SINUMERIK

810D/840D
CNC FREZE
PROGRAMLAMA
Ergün KESKİN
Makine Üzerindeki Noktalar
M Makine sıfır noktası:
Makine sıfır noktası tezgah
tablasına üstten bakıldığında tezgah
tablasının sol alt köşesidir ve
değiştirilemez. Makine sıfır noktası
koordinat sisteminin merkezidir.

R Referans noktası:
Makine üzerinde sabit bir noktadır.
Makine ilk açıldığında, elektrik
kesilmesi durumlarında ve acil stop
tuşuna basıldığında taretin referans
noktasına gönderilmesi gerekir.

Ergün KESKİN
W İş Parçası Sıfır Noktası: Kullanıcı tarafından
istenilen herhangi bir noktaya programlanabilir. İş
parçası sıfır noktası tanımlanarak makine sıfır
noktası iş parçası sıfır noktasına taşınmış olur.

N (T)Takım sıfır noktası: Taretin alın yüzeyinde

takımın tarete bağlandığı eksende bulunur.

Ergün KESKİN
Makine
Koordinat
Sistemi

Ergün KESKİN
Ergün KESKİN
Sıfır Noktasının Kaydırılması
Makine sıfır noktası
tezgah tablasının sol alt
köşesidir. Bu nokta
program yazmak için
uygun değildir. Bu
yüzden sıfır noktası
kaydırma işlemi
gerçekleştirilerek
program bu yeni sıfır
noktasına göre yapılır.
Bu yeni nokta iş parçası
sıfır noktasıdır.
G54, G55, G56 ve
G57 olarak 4 farklı sıfır
noktası tanımlanabilir.

Ergün KESKİN
Takım Boyları

Makine konumlandırmada “N”

takım sıfır noktasının
kullandığından takım uç
noktasının takım sıfır
noktasından uzaklıkları kontrol
ünitesine girilmelidir.

“L1” Takım uç noktasının

“Z” ekseninde takım sıfır
noktasından uzaklığıdır.

Ergün KESKİN
 Çalışma
Düzlemleri
CNC freze tezgahlarında
freze çakısı ekseninin
dik olduğu düzlem
çalışma düzlemidir.
Bizim tezgahımız için
çalışma düzlemi şekilde
görüldüğü üzere G17
düzlemidir. Tezgah
kontrol ünitesinde G17
düzlemi “default” olarak
seçili olduğundan çoğu
uygulamada düzlem
seçmeye gerek yoktur.

Ergün KESKİN
G18 düzlemi X-Z
düzlemidir.

G19 düzlemi Y-Z

düzlemidir.
Ölçü Sisteminin Programlanması

G70 İnç ölçü sistemi

G71 Milimetre ölçü sistemi

G70 ve G71 komutları birbirlerini

etkisiz hale getirirler

Ergün KESKİN
Mutlak Ve Artışlı Programlama

Mutlak programlamada
Ölçüler makine sıfır
noktasına göre verilir.
Artışlı programlamada
Koordinat sisteminin
merkezinin çakının ucunda
olduğu kabul edilerek ölçüler
yazılır.

Ergün KESKİN
Mutlak Ve Artışlı Programlama

Ergün KESKİN
G0 Doğrusal Hızlı Hareket

G0 Komutuyla çakının pozisyonlama işlemleri

gerçekleştirilir. Bu hareket ile talaş
kaldırılmaz. Hareketin hızı tezgahın
özelliklerine bağlıdır. Bizim tezgahımızda hızlı
hareket 7.5 m/dakikadır.

Komut Formatı
G0 X… Y… Z…
Ergün KESKİN
G1 Doğrusal Talaş Kaldırma Hareketi

G1 komutuyla doğrusal talaş kaldırma

hareketleri programlanır. İlerleme “F” değeri
girilmelidir.

Komut Formatı
G1 X… Y… Z… F…

Ergün KESKİN
 İlerleme Değerlerinin Girilmesi

G94 İlerleme mm/dakika cinsinden yazılır.

Bu komut genellikle freze tezgahında kullanılır.

G95 İlerleme mm/devir cinsinden yazılır.

Bu komut genellikle torna tezgahında kullanılır.

Ergün KESKİN
 M Komutları

Bu komutun yazıldığı satırda program durur. İş

Programlanabilir mili soğutma sıvısı ve ilerleme durur. İstenirse
M00 stop makine kapısı açılabilir. ‘’NC START’’ tuşuna
basıldığında program kaldığı yerden devam
eder.

