Σηαηηζηηθή Ι

Δξ. Σηακαηίνπ Παύινο

E-mail: stamatiou@uom.edu.gr
Info: https://sites.google.com/site/pavlossta2/home
Πξνεγνύκελν Μάζεκα

• Οξγάλσζε Μεηαβιεηώλ

• Γξαθηθή Απεηθόληζε Μεηαβιεηώλ

• Αξηζκεηηθά Πεξηγξαθηθά Μέηξα (1)

Δπ. Σηαμαηίος Παύλορ - Σηαηιζηική

 Πεξίγξακκα Μαζήκαηνο
• Αξηζκεηηθά Πεξηγξαθηθά Μέηξα (2)

• Δληνπηζκόο Αθξαίσλ Τηκώλ

• Σρήκα Καηαλνκήο

• Σπληειεζηήο Σπζρέηηζεο

• Αζθήζεηο Excel

Δπ. Σηαμαηίος Παύλορ - Σηαηιζηική Υλικό Μαθήμαηορ από:

Αριθμητικά Περιγραφικά Μέτρα

 Μέηπα κενηπικήρ ηάζηρ

(νη ηηκέο κηαο αξηζκεηηθήο νκάδαο κεηαβιεηώλ ζπγθεληξώλνληαη
γύξσ από κηα θεληξηθή ηηκή)

 Μέηπα μεηαβληηόηηηαρ
(είλαη ε πνζόηεηα ηεο δηαζπνξάο καθξηά από κηα θεληξηθή ηηκή
πνπ δείρλνπλ νη ηηκέο κηαο αξηζκεηηθήο κεηαβιεηήο)

 Σσήμα
(είλαη ην κνηίβν ηεο θαηαλνκήο ηηκώλ από ηε ρακειόηεξε ζηελ
πςειόηεξε ηηκή)

Δπ. Σηαμαηίος Παύλορ - Σηαηιζηική

 Μέηξα Κεληξηθήο Τάζεο :
Ο Μέζνο Όξνο (1)
• Ο αξηζκεηηθόο κέζνο (ζπρλά απνθαινύκελνο «κέζνο όξνο») είλαη ην
πην θνηλό κέηξν ηεο θεληξηθήο ηάζεο

▫ Γηα έλα δείγκα κεγέζνπο n:

Τν ζύκβνιν x-παύια
Ζ iνζηή ηηκή

X i
X1  X 2    Xn
X i1

n n
Μέγεζνο δείγκαηνο Παξαηεξνύκελεο ηηκέο
Μέηξα Κεληξηθήο Τάζεο:
Ο Μέζνο Όξνο (2)

• Τν πην θνηλό κέηξν ηεο θεληξηθήο ηάζεο

• Μέζνο όξνο = ην άζξνηζκα ησλ ηηκώλ δηαηξνύκελν κε ηνλ αξηζκό
ησλ ηηκώλ
• Δπεξεαζκέλεο από αθξαίεο ηηκέο (ππεξβνιηθέο ηηκέο)

11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20

Μέζορ Όπορ = 13 Μέζορ Όπορ = 14

11  12  13  14  15 65 11  12  13  14  20 70
  13   14
5 5 5 5
Μέηξα Κεληξηθήο Τάζεο:
Η Δηάκεζνο

• Σε κηα δηάηαμε, ε δηάκεζνο είλαη ν «κεζζαίνο» αξηζκόο (50% πάλσ,

50% θάησ)

11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20

Διάμεζορ = 13 Διάμεζορ = 13

• Ληγόηεξν επαίζζεηνο από ηνλ κέζν όξν ζε αθξαίεο ηηκέο

Μέηξα Κεληξηθήο Τάζεο:
Εληνπίδνληαο ηελ Δηάκεζν
• Ζ ζέζε ηεο δηακέζνπ όηαλ νη ηηκέο είλαη ζε αξηζκεηηθή ζεηξά
(π.ρ. κηθξόηεξε έσο κεγαιύηεξε)

