφος.
ε. Επαναλαμβάνουμε το πείραμα με κλειστό δοχείο το οποίο είναι τελείως γεμάτο με νερό. Σε
ποιο ύψος Η′ πρέπει να φτάσει το νερό ώστε να σταματήσει η εκροή του από το σημείο, Ο;
Δίνεται g=10m/s2.
2
α. υ1=4m/s, β. x=2m, γ. υ2=6,4m/s, δ. 2cm , ε. Η′=10m

• Δ2.9 Κυλινδρικό δοχείο ύψους H=1m είναι γεμάτο με υγρό που


θεωρείται ιδανικό. Σε βάθος, h=0,2m από την ελεύθερη επιφάνεια του
υγρού ανοίγουμε μια τρύπα έτσι ώστε το υγρό να εκρέει. Η ταχύτητα
του υγρού στην ελεύθερη επιφάνεια του υγρού θεωρείται μηδενική. Αν
η πίεση στην ελεύθερη επιφάνεια του υγρού και στο σημείο εκροής
είναι ατμοσφαιρική να υπολογιστούν:
α. Η ταχύτητα εκροής.
β. Η απόσταση από το δοχείο στο οποίο φθάνει η φλέβα του υγρού.
γ. Η απόσταση h′ από την ελεύθερη επιφάνεια στην οποία πρέπει να ανοίξουμε μια δεύτερη
τρύπα ώστε το νερό να πέφτει στην ίδια απόσταση με την προηγούμενη.
δ. Η απόσταση από την ελεύθερη επιφάνεια που πρέπει να ανοίξουμε την τρύπα ώστε η
απόσταση που πέφτει η φλέβα να είναι η μέγιστη δυνατή και η μέγιστη απόσταση.
Δίνεται g=10m/s2.
α. υ=2m/s. β. x=0,8m, γ. h′=0,8m, δ. y=0,5m, xmax=1m

Δ2.10 Μεγάλη κλειστή κυλινδρική δεξαμενή περιέχει νερό, η


ελεύθερη επιφάνεια του οποίου βρίσκεται αρχικά σε ύψος Η από το
έδαφος. Πάνω από την επιφάνεια του νερού επικρατεί πίεση p=3patm
και η εγκλωβισμένη στήλη αέρα έχει ύψος d=4m. Σε απόσταση
h=25m από την ελεύθερη επιφάνεια του νερού υπάρχει οπή, Ο, που
είναι κλεισμένη με τάπα. Αφαιρούμε την τάπα τη χρονική στιγμή
t=0.
α. Να υπολογιστεί η αρχική ταχύτητα εκροής του νερού τη χρονική
στιγμή t=0.
β. Να υπολογιστεί το ύψος Η της ελεύθερης επιφάνειας του νερού από το έδαφος, ώστε να
πέφτει η αρχική φλέβα σε απόσταση x=60m από τη δεξαμενή με δεδομένη την απόσταση
h=25m.
γ. Αν η επιφάνεια του νερού βρίσκεται υπό ατμοσφαιρική πίεση και η οπή είναι σε απόσταση
h=25m κάτω από αυτήν, πόσο πρέπει να είναι το ύψος, Η′, ώστε η πρώτη φλέβα του νερού να
πέφτει και πάλι σε απόσταση x=60m από τη δεξαμενή.
δ. Πόσο πρέπει να κατέβει η στάθμη του νερού στο κλειστό δοχείο ώστε η πίεση πάνω από αυτό
να γίνει p′=patm;
Δίνεται g=10m/s2 και Patm=105N/m2·
α. υ=30m/s, β. Η=45m, γ. Η′=61m, β. y=8m

►Δ2.11 Ανοικτό κυλινδρικό δοχείο έχει στη βάση του οπή


εμβαδού Α1=4cm2 και οριζόντιο σωλήνα προσαρμοσμένο σε
αυτήν με το ίδιο εμβαδόν διατομής. Ο σωλήνας στη συνέχεια
στενεύει και το εμβαδόν του γίνεται Α2=2cm2. Ο πυθμένας
του δοχείου απέχει από το οριζόντιο έδαφος ύψος h=0,4m.
Το δοχείο περιέχει νερό σε ύψος Η=0,4m. Θεωρούμε ότι η

