၁၃။ ပညာသည် (စကာားပ ပ)

ရ ောင်ခြည်မ ောျားခြင ် ထွနျား် လင်ျားရ ောက်ပလျှကရ

် ှိရ ော ရနမင်ျားကှိို ညှိိုရမောင်ရ ော

မ
ှိ ် က
ှိို မ
် ောျားက ြ ဉျားကပ်ြိုျားအိုပ်ရန ခြင ် အရ ောင်အဝါမ ောျား မထွနျား် လင်ျားဘဲ ရလောက စ်ြွငလ
် ျားို
အိုမှိငျား် ီရမောင်ရနပါ ည်။ ထှိအ
ို ြ ှိန ် င
ွ ် ရလောကဓော ် စ်ြွငက
် ှိို ဘယ်ညောမလပ် ရန ောအနအခပောျား ိုှိ
အ ကကီျားမ ောျား န
ို ဟ
် က
ီ ော ခပင်ျားထန်ရ ော အရှိနအ
် ဟိုနခ် ြင ် ရလခပင်ျားြ ီလောပါ ည်။ ိုရ
ှိ ော်လည်ျား
အိုနျား် လက်ြ ောျား င
ွ ် လ
ွဲ ီ ရ
ွဲ လောင်ျားက ရနရ ော စောဘျားရ ောင်ျားအ ိုက
ှိ မ
် ောျား ည် ခပို ပ
် က်မက ဘဲ

ြှိိုငမ် မဲရနပါ ည်။

စောျားဘျားရ ောင်ျားကရလျားမ ောျား ည် န
ို ဟ
် ရ
ီ နရ ော ရလခပင်ျားမိုန ် ှိိုငျား် ကကောျား င
ွ ် မရညောင်ျားမညော
မရကကောက်မ ွ ွံ့ဘဲ အ ိုက
ှိ မ
် ောျားကှိို က်ရည်ရ ောက်လပ
ို ်ကက ည်မော အဩြ ီျားက ျားြွယ် ရကောင်ျားရ ော
ဘောဝ ဗှိ ိုကောပညော ည်မ ောျားပင် ခြစ်ရပရ ော ည် ကောျား။

ပညာသည် (ပ ားခွန်ားတ)ို
၁။ ပ ာက်ပါပ ားခွန်ားတက
ို ို့ ို လရ
ို င်ားသာ ပ ြေဆပ
ို ါ။

(က) ပညာသယ် ကဗ ာသည် ည်သညို့ ် ကဗ ာ ား စာား ြေစ်၍ ည်သပ

ူ ရားသနည်ား။
ပညော ည် ကဗ ော ည် ရြ စ
် မ်ျားလကကောကဗ ောျား အမ ှိိုျားအစောျားခြစ်၍ မှိိုျားစည်ရ ျားပါ ည်။

(ခ) “တက
ို ပ
် ခတ်တန
ို ်ဟ၊ီ ပလ ပင်ားခ ီပသာ်၊ တွလ
ွဲ တ
ီ ပ
ွွဲ လာင်ား” ဟူပသာ စာပိုဒ၏
် ဓပပါယ်ကို ပြော် ပပါ။
ရလောကဓော ် စ်ြွငက
် ှိို ဘယ်ညောမလပ် ရန ောအနအခပောျား ိုှိ အ ကကီျားမ ောျား န
ို ဟ
် က
ီ ော ခပင်ျားထန်ရ ော
အရှိနအ
် ဟိုနခ် ြင ် ရလခပင်ျားြ ီလောရ ော်လည်ျား အိုနျား် လက်ြ ောျား င
ွ ် ွဲလီ ရ
ွဲ လောင်ျား က ရနရ ော

စောဘျားရ ောင်ျားအ ိုက

ှိ မ
် ောျား ည် ခပို ပ
် က်မက ဘဲ ြှိင
ို မ် မဲရန ည်ဟို အဓှိပပါယ် ပါ ည်။

(ဂ) “ ပညာင်ား ပ ကာက်၊ သက

ို ် ပ
ို ဆာက်သည်၊ ပ
ို့ လာက်ပညာသည်တကာား” ဟို ည်သက
ူ ည်သက
ူ ို့ ို

ခ ီားက ားထာားသနည်ား။

ကဗ ော ောမှိိုျားစည်က စောဘျားရ ောင်ျားမ ောျားကှိို ြ ီျားက ျားထောျားခြင်ျားခြစ်ပါ ည်။

(ဃ) ကဗ ာဆရာ ိုားစည်က ပညာသည် ကဗ ာတွင ် စာဘူားပတာင်ား ာားကို ည်သ ို ို့ ှတခ
် က် ပ ထာားသနည်ား။

စောဘျားရ ောင်ျားကရလျားမ ောျား ည် န

ို ဟ
် ရ
ီ နရ ော ရလခပင်ျားမိုန ် င
ှိို ျား် ကကောျား င
ွ ် မရညောင်ျားမညော
မရကကောက်မ ွ ွံ့ဘဲ အ ိုက
ှိ မ
် ောျားကှိို က်ရည်ရ ောက်လပ
ို ်ကက ည်မော အဩြ ီျားက ျားြွယရ
် ကောင်ျားရ ော
ဘောဝ ဗှိ ိုကောပညောရင်မ ောျားပင် ခြစ်ရပရ ော ည်ဟို ကဗ ော ော မှိိုျားစည်က စောဘျားရ ောင်ျားမ ောျားကှိို
မ ြ
် က်ခပိုထောျားပါ ည်။