Professional Documents
Culture Documents
Kabanata 1 ANG SULIRANIN AT SALIGAN NITO
Kabanata 1 ANG SULIRANIN AT SALIGAN NITO
PDMMNHS
Inihanda nina: Tim Harvey Zulueta
Ralph Morales
Pedro Escala
James Austria
Luigi Vitto
JC Valdez
Renechelle Magtibay
John Cedey Llanes
Kabanata 1
Panimula
itinuturing na pinakapayak na paraan ng pagsulat. Ito rin ang itinuturing na pinakapayak na paraan ng pagsulat
ng mga natatanging karanasan, pagbibigay interpretasyon samga pangyayari sa kapaligiran at puna sa mga
Ang epektibong pagpapahayag sa sariling pananaw, opinyon at ideya tungkol sa isang paksa sa pasulat
na anyo gamit ang ating sariling wika ay isang kasanayan na dapat malinang sa bawat mag-aaral. Ang
kasanayang ito ang huhubog ng tiwala sa sarili at kakayahan sa pakikipagtalastasan na lubhang napakahalaga sa
pag-unlad ng bawat kabataan . Subalit sa panahong ito, isang hamon sa bawat guro at mag-aaral ang pagsulat.
Bawat mag-aaral ay nakakararanas ng matinding alalahanin kung paano nga ba sisimulan ang pagsusulat.
Marami ring bilang ng mga mag-aaral ang nagpapakita ng pagkayamot, kawalan ng motibasyon sa
pagsulat at kung minsan ay hirap na hirap pa sa pagbuo ng mga ideya. Ito ay bunga ng maling konsepto at
mahinang estratehiya sa pagtuturo ng pagsulat. Kadalasan, naaapektuhan ng mga kahinaang ito ang kasanayan
Maiisip na isa sa mga pangunahing solusyon sa kahinaan ng mga mag-aaral sa kasanayang ito ay ang
kahandaan ng guro sa pagtuturo ng pagsulat ng komposisyon. Masasalamin ang kahandaang ito sa maraming
ng mga nabuong salita, simbolo at ilustrasyon ng ating kaisipan. Samakatwid ang pagsulat ay bunga ng ating
komposisyon.
Ang pagsulat ay isang komprehensibong kakayahang nauukol sa wastong gamit ng mga salita,
talasalitaan, pagbubuo ng kaisipan at retorika. Marapat lamang na ang isang mag-aaral ay maihanda at
magabayan sa pagkakamit ng mga kasanayang nabanggit upang maging magaan at mabisa ang pagsusulat.
Binigyang-diin ni White at Arndt (2016) at Raimes ang pagsulat bilang isang proseso na hindi natatapos
sa isang upuan kundi nahahati sa iba’t ibang yugto. Itinuturing itong isa sa pinakakomplikadong kasanayang
dapat matutuhan ng mga mag-aaral sapagkat habang nagsusulat, natututuhan din nila kung paano mag-
eksperimento gamit ang wika. Dahil sa ganitong kalikasan ng pagsulat, kailangang iparanas sa mga mag-aaral
ang process approach na binubuo ng sumusunod na mga yugto: bago sumulat; paggawa ng borador;
pagrerebisa; pag-eedit at paglilimbag. Ang mga gurong gumagamit ng ganitong dulog ay nakabibigay sa mga
mag-aaral ng dalawang mahahalagang suporta sa pagbuo ng isang sulatin ito ay ang sapat na oras sa pagsusulat
at pagbibigay ng puna. Pinatutunayan lamang nito na nararapat na maituro sa mga mag-aaral ang process
approach sa pagsulat upang maihanda sila sa isang makabuluhang pagsusulat. Inaalis rin nito ang mga balakid
na maaaring humahadlang upang maging madali ang pagpapahayag ng saloobin at pananaw tungkol sa isang
paksa.
Mas mabisa ang pagkatuto sa pagsulat ng komposisyon kung ang mga mag-aaral ay bibigyan ng sapat
eksperimentasyon sa paggamit ng wika, pagsubok ng mga bagong ideya, isang gawain ng paglikha.
Mahalaga ring mabigyan ng angkop na kasangkapan at espasyong makatutulong sa mas mabilis at epektibong
matiyak na ang bawat mag-aaral ay nagagabayan at nalilinang ang kakayahan sa pagsulat ng komposisyon na
Kurikulum ng Edukasyong Sekondarya ng 2012 (k to 12 Curriculum) base sa Legal na Batayan (Deped Order,
Deped Memo, Republic Act 10533 ang Kapaki-pakinabang na Literasi para sa Lahat (Functional Literacy For
All) na ibinatay sa mithiin ng Edukasyon para sa Lahat 2015 (Education For All 2015). Kaugnay nito, layunin
ng pagtuturo ng Filipino na malinang ang (1) kakayahang komunikatibo, at (2) kahusayan sa pag-unawa at
pagpapahalagang literari ng mga mag-aaral sa antas sekondarya. Lilinangin ang limang makrong kasanayan -
pakikinig, pagbasa, panonood, pagsasalita at pagsulat sa tulong ng iba’t ibang dulog at pamamaraan.
Sa kabila ng pagtatakdang ito, marami pa ring maling pananaw sa pagsulat ng komposisyon ang umiiral
tulad ng: pampalipas oras ang pagsulat, isang parusa at kailangan lamang gawain o makapagsa bilang
kailanganin para magkaroon ng marka kung kaya nawawala ang tunay na layunin at kahalagahan ng pagsulat
inihanda sa parte ng guro (Lozano 2016). Hanggang sa pagtuntong sa sekundarya ay dala-dala nila ang pananaw
na ito sa pagsulat sapagkat hindi nalinang sa kanila ang tamang kasanayan at motibasyon sa pagsulat ng
komposisyon.
Ang Pampublikong Paaralan ng President Diosdado Macapagal Memorial National High School ay
pagpapahayag ng sarili.
Ang bawat institusyon ng lipunan gaya ng paaralan ay may responsibilidad sa paghubog ng kasanayan
sa pakikipagtalastasan maaring ito ay pasalita o pasulat man. Ang paglinang ng kakayahang ito ay
magdudulot ng higit na pakinabang sa bawat kabataan na nagnanais na marinig ang saloobin, maunawaan ang
pagkatao, maibulalas ang kanyang damdamin at magkamit ng mataas na antas ng karunungan at kaganapang
pantao.
Paglalahad ng Suliranin
Layunin ng pag-aaral na ito na masukat ang kabisaan ng process approach sa pagtuturo ng pagsulat
ng komposisyon sa mga mag-aaral sa Ikalabing dalawang taon ng President Diosdado Macapagal Memorial
1. Ano ang antas ng kasanayan sa pagsulat ng komposisiyon ng mga mag-aaral bago at matapos
maituro ang process approach bilang isang estratehiya sa pagsulat batay sa:
1.1 nilalaman
1.2 organisasyon
1.3 talasalitaan
1.4 wika
1.5 mekaniks
2. Gaano kabisa ang paggamit ng process approach sa pagpaunlad ng kasanayan sa pagsulat ng mga
3. Ano ang naging kalakasan at kahinaan ng process approach batay sa saloobin at pananaw ng mga
mag-aaral?
