DRUKUJ DTR ZAMKNIJ DTR

DOKUMENTACJA TECHNICZNO-RUCHOWA
Urz¹dzenie do ciêcia typu

AIR PLASMA - 35

PRODUCENT:

OZAS Przedsiêbiorstwo Produkcyjno - Handlowe Sp. z o.o.

ul. A. Struga 10
45-073 OPOLE

tel. (0 77) 4547247

fax (0 77) 4537859
e-mail: ozas@ozas.com.pl

http://www.ozas.com.pl

-1-
 SPIS TREŒCI

1.WSTÊP................................................................................................................................................3
2.PRZEZNACZENIE ................................................................................................................................3
3.DANE TECHNICZNE ............................................................................................................................3
4.INSTRUKCJA BHP...............................................................................................................................3
5. OPIS ELEMENTÓW PRZY£¥CZENIOWYCH I REGULACYJNYCH URZ¥DZENIA .................................6
6. INSTRUKCJA URUCHOMIENIA I EKSPLOATACJI ..............................................................................6
7. TYPOWE PRZYCZYNY NIEPRAWID£OWEGO DZIA£ANIA URZ¥DZENIA............................................8
8. INSTRUKCJA KONSERWACJI I OBS£UGI..........................................................................................9
9. PRZECHOWYWANIE I TRANSPORT ................................................................................................. 11
10. INSTRUKCJA TECHNOLOGICZNA U¯YCIA URZ¥DZENIA AIR PLASMA - 35.................................. 11
11. SPECYFIKACJA KOMPLETU........................................................................................................... 14
12. WYKAZ CZʌCI ZAMIENNYCH UCHWYTU .................................................................................... 14
13. WYKAZ CZʌCI ZAMIENNYCH RÓD£A........................................................................................ 15
14. SCHEMAT IDEOWY URZ¥DZENIA AIR PLASMA - 35 ..................................................................... 16
15. DEKLARACJA ZGODNOŒCI............................................................................................................ 17

SPIS RYSUNKÓW
Rysunek 1 -Widok ogólny urz¹dzenia do ciêcia plazm¹ powietrzn¹ AIR PLASMA - 35.........................5
Rysunek 2 -Widok œciany tylnej urz¹dzenia do ciêcia plazm¹ powietrzn¹ AIR PLASMA - 35................6
Rysunek 3 - Uchwyt do ciêcia............................................................................................................. 11
Rysunek 4 - Prêdkoœæ ciêcia................................................................................................................ 12
Rysunek 5 - Wycinanie otworów ........................................................................................................ 13

-2-
1.WSTÊP
Metoda ciêcia plazm¹ nale¿y obecnie do najbardziej wydajnych procesów technologicznych ciêcia
metali. Rozwój techniczny technologii ciêcia plazm¹ powietrzn¹ uczyni³ proces ciêcia plazm¹
ekonomicznym w takim stopniu, ¿e jest on preferowany w wielu zastosowaniach, w tym tak¿e przy ciêciu
stali niskowêglowych eliminuj¹c ciêcia inn¹ metod¹ np. gazow¹.
W urz¹dzeniach przeznaczonych do ciêcia plazm¹ powietrzn¹ proces ciêcia zaczyna siê od inicjacji
³uku elektrycznego pomiêdzy dysz¹ a elektrod¹ w uchwycie do ciêcia, nastêpnie strumieñ sprê¿onego
powietrza wydmuchujê powsta³y ³uk przez ma³y otwór w dyszy na zewn¹trz uchwytu (jest to tzw. ³uk
pilotuj¹cy). W przypadku gdy dysza uchwytu znajduje siê w odpowiedniej odleg³oœci od materia³u
obrabianego, nastêpuje zajarzenie ³uku pomiêdzy elektrod¹ a elementem ciêtym i inicjacja procesu ciêcia,
w którym wysokie napiêcia elektryczne, przep³yw oraz temperatura wytworzonej plazmy powoduj¹
topienie, odparowanie i wydmuchanie na zewn¹trz cz¹stek ciêtego materia³u bez powodowania w nim
zmian fizycznych oraz w³aœciwoœci metalurgicznych.

2.PRZEZNACZENIE
Urz¹dzenie do rêcznego ciêcia plazm¹ powietrzn¹ typu AIR PLASMA 35 przeznaczone jest do
ciêcia blach i elementów stalowych, aluminiowych i miedzianych o maksymalnej gruboœci od 2 mm do 4
mm w zale¿noœci od ciêtego materia³u. Proste zasady obs³ugi i regulacji ( trzy stopnie nastawy parametrów
), bezzak³óceniowy system stykowej inicjacji ³uku pilotuj¹cego, ma³a zwarta konstrukcja umo¿liwiaj¹ca za
pomoc¹ wysuwanych uchwytów przenoszenie urz¹dzenia -pozwalaj¹ na jego zastosowanie praktycznie w
ka¿dym warsztacie wykonuj¹cym prace œlusarskie.

3.DANE TECHNICZNE
Napiêcie zasilania 380 V +PE, 50Hz
Moc maksymalna 9,5 kVA
Zabezpieczenie sieci energetycznej 25 A zw³oczne
Maksymalne napiêcie stanu ja³owego 230 V
Maksymalne napiêcie pracy 95 V
Pr¹d ciêcia, (cykl pracy 10 min.) P60% 20 A
-P40% 25 A
-P25% 35 A
Ciœnienie sprê¿onego powietrza, min/max znamionowe 4 -7 bar
5, 5 bar
Przep³yw sprê¿onego powietrza 115 l/min
Gruboœæ elementu ciêtego (ciêcie jakoœciowe), max:
-stal wêglowa 4 mm
-stal stopowa 3 mm
-aluminium 3 mm
-miedŸ 2 mm
Stopieñ ochrony IP 21
Klasa izolacji F
Wymiary gabarytowe 520 x 250 x 260 mm
Masa 45 kg

4.INSTRUKCJA BHP
AIR PLASMA jest urz¹dzeniem ekonomicznym, nowoczesnym, o wysokim standardzie
technicznym, tym niemniej obs³uga powinna wykazaæ znaczne zdyscyplinowanie w stosowaniu zaleconych
œrodków bezpieczeñstwa, które chroni¹ przed wystêpuj¹cymi w czasie pracy czynnikami szkodliwymi i
niebezpiecznymi dla zdrowia.

-3-
4.1 Gaz i dymy
W trakcie ciêcia plazm¹ powietrzn¹ wytwarzane s¹ szkodliwe gazy i dymy zawieraj¹ce ozon, wodór
oraz tlenki i cz¹stki metali, w zwi¹zku z powy¿szym stanowisko do ciêcia powinno mieæ bardzo dobr¹
wentylacjê ( wyci¹g py³ów i gazów lub usytuowanie w miejscu przewiewnym np. na wolnej przestrzeni, a
jako dodatkowe zabezpieczenie zaleca siê stosowaæ maskê przeciwpy³ow¹. Powierzchnie elementów
przeznaczonych do ciêcia powinny byæ wolne od zanieczyszczeñ chemicznych, szczególnie od substancji
odt³uszczaj¹cych (rozpuszczalników), gdy¿ ulegaj¹ one rozk³adowi podczas ciêcia wytwarzaj¹c toksyczne
gazy. Ciêcie o³owiu, jak równie¿ czêœci pokrytych o³owiem, czêœci ocynkowanych, kadmowych, berylu
(najczêœciej jako sk³adnik stopu np. beryl- miedŸ) i innych metali, które przy ciêciu wydzielaj¹ truj¹ce
opary, jest dozwolone tylko przy u¿yciu ochronnej maski przeciwgazowej jak równie¿ urz¹dzenia
odci¹gaj¹cego i filtruj¹cego truj¹ce gazy i opary. Przy ciêciu miedzi i jej stopów mo¿na pracowaæ w tzw.
pó³masce (ochrona nosa i ust) i przy doprowadzeniu œwie¿ego powietrza do stanowisk ciêcia (dobra
wentylacja).

4.2 Promieniowanie
Promienie ultrafioletowe emitowane podczas ciêcia s¹ szkodliwe dla wzroku, w zwi¹zku z czym
wymagane jest u¿ywanie maski spawalniczej z filtrami ochronnymi (szk³a filtracyjne) o oznaczeniu 4 lub 5
wg PN- 81/Z- 53202.

4.3 Zabezpieczenie przeciwpo¿arowe

Stanowisko do ciêcia plazm¹ powinno znajdowaæ siê w bezpiecznej odleg³oœci od materia³ów
³atwopalnych (zwróciæ uwagê na pod³og¹ oraz pokrycie œcian), co stanowi wystarczaj¹ce zabezpieczenie od
mo¿liwoœci zapalenia siê od gor¹cego ¿u¿lu lub iskier. Zbiorniki paliwa mo¿na ci¹æ tylko w przypadku
zachowania szczególnych œrodków ostro¿noœci identycznych jak dla palników acetylenowych. Ochrona
osobista obs³uguj¹cego powinna zawieraæ fartuch ochronny, buty skórzane oraz rêkawice skórzane z uwagi
na mo¿liwoœæ poparzenia. Wskazane jest wyposa¿enie stanowiska do ciêcia w koce gaœnicze i gaœnice BCE
np.proszkowe lub œniegowe.

4.4 Zabezpieczenie przeciwpora¿eniowe

Napiêcie ja³owe oraz napiêcie pracy (w trakcie ciêcia) jest wysokie (maksymalna jego wartoœæ
wynosi 230V), w zwi¹zku z czym nale¿y zachowaæ ostro¿noœæ zw³aszcza w pos³ugiwaniu siê uchwytem do
ciêcia. Nie wolno dotykaæ dyszy i czêœci nieizolowanych uchwytu przy za³¹czonym urz¹dzeniu tj. po podaniu
zasilania na uchwyt.
Nie wolno dokonywaæ wymiany uchwytu i regulacji czêœci w uchwycie pod napiêciem. Czynnoœci
tych mo¿na dokonywaæ po wy³¹czeniu napiêcia. W przypadku uszkodzenia uchwytu zabrania siê
eksploatowania urz¹dzenia.
Zabrania siê rzucania oraz pozostawiania uchwytu na elemencie ciêtym lub po³¹czonym z
przewodem masowym. W przypadku zauwa¿enia jakichkolwiek nieprawid³owoœci w trakcie zajarzania oraz
ciêcia, nale¿y urz¹dzenie natychmiast wy³¹czyæ i od³¹czyæ od sieci, wzywaj¹c s³u¿by konserwacyjne.
Urz¹dzenie do ciêcia plazm¹ powietrzn¹ typu AIR PLASMA 35 posiada I klasê ochrony przed
pora¿eniem, w zwi¹zku z czym instalacja przy³¹czeniowa zewnêtrzna powinna byæ zaopatrzona w przewód
zerowy, pod³¹czony zgodnie z obowi¹zuj¹cymi przepisami.
Odejmowanie os³on zewnêtrznych przy urz¹dzeniu za³¹czonym do sieci jak równie¿ u¿ytkowanie
urz¹dzenia ze zdjêtymi os³onami jest zabronione. Prace konserwacyjne i remontowe powinny byæ
prowadzone przez uprawnione osoby z zachowaniem warunków bezpieczeñstwa obowi¹zuj¹cych dla
urz¹dzeñ elektrycznych.
Po zakoñczeniu pracy lub przed maj¹c¹ trwaæ przerw¹, nale¿y przewód zasilaj¹cy od³¹czyæ od sieci.

