You are on page 1of 28

ldka;dj, fldagdj

iy mqj;am;a
2018 m<d;a md,k ue;sjrKh
ms<sn| udOH wdjrKh

m<d;a md,k wdh;kj, ldka;djka fjkqfjka


iïu; lr.;a ft;sydisl 25] fldagdj ms<sn|j
2017 iema;eïn¾ isg 2018 foieïn¾ olajd m< jQ
mqj;am;a jd¾;dlrKh ms<sn| m¾fhaIKhla

ldka;dj iy rdclSh fkda¾ùðhdkq


udOH iduQyslh ;dkdm;s ld¾hd,h
ldka;dj fldagdj iy mqj;am;a
2018 m<d;a md,k ue;sjrKh
ms<sn| udOH wdjrKh
m<d;a md,k wdh;kj, ldka;djka fjkqfjka
iïu; lr.;a ft;sydisl 25] fldagdj ms<sn|j
2017 iema;eïn¾ isg 2018 foieïn¾ olajd m< jQ
mqj;am;a jd¾;dlrKh ms<sn| m¾fhaIKhla

m<uq uqøKh - 2021


ldka;dj yd udOH iduQyslh
rpkh ( bfrdañ fmf¾rd
m¾fhaIlhka( laIud rKjk" ;=Idß uvyfmd, iy tÉ bkaÿu§
ixialrKh ( l=uqÈks ieuqfj,a iy iekaÑhd n%jqka
msgq ie,iqu ( foaj .õß
uqøKh( Neo Graphics m%skag¾ia
iydh( rdclSh fkda¾ùðhdkq ;dkdm;s ld¾hd,h

m%ldYhg m;alrkq ,enQfha(

ldka;d yd udOH iduQyslh


56$1" iriú mgqu." ldi,a ùÈh" fld<U 08" Y%S ,xldj'
úoHq;a ;emE,( wmcsrilanka@womenandmedia.org
fjí( womenandmedia.org
f*ianqla( https://www.facebook.com/womenandmediacollective
Üúg¾( https://twitter.com/womenandmedia

ISBN 978-624-5868-01-8

2
wka;¾.;h

fmrjok 04

úOdhl idrdxYh 05

ye|skaùu 08

l%ufõoh 09

m%Odk fidhd.ekSï 10

mqj;am;a jd¾;d lf<a flfiao@ 13

jd¾;dlrKfha m%Odk .eg¿ iy ÿ¾j,;d 24

ks¾foaY iy hym;a Ndú;djka 26

j.= ,ehsia;=j

j.=j 1( rdcH yd fm!oa.,sl udOHj,ska f;dard.;a mqj;am;a 09

j.=j 2( ue;sjrKhg fmr i;sm;d mqj;am;aj, m< jQ ,sms .Kk 25

m%ia;dr ,ehsia;=j

1 jk m%ia;drh( ,sms .Kk iema;eïn¾ 2017 - foieïn¾ 2018 10

2 jk m%ia;drh( mqj;am;a jYfhka m< jQ ,sms .Kk 11

3 jk jk m%ia;drh( ,sms j¾.h 11

4 jk jk m%ia;drh( uq,a msgqfõ ,sms 12

3
fmrjok

2018 fmnrjdß ui mej;s m<d;a md,k ue;sjrKh ie,lsh fuu m¾fhaIKh iïmdokh lsÍu i|yd ldka;dj iy udOH
hq;= ue;sjrKhls' 2017 § ixfYdaê;, 2012 § m<d;a md,k iduQyslhg fndfyda mqoa.,hskaf.a iydh ,enq‚' m¾fhaIK
uÜgñka y÷kajd ÿka kj fouqyqka ue;sjrK l%uh hgf;a fidhd .ekSï úYaf,aIKh lr m¾fhaIK jd¾;dj rpkd lsÍu
meje;ajQ m<uq ue;sjrKh fuh fõ' fuh ;j;a fya;=jla ksid .ek bfrdañ fmf¾rdg wms wjxlju ia;+;sjka; fjuq' ,sms fidhd
wmg jeo.;a fõ. m<d;a md,k wdh;kj, ldka;djka i|yd .ekSug iy úYaf,aIKh lsÍug oerE W;aidyh fjkqfjka
25] l wksjd¾h fldagdjla l%shd;aul jQ m<uq ue;sjrKh laIud rKjk, ;=Idß uvyfmd, iy tÉ’ bkaÿu§g;a" m¾fhaIKh
fuhhs' ixl,amkh lsÍu yd ixialrKh lsÍu ms<sn|j l=uqÈks
ieuqfj,ag;a fndfyda ia;+;sjka; úh hq;=h' fuu m¾fhaIKh
fuys m%;sM,h jQfha m<d;a md,k wdh;kj, uq¿ isxy, yd fou< NdIdjg mßj¾;kh lsÍu .ek bfkdald
ksfhdað; ixLHdj 4486 isg idudðlhka 8356 olajd jeä ùuhs' m%sho¾YkS iy rdïpkaøka m%sho¾YkSg o ia;+;s lrkafkuq' fuu
ixfYdaOkfha 27 t*a j.ka;sh m%ldrj, iEu m<d;a md,k m¾fhaIKfha NdId ixialrKh iy fidaÿm;a lshùu iïnkaOfhka
wdh;khlu isák uq¿ idudðl ixLHdfjka 25] la ldka;d wmf.a ia;+;sh iS;d rxckS iy l=ydks;s fj; mqo lrkafkuq' fuu
idudðldjka úh hq;=h miq.sh jirj, mej;s 1.8] ldka;d m%ldYkfha msgq ie,iqïl< tï' tia' à. .õß g wmf.a ia;+;sh
ksfhdackhg idfmalaIj fuh ie,lsh hq;= ch.%yKhls' m%ldY lrkafkuq'

fuu miqìu hgf;a" fuu m¾fhaIKh ft;sydisl ldka;d rdclSh fkda¾ùðhdkq ;dkdm;s ld¾hd,fha iydh we;sj fuu
fldagdj l%shd;aul lsÍu ms<sn| mqj;am;a jd¾;dlrKh m¾fhaIKh m%ldYhg m;a lrk ,§' fudksld iafjkaialarEâ
foi wjOdkh fhduq lrhs' m¾fhaIKfha§ wÈhr ;=klska uy;añhf.a iy iqkaoß chiqkaor uy;añhf.a iyfhda.h
mqj;am;a úu¾Ykhg ,la lrkq ,eîh' m<uqjekak" 2017 wxl fjkqfjka wms úfYaIfhka ia;+;sjka; fjuq' miq.sh jir 20
16 orK m<d;a md,k wdh;k ue;sjrK ^ixfYdaOk& mk; ;=< úfYaIfhka m%dfoaYSh uÜgñka ldka;djkaf.a ksfhdackh
md¾,sfïka;=fõ§ iïu; jQ ld,fha isg 2018 m<d;a md,k jeä lsÍu i|yd ldka;dj iy udOH iduQyslh fndfyda Wmdh
ue;sjrKh m%ldYhg m;a lsÍu wh;a jk 2017 iema;eïn¾ ud¾. Ndú;d lr lghq;= lf<ah' j¾;udkfha ldka;dj
isg fkdjeïn¾ olajd ld, mßÉfþohhs' fojeks wÈhr u.ska iy udOH iduQyslh ldka;djkaf.a foaYmd,k ksfhdackh
2017 foieïn¾ isg 2018 fmnrjdß olajd ue;sjrK Èkh Yla;su;a lrñka Y%S ,xldj ;=< wdpdrOd¾ñl foaYmd,k
wdjrKh ld,hhs' fuu ld,jljdkqfõ § ue;sjrK m%pdrl ixialD;shla f.dvke.Sug lghq;= lrñka isà'
lghq;=, ue;sjrK ld,h ;=< u;= jQ .eg¿ iy ue;sjrK Èkh
wdjrKh flf¾ f;jk wÈhf¾ §" 2018 fmnrjdß isg 2018 ta wkqj" m<d;a md,k wdh;kj, ldka;djka i|yd wksjd¾h
foieïn¾ olajd udOHj, fldagdj jd¾;d l< wdldrh f;areï 25] fldagdj wdrlaId lsÍfï wruq‚ka fuu m¾fhaIKh isÿ
.ekSug mdol lr.;a mYapd;a ue;sjrK ld,hhs' lrk ,§'

iekaÑhd n%jqka
jevigyka ks,OdÍ
ldka;dj iy udOH iduQyslh"
2021 ckjdß

4
ldka;dj" fldagdj iy mqj;am;a- 2018 m<d;a md,k ue;sjrKh ms<sn| udOH wdjrKh

úOdhl idrdxYh

• m<d;a md,k wdh;kj, ldka;djka i|yd jd¾;d úh' úfYaIdx. ,sms 79la o" iïuqL idlÉPd 43la o" úúO

kS;Hdkql+,j fjka lrk ,o 25] l fldagdj l%shd;aul u; m%ldY lrk ,sms 28la o l;=jels 23la o úh' m¾fhaIK

lsÍug m%;spdr oelaùu" foaYmd,kh ;=< ldka;d ksfhdackh ld,mßÉfþoh ;=< ,shk ,o ,sms$jd¾;d 415ka" jd¾;d 30la

ms<sn| oekqu f.dvke.Su iy oekqu fnod.ekSu iy iqúfYaIS uq,a msgqfõ m<lr ;snQ w;r bka 15la bx.%Sis mqj;am;aj, m<lr

l%shdud¾. jeä ÈhqKq lsÍfï wjYH;dj wruqKq lrf.k ;snq‚' bx.%Sis mqj;am;aj, m<jQ jd¾;d 15ka 10la 2018 fmnrjdß

mqj;am;a jd¾;dlrKh ms<sn|j jk fuu m¾fhaIKh lrk udifha§ m<lr ;snq‚' isxy, mqj;am;aj, o m< jQ ,sms 9ka 6la

,§' u 2018 fmnrjdß udifha § m<lr ;snq‚' oñ< mqj;am;aj,

• fuu wOHhkh i|yd 2017 iema;eïn¾ - 2018 m<lr ;snQ jd¾;d 6ka 3la 2018 ckjdß udifha m<lr ;snq‚'

foieïn¾ ld,h ;=< m< lrk ,o mqj;am;a jd¾;dlrKh 2018 wfma%,a udifha m<uq msgqfjys jd¾;djla m<lr ;snQ bßod

wdjrKh lrk ,§' fuu m¾fhaIK wOHhkh i|yd isxy," ùrflaiß yereKq úg" fuu ld, iSudj ;=< i;sm;d mqj;am;la

fou< iy bx.%Sis hk iEu NdId ldKavhlska u Èkm;d lsisjla uq,a msgqfõ jd¾;djla m<lr fkd;sîu ie,lsh hq;=

mqj;am;a folla iy i;s wka; mqj;am;a fol ne.ska f;dard lreKla fõ'

.kakd ,§' m%Odk Odrdfõ udOH jd¾;d .%yKh lr .ekSfï • 2017 iema;eïn¾ isg 2018 foieïn¾ olajd mqj;am;a

wruq‚ka rdcH yd fm!oa.,sl udOH we;=,;a jk wdldrfhka jd¾;dlrKh foi n,k úg ldka;djka i|yd jQ fldagdj

mqj;am;a y÷kd .kakd ,§' f;dard.;a mqj;am;a jQfha ikafâ l%shd;aul lsÍu wdjrKh lsÍu m%Odk wÈhr ;=klg y÷kd

ghsïia" ikafâ Tíi¾j¾" fâ,s ñr¾" fâ,s ksjqia ^bx.%Sis NdIdj&¦ .; yels h' m<uq jekak kï 2017 iema;eïn¾ - fkdjeïn¾

ÈkñK" is¿ñK" bßod ,xld§m iy ,xld§m ^isxy, NdIdj&( ld, mßÉfþohhs' fuu ld,fha § 2017 wxl 16 orK m<d;a

bßod ùrflaiÍ" ùrflaiÍ" bßod ;sklrka iy ;sklrka ^oñ< md,k wdh;k ue;sjrK ^ixfYdaOk& mk; iy 25] fldagdj

NdIdj& h' l%shd;aul lrk ,o m%:u ue;sjrKh jk" 2018 fmnrjdß

• 2017 iema;eïn¾ - 2018 foieïn¾ w;r jQ m¾fhaIK m<;a md,k ue;sjrKh m%ldYhg m;a lsÍu wdjrKh lrhs'

ld,h ;=<" NdId ;=fkka u ksÍlaIKh lrk ,o mqj;am;a fojekak kï" ue;sjrKhg fmrd;=j ue;sjrK m%pdrl lghq;=

fod<y ;=< ldka;d fldagdj ms<sn|j fyda Bg wod< ,sms 415 yd ta yd iïnkaO .eg¿ iy fmnrjdß udifha § meje;aùug

la m%ldYhg m;a lr ;snq‚' bka 117la bx.%Sis o" 148 isxy, kshñ; ue;sjrKh wdjrKh jk 2017 foieïn¾ - 2018

yd 150la oñ< hk NdIdjkaf.ka jQ mqj;am;aj, m<lr ;snq‚' fmnrjdß ld,hhs' f;jekak mYapd;a ue;sjrKh ld,hhs'

ldka;djka i|yd jQ fldagdj .ek fyda ta .ek i|yka lrk fuys§ fldagdj l%shd;aul lsÍu iïnkaO .eg¿ iy ish¨ u

,sms ixLHdj 2018 fmnrjdß ue;sjrKhg fmr udij, ^2017 iNdjkag 25] l ksfhdackhla we;s nj iy;sl lsÍfï § we;s

foieïn¾ iy 2018 ckjdß& by< uÜgul mej;s w;r 2018 jk wNsfhda. ms<sn|j jeä wdjrKhla lr we;'

fmnrjdß udifha§ WÉP uÜgulg meñ‚ w;r B<Õ udij,§ • 2017 wf.daia;= ui 16 jk Èk wxl 16 m<d;a md,k

th wvq úh' ue;sjrK ^ixfYdaOk& mk; md¾,sfïk;=fõ iïu; ùfuka

• fuu ld, mßÉfþoh ;=< m%ldYhg m;a lrk ,o miqj" fuu mk; u.ska isÿ lrkq ,nk fjkialï fudkjdo

,sms foi n,k úg" tajdhska wvlg;a jvd tkï" 242la m%jD;a;s hkak ms<sn|j mqj;am;a úia;rd;aulj jd¾;d lr ;snq‚' ta

5
ldka;dj" fldagdj iy mqj;am;a- 2018 m<d;a md,k ue;sjrKh ms<sn| udOH wdjrKh

w;r mqj;am;a iïuqL idlÉPdjkag Ndckh jQ fndfydauhla wfmalaIsldjka uqyqKÿka wNsfhda. o NdId ;=fkka u lr

fofkla mk; u.ska we;s lrkq ,nk m%.;sYS,S fjkialï ;snQ udOH wdjrKh u.ska biau;= lr oelaùh' ldka;djkag

ms<sn|j m%Yxid;aul woyia m%ldY lr ;snq‚' fuu ,smsj, ;rÕ lsÍu ÿIalr lrk o~qjfuka ksoyiaùfï ixialD;sh"

jeäjYfhka u Wmqgd oelaùïj,g fyda iïuqL idlÉPdj,g kdufhdackd ,nd .ekSfï isg foaYmd,k mlaIj, iyfhda.h

Ndckh ù ;snqfKa m<d;a md,k yd m<d;a iNd wud;H *hsi¾ fkdue;slu" wod< ,ehsia;=j,g Tjqkaf.a kï we;=<;a lr

uqia;dmd uy;d h' Tyq ixfYdaOkj, jvd;au jeo.;a wx. .ekSfï ÿIalr;djh yd uqia,sï cd;sl wfmalaIsldjka uqyqK fok

wdrlaId lrk f,i ish¨ foaYmd,k mlaIj,ska b,a,d isá nj iqúfYaIs .eg¿ wd§ .eg¿ mrdihla fuu wNsfhda.j,g wh;a

i|yka lr we;' ldka;d fldagdfõ jeo.;alu ms<sn|j woyia fõ' ue;sjrK ksÍlaIK wdh;k fukau wfmalaIsldjka uqyqK ÿka

iys; wfkl=;a rcfha idudðlhka iuÕ lrk ,o iïuqL wNsfhda. biau;= lr fmkaùu ms‚i ksYaÑ; lafIa;%j, wNsfhda.

