You are on page 1of 7
KWASNIEWSKI | pytaowykorzystanie Nie mow NIKOMU Dziecko moze mieé poczucie, Ze wyrazilo zgode na seks, azpunktu widzenia specjalisty to mogla byé przemoc. EMOCJONALNA, SEKSUALNA, FINANSOWA_ _=prof MARIA BEISERT rosmauia TOAST, KWASNIEWSKI sysunek AGATA DUDEK Wyobratmy sobie 2 nasze diecko tra do seksuolog.. Ale czy to na pewno jest seksuolog? Pytam, bo dzis na rynku Funkejonuje wel os6b, ktre same sobie nadaja ten ty Ccevi dy wehodzimy do gabinet,pirwsze, co mowimy, to: .Proszeo dokumenty potwierdzajace panlpana tytul do wykonywania tog zawori"? ~ Oczywiscie, bo jak inaczej mamy wiedzie,kto dysponuije odpovriednimi kwalifkacam. Noto proszeopanluprawnienia. ~ Jestem psychologiem, seksuologiem klinicanym certyfikowanym preez Polskie Towarzystwo Psycho- logicane oraz Polskie Towarzystwo Seksuologiczne. Poza tym od zeszlego roku jestem teé specjalista psy: choseksuologiem. Akurattakie osoby w Polsce na razie sq cztery, co nie wynika 2 tego, ie jestesmy jacys ‘wyiatkow tylko ustawa dopuszczaiaca tego typu specalizacje funkcjonuje w naszym kraju dopiero dwa lata. ‘No jestem profesorem, kierowmikiem Zaktadu Seksuologi Kiinicane|i Spoleczne)Instytutu Psychologi Uni ‘wersyteta im. Adama Mickiewice oraz prawniczka, bo to byly pierwsze studi, ktre ukofczylam, "No wige wyobratmy sobe, ze naszedzieck tra do seksuologa.. ~llemalat? tej konkretne)sytual ktéra mam w glow, alo ktéra chealbym traktowae racze ko cos, co wprowada nas ‘problem, onabo toby delewezynka~miala lat 13. ~Caylimamy osobe matoletnia pone 15 roku 2ycia. A wigcw sposbb specialny chroniona przez ustawo dawee- je rozwej seksualny, wolnos¢ itd A czy wiemy dlaczego ona traila do seksologa w ogélecoS wigce| na jel temat? {stotne w tej histori jest to, 2 rodzice wrsylaaja do soksuologa pote} wizyco on do nich dawonl, mw, 2 Jono _daniemich deecko pad ohara wykorzystania seksuainego, w zwiqzku 2 czym on powinin zlosié toa poloe ale ‘mote bedi ope jk onl to zroblg, = Win jest kone, bomoetanfomaceowyoreyania wypiyneapeypadkown ame to dre ko zglosito sig celowo, bo caito, ae dziee sig cos niewlasciwegp. 56 wvaaroncsyes Levan wysokleebeasy.p Kentokstom sq problomy zwiazane ztoésamo~ ‘Sola ploiowe, czvitrzecz-wydalesie-22upet- rieinne| balk. = Nickoniecene, bo rine mote byé tego podtote, dlatego kiedy seksuolog stawia diagnoze, bada okolicanosci, ktére mogly ‘mie na nig wplyw. On przeciez poczatkowo nie wie, o co dokladnie chodtz. I byé mote ‘to wlasnie w trakcie procesu diagnostyez- nego pojawity sig informacje 0 wykoray- stan tu, jak rozumiem, pojawia sig ten nurtujacy pana problem, czy seksuolog, jae ju sig o czyms takim dowie, musi o tym po informowaé odpowiednie stuaby, w szcze- golnosct poli prokurature. ‘Tak, ale jeszoze wezeSniej est ciekawy mo~ iment, @mianowicle:na podstawie czogo sok suolog moze w ogéle wysnut tego typu pode- rronie? = Na preyklad na podstawie tre, ktd- re uslyszy od dziecka, bo raczej nie jest tak, 2e dziecko méwi: .Ja bylam(-er) wy- kkorzystana(-y) seksualnie’ Czgsto pacjent tylko opisuje pewne okolicznosci, ito na- ‘wet niekoniecznie jezykiem krzywdy, ale te okolicenosci nienazwane przez pacienta rmianem wykorzystania spelniajajego kry- teria, w czymorientuje sig osoba, kta tego sluchai jst specialist Rozumiem,2e pan tego typusytuace2darzala slowpraktyoe? ~To jest moja codziennosé. ‘edziecko praychode! z czyms innym, @potem zaczyna opowiadaé, 2 doszlo do jakiegos kon- ‘whew fryoanogo, seksuainego. ~=Nickoniecznie, bo definija wykorzysta- nia seksualnego osoby maloletniej nie zak da koniecamosci kontakt fizycmego. To jst angazowanie ej w jakakolwiek aktywnos natury seksualng) Cay na prayklad dorosty ‘w obecnosci dziecka rozbiera sig mastur- Due, zmuszaiac to deiecko do ogladania tej czynnokci.Albo zmusea edo dotkniiajego narzadow pliowych czy po prostu cla, [tak clekawosel, bo wily z as ma niewiel- i miesckaia~uprawlamy seks nj tut 23 ‘clang dzieclgcago pokolu. Cz. ~ Tak, tote jest pewnego rodzaju nad- uiycie, bo to zmuszanie dziecka - ono przecie tego nie chce ~ do brania udziaka W jakiejkolwiek ezynnoset natury seksual- ne}, Awigc esi ono. Shszy? = Jest narazone na slyszenie i czasami te na spostrzeganie tego, co robig w tej kvesti 58 wotoacerma Lervan| wysoldeabeasy.p SNIEWSKI | pyta o wykorzystanie Kwasniews! ALE'TO NIEMOZNA UPRAWIAG SEKSU, GDY SIE NIEMA SKONCZONYCH 15 LAT? rodzice, to oznacza to brak odpowiedniej dbalosci, No alco tu robie? ~ Nie czuje sig wiadna okreslag, jak lu die maja uprawiaé seks, zeby nie slyszalo, ine wideiato tego ich dziecko, ale powiers to jasno i wyraénie:traeba tak zadbaé o intym- nose wlasnych kontakt6w, teby nik, kto nie jest do tego powolany, nie bral w nich udzia- Ju, W szczeg6lnosc driecko, ‘My je praecieé uczymy, te kontakty sek- sualne sq czyms prywatnym i dobrowolnym, cayli nit nie ma prawa poza uczestnikami braé w tym udziat, Ale tt nikt nie ma pra- ‘wa zmuszac kogos do udziaw ace sekst- alnym whrew jego wol, a jedi tak si dzieje, to zjawisko to nazywa sig wlainie wykorzy- staniem. Rozumiom, 20 w terminie .wykorzystano” 2a~ \wiera sig to, Jak ona ma 1 lat, to ta druga ‘soba, sprawcs tore jest] rbwleik rowie~ ‘lea. = W preypadiu polskiego prawa kaidy, kto angazuje osobe pone 15. roku tyci \w jakakolwiek aktywnosé seksualna, wy- orzystuje ja, podlega karze, Cay w ekstre- malnym preypadku wykorzystania jedna ‘soba mode mieé ciut powyée) 15 lat, a dru- ga ciut ponte), Réznica wiekowa, rozwojo ‘wa migdzy uczestnikami tego kontaktu jest ‘wige bardzo mala, moina powiedziet:nie- istotna, ale z punktu widzenia prawa ma to apitalne maczenie. ‘Me czy tone est absurdaine? Ne méwige uz ‘tym, 2 ek jut mialom TS lat, to moelem mieé dalewezyne 2 te] samo) Kasy, Kt6ra mialaby ‘wei 14 lat, bo bylabynapraykld eri, do glowy by mini prayezo, 20 ona jest jakos bardzo ode mn chronlona. =No wige po to, deby pan mia to zainsta- lowane w glowie,trzeba edukowaé seksual- nie deci uma poziomie praedszkola. ‘Ale tak, ma pan racig, to est pewnego ro- aaj tuka prawna, ktdra powinna byé wy. peiniona wiedza, ze z powodéwzwigzanych _ niedojrzaloscia biologicana, emocjonalna oraz poznaweza, bo tak to jest thumaczo- ne w komentarzach do kodekst karnego, kontakty seksualne winny byé odroczone, af ktoé bedie mial ponad I lat. I mtodziez powinna to wiedzieé. ‘Noto nle maine wozeénie|uprawiat seksu? = Wedlug ustawodawey nie ‘NM on prascet Jedynle mow, 2 starsy lz latie mote uprawiaézmlodszym nz Tat? -Nie! To 1atek 2 1latkiem(-) tet nle mats? ~ Ocrywicie, ie ne, Wtedly sady, oczywi- Scie dla nieletnich, wszczynaia postepowa- nie o ceyny demoralizyjace. ‘Ale kt tujest wtedy demorallzowany? ~ Obie osoby. Ale te sytuacje, kiedy dziewezyna zachodzi w ciaée, ma 14 lat, a ojcem jest I4latek, rodza teé pytanie, to tu jest sprawca akto ofara wie pan, bywa, Ze oboje sq zadowoleni aé do bélu, bo teraz ju beda dorosli, bo beda mieli daiecko, 1 ona méwi: Nie, to ja wywolalam te aktywnose’. A on: ,Alet skad! To ja tego cheialen?. Idostalzato jokes kary? ~ Te sprawy, ktore trafly do mnie, 2a- kofcayly sig nadzorem kuratorskitn, bo r0- aice, co byio dla mnie zdumiewajace, uwa- ‘ali, de wszystko jest w porzadku, Szkola? To sig zalawi pray okazjialbo najwy2e} potem’. Odpowiedzialnosé za nowe Zycia? Ato przecie? Iudzle sie mnoda, zezwo: esi na to nie traeba’. Opieka i motliwose wychowania driecka? ,Praeciez to kaidy ume’ ‘Ne jak rozumiem, kedy seksuolog mau rodzi- cow, ego dzlecko zostlo wykorzystane to ‘namyéitma aczerelace dorosly -diecko? = Tak, co nie znaczy, jak zaznaczytam, de tylko dorosli moga wykorzystaé malo- Tetniego. No, alo on praece prynaimniejnatym etapie \wstepnym, w ogéle nie wi - Jezel to dziecko runle powle-kt jest sprawea, ~ Podobne jak nie wie i mote sig nie do- wiedzieé na caym konkretnie polegato to wykorzystanie ‘Rezy on w ogéle ma pewnost co do tego, 22 doszle do wykoraystania, czy test tyko ego podelrzene? = Na pewno modemy stwierdzié, zy adartenie, o ktérym dziecko nam opowia- da, spelnia warunki wykorzystania. A czy 10,0 ezym ono nam opowiada, faktycenie tak wygladato, to jué wymaga zatrudnienia _2dolnego jasnowidza. Po prostu nikt, kto nie uczestniczyt w tym zdarzeniu, nie wie ini- acy nie bedzie dokladnie wiedzie, jak ono praebiegalo. ‘Ale my, shuchajac opowiesci dziecka, je- ste’my w stanie sig zorientowaé, czy ono mw o zdarzeniu, tre reeceywiscie prze- ‘ylo, czy teé fantazjuje. Cylitym, co seksuolog wie, jest to, ze praw- opodbie doszio do wykorzystana. Ico on teraz powinien2robé? ~ Natychmiast laduje w koleinej prae- strzeni problematycanej a mianowicie: wo- bec kogo ma by¢ lojalny? Czy wobec normy prawnej, ktdra kaze mu to zglosi, czy tee wobec pacjenta? ‘Tu sytuacje dodatkowo komplikuje to, 2e stawa o ochronie zdrowia psychicznego ‘wyraénie méwi, Ze opiekun prawny osoby matoletnie), czyli w tym wypadku rodzice, ma prawo do informacii o diagnorie, pro- sgnotie itd Koko méwige:soksuolog mustoswoimodkry= ‘lupoinformowaé rodzioéw? ~To zalety. Gdy signa to zdecyduje, po ‘winien powiadomié o tym dziecko. Seksu- clog powinien isé za pacjentem. Musi wezeniojjakos w tj sprawie tym dzec- kiem slp porozumies, czyl powiedzieé mu, 26 nabral pewnych podelrze. ~ Praeciet: nie musi wiywaé takich stow. Mote powiedziet,2e to zdarzenie,o ktrym dziecko mu opowiada, nie jest sytuacia nor rmalna czylizgodng 2 norma: prawna, mo- ralna,etyeza oraz seksuologicana. ‘Ale to mote by6 praecle zdarzenle, e mamy "athe ona makoleg,ktéry malt 6. - Slyszg, eto moze byé zdarzenie, kts re dokonalo sig zajej2goda iz kimé, kogo ona akceptuj,a.co za tym idaie - 2 punktu \widzenia tej nastoathi jst to zdarzenie nie- grodne, Jednoczeénie jednak ona ma13 lat { niestety, z punktu widzenia normy praw- ne) zgoda tej dziewezynk - mimo te dla nie] est ccyms wadnym ~ ani nie odeimuje wagh ‘emu 2darzeniu, ani nie sytuuje go wéréd 2darzeh rozwojowych. ‘Alejo ta 13-atka ne traktuje tego jk krzyw- dys ba, kocha te osobe to jak seksuologzaczy- na stwarzaé obraz, ze doszlo do czeu08, coz punktu widzonia norm, w szczegsinosc!praw- nych, jest niedobre.. ~Bo jst niedobre. Beisert: WEDLUG USTAWODAWCY ~NIE.IMELODZIEZ POWINNA TO WIEDZIEC No, ale wre) pojawslestrach, ta osoba, wat na dla nie), poniesie tego konsokwendj. To jak ‘nama sig zai, toby to wyszo zanbinetu? ~ Podejrzewam, 2 ta -latka nie bedzie na ujawnienie wyrazala 2gody, co nie zmie- nia faktu, 2e Koniecana jest odpowied na pytania,jakiego typu to byt kontakt. to jest waine wiasnie z punktu widzenia podjecia decyzi o ujawnieniu tego zdarzenia preez seksuologa, Dlatego Ze cayms innym jest kontakt o dude} surowosi, np. penetracy)- ny 2 uayciem sity a czym innym polegajacy na waajemnym dotykaniu sie czy glaskani cagic cial, tre nie malta do cag intym nych, Czyli mamy dwie dziewczyny, dwoch chlopakow albo chiopaka i dziewezyne, kto- ry se glaseeza, omijajgenarzady pleiowe cay Pieri co teé mote micécharakter kontakt seksualnego, bo motyw mote byé seksualny. Iwtedy przestepstwoistneje dale catego e oszto do zaangazowania celesnego ‘Ae ona, jak o tym sie dowie, to za Chiny nie awnisprawey. ~ Proszg pamigta, e jesli driewczynka nie dostrzega niczego tlego wtym, cosigsta- 4o, to jeszcze nie maczy, 4 seksuolog row: niet uzna, ze to faktycanie bylo za je} zgoda, ‘To wszystko nie ma znaczenia z punktu \widzenia normy prawne, bo ta jest jedno: ‘macena: ede seksuolog stwierdait, 2 do- salo do wykorzystania, to powinien o tym poinformowaé rodzicow. A potem, czy tei rovmolegle organy Scigania. Jednoczesnie