You are on page 1of 10

 

JFMFGFN

  \FXCFD LFKXFN
LFKXFN JFD[M
JFD[M LFLFGC

Euru Rkdefofr?

Xkstc Sudctf s.pl

Lcsusud agkn?

Mkgajpam 6 Pkdc Hulfyf

 Dfjf Fdeeatf?

6. Fddcsf Y.
8. Fzjc Ictrcf
0. Lncp
Lncpff Rrfj
Rrfju
uly
lyff

<. Cmnt
Cmntcf
cfrf
rf Flzf
Flzfdf
df
;. Amtf
Amtfv
vcfd
cfd Yc`
Yc`my
my

PJFD 8 @CGK[DEPC
OG. Efdlfrcf [tfrf Da. 8, @cgkudesc Mclug.
 

MF\F RKDEFD\FX 

Ruoc lfd syumur mknflcrft \unfd Sfde Jfnf Mufsf ftfs skefgf Xfnjft, skncdeef sfy flfpt
jkdykgksfcmfj pkdyusudfd jfmfgfn cdc lfgfj hkdtum jfupud cscdyf yfde judemcd sfdeft

sklkrnfdf.
Jfmfgfn cdc hkrcscmfd tkdtfde tfrcfd lfkrfn Jfdum Lflfgc. Pkjaef jfmfgfn cdc lfpft
lcpkreudfmfd skhfefc sfgfn sftu f`ufd, pktudoum lfd hkreudf udtum jkdfjhfn pkdektfnufd
 hfec pfrf pkjhf`f.

Jfmfgfn cdc sfyf fmuc jfscn hfdyfm mkmurfdefd mfrkdf pkdefgfjfd yfde sfyf jcgcmc sfdeft
murfde. Agkn mfrkdf ctu, sfyf nfrfpmfd mkpflf pfrf pkjhf`f udtum jkjhkrcmfd jfsumfd-
jfsumfd yfde hkrscift jkjhfdeud udtum mkskjpurdffd jfmfgfn cdc.

Haear, 83 Ofdufrc 8263

Rkdugcs

8
 

LFI\FX CPC

@AYKX……………………………………………………………………………………………………………………………………………….6

MF\F RKDEFD\FX……………………………………………………………………………………………………………………………..8

LFI\FX CPC…………………………………………………………………………………………………………………………………………0

HFH
HFH C RKD
RKDLF
LFN[
N[G[
G[FD
FD <

6.6 Gf
Gftf
tfrr Hkgf
Hkgfmf
mfde
de <

6.8 \uo
\uoufd
ufd <

HFH CC
CC R
RK
KJHFNFPFD ;

  8.6
8.6 \frcf
frcfd
d Jfdum
fdum Lflfg
flfgcc ;

8.8 Rkd`cptf \frcfd ;

8.0 Jfmdf Gcrcm Gfeu 9

8.< Gcrcm Gfeu 5


8.; \frc Jfdum Lflfgc >

HFH CCC RKD[\[R 62

  8.6 Mkscjpugfd 62

8.8 P
Pf
frfd 62

0
 

HFH C

RKDLFN[G[FD

6.6 GF\FX HKGFMFDE

Rkrofgfdfd lfd hkdtum skdc tfrc lc Cdladkscf sfdeft tkrmfct lkdefd pkrmkjhfdefd
mknclupfd jfsyfrfmftdyf, hfcm lctcdofu lfrc strumtur ktdcm jfupud lfgfj gcdemup dkefrf
mksftufd. Ocmf lctcdofu skmcgfs pkrmkjhfdefd Cdladkscf skhfefc dkefrf mksftufd, jfmf
 pkrmkjhfdefd tkrskhut tclfm tkrgkpfs lfrc gftfr hkgfmfde mkflffd jfsyfrfmft Cdladkscf.

Rflf sfft ctu, FP lfd Krapf sk`frf pagctcs lfd kmadajcs jkdeufsfc skgurun Fscf
\kdeefrf, mk`ufgc \nfcgfdl. Jkdurut Paklfrsada (6355), sfgfn skarfde hulfyfwfd lfd
 pkdkgctc skdc pkrtudoumfd Cdladkscf, jkdokgfsmfd hfnwf, ‗sk`frf efrcs hksfr pkrmkjhfdefd
skdc pkrtudoumfd Cdladkscf trflcscadfg sfdeft
s fdeft lcpkdefrunc agkn flfdyf madtfm lkdefd hulfyf
 hksfr lfrc gufr‚.

Jfdum Lflfgc jkrupfmfd sfgfn sftu gfeu Pudlf fsfg Ofwf Hfrft. Lkdefd hkrhfnfsf
Pudlf yfde lc`cptfmfd agkn pkjhfwf f`frf rflca lfd tkgkvcsk skrtf pkdugcs gfeu hkrhfnfsf
Pudlf, Pfjhfs Jfdeudlcmfrtf. Jfdum Lflfgcyfde hkrfrtc hurude efrulf jkrupfmfd gfeu
 pkdun rfsf dfscadfgcsjk jkd`krctfmfd mkpkrmfsffd hurude efrulf yfde
yfde jkrupfmfd gfjhfde
lfrc Cdladkscf.

6.8 \[O[FD

Flfpud tuoufd pkdugcsfd mffryf tugcs cdc eudf jkjkdunc tuefs lfrc euru Pkdc Hulfyf
yfctu, . jkgfguc jfmfgfn cdc jfdifft yfde lfpft lcpkragkn pkgfofr flfgfn lfpft jkdfjhfn
wfwfsfd lfd lfpft tkrus jkdofef lfd jkgkstfrcmfd skdc tfrc skrtf jkdkjumfd `frf-`frf
tkrhfru udtum jkjpkrtfnfdmfd sfjpfc ekdkrfsc hkrcmutdyf.

<
 

HFH CC

RKJHFNFPFD

8.6 \FXCFD JFD[M LFLFGC

Jfdum Lflfgc lfrc Ofwf Hfrft

Rkd`cptf Gcrcm Gfeu Jfdum Lflfgc Pfjhfs Jfdeudlcmfrtf flfgfn skarfde ourdfgcs
skmfgceus pkdycfr rflca. Jkdurut cdiarjfsc yfde pkdugcs lfpftmfd, sfjpfc nfrc cdc Gcrcm gfeu
Jfdum Lflfgc jfscn sfdeft papugkr jkdeefude lc rflca-rflca tkrutfjf Xflca Xkpuhgcm
Cdladkscf.

Jfdum Lflfgc hkrfrtc Hurude Efrulf, gfjhfde Dkefrf Mksftufd Xkpuhgcm Cdladkscf
(DMXC). Gcrcm Gfeu Jfdum
Jfdum Lflfgc cdc jkdecsfnmfd tcdeecdyf jfrtfhft DMXC yfde
lcujpfjfmfd skpkrtc Hurude Efrulf.

Hurude yfde muft, pfgcde lcskefdc, efefn lfd jkjcgcmc lfyf oufde tcdeec. Pkgfcd ctu,
gfeu lfkrfn Ofwf Hfrft Gcrcm Gfeu Jfdum Lflfgc cdc ouef jkdeefjhfrmfd pkrsftufd
Cdladkscf lfgfj hcdemfc Mkhncdkmffd \udeefg Cmf.

Pkgfcd jkdeefjhfrmfd mkhksfrfd dyfgc skhufn dkefrf, gcrcm gfeu jfdum lflfgc cdc
 ouef jkd`krctfmfd mknclupfd lfgfj hcdemfc
hcdemfc Mkhncdkmffd \udeefg Cmf. Mknclu
Mknclupfd
pfd nfrjadcs
skhufn dkefrf yfde lcsfdeef tcfde-tcfde mkhulfyffd, rfs, sumu, fefjf lfd kgkjkd-kgkjkd
mkhfdesffd gfcddyf.

Pkjaef lkdefd jkdlkdefrmfd, jkdenfyftc lfd jkrksfpc frtc gcrcm gfeu Jfdum
Lflfgc cdc hcsf jkdekjhfgcmfd skjfdeft dfscadfgcsjk mctf udtum tktfp jkd`cdtfc Cdladkscf.
Pkhkrfpfpud hfdyfm arfde yfde cdecd jkjk`fn-hkgfn dkekrc cdc, pfstc fmfd skgfgu flf
 pudeefwf-pudeefwf yfde
yfde tfm mfgfn hfdyfmdyf lkjc jkjp
jkjpkrmuft
krmuft mksftufd lfd pkrsftufd
\fdfn Fcr Cdladkscf.

