ΑΝΑΛΥΣΗ ΠΑΙΔΙΚΟΥ ΙΧΝΟΓΡΑΦΗΜΑΤΟΣ

Γενικά χαρακτηριστικά του σχεδίου

Κατά την διάρκεια της σχεδίασης η Άλεξ έκανε συνεχή σβησίματα και διορθώσεις που μπορούν

να υποδείξουν υπερβολικό άγχος και ανασφάλεια. Επιλέγει να σχεδιάσει τον χώρο του σαλονιού
με  πολλές διακοσμήσεις, λεπτομέρειες και στολίδια που θα μπορούσαν να δείχνουν ότι το
παιδί θέλει να τραβήξει την προσοχή.
Η ζωγραφιά καταλαμβάνει όλη την επιφάνεια της σελίδας , γεγονός που φανερώνει ένα παιδί
που χαρακτηρίζεται απο ασφάλεια και συναισθηματική σταθερότητα.
Για τον σχεδιασμό του χώρου επιλέγει καμπύλες και ελικοειδείς γραμμές που φανερώνουν ένα
άτομο ευαίσθητο και συνεσταλμένο ενώ αντιθέτως προτιμά σκληρές γραμμές και ορθές γωνίες
για τον σχεδιασμό των ανθρώπινων φιγούρων, ίσως για να εκφράσει την επιθετικότητα της
απέναντι τους.
Όσον αφορά την επιλογή των χρωμάτων, η Άλεξ επιλέγει μια μεγάλη γκάμα χρωμάτων που
αφενώς δηλώνει οτι το επίπεδο της συναισθηματικής της ανάπτυξης ειναι ισορροπημένο και
αφετέρου πως το άτομο βιώνει μια μεγάλη γκάμα συναισθημάτων.
Τα χρώματα που επικρατούν στην ζωγραφιά είναι το πράσινο που δηλώνει επιμονή , πείσμα ,
επιθυμία για διάκριση καθώς και μια τάση εσωστρέφιας, όπως επίσης και το μώβ που φανερώνει
μια νωθρότητα και αρνητικότητα.
Παρατηρούμε πως οι ανθρώπινες φιγούρες δεν θυμίζουν σχεδίαση φιγούρων παιδιού 12 ετών
ενώ αντιθέτως ο σχεδιασμός του σαλονιού εμπεριέχει πολλές λεπτομέρειες και ζωηρά χρώματα.

Η σχεδίαση του ευατού της

H Άλεξ επιλέγει να ζωγραφίσει τον ευατό της σε μικρή διάσταση, γεγονός που δηλώνει χαμηλή
αυτοεκτίμηση. Η επιλογή αυτή αποτελεί σημάδι ντροπαλότητας και υποδηλώνει πως ίσως να
θεωρεί τον ευατό της ασήμαντο, πως δεν πιστεύει στην προσωπική της δύναμη , πως φοβάται
την σύγκριση με τους άλλους και το περιβάλλον γενικότερα. Η σχεδίαση του ευατού της
τοποθετείται στο δεξί μέρος της σελίδας που συμβολίζει το μέλλον. Ζωγραφίζει τον ευατό της
με μικρό κεφάλι , ένδειξη ίσως δυσάρεστων εμπειριών που βιώθηκαν κατά τις περιόδους της
πρώτης διατροφής και του απογαλακτισμού και ίσως συνδέεται με την νοσηλεία της στο
νοσοκομείο .Ίσως να φανερώνει εσωστρεφή συμπεριφορά, αναδίπλωση του παιδιού στον ευατό
του , ντροπαλότητα και δυσκολία στις σχέσεις του με τους άλλους. Οι βραχίονες της είναι
μακριοί , γεγονός που φανερώνει ίσως την ανάγκη της να επικοινωνήσει, να συνευρεθεί , να
αγκαλιάσει τους πάντες και τα πάντα. Τα μάτια της είναι μικρά, ένδειξη εσωστρέφιας, φόβου για
επικοινωνία , δυσπιστίας κύριως σε σχέση με τον ενήλικο. Το στόμα παραλείπεται , γεγονός που
σημαίνει οτι το παιδί παρουσιάζει συναισθηματικές ελλείψεις, διακατέχεται απο την επιθυμία να
διατραφεί πλουσιοπάροχα, αισθάνεται αδυναμία ή δεν έχει αποκτήσει ικανότητα αυτονομίας.
Επίσης παραλείπεται η μύτη – φαινόμενο σχετικά συνηθισμένο στην εφηβική ηλικία- ως
έκφραση του φόβου για εκδήλωση των πρώτων σεξουαλικών παρορμήσεων. Ο λαιμός ειναι
μακρύς , γεγονός που μπορεί να αποτελεί ένδειξη φυσιολογικής ανάπτυξης , πραγματικής ή
επιθυμητής , ή ανάγκης αυτοπροβολής με σχετικά ματαιόδοξο τρόπο.Τα ανύπαρκτα χέρια
μπορεί να φανερώνουν μια σεξουαλικότητα με αναστολές. Εντύπωση προκαλεί το γεγονός πως
επιλέγει να σχεδιάσει τον ευατό της μακριά απο τα άλλα μέλη της οικογένειας, ένδειξη της
απομόνωσης της και της έλλειψης ουσιαστικών σχέσεων μαζί τους. Παρουσιάζεται σκεπασμένη
με μια κόκκινη κουβέρτα που ίσως εκφράζει τον θυμό της και τα αρνητικά της συναισθήματα
απέναντι στους άλλους.

