500 tys. lat p.n.e. - najstarsze odnalezione w Polsce lądy (w Trzebnicy na Śląsku).

Początkowo Homo sapiens prowadził koczowniczy tryb życia i zajmował się

łowiectwem i zbieractwem. 5500 lat p.n.e. na ziemie polskie zaczęły napływać z południa nowa ludność, przynosząc ze soba zdobycze rewolucji neolitycznej.
Narzędzia, ale przede wszystkim umiejętność uprawy roli. Lecz on jeszcze prowadzili gospodarkę wypaleniskową - system rolniczy polegający na wypaleniu pewnego
obszaru puszczy, a następnie przeznaczeniu go pod uprawę.

kultura archeologiczna - bo znamy tylko i wyłącznie materialne pozostałości np. wyroby ceramiczne czy narzędzia
Kultura Łużycka I Osada W Biskupinie zastosowania metalu jako nowego surowca, brąz do polski wszedł na przełomie 3/2 tysiąclecia p.n.e. . Około 1500 r. p.n.e.
znad Dunaju, zaczęły napływać fale osadników (wytop metali, udoskonalenia w rolnictwie i hodowli, koła garncarskie). Ponieważ najwięcej znalezisk związanych
z tą kulturą odkryto początkowo na Łużycach, otrzymała ona nazwę kultury łużyckiej. Kultura łużycką obronna osada w Biskupinie, która powstała zima 738/737
Zmiany klimatyczne oraz ciągli spowodowały opuszczenie go ok. 550 r. Na ziemie Polski przybyli Germanie i Celtowie. Cała ludność w tedy była podporządkowana
imperium rzymskiemu, świadczą o tym monety, naczynia metalowe i szklane. Wpływom rzymskim sprzyjała droga handlowa – szlak bursztynowy. Przybycie
Słowian na Polskie ziemie – w V w opuścili wraz z wędrówką ludów mieszkańcy, a w kolejny stuleciu osiedliło się napływający ze wschodu Słowianie. Początkowo
zajmowali się rolnictwem i ceramiką, podstawę organizacji stanowił ród – obejmujące spokrewnione rody. Potem związki rodów przeistoczyły się w plemiona np.
Wolinianie, Ślężanie i Opolanie)

X wiek – Polanie przejmują dominacje nad Słowiańskimi plemionami, zajmowali teren Wielkopolski. Później od lat 30. X wieku budowali się tam Piastowie. 940r.
rozpoczęła się budowa grodów – rozbudowane konstrukcje obronne. XII wieku pierwsza zmianka o rządach króla Popiela w kronice Galla. Po nim władze obejmuje
Siemowit potem syn – Lestek, wnuk- Siemomysł, a prawnukiem Mieszko I. Już na początku drugiej połowy wieku X, zajęli południową Wielkopolskę oraz ziemię
kaliską i Kujawy. Potem Chełmn, Sandomierz i Gdańsk, które umożliwiały kontrole szlaków handlu. Chcieli przejąć Pomorze Zachodnie ale trafili na Związek
Wieleckiego – Słowianie połabscy. Po 963r. Widukind z Korbei zapisał że Mieszko I poniósł klęskę. Po klęsce Mieszko szukał sojuszników i znalazł – Czechów
(małżeństwo z Dobrawą 965r, córką Bolesława Srogiego, które spowodowało zmianę wiary (chrzest 966r)) i cesarz Ottona I oraz niemieckich możnowładców,
zainteresowanych Odrą. 967r. Wieleci zaatakowali Mieszka, on dostał posiłki od teścia, a Wichman zginął co ucieszyło Cesarza, który zgodził sie założyć biskupstwo z
siedzibą w Poznaniu. Zapewniło to polanom niezależność od arcybiskupstwa w Magdeburgu. Jordan – pierwszy biskup polan, potem Unger.W 972r. bitwa pod
Cedynią – konflikt o Odre miedzy niemieckim Hodonem. Otton I umiera w 973roku. Pod koniec swojego panowania wraz z pomocą Niemców zajął większość
Śląska, który należał do Czech. Wraz z przyjęciem chrztu przez Mieszka, nastąpiła chrystianizacja polan, znajomość pisma i łaciny, powstały pierwsze roczniki, jak i
okazałe sakralne budowle. Mieszko umiera w 992r., jego syn Bolesław wygnał macochę i przyrodniego brata i zaczął samodzielne rządy. Negatywnie nastawiony do
Czechów, którymi bił się o Kraków. Więc przyjął biskupa Wojciecha Sławnikowica. 997r – wyprawił się na północ do Prusów, zginął tam a Bolesław wykupił jego
ciało i sprowadził do Gniezna. Cesarz w 1000r. zdecydował się na odbycie pielgrzymki do jego gróbu (zjazd gnieźnieński). Otton III ogłosił powstanie polskiego
arcybiskupstwa, ze stolica w Gnieźnie. Biskupem - Radzim Gaudenty, dzięki temu kościół polski został niezależny od Niemieckiego.

