1.

ივან ბუნინი

ჩემი ევროპული ღირებულებები.

არასდროს მიფიქრია იმაზე, თუ როგორი იყო ომი.
ადრე მეგობრებთან ერთად ომის თამაშიც კი მომწონდა. ჩემს ბოლო დაბადების დღეზე მშობლებს
ვთხოვე, ნერფ ტიტან ბლასტერი ეჩუქებინათ - ეს უზარმაზარი ავტომატია. და როცა დასაძინებლად
ვემზადებოდი, დედაჩემს ვუთხარი, მინდა კაფეს მერე სახლში დავბრუნდე და ახალი სათამაშოთ
ვითამაშო და რა მაგარი იქნებოდა, ჩემი საკუთარი საბავშვო სამხედრო ნაწილი რომ მქონდესთქო.
დედაჩემს და მამაჩემს და მათ მეგობრებს მთელი ღამე არ ეძინათ, დილით კი გამეღვიძა და მაგარი
სამხედრო ბაზა დამხვდა, რომელიც შემდეგ მეგობრებთან ერთად ხაკისფერად შევიღებე. რა მაგრად
ვირბინეთ და ვისროლეთ მაშინ! ეს იყო დიდი მეგობრული ომი!
ასევე, მომწონდა თამაში Call of Duty, ძალიან საინტერესო იყო მოწინააღმდეგეების განადგურება!
მეორე მსოფლიო ომის დროს თავს ნამდვილ სუპერმენად ვგრძნობდი, ისევე როგორც ჩემი დიდი ბაბუა,
რომელიც გამბედაობისთვის წითელი ვარსკვლავის ორდენით დაჯილდოვდა.
მე ის არასოდეს მინახავს, მაგრამ დედაჩემი ბევრს მიყვებოდა მასზე და ჩემი დიდი ბაბუის - ივანეს
სახელიც კი დამირქვა. დედაჩემი ხშირად მიყვებოდა ამბებს, რომლებსაც ბაბუა უყვებოდა. და ის ხშირად
ამბობდა, რომ ბაბუას ანდერძით უბოძა ყველაფერი გაეკეთებინა, რომ ომი აღარ განმეორდეს,
აღარასოდეს.
მაშინ ყურადღება არ მიმიქცევია. სამწუხაროდ…
მახსოვს, დედაჩემმა გამაღვიძა მე და ჩემი ორი მეგობარი, რომლებიც ჩვენთან ცხოვრობდნენ, სანამ
მათი დედა საზღვარგარეთ საქმეებზე იყო წასული, გვითხრა, სწრაფად ჩავიცვათ და სარდაფში ჩავიდეთ.
ისმოდა სირენების ხმა. მშობლებმა მომატყუეს: მითხრეს, რომ ჩვენ გვაქვს "უკუღმა" დღე და იმას
გავაკეთებთ, რაც აქამდე არასდროს გაგვიკეთებია. თავიდან ჩვენ კი მოგვწონდა! სწრაფად ჩავედით
სარდაფში, მშობლებმა იქ დაგვიყარეს საბნები, საწოლები და ბალიშები და ჩვენც ჩვენი გემოვნებით
მოვაწყვეთ. ჩვენ საკუთარ ბუნკერს ვაშენებდით! ეს ყველა ბიჭის ოცნებაა! იქ გავატარეთ მთელი დღე და
ერთად გავათენეთ ღამე! ძალიან მაგარი იყო და სულაც არ ციოდა: მამამ გამათბობელი მოგვიტანა!
საღამოს კი ძილის წინ ერთად ვუყურეთ ფილმს! ისე, ნამდვილი თავგადასავლები!
მაგრამ შემდეგ ეს არც ისე სახალისო იყო. გამორთეს შუქი და აცივდა, ინტერნეტი გაქრა, წყალი,
გაზი და გათბობა გათიშული იყო, გარეთ კი ყინვა იყო. დედა და მამა საჭმელს ცეცხლზე ამზადებდნენ.
ასვლის უფლება მხოლოდ ჩვენი საქმის გასაკეთებლად მოგვეცა. ქუჩაზე მხოლოდ ვოცნებობდით.
ტელეფონები დამჯდარი იყო და ძალიან მოვიწყინეთ. დედა ნერვიულობდა და მამამ უთხრა, არ
გვეჩვენებინაო. მაინტერესებდა რა სიურპრიზს გვიმზადებდნენ და არ სურდათ ეს ჩვენთვის ეჩვენებინათ?
ღამით მივხვდი. აფეთქება. სადღაც ძალიან ახლოს. დედა ჩაგვეხუტა და საბანი დაგვაფარა.
კედლები ირყევდა და ჩვენს სარდაფში ქილებს ჭექა-ქუხილი დაიწყო.
როცა დაწყნარდა, მშობლებმა გვითხრეს, ჩუმად დავსხდეთო და გარეთ გაიქცნენ. როცა დაბრუნდნენ,
დედაჩემი ტიროდა. ჭურვი მეზობლის სახლს მოხვდა. ყველა ცოცხალია.
ომი. ნამდვილი, საშინელი, მტრული. არა ისე, როგორც ადრე წარმომედგინა. ამაში მაგარი არაფერი
იყო. საშინელი იყო.
დედა საჭმელს ამზადებდა, მამა სადღაც დადიოდა წყლის და შეშის მოსატანად, შემდეგ კი დედას
ეჩურჩულებოდა ახალი განადგურების შესახებ, როცა ეგონა, რომ ჩვენ გვეძინა. ყოველ ჯერზე, როცა ის
სახლიდან გადიოდა, დედა ტიროდა, ამბობდა, რომ უყვარდა, სთხოვდა რომ ფრთხილად ყოფილიყო და
ლოცავდა.
შემდეგ კი ძალიან მძიმე დაბომბვა მოხდა. დედამ მოგვცა ბოლო ტკბილეული, რომელიც მამაჩემის
მეგობარმა სადღაც მოიპარა და მოგვცა და თქვა, რომ ეს ბავშვებისთვისააო. გავიგე დედაჩემის ტირილი
და ამბობდა, იქნებ ეს იყო ჩვენი ცხოვრების ბოლო ტკბილეული და ეს არ იყო ის ცხოვრება, რაც მას სურდა
ჩემთვის. როცა დაბომბვა დასრულდა, მშობლებმა ცარიელი ფურცლები მოგვცეს და გვითხრეს, რომ
მათზე მხოლოდ ერთი სიტყვა „ბავშვები“ დაგვეწერა. გამთენიისას ჩვენ მანქანა მათთან დავფარეთ და
ქალაქიდან გავედით. მანქანაში კი ბებიებისთვის ადგილი არ იყო, რადგან სამნი ვიყავით - სამი ბავშვი.
ტიროდნენ დედა და ბებიები. დედამ მითხრა, რომ გამოგვიყვანდა და დაბრუნდებოდა მათთვის. ჩვენ
წავედით.
ქალაქგარეთ აგარაკზე წაგვიყვანეს. დედაჩემი მთელი ღამე ტიროდა, ბებიებზე ღელავდა, რადგან
გვითხრეს, რომ იმ საღამოს ჩვენს რაიონში ძალიან ძლიერი დაბომბვა იყო. მამამ რაღაც უთხრა და
დაწყნარდა. მეც დავმშვიდდი. დილით კი გამაღვიძა, ჩამეხუტა, მითხრა, რომ ყველაზე მეტად ვუყვარდი,
მაგრამ ბებიები უნდა გადაარჩინოს, მათთვის უნდა დაბრუნდეს. ძალიან მეშინოდა, ალბათ ყველაზე
მეტად შემეშინდა, რაც კი ოდესმე ცხოვრებაში. მშობლები წავიდნენ, ჩვენ კი მათ ნაცნობებთან ერთად
დაგვეტოვებინეს. ეს დღე ძალიან გრძელი იყო. მაგრამ ვერ გადმოვცემ, როგორ გამიხარდა, როცა საღამოს
ჩემი მშობლები ბებიებთან ერთად დაბრუნდნენ. ეს იყო ყველაზე ბედნიერი დღე ჩემს ცხოვრებაში! ჩემი
ოჯახი ცოცხალი იყო! ჩემთან იყვნენ! მარტო არ ვიყავი!
შემდეგ მშობლები კიდევ რამდენჯერმე დაბრუნდნენ ქალაქში. ნათესავ-მეზობლები გამოიყვანეს.
უკვე მოგვიანებით საქართველოში აღმოვაჩინე, რომ ყველა მათგანის წაყვანის დრო არ ჰქონდათ. მამიდა
მშობლების მოსვლამდე რამდენიმე წუთით ადრე გარდაიცვალა. მომატყუეს. მითხრეს, რომ პოლტავაში
იყო წასული. ჩემი დიდი დეიდა ქალაქიდან გასვლისას გარდაიცვალა.
რატომ დავწერე ეს ყველაფერი? ევროპული ღირებულებები. ოჯახი, როცა რისკავ საკუთარ
სიცოცხლეს საყვარელი ადამიანებისთვის. მეგობრობა, როცა უკანასკნელს იზიარებ, როცა თავად
არაფერი გაქვს საჭმელი. სიყვარული, როცა ადამიანები ერთმანეთს უჭერენ მხარს და ზრუნავენ.
მშვიდობა, რომელიც ომამდე არ იყო დაფასებული, აღიქმებოდა, როგორც რაღაც ყოფითი და
განუყოფელი და რაზეც ახლა ოცნებობენ მთელ მსოფლიოში.

2. თეიმურაზ მშვიდობაძე

ჩემი ევროპული ღირებულება

(ტიანშანი)

ჩეთვის ევროპა პოლიტიკურიც არის და გეოგრაფიულიც. მე მჯერა, რომ ჩვენ (ქართველები) ევროპის
საზღვართან კი არა, სწორედ ევროპაში ვართ. სამწუხაროდ, ამას ვერ ვიტყვი პოლიტიკური
შეხედულებებით.

როგორც სხვადასხვა წყაროებიდან ვიცი, ევროკავშირის ქვეყნებში ძალიან მყარი ეკონომიკა, კარგი
ხელფასები, შესანიშნავი პენსია და სხვა კარგი პოლიტიკურ-საზოგადოებრივი პირობები არსებობს.

როგორც მოგეხსენებათ, ევროპაში გენდერულ თანასწორობას და არა მარტო გენდერულ (LGBTQ

საკითხებს) უფრო ჰუმანურად ეკიდებიან.

სანამ ჩვენს ქვეყანაში ის ვერ გაუგიათ “ეს ბზარი აქ იყო თუ არა” ან “ეს ორი სათაური რა საჭიროა?!” აქ,
საქართველოში ძლიან ბევრი ქალი იქნება ძალადობის მსხვერპლი. ეს რა თქმა უნდა დანაშაულია და
ისჯება სისხლის სამართლის კო… მგონი გავიჭედეთ. აა, ჩაირთო, ჩაირთ. რას ვამბობდით? ა, ხო, ისჯება
სისხლის სამართლის კოდექსით.
არა, რა თქმა უნდა ევროკავშირშიც ხდება ძალადობის ფაქტები, მაგრამ მგონია, რომ იქ ქალები, როდესაც
უნდათ პოლიციაში განაცხადონ კაცის უზნეობაზე, არ ფიქრობენ: რას იტყვის ხალხი? ბავშვებს რა ვუყო?
მამა მომკლავს! მგონია, რომ ქალები იქ არ თვლიან, რომ შეიძლება საზოგადოებისგან გარიყულები
აღმოჩნდნენ.

საქართველოს განვითარებაში ევროპულ იდეებს დიდი წვლილი აქვს შეტანილი და ეს წვლილი დღესაც
შეაქვს. იდეები თანასწორობის შესახებ, სწორედ ევროპიდან მოდის, მაგალითად, საარჩევნო უფლებები.
კატო მიქელაძემ ევროპაში მიღებული განათლება ჩამოიტანა მის და ჩემს მშობლიურ ქალაქში

3. მარიან გურგენიძე

„ახალგაზრდების ჩართულობა ეკოლოგიურ უსაფრთხოებაში“

რაც უფრო ვიზრდები თანდათან უკეთ ვაცნობიერებ, რომ ახალგაზრდების ჩართულობა ერთ-
ერთი მნიშვნელოვანი და აუცილებელია. ადამიანის მხრიდან ბუნებაში ჩარევამ დიდი გავლენა
მოახდინა ეკოსისტემის ცვლილებაზე. ბუნება სიცოცხლისთვის ძალიან მნიშვნელოვანია…
მარტო სიცოცხლისთვის კი არა, ის ალამაზებს სამყაროს. სამწუხაროდ საქართველოში და მის
საზღვრებს გარეთ ბუნებას დიდი საფრთხე ემუქრება, ადამიანები ანაგვიანებენ მას, ჭრიან ხეებს
და საერთოდ ანადგურებენ ტყეებს. ადამიანი არ ფიქრობს თუ რა შეიძლება მოყვეს ბუნების
დაბინძურებას. დედამიწა „ცოცხალი არსებაა“. მას მუდმივად სჭირდება მოფრთხილება. მის
ბინადართაგან არც ერთი ცოცხალი არსება ისეთ ზიანს არ აყენებს მშობლიურ პლანეტას,
როგორსაც ჩვენ, “ ცივილიზებული და მოაზროვნე“ არსებები. ძნელად მოიძებნება ადამიანი,
ვინც არ იცის თუ რა საფრთხე ემუქრება დედამიწას, თუკი გარემოზე არ ვიზრუნებთ.
დაუდევარი მოქმედებების შედეგად, ნადგურდება უნიკალური მცენარეები, ქრება ცხოველთა
ბევრი ჯიში, ბინძურდება წყალი და ჰაერი, ზიანდება ოზონის შრე.

მიმაჩნია, რომ პატარაობიდანვე უნდა ვისწავლოთ და გავაცნობიეროთ ბუნების როლი და

მნიშვნელობა ადამიანისათვის, გავიგოთ ჩვენი აქტიურად ჩართულობის არსი და მისწრაფება
ეკოლოგიურ უსაფრთხოებაში. დავინახოთ, აღმოვაჩინოთ და გავიღრმავოთ ჩვენი
შესაძლებლობები საუკეთესო მომავლისათვის.

თუმცა რას ვაკეთებთ იმისთვის, რომ თავიდან ავიცილოთ ბუნებრივი კატასტროფები?

ვფიქრობ,რომ ერთადერთი გზა, რითაც დედამიწის მოვლა შეგვიძლია არის გარემოს დაცვა.
უნდა შევეცადოთ, ჩვენ ახალგაზრდებმა და დავანახოთ სხვებსაც, რომ აუცილებელია
შევზღუდოთ ისეთი მოქმედებები, რითაც ზიანს ვაყენებთ ჩვენს პლანეტას. თითოეულმა
ჩვენგანმა უნდა შევიცნოთ და გავითავისოთ დედამიწის ეკოსისტემის დაცვის მნიშვნელობა,
ვიგრძნოთ პასუხისმგებლობა საკუთარი თავის, საზოგადოებისა და გარემოს მიმართ. ბუნების
მიმართ მოვლის, გაფრთხილების, დაცვის უნარის გამომუშავება. გარემოს დაცვა ჩვენი მთავარი
მოვალეობაა, ჩვენი მთავარი პრიორიტეტია გამახსენდა სიტყვები პატარა უფლისწულის სენტ-
ეგზიუპერისგან“ დილით ავდექი, დავიბანე თავი, მოვწესრიგდი და მაშინვე მოვაწესრიგე შენი
პლანეტა.

მიმაჩნია,რომ დედამიწას ისე უნდა მივეპყროთ, როგორც საკუთარ დედას და ისე

გავუფრთხილდეთ, როგორც ის ზრუნავს ჩვენზე... ბევრი უგულველყოფს და ანადგურებს
მას...არასოდეს დაგვავიწყდეს, რომ ის გადაგვიხტის სამაგიეროს! ჩემი რჩევა იქნება,
რაციონალურად გამოვიყენოთ ბუნებრივი რესურსები, ნაკლებად დავაზიანოთ ბუნება და
მოვუფრთხილდეთ დედამიწას ჩვენი კეთილდღეობისა და ჯანმრთელი მომავლისათვის.

4. მარიამ იმედაძე

გენდერული თანასწორობა ახალგაზრდებში.

სამყაროში ძველი დროიდანვე ჭარბობდა უთანასწორობა ორივე სქესის წარმომადგენლებს

შორის და ძირითადი უპირატესობა მამაკაცებს ჰქონდათ ხოლო ქალები გარიყულად,
მეორეხარისხოვან ადამიანებად რჩებოდნენ.

დღესდღეობით 21-ე საუკუნეში ჯერ კიდევ ხშირია გენდერული უთანასწორობის

შემთხვევები,მაგრამ ყველაზე სასიხარულო არის ის რომ ახალგაზრდები ამის აღმოფხვრას
ვცდილობთ. გენდერული თანასწორობა ყველა ადამიანის უფლებაა განურჩევლად სქესისა.
გენდერული თანასწორობა არ არის ის რაც უბრალოდ უნდა დავიზეპიროთ და დავისწავლოთ, ეს
არის ადამიანობა და უფლება ყველა ადამიანისა.

ძველ დროშივე ხდებოდა ადამიანების გარჩევა სქესის მიხედვით რასაც ვაწყდებით ისტორიაში
მაგალითად: ძვ.წ 486-465 წლებში, მაშინ როდესაც აქემენიანურ სპარსეთში ადამიანები შრომის
საფასურს ზოგიერთ შემთხვევაში მარცვლეულის სახით იღებდნენ კაცს მეტი ხვდებოდა ვიდრე
ქალს იმის მიუხედავად ერთნაირად შეასრულებდნენ სამუშაოს თუ არა.

დღეს უკვე გენდერულ ბალანს ბევრად უფრო მეტი ყურადღება ექცევა, იქმნება უფლებათა
დაცვის ორგანიზაციები საქართველოში ძირითადად ქალთა უფლებების დაცვის მიზნით
რადგანაც საქართველოში ქალები მეტად შეზღუდულები არიან. ასევე გენდერული
თანასწორობის შესახებ იმართება შეხვედრები, ამ თემასთაბ დაკავშირებით ვეცნობით უამრავ
წიგნებსა და ფილმებს რაშიც მე პირადად დიდ დახმარებას ,,წიგნების თაობა“ მიწევს და
ახალგაზრდები აქტიურად ვერთვებით გენდერული უთანასწორობის აღმოფხვრაში და
თანასწორობის დამკვიდრებაში. ჯერ კიდევ ძალიან ბევრი გვაქვს გასაკეთებელი. დღესაც
არსებობს ისეთი ქვეყნები, სადაც გენდერული თანასწორობის შესახებ არავინ არაფერი იცის და
სწორედ ამ ქვეყნებში ყველაზე მეტად იჩაგრებიან ქალები. ასეთი ქვეყანაა მაგალითად ირანი,
სადაც ქალის ყველაზე დიდი უფლება დალაგება და დაქორწინებაა. იქ მყოფ ქალებს არაფრის
თქმის უფლება აქვთ.

კიდევ რამდენი მაგალითის მოყვანაა შესაძლებელი ამ თემასთან დაკავშირებით რაც

დამემოწმებით რომ საშინელებაა. სწორედ ამიტომ არის გენდერული თანასწორობა
უმნიშვნელოვანესი იგი არის აუცილებელი მეგობრობისთვის,განვითარებისთვის და რაც
მთავარია თავისუფლებისთვის.
 5. ვლადი პავლოვსკი

ჩემი ევროპული ღირებულებები.

ახალგაზრდებს შორის გენდერული თანასწორობა.

არის პრობლემა, რომელიც მსოფლიოში რამდენიმე საუკუნეა არსებობს. ერთი თვალსაზრისით, შეიძლება
ჩანდეს, რომ ეს საკმაოდ მარტივია, მაგრამ მეორედან ძალიან რთული და მნიშვნელოვანი. ეს არის
პრობლემა, რომელიც გავლენას ახდენს ადამიანის ბედზე, რადგან არსებობს ისეთი განუყოფელი ცნებები,
როგორიცაა დედა და შვილი, დღე და ღამე. ბავშვობიდან კი, ბავშვის აღზრდისას, მშობლები,
შეუმჩნევლად, მას აკისრებენ გენდერულ ჩვევებს. დედა, ბავშვის დაბადებიდან, ბიჭს ცისფერში აცვამს,
გოგოებს კი ვარდისფერში. ახლობლები ყიდულობენ შესაბამის სათამაშოებს: თოჯინებს და ჭურჭელს
გოგოებისთვის, ხოლო მანქანებს, თვითმფრინავებს ან დინოზავრებს კი ბიჭებისთვის. შემდგომ სკოლაში,
შრომის მომზადების გაკვეთილზე, გოგონები კერავენ, ბიჭები კი მანქანებზე ოსტატობით არიან
დაკავებულნი. ასევე არსებობს მრავალი გენდერული სტერეოტიპი, მაგალითად, რომ ბავშვების აღზრდა
წმინდა ქალური საქმე ან სპორტი უფრო მნიშვნელოვანია ბიჭებისთვის, ვიდრე გოგონებისთვის. აქედან
გამომდინარეობს, რომ საზოგადოება არასწორად აყალიბებს სტერეოტიპებს და თავად ქმნის ამ
გენდერულ უთანასწორობას.

და რა არის გენდერული თანასწორობა? გენდერული თანასწორობა ნიშნავს თანაბარ უფლებებს,

შესაძლებლობებსა და პირობებს მათი რეალიზაციისთვის როგორც ქალებისთვის, ასევე მამაკაცებისთვის
ცხოვრების ყველა სფეროში. გენდერული თანასწორობა არ ნიშნავს იმას, რომ ქალი და მამაკაცი თანაბარი
გახდებიან, ეს მხოლოდ იმას ნიშნავს, რომ მათი შესაძლებლობები თანაბარია. რადგან ქალი და მამაკაცი
განსხვავებულები არიან, მაგრამ ავსებენ ერთმანეთს. ისინი არიან გამრავლების შემქმნელები, ისინი არიან
ჩვენი არსებობის კანონზომიერება. თუ ქალსა და კაცს შორის იქნება გაგება და პატივისცემა, არ იქნება
დამცირება და ამპარტავნება, მაშინ მათ ექნებათ ბედნიერი ოჯახი და გახდებიან შესანიშნავი მშობლები.
ქალისა და მამაკაცის სწორი ურთიერთქმედებით ისინი თავად ახდენენ საკუთარი თავის, ოჯახის და
ზოგადად საზოგადოების შინაგან სივრცეს! მამაკაცსა და ქალს შორის სწორი ურთიერთქმედება მათ
თანაბარს ხდის შესაძლებლობებში, მისწრაფებებსა და მსგავსებაში.

ყოველდღიურად ახალგაზრდების გენდერული პრობლემა ძალიან აქტუალურია. ამ პრობლემას

განიხილავს გაერო (გაერთიანებული ერების ორგანიზაცია). გაეროს გადაწყვეტილებები უკრაინულმა
დელეგაციამაც დაამტკიცა. როგორც გაეროს წევრმა, უკრაინამ აიღო ვალდებულება შეასრულოს ყველა
საერთაშორისო დოკუმენტი გენდერული თანასწორობის შესახებ. უკრაინის კონსტიტუციას აქვს
რამდენიმე კანონი გენდერული თანასწორობის შესახებ. როგორიცაა:

მუხლი 16. ადგილობრივი თვითმმართველობის ორგანოებში საჯარო სამსახურში მიღებისას

აკრძალულია გენდერული ნიშნით დისკრიმინაცია.

მუხლი 17. დამსაქმებლებს ეკრძალებათ, გარკვეული გამონაკლისის გარდა, სამუშაოს შეთავაზება

მხოლოდ მამაკაცებს ან მხოლოდ ქალებს სამუშაოს განცხადებებში.

მუხლი 24. ქალთა და მამაკაცთა უფლებების თანასწორობა უზრუნველყოფილია მათთვის თანაბარი

შესაძლებლობების მინიჭებით.

მიმაჩნია, რომ გენდერული თანასწორობა დღეს ძალიან მნიშვნელოვანია ახალგაზრდების ცხოვრებაში,

რადგან ეს არის ძალიან მნიშვნელოვანი ფაქტორი ცხოვრებაში, რომელშიც შეგიძლია გააცნობიერო
საკუთარი თავი, განურჩევლად სქესისა. ჩემი აზრით, შეიძლება შეიცვალოს რამდენიმე ტრადიცია,
რომელიც მიუთითებს გენდერულ უთანასწორობაზე. უპირველეს ყოვლისა, შესაძლებელი იქნებოდა
სკოლაში შრომითი განათლების გაკვეთილი არ დაიყოს ბიჭის და გოგოს სამუშაოდ. მიმაჩნია, რომ ყველას
უნდა მიეცეს საშუალება სცადო ის, რაც აინტერესებს ან მოსწონს. მეორეც, ნუ დაუფასოთ ქალებს და
კაცებს არც ერთ საქმეში. მაგალითად, ჩამოყალიბებულია სტერეოტიპები პროფესიების შესახებ მხოლოდ
ქალებისთვის ან პირიქით. პროგრამირების პროფესია განიხილება, როგორც წმინდა მამრობითი საქმე,
მაგრამ ჩვენ ვიცით გამოჩენილი ქალი პროგრამისტების მრავალი მაგალითი, როგორიცაა ადა ლავლეისი,
მარგარეტ ჰემილტონი და ვირჯინია რომეტი. ან ავიღოთ სხვა პროფესია - მაღაროელი, თქვენ იფიქრებთ,
რომ ეს შეუძლებელია, მაგრამ დიახ, ქალებიც დაეუფლნენ ამ პროფესიას, მაგალითად, მარია გლუშიტინა
(პირველი მეშახტე ქალი). და როგორ მოგწონთ, მანიკურის სპეციალისტი - მამაკაცი? თუ ბაღის
მასწავლებელი კაცია? ჩემზე დიდი შთაბეჭდილება მოახდინა, რომ გენდერული უთანასწორობის
კონცეფცია ქრება ახალგაზრდების ყოველდღიურ, თანამედროვე ცხოვრებაში. საზოგადოება წინ მიდის,
ახალგაზრდებს კი მოძველებული სტანდარტები აღარ აქვთ და გენდერული თანასწორობის
მიმართულებით ფიქრობენ! ასე რომ, იმედი მაქვს, ახალგაზრდა საზოგადოება გააგრძელებს გენდერული
თანასწორობის მხარდაჭერას და სამყაროში კიდევ ბევრი ბედნიერი ადამიანი იქნება!!

6. ანა გოგიტიძე

გრძელი გზა განვლეთ ჩვენ, კაცობრიობამ: სუმატრაზე ამოფრქვეულ ტომარას გადავურჩით, ბნელი შუა
საუკუნეების ინდულგეციები დავგმეთ, ჰომო საპიენსის ანუ მოაზროვნის ტიტული ვიბოძეთ,
იუსტინიანეს ინტსისტუციებიდან 1778 წლის ამერიკის კონსტიტუციამდე მოვედით, 1918 წელს ქალებმა
საქართველოში მიიღეს ხმის მიცემის უფლება, სისხლისმღვრელი მმართველები, სტალინი და ჰიტლერი,
გადავაგდეთ, დავიწყეთ დემოკრატიული მსოფლიოს შექმნა. მსოფლიოს, რომლის მთავარი სურვილი
მშვიდობა და თანასწორუფლებიანობაა და დღეს, სამწუხაროდ, მაინც გვიწევს ვებრძოლოთ გენდერულ
დისკრიმინაციას. ეს პრობლემა ახალგზარდებშიც ძალიან აქტუალურია, თითქოს და „განვითარებული”,
„ჰუმანური” სამყარო მაინც ემსგავსება გოლდინგისეულ კუნძულს და ადამიანები ყველაფერს აკეთებენ
იმისათვის, რომ თავი ჰეგემონად იგრძნონ. ცივილაზიციის მიღწევის უმთავრესი პირობაა სხვისი
უფლებების დაცვა და გენდერული თანასწორობის აღიარება.
ზოგადად გენდერული თანასწორობა მოიაზრებს: თანაბარ უფლებებს, მოვალეობებსა და
შესაძლობლებობს ორივე სქესის ადამიანისთვის. ყველას აქვს უფლება იცხოვროს თანასწორგარემოში,
სადაც არავინ არავისზე მეტი არ იქნება და სქესი გადამწყვეტ როლს არ ითამაშებს ადამიანის სიტყვის
ძალის გაზომვაში. პირველ რიგში, უნდა ვისწავლოთ განსხვავება გენდერსა და სქესს შორის, გენდერი-
სოციალური განსხვავება ქალსა და კაცს შორის, ხოლო სქესი-ბიოლოგიური განსხვავება ზემოთ
ხსენებულ ორ ჯგუფს შორის. გენდერულად თანასწორ საზოგადოებაში არ უნდა არსებობდეს სიტყვა
“გენდერი”, რადგანაც თითოეული ადამიანი არა რომელიმე სქესს მიეკუთვნება, არამედ ინდივიდია.
ფემინისტი არის ადამიანი, ვინც აღიარებს ქალისა და მამაკაცის თანასწორობას.
დღესდღეობით, ქალთა დისკრიმინაციის უდიდესი პრობლემა დგას მსოფლიოში. მდედრობითი
სქესის ადამიანები ხშირად იჩაგრებიან სამსახურში, ოჯახსა და საზოგადოებაში. ქალი იგივე სამსახურში,
რასაც კაციც ასრულებს 21% ნაკლებ ანაზღაურებას იღებს. ქალები ხშირად არიან ძალადობის
მსხვერპლები მამრობითი სქესის მიერ, რადგან, სამწუხაროდ, ქალი და გოგო ყოველთვის სუსტ
არსებასთან ასოცირდება და ადამიანს მენტალიტეტში აქვს გამჯდარი და ფიქრობს, რომ ქალი,
კონკრეტულად ცოლი, “მონად” და მის მოსავლელად მოევლინა სამყაროს.
მართალია, რომ ჩემს თანამედროვეებში მსგავსი საშინელი მენტალიტეტის მქონე ახალგაზრდთა
რიცხვი საკმაოდ შემცირდა, მაგრამ ეს მაინც ბევრია იმ ქვეყნის ფონზე, რომლის ავტორიტეტი მწერლები
ჯერ კიდევ დაახლოებით მეთორმეტე საუკინიდან აღიარებდნენ ქალისა და მამაკაცის თანასწორობას.
“ლეკვი ლომისა სწორია, ძუ იყოს თუნდაც ხვადია”, ყველასათვის ცნობილი აფორიმზი პოემა
“ვეფხისტყაოსნიდან, რომელიც თარიღდება მეთორმეტე საუკინით, ზუსტად იმაზე მიგვანიშნებს, რომ
ყველა თანასწორია განურჩევლად სქესისა.
 დღევანდელობაში, დამკვიდრებულია სტერეოტიპები, როგორებიცაა: კაცს არ შეიძლება ჰქონდეს
გრძელი თმა, ქალი ოჯახს უნდა უვლიდეს, ხოლო კაცი შემომტანი უნდა იყოს, სამუშაოს აქვს გენდერი,
ნამდვილი ვაჟკაცი სამკაულს არ ატარებს, ქალი საჭესთან არ უნდა იჯდეს, “ქალი ხარ და რა გელაპარაკო”,
ბიჭები არ ტირიან და მსგავსი უამრავი არაკორექტული და აბსურდული მოსაზრება, რომლებიც
გაუნათლებლობისა და ინფორმაციის სიმწირის ბრალია. გენდერულად უთანასწორო საზოგადოებისგან
შექმნილი მსგავსი სტერეოტიპები ადამიანს ჩარჩოებში სვამს, რაც მის თავისუფლებას ზღუდავს.
მოგეხსენებათ და თავისუფლების გარეშე არც ცივილიზაცია არ იარსებებს და ვერც განვვითარდებით,
როგორც ინდივიდები, ისე მთლიანი სახელმწიფო. ზუსტად ამის გამო, ბიჭებმა უნდა მისცენ უფლება
საკუთარ თავებს გამოხატონ ემოციები, ქალებმა უნდა დავამტკიცოთ, რომ ჩვენ არა მარტო
სამზარეულოში, არამედ საჭესთან, პოლიტიკაში, ჯარში და ნებისმიერ ადგილას მამრობით სქესს არ
ჩამოვუვარდებით და ბიჭის ჩაცმულობა, სამკაული და გრძელი თმა არ განსაზღვრავს მის ხასიათსა და
ადამიანობას.
ოდესმე დაფიქრებულხართ, იქნებ საერთოდ არ მოსწონთ მამრობითი სქესის წარმომადგენლებს ის
ფაქტი, რომ მათ ოჯახში ბოლო სიტყვის მთქმელის პრივილეგია აქვთ მინიჭებული ან უბრალოდ ერთხელ
მათაც უნდათ ღიად თავიანთ გრძნობებზე საუბარი, ტირილი და დახმარების თხოვნა. ირონიულია, როცა
21-ე საუკუნის ადამიანს ტირილი სისუსტედ მიაჩნია, ხოლო კაცის ტირილი ლაჩრულ საქციელად.
ნაადრევი ქორწინება,თითქოს და ამით ყველაფერი ნათქვამია,მაგრამ საზოგადოება ჯერ კიდევ ვერ
იაზრებს ნაადრევი ქორწინების საშიშროებებს. მისი მსხვერპლნი ხდებიან როგორც გოგოები, ასევე
ბიჭები. ხშირად ვერც ბავშვები იაზრებენ თუ რისი მომტანია ნაადრევი ქორწინება და მხიარულად,
ბედნიერად თანხმდებიან ამ ყოველივეს. თუმცა ასეთი ქორწინება იწვევს არა მხოლოდ გენდერულ
დისბალანსს, არამედ ბავშვთა ჯანმრთელობის დათრგუნვას. ხშირია, როცა პატარა გოგონები
იძულებულნი არიან დაქორწინდნენ 10+ წლით უფროს ადამიანზე, მაგრამ ასევე ხშირია, 2 ბავშვის
შეუღლება. ალბათ, სწორედ ნაადრევი ქორწინებაა 21-ე საუკუნის ყველაზე დიდი პრობლემა ამ მხრივ, ეს
კი სათავეს იღებს ჩვენი გაჩენის დღიდან. ტექნოლოგიურმა და ბიოლოგიურმა განვითარებამ ვერანაირი
შედეგი ვერ მოგვიტანა გენდერული დისკრიმინაციის წინააღმდეგ, პირიქით, თითქოს ტექნოლოგიური
განვითარება ამ ყველაფერს ხელს უწყობს, რადგან ასევე გახშირდა კიბერბულინგი და დისკრიმინაცია.
კიბერბულინგი და ინტერნეტით გენდენური დისკრიმინაცია ისეთ დონეზეა ასული, რომ უკვე
ადამიანებს შეგრძნება უჩნდებათ, თითქოს “დიდი ძმა” უთვალთვალებთ, რადგან ეს გარემოცვა არაფრით
განსხვავდება იმისგან, რაც შეგვიქმნა დიდმა ძმამ 1922წელს.
ორგანიზაციების, სადაც აზალგაზრდები აქტიურად არიან ჩართული ხალხის ცოდნის გაღვივებასა და
ინფორმაციის მიწოდებაში მათი უფლებების შესახებ, ყოველი ქმედება ილიას სიტყვებსა და დავითის
მოქნეულ ხანჯალს უტოლდება.
ამრიგად, იგისნაირები იმისთვის არ ასულან დიდი დაძინების ქარაფზე, რომ დღეს ასეთი რეალობა
გვქონოდა და 9 აპრილის, სადაც უმეტესი გარდაცვლილი ქალი იყო, გმირებს თავი არ გაუწირავთ ამ
ყველაფრისთვის. ხალხმა უნდა გაიაზროს, რომ ყველაფერს აქვს არსებობის უფლება და არ შეიძლება
სქესით, წარმომავლობით, ორიენტაციით რამის განსჯა და აუცილებელია გვახსოვდეს იესოს სიტყვები
“ესროლოს ქვა იმან, ვინც უცოდველია”.
 7. მარიამ მებუკე

„გენდერული თანასწორობა ახალგაზრდებში”

“რა დაუკარგავთ ქალებს და რას ეძებენ ისინი?”(სერგეი მესხი, 1871წ.)

გენდერულ თანასწორობაზე საუბარი ქართულ საზოგადოებაში კატო მიქელაძის ეპოქიდან აქტიურად
იწყება. ამ კითხვასა და მასზე პასუხს ლიტერატურაში, როგორც სხვის ნაფიქრზე ფიქრის საგანში, ვეძებთ
და ზოგჯერ ისეთ „დამაკნინებელ” ნააზრევსაც ვაწყდებით, როგორიც იოსებ გრიშაშვილის ლექსი „შენ
გაირყვნებია”. თუმცა, მეორე მხრივ, ამას მარიჯანი, ქართველი პოეტი და ფემინისტი, „საპასუხოთი”
ეხმიანება.
„ეხლა არავისთვის არც გასაკვირველია და არც იშვიათად სანახავია, რომ ქალი არათუ თავს ირჩენდეს,
თითქმის მთელი ოჯახი იმის ნამუშავარს შესცქეროდეს”(ანასტასია თუმანიშვილი-წერეთელი).
თანამედროვე საზოგადოებაშიც, ოჯახური როლების განაწილება მეტად მნიშვნელოვანია და საჭიროა
იმის გააზრება, რომ ადამიანთა მოვალეობები(არა როგორც ეს პირველყოფილ საზოგადოებაში იყო)
ინდივიდთა ინტერესებიდან უნდა გამომდინარეობდეს. ის გააზრებული უნდა იყოს არა ისე, რომ ქალის
მოვალეობა შვილების მოვლად და „ოჯახში სიტყვის მთქმელის ფენომენის” მიღებად აღიქმებოდეს, ანუ,
იმასთან შეგუებად, რომ კაცს „ბოლო სიტყვა” ეთქმის, არამედ უნდა ვიცოდეთ, „რამდენად თავისუფალი
პიროვნებაა დედაკაცი, იმდენად საღია აზროვნება”(დომინიკა ერისთავი-მდივანი).
სწორედ ამგვარი აზროვნების დამკვიდრებაა ჩვენი, როგორც ევროპული ღირებულებებისა და ზურაბ
ჟვანიას მიერ განცხადებულის( „მე ვარ ქართველი, მაშასადამე, ვარ ევროპელი”) გამააზრებელი
ახალგაზრდების პირველადი დანიშნულება. „წიგნები კი წაგვიკითხავს”, მაგრამ საჭიროა გავიაზროთ
ჩვენ რა „ნესტრითა ვართ ნაჩხვლეტი”(ილია).
ჯერ კიდევ ვეძებთ პაოლო იაშვილში ელენე დარიანს და კრავაი ჯაყელისა და ხუაშაქ ცოქალის
დიპლომატიურ ნიჭზე მეტად ყუთლუ არსლანის კომპრომისულობის გვჯერა.
ქვეყანაში, სადაც სადღეგრძელოებში ქალი „ობიექტია” სუბიექტთა შორის, გვირაბის ბოლოს სინათლე
უნდა ვიპოვოთ და „მზითვის სარკე”(მარიჯანი) უნდა დაიმსხვრეს.
გენდერული თანასწორობა ის ქვაკუთხედია, რომელმაც მარიტას მიმართ ტალახისმსროლელი ბრბო
უნდა შეცვალოს, ასწავლოს, რომ ძუ და ხვადი ნამდვილად ერთმანეთის სწორია.
სტერეოტიპების მსხვრევაც ჩვენი, ახალგაზრდების მოვალეობაა.
ხშირად, ამ საზოგადოებაში დამკვიდრებული მცდარი შეხედულებების საწყისი სწორედ ქალები
არიან. „ყველგან და ყველა ქალი რომ ასე ჰფიქრობდეს და სკიდეს ამ საგანზე მკითხველთან ლაპარაკი არ
მოგვიხდებოდა”(სერგეი მესხი).
რა აზრი ექნება სტატიას, რომლის სათაურშიც სიტყვა “ქალს”, რომელიც დიდი, ვარდისფერი
ასოებითაა დაწერილი მოსდევს და კავშირი, შემდეგ კი „კაცი” ლურჯი ასოებით წერია. აქ ხომ ბოლო
სიტყვას, „თანასწორობას” აზრი ეკარგება…
მაშ, რა დაუკარგავთ კაცებს და რას ეძებენ ისინი? რა მოხდება თუ სერგეი მესხის კითხვას ამგვარად
დავწერთ?! მათემატიკის(რომელიც, სხვათა შორის, ყველა სქესს თანაბრად ეხერხება) უცვლელი წესია,
რომ შესაკრებთა გადანაცვლებით ჯამი არ იცვლება. ახლა კი, ეს ჯამი უდრის თანასწორობას.