High School?
Kahalagahan ng Pag-aaral
Ang resulta ng pag-aaral na ito ay makakatulong sa mga mag-aaral, magulang, guro, Punong-Guro at
paglinang ng kasanayan sa pagsulat ng sanaysay ay may prosesong sinusunod upang higit na mabisa at kawili-
Sa mga magulang, ito ay magsisilbing hamon upang higit na gabayan ang kanilang mga anak
tungkol sa kahalagahan ng kasanayan sa pagsusulat ng sanaysay higit lalo na sa pagbuo ng tiwala at pagtingin
sa sarili. Ang pagsusulat ng sanaysay ay isang paraan ng pagbabahagi sa ating kapwa tao ng ating mga pananaw
Sa mga guro, magbibigay ito ng lubos na kamalayan at kaalaman upang higit na maging
ganitong paraan higit na mas gagaan ang pananagutan sa paglinang ng kasanayan sa pagsulat ng sanaysay at
ang kahalagahan ng pagbibigay ng puna sa kalagayan ng bawat mag-aaral sa paraan ng pagsulat na lubos
tagapaggising na lalong gabayan at suportahan ang mga guro sa pag-aaral ng dulog na ito para sa mabisang
Ang pag-aaral na ito ay naglalayong matukoy ang kabisaan ng pagtuturo ng process approach sa
pagsulat ng komposisyon ng mga mag-aaral sa Ikalabing dalawang Taon ng Mataas na President Diosdado
Ito ay tuwirang nagsuri sa antas ng kasanayan ng mga mag-aaral sa pagsulat bago at matapos ang
paggamit ng process approach. Nailarawan nito ang antas ng kasanayan ng mga sinulat na komposisyon mula
sa nilalaman, organisasyon, talasalitaan, wika at mekaniks. Layunin din nito na maimulat sa mga guro ang
kabataan.
Ang mga pinagmulan ng datos ay galing sa 290 na mag-aaral mula sa mga ito ay kinuha ang 80 kalahok.
Ginamit ang random sampling na fish bowl technique upang makuha ang 80 mag-aaral. Ginamit din ang
stratified sampling upang ayusin ang mga kalahok batay sa kanilang marka sa Filipino 11 mula sa
pinakamatas at pinakamababang marka binigyan ang mga marka ng bilang mula 1-80. Mula sa mga bilang na
ito ay ginamit ang lahat ng odd number bilang control group at ang even number bilang experimental. Sa
pagtala ng iskor sa mga isinulat ang mananaliksik ay gumamit ng Second Language Composition Profile ni
Hughey (1983). Ito ang ginamit sa pagtaya ng kakayahan ng mga mag-aaral sa pagsulat at ang kabisaan ng
Upang lubos na maunawaan ang pag-aaral, ang mananaliksik ay gumamit ng mga terminolohiyang na
Di-Pormal na Sanaysay. ay mga pananalita na parang pinag uusapan lamang. Ito ay maihahambing na parang
simpleng pag uusap ng mga magkaibigan ang may akda at ang magbabasa.
Liham na Paanyaya.Ito ay isang uri ng liham pangkaibigan na nagsasaad ng paanyaya sa isang mahalagang
pagtitipon nakapaloob dito ang mahahalagang detalye ng okasyon tulad ng layunin, kailan at saan. Madalas
inilalagay rin ang uri ng kasuotang inaasahan gayundin ang direksyon papunta sa lugar ng okasyo. Sa pag-
aaral, ito ay tumutukoy sa pagsulat ng liham ng paanyaya sa isang kilalang tao upang maging tagapagsalita sa
isang pagpupulong.
Ikalabing Dalawang Taon ng Mataas na Paaralan ng President Diosdado Macapagal, Taong Panuruan 2022-
2023.
Mekaniks. Ito ay tumutukoy sa bantas gaya ng tuldok, kuwit, tandang pananong, tandang padamdam at kudlit
na ito, ito ay tumutukoy sa kabuluhan ng mga detalyeng sinulat at pagkakaugnay ng mga kaisipang inilahad.
sinulat kung hindi sa proseso ng pagsulat.Ang mga mag-aaral ay sasailalim sa tatlong yugto ng pagsulat: ang
unang yugto (Prewriting) ito ay kinapapalooban ng mga panimulang gawain gaya ng pagpili ng paksa,anyo ng
komposisyon, paglilimita sa paksa pangangalap ng mga impormasyon at pag-aayos ng mga ideya, ikalawang
yugto ang pagsulat (Writing) kinapapalooban ng pagsulat ng unang burador at rebisyon at ang huling yugto ay
pagsulat na muli (Post writing) nakapaloob dito ang proofreading at pagbibigay puna at huling pagsulat.
Sanaysay. Ito ay malayang paraang naglalahad ng kaisipan, kuru-kuro, palagay at ng kasiyahan ng sumusulat;
Talasalitaan. Tumutukoy ito sa angkop na pagpili at paggamit ng salita, idyoma. at talinghaga sa isang
komposisyon.
paraan ng pagsulat ng isang partikular na komposisyon at saka na magsusulat ng burador,ito ay ipapasa sa guro
Wika. Tumutukoy ito sa ugnayan ng aspekto, bilang, salita, pantukoy, panghalip at iba pang bahagi ng salita
Sa bahaging ito ay matutunghayan ang mga kaugnay na literatura at pag-aaral na makabuluhang ginamit
Kaugnay na Literatura
Ang pagsulat ayon kay Badayos (2001) ay isang kompleks na kasanayan.Ang isang manunulat ay
kailangang may sapat na kaalaman sa mga salik na mahalaga sa pagbuo ng isang sulatin, gaya ng mga
sumusunod:
2. Layunin- dapat na malinaw sa isipan ng manunulat ang dahilan kung bakit sila nagsusulat.Malaki ang
magiging epekto nito sa kanyang paraang ng pagsulat.Kaya ang kaibhan sa anyo o porma ng isang
halimbawa ,kapag nagsusulat sila ng dyornal pero sa maraming pagkakataon ang interaksyon ay sa
linangin ng isang manunulat ang kanyang kasanayang interpersonal. Dapat na alamin kung sino ang
sinusulatan,ano ang gusto niyang malaman, ano ang lawak ng kanyang pag-unawa, anong uri ng wika
ang angkop na gamitin kung isasaalang-alang ang kanyang kalagayan sa buhay at antas ng kanyang
pinag-aralan.
