Professional Documents
Culture Documents
1. Ρευστά σε ισορροπία
Πίεση, p: Ορίζεται ως το πηλίκο του μέτρου της δύναμης dF που
ασκείται κάθετα σε μια επιφάνεια εμβαδού dΑ προς το εμβαδόν αυτό.
dF
p=
dA
2
Η πίεση στο SI μετριέται σε Pascal (Pa). 1Pa=1N/m .
Τεχνική μονάδα: η 1atm=1,013·105Pa
Aν η δύναμη που ασκείται σε μια επιφάνεια σχηματίζει γωνία θ με την κάθετο στην επιφάνεια,
τότε για τον υπολογισμό της πίεσης χρησιμοποιούμε την κάθετη συνιστώσα της δύναμης και
έχουμε:
dF dF·συνθ
p= κ =
dA dA
Η πίεση που ασκείται σε διάφορα σημεία του χώρου που καταλαμβάνει ένα υγρό αλλά και στα
τοιχώματα του δοχείου που το περιέχει μπορεί να οφείλεται σε εξωτερικό αίτιο ή στο βάρος του
υγρού ή και στα δύο μαζί.
Ατμοσφαιρική πίεση: Είναι η πίεση της ατμόσφαιρας της Γης, η πίεση στη βάση του αέριου
όγκου μέσα στον οποίο ζούμε. Η μέση τιμή της στην επιφάνεια της θάλασσας υπό κανονικές
συνθήκες είναι pατμ=1,013·105Pa=1atm.
Η αρχή του Pascal: Η πίεση που ασκείται σε ένα ρευστό από κάποιο εξωτερικό αίτιο
μεταδίδεται αναλλοίωτη σε όλα τα σημεία του ρευστού και στα τοιχώματα του δοχείου που το
περιέχει.
Η ολική (απόλυτη) πίεση: Είναι το άθροισμα της ατμοσφαιρικής και τη υδροστατικής πίεσης
σε βάθος h ενός ακίνητου υγρού που βρίσκεται σε ανοικτό δοχείο μέσα στο πεδίο βαρύτητας.
pολ= patm+ρgh
• Σύμφωνα με την αρχή του Pascal η ατμοσφαιρική πίεση ως εξωτερικό αίτιο μεταδίδεται
αναλλοίωτη σε όλα τα σημεία του ρευστού.
• H πίεση που δέχεται μια επιφάνεια που βρίσκεται στο βάθος ενός υγρού δεν εξαρτάται από τον
προσανατολισμό της επιφάνειας.
• Η υδροστατική πίεση στον πυθμένα ενός δοχείου δεν εξαρτάται από το σχήμα του δοχείου ή
από την ποσότητα του υγρού που περιέχει.
1
Leo Kastanas − Ρευστά σε ισορροπία και σε κίνηση 2020
Η διαφορά των ολικών πιέσεων μεταξύ των σημείων Α και Β εξαρτάται μόνο από τη μεταξύ
τους κατακόρυφη απόστασης και το είδος του υγρού και είναι ανεξάρτητη από το βάθος στο
οποίο βρίσκονται.
Άνωση: Όταν ένα σώμα είναι βυθισμένο ολόκληρο ή κατά ένα μέρος μέσα σε ρευστό τότε το
ρευστό εξασκεί στο σώμα μια δύναμη κατακόρυφη προς τα πάνω ίση με το
βάρος του ρευστού που εκτοπίζει το σώμα.
Α=ρ·g·V
F=pA= (patm+ρgh)Α
Το μέτρο της δύναμης δεν εξαρτάται από το σχήμα του δοχείου ή την
ποσότητα του υγρού που περιέχει. (υδροστατικό παράδοξο).
2
Leo Kastanas − Ρευστά σε ισορροπία και σε κίνηση 2020
2. Ρευστά σε κίνηση
Iδανικό ρευστό: Είναι το ρευστό που θεωρείται ασυμπίεστο και δεν παρουσιάζει εσωτερικές
τριβές (μεταξύ των μορίων του) και τριβές με τα τοιχώματα του δοχείου.
Παροχή (όγκου), Π : Ορίζεται ως το πηλίκο του όγκου του ρευστού ΔV που περνάει μέσα από
μια διατομή του σωλήνα ροής σε χρόνο Δt, προς το χρόνο αυτό.
ΔV
Π=
Δt
ΔV Α·Δx
Π= = = Αυ →
Δt Δt
Π=Α·υ
Η παροχή μιας φλέβας ισούται με το γινόμενο του εμβαδού διατομής της φλέβας επί την
3
ταχύτητα του ρευστού στη θέση αυτή. Μετριέται σε m /s στο SI.
Εξίσωση συνέχειας: Σε μια στρωτή ροή ενός ασυμπίεστου υγρού που ρέει σε σωλήνα
μεταβλητής διατομής, ισχύει:
Α1υ1=Α2υ2
• Είναι συνέπεια της αρχής διατήρησης της ύλης, και δείχνει ότι η παροχή όγκου μέσα από ένα
σωλήνα μεταβλητής διατομής είναι σταθερή. Διότι:
Παροχή μάζας, dm/dt: Ο ρυθμός της διερχόμενης μάζας (kg/s) από μια διατομή ενός σωλήνα:
dm ρdV dV dm
= =ρ → = ρ·Π
dt dt dt dt
3
Leo Kastanas − Ρευστά σε ισορροπία και σε κίνηση 2020
Εξίσωση Bernoulli: Κατά μήκος μιας ρευματικής γραμμής το άθροισμα της πίεσης p, της
κινητικής ενέργειας ανά μονάδα όγκου (½ρυ2) και της δυναμικής ενέργειας ανά μονάδα όγκου
(ρgy) διατηρείται σταθερό.
2
ρυ
p+ + ρgy = σταθερό
2
ρυ 2 ρυ 2
ή p1 + 1 + ρgh1= p2+ 2 + ρgh2
2 2
2
(p) η στατική πίεση, (½ρυ ) η δυναμική πίεση και (ρgh) η
υψομετρική πίεση.
2 2
p1+ ½ρυ1 + ρgh1 + = p2+ ½ρυ2 + ρgh2 (4)
Το θεώρημα του Torricelli: Δίνει την ταχύτητα εκροής υγρού από οπή
που βρίσκεται σε βάθος h κάτω από την επιφάνεια του ρευστού με
δεδομένα ότι το υγρό στην επιφάνεια του δοχείου είναι σχεδόν ακίνητο (
(υΕ=0) και τόσο η επιφάνεια, Ε όσο και το σημείο εκροής, Κ βρίσκονται
υπό την ίδια ατμοσφαιρική πίεση, pΕ=pΚ=patm.
Αν γράψουμε το νόμο του Bernoulli κατά μήκος μιας ρευματικής
γραμμής από το Ε έως το Κ με στάθμη δυναμικής ενέργειας, UK=0 τότε
έχουμε:
2
ρυ
pE + ρgh = pK + → υ= 2gh
2
• Η ταχύτητα αυτή είναι ίση με την ταχύτητα που θα είχε το υγρό αν έπεφτε ελεύθερα από το
ίδιο ύψος h.
• Aν στο σημείο Ε η πίεση είναι μεγαλύτερη της ατμοσφαιρικής του σημείου Κ κατά Δp=pΕ-pΚ,
τότε η ταχύτητα εκροής γίνεται:
4
Leo Kastanas − Ρευστά σε ισορροπία και σε κίνηση 2020
ρυ2 2Δp
pΕ+ ρgh = pK + → υ= + 2gh
2 ρ
• Αν οι διατομές του σωλήνα στο Ε, είναι Α1 και της οπής στο Κ, Α2 και είναι συγκρίσιμες τότε
ρυ 2 ρυ 2
ισχύει Α1υΕ=Α2υΚ (1). Από το νόμο του Bernoulli έχουμε: pΕ+ρgh+ Ε = pK + Κ (2)
2 2
Από (1) και (2) υπολογίζουμε την ταχύτητα εκροής υΚ..
Το έργο της δύναμης που οφείλεται στη διαφορά πίεσης μεταξύ των Κ και Λ:
WΔp=F1Δx1−F2Δx2=p1A1 Δx1− p2A2Δx2 =(p1−p2)ΔV (1)
5
Leo Kastanas − Ρευστά σε ισορροπία και σε κίνηση 2020
Wαντ
p1+ ½ρυ12+ ρgh1 + = p2+ ½ρυ22+ ρgh2 (5)
ΔV
Η σχέση (5) είναι μια μεταλλαγμένη έκφραση της εξίσωσης Bernoulli αφού στο πρώτο μέλος
W
παρεμβάλλεται και το έργο της αντλίας ανά μονάδα όγκου αντ.
