Valyutalara investorların bazarda müxtəlif ehtiyacları və maraqları var.

Bu ehtiyacların əksəriyyəti əhəmiyyətli

həcmin meydana gəldiyi spot bazarda ödənilir. Bununla belə, bazarın əhəmiyyətli bir hissəsi spot tarixdən
keçmiş valyuta ticarətinə ehtiyac duyur.

Forvard əməliyyatları standart iki günlük spot hesablaşmadan kənar hesablaşma tarixi ilə müəyyən edilir.

Forvard müqaviləsi nə qədər xarici valyuta vahidinin alınması və ya satılacağını və hansı məzənnə ilə
aparılacağını müəyyən edir.

Spot bazarlar kimi, forvard bazarlar da mütəşəkkil birjalar deyil, bankların market-meyker kimi çıxış etdiyi və ya
həmkarları axtaran brokerlərin birjadankənar (OTC) bazarlarıdır.

t zamanında başlanmış və gələcək T anında vaxtı çatan bütün müqavilələr üçün istifadə edilən məzənnə T
çatdırılma tarixi üçün zaman-t forvard məzənnəsi adlanır.

Biz onu kimi işarə edirik.

İki valyuta arasında forvard məzənnəsi, , bu gün razılaşdırılmış qiymətdir (t) bu zaman bir valyutanın
digər valyutaya dəyişdirilə biləcəyi müəyyən gələcək tarixdə (T)

⚫ Əməliyyatın hansı məzənnə ilə aparılacağı bu gün müəyyən edilir; beləliklə, qiymətlə bağlı qeyri-müəyyənlik
yoxdur.

⚫ Faktiki əməliyyat (hesablaşma) gələcək tarixdə baş verir, T, eyni tarixdə hesablaşma aparılan spot
əməliyyatdan fərqli olaraq, t.

⚫ Bu gün pul vəsaitlərinin mübadiləsi yoxdur.

Ənənəvi olaraq, forvard məzənnələri iki şəkildə ifadə edilə bilər.

⚫ Birbaşa tarif: faktiki dərəcə. (Outright rate: the actual rate.)

⚫ Swap məzənnəsi: birbaşa forvard məzənnəsi ilə spot məzənnə arasındakı fərq (Swap rate:)

Misal 3.1

Yuxarıdakı Financial Times (20 May 2013) sitatına baxın

Treyderlər ənənəvi olaraq svop məzənnələrini kotirovka edirdilər.

Forvard məzənnəsinin mükafatını və ya diskontunu spot məzənnədən illik faiz sapması kimi ifadə etmək adi
haldır. Forvard mükafatı və ya diskont iki ölkə arasında faiz dərəcəsi fərqini müqayisə etmək üçün faydalıdır.
Forvard mükafatı və ya endirim FC şərtlərindən və ya HC şərtlərindən istifadə etməklə hesablana bilər.

Müzakirəmiz üçün aşağıdakı nöqtə dərəcəsini qəbul edin:

Xarici valyuta yerli valyutanın qiyməti kimi istifadə olunduqda və JPY/USD spot və forvard məzənnələri,
həmçinin forvard günlərin sayı (n = 90) əvəz edildikdə, yen üzrə forvard mükafatı aşağıdakı kimi hesablanır:
JPY-nin ABŞ dollarına qarşı 4,9% dəyərində irəliləyiş olduğunu söyləyə bilərik

Əsas Valyuta (HC) Şərtləri

Xarici valyutanın qiyməti kimi yerli valyutadan istifadə edildikdə, əvvəlki hesablamada istifadə edilmiş spot və
forvard məzənnələrinin qarşılıqlı nisbəti, yen üzrə forvard mükafatının hesablanması:

Yenə də nəticə əvvəlki mükafat hesablanması ilə eynidir: JPY-nin ABŞ dollarına qarşı müsbət 4,9% mükafatı

Spot və Forvard Bazarları

Spot əməliyyatının iki “qolu” var:

⚫ Əməliyyatdan əvvəl mövqeyiniz: “input” (banka verdiyiniz pul).

⚫ Əməliyyatdan sonra mövqeyiniz: “output” (bankdan aldığınız pul)

Misal 3.2

Tutaq ki, siz 1 milyon avronu 1,25 milyon ABŞ dollarına satırsınız.

Girişin miqdarından məhsulun miqdarını hesablamağa imkan verən mütənasiblik amili valyuta məzənnəsidir
(HC/FC).
İnvestisiyalar üzrə Gəlirlərin Tərifimiz

Effektiv risksiz gəlir müəyyən bir saxlama müddəti ərzində nominal risksiz aktivin ilkin t dəyəri ilə son, T vaxtı
arasındakı sadə faiz fərqidir.

Misal 3.3

Siz altı ay müddətinə 100.000 EUR əmanət qoyursunuz və bu əmanət ödəmə müddətində 105.000 EUR
dəyərində olacaq. Altı aylıq effektiv gəlir:

Doqquz ay müddətinə investisiya etsəniz, bu əmanətin ödəmə müddəti 107,200 avro təşkil edir. Sonra doqquz
aylıq effektiv gəlir:

Qeydlər:

1. Effektiv gəlir illik hesablanmır. İstifadəyə hazırdır.

2. Faiz dərəcəsi hansısa şəkildə illik hesablanmış gəlirdir. Siz ilk növbədə dərəcəsini ləğv etməlisiniz -
bankirinizin illik hesablama zamanı nəzərə aldığı konvensiyadan istifadə edərək.

3. Bir çox (de-) illikləşdirmə üsulları olduğundan, düsturlarda biz güman edirik ki, siz artıq effektiv gəliri
hesablamısınız
Misal 3.4

Tutaq ki, p.a. üç aylıq investisiya üçün sadə faiz dərəcəsi 6% təşkil edir. Bu o deməkdir: