Professional Documents
Culture Documents
Șahmaran
Șahmaran
Genel olarak yılana ilişkin sembolik yaklaşımlar; ana tanrıça kültü, üreme, yeniden doğuş, verimlilik,
bilgelik, karanlık güçler ve şeytanla bağlantı biçiminde kategorize edilir. Sizce bu 34 eserde ağırlıkla
hangi tema üzerinde durulmuştur? Jineoloji de şahmeran efsanesini nasıl ele alıyorsunuz?
Atölyelerinizde anlattığınız şahmeran hikayesi nasıl? Ya da katılımcılardan farklı varyanslarını duyuyor
musunuz?
Aslında efsaneden de anlaşıldığı üzere Şahmeran şifanın bilgesiydi. Neolotik dönemden bugüne
baktığımızda kadın-yılan ve şifacılık hep içiçeydi. Peki bugün kadın ve yılan ilişkisi nasıl bir yere evrildi?
Kürt toplumunda inanç ritüellerinde bile şahmaran yada yılanın varlığı ve önemi bilinmektedir.
Mesela Ezidi insanların merkezi olan Laleşteki Şeyh Adiy türbesinin duvarında bulunan yılan motifi
hac döneminde öpülmektedir. Yine aynı şekilde Batmanın Beşiri/Qubînê ilçesine bağlı birçok Ezidi
köylerinde ev kapılarının sağ kısmında siyah yılan figürü bulunmaktadır. Yine Ezidilikte yılan adeta bir
şifa kaynağıdır. Kutsallığı bu yüzdendir. Sizce bu sergide şahmaranın seçilmesinde siyasi bir yaklaşım
var mıdır? İBB bunu bilinçli seçmiş olabilir mi?
Erkeğin ihanetine uğrayan ama bilgeliğiyle de erkeği yenen bir karakter aslında. Şahmeranın o
mücadele gücünü bugünün kadın mücadelesi üzerinden değerlendirecek olsan neler söylersin?
Mayıs ayında İBB tarafından 34 sanatçının yorumladığı İstanbul’un Mecidiyeköy, Taksim ve Bağdat
caddesi gibi simge yerlerde sergilenen şahmeran heykelleri gördük. Bu eserler sergiden sonra Ekim
ayında İstanbul Vakfı’nın ‘büyüt hayallerini’ projesi yararına satılacak ve elde edilen gelir kız
çocuklarına burs olacak. Sence bu heykel yorumlarında öne çıkan/çarpıcı olan neydi? Şahmeranın
bilge özelliği var mıydı eserlerde?
Şahmaran üzerinde anlatılan mitolojik efsanelere dayanarak var olan anlayışın sosyolojik
çözümlemesini gerçek anlamıyla ortaya koyarak hakikatin nasıl çarpıtılarak kadına yönetilmiş
katliamcı bir silah olduğunu söyleyebilir miyiz?