Professional Documents
Culture Documents
Yus Jurnal1
Yus Jurnal1
PenanggutrSJrrab:
Kc1u. Juruetr Teknik sipil Unikrilas stl!} Kuala
Prmlmpin Redrki:
Dr. k Taufiq sridi.M Eig
Pcnruniing Pel,ks,ml
clnikr serila Nugftha, ST, YSi
Nuol Malahilali, ST, MSc
NafivhALlluda. ST lvtT
FobriyutiMrtrLina ST MT
Noer Frdhly. ST. MT
Yus Yudhyani.ro, sT M-f
Fitry lnnrw iHasri
?enyuniiDg'hli:
Dr.h Mochahnad nluddir, Y Eng
Dr.1r. raufiq Saidi, M. Eng
Pfl,lDr h. tl. MuniNansyrh M.Sc
Ir Banh (rhairu1lah, M.lng
llubarak, ST MT
Nurira. ST MT
\dtulMalxhayoti, ST M S.
Nunva, ST. MT
Dr. h Altiansyah Yulimur BC
Dr. Eng. Syansidik. ST. M Sc
Ifir!Aeb6rari:
Dr lr. TriTjahl.no M Sc (UI)
Prot Dr.lr Sobitah. V.S (UNS)
Dr. Kusno Ad, Sanbowo S.T (L\S)
Dr.E.g k
Syan i. MT(UNS)
Dr lechn.. h ,\sMndy. MT(ITE\AS)
Altrm.r Srkrci'ritrr/RcdrLsil
Jurus.n Tckrik Sifil unircsnas syiah (uala
JL sye$AbduiirulNo 7
D.ru$!hm, Band. Aceh 2:l I I l
wehsilc hnns:iAir goosle.!on\nc/iurnaliekniksiDil/
. mr r!!!ll4!4!prlrr!b! \e ninihormsilldnl
vo ume 2, Nomor2, ]anuarl2013
Kdiirn Pmy.bob Do DEnpih Cdr Osur pads }royek Jalm Dan 155 _ 164
Jmbdsn Di PDvinti A(eh
Mubaral. M. IsJn, Pkb Soi
Kajisn Bizyd OE rrad Padc PelabMan IDy.k Gedug Di Bo& 165-172
studi Efisie.si IriSisi I.d. PolrL S'eh Di D&El: higNi Pindnh 191 ' 202
Mqi un Riutihadi, .4nb Fatzi, Iwn Syah.li
rssN 2033 9321
o9. t31- 146
YudhYmioro
Yus
,uBs T.*nik sip rokulrs T.loit, Univdsibt svioi Kucla
JL Tgk, syeh Abdul RaufNo. 7, DarusdoE Bod, Acch23l I l, emil: ,uvudhv@tuil.com
Ab'tut: tMdrE o Ratq P1grqar hk otas Pturioa A..h @PtP ,aceh). Pnno'd
as a ,eh ah' na rb m.h"d tu,aaa ho 4d ta tqt Jqo. ltt Dnat NoEo4 RoY-
f,.d selo@ M.] 1..h rntul h th? tdt@4 ol th. try 'o|t 'att. P t 5o t' hdq \n to\]
h@np Mo o,. di. am^ red?.t a tF@v th. propatia oI Prut stk m
*bit;.; k th" e,d h,eh ah Na, o:l abhn.n tn1 D*o t'aDakt a.eL ron dqdto
tm. sab i"d aki,a;ord o.qd 3"o a t21n htu te4'o'd"d aut nJ@ae
",t^dn% at Dhrnat D@n* i.tu&qa noatut .oahl spa ft ErNN
,hc )iru Dahad
...@ o^tdt 6h Md m;;^ rc;ii ad E,r,' a n".r'a.at P4Pn4 hetud.
