ANAYASA YARGISI

1. HAFTA
DR. ÖĞR. ÜYESİ REFİA KAYA
 DERS HAKKINDA BİLGİ
Dersin Amacı Bu ders; öğrencilerin Anayasa Yargısının ortaya çıkış felsefesini, Anayasa Mahkemesinin görev ve
yetkilerini, ve bireysel başvuru davaları özelinde Anayasa Mahkemesi-AİHM ilişkisini derinlemesine
anlamalarını hedeflemektedir.
Öğrenim Bu dersi başarıyla tamamlayan öğrencilerin aşağıdaki kazanımları sağlamaları beklenmektedir:
Çıktıları 1. Anayasa Yargısının varlık nedenini anlar ve meşruluğunu sorgular.
2. Türk yargı sisteminde Anayasa Mahkemesinin konumunu ve işlevini kavrar.
3. Bireysel başvuru kararlarını inceleyip eleştirebilme kabiliyeti kazanır.
4. AİHM’nin iç hukukumuza etkisi hakkında bilgi sahibi olur.

Ders İzlencesi (Z): Zorunlu Okuma

(S): Seçmeli Okuma

KONU VE OKUMALAR

1. Hafta (4 Ekim, 2022):

Dersin tanıtımı
Anayasa Yargısının tarihçesi ve ortaya çıkış felsefesi
Okuma yok.

2. Hafta (11 Ekim):

YETKİLERİN AYRILMASI

YASAMA

YARGI
YÜRÜTME (ANAYASA
M.9)
YARGI TEŞKİLATI
ANAYASA YARGISI ADLİ YARGI İDARİ YARGI

• ANAYASA • YARGITAY • DANIŞTAY

MAHKEMESİ • BÖLGE ADLİYE • BÖLGE İDARE
MAHKEMELERİ MAHKEMELERİ
• HUKUK • İDARE
YARGILAMASI MAHKEMELERİ
• CEZA • VERGİ
YARGILAMASI MAHKEMELERİ
NORMLAR HİYERARŞİSİ
ANAYASA
Temel Hak ve Hürriyetlere İlişkin Milletlerarası
Antlaşma (M.90)

Kanun/OHAL’de çıkarılacak Cumhurbaşkanlığı

Kararnamaleri/Milletlerarası Antlaşma

Yürütmeye İlişkin Cumhurbaşkanlığı

Kararnamesi

Yönetmelikler vs…
ANAYASA MAHKEMESİ
ANAYASA MADDE 148:

Anayasa Mahkemesi, kanunların, Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinin ve Türkiye Büyük Millet

Meclisi İçtüzüğünün Anayasaya şekil ve esas bakımlarından uygunluğunu denetler ve bireysel
başvuruları karara bağlar. Anayasa değişikliklerini ise sadece şekil bakımından inceler ve
denetler. Ancak, olağanüstü hallerde (…)84 ve savaş hallerinde çıkarılan Cumhurbaşkanlığı
kararnamelerinin şekil ve esas bakımından Anayasaya aykırılığı iddiasıyla, Anayasa
Mahkemesinde dava açılamaz.
ANAYASA YARGISI TARİHÇESİ-FELSEFESİ
-Anayasacılık Hareketleri- XVIII’inci yüzyıl, Fransız devrimciler
-Anayasanın Üstünlüğü- Siyasal iktidarın hukuk yoluyla sınırlandırılması
için üstün hukuksal bir metin
-Norm Denetimi: Kanunların Anayasa’ya uygunluğunun yargısal denetimi
-Anayasa Mahkemesi (Constitutional Court) ve Yüksek Mahkeme (Supreme
Court)
-1803 Marbury v. Madison davası
-Judicial Review- Yargısal Denetim
-Bireysel Başvuru
SORULAR