nas, seksuologiw, dotyczy obowiazek zacho ania tajemnicy zawodowe, ke) pogwal: cenie teé mode skutkowaé sankeja karma. ‘Tasytuaca, ktéra mysmy tu wyfantazjo- wali, daje seksuologowi motliwose wyboru. Zasadniczo, ito jest bardzo waine, seks clog prawie zawsze ma moiliwosé wyboru, I przewainie to bedzie kolizja migdzy tym ddwiema normami - w tym praypadku tei = ta norma etycena, ktéra kaze szanowaé pacjenta, rowniegdy ma on 3 lat. ‘To zawsze jest tak, te my modemy iSé za jedna norma prawna iw ogéle nie baczyé, cay ona lide zinna.. I wtedyjestesmy bezpieczi, ~ Nie, wtedy dziaiamy automatycanie. Nie zwazamy na to, 4e sytuacja jest wielo- aspektowa, a wigc treba starannie watyé plusy i minusy. Rozumiem, 2e seksuolog mote tym brzemie ems kim pode np. zsuperwizoren? ~ Zdecydowanie tak. W tym gabinecie w sobote grupa super- ‘wizyjna rozwaiala dylematy seksuologa, téry znaiduje si w kolizji dwoch wartosci: tei, ktdra kate chronié ustawodawea, a mia nowicierozw6 dziecka, i glaszaé praestep- stwo, oraz te, ktéra méwi poszanowaniu praw tego dziecka,jegointymnosci Z tego rodzaju kolizia my sie spotykamy na co diet. Ato, o ceym rozmawiamy w ta- kich grupach superwizyjnych, to koniecz- noSé uargumentowania swojego wyboru. 1 druga sprawat koniecenosé rozwatenia, na ile zagrozony jest interes seksuologa,anaile dobro pacenta sto, maiac wiaryzodna wiadomosé okarainym preygotowaniu albo uslowaniu, lub dokona- niu ezyny zabronionego(..), nie zawiadaria nlezwlocanie organu powolanego do Soigania przostepstw, podlega karze pozbawiania Wol= noscidolat 3. ~Takjest. [Nie zawsze musimy wwaiaé Ze nasz inte- res jest najwaniejry.Zwaszcta tena szcag- Scie est rozwiazanie, ktre nie zmusza sek- suologa, psychologa do bycia bezmysinym 1wykonawica jecnego przepisu - to stan wyi szej koniecenosci, czy konstrukea prawna, tora wrecz nam nakazuje wzia¢ pod uwvage toe kolija wartoéc to zwyeraina sprawa. Jest cos eszoze-ok seksuolog powie dziecki: -Zdecydowalem, 22 powiem to twoim rodzi- com", to wtedy ono moze krzvknae: Aja pana 2aufalam! Ju nig nikomnie zaufan”. ~ Ocrywicie tak dlatego ja gdym zdecy- dowala signa powiedzenie rodzicom, duzo czasu poswigeitabym na to, zeby jezykiem Aslathi wythumaczy¢ jej motywy mojej de- oti aL powtarzam, zdecydowala sig No dobra, to teraz wyobraémy sobie, 2 seksu og jednak postanowil poinformowaé rodzi- cw 0 swoim odkrycl. ~ Iwtedy znéw laduje w kolejne) sytu sroblematyczne): czy sam powinien » ysokicbeasypt:rvann vosoarocasrsama 59) KWASNIEWSKT | pytaowykorzystanie ppowiadomié organy Scigania? Bo takle ma ‘uprawnienie, a wrecz zobowiazanie, dlate- 0 #e obecnie panujacy minister sprawie- dliwosc... Zoleniew Ziobro. ~ Tak jest, w 2017 roku rozszerzytlice- be praestepstw, ktére powinny zostaé Ujawnione, pod sankcja kara Coyi jesli seksuolog ma uzasadnione podejrzenie, 4e mialo miejsce przestepstwo, to ma obowiazek to zglosié. Inaczej mote byé zagrotony sankcjg pozbawienia wolnosci do lat trzech. Inne osoby, ktére moga to ujawnié, to opiekunowie prawni. Itojestnaréwno? ~ Nie, obowigzek prawny jest jeden: on ma to zgtosié ale na szczgScie istnienie tej drugiej normy, chroniace) tajemnice pacjenta, pozwala mu sig zastanowié nad tym, jak te sytuacje rozwigzaé. Mote po- roumawiaé 0 tym z rodzicami. Teraz pyta- nie: czy ma rozmawiaé nad glow dziecka, xy te jakos je w tym uwzgledni®? Zwase- za ie Iatki to osoby 0 r6ine} dojrzalo- Sci ponawezei, emocjonalne, spoleczne} { seksualne), Ponadto ja sig w wielu wy- padkach spotykam, 2e one mowia: Jest to ‘wyjdzie na jaw, ja nie zniose postepowania kkarnego..”