You are on page 1of 24

1

Araling Panlipunan
Ika-apat nga Markahan – Modyul 4:
Kaangtanan sang Lugar, Lokasyon kag
Distansya sa pagpangabuhi
(Hiligaynon)

REHIYON VI-VISAYAS-NAKATUNDAN
Araling Panlipunan – Unang Baitang
Alternative Delivery Mode
Ika-apat na Markahan – Modyul 4: Kaangtanan sang Lugar, Lokasyon kag Distansya
sa Pagpangabuhi
Unang Edisyon, 2021
Isinasaad sa Batas Republika 8293, Seksiyon 176 na: Hindi maaaring magkaroon
ng karapatang-sipi sa anomang akda ang Pamahalaan ng Pilipinas. Gayonpaman, kailangan
muna ang pahintulot ng ahensiya o tanggapan ng pamahalaan na naghanda ng akda kung ito
ay pagkakakitaan. Kabilang sa mga maaaring gawin ng nasabing ahensiya o tanggapan ay
ang pagtakda ng kaukulang bayad.

Ang mga akda (kuwento, seleksiyon, tula, awit, larawan, ngalan ng produkto o brand
name, tatak o trademark, palabas sa telebisiyon, pelikula, atbp.) na ginamit sa modyul na ito
ay nagtataglay ng karapatang-ari ng mga iyon. Pinagsumikapang matunton ang mga ito upang
makuha ang pahintulot sa paggamit ng materyales. Hindi inaangkin ng mga tagapaglathala at
mga may-akda ang karapatang-aring iyon. Ang anomang gamit maliban sa modyul na ito ay
kinakailangan ng pahintulot mula sa mga orihinal na may-akda ng mga ito.

Walang anomang parte ng materyales na ito ang maaaring kopyahin o ilimbag sa


anomang paraan nang walang pahintulot sa Kagawaran.

Inilathala ng Kagawaran ng Edukasyon


Secretary: Leonor Magtolis Briones
Undersecretary: Diosdado M. San Antonio
Assistant Secretary: Alma Ruby C. Torio

Bumuo sa Pagsusulat ng Modyul

Manunulat: Mary Ann J. Arellano


Tagaguhit: Mary Ann J. Arellano Levi James Arellano
Jennelyn A. Magbanua
Editor: Jordan T. Beleganio Joy B. Fernandez
Marlon L. Solivio Rizamie E. Flores
Tagasuri: Marlon C. Dublin Ma. Analyn T. Villamor
Tagalapat: : Analee B. Alingco Mayo P. Villamor:
Tagapamahala: Ramir B. Uytico Arlene G. Bermejo
Pedro T. Escobarte, Jr. Therese Ruby P. Almencion
Elena P. Gonzaga Nenita P. Gamao
Jerry A. Oquendo Marlon C. Dublin
Donald T. Genine Jordan T. Beleganio
Mary Hazel Vivien Pineda

Inilimbag sa Pilipinas ng __________________________


Department of Education - Region VI-Western Visayas

Office Address: Duran St. Iloilo City


Telefax: (033 ) 336- 2816 (003) 509-7653
E-mail Address : region6@deped.gov.ph
1
Araling Panlipunan
Ika-apat nga Markahan – Modyul 4:
Kaangtanan sang Lugar, Lokasyon kag
Distansya sa pagpangabuhi
(Hiligaynon)
Pauna nga Mensahe
Para sa Manugpatigayon:
Malipayon nga pagbaton sang tulun-an sa ARALING
PANLIPUNAN 1 sang Alternative Delivery Mode (ADM) Modyul
para sa leksyon nga Kaangtanan sang Lugar, Lokasyon kag
Distansya sa Pagpangabuhi
Sa pagbuligay sang mga eksperto sa patag sang
edukasyon halin sa pampubliko kag pangpribado nga
institusyon, gindihon, ginpasanyog kag tul-id nga gintun-an ang
modyul nga ini para giyahan ka, ang manugpatigayon agud
mabuligan nga maangkon sang mga bumulutho ang kalidad
nga ginalauman sa K to 12 Curriculum samtang ginaatubang nila
sing madinalag-on ang mga pagpanghangkat sa ila
kaugalingon, sang sosyudad kag sang pang-ekonomiko nga
pagtilaw sa ila pagtuon.
Ginalauman nga ang bulig nga ini sa ila pagtuon,
makaubay sa mga bumulutho sa pagtuon nga may paggiya kag
makinaugalingon. Katuyuan man sini nga mabuligan sila nga
maangkon ang mga kasampaton sa ika beinte uno nga siglo
samtang padayon nga ginahatagan sang pagtamod ang ila
kinahanglanon kag kahimtangan.
Bilang dugang sa materyales nga nagapanguna nga teksto,
makit-an ninyo ang kahon nga ini sa kalabanan nga modyul:

Mga Paalinton para sa Manugpatigayon

Ini ginabug-usan sang mga pahanumdom,


bulig ukon estratehiya nga magamit sa paggiya sa
mga bumulutho.

ii
Bilang manugpatigayon, ginalauman nga mahatagan mo
sang ideya ang mga bumulutho kon paano gamiton ang ini nga
modyul. Kinahanglan man sia giyahan kag ilista ang iya pag-
umwad samtang padayon niya nga ginadumalahan ang iya
pagtuon. Ginalauman halin sa imo nga mas magganyat mo pa
kag maggiyahan sia samtang ginaobra niya ang mga hilikuton sa
sulod sini nga modyul.
Para sa Bumulutho:
Malipayon nga pagbaton sa ARALING PANLIPUNAN 1 sang
Alternative Delivery Mode (ADM) Modyul nahanungod sa
Kaangtanan sang Lugar, Lokasyon kag Distansya sa
Pagpangabuhi
Ang modyul nga ini ginhimo bilang sabat sa imo
kinahanglanon. Katuyuan sini nga mabuligan ka sa imo pagtuon
samtang wala ka sa sulod sang hulot-klasehan. Ginalauman man
nga mahatagan ka sing mabungahon nga oportunidad sa
pagtuon.
May mga parte kag icon ang modyul nga dapat mo
maintindihan.

Sa ini nga bahin, mahibalu-an mo ang


mga dapat mo buhaton kon sanday sin-o
Hibaluon Ko ang mga katawhan nga nagabug-os sa
aton eskwelahan.

Ang malip-ot nga test (pretest) sa sini nga


parte,makita naton kon ano na ang
nahibaluan mo parte sa leksyon nga
Hibaluon makita sa sini nga modyul. Kon insakto ang
Ko Ini tanan mo nga sabat (100%),pwede mo
laktawan ang ini nga bahin sang modyul.

iii
Ini isa ka malip-ot nga pagtilaw nga
makabulig sa imo sa pag-angot sang
Balikan imo natun-an sang nagligad kag sa
subong.

Sa diri nga bahin, ginapakilala sa imo


ang bag-o nga leksyon nga imo
pagatun-an sa nagakalain-lain nga
Tukibon Ko pamaagi pareho sang istorya,
ambahanon, binalaybay, palaligban,
hilikuton ukon isa ka sitwasyon.

Sa diri nga bahin, magahatag sa imo


sang mga pamaagi kon paano himuon
ang mga leksyon ukon hilikuton.
Usisaon Ko Magahatag man ini sang malip-ot nga
pagpaintiende sa bag-o nga konsepto
kag mga kahanasan.
Ini ginabug-usan sang mga hilikuton
nga dapat mo himuon agud mapatin-
Tinguhaan Ko ad pa gid ang lebel sang imo
kahanasan kag abilidad.

Ini amo ang mga importante nga


konsepto nga dapat mo
Tandaan Ko pagatandaan kag hatagan sang
igtalupangod agud maproseso kon
ano ang natun-an mo sa sini nga
leksyon.
Ini ginabug-usan sang mga hilikuton
nga makabulig sa pag-angot sang imo
Ipangabuhi Ko mga natun-an sa imo inagyan para
magamit mo sa adlaw-adlaw nga
panghitabo.

iv
. Isa ka hilikuton ukon pagtilaw para
matakos ang kasanyugon sang imo
Sabtan Ko mga natun-an sa kada kompetensi.
.

Mga hilikuton para magabulig


Dugang nga pasanyog sang imo ikahibalo kag
Hilikuton sasampaton sa natun-an nga leksyon.

Ginabug-usan ini sang mga husto nga


Talamdan sang sabat sang tanan nga mga hilikuton
husto nga nga makita sa modyul.
sabat

Sa katapusan sang modyul nga ini, makit-an mo man ang:

Mga Ginbasehan: Diri nakasulat ang tanan nga ginkuhaan


sa pagdihon ukon pagpasanyog sang modyul.