44
Leo Kastanas − Ρευστά σε ισορροπία και σε κίνηση 2020

ταχύτητα του νερού στην επιφάνεια αυτού μέσα στο δοχείο είναι μηδενική
α. Αν ανοίξουμε τη στρόφιγγα σε πόση οριζόντια απόσταση x φτάνει η φλέβα του νερού από το
άκρο του σωλήνα εκροής;
β. Να υπολογίσετε την ταχύτητα του νερού στο χοντρό σωλήνα εμβαδού Α1.
γ. Να υπολογίσετε την πίεση του νερού στο σωλήνα εμβαδού Α1.
δ. Να υπολογίσετε το εμβαδόν της κυκλικής τομής της ρευματικής φλέβας τη στιγμή που φτάνει
στο έδαφος.
ε. Κλείνουμε το πάνω μέρος του δοχείου ώστε να εγκλωβιστεί αέρας μέσα σε αυτό σε ύψος Η
όσο και το ύψος του νερού. Θεωρούμε ότι η διάμετρος του σωλήνα εκροής είναι πολύ μικρότερη
της διαμέτρου του δοχείου. Η θερμοκρασία του αέρα διατηρείται σταθερή. Σε ποιο ύψος Η1
σταματά η εκροή του νερού από το δοχείο.
5 2 3 3
Δίνονται η ατμοσφαιρική πίεση Patm=10 N/m , η πυκνότητα του νερού ρ=10 kg/m και το
g=10m/s2 και 132,64=11,5

5 2 2
α. x=0,8m. β. υ1= 2m/s, γ. P1=1,03·10 Ν/m , δ. Α3= 2cm , ε. Η1=0,35m

Δ2.12 Σε ένα μεγάλο κατακόρυφο σωλήνα ηρεμούν δύο υγρά, νερό με πυκνότητα
ρ1=1.000kg/m3 και λάδι πυκνότητας ρ2=700kg/m3, όπως στο σχήμα, όπου h1=0,8m και
h2=0,7m. Μια τάπα, κλείνει μια οπή του δοχείου, εμβαδού Α=0,4cm2, η οποία βρίσκεται σε
ύψος h=0,2m από την βάση του σωλήνα.
α. Να υπολογιστεί η δύναμη που δέχεται η τάπα από το νερό, καθώς και η
δύναμη την οποία δέχεται από τα τοιχώματα του σωλήνα, θεωρώντας
αμελητέο το βάρος της.
β. Σε μια στιγμή βγάζουμε την τάπα, οπότε μέσα σε ελάχιστο χρόνο,
αποκαθίσταται μια μόνιμη και στρωτή ροή. Να υπολογιστεί η ταχύτητα
εκροής εκείνη τη χρονική στιγμή, θεωρώντας ότι η διατομή του σωλήνα,
είναι πολύ μεγαλύτερη από την διατομή της οπής.
2
Αν η διατομή του σωλήνα έχει εμβαδόν Α1=2cm , να υπολογιστούν
γ. η ταχύτητα με την οποία κατεβαίνει η στήλη του λαδιού.
δ. η ταχύτητα εκροής από την οπή.
Στην περίπτωση αυτή η διατομή του σωλήνα είναι συγκρίσιμη με τη διατομή της οπής, οπότε η
στήλη κατεβαίνει με ταχύτητα.
Δίνεται η επιτάχυνση της βαρύτητας g=10m/s2, η ατμοσφαιρική πίεση pατ=105Ν/m2, ενώ και οι
δύο παραπάνω ροές να θεωρηθούν μόνιμες και στρωτές ροές ιδανικού ρευστού.

α. F1=4,436N, Fτ=0,436Ν, β. υ=4,67m/s, γ. υ=0,95m/s, δ. υ=4,75m/s

Δ2.13 Ένας οριζόντιος σωλήνας συνδέεται κοντά στον πυθμένα μιας μεγάλης δεξαμενής σε
βάθος Η=10m, όπως στο διπλανό σχήμα. Αρχικά ο σωλήνας έχει διατομή Α1, ενώ στη συνέχεια
στενεύει αποκτώντας διατομή Α2=0,4Α1. Οι ακτίνες των δύο σωλήνων θεωρούνται αμελητέες σε
σχέση με το ύψος Η.
α. Αν η στρόφιγγα Σ στο άκρο του σωλήνα είναι
ανοικτή και το νερό θεωρηθεί ιδανικό ρευστό, ενώ η
ροή μόνιμη και στρωτή, να υπολογιστούν:
α1. Το ύψος h2 της στήλης στο σωλήνα Β.
α2. Το ύψος h1 της στήλης στο σωλήνα Α.
β. Κλείνουμε τη στρόφιγγα Σ. Να υπολογιστούν ξανά
τα ύψη h1 και h2 στους σωλήνες Α και Β.

