You are on page 1of 28

CURAH HUJAN

No. Tahun Januari Februari Maret April


I II I II I II I
1 2011 40 40 80 80 40 40 20
2 2012 30 30 50 70 30 30 40
3 2013 40 40 60 60 110 70 10
4 2014 50 50 30 20 20 60 60
5 2015 100 100 60 50 50 50 90
6 2010 110 110 100 110 30 30 50
7 2017 40 40 40 40 50 60 80
8 2018 60 50 50 50 60 50 60
9 2019 70 60 70 70 60 70 30
10 2020 80 90 110 80 80 60 100
Rata-rata 62.0 61.0 65.0 63.0 53.0 52.0 54.0
Bulan
April Mei Juni Juli Agustus
II I II I II I II I II
10 20 40 80 80 20 10 30 30
50 70 80 30 30 40 50 20 20
10 20 140 10 20 10 20 10 10
0 120 150 50 50 170 100 50 40
120 80 90 90 110 80 80 30 10
40 100 120 30 50 30 40 30 30
60 50 70 40 40 100 110 40 20
40 70 90 80 60 90 120 40 60
30 100 110 70 100 100 90 110 90
100 20 30 120 120 60 60 20 40
46.0 65.0 92.0 60.0 66.0 70.0 68.0 38.0 35.0
September Oktober November Desember
I II I II I II I II
20 20 20 30 40 30 120 100
50 90 10 20 80 20 30 30
20 10 80 10 20 40 60 60
10 50 20 10 60 60 10 10
60 60 40 50 70 10 130 110
70 30 70 70 50 50 10 20
30 20 40 40 100 100 20 20
40 30 50 40 110 110 30 30
30 40 70 70 100 90 60 60
20 50 110 100 50 70 30 20
35.0 40.0 51.0 44.0 68.0 58.0 50.0 46.0
CURAH HUJAN YANG DIURUTKAN

No. Tahun Januari Februari Maret


I II I II I II
1 2011 30 30 30 20 20 30
2 2012 40 40 40 40 30 30
3 2013 40 40 50 50 30 40
4 2014 40 40 50 50 40 50
5 2015 50 50 60 60 50 50
6 2016 60 50 60 70 50 60
7 2017 70 60 70 70 60 60
8 2018 80 90 80 80 60 60
9 2019 100 100 100 80 80 70
10 2020 110 110 110 110 110 70
Rata-rata 62 61 65 63 53 52
Re = 70% . R 80 (mm/Bulan) 56 63 56 56 42 42
Re = 70% . R 80 (mm/Hari) 3.73 4.20 4.00 4.00 2.80 2.80
Re = 50% . R 80 (mm/Bulan) 40 45 40 40 30 30
Re = 50% . R 80 (mm/Hari) 2.67 3.00 2.86 2.86 2.00 2.00

Menghitung nilai R80


M= (N/5)+1 M = (N/5)+1
M = (10/5)+1
Keterangan M= 3
M Urutan R.80 dari yang terkecil
N Banyaknya data