. Tosdlocko tk mow? Talc Ja wiem, de spotkala mnie krzyw- dda ~ bo czasami dziecko chce samo o te) kerzywdzie rozmawiaé ale nie cheg, nie agadzam signa to, deby to wyszlo poza gabi- net, jak to sig stane, to sig zabije.Rzuce pod pociag, z okna albo otruje sig tabletkami, jedi bade musial2) o tym méwié obey hi- dion? I weedy sytuacja jest naprawalg war- ta rozwatenia. Rowniet dlatego, Ze katdy certyfikowany seksuolog wie, jak wyglada ‘wtedy procedura postepowaniazdzieckiem preer polcig,prokuraturg, sad. Oczywiscie daieck prayshuguia specalne prawa mp. deby bylo praestuchiwane w nie bieskim pokoju, w obecnosei psychologa, seksuologa oraz os6b trzecich, ktdre tam ‘maja prawo byé. Zasadniczo postepowanie powinno byé prowadzone tak, eby nie doszio do ponow- nego straumatyzowania dziecka, Tod tego ‘nie ma ju ucieczi, Ponadto czasami dziecko wie, 2 jesti ‘wskazalo sprawee, to ta osoba moze byé aresztowana 60 vosoxoncarexms| ur n|wysokicobcasyp Kwasniewski: DZIECKO WYSYEASMS-A, | AJACHCE WIEDZIEC DO KOGO, | ZABIERAM MU TELEFON Ajetelnie wim, Ktotojest? ~ To juz nie moja dzialka, to na organach Scigania spoczywa obowiazek ustalenia tego. Cyl wdobyciaz dlecka? ~ Na prayidad. I ja nawet nie chee mé- iG jak wyglada faktycana sytuacia diecka, kkiedy sq niedotreymane warunki dobrego ppostepowania wobec niego, te standardowe. Atosiezdarza? ~ Cugsto, Na preykad dziecko, ktsre bylo ‘wykorzystane praez mezcayzne, sklada za- ‘anania w obecnosci sedziego, ktéry jest meicryana.Albo jest badane praez mecry- ng psychologa czy seksuologa. Jesli wiee ‘wiem, 2 ryzyko rewiktymizachi driecka jest spore, to musze waia¢ to pod uvage rowed ‘w rozmowie 2 rodzicami na temat zglosze- nia tej sprawy. [rozwiazaé dodatkowry dyle- mat, bo zgloszenie sprawy to jednak szansa, bby osoba, ktdra skraywrditadziecko, wigce tego nie zrobita. Whasnie! ~ Proces sadowy daje na to szanse, ale tylko szanse. No teraz, jué wchodzac w buty rodalca, w kto= ch nallatve| ml sie porusza¢, rezumiem, 2° vwychodz2takiego spotkan = Mode najpierv jest pan w trakeie spo- tkania i dostaje pan informace, te zdarze- nie, ktdre opisuje pana dziecko, spetniakry- teria wykorzystania seksualnego. I mnie wtedy oczywiscie 2 przerazania wlosy stajadeba. ~ Ocrywicie, ito jest sytuacja, na ktora kkaidy seksuolog powinien byé praygoto- wwany 2 bedzie mieé do erynienia zosoba, ktéra preefyje szok, czyii ej reakcje beda mpulsywne, gwattowne. Ina interwencig ‘we sprawie on musi by¢ gotowy. Jkcreaguarodtzce? ~ To jest cata gama, od kompletnego ‘ostupienia, zaprzeczania i wycofania.. Toriemotiwe!” ~ sKlamie!”.,CoS jejsfe preywidzato! Ona zawsve ma fantaze™ I prosag sbie wy- ‘braze wezora} mela, 2 kts jw szko- Jeukradl dlugopis aon bytw domu. Cay wide pani, jake jest prawedopodobietstwo e ona amie?” Po che gwattowmego drialania: ,Za- bie go? Po caym rode wybiegazgabinets. Bylam teéSwiadkiem gwaltownych reak- «ji somatycenych typu: nagly wybuch pla- zu, omdlenie itd Rozumem, te czasem rozcetez mow: Wie- ‘ial! Czulem! Domyéalem sie". ~ Tak, czasem rodzic méwi, #e praycho- dailo mu cof do glowy, ale doktadnie nie ‘wiedzial, ne mial pewnosci,i bat sie zapy- ‘a, w ogéle pomyslet No, ale sate sytuacie ompletnego zaskoczenia. Grom 2 jasnego nieba, Seksuolog musi wige bra pod uvvage koniecznosé interwengji os6b trzecich np. Jekarza, gy rodzic poczuje sig slabo. Mus tet byé gotowy na powstraymanie go od sgwattownych dziataf, Celem tej interwencji jest pomoc rodzi- cowl w przygcu te informacyi. Chodio to, by preez chwileskoncentrowaé sig na jego sytuagji,jego emocjach i tak poprowadzié ‘0 spotkanie, eby on mégt je wyregulowaé _przy moje pomocy. w rezutacie skupit sie nna dziecku, a nie na swoim tego zdarzenia praezywaniu, No, aja observe, w ktérym ‘Kierunku 2mierzaja praséycia rodzica. Czy ‘wtakim: Nie Ni! Jane chogmieé «tym nic ‘wspelinego to jest wymys™ Cay tei: Prose mi wszystko opowiedziet, chee wiedzied, co sig sto’. I wtedy moja dziatalnos¢ jest tet inna, Bo jak rodzic wypiera nie chee slyszed, adiecka w zwiazk z tym, co sigstalo,za- grata niebezpieczeistwo, to jednak traeba roawaityé