8.8 RKD@CR\F GFE[ JFD[M LFLFGC

Gfeu Jfdum Lflfgc flfgfn skhufn gfeu hkrhfnfsf sudlf yfde lc`cptffd agkn Pfjhfs

Jfdeudlcmfrtf, skarfde ourdfgcs lfd skdcjfd yfde gfncr lc Hfdlude pflf tfdeefg 86
Pkptkjhkr 6389. \kjhfde tkrskhut skjpft papugkr lc tfnud 6398 lkdefd jkjud`fmc tfdeef

;
 

gfeu-gfeu hfru lc XXC Hfdlude yfde pflf sfft ctu jkrupfmfd ‗rfof‚ lc ludcf hrafl`fst tftfr
 pfrfnyfdefd. Gfeu cdc jkd`krctfmfd skkmar Jfdum (hurude) Lflfgc yfde lc frtcmfd skhfefc
 hurude Efrulf yfde lcgumcsmfd
lcgumcsmfd skhfefc hurude yfde efe
efefn
fn pkrmfsf. Gfeu Jfdum Lflfgc
jkjuft syfcr gfeu yfde hkrdfifsmfd Dfscadfgcsjk, skgfcd lfrcpflf ctu, gfeu cdc sfdeft kdfm
lclkdefr, tkrgkhcn ocmf lcdyfdycmfd jkdeeudfmfd fdemgude. hkrcmut gcrcm gfeu jfdum lflfgc.

Hkgcfu gfncr lc Hfdlude tkpftdyf 86 Pkptkjhkr 6389. Pkhfefcjfdf skskarfde lfgfj


jkd`fpfc tfdeef mksumsksfddyf, hkgcfu tclfm lkdefd julfn jkdofgfdcdyf ncdeef sfjpfc
gkvkg dfscadfg. Rflf tfnud 63<9 sfjpfc 63;8, hkgcfu jkdoflc fdfm hufn Okdlkrfg Lr.
Justapa.

Hkrtkjpft lc Puhfde Ofwf Hfrft, hkgcfu lcjcdtf udtum jkjhfdtu jkdoflc pkdycfr
Xflca Rkroufdefd Ofwf Hfrft. Pktkgfn ctu, hkgcfu lctuefsmfd lc Jflcud lfd Hgctfr Ofwf
\cjur. Hf`f Pkgkdemfpdyf jkdekdfc Rraicg pkd`cptf Gcrcm gfeu Jfdum Lflfgc.

Lfgfj mkecftfd rkpartfskdyf, hkgcfu gkhcn skrcde mk agfn rfef skpfmhagf lfd

 hfljcdtad. Mkoufrfd-mkoufrffd agfn rfef tkrskhut fdtfrf gfcd \najfs @up lc


lc Mufgf Gujpur
(6352), Fgg Kdegfdl (6359, 6355 lfd 63>6), Rrk Uargl @up lc Pcdefpurf 6355 lfd [hkr @up
lc \amya (63>6).

Jkdecdofm tfnud 63>8, Pfjhfs tclfm nfdyf jkgfmumfd rkpartfsk lc hclfde agkn rfef,
sfft ctu hkgcfu ouef pkrdfn jkdoflc pkjhfwf f`frf Lfrc Lksf mk Lksf. F`frf tkrskhut lfpft
lchcgfde sumsks mfrkdf jfjpu jkdyklat hfdyfm pkrnftcfd jfsyfrfmft tkrnflfp \YXC.

Rkrnftcfd tkrskhut tclfm gfcd lcmfrkdfmfd praerfj yfde lchfwfmfddyf hfdyfm


jkdyfdemut fmtcvctfs pklksffd jkgcputc `a`am tfdfj, hktkrdfm lfd fmtcvctfs-fmtcvctfs gfcd

yfde lcgfmumfd wade `cgcm.

8.0 JFMDF GCXCM GFE[ JFD[M LFLFGC

Gfjhfde dkefrf Cdladkscf flfgfn hurude Efrulf (Jfdum Lflfgc). \clfm lcrfeumfd
gfec, hurude Efrulf flfgfn pcgcnfd yfde tkpft udtum jkdudoummfd hfnwf hfdesf Cdladkscf
flfgfn hfdesf yfde muft.