Η σχεδίαση των άλλων φιγούρων

Ο σχεδιασμός των φιγούρων ξεκινάει αφού τελειώνει ο σχεδιασμός του σαλονιού. Εντύπωση
προκαλεί το γεγονός πως, αφού τελείωσε την σχεδίαση του χώρου, έθεσε την ερώτηση « είναι
απαραίτητο να ζωγραφίσω και ανθρώπους;». Χωρίς να θέλω να την επηρεάσω, της απάντησα
«μπορεις να ζωγραφίσεις οτι θέλεις ακούγοντας την λέξη οικογένεια» και τότε ήταν που
αποφάσισε να ζωγραφίσει τα μέλη της οικογένειας της. Επίσης ιδιαίτερο ενδιαφέρον προκαλεί ο
χρόνος που αφιέρωσε στην σχεδίαση των ανθρώπινων φιγούρων ο οποίος ήταν πολυ λιγότερος
σε σχέση με αυτόν που αφιέρωσε στην σχεδίαση του χώρου,σαν να ήταν μια αγγαρεία που
έπρεπε να τελειώσει γρήγορα. Αυτή η αρχική άρνηση του παιδιού να ζωγραφίσει την οικογένεια
του αποτελεί ένδειξη της δυσφορίας του σε σχέση με αυτήν και πιθανή απουσία
συναισθηματικής επικοινωνίας μαζί της.
Για τον σχεδιασμό των φιγούρων επιλέγει το μαύρο χρώμα που δηλώνει έναν πλούσιο
εσωτερικό κόσμο, φόβους, άγχος, επιφυλακτικότητα, σεμνότητα , μελαγχολία άκομη και πόνο.
Ξεκινάει με την σχεδίαση των κατοικίδιων ζώων , τα οποία επιλέγει να τα αριθμήσει ως μέλη
της οικογένειας της. Η προσθήκη ζώων ίσως σημαίνει οτι το παιδί τείνει να αποκρύψει την
επιθετικότητα που αισθάνεται σε σχέση με ένα ή περισσότερα πρόσωπα της οικογένειας του.
Ο σκύλος της παρουσιάζεται υπερμεγέθης σε σχέση με τις ανθρώπινες φιγούρες, γεγονός που
ίσως εκφράζει την σημαντική θέση του στο σπίτι καθώς και οτι παίζει σημαντικό ρόλο στην ζωή
της αφού είναι η κύρια συντροφιά της όλη μέρα που λείπουν οι γονείς της απο το σπίτι. ( ο
πατέρας λόγω παραμονής του στο εξωτερικό και η μητέρα λόγω της πολύωρης εργασίας της)
Για τις ανθρώπινες φιγούρες επιλέγει σκληρές γραμμές και ορθές γωνίες που δηλώνουν
άνθρωπο ρεαλιστικό και επιθετικό
Πρωτη ανθρώπινη φιγούρα που επιλέγει να σχεδιάσει είναι αυτή του πατέρα της, ο οποίος
παρουσιάζεται με μεγάλο κεφάλι χωρίς όμως χαρακτηριστικά , ίσως για να εκφράσει την
κυρίαρχη θέση στην οικογένεια αλλά ταυτόχρονα για να τονίσει την έλλειψη παρουσίας του στο
σπίτι λόγω της εργασίας του στο εξωτερικό. Οι μεγαλύτερες διαστάσεις της συγκεκριμένης
φιγούρας φανερώνουν την περίοπτη θέση που το πρόσωπο αυτό κατέχει στην καρδιά του
παιδιού. Ο πατέρας φαίνεται να διαβάζει ενα βιβλίο στην Άλεξ λίγο πριν κοιμηθεί, γεγονός που
ίσως δείχνει το δέσιμο της με τον πατέρα της , καθώς και την ανάγκη της να περνά περισσότερο
χρόνο μαζί του και να μοιράζονται μαζί δραστηριότητες.
Επόμενη φιγούρα είναι ο ευατός της για την οποία αναφέρθηκα εκτενώς παραπάνω.
Ακολουθούν οι φιγούρες του αδερφού και της μητέρας οι οποίοι βρίσκονται μακριά της και
παίζουν χαρτιά.Ίσως η Άλεξ με αυτό τον τρόπο θέλει να τονίσει την προτίμηση της μητέρας
απέναντι στον μεγαλύτερο αδερφό της και να δείξει την δυσαρέσκεια της με το γεγονός πως
περνά περισσότερο χρόνο μαζί του. Η τοποθέτηση των συγκεκριμένων προσώπων παράμερα
φανερώνει τη μη ένταξη τους ,πραγματική ή υποθετική, στην οικογένεια και τη δυσκολία αυτού
του παιδιού να δημιουργήσει με αυτά τα άτομα μια σχέση εμπιστοσύνης ή ένα δυνατότερο
δεσμό. Η φιγούρα της μητέρας σχεδιάζεται τελευταία ,ίσως για να εκφράσει την έλλειψη
συναισθηματικού δεσίματος μαζί της ή για να τονίσει την συνεχή της απουσία απο το σπίτι ή
ακόμα γιατί το παιδί θέλει να εκφράσει την δυσφορία του απέναντι στην αυστηρή και
απόμακρη συμπεριφορά της.