.".^,*. cBR,cdtfa-iR^E tohq lad sathis lt.,srt\vowdkeo Lndot
b;1% d3r. Attie.t*,6 . AbittRwt oip@t:ota% b onontuaat1)'4 tt"
csR wt tlt?Bd b t t% lar cBp sodd atut B9 p fBR tJn oo*.i o,t
rcnrcrd 24,93% N.llitE vdtre IrM ininab @ndinors. tht' the $f*iE Pat ett
eabilizotion otte'.k Et2%lin kttoft
X@ttu: Nt eil, ndbtlatu,litr, CRR, ttirs
Ab.hr}r Mennt &b Bslei ?mgk jiu Tdmlogi Ptuim A..h (BPT? A@h), lE I'hu
6mb d, PDnm A.fb e4 m.tr('Fi 1,14.000 h! v'nl *.Mr o' a(h iv( Aeh BmL
-N,@
RrE A*h nhb dm'n'a(h sinsli. Ddm rdesm *baga' d s' s'r lurl 16
fror&L bth e,6bd Dm'| . dtv, duubg vsos sslr Endsh srbh stu rindrk'n vls
d;duhn md;.68b!u nIlLtiE hd s'mblr J,rs tx s MsuloDgtx adr!'h
oi,it,*'. o'tm m*ir"^ u* @bu ohu trns€r d'percreh de D.e I mbd.(
h^ 6 dn"b,li"-j L-* ",.d*6 v,nsi s@tr 4\ 3\ du u'0. Phsu)m ^Rh ,zns
d,i,IuLD oHoo rod; mebd. ASTM, r.rdr de pcnsnjis ed {ar filh v,Dg mhplB
l&e u. hsris'fi. mllbh qhA,h, .ds rbu de Ldd o'sm.l dd p.lsujiu rlal
"i. -.;-" ;u-. P..'dd-. cN (ohtmia 8.adap Ratiq ab Ptncrnhznsrt
(J#red. Hc ;detilim mmjuk*tn pasDb'tm ropnr 4% dd 3% mds,}jb lln
;ms;su iil,j-cBR hih gmbur, tbpi p'd! @puEn l2%, nilai cBR nninsht
r?6]r% -n L cBR s",*", dh 139,70% ubl cBR umat , dd iilai p.nssnbdss
be&ms 24,91% d.d kondi.i aulnn D.Dsm d@ildm sbilisdi rain crnhut cf.hif
pdr *ad!r c,mp'lm }!pu I29(
xinru ,h s'dbur. sbbilisi, l.pu, CB& p.lgabrogd.
Ijhd gmhd Dsupik o sulnr doosn duh[* yrns trtsl mdan, ADabila k6,1@
yalg sgnt a6jnL den€& kondhi ,ug pw u.tut mdulug 6e6!' lebih Endai
slolu leBstrg ol.h .ii Taeh Cmhrt dri b.ftr konst hi y!I8 dipihrtq6 tlalc
mlmr6 dislM otet sia{isa veeFbsi Yde ota Ejadi keloss@ (b&r,s .,P,.i4
Edkhulari &lm mktu yag
Dagm t ECon ..$ac,r llirn D.!n Csnbd Mililo Eltu ttbuta
(@ rort sdrlt), l!!,n can$ur mmiliti &ra dil@ slni, pori_poi ntl6, &Lsnn hth
Volume 2, Nomor 2,lanuan 2013 _ 137
lunal Ieknlk SiPll
unrveunas sYrah Ku.l.
db64u di al,srr PenM yug ddrk dad nah4hotq oc!,ik s.pan d.dau!.4
,nrtd (ttltaana! celtlawt) dko rcrye bdna, .d6ng do sttr bbuhlL )ang
bablor Ejadr Elrk-ELt stutnt tu keni- bEtEulei dds Lmdbi linghDg{ Ydg
bB.mc u, sn€,r &dil, okiE6 &n
G-nbd Irr,oBia nrrdo, jmis l@'lrm d48i. Gdbll biMy, ignaiik
g,ribdt pis d63e1r@n ra6ilebih di e.tu lo&,€i dilm jd8}l wt'Il s@logis
lol4 14,91 iuh hd(h! (Ami,n 20ni). rtus lon dm E6ll@ b*14i. ]lmbaiit
S.b6xie bMya leEts di surEleE, @Iidgg.k Ebalot€laulrrfu
I&litu dM Popu dqlgm wi6i r.d!h-
Khrinkrd T.nrh G.mb
bdb.da efi! ndprla @l
'@ ,rg Sds @ tnnh Sorrnd daho
gunhf bne *diga di duio Eblrh K,e
sisr.m U6i6lirsi r,sCS (Uni6rd Srrl d@i6'
da Rair d6 Ansi&! So*d Cljahjm,
2m6:l). Badasdor dle Balri P.4*ajim
dlm tsim) d.heri dhbol hmf Pr (Pa,)
Mmurul Amim emld45) Uscs wntogi
Tikbrosi P.ir6im A@n GPT! Adr), lE
I'16 ganbul di Prwisi Aoeh 5ad ini ,]r@-
tdDht {l!ro 3 (risd) krl.8tri u]!m Tairl,
h.lniir lcs. T,sh bdnutn halu dm TrDlt
p6i 144.000 ha yeE hseba di Acei J.t0,
Ac.h B@! NrgM Rrya, A@h Sda d&)
&ngu lode oBnik tinBl. KnNs utrt
djliEAdilG, eta€E d6h hbrlq ysg Tdat Beld) &rg0 *odEsd sat <
13a - volume 2, I,lomor 2, ,anu.ri 2013
2eZ. K.d. l!tuh San$ul ini d.pat dilelm iurpi l11.@ Tehklir adalai P6tM dengm
pou6, eba€li bMh s!€!i ldb.k dan parla lus stjrr 3.690.921 ha didomi@i grnbul
utmr{ mprnYai tqMrQur mdrd} d,nck (5erqlcm), smbln s.dang (l(rc
l
tur b€bd (daln &hns) rus ffsii Endan 20{kr) &n smnuldd'n (20G300 cs).
