Kar

enJ
oyA.
Kir
it BEED-
1

Akademi
kos
aWi
kangFi
l
ipi
no

KABANATA2

Kal
i
kas
anatI
str
ukt
uras
aWi
kangFi
l
ipi
no

PAGSASANAY

Bumuongt atl
ongs aknongnat ul
anagi nagami
tanngdiptonggo,
klast
er,
digrapopar
es
mini
mal atponemangmal ayangnagpapal it
anatal
inmans amgapagbabagong
morpoponemiko.Pagkatapossalungguhit
anatki
lal
aninangmgai t
o.Pumi
lisamga
sumusunodnapaks a.

A.
Pag-
ibi
g

B.
Kapayapaan

C.
Paki
ki
pagl
abans
aPandemya

"
AngPangyayar
ingNagpagi
mbal
saLahat
"

Sataong,dalawanglibo'
tlabi
ng-siyam,
Luboskongnainti
ndi
hanangs al
i
tangs ukl
am
Ni
nai
skongmani walanat ot
oos iSuperman
Upangpuksainangs ukl
am naakingnar aramdaman

Sapagdatingngpandemya
Buhayko'ynagingt
rahedya
Lahatngaki
ngts ekl
i
staybi
glangnawal
a
Atnapali
tannalamangngmgahaka- haka

Maramiangnawalanngtrabaho
Nagkar
oonngti
lawalanghumpaynapags usumamo
Nawalaangmgakaututangdi
langmgat ao
Atl
umaganapangpambans angpagtut
ulunganatpakiki
tungo.
Sukl
am -Kl
ast
er

Buhay-Di
ptonggo

Tr
ahedya-Kl
ast
er

Ts
ekl
i
st-Di
grapo

Tr
abaho-Kl
ast
er

Ti
l
a-Di
l
a-Par
esmi
nimal

Humpay-Di
ptonggo

Pang+bans
a=Pambans
ang-PonemangMal
ayangNagpapal
i
tan

PAGTATAYA

I
.Is
ulatangDPkungDi
ptonggo,DGkungDigrapo,KLkungkl
ast
er,
PMkungpar
esmi
nimal
atPNkungPonemangmalayangnagkakapal
i
tan.

1
.ewan-
iwan-PM 6.
lal
aki
-l
alake-PN 1
1.r
elaks-KL

2.
madami
-mar
ami
-PN 7.
doon-
roon-PN 1
2.apoy-DP

3.
irog-
il
og-PM 8.
tsi
nel
a-KL 1
3.pas
o-bas
o-PM

4.
sal
i
w-DP 9.
bat
aw-DP 1
4.os
o-us
o-PM

5.
plaka-KL 1
0.s
habu-KL 1
5.br
aso-KL
I
I
.Sabi
hinkunganongpagbabagongmor
poponemi
koangangmgas
ums
usunodnas
ali
ta.
1.buhus an- bus an-PagkaltasoPagkawal angPonema
2.sarahan- sarhan-Pagkal t
asoPagkawal angPonema
3.sunudi n-s undin-PagkaltasoPagkawal angPonema
4.talban- tablan-Pagl ipatoMet atesi
s
5.li
nukot -nilukot-Pagli
patoMet ates
is
6.li
nagot -ni l
agot-PaglipatoMet atesi
s
7.labahan- labhan-Pagkal tasoPagkawalangPonema
8.pant akot -panakot-Pagl i
patoMet ates
is
9.manl ar o-As si
mil
asyongPar syal
10.tena-Pang- angkopoReduks yon
11.mar ami -PagpapalitngPonema
12.laparan-Pagpapal i
tngPonema
13.laro=laruan→l ar
uán-Pagpapal itngPonema
14.tawi r
in-Pagpapal i
tngPonema
15.pamal o-As si
mil
asyongGanap

I
I
I.I
pal
i
wanagangpagkakai
bangmgas
umus
unodnapahayag.

1
.Hindimalayaangat
ingbansa.
(Nagpapahayagitonaangati
ngbansaayhi
ndimalaya.
)
Hi
ndi/
malayaangati
ngbansa.
(Nagpapahayagi
tonaangat i
ngbans
aaymalaya.
)

2.
Ginang/Gabriel
aSi
langangbabaengbayani ngI
l
ocos.
(Ipi
nakil
alasaGi
nangnas iGabri
elaSil
angangbabaengbayaningIl
ocos.
)
Gi
nangGabr iel
aSi
l
angangbabaengbayani ngIl
ocos
.
(I
pinaki
l
alanasiGinangGabri
elaSil
angangbabaengbayaningIl
ocos.
)

I
V.Ki
l
alani
nangmgabahagi
ngpananal
i
tangs
inal
ungghuhi
tans
apangungus
ap.

1
.SiMot
herTheres
aayi s
anghuwar annat aodahi
lsakanyangpagt
ulongs
amga
mahi
hir
ap.
Si-Pananda(pantukoy)
MotherTheres
a-Nomi nal(pangngal
an)
Mahihi
rap-Panuri
ng( pang-ur
i)

2.
Nanawaganangpangul
osabuongbansa.
Nanawagan-Pandi
wa(per
pekti
bo)
ng-Pang-
ugnay(pang-
angkop)

3.
Angmal
aki
ngdonasyonayparasamgabikti
mangs
akunanangs
il
aaymakaahon.
Malaki
ng-Panuri
ng(pang-ur
i)
ay-Pananda(pangawing)
Si
la-Panghal
ip(panaoopersonal
)
4.
Angr
egal
oayparasabagongkasal
.
Par
asa-Pang-ugnay(pang-
ukol
)

5.
Inaal
agaannil
aangl i
gawnaas oatpi
nakai
n.
at-Pang-ugnay(pangat
nig)

TAKDANG-
ARALI
N:

REPLEKSYONOPAGNI
NILAY-
NILAY

1.Ano-
anongmgakahi
rapanangi
yongnar
aranas
anhabangi
si
nagawamoangpag-
aar
al
atpags
agotsamodyul
naito?

Angmgakahi rapannaaki ngnaranas ans amodyulnai toayangl ubosangpag-

i
ntindisamgakal i
kas anatistr
ukt urangwi ka.Nagi ngmahi r
appar as aakinnamadal ing
kabisaduhinang i ba'tibang istr
ukt ur
a ng wi ka atmagkar oonng mabi s
a atmabi l
isna
pagkatut oukoldito.Labisnamanakongnal itos apar tengpagbi bi
gayngdi insaisangsali
ta
upangmat ukoyagadkunganoangi bigt
alagangi pahiwati
gs as al
it
angiyon.Hindikor i
n
agadnakabi sadoangi l
ansamgamor pema,s i
ntaksisatpragmat i
ka.Sakaragdaganni to,
angaki ng"internetconnecti
on"aynagi nghadlangupangmakakuhaakong" scr
eenshot"sa
l
ahatngmgapaks angi ti
nal
akayngmgat aga- ulats akabanata2.Nguni ts
akabi l
angmga
kahir
apangi yon,maynat utunanatnagkar oonnamanakongangki ngkaalamanukols a
kal
ikasanngat ingwi kakungs aannakakat ulongupangmasl alokongmaki lal
aangi ba't-
i
bangmgabahagi nitoatkunggaanoi toka-i
mpor tanteparasaat in.

2.Ano-
anongmgakawi
l
i-wi
l
ingmgabagayangi
yongnat
ukl
asanhabangi
nar
almoang
modyulnai
to?

Angmgakawi l
i-
wi l
ingmgabagaynaaki ngnat uklasanhabangi naaralkoang
modyul naitoayangponol ohiya,atpahapyawnapagt alakaysamgabahagi ngpananal i
ta,
gayalamangngpang- uri,pang- angkop,pangngalanatpang- abay.Napukaw namanang
akingatensyonlalonas apar tengtukuyinkunganoangt amangpagbigkasngmgas al
i
ta
ayons aibigipahi
wati
gni to.Nagkar oondinakongs apatnakaal amanupangmabat idko
angkaibahanngi ba'
t-i
bangbahagi ngpananal i
taatkunggaanoi t
oka-i
mpor tant
esaat i
ng
pang-araw-araw nagawai n.Angmgat aga-ul
atdinaydapatbi gyanngis angmal aki
ng
"t
humbsup"par asaisangmaayosnadal oyngt al
akayan.Sakabuuan,angmodyulnai to
ay nakakapukaw ng at ensyon s apagkatnakakat ulong ito upang magkaroon tayo ng
kaalamanhi nggi
lsagamitatkahal agahanni t
os aatin.
 PAGSASANAY1
1
.Pumi
l
isadal
awangmgaawi
ti
ngRos
asPandanatHawakKamay.
2.
Bas
ahi
natpag-
aral
angmabut
i.
3.
Ipal
i
wanagangni
l
alamanngawi
ti
n.
4.
BigyanngKonot
asyonatDenot
asyongpagpapakahul
uganangpamagatngawi
ti
ngi
to.