idlÉPd /.;a úfYaIdx. ,sms lsysmhla o m<lr ;snq‚' kuq;a" iy .eg¿ ms<sn| WodyrK iemhQ isú,a iudc lKavdhï úiska

mk; iïu; lsÍu iïnkaOj ldka;djka iu. iïuqL idlÉPd lrk ,o m%ldY iy udOH hdj;ald,Sk lsÍï u.ska fuu udOH

mj;ajd fkd;snq‚' tfukau" fldagdfõ jeo.;alu ms<sn|j jd¾;dlrKh m%Odk jYfhka fufyhjkq ,eîh'

NdId ;=fkka u m<lr ;snQ Wmqgkhka md¾,sfïka;= uka;%Sjreka • ue;sjrKhg bÈßm;a jQ wfmalaIsldjka ms<sn|j

úiska lrk ,o m%ldY úh' NdId ;=fkka u m<jQ fndfyduhla isxy, yd fou< udOH ;=< ue;sjrKhg fmr úYd, wdjrKhla

,sms" f,dj m%:u w.%dud;Hjßh iy m%:u ckdêm;sjßh Y%S ;snq‚' fuu udOH wdjrKhg iuyr wfmalaIsldjka ms<sn|

,xldfjka ìysù ;sìh§;a" m%dfoaYSh" m<d;a iy md¾,sfïka;= hk úia;r iy Tjqka ;rÕ lsÍug fya;=j" Tjqkaj f;dard.;fyd;a

iEu uÜgul§ u ldka;d ksfhdackh ol=Kq wdishdkq l,dmhg Tjqka Èh;a lsÍug ie<iqï lr we;s foa wdÈh ms<sn|j woyia

idfmalaIj b;du;a wi;=gqodhl ;;a;ajhl mj;sk nj fmkajd olajk iïuqL idlÉPd fyda úfYaIdx. we;=<;a úh' fujeks

§ ;sfí' wdldr jQ wdjrKhla bx.%Sis mqj;am;aj, olakg fkd,enq‚'

• m<d;a md,k ue;sjrKhg fmr lrk ,o ue;sjrK fuu ,sms uÕska fjk;a rgj,a yd ixikaokd;aulj Y%S ,xldfõ

m%pdrK ld,h ;=< §" mqj;am;a wdjrKh" úfYaIfhka u bx.%Sis md,k jHqyh ;=< ldka;d ksfhdackh" Y%S ,xldfõ ldka;djkaf.a

udOHfhka m<jQ mqj;am;a wjOdkh fhduqlr ;snqfKa ue;sjrK foaYmd,k b;sydih iy Y%S ,xldjg fldagdfõ we;s jeo.;alu

m%pKav;ajh ms<sn|jh' fuhg ue;sjrK ksÍlaIK wdh;k jk ms<sn|j idlÉPd lr ;snq‚'

ksoyia yd idOdrK ue;sjrKhla i|yd ck;d l%shdldß;ajh • fou< udOH mqj;am;a úfYaIfhka u f;a j;= lafIa;%fha

ue;sjrK m%pKav l%shd ksÍlaIK uOHia:dkh iy ksoyia yd ldka;djka ue;sjrKhg bÈßm;a ùfï jeo.;alu wjOdrKh

idOdrK ue;sjrKhla i|yd jQ ck;d jHdmdrh hk ixúOdk l< w;r foaYmd,k ixialD;sh fjkia lsÍug iy jeú,s wxYh

úiska lrk ,o lghq;=" m%ldY yd hdj;ald,Sk lsÍï wvx.= ksfhdackh lsÍu i|yd ;rÕ lsÍug Tjqkaj Èßu;a lrk ,§'

jd¾;d fukau ldka;d l%shdldÍ cd,h jeks isú,a iudc lKavdhï iuyr iïuqL idlÉPd iy úfYaIdx. uÕska fldagdj muKla

úiska lrk ,o úia;rd;aul úYaf,aIKhka o wka;¾.; úh' ldka;djkag j;= lafIa;%fhka ;rÕ lsÍug Woõ fkdjk nj

wfmalaIsldjka f,i fjkia lrkak tfrys m%pKav;ajh iïnkaO fmkajd § ;snq‚' ta" Tjqka Ôj;a jk mS;DuQ,sl iudch lsis

úu¾Yk iy tjeks m%pKav;ajhg tfrysj .; yels l%shdud¾. úfgl;a Tjqkag foaYmd,ksl jYfhka muKla fkdj kdhl;aj

ms<sn| wk;=re weÕùï iys; ue;sjrK fldñiu úiska ks;=;a ;k;=re o ,nd § fkdue;s ksidfjks' tu ksid foaYmd,k

lrk ,o m%ldY lsysmhla o úh' ue;sjrK fldñiu úiska ks;=;a mlaIj,g kdhl;aj ixj¾Okh i|yd wdfhdackh lsÍug isÿjkq

lrk ,o m%ldYj, ldka;djkag tfrysj m%pKav;ajh mej;s we;' iuia;hla f,i .;aúg" fou< udOHj, foaYmd,k mlaI

m%foaYj, ue;sjrK l,a ouk njg lrk wk;=re weÕùï o yd ldka;d foaYmd,k{hska iuÕ fldagdfõ we;s jeo.;alu

we;=<;a úh' iy $ fyda ue;sjrK i|yd ;rÕ lrk ldka;djka uqyqK fok

• ue;sjrK m%pdrK iufha § m%pKav;ajhg wu;rj .eg¨ ms<sn|j jeämqr iïuqL idlÉPd m<lr ;snq‚'

6
ldka;dj" fldagdj iy mqj;am;a- 2018 m<d;a md,k ue;sjrKh ms<sn| udOH wdjrKh

• mkf;a úêúOdkj,g wkqj 25] fldagdj imqrd fukau kS;s lvlr we;s wdldrh iy .;hq;= l%shdud¾. ms<sn|

.ekSug iNd lsysmhlg fkdyels jQ ksid iNdj msysgqùu f;dr;=re fuu lKavdhï úiska kej; kej; wjOdrKh lr

bÈßhg f.k hdug fkdyels jQ neúka" ue;sjrKhg miqj jd¾;d lr ;snq‚' flfia fj;;a" fou< udOH yd ii|k úg

udOH wdjrKfhka nyq;rhla fldagdj l%shd;aul lsÍfï bx.%Sis udOH ;=< jd¾;d lsÍu ks;r ks;r isÿ jq‚' fuhska

ÿIalr;djh ms<sn|j idlÉPd lr ;snq‚' ue;sjrK fldñifï meyeÈ,s jkafka ksÍlaIK wdh;k úiska NdId ;=fkkau

iNdm;sjrhdf.a m%ldY iy iïuqL idlÉPdj,§ ,ehsia;= f;dr;=re .,dhdu iy;sl l< hq;= nj;a" ue;sjrK ld,j,

fofla l%ufõoh fuu fm%fya,sldjg n,mE ldrKh f,i § lrkq ,nk jd¾;d lsÍïj, § fou< udOH wdh;k iajdëk

fodaIo¾Ykhg Ndckh úh' ld,h f.ù h;au" udOH wdjrKh ksÍlaIK wdh;kj, jd¾;d jeä jYfhka Ndú;d l< hq;=

fldagdfõ wkd.;h jgd N%uKh úh' ó<Õ ue;sjrKh i|yd nj;ah'

fldagdj l%shd;aul lsÍug fmr fuu ue;sjrKfhka mdvï bf.k • mqj;am;a jd¾;dlrejka úiskau lrkq ,nk

.; hq;= nj iuyr idlÉPdj, i|yka úh' tu ,sms kS;sfha úYaf,aIKhka b;d w,am jk w;r ie,lsh hq;= úYaf,aIKhka

meyeÈ,s;djhla we;slsÍu i|yd kS;sh ixfYdaOkh l< hq;= nj fndfydauhla ,efnkafka isú,a iudc ixúOdkj,ska fyda

fmkajd § ;snq‚' ;j;a iuyfrla fldagdj m%dfhda.sl fkdjk l%shdldÍka $ m%;sm;a;s iïmdolhska iu. lrkq ,nk iïuqL

nj iy;sl lr m%ldY lf<dah' m<d;amd,k yd m<d;a iNd idlÉPd yrydh' ksoiqkla jYfhka" bx.%Sis mqj;am;aj,

weu;s uqia;dmd uy;d iy fld<U k.riNdfõ k.rdêm;s mq¿,a f,i m< lrk ,o ldka;d l%shdldÍ cd,fha m%ldYhka

frdais fiakdkdhl uy;añh jeks m%Odk mqoa.,hska fldagdjg wfmalaIsldjkag tfrys m%pKav;ajh" úfYaIfhka uqia,sï

iyh m< lrñka m%ldY ksl=;a lrk ,o w;r wud;H uqia;dmd wfmalaIsldjka iy Tka,hska ffjÍ m%ldYk oelsh hq;= wdldrh

uy;d úiska ldka;djka i|yd jk 25] fldagdj wvq lsÍug ms<sn|j idlÉPd lrhs' tjeks m%ldY iy iïuqL idlÉPdj,ska

;uka ysi fkdkuk nj m%ldY lf<ah' ue;sjrK fldñIka msg; tjka .eUqre úYaf,aIKhka olakg fkdue;'

iNdfõ iNdm;s uyskao foaYm%sh uy;d fuu kS;suh jxpdjka • wfmalaIsldjkaf.a iqÿiqlï iy fhda.H;djh idlÉPd

ms<sn|j uq, isgu kS;sm;sjrhdg wk;=re weÕjQ nj m%ldY l< jd¾;d lsÍïj, § iïuqL idlÉPdj,g iyNd.SjQjkaf.

lf<ah' ka nyq;rhla wfmalaIsldjka foaYmd,k{fhl=f.a ujla"

• isxy, yd fou< udOHhkays" jvd;a lemS fmfkk ifydaoßhla fyda ìß|la fkdù wOHdmkh yd iqÿiqlï ,;a

f,i" ,xld§m ^,sms 7la&" ùrflaiß ^,sms 16la& iy ;sklrka mqoa.,hska úh hq;= nj;a m%ldY lf<dah' flfia fj;;a" msßñka

^,sms 6la& hk mqj;am;aj," m%dfoaYSh iNdj, fldagd l%shd;aul tjeks m%ñ;shlg hg;a lr we;aoehs hkak idlÉPd lrk fjkia

lsÍu isÿ jkafka flfiao hkak ms<sn| miq úmrï mqj;a wdLHdkhla fyda úYaf,aIKhla iys; lsisu iïuqL idlÉPdjla

rdYshla m<úh' fuu mqj;aj,g iudrïNl /iaùï" Èjhsk fyda ,smshla fkd;snq‚' tajdf.au" m,d;a md,k wdh;kj,

mqrd msysgd ;sfnk úúO m<d;a md,k wdh;kj, iqúfYaIs; isák msßñkaf.a fyda wfmalaIlhskaf.a fhda.H;djh m%Yak

jd¾;d we;=<;a úh' fuu /iaùï jd¾;dj, .kakd ,o ;SrK" lrk fyda foaYmd,k ixialD;sh ;=< .eUqßka uq,anei mj;sk

uka;S%jßhka woyia m%ldY l< wdldrh iy fmdÿfõ Tjqkf.a {dd;s ix.%yh jeks ldrKdjka iïnkaOfhka o wjOdkh

iyNd.S;ajh wka;¾.; úh' fou< udOH úiska w¨;ska f;aÍ fhduqlr fkd;snq‚'

m;a jQ uka;%Sjßhka iy isú,a iudc l%shdldÍka iuÕ mYapd;a • ue;sjrKhg fmr we;eï udij, §" fndfyda

ue;sjrK w;aoelSï iy fldagdfõ id¾:l;ajh ms<sn|j iïuqL i;sm;d mqj;am;aj, fldagdj fyda ldka;d ksfhdackh ms<sn|j

idlÉPd rdYshla mj;ajd ;sfí' wdjrKhla fkd;snq‚' ffoksl mqj;am;a yd ii|k úg ck;dj

• mqj;am;a fyda udOH wdh;k idudkHfhka ue;sjrK i;sm;d mqj;am;a lshùug jeä keUqrejla olajk neúka

ksÍlaIK wdh;kj, lghq;=j,ska úYd, f,i m%;s,dN ,nk .eUqre úYaf,aIKhla iys; ,sms fukau úfYaIdx. ,sms o tu

nj meyeÈ,sh' ue;sjrK m%pKav;ajh ms<sn| fndfyda wdjrK mqj;am;aj, ;sîu jeo.;a fõ'

7
ldka;dj" fldagdj iy mqj;am;a- 2018 m<d;a md,k ue;sjrKh ms<sn| udOH wdjrKh

ye|skaùu

fuu jd¾;dj" wdl,am ^uki& fjkia lsÍu( ish¨ ksfhdað;hskaf.a ^j¾;udkfha mj;sk 2%isg 25% olajd

ck lKavdhï we;=<;a jk wdldrfhka md,kh lsÍu iy jeäùula& yelshdj j¾Okh lsßuh' fudjqkaf.ka nyq;rhla

foaYmd,kfha ldka;d ksfhdackh jeä lsÍu i|yd .kq ,nk m<d;a md,khg kjlfhdah'

iaÓridr l%shdud¾. Yla;su;a lsÍu i|yd ldka;dj iy udOH

iduQyslh ksr; ù isák ld¾hhkaf.a tla wx.hls' m<d;a md,kh 2017 m<d;a md,k ue;sjrK mk;g lrk ,o

;=< ^m<d;a md,k wdh;kj,& ldka;djka i|yd y÷kajd fok ixfYdaOkhla ^2017 wxl 16 orK m<d;a md,k ue;sjrK

,o 25] fldagdjg m%;spdr oelaùu iy l%shd;aul lsÍu ms<sn|j ^ixfYdaOk& mk;& u.ska iudkqmd;sl ksfhdack l%uhlg wkqj

lrk ,o fuu mqj;am;a m¾fhaIKfha wruqK jQfha foaYmd,kh m<d;a md,k ksfhdað;hska f;dard m;a lr .ekSu iy;sl lrk

;=< ldka;djkaf.a ksfhdackh ms<sn| oekqu f.dvke.Su;a yd ,§' iudkqmd;sl ksfhdack l%uh hgf;a iudðlhskaf.ka 60% la

fnod.ekSu;a ta iïnkaOj m%;sm;a;suh yd m%dfhda.slj iaÒridr ;ks idudðl fyda nyq idudðl fldÜGdY ksfhdackh lrk w;r

l%shdud¾. jeä ÈhqKq lsÍfï wjYH;djh fmkajd §u;a fõ' 40% la w;sf¾l mqoa.,hska f,i kï lr we;s

,hsi;
a =fjka f;dard .kq ,efí' m<d;a md,k wdh;kj, uq¿ idudðl

ldka;dj iy udOH iduQyslh úiska foaYmd,kfha ixLHdj 4486 isg wdikak jYfhka idudðlhka 8356 olajd

ldka;dj iïnkaOfhka lrf.k hk iuia; ld¾hh foaYmd,k jeä lrk ,§' ixfYdaOkfha 27 t*a j.ka;sh m%ldrj" iEu

wdh;kj, ldka;djkaf.a ksfhdackh iïnkaOj Y%S ,xldj m<d;a md,k wdh;khlu isák uq¿ idudðl ixLHdfjka
1
;=< m%cd;ka;%jd§ yd iodpdrd;aul foaYmd,k ixialD;shla 25% la ldka;d idudðldjka úh hq;=h ' m<d;a md,k wdh;k

f.dvke.Sug n,mdk m%Odk wNsfhda. ;=kla wduka;%Kh wdikj,ska 25% la ldka;djkag ;yjqre lrk 2017 m<d;a md,k

lsÍug m%h;ak orhs' m<uqjekak kï foaYmd,kfha wvq wdh;k ue;sjrK mkf;a fuu iy;sl lsÍfï m%;smdok fuu

ldka;d ksfhdackh iy ldka;djkaf.a foaYmd,k ksfhdackh jeä wOHhkfha § ldka;d fldagdj fyda fldagdj f,i ye¢kafõ'

lsÍu iïnkaOj m%isoaO l;sldjla f.dvke.Sfï wjYH;djhhs' fldagdj l%shd;aul ùu;a iuÕu" 2018 fmnrjdß 10 jk Èk

fojekak" ldka;djkaf.a foaYmd,k iyNd.S;ajh ms<sn| m<d;a md,k ue;sjrKfhka miqj m<d;a md,k wdh;kj,
2
.eg¿j iy jHjia:dodhl foaYmd,kho we;=<;aj ldka;djkaf.a ixLHdj 89 isg 1991 olajd jeä úh' 2018

foaYmd,kfha ksr;ùu i|yd ldka;djka i;= yelshdj ms<sn| ue;sjrKfhka frdais fiakdkdhl uy;añh fld<U uy k.r
3
ck;dj is;k wdldrh yd iïnkaO fõ' tu ksid iNdjg f;aÍ m;ajQ m%:u k.rdêm;sksh úh '

jHjia:dodhlh ;=< ldka;djkaf.a ueÈy;aùu Yla;su;a lsÍfï fuu jd¾;dj i|yd m¾fhaIK lghq;= laIud rKjk" ;=Idß

