Potreba za redovnim ginekološkim pregledima

Počevši od rane mladosti (otprilike od šesnaeste godine života ili nakon prvih seksualnih
odnosa), pa sve do starosti, ginekološki pregled treba da postane redovan deo života svake žene.
Uz pomoć dijagnostičkih procedura, ginekolog utvrđuje zdravlje ženskog genitalnog trakta i
brine se o njenom reproduktivnom zdravlju, od prve menstruacije, preko trudnoće, do
menopauze i kasnije.

Ginekološki pregled
Redovan ginekološki pregled svaka žena bi trebalo da obavi bar jednom godišnje. Pregled
ginekologa počinje razgovorom sa pacijentkinjom, uvodom u njenu ličnu i porodičnu
zdravstvenu istoriju i pregledom reproduktivnih organa. Traje do 45 minuta. Nakon njega,
ginekolog može dati uput za dodatnu dijagnostiku.

Kako izgleda ginekološki pregled? Obavlja se na ginekološkom stolu, sa pacijentkinjom u

ležećem položaju. Prvo se kreće sa pregledom spoljašnjih polnih organa, a zatim se uz pomoć
spekuluma, specijalnog ginekološkog metalnog instrumenta, ulazi u vaginu i kreće sa pregledom
unutrašnjih polnih organa. Osim pregleda pod spekulumom kojim se posmatra grlić i vagina u
okviru ginekološkog pregleda vrši se i tzv. bimanuelni pregled ili pregled „opipavanjem“ kako bi
se dobile informacije o položaju i izgledu materice i jajnika.

Ginekološki pregled nije bolan, ali se savetuje da žene treba da budu opuštene i smirene, kako bi
pregled bio završen brže i prijatnije.

Kolposkopija
Kolposkopija je pregled spoljašnih genitalnih organa, vagine i grlića materice pod velikim
uveličanjem, od deset do šezdeset puta, pomoću posebno dizajniranog mikroskopa pod nazivom
kolposkop. Pregled nije bolan i traje do dvadeset minuta, a obavlja se u ležećem položaju na
ginekološkom stolu, kao redovni ginekološki pregled. Ukoliko se prilikom kolposkopije primete
vanredne promjene na organima, uzima se komadić tkiva za biopsiju – patihistološka analiza
koja daje više informacija o stanju tih promena.

Kolposkopski pregled bi u okviru redovne zdravstvene njege trebalo uraditi jednom godišnje.
Zašto? Kolposkopija je važan korak u dijagnostici karcinoma. Ovaj pregled je efikasan kod
ranog otkrivanja prenakcerogenih promjena na površini grlića materice i prepoznavanju mjesta i
stepena sumnjivih promjena koje su u vezi sa karcinomom grlića materice. Takođe, kolposkopija
daje mogućnost prepoznavanja promjena povezanih sa hunamim papiloma virusomom koji je
jedan od najvažnijih faktora za nastanak raka grlića materice. Pregled identifikuje genitalne
bradavice (kondilomi) i upalne promjene materice.
Sastavni deo svakog kolposkopskog pregleda su testiranje sirćetnom kiselinom, zatim
Lugolovim rastvorom uz mogućnost korišćenje dodatnog optičkog sredstva, tzv. filtera u boji.
Nanošenjem 3% sirćetne kiseline a potom Lugolovog rastvora, mogu se jasnije identifikovati
eventualne abnormalnosti na grliću materice. Što se plavih ili zelenih filtera tiče, oni
poboljšavaju pregled abnormalnih kapilara, a kod sumnjivih područja se radi biopsija.

Klasični papanikolau bris

Klasični papanikolau bris je jednostavna metoda u trajanju od nekoliko minuta, a obavlja se
tokom redovnog ginekološkog pregleda. Ginekolog, spekulumom ulazi u vaginu i uzima uzorak
materijala za citološki pregled sa površine grlića materice (malom drvenom špatulom) i iz
unutrašnjosti grlića materice (malom četkicom). Uz pomoć tog uzorka se u laboratoriji pod
mikroskopom ispituju promjene na uzetim ćelijama i klasifikuju u određene grupe u zavisnosti
od toga da li promjena postoji i kolikog je intenziteta.

Papanikolau bris se ispituje u laboratoriji, pod mikroskopom

PAPA test je spasao milione žena od karcinoma grlića materice i predstavlja zlatni standard u
ranom otkrivanju promjena na grliću. Kao i sve druge dijagnostičke metode pojedinačno, ima
određena ograničenja. Pouzdanost PAPA testa je 48-68%. Praktično, od 10 žena koje imaju
negativan PAPA test, kod 3 se može pretpostaviti da nalaz nije realno negativan.

U kombinaciji sa kolposkopijom, tačnost ovog testa raste i do 95%. Ovaj pregled bi trebalo da
radi svaka žena jednom godišnje. U vanrednim slučajevima, učestalost papanikolau brisa
određuje specijalista ginekolog.

ThinPrep PAP test

ThinPrep test je savremeniji oblik klasičnog papanikolau brisa, koji se još naziva i tečnim ili
likvidnim PAPA testom. Podrazumjeva uzimanje brisa sa grlića materice specijalnom četkicom i
potapanje u bočicu s tečnošću. Način prikupljanja ćelija je isti kao kod klasičnog PAPA testa, ali
ćelije se ovde ne razmazuju ručno na predmetno stakalce nego se ispiraju u bočicu sa rastvorom
koji ih štiti.Takav sloj ćelija onda ne sadrži materije koje mogu smetati pri analizi (poput krvi ili
sluzi).

Koja je glavna razlika između klasičnog PAPA testa i ThinPrep PAP testa? Savremenost
ThinPrep PAP testa ogleda se u tome što se ovakav nalaz brže čita i smanjena je mogućnost za
grešku. Papa test postoji već sedamdeset godina i ovo je prva veća promjena metode od kad je on
uveden – dobilo se na brzini i tačnosti rezultata.

Ginekološki ultrazvuk
Ultrazvuk se ne radi samo u toku trudnoće – ova dijagnostička metoda je dio redovnog
ginekološkog pregleda, bezbolna je i traje do trideset minuta. Pomoću nje, dobija se uvid u
strukturu i izgled ženskih reproduktivnih organa, definiše se njihov položaj, forma i veličina.
Zašto je potrebno raditi i ginekološki ultrazvuk u sklopu redovnog ginekološkog pregleda?
Dobija se detaljan prikaz veličine i izgleda materice, karlice i jajnika. Važan je dio u sklopu
ispitivanja steriliteta ili utvrđivanja trudnoće, a pomaže i u otkrivanju uzroka bola ili krvarenja.
Ginekološki ultrazvuk se može obaviti transabdominalno (preko abdomena) ili transvaginalno
(preko  vagine), ali i kombinovano.