Wykaz przepisów dotycz¹cych BHP przy pracach spawalniczych:

• Ogólne zasady eksploatacji urz¹dzeñ i instalacji energetycznych okreœla Zarz¹dzenie Ministra
Gospodarki Materia³owej i Paliwowej z dnia 18 lipca 1986r. (Monitor Polski Nr25 z dn.15
sierpnia 1986r.)
• Szczegó³owe zasady eksploatacji spawarek elektrycznych okreœla Zarz¹dzenie Ministra
Gospodarki Materia³owej i Paliwowej z dnia 28 lutego 1987r. (Monitor Polski Nr8 z dn.26
marca 1987r.)

-4-
 • Rozporz¹dzenie Ministrów Pracy i Opieki Spo³ecznej oraz Zdrowia z dn. 2 listopada 1954r. w
sprawie bezpieczeñstwa i higieny pracy przy spawaniu i ciêciu metali (Dz.U. Nr51 poz.259).

4.5 Uwaga
Urz¹dzenie posiada stykow¹ inicjacjê ³uku pilotuj¹cego. Z uwagi na groŸbê poparzenia od
tryskaj¹cego strumienia z dyszy oraz skrócenie ¿ywotnoœci elektrody i dyszy uchwytu, obs³uguj¹cy
urz¹dzenie powinien unikaæ kierowania dyszy uchwytu w kierunku do siebie lub w stronê innych osób, a
tak¿e uruchamiania urz¹dzenia (inicjowania ³uku pilotuj¹cego) bez zamiaru ciêcia.

Rysunek 1 -Widok ogólny urz¹dzenia do ciêcia plazm¹ powietrzn¹

AIR PLASMA - 35

-5-
 Rysunek 2 -Widok œciany tylnej urz¹dzenia do ciêcia plazm¹ powietrzn¹
AIR PLASMA - 35

5. OPIS ELEMENTÓW PRZY£¥CZENIOWYCH I REGULACYJNYCH

URZ¥DZENIA
Na p³ycie przedniej urz¹dzenia do ciêcia plazm¹ powietrzn¹ typu AIR PLASMA 35 (rys.1) znajduj¹
siê:
• trójpozycyjny prze³¹cznik za³¹cz 1,2,3 -wy³¹cz 0 (1)
• regulator ciœnienia sprê¿onego powietrza (2)
• manometr ciœnienia sprê¿onego powietrza (3)
• uchwyt do ciêcia plazm¹ powietrzn¹ (4)
• przewód masowy z zaciskiem pr¹dowym szczêkowym (5)
• dioda LED ¿ó³ta (6), wskazuj¹ca za³¹czenie urz¹dzenia (prze³¹cznik (1) w poz.1, 2 lub 3 )
• dioda LED czerwona (7), sygnalizuj¹ca stan za³¹czenia przycisku na uchwycie, co jest
równoznaczne z uruchomieniem urz¹dzenia i mo¿liwoœci¹ ciêcia (uchwyt znajduje siê pod
napiêciem). W przypadku za³¹czenia przycisku na uchwycie i braku œwiecenia diody nale¿y
urz¹dzenie natychmiast wy³¹czyæ i wezwaæ s³u¿by konserwacyjno -remontowe.
• dioda LED czerwona (8) , sygnalizuj¹ca stan termicznego przeci¹¿enia urz¹dzenia. Œwiecenie
diody LED (8) informuje o wy³¹czeniu urz¹dzenia przez termostat. W takiej sytuacji nale¿y
odczekaæ do momentu sch³odzenia podzespo³ów urz¹dzenia. Dalsza praca jest mo¿liwa po
zgaœniêciu diody (8).
Na p³ycie tylnej urz¹dzenia do ciêcia plazm¹ powietrzn¹ typu AIR PLASMA 35 (rys.2) znajduj¹ siê:
• przewód zasilaj¹cy z wtyczk¹ 16- 6h/380V- 3P+Z- JP44 (1)
• gniazdo bezpiecznikowe z wk³adk¹ bezpiecznikow¹ zw³oczn¹ 4A (2)
• tabliczka znamionowa (3)
• przy³¹cze sprê¿onego powietrza -króciec φ zewn. 6mm (4)

6. INSTRUKCJA URUCHOMIENIA I EKSPLOATACJI

• Po³¹czyæ urz¹dzenie z sieci¹ energetyczn¹, przestrzegaj¹c warunków zasilania oraz
zabezpieczenia sieci tj. 380V+PE, zabezpieczenie zw³oczne 25A
• Po³¹czyæ urz¹dzenie ze Ÿród³em sprê¿onego powietrza zwracaj¹c uwagê na wymagane wartoœci
ciœnienia i przep³ywu. Powietrze powinno byæ suche i pozbawione oleju . Pokrêt³em
regulatora ciœnienia (2) ustawiæ wymagane ciœnienie sprê¿onego powietrza, obserwuj¹c
wskazanie manometru (3).
-6-
UWAGA: Zabrania siê w³¹czania urz¹dzenia bez pod³¹czenia sprê¿onego powietrza o
ciœnieniu mniejszym ni¿ 4 bar.