Hfdesf yfde lcsfdeef hkrhfefc pcgfr-pcgfr mkhfdesffd skpkrtc sumu, hulfyf, fefjf
lfd gfcd skhfefcdyf. Lc ftfs tcfde-tcfde hfdesf tkrskhut hfdesf Cdladkscf hkrtkmfl jkdyftu
jkdoflc DMXC. Ifmtar mkhkrfefjfd ctugfn yfde lfpft jkdeeud`fde ludcf lc ftfs ofdoc

9
 

 pkrsftufd lfgfj hcdemfc mkhncdkmffd. Jkrkdtfde sfyfpdyf


sfyfpdyf jkrupfmfd pkdeefjhfrfd hfnwf
gufsdyf lfkrfn Cdladkscf lfrc Pfhfde sfjpfc Jkrfumk jkdfjhfn mkmfyffd hfdesf.

Lc ftfs pkrhklffd ctugfn hfdesf Cdladkscf skjfmcd yfmcd hfnwf mknclupfd hkrhfdesf
jkjhutunmfd tagade jkdagade. Ctugfn mknkhftfd rfmyft Cdladkscf, tfdpf lcsurun skjuf
s kjuf
tkrekrfm udtum jkjhfdtu hcgf flf hkd`fdf-hkd`fdf yfde jkgfdlf. Rkdofhfrfd jfmdf Gfeu
Lflfgc hcsf Fdlf hf`f lc Frtc Gfeu Jfdum Lflfgc.

8.< GCXCM GFE[ JFD[M LFLFGC

Gcrcm?

Jksft defpude gunur ofun lc fwfde-fwfde

Jkhkrmkud ofdeofdedf hfdeud tfyf mfrcderfde

Pumudf rfdeefas rkuokude pfjftumdf dekgum 

 Defpfm jkef hfrc nchkrdf tfrc dyuruwum 

Pfnf fdu hcsf dyusug mfdf tfdlfdedf

\fdlfde okude pkrtkdtfde tfyf hfdlcdefddfdf

Lcpcmfecjcr lcpcmfskrfh mu sfsfjf

\fyf mfrkjpfd mfsckud gkhkr wfwfdkddf

Xkii?

Jfdum lflfgc jfdum pfdeefefndf

Rkrgfjhfde sfmtc cdladkscf ofyf

Jfdum lflfgc pfdemfmad `frfdf

Xkskp defncoc rumud sfmfhkndf

Ncrup sfuyudfd tfrf pfncrc-ncrc

Pcgcn pcmfdyffn tku cdeecs hkgf pftc

Jfdum lflfgc defdlude scgamf scdftrcf

5
 

Mkur sfmujdf hfdesf lc dkefrf Cdladkscf

Gcrcm Gfeu Jfdum Lflfgc Ykrsc Hfnfsf Cdladkscf

\krhfde jkgksft tcdeec, ofun lc fwfde-2fwfde

Jkrkdtfde sfyfpdyf, tkefm tfdpf rfeu

Mumudyf pfdofde lfd pfrundyf jkgkdemude

Jkdyadesade gfdect lkdefd `krefs tkrhfdedyf

Pcfpf yfde hcsf jkdyfcdec mkhkrfdcfddyf

Efefn pkrmfsf tfdpf tfdlcdefd

Lcnarjftc lfd lcskefdc agkn sksfjf

\fdpf rfeu tfdpf tfmut, hksfr dyfgcdyf

Xkii 
Hurude efrulf, hurude pfgcde efefn

Gfjhfde sfmtc Cdladkscf ofyf

Hurude efrulf, yfde pfgcde tkrsnar 

Pkdfde hkrsftu, rumud skjufdyf

Nclup hkrncjpud tfdpf sfgcde crc

Pfgcde jkdyfyfdec, tfm sudemfd jkjhkgf

Hurude efrulf flfgfn gfjhfde mksftrcffd

[dtum skgurun hfdesf lc dkefrf Cdladkscf

8.; \FXC JFD[M LFLFGC

\frc flfgfn kmsprksc ocwf. Hcfsfdyf, tfrcfd nflcr lkdefd lccrcdec skhufn gfeu
 pkdecrcde. Dfn, mfrkdf mfgc cdc f`flkjc` Cdladkscf fmfd jkjhfnfs
jkjhfnfs \frc Jfdum Lflfgc,
jfmf gfeu pkdecrcdedyf pud gfeu tkdtu Gcrcm Gfeu Jfdum Lflfgc.

