Prirodni turistički resursi

1. Šta se podrazumeva pod pojmom turistički resursi?

 Pod pojmom turističkog resursa podrazumevaju se atraktivni prirodni i kulturni resursi i dobra,
odnosno elementi prostornog sistema, koji imaju podsticajno dejstvo na turistička kretanja radi
zadovoljavanja širokog spektra turističkih potreba i kreiranja željenog turističkog proizvoda.
2. Šta su atraktivna svojstva turističkog resursa?
 Svojstva resursa koja omogućavaju da se zadovolji neka turistička potreba nazivaju se atraktivna
svojstva. Atraktivna svojstva mogu da budu: rekreativna, kuriozitetna, znamenitosti i estetska.
Da bi se resurs potvrdio kao turistički, potrebno je da poseduje najmanje jedno od ovih svojstava.
3. Koja atraktivna svojstva može imati turistički resurs?
 Turistički resurs može da ima sledeća atraktivna svojstva: rekreativna, kuriozitetna, znamenitosti
i estetska. Da bi se resurs potvrdio kao turistički, potrebno je da poseduje najmanje jedno od ovih
svojstava.
4. Kako mogu da se valorizuju turistički resursi prema atraktivnim svojstvima?
 Prema atraktivnim svojstvima turistički resurs može da se valorizuje kao kompleksni, samostalni
i komplementarni.
5. Koja je podela turističkih resursa prema genezi?
 Prema genezi turistički resursi mogu da se podele na prirodne i antropogene turističke resurse.
6. Navesti prirodne turističke resurse.
 Prirodni turistički resursi su elementi prirodne sredine čija svojstva mogu da se valorizuju za
potrebe turizma. Prirodni resursi se dele na: geomorfološke, klimatske, hidrografske i vegetaciju
(biljni i životinjski svet)
7. Navesti geomorfološke turističke resurse.
 Među važnim prirodnim faktorima koji uslovljavaju razvoj turizma nalazi se reljef. Prema
vertikalnoj dimenziji razlikujemo udubljenja i uzvišenja. Udubljenja su: doline, kotline, kraška
polja, cirk, krateri... Uzvišenja su; planine, vulkanske kupe, morenski bedemi, humovi, dine...
8. Šta planinu čini turističkih resursom?
 Atraktivnost planina i drugih uzvišenja zavisi od oblika njihovih elementarnih delova: vrhova,
padina i podnožja.
9. Navesti tri visokoplaninska masiva u Srbiji pogodna za razvoj celogodišnje turističke ponude.
 Visokoplaninski masiv Kopaonika, Stare planine i visokoplaninski masiv Golije
10. Koja dva elementa podrazumeva ocena vrednosti klime i njenog uticaja na ljudski organizam?
 Temperatura i padavine
11. Navesti hidrografske turističke resurse.
 Najatraktivniji turistički resursi su: okeani i mora, jezera, reke, termomineralni izvori i gejzeri,
močvare, ritovi i bare, lednici
12. Navesti jezero u Vojvodini, središnjoj Srbiji i Crnoj Gori koje može da predstavlja samostalni
hidrografski turistički resurs.
 Palić sa Palićkim jezerom, Đerdapsko jezero sa istoimenim nacionalnim parkom, Skadarsko
jezero u Crnoj Gori
13. Navesti najpoznatije reke u svetu koje su samomostalni turistički resursi.
 Dunav, Volga, Nis, Misisipi, Dnjepar, Loara...
14. Navesti nacionalne parkove u Srbiji.
 Nacionalni park Fruška Gora, Đerdap, Tara, Kopaonik, Šar planina.
15. Navesti rezervat biosfere upisan na MAB listu.
 Rezervat biosfere Golija
16. Kako se kategorišu prirodna dobra u Srbiji?
 Prirodna dobra u Srbiji se kategorišu na: dobra od izuzetnog značaja (odgovara nacionalnom
nivou), dobra od velikog značaja (odgovara regionalnom nivou) i zaštićeno dobro (odgovara
lokalnom nivou).
17. Navesti prirodna dobra u Srbiji.

18. Koji su osnovni elementi turističke valorizacije mora, jezera i reka?
 Za valorizaciju mora: temperatura vode, njena kretanja i optička svojstva
 Za valorizaciju jezera: estetska i kuriozitetna svojstva jezera (boja vode, oblik obale i uklapanje u
pejzaž
 Za valorizaciju reka: rekreativna i estetska svojstva vodotoka, dostupnost prirodnih i
antropogenih turističkih resursa u priobalju, kao i estetska svojstva rečnog i priobalnog pejzaža.
19. Koje su glavne aktivnosti u sklopu gradskog odmora?
 Upoznavanje kulturnog nasledja i kulture, upoznavanje istorijskog nasledja, učešće u
događajima, uživanje u kupovini i noćnom životu.
20. Navesti pet turističkih aktivnosti na planinama.
 ’’Sun & Lake’’ letnji proizvodi kao što su kupanje, sunčanje, relaksacija
 Planinarenje, pešačenje i aktivnosti u prirodi
 Brdski biciklizam, paraglajding
 Vodeni sportovi i aktivnosti
 Jahanje
 Skijanje
21. Navedi tri vrste banjskih proizvoda.
 Club Spa - prvenstvena namena je fitnes, ali ima u ponudi i širi spektar profesionalno vođenih
banjskih usluga na dnevnoj bazi,
 Cruise ship Spa – banjski centri na brodu za kružna putovanja
 Medical Spa – primarna mu je uloga pružanje kompletne zdravstvene i relaksacione usluge
 Mineral Spring Spa – bonja koja u svojoj ponudi ima prirodne mineralne, termalne ili druge
izvore koji se koriste u svrhu terapije.
22. Navesti oblike ruralnog turizma.
 Agroturizam ili farmerski turizam, aktivnost u prirodi, seoski turizam, kulturni turizam, eko
turizam i ostali kombinovani oblici turizma posebnih interesa: događaji, festivali, rekreacija na
otvorenom...
23. Šta su posebni interesi u turizmu?
 Proizvod posebnih interesa sastoji se od više tržišnih niša, a predstavlja odmorišnu aktivnost koja
se događa u neobičnom, egzotičnom, udaljenom ili divljem okruženju. Usko je povezan sa
visokim nivoom učešća turista u aktivnostima na otvorenom.
24. Navesti nekoliko turističkih aktivnosti u sklopu posebnih interesa.
 Blage aktivnosti – kampovanje, pešačenje, biciklizam, jahanje, ribolov...
 Grube aktivnosti – vožnja kanuom i kajakom, proučavanje kanjona ili pećine, planinski
biciklizam...
25. Objasnite šta je nautički turizam.
 Nautički turizam se sastoji od dve osnovne podgrupe: 1. more sa aktivnostima na moru i 2. mirne
vode sa aktivnostima na mirnim vodama, npr. Krstarenje manjim brodovima na rekama. Glavne
aktivnosti ovog proizvoda su: individualna plovidba, čarter, kružna putovanja rekama.
26. Navedite pet glavnih kategorija kružnih putovanja.
 5 glavnih tematskih kategorija ovog proizvoda su: tura užitka, ture scenografije, istraživačke
ture, egzotična tura, krstarenje.
27. Navesti četiri turistička resursa turističke regije Stara Planina
 Zavojsko jezero, Knjaževac, Pirot, Budžak, Zaglavko
28. Navesti četiri turistička resursa turističke regije Kopaonik
 Ravna planina, Goč, Kuršumlija, Brus, Lukovička banja
29. Navesti četiri turistička resursa turističke regije Golija
 Ivanjica, Đurđevi stubovi, stari Ras, manastir Gradac, Novi Pazar
30. Navesti četiri turistička resursa turističke regije Krajište i Vlasina
 Vlasinsko jezero, Prohor Pčinski, Surdulica, Trgovište, Kozjak
31. Navesti četiri turistička resursa turističke regije Zapadne Srbije
 Tara, Zlatibor, Zlatar, Uvac, manastir Mileševa, Bukovička pećina
32. Navesti četiri turistička resursa turističke regije Gornjeg Podunavlja
 Sombor, Apatin, Junaković banja, kanal Dunav-Tisa-Dunav, lovišta
33. Navesti četiri turistička resursa turističke regije Gornja Tisa
 Tisa, Zrenjanin, Žabalj, Titel, banja Rusanda
34. Navesti četiri turistička resursa turističke regije Đerdap
 Miroč, Đerdapska klisura, Golubac, Kladovo, Lepenski vir
35. Navesti četiri turistička resursa turističke regije Fruška Gora
 Novi Sad, Petrovaradin, Sremski Karlovci, Fruskogorski manastiri, Irig
36. Navesti četiri turistička resursa turističke regije Valjevske planine
 Medvednik, Jablanikom, Povlenom, Maljen sa Divčibarima, banja Koviljača
37. Navesti četiri turistička resursa turističke regije Kučajske planine
 Beljanica, Resavska klisura, kanjon Lazareve reke, Borko jezero, manastir Gornjak
38. Navesti četiri turistička resursa turističke regije Deliblatska peščara.
 Vršačka brda, Belocrkvanska jezera, Veliko Gradište, Srebrno jezero, Nera
39. Navesti kanjon u Crnoj Gori i klisuru koji se mogu valorizovati kao samostalan turistički resurs.
 Kanjononi na rekama Tari, Pivi i Morači u Crnoj Gori i Đerdapska klisura u Srbiji
40. Navesti antropogene turističke resurse.
 Antropogeni turistički resursi obuhvataju: etnografske, umetničke, ambijentalne i pejzažne,
manifestacije kojima se mogu dodati i posebno izgrađene (rekreativne i zabavne) atraktivnosti.
41. Koji etnografski turistički proizvodi mogu da se valorizuju u Srbiji?
 U Srbiji mogu da se valorizuju: običaji (npr. Dodole), svetkovina (sabori i vašari), tradicionalni
načini obavljanja poljoprivrednih poslova (npr. Berba grožđa u Vršcu), tradicionalna narodna
takmičenja (npr. Kosidba na Rajcu), naivno slikarstvo, tradicionalni zanati...
42. Šta obuhvataju umetnički turistički resursi?
 Umetnički turistički resursi obuhvataju kulturno-istorijsko nasleđe i savremenu likovnu,
muzičku, pozorišnu, arhitektonsku i primenjenu umetnost. Tu spadaju mostovi, tornjevi, muzeji,
manastiri, galerije, pozorište, operske kuće...
43. Navesti vrste nepokretnih turističkih dobara u Srbiji.
 Vrste nepokretnih turističkih dobara u Srbiji su: prostorna kulturno-istorijska celina, spomenik
kulture, arheološko nalazište i znamenito mesto
44. Koja nepokretna kulturna dobra u Srbiji su upisana na UNESCO listu svetskog kulturnog i
prirodnog nasleđa?
 Stari Ras i Sopoćani, manastir Studenica i pod nazivom ’’srednjovekovni spomenici na Kosovu’’
– manastir Dečani, Pećka Patrijaršija i crkva Bogorodice Ljeviške u Prizrenu.
45. Šta su ambijentalni turistički resursi?
 Ambijentalni turistički resursi mogu da budu pojedini gradovi i ruralna naselja, stara gradska
jezgra i ruralne celine koje predstavljaju relativno homogenu i prepoznatljivu urbanističku i
arhitektonsku celinu sa estetskim, kuriozitetnim i/ili svojstvima znamenitosti i sa koncentracijom
aktivnosti koje su zanimljive za turiste.
 Ambijentalne celine su rezultat kontinuiteta u razvoju i uređenju naselja ili njegovog dela. Mogu
biti izgrađene u duhu određenog umetničkog stila u arhitekturi, ali su najčešće rezultat uspešne
kombinacije više stilova.
 Ambijentalne celine narodnog graditeljstva u Srbiji su: Sirogojno, Tršić, Koštunici, Kupinovo.
46. Koji su najperspektivniji turistički proizvodi u Srbiji?
 Proizvod ruralni turizam, proizvodi banjskog i relaksacionog turizma.