• Δάλ ν αξηζκόο ησλ ηηκώλ είλαη κνλόο, ε δηάκεζνο είλαη ν κεζαίνο

αξηζκόο

• Δάλ ν αξηζκόο ησλ ηηκώλ είλαη δπγόο, ε δηάκεζνο είλαη ν κέζνο όξνο
ησλ δύν κεζαίσλ αξηζκώλ
n 1
Σεκεηώζηε όηη 2 δελ είλαη ε ηηκή ηεο δηάκεζνπ, κόλν ε ζέζε ηεο
δηακέζνπ ζηα ηαμηλνκεκέλα δεδνκέλα

Δπ. Σηαμαηίος Παύλορ - Σηαηιζηική

Μέηξα Κεληξηθήο Τάζεο:
Η Επηθξαηνύζα Τηκή
• Ζ ηηκή πνπ εκθαλίδεηαη πην ζπρλά

• Γελ επεξεάδεηαη από αθξαίεο ηηκέο

• Φξεζηκνπνηείηαη γηα αξηζκεηηθά ή θαηεγνξηθά δεδνκέλα

• Μπνξεί λα κελ ππάξρεη επηθξαηνύζα ηηκή

• Μπνξεί λα ππάξρνπλ δηάθνξεο επηθξαηνύζεο ηηκέο

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 0 1 2 3 4 5 6

Επικπαηούζα ηιμή= 9 Καμία επικπαηούζα ηιμή

Μέηξα Κεληξηθήο Τάζεο:
Παξάδεηγκα επαλάιεςε

Τιμές σπιτιών:  Μέζορ όπορ: ($3,000,000/5)

= $600,000
$2,000,000
$ 500,000
$ 300,000  Διάμεζορ: κέζε ηηκή ηαμηλνκεκέλσλ
$ 100,000 δεδνκέλσλ
$ 100,000 = $300,000

Σύνολο $ 3,000,000
 Επικπαηούζα ηιμή : ε πηό ζπρλή ηηκή
= $100,000
Μέηξα Κεληξηθήο Τάζεο:
Πνηα κέηξα πξέπεη λα επηιέμεηε;

 Ο μέζορ όπορ ρξεζηκνπνηείηαη γεληθά, εθηόο εάλ ππάξρνπλ

αθξαίεο ηηκέο.

 Ζ διάμεζορ ρξεζηκνπνηείηαη ζπρλά, αθνύ ε δηάκεζνο δελ είλαη

επαίζζεηε ζε αθξαίεο ηηκέο. Γηα παξάδεηγκα, νη δηάκεζνη ησλ
ηηκώλ θαηνηθίαο κπνξεί λα αλαθέξνληαη ζε κηα πεξηνρή. Δίλαη
ιηγόηεξν επαίζζεηεο ζηηο αθξαίεο ηηκέο.

 Σε αξθεηέο πεξηπηώζεηο είλαη ινγηθό λα αλαθέξνπκε ηόζν ηνλ

μέζο όπο όζν θαη ηελ διάμεζο.

Δπ. Σηαμαηίος Παύλορ - Σηαηιζηική

Μέηξα Κεληξηθήο Τάζεο:
Πεξίιεςε
Κεντρική Τάση

Αριθμητικός Διάμεσος Επικρατούσα τιμή

Μέσος όρος
n

X i
X i1
n Μεζζαία ηηκή Ζ πην
ζηελ ζεηξά ζπρλά
δηάηαμεο παξαηεξνύ
κελε ηηκή
Μέηξα Μεηαβιεηόηεηαο
Μεηαβληηόηηηα

Εύπορ Διαζποπά Τςπική Σςνηελεζηήρ

Απόκλιζη μεηαβληηόηηηαρ

 Τα κέηξα κεηαβιεηόηεηαο
δίλνπλ πιεξνθνξίεο
ζρεηηθά κε ηελ εμάπισζε ή
ηε κεηαβιεηόηεηα ή ηε
δηαζπνξά ησλ ηηκώλ ησλ
δεδνκέλσλ. Ίδιο κένηπο,
Διαθοπεηική
μεηαβληηόηηηα
Μέηξα Μεηαβιεηόηεηαο
Τν Εύξνο
 Το απλούζηεπο μέηπο μεηαβληηόηηηαρ
 Διαθοπά μεηαξύ ηηρ μεγαλύηεπηρ και ηηρ μικπόηεπηρ ηιμήρ:

Εύπορ = Xμεγαλύηεπο – Xμικπόηεπο

Παξάδεηγκα:

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14

Εύπορ = 14 - 1 = 13
Μέηξα Μεηαβιεηόηεηαο:
Γηαηί ην εύξνο κπνξεί λα είλαη παξαπιαλεηηθό

 Γελ ιακβάλεη ππόςε ηνλ ηξόπν θαηαλνκήο ησλ δεδνκέλσλ

7 8 9 10 11 12 7 8 9 10 11 12
Εύρος = 12 - 7 = 5 Εύρος = 12 - 7 = 5

 Δπαίζζεην ζηηο αθξαίεο ηηκέο

1,1,1,1,1,1,1,1,1,1,1,2,2,2,2,2,2,2,2,3,3,3,3,4,5

Εύρος = 5 - 1 = 4

1,1,1,1,1,1,1,1,1,1,1,2,2,2,2,2,2,2,2,3,3,3,3,4,120

Εύρος = 120 - 1 = 119

Μέηξα Μεηαβιεηόηεηαο:
Η Δεηγκαηηθή Δηαζπνξά
• Ο κέζνο όξνο (θαηά πξνζέγγηζε) ησλ ηεηξαγσληθώλ απνθιίζεσλ
ησλ ηηκώλ από ην κέζν όξν
▫ Γηαζπνξά (Γεηγκαηηθή Γηαζπνξά):
n

 (X  X)i
2

S 2 i1
n -1
Όπνπ X = αξηζκεηηθόο κέζνο όξνο
n = κέγεζνο δείγκαηνο
Xi = iνζηή ηηκή ηεο κεηαβιεηήο X
Μέηξα Μεηαβιεηόηεηαο:
Η Τππηθή Απόθιηζε Δείγκαηνο
• Τν πην ζπρλά ρξεζηκνπνηνύκελν κέηξν κεηαβιεηόηεηαο
• Δκθαλίδεη απνθιίζεηο ζρεηηθά κε ηνλ κέζν όξν
• Δίλαη ε ηεηξαγσληθή ξίδα ηεο δηαζπνξάο
• Έρεη ηηο ίδηεο κνλάδεο κε ηα αξρηθά δεδνκέλα

▫ Τππηθή απόθιηζεο (Γείγκαηνο)

n

 (X  X)
i
2

S i1
n -1
Μέηξα Μεηαβιεηόηεηαο:
Η Τππηθή Απόθιηζε
Βήκαηα γηα ηελ ππνινγηζκό ηεο ηππηθήο απόθιηζεο

1. Υπνινγίζηε ηε δηαθνξά κεηαμύ θάζε ηηκήο θαη κέζνπ όξνπ.

2. Τεηξαγσλίζηε θάζε δηαθνξά.
3. Πξνζζέζηε ηηο ηεηξαγσληθέο δηαθνξέο.
4. Γηαηξέζηε απηό ην ζύλνιν κε n-1 γηα λα πάξεηε ηε δηαθύκαλζε
ηνπ δείγκαηνο.
5. Πάξηε ηελ ηεηξαγσληθή ξίδα ηεο δηαζπνξάο ηνπ δείγκαηνο γηα λα
βξείηε ηελ ηππηθή απόθιηζε ηνπ δείγκαηνο.

