Dr. Öğr.

Üyesi Derya ATEŞ

Arş. Gör. Süleyman TOPCUOĞLU

HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ HUKUK FAKÜLTESİ

MEDENİ HUKUK PRATİK ÇALIŞMA I

(Nişanlanma, Hediyelerin Geri Verilmesi, Maddi-Manevi Tazminat)

OLAY:

Bay A ile Bayan B gizlice nişanlanmıştır. Bu durumu öğrenen Bay A ile Bayan B’nin ailesi hemen
evlilik işlemlerinin başlamasını isterler. Evlenme amacıyla hazırlıklar devam ettiği esnada, A, B’ye
bir nişan yüzüğü ve araba alır. A’nın Annesi C ise 5 tane altın bileziği B’ye verir. B evlilik masrafları
için 50.000 TL kredi çekerken A ise 20.000 TL’ye mobilya takımı alır. A’nın abisi L’ ise masraf
yaparak düğün salonu kiralar. Daha sonra B, 10.02.2019 tarihinde iş kazası geçirir ve sağ el
parmaklarını kaybeder. A, B’ye 22.02.2019 tarihinde bir mesaj çekerek nişanı attığını ve bir daha
görüşmek istemediğini belirtir. Aradan belli bir zaman geçtikten sonra A’nın yeniden nişanlandığını
öğrenen B ve annesi, nişanın atılması sebebiyle duydukları üzüntü sebebiyle 10.04.2020 tarihinde
manevi tazminat davası açar.

SORULAR:

1. A ile B arasında yapmış oldukları gizli nişanlanma geçerli midir? Değil midir?
C: Geçerlidir. Bu hususta tarafların iradelerini karşılıklı olarak birbirine uygun surette ister
aleni ister zımnen biçimde, şekle bağlı şart aranmaksızın açıklamaları gerekir. Eğer taraflar
arasında butlan sebebi veya nişanlanma engeli de bulunmuyorsa nişanlarının gizli olması
onun geçersiz olduğunu göstermez.
2. A ile B arasındaki hukuki ilişki nedir? Tarafların hak ve yükümlülükleri nelerdir?
C: A ve B arasında nişanlılık ilişkisi vardır ve bu ilişki hukuki birtakım hak ve yükümlülükler
doğurur. Yükümlülükler kapsamında evlenme yükümü ve sadakat yükümü varken; haklar
arasında tanıklıktan kaçınma, hakimlikten kaçınma, haksız fiil failinden maddi ve manevi
tazminat isteme ve mal rejimi sözleşmesi yapma hakları bulunmaktadır.
3. A’nın nişan yüzüğünü B’den talep etmesi mümkün müdür? Değil midir? Neden?
C: Mümkün değildir. Hediyelerin iadesi davasıyla hediye talep edebilmesi için birtakım şartlar
söz konusudur. Öncelikle bu tür davalarda kusur aranmaz yani kusurlu tarafın da hediyelerin
iadesi davası açabilir, hediye nişanlılık sebebiyle nişanlıların birbirine verdiği bir hediye
olmalıdır aynı zamanda bu hediye mutat dışı bir hediye olacaktır. Somut olayda nişan
yüzüğünün hediye olarak verilmesi gayet aleladedir. Bu yüzden A kişisi B’den nişan yüzüğünü
talep edemez.
4. A’nın aracı B’den talep etmesi mümkün müdür? Değil midir? Neden?
C: Mümkündür, talep edebilir. Araç mutat dışı ve nişanlılık sebebi ile nişanlılık ilişkisi sonucu
B kişisine alınmış olup nişanı bozan A kişisi olsa dahi hediyelerin iadesi davası açmak suretiyle
pekâlâ aracı talep edebilir.
5. C’nin B’den bilezikleri geri alması mümkün müdür? Değil midir? Neden?
C: Örf ve adete göre nişanlıya beş bilezik verilmesi normal ise istenmesi mümkün olmayabilir.
Fakat kuvvetle muhtemel hediyelerin geri verilmesi davası açılarak bu beş bilezik talep
edilebilir. Bu hususta Yargıtay içtihadı olan nişan yüzüğü dışındaki ziynetlerin geri verilmesi
kararı da göz önünde bulundurulmalıdır.
6. A, mobilya takımının ücretini B’den talep edebilir mi? Edemez mi? Neden?
C: A kusurlu olduğu için böyle bir talep hakkı da yoktur. Şayet A kusursuz olsaydı maddi
tazminat kapsamında mobilya takımını talep edebilirdi.
7. B, çekmiş olduğu krediyi A’dan talep edebilir mi? Edemez mi? Neden?
C: B kusursuzdur ve nişanlanmasaydı bu krediyi çekmeyecekti. Kredinin gerekçesi
nişanlanmaya bağlıdır ve dolayısıyla maddi tazminat davası açarak krediyi A’dan talep
edebilir.
8. L’nin yapmış olduğu masrafları talep edebilmesi mümkün müdür? Değil midir? Neden?
C: A kusurlu olduğu için ne A kişisi ne de A kişisinin tarafından biri – ana ve babası veya ana ve
baba gibi davranan kimseler- yapmış olduğu masrafı talep edebilir. Dolayısıyla abi L
masraflarını karşı taraftan talep edemez.
9. B’nin manevi tazminat davası açması mümkün müdür? Değil midir? Neden?
C: Zamanaşımına uğramadığı müddetçe açabilirdi ancak hediyelerin iadesi, maddi ve manevi
tazminat davalarında 1 yıllık zamanaşımı sınırı söz konusudur. Dolayısıyla B kişisi manevi
tazminat davası açamaz.
10. B’nin annesinin manevi tazminat davası açması mümkün müdür? Değil midir? Neden?
C: Mümkün değildir. Manevi tazminat kişiye sıkı sıkıya bağlı bir haktır. Ancak BK kapsamında
kişiliğin korunması dahilinde kızı B kişisinin üzüntüsünden etkilendiği varsayılarak açabilir. Bu
kısım ise nişanlanma içerisinde değil kişiliğin korunması kapsamında söz konusudur.
11. B, bu davayı açtıktan sonra vefat ederse davaya devam edilebilir mi? Edilemez mi? Neden?
C: Somut olayda teknik olarak zamanaşımı gerekçesiyle zaten dava açılamazdı fakat genel bir
değerlendirme yaparsak B kişisi eğer ölümünden önce bu davayı takip hususunda
mirasçılarına karşı öne sürseydi – ki davayı açıp onu takip etmesi öne sürmesi anlamına gelir-
ve zamanaşımı söz konusu olmasaydı pekâlâ edilebilirdi.