Otton III umiera w 1002r. Następcą zostaje Henryk II, Chrobry obiecuje wierność i dostaje Milsk i Łużyce. Chrobry przejmuje władze w Pradze, Morawy oraz
Słowacja. Wojny polsko-niemieckie 1004-1018r. 1005r wojska niemieckie są w Poznaniu – Chrobry decyduje się oddać Czechy, Milsk i Łużyce. Po dwóch latach,
odzyskał Milsko i Łużyce, a 1013r. Henryk II oficjalnie mu je przyznał. 1015r. – Henryk II napada na Polsce razem z Niemcami, przegrywają a my zyskujemy Śląsk.
2017r –Henryk utyka na Odrze bo nie mogli sforsować grodu na Niemczy. 1018r. – oba rody zawierają pokój w Budziszynie. Wysyła swojego zięcia przeciwko
swojemu bratu na Rusi Jarosławowi Mądremu ale Świętopełk został wygnany, ale zgarnął dla siebie Grody Czerwieńskie. W 1025r. doprowadził do swojej koronacji
na pierwszego króla Polski. Umiera w czerwcu 1025r. Monarchia Patrymonialna – dziedziczna/ po rodzinie. Mieszko II, koronowany na króla 1025r., 1028r –
uderza na Niemców, odnosi sukces, jednak zaatakuje go Jarosław Mądry a Mieszko ponosi klęskę cesarz-Łużyce, władca Rusi- Grody Czerwieński, Czesi – Morawy,
a Węgrzy – Słowacje. Bezprym przejmuje władze a Mieszko w 1031r. ucieka do Czech. Bezprym zamordowany 1032r. Mieszko II umiera w 1034r. Kazimierz syn
Mieszka ucieka z kraju, wybucha powstanie ludowe, wywołane przez chłopów. 1038r. na niestawiająca oporu Wielkopolskę najeżdża książę Brzetysław, Mazowsze się
nie poddało zarządzane przez cześnika Mieszka II – Miecława. Kazimierz w 1040r. powraca do kraju, razem z armią niemiecką przydzielona przez Henryka III.
Kazimierz swoją siedziba ustanowił Kraków, poślubia siostrę Jarosława Mądrego, odzyskuje Śląsk, odnowiono grody. Kazimierz zyskuje przydomek Odnowiciel,
umiera w 1058r.

a tron przejmuje Bolesław Śmiały/Szczodry, młodszemu bratu wydzielił dzielnice na Mazowszu. W konflikcie o inwestyturę obrał stanowcza stronę Papieża
Grzegorza VII, był dla niego cennym sprzymierzeńcem bo Ruś i Węgry. Papież zgodził się na przywrócenie arcybiskupstwa w Gnieźnie i Poznaniu. Koronowany
przez papieża na króla w 1076r. Wdał się w konflikt z Stanisławem ze Szczepanowa, którego kazał poćwiartować a potem wygnano go z kraju w 1079r. polazł do
Węgier gdzie zmarł. Po wygnaniu władze przejmuje jego brat Władysław Herman – nie zdecydował się na koronacje i porzucił sojusze z papiestwem idą w stronę
cesarza. Sieciech uzależnił od siebie Hermana, możnowładcy zarzucili mu że zagraża życiu Zbigniewa i Bolesława. W 1097r. Polska zostaje podzielona na trzy
dzielnice.1102r. umiera Władysław Herman. Podział kraju na dwie dzielnice. Zbigniew zawarł porozumienie z Czechami jak i z Pomorzanami. Bolesław zaś popadł
w konflikt z Czechami którzy domagali się trybutu za Śląsk. 1106r – Bolesław oskarża Zbigniewa o zawarcie tajnych porozumień przeciwko niemu z Czechami i
razem z Rusią i Węgrami wystąpił przeciwko Zbigniewowi. 1108r, Zbigniew poszedł na dwór niemiecki do Henryka V i podjął decyzje o ingerencje w polskie sprawy.
1109r. na Polskę ruszyła duża wyprawa Niemiecka, Bolesław zawiera ugodę z Henrykiem V. 1111r. – Zbigniew oskarżony o spiskowanie, uwięziony i oślepiony. Tak
dostał przydomek Bolesława Krzywoustego. 1122/1123 – podbił pomorze i sprowadził tam chrystianizacje. 1124r. – powstają nowe biskupstwa jedno we Wrocławiu
oraz drugie w Lubuszu. 1140r. –założenie biskupstwa z siedzibą w Wolinie/Kamienia. 1135r. Bolesław składa hołd w Merseburgu cesarzowi. Bolesław Krzywousty
zmarł w 1138 r. Pozostawił testament. W dokumencie zawarto dokładne wytyczne dotyczące sposobu przejmowania władzy przez kolejnych potomków księcia oraz
podział państwa na dzielnice. (zasada senioratu w statucie sukcesyjnym 1116/17) Głównymi zasadami statutu Krzywoustego byty pryncypat i seniorat (juniorzy –
namiestnicy seniora, senior – princeps, wojewoda). Pryncypat oznacza, ze jeden książę dzielnicowy będzie sprawować władze nad pozostałymi. Z zasady senioratu
wynikało, że będzie to najstarszy z rodu. Państwo polskie podzielone na kilka dzielnic, w tym dzielnicy senioralna. Pierwszym seniorem został Władysław, nieudana
próba całkowitego podporzadkowania sobie braci w 1146 r. wygnany z kraju. Kryzys państwa polskiego na początku X w. przyczynił się do zmian w organizacji sił
zbrojnych państwa Piastów. Zapoczątkował je Kazimierz Odnowiciel, który indywidualnie nadawał ziemie swoim wojownikom. Z czasem wykształciło sie z nich
rycerstwo, zyskujące coraz więcej praw i uniezależniające sie od władcy.