Bu komutun M00 komutuyla aynı işlevi görür.

Ancak bu komutun işlemesi için tuşunun
M01 Şartlı
programlanabilir basılı olması gereklidir. ‘’NC START’’ tuşuna
stop basıldığında program kaldığı yerden devam
eder.
M03 İş mili dönüş yolu İş mili üstten bakıldığında saat yönünde döner
saat yönü

M04 İş mili dönüş yolu İş mili üstten bakıldığında saat yönünün tersi
saat yönü tersi yönde döner
Ergün KESKİN
 M05 İş mili frenleme Bu komutla iş mili frenlenerek durur.

M06 Takım değiştirme Takım değiştirilir. Bu komutla aynı satıra

değiştirilecek takımın numarası yazılır.
M08 Soğutma sıvısı Soğutma sıvısı program içinde herhangi bir
açma yerde açılabilir.

M09 Soğutma sıvısı Soğutma sıvısı program içinde herhangi bir

kapama yerde kapatılabilir.

Alt program sonlanarak program alt programa

M17 Alt program sonu dallandığı satırın altındaki satırdan işlemeye
devam eder.
CNC programı sona erer. Takım, ilerleme ve
M30 Program sonu soğutma sıvısı gibi bileşenler durur. CNC
programı başa döner.
Ergün KESKİN
 “WinNC” programında
simülasyon uygulamasında
dikkat edilmesi gereken önemli
noktalar.

Ergün KESKİN
Parameter Workoffset menüsü altında
programda kullanılan G54….57 offsetlerine ait
“X”, “Y”, “Z” ölçülerinin “0” olması gerekir.

Bu değerler “0”
olmalıdır.

Ergün KESKİN
Simulasyon yapılırken tezgah “JOG” modunda
olmalıdır.

Simülasyonda tezgah
“JOG” modunda
olmalıdır

Ergün KESKİN
İş parçası ebatları ayarlandıktan sonra “save/clear active part”
tuşuna tıklanarak güncellenen parça kaydedilmelidir.

“save/clear active part”

tuşu

Ergün KESKİN
3DView----Tool menüsünden kullanılacak
takım seçilmelidir.

Ergün KESKİN
Parameter---Tool offset menüsünden takım
yarıçapı girilmelidir.

Kullanılacak takımın
yarıçap değeri
girilmelidir.

Ergün KESKİN
 Takım seçmeyi unutmayın. Aksi halde
programınız çalışsa bile takımınız ekranda
görünmeyeceğinden parça işlenemez.
Takımın M3 veya M4 ile dönmesini
sağlamazsanız hata mesajı alırsınız.
Programda takım seçilirken “D” değeri
mutlaka seçilmelidir.
T1 D1 M6
G1 hareketlerinde mutlaka ilerleme “F”
değerinin girilmesi gereklidir.
Sayısal değerler girilirken «Caps Lock» tuşu
basılı olmamalıdır.
Ergün KESKİN
 İş Parçası Sıfır Noktası

Yukarıdaki parçanın üzerinde bulunan

kanalı açacak programı yazınız.
Mutlak programlama kullanınız.
Kütük Ölçüleri: 75X75X38 mm
Takım: Çap 16 mm parmak freze
Devir Sayısı: 2000 d/dak
İlerleme: 150 m/dak
Ergün KESKİN
 Yukarıdaki parçanın çevresini
frezeleyen programı yazınız.
Mutlak programlama kullanınız.
Kütük Ölçüleri: 75X75X38 mm
Takım: Çap 16 mm parmak freze
Devir Sayısı: 2000 d/dak
İlerleme değerleri:
XY düzleminde 150 m/dak
Z doğrultusunda 50 m/dak

Ergün KESKİN
Takım Telafisi (G40-G41-G42)
 Takım Telafisi
(G41 Takım Solda)

Takım giderken
arkasından takip
ettiğini düşün takım
iş parçasının solunda
kalıyorsa “G41”
komutu kullanılır.
Ergün KESKİN
 Takım Telafisi
(G42 Takım Sağda)

Takım giderken
arkasından takip
ettiğini düşün
takım iş parçasının
sağında kalıyorsa
“G42” komutu
kullanılır.
Ergün KESKİN
Ergün KESKİN
 Takım Telafisi (G40-G41-G42)
Kullanım Açıklamaları