>
 

Flfpud oujgfn pkdfrc hcsf < arfde ftfu gkhcn hcsf lcsksufcmfd. Ekrfmfd lfd pagf gfdtfc
yfde lctfjpcgmfd skhfefc hkrcmut?

 Xfefj Ekrfmfd \frc Jfdum Lflfgc

- Hkrhfrcs sftu hkrhfdofr 

- Nctudefd 6-< jkgfmumfd ekrfmfd rfpft dcdlcm 

- Nctudefd <-> jkgfmumfd ekrfmfd hkrofgfd rfpft dcdlcm lkdefd jkjhkdtum luf hfrcs

 Ekrfmfd mkpfm ekskr 

- Nctudefd 6-8 jkgfmumfd ekrfmfd hkrekskr mk mfdfd

- Nctudefd 0-< jkgfmumfd ekrfmfd hkrekskr mk mcrc

- Ekrfmfd skgfd`fr lkdefd nctudefd 6->

- Ekrfmfd mkwkr efdlf lkdefd nctudefd 6->

 Ekrfmfd mkpfm ofgfd lkdefd nctudefd 8 x >

- Nctudefd 6-< jkdekpfmmfd mkluf tfdefd lkdefd hkrofgfd judlur 

- Nctudefd ;-> jkdekpfmmfd mkluf tfdefd lkdefd hkrofgfd jfou

- Nctudefd 6-< jkdekpfmmfd mkluf tfdefd lfd jkjhkdtum sftu hkrhfdofr 

- Nctudefd ;-> jkdekpfmmfd mkluf tfdefd lfd jkjhkddtum luf hkrhfdofrb

3
 

HFH CCC

RKD[\[R

0.6 MKPCJR[GFD

Pkhfefc nfscg mkhulfyffd, \frc Jfdum


Jf dum Lflfgc jkjpudyfc dcgfc nchurfd yfde jkdefdlude
 pksfd‐pksfd tkrskguhude, mfrkdf udsur ‐ udsur
udsur yfde tkrmfdlude lclfgfjd
lclfgfjdyf
yf jkjpudyfc frtc
scjhagcm yfde hcgf lctkrokjfnmfd sfdeft
sf deft jkdykdtun hkrhfefc fspkm mknclupfd, skncdeef ouef
jkjpudyfc dcgfc pkdlclcmfd. Yfrcfscdyf lfpft jkgcputc fspkm mknclupfd jfduscf skpkrtc
mkprchflcfd, mkhcofmsfdffd, mkpkjcjpcdfd, `cdtf hfnmfd fdemfrf jurmf skrtf
jkdeefjhfrmfd pkrofgfdfd nclup jfduscf skofm lcgfncrmfd ncdeef jkdecdofm lkwfsf.
Pkjaef mkskdcfd cdc tktfp flf mfrkdf hfdyfm nfg yfde hcsf mctf lfpftmfd lfd pkgfofrc lfrc
tfrcfd cdc. Pkrcde mfgc jkrkmf lcfdeefp muda. Hfnmfd, hkhkrfpf jfkstra yfde jfscn kmscs,

nclupdyf pud ofun lfrc gfyfmdyf skarfde jfkstra skdc.


0.8 PFXFD

Lkdefd jkdekdfg gkhcn hfdyfm \frcfd Flft lc skgurun pravcdsc lc Cdladkscf julfn-julfnfd
jkjhuft mctf gkhcn jkd`cdtfc dkekrc mctf cdc. Pkjaef skgurun jfsyfrfmft Cdladkscf lfpft
tkrus jkdofef lfd jkgkstfrcmfd skdc tfrc skrtf jkdkjumfd `frf-`frf tkrhfru udtum
jkdeftfscdyf fefr tfrcfd suftu lfkrfn lc Cdladkscf lfpft tkrofef sfjpfc ekdkrfsc skgfdoutdyf.

62

You might also like