• Sprawdziæ czy prze³¹cznik (1) rys.1 , znajduje siê w pozycji "0" (wy³¹czony).
• Sprawdziæ czy dysza izolacyjna (5), elektroda (1), oraz dysza (3) z tulejk¹ izolacyjn¹ (2) i
sprê¿yn¹ (4) rys.3, s¹ prawid³owo zamontowane w uchwycie i spe³niaj¹ nastêpuj¹ce wymagania:
a) elektrodê (1) nale¿y wymieniæ, je¿eli krater osi¹gn¹³ wymiar 1.5 do 2mm. Ciêcie z zu¿yt¹
elektrod¹ nie daje spodziewanej jakoœci i mo¿e byæ przyczyn¹ uszkodzenia uchwytu

b) dyszê (3) nale¿y wymieniæ, je¿eli otwór jest powiêkszony lub owalny. W przypadku zu¿ytej
dyszy ciêcie staje siê jakoœciowo ni¿sze i wolniejsze.
c) sprê¿ynê (4) nale¿y wymieniæ w przypadku, gdy jej d³ugoœæ w stanie swobodnym odbiega od
wartoœci ~10mm.
d) odleg³oœæ swobodnego wysuwu dyszy (3) (zgodnie z rysunkiem nr 3) wzglêdem tulejki
ochronnej (5) musi wynosiæ co najmniej 2mm.

Nie spe³nienie powy¿szego warunku œwiadczy o zanieczyszczeniu uchwytu. Dalsza eksploatacja w takim
stanie mo¿e doprowadziæ do uszkodzenia uchwytu lub urz¹dzenia. Nale¿y przejrzeæ oraz oczyœciæ tulejkê
ochronn¹ (5), elektrodê (1), dyszê (3), tulejkê izolacyjn¹ 92) i sprê¿ynê (4).
• Pod³¹czyæ przewód masowy (5) do elementu ciêtego, rys.1
• Za³¹czyæ urz¹dzenie przekrêcaj¹c ga³kê prze³¹cznika (1) w pozycjê 1, 2 lub 3. Stan za³¹czenia
jest sygnalizowany œwieceniem ¿ó³tej diody kontrolnej (6) rys.1
• Zbli¿yæ uchwyt do ciêtego elementu i w zale¿noœci od gruboœci ciêtego materia³u, lekko go
dotykaj¹c (bez nacisku) lub utrzymuj¹c go w odleg³oœci oko³o 2 mm, w³¹czyæ przycisk na
uchwycie. Nast¹pi zajarzenie ³uku miêdzy elektrod¹ a dysz¹ uchwytu, przy jednoczesnym
otwarciu zaworu powietrznego, co spowoduje wydmuchanie na zewn¹trz dyszy ³uku
pilotuj¹cego. W przypadku gdy dysza jest w kontakcie lub w odpowiedniej odleg³oœci od
elementu przeznaczonego do ciêcia, nast¹pi zajarzenie ³uku g³ównego, a tym samym rozpocznie
siê proces ciêcia, który bêdzie trwa³ do momentu zwolnienia przycisku na uchwycie. W celu
unikniêcia zak³óceñ jarzenia siê ³uku w trakcie ciêcia, przesuwanie uchwytu wzglêdem
materia³u powinno byæ równomierne, a dysza uchwytu powinna byæ u³o¿ona prostopadle do
elementu ciêtego, w sta³ej odleg³oœci od niego. W przypadku przerwania jarzenia siê ³uku w
trakcie ciêcia spowodowanego otworem w elemencie ciêtym, zbyt woln¹ prêdkoœci¹ ciêcia itp.)
nale¿y zwolniæ i nastêpnie nacisn¹æ przycisk na uchwycie, nast¹pi ponowne zajarzenie ³uku
pilotuj¹cego.
W celu otrzymania stabilnego ³uku i optymalnych rezultatów ciêcia, po za³¹czeniu urz¹dzenia mo¿e
wynikn¹æ koniecznoœæ regulacji iloœci powietrza, której dokonuje siê poprzez przekrêcenie pokrêt³a
regulatora ciœnienia (dopuszczaj¹c chwilowo maksymalny przep³yw powietrza).
Prawid³ow¹ ocenê prêdkoœci ciêcia wydaje siê na podstawie oceny k¹ta, przy którym ciêty materia³
wyrzucany jest po stronie jego dolnej krawêdzi, a tak¿e na podstawie obserwacji strumienia materia³u i