Δπ. Σηαμαηίος Παύλορ - Σηαηιζηική

Τππηθή Απόθιηζε Δείγκαηνο:
Παξάδεηγκα Υπνινγηζκνύ
Δείγμα
Δεδομένων (Xi): 10 12 14 15 17 18 18 24

n=8 Μέζνο όξνο= X = 16

(10  X)2  (12  X)2  (14  X)2    (24  X)2

S
n 1

(10  16)2  (12  16)2  (14  16)2    (24  16)2


8 1

130
  4.3095
7
Σύγθξηζε Τππηθώλ Απνθιίζεσλ

Δεδομένα A
Μ.Ο.= 15.5

11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21
S = 3.338

Δεδομένα B Μ.Ο. = 15.5

S = 0.926
11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21

Δεδομένα C Μ.Ο. = 15.5

S = 4.567
11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21
Σύγθξηζε Τππηθώλ Απνθιίζεσλ

Μικπόηεπη ηςπική απόκλιζη

Μεγαλύηεπη ηςπική απόκλιζη

Σπλνπηηθά ραξαθηεξηζηηθά

 Όζν πεξηζζόηεξν εθηείλνληαη ηα δεδνκέλα, ηόζν κεγαιύηεξν είλαη

ην εύξνο, ε δηαθύκαλζε θαη ε ηππηθή απόθιηζε.

 Όζν πεξηζζόηεξν ζπγθεληξώλνληαη ηα δεδνκέλα, ηόζν κηθξόηεξν

είλαη ην εύξνο, ε δηαζπνξά θαη ε ηππηθή απόθιηζε.

 Δάλ νη ηηκέο είλαη όιεο νη ίδηεο (ρσξίο κεηαβνιή), όια απηά ηα

κέηξα ζα είλαη κεδέλ.

 Καλέλα από απηά ηα κέηξα δελ είλαη πνηέ αξλεηηθό.

Δπ. Σηαμαηίος Παύλορ - Σηαηιζηική

Ο Σπληειεζηήο Μεηαβιεηόηεηαο

• Μεηξά ηελ ζρεηηθή κεηαβιεηόηεηα

• Πάληα ζε πνζνζηό (%)
• Δκθαλίδεη ηε κεηαβιεηόηεηα ζε ζρέζε κε ηνλ κέζν όξν
• Μπνξεί λα ρξεζηκνπνηεζεί γηα ηε ζύγθξηζε ηεο κεηαβιεηόηεηαο
δύν ή πεξηζζνηέξσλ ζπλόισλ δεδνκέλσλ πνπ κεηξήζεθαλ ζε
δηαθνξεηηθέο κνλάδεο

S
CV     100%
X
Σύγθξηζε Σπληειεζηώλ Μεηαβιεηόηεηαο (1)

• Απόζεκα A:
▫ Πεξζηλή κέζε ηηκή = $50
▫ Τππηθή απόθιηζε = $5

S $5
CVA     100%   100%  10%
X $50 Σρόιην
• Απόζεκα B:
▫ Πεξζηλή κέζε ηηκή = $100
▫ Τππηθή απόθιηζε = $5

S $5
CVB     100%   100%  5%
X $100
Σύγθξηζε Σπληειεζηώλ Μεηαβιεηόηεηαο (2)

• Απόζεκα A:
▫ Πεξζηλή κέζε ηηκή = $50
▫ Τππηθή απόθιηζε = $5

S $5
CVA     100%   100%  10%
X $50 Καη ηα δύν
απνζέκαηα
• Απόζεκα B: έρνπλ ηελ ίδηα
▫ Πεξζηλή κέζε ηηκή = $100 ηππηθή
▫ Τππηθή απόθιηζε = $5 απόθιηζε, αιιά
ην απόζεκα Β
είλαη ιηγόηεξν
S $5 κεηαβιεηό ζε
CVB     100%   100%  5% ζρέζε κε ηελ
X $100 ηηκή ηνπ
Σύγθξηζε ζπληειεζηώλ κεηαβιεηόηεηαο (3)

• Απόζεκα A:
▫ Πεξζηλή κέζε ηηκή = $50
▫ Τππηθή απόθιηζε = $5

S $5
 
CVA     100%   100%  10%
• Απόζεκα C:  X  $50 Σρόιην

▫ Πεξζηλή κέζε ηηκή = $8

▫ Τππηθή απόθιηζε = $2

 S  $2
CVC     100%   100%  25%

X  $8
Σύγθξηζε ζπληειεζηώλ κεηαβιεηόηεηαο (4)