4. Wika- ang isang manunulat ay kailangan mayroong kaban ng wikang maaring gamitin ayon sa
pangangailangan.Dapat alam nila ang istilo ng wikang angkop na gamitin sa lahat ng pagkakataon.Ang
wika ay instrumentong ginagamit ng tao sa pagpapahayag ng kanyang isipan at damdamin maging ito
pamayanan. Halimbawa, may sariling pormat at istilo ng wika ang pagsulat ng adbertisment na kaiba sa
6. Mga kasanayan sa pag-iisip-ang isang manunulat ay dapat magtaglay ng iba’t ibang kasanayan sa
pag-iisip. Kailangang may taglay siyang kasanayan sa pagtatangi ng mga bagay at pangyayari upang
madesisyunan niya ang kung alin ang mahalaga o hindi; kailangan din niya ang kaalaman sa lohika
upang makapangatwiran siya nang mabisa; kailangang alam din niyang paglawin ang kanyang
kakayahan sa pagbibigay ng sariling pagpapasya at iba pa.Anupa’t totoong masasabi natin na ang
7. Kasanayan sa Pagbubuo- isa sa mga tungkulin ng manunulat ang makabuo nang maayos na
talataan na naglalahad nang malinaw na ideya at mga pansuportang detalye.Nagagawa rin ng isang
ano ang angkop na paraan ng pakikipagtalastasan sa isang taong may edad kaysa sumusulat.
Kailangan din na ang lahat ng salitang gagamitin sa pagsulat ay may wastong baybay. Hindi rin
dapat kaligtaan ang wastong pagbabantas at ang angkop na anyo ng teksto na gagamitin sa pagsulat.
10. Ang Proseso ng Pagsulat- dapat mabatid ng isang manunulat ang mga proseso na sinusunod sa
pagsulat: pagpili ng paksa; paglilikom ng mga ideya; paggawa ng draf o burador; pagrerebisa, pag-
Ayon pa rin kay Badayos (2002) ang kalagayan o kultura sa ating paaralan ay maaring makalikha ng
mga di makatwirang pagpipilit ng mga metodo sa mabisang pagsusulat.Ilan sa mga ito ang pagtatakda ng
bilang ng pormal at di pormal na sulatin para sa isang takdang panahon na di man isinasaalang-alang ang
abilidad ng isang klase o pangkat.Nariyan pa ang estratehiyang “write – to-a-title-approach” at iba pang gawi na
totoo namang pinaglumaan na ng panahon.Nagpahayag siya ng mga walong (8) batayang simulaain sa pagsulat
na hindi dapat kaligtaan ng mga guro:1. Iba-ibahin ang haba ng sulatin, 2. Suriin at ipaalam ang kombensyon ng
mga uri ng tekstong isinulat, 3. Iugnay ang pagsulat sa iba pang hati ng mga kasanayang makro sa pagtuturo ng
wika, 4. Iplano ang mga aralin nang may wastong pagkakasunud-sunod, 5. Tiyaking may interaksyong pang-
mag-aaral sa proseso ng pagsulat, 6. Talakayin ang layunin sa pagsulat at ang awdyens na paglalarawan nito, 7.
Ituro ang mga teknik ng pag-eedit ng sulatin at 8. Iba-ibahin ang pokus ng pagmamarka.Dinagdag pa niya sa
kanyang pagwawakas ang mga mungkahing paraan upang mabago at mapaunlad ang mga kaganapan sa mga
pagtuturo.Nagbigay siya ng mga mungkahi para mahawan ng bagong landas at direksyon ang pagtuturo ng
pagsulat:
1. Bigyan ng masusing pagtaya ang kasalukuyang dulog sa pagtuturo ng pagsulat batay sa mga simulain sa
pagtuturo ng wika.
2. Isaalang-alang ang mga batayang elemento sa pagtuturo at pagkatuto sa pagsulat maging ito man ay una
o ikalawang wika gaya ng manunulat, mambabasa, ang uri ng teksto, ang konteksto at ang interaksyon
4. Bumuo ng isang silabus sa pagsulat na may komplimentasyon ang Ingles at Filipino upang maiwasan
ang duplikasyon ng mga gawain (gaya ng kung naituro na sa Filipino ang pagbabalangkas hindi na dapat
pagkatuto.Maaring nasa loob ng silid-aralan ang mga epektibo at mabisang pamamaraan at teknik sa
pagkatuto.
Ang ikatlong mungkahing nabanggit ang naging batayan ng mananaliksik upang bigyang diin at
gayon ay makagawa ng isang rekomendasyon na mapapakinabangan ng mga kapwa guro ko sa Filipino higit
Ang pagsulat ayon kay Tumangan at iba pa (2001) ay isang paraan ng pagpapahayag ng pag-iisip,
kaalaman at damdamin ng tao sa pamamagitan ng mga sagisag ng mga tunog ng salita.Ito rin ay tumutukoy
sa kakayahan ng tao sa paraang palimbag upang maipahayag ang kanyang iniisip at nadarama.Sa mga mag-
aaral ang pagsulat ay ay isang paraan ng pagkatuto o pagtaya ng kanilang natutunan.Natututo silang magsulat
ng isang komposisyon bilang paghahanda sa pagsulat ng mahabang salaysay,sumusulat silat ng ulat upang
matuto ng mga bagay at impormasyong isinasama sa ulat at nagsusulat sila ng isang napapanahong papel na
nakadaragdag sa kanilang mga kaalaman sa iba’t ibang paksa na isinasama sa pananaliksik. Nagsisilbing
ebalwasyon ng pagkatuto ang pagsulat kapag maganda ang ulat na sinulat,higit na malaman at kapaki-
pakinabang ang napapanahong papel at talagang nagsaliksik at nagbasa ng mga sangguniang aklat.
Ayon kay Hedge (2002) ang pagsulat ay hindi lamang isang simpleng paraan ng pagsasalin ng wika sa
pasulat na simbolo ito ay isang proseso ng pag-iisip. Ito ay nangangailangan ng intelektwal na pagsisikap na
dapat na mapanatili sa isang takdang panahon.Sapagkat ang kabisaan sa wika ay hindi sapat upang mapadali
Binigyang pansin ni White (2004) ang ating utak ay hindi lamang nakatuon sa mga salitang nakalista at
nakalinya. Bagamat makikita sa mga talumpati at napapanahong papel ang mga hanay ng salita ito pa rin ay
dumadaan sa proseso ng pagpili na nagaganap sa ating isip. Ang manunulat ay nakakaranas ng mas mataas na
sinusulat. Ang kawalan ng aktibong pakikibahagi ng manunulat ay maaring magbunga ng kabiguan sapagkat
ang ideyang ito ay hindi matatamo. Samakatwid, napapadali ang pagsusulat kapag nararating ng manunulat ang
yugto ng kamalayan o “subconscious mind”. Sa kahit na anong sitwasyon kung saan ang manunulat ay
pumipili o binibigyan ng isang paksa o suliraning bibigyan ng kalutasan, ang paksa ay magiging “felt sense in a
vague fussy feeling within the body created by the images, words, ideas evoked by the topic”.