Probabilitas
m
x 100
n+1

1 9.09
2 18.18
3 27.27
4 36.36
5 45.45
6 54.55
7 63.64
8 72.73
9 81.82
10 90.91
Bulan
April Mei Juni Juli Agustus
I II I II I II I II I
10 0 20 30 10 20 10 10 10
20 10 20 40 30 30 20 20 20
30 10 20 70 30 40 30 40 20
40 30 50 80 40 50 40 50 30
50 40 70 90 50 50 60 60 30
60 40 70 90 70 60 80 80 30
60 50 80 110 80 80 90 90 40
80 60 100 120 80 100 100 100 40
90 100 100 140 90 110 100 110 50
100 120 120 150 120 120 170 120 110
54 46 65 92 60 66 70 68 38
56 42 70 84 56 70 70 70 28
3.73 2.80 4.67 5.60 3.73 4.67 4.67 4.67 1.87
40 30 50 60 40 50 50 50 20
2.67 2.00 3.33 4.00 2.67 3.33 3.33 3.33 1.33
Agustus September Oktober November Desember
II I II I II I II I II
10 10 10 10 10 20 10 10 10
10 20 20 20 10 40 20 10 20
20 20 20 20 20 50 30 20 20
20 20 30 40 30 50 40 30 20
30 30 30 40 40 60 50 30 30
30 30 40 50 40 70 60 30 30
40 40 50 70 50 80 70 60 60
40 50 50 70 70 100 90 60 60
60 60 60 80 70 100 100 120 100
90 70 90 110 100 110 110 130 110
35 35 40 51 44 68 58 50 46
28 35 35 49 49 70 63 42 42
1.87 2.33 2.33 3.27 3.27 4.67 4.20 2.80 2.80
20 25 25 35 35 50 45 30 30
1.33 1.67 1.67 2.33 2.33 3.33 3.00 2.00 2.00
KELEMBAPAN UDARA (%)
Bulan
No Tahun
Jan feb Mar Apr May Jun Jul
1 2006 60 50 50 50 50 60 50
2 2007 60 50 50 50 60 60 60
3 2008 60 60 50 0 0 50 60
4 2009 60 50 0 50 60 60 60
5 2010 60 60 60 60 60 60 60
6 2011 60 60 50 60 60 50 60
7 2012 60 60 60 60 50 60 60
8 2013 60 60 60 60 60 60 60
9 2014 60 40 40 40 30 40 30
10 2015 50 60 60 60 50 60 60
Rata-rata 59 55 48 49 48 56 56

590
an
Aug Sep Oct Nov Dec
50 40 50 50 60
50 50 50 60 60
40 40 40 50 50
60 50 0 60 0
50 50 50 50 60
50 50 50 60 0
50 50 50 60 50
50 50 50 60 60
40 40 40 40 30
50 50 60 60 60
49 47 44 55 43
PENYINARAN MATAHARI (%)
Bulan
No Tahun
Jan feb Mar Apr May Jun Jul
1 2006 70 80 70 40 100 150 20
2 2007 70 70 90 80 70 80 70
3 2008 70 60 60 0 0 60 110
4 2009 80 100 90 90 60 0 0
5 2010 60 50 60 40 50 60 50
6 2011 70 70 80 60 70 60 50
7 2012 50 70 60 70 90 60 70
8 2013 70 70 60 70 70 60 60
9 2014 80 60 60 70 60 60 50
10 2015 50 60 50 80 80 50 70
Rata-rata 67.0 69.0 68.0 60.0 65.0 64.0 55.0

670
an
Aug Sep Oct Nov Dec
50 20 60 70 140
100 70 90 70 70
90 100 100 90 80
0 60 0 70 0
80 50 80 80 40
70 70 70 70 0
90 90 70 70 80
80 80 70 70 60
70 70 70 70 50
80 70 70 70 90
71.0 68.0 68.0 73.0 61.0
KECEPATAN ANGIN (KNOT)
1 KNOT = 1.852 Km/Jam
Bulan
No Tahun
Jan feb Mar Apr May Jun
1 2006 4 2 3 2 2 1
2 2007 4 4 3 2 2 2
3 2008 3 7 7 1 1 3
4 2009 5 6 4 5 2 2
5 2010 2 3 3 8 19 3
0 2011 3 3 2 2 2 2
7 2012 2 4 4 3 3 2
8 2013 3 3 3 3 3 3
9 2014 5 6 7 3 3 3
10 2015 3 3 3 3 3 3
Rata-rata (Knot) 3.4 4.1 3.9 3.2 4.0 2.4
Rata-rata (Km/Jam) 6.30 7.59 7.22 5.93 7.41 4.44
Rata-rata (Km/Hari) 72.00 72.00 48.00 48.00 48.00 48.00
Rata-rata (m/Detik) 1.00 1.00 0.67 0.67 0.67 0.67
Bulan
Jul Aug Sep Oct Nov Dec
3 3 3 2 2 1
2 4 2 2 2 5
5 5 4 4 3 3
3 4 3 1 3 0
4 4 2 3 3 2
3 3 3 3 3 0
3 4 4 3 2 3
3 4 3 3 3 3
3 3 3 3 3 3
2 4 3 2 3 3
3.1 3.8 3.0 2.6 2.7 2.3
5.74 7.04 5.56 4.82 5.00 4.26
72.00 72.00 72.00 72.00 72.00 0.00
1.00 1.00 1.00 1.00 1.00 0.00
TEMPERATUR UDARA (°C)
Bulan
No Tahun
Jan feb Mar Apr May Jun Jul
1 2006 27 25 27 27 27 26 25
2 2007 28 25 27 27 27 26 25
3 2008 28 25 27 27 27 26 25
4 2009 27 25 27 27 27 26 25
5 2010 27 25 27 27 27 26 25
0 2011 27 25 27 27 27 26 25
7 2012 27 25 27 27 27 26 25
8 2013 28 25 27 27 27 26 25
9 2014 29 25 27 27 27 26 25
10 2015 27 25 27 27 27 26 25
Rata-rata 27.5 25 27 27 27 26 25