• Απόζεκα A:
▫ Πεξζηλή κέζε ηηκή = $50
▫ Τππηθή απόθιηζε = $5

S $5
 
CVA     100%   100%  10%
• Απόζεκα C:  X  $50 Τν Απόζεκα C
έρεη πνιύ
▫ Πεξζηλή κέζε ηηκή = $8 κηθξόηεξε
▫ Τππηθή απόθιηζε = $2 ηππηθή
απόθιηζε αιιά
πνιύ
κεγαιύηεξν
 S  $2 ζπληειεζηή
CVC     100%   100%  25%
 κεηαβιεηόηεηα
X  $8 ο
Εληνπηζκόο Αθξαίσλ Τηκώλ:
Z-Score (1)
 Γηα λα ππνινγίζεηε ην Ζ-score κηαο ηηκήο δεδνκέλσλ, αθαηξείηε
ηελ κέζε ηηκή θαη δηαηξείηε κε ηελ ηππηθή απόθιηζε.

 Τν Ε-score είλαη ν αξηζκόο ησλ ηππηθώλ απνθιίζεσλ πνπ ε ηηκή

ελόο δεδνκέλνπ απέρεη από ηνλ κέζν όξν.

 Μηα ηηκή δεδνκέλσλ ζεσξείηαη αθξαία αλ ην Ε-score είλαη

κηθξόηεξo από -3.0 ή κεγαιύηεξo από +3.0.

 Όζν κεγαιύηεξε είλαη ε απόιπηε ηηκή ηνπ Ε-score, ηόζν

κεγαιύηεξε είλαη ε ηηκή ησλ δεδνκέλσλ από ηνλ κέζν όξν.

Δπ. Σηαμαηίος Παύλορ - Σηαηιζηική

Εληνπηζκόο Αθξαίσλ Τηκώλ:
Z-Score (2)

XX
Z
S

Όπνπ ην:
X αληηπξνζσπεύεη ηελ ηηκή ησλ δεδνκέλσλ
X είλαη ό Μ.Ο. ηνπ δείγκαηνο
S είλαη ε ηππηθή απόθιηζε ηνπ δείγκαηνο

Δπ. Σηαμαηίος Παύλορ - Σηαηιζηική

Εληνπηζκόο Αθξαίσλ Τηκώλ:
Z-Score (3)

Παξάδεηγκα:
 Αο ππνζέζνπκε όηη ε κέζε βαζκνινγία ζε έλα καζεκαηηθό ηεζη
είλαη 490, κε ηππηθή απόθιηζε 100.
 Υπνινγίζηε ην Z-score γηα ηελ βαζκνινγία 620 ηνπ ηεζη.

X  X 620  490 130

Z    1.3
S 100 100

Μία βαζκνινγία 620 είλαη 1.3 ηππηθέο απνθιίζεηο πάλσ από

ηνλ κέζν όξν θαη δελ ζα ζεσξνύληαλ αθξαία ηηκή.
Σρήκα Καηαλνκήο (1)

• Πεξηγξάθεη ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν θαηαλέκνληαη ηα δεδνκέλα

• Γύν ρξήζηκα ζρεηηθά κε ην ζρήκα ζηαηηζηηθά κέηξα είλαη:
▫ Αζπκκεηξία
Μεηξά ηελ έθηαζε ζηελ νπνία νη ηηκέο δεδνκέλσλ δελ είλαη
ζπκκεηξηθέο
▫ Κύξησζε
Ζ θύξησζε επεξεάδεη ηελ θνξπθή ηεο θακπύιεο ηεο θαηαλνκήο
- δειαδή, πόζν έληνλα ε θακπύιε απμάλεηαη πιεζηάδνληαο ην
θέληξν ηεο θαηαλνκήο
 Σρήκα Καηαλνκήο (2) - Αζπκκεηξία
Μεηξά ηελ έθηαζε ζηελ νπνία νη ηηκέο δεδνκέλσλ δελ είλαη ζπκκεηξηθέο

Απιζηεπά αζύμμεηπη Σςμμεηπική Δεξιά αζύμμεηπη

(negative skewness) (normal) (positive skewness)
Μ.Ο.< Διάμεζορ Μ.Ο.= Διάμεζορ Διάμεζορ < Μ.Ο.

