Eιδικές απαλλαγές ΦΠΑ

(άρθρο 27 ν.2859/2000)

WEBINAR 24.10.2019

ΕΙΣΗΓΗΤΗΣ : ΤΣΙΑΤΟΥΡΑΣ ΦΩΤΗΣ

ΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΟΣ - ΦΟΡΟΤΕΧΝΙΚΟΣ - ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΩΝ

ΒΙΒΛΙΩΝ - Τ.ΕΠΟΠΤΗΣ Π.Ε.Κ. ΑΘΗΝΩΝ
Απαλλαγές ΦΠΑ στην παράδοση και εισαγωγή πλοίων και
αεροσκαφών καθώς και αντικειμένων και υλικών, εφόσον
προορίζονται να ενσωματωθούν ή να χρησιμοποιηθούν
σ’αυτά.
Εισαγωγικά

Οι διατάξεις του άρθρου 27 του ν. 2859/2000 (κώδικας ΦΠΑ) αναφέρονται σε

ορισμένες ειδικές περιπτώσεις απαλλαγών στην παράδοση ή εισαγωγής αγαθών
(πλοίων, αεροπλάνων, υλικών που ενσωματώνονται σε αυτά, καυσίμων,
λιπαντικών, κ.λπ.), παροχής υπηρεσιών για την εξυπηρέτηση των άμεσων
αναγκών των πλοίων, αεροσκαφών καθώς και στην παράδοση ή εισαγωγή
αγαθών που πραγματοποιούνται στα πλαίσια των ρυθμίσεων των
διπλωματικών και προξενικών σχέσεων, για τις διεθνείς αεροπορικές και
θαλάσσιες μεταφορές προσώπων, για τις ανάγκες των προσφύγων,κ.λ.π.

Με το άρθρο αυτό (πρώην άρθρου 22 του ν.1642/1986), ενσωματώθηκε στο

εσωτερικό δίκαιο το άρθρο 15 της Οδηγίας 6ης Οδηγία ΦΠΑ, όπως
τροποποιήθηκε με την Οδηγία 91/680/ΕΟΚ και στη συνέχεια όπως αυτή
αντικαταστάθηκε με την οδηγία 2006/112/ΕΚ (άρθρα 142-143, 148 και 151-152).
Επισημαίνεται και σύμφωνα με το άρθρο 11 § 3 του κώδικα ΦΠΑ, δεν θεωρείται
ως ενδοκοινοτική απόκτηση, η απόκτηση από άλλο κράτος - μέλος αγαθών,
για τα οποία προβλέπεται απαλλαγή της παράδοσης αυτών στο εσωτερικό της
χώρας σύμφωνα με τις διατάξεις των περ.α΄,β΄,γ΄,και στ΄της παραγράφου 1 του
άρθρου 27.

Επίσης διευκρινίζεται, για τις εν λόγω περιπτώσεις απαλλαγών του άρθρου 27,
ότι στις επιχειρήσεις που διενεργούν απαλλασσόμενες πράξεις (πωλήτριες)
παρέχεται δικαίωμα έκπτωσης του ΦΠΑ εισροών τους (ΦΠΑ που επιβάρυνε τις
α΄ ύλες κατασκευής τους, την αγορά τους κ.λπ.).
27.1α. Απαλλαγές πλοίων

Με την τροποποίηση της περίπτωσης α' της παρ. 1 του άρθρου 27, του κώδικα
ΦΠΑ (με την παρ. 1 του άρθρου 111 του ν.4514/2018 και με ισχύ, σύμφωνα με την
παρ. 3 του ίδιου άρθρου και νόμου, από 1.4.2018) έγινε πληρέστερη εναρμόνιση
της εθνικής νομοθεσίας ΦΠΑ με την αντίστοιχη διάταξη του άρθρου 148 της
οδηγίας 2006/112/ΕΚ, δεδομένου ότι αποσαφηνίσθηκε ποιές κατηγορίες
παραδόσεων ή εισαγωγών πλοίων απαλλάσσονται του ΦΠΑ.

Επίσης τέθηκαν συγκεκριμένες σωρευτικές προϋποθέσεις για το ποιά πλοία

θεωρούνται ως πλοία ναυσιπλοΐας ανοικτής θαλάσσης.

Επιπλέον στην ίδια περίπτωση α΄ παρ. 1 του άρθρου 27, ενσωματώθηκε και η
περίπτωση ια) της ίδιας παρ. 1 (αλιεία – σπογγαλιεία) προκειμένου να επιτευχθεί
η αρτιότερη νομοτεχνική διατύπωση του άρθρου.
Ποια πλοία απαλλάσσονται από τον ΦΠΑ;

Απαλλάσσονται από τον ΦΠΑ η παράδοση και η εισαγωγή πλοίων που

εμπίπτουν στις ακόλουθες κατηγορίες:

 αα) πλοία που προορίζονται να χρησιμοποιηθούν στη ναυσιπλοΐα ανοικτής

θαλάσσης και τα οποία εκτελούν μεταφορά επιβατών με κόμιστρο ή με τα
οποία ασκείται εμπορική, βιομηχανική ή αλιευτική δραστηριότητα,
 ββ) πλοία παράκτιας αλιείας,
 γγ) πλοία που προορίζονται για διάλυση,
 δδ) πολεμικά πλοία και πλοία του ∆ημοσίου,
 εε) ναυαγοσωστικά και άλλα πλοία επιθαλάσσιας αρωγής.

 Απαλλάσσονται επίσης η παράδοση και εισαγωγή αντικειμένων και υλικών,

εφόσον προορίζονται να ενσωματωθούν ή να χρησιμοποιηθούν στα πλοία
και πλωτά μέσα της περίπτωσης αυτής.
Ποια πλοία εξαιρούνται;

 Τα πλοία ιδιωτικής χρήσης που προορίζονται για αναψυχή ή

αθλητισμό.

 πλοία που δεν προορίζονται να χρησιμοποιηθούν στη ναυσιπλοΐα

ανοικτής θαλάσσης και τα οποία εκτελούν μεταφορά επιβατών με
κόμιστρο ή με τα οποία ασκείται εμπορική, βιομηχανική δραστηριότητα.
Ποια πλοία προορίζονται για τη ναυσιπλοΐα ανοικτής θαλάσσης;

Τα πλοία που πληρούν σωρευτικά τις ακόλουθες προϋποθέσεις:

 πλοία τα οποία το μέγιστο εξωτερικό μήκος του κύτους είναι ίσο ή

ανώτερο των 12 μέτρων,

 πλοία τα οποία υπάγονται στις συγκεκριμένες δασμολογικές

διακρίσεις 8901 10 10, 8901 20 10, 8901 30 10, 8901 90 10, 8902 00 10,
8903 91 10, 8903 92 10, 8904 00 91 και 8906 90 10 του Κοινού
∆ασμολογίου της Ε.Ε. και

 πλοία που να διενεργούν δραστηριότητα κυρίως στην ανοικτή

θάλασσα.
Ποιες είναι οι προϋποθέσεις για τη διενέργεια δραστηριότητας των
πλοίων κυρίως στην ανοιχτή θάλασσα;

Με διάταξη της παρ. 1 του άρθρου 27 του κώδικα ΦΠΑ, παρασχέθηκε

εξουσιοδότηση στους Υπ. Οικ/κών και Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής να
καθορίσουν με Κ.Υ.Α. τους όρους και τις προϋποθέσεις και κάθε αναγκαία
λεπτομέρεια για τα ποια πλοία διενεργούν δραστηριότητα κυρίως στην
ανοικτή θάλασσα.
Για την εφαρμογή της εν λόγω διάταξης ήδη εκδόθηκε η Κ.Υ.Α.
ΠΟΛ.1177/19.9.2018 (ΦΕΚ Β' 4420/04.10.2018), όπως αυτή τροποποιήθηκε
με την Κ.Υ.Α. ΠΟΛ 1240/27.12.2018 (ΦΕΚ Β’ 5889/31.12.2018), με την οποία
καθορίστηκαν οι προϋποθέσεις για τη διενέργεια δραστηριότητας των
πλοίων κυρίως στην ανοιχτή θάλασσα για σκοπούς χορήγησης
απαλλαγών από το ΦΠΑ.
→ Γίνεται λόγος σε επόμενο θέμα
Ποιες είναι οι προϋποθέσεις απαλλαγής αλιευτικών πλοίων υπερπόντιας
αλιείας;

Τα αλιευτικά πλοία εκτός Ελληνικών χωρικών υδάτων (πλοία υπερπόντιας

αλιείας) στο πλαίσιο αλιευτικής συμφωνίας τρίτων χωρών και της Ε.Ε. ή στο
πλαίσιο ιδιωτικής συμφωνίας απαιτείται να διαθέτουν:

 επαγγελματική άδεια αλιείας και

 ειδική άδεια αλίευσης εκτός χωρικών υδάτων του άρθρου 59 του

ν.4235/2014.
(σχετ. Ε.2100/4.6.2019 της ΑΑ∆Ε)
Ποιες είναι οι προϋποθέσεις απαλλαγής από το ΦΠΑ πλοίων παράκτιας αλιείας;

 να είναι αξιόπλοα για τη διενέργεια αλιευτικής δραστηριότητας για

επαγγελματικούς και όχι ερασιτεχνικούς σκοπούς με την υπαγωγή τους στους
κωδικούς ΣΟ 8902 00 10 και 8902 00 90 και
 να διαθέτουν επαγγελματική άδεια αλιείας στην οποία αναγράφονται τα
αλιευτικά εργαλεία για την παράκτια αλιεία, ανεξαρτήτως εάν έχουν
ναυπηγηθεί για την ανοιχτή θάλασσα.

Επισημαίνεται ότι τα πλοία παράκτιας αλιείας δεν μπορεί να φέρουν τα αλιευτικά

εργαλεία «Γρί Γρί» (ημέρας ή νύχτας), «Μηχανότρατα», ή «Μηχανότρατα εκτός
ελληνικών χωρικών υδάτων» με κωδικούς εργαλείων OTB και PS, διότι θεωρούνται
μέσης αλιείας και υπόκεινται στους όρους και τις προϋποθέσεις της ΚΥΑ
ΠΟΛ.1177/2018 και Α ∆ ΑΑ∆Ε ΠΟΛ.1187/2018 περί αλιευτικής δραστηριότητας πλοίων
στην ανοικτή θάλασσα, έστω και αν διαθέτουν κι άλλα εργαλεία που χαρακτηρίζουν την
παράκτια αλιεία και ανεξαρτήτως αν διαθέτουν άδεια αλίευσης εκτός χωρικών υδάτων.
(Εγκ. Υπ. Αγρ. Ανάπτυξης 176605/28.12.2006 & Ε.2100/4.6.2019 της ΑΑ∆Ε).
Ποιά πλοία θεωρείται ότι προορίζονται για διάλυση (κωδικός ΣΟ 8908 00 00);

 Πρόκειται για πλοία και άλλες πλωτές κατασκευές των δασμολογικών κλάσεων
8901 έως 8907 γερασμένα ή κατεστραμμένα πλοία, των οποίων τα όργανα και
ο μηχανολογικός τους εξοπλισμός μπορεί να έχει ήδη αφαιρεθεί και
παρουσιάζονται με σκοπό τη διάλυσή τους.

Ποιά πλοία θεωρούνται και πλοία του ∆ημοσίου;

 Πλοία του ∆ημοσίου (κωδικοί ΣΟ 8906 90 10, 8906 90 91, 8906 90 99)
θεωρούνται αυτά που διαθέτουν ορισμένα χαρακτηριστικά πολεμικών
πλοίων αλλά χρησιμοποιούνται από τις δημόσιες αρχές (πχ Τελωνειακή
Υπηρεσία, Αστυνομία κλπ). (Ε.2100/4.6.2019 της ΑΑ∆Ε).
Ποιά πλοία θεωρούναι πολεμικά πλοία;

 Τα πολεμικά πλοία (κωδικός ΣΟ 8906 10 00) είναι σχεδιασμένα για

πολεμικές επιχειρήσεις με διάφορα επιθετικά ή αμυντικά όπλα και τα
οποία ενσωματώνουν διατάξεις για την προστασία από βολές.

 Επίσης, πολεμικά πλοία θεωρούνται και ορισμένα ειδικά εξοπλισμένα

πλοία που δεν φέρουν όπλα και θωράκιση ωστόσο αναγνωρίζονται ότι
προορίζονται αποκλειστικά ή κυρίως για να χρησιμοποιηθούν σε
πολεμικές επιχειρήσεις, όπως αποβατικά, ορισμένα συνοδευτικά
στόλου (για την μεταφορά πυρομαχικών) και πλοία για την μεταφορά
στρατευμάτων καθώς και τα υποβρύχια. (Ε.2100/4.6.2019 της ΑΑ∆Ε).
Ποια πλοία θεωρούνται ναυαγοσωστικά;

 Θεωρούνται τα πλοία των κωδικών της ΣΟ 8906 90 10, 8906 90 91 και 8906
90 99 που προορίζονται να τοποθετηθούν σε ορισμένα σημεία στην
περίμετρο της ακτής για την βοήθεια πλοίων σε κίνδυνο.

Ποια πλοία θεωρούνται επιθαλάσσιας αρωγής;

 Θεωρούνται τα ρυμουλκά πλοία της διάκρισης ΣΟ 8904 00 10 καθώς και τα

προωθητικά των διακρίσεων 8904 00 91 και 8904 00 99. (Ε.2100/4.6.2019 της
ΑΑ∆Ε).
Για την εφαρμογή των απαλλαγών των περιπτώσεων α΄, γ΄, δ΄ και ε΄ της παρ. 1
του άρθρου 27 του Κώδικα ΦΠΑ, εφόσον πρόκειται για πλοία που προορίζονται
να χρησιμοποιηθούν στη ναυσιπλοΐα ανοικτής θαλάσσης και τα οποία εκτελούν
μεταφορά επιβατών με κόμιστρο ή με τα οποία ασκείται εμπορική ή βιομηχανική ή
αλιευτική δραστηριότητα,

εφαρμόζονται οι διατάξεις της Α.Υ.Ο. Π. 8271/4879/18.12.1987, της Α.Υ.Ο.

1591/1546/4.3.1987 και της Α.Υ.Ο. Τ. 1940/2003, όπως αυτές ισχύουν, σε
συνδυασμό με τις αντίστοιχες διατάξεις της τελωνειακής εθνικής και ενωσιακής
νομοθεσίας, όπως ισχύουν, σύμφωνα με τους όρους και τις προϋποθέσεις που
ορίζονται σε αυτές.

Προσοχή: Οι ανωτέρω ΑΥΟ παρότι τροποποιήθηκαν πολλές φορές μέχρι σήμερα,

παραπέμπουν ακόμη σε διατάξεις του ν.1642/1986 ή καταργημένων άλλων ΑΥΟ
(Τ.3300/84 κ.λ.π.).
27.1α.1. ∆ιαδικασία απαλλαγής απο το ΦΠΑ της παράδοσης αγαθών που
προορίζονται για τον εφοδιασμό πλοίων και πλωτών μέσων που ενεργούν
πλόες εσωτερικού, εξωτερικού ή μικτούς, καθώς και υπερπόντιας αλιείας

Βάσει του άρθρου 269 παρ.2γ του Ενωσιακού Τελωνειακού Κώδικα - καν.
αριθ. 952/2013, για εμπορεύματα απαλλασσόμενα από ΦΠΑ ή ειδικό φόρο
κατανάλωσης που παραδίδονται για τον εφοδιασμό πλοίων, ανεξαρτήτως
προορισμού του πλοίου, για τα οποία απαιτείται απόδειξη του εφοδιασμού
τηρούνται τελωνειακές διατυπώσεις εξαγωγής.

Οι τελωνειακές διατυπώσεις εξαγωγής για εμπορεύματα που παραδίδονται

με απαλλαγή ΦΠΑ σε πλοία εφαρμόζονται ανεξάρτητα:
α) του είδους των αγαθών που προορίζονται να παραδοθούν σε πλοία, δηλαδή
υλικών και αντικειμένων που προορίζονται να ενσωματωθούν ή να χρησιμοποιηθούν
στα πλοία, ή καυσίμων - λιπαντικών - τροφοεφοδίων κ.λ.π. (με τις προϋποθέσεις των
περ. α' και γ' της παρ. 1 του άρθρου 27 του Κώδικα ΦΠΑ),

β) της ιδιότητας του προσώπου που τα αποκτά (δηλαδή υποκειμένου στο κανονικό
καθεστώς ή εκτός πεδίου εφαρμογής των διατάξεων του Κώδικα ΦΠΑ - π.χ.
δημόσιο),

γ) του προορισμού του πλοίου, δηλαδή με προορισμό άλλο ΚΜ της Ε.Ε, τρίτη
χώρα ή με προορισμό στο εσωτερικό της χώρας,

δ) της κατηγορίας του πλοίου, δηλαδή εάν πρόκειται για πλοία που προορίζονται
για την ναυσιπλοΐα ανοιχτής θαλάσσης (τα οποία εκτελούν μεταφορά επιβατών με
κόμιστρο ή με τα οποία ασκείται εμπορική, βιομηχανική ή αλιευτική δραστηριότητα),
πλοία επιθαλάσσιας αρωγής, πλοία για διάλυση, πλοία του ∆ημοσίου, ή πολεμικά
πλοία των Ελληνικών Ενόπλων ∆υνάμεων.
Σημειώνεται ότι οι τελωνειακές διατυπώσεις εξαγωγής πραγματοποιούνται σε
ένα πλήρως ηλεκτρονικό περιβάλλον μέσω του υποσυστήματος Ελέγχου
Εξαγωγών του μηχανογραφικού συστήματος τελωνείων ICISnet σύμφωνα με
τις οδηγίες που έχουν δοθεί με την αριθ. ∆Τ∆ Α 1068392 ΕΞ/26.04.2016
(αντικατάσταση της με αριθ. πρωτ. ∆19Α 5012006 ΕΞ/12.04.2012) – Κεφ. 5.

Το υποσύστημα Ελέγχου Εξαγωγών του ICISnet επιτρέπει την επικοινωνία,

μέσω ανταλλαγής μηνυμάτων, μεταξύ των εμπλεκόμενων τελωνειακών
αρχών (τελωνείο εφοδιασμού και τελωνείο φόρτωσης) και μεταξύ αυτών και
των οικονομικών φορέων (προμηθευτών-εφοδιαστών πλοίων).

Το ηλεκτρονικό μήνυμα IE 599 - αποδεικτικό της φόρτωσης των αγαθών στο

πλοίο χρησιμοποιείται ως δικαιολογητικό της απαλλαγής από ΦΠΑ.
Η διαδικασία απαλλαγής απο το ΦΠΑ καθορίζεται από τις διατάξεις του άρθρου
11 της Α.Υ.Ο. Π. 8271/4879/18.12.1987, σε συνδυασμό με τις διατάξεις της Α.Υ.Ο.
Π. 1591/ΠΟΛ.69/1987, όπως ισχύουν και αφορά:

 α) άμεση απαλλαγή στις περιπτώσεις όπου τα εν λόγω αντικείμενα και υλικά

αγοράζονται ή εισάγονται απ’ ευθείας από τον προμηθευτή - εφοδιαστή και
εφόσον οι παραδόσεις αυτές καλύπτονται απο τις διατάξεις της περίπτωσης
γ’ της παρ. 1 του άρθρου 27 του ν. 2859/2000 και

 β) έμμεση απαλλαγή στις περιπτώσεις όπου τα εν λόγω αντικείμενα και

υλικά αγοράζονται ή εισάγονται αγοραστή - εφοδιαστή και εφόσον επίσης οι
παραδόσεις αυτές καλύπτονται απο τις διατάξεις της περίπτωσης γ’ της παρ.
1 του άρθρου 27 του ν. 2859/2000.
α) άμεση απαλλαγή

Στις περιπτώσεις αυτές οι παραδόσεις αγαθών που γίνονται από τον προμηθευτή -
εφοδιαστή απ’ ευθείας σε πλοία και πλωτά μέσα, που ενεργούν πλόες εσωτερικού,
εξωτερικού ή μικτούς, καθώς και υπερπόντιας αλιείας, εκδίδεται από τον
προμηθευτή "τιμολόγιο" ή "∆.Α. - Τιμολόγιο", χωρίς ΦΠΑ, που προβλέπεται από
τις διατάξεις των Ε.Λ.Π. (ν.4308/2014), στο οποίο εκτός των άλλων θα αναφέρονται
και το όνομα, η κατηγορία του σκάφους, το είδος, η ποσότητα και η αξία των
αγαθών που παραδόθηκαν, καθώς και η ένδειξη "ΧΩΡΙΣ ΦΠΑ".

