Grupa A Klasa .................... Liczba punktów ......

/ 39
Imię i nazwisko ...................................

1 Zapisz przy podanych terminach właściwe litery z opisem. (.../5 pkt)

A. wspieranie finansowe artystów przez bogatych miłośników sztuki
B. statek z ruchomymi żaglami, umożliwiający podróżowanie w wybraną stronę świata,
niezależnie od kierunku wiatru
C. ruch społeczno-religijny postulujący wprowadzenie zmian w Kościele
D. pogląd stawiający człowieka w centrum zainteresowania artystów
E. element architektoniczny składający się z kolumn połączonych łukiem

karawela – ____, humanizm – ____, mecenat – ____, arkada – ____, reformacja – ____

2 Przyjrzyj się ilustracjom. Następnie do każdego elementu architektury renesansowej (.../4 pkt)
dopisz literę odpowiadającą fotografii, na której go przedstawiono.
1. kopuła – ___ 2. arkada – ___ 3. krużganki – ___ 4. latarnia – ___ .

A. B.

3 Rozstrzygnij, skąd pochodzili kupcy podróżujący po XVI-wiecznej Europie. Dopisz (.../4 pkt)
właściwą nazwę państwa do każdej wypowiedzi. Wybierz odpowiedzi spośród
podanych poniżej.
Królestwo Anglii, Królestwo Polskie, Rzesza Niemiecka, Królestwo Hiszpanii

Kupiec A. „W moim państwie żyją tylko katolicy, słyniemy z wypraw odkrywczych i

założyciela zakonu jezuitów” – ____________________________
Kupiec B. „Władca mojego państwa pochodzi z dynastii Tudorów, zlikwidował klasztory
i stanął na czele Kościoła niezależnego od papieża” – ____________________________
Kupiec C. „Większość mieszkańców mojego kraju to katolicy, w centralnej części żyją
kalwiniści, a od wschodu sąsiadujemy z wyznawcami prawosławia” –
____________________________
Kupiec D. „W moim kraju, po długoletnich wojnach religijnych, to władcy
poszczególnych części decydują, jaką religię wyznają ich poddani” –
____________________________

Grupa A | strona 1 z 4
4 Przeczytaj fragment życiorysu postaci historycznej, a następnie dokończ zdanie. (.../2 pkt)
Zaznacz w tabeli odpowiedź A albo B i jej uzasadnienie 1., 2. lub 3.
28 VI 1491: urodził się w Greenwich
1509: został królem Anglii
1509–1533: małżeństwo z Katarzyną Aragońską
1521: otrzymał od papieża tytuł „fidei defensor”(łac. obrońca wiary)
1534: doprowadził do uchwalenia Aktu supremacji
1536: wcielił Walię bezpośrednio do królestwa
1541: został królem Irlandii
1544–1546: prowadził wojnę z Francją
28 I 1547: zmarł w Londynie
Bohaterem fragmentu życiorysu jest
A. Grzegorz XIII, 1. luteraninem.
który był 2. kalwinistą.
B. Henryk VIII,
3. anglikaninem.
5 Przeczytaj definicję, a następnie dokończ zdanie. Zaznacz w tabeli odpowiedź A albo (.../2 pkt)
B i jej uzasadnienie 1., 2. lub 3.
Określenie stadium rozwoju kultury europejskiej, trwającego we Włoszech od końca XIII
w. do początku XVI w., w krajach zachodniej, północnej i środkowej Europy – od XV w. do
końca XVI w.
Źródło: Encyklopedia internetowa PWN,
https://encyklopedia.pwn.pl/encyklopedia/Teorie-postaw;1.html [29.07.2019 rok
Definicja odnosi się do okresu
w XV w. we Florencji tworzyli
A. renesansu, 1.
najwybitniejsi artyści odrodzenia.
w 1517 roku w Wittenberdze
ponieważ 2.
Marcin Luter ogłosił 95 tez.
B. reformacji,
w Rzeszy Niemieckiej przez wiele
3.
lat toczono wojny religijne.

6 Zapoznaj się z zamieszczonym schematem. Następnie wybierz właściwe dokończenie (.../2 pkt)
każdego zdania.

1) Do przedstawionego na schemacie 2) Wyznawcy luteranizmu, kalwinizmu i

podziału Kościoła doszło w anglikanizmu to
A. 1492 roku. A. heretycy.
B. 1517 roku. B. niewierni.
C. 1534 roku. C. prawosławni.
D. 1555 roku. D. protestanci.
7 Przyjrzyj się zamieszczonej osi czasu. Następnie wpisz w wyznaczone miejsce w (.../1 pkt)
zdaniu właściwą literę.

Marcin Luter ogłosił swoje 95 tez w okresie oznaczonym na osi czasu literą _____ .

Grupa A | strona 2 z 4
8 Przyjrzyj się zamieszczonej osi czasu. Następnie podkreśl właściwe dokończenie (.../1 pkt)
zdania.

Sobór w Trydencie rozpoczął obrady w pierwszej połowie XVI wieku, a zakończył w

drugiej połowie XVI stulecia, co na osi czasu odpowiada literom
1. D i E. 2. C i D. 3. E i F. 4. F i G.

9 Połącz każdy termin z odpowiednim wyjaśnieniem. (.../4 pkt)

A. sobór B. heretyk C. pastor D. celibat

1) zobowiązanie duchownych do niezawierania małżeństwa

2) protestancki duchowny
3) zjazd dostojników kościelnych pod przewodnictwem papieża
4) wyznawca poglądów religijnych sprzecznych z powszechnie obowiązującymi

A. ____, B____, C____, D____

10 Z poniższej listy wykreśl te działania, które nie były efektem kontrreformacji. (.../3 pkt)

A. Położono większy nacisk na wykształcenie księży, którzy mieli się szkolić w

seminariach duchownych.
B. Przetłumaczono Biblię na wiele języków.
C. Sporządzono indeks ksiąg zakazanych.
D. Wprowadzono zasadę czyj kraj, tego religia.
E. Zwiększono uprawnienia inkwizycji, czyli specjalnych sądów kościelnych
zajmujących się sądzeniem heretyków.
F. Powstały zbory, czyli gminy protestanckie, w których obowiązki księży przejęli
pastorzy.
G. Biskupom zakazano zarządzania kilkoma diecezjami jednocześnie. Byli oni ponadto
zobowiązani do przebywania w swoich diecezjach, a proboszczowie – w przypisanych im
parafiach.

11 Dopisz postacie historyczne do odpowiednich haseł. (.../3 pkt)

Jan Gutenberg, Marcin Luter, Francisco Pizarro, Michał Anioł, Vasco da Gama,
Ignacy Loyola, Rafael Santi, Bartłomiej Diaz, Grzegorz XIII, Erazm z Rotterdamu,
Krzysztof Kolumb, Jan Kalwin, Leonardo da Vinci, Ferdynand Magellan,
Henryk VIII, Mikołaj Kopernik, Hernán Cortez
A. Odkrycia geograficzne:
B. Renesans:
C. Reformacja i kontrreformacja:

12 Dopasuj właściwą postać do każdego opisu. Wybierz odpowiedzi spośród podanych (.../4 pkt)
poniżej.
Amerigo Vespucci, Michał Anioł, Ignacy Loyola, Jan Kalwin

1. Twórca fresku Stworzenie Adama, znajdującego się na sklepieniu kaplicy Sykstyńskiej

w Watykanie. ________________________
2. Jego nauki zyskały wielu zwolenników wśród zamożnych mieszczan, ponieważ głosił,
że bogactwo jest oznaką szczególnej łaski Bożej. ________________________
3. Sporządził dokładne opisy terenów odkrytych przez Kolumba, które określił Nowym
Światem. ________________________
4. Stworzony przez niego zakon pod względem organizacji przypominał
armię. ________________________

Grupa A | strona 3 z 4
13 Adam i Ala, uczniowie klasy szóstej, przygotowują projekt edukacyjny z historii. (.../4 pkt)
Przeczytaj treść ich rozmowy i rozstrzygnij, o jakich wydarzeniach historycznych
rozmawiają. Następnie skreśl w każdym nawiasie błędną informację, tak aby
powstały zdanie prawdziwe.

Adam: Właścicielami ziemskimi w koloniach byli Europejczycy. Miejscową ludność

zmusili do ciężkiej pracy na swoich plantacjach, na których uprawiali cenione w Europie
rośliny.
Ala: Na przełomie XV i XVI wieku Kościół katolicki znajdował się w głębokim kryzysie.
Wielu wiernych oraz duchownych krytykowało tę instytucję i papieża. Niezadowolenie
budził styl życia kleru.

1. Adam mówi o (przyczynach / skutkach) wydarzenia zwanego (wielkimi odkryciami

geograficznymi / reformacją).
2. Ala opisuje (przyczyny / skutki) wydarzenia określanego mianem (wielkich odkryć
geograficznych / reformacji).

Grupa A | strona 4 z 4