Αζςμμεηπία < 0 0 >0

Σηαηιζηικών
Μέηπων
Δπ. Σηαμαηίος Παύλορ - Σηαηιζηική
 Σρήκα Καηαλνκήο (3) - Κύξησζε
Μετπά πόσο έντονα η καμπύλη αςξάνεται πλησιάζονταρ στο κέντπο τηρ
κατανομήρ

Αισμηπόηεπη Κοπςθή
Από ζσήμα καμπάναρ
(Κύπηωζη> 3)

Σσήμα καμπάναρ
(Κύπηωζη = 3)

Πιο επίπεδη από

ζσήμα καμπάναρ
(Κύπηωζη < 3)
Τεηαξηεκόξηα Μέηξσλ (1)
• Τα ηεηαξηεκόξηα ρσξίδνπλ ηα ηαμηλνκεκέλα δεδνκέλα ζε 4
ηκήκαηα κε ίζν αξηζκό ηηκώλ αλά ηκήκα

25% 25% 25% 25%

Q1 Q2 Q3
 Τν πξώην ηεηαξηεκόξην, Q1, είλαη ε ηηκή γηα ηελ νπνία ην 25% ησλ
παξαηεξήζεσλ είλαη κηθξόηεξεο θαη ην 75% κεγαιύηεξν
 Τν Q2 είλαη ην ίδην όπσο ε δηάκεζνο (Τν 50% ησλ παξαηεξήζεσλ
είλαη κηθξόηεξν θαη ην 50% είλαη κεγαιύηεξν)
 Μόλν ην 25% ησλ παξαηεξήζεσλ είλαη κεγαιύηεξν από ην ηξίην
ηεηαξηεκόξην
Τεηαξηεκόξηα Μέηξσλ (2) -
Εληνπηζκόο Τεηαξηεκνξίσλ
Βξείηε έλα ηεηαξηεκόξην θαζνξίδνληαο ηελ ηηκή ζηελ θαηάιιειε ζέζε
ζηα ηαμηλνκεκέλα δεδνκέλα, όπνπ

Πξώηε ζέζε ηεηαξηεκνξίνπ: Q1 = (n+1)/4 ηαμηλνκεκέλε ηηκή

Γεύηεξε ζέζε ηεηαξηεκνξίνπ:Q2 = (n+1)/2 ηαμηλνκεκέλε ηηκή

Τξίηε ζέζε ηεηαξηεκνξίνπ: Q3 = 3(n+1)/4 ηαμηλνκεκέλε ηηκή

όπνπ n είλαη νη παξαηεξνύκελεο ηηκέο

Δπ. Σηαμαηίος Παύλορ - Σηαηιζηική

Τεηαξηεκόξηα Μέηξσλ (3) -
Καλόλεο ππνινγηζκνύ

• Καηά ηνλ ππνινγηζκό ηεο ζέζεο ηαμηλόκηζεο ρξεζηκνπνηήζηε ηνπο

αθόινπζνπο θαλόλεο
▫ Αλ ην απνηέιεζκα είλαη έλαο αθέξαηνο αξηζκόο, ηόηε είλαη ε
ζέζε ηαμηλόκεζεο πνπ ζα ρξεζηκνπνηεζεί

▫ Δάλ ην απνηέιεζκα είλαη έλα θιαζκαηηθό ήκηζπ (π.ρ. 2.5, 7.5,

8.5, θ.η.ι.) ηόηε βξείηε ηνλ κέζν όξν ησλ δύν αληίζηνηρσλ ηηκώλ
δεδνκέλσλ.

▫ Αλ ην απνηέιεζκα δελ είλαη έλαο αθέξαηνο αξηζκόο ή έλα

θιαζκαηηθό ήκηζπ, ηόηε ζηξνγγπινπνηήζηε ην απνηέιεζκα ζηνλ
πιεζηέζηεξν αθέξαην γηα λα βξείηε ηελ ηαμηλνκεκέλε ζέζε.
Εληνπηζκόο Τεηαξηεκνξίσλ (1)

Δείγμα δεδομένων ζε ζειπά διάηαξηρ: 11 12 13 16 16 17 18 21 22

(n = 9)
Τν Q1 είλαη ζηε ……… ζέζε ησλ ηαμηλνκεκέλσλ δεδνκέλσλ έηζη
ρξεζηκνπνηήζηε ηελ ηηκή ζηε κέζε κεηαμύ ηεο … θαη … ηηκήο,
έηζη Q1 =
Εληνπηζκόο Τεηαξηεκνξίσλ (2)

Δείγμα δεδομένων ζε ζειπά διάηαξηρ: 11 12 13 16 16 17 18 21 22

(n = 9)
Τν Q1 είλαη ζηε (9+1)/4 = 2,5 ζέζε ησλ ηαμηλνκεκέλσλ δεδνκέλσλ έηζη
ρξεζηκνπνηήζηε ηελ ηηκή ζηε κέζε κεηαμύ ηεο 2εο θαη 3εο ηηκήο,
έηζη Q1 = 12,5

Τα Q1 θαη Q3 είλαη κέηξα κε θεληξηθήο ηνπνζεζίαο

Τν Q2 = δηάκεζνο, είλαη κέηξν θεληξηθήο ηάζεο
Υπνινγηζκόο ησλ ηεηαξηεκνξίσλ:
Παξάδεηγκα (1)
Δείγμα δεδομένων ζε ζειπά διάηαξηρ: 11 12 13 16 16 17 18 21 22

(n = 9)
Τν Q1 είλαη ζηε ….. ζέζε ησλ ηαμηλνκεκέλσλ δεδνκέλσλ,
έηζη Q1 =

Τν Q2 είλαη ζηε ….. ζέζε ησλ ηαμηλνκεκέλσλ δεδνκέλσλ,

έηζη Q2 =

Τν Q3 είλαη ζηε ….. ζέζε ησλ ηαμηλνκεκέλσλ δεδνκέλσλ,

έηζη Q3
Υπνινγηζκόο ησλ ηεηαξηεκνξίσλ:
Παξάδεηγκα (2)
Δείγμα δεδομένων ζε ζειπά διάηαξηρ: 11 12 13 16 16 17 18 21 22

(n = 9)
Τν Q1 είλαη ζηε (9+1)/4 = 2,5 ζέζε ησλ ηαμηλνκεκέλσλ δεδνκέλσλ,
έηζη Q1 = (12+13)/2 = 12,5

Τν Q2 είλαη ζηε (9+1)/2 = 5 ζέζε ησλ ηαμηλνκεκέλσλ δεδνκέλσλ,

έηζη Q2 = median = 16

Τν Q3 είλαη ζηε 3(9+1)/4 = 7,5 ζέζε ησλ ηαμηλνκεκέλσλ δεδνκέλσλ,

έηζη Q3 = (18+21)/2 = 19,5

Τα Q1 θαη Q3 είλαη κέηξα κε θεληξηθήο ηνπνζεζίαο

Τν Q2 = δηάκεζνο, είλαη κέηξν θεληξηθήο ηάζεο
Τν Ελδνηεηαξηεκνξηαθό Εύξνο (IQR)

• Τν IQR είλαη Q3 – Q1 θαη ππνινγίδεη ηελ εμάπισζε ζην κέζν ηνπ

50% ησλ δεδνκέλσλ

• Τν IQR νλνκάδεηαη επίζεο middle ad space επεηδή θαιύπηεη ην

κεζαίν 50% ησλ δεδνκέλσλ

• Τν IQR είλαη έλα κέηξν κεηαβιεηόηεηαο πνπ δελ επεξεάδεηαη από

ππεξβνιηθέο ηηκέο ή αθξαίεο ηηκέο

• Μέηξα όπσο ην Q1, Q3 θαη ην IQR πνπ δελ επεξεάδνληαη από

αθξαίεο ηηκέο, νλνκάδνληαη αλζεθηηθά κέηξα
Υπνινγηζκόο ηνπ ελδνηεηαξηεκνξηαθνύ
εύξνπο