Mga importante nga pahanumdum sa paggamit sang


modyul nga ini:
1. Gamita ang modyul nga may paghalong. Indi
pagbutangan sang bisan ano nga marka ukon sulat
ang anuman nga bahin sini. Maggamit sang papel sa
pagsabat sang mga hilikuton.
2. Indi pagkalimtan nga sabtan ang Hibaluon ko Ini antes
magpadayon sa iban pa nga hilikuton.

v
3. Basaha sing maayo ang mga direksyon antes himuon
ang kada hilikuton.
4. Mangin tampad sa pag-obra sang mga hilikuton kag
sa pagtsek sang mga sabat.
5. Tapuson anay ang una nga hilikuton antes
magpadayon sa masunod pa nga hilikuton.
6. Palihog ibalik ang modyul sa imo manunudlo ukon
manugpatigayon kon tapos na nga masabtan ang
tanan nga hilikuton.
Kon ikaw nabudlayan magsabat sa mga hilikuton, indi
magkahuya nga pamangkuton ang imo nga manunudlo
ukon manugpatigayon. Pwede man ikaw makapangayo
sang bulig kay nanay ukon tatay, ukon sa imo mga
magulang ukon sin-o man sa inyo balay nga may ikasarang
sa paggiya sa imo. Tandaan mo pirme nga wala ka
nagaisahanon.
Ginalauman nga paagi sa sini nga modyul,
maeksperyensyahan mo ang makahulugan nga pagtuon
kag maintindihan sing maid-id ang masunod nga mga
kasampaton.

vi
Leksyon Kaangtanan sang Lugar, Lokasyon,

4 Kag Distansya saPagpangabuhi

Hibaluon ko

Sa modyul nga ini, matun-an mo ang kaangtangan


sang lugar, lokasyon kag distansya sa pang-adlaw-
adlaw nga pagpangabuhi paagi sa nagkalain-lain nga
klase sang transportasyon halin sa puluy-an pakadto sa
buluthuan.

May ara man ini nga mga hilikuton nga


kinahanglan ang pag ubay sang mga manunudlo,
ginikanan o sin-o man nga pwede makabulig sa mga
bumulutho para mangin maayo kag masanag ang ila
buas damlag kag maipangabuhi ang kaundan sini .

Ang mga masunod nga impormasyon ginalauman


nga mahibaluan sang mga bumulutho pagkatapos
sang pagtuon sang modyul nga ini:

• Maangot ang konsepto sang lugar, lokasyon kag


distansya sa pang-adlaw-adlaw nga pagpangabuhi
paagi sa nagkalain-lain nga klase sang transportasyon
halin sa puluy-an pakadto sa buluthuan. AP1KAT-IVc-16

vii
Hibaluon Ko Ini

Pili-a ang dapat himuon suno sa distansya sang imo balay


sa eskwelahan. Iangot sang kurit ang numero sa iya husto
nga sabat.

1. Sa pihak nga banwa A. masakay sa


baroto naga-istar ang
pamilya ni Roy. Malayo
ang iya nga eskwelahan
sa ila nga puluy-an.

2. Nagatabok sa suba si B. masakay sa bus


Nena pakadto sa iya
eskwelahan

3. Tagabukid si Inday. C. malakat


Medyo malayo ang ila
eskwelahan sa ila nga balay.

4. Malapit lang ang balay D. masakay kuliglig


ni Jose sa eskwelahan.

1
Balikan

Sa adlaw-adlaw nga pakadto mo sa eskwelahan,


may ginaagyan ka nga lain-lain nga butang kag
istraktura.
Ihambal kon ano nga mga istraktura ang imo
maagyan pakadto sa ekwelahan.

panimalay ospital

2
simbahan eskwelahan

Tukibon ko

Palaligban

Kinahanglan ni Maria magtabok sa suba para


makakadto sa iya nga eskwelahan. Diin sa masunod
nga mga salakyan ang iya pagasakyan para
makatabok sia sa suba kag makakadto sa iya nga
eskwelahan?

3
Lantawa ang kada salakyan kag kilalaha ang mga ini.

traysikol bisikleta jeep

baroto awto kuliglig

bus

4
Usisaon ko

Malapit bala ukon malayo ang inyo nga balay sa


eskwelahan?

Paano ka mag eskwela sa kada adlaw? Nagalakat ka


lang bala, ukon nagasakay?

Lain-lain ang pamaagi para makalab-ot ang mga


bumulutho sa eskwelahan.

Malapit lang
ang amon nga
balay sa amon nga
eskwelahan gani
nagalakat lang ako.

Indi masyado
malayo ang amon
balay sa amon nga
eskwelahan gani
nagabisikleta lang
ako.

5
Medyo malayo
ang amon nga
balay sa akon nga
eskwelahan gani
nagasakay ako
traysikol ukon
traysikad.

Malayo ang
amon nga balay sa
eskwelahan gani
kinahanglan ko
magsakay sang bus
ukon jeep.

Sa pihak kami
nga banwa naga-
istar. Malayo ang
amon balay sa
akon gina
eskwelahan gani
ginadul-ong ako ni
Tatay sang awto.

6
Tagabukid ako.
Medyo malayo ang
amon balay sa
eskwelahan gani
kinahanglan ko
magsakay sa
kuliglig.

Kinahanglan ko
magtabok sa suba
para makakadto sa
eskwelahan. Gani
nagasakay ako sa
baroto.