45
Leo Kastanas − Ρευστά σε ισορροπία και σε κίνηση 2020

γ. Αν η στρόφιγγα Σ στο άκρο του σωλήνα είναι ανοικτή και το νερό θεωρηθεί πραγματικό
ρευστό, με αποτέλεσμα να εμφανίζονται εσωτερικές τριβές.Γ1. Θα ανέβει ή όχι το νερό στη
στήλη Β;
α. h2=0, h1=8,4m, β. h1=h2=Η=10m, γ. Θα ανέβει

•Δ2.14 Διαθέτουμε μια δεξαμενή με νερό. Για να αφαιρέσουμε μια


ποσότητα νερού από την δεξαμενή, χρησιμοποιούμε έναν ελαστικό σωλήνα
2
σταθερής διατομής Α=2cm , τον οποίο αφού λυγίσουμε, βυθίζουμε το ένα
άκρο του Γ κατά y=45cm στο νερό. Με αναρρόφηση στο άλλο άκρο Α, το
οποίο βρίσκεται στο ίδιο οριζόντιο επίπεδο με το Γ, πετυχαίνουμε την
εκροή του νερού.
α. Να βρεθεί σε πόσο χρονικό διάστημα μπορούμε να γεμίσουμε ένα
δοχείο όγκου 12L, θεωρώντας ότι το εμβαδόν της επιφάνειας της
δεξαμενής, είναι πολύ μεγαλύτερο από το εμβαδόν της
διατομής του σωλήνα.
β. Να υπολογιστεί η πίεση στο άκρο Γ και στο ανώτερο
σημείο Β του σωλήνα, το οποίο απέχει απόσταση h=1m
από το επίπεδο ΑΓ.
γ. Αν ο σωλήνας βυθιστεί κατά 2y μέσα στο υγρό και το
άκρο Α βρίσκεται κατά y=0,45m κάτω από την επιφάνεια
του υγρού πόση θα είναι η ταχύτητα εκροής και πόση η πίεση στο σημείο Γ;
δ. Αν ο σωλήνας βυθιστεί κατά y=0,45m μέσα στο υγρό και το άκρο Α βρίσκεται κατά 2y κάτω
από την επιφάνεια του υγρού πόση θα είναι η ταχύτητα εκροής και πόση η πίεση στο σημείο Γ;
Δίνεται η πυκνότητα του νερού ρ=1.000kg/m3, η επιτάχυνση της βαρύτητας g=10m/s2 και η
ατμοσφαιρική πίεση pατm=105Ν/m2, ενώ το νερό, να θεωρηθεί ιδανικό ρευστό και όλες οι ροές
μόνιμες και στρωτές.

α. Δt=20s, β. pΓ=105Ν/m2, pΒ=0,9·105Ν/m2, γ. το (β), pΓ(α)=1,045·105Ν/m2, pΓ(β)=0,955·105Ν/m2

! Δ2.15 Στο σχήμα φαίνεται ένα τμήμα ενός δικτύου


ύδρευσης με μια μόνιμη και στρωτή ροή, σταθερής
παροχής Π=3,5L/s. Το νερό πυκνότητας ρ=1.000kg/m3
θεωρείται ιδανικό ρευστό και τα δυο οριζόντια και
σταθερής διατομής τμήματα του σωλήνα, απέχουν
κατακόρυφη απόσταση h=0,5m. Οι οριζόντιοι σωλήνες
2 2
έχουν διατομές Α1=70cm και Α2=10cm , ενώ δύο
λεπτοί κατακόρυφοι σωλήνες, έχουν συγκολληθεί σε αυτούς, με αποτέλεσμα το νερό να
ανέρχεται στο εσωτερικό τους κατά h1=80cm και h2 αντίστοιχα.
α. Να υπολογιστούν οι ταχύτητες ροής στους δυο οριζόντιους σωλήνες.
β. Να υπολογιστεί η τιμή της πίεσης στα σημεία Κ και Λ και Μ.
γ. Να βρεθεί το ύψος h2 στο το οποίο έχει ανέβει το νερό στον δεύτερο κατακόρυφο σωλήνα.
δ. Να υπολογιστούν η μεταβολή της κινητικής και η μεταβολή της δυναμικής του ενέργειας ενός
σωματιδίου του νερού μάζας, m=0,2kg, για κίνηση μεταξύ των σημείων Κ και Μ.
ε. Να υπολογιστεί το έργο που παρήγαγε η υπόλοιπη μάζα του νερού, επί του σωματιδίου
μεταξύ των παραπάνω θέσεων.
Δίνονται g=10m/s2 και pατμ=105Ν/m2.
α. υ1=0,5m/s, υ2=3,5m/s, β. pΚ=pΛ=1,08·105Ν/m2, pΜ=1,07·105Ν/m2, γ. h2=0,7m. δ. ΔΚ=1,2J,
ΔU=−1J, ε. W=0,2J