Παξάδεηγκα:
Γηάκεζνο X
X Q1 Q3
(Q2) maximum
minimum
25% 25% 25% 25%

12 30 45 57 70

Δλδνηεηαξηεκνξηαθό εύξνο
= 57 – 30 = 27
Η πεξίιεςε ησλ πέληε αξηζκώλ

Οη πέληε αξηζκνί πνπ πεξηγξάθνπλ ην θέληξν, ηελ εμάπισζε θαη ηε

κνξθή ησλ δεδνκέλσλ είλαη:
 Xsmallest
 First Quartile (Q1)
 Median (Q2)
 Third Quartile (Q3)
 Xlargest

Δπ. Σηαμαηίος Παύλορ - Σηαηιζηική

Γεληθά πεξηγξαθηθά ζηαηηζηηθά κέηξα
ρξεζηκνπνηώληαο ην εξγαιείν αλάιπζεο
δεδνκέλσλ ηνπ Microsoft Excel
1. Επιλέξηε Data.

2. Επιλέξηε Data Analysis.

3. Επιλέξηε Descriptive
Statistics και κανηε κλίκ
ζηο OK.
Γεληθά πεξηγξαθηθά ζηαηηζηηθά κέηξα
ρξεζηκνπνηώληαο ην
Microsoft Excel

4. Ειζάγεηε ηο Εύπορ
κελιών.
5. Τικάπεηε ζηο κοςηί
Summary Statistics.
6. Κάνηε κλίκ ζηο OK
Αποτελέσματα του Excel

Απνηειέζκαηα πεξηγξαθηθσλ House Prices

ζηαηηζηηθώλ κέηξσλ ηνπ Microsoft
Excel, κε ρξήζε δεδνκέλσλ ησλ
Mean 600000
ηηκώλ ησλ ζπηηηώλ:
Standard Error 357770.8764
Median 300000
Τιμέρ Σπιηιών: Mode 100000
Standard Deviation 800000
$2,000,000 Sample Variance 640,000,000,000
Kurtosis 4.1301
500,000 Skewness 2.0068
Range 1900000
300,000 Minimum 100000
Maximum 2000000
100,000 Sum 3000000
Count 5
100,000
Πεξίιεςε ησλ πέληε αξηζκώλ θαη
ζεθόγξακκα
Τν Θεθόγξακκα: Γξαθηθή απεηθόληζε ησλ δεδνκέλσλ βάζεη ηεο
πεξίιεςεο πέληε αξηζκώλ:

Xsmallest -- Q1 -- Γηάκεζνο -- Q3 -- Xlargest

Παξάδεηγκα:

25% of data 25% 25% 25% of data

of data of data

Xsmallest Q1 Γηάκεζνο Q3 Xlargest

Πεξίιεςε ησλ πέληε αξηζκώλ:
Σρήκα ησλ ζεθνγξακκάησλ
• Δάλ ηα δεδνκέλα είλαη ζπκκεηξηθά γύξσ από ηελ δηάκεζν, ηόηε ην
πιαίζην θαη ε θεληξηθή γξακκή είλαη θεληξαξηζκέλα κεηαμύ ησλ
ηειηθώλ ζεκείσλ

Xsmallest Q1 Γηάκεζνο Q3 Xlargest

• Έλα ζεθόγξακκα κπνξεί λα παξνπζηαζηεί ζε θάζεην ή νξηδόληην

πξνζαλαηνιηζκό
 Καηαλνκή ζρήκαηνο θαη ην ζεθόγξακκα

Αξηζηεξά Αζύκκεηξε Σπκκεηξηθή Γεμηά Αζύκκεηξε

Q1 Q2 Q3 Q1 Q2 Q3 Q1 Q2 Q3