Τα σύμβολα στο παιδικό σχέδιο

Η Άλεξ ακούγοντας την λέξη οικογένεια επιλέγει να ζωγραφίσει ενα σαλόνι με αναμμένο τζάκι
που είναι σύμβολο συντροφικότητας, θαλπωρής και αγάπης. Αυτό δηλώενι την ευαίσθητη φύση
του χαρακτήρα της και την ανάγκη της να βρίσκεται σε ενα χώρο ζεστό, φιλόξενο και
περιποιημένο.
Στον ίδιο χώρο συνυπάρχουν όλα τα μέλη της οικογένειας που όμως ασχολούνται με
διαφορετικές δραστηριότητες το καθένα. Αυτό αποτελεί ένδειξη αποσπασματικής επικοινωνίας,
γεγονός που ενέχει τον κίνδυνο να ενισχύσει στο παιδί οπορτουνιστικές και εγωιστικές
συμπεριφορές. Θα μπορούσε βέβαια να ευνοηθεί έτσι η αυτονομία και η ανεξαρτησία του, σε
βάρος όμως της κοινωνικής του ζωής.
Η Άλεξ ζωγραφίζει έναν ήλιο, σύμβολο του πατέρα του παιδιού, και του δίνει μικρό μέγεθος,
γεγονός που εκφράζει την μικρή σημασία που δίνει στον ρόλο του πατέρα. Ο ήλιος βρίσκεται
μέσα σε μια κορνίζα που ίσως να δηλώνει πως το παιδί υποφέρει απο μια πολύ αυστηρή
διαπαιδαγώγηση απο τον πατέρα του. Στον ίδιο πίνακα παρατηρούμε και την μορφή ενός
πολεμιστή με σπαθί, εικόνα που έρχεται σε πλήρη αντίθεση με το όλο σχέδιο. Ίσως το παιδί
υποφέρει απο μια σύγκρουση συναισθημάτων όπου η ευαίσθητη πλευρά του αντικρούεται με
αρνητικά συναισθήματα όπως θυμός, αρνητικότητα και άγχος και αυτό εξηγεί ακόμη
περισσότερο την ανάγκη της για απομόνωση