koniecanosé zgloszenia zdarzenia do organdw scigania, ‘Aco, edy seksuolog podejrzewa, te to rode ‘mote byé sprawea? = Weedy praede wszystkim naledy rozwa- ‘ny sytuacig ber dziecka, bo w takim pray- pad jedno z rodaio6w bedaie zaintereso- ‘wane nieujavnianiem sprawy,a drugie- nie wwiadomo. I wtedy powéd do zgloszenia jest pilniejszy, bo rosnie réwniet ryzyko perma- nentnego zagrozenia wykorzystaniem. ‘Ro co nalzeéciel pytaigrodzce, Kiedy se do~ ‘wiaduja 28 ich dziecko padlo ohara wykorzy~ stenia? ~ Cay to prawa. ja im wtedy odpowia- dam mniej wigcej jak panu, ze eby mieé pewmosé, to traeba by atrudni¢jasnowidza JJednoczeénie jednak - gdy taka jest moja diagnoza dodajg, e informacje, ktére po- siadam, wskazuja na to, #e dziecko méwi ‘o-cayms, co przeéy,a nie wymysio, Cyl rodzice, po pierwsze, choa wiedzet, czy to prawd, apo drug, jak rozumiem, co teraz ste bette drial? ~ Gvestchniece) Tu niestetyrodzice drie- 1a sig na dwie kategorie, Pierwsza méwi: jak moge pomée mojemu dziecku?”, iwtedy analizujemy rééne raeczy, migdzy innymi poziom zagrozenia daiecka. Jesli sprawca jest ktoS z rodziny i driecko na co diez nim pozostae, to jednak traeba sé ‘w kierunku zgloszenia. A to dlatego te zycie dziecka ze sprawea na jednym terytorium ‘omacza permanentna jego krzywd, na co ja zgody wyrazié nie moge. I to mimo 4e ‘wiem, Ze sprawea raczej zostanie w domu, aie ~jak to powinno sig dziaé~ zostanie “nego wyprowadzony. W kaiddym raziere- ak): Jak moge poméc mojemu deiecku”, jest wspaniata, pokazuje, ie rodzic zamiast skupiaé sig na wlasnym szoku, wlasne) o2- paczy, skupia signa dried. Atadruge ketegoria? ~ No to mamy ktopot". I potem wszyst- ko idzie w strong tego, jak sig go pozbyé, 4eby ani oni, ani dziecko nie poniesi juz tadnych koszt6w. Problem w tym, ze take sig nie da. Czyliniepowiadamieimy pois. ~ Racag to jest decyzjatypu:w og6le nie podejmujmy zadnych dials, niech to sie samo jako zalat Sek w tym, 2 jslirodzice prosza 0 po- ‘moc terapeutycana dla daiecka, to ja mu- s2g zadbaé o to, by ona byla efektywna, ‘W tym miesci sig nie tylko praca 2 dziec- ker, ale tet troska o jego bezpieczeristwo A wige na praykad nie moze byé sytuacji, 4e daiecko praychodzi do domu i oglada sprawee Ajeteltojestkolega, kolezanka? = Osoba dorosta lub specjalista maja cocenié, czy ta koleéanka lub kolega data, wywierajac praymus. Bo jak juz méwitam, Adeiecko mote mie€ poczucie, ze wyrazito god ale z punktu widzenia specjalisty to byla praemoc. Emocjonalna, seksualna, f zycea,finansowa,jakakolwiek, | wtedy pani musi tego kogos wezwat? ~ Nie, wtedy sigtrzeba zastanowié, jakie _podiaé kroki.Ijesli oni na prayktad chodza Beisert: ODRADZAM TAKIE AKCJE. OCZYWISCIE PRAWNIK BY PANA. ODTEGO NIE ODWODZIE 4 weiaé beda chodzié do jednej szkoly, to mote lepie to glosiéna police by dopro wadzié do ila tych os6b Rozumem, 20 esl weige nie wiemy, kto by! sprawca topo wc gabinety occ, matka moan zaczaé wypytywaé diecko: No powiedz, Jak to bylo. Czy w ogole by? Zi | weedy cone: Ale zpelnie ie wien 0 co wam cho 2- staweiemniel Odezepcte si’, zacina sie zupelnic. ~ Ale esl seksuolog dobrze poprowadzit sprawe, to rodzice sig tak nie zachowaja. Specjalista ma za zadanie naucayé opieku- now, jak postapié wobec dziecka, bo pew- nych pytaf po prostu nie powinno sig mu zadawaé. ~=Dlaczego dopiero teraz o tym powie- drialed(-as)”.,Dlaczego powiedsiales(-as) ‘tym obce|osobie, a nie mnie?” ,Dlaczego chronisz te osobe,ktGra ci to zrobita”. ,Kto 10 jest?” - to wszystko sa pytania, ktore nie dajg rozwigzas pomocnych dla die. Tyke? ~ Dia rodzic6w. Dla dziecka pomocne sq komunikaty typu:,Zawsze jester po twoje stronie..Pomoge di cokolwiekeby sg stat’. esl tylko bedriesz cheiaa cos powiedzieé, Zawsze ester gotowaCy)’ Ale tato,mamo,janlomam ied powedzenia", = 0K". I tye, Bo dzis, jak stychaé, ono recrywisce