G40 telafinin iptal edilmesi komutu

yazıldıktan sonra G0 veya G1 komutları ile
“X” veya “Y” ekseninde veya her iki
eksende birden işten çıkma hareketi
yazılmalıdır. Böylece çakı son gideceği
konuma telafisiz gidecektir.
G40 komutu G0 veya G1 komutuyla aynı
satırda olabileceği gibi bir önceki satırda da
olabilir.
G41 ve G42 arasında geçiş yapabilmek için
önce G40 ile telafi iptal edilmelidir.
Ergün KESKİN
Ergün KESKİN
 17 14

18 13
19 16 15 12
20 11
21 10
22 9
24 23 8
7
3
25 6
2 4 5

Ergün KESKİN
Ergün KESKİN
Ergün KESKİN
 4

5 3

7
8 2

9
1

Ergün KESKİN
Ergün KESKİN
 Pah
Programlama

Komut Format Komut Formatı

G1 X… Y… Z… CHR=… G1 X… Y… Z… CHF=…
G1 X… Y… Z… G1 X… Y… Z…

Ergün KESKİN
Radyüs Programlama

Komut Formatı
G1 X… Y… Z… RND=5
G1 X… Y… Z…
Ergün KESKİN
Ergün KESKİN
Ergün KESKİN
Ergün KESKİN
Modal Radyüs Programlama
Bu komutta modal radyüs programlanır.
Freze çakısı her döndüğü köşeyi yazılan
modal radyüs kadar radyüsle döner.
Böylece bir defa radyüs yazılması
yeterli olur.

Komut Formatı
G1 X… Y… Z… RNDM=5
G1 X… Y… Z…

Ergün KESKİN
Aşağıdaki parçanın üzerine şekildeki kanalı frezeleyecek programı yazınız.
Kullanılacak Takım: 4 mm lik parmak freze Devir Sayısı:1500d/dak
Ham Parça Ölçüleri:100x100x45 mm
XY düzleminde ilerleme hızı: 125 m/dak
Z ekseninde ilerleme hızı: 50 m/dak
Talaş derinliği:5 mm

Ergün KESKİN
Ergün KESKİN
G57 G90 G71 G94
T1 D1 M6
M3 S1500
G0 X25 Y50 Z1
G1 Z-5 F50
X50 Y50 RND=25 F125
Y75
Y50 RND=25
X75
X50 RND=25
Y25
Y50 RND=25
X25
G0 Z50
M30
Ergün KESKİN
Ergün KESKİN
Aşağıdaki parçanın çevresini işleyecek programı yazınız.
Kullanılacak Takım: 20 mm lik parmak freze Devir Sayısı:1500d/dak
Ham Parça Ölçüleri:130x85x35 mm
XY düzleminde ilerleme hızı: 125 m/dak
Z ekseninde ilerleme hızı: 50 m/dak

Takım telafisi
kullanılacaktır.
Saat ibresi yönünde
kesme yapınız.

Ergün KESKİN
Ergün KESKİN
 Polar Koordinatlarla G1 Doğrusal Talaş Kaldırma
Hareketi
G110 Takımın en son bulunduğu
noktaya göre kutup noktasının
koordinatları
G111 İş parçası sıfır noktasına
göre kutup noktasının
koordinatları
G112 Geçerli son kutup
noktasına göre yeni kutup
noktasının koordinatları

Komut Formatı
G111 X30 Y40 Z0
G111 komutunda ilk önce “X”
değeri yazıldığından “AP” G1 RP=40 AP=60 F300
değeri “X” ekseni 0º kabul
edilerek yazılır.
Ergün KESKİN
Aşağıdaki parçanın üzerine şekildeki gibi üçgen çizdirecek programı yazınız.
Kullanılacak Takım: 4 mm lik parmak freze Devir Sayısı:1500d/dak
Ham Parça Ölçüleri:100x100x45 mm
XY düzleminde ilerleme hızı: 125 m/dak
Z ekseninde ilerleme hızı: 50 m/dak

Ergün KESKİN
Ergün KESKİN
Aşağıdaki parçanın üzerine şekildeki gibi yıldızı çizdirecek programı yazınız.
Kullanılacak Takım: 3 mm lik parmak freze Devir Sayısı:1500d/dak
Ham Parça Ölçüleri:120x120x45 mm
İlerleme hızı: 150 m/dak
G54 G90 G71 G94 G110 X0 Y0
T1 D1 M6 G1 RP=36.33 AP=-144
M3 S1500 G110 X0 Y0
G0 X60 Y110 Z1 G1 RP=36.33 AP=72
G1 Z-5 F100 G110 X0 Y0
G110 X0 Y0 G1 RP=36.33 AP=144
G1 RP=36.33 AP=-72 G110 X0 Y0
G110 X0 Y0 G1 RP=36.33 AP=0
G1 RP=36.33 AP=0 G1 X60 Y110
G110 X0 Y0 G0 Z50
G1 RP=36.33 AP=-144 M30
G110 X0 Y0
G1 RP=36.33 AP=-72
G110 X0 Y0
G1 RP=36.33 AP=144
Ergün KESKİN
Başlangıç noktası, bitiş noktası ve merkez
noktası kullanarak dairesel interpolasyon
programlama

Komut Formatı
G2/G3 X… Y… I… J…

Komut Formatı
G2/G3 X… Z…I=AC(…) J=AC(…)
Ergün KESKİN
 Başlangıç noktası, bitiş noktası ve radyüs
kullanarak dairesel interpolasyon programlama

Komut Formatı
G2/G3 X… Y… CR=±…

Tam daire bu komutla

programlanamaz

X,Y → Hedef Nokta CR → Radyüs

CR=- → Radyüs açısı>180º
CR=+ → Radyüs açısı≤180º
Ergün KESKİN
Aşağıdaki parçanın çevresini işleyecek
programı yazınız.
Kullanılacak Takım: 16 mm lik parmak freze
Devir Sayısı:1500d/dak
Ham Parça Ölçüleri:130x85x35 mm
XY düzleminde ilerleme hızı: 125 m/dak
Z ekseninde ilerleme hızı: 50 m/dak

Ergün KESKİN
Ergün KESKİN
G54 G90 G71 G94
T1 D1 M6
M3 S1500
G0 X-10 Y-10 Z1
G41
G1 Z-10 F50
X10 Y10 F125
Y40
G3 X45 Y75 I10 J25
G1 X120 RND=12
Y50
G3 X100 Y10 CR=25
G1 X10
G40
G1 X-10 Y-10
G0 Z50
M30 Ergün KESKİN
Ergün KESKİN
Ergün KESKİN
Ergün KESKİN
G54
T1 D1 M6
M3 S1000
G0 X-35 Y0 Z1
G1 Z-4 F100
G1 Y150 RND=10
G90
G2 X141.38 Y61.14 CR=154.03 RND=10
G91
G1 X-118.88 Y-87.95
G90
G2 X-35 Y0 CR=35
G0 Z10
M30

Ergün KESKİN
Aşağıdaki parçanın üzerine şekildeki gibi kanal açacak programı yazınız.
Kullanılacak Takım: 4 mm lik parmak freze Devir Sayısı:1500d/dak
Ham Parça Ölçüleri:100x100x45 mm Kanal derinliği: 5 mm
XY düzleminde ilerleme hızı: 125 m/dak
Z ekseninde ilerleme hızı: 50 m/dak

G2/G3
KOMUTUNUN
“CR”
FORMATINI
KULLANINIZ.

Ergün KESKİN
Ergün KESKİN
G54
T1 D1 M6
S1000 F150 M3
G0 X30 Y20 Z1
G1 Z-4
G2 X70 Y20 CR=20
G3 X70 Y60 CR=20
G3 X30 Y60 CR=20
G3 X30 Y20 CR=20
G0 Z50
M30

Ergün KESKİN Written byTalha

 Başlangıç noktası, merkez noktası veya hedef nokta ve
yayma açısı kullanarak dairesel interpolasyon
programlama

Komut Formatı
G2/G3 X… Y… AR=…
veya
G2/G3 I… J… AR=…
veya
G2/G3 I=AC(…) J=AC(…) AR=…

AR→ Yayma açısı

Tam daire bu komutla
programlanamaz
Ergün KESKİN
Aşağıdaki parçanın üzerine şekildeki gibi kanal açacak programı yazınız.
Kullanılacak Takım: 4 mm lik parmak freze Devir Sayısı:1500d/dak
Ham Parça Ölçüleri:150x100x45 mm Kanal derinliği: 5 mm
XY düzleminde ilerleme hızı: 125 m/dak
Z ekseninde ilerleme hızı: 50 m/dak
Aşağıdaki parçanın çevresini frezeleyecek programı yazınız.
Kullanılacak Takım: 10 mm lik parmak freze Devir Sayısı:1500d/dak
Ham Parça Ölçüleri:140x115x45 mm talaş derinliği: 5 mm
XY düzleminde ilerleme hızı: 125 m/dak
Z ekseninde ilerleme hızı: 50 m/dak
 Başlangıç noktası, ara nokta ve hedef nokta kullanarak
dairesel interpolasyon programlama

