FRANAČKA DRŽAVA

Franci su bili skupina germanskih plemena - podeljeni na Salijske Fran-

ke, koji su živeli na donjoj Rajni, i Ripuarske Franke, koji su živeli
južnije od njih.

Dinastija Merovinga
Najznačajniji vladar u ranoj istoriji Franaka bio je Hlodoveh (481-511) koji je
najpre bio vođa Salijskih Franaka.
Hlodoveh je ujedinio franačka plemena i osnovao Franačku državu krajem V veka.
Bio je rodonačelnik dinastije Merovinga (nazvane po legendarnom franačkom
vođi Merovehu), koja je vladala franačkim kraljevstvom do VIII veka.
Najznačajnija odluka koju je Hlodoveh doneo bilo je pokrštavanje, odnosno
napuštanje stare mnogobožačke vere i prelazak u hrišćanstvo krajem V veka.
Za razliku od Gota i Burgunda, koji su prihvatili arijanstvo, Hlodoveh je primio
hrišćanstvo iz Rima, čime je obezbedio snažnu podršku crkve, rimskog pape i
sveštenstva, koje je bilo vrlo uticajno u rimskoj Galiji.
Hlodovehovi sinovi su uništili kraljevstvo Burgunda (534.godine), proterali Vizigote
iz Provanse u Španiju i pokorili Alemane. Tako je osnovano veliko franačko
kraljevstvo na prostorima današnje Francuske, Belgije, Holandije, Luksemburga i
zapadne Nemačke u predelima oko Rajne.

Franačka osvajanja unela su znatne promene u društveno

uređenje Galije. Slobodno seljaštvo postalo je osnova merovinškog
društva umesto velikih rimskih posednika. U vreme Hlodoveha
donet je tzv. Salijski zakon u kome se odražavaju osnovni društveni odnosi i načela
toga doba.
Posle Hlodovehove smrti Franačka država podelila se na posede njegovih sinova ,
a zatim i unuka.
Tokom VII veka znatno je oslabila centralna vlast franačkih kraljeva iz dinastije
Merovinga idržava se raspala na tri gotovo nezavisna dela:
  Neustriju (severozapadna Galija sa Parizom kao centrom),
 Austraziju (severoistok Franačke)
 Burgundiju (na jugoistoku-nekadašnja samostalna kraljevina).

U njima je postepeno došlo do feudalizacije - nezavisni seljaci postajali su vezani

za zemlju i zavisni od krupnih posednika - feudalaca. Ova period istorije
merovinške franačke, u kome je sve veću moć i vlast dobijao majordom (upravnik
dvora), nazvan je dobom lenjih kraljeva.

Uspostavljanje dinastije Karolinga

Vremenom su majordomi - starešine dvora i predvodnici krupnih velikaša-postali

moćniji od merovinških kraljeva.
U VІІ veku majordom Austrazije Pipin porazio je svoje konkurente i postao jedini
majordom čitave Franačke. Oko njegove porodice postepeno se formirala jaka
centralna vlast. Nju je naročito učvrstio Kardo Martel (715-741), čije ime znači
čekić), koga je proslavila pobeda nad Arabljanima, koji su, nakon što su osvojili
Španiju, nadirali na severu Galije. U bici kod Poatjea 732. godine sukobila se
vojska 30.000 Franaka sa skoro dvostruko većom vojskom Arabljana. Dok je
udarnu snagu Arabljana činila teška konjica, Franci su se uglavnom borili kao
pešaci, ali ipak su uspeli da se odupru napadima i razbiju arabljansku vojsku, čiji je
vojskovođa u boju i poginuo. Tom franaačkom pobedom zaustavljeno je dalje
prodiranje Arabljana u zapadnu Evropu.

Posle sirti Karla Martela vlast u državi podelila su njegoVa dva sina. Jedan od njih,
majordom Pipin Mali (751-768) proglasio se uz podršku pape 751. godine za kralja
umesto dotadašnjih kraljeva na dinastije Merovinga, koji su ionako do tada samo
formalno imali krunu. Tako je uspostavljena vlast nove dinastije - Karolinga. Pipin
Mali je sa svojom vojskom odbranio papu i rimsku oblast od Langobarda sredinom
VIII veka, postavivši tako osnove papskoj državi.
Franačka država u doba Karla Velikog

- U vreme Karla Velikog (768-814), sina Pipina Malog, Franačka država pod
vlašću Karolinga dostigla je svoj vrhunac. Karlo je nasledio severnu polovinu
očeve države, dok je drugim delom vladao njegov brat Karloman. Nakon
bratovljeve smrti, Karlo je zauzeo i njegove zemlje i počeo dalje sa širenjem
svoje teriotorije.

- Ratovao je sa Sasima (Saksoncima) istočno od reke Labe, sa Slovenima i

Avarima u Panoniji , Arabljanima u španiji i langoabrdima u Italiji.

- Kao saveznik rimskog pape, Karlo Veliki srušio je Langobardsku kraljevinu u

Italiji 774. godine.

- Papa je podržavao osvajanja Karla Velikog, jer se sa širenjem Franačke dr-

žave širilo i hrišćanstvo. Karlo Veliki mu je pomogao da se vrati u Rim odakle ga je
proterala opozicija, pa ga je papa Lav III u znak zahvalnosti krunisao za cara na
Božić 800. godine u Crkvi Svetog Petra u Rimu, a to je bio simboličan pokušaj da se
obnovi vlast rimskih careva.
- Proglašenje carstva na zapadu dovelo je do rata Franačke sa Vizantijom
koja se predstavljala kao legitimni nalednik Rimskog carstva. Mirom sklopljenim u
Ahenu 812. godine vizantijski car priznao je carsku titulu Karlu Veli-
kom, ali ga je priznao samo za franačkog cara, odnosno cara na zapadu, ali ne i za
naslednika rimskih careva.

- Prestonica države Karla Velikog bio je Ahen.

Do Karlove smrti njegovo carstvo obuhvatalo je teritorije današnje francuske,
Belgije, Holandije, severne Španije, Nemačke, severne i centralne Italije, Češke,
Slovačke, Austrije i delove Poljske.

- Posle smrti Karla Velikog Franačka država prošla je kroz period slabljenja i
razjedinjenosti. Karlovi unuci su 843. godine Verdenskim ugovorom podelili
carstvo na tri dela, a od njih su kasnije nastale nove države - Francuska,
Nemačka i Italija.