-7-
obserwacji ciêtej powierzchni po wykonaniu testu ciêcia (rys.4). Najlepsze rezultaty ciêcia otrzymuje siê
stosuj¹c najwy¿sze dopuszczalne prêdkoœci.
Rozpoczêcie procesu ciêcia wymaga wprawy i ostro¿noœci, szczególnie przy ciêciu cienkich blach
oraz aluminium. W takich przypadkach ciêcie powinno zaczynaæ siê wolno, aby prawid³owo spenetrowaæ
materia³. Szybkoœæ ciêcia mo¿na zwiêkszyæ, po przenikniêciu ³uku przez doln¹ krawêdŸ ciêtego materia³u.
Podczas normalnej pracy dystans uchwytu (odleg³oœæ pomiêdzy wierzcho³kiem dyszy a blach¹)
powinien wynosiæ od 0 do 2mm. Dystans ten dla wiêkszoœci prac zapewnia sprê¿yna dystansowa. W
przypadku materia³ów z ma³ym ryzykiem ich odbijania podczas ciêcia, uszkadzaj¹cym dyszê, dystans mo¿e
byæ minimalnie zmniejszony, co stosuje siê w przypadku stali miêkkiej i cienkich materia³ów. Nie nale¿y
tego stosowaæ na skorodowanej lub ³uszcz¹cej siê stali miêkkiej i na cienkich odcinkach stali nierdzewnej,
aluminium, itp., gdy¿ zgromadzony na górnej powierzchni materia³ mo¿e byæ przyczyn¹ uszkodzenia dyszy.
W przypadku, gdy prêdkoœæ ciêcia jest za du¿a, strumieñ nie jest w stanie dostatecznie stopiæ
metalu i wyrzuciæ go na zewn¹trz elementu ciêtego , co mo¿e spowodowaæ skierowanie siê czêœci
stopionego metalu ku dyszy, a co za tym idzie doprowadziæ do powa¿nej awarii uchwytu podczas
kontynuacji ciêcia w takich warunkach.
Nie zaleca siê w³¹czania ³uku pilotuj¹cego, bez zamiaru ciêcia, gdy¿ powoduje to niepotrzebne
zu¿ywanie siê elementów uchwytu tj. elektrody i dyszy.
W przypadku rozb³ysków ³uku lub gdy jego p³omieñ bêdzie zielony, albo ³uk bêdzie emitowa³
jakikolwiek nienormalny odg³os, nale¿y urz¹dzenie natychmiast wy³¹czyæ i sprawdziæ stan czêœci
zu¿ywaj¹cych siê. Kontynuowanie ciêcia w nienormalnych warunkach mo¿e doprowadziæ do uszkodzenia
innych ni¿ szybkozu¿ywaj¹ce siê elementy uchwytu.
Wskazane jest rozpoczynaæ ciêcie od krawêdzi p³yty lub otworu. Wykonywanie otworów powoduje
wyrzucanie materia³u w górê, co mo¿e byæ niebezpieczne i niesie ze sob¹ ryzyko uszkodzenia dyszy lub
sprê¿yny dystansowej. W przypadku koniecznoœci wykonania otworów, zaleca siê zaczynaæ je trzymaj¹c
uchwyt pod k¹tem, a nastêpnie stopniowo podnosiæ go do pozycji pionowej, a¿ do momentu wykonania
otworu (rys.5).
Ciêcie mo¿na przerwaæ poprzez zwolnienie przycisku w uchwycie lub przez gwa³towne oderwanie
uchwytu od materia³u. Po zwolnieniu przycisku na uchwycie nast¹pi natychmiastowe zgaœniêcie ³uku, a po
oko³o 1 min wy³¹czenie przep³ywu sprê¿onego powietrza. OpóŸnienie w wy³¹czeniu przep³ywu sprê¿onego
powietrza przez uchwyt jest spowodowane koniecznoœci¹ sch³odzenia rozgrzanych elementów uchwytu.
Zabrania siê wy³¹czenia urz¹dzenia przez prze³¹czenie ga³k¹ prze³¹cznika (1), rys.1 w pozycjê 0, przed
samoczynnym zamkniêciem siê zaworu powietrznego po zakoñczeniu procesu ciêcia.

7. TYPOWE PRZYCZYNY NIEPRAWID£OWEGO DZIA£ANIA URZ¥DZENIA

OBJAWY
Urz¹dzenie nie za³¹cza siê
£uk pilotuj¹cy Ÿle siê zapala
£uk g³ówny nie zapala siê
PRAWDOPODOBNA PRZYCZYNA
- brak napiêcia w fazie zasilaj¹cej
- za³¹czony termostat (œwieci siê lampka sygnalizacyjna (8)
- nieprawid³owe ciœnienie powietrza
- zu¿yta lub nieprawid³owo za³o¿ona elektroda/dysza
- uszkodzona sprê¿yna
- uszkodzona tulejka izolacyjna
- uchwyt zawilgocony
- zu¿yta lub nieprawid³owo za³o¿ona elektroda/dysza
- nieprawid³owa odleg³oœæ dyszy od elementu ciêtego
- zbyt ma³a szybkoœæ ciêcia
- brak po³¹czenia przewodu masowego z elementem ciêtym
- nieszczelnoϾ w obwodzie powietrznym
- uszkodzona sprê¿yna lub tulejka izolacyjna

-8-
S³aba wydajnoœæ ciêcia, zak³ócenia
strumienia tn¹cego w trakcie ciêcia,
powstanie ¿u¿la
Nadmierny ¿u¿el na dolnej krawêdzi ciêcia
Podwójny ³uk
- nieprawid³owa lub zu¿yta dysza
- zu¿yta elektroda
- zu¿yta sprê¿yna
- nieprawid³owa pozycja prze³¹cznika zakresów
- nieprawid³owa odleg³oœæ dyszy od elementu ciêtego
- nieprawid³owe po³¹czenie z mas¹ elementu ciêtego
- nieprawid³owe napiêcie zasilania
- nieprawid³owe ciœnienie powietrza
- zbyt niska prêdkoœæ ciêcia
- zbyt wysoka prêdkoœæ ciêcia
- zbyt du¿a gruboœæ materia³u ciêtego
- zbyt niska prêdkoœæ ciêcia
- zniszczone lub uszkodzone czêœci zu¿ywaj¹ce siê
uchwytu
- nieprawid³owy przep³yw powietrza
- uszkodzone czêœci zu¿ywaj¹ce siê
- niewystarczaj¹cy przep³yw powietrza
- dysza zablokowana nieczystoœciami
lub zbyt blisko materia³u obrabianego