.eg¨j wduka;%Kh lsÍfï wjYH;djh mj;S' f;jekak m<d;a uvyfmd, iy úÆ;=" udkj iïm;a ixj¾Ok uOHia:dkh úiska

md,k wdh;k fj; f;aÍ m;ajk jeäjk ldka;d lrk ,§'

1. https://groundviews.org/2018/02/07/the-significance-of-the-25-quota-for-women-in-local-government/
2. https://www.colombotelegraph.com/index.php/governments-womens-quota-a-total-success/
3. https://www.democracyspeaks.org/blog/empowering-female-councilors-sri-lanka

8
ldka;dj" fldagdj iy mqj;am;a- 2018 m<d;a md,k ue;sjrKh ms<sn| udOH wdjrKh

l%ufõoh
fuu wOHhkfhka 2017 iema;eïn¾ - 2018 foieïn¾ mqia;ld,h mqoa.,fhl=g l,ska ;SrKh l< mqj;am;a ixLHdjla

ld,h ;=< m< lrk ,o mqj;am;a jd¾;dlrKh wdjrKh úh' lshùug muKla wjir § we;s w;r bka miqj ;j;a mqj;am;a

isxy," fou< iy bx.%Sis hk iEu NdId ldKavhlu Èkm;d fj; m%fõY ùu i|yd f.ùula l< hq;= úh' ^wE& fuu ia:dk

mqj;am;a folla iy i;s wka; mqj;am;a fol ne.ska mqj;am;a fol ,emafgdma mß.Kl Ndú;h i|yd wjir § ;snqKo"

y;rla f;dard .kakd ,§' rdcH yd fm!oa.,sl udOH we;=<;aj 2019 wm%sfh,a 21 fndaïn msmsÍfuka miqj fuh w;aysgqjk ,§'

m%Odk Odrdfõ udOH jd¾;d .%yKh lr .ekSfï wruq‚ka fuu ia:dk foflysu wuq;a;ka i|yd jhs-*hs iïnkaO;djhla

mqj;am;a y÷kd .ekSu lrk ,§' fkd;snQ w;r thska woyia lf<a f;dr;=re tla/ia lsÍfuka

i;s wka; i;s wka; oskm;d oskm;d


bx.%Sis ikafâ ghsïia ikafâ Tíi¾j¾ ) fâ,s ñr¾ fâ,s ksjqia )
isxy, bßod ,xld§m is¿ñK) ÈkñK ,xld§m)
fou< bßod ùrflaiß brsod ;sklrka ) ùrflaiß ;sklrka )

j.=j 1( rdcH yd fm!oa.,sl udOHj,ska f;dard.;a mqj;am;a


)rdcH udOH

m¾fhaIldjka ;sfofkla" 2019 ckjdß isg 2019 miqj" m¾fhaIlhd ksjfia § wka;¾cd,h yryd m%jD;a;s

iema;eïn¾ olajd ld,h ;=< tla tla NdIdfjka m<jQ ish¨ mÍlaId l< hq;= njhs'

u mqj;am;a úu¾Ykh lr f;dr;=re tla/ia lsÍfï ld¾hfha

ksr; jQfjdah' fuu mqj;am;a fld<U uyck mqia;ld,h" Y%S mqj;am;a ,sms lshjd ,nd.;a f;dr;=re tiekska u

,xldfõ cd;sl mqia;ld,h" ldka;dj iy udOH iduQyslfha tlafi,a o;a; .nvdjlg we;=<;a lrk ,§' tlafi,a o;a;
ld¾hd,fhka ,nd .; yels msgm;a fukau ú¨;= jeks fjk;a iuqodh my; f;dr;=re /ia lf<ah -

ixúOdkj,ska ,nd .; yels msgm;a iy tu mqj;am;aj,

Tka,hska msgm;a fj; m%fõY ù Tjqyq wdikak jYfhka w& mqj;amf;a ku" m%ldYhg m;a l< Èkh" ,sms j¾.h ^m%jD;a;s

mqj;am;a 2900 la úu¾Ykh l<y' ,smsh" úfYaIdx.h" iïuqL mÍlaIKh wdÈh&" msgq wxlh jeks uQ,sl

f;dr;=re'

uyck mqia;ld,fha iy cd;sl mqia;ld,fha mqj;am;a

f,aLkd.drh Ndú;d lsÍu i|yd m¾fhaIsldjkag idudðl wd& tla tla ,smsfha idrdxYhla" tu ,smsfha i|yka foa fyda lshkq

ldâm;la ,nd .ekSug isÿ úh' fuu wdh;k fofla f,aLkd.drh ,enQ foa iy m%Odk Wmqgd oelaùï" ue;sjrK kS;s W,a,x>Kh

Ndú;d lsÍfï § Tjqka uqyqKÿka wNsfhda. iuyrla fuys i|yka lsÍï" m%pdrl lghq;= ms<sn| f;dr;=re" fldagdj iïnkaO .eg¿"
lsÍu jeo.;a fõ' ^w& jrlg udihlg muKla mqj;am;a fj; fldagdj l%shd;aul lsÍu" iy fldagdfõ wkd.;h hk ldKavj,g

msúish yelsùu ^wd& uyck mqia;ld,h m%ldYhg m;a lsÍfuka jeà we;ao jeks úia;rd;aul f;dr;=re

jirlg miq mqj;am;a .nvd lr fkdue;sùu ^we& cd;sl

9
ldka;dj" fldagdj iy mqj;am;a- 2018 m<d;a md,k ue;sjrKh ms<sn| udOH wdjrKh

m%Odk fidhd .ekSï

2017 iema;eïn¾ - 2018 foieïn¾ olajd jQ mqj;am;a úiska m< lrk ,o ,sms .Kk úYaf,aIKh lsÍfï

m¾fhaIK ld,h ;=<" ldka


i;s;wka
d flda
;gdjg wod< fyda i;s
ta ydwka;§ NdId ;=fkka uosk
m<m;d
jQ i;s wka; mqj;am;aos
jk , m;d
,sms iudk

iïnkaO jQ ,sms 415 la NdId ;=fkka u m<jQ úu¾Ykh lrk ,o ixLHdjla úh' Èkm;d mqj;am;a w;r fou< NdIdfjka m<jQ
bx.%Sis ikai;s
fâ wka
ghs;ïia i;sTíi¾j¾
ikafâ wka; oskñr¾
fâ,s m;d fâ,sosks
kj m;d
qia
mqj;am;a fod<y ;=< m%ldYhg m;a lr ;snq‚' bka 117 la bx.%Sis mqj;am;aj, ldka;d fldagdj fyda ta yd iïnkaO ,sms jeä
bx.% Sis ikafâ ghsi;s
ïiawka; ikafâ¿Tíi¾j¾ i;s wka; fâ,s ñr¾ oskm;d fâ,s ksj osqi
ka m;d
mqis
j;axy,
m;aj, o" 148 isbßod 150 la oñ< NdId mqj;am;ais
xy, yd,xld§m ;snq‚' isxy, NdIdfjka jQ ,xld§m
j, ñKm%udKhla m< lrÈkñK mqj;am;aj, óg

isúh'
xy,
ofou< ldka;bx.%
d fldaSi s bßod
gdj ,xld§m
ikalrk
.ek i|yka fydaïtaia.ek m< is
fâ ghs ¿ñK
jQika fióm
â Tíi¾j¾ ÈkñK
w.hlska hq;a ,s fâ,s;snñr¾
ms m<lr q‚' fâ,s ksjqia
,xld§m
bßod ùrflaiß brsod ;sklrka ùrflaiß ;sklrka
fou< isxy, bßod ùrfla
,sms .Kk 2018 fmnrjdß ue;s jbßod i,xld§m
rKhg fmr
ß
udi ls y s m h ;= <
brsod ;sklrka is¿ñK
^2 jk m% i a ; drh n,kak'& ÈkñK
ùrflaiß ,xld§m
;sklrka
j .=j 1 (;srndQ w;r
jeäfhka cH th
yd 2018
f mfmnrjdß
! oa., sludifha
u d OHby<
j,uk s w.hla
a f ;d ard .;a mqj;am;a
)rdcH fou< bßod ùrflaiß brsod ;sklrka ùrflaiß ;sklrka
j
f.k 1udOH
.=jB<Õ (r d cH §yflfuka
udij, d f m!wvq
oa.úh'
, s l u d O H j, k s a f ;d ard .;a mqj;am;a
)rdcH
^1 jk m%iudOH
a;jdrh
.=jn,ka
1 ( kr&d cH yd f m! oa., sl u d OH j, k
s a f ;d ard .;a mqj;am;a
)rdcH udOH

50

40

30

20

10

10
i;s wka; i;s wka; oskm;d oskm;d
bx.%Sis ikafâ ghsïia ikafâ Tíi¾j¾ fâ,s ñr¾ fâ,s ksjqia
isxy, bßod
ldka ,xld§m
;dj"
is¿ ÈkñK ,xld§m
ñKm<d;a md,k ue;sjrKh ms<sn| udOH wdjrKh
fldagdj iy mqj;am;a- 2018
fou< bßod ùrflaiß brsod ;sklrka ùrflaiß ;sklrka

j.=j 1 ( rd cH yd f m! oa., sl u d OH j, k
s a f ;d ard .;a mqj;am;a
)rdcH udOH

43

44

16

14

61

62

14

60

68

16

fuu ld, iSudj ;=< m%ldYhg m;a lrk ,o ,sms m¾fhaIK ld,h ;=< ,shk ,o ,sms$jd¾;d 415 ka

j¾. foi n,k úg" ,smsj,ska wvlg jvd m%jD;a;s jd¾;d ^,sms jd¾;d 30 la mqj;amf;a uq,a msgqfõ m< úh' bx.%Sis mqj;am;aj,

242& úh' bka wk;=rej úfYaIdx. ,sms 79 la o" iïuqL idlÉPd jd¾;ds 15 la m<lr ;snqK w;r thska 9 lau 2018 fmnrjdß

43 la o" woyia 28 la iy l;=jels 23 la m<lr ;snq‚ ^3 jk udifha§ m<lr ;snq‚' isxy, mqj;am;aj, m< jQ jd¾;d 9

m%ia;drh n,kak&' ka 6 la u 2018 fmnrjdß udifha o fou< mqj;am;aj, m<

jQ jd¾;ds 6 ka 3 la 2018 ckjdß udifha § m<lr ;snq‚ ^4


3 jk jk m%ia;drh( ,sms j¾.h jk m%ia;drh n,kak&' fuu ld,h ;=< ùrflaiß mqj;amf;ys

yer wfkl=;a i;sm;d mqj;am;aj, lsisu msgqjl uq,a msgqfõ

jd¾;djla fkd;sîu ie,lsh hq;= lreKls' 2018 wm%sfh,a udifha

§ bßod ùrflaiß mqj;amf;a uiafl,sh m%dfoaYSh iNdfõ m%:u

iNdm;sjßh ms<sn|j msgqjl ,smshla m< úh'

11
ldka;dj" fldagdj iy mqj;am;a- 2018 m<d;a md,k ue;sjrKh ms<sn| udOH wdjrKh

bx.%Sis mqj;am;aj," úfYaIfhka u 2018 fmnrjdß ^ixfYdaOk& mk; .eiÜ lsÍug wod< m%jD;a;s we;=<;a úh'

udifha § yd ue;sjrKfhka miq uq,a msgqfõ m< jQ ,sms fmnrjdß udifha § m<uq ‘wdÈjdiS’ m%dfoaYSh iNd uka;%Sjßh jk

fndfyduhla" m%dfoaYSh iNd msysgqùfï m%udoh iïnkaOfhka foysw;a;lKaäfha ví,sõ' tï' Ysfrdaud,d ms<sn|j m%jD;a;shla
4
úh' tu ,smsj,ska m%udo ùug fya;= ms<sn|j uyskao foaYm%sh uq,a msgqfõ m<úh ' fldagdj l%shd;aul lsÍfï § ue;sjrKfhka

uy;d iuÕ mj;ajk ,o iïuqL idlÉPd" m<d;a md,k wdh;k miq iNd msysgqùfï § we;s jQ .eg¨ fukau ue;sjrKh l%shdj<sfha

m%udohlska f;drj msysgqjk njg iy;sl jk f,i ue;sjrK fh§ isák w;r;=r ldka;djka uqyqK ÿka m%pKav;ajh iy

flduidßiajrhdf.ka b,a,d isàu" fldagdj l%shd;aul lsÍfï wmfhdackh ms<sn| m%jD;a;s o isxy, mqj;am;aj, uq,a msgqj,

§ we;s jQ kS;suh ndOd" m<d;a md,k yd m<d;a iNd wud;H jd¾;d w;r úh' fou< mqj;am;aj," lef*a ixúOdkfha úOdhl

*hsi¾ uqia;dmd uy;d fldagdj ms<sme§ug ue;sjrK fldñiu wOHlaIljrhd Wmqgd olajñka W;=f¾ foaYmd,k mlaI i|yd

úiska mlaIj,g ksfhda. l< hq;= nj m%ldY lr isàu wdÈh ldka;djkag m%uqL;ajh §fï jeo.;alu fukau ldka;djkag

iïnkaOfhka wjOdkh fhduq lr ;snq‚' ue;sjrKhg fmr tfrys m%pKav;ajh wvq uÜgul mej;Su ms<sn|j uq,a msgqfõ

udij, ^2017 foieïn¾ iy 2018 ckjdß& uq,a msgqj, m< jd¾;d ù ;snqKs' W;=f¾ ldka;djka m%dfoaYSh iNdj,g f;aÍ

lrk ,o jd¾;dj, ue;sjrK m%pKav;ajhg wod< f;dr;=re" m;aùfï jeo.;alu ms<sn|j ldka;d wfmalaIsldjka olajk ,o

ue;sjrK meje;aùu" 2017 wxl 16 m<d;a md,k ue;sjrK woyia iys; m%jD;a;s o uq,a msgqfõ m< úh'

4 jk jk m%ia;drh( uq,a msgqfõ ,sms

4 http://www.dailymirror.lk/article/Shiromala-first-Adiwasi-public-representative-145742.html

mqj;am; Tlaf ;dn


a ¾ fkdjeïn¾ foieïn¾ ckjdrs fmnrjdrs
12
iema;eïn¾ 2017 2018 2018 ud¾
2017
ldka;dj" fldagdj iy mqj;am;a- 2018 m<d;a md,k ue;sjrKh ms<sn| udOH wdjrKh

mqj;am;a jd¾;d lf<a


flfiao @

2017 iema;eïn¾ isg 2018 foieïn¾ olajd mqj;am;a wjYH fõ' tu.ska l=m%lg ukdm Pkao l%ufhka bj;a ù

jd¾;dlrKh foi n,k úg ldka;d fldagdj l%shd;aul lsÍu ir, nyq;r Pkao l%uh iu. taldnoaO lr iudkqmd;sl

wdjrKh lsÍu m%Odk wÈhr ;=klg fnÈh yelsh' m<uq ksfhdackfha jdis r|jd ;nd f.k fouqyqka l%uhla bÈßm;a

jekak kï 2017 iema;eïn¾ - foieïn¾ ld, mßÉfþoh' fï lrkq ,efí' ukdm Pkaoh wfydais lsÍfuka ue;sjrKhl fh§u

ld,fha § 2017 wxl 16 orK m<d;a md,k wdh;k ue;sjrK jvd;a ,dNodhS lrk w;r ñ< uqo,a wysñ wfmalaIsldjkag

