పురుష సూక్తం

ఓం తచ్ంం॒-యోరావ ృ॑ణీమహే । గాం॒త ం-యజ్ఞాయృ॑ । గాం॒త ం-యజ్ా పృ॑తయే । దైవీ᳚ స్వం॒స్తిరృ॑స్ి త

నః । స్వం॒స్తిరాానతృ॑షేభ్యః । ఊం॒ర్వం జృ॑గాత భేషం॒జ్మ్ । శం న ృ॑ అస్తి ద్వం॒పదే᳚ । శం చత ృ॑షపదే ।

ఓం శాంతఃం॒ శాంతఃం॒ శాంతఃృ॑ ॥

స్ం॒హస్రృ॑శీర్ షాం॒ పుర ృ॑షః । స్ం॒హం॒సారం॒క్షః స్ం॒హస్రృ॑పాత్ ।

స్ భ్ూమంృ॑-విశవత ృ॑ వ ం॒తవవ । అతయృ॑తషఠ ద్ద శాంగ ం॒లమ్ ॥

పుర ృ॑ష ఏం॒వేద్గం స్రవం᳚ । యద్్భం॒తం-యచచం॒ భ్వయం᳚ ।

ఉం॒తవమ ృ॑తం॒తవ స్ేయశాృ॑నః । యం॒ద్నేనృ॑నవతం॒రోహృ॑త ॥

ఏం॒తవవాృ॑నస్య మహం॒మా । అత ం॒ జ్ఞయయాగృ॑శచం॒ పూర ృ॑షః ।

పాదో ᳚ఽస్యం॒ విశావృ॑ భ్ూం॒తవనృ॑ । తరం॒పాద్ృ॑సాయం॒మ తంృ॑ ద్ం॒వి ॥

తరం॒పాద్్ం॒ర్వ ఉదైం॒త పర ృ॑షః । పాదో ᳚ఽస్ేయం॒హాఽఽభ్ృ॑వాం॒త పనఃృ॑ ।

తత ం॒ విషవం॒ఙ్వవయృ॑క్ాామత్ । సాం॒శం॒నవం॒నం॒శం॒నే అం॒భి ॥

తసాా᳚ద్వం॒రాడృ॑జ్ఞయత । విం॒రాజ్ ం॒ అధ్ం॒ పూర ృ॑షః ।

స్ జ్ఞం॒త అతయృ॑రిచయత । పం॒శాచద్్భమం॒మథో ృ॑ పుం॒రః ॥

యత పర ృ॑షేణ హం॒విషా᳚ । దేం॒వా యం॒జ్ామతృ॑నవత ।

వం॒స్ంం॒త అృ॑సాయస్ం॒దవజ్యం᳚ । గ్ం॒ష

ా ా ఇం॒ధ్ాశశం॒రధ్్ ం॒విః ॥
స్ం॒పి ాసాయృ॑స్నపరిం॒ధ్యఃృ॑ । తరః స్ం॒పి స్ం॒మధ్ఃృ॑ క ం॒తవః ।