Komut Formatı
CIP X… Y… I1=… J1=…

Komut Formatı
CIP X… Y… I1=AC(…)
J1=AC(…)

I1= → Ara noktanın “X” ekseninde başlangıç noktasından uzaklığı

J1= →Ara noktanın “Y” ekseninde başlangıç noktasından uzaklığı

Ergün KESKİN
 Polar koordinatlar kullanarak dairesel
interpolasyon programlama

Komut Formatı
G2/G3 AP=…RP=…
AP → Son noktanın polar açısı
RP → Polar radyüs

Polar koordinatla dairesel interpolasyon

programlamadan önce
G110/G111 veya G112 komutlarından biriyl kutup
noktası radyüsün merkezine taşınmalıdır.
Ergün KESKİN
Aşağıdaki parçanın üzerine şekildeki gibi kanal açacak programı yazınız.
Kullanılacak Takım: 3 mm lik parmak freze Devir Sayısı:1500d/dak
Ham Parça Ölçüleri:100x100x45 mm Kanal derinliği: 5 mm
XY düzleminde ilerleme hızı: 125 m/dak
Z ekseninde ilerleme hızı: 50 m/dak

Ergün KESKİN
Ergün KESKİN
Aşağıdaki parçanın üzerine şekildeki gibi kanal açacak programı yazınız.
Kullanılacak Takım: 3 mm lik parmak freze Devir Sayısı:1500d/dak
Ham Parça Ölçüleri:150x100x45 mm Kanal derinliği: 5 mm
İlerleme hızı: 125 m/dak
G110 Takımın en son bulunduğu noktaya
göre kutup noktasının koordinatları
G111 İş parçası sıfır noktasına göre kutup
noktasının koordinatları
G112 Geçerli son kutup noktasına göre yeni
kutup noktasının koordinatları

Ergün KESKİN
 Çalışma Alanı Limitinin Belirlenmesi

G25/26 X…Y… Z… Programlanabilir

çalışma alanı sınırlandırması: Bu
komutlar ile takımın hareket edeceği
alan sınırlandırılır. Takım komutla yazılan
sınırların dışına çıkamaz.

G25 ve G26 ayrı komut satırlarında

kullanılmalıdır.

Ergün KESKİN
 Çalışma Alanı Limitinin Belirlenmesi

G25 X…Y… Z…
Alt çalışma alanı
G26 X…Y… Z…
Üst çalışma alanı

WALIMON WALIMOF
Çalışma limiti açık Çalışma limiti kapalı

Ergün KESKİN
“Active”kısımları onaylanmadan
çalışma alanı limiti aktif olmaz.

Ergün KESKİN
 Program yazılırken çalışma alanı sınırlama
komutları ilk satırlara yazılmalıdır. Böylece
program çalışınca çalışma alanı limitleri
“parameter—setting data---Work area”
limit kısmına yazılır.

Ergün KESKİN
 Devir Sayısının Sınırlandırılması

G25 ve G26 kullanılarak devir sayısı

sınırlandırılabilir.

G25 S…. (En düşük devir sayısı)

G26 S…. (En yüksek devir sayısı)

G25 ve G26 komutlarında yazılan değerler

“setting data” kısmında saklanır ve
program kapatıldıktan sonra da aktif
olmaya devam eder.
Ergün KESKİN
 DELİK DELME
ÇEVRİMLERİ
CYCLE 81 “Delme Merkezleme” çevrimi
CYCLE 82 “Delme Havşalama” çevrimi
CYCLE 83 “Derin Delik Delme”Çevrimi

DİKKAT
Delik delme çevrimleri yazılmadan önce
takım delik delinecek noktanın üzerine emniyetli
bir mesafeye konumlandırılmalıdır.