£uk g³ówny nie jest prostopad³y do - uszkodzony otwór dyszy

obrabianego materia³u - wypalony œrodek elektrody
- Ÿle z³o¿one czêœci zu¿ywaj¹ce siê
Nadmiar krawêdzi ciêcia lub jej zaokr¹glona - zbyt du¿a prêdkoœæ ciêcia
powierzchnia - zbyt du¿y dystans
- ³uk nie jest w osi
- uszkodzone czêœci zu¿ywaj¹ce siê lub niezmontowane w
jednej osi

Dodatkowe wskazówki
Najczêstsz¹ przyczyn¹ ograniczaj¹c¹ trwa³oœæ czêœci zu¿ywaj¹cych siê s¹ uszkodzenia
eksploatacyjne. Z uwagi na to, ¿e ³uk tnie tak¿e miedŸ, tj. materia³ z którego wykonane s¹ dysza i
elektroda, mo¿e nast¹piæ zniszczenie otworu dyszy, co spowoduje odchylenie ³uku od jej osi. W warunkach
szczególnych ³uk nie przechodzi przez otwór, lecz z elektrody do dyszy i z dyszy na obrabiany materia³ -
wystêpuje tak zwany podwójny ³uk -powoduj¹cy natychmiastowe wy¿³obienie miedzi z elektrody i dyszy.
Jedn¹ z czêstych przyczyn powoduj¹cych uszkodzenie eksploatacyjne jest wtargniêcie ciêtego
materia³u do otworu dyszy -szczególnie podczas wykonywania otworów, lub zatkania dyszy kawa³kiem
obrabianego materia³u.
Zaleca siê utrzymywaæ sta³¹ odleg³oœæ od obrabianego materia³u, pracowaæ z maksymaln¹
prêdkoœci¹, na któr¹ zezwala urz¹dzenie.
Najlepsze rezultaty uzyskuje siê na materia³ach z ma³ym stopniem ryzyka odbicia ciêtego
materia³u, takich jak czysta stal miêkka, cienkie arkusze, itp.

8. INSTRUKCJA KONSERWACJI I OBS£UGI

Przed przyst¹pieniem do jakichkolwiek czynnoœci naprawczych lub konserwacyjnych nale¿y
upewniæ siê, czy urz¹dzenie od³¹czone jest od sieci elektrycznej.

Uwaga: Zdjêcie os³ony z urz¹dzenia dokonujemy odkrêcaj¹c tylko wkrêty zaznaczone na rys.1
symbolem A.

Co 3 do 6 miesiêcy nale¿y poddaæ konserwacji wentylator bez wzglêdu na intensywnoœæ eksploatacji

urz¹dzenia. Pozosta³e czynnoœci konserwacyjne nale¿y wykonywaæ jak nastêpuje:
• usun¹æ piach i py³y metaliczne, szczególnie z obwodu magnetycznego (transformator i d³awik),
stosuj¹c przedmuch suchym sprê¿onym powietrzem,
• przeczyœciæ p³ytê steruj¹c¹, pos³uguj¹c siê pêdzelkiem,
• sprawdziæ stan po³¹czeñ elektrycznych,

-9-
 • zwróciæ uwagê na styki elementów ³¹czeniowych (stycznik, przekaŸniki, prze³¹cznik) i w razie
koniecznoœci wyczyœciæ je,
• sprawdziæ wê¿e powietrzne, ich stan i szczelnoœæ po³¹czenia z króæcami,
• w przypadku stosowania odwadniacza oraz filtrów oczyszczaj¹cych nale¿y sprawdziæ ich stan.
W ramach rocznego przegl¹du nale¿y wykonaæ czynnoœci jak w punktach poprzednich, wymieniæ
elementy wykazuj¹ce œlady uszkodzeñ lub nadmiernego zu¿ycia oraz dokonaæ próby rezystancji izolacji
urz¹dzenia.
Rezystancja izolacji mierzona megaomierzem o napiêciu 500V nie powinna byæ mniejsza od
wartoœci 2MΩ. Rezystancjê izolacji nale¿y mierzyæ pomiêdzy wejœciem a wyjœciem urz¹dzenia, pomiêdzy
wejœciem a obudow¹ i pomiêdzy wyjœciem a obudow¹ w stanie nienagrzanym w warunkach normalnych.
Pomiaru nale¿y dokonaæ przy od³¹czonym urz¹dzeniu od sieci zasilaj¹cej i przy zwarciu przewodu
masowego z uchwytem, ³¹cz¹c zacisk szczêkowy przewodu z elektrod¹ uchwytu, przy ustawieniu pokrêt³a
prze³¹cznika w poz."1" "2" lub "3", a tak¿e zwarciu styków g³ównych stycznika.
Akty prawne normuj¹ce zasady eksploatacji urz¹dzenia wymieniono w pkt.4 niniejszej instrukcji
obs³ugi.