ΔV
Επειδή ωφέλιμη ισχύς της αντλίας είναι:
W W P Δt W P
Pαντ= αντ→ Wαντ= PαντΔt→ αντ= αντ → αντ= αντ (6)
Δt ΔV ΔV ΔV Π
ΔV
όπου Π η παροχή Π=
Δt
P
Από (5)(6)→ p1+ ½ρυ12+ ρgh1 + αντ = p2+ ½ρυ22+ ρgh2 (7)
Π
ή
Pαντ = Π(p2−p1) + Π( ½ρυ22− ½ρυ12) + Π(ρgh2−ρgh1) (8)
Όπου τα στοιχεία με δείκτη (1) αφορούν την είσοδο του υγρού στην αντλία και τα (2) την έξοδο.
Ένα κλασσικό παράδειγμα:
Πρακτικά η αντλία βοήθησε το νερό να ανέβει σε ύψος h και να αποκτήσει ταχύτητα υ αλλά
δεν επηρέασε την πίεσή του αφού τόσο στην επιφάνεια της δεξαμενής όσο και στην εκροή
του από το σωλήνα έχει ατμοσφαιρική πίεση.
6
Leo Kastanas − Ρευστά σε ισορροπία και σε κίνηση 2020
1. Υγρά σε ισορροπία
ΘΕΜΑΤΑ ΘΕΩΡΙΑΣ
α. Η πίεση στο εσωτερικό ενός υγρού και στα ……………….. του δοχείου που το περιέχει
οφείλεται ή στο …………….. του υγρού ή σε εξωτερικό ………….
β. Η πίεση που οφείλεται στο βάρος του υγρού ονομάζεται ……………….. πίεση.
γ. Η σχέση που δίνει την υδροστατική πίεση σε βάθος h ενός υγρού πυκνότητας ρ, που βρίσκεται
σε ισορροπία εντός πεδίου βαρύτητας έντασης g, είναι p=…………
δ. Σύμφωνα με την αρχή του Pascal η πίεση που δημιουργεί ένα εξωτερικό αίτιο σε κάποιο
σημείο του υγρού μεταφέρεται ………………. σε όλα του τα σημεία.
p=patm+ρgh.
β. η δύναμη της άνωσης, Α, που δέχεται ένα σώμα βυθισμένο σε υγρό ισούται με
Α=ρgV
όπου V o βυθισμένος όγκος.
7
Leo Kastanas − Ρευστά σε ισορροπία και σε κίνηση 2020
ΘΕΜΑΤΑ Α
Α1.2 Η ολική πίεση pολ (απόλυτη) σε βάθος h κάτω από την επιφάνεια ενός ακίνητου υγρού
πυκνότητας ρ το οποίο είναι ανοικτό στην ατμόσφαιρα και βρίσκεται εντός του πεδίου
βαρύτητας έντασης g, είναι
α. μεγαλύτερη από την ατμοσφαιρική πίεση κατά ρg.
β. μικρότερη από την ατμοσφαιρική πίεση κατά ρgh.
γ. μεγαλύτερη από την ατμοσφαιρική πίεση κατά gh
δ. μεγαλύτερη από την ατμοσφαιρική πίεση κατά ρgh.
Α1.6 Σύμφωνα με την αρχή του Pascal κάθε μεταβολή στην πίεση ενός αποθηκευμένου
ακίνητου ρευστού
α. μεταδίδεται σε κάθε σημείο του ρευστού μειούμενη.
β. δεν μεταδίδεται στα άλλα σημεία του ρευστού.
γ. μεταδίδεται αναλλοίωτη σε κάθε σημείο του ρευστού και στα τοιχώματα του δοχείου
αποθήκευσης
δ. μεταδίδεται ίδια μόνο στα τοιχώματα του δοχείου αποθήκευσης και όχι στα σημεία του
υγρού.
8
Leo Kastanas − Ρευστά σε ισορροπία και σε κίνηση 2020
Α1.9 Ποιες από τις προτάσεις που ακολουθούν είναι σωστές και ποιες λανθασμένες;
α. Τα υγρά είναι πρακτικά ασυμπίεστα.
β. Τα υγρά και τα αέρια είναι συμπιεστά.
γ. Η αρχή του Pascal βρίσκει εφαρμογή στα υδραυλικά φρένα.
δ. Η υδροστατική πίεση έχει νόημα μόνο όταν το υγρό βρίσκεται μέσα στο πεδίο βαρύτητας.
ε. Η πίεση στα διάφορα σημεία του χώρου που καταλαμβάνει ένα υγρό οφείλεται μόνο στο
βάρος του υγρού.
στ. Όσο μειώνεται το βάθος ενός υγρού τόσο μειώνεται και η πίεση.
ζ. Η πίεση μετριέται σε Ν/m.
• Α1.11 κυλινδρικό δοχείο είναι γεμάτο με υγρό πυκνότητας, ρ έχει ύψος h και
εμβαδόν βάση Α.
Ι. Η δύναμη που δέχεται ο πυθμένας του δοχείου από το υγρό, αν δεν λάβουμε
υπόψη την ατμοσφαιρική πίεση είναι:
ρghA
α. F=0 β. F= ρghA γ. F=
2
9
Leo Kastanas − Ρευστά σε ισορροπία και σε κίνηση 2020
F F
α. pΒ=pΓ=pΔ= β. pΒ=pΓ=pΔ ≠ γ. pΒ>pΔ>pΓ
A A
ΙΙΙ. Αν η δύναμη F αυξηθεί κατά dF, τότε η πίεση στο σημείο Β θα γίνει:
F F+dF dF
α. p= β. p= γ. p=
A A A
Α1.14 Το δοχείο του σχήματος βρίσκεται εντός του πεδίου βαρύτητας και
ασκείται στο έμβολο δύναμη F τότε:
Ι. Για τις πιέσεις στα σημεία Β, Γ, Δ ισχύει
F F
α. pΒ=pΓ=pΔ= β. pΒ=pΓ=pΔ ≠ γ. pΒ>pΔ>pΓ
A A
Α1.15 Η υδροστατική πίεση στο πυθμένα ενός ανοικτού δοχείου το οποίο περιέχει υγρό δεν
εξαρτάται από
α. το μέτρο της επιτάχυνσης της βαρύτητας
β. το εμβαδόν της βάσης του δοχείου
γ. το ύψος του υγρού μέσα στο δοχείο
δ. Από το είδος του υγρού
Α1.16 Το πάχος του φράγματος είναι μεγαλύτερο στη βάση του απ’
ότι στην κορυφή διότι
α. η πίεση λόγω της ατμόσφαιρας είναι μεγαλύτερη στη βάση.
β. η υδροστατική πίεση στη βάση είναι μεγαλύτερη απ΄ ότι στην
κορυφή
γ. η υδροστατική πίεση στη βάση είναι μικρότερη απ΄ ότι στην κορυφή
δ. η υδροστατική πίεση είναι ίδια σε κάθε σημείο του υγρού.
10
Leo Kastanas − Ρευστά σε ισορροπία και σε κίνηση 2020
ΘΕΜΑΤΑ Β
Β1.1 Ανοικτό και ακίνητο κυβικό δοχείο ακμής h είναι γεμάτο με υγρό
πυκνότητας ρ. Η δύναμη που δέχεται η βάση του δοχείου είναι
3
α. F= ρgh β. F=patm+ρgh3 γ. F=patmh2+ρgh3
ρπ ρυ ρ2 π
α. h′=h β. h′=h γ. h′=h
ρυ ρπ ρ2 υ
B1.4 Στο υδραυλικό πιεστήριο που φαίνεται στο σχήμα τα δύο έμβολα
αρχικά ισορρoπούν. Ασκoύμε στο έμβολο εμβαδού Α1, δύναμη F1 και
το βυθίζουμε κατά y1. Η δύναμη F1 κάνει έργο W1. Η δύναμη F2 που
ασκείται από το υγρό στο έμβολο εμβαδού Α2 κάνει αντίστοιχα έργο W2
τέτοιο ώστε
α. W1=W2 β. W2>W1 γ. W2<W1
Β1.5 Υποθέτουμε ότι το θαλασσινό νερό είναι πυκνότητας ρ=103kg/m3. Κάθε πόσα μέτρα βάθος
η πίεση του νερού αυξάνεται κατά 1 atm;
Β1.6 Η πυκνότητα του αίματος είναι ρ=1,06·103kg/m3. Η διαφορά πίεσης μεταξύ του πάνω
μέρους της κεφαλής και των δαχτύλων των ποδιών ενός ανθρώπου ύψους 1,80m που στέκεται
όρθιος είναι:
α. 1atm β. 1,80atm γ. 0,1908atm
5 2 2
Δίνονται 1atm=10 Ν/m και g=10m/s .