275
an
Aug Sep Oct Nov Dec
26 24 27 28 26
26 24 27 28 26
26 24 27 28 26
26 24 27 28 26
26 24 27 28 26
26 24 27 28 26
26 24 27 28 26
26 24 27 28 26
26 24 27 28 26
26 24 27 28 26
26 24 27 28 26
REKAPITULASI
Bu
No Koefisien
Jan feb Mar Apr
1 Temperatur Udara (ᵒC) 27.5 25.0 27 27
2 Kelembaban Relatif (RH) % 59 55 48 49
3 Penyinaran Matahari (n/N) 67 69 68 60
4 Kecepatan Angin "U" Km/Hari 72.00 72.00 48.00 48.00
5 Kecepatan Angin "U" m/detik 1.00 1.00 0.67 0.67
6 Kecepatan Angin "U" Km/Jam 6.30 7.59 7.22 5.93
7 F(u) = 0.27 x (1 + U/100) 0.27 0.27 0.27 0.27
8 ea (Tabel 5) 36.71 32.83 35.66 35.66
9 ed = ea x RH/100 21.66 18.06 17.12 17.47
10 ea - ed 15.05 14.77 18.54 18.19
11 W (Tabel 5) 0.77 0.751 0.765 0.765
12 1-W 0.23 0.249 0.235 0.235
13 Ra (Tabel 5) 16.03 16.08 15.53 14.48
14 Rs = (0.25 + 0.54 n/N) x Ra 9.80 10.01 9.58 8.31
15 Rns = (1 - α) x Rs (mm/hari), (α = 0.25) 7.35 7.51 7.19 6.23
16 F(t) = Tk (Tabel 5) 16.2 15.8 16.1 16.1
17 F(ed) = 0.34 - (0.044 . √Ed) 0.14 0.15 0.16 0.16
18 F(n/N) = 0.1 + (0.9 . n/N) 0.70 0.72 0.71 0.64
19 Rn₁ = F(t) . F(ed) . F(n/N) 1.54 1.74 1.81 1.61
20 Rn = Rns - Rn₁ (mm/hari) 5.81 5.76 5.38 4.62
21 Uday / Unight (Tabel 16) 2.00 2.00 2.00 2.00
22 C = F . (RHmax . Uday / Unight) 1.10 1.10 1.10 0.90
23 ET₀ = w(0.75Rs-Rn1)+(1-W)F(u)(ea-ed) 5.42 5.33 5.30 4.70
24 ET₀ (mm/Hari) 5.962 5.864 5.827 4.229
25 ET₀ (mm/Bulan) 184.823 164.198 180.624 126.858