Σύμφωνα με το άρθρο 1 της ΑΥΟ Π. 1591/ΠΟΛ.69/1987, στην περίπτωση που τα εν

λόγω αγαθά εισάγονται ή εξάγονται, στο τιμολόγιο παράδοσης του εφοδιαστή σε
πλοίο ή πλωτό μέσο που δικαιούται της απαλλαγής αυτής θα συνοδεύεται από
κυρωμένο ακριβές αντίγραφο του κατά περίπτωση τελωνειακού παραστατικού,
από το οποίο θα αποδεικνύεται η φόρτωση των αγαθών που αναγράφονται. Το
αντίγραφο αυτό θα χορηγείται από την αρμόδια Τελωνειακή Αρχή με την ένδειξη
"ΓΙΑ ΤΟ ΑΡΧΕΙΟ ΤΟΥ ΕΦΟ∆ΙΑΣΤΗ".
Ωστόσο, το ηλεκτρονικό μήνυμα IE 599 είναι αποδεικτικό της φόρτωσης των
αγαθών στο πλοίο και χρησιμοποιείται ως δικαιολογητικό της απαλλαγής από
ΦΠΑ και κατά συνέπεια αναπληρώνει το ανωτέρω κυρωμένο ακριβές αντίγραφο
του κατά περίπτωση τελωνειακού παραστατικού (Ε.2100/4.6.2019).

Προκειμένου για παραδόσεις αγαθών σε πλοία που χρησιμοποιούνται από τις

ένοπλες δυνάμεις και το ∆ημόσιο γενικά, αντί του παραπάνω τελωνειακού
παραστατικού απαιτείται η προσκόμιση στον προμηθευτή των αγαθών
εγγράφου της αρμόδιας κατά περίπτωση αρχής, στο οποίο θα αναφέρονται «Για
εφοδιασμό αποκλειστικά πλοίων του πολεμικού ναυτικού ή πλοίων που
χρησιμοποιούνται από το δημόσιο γενικά", το είδος και η ποσότητα των
αγαθών» (άρθρο 1 της ΑΥΟ Π. 1591/ΠΟΛ.69/1987, όπως αυτή ισχύει).

Η ίδια ένδειξη θα αναγράφεται και στο τιμολόγιο του προμηθευτή των αγαθών.
β) έμμεση απαλλαγή
Για την αναστολή καταβολής του φόρου ακολουθείται η παρακάτω διαδικασία:
Ο προμηθευτής παραδίδει στον αγοραστή - εφοδιαστή τα προς εφοδιασμό αγαθά
με "∆ελτίο αποστολής" ή "∆ελτίο αποστολής - τιμολόγιο " ή τιμολόγιο στο οποίο
εκτός των άλλων θα αναφέρονται:
α) τα πλήρη στοιχεία του αγοραστή - εφοδιαστή και ο Α.Φ.Μ. του,
β) η αρμόδια ∆.Ο.Υ. για τη φορολογία του αγοραστή - εφοδιαστή,
γ) το είδος, η ποσότητα, η αξία και ο Φόρος που αναλογεί στην αξία των αγαθών.
∆εν απαιτείται η αναγραφή της αξίας των αγαθών και του φόρου που αναλογεί στο
εκδιδόμενο δελτίο αποστολής. Τα στοιχεία αυτά θα αναγράφονται στο τιμολόγιο
που θα εκδοθεί μέσα στην προθεσμία που ορίζεται απο τον ν.4308/2014 (Ε.Λ.Π.).
δ) Ο αριθμός μητρώου του εφοδιαστή στο οικείο εμπορικό και βιομηχανικό
επιμελητήριο.
ε) Ο αριθμός του εξωλογιστικού λογαριασμού του εφοδιαστή στην Τράπεζα
Ελλάδος (άρθρο 3 της ΑΥΟ Π. 1591/ΠΟΛ.69/1987).
Για την οριστικοποίηση της απαλλαγής, ο αγοραστής - εφοδιαστής,
υποχρεούται να προσκομίσει στον προμηθευτή των αγαθών μέσα σε 40 ημέρες
το ηλεκτρονικό μήνυμα IE 599, το οποίο είναι αποδεικτικό της φόρτωσης
των αγαθών στο πλοίο.

Ο προμηθευτής - πωλητής των αγαθών, όταν ο αγοραστής - εφοδιαστής του

προσκομίσει το παραπάνω αποδεικτικό φόρτωσης των αγαθών στο πλοίο,
στην παραπάνω προθεσμία, εκδίδει πιστωτικό σημείωμα για την έκπτωση
του φόρου που αναλογεί στην αξία της ποσότητας των εν λόγω αγαθών. Το
αποδεικτικό φόρτωσης των αγαθών στο πλοίο - ηλεκτρονικό μήνυμα IE 599
- ο προμηθευτής το επισυνάπτει ως δικαιολογητικό της έκπτωσης στο
πιστωτικό σημείωμα που εκδίδει. Ως αξία για τον υπολογισμό της έκπτωσης
του φόρου που αναλογεί, λαμβάνεται η αξία των συγκεκριμένων αγαθών
που αναφέρεται στο τιμολόγιο παράδοσης του προμηθευτή προς τον
αγοραστή - εφοδιαστή.
Σε περίπτωση που κατά την παράδοση των αγαθών ο προμηθευτής εξέδωσε
"∆ελτίο αποστολής" και ο εφοδιαστής προσκομίσει στον προμηθευτή το
παραπάνω ηλεκτρονικό μήνυμα IE 599 μέχρι τη συμπλήρωση του προς
έκδοση του τιμολογίου χρόνου, τότε ο προμηθευτής εκδίδει το οριστικό
τιμολόγιο χωρίς την αναγραφή και είσπραξη του ΦΠΑ που αναλογεί,
επισυνάπτοντας αυτό στο στέλεχος του τιμολογίου σαν δικαιολογητικό της
απαλλαγής.

Σε περίπτωση που ο αγοραστής - εφοδιαστής δεν προσκομίσει στον

προμηθευτή των αγαθών το παραπάνω ηλεκτρονικό μήνυμα IE 599 μέσα στην
ανωτέρω προθεσμία (40 ημερών), υποχρεούται να καταβάλλει στον
προμηθευτή του το φόρο που έχει αναγραφεί στο τιμολόγιο αγοράς των
αγαθών και στη συνέχεια να ζητήσει την επιστροφή του, κατά το μέρος που δεν
συμψηφίζεται, από την αρμόδια για την φορολογία του ∆ΟΥ, σύμφωνα με την
διαδικασία του άρθρου 34 του κώδικα ΦΠΑ.
Στο σχετικό τελωνειακό παραστατικό που κατατίθεται για τον εφοδιασμό πλοίου ή
πλωτού μέσου, ο εφοδιαστής υποχρεούται να επισυνάψει αναλυτική κατάσταση
στην οποία θα αναφέρονται:
α) Το ονοματεπώνυμο ή η επωνυμία η διεύθυνση και ο Α.Φ.Μ. του προμηθευτή
των αγαθών και
β) Ο αριθμός τιμολογίου ή δελτίου αποστολής του προμηθευτή, το είδος και η
ποσότητα των αγαθών (άρθρο 4 της ΑΥΟ Π. 1591//ΠΟΛ.69/1987).

Σε κάθε περίπτωση κατά την οποία ο εφοδιασμός διενεργείται με τις

απλοποιημένες διατάξεις εξαγωγής εφοδίων, ο εφοδιαστής υποχρεούται να
επισυνάψει στη συγκεντρωτική "∆ήλωση εξαγωγής εφοδίων" την κατάσταση της
προηγούμενης παραγράφου. ∆εν υπάρχει η υποχρέωση αυτή στις περιπτώσεις
που όμοια αναλυτική κατάσταση έχει επισυναφθεί στο υπό στοιχείο "Α" αντίτυπο
του "∆ελτίου Παράδοσης Εφοδίων" (άρθρο 5 της ΑΥΟ Π. 1591//ΠΟΛ.69/1987).
27.1α.2Α. Απαλλαγή ΦΠΑ στην παράδοση και εισαγωγή σκαφών που προορίζονται
για την αλιεία και σπογγαλιεία
H περίπτωση ια' της παρ. 1 του άρθρου 27 καταργήθηκε με την παρ. 2 του άρθρου
111 του ν.4514/2018 και δεν ισχύει, σύμφωνα με την παρ. 3 του ίδιου άρθρου και
νόμου, από 1.4.2018, δεδομένου ότι ενσωματώθηκε στην περίπτωση α΄της παρ. 1
του ίδιου άρθρου 27, προκειμένου να επιτευχθεί η αρτιότερη νομοτεχνική
διατύπωση του άρθρου. Σύμφωνα με την εν λόγω διάταξη απαλλάσσονται από το
φόρο, μεταξύ άλλων, ως υποπερίπτωση:
 αα) η παράδοση και η εισαγωγή πλοίων με τα οποία ασκείται αλιευτική
δραστηριότητα και
 ββ) πλοία παράκτιας αλιείας.
Κατά συνέπεια σύμφωνα με την παραπάνω διάταξη, όπως αυτή ίσχυε και ισχύει,
απαλλάσσονται από το ΦΠΑ η παράδοση και η εισαγωγή πλοίων που προορίζονται
για την αλιεία και σπογγαλιεία στα ελληνικά χωρικά ύδατα ανεξάρτητα από το
καθεστώς στο οποίο υπάγεται η επιχείρηση, ήτοι κανονικό καθεστώς ή στο ειδικό
καθεστώς κατ’ αποκοπή καταβολής ΦΠΑ. Επίσης με την ίδια διάταξη
απαλλάσσονται η παράδοση και η εισαγωγή αντικειμένων και υλικών, εφόσον
προορίζονται να ενσωματωθούν ή να χρησιμοποιηθούν σε αυτά.
Περαιτέρω σύμφωνα με τις συνδυασμένες διατάξεις των περιπτώσεων α΄, γ΄, δ΄
και ε΄ της παρ. 1 του άρθρου 27 του κώδικα ΦΠΑ απαλλάσσονται:

 Η παράδοση και η εισαγωγή καυσίμων, λιπαντικών και λοιπών αγαθών, με

εξαίρεση τα τροφοεφόδια, που προορίζονται για τον εφοδιασμό των πλοίων
αυτών.

 Η ναύλωση και οι εργασίες κατασκευής, μετατροπής, επισκευής και

συντήρησης των μέσων αυτών, καθώς και των αντικειμένων που είναι
ενσωματωμένα σε αυτά ή χρησιμοποιούνται για την εκμετάλλευσή τους.

 Η παροχή υπηρεσιών για την εξυπηρέτηση των άμεσων αναγκών των

ανωτέρω πλοίων, όπως η ρυμούλκηση, η πλοήγηση, η πρόσδεση, η
διάσωση, η πραγματογνωμοσύνη, η χρήση λιμανιών καθώς και η παροχή
υπηρεσιών εξυπηρέτησης του φορτίου τους.
Οι ανωτέρω απαλλαγές χορηγούνται επίσης με τη διαδικασία και τις προϋποθέσεις
της ΑΥΟ Π.8271/ΠΟΛ.366/1987.
Για να τύχουν της απαλλαγής του ΦΠΑ οι αλιείς, θα πρέπει να είναι κατά κύριο
επάγγελμα αλιείς, να έχουν εισόδημα από την αλιεία παράγοντας αλιεύματα,
σύμφωνα με τις διατάξεις του Β.∆ 666/1966 (ΦΕΚ 98 Α') και γενικά να αποζούν ως
επαγγελματίες από την αλιεία (Ε∆ΥΟ 1156/1997).

Αποκλείονται επομένως από την απαλλαγή του ΦΠΑ τα σκάφη και ο εξοπλισμός
της ερασιτεχνικής αλιείας που αποσκοπούν σε ψυχαγωγία και άθληση.

Επισημαίνεται ότι οι αλιείς και σπογγαλιείς που υπάγονται στο ειδικό κατ’ αποκοπή
καθεστώς διατηρούν τις ίδιες απαλλαγές που προβλέπονται από τις διατάξεις της
περίπτωσης α΄(πρώην ια’) της παρ. 1 του άρθρου 27 του κώδικα ΦΠΑ που ισχύουν
για τα αλιευτικά σκάφη του κανονικού καθεστώτος και χορηγούνται με τις
προϋποθέσεις και τη διαδικασία που ορίζεται με την ΑΥΟ Π.8271/ΠΟΛ.366/1987.
Επίσης με την ΑΥΟ ΠΟΛ. 1102/2004 τροποποιήθηκαν οι διατάξεις των ΑΥΟ
Π.8271/ΠΟΛ.366/1987 και ΠΟΛ. 1320/1998 και από 1.11.2004 το ειδικό καθεστώς κατ΄
αποκοπή καταβολής του φόρου επεκτάθηκε και σε αλιείς και σπογγαλιείς με σκάφη
μικρότερα των 6 μέτρων, με την προϋπόθεση ότι διαθέτουν επαγγελματική άδεια
αλιείας και θα επιλέξουν την καταβολή του τεκμαρτού ΦΠΑ με τους όρους και τη
διαδικασία της ΑΥΟ ΠΟΛ. 1320/1998.
Η εν λόγω επιλογή ένταξης δεν μπορεί να ανακληθεί πριν την παρέλευση
πενταετίας.

Επιπλέον, επειδή αρχικά με το άρθρο 6 της ΑΥΟ Π. 8271/ΠΟΛ. 366/1987 δεν

προβλεπόταν χορήγηση απαλλαγής ΦΠΑ κατά την κατασκευή ή την αγορά
αλιευτικών επαγγελματικών σκαφών (κουφαριού) και μηχανής από χωριστό
προμηθευτή, η Φορολογική ∆ιοίκηση για την επίλυση δυσκολιών εφαρμογής της
και σχετικών αιτημάτων αλιέων στη συνέχεια εξέδωσε την ΑΥΟ ΠΟΛ.1117/2005
με την οποία προστέθηκε νέο άρθρο 6α στην ΑΥΟ Π. 8271/4879/ΠΟΛ. 366/1987,
σύμφωνα με το οποίο ισχύει η απαλλαγή ακόμη και στην περίπτωση που ο
προμηθευτής της μηχανής είναι διαφορετικός από τον πωλητή ή κατασκευαστή
του σκάφους.
27.1α.2Β. ∆ιαδικασία απαλλαγής ΦΠΑ της παράδοσης υλικών και αντικειμένων
που προορίζονται να ενσωματωθούν ή να χρησιμοποιηθούν σε πλοία
παράκτιας αλιείας

Για την διαδικασία απαλλαγής από το ΦΠΑ της παράδοσης υλικών και
αντικειμένων που προορίζονται να ενσωματωθούν ή να χρησιμοποιηθούν
σε πλοία παράκτιας αλιείας και εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής των
απαλλαγών της παρ. 1 του άρθρου 27 του Κώδικα ΦΠΑ δύνανται κατ’
εξαίρεση να εφαρμόζονται οι διατάξεις των άρθρων 12 έως 14 της Α.Υ.Ο. Π.
8271/4879/18.12.1987 (περ. α΄ της παρ. 2 του άρθρου 11, όπως ισχύει από
3.6.2019).

∆ηλαδή προμήθεια υλικών (συμπεριλαμβανομένων των λιπαντικών) και

αντικειμένων με την έκδοση ∆ελτίων προμήθειας υλικών και αντικειμένων
χωρίς ΦΠΑ. Τα ανωτέρω ισχύουν τόσο πριν τις 03.06.2019 όσο και εφεξής
(Ε.2100/4.6.2019 της ΑΑ∆Ε).
Σημειώνεται ότι, η εν λόγω διάταξη δεν αναιρεί τη δυνατότητα των υποκειμένων
στο φόρο προμηθευτών-εφοδιαστών πλοίων παράκτιας αλιείας, να ακολουθούν
τις τελωνειακές διατυπώσεις εξαγωγής για την παράδοση αγαθών στα πλοία αυτά
χρησιμοποιώντας το αποδεικτικό του εφοδιασμού (ηλεκτρονικό μήνυμα ΙΕ 599) ως
δικαιολογητικό απαλλαγής από το φόρο προστιθέμενης αξίας.

Ειδικότερα σε κάθε σκάφος της παράκτιας αλιείας τηρείται ειδικό διπλότυπο δελτίο
με τον τίτλο "∆ΕΛΤΙΟ ΠΡΟΜΗΘΕΙΑΣ ΥΛΙΚΩΝ ΚΑΙ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΩΝ ΧΩΡΙΣ ΦΠΑ
(άρθρο 27, παρ. 1, περίπτ. α’ Ν.2859/2000)".

Στο δελτίο αυτό θα έχουν προεκτυπωθεί πέραν των στοιχείων που ορίζονται
από τις διατάξεις του ν.4308/2014 (Ε.Λ.Π.) και:

 α) το όνομα, το είδος και ο αριθμός νηολογίου του σκάφους,

 β) η κατάλληλη γραμμογράφηση για την αναγραφή της ποσότητας και του

είδους των προς αγορά ή επισκευή υλικών και αντικειμένων.
Η πλοιοκτήτρια, η διαχειρίστρια ή η εκμεταλλεύτρια, κατά περίπτωση επιχείρηση,
δύναται να τηρεί ανεξάρτητη σειρά του παραπάνω ειδικού δελτίου, χωρίς να
αναγράφονται τα στοιχεία της ανωτέρω περίπτωσης α’, στις περιπτώσεις που η
ίδια ενεργεί αγορές υλικών και αντικειμένων για τον εφοδιασμό των σκαφών αυτής.
Για τον εν συνεχεία εφοδιασμό συγκεκριμένου σκάφους της, υποχρεούται στην
έκδοση ∆.Α. εις τριπλούν. Το ένα αντίγραφο του ∆.Α. επιστρέφει στον εκδότη του,
αφού υπογραφεί από τον πλοίαρχο ή τον Κυβερνήτη του σκάφους, για την
παραλαβή των αγαθών που αναγράφονται σ’ αυτό και αφού σημειωθεί σ’αυτό ο
αριθμός σελίδας που καταχωρήθηκε στο "ΕΙ∆ΙΚΟ ΒΙΒΛΙΟ ΠΡΟΜΗΘΕΙΑΣ ΕΓΧΩΡΙΩΝ
ΥΛΙΚΩΝ ΚΑΙ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΩΝ ΧΩΡΙΣ ΦΠΑ’’.

Για τον τρόπο και το χρόνο έκδοσης και τη φύλαξη του ειδικού ως άνω
στοιχείου, εφαρμόζονται κατ’ αναλογία οι σχετικές με τα φορολογικά στοιχεία
διατάξεις των Ε.Λ.Π. (ν.4308/2014). Επίσης σημειώνεται ότι σύμφωνα με την
ΑΓΓ∆Ε ΠΟΛ.1081/2014 το εν λόγω δελτίο καθώς επίσης και το ειδικό βιβλίο είναι
πλέον αθεώρητα (άρθρο 12 της Α.Υ.Ο. Π. 8271/1987).
Σε κάθε σκάφος της της παράκτιας αλιείας, τηρείται ειδικό βιβλίο με τον τίτλο
"ΕΙ∆ΙΚΟ ΒΙΒΛΙΟ ΠΡΟΜΗΘΕΙΑΣ ΕΓΧΩΡΙΩΝ ΥΛΙΚΩΝ ΚΑΙ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΩΝ ΧΩΡΙΣ
ΦΠΑ".

Στο ειδικό αυτό βιβλίο με κατάλληλη γραμμογράφηση καταχωρούνται:

 Το είδος, ο αριθμός και η ημερομηνία του φορολογικού στοιχείου αγοράς ή του

δελτίου αποστολής,
 τα στοιχεία του προμηθευτή ή της πλοιοκτήτριας επιχείρησης κτλ., κατά
περίπτωση, (ονοματεπώνυμο ή επωνυμία, Α.Φ.Μ.)
 το είδος και η ποσότητα των υλικών και αντικειμένων που εφοδιάστηκε το
σκάφος με το συγκεκριμένο στοιχείο και
 η ημερομηνία χρησιμοποίησης ή ενσωμάτωσης αυτών στο σκάφος.

Η ενημέρωση του πιο πάνω ειδικού βιβλίου γίνεται με την είσοδο των αγαθών στο
σκάφος (άρθρο 13 της Α.Υ.Ο. Π. 8271/1987).
Προκειμένου ο προμηθευτής των υλικών και αντικειμένων να μην επιβαρύνει με
ΦΠΑ την αξία αυτών κατά την παράδοσή τους, ακολουθείται η εξής διαδικασία:

Ο υποκείμενος στο φόρο, εκδίδει και προσκομίζει στον προμηθευτή των αγαθών το
ανωτέρω αναφερόμενο ειδικό διπλότυπο δελτίο για την αγορά των
αναγραφομένων σ’ αυτό αγαθών χωρίς ΦΠΑ.

Επίσης οι υποκείμενοι στο φόρο εκμεταλλευτές πλοίων παράκτιας αλιείας,

προσκομίζουν στον προμηθευτή των αγαθών, επιπρόσθετα τα εξής:
 α) Φωτοαντίγραφο της άδειας αλιείας που πρέπει να είναι σε ισχύ, σύμφωνα με
τα οριζόμενα στις κείμενες διατάξεις, από την οποία να προκύπτει η χρήση
αλιευτικών εργαλείων που αφορούν αποκλειστικά την παράκτια αλιεία.

 β) Βεβαίωση έναρξης εργασιών ή άλλο στοιχείο (π.χ. στοιχείων μητρώου από

την προσωποποιημένη πληροφόρηση) από το οποίο να αποδεικνύεται ότι ο
εκμεταλλευτής είναι υποκείμενος στο «Κανονικό Καθεστώς» και έχει δηλώσει τη
διενέργεια αλιευτικής δραστηριότητας, ή στο «Ειδικό κατ' αποκοπή καθεστώς
Φ.Π.Α. αλιέων».
Ο προμηθευτής εκδίδει το τιμολόγιο πώλησης με την ένδειξη «ΧΩΡΙΣ ΦΠΑ ως
Α.Υ.Ο. Π. 8271/4879/18.12.1987» εφόσον προσκομίζεται από τον λήπτη των αγαθών
ειδικό διπλότυπο δελτίο με την ίδια ή προγενέστερη ημερομηνία.

Επισημαίνεται ότι τα αγαθά είναι δυνατό να παραδίδονται πριν την έκδοση του
παραστατικού πώλησης, εφόσον από τις κείμενες διατάξεις προβλέπεται η έκδοση
αυτού σε μεταγενέστερο χρόνο από την παράδοση των αγαθών.

Το ειδικό διπλότυπο δελτίο επισυνάπτεται στο παραστατικό πώλησης. Στο

παραστατικό πώλησης αναγράφονται πέραν των λοιπών απαραίτητων στοιχείων:

 ο αριθμός του πιο πάνω δελτίου αγοράς εφοδίων και

 το όνομα, το είδος και ο αριθμός νηολογίου του σκάφους, στις περιπτώσεις που
η παράδοση ενεργείται κατευθείαν σ' αυτό (άρθρο 14 της Α.Υ.Ο. Π. 8271/1987).
Επισημαίνεται για παραδόσεις αγαθών στο ίδιο σκάφος από τον ίδιο προμηθευτή,
μέσα στο ίδιο φορολογικό έτος μπορεί να μη ζητούνται κάθε φορά τα σχετικά
δικαιολογητικά, που προβλέπονται από την απόφαση αυτή, για την απόδειξη του
επαγγελματικού προορισμού του σκάφους, προκειμένου να επισυναφθούν στο
στέλεχος του σχετικού τιμολογίου, εφόσον αναγράφεται, στο εκάστοτε τιμολόγιο, ο
αριθμός του σχετικού τιμολογίου, στο οποίο, το πρώτο, έχουν επισυναφθεί τα
δικαιολογητικά αυτά και βεβαιώνεται με υπογραφή του αγοραστή, ότι τα
δικαιολογητικά αυτά εξακολουθούν να ισχύουν (άρθρο 40 § 2 της Α.Υ.Ο. Π.
8271/1987).
Σημειώνεται ότι δεν δικαιούνται χρήσης του ανωτέρω ειδικού δελτίου οι
υποκείμενοι στο φόρο - εκμεταλλευτές που διαθέτουν ένα μόνο σκάφος μήκους
μέχρι 6 μέτρων και εντάσσονται στο «Απαλλασσόμενο» καθεστώς ΦΠΑ. Στο
πλαίσιο αυτό από την εικόνα του υποκειμένου στο μητρώο της Α.Α.∆.Ε. πρέπει να
προκύπτει ότι ο υποκείμενος έχει αλιευτική δραστηριότητα και δεν εντάσσεται στο
απαλλασσόμενο καθεστώς (ως καθεστώς ΦΠΑ θα πρέπει να αναγράφεται είτε
«Κανονικό», είτε «Ειδικό κατ' αποκοπή καθεστώς Φ.Π.Α. αλιέων», Ε.2100/2019 της
ΑΑ∆Ε).
Στις περιοχές εφοδιασμού, εφόσον δεν υπάρχουν αφορολόγητα καύσιμα (δεν
υπάρχουν φορολογικές αποθήκες) ή ειδικές περιστάσεις υπαγορεύουν
διαφορετική αντιμετώπιση, οι οποίες θα εξετάζονται από το αρμόδιο τελωνείο
κατόπιν αίτησης του ενδιαφερομένου, εφαρμόζονται οι διατάξεις της παρ. 6 του
άρθρου 19 της απόφασης Τ1940/14.4.2003, ήτοι χρησιμοποιούνται τα «∆ελτία
προμήθειας υλικών και αντικειμένων χωρίς ΦΠΑ» των άρθρων 12-14 της Α.Υ.Ο. Π.
8271/1987.

Οι εκάστοτε αγοραζόμενες ποσότητες καυσίμων, σύμφωνα με το ως άνω δελτίο

απαλλαγής, υπόκεινται στους προβλεπόμενους από τις κείμενες διατάξεις
ποσοτικούς περιορισμούς (περ. β΄ της παρ. 2 του άρθρου 11 της Α.Υ.Ο. Π.
8271/1987, όπως ισχύει από 3.6.2019).
27.1α.3. Για ποια πλοία εφαρμόζονται οι απαλλαγές ΦΠΑ; (εκτός των
πλοίων παράκτιας αλιείας, των πλοίων που προορίζονται για διάλυση, των
πολεμικών πλοίων και πλοίων του ∆ημοσίου και ναυαγοσωστικών και άλλων
πλοίων επιθαλάσσιας αρωγής) – Έννοιες

Οι απαλλαγές των περιπτώσεων α', γ', δ' και ε' της παρ. 1 του άρθρου 27 του
Κώδικα ΦΠΑ εφαρμόζονται για τα πλοία που εκτελούν μεταφορά επιβατών με
κόμιστρο ή με τα οποία ασκείται εμπορική, ή βιομηχανική, ή αλιευτική
δραστηριότητα, εφόσον διενεργούν δραστηριότητα κυρίως στην ανοιχτή
θάλασσα, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην Κ.Υ.Α. ΠΟΛ.1177/19.9.2018, όπως αυτή
ισχύει, καθώς και τις λοιπές προϋποθέσεις της περ. α' της παρ. 1 του ίδιου
άρθρου σχετικά με τα πλοία αυτά.
Προϋποθέσεις για τη διενέργεια δραστηριότητας των πλοίων κυρίως στην
ανοιχτή θάλασσα

Με τη διάταξη της παρ. 1 του άρθρου 27 του κώδικα ΦΠΑ, παρασχέθηκε

εξουσιοδότηση στους Υπ. Οικ/κών και Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής να
καθορίσουν με Κ.Υ.Α. τους όρους και τις προϋποθέσεις και κάθε αναγκαία
λεπτομέρεια για τα ποια πλοία διενεργούν δραστηριότητα κυρίως στην ανοικτή
θάλασσα.

Για την εφαρμογή της εν λόγω διάταξης ήδη εκδόθηκε η Κ.Υ.Α.

ΠΟΛ.1177/19.9.2018 (ΦΕΚ Β' 4420/04.10.2018), όπως αυτή τροποποιήθηκε με
την Κ.Υ.Α. ΠΟΛ 1240/27.12.2018 (ΦΕΚ Β’ 5889/31.12.2018), με την οποία
καθορίστηκαν οι προϋποθέσεις για τη διενέργεια δραστηριότητας των
πλοίων κυρίως στην ανοιχτή θάλασσα για σκοπούς χορήγησης απαλλαγών
από το ΦΠΑ.
Ως εμπορική ή βιομηχανική ή αλιευτική δραστηριότητα νοείται και η
επαγγελματική χρήση του πλοίου για ιδία χρήση χωρίς την ύπαρξη αντιπαροχής
για το έργο που εκτελεί το πλοίο. (άρθρο 1 της Κ.Υ.Α. ΠΟΛ.1177/2018).

«Ανοιχτή θάλασσα»: ορίζεται ο θαλάσσιος χώρος πέραν των 6 ναυτικών μιλίων

από τη φυσική ακτογραμμή της ηπειρωτικής ή νησιωτικής Χώρας- εύρος
αιγιαλίτιδας ζώνης της Ελλάδας.

«Προκαθορισμένος πλους»: ορίζεται το ταξίδι για το οποίο ο λιμένας άφιξης έχει

προσδιοριστεί πριν την έναρξη αυτού.

«∆ρομολογημένο πλοίο»: ορίζεται το πλοίο που δραστηριοποιείται αποκλειστικά

σε τακτική ή έκτακτη γραμμή εσωτερικού, σύμφωνα με τις διατάξεις του ν.
2932/2001, όπως ισχύει.
«Ταξίδι στην ανοιχτή θάλασσα»: Προκαθορισμένος πλους εσωτερικού που η
διανυθείσα απόσταση μεταξύ του λιμένα αναχώρησης και του λιμένα άφιξης, ή
μεταξύ δύο διαδοχικών λιμένων στην περίπτωση που μεσολαβούν ενδιάμεσοι
λιμένες, είναι μεγαλύτερη των 12 ναυτικών μιλίων.
Ειδικά στην περίπτωση δρομολογημένων πλοίων ή ημερόπλοιων του
ν. 4256/2014 θεωρείται ως ταξίδι στην ανοιχτή θάλασσα ο πλους που η
διανυθείσα απόσταση από το λιμένα αναχώρησης έως και την επιστροφή του σε
αυτόν είναι μεγαλύτερη των 24 ναυτικών μιλίων, ανεξαρτήτως της ύπαρξης
ενδιάμεσων λιμένων.
Για πλόες που ο λιμένας αναχώρησης και ο λιμένας άφιξης και όλοι οι τυχόν
ενδιάμεσοι λιμένες βρίσκονται στην ηπειρωτική Ελλάδα, ή στο ίδιο νησί, τα
ανωτέρω ισχύουν, μόνο εάν το πλοίο εξέρχεται για μέρος της διανυθείσας
απόστασης στην ανοιχτή θάλασσα σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παρ. 1 του
άρθρου 2, δηλαδή εξέρχεται πέραν των 6 ναυτικών μιλίων από τη φυσική
ακτογραμμή της ηπειρωτικής ή νησιωτικής Χώρας (άρθρο 2 της Κ.Υ.Α.
ΠΟΛ.1177/2018).
27.1α.4. Ποια πλοία και πότε διενεργούν δραστηριότητα κυρίως στην ανοιχτή
θάλασσα

1. Πλοία που εκτελούν αποκλειστικά προκαθορισμένους πλόες στην ανοιχτή

θάλασσα και σε διεθνείς προορισμούς
Τα πλοία που εκτελούν αποκλειστικά προκαθορισμένους πλόες θεωρείται ότι
διενεργούν δραστηριότητα κυρίως στην ανοικτή θάλασσα για μια
συγκεκριμένη ημερολογιακή περίοδο, εφόσον εκτελούν ταξίδια στην ανοιχτή
θάλασσα και σε διεθνείς προορισμούς, σε ποσοστό άνω του 60% των
συνολικών ταξιδιών τους για την περίοδο αυτή, χωρίς να εξετάζεται καμία
άλλη προϋπόθεση αναφορικά με το σύνολο των μιλίων που διανύονται στην
ανοιχτή θάλασσα (άρθρο 3 § 1 της Κ.Υ.Α. ΠΟΛ.1177/2018).
2. Επαγγελματικά πλοία αναψυχής του ν. 4256/2014
Τα επαγγελματικά πλοία αναψυχής του ν. 4256/2014, ως πλοία που δεν
πραγματοποιούν προκαθορισμένους ναύλους, θεωρείται ότι διενεργούν
δραστηριότητα κυρίως στην ανοικτή θάλασσα, για μία συγκεκριμένη
ημερολογιακή περίοδο, εφόσον άνω του 60% της συνολικά διανυόμενης
απόστασης για την εν λόγω περίοδο, βάσει των ναύλων που
πραγματοποιούν, διενεργείται, σε χωρικά ύδατα άλλου κράτους σύμφωνα με
τα οριζόμενα στην παρ. 1 του άρθρου 2 (αιγιαλίτιδα ζώνη), ή πέραν των 6
ναυτικών μιλίων από τη φυσική ακτογραμμή της ηπειρωτικής Χώρας εάν ο
λιμένας αναχώρησης βρίσκεται στην ηπειρωτική Χώρα, ή πέραν των 6
ναυτικών μιλίων από τη φυσική ακτογραμμή του νησιού που βρίσκεται ο
λιμένας αναχώρησης.
Στην περίπτωση που τα πλοία αυτά χρησιμοποιούνται και ως επαγγελματικά
τουριστικά ημερόπλοια, βάσει του ίδιου νόμου, στον ανωτέρω υπολογισμό
λαμβάνονται υπόψη και οι διανυόμενες αποστάσεις που διενεργούνται από τη
δραστηριότητά τους αυτή (άρθρο 3 § 2 της Κ.Υ.Α. ΠΟΛ.1177/2018)
3. Πλοία που διενεργούν κυρίως διεθνείς πλόες (εξωτερικού) - αλιευτικά

Θεωρείται ότι διενεργούν σε κάθε περίπτωση δραστηριότητα κυρίως στην

ανοιχτή θάλασσα τα πλοία που διενεργούν κυρίως διεθνείς πλόες (εξωτερικού)
καθώς και τα αλιευτικά πλοία (άρθρα 3 § 3 και 4 της Κ.Υ.Α. ΠΟΛ.1177/2018).

4. Ημερόπλοια του ν. 4256/2014 υπό προϋποθέσεις

Τα ημερόπλοια του ν. 4256/2014 θεωρείται ότι διενεργούν πλόες στην ανοιχτή
θάλασσα, εφόσον το 60% των πλόων τους που διενεργούν είναι ταξίδια στην
ανοιχτή θάλασσα την εν λόγω περίοδο (η διανυθείσα απόσταση από το λιμένα
αναχώρησης έως και την επιστροφή του σε αυτόν είναι μεγαλύτερη των 24
ναυτικών μιλίων, ανεξαρτήτως της ύπαρξης ενδιάμεσων λιμένων και για πλόες
που ο λιμένας αναχώρησης και ο λιμένας άφιξης και όλοι οι τυχόν ενδιάμεσοι
λιμένες βρίσκονται στην ηπειρωτική Ελλάδα, ή στο ίδιο νησί, μόνο εάν το πλοίο
εξέρχεται πέραν των 6 ναυτικών μιλίων από τη φυσική ακτογραμμή της ηπει-
ρωτικής ή νησιωτικής Χώρας για μέρος της διανυθείσας απόστασης).
Για την εφαρμογή των ανωτέρω λαμβάνονται υπόψη οι πλόες που
διενεργούνται για ιδία επαγγελματική χρήση του πλοίου χωρίς την ύπαρξη
αντιπαροχής για το έργο που εκτελεί,
ενώ δεν λαμβάνονται υπόψη για τον υπολογισμό της διενέργειας
δραστηριότητας κυρίως στην ανοιχτή θάλασσα οι πλόες που
πραγματοποιούνται για ιδιωτική χρήση ή για τις ανάγκες μετακίνησης,
επισκευής, συντήρησης, κατασκευής ή άλλων εργασιών που κρίνονται
αναγκαίες για την ασφαλή πλεύση και λειτουργία του πλοίου (άρθρο 3 § 4 της
Κ.Υ.Α. ΠΟΛ.1177/2018).
27.1α.5. Ποια πλοία δεν διενεργούν δραστηριότητα κυρίως στην ανοιχτή
θάλασσα;

Θεωρείται ότι δεν διενεργούν δραστηριότητα κυρίως στην ανοιχτή θάλασσα:

 α) Τα πλοία που δραστηριοποιούνται αποκλειστικά ως ημερόπλοια του ν.
4256/2014 με τις εξαιρέσεις της περίπτωσης 4 του προηγούμενου θέματος.

 β) Οι λέμβοι (λάντζες) του Γεν. Κανονισμού Λιμένα αρ. 17.

 γ) Οι βυθοκόροι και τα συναφή με αυτά πλοία.

 δ) Τα πλωτά εφοδιαστικά μέσα, ανεξαρτήτως χωρητικότητας, καυσίμων,

λιπαντικών και πετρελαιοειδών αποβλήτων, που δραστηριοποιούνται εντός
και πέριξ λιμένων.
 ε) Τα θαλάσσια ταξί του Γεν. Κανονισμού Λιμένα αρ. 16.

 στ) Τα πλοία που χρησιμοποιούνται σε λίμνες ή ποτάμια.

 ζ) Τα οστρακοκαλλιεργητικά πλοία καθώς και τα πλοία υποστήριξης

ιχθυοκαλλιεργιών και βατραχοτροφίας.

 η) Τα φουσκωτά σκάφη ανεξαρτήτως μήκους, πλην των επαγγελματικών πλοίων

αναψυχής του ν.4256/2014.

 θ) Τα πλοία αναψυχής εκτός των επαγγελματικών πλοίων αναψυχής του ν.