11
Leo Kastanas − Ρευστά σε ισορροπία και σε κίνηση 2020
II. Η δύναμη που ασκείται από το νερό στο έμβολο, έχει μέτρο:
Β1.11 Στο σχήμα βλέπουμε δύο ίδιους σωλήνες με έμβολα στο κάτω μέρος τους που περιέχουν
τις ίδιες ποσότητες του ίδιου υγρού στο ίδιο ύψος h. Στο σωλήνα Α πάνω από το υγρό και κάτω
από το έμβολο επικρατεί ατμοσφαιρική πίεση ενώ στο σωλήνα Β πάνω από το υγρό και κάτω
από το έμβολο υπάρχει κενό αέρος. Ασκούμε στα έμβολα δυνάμεις FA και FB κατακόρυφες προς
τα πάνω ώστε τα συστήματα να ισορροπούν.
Ι. Για τις πιέσεις στα σημεία Κ και Λ πολύ κοντά στα έμβολα ισχύει
12
Leo Kastanas − Ρευστά σε ισορροπία και σε κίνηση 2020
Αν το δοχείο είναι στην επιφάνεια της Γης, (g η επιτάχυνση της βαρύτητας), τότε:
w1 w2 w1 w2 w2 w1
α. = β. − = ρgh γ. − = ρgh
A1 A2 Α1 A2 A2 Α1
13
Leo Kastanas − Ρευστά σε ισορροπία και σε κίνηση 2020
●Β1.16 Το βαρέλι του σχήματος είναι γεμάτο με νερό και φέρει οπή στο
πάνω μέρος του. Προσαρμόζουμε στην οπή κατακόρυφο σωλήνα εμβαδού
διατομής Α1 και ρίχνουμε σταδιακά μια ποσότητα νερού. Η πρόσθετη
πίεση που θα επικρατεί στα τοιχώματα του βαρελιού θα είναι Δp1. Αν
επαναλάβουμε το πείραμα με σωλήνα εμβαδού διατομής Α2=5Α1 και
ρίξουμε πάλι την ίδια ποσότητα νερού η πρόσθετη πίεση θα είναι Δp2. Οι
δύο πρόσθετες πιέσεις συνδέονται με τη σχέση:
Β1.17 Κλειστό κυλινδρικό δοχείο ύψους h είναι γεμάτο με υγρό πυκνότητας ρ και εκτελεί
ελεύθερη πτώση με τις βάσεις του οριζόντιες. Αν η επιτάχυνση της βαρύτητας είναι g, η
πίεση στον πυθμένα του δοχείου θα είναι:
Β1.18 Ανοικτό κυλινδρικό δοχείο ύψους h είναι γεμάτο με υγρό πυκνότητας ρ και ανεβαίνει
κατακόρυφα με σταθερή επιτάχυνση α με τις βάσεις του οριζόντιες. Αν η επιτάχυνση της
βαρύτητας είναι g, και η ατμοσφαιρική πίεση θεωρηθεί αμελητέα η πίεση στον πυθμένα του
δοχείου θα είναι:
II. Έστω w το μέτρο του συνολικού βάρους του υγρού. Για το μέτρο της παραπάνω δύναμης
F2 ισχύει:
α. F2=w β. F2=1,2w γ. F=1,5w
ΙV. Ανοίγουμε την βαλβίδα ώστε η πίεση μέσα στο θάλαμο να εξισωθεί με αυτή της
ατμόσφαιρας. Αν ισχύει pατμ= 2ρgα, ποια σχέση συνδέει τις δυνάμεις του ερωτήματος Ι;
14
Leo Kastanas − Ρευστά σε ισορροπία και σε κίνηση 2020
►Β1.24 Στο διπλανό σχήμα, φαίνεται ένας υδραυλικός ανυψωτήρας, με χρήση νερού, όπου τα
δύο έμβολα (1) και (2), κυλινδρικού σχήματος, έχουν διατομές Α1=2cm2 και
2
Α2=40cm αντίστοιχα και ισορροπούν στο ίδιο
ύψος. Το έμβολο (1) έχει βάρος w1=10Ν. Δίνονται
το g=10m/s2 και η πυκνότητα του νερού
ρ=103kg/m3. Οι τριβές είναι μηδενικές.
ΙΙ. Ασκούμε στο έμβολο (1) κατακόρυφη δύναμη και το κατεβάζουμε κατά h1=40cm. Η τελική
τιμή της δύναμης ώστε το σύστημα να ισορροπεί είναι:
15
Leo Kastanas − Ρευστά σε ισορροπία και σε κίνηση 2020
ΘΕΜΑΤΑ Γ
Γ1.1 Το δοχείο του σχήματος είναι ακίνητο και κλειστό έχει δε ύψος
h=29,2cm. Ρίχνουμε μέσα δύο υγρά ίσων μαζών που δεν αναμειγνύονται.
3
Το ένα υγρό που είναι υδράργυρος έχει πυκνότητα ρ1=13,6g/cm και το
άλλο νερό με πυκνότητα ρ2=1g/cm3. Να υπολογιστούν
α. τα ύψη h1 και h2 των δύο υγρών.
β. η πίεση που δέχεται από τα υγρά ο πυθμένας του δοχείου.
γ. η δύναμη F που δέχεται από τα υγρά ο πυθμένας αν έχει εμβαδόν A=0,1m2.
α. h1=2cm, h2=27,2cm β. p=5440Ν/m2, γ. F=544N
Γ1.2 Ο μεγάλος κάτω κύλινδρος έχει εμβαδόν βάσης A1=25cm2 και ύψος
h1=1m είναι κλειστός και από το επάνω μέρος του. Στο κέντρο του φέρει
προσαρμοσμένο κλειστό σωλήνα ύψους h2=1m και εμβαδού βάσης Α2=5cm2
που προσαρμόζεται στην ανάλογη οπή του κυλίνδρου. Και τα δύο δοχεία είναι
γεμάτα με νερό πυκνότητας ρ=103kg/m3.
α. Πόσο είναι το συνολικό βάρος του νερού;
β. Πόσο είναι η υδροστατική πίεση στη βάση του σωλήνα και πόση στη βάση
του κυλίνδρου;
γ. Πόσο είναι το μέτρο της δύναμης που δέχεται το καπάκι της πάνω βάσης του μεγάλου
κυλίνδρου και πόσο της δύναμης που δέχεται ο πυθμένας του κυλίνδρου από το νερό.
Δίνεται g=10m/s2.
α. w=30Ν, β. p2=104Pa, p1=2·104Pa, γ. F2=20N, F1=50N
Γ1.3 Στον υδραυλικό ανυψωτήρα τα κυλινδρικά έμβολα θεωρούνται αβαρή και έχουν ακτίνες
r1=6cm και r2. Ο ανυψωτήρας χρησιμοποιείται για να ανυψώνει αυτοκίνητα μέγιστης μάζας
m=2tn.
α. Πόση πρέπει να είναι η ακτίνα του μεγάλου εμβόλου, r2 ώστε η ελάχιστη δύναμη στο μικρό
2
έμβολο να είναι F1=800N. Δίνεται g=10m/s .
β. Αν το μικρό έμβολο μετατοπίζεται κατά y1=0,5m κατά πόσο μετατοπίζεται το μεγάλο;
γ. Πόση είναι η μάζα του υγρού που μετατοπίζεται μέσα στο πιεστήριο κατά τη μετατόπιση του
εμβόλου κατά y1; Δίνεται η πυκνότητα του υγρού ρ=800kg/m3.
α. r2=30cm, β. y2=0,02m, γ. Δm=1,44π kg
Γ1.4 Μια ορθογώνια πλάκα πάγου επιπλέει σε γλυκό νερό. Πάνω της στέκεται μια γυναίκα
μάζας m=48kg. Να υπολογιστεί ο ελάχιστος όγκος της πλάκας έτσι ώστε η γυναίκα να μη βρέχει
τα πόδια της. Δίνονται πυκνότητα γλυκού νερού ρν=103kg/m3 και ρπ=0,92·103kg/m3.
V=0,6m3
16
Leo Kastanas − Ρευστά σε ισορροπία και σε κίνηση 2020
β. Αν ανοίξουμε τη στρόφιγγα και αναμιχθούν οι δύο ποσότητες πόση πίεση θα δέχεται τότε ο
πυθμένας του κάθε σκέλους;
5 2 2 3 3
Δίνονται ατμοσφαιρική πίεση PA=10 N/m , g=10m/s και πυκνότητα νερού ρ=10 kg/m
h=2,4cm
17
Leo Kastanas − Ρευστά σε ισορροπία και σε κίνηση 2020
Γ1.11 Κλειστό κυλινδρικό δοχείο περιέχει υγρό σε ύψος Η=0,4m και στο
πάνω μέρος του αέρα σε πίεση p=110kPa. Στην πλευρική επιφάνεια του
δοχείου και σε ύψος d=20cm είναι προσαρμοσμένος λεπτός ανοικτός
σωλήνας ύψους h=70cm, όπως φαίνεται στο σχήμα.