nie ma nic do powiedzenia idla niego to pocaucie, de tak jut bedzie zawsze, jest prawdaiwe, Po czym na prayklad pisze 'SMS.a do te) osoby: 2 nami koniec’, co ra- ddykalnie zmienia sytuacig. I wtedy nage to diecko mote chcieé panu cos opowiedzieé naten temat, ‘Alemote byé tet tak 2 ono wysyla SMS-a, aja che wiedieé do kogo, izabioram mu telefon. ~Takiniestety dosé czesto tak wlasnie sie ice. Ale odradzam takie ake. Oczywiscie prawnik by pana od tego nie odwodzit ‘Tet nie wypuscitabym pana z gabine tu ber informacii, 2 nie nalezy nagrywaé Aaiecka, co niestety jest plaga. Wsensie, 2 ono sie wreszcieotwiera lwtedy ‘odzice cach za dyktafon? ~ Tak, ito ezesto bez 2gody tego ka, Upraedaitabym, zeby tego nie robig, no, chyba te to bardzo mate dziecko, bo to, co, mowi, mote mieé kapitalne znaczenie dla interpretaci sprawy, ate? ono tego nie od- biera jako nadmiemnego whraczania w pry- watnoSé. Cho¢ tote jest wskazéwka o bar- dao watplivym moralne statusie. ‘Aw sumie czemu nie moéne kontrolowa6,na- erywat? = Dlatego Ze to nie prowadai do pomo- cy dziecku, tylko stwarza poczucie, e pan Aeiata wrogo. ‘Ne|aprzeciet zableram telefon, bo. ~Bo co?! Bo wyslala SMS-a do sprawey?! ‘Tobexzabierania telefonu moze pan powie- aie, te pan sig tego boi: wk to zobisz, to sig boje, 2e motesz sobie zaszkodri’. Ito jest tye, co mote i powinien pan zrobié, ‘Ale przeciez musze dorwaé tego czlowieka, ‘boon potencjanie za churileskrzywr! kogos Innoge. ~ Rozumiem i dlatego uwata sie, 2e je den seksuolog, jeden psycholog to jest za alo, deby ogarnaé tego typu sytuacje Czasami to sie zdarza, ale rzadko. A juz 2 pewnoscia w praypadku malych deieci warto jest daialaé w zespole co najmniej dwruosobowym. Jeden specalista zaimuje sig dzieckiem, a drugirodricami, A w sytu- aci jeszcze bardziej skomplikowanei, c7y- likiedy jedno z rodzicdw jest sprawea, to musi byé t6jka, ‘Alot tomusikosztowat majtok! = Niestety, w publicenych placéwkach stworzene takiego zespotu jest co najmnie} niezwykle trudne. Nie méwige juz o tym, de praktyka prywatna ma ted nieco inne ‘wymagania formalne — ja w praktyce pry ‘watne w oggle nie mam obowigzku prow dzenia dokumentagj. Natomiast psycholog czy seksuolog zatrudniony w instytucji nie tylko mus ja prowad ale ted jeszcze ot ej sprawie powinien powiadomié preeto- ‘onego. ‘A.wigc rob si koleina osoba,zktératrzeba sie lezy6, rozwazajgetogotypu sprawe A jako 22 Jestdalej od tog deck. to tym latwe) je) bedzie zachowaé sig jak automat i po prostu zglosié sprawe do onganéw écigania (Cayiijak rodsice se dowiadul, 20 dztecko opo- ‘wiadaotym, 20 zostalowykorzstane seksual- » wysokicobeasy rryaue wwanaconserm. 6] KWASNIEWSKI | pytaowykorzystywanie ‘ie, toa prerazen, bo po plerwsze,krzywd, ‘po drugie, za chwileuruchomi sie calatamachi- ‘na prawna. e tonesze ukochane dzlocko to jut cafe tycie maziszczone.. ~Stop! ‘Tak, to prawda, zostanie uruchomiona machina prava, ale czy cate zycie znisz- ‘zone? Tu wlasnie zawsze méwie: ,Stop!”. ‘Toakurat zalezy od nas wszystkich: dziecka, rodzicéw, mnie jako seksuologa, sedziego, adwokata... Jeteli dziecko otrzyma dobra ‘pomoc, to nie tylko nie bedzie zniseczone, ale tet powiem to jasno i wyraénie - moze wykorzystaé to zdarzenie warostowo. Traumy maja to do siebie, e tet tworza szanse, Jest eszoze jedna sprawa: jl rodziceprzede \wszysthim cca wiedlet czy rzeczywiscie do- sod wykorzystania, to praymaimnie w przy- ppacku dzlewczynki moga chet to sprawezi, robiac el bedenie gnekologiozne. ~ To badanie tué. po kontakcie pene- tracyinym czy tet krétko po rzeczywiscie moie odpowiedzieé na pytanie, cry pene- tracja faktycznie miata miejsce. Czasami nawet: kto byl sprawea, jeéeli zachowane sa Slady biologiczne. Zreszta te same moi- liwoSciistnieja w preypadku chlopea, przez zbadanie odbytu. Z tym 2e w preypadku Aziewezynki pojavia sig tet ryzyko zajscia \ claée, co powodtuje jeszcze wiksza oceng drastycenosci tego kontaktu. No, ale kon- takty penetracyjne to jest tylko niewielka cxgié tego typu adarzes i ona te? spada ‘wraz z wiekiem dziecka. Czyli im ofiary miodsze, tym cagicie) 53 to kontakty poza- _genitalne, ktdre moga nie pozostawiat tad- nych fizycenych Sladéw. 