pinakamahirap na kasanayan sa wika. Mga kamalian sa pagbaybay at gramatika ay hindi maiiwasan kahit na
Sa artikulo ni Keh (1990) ipinahayag niya na ang proseso ng dulog sa pagsulat ay nangangailangan ng
mga maraming mga hakbang mula sa paglikha ng ideya,pagsulat,pagrerebisa at pagkuha ng feedback sa mga
bumasa ng iyong sinulat at pagsulat muli. Siya ay nagdisenyo ng mga hakbanging sa pagsulat na hango sa
kaalaman.Itala ang lahat ng mga ito,mula sa mga ito ay pumili ng iyong paksang susulatin.
sanaysay, anekdota, talambuhay o maikling kwento.Ito ang magbibigay sa iyo ng gabay sa pagsulat.
Limitahan ang paksa- kailangan pumili lamang ng isang aspekto o bahagi ng iyong
Pangangalap ng mga impormasyon- una, ay isulat ang mga kaalamang alam mo na tungkol
sa paksa,Pangalawa, maari kang kumuha ng mga impormasyon sa mga pahayagan,magsin at mga libro.Maari
ka ring magkaroon ng pananyam sa isang tao bihasa sa iyong paksa.Itala ang mga nakalap na
impormasyon.
Ayusin ang mga ideya- basahin ang mga detalye ng iyong nakalap na impormasyon.May
mga magagamit at mayroong detalye na walang kaugnayan sa iyong paksa,alisin ito.Ayusin ang mga
pagbuo.
hayaan muna ang mga maling baybay at bantas.Maari mo naman itong itama pagkatapos mong basahin muli
ang iyong borador.Hayaan mo ang daloy ng ideya.Sundin mo ang iyong plano o banghay .
Rebisyon- ito ay ang pagwawasto ng iyong komposisyon.Sinusuri ang iyong mga ideya at
Sa iyong burador markahan ang mga nais na palitan.Isulat ang mga salitang nais
Pagsulat muli- ito ang huling pagsulat gawin itong malinis at nababasa nang mabuti.
organisasyon at wika.Karagdagan, itong dulog na ito ay nakapagpabago sa mainipin at bigong pananaw tungo
damdamin ng isang mag-aaral.Sa pamamagitan ng pagsulat, naipapahayag niya ang anumang mga paniniwala,
mithiin, layunin sa buhay, pangarap, agam-agam, damdamin at mga hinaing. Sa pagsulat din nakikilala ng mga
mag-aaral ang kanyang sarili; ang kanyang kalakasan at kahinaan, lalim ng kanyang pag-unawa, ang tayog at
lawak ng kanyang kaisipan at ang naabot ng kanyang kamalayan. Ayon kina Hugney,et. al(1983), nakatulong
ang pagsulat sa paglinang ng kakayahan ng mga mag-aaral sa lohikal na pag-iisip at paglutas ng suliranin,
napapaunlad nito ang iba pang kasanayang pangwika gaya ng pagbabasa, pagtatala, pagtukoy ng mahahalagang
detalye, pakikipagtalakayan, pagsusuri at pagpapakahulugan sa mga impormasyong nakalap bago ang ganap na
pagsulat.
sina Hughey, et. al (1981) ng isang pamamaraan upang masuri ang kahinaan at kalakasan ng mga mag-aaral sa
Bunuo sila ng isang rubrics sa pagtataya ng isang sulatin na kanilang tinawag na Composition Profile,
na nakatuon sa limang aspekto. Ang bawat isa ay nakatuon sa mahalagang bahagi ng pagsulat,ang bigat nito ay
batay sa kahalagahan ng komunikasyon sa paraang pasulat at ito ay; CONTENT tumutukoy sa pagkakaroon ng
LANGUAGE USE and MECHANICS tumutukoy naman sa panlinggwistika at mekanikal na paniniwala para
sa epektibong paglalahad ng talakay.Ang kabuuang bigat ng bawat aspekto ay nahahati sa apat na mastery
level-Excellent to Very Good, Good to Average, Fair to Poor at Very Poor. May tiyak na katangiang
naglalarawan na siyang magiging gabay sa pagtataya ang mga ito.Dahil sa pawang mga keyword lamang na
siyang nagpapakilala na malalaking konsepto ukol sa komposisyon,ibinigay nila sa kanilang aklat ang mga
detalye ng bawat isang mastery level upang lalong maging malinaw ang pagtataya.Mahusay ang sulatin kung
magulo at tuluyang nawala ang mensaheng ninanais na ipahayag sa sulatin dahil sa kakulangan ng
kasanayan.Ang unang dalawang mastery level ay nagpapakita na matagumpay ang naging komunikasyon, may
pagkakaiba nga lamang sa digri, at ang dalawang huling mastery level ay pagkakaroon ng pagka-antala ng
komunikasyon.
A. Lokal na Pag-aaral
Writing Proficiency and Learner Autonomy through the Process Approach” isang pag-aaral ang kanyang
komposisyon ng mga mag-aaral sa elementarya sa National Capital Region. Ang pag-aaral ay lumikha ng
konseptong hulwaran na gaya ng process approach para sa pagsulat ng komposisyon na binubuo ng tatlong
mga salik gaya ng:1. Ang mag-aaral bilang ang manunulat 2. Ang Guro bilang taga facilitator at 3. Mga
materyales na gagamitin.Ang implikasyon ng pag-aaral na ito ay magiging epektibo ang process approach sa
edukasyon ng Pilipinas kung mabibigyan ang bawat guro at mag-aaral ng sapat na materyal at angkop na
tekstong susulatin.
process approach at ang bahaging ginagamapanan ng bawat guro sa pagsasagawa nito.Bagamat ipinakikita nito
na nararapat na makalikha ang bawat guro ng matetyal na gagamitin na ang proseso ay dumaraan sa panimulang
Batay sa pag-aaral na ginawa ni Ignacio (2008) “Teaching Writing to Fourth Year High School
nakatulong upang malinang ang kanilang kasanayan sa pagsulat. Dahil ang mga bata ay binigyan ng
pagkakataong mapag-isipan at marebisa ang kanilang ideya kasama ng gabay na ibinibigay ng kanilang guro at
kamag-aral sa mga pulong –panayam, naging mas mahusay ang kinahinatnan ng mga huling sipi ng kanilang
akda.