^ixfYdaOk& mk;;a 2018 fmnrjdß udifha meje;aùug ue;sjrKhg m%fõY úh yels ;;a;ajhla Wodlr foa' tfukau

kshñ; jQ 25] fldagdj l%shd;aul lrk m<uq ue;sjrKh uqo,a u¨ u; hemSu o wvq lrkq ,nhs' ˜
5
m%ldYhg m;a lsÍu;a isÿúh' fojekak kï" 2017 foieïn¾ - fâ,s ksjqia úfYaIdx.h" 2017 iema;eïn¾

fmnrjdß 2018 ld,hhs' fmnrjdß udifha meje;aùug kshñ;

ue;sjrKh iy Bg fmr jljdkqj ;=< isÿ jQ ue;sjrK m%pdrl m<d;a md,k wdh;k uÜgñka ldka;djka i|yd

lghq;= yd ta yd iïnkaO .eg¿ fuu ld,h ;=< oS wdjrKh 25] fldagdj kS;s.; l< 2017 wxl 16 orK m<d;a md,k

;r we;' f;jekak kï mYapd;a ue;sjrKh ld, mßÉfþohhs' ue;sjrK ^ixfYdaOk& mkf;ka wk;=rej 2017 iema;eïn¾

fuu ld,fha § fldagdj l%shd;aul lsÍu iïnkaO .eg¿ iy udifha § md¾,sfïka;=j úiska m<d;a iNd ue;sjrKh

ish¨ iNdjkag 25] l ksfhdackhla we;s nj iy;sl lsÍfï ^ixfYdaOkh& iïu; lrk ,§' l=uk fjkialï ^m<d;a md,k
6
ÿIalr;d ms<sn|j jeä wdjrKhla lr we;' wdh;k mk; & f.k tkq we;ao hkak mqj;am;a wdjrKh

úia;rd;aulj jd¾;d l< w;r iïuqL idlÉPdj,g Ndckh

m<uq wÈhr ^2017 iema;eïn¾ isg foieïn¾ olajd& jQ fndfyda fofkla fuu fjki m%.;sYS,S hehs m%Yxid ,la

lf<dah' m<d;a md,k yd m<d;a iNd wud;H *hsi¾ uqia;dmd

—l,ska m<d;a md,k ue;sjrK kS;sh fjkqjg kj uy;d fuu ,smsj, jeämqru iïuqL idlÉPdj,g fyda Wmqgd

kS;s iïmdokh lsÍu m%cd;ka;%jdofha ÈhqKqjla' m<uq j;djg .ekSuj,g Ndckh jQ w;r Tyq ixfYdaOkj, jvd;a jeo.;a

m<d;a md,k wdh;kj,g 25] ldka;d ksfhdackhla iy;sl wx. wdrlaId lrk fuka foaYmd,k mlaIj,ska b,a,d isáfhah'

lr ;sfí' mqreIhska wdêm;Hh orK foaYmd,k mlaI mj;sk ldka;d fldagdfõ jeo.;alu ms<sn|j l:d l< mej;s rcfha

iy ldka;djkaf.a foaYmd,k l%shdldrlï i|yd ixialD;sl wfkl=;a idudðlhska iuÕ lrk ,o iïuqL idlÉPd lsysmhla

ndOdjka mj;sk ikao¾Nhla ;=< tjeks wksjd¾h fldagdjla iys; ,sms o m<lr ;snq‚'

5 http://www.dailynews.lk/2017/09/08/features/127589/lg-polls-and-local-interests
6 In this study we concentrated particularly on reportage of the Amendments to the Local Authorities Act.

13
ldka;dj" fldagdj iy mqj;am;a- 2018 m<d;a md,k ue;sjrKh ms<sn| udOH wdjrKh

—wd¾Ólfha m%Odk wx.hla jk ldka;djka wd¾Ól lafIa;%fha fndfyduhla isxy, yd bx.%Sis mqj;am;aj, m< úh' fldagdfõ

Wiia ;ekaj,g f.dia ;sfí' ldka;djka wd¾Ólh Yla;su;a wjdisodhl me;s ms<sn|j úmlaIfha weu;sjreka fyda úmlaIfha

lr ;sfnkakdla fuka foaYmd,k n,h o Yla;su;a lrkq we;' foaYmd,k{hka fyda fcHIag mqj;am;a l,dfõ§ka yd úYaj

rcfha wruqK jkafka o fuhhs' ldka;djkaf.a ksfhdackh 25] úoHd, wdpd¾hjreka olajk ,o woyia Wmqgd olajk iuyr

la ,nd fok w;r foaYmd,k lafIa;%fha Tjqkag Yla;shla ,nd ,sms o úh' uka;%Sjßhkaf.a jeäùug bv ie,iSu ksidfjka m<d;a

foa' ˜ md,kh i|yd hk úhoï jeäùu" .fï wjYH;d yojf;a


w.ue;s rks,a úl%uisxy uy;d 2017 iema;eïn¾ ui we;s iqÿiq wfmalaIlhska isáu jeks ldrKd Tjqyq fmkajd ÿkay'
1 jk Èk ldka;djka iún, .ekaùfï iïudk Wf<, wu;ñka j¾;udk msßñ foaYmd,k{hska fuu fhda.H;djh ms<sn|j
Wmqgd .;af;a 2017 iema;eïn¾ ui 05 jk Èk m< jQ ,xld§m
fuu ks¾Kdhlh imqrd,kafka o hkak ms<sn|j úuik lsisÿ
mqj;am;'
m%;súreoaO u;hla tjeks ,smsj, bÈßm;a lr fkd;snQ‚'

—ldka;d ksfhdackh i|yd fuu wjYH;dj meñ‚fha m<d;a


mk; iïu; lsÍu iïnkaOfhka ldka;djka iïuqL
mßmd,lhskaf.ka fyda ldka;djkaf.ka fkdj fld<U flakaøSh
idlÉPdj,g Ndckh lr fkd;snQ‚' NdId ;=fkka u ;snQ
idlÉPd u.sks' wjidk m%;sM,h jkafka .ïj,ska ;rÕ
Wmqgkhka md¾,sfïka;= uka;%Sjreka fldagdfõ jeo.;alu
lsÍug ldka;djka fidhd .ekSug foaYmd,k mlaIj,g
ms<sn|j oela jQ woyia úh' NdId ;=fkkau m<jQ fndfyduhla
úYd, W;aidyhla oeÍug isÿùuhs' tneúka th ldka;djkaf.a
,sms" f,dj m%:u w.%dud;Hjßh iy m%:u ckdêm;sjßh Y%S
ksfhdackhg rel=,la jkq we;ehs fyda m%cd;ka;%jdofha bÈß
,xldfjka ìysù ;sìh§;a" m%dfoaYSh" m<d;a iy md¾,sfïka;= hk
msïula jkq we;ehs is;Su fudavluls' ˜
iEu uÜgul§ u ldka;d ksfhdackh ol=Kq wdishdkq l,dmhg
is¿ñK mqj;amf;a ysgmq l¾;D pdur ,laIauka l=udr" is¿ñK"
idfmalaIj b;du;a wi;=gqodhl ;;a;ajhl mj;sk nj fmkajd 2017 foieïn¾
§ ;sfí' ikafâ Tíi¾j¾ mqj;am; 2017 iema;eïn¾ 3 jk

Èk m%ldYhg m;a l< ,smshl udOH yuqjlska wk;=rej ysgmq —úfYaI úêúOdk bÈßm;a lrkjd fjkqjg ieug
wud;H iqo¾YŒ m%kdkaÿmq,af,a uy;añh lrk ,o m%ldYhla m%fhdackj;a jk ue;sjrK l%uhla ilia l< hq;=h' mj;akd
Wmqgd olajd ;snq‚' tys§ weh ldka;djka i|yd 25] la b,a,d l%uh hgf;a ldka;djkag muKla fkdj" wjxl mqoa.,hskag mjd
isá w;r" wdik 1400 la fyda ldka;djka i|yd 16] la muKla ch.%yKh l< fkdyelsh' tu l%uh u.ska uerhskag ;ekla ,nd
fjka l< l,ska mej;s úêúOdkhg tfrysj Pkaoh ,ndfok § we;' tneúka hym; ms<sìUq jk mßÈ ue;sjrK l%uh fjkia
nj o tu ,smsfha jd¾;d lr ;snq‚' l< yels kï ldka;d ksfhdackh o Yla;su;a l< yelsh' wm
—m<d;a md,k wdh;kj, ldka;djkaf.a ksfhdackh jeä hd hq;af;a t;ekgh' tfia fkdfõ kï" f;aÍ m;ajk ldka;djka
jqjfyd;a rg ;=< fjkila isÿ jkq we;' fjk;a rgj, hkq jákdlula ke;s msßñka yd iïnkaO jk wh ñi fjk;a
ldka;djkaf.a foaYmd,k ksfhdackh by< uÜgul mj;sk ldka;djka fkdfõ' tneúka th ldka;djkag m%fhdackj;a fõ
kuq;a wfkla rgj,a fuka fkdj Y%S ,xldfõ foaYmd,kfha hehs uu úYajdi fkdlrñ' ˜
ldka;d iyNd.S;ajh wvq h' ˜ Y%S chj¾Okmqr úYaj úoHd,fha foaYmd,k úoHdj ms<sn|
;sklrka mqj;a ,smsh" 2017 fkdjeïn¾ fcHIag lÓldpd¾h wkqreoaO m%§ma lrKiQßhf.a ,smsh" 2017
foieïn¾ ui ,xld§m

mS;DuQ,sl foaYmd,k l%uhla yd foaYmd,k mlaI

l%uhla hgf;a ;rÕ lsÍfï§ ldka;djka uqyqK fok wNsfhda. 2018 fmnrjdß udifha meje;aùug kshñ; m<d;a

ms<sn|j idlÉPd flfrk ,sms lsysmhla o úh' fïjd md,k ue;sjrKh iïnkaOfhka ue;sjrK fldñIka iNdfõ

14
ldka;dj" fldagdj iy mqj;am;a- 2018 m<d;a md,k ue;sjrKh ms<sn| udOH wdjrKh

iNdm;s uyskao foaYm%sh uy;d iuÕ l< iïuqL idlÉPdj,g iïuqL idlÉPd yd Tjqkaf.a l;d wdjrKh lsÍfuka fldagdfõ

fldagdj l%shd;aul jkafka flfiao hkak ms<sn| úia;r fukau m%;s,dN ms<sn|j ,xld§m jeks mqj;am;aj, .eUqre wdjrKhla

fldagdj l%shd;aul lsÍfï § we;sjk wjq,a iy.; ;;a;ajhka lr ;snq‚' mk; iïu; lsÍu fyda fldagdfõ jeo.;alu ms<sn|j

j<lajd .; yels wdldrh ms<sn| f;dr;=re we;=<;a úh' ta ta uyck u;h wdjrKh fkdùh'

m<d;a md,k wdh;khg f;dard.; hq;= ixLHdfõ wjq,a iy.; zzt,aààB ld,h ;=< ldka;djkag tfrys m%pKav;ajh iy

fkdjk nj iy;sl lsÍu i|yd" iEu m<d;a md,k wdh;khla ;¾ck .ek ud wid ke;' kuq;a wmfhdackh jeä fjñka mj;sk

i|ydu kdufhdackd ,ehsia;=jg we;=<;a l< hq;= ksYaÑ; ldka;d w;r ldka;djlf.a oDIaáfldaKfhka fjkialï isÿlsÍu i|yd

wfmalaIlhska ixLHdj ue;sjrK fldñIka iNdj úiska kshu foaYmd,khg ldka;djkaf.a iyNd.S;ajh wjYHhs ˜
7
lr we;s nj o jd¾;d úh' ue;sjrK ksÍlaIK lKavdhïj,ska W;=re m<d;a iNdfõ idudðl yd ldka;d lghq;= wud;H wdkka;s

jd¾;d jQ f;dr;=re u.ska ue;sjrK l%ufha isÿjk uQ,sl iisorka uy;añh iuÕ iïuqL idlÉPdj" 2017 foieïn¾ 1 jk
Èk ;sklrka
fjkialï meyeÈ,s lf<a h' kj ixfYdaOk u.ska ;reK fldagdj

bj;a lr we;s nj;a" oeka ;reKhskag o ;rÕ lsÍug m%udKj;a


—wOHdmkh i|yd m%fõYh;a iuÕ ldka;djka iEu
bvla ,nd §u foaYmd,k mlaI úiska isÿ l<hq;= nj;a jd¾;d
wxYhlgu we;=¿ ù we;;a" foaYmd,kfha Tjqkaf.a ksfhdackh
úh'
;ju;a m%udKj;a keye' rchla fjkia lsÍu i|yd Tjqkag
—kS;sfhka iEu fohlau l< fkdyel' wms oekgu;a ldka;d
Pkaoh m%ldY l< yels jqj;a" md¾,sfïka;=fõ m%udKj;a ;rï
ksfhdað;hskag ishhg 25 l fldagdjla ,nd § we;s w;r kej;
ldka;djka ixLHdjla keye' fuu ;;a;ajh fjkia lsÍfï kshuq
;reKhska i|yd ;j;a ishhg 25 la ,nd Èh fkdyel' foaYmd,k
jHdmD;shla f,i" m<d;a md,k wdh;kj, wju ldka;djka
mlaIj,g o iudc j.lSï we;' tneúka Tjqka mlaI uÜgfï
ixLHdjla we;=<;a lsÍfï mk;la iïu; fj,d ;sfhkjd' iuyre
;reK ;re‚hka i|yd fldagdjla fjka l< hq;=h'
8 lshkjd Tjqkag ;rÕ lsÍug ldka;djka fidhd .; fkdyelshs¦
weu;s *hsi¾ uqia;dmd uy;d" fâ,s ksjqia" 2017 iema;eïn¾
thg Woõ l< fkdyelshs' hfulaj fidhd .; hq;=hs¦ ta w;r

ue;sjrKh;a ch .; hq;=hs' fkda¾ùðhdkq md¾,sfïka;=fõ 50]


ue;sjrK fldñIka iNdj fyda ue;sjrK ksÍlaIK
la ldka;djka¦ ta lsisÿ kS;s iïmdokhlska f;drjhs' iuyr
lKavdhï Wmqgd olajk mqj;a fou< udOHj, m< fkdl< w;r
hqfrdamSh leìfkÜgqj, wju jYfhka 50] la fyda nyq;rhla
fndfydaúg fou< md¾,sfïka;= uka;%Sjrekaf.a fyda weu;s *hsi¾
ldka;djka' tjeks fjkialï kS;sh yd iudc ueÈy;aùï ;=<ska
uqia;dmd uy;df.a Wmqgkhka m< lsÍug W;aiQl úh'
isÿ l< hq;=hs'˜
wfkl=;a mqj;am;a yd ii|k úg fldagdj l%shd;aul jkafka
úYdLd úoHd,fha 100 jeks ixj;airh wu;ñka ysgmq w.%dud;H
flfiao iy tys jeo.;alu ms<sn|j isxy, mqj;am;aj, ,sms
rks,a úl%uisxy uy;d" 2017 iema;eïn¾ 10 jk Èk ÈkñK
.Kkdjla m<lr ;snq‚' bx.%Sis mqj;am;a m%Odk jYfhka *hsi¾
mqj;am;ska Wmqgd .ekSu
uqia;dmd uy;d iy wfkl=;a md¾,sfïka;= uka;%Sjrekaf.a m%ldY

iy Tjqka iu. lrk ,o iïuqL idlÉPd wdjrKh l< w;r

fou< mqj;am;a fldagdfõ jeo.;alu iy j;= fou< foaYmd,khg

tys n,mEu wjOdrKh lf<ah' Y%S ,xldfõ ldka;d foaYmd,kfha

b;sydih fukau tjlg w.%dud;H rks,a úl%uisxy" úYajúoHd,

wdpd¾hjreka iy md¾,sfïka;= uka;%Sjreka iuÕ lrk ,o iy

7 http://www.sundayobserver.lk/2017/12/10/news/female-candidates-minimum-number-mandatory
8 http://www.dailynews.lk/2017/09/25/features/129195/exclusion-youth-politics

15
ldka;dj" fldagdj iy mqj;am;a- 2018 m<d;a md,k ue;sjrKh ms<sn| udOH wdjrKh

fojk wÈhr meje;Su" kdufhdackd ,nd .ekSfï isg foaYmd,k mlaIj,

^2017 foieïn¾ - 2018 fmnrjdß ue;sjrK Èkh olajd& iyfhda.h fkdue;slu" wod< ,ehsia;=j,g Tjqkaf.a kï we;=<;a

lr .ekSfï ÿIalr;djh yd uqia,sï cd;sl wfmalaIsldjka uqyqK

m<d;a md,k ue;sjrKhg fmr lrk ,o ue;sjrK fok iqúfYaIs .eg¿ wd§ .eg¿ mrdihla fuu wNsfhda.j,g

m%pdrK ld,h ;=< §" mqj;am;a wdjrKh" úfYaIfhka u bx.%Sis wh;a fõ'

udOHfhka m<jQ mqj;am;a wjOdkh fhduqlr ;snqfKa ue;sjrK —wmrdO fpdaokdj,g ,lajQ fyda ßudkaâ Ndrfha miqjQ

m%pKav;ajh iy ue;sjrK m%pdrl ld,h ;=< ldka;djka uqyqK ;rÕldßhka fkdùh' flfia fj;;a" Tjqyq mqreIdêm;Hh