8.1 Uchwyt do ciêcia

Przed przyst¹pieniem do jakichkolwiek czynnoœci zwi¹zanych z konserwacj¹ i obs³ug¹ uchwytu do
ciêcia nale¿y od³¹czyæ urz¹dzenie od sieci.
a)Wymiana czêœci szybkozu¿ywaj¹cych siê.
Czêœciami szybkozu¿ywaj¹cymi siê s¹ (rys.3):
• elektroda (1)
• dysza (3)
W celu wymiany w/w czêœci nale¿y:
• odkrêciæ dyszê izolacyjn¹ (5)
• wyj¹æ z niej dyszê (3)
• odkrêciæ elektrodê (1)
W celu za³o¿enia dyszy i elektrody czynnoœci wykonaæ w kolejnoœci odwrotnej, przestrzegaj¹c
kolejnoœci u³o¿enia elementów uchwytu zgodnie z rys.3.
b)Wymiana uchwytu w urz¹dzeniu
W celu wymiany uchwytu nale¿y odkrêciæ nakrêtkê 1/4" poz.8 mocuj¹c¹ uchwyt z króæcem pr¹dowo
-gazowym urz¹dzenia (8), rys.3, odkrêciæ nakrêtkê po³¹czenia elektrycznego obwodu pr¹du ³uku
pilotuj¹cego (9), od³¹czyæ dwa z³¹cza nasadkowe obwodu sterowania (10), wysun¹æ uchwyt ze
œciany przedniej urz¹dzenia. Za³o¿enie nowego uchwytu nale¿y wykonaæ w kolejnoœci odwrotnej,
zwracaj¹c uwagê na prawid³owe osadzenie odci¹¿ki gumowej w otworze œciany przedniej.
Przezbrajanie uchwytu wymaga specjalnego przeszkolenia oraz instrukcji i nie jest przedmiotem
tej dokumentacji.
U¿ytkownicy chc¹cy w³asnorêcznie naprawiæ uszkodzone uchwyty powinni skonsultowaæ siê ze
sprzedawc¹ lub producentem urz¹dzenia.
Uchwyt zasilany jest wysokim napiêciem i sprê¿onym powietrzem i niedopuszczalne s¹
jakiekolwiek nieszczelnoœci w torze powietrznym.
Inne czêœci, mog¹ce byæ ³atwo wymienione w przypadku uszkodzenia to tulejka izolacyjna (2), dysza
izolacyjna (5), sprê¿yna (4), rys.3.

- 10 -
 Rysunek 3 - Uchwyt do ciêcia

1.elektroda 5.tulejka ochronna

2.tulejka izolacyjna 6.rêkojeœæ
3.dysza 7.palnik
4.sprê¿yna 11.sprê¿yna dystansowa
12.klamra

9. PRZECHOWYWANIE I TRANSPORT
Urz¹dzenie do ciêcia plazm¹ powietrzn¹ typu AIR PLASMA 35 nale¿y przechowywaæ w
pomieszczeniach o temperaturze 283K do 313K i wilgotnoœci wzglêdnej do 80%, wolnych od ¿r¹cych
wyziewów (kwasów, zasad) i py³ów.
Opakowane urz¹dzenia nale¿y przewoziæ krytymi œrodkami transportu w odpowiedniej pozycji,
zabezpieczaj¹c je przed niekontrolowanym przemieszczaniem.

Uwaga: Producent zastrzega sobie prawo wprowadzenia zmian nie pogarszaj¹cych

parametrów technicznych urz¹dzenia, nie uwzglêdnionych w DTR.

10. INSTRUKCJA TECHNOLOGICZNA U¯YCIA URZ¥DZENIA

AIR PLASMA - 35
(ciêcie jakoœciowe)
Gruboœæ ciêtego materia³u (max)
L.p Pr¹d Pozycja Ciœnienie *) Typ Dysza Stal Stal Al Cu
wyjœciowy prze³¹- sprê¿onego elek- wêglowa stopowa
ciêcia cznika powietrza trody
A bar mm mm mm mm
1. 20 1 4.0 0 φ1.0 φ1.0 0.35- 1.6 0.7 1 1
2. 25 2 4.0 0 - 1.6 φ1.0 φ1.0 2 1 1.5 1.5
3 35 3 5.0 1.6 φ1.0 φ1.0 4 3 3 2
*) Odleg³oœæ dyszy od elementu ciêtego, wartoœæ 1.6mm gwarantuje czo³owa nasadka prowadz¹ca (sprê¿yna
dystansowa).

- 11 -
Orientacyjne prêdkoœci ciêcia:
typ metalu gruboœæ prêdkoœæ
mm m/min
stal wêglowa 0.35 - 1.6 4.5
3-4 1.6
stal stopowa 0.7 3.3
1.6 3.8
3 1.3
Al 1 4.8
1.6 4.4

W przypadku u¿ycia uchwytu o d³ugoœci 6 m wymagane ciœnieniesprê¿onego powietrza

dostarczonego do urz¹dzenia 5.5 bar
Maksymalna gruboœæ elementów, w których maj¹ byæ wykonane otwory wynosi po³owê wartoœci
podstawowej podanej w tabeli.

prêdkoœæ optymalna za szybko

prêdkoœæ maksymalna za wolno

Rysunek 4 - Prêdkoœæ ciêcia

- 12 -
 Ÿle dobrze

a.)

b.)

c.)