Να υπολογιστούν:
α. Η πυκνότητα του υγρού, ρ.
β. Την ολική πίεση που ασκείται εσωτερικά στον πυθμένα του δοχείου.
γ. Τη μεταβολή ύψος Δh που φτάνει το υγρό μέσα στο σωλήνα αν η πίεση στον αέρα αυξηθεί
κατά 10%.
Η στάθμη του υγρού μέσα στο δοχείο θεωρείται αμετάβλητη μετά την αύξηση της πίεσης.
Δίνονται η pατμ=105Pa και g=10m/s2.
18
Leo Kastanas − Ρευστά σε ισορροπία και σε κίνηση 2020
2. Ρευστά σε κίνηση
ΘΕΜΑΤΑ ΘΕΩΡΙΑΣ
19
Leo Kastanas − Ρευστά σε ισορροπία και σε κίνηση 2020
ΘΕΜΑΤΑ Α
Α2.5 Η παροχή ενός σωλήνα ή μας φλέβας σε κάποια θέση είναι ίση με
α. το πηλίκο της ταχύτητας του ρευστού στη θέση αυτή προς το εμβαδόν διατομής
β. το γινόμενο της ταχύτητας του ρευστού στη θέση αυτή επί το τετράγωνο του εμβαδού
διατομής.
γ. το γινόμενο του τετραγώνου της ταχύτητας του ρευστού στη θέση αυτή επί το εμβαδόν
διατομής.
δ. το γινόμενο της ταχύτητας του ρευστού στη θέση αυτή επί το εμβαδόν διατομής.
Α1 υ2
α. Α1υ2=Α2υ1 β. = γ. Α1υ12=Α2υ22
Α2 υ1
Α2.8 Η εξίσωση της συνέχειας αποτελεί συνέπεια της αρχής διατήρησης της
α. ορμής β. ενέργειας γ . ύλης δ. στροφορμής
20
Leo Kastanas − Ρευστά σε ισορροπία και σε κίνηση 2020
α. Π β. 2Π γ. Π/4 δ. 4Π
ΙΙ. Αν η ταχύτητα ροής στην περιοχή Α1 είναι υ, τότε η ταχύτητα ροής στην περιοχή Α2 θα
είναι
α. 4υ β. υ γ. υ/2 δ. υ/4
Α2.11 Καθώς το νερό τρέχει από τη βρύση η φλέβα του νερού γίνεται στενότερη διότι
α. αυξάνεται καθοδόν η πίεση του αέρα
β. μειώνεται καθοδόν η πυκνότητα του νερού
γ. μειώνεται η παροχή.
δ. λόγω της πτώσης αυξάνεται η ταχύτητα της φλέβας και μειώνεται το εμβαδόν διατομής, λόγω
της εξίσωσης της συνέχειας.
Α2.13 Ένα ποτάμι έχει σταθερό πλάτος. Εκεί που το ποτάμι είναι πιο βαθύ
α. η παροχή νερού είναι μεγαλύτερη
β. η ταχύτητα είναι μικρότερη γιατί μειώνεται η παροχή
γ. η ταχύτητα είναι μεγαλύτερη
δ. η ταχύτητα είναι μικρότερη γιατί αυξάνεται το εμβαδόν διατομής
Α2.14 Φλέβα νερού εκτοξεύεται κατακόρυφα προς τα πάνω από ένα συντριβάνι. Οι τριβές
θεωρούνται αμελητέες. Η διατομή της φλέβας
α. Μειώνεται από κάτω προς τα πάνω.
β. Η διατομή της φλέβας αυξάνεται από κάτω προς τα πάνω λόγω μείωσης της πίεσης
γ. Η διατομή της φλέβας αυξάνεται από κάτω προς τα πάνω λόγω μείωσης της ταχύτητας.
δ. Η διατομή της φλέβας αυξάνεται από κάτω προς τα πάνω λόγω αύξησης της πίεσης
Α2.15 Όταν πιέζουμε με το δάχτυλο την άκρη ενός σωλήνα ποτίσματος τότε, το νερό εκρέει
α. πιο αργά λόγω μείωσης του εμβαδού διατομής
β. πιο γρήγορα λόγω αύξησης της πίεσης στο σημείο εξόδου σε σχέση με τα άλλα σημεία του
σωλήνα.
γ. πιο γρήγορα λόγω αύξησης της παροχής νερού
δ. πιο γρήγορα λόγω μείωσης του εμβαδού, ενώ η παροχή είναι σταθερή.
21
Leo Kastanas − Ρευστά σε ισορροπία και σε κίνηση 2020
Α2.16 Κατά μήκος ενός σωλήνα μεταβλητής διατομής ρέει υγρό με σταθερή παροχή.
Ι. Εκεί που η διατομή είναι Α η ταχύτητα ροής είναι υ. Σε άλλο σημείο που η διατομή είναι Α/4
η ταχύτητα ροής θα είναι:
α. υ β. υ/2 γ. 2υ δ. 4υ
ΙΙ. Εκεί που η ακτίνα διατομής του σωλήνα είναι r η ταχύτητα ροής είναι υ. Σε άλλο σημείο που
η ακτίνα διατομής γίνεται τριπλάσια, 3r, η ταχύτητα ροής γίνεται:
α. 3υ β. υ/3 γ. 9υ δ. υ/9
Α2.17 Ποιες από τις προτάσεις που ακολουθούν είναι σωστές ή λανθασμένες
Α2.18 Στο σωλήνα του διπλανού σχήματος στη διατομή (1) η παροχή
είναι Π1 και η ταχύτητα υ1, ενώ στη διατομή (2) είναι Π2 και υ2
αντίστοιχα. Ποιο είναι το σωστό ζεύγος σχέσεων:
α. Π1=Π2 και υ2<υ1 β. Π1>Π2 και υ1>υ2
γ. Π1<Π2 και υ1>υ2 δ. Π1=Π2 και υ2>υ1
Α2.19 Ιδανικό ρευστό ρέει μέσα σε σωλήνα μεταβλητής διατομής. Όταν ο σωλήνας έχει
εμβαδόν διατομής 6cm2 η ταχύτητα του ρευστού είναι 3m/s. Αν το εμβαδόν διατομής γίνει 2cm2
τότε η ταχύτητα θα γίνει:
22
Leo Kastanas − Ρευστά σε ισορροπία και σε κίνηση 2020
A2.22 Κατά μήκος μιας ροής ενός ιδανικού ρευστού που δεν έχει σταθερή διατομή, η πίεση
α. είναι σταθερή
β. εξαρτάται μόνο από την ταχύτητα ροής
γ. εξαρτάται μόνο από το ύψος
δ. εξαρτάται από το ύψος και την ταχύτητα ροής.
Α2.28 Ποιες από τις προτάσεις που ακολουθούν είναι σωστές ή λανθασμένες
α. Ο νόμος του Bernoulli ισχύει για ασυμπίεστη, στρωτή ροή απαλλαγμένη από στροβίλους και
τριβές.
β. Αν το μέτρο της ταχύτητας μιας στοιχειώδους μάζας ιδανικού ρευστού που ρέει κατά μήκος
μιας οριζόντιας ρευματικής γραμμής παραμένει σταθερό, τότε και η πίεση παραμένει σταθερή.
γ. Ο νόμος του Bernoulli δεν μπορεί να εφαρμοστεί όταν ένα στερεό σώμα κινείται μέσα σε ένα
ακίνητο ρευστού, όπως ένα αεροπλάνο στον αέρα.
δ. Ο νόμος του Bernoulli υποχρεώνει όταν αυξάνεται η ρευματική ταχύτητα μιας οριζόντιας
φλέβας να αυξάνεται και η πίεση.
23
Leo Kastanas − Ρευστά σε ισορροπία και σε κίνηση 2020
Α2.31 Στο διπλανό σχήμα βλέπουμε μια ροή νερού σε δύο σημεία
με διαφορετικό εμβαδόν διατομής. Η εξίσωση του Bernoulli μεταξύ
των σημείων αυτών μας λέει ότι το έργο που παράγεται ανά μονάδα
όγκου, (p1−p2) ισούται με
α. μηδέν
β. το άθροισμα των μεταβολών της κινητικής και δυναμικής
ενέργειας
γ. το άθροισμα των μεταβολών της κινητικής και δυναμικής
ενέργειας ανά μονάδα όγκου
δ. τη μεταβολή της κινητικής ενέργειας ανά μονάδα όγκου.
Α2.34 Στο σωλήνα του σχήματος ρέει στρωτά ιδανικό ρευστό από
το Α προς το Β.