ÿka fjk;a ldrKd" tkï foaYmd,k mlaIj, iydh fkdue;slu fya;=fjka foaYmd,khg msúiSfï wNsfhda.hkag uqyqK fo;s'

jeks lreKq ms<sn|jh' fuhg ue;sjrK ksÍlaIK wdh;k jk ;ukaf.a u Pkao fldÜGdYfha msßñ ;rÕlrefjda ue;sjrK

ksoyia yd idOdrK ue;sjrKhla i|yd ck;d l%shdldß;ajh jHdmdrh ;=< ldka;djkaf.a kduhg wmydi lr;s' ta ksid

ue;sjrK m%pKav;aj l%shd ksÍlaIK uOHia:dkh iy ksoyia yd ldka;dfjda t<shg weú;a ue;sjrK jHdmdrfha ksr; ùug ìh

idOdrK ue;sjrKhla i|yd jQ ck;d jHdmdrh hk ixúOdk fj;s' ˜

úiska lrk ,o isÿùï" m%ldY yd hdj;ald,Sk lsÍï wvx.= 2018 ckjdß 14 jk Èk ;sklrka mqj;amf;ys m< jQ ,smsh

jd¾;d fukau ldka;d l%shdldÍ cd,h jeks isú,a iudc lKavdhï

úiska lrk ,o úia;rd;aul úYaf,aIKhka o wka;¾.; úh' —kS;s úfrdaë wdhqO fiùfï uqjdfjka fmd,sia

ldka;d wfmalaIlhskag tfrys m%pKav;ajh iïnkaO úu¾Yk ks,OdÍka msßila miq.sh i;sfha wef.a ksjig lvd jeÿfKdah'

iy tjeks m%pKav;ajhg tfrysj .; yels l%shdud¾. ms<sn| wehf.a ue;sjrK m%pdrK m;%sld ÿgq úg Tjqyq wehf.ka

wk;=re weÕùï iys; ue;sjrK fldñiu úiska ks;=;a lrk wfmalaIl;ajh .ek úuiQy' fmd,sish mejiqfõ ksjdi fidaÈis

,o m%ldY lsysmhla o úh' ue;sjrK fldñiu úiska ks;=;a lrk lsÍu wú wdhqO ms<sn|j iy jHdc uqo,a fkdaÜgq uqøKh lsÍu

,o m%ldYj, ldka;djkag tfrysj m%pKav;ajh mej;s m%foaYj, iïnkaOj fmd,Sisfha 119 Wmldrl ÿrl:k ud¾.hg ,enqK

ue;sjrK l,a ouk njg lrk wk;=re weÕùï o we;=<;a úh' ks¾Kdñl weu;=ula mokï lrf.k njh' kuq;a" ta jk úg

—Pkaoh m%ldY lsÍfï ksoyi j<lajk hï ndOl mj;skafka uq¿ .fïu ñksiqka wfma mdf¾ /iaj isá ksid mjq,g ,eÊcdjla

kï" tuu m%foaYj, ue;sjrKh l,a oeóug ue;sjrK fldñiu yd wmyiq;djhla we;s jq‚' ud iy uf.a mjqf,a idudðlhskag

miqng fkdjkafkaz hhs foaYm%sh uy;d mejiSh' Èia;%sla ks,OdÍka uv .eiSug hful= fuh ie,iqï lr we;ehs uu iel lrñ"˜

o tu m%foaY ms<sn|j iómj wOHhkh lrñka isák w;r we;eï hkqfjka ßkQid mejiSh'

m%foaYj, ldka;d wfmalaIlhska i|yd wu;r wdrlaIdjla wjYH

kï ue;sjrK f,alï ld¾hd,hg oekqï fokq we;ehs wfmalaId ;u m%foaYfha ;j;a fndfyda wfmalaIsldjka ;rÕ lsÍug

flf¾'˜" ;SrKh l< ú.i wd.ñl kdhlhska we;=¿ m%foaYfha n,j;a

uyskao foaYm%sh uy;d 2018 ckjdß 6 Èk fâ,s ksjqia ,smshl mqreIhskaf.a fldamh Wmhd .;a njo weh mejiqjd h'
Wmqgd oelaùula úúO foaYmd,k mlaI hgf;a ;rÕ lrk mq;a;,fï wfmalaIsldjka

mj;sk wjodkï ie,ls,a,g .ksñka l=vd lKavdhï jYfhka


ue;sjrK m%pdrK iufha § m%pKav;ajhg wu;rj f.hska f.g f.dia ue;sjrK m%pdrK lghq;=j, ksr;ùug
wfmalaIsldjka uqyqKÿka wNsfhda. o NdId ;=fkkau lr ;SrKh lr we;' —wms yefudau ldka;dj f,i y÷kajk mlaIfha
;snQ udOH wdjrKh u.ska biau;= lr oelaùh' ldka;djkag nj wms Tjqkag mejiqjd' wmsg wmf.a ksfjiaj, jdf.au m<d;a
;rÕlsÍu ÿIalr lrk o~qjfuka ksoyiaùfï ixialD;shla md,k wdh;kj,§ o y~la mej;sh hq;=hs'˜ ßkQid mejiqjdh'

16
ldka;dj" fldagdj iy mqj;am;a- 2018 m<d;a md,k ue;sjrKh ms<sn| udOH wdjrKh

2020 ckjdß 28 jk Èk ldka;d wfmalaIlhska uqyqK fok

m%pKav;ajh iy .eg¨ ms<sn|j ikafâ ghsïia mqj;amf;a m<jQ —fuu ue;sjrKfha§" ldka;djkag fndfyda

,smshl mq;a;,ï l,amsáh m%foaY iNdj i|yd Y%S ,xld uqia,sï wNsfhda.j,g uqyqK §ug isÿù ;sfí' óg fmr iudkqmd;sl

fldka.%ifhka ;rÕ jÈk wfmalaIsldjla jk ldo¾ bn%dysï ksfhdack l%uh hgf;a" foaYmd,k mlaI úiska wfmalaIsldjkaf.a
9
ßkQid uy;añhf.a Wmqgd oelaùula' kï kdufhdackd ,ehsia;=jg we;=<;a l< hq;= úh' ta wkqj

ldka;djkaf.a kï kdufhdackd ,hsia;=fõ wjidkhg tl;= lsÍu

jd¾;dlrKh m%Odk jYfhka ue;sjrK ksÍlaIK mqreoao úh' kuq;a fujr 25] fldagdj iy 10]la ldka;djka

wdh;k fukau isú,a iudc lKavdhï úiska lrk ,o m%ldY wksjd¾hfhka we;=<;a lsÍu l< hq;= ksidfjka ldka;djkag b;d

iy udOH hdj;ald,Sk lsÍï u.ska fufyhjd ;sfnkq olakg jeo.;a ia:dkhla ,eî ;sfí' fï fya;=fjka ldka;djkag úúO

,enq‚' Tjqyq wfmalaIsldjka uqyqKÿka wNsfhda. biau;= lsÍu wNsfhda.j,g uqyqK §ug isÿfõ' ;ukaf.a Pkao fldÜGdYfha

i|yd ksYaÑ; lafIa;%j, wNsfhda. iy .eg¿ ms<sn| WodyrK Pkaoodhlhska fyd¢ka okakd iuyr ldka;djka fjk;a Pkao

iemhQy' ksoiqkla jYfhka" 2018 ckjdß udifha ikafâ ghsïia fldÜGdYj, kdufhdackd m;%j,g we;=<;a lr we;' l%shdYS,S

mqj;amf;a m< jQ ldka;d l%shdldÍ cd,h úiska wka;¾cd,h yd §ma;su;a ldka;djkaf.a kï ,ehsia;=fjka ;j;a my<g ;,a¨

yryd wfmalaIsldjkag tfrysj ffjÍ m%ldY lsÍu" fndfyda lr we;' ,hsia;=fõ by<ska u we;af;a mlaI ixúOdhlhska

wfmalaIsldjka uqyqK fok pß; >d;kh iy ujq,újreka okakd fyda Tjqka yd iïnkaO ldka;djkaf.a kïh' fldagd l%uh

ksidfjka uqia,sï wfmalaIsldjka uqyqK fok úfYaIs; .eg¿ wdrlaId lsÍu i|yd fuu wNsfhda. ch .ekSug wm uykais ù

iïnkaOfhka fmd,Sish iy ue;sjrK fldñiu jeks wdh;k lghq;= l< hq;=h' iuyr m%foaYj, ldka;djkag .eg¨ ;sfí'

fukau foaYmd,k mlaI o ksy~ ms<sfj;la wkq.ukh lsÍu iuyr wjia:dj, § ue;sjrK m%pdrK lghq;= j, ksr;jQjkag

fmkajd § ;snqfKah' wdydr msiSug iy rd;%sfha u;ameka iemhSug ldka;djka fhdod

f.k ;sfí' fmdaiag¾ uqøKh lsÍug uqo,a fkdue;s iuyr wh

—fï olajd fuu wfmalaIsldjka wh;ajk lsisÿ isá;s' tneúka fuu fldagd l%uh id¾:l lr .ekSu i|yd fuu

foaYmd,k mlaIhla" kS;sh wdrlaId lsÍug j.lsj hq;= fmd,Sish" wNsfhda. ch .ekSug wm lghq;= l< hq;=h' msßñ ixúOdhlhska

ue;sjrK fldñiu fyda lsisÿ foaYmd,k mlaI kdhlfhla iuÕ ldka;d ixúOdhlhska o m;a l< hq;= hehs wms ks¾foaY

wfmalaIsldjkag tfrysj m%isoaêfha újD;j ms<sl=,a iy.; lruq' ˜

whqßka ffjÍ m%ldY lsÍu fyda wd.ñl yd foaYmd,k miqìula ldka;dj iy udOH iduQyslh úiska ixúOdkh lrk ,o udOH

we;s msßñkaf.a jdÑl yd udkisl m%pKav;ajh fy<d oel ke;s yuqjl § ia;%S iïm;a uOHia:dkfha úOdhl wOHlaIsld iqñld
fmf¾rd uy;añhf.a Wmqgkhla - 2018 ckjdß 27 jk Èk
ùu fõokdldÍ yd .eg¿ iy.; lreKla nj ldka;d l%shdldÍ
ÈkñK
cd,h ksÍlaIKh lf<ah' —Tjqkaf.a ksYaYío;djh ldka;djka

foaYmd,khg iyNd.S ùu ienúkau ms<s.kafkao ke;fyd;a


mqj;am;a idlÉPd fyda ue;sjrK ksÍlaIK lKavd
yqfola úêu;a l%shdjlao hkqfjka tla m%Yakhla u;= lrhs'˜ ldka
hï úiska lrk ,o m%ldY mokï lr.;a iuyr jd¾;d
;djka ishqï" ksy~ yd iy ieÕjqKq m%pKav;ajhkag È.gu
m%pKav;ajh .ek muKla u jQ jd¾;d fkdfõ' WodyrKhla
f.dÿre jk nj i|yka lrk ldka;d ixúOdk ikaOdkh fuu
f,i isxy, mqj;am;aj,( iuyfrla ;u mlaI wfmalaIsldjkag
m%pKavldÍ l%shdjka Tjqkaf.a whs;sjdislï W,a,x>Kh lrk
Pkaoh fkdfok f,i ck;dj fj;g f.dia mjik njg"
w;r ue;sjrKfha úYajikSh;ajhg RKd;aul f,i n,mEï
iuyr foaYmd,k{hska Tjqkf.a wfmalaIsldjkag iy Tjqkaf.a
lrk nj iksgqyka lrhs' ˜
ue;sjrK m%pdrK lghq;=j,g mQ¾K iyfhda.h fkdolajk njg
ikafâ ghsïiays m<jQ ldka;d l%shdldÍ cd,fha m%ldYh

9 http://www.sundaytimes.lk/180128/news/intimidation-insults-attempt-to-deter-women-poll-candidates-278866.html

17
ldka;dj" fldagdj iy mqj;am;a- 2018 m<d;a md,k ue;sjrKh ms<sn| udOH wdjrKh

jQ ue;sjrK m%pKav l%shd ksÍlaIK uOHia:dkfha jd¾;d Wmqgd .; hq;= hs' ldka;d jHdmdrh Yla;su;a úh hq;=hs' fï fjkqfjka

oela jQ udOH wdjrKhka o úh' uv .eiSu iy msßñ i.hkaf.a fmkS isáh hq;= hs' ˜"

iyfhda.h fkdue;slu ms<sn|j hï mqj;am;a wdjrKhla o úh' frdais fiakdkdhl uy;añh" fâ,s ñr¾ mqj;am; iuÕ iïuqL
idlÉPdj" 2018 ckjdß 16

fuu ld, mßÉfþh ;=< NdId ;=fkka u fldagdfõ jeo.;alu

fukau fldagd l%uh l%shd;aul jkafka flfiao hkak .ek;a" ldka;djkaf.a ksfhdackh iy fldagdfõ jeo.;alu

kdufhdackd ld,h iy iuia; 25] iE§ we;s wdldrh ms<sn|j;a ms<sn|j mqrjeishka iuÕ l< iïuqL idlÉPdj,ska fmkakqï

meyeÈ,s lrk fndfyda ,sms m<lr ;snq‚' ,sms yd iïuqL lf<a m<d;a md,k wdh;kj,g f;aÍ m;ajk ldka;djkaf.

idlÉPd fldagdfõ we;s Okd;aul me;s lsysmhla idlÉPd ka by< n,dfmdfrd;a;= ;snqK nj;a" ldka;djka m%;sm;a;s

lf<ah' fldagdj .%dóh yd kd.ßl ldka;djkag jvd;a l%shdldÍ iïmdokhg lghq;= lsÍfuka ch.%yKh ,nd .; yelsh hkak;a"

foaYmd,khg yd foaYmd,k Ôú;hlg msúiSug yelshdj we;s ldka;djkag muKla ixfõ§ úh yels hï hï .eg¿ fyda wxY

lrkq ,efí' fodrgq md,lhka f,i lghq;= lrk foaYmd,k we;s neúka tajd l%shd;aul lsÍug yelsh hk úYajdihhs'

mlaIj, ixialD;sh fjkia jkq we;s nj;a" md,khg f;aÍ

m;a jk ldka;djka úiska ia;%S mqreI iudcNdjhg ixfõ§ —ldka;djka i|yd fldagdjla fjka lsÍfï mshjr idorfhka

jk m%;sm;a;s iïmdokh y÷kajd fokq we;s nj;a fuu ,smsj, ms<s.ksñka foaYmd,kfha ldka;djka isàu wfkla ldka;djkag

i|yka lr ;snq‚' wfmalaIsldjka w;r ldka;d fldagdj w;am;a bÈßhg meñK Tjqka uqyqK fok úúO .eg¨ .ek l;d lsÍug

lr .ekSu i|yd lghq;= l< Y+ßhla iuÕ lrk ,o iïuqL myiqlï imhk nj rdcks mejiqjd h' —msßñkag fkdf;afrk

idlÉPd iïnkaOfhka .;a úg" fld<U k.rdêm;s frdais neúka msßñka iuÕ idlÉPd lsÍug wlue;s fyda msßñkag

fiakdkdhl uy;añh lemS fmfkk pß;hla f,i lrk ,o fkdf;afrk foaj,a ldka;djkag ;sfí'˜ hkqfjka weh tla l<d h'

iïuqL idlÉPd fyda m%ldY lsysmhla mqj;am;a jd¾;dlrKfha uvl,mqj yskaÿ úoHd,fha wOHdmkh ,enQ wehf.a foaYmd,kh

wka;¾.; lr ;snq‚' ms<sn| oekqu fm< fmd;a mokï lr f.k Wiia fm< úNd.h

i|yd foaYmd,k úoHdj yeoEÍu muKla u úh' kuq;a iudc

—jeä jeäfhka ldka;djka foaYmd,khg tlajk nj iy;sl fiaúldjla f,i jir .Kkdjla jev lsÍu ;=<ska ,enQ mßph

lrk w;ru" B<Õ mshjr úh hq;af;a md¾,sfïka;= wdik i|yd foaYmd,kfha jvd;a l%shdldÍ N+ñldjla rÕ oelaùug wjYH

fldagdjlah' md¾,sfïka;= l%ufha §" uu ;rfha úYajdi lrkafka l=i,;djka TmuÜgï lr we;' Yla;su;a ldka;d ksfhdackhla

ldka;djkag Tjqkaf.a ksis m%fõYh wysñ lrkafka ukdm wjYHhs lsh, ug fmfkkjd' jir 30 l hqoaOh wmj Yla;su;a lr

Pkao l%uhhs' ue;sjrKhla i|yd w;s úYd, uqo,la wjYHhs' ;sfnkjd' foaYmd,k lafIa;%h ;=< wr., lsÍug we;s wNsfhda.

foaYmd,khg msúiSug leu;s fndfyda ldka;djka wdhqO ikakoaO hkag wmg uqyqK Èh yelshs' jvd fyd| ùÈ wdf,dallrKhla"

ixialD;sh iy pß; >d;kh yryd hd hq;= neúka wffO¾hu;a ld¾hlaIu c,dm%jdyk moaO;shla" <ud idhk iy WoHdk fyda

fõ' ug kï" 25] m%udKj;a keye' bÈßhg hd yels tlu iqidk N+ñ jeä ÈhqKq lsÍu hk ish,a,u m<d;a md,k wdh;kj,

ud¾.h kï fjkila we;s lsÍu wruqKq lr.;a m%;sm;a;s yd úIh m:hg wh;a fõ˜ hkqfjka weh m%ldY l<dh' Y%S ,xld

Ndú;h iy;sl lsÍfï l%shdj<shhs' fï ;uhs wju wjYH;djh fou< mlaIfha uvl<mqfõ wfmalaIsld ,laIañ rdcks fcam%ldYa

úh hq;af;a" kuq;a Bg;a jvd jeäkï fyd|hs' wm th wksjd¾h uy;añh iu. meje;a jQ iïuqL idlÉPdj" ikafâ ghsïia 2018
10
ckjdß 14
lr fï rfÜ ue;sjrK l%u iïnkaOfhka fjkila we;s lsÍu

wruqKq lr.;a m%;sm;a;s yd Ndú;h iy;sl lsÍfï l%shdud¾.


ldka;d wfmalaIlhskaf.a —fhda.H;djh˜ .ek fndfyda

10 http://www.sundaytimes.lk/180114/news/people-gutted-by-war-drought-speak-out-277078.html

18
ldka;dj" fldagdj iy mqj;am;a- 2018 m<d;a md,k ue;sjrKh ms<sn| udOH wdjrKh

idlÉPd mej;S w;r foaYmd,{fhl=f.a ujla" ifydaoßhla fuu wmsßisÿ foaYmd,k l%uh fjkia lsÍu wm .fuka .ug

fyda ìß|la f,i fkdj iqÿiqlï ,nd foaYmd,khg wäh ;eìh wdrïN l< hq;=hs'˜

hq;= nj;a idlÉPdjg Ndckh ùu is;a.kakd lreKla' fuh lE.,a, uy k.r iNdj i|yd ;rÕ l< tlai;a cd;Sl

wud;H *hsi¾ uqia;dmd uy;d úiska iuyr m%ldY iy l:d mlaIfha wfmalaIsld äiakd rxcks uyrdÉÑ uy;añh iu. lrk
,o iïuqL idlÉPdj ÈkñK" 2018 fmnrjdß 5
j,§ wjOdrKh lrk ,o lreKla o úh' 2017 foieïn¾

udifha § is¿ñK mqj;amf;a ysgmq l¾;D pdur ,laIauka l=udr


—ord.; fkdyels Ôjk úhou" ¥IKh iy wmøjH
woyia m< lrk ,smshl i|yka lr ;snqfKa fldagdj l%shd;aul
wvq lsÍug uu lghq;= lrñ' kj wdodhï W;amdokh lsÍfï
fkdjk njh' fuhg WodyrK jYfhka md¾,sfuka;=fõ isák
jevigyka fhdackd lrñ'˜
uka;%Sjrshka 13 fokdf.a wld¾hlaIu;djh fmkajdÿka w;r Tjqyq
l=,shmsáh uy k.r iNdj i|yd ;rÕ l< tlai;a ck;d
˜lEug iy wEKqï weÍu i|yd muKla ;u lg weßh˜ nj;a
ksoyia ikaOdkfha wfmalaIsld kkaod úl%ukdhl uy;añh iu.
iuyre wjqreÿ my ;=< md¾,sfïka;=fõ§ lg fkdweßh nj;a
lrk ,o iïuqL idlÉPdj ÈkñK" 2018 ckjdß 25
igyka lf<ah' fldagdj iy ldka;d foaYmd,k{hka ms<sn|

fndfyda l;sldjkays tjeks ldka;d úfrdaë w.;s.dó woyia


—uqia,sï ldka;djla jYfhka" uf.a iajdñmqreIhdg
oelaùï fidhd .; yels jqjo" msßñka tu m%ñ;Skag wkql+,o
iy uf.a foudmshkaf.a mjqf,a whg uu ;rÕ lrkafka wehso
hkak ms<sn| m%Yak lsÍu" fï olajd msßñ foaYmd,k{hskaf.a
hkak ta;a;= .ekaùug ug isÿúh' wfkla uqia,sï ldka;djkag
ld¾hlaIu;dj jeks fuhg m%;súreoaO woyia olajk wdLHdk
wdo¾Yhla ùug ug wjYHhs' ldka;djkag fjkila l< yels
jd¾;d lsÍï nrm;, f,i uqøs; udOH ;=< fkdmej;=‚'
nj Tjqkag okajkak;a ug wjYHhs' ldka;djka bÈßhg meñK

m%isoaO Ôú;hg msúish hq;=hs' ta ukaoh;a ldka;djkag ;uka


ue;sjrKhg bÈßm;a jQ wfmalaIsldjka ms<sn|j isxy, yd
uqyqK fok .eg¨ ms<sn|j fjk;a ldka;djka iuÕ ksoyfia
fou< udOH ;=< ue;sjrKhg fmr úYd, wdjrKhla ;snq‚'
l;d l< yels neúks'˜
fuu udOH wdjrKhg iuyr wfmalaIsldjka ms<sn| úia;r iy
ld;a;dkal=ä k.r iNdj i|yd ;rÕ l< uqia,sï cd;sl
Tjqka ;rÕ lsÍug fya;=j" Tjqkaj f;dard.;fyd;a Tjqka Èh;a ikaOdkfha ^tïtkata& wfmalaIsld ta'Ô'tia' k,Sud uy;añh"
lsÍug ie<iqï lr we;s lghq;= wdÈh ms<sn|j woyia olajk ikafâ ghsïia 2018 ckjdß 14
iïuqL idlÉPd fyda úfYaIdx. we;=<;a úh' fujeks wdldr

jQ wdjrKhla bx.%Sis mqj;am;aj, olakg fkd,enq‚' fuu ,sms fou< udOH mqj;am;a úfYaIfhka u f;a j;= lafIa;%fha

fjk;a rgj,a yd ixikaokd;aulj Y%S ,xldfõ md,k jHqyh ldka;djka ue;sjrKhg bÈßm;a ùfï jeo.;alu wjOdrKh
;=< ldka;d ksfhdackh" Y%S ,xldfõ ldka;djkaf.a foaYmd,k l< w;r foaYmd,k ixialD;sh fjkia lsÍug iy jeú,s wxYh

b;sydih iy Y%S ,xldjg fldagdfõ we;s jeo.;alu ms<sn|j ksfhdackh lsÍu i|yd ;rÕ lsÍug Tjqkaj Èßu;a lrk ,§'

idlÉPd lr ;snq‚' ÈkñK jeks isxy, udOH mqj;am;a fldagdj iuyr iïuqL idlÉPd iy úfYaIdx.j,ska fldagd muKla j;=

iïnkaOfhka Y%S ,xldfõ úYaj úoHd, wdpd¾hjreka iy isú,a lafIa;%fhka ;rÕ lsÍug ldka;djkag Woõ fkdjk nj fmkajd

iudch iuÕ iïuqL idlÉPd meje;aùh' § ;snq‚' ta" Tjqka Ôj;a jk mS;DuQ,sl iudch lsis úfgl;a

—uu ;rÕ lrkafka uu ck.ykfhka 53]ka flfkla jk Tjqkag foaYmd,ksl jYfhka muKla fkdj kdhl;aj ;k;=re

ksid muKla fkdj" mj;akd l%uhg wNsfhda. lsÍug iy kj o ,nd § fkdue;s ksidfjks' tu ksid foaYmd,k mlaIj,g

foaYmd,k iïm%odfha fldgila ùug;ah' ldka;djka msßñkag kdhl;aj ixj¾Okh i|yd wdfhdackh lsÍug isÿjkq we;'

jvd wvqfjka ¥Is;hs hkak Tmamq lrk ,o i;Hhls' ud ;rÕ — mqreIdêm;H l%uh u.ska j;=lrfha ldka;d kdhl;ajh

lrkafka kj foaYmd,k iïm%odhg ud¾. we;s nj fmkaùughs' m%;slafIam lsÍu ksidfjka fuu 25] fldagd l%uh wms w.h

19
ldka;dj" fldagdj iy mqj;am;a- 2018 m<d;a md,k ue;sjrKh ms<sn| udOH wdjrKh

lrkjd' m%Odk Odrdfõ foaYmd,khg wj;S¾K ù ixj¾Okh whs;sjdislï ixúOdk úiska lrk ,o udOH idlÉPd ms<sn|j

<Õd lr .ekSug Tjqkag fuu wjia:dj m%fhdackhg .; yelsh' f;dr;=re o iuyr udOH wdjrK w;r ;snq‚'

˜
;sklrka" iudc ixj¾Ok wdh;kfha wOHlaI mS' uq;=,sx.ï —fudKr., id¾:l jHdmdrhla mj;ajdf.k hk jHjidhsldjl
uy;d iuÕ iïuqL idlÉPdj 2017 foieïn¾ 10 jk fidaud Èidkdhl Y%S ,xld ksoyia mlaIh fjkqfjka fmkS

isá w;r m%foaYfha uyck iyfhda.h ;sìh§;a wehj w;sf¾l


fldaú,a Ndrlrejka" mdi,a ixj¾Ok iñ;s fyda ,ehsia;=jg we;=<;a lr ;snq‚'
iuqmldr iñ;s mjd iudchg kdhl;ajh §ug jeú,s wxYh lsis mq;a;,fï §" Y%S ,xld uqia,sï fldka.%ih ìia,shd N+f;dag ^31&
úfgl;a ldka;djkag wjia:dj ,nd § fkdue;' tfiakï Tjqka wjidk fudfydf;a § mq;a;,ï m%foaYSh iNdj i|yd bÈßm;a
Tjqkaf.a kdhl;ajh jeä ÈhqKq lrkafka flfiao@ ;SrK .ekSfï jk f,i tlÕ;djhla we;s lr .;af;ah' kuq;a mlaIh wehj
yelshdj kdhl;ajh fkdue;sj f.dvke.Sug fkdyels jkq we;' kï lr ;snqfKa mlaIhg t;rï iyfhda.hla ke;s m%foaYhlgh'
tneúka" ldka;d ksfhdackh .ek l;d lsÍug wmg wjYH kï" — ck;dj ;ukaf.a mlaIfhka ;rÕ jÈk ldka;djkag Pkaoh
m<uqj wmg Tjqkaf.a kdhl;aj l=i,;d f.dvkexúh hq;=h' fkdfokq we;ehs is;d wfmau mlaIfha iuyr msßñ m%foaYfha
tfia fkdjqjfyd;a th foaYmd,kfha ldka;djka m%j¾Okh lsÍu úreoaO mlaIhg mlaIj ue;sjrK jHdmdrfha fhÿkd'˜ hkqfjka
i|yd foaYmd,k ld,h ;=< muKla lrk l;djla jkq we;' ˜ N+f;da meyeÈ,s l<d h'
;sklrka úfYaIdx. ,smsh" 2017 foieïn¾ tmuKla fkdj" j¾;udk w¾nqofha §" wef.a msßñ i.hka

fndfyda fofkla b,a,d we;af;a mlaIh úiska ldka;djkag wu;r


—wms uq,a,sjhslald,ays isák úg lsisfjl= wm fjkqfjka wdik ,nd fkdfok f,ih' iuyre ;u iNdjg ldka;djka m;a
y~la ke.=fõ ke;' wjidkfha lsisfjl= wm iuÕ isáfha l<fyd;a b,a,d wiajk njg o ;¾ckh lr ;snq‚'
ke;' wmf.a wfmalaIsldjkaf.a m%uqL;djh fou< m%cdjg —uf.a l,amsáfha isg mq;a;,ï olajd mlaIh i|yd ue;sjrK
idOdrK;ajh bgqlr §uhs' wmf.a iyfhda.s;djh fmkaùu jHdmdrfha ksr; jk úg weh .eíf.k isáhdh' ue;sjrK
i|yd ksis wfmalaIlhska f;dard .; hq;=h' ˜" jHdmdrh i|yd wmg Tyqf.a jEka r:h ,nd ÿka wdik
wfmalaIsld tia' ,,s;l=udß uy;añh" 2018 ckjdß 26 jk Èk ixúOdhljrhd foaYmd,kh ldka;djlg iqÿiq ;ekla fkdjk
;sklrkays uq,a msgqfõ m%jD;a;s jd¾;djlska
nj;a wm wdikhla fkdb,a,sh hq;= nj mjik nj" weh

mejiqjdh'
;=kajk wÈhr ^ue;sjrKhg miq udOH wdjrKh& l%shdOrhska iy wfmalaIsldjka lsysm fofkl= iuÕ Tjqkaf.a
ue;sjrK iy mYapd;a ue;sjrK w;aoelSï ms<sn| fâ,s ksjqia
iuyr ,sms$jd¾;dj,ska ue;sjrKh wjika ùfuka
,smsh" 2018 ud¾;= 1
miq lrk ,o udOH wdjrKh wfmalaIsldjka uqyqK fok .eg¿
flfia fj;;a" mYapd;a ue;sjrK wdjrKfhka jeä
ms<sn|j È.ska È.gu idlÉPd lrk ,§' ue;sjrK Èkh olajdu
m%udKhla fldagdj l%shd;aul lsÍfï ÿIalr;djh ms<sn|j
foaYmd,k mlaI úiska Tjqkaj rjgd we;s wdldrh" ue;sjrKhg
wjOdkh fhduq lr ;snq‚' iuyr iNdj,g 25] ldka;d
bÈßm;a ùug fyda fldÜGdYh ch.%yKh lsÍug fkdyels
wjYH;d imqrd,Sug fkdyels jQ w;r mk;g wkqj mjd wjYH
ùu fyda fyd| ìï uÜgfï w;aoelSï we;s ldka;djka w;sf¾l
ixLHd iïmdokh lsÍug fkdyels úh' tu ksid iNdj msysgqùu
,ehsia;=jg we;=<;a lr ;sîfïs m%;sM,hla f,i wdikhla
bÈßhg f.k hdug fkdyels úh' —m<d;a md,k wdh;k
fkd,eîu ta w;r úh' iuyr mlaI úiska fldagdj wksis f,i
ue;sjrK mkf;a we;s ysveila ksid˜ wju jYfhka m<d;a
Ndú;d l< wdldrh yd wdik fjka lrk wdldrh jeäÈhqKq
md,k wdh;k oyhlj;a 25] ldka;d ksfhdackh mj;ajd .;
l< hq;= wdldrh ms<sn| ks¾foaY bÈßm;a lsÍu i|yd ldka;d

20
ldka;dj" fldagdj iy mqj;am;a- 2018 m<d;a md,k ue;sjrKh ms<sn| udOH wdjrKh

fkdyels nj ue;sjrK flduidßia uyskao foaYm%sh m%ldY —fuu m%;smdokh msgqmi we;s .dul n,fõ.hla

lf<ah' kd.ßl yd m%foaYSh uÜgñka m<d;a md,k wdh;k f,i" ldka;djkaf.a wju ksfhdackh ms<sn| kS;sh meyeÈ<sj

340 la ;rÕ jeÿ‚' ue;sjrK fldñIka iNdfõ iNdm;sjrhd mj;sk nj ug ksielju mejish yelsh' ixfYdaê; mkf;a

iuÕ l< m%ldY yd iïuqL idlÉPdj,§ fuu jHdl+,;ajhg 27 t*a j.ka;sh hgf;a —iEu m<d;a md,k wdh;khlu isák

fya;= f,i ,ehsia;= fofla l%ufõoh fodaIdfrdamKhg Ndckh uq¿ idudðl ixLHdfjka ishhg úismylg fkdwvq ixLHdjla