Tmean 7.5 LS
Bulan
May Jun Jul Aug Sep Oct Nov Dec
27 26 25 26 24 27 28 26
48 56 56 49 47 44 55 43
65 64 55 71 68 68 73 61
48.00 48.00 72.00 72.00 72.00 72.00 72.00 0.00
0.67 0.67 1.00 1.00 1.00 1.00 1.00 0.00
7.41 4.44 5.74 7.04 5.56 4.82 5.00 4.26
0.27 0.27 0.27 0.27 0.27 0.27 0.27 0.27
35.66 33.62 32.83 33.62 30.94 35.66 37.81 33.62
17.12 18.83 18.38 16.47 14.54 15.69 20.80 14.46
18.54 14.79 14.45 17.15 16.40 19.97 17.01 19.16
0.765 0.755 0.751 0.755 0.741 0.765 0.775 0.755
0.235 0.245 0.249 0.245 0.259 0.235 0.225 0.245
13.18 12.50 12.80 13.78 14.93 15.78 15.95 15.93
7.92 7.45 7.00 8.73 9.21 9.74 10.27 9.23
5.94 5.58 5.25 6.54 6.91 7.30 7.71 6.92
16.1 15.9 15.8 15.9 15.55 16.1 16.3 15.9
0.16 0.15 0.15 0.16 0.17 0.17 0.14 0.17
0.69 0.68 0.60 0.74 0.71 0.71 0.76 0.65
1.74 1.60 1.42 1.90 1.91 1.90 1.72 1.78
4.20 3.98 3.83 4.65 5.00 5.40 5.99 5.14
2.00 2.00 2.00 2.00 2.00 2.00 2.00 2.00
0.90 0.90 0.90 1.00 1.10 1.10 1.10 1.10
4.39 3.99 3.86 4.65 4.86 5.41 5.68 5.15
3.955 3.592 3.470 4.654 5.351 5.954 6.252 5.662
122.614 107.757 107.583 144.280 160.537 184.576 187.563 175.509
PERHITUNGAN KEBUTUHAN AIR IRIGASI

November December
I II I II
No. Pola Tanam
PL Penanaman Masa Pertumbuhan
Masa Tanam I (Padi)
1 ETo (mm/hari) 6.252 6.252 5.662 5.662
2 ETo (mm/bulan) 187.563 187.563 175.509 175.509
3 C (Tabel) 1.100 1.100 1.100 1.100
4 Eo = C x ETo 6.877 6.877 6.228 6.228
5 Kc (Tabel 8) 1.200 1.000 0.800 0.800
6 ETc (mm/hari) ETc = Kc x ETo 7.503 6.252 4.529 4.529
7 P (mm/hari) (Tabel 4) 2.000 2.000 2.000 2.000
8 Re (mm/hari) 4.667 4.200 2.800 2.800
9 WLR (mm/hari) 0.000 0.000 3.333 0.000
10 M = Eo + P (mm/hari) 8.877 - - -
11 K = M x T/S (mm/hari) 0.533 - - -
12 LP = M x ek / (ek - 1) (mm/hari) 9.122 - - -
13 NFR = LP - Re (mm/hari) (untuk PL) 4.455
14 NFR = ETc + P + WLR - Re (mm/hari) - 4.052 7.062 3.729
15 IR = NFR / EFF (0,65) (mm/hari) 6.854 6.234 10.865 5.737
16 "a" atau DR = IR/8,644 (l/detik/Ha) 0.793 0.721 1.257 0.664

No. URAIAN
1 PENGOLAHAN LAHAN
2 PENANAMAN
3 PERTUMBUHAN
4 PEMASAKAN

1788.0265
R IRIGASI

January February
I II I II
Masa Pertumbuhan Pemasakan Panen
Masa Tanam I (Padi)
5.962 5.962 5.864 5.864
184.823 184.823 164.198 164.198
1.100 1.100 1.100 1.100
6.558 6.558 6.451 6.451
0.800 0.800 0.200 0.200 NFR
Primer =
4.770 4.770 1.173 1.173 0.65
2.000 2.000 2.000 2.000 7.062
=
3.733 4.200 4.000 4.000 0.65
3.333 0.000 0.000 0.000 = 1.258
- - -
- - - NFR
Sekunder =
- - - 0.72
7.062
=
6.369 2.570 -0.827 -0.827 7.062 0.72
9.799 3.953 -1.273 -1.273 = 1.135
1.134 0.457 -0.147 -0.147
NFR
Tersier =
0.8
7.062
=
0.8
KEBUTUHAN AIR = 1.022
WAKTU (BULAN)
Lt/Detik/Ha
0.5 1.2
0.5 1
2 0.8
1 0.2
NFR
x 8.64
7.062
x 8.64
lt/dt/ha