Ergün KESKİN
CYCLE 81 “Delme Merkezleme” çevrimi
Basit delme işlemlerinde kullanılır. Özellikle punta
deliği veya büyük delikler öncesi ön deliklerin
delinmesinde kullanılır. Delik sonunda talaşın
temizlenmesi için bekleme süresi yoktur.
Matkap delik sonuna ulaştığında hızlı hareketle
geri çıkar.
Retract plane:Geri çekilme
düzlemi
Ref.plane:Referans düzlemi
Safety dist:Emniyet mesafesi
Fin.dr.depth:Delik derinliği
(mutlak)
Depth incr:Delik derinliği
Ergün KESKİN
(artışlı)
CYCLE 82 “Delme Havşalama” çevrimi
Delme ve havşalama işlemlerinde kullanılır. Delik
sonunda talaşın temizlenmesi için bekleme
süresi verilerek delik dibinde elde edilen yüzey
kalitesi artırılır.
Retract plane:Geri çekilme
düzlemi
Ref.plane:Referans düzlemi
Safety dist:Emniyet
mesafesi
Fin.dr.depth:Delik derinliği
(mutlak)
Depth incr:Delik derinliği
(artışlı)
Dwell time: Delik sonunda
Ergün KESKİN bekleme süresi (saniye
olarak)
CYCLE 83 “Derin Delik
Delmeӂevrimi

CYCLE 83 iki tip derin delik

delme operasyonuna sahiptir.

Ergün KESKİN
 VARI=0 Talaş Kırma
 Bu operasyon tipinde matkap referans düzlemine RFP kadar G0
hareketiyle yaklaşır.
 FDEP kadar iş parçasına G1 hareketiyle girerek delme işlemi
yapar.
 DTP kadar bekler. (saniye cinsinden)
 1mm G1 hareketiyle geri çıkar.
 DTS kadar bekler. (saniye cinsinden)
 FDEP-DAM miktarı kadar tekrar G1 hareketiyle işe girer.
 Bu çevrim delik sonuna ulaşılıncaya kadar devam eder.
 Delme derinliği minimum MDEP olabilir.

 Delme işlemi bittiğinde matkap RTP geri çekilme düzlemine

çekilir.

Ergün KESKİN
 VARI=1 Talaş Boşaltma
 Bu operasyon tipinde matkap referans düzlemine RFP kadar G0
hareketiyle yaklaşır.
 FDEP kadar iş parçasına G1 hareketiyle girerek delme işlemi
yapar.
 DTP kadar bekler. (saniye cinsinden)
 Emniyet mesafesine SDIS kadar geri çekilerek talaşı boşaltır.

 DTS kadar bekler. (saniye cinsinden)

 Bir önceki deldiği derinliğe SDIS miktarı kadar G0 hareketiyle
yaklaşır.
 FDEP-DAM miktarı kadar tekrar G1 hareketiyle işe girer.
 Bu çevrim delik sonuna ulaşılıncaya kadar devam eder.
 Delme derinliği minimum MDEP olabilir.

 Delme işlemi bittiğinde matkap RTP geri çekilme düzlemine

çekilir. Ergün KESKİN
Ergün KESKİN
Ergün KESKİN
Retract plane RTP Geri çekilme düzlemi
Ref.plane RFP Referans düzlemi
Safety dist SDIS Emniyet mesafesi
Fin.dr.depth DP Delik derinliği (mutlak)
Depth incr DPR Delik derinliği (artışlı)
Drill dept_1 FDEP İlk delme derinliği
Depth_1,incr FDPR İlk delme derinliği (artışlı)
Degression DAM Her seferde delinecek derinlikteki
azalma miktarı
Dwell time DTB Her delme işlemi sonunda bekleme
zamanıdır. Bu değer saniye cinsinden veya iş milinin
dönme sayısı olarak verilir.
DTB>0 ise saniye cinsinden
DTB<0 ise dönme sayısı olarak

Ergün KESKİN
Dwell time DTS Matkabın geri çekildikten sonra
bekleme süresi (saniye)
Feedr factor FRF İlerleme miktarındaki azalma oranıdır.
Bu oran 0.001 ile 1 arasında girilebilir. Bu değerle daha
önceki satırlarda girilen ilerleme değeri çarpılarak yeni
ilerleme değeri bulunur.
Operation VARI Operasyon tipidir. Yukarıda
açıklanmıştı.
Axis AXN Çalışma eksenidir.
AXN 1 delik X ekseninde
AXN 2 delik Y ekseninde
AXN 3 delik Z ekseninde
Minumum depth MDEP Minumum delik delme derinliğidir.
Her seferinde DAM kadar azalan delme derinliği minumum
bu miktar kadar olabilir.