4256/2014, που χρησιμοποιούνται για αναψυχή ή αθλητισμό, τα εκπαιδευτικά
πλοία που ανήκουν σε ναυτικούς ομίλους, ναυτικά σωματεία ή άλλες ενώσεις
που προωθούν την ναυσιπλοία αναψυχής, καθώς και τα συναφή με αυτά
(άρθρο 3 § 4 της Κ.Υ.Α. ΠΟΛ.1177/2018).
27.1α.6. Υποβολή δήλωσης διενέργειας δραστηριότητας κυρίως στην ανοιχτή
θάλασσα

Με την υποβολή της εν λόγω δήλωσης και εφόσον τηρηθούν κατά περίπτωση οι
λοιπές προϋποθέσεις, ο εκμεταλλευτής δικαιούται των απαλλαγών των
περιπτώσεων α΄, γ΄, δ΄ και ε΄ της παρ. 1 του άρθρου 27 του Κώδικα ΦΠΑ (άρθρο
1 της Α∆ ΑΑ∆Ε ΠΟΛ.1187/8.10.2018).
Εξαιρούνται από την υποβολή της εν λόγω δήλωσης οι μη εγκατεστημένοι στο
εσωτερικό της Χώρας υποκείμενοι στο φόρο οι οποίοι δεν έχουν υποχρέωση
απόκτησης ΑΦΜ στο εσωτερικό της Χώρας. (άρθρο 2 της Α∆ ΑΑ∆Ε
ΠΟΛ.1187/8.10.2018).
H ανωτέρω δήλωση προβλέπονταν από 1.1.2019 να υποβάλλεται ηλεκτρονικά στο
σύστημα TAXISnet από τον εκμεταλλευτή του πλοίου σύμφωνα με τα στοιχεία του
Παραρτήματος Ι της Α∆ ΑΑ∆Ε ΠΟΛ.1187/8.10.2018.
Επισημαίνεται ότι έως σήμερα η εν λόγω δήλωση συμπληρώνεται και
υποβάλλεται κατά περίπτωση σε έντυπη μορφή.
 Επίσης σε έντυπη μορφή υποβάλλεται και η ανάκληση της ανωτέρω δήλωσης.
(άρθρο 8 της Α∆ ΑΑ∆Ε ΠΟΛ.1187/8.10.2018).

Για την ηλεκτρονική υποβολή της δήλωσης η πιστοποίηση των χρηστών

διενεργείται με τους όρους και τις προϋποθέσεις που απαιτούνται για τους
χρήστες των ηλεκτρονικών υπηρεσιών του TAXISnet. Οι ήδη πιστοποιημένοι
χρήστες δεν χρειάζεται να εγγραφούν εκ νέου και χρησιμοποιούν τους
κωδικούς ασφαλείας που διαθέτουν.
Το σύστημα TAXISnet χορηγεί από την ημερομηνία υποβολής της «∆ήλωσης
διενέργειας δραστηριότητας κυρίως στην ανοιχτή θάλασσα» και εφεξής
αποδεικτικό υποβολής στο οποίο αναγράφεται ο μοναδικός αριθμός και η
ημερομηνία καταχώρισης της ανωτέρω δήλωσης καθώς και ότι κατά την
ημερομηνία χορήγησης του αποδεικτικού η δήλωση δεν έχει ανακληθεί.
Η απαλλαγή είναι σε ισχύ έως ότου ανακληθεί, σύμφωνα με το άρθρο 6 της Α∆
ΑΑ∆Ε ΠΟΛ.1187/8.10.2018.
Εφόσον ο υποκείμενος εκμεταλλεύεται περισσότερα του ενός πλοία, η
«∆ήλωση διενέργειας δραστηριότητας κυρίως στην ανοιχτή θάλασσα»
υποβάλλεται για κάθε πλοίο ξεχωριστά.

Ο έλεγχος της δυνατότητας διενέργειας δραστηριότητας κυρίως στην ανοιχτή

θάλασσα πραγματοποιείται από την αρμόδια Φορολογική ή Τελωνειακή Αρχή.

Ειδικά σε περίπτωση αμφιβολίας από την αρμόδια Φορολογική Αρχή για το

εάν συγκεκριμένο πλοίο εντάσσεται στις δασμολογικές κλάσεις που ορίζονται
στην περίπτωση α΄ της παρ. 1 του άρθρου 27 του Κώδικα Φ.Π.Α., απαιτείται
κατόπιν επικοινωνίας του Προϊσταμένου της αρμόδιας ∆.Ο.Υ. με την αρμόδια
τελωνειακή αρχή, να χορηγείται σχετική βεβαίωση από την τελωνειακή αρχή
(άρθρο 2 Α∆ ΑΑ∆Ε ΠΟΛ.1187/8.10.2018).
27.1α.7. Πως αποδεικνύεται η διενέργεια δραστηριότητας κυρίως στην ανοιχτή
θάλασσα;

 α) με χρήση ηλεκτρονικών συστημάτων αυτόματης αναγνώρισης (AIS)

(κατηγορίας Α), το οποίο ανταποκρίνεται στα πρότυπα απόδοσης του IMO,
όπως αναφέρεται στα άρθρα 6 και 6α της Οδηγίας 2002/59/ΕΚ, η οποία έχει
ενσωματωθεί στο εθνικό δίκαιο με το π.δ. 49/2005 (ΦΕΚ 66 Α’), όπως έχει
τροποποιηθεί και ισχύει, ή
 β) με χρήση της ηλεκτρονικής εφαρμογής που προβλέπεται στο άρθρο 8 της
ΚΥΑ ΠΟΛ.1177/2018, εφόσον δεν έχουν υποχρέωση χρήσης των
ηλεκτρονικών συστημάτων της προηγούμενης περίπτωσης α (άρθρο 4 § 1
της Κ.Υ.Α. ΠΟΛ.1177/2018)
Η εν λόγω ηλεκτρονική εφαρμογή προβλέπονταν να δημιουργηθεί έως την
31.5.2019 (δεν δημιουργήθηκε ακόμη) στην Α.Α.∆.Ε. για την παρακολούθηση των
πλοίων/σκαφών και στην οποία θα καταχωρίζονται η άφιξη του πλοίου/σκάφους
στους λιμένες που προσεγγίζει κατά τη διάρκεια του ταξιδιού του καθώς και οι
γεωγραφικές συντεταγμένες των λιμένων αυτών.
Οι υποκείμενοι στο φόρο που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της εν λόγω
απόφασης, έχουν υποχρέωση εγκατάστασης, σε κάθε πλοίο που εκμεταλλεύονται,
συστημάτων αυτόματης αναγνώρισης (AIS) σύμφωνα με τα οριζόμενα ανωτέρω,
προκειμένου να αποδεικνύεται η πραγματοποίηση δραστηριότητας κυρίως στην
ανοιχτή θάλασσα, ανεξάρτητα εάν εμπίπτουν ή όχι στο πεδίο εφαρμογής του π.δ.
49/2005, εφόσον δεν κάνουν χρήση της ανωτέρω ηλεκτρονικής εφαρμογής.

Το AIS πρέπει να διατηρείται πάντοτε σε λειτουργία, εκτός από τις περιπτώσεις

για τις οποίες διεθνείς συμφωνίες, κανόνες ή πρότυπα προβλέπουν την
προστασία των σχετικών με τη ναυσιπλοΐα πληροφοριών ή την ασφάλεια από
έκνομες ενέργειες (άρθρο 4 § 2 της Κ.Υ.Α. ΠΟΛ.1177/2018).
Υπό την επιφύλαξη τήρησης των προβλέψεων τήρησης της εμπιστευτικότητας
σύμφωνα με το άρθρο 24 του π.δ. 49/2005 όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει, το
Υπ. Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, στα πλαίσια αρμοδιοτήτων του ως
Εθνική Αρμόδια Αρχή για το SafeSeaNet, όπως αυτές περιγράφονται στο άρθρο
22a και το Παράρτημα 111 του ανωτέρω διατάγματος, παρέχει πρόσβαση στα
στοιχεία της παρ. 1 στην ΑΑ∆Ε η οποία αποθηκεύει και επεξεργάζεται τα
στοιχεία αυτά σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία (άρθρο 4 § 3 της Κ.Υ.Α.
ΠΟΛ.1177/2018)

Στην ΑΑ∆Ε επίσης δημιουργείται ηλεκτρονική εφαρμογή αποθήκευσης και

επεξεργασίας των εν λόγω στοιχείων, προκειμένου για την διαπίστωση της
διενέργειας δραστηριότητας κυρίως στην ανοιχτή θάλασσα σύμφωνα με όσα
προαναφέρθηκαν στα προηγούμενα θέματα, ανά ημερολογιακή περίοδο.
Η εφαρμογή χρησιμοποιείται από τις αρμόδιες φορολογικές, τελωνειακές και
ελεγκτικές αρχές της Α.Α.∆.Ε. για την παρακολούθηση και τον έλεγχο της
δραστηριότητας αυτής (άρθρο 4 § 4 της Κ.Υ.Α. ΠΟΛ.1177/2018)
27.1α.7. Χρήση ηλεκτρονικής εφαρμογής για την απόδειξη της διενέργειας
δραστηριότητας κυρίως στην ανοικτή θάλασσα

Σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 8 της Κ.Υ.Α. ΠΟΛ.1177/2018,
έως την 31.5.2019 προβλέπονταν να δημιουργηθεί στην Α.Α.∆.Ε. ηλεκτρονική
εφαρμογή για την παρακολούθηση των πλοίων/σκαφών που δεν έχουν
υποχρέωση να διαθέτουν ηλεκτρονικά συστήματα αυτόματης αναγνώρισης
(AIS) (κατηγορίας Α), στην οποία καταχωρίζονται, η άφιξη του
πλοίου/σκάφους στους λιμένες που προσεγγίζει κατά τη διάρκεια του ταξιδιού
του καθώς και οι γεωγραφικές συντεταγμένες των λιμένων αυτών,
προκειμένου για την απόδειξη της διενέργειας δραστηριότητας κυρίως στην
ανοικτή θάλασσα, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 3 της ίδιας
απόφασης.
Η επιβεβαίωση των στοιχείων στην εν λόγω ηλεκτρονική εφαρμογή
πραγματοποιείται από τις αρμόδιες Υπηρεσίες του Υπουργείου Ναυτιλίας και
Νησιωτικής Πολιτικής, κατόπιν υποβολής έντυπης ή ηλεκτρονικής μέσω της
εφαρμογής δήλωσης άφιξης (άρθρο 8 § 2 της Κ.Υ.Α. ΠΟΛ.1177/2018)

Αρμόδιες Υπηρεσίες ορίζονται οι Λιμενικές Αρχές και έδρες Ναυτιλιακών

Ακολούθων του Αρχηγείου Λιμενικού Σώματος-Ελληνικής Ακτοφυλακής του
Υπ. Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, υπό τον συντονισμό, την καθοδήγηση
και την παροχή οδηγιών της ∆ιεύθυνσης Ναυτιλιακών Επενδύσεων και
Θαλασσίου Τουρισμού της Γενικής ∆ιεύθυνσης Λιμένων, Λιμενικής Πολιτικής
και Ναυτιλιακών Επενδύσεων, της Γενικής Γραμματείας Λιμένων, Λιμενικής
Πολιτικής και Ναυτιλιακών Επενδύσεων του Υπ. Ναυτιλίας και Νησιωτικής
Πολιτικής (άρθρο 8 § 3 της Κ.Υ.Α. ΠΟΛ.1177/2018).
Η δήλωση άφιξης υποβάλλεται από τον πλοίαρχο ή τον κυβερνήτη του
σκάφους.

Στη δήλωση καταχωρίζονται η ημερομηνία άφιξης, τα στοιχεία του πλοίου/

σκάφους καθώς και τα στοιχεία του πλοιάρχου ή του κυβερνήτη αυτού. Στην
περίπτωση επαγγελματικού πλοίου αναψυχής δηλώνονται και τα στοιχεία του
ναυλοσύμφωνου, βάσει του οποίου διενεργείται η δραστηριότητα στην ανοικτή
θάλασσα (άρθρο 8 § 4 της Κ.Υ.Α. ΠΟΛ.1177/2018).

Οι αρμόδιες Υπηρεσίες κατά την έναρξη λειτουργίας της εν λόγω εφαρμογής

πιστοποιούνται, καταχωρίζοντας τα στοιχεία πρόσβασης των υπηρεσιακών
χρηστών καθώς και των διευθύνσεων «IP» των Η/Υ που θα χρησιμοποιούνται
για την καταχώριση στοιχείων στην εφαρμογή (άρθρο 8 § 5 της Κ.Υ.Α.
ΠΟΛ.1177/2018).
Έως την έναρξη λειτουργίας της ηλεκτρονικής εφαρμογής (δεν δημιουργήθηκε
ακόμη) οι δηλώσεις άφιξης υποβάλλονται εντύπως και θεωρούνται από τις
ανωτέρω αναφερόμενες αρμόδιες Υπηρεσίες.

Οι θεωρημένες δηλώσεις άφιξης ή αντίγραφα αυτών συνυποβάλλονται με τη

δήλωση της παρ. 1 του άρθρου 6 της Κ.Υ.Α. ΠΟΛ.1177/2018 (απολογιστική
δήλωση, για κάθε πλοίο, με την οποία δηλώνεται ότι για την εν λόγω
ημερολογιακή περίοδο πραγματοποίησε δραστηριότητα κυρίως στην ανοιχτή
θάλασσα) στην Α.Α.∆.Ε. για την απόδειξη της διενέργειας δραστηριότητας
στην ανοικτή θάλασσα (άρθρο 8 § 6 της Κ.Υ.Α. ΠΟΛ.1177/2018).
27.1α.8. ∆ιαλειτουργική Πλατφόρμα Ανταλλαγής ∆εδομένων
Για την απόδειξη πραγματοποίησης ταξιδιού ή χρήσης του πλοίου στην ανοιχτή
θάλασσα χρησιμοποιείται από την Α.Α.∆.Ε., πέραν από τα συστήματα αυτόματης
αναγνώρισης (AIS) και η ∆ιαδικτυακή Πλατφόρμα Ανταλλαγής ∆εδομένων
(IMDatE- lntergrated Maritime Data Environment) του Ευρωπαϊκού Οργανισμού
για την Ασφάλεια στη Θάλασσα (EMSA), όπως περιγράφεται στην παρ. 2.2 του
Παραρτήματος 111 του π.δ. 49/2005, όπως ισχύει, κατόπιν χορήγησης παροχής
πρόσβασης από την αρμόδια Υπηρεσία του Υπ. Ναυτιλίας και Νησιωτικής
Πολιτικής. (άρθρο 5 της Κ.Υ.Α. ΠΟΛ.1177/2018).

Η αποθήκευση των ανωτέρω δεδομένων που απαιτούνται για την απόδειξη της
χρήσης στην ανοιχτή θάλασσα, πραγματοποιείται για χρονική περίοδο που δεν
μπορεί να υπερβαίνει αυτή του χρόνου παραγραφής της αξίωσης του ∆ημοσίου
για τη βεβαίωση του φόρου, σύμφωνα με τις διατάξεις του Κ.Φ.∆., ήτοι εντός 5
ετών από το μεθεπόμενο έτος που αφορούν (άρθρο 9 της Κ.Υ.Α. ΠΟΛ.1177/2018
και άρθρο 36 του ν.4174/2013-Κ.Φ.∆.).
27.1α.9. Ποια είναι η ∆ιαδικασία οριστικοποίησης της διενέργειας
δραστηριότητας κυρίως στην ανοιχτή θάλασσα;

Για την οριστικοποίηση των χορηγηθέντων απαλλαγών ο υποκείμενος στο φόρο

ο οποίος έχει υποχρέωση υποβολής «∆ήλωσης διενέργειας δραστηριότητας
κυρίως στην ανοιχτή θάλασσα» και το προηγούμενο ημερολογιακό έτος έκανε
χρήση των εν λόγω απαλλαγών (παραδόσεις, εισαγωγές, κατασκευές πλοίων
και αντικειμένων που ενσωματώνονται σε αυτά, καυσίμων, λιπαντικών
τροφοεφοδίων και παροχές υπηρεσιών για την εξυπηρέτηση των άμεσων
αναγκών των) έχει υποχρέωση να υποβάλλει για το έτος αυτό
«∆ήλωση επιβεβαίωσης της διενέργειας δραστηριότητας κυρίως στην ανοιχτή
θάλασσα», ανά πλοίο, συνυποβάλλοντας τα στοιχεία που αναφέρονται στο
άρθρο 6 της ΠΟΛ.1177/2018, για ολόκληρο το ημερολογιακό έτος, ανεξαρτήτως
της περιόδου που αφορούν οι χορηγηθείσες απαλλαγές, σύμφωνα με το
Παράρτημα III της Α∆ ΑΑ∆Ε ΠΟΛ.1187/8.10.2018.
Ειδικά για το έτος 2018 εφαρμόζονται τα οριζόμενα στο άρθρο 7 της
ΠΟΛ.1177/2018, από τα οποία προκύπτει ότι δεν απαιτείται να υποβληθεί η
«∆ήλωση επιβεβαίωσης της διενέργειας δραστηριότητας κυρίως στην ανοιχτή
θάλασσα».

Σε περίπτωση μη υποβολής σχετικής δήλωσης θεωρείται ότι δεν έχει

διενεργηθεί δραστηριότητα κυρίως στην ανοιχτή θάλασσα (άρθρο 3 § 3 (εκ
παραδρομής 3 ενώ το ορθό είναι 4) της Α∆ ΑΑ∆Ε ΠΟΛ.1187/8.10.2018).

Η «∆ήλωση για την επιβεβαίωση της διενέργειας δραστηριότητας κυρίως στην

ανοιχτή θάλασσα» προβλέπεται να υποβάλλεται ηλεκτρονικά, έως την τελευταία
εργάσιμη ημέρα του Φεβρουαρίου εκάστου έτους, μέσω του συστήματος
TAXISnet.
Σε περίπτωση παύσης εργασιών εντός του ημερολογιακού έτους η ανωτέρω
δήλωση υποβάλλεται έως την τελευταία εργάσιμη ημέρα του δεύτερου μήνα από
την ημερομηνία πραγματοποίησης της παύσης εργασιών {άρθρο 3 § 4 (εκ
παραδρομής 4 ενώ το ορθό είναι 5) της Α∆ ΑΑ∆Ε ΠΟΛ.1187/8.10.2018}.

Εξαιρούνται από την ανωτέρω υποχρέωση οι μη εγκατεστημένοι στο εσωτερικό

της χώρας υποκείμενοι στο φόρο οι οποίοι δεν έχουν υποχρέωση απόκτησης
ΑΦΜ/ΦΠΑ για τη διενεργούμενη δραστηριότητά τους στο εσωτερικό της χώρας.

Ειδικά στις περιπτώσεις πλοίων για τα οποία η διενέργεια δραστηριότητας θα

πραγματοποιηθεί την επόμενη ημερολογιακή περίοδο από αυτή που
χορηγήθηκαν οι απαλλαγές, ή συντρέχει καταστροφή ή απώλεια ή κλοπή την
τελευταία ημέρα της ημερολογιακής περιόδου που χορηγήθηκαν οι απαλλαγές, ή
βρίσκονται υπό επισκευή ή μετασκευή ή συντήρηση για το σύνολο της
ημερολογιακής περιόδου, ο υποκείμενος έχει υποχρέωση δήλωσης της
κατάστασης αυτής στην ανωτέρω δήλωση.
Από τη δήλωση αυτή πρέπει να προκύπτει εάν για ολόκληρη την
ημερολογιακή περίοδο το σκάφος χρησιμοποιήθηκε με τον ίδιο τρόπο ή
αντίστοιχα προέκυψε διαφορετική χρήση του σκάφους σύμφωνα με όσα
αναφέρθηκαν ανωτέρω στα προηγούμενα θέματα (άρθρο 6 § 1 της Κ.Υ.Α.
ΠΟΛ.1177/2018).
Ειδικά για τα πλοία που πραγματοποιούν κυρίως διεθνείς πλόες
συνυποβάλλεται με την ανωτέρω δήλωση αντίγραφο του ΦΕΚ της εγκριτικής
πράξης νηολόγησης του άρθρου 13 του ν.δ. 2687/1953 (Α’317) ή σχετική
βεβαίωση του Υπ. Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής όσον αφορά σε πλοία τα
οποία φέρονται διαχειριζόμενα από γραφεία εταιρειών εγκατεστημένων στην
Ελλάδα, σύμφωνα με το άρθρο 25 του ν. 27/1975 (Α’ 77) ή τα πιστοποιητικά
αξιοπλοΐας διεθνών πλόων, ενώ για τα αλιευτικά πλοία συνυποβάλλεται η
σχετική άδεια αλιείας με τη διάκριση εάν αφορά υπερπόντια αλιεία.
Ως πλοία που ενεργούν κυρίως διεθνείς πλόες θεωρούνται τα πλοία τα οποία
νηολογούνται με εγκριτική πράξη (Κ.Υ.Α.) βάσει του άρθρου 13 του ν.δ.
2687/1953 ή διαχειρίζονται από γραφεία εταιρειών εγκατεστημένων στην
Ελλάδα βάσει του άρ. 25 του ν. 27/1975, καθώς και τα πλοία που έχουν
εφοδιασθεί με όλα τα πιστοποιητικά αξιοπλοΐας διεθνών πλόων, βάσει των
αντίστοιχων ∆ιεθνώνΣυμβάσεων (SOLAS, MARPOL, Load Lines), τα οποία
διενεργούν αποκλειστικά διεθνείς πλόες. Ως πλοία υπερπόντιας αλιείας
θεωρούνται τα αλιευτικά πλοία που διαθέτουν άδειες αλίευσης εκτός χωρικών
υδάτων του άρθρου 59 του ν. 4235/2014 και της κοινής υπουργικής απόφασης
4023/64557/16.05.2014.

Από την ανωτέρω βεβαίωση, την εγκριτική πράξη, τα πιστοποιητικά

αξιοπλοΐας, καθώς και την άδεια αλιείας ή υπερπόντιας αλιείας πρέπει να
προκύπτει η ημερομηνία που αυτά αφορούν (άρθρο 6 § 2 της Κ.Υ.Α.
ΠΟΛ.1177/2018).
Ειδικά για τα πλοία, που εκτελούν αποκλειστικά προκαθορισμένους πλόες στην
ανοιχτή θάλασσα και σε διεθνείς προορισμούς σε ποσοστό άνω του 60% των
συνολικών ταξιδιών τους για την περίοδο αυτή,
συνυποβάλλεται με την ανωτέρω δήλωση «κατάσταση πραγματοποιηθέντων
ταξιδιών» για ολόκληρη την ημερολογιακή περίοδο, στην οποία θα
αναγράφονται, ανά ταξίδι, η ημερομηνία, ο λιμένας αναχώρησης, ο λιμένας
προορισμού και η διανυθείσα απόσταση, ενώ για το σύνολο της ημερολογιακής
περιόδου θα αναγράφονται το σύνολο των ταξιδιών που πραγματοποιήθηκαν
καθώς και ο αριθμός αυτών που πραγματοποιήθηκαν στην ανοιχτή θάλασσα
(προκαθορισμένα ταξίδια που η διανυθείσα απόσταση μεταξύ του λιμένα
αναχώρησης και του λιμένα άφιξης, ή μεταξύ δύο διαδοχικών λιμένων στην
περίπτωση που μεσολαβούν ενδιάμεσοι λιμένες, είναι μεγαλύτερη των 12
ναυτικών μιλίων και εφόσον το πλοίο εξέρχεται για μέρος της διανυθείσας
απόστασης στα διεθνή ύδατα ή στα ύδατα άλλου κράτους).
Επισημαίνεται ότι αν τα πλοία αυτά διενεργούν αποκλειστικά δραστηριότητα
βάσει συμβατικών υποχρεώσεών τους, αντί της ανωτέρω κατάστασης,
συνυποβάλλουν τα παραστατικά που εκδίδονται ή τις συμβάσεις συμβολαίων -
ναυλοσυμφώνων που συνάπτονται για την εκπλήρωση των υποχρεώσεών
τους αυτών. Ειδικά τα επιβατηγά και επιβατηγά - οχηματαγωγά πλοία τα οποία
είναι δρομολογημένα, αντί της ανωτέρω κατάστασης συνυποβάλλουν τη
δήλωση δρομολόγησής τους καθώς και τυχόν σύμβαση ανάθεσης δημόσιας
υπηρεσίας.

Ειδικά τα ημερόπλοια του ν. 4256/2014 υποβάλλουν τη/τις δήλωση/δηλώσεις της

περίπτ. δ’ της παρ. 2 του άρθρου 7 του ν. 4256/2014, για ολόκληρη την
ημερολογιακή περίοδο. Ωστόσο στον εν λόγω νόμο δεν υφίσταται περίπτωση
δ΄ της παρ. 2 του άρθρου 7 (τελευταίο εδάφιο της παρ. 3 του άρθρου 6 της Κ.Υ.Α.
ΠΟΛ.1177/2018).
Το εν λόγω σημείο πρέπει να διευκρινισθεί από την Φορ. ∆ιοίκηση δεδομένου ότι
νοούνται οι δηλώσεις της περίπτωσης δ΄ της παρ. 2 του άρθρου 12 του ίδιου
ν.4256/2014 (οι προαναφερθείσες δηλώσεις αφίξεων), οι οποίες υποβάλλονται
από τον πλοιοκτήτη ή τον εφοπλιστή ή νόμιμα εξουσιοδοτημένο από αυτούς
πρόσωπο στη Λιμενική Αρχή, στην αρμοδιότητα της οποίας υπάγεται το σημείο
εκκίνησης του ημερήσιου θαλάσσιου ταξιδιού, με τις οποίες γνωστοποιούνται
αναλυτικά οι λιμένες, όρμοι και ακτές προσέγγισης και αποεπιβίβασης επιβατών.
Ομοιες δηλώσεις απαιτούνται για οποιαδήποτε τροποποίηση, πριν από την
έναρξη του ημερήσιου θαλάσσιου ταξιδιού.
Ειδικά για τα επαγγελματικά πλοία αναψυχής του ν. 4256/2014 και έως την έκδοση
της Κ.Υ.Α.της παρ. 2.α. του άρθρου 7 του ν. 4256/2014 (με την οποία θα
καθορίζεται υπόδειγμα του ναυλοσύμφωνου στην ελληνική και αγγλική γλώσσα,
οι βασικοί όροι αυτού, καθώς και κάθε άλλη λεπτομέρεια), συνυποβάλλεται με την
ανωτέρω δήλωση «κατάσταση πραγματοποιηθέντων ναύλων» για ολόκληρη την
ημερολογιακή περίοδο, στην οποία αναγράφονται, ανά ναύλο, η ημερομηνία
έναρξης και λήξης αυτού, καθώς και ο λιμένας αναχώρησης. (άρθρο 6 § 4 της
Κ.Υ.Α. ΠΟΛ.1177/2018).
Επισημαίνεται ότι ειδικά για την παράδοση και εισαγωγή καυσίμων και
λιπαντικών στα πλοία της υποπερίπτωσης αα΄ της περίπτωσης α΄ της παρ. 1
του άρθρου 27 του Κώδικα Φ.Π.Α. η απαλλαγή χορηγείται μόνο εάν τα αγαθά
αυτά προορίζονται να χρησιμοποιηθούν για την πραγματοποίηση πλου στην
ανοιχτή θάλασσα.

Ο υποκείμενος έχει υποχρέωση να δηλώνει κατά τη διαδικασία εφοδιασμού,

επί του τελωνειακού παραστατικού, ότι πρόκειται να χρησιμοποιήσει τα εν
λόγω αγαθά για διενέργεια δραστηριότητας στην ανοιχτή θάλασσα, γεγονός
που πρέπει να αποδεικνύεται στην τελωνειακή αρχή σε περίπτωση ελέγχου
(άρθρο 3 § 2 Α∆ ΑΑ∆Ε ΠΟΛ.1187/8.10.2018).
Ειδικά για την παράδοση και εισαγωγή των λοιπών αγαθών της περίπτωσης γ'
της παραγράφου 1 του άρθρου 27 (τροφοεφοδίων), εκτός καυσίμων και
λιπαντικών, στα πλοία της υποπερίπτωσης αα΄ της περίπτωσης α΄ της παρ. 1
του άρθρου 27 του Κώδικα ΦΠΑ η απαλλαγή χορηγείται μόνο εάν τα αγαθά αυτά
προορίζονται να χρησιμοποιηθούν για την πραγματοποίηση διεθνούς πλου ή
υπερπόντιας αλιείας.

Ο υποκείμενος έχει υποχρέωση να δηλώνει κατά τη διαδικασία εφοδιασμού, επί

του τελωνειακού παραστατικού, ότι πρόκειται να χρησιμοποιήσει τα εν λόγω
αγαθά για διεθνή πλου ή υπερπόντια αλιεία, γεγονός που πρέπει να
αποδεικνύεται στην τελωνειακή αρχή σε περίπτωση ελέγχου (άρθρο 3 § 2 Α∆
ΑΑ∆Ε ΠΟΛ.1187/8.10.2018).

Οι ανωτέρω απαλλαγές υπόκεινται στη διαδικασία οριστικοποίησης.

Σε περίπτωση που κατά το χρόνο οριστικοποίησης διαπιστώνεται η χρήση των
ανωτέρω αγαθών για την διενέργεια δραστηριότητας κυρίως στην ανοιχτή
θάλασσα, οι υποκείμενοι στο φόρο έχουν δικαίωμα επιστροφής του ΦΠΑ που
έχουν καταβάλλει αχρεωστήτως για τις ανωτέρω συναλλαγές με την
προϋπόθεση ότι δεν έχουν ασκήσει δικαίωμα έκπτωσης του φόρου των
εισροών στην δήλωση ΦΠΑ που έχουν υποβάλλει για τις αντίστοιχες
φορολογικές περιόδους.

Για την επιστροφή των ανωτέρω ποσών, το σχετικό αίτημα υποβάλλεται στην
υπηρεσία της Τελωνειακής ∆ιοίκησης που υποβλήθηκε το αρχικό παραστατικό
και ο Προϊστάμενος αυτής αποστέλλει στην αρμόδια υπηρεσία της Φορολογικής
∆ιοίκησης σχετική απόφαση για το ύψος του αχρεωστήτως καταβληθέντος
ποσού. Η αίτηση μπορεί να αφορά περισσότερα παραστατικά.
Η επιστροφή του φόρου διενεργείται σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις από τη
Φορολογική ∆ιοίκηση.
Για υποκείμενους στο φόρο που δεν έχουν υποχρέωση υποβολής «∆ήλωσης
∆ιενέργειας ∆ραστηριότητας στην ανοιχτή θάλασσα», σύμφωνα με τα
οριζόμενα στην παρ. 1 του άρθρου 2 της εν λόγω απόφασης (οι μη
εγκατεστημένοι στο εσωτερικό της Χώρας υποκείμενοι στο φόρο οι οποίοι δεν
έχουν υποχρέωση απόκτησης ΑΦΜ στο εσωτερικό της Χώρας),
οι απαλλαγές κατά την παράδοση και εισαγωγή αγαθών στα πλοία της
υποπερίπτωσης αα΄ της περίπτωσης α΄ της παρ. 1 του άρθρου 27 του Κώδικα
ΦΠΑ χορηγούνται, εφόσον ο υποκείμενος δηλώνει επί του τελωνειακού
παραστατικού ότι πρόκειται να χρησιμοποιήσει τα εν λόγω αγαθά στο πλαίσιο
διενέργειας δραστηριότητας στην ανοιχτή θάλασσα,
γεγονός που αποδεικνύεται στην αρμόδια τελωνειακή αρχή σε περίπτωση
ελέγχου (άρθρο 3 § 3 της Α∆ ΑΑ∆Ε ΠΟΛ.1187/8.10.2018).
27.1α.10. Υποχρέωση καταβολής ΦΠΑ στις περιπτώσεις μη διενέργειας
δραστηριότητας κυρίως στην ανοιχτή θάλασσα

Σε περίπτωση μη διενέργειας δραστηριότητας κυρίως στην ανοιχτή θάλασσα

κατά το προηγούμενο ημερολογιακό έτος, ο υπόχρεος στο φόρο, σύμφωνα με τις
κείμενες διατάξεις, έχει υποχρέωση να καταβάλλει στις αρμόδιες Υπηρεσίες της
Φορολογικής ή Τελωνειακής ∆ιοίκησης τον ΦΠΑ που αναλογεί στο σύνολο των
απαλλαγών που χορηγήθηκαν κατά το προηγούμενο ημερολογιακό έτος (άρθρου
4 § 1 της Α∆ ΑΑ∆Ε ΠΟΛ.1187/2018).

Η καταληκτική προθεσμία για την καταβολή του ΦΠΑ, που οφείλεται λόγω μη
διενέργειας δραστηριότητας κυρίως στην ανοιχτή θάλασσα, είναι η καταληκτική
προθεσμία υποβολής της ∆ήλωσης για την επιβεβαίωση της διενέργειας
δραστηριότητας κυρίως στην ανοιχτή θάλασσα (έως την τελευταία εργάσιμη
ημέρα του Φεβρουαρίου του επομένου έτους που αφορούν).
Ο φόρος καταβάλλεται:
 α) Με την υποβολή έκτακτης δήλωσης, εφόσον η απαλλαγή έχει χορηγηθεί
από τη Φορολογική ∆ιοίκηση.
 β) Με το κατά περίπτωση προβλεπόμενο νόμιμο τίτλο είσπραξης κατά τις
κείμενες διατάξεις της τελωνειακής νομοθεσίας, εφόσον η απαλλαγή έχει
χορηγηθεί από την Τελωνειακή ∆ιοίκηση. (άρθρο 4 § 2 της Α∆ ΑΑ∆Ε
ΠΟΛ.1187/8.10.2018).
Επισημαίνεται ότι με την δήλωση ΦΠΑ που υποβάλλεται για τη φορολογική
περίοδο εντός της οποίας υποβάλλεται η έκτακτη δήλωση ή καταβάλλεται ο
φόρος στην αρμόδια τελωνειακή αρχή, συμψηφίζονται τα ανωτέρω ποσά
φόρου, εάν παρέχεται δικαίωμα έκπτωσης για αυτά.
Επίσης η εμπρόθεσμη απόδοση και καταβολή του ΦΠΑ πραγματοποιείται
χωρίς κυρώσεις. (παρ. 3 & 4 του άρθρου 4 της Α∆ ΑΑ∆Ε ΠΟΛ.1187/8.10.2018).
27.1α.11. ∆ιαδικασία ελέγχου των απαλλαγών

Οι αρμόδιες φορολογικές, τελωνειακές και ελεγκτικές Υπηρεσίες της Α.Α.∆.Ε.,

μέσω ηλεκτρονικής πρόσβασης στα στοιχεία και τις δηλώσεις διενέργειας
δραστηριότητας κυρίως στην ανοιχτή θάλασσα και τις δηλώσεις επιβεβαίωσης της
διενέργειας δραστηριότητας κυρίως στην ανοιχτή θάλασσα, πραγματοποιούν
ελέγχους βάσει ανάλυσης κινδύνου στους υποκείμενους, προκειμένου να
διασφαλίζεται η ορθή χρήση των απαλλαγών (άρθρο 5 της Α∆ ΑΑ∆Ε
ΠΟΛ.1187/8.10.201).

Ο έλεγχος δύναται να αφορά εκτός από τα υποβληθέντα από τους υποκείμενους

στοιχεία και σε φυσικούς ελέγχους στο ημερολόγιο του σκάφους, ή στις συσκευές
εντοπισμού γεωγραφικής θέσης και τα ηλεκτρονικά συστήματα αναγνώρισης της
Κ.Υ.Α. ΠΟΛ.1177/2018 που προαναφέρθηκαν στα προηγούμενα θέματα, ή άλλους
ελέγχους κατά την κρίση των ανωτέρω Υπηρεσιών.
27.1α.12. Ανάκληση απαλλαγών

Οι απαλλαγές ισχύουν έως:

 α) την ανάκληση της «∆ήλωσης δραστηριότητας κυρίως στην ανοικτή
θάλασσα» από τον εκμεταλλευτή ή,
 β) την ανάκληση των απαλλαγών, από τη Φορολογική ή Τελωνειακή
∆ιοίκηση.
Εφόσον ο εκμεταλλευτής ανακαλέσει τη δήλωσή του για συγκεκριμένο πλοίο,
δεν δικαιούται καμίας απαλλαγής εφεξής για το πλοίο αυτό, ωστόσο μπορεί να
υποβάλλει εκ νέου «∆ήλωση διενέργειας δραστηριότητας κυρίως στην ανοιχτή
θάλασσα» για το πλοίο αυτό. Η ανάκληση περιέχει τα στοιχεία της αρχικής
δήλωσης και υποβάλλεται μέχρι σήμερα εντύπως, στη συνέχεια ηλεκτρονικά
μέσω του συστήματος TAXISnet από τον εκμεταλλευτή, σύμφωνα με το
Παράρτημα II της Α∆ ΑΑ∆Ε ΠΟΛ.1187/2018. (παρ.1, 2 άρθρου 6 της Α∆ ΑΑ∆Ε
ΠΟΛ.1187/2018).
Πότε ανακαλούνται οι απαλλαγές;

Οι απαλλαγές ανακαλούνται από τη Φορολογική ή την Τελωνειακή ∆ιοίκηση στις

παρακάτω περιπτώσεις:
α) Μη υποβολή εμπρόθεσμα της «∆ήλωσης για την επιβεβαίωση της διενέργειας
δραστηριότητας κυρίως στην ανοιχτή θάλασσα».
Στην περίπτωση αυτή η απαλλαγή ανακαλείται αυτόματα από τη Φορολογική
∆ιοίκηση έως την εκπρόθεσμη υποβολή της «∆ήλωσης για την επιβεβαίωση της
διενέργειας δραστηριότητας κυρίως στην ανοιχτή θάλασσα».
Μετά την εκπρόθεσμη υποβολή της δήλωσης, ανεξαρτήτως εάν έχει εκδοθεί
εντολή ελέγχου, ο εκμεταλλευτής μπορεί να υποβάλλει εκ νέου «∆ήλωση
διενέργειας δραστηριότητας κυρίως στην ανοιχτή θάλασσα».
β) Ο εκμεταλλευτής υπέβαλε ψευδή/ανακριβή αποδεικτικά στοιχεία με τη
«∆ήλωση διενέργειας δραστηριότητας κυρίως στην ανοιχτή θάλασσα» ή
ψευδή/ανακριβή στοιχεία με τη «∆ήλωση για την επιβεβαίωση της διενέργειας
δραστηριότητας κυρίως στην ανοιχτή θάλασσα».
γ) Ο υποκείμενος δεν κατέβαλε τον οφειλόμενο φόρο λόγω μη πραγματοποίησης
δραστηριότητας κυρίως στην ανοιχτή θάλασσα, σύμφωνα με την παρ. 2 του
άρθρου 4 της Α∆ ΑΑ∆Ε ΠΟΛ.1187/8.10.2018.

δ) Ο εκμεταλλευτής προέβη σε κατάχρηση των υποχρεώσεών του σχετικά με τη

λειτουργία των ηλεκτρονικών συστημάτων αναγνώρισης που ορίζονται στην
ΠΟΛ.1177/2018.

ε) Ο εκμεταλλευτής κατά το τρέχον φορολογικό έτος ή σε κάποιο από τα τρία

προηγούμενα φορολογικά έτη έχει διαπράξει φοροδιαφυγή κατά την έννοια και τα
όρια του άρθρου 66 του ν. 4174/2013 (ΚΦ∆) όπως ισχύει, ή σοβαρές ή κατ'
επανάληψη παραβάσεις της τελωνειακής νομοθεσίας.
Οι ανακλήσεις των παραπάνω περιπτώσεων β΄, γ΄, δ΄και ε΄ ισχύουν από την
ημερομηνία έκδοσης της απόφασης της παρ. 4 του άρθρου 6 της Α∆ ΑΑ∆Ε
ΠΟΛ.1187/8.10.2018 και έως το τέλος του επόμενου ημερολογιακού έτους.
Απόφαση ανάκλησης

Στην περίπτωση ανάκλησης της απαλλαγής από τη Φορολογική ή Τελωνειακή

∆ιοίκηση, για οποιαδήποτε αιτία, εκδίδεται σχετική απόφαση της αρμόδιας
Υπηρεσίας στην οποία αναγράφεται ο λόγος ανάκλησης και η ημερομηνία από
την οποία οφείλεται ο ΦΠΑ που αναλογεί στις χορηγηθείσες απαλλαγές (παρ. 4
του άρθρου 6 της Α∆ ΑΑ∆Ε ΠΟΛ.1187/8.10.2018).

Ειδικά για το ημερολογιακό έτος 2018 και σύμφωνα με τα οριζόμενα στα άρθρα 6,
7 της ΠΟΛ.1177/2018 λαμβάνονται υπόψη για την καταβολή του φόρου, στην
περίπτωση μη διενέργειας δραστηριότητας κυρίως στην ανοιχτή θάλασσα, οι
απαλλαγές που χορηγούνται από 4.10.2018, ημερομηνία ισχύος της
ΠΟΛ.1177/2018, έως και 31.12.2018. (παρ. 1 του άρθρου 8 της Α∆ ΑΑ∆Ε
ΠΟΛ.1187/8.10.2018).
27.1α.13. Υποχρεώσεις εκμεταλλευτών πλοίων, προμηθευτών

Οι υποκείμενοι που εκδίδουν φορολογικά στοιχεία εφαρμόζοντας τις

απαλλαγές του άρθρου 1 της Α∆ ΑΑ∆Ε ΠΟΛ.1187/8.10.2018, για πράξεις που
διενεργούνται από 1.1.2019 και εφεξής, έχουν υποχρέωση να ενημερώνουν τη
Φορολογική ∆ιοίκηση για αυτές, με την υποβολή καταστάσεων φορολογικών
στοιχείων των παραγράφων 3 και 4 του άρθρου 14 του ν. 4174/2013.

Οι ανωτέρω υποκείμενοι υποχρεούνται κατά την υποβολή των καταστάσεων

φορολογικών στοιχείων σύμφωνα με την απόφαση Γεν. Γραμματέα ∆ημοσίων
Εσόδων ΠΟΛ.1022/2014, να καταχωρούν επιπλέον των καταστάσεων
πελατών, την συνολική φορολογητέα αξία των στοιχείων που εξέδωσαν
σύμφωνα με το άρθρο 1 της εν λόγω απόφασης, ανά ΑΦΜ πελάτη, και πλοίου,
με εξαίρεση των συναλλαγών για τις οποίες υποβάλλονται τελωνειακά
παραστατικά. (παρ. 1 του άρθρου 7 της Α∆ ΑΑ∆Ε ΠΟΛ.1187/8.10.2018).
Περαιτέρω τα στοιχεία του πλοίου που αφορούν στο όνομα, το διεθνές διακριτικό
σήμα, την χωρητικότητα, το μήκος, τον αριθμό «ΗΙΝ», την δασμολογική κλάση
καθώς και τον αριθμό Μητρώου σύμφωνα με το άρθρο 2 του ν. 4256/2014 μετά
την έναρξη λειτουργίας του Μητρώου αυτού, έχουν υποχρέωση να
γνωστοποιούνται από τους πελάτες στους προμηθευτές σε κάθε συναλλαγή που
χορηγούνται απαλλαγές του άρθρου 1 της Α∆ ΑΑ∆Ε ΠΟΛ.1187/8.10.2018. (παρ. 2
του άρθρου 7).

Για την παράδοση και εισαγωγή αγαθών με απαλλαγή από ΦΠΑ, σε πλοία που
διενεργούν πλόες στην ανοιχτή θάλασσα, τηρούνται οι διατυπώσεις που
προβλέπονται από τις διατάξεις της ενωσιακής τελωνειακής νομοθεσίας. Οι
διατάξεις των άρθρων 12 έως και 14 της Π. 8271/4879/18.12.1987 Α.Υ.Ο.,
αναφορικά με τη χρήση του δελτίου προμήθειας υλικών και αντικειμένων,
εφαρμόζονται μόνο στις περιπτώσεις παράδοσης αγαθών που προβλέπονται
στην απόφαση αριθμ. Τ1940/41/14.4.2003, όπως ισχύει. (παρ. 3 του άρθρου 7 της
Α∆ ΑΑ∆Ε ΠΟΛ.1187/8.10.2018).
 27.1α.14. Τελικές επισημάνσεις για την ημερολογιακή περίοδο από 1.1.2019 έως
31.12.2019 και επόμενες
Για τις χορηγούμενες απαλλαγές του άρθρου 27 παρ. 1 περ. α' υποπερ. αα, εντός
της περιόδου αυτής, πέραν των άλλων, προκειμένου για την απόδειξη της
διενέργειας δραστηριότητας κυρίως στην ανοιχτή θάλασσα και για την
οριστικοποίηση των χορηγηθέντων απαλλαγών, ο υποκείμενος, έχει υποχρέωση
να υποβάλλει :

α) «∆ήλωση διενέργειας δραστηριότητας κυρίως στην ανοιχτή θάλασσα» μέχρι

στιγμής εντύπως, αργότερα ηλεκτρονικά στο σύστημα TAXISnet από τον
εκμεταλλευτή του πλοίου, λαμβάνοντας υπόψη τη δραστηριότητα που θα
πραγματοποιηθεί από κάθε πλοίο από 1.1.2019 έως 31.12.2019.

Εξαιρούνται από την ανωτέρω υποχρέωση οι μη εγκατεστημένοι στο εσωτερικό

της Χώρας υποκείμενοι στο φόρο οι οποίοι δεν έχουν υποχρέωση απόκτησης
ΑΦΜ στο εσωτερικό της Χώρας (άρθρο 2 § 1 της Α∆ ΑΑ∆Ε ΠΟΛ.1187/8.10.2018).
β) «∆ήλωση επιβεβαίωσης της διενέργειας δραστηριότητας κυρίως στην ανοιχτή
θάλασσα» ηλεκτρονικά (εάν μέχρι τότε δημιουργηθεί η πλατφόρμα), έως την
τελευταία εργάσιμη ημέρα του Φεβρουαρίου 2020, μέσω του συστήματος
TAXISnet, λαμβάνοντας υπόψη τη δραστηριότητα που πραγματοποιείται ανά
πλοίο από 1.1.2019 έως 31.12.2019, συνυποβάλλοντας τα στοιχεία που
αναφέρονται στο άρθρο 6 της Κ.Υ.Α. ΠΟΛ.1177/2018.

Σε περίπτωση παύσης εργασιών εντός του ημερολογιακού έτους 2019, η

ανωτέρω δήλωση υποβάλλεται έως την τελευταία εργάσιμη ημέρα του δεύτερου
μήνα από την ημερομηνία πραγματοποίησης της παύσης εργασιών.

ΠΡΟΣΟΧΗ Σε περίπτωση μη υποβολής σχετικής δήλωσης επιβεβαίωσης της

διενέργειας δραστηριότητας κυρίως στην ανοιχτή θάλασσα θεωρείται ότι δεν έχει
διενεργηθεί δραστηριότητα κυρίως στην ανοιχτή θάλασσα, αίρονται οι
χορηγηθείσες απαλλαγές και επιβάλλεται ο αντίστοιχος ΦΠΑ με τον
αναλογούντα τόκο εκπροθέσμου καταβολής πλέον του αντίστοιχου προστίμου,
όπου προβλέπεται (άρθρα 3 & 4 της Α∆ ΑΑ∆Ε ΠΟΛ.1187/8.10.2018).
27.1α.15. Ν.Ε.Π.Α. – Απαλλαγές ΦΠΑ αγορών ή εισαγωγών επαγγελματικών
πλοίων αναψυχής καθώς και αντικειμένων και υλικών που ενσωματώνονται σ’ αυτά

Οι Ναυτιλιακές Εταιρείες Πλοίων Αναψυχής (Ν.Ε.Π.Α) διέπονται από τις διατάξεις

του ν. 3182/2003 (ΦΕΚ Α΄ 220 12.9.2003), όπως ισχύει.

Ειδικότερα με τις διατάξεις παρ. 1 του άρθρου 1 του ανωτέρω νόμου ορίζεται ότι η
Ν.Ε.Π.Α. είναι η εταιρεία που συνιστάται σύμφωνα με τις διατάξεις του νόμου αυτού
και έχει ως αποκλειστικό σκοπό την κτήση κυριότητας, την εκμετάλλευση ή τη
διαχείριση πλοίων αναψυχής με ελληνική σημαία που χαρακτηρίζονται ως
επαγγελματικά σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 2743/1999 (ΦΕΚ 211 Α`).

Η σύσταση εταιρειών άλλης νομικής μορφής, σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις

με το ίδιο αντικείμενο δραστηριότητας, δεν αποκλείεται.
Η σύμβαση με την οποία συνιστάται η Ν.Ε.Π.Α. (καταστατικό) καταρτίζεται
εγγράφως από δύο τουλάχιστον ιδρυτές και καταχωρίζεται στο Μητρώο
Ναυτιλιακών Εταιρειών Πλοίων Αναψυχής, σύμφωνα με τα οριζόμενα στα
άρθρα 31 έως 33 του ίδιου νόμου. Η Ν.Ε.Π.Α. αποκτά νομική προσωπικότητα
από την καταχώριση του καταστατικού της στο Μητρώο Ναυτιλιακών
Εταιρειών Πλοίων Αναψυχής (άρθρο 2 ν. 3182/2003).

Περαιτέρω με τις διατάξεις των παρ. 5, 6 και 7 του άρθρου 37 και των παρ. 1
και 3 του 42 του ίδιου νόμου, μεταξύ άλλων ορίζονται:
« Άρθρο 37
5. Οι Ν.Ε.Π.Α. που έχουν στην κυριότητά τους πλοία των οποίων η
χορηγούμενη κατά τις διατάξεις του Ν.2743/1999 άδεια επαγγελματικού
σκάφους έπαυσε να ισχύει, έχουν τις ίδιες φορολογικές υποχρεώσεις που
ισχύουν και για τα ιδιωτικά σκάφη αναψυχής.
 6. Οι διατάξεις που αφορούν στην αναστολή του εισαγωγικού δασμού και στην
απαλλαγή από το Φόρο Προστιθέμενης Αξίας (Φ.Π.Α.) και στις λοιπές φορολογικές
επιβαρύνσεις του άρθρου 42 του παρόντος νόμου, ισχύουν και για τα πλοία
αναψυχής που χαρακτηρίζονται ως επαγγελματικά, σύμφωνα με τις διατάξεις του
Ν. 2743/1999, των οποίων Ν.Ε.Π.Α. έχει την κυριότητα, την εκμετάλλευση ή τη
διαχείρισή τους, υπό τις προϋποθέσεις που ορίζει το άρθρο αυτό.

7. Κατά το χρόνο που εκδίδεται η διοικητική πράξη με την οποία παύει η ισχύς της
επαγγελματικής άδειας, οι Ν. Ε. Π.Α. υποχρεούνται να καταβάλουν τους φόρους
που αναλογούν στα καύσιμα και λιπαντικά, για τους οποίους έτυχαν απαλλαγής
για τον προαναφερόμενο λόγο, από το χρόνο που έπαυσε να ισχύει η άδεια
επαγγελματικού πλοίου αναψυχής, όπως αυτός ορίζεται σύμφωνα με τις διατάξεις
του Ν. 2743/1999 και εφεξής.»
Αρθρο 42
Το άρθρο 10 του Ν. 438/1976, όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 3 του Ν. 603/1977
(ΦΕΚ 162 Α), αντικαθίσταται ως ακολούθως:

« 1. Η αναστολή του εισαγωγικού δασμού που προβλέπεται από το εκάστοτε

ισχύον Κοινό Τελωνειακό ∆ασμολόγιο παρέχεται για τα είδη που προορίζονται για
την κατασκευή, επισκευή, συντήρηση ή μεταποίηση, καθώς και τον εξοπλισμό ή τον
εφοπλισμό πλοίων, εφόσον αυτά έχουν ναυπηγηθεί για την ανοιχτή θάλασσα και
στα οποία το μέγιστο εξωτερικό μήκος του κύτους, χωρίς τα προσαρτήματα, είναι
ίσο ή ανώτερο των δώδεκα (12) μέτρων, εφαρμοζομένων των εκάστοτε ισχυουσών
περί ειδικού προορισμού κοινοτικών διατάξεων. Η προϋπόθεση του μήκους του
κύτους δεν ισχύει για τα αλιευτικά και ναυαγοσωστικά πλοία.
 3.α. Επιπλέον, απαλλάσσονται από τις λοιπές φορολογικές επιβαρύνσεις,
σύμφωνα με τα οριζόμενα κάθε φορά από τις Κοινοτικές και Εθνικές διατάξεις, τα
είδη που εισάγονται και προορίζονται για επαγγελματικά πλοία που εκτελούν
θαλάσσιες επί κέρδη εργασίες, εφόσον αυτά πρόκειται να ενσωματωθούν ή
χρησιμοποιηθούν στα πλοία αυτά με σκοπό την κατασκευή, επισκευή, μεταποίηση,
συντήρηση και κίνησή τους, καθώς και τα είδη που τυγχάνουν αναγκαία για την
ψυχαγωγία, ασφάλεια του πληρώματος, των επιβατών και των εμπορευμάτων και
την εκπλήρωση εν γένει των σκοπών για τους οποίους προορίζονται τα πλοία αυτά,
ως και την κάλυψη των αναγκών των επιβαρύνσεων σε αυτά.
β. Η απαλλαγή της προηγούμενης περίπτωσης α` αφορά τις ακόλουθες κατηγορίες
επαγγελματικών πλοίων:
…..
4. Τα αναγνωριζόμενα από τις διατάξεις ως επαγγελματικά τουριστικά πλοία ή
πλοιάρια, ανεξαρτήτου χωρητικότητας, με εξαίρεση τα τροφοεφόδια.»
Από τις ανωτέρω παρατιθέμενες διατάξεις του ν.3182/2003 περί Ν.Ε.Π.Α. προκύπτει
ότι τα επαγγελματικά σκάφη αναψυχής των Ν.Ε.Π.Α. και μάλιστα εφόσον είναι > των
12 μέτρων, τυγχάνουν της απαλλαγής του ΦΠΑ αγοράς ή εισαγωγής των καθώς
επίσης και των αντικειμένων που ενσωματώνονται σε αυτά με τις προϋποθέσεις
των διατάξεων του άρθρου 27 του ν.2859/2000 που αναφέρθηκαν στα προηγούμενα
θέματα και εφόσον είναι εγγεγραμμένα στο e- Μητρώο Πλοίων του ν.4256/2014
(παρ. 1 του άρθρου 2).

Επισημαίνεται ότι με τις διατάξεις του άρθρου 14 του ίδιου νόμου (ν.4256/2014)
προβλέπεται ότι το επαγγελματικό πλοίο αναψυχής το οποίο δεν εκπληρώνει την
υποχρέωση εκτέλεσης ελάχιστου αριθμού ημερών ναύλωσης οφείλει να αποδώσει
στις αρμόδιες υπηρεσίες της φορολογικής και τελωνειακής διοίκησης:

 α) το ΦΠΑ για την εισαγωγή ή την απόκτηση που του αναλογεί και
 β) τους αναλογούντες δασμούς και επιβαρύνσεις, το ΦΠΑ καθώς και τον Ε.Φ.Κ.
των καυσίμων, λιπαντικών και λοιπών αγαθών για τους οποίους έτυχε
απαλλαγής.
Για το σκοπό αυτό εκδίδεται από την αρμόδια ∆/νση του Υπ. Ναυτιλίας και Αιγαίου
διοικητική πράξη στην οποία προσδιορίζεται η ημερομηνία κατά την οποία παύει
η ισχύς της επαγγελματικής δραστηριότητας του πλοίου αναψυχής και η οποία
λαμβάνεται υπόψη για τον προσδιορισμό των δασμοφορολογικών
επιβαρύνσεων. Η εν λόγω διοικητική πράξη κοινοποιείται στις Τελωνειακές και
Φορολογικές Αρχές.

Σε περιπτώσεις επαγγελματικών πλοίων αναψυχής που έτυχαν εισαγωγής ή

ενδοκοινοτικής απόκτησης, ως καινούργια, ο οφειλόμενος ΦΠΑ καταβάλλεται
στην αρμόδια Τελωνειακή Αρχή στην οποία έχει υποβληθεί το, κατά περίπτωση,
προβλεπόμενο τελωνειακό παραστατικό, δηλαδή ∆ιασάφηση εισαγωγής ή
∆ήλωση Καινούργιου Θαλάσσιου Μεταφορικού μέσου.

Στις λοιπές περιπτώσεις απαλλασσόμενης απόκτησης πλοίου, ο φόρος που

οφείλεται καταβάλλεται με την υποβολή έκτακτης δήλωσης για κάθε φορολογική
περίοδο κατά την οποία αποκτήθηκαν τα εν λόγω αγαθά.
Σε περιπτώσεις εισαγωγής ή/και απόκτησης καυσίμων, λιπαντικών και λοιπών
αγαθών που έτυχαν απαλλαγής καθώς και στις περιπτώσεις αγαθών που
επιβαρύνθηκαν με ΦΠΑ αλλά ασκήθηκε δικαίωμα έκπτωσης, στις οποίες οφείλεται
ΦΠΑ λόγω μη εκπλήρωσης της υποχρέωσης ελάχιστου αριθμού ημερών
ναύλωσης, ο οφειλόμενος ΦΠΑ καταβάλλεται στην αρμόδια, κατά περίπτωση,
τελωνειακή ή φορολογική αρχή.

Επιπλέον, σημειώνεται ότι, στην περίπτωση επενδυτικού αγαθού που

επιβαρύνθηκε με ΦΠΑ και εκπέστηκε ο φόρος, διενεργείται διακανονισμός του
φόρου σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις και εφόσον το επενδυτικό αγαθό
βρίσκεται σε περίοδο διακανονισμού, λαμβάνοντας υπόψη ότι για το έτος που
εκδίδεται η διοικητική πράξη του Υπ. Ναυτιλίας και Αιγαίου θεωρείται ότι αυτό δεν
χρησιμοποιήθηκε σε φορολογητέες πράξεις.
Περαιτέρω, μετά την κατάργηση του πρώτου εδαφίου της παρ. 7 του άρθρου 37 του
ν. 3182/03 με την παρ. 9 του άρθρου 1 του Ν. 4281/14 εξομοιώνεται και για τις ΝΕΠΑ ο
χρόνος καταβολής του οφειλόμενου ΦΠΑ στις περιπτώσεις παύσης ισχύος της
επαγγελματικής άδειας τουριστικού πλοίου αναψυχής και ισχύουν πλέον οι διατάξεις
του ν. 4256/2014, ήτοι υποχρεούνται να καταβάλουν τους φόρους που αναλογούν
στα καύσιμα και λιπαντικά, για τους οποίους έτυχαν απαλλαγής, από το χρόνο που
έπαυσε να ισχύει η άδεια επαγγελματικού πλοίου αναψυχής και όχι κατά το χρόνο
που εκδίδεται η διοικητική πράξη παύσης της ισχύος της άδειας του επαγγελματικού
πλοίου. (σχετ. ΕΓΓ∆Ε ΠΟΛ.1141/2015).

Περαιτέρω με τις διατάξεις της παρ. 10 του άρθρου 14 του ν.4256/2014

προσδιορίζεται η φορολογητέα αξία των επαγγελματικών πλοίων αναψυχής, για τα
οποία ανακύπτει υποχρέωση καταβολής ΦΠΑ, λόγω παύσης ισχύος της άδειας του
ν. 2743/1999 ή παύσης της επαγγελματικής δραστηριότητας εκούσιας ή αυτοδίκαιης.
27.1β. Παράδοση ή εισαγωγή αεροσκαφών καθώς και αντικειμένων και υλικών
που προορίζονται να ενσωματωθούν ή να χρησιμοποιηθούν σ’ αυτά

Με τις διατάξεις της περ. β' της παρ. 1 του άρθρου 27, απαλλάσσεται από ΦΠΑ η
παράδοση στο εσωτερικό της χώρας και η εισαγωγή αεροσκαφών που
προορίζονται για χρήση από τις ένοπλες δυνάμεις και το ∆ημόσιο γενικά ή
εφόσον χρησιμοποιούνται από αεροπορικές εταιρίες, οι οποίες εκτελούν κυρίως
διεθνείς μεταφορές με κόμιστρο ή πρόκειται για αεροσκάφη που προορίζονται για
διάλυση.

Την ίδια απαλλαγή έχουν και τα αντικείμενα και υλικά, που προορίζονται να
ενσωματωθούν ή να χρησιμοποιηθούν σ' αυτά. Εξυπακούεται ότι, η έννοια της
χρησιμοποίησης, προϋποθέτει τη διαρκή χρήση του αγαθού και όχι το αγαθό που
αναλώνεται κατά τη χρήση του, όπως συμβαίνει με τα τροφοεφόδια.
Έννοια της διεθνούς αεροπορικής μεταφοράς (άρθρο 27 § 1 β, δεύτερο εδάφιο)

Απαλλάσσεται από το ΦΠΑ η παράδοση και η εισαγωγή αεροσκαφών, εφόσον η

απόκτηση τους πραγματοποιείται από αεροπορικές εταιρείες που εκτελούν κυρίως
διεθνείς αεροπορικές μεταφορές με κόμιστρο, ήτοι εκτελούν κυρίως μεταφορές από
και προς το εξωτερικό και τα έσοδα από τις διεθνείς αυτές μεταφορές υπερβαίνουν
το πενήντα τοις εκατό 50% (αντί του 60% που ίσχυε - ως Ε∆ΥΟ ΠΟΛ.1156/1997) των
συνολικών ετήσιων ακαθαρίστων εσόδων τους από αεροπορικές μεταφορές κατά
την προηγούμενη της παράδοσης ή εισαγωγής τους, διαχειριστική περίοδο.

Επομένως, υπάγεται στην άμεση απαλλαγή από το ΦΠΑ η παράδοση και η

εισαγωγή αεροσκαφών, εφόσον είναι πάνω από 1.550 kgr μικτοβαρή κατά την
απογείωσή τους και η απόκτηση πραγματοποιείται από αεροπορικές εταιρίες που
εκτελούν κυρίως διεθνείς πτήσεις, ήτοι εκτελούν κυρίως μεταφορές εξωτερικού με
κόμιστρο το οποίο αντιπροσωπεύει τουλάχιστον το 50% του συνόλου των εσόδων
τους.
Για την απόδειξη της προϋπόθεσης αυτής, απαιτείται βεβαίωση της αρμόδιας για
τη φορολογία της αεροπορικής εταιρίας ∆ΟΥ.
Η βεβαίωση αυτή προσκομίζεται στο Τελωνείο, όταν πρόκειται για εισαγωγή
αεροσκάφους ή στον εγκατεστημένο στο εσωτερικό της χώρας πωλητή, όταν
πρόκειται για παράδοση.
Η ίδια βεβαίωση χρησιμοποιείται προκειμένου να χορηγηθούν οι προβλεπόμενες
από τις περ. β` και γ` της παρ. 1 του άρθρου 27 του ν.2859/2000 απαλλαγές, στις
περιπτώσεις εισαγωγής ή παράδοσης αντικειμένων, υλικών, καυσίμων,
λιπαντικών, τροφοεφοδίων και λοιπών αγαθών που προορίζονται για τον
εφοδιασμό των αεροσκαφών τα οποία απαλλάσσονται με τις διατάξεις της περ. β`
της παρ. 1 του ίδιου άρθρου και νόμου.
Στην περίπτωση αυτή, στο εκδιδόμενο τιμολόγιο του προμηθευτή ή στο οικείο
τελωνειακό παραστατικό αναγράφεται η ένδειξη «Απαλλαγή από το ΦΠΑ,
ν.2859/2000, άρθρο 27 - ΠΟΛ.1155/1999» και φωτοαντίγραφο της βεβαίωσης θα
προσαρτάται στο τελωνειακό παραστατικό ή στο στέλεχος του τιμολογίου του
προμηθευτή.
Η διαδικασία της ανωτέρω απαλλαγής από το ΦΠΑ της εισαγωγής και
παράδοσης αεροσκαφών είχε καθορισθεί με την ΑΥΟ ΠΟΛ.1225/1990.
∆ιευκρινίζεται ότι η ανωτέρω ΑΥΟ είχε εκδοθεί με το καθεστώς που ίσχυε πριν
την αντικατάσταση της εν λόγω περ. β΄της παρ. 1 του άρθρου 22 του ν.1642/1986
(νυν 27 του ν.2859/2000) με το άρθρο 11 § 7 του ν.2386/1996 σύμφωνα με το οποίο
απαλλάσσονταν από το ΦΠΑ η παράδοση και η εισαγωγή αεροσκαφών από
αεροπορικές εταιρείες που ενεργούσαν γενικά μεταφορές, ενώ με το ισχύον
καθεστώς η απαλλαγή περιορίζεται στις αεροπορικές εταιρείες που εκτελούν
κυρίως διεθνείς μεταφορές με κόμιστρο.

Επομένως από 7.3.1996, οι αεροπορικές εταιρίες που πραγματοποιούν

αποκλειστικά ή κυρίως πτήσεις εσωτερικού, δεν δικαιούνται της άμεσης
απαλλαγής που προβλέπουν οι διατάξεις της περ. β' της παρ. 1 του άρθρου 27,
πλην όμως δικαιούνται της έκπτωσης ή της επιστροφής, κατά περίπτωση, του
ΦΠΑ που αυτές επιβαρύνονται κατά την απόκτηση των εν λόγω αγαθών,
σύμφωνα με τις συνδυασμένες διατάξεις των άρθρων 30 § § 1 & 2, 31 § 1, 33 § 4
περ. α' και 34 § 1 του ν.2859/2000.
Εξυπακούεται, βέβαια, ότι οι ασχολούμενοι με την εμπορία των πιο πάνω
αεροσκαφών θα έχουν το δικαίωμα έκπτωσης του φόρου που κατέβαλαν για την
απόκτησή τους.

Περαιτέρω και σύμφωνα με το τελευταίο εδάφιο της περίπτωσης β΄ της παρ.1

του άρθρου 27, που προστέθηκε με την παρ.5 της υποπαραγράφου Β.3 της
παρ. Β του άρθρου τρίτου του ν.4254/2014 με αναδρομική ισχύ από 1.1.2013,
ορίζεται ότι εξαιρετικά για νεοσύστατες εταιρείες, για τις οποίες δεν μπορούν να
εφαρμοστούν οι προϋποθέσεις που αναφέρθηκαν προηγούμενα, κατά το πρώτο
έτος της λειτουργίας τους, θεωρείται ότι εκτελούν διεθνείς μεταφορές, εφ’ όσον
το πιστοποιητικό του αερομεταφορέα και η σχετική άδεια εκμετάλλευσης
προβλέπουν την διενέργεια αερομεταφορών παγκοσμίως.
27.1β΄.1. ∆ιαδικασία χορήγησης απαλλαγής από το ΦΠΑ παράδοσης αγαθών και
παροχής υπηρεσιών σε αεροπορικές εταιρίες από 2.6.2014

Σύμφωνα με το άρθρο 27. 1β΄, γ΄ του Κώδικα ΦΠΑ απαλλάσσεται από το ΦΠΑ η
παράδοση αντικειμένων και υλικών που προορίζονται να ενσωματωθούν ή να
χρησιμοποιηθούν σε αεροσκάφη που προορίζονται για εκμετάλλευση από
αεροπορικές εταιρείες που εκτελούν κυρίως διεθνείς μεταφορές με κόμιστρο,
καθώς και στα καύσιμα, λιπαντικά, τροφοεφόδια και λοιπά αγαθά με τα οποία
εφοδιάζονται.

Ως «κυρίως διεθνείς μεταφορές με κόμιστρο» θεωρούνται αυτές που εκτελούν οι

αεροπορικές εταιρείες από και προς το εξωτερικό, εφόσον τα έσοδα από τις
διεθνείς μεταφορές υπερβαίνουν το 50% των συνολικών ετήσιων ακαθάριστων
εσόδων τους από αεροπορικές μεταφορές κατά την προηγούμενη της παράδοσης
διαχ/κή περίοδο.
Επιπλέον, με την παρ. 1.ε΄ του ίδιου άρθρου απαλλάσσεται η παροχή υπηρεσιών
για την εξυπηρέτηση των άμεσων αναγκών των αεροσκαφών, για τα οποία
προβλέπεται απαλλαγή, σύμφωνα με τα προαναφερόμενα, όπως η χρήση
αεροδρομίων. Η απαλλαγή επεκτείνεται και στην παροχή υπηρεσιών
εξυπηρέτησης του φορτίου τους.
Κατόπιν οδηγιών και διευκρινίσεων που δόθηκαν με τις εγκυκλίους
ΠΟΛ.1155/26.7.1999 και την με αριθμ. πρωτ. Α 1047/60/2004, για την εφαρμογή της
απαλλαγής από ΦΠΑ απαιτείται βεβαίωση της αρμόδιας για τη φορολογία της
αεροπορικής εταιρίας ∆ΟΥ, η οποία χρησιμοποιείται από τις αεροπορικές εταιρίες
προκειμένου να τύχουν απαλλαγής ΦΠΑ, είτε κατά την αγορά αγαθών είτε κατά τη
λήψη υπηρεσιών, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 27 του Κώδικα ΦΠΑ.

Η βεβαίωση αυτή χορηγείται με βάση τα έσοδα της προηγούμενης διαχειριστικής

περιόδου το μήνα Μάιο κάθε έτους, μετά την υποβολή της ετήσιας δήλωσης
φορολογίας εισοδήματος των αεροπορικών εταιριών και έχει ισχύ αναδρομική
από την αρχή του έτους μέσα στο οποίο έχει εκδοθεί, μέχρι τη λήξη του.
Αντίγραφο της βεβαίωσης αυτής προσκομίζεται στο Τελωνείο ή στον προμηθευτή
των αγαθών ή των υπηρεσιών προκειμένου η αγορά ή η παροχή να απαλλαγεί
από ΦΠΑ, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 27 του Κώδικα ΦΠΑ.

∆εδομένου ότι με την διαδικασία που υφίστατο είχαν παρουσιασθεί προβλήματα

ειδικά όσον αφορά στην αναδρομική απαλλαγή πράξεων με βάση βεβαίωση που
εκδίδετο μετά την υποβολή της δήλωσης εισοδήματος, καθώς και λόγω αλλαγών
στην τελωνειακή διαδικασία όσον αφορά στην παράδοση αγαθών χωρίς ΦΠΑ, με
την E∆ΥΟ ΠΟΛ.1158/2.6.2014 διευκρινίστηκε ότι εφεξής, η εν λόγω απαλλαγή θα
εφαρμόζονταν με την εξής διαδικασία:

Η αεροπορική εταιρία, για να προμηθευτεί αγαθά και να λάβει υπηρεσίες χωρίς

ΦΠΑ, αιτείται από την αρμόδια ∆ΟΥ βεβαίωση απαλλαγής για το τρέχον έτος, βάσει
των εσόδων του προηγούμενης χρήσης, ακόμη και σε χρόνο προγενέστερο της
υποβολής της δήλωσης εισοδήματος της χρήσης αυτής.
Στην περίπτωση αυτή υποβάλλει αντίγραφο του τελευταίου προσωρινού ισοζυγίου
λογαριασμών για την προηγούμενη διαχειριστική περίοδο, στο οποίο εμφανίζονται
αναλυτικά οι παρεχόμενες υπηρεσίες μεταφοράς εσωτερικού και εξωτερικού,
καθώς και υπεύθυνη δήλωση στην οποία θα δηλώνει αφενός ότι κατά την
προηγούμενη διαχειριστική περίοδο τα έσοδά της από διεθνείς μεταφορές
υπερβαίνουν το 50% των συνολικών ετήσιων ακαθαρίστων εσόδων της από
αεροπορικές μεταφορές και αφετέρου ότι τα κατατεθέντα αντίγραφα του ισοζυγίου
λογαριασμών είναι ακριβή.

Η ∆ΟΥ, εκδίδει αυθημερόν βεβαίωση απαλλαγής, με την οποία θα βεβαιώνεται ότι,

όπως προκύπτει από την υπεύθυνη δήλωση και το ισοζύγιο λογαριασμών,
συντρέχουν οι προϋποθέσεις απαλλαγής του άρθρου 27 1.β).

Ακριβές αντίγραφο της βεβαίωσης αυτής χρησιμοποιείται για την απαλλαγή κατά
την αγορά αγαθών με την τελωνειακή διαδικασία, καθώς και για λήψη υπηρεσιών.
∆εδομένου ότι κατά την παράδοση αγαθών στο εσωτερικό της χώρας και την
εισαγωγή αγαθών ακολουθείται τελωνειακή διαδικασία, οπότε η νομιμότητα της
απαλλαγής διαπιστώνεται από την τελωνειακή υπηρεσία, ο προμηθευτής των
αγαθών επισυνάπτει στο τιμολόγιο εκτύπωση του ηλεκτρονικού μηνύματος
ΙΕ599 (επιβεβαίωση ολοκλήρωσης του εφοδιασμού). Στην περίπτωση όμως
παροχής υπηρεσιών, ο παρέχων την υπηρεσία οφείλει να επισυνάπτει στο
στέλεχος των φορολογικών στοιχείων, που εκδίδει χωρίς ΦΠΑ, το ανωτέρω
αντίγραφο της βεβαίωσης.

Σε περίπτωση που αεροπορική εταιρία αιτηθεί την βεβαίωση απαλλαγής σε

χρόνο μεταγενέστερο της υποβολής της δήλωσης εισοδήματος και πάντως πριν
τη διενέργεια οποιασδήποτε απαλλασσόμενης προμήθειας αγαθών ή
υπηρεσιών, η αρμόδια ∆ΟΥ ελέγχει τα έσοδα από μεταφορικό έργο με βάση τη
δήλωση αυτή και εκδίδει αυθημερόν τη βεβαίωση απαλλαγής.
Σε περίπτωση δε μη προσκόμισης της βεβαίωσης πριν την έκδοση του
φορολογικού στοιχείου, η πράξη επιβαρύνεται με τον αναλογούντα φόρο.

Επισημαίνεται ότι εάν μεταγενέστερα διαπιστωθεί η ανακρίβεια των δηλωθέντων

στοιχείων οποιασδήποτε χρήσης, η βεβαίωση ανακαλείται αναδρομικά και
επιβάλλονται οι νόμιμες κυρώσεις (πρόστιμα και πρόσθετος φόρος του
ν.2523/1997 για χρήσεις έως 31.12.13 και πρόστιμα και τόκος εκπροθέσμου
καταβολής του ν. 4174/2013 για χρήσεις από 1.1.14 και εφεξής).

Για τις παραδόσεις εφοδίων σε αεροσκάφη, οι οποίες απαλλάσσονται από ΦΠΑ,

αποκλειστικά εφαρμόζονται οι διατυπώσεις εξαγωγής, σύμφωνα με τον Ενωσιακό
Τελωνειακό Κώδικα Καν. 952/2013 και τις σχετικές τελωνειακές οδηγίες και
συνεπώς οποιαδήποτε άλλη οδηγία και διαδικασία σχετική με απαλλαγή της
παράδοσης αγαθών απευθείας από τον προμηθευτή, βάσει βεβαίωσης
απαλλαγής, καταργήθηκε σύμφωνα με την προαναφερόμενη E∆ΥΟ
ΠΟΛ.1158/2.6.2014.
27.1β΄.3. Εφαρμογή απαλλαγών από 9.9.2016 για αλλοδαπές αεροπορικές
εταιρείες, εγκατεστημένες σε άλλο Κ-Μ, που δραστηριοποιούνται στο εσωτερικό
της Χώρας με πτήσεις εντός του εσωτερικού της Χώρας

Αναφορικά με το ανωτέρω θέμα, η Φορ. ∆ιοίκηση με την Ε.Γ.Γ.∆.Ε.

ΠΟΛ.1130/9.9.2016 κοινοποίησε την με αριθ. πρωτ. 148/2016 γνωμοδότηση του
Ν.Σ.Κ., η οποία έγινε αποδεκτή από τον Γεν. Γραμματέα ∆ημοσίων Εσόδων. Με
την εν λόγω γνωμοδότηση έγινε δεκτό, ομόφωνα, ότι για την χορήγηση των
απαλλαγών που προβλέπονται στο άρθρο 27 του Κώδικα ΦΠΑ σε αεροσκάφη
που εκμεταλλεύονται αλλοδαπές αεροπορικές εταιρείες, οι οποίες διαθέτουν
εγκατάσταση στην Ελλάδα και χρησιμοποιούν αυτά για την πραγματοποίηση
πτήσεων στο εσωτερικό της χώρας, πρέπει να λαμβάνεται ως κριτήριο η φύση
της συνολικής μεταφορικής δραστηριότητας της εν λόγω εταιρείας και όχι
αποκλειστικά το τμήμα εκείνο της μεταφορικής δραστηριότητας που
υποστηρίζεται από το Ελληνικό υποκατάστημα.
Ειδικότερα σύμφωνα με την εν λόγω γνωμοδότηση και τη σχετική νομολογία του
∆ΕΕ για τις παραδόσεις αγαθών και υπηρεσιών κριτήριο δεν αποτελεί η
συγκεκριμένη χρήση για την οποία προορίζεται το συγκεκριμένο αεροσκάφος,
αλλά η φύση των δραστηριοτήτων που ασκεί «κυρίως» η αεροπορική εταιρία που
χρησιμοποιεί το αεροσκάφος.

Επίσης η δραστηριότητα επιχείρησης που έχει τη μορφή της αεροπορικής

εταιρείας, ως επιχείρησης μεταφοράς επιβατών και φορτίου δεν δύναται ασκηθεί
αυτοτελώς από τοπικό υποκατάστημα αυτής, το οποίο εστερείτο το ίδιο των
αναγκαίων προς τούτο ουσιαστικών και νόμιμων προϋποθέσεων.

Μόνη δε οντότητα η οποία, ως αεροπορική εταιρεία, χρησιμοποιεί το συγκεκριμένο

αεροσκάφος μπορεί για τον λόγο αυτό να θεωρηθεί μόνο η εδρεύουσα σε άλλο Κ-
Μ αλλοδαπή επιχείρηση, η οποία κατέχει την σχετική άδεια εκμετάλλευσης και
πιστοποιητικό αερομεταφορέα (AOC - Air Operator Cerificate).
Οι ανωτέρω απαλλαγές αφορούν τόσο την παράδοση και εισαγωγή των
αεροσκαφών όσο και τις παραδόσεις, εισαγωγές αγαθών καθώς και την παροχή
υπηρεσιών προς αυτά και θα εφαρμόζονται για όλα τα αεροσκάφη που
εντάσσονται στο πιστοποιητικό αερομεταφορέα (AOC) της αλλοδαπής
αεροπορικής εταιρείας.

Για τη χορήγηση των ως άνω απαλλαγών από τις αρμόδιες φορολογικές και
τελωνειακές αρχές τροποποιήθηκαν οι οδηγίες που είχαν δοθεί από την Φορ.
∆ιοίκηση με την ΠΟΛ.1158/2.6.2014 καθώς και με τα αριθ. πρωτ. ∆ΕΦΚ ∆ 5017375
ΕΞ /21.8.2015 και ∆14Α 1102388 ΕΞ /22.7.2015 έγγραφα (βλέπε προηγούμενο θέμα)
μόνο για τις αλλοδαπές αεροπορικές εταιρείες οι οποίες:

 α) είναι εγκατεστημένες σε άλλο κράτος μέλος,

 β) δραστηριοποιούνται στο εσωτερικό της Χώρας και
 γ) πραγματοποιούν πτήσεις εντός του εσωτερικού της Χώρας, ως εξής:
Οι τελωνειακές αρχές προκειμένου για την εφαρμογή των απαλλαγών από το ΦΠΑ
των αγαθών και υπηρεσιών που προβλέπονται στο άρθρο 27 του Κώδικα ΦΠΑ, θα
απαιτούν τη βεβαίωση από τις αρμόδιες ∆ΟΥ. Οι ∆ΟΥ για την χορήγηση της
βεβαίωσης απαλλαγής θα αξιολογούν την πραγματοποίηση κυρίως διεθνών
πτήσεων, σύμφωνα με τα αναφερόμενα στην ανωτέρω γνωμοδότηση, εκτιμώντας το
σύνολο των εσόδων των αεροπορικών εταιρειών (εντός και εκτός της Χώρας) για
την προηγούμενη διαχειριστική περίοδο.
Στο πλαίσιο αυτό οι αεροπορικές εταιρείες έχουν υποχρέωση να υποβάλλουν πέραν
του τελευταίου προσωρινού ισοζυγίου λογαριασμών για την προηγούμενη
διαχειριστική περίοδο με τις πράξεις που αυτές πραγματοποιούν στο εσωτερικό της
Χώρας, και κάθε πρόσφορο μέσο για τις πράξεις που πραγματοποιούν εκτός του
εσωτερικού της Χώρας (π.χ. λογιστικές ή λοιπές καταστάσεις της εγκατάστασής της
στην αλλοδαπή).
Για την χορήγηση της βεβαίωσης θα συνεκτιμάται οποιοδήποτε σχετικό
πιστοποιητικό που προσκομίζεται από τις ανωτέρω εταιρείες (π.χ. πιστοποιητικό
που θα αποδεικνύει την πραγματοποίηση κυρίως διεθνών πτήσεων στο Κ-Μ
εγκατάστασης της αεροπορικής εταιρείας).
27.1β΄.4. Απαλλαγή μη εγκατεστημένων στην Ελλάδα αεροπορικών εταιρειών

Οι μη εγκατεστημένες στην Ελλάδα αεροπορικές εταιρείες θεωρείται de facto ότι

πραγματοποιούν πτήσεις εξωτερικού.

Η διενέργεια διεθνών μεταφορών με κόμιστρο, από τις εν λόγω αεροπορικές

εταιρείες, ελέγχεται κατά περίπτωση από τις αρμόδιες φορολογικές ή
τελωνειακές αρχές και αποδεικνύεται με το πιστοποιητικό νηολόγησης, το
πιστοποιητικό αερομεταφορέα ή άλλα στοιχεία που επιβεβαιώνουν τα ανωτέρω
(σχετ. έγγ. ∆17Ε 5045683 ΕΞ 2011).
27.1β΄.5. Μίσθωση αεροσκαφών - εισαγωγή μισθωμένων αεροσκαφών

Η μίσθωση αεροσκαφών, τα οποία προορίζονται για περαιτέρω ενέργεια

φορολογητέων πράξεων η απαλλασσομένων με δικαίωμα έκπτωσης του ΦΠΑ
εισροών, απαλλάσσεται από το ΦΠΑ εφόσον πρόκειται για αεροπορικές εταιρείες
που εκτελούν κυρίως διεθνείς μεταφορές, όπως η έννοια των διεθνών μεταφορών
αναλύθηκε προηγούμενα.

Για την απόδειξη της προϋπόθεσης αυτής, απαιτείται βεβαίωση της αρμόδιας για
τη φορολογία της αεροπορικής εταιρίας ∆ΟΥ. Η πιο πάνω αναφερόμενη
βεβαίωση χορηγείται από την αρμόδια ∆ΟΥ με βάση στοιχεία της προηγούμενης
διαχειριστικής περιόδου. Στην περίπτωση νέων αεροπορικών επιχειρήσεων, εφ’
όσον το πιστοποιητικό του αερομεταφορέα και η σχετική άδεια εκμετάλλευσης
δεν προβλέπουν την διενέργεια αερομεταφορών παγκοσμίως, δεν μπορεί να
χορηγηθεί βεβαίωση απαλλαγής και ο ΦΠΑ που καταβάλλεται εκπίπτεται ή
επιστρέφεται κατά περίπτωση.
Επισημαίνεται ότι, σε κάθε περίπτωση, δεν θίγονται και εξακολουθούν να ισχύουν
οι σχετικές διατάξεις που αφορούν τη νηολόγηση, τα έγγραφα εθνικότητας και την
άδεια αναγνώρισης του αεροσκάφους, για τις οποίες αρμόδια είναι η Υ.Π.Α. (Ε∆ΥΟ
ΠΟΛ.1155/1999).

Σχετικά με τον καθορισμό διαδικασίας απαλλαγής και διαδικασίας βεβαίωσης και

είσπραξης του ΦΠΑ, που αναλογεί στην εισαγωγή μισθωμένων αεροσκαφών που
προορίζονται για εκμετάλλευση από εγκατεστημένες στο εσωτερικό της χώρας
αεροπορικές εταιρείες, από τη ∆ιοίκηση εκδόθηκε η ΑΥΟ ∆.792/426/2002, όπως
συμπληρώθηκε και τροποποιήθηκε με την με αριθ. ∆.878/551/2005.
Ειδικά στις περιπτώσεις μίσθωσης αεροσκαφών που ο εκμισθωτής είναι
υποκείμενος εγκατεστημένος σε Τρίτη χώρα και δεν έχει οριστεί φορολογικός
αντιπρόσωπος για την απόδοση του αναλογούντος ΦΠΑ, ο υποκείμενος στο
φόρο (μισθωτής) εγκατεστημένος στο εσωτερικό της χώρας, ως λήπτης της
ως άνω υπηρεσίας, αντί υποβολής έκτακτης περιοδικής δήλωσης ΦΠΑ,
συμπεριλαμβάνει τον οφειλόμενο φόρο στην περιοδική δήλωση ΦΠΑ της
οικείας φορολογικής περιόδου τόσο στις εισροές όσο και στις εκροές, την
αξία του μισθώματος καθώς και τον αναλογούντα ΦΠΑ (Ε∆ΥΟ
ΠΟΛ.1010/2003).
Στην περίπτωση, που η εγκατεστημένη στο εσωτερικό της χώρας μισθώτρια
αεροπορική εταιρεία (λήπτης) δεν πληροί τις προϋποθέσεις απαλλαγής, ο
αναλογών ΦΠΑ εισαγωγής βεβαιώνεται και εισπράττεται στο τελωνείο
εισαγωγής σύμφωνα με την προαναφερόμενη ΑΥΟ ∆.792/426/2002 και τον
συμπεριλαμβάνει στον κωδικό "προστιθέμενα ποσά του φόρου εισροών" της
περιοδικής ∆ήλωσης ΦΠΑ της οικείας φορολογικής περιόδου.
27.1β΄.6. Πότε επιβάλλεται ΦΠΑ στην παράδοση αεροσκάφους μισθωμένου σε
Ελληνική αεροπορική εταιρία, όταν πωλητής και αγοραστής δεν είναι
εγκατεστημένοι στην Ελλάδα

Με την παρ.1 α του άρθρου 3 του Κώδικα ΦΠΑ προβλέπεται ότι στο φόρο
υπόκειται κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο, ημεδαπό ή αλλοδαπό ή ένωση
προσώπων, εφόσον ασκεί κατά τρόπο ανεξάρτητο οικονομική δραστηριότητα,
ανεξάρτητα από τον τόπο εγκατάστασης, τον επιδιωκόμενο σκοπό ή το
αποτέλεσμα της δραστηριότητας αυτής.

Περαιτέρω σύμφωνα με το άρθρο 13 παρ.1 α του Κώδικα ΦΠΑ, όπως ισχύει, η

παράδοση αγαθών θεωρείται ότι πραγματοποιείται στο εσωτερικό της χώρας,
εφόσον κατά το χρόνο γένεσης της υποχρέωσης τα αγαθά βρίσκονται στο
εσωτερικό της χώρας.
Επίσης με τις διατάξεις του άρθρου 27.1.β΄ του Κώδικα ΦΠΑ απαλλάσσονται από
ΦΠΑ η παράδοση και η εισαγωγή αεροσκαφών που προορίζονται για χρήση από
τις ένοπλες δυνάμεις και το ∆ημόσιο γενικά ή για εκμετάλλευση από αεροπορικές
εταιρείες, οι οποίες εκτελούν κυρίως διεθνείς μεταφορές με κόμιστρο ή που
προορίζονται για διάλυση, καθώς και αντικειμένων και υλικών εφόσον
προορίζονται να ενσωματωθούν ή να χρησιμοποιηθούν σε αυτά.

Σύμφωνα με την απόφαση του ∆ΕΕ C-33/11 A Oy και τις κατευθυντήριες οδηγίες
που εκδόθηκαν από την Επιτροπή ΦΠΑ [taxud.c.1(2013)3384768/2.10.2013],
απαλλάσσεται η παράδοση αεροσκάφους σε έναν υποκείμενο στο φόρο (ακόμα
κι αν δεν είναι αεροπορική εταιρία), εφόσον το αεροσκάφος διατίθεται σε
αποκλειστική χρήση (πχ μίσθωση) σε αεροπορική εταιρία, η οποία απαλλάσσεται
σύμφωνα με το άρθρο 148.ε της οδηγίας ΦΠΑ - 2006/112/ΕΚ (αντίστοιχο άρθρο
27.1 β΄ του Κώδικα ΦΠΑ).
Κατόπιν των ανωτέρω, η Φορολογική ∆ιοίκηση με την Ε∆ΥΟ ΠΟΛ.1246/24.11.2014
αναφορικά με τον τόπο φορολογίας στην παράδοση αεροσκάφους Ελληνικού
νηολογίου, μισθωμένου σε Ελληνική αεροπορική εταιρία, μεταξύ αλλοδαπών
αντισυμβαλλόμενων, το οποίο μετά την παράδοσή του παραμένει μισθωμένο σε
Ελληνική αεροπορική εταιρία, διευκρίνησε τα εξής:

α) Σε περίπτωση που το αεροσκάφος βρίσκεται εντός Ελλάδας κατά το χρόνο της

μεταβίβασής του (δηλαδή κατά το χρόνο υπογραφής της σχετικής πράξης
μεταβίβασης – bill of sale):

(i) Εάν η μισθώτρια εταιρία είναι δικαιούχος της απαλλαγής από το ΦΠΑ κατά τα
οριζόμενα στο άρθρο 27, παρ. 1, περ. β΄ του Κώδικα ΦΠΑ, τότε η Υπηρεσία
Πολιτικής Αεροπορίας μεταγράφει τη μεταβίβαση στο νηολόγιο υπό την
προϋπόθεση ότι στην πράξη μεταβίβασης επισυνάπτεται αντίγραφο της
βεβαίωσης απαλλαγής που έχει ήδη λάβει η μισθώτρια από την αρμόδια για τη
φορολογία της ∆ΟΥ.
(ii) Εάν η μισθώτρια εταιρία δεν είναι δικαιούχος της απαλλαγής από το ΦΠΑ
κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 27, παρ. 1, περ. β΄ του Κώδικα ΦΠΑ, τότε ο
πωλητής θα πρέπει να λάβει ΑΦΜ/ΦΠΑ στην Ελλάδα και η πώληση να
επιβαρυνθεί με τον αναλογούντα ΦΠΑ.

Η Υ.Π.Α. μεταγράφει τη μεταβίβαση στο νηολόγιο υπό την προϋπόθεση ότι στην
πράξη μεταβίβασης αναγράφεται μεταξύ άλλων ο ΑΦΜ/ΦΠΑ που έλαβε ο
πωλητής στην Ελλάδα, η αρμόδια ∆.Ο.Υ., ο φορολογικός αντιπρόσωπος
(εφόσον έχει ορισθεί) και ο αναλογών ΦΠΑ.

Η Υ.Π.Α. ενημερώνει άμεσα την ∆.Ο.Υ. που έχει αποδώσει ΑΦΜ/ΦΠΑ στον
αλλοδαπό πωλητή για την πραγματοποίηση της εν λόγω μεταβίβασης.
β) Σε περίπτωση που το αεροσκάφος βρίσκεται εκτός Ελλάδας κατά το χρόνο της
μεταβίβασής του, τότε η εν λόγω μεταβίβαση δεν υπόκειται σε φόρο στην Ελλάδα,
αλλά τα συμβαλλόμενα μέρη θα πρέπει να εξετάσουν τις τυχόν υποχρεώσεις τους
για σκοπούς ΦΠΑ στη χώρα όπου βρίσκεται το αεροσκάφος. Για τη μεταγραφή της
μεταβίβασης του αεροσκάφους στο Ελληνικό νηολόγιο, θα πρέπει να
προσκομίζεται και κάθε έγγραφο (π.χ. από τον αερολιμένα στάθμευσης ή άλλης
αρχής), με το οποίο θα βεβαιώνεται ο τόπος όπου βρισκόταν το αεροσκάφος κατά
το χρόνο της μεταβίβασης. Η Υ.Π.Α. ενημερώνει τη ∆.Ο.Υ. της μισθώτριας εταιρίας
για την πραγματοποίηση της εν λόγω μεταβίβασης, αναφέροντας τα στοιχεία
πωλητή και αγοραστή, καθώς και τον τόπο στον οποίο βρισκόταν το αεροσκάφος
κατά το χρόνο της μεταβίβασης. Η αρμόδια ως άνω ∆.Ο.Υ. ενημερώνει, μέσω της
διοικητικής συνεργασίας που προβλέπεται από τις διατάξεις του Καν. 904/2010, τη
φορολογική διοίκηση του Κ-Μ στο έδαφος του οποίου βρισκόταν το αεροσκάφος
κατά το χρόνο της μεταβίβασης, αναφέροντας εάν η μισθώτρια επιχείρηση είναι
δικαιούχος απαλλαγής ή όχι, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 27.1.β του
Κώδικα ΦΠΑ (αντίστοιχες διατάξεις άρθρου 148.ε της οδηγίας ΦΠΑ – 2006/112/ΕΚ).
Τα ανωτέρω ισχύουν, αναλογικά, και στην περίπτωση που οι συμβαλλόμενοι ή ένας
εξ αυτών είναι υποκείμενοι εγκατεστημένοι στην Ελλάδα.
27.1β΄.7. Προϋποθέσεις χορήγηση απαλλαγής ΦΠΑ στις νεοσύστατες αεροπορικές
εταιρείες από 1.1.2013 κατά την εισαγωγή αεροσκαφών αλλά και ειδών που
προορίζονται για τον εφοδιασμό τους

Σύμφωνα με το τελευταίο εδάφιο της περίπτωσης β΄ της παρ.1 του άρθρου 27, που
προστέθηκε με την παρ. 5 της υποπαραγράφου Β.3 της παρ. Β του άρθρου τρίτου
του ν.4254/2014 με αναδρομική ισχύ από 1.1.2013, ορίζεται ότι εξαιρετικά για τις
νεοσύστατες εταιρείες, για τις οποίες δεν μπορούν να εφαρμοστούν οι
προϋποθέσεις που αναφέρθηκαν προηγούμενα, κατά το πρώτο έτος της
λειτουργίας τους, θεωρείται ότι εκτελούν διεθνείς μεταφορές, εφ’ όσον το
πιστοποιητικό του αερομεταφορέα και η σχετική άδεια εκμετάλλευσης προβλέπουν
την διενέργεια αερομεταφορών παγκοσμίως.
Σημειώνεται ότι έως 31.12.2013 στις νεοσύστατες αεροπορικές εταιρείες δεν
χορηγούνταν απαλλαγή από το ΦΠΑ κατά την εισαγωγή αεροσκαφών αλλά και
ειδών που προορίζονταν για τον εφοδιασμό τους, καθόσον δεν πληρούνταν οι
προϋποθέσεις του άρθρου 27 του ν. 2859/2000 και κατά συνέπεια, ο ΦΠΑ
καταβάλονταν κατά τα προβλεπόμενα (Ε∆ΥΟ ∆17Ε 5015707 ΕΞ 3.4.2012).
Σύμφωνα με τη ΑΥΟ ∆. 792/426/2002, όπως αυτή τροποποιήθηκε μεταγενέστερα με
την ΑΥΟ ∆. 878/2005, καθορίστηκε στα πλαίσια των ρυθμίσεων του άρθρου 27 του
κώδικα ΦΠΑ η διαδικασία απαλλαγής του ΦΠΑ που αναλογεί στην εισαγωγή
μισθωμένων αεροσκαφών από αεροπορικές εταιρείες εγκατεστημένες στο
εσωτερικό της χώρας που εκτελούν, κυρίως μεταφορές εξωτερικού, εφόσον
πληρούνται οι ανωτέρω προϋποθέσεις, καθώς και η διαδικασία βεβαίωσης και
είσπραξης του ΦΠΑ, που αναλογεί στην εισαγωγή μισθωμένων αεροσκαφών,
όταν δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις απαλλαγής τους.

Επιπρόσθετα με την παρ. 5 της Ε∆ΥΟ ∆.1253/21.7.2005 με την οποία

κοινοποιήθηκε η ΑΥΟ ∆. 878/2005 ορίζεται ότι, εφόσον για τις εγκατεστημένες στη
χώρα μας αεροπορικές εταιρείες δεν συντρέχουν οι όροι και οι προϋποθέσεις που
καθορίζονται από το νόμο για την απαλλαγή από ΦΠΑ, δεν θα παρέχεται
απαλλαγή, αλλά ο ΦΠΑ θα εισπράττεται κατά τα προβλεπόμενα κατά τον
τελωνισμό των αεροσκαφών. Κατά τον ίδιο τρόπο θα εισπράττεται ο ΦΠΑ και για
τα αεροσκάφη νεοσύστατων αεροπορικών εταιρειών σύμφωνα με την Ε∆ΥΟ
ΠΟΛ.1155/1999.
Τέλος σύμφωνα με την παρ. 4 της Ε∆ΥΟ Α.3083/192/6.4.2006 για να χορηγηθεί
απαλλαγή από ΦΠΑ των αεροπορικών εταιρειών που εκτελούν τις ανωτέρω
διεθνείς πτήσεις με κόμιστρο, κατ΄εφαρμογή του άρθρου 27 του ν.2859/2000,
πρέπει:
οι προσκομιζόμενες στις αρμόδιες Τελωνειακές Αρχές βεβαιώσεις των αρμοδίων
∆ΟΥ να είναι σαφείς και ευθέως να προκύπτει αν πληρούται ή όχι η ανωτέρω
προϋπόθεση, δηλαδή τα έσοδα από διεθνείς μεταφορές με κόμιστρο
υπερβαίνουν ή όχι το υπό του νόμου προβλεπόμενο ποσοστό 50% του συνόλου
των ετήσιων ακαθάριστων εσόδων της συγκεκριμένης αεροπορικής εταιρείας, με
βάση τα στοιχεία της προηγούμενης, της παράδοσης ή εισαγωγής του
αεροσκάφους, διαχειριστικής περιόδου.