Ι. Για την ταχύτητα του ρευστού ισχύει:
α. υΑ=υΒ β. υΑ>υΒ γ. υΑ<υΒ
24
Leo Kastanas − Ρευστά σε ισορροπία και σε κίνηση 2020
Α2.35 Στο σωλήνα του σχήματος ρέει στρωτά ιδανικό ρευστό από
το Α προς το Β.
Ι. Για την ταχύτητα του ρευστού ισχύει:
α. υΑ=υΒ β. υΑ>υΒ γ. υΑ<υΒ
Α2.36 Ποιες από τις προτάσεις που ακολουθούν είναι σωστές ή λανθασμένες;
α. Όταν η διατομή του σωλήνα είναι σταθερή, τότε μένει σταθερή και η πίεση του ρέοντος
ρευστού.
β. Η πίεση ενός υγρού σε κάποιο σημείο ενός σωλήνα εξαρτάται τόσο από το ύψος όσο και από
την ταχύτητα ροής.
γ. Στις περιοχές που η διατομή ενός οριζόντιου σωλήνα αυξάνεται, η ταχύτητα ροής μειώνεται
και η πίεση αυξάνεται.
δ. Σύμφωνα με την εξίσωση Bernoulli το άθροισμα της πίεσης, της κινητικής ενέργειας και της
δυναμικής ενέργειας μιας στοιχειώδους μάζας υγρού είναι σταθερό.
ε. Η εξίσωση του Bernoulli είναι συνέπεια της Αρχής Διατήρησης της Ενέργειας.
Α2.37 Η μαθηματική έκφραση του νόμου του Bernoulli: p+ρgh + ½ρυ2=σταθ. μας λέει ότι:
α. όπου η ταχύτητα είναι μεγαλύτερη η πίεση είναι μικρότερη
β. η μηχανική ενέργεια μιας μάζας νερού ανά μονάδα όγκου διατηρείται σταθερή
γ. το έργο ανά μονάδα όγκου που δίνει μια διαφορά πίεσης σε μια μάζα υγρού ισούται με τη
μεταβολή της μηχανικής ενέργειας της μάζας αυτής.
δ. όπου η ταχύτητα είναι μεγαλύτερη, στο ίδιο ύψος, η πίεση είναι μικρότερη.
Α2.38 Σε μια σωλήνα νερού που ανέρχεται η διαφορά πίεσης προσφέρει σε μια στοιχειώδη μάζα
νερού 200J ενώ η δυναμική της ενέργεια αυξάνεται κατά 150J. Ποιες από τις προτάσεις που
ακολουθούν είναι σωστές;
α. η διατομή του σωλήνα μειώνεται
β. ο σωλήνας ανέρχεται
γ. η διατομή του σωλήνα διατηρείται σταθερή
δ. η κινητική ενέργεια της μάζας αυξάνεται κατά 50J.
Α2.40 Ποιες από τις προτάσεις που ακολουθούν είναι σωστές και ποιες λάθος;
α. Κατά μήκος μια στρωτής ροής ιδανικού ρευστού από το Α στο Β η διαφορά πίεσης p1−p2
μεταξύ δύο σημείων Α και Β εκφράζει το ανά μονάδα όγκου έργο που προσφέρει η διαφορά
πίεσης στο υγρό.
2
β. Η έκφραση ½ρυ δηλώνει την κινητική ενέργεια ανά μονάδα όγκου ενός ρευστού.
γ. Ο νόμος του Βernoulli είναι συνέπεια της αρχής διατήρησης της μηχανικής ενέργειας
δ. Ο νόμος του Bernouli γράφεται για δύο σημεία της ίδιας ρευματικής γραμμής ιδανικού
ρευστού.
25
Leo Kastanas − Ρευστά σε ισορροπία και σε κίνηση 2020
Α2.44 Σε μια μάζα ιδανικού ρευστού που ρέει σε σωλήνα προσφέρεται λόγω διαφορά πίεσης
350J/L και η μάζα αυξάνει την κινητική της ενέργεια κατά 400J/L. Τότε
α. ο σωλήνας είναι οριζόντιος β. η φλέβα του ρευστού κατέρχεται
γ. η φλέβα του ρευστού ανέρχεται δ. η δυναμική ενέργεια της μάζας αυξάνεται κατά 50J/L.
Α2.45 Σε μια ανερχόμενη φλέβα ιδανικού ρευστού προσφέρονται λόγω διαφορά πίεσης 350J/L
και η φλέβα αυξάνει την κινητική της ενέργεια κατά 200J/L. Τότε
α. Η μηχανική ενέργεια της φλέβας διατηρείται σταθερή
β. Η μηχανική ενέργεια της φλέβας αυξάνεται κατά 150J/L.
γ. Η δυναμική ενέργεια της φλέβας αυξάνεται κατά 150J/L
δ. Η δυναμική ενέργεια της φλέβας μειώνεται κατά 150J/L
A2.47 Στο σχήμα βλέπουμε έναν οριζόντιο σωλήνα ροής ιδανικού υγρού πυκνότητας ρ. Η
πίεση στο σημείο Α της ροής που φαίνεται στο σχήμα είναι
26
Leo Kastanas − Ρευστά σε ισορροπία και σε κίνηση 2020
Α2.49 Στο διπλανό σχήμα βλέπουμε μια ροή ενός ιδανικού υγρού
από το σημείο Α προς το Β. Ποιες από τις προτάσεις που
ακολουθούν είναι σωστές ή λανθασμένες και γιατί;
A2.51 Ποιες από τις ακόλουθες εικόνες είναι λογικές. Το ρευστό σε κάθε σχήμα είναι
ιδανικό, οι πιέσεις p1 και p2 είναι μεγαλύτερες από την ατμοσφαιρική pατm . Πάνω από τους
κατακόρυφους σωλήνες επικρατεί ατμοσφαιρική πίεση. Να δικαιολογηθεί η κάθε απάντηση.
27
Leo Kastanas − Ρευστά σε ισορροπία και σε κίνηση 2020
ΘΕΜΑΤΑ Β
Β2.1 Σε ένα πλήρη αγωγό νερού σταθερής παροχής και ακτίνας διατομής R η ταχύτητα του
νερού είναι υ. Αν σε κάποια περιοχή ο αγωγός στενέψει και η ακτίνα γίνει R/4, τότε εκεί η
ταχύτητα θα γίνει
Β2.2 Στο σωλήνα που φαίνεται στο σχήμα η σχέση διατομών είναι
Α1=2Α2.
Ι. Αν η παροχή στην περιοχή Α1 είναι Π=10m3/s, η παροχή στην
περιοχή Α2 θα είναι
3
α. 20m /s β. 5m3/s γ. 10m3/s δ. 100m2/s
Β2.3 Σε σωλήνα ροής και σε κάποιο σημείο Σ1 με εμβαδόν διατομής Α=0,08m2 το νερό ρέει με
ταχύτητα 5m/s. Ο όγκος του νερού που διέρχεται από μια άλλη διατομή του ίδιου σωλήνα,
διπλάσιου εμβαδού, σε χρόνο 10min, θα είναι
Β2.4 Νερό ρέει σε σωλήνα μεταβλητής διατομής. Σε σημείο Σ1 του σωλήνα με ακτίνα διατομής
0,3m, η ταχύτητα ροής είναι 3m/s.
Ι. Αν διαπιστώσουμε ότι σε κάποιο άλλο σημείο, Σ2, η ταχύτητα ροής είναι 27m/s, τότε εκεί, η
ακτίνα διατομής θα είναι
ΙΙ. Η μάζα νερού (ρ=103kg/m3) που θα διέρχεται κάθε 10s από μια διατομή του σωλήνα θα είναι
Β2.5 Ο σωλήνας του σχήματος διατομής, Α, χωρίζεται σε δυο πιο στενούς σωλήνες με εμβαδά
Α1 και Α2, όπου Α1=Α/2 και Α2=Α/3. Αν η ταχύτητα της φλέβας στον κεντρικό σωλήνα είναι υ
και οι σχέση των ταχυτήτων στους άλλους δύο είναι υ2=2υ1
Ι. Η ταχύτητα υ1 είναι
α. υ1=υ/2 β. υ1=6υ/7 γ. υ1=5υ/6
ΙΙ. Ο λόγος των μαζών του νερού που εκρέουν από τους
σωλήνες (1) και (2) στον ίδιο χρόνο, είναι
28
Leo Kastanas − Ρευστά σε ισορροπία και σε κίνηση 2020
ΙΙ. Ο λόγος των μαζών του νερού που εκρέουν από τους σωλήνες (3) και (4) στον ίδιο χρόνο
είναι
α. m3/m4=1 β. m3/m4=2 γ. m3/m4= ¾
Β2.7 Μια κεντρική φλέβα νερού παροχής Π=8m3/s διαχωρίζεται σε δύο μικρότερες. Η πρώτη
έχει παροχή Π1=3m3/s, η δεύτερη έχει εμβαδόν διατομής Α2=0,5m2. Η ταχύτητα ροής στη
δεύτερη είναι ίση με
Β2.9 Βρύση σταθερής παροχής Π1 τροφοδοτεί ανοικτό κυλινδρικό δοχείο εμβαδού βάσης, Α,
που περιέχει νερό. Ο πυθμένας του δοχείου έχει οπή η οποία τη χρονική στιγμή t έχει παροχή Π2
με Π2>Π1. Ο ρυθμός ελάττωσης του ύψους της ελεύθερης επιφάνειας του υγρού τη χρονική
στιγμή t είναι:
dh Π2-Π1 dh Π2-Π1 dh Π -Π
α. = β. = γ. =2 2 1
dt 2Α dt Α dt Α
•Β2.10 Βρύση Α σταθερής παροχής γεμίζει μια δεξαμενή σε χρόνο t1=2h. Βρύση Β σταθερής
παροχής γεμίζει την ίδια δεξαμενής σε χρόνο t2=3h. Βρύση Γ σταθερής παροχής αδειάζει την
ίδια γεμάτη δεξαμενή σε t3=5h.