na isinagawa ni Concepcion (2006). Lumabas sa kanyang pag-aaral na mas mataas ang kalidad ng mga
sulating nabubuo ng mag-aaral kung ginagamitan ng process approach ang mga ito. Napatunayan ding
malaking tulong ang ganitong dulog sa paglinang ng komprehensyon ng mga mag-aaral, lalo pa kung
mabisa ang paggamit ng process approach upang matamo ang kasanayan sa pagsulat ng mga mag-aaral sa lahat
ng antas. Bagaman lumabas din sa pag-aaral ni Concepcion na nabubuo ang komprehensyon sa pagsulat dahil
na mabisa ang paggamit ng estratehiyang process approach sa pagtuturo ng pagsulat at paglalantad ng kahinaan
Ang kaalaman at kasanayan sa pagsusulat ay maaring bunga ng maagang paglinang nito sa bawat
indibidwal ng ito ay nasa elementary pa lamang.Ito ang paniniwala ni Soledad Francisco (1991) sa kanyang
“Acquisition of Discourse Skills in Written Narratives of Filipino Students” ang pag-aaral na ito ay
nagpapatibay sa paniniwalang na ang kakayahan ng mga nasa kolehiyo sa pagsulat ay nalilinang sa kanilang
pag-aaral. Ang mga resulta ng pag-aaral ay una, may mga baytang ng pag-unlad sa pagkamit ng kakayahan sa
pagsulat na makikita na dumaan sa natural na proseso. Pangalawa, ang mga datos ay nagpapakita ng
naiimpluwesnsiyahan ng antas ng kanilang gulang dahil na rin sa iba’t ibang pagkatuto natin sa wika sa bawat
yugto ng ating buhay bilang estudyante. Ang pag-aaral ay nagbibigay ng rekomendasyon na sa kadahilanan na
mahalaga na makapagbibigay ang guro ng angkop na pagsasanay sa pagsulat para maiugnay ang sarili at
matapos ang pagsasanay ng may tiwala sa sarili. Karagdagan, ang bawat mga guro ay nararapat na makalikha
Pinatutunayan ng pag-aaral na ito na sa bawat antas ng pag-aaral ang bawat mag-aaral ay magkamit ng
mga kasanayan sa pamamagitan ng sistematikong pamamaraan upang mahubog ang kakayahan sa pagsulat
kaisa ang pag-aaral na ito sa kasalukuyang pananaliksik ang makita ng bawat guro ang kabisaan ng process
matatagpuan sa aklat na Philippine Extension Service Review na nailimbag noong 1996. Tinalakay niya ang
propesyon ng pagtuturo na naaayon sa kurikulum ng edukasyon na kung saan dapat mapaunlad ang
pang-edukasyon at pangwika.Idinagdag pa niya na ang mga paaralan ay gumagamit ng iba’t ibang pamamaraan
para madaling matuto ang mga mag-aaral. Isa sa pamamaraang ito ay ang kurikulum na nagiging instrumento sa
pagsalin ng pag-asa o inaasahang edukasyon sa kongkretong realidad. Para magawa na ang kurikulum sa
programang pang-edukasyon at pangwika ay maging totoong epektibo, ang kailangan ay iagapay sa panahon
ang sistema ng edukasyon na kung saan nalilinang ang kaalaman, operasyunal na kakayahan at pagpapatupad
ng katanggap-tanggap na pamamaraan. Sa bawat isa na nagbibigay ng malikhaing mga karanasan at
pagpapaunlad ng pag-iisip kasabay ang paparating na bagong kaalaman sa pag-usad ng panahon (97-98).
Sa rekomendasyong ito ay pinahihintulutan ang paggamit ng mga estratehiya sa pagtuturo para sa lubos
na pagkatuto.Magkatulad ito sa layon ng pananaliksik na maipakita ang isang epektibong dulog para
magtulungan ang mga mag-aaral na mahubog ang kasanayan sa pagsulat at ito nga ang process approach.
Sa pag-aaral ni Sengseng (1987) ipinahayag niya na “huwag nating asahan ang ating mga estudyante na
makalikha ng isang komposisyon na higit na orihinal at makabuluhan sapagkat ang kanilang kakayahan ay
nakadepende lamang sa uri ng materyal at estratehiyang ginamit sa pag-uugnay ng kanilang mga karanasan
Kaisa ang mananaliksik sa pahayag na ito na ang kakayahan ng bawat mag-aaral ay nakadepende sa
paraang ng pagbibigay ng tamang estratehiya ng pagsulat upang lubos na mahubog ang kanilang kakayahan.
Ang sapat na panahon at mga panimulang gawain bilang paghahanda sa kanilang pagsulat ay lubos na
nakakatulong upang lalo silang magkaroon ng lubos na pagkaunawa sa paksang kanilang nais na isulat at ang
B.Banyagang Pag-aaral
Sa pag-aaral na ginawa ni Belinda Ho (2006) Effectiveness of using the process approach to teach
writing in six Hong Kong Primary Classrooms”. Napatunayan ng pag-aaral na ito na epektibo ang paggamit ng
prosesong ito sa paghubog ng kasanayan sa pagsulat. Ang pagtaya ng pagiging epektibo nito ay ang
pinatunayan nito na positibo ang resulta sa lahat ng klase na may mataas at mababang antas ng talino.
Iminumungkahi niya na maaring ito ay sagot para sa higit na epektibong paglinang ng mga mag-aaral sa
kasanayan sa pagsulat. Karagdagan, bago isinagawa ang pag-aaral ang mga guro ay sumailalim muna sa
estratehiya ang process approach sa paglinang ng kasanayan sa pagsulat batay sa mga feedback o puna na
suggestion for an eclectic writing” tinalakay niya ang mga kabutihang dulot ng paggamit ng process approach
ayon sa kanyang pag-aaral nagkakaroon ng sapat na panahon ang mga mag-aaral na magsulat o bumuo ng
pagsulat na kanilang pinagdadaanan.Nakabubuti rin ang paggamit ng istratehiyang ito sa paggamit ng wika
sapagkat ang mga mag-aaral mismo ang pipili at lilikha ng mga salita na angkop sa nilalaman at mensahe ng
kanilang komposisyon. Nabibigyang-halaga rin nito ang kanilang saloobin sa pamamagitan ng pagbibigay-
puna sa kanilang isinulat.Karagdagan pa,aniya, ang istratehiyang ito ay nakabubuti sa mga mag-aaral dahil sa
iba’t ibang gawain na nakakatulong sa paglinang ng kakayahan sa paggamit ng wika at ang paggamit ng teknik
na “conferencing”.
Bagamat ang naturang pag-aaral ay nakatuon sa mga mag-aaral na eclectic masasabi ko na ang
bawat mag-aaral ay mayroong eclectic learner, manapa ay masasabing sa kahit anong uri ng mag-aaral ay
maaring epektibong magamit ang prosesong ito upang malinang ang kakayahan sa pagsusulat na isa sa makrong
kasanayan ng Filipino.
