PRAVO NA JEDNAKU ZARADU ZA ISTI RAD KOD

POSLODAVCA
Zakon o zabrani diskriminacije
član 16 st. 1 i 3

 Isplatom različitih zarada za isti rad kod poslodavca nije učinjen akt diskriminacije ako je odlučujući
uslov za obavljanje posla upravo određeno lično svojstvo pojedinih zaposlenih.

Iz obrazloženja:

"Prema odredbi člana 104. stav 2. Zakona o radu, zaposlenima se garantuje jednaka zarada za isti rad ili rad iste
vrednosti koji ostvaruju kod poslodavca. Prema odredbi člana 6 Zakona o zabrani diskriminacije ("Službeni glasnik
RS", br. 22/2009), neposredna diskriminacija postoji ako se lice ili grupa lica, zbog njegovog, odnosno njihovog ličnog
svojstva u istoj ili sličnoj situaciji, bilo kojim aktom, radnjom ili propuštanjem, stavljaju ili su stavljeni u nepovoljniji
položaj ili bi mogli biti stavljeni u nepovoljniji položaj, a prema odredbi člana 7. istog zakona, posredna diskriminacija
postoji ako se lice ili grupa lica, zbog njegovog, odnosno njihovog ličnog svojstva, stavlja u nepovoljniji položaj aktom,
radnjom ili propuštanjem koje je prividno zasnovano na načelu jednakosti i zabrane diskriminacije, osim ako je to
opravdano zakonitim ciljem, a sredstva za postizanje tog cilja su primerena i nužna. Odredbom člana 16. stav 1. istog
zakona, propisano je da je zabranjena diskriminacija u oblasti rada, odnosno narušavanje jednakih mogućnosti za
zasnivanje radnog odnosa ili uživanje pod jednakim uslovima svih prava u oblasti rada, kao što su pravo na rad, na
slobodan izbor zaposlenja, na napredovanje u službi, na stručno usavršavanje i profesionalnu rehabilitaciju, na
jednaku naknadu za rad jednake vrednosti, na pravične i zadovoljavajuće uslove rada, na odmor, na obrazovanje i
stupanje u sindikat, kao i na zaštitu od nezaposlenosti, a prema stavu 3. istog člana, ne smatra se diskriminacijom
pravljenje razlike, isključenje ili davanje prvenstva zbog osobenosti određenog posla kod koga lično svojstvo lica
predstavlja stvarni i odlučujući uslov obavljanja posla, ako je svrha koja se time želi postići opravdana, kao i
preduzimanje mera zaštite prema pojedinim kategorijama lica iz stava 2 ovog člana (žene, trudnice, porodilje,
roditelji, maloletnici, osobe sa invaliditetom i drugi).

Prvostepeni sud pravilno utvrđuje da je u odnosu na zaposlene G.A. i B.R. postojao izveštaj neposrednih
rukovodilaca za povećanje koeficijenta posla, ali je propustio da razjasni pravni osnov razlikovanja u odnosu na
tužioca, odnosno na osnovu kojih pravila, sadržanih u opštim aktima tuženog je izvršeno vrednovanje kvaliteta rada i
uopšte radnog učinka u odnosu na tužioca i ove zaposlene, koje rade na istom radnom mestu, a imaju veći koeficijent
posla. Teret dokazivanja te činjenice je, suprotno zaključku prvostepenog suda, bio na tuženom, u smislu odredbe
člana 231. Zakona o parničnom postupku, a kod činjenice da se radi o različitim koeficijentima posla za isto radno
mesto, očigledno je da je postojala razlika u obračunu i isplati zarade. Stoga se u žalbi tužioca osnovano ukazuje na
nepotpuno utvrđeno činjenično stanje, prvenstveno sa stanovišta opisa poslova istog radnog mesta, metoda njihovog
obavljanja, zbog čega se za sada ne može ceniti da li je radnjama tuženog povređeno pravo tužioca na jednaku
zaradu za rad iste vrednosti, u smislu odredbe člana 104. stav 2. Zakona o radu. Kako prvostepeni sud u postupku
donošenja ožalbene presude, usled pogrešne primene materijalnog prava, nije u potpunosti razjasnio da li je za
pravljenje konkretne razlike postojao pravni osnov, koji ne podleže sankciji u smislu odredbe člana 18.-20. Zakona o
radu i člana 6, 7, 16. stav 1. i 3. Zakona o zabrani diskriminacije, ožalbena presuda je morala biti ukinuta u stavu
prvom izreke, kako za iznos glavnog duga, tako i u pogledu odluke o kamati, jer odluka o kamati, kao sporedno
potraživanje, prati pravnu sudbinu glavnog duga."

(Presuda Apelacionog suda u Beogradu, Gž1 1452/2016 od 1.9.2016. godine)