NFR
x 8.64
7.062
x 8.64
lt/dt/ha

NFR
x 8.64
7.062
x 8.64
lt/dt/ha
PERHITUNGAN KEBUTUHAN AIR IRIGASI

Maret April
I II I II
No. Pola Tanam
PL Penanaman Masa Pertumbuhan
Masa Tanam II (Padi)
1 ETo (mm/hari) 5.827 5.827 4.229 4.229
2 ETo (mm/bulan) 180.624 180.624 126.858 126.858
3 C (Tabel) 1.100 1.100 0.900 0.900
4 Eo = C x ETo 6.409 6.409 3.806 3.806
5 Kc (Tabel 8) 1.200 1.000 0.800 0.800
6 ETc (mm/hari) ETc = Kc x ETo 6.992 5.827 3.383 3.383
7 P (mm/hari) (Tabel 4) 2.000 2.000 2.000 2.000
8 Re (mm/hari) 2.800 2.800 3.733 2.800
9 WLR (mm/hari) 0.000 0.000 3.333 0.000
10 M = Eo + P (mm/hari) 8.409 - - -
11 K = M x T/S (mm/hari) 0.505 - - -
12 LP = M x ek / (ek - 1) (mm/hari) 8.691 - - -
13 NFR = LP - Re (mm/hari) (untuk PL) 5.891 - - -
14 NFR = ETc + P + WLR - Re (mm/hari) - 5.027 4.983 2.583
15 IR = NFR / EFF (0,65) (mm/hari) 9.063 7.733 7.665 3.974
16 "a" atau DR = IR/8,644 (l/detik/Ha) 1.048 0.895 0.887 0.460

No. URAIAN
1 PENGOLAHAN LAHAN
2 PENANAMAN
3 PERTUMBUHAN
4 PEMASAKAN
R IRIGASI

Mei Juni
I II I II
Masa Pertumbuhan Pemasakan Panen
Masa Tanam II (Padi)
3.955 3.955 3.592 3.592
122.614 122.614 107.757 107.757
0.900 0.900 0.900 0.900
3.560 3.560 3.233 3.233
0.800 0.800 0.200 0.200
3.164 3.164 0.718 0.718
2.000 2.000 2.000 2.000
4.667 5.600 3.733 4.667
3.333 0.000 0.000 0.000
- - - -
- - - -
- - - -
- - - -
3.831 -0.436 -1.015 -1.948
5.893 -0.670 -1.561 -2.997
0.682 -0.078 -0.181 -0.347

KEBUTUHAN AIR
WAKTU (BULAN)
Lt/Detik/Ha
0.5 1.2
0.5 1
2 0.8
1 0.2
PERHITUNGAN KEBUTUHAN AIR IRIGASI

Juli Agustus
I II I II
No. Pola Tanam
PL Penanaman Masa Pertumbuhan
Masa Tanam III (Palawija/Jagung)
1 ETo (mm/hari) 3.470 3.470 4.654 4.654
2 ETo (mm/bulan) 107.583 107.583 144.280 144.280
3 C (Tabel) 0.900 0.900 1.000 1.000
4 Eo = C x ETo 3.123 3.123 4.654 4.654
5 Kc (Tabel 8) 0.500 0.540 0.690 0.690
6 ETc (mm/hari) ETc = Kc x ETo 1.735 1.874 3.211 3.211
7 P (mm/hari) (Tabel 4) 4.00 4.00 4.00 4.00
8 Re (mm/hari) 3.333 3.333 1.333 1.333
9 WLR (mm/hari) - - - -
10 M = Eo + P (mm/hari) - - - -
11 K = M x T/S (mm/hari) - - - -
12 LP = M x ek / (ek - 1) (mm/hari) - - - -
13 NFR = LP - Re (mm/hari) (untuk PL) - - - -
14 NFR = ETc - Re (mm/hr) (Palawija) -1.598 -1.459 1.878 1.878
15 IR = NFR / EFF (0,65) (mm/hari) -2.459 -2.245 2.889 2.889
16 "a" atau DR = IR/8,644 (l/detik/Ha) -0.284 -0.260 0.334 0.334

Bulan Masa Tumbuh (Hari)