Rysunek 5 - Wycinanie otworów

- 13 -
11. SPECYFIKACJA KOMPLETU
SPECYFIKACJA
OZAS OPOLE Nazwa jednostki zestawieniowej Arkusz: 1
Przedsiêbiorstwo (kompletu):
Produkcyjno-Handlowe URZ¥DZENIE DO CIÊCIA PLAZM¥ Iloœæ arkuszy: 1
Sp. z o.o. AIR PLASMA - 35
ul. Struga 10 Nr jednostki kpl.
45- 073 Opole 190-0-0-00-00-00-0-E
Lp. Nazwa czêœci sk³adowej Kod rysunku, typ nazwa Il. Uwagi
materia³u, nr normy szt.
1. Urz¹dzenie do ciêcia plazm¹ typu 190-0-0-00-00-00-0-2 1
AIR PLASMA - 35
2. Sprê¿yna dystansowa 0744160990176 1 dostarczana z
uchwytem
3. Wk³adka topikowa WTA- T 4A 1
4. DTR (Dokumentacja techniczno - 190- 00- 0- P 1
ruchowa)
5. Opakowanie 190-0-0-00-01-00-1-D 1

12. WYKAZ CZʌCI ZAMIENNYCH UCHWYTU

WYKAZ CZʌCI ZAMIENNYCH UCHWYTU
OZAS OPOLE
Przedsiêbiorstwo Nazwa jednostki zestawieniowej Arkusz: 1
Produkcyjno-Handlowe (kompletu):
Sp. z o.o. URZ¥DZENIE DO CIÊCIA PLAZM¥ Iloœæ arkuszy: 1
ul. Struga 10 AIR PLASMA - 35
45- 073 Opole
Lp. Nazwa czêœci sk³adowej Kod rysunku Typ, nazwa materia³u, nr normy Iloœæ sztuk

1. Elektroda 0744160990135 16mm,1 rys.3 1

2. Tulejka izolacyjna 0744160990059 2 rys.3 1
3. Dysza 0744160900205 3 rys.3 1
4. Sprê¿yna 0744160900168 4 rys.3 1
5. Tulejka ochronna 0744160900185 5 rys.3 1
6. Rêkojeœæ 6 rys.3 1
7. Palnik 7 rys.3 1
8. Sprê¿yna dystansowa 0744160990176 11 rys.3 1

- 14 -
13. WYKAZ CZʌCI ZAMIENNYCH RÓD£A
WYKAZ CZʌCI ZAMIENNYCH RÓD£A
OZAS OPOLE
Przedsiêbiorstwo Nazwa jednostki zestawieniowej Arkusz: 1
Produkcyjno-Handlowe (kompletu):
Sp. z o.o. URZ¥DZENIE DO CIÊCIA PLAZM¥ Iloœæ arkuszy: 1
ul. Struga 10 AIR PLASMA - 35
45- 073 Opole
Lp. Nazwa czêœci sk³adowej Kod rysunku Typ, nazwa materia³u, nr normy Iloœæ sztuk

1. Prostownik 1156900290268 PR1 2

2. Rezystor mocy 1900008000003 R1, R2 2
3. P³ytka steruj¹ca 1940401000034 PL10/2 1
4. Prze³¹cznik 1115260092055 W1 1
5. Wk³adka bezpiecznikowa 1158662008403 WTAT 4A,F1 1
6. Termostat 0918131320540 WT1 1
7. Gniazdo bezpiecznikowe 1158643042011 B1 1
8. Zawór elektromagnetyczny 0912210900010 EZ 1
9. Regulator ciœnienia 0876620000106 1
10. Manometr 0943839150137 1
11. Dioda LED (¿ó³ta) 1156811250835 D2 1
12. Dioda LED (czerwona) 1156811250787 D1, D3 2
13. Stycznik 1115213020086 St1 1
14. Wentylator 0874100000120 M 1
15. Zespó³ indukcyjny 1901000000003 Tr1, Dl1 1
16. Przewód masowy pr¹dowy 1900010000003 1
17. Zacisk pr¹dowy szczêkowy 0117100000003 1
18. Uchwyt do ciêcia 0744160989020 PSB 31KK, 4m 1
19. Przewód zasilaj¹cy 2320006001403 1
20. Transformator 1158142060572 Tr2 1

- 15 -
14. SCHEMAT IDEOWY URZ¥DZENIA AIR PLASMA - 35

St1 – stycznik EZ – zawór elektromagnetyczny

W1 – prze³¹cznik O1, O2, O3 – dioda LED sygnalizacyjna
TR1, O11 – zespó³ indukcyjny TR2 - transformator
W2 – uchwyt do ciêcia B1 – wk³adka bezpiecznikowa
WT1 – termostat PL 10/2 – p.³ytka sterowania
M – wentylator PR1 – prostownik

Uwaga – Oznaczenia uchwytu W2 – 8, 9 i 10 – odpowiadaj¹ oznaczeniom zamieszczonym na

rysunku 3.

- 16 -
15. DEKLARACJA ZGODNOŒCI

OZAS Przedsiêbiorstwo Produkcyjno – Handlowe

Sp. z o.o.
45-073 Opole
ul. A. Struga 10

deklarujemy z pe³n¹ odpowiedzialnoœci¹, ¿e wyrób

Urz¹dzenie do ciêcia
AIR PLASMA - 35
do którego odnosi siê niniejsza deklaracja, jest zgodny z nastêpuj¹c¹ norm¹:

„Spawalnictwo. Prostowniki spawalnicze. Podstawowe parametry, ogólne wymagania i badania”

PN-88/E-82001 ustanowiona 30.12.1988r.

i spe³nia przepisy Rozporz¹dzenia Ministra Przemys³u z 8.10.1988 r. w sprawie warunków technicznych,

jakim powinny odpowiadaæ urz¹dzenia elektromagnetyczne w zakresie ochrony przeciwpora¿eniowej
Dz. U. nr 81 z 26.11.1990r.

PREZES ZARZ¥DU

Opole, 25.07.1998
Wojciech Machnicki
.............................. ...................................
(miejsce i data wystawienia) (nazwisko i podpis osoby upowa¿nionej)

- 17 -