Profilaktyka, wevmnatrakor mycie rk pice wody | mleka ylacznie po pre — otocaka éluzowa inkanie przypad: ana komérkows — th kontaktow lanych blona komérkowa aywanie sterylnych narzeét! | spraetow acéwkach stu owia, gabinetact metycenych i salo, in yzierskich \ wevingtr2komérkoy wpuklenia blony .dowa komérki bakteri ‘Budowa komérki bakteri udzo2ywne} samozywnej(sinicy) BD Seomosom baktoryiny (genofo to najczesce| oliciezamknigta ods ‘i SNA. Obszar.w itSrym sig najduje, si nazivgnukleoidu, 236 2.0 wymiarach wn ile weaystke geny 1 prawidlowego funkejonowania ot w tak niepray ‘ ° dzieki wtwarzan to mata hlista czasteczka DNA. Geny plazmidéw zawieraja informacje o cechach, Kre s@ ale ni zac niezbgdne dla 2cia baker, np. © oparnasci na entybioyk a Sluzowa jest zuykle zbudowana z polisacharyd6v. Peni glbvnie funkeje ochronna comérkowa jest najezeSce] 2oudowana 2 mureny, Pelni m.in. funkejg ochron komérkowa jest to bietkonolipidowa biona addziciajaca wnetr2e kombrki od Srodowiska ze sticzy ona w wymianie substanci migéay omebrkg a ctoczeniem oraz berze ddl 4 0b, tex genomy prokariotycane, 52 aniy | magazynowaniu ener ze wouklenia bony zvigkszaia ej powierzchnie funkejonalna -ztw6r koloidaliny wypelniajacy wnetrze Komdrk, w kiérym przebiegaja podstawowe proc cliczne. Znajduja sig w nim ziarna materiat6w zapasowych, mi. ipid6w i tluszczéw. dy to siruktury wystepuiace u bakter fotosyntetyzujacych. Zawieraja barwniki aktywne podczas BD eseocom jest to struktura zbudowana 2 #RNA i biatek, uczestniczaca w biosyntezie biatka, Je) wspdt smentacji wynosi 70S. sty do poruszania sig. 1 Zob, tek regs wih 8 kteryina zawiera rownied: fe — krttkie, proste biatkowe wibkna umodliwiajgce m.in. pra np. komérek nablonka 2wierzat ~ struktury biatkowe stuzace do rozpoznawania | taczenia sig komérek podczas koniugaci janie sie (adhezie) do po-Poréwnanie budowy Scian komérkowych u bakterii Gram-dodatnich i Gram-ujemnych Cecha Grubose sciany komérkowe} Liczba warstw mureiny w Selanie komorkowe} Obecnosé kwaséw techojowych* wclanie komérkowe} Dodatkowa blona zewnetrena na powierzchni éciany komérkowe} ‘Sposéb barwienia Budowa Sciany komérkowe) bakteri Gram-dodatnie}. Czynnoéci zyciowe bakterii 1m Odéywianie Wigks208¢ bakteri to heterotrofy (organ 89 autotrofami (organizmami samosywnymi), wytwarzajacymi 2wiai sach fotosyntezy lub chemosyntezy. Bakterie Gram-dodatnie brak “Trwale barwia sig fl ryezkonym na kal Bakterie Gram-ujemne enka (2-10 ar) ‘Nietrwale barwia sig filetem gorycz: kowym, Barwik clenke komorkos bona Ba kornérkowa Buciowa éciany komérkowe} bakterii Gram-ujemne}, my cudzodywne). Nieliczne bakterie i orga ob. tet: odiywianie ‘utotoieane ‘organizmon, ©. 74-82 PODZIAt BAKTERII ZE WZGLEDU NA SPOSOB ODZYWIANIA Baklerie heterotroficene * baktore saprobiontyczne — bal face martwa matorg organi + bakterie pasozyti + batterie symbiotys ark poimer grusami fostorancy v Bakterie autotroficene ie fotosymtetyzuiace 3 bakterie purpura + baxterie chemosyntetyzujgce ~ bakterenityfka cn, siarkowe,Zelazowe | wodor sinice.bakterie we sktadalece sie 2 resat gliceralu lub innego alkoholu polaczonychh liemne no lub zt ath ewnetrana ienka écian od2ywianie oun 5 TAD u baker przebiegaé w warunkach tleno- 4 Zob. tet: oddychanie joledu na spasdb oddychania bakterie dzielimy | Remérkowe, 83-69 anaeroby (bakterie beztlenawe) Aeroby Anaeroby wagledne —baktere axeychalace beztleno unkach Hanawych) iy wagledne - baktarie oddychajacetlenaw lub fermentujac .ddychajacetlenowo ‘od warunk6w Srodowiska) = Rozmnazanie .mnazaja sig tylko bezptciowo preez omorki (wigks208¢ bakteri ie (eachod u nlelicznych bakteri tek kolonil (snics Koniugacja a jest pracesem piciownym plazmidow lub fra c sapewnia rekombinacjg materiatu genetycznego. Powoduie to zwvie .eksualnym). Polega ona na preekazywaniu przez bakterie od: nile prowadzi do emi do komo lonie sig hombre biorey, Piazmid w oby komorkad Praebieg koniugacii za sie aktywnie dzieki rzgskorn | wykonuje kierunkowe ructy, tzw. taksje, w odpomie porus: ialanie bodic6w plynacych ze srodowiska, Rodzaj taksii " Bodziec Prayktad uch w herunku 2wiazku chemi otaksja ica ‘nego lub w kierunku przecinym otaksia hw kierunku Swiatla motaksia jac termiczny ruch wi Kerunky optymaine} temperatury1 Réznorednoss organi | Zdolnosé wigzania azotu atmosferycznego Niekt6re gatunki bakteri maja zdolnos¢ asymilaji azotu atmosferyeznego, Na przykladsinice zrodzaju Gleocepsa, Gleotrichia | Nostoc wiaea azot atmosferyczny w grubo Sciennych kambrkach, tw, heterocystach, Proces ten za. chodzi réwnie2 w komérkach baktari glebowych 2 rodzaju Azotobacter i Clostridium. heteroeysta 1B Anabioza Sinica z rodzaju Nostoe z widocena, heterocysta Anabioza jest to przejsciomy stan, w ktéry przechodz’ wighszo8é bakterii w niespreyialacych warunkac Srodowiska, Polega on na ograniczeniy tompa metabolizru i wytworzeniu rOinych form preetrwalniko. ‘wych, m.in. cyst i endospor W takiej postaci bakterie moga przetrwat wiele lat, zachowujac zdolnas= Pongwnego uruchomienia funkoji 2ycionych w sprayjajqcych warunkach srodowiska, Charakterystyka form przetrwalnikowych " Rodzal formy preetrwalnikowe} Cysta Powstaje przez odwadnieni Sciana komorkowa Endospora ‘a nastepnie otoczenie cale| Komérki bakteryie) gruba ‘Spos6b powstania PPowstaie w wymiku podziatu zawartosci komérki bakteryne] na dwie czeécl. Mnigjsza nich zostaje otoczona gruba sciana komérkowa i staje sig Zaczathiem endospory Kiedy endospara doze, pazostala onese komdrki degenerule. Padkrélestwo: archebakterie (Archaebacteria)* h éciana komérkowa nie jest ebudowana 2 mureiny, od eubakteriré2ng sig take budona blony komérkowe} + Zawieraa introny (odcink niekoduiace) w ge rach, a ich DNA jest zwigzany 2 histonami * Cagsto wystepuia w srodowiskach ekstremal- nych, ktre prayporinag warunk pierwotnie ppanujgce na Ziemi + Ich przedstawicielami sa bakterio metanogenne. termaacidofine i halotine, Podkrélestwo: eubakterio (Eubacteria) * Wich Scianie komérkewe) wystenuje mureina, * Nie zanierajgintrondwvw genach, a icn DNA jest awiqzany 2biatkariniehistonowymi ‘leh przedstawicielami sq m.in sinice, bakterie nitkowate, bakterie Sazowe i ket * Archebekterie (ercheony)tworza linig ewolucyina znacnieréénigcg sig od bakterl oraz ble) spokrewniong 2 eukaviontami nig zbakteriam,Dlatego w niehtérje! na vytsra nie krlestwo) Archaea atykach stanowia damneng (ecnosthe systematyNazwa choroby “ ezynnik infekeyiny Gautlca atek Koch “ Crernanka bakterjina Durbruszny znego) Cholera inkowiee: Waglik sectka waglixa) Sorelioza wreteh) Droga zakazenia * droga kropeliowa + rade) oroga pokarmowa, + droga pokarmowa + droga pokarmona + ezposrecni kontakt 2: chorym prey rie preestrzeganiu zasad higiery + paleccka braustnege moze by¢ przenoszona przez muchy + droga pokarmowa + kontakt zchorym + przez shére + droga oddechowa + droga pokarmowa + upraienie preez kieszcza, bedacego rosiclelam hretka * vany zabrudzone emia 1. Réenorednote organizmwe Objawy Profilaktyka, * okresowe przeswietle + szezepienia ocnronne + izolacja choryeh + kaszel, goraczea, bol wklatcepiersiowe}, spade ‘masy cata, qua gruticze wobrgoie zainfokowanych thanek ‘goraczka, bale brzucha, biegunka niekiedy zawiera: jzca krew, drgav trata praytomnosci, wymiaty * przestreeganie zesad nigieny + wlasewe praechowy + izolacja chorego ‘oraczka, bol breuch, owighszenie watroby isle daiony, wysyeka na klatce piersiowe| i brauchu, jy pokryty brunatnym nalotem + szczepienia ochronne + przestreeganie zasad higiery + gotowanie wos otne| ‘wymioty i biegunka prowa dace do odwednionia + szczepienia ochronne + praestrzegarie zasad higieny + ochrona uieé wody + iolacja chorych pienia sd rarazonyeh na kantak awaglixien 2aledna od drogi zakazenia, np. zmiana zapaina w po: staci pgcher2a, Ary 20 \wyschnigei tworzycierny strup,tew. czarna kroste (postaé seérna), wymioty krwista blegunka prover -aca do smierl (postac ieltowa) (oraccka, kaszel z kro pluciem (postaé ptucra + siosowanie prepare tow odstraszaiacych Weszcze rumen wedruiacy Giana ‘skarna}, objawy grypo: podabne, ostabiene, objaiy 28 strony uklacu nerwowego, uktads kostno-stawowego i uktadu razenia * szezeqienia ocnronne + osobom niaszczepio nym podaje sig sur: praeciwtgtoowa iezelzostaty narazone na zekazenie gece zaburzenia czucia, ble low, szczekoscish, atone napigcie migsni kotczy sie