Ι. Αν λειτουργούν ταυτόχρονα οι βρύσες Α και Β η δεξαμενή γεμίζει σε χρόνο
ΙΙ. Αν λειτουργούν ταυτόχρονα και οι τρεις βρύσες σε πόσο χρόνο γεμίζει η δεξαμενή;
30 20 15
α. t= h β. t= h γ. t= h
19 19 19
29
Leo Kastanas − Ρευστά σε ισορροπία και σε κίνηση 2020
2
2gh 2gh 2ghΑ2
α. υ1= 2
β. υ1= 2 γ. υ1=
Α2 Α1 Α12-Α22
2-1 2-1
Α1 Α2
Β2.13 O σωλήνας που φαίνεται στο σχήμα έχει στο σημείο Β εμβαδόν διατομής Α1 και στο Γ
αντίστοιχο εμβαδόν Α2=2Α1. Στο σωλήνα ρέει υγρό
πυκνότητας ρ. Η διαφορά πίεση μεταξύ των σημείων Γ και Β
είναι p2−p1=Δp.
B2.14 Υγρό πυκνότητας ρ τρέχει σε οριζόντιο σωλήνα μεταβλητής διατομής. Στην περιοχή Α
που η ακτίνα διατομής είναι r1 η ταχύτητα της φλέβας είναι υ1 και η πίεση p1. Σε περιοχή του
σωλήνα, Β που η ακτίνα διατομής είναι r2= ½r1 η πίεση είναι p2. Η μεταβολή πίεσης Δp=p2−p1,
είναι:
• Β2.15 Ο κυλινδρικός σωλήνας ΓΔ του σχήματος αποτελεί τμήμα ενός μεγάλου σωλήνα
μεταβλητής διατομής και βρίσκεται σε κατακόρυφο επίπεδο. Στον σωλήνα ρέει με σταθερή
παροχή ιδανικό υγρό πυκνότητας ρ με φορά από το Γ προς το Δ. Η σχέση των εμβαδών των
εγκαρσίων διατομών του σωλήνα στα
σημεία Γ και Δ είναι ΑΓ=2ΑΔ. Το μέτρο της
ταχύτητας με την οποία κινείται το υγρό στο
σημείο Γ είναι υΓ. Τα σημεία Γ και Δ
απέχουν υψομετρικά κατά h, όπως φαίνεται
στο σχήμα. Η φλέβα του υγρού που εξέρχεται από το στόμιο Δ πέφτει σε σημείο Κ στην
30
Leo Kastanas − Ρευστά σε ισορροπία και σε κίνηση 2020
προέκταση της οριζόντιας ευθείας που διέρχεται από το σημείο Γ. Η απόσταση ΖΚ (βεληνεκές)
είναι ίση με 4h. Η διαφορά πίεσης ΔΡ μεταξύ των σημείων Γ και Δ ισούται με
ΙΙ. Η σχέση των πιέσεων στα σημεία (1) και (2) είναι:
2
α. p2=p1 β. p2=p1− ½ ρυ2 γ. p2=p1−ρgh δ. p2=p1+ρgh
•B2.18 Από ανοικτό δοχείο εκρέει υγρό από στόμιο, Κ που υπάρχει στη
βάση. Στα σημεία Ε και Κ υπάρχει ατμοσφαιρική πίεση. Η ταχύτητα του
υγρού στο Ε θεωρείται μηδενική. Η ταχύτητα του υγρού τη στιγμή που
το ύψος του νερού είναι h, ισούται με
P-P0 P-P0
α. υ= 2 +2gh, β. υ= 2 γ. υ= 2gh
ρ ρ
31
Leo Kastanas − Ρευστά σε ισορροπία και σε κίνηση 2020
Β2.21 Η δεξαμενή του σχήματος αδειάζει από οπή εμβαδού Α που βρίσκεται σε βάθος h κάτω
από την επιφάνεια του νερού. Αλλά η στάθμη μένη σταθερή επειδή το υγρό αναπληρώνεται από
σταθερή παροχή Π. Το εμβαδόν της οπής πρέπει να είναι:
Π Π
α. Α= β. Α= γ. Α=Π· 2gh
2gh 2gh
Β2.22 Το δοχείο περιέχει υγρό μέχρι ύψος h. Από τα δύο πλευρικά τοιχώματα
ξεκινούν λεπτοί κατακόρυφοι σωλήνες (1) και (2) των οποίων τα στόμια
βρίσκονται κάτω από τον πυθμένα του δοχείου κατά h και 3h αντίστοιχα. Αν
θέλουμε οι παροχές από τα στόμια να είναι ίδιες τότε ο λόγος των εμβαδών
διατομής των σωλήνων πρέπει να είναι
Α1 Α1 Α1
α. =2 β. = 2 γ. =3
Α2 Α2 Α2
α. υ= 2gh β. υ= gh γ. υ=2 gh
32
Leo Kastanas − Ρευστά σε ισορροπία και σε κίνηση 2020
ΙΙ. Αν η παροχή μάζας από την τρύπα του δοχείου Δ1 είναι τετραπλάσια της αντίστοιχης
παροχής μάζας της τρύπας του δοχείου Δ2 τότε η σχέση των πυκνοτήτων είναι:
•B2.27 To κλειστό δοχείο περιέχει υγρό πυκνότητας ρ στο πάνω μέρος του οποίου έχει
εγκλωβιστεί αέρας υπό πίεση pαερ. Από το στόμιο που έχει στη βάση
το υγρό εκρέει ενώ η στάθμη του υγρού κατεβαίνει.
ΙΙ. Αν το δοχείο ήταν ανοικτό υπάρχει τιμή του ύψους της στάθμης h για την οποία το υγρό θα
πάψει να εκρέει από το στόμιο;
Β2.28 Αν στη διατομή (1) του σωλήνα του διπλανού σχήματος η πίεση είναι
p1 και στη διατομή (2) είναι p2 και ισχύει ότι Α2=Α1/2, τότε η διαφορά
πιέσεων p1−p2 θα είναι
α.p1−p2=0 β. p1−p2= ½ ρυ12 γ. p1−p2= 1,5ρυ12
Β2.29 Στο τμήμα της υδροροής που φαίνεται στο σχήμα δίνεται ότι για τα εμβαδά
διατομής ισχύει, Α1=2Α2. Αν η ταχύτητα στη διατομή (1) είναι υ1, τότε η διαφορά
πιέσεων p1−p2 είναι
2 2
α. p1−p2=ρgh β. p1 - p2= 1,5ρυ1 +ρgh γ. p1 - p2= 1,5ρυ1 − ρgh
ΔΚ ΔΚ ΔΚ
α. =2ρ1gh β. =3ρ1gh γ. =4ρ1gh
ΔV ΔV ΔV
33
Leo Kastanas − Ρευστά σε ισορροπία και σε κίνηση 2020
Β2.34 Στη σύριγγα που φαίνεται στο σχήμα, τόσο αριστερά του
εμβόλου όσο και δεξιά του σημείου εκροής επικρατεί
ατμοσφαιρική πίεση. Όταν ασκήσουμε μέσω του εμβόλου πίεση
p1=p και στο σημείο Α η ταχύτητα του υγρού είναι υ1=0, το υγρό
εκρέει από το σημείο Β, με ταχύτητα υ2=υ. Αν διπλασιαστεί η
πίεση στην είσοδο, δηλαδή p1=2p υπό τις ίδιες συνθήκες, τότε η
ταχύτητα του υγρού στην έξοδο γίνεται
•Β2.35 Στο διπλανό σχήμα βλέπουμε ένα δοχείο και δύο μικρές
πλευρικές οπές σε ύψη h1 και h2 από τον πυθμένα του δοχείου. Οι
δύο φλέβες νερού που εκρέουν από τις οπές πέφτουν στο ίδιο σημείο.
Η σχέση που πρέπει να συνδέει τα h1, h2 και το ύψος Η του δοχείου
είναι
α. h1+h2=Η/2 β. h1+h2=Η γ. h1+h2=1,5Η
34
Leo Kastanas − Ρευστά σε ισορροπία και σε κίνηση 2020
1 1
α. Ραντ= Π·Δp β. Ραντ= Π·Δp+ Π ρ(υ22−υ12) γ. Ραντ= Π ρ(υ22−υ12)
2 2
Ι. Η ισχύς της αντλίας για να φτάσει το νερό στο σημείο Β με μηδενική ταχύτητα είναι:
α. Pant= 10,5kW β. Pant=105 kW γ. Pant=9,5 kW
ΙΙ. Η ισχύς της αντλίας για να φτάσει το νερό στο σημείο Β με ταχύτητα υ2=10m/s είναι:
95ρgh
α. pΒ=5ρgh, β. pΒ= γ. pΒ= 6ρgh.
16
35
Leo Kastanas − Ρευστά σε ισορροπία και σε κίνηση 2020
36
Leo Kastanas − Ρευστά σε ισορροπία και σε κίνηση 2020
ΘΕΜΑΤΑ Γ
Γ2.1 Νερό ρέει στο σωλήνα του σχήματος. Η διατομή του σωλήνα στο
σημείο Α είναι Α1=10−2m2 και στο σημείο Β η ταχύτητα της φλέβας
είναι υ2=8m/s. Η παροχή του σωλήνα είναι Π=4·10−2m3/s. Η πίεση στο
4 2
σημείο Α είναι pA=12·10 Ν/m . Να υπολογιστούν:
α. Η ταχύτητα στο σημείο Α
β. Η διατομή στο σημείο, Β
γ. Η πίεση στο σημείο, Β.
δ. Τα κυβικά μέτρα νερό που δίνει ο σωλήνας σε 1h.
Δίνεται η πυκνότητα του νερού ρ=103kg/m3.
α. υ1=4m/s, β. Α2=0,5·10−2m2, γ. pB=9,6·104N/m2, δ. V=144m3
• Γ2.4 Ο οριζόντιος σωλήνας έχει στο φαρδύ τμήμα του εμβαδόν διατομής
Α1=40cm2 και στο στενό Α2=10cm2. Η παροχή νερού στο σωλήνα είναι
Π=4·10−3m3/s.
α. Πόση είναι η ταχύτητα της φλέβας στο φαρδύ και στενό τμήμα.
β. Πόση είναι η διαφορά πίεσης μεταξύ αυτών των τμημάτων.
γ. Στο υοειδή σωλήνα υπάρχει μικρή ποσότητα υδραργύρου. Εξηγήστε που
οφείλεται η διαφορά στάθμης του υδραργύρου στα δύο σκέλη και υπολογίστε την τιμή της, h.
37
Leo Kastanas − Ρευστά σε ισορροπία και σε κίνηση 2020
Γ2.5 Ο αέρας που τρέχει οριζόντια πάνω από μια επίπεδη στέγη ενός σπιτιού έχει ταχύτητα
υ=40m/s. Κάτω από τη στέγη επικρατεί νηνεμία και η πίεση είναι ατμοσφαιρική patm=105N/m2.
H στέγη έχει εμβαδόν Α=100m2 και η πυκνότητα του αέρα είναι ρ=1,2kg/m3.
α. Να υπολογιστεί η πίεση πάνω από τη στέγη, αν υποτεθεί ότι κάπου μακριά από τη στέγη η
πίεση είναι ατμοσφαιρική και η ταχύτητα του ανέμου μηδενική.
β. Να υπολογιστεί η δύναμη που δέχεται η στέγη λόγω διαφοράς πίεσης.
γ. Αν η ταχύτητα του ανέμου διπλασιαστεί, πόση θα γίνει η δύναμη που δέχεται η στέγη λόγω
διαφοράς πίεσης;
α. p=0,99·105Pa, β. F1=9,6·104N, γ. F2=4F1
Γ2.7 Στο πυθμένα δεξαμενής νερού, ύψους h=4m υπάρχει οπή από την οποία το
νερό εκρέει με ταχύτητα, υΑ υπό ατμοσφαιρική πίεση. Η πίεση στην επιφάνεια
του νερού είναι αυξημένη της ατμοσφαιρικής κατά 104Ν/m2, λόγω της δράσης
εμβόλου. Θεωρούμε ότι η ταχύτητα του νερού στην επιφάνεια είναι υΒ=0, η
3 3 2
πυκνότητα του νερού ρ=10 kg/m και το g=10m/s . Να υπολογιστούν:
α. Η ταχύτητα εκροής του νερού, υΑ, τη χρονική στιγμή που η στάθμη του
νερού είναι h=4m.
−2 2
β. Η παροχή όγκου στη διατομή της οπής, εμβαδού Α2=10 m , την ίδια χρονική στιγμή.
γ. Η παροχή μάζας την ίδια χρονική στιγμή.
α. υΑ=10m/s, β. Π=0,1m3/s, γ. dm/dt=100kg/s
•Γ2.8 Στο σίφωνα του σχήματος δίνονται τα ύψη α=60cm και β=80cm και η
σταθερή διατομή του σωλήνα, Α=3cm2. To δοχείο περιέχει νερό με πυκνότητα
ρ=103kg/m3. Στην επιφάνεια η ταχύτητα είναι μηδέν και η πίεση
ατμοσφαιρική patm=105N/m2. Δίνεται g=10m/s2. Να υπολογιστούν:
α. Η ταχύτητα ροής υΓ από το σημείο, Γ.
β. Οι παροχές όγκου και μάζας.
γ. Η πίεση στο σημείο Β.
δ. Η πίεση στο σημείο Δ αν η υψομετρική διαφορά ΑΔ είναι 40cm.
ε. Σε πόσο χρόνο θα γεμίζαμε με το σίφωνα αυτόν ένα δοχείο 1,2L;
38
Leo Kastanas − Ρευστά σε ισορροπία και σε κίνηση 2020
Γ2.10 Το ισόγειο μιας κατοικίας υδροδοτείται από μια κεντρικό σωλήνα διαμέτρου d1=2cm, υπό
πίεση p1=4·105Pa με ταχύτητα ροής υ1=2m/s. Στο μπάνιο που βρίσκεται 5m ψηλότερα, ο
2 3 3
σωλήνας που φτάνει έχει διάμετρο d2=1cm. Δίνονται g=10m/s ,ρ=10 kg/m . Να υπολογιστούν:
α. Η ταχύτητα ροής στο μπάνιο.
β. Η πίεση του νερού στο μπάνιο.
γ. Η παροχή όγκου στο σπίτι.
α. υ2=8m/s, β. p2=3,2·105Pa, γ. Π=2π·10−4m3/s
•Γ2.11 Μια ανοικτή δεξαμενή περιέχει νερό που εκρέει από αυτήν με
τη βοήθεια σωλήνα. Η πίεση πάνω από τη δεξαμενή είναι ατμοσφαιρική
pa=105N/m2 και η ταχύτητα στην επιφάνεια αυτής θεωρείται μηδενική.
Η πίεση στο σημείο Α του σωλήνα είναι p=1,28·105N/m2 και η
ταχύτητα ροής στο σημείο Α είναι υ=12m/s.
α. Να υπολογιστεί το ύψος h.
β. Αν ο σωλήνας έχει εμβαδόν διατομής Α=2cm2 να υπολογιστεί ο
ρυθμός της μάζας νερού που τρέχει στο σημείο Α εκείνη τη στιγμή που
το ύψος της επιφάνειας του νερού είναι h.
γ. Αν την ίδια χρονική στιγμή, το ύψος της στήλης του νερού στη δεξαμενή είναι h1=8m, πόσο
θα είναι η πίεση στο σημείο Β, που αρχίζει ο σωλήνας;
Δίνονται g=10m/s2 και ρ=103kg/m3.
α. h=10m. β. dm/dt=2,4kg/s, pB=1,08·105Ν/m2
39
Leo Kastanas − Ρευστά σε ισορροπία και σε κίνηση 2020
Γ2.14 Μια βρύση έχει εσωτερική διάμετρο δ1=1cm και το νερό βγαίνει από
αυτή με ταχύτητα υ1. Σε απόσταση h=1,8m κάτω από το στόμιο της βρύσης η
διάμετρο της στήλης του νερού είναι δ2= 2/ 5 cm. Δίνεται g=10m/s2. Να
υπολογίσετε:
α. την ταχύτητα υ1.
β. την παροχή της βρύσης.
γ. τον όγκο του νερού που περιέχεται σε μήκος στήλης 1,8m κάτω από τη βρύση.