Angaki
ngnapi
l
iayangawi
ti
ngHawakKamay.
Angni lal
amanngawi ti
ngi t
oaynakapokuss adi wangpagt utul
ungan. Angmens ahe
ngkant ang,"HawakKamay"ayangpags asai
sipnas agi t
nangpaghar aps amgapr oblema,
mgapags ubokatpaghi hi
r aps abuhay,dapatnat ingt andaannahi nditayonag-ii
sa.May
kat
uwang t ayo na siyang tutulong athindimags asawang iparamdam s a ati
n na may
kasamat ayos apaghar apni to.Maymas asandalant ayogayal amangngat i
ngpami lya,
kai
bigan,atang Pangi noong Di yosna wal ang sawang gumagabay s a ati
n."Mi nsan
nadaramamokaybi gatngpr oblema,minsannahi hirapankaatmas as
abing'dikonakaya' ,
angliri
kongi yanaynagpapahi watignami nsans ahi rapngat i
ngbuhaynai i
si
pnanat i
ng
sumukonguni tmaylir
ikodi nggani t
o,"HawakKamay, diki
taii
wans apaglalakbay"
,sagitna
ngpr oblemangki nakahar apnat inmaymgat aonghi ndital
agat ayoiiwanathahayaang
maghi r
ap ng mag- i
sa.May mga t ao di
ng t ut
ulong s a ati
n upang mal agpasan ang
paghihir
apnaat i
ngtinatamas aatnangmakabangont ayo.

Angkonotasyonngawi t
ing,"
HawakKamay"aymaar i
ngs imbol
onamaykas amaka
saiyongpaglal
akbayodikaya' ymaykat uwangkas apaghar apngmgapaghi hir
aps a
buhay.Maari
ngt umutukoydinitosapagkakar
oonngi s
angt aongmaaas ahanatmadal i
ng
malapit
ansaor asngpangangai l
angan.I
todinaynagpapahi watignahindikanag- i
isaat
maykaagapaykas apagharapngmgadapathar apinsabuhay. Angdenotasyonnamans a
awiti
ngitoayangpagl alapatopaghahawakngdal awangkamays aisa'
t-i
sa.It
oayang
l
it
eralnakahul
uganngs al
it
anghawakkamayodi kaya'
y"hol
dinghands"s
aI ngles
.

Angawi t
ingitoaynagpapa- al
alanas aati
ngpaglalakbay,tayoaymaykahawak
kamaynahi nditayoiiwankahitumabotmans amundongkawal an,hindibi
bitawanat
tayo'
ys as
amahankahi tkail
anatkahi ts aan.Angkantangi t
oaynagbi bigays aat i
nng
kati
yakannas agitnangproblema,maykas amakaomaykas amat ayoupangi paramdam
saatinnahindikaohinditayonag-ii
sasapaghar apngmgapags uboksabuhay.Nandi yan
l
angs iyanahandangs umamaathi ndimags as
awangi pabatidangmgas ali
tang,"
nari
to
ako oh,narit
o ako."Nagbibi
gay inspir
asyon ang awit
ing it
o upang masl ubosnat i
ng
maunawanangt unaynakahuluganngs al
it
angpagkakai
s aatpagtutul
ungan.
PAGSASANAY2

Sabi
hinkunganongur
ingKomuni
kas
yongdi
-ber
bal
angmgas
umus
unod:

1
.Pagki
ndatngi
sangbi
nat
asababaengkanyangnat
ipuhan.
(Ocul
esi
cs)

2.
Pags
indi
ngi
l
awnapul
aupangpat
igi
l
inangmgas
asakyans
akal
ye.
(Col
ori
cs)

3.
Pag-
upos
amagkabi
l
angdul
ongmes
asahapag-
kai
nan.
(Pr
oxemi
cs)

4.
Pagngi
tibi
l
angpagbat
i.(
Pici
ti
cs)

5.
Paggami
tngs
imbol
ongbungos
abot
elya.
(Obj
ect
ics
)

6.
Kumpasngkamayngmgapul
i
supangpat
igi
l
inangs
asakyan.
(Ki
nes
ics
)

7.
Pagl
akasngt
ini
gupangi
pahi
wat
iganggal
i
t.(Par
alanguage)

8.
Pagpapaki
tangs
int
uronngamaupangpat
ahi
miki
nangbat
a.(Obj
ect
ics
)

9.
Pagbunt
onghi
ningangi
sanggur
onapagod.
(Vocal
i
cs)

1
0.Pagt
aki
pngi
l
onghabangdumaans
ais
angmar
umi
ngkal
ye.
(Ol
fact
ori
cs)

PAGTATAYA

I
.Is
ulatangPSkungangpangungus
apaypas
alays
ay,
PTkungpat
anong,
PUkungpaut
oso
paki
usapatPDkungpadamdam.

1
.Angat
ingbans
aaynahahar
aps
amal
aki
ngpandemya.
(PS)

2.
Yeheey!
Maypag-
asapaangakongmakapas
asaeks
ami
n.(
PD)

3.
Baki
tkahi
ndi
nags
uotngf
aces
hiel
d?(
PT)

4.
Igawamoakongdal
gonacof
fee.
(PU)

5.
Wow!nas
agut
ankoangcr
oss
wor
dpuzzl
e.(
PD)
I
I.I
sal
insadi
-karaniwanangmgapangungusapnakar
ani
wan.Isal
i
nnamans akarani
wan
angmgadi -
karaniwan.Sal
ungguhi
tanngmi
nsanangangpaks
aos imunoatdal
awang
besesangpanagur i
.(1
0puntos)

1
.Angl
ahataygumagaankapagmaypagt
utul
ungan.

Gumagaankapagmaypagt
utul
unganangl
ahat
.

2.
Angmal
ubhangs
aki
taymai
i
was
an.

Mai
i
was
anangmal
ubhangs
aki
t.

3.
Nagt
ayongbahayangkar
pint
ero.

Angkar
pint
eroaynagt
ayongbahay.

4.
Mas
ayaangmal
usognamag-
anak.

Angmal
usognamag-
anakaymas
aya.

5.
Sil
aangkar
amayko.

Kar
amaykos
il
a.

I
II
.Dugt
unganangsugnayngdi
waokai s
ipanoi
sapangsugnaynamakapag-
ii
saodi
makapag-
ii
saupangmabuoangkayar
ianngpangungus
ap.(1
0punt
os)
.

1
.Payak

Angl
abi
snapagt
otr
osoaynakakas
iras
akal
i
kas
an.

2.
Tambal
an:

Gumuhi
tangki
dlats
akal
angi
tanatnagbi
gayl
i
wanags
akadi
l
iman.

3.
Hugnayan

Umaksyonangmgamambabat
ashabangmai
gingnag-
ii
si
pangi
bangpos
ibl
engs
olus
yon
sapr
oblema.
4.
Langkapan

Magrer
eti
ronas
iG.
Zamor
aatmal
ulungkotangkanyangmgaka-
trabahokapagwal
ana
si
ya.

5.
Hugnayan

Maii
wasanangsakunakungangbawati
saaymaypambans
angpagt
utul
ungans
a
pagpuks
anit
o.

TAKDANG-
ARALI
N:

REPLEKSYONOPAGNI
NILAY-
NILAY

1.Ano-
anongmgakahi
rapanangi
yongnar
aranas
anhabangi
si
nagawamoangpag-
aar
al
atpagsagots
amodyul
naito?

Angmgakahi rapannaaki ngnar anasanayangpagkakar oonngmabi l

isnapagkat uto
ukols a mga ur ing di -
predikati
bong pangungus ap,pr agmati
ka at ang mas using
pagkabisados amgadi -ber
balnamgas enyasgayangchr onemi cs,proxemics
,kinesi
csat
i
ba pa.Nagi ng hadlang din ang aki ng "
inter
netconnect ion"upang makakuha ako ng
"s
creenshot"s alahatngmgat i
nalakaynaar ali
n.Hindikor innabat i
dngmaayosangi ba
pangdet al
yes anagi ngpag-uulatsapagkathumi naangdal oyngpags asal
it
angr eporterat
dahilnar i
ns aaki ngs i
gnalnanagi ngdahi l
anupanghi ndikol ubusangnaunawaanang
nagingtalakayan.Nguni tsakabi langl ahat,nagkaroonpadi nakongkaal amanukols a
paksang it
inalakaykung s aan nagbi gaydaan upang mabat i
d ko ang kahalagahan ng
modyulnai to.

2.Ano-
anongmgakawi
l
i-wi
l
ingmgabagayangi
yongnat
ukl
asanhabanghabangi
nar
almo
angmodyulnai
to?

Angmgakawi li-
wil
i
ngmgabagaynaaki ngnatuklasanhabangi naaralkoangmodyul
naitoayangmgapagkakar oonngi sangmaayosnadal oyngt alakayanhi nggilsamga
i
ba't-i
bang par
aan s a pagkil
ala ng kahul ugan ng s ali
ta.Napukaw naman ang aki ng
atensyonsapartenggumawangami ngsar i
li
ngmgapangungus apnapayak,t ambal an,at
hugnayan.Ako ay naal i
w s a parteng i
yon s apagkatnakakal ibang gumawa ng i sang
pangungusap lal
o na s aiba't-
ibang anyo.Nawi liri
n ako s a paks a ukols a anyo ng
pangungusapayons agamit.Nagingmal inaw paras aaki nkungpaanogami ti
nangi sang
pangungusapupangmai pahayagngl ubusanangnai sni tongi
pahi wati
g.Nat ut
ukoykong
maigikungangi s
angt aobaaynags as
alays aylamang,nagt at anongba,nang- uutoso
nakiki
usap,onagulat.Nag-enjoyrinakos apaki ki
nigs anagi ngmgapal iwanagnima' am
sapagkatit
oaymal inawkayamasl alokoitongnaintindihan.