Ergün KESKİN
Retract VRT Geri çekilme miktarıdır. Bu değer ‘0’
olduğunda geri çekilme miktarı 1mm dir. Sıfırdan büyük
yazıldığında yazılan bu değer geçerlidir.
Dwell time DTD En son delme işlemi sonunda
bekleme zamanıdır.
DTD>0 ise saniye cinsinden
DTD<0 ise dönme sayısı cinsinden
DTD=0 ise DTB deki değer kabul edilir.
Yani matkap her delme işlemi sonunda ne kadar bekliyorsa
en son delme işlemi sonunda o kadar bekler.
Distance DIS1 VARI 1 işlemi için matkap talaşı
boşalttıktan sonra tekrar delmek için hızlı hareketle bir
önceki deldiği derinliğe indiğinde bırakacağı emniyet
mesafesidir.
DIS1>0 olursa buraya yazılan değer geçerli
olur.
DIS1<0 olursa otomatik olarak hesaplanır.

Ergün KESKİN
CYCLE 71 YÜZEY FREZELEME ÇEVRİMİ

Ergün KESKİN
Ergün KESKİN
Retract plane RTP Geri çekilme düzlemi
Ref.plane RFP Referans düzlemi
Safety dist SDIS Emniyet mesafesi
Depth, abs. DP Delik derinliği (mutlak)
Ref. point PA Frezelenecek yüzeyin X ekseninde
başlangıç noktası
Ref. point PO Frezelenecek yüzeyin Y ekseninde
başlangıç noktası
Length LENG Frezelenecek yüzeyin X eksenindeki
boyu
Length WID Frezelenecek yüzeyin Y eksenindeki
boyu
Angle STA Frezelenecek yüzeyin X ekseniyle
yaptığı açı
Infeed depth MID Bir seferde alınacak maksimum talaş
miltarı
Infeed width MIDA Yanal Ergün
ilerleme
KESKİN
miktarı
Retrach. Path FDP Yana artış mesafesi
Fin. Allow FAD Son talaşa bırakılacak talaş miktar
Feedr. Surface FFP1 Yüzey temizlemede kullanılacak
ilerleme miktarı
Operation VARI Frezeleme metodu
Retract path FDP1 İleri artış mesafesi

Ergün KESKİN
 VARI Operasyon Tipi
Operasyon tipi iki basamaklı sayı olarak ifade edilir. Birinci
rakam ve ikinci rakamın ifade ettiği operasyon tipleri
aşağıda yazılmıştır.

Buna göre VARI 12

yazıldığında Y ekseninde
tek yönlü kaba frezeleme
yapılacaktır.

1 Son talaşa bırakılan 1 X ekseninde tek yönlü

talaş payına kadar 2 Y ekseninde tek yönlü
frezeleme 3 X ekseninde çift yönlü
2 Sadece finish işlemi 4 Y ekseninde çift yönlü

Ergün KESKİN
Ergün KESKİN
Aşağıda verilen parçanın yüzeyini frezeleyecek programı
yazınız

Ergün KESKİN
İş parçası sıfır noktasının başka bir noktaya
taşınması
İş parçası sıfır noktasının programlamada kolaylık sağlanması
için iş parçası üzerindeki başka bir noktaya taşınması için
kullanılır.

Komut Formatı:
TRANS X… Y…

Ergün KESKİN
TRANS komutuyla taşınan iş parçası sıfır noktasının
yeni sıfır noktasına göre başka bir noktaya taşınması
gerekli olduğu durumlarda ATRANS komutu kullanılır.
ATRANS komutundan sonra TRANS komutuyla
oluşturulan sıfır noktasına göre yeni sıfır noktasının
X ve Y değerleri girilir.

Komut Formatı:
ATRANS X… Y…

Ergün KESKİN
İş parçası sıfır noktasının döndürülmesi
İş parçası koordinat sisteminin X, Y veya Z ekseninde
döndürülmesi gerektiği durumlarda kullanılır. Daha çok iş
parçasının üzerinde bulunan açılı geometrilerin işlenmesinde
kullanılır. Tezgahımızda XY düzleminde çalıştığımız için
döndürme işlemi Z ekseninde yapılır.

Komut Formatı:
ROT Z…
Koordinat sistemi döndürüldükten
sonra ilave olarak yeniden
döndürülmek istendiğinde AROT
komutu kullanılır.