−4 3
α. υ1=8m/s, β. Π=2π·10 m /s, β. V=0,1256L
40
Leo Kastanas − Ρευστά σε ισορροπία και σε κίνηση 2020
ΘΕΜΑΤΑ Δ
• Δ2.1 Για την κίνηση ενός νερόμυλου ακτίνας R = 1m, εκμεταλλευόμαστε φράγμα ύψους h =
7,2m. Από οριζόντιο σωλήνα εμβαδού διατομής Α = 0,1m2 στο κατώτερο σημείο του
φράγματος εκτοξεύεται το νερό και χτυπάει τα πτερύγια του νερόμυλου, ο οποίος στρέφεται με
σταθερή γωνιακή ταχύτητα ω = 6rad/s. Το νερό μετά την πρόσκρουσή του στα πτερύγια αποκτά
την ταχύτητα των πτερυγίων. Δεχόμαστε ότι το εμβαδόν κάθε πτερυγίου είναι πολύ μεγαλύτερο
από τη διατομή του σωλήνα, ώστε η φλέβα του νερού να προσπίπτει
κάθετα σε αυτό.
Να υπολογιστούν:
α. Η ταχύτητα του νερού όταν βγαίνει από το σωλήνα και η παροχή του.
β. Η δύναμη που δέχεται κάθε πτερύγιο.
γ. Η ισχύς του νερόμυλου και η ισχύς του νερού.
δ. Η απόδοση της διάταξης.
Δίνεται η πυκνότητα του νερού ρ = 103kg/m3, g = 10m/s2. Οι τριβές στον άξονα του νερόμυλου
θεωρούνται αμελητέες και η πρόσπτωση γίνεται στο άκρο του πτερυγίου.
41
Leo Kastanas − Ρευστά σε ισορροπία και σε κίνηση 2020
42
Leo Kastanas − Ρευστά σε ισορροπία και σε κίνηση 2020
►Δ2.7 Μια δεξαμενή ανοικτή στην ατμόσφαιρα περιέχει δύο στρώματα διαφορετικών υγρών.
Ένα στρώμα νερού ύψους h1 = 2 m και ένα στρώμα λαδιού ύψους h2 = 4 m. Η δεξαμενή φέρει,
σε ύψος h3 = 1m από το οριζόντιο έδαφος, πλευρικό οριζόντιο σωλήνα με κατακόρυφο στόμιο, η
έξοδος του οποίου βρίσκεται στο ίδιο οριζόντιο επίπεδο με τη διαχωριστική επιφάνεια των δύο
υγρών, όπως στο σχήμα, με τη στρόφιγγα αρχικά κλειστή. Η διάμετρος του οριζόντιου σωλήνα
είναι 0,2 m και του άκρου του στόμιου 0,1 m. Ανοίγουμε τη
στρόφιγγα. Να υπολογιστούν:
α. Η αρχική ταχύτητα του νερού στο άκρο του κατακόρυφου στόμιου,
Γ.
β. Η αρχική ταχύτητα του νερού, στον οριζόντιο σωλήνα.
γ. Το αρχικό ύψος h του πίδακα.
δ. Η πίεση στον οριζόντιο σωλήνα, (Β).
ε. Η απόλυτη πίεση στον πυθμένα του δοχείου.
Δίνονται ρν= 1000kg/m3 , ρλ=800kg/m3 , g=10 m/s2 , η διάμετρος της
δεξαμενής πολύ μεγαλύτερη από αυτές των σωλήνων, τα υγρά θεωρούνται ιδανικά.
43
Leo Kastanas − Ρευστά σε ισορροπία και σε κίνηση 2020
44
Leo Kastanas − Ρευστά σε ισορροπία και σε κίνηση 2020
ταχύτητα του νερού στην επιφάνεια αυτού μέσα στο δοχείο είναι μηδενική
α. Αν ανοίξουμε τη στρόφιγγα σε πόση οριζόντια απόσταση x φτάνει η φλέβα του νερού από το
άκρο του σωλήνα εκροής;
β. Να υπολογίσετε την ταχύτητα του νερού στο χοντρό σωλήνα εμβαδού Α1.
γ. Να υπολογίσετε την πίεση του νερού στο σωλήνα εμβαδού Α1.
δ. Να υπολογίσετε το εμβαδόν της κυκλικής τομής της ρευματικής φλέβας τη στιγμή που φτάνει
στο έδαφος.
ε. Κλείνουμε το πάνω μέρος του δοχείου ώστε να εγκλωβιστεί αέρας μέσα σε αυτό σε ύψος Η
όσο και το ύψος του νερού. Θεωρούμε ότι η διάμετρος του σωλήνα εκροής είναι πολύ μικρότερη
της διαμέτρου του δοχείου. Η θερμοκρασία του αέρα διατηρείται σταθερή. Σε ποιο ύψος Η1
σταματά η εκροή του νερού από το δοχείο.
5 2 3 3
Δίνονται η ατμοσφαιρική πίεση Patm=10 N/m , η πυκνότητα του νερού ρ=10 kg/m και το
g=10m/s2 και 132,64=11,5
5 2 2
α. x=0,8m. β. υ1= 2m/s, γ. P1=1,03·10 Ν/m , δ. Α3= 2cm , ε. Η1=0,35m
Δ2.12 Σε ένα μεγάλο κατακόρυφο σωλήνα ηρεμούν δύο υγρά, νερό με πυκνότητα
ρ1=1.000kg/m3 και λάδι πυκνότητας ρ2=700kg/m3, όπως στο σχήμα, όπου h1=0,8m και
h2=0,7m. Μια τάπα, κλείνει μια οπή του δοχείου, εμβαδού Α=0,4cm2, η οποία βρίσκεται σε
ύψος h=0,2m από την βάση του σωλήνα.
α. Να υπολογιστεί η δύναμη που δέχεται η τάπα από το νερό, καθώς και η
δύναμη την οποία δέχεται από τα τοιχώματα του σωλήνα, θεωρώντας
αμελητέο το βάρος της.
β. Σε μια στιγμή βγάζουμε την τάπα, οπότε μέσα σε ελάχιστο χρόνο,
αποκαθίσταται μια μόνιμη και στρωτή ροή. Να υπολογιστεί η ταχύτητα
εκροής εκείνη τη χρονική στιγμή, θεωρώντας ότι η διατομή του σωλήνα,
είναι πολύ μεγαλύτερη από την διατομή της οπής.
2
Αν η διατομή του σωλήνα έχει εμβαδόν Α1=2cm , να υπολογιστούν
γ. η ταχύτητα με την οποία κατεβαίνει η στήλη του λαδιού.
δ. η ταχύτητα εκροής από την οπή.
Στην περίπτωση αυτή η διατομή του σωλήνα είναι συγκρίσιμη με τη διατομή της οπής, οπότε η
στήλη κατεβαίνει με ταχύτητα.
Δίνεται η επιτάχυνση της βαρύτητας g=10m/s2, η ατμοσφαιρική πίεση pατ=105Ν/m2, ενώ και οι
δύο παραπάνω ροές να θεωρηθούν μόνιμες και στρωτές ροές ιδανικού ρευστού.
Δ2.13 Ένας οριζόντιος σωλήνας συνδέεται κοντά στον πυθμένα μιας μεγάλης δεξαμενής σε
βάθος Η=10m, όπως στο διπλανό σχήμα. Αρχικά ο σωλήνας έχει διατομή Α1, ενώ στη συνέχεια
στενεύει αποκτώντας διατομή Α2=0,4Α1. Οι ακτίνες των δύο σωλήνων θεωρούνται αμελητέες σε
σχέση με το ύψος Η.
α. Αν η στρόφιγγα Σ στο άκρο του σωλήνα είναι
ανοικτή και το νερό θεωρηθεί ιδανικό ρευστό, ενώ η
ροή μόνιμη και στρωτή, να υπολογιστούν:
α1. Το ύψος h2 της στήλης στο σωλήνα Β.
α2. Το ύψος h1 της στήλης στο σωλήνα Α.
β. Κλείνουμε τη στρόφιγγα Σ. Να υπολογιστούν ξανά
τα ύψη h1 και h2 στους σωλήνες Α και Β.
45
Leo Kastanas − Ρευστά σε ισορροπία και σε κίνηση 2020
γ. Αν η στρόφιγγα Σ στο άκρο του σωλήνα είναι ανοικτή και το νερό θεωρηθεί πραγματικό
ρευστό, με αποτέλεσμα να εμφανίζονται εσωτερικές τριβές.Γ1. Θα ανέβει ή όχι το νερό στη
στήλη Β;
α. h2=0, h1=8,4m, β. h1=h2=Η=10m, γ. Θα ανέβει
46
Leo Kastanas − Ρευστά σε ισορροπία και σε κίνηση 2020
47