úh' kj ue;sjrK l%ufha mj;sk m%dfhda.sl .eg¿ fya;=fjka ldka;d idudðldjka isáh hq;=h˜ fuu fldgi b;d meyeÈ,shs

25] l%shd;aul l< fkdyels nj fjk;a iïuqL idlÉPdj,§ iy ir, hs' wr: ksrEmKhg újD; ke;'˜ k.rdêm;sks frdais

Tyq m%ldY lf<ah' fuu m%ldYhkag hï ;,a¨jla o ,enq‚' fiakdkdhl uy;añh udOH fj; ksl=;a l< udOH ksfõokhl

WodyrKhla f,i k.rdêm;s frdais fiakdkdhl uy;añh udOH oelafjkafka" m<d;a md,k Pkao úuiSfï§ ldka;djka i|yd 25]

fj; ksl=;a l< ksfõokhl fufia i|yka úh' ˜ ishhg 25 la fldagdj jydu l%shd;aul lsÍug mshjr .kakd f,i ue;sjrK

jk wju ldka;d iNd idudðl;ajh l%shd;aul l< fkdyels nj fldñifï iNdm;sjrhdf.ka b,a,d isàu"

mejiSu wmlS¾;shla yd whym;a úYajdihla˜' weh ue;sjrK fâ,s ñr¾" 2018 fmnrjdß 16

fldñIka iNdj fyda foaYmd,k mlaI fuu kS;sh ms<sme§u —

widOdrK˜ fyda —nrla˜ f,i fkdie,lsh hq;= nj ;jÿrg;a ˜oekgu;a f;dard m;a lr f.k we;s wh yereKq úg

lshd isáhdh'iuyr mlaIj,g oeka Tjqka n,dfmdfrd;a;= jQjdg jeä wdik ixLHdjla we;s mlaIj,g jeä ldka;d idudðldjka

jvd jeä ldka;djka ixLHdjla Tjqkaf.a ,ehsia;=fjka kï m%udKhla we;=<;a lr.; fkdyel'˜ tneúka" ldka;d

l< hq;= ksid kS;sh mfilg oeñh fkdyel' kS;sfha meyeÈ,s idudðlhka ;sfofkl= isáh hq;= kuq;a f;dard m;a lr .;a tla

wNsm%dh mrdch l< fkdyels˜ hhs weh m%ldY l<dh' kS;sh ldka;d idudðldjla muKla isák mlaIhl" kS;suh ndOlfhka

fkdi,ld yeÍu ldka;dj fjkia fldg ie,lSu muKla fkdj" ñ§u i|yd w;sßla; ldka;djka fofokd m;a lsÍug iNdfõ

m%cd;ka;%jd§ l%shdj,sh iy Pkaoodhlhskaf.a wfmalaIdjka u. wfkla mlaIj,g n, flf¾' th Tjqkaf.a 25] mlaI fldagdj

yeÍula o fõ' blaujd hdug odhl úh yelsh' —25] Í;shg wms fld;rï

iyfhda.h ÿkak;a" th tu mlaIj,g idOdrK fkdfõ"˜


ld,h f.ù h;au" udOH wdjrKh fldagdfõ wkd.;h jgd
hkqfjka fldñIka iNdfõ iNdm;sjrhd mejiSh' m<d;a md,k
N%uKh úh' ó<Õ ue;sjrKh i|yd fldagdj l%shd;aul lsÍug
ue;sjrKh ms<sn| kj kS;shg wkqj iNdfõ uq¿ idudðl
fmr fuu ue;sjrKfhka mdvï bf.k .; hq;= nj iuyr
ixLHdfjka 25] la ldka;djka úh hq;=h' ˜
idlÉPdj, i|yka úh' tu ,sms kS;sfha meyeÈ,s;djhla
2018 fmnrjdß udifha bßod Tíi¾j¾ mqj;amf;a uyskao
we;slsÍu i|yd kS;sh ixfYdaOkh l< hq;= nj fmkajd § foaYm%sh uy;d jd¾;d lf<ah'
;snq‚' m<d;a md,k yd m<d;a iNd weu;s uqia;dmd uy;d

úiska ldka;djka i|yd jk 25] fldagdj wvq lsÍug ;uka ue;sjrK ksÍlaIK lKavdhï m%udo ùu ms<sn|j
ysi fkdkuk nj m%ldY lf<ah' ue;sjrK fldñIka iNdfõ lkiai,a, m< lrk w;r f;dard fkd.;a wfmalaIlhska
iNdm;s uyskao foaYm%sh uy;d fuu kS;suh jxpdjka ms<sn|j meñŒug we;s yelshdj ms<sn|j wjOdkh fhduq lrk fuu
uq, isgu kS;sm;sjrhdg wk;=re weÕjQ nj m%ldY lf<ah' udOH wdjrKh 2018 ud¾;= olajd wLKavj mj;=‚' tu ld,h
m<d;amd,k yd m<d;a iNd weu;s uqia;dmd uy;d iy fld<U ;=< me*ar,a wdh;kh úiska ksl=;a l< m%ldY fndfyda iNdjka
k.riNdfõ k.rdêm;s frdais fiakdkdhl uy;añh jeks 25] fldagdj imqrd we;s neúka tajd m%udohlska f;drj msysgqúh
m%Odk mqoa.,hska fldagdjg iyh m< lrñka ue;sjrKhg miq hq;= nj;a b;sß tajd miqj úi¢h yels nj;a fhdackd lf<ah'
i;s lSmh ;=< m%ldY ksl=;a lrk ,oS' fuu ld,h ;=< m< jQ fndfyda ,smsj,g ue;sjrK fldñIka

21
ldka;dj" fldagdj iy mqj;am;a- 2018 m<d;a md,k ue;sjrKh ms<sn| udOH wdjrKh

iNdj" ue;sjrK ksÍlaIK lKavdhï iy isú,a iudch fukau mrdchg m;aúh yels we;eï fcHIag ckm%sh idudðlhska

foaYmd,k{hskaf.a iïuqL idlÉPd fyda m%ldY we;=<;a úh' iNdjg f;aÍ m;a ùug ndOdjla ù ;sfí' ukdm ,ehsia;=fõ

iuyr ,sms u.ska iNd msysgqùfï m%udohka iy myiq úi÷ula ish¨u wfmalaIlhska ldka;djka úh hq;= Èlaje,a, jeks ia:dkj,

fkdue;s nj idlÉPd l< w;r" fuu ue;sjrKfha§ fldagdj § fcHIag ckm%sh idudðlhskag ukdm ,hsia;=fjka iNdjg

l%shd;aul jQfhao ke;fyd;a th ;j;a .eg¨ we;s lf<a oehs meñŒu iïmQ¾Kfhkau wjysr lr ;sfí' fuh úYd, .eg¿jla

m%Yak lf<ah' fldagdfõ we;s idOkSh ,laIK ms<sn|j fukau iy Tjqka úYd, ld,hla" uqo,a yd Yla;shla wdfhdackh lr

moaO;sh mer‚ l%uhg wdmiq hd hq;=o hkak;a idlÉPd flre‚' ;sfnkq we;' ˜ hkqfjka fldäldr fmkajd ÿkakdh' flfia

flfia fj;;a isú,a iudc lKavdhïj,ska fï iïnkaOj úYd, fj;;a" fldagdj l%shd;aul lsÍu i|yd iïuq;Ska we;s l<

úfrdaOhla t,a, jQ w;r ue;sjrK fldñIka iNdfõ iNdm;sjrhd hq;= nj weh wjOdrKh l<dh' —tneúka iuyr mqoa.,hskag

mjd fldagdj È.gu mej;sh hq;= nj m%ldY lf<ah' fï wdldrfhka n,mdkq ,eîu fjkia l< fkdyelsh' th

wjdikdjka; ;;a;ajhla' kuq;a fï wdldrfha fldagdjla

—25] ldka;d ksfhdackh .eg¿ iy.; nj mk;a flgqïm; lrkafka thhs" ˜ldka;djka ft;sydisl jYfhka uqyqK § isák

ilia lrk wjia:dfõ § wms fmkajQfhuq' kuq;a iEu flfkl=u fjkia fldg ie<lSï iy fldka lsÍu wduka;%Kh lsÍug

Pkao úuiSula meje;aùug leu;s jQ neúka wmg ta .ek lror fldagdj W;aidy l< nj weh m%ldY l<dh' —hï msßñfhl=g

fkdù ue;sjrKh mj;ajk f,i mejiSh' oeka wms lSjdla fuka" we;=,a ùug fkdyels jQ nj;a foaYmd,kh ms<sn| w;aoelSï

m%dfhda.sl .eg¿ ;sfí' ;rÕlrejkaf.a ,ehsia;=fjka 10] fkdue;s iuyr jevlg ke;s ldka;djla ,ehsia;=jg we;=,a jQ

ldka;d ksfhdackhla ;sîu wksjd¾h fõ" kuq;a tla mlaIhla nj;a ñksiqka mjikq we;' tu ldka;djg foaYmd,kh ms<sn|

ish¨ u fldÜGdY ch.%yKh l< úg ldka;d ksfhdackh 25] w;aoelSï fkdue;af;a foaYmd,k mlaI fï rfÜ jev lr we;s

g jvd my; jefÜ' idudðlhska y;rlg jvd wvq ixLHdjla wdldrh ksid fjks' ck;dj fuh f;areï .; hq;=hs'

f;dard m;a lr .;a úg ldka;djka m;a lsÍu wksjd¾hh fkdfõ' m¾fhaIsldjla iy l%shldßkshla jk pQ,ks fldäldr 2018 ud¾;=

wksjd¾hfhka 25] la imqrd,Su .eg¨jla njg m;ajk wjia:d udifha fâ,s ñr¾ mqj;amf;a mu. meje;a jQ iïuqL idlÉPdjla

;sfí' ˜
uyskao foaYm%sh 2018 fmnrjdß 18 jk Èk is¿ñK mqj;am; ue;sjrKh iy fldagdj l%shd;aul lsÍu n,h iys;
iu. iïuqL idlÉPdjl § ldka;djka jeä m%udKhla iu. m%cd;ka;%jdofha ch.%yKhla

nj;a" B<Õ ue;sjrKhg fmr fuu ue;sjrKfhaa mdvï


—kS;s l%shd;aul lrk f,i wms ue;sjrK flduifï ie,ls,a,g .; hq;= nj;a ue;sjrK ksÍlaIlfhda m%ldY l<y'
iNdm;sjrhdf.kab,a,d isáfhuq' lsisfjl=g rfÜ kS;s fjkia l< flfia fj;;a" wud;H *hsi¾ uqia;dmd uy;df.a m%ldYhlska
fkdyelsh' fldagdj l%shd;aul lsÍfï woyiska ck;dj Pkaoh lshejqfKa m<d;a iNd ue;sjrKh i|yd fldagdj l%shd;aul
ÿka w;r rch iy ue;sjrK fldñiu tu fmdfrdkaÿj bgq l< fkdyels neúka tfia lsÍu i|yd kj iSudkS¾Kh lsÍï
lsÍug ne£ isà˜ - wud;H *hsi¾ uqia;dmd uy;d Wmqgd olajñka jd¾;djla ;sìh hq;= njhs'
weu;sjrhd iy isú,a iudc l%shdldÍka w;r mej;s /iaùula

mokï lrf.k fldÜGdYj,ska f;dard.kq ,eîu yd ,hsia;=fjka m;a lr .ekSu


ÈkñK l¾;D msgqj" 2018 fmnrjdß 28' ksidfjka ldka;d ksfhdackh ms<sn| .eg¿j úi£u i|yd m<d;a

md,k wdh;k ue;sjrK mk; ixfYdaOkh l< hq;= njg rcfha


—fuh mlaI uqyqK § isák WNf;dafldaálhls - b;d iy md¾,sfïka;=fõ wjOdkh fhduq ù we;s nj w.ue;s rks,a
wvq Pkao m%udKhlska fyda tla Pkaohlska mjd jdÜgq uÜgñka úl%uisxy mjihs'˜2018 fmnrjdß 18 jk Èk is¿ñK mqj;a ,smsh

22
ldka;dj" fldagdj iy mqj;am;a- 2018 m<d;a md,k ue;sjrKh ms<sn| udOH wdjrKh

m<d;a md,k wdh;k ksfhdackh lsÍfï wjia:dj fldagdfõ id¾:l;ajh ms<sn|j fou< udOH úiska w¨;ska f;aÍ

ldka;d wfmalaIlhskag wysñ lsÍug Tjqyq ^foaYmd,k mlaI& m;a jQ ldka;d uka;%Sjreka iy isú,a iudc l%shdldÍka iuÕ

iEu ksoyig lreKla foi n,ñka isá;s' iïuqL idlÉPd rdYshla mj;ajd ;snq‚' fuu wdjrKfhka jeä
frdais fiakdkdhl iNd msysgqùfï m%udohka ms<sn|j woyia m%udKhla isÿ jQfha ud¾;= iy wfma%,a udij,§h'
olajñka" 2018 ud¾;= fâ,s ñr¾ mqj;amf;a Wmqgkhla

—m<uq wdÈjdiS ldka;dj ue;sjrKhg bÈßm;a ù


isxy, yd fou< udOHhkays" úfYaIfhka u ,xld§m wdÈjdiS m%cdjf.a b;sydifha ia:dkhla Èkd we;' weh Pkao 1369
^,sms 7&" ùrflaiß ^,sms 16& iy ;sklrka ^,sms 6& hk la ,ndf.k foysw;a;lKaäh k.r iNdfõ wdikh iy;sl lr
mqj;am;aj," iudrïNl /iaùïj,ska miqj m%dfoaYSh iNdj, .;a;d h' ˜uf.a m%cdj ue;sjrKfhka ch.%yKh lsÍu i|yd ug
fldagdj l%shd;aul lsÍu isÿ jkafka flfiao hkak ms<sn|j miq jeä iyfhda.hla ,nd § we;s w;r ;u ckjd¾.sl lKavdhu iy
úmrï rdYshla isÿúh' fuu jd¾;d lsÍïj,g Èjhsk mqrd úúO wd.u fjkqfjka uf.a Ôú;h lem lsÍug ug wjYHh hhs weh
m<d;a md,k wdh;kj,ska ,nd.;a ksYaÑ; jd¾;d wka;¾.; mejiQjdh' wdÈjdiS ck;djf.a wOHdmkh iy ixj¾Okh uf.a
lr ;snq‚' fuu /iaùï ms<sn| jd¾;dj,g .;a ;SrK" ldka;d ld,h ;=< ixj¾Okh jkq we;' uf.a m<d;a md,k w;aoelSï
uka;%sjreka ;u woyia m%ldY l< wdldrh iy fmdÿfõ ;=<ska md¾,sfïka;= ue;sjrKhg bÈßm;a ùug ug woyila ;sfí'˜
iyNd.S;ajh we;=<;a úh' mYapd;a ue;sjrK w;aoelSï iy 2018 fmnrjdß udifha ùrflaiß mqj;amf;a m< jQ mqj;a
,smshlska'

23
ldka;dj" fldagdj iy mqj;am;a- 2018 m<d;a md,k ue;sjrKh ms<sn| udOH wdjrKh

jd¾;dlrKfha m%Odk
.eg¿ iy ÿ¾j,;d
• wfmalaIsldjkag tfrys m%pKav;ajh ms<sn| jd¾;d idlÉPd yrydh' ksoiqkla jYfhka" bx.%Sis mqj;am;aj,

úYd, m%udKhla mej;=ko" tu isÿùï ms<sn|j miq úmrula mq¿,a f,i m< lrk ,o ldka;d l%shdldÍ cd,fha m%ldYhka

isÿ fkdùh' jerÈlrejka w;awvx.=jg f.k ;sfío" kvq mjrd wfmalaIsldjkag tfrys m%pKav;ajh" úfYaIfhka uqia,sï

;sfío hkak iy tys m%;sM, fudkjdo hkak ms<sn|j lsisÿ wfmalaIsldjka iy Tka,hska ffjÍ m%ldYk oelsh hq;= wdldrh

wdjrKhla fkd;snq‚' ms<sn|j idlÉPd lrhs' tjeks m%ldY iy iïuqL idlÉPdj,ska

msg; tjka .eUqre úYaf,aIKhkays olakg fkdue;'