Kedelai 85
Jagung 80
Kacang Tanah 130
Bawang 70
Buncis 75
Kapas 195

1.257
1.048
0.608
R IRIGASI

September Oktober
I II I II
Masa Pertumbuhan Pemasakan Panen
anam III (Palawija/Jagung)
5.351 5.351 5.954
160.537 160.537 184.576
1.100 1.100 1.100
5.886 5.886 6.549
0.900 0.950 0.950
4.816 5.084 5.656
4.00 4.00 4.00
1.667 1.667 2.333
- - -
- - -
- - -
- - -
- - -
3.149 3.417 3.323
4.845 5.257 5.112
0.561 0.608 0.591

0.5 1 1.5 2 2.5 33.5 4 4.5

0.5 0.75 1 1 0.82 0.45


0.5 0.59 0.96 0.96 1.05 1.02 0.95
0.3 0.51 0.66 0.85 0.95 0.95 0.95 0.55
0.5 0.54 0.69 0.69 0.9 0.95
0.5 0.64 0.89 0.89 0.95 0.88
0.5 0.5 0.58 0.75 0.91 1.04 1.05 1.05

1.257
5 5.5 6 6.5 7

0.55

1.05 0.78 0.65 0.65 0.65


Tabel 5 Hubungan t dengan ea, w, f(t)
Suhu (t) ea w f(t)
(mbar)
24.0 29.85 0.735 15.4
24.2 30.21 0.737 15.45
24.4 30.57 0.739 15.5
24.6 30.94 0.741 15.55
24.8 31.31 0.743 15.6
25.0 31.69 0.745 15.65
25.2 32.06 0.747 15.7
25.4 32.45 0.749 15.75
25.6 32.83 0.751 15.8
25.8 33.22 0.753 15.85
26.0 33.62 0.755 15.9
26.2 34.02 0.757 15.94
26.4 34.42 0.759 15.98
26.6 34.83 0.761 16.02
26.8 35.25 0.763 16.06
27.0 35.66 0.765 16.1
27.2 36.09 0.767 16.14
27.4 36.5 0.769 16.18
27.6 36.94 0.771 16.22
27.8 37.37 0.773 16.26
28.0 37.81 0.775 16.3
28.2 38.25 0.777 16.34
28.4 38.7 0.779 16.38
28.6 39.14 0.781 16.42
28.8 39.61 0.783 16.46
29.0 40.06 0.785 16.5
Tabel 10. Nilai Ra ekivalen dengan evaporasi dalam mm/hari
Lintang Utara Jan Feb Mar Apr May Jun Jul
0 15 15.5 15.7 15.3 14.4 13.9 14.1
2 14.7 15.3 15.6 15.3 14.6 14.2 14.3
4 14.3 15 15.5 15.5 14.9 14.4 14.6
6 13.9 14.8 1.4 15.4 15.1 14.7 14.9
8 13.6 14.5 15.3 15.6 15.3 15 15.1
10 13.2 14.2 15.3 15.7 15.5 15.3 15.3

Lintang Selatan Jan Feb Mar Apr May Jun Jul


0 15 15.5 15.7 15.3 14.4 13.9 14.1
2 15.3 15.7 15.7 15.1 14.1 13.5 13.7
4 15.5 15.8 15.6 14.9 13.8 13.2 13.4
6 15.8 16 15.6 14.7 13.4 12.8 13.1
8 16.1 16.1 15.5 14.4 13.1 12.4 12.7
10 16.4 16.3 15.5 14.2 12.8 12 12.4

Tabel PN.3 Angka koreksi (c) untuk rumus Penman


Bulan Jan feb Mar Apr May Jun Jul
Nilai c 1.10 1.10 1.10 0.90 0.90 0.90 0.90
Aug Sep Oct Nov Dec
14.8 15.3 15.4 15.1 14.8
14.9 15.3 15.3 14.8 14.4
15.1 15.3 15.1 14.5 14.1
15.2 15.3 15 14.2 13.7
15.4 15.3 14.8 13.9 13.3
15.5 15.3 14.7 13.6 12.9

Aug Sep Oct Nov Dec


14.8 15.3 15.4 15.1 14.8
14.5 15.2 15.5 15.3 15.1
14.3 15.1 15.6 15.5 15.4
14 15 15.7 15.8 15.7
13.7 14.9 15.8 16 16
13.5 14.8 15.9 16.2 16.2

Aug Sep Oct Nov Dec


1.00 1.10 1.10 1.10 1.10

You might also like