4asne ale przynaimnie) ten element mozna by wyklucev6 esl odpowied? bylaby pozytyw- na, mig nadzioj,2e mote to wszystko to tyko fantazi. ~ Dlatego bardzo mocno bym sig za- stanawiala, czy to badanie jest potrzebne Aziecku, czy rodaicowi,I esi emu, to byla- bbym praeciw. Chciatabym sig z nim zastanowié, czy ‘a jego potrzeba upewnienia sig, czy ted Beisert: »WYSTARCZY, ZE KIWNIESZ PALCEM, IJAJESTEM OBOK, ZAWSZE CI POMOGE’. TAKI MA MYC RODZIC .w optymistyeznym scenariuszu: uspoko- jenia jest na tye istotna 2 treba narazié dziecko na badanie. ‘Aleczy w ogéle motna wyobrazié sobie tak po- 2om tych potrzb, ky by to wsprawiedlivil? ~ Wszystko zalety od informacii kté- xych deiecko udziela, bo jeeli opis wska- zauje na to, 4e moglo dojsé do kontaktu, w ke6rym narzady plciowe sprawey ze- thely sg narzadami pleiowymi deiecka, to jak najbardziej jest sens robienia tych badaf ito w dwéch kierunkach: zar6wno chor6b preenoszonych droga pleiowa, jak i tego, ezy nie doszlo do uszkodzet cial. Zreszta to, de narzady plciowe mogly ulec uszkodzeni, tzeba waiaé pod uwage r6%w- nied weedy, kiedy nie doszlo do penetra- cjiw Scislym sensie, Bo sq ted inne formy wykorzystan, np. gdy jest traktowane jako kara za zachowanie [Na prayktad w praypadia chlopeéw to bicie po genitaliach, w preypadku driewcry nek whiada sig im miedzy wargisromowe otra papryczke, Rodsice takrobia? ~Tak, deby ukaraédziecko. Ito 9 nie ty- ko formy fzycanego znecania sig nad nim, ale tet wykorzystania seksualnego, bardzo drastycanego,o sadystyeanym, kazirodezym charakterze.Ztym de seksualny motyw 2a chowania rodzica jest tu czgsto gieboko ulayty, rodzic przewaznie w ogéle ne jest 0 Swiadomy. Onpo prostuuwaza, eto est tka metoda y= chowaweza? ~ Tak Podobne kiedy rodzic tier, te jest nia klgczente w kacie z podniesionymi ‘w g6re rekoma,Albo stanie na jednej nodze Cay siedzenie na odwréconym stotku - we ‘wszystkich tych torturach maze byé motyw seksualny. W kadym razie wtedy takie bar danie mote mie¢ sens. Rzumiem, ze bywa,itrodzice to tak spychala, spychajaw kori to wszystko jakos sig ukla- da, przyeicha, uspokala, a wigc niejako zika, Tonitak to zostawiala. ~ Tak est. 2 w przekonaniu: Tego nie blo! A chce pan wiedrziee,jakie sa wtedy rmoilve scenariusze? ‘Jeéeli zdarzenie trvva, bo jes .go nie bylo’, to nie jestesmy przeciez w stanie za- gwarantowaé, ze nie trwa, a wige kraywda jest kontynuowana. I my do tego, méwige \wprost, praykladamy reke,Jesli natomiast adarzenie zostato praerwane i ani nie mia- Jo wysokiejsurowosc, ani nie byto perma- nentnie powtarzane, ani nie daialo sie w mo- rmencie, kiedy nalozyly sie rbtne negatywne ra2eczj,a deiecko mialo sporozasob6u,Zeby sobie z tym poradzié, konselawencje moga ile okolicenoSci ayé. A podstawowa bylby bardzo dobry kontakt rodazica 2 dzie: ‘kiem pod tytulem: Wystarczy, ze kiwnies2 palcer,ijajestem bok, zawsze ci pomoge’ (Caylijestinasze dziecko pojdzle do seksuologa ‘onpowie, tonabral preekonaia. ~ we opis czynu sugeruje, x doszio do przestepstwa, Tone uciekniemy od te informacyi,nawet jst bardzo bySmy hele? ~ Tak jest, i wtedy traeba podjaé decyzi, ‘co robimy: rodzice i seksuolog, I tet prosze ‘pamigtaé: ten nowo wprowadzony przepis ‘ obowiazku prawnym zglaszania przestep- stwaz art. 200 kk nie zwalnia seksuologa zwyboru. To z punktu widzenia seksuologa, az punktu \widzenia rodzica rozumiem, 2e nie wolno mi chet od texo ucec, np. w mys, 2 seksuolog slepomyil ~ Tak, poniewa? jest pan rodzicem i kai-

You might also like