May kaangtanan ang lokasyon kag distansya sang


puluy-an pakadto sa eskwelahan sa adlaw-adlaw nga
pagpangabuhi.

Kon malapit lang ang inyo puluy-an sa eskwelahan,


pwede nyo lang ini lakton.

Nagasakay naman ang mga bumulutho sa lain-lain


nga klase sang salakyan suno sa kalayuon sang ila nga
puluy-an sa eskwelahan.

Nagalain-lain man ang ila salakyan suno sa klase sang


lugar nga ila ginaistaran pareho sang patag, kabukiran,
katubigan, ukon lubak-lubak nga dalan.

7
Tinguhaan ko

Hilikuton A

Direksyon: I-angot sang kurit ang salakyan sa iya sini


husto nga ngalan.

A B

1. A. bisikleta

2. B. awto

3. C. baroto

4. D. traysikol

5. E. jeep

8
Tandaan ko

Giyahan ang bata sa pagbasa sa madason nga


balasahon.

• May kaangtanan ang lokasyon kag distansya


sang puluy-an sa pag-eskwela sa adlaw-adlaw.

• Kon malapit lang ang inyo nga puluy-an sa


eskwelahan, pwede lang ini lakton.

• Nagasakay sa lain-lain nga klase sang


salakyan ang bumulutho suno sa lokasyon kag
distansya sang iya puluy-an sa eskwelahan.

9
Ipangabuhi Ko

Direksyon: Idrowing ang bituon kon ang salakyan


nga ginapakita pwede gamiton pakadto sa malapit
nga lugar. Idrowing naman ang tagipusuon kon
ang salakyan nga ginapakita ginagamit pakadto sa
malayo nga lugar.

_____1.

_____2.

_____3.

_____4.

_____5.

10
Sabtan ko

Pili-a ang dapat himuon suno sa distansya sang imo balay


sa eskwelahan. Isulat ang letra sang husto nga sabat sa
imo nga notebook.

1. Indi masyado malayo ang balay ni Joshua sa


eskwelahan. Ano ang iya himuon?
A. masakay jeep B. masakay bisikleta

2. Sa pihak nga barangay naga-istar ang pamilya ni


Andrea. Malayo ang iya nga eskwelahan sa ila nga
puluy-an. Ano ang iya himuon?
A. malakat B. masakay sa bus

3. Nagatabok sa suba si Nora pakadto sa iya


eskwelahan. Ano ang iya himuon?
A. mabisikleta B. masakay baroto

4. Tagabukid si Rose. Medyo malayo ang ila


eskwelahan sa ila nga balay. Ano ang iya himuon?
A. masakay Kuliglig B. masakay baroto

5. Malapit lang ang balay ni Juan sa eskwelahan. Ano


ag iya pwede himuon?
A. masakay jeep B. malakat

11
Dugang nga hilikuton

Sa diin pwede gamiton ang mga salakyan nga ini? Isulat


ang letra sang husto nga sabat sa inyo nga notebook.
a. Suba
b. Sulod sang isa ka
1.
barangay

a. bukid
2.
b. suba

3. a. syudad
b. dagat

a. suba
b. bukid
4.

a. palibot sang

5. komunidad
b. suba

12
13
Ipangabuhi ko Sabtan ko Dugang nga hilikuton
Ginalauman nga lainlain ang 1. b 1. b
sabat sang kada bata.
2. b 2. b
3. b 3. a
4. a 4. b
5. b 5. a
Tukibon ko Tinguhaan ko Hibaluan ko ini
baroto 1. B 1. b
2. D 2. a
3. A 3. d
4. E 4. c
5. C
Talamdan sang husto nga sabat
Mga Ginbasehan:

Most Essential learning Competencies (MELCs) 2020 for


Araling Panlipunan Grade 1-Quarter 4

Noel P. Miranda, Odilon B. Ocampo, Rodel Q. Amita,


Patnubay ng Guro,
Araling Panlipunan – Unang Baitang, Patnubay ng
Guro, Unang Edisyon (2017), 80-82

Noel P. Miranda, Odilon B. Ocampo, Rodel Q. Amita, et.al,


“Kagamitan ng
Mag-aaral sa Hiligaynon, Araling Panlipunan – Unang
Baitang,Unang Edisyon (2017), 234-244

14
Para sa mga katanungan o puna, sumulat o tumawag sa:
Kagawaran ng Edukasyon – Bureau of Learning Resources (DepEd-BLR)
Ground Floor, Bonifacio Building, DepEd Complex,
Meralco Avenue, Pasig City, Philippines 1600
Telefax: (02) 634-1072; 634-1054 o 631-4985
E-mail Address: blr.lrqad@deped.gov.ph * blr.lrpd@deped.gov.ph

You might also like