Komut Formatı:
AROT Z…

Ergün KESKİN
 Yanda iş parçası sıfır
noktası ilk önce TRANS
komutuyla yeni bir
noktaya taşınmıştır.
Daha sonra AROT
komutu kullanılarak iş
parçası sıfır noktası Z
ekseninde
döndürülerek açılı
pozisyonda olan
geometrinin
programlanması
kolaylaşmıştır.
TRANS komutundan sonra ROT değil de AROT komutunun
kullanılmasına dikkat ediniz. Daha önceden iş parçası sıfır
noktasının taşınması ve döndürülmesi komutlarından herhangi biri
kullanıldığında AROT veya ATRANS komutları kullanılmalıdır.

Ergün KESKİN
TRANS VE ROT komutlarıyla ilgili uygulama

Yandaki parçanın üzerine 5 mm lik

parmak freze çakısıyla 5 mm
derinliğinde takım yolları
oluşturulacaktır. Önce sol
alttaki takım yolunu alt program
kullanarak oluşturunuz. Daha
sonra TRANS komutuyla sağ
alttaki takım yolunu
oluşturunuz. Daha sonra
ATRANS ve AROT komutlarını
kullanarak sağ üstteki takım
yolunu oluşturunuz. Parça
ölçüleri 150x150x40 mm dir.
Devir sayısı 2500 d/dak, Z
ekseninde ilerleme 125 mm/dak
XY ekseninde 100 mm/dak
olarak alınacaktır.

Ergün KESKİN
SCALE Komutuyla ölçeklendirme
Bu komutla ölçeklendirme uygulanarak girilen ölçülerden daha
büyük veya daha küçük boyutlarda takım yolu oluşturmak
mümkündür. SCALE komutu X, Y ve Z ekseninde ayrı ayrı
girilebilir. Ancak biz XY düzleminde çalıştığımızdan sadece
X ve Y ekseninde SCALE ölçüsü gireceğiz. Böylece X ve Y
ekseninde programladığımız ölçülerden girilen SCALE
faktörü kadar büyük veya küçük takım yolları elde
edeceğiz.

Komut Formatı:
SCALE X… Y…

Komut Formatı:
ASCALE X… Y…

Ergün KESKİN
SCALE UYGULAMASI

Yukarıdaki programda N35 satırında iş

parçası sıfır noktası (15,15) noktasına
taşınmıştır. Daha sonra N40 satırında
L10 olarak alt programla yazılan
büyük kontur işlenmiştir. N45
satırında TRANS komutuyla iş parçası
sıfır noktası (40,20) noktasına
taşınarak N50 satırında ASCALE
komutuyla X ekseninde 0.5 ve
Y ekseninde 0.7 SCALE
uygulanmıştır. Daha sonra L10 alt
programı tekrar uygulanmıştır. Son
satırda SCALE komutu boş olarak
yazılarak ölçeklendirme sıfırlanmıştır.
Ergün KESKİN
 MIRROR (aynalama) UYGULAMASI

MIRROR (aynalama )
komutu kullanılarak X
veya Z ekseninde
aynalama yapılabilir.

Komut Formatı:
MIRROR X0
MIRROR Y0

MIRROR X0 komutuyla yukarıdaki resimde görüldüğü gibi X ekseni

boyunca aynalama yapılmıştır. Buradaki 0 değeri aynalama yapıldıktan
sonra herhangi bir offset uygulanmayacağı anlamına gelir. Buraya
örneğin 5 değeri yazılırsa ayrıca aynalanan geometri 5mm offsetlenir.
MIRROR Y0 komutuyla ise Y ekseni boyunca aynalama yapmak
mümkünüdür.
Ergün KESKİN
 MIRROR UYGULAMASI

N40 satırında L10 alt programı işlenerek üst sağdaki takım yolu
oluşturulmuştur. N45 satırında X ekseni boyunca aynalama yapılmış ve
N50 satırında üst sağdaki takım yolu oluşturulmuştur. N50 satırında
L10 alt programı tekrar çağrılmış ve üst soldaki takım yolu
oluşturulmuştur. N55 satırında Y ekseninde aynalama yapılmış ve N60
alt soldaki takım yolu oluşturulmuştur. N65 satırında Y ekseninde
aynalama yapılmış ve N70 satırında alt sağdaki takım yolu
oluşturulmuştur. Ergün KESKİN