46
Leo Kastanas − Ρευστά σε ισορροπία και σε κίνηση 2020

• Δ2.16 Αντλία νερού τραβάει νερό από την επιφάνεια


δεξαμενής με οριζόντιο σωλήνα του οποίου η διατομή
αρχικά είναι Α1=4cm2 και στην έξοδο στενεύει σε
Α2=2cm2. Η παροχή του νερού είναι Π=8L/s. Το νερό
εκρέει από το σημείο Δ στον αέρα στον οποίο
επικρατεί ατμοσφαιρική πίεση, Patm=105N/m2. Να
υπολογιστούν:
α. Η πίεση του νερού στο σημείο Β αμέσως μετά την έξοδο από την αντλία.
β. Η ωφέλιμη ισχύς που αποδίδει η αντλία στο νερό.
γ. Το έργο που κάνει η αντλία για να εκτοξεύσει 500kg νερό.;
Δίνονται g=10m/s2 και ρ=103kg/m3.
α. p=7·105Pa, β.Pαντ=6400w, γ. W=4·105J

►Δ2.17 Αντλία, Α, τραβάει νερό από επιφάνεια δεξαμενής με


σωλήνα σταθερής διατομής Α=3cm2. Το νερό ανεβαίνει με το
σωλήνα σε ύψος h=3m πάνω από την επιφάνεια και εκρέει από το
σωλήνα με ταχύτητα υ=4m/s. Να υπολογιστούν:
α. Η διαφορά πίεσης ΔpΓΔ μεταξύ του σημείου Γ αμέσως μετά την
αντλία και του σημείου εκροής, Δ, αν υποθέσουμε ότι και στα δύο
σημεία το νερό έχει την ίδια ταχύτητα, υ=4m/s.
β. Η ωφέλιμη ισχύς της αντλίας
γ. Το έργο που κάνει αντλία για να ανεβάσει 100kg νερό με αυτές τις συνθήκες.
Υποθέτουμε ότι ο σωλήνας της αντλίας στο στόμιο εξόδου, Δ, στενεύει και έχει διατομή
Α′=Α/2 και το νερό έχει στο σημείο Γ την ίδια ταχύτητα υ=4m/s.
δ. Να υπολογιστεί η διαφορά πίεσης μεταξύ των σημείων Γ και Δ, Δp′ΓΔ.
ε. Να υπολογιστεί η νέα ισχύς της αντλίας.
Δίνεται πυκνότητα νερού ρ=103kg/m3 και g=10m/s2.
α. Δp=0,3 ·105Pa, β. Pαντ=45,6w, γ. W=3800J, δ. Δp′=0,54·105Ν/m2, ε. Pαντ=74,4w.

ÚΔ2.18 Μια αντλία τραβάει νερό από την ήρεμη


επιφάνειας λίμνης υπό ατμοσφαιρική πίεση. Η αντλία
τροφοδοτεί με νερό ένα τεράστιο σιντριβάνι. Ο κεντρικός
σωλήνας έχει εμβαδόν διατομής Α=100cm2 και
διαχωρίζεται σε κάποιο σημείο σε δύο σωλήνες με εμβαδά
Α1=Α2=50cm2. Στο σημείο Β του σωλήνα που βρίσκεται
στο ίδιο επίπεδο με το έδαφος αλλά αμέσως μετά την
αντλία η πίεση μετρήθηκε p=4,5·105Ν/m2 και η ταχύτητα
του νερού υ=20m/s. Να υπολογιστούν:
Α. Η ισχύς της αντλίας
Β. Η ταχύτητα υ1 με την οποία εκρέει το νερό υπό ατμοσφαιρική πίεση από την πρώτη
διακλάδωση, στο σημείο Γ, σε ύψος h1=10m.
Γ. Το ύψος h2 στο οποίο εκρέει το νερό υπό ατμοσφαιρική πίεση από τη δεύτερη διακλάδωση.
Δ. Το έργο που κάνει η αντλία για να ανεβάσει 1000kg συνολικά με αυτόν τον τρόπο.
Δίνονται g=10m/s2, ρ=103kg/m3 και patm=105N/m2.

Α. Pαντ=110kw, Β.υ1=30m/s, Γ.h2=50m, Δ. W=550.000J

47

You might also like