• mqj;am;a fyda udOH wdh;k fmdÿfõ ue;sjrK • wfmalaIsldjka iu. lrk ,o iïuqL idlÉPd fyda

ksÍlaIK wdh;kj,ska úYd, f,i m%;s,dN ,enQ nj meyeÈ,sh' Tjqka ms<sn| f;dr;=re bx.S%is mqj;am;aj, m<jQfha b;d w,am

ue;sjrK m%pKav;ajh ms<sn| fndfyda wdjrK fukau kS;s jYfhks' fldagdj" wfmalaIsldjka uqyqK fok wNsfhda. iy

lvlr we;s wdldrh iy .; hq;= l%shdud¾. ms<sn| f;dr;=re fldagdj l%shd;aul lsÍu ms<sn|j k.rdêm;sks frdais fiakdkdhl

fuu lKavdhï úiska kej; wjOdrKh lr ta wkqj jd¾;d uy;añh iu. lsysm j;djla u iïuqL idlÉPd l< o" isxy,

lrk ,§' flfia fj;;a" fou< udOH yd ii|k úg bx.%Sis udOH yd fou< mqj;am;aj, fuka fjk;a wfmalaIsldjkaf.a y~

;=< jd¾;d lsÍu ks;r ks;r isÿ ù ;snq‚' fuhska woyia jkafka wdjrKh fkdùh' bx.%Sis mqj;am;aj, ue;sjrKhg miq n,hg

ksÍlaIK wdh;k úiska NdId ;=fkka u f;dr;=re fnodyeÍu m;ajQ ldka;djka iy Tjqkaf.a w;aoelSï fln÷o hkak ms<sn|j

isÿ l< hq;= nj;a" ue;sjrK ld,j,§ lrk jd¾;d lsÍïj,§ lsisÿ jd¾;djla m< lr fkd;snq‚'

fou< udOH wdh;k iajdëk ksÍlaIK wdh;k jeä jYfhka

Ndú;d l< hq;= nj;ah' • 2018 fmnrjdß udifha ue;sjrKhg wdikakfha §

wfmalaIsldjkag tfrysj iudc udOHj, ffjÍ m%ldY me;sÍu

• mqj;am;a jd¾;dlrejka úiskau lrkq ,nk nrm;, ldrKhla jQ w;r fuu m%Yakh ms<sn| ldka;d l%shdldÍ

úYaf,aIKhka b;d w,am jk w;r ie,lsh hq;= úYaf,aIKhka cd,fha m%ldYhla yereKq úg lsisÿ mqj;am;la tys nrm;,lu

fndfydauhla ,efnkafka isú,a iudc ixúOdkj,ska fyda iy ksoyia yd idOdrK ue;sjrKhla hkqfjka woyia lrkafka

l%shdldÍka $ m%;sm;a;s iïmdolhska iu. lrkq ,nk iïuqL l=ulao hkak wdjrKh lf<a ke;'

24
• wfmalaIsldjkaf.a iqÿiqlï iy fhda.H;djh ms<sn|j • ue;sjrKhg fmrd;=j we;eï udij, §" fndfyda

jd¾;d lsÍfï§ iïuqL idlÉPdj,g Ndckh jQjkaf.ka i;swka; mqj;am;aj, fldagdj fyda ldka;d ksfhdackh ms<sn|j

nyq;rhla l;d lf<a ldka;d wfmalaIlhska iqÿiqlï,;a yd wdjrKhla fkd;snq‚' Èkm;d mqj;am;a yd ii|k úg ck;dj

wOHdmkh ,;a mqoa.,hska úh hq;= nj;a foaYmd,k{fhl=f.a i;swka; mqj;am;a lshùug jeä keUqre;djhla olajk neúka

uj" ifydaoßh fyda ìß| fkdúh hq;= nj;ah' flfia fj;;a" .eUqre úYaf,aIKd;aul ,sms fukau úfYaIdx. ,sms o i;swka;

iïuqL idlÉPd fyda ,sms lsisjla ;=< msßñka tu m%ñ;shlg hg;a mqj;am;aj, ;sìh hq;=h' ue;sjrKhg fmr i;swka; mqj;am;aj,

lr we;ao hkak iy iNdfõ fyda msßñ wfmalaIlhskaf.a iqÿiqlï m< jQ ,sms ixLHdj my; j.=fõ olajd ;sfí'

ms<sn|j m%Yak lsÍu .ek fyda oekg foaYmd,k ixialD;sh ;=<

.eUqrg uq,a nei ;sfnk {d;s ix.%yh hk ud;Dldj ms<sn|j

fjkia wdLHdkhla fyda úYaf,aIKhla isÿ fkdùh'

mqj;am; iema;eïn¾ Tlaf;dan¾ f


kdjeïn¾ f
oieïn¾ ckjdrs fmnrjdrs ud¾;=
2017
2017 2017 2017 2017
2017
2017

ikafâ Tíi¾j¾ 1 0 1 1 4 5 2
ikafâ ghsïia 0 1 1 2 6 4 0
bßod ,xld§m 1 0 0 0 5 5 0
is¿ñK 2 0 1 2 1 2 1
bßod ùrflaiß 2 2 2 2 2 2 2
brsod ;sklrka 0 2 0 3 3 1 0

j.=j 2( ue;sjrKhg fmr i;swka; mqj;am;aj, m< jQ ,sms .Kk

25
ks¾foaY iy
hym;a Ndú;djka

• ue;sjrK m%pdrl lghq;=j, § iy ue;sjrKhg fmr ,nd .ekSu i|yd f;dr;=re NdId ;=fkkau fnod yeßh hq;=h'

ld,h ;=< § mqj;am;a ldka;djkag fjka lr ;snQ wjldYh fuu lKavdhï úiska imhkq ,nk f;dr;=re ms<sn|j mqj;am;a

fndfyda ÿrg ue;sjrK m%pKav;ajh fyda kS;Hdkql+,j kshu lr wdh;k o hdj;ald,Sk ù isáh hq;=h' fujeks isÿùï jd¾;d

we;s fldagdj wdjrKh lsÍu iy Y%S ,xld ue;sjrKh i|yd lsÍfï§" isoaêh muKla wdjrKh lsÍu m%udKj;a fkdfõ'

thska woyia lrkafka l=ulao hkak jd¾;d lsÍu i|yd fjka Tjqkaf.a m%;sl%shdj iy Tjqka .; hq;= l%shdud¾.h ms<sn|j

lr ;snq‚' m%cd;ka;%jdoh iy hymd,kh m%j¾Okh lsÍu o ue;sjrK fldñifuka m%ldY ,nd .; hq;=h' ;jo" m%Odk

i|yd udOHhg j.lSula we;s w;r fï i|yd Tjqka l%shdldÍ isÿùï ms<sn| miq úmrï lsÍu iy lsishï w;awvx.=jg .ekSula

jkjdg jvd wkd.; .eg¿" wjYH;d yd fjkialï y÷kdf.k isÿù we;ao" kvq mjrd ;sfío hkak iy fmdÿfõ isÿùfï m%;sM,

l%shd;aul ùu wjYH fõ' ldka;d wfmalaIlhska f;aÍ m;ajqjfyd;a ms<sn|j o wdjrKh l< hq;=h' fuh fjk;a wdldrhlska

Tjqkaf.a ie,iqï iy Tjqkaf.a w;aoelSï ms<sn|j isxy, yd ldka;djkag wkd.;fha § ue;sjrKhg bÈßm;a ùu j<lajd .;

fou< mqj;am;aj, hï jd¾;dlrKhla mej;=ko" fï wdldrfha yels N+ o¾Ykhla ks¾udKh lrkq we;' ldka;ds wfmalaIsldjkag

jd¾;d lsÍula bx.%Sis udOHj, ÿgqfõ b;du;a wvqfjks' flfia tfrys m%pKav;ajh .ek muKla oek .kakd w;r tu isÿùï

fj;;a" fuu ish¨ wdjrKhkays úia;r rdYshla wdjrKh lr iïnkaOfhka lghq;= l< wdldrh ms<sn| lsisÿ f;dr;=rla oek

fkd;snQ‚ - ksoiqkla f,i m%;sm;a;s" Tjqka wjOdkh fhduq lsÍug fkd.kS' miq úmrula fyda m%;sM,hla fkd;sîu fukau jrog

woyia lrk .eg¿ fyda Tjqkaf.a foaYmd,k ÈYdjka ms<sn| jeä o~qjï fkd,nd isàfï ixialD;sh ms<sn|j jd¾;d.; lr ;sîu

úia;r jeks foa' k.rdêm;s frdais fiakdkdhl uy;añh iuÕ wjOdkh fhduq l< hq;= jeo.;a jd¾;dlrKhls'

l< iïuqL idlÉPdj, § fuh hï ÿrlg wdjrKh l< kuq;a

th rg mqrd isá wfkl=;a wfmalaIsldjka iuÕ wkq.ukh lrk • ue;sjrKhla i|yd ;rÕ lsÍfï§ ldka;djka

iïu; Ndú;djla olakg fkd,enq‚' ysxikhg fyda m%pKav;ajhg uqyqK fok úúO l%u jd¾;d lrk

úg" udOHfõ§ka o isÿùï jd¾;d lsÍfuka Tíng f.dia .eg¨fõ

• ue;sjrK m%pKav;ajh ms<sn|j mq¿,a f,i jd¾;d nrm;,lu uyckhdg oekqï Èh yels ud¾. fidhd .; hq;=h'

lsÍu b;d jeo.;a jk w;r" ish¨ isÿùï ms<sn|j fidhd ne,Su ksoiqkla jYfhka" wfmalaIsldjka iuÕ iïuqL idlÉPd fyda

udOH wdh;kj,g wmyiq úh yelsh' fujeks wjia:dj, §" úfYaIdx. ,sms fyda ue;sjrK m%pdrl ld, mßÉfþohla ;=<

ue;sjrK ksÍlaIK wdh;k iy l%shdldÍ lKavdhï ;SrKd;aul ldka;djla f,i thg uqyqK §u jeks foa yryd .eUqre yd

ld¾hNdrhla bgq lrhs' ue;sjrK m%pKav;ajh ms<sn| ldf,daÑ; iQlaIu wdLHdkhla bÈßm;a lrkq ,nhs'

hdj;ald,Sk lsÍï" m%Odk isÿùïj,ska miq lrk ,o laI‚l • f;dr;=re ck;dj fj; .,d tk wdldrh iïnkaOfhka

mqj;am;a ksfõok w;HjYH jk w;r m%udKj;a wdjrKhla ue;sjrK ksÍlaIK wdh;k iy isú,a iudc ixúOdk ;SrKd;aul

26
ld¾hNdrhla bgq lrk nj meyeÈ,sh' ie,lsh hq;= wdjrKhla o;a; Ndú;d lsÍu ms<sn| jvd;a Yla;su;a jd¾;dlrKhla

iy .eUqre úYaf,aIKhla fuu lKavdhïj, m%ldY yd Tjqka iy úYaf,aIKhla ;sìh hq;=h' fuh uqøs; udOH ;ju;a je<|

iu. lrk ,o iïuqL idlÉPdj,ska ,eî ;sfí' tfyhska fnod fkd.;a fohls'

yßk ´kEu f;dr;=rla NdId ;=fkka u ,nd §u jeo.;ah'

mqj;am;a úiska u ie,lsh hq;= úYaf,aIKhla fyda wdjrKhla • m<d;a md,kfha fh§ isák ldka;djkag Tjqkaf.a

,nd fkdfoa' mqrjeishkag ldf,daÑ; wdldrhlska ksjerÈ N+ñldjka" Tjqka uqyqK fok wNsfhda." wNsfhda.hkag uqyqK §u

f;dr;=re ,nd .ekSu iy;sl lsÍu i|yd fuu lKavdhïj, i|yd Tjqka Ndú;d lrk Wmdhud¾. iy wêldÍ ;k;=rej,g

ld¾hhka Yla;su;a lsÍug iydh oelaúh hq;=h' Tjqka we;=<;a lr .ekSu m%;sm;a;s iïmdokhg iy md,khg

n,mdkafka flfiao hkak ms<sn|j jeä wdjrKhla ;sìh hq;=h'

• flfia fj;;a" ish¨u ue;sjrK ksÍlaIK lKavdhï fuu wdjrKh i|yd jir .Kkdjla ;siafia foaYmd,kfha $

fufyhjkq ,nkafka msßñka úiska nj wjOdrKh l< hq;= w;r md,k ld¾hNdrh bgq l< ldka;djka fukau w¨;ska f;aÍ m;a jQ

tneúka Tjqkaf.a ksuejqï u; mQ¾K f,i hemSula ks¾foaY ldka;djka o we;=<;a l< yelsh'

fkdlrhs' ckudOH wdh;k ldka;d l%shdOrhskaf.a $ ldka;d

whs;sjdislï ixúOdkj, udOH m%ldY wdjrKh l< o iïuqL • ñ;% mdlaIslhska f,i ie,lsh yels f;aÍ m;a jQ

idlÉPd" úfYaIdx. fyda odhl;ajhka i|yd Tjqka tajd l%shdldÍ wdh;kj, msßñkaf.a woyia iy u;" md,kfha yd m%;am;a;s

f,i fidhd fkdhk nj fuu m¾fhaIKfhka meyeÈ,s fõ' iïmdokfha jeä ldka;djka ixLHdjla we;=<;a ùu m<d;a md,k

ldka;d ixúOdk úiska lrkq ,nk odhl;ajfha jákdlu jdÑlj wdh;kj, md,khg n,md we;af;a flfiao" w¨;ska f;aÍ m;a

m%;sksIamdokh lrk m%ldY iy ixlaIsma; u.ska fmkakqï flf¾' jQ ldka;djkag iyfhda.h oelaúh yels wdldrh" úúO iNdj,

tneúka udOH wdh;k iy udOHfõ§ka Tjqkag jvd ie,lsh hq;= fuf;la ,nd we;s w;aoelSï wdÈh md,kfha ldka;d ksfhdackfha

wdjrKhla ,nd Èh hq;=h' we;s jeo.;alu ms<sn| wdjrKhg jákd tl;= lsÍula lrkq

we;'

• idïm%odhsl udOHhla jk mqj;am;a ;ju;a idïm%odhsl

wdldrhlska ue;sjrK wdjrKh lrhs' wka;¾cd,h" iudc udOH • md,kfha fhfok ldka;djka fyda ue;sjrK i|yd

iy cx.u ÿrl:k jeks foa ue;sjrK l%uhla ;=< kj wdldrfha ;rÕ lrk ldka;djka udOH ;=< ksrEmKh jk wdldrhg jvd

;¾ck yd m%pKav l%shd jd¾;d lsÍug tajd m%udKj;a f,i fyd| iunr;djhla iy;sl lsÍug udOHfõ§ka W;aidy l<

mßKduh ù fkdue;' fuu .eg¿ jgd b,lal.; mqyqKq lsÍï hq;=h' fuhska ,sx.sl taldlD;sj, ldka;djka ksrEmKh lsÍu

iy tajd uqøs; udOHfhka jd¾;d lrkafka flfiao" ue;sjrK muKla fkdj" wfmalaIsldjka fyda ldka;d ksfhdackh bÈßm;a

ld,j,§ Tjqka wka;¾cd,h yryd olsk foa úYaf,aIKh lrk wdldrh ms<sn|j iïuqL idlÉPd l< mqoa.,hskaf.a woyia

lrkafka flfiao hkak jeo.;a wjYH;djhls' fyda m%jD;a;s jd¾;d lsÍu yryd m%;s-wdLHdk bÈßm;a lsÍu

woyia flf¾' ksoiqkla jYfhka" wfmalaIsldjkaf.a fhda.H;djh

• iudc udOH Ndú;d lrñka lrk" úfYaIfhka iy {d;s ix.%yh hk ud;Dldj hgf;a" mqreIhska fuu

ue;sjrKhl§ iy ue;sjrK jHdmdrhl § f*aianqla Ndú;d lsÍu m%ñ;Skag wkql+," hg;a fkdjk wdldrh;a" mj;akd foaYmd,k

we;=<;a iuia; jd¾;dlrKhla fkdmej;=‚' ue;sjrKj, § ixialD;sfhka bj;a ùug wjYH jkafka l=ulao hkak;a biau;=

iudc udOHj, ld¾hNdrh" th ue;sjrKj, § Ndú;d l< lsÍu b;d jeo.;ah'

yels wdldrh" mq¿,a m%jK;d iy Ndú;hka foi ne,Sug úYd,

27
ldka;dj iy
udOH iduQyslh

You might also like