Ayon naman sa pag-aaral na ginawa ni Unger (2004) na pinamagatang “Is Process Writing the, Write
pananaliksik tungkol sa kabisaan ng process approach sa pagsulat bagamat ayon sa kanya ay sapat ang mga
nalikom na datos para masabing epektibo ang paggamit ng process approach. Lalo na ang paggamit ng una at
ikalawang yugto ng pagsulat; ang panimulang pagsulat (Prewriting) at pagsulat (Writing) ay nakatutulong sa
bawat mag-aaral.
Iminumungkahi ng pag-aaral na ito, na kailangan pa ng iba pang pag-aaral upang higit na mapatunayan
ang pagiging epektibo ng paggamit ng process approach. Ang mga datos na nalikom ng pag-aaral ng
ng bawat mag-aaral sa mahusay na pagpapahayag ng kanilang mga saloobin at pananaw sa pasulat upang
na may paksang “The impact of Adapting the Process-Oriented Approach on EFL Learners Writing
Performance”. Tinalakay niya sa kanyang rekomendasyon ang mga lumabas na suliranin na naranasan ng mga
ginamit niyang kalahok sa kanyang pag-aaral. Ang mga nakitang suliranin ay ang mahabang panahon ng
paghahanda ng mga mag-aaral at guro gaya ng brainstorming at pangangalap ng mga impormasyon sa pagsulat
ng paksa, ang oras para sa pagsulat ng unang burador, ang pagrerebyu at pag-eedit at pagsulat muli.Ang lahat
ng mga ito ay hindi magagawa sa loob lamang ng 45 minuto o isang oras. Kaya iminumungkahi ng pag-aaral na
ito kung ito ay isasali sa kurikulum ay kailangang isaalang –alang ang paglalaan ng sapat na oras para sa
Ginamit din ng pag-aaral na ito ang English for Second Language Composition Profile ni Jacobs sa
pagtaya ng mga komposisyon ng mga mag-aaral.Tinaya ang bawat komposisyon sa pamamagitan ng nilalaman,
mananaliksik. Ito rin ang nagsisilbing kahinaan ng process approach sa pananaw ng mga kalahok. Bagamat ang
mga ito ay hindi nararapat na maging hadlang sa pagpapatupad ng prosesong ito gaya ng nasabi ni Chau dapat
lamang itong isaalang-alang sapagkat ang bunga naman ng prosesong ito ay higit na mapapakinabangan ng mga
mag-aaral lalo na sa pasulat na pakikipagtalastasan. Bagamat ginamit ng pag-aaral ng mananaliksik ang ESL
Composition Profile ni Hughey at hindi ang kay Jacobs masasabi pa rin natin na hindi sila nagkaiba sa pagtaya
Batayang Konseptwal
Ang pagsulat ay isa sa mga limang makrong kasanayan na nililinang ng asignaturang Filipino sa bawat
mag-aaral na nakatuon sa pagpapahayag ng pananaw, saloobin o damdamin. Ipinapakita rin nito ang lubos na
pangangailangan, interes at estilo ng bawat mag-aaral. Nagsisimula ang pagtuturo ng estratehiyang process
pagtuturo.Matapos maihanda ang mga ito,sumasailalim ang bawat mag-aaral sa tatlong yugto ng pagsulat:unang
yugto (Prewriting) ang bawat mag-aaral ay nakatuon sa pagpili ng paksa batay sa kanilang interes at
paksa, ang pangalawang yugto ay ang pagsulat (writing) dito nakapaloob ang pagsulat ng unang burador ito ay
nakadepende sa anong uri ng kombensyon ang napili gaya ng pagbibigay ng wakas ng kwento, sanaysay at
liham paanyaya at ang huling yugto ay ang pagsulat muli (Post writing) nakapaloob dito ang rebisyon ng mag-
aaral, pagbibigay feedback gamit ang isang batayan ng pagtaya ng marka at ang pagsulat ng huling burador.Ang
bawat mga yugto ng pagsulat ay tumtulong upang mahubog ang kasanayan sa pagsulat. Ang kahusayan at
pagsulat ay tumutulong sa paghubog ng iba pang kasanayan gaya ng lohikal na pag-iisip, paglutas ng suliranin
at pagiging kritikal at mapanuri. Makakatulong din ito sa pag-angat ng pang-akademikong pagganap ng bawat
mag-aaral. Ang prosesong ito ay makakatulong sa bawat mga guro upang higit na maging epektibo sa
pagtuturo. Kaalinsabay ng pag-unlad ng bawat mag-aaral any ang pag-unlad din ng paaralan higit lalo na sa
Panimulang Pagsulat
a.Paghahanda ng mga
halimbawa ng pagbibigay
wakas ng kwento, sanaysay
at liham ng paanyaya. Kabisaan ng
b.Konbensyon ng pagsulat paggamit ng
c.Pag-aayos ng mga ideya process
Implikasyon ng
approach
pag-aaral sa
mga mag-aaral,
guro at paaralan
Pagsulat (Writing)
Pagsulat ng Unang Burador
sa wakas ng kwento,
sanaysay at liham ng
paanyaya .BBBurBrBura
Pag-unlad ng antas
dor
pagsulat ng mga
ng kasanayan sa
Dalawang Taon
mag-aaral sa
Ikatlabing
Pagsulat ng UBurador
mga datos.
Disenyo ng Pananaliksik
National High School matapos maituro ang process approach. Nagkaroon din ang
istratehiyang ito.
Lokal ng Pag-aaral
Taon.
binubuo ng 290 na mag-aaral mula sa mga ito ginamit ang random sampling na fish
bowl technique para makuha ang 80 mag-aaral. Ginamit din ang stratified sampling
mga bilang na ito ay ginamit ang lahat ng odd number bilang control group at ang
even number bilang experimental. Ang mga nabibilang sa control group ay sasailalim
Composition Profile (Hughey et. al. 1983). Ito ang ginamit sa pagtaya ng antas ng
kahalagahan sa pagsulat.
Ang bawat mga bahagi ay binigyan ng katumbas na bilang upang masukat ito at
komposisyon.
guro, Head Teacher sa Communication Arts at sa tatlong mga kasama pa niyang guro na
nagtuturo ng Filipino para sa ebalwasyon. Nagmasid din ang Head Teacher para sa
ang Second Language ni Hughey. Magkapareho ng aralin ang experimental group gaya
ang pag-aaral.
proseso ay higit na naunawaan ang mga paraan ng pagsulat ng iba’t ibang komposisyon.
approach sa pagsulat. Susukatin rin ang kabuuan ng iskor na nakuha sa bawat komponent
kanyang kabisaan.
(Experimental Group)
“Kwento ni Mabuti” .Dalawang mga komposisyon ang isinulat, ang unang burador at ang
panghuling burador.