d, penE rpttan ra! s8ath€{. MdDl \lhhyuto, d&l em5:25) di
xleeifik'si la,n sarbut nmmt pdau SuMl€$, pEny€b€m lshtu Srnbut
ASTM D ,1427 didisa*m at r lni{ *Et *cm &oiM trdard di drl,fu En&h
lodE ab,, riigr,t keamd:, tnP*,r PaYeF sep6nj0gpubi liru, d@ ln u.g e4ai
ts, do lobpshi tubnlm (Amin, slruhn Ud.A ah,l y'$ dmiN r.dapol
2OOla39), 5.!eti diinju*lcr dnlnn Tat€l I di wa}ah PEvrN Fjrr, siinDlda s.L&q
Jslbi d& SuDdm Uhe Dtld wilarah
)@C Lbin snpit, Ithe gmbutjuga lliLmD
bn di dala@ pdui bM! IihusMya di wi_
larlh PllviBi B&ghiu, Sll]llfu Bd do
(.s@(q@r44) ----r!l:r
\i/stldb, dkt (2005:26) nH,y.b k n
di IEiDd Aeh, l@ Lbs g@bt Pad!
c. B6i@d- eE @ 4444- Tahu 20{, id.lah 274-051 ha, s+eni dihr'
"*.,,*.*,0*"..*
t'Mfu:xseffiyi@d]0z!00n juuo padn Tot€12, dasm tqnpositi sm
.,IigiIr!pdG@&r0.n.n3004e bln ss! do*tl lyms didomian
d Erffi]4 i r!E!Esqi!q!!!::].:99! &prtbzrni*) san'Pr &Lh (Ydg
didomindi Ir@aBlsaprrt)
"tuFPed am,ii'oaa-r
'
a&hh leil@ Lc{ii! (4J73.004 ha) dasm bnal gmbd nmpEld PH )@g s8il
ted,l,fro dard,l mp€r snEel ddfln Mdah, hrl ini beuiftr kmif(Md.hLr,20o)
Volume 2, Nomor 2,lanuari 2013 139
)umalT€knlk s,Pil
unrv€Ert s syrah &rl.
s@ um lmju!@,i&l lsit
Tlbel 3 crxo,1. =-! x 1oo% 0)
bffi eobut di Ld.@iE sift n r lairr
Embut bopdrg&uh t itudlp silor lehrilolq,
rs,a". = -Lr 1oo% al
ditunjuldon d!l@ Tlt€I4, Sifrr ydg poling
la&q*r, Pe,!@ I dd 2, hqg! X
@jol adrlrh d!r! d*ug md!,l d6
dar Y mn al@ n lgayog dileitulo' dri
G<or I utuk gnfik Imghrg l. ,ib diDe
mlelteEnkd6c h.nin s!.ni leielug 2
Oaeim oml maupstli lmdqEg @kIu),
trrkn hm dilahkm kmksi ehi,8ga niloi X
da Y yrry digDrln ndrl,h X' d.n Y,. NiLi
cBR diDilih yos re66e ditu (ts&r
sfurY'lrlbdxrlfutne.n)
3'!{,a@afuFdb !