దేం॒వా యద్యం॒జ్ాం తృ॑నవవం॒నవః । అబృ॑ధ్నం॒న్-పుర ృ॑షం పం॒శుమ్ ॥

తం-యజ్ా ం బం॒ర్ం॒ హషతం॒ పరరక్షన్ృ॑ । పుర ృ॑షం జ్ఞం॒తమృ॑గం॒త

ా ః।

తేనృ॑ దేం॒వా అయృ॑జ్ంత । సాం॒ధవయ ఋషృ॑యశచం॒ యే ॥

తసాా᳚ద్యం॒జ్ా ఞథ్సృ॑రవం॒హుతఃృ॑ । స్ంభ్ ృ॑తం ప షదవం॒జ్యమ్ ।

పం॒శూగ్ -సాిగ్ -శచృ॑క్రా వాయం॒వాయన్ృ॑ । ఆం॒రం॒ణవయన్-గాాం॒మాయశచం॒ యే ॥

తసాా᳚ద్యం॒జ్ా ఞథ్సృ॑రవం॒హుతఃృ॑ । ఋచఃం॒ సామాృ॑న జ్జా రర ।

ఛందవగంృ॑స్త జ్జా రరం॒ తసాా᳚త్ । యజం॒స్ిసాాృ॑ద్జ్ఞయత ॥

తసాాం॒ద్శావృ॑ అజ్ఞయంత । యే క్ర చోృ॑భ్ం॒యాద్ృ॑తః ।

గావ ృ॑ హ జ్జా రరం॒ తసాా᳚త్ । తసాా᳚జ్ఞజం॒తవ అృ॑జ్ఞం॒వయఃృ॑ ॥

యత పర ృ॑షంం॒-వయద్ధ్తః । కం॒తం॒థవ వయృ॑కలపయన్న ।

మ ఖంం॒ క్ిమృ॑స్యం॒ క్ౌ బ ం॒హూ । క్ావూం॒రూ పాదవృ॑వుచేయతే ॥

బర ం॒హాం॒ణో᳚ఽస్యం॒ మ ఖృ॑మాస్త్ । బ ం॒హూ రాృ॑జ్ం॒నయఃృ॑ క ం॒తః ।

ఊం॒రూ తద్ృ॑స్యం॒ యదైవశయఃృ॑ । పం॒దవభయగం శూం॒దోర అృ॑జ్ఞయతః ॥

చంం॒ద్మ
ర ాం॒ మనృ॑సో జ్ఞం॒తః । చక్ఃం॒ స్్రోయృ॑ అజ్ఞయత ।

మ ఖాం॒ద్ంద్రృ॑శాచం॒గినశచృ॑ । పారం॒ణవదవవం॒య రృ॑జ్ఞయత ॥

నవభ యృ॑ ఆస్ద్ంం॒తరిృ॑క్షమ్ । శీం॒ర్ షోో ద్యః స్మృ॑వరి త ।

పం॒దవభయం భ్ూమం॒రదిశఃం॒ శరాతవర᳚త్ । తథవృ॑ ల ం॒క్ాగం అృ॑కలపయన్న ॥

వేదవం॒హమం॒తం పుర ృ॑షం మం॒హాంతం᳚ । ఆం॒ద్ం॒తయవృ॑రోంం॒ తమృ॑స్ం॒స్ి త పాం॒రర ।

స్రావృ॑ణి రూం॒పాణిృ॑ విం॒చితయం॒ ధీరఃృ॑ । నవమాృ॑న క ం॒తవవఽభిం॒వద్ం॒న్ం॒, యదవఽఽస్ేి ᳚ ॥

ధవం॒తవ పుం॒రసాిం॒ద్యమ ృ॑దవజ్ం॒హారృ॑ । శ॒కాః పరవిం॒దవవన్-పరం॒ద్శం॒శచతృ॑స్రః ।

తమం॒వం-విదవవనం॒మ తృ॑ ఇం॒హ భ్ృ॑వత । నవనయః పంథవం॒ అయృ॑నవయ విద్యతే ॥

యం॒జ్ా రనృ॑ యం॒జ్ామృ॑యజ్ంత దేం॒వాః । తవనం॒ ధ్రాాృ॑ణి పరథ్ం॒మానవయృ॑స్న్న ।

తే హం॒ నవకంృ॑ మహం॒మానఃృ॑ స్చంతే । యతరం॒ పూరరవృ॑ సాం॒ధవయస్సంతృ॑ దేం॒వాః ॥

అం॒ద్భయః స్ంభ్ూృ॑తః ప థ్ం॒వ్ైయ రసా᳚చచ । వి॒శవకృ॑రాణఃం॒ స్మృ॑వరి ం॒తవధ్ృ॑ ।

తస్యం॒ తవషాటృ॑ విం॒ద్ధ్ృ॑ద్్

ర ం॒పమృ॑త । తత పర ృ॑షస్యం॒ విశవం॒మాజ్ఞృ॑నం॒మగర᳚ా ॥

వేదవం॒హమం॒తం పుర ృ॑షం మం॒హాంతం᳚ । ఆం॒ద్ం॒తయవృ॑రోంం॒ తమృ॑స్ఃం॒ పరృ॑సి ాత్ ।

తమం॒వం-విదవవనం॒మ తృ॑ ఇం॒హ భ్ృ॑వత । నవనయః పంథవృ॑ విద్యం॒తేఽయృ॑నవయ ॥

పరం॒జ్ఞపృ॑తశచరతం॒ గరరభృ॑ అంం॒తః । అం॒జ్ఞయృ॑మాన బహుం॒ధవ విజ్ఞృ॑యతే ।

తస్యం॒ ధీరాఃం॒ పరిృ॑జ్ఞనంతం॒ యోనం᳚ । మర్ృ॑చీనవం పం॒ద్మృ॑చ్ంత వేం॒ధ్స్ఃృ॑ ॥

యో దేం॒వేభ్యం॒ ఆతృ॑పత । యో దేం॒వానవం᳚ పుం॒రోహృ॑తః ।

పూరోవం॒ యో దేం॒వేభ్యృ॑ జ్ఞం॒తః । నమృ॑ ర ం॒చవయం॒ బర హాృ॑యే ॥

ర చంృ॑ బర ం॒హాం జ్ం॒నయంృ॑తః । దేం॒వా అగరం॒ా తద్ృ॑బర వన్న ।

యస్్ి వం॒త వం బర ᳚హాం॒ణో విం॒దవయత్ । తస్యృ॑ దేం॒వా అస్ం॒న్ వశే᳚ ॥

హరీ శచృ॑ తే లం॒కమాశచం॒ పత్నయ᳚ । అం॒హ ం॒రాం॒తేర పాం॒ర్ శేవ ।నక్షృ॑తవరణి రూం॒పమ్ । అం॒శ్వవన ం॒ వాయతి ం᳚ ।

ఇం॒షటం మృ॑నషాణ । అం॒మ ం మృ॑నషాణ । స్రవంృ॑ మనషాణ ॥

తచ్ంం॒-యోరావ ృ॑ణీమహే గాం॒త ం-యజ్ఞాయృ॑ । గాం॒త ం-యజ్ా పృ॑తయే । దైవీ᳚ స్వం॒స్తిరృ॑స్ి త నః ।

స్వం॒స్తిరాానతృ॑షేభ్యః । ఊం॒ర్వం జృ॑గాత భేషం॒జ్మ్ । శం న ృ॑ అస్తి ద్వం॒పదే᳚ । శం చత ృ॑షపదే ।

ఓం శాంతఃం॒ శాంతఃం॒ శాంతఃృ॑ ॥