Panimulang Pagsulat
B. Pagpapabasa sa akda
1. Banghay
2. Paningin
3. Paksang-diwa
4. Himig
5. Tauhan
6. Tunggalian
7. Teoryang Pampanitikan
(pangkatang gawain)
II.Pagsulat ( Writing )
“Estero”.
Mabuti”.
Pagsulat ng Sanaysay
Edroza-Matute.
kwento.
sa (Pagbasa at Pagsulat)
5. Pagpili ng paksa
31
6. Pangangalap ng impormasyon ukol sa napiling paksa.
II. Pagsulat
puna.
2. Pagtalakay sa mga larawan kung kailan, saan ito ginanap, sino ang
ng paanyaya.
paanyaya.
II. Pagsulat
Paanyaya”.
ni Hughey (1983).
mananaliksik.
(Control Group)
na ang mga mag-aaral na magsulat.Matapos ang pagsusulat ipinasa ang papel at saka ito
paanyaya.
Pagsusuring Pang-istatiska
Mean.Kukunin ang mean ng iskor ng una at huling borador upang makita kung
X= fm/n
Composition Profile (Hughey et. al. 1983).Kung saan ang bawat mga bahagi ay binigyan
ng katumbas na bilang upang masukat ito at nilagyan din ng apat na antas ng pagkatuto
35
(Lubhang Mahusay_Mahusay, Magaling__Magaling-Galing, Karaniwan__Mahina at
Kabanata 4
pag-aaral na ito.
mananaliksik.
Language Composition Profile (Hughey et. al. 1983). Ito ay binubuo ng nilalaman
Talahanayan 1
ng Process Approach.
Mahusay_Mahusay.
Lubhang Mahusay_Mahusay.
mga mag-aaral sapagkat ang kasanayang ito ay nililinang sa bawat yugto ng pag-aaral
Francisco (1991) dumaan ang mga mag-aaral sa iba’t ibang antas ngunit hindi
nalinang ang kasanayang ito, naging limitado ang talasalitaan at ideya dahil sa
ng puna upang malaman ang mga kamalian.Ngunit nang matapos maisagawa ang
proseso ng process approach ay tumaas ang mga kabuuang iskor batay sa limang
1.2. Nilalaman
Talahanayan 2
masasabing nasa antas pa rin ng Karaniwan patungong Mahina ang mga mag-aaral
mga aralin ng SEC sapagkat sa ikatlong taon ang mga mag-aaral ay nasa ilalim sa
ng mga datos na ito na nakatulong ang paggamit ng process approach bilang dulog sa
kasanayan sa Filipino.
1.3. Organisasyon
Talahanayan 3
Antas ng Kasanayan sa Pagsulat ng Wakas ng Kwento ng mga Mag-aaral
Matapos Maituro ang Process Approach Batay sa Organisasyon
42
Hanay ng Iskor sa Unang Pinal na
Organisasyon Burador Burador Deskripsyong Berbal
20-17 0 22 Lubhang Mahusay-Mahusay
16-13 17 18 Magaling-Magaling-Galing
12-9 23 0 Karaniwan-Mahina
8-5 0 0 Lubhang Mahina
Kabuuan 40 40
ng mga mag-aaral sa una at pinal na burador matapos maituro ang process approach
nawala ang pagka-organisado ngunit malinaw pa rin ang paksa. Masasabing ang antas
antas ng kasanayan ang mga mag-aaral dahil nabigyan ng pansin ng dulog na ito ang
1.4. Talasalitaan
Talahanayan 4
1.5. Wika
Ito ay tumutukoy sa kahusayan ng paggamit ng bahagi ng pananalita,
Talahanayan 5
mga ito.
puna.
1.6. Mekaniks
ng malaking titik.
Talahanayan 6
Mahusay_Mahusay).
Batay sa mga datos ng huling burador may kasanayan ang mga mag-aaral sa
nagkaroon ng interaksyon ang mga mag-aaral sa kanilang guro,upang ituro ang teknik
A. Pagsulat ng Sanaysay
B.1. Nilalaman
Talahanayan 7
paksa halos ang mga detalye ay kaunti lamang upang mapaunlad ang
antas ng pagkatuto.
48
aaral ang nakakuha ng iskor sa pagitan ng 20-16 ,sampu sa mga mag-aaral ay nakuha
B.2. Organisasyon
Talahanayan 8
ng mga ng mga mag-aaral sa una at huling na burador matapos maituro ang process
process approach.
B. 3. Talasalitaan
Talahanayan 9
uusapan batay sa kanilang unang burador. Ang mga salik na nakaapekto rito ay ang
kawalan ng interes sa pagsulat (Keh,1990). Kasama rito ang kawalan din ng interes
B.4. Wika
Talahanayan 10
B. 5. Mekaniks
Talahanayan 11
titik. Isang malaking salik sa ganitong suliranin ay ang pagkahilig ng mga mag-aaral
Batay sa mga datos ng huling burador ang mga mag-aaral sa wika ay may
Talahanayan 12
Mahusay.
Batay naman sa organisasyon nakakuha ang mga mag-aaral ng kabuuang iskor na 510
galing.
mga mag-aaral sapagkat ang kasanayang ito ay nililinang sa bawat yugto ng pag-aaral
(Francisco) dumaan ang mga mag-aaral sa iba’t ibang antas ngunit hindi nalinang ang
kasanayang ito, naging limitado ang talasalitaan at ideya dahil sa kawalan marahil ng
upang malaman ang mga kamalian. Ngunit nang matapos maisagawa ang proseso ng
process approach ay tumaas ang mga kabuuang iskor batay sa limang komponent.
C.1. Nilalaman
Talahanayan 13
nito na ang sinulat na liham ay limitado ang kaalaman sa paksa at hindi napaunlad
ang kaisipan. Sapagkat kung minsan ang ating mga estudyante ay nahihirapan sa
kanilang karanasan (Sengseng, 1987). Ipinapakita na hindi naging mabisa ang mga
aaral ang nakakuha ng iskor sa pagitan ng 30-26. Pinatutunayan ng mga datos na ito
sinulat.
57
C.2. Organisasyon
Talahanayan 14
ng mga mag-aaral sa unang burador matapos maituro ang process approach batay sa
ngunit malinaw pa rin ang paksa at limitado ang suporta ng mga detalye.
malinaw na nailahad ang mga suporta at lohikal ang pagkakaayos at may kaisahan ng
kaisipan. Mas mataas ang kalidad ng liham na nabubuo ng mga mag-aaral kung
C. 3. Talasalitaan
Talahanayan 15
Galing). Batay sa mga datos ang mga mag-aaral ay may antas ng kasanayan sa
kanilang kaalaman sa talasalitaan. Malimit ding alang interes sa pagbabasa ang mga
isipan at marebisa ang kanilang ideya kasama ng gabay na ibinigay ng guro na naging
C.4. Wika
Talahanayan 16
Magaling_Magaling-Galing.