1- 4
stur:tubtullild(20r) 7
aTi'
th
Colilo i, RNkE Rdlo GBn
SukiM mn abkan bolM
(1999:30) crhrr.k b posjiu@
sdi Lufu E}d l:0@4)
dqa dubns hrDh daw (sfu,adr) p8da
!.,t]@&n F*.M lenhr dinr{ht6
do8r nilai CBP" CBR Fbr bli dipor?
nnlkn oleh Crllbni, Dirbnx { Eishwars
pada Tahu l%8, CBR ada&n psnaadngh
b.bon,Eg dibutlb}a utuL p€EhEsi
't@
@toh b.ln s.tdsr 0,1 io.n abu 02 inch
l,bodnum drp6r dib€dahn oh3
CBR
dmgd b.b6n sbrla Dad! !.n tE i 0,1 inch
ahu 0'2 ieh, spedi ,ms ditDju*lm ddm
2 (du) !1]@ yiitu cBR llbonbium
lr,lme I dan 2. B€ban snie ad.lci
mdajM (&v["d d6i8, CBR) dm ctsR
tE6o y,!g dituju}}m Tlh€l 5. Nilri cBR Ilboreiu dp6 tuld.,m (tkedtd
d.r,E, CBR), Su}jmo (199c34) mne
CBR Ldlht ps& palikuo k@dili b.n& uji brha&, DdbailoD (.bhiUsi) hith 3a$ul
Pbda UBa"rd &ri, CB& Ma uji dd@ ddse ffio ,oildd ja& v (?c.9. Se
t Ddrsi d$d, sd.,8km Pod, Srr&d ini heyak digund.A unrt k@.tul6i
'm
da@ CBR b.rd. uji Ed.bin daiulu y@g lffilulrd pssy@L! I(hls a6!
d.i@d&a dllm !n *lmn 4 (*rp6D bEi k rhou *.d{ sam en6l d4gi
&lm lnb6g rdri&, dard diid.nlifitaikdr UDlr* posujim CB& dil,hrkd ba&dt4
jdiFjan brh. r&4 bx\ keddM mL ASTM D 1383 &! @tpuri lmdili,ldaLd
dr taEh don loEmbilu wp.l l'lrh ddi, (&ed,mr) drn U,wlzd (fidlk bmd6)
S.ldin iq ddrh ptugujio CBR ini jug.
P.ngujlrn dfrt{lflt lirh t!n.h dilohron p.neuhe trhid4 nilri !€4@-
PenEuji& siirt{itu tuis EDh ymg dila-
hhr &lm paelitie ini mggbalor m-
ro& ASIM Trhd 2ml (Liu d.n Erc4 2m3).
lensiim @ht
ndiDud Knde An PNrdu Fftlidm M@tan ditEm
(.roi!rE c,,b, ya.s didaedm AslM D oln *pali djnxj!*lar d'lD Gntd 2
2216 B€Et speifik (,M. 6k r) yEg 'qns dihlrula. p€nsljiu rifir*iftt
bqihll S€lebh
di&sl,o ASIM D 354, Anrlisit BuliM 6sir htun e@butdo uulisis hmi lapl,,
(6uft{re ,,,,t&) }6s ddslm ASIM bonm shlilisi lapu dibolan]@I p{d'
D 422, Xdr Abu d$ Xdlr OlEoik (/rI taMn sMhut &nsM aisi 4'lq 8% de l2%
G)
4 hdkism{bvir oserqt !
pa& vui6i 6plm kaDu l2qla ?aing- knMya b€lM sisDfild. Hrl ini dis6sbt&
144 - Volume 2, Nomor 2, lanuarl 2013
klw pa& crnDl@ 4% rld 3% jtobn Rorri *imio hjrdi balpl penEfuh
k pr,@g dibnbohtm nEsih ldiki. e obn hn h l6npmg &4e
llM krDE 'ang
hinssoMl6i tiuJa yds djdi ylitu pdrel& s:dniry, l'futrn DfiDullm laryus
r.nmtu lr.pu denge ll,M Er.h ,6ih yrry b.muah! id ncgalif. Hal ini l@8'}j-
k$ng. P!d! 6ptm lrru 87q Painera_ bdlm kffipuo ralur, lopbg htuk
m mins-m"nS nilri CBR Soat d d$ nmik an GI2O) mmiadi bshEnE *trng-
cD'R u$oabn adalai 9,14/r de 32,!5% B nild D.ng@ho'Ee pm n*lru.
hdpr/Pw.n d.hbsg.d.phtr.so.id
!iu, C., d.n Even, ,. B., 2001. soil
Pbpcni.s : Tdtin& Meowhmi
146 - volume 2, Nomor2,lanu.rl2013
.lum.l T.knlk Slpll
uilve6itE sylah (uala
Itrp/wjrd.lilba4.d.pian.gp.id
Liu, C,, dd E1€n, J. B., 2003. Soil
I,ropeties : T.sin& M.cmmcnl,
146 . Volume 2, Nomor2,lanlarl2013