C. 5. Mekaniks
Talahanayan 17
Unang Huling
Hanay ng Iskor Burador Burador Deskripsyong Berbal
61
5 0 15 Lubhang Mahusay-Mahusay
4 10 25 Magaling-Magaling-Galing
3 22 0 Karaniwan-Mahina
2 8 0 Lubhang Mahina
Kabuuan 40 40
ng iskor na 5 Lubhang-Mahusay-Mahusay.
Batay sa mga datos ng huling burador ang mga mag-aaral ay may kasanayan
Mahusay.
Talahanayan 18
Mahusay.
mga mag-aaral sapagkat ang kasanayang ito ay nililinang sa bawat yugto ng pag-aaral
(Francisco, 1991) dumaan ang mga mag-aaral sa iba’t ibang antas ngunit hindi
nalinang ang kasanayang ito, naging limitado ang talasalitaan at ideya dahil sa
puna upang malaman ang sariling mga kamalian. Kasama nito ang kawalan ng
na may markang 90.81 at pagsulat ng liham ng paanyaya na may markang 87.26. Ito
naging madali sa mga kalahok ang pagsulat ng sanaysay dahil ito ang pinaka-
karaniwang ginagamit sa klase mula sa paggamit ng estratehiyang ito, mas lalo nila
sila sa mga tuntunin at nilalaman nito at pinakahuling marka naman ang pagsulat ng
Talahanayan 20
Ang talahanayang ito ang naglalarawan sa mga control group ito ang pangkat
ang mga iskor ng mga mag-aaral sa mga komposisyong sinulat na hindi gumamit ng
mga mag-aaral.
Talahanayan 21
Kabuuan 40 100%
mabuti ang sariling komposisyon, 8 (20%) ang nagsabing naunwaan at natutunan nila
ang nagsabing nagkaroon sila ng pagpapahalaga lalo na nang mabigyan ito ng puna
ng guro, 5 ( 12.50%) ang nagsabing angkop ang mga pagsasanay sa pagsuloat para
maiugnay ang sariling karanasan at matapos ang pagsulat ng may tiwala sa sarili at 5
(12.50%) rin ang nagsabi na nagkaroon sila ng sapat na panahon para matapos ang
Talahanayan 22
Kabuuan 40 100%
Samantalang sa Talahanayan 21 tungkol sa kahinaan ng process approach ay
komposisyon.
A. Sa mga Mag-aaral
mga mahahalagang ambag ang paggamit ng process approach bilang isa sa mga dulog
larangan ng pagsulat maging ang antas ng kanilang kasanayan. Subalit nang gamitin
69
ang process approach ay tumaas ang kanilang mga marka dahil sa nalaman nila ang
mga tuntunin sa pagsulat ng iba’t ibang komposisyon, nagkaroon sila nang higit na
tungkol sa kanilang mga kamalian at kung paano nila higit na mapapahusay ang
kanilang sinulat.
kahinaan, lalim ng kanyang pag-unawa, ang tayog at lawak ng kanyang kaisipan at ang
pagsulat.
C. Sa mga Guro
paghahanda sa mga mag-aaral..Sa madaling salita ay ang guro ang magsisilbing daloy
nakalap.
72
Kabanata 5
Lagom
1.1. Nilalaman
73
1.2. Organisasyon
Magaling_Magaling-Galing (18).
1.3. Talasalitaan
1.4. Wika
1.5. Mekaniks
Pagsulat ng Sanaysay
1.2 Nilalaman
1.2. Organisasyon
maisulat ang huling burador nasa Lubhang Mahusay_Mahusay (28) a ng mga mag-
1.3. Talasalitaan
1.4. Wika
75
1.5. Mekaniks
1.3 Nilalaman
1.2. Organisasyon
76
1.3. Talasalitaan
1.4. Wika
Lubhang Mahina (5). Matapos sulatin ang huling burador ay kapwa nagkaroon ng
1.5. Mekaniks
Lubhang Mahina (8). Matapos sulatin ang huling burador ay nagkaroon ng antas na
77
mga ito ay may karaniwang mean na 81.00. Samantalang ang kabuuang marka ng
malawak ang kanilang kaalaman sa paksa at masuri nang mabuti ang sariling
komposisyon, 8 (20%) ang nagsabing mas naunawaan at natutunan nila ang mga
mabigyan ng puna ang kanilang mga komposisyon nawala ang konseptong “hindi
78
pagsulat para maiugnay nila ang kanilang sariling karanasan at matapos ang
aaral ay ang mag sumusunod: 18 (45%) ang nagsabing mas mahabang panahon ang
Kongklusyon
pag-aaral.
Rekomendasyon
rekomendasyon ng pag-aaral.
pagsulat.
pagsulat.
pagsulat.
TALASANGGUNIAN
Allen, Edward et. al. (1987). Classroom Technique: Foreign Language and English
as a Second Language. New York: Hardcourt Brace Jovanovich, Inc.
Brookes, Arthur and Peter Grandy. (1990) Writing for Study Purposes.Cambridge
University Press.
Hughey, Jane B., et. Al. (1981). Teaching ESL Composition Profile: Principles
And Techniques. Newtoin House Publishing Inc.
Ho, Belinda. (2006). Effectiveness of using the Process Approach to Teach Writing
in Six Hongkong Primary Classrooms.www. cityu. edu.hk.
Ignacio, Maria Theresa C. (2008). Teaching Writing to Fourth Year High School
Students through the Process Approach.
84
Raimes, Ann (1991). Out of the Woods: Emerging Traditions in the Teaching of
writing.TESOL Quarterly.Vol. 255.
White R. V. (1988). Academic Writing: Process and Product.In P.C. Robinson (Ed.)
Academic Writing: Process and Product. ELT Documents 129.
www. yahoo.com.
www.google/seacrh.com.
85
Appendix A
Second Language Composition Profile ni Hughey (1983)
Salin ni Michael Angelo E. dela Cruz
Appendix B
Punong-Guro
Caluluan High School
Caluluan,Concepcion,Tarlac
Sir:
Ako po ay kasalukuyang nagsasagawa ng isang pag-aaral tungkol sa
mga tagatugon.
aking pagtatagumpay.
Sumasainyo,
Pinagtibay:
PERSONAL NA IMPORMASYON
EDUKASYONG NATAMO:
Kolehiyo : 1992-1996
Tarlac State University
Bachelor of Secondary Education
Medyor sa Araling Panlipunan
Sekondarya : 1988-1992
Benigno S. Aquino Memorial High School
Concepcion, Tarlac
Elementarya : 1982-1988
Concepcion North Central Elementary School
Concepcion, Tarlac
ELIGIBILITY:
Licensure Examination for teachers